I CTUpdate JAARGANG 12 EDITIE 2
HET MANAGEMENTBLAD IN IT EN TELECOM
Alexander Saul, Vodafone Nederland, over The Mobile Enterprise
Flexibiliteit is het
sleutelwoord
Dossier The Mobile enTerprise: “nieuwe kansen voor organisaTies”
CioneT-inTerview Jeroen Tas, philips
“iCT als aanJager voor zakeliJk suCCes”
sMarT CoMMuniCaTions evenT ConTinueerT suCCes in 2014
TOMORROW starts here © 2013 Cisco Systems, Inc. Alle rechten voorbehouden.
Het is niet moeilijk om ons te verbazen over wat we tot op de dag van vandaag bereikt hebben. Onze telefoons communiceren met onze tv’s om onze favoriete programma’s op te nemen. Artsen in Estland doen diagnoses voor patiënten in Denemarken. Sociale netwerken helpen bedrijven bij de verbetering van hun klantenservice. En toch is meer dan 99% van de wereld waarin wij leven niet aangesloten op het internet. Maar we werken er aan.Morgen brengen we al het andere dat u zich kunt voorstellen tot leven. Bomen communiceren met netwerken die, op hun beurt, met wetenschappers communiceren over klimaatveranderingen. Verkeerslichten communiceren met auto’s die, op hun beurt, met sensoren in de weg communiceren over het verbeteren van de verkeersdoorstroming. Ambulances communiceren met patiëntgegevens die, op hun beurt, met artsen communiceren om levensreddende informatie door te spelen. Het is een fenomeen dat wij ‘het Internet of Everything’ noemen – een ongekende kans voor de bedrijven van vandaag. Morgen? We gaan de wereld wakker schudden. En we gaan zien, met onze ogen wijd open, hoe het gaat werken. cisco.com/nl/tomorrow
I CTUpdate TREnds 6
Editorial
8
Mobile Enterprise: ‘it’s all about the message!’
9
Smart Communications Event 2014
10
Cloud versnelt digitale collaboratie
INHOUD
43
TECh UpdaTE 12
Purview geeft CIO’s inzicht in het netwerk
COlUmn 43
Column Bart de Ruijter ‘Hoe wendbaar bent u?’
nEdERland ICT
COVER
14
Interview Martijn Brand, portefeuillehouder Duurzaamheid & Milieu bij Nederland ICT “2014 betekent nieuwe ambities en regelgeving voor energiebesparing en recycling ICT-afval”
16
Column Lotte de Bruijn, directeur Nederland ICT “Trots”
18
Interview Stépan Breedveld, vice-voorzitter Nederland ICT “Leiderschap en vertrouwen zorgen voor betere projecten”
20
Vooruitblik SaaS Cloud Symposium 2014
22
Uitgelicht: Nederland ICT-leden AgroVision en NoXqs
30
Mobile is here to stay.’ Geen organisatie waar tegenwoordig zonder laptops, smartphones en tabletcomputers wordt gewerkt. Het toepassen van dergelijke mobiele apparaten komt normaliter de wendbaarheid en snelheid van organisaties ten goede. Mits er het een en ander goed is ingeregeld. Een Mobile Enterprise vereist echter een andere aanpak als het gaat om zaken als de ICT-huishouding dan voorheen gebruikelijk was. Het heeft implicaties op nagenoeg de gehele ICT-architectuur: van netwerk- en telecominfrastructuur tot applicaties en databeschikbaarheid. Hoe vormt u uw organisatie om tot een echte ‘Mobile Enterprise’?
CIOnET
14
24
Interview Jeroen Tas, voormalig executive vice president & Global CIO Philips “ICT als aanjager van zakelijk succes”
29
Agenda
www.ict-update.nl | 3
InhOUd 58
48
40
dOssIER ThE mObIlE EnTERpRIsE 30
ICT Update-kennispartner Gartner “Mobile Enterprise levert ICT-afdelingen spagaat op”
35
De tien ‘Must Have’ mobiele technologieën volgens Gartner
36
Nederlands marktonderzoek Keala Consultancy ‘Mobiliteit overkomt de meeste organisaties’
40
Business Case: Gemeente Maastricht zet burger centraal
4 | www.ict-update.nl
44
Interview Henk van den Eeckhout, team director G500 Accounts, Intel Northern Europe Region “Mobile Enterprise is oodzakelijke uitdaging voor organisaties”
58
48
Business Case: Royal HaskoningDHV combineert Microsoft Lync met PetersConnect
sERVICE
52
Interview Jerry Boezel, managing director T-Systems Benelux “Het Gouden Mobile Enterprisetijdperk breekt aan”
52
Interview Alexander Saul, Enterprise Business Unit director Vodafone Nederland “Flexibiliteit is het sleutelwoord”
62
In het volgende nummer
62
Advertentie-index
Zakelijk vast en mobiel worden 1 Met Vodafone One Business. Dat is 1 ge誰ntegreerde oplossing voor vast en mobiel bellen. Oftewel 1 nummer, 1 rekening, bij 1 leverancier in 1 overzicht. vodafone.nl/one
Vodafone Power to you
EDITORIAL Redactie-adres Channel B.V. Communicatieweg 1 3641 SG Mijdrecht +31 (0) 20 347 26 70 Hoofdredactie Paul Teixeira paul@channelbv.nl Medewerkers Egbert Jan van Bel, Hans Doorn, Sjoerd van der Helm, Mirjam Hulsebos, Dirkjan van Ittersum, Jan Libbenga, Marco Mekenkamp, HP van Tilburg, Eduard Voorn, Ferry Waterkamp Columns Bart de Ruijter Fotografie Thomas Fasting – Fasting Fotografie Marco Mekenkamp Milan Vermeulen Commercie Marc Jongbloed marc@channelbv.nl Directie Fred Schuit fred@channelbv.nl Art direction Annette van de Sluis annette@channelbv.nl Abonnementen Als vakblad zijnde, hanteren wij de opzegregels uit het verbintenissenrecht. Wij gaan er van uit dat u het blad ontvangt uit hoofde van uw beroep. Hierdoor wordt uw abonnement steeds stilzwijgend met een jaar verlengd. Opzeggen kan via www.aboland.nl, per post of per telefoon. De opzegtermijn is 8 weken voor het einde van uw abonnementsperiode. Als opzegdatum geldt de datum waarop uw opzegging door Abonnementenland is ontvangen. Indien u hierom verzoekt, ontvangt u een bevestiging van uw opzegging met daarin de definitieve einddatum van uw abonnement. Adreswijzigingen Adreswijzigingen kunt u doorgeven via www.aboland.nl, per post of per telefoon. Overige vragen Overige vragen kunt u stellen op www.aboland.nl of neem telefonisch contact met Abonnementenland op. Telefoon: 0900-ABOLAND (0900-22 65 263, 10 ct/min) Fax: 0251-31 04 05 Niets uit deze uitgave mag in zijn geheel of gedeeltelijk worden overgenomen of vermenigvuldigd zonder bronvermelding én uitdrukkelijke toestemming van de uitgever. Hoewel deze uitgave op zorgvuldige wijze is samengesteld, zijn uitgever en auteurs niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden of onvolledigheden in deze uitgave. Zij aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van generlei aard, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op deze informatie. Copyright © Channel B.V
6 | www.ict-update.nl
Mobile enterprise strategie is een ‘Moetje’
I
Iedereen en alles ‘gaat mobiel’. En dat is geen loze kreet. Twijfelt u daaraan? Naar verwachting, waren er in 2013 wereldwijd zo’n 200 miljoen ‘mobiele werkers’ dagelijks in de weer met mobiele zakelijke apps. Volgens marktonderzoeksbureau Gartner zal in 2017 een kwart van alle grote ondernemingen in de wereld over een eigen ‘Enterprise App Store’ beschikken. En in toenemende mate worden die apps op mobiele apparaten, van smartphone tot tabletcomputer, gebruikt die geen eigendom zijn van de werkgever. Jawel: de ‘Bring Your own Device’-trend breekt definitief door. Marktonderzoekers voorspellen zelfs dat in 2017 een kleine 75 procent van alle (grotere) ondernemingen hun medewerkers toe zal staan om privé-apparaten te gebruiken voor het uitvoeren van hun werkzaamheden. Ook aardig om te weten (en een aardige nachtmerrie voor de beheer- en securityverantwoordelijkheden binnen ICT-afdelingen), is dat dezelfde onderzoekers verwachten dat er in datzelfde jaar er drie (of zelfs meer) privé mobiele apparaten per werknemer in gebruik zullen zijn. Meer privé apparaten die toegang tot het bedrijfsnetwerk krijgen, mobiele apps die bedrijfsdata moeten kunnen raadplegen. En dat allemaal met behoud van security, beheersbaarheid én kosteneffectiviteit. Ga daar maar aan staan als CIO en ICT-afdeling. Toch is er geen ontkomen aan, als wij de experts en marktvorsers moeten geloven. Het wordt meer en meer een vereiste: zowel voor de werknemers als de buitenwereld. Als uw organisatie niet bereikbaar is via een app of een mobiele website, dan is er een grote kans dat de (potentiële) klant voortijdig afhaakt. Bent u nog geen ‘Mobile Enterprise’ met alle faciliteiten voor het eigen personeel van dien? Dan kan het zomaar voorkomen dat jong talent zich niet geroepen voelt om bij uw organisatie aan de slag te gaan. In deze editie van ICT Update laten wij u zien hoe organisaties met succes een mobiele strategie kunnen uitstippelen. Én hoe het in de praktijk uitpakt. Want ook hier geldt: beter goed gejat dan slecht bedacht. Paul Teixeira Hoofdredacteur Vragen, opmerkingen, suggesties of zomaar een teken van leven? Mail gerust naar paul@channelbv.nl
Tot ziens XP. Hallo HP. Op 8 april 2014 beëindigt Microsoft de ondersteuning van Windows XP. Is uw bedrijf al voorbereid? HP biedt u de stijlvolle HP EliteBook 840 met Intel® Core™ i5 processor, voorzien van Windows 7 Professional en licentie voor Windows 8 Pro. Met deze zakelijke Ultrabook™ bent u klaar voor de toekomst. In combinatie met deze 58,4 cm (23-inch) monitor profiteert u bovendien tot eind april van €150,- netto cashback!
HP EliteBook 840 + HP EliteDisplay E231 Van €1.149,- Nu voor
* €999,-
Bundelbestelnr.: BH5G20ET03
Nu met €150,-* cashback
+
Koop nu een HP EliteBook 840 i.c.m. HP EliteDisplay E231 bij één van onderstaande partners en claim uw bedrag terug via hp.nl/geldterug. Vraag ook naar de overige aanbiedingen van HP.
©2014 Hewlett-Packard Development Company, L.P. Alle rechten voorbehouden. Producten zijn afhankelijk van beschikbaarheid. Het is mogelijk dat de gefotografeerde producten niet overeen komen met de omschrijving. Prijs-, druk- en zetfouten voorbehouden. *De €150,- cashback is een nettobedrag. Dit betekent dat u na akkoord op uw claim via hp.nl/geldterug een bedrag van €150,- ontvangt op uw bankrekening. Alle genoemde prijzen zijn excl. BTW. Deze actie loopt t/m 30 april 2014. Ultrabook, Celeron, Celeron Inside, Core Inside, Intel, Intel Logo, Intel Atom, Intel Atom Inside, Intel Core, Intel Inside, Intel Inside Logo, Intel vPro, Itanium, Itanium Inside, Pentium, Pentium Inside, vPro Inside, Xeon, Xeon Phi, en Xeon Inside zijn handelsmerken van Intel Corporation in de Verenigde Staten en/of andere landen
TRENDS
The Mobile enTerprise: ‘iT’s all abouT The Message‘ Een Mobile Enterprise worden, gaat niet vanzelf. Met de benodigde technologie zit het vaak wel goed. Maar wat organisaties soms uit het oog verliezen, is dat het vooral gaat om het ‘meekrijgen’ van de betrokken mensen. Dat is althans de ervaring van Wilbert de Krom, partner en innovation manager bij het onafhankelijke ICT-adviesbureau Strict in Vianen. Hij deelde zijn lessen uit de praktijk tijdens het recent gehouden Smart Communications Event SCE14. Tekst & fotografie: Paul Teixeira
Een vlekkeloos opererende ‘Mobile Enterprise’, of in goed Nederlands: ‘Zorgeloos Mobiel Werken’. Volgens Strict-topmanager Wilbert de Krom blijkt het in de dagelijkse praktijk weerbarstig te zijn. “Je ziet dat er eigenlijk drie belangrijke voorwaarden zijn voor het succesvol omvormen van organisaties naar een Mobile Enterprise. Allereerst moet het economisch haalbaar zijn. Verder dient het technologisch mogelijk te zijn. En ten slotte moet het sociaal wenselijk zijn. Dat laatste is misschien nog wel het belangrijkste en wordt jammer genoeg vaak over het hoofd gezien of in onvoldoende mate meegenomen in het plan van aanpak.” De Krom ziet vaak dat het zogenoemde ‘gele en blauwe organisaties’ (een typering voor ondernemingen waar veelal van bovenaf beleid wordt opgelegd naar het gehele bedrijf en waarbij zaken als ‘regelen’, ‘beheersen’, ‘politiek’ en ‘macht’ een grote rol spelen) spaak loopt. Die organisaties willen zich doorgaans uit economische motieven tot een Mobile Enterprise omvormen. Zij kijken bijvoorbeeld met name naar de mogelijke reductie van de huisvestingskosten. De technologische randvoorwaarden zijn daarbij medebepalend. Het een en ander wordt vervolgens vanuit de directie naar alle lagen daaronder verordonneerd. “Het wordt van bovenaf opgelegd zonder dat er eerst een goed draagvlak is gecreëerd met als gevolg dat gewenste resultaten niet worden gehaald.” Valkuil Er bestaat geen allesomvattende oplossing voor het verworden tot de Mobile Enterprise, erkent Strict’s Wilbert de Krom. Wel kan hij organisaties, op de praktijk geënte, goede raad geven. “Het gaat hier in feite om een veranderingsproces voor medewerkers, techniek én de ondersteunende organisatie. Stap niet in de valkuil dat je de aanpak op basis van de bestaande gele of blauwe
8 | www.ict-update.nl
organisatiekenmerken baseert. Kijk eerder naar hoe je het aan einde van de rit als organisatie zou willen zijn en baseer daar de aanpak op. Accepteer verder dat er interne weerstand komt, maar zorg er tevens voor dat de veranderingen zoveel mogelijk door de organisatie als geheel worden gedragen. The Mobile Enterprise: it’s all about the message.”•
ICT UPDATE
sMarT CoMMuniCaTions evenT – sCe14 Dit jaar is voor de vierde keer op rij het Communications Event gehouden. Adviesbureau Strict nam vier jaar geleden dit initiatief en zette toen succesvol het Indoor Communications Event op de kaart. Een jaar later volgde de toevoeging van de Mobile-component. In 2013 stapte de organisatie over op een nieuwe naam, het Smart Communications Event en houdt deze naam in ere. Het Smart Communications Event is een samenwerking van toonaan– gevende marktpartijen die met hetzelfde doel participeren: de presentatie van nieuwe producten en diensten op het gebied van communicatietechnologie. Het initiatief ligt bij het adviesbureau Strict, dat vanuit zijn onafhankelijke rol een informatieve marktplaats creëert voor haar klanten en leveranciers van mobiele communicatiediensten. Het centrale thema van SCE14 was ‘iedereen zorgeloos mobiel’. Alle deelnemende partijen werden in de gelegenheid gesteld om zelf klanten en relaties uit te nodigen om het event kosteloos bij te wonen. Het programma bestond ook dit jaar uit plenaire presentaties die toegespitst waren op de nieuwste mobiele ontwikkelingen. Daarnaast konden de bezoekers een keuze maken om deel te nemen aan diverse breakout sessies die door de participanten werden ingevuld met een praktijkgerichte presentatie of een klantcase. De organisatie van SCE14 richtte zich met name op bezoekers (eindgebruikers) op beleidsmatig-/beslisniveau, CEO’s, Manager ICT, Telecom, Finance, HR, Inkoop, R&D en Facility. SCE14 is een doelgericht event en geeft bezoekers díe informatie mee waar ze in hun eigen organisatie mee aan de slag kunnen, met thema’s als Mobile Security, Expense Management, en Applicatie-ontwikkelingen. Dit jaar kwamen zo’n 250 bezoekers naar Fort Voordorp te Groenekan voor het plenaire gedeelte, de break out sessies én de expo met stands. Voorbereidingen Voor 2015 Het Smart Communications Event telde dit jaar zeventien participanten, een forste stijging ten opzichte vorig jaar (twaalf participanten). Met dit event timmert Strict stevig aan de weg: het heeft inmiddels een belangrijke positie ingenomen in de Nederlandse markt. De ervaring uit voorgaande edities wordt meegenomen naar 2015 om het eventprogramma en het bezoekersprofiel op het juiste niveau te houden. Ook in 2015 zal Strict een nieuw Communications Event neerzetten. Na de zomer zal dit jaar al worden gestart met de voorbereidingen en benadert Strict opnieuw zoveel mogelijk marktpartijen om deel te nemen als participant. Via de site www.sce14.nl kan alle informatie over het Smart Communications Event gevonden worden. Organisaties die interesse hebben in deelname kunnen ook zelf contact opnemen met Strict via www.strict.nl •
www.ict-update.nl | 9
TRENDS
Cloud versnelt digitale Hoe conformeren werknemers zich aan de door alle nieuwe collaboratiediensten en –mogelijkheden gedreven digitale transformatie van de werkplaats? Hoe kunnen bedrijven ervoor zorgen dat de digitale transformatie succesvol verloopt? Kunnen ICT-afdelingen de flexibiliteit verhogen door alle middelen in de cloud te stoppen en een nieuwe variabele gebruikersomgeving aan te bieden? Dit zijn zomaar enkele vragen waar veel Nederlandse bedrijven zich momenteel over buigen. Tekst: Frank Baggermans, Head of Sales Orange Business Services, in samenwerking met Franck Lamalle, Manager Orange Consulting
Het initiatief om de laatste collaboratietools te transformeren, is tegenwoordig niet meer een technisch project zoals in de tijd van de Private Automatic Branch Exchange (PABX). Tegenwoordig worden dit soort complexe projecten op wereldwijde schaal uitgerold en zijn ze van directe invloed op de gebruikersomgeving en het werk. Over het algemeen kijken de gebruikers op twee manieren tegen deze transformatie aan: •
Positief omdat zij makkelijk om kunnen gaan met de diensten die zij van dag tot dag voor privégebruik inzetten. Die diensten zijn eenvoudig in hun omgeving toe te passen. Denk aan instant messaging, simpele belfuncties, mobiliteit, video en meer. Een beetje sceptisch omdat nieuwe toepassingen bepaalde gewoontes kunnen verstoren en niet iedereen een • tech-savvy millennial is. Om ervoor te zorgen dat de transformatie succesvol verloopt, is het essentieel om de gebruikersaspecten zo vroeg mogelijk in het proces te integreren. Het is belangrijk om te begrijpen hoe de verschillende gebruikerservaringen zullen worden aangenomen. Het allerbelangrijkste is dat de gebruikers zèlf bepalen of de nieuwe diensten succesvol zullen zijn. De meerderheid van de gebruikers wil actief bij de transformatie betrokken worden en controle over hun werkomgeving behouden.
AnAliseer bestAAnde middelen om de toekomst te PlAnnen Goed inzicht krijgen in de huidige situatie, de geanticipeerde impact en alles wat er op het spel staat, is van groot belang om een passende transformatiestrategie te kunnen ontwikkelen, aangepast aan elk segment van de bevolking en gebruiksprofielen. Focus daarbij op de volgende zaken: • • • • • • • •
Wat hebben de verschillende soorten gebruikers nodig? Zijn er op dit moment concurrerende of aanvullende gebruikers van verschillende tools? Hoe breed zullen deze toepassingen worden aangenomen? Hoe staan de gebruikers tegenover de diverse mogelijkheden? Welke verschillende beperkingen zijn er voor de gebruikers- en bedrijfsdoeleinden? Wat voor soort gebruikers hebben bedrijven in de toekomst nodig? Welke gebruikersprofielen zijn er nodig voor de verschillende populatiesegmenten? Welke gedeelde mogelijkheden kunnen tijdens en na de transitie worden geïmplementeerd?
Daarnaast moeten de verschillende technische en organisatorische elementen natuurlijk ook in acht worden genomen. Let daarbij op de volgende zaken: • • • •
10 | www.ict-update.nl
Welke installaties en interacties zijn noodzakelijk voor de werkstations en de onderliggende netwerken en infrastructuur? Zijn er directories met alle gebruikers binnen het bedrijf? Hoe worden deze onderhouden, ververst en geraadpleegd? Is er een project waarmee alles wordt samengevoegd? Welke beveiligingsstandaarden en SLA’s worden er gehanteerd? Welke impact zullen ze op organisaties en ondersteunende processen hebben?
ICT UPDATE
Collaboratie CollAborAtieve trAnsformAtieProjeCten Met dit soort collaboratieve transformatieprojecten krijgen bedrijven de gelegenheid om gebruikers in de positie te brengen dat zij een actieve rol in het proces innemen en uiteindelijk mee willen gaan met alle veranderingen. De ICT-afdeling kan daarbij als noodzakelijke schakel in het gecentraliseerde project worden ingezet, waarbij de verschillende stakeholders van het bedrijf bij elkaar worden gebracht. stAPPenPlAn voor digitAle trAnsformAtie Om ervoor te zorgen dat de kopzorgen tijdens de transformatie uitblijven, is het goed om van tevoren een helder beeld te krijgen van de oorspronkelijke werksituatie en de bijbehorende werksfeer. Dit zal als basis dienen voor de algehele projectontwikkeling. Denk aan zaken zoals welke gebruikers er zijn, met welke geografische gebieden het bedrijf te maken heeft en welke gebruikspatronen voorkomen. Een project dat te breed wordt uitgerold, kan teveel complexiteit en risico veroorzaken. Met andere woorden: vermijd de zogeheten Big Bang-strategie. Tegelijkertijd kan een project dat teveel wordt ingeperkt, bestaande gebruikerscommunities uitsluiten, waarmee de bedoelde voordelen uitblijven. De eerste gebruikers worden dan van de rest uitgesloten. Nieuwe diensten zorgen dan voor isolatie in plaats van vloeibaarheid. Het doel is om genoeg terugkoppeling te krijgen en genoeg interesse bij de gebruikers op te wekken, zodat zij hiermee verder willen. tevreden stAkeholders Voor een succesvolle digitale transformatie is een ondersteuningsorgaan zeer aan te raden. Hiermee wordt de goedkeuring van het nieuwe gebruik gekatalyseerd, door de juiste communicatie- en trainingstools te implementeren. Wat nog veel belangrijker is, is dat het mogelijk wordt om analyses op te zetten en feedback over de gebruikersacceptatie en -tevredenheid te verzamelen. Een succesvolle implementatie van een omvangrijk project zorgt ervoor dat stakeholders gegarandeerd tevreden zijn en moeiteloos achter de transformatie-uitbreiding zullen staan. Tevens ontstaat er een basis transformatieplatform voor uitbreiding en hergebruik, met de nodige aanpassingen voor andere projecten. Let echter wel op dat zelfs met methodologische transformatie-ondersteuning, het project niet bij de inzet van de oorspronkelijk geselecteerde dienst eindigt. Tijdens de transformatie moet het scala aan ingezette diensten steeds worden ververst, zodat er direct gehoor wordt gegeven aan de veranderende behoeften van de gebruikers en de organisaties. Deze permanente upgrades zorgen voor een hoog complexiteitsniveau voor ICT-afdelingen. De oplossingen en diensten die zij gaan aanbieden, moeten in rap tempo aan de steeds veranderende behoeften voldoen. enthousiAste Cloud-klAnten Cloud-diensten hebben sinds hun intrede tot nu toe, jaarlijks tweecijferige groei gerealiseerd. Het Amerikaanse zakentijdschrift Forbes bevestigt deze trend. Het magazine geeft in een recente studie aan dat bedrijven een hoog niveau cloud collaboratiedienten hebben aangenomen. Dit om diverse redenen: • • • •
Om een flexibele werkomgeving te bieden (94%) Voor radicale, zelfs baanbrekende innovatie (93%) Om nieuwe diensten en producten te ontwikkelen (90%) Voor de verlaging van operationele kosten (86%)
Al met al sluit ik mij zonder enige twijfel aan bij het marktonderzoeksbureau Forrester: “In de aankomende jaren zal cloud als katalysator en accelerator voor collaboratiediensten dienen."•
www.ict-update.nl | 11
tech update
Extreme Networks introduceert nieuwe Layer 7-software
Purview geeft CiO’s inziCht in het netwerk Het bedrijfsnetwerk krijgt het zwaar te verduren. De hoeveelheid applicaties neemt nog altijd rap toe. Om een probleemloze werking te garanderen introduceert Extreme Networks ‘Purview’. Purview is Layer 7-software waarmee het netwerkgebruik nauwgezet in de gaten kan worden houden. Tekst: Dirkjan van Ittersum
De tijd dat medewerkers met slechts één apparaat inlogden op het bedrijfsnetwerk ligt ver achter ons. Tegenwoordig zijn het er al gauw drie: een laptop, een tablet en een smartphone. Gebruikers doen bovendien steeds meer. Ze gebruiken niet alleen bedrijfskritische applicaties, maar bezoeken ook Facebook, YouTube en WhatsApp. “Gebruikers verwachten van de netwerkbeheerder dat alles probleemloos werkt,” zegt Niels Boesten van Extreme Networks. “Om downtime en vertragingen zoveel mogelijk te voorkomen is het belangrijk het gebruik van het netwerk goed in kaart te brengen. Alleen dan kan de CIO beslissingen nemen. Onze nieuwe Layer 7-software Purview toont die informatie, opgedeeld per applicatie, per user, per device, et cetera.” Purview verbetert de gebruikerservaring, onder meer door bepaalde applicaties voorrang te geven. Andere worden juist afgesloten of beperkt. Bovendien helpt de informatie bij het veiliger maken van het netwerk. Zo kan met behulp van ‘extreme device finger printing’ real-time zichtbaar worden gemaakt wie welke applicaties gebruikt. Zelfs wanneer, op welk device en vanaf welke locatie. “Met een muisklik bepaalt de IT-beheerder centraal per device wat iemand mag,” legt Boesten uit. “Daarbij heeft de gebruiker het gemak van een enkelvoudige login. Hij heeft slechts één inlognaam en wachtwoord, of hij nu met een laptop, tablet of smartphone inlogt. De fingerprinttechnologie bepaalt tot welke gegevens iemand toegang krijgt. Daarbij bekijkt het netwerk welk device iemand gebruikt en welke rechten daarbij horen. Vervolgens
12 | www.ict-update.nl
worden die automatisch toegepast.” ToegangsrechTen De technologie werkt met een groot aantal criteria. Boesten: “Op kantoor bijvoorbeeld kan iemand bij alle gegevens, maar als hij naar het bedrijfsrestaurant gaat, kan toegang tot bedrijfskritische applicaties worden beperkt of afgesloten. Waarom zou iemand op die plek toegang nodig hebben? Ook kun je bepalen dat iemand op een nevenvestiging of met de privélaptop andere toegangsrechten heeft. Verder kunnen de rechten gewijzigd worden op basis van het tijdstip: buiten kantooruren is niet alles beschikbaar.” Dit alles heeft als doel de beschikbaarheid van bedrijfskritische applicaties te garanderen, want door de veelheid aan data op het netwerk is dat geregeld een probleem. “Kijk bijvoorbeeld naar Apple-devices,” verklaart Boesten. “Zodra ze op het netwerk zitten, proberen die contact te leggen met andere Apple-apparaten via het Bonjour-protocol. Op een bedrijfsnetwerk zit je daar niet op te wachten. Het zorgt voor onnodige ruis waar bedrijfskritische applicaties niet onder mogen lijden.” Boesten benadrukt: “Purview brengt niet alleen het internetverkeer in kaart, waar een Layer 7-firewall ook in voorziet. Het geeft ook inzicht in het verkeer dat binnen het bedrijfsnetwerk blijft, en dat is minstens zo belangrijk.” single-ssiD De keuze voor een single-login door Extreme Networks is bijzonder in vergelijking met andere fabrikanten. “De meeste leveranciers werken met meerdere netwerken,”
ICT UPDATE
zegt Boesten. Hij geeft een voorbeeld: “Er zijn veel hotels die werken met drie verschillende SSID’s voor draadloze netwerken, met namen als ‘guest’ (voor gasten), ‘conference’ (voor congresgangers) en ‘corporate’ (voor medewerkers). Dat is niet gebruikersvriendelijk, aangezien niet meteen duidelijk is waarop iemand moet inloggen.” Full byoD Bij Extreme Networks logt iedereen in op hetzelfde netwerk (SSID). “De fingerprinttechnologie bepaalt met welk device we te maken hebben. Er is dus sprake van ‘Full BYOD’ (Bring Your Own Device, red). Daarbij wordt onder meer gelet op de gebruikersnaam, het besturingssysteem, het type device en eventuele andere criteria waardoor we de gebruikersrechten op het netwerk automatisch kunnen bepalen. De Purview-L7-oplossing werkt met Extreme Networks-aparatuur, maar is ook te combineren met apparatuur van andere fabrikanten.” DownTime Nog een laatste voordeel van de PurView-technologie: het kan systeembeheerders helpen bij het oplossen van klachten. Met de techniek kan heel exact worden bepaald waar in het netwerk een probleem zit, zodat het snel opgelost kan worden. “Bovendien helpt het bij het plannen van downtime,” zegt Boesten. “De oplossing laat zien op welke momenten het netwerk voor een bepaalde applicatie het minst wordt gebruikt, waardoor de overlast van onderhoud tot een minimum beperkt kan blijven.”•
Met de techniek kan heel exact worden bepaald waar in het netwerk een probleem zit
nooDuiTgang De Purview-oplossing van Extreme Networks komt ook stadions goed van pas, zo bewijst de National Football League, de NFL, in Amerika. Deze organisatie gebruikt de technologie om inzicht te krijgen in het internetgebruik. Zo is precies bekend hoeveel bezoekers Facebook, Twitter of de NFL-app gebruiken. Handig om verbeteringen aan te brengen in de NFL-app, maar de techniek biedt nog meer. Het levert zelfs inzicht in de fysieke bewegingen van het publiek door het stadion, waardoor een betere beslissing genomen kan worden over bijvoorbeeld de nooduitgangen van het stadion.
www.ict-update.nl | 13
Interview Martijn Brand, portefeuillehouder Duurzaamheid & Milieu bij Nederland ICT
“2014 betekent nieuwe ambities en regelgeving voor energiebesparing en recycling ICT-afval. “ De ICT-sector zit in een stroomversnelling. Bedrijven vertrouwen in toenemende mate op automatisering en ook het gemiddelde gezin heeft tegenwoordig een keur aan apparaten waarmee ze gebruik maken van sociale media, streaming media en cloudtoepassingen. Dat zorgt voor een stevig energieverbruik en jaarlijks worden miljoenen apparaten vervangen. De sector maakt daarom afspraken met de overheid over energiebesparende maatregelen én zorgt voor de correcte inzameling van afgedankte ICT-apparatuur. “2014 is voor de sector een jaar van nieuwe regelgeving én van nieuwe ambities”, aldus Martijn Brand, voorzitter ICT Milieu en tevens portefeuillehouder Duurzaamheid en Milieu in het bestuur van Nederland ICT.
Samen de SchouderS onder het Ser-energieakkoord Met het Energieakkoord, dat in september 2013 door veertig organisaties werd ondertekend, heeft Nederland een concreet pakket aan afspraken gekregen, zegt Brand. “We zien ook dat de 200 afspraken uit het akkoord nu concrete opvolging krijgen. Daar ziet een commissie onder leiding van Ed Nijpels ook op toe.” Met het Energieakkoord zijn ambities zwart op wit vastgelegd. Daarmee versnelt de overgang van afhankelijkheid van fossiele brandstoffen naar slimme manieren van energieopwekking en gebruik. Volgens Brand biedt dat ook kansen voor ICT-sector. “Wil Nederland verduurzamen, dan kan het gewoon niet zonder ICT. Denk bijvoorbeeld aan het automatisch regelen van openbare verlichting, de chips en software in elektromotoren en slimme energienetwerken die vraag en aanbod aan elkaar koppelen.” actualiSatie Wet milieubeheer Eén van de afspraken in het Energieakkoord, een vernieuwing van de Wet milieubeheer, heeft ook direct gevolgen voor de ICT-sector zelf. Bedrijven waren al verplicht om energiebesparende maatregelen te implementeren, als die binnen vijf jaar
14 | www.ict-update.nl
kunnen worden terugverdiend. Deze maatregelen zullen nu echter concreter worden ingevuld, door per sector ‘erkende’ maatregelen te benoemen. Voor de ICT-sector betekent dat bijvoorbeeld dat het maatregelen voor het koelen van datacenters gaat uitwerken, vertelt Brand. “Naar dat onderwerp is al veel onderzoek gedaan. Nederland ICT bundelt en deelt ook veel kennis, omdat wij de spil zijn tussen ICT-bedrijven en de overheid in de MeerJarenAfspraken (MJA). De overheid kan daardoor met ons klankborden en tegelijkertijd creëren we draagvlak bij onze achterban.” mJa afSpraken leveren 200 gWh per Jaar op Met de MJA-afspraken, waarvan de eerste periode van 2009 tot 2012 liep, timmert de ICT-sector al hard aan de weg op het gebied van energie-efficiencyverbetering. Geen wonder dus dat de afspraken worden voortgezet. “Van 2009 tot 2012 lieten we de hoogste energie-efficiencyverbetering zien van alle 33 sectoren die meedoen aan de MJA”, vertelt Brand. “We besparen met de genomen maatregelen 200 GwH aan elektriciteit. Dat staat gelijk aan het elektriciteitsverbruik van 57.000 huishoudens en levert ICT-bedrijven zo’n 10 tot 15 miljoen euro per jaar op. De
productie van ICT-bedrijven stijgt, terwijl het energieverbruik nagenoeg gelijk blijft.” Voor de nieuwe periode (2013-2017) hebben de MJA-bedrijven weer bijna 500 energiebesparende maatregelen in de pijplijn zitten. Nederland ICT organiseert regelmatig MJA-bedrijvendagen en faciliteert gebruikersgroepen, zodat bedrijven kennis met elkaar kunnen delen en betrokken blijven. 17,5 milJoen kilo ict-afval per Jaar Naast bestuurslid van Nederland ICT is Brand ook voorzitter van Stichting ICT Milieu, een onderdeel van Nederland ICT dat in 2001 werd opgericht. Momenteel zijn 250 hardwareproducenten en -importeurs aangesloten bij ICT Milieu. “Daarmee voldoen ze aan hun wettelijke producentenverantwoordelijkheid”, aldus Brand. “ICT Milieu zorgt ervoor dat afgedankte ICT-apparaten worden ingezameld en de overheid hiervan een rapportage ontvangt.” Sinds eind 2012 is ICT Milieu lid van de NVMP, het samenwerkingsverband van de verschillende productstichtingen, en verzorgt Wecycle de inzameling en verwerking. “In 2012 zamelde Wecycle 17,5 miljoen kilo ICT-afval in, waaruit 86 procent van de grondstoffen werd teruggewonnen.”
Strengere milieuregelS: certificering en regiStratie Voor verwerkers van ICT-afval is 2014 een belangrijk jaar. De herziene Europese WEEE-richtlijn stelt strengere normen aan de inzameling en verwerking van elektrische apparaten. “Waar nu nog een norm geldt van 4 kilogram ICT-afval per inwoner, wordt die aangescherpt naar een nieuwe doelstelling dat in 2019 85 procent van al het vrijgekomen e-waste moet worden ingezameld en verwerkt. Die vier kilo haalde Wecycle al, maar dat verantwoordt maar zo’n 50 procent van het totaal aan afgedankte ICT-apparatuur.” Om ook het overige ICT-afval zo veel mogelijk in beeld te krijgen, hebben ICT Milieu en de NVMP daarom gepleit voor verplichte registratie van e-waste die door andere verwerkers wordt opgehaald en verwerkt en voor certificering van verwerkers, zodat iedereen aan dezelfde strenge eisen moet voldoen. “In de nieuwe Nederlandse regeling, de REEA, is dat nu ook zo geregeld”, zegt Brand. “We hebben er daardoor alle vertrouwen in dat Nederland de Europese doelstellingen gaat halen en we meer grip gaan krijgen op e-waste stromen.”•
www.ict-update.nl 15 www.ict-update.nl || 15
Trots Lotte de Bruijn? Inderdaad, een nieuwe naam en een nieuw gezicht. Sinds half februari ben ik directeur van Nederland ICT. Ik ben nieuw bij Nederland ICT, maar niet nieuw in de ICT. Na mijn studie ben ik de wereld van ICT binnengestapt en dat voelde meteen goed. De voorbije negen jaar is er ontzettend veel veranderd in onze sector. Vaak geleidelijk, soms ook door in het oog springende introducties. ICT is voor velen zo vanzelfsprekend, dat men uit het oog verliest wat er komt kijken bij grote projecten of het ontwikkelen van baanbrekende producten. Ook al heb ik mijn wortels in de ICT, ik kan nog altijd met veel bewondering en zelfs verwondering kijken naar een nieuwe app of de opening van de eerste Bitcoin winkel in Hongkong. Misschien komt dat juist doordat ik weet wat er bij komt kijken aan creativiteit en technologisch kunnen. Er is alle reden om trots te zijn op de bedrijven en de mensen in de ICT-sector die in staat zijn om bijzondere prestaties te leveren. Net als wanneer Anouk het geweldig doet tijdens het Eurovisie Songfestival of ontwerpers als Victor & Rolf succesvol zijn in Parijs. Die prestaties krijgen terecht veel positieve aandacht. Op ICT-gebied verbaast het me dat in de media technologische onvolkomenheden dikwijls worden uitvergroot en vlekkeloze prestaties worden beschouwd als business-as-usual. Hier is nog een wereld te winnen. In Nederland zijn er duizenden bedrijven actief op het gebied van ICT. Dat zijn zowel bedrijven met een internationale achtergrond, als bedrijven die van oorsprong puur Hollands zijn. Die diversiteit maakt onze sector zo interessant en dynamisch. Bedrijven concurreren niet alleen met bedrijven twee straten verderop, maar ook met bedrijven uit de VS en China. Daardoor ligt de lat om succesvol te zijn hoog en wordt die almaar hoger gelegd. Alleen door die internationale blik kan Nederland er in slagen om een toonaangevende kenniseconomie te blijven. Zoals ik al aangaf, zijn de ontwikkelingen van het afgelopen decennium heel indrukwekkend. Er staat ons echter nog veel meer te wachten. Cloudcomputing, internet-of-things, big data en 3D-printing werpen hun schaduw vooruit en dit zijn slechts een paar van de ontwikkelingen die onze economie en maatschappij zullen veranderen. Dit biedt volop kansen aan bestaande en vooral ook nieuwe bedrijven. Die bedrijven hebben stuk voor stuk belang bij een goed ondernemingsklimaat voor ICT-bedrijven. Zonder lastige wet- en regelgeving, met een klimaat van vertrouwen in ICT en een goed aanbod van
16 | www.ict-update.nl
gekwalificeerde ICT’ers. Daar maakt Nederland ICT zich sterk voor. Als voorzitter van het netwerk van Young ICT-Professionals (YIP) van Nederland ICT heb ik de afgelopen jaren veel contact gehad met collega’s van tal van bedrijven. Ik heb gezien hoeveel kwaliteit, expertise en enthousiasme er in onze sector aanwezig is. In de komende maanden ga ik het land in om kennis te maken met onze lidbedrijven én om te horen van ondernemers die nog geen lid zijn, waar Nederland ICT hen bij kan helpen. Dat geldt zowel voor start-ups, MKB als voor de grotere bedrijven. Voor zowel datacenters als voor bijvoorbeeld app-ontwikkelaars. Die gesprekken vormen de basis voor de agenda van de toekomst. Juist omdat Nederland ICT de sector in de volle breedte vertegenwoordigt, kunnen we een krachtig geluid laten horen in Den Haag. Minister Kamp benadrukte laatst dat de ICT-sector goed is voor 60% van de economische groei sinds 1985. Dat klopt. Daar kan de sector trots op zijn. We kunnen er met elkaar voor zorgen dat de ICT-sector een vergelijkbaar aandeel heeft in de groei vanaf 2014. Daar zal Nederland trots op kunnen zijn. Ik in ieder geval wel. Lotte de Bruijn Directeur Nederland ICT
Keep the Conversation going .
Introducing Unify. Unifying business communications for the new way to work. unify.com/nl
Leiderschap en vertrouwen zorgen voor betere projecten De overheid is een grootgebruiker van ICT. De ICT-projecten van de overheid trekken veel aandacht. Ze worden immers met belastinggeld betaald. Zonder ICT zou ons land echter onbestuurbaar zijn. Dankzij ICT is het mogelijk om dikwijls complexe wet- en regelgeving uit te voeren. ICT helpt daarnaast om maatschappelijke problemen het hoofd te bieden en op te lossen. Voor Nederland ICT is het dossier ICT & Overheid dan ook een belangrijk speerpunt. Binnen het bestuur is vice-voorzitter Stépan Breedveld portefeuillehouder. Hij laat in dit interview zijn licht schijnen over de rol van zowel de overheid als het ICT-bedrijfsleven. Stépan Breedveld is CEO van Ordina en uit dien hoofde bestuurslid van Nederland ICT sinds 2011. Zijn benoeming als vice-voorzitter ging in per 1 juli 2013, gelijktijdig met die van Bart Hogendoorn als voorzitter. “Het imago van de ICT-sector wordt sterk beïnvloed door de prestaties in de publieke sector. Als een project problemen ondervindt, duurder wordt of uitloopt haalt het steevast de krant. Dat is begrijpelijk. Het geeft wel een vertekend beeld, want er gaat juist heel veel goed. Die vertekende beeldvorming verdient dan ook bijsturing. Dat is van belang met het oog op het vertrouwen in de overheid, maar ook met het oog op het vertrouwen in ICT. Dat is één van de redenen dat ik met veel enthousiasme de rol van portefeuillehouder op me heb genomen”, verklaart Breedveld. praktiJk De samenwerking tussen Nederland ICT, namens de sector, en de Rijksoverheid is de afgelopen jaren geïntensiveerd. De basis voor de samenwerking is al in 2007 gelegd. Recent zijn er nieuwe samenwerkingsafspraken gemaakt tussen de Rijksoverheid en Nederland ICT in het kader van de iDialoog. Breedveld: “Wat telt is hoe een en ander in de praktijk wordt gebracht. Betere samenwerking komt niet op papier tot stand, maar in de praktijk. Dat geldt aan de kant van de overheid als aan de kant van de ICT-bedrijven. Veel belangrijker vind ik dat er leiderschap wordt getoond en dat er over en weer sprake is van vertrouwen. Dat leidt tot betere projecten, betere samenwerkingsafspraken en beter begrip over en weer.” prinSJeSdag Breedveld is zich zeer bewust van het politieke krachtenveld waar de betrokken ambtenaren mee te maken hebben. “Neem
18 | www.ict-update.nl
als voorbeeld de beslissing om de uitvoering van beleid op het gebied van jeugdzorg, WMO en AWBZ met ingang van 2015 bij de gemeenten neer te leggen. Dat is een politieke beslissing met grote gevolgen voor de informatievoorziening. Als er geen rekening wordt gehouden met een overgangstermijn, kan de invoering mogelijk problemen opleveren. Een goede en verantwoorde invoering van mogelijk nieuwe ICT-systemen kost gewoon tijd. Dat geldt voor het wetgevingstraject, de benodigde aanbestedingen en de ICT- en verandertrajecten. Daarom heeft Nederland ICT de politiek al op Prinsjesdag gewaarschuwd dat haast risico’s met zich meebrengt.” Breedveld hecht veel waarde aan professioneel opdrachtgeverschap van de kant van de overheid. “Uit aanbestedingen blijkt niet altijd welk doel moet worden bereikt. Het komt voor dat de opdrachtgever bij wijze van spreken al bezig met de technische specificaties, in plaats de vraag te stellen wat de beste oplossing is voor een bepaald probleem. Ik verwacht dan ook veel van Best Value Procurement. Onze boodschap is: maak optimaal gebruik van de expertise van bedrijven en daag ze uit om met de beste oplossingen te komen.” digitaal 2017 Gevraagd naar belangrijke uitdagingen op het gebied van ICT & Overheid, noemt Breedveld het project Digitaal 2017. De ambitie van Minister Plasterk is om in 2017 alle dienstverlening van de overheid tenminste ook digitaal aan te bieden. “Technisch is het geen probleem. Het is vooral een cultuurvraagstuk. Met name bij de gemeenten is een complete turn-around nodig. Op termijn kunnen hiermee substantiële besparingen worden gerealiseerd. Maar de kost gaat voor de baat uit. Er zal geïnvesteerd moeten worden. Anders denken betekent ook dat er bijvoorbeeld
alternatieven zijn voor het denken in stenen. Kijk bijvoorbeeld naar de fusiegemeente Molenwaard. Die kiezen niet voor de bouw van een nieuw gemeentehuis, maar voor een virtuele variant. De burger gaat straks niet meer naar het loket, maar de ambtenaar komt het paspoort thuis afleveren. Dit initiatief staat haaks op het traditionele denken Het is een innovatief concept waarbij de mogelijkheden van ICT op vernieuwende wijze worden benut. Heel interessant, wat mij betreft.” Security Tot slot wijst de vice-voorzitter van Nederland ICT op het grote belang van cyber security. “De overheid beheert een onwaarschijnlijke hoeveelheid privacy-gevoelige gegevens. Van belastingdienst tot openbaar ministerie. De verantwoordelijkheid om de veiligheid van die gegevens te garanderen is evident. Onderschatting ligt op de loer. Dreigingen uit binnen- en buitenland zijn talrijk en moeten we heel serieus nemen. Maar we moeten ons niet door angst laten gijzelen. Slimme inzet van technologie is één van de aspecten om het probleem het hoofd te bieden. Dat betekent wel dat informatiebeveiliging vanaf de start van project wordt meegenomen en geen sluitpost meer is op de projectbegroting. Dat vraagt commitment vanuit de top van de organisatie.”•
www.ict-update.nl | 19
Vooruitblik SaaS Cloud Symposium op 9 april 2014
Europe for Cloud, Cloud for Europe? Ondernemers kunnen bijna niet meer om de cloud heen. De flexibiliteit en schaalbaarheid van clouddiensten bieden voor veel bedrijven flinke voordelen ten opzichte van ‘ouderwetse’ IT-oplossingen. Europese regelgeving rondom privacy en dataprotectie is echter nog steeds een heet hangijzer. Aan de andere kant weten veel ICT-ondernemers niet welke kansen Europa biedt. De verkiezingen voor een nieuw Europees Parlement op 22 mei en een compleet nieuwe Europese Commissie in het najaar zijn voor het SaaS Cloud Netwerk van Nederland ICT dan ook aanleiding om het SaaS Cloud Symposium op 9 april op Landgoed Nijenrode te wijden aan de cloud in de Europese context. Een uitgelezen kans voor ICT-professionals, overheidsvertegenwoordigers en politici om zich te laten bijpraten over regelgeving, kansen en succesfactoren.
Bedrijven die zich bezig houden met SaaS, PaaS, IaaS of eender welke vorm van clouddienstverlening, komen ‘Europa’ vroeg of laat tegen, aldus Bas Linders, programmamanager van het SaaS Cloud Netwerk binnen Nederland ICT. “Het symposium van Nederland ICT heeft een unieke combinatie van sprekers, die aanwezigen vanuit hun eigen expertisegebied kennis gaan bijbrengen waar ze echt iets aan hebben. Wat zijn bijvoorbeeld de mogelijke uitkomsten van de onderhandelingen tussen de Europese Unie en de VS over een aanscherping van de regels voor trans-Atlantische uitwisseling van data, en hoe paradoxaal zijn ‘lokale’ cloudoplossingen eigenlijk?” Op het symposium komt expertise uit de overheid, het bedrijfsleven, Nederlandse en Europese organisaties samen. Zo zal pim bilderbeek van marktonderzoeker the METISFILES de kansen en bedreigingen voor de Nederlandse cloud bespreken en laten zien wat de kritieke succesfactoren voor cloudleveranciers zijn. Ook de kansen voor cloudbedrijven worden besproken. frank van dam, IT Architect en Information Strategist van het ministerie van Economische Zaken geeft uitleg over de kansen die het Cloud for Europe project van de Europese Commissie biedt, terwijl ron tolido (Chief Technology Officer bij Capgemini) vertelt wat er technologisch gezien Europees is aan de cloud en waar Europa zich op zou kunnen richten.
20 | www.ict-update.nl
Nieuwe Europese regelgeving op het gebied van privacy en dataprotectie en de trans-Atlantische tegenstellingen die hierin bestaan zullen worden besproken door Jacob kohnstamm (voorzitter van het College Bescherming Persoonsgegevens). Ten slotte zal John higgins, directeur-generaal van DIGITALEUROPE de invloed van Europese wet- en regelgeving op de bedrijfsvoering van clouddienstverleners bespreken. • praktiSche informatie Waar: Pfizer Auditorium, Nyenrode Business Universiteit Wanneer: Woensdagmiddag 9 april 2014 toegang: Gratis voor leden van Nederland ICT. Overige geïnteresseerden betalen € 150,- p.p. kijk op www.nederlandict.nl voor meer informatie en om u aan te melden SprekerS pim bilderbeek frank van dam ron tolido Jacob kohnstamm John higgins
The METISfiles Ministerie van Economische Zaken Capgemini CBP DIGITALEUROPE
John Higgins van DIGITALEUROPE vertelt welke invloed Europa heeft op clouddienstverleners
www.ict-update.nl | 21
Uitgelicht Iedere editie van ICT Update stellen we bedrijven voor uit de achterban van Nederland ICT die het ICT-landschap kleur geven. Deze keer vertellen AgroVision en NoXqs over hun ambities, piekeronderwerpen en wat hen anders dan anderen maakt.
De Nederlandse Agrarische sector is enorm. In 2013 was de agrarische export van ons land maar liefst € 79 miljard. Duizenden ondernemers in de melkveehouderij, varkenshouderij, akkerbouw, pluimveehouderij en de periferie daaromheen gebruiken bij hun dagelijks werk management- en boekhoudsoftware van AgroVision uit Deventer. Het bedrijf bestaat sinds 1986 en heeft 100 medewerkers in dienst. Aan het woord is algemeen directeur Karel Heijink
Wat doet agrovision wat andere bedrijven niet doen? Wij bieden producten en diensten aan voor de gehele agrarische sector. Door het slim koppelen van databases zijn wij in staat om bijzondere meerwaarde te creëren. Zo biedt AgroVision onder andere een centrale registratie voor voedselveiligheidsprogramma’s, kwaliteitsprogramma’s, aanvoerprognoses en voorraadbepaling. Wat zijn de ambities van agrovision? We zijn marktleider in software voor de agrariër en de agribusiness in Nederland. We zijn ook succesvol in België, Spanje en Duitsland. Dat zijn belangrijke groeimarkten. Waar ligt u ’s nachts wakker van? Onze klanten werken nu voor een groot deel nog traditioneel via de desktop. Met onze clouddiensten kunnen we de boer veel meer toegevoegde waarde bieden. De uitdaging is om de boer de stap naar de cloud te laten maken. Waarom bent u lid van nederland ict en hoe gebruikt u het lidmaatschap? Wij maken gebruik van het netwerk en kennisbijeenkomsten binnen de Software-VOC van Nederland ICT, om zo de prachtige productsoftware-industrie in Nederland beter op de kaart te zetten. Als lid lever ik daar graag een bijdrage aan.
22 | www.ict-update.nl
NoXqs (spreek uit: No Ek-skjoews) is een softwarebedrijf uit het Gelderse Elst, dat apps, websites en webapplicaties maakt voor zorg- en onderwijsorganisaties, uitgevers, belangenverenigingen en horeca-exploitanten. Directeur Marcel Hurkens startte het bedrijf in 2004, samen met compagnon Jeroen van Schaik. Inmiddels werken er 25 mensen voor NoXqs, waaronder een flink aantal softwareengineers met een Autisme Spectrum Stoornis. Wat doet noXqs anders dan andere bedrijven? NoXqs gaat voor eenvoud; de nadruk licht op usability. NoXqs maakte bijvoorbeeld als eerste een computer-interface voor analfabeten. Ook ontwikkelen en exploiteren we internetdiensten en producten die kwaliteit toevoegen aan het leven van mensen met een verstandelijke beperking en bieden wij onze medewerkers, waarvan veel een vorm van autisme hebben, de kans om hun programmeertalent te gebruiken en verder te ontwikkelen. Welke ambities heeft noXqs voor de komende jaren? Wij willen er voor zorgen dat binnen vijf jaar digitale informatie-uitwisseling tussen vrijwel alle mensen met een verstandelijke beperking en hun omgeving, de gewoonste zaak van de wereld zal zijn. Mede daarom, maar ook vanwege verwachte groei op andere terreinen, willen we de komende jaren nog eens 25 extra werknemers aannemen. Waar ligt u ’s nachts wakker van? Van de adrenaline. Dat heeft vooral te maken met de fantastische projecten die we onderhanden hebben, waarmee mensen met verstandelijk handicap, mantelzorgers en professionals invulling kunnen geven aan empowerment, eigen regie en kwaliteit van bestaan, en soms ook met alles wat bij zulke projecten komt kijken. Waarom bent u lid van nederland ict? Wij hebben de kennis en kunde die bij Nederland ICT aanwezig is nodig om te groeien en verder te professionaliseren. We zijn inmiddels al bij meerdere themabijeenkomsten aanwezig geweest.
www.ict-update.nl | 23
What’s next.
Interview met Jeroen Tas, voormalig executive vice president & Global CIO Philips
ICT als aanjager van zakelIjk suCCes Eigenlijk had Jeroen Tas de rest van zijn leven op betrekkelijke onbekommerde wijze kunnen doorbrengen, bijvoorbeeld door te pendelen van een hangmat naar een zwembad van Olympische afmetingen op een tropisch eiland. De gelauwerde ICT-ondernemer koos in 2011 echter voor een nieuwe uitdaging op mondiaal niveau: de rol van executive vice president en Global Chief Information Officer bij het Nederlandse high-tech concern Philips. Zijn prestaties in die functie zijn meer dan genoeg reden voor CIONET Nederland om hem voor te dragen als Nederlandse kandidaat voor de prestigieuze titel ‘European CIO of the Year’. Een gesprek met een gedreven man. Tekst: Paul Teixeira Fotografie: Philips
Jeroen Tas is lichtelijk verlaat voor het interview op het hoofdkantoor van Philips in Amsterdam. De reden? Hij heeft koud een paar uur kunnen slapen na een minder goed verlopen vlucht van de Verenigde Staten naar Nederland. Amper een week daarvoor was hij nog in Azië te vinden. Aan Frequent Flyer Miles heeft hij geen gebrek, zoveel is duidelijk. Als Global CIO van Philips reisde hij al veel, maar het lijkt nu een tandje meer te zijn. Tas is volop bezig met het invullen van zijn nieuwste rol binnen het Nederlandse concern: die van Chief Executive Officer van de nieuwe tak binnen de Healthcare-sector bij
‘Ik wilde weer iets doen dat echte directe impact op een organisatie zou hebben’ 24 | www.ict-update.nl
Philips: Informatics, Solutions & Services. Hierin komen diverse reeds bestaande activiteiten binnen het bedrijf samen, plus de nodige innovaties die in de onderzoekscentra van het Nederlandse bedrijf worden ontwikkeld. Maar eerst even terug naar het begin. De komst van Jeroen Tas in 2011 als Global CIO bij Philips viel - niet per ongeluk - samen met de start van een transformatie-traject bij het Nederlandse concern, ingezet door de nieuwe CEO Frans van Houten. Dat veranderingsprogramma, met daarin ook de belangrijke rol van ICT, heeft het inmiddels tot een officiële Case Study bij het prestigieuze Amerikaanse Massachusetts Institute of Technology/Sloan School of Management geschopt. Van Houten wilde van Philips een ‘future proof’ onderneming maken waarin ICT zou fungeren als (kosten)efficiënt fundament voor de ‘reguliere operatie’ én met name een belangrijke rol
CIO NET UPDATE
Over JerOen Tas Zijn komst naar Philips in 2011 als executive vice president en Global CIO was een terugkeer naar het ‘oude nest’. Jeroen Tas begon daar immers in 1984 – na een studie Economie en Informatica - zijn carrière als consultant in binnenen buitenland. In 1991 verhuisde Tas letterlijk naar een Amerikaans ICT-concern, Digital Equipment Corporation (tegenwoordig onderdeel van Hewlett-Packard). Hij vestigde zich in New York om bij DEC als account manager klanten in de financiële sector te bedienen. Tas ging in 1994 naar zijn grootste klant Citigroup om daar als senior vice president leiding te geven aan de onderzoeksactiviteiten van deze Amerikaanse financiële reus. Daar stond hij onder andere aan de wieg van een wereldwijde noviteit: de eerste applicatie voor internet bankieren. De tijd bij Citigroup diende als springplank naar het ondernemerschap, zij het dan wel op grote schaal. Samen met een Indiase compagnon, Jerry Rao, startte Tas in India de ICT-dienstverlener Mphasis. In 2007 werd het bedrijf verkocht aan de Amerikaanse branchegenoot EDS (later overgenomen door Hewlett-Packard). Mphasis had inmiddels de omzetgrens van 1 miljard Amerikaanse dollars bereikt. Na de verkoop van Mphasis ging Jeroen Tas in 2009 bij de Amerikaanse investeringsmaatschappij Exigen Capital als partner aan de slag. Hij was daar tot 2011 actief, totdat hij een telefoontje van oud-collega Frans van Houten, inmiddels CEO bij Philips, kreeg. Tas stapte in het vliegtuig om vanuit het hoofdkantoor in Amsterdam de rol van executive vice president en Global CIO op zicht te nemen. Begin 2014 werd hij benoemd tot CEO van de nieuwe tak Informatics, Solutions & Services binnen Philips Healthcare. De nominatie voor CIONET’s European CIO of the Year is voor Jeroen Tas overigens niet de eerste keer dat hij een onderscheiding voor zijn kunnen kreeg. In 2013 kreeg hij twee prijzen van het Amerikaanse vakblad CIO Magazine: ‘CIO of the Year’ en ‘The Innovation Manager Leadership Award’. Een jaar daarna volgde de ‘Global CIO Award’, uitgereikt door The National Association of Software and Services Companies, een Indiase branchevereniging.
zou krijgen als aanjager van innovatie op het gebied van diensten en producten. Zoals Tas het in een eerder interview kenschetste: Philips moest ‘connected’ worden en ‘real time’ gaan opereren. Het was koren op de molen voor Jeroen Tas. “Ik was in die tijd als partner bij een Amerikaanse investeringsmaatschappij actief, daar was ik meer adviserend bezig. Zo langzamerhand wilde ik weer iets doen dat echte directe impact op een organisatie zou hebben. En toen belde Frans van Houten, een oud-collega van mij bij Philips en inmiddels de CEO van het bedrijf, met de vraag of ik in de rol van CIO bij het transformatie-project van Philips wilde komen helpen.” Het bleek het juiste voorstel op het juiste moment te zijn. De kersverse Global CIO ging aan de slag om de ambitieuze doelstellingen van CEO Van Houten mede >>
www.ict-update.nl | 25
What’s next.
‘Bij Philips heb ik het heel anders aangepakt dan een ‘klassieke’ CIO zou doen. Dat ging hand-in-hand met de business transformatie die CEO Frans van Houten voor ogen had’
mogelijk te maken. Het fundament, een (kosten)effeciënte ICT-operatie, was het eerste aandachtspunt. “Toen Frans van Houten mij belde voor de CIO-post, vertelde hij mij ook dat de ICT niet op orde was: de kosten waren veel te hoog en er was ontevredenheid bij de business over de prestaties van de ICT. Het was deels veroorzaakt door het feit dat de business van Philips te gefragmenteerd opereerde. En daar richtte de ICT zich dan ook op, met alle gevolgen van dien. Op zich was het een klassieke situatie en niet zozeer uniek voor Philips. Ik had meteen wel het idee dat ik het heel anders moest aanpakken dan een ‘klassieke’ CIO zou doen. Dat ging hand-in-hand
26 | www.ict-update.nl
met de business transformatie die Frans van Houten voor ogen had.” De gehele ICT-organisatie ging over op de ‘agile’-manier van werken, waardoor de snelheid en dynamiek van ICT-projecten omhoog schoot. Tas haalde tevens de bezem door het aantal ICT-partijen dat diensten en producten leverde. De overgebleven toeleveranciers migreerden van een ‘hours & materials’-contract naar een ‘output’-gedreven contract, waarbij het resultaat van hun inspanningen mee ging tellen bij de financiële honorering. Het is een model waarin Tas heilig gelooft. De volgende stap is al ingezet: van toeleverancier naar echte partner, waarbij diensten en producten (al dan niet gemeenschappelijk ontwikkeld) gezamenlijk op de markt worden gebracht. Verder zorgde Tas voor de broodnodige verankering van de ICT bij de ‘business-afdelingen’ van Philips. Voortaan waren de divisies nauw betrokken bij het invullen van ICT-doelstellingen en de daaraan verbonden budgetten. Zo werd voorkomen dat er sprake zou zijn van een kloof tussen de ICT en de business. “Ik heb tegen de business leaders gezegd dat ik goed én slecht nieuws voor ze had. Het goede nieuws was: ‘ICT is going back to the business’. Het slechte nieuws? ‘ICT is going back to the business, so you are going to manage it’. Waarbij ik hen wel vertelde dat ik ze actief zou blijven ondersteunen met advies.” Tas hield daarbij wel de touwtjes nog in handen: de CIO’s van elke divisie bleven aan hem rapporteren. Ook zorgde hij dat er voor grote investeringen met betrekking tot de zogenoemde ‘legacy >>
CIO NET UPDATE
PhiliPs in vOgelvluchT Wereldwijd mag Philips gerust tot één van de meest bekende merken worden gerekend. Het bedrijf staat op de vooraanstaande Interbrand ‘Best Global Brands Top 100’-lijst op positie nummer 40, nog voor gerenommeerde concerns als Audi, Ford, Siemens, Dell, Cartier en Facebook. Niet slecht voor een Nederlands concern dat in 1891 is opgericht door de broers Frederik en Gerard Philips. In de eerste instantie concentreerde Philips zich op de productie van gloeilampen, maar door de jaren heen werd het productportfolio stevig uitgebreid met onder andere huishoudelijke apparatuur, audio- en video-apparatuur, televisies, oplossingen voor de medische sector, chips en computersystemen. Het bedrijf werd een mondiaal opererend concern dat met zijn producten en oplossingen miljoenen afnemers wist te bereiken. Anno 2014 is Philips actief in drie sectoren: Healthcare, Lighting en Consumer Lifestyle. Philips, met het hoofdkantoor in Amsterdam, telt in totaal circa 115.000 werknemers. In 2013 wist het concern een nettowinst van 1,17 miljard euro op een omzet van 23,33 miljard te realiseren.
www.ict-update.nl | 27
What’s next.
ICT’ aparte goedkeuring op het hoogste concernniveau moest worden verkregen. Zo wist hij het investeringsaccent naar meer innovatieve ICT-diensten en -producten te verleggen. Mét een stevige ‘buy in’ van de betrokken divisie-topmensen. De ICT/business-architectuur werd ondertussen zelf eveneens ingrijpend gereorganiseerd. Er kwamen zogenoemde ‘building blocks’ voor het concern: Customer Relationship Management, Product Lifecycle Management, Sales en Digital. Met daarbij drie hoofdclusters waarin ICT als een levensader doorheen loopt: Idea to Market (met daarin PLM als kern), Market to Order (CRM) en Order to Cash (ERP). icT als aanJager vOOr innOvaTie én business De nieuwe ICT-strategie van Jeroen Tas heeft inmiddels zijn vruchten afgeworpen. Niet alleen zijn de kosten voor de ‘gewone’ ICT-operatie stevig verlaagd, ook is de tevredenheid van de interne klanten flink omhoog. En, op zijn minst even belangrijk: ICT heeft in grote mate bijgedragen tot het innovatieve vermogen en het zakelijke succes van Philips. Er worden nu tal van producten ontwikkeld die een onvermoede ICT-component hebben: zo staat er een ‘connected’ baby monitor in de coulissen die gelinkt is aan een volledig digitaal overzicht van cruciale gezondheidsinformatie van een pasgeboren baby. Dit beeld kan zowel in het ziekenhuis door de dokter gebruikt worden als thuis, zodat er goed zicht blijft op aandachtsgebieden zoals de bloedwaarden van de baby, bijvoorbeeld via data over het slaappatroon, gewicht, en de temperatuur. Ook in de kersverse werkkring van Jeroen Tas, Philips Healthcare, is er een grote hoeveelheid aan innovatieve initiatieven waar ICT een grote rol speelt. Een van de meest bekende is inmiddels het gebruik van de Google Glass als real time hulpmiddel voor chirurgen tijdens
28 | www.ict-update.nl
POwered by ciOneT nederland CIONET is de grootste Europese business community van meer dan 4.200 CIO’s, IT beslissers en academici, waaronder 500+ Nederlandse CIO’s, IT Executives en academici. CIONET staat voor het bouwen van relaties en het delen van kennis binnen de CIO gemeenschap. CIONET werkt nauw samen met kennis-, mediaen netwerkpartners die actief zijn binnen het IT vakgebied. Het doel hiervan is om elkaars krachten te versterken op een zo efficiënt mogelijke manier maar zonder daarbij de eigen identiteit te verliezen. CIONET organiseert maandelijks voor CIO’s interessante en relevante bijeenkomsten waar leden kosteloos toegang tot hebben. Via een persoonlijk profiel op cionet.com kunnen CIO’s contact leggen met ‘peers’ en hebben zij ook toegang tot voor hen relevante vakinformatie in de vorm van nieuws, artikelen, blogs, whitepapers en het online CIONET Magazine. Daarnaast wordt CIONET Nederland ondersteund en voorgezeten door een Advisory Board bestaande uit 18 vooraanstaande CIO’s en academici uit het bedrijfsleven en de overheid. CIONET nodigt CIO’s en IT Executives uit om zich aan te sluiten bij ruim 500 collega’s. Meld u kosteloos aan via www.cionet.com of info_nl@cionet.com.
operaties. En er staat nog meer te wachten, zo zegt Tas. Wat te denken van wearable devices voor specifieke medische toepassingen of voor gebruik in de thuiszorg? Als het aan Tas ligt, zal Philips de komende tijd nog veel van zich laten horen op het gebied van innovatieve medische oplossingen die ICT als fundament hebben. Zoveel is duidelijk.•
CIO NET UPDATE
Colofon CIONET Update komt tot stand onder redactionele eindverantwoordelijkheid van CIONET Nederland. CIONET Update verschijnt negen keer per jaar als speciaal onderdeel van het onafhankelijke managementijdschrift ICT Update. ICT Update, inclusief CIONET Update, wordt naar alle leden van CIONET Nederland verzonden.
Redactie CIONET Update: Frits Bussemaker, Herman van Bolhuis, Jeroen Kleinhoven, Marita Vleugel
agenda 2014 evenemenTenagenda 2014 vOOr ciO’s en iT execuTives Zal het fundament van het ICT-landschap er in 2014 heel anders uit gaan zien voor de CIO? De wereld verandert snel en de huidige ICT-architectuur sluit niet altijd meer goed aan op de trends en behoeftes in de komende jaren. Deze grote verandering heeft duidelijk effect op de processen, architectuur, applicaties, de organisatie zelf en nog veel andere zaken waaronder de steeds veranderende rol van de CIO. Ons programma voor aankomend jaar staat dan ook in het teken van ‘Digital Leadership’. Wij nodigen CIO’s en IT beslissers uit om kennis te delen, inspiratie op te doen en mee te discussiëren tijdens de bijeenkomsten van CIONET Nederland: 14 mei : CIONET community event over het thema Enterprise Mobility 23 mei : ICT Leaders Cycling Challenge 2014 10 & 11 Juni : CIO CITY ’14 en CIO of the Year in Brussel (internationale CIONET conferentie)
Over ciOneT CIONET Nederland is in 2007 opgericht door Managing Partner Herman van Bolhuis. Begin 2011 hebben Jeroen Kleinhoven en Frits Bussemaker CIONET versterkt. Samen organiseren zij jaarlijks ongeveer tien bijeenkomsten. De Nederlandse Advisory Board telt ruim vijftien leden, met als voorzitter Edwin Erckens (TEVA Pharma Europe).
3 Juli : CIONET community event over het thema Informatieprofessional 3.0 11 sePTember : Premium CIONET event over het thema Co-creation by Big Data 20 nOvember : CIONET community event over het thema IT infrastructure Makeover 18 december : CIONET community event over het thema Disruptive Technologies De bijeenkomsten starten veelal om 15.00/15.30 uur en worden afgesloten met een netwerkborrel en/of diner waar CIONET leden kosteloos toegang tot hebben. Bent u nog geen lid van CIONET maar wilt u wel deze bijeenkomsten bijwonen? Meld u zich dan kosteloos aan als lid van CIONET door een bericht te sturen aan marita@cionet.com.
www.ict-update.nl | 29
mobile enterprise
Mobile enterprise levert iCt-afdelingen spagaat op Het Amerikaanse marktonderzoeksbureau Gartner is al enige tijd druk bezig om ondernemingen de weg te wijzen naar een ‘Mobile Future’. Bart Mellink, vice president Distruptive Technologies en Digital Enterprise bij Gartner, heeft niet alleen zicht op de theoretische kant van de zaak, maar ook weet hij te putten uit de praktijkvoorbeelden die hij bij zijn klanten opdoet. Tekst & fotografie: Paul Teixeira Grafieken: Gartner
Als er de afgelopen tijd twee trends zijn geweest die op zijn zachtst gezegd ‘disruptive’ mogen worden genoemd, dan zijn het wel ‘Bring Your own Device’ (BYoD) en ‘Digital Enterprise’. Laat dat soort ontwikkelingen nou net tot de expertisegebieden van de Nederlander Bart Mellink, vice president Distruptive Technologies en Digital Enterprise bij Gartner, behoren. Een trend als BYoD heeft een ware revolutie veroorzaakt bij veel organisaties. Plotseling konden werknemers hun geliefkoosde smartphone of tabletcomputer, met bijbehorende apps, gaan toepassen voor hun dagelijkse zakelijke beslommeringen. Voor hen betekende het veelal een opluchting: het was immers gedaan met het beperkte aanbod aan, veelal archaïsche, apparaten waar zij van de ICT-afdeling uit mochten kiezen. Het kon zomaar een verhoogde productiviteit van de BYoD-werknemer betekenen, zo was de gedachte. De ICT-afdeling had echter een andere kijk op de zaak. De toevoer aan privé-apparatuur van uiteenlopende makelij, met in het kielzog daarvan een grote hoeveelheid allerhande apps, heeft er voor gezorgd dat zaken als beheer en security tijdrovend en kostbaarder zijn geworden. Uiteindelijk heeft dat weer een negatieve invloed op het ICT-budget van de organisatie, iets waar de gemiddelde Chief Financial Officer uiteindelijk ook niet blij van wordt. Dilemma voor iCT-afDelingen “De ICT-afdeling zit in een spagaat als het gaat om The Mobile Enterprise”, stelt Mellink vast. “Allereerst heb je de interne inrichting. Dat is voor veel ICT-organisaties al een worsteling. Door de ‘Bring Your own Device’-trend
30 | www.ict-update.nl
komen er verschillende soorten apparaten binnen: van smartphones, tabletcomputers tot laptops. Normaliter bepaal je het liefst als ICT-afdeling wat medewerkers mogen gebruiken aan hard- en software. Maar dat druist nu weer in tegen de BYoD-trend. Mensen willen immers ook voor zakelijke doeleinden hun eigen apparaten met hun favoriete software blijven gebruiken. Hoe zorg je er voor dat er een grote verscheidenheid aan mobiele devices binnen een onderneming op een kosteneffectieve manier kan worden toegepast zonder dat het ten koste gaat van de beheersbaarheid en de security? De BYoD-trend staat ook haaks op één van de taken die een ICT-afdeling heeft: er voor zorgen dat er een zo hoog mogelijke uptime van de ICT is. Op zich is het wel een spagaat van tijdelijke aard die door de komst van nieuwe en betaalbare ICT-technologie zal worden opgelost.” Het zakelijk gebruik van privé-hard- en software is onomkeerbaar, zegt Mellink. “Uit één van onze onderzoeken, onder ruim 2000 CIO’s wereldwijd, blijkt dat organisaties Bring Your own Device de komende jaren meer en meer zullen toepassen. Op dit moment hanteert zes procent van de organisaties een dergelijk beleid. In 2016 zal dat 38 procent zijn. Wij denken dat in 2020 zelfs 45 procent van de organisaties opteert om medewerkers hun eigen apparatuur te laten gebruiken voor hun werkzaamheden. Dat zie je ook terug in onze verwachtingen over de ondersteuning van corporate applicaties op privé-devices. Dat zal dit jaar bij 90 procent van de door ons ondervraagde organisaties het geval zijn.” >>
ICT UPDATE
‘In 2020 opteert 45 procent van de organisaties wereldwijd om medewerkers hun eigen apparatuur te laten gebruiken voor hun werkzaamheden’ www.ict-update.nl | 31
mobile enterprise
50%
N = 2,053 CIOs, worldwide
Source: Hunting and Harvesting in a Digital World: The 2013 CIO Agenda, Jan 1 2013. Š 2013 Gartner, Inc. and/or its affiliates. All rights
70%
N = 2,053 CIOs, worldwide
Source: Hunting and Harvesting in a Digital World: The 2013 CIO Agenda, Jan 1 2013. Š 2013 Gartner, Inc. and/or its affiliates. All rights
32 | www.ict-update.nl
Chief DigiTal offiCer
Corporate and BYO
BYO Only By 2014, 90% of organizations will support corporate applications on personal devices. How will you ensure support and value?
versChil per seCTor De adoptie van de ‘particuliere’ smartphones en tabletcomputers verschilt per sector, zo valt op te maken uit Gartners mondiale onderzoek ‘Hunting and Harvesting in a Digital World: The 2013 CIO Agenda’. Zo scoren de sectoren ‘Onderwijs’ en ‘Finance’ het hoogst (70 procent) als het gaat om het gebruik van door medewerkers meegebrachte tabletcomputers. Opvallend daarbij is dat in het onderwijs ruim vijftien procent van de BYO-tabletcomputers door de werkgever worden vergoed. De media is op dit gebied hekkensluiter met nog net geen 30 procent BYO-tabletsystemen. Kijken wij in het Gartner-onderzoek naar de BYO-smartphone, dan is het plaatje aanmerkelijk anders. Daar onderscheidt de retail-sector zich in positieve zin met 50 procent BYO-smartphone adoptie (ruim 30 procent door de werkgever vergoed). Het onderwijs blijkt hier echter de hekkensluiter: slechts twaalf procent hanteert een ‘Bring Your Own’-strategie als het gaat om de slimme mobiele telefoon. Gartner-topman Bart Mellink signaleert dat Europese organisaties op het gebied van Bring Your Own wat behoudender zijn dan hun Amerikaanse en Aziatische tegenhangers. “Hier zie je vaker dat men een selectie aan apparatuur aanbiedt: Choose Your Own. Dat heeft wellicht deels iets te maken met de Europese cultuur en in sommige gevallen is het te herleiden naar lokale regelgeving, bijvoorbeeld op fiscaal gebied.”•
Door ontwikkelingen als ‘The Mobile Enterprise’ zullen organisaties volgens Gartner in de toekomst steeds meer een ‘Digital Enterprise’ worden waarbij informatie technologie ingezet zal worden om digitale producten en diensten te ontwikkelen rondom de bestaande productportfolio Het gevolg is dat beslissingen over IT budgetten steeds meer verschuiven van de interne operatie (CFO of COO) naar sales en marketing (de CMO - Chief Marketing Officer). Het heeft ook de nodige gevolgen voor de CIO en de ICT-afdeling, zo zegt Mellink. “Bij Gartner onderscheiden wij drie fases als het gaat om de zogenoemde ‘Enterprise IT’. De eerste fase hebben wij ‘iT Craftmanship’ genoemd. Daarin lag de focus voor de CIO op technische kennis. Zijn mensen moesten zich met name bezig houden met programmeren en systems management. Bestaande bedrijfsprocessen werden sporadisch geautomatiseerd, van innovatie was bijna geen sprake en er deden zich vaak problemen aan. Er was ook geen, of nauwelijks, binding met de overige delen van de onderneming en de buitenwereld.” Het volgende stadium, zo kenschetst Mellink, is de ‘iT industrialization’. Daarin lag de focus op processen, IT management en service management. De overige afdelingen van de onderneming (de “business”) werden inmiddels beschouwd als ‘interne klanten’ en binding met de externe klantenkring was niet bestaand. Diensten en oplossingen en efficiency en effectiviteit waren daarbij de meest geziene ‘outputs & outcomes’. De derde en laatste fase krijgt het label ‘Digitalization’. Bart Mellink: “Hier ligt de focus van de CIO en diens ICT-organisatie op het direct ondersteunen van de organisatie in het vermarkten van nieuwe producten en diensten. De CIO moet ‘digital leadership’ bovenaan het lijstje van essentiële vaardigheden hebben. De ICT-afdeling wordt door interne collega’s gezien als partner bij de communicatie naar externe klanten. De CIO en zijn ICT-afdeling zorgen hier ook voor digitale zakelijke innovatie, waardoor er nieuwe toegevoegde waarde - en additionele omzet - voor de onderneming wordt gecreëerd. Wij bevinden ons op dit moment tussen de tweede en derde fase. De ICT wordt dan ‘de business’ en is ook medeverantwoordelijk voor de zakelijke resultaten van het bedrijf. Het betekent dat de CIO zich meer moet gaan gedragen als ‘Chief Digital Officer’.” >>
mobile enterprise
De Tien ‘mUsT have’ mobiele TeChnologieën Organisaties die in 2015 en 2016 goed willen meekomen als het gaat om het adequaat inspelen op de ‘alles is mobiel’-trend, kunnen, volgens Gartner, niet om de volgende tien technologieën heen.
ontwikkeltools voor meerdere mobiele platforms Wie als organisatie nood heeft aan de ontwikkeling van mobiele apps in eigen beheer, zal rekening moeten houden met drie belangrijke besturingssystemen die de komende twee jaar in de diverse soorten mobiele apparaten (smartphones en tablets) gaan prevaleren. Volgens Gartner zijn dat: Apple iOS, Google Android en Microsoft Windows Phone. Het is daarom aanbevelenswaardig te kiezen voor ontwikkelomgevingen en –tools die op een betrekkelijk eenvoudige wijze apps voor die drie besturingssystemen in zijn te zetten, ook bekend als ‘multiplatform en –architecture’. Daarnaast zegt Gartner dat organisaties ook rekening moeten houden drie applicatie-architecturen: native, hybride en mobile web. hTml5 Nee, het is niet het wondermiddel waarmee in een klap alle ontwikkelperikelen voor meerdere (mobiele) platforms kunnen worden opgelost. Maar bij gebrek aan beter, en naarmate de volwassenheid van de standaard groeit, is de HTML5-standaard iets waar organisaties de nodige expertise over moeten gaan opbouwen. Met HTML5 zijn inmiddels apps te maken die op meerdere mobiele besturingssystemen en browsers redelijk tot goed werken.
en armbanden) real time informatie over zaken als beweging en gezondheid naar de smartphone. nieuwe Wifi-standaarden De opkomst van nieuwe WiFi-standaarden als 802.11ac, 11ad, 11aq en 11ah, brengt een grote hoeveelheid extra mogelijkheden met zich mee. Denk aan zaken als een verhoogde doorvoersnelheid voor dataverkeer en telemetrie. enterprise mobile management Onder de noemer ‘Enterprise Mobile Management’ wordt het samenkomen van allerhande technologieën gevat. Daarbij gaat het onder andere om het beheer van mobiele apparaten, het beheer van mobiele applicaties, de zogenoemde ‘application wrapping’ (het automatiseren en optimaliseren van software installaties). mobile Connected smart objects Volgens Gartner zal het gemiddelde huishouden in 2020 ‘honderden’ slimme apparaten tellen die op de een of andere manier via het internet zijn gekoppeld aan smartphones van gebruikers of servers van producenten. Denk aan zaken als verlichting, huishoudelijke en medische apparatuur en beveiligingsinstallaties.
mobile User experience De gebruiker verwacht van een mobiele app een ongekende mate van bedieningseenvoud. Wie mobiele apps voor in- of extern gebruik ontwikkelt, zal niet aan die hoge standaard op het gebied van gebruikersinterfaces ontkomen. Organisaties moeten die kennis dan ook tijdig in huis halen: wie dat niet doet, loopt straks kans ‘appende’ medewerkers en klanten te frustreren door slechte staaltjes van bedieningsgemak.
lTe en lTe-a LTE, de snellere opvolger van 3G-netwerkinfrastructuur voor de overdracht van mobiele data, zal de komende jaren een grote mate van adoptie bij zowel consumenten als zakelijke gebruikers krijgen. De hogere snelheden (downen upload) van de LTE-standaard maken het mogelijk om nieuwe diensten en producten te introduceren voor mobiel gebruik, zoals hoge kwaliteit videostreaming. De opvolger van LTE, LTE-A, staat overigens al voor de deur.
high precision location sensing Om zoveel mogelijk relevante content te leveren aan individuele consumenten, is het in toenemende mate van belang om hun locatie zo exact mogelijk te kunnen bepalen. Hiervoor is High Precision Location Sensing-technologie (gebruik makende van onder andere WiFi en GPS) essentieel. Organisaties doen er goed aan om hun relevante apps te verrijken met van HPLS.
hulpmiddelen voor metrics en monitoring De komst van uiteenlopende soorten slimme ‘verbonden’ apparaten (van verlichting tot sportapparatuur en wearable devices) en de fluctuerende kwaliteit van de verschillende typen mobiele netwerkinfrastructuur (WiFi, 3G en LTE) maken het lastig om allesomvattende tests van mobiele apps uit te voeren voordat zij op de markt worden losgelaten. Hulpmiddelen voor mobiele metrics en mobiele monitoring kunnen echter wel het nodige inzicht verschaffen in de knelpunten waar die apps mee te maken krijgen en zodoende ontwikkelaars de mogelijkheid bieden om daar oplossingen voor te bedenken.
Wearable Devices De smartphone wordt meer en meer het centrale punt van wat inmiddels een ‘Personal Area Network’ (PAN) wordt genoemd. In een PAN sturen zogenoemde ‘wearable devices’ (van horloges tot sportschoenen, slimme brillen
34 | www.ict-update.nl
Wij verbinden de grootste bedrijven ter wereld.
Tussen continenten. Landen. Steden. Gemeenten. Wij zijn waar u ons nodig heeft. Wij verbinden uw medewerkers. Uw klanten. Uw supply chains. Wij helpen met snelle, intelligente en veilige systemen die uw bedrijf efďŹ ciĂŤnter, uw klanten gelukkiger en uw mensen productiever maken. Zodat u kunt bouwen aan een betere toekomst voor uw organisatie. www.bt.nl
mobile enterprise
Marktonderzoek Keala Consultancy
Mobiliteit overkoMt de Meeste organisaties Alhoewel de vraag naar apps in de organisatie aanzienlijk is, is zeker nog niet elke organisatie toe aan een structurele aanpak ervan. Dit getuige het beperkt aantal organisaties dat een mobiele strategie al duidelijk heeft belegd. Tekst & grafieken: Ruud Alaerds, Keala
Binnen grote organisaties is de vraag naar apps vaak aanwezig (zie afbeelding 1). Het blijkt echter dat ook deze grote organisaties zeker niet altijd goed voorbereid zijn op deze vraag. Desgevraagd schat men zelfs in dat, ondanks het feit dat men reeds actief is op gebied van mobiele toepassingen en apps, een grote toename in het gebruik van mobile devices door medewerkers – maar ook door externe relaties – voor problemen zou kunnen zorgen. Mobiel werken is een door vrijwel iedereen onderkend centraal thema. Men ziet vooral efficiency en interactie met externe relaties hier duidelijk afhankelijk van. Veel organisaties hebben dan ook heldere doelstellingen geformuleerd ten aanzien van mobiel werken en, meer in het bijzonder, mobiele toepassingen. Het staat echter een aanzienlijk deel van de organisaties niet goed voor ogen hoe hieraan nu invulling te geven. Zo ontbreekt bijvoorbeeld een belegde strategie of verzuimt men er budget voor te reserveren. Ook voorziet men (te) vaak problemen bij een explosieve toename van mobiel werken (zowel intern als door externe relaties). Het onderzoek Mobiel werken is een van de meest genoemde onderwerpen wanneer trends worden opgesomd. Dat geldt voor dit onderwerp al jaren. Maar wat is de impact van
36 | www.ict-update.nl
mobiel werken, mobiele toepassingen en het gebruik van apps op de top van de Nederlandse zakelijke markt van dit moment? Sogeti verzocht Keala om hier nader onderzoek naar te doen. In de zomer van 2013 werden 125 interviews uitgevoerd bij grote instellingen uit de top van het Nederlands bedrijfsleven. Er werd gevraagd naar de praktijk rond mobiel werken, mobiele toepassingen en apps; een onderzoek dat duidelijk verder gaat dan analyse van smartphone- en tabletgebruik. Dit artikel in ICT Update bevat de belangrijkste bevindingen. Apps voorop Het zal niemand verwonderen dat blijkt dat organisaties in de top van de Nederlandse zakelijke markt al relatief vaak actief zijn op gebied van mobiele websites en apps. Het hebben van eigen apps loopt zelfs voor op het hebben van een website geschikt voor mobiele apparatuur (zie afbeelding 2). Een verschil dat gezien de bestaande plannen overigens weer snel lijkt te worden teniet gedaan. Business-gedreven Mobiel werken en mobiele toepassingen zijn hoofdzakelijk business-gedreven (zie afbeelding 3). Opvallend >>
ICT UPDATE
1. Is er vanuit de eigen organisatie vraag naar apps?
nee 44%
ja 56%
2. Is men al actief met mobiele website en/of apps? 100
80
Geen apps en ook niet mee bezig: 42,3%
Geen mobiele website en ook niet mee bezig: 41,5%
60 Bezig met ontwikkeling apps: 13,8% 40
20
Bezig met ontwikkeling: 24,4%
Heeft al apps in gebruik: 43,9%
Heeft al mobiele website: 34,1%
apps
mobiele website
0
www.ict-update.nl | 37
mobile enterprise
‘Het duo ‘Bereikbaarheid en ontsluiting’ is de met afstand meest genoemde strategische uitdaging’
is dat de ‘ICT decision makers’ dit beeld delen met de ‘business decision makers’. ICT zal op het gebied van mobiel werken en mobiele toepassingen dus duidelijk een andere rol moeten gaan spelen. strAtegiscHe uitdAgingen Organisaties voorzien overall bekeken voor de komende drie jaar vier, al bijna klassiek ogende uitdagingen op gebied van mobiel (zie afbeelding 4). ‘Bereikbaarheid en ontsluiting’ is daarbij de met afstand meest genoemde uitdaging (gemiddeld 31,9% over bedrijven met en zonder apps). Gevolgd door ‘beveiliging’ (18,4%) en ‘kosten’ (16,4%). Het ‘altijd en overal kunnen werken’
(Het Nieuwe Werken) sluit de top vier van strategische uitdagingen af (15,2%). Het is niet toevallig dat deze meer generieke thema’s bovenaan staan in het verlanglijstje van de grote organisatie. Meer bijzonder is dat mobiel werken, mobiele toepassingen en apps hierbij een centraal aandachtsgebied vormen. Toch zijn er wel essentiële verschillen te noteren in de agenda van organisaties die al apps in gebruik hebben en diegenen die dat niet hebben. Met name beveiliging is dan een punt waar organisaties met ervaring in apps op hameren.•
4. Top 8 belangrijkste strategische uitdagingen voor de komende drie jaar Top genoemde strategische uitdagingen bij organisaties met eigen apps
Top genoemde strategische uitdagingen bij organisaties zonder eigen apps
1. Bereikbaarheid/toegankelijkheid
37,0%
1. Bereikbaarheid/toegankelijkheid
26,8%
2. Beveiliging/security
24,1%
2. Kostenbesparing/beheersbaarheid
19,7%
3. Alijd, overal kunnen werken
14,8%
3. Alijd, overal kunnen werken
15,5%
4. Kostenbesparing/beheersbaarheid
13,0%
4. Beveiliging/security
12,7%
5. Bring your own device
11,1%
5. Ontwikkelen/uitbouwen van apps
7,0%
6. Volledig digitaal werken (papierloos)
9,3%
6. Gebruikmaken van tablets/smartphones
5,6%
7. Integratie vast en mobiel
7,4%
7. Snellere (data)verbinding
5,6%
8. Vergroten klantgerichtheid
5,6%
8. Vergroten klantgerichtheid
4,2%
38 | www.ict-update.nl
ICT UPDATE
3. Is het gebruik van mobiele toepassingen IT- of business-gedreven?
Business-gedreven: 28,8% Organisatie heeft geen apps: 42,4%
Zowel IT- als business-gedreven: 19,2%
Zegt niet: 0,8% Weet niet: 4,0%
IT-gedreven: 4,8%
5. Wie is verantwoordelijk voor de apps in de organisatie?
Business-management 29,6%
ICT-management 40,8% Niemand specifiek verantwoordelijk 17,6%
Algemeen management 10,4%
Zegt niet 1,6%
www.ict-update.nl | 39
mobile enterprise - business case
Gemeente maastricht zet burGer centraal Gemeenten in Nederland zijn al enkele jaren bezig om hun dienstverlening aan de burger te verbeteren. Ook de gemeente Maastricht werkt voortdurend aan het optimaliseren van de service. De implementatie van een Unified Communicationssysteem, afkomstig van leverancier Unify, helpt daarbij in grote mate.
Tekst & fotografie: Paul Teixeira
“Welkom bij de gemeente Valdermond. De persoon die u probeert te bereiken, is momenteel niet aanwezig. Probeert u het later nog eens. Tuut, tuut, tuut.” “Er zijn nog veertien wachtenden voor u, de wachttijd bedraagt momenteel meer dan 60 minuten.” Dergelijke situaties komen de meeste mensen helaas maar al te bekend voor. Nog niet zo lang geleden leek elke gemeente in Nederland wel een onneembaar bastion, waar de burger letterlijk van het kastje naar de muur werd gestuurd. Ook telefonisch. Gelukkig hebben bijna alle Nederlandse gemeenten inmiddels begrepen dat de burger er niet alleen is om de diverse lokale belastingen te betalen. Hij of zij is ook gewoon een klant die snel en efficiënt van de juiste diensten moet worden voorzien. Naar het juiste ‘loket’ Ook de gemeente Maastricht heeft de dienstverlening naar de burger in een hoog vaandel staan. De laatste jaren heeft zij alle zeilen bijgezet om de burger weer centraal te krijgen in het ‘businessmodel’. Met behulp van Unified Communications-oplossingen (UC) van leverancier Unify is de gemeente er tegenwoordig in geslaagd om de bellende burger naar het juiste ‘loket’ te routeren en ook mede daarmee de klantenservice verder te optimaliseren. In de oplossing die Unify aan de gemeente Maastricht leverde, staat het klantcontactcentrum (KCC) centraal. Dit onderdeel van het Unify-product OpenScape UC biedt
40 | www.ict-update.nl
veel functies die voorkomen dat de burger binnen de gemeente telefonisch verdwaalt. Bellers komen binnen via een centraal nummer, waarop een efficiënt keuzemenu te horen is. Zodra de klant een keuze uit het menu heeft gemaakt, wordt het gesprek automatisch gerouteerd. Daarbij houdt het systeem rekening met de status van de medewerker waar het gesprek naartoe zou moeten worden geleid. Leidend bij dat doorschakelen, is de ‘beschikbaarheidsstatus’: iemand kan wel aanwezig zijn, maar in gesprek blijken. Of de ambtenaar in kwestie is om een andere reden niet beschikbaar om direct een gesprek aan te nemen. Het klantcontactcentrum van Unify kan de beller dan verbinden met een andere medewerker. Het systeem is daarbij in staat om te beslissen welke medewerker qua expertise het best in aanmerking komt om de klant te helpen. Is er niemand direct beschikbaar, dan kan het systeem op een ander tijdstip een ter zake kundige gemeentelijke medewerker terug laten bellen. Belangrijk is ook dat de medewerkers zelf onderling kunnen zien wat de status van de collega’s is. Iedere gemeentelijke medewerker is niet alleen per telefoon en e-mail bereikbaar: hij of zij kan ook van de ingebouwde chatfunctie gebruikmaken, zodat snel onderling overleg mogelijk is. Al deze functionaliteit is beschikbaar via een eenvoudig te gebruiken user interface die grotendeels geïntegreerd wordt in het e-mailpakket Outlook van leverancier Microsoft. Verder zijn andere >>
ICT UPDATE
‘Wij willen de burger de beste service kunnen verlenen; met Unified Communications hebben wij daar nu de mogelijkheden voor’
www.ict-update.nl | 41
mobile enterprise - business case
essentiële onderdelen, waaronder de beschikbaarheidsstatus en de bereikbaarheid onder telefoonnummer, ook op mobiele apparaten beschikbaar. GeeN Grote iNvesteriNGeN De gemeente Maastricht heeft ook een verregaand samenwerkingsverband met de buurgemeenten Eijsden-Margraten en Gulpen-Wittem. Voor deze gemeenten is de implementatie van de Unified Communications-oplossing eveneens goed nieuws gebleken. Zij kunnen de deskundigheid en kennis delen met de medewerkers van de gemeente Maastricht, op dezelfde manier als de Maastrichtse collega’s onderling. Verder zijn er geen grote investeringen in hard- en software nodig, omdat de buurgemeenten gebruik kunnen maken van de Maastrichtse voorzieningen (waar de investeringen in de benodigde hardware overigens beperkt zijn gebleven). Unify’s
42 | www.ict-update.nl
OpenScape UC maakt gebruik van een softwarematige telefooncentrale die kan draaien op een standaard pc-serversysteem. De telefooncentrale kan desgewenst ook in zijn geheel in de cloud worden geplaatst, waardoor de gemeente geen investering meer kwijt is voor de aanschaf en het beheer van serverhardware om de UC-communicatie te laten draaien. De gemeenten Valkenburg en Meersen zouden de volgende in de rij kunnen zijn, gezien de positieve ervaringen die bij de samenwerking tussen Maastricht en de andere buurgemeenten zijn opgedaan. Voor zowel Maastricht als de buurgemeenten geldt dat zij slechts betalen voor de gebruikers die zijn aangesloten. Dat zorgt niet alleen voor een kostenbesparing (omdat er geen ruimer communicatie-jasje hoeft te worden aangeschaft dan daadwerkelijk nodig is), maar ook kan er flexibel worden ingesprongen op veranderende omstandigheden,
zegt Enno Soeren, directeur Shared Service Center gemeente Maastricht. “Als wij extra medewerkers moeten inzetten, kunnen wij die heel gemakkelijk zelf via het systeem toevoegen.” Bij eventuele krimp van het aantal medewerkers geldt een korte opzegtermijn van één maand, zodat ook in dat geval nooit teveel betaald wordt. Soeren is niet alleen tevreden met de flexibiliteit en de gebruiksmogelijkheden van ‘zijn’ Unified Communications-systeem. Uiteindelijk zorgt het ervoor dat de burger beter wordt geholpen, zo zegt hij. “Bij de gemeente Maastricht draait alles om de burger en hoe we die de beste service kunnen verlenen. Daar hebben wij nu met Unified Communications de mogelijkheden voor. Bovendien is het nieuwe systeem zo eenvoudig te gebruiken, dat we in een hele korte tijd alle medewerkers hebben kunnen overzetten van het oude naar het nieuwe systeem.”•
COLUMN Bart de Ruijter, CEO en oprichter Metri Group
Hoe wendbaar bent ú?
H
Het woord voor 2014? Wendbaarheid! Wie niet wendbaar is, haakt af. Het gaat er niet om wie het beste is, nee, alleen hij die zich aanpast, zal overleven. Dat zei Darwin twee eeuwen geleden al en De Nieuwe Tijd onderstreept zijn stelling. Een leverancier, met wie wij zaken wilden doen, zette zijn hakken in het zand met de woorden: “Het is duidelijk dat u ons model niet kent.” Wat interesseert mij zijn model? Ik wil een geavanceerde dienst en hij moet die kunnen leveren. Zo simpel is het. Maar wat ik wilde, paste niet in zijn model. Schokkend. Darwin werd wereldberoemd met zijn evolutietheorie. Hierin stelt hij onder meer dat dieren en organismen die het best zijn aangepast aan hun levensomstandigheden overleven en het meest succesvol zijn. Soorten die zich niet aanpassen aan veranderende omstandigheden sterven uit. Dat geldt voor de natuur en ook voor ons economische landschap. Maar niet zo heel veel mensen kunnen dat. We hebben een prachtig huis, twee auto’s voor de deur en dan ineens: crisis. Toch gaan we op wintersport. Want we gingen toch elk jaar? Intussen lopen winkelstraten leeg. De Free Record Shop gaat failliet, cd’s worden online gekocht, net als auto’s. In de fysieke autobranche verandert niets. Het ging toch jaren prima? Als de crisis over is, gaat het weer goed. Dream on! Als de crisis over is, bestaan er geen autodealers meer. En geen reisbureaus. Alles zal anders zijn. Alles verandert. En u? “Het is duidelijk dat u ons model niet kent…” Nee, ik ben niet geïnteresseerd in modellen. Ik ben geïnteresseerd in mensen die de veranderingen aanvoelen. Die meebewegen. Wendbaar zijn. Maar het is allemaal niet eenvoudig. Het is heel lastig voor mensen die al lang in de IT-branche werken, gewend aan een vast salaris en bonussen, om ineens mee te denken over demotie. Veranderen is lastig. Intussen ontslaat uitgever Sanoma vierhonderd man. Die mensen moeten ineens zzp’er worden; klanten binnen halen, administratie bijhouden, acquisitie plegen. Zij die dat kunnen, zullen overleven. Zij wel. Ik durf te stellen dat wendbaarheid, of het gebrek daaraan, hét probleem van vandaag is. Pas u aan. Zie wat er niet meer kan en zie wat de enorme technologische ontwikkelingen allemaal mogelijk maken. Kortom, durf te overleven! Bart de Ruijter
www.ict-update.nl | 43
mobile enterprise
Mobile enterprise is noodzakelijke uitdaging voor organisaties Wie computerchips zegt, zegt Intel. De producten van het bedrijf zijn in een veelheid aan systemen - van ‘klassieke’ pc’s tot laptops, ultrabooks, tablets, smartphones, ultrabooks en 2-in-1 devices – te vinden. De afgelopen jaren heeft de Amerikaanse ICT-gigant in toenemende mate zijn pijlen gericht op mobiele apparaten. Want de toekomst is mobiel, zo stelt het bedrijf vast. Henk van den Eeckhout, team director G500 Accounts bij Intel (verantwoordelijk voor de regio Noord Europa) legt de ‘mobiele visie’ van zijn bedrijf uit. Tekst & fotografie: Paul Teixeira
ICT-concern Intel staat zo’n beetje in de voorhoede als het gaat om technologische ontwikkelingen. Niet alleen worden de computerchips van het Amerikaanse bedrijf in een veelheid aan computersystemen gebruikt: ook mag het bedrijf een stevig aantal nieuwe vindingen en patenten op zijn naam schrijven. Het is niet verwonderlijk dat Intel één van de grootste investeerders in onderzoek en ontwikkeling mag heten. Naar verwachting, gaat Intel in 2014 maar liefst 18,6 miljard dollar in Research & Development steken. Naast de grote inspanningen die Intel zich getroost om nieuwe technologieën te bedenken, houdt het bedrijf ook de vinger aan de pols bij de klanten van zijn klanten. Dat behoeft wellicht wat nadere uitleg: het concern levert zijn producten steevast aan fabrikanten die ze weer verwerken in hun eigen systemen. Die vinden weer aftrek bij consumenten en in de zakelijke markt. Intel houdt echter ook zelf nauwe contacten met grote ondernemingen en non-profit organisaties. Henk van den Eeckhout, team director G500 Accounts, Intel Northern Europe Region: “Wij spreken met hen over hun uitdagingen en wensen als het gaat om ICT. Daar leren wij niet alleen veel van: het zorgt ook voor goede input voor onze onderzoek en ontwikkeling-activiteiten. Ook krijgen wij van hen feedback over onze huidige producten, wat eveneens zeer waardevol is.” Daarnaast biedt Intel hen
44 | www.ict-update.nl
de mogelijkheid om een kijkje in de keuken van het ICT-concern te nemen én worden ondernemingen, zo nodig, met raad en daad bijgestaan. NederlaNd op Nummer vier Van den Eeckhout heeft bij Intel de regio Noord-Europa onder zijn hoede, een goede uitgangspositie om te kijken hoe grote Nederlandse ondernemingen zich verhouden tot hun buitenlandse collega’s als het gaat om de transformatie naar ‘Mobile Enterprises’. Een traject dat volgens hem wel een noodzakelijk iets is, aangezien zowel de eigen werknemers als de buitenwereld (lees: de klantenkring) in toenemende mate mobiele devices en apps toepassen. “Traditioneel gezien, lopen de Scandinavische landen op dat gebied voorop. Daar gaat de acceptatie en adoptie van nieuwe technologie veelal sneller dan in andere delen van Europa. Nederland staat er niet slecht voor overigens. Wij staan, samen met Groot-Brittannië, op de vierde plaats als het gaat om ‘The Mobile Enterprise’.” De Intel-topmanager constateert wel dat er tussen de twee landen onderling de nodige verschillen zijn als het gaat om de adoptie van mobiele technologieën. “In Groot-Brittannië hebben organisaties bijvoorbeeld een ontwikkeling als ‘Bring Your own Device’ (BYoD, red.) heel goed geaccepteerd. In Nederland is dat minder het geval, wat weer het gevolg is van de fiscale regelgeving in ons land: er komen hier al snel vraagstukken op zoals >>
ICT UPDATE
www.ict-update.nl | 45
mobile enterprise
‘Nederland staat, samen met Groot-Brittannië, op de vierde plaats als het gaat om The Mobile Enterprise’
wie uiteindelijk de eigenaar van het apparaat is en of er belasting over de waarde van het apparaat moet worden betaald.” Over het algemeen verkeren Nederlandse organisaties nog in een oriënterende fase, als het gaat om ‘The Mobile Enterprise’, weet Van den Eeckhout. “Zij zijn zich aan het oriënteren op een aantal zaken. Bijvoorbeeld als het gaat om de hardware-component: welke typen mobiele apparaten ga je omarmen en hoe moet de ICT zo worden ingericht dat er op een veilige en beheerbare manier mee valt te werken? Die oriëntatie vindt ook plaats met betrekking tot apps: welke bedrijfsapps mogen op welke manier door wie worden gebruikt en welke restricties zijn er voor privé apps?” vaN twee Naar ééN Een punt van aandacht is bovendien de impact van het grote aantal verschillende devices van werknemers dat ondersteund moet worden. Als een organisatie dat aantal kan terugbrengen is dat zeer welkom. Van den Eeckhout: “De gecombineerde notebook/tablet; de 2-in-1, kan een tablet én een notebook vervangen en de meeste werknemers kunnen dan terug van drie naar twee devices. We denken dat dit een grote vlucht zal nemen en die verwachting is onlangs bevestigd door marktonderzoeker IDC die tweecijferige groeicijfers voorziet voor 2-in-1 devices. Een 2-in-1 draagt niet alleen bij aan de verlichting van het beheer. Toekomstige modellen zullen zowel Windows als Android kunnen ondersteunen en zo’n ‘4-in-1’ zorgt voor nog meer flexibiliteit. Deze gecombineerde notebook/tablets zullen ook nog veel lichter en energiezuiniger worden. Dat maakt ultramobiele toepassingen haalbaar. Ook organisaties die noodgedwongen nog met papier en pen werken omdat een computer te zwaar of te onhandig is, zullen dan een echte mobile enterprise kunnen worden, met alle productiviteitswinst van dien. Denk aan conducteurs en piloten. Op termijn
46 | www.ict-update.nl
zullen ook wearables, zoals slimme brillen, horloges en andere intelligente zaken in het ‘Internet of Things’ gekoppeld gaan worden aan zogenaamde ‘miniatuurcomputers, a la Intel Edison. Deze kunnen moeiteloos op het lichaam worden meegedragen en mogelijk deel gaan uitmaken van een bredere BYOD-bedrijfsstrategie om de onderneming nog mobieler en productiever maken.” CompliaNCe eN seCurity Wat volgens Van den Eeckhout bij vrijwel alle organisaties in ‘zijn regio’ belangrijke rollen spelen als het gaat om de transformatie naar een Mobile Enterprise, zijn de compliancy- en security-vraagstukken. “We worden alsmaar mobieler en productiever, maar dit introduceert meteen een extra uitdaging als het gaat om het beveiligen van al die extra gebruiksvoordelen. Dat komt vaak naar voren als ik met de top van ondernemingen spreek. Op het moment dat je als organisatie jouw medewerkers mobiele devices geeft, dan maak je je als bedrijf in potentie ook kwetsbaarder. Data kunnen zomaar op straat komen te liggen. Je moet daarom goede afwegingen maken: ga ik bijvoorbeeld bedrijfsgegevens in de cloud zetten of wordt de data toch, zij het op beperkte wijze, op de mobiele apparaten zelf gezet? De mobiele transformatie zorgt ook voor uitdagingen op het gebied van identity management (is de persoon die het mobiele device gebruikt inderdaad degene die ik denk dat het is) en content management (wat is de meest actuele versie van een document). Binnen Intel hebben we gekozen voor een model met beveiligingsschillen. Afhankelijk van hun rol, locatie en aard van de werkzaamheden krijgen werknemers toegang tot een of meer van die schillen. Bij dat alles moet een Raad van Bestuur ook nog de eigen doelstellingen, bijvoorbeeld een verhoging van de productiviteit of een groter innovatief vermogen, in het oog houden. Een onderneming zal al dit soort zaken goed moeten laten meewegen bij het uitstippelen van een Mobile Enterprise-strategie. •
iedereen wil flexibel werken. uw personeel vindt hierin zijn eigen weg.
onze mobile enterprise oplossingen bieden uw medewerkers flexibiliteit en altijd en overal een veilige toegang tot uw bedrijfsgegevens. www.t-systems.nl/zero-distance
mobile enterprise - business case
Royal HaskoningDHV combineeRt micRosoft lync met PeteRsconnect In 2012 heeft het toenmalige ingenieursbureau DHV, tegenwoordig Royal HaskoningDHV, in een ‘Big Bang’-operatie twaalf vestigingen in Nederland ontdaan van de klassieke telefooncentrales (ook bekend als ‘PBX’en’). Daarvoor in de plaats kwam Microsofts Unified Communications-product Lync met daarbij PetersConnects Attendant, een softwarematige versie van de professionele bedienpost voor telefonistes. Het leverde Royal HaskoningDHV een verhoging van de productiviteit en een verlaging van de kosten op. Tekst & fotografie: Paul Teixeira
Voor Royal HaskoningDHV is de overgang van de traditionele telefooncentrales naar een andere technologie indertijd ingegeven door een praktische noodzaak, zo zegt Mike van Gemund, projectmanager ICT Innovatie bij het advies- en ingenieursbureau. “In 2011 constateerden wij dat de PBX-systemen in twaalf van onze Nederlandse vestigingen binnen niet al te lange tijd ‘end of life’ zouden zijn. Dat betekende dat zij niet alleen economisch gezien afgeschreven waren, maar ook dat het moeilijk werd om ze goed te blijven onderhouden.” Het bedrijf zag het als een goed moment om ook weer een verdere technologische stap in de toekomst te zetten, zoals Van Gemund het omschrijft. “Wij wisten toen al dat wij er ‘iets’ met Unified Communications-mogelijkheden, zoals instant messaging en de aanwezigheidsstatus van mensen, voor terug wilden krijgen. Wij hadden toen ruwweg twee mogelijkheden. Of wij zouden weer voor een ‘gewone’ IP-telefooncentrale van de bekende merken met daarop een ‘UC-sausje’ gaan, of wij konden gelijk ‘all the way’ voor het Unified Communications-concept opteren.” Na een uitgebreide informatie- en offerteronde hield Van Gemund twee ‘scholen’ over. “Er waren allereerst de traditionele aanbieders van telefoniesystemen, die op IP-gebaseerde centrales in hun portfolio hadden. Daarnaast was er Microsoft die ons wist te melden dat zij met hun relatieve nieuwkomer, Lync, in onze behoeften konden voorzien.” De keuze voor Microsoft Lync werd mede ingegeven door de eenvoud van het
48 | www.ict-update.nl
gebruik, zo zegt Van Gemund. “Wij kregen bijvoorbeeld een demonstratie bij Microsoft van het gemak waarop een contactmoment was op te schalen: eerst de status van de persoon checken, even chatten met hem, vervolgens spraak toevoegen en de desktop delen om zo letterlijk de spreadsheet te zien waar de ander mee bezig is. Desgewenst kon de computerdesktop worden overgenomen en ook op videoconferencing worden overgeschakeld. Dat ging allemaal bijzonder makkelijk, ook dankzij de grafische gebruikersinterface die je al van Microsoft Office-applicaties kent.” Uiteindelijk kregen de verschillende aanbieders, inclusief de leveranciers van traditionele telefoniesystemen, de opdracht mee om in hun offerte Microsoft Lync als basis mee te nemen. “Ook die zogenoemde ‘traditionele leveranciers’ konden daarmee uit de voeten, al kreeg je bij hen wel hybride oplossingen waarbij voor de gewone spraaktelefonie werd omgeschakeld naar hun eigen software. Wij hebben uiteindelijk de keuze gemaakt voor ‘Lync Only’. Het was voor ons een sprong in het diepe: wij moesten voor onze Raad van Bestuur gaan verantwoorden dat wij voor alle communicatie voortaan gebruik zouden gaan maken van software die op een server stond. En dat ook nog van een leverancier waarvan de verschillende softwarepakketten, die ook door de RvB-leden wordt gebruikt, weleens vastlopen. Dat was wel even moeilijk, maar het lukte ons wel om de RvB te overtuigen.” Van Gemund ging daarbij niet over één >>
ICT UPDATE
‘De keuze voor Microsoft Lync werd mede ingegeven door de eenvoud van het gebruik’
www.ict-update.nl | 49
mobile enterprise - business case
nacht ijs: hij zorgde er onder andere voor dat er te rade werd gegaan bij diverse referenties. Professionele bedienPost In 2012 werd de implementatie van Microsoft Lync bij de twaalf vestigingen gestart, in samenwerking met operator KPN en Lync-specialist StartReady. Ook werd meteen de integratie van vaste en mobiele telefonie (via Lync) aangepakt. Het een en ander verliep behoorlijk voorspoedig, aldus Mike van Gemund. Wel stuitte hij op een paar onvolkomenheden van Microsoft Lync (versie 2010). “Zo bleek chef-secretaresse-schakeling in Lync een enorme tegenvaller te zijn. Er bestaat wel een soortgelijke functie in het pakket, maar die voldeed bij lange na niet. Dat is in de eerstvolgende versie, 2013, van Lync overigens aanmerkelijk verbeterd.” Een ander essentieel onderdeel dat bij Microsoft Lync ontbreekt, is een professionele bedienpost voor telefonistes. Bij Royal HaskoningDHV
50 | www.ict-update.nl
kwam daar nog eens bij dat het bedrijf twee blinde telefonisten, eentje in de Amersfoortse vestiging en de ander bij de vestiging in Eindhoven, in dienst had. Beiden maakten voor hun werkzaamheden gebruik van een combinatie van speciale software met zogeheten ‘brailleregels’; de schermout- en –input werd via de brailleregel afgelezen en ingevoerd. Microsoft Lync had ook daarvoor geen goede oplossing. Om zowel de ziende als de blinde telefonistes een professionele bedienpost te kunnen bieden, ging Royal HaskoningDHV-manager Mike van Gemund te rade bij de Nederlandse softwareproducent JDM Software en diens PeterConnects Attendant voor Lync. “Wij kwamen er al vrij snel achter dat JDM een gigantisch marktaandeel had in de markt voor bedienpostsoftware, niet alleen in Nederland maar ook in het buitenland. Dat feit gaf ons al het benodigde vertrouwen. Wij waren de eerste klant voor de Lync-versie van hun software: tot dusver hadden
royal HaskoningdHV in VogelVlucHt In juli 2012 zijn de twee Nederlandse ingenieurs- en adviesbureaus Royal Haskoning en DHV officieel samengegaan. De nieuwe organisatie ging verder onder de naam ‘Royal HaskoningDHV’. Anno 2014 is het een onafhankelijk internationaal advies-, ingenieurs- en projectmanagementbureau dat een omvangrijke en diverse hoeveelheid aan diensten levert in verschillende sectoren. Royal HaskoningDHV is actief op het gebied van assetmanagement, energie, gebouwen, industrie, infrastructuur, luchtvaart, maritiem, mijnbouw, strategie, transport, stedelijke en landelijke ontwikkeling, water management en water technologie. Het bedrijf (omzet in 2012: ruim 704 miljoen euro) telt 100 vestigingen in 35 landen met in totaal 7000 werknemers wereldwijd. Het hoofdkantoor is in Nederland gevestigd (Amersfoort).
zij uitvoeringen van Attendant voor Cisco en Asterisk-telefonie omgevingen. Wel beschikten zij al langer over goede koppelingen met de brailleregel en de bijbehorende software. Die koppelingen waren ook in de Lync-uitvoering aanwezig.” De bewuste integratiefunctionaliteit behoefde nog wel enige fijnafstemming, zo bleek tijdens de implementatie, aldus Van Gemund. “Daar zijn wij uiteindelijk samen met JDM Software en de leverancier van de brailleregels goed uitgekomen. Uiteindelijk draait alles naar tevredenheid. Wij hebben de Attendant-software overigens ook nog tijdelijk, in overleg met JDM Software, ‘misbruikt’ voor onze interne ICT-service desk. Het principe is immers precies hetzelfde: achter één telefoonnummer wil je binnenkomende gesprekken door kunnen schakelen naar verschillende mensen op de afdeling.”•
You’re thinking, onze investeringen in videoconferencing leveren te weinig op. We’re returning... U heeft geïnvesteerd in videoconferencing maar te weinig medewerkers maken er gebruik van. Hierdoor profiteert uw organisatie niet van de beoogde voordelen van effectieve communicatie en tijd- en kostenbesparingen. Laagdrempelige toegang en gebruikersgemak, borging van de beschikbaarheid en pro-actief leveren van support aan de gebruikers zijn essentiële succesfactoren voor videoconferencing. Dimension Data’s wereldwijde Managed Service for Visual Communications helpt u het maximale uit uw video-omgeving te halen. Bezoek onze site www.dimensiondata.com/msvc voor een vrijblijvende ‘How do you meet assessment’ die u helpt bij het bepalen van uw visuele communicatiestrategie.
/msvc
MOBILE ENTERPRISE
Jerry Boezel, managing director T-Systems Benelux
Het Gouden Mobile enterprise-tijdperk breekt aan In tegenstelling tot sommige andere ‘hypes’ in de ICT, lijkt de Mobile Enterprise een trend te zijn die met name wordt ingegeven door de vraag in plaats van het aanbod. Met andere woorden: organisaties voelen de noodzaak om meer en meer in te spelen op de groter wordende rol van mobiele communicatie. “Het is iets wat hun klanten weer verlangen”, stelt Jerry Boezel, managing director Benelux bij ICT-dienstverlener T-Systems, vast. Tekst & fotografie: Paul Teixeira
Het is geen klein kunstje om een grotere organisatie ongeacht de vraag of het nu gaat om profit, non-profit of overheid – van een klassiek model naar een ‘Mobile Enterprise’ om te vormen. Dat is ook de ervaring van T-Systems topman Jerry Boezel. Hij signaleert dat de nieuwe ‘mobiele wereld’ andere eisen stelt aan organisaties. Zowel als het gaat om de interne inrichting en transformatie van de (ICT)processen als de manier waarop de communicatie met de buitenwereld (lees: klanten en andere ‘stakeholders’) verloopt. Die buitenwereld wil nu nog sneller en veelomvattender met een onderneming of overheidsinstantie kunnen communiceren. Waarbij betrekkelijk nieuwe kanalen zoals sociale media (denk aan Twitter of Facebook) een steeds grotere rol innemen. Het luidt ook definitief het tijdperk van de klant in. Die claimt nu daadwerkelijk een centrale plek: het draait voortaan om hem of haar. Jerry Boezel ziet in de praktijk dat er bij organisaties nieuwe business ideeën ontstaan, waar T-Systems op inspeelt met het ontwikkelen van nieuwe concepten als een shop-app, waarmee medewerkers van grote bedrijven hun dagelijkse boodschappen via hun mobiele telefoon kunnen bestellen. Gebruikers hebben de mogelijkheid
52 | www.ict-update.nl
om te browsen in de productcatalogus en kunnen artikelen toevoegen aan hun virtuele winkelmand door een barcode of QR-code. Zij ontvangen de bestelling nog dezelfde dag op kantoor. Dit nieuwe shopconcept biedt voordelen aan alle betrokken partijen – de medewerkers, hun organisaties en de deelnemende retailers. Voor regionale supermarkten en drogisterijen levert de integratie met een virtueel winkelcentrum bovendien een nieuw verkoopkanaal op. Boezel: “T-Systems heeft de lancering van ‘Mall2Go’ voor de tweede helft van dit jaar op de planning staan.“ Nieuwe dieNsteN eN producteN Ondernemingen die succesvol naar een Mobile Enterprise zijn omgeturnd, kunnen hierdoor ook nieuwe diensten en producten via nieuwe kanalen aan de man brengen. “Neem de verzekeringsbranche. Dat is van oudsher een redelijk conservatieve sector. Een klant van ons, SureNow, heeft dit echter doorbroken door zijn dienstverlening – en de achterliggende organisatie – daadwerkelijk mobiel in te richten. Wie nu op de skipiste staat, kan met zijn smartphone ‘op locatie’ nog een ongevallenverzekering afsluiten. Dat geeft hen nieuwe business waar dat voorheen niet of nauwelijks mogelijk zou zijn geweest. En het biedt een ongeëvenaarde vorm van dienstverlening
ICT UPDATE
www.ict-update.nl | 53
MOBILE ENTERPRISE
‘De klant claimt nu daadwerkelijk een centrale plek: het draait voortaan om hem of haar’
naar hun klanten, inclusief het op locatie gebaseerd kunnen verlenen van noodhulp. Dat alles dankzij het toegenomen smartphonegebruik én het feit dat de organisatie daarop is ingericht.” Boezel komt met een ander voorbeeld: “Kijk naar een onderneming als Nike. Met de introductie van de ‘Fuel Band’ (een met de smartphone verbonden en van sensoren voorziene armband, red.) is er niet alleen een nieuwe wereld van gebruikersprofielen en – data voor hen opengegaan. Het heeft er ook toe geleid dat hun klanten Nike op een nog betere manier hebben geïntegreerd in hun leven. Dat versterkt ook de binding met het merk.” Een ware Mobile Enterprise verkleint ook de afstand tot zijn klant en
54 | www.ict-update.nl
toeleveranciers. Juist omdat locatie en tijdstip niet meer als drempels fungeren. “Die ‘zero distance’, zoals wij het noemen, is cruciaal. Wat wij nu aan ontwikkelingen zien, vormen slechts de top van de ijsberg. Er komt een nieuwe golf bovenop de Mobile Enterprise-trend. Dan heb ik het over de machine-to-machine communicatie, ook bekend als ‘the internet of things’. Dan heb ik het over het mobiel houden van klanten in letterlijke zin. Bij sommige autofabrikanten zie je dat al. Die bieden modellen aan die met de dealers communiceren als het gaat om zaken als het doorgeven van storingen of het signaleren van de noodzaak tot preventief onderhoud. Zij zetten hun klanten hiermee centraal, blijven ook erg dicht op die klant zitten én het levert hen in potentie meer omzet op.
Als je dat concept omdraait, dan komt de Mobile Enterprise juist naar de klanten toe toe. Audi is daar een goed voorbeeld van. Sinds begin februari heeft die autofabrikant een virtuele showroom in Berlijn waar klanten via interactive Touchscreens ter plekke hun ideale auto kunnen samenstellen uit miljoenen combinatiemogelijkheden. Of de gewenste configuratie ook daadwerkelijk is te assembleren, wordt vervolgens ter plekke gecontroleerd.” De veranderingen zijn niet alleen merkbaar binnen de organisatie zelf en in de contacten met de klantenkring. De Mobile Enterprise-trend zorgt tevens voor andere business modellen. Jerry Boezel: “De Europese vliegtuigfabrikant Airbus is met T-Systems én een kofferfabrikant een initiatief gestart dat ‘BAG2GO’ is gedoopt.
ICT UPDATE
Hierbij is het streven om de vliegtuigpassagier zoveel mogelijk te ontzorgen als het gaat om zijn bagage. Je neemt allereerst bij BAG2GO speciale, door de fabrikant Rimowa vervaardigde, koffers af. Die zijn zo ontworpen dat zij optimaal in te delen zijn in het laadruim van Airbus-vliegtuigen. Vervolgens zorgt Airbus met enkele andere partners ervoor dat de koffers voor de vlucht thuis worden afgehaald, op het vliegveld worden afgeleverd, worden ingecheckt én door de controle gaan. De reiziger krijgt daarbij steeds te zien, op de smartphone, waar de koffer zich bevindt. Hiermee is een volledige nieuwe dienst met een volledig nieuw ecosysteem van leveranciers geschapen.” ‘real time’ Het is echter niet allemaal Hosanna als het gaat om het veranderingstraject dat moet leiden tot een Mobile Enterprise, weet T-Systems topman Jerry Boezel. Zo moeten diensten en apparaten nog gebruikersvriendelijk en intuïtiever worden gemaakt. En hoe raar het ook klinkt: het kost de nodige tijd, geld en moeite om zaken eenvoudiger te krijgen. Ook ziet hij dat de communicatie met klanten nagenoeg naar ‘real time’ verschuift. Waar vroeger brieven werden gestuurd en telefoontjes werden gepleegd, verlangen klanten meer en meer dat zij per direct een bevredigend antwoord krijgen op hun hartenkreet die via Twitter of Facebook de wereld in wordt gestuurd. Wie die noodzaak tot real time communiceren met zijn klanten veronachtzaamt, kan het gevaar lopen dat er ‘plotseling’ een lawine aan ontevreden geluiden van zijn klanten opdoemt: een Tweet kan immers voor iedereen zichtbaar zijn en daarmee ook daar anderen worden gedeeld. Voor je het weet, is de klacht van één ontevreden klant bijna een uitbarsting van volkswoede geworden. Met alle nadelige consequenties van dien.
Het betekent ook een heroverweging van de ICT-prioriteiten bij organisaties, aldus Boezel. “Het stelt andere, hogere, eisen aan de ICT. Je moet nog flexibeler zijn met het opschalen of juist terugdraaien van zaken als bandbreedte en de beschikbaarheid van applicaties en websites.” Wie dat op de traditionele manier wil gaan doen, bijvoorbeeld door het op piekcapaciteit inrichten van zijn eigen datacenters, wordt geconfronteerd met investeringen die (op zijn zachtst gezegd) redelijk aan de hoge kant zijn. De oplossing schuilt in het virtualiseren van servers en applicaties gekoppeld aan het cloud computing-model, stelt de T-Systems topman. Maar dan wel een ‘cloud-plus-model’. “Het gaat niet alleen om het buiten de deur plaatsen van applicaties en beschikbaarheid. Hoewel dat natuurlijk wel van primair belang is: de cloud-leverancier moet genoeg capaciteit kunnen garanderen in de datacenters én de verbindingen via de netwerkinfrastructuur. Maar het gaat ook om zaken als beheer en optimalisatie. Juist omdat je als organisatie afhankelijker wordt van de ICT en de real time behoeften van klanten, wil je dat soort dingen continu op orde hebben. Dat moet je eveneens met een gerust hart aan een cloud-partij kunnen overlaten.” Een ander belangrijk aspect, zo stelt Boezel, is de ICT-beveiliging. “Denk niet alleen aan het goed afschermen van de bedrijfsdata en het voorkomen van aanvallen op websites. Het gaat ook om de locatie van het datacenter waar de gegevens staan. Je moet de ICT-beveiliging in al zijn facetten idealiter ook bij dezelfde partij kunnen onderbrengen.” uitdagiNgeN voor cio’s De Mobile Enterprise-trend zorgt voor veranderingen bij organisaties, zoveel is duidelijk. Ook voor de CIO heeft het de nodige consequenties, merkt T-Systems-man Jerry Boezel in zijn gesprekken met directieleden van uiteenlopende ondernemingen en overheidsinstanties.
www.ict-update.nl | 55
MOBILE ENTERPRISE
‘Wie nu op de skipiste staat, kan met zijn smartphone ‘op locatie’ nog een ongevallenverzekering afsluiten’
De andere ‘C-level executives’ binnen de organisatie gaan zich bijvoorbeeld eveneens met het ICT-werkterrein bemoeien, om maar eens iets te noemen. “De CIO wordt geconfronteerd met diverse andere uitdagingen. Aan de ene kant moet hij zorgen voor een zo kosteneffectieve ICT-operatie, maar dan wel met een zo hoog mogelijke beschikbaarheid en flexibiliteit. Ook krijgt hij te maken met het feit dat iedereen tegenwoordig een geavanceerde gebruiker van ICT is; van smartphones tot tabletcomputers. En dat zij hun eigen apparaten en applicaties ook voor hun werkzaamheden wil blijven gebruiken. Dat moet dan vervolgens weer in de bedrijfs-ICT worden geïntegreerd op een veilige en robuuste manier. Zonder dat het teveel extra budget kost. Hier kan een CIO veel winnen als hij een andersoortige relatie aangaat met een ICT-dienstverlener, waarbij verder wordt gekeken dan alleen maar het standaardcontract met de gebruikelijke Service Level Agreements. Het is ook op dit gebied tijd voor echte partnerships tussen organisaties en ICT-partijen, waarbij er gezamenlijk wordt opgetrokken om de business te vergroten. Wat mij betreft, is het een goede en noodzakelijke ontwikkeling. Met dank aan de Mobile Enterprise-trend.”•
56 | www.ict-update.nl
ICT UPDATE
‘Mobile Enterprises krijgen te maken met andere, hogere, eisen aan hun ICT’ www.ict-update.nl | 57
mobile enterprise
Alexander Saul, Enterprise Business Unit Director Vodafone Nederland
INTEGRATIE vAN vASTE EN MOBIELE TELEfONIE IS EEN fEIT Tekst: Marco Mekenkamp Fotogafie: Paul Teixeira
Het zijn de wat kleine spelers op de Nederlandse telecommarkt die als eerste kwamen met oplossingen op het gebied van fixed mobile convergence, de versmelting van vaste en mobiele telefonie. Eén van de zaken die het verschil maakt bij een Mobile Enterprise. Maar ook bij de grote operators heeft men niet stilgezeten en zijn er inmiddels goede oplossingen voor de integratie van vaste en mobiele telefonie. Bij een van de grote operators, Vodafone, schoven we aan bij topman Alexander Saul om te vernemen waar zijn bedrijf in dit ontwikkelende landschap staat.
Een korte introductie van onze gesprekspartner Alexander Saul is in deze op zijn plaats. Saul, geboren in Duitsland, werkt sinds april 2013 voor Vodafone in Nederland, maar hij is al sinds 1997 actief in de telecomindustrie. Zijn opleiding zit in de financiële hoek en daarin begon hij zijn carrière in 1997 bij Deutsche Telecom, als controller. Het bleef niet tot die financiële hoek beperkt: diverse sales- en marketingfuncties volgden, zowel op het gebied van consumenten als business-to-business. Van Deutsche Telecom stapte hij over naar een ander bedrijf dat later door Vodafone werd ingelijfd. Sinds 2007 werkt hij uitsluitend in het zakelijke segment, en dus sinds 2013 in Nederland. Hoewel hij Nederlands goed verstaat, gaat het Nederlands spreken hem minder goed af. “Je wordt in een omgeving als hier bij Vodafone, waar de voertaal Engels is, ook niet echt gestimuleerd om Nederlands te spreken”, zo vertelt hij. En een internationale omgeving als Amsterdam, waar je je ook met Engels compleet kunt redden, draagt daar eveneens niet aan bij. Speelveld Maar goed, de ‘taal’ is niet waarvoor we bij Alexander Saul zijn aangeschoven. Het thema waarover we willen
58 | www.ict-update.nl
praten is fmc, oftewel de integratie van vaste en mobiele telefonie. Op welk punt staat Vodafone op dat gebied in Nederland? “Alvorens die vraag te beantwoorden denk ik dat het goed is om eerst even te kijken naar het speelveld waarin wij ons begeven”, zo begint Alexander Saul. “Want er is de afgelopen jaren natuurlijk wel wat veranderd. De tijd van het simpel verkopen van simkaarten is in het zakelijke segment natuurlijk wel verleden tijd. Bij onze klanten zijn er grote veranderingen in de manier van werken. Flexibiliteit is het sleutelwoord, men wil tegenwoordig overal kunnen werken, onafhankelijk zijn van tijd en plaats. Het Nieuwe Werken, zo wordt dat ook vaak genoemd. Je kunt het hier ook bij ons zien: we hebben geen vaste plekken meer waar mensen zitten, de werkplekken zijn flexibel. Een belangrijke trend en daar moesten wij ook op inspelen met passende oplossingen. Welnu, die zijn er.” Netwerk Volgens Alexander Saul is het grote voordeel van Vodafone dat oplossingen om op een slimmere manier de bereikbaarheid te regelen in het netwerk zelf kunnen plaatsvinden. “Wanneer je vaste en mobiele telefonie in het netwerk >>
ICT UPDATE
‘Flexibiliteit is het sleutelwoord, men wil tegenwoordig overal kunnen werken, onafhankelijk zijn van tijd en plaats’
www.ict-update.nl | 59
mobile enterprise
samen kunt brengen, biedt dat enorm veel voordelen. De integratie in het netwerk betekent bijvoorbeeld dat we vast en mobiel kunnen samenbrengen in elke mobiele telefoon. Dat hoeft dus helemaal geen smartphone te zijn; ook op bijvoorbeeld een Nokia 6310 functioneert het. Ik denk dat dit wel een onderscheidend punt is ten opzichte van een aantal andere aanbieders van fmc waarbij zaken via een app geregeld moeten worden. Een nadeel van zo’n app is namelijk dat het geen garantie biedt dat het ook werkt. Er hoeft maar een kleine wijziging in het OS plaats te vinden en er kunnen problemen ontstaan. Dat hebben wij niet, omdat we het op netwerkniveau regelen.” Saul ziet wat dat betreft dan ook een duidelijk verschil tussen operators met een eigen vast en mobiel netwerk (Vodafone, KPN en Tele2) en aanbieders die van andermans netwerk gebruikmaken. “Begrijp me niet verkeerd”, zo benadrukt Alexander Saul, “het is zeker niet zo dat ik vind dat partijen die gebruik maken van een netwerk geen bestaansrecht hebben. Het zijn veelal kleinere organisaties die daardoor heel snel kunnen inspelen op wensen van hun klanten. Zij hebben absoluut bestaansrecht. Echter, en dat is een groot verschil, zij kunnen bepaalde zaken niet op netwerkniveau regelen zoals wij dat kunnen, waardoor hun mogelijkheden toch wat beperkter zijn.” voor iedereeN Op het gebied van fmc biedt Vodafone oplossingen voor het totale bedrijfsleven, van soho- (Small Office Home Office) tot het large enterprisesegment, en alles wat daar tussen ligt. “In de basis heeft het soho-segment dezelfde mogelijkheden als bij enterprise”, laat Alexander Saul weten. “Het komt erop neer dat we voor het soho-segment een aantal functionaliteiten hebben weggelaten die eigenlijk niet zo relevant zijn. Wij brengen dit onder de propositie Express en dat is eigenlijk de kleinere broer van de grote oplossing waarin ook zaken als callcenter-oplossingen en connecties met verschillende crm-systemen zijn opgenomen. Voor het soho-segment zijn die veelal niet noodzakelijk. Wat we daarin dus wel bieden is een volledige integratie van vaste en mobiele telefonie. Veel mensen houden hun mobiele nummer (dat vaak zelfs een privé-nummer is) geheim voor hun zakelijke klanten. Met onze oplossing kan iemand met zijn mobieltje uitbellen terwijl het zakelijke nummer getoond wordt. Maar men kan er ook voor kiezen om bij een bepaald gesprek uit
60 | www.ict-update.nl
te bellen waarbij het mobiele nummer getoond wordt, bijvoorbeeld wanneer men familie of vrienden belt. Daarnaast valt in een webbased omgeving de bereikbaarheid in te stellen. Dat kan overigens ook op de mobiele telefoon. Bij een smartphone kan dat via een app en dat is dus wat gebruikersvriendelijker dan bij een niet-smartphone waarbij dit met het invoeren van codes gaat. Maar op die manier kan je dus regelen dat bijvoorbeeld zakelijke gesprekken na vijf uur ’s middags ergens anders terecht– komen. Dat kan de voicemail zijn, maar ook bijvoorbeeld een collega of een helpdesk.” BuSiNeSS partNerS Om de mogelijkheden van Vodafone bij het bedrijfsleven te brengen werkt de operator daarom samen met business partners. “Wij hebben een paar jaar geleden al het besluit genomen om met business partners te gaan werken. Zij kennen de lokale markt en kunnen daardoor precies inspelen op de behoeftes van een klant. Want daar draait het tegenwoordig om: alleen een simkaart verkopen is echt niet meer van deze tijd. Het gaat om de oplossing die past bij de wensen van de klant.” Op dit moment heeft Vodafone z’n 45 business partners, waarvan ongeveer 10 de meest belangrijke zijn. Toch werkt Vodafone niet uitsluitend via die business partners en is er soms wel eens sprake van een directe concurrentie. “Dat houdt beide partijen scherp”, zo vindt Alexander Saul. “Maar het komt niet heel vaak voor. Immers, onze business partners opereren goed in hun omgeving en over het algemeen zullen zij de klanten bedienen die verhoudingsgewijs wat kleiner zijn. Maar de multinationals zullen veelal rechtstreeks contact met ons onderhouden.” toekomSt Tot slot van ons gesprek vragen we Alexander Saul naar de toekomst. Wat mogen we op korte termijn op het gebied van fmc van Vodafone nog meer verwachten? Hij lacht even. “Daar kan ik natuurlijk niets over zeggen, dat is geheim. Of er is nog niet over besloten.” Maar als hij aan onze gezichten ziet dat we daarmee geen genoegen nemen, zegt hij: “In zijn algemeenheid kan ik natuurlijk wél wat zeggen. De huidige oplossingen zijn veelal op voice gericht. Maar er is natuurlijk meer. Denk aan data, video, chat en dat soort zaken. Het gaat erom dat ook dit wordt geïntegreerd in vast en mobiel. En vanzelfsprekend helpt het 4G-netwerk daar een handje bij.”•
ICT UPDATE
www.ict-update.nl | 61
SERVICE
In het volgende nummer: Secure enterpriSe Met de oprukkende populariteit van mobiele apparaten en de verhoogde noodzaak om met diverse partijen (van toeleveranciers tot klanten) informatie uit te wisselen, komt ook een verhoogd risico voor de bedrijfs-ICT. Het is inmiddels de nachtmerrie van de gehele directie: uit de pers moeten vernemen dat hackers de nog ongepubliceerde jaarrekening online hebben gezet of dat hackers financiële informatie van klanten openbaar hebben gemaakt. Het feit dat alle informatie tegenwoordig digitaal is, betekent ook dat het gevaar van ongeoorloofde toegang tot die gegevens groter wordt. Een volledig waterdichte security is niet te geven zonder de organisatie volledig dicht te timmeren en van de buitenwereld te isoleren. En dat kan evenmin de bedoeling zijn. Zeker in het huidige tijdsgewricht waarin organisaties worden geacht zo toegankelijk mogelijk te zijn via een veelheid aan kanalen. Een zo waterdichte ICT-security lijkt haaks te staan op de gewenste openheid en toegankelijkheid. Hoe kunt de beveiliging van uw ICT toch zo goed mogelijk regelen? Is het iets dat u vooral zelf moet doen of kunt u het beter overlaten aan een gespecialiseerde outsourcingpartner? In de volgende editie van ICT Update wijzen wij u de weg naar het Walhalla van de veilige onderneming.
CeBIT 2014 IT. Business. 100 %. Top IT-beurs en congres gericht op professionals Het laatste nieuws over trends in de digitale wereld Compleet overzicht van leveranciers uit verschillende sectoren Uitgebreid conferentieprogramma van meer dan 1000 uur
10 t/m 14 maart 2014 ▪ Hannover ▪ Germany cebit.com
62 | www.ict-update.nl
New Perspectives in IT Business.
Waar bent u naar op zoek? Naar vaste en mobiele telefonie in één
Voiceworks biedt u de oplossing Voiceworks maakt het nu mogelijk om vast en mobiel te integreren in één telefonieomgeving. Met de mobiele diensten van Voiceworks vormt u uw eigen imago en het beeld dat bij uw organisatie past. Of u nu een vast of mobiel toestel gebruikt, continu zijn dezelfde functies beschikbaar en is uw bereikbaarheid gegarandeerd. Met de mobiele diensten van Voiceworks zijn de mogelijkheden oneindig. Simpelweg; Vast en mobiel in één. Voiceworks, winnaar Gouden FD Gazelle 2013, is de leverancier van het meest stabiele en innovatieve communicatieplatform voor de zakelijke markt. Met vooruitstrevende ICT technieken worden, met ons eigen netwerk en vanuit meerdere gekoppelde datacenters, professionele data-, mobiele- en telefoniediensten geleverd. Neem direct contact op met één van onze adviseurs voor meer informatie. t. 036 - 760 67 00 www.voiceworks.com advies@voiceworks.com