Connexie 8 2015 by Magenta

WWW.CONNEXIE.NL 18e Jaargang Nr. 8 - 2015

HET GROOTSTE TELECOMBLAD VAN NEDERLAND

MARIEKE SNOEP, T-MOBILE:

ONS NIEUWE 4G-NETWERK GEEFT ZAKELIJK NEDERLAND MEER

Nieuw bij ZTE Blade V6 • • • • • • •

5” HD touchscreen Quad-core processor 2 GB RAM 16 GB ROM + Micro SD 13 megapixel camera Dual SIM Beschikbaar in Grey

Moto X Play

Moto 360 2nd Gen.

• • • • • • •

• Stof- en waterbestendig • Met hartslagsensor en Wiﬁ • Android- en iOS-compatible • Draadloos opladen met meegeleverd charging dock • Beschikbaar in Black Leather (Ø 42 mm) en Cognac Leather (Ø 46 mm)

5.5” Full HD touchscreen Octa-core processor 2 GB RAM 16 GB ROM + Micro SD 21 megapixel camera 3630 mAh batterij Beschikbaar in Black en White

Abonnementen

Het Abonnementen-team van Tech Data Mobile bestaat uit gespecialiseerde accountmanagers en backoffice medewerkers die u kunnen ondersteunen per netwerk. Door het maken van jaarafspraken met de netwerken en onze partners stellen wij u in staat om zeer concurrerend te werken. Indien gewenst, leveren wij diverse marketing activiteiten, waardoor de samenwerking met de betreffende netwerken optimaal wordt benut.

Tech Data Mobile Microsoft Lumia 550

Microsoft Lumia 950

• • • • • •

4.7” HD touchscreen Quad-core processor 1 GB RAM 8 GB ROM + Micro SD 5 megapixel camera Meest betaalbare Windows 10-ervaring • Beschikbaar in Black en White

• • • • • •

Sony Xperia C5 Ultra

Samsung GALAXY S6 edge+

• • • • • •

• 5.7” Full HD touchscreen met Dual-Edge design • Octa-core processor • 4 GB RAM en 32 GB ROM • 16 megapixel camera • 5 megapixel frontcamera • Beschikbaar in Black, Gold en Silver

6” Full HD touchscreen Octa-core processor 2 GB RAM 16 GB ROM + Micro SD 13 megapixel camera 13 megapixel frontcamera voor de beste selﬁes • Beschikbaar in Black, Mint en White

- Toch weer mooi van Tech Data Mobile Bij Tech Data Mobile kunt u niet alleen one-stop-shoppen voor de allernieuwste smartphones, tablets, wearables en accessoires, maar ook voor abonnementen en prepaid-pakketten. Wij zijn tevens uw partner met kennis van zaken op het gebied van logistieke oplossingen en marketing services. Bestel nu via: www.techdatamobile.nl

5.2” Full HD touchscreen Hexa-core processor 3 GB RAM 32 GB ROM + Micro SD 20 megapixel camera Optimale Windows 10ervaring • Beschikbaar in Black en White

HET GROOTSTE TELECOMBLAD VAN NEDERLAND Connexie verschijnt 9 keer per jaar. Channel BV Communicatieweg 1, 3641 SG Mijdrecht Telefoon +31 (0)20 347 26 70 e-mail algemeen: info@connexie.nl e-mail redactie: redactie@connexie.nl website www.connexie.nl ALG. DIRECTEUR/ UITGEVER

Fred Schuit

HOOFDREDACTEUR

Pieter Waasdorp

REDACTIE & MEDEWERKERS

Pim Hilferink Gerard van Leyden Marco Mekenkamp Teus Molenaar Dick Schievels Paul Teixeira HP van Tilburg Pieter Waasdorp Ferry Waterkamp

EINDREDACTIE

Marco Mekenkamp

VORMGEVING & DTP TRAFFIC

Annette van de Sluis

MARKETING DIRECTOR

Meike Peekstok

Tessa Weitjens

ADVERTENTIE- Channel BV EXPLOITATIE +31(0)20 3472670 verkoop@channelbv.nl DRUK

Boom + Verweij Grafiservices

DISTRIBUTIE

Abonnementenland, Heemskerk

Onze dank gaat uit naar een ieder die heeft bijgedragen aan de totstandkoming van deze uitgave.

ABONNEMENTEN Voor nieuwe aanmeldingen: 020-3472670. Een abonnement op Connexie (10 uitgaven + het Connexie Jaarboek) kost € 85,- inclusief verzendkosten. Als vakblad zijnde, hanteren wij de opzegregels uit het verbintenissenrecht. Wij gaan er van uit dat u het blad ontvangt uit hoofde van uw beroep. Hierdoor wordt uw abonnement steeds stilzwijgend met een jaar verlengd. Opzeggen kan via www.aboland.nl, per post of per telefoon. De opzegtermijn is 8 weken voor het einde van uw abonnementsperiode. Als opzegdatum geldt de datum waarop uw opzegging door Abonnementenland is ontvangen. Indien u hierom verzoekt, ontvangt u een bevestiging van uw opzegging met daarin de definitieve einddatum van uw abonnement. ADRESWIJZIGINGEN Adreswijzigingen kunt u doorgeven via www.aboland.nl, per post of per telefoon. OVERIGE VRAGEN Overige vragen kunt u stellen op www.aboland.nl of neem telefonisch contact met Abonnementenland op. Telefoon: 0900-ABOLAND (0900-22 65 263 , 10 ct/min) Fax: 0251-31 04 05 DIVERSEN Connexie mag niet worden gereproduceerd, geheel noch gedeeltelijk, zonder schriftelijke toestemming vooraf van de uitgever. Connexie is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave. Connexie is niet verantwoordelijk voor handelingen van derden, welke mogelijkerwijs voortvloeien uit het lezen van deze uitgave. Connexie behoudt zich het recht voor om ingezonden materiaal zonder kennisgeving vooraf geheel of gedeeltelijk te publiceren. Over uitslagen van prijsvragen en/of speciale acties kan niet gecorrespondeerd worden. Abonneegegevens worden ten behoeve van de verzending van deze uitgave opgenomen in een geautomatiseerd bestand en conform de Wet Bescherming Persoonsgegevens verwerkt. Deze gegevens gebruiken wij ook om geïnteresseerden te informeren over onze uitgaven, acties en dergelijke. Indien u hiertegen bezwaar heeft kunt u dit kenbaar maken bij Channel onder vermelding van Connexie/Verzendbestand.

TOESTEL KOPEN? DAT MAG NIET!

voorwoord

Verlepte herfstbladjes vallen van de boom en buiten miezert het al de hele dag. De straten glimmen in het zwakke schijnsel van de lichtreclame van een winkel. De wereld ziet er troosteloos uit. Nee, dit is geen citaat uit een nieuw gevonden boek van Nescio. Het is een observatie van uw hoofdredacteur die wat melancholiek naar buiten staart. Het einde van het jaar nadert weer met rasse schreden en dus is het tijd voor wat reflectie. Er is de afgelopen weken veel gebeurd in retailland. Het faillisement van BAS Group, met ondermeer de retailformules Dixons, MyCom en iCentre, en kort daarna het bericht dat Relevant Holdings – eigenaar van Optie1 en Phone House en waar telecomveteraan Henk Kamsteeg aan de touwtjes trekt – er met de restanten vandoor gaat: de geboorte van de grootste onafhankelijke (telecom)retailer in Nederland. Hiermee is het Nederlandse telecomlandschap definitief veranderd en is de lang verwachte consolidatie, waarover insiders al jaren spreken, nu eindelijk een feit. Ook werden de Nederlandse netwerken confronteerd met de rechtelijke uitspraak dat de verkoop van een mobiele telefoonabonnement inclusief mobiele telefoon, eigenlijk gewoon een lening is. Dit heeft flink wat roering teweeg gebracht. Netwerken hebben hierop inmiddels op ingespeeld en hun marketing aangepast. In dit licht zijn de resultaten van onze mysteryshopper, die wij vroegen om een waterdichte telefoon te kopen, des te opmerkelijker. De mysteryshopper vroeg specifiek alleen om een toestel, dus zonder abonnement. En wat blijkt: bij alle vier de operatorenwinkels wordt onze mysteryshopper doodleuk weggestuurd en kan er volgens de winkelmedewerkers geen losse telefoon gekocht worden. Toeval? Nee, dat is onwaarschijnlijk. Wellicht is de nieuwe relateit nog niet helemaal doorgedrongen op de winkelvloer… En dan Connexie, uw telecomvakblad. Ook wij hebben dit jaar een ware metamorfose ondergaan. De lay-out van dit magazine is aangepast en verfrist. Ook zijn we online veel actiever geworden en dat dit gewaardeerd wordt, merken wij iedere dag weer aan het continu stijgende aantal bezoekers. Ik werpt een laatste blik naar buiten. Inmiddels is de lucht opgeklaard en wordt de straat verlicht door een heldere maan. De wereld ziet erop eens een stuk vrolijker uit. Pieter Waasdorp pieter@channelbv.nl

COVERSTORY 24

editie

‘Met Xelion werk je overal alsof je op kantoor bent.’ Met dat statement presenteert Xelion de naar eigen zeggen ‘meest geavanceerde telefooncentrale ter wereld’. En het mag gezegd worden: Xelion maakt elke keer weer nieuwe stappen waardoor gebruikers hun zakelijke communicatie steeds verder zien verbeteren. Wat is er nu nog meer mogelijk? Wij schoven aan bij Micha Cohen, die samen met Arthur van den Ende de directie vormt van Xelion.

33 6

43 UPDATE In augustus had Amsterdam een groot evenement met Sail. Ontelbare foto’s zijn genomen en sociale media werden druk gebruikt om de momenten te delen. Helaas lukt het niet altijd om contact te leggen met anderen vanwege drukte op de mobiele netwerken. Operators hadden weliswaar hard gewerkt om extra capaciteit tijdelijk te plaatsen, maar voldoende was het niet altijd en overal. Waarom is dit zo moeilijk?

Kort nieuws

17 Retailnieuws 20 Distributeursnieuws 23

Column Richard Bordes

Uitrol compleet nieuw netwerk bijna gereed

Kwartaalupdate YWTC Ingram Micro

Android en iOS blijven zakelijke markt domineren

Samsung Enterprise Mobility Event 2015

Xelion maakt het de gebruiker nog gemakkelijker

Nieuwe sportieve producten van Jabra

Copaco Cloud Event groeit in alles

Programma Telecom Time 2015

Mobiele capaciteit bij events

Lancering nieuwe Nexus 5X

Govroam als internationale standaard?

Rondom Telecom Expo van Tech Data Mobile

Cloudtelefonie biedt extra dimensie

Er is geen ontkomen aan IoT

EU sluit 5G-akkoord met China

LoRa: nieuw netwerk voor IoT

Operators over IoT / M2M

CE 68

De mysteryshopper mag geen toestel kopen

Review CAT S30

Review Motorola Moto X Play

Nu te bestellen

editie

INTERNET OF THINGS

EN VERDER 78

Op de koffie: Mathieu Teeuwen van LG

81 Transfers 82

Column HP van Tilburg

Thermostaten die via een app op de smartphone en tabletcomputer zijn te bedienen. Een armband die bijhoudt hoeveel stappen iemand dagelijks zet, hoe het gesteld is met diens bloeddruk en dat vervolgens doorstuurt naar een mobiele app. Zomaar twee voorbeelden uit de dagelijkse praktijk van wat wij gemakshalve maar ‘The Internet of Things’ (IoT) noemen. Want er is bijna geen ontkomen meer aan: straks is alles via het mobiele internet met alles verbonden.

TIPTEL INTRODUCEERT DE ANDROID TOUCHSCREEN TIPTEL 3275

Tiptel, de Europese fabrikant en distributeur van (IP) telecomapparatuur, komt op de markt met de tiptel Touchscreen IP phone, de tiptel 3275. Het gloednieuwe toestel is een Android-gebaseerde multimediaterminal, voorzien van een 7-inch kleuren aanraakscherm en een 2M CMOS-sensor camera, die voor uitstekende gebruikerservaringen zorgen zoals hoge kwaliteit videofoon, soepel internet surfen, gemakkelijke e-mailen, eenvoudig bestanden (door)zoeken, een infoscherm met nuttige informatie en de mogelijkheid om Android-apps te downloaden. De tiptel 3275 is hét ideale toestel voor de werkplek 3.0, aldus Marco van Briemen, senior partner manager bij tiptel: “Het toestel beschikt over een groot en overzichtelijk 7 inch touchscreen. Voor de telefoniefuncties beschikt het toestel nog steeds over de hardkeys. We maken gebruik van de Android OS,

inclusief Google Play, en hierdoor zijn integraties van diverse apps eenvoudig. Denk hierbij aan bijvoorbeeld Skype (for business), providerapps voor instelling in de telefooncentrale, maar ook office en e-mailapplicaties behoren tot de vele mogelijkheden. Android heeft wereldwijd een marktaandeel van meer dan 80 procent op smartphones en tablets en dat brengen we nu ook naar een IP-toestel. Door dat grote marktaandeel staat er in de Google Play Store altijd wel een applicatie die er voor zorgt dat we met de Tiptel 3275 nog efficiënter kunnen werken.” Door gebruik van de RDP-client, kan de tiptel 3275 zelfs gebruikt worden als thinclient. Is het 7 inch touchscreen te klein om op te werken? Dan kan op de HDMI-poort een externe monitor aangesloten worden. De USB-poort zorgt ervoor dat we een muis en toetsenbord kunnen gebruiken, wat de Tiptel 3275 tot een volwaardig werkstation kan maken. Omdat de tiptel 3275 gebruikmaakt van een open Android OS zijn we net zo flexibel als de app. Brengen de

makers een software-update uit, dan is tiptel 3275 direct up-to-date. Heb je een toestel met proprietary-software, dan ben je altijd afhankelijk van de update van de toestelfabrikant. De tiptel 3275 maakt gebruik van de zelfde generieke firmware en configuratietemplate als de gehele lijn tiptel 32xx toestellen. Hierdoor is de tiptel 3275 eenvoudig in te passen in elke SIP PBX en hosted-telefonieomgeving. Middels Provisioning kan een beheerder of werkgever bepalen welke apps een gebruiker nodig heeft en kan al het overbodige worden verborgen. Wifi (connectie en hotspot) en bluetooth maken het toestel compleet, zodat we ook draadloos volledig uit de voeten kunnen. Doordat de tiptel 3275, naast een IP-telefoon, ook als als videophone en zelfs als werkstation gebruikt kan worden is de tiptel 3275 dus hét toestel voor de ideale werkplek. De tiptel 3275 is ondanks zijn uitgebreide feature set ook nog eens vriendelijk geprijsd en wordt standaard geleverd inclusief Poweradapter en 24 maanden garantie en vanaf week 44 beschikbaar.

MICROSOFT EN GOOGLE STAKEN PATENTSTRIJD

Kort

Google en Microsoft hebben vrede gesloten en hun langdurige patentenstrijd gestaakt. Er waren ruim twintig zaken in Amerika en Duitsland over en weer aangespannen. Met de overeenkomst is hier nu definitief een einde aan gekomen. Financiële details zijn niet bekendgemaakt. Ook is er niets naar buiten gekomen over de details van de overeenkomst. Microsoft had Motorola, tegenwoordig van Lenovo maar eerder in het bezit van Google, beschuldigd van inbreuk in patenten die met Android te maken hebben. Google op zijn beurt beschuldigde Microsoft van inbreuk van patenten van Google bij de productie van de Xbox. Nu mogen beide bedrijven elkaars patenten gebruiken.

TOMTOM VERANDERT MET GROOT SUCCES KOERS TomTom meldt dat het dit jaar voor meer dan 220 miljoen euro aan licenties gaat verkopen aan de automobielindustrie. De laatste jaren heeft het bedrijf fors in dit segment geïnvesteerd en dat lijkt nu resultaat te hebben. De vooruitzichten voor 2016 zijn volgens ceo Harold Goddijn dan ook ‘uitstekend’ en het aantal orders is nu al significant hoger dan in voorafgaande jaren. TomTom is het bedrijf

aan het ombouwen. De verkoop van navigatiekastjes (PND’s) daalt al jaren en TomTom richt zich nu met wearables (camera’s en smartwatches) op de consumentenmarkt, via de afdeling Telematics op het logistieke segment en ook steeds meer op de auto-industrie. Al met al lijkt dit een succesvolle koersverandering te worden.

AANTAL BESMETTINGEN VAN MOBIELE TOESTELLEN VIA PC AANZIENLIJK GESTEGEN De eerste helft van 2015 is de veiligheid van mobiele netwerken steeds vaker bedreigd vanuit een onverwachte hoek, namelijk die van pc’s en laptops. Dit blijkt uit een rapport van Alcatel-Lucent. Het rapport H1 2015 van Motive Security Labs over malware (eerste half jaar 2015) bestudeert de algemene tendensen en de statistieken over besmettingen van toestellen die verbonden zijn via mobiele en vaste netwerken. De gegevens komen van vaste en mobiele netwerken die voorzien zijn van de Motive Security Guardian-technologie. Deze technologie voor het detecteren van kwaadaardige software controleert het netwerkverkeer van meer dan 100 miljoen terminals. In het rapport van het eerste semester van 2015 schat Alcatel-Lucent dat tachtig procent van de malwarebesmettingen in mobiele netwerken afkomstig is van pc’s en laptops die werken met Windows. Deze conclusie verschilt in aanzienlijke mate van de bevindingen van 2013 en 2014, toen de mobiele netwerken praktisch evenveel werden besmet door Android- en Windowsterminals. Alcatel-Lucent heeft vastgesteld dat pc’s en laptops het favoriete doelwit zijn van doorgewinterde, professionele cybercriminelen die massaal hebben geïnvesteerd in het malware-ecosysteem van Windows. Hun aandeel in het besmettingspercentage van mobiele netwerken is enorm gestegen, aangezien deze laatste steeds meer worden gebruikt als primaire toegangsweg voor internet.

Kort

Patrick Tan, algemeen directeur van Network Intelligence bij Alcatel-Lucent, zegt het volgende over de bevindingen van het rapport: “De moderne smartphone vormt een ideaal platform voor bedrijfsen privéspionage, informatiediefstal, DoS-aanvallen op bedrijven en overheidsinstanties en ook bank- en reclamefraude. Een smartphone kan heel eenvoudig worden gebruikt voor het maken van foto’s, films, audio-opnames en netwerkscans en de resultaten kunnen voor analyse onmiddellijk worden doorgestuurd naar een veilige site. Daarom geeft Alcatel-Lucent de voorkeur aan beveiligingsoplossingen die gebaseerd zijn op het netwerk en die in staat zijn malware te detecteren voordat deze schade kan aanrichten.”

KPN BEGINT MET GEBRUIKERSTEST BELLEN OVER 4G KPN is gestart met een landelijke test van bellen over 4G (Voice over LTE / VoLTE) en verwacht deze technologie in 2016 aan KPN-klanten te gaan aanbieden. Tot op heden wordt 4G alleen gebruikt voor dataverkeer. Bellen via 4G kent volgens KPN een aantal voordelen die de gebruikerservaring van KPN-klanten verbeteren: gelijktijdig bellen en gebruikmaken van 4G en 4G+ datasnelheden, HD-geluidskwaliteit én een verbinding die sneller tot stand

komt. Naast 4G bellen gaat KPN ook 4G videobellen op deze manier mogelijk maken, hierdoor kunnen klanten tijdens een gesprek overschakelen op een videogesprek. Jacob Groote, directeur mobiele netwerken bij KPN: “We willen onze klanten altijd de beste kwaliteit bieden. Bellen over 4G testen we daarom zeer zorgvuldig voordat we met deze technologie begin 2016 aan alle KPN-klanten aanbieden. Onze landelijke test onder

KPN-klanten in samenwerking met technologie- en nieuwssite Tweakers is een goede stap om te borgen dat bellen over 4G aan onze hoge kwaliteitseisen voldoet.” KPN test momenteel verschillende type handsets en verwacht dat het aantal gebruikers met een 4G bellen geschikt toestel de komende maanden fors zal toenemen. Daarmee zal 4G bellen de komende jaren uitgroeien tot de nieuwe standaard in telefonie.

HET SNELSTE 4G-NETWERK VAN NEDERLAND Gemiddeld in 80 procent van Nederland is 4G aanwezig, volgens een recent rapport van OpenSignal. OpenSignal, net zoals bijvoorbeeld Ookla, maakt het mogelijk om zelf eenvoudig de snelheid en dekking van 4G op een bepaalde locatie te meten via een Android- of iOS-app. De dekking in september is nagenoeg gelijk aan maart, toen het vorige rapport van OpenSignal uitkwam. Nederland is hiermee qua dekking wereldwijd gedaald van de vijfde naar de achtste plek. Wel is in dezelfde periode de snelheid van de Nederlandse netwerken enorm toegenomen. In maart was de gemiddelde 4G-snelheid nog 14 Mbps. In september is dit gestegen naar 19 Mbps. Waarschijnlijk komt dit vooral door de uitrol van het T-Mobilenetwerk. Volgens OpenSignal is T-Mobile met 23 Mpbs gemiddeld het snelste netwerk in Nederland.

VODAFONE KOMT IN ENGELAND MET BELLEN VIA WIFI

Kort

Operator Vodafone heeft in Groot-Brittannië ‘bellen via wifi-netwerken’ geïntroduceerd. Deze mogelijkheid is echter wel voorbehouden aan klanten met specifieke mobiele abonnementen (Red, Red + en Red Value). Om gebruik te maken van de gratis dienst ‘Wi-Fi Calling’ (zoals de gratis dienst is gedoopt), is geen aparte app nodig. Abonnees hoeven slechts de optie aan te vinken in de instellingen van hun smartphone. Mobiel bellen ook als het bereik van het 3G- of 4G-netwerk minder goed of zelfs geheel afwezig is. Dat is de reden die operator Vodafone aanvoert

voor het feit dat het voortaan ‘Wi-Fi Calling’ in zijn Britse thuismarkt aanbiedt voor een deel van zijn klantenkring. Het bedrijf geeft in een eigen blog het mobiel telefoneren in de Londense metro als voorbeeld: “De metro in Londen was tot nu toe een plek waar je onmogelijk mobiel kon bellen. Met Wi-Fi Calling behoort dat echter tot verleden. Als Vodafoneklant kun je gratis inloggen op het wifi-netwerk van de Londense metro en dankzij Wi-Fi Calling kun je vervolgens via dat draadloze netwerk mobiel bellen met HD-kwaliteit.” In hetzelfde blog stelt Vodafone dat Wi-Fi Calling ook uitkomst kan bieden aan mensen

die in minder dichtbevolkte gebieden wonen en thuis te maken hebben met minder goed mobiel bereik. In een YouTube-filmpje laat Vodafone zien hoe het bellen via een wifi-netwerk in zijn werk gaat. Navraag bij de Nederlandse vestiging van Vodafone leert dat er nog geen vastomlijnde plannen zijn om hier een soortgelijke dienst te introduceren. “Wij doen hier onderzoek naar en kunnen er op dit moment niets concreets over melden”, aldus Alexis van Liebergen, woordvoerster bij Vodafone Nederland.

E-MAIL VERSTOORT PRIVÉLEVEN WERKNEMERS Werkgerelateerde e-mails verstoren steeds meer het privéleven van werknemers tijdens weekenden en vakanties, op bruiloften en bij begrafenissen, en soms zelfs tijdens een bevalling. Doordat werknemers altijd met internet en de groeiende stroom werkmails zijn verbonden, zijn privémomenten niet meer veilig. Dit blijkt uit het derde jaarlijkse onderzoek van GFI Software. GFI Software toont met zijn onderzoek aan dat werkmail steeds meer beslag legt op het persoonlijke leven en de vrijetijd van medewerkers.

Van de ondervraagden zegt 58 procent op vrije dagen minstens eenmaal per dag mobiel zijn of haar werkmail te checken; een stijging van zes procent ten opzichte van vorig jaar. Van de respondenten geeft 39 procent toe dat men meerdere keren buiten werktijd om werkmail controleert. Dit kan zijn voor of na het werk, in het weekend of op vrije dagen zijn. Daarnaast verklaart 39 procent ook ’s avonds na elf uur nog even de werkmail te checken. E-mail is nog steeds de meest gebruikte communicatievorm: 39 procent van de ondervraagden noemt dit als

het belangrijkste communicatiemiddel. Vorig jaar was dit percentage nog 47 procent. Een-op-een-ontmoetingen staan tweede met 29 procent (een stijging van zeven procent), en de telefoon (mobiel en vaste lijn) derde met 24 procent (een daling van vier procent). Instant messaging is de laatste in de rij met slechts acht procent van de respondenten, die dit als favoriete communicatiemiddel noemt. GFI Software voerde dit onderzoek uit onder vijfhonderd medewerkers van Amerikaanse bedrijven van maximaal vijfhonderd werknemers.

VODAFONE CALL +: BELLEN MET EEN BOODSCHAP Vodafone heeft een gratis app gelanceerd die Vodafoneklanten op een nieuwe en leukere manier laat bellen. Met Call+ kun je namelijk vóór, tijdens én na een gesprek gegevens zoals foto’s, video’s en locaties delen. Vodafone is daarmee de eerste telecomprovider die een bel-app lanceert op basis van de Rich Communications Standaard. De app is te gebruiken op zowel Android als iOS telefoons. De app werkt alleen op het Vodafone-netwerk en als beide bellers de Call+ app hebben geïnstalleerd. Het is in de app eenvoudig te zien welke contacten ook van Call+ gebruik kunnen maken. Call+ is nu beschikbaar op iTunes (iOS) en de Google Play Store in Albanië, Duitsland, Hongarije, Griekenland, Ierland, Italië, Nederland, Nieuw-Zeeland, Portugal, Roemenië, Tsjechië, Turkije, Spanje, het Verenigd Koninkrijk en Zuid-Afrika.

NEMESYS WINT AANBESTEDING VASTE TELEFONIE VRR

Kort

Nemesys is op basis van een openbare aanbesteding geselecteerd als leverancier voor een nieuw telefoniesysteem voor de Veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond (VRR). Gezien de functie van de VRR is het belangrijk dat de organisatie en haar medewerkers goed bereikbaar zijn. De telefonievoorziening dient bij te dragen aan een hoge mate van bereikbaarheid. De huidige vaste telefoons en de bijbehorende telefooncentrales van de VRR zijn echter zowel economisch als technisch afgeschreven en zijn niet in staat om toekomstige ontwikkelingen te integreren. Daarom heeft de VRR een openbare aanbesteding uitgeschreven voor de vervanging van de vastetelefonievoorzieningen. Conform de opgestelde gunningscriteria is Nemesys, met de aangeboden Mitel telefonieoplossing, als winnaar van deze aanbesteding uit de bus gekomen.

LUFTHANSA KOMT MET 4G IN DE LUCHT De Duitse operator Deutsche Telekom heeft een samenwerking gesloten met het Britse Inmarsat, een aanbieder van internettoegang via satellieten. Doel van het kersverse verbond is de ontwikkeling van een dienst waarmee vliegtuigpassagiers tijdens de vlucht gebruik kunnen blijven maken van down- en uploadsnelheden die zeer dicht bij die van de mobiele 4G-netwerkinfrastructuur liggen.

Kort

Het nieuws van de samenwerking tussen Deutsche Telekom en Inmarsat is de wereld in gebracht door de gezaghebbende Britse zakenkrant The Financial Times. “Het doel is om mensen die breedbandige internettoegang op de grond gewend zijn, dezelfde ervaring te geven aan boord van vliegtuigen”, aldus Leo Mondale, het hoofd van de luchtvaartafdeling van Inmarsat in het FT-bericht. Het zou daarbij gaan om downloadsnelheden van ‘tientallen megabits

per seconde’. Naar verluidt, gaat het duo zorgen voor 4G-achtige breedbandige datatransmissie tijdens vluchten in het luchtruim van de 28 lidstaten van de Europese Unie. Inmarsat neemt de dekking in de lucht voor de rekening, terwijl Deutsche Telekom dezelfde dienst in de buurt van de grotere EU-luchthavens verzorgt. De Britse satellietexploitant is druk bezig om speciaal voor de nieuwe ‘Airborne 4G’-dienst een drietal communicatiesatellieten in een baan om de aarde te brengen. De derde en laatste satelliet wordt nog deze maand gelanceerd. Lufthansa heeft aangekondigd dat het de eerste testen met de nieuwe dienstverlening in 2016 zal starten. Een volledige uitrol in alle 28 EU-lidstaten staat gepland in 2017. Het is niet bekend of Lufthansa de dienst ook aan collega-luchtvaartmaatschappijen, waar het een samenwerkingsverband in de zogenoemde ‘StarAlliance’ mee heeft, beschikbaar zal stellen. Air France en KLM

zijn lid van SkyTeam, één van de twee andere mondiale samenwerkingen tussen luchtvaartmaatschappijen. De derde is OneWorld, dat British Airways als lid telt. Het initiatief van Inmarsat-Lufthansa is niet het eerste in zijn soort. Het Amerikaanse bedrijf Gogo is reeds actief met breedbandige internettoegang in het luchtruim boven de Verenigde Staten. De gerealiseerde datatransmissiesnelheden zijn echter lager dan die door Inmarsat en Lufthansa worden beloofd. Gogo is wel bezig met het opzetten van een snellere variant van zijn dienst, waarbij snelheden tot 70 Megabits per seconde (download) mogelijk moeten zijn. Volgens het Amerikaanse bedrijf zijn er reeds zeven luchtvaartmaatschappijen opgetekend voor de nieuwe datadienst. Gogo zou volgend jaar al beginnen met het daarvoor uitrusten van zo’n 500 vliegtuigen. Verder is het Japanse elektronicaconcern Panasonic al actief op het gebied van snelle internettoegang in de lucht.

NEDERLANDSE INRUILMARKT MOBIELE TELEFOONS 319 MILJOEN EURO WAARD In Engeland wordt slechts 8 procent van alle oude mobiele telefoons ingeruild, blijkt uit onderzoek van Deloitte, die in juni van dit jaar ruim 3.000 Britse consumenten hierover heeft ondervraagd. Volgens Deloitte was de gemiddelde inruilprijs in 2007 nog 27 euro, terwijl dit in 2013 al 147 euro was. In sommige gevallen is een oude telefoon nog honderden euro’s waard. Verreweg de meeste telefoons worden in een la gelegd, om eventueel gebruikt te worden als de nieuwe smartphone kapot, verloren of gestolen is. Deloitte denkt dat de totale Engelse recycle-markt dit jaar meer dan 1,23 miljard euro groot is. In totaal worden meer dan 7 miljoen telefoons ingeruild voor gemiddeld 171 euro per stuk. Laten wij deze cijfers op Nederland los, dan ontstaat het volgende beeld: In totaal worden er 1,8 miljoen telefoons ingeruild (schatting potentie 2015) met een totale waarde van 319 miljoen euro (potentie).

VEEL PROBLEMEN GEMELD MET NIEUWE APPLE IPHONE 6S Er worden door verschillende gebruikers problemen gemeld met de nieuwe Apple iPhone 6s. Het lijkt dat de telefoon zonder enige aanleiding uit zich stopt met werken. Eén iPhone-bezitter meldt dat hij zijn splinternieuwe iPhone aantrof met een geheel zwart scherm en een kokend hete ‘home’-knop. Het lijkt dat vooral de 128GB versie dit probleem heeft. Apple heeft nog niet gereageerd op deze berichten. In Amerika kost de nieuwe Apple iPhone 6s met 64GB 749 dollar (669 euro). De techsite Teardown.com heeft een iPhone 6s opengeschroefd en van ieder component bekeken wat de kostprijs voor Apple is. Volgens hen kost iedere iPhone 6s 64GB Apple 245 dollar (219 euro) aan componenten. Als dit correct is, verdient Apple dus op iedere verkochte iPhone 6s 64GB 499 dollar (445 euro). De duurste componenten zijn de processor (inclusief geheugen) en het scherm. Wel moet Apple natuurlijk nog Foxconn betalen voor het in elkaar schroeven van de iPhone en komen er ook nog vrachtkosten bij. Toch blijft de brutomarge voor Apple op iedere verkochte iPhone weer gigantisch.

YOUFONE GAAT OOK TELEFOONS VERKOPEN argument was om ooit van provider te wisselen. Het is dus vooral een extra dienst die we onze huidige en nieuwe klanten willen aanbieden”. Youfone biedt de toestellen aan tegen markconforme tarieven, startend vanaf 135 euro. De toestellen kunnen vooralsnog worden aangeschaft tegen eenmalige betaling. Later dit jaar wordt het mogelijk

om een toestel middels gespreide maandelijkse betaling te voldoen volgens het nieuwe AFM-regelement voor providers. Alle toestellen worden simlockvrij geleverd. Momenteel is er keuze uit een aantal gangbare toestellen waaronder de merken Samsung, LG, en Microsoft. Het aanbod zal in de loop van het jaar worden uitgebreid.

Kort

Sim-only-aanbieder Youfone biedt nu ook smartphones aan. De toestellen zijn los verkrijgbaar bij een sim-onlyabonnement. Valentijn Rensing, CEO van Youfone Nederland BV, zegt over dit besluit: “Uit eigen onderzoek weten wij dat veel klanten ook graag een toestel bij ons willen kopen. Er is gebleken dat het ontbreken van toestellen nagenoeg het enige

VODAFONE NEEMT MDM-DIENSTVERLENER MLTE OVER Vodafone Nederland heeft de zakelijke ict-dienstverlener mITE overgenomen, een van de belangrijkste spelers in Nederland op het gebied van advies, verkoop, implementatie en ondersteuning van Enterprise Mobility Management. EMM is de verzamelnaam voor het beheer en de beveiliging van mobiele apparaten in een zakelijke omgeving. Uit onderzoek van Vodafone blijkt dat de vraag naar dit soort diensten stijgt doordat de beveiliging van smartphones en tablets een van de belangrijkste punten op de it-agenda is en bedrijven hun medewerkers buiten kantoor optimaal gebruik willen laten maken van de mogelijkheden die hun mobiele apparaat biedt. Daarnaast besteden zij het beheer van dit soort complexe diensten liever uit. De overname is volgens Vodafone een belangrijke stap om het aanbod van vaste en mobiele zakelijke telecomdiensten verder te integreren en uit te breiden. De overname van mITE is een verdere versterking van Vodafone’s positie in de zakelijke markt voor mobiele en geïntegreerde telecomdiensten. In 2006 nam het The Network Factory over, waardoor zakelijke klanten ook voor vaste telecomdiensten bij Vodafone terechtkunnen. In 2010 ging de provider een samenwerking aan met Eurofiber, voor de uitrol van vaste glasvezeldiensten naar bedrijven. In 2012 volgde de overname van TeleSpectrum, waarmee Vodafone de ambitie heeft om marktleider in hosted telefonie te zijn. Vorig jaar volgde de overname van Nexct, een van de Nederlandse marktleiders in het implementeren van unified-communicationsdiensten op basis van Skype for Business.

YOTA GUNT PRODUCTIE NIEUW TOESTEL AAN ZTE Yota Devices, het Russische bedrijf dat de unieke Yotaphone en de Yotaphone 2 (beide uitgerust met twee schermen) maakt, heeft de productie van zijn eerstvolgende smartphone uitbesteed aan de Chinese fabrikant ZTE. De Yotaphone 3 moet in het eerste kwartaal van 2016 op de markt komen.

Kort

Tot dusver zijn de smartphones van Yota Devices steevast door producenten in Singapore vervaardigd. De softwareontwikkeling bleef daarbij in handen van de Russische fabrikant. De uitbestedingsovereenkomst met ZTE behelst echter meer dan ‘alleen maar’ de productie van de hardware. Naar verluidt is de Chinese onderneming, zelf ook leverancier van onder andere smartphones, ook verantwoordelijk voor de ontwikkeling van software én additionele diensten voor de nog te introduceren Yotaphone 3.

ZTE heeft van Yota Devices inmiddels een order gekregen van 100.000 stuks van de Yotaphone 3. Volgens Matthew G. Kelly, managing director van Yota Devices in de Verenigde Staten, zal het toestel een krachtigere processor (vermoedelijk afkomstig van chipmaker Qualcomm) dan zijn voorganger herbergen. Ook krijgt de smartphone standaard meer werkgeheugen (2 GB) en een betere camera. Verder belooft Kelly dat de Yotaphone 3 verbeterde versies krijgt van de ingebouwde twee schermen (een kleurenaanraakscherm en een E Ink-variant aan de achterzijde). De smartphone zou tevens dunner uitvallen dan de Yotaphone 2.

KPN EN RTL SAMEN IN E-HEALTH KPN Ventures en RTL Ventures zien kansen om samen start-ups op het gebied van e-health naar een hoger plan te tillen. KPN heeft toonaangevende vaste en mobiele netwerken, de knowhow op het gebied van connectiviteit en een groot aantal klanten in de zorgsector. RTL heeft met zijn tv-zenders en digitale platformen de marketingpower en het bereik onder consumenten om e-healthtoepassingen bij een groot publiek onder de aandacht te brengen. Door deze krachten te bundelen zien beide partijen mogelijkheden om de groei van producten, diensten en toepassingen op het gebied van e-health te versnellen en te vergroten. Het gebruik van e-health toepassingen zit in de lift en biedt mogelijkheden voor vele groepen in de samenleving. Toenemend gebruik kan leiden tot verhoogd bewustzijn over voeding, stelt mensen in staat meer grip te krijgen op hun eigen gezondheid en vitaliteit, faciliteert mantelzorgers en zal de zorg ingrijpend kunnen verbeteren. Dat maakt de e-health markt voor beide partijen een belangrijk segment om in te investeren. KPN en RTL oriënteren zich momenteel op de e-healthmarkt en trekken gezamenlijk op in de zoektocht naar geschikte initiatieven. De focus ligt op initiatieven waarbij de relevante expertise van beide bedrijven echt onderscheid kan maken. Het staat partijen vrij om daarnaast ook individueel in e-health initiatieven te investeren.

SAMSUNG EN SECTRA KOMEN MET VEILIGE SMARTPHONE Samsung Electronics en Sectra, een Europese leverancier van beveiligde mobiele oplossingen, zijn een technisch partnerschap aangegaan om het Samsung KNOX-platform te integreren in Sectra’s oplossing voor beveiligde smartphonecommunicatie. De eerste levering van deze beveiligde smartphone van de volgende generatie, het resultaat van deze samenwerking, wordt momenteel uitgerold bij een Europese defensie-instelling. Bijvoorbeeld bij overheidsinstanties, zoals ministers, en defensie-instellingen is er een

toenemende vraag naar een smartphone die zowel aan normaal gebruik voldoet als aan de mogelijkheden van een beveiligd apparaat. Sectra’s encryptieoplossing voor smartphones, Sectra Tiger/R, is een antwoord op deze vraag, waarmee smartphones kunnen worden gebruikt om veilig gerubriceerde informatie uit te wisselen via mobiele netwerken. De smartphone is ontworpen voor gebruik op het beveiligingsclassificatieniveau ‘Departementaal Vertrouwelijk’. “Via de samenwerking met Samsung en de integratie van

Samsung KNOX in onze Tiger-oplossing, combineren we onze expertise op het gebied van encryptietechnologie en de uitgebreide kennis van Samsung op het gebied van platformbeveiliging”, zegt Jeroen de Muijnck, directeur van Sectra Communications BV. “Deze strategische samenwerking met Samsung zorgt ervoor dat we ons kunnen richten op wat onze klanten wensen op het gebied van beveiligde communicatie, beschikbaarheid en mobiliteit in een omgeving met steeds meer en nieuwe bedreigingen.”

KLM STAPT OVER NAAR T-MOBILE ZAKELIJK KLM heeft een driejarig contract getekend met T-Mobile. De vliegmaatschappij brengt haar mobiele-spraak- en data-abonnementen onder bij T-Mobile. Voorafgaand aan de overeenkomst heeft T-Mobile de bereikbaarheid van een aantal ‘bedrijfskritische’ locaties van KLM getest, waaronder de platforms en hangars. Het netwerk van T-Mobile voldeed zoals verwacht overal. Voor een gedeelte van de aansluitingen verzorgt T-Mobile de integratie met de vaste lijnen van KLM.

Kort

Betrouwbaarheid en veiligheid zijn voor KLM heel belangrijk. Dat stelt hoge eisen aan de onderlinge communicatie tussen medewerkers. KLM eist optimale bereikbaarheid en stabiliteit van haar provider. En uiteraard een goede service. T-Mobile kan KLM dit bieden tegen een goede prijs. Marieke Snoep, directeur T-Mobile Zakelijk: “Natuurlijk hebben we een commercieel aantrekkelijk aanbod gedaan, maar het vertrouwen in onze technische staf, ons stabiele netwerk en service hebben uiteindelijk de doorslag gegeven. T-Mobile laat met deze nieuwe overeenkomst zien dat ze een serieuze speler is op de grootzakelijke markt.”

ONDERZOEK: MOBIELE TELEFONIE EN E-MAIL HET POPULAIRST OP DE WERKVLOER Uit onderzoek van onderzoeksbureau Peil.nl blijkt dat mensen op de werkvloer voornamelijk te communiceren via mobiele telefonie of met e-mail. Deze twee vormen voor 65 procent van de respondenten de meest gebruikte zakelijke communicatiemiddelen. De aloude vaste telefoonlijn lijkt definitief de strijd te hebben verloren, door de roep van de werknemer om rijkere en flexibelere communicatie zoals internetbellen en chat.

GRAYDON: IT EN TELECOM PROFITEREN MEEST VAN GROEI

Kort

Bedrijven actief in de it en telecom profiteren net als leasebedrijven en uitzendbureaus sterk van de economische groei zoals voorspeld op Prinsjesdag. Dat blijkt uit een doorrekening van bedrijfsinformatiespecialist Graydon. Sectoren als de bouwnijverheid en energiebedrijven voeren mee de lijst aan als het gaat om de sterkste groeisectoren van de Nederlandse economie. Op regionaal niveau zien we dat de provincies Flevoland, Utrecht en Noord-Holland tot de sterkste groeiers behoren.

Waar e-mail en mobiele telefonie op plek 1 en 2 belanden van populairste zakelijke communicatietools, komt de vaste telefoonlijn pas op plek 4, na het face-to-face-gesprek. Daarnaast blijkt uit het onderzoek dat een meerderheid (62 procent) van de deelnemers naast telefonie ook andere communicatiemiddelen tot hun beschikking wil hebben om contact te leggen. De beperkte populariteit van de vaste telefoon kan verklaard worden door de behoefte aan flexibiliteit. Met internettelefonie, op de smartphone, tablet of pc, is veel meer mogelijk dan met de â&#x20AC;&#x2DC;ouderwetseâ&#x20AC;&#x2122; manier van bellen. Er lijkt dan ook een verschuiving plaats te vinden naar rijkere en flexibelere tools en integratie van deze middelen. De populaire smartphone kan een faciliterende en stimulerende rol spelen in deze ontwikkeling. Als het gaat om internettelefonie, zien respondenten verschillende voordelen: 33 procent noemt videobellen als belangrijkste voordeel. Daarna komen schermdelen en conference calling (beide 24 procent). 38 procent verwacht dan ook in de toekomst meer te gaan bellen over het internet. Skype en Skype for Business (voorheen Microsoft Lync) zijn veruit de meest gebruikte platformen voor internettelefonie, met een marktaandeel van 76 procent.

ONLINE AANKOPEN TELECOM STIJGEN MET 25 PROCENT

Het totale online kanaal groeit (in euro) in het eerste halfjaar met 18,4 procent ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Van de bijna 8 miljard euro online consumentenuitgaven is 3,91 miljard euro (+19,1 procent) besteed aan de aankoop van producten zoals telecom, elektronica en kleding. De overige 4,05 miljard euro (+17,6 procent) is uitgegeven aan de online aankoop van diensten, zoals vliegtickets en (nieuw) afgesloten verzekeringen. Wijnand Jongen, Thuiswinkel.org: “We zien een onverwacht forse groei van online bestedingen van producten in de eerste helft van 2015. Zetten we de bestedingen aan online gekochte producten af tegen de totale consumptieve bestedingen aan detailhandelsgoederen van 45,9 miljard euro in de eerste helft van het jaar (bron: CBS), dan bedraagt het online aandeel van 3,91 miljard euro inmiddels 8,5 procent (was 7,6 procent in 2014). De opkrabbelende cijfers in de detailhandel (+1,8 procent) in de eerste helft van 2015 worden dus in belangrijke mate bepaald door stijgende online verkopen van (web) winkels.” Gino Thuij, GfK: “Het oplevende consumentenvertrouwen vertaalt zich in fors stijgende online verkopen. De onverwacht forse groei heeft geleid

tot het bijstellen van onze verwachtingen over 2015. Naar verwachting zal de groei van de online bestedingen zich in de tweede helft van het jaar doorzetten en zullen de online bestedingen over heel 2015 bij benadering uitkomen op 16,5 miljard euro.” Ook het aantal Nederlanders dat online koopt, groeit nog steeds. In het eerste halfjaar van 2015 doen 12,11 miljoen Nederlanders van 15 jaar en ouder, oftewel 87 procent, minimaal één aankoop via internet. In het eerste halfjaar van 2014 waren dit nog 11,76 miljoen mensen (85 procent). In het tweede kwartaal van 2015 zijn er in totaal 32,71 miljoen online aankopen gedaan, die goed zijn voor een online omzet van 3,63 miljard euro (+21,4 procent ten opzichte van Q2 2014). Hiervan gaat bijna 2 miljard euro naar de online aankoop van producten. Dit is 11 procent van de totale uitgaven aan aankopen van producten. Het online aandeel ligt hoger als het gaat om diensten: 69 procent van alle uitgaven aan diensten wordt via internetaankopen gedaan. Een opvallende stijger in Q2 is de food/nearfoodmarkt, waar de dagelijkse boodschappen onder vallen. De online bestedingen aan food/nearfood groeien in het tweede kwartaal met 34 procent ten opzichte van het tweede kwartaal vorig jaar. Nu steeds meer partijen de online foodmarkt betreden, en een supermarkt bijvoorbeeld ook de stap heeft gemaakt naar het aanbieden van maaltijdboxen, is het aannemelijk dat deze groei ook het tweede halfjaar door zal zetten.

Retail

Nederlandse consumenten geven in het eerste halfjaar van 2015 7,96 miljard euro uit aan online aankopen van producten en diensten. Dit betekent een groei van 18,4 procent ten opzichte van vorig jaar, toen er in het eerste halfjaar 6,72 miljard euro online werd besteed. Dit blijkt uit cijfers van de Thuiswinkel Markt Monitor, het onderzoek naar online consumentenbestedingen in Nederland. Dit onderzoek wordt door GfK uitgevoerd, in opdracht van Thuiswinkel.org, en mogelijk gemaakt door PostNL.

BELCOMPANY KROONT EERSTE IPHONE EXPERT Dave van Beeten uit Lelystad is uitgeroepen tot de eerste â&#x20AC;&#x2DC;BelCompany iPhone Expert 2015â&#x20AC;&#x2122; van Nederland. Hij wist van alle 7.000 deelnemers de honderden kennisvragen over de iPhone het best te beantwoorden. Om introductie

van de nieuwe iPhone 6s kracht bij te zetten, ging BelCompany vanaf begin september op zoek naar de grootste iPhone-expert van Nederland. Iedereen die dacht alles te weten over de Apple iPhone werd uitgedaagd om mee te

doen. Na een enorme online afvalrace bleven er uiteindelijk vijf finalisten over. In een spannende eindstrijd werd hun iPhonekennis nog verder op de proef gesteld en uiteindelijk trok Dave van Beeten aan het langste eind.

MINDER OMZET TELECOMRETAIL IN AUGUSTUS

Retail

De detailhandel heeft in augustus 1,4 procent minder omgezet dan in dezelfde maand een jaar eerder, zo meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek. De daling is onder meer toe te schrijven aan een ongunstigere samenstelling van koopdagen dan vorig jaar augustus. Zowel het volume (de verkopen) als het gemiddeld prijsniveau lag 0,7 procent lager. Winkels in non-foodartikelen leden omzetverlies, vooral doordat er minder artikelen over de toonbank gingen. Winkels in voedings- en genotmiddelen daarentegen behaalden wel meer omzet. Ook webwinkels en postorderbedrijven boekten meer omzet, maar de groei was wel minder dan in voorgaande maanden. Augustus telde in 2015 een vrijdag minder en een maandag meer dan vorig jaar. Deze verschuiving van koopdagen heeft een negatief effect op de omzetontwikkeling. Na correctie hiervoor lag de omzet van de detailhandel ongeveer op hetzelfde niveau als een jaar eerder. In de consumentenelektronica ging de omzet met 4 procent omlaag. Telecomretailers hebben een slechte maand augustus achter de rug.

BAS GROUP OVERGENOMEN DOOR EIGENAAR PHONE HOUSE

Relevant Holdings heeft de intentie om de omnichannelfocus van de drie winkelformules voort te zetten. Naast een groot deel van de winkelformules wordt ook verzekeraar Harmony overgenomen door Relevant Holdings. Harmony richt zich onder meer op schade- en diefstalverzekeringen voor consumentenelektronica. De activiteiten van Harmony worden ongewijzigd voortgezet. De voor de overname benodigde

toestemmingen worden aangevraagd bij de Autoriteit Consument en Markt (ACM) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM). In een toelichting zegt Henk Kamsteeg, Voorzitter van de Raad van Commissarissen van Relevant Holdings, verheugd te zijn dat met de doorstart een flink deel van de werkgelegenheid kan worden gered: “Voor medewerkers die hun werk vaak met hart en ziel verrichten, is elke baan die behouden kan worden er één. En veel trouwe klanten zullen blij zijn ook in de toekomst weer gewoon bij hun favoriete winkel terecht te kunnen.” Eerder dit jaar nam Relevant Holdings al de Nederlandse tak van telecomretailer Phone House met ruim 200 winkels over. Met de over te nemen vestigingen erbij groeit de door Relevant Holdings aangestuurde retailgroep naar bijna 350 winkels en een merkenportfolio dat onder meer Dixons, iCentre, MyCom, Optie1, Phone House en Typhone.nl omvat.

Retail

iCentre, Dixons en MyCom, onderdeel van de deels failliet verklaarde BAS Group, maken een doorstart onder de nieuwe eigenaar Relevant Holdings. Dit zijn de curator van BAS Group, Jan Padberg van HVG, en Relevant Holdings overeengekomen. Relevant Holdings is onder meer eigenaar van telecom-retailketens Optie1, Phone House en Typhone.nl. Relevant Holdings en de curator hebben geen verdere financiële details bekendgemaakt over de overname maar volgens Het Financieele Dagblad, dat zich baseert op informatie van insiders, zou het overnamebedrag tussen de 15 en 20 miljoen euro liggen. Het faillissement over de in surseance verkerende dochterbedrijven van BAS Group werd in oktober uitgesproken. Alle 24 iCentre-winkels, ruim 30 Dixons-winkels en 22 MyCom-winkels, waaronder 9 winkels van franchisenemers, blijven dankzij de doorstart open, evenals de webwinkels van de drie ketens. Apple Premium Reseller iCentre maakt een volledige doorstart inclusief Apple Repair, de door Apple gecertificeerde service- en reparatiedienst.

PHONE HOUSE BESTE WINKELKETEN EN WEBSHOP VAN NEDERLAND De categoriewinnaars van de publieksprijzen ABN AMRO Beste Winkelketen van Nederland 2015 en ABN AMRO Webshop Awards 2015 zijn bekend. Ruim 296.000 consumenten gaven gehoor aan de oproep hun favoriete winkelketens en webshops te beoordelen op www.bestewinkelketen.nl en www.webshop-awards.nl. Uit de resultaten blijkt dat de consument een goede (klanten)service het meest belangrijk vindt. Phone House is de grote winnaar geworden in de categorie telecomretail en heeft twee prijzen in de wacht gesleept. Phone House is door consumenten uitgeroepen tot ‘beste winkelketen van Nederland’ en heeft bovendien de ‘webshop award’ voor beste online shop mee naar huis genomen.

TECH DATA MOBILE GAAT TOESTELLEN VAN BQ VERKOPEN Tech Data Mobile heeft een distributiecontract getekend met de Spaanse fabrikant van smartphones en tablets BQ. Matt Child, de nieuwe managing director van Tech Data Mobile in Engeland, is ervan overtuigd dat BQ vanaf dag één een succes is. Het is nog niet bekend of deze toestellen ook in ons land via Tech Data op de markt gaan komen. BQ verkoopt zijn toestellen natuurlijk in thuisland Spanje, maar ook in Duitsland, Oostenrijk, Portugal en Frankrijk en is vooral actief in het middensegment van de markt. De toestellen variëren in prijs van net iets meer dan 100 euro tot maximaal 300 euro. Tijdens de MWC in Barcelona verbaasde het bedrijf de wereld door met een smartphone te komen die op het alternatieve besturingssysteem Ubuntu draait.

INGRAM MICRO KOOPT E-COMMERCE FULFILLER DOCDATA

Een curieus bericht van ALSO, een van de grootste ICT-distributeurs in Europa. Het bedrijf meldde zelf in een bericht dat het surseance van betaling heeft aangevraagd voor een van zijn onderdelen. Eerder meldde het bedrijf al dat ALSO Logistics Service GmbH een verlies leed van vier miljoen euro. Omdat er volgens ALSO geen over overeenstemming met het personeel kon worden bereikt over een verdere kostenreductie, moest het bedrijf tot deze drastische maatregel overgaan. Een en ander lijkt geen enkele invloed op de Nederlandse activiteiten van ALSO te hebben.

Ingram Micro, werelds grootste ict-distributeur, heeft voor 175 miljoen dollar (153,8 miljoen euro) het Nederlandse e-commerce fulfilmentbedrijf Docdata gekocht. Docdata heeft vestigingen in Waalwijk (Nederland), Polen, Duitsland, Italië en Engeland en heeft ruim 3.500 werknemers. Dagelijks verwerken zijn tussen de 125.000 en 250.000 orders. Het bedrijf verwerkt vooral orders voor webwinkels, waaronder de Bijenkorf en Bol.com maar regelt ook alle retouren voor Ziggo. Recent verloor het wel Zalando als grote klant.

Distributie

RUZIE MET PERSONEEL LEIDT TOT SURSEANCEAANVRAAG

BRIGHTSTAR EUROPE HEEFT NIEUWE BAAS Brightstar heeft een nieuwe Europese baas gekregen. De Belg Benoit Scheen neemt het stokje over van Bela Lainck, die nu bij Brightstar verantwoordelijk wordt voor de wereldwijde servicedivisie. Scheen is een echt telecomveteraan en is onder andere vier jaar de ceo van de Belgische operator Mobistar geweest. Brightstar, onderdeel van het Japanse Softbank, heeft in Europa enkele jaren geleden de distributeur 20:20Mobile overgenomen. Brightstar heeft distributieactiviteiten in Spanje, Engeland en Scandinavië. In Nederland doet het bedrijf voor Vodafone en BelCompany de inruil van tweedehands telefoons. Er gaan al maanden geruchten dat Brightstar ook in ons land weer een distributietak wil gaan opzetten.

Michiel Alting von Geusau, de huidige topman van Docdata, maakt de overstap naar Ingram Micro. Docdata blijft wel beursgenoteerd en gaat verder met twee bedrijven IAI Industrial systems en FEHA. Ingram is de laatste maanden erg actief in Europa met het overnemen van een reeks van bedrijven, die vooral additionele diensten aanbieden. Zo werd een van de grootste reparatie- en refurbishmentbedrijven (ANOVO) ter wereld gekocht, in Duitsland DAT repair en een Engels bedrijf dat gespecialiseerd is met het inzamelen van gebruikte elektronica (CANAI). Docdata levert Ingram Micro 150 miljoen dollar (131,8 miljoen euro) per jaar op en heeft meteen een positieve nettowinst bijdrage.

INGRAM MICRO GAAT AXIS COMMUNICATIONS DISTRIBUEREN Axis Communications, wereldwijd marktleider in netwerkvideotoepassingen, heeft een samenwerkingsoverkomst gesloten met Ingram Micro. Met ingang van 1 oktober start Ingram Micro met de verkoop van het Axis-portfolio aan Nederlandse resellers die zich richten op kleine en middelgrote ondernemingen en enterprises. Deze stap helpt Axis bij het ondersteunen van zijn partners in de it-markt en voorziet Ingram Micro van een flinke uitbreiding van zijn aanbod in physical security-oplossingen. Tanja Hilpert, Director Sales Middle Europe van Axis: “Dankzij de samenwerking met Ingram Micro voegen we een sterke partner toe aan ons bestaande distributienetwerk in Nederland. Ingram Micro beschikt over een uitstekend netwerk en zal ons helpen onze oplossingen naar de markt te brengen waarbij het mkb een belangrijke focus zal zijn. Dankzij de combinatie van onze oplossingen voor videosurveillance en oplossingen van andere leveranciers, beschikt Ingram Micro nu over een breed portfolio innovatieve producten voor zeer uiteenlopende situaties en voor organisaties van elke omvang.”

ZOPO KONDIGT SAMENWERKING MET SEARCHDOG AAN De wens van Zopo Benelux om consumenten nog beter te kunnen bereiken gaat dit jaar in vervulling. Vanaf het vierde kwartaal is Zopo Benelux aangesloten als business partner bij Searchdog BV, een van de grootste (telecom) inkooporganisaties van Nederland. Dit betekent dat alle aangesloten partners de mogelijkheid krijgen om het gehele aanbod van Zopo-producten via Searchdog te kopen. Een belangrijke stap voor Zopo want via Searchdog kunnen alle aangesloten Optie1-winkels toestellen van Zopo nu bestellen. Het in 2013 opgerichte Zopo Benelux is de officiële agent

en vertegenwoordiger van het smartphonemerk Zopo in de Benelux. Volgens Zopo is het bedrijf de laatste paar jaar erg gegroeid vooral door

Distributie

Remco van Zutphen, Business Manager bij Ingram Micro, is eveneens enthousiast: “Omdat videocamera’s in toenemende mate gekoppeld worden aan intelligente oplossingen, verschuift de beveiligingsmarkt meer en meer richting it. Dat merken we onder andere door de toenemende vraag vanuit onze klanten. De koppeling met het datacenter, storage en de cloud is kan snel gerealiseerd worden waardoor we in staat zijn een totaaloplossing aan bieden. De toevoeging van het Axis-portfolio is een perfecte aanvulling in ons streven naar het zijn van een multi-specialized distribitor.”

hun innovatieve smartphones, de goede kwaliteit van de toestellen en natuurlijk de buitengewoon aantrekkelijke prijs van de telefoons.

tiptel Uw businesspartner in telecommunicatie

Tiptel b.v. Camerastraat 2 1322 BC Almere Tel: +31 (0) 36 53 66 650 Fax: +31 (0) 36 53 67 881 E-Mail: info@tiptel.nl Web: www.tiptel.nl

Voor gemak en veiligheid

De voordelen van 2N op een rij: Uitbreidingsmogelijkheid Kostenloze software update downloaden Kwalitatief goede producten VoIP deurspreekstations zijn compatibel met o.a. de SIP-PBX van: Asterisk, Broadsoft, Cisco Call Manager, Avaya. De deurspreekstations van 2N Telecommunications zijn verkrijgbaar als VoIP variant met het SIP-protocol en als analoge variant.

Motion detection

HD-camera

Touchscreen

Select Value Supplier/Distributor of:

Toegangscontrole

DE APPLE WATCH EN HET WAUW-GEVOEL RICHARD BORDES

Ik ben een horlogegek. Mijn eerste kreeg ik toen ik op de lagere school zat: een ‘echt’ duikhorloge met zo’n draaibare ring. Daarna volgde er nog heel veel. Allemaal horloges waar ik ontzettend blij mee ben. Dus toen de Apple Watch op de markt kwam, moest ik die ook hebben. Na alle video’s minstens drie keer gezien te hebben, de reviews te hebben gespeld en de info over alle mogelijkheden te hebben doorgeploegd, heb ik hem gekocht bij de Apple Store. Je hebt maar één kans op een verpletterende indruk. Dat ‘wauw-gevoel’ had ik bij direct mijn eerste iPhone en iPad. En zeker bij mijn MacBook die ik na bijna 20 jaar aan ‘Microsoftervaringen’ kocht. Maar bij mijn Apple

Watch bleef dat gevoel helemaal uit. Het uitpakken van de doos en het verbinden aan mijn iPhone bleek achteraf het hoogtepunt. Er is namelijk niets slims aan je Apple Watch. Alle info die hij je geeft, met uitzondering van je hartslag, komt gewoon van je iPhone. Zelfs de tijd haalt hij daarvandaan. Alleen doet hij dat op ieniemienieformaat. Laat ik een paar voorbeelden geven. Voor een echt positieve ervaring is de Watch allereerst te langzaam en veel te summier. Daarbij is een horloge met een scherm van 42mm te klein om op te tikken. Dus maak je hem wakker met de kreet: “Hé Siri”, waarna je van alles kan roepen dat in tekst wordt omgezet. Dat werkt, maar daar is dan ook alles mee gezegd. Siri is net iets te langzaam om behulpzaam te zijn en dat is irritant. Maar ik voelde mij vooral een heel slechte kopie van de Knightrider. David Hasselhoff die via zijn pols heel stoer KITT oproept om samen met zijn auto het kwaad te bestrijden, dat was lollig in de jaren ’80 op tv. Maar het voelt gewoon heel raar om in het openbaar tegen je horloge te praten. Als je alleen bent, kan het misschien nog, maar met anderen in mijn buurt word ik er heel ongemakkelijk van. Als er mail binnenkomt, geeft Apple Watch een melding. Maar 9 van de 10 mails die ik binnen krijg, hebben een HTML-inhoud. En wat zegt Apple Watch dan? “Het volledige bericht is niet beschikbaar op de Apple Watch, maar kunt u lezen op uw iPhone.” Dus kan je die weer uit je broekzak frummelen. En dat was nu net niet mijn bedoeling. Ik post regelmatig op Linkedin en Facebook, en daarop komen dan

(gelukkig) ook reacties. De Apple Watch informeert je alleen dat John of Sandra gereageerd heeft op je update maar niet de reactie zelf. Dus maar weer op je iPhone kijken zodat je kunt reageren. Twitter heeft een eigen app op de watch, waarmee je kan tweeten en je timeline kan lezen. Beide zijn ontzettend onhandig. Als je een tweet wil versturen, dan kan je deze inspreken. Maar het bijvoegen van een url of foto is onmogelijk, evenals het doen van een @-mention. Als je tweets leest op je watch, dan duurt dat weer net te lang voor ze geladen zijn. Bovendien kan je geen url’s openen. Hopeloos dus, en ik begrijp dan ook niet dat Twitter akkoord ging met deze uitgeklede functionaliteit. Na 24 uur was ik wel klaar met de Apple Watch. Ik werd gek van de meldingen waar ik helemaal niets uit kon opmaken. Een zenuwachtig getik aan mijn pols waardoor ik nog steeds mijn iPhone moest pakken. Als je een gesprek hebt met iemand of aan het werk bent, dan is het nog lastiger te negeren dan de meldingen op je telefoon. “Dan kan je natuurlijk de meldingen uitzetten”, hoor ik je zeggen. Maar dan houd je eigenlijk alleen nog een heel lelijk en veel te duur horloge over. De Apple Watch voegt voor mij niets toe en is een gehypet en overbodig apparaatje. Voor het eerst heeft Apple iets gemaakt waar ik als Apple-fan geïrriteerd van raak. Gelukkig heeft Apple een geweldige service. Zonder discussie mag je binnen 14 dagen na aankoop alles weer inleveren en krijg je je direct je geld terug. En daar kreeg ik, als schrale troost, dan wel weer een wauw-gevoel van.

Column

Richard Bordes is Strategic B2B Marketing & Social Media Expert en Founder van de LinkedIn Business Game.

T-Mobile zet zichzelf op voorsprong

UITROL COMPLEET NIEUW 4G-NETWERK BIJNA GEREED Tekst Pieter Waasdorp

In de vorige uitgave van Connexie hebben wij de resultaten gegeven van de eerste Nederlandse onafhankelijke netwerktest uitgevoerd door het Duitse bedrijf P3. Helaas was het toen niet mogelijk om de resultaten van T-Mobile hierbij te betrekken, omdat T-Mobile nog volop bezig was met de uitrol van zijn nieuwe 4G-netwerk. De landelijke uitrol is nu zo goed als voltooid. Een goed moment om met Marieke Snoep van T-Mobile te praten over dit nieuwe netwerk. Mobiele telefonie en internet zijn, zeker voor ondernemingen, een basisbehoefte geworden. Op ieder moment van de dag en ongeacht de locatie moeten bedrijven en – belangrijker – hun werknemers online zijn. Hiervoor is een snel en vooral betrouwbaar mobiel netwerk nodig. Het heeft even geduurd, maar het mobiele netwerk van T-Mobile is klaar voor de toekomst. “Vanaf eind oktober woont 95 procent van de Nederlanders in het 4G-dekkingsgebied van T-Mobile”, vertelt Marieke Snoep, Directeur Zakelijke Markt en Customer Operations van T-Mobile. “Eind 2015 is het bereik zelfs gestegen naar 99 procent.”

En dat is een hele prestatie, zeker als je bedenkt dat T-Mobile eigenlijk een compleet nieuw 2G-, 3G- en 4G-netwerk heeft gebouwd. Dan kunnen wij met recht spreken over een compleet en nieuw landelijk dekkend netwerk. T-Mobile heeft op dit moment maar liefst 7.000 actieve zendmasten in ons land en heeft hiermee het grootste 4G-netwerk. Maar er is meer: T-Mobile heeft volgens eigen zeggen de ideale mix van frequenties en masten in Nederland; dit vertaalt zich onmiddellijk in een vergrote capaciteit, beschikbaarheid en snelheid voor al zijn 4G-gebruikers. De combinatie van laagspectrum- (groot bereik) en hoogspectrumfrequenties

Cover

Het T-Mobilenetwerk is van een tweebaansweg verandert in een zesbaanssnelweg. Hierdoor is er ook bij drukte op het netwerk ruim voldoende capaciteit aanwezig om de snelheid voor alle gebruikers hoog te houden

(geconcentreerde dekking) zorgt bovendien voor een optimale dekking, ook indoor.

ZONDER BELEMMERINGEN

Maar waarom is deze capaciteitsvergroting nu zo belangrijk? Marieke Snoep: “Het is ’t makkelijkst om een vergelijking met een snelweg te maken. Het grote aantal nieuwe zendmasten zorgt niet alleen voor een nieuwe snelweg, maar er worden vooral nieuwe rijbanen aangelegd. Hierdoor kan al het verkeer sneller en zonder belemmeringen soepel doorrijden. Het T-Mobilenetwerk is van een tweebaansweg verandert in een zesbaanssnelweg. Hierdoor is er ook bij drukte op het netwerk ruim voldoende capaciteit aanwezig om de snelheid voor alle gebruikers hoog te houden.” Dankzij vooral de hoge frequenties zijn nu al downloadsnelheden tot 120 Mbit/s mogelijk en upload tot wel 50 Mbit/s. Maar T-Mobile gaat verder. In november van dit jaar start het bedrijf met een pilot met 4G+. Hierdoor zijn via carrier aggregatie (het stapelen van frequenties) theoretische snelheden tot wel 225 Mbit/s seconde mogelijk.

STABIEL

Uit een recent rapport van DIKW, een onafhankelijk data-analysebureau, dat gebaseerd is op de open source en openbare meetgegevens van de Ookla test-app, blijkt dat in het tweede kwartaal van 2015 T-Mobile gemiddeld de hoogste 4G-snelheid heeft in de gemoderniseerde gebieden. Toch gaat het T-Mobile niet alleen om de snelheid. “Erg belangrijk is ook een stabiele netwerkervaring voor de gebruikers”, meent Marieke Snoep. “En niet alleen vandaag, maar ook in de toekomst. Door de uitrol van eigenlijk een compleet nieuw netwerk is de zin ‘T-Mobile is future proof’ geen holle frase maar realiteit geworden.”

ZAKELIJK GEBRUIK

In Nederland neemt het zakelijk gebruik van data jaarlijks met meer dan 100 procent toe. Het nieuwe 4G-netwerk van T-Mobile is hier klaar voor. Wat zijn nu de belangrijkste redenen voor deze toename? “Gebruikers raken gewend aan het gemak van altijd en overal toegang hebben tot de online wereld en hierdoor gaat het gebruik van data bijna automatisch omhoog. Wellicht de belangrijkste ontwikkeling is ‘het nieuwe werken’. Ook op kantoor en onderweg eist een hele generatie nieuwe werknemers een snel en bovendien betrouwbaar netwerk. Werkgevers verplichten hun werknemers vaak om, indien er buiten het kantoor mobiel gewerkt wordt, geen gebruik te maken van

openbare wifi-netwerken. Zij doen dit met in het achterhoofd mogelijk beveiligingsrisico’s van data. Hackers gebruiken vaak dit soort wifi-netwerken om hun slag te slaan. Een betrouwbaar mobiel 4G-netwerk is hiervoor een alternatief.” Ook heeft het bedrijf recent aangekondigd dat het met de glasvezelaanbieder Eurofiber een strategische partnerovereenkomst heeft gesloten. Hiermee heeft T-Mobile direct toegang tot de geavanceerde glasvezelinfrastructuur van Eurofiber en wordt T-Mobile’s positie op de zakelijke markt verder verstevigd. Naast de integratie van vast-mobiel en de levering van clouddiensten zal de dienstverlening worden uitgebreid met internetdiensten. ¨

update

KLM heeft eind september een nieuw contract met T-Mobile ondertekend. De vliegtuigmaatschappij sluit voor drie jaar haar mobielespraak- en data-abonnementen af bij T-Mobile. Voorafgaand aan de overeenkomst heeft T-Mobile de bereikbaarheid van een aantal ‘bedrijfskritische’ locaties van KLM getest, waaronder de platforms en hangars. Het stabiele netwerk van T-Mobile voldoet zoals verwacht overal. Voor een gedeelte van de aansluitingen verzorgt T-Mobile de integratie met de vaste lijnen van KLM. Betrouwbaarheid en veiligheid zijn voor KLM heel belangrijk. Dat stelt hoge eisen aan de onderlinge communicatie tussen medewerkers. KLM eist optimale bereikbaarheid en stabiliteit van haar provider. En uiteraard een goede service. T-Mobile kan KLM dit bieden tegen een goede prijs. Marieke Snoep, directeur T-Mobile Zakelijk: “Natuurlijk hebben we een commercieel aantrekkelijk aanbod gedaan, maar het vertrouwen in onze technische staf, ons stabiele netwerk en service hebben uiteindelijk de doorslag gegeven. T-Mobile laat met deze nieuwe overeenkomst zien dat ze een serieuze speler is op de grootzakelijke markt.

KWARTAALUPDATE INGRAM MICRO MET Tekst Pieter Waasdorp

Op een mooie zonnige herfstdag in oktober hield Ingram Micro op de Burggolf golfbaan in Wijchen een kwartaalupdate waarin de laatste stand van zaken van Your Way To Collaborate werd gedeeld met ruim vijftig resellers. Ook dit keer waren er weer tal van interessante en motiverende sessies van netwerken, fabrikanten, dealers en natuurlijk van Ingram Micro zelf. Zo gaf Thomas Tolsma, manager marketing en it-ontwikkeling bij Telfort Zakelijk, een vlammende presentatie over de uitdagingen waarmee dealers dagelijkse geconfronteerd worden: gesloten acquisitiemodel, afnemende omzet (sac en arpu) en daarnaast de transitie van traditionele telefonie naar hosted-voip. Telfort heeft met het concept ‘Total Mobile’ een eenvoudige oplossing, biedt resellers een persoonlijke benadering, is ondernemend en vooral duidelijk. Reseller ASK Roger presenteerde een case study waarin werd ingegaan op de integratie van Skype for Business met Office 365 bij scholengemeenschap Het Oosterlicht College. Met de implementatie werd de in- en externe bereikbaarheid vergroot terwijl de klanttevredenheid sterk werd verbeterd en daarnaast de cost of ownership werd verlaagd. Koos Mulder, oprichter en directeur bij Work-Eazy, toonde een duidelijke oplossing, die dealers aan hun klanten kunnen bieden in juist het door Telfort omschreven veranderde telecomlandschap. Vier heldere servicepakketten waarmee niet alleen de aanschaf van hardware en abonnementen geregeld wordt, maar ook de reparatie, inclusief vervangservice op locatie, Mobile Device Management en contractoptimalisatie. Gerben de Haan, Business Manager Activation Services bij Ingram Micro Nederland, gaf de toehoorders inzicht in de uitkomsten van een onderzoek onder de participerende YWTC-dealers. Mede op basis van de uitkomsten van het onderzoek evolueert Your Way To Collaborate naar Your Way To Develop. Hiermee gaat Ingram Micro zijn resellers trainen, coachen, assisteren en helpen om ook in de toekomst aan de constant veranderde vraag uit de markt te kunnen blijven voldoen. YWTD krijgt twee sporen: Eén voor het senior management (directie) en een voor consultants. Hiermee blijven resellers altijd up-to-date en zijn volledig getraind om hun klant de beste oplossingen aan te kunnen blijven bieden. Al met al was ook deze kwartaalupdate bijzonder geslaagd met inhoudelijk scherpe kennissessies. De dag werd afgesloten met een golfronde en een netwerkdiner. ¨

INHOUDELIJK SCHERPE KENNISSESSIES

update

IOS EN ANDROID BLIJVEN ZAKELIJKE MARKT DOMINEREN Tekst Pieter Waasdorp

BlackBerry was ooit hét merk voor de zakelijke markt. Maar die tijd is voorbij. Uit analyse van Computer Profile blijkt dat slechts drie procent van de smartphones, in gebruik bij bedrijfsvestigingen met 50 of meer medewerkers, momenteel nog draait op het BlackBerry OS. Daarmee is BlackBerry bijna verdwenen uit de Nederlandse mid- en enterprisemarkt. Het zijn nu iOS en Android waar de meeste smartphones op draaien.

Slechts vier jaar geleden draaide het grootste deel (40 procent) nog op het BlackBerry-platform. Dit aandeel is gewonnen door Apple iOS en toestellen die op Android draaien (met name Samsung). Het aandeel van toestellen die draaien op iOS en Android is bijna even groot: ongeveer vier op de tien toestellen in de huidige zakelijke smartphonemarkt. Dit blijkt uit circa 2700 gesprekken die Computer Profile voerde met it-verantwoordelijken van Nederlandse commerciële en publieke instellingen over het gebruik van mobiele communicatie. Naast BlackBerry is nu ook Symbian aan het verdwijnen. Minder dan een procent van de gebruikte smartphones valt nog in deze categorie. Voor Microsoft Mobile is het beeld wisselend. De dalende trend van de laatste jaren lijkt te zijn omgebogen in een stijgend aandeel in het totaal.

ZAKELIJK GEBRUIK SMARTPHONES

Het gebruik van zakelijke smartphones hangt voor een belangrijk deel samen met de daarop draaiende besturingssystemen. Apple is momenteel de meest gebruikte zakelijke smartphone. Circa 40 procent van de smartphones betreft een iPhone. Apple scoort bovengemiddeld goed in de industrie (51 procent), de financiële en zakelijke dienstverlening (48 procent) en de handelssector (47 procent). Het minst populair zijn iPhones in de zorg (23 procent) en het transport en de bouw (allebei 29 procent). Samsung kent een aandeel van 27 procent in de in kaart gebrachte smartphonemarkt, een stijging van circa 11 procent ten opzichte van een jaar geleden. In 2013 bedroeg het aandeel Samsung circa 18 procent en in 2012 ongeveer 13 procent. Waar het aandeel iPhones het laagst is, is het aandeel Samsung het hoogst: namelijk bij transport- en

bouwbedrijven, waar respectievelijk zes op de tien en vijf op de tien toestellen van Samsung is. HTC lijkt op de Nederlandse zakelijke markt snel terrein prijs te moeten geven. In 2012 (toen het zakelijke smartphonegebruik nog een stuk lager lag) vormde HTC nog circa 22 procent van het totale aantal smartphones. Voor de overige merken schommelt het aandeel op en neer. Voor Nokia-Microsoft geldt dat het hier in eerste instantie toestellen van Nokia betrof die draaiden op Windows Phone. Inmiddels maakt Microsoft deze toestellen onder eigen naam en is Nokia (tijdelijk) van de markt voor smartphones verdwenen.

MOBILE DEVICE MANAGEMENT

Bij het managen van de smartphones (en de hier niet besproken tablets of andere mobiele apparatuur) kan door organisaties gebruik worden gemaakt van oplossingen op het gebied van Mobile Device Management (MDM). Sinds ongeveer een jaar wordt het gebruik van deze software meegenomen door Computer Profile in de interviews met zakelijke eindgebruikers.

update

Uit interviews van de laatste zes maanden blijkt dat circa 14 procent van de bedrijfsvestigingen met 50 of meer werknemers van een dergelijke oplossing gebruikmaakt.

Als naar het totaal van de genoemde oplossingen voor Mobile Device Management wordt gekeken, dan blijkt dat MobileIron het meest voorkomt. Ongeveer 29 procent van

de aangetroffen MDM-toepassingen is een toepassing van MobileIron. Of het nu locaties van multinationals (2500+ medewerkers), national enterprises (250-2500 medewerkers), medim sized businesses (50-250) of publieke instellingen betreft, binnen al deze segmenten is MobileIron de meest voorkomende oplossing. Circa 17 procent van de gebruikte MDM-oplossingen is van AirWatch (onderdeel van VMware). Behalve in het multinationals-segment nemen de AirWatch-oplossingen telkens de tweede plaats in. Bij multinaltionals wordt de op een na grootste groep MDM-oplossingen gevormd door XenMobile van Citrix. Dit is meteen de derde vendor die, met 13 procent van de oplossingen, boven de rest van de competitie uitsteekt. Na deze top drie is er een relatief grote groep vendoren die allen een aandeel kennen van ĂŠĂŠn tot enkele procentpunten. Â¨

SAMSUNG ENTERPRISE MOBILITY EVENT 2015 Tekst HP van Tilburg

Op een zeer succesvolle eerste editie van het Samsung Enterprise Mobility Event werden ruim 120 business partners uit de Benelux bijgepraat met betrekking tot Samsungs visie op mobility-management. In de rustieke omgeving van het Kasteel van Brasschaat werd in hoog tempo een rijk pallet aan oplossingen, services en visie gepresenteerd. Een groter contrast tussen het verleden en de toekomst had je je bijna niet kunnen bedenken. Dat Samsung inmiddels veel meer is dan alleen smartphones weten de meeste mensen in de ict-sector ondertussen wel. Samsung Business heeft met zijn uitgebreide portfolio aan oplossingen een geheel eigen positie in de markt verworven. In het Executive Briefing Center (EBC) in Delft wordt een heel scala aan business solutions getoond. “Toch vonden we het een goed idee om nu eens buiten de deur een goed inhoudelijk programma te presenteren rondom het thema mobility”, zei Erik Swart, directeur Samsung Business tijdens een van de pauzes.

OPTIMALE AANDACHT

Dat inhoudelijk sterke programma werd meer dan waar gemaakt door de verantwoordelijken voor het programma: Eric Bos had met zijn team een aantal zeer sterke trendwatchers uitgenodigd en liet zelf tijdens zijn eigen sessie nog eens zien dat Samsungs scope op het gebied van innovatie, mobile device management en security dankzij Samsung Knox ook zeer breed is. “Mobility vergt namelijk optimale kijk en aandacht op het gebied van security”, zei hij onder meer in deze sessie.

CHIP IN HAND

De opening was voor de dagvoorzitter en trendwatcher Richard van Hooijdonk die direct poneerde dat hij, dankzij een chip in zijn hand, zelf onderdeel is van dat wat de wereld als het ‘Internet of Things’ definieert. Hij brengt mobility dan wel heel dichtbij. Vervolgens liet hij met een aantal voorbeelden zien dat alle apparaten op onze planeet gaan behoren tot het spectrum van connectiviteit. Samsung zelf heeft aangekondigd dat voor 2020 al zijn apparaten verbonden kunnen worden aan dat www. IoT is daarmee geen belofte maar realiteit geworden. Ook Teus van der Plaat die namens de BTG optrad, liet een aantal verrassende inzichten zien in de wereld van morgen. Zijn meest opzienbarende uitspraak die middag: “Een robot kan veel beter omgaan met demente mensen dan een mens. Laat die dus maar snel onze plaats daar innemen. Iedereen blij.”

MOBILITY IS KEY

In de opening was het ook nog de beurt aan Rory O’Neill, de Vice President Marketing van Samsung Europe. “Samsung bouwt schepen en de hoogste gebouwen ter wereld”, zo stelde hij vast. “In de core-dna van dit bedrijf zit innovatie en vooruitgang. Er is bijna geen bedrijf dat zo veel investeert in R&D als wij. Mobility is key en de innovatie van vandaag en morgen zit ’m in de combinatie van de beste devices met de sterkste applicaties. Wij hebben daarvoor connecties met de grootste platformen en zijn daarbij zo open als mogelijk. Wij geloven heel nadrukkelijk niet in gesloten ecosystemen. Samenwerken met de markt is wat dit bedrijf drijft: met business resellers, operators en ISV’s. Het gaat voor alles om de optimale beleving bij de eindklant en de geboden oplossing. Het maakt daarbij ook niet uit als mensen hun eigen apparaat gebruiken (Bring Your Own Device, red.), als het maar goed geregeld is. En daar werken wij dan graag aan mee.” Gedurende de dag werd een aantal mooie voorbeelden van innovatie getoond. Duidelijk werd dat Samsung een key player wil zijn en blijven op de mobilitymarkt. De bezoekers gingen in ieder geval met ruime inspiratie en veel food for thoughts terug naar huis. ¨

update

5.0” Full-HD IPS Display 3GB RAM + 16 GB ROM 13.2MP + 5.0MP Camera 64 Bit Octa-Core CPU 4G

4G LTE Dual SIM GPS/GLONASS

B L A Z I N G

F A S T

ZOPO BeNeLux • Jonker Fransstraat 116A • 3031 AX Rotterdam • 010-7867067 www.zopobenelux.nl

Micha Cohen, directeur Xelion

WIJ MAKEN HET DE GEBRUIKER NOG GEMAKKELIJKER

Tekst en foto’s Marco Mekenkamp

update

Je kunt Micha Cohen het brein achter Xelion noemen, maar zelf ontkent hij dat direct: “We zijn hier met een heel team bezig om Xelion steeds verder te verbeteren. En natuurlijk is er altijd iemand bepalend voor de koers. Als er besluiten genomen moeten worden over de techniek, dan ben ik dat. Maar het is dus een heel team dat Xelion heeft gemaakt tot wat het nu is. En samen ontwikkelen we het steeds verder.”

OORSPRONG

De oorsprong van het Xelionproduct is te vinden in het jaar 2005, dus nu tien jaar geleden. Er werd toen wel gesproken over voice over IP (voip), maar het werd nog vrijwel niet gebruikt. Isdn was de standaard. “Ik vond dat de manier waarop de zakelijke communicatie geschiedde maar heel matig”, verklaart Micha Cohen de start van het Xelionproduct. “Telefonie was in mijn visie op dat moment het belangrijkste waarin grote verbeteringen mogelijk waren. De telefoniemarkt was verdeeld, er was geen marktdominantie zoals je dat bijvoorbeeld wel bij zakelijke software zag waar Microsoft regeerde met Outlook en Word. We zijn toen begonnen om software te ontwikkelen en in 2008 konden we de eerste commerciële versie presenteren. Onderscheidend was dat wij een softphone hadden waardoor gebruikers via hun pc of laptop konden bellen. In eerste instantie was het product bedoeld voor on premise gebruik maar vijf jaar geleden hebben we ook een cloudversie ontwikkeld. En dat is momenteel ons meest gebruikte product, ook bij grote organisaties.” Hoeveel mensen er inmiddels met Xelion bellen, wil Micha Cohen uit concurrentieoogpunt niet zeggen. “Dat is vertrouwelijk maar het zijn er meer dan het aantal mensen dat in een grote stad woont. En elke dag komen er weer veel nieuwe gebruikers bij.”

MOBIEL

Bij Xelion zag men dat zakelijke communicatie meer en meer met de smartphone ging plaatsvinden. Ondanks dat op ieder kantoor een vaste telefoon beschikbaar is, pakt menigeen zijn smartphone om te bellen. De reden: de contacten zitten nu eenmaal in dat mobieltje opgeslagen. En dus ging het Xelionteam aan de slag om een app te ontwikkelen waarmee de smartphone geïntegreerd werd met de zakelijke belomgeving van Xelion. Inmiddels wordt een nieuwe generatie apps uitgerold. “We doen dat altijd stapsgewijs”, laat Micha Cohen weten, “want in een nieuwe versie zitten altijd bugs. Door stapsgewijs de nieuwe app te introduceren kunnen we bugs snel herstellen.” Maar bugs in software? Dat moet toch te voorkomen zijn? Micha Cohen lacht: “Bugs zijn nooit helemaal te voorkomen, maar ik moet daar wel bij opmerken dat dit geen bugs zijn in het primaire proces van het bellen en gebeld worden. Dat is volledig uitontwikkeld. Nee, ik doel meer op de secundaire processen. Wij focussen op gebruiksgemak en dat lijkt simpel maar het is in feite

zeer complex om voor elkaar te krijgen.” En dan kan het in uitzonderlijke situaties voorkomen dat je bijvoorbeeld in de app te zien krijgt dat een collega beschikbaar is terwijl hij dat niet is. Dergelijke ‘fouten’ doen niets af aan het primaire proces van de telefoniefunctie maar door de stapsgewijze uitrol van de nieuwe app kunnen dergelijke bugs wel snel opgelost worden.

FUNCTIONALITEITEN

De nieuwe app biedt gebruikers tal van nieuwe of verbeterde functionaliteiten ten opzichte van de oude versie. “Veel geroemd in de desktopversie van Xelion is de startbar aan de bovenzijde”, weet Micha Cohen. “Die zie je dan ook terug in de app. Daarnaast is de contacthistorie veel duidelijker geworden en kan je kiezen met welk nummer je wilt uitbellen: je zakelijke vaste nummer(s) of anoniem. De zakelijke telefoontjes komen gewoon op je mobiel binnen en je kunt nu ook veel makkelijker de presence regelen. Als je in een afspraak zit, kunnen inkomende telefoontjes worden doorgestuurd naar het hoofdnummer maar bijvoorbeeld ook naar je voicemail. In de belhistorie zie je precies wie er gebeld heeft maar bijvoorbeeld ook wie je voicemail heeft ingesproken. Dat maakt de afhandeling een stuk eenvoudiger. In de nieuwe app zie je ook de presence van je collega’s. Bij veel vast-mobieloplossingen zien collega’s wel jouw status maar zie je niet de status van je collega’s op je mobiel. En wat ik zelf heel prettig vind is dat je via de app de performance van de verschillende teams kan zien. Hoeveel telefoontjes heeft een team gekregen, hoeveel zijn er gemist, hoe lang duurden de gesprekken, et cetera.” Hij toont trots op zijn smartphone de status van de Xelion-supportafdeling. “En dat zit dus standaard in het systeem van Xelion. Alle functionaliteiten zitten bij ons in één licentie. Het is niet zo dat je bepaalde functionaliteiten moet ‘bijkopen’.”

LICENTIE

En daarmee gaat Xelion binnenkort nog een stap verder. “Ik kan je een primeur vertellen, want we gaan nu ook komen met een user based model. Op dit moment hebben we licenties per device, maar dat betekent dat wanneer een gebruiker onze softphone en de app wil gebruiken, hij nu twee licenties nodig heeft. Nieuwe gebruikers gaan straks de mogelijkheid krijgen te kiezen. Bij het nieuwe model kan een gebruiker alle devices gebruiken, maar altijd maar één tegelijk.” En hoe zit het met bestaande gebruikers? “Die kunnen eenvoudig naar het nieuwe model overstappen wanneer zij dat willen.” En wanneer gaat het nieuwe licentiemodel ingevoerd worden? Micha Cohen kijkt me lachend aan: “Nog dit jaar.”

RADIORECLAME

Tot slot roeren we bij Micha Cohen nog even de radiocampagne aan. Want het kan niemand ontgaan

zijn dat Xelion de afgelopen periode in een commercial op heel veel radiostations langskwam. Hoe zijn de resultaten van die campagne, zo leggen we Micha Cohen voor. “Het effect heeft mij eerlijk gezegd in positieve manier verbaasd”, zo geeft hij toe. “Bijna iedereen die ik spreek heeft de commercial wel gehoord. Het is bijna net zoiets als het versturen van een geboortekaartje; dan ben je ineens ‘echt’, zo lijkt het wel.” Maar heeft het ook nieuwe klanten

opgeleverd? “Het is natuurlijk niet zo dat mensen aan de hand van de commercial ineens denken: ‘Nu wil ik Xelion hebben.’ Het is wel zo dat het naamsbekendheid oplevert en dat het bij potentiële klanten die net in het beslissingsproces zitten een extra zetje geeft. Het is op de radio, dus voor de potentiële klant is het een bevestiging dat de reseller een goed product heeft aangeboden. En dat is de primaire taak van de commercial.” ¨

update

Veel geroemd in de desktopversie van Xelion is de startbar aan de bovenzijde. Die zie je dan ook terug in de app

Complete range met de Pace, Coach en Pulse

NIEUWE SPORTIEVE PRODUCTEN Tekst Marco Mekenkamp

Iedereen in de telecombranche kent Jabra als een innovatieve producent van onder meer headsets voor consumenten en zakelijke gebruikers. Voor de eerste groep heeft Jabra onlangs een drietal nieuwe producten geïntroduceerd die zich richten op de sportieve gebruiker. Wij bekijken de Jabra Pace, de Jabra Coach en de Jabra Pulse nader.

Wim Verhoeven, Sales Manager Benelux voor Jabra Consumer Solutions, bezocht onlangs onze redactie om vol trots de nieuwe producten te laten zien. “Bij Jabra zorgen wij er altijd voor dat we een interessante range producten bieden die aansluit bij de wensen van de consument. Ik denk dat we er ook nu weer in geslaagd zijn om met de Pace, de Coach en de Pulse een aantal prachtige producten in de markt te zetten.”

is voldoende om een uur muziek te kunnen luisteren of telefoongesprekken te voeren. De Jabra Pace kan bovendien connecteren met twee devices gelijktijdig. De headset biedt een combinatie van ‘over the ear’ en ‘in the ear’ en wordt geleverd met diverse eargels waardoor het draagcomfort uitstekend is. Hij is verkrijgbaar in de kleuren geel en rood en de gekleurde kabel is ook reflecterend in het donker.”

JABRA COACH

JABRA PACE

We beginnen met de goedkoopste uit de serie (adviesverkoopprijs 99,99 euro): de Pace. Wim Verhoeven: “De Jabra Pace is bedoeld voor mensen die voornamelijk indoor trainen en een enkele keer buiten sporten en daarbij willen kunnen genieten van uitstekend stereogeluid. De headset volgt de vorderingen tijdens het sporten en biedt in combinatie met de Jabra Sport Life App de mogelijkheid om hierover meldingen te krijgen tijdens de training. De headset voldoet aan de IP54-norm en dit betekent dat zweet en water maar ook schokken en stof geen invloed hebben op de werking. Bijzonder is ook dat de Pace is voorzien van een snellaadmogelijkheid: een kwartiertje aan de elektriciteit

Een stap hoger gepositioneerd (adviesverkoopprijs 149,99 euro) is de Jabra Coach. “Deze is met 16 gram een lichtgewicht qua gewicht maar een zwaargewicht voor wat betreft prestaties”, stelt Wim Verhoeven. “De headset levert een premium stereogeluid met Dolby Sound Enhancement. De oordopjes zijn speciaal ontwikkeld zodat ze, mede door de eargels die in verschillende maten worden bijgeleverd, bij iedereen goed zitten en tijdens het sporten ook blijven zitten. Extra bijzonder aan de Jabra Coach is de ingebouwde TrackFit Motion Sensor. Deze signaleert beweging en legt in combinatie met de Jabra Sport Life App ook zaken vast als de afgelegde afstand (ook bij indoortraining), de cadans, het aantal stappen en het aantal verbrande calorieën. Wat het helemaal leuk maakt is dat je tijdens het trainen allerlei informatie te horen krijgt. Je krijgt als het ware een coach die je in je oor zegt welke oefening je moet doen en hoelang. Net zoals een personal trainer dat zou doen. Natuurlijk is ook deze bluetooth sportheadset bestand tegen vocht en ook hier is pairing via nfc mogelijk. Hoewel erg licht in gewicht heeft de Jabra Coach toch een lange gebruiksduur: tot 5,5 uur muziekluisteren en/of telefoongesprekken voeren en tot tien dagen stand-bytijd.” De Coach is leverbaar in drie kleuren: blauw, rood en geel.

update

VAN JABRA

JABRA PULSE

Het absolute topmodel in de serie sportheadsets van Jabra is de Pulse. Het gewicht is gelijk aan die van de Coach en ook de vormgeving en draagcomfort is identiek. De Pulse, die een adviesverkoopprijs van 199,99 euro heeft, is alleen verkrijgbaar in zwart. “Zeer bijzonder aan de Jabra Pulse is de ingebouwde hartslagmeter”, laat Wim Verhoeven trots weten. “Ook heel bijzonder is dat de verzuring tijdens het sporten wordt gemeten. In combinatie met de hartslag kan dan worden vastgesteld wanneer je het meeste vet verbrand. De Jabra Pulse helpt je dus, in combinatie met de gratis Jabra Sport Life App, je trainingen en prestaties te verbeteren. Ook hier geldt weer dat de headset is bestand tegen zweet, vocht, schokken en stof volgens IP54, een gebruiksduur van 5 uur en een stand-bytijd van tien dagen.”

ANDERE APPS

Veel mensen die sporten gebruiken nu al vaak bepaalde apps om hun prestaties bij te houden, zoals Runtastic en Runkeeper. Wim Verhoeven knikt direct: “Ik begrijp waar je naar toe wilt. Want jij denkt: zitten mensen wel te wachten op weer een andere app. Als Jabra hebben wij de Jabra Sport Life App ontwikkeld om een compleet product te kunnen leveren voor mensen die nog geen app gebruiken. Maar wij natuurlijk geen app-bouwers en daarom hebben wij ervoor gezorgd dat onze producten compatibel zijn met veelgebruikte sport-apps zoals Endomondo, Map My Fitness, Strava, Runtastic en Runkeeper. Op die manier kan men dus gewoon zijn favoriete app blijven gebruiken en toch de optimale geluidsbeleving van Jabra ervaren.” ¨

COPACO CLOUD EVENT GROEIT IN ALLES Tekst HP van Tilburg Foto’s Marco Mekenkamp en Bob van den Cruijsem

Het Copaco Cloud Event beleefde in de derde editie een verdubbeling van het aantal bezoekers ten opzichte van het vorige event in 2013. Ruim 600 bezoekers konden zich in een dag met vele inspirerende sprekers verrijken met kennis, kunde en visie. De rode draad was innovatie met een constante knipoog naar de cloud, die in een nauwe relatie met on premise en hardware staat. Ook in de uitgebreide expo konden de bezoekers rondom dit thema kennismaken met vele actuele innovaties. Tijdens de plenaire opening zat de zaal direct goed vol. Copaco-ceo Iwan Kuijpers heette de bezoekers in het theater van CineMec in Ede welkom op de het grootste Copaco Cloud Event tot nu: “In 2012 hebben we met 150 mensen ons 2tCloud-platform mogen introduceren. In 2013 was dat aantal verdubbeld en nu kijk ik weer naar een verdubbeling van bezoekers. Dat stemt ons tevreden en bevestigt dat we op de goede weg zijn. Zeker is ondertussen dat de ict-wereld aan het migreren is naar de cloud, het tempo waarmee en de manier waarop is nu

alleen nog het centrale issue. Daar gaan we vandaag met u op inzoomen.” Na Iwan Kuijpers was het de beurt aan Director Business Development Harold Bax om op het podium een terugblik, een statusupdate en een vooruitblik te geven op de ict-markt. Hij gaf heel veel aandacht aan de rol die innovatie speelt in de ontwikkeling van bedrijven. “Innovatie is een must voor elke organisatie die wil overleven. Stilstand is achteruitgang. Die opmerking lijkt

misschien een no-brainer maar er zijn heel veel voorbeelden van grote bedrijven die wij kennen uit onze jeugd en nu niet meer bestaan omdat ze de boot hebben gemist. Innovatie is een key-element van succes en daarom focussen wij bij Copaco zo hard op de journey die we samen met u als ict-partner inzetten.” Aan de hand van een rijk pallet aan voorbeelden liet Harold Bax de zaal zien wat er moet gebeuren om succesvol te zijn en de blijven. “Als u doet wat u deed, dan krijgt u niet meer wat u kreeg”, zo sloot hij zijn programma af. Daarna maakte hij de vloer vrij voor Mike van Rijswijk, die het publiek samen met zijn kleine mechanische robotvriend Noa een

voorproefje gaf van wat er op het gebied van de ontwikkelingen in robotica staat aan te komen. “Eigenlijk kijken we nu naar de toekomst die ooit voorspeld was, maar misschien wel sneller werkelijkheid is geworden dan we dachten. Als we het nu hebben over een zelfrijdende auto, dan is daarbij niet de vraag of dat gaat gebeuren, maar eerder wanneer we er echt klaar voor zijn.” Het duo Tom Braekeleirs en Hans Demeyer uit België bestormde vervolgens het podium om in een wervelende presentatie de zaal in een uur flink wakker te schudden. Het centrale thema van hun presentatie: hoe ga je om met de wereld van veranderende businessprocessen. Ze lieten de zaal opstaan, stemmen, duimworstelen en blaadjes vouwen. Dat alles met als doel bewustwording van het thema: ‘Veranderen en innoveren gaat niet vanzelf, dat moet je voelen en echt willen.’ Na de plenaire sessie konden de bezoekers hun licht opsteken op de expo. Dat kon ook letterlijk bij de stand van Philips. Op het hoofdpodium had Iwan Kuijpers

reeds de nieuwste Copacodivisie in led en domotica benoemd. Voor de stand van Philips troffen we de uitermate enthousiaste Copacoproductmanager van deze nieuwe telg. Hij zei: “Er liggen zo ontzettend veel kansen voor resellers in de verkoop van led. Dit is echt een heel mooie en logische verbreding van het productspectrum van Copaco en haar partners. Het is misschien even wennen, maar ik weet zeker dat led een onderdeel wordt van de ict-wereld.” Op de expo waren nog veel andere innovaties te aanschouwen bij een van de ruim 30 vendoren die er aanwezig waren met een presentatie. Ook konden gedurende het middagprogramma break-outsessies bezocht worden van een aantal van die vendoren.

update

Aan het einde van de dag werden de bezoekers in de sessie ‘Thinking out of the Box’ door de weergaloze illusionist Jan Reinder continu op het verkeerde been gezet. Je ziet wat je ziet, maar toch gebeurt er iets wat niet kan of klopt. Dat is de route die we met z’n allen mogen gaan. Op weg naar het onverwachte en op weg naar een volgende editie van het Copaco Cloud Event, die waarschijnlijk weer groter zal zijn.¨

12 N O V E M B E R 2015 | S U P E R N O V A | D E J A A R B E U R S | U T R E C H T

Telecom Time 3.000+ BEZOEKERS

60+

EXPOSANTEN

THE WORLD OF THE CLOUD TOTALCOM / UNIVERSAL COMMUNICATIONS / FMC

INTERNET OF THINGS

INNOVATION PLAZA INTEGRATIE TELECOM MET CRM EN ERP EN ANDERE BUSINESS APP’S MULTI SCREENS / MULTI DEVICES / ACCESSOIRES

G R AT I S A A N M E L D E N

DISTRIBUTIE, RETAIL, ETAIL, CUSTOMER SATISFACTION

W W W .T E L E C O M T I M E . N L

update

Telecom Time op 12 november 2015

SAMEN ONDERNEMEN IN EEN VERANDERDE SECTOR Tekst Marco Mekenkamp

Op 12 november 2015 is het zover: de twaalfde editie van Telecom Time. De Jaarbeurs in Utrecht is de locatie voor een informatieve dag waar iedereen die een rol speelt in de Nederlandse telecomsector beslist naar toe moet. Connexie belicht alvast het programma van de dag. Tijdens de twaalfde editie van Telecom Time is er één hoofdpodium waar telecomprofessionals een boeiend programma kunnen bijwonen. Het programma is opgedeeld in drie praatprogramma’s waarin actualiteiten, visies, scenario’s en strategieën in de telecomsector worden besproken. De nadruk ligt op de zakelijke markt, waarbij het programma gericht is op de ict-professional, werkend bij een zakelijke eindgebruikers, telecomoperator, serviceprovider, reseller, distributeur of retailer.

12.30-14.00 UUR

Convergentie is dé rode draad van de dag: vast, mobiel, IT, zakelijk en consument. Telecom wordt steeds meer een integraal onderdeel van de ict-sector. Als next big thing zullen ook zeker cloud en businessapplicaties/ cloudservices de revue passeren. Er zijn bedreigingen, maar er zijn feitelijk veel meer kansen. Bezoekers van het congres horen van gerenommeerde en succesvolle ondernemers hoe zij tegen de veranderende wereld aankijken. Wat zijn de do’s en de don’ts en hoe kunnen kansen die voorbij komen verzilverd worden.

Gastheer: Frits Bussemaker, CIO net Tafelgast: HP van Tilburg - telecomwatcher Andere gasten: Micha Cohen(Xelion), Adela Martínez González (Microsoft), Gijs Geurts (Workstream People), Bart Meurs (Thinking Phones), Gerard van den Berg, (Infopact)

09.30 UUR

REGISTRATIE EN AANVANG VAN DE BEURS

10.00-12.30 UUR

Congres ronde 1 - Telecom 2015: Wat onderneemt de telecomsector Over de trends die telecomland doen veranderen. Aan de hand van het jaarlijkse Deloitte-onderzoek nemen de tafelgasten de huidige telecomtrends door. Richard van Hooijdonk laat zijn licht over het nu en bijna straks schijnen. In dit uur komen ook een twee succesvolle ondernemers aan het woord. Gastheer: Richard van Hooijdonk - trendwatcher Tafelgast: HP van Tilburg - telecomwatcher Andere gasten: Ad Scheepbouwer (Fox-IT), Patrick Steemers (Deloitte Telecom Survey 2015), Wouter Deelman (Qelp) Lunchworkshop Mark Tuitert: Goals behalen

Congres ronde 2 - UC 2.0: Telecom & Everything as a Service Over de voortschrijdende rol van telecom in het bedrijfsproces en de interactie met andere bedrijfsapplicaties. Telecom wordt een ultieme applicatie. De innovaties volgen elkaar flitsend snel op en tijdens deze ronde gaan we het hebben over wat de snelstgroeiende platformen van dit moment ons bieden.

Keynote:

Martin Czermin, CEO NFON

14.30-16.00 UUR

Congres ronde 3 - Van reseller naar MSP Een telecom/ict-reseller en een systemintegrator moet de verbreding gaan zoeken van devices/verbindingen naar applicaties. In de komende twee jaar moet de reseller een multi service provider (MSP) worden om een perfecte sparringpartner te worden van z’n klanten en zo optimaal te renderen. Gastheer: HP van Tilburg - telecomwatcher Tafelgast: Ton aan de Stegge, Purplefield Investments Andere gasten: Ron van Bijsterveld (VeliQ), René Oldenbeuving (INTO), Ronald Horn (BTC Teleconsult), Frank Ruigrok (RoutIT), Stijn Nijhuis(Voiceworks), Fedor Hoevenaars (Tele2), Erik Garritsen (Intelly)

17.00-20.00 UUR

Borrel op de beursvloer bij Dean Connect

Bij het ter perse gaan van dit nummer was het programma nog niet definitief. Kijk voor de meest actuele stand van zaken op telecomtime.nl.

5 01 IS AT p me2 G R ie o mti en rat co r e ist ele oo eg nl/t k v rsr ct. Kij beu onne c an de w. ww

Meet everyone @ dĂŠ Telecom Time beursborrel SAVE THE DATE! De beursborrel bij Dean @ Telecom Time 2015 Donderdag 12 november 2015 / 17.00 - 20.30 uur

ONGEKENDE SERVICE! ENORME BESPARING!

Mobiele capaciteit bij events

update

WAAR STRANDT HET SCHIP?

Tekst Eildert van Dijken Foto’s Paul Teixera, Marco Mekenkamp e.a.

In augustus had Amsterdam een groot evenement met Sail. In de editie 2015 zijn er 2,3 miljoen bezoekers geweest om van het spektakel te genieten. Ontelbare foto’s zijn genomen en sociale media werden druk gebruikt om de momenten te delen. Helaas lukt het niet altijd om contact te leggen met anderen vanwege drukte op de mobiele netwerken. Operators hadden weliswaar hard gewerkt om extra capaciteit tijdelijk te plaatsen, maar voldoende was het niet altijd en overal. Waarom is dit zo moeilijk? Eildert van Dijken, senior consultant bij Strict – een onafhankelijk ict-adviesbureau met kernexpertise in communicatietechnologie – neemt ons mee in de wereld van mobiele zendmasten en de kosten die aan een tijdelijke capaciteitsuitbreiding verbonden zijn.

Mobiele netwerken bouwen is een kostbare operatie. Een doorsnee zendmast kost al gauw 100.000 euro en de meeste operators hebben meer dan 4.000 zendmasten. Elke zendmast moet worden onderhouden, gebruikt energie, heeft een of meerdere netwerkkoppelingen en wordt op afstand bewaakt. Om het verkeer van de zendmasten in goede banen te leiden, is nog veel andere apparatuur nodig, waardoor de totale kosten van een netwerk hoog zijn. De operators die 3G-netwerken hebben gebouwd, hebben weer veel geld moeten investeren om 4G-netwerken te bouwen.

GEMIDDELDEN

De capaciteit van mobiele netwerken wordt bepaald aan de hand van gemiddelden. En net zoals bij vaste telefonie kunnen niet alle gebruikers tegelijkertijd bellen. Als iedereen thuis vanavond om 8 uur zijn telefoon gebruikt om te gaan bellen, geeft dat veel problemen. (zie kader Hennie Huisman-effect) Mobiele netwerken zijn ook gemaakt voor gemiddelde gebruik, waarbij niet iedereen tegelijk belt of data verstuurd. Wel wordt geprobeerd mee te groeien met de groei van het dataverkeer, wat de belangrijkste

HENNY HUISMAN-EFFECT Het Henny Huisman-effect of Henny Huisman-syndroom is de benaming voor een situatie waarbij het landelijke telefoonnet platgelegd wordt door een plotselinge overbelasting. Dit effect trad op tijdens de finale van de door Henny Huisman gepresenteerde Soundmixshow in 1988. Voor het eerst in de geschiedenis was het voor tv-kijkers mogelijk om op zijn of haar favoriete kandidaat te stemmen door te bellen naar een speciaal nummer. Op het moment dat de lijnen open gingen, wilden meer dan één miljoen kijkers tegelijkertijd hun stem uitbrengen. In grootste deel van het land waren er zoveel mensen die probeerden te bellen, dat helemaal niemand meer bereikbaar was. Het Nederlandse telefoonnet lag voor een deel van die avond plat.

reden is voor de nieuwe 4G netwerken en de continue uitbreidingen.

VAN 6 GB PER MAAND NAAR 6GB PER SECONDE

Rond 2005 was de totale hoeveelheid mobiele data van een mobiele operator slechts 6 gigabyte per maand. Tegenwoordig hebben mobiele netwerken op piekmomenten al 6 gigabyte per seconde aan dataverkeer. Per gebruiker zijn we in bijna dezelfde periode gegroeid van 1-2 megabyte per maand (GPRS) naar 1-2 gigabyte per maand, oftewel ongeveer duizend

keer zo veel. Daarnaast is het aantal gebruikers sterk gestegen; bijna iedereen maakt ondertussen gebruik van mobiele data. Netwerken zijn erop gebouwd om het mobiele spraak- en dataverkeer aan te kunnen op basis van gemiddelden. 3G zat een paar jaar geleden op sommige plaatsen tijdens de spits al bijna helemaal vol, waardoor de komst van 4G zeer welkom was. Waar extra verkeersgroei is, wordt door operators capaciteit bijgebouwd. Capaciteit uitbreiden op bestaande zendmasten duurt normaal enkele weken tot enkele maanden. Om een nieuwe zender bij te plaatsen is al snel zes maanden tot een jaar nodig. Bij dit proces is men onder andere afhankelijk van overeenkomsten met de gebouweigenaar, van vergunningen, van energiebedrijven en van het leggen van glasvezels. Vroeger stuurden we elkaar korte tekstberichten met sms, waarbij de netwerken vele miljarden berichten snel konden verwerken. Tegenwoordig sturen we met WhatsApp en Facebook aan veel meer mensen berichten, waarbij we ook foto’s en video’s meesturen. Mobiele data is dus enorm gegroeid.

PIEKBELASTING

Tijdens drukke momenten (festivals, concerten maar dus ook Sail) gaan de gemiddelden helaas niet op. Veel meer mensen dan normaal zijn tegelijkertijd op dezelfde plek en genieten van het spektakel. En mensen vinden het leuk om de bijzondere momenten met anderen te delen via Facebook, Twitter en WhatsApp. Er komt dus een piek in de netwerkbelasting. Het is zeer kostbaar om een netwerk te bouwen en te onderhouden dat gebouwd is op een piekbelasting, vooral als de piekbelasting bijvoorbeeld vier of vijf keer zo hoog is als bij normaal gebruik. Operators maken daarom gebruik van tijdelijke zendmasten, die voor grote events worden bijgeplaatst. T-Mobile noemt deze zendmasten COWS (Cell On WheelS), Vodafone heeft onder andere een rode vrachtwagen. Met deze tijdelijke oplossingen probeert men de pieken goed op te vangen. Veel events komen elk jaar terug (Pinkpop, Lowlands, Dance Valley, Zwarte Cross Festival om een paar te noemen). Elk jaar wordt een plan gemaakt welke tijdelijke zendmasten waar worden geplaatst, want het aantal tijdelijke zendmasten is beperkt. Meestal zijn er meer evenementen dan zendmasten beschikbaar. Vervolgens is het een grote logistieke operatie om de apparatuur tijdig overal te plaatsen. Behalve toestemming en stroomvoorziening is ook een koppeling met de rest van het netwerk noodzakelijk. Een drukke zendmast in een configuratie zoals de

update

Vodafone zette tijdens Sail voor de eerste keer ooit een varende 4G-zendmast in. De zendmast was voorzien van een nog niet eerder toegepaste 360 graden draaibare transmissieverbinding.

Vodafone-truck (met 2G-, 3G- en 4G-systemen) vraagt al snel 200-500 Mbit/s aan bandbreedte. Dat moet wel op een goede manier worden gekoppeld en meestal wordt dit met straalzenders gedaan naar een netwerkknooppunt. Het is nogal eens een puzzel, want er moet wel direct zicht zijn tussen het knooppunt en de tijdelijke zendmast. Dat is zeker in Amsterdam niet eenvoudig. Vervolgens moet de tijdelijke zendmast ook goed passen in de rest van het radionetwerk om problemen bij handovers te voorkomen. Bij 4G is dat gelukkig eenvoudiger dan bij 2G of 3G. De totale kosten voor een tijdelijke zendmast voor een event zijn al snel 50.000 tot 60.000 Euro. Een event waar 5.000 mensen op af komen is voor een operator eigenlijk te klein om een zendmast te plaatsen. De focus ligt vooral op heel grote events met 50.000 mensen of meer. Bij Sail waren er 2,3 miljoen bezoekers, waarbij de operators waarschijnlijk enkele tonnen hebben

geïnvesteerd in de tijdelijke sites en capaciteitsuitbreidingen.

KOSTEN VERSUS BATEN

Voorheen betaalden we voor elk gesprek, elk sms-bericht en elke MB. Voor de opbrengst van een eventsite hanteren we eerst de gemiddelde tarieven van enkele jaren geleden (voor de komst van 4G): 10 cent per gesprek per minuut, 10 cent per sms en 5 cent per MB. Een eventsite met 2G en 3G en 3 antennes (elk 120 graden bereik) kan bijvoorbeeld 180 gesprekken tegelijkertijd, 10.000 sms’jes per uur en 120 Mbit/s aan, wat ongeveer 40 GB per uur is. Per uur levert dat 1.080 euro aan bellen, 1.000 euro aan sms en 2.000 euro aan data. Totaal ongeveer 4.000 euro per uur. Bij een event dat maar één dag duurt en waarbij het 10 uur lang druk is, zijn de berekende opbrengsten 40.000 euro. Dit is niet voldoende voor de kosten van de tijdelijke zendmast (50.000- 60.000 euro). Met de huidige abonnementen

betaald men ongeveer 30 euro voor onbeperkt bellen en sms, plus bijvoorbeeld 3 tot 6 GB aan data (uitgaande van sim only, contract 24 maanden). Extra MB’s kosten ongeveer 1 tot 2 cent per MB buiten de bundel. De opbrengst van een moderne eventsite (met 2G, 3G en 4G) liggen daardoor veel lager. Op een eventsite met 4G kan nog evenveel worden gebeld, terwijl de datadoorvoer fors is gestegen. Er zijn eigenlijk nauwelijks inkomsten van bellen en sms’en (alleen voor mensen met prepaid of kleine bundels, die sowieso weinig gebruik maken van hun telefoon). Gemiddelde tarieven voor bellen en sms zijn tegenwoordig 1 cent. De prijs van data stellen we op 2 cent. De mobiele data capaciteit ligt bijvoorbeeld op 300 Mbit/s, met een maximale datadoorvoer van ongeveer 100 GB per uur. De opbrengsten per uur zijn dan 108 euro aan bellen, 100 euro aan sms en 2.160 euro aan data. Totaal 2.368 euro. De opbrengsten voor een event van 10 uur liggen dan op 23.680

>>>>>>>

Inspirerend design 6,4 mm slanke premium metal Unibody met 5.2” Full HD display.

Haarscherpe foto’s en video’s Indrukwekkende 13MP camera met beeldstabilisator en uitstekende prestaties in het donker.

Bijzondere special effects Unieke functies als Light Painting, Time Lapse en Director Mode om de mooiste content te creëren.

huaweidevice.nl

update

Tijdens de Sail-In parade stonden duizenden mensen langs het Noordzeekanaal om de tall ships te bewonderen, zoals hier in IJmuiden. De mobiele bereikbaarheid liet hier – en op andere plekken – te wensen over.

euro, terwijl de kosten voor de tijdelijke zendmast zeker niet lager zijn geworden de laatste jaren.

SPONTANE EVENEMENTEN?

Over het algemeen leveren tijdelijke zendmasten voor operators de laatste jaren steeds minder op. Toch blijven ze noodzakelijk om de voorspelbare pieken op te vangen en hun gebruikers tevreden te houden. Meestal wordt ook veel marketing gedaan rondom events, zodat de operators op deze manier nog wat terugzien van de moeite die ze doen. Anderzijds wordt door het leveren van tijdelijke capaciteit veel bespaard op de netwerkinvesteringen. Het netwerk heeft normaal voldoende capaciteit voor dagelijks gebruik, zonder dat extra investeringen worden gedaan voor piekmomenten. Het grootste probleem zijn de onverwachte piekmomenten en events waarbij geen tijdelijke zendmasten zijn geplaatst. Het 3G-netwerk wordt bijna overal

goed gebruikt, veel vrije capaciteit is daardoor niet beschikbaar. Om weer even op Sail terug te komen: op de dag dat de schepen van IJmuiden naar Amsterdam gingen, trok dit in IJmuiden veel bekijks. Gezien de beperkte tijd dat de grote schepen in IJmuiden en het Noordzeekanaalgebied voor veel bekijks zorgden, was het voor de operators niet zinvol om extra capaciteit te plaatsen. Er was wel extra capaciteit in de haven van IJmuiden (voor het driedaagse event PreSail in combinatie met het Havenfestival in IJmuiden) en Amsterdam geplaatst, maar dus niet op de route tussen IJmuiden en Amsterdam. De mobiele netwerken waren daardoor urenlang totaal verstopt (net als de wegen overigens). Mensen konden elkaar niet bereiken en mobiel internet was bijna niet mogelijk.

daardoor problemen blijven geven. 4G is op dit moment nog wel in staat om bandbreedte te bieden voor data (niet voor spraak), maar over een paar jaar is naar verwachting dit voordeel ook verdwenen. 4G is wel beter in staat om grote groepen mensen capaciteit te bieden, maar 5G zal straks ook een belangrijke rol moeten spelen om de groei van mobiele data aan te kunnen. Het beste advies nu is om op drukke plaatsen 4G te gebruiken en elkaar te bellen via WhatsApp. ¨

TOT SLOT

Operators hebben minimaal enkele weken nodig om extra capaciteit te plaatsen, spontane happenings zullen

Je telefooncentrale wordt mobiel. En intelligent! Vast mobiel integratie Functioneert op ieder mobiel netwerk Duidelijke scheiding zakelijk en privĂŠ gebruik Bellen met corporate adresboek (in en uit) Afzendernummer(s) eenvoudig kiesbaar BYOD (Bring Your Own Device)

Altijd verbonden met je collegaâ&#x20AC;&#x2122;s, waar je ook bent, met welk netwerk je ook belt. Lagere kosten, meer keuzevrijheid en verrassende functionaliteit. Alleen met Xelion6.

LANCERING NIEUWE NEXUS 5X Tekst Pieter Waasdorp

update

LG Electronics en Google onthulden gezamenlijk op 30 september 2015 tijdens een drukbezochte persbijeenkomst op het hoofdkantoor van LG in Amstelveen de nieuwe Nexus 5X. Dit toestel is een van de eerste smartphones in Nederland die draait op het nieuwe besturingssysteem van Google, Android 6.0 Marshmallow. Het is niet de eerste keer dat er een Google-smartphone uit de fabrieken van LG rolt. Al in 2012 was er de Nexus 4, die een jaar later werd opgevolgd door de Nexus 4X. En nu dus de 5X. De Nexus 5X is uitgerust met een scherp 5.2-inch scherm (resolutie 1.920x1.080 met 423 ppi), dat volgens LG beter zicht biedt in daglicht en daarnaast ook nog scherpere en contrastrijke beelden laat zien dan schermen van vergelijkbare telefoons. Dankzij de Qualcomm Snapdragon 808 Processor met 2GB werkgeheugen is de Nexus 5X lekker snel. Echt handig is dat dankzij de snelle type-C USB-poort er maar tien

minuten nodig zijn om de batterij – niet verwisselbaar en 2.700 mAh voor bijna vier uur gebruik op te laden. Zoals bij alle LG high-end smartphones beschikt de Nexus 5X over twee krachtige camera’s. Of zoals LG het zelf zegt: “Het toestel heeft camera’s die er toe doen.” De Nexus 5X is uitgerust

met een 12.3-megapixelcamera aan de voorzijde en een 5-megaxpixelcamera aan de achterkant. De 1.55µm sensor aan de voorkant en 1.4µm sensor boven het display absorberen meer licht dan iedere andere Nexus smartphone, dat volgens de fabrikant ‘zorgt voor scherpere foto’s met indrukwekkende details, zelfs in minder goede lichtomstandigheden’. “Met de Nexus 5X is het ook mogelijk om 4K en slowmotionvideos te maken, waardoor dit het meest geavanceerde multimedia Nexus toestel tot nu toe is.” Nieuw op dit toestel is de verbeterde beveiliging dankzij de vingerafdrukscanner. Met een lichte aanraking van de sensor wordt de Nexus 5X ontgrendeld voor gebruik. Handig en wel zo veilig. De 16GB versie heeft een adviesverkoopprijs van 479 euro en de 32GB variant is te koop voor 529 euro. ¨

Belnet wil ‘govroam’ als internationale standaard voor overheden, net als Nederland

AKKOORD BELGIË EN NEDERLAND OVER DRAADLOZE INTERNETTOEGANG OVERHEDEN Tekst Marco Mekenkamp

Het Belgische Belnet en de stichting government roaming Nederland hebben een akkoord gesloten over het gezamenlijke gebruik van government roaming (govroam). Dankzij deze samenwerking kunnen Belgische en Nederlandse overheidsmedewerkers voortaan ook eenvoudig surfen via het draadloze netwerk van hun collega’s in het buurland. Het principe van govroam is eenvoudig: overheidsmedewerkers gebruiken hun eigen gebruikersnaam en wachtwoord om veilig te surfen op het draadloze netwerk van hun eigen overheidsdienst, maar ook op de netwerken van alle andere deelnemende organisaties. Dit gebeurt door de toegangsauthenticatie voor draadloze netwerken op een veilige manier onderling te koppelen. In België biedt Belnet govroam aan, in Nederland is dit de stichting govroam. Dankzij de samenwerkingsovereenkomst die beide landen hebben ondertekend, kan een Belgische overheidsmedewerker ook surfen op de wifi-netwerken van deelnemende overheden in Nederland, en omgekeerd. “Govroam maakt overheidsmedewerkers mobieler en zorgt ervoor dat ze efficiënter kunnen samenwerken, ook over landsgrenzen heen”, legt Jan Torreele, directeur van Belnet, uit. Frank van Iersel, voorzitter van de stichting govroam, voegt hieraan toe: “Govroam maakt onze overheid

efficiënter want medewerkers kunnen nu ook in België gemakkelijker samenwerken en hun werk veiliger uitvoeren.”

INTERNATIONALISATIE VAN GOVROAM

Belnet en de stichting govroam zien hun samenwerkingsovereenkomst als de eerste stap van de internationalisatie van govroam. Beide landen werken samen om govroam verder te uniformiseren en er een internationale standaard van te maken. Verschillende andere landen hebben al interesse getoond. Govroam is gebaseerd op ‘eduroam’, een gelijkwaardige dienst binnen de onderzoeks- en onderwijssector, die wordt gebruikt in meer dan 70 landen. Omdat ook overheidsdiensten steeds meer samenwerken, is govroam volgens de initiatiefnemers ideaal om het gebruik van draadloze netwerken te vereenvoudigen. Elke organisatie bepaalt bovendien zelf wie, welke toegangsrechten op het netwerk krijgt. ¨

Belnet is de federale overheidsorganisatie die sinds 1993 instaat voor het Belgisch nationaal onderzoeksnetwerk dat internettoegang van zeer hoge bandbreedte en internetdiensten levert aan Belgische universiteiten, hogescholen, onderzoekscentra en overheidsdiensten. Belnet telt meer dan 60 werknemers en behoort tot het Federale Wetenschapsbeleid. Het levert zijn diensten exclusief aan zowat 200 instellingen die ruim 700.000 eindgebruikers vertegenwoordigen. Dankzij zijn verworven expertise, zijn unieke marktpositie en zijn schaalvoordelen wil Belnet de groei van de kennisen informatiemaatschappij in België helpen versnellen. Belnet staat ook in voor BNIX het Belgische internetknooppunt, en CERT.be, het federale cyber emergency team.

De stichting government roaming Nederland (stichting govroam) bevordert, begeleidt en ondersteunt het gebruik van govroam in de publieke sector in Nederland als veilige, betrouwbare en algemeen aanvaarde toegangsdienst tot het draadloze internet. Stichting govroam is in 2014 opgericht, mede op initiatief van SURFnet, het Nederlandse netwerk voor onderzoek en hoger onderwijs. Op dit moment is govroam reeds binnen het bereik gebracht van meer dan 50.000 overheidsmedewerkers, zowel van lokale als van centraleoverheidsorganisaties. Stichting govroam maakt in de opstartfase gebruik van de kennis en ervaring die SURFnet heeft opgedaan bij het ontwikkelen en aanbieden van eduroam in het onderwijs.

RONDOM TELECOM EXPO VAN TECH DATA MOBILE Tekst Pieter Waasdorp

update

Zoals elk najaar heeft Tech Data Mobile ook dit jaar weer het leveranciersevent Rondom Telecom Expo georganiseerd. Op 14 en 15 september waren meer dan 120 klanten en relaties van Tech Data Mobile op afspraak uitgenodigd. Het event bood aan hen de kans om met twintig aanwezige leveranciers de plannen voor het vierde kwartaal van dit jaar te bespreken en natuurlijk zelf de nieuwste smartphones, tablets, wearables en accessoires te bekijken. Op Expo ’15, dat dit jaar voor het eerst in Inn Style te Maarssen werd gehouden, kon ondermeer kennis worden gemaakt met de nieuwe Xperia Z5-serie van Sony, de Huawei Mate S en G8, een geheel nieuwe serie Alacatel Onetouch smartphones waaronder de Go Play en Pixi 3, de Acer Z530 en Z630 en de Motorola Moto X Play en Moto X Style. Op het gebied van wearables waren ook de Samsung Gear S2, de TomTom Spark, de tweede generatie Moto 360, de Huawei Watch, de Alcatel Onetouch Go Watch en de Sony Smartband 2 te zien. Tech Data Mobile creerde met Expo ’15, een week na de IFA, voor zijn relaties weer een succesvol event met een modern, zakelijk en tegelijkertijd comfortabele uitstraling. ¨

Martin Czermin, CEO van NFON AG

CLOUDTELEFONIE BIEDT EXTRA DIMENSIE Tekst HP van Tilburg

IP-telefonie uit de cloud biedt organisaties de mogelijkheid om communicatie te koppelen aan allerlei bedrijfssystemen. Hiermee komt telecommunicatie in dienst te staan van de totale bedrijfsvoering. NFON AG is een snelgroeiende fabrikant van cloudtelefoniesystemen die momenteel de Nederlandse markt flink bewerkt. In een gesprek met CEO Martin Czermin halen we boven tafel welk onderscheidend vermogen dit platform zo succesvol maakt in thuisland Duitsland en wat de ambities zijn in Nederland. NFON AG is in Duitsland snel uitgegroeid tot een toonaangevende leverancier van cloudtelefoniesystemen en is nog maar kort actief op de Nederlandse markt. NFON AG zette eind 2013 voet op Nederlandse bodem, als onderdeel van de ambities van de Duitse onderneming om internationaal sterk te groeien. Sinds dat moment maken vijfhonderd bedrijven gebruik van de cloudtelefoniesystemen van het Duitse bedrijf. NFON AG wordt in Nederland exclusief gedistribueerd door systemintegrator Zetacom. “Door heel Europa zijn bedrijven van verschillende soorten en maten op zoek naar een cloudtelefoniesysteem Made in Germany”, zegt Martin Czermin. “Wij zijn actief in twaalf verschillende Europese landen, en Nederland heeft in Europa een van de hoogste adoptieniveaus voor zakelijke communicatie in de cloud. Eind 2015 ontstijgen we alle verwachtingen met meer dan duizend zakelijke klanten in Nederland.”

GROEI

Wat direct opvalt in het gesprek met de betrekkelijk jonge CEO Martin Czermin is dat de ambitie eraf straalt. De vraag die Telecommagazine hem stelt is wat NFON gaat toevoegen in de toch al redelijke volle markt van soft-pbx’en en/of cloudtelefonie. Duidelijk zelfverzekerd zegt hij: “NFON AG is Made in Germany en is een voorloper op het gebied van dataprivacy, betrouwbaarheid en TÜV-gecertificeerde spraakkwaliteit. De potentieel hoge besparingen en het niet hebben van contractverplichtingen, gecombineerd met meer dan 150 intelligente functies plus automatische updates, maken van NFON de oplossing met ongelimiteerde capaciteit, die geschikt is voor elke uitdaging, voor bedrijven met twee tot en met 249.000 werknemers. NFON is volgens onafhankelijke analisten betiteld als de beste cloudtelefonieoplossing die op de markt beschikbaar is. Het is dan ook niet voor niets dat we met ons succesvolle partnership vandaag de vijfhonderdste klant in Nederland bedienen. Dit is zonder twijfel nog maar het begin.”

INTEGRATIE

De integratie van telefonie met andere businessapplicaties is one of the next big ICT-waves voor veel bedrijven. Dit is duidelijk een onderwerp dat Martin Czermin aanspreekt. “Er speelt zich een snel ontwikkelend transformatieproces af: de digitalisatie. Van oud naar nieuw, waarbij klanten overstappen van ouderwetste, kostbare apparatuur en een veel te dure dienstverlening naar een betere en efficiëntere bedrijfsvoering. Een cloudoplossing voor telefonie is een toekomstvaste investering voor bedrijven. Maar het is inderdaad de volledige openheid van ons platform dat maakt dat de integratie met andere businessapplicaties als ERP en CRM zo eenvoudig te maken is. Met de grootste platforms van de wereld als SAP en SalesForce bestaan er reeds succesvolle integratieoplossingen. Maar ook voor de wat meer lokale softwarepakketten zijn er vaak al api’s beschikbaar en anders worden die gemaakt. In de visie van NFON staat telecommunicatie in dienst van de totale bedrijfsvoering en is het geen stand-alone-oplossing meer. Juist ook de excellente vast-mobielintegratie en de koppelingen aan presence maken dat we een rijke ervaring kunnen bieden. We koppelen ook aan de andere UC-systemen. Zo komen we binnenkort met een interface met Skype for Business die de kracht van die wereldwijde platform koppelt aan onze uitgebreide set aan functionaliteiten die een telefoniecentrale nodig heeft. Samengevat: NFON is here to stay. We beginnen net in Nederland, maar reken maar dat we goed en stevig op de kaart staan.” ¨

update

Het is de volledige openheid van ons platform dat maakt dat de integratie met andere businessapplicaties als ERP en CRM zo eenvoudig te maken is

Bestel de nieuwste

B100

B30 © 2015 Caterpillar. All Rights Reserved. CAT, CATERPILLAR, BUILT FOR IT, their respective logos, “Caterpillar Yellow”, the “Power Edge” trade dress as well as corporate and product identity used herein, are trademarks of Caterpillar and may not be used without permission. Bullitt Mobile Ltd is a licensee of Caterpillar Inc.

Bestel de nieuwste smartphones bij Ingram Micro Mobility en profiteer van nog veel meer. Ingram Micro Mobility is voor u dé parner die gespecialiseerd is in distributie van smartphones, mobiele telefoons en originele accessoires, companion products, abonnementen en supply chain.

HARDWARE

COMPANION PRODUCTS

ACTIVATION SERVICES

SUPPLY CHAIN

Cat telefoons 速

S30

S40

Bestel nu voor optimale beschikbaarheid

+31 30 246 4400

www.ingrammicro.com/mobility

Bestel de nieuwste Cat phones via www.ingrammicro.nl

ERISISGEEN GEENONTKOMEN ONTKOMENAAN AAN ER THEINTERNET INTERNETOF OFTHINGS THINGS THE Thermostaten smartphone tabletcomputer te bedienen. Thermostaten diedie viavia eeneen appapp op op de de smartphone en en tabletcomputer zijnzijn te bedienen. armband bijhoudt hoeveel stappen iemand dagelijks gesteld EenEen armband diedie bijhoudt hoeveel stappen iemand dagelijks zet,zet, hoehoe hethet gesteld is is diens bloeddruk vervolgens doorstuurt naar mobiele app. Zomaar twee metmet diens bloeddruk en en datdat vervolgens doorstuurt naar eeneen mobiele app. Zomaar twee voorbeelden dagelijkse praktijk gemakshalve maar ‘The Internet voorbeelden uit uit de de dagelijkse praktijk vanvan watwat wij wij gemakshalve maar ‘The Internet of of Things’ (IoT) noemen. Want er bijna is bijna geen ontkomen meer aan: straks is alles Things’ (IoT) noemen. Want er is geen ontkomen meer aan: straks is alles viavia hethet mobiele internet alles verbonden. mobiele internet metmet alles verbonden.

TekstTekst Paul Paul Teixeira Teixeira

“Zelf kansen verkennen IoT?”, zo staat REALITEIT “Zelf uw uw kansen verkennen metmet IoT?”, zo staat er er REALITEIT te lezen op site de site de Nederlandse Kamer gemiddelde consument in Nederland meer te lezen op de vanvan de Nederlandse Kamer vanvan De De gemiddelde consument in Nederland kijktkijkt nietniet meer Koophandel. is wervende de wervende (aspirant) op van op afstand bedienbare thermostaten en slimme Koophandel. HetHet is de kopkop die die (aspirant) op van op afstand bedienbare thermostaten en slimme ondernemers moet aanzetten tot het downloaden armbanden. Voor bedrijven is The Internet of Everything ondernemers moet aanzetten tot het downloaden vanvan armbanden. Voor bedrijven is The Internet of Everything een ‘Internet of Things’-publicatie en -stappenplan. eveneens steeds meer een zakelijke realiteit een ‘Internet of Things’-publicatie en -stappenplan. eveneens steeds meer een zakelijke realiteit aanaan het het Als de Nederlandse KvK iets dergelijks aanbiedt, dan worden. Niet alleen als het gaat om het produceren Als de Nederlandse KvK iets dergelijks aanbiedt, dan worden. Niet alleen als het gaat om het produceren je gerust ditgeen is geen hype meer. de genoemde thermostaten en armbandjes, maar kunkun je gerust zijn:zijn: dit is hype meer. WieWie tochtoch nognog vanvan de genoemde thermostaten en armbandjes, maar twijfelt, kan bij marktonderzoeker Gartner te rade gaan. ook voor de eigen bedrijfsprocessen. En, ook niet twijfelt, kan bij marktonderzoeker Gartner te rade gaan. ook voor de eigen bedrijfsprocessen. En, ook niet voorspelt (mobiel) internet verbinden onbelangrijk, Internet of Things faciliteert zelfs DieDie voorspelt dat dat het het via via (mobiel) internet verbinden vanvan onbelangrijk, TheThe Internet of Things faciliteert zelfs allerhande apparatuur een enorme vlucht gaat nemen. de ontwikkeling van nieuwe producten en diensten. allerhande apparatuur een enorme vlucht gaat nemen. de ontwikkeling van nieuwe producten en diensten. En En Volgens Gartner zullen er in 2025 wereldwijd een kleine alleen binnen commerciële bedrijfsleven, Volgens Gartner zullen er in 2025 wereldwijd een kleine dat dat nietniet alleen binnen het het commerciële bedrijfsleven, 26 miljard ‘connected devices’ opgesteld staan. Dit maar ook (misschien zelfs vooral) voor de overheid 26 miljard ‘connected devices’ opgesteld staan. Dit maar ook (misschien zelfs vooral) voor de overheid in in genereert weer de nodige omzetkansen voor zowel de al zijn verschijningsvormen. Een uitvloeisel van IoT genereert weer de nodige omzetkansen voor zowel de al zijn verschijningsvormen. Een uitvloeisel van IoT ict-industrie andere sectoren. Gartner schat de totale is bijvoorbeeld is bijvoorbeeld de ‘smart city’: de stad dankzij ict-industrie als als andere sectoren. Gartner schat de totale de ‘smart city’: de stad die die dankzij de de door IoT-gegenereerde waarde in 2025 op zo’n 300 inzet van ict bijna letterlijk slimmer wordt gemaakt. door IoT-gegenereerde waarde in 2025 op zo’n 300 inzet van ict bijna letterlijk slimmer wordt gemaakt. miljard dollar. onbelangrijke is daarbij weggelegd miljard dollar. EenEen nietniet onbelangrijke rol rol is daarbij weggelegd voorvoor

MtoM adoption by Industry 2015 Energy and utilities

Automotive

Retail

37%

32%

Consumer electronics

29%

Healthcare and pharma

28%

Transport and logistics

Manufacturing

19%

17%

the internet of things

het koppelen van allerhande sensoren en het verzamelen plus het analyseren van de op die manier verzamelde grote hoeveelheid gegevens (big data). Zo kan bijvoorbeeld de verkeersdoorstroom op de (snel)wegen automatisch worden aangepast bij meer of mindere verkeersdrukte. Of wordt straatverlichting voorzien van diverse sensoren waardoor de stadsverlichting op intelligente wijze wordt aangepast aan de daadwerkelijke ‘lichtbehoefte’ van voetgangers en andere verkeersdeelnemers.

GEZONDHEIDSZORG

Ook in de gezondheidszorg lijken de mogelijkheden van IoT bijzonder groot. Los van de meer ‘recreatieve toepassingen’ (zoals slimme armbanden die de bloeddruk en dergelijke in de gaten houden bij het sporten) zien medici en overheid brood in toepassingen die zowel in de ‘cure’ (het daadwerkelijk genezen van patiënten) als de ‘care’ (bijvoorbeeld in de thuiszorg) soelaas bieden. Het past ook in het adagium ‘meer doen met minder handen aan het bed’ dat de overheid

al enkele jaren koestert. Ict in het algemeen en IoT-toepassingen in het bijzonder kunnen het niveau van de gezondheidszorg verhogen zonder dat daar meer werknemers in de zorg voor nodig zouden zijn. Een niet te vergeten ‘bijvangst’ van The Internet of Things is de door al die apparaten gegeneerde gegevens, de zogenoemde ‘big data’. Deze enorme gegevensbrij kan onvermoede kansen bieden voor het maximaliseren van de omzet bij bestaande klanten, de ontwikkeling van nieuwe diensten en producten helpen initiëren en zorgen voor het openbreken van nieuwe markten. Daarbij zijn er wel de nodige technische, organisatorische én wettelijke uitdagingen. Voor dat eerste is er inmiddels de nodige slimme software waarmee de big data kan worden ontsloten. Het organisatorisch aspect heeft wat meer voeten in de aarde: het vraagt om inzicht en begrip van de hoogste regionen van een organisatie. Die moeten zich realiseren dat er daadwerkelijke businesskansen zitten in het doorvorsen van big data. Wat betreft de wettelijke

beslommeringen (denk aan bijvoorbeeld de privacyregelgeving): daar wordt inmiddels door minister Henk Kamp (Economische Zaken) aan gewerkt.

OPERATORS

Aan de basis van the Internet of Things staat de netwerkinfrastructuur van de operators. Die hebben in de afgelopen jaren aardig geïnvesteerd in het open uitbouwen daarvan, zowel op generiek niveau (de reguliere mobiele en vaste netwerken) als daar waar het gaat om oplossingen specifiek gericht op het faciliteren van the Internet of Things. Onder dat laatste kopje vallen de Machine-to-Machineplatforms (feitelijk een andere naam voor IoT) die de communicatie tussen apparaten afhandelt. Alle grote, in Nederland actieve operators hebben een eigen M2M-propositie. En, ook weer zonder uitzondering, zetten zij er ook stevig op in.

CEO’S

Het besef dat the Internet of Things daadwerkelijke invloed op de innovatiekracht (en

>>>>>>>

daarmee uiteindelijk ook op de bedrijfsresultaten) van ondernemingen kan hebben, is inmiddels ook doorgedrongen tot veel Chief Executive Officers. Tenminste, dat claimt een recent onderzoek van het marktonderzoeksbureau Circle Research in opdracht van de Britse operator Vodafone. In totaal werden er 859 managers op midden- en topniveau in diverse sectoren en landen (waaronder Nederland) ondervraagd. Daarbij ging het om zowel kleinere bedrijven (100 werknemers) als grote ondernemingen met meer dan 100.000 personeelsleden. Volgens het rapport (‘Vodafone M2M Barometer 2015’) classificeert inmiddels 33 procent van de ondervraagde CEO’s Internet of Things-/ Machine-to-Machine Communications-projecten met het label ‘Innovatie’. 32 Procent van hen stopt dergelijke projecten in het hokje ‘ict’ en 26 procent vindt dergelijke projecten eerder onder ‘business development’ vallen.

OVERHEID

De Nederlandse overheid heeft zich inmiddels eveneens gerealiseerd dat de opkomst van The Internet of Things de nodige maatschappelijke en economische implicaties heeft. Dat valt althans op te maken uit de Kamerbrief die minister Henk Kamp (Economische Zaken) in juli dit jaar naar het parlement heeft gestuurd. In dat schrijven (met als onderwerp ‘Ruimte voor vernieuwing door toekomstbestendige weten regelgeving’) zegt hij onder andere: “Door geavanceerde ict-technologieën komen er steeds meer slimme apparaten beschikbaar zoals drones en zelfrijdende auto’s. Deze apparaten kenmerken zich

door het feit dat dat ze nieuwe functies en toepassingen introduceren waar voorheen geen technologische oplossingen voor bestonden. Om deze ontwikkelingen in goede banen te leiden, zal bestaande weten regelgeving moeten worden herzien of zal in sommige gevallen zelfs nieuwe regelgeving nodig zijn.” Op het gebied van het commercieel gebruik van drones is er sinds begin juli 2015 al nieuwe wetgeving. Ook voor de zelfrijdende auto heeft de Nederlandse overheid al ruim een half jaar geleden wettelijke ruimte gemaakt. Minister Kamp wil daarnaast ook het aspect van intellectuele eigendomsrechten (belangrijk voor onder andere de 3D-printingmarkt) tegen het technologisch licht houden. Volgens hem zal verder nog scherp worden gekeken naar de huidige privacywetgeving. Kamp meent dat die ‘door veel bedrijven als complex worden ervaren en hen ervan weerhouden de kansen die innovatief gebruik van data biedt te benutten’. Hij gaat daarom een expertgroep ‘Big data en privacy’ benoemen die nog voor eind 2015 met meer duidelijkheid moet komen over ‘de relatie van data voor de ontwikkeling van innovatieve datagedreven producten en diensten’. Het initiatief van de minister kan in ieder geval op steun van de ict-sector zelf rekenen. Al mag hij – wat hen betreft – daarbij wel wat haast maken. Zo zegt de ict-branchevereniging in een officiële reactie op de Kamerbrief: “Nederland ICT benadrukt dat er tempo moet worden gemaakt. Het aanpassen van weten

en toepassingen n toepassingen ologische logische ntwikkelingeninin ntwikkelingen tenregelgeving regelgeving - en ge gevallen zelfs e gevallen zelfs

ruik vandrones drones uik van geving. Ook geving. Ook rlandse overheid andse overheid ruimte gemaakt. uimte gemaakt. pect van ect van ijk voor onder jk voor onder echnologisch chnologisch scherpworden worden ggscherp ing. Kamp meent ng. Kamp meent worden ervaren worden ervaren innovatief innovatief gaat daaromeen een aat daarom men die nog men die nog moetkomen komen moet keling van keling van diensten’. iensten’.

gevalop op rrgeval mag hij – wat mag hij – wat en. Zo zegt de n. Zo zegt de actie op de ctie op de daterertempo tempo dat an weten n weten

STANDAARDEN IN DE MAAK Het succes van een technologische ontwikkeling hangt ook samen met een goede interoperabiliteit tussen diverse hard- en software. Daarvoor zijn weer standaarden nodig. Op dat vlak is er ook volop beweging in de Internet-of-Things-markt. Zo zijn er op dit moment meer dan 44 IoT-gerelateerde standaarden in ontwikkeling door de mondiale standaardisatieclub IEEE. De GSMA, de mondiale branchevereniging van leveranciers die actief zijn op het gebied van mobiele telefonie, heeft eveneens een set richtlijnen voor de machine-tot-machinecommunicatie gepubliceerd. De club wil hiermee voorkomen dat er bijvoorbeeld overbelasting ontstaat op mobiele netwerken door slordige IoT-implementaties. De GSMA heeft eerder al soortgelijke richtlijnen gepubliceerd waaraan makers van mobiele applicaties zich kunnen houden. De branchevereniging heeft eerder al een standaard ontwikkeld voor zogenoemde ‘embedded sims’: simkaarten die door producenten vanaf fabriek in apparaten, zoals auto’s, worden ingebouwd. GSMA heeft voor zijn IoT-richtlijnen (‘IoT Device Connection Efficiency Guidelines’ gedoopt) al een aardige hoeveelheid operators weten te interesseren. Volgens de GSMA branchevereniging hebben onder andere AT&T, China Mobile, China Telecom, Deutsche Telekom, Orange, NTT DoCoMo en Telefonica zich al achter het initiatief geschaard. Ook gaan fabrikanten, zoals Sierra Wireless en Jasper, de richtlijnen aanhouden bij de ontwikkeling en productie van nieuwe IoT-hardware.

regelgevingvergt vergtvaak vaakveel veeltijd. tijd. regelgeving regelgeving vergt vaak veel tijd. Door slagvaardig te zijn kan Door Doorslagvaardig slagvaardigtetezijn zijnkan kan Nederlandeen eenvoorsprong voorsprongnemen nemen Nederland Nederland een voorsprong nemen en de internationale ICT-proeftuin en ende deinternationale internationaleICT-proeftuin ICT-proeftuin worden,zoals zoalsbeschreven beschrevenin inde de worden, worden, zoals beschreven in de Digital Delta visie.” Nederland Digital DigitalDelta Deltavisie.” visie.”Nederland Nederland ICT-directeurLotte Lottede deBruijn Bruijngooit gooit ICT-directeur ICT-directeur Lotte de Bruijn gooit er nog een schepje boven op: “Laten er ernog nogeen eenschepje schepjeboven bovenop: op:“Laten “Laten weervoor ervoorzorgen zorgendat datde dezelfrijdende zelfrijdende we we ervoor zorgen dat de zelfrijdende autoals alseerste eerstegrootschalig grootschaligin in auto auto als eerste grootschalig in Nederland rijdt. De kansen moeten Nederland Nederlandrijdt. rijdt.De Dekansen kansenmoeten moeten vooropstaan staanen enniet nietlanger langerde de voorop voorop staan en niet langer de mitsen en maren.” mitsen mitsenen enmaren.” maren.”

OBSTAKELS OBSTAKELS OBSTAKELS

Deinvoering invoeringvan vanInternet-ofInternet-ofDe De invoering van Internet-ofThings-oplossingen heeftnogal nogal Things-oplossingen Things-oplossingenheeft heeft nogal wat voeten in de aarde, zo blijkt wat watvoeten voetenin inde deaarde, aarde,zo zoblijkt blijkt uit onderzoek. In de Vodafone uit uitonderzoek. onderzoek.In Inde deVodafone Vodafone M2MBarometer Barometer2015 2015gelden gelden M2M M2M Barometer 2015 gelden ‘security’ en ‘privacy’ bijvoorbeeld ‘security’ ‘security’en en‘privacy’ ‘privacy’bijvoorbeeld bijvoorbeeld bijrespectievelijk respectievelijk33 33procent procenten en bij bij respectievelijk 33 procent en 31 procent van de ondervraagde 31 31procent procentvan vande deondervraagde ondervraagde managersals alsde devoornaamste voornaamste managers managers als de voornaamste obstakelsbij bijhet hetdoorvoeren doorvoerenvan van obstakels obstakels bij het doorvoeren van een IoT/M2M-project. Die drempels een eenIoT/M2M-project. IoT/M2M-project.Die Diedrempels drempels wordenoverigens overigensals alshet hethoogst hoogst worden worden overigens als het hoogst

Companies’M2M M2Muse useisisgrowing growingin inmany manyways ways Companies’ Newtypes typesof ofdevices devices New

53% 53%

Usingdata dataanalytics analytics Using

48% 48%

Newconnectivity connectivitytypes types New

45% 45%

Morelines linesof ofbusiness business More

44% 44%

Connectingcustomers customers Connecting

42% 42%

Expandingto tonew newcountries countries Expanding Rollingout outfrom frompilot pilot Rolling

41% 41% 37% 37%

Purposeof ofM2M M2Mprojects projects Purpose Automatingprocesses processes Automating

72% 72%

Gatheringdata datato tosupport supportmanual manualprocesses processes Gathering

Enablingnew newproducts productsand andservices services Enabling Transformingbusiness businessprocesses processes Transforming Enablingnew newbusiness/operating business/operatingmodels models Enabling Safetyand andsecurity security Safety

40% 40%

59% 59% 52% 52% 50% 50%

INDE DEMAAK MAAK IN

Hetsucces succesvan vaneen een Het ontwikkeling hangt ontwikkeling hangt oo eengoede goedeinteroper interope een diverse hardensoft sof diverse hard- en zijn weer standaard zijn weer standaarde datvlak vlakisisererook ookvol vo dat in de Internet-of-Thi in de Internet-of-Thin zijnererop opdit ditmomen mome zijn 44 IoT-gerelateerde 44 IoT-gerelateerde ontwikkelingdoor doo ininontwikkeling standaardisatieclub standaardisatieclub I

>>>>>>>

DeGSMA, GSMA,de demond mond De branchevereniging v branchevereniging va die actief zijn op he die actief zijn op het mobieletelefonie, telefonie,he h mobiele een set richtlijnen v een set richtlijnen vo machine-tot-machin machine-tot-machine gepubliceerd.De Declu clu gepubliceerd. voorkomen dat er voorkomen dat er bib overbelastingontstaa ontsta overbelasting mobiele netwerken mobiele netwerken d IoT-implementaties. IoT-implementaties. eerderalalsoortgelijke soortgelijk eerder gepubliceerd waara gepubliceerd waaraa mobiele applicaties mobiele applicaties z houden.De Debranche branch houden. heeft eerder eens heeft eerder alaleen ontwikkeld voor zog ontwikkeld voor zoge ‘embedded sims’: s ‘embedded sims’: sim door producenten v door producenten va apparaten, zoals aut apparaten, zoals auto ingebouwd. ingebouwd.

55% 55%

Moreconnections connections More

the internet ofSTANDAARDEN things STANDAARDEN

66% 66%

GSMAheeft heeftvoor voorzijn zij GSMA (‘IoT Device Connec (‘IoT Device Connec Guidelines’gedoopt) gedoop Guidelines’ aardige hoeveelheid aardige hoeveelheid wetenteteinteressere interessere weten de GSMA brancheve de GSMA brancheve hebben onder ande hebben onder ander Mobile, China Telec Mobile, China Teleco Telekom,Orange, Orange,NT N Telekom, en Telefonica zich en Telefonica zich ala initiatiefgeschaard. geschaard.O initiatief fabrikanten, zoalsSie Si fabrikanten, zoals Jasper, de richtlijnen Jasper, de richtlijnen deontwikkeling ontwikkelingen enp de nieuwe IoT-hardwar nieuwe IoT-hardware

Measuringservice servicedelivery delivery27% 27% Measuring

gezien door managers werkzaam in de retailsector en de gezondheidszorg. Want, zoals een van hen in het bewuste rapport zegt: “Wij willen immers niet in de krantenkoppen verschijnen met een securityprobleem.” De beveiliging van zowel de gekoppelde apparaten, de verbinding met het netwerk als de verzamelde data zijn drie zaken waar de gemiddelde CIO (en ook de CEO) hoofdpijn van krijgt. Het slechte nieuws is daarbij dat voor een groot deel van de bewuste apparaten er geen security-oplossing bestaat. Zeker als het gaat om hardware die al wat ouder is. De verbinding tussen de ‘devices’ en het internet is een reëel risico, waar wel de nodige oplossingen voor bestaan. De verbinding die via het mobiele netwerk van de operator loopt, is doorgaans voorzien van redelijk afdoende encryptie en beveiliging. Maar ook daar is de continue aandacht voor security nodig. Het Britse industrieanalistenbureau Analysys Mason zegt dat ‘alles met een IP-adres in principe bevattelijk is voor een aanval door kwaadwillenden’. Dat is volgens hen niet anders bij Internet-of-Things-toepassingen. Wat IoT-security echter wel bijzonder maakt, is de schaalgrootte. Analysys Mason: “Het vergt een in hoge mate geautomatiseerde security-aanpak om miljoenen gekoppelde apparaten te beveiligen. De beveiliging verschuift ook van de buitenkant van het netwerk naar de netwerkinfrastructuur zelf. Hier is een belangrijke rol weggelegd voor de verschillende operators. Zij moeten dit in hun netwerk gaan implementeren.”

Als het gaat om de beveiliging van de verbindingen, wordt het ietwat nijpender bij het versturen van data via een wifi-netwerk. Hoewel er veel security-oplossingen bestaan voor een dergelijke draadloze verbinding, is het veelal zo dat er bij de nodige ondernemingen weinig tot geen aandacht aan dat aspect wordt besteed. Het kan echter ook mis gaan bij de IoT-apparaten zelf: daar moeten eveneens de nodige beveiligingsmaatregelen zijn ingebakken. En dat houdt tevens in dat de bewuste software continu tegen het licht moet worden gehouden om eventuele veiligheidsrisico’s tijdig te ontdekken en vervolgens afdoende te dichten. Hoe belangrijk dat kan zijn, is weer eens gebleken toen hackers er zeer recentelijk in slaagden bepaalde modellen uit de stal van autofabrikant Chrysler te hacken. Via de met het mobiele internet verbonden ingebouwde infotainmentsystemen konden zij op afstand onder andere de remmen én de motor van een recent model Jeep Cherokee uitschakelen. Ook konden de hackers de precieze locatie van de auto zien. Volgens hen hadden zij om de auto te hacken eigenlijk al genoeg aan het IP-adres van het voertuig. Chrysler heeft overigens – na een keurige waarschuwing door de bewuste hackers – al vrij snel een softwareupdate voor zijn auto’s uitgebracht, maar die kan alleen met behulp van een usb-stick worden uitgevoerd. Maar er is ook goed nieuws te melden op het gebied van IoT-gerelateerde security: de verzamelde gegevens worden in toenemende mate ‘in de cloud’ verzameld en opgeslagen. De verschillende uitbaters van datacenters investeren behoorlijke bedragen in de beveiliging van hun systemen, veelal meer dan de gemiddelde onderneming in het midden- en kleinbedrijf zich kan veroorloven. Weliswaar is geen enkele beveiliging 100 procent waterdicht te krijgen, maar in dit geval wordt er wel veel aan gedaan om kwaadwillenden buiten te houden. ¨

EU SLUIT 5G-AKKOORD MET CHINA Tekst Paul Teixeira

the internet of things

De Europese Commissie gaat met China samenwerken op het gebied van de ontwikkeling van 5G-technologie, de snellere opvolger van de huidige 4G-infrastructuur voor mobiele data- en spraakcommunicatie. De EC heeft hiervoor een akkoord met de Chinese overheid getekend. 5G zal wereldwijd het fundament gaan vormen voor de digitale economie en de digitale samenleving, stelt Günther Oettinger, Europees Commissaris Digitale Economie. “Daarom zijn wij een sterke voorstander van mondiale samenwerking als het gaat om de ontwikkeling van 5G-technologie en het afstemmen van standaarden op dat gebied.” Het akkoord tussen de EU en China behelst onder meer dat beide partijen over en weer ‘volledige toegang’ verlenen tot subsidiegelden voor 5G- en Internet of Things-gerelateerde researchprojecten aan ondernemingen afkomstig uit de Europese Unie en China. Ook zou de samenwerking voor Europese bedrijven een betere toegang tot de Chinese afzetmarkt moeten geven als het gaat om 5G-producten en IoT-diensten.

MEER SAMENWERKINGSVERBANDEN

De Europese Commissie is er veel aan gelegen om een graantje mee te pikken van de verwachte 5G-hausse. Naast het jongste akkoord met China heeft het al dergelijke samenwerkingsverbanden getekend met Zuid-Korea en Japan. Verder heeft de EC enige tijd geleden nog aanzienlijke subsidies in het vooruitzicht gesteld aan de Europese telecomindustrie om de 5G-ontwikkeling te bespoedigen. De mogelijke opbrengsten zijn hoog, als het gaat om de markt voor 5G. In 2025 zal er wereldwijd ruim 65 miljard Amerikaanse dollars aan omzet worden gegeneerd door de verkoop van 5G-gerelateerde diensten, zoals abonnementen. Dat voorspelt althans het vooraanstaande Britse marktonderzoeksbureau Juniper Research in zijn rapport ‘5G Market Strategies: 4G LTE Evolution, Spectrum Analysis & Opportunities 2015-2025’. Op dit moment is de definitieve 5G-standaard nog volop in ontwikkeling. Volgens Juniper Research zal er in de eerstkomende vijf jaar minimaal 25 miljard dollar worden gepompt in de ontwikkeling van de bewuste standaard en de daarbij behorende hard- en software.

UITROL

Over het algemeen wordt aangenomen dat de eerste commerciële uitrol van 5G-netwerkinfrastructuur al over vijf jaar zijn beslag zal krijgen. Onder andere Zuid-Korea en China willen daarbij vooroplopen.

Volgens marktonderzoeker Juniper Research zal er echter pas in 2025 een wijdverbreide adoptie van de snelle opvolger van 4G komen. Een van de bepalende factoren is daarbij de verwachting dat het na 2020 nog enige tijd gaat duren voordat de verschillende nationale overheden wereldwijd het broodnodige radiospectrum middels frequentieveilingen beschikbaar zullen maken. Vandaar dat Juniper Research-marktvorsers voor 2020 een 5G-omzet van slechts 100 miljoen dollar voorspellen. Pas vijf jaar daarna moet er mondiaal gezien meer dan 65 miljard dollar aan 5G-gerelateerde diensten worden omgezet door met name operators.

TARIEFSTELLING

De bepalende marktpartijen, de operators, zullen bij de uitrol van 5G-infrastructuur rekening moeten houden met een ‘grotere behoefte van de consument aan transparantie wat betreft de tariefstelling en de aangeboden diensten’, zo waarschuwt Juniper Research in zijn rapport. Ook zegt de marktonderzoeker dat de komst van 5G een nog grotere prijsdruk op zaken als mobiele databundels tot gevolg zal hebben. Voor operators betekent dat onder meer dat zij zeer scherpe berekeningen voor de ‘Return on Investment’ (ROI) op hun 5G-infrastructuur moeten maken. Een andere optie is het door twee of meer operators gezamenlijk uitrollen van de noodzakelijke netwerkhard- en ssoftware, waarbij het onderlinge onderscheidende vermogen van operator-specifieke diensten moet komen.

NEDERLAND

Ook in Nederland staat 5G al volop in de belangstelling. De Groningse gemeente Loppersum zal een heus 5G-proefproject krijgen, zo is enige tijd geleden aangekondigd. Naar verluidt, zijn het met name bedrijven in de directe omgeving (de gemeente heeft een oppervlakte van 111,93 vierkante kilometer) die bij het 5G-project zullen worden betrokken. Het is nog niet bekend wanneer de 5G-proef daadwerkelijk van start gaat. Wel is al duidelijk wie de drijvende krachten achter het project zijn: de Chinese netwerkleverancier Huawei, de Nederlandse operator KPN, het kennisinstituut TNO en de Zweedse netwerkleverancier Ericsson.¨

LORA: EEN NIEUW NETWERK VOOR INTERNET OF THINGS Tekst Eildert van Dijken

De laatste tijd horen we veel over het Internet of Things (IoT). Soms wordt ook de term Internet of Everything gebruikt. We verwachten dat in de toekomst allerlei apparaten met elkaar verbonden worden en zo het leven voor ons gemakkelijk maken. LoRa (van Long Range Radio) is een nieuwe technologie die een belangrijke rol kan spelen in de toekomst. Wat is LoRa en wat betekent dit voor ons? Eildert van Dijken, senior consultant bij Strict – een onafhankelijk ict-adviesbureau met kernexpertise in communicatietechnologie – legt het uit.

Er zijn veel draadloze technologieën waar we dagelijks gebruik van maken: onze smartphone is thuis verbonden met wifi, onze auto openen we met de draadloze afstandsbediening, de carkit maakt verbinding via bluetooth en onderweg ontvangen we file-updates dankzij 3G of 4G. Altijd en overal verbonden zijn is voor ons heel normaal geworden. Op dit moment wordt er door verschillende partijen hard gewerkt om de groei van mobiel-internetverkeer en de groei van het aantal devices mogelijk te maken. Het 5G-netwerk moet in staat zijn om vele duizenden apparaten per vierkante kilometer aan te kunnen en zeer hoge datasnelheden te leveren. Maar er zijn meer manieren om connectiviteit te bieden en het hoeven niet altijd traditionele operators te zijn.

TNN

In Amsterdam is kort geleden een nieuw initiatief van start gegaan, genaamd The Things Network (TNN). Deze zomer is met behulp van een aantal bedrijven een dekkend netwerk gebouwd in Amsterdam. Dit initiatief is kort geleden door steden op alle continenten

overgenomen en daarmee een wereldwijde beweging geworden. The Things Network maakt gebruik van LoRa-technologie. Deze radiotechnologie is sinds een paar jaar beschikbaar in chipsets en eenvoudige producten beginnen nu technisch mogelijk te zijn. Om LoRa te gebruiken in een dienst voor klanten, is wel een hele keten nodig. Deze keten wordt nu door The Things Network ontwikkeld. Een eerste dienst is een eenvoudige module die alarm geeft als je boot, die bijvoorbeeld in een Amsterdamse gracht ligt, vol water komt te staan. LoRa is gericht op eenvoudige devices die weinig data versturen en die met behulp van een batterij enkele jaren actief kunnen zijn. De LoRa-netwerkketen bestaat uit een LoRa-module, die zowel kan zenden als ontvangen. De module maakt contact met een LoRa-gateway, waarin het radio signaal wordt omgezet in ip-verkeer. De gateway maakt contact met de LoRa-netwerkserver. Achter de LoRa-netwerkserver is de data van de sensor beschikbaar om te verwerken in een slimme app.

LAAG ZENDVERMOGEN, GROTE AFSTAND

Vanwege de slimme radiotechnologie kan LoRa uitzenden onder de ruisvloer en met heel lage zendvermogens toch een groot bereik halen. De datasnelheid van LoRa kan variëren van 300 bit/s tot 50 kbit/s, terwijl het bereik ongeveer 3 tot 15 km kan zijn. De technologie is ontworpen om verbindingen te realiseren bij een zeer laag stroomverbruik, waardoor het in de toekomst mogelijk is om met twee AA-batterijen of een knoopcel enkele jaren verbonden te zijn. De huidige generatie apparaten is nog vrij groot, maar binnenkort hoeft een sensor, LoRa-chip en batterij niet veel groter te zijn dan een grote knikker. LoRa maakt gebruik van zendvermogens tot ongeveer 20 mW en zendt uit in licentievrije banden, voornamelijk 868 MHz. Een aardig voorbeeld is de LoRaMote (zie foto), die bijvoorbeeld gps- locatiegegevens kan doorseinen over enkele kilometers en op een 9V-batterij werkt.

VERSCHIL MET WIFI

LoRa heeft daarmee heel andere eigenschappen dan wifi. Wifi is een technologie met hoge datasnelheiden

maar slechts korte afstanden en een hoog stroomverbruik. Een gsm/ gprs-modem kan vergelijkbare afstanden als LoRa halen en ook vergelijkbare datasnelheden, maar heeft een fors hoger stroomverbruik en een veel hoger zendvermogen (1 Watt, ongeveer 50 keer zoveel als LoRa). Daarnaast is voor een gsm-apparaat een simkaart noodzakelijk en kosten verbindingen geld (prepaid of abonnement). LoRa zend uit op een open band (net als wifi) en is een technologie die gratis gebruikt kan worden, weinig stroom verbruikt en toch een groot bereik heeft. Ideaal om apparaten te verbinden die weinig data versturen, iets wat voor de meeste sensoren (temperatuur, watermelder, gps-locatie) prima past.

zijn druk bezig om een netwerk te bouwen. LoRa is als dienst al uitgerold in Frankrijk en ook in België is Proximus druk bezig om een netwerk te bouwen. LoRa werd in eerste instantie gezien als technologie voor gebruik in smart cities, maar er wordt ook aan landelijke dekking gewerkt.

VEILIGHEID

TOT SLOT

Bij sommige IoT-netwerken is helemaal niet over security nagedacht. De eerste slimmemeternetwerken hadden dit vaak niet meegenomen tijdens de ontwerpfase. Hierdoor liepen systemen behoorlijk risico van het hacken van data. Bij LoRa wordt er op verschillende niveaus encryptie toegepast. Het netwerk heeft zijn eigen sleutel, het device heeft een eigen sleutel en zelfs applicaties op hetzelfde netwerk kunnen een eigen sleutel krijgen. Het verkeer in de lucht is daardoor niet zomaar afluisterbaar. De gateways die het radioverkeer opvangen, kunnen de inhoud van de data ook niet lezen; dat kan pas op de netwerkserver. Hierdoor kan het systeem ook gebruikt worden voor beveiligde toepassingen en commerciële diensten.

GEBRUIK

KPN heeft aangegeven dit jaar LoRa als dienst te lanceren en

the internet of things

SigFox is een alternatieve technologie die – net als LoRa de afgelopen tijd – in opkomst is. SigFox heeft een vergelijkbare opbouw, maar biedt heel korte berichten (slechts 12 bytes) en een zeer lage snelheid (100 bits/ seconde). Devices die verbonden zijn via SigFox mogen slechts zes berichten per uur versturen, waarmee SigFox veel minder data kan verwerken. Gps-positionering is daarmee veel lastiger te realiseren. SigFox is als technologie al landelijk dekkend in Spanje. In Nederland wordt door Aerea een netwerk gebouwd; het is hiervoor een partnership aangegaan met Tele2. Er zijn dus interessante ontwikkelingen op het gebied van netwerken voor het Internet of Things. Bij The Things Network uit Amsterdam is het netwerk een gezamenlijk initiatief, een mooie vorm van crowdfunding. Bedrijven schaffen zelf een LoRa-gateway aan en participeren in het netwerk. Voor het ontwikkelen van diensten is dat een prima initiatief. Voor een betrouwbare dienst is goed beheer wel belangrijk. Daarvoor is kennis nodig, die operators typisch wel meenemen. Door de concurrerende oplossingen is het wel de verwachting dat kosten voor connectiviteit zullen afnemen. Door de groei van het aantal devices zal de prijs per LoRa-module afnemen tot enkele euro’s (of nog lager), waarmee het ook rendabel wordt om ‘Things’ te gaan voorzien van ‘Internet’. Voor het verkopen van allerlei verbonden devices ligt er nog een grote markt in het verschiet! ¨

OPERATORS OVER THE INTERNET OF THINGS/M2M Tekst Paul Teixeira

Connexie vroeg de vier grote operators in Nederland – KNP, Vodafone, T-Mobile en Tele2 – naar hun mening over The Internet of Things/M2M, wat zij daaraan doen, hoe belangrijk het voor hen is én hoe het Nederlandse bedrijfsleven er op dat gebied voor staat. We kunnen gerust ademhalen, want: “Nederland is een geschikt land voor M2M.” We hebben de vier operators allemaal dezelfde vragen voorgelegd. Deze zijn beantwoord door Robert de Vries, head of M2M bij T-Mobile Nederland, Jasper Snijder, senior vice president New Business KPN, Joost Verschuren, Manager M2M Sales (ad interim) bij Vodafone Nederland en Rami Avidan, Director M2M, Tele2 Group.

opgericht die zich volledig focust op M2M. De M2M activiteiten van Tele2 zijn opgebouwd volgens een partnerstrategie. Tele2 gelooft sterk in een partnerstrategie waarmee de beste partijen voor verschillende activiteiten samenwerken en zo samen nieuwe mogelijkheden creëren op het gebied van IoT.”

Hoe belangrijk is de Internet of Things/M2M-markt voor uw bedrijf (financieel en bedrijf strategisch gezien)?

Kan uw bedrijf in kaart brengen wat het op dit moment aan M2M-aanbod heeft?

T-Mobile: “M2M/IoT is een strategische groeimarkt. Nederland is als land zeer geschikt voor de ontwikkeling van M2M-oplossingen, omdat de digitalisering van onze bedrijfsprocessen relatief vergevorderd is ten opzichte van andere landen. T-Mobile kan daarbij gebruikmaken van de strategische kennis van ons moederbedrijf Deutsche Telekom, die ruime ervaring heeft met M2M-oplossingen in de automotive, health care en industrial automation.” KPN: “Wij zien dat de mogelijkheden van The Internet of Things ontelbaar zijn, waarbij KPN een belangrijke bijdrage kan en wil leveren. Internet of Things heeft de toekomst en is daarom in onze bedrijfsvoering een belangrijke pijler.” Vodafone: “Vodafone ziet M2M als een belangrijke groeimarkt voor de nabije toekomst. Al jaren is M2M binnen Vodafone een aparte, wereldwijde Business Unit om de kennis en kunde van deze specifieke branche snel en efficiënt te kunnen delen binnen de verschillende OpCo’s en met onze klanten.” Tele2: “M2M is een belangrijke strategische pilaar van de Tele2 Group. Naar onze mening gaat M2M/ IoT niet alleen over techniek, maar veel meer over het maken van een strategische keuze over efficiency en de verdienmodellen van organisaties. Onze M2M-activiteiten focussen zich op het leveren van de beste connectiviteit en de mogelijkheid om deze connectiviteit het best te beheren. Een aantal jaar geleden heeft Tele2 op groepsniveau een aparte business unit

T-Mobile: “T-Mobile Nederland richt zich vooral op het managen van de connectiviteit. Wij bieden een M2M Service Portal aan voor het kostenefficiënt administreren en monitoren van een M2M-vloot. De simkaarten beschikken over roaming zodat in heel Europa het beste/ sterkste netwerk automatisch wordt geselecteerd.” KPN: “We zien dat steeds meer organisaties gebruikmaken van IoT-toepassingen. En dat steeds meer bedrijven oplossingen bedenken die – andere – bedrijven verder helpen. KPN levert het netwerk en brengt tegelijkertijd vraag en aanbod bij elkaar. Ook zijn we onder andere co-owner van de Internet-of-Thingsacademy: een inspirerende omgeving waarbij jonge ontwikkelaars wordt gevraagd om IoT-oplossingen te ontwikkelen voor bestaande bedrijfsprocessen. Leuk om even te kijken: http://iotacademy.nl/challenges/ Daarnaast investeert KPN veel in het netwerk. Naast de bestaande 2G-, 3G- en 4G-netwerken gaan we dit jaar ook het nieuwe netwerk LoRa uitrollen. LoRa staat voor Long Range en maakt het mogelijk om miljoenen apparaten die zeer weinig stroom en data gebruiken, kostenefficiënt te verbinden met internet. Via LoRa kunnen bijvoorbeeld sensoren hun data gemakkelijk op lange afstand naar het internet verzenden of kunnen apparaten vanaf het internet opdrachten krijgen (zoals aan/uit, open/dicht). LoRa maakt het in de toekomst mogelijk om miljoenen apparaten die zeer weinig stroom en data gebruiken, kostenefficiënt te verbinden met het internet. Binnen Nederland is KPN vooralsnog de enige die dit speciale netwerk uitrolt. Door de combinatie van onze M2M-connectiviteit (2G, 3G, 4G) en LoRa maken wij het voor organisaties

the internet of things

mogelijk om hun dienstverlening en bedrijfsprocessen te verbeteren, kosten te verlagen of zelfs nieuwe verdienmodellen te ontwikkelen.” Vodafone: “Vodafone richt zich op zijn zelfontwikkelde wereldwijde IoT-platform, dat een grote flexibiliteit biedt richting de klant. Dit betekent dat we voor iedere klant een maatwerkoplossing kunnen bouwen gebaseerd op de specifieke behoeften van de klant zoals geografie, dataverbruik en looptijd.” Tele2: “Ons aanbod is simpel te omschrijven in drie pilaren: wereldwijde connectiviteit, simpel en transparant beheer en toegewijde specialistische ondersteuning. Connectiviteit: Tele2 heeft overeenkomsten met vrijwel alle operators in de wereld waardoor wij op nagenoeg elke plek de best mogelijke connectie kunnen garanderen, waaronder ook M2M-diensten die gebruik maken van een 4G-verbinding. Daarnaast heeft Tele2 bijvoorbeeld in Nederland toegang tot het SigFoxnetwerk. Tele2 gebruikt speciale sims die zijn ontworpen voor

M2M-doeleinden. Dit betekent niet alleen dat de sim ervoor zorgt dat altijd het sterkste en meest stabiele netwerksignaal wordt gebruikt, maar ook dat zij bestand zijn tegen de meest extreme omstandigheden zoals hitte, kou, vocht en roest. Ze zijn leverbaar in verschillende formaten. Daarnaast biedt Tele2 mogelijkheden om de simkaarten te branden en eventueel in bulk aan te leveren zodat de plaatsing van de simkaart in het productieproces kan worden verwerkt. Tele2 biedt een aantal access-technologieën zodat onze M2M-oplossing altijd aansluit op de bovenstaande IT-infrastructuur van onze klanten. Controle: Voor het Tele2 M2M Control Center (TMCC) werkt Tele2 samen met Jasper, een specialistische marktpartij. Gezamenlijk hebben wij een M2M selfservice portal gemaakt waarin onze klanten zelf controle hebben over hun M2M-diensten. De portal toont op elk moment datagebruik, kosten en de facturen, orderstatus en natuurlijk de connectiviteit. Daarnaast kan de klant de kwaliteit van de connectie controleren en bij mogelijke problemen ook direct de instellingen

aanpassen om de problemen op te lossen. De beheerder kan op simniveau instellingen aanpassen en regels invoeren om bijvoorbeeld de kosten onder controle te houden. Daarnaast biedt een team van specialisten 24 uur per dag wereldwijde ondersteuning op onze M2M-dienstverlening.” Kunt u iets zeggen over het aantal M2M-klanten die uw bedrijf heeft? T-Mobile heeft deze vraag niet beantwoord. KPN: “Dit is concurrentiegevoelig en hier kunnen we dus helaas niet op ingaan.” Vodafone: “We zijn in zowel in Nederland als wereldwijd marktleider op het gebied van M2M-communicatie. In Nederland heeft Vodafone een marktaandeel van 54 procent in M2M (per 31 maart 2015). Vodafone heeft reeds duizenden M2M-klanten, waaronder BMW, Audi, VW, Deloitte, Astrazeneca en TomTom.”

>>>>>>>

Tele2: “Het aantal klanten dat in Nederland en wereldwijd gebruik maakt van onze M2M-diensten groeit snel.” Kunt u een voorbeeld geven van een dergelijke klant en diens M2M-activiteiten? T-Mobile: “Wij hebben klanten in de sectoren transport & logistiek, security, health care en horeca. Zo leveren wij bijvoorbeeld een oplossing waarin een combinatie wordt gemaakt van track and trace van voertuigen en fleetsharing om bij bedrijven het wagenpark zo efficiënt mogelijk in te zetten.” KPN: “Met Internet of Things breng je slimme verbindingen tot stand, denk aan een connected car die altijd toegang heeft tot snel internet en waarbij je – al dan niet rijdende – kunt genieten van entertainment. Onze M2M-connectiviteit maakt dit mogelijk. Of het slimme bagagelabel die we in samenwerking met FastTrack en KLM hebben ontwikkeld. Door dit slimme bagagelabel ben je nooit meer je koffer kwijt. Met onze M2M-technologie is het mogelijk om de positie van de koffer nauwkeurig te bepalen. Wereldwijd en op ieder moment. Dit voorkomt een hoop stress tijdens het reizen. Nog een goed voorbeeld zijn de slimme lantaarnpalen van Ziut. Door ons nieuwe LoRa-netwerk en de combinatie van sensoren is het nu mogelijk om lantaarnpalen alleen aan te laten gaan, wanneer er iemand daadwerkelijk op het fietspad rijdt.” Vodafone: “Voorbeelden in Nederland zijn onder andere VanMoof, Taxi-E en Mic-o-Data. Op onze website zijn op het deel voor de zakelijke markt meer details te vinden.” Tele2: “Twee voorbeelden in Nederland zijn Feenstra, waar wij connectiviteit leveren aan hun slimme-meteroplossing en Nuon, die gebruikt van de M2M-simkaarten voor hun netwerk van laadpalen voor elektrische auto’s. Door de M2M-oplossingen kunnen klanten eenvoudig zien waar een laadpaal beschikbaar is.” Hoever is het Nederlandse bedrijfsleven als het gaat om de adoptie van M2M/IoT? T-Mobile: “Nederland is een geschikt land voor M2M. Volgens het World Economic Forum is Nederland de vierde digitale economie van de wereld. Veel bedrijven in Nederland zijn hun bestaande processen onder de loep aan het nemen en onderzoeken hoe ze die kunnen digitaliseren om efficiënter te gaan werken. M2M/Iot speelt een belangrijke rol in deze transformatie. Sectoren die voorop lopen zijn: energy/utilities, automotive en retail.” KPN: “We zien echt dat we ons bevinden aan het begin van een nieuw tijdperk. De ontwikkelingen buitelen bijna over elkaar heen. Tegelijkertijd zijn er ook nog genoeg

uitdagingen en kansen. Wij willen bij de realisatie hiervan echt een voortrekkersrol spelen, om zo onze bijdrage te leveren aan het verder brengen van de BV Nederland.” Vodafone: “Inmiddels gebruikt wereldwijd 25 procent van alle bedrijven M2M-technologieën om de productiviteit te verhogen, zo blijkt uit onze jaarlijkse M2M Barometer. In Nederland ligt dat percentage naar ons idee nog iets hoger. Nederland is een land dat ten opzichte van andere landen vooroploopt met de adoptie van nieuwe technologie. We zien dat M2M door steeds meer MKB- en grootzakelijke organisaties serieus wordt bekeken en wordt geïmplementeerd in hun processen.” Tele2: “We zien twee ontwikkelingen, de efficiencyslag door Nederlandse bedrijven met het implementeren van IoT-oplossingen in hun bestaande bedrijfsprocessen. Aan de andere kant zie je ook steeds meer bedrijven die hun complete bedrijfsmodel onder de loep nemen en op een veel strategischer niveau nadenken over IoT-mogelijkheden. Bijvoorbeeld bedrijven die voorheen puur productie draaiden en dit verkochten. IoT biedt dergelijke bedrijven de mogelijkheid om hun producten voortaan als een service aan te bieden waarbij de aanbieder eigenaar blijft van het product en de afnemer alleen nog de dienst afneemt.” Ziet uw bedrijf de recente Kamerbrief van minister Henk Kamp (Economische Zaken) als een goede stap of zijn de daarin aangekondigde maatregelen (o.a. het instellen van een expert groep om te komen tot een advies inzake de verruiming/aanpassing van de wetgeving voor IoT) nog niet vergaand genoeg? T-Mobile: “Een eerste goede stap. De huidige weten regelgeving botst nog al eens met nieuwe ontwikkelingen en economische modellen; denk aan Über en Airbnb. Door hier als overheid een actieve stimulerende rol in te spelen, creëer je een gezond investeringsklimaat. Het zou zonde zijn als allerlei nieuwe initiatieven verloren gaan door vast the houden aan oude waarden. Bij het aanpassen van regelgeving als gevolg van innovatie moet rekening worden gehouden met een gelijk speelveld voor nieuwe en bestaande spelers.” KPN heeft deze vraag niet beantwoord. Vodafone: “Wij vinden de door Minister Kamp aangekondigde maatregelen een goede stap en volgen de ontwikkelingen daarin met interesse.” Tele2: “We zijn blij dat M2M/IoT de aandacht heeft van de minister. Wij hopen in overleg te kunnen kijken hoe Nederland snel en optimaal kan profiteren van de snel groeiende mogelijkheden op dit gebied.” ¨

are you

la sting

creen

tte r y

of*

oof *GO PLAY is IP67 certified, more details on http://goplay.alcatelonetouch.com/

ow er p

Beach

Punc

goplay.alcatelonetouch.com

De mysteryshopper zoekt een waterdicht mobieltje

NEE, U MAG BIJ ONS GEEN LOS TOESTEL KOPEN Tekst Marco Mekenkamp

In deze rubriek hebben we in de afgelopen periode behoorlijk wat ‘vreemde praktijken’ beschreven. En ook deze keer laat bij ons de wenkbrauwen fronsen. De mysteryshopper zoekt een telefoon zonder abonnement en krijgt in vier (!) winkels te horen dat ze geen los toestel verkopen. Het betreft hier winkels van KPN, Telfort, Vodafone en T-Mobile.

De mysteryshopper van Retail Reality stuurden we deze keer op pad met de volgende opdracht: ‘Je smartphone heeft waterschade opgelopen en je bent nu op zoek naar een waterdichte telefoon. Je abonnement loopt nog even, dus je wilt een los toestel zonder abonnement. Waterdicht, maar wellicht komt men in de winkel nog met het idee van een waterdichte case.’

OPERATORS

Bij vier winkels ving onze mysteryshopper bot. De winkels van KPN, Telfort, Vodafone en T-Mobile willen geen losse telefoons verkopen. Bij KPN wil men alleen een los toestel verkopen wanneer de klant al een KPN-abonnement heeft, bij Telfort en T-Mobile verkopen ze helemaal geen losse toestellen, zeggen althans de betreffende winkelmedewerkers. De verkoper in de winkel van Vodafone maakt het helemaal bont: wanneer de mysteryshopper geen los toestel mag kopen en wijst op de losse verkoopprijs die bij het toestel staat, doet de betreffende verkoper alsof het normaal is dat

De verkoper vraagt mij wat mijn mobiele nummer is van het KPN-abonnement waarop ik aangeef dat ik geen abonnement bij KPN heb. De verkoper zegt dan dat hij mij geen toestel kan verkopen, losse toestellen zijn alleen voor KPN klanten.

die prijs erbij staat maar dat het toestel niet los verkocht wordt. De mysteryshopper krijgt doodleuk te horen dat hij maar naar BelCompany of Media Markt moet gaan.

GOEDE SCORE

Als ik vraag wat de toestellen los kosten vertelt de Vodafonemedewerker dat er geen toestellen worden verkocht zonder abonnement. Ik wijs hem erop dat er bij de toestellen een losse verkoopprijs staat. De medewerker zegt: ‘Dat klopt maar we verkopen geen losse toestellen, daarvoor moet u naar Belcompany of Media Markt.’

En dat zijn (toevallig?) winkels die bij onze mysteryshopper goed scoren. BelCompany is met een 9,9 de beste van deze editie van de mysteryshopper, Media Markt doet het met een 8,5 ook keurig, maar dit cijfer had veel hoger kunnen zijn. De mysteryshopper stelt in zijn rapportage dat hij deze winkel niet zou aanbevelen bij familie en vrienden, hoewel hij de medewerker van de telecomafdeling een cijfer 10 voor verkoopvaardigheid geeft: “Ik zou deze winkel niet aanbevelen door de lage bezetting van personeel en de lange wachttijd voordat je geholpen wordt.” Een wachttijd van 15 minuten is ook inderdaad wel heel erg lang en Media Markt laat hiermee – en door het winkelbeeld met veel lege schappen – belangrijke punten liggen.

REACTIE OPERATORS

We hebben aan de drie operators de vraag gesteld waarom zij geen losse toestellen wensen te verkopen. KPN laat weten: “Dit had zeker niet zo mogen gebeuren.

ce Als ik opnieuw aangeef dat het mij alleen gaat om een los toestel wordt mij verteld dat er bij Telfort geen losse toestellen worden verkocht, alleen toestel met abonnement.

Ik vraag of het toestel ook los verkocht kan worden omdat ik nog een abonnement heb lopen. Dit is niet mogelijk, er worden bij T-Mobile geen losse toestellen verkocht.

Het is zeer wel mogelijk om een los toestel aan te schaffen in onze winkels. We zullen bekijken of de instructies aan onze winkels duidelijk genoeg zijn en waar nodig deze aanpassen.” T-Mobile reageert op een vergelijkbare wijze: “Dit is aan onze kant niet goed gegaan, we hadden deze klant gewoon een los toestel moeten verkopen.” En, het zal geen verrassing zijn, ook Vodafone komt met vergelijkbare woorden: “Ons beleid op dit punt is dat we ook losse toestellen verkopen. Wij gaan daarom uit van een misverstand in de winkel en hebben ons beleid op dit punt nogmaals onder de aandacht van onze winkelmedewerkers gebracht.” Toch blijft het vreemd dat onze mysteryshopper bij de drie operators bot ving. Wie er een andere verklaring voor heeft, mail het mij: marco@channelbv.nl

Meten hoe klantvriendelijk uw medewerkers zijn? Uw medewerkers motiveren net dat ene stapje extra te doen voor uw klant? Uw verkoopteam tips & trucks geven hoe ze het meest uit hun klant kunnen halen?

Start hier!

Postbus 1258 – 3890 BB Zeewolde - Telefoon: 036-522 10 16 – E-mail: info@retailreality.nl – www.retailreality.nl

BELCOMPANY Stationsstraat 47, Almere Winkelbeeld: 10 Begroeting en contact: 10 Verkoopvaardigheid: 9,6 Totale kwaliteitsbeleving: 9,9 De mening van de mysteryshopper: De winkel is netjes verzorgd en erg overzichtelijk. De aankleding zorgt mede voor een warme uitstraling. De medewerkers zien er representatief en verzorgd uit, er is aandacht besteed aan uiterlijke verzorging.

9,9

PHONE HOUSE Bottelaarpassage 114, Almere Winkelbeeld: 10 Begroeting en contact: 8,7 Verkoopvaardigheid: 9,6 Totale kwaliteitsbeleving: 9,4

9,4

De mening van de mysteryshopper: De winkel is schoon en netjes opgeruimd. De presentatie van de producten is overzichtelijk en producten zijn allemaal geprijsd. Ik kan in een oogopslag zien waar ik moet zijn. Er zijn verzorgde presentaties, die prikkelen

BCC Miamistraat 26, Almere Winkelbeeld: 9,6 Begroeting en contact: 8,7 Verkoopvaardigheid: 9,6 Totale kwaliteitsbeleving: 9,3

9,3 70

De mening van de mysteryshopper: De winkel nodigt uit om naar binnen te gaan, maar is verder vrij neutraal. De winkel is goed gevuld. Er zijn nauwelijks lege plekken en de producten zijn aantrekkelijk gepresenteerd. De winkel is

Bij binnenkomst word ik direct begroet door de medewerker, die bezig is met een klant. Als de medewerker klaar is met zijn klant komt hij direct naar mij toe met de vraag wat hij voor mij kan doen. De verkoper stelt open vragen met een open houding en weet daarmee een prettige sfeer te creëren. Hierdoor weet hij precies mijn wensen te achterhalen en een goed passend advies en uitleg te geven. De gunfactor wordt hiermee erg hoog en is het lastig om de aankoop niet te doen. Deze winkel zou ik zeker aanbevelen door de goede sfeer in de winkel en door de medewerkers. Er wordt een goed advies en uitleg gegeven.

en uitlokken tot kopen. Aanbiedingen staan op een prominente plaats gepresenteerd, zijn voorzien van een prijskaart en een showmodel. De medewerkers hangen op één punt in de winkel. Ze merken mij direct op en groeten mij vriendelijk. De verkoper stelt open vragen om mijn wensen te achterhalen. Hij neemt mij mee naar de losse telefoons en laat mij diverse telefoons zien die aan mijn wensen voldoen, met een uitleg van de verschillen en de mogelijkheden. De verkoper zegt mij ook om te kijken of ik mijn defecte telefoon misschien via mijn inboedelverzekering kan claimen zodat de kosten van de nieuwe voor mij nog lager zijn.

netjes, schoon en overzichtelijk, alle afdelingen zijn voorzien van duidelijke borden. De kleding van de medewerkers is uniform, waardoor ze als team herkenbaar zijn. Er is aandacht besteed aan uiterlijke verzorging. Medewerkers zijn verspreid in de winkel, zijn actief bezig en stellen daarbij de klant centraal. Bij binnenkomst word ik niet begroet door de eerst mogelijke medewerker. Op de telecomafdeling word ik wel direct begroet door een medewerker. Deze medewerker is oprecht geïnteresseerd in mij en zorgt dat hij alle wensen van mij achterhaalt om een goed sluitend advies te geven. De verkoper geeft actieve uitleg betreffende een waterdichte telefoon zonder abonnement.

Het meest positief: De goede sfeer in de winkel en bij de medewerkers. Het meest negatief: Ik kan echt niets negatiefs noemen.

Het meest positief: De goede vakkennis en ongedwongen manier van verkopen. Het meest negatief: Ik kan niets bijzonders melden.

Het meest positief: De medewerker die net even meer doet voor mij. Het meest negatief: Klein assortiment toestellen.

TELFORT Stationsstraat 49, Almere Winkelbeeld: 8,8 Begroeting en contact: 10 Verkoopvaardigheid: 7,6 Totale kwaliteitsbeleving: 8,7

8,7

De mening van de mysteryshopper: De winkel is schoon en netjes. De inrichting doet wat klinisch aan. In het midden van de winkel staan een tweetal presentaties maar ik kan niet opmaken waarvoor of wat de actie is, er zijn geen prijskaarten

MEDIA MARKT Brouwerstraat 3, Almere Winkelbeeld: 8,3 Begroeting en contact: 7,0 Verkoopvaardigheid: 10 Totale kwaliteitsbeleving: 8,5

8,5

De mening van de mysteryshopper: De winkel is matig gevuld, maar de producten zijn aantrekkelijk gepresenteerd. De verkoopschappen van de telefoons zijn slecht gevuld en de plekken voor de voorbeeldtelefoons zijn voor ongeveer

VODAFONE Noordeinde 259, Almere-Buiten Winkelbeeld: 9,6 Begroeting en contact: 7,3 Verkoopvaardigheid: 6,6 Totale kwaliteitsbeleving: 7,8

7,8

De mening van de mysteryshopper: In de winkel zijn verzorgde presentaties, maar deze zijn niet prikkelend. Bij binnenkomst word ik niet begroet, de medewerker is bezig met een klant. Als hij klaar is word ik begroet. De medewerker vraagt naar mijn

bij aanwezig. Ik word bij binnenkomst direct begroet. De medewerker komt naar mij toe met de vraag: “Kan ik u ergens mee helpen?” De medewerker komt vriendelijk en spontaan over. Hij stelt open vragen inzake mijn wensen en laat mij drie toestellen zien die aan mijn wensen voldoen. Hij geeft de nodige uitleg. De verkoper heeft niet goed naar mij geluisterd en adviseert mij daardoor een toestel met abonnement. Als ik opnieuw aangeef dat het mij alleen gaat om een los toestel wordt mij verteld dat er bij Telfort geen losse toestellen worden verkocht, alleen toestel met abonnement. De verkoper bedankt mij voor het bezoek en wenst mij een prettige dag.

een derde leeg. Bij binnenkomst van de winkel ben ik meerdere medewerkers tegengekomen, van andere afdelingen, die mij niet hebben gegroet. Op de telecomafdeling is een medewerker aanwezig die bezig is met een klant. Hij heeft alleen oog voor die klant en ik word niet begroet. Als de verkoper na 15 minuten naar mij toekomt, begroet hij mij vriendelijk en vraagt waarmee hij mij kan helpen. De verkoper weet op een ontspannen manier, door het stellen van open vragen, mijn wensen te achterhalen en een passend advies te geven. De verkoper herhaalt mijn wensen en de voor- en nadelen van de toestellen en vraagt om mijn ‘ja’.

wensen maar heeft niet goed geluisterd. Ik heb gevraagd om een los toestel dat waterdicht is. Hij laat mij twee toestellen zien waarvan er een waterdicht is en een die spatwaterbestendig is. Als ik vraag wat de toestellen los kosten vertelt de medewerker dat er geen toestellen worden verkocht zonder abonnement. Ik wijs hem erop dat er bij de toestellen een losse verkoopprijs staat. De medewerker zegt: “Dat klopt maar we verkopen geen losse toestellen, daarvoor moet u naar Belcompany of Media Markt.” Ik vertel dat ik dit vreemd vind, de medewerker doet alsof het normaal is dat de prijs bij een toestel staat maar niet los wordt verkocht.

Het meest positief: De goede uitleg van de medewerker. Het meest negatief: De medewerker heeft steeds een pennetje in zijn mond.

Het meest positief: De goede productkennis en de open houding van de verkoper. Het meest negatief: Het meest negatieve is de lange wachttijd.

Het meest positief: De vriendelijke medewerker. Het meest negatief: Toestellen staan geprijsd als los toestel maar worden niet los verkocht.

T-MOBILE Traverse 3, Almere Winkelbeeld: 7,8 Begroeting en contact: 8,2 Verkoopvaardigheid: 4,4 Totale kwaliteitsbeleving: 6,7 De mening van de mysteryshopper: In de winkel zijn aanbiedingen onvoldoende herkenbaar, door een gebrek aan communicatie of onzichtbare plaats. Erg onduidelijk is het dat er met een nummertjessysteem wordt gewerkt. De verkopers roepen het nummer dat aan

6,7

WELCOM

Kelnarijstraat 10, Putten Winkelbeeld: 7,3 Begroeting en contact: 8,2 Verkoopvaardigheid: 3,5 Totale kwaliteitsbeleving: 6,2

6,2

De mening van de mysteryshopper: De winkel oogt netjes. Er staan wat lage tafels met stoelen en wat hogere tafels met een pc en stoelen. De winkel is leeg, er zijn geen klanten en geen medewerkers. Het voelt heel leeg. Ik hoor achter een deur verschillende stemmen praten en lachen.

KPN

Veluwezoom 5, Almere Winkelbeeld: 6,1 Begroeting en contact: 8,0 Verkoopvaardigheid: 4,5 Totale kwaliteitsbeleving: 6,1

6,1 72

De mening van de mysteryshopper: De winkel is netjes en overzichtelijk maar heeft een kale aankleding. De telefoons zijn onduidelijk geprijsd doordat je een telefoon moet oppakken en op een scherm aan de zijkant van het display de prijs zichtbaar wordt. Bij binnenkomst

de beurt is om geholpen te worden. Als ik aan de beurt ben loop ik naar de verkoper die achter de balie op mij blijft staan wachten. Ik vertel dat ik op zoek ben naar een telefoon die waterbestendig is en dat ik een voordelige oplossing zoek omdat mijn huidige telefoon defect is en ik nog een lopend abonnement heb. De verkoper zegt dat de Sony Z3 de beste keuze is. Ik vraag wat het toestel kost waarop hij de kosten van het toestel noemt en dat het bijbehorende abonnement op 26 euro per maand komt. Ik vraag of het toestel ook los verkocht kan worden omdat ik nog een abonnement heb. Dit is niet mogelijk, er worden geen losse toestellen verkocht.

Ik ga kijken bij wat telefoons. Binnen een minuut gaat de deur open en komt een medewerker de winkel in. Hij groet mij, kijkt mij aan en vraagt of hij mij kan helpen. De medewerker vraagt mij niets inzake mijn wensen. Hij leest de specificaties op van de bordjes naast de toestellen. Hij noemt mij de prijzen van de toestellen. Ik vraag of ik het even op mag schrijven. Hij geeft mij een heel klein vierkant velletje papier en een pen en ik schrijf wat op. Dit doe ik aan een soort statafel waar de pc ook staat. De medewerker neemt plaats op een stoel bij deze tafel. Hij nodigt mij niet uit om ook te gaan zitten.

word ik begroet door een medewerker die bezig is met een klant. Ik kijk wat rond en word door een andere medewerker vriendelijk maar zeer zakelijk aangesproken. Na gezegd te hebben wat ik zoek, neemt hij mij mee naar de toestellen en wijst nogal ongeïnteresseerd naar de toestellen en zegt ‘ik heb deze, die kost dit en deze en deze’. Ik besluit om te kiezen voor de voordeligste omdat ik verder geen uitleg heb gekregen. De verkoper vraagt mij wat mijn mobiele nummer is van het KPN-abonnement waarop ik aangeef dat ik geen abonnement bij KPN heb. De verkoper zegt dan dat hij mij geen toestel kan verkopen, losse toestellen zijn alleen voor KPN-klanten.

Het meest positief: Het is een uitnodigende en overzichtelijke winkel. Het meest negatief: Het nummertjessysteem geeft een onpersoonlijk gevoel.

Het meest positief: De medewerker is vriendelijk. Het meest negatief: De medewerker vraagt mij niets en weet mijn wensen daardoor niet.

Het meest positief: Het is een nette en overzichtelijke winkel. Het meest negatief: Het personeel is erg kortaf en erg zakelijk.

Review

CAT S30 Tekst Pieter Waasdorp

Zou het niet prettig zijn als er een smartphone bestond die je zonder probleem op het asfalt kan laten vallen? Of waarmee je zonder angst voor schade het water in kunt duiken? De bekende fabrikant van ruggedized smartphones CAT introduceert de nieuwe CAT S30. Een fonkelnieuw toestel dat volgens CAT ook onder de zwaarste omstandigheden blijft werken. Wij hebben de CAT S30 getest en gekeken hoe het toestel functioneert in het dagelijks gebruik. UITRUSTING 

Het eerste dat meteen opvalt aan de CAT 30 is natuurlijk de stevige rubberen behuizing. Het is duidelijk dat dit toestel zonder enig probleem bestand is tegen vallen. CAT heeft ervoor gezorgd dat ook alle beschikbare poorten, zoals voor de nano-simkaart, headphone, usb en sd-kaart, hermetisch worden afgesloten zodat er geen vocht of stof in het toestel kan binnendringen. De keerzijde is wel dat het openen van de poorten het nodige ‘peuteren’ vereist. Met een gebroken nagel als gevolg. Het grote 4,5-inch scherm heeft een wat magere resolutie van 854x480 pixels en wordt extra beschermd door Gorilla Glass 3. Het scherm is goed leesbaar, maar is mede door de extra beveiliging aan de matte kant; het sprankelt niet. De CAT S30 heeft een quad-core 1,1GHz-processor met 1GB werkgeheugen en 8GB intern geheugen. Dat is niet veel opslag, maar gelukkig is dit geheugen met sd-kaarten uit te breiden. De camera aan de achterkant van het toestel is 5-megapixels, met autofocus, en de selfie-cam 2-megapixels. Op papier al met al geen superspecificaties. De vraag is natuurlijk: is dit hinderlijk in het dagelijks gebruik voor de doelgroep van de CAT S30. Het antwoord hierop is simpel: Deze rugged smartphone voldoet prima voor

het dagelijks gebruik onder extreme omstandigheden.

GEBRUIKSGEMAK 

Door de extra bescherming is de CAT S30 geen dunne smartphone. Het toestel is 13,25 mm dik en met 181 gram ook redelijk zwaar. Mede hierdoor en de beschermende behuizing komt het toestel een beetje lomp over. Toch ligt de CAT S30 niet onprettig in de hand. Net als zijn grotere broer, de CAT S40, heeft de S30 ook de beschikking over 4G. En dat is een pre, zeker als je bedenkt dat dit soort telefoons vaak op plekken worden gebruikt waar wifi niet altijd beschikbaar is. En dan is een snelle verbinding via 4G wel zo prettig. De telefoon heeft een niet verwijderbare accu van 3.000mAh. Hiermee kun je gemakkelijk de hele dag doorkomen zonder dat het toestel tussendoor aan de lader hoeft. Belangrijk want in het veld is er niet altijd stroom beschikbaar. De CAT S30 is uitgerust met een eigen CAT app-store, waar tal van speciaal geselecteerde applicaties te vinden voor bijvoorbeeld de bouw en landbouw en daarnaast voor de actieve buitensporter.

PRIJS-KWALITEIT 

De CAT S30 gaat in de winkel 329 euro kosten. Voor dit geld krijg je een stevige smartphone, die zonder probleem tegen vocht,

Na een val van 5 meter blijft het toestel probleemloos werken.

water en stof kan. Bovendien garandeert CAT dat het toestel tegen een val van 1,8 meter op beton kan. Wij hebben dit getest en na een val van 5 meter blijft het toestel probleemloos werken. Zelfs geen krasje op de behuizing. Het toestel is dan ook IP68 gecertificieerd. En met de 329 euro is het ook nog een van de goedkoopste ruggedized telefoons op de markt. Dus qua prijs-kwaliteit zit het wel goed met deze CAT S30.

EINDOORDEEL 

Het is even wennen, maar al snel blijkt dat de nieuwe CAT S30 de meest handzame rugged smartphone is die op dit moment in ons land te koop is. Prima prijskwaliteitverhouding ondanks de wat minder specificaties.

Review

MOTOROLA MOTO X PLAY

Tekst Pieter Waasdorp

Connexie

Laten wij maar meteen met de deur in huis vallen. Wij hebben hem gevonden. De smartphone, met volgens ons, één van de beste accu’s, die op dit moment te krijgen is. De Moto X Play is uitgerust met een niet-verwijderbare 3.630 mAh batterij, die via het zogenaamde fast battery charging ook nog eens razendsnel oplaadt en erg lang meegaat zonder opnieuw geladen te worden.

Tijdens onze test hebben wij op één dag continu vier verschillende e-mailaccounts gesynchroniseerd, vier uur muziek gestreamd over een T-Mobile 4G-verbinding, drie uur de Moto X Play als 4G-modem gebruikt voor een Asus notebook, ruim een uur via wifi naar Netflix gekeken, twee uur spelletjes gespeeld en ruim 30 minuten gebeld via Skype (4G). Na een drukke dag en 16 uur later was de accu nog 31 procent vol. En datAd_OL.pdf is met recht1 een04/09/2015 enorme Magazine prestatie. Bij een andere test

EVO

hebben wij het toestel dagen in de stand-by functie gelaten. Wij moeten helaas de einduitslag van deze test verschuldigd blijven, omdat na 12 dagen het toestel onafgebroken aan te hebben gehad dit magazine naar de drukker moest. Op dat moment had de accu nog een capaciteit van 48 procent.

LOLLIPOP

Eén van de redenen – naast van de accu – voor de lange batterijduur

de grootte 11:18

Na een drukke dag en 16 uur later was de accu nog 31 procent vol. En dat is met recht een enorme prestatie.

van deze smartphone is het feit dat de Moto X is uitgerust met de energiearme Qualcomm Snapdragon 615 processor. Deze octa-core (vier kernen draaien op 1GHz en de andere vier op 1,7GHz), ondersteund door 2GB werkgeheugen, is zeker niet de snelste cpu die op dit moment te krijgen is maar werkt in de dagelijkse praktijk prima. Zonder al teveel problemen switcht de Moto X Play van de ene app naar de andere. Op het

IMPA C T

ME S H

SH IELD

2M/6.6FT DROP PROTECTION

Self-Healing Anti-Scratch

ULTRA THIN & LIGHTWEIGHT FULL ACCESS TO ALL PORTS AND FUNCTION BUTTONS

Advanced Screen Impact Protection Perfect Optical Clarity Easy Application

colours: Available for Apple™ and Samsung™ 74 ON MA DE IN T EL L IG EN T ™ PRO TEC TI tech21.com

Tech21 in Partnership with Innovational B.V. Tel: +31 (0)38 737 02 60 www.innovational.nl

toestel is een kale en schone versie van Android 5.1 Lollipop geinstalleerd. En dat vinden wij wel zo prettig.

GORILLA GLASS 3

De Moto X Play heeft een 5,5-inch scherm met een resolutie van 1.920x1.080 pixels dat door Motorola nog eens extra beschermd is tegen krassen met Gorilla Glass 3. Een goed en degelijk scherm, dat bovendien relatief weinig energie gebruikt. Motorola heeft ervoor gekozen om de Moto X Play te voorzien van een waterafstotende nanocoating. Vocht rolt als het ware van het scherm af. Het maakt het toestel niet waterdicht, maar wel beter bestand tegen vocht.

CAMERA

Ook de camera van de Motorola Moto X Play is op zijn zachts gezegd opmerkelijk. Niet vaak komen wij bij een zogenaamd middensegmenttoestel een 21-megapixelcamera tegen die foto’s kan maken tot een resolutie van 5.248x3.936 pixels.

Enkele voorbeelden van foto’s die met de Motorola Moto X Play zijn gemaakt. De foto’s zijn niet bewerkt.

De twee ingebouwde ledflitsers zorgen dat er ook binnenhuis goede foto’s en video’s (1080p bij 30fps) gemaakt kunnen worden. Toch hebben foto’s die buiten zijn gemaakt met daglicht een betere kwaliteit. Dit geldt overigens eigenlijk voor alle smartphones. De Android camera-app is zonder enige franje, maar start daardoor razendsnel. Foto’s kunnen in een oogwenk gemaakt worden. Natuurlijk beschikt de camera over autofocus en hdr. Wel moet gezegd worden dat de selfie-cam met 5-megapixels redelijk basaal is. Afbeeldingen kunnen worden opgeslagen in het interen geheugen dat of 16 of 32GB groot is. Gelukkig is dit eenvoudig met

Zonder al teveel problemen switcht de Moto X Play van de ene app naar de andere.

microSD-kaartjes uit te breiden tot maar liefst 128GB. Uniek is dat deze microSD-kaartjes aan de bovenkant van het toestel, samen met de nano-simkaart, op een ingenieuze wijze in een simkaarthouder worden geschoven.

CONCLUSIE

Is een klant op zoek naar een smartphone die lekker lang werkt zonder tussendoor te hoeven worden opgeladen en beschikt over een goede camera? Zoek niet verder en laat hem meteen voor de nieuwe Motorola Moto X Play zien. De Motorola Moto X Play heeft een adviesverkoopprijs van 379,99 euro en dat is zeker niet te duur. Een prima alternatief, deze Motorola Moto X Play.

DE JABRA ECLIPSE is een stijlvolle headset. Er is een prima combinatie gevonden tussen enerzijds onopvallendheid en anderzijds een schitterend design. Bijzonder aan de Eclipse is de extra batterijcapaciteit: de headset heeft een capaciteit van twee uur spreektijd en de case heeft nog eens acht uur extra capaciteit. De Eclipse kan dus opgeladen worden zonder dat er een stroompunt aanwezig moet zijn. De headset wordt geleverd met verschillende eargels voor een optimale pasvorm in ieder oor. Nfc maakt eenvoudige pairing mogelijk. De Eclipse was al leverbaar in zwart maar is nu ook in wit te bestellen bij distributeur Tech Data Mobile. De adviesverkoopprijs is 99,99 euro.

DE TECH21 EVO MESH

Nu te

cases voor iPhone zijn de volgende stap in de evolutie van Impactology en intelligente impactbescherming. De superdunne en lichte Evo Mesh case omarmt uw device, biedt ‘de beste bescherming’ en doet niets af aan de prachtige vormgeving van de iPhone. Door gebruik van het wetenschappelijk bewezen materiaal FlexShock, ontwikkeld aan de universiteit van Aken in Duitsland, bieden de Tech21-cases een bijzonder goede bescherming. De impact

wordt door Flexshock geabsorbeerd en weggeleid van uw iPhone. De case biedt bovendien bescherming rondom de hoeken en achterkant van de iPhone en biedt toegang tot alle poorten en functieknoppen van de iPhone. Het Mesh-patroon zorgt voor een strakke en minimalistische uitstraling. Te koop via Innovational BV met een adviesverkoopprijs van 39,99 euro.

MET DE NIEUWE GARMIN EDGE 25 worden gemakkelijk afstanden en de belangrijkste gegevens van een fietstocht gemeten. Zo houdt de Edge 25 de verstreken tijd, afstand, snelheid, hoeveel er geklommen en gedaald is en natuurlijk de precieze locatie exact bij. Als extra kan de Garmin Edge 25 gekoppeld worden aan een optionele hartslagband. Via de meegeleverd usb-kabel is de Edge 25 eenvoudig te koppellen aan MAC of Windows-computer en via bluetooth met een smartphone. Activiteiten kunnen worden ge-upload, gedeeld en geanalyseerd met de Garmin Express software. Ook is het mogelijk om zogenaamde segmenttijden met andere de vergelijken. De resultaten worden door Garmin bijgehouden in het Garmin Connect segementen klassement. De Garmin Edge 25 heeft een adviesverkoopprijs van 169 euro.

DE DRAAGBARE STORE ‘N’ GO 1TB voor het maken van back-ups van de vaste schijf van laptop of pc. BackItUp Essentials biedt een toepassing waarmee u op elk moment een back-up van al uw bestanden, mappen en stations kunt maken. Of u kunt de automatische back-upfunctie instellen voor extra veiligheid. De schijf heeft een adviesverkoopprijs van 79 euro.

Nu te

harde schijf van Verbatim biedt hoge opslagprestaties met een supersnelle usb 3.0-interface. Usb 3.0 heeft gegevensoverdrachtssnelheden die tot tienmaal sneller zijn dan usb 2.0. Natuurlijk is deze externe harde schijf ook compatibel met alle usb 2.0-poorten op de pc, server of laptop. De schijf werkt bovendien zonder dat er externe stroomvoorziening vereist is en is volledig compatibel met Windows en MAC. Voor extra beveiliging wordt Nero BackItUp Essentials-software geleverd

Op de koffie: Mathieu Teeuwen van LG Electronics

WE ZULLEN WEER VERRASSEND VOOR DE DAG KOMEN IN 2016

Tekst Pieter Waasdorp Foto’s Marco Mekenkamp

LG timmert de laatste maanden hard aan de weg met een hele reeks van nieuwe en innovatieve producten. Van smartphones, flexibele OLED-tv’s tot en met handige robotstofzuigers die de gebruiker volgt in het huis. Tijd voor Connexie om maar eens op de koffie te gaan bij LG. Wij vroegen Mathieu Teeuwen, sinds begin dit jaar marketing manager mobile communications bij LG, het hemd van zijn lijf over de nieuwste ontwikkelingen bij LG.

Je werkt nu bijna een jaar bij LG. Hoe kijk je op deze periode terug? In het begin heb ik erg moeten wennen. Ik heb eigenlijk heel mijn carrière gewerkt bij een retailer en zie het nu van de andere kant, wat zeer interessant en boeiend is. Ik kan wel zeggen dat ik het momenteel zeer naar mijn zin heb bij LG, een zeer ambitieus merk met veel innovaties. We staan zeker niet stil en willen met volle kracht vooruit: dit is een omgeving die verrassenderwijs goed aansluit bij de hectische retailomgeving waarin ik gewend was om te werken. Recent heeft LG ook in Nederland de LG Nexus 5X gelanceerd. Hoe belangrijk is de samenwerking met Google voor LG? Uiteraard is deze samenwerking voor LG belangrijk. LG is wereldwijd de eerste partner van Google die voor de derde keer een nieuwe Nexus smartphone mag maken. Na de Nexus 4 in 2012 en de Nexus 5 in 2013 dan nu de Nexus 5X. Niet voor niets is de claim ‘The all around champ is back’. De meest succesvolle Nexus tot nu toe was de Nexus 5 en er is ons veel aan gelegen dit te overtreffen met de nieuwe Nexus 5X. Google is momenteel een van de meest waardevolle merken ter wereld en het is mooi onze naam te koppelen aan dit sterke merk. De klant profiteert uiteindelijk ook. Door de innige samenwerking met Google kunnen klanten van LG-producten

snel profiteren van updates naar bijvoorbeeld Android Marshmallow. Volgens berichten hebben jullie een marktaandeel van rond de zes procent in Nederland. Wat is jullie partnerstrategie om dit aandeel ook in 2016 stabiel te houden of juist te laten groeien? Door te continueren waarmee we bezig zijn. Als merk geloven we in innovatie, vandaar ook onze pay-off ‘Innovation for a better life’. Als je onze producten bekijkt, dan lopen we voorop als het gaat om innovatie binnen de smartphone-industrie. Ik geef je graag enkele voorbeelden. In ons laatste flagshipdevice LG G4 zit een camera – die overigens alom geroemd wordt – met onder ander een ongeëvenaard diafragma van F1/8, maar ook een design waarbij een niet alledaags materiaal (leer) wordt gebruikt. Eerder kwamen we al met laser-autofocus en de knock code op onze toestellen. Kijk, dat is innovatie. Niet alleen in producten zijn we innovatief, maar ook in onze communicatie proberen wij vooruitstrevend te zijn. De LG G4 wordt door vele partijen beoordeeld als een van de beste smartphonecamera’s die op dit moment te koop is. Zo heeft Zoom. nl (Nederlands fotografievakblad, red.) de G4 uitgeroepen als ‘Beste camera op een smartphone ooit’ en ook de EISA onderkende de kwaliteit van de G4 door deze uit te roepen als ‘Beste smartphonecamera van het jaar 2015-2016’. Dit

leek ons een zeer goede reden om deze uitverkiezingen te vieren met een fotowedstrijd: geen gewone, maar een met wat meer diepgang. We waren op zoek naar verhalen met een sociaal en/of duurzaam karakter en met een zekere diepgang, waarbij optimisme de boventoon moest voeren. De opdracht was om op reis te gaan en de gehele reis vast te leggen met de LG G4. Een pittige opdracht waar uiteindelijk 400 fotografen zich voor op hebben gegeven. Afgelopen weken zijn er stemrondes geweest. De fotograaf van de foto met de meeste stemmen ontvangt de ‘Smartphone photographer of the year 2015’-award. Gezien het enthousiasme, de kwaliteit van de ingezonden foto’s en het resultaat zal dit initiatief zeker een vervolg krijgen in 2016. En om terug te komen op je vraag: Wij hebben een zeer breed productportfolio, waar we in bijna ieder marktsegment goed mee voor de dag kunnen komen. Mede hierom en door samen te werken met de juiste partners, denk ik dat wij ook het komende jaar ons marktaandeel op peil kunnen houden. Tijdens het MWC maar ook op de IFA in Berlijn toonde LG zijn meest innovatieve nieuwe producten. Naar welk product kijk jij het meeste uit? Ik heb vrij recent een aantal OLED-televisieproducten kunnen aanschouwen die ook getoond zijn tijdens de IFA. Ik was werkelijk trots om te zien waartoe we momenteel al in staat zijn. Zeer dunne, soms zelfs gebogen OLED-schermen die er niet alleen mooi uitzien, maar ook nog eens een ongeëvenaard kijkgenot verschaffen. Tijdens de laatste MWC lieten we op onze stand de LG Watch Urbane LTE zien in combinatie met een demo met een auto van Audi. Het openen en starten van deze Audi met een smartwatch blijft uniek. De relevantie en de gebruiksmogelijkheden worden steeds groter en is in mijn ogen ook essentieel voor de snelle adaptie van dit soort devices. Zeer recent kondigde LG

op de koffie

>>>>>>>

ook de V10 smartphone aan: een toestel met een tweede scherm, dual-frontcamera’s en multi-view recording. Afgaande op de eerste reacties hebben we door middel van innovatie weer een sweet spot ontdekt. Wat is volgens LG de trend in smartphones? Groter, dunner of sneller? Als je terugkijkt in de tijd, dan is iedere opvolger over het algemeen sneller en dunner. Het is de vraag hoelang de techniek dit kan blijven ondersteunen. In alle landen wordt door LG continu veel onderzoek gedaan naar wat de klant van ons verwacht en wij spelen hierop in door producten te ontwikkelen die zoveel mogelijk voldoen aan de vraag. Kun jij al wat zeggen over nieuwe producten van LG? Nee, dat kan ik eigenlijk niet. In ons laatste interview, tijdens het MWC in Barcelona eind februari, gaf ik volgens mij aan dat er nog zoveel moois aankwam. Ik denk dat ik niet heb gelogen. Kijk maar naar de LG Watch Urbane, de G4-familie en natuurlijk recent de Nexus 5X. Ik kan zonder schroom zeggen dat we weer verrassend voor de dag zullen komen in 2016: ik heb er alle vertrouwen in. Zijn jullie tevreden met de verkopen van jullie smartwatches? Je moet je realiseren dat de G Watch R in oktober 2014 geïntroduceerd is. Vervolgens zijn we in Q2 2015 met de LG Watch Urbane gekomen. Afgelopen maand hebben we alweer een nieuwe versie van de smartwatch aangekondigd: de LG Watch Urbane second edition. In één jaar drie nieuwe modellen: we zijn tevreden over de ontwikkeling van deze categorie en onze rol hierin. Wat is er nodig om slimme horloges gemeengoed te laten worden? Ik denk dat ik dit antwoord al eerder heb gegeven op een andere vraag. De relevantie en toepassingen

zullen gaan toenemen, waardoor de smartwatches versneld geaccepteerd gaan worden. Ik denk dat design ook een belangrijk punt is: wij waren de eerste met een ronde horlogekast en als ik kijk naar de Urbane second edition, dan wil ik deze graag om mijn pols hebben. Domotica, smart devices en connected home lijkt een van een hype een trend te worden. Hoe speelt LG hierop in? Een van de redenen voor mij om een jaar geleden te kiezen voor LG waren juist de mogelijkheden op dit gebied. We ontwikkelen en produceren alle productgroepen zelf al en kunnen ze ook nog eens met elkaar laten ‘praten’. We hebben een fantastische film (scan hiervoor de QR-code, red.) waarin we alle mogelijkheden laten zien. En het mooiste is: het is geen verre toekomst, want de film is gemaakt met producten die we momenteel al produceren. Dit is de realiteit bij LG. Wij geloven in een open systeem. Dus hoef je als consument niet alleen LG-producten aan te schaffen. Door het open systeem kan er eindeloos gecombineerd worden met apparaten van andere merken, voorzien van dezelfde standaard. Een grote uitdaging gaat zijn dit alles uit te leggen aan de consument, maar hier kan en zal LG een rol in spelen. Tot slot. Wie is Mathieu Teeuwen en wat drijft hem? Als professional is Mathieu een klein radartje binnen een zeer groot en mooi merk. Wat mij drijft is het zetten van een stip aan de horizon en samen met een groep mensen toewerken naar de realisatie hiervan. Hier krijg ik elke dag weer zeer veel energie van. Uiteraard dient dit alles te gebeuren met de nodige humor en, wie mij goed kent, met lekker eten. Dat laatste kenmerkt mij wat meer als mens.

TRANSFERS

transfers

Dividino Group BV, een jonge en ambitieuze importeur en distributeur van innovatieve producten, heeft het team uitgebreid met Marco Rietdijk. Sinds 2 november 2015 gaat hij aan de slag als Commercial Director en is samen met Managing Director Dave Stolk verantwoordelijk voor de verdere groei van Dividino Group. Marco Rietdijk is een bekende in de telecombranche en heeft zijn sporen ruimschoots verdiend. De combiˇ natie van ervaring in de distributie én de retail maakt hem een waardevolle aanvulling op het° huidige team van Dividino Group. “Wij zijn blij dat we samen met Marco de volgende stap gaan maken met Dividino”, stelt Dave Stolk. “Om ons assortiment uit te breiden en het huidige portfolio maximaal bij de resellers te vertegenwoordigen, past het verwelkomen van Marco in ons team geheel in onze strategie.”

Vanaf november versterkt Gerben Wijbenga het leadership team van Tele2 Nederland als nieuwe Managing Director voor de consumentenmarkt. Fedor Hoevenaars, die deze rol de laatste tien maanden ad interim heeft vervuld, keert terug op zijn vorige positie als Managing Director Zakelijke Markt. In de afgelopen twintig jaar heeft Wijbenga in binnen- en buitenland een enorme ervaring opgebouwd op het gebied van mobiele en vaste telecom. In zijn vorige rol was hij verantwoordelijk voor verschillende challengers in Duitsland en was hij nauw betrokken bij de integratie van E-Plus in Telefonica Deutschland. Jeff Dodds, CEO Tele2 Nederland: ”De combinatie van commercieel inzicht en de ervaring met het in de markt zetten en verder ontwikkelen van challenger brands maken van Gerben de juiste persoon op het juiste moment voor Tele2. Hij heeft aanbieders als Simyo, Blau Mobilfunk en Ortel Mobile in verschillende zeer competitieve markten tot geweldige successen gemaakt.” Gerben Wijbenga zelf zegt dat zijn keuze voor Tele2 is gebaseerd op hun enorme ambitie en het unieke uitgangspunt met een eigen vast netwerk en hun splinternieuwe LTE-Advanced 4G-onlynetwerk. “Als een van de weinige aanbieders heeft Tele2 nu echt de mogelijkheid om dingen anders te doen en de markt daadwerkelijk te veranderen. Ik kijk ernaar uit om daaraan bij te dragen.”

Bij LG Electronics in Nederland is Geert Pelsma de nieuwe Trade Marketing Manager Mobile Communications. Voordat Pelsma in dienst kwam bij LG was hij promotiecoördinator, verantwoordelijk voor de maandelijkse on- en offline promoties, telefoonintroducties en de marketing voor de Samsung experience stores bij Phone House. Pelsma heeft bijna vijf jaar bij deze retailer gewerkt voordat hij emplooi vond bij de Koreaanse smartphonefabrikant LG. Pelsma is afgestuurd aan de HEAO met als richting commerciële economie.

Microsoft Nederland heeft Marcel Timmer benoemd tot Directeur Innovatie. In zijn nieuwe functie fungeert Timmer als innovatieambassadeur en zet hij zich in voor een toekomstbestendige en succesvolle BV Nederland. Speerpunten van zijn ambassadeurschap zijn onder andere het stimuleren van IT-gerelateerde vaardigheden bij kinderen om ze op te leiden tot jonge, zelfstandige en kritische denkers. En het ondersteunen van, en investeren in technische start-ups met toegang tot de laatste cloudinnovaties.

Joost Wijermars, oud directeur sales & distributie bij Telfort Zakelijk, gaat als adviseur aan de slag voor de zakelijke tak van Telecombinatie. Het wordt zijn taak om de ingezette koers en strategie verder door te vertalen en te implementeren. Wijermars is enthousiast over deze nieuwe uitdaging: “Telecombinatie is een ondernemende, zeer hard groeiende partij in de markt. Ik ben erg onder de indruk van de enorme vibe die in het bedrijf zit en van wat Telecombinatie de afgelopen jaren heeft neergezet voor haar partners en de netwerken. Ik zie tal van kansen om dit nog veel verder uit te dragen in de zakelijke markt en ga Telecombinatie dan ook helpen accelereren.”

HET IS EEN ZOOITJE IN TELECOMLAND HP VAN TILBURG

Column

Hans Peter van Tilburg is medeeigenaar van Channel BV en telecomwatcher.

Het spijt me dat ik zo’n titel boven mijn column moet zetten, maar het is gemeend: het is een zooitje in telecomland. Velen van u denken nu: “Nou, niet bij mij en niet bij ons hoor.” Forget it! Ook bij jou en ook bij jullie rammelt en kraakt het hoogstwaarschijnlijk. En de partijen die dit lezen en oprecht een heel schone en gezonde businesscase menen te hebben, roep ik bij deze op zich te melden om als uitzondering op de regel en als voorbeeld voor de rest te fungeren.

Natuurlijk ben ik een ouwe brombeer met vijftien jaar telecomervaring die oprecht vanuit zijn krakend gestel en transformerende geest stelt dat ‘vroeger alles beter was’. En natuurlijk is mijn objectiviteit in de zuivere beoordeling van het hier en nu door ervaringen in het verleden vertroebeld geraakt. Maar wees nu eens eerlijk: moeten we met z’n allen niet concluderen dat we ons het kaas van het brood hebben laten eten en dat het echt minder is dan het ooit was? Hoe is het toch mogelijk dat we mopperen over tegenvallende marges, over vlakke fees op verbindingen en geen winst op devices, terwijl we in het meest relevante wat een mens zich wenst mogen opereren? Het rijkste bedrijf op aarde heet Apple en die heeft alles goed gedaan wat je goed kan doen, anders word je niet zo machtig en groot. Ja, Steve Jobs is evengoed dood en het leven was dan ook het enige wat hij met al die miljarden niet kon kopen. Maar verder is dit hét bedrijf waar we met z’n allen naar kijken en waar we ons blind op staren om te zien wat de toekomst gaat brengen. De ganse jeugd loopt blindelings naar de Apple Store om 700 euro neer te tellen voor een blokje techniek dat de iPhone6 heet en wat met een ‘s’ erachter blijkbaar nog lekkerder en hipper is geworden. Drie conclusies zijn hier op z’n plaats: de jeugd is superconnected , is super onorigineel en vooral niet arm. De studiefinanciering is afgeschaft, maar dat is blijkbaar geen belemmering om ruim 50 euro per maand neer te tellen om ook met zo’n iDing rond te lopen. Dames en heren telecommers: ik wil niet doemdenken maar ik zou wel graag willen dat we net als vroeger

van gekkigheid niet meer weten waar we met ons geld heen moeten in onze sector. We zaten in Barcelona, Rome en Berlijn op dikke feestjes en sliepen in luxe hotels.We wisten niet waarom we er waren, maar er was altijd wel een creditcard van een hardware-vendor die alles recht trok wat krom was. Waarom zou het moeilijk zijn om geld te verdienen als Cook en wijlen Jobs de halve planeet kunnen aanschaffen van het restgeld dat in hun broekzak zit. Beste fabrikanten en operators: wordt wakker en verzin een list! Wat we kunnen leren is precies dat wat Samsung ook ziet: het zit ’m niet meer in de devices , maar in de connecties en de applicaties. We moeten zo spoedig mogelijk naar recurring fees met gezonde, terugkerende marges. Leer uw klanten te betalen voor services, net zoals dat in de IT gebruikelijk is. Daar floppen een op de drie projecten, maar wordt er wel betaald door de klant. Dat is lekker toch? En dat is dus precies ook wat we kunnen leren. Samsung Business biedt veel meer devices dan Apple en werkt samen met het kanaal aan mooie toepassingen die ons verder gaan helpen. Ik ben niet biased, maar wil wel even zeggen dat ik die attitude zeer waardeer. Maar uiteraard doet Apple dat ook, want dit bedrijf heeft ons leren nadenken over de eenvoud die techniek leuk maakt. Tot slot: het is een zooitje, maar na chaos komt er vast weer orde. Wedden?

Uw gesprekken. Uw muziek. Eén headset.

ONE TOUCH CONTROL

Jabra Halo Fusion™ Wireless Headset Dankzij de handige nekband heeft u uw oordopjes altijd binnen handbereik. Met Jabra Halo Fusion kunt u uw gesprekken en muziek bedienen via de headset. U hoeft uw telefoon dus niet meer uit uw zak te halen. Omschakelen tussen muziek en gesprekken was nog nooit zó eenvoudig: één tik is genoeg.

JABRA.NL/HALOFUSION

Jabra Halo™ Fusion Wireless

Jabra Sport Pace™ Wireless

Jabra Eclipse™

Uw gesprekken. Uw muziek. Eén headset.

Optimaal voor fitness

Echt geluid door design

Probleemloos overschakelen tussen gesprekken en muziek Krachtig stereogeluid Eenvoudig tikbediening Handige draagstijl

Werkt met alle grote fitness-apps Perfecte en stevige pasvorm Zweet- en weerbestendig Premium stereogeluid Geïntegreerde trainingsapp

Sport Life App

Premium luidspreker voor muziek Onze lichtste headset ooit Laadt op in uw zak Jabra Assist App

Assist App

* Afhankelijk van apparaat en netwerk Dolby en het dubbele-D-symbool zijn geregistreerde handelsmerken van Dolby Laboratories. Het Bluetooth®-woordmerk en de logo’s zijn eigendom van Bluetooth SIG, Inc. Elk gebruik van zulke merken door GN Netcom A/S is onder licentie.

CO LO U R R ED EFI N ED

9,7 ”

Beeld komt tot leven met de Samsung Galaxy Tab S2 • Ervaar kleur als nooit tevoren met het Super AMOLED scherm • Ideaal voor onderweg dankzij het dunne design en het gewicht van slechts 389 gram • Moeiteloos lezen en browsen door de 4:3 beeldverhouding, zowel in 8 inch als 9,7 inch