Telecommagazine by Magenta

O N A F H A N K E L I J K VA K B L A D O V E R T E L E C O M M U N I C AT I E E N N E T W E R K E N 28e jaargang ◦ nummer 1 2013 ◦ www.telecommagazine.nl

C L O U D V E RANDE R T TELECOMWAARDEKETE N Interview ◦ TMA-bestuurslid Jan Bruns: ‘Toekomst telecomvak zit in de hogere OSI-lagen’ Technologie ◦ 4G-snelheden op het UMTS-netwerk Uitsmijter ◦ Smart P C het beste van twee werelden?

Cloud

Communications

INTELLIGENTIE VAN GLASVEZEL

O N A F H A N K E L I J K VA K B L A D O V E R T E L E C O M M U N I C AT I E E N N E T W E R K E N 28e jaargang ◦ nummer 1 2013 ◦ www.telecommagazine.nl

C LO U D V E R A N D E R T TE LE C O M WA A R D E K E TE N In te r v ie w ◦ T M A-b e s tu u r s lid J a n Br u n s : ‘To e k o ms t te le c o mv a k zit in d e h o g e r e O SI-la g e n ’ Te c h n o lo g ie ◦ 4 G -s n e lh e d e n o p h e t UM T S-n e tw e r k Uits mijte r ◦ Sma r t PC h e t b e s te v a n tw e e w e r e ld e n ?

Cloud

Communications

Onafhankelijk vakblad over de integratie van netwerken, data- en telecommunicatie. Telecommagazine verschijnt acht keer per jaar en is een uitgave van Channel BV Uitgever Paul Teixeira Redactie-adres Channel B.V. Communicatieweg 1 3641 SG Mijdrecht +31 (0) 20 347 26 70

Hoofdredactie a.i. Paul Teixeira paul@channelbv.nl

Eindredactie

Ferry Waterkamp ferry@channelbv.nl

Medewerkers

Sietse van der Gaast, Pim Bilderbeek, Hans Steeman, Evert Jan Westera

Commercie

U ziet het niet, maar u gebruikt het voortdurend. Het volledig ondergrondse glasvezelnetwerk van Eurofiber. Intelligente netwerken op basis van glasvezelverbindingen zorgen dat u bijvoorbeeld een groen verkeerslicht heeft ter bevordering van de doorstroom van het verkeer, het biedt een alternatieve routering bij files, het lokaliseert nauwkeurig een stroomstoring waardoor deze snel verholpen kan worden en het zorgt dat waterpompen worden aangestuurd voor de juiste druk achter uw kraanwater. Onzichtbaar ligt Eurofiber als onafhankelijke partij aan de basis van onder andere verkeer-, water, en energiebeheer. U merkt er niks van, omdat het werkt. www.eurofiber.nl/intelligentie

Channel B.V. +31 (0) 20 347 26 70

Directie

Fred Schuit fred@channelbv.nl

Art direction

Annette van de Sluis annette@channelbv.nl

Events

Kimberley John

Traffic

Tessa Weitjens

Abonnementen

Als vakblad zijnde, hanteren wij de opzeg-regels uit het verbintenissenrecht. Wij gaan er van uit dat u het blad ontvangt uit hoofde van uw beroep. Hierdoor wordt uw abonnement steeds stilzwijgend met een jaar verlengd. Opzeggen kan via www.aboland.nl, per post of per telefoon. De opzegtermijn is 8 weken voor het einde van uw abonnementsperiode. Als opzegdatum geldt de datum waarop uw opzegging door Abonnementenland is ontvangen. Indien u hierom verzoekt, ontvangt u een bevestiging van uw opzegging met daarin de definitieve einddatum van uw abonnement.

Adreswijzigingen

Adreswijzigingen kunt u doorgeven via www.aboland.nl, per post of per telefoon.

Overige vragen

Overige vragen kunt u stellen op www.aboland.nl of neem telefonisch contact met Abonnementenland op. Telefoon: 0900-ABOLAND (0900-22 65 263, 10 ct/min) Fax: 0251-31 04 05

info@eurofiber.com | 030 - 242 8700

HET BEGINT BIJ GLASVEZEL

Niets uit deze uitgave mag in zijn geheel of gedeeltelijk worden overgenomen of vermenigvuldigd zonder bronvermelding én uitdrukkelijke toestemming van de uitgever. Hoewel deze uitgave op zorgvuldige wijze is samengesteld, zijn uitgever en auteurs niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden of onvolledigheden in deze uitgave. Zij aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van generlei aard, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op deze informatie. Copyright © Channel BV

EDITORIAL

Editorial

Knijp de lijntjes niet af! Het is gek om te zien hoe goede gewoonten en praktijken uit het verleden wijken voor de trends van vandaag. Daar maakte mijn collega Ferry Waterkamp mij attent op toen ik het hoofdredactioneel voor deze editie van Telecommagazine (‘Cloud communications’) aan het overdenken was. Vroeger (u weet wel, toen alles beter was) was het bij bepaalde organisaties – zoals banken en overheidsinstellingen – heel gewoon om voor kritische IT- en Paul Teixeira, telecommunicatietoepassingen een dubbel uitgevoerde hoofdredacteur ad interim paul@channelbv.nl infrastructuur te hebben. U kent ze wellicht nog; de behoorlijk prijzige leaselijnen waar elke financieel directeur elk jaar opnieuw kritische vragen over stelde. “Is dat nou allemaal echt nodig? Weten jullie wat het ons kost?” Anno 2013 is de afhankelijkheid van de ‘lijntjes naar de buitenwereld’ alleen maar toegenomen. Met dank aan het feit dat onderhand alle vormen van communicatie (zowel data als spraak) via het IP-protocol verlopen. En, wellicht nog het meest belangrijke, dan is er ook nog cloudcomputing. Veel organisaties zijn inmiddels overgestapt van het in eigen beheer hebben van allerhande bedrijfssoftware met bijbehorende serverhardware naar het afnemen van software vanuit ‘de cloud’. Hetzelfde geldt voor de opslag van data; in plaats van het telkens weer moeten investeren in eigen storagehardware, wordt er zaken gedaan met een externe partij waar af te rekenen is per gebruikte Giga-, Teraof Pentabyte. Cloudcomputing is de natte droom van elke financieel directeur. Het zorgt immers voor een drastische afname van de investeringen in hard- en software (om maar te zwijgen over de contigenten ICT’ers verantwoordelijk voor zaken als applicatiebeheer). Voortaan zijn de ICT-uitgaven direct gerelateerd aan het gebruik. Overzichtelijk en ook wel zo leuk voor de financiële balans van de organisatie. Er is echter één post die blijft. Sterker nog: die aan belang moet winnen. Ik heb het over de ‘lijntjes naar de buitenwereld’. Als er grotere hoeveelheden data (en spraak) tussen een bedrijf en de diverse cloudproviders gaan, dan is het handig om die lijntjes wat ruimer te hebben uitgevoerd. Ook moet die communicatie-infrastructuur redundant (het liefst via twee verschillende leveranciers met elk een eigen infrastructuur) zijn. En zie ik het bij verschillende ondernemingen misgaan. De financieel directeur (en zijn directiecollega’s) is zo blij met de reductie in het ICT-budget dat de post ‘communicatie-infrastructuur’ gemakshalve ook wordt aangepakt. De lijntjes worden afgeknepen, zullen we maar zeggen. En dat kan bij uitval of storing in de communicatie-infrastructuur dodelijk blijken voor de bedrijfsprocessen. Want als er niet meer met de cloud kan worden gecommuniceerd, dan valt het bedrijf stil, wat ook weer een financiële domper tot gevolg heeft. Wordt u ook geconfronteerd met een overijverige, ‘cloudbezeten’, directie? Dan is het wellicht handig om hen eens op een bierviltje voor te rekenen wat de financiële implicaties zijn van een storing in de communicatie met de buitenwereld. Volgens mij wordt het dan makkelijker om dat budget voor een kogelvrije communicatie-infrastructuur los te krijgen. Succes! Paul Teixeira Hoofdredacteur Vragen, opmerkingen of zomaar een teken van leven? Mail gerust naar paul@channelbv.nl

INHOUD

Special Cloud Communications 6

Cloud verandert telecomwaardeketen

Telecom was ooit ‘cloud avant la lettre’. Het publieke telefonienetwerk met de central office switch was analoog aan de public cloud. De bedrijfstelefooncentrale was de private cloud. Inmiddels zijn de rollen omgedraaid en zorgt de cloud ervoor dat de ‘telecomwaardeketen’ verandert. “Het verbinden van klanten en diensten via een platform is de nieuwe winnende formule.”

Rubrieken 3 Editorial 15 Column Van der Gaast 26 Het laatste nieuws 30 TMA 38 Column Westera

8 Nederlandse cloudmarkt doorbreekt 1 miljard-grens Het gebruik van cloudoplossingen bevindt zich in een enorme groeispurt. “Een toepassing die verrassend hoogt scoort, is cloudtelefonie”, zo stelt onderzoeker Peter Vermeulen van PB7 Research in een blogpost.

Social Enterprise Society – The Essential Lync

10 Niet één server in eigen beheer

6 12

17 SESLync.nl, de ontmoetingsplek voor Lync-kennis!

ICT-specialist Wortell en telecomexpert Reitsma hebben op het gebied van Microsoft Lync de krachten gebundeld. Met Lyncomplete bieden zij een totaalpakket aan met daarin onder andere de Microsoft-licenties, de Lync-implementatie, Nokia-telefoons, simkaarten en databundels van Vodafone, headsets en videovergadertoestellen.

23 Parentix maakt Lync geschikt voor MKB Met Lync+ introduceerde Parentix eind vorig jaar een gehoste vorm van Microsoft Lync waarmee het ook mogelijk is om naar buiten te bellen. “Iets vergelijkbaars was nog niet beschikbaar voor het MKB”, zegt directeur Pieter Gabes van hostingprovider Parentix.

Technologie

Uitsmijter 36 Smart PC het beste van twee werelden? Het geplaagde Microsoft weert zich kranig. In het geweld van de succesvolle marktheerser iPad, en als goede

◦

SESLync.nl is het forum waar vragen worden beantwoord, waar experts hun kennis delen en aanbieders samenkomen. Kortom; samen meer business doen en de BV Nederland helpen met slimmer communiceren.

20 Wortell en Reitsma bieden totaalpakket rondom Lync

In ieder nummer van Telecommagazine zetten we een lid van TMA, de beroepsvereniging voor managers van communicatietechnologie, in de schijnwerpers. Deze maand is dat Jan Bruns, Telecommanager van het Jaar 2005 en nu als penningmeester en programmacommissaris actief betrokken bij TMA.

In de tijd dat de aandacht helemaal op de implementatie van LTE is gericht, is het feit dat de snelheden op het UMTS-netwerk met DC-HSPA flink oplopen, een beetje ondergesneeuwd geraakt. Toch is deze doorbraak zeer relevant, omdat veel van de huidige terminals zonder extra investeringen bij de gebruiker, nu al de hogere snelheden krijgen. Vooral iPhone 5-gebruikers hebben er baat bij.

SES

The Essential Lync

De SES sponsor- en ledenbijeenkomsten voor het komende jaar overzichtelijk op een rij.

12 “Toekomst telecomvak zit in de hogere OSI-lagen”

32 DC-HSPA zorgt voor aanzienlijke snelheidsverhoging

Social Enterprise Society

16 SES Events 2013

Servoy is leverancier van een cloudgebaseerd platform voor de ontwikkeling van applicaties, en daarmee een prominent vertegenwoordiger van de Platform-as-aService (PaaS)-markt. Geen wonder dat het Nederlandse bedrijf zelf volledig ‘in de cloud’ zit. “Practice what you preach”, noemt CEO Jan Aleman het.

Interview

tweede de Android-tablet, probeert men met het nieuwe Windows 8 een plaatsje in de markt van de kapitaalkrachtige klanten te zoeken. De Samsung ATIV XE500T Smart PC is een mooi voorbeeld van een volwaardige Smart PC, een tablet die ook als volwaardige laptop te gebruiken is.

25 4G maakt weg vrij voor cloudtelefonie 36

In 2013 zal duidelijk worden of de telefoniestandaard voor de mkb’er in de cloud ligt. Nu de opkomst van 4G verzekerd is, is het hek van de dam. Trage internetverbindingen gaan het telefonieverkeer over het internet niet meer tegenhouden, dus de weg is vrij voor de mkb’er die op zoek is naar manieren om de telefoniekosten te drukken.

Adverteerdersindex 2 Eurofiber 14 T-Mobile 18 Connexie Casa 22 Channel abonnementen

24 Parentix 35 BlackBerry 39 Samsung 40 Vodafone

redactie@channelbv.nl

www.telecommagazine.nl

◦

CLOUD COMMUNICATIONS

Verbinden via een platform nieuwe winnende formule

De zakelijke markt

Cloud verandert

Voor de digitale werknemer is er nog niet een dergelijk platform. Er is (nog) niet één leverancier of platform die bepaalt hoe de werknemer zijn virtuele desktop afneemt, communiceert, samenwerkt, de planning maakt, zijn agenda raadpleegt, rekenkracht en opslag afneemt. Ook zijn bedrijven, anders dan consumenten, geneigd kwaliteit, privacy, en homogeniteit boven gemak, delen en diversiteit te stellen omdat efficiënt werken en voldoen aan regelgeving dat eisen. Operators en hun partners kunnen zich op dit speelveld nog als zakelijk platform onderscheiden, mits ze haast maken. Maar dan moeten ze wel de nieuwe telecomwaardeketen omarmen.

telecomwaardeketen Telecom was ooit ‘cloud avant la lettre’. Het publieke telefonienetwerk (Public Switched Telephone Network of PSTN) met de central office switch was analoog aan de public cloud. De bedrijfstelefooncentrale (Private Branch Exchange of

PBX) was de private cloud. Inmiddels zijn de rollen omgedraaid en zorgt de cloud ervoor dat de ‘telecomwaardeketen’ verandert, constateert Pim Bilderbeek van The METISfiles. “Het verbinden van klanten en diensten via een platform is de nieuwe winnende formule.”

Door Pim Bilderbeek

Cloudcomputing is van groot belang voor de telecomindustrie. Als eerste, om door middel van cloud de eigen infrastructuur flexibeler te maken. Als tweede, om te kunnen profiteren van de groei van clouddiensten. Vooral dat laatste is belangrijk, want de markt voor traditionele telecomdiensten als spraak en messaging staat onder druk en groei komt voornamelijk uit mobiel internet. Deze druk op traditionele telecomdiensten is in Nederland groter dan elders in de wereld want wij zijn uniek wat betreft telecomspeelveld, scheidsrechter en publiek. Nederland staat hoog op de ICT-ranglijsten (nummer 6 in de wereld volgens ITU). Onze telecomscheidsrechter OPTA is netneutraal. De penetratie, dekking en kwaliteit van vast en mobiel internet zijn zeer hoog. Er wonen zestien miljoen mensen op een klein, plat oppervlak. Die mensen maken bovengemiddeld gebruik van social media en ondergaan momenteel een metamorfose wat betreft hun communicatiegedrag. Waar we vroeger op vaste tijden telefonisch bereikbaar waren via de hoge kwaliteit van de vaste lijn in de privacy van ons eigen huis, twitteren, facebooken, whatsappen en skypen we er nu vrolijk op los. Onze intiemste gedachten voor iedereen zichtbaar, ongehinderd door de kwaliteit van de verbinding en gedreven door het gemak van het moment.

De nieuwe waardeketen De traditionele waardeketen, waar telefonie, tv, internet en spraak zijn gebundeld met netwerktoegang wordt in rap tempo ontbundeld. In plaats van gebundeld als dienst worden telefonie (bijvoorbeeld Skype), tv (bijvoorbeeld YouTube), internet (ontbundelde MDF-aansluiting) en

mobiel (MVNO) als losstaande producten of diensten geleverd. Daar houdt het ontbundelen echter nog niet op. Losstaande producten worden een feature van een groter geheel. Communicatie wordt Chatter in Salesforce.com, tv wordt Telegraaf TV op de Telegraaf-website of Facebook TV op Facebook, internettoegang wordt verkocht als feature van Skype, en mobiel wordt ongezien geleverd bij de Amazon Kindle als whispernet feature. Ook hier stopt het nog niet. Met HTML5 en WebRTC kan een browser communicatietaken uitvoeren zonder dat een app als Skype geladen hoeft te worden. Communicatie is hier een functie van de browser geworden.

Experience roaming Het verbinden van klanten en diensten via een platform is de nieuwe winnende formule voor de digitale consument. Apple, Google, Amazon en Facebook creëren een digitale samenleving waar de platformleverancier bepaalt hoe de consument communiceert, waar hij winkelt, hoe hij betaalt, welke boeken hij leest, welke muziek hij luistert, en ga zo maar door. De kracht van dit ecosysteem zit hem in de experience roaming. Dat wil zeggen dat – bijvoorbeeld – de Apple-ervaring overal gelijk is, mits men maar een Apple-device gebruikt, en dat als de consument een nieuw Apple-device koopt, deze door aansluiting op het Apple-platform en de Apple-cloud direct toegang heeft tot alle diensten die hij al had. Deze ervaringsroaming staat lijnrecht tegenover de netwerkbundeling, roaming en verkokering die de traditionele waardeketen kenmerkt. Telefonie, internet, mobiel en tv zijn daar verschillende ‘operator plays’ (of triple- of multi-plays).

De telecominfrastructuurlaag is het zenuwstelsel van de nieuwe waardeketen 6

◦

Lessen uit de cloud Analoog aan de cloudcomputingwaardeketen, waar de public cloud wordt gesegmenteerd in IaaS, PaaS en SaaS (zie elders in dit blad), bestaat de nieuwe telecomwaardeketen uit een infrastructuurlaag, een platformlaag en een dienstenlaag. De telecominfrastructuurlaag is het zenuwstelsel van de nieuwe waardeketen. De platformlaag is een programmeertool waarmee dit zenuwstelsel kan worden geprogrammeerd. Ook heeft de platformlaag

programmeerbare interfaces richting de dienstenlaag. De dienstenlaag bestaat uit software en geautomatiseerde diensten. Net zoals de consumentenplatformspelers (Apple, Facebook, Amazon, Google) experience roaming leveren door middel van een unieke combinatie van besturingssystemen, applicaties en diensten, moet de platformlaag de infrastructuur en de dienst met elkaar verbinden. Een operator als Telefonica heeft dit begrepen en heeft Telefonica Digital in het leven geroepen als aparte poot die zich richt op de platformen dienstenlaag.

De nieuwe telecomoperator Om de Nederlandse telecomarena goed te bespelen, moet de moderne operator drie teams opstellen die zich op de drie elementen van de waardeketen richten: een infrastructuurteam, een platformteam en een dienstenteam. Het infrastructuurteam is al goed ingevuld. Hier gaat het om betrouwbaarheid, bereik en het verder vervolmaken van het utility- of nutsbedrijvenmodel. Het nieuwe platformteam is er – nog – niet. Hier gaat het om openheid, partnering, verbinden en flexibiliteit. Dit team laat partners innoveren op het telecomplatform. Het nieuwe serviceteam is er ook nog niet. Hier gaat het om relevantie, intimiteit en service-innovatie. Dit team moet niet vanuit het netwerk maar vanuit het platformteam en de gebruikerservaring aangestuurd worden. Ondertussen moeten bestaande communicatiegedragingen en waardeketens in stand blijven en worden onderhouden. De moderne operator zal dan ook meerdere bedrijfsmodellen in de lucht moeten houden. Als eerste zullen de bestaande telco- (retail) en netco- (wholesale) bedrijven moeten blijven bestaan. Daarnaast zal er een platform- (servco) en diensten(webco) bedrijf gevormd moeten worden, zoals Telefonica Digital. Als laatste zal in de infrastructuurlaag een capco (wholesale) en een connectco (retail) ontstaan die ontbundelde capaciteit leveren, zoals bijvoorbeeld BT Openreach dit doet. Het is de taak van de telecom-CEO om deze bedrijfsmodellen tegelijkertijd in de lucht te houden. Het is ook de taak van de telecom-CEO om dit nieuwe team te vormen en de aandeelhouder en de werknemer ervan te overtuigen dat dit de juiste weg is. Dit zal niet eenvoudig zijn maar zal wel moeten, want zoals Cruijff al wist te melden: als je niet kunt schieten kan je ook niet scoren. Ook niet in de telecomarena. ○ Pim Bilderbeek is Partner & Principal Analyst bij The METISfiles.

◦

CLOUD COMMUNICATIONS

Afbeelding 2. The METISfiles heeft ongeveer 140 Nederlandse aanbieders van publieke clouddiensten in kaart gebracht.

Telefonie uit de cloud opvallend populair

Nederlandse cloudmarkt doorbreekt 1 miljard-grens Het gebruik van cloudoplossingen bevindt zich in een enorme groeispurt. “Een toepassing die verrassend hoogt scoort, is cloudtelefonie”, zo stelt onderzoeker Peter Vermeulen van PB7 Research in een blogpost.

Door Ferry Waterkamp

In opdracht van Stichting EuroCloud Nederland voerde PB7 Research enkele maanden geleden de ‘Nationale EuroCloud Monitor’ uit. Hiervoor werden in de eerste helft van oktober 2012 262 IT-beslissers en -beïnvloeders van Nederlandse organisaties ondervraagd. Van de ondervraagde organisaties had 55 procent al een of meerdere cloudoplossingen; per organisatie waren er gemiddeld 2,5 cloudoplossingen in gebruik. Volgend jaar zal het gebruik zijn gestegen naar 61 procent; per organisatie zijn er dan 4,6 cloudoplossingen in gebruik. De penetratie van cloudtoepassingen neemt volgens de respondenten de komende twee jaar met gemiddeld 38 procent per jaar toe. “Wat de groei van cloudoplossingen kenmerkt, is dat deze zich over de volle breedte van alle mogelijke cloudoplossingen lijkt voor te doen”, aldus Vermeulen.

Mobilisering stimuleert SaaS-gebruik Uit de Nationale EuroCloud Monitor blijkt dat op dit moment de meeste bedrijven Infrastructure-as-a-Service (IaaS)-diensten nog aan zich voorbij laten gaan. Meer aandacht gaat uit naar Sofware-as-a-Service, mede met dank aan de toenemende mobilisering. Vermeulen: Afbeelding 1. PB7 Research heeft een ranglijst samengesteld van meestgebruikte SaaSoplossingen. Lijstaanvoerder is ‘mail & messaging’.

◦

“Mobilisering en SaaS hebben elkaar gevonden in een symbiose. De alomtegenwoordigheid van gebruiksvriendelijke apparaten die in kunnen prikken op allerlei bedrijfsapplicaties en gegevens, ongeacht het type apparaat, in zo’n beetje elk zakelijk proces, opent een arsenaal aan mogelijkheden om processen anders in te richten. De veranderingen die we nu zien, van mobiel uren schrijven tot Het Nieuwe Werken, vormen pas het begin.” De ranglijst van meestgebruikte SaaS-oplossingen wordt op dit moment met afstand aangevoerd door ‘mail & messaging’; 25 procent van de respondenten gaf aan deze toepassing uit de cloud te halen. Op een tweede en derde plaats volgen Office-applicaties (17 procent) en documentenverwerking (17 procent). “Een toepassing die verrassend hoog scoort, is cloudtelefonie”, merkt Vermeulen op. Volgens de onderzoeker van PB7 Research is deze hoge positie onder andere te danken aan het feit dat steeds meer bedrijven Skype toestaan om op die manier de internationale telefoonkosten te drukken en om de samenwerking te bevorderen. “De toepassing van cloudtelefonie op een structurele, professionele wijze zal de komende jaren echter vooral sterk toenemen door Het Nieuwe Werken.”

Exitplan ontbreekt Vermeulen is niet alleen maar positief over de ontwikkeling van het cloudgebruik in Nederland. Zo constateert de onderzoeker dat vooral het bedrijfsleven het voortouw neemt in de cloud en dat de overheid een achterstand heeft opgelopen die de komende twee jaar alleen maar groter wordt. “Een extra aandachtspunt voor Nederlandse organisaties is het nadenken over een exitstrategie indien de cloudleverancier niet bevalt of door omstandigheden niet meer kan leveren. Momenteel beschikt slechts 40 procent van de cloudgebruikers over een exitplan, waarbij men vooral naar de datamigratie kijkt (64 procent), maar onvoldoende naar andere technische en niet-technische vereisten om de afhankelijke bedrijfsprocessen continuïteit te bieden.”

Publieke cloud niet te negeren Tijdens het onderzoek van PB7 Research gaf 37 procent van de respondenten aan over een private cloud te beschikken, waarbij het in sommige gevallen ‘slechts’ zal gaan om een gevirtualiseerde omgeving. Hybride cloudcomputing wordt steeds meer realiteit. Het percentage private-cloudgebruikers dat publieke clouddiensten integreert neemt toe van 38 procent nu naar 58 procent over twee jaar. De Nederlandse markt voor publieke clouddiensten is onlangs in kaart gebracht door The METISfiles. Dit onderzoeksbureau voorspelt dat Nederlandse bedrijven in 2006 1,2 miljard euro zullen uitgeven aan SaaS-, IaaS- en Platform-as-a-Service (PaaS)-diensten. Als gevolg van toenemend zakelijk gebruik van financiële, marketing-, communicatie- en collaboratieclouds zal in 2006 734 miljoen euro aan SaaS worden uitgegeven. IaaS en PaaS

blijven duidelijk achter met respectievelijk 308 miljoen euro en 131 miljoen euro in 2016. “De cloud is waar je moet zijn als je op zoek bent naar groei”, zegt analist Pim Bilderbeek van The METISfiles. “De Nederlandse markt voor generieke telecom- en IT-diensten staat onder druk als gevolg van veranderend klantgedrag en de opkomst van nieuwe verdienmodellen. Cloud is zo’n nieuw verdienmodel. Geen enkel zichzelf respecterend ICT-bedrijf kan het zich veroorloven een markt van meer dan 1 miljard euro te negeren.”

Nederlandse cloudaanbieders Hoewel Salesforce.com, Amazon, Google en Microsoft natuurlijk de bekende namen zijn als het gaat om het leveren van publieke clouddiensten, zijn er ook genoeg Nederlandse bedrijven die zich met succes op de publieke cloud hebben gestort. The METISfiles heeft er ongeveer 140 in kaart gebracht, waarvan 77 procent zich in de SaaS-categorie bevindt (zie afbeelding 2). Binnen SaaS is ‘Communications’ met 21 namen de grootste groep. Volgens The METISfiles is de drempel om in deze markt te stappen dan ook betrekkelijk laag. De Nederlandse ‘Online Workspace & Collaboration’-markt is met twintig aanbieders ongeveer even groot. “The METISfiles verwacht dat het aantal Nederlands cloudaanbieders sterk zal groeien, naarmate meer Nederlandse bedrijven de cloud omarmen”, aldus Bilderbeek. “HRM, CRM en documentmanagement zijn in opkomst als categorie. We verwachten dat IaaS, communicatie en online werkplekaanbieders in de toekomst zullen samensmelten tot een bredere infrastructuurcategorie.” ○

◦

CLOUD COMMUNICATIONS

Servoy volledig in de cloud

CEO Jan Aleman van Servoy: “Op het gebied van mobiel wordt de volgende slag geslagen.”

Niet één server in eigen beheer Servoy is leverancier van een cloudgebaseerd platform voor de ontwikkeling van applicaties, en daarmee een prominent vertegenwoordiger van de Platform-as-a-Service (PaaS)-markt. Geen wonder dat het

Nederlandse bedrijf zelf volledig ‘in de cloud’ zit. “Practice what you preach”, noemt CEO Jan Aleman het. Door Ferry Waterkamp

Toch begon Servoy in 2001 met een rij servers die vervolgens werd geconsolideerd binnen een VMware-omgeving. De stap naar de cloud was vervolgens eenvoudig, zo schetst Aleman. Ruim tien jaar na de oprichting is Servoy uitgegroeid tot een wereldwijde speler met veertien vestigingen en heeft het niet één server in eigen beheer. De voor Servoy belangrijkste toepassing die naar de cloud ging, was de in-house gebouwde, cloudgebaseerde ERP-applicatie. “Dit was voor ons een soort testcase”, stelt Aleman. Gaandeweg werd de mailserver vervangen door Google Apps voor mail en documentenbeheer, traditionele telefonie door VoIP en Skype en fysieke vergaderingen en trainingen door GoToMeeting en GoToWebinar. Ook zaken als facturatie werden in de cloud gezet. Tot de volledige tevredenheid van Aleman en de circa honderd medewerkers van Servoy.

Voordelen cloud Voor Aleman zijn de voordelen van de cloud dan ook evident. “Op de eerste plaats kunnen we door het cloudmodel vele malen efficiënter en flexibeler werken. Sinds onze oprichting zijn wij in totaal vier keer verhuisd. Het verhuizen van de technische infrastructuur is meestal de meest complexe uitdaging. Daar heb je in de cloud niet mee te maken. Als er een nieuwe werknemer in dienst treedt, hebben wij binnen vijf minuten zijn nieuwe werkplek op orde. En als een werknemer uit dienst treedt, kunnen alle rechten met één druk op de knop worden ingetrokken.” Ook het thuis en onderweg werken gaat volgens Aleman veel makkelijker nu alle toepassingen in de cloud draaien. “Vijftien jaar geleden was je echt onthand als je voor een paar dagen in het buitenland was; nu merken medewerkers het vaak nog niet eens als ik er niet ben.” Een tweede voordeel dat Aleman noemt, zijn de lagere

◦

kosten. Volgens de CEO realiseert Servoy jaarlijks een kostenbesparing van tussen de 200.000 en 500.000 euro door alle toepassingen uit de cloud te halen. Met name de beheer- en licentiekosten liggen in de cloud aanmerkelijk lager dan voor een on-premise of gehoste omgeving. Ook is volgens Aleman nauwelijks training nodig voor het in gebruik nemen van de cloudgebaseerde systemen, wat eveneens een besparing oplevert. Ook security, wat voor veel ondernemingen het grote struikelblok is om de stap naar de cloud te maken, is volgens Aleman in de cloud veel beter op orde dan in een doorsnee gehoste of on-premise omgeving. “De control freaks kan ik geruststellen: in de cloud heb je veel meer controle dan in een on-premise situatie. Zo hebben systeembeheerders in een on-premise omgeving veelal onbeperkt toegang tot gebruikersdata terwijl ze in de cloud alleen maar een gebruiker kunnen aanmaken of verwijderen. En als medewerkers vertrekken, vertrekken niet de documenten.” Wel is het binnen de cloudomgeving van Servoy mogelijk om bijvoorbeeld documenten uit de cloud naar een privéapparaat te kopiëren, zo geeft Aleman toe. “Maar als je je werknemers niet vertrouwt, waarom heb je ze dan aangenomen?”, zo citeert hij de in 2008 overleden ondernemer en managementgoeroe Eckart Wintzen.

‘De control freaks kan ik geruststellen’

Minpunten Het enthousiasme van Aleman zou je bijna de indruk geven dat Servoy’s ervaringen in de cloud louter positief zijn. Toch is de CEO nuchter genoeg om ook de minpunten te zien. Zo halen de door Servoy gebruikte Google-applicaties voor tekstverwerking en het maken van presentaties het nu nog niet bij de vergelijkbare programma’s van bijvoorbeeld Microsoft. “Daar is echt nog een stap te maken. Daar staat tegenover dat bijvoorbeeld Spreadsheet echt een stuk beter is dan Excel.”

“Ook maken we geregeld mee dat de presentatie- en vergaderapplicaties die we gebruiken er geregeld uit liggen”, vervolgt Aleman. “Dat komt met name het laatste jaar steeds vaker voor. Toch vervelend als je met honderd man klaarzit voor een presentatie.” Volgens Aleman kan de presentatie van cloudgebaseerde applicaties op mobiele devices ook nog een stuk beter. Hiermee raakt Aleman aan een kernactiviteit van

zijn eigen bedrijf. Applicaties die worden ontwikkeld met het PaaS-platform van Servoy draaien zonder beperkingen op ieder willekeurig device, zo is de belofte. “Het uitgangspunt van Servoy daar is ‘fit for purpose’. Applicaties moeten bijvoorbeeld zelf kunnen detecteren hoe groot het scherm van de gebruiker is en de presentatie daarop aanpassen. Als het gaat om de cloud, dan wordt naar mijn mening op het gebied van mobiel de volgende slag geslagen.” ○

◦

TMA INTERVIEW

TMA-bestuurslid Jan Bruns:

‘TOEKOMST TELECOMVAK ZIT IN DE HOGERE OSI-LAGEN’

2005 en nu als penningmeester en programmacommissaris actief betrokken bij TMA. Door Ferry Waterkamp

“De aandacht die je ontvangt is leuk, en bijzonder”, zo blikt Jan Bruns terug op zijn verkiezing tot Telecommanager van het Jaar 2005. “Je wordt ineens onderdeel van een groot netwerk dat je waardeert om je prestatie en benieuwd is naar je mening. Dat neemt niemand je meer af.” De prestatie waar Bruns naar verwijst had alles te maken met het One Network Service Provider (1NSP)-project bij KLM waarvoor hij als programmamanager verantwoordelijk was. “De luchtvaartindustrie heeft in de jaren ’50 aan de wieg gestaan van datacommunicatie”, vertelt Bruns. “Netwerken waren duur en een verlengde van het mainframe. Applicaties werden geoptimaliseerd om met protocollen als ALC, SDLC, X25, AX25 en Type B (telex) te werken. Anno 2001 resulteerde dat in acht verschillende netwerken met verschillende protocollen en leveranciers die ook met KLM-specialisten beheerd moesten worden. Dit leidde tot onacceptabel hoge kosten en het niet kunnen voldoen aan business-innovatie. Als het ons zou lukken om het verkeer over IP te transporteren, dan zou dat een flinke kostenbesparing opleveren.” “Eerdere pogingen om deze puzzel op te lossen waren mislukt, omdat de legacy applicaties al zo lang draaiden dat het ondoenlijk en extreem duur was om die migratie uit te voeren”, vervolgt Bruns. Met het 1NSP-programma werd een nieuwe poging gedaan om de puzzel op te lossen. Alle netwerken, tools, activiteiten en contracten – en de opdracht om het verkeer zodanig te converteren dat het transport over IP zou gaan zonder dat de applicaties een aanpassing behoeven – moesten bij één leverancier komen te liggen. “Omdat het legacy verkeer karakter-based was en dus smalbandig, resulteerde dit in een grote kostenreductie met tegelijkertijd een grotere bandbreedte voor moderne applicaties. Ondertussen is de modernisering van applicaties gestaag doorgegaan, waardoor ooit de noodzaak tot conversie geheel verdwijnt. Dat is een lange-ademtraject.”

Enthousiaste groep mensen De verkiezing voor Telecommanager van het Jaar betekende voor Bruns ook een eerste kennismaking met

TMA. “Door de verkiezing raakte ik betrokken bij een enthousiaste groep mensen met hart voor hun vak; een netwerk van aardige en interessante professionals die oog hadden voor de uitdagingen waar ik dagelijks voor gesteld stond.” Bruns hoefde er dan ook niet lang over na te denken om lid te worden. “Air France KLM is een fantastisch bedrijf en daarbij een gemeenschap op zichzelf, met het risico dat we niet daarbuiten kijken. TMA brengt mij outside-in-kennis en het contact met professionals uit andere branches en organisaties herinnert me er steeds aan, dat er meerdere oplossingen zijn en dat we van elkaar kunnen en moeten leren. TMA houdt me met andere woorden scherp.”

Schaken op meerdere borden Die scherpte is volgens Bruns hard nodig, want de moderne telecommanager moet op ‘meerdere borden tegelijk kunnen schaken’. “De belangrijkste ontwikkelingen sinds 2005 zijn in mijn ogen de enorme groei die mobiliteit heeft doorgemaakt en spraak- en videodiensten over IP. Jarenlang werden we geregeerd door de wall-outlet en de kabel. Dat maakte telecom en met name spraak als iets wat je in je eigen gebouw kon doen en daar was de telecommanager de baas. Met mobiele devices en moderne netwerken regeert de markt. Dat vraagt om andere skills. De traditionele telecommanagers is een aanbieder van diensten waar anderen hun voordeel mee kunnen doen. De moderne telecommanager ziet opportunities en springt in het gat. Hij luistert naar zijn klanten en anticipeert op hun behoefte.” “Binnen TMA hebben we al jaren gezocht naar een andere naam en beschrijving voor het vak”, besluit Bruns. “Telecommanager dekt niet meer de lading. TMA is een beroepsvereniging voor communicatietechnologie in de breedste zin des woords. Dat is een hele mond vol, maar schetst wel de toekomst. Net zoals het OSI-model heeft communicatietechnologie meerdere lagen. De onderste lagen zijn noodzakelijk, maar zijn niet het speelveld van TMA-leden. De toekomst van het vak zit in de hogere OSI-lagen ! ○

‘TMA is een beroepsvereniging voor communicatietechnologie in de breedste zin des woords’ 12

◦

Waarom

C OLUMN VAN DER GAAST n

Cloudbusting

Flex Bedrijfsbundels? Geen verrassingen.

Daarom!

T-Mobile Shop – t-mobile.nl/zakelijk – 0800 - 7700000 – T-Mobile Business Partners

Sietse van der Gaast

Sietse van der Gaast (sietse.vandergaast@stratix.nl) is consultant bij Stratix.

Werken in de ‘cloud’ biedt onmiskenbaar veel voordelen voor veel ondernemingen. Via het internet zijn vooral voor middelgrote en kleinere bedrijven zoveel standaardoplossingen bereikbaar dat het veel minder logisch is om zelf weer helemaal het wiel uit te vinden. Cloudoplossingen passen heel goed in het ‘nieuwe werken’ want er is in de meeste gevallen vanaf thuis, ‘onderweg’ of zelfs op bezoek bij een klant of leverancier heel goed mee te werken. De data staan ergens op een veilige plek in de cloud, en dat betekent dus meer garantie voor continuïteit: zelfs bij uitval van bedrijfsvestigingen kunnen nog heel wat zaken gewoon doorgaan omdat mensen vanaf een andere plek gewoon hun data kunnen bereiken. Schaalgrootte en standaardisatie zorgt ervoor dat de rollen van de verschillende spelers in de cloud efficiënt zijn ingericht: multi-purpose netwerken, eindgebruikersapparatuur en alle besturingssystemen en transmissie- en signaleringsprotocollen daartussen, zijn zodanig algemeen geworden dat (andere) partijen zich puur kunnen richten op het aanbieden van storage of applicaties over het – in principe wereldwijde – internet. Tot zover het algemene succesverhaal, want de voor de hand liggende succesfactoren vormen tevens de achilleshiel van de cloud. Want weet u eigenlijk hoe uw cloud er in de praktijk uitziet? Vraagt u zich bij uw gegevens nooit af, net als bij uw kinderen als ze uit het zicht zijn, waar ze eigenlijk uithangen, wat ze daar doen, wie daar bij kan en wie zich met hen bemoeit? Het gemak waarmee in de cloud voor heel weinig geld van alles mogelijk is, maakt het voor met name kleinere bedrijven lastiger om zelf nog wat expertise te behouden op het gebied van telecom en ICT, en daarmee wordt het voor deze bedrijven ook steeds lastiger om in te schatten wat wenselijk en onwenselijk is. U hoeft niet meer na te denken over hoeveelheden data, efficiency in de verwerking ervan, invloed van latency in het netwerk, enzovoorts. Maar daarom kunt u als er iets wat minder goed gaat dan ook minder snel inschatten wat de bottleneck vormt in de hele keten. En het gaat niet alleen om de technologische en bedrijfsmatige processen rond dataopslag, dataverwerking en dataverzending, maar ook om bijvoorbeeld zaken als veiligheid, beschikbaarheid en consistentie van data. Inmiddels beseffen de meeste mensen al wel dat veel opgeslagen data persoonsgegevens bevatten en dat die niet zomaar achteloos in de cloud kunnen worden gezet zonder na te denken over bijvoorbeeld de Nederlandse, maar ook buitenlandse wetgeving op dat gebied. Dit geldt helemaal als u niet zeker bent waar uw data worden opgeslagen of verwerkt. Nederland? De VS? Oost-Europa? China? Uw gegevens bevatten wellicht informatie over bedrijfskritische processen of innovaties, die u niet met iedereen wilt delen. Ook kan het zijn dat u zonder dat u het beseft en geheel per ongeluk illegaal bezig bent. Bijvoorbeeld doordat uw cloudapplicaties en cloudstorage zich in een land bevinden met andere copyrightwetgeving. Wat hier toegestaan of gedoogd wordt kan in het buitenland wellicht risicovol of illegaal zijn. En dan natuurlijk de vraag: hoe krijg ik de data weer uit de cloud? In mijn werk maken we af en toe gebruik van verschillende vormen van scenariodenken. Een van die vormen bevat onder andere het uitgangspunt dat je het vermogen tot anticiperen en reageren kunt vergroten door je een zeer ongewenste (en op het eerste gezicht zeer ondenkbare) situatie in de toekomst voor te stellen en dan door middel van ‘backcasting’ een scenario te ontwerpen vanaf het heden naar deze ongewenste situatie in de toekomst. Dit scenario dient dan te bestaan uit stapjes die op zich elk nog wel voorstelbaar zijn. Met die achtergrond denk ik wel eens: hoe kunnen we verzekeren dat de cloud van nu niet hetzelfde blijkt te zijn als de financiële wereld in de jaren ’90? Natuurlijk loopt deze vergelijking spaak en zal het zo’n vaart allemaal niet lopen, maar er zijn opvallende overeenkomsten: we laten ons verblinden door onmiskenbare voordelen van proposities die we steeds minder begrijpen en worden mogelijk afhankelijk van maar een paar internationale partijen. Net zoals toen zijn nu heel veel schijnbaar verschillende producten uiteindelijk zeer met elkaar verweven. Zoveel applicaties en datacentra zijn er nou ook weer niet. Wat gebeurt er bijvoorbeeld als de grootste wereldwijde speler op dit gebied failliet gaat en uw data in de cloud toch niet meer zo veilig staan? Een databankenrun? Zal deze speler dan met overheidsgeld overeind worden gehouden omdat inmiddels duidelijk is dat de geleverde diensten essentieel zijn voor de maatschappij, een systeemcloud als het ware? Gelukkig, dit is allemaal slechts satire. We kunnen rustig gaan slapen, de kans dat in de toekomst uw data onbereikbaar worden of op straat liggen is natuurlijk veel kleiner dan de kans dat we nu in een dubbele economische crisis zitten. Of toch niet?

◦

SOCIAL ENTERPRISE SOCIETY

SES Events 2013

SESLync.nl, de ontmoetingsplek voor Lync-kennis!

Social Enterprise Society

SES Sponsor- en ledenbijeenkomst De opbouw van een community als de Social Enterprise Society is een interactief proces waarbij we graag iedereen – maar zeker de sponsors en leden – zeer nadrukkelijk willen betrekken. Twee keer per jaar vindt er een speciale bijeenkomst plaatst voor sponsors en leden.

Wanneer: 14 maart 2013/najaar 2013 Waar: Hoofdkantoor Microsoft Voor wie: sponsors en leden

De Social Enterprise Society stelt partners in staat bij te blijven, expert te zijn rondom complete Lync-oplossingen en connecties met leveranciers en klanten op te bouwen.

SESLync.nl is het

forum waar vragen worden beantwoord, waar experts hun kennis delen en aanbieders samenkomen. Kortom; samen

SES

The Essential Lync

meer business doen en de BV Nederland helpen met slimmer communiceren.

Lyncen Een van de doelstellingen van SESLync.nl is om partners met elkaar en met klanten te verbinden. Via SESLync. nl weten partners wat er op de markt is, kunnen zij hun expertise rondom Lync-oplossingen met elkaar delen, connecties leggen met leveranciers en klanten goede aanbiedingen doen.

Syncen

SES Lync Summer Fair Lync Summer Fair is een beknopte informatiedag over Lync, speciaal voor sponsors, leden en eindgebruikers. De Lync Summer Fair vindt plaats in de vorm van een kleine expo in combinatie met break-outsessies. Wanneer: woensdag 12 juni 2013 Waar: Inn Style, Maarssen Voor wie: sponsors, leden en eindgebruikers

Met SESLync.nl kan men slimmer samenwerken. Resellers en partners kunnen elkaar aanvullen met kennis, kunde en elkaars expertise gebruiken. Via de Social Enterprise Society kunnen partners samen uitdagingen oplossen, in plaats van zelf nieuwe experts te werven, trainen, certificeren en praktijkervaring laten opdoen. Resellers kunnen sneller schakelen door maximaal gebruik te maken van bestaande kennis en actief met andere specialisten drempels wegnemen en kansen benutten.

Account Gebruikers kunnen via hun social media account (LinkedIn, Twitter of Facebook) aanmelden op SESLync.nl. Voordelen van deze koppeling zijn: •

SES Lync Day Lync Day is de grote informatiedag die bedoeld is voor bedrijven die klaar zijn voor een nieuwe kijk op bedrijfscommunicatie. Bedrijven presenteren hun oplossingen voor de Social Enterprise. Presentaties van bedrijven, gebruikers én een expo geven de bezoeker een goede gelegenheid om zich te oriënteren op de mogelijkheden van Lync voor het bedrijf. Wanneer: december 2013 Waar: Spant! Bussum Voor wie: sponsors, leden en eindgebruikers

◦

•

Een betere beveiliging tegen hackaanvallen. Doordat de verificatie gaat op basis van het social media-profiel heeft de SESLync.nl geen wachtwoorden van de gebruikers. Gegevens van de zakelijke professional zoals die zijn opgenomen in het gekozen social media-profiel zijn direct zichtbaar. De gebruiker kan deze gegevens zelf aanpassen en aanvullen. Men hoeft geen basisgegevens meer in te vullen. Dankzij de koppeling met social media-accounts voorkomen we anonieme ongewenste reacties van gebruikers.

Forum Via het forum kunnen gebruikers berichten plaatsen, bevindingen achterlaten en hulp vragen aan andere SES-leden en zo direct met elkaar in contact komen. Dit gaat via de e-mailadressen die niet zichtbaar zijn voor anderen. Als gebruiker is het mogelijk een onderwerp aan te maken. Dit onderwerp is vervolgens direct vindbaar via Google en Bing. Reacties op dit onderwerp komen automatisch in de mailbox van de gebruikers terecht die zich op dit onderwerp hebben geabonneerd. Zo kun je als gebruiker op de hoogte blijven over bepaalde onderwerpen. Naast het aanmaken van onderwerpen en reacties geven is het mogelijk foto’s, Word-documenten, pdf-bestanden en whitepapers te delen.

◦

-26.02.2013Connexie Casa tijdens MWC 2013

SOCIAL ENTERPRISE SOCIETY

Kort nieuws Social Enterprise Society

SES

The Essential Lync

BRAIN FORCE levert Lync Appliance StartReady

Kom tijdens het MWC 2013 naar Connexie Casa! Gaat u dit jaar ook weer naar het Mobile World Congress in Barcelona? Channel BV organiseert tijdens het MWC 2013 op dinsdag 26 februari a.s. voor de tweede keer het evenement Connexie Casa. Connexie Casa is de ultieme manier om na een lange beursdag informeel te ontspannen en bij te praten met uw vertrouwde telecomrelaties en collega’s. Er zijn volop tapas, drankjes, muziek (Hollands en Spaans) en gezelligheid! Mis deze jaarlijkse feestelijke netwerkborrel niet en kom naar ons Spaans/Hollandse Connexie Casa! Locatie: Gran Foc - Carrer de Roger de Llúria, 23, 08010 Barcelona. aanmelden: Ga naar www.connexiecasa.nl en reserveer nu uw toegangskaart.

BRAIN FORCE heeft een strategische overeenkomst gesloten met StartReady en neemt de Lync Appliance op in het portfolio. Deze appliance is geschikt voor bedrijven met meer dan 250 gebruikers. BRAIN FORCE is een zakelijke ICT-dienstverlener, die organisaties ondersteunt bij het optimaliseren van hun ICT- en cloudinfrastructuren met als doelstelling de productiviteit te verhogen. Tot op heden had BRAIN FORCE wel al licenties voor Lync in huis, maar zocht het nog een implementatiepartner om het programma eenvoudig en goed uit te kunnen rollen naar eindgebruikers. Deze rol pakt StartReady op.

Parentix is in control Applicatiehostingspecialist Parentix, dat onder andere Lync als een gehoste oplossing biedt, heeft een ISAE 3402 type II-verklaring ontvangen, de internationale auditingstandaard voor serviceorganisaties. De ISAE 3402-verklaring geeft aan dat een serviceorganisatie, ‘in control’ is en de eventuele (beveiligings-) risico’s goed beheerst. Parentix is al vele jaren gecertificeerd volgens de norm ISO/IEC 27001 voor informatiebeveiliging. Steeds vaker vragen klanten om een aanvullende verklaring met nog meer zekerheid. Deze wordt nu gegeven door middel van de behaalde ISAE 3402 Type II-verklaring.

Snom introduceert Lync-desktoptelefoons Het Duitse snom technology, een ontwikkelaar van IP-desktoptelefoons en communicatie-oplossingen, presenteerde eind januari tijdens ITEXPO East 2013 in Miami een reeks zakelijke telefoons die volledig interoperabel zijn met Microsoft Lync. Met de snom 760, 720 en 710 biedt de Duitse fabrikant bedrijven drie betaalbare ‘full-featured’ IP-telefoons. Waar de 760 is ontworpen voor de meest veeleisende gebruikers binnen bedrijven is de 710 een instapmodel die breed kan worden ingezet binnen ondernemingen. De 720 is meer bedoeld voor de zogenoemde ‘information-driven knowledge worker’.

Locatie: Gran Foc Barcelona sponsors Connexie Casa:

Datum: dinsdag 26 februari 2013

. Tijd: van 17.00 tot 21.00 uur

Managed-IT koppelt telefooncentrale Voipro aan Lync IT-dienstverlener Managed-IT uit Nieuwegein heeft een oplossing voor het mkb ontwikkeld waarbij de online hosted voice-telefooncentrale van Voipro is gekoppeld aan Microsoft Lync. Het midden- en kleinbedrijf beschikt hiermee via een hybride dienst over alle functionaliteiten van een telefooncentrale, in combinatie met faciliteiten als chat, videoconference en het delen van een desktop binnen Microsoft Lync. De geïntegreerde totaaloplossing is volledig online en schaalbaar. Gebruikers kunnen vanaf elke locatie met internet toegang verkrijgen. Dit maakt het voor thuiswerkers en flexplekken een ideale oplossing. Gebruikers kunnen direct toegevoegd of verwijderd worden.

◦

SOCIAL ENTERPRISE SOCIETY

Lyncomplete bespaart tijd en kosten

Wortell en Reitsma bieden totaalpakket rondom Lync

Social Enterprise Society

SES

The Essential Lync

Lync-implementatie, Nokia-telefoons, simkaarten en databundels van Vodafone, headsets en videovergadertoestellen. “Alles zit erin, zonder verrassingen”, zegt algemeen directeur Bart Visser van Reitsma.

Door Ferry Waterkamp Commercieel directeur Luc Joziasse van Wortell (links) en algemeen directeur Bart Visser van Reitsma.

“Lync wint heel hard terrein binnen de werkomgevingen van onze klanten”, stelt commercieel directeur Luc Joziasse van Wortell. Lync is het grootste en snelstgroeiende communicatieplatform ter wereld. Nederland staat bovendien op nummer 1 als het gaat om de groei van Lync, zo maakte Microsoft in december 2012 bekend tijdens de eerste editie van de ‘Lync Day’ in Spant! te Bussum. Volgens Joziasse staat er dan ook ‘iets moois’ te gebeuren. “Communicatie gaat een ander decennium in. Het is niet alleen telefoneren, of alleen chatten; het gaat om geïntegreerde communicatie.” Om dat goed te laten verlopen heb je naast een stabiel communicatieplatform bijvoorbeeld ook betrouwbare verbindingen nodig. “Je hebt de infrastructuur nodig om met elkaar te connecteren.”

Uniform communicatieplatform Wortell heeft van oudsher vooral ervaring met het communicatieplatform. Die ervaring gaat terug tot 2000 toen Wortell werkte met Exchange Messaging Services, het platform dat via Live Communications Server en Office Communications Server uiteindelijk evolueerde tot Lync, zo schetst Joziasse. “Lync is uitgegroeid tot het uniforme communicatieplatform voor chatten, bellen, videovergaderen, content delen, waar ook ter wereld.

◦

Als ik in Hongkong mijn apparaat openklap, komen mijn 020-telefoontjes gewoon binnen. En dat met een hoge spraakkwaliteit. Ook kan ik vijf 1080p HD-streams tegelijkertijd ontvangen.” Met de introductie van een nieuwe Lync Mobile-client later dit jaar zal de mobiele telefoon ook steeds vaker worden gebruikt om te bellen over het Wifi-netwerk, zo voorspelt Joziasse. Het belang van een stabiel datanetwerk neemt daardoor nog verder toe, en dat is nu precies de expertise van Reitsma. “Wij zijn sterk in het bedenken, leveren en beheren van connectiviteit”, zegt Bart Visser, algemeen directeur van de telecomexpert. “Daarnaast zijn we wereldkampioen in het ervoor zorgen dat devices het blijven doen, dat de juiste simkaart erin zit, dat de juiste services beschikbaar zijn... Wij zien onszelf als een ‘full-serviceorganisatie’ rondom connectiviteit.”

“Als je als klant zelf al die bouwstenen moet gaan uitzoeken, is dat gigantisch complex”, vult Joziasse aan. “Het begint al bij de licentie, waarvan de kosten afhankelijk zijn van de licentiepositie bij Microsoft. Daarna heb je de toestellen nodig, de headsets, de videoconferencingtools, en zaken zoals simkaarten, mobiele telefoons en tablets om met mensen buiten je organisatie te connecteren. De complete lijst is echt super lang.” Voor klanten een tijdrovend proces om alle componenten bij verschillende leveranciers af te nemen. “Je krijgt verschillende partijen over de vloer en als klant zit je daar tussenin.” “Met Lyncomplete ben je bovendien een stuk voordeliger uit dan wanneer je alles los moet aanschaffen”, vervolgt Joziasse. Visser: “Wij bieden Lync aan tegen een prijs per medewerker en die is inclusief zaken als device, verbinding, simkaart, licentie en beheer.”

Bouwstenen verzameld

Eén geheel

Toen Wortell en Reitsma elkaar steeds vaker tegenkwamen bij Lync-klanten was het besluit snel genomen om de handen ineen te slaan. Het resultaat is ‘Lyncomplete’, een totaal Microsoft Lync-pakket waarin alles zit wat nodig is om aan de slag te gaan met Lync. Visser: “Wij bieden alles aan onder één TCO, in één sheet. Alles zit erin, zonder verrassingen.”

Per klantvraag wordt gekeken wat de meest ideale communicatie-architectuur is en wie de lead neemt in het implementatieproces. Voor het vaststellen van de ‘ideale communicatie-architectuur’ en de daaraan verbonden kosten hebben Wortell en Reitsma een scan ontwikkeld. Na het uitvoeren van deze scan kan een roadmap richting Lync worden opgesteld.

Wortell en Reitsma hebben inmiddels de eerste Lyncomplete-pojecten met succes uitgevoerd en opgeleverd. “Binnen die projecten zitten we meteen al in de designfase met elkaar aan tafel”, vertelt Visser. “Daardoor kom je niet achteraf tot de conclusie dat de bandbreedte niet klopt of dat er nog dataverbindingen nodig zijn. Tijdens de voorbereiding, de implementatie en het uiteindelijke beheer treden we echt op als één partij waardoor de klant ook één aanspreekpunt heeft en er nooit meer discussie kan ontstaan tussen de partijen. We benaderen het communicatieplatform en het datanetwerk als één geheel.” ○

‘ We zitten meteen al in de designfase met elkaar aan tafel’ ◦

Speciale abonnementen aanbieding es azin

ag 4 m r maar voo - i.p.v. , 200 5,€ ChannelConnect 38 € Hét platform voor business partners

Nu vier magazines per maand voor maar €200,- i.p.v. €385,-

Connexie Magazine

Het grootste telecomblad van Nederland! Connexie Magazine is hét vakblad in de telecombranche en signaleert en beschrijft trends in innovatieve telecom- en netwerktechnologie en is een referentie voor het management.

ChannelConnect houdt directie, management en verkoop met een kritische kijk en journalistieke benadering op de hoogte van nieuws uit het veld van ICTdistributie.

onnect

annelC

t Connec

gave van

is een uit

Channel

Nummer

4 | juni

2012 Ch

Security

4 van de 5

klanten vragen om het merk APC

ChannelConnect | Nummer 5 | september 2012

Chan

nnect

nelCo

mer | Num

Een slimme manier om door te groeien

2012 4 | juni

Een betrouwbare en efficiënte energievoorziening is onmisbaar voor bedrijven. U wilt dan ook het nieuwste van het nieuwste kunnen leveren. Zodat u aan de steeds hogere eisen van organisaties kunt voldoen. APC™ by Schneider Electric™ biedt het meest uitgebreide en geavanceerde portfolio van producten en diensten dat aansluit op alle behoeften van uw klanten. Hiermee kunt u uw verkopen fors verhogen.

Uitgebreide oplossingen voor energie en koeling: Racks

Systeemkasten met moderne systemen voor koeling, stroomverdeling en kabelbeheer voor netwerktoepassingen in ICT-omgevingen.

Rack PDU

Oplossingen voor iedere uitdaging Of het gaat om de energiekwaliteit en -beschikbaarheid of koeling ... bedrijven zoeken naar oplossingen die betrouwbaar en efficiënt zijn. En uiteindelijk de kosten terugdringen. Dat kan met onze kwalitatief hoogwaardige kwaliteitsproducten en -diensten. Hiermee kunt u inspringen op de directe uitdagingen waar uw klanten voor staan. Niet alleen nu, maar ook in de toekomst.

Stroomverdelers die de energietoevoer naar afzonderlijke uitgangen beheren en het totale energieverbruik bijhouden.

Beveiliging en omgeving

Beschermt ICT-apparatuur tegen fysieke dreigingen.

Kabelbeheer

Een marktleider als partner

7,. €8 t.w.v jaar per ities d 11 e

Uitgebreid aanbod van accessoires voor het beheer van uw energie- en datakabels in een rackomgeving.

5,. €9 t.w.v javaSrodhi perRaji ties i 8 ed

APC is al sinds 1984 leverancier van betrouwbare apparatuur. Wij maken deel uit van het wereldwijde netwerk van Schneider Electric, dé specialist in energiebeheer. We ondersteunen onze klanten bij het aanpakken van al hun uitdagingen en vraagstukken op het gebied van energie-efficiency: van rack tot rij en van ruimte tot compleet gebouw. Daarom bent u als partner van APC by Schneider Electric klaar voor de uitdagingen van morgen.

APC participates in the Cisco® Developer Network Programme.

am Mic bij.. ager Ingr Sales Man de koffie Schrijf u nu in voor het Channel Partner-programma 82 Op ndam, General Duij Hat ord Stefan van APC by Schneider Electric. elux, Red het wo 21-06-12 ler aan nager Ben U krijgt een GRATIS exemplaar van de APC-white paper #18, 40 Dea ware ntry Ma ‘‘The Seven Types of Power Problems’ en maak kans op een iPad 2! Cou Agile Soft General Manager, Kaspersky Lab Benelux and Nordic artikel ma Kijk voor meer informatie op www.apc.com/promo en gebruik key code 22213p 15 The tie

Virtualisa

©2012 Schneider Electric. All Rights Reserved. Schneider Electric and APC are trademarks owned by Schneider Electric Industries SAS or its affiliated companies. All other trademarks are property of their respective owners. www.apc.com • 998-3124_NL_B

.indd

cover+4mm

Martijn van Lom

12 Thema artikel

Mobile Device management

22 Thema artikel HP CloudAgile

10:45

86 Op de koffie bij.. Sander Nieuwstraten, Managing Director, Westcon Security

Cover+5mmrug.indd 1

30-08-12 16:56

Channel_Connect_NL_22213p.indd 1

ICT Update

Verenigt ict-vraag en aanbod op directieniveau ICT Update is het managementplatform in telecom en it in Nederland en België en voorziet lezers van strategische informatie.

2012-08-20 17:05:01

Telecommagazine Het blad dat diepgang, praktijk en trends combineert

Telecommagazine geeft inzicht in de wijze waarop telecom- en netwerktechnologieën kunnen bijdragen aan de effectiviteit van organisaties en mensen.

I CTUpdate JAARGANG 10 EDITIE 57

HET MANAGEMENTBLAD IN IT EN TELECOM

,€119r . v . w t. jaa per ties i 8 ed

Hoe cruciaal is

ICT in .NL? MINISTERIE EZ: “NEDERLAND IS TE BESCHEIDEN”

CAPTAINS OF INDUSTRY LAKEN ONDERWIJSBELEID

ICT UPDATE WERKT SAMEN MET NEDERLAND ICT

Parentix maakt Lync geschikt voor MKB Met Lync+ introduceerde Parentix eind vorig jaar een gehoste vorm van Microsoft Lync waarmee het ook mogelijk is om naar buiten te bellen. “Iets vergelijkbaars was nog niet beschikbaar voor het MKB”, zegt directeur Pieter Gabes van hostingprovider Parentix. “Moeiteloos schakelen tussen chatten, onderling gratis bellen, video- en groepsvergaderen en desktop delen is nu mogelijk voor elk bedrijf vanaf één gebruiker.”

Connect

Virtualisat

APC by Schneider Electric kan u hierbij helpen dankzij een uitgebreid portfolio van energie- en koeloplossingen.

Telefoniecentrale in de cloud

Door Ferry Waterkamp

Nummer 5 | september 2012 ChannelConnect is een uitgave van Channel BV

Eisen uw klanten ook een betrouwbare stroomvoorziening?

SOCIAL ENTERPRISE SOCIETY

5,. €8 t.w.v jaar per ties i 8 ed

Wilt u gebruik maken van dit aanbod? Ga naar www.channelbv.nl/abonnementen en vul uw gegevens in.

Lync+ biedt de volledige functionaliteit van Microsoft Lync en voegt daar – getuige het plusteken – nog een aantal zaken aan toe. Zo biedt de gehoste oplossing van Parentix standaard professioneel ingesproken wachtteksten. Een aanvullende client voor het ophalen van contactgegevens wordt momenteel gebouwd. “Daarmee kun je precies zien met wie je belt, hoe lang en hoeveel dat kost”, verduidelijkt Gabes. Een extra aanvulling waar nog aan wordt gewerkt, is de integratie met bijvoorbeeld CRM- en ERP-pakketten waardoor onder andere een single sign-on ontstaat en informatie eenvoudiger tussen applicaties is uit te wisselen. Hoewel de definitieve roadmap op het moment van het interview nog niet was bepaald, verwacht Gabes dat Lync+ als eerste zal worden geïntegreerd met Exact dat door Parentix eveneens in gehoste vorm wordt aangeboden.

Pilots live Volgens Gabes is Lync+ positief ontvangen, ‘met name door ondernemingen met tussen de twintig en honderd werknemers’. Bij twee pilotklanten, de financiële dienstverleners IFS Finance en MILK Strategy & Finance, is de oplossing inmiddels met succes uitgerold. “En dan blijkt in de praktijk dat alleen al op traditionele telefonie zo’n vijftig procent kan worden bespaard”, constateert Gabes. “En dan reken ik bijvoorbeeld de besparing op reiskosten nog niet eens mee.” Een van de nieuwe klanten voor Lync+, die Gabes niet bij naam mag noemen, is een bedrijf dat Lync+ Complete uitrolt voor 150 gebruikers. Deze gebruikers bevinden zich verspreid over tien vestiging in Nederland, Frankrijk, Verenigde Staten en de DACH-regio (Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland).

verschijningsvormen van Lync+ en biedt onder andere mogelijkheden voor het delen van het Bureaublad, groepsvergaderen en intern en extern bellen naar zowel mobiele als vaste telefoon. Lync+ Standard biedt bijna dezelfde functionaliteit maar niet de mogelijkheid om extern te bellen. Lync+ Light tot slot biedt alleen instant messaging en presence. De pakketten zijn beschikbaar voor een vaste prijs per gebruiker per maand en zijn door elkaar te gebruiken. Zo is het mogelijk om voor een bepaalde groep gebruikers binnen de organisatie te kiezen voor Complete terwijl de rest gebruikmaakt van Standard. Parentix, dat is gecertificeerd volgens ISO 27001 en ISAE 3402, verzorgt de gebruikersinstellingen, back-ups en updates van de benodigde software. Voor wie Lync liever niet shared afneemt, biedt Parentix ook ‘Lync Private’. ○

‘Alleen al op traditionele telefonie kan zo’n vijftig procent worden bespaard’

Drie varianten Lync+ wordt uitgerold via de partners en resellers van Parentix. Lync+ Complete is een van de drie

◦

Het nieuwe communiceren vanuit de Parentix cloud

SOCIAL ENTERPRISE SOCIETY

Lync voor iedereen

4G maakt weg vrij voor cloudtelefonie In 2013 zal duidelijk worden of de telefoniestandaard voor de mkb’er in de cloud ligt. Nu de opkomst van 4G verzekerd is, is het hek van de dam. Trage internetverbindingen gaan het telefonieverkeer over het internet niet meer tegenhouden, dus de weg is vrij voor de mkb’er die op zoek is naar manieren om de telefoniekosten te drukken.

Anno 2013 communiceren we over andere kanalen dan we grofweg tien jaar geleden deden. OPTA rapporteerde vorig jaar dat het aantal vaste aansluitingen in het tweede kwartaal van 2012 weer was gedaald. Een daling die al een aantal jaar opeen terugkomt. Ook wordt er in Nederland minder over vaste lijnen gebeld. Het tweede kwartaal van 2012 liet zelfs een daling van zes procent zien. Maar wordt er dan minder gecommuniceerd? Absoluut niet. Het aantal breedbandverbindingen is alleen maar toegenomen en het dataverkeer over telefonie wijst hetzelfde aan: we communiceren over het internet. Er is veel meer behoefte aan aanvullende communicatiemiddelen zoals online (video-) vergaderen, chat en online documenten delen. Daarnaast maken sms’jes plaats voor WhatsApp-berichten en vervangen Skype en Microsoft Lync steeds vaker traditionele telefoonlijnen. En de mkb’er? Die moet mee met deze trend. Blauw toonde eerder in 2012 al aan dat 62% van de werknemers positief staat tegenover Het Nieuwe Werken, werknemers willen meer vrijheid hebben in waar en wanneer ze werken. Ernst Osnabrugge is commercieel directeur bij Timesoft. Zij leveren softwaresystemen aan advocaten en hebben vijftien werknemers in dienst. Allen maken sinds vorig jaar gebruik van Lync4all (www.lync4all.nl), een hosted telefoniedienst aangeboden door StartReady. Osnabrugge legt de overstap naar de cloud uit: “We maakten sinds 2009 al gebruik van een on-premise oplossing van Microsoft Lync. Alleen waren we niet tevreden over het datacenter waar we onze servers hosten en bovendien was het duur. We hebben toen besloten zoveel mogelijk zaken in de cloud weg te zetten. We hadden al zeer goede ervaringen met StartReady via hun Appliance voor Lync-oplossing. Toen ze vorig jaar Lync als clouddienst introduceerde, hoefden we er niet lang over na te denken.”

✓ De volledige functionaliteit van Microsoft Lync vanuit de Parentix cloud ✓ De ultieme manier van communiceren en samenwerken ✓ Onderling gratis bellen en besparen op externe belkosten (nationaal / internationaal) ✓ Verschillende varianten, beschikbaar vanaf één gebruiker ✓ Vaste prijs per gebruiker, maandelijks opzegbaar ✓ Supportdesk in Nederlands en Engels

velen omdat de resources tegelijkertijd worden gedeeld, samen met de kosten. Osnabrugge: “We zijn een kleine onderneming en het zelf beheren is een kostbare taak. Door het weg te zetten in de cloud, besparen we veel op beheerkosten. En wat we nog wel beheren, hebben we geen omkijken naar.” Naast het kostenvoordeel, zijn er nog allerlei andere voordelen. “Onze medewerkers kunnen flexibeler hun uren indelen, werken efficiënter samen en vergaderingen met bijvoorbeeld onze Amerikaanse collega’s gaan nu online. Voorheen belde ik hen met mijn mobiele telefoon vanuit de auto.” Er zijn veel meer bedrijven in Nederland die net zoals Timesoft onvoldoende volume hebben om investeringen in eigen servers rendabel te maken. De flexibiliteit en ontzorging die de cloud biedt, zal meer mkb’ers aanspreken. Traditionele telefooncentrales worden daarbij een steeds onaantrekkelijker alternatief door de hoge kosten die ze met zich meebrengen. De voorspelling is dan ook dat in de komende maanden steeds meer mkb’ers de overstap wagen naar telefonie in de cloud. Tot die tijd blijft de vraag: zal cloud de traditionele telefooncentrale op termijn helemaal vervangen? Only time will tell. ○

Kostenvoordeel Het voorbeeld van Timesoft raakt een belangrijk punt: de positie van de mkb’er. Aan hem de uitdaging een afweging te maken tussen eigen beheer en het uitbesteden van telefonie. Een clouddienst is daarbij ideaal voor

www.parentix.nl

De resources worden gedeeld, samen met de kosten

Meer informatie of samenwerken? Mail naar sales@parentix.nl of bel +31 (0)88 00 87 090

◦

HET LAATSTE NIEUWS

BlackBerry vindt zichzelf opnieuw uit Tijdens een gelijktijdige lancering in New York, Toronto, Parijs, Dubai, Johannesburg, Jakarta en Delhi heeft BlackBerrymaker Research in Motion eind januari de BlackBerry Z10 en de BlackBerry Q10 en haar nieuwe platform OS 10 gelanceerd. Tegelijk maakte het Canadese bedrijf een naamwijziging bekend: de naam Research in Motion (RIM) zal overal ter wereld vervangen worden door de naam BlackBerry.

OS 10 Het bedrijf heeft twee jaar gewerkt aan de ontwikkeling van een compleet nieuw mobiel besturingssysteem. OS 10 is het resultaat van een samenwerking met ontwikkelaars van QNX, dat in 2010 door RIM werd overgenomen. Het resultaat is tegelijk ook een nieuw ontworpen interface, browser en apps.

Twee smartphones De eerste toestellen die zullen uitkomen op BB OS 10 zijn de BlackBerry Z10 en de BlackBerry Q10. De BlackBerry Z10 is voorzien van een volledig touchscreen, de BlackBerry Q10 is uitgerust met een volledig fysiek toetsenbord. Die laatste is het resultaat van een duidelijke vraag uit de gebruikersgroep, zo legde BlackBerry-ceo Thorsten Heins tijdens zijn keynote uit.

HET LAATSTE NIEUWS

IEEE geeft goedkeuring aan 7 Gbps Wifi De standaardenorganisatie IEEE heeft formeel haar goedkeuring gegeven aan 802.11ad, de standaard die draadloze verbindingen mogelijk moet maken met een snelheid tot maximaal 7 Gbps. 802.11ad betekent een ruime vertienvoudiging van de maximale snelheid die kan worden gehaald binnen de 802.11-standaard. Hierdoor worden draadloze netwerken een acceptabel alternatief voor toepassingen die normaliter gebruikmaken van bekabelde netwerken, zoals het streamen van video zonder compressie en ‘wireless docking’. Waar voorgaande standaarden zoals 802.11g gebruikmaken van de 2,4 GHz- en 5 GHz-band, is voor 802.11ad gekozen voor de ISM-band (60 GHz). Deze stap maakt, samen met de toepassing van ‘beam forming’-technologie, hogere snelheden mogelijk zonder dat gebruikers met elkaar interfereren of bandbreedte met elkaar hoeven te delen, zo beloven de ontwerpers van de 802.11ad-standaard. Nadeel van de 60 GHz-band is dat er aanzienlijk minder grote afstanden zijn af te leggen. 802.11ad is afgestemd op de WiGig-standaard van de Wireless Gigabit Alliance. Deze laatste standaard, die onder andere door Intel is omarmd voor wireless docking, maakt eveneens snelheden tot 7 Gbps mogelijk op de 60 GHz-band.

BlackBerry Hub Centraal in BB OS 10 staat de BlackBerry Hub. Hier worden onder meer alle berichten van sociale netwerken, e-mails en tekstberichten verzameld, maar ook de agenda en contactpersonen maken er deel van uit. Het nieuwe OS maakt echt multitasken mogelijk. BlackBerry noemt het ‘flow’. Vanuit een applicatie kan met een beweging makkelijk geschakeld worden naar de BlackBerry Hub zonder de applicatie te hoeven verlaten of af te sluiten.

Typen BlackBerry heeft naar eigen zeggen heel veel aandacht aan het virtuele toetsenbord besteed. Heins noemt het ‘Writing withouth typing’, het toetsenbord heeft een slimme voorspellende functie waarmee typen op een touchscreen veel beter en sneller moet gaan. Daarmee blijft volgens Heins de ‘beste type-ervaring’ behouden, ook op smartphones met touchscreen.

70.000 apps Bij de release zijn er zo’n 70.000 apps voor BB 10 beschikbaar, waaronder enkele grote namen. Enkele voorbeelden van bedrijven die apps voor BlackBerry 10 hebben bij de lancering zijn: Cisco, SAP, Box, Bloomberg, Linkedin, The Wall Street Journal, Truphone en BigHand.

Samsung rapporteert 70 procent meer winst Samsung heeft in 2012 de hoogste winst uit zijn geschiedenis behaald. Het bedrijf rapporteerde in januari een nettowinst van ruim 16,6 miljard euro. Dat is zeventig procent meer dan een jaar geleden. Het succes was verwacht; Samsung had de goede resultaten al op voorlopige basis aangekondigd. De goede resultaten zijn vooral te danken aan het succes van de Galaxy-smartphones. Wereldwijd verscheepte Samsung in 2012 ongeveer 213 miljoen smartphones. Ondanks de goede resultaten zakte het aandeel Samsung op de beurs in Seoul tot het laagste niveau in twee maanden. De onrust wordt veroorzaakt door het bericht van Samsung dat de operationele winst in 2013 naar verwachting lager uit zal pakken als gevolg van een sterke won. Analisten spraken hierover hun zorg uit.

Beschikbaarheid De nieuwe BlackBerry Z10 zal per direct in de UK verkrijgbaar zijn, andere markten zullen in de loop van februari en maart voorzien worden. De BlackBerry Q10 volgt een maand later. De adviesprijs wordt later bekend gemaakt.

microsoft surface rt-tablet verkrijgbaar

Cisco verkoopt Linksys aan concurrent Netwerkapparatuurleverancier Belkin neemt voor een onbekend bedrag Cisco-dochter Linksys over. Linksys is het consumentenmerk van Cisco, dat zich na de verkoop volledig op de zakelijke markt gaat richten. Financieel persbureau Bloomberg gaat er vanuit dat Cisco Linksys met verlies van de hand doet gezien de moordende concurrentie aan de onderkant van de markt. Cisco kocht Linksys tien jaar geleden voor rond de 625 miljoen dollar. Belkin neemt ook de medewerkers van Linksys en garantieverplichtingen over en zal de merknaam Linksys blijven gebruiken. Naast de overname hebben Cisco en Belkin ook een strategische overeenkomst gesloten op het gebied van distributie en marketing en zullen samen producten leveren aan serviceproviders. Met de verkoop van Linksys zet Cisco verder in op de enkele jaren geleden door CEO John Chambers bedachte koerswijziging. Het bedrijf moet zich focussen op professionele hard- en software en bijbehorende dienstverlening aan middelgrote en grote organisaties. Eerder werden SoHo-producten als de Flip-videocamera en de Cius-tablet afgestoten.

◦

Vanaf 14 februari is Microsofts Surface tablet in dertien West-Europese landen, waaronder Nederland, verkrijgbaar zijn. Het gaat om de tablet met RT-versie van Windows 8 en een ARM-chipset. De tablet zal worden aangeboden via diverse retailers en de Microsoft Store Online. Jacqueline Smit, Consumer Channel Lead: “Het was mooi om de eerste reacties op de Surface te zien. Wij zijn enthousiast dat de Surface Windows RT binnenkort ook in Nederland te koop is. Het is mooi dat de consument nu de Surface zelf kan proberen en ervaren. Ik kijk uit daar de eerste ervaringen met deze multi-functionele Surface.” De Surface Windows RT-tablet zal beschikbaar zijn vanaf 486 euro (adviesprijs) en in verschillende versies (32GB en 64GB, met of zonder toetsenbord). Verder maakte Microsoft bekend dat de Surface Windows 8 Pro (met Intel chipset) vanaf 9 februari beschikbaar zal zijn in de VS en Canada.

◦

HET LAATSTE NIEUWS

Symantec wijzigt koers Securityspecialist Symantec stroomlijnt de organisatie en vereenvoudigt zijn productstrategie. Minder bureaucratie en geconsolideerde producten moeten zowel het bedrijf als de gebruikers van haar producten een betere performance bieden. Aan de productzijde gaat Symantec zich richten op tien kerngebieden, waarbij bestaande producten en diensten worden gecombineerd in nieuwe, innovatieve en omvangrijke oplossingen, waarmee aan drie klantbehoeftes wordt voldaan: het vereenvoudigen van de productiviteit en veiligheid, zowel thuis als op het werk; het veilig en compliant houden van bedrijven en het veilig in de lucht houden van bedrijfsinformatie en applicaties. Om dat te bewerkstelligen gaat Symantec meer investeren in R&D en in innovatie en waar mogelijk strategische partnerships sluiten met andere partijen. Bij volledige uitvoering van alle plannen verwacht Symantec een organische groei van vijf procent te kunnen realiseren.

kpn lanceert 4g

Als eerste Nederlandse aanbieders bieden Hi en KPN vanaf 4 februari 4G-abonnementen aan. Het netwerk is alleen nog in Amsterdam en het noorden van de Randstad te gebruiken; later volgt een verdere uitrol. Dat maakte KPN tijdens een persconferentie bekend. Internetten via 4G gaat volgens KPN tien keer sneller dan via de huidige verbindingen. KPN biedt 4G op de consumentenmarkt aan voor dezelfde prijs als de huidige 2500 MB-internetbundel, bij een 4G-toestel, te weten 25 euro. Daarnaast kunnen klanten kiezen voor een nieuwe, extra grote 4G-internetbundel van 5000MB voor 35 euro per maand. Klanten worden gedurende de maand op de hoogte gehouden van hun dataverbruik. Het is voor de 4G-abonnementen van KPN mogelijk om de databundel gratis naar boven en naar beneden bij te stellen.

RIM lanceert BlackBerry Enterprise Service 10 BlackBerry-maker Research in Motion heeft begin dit jaar BlackBerry Enterprise Service (BES) 10 gelanceerd. De nieuwe versie van de software maakt het mogelijk om smartphones, inclusief de BlackBerry OS 10-devices, op afstand te beheren. RIM noemt BES 10 een multiplatform Enterprise Mobility Magagement (EMM)-oplossing, die het mogelijk maakt om alle BlackBerrysmartphones en tablets via één systeem te managen, inclusief de toestellen die draaien op BlackBerry 10, dat eind januari werd gepresenteerd. Bovendien is het mogelijk om Android en iOS-smartphones te beheren. De software gaat een stapje verder dan ‘remote wipe’ zoals dat in Exchange zit. Volgens RIM biedt BES 10 naast Mobile Device Management ook mobiel applicatiemanagement en de mogelijkheid om bedrijfsdata op de smartphone te beveiligen. Ook de BlackBerry Balance, een scheiding tussen privé- en bedrijfsdata, is onderdeel van BES 10.

HP Elitepad 900 in Nederland te koop De ElitePad 900, de jongste zakelijke tabletcomputer van fabrikant HP, is vanaf nu verkrijgbaar in Nederland. De dunne lichtgewicht tabletcomputer is voorzien van een strak aluminium design, communiceert via Wifi en Bluethooth en heeft standaard een microSD-slot. De ElitePad 900 draait op Windows 8 Pro; HP heeft daarnaast software toegevoegd voor zakelijke gebruikers zoals data-encryptie en een Access Manager die de veiligheidsstandaard van de tablet op het hoogste niveau houdt. Ondersteuning van 3G, de mobiele standaard voor data- en telefonieverkeer, is als optie verkrijgbaar. De ElitePad 900 is verkrijgbaar voor een adviesprijs van 599 euro.

◦

HET LAATSTE NIEUWS

zakelijk gebruik tabletcomputers groeit exponentieel Informatieleverancier Computer Profile heeft vastgesteld dat het zakelijk gebruik van tablets in Nederland neemt nog altijd snel toeneemt. Eind 2012 bleek het zakelijk gebruik met ruim 400 procent te zijn toegenomen in vergelijking met 2011. Dat komt enerzijds doordat het aantal bedrijfsvestigingen waar zakelijke tablets wordt gebruikt nog altijd snel toeneemt, anderzijds doordat het aantal tablets per locatie blijft stijgen. Veruit de belangrijkste speler op dit terrein is en blijft Apple. Van alle door Computer Profile geïnventariseerde tablets betreft ruim 8 op de 10 tablets een iPad 1, 2 of 3. Samsung heeft een aandeel in het totaal van circa 7 procent. Alle andere fabrikanten hebben op de zakelijke markt vooralsnog een aandeel van 2 procent of lager. Dit blijkt uit een marktanalyse die Computer Profile de afgelopen 6 maanden hield met Nederlandse bedrijfsvestigingen met 50 of meer werknemers over het gebruik van eindgebruikersapparatuur. Eind 2010, ongeveer een half jaar na de introductie van de iPad in Nederland zag Computer Profile zakelijke tablets (verstrekt door de werkgever) bij een kleine 1 procent van de bedrijfsvestigingen met ten minste 50 medewerkers. Aan het einde van 2011 was dat reeds met 9 procentpunt gestegen. In de loop van 2012 is het aantal locaties verder gegroeid met 7½ procentpunt. De groei in de afgelopen 12 maanden was het grootst bij bedrijfsvestigingen met 100 tot 200 werknemers en 200 tot 500 werknemers. In beide segmenten is het aantal locaties met iPads nagenoeg verdubbeld. Branches met een relatief snelle groei in aantal locaties met zakelijke tablets zijn de overheid en de transportsector. In beide segmenten heeft bijna een verdrievoudiging van het aantal locaties met tablets plaatsgevonden. Overheidsinstanties waar tablets het meest naar voren komen, zijn Nederlandse gemeenten, maar ook in het gerechtelijk apparaat komt het gebruik van tablets steeds vaker voor.

Desktops en laptops Nu het gebruik van zakelijke tablets in volume sterk aan het groeien is, is de tablet ook steeds vaker een concurrent voor de pc, in het bijzonder de laptop. De pc-markt bestaat voornamelijk uit een viertal producenten. Ongeveer 48 procent van alle desktops en laptops betreft een systeem van HP. Dat is een procentpuntje winst ten opzichte van het jaar daarvoor. HP kent bij bedrijfsvestigingen in het segment Medium sized businesses (50 tot 250 medewerkers) en instanties uit de publieke sector (overheid, onderwijs, zorg) haar grootste parkaandelen. Beiden zijn boven de 50 procent. De segmenten waar HP het best scoort zijn ook de segmenten waar Fujitsu het best scoort. Fujitsu zag in totaliteit haar parkaandeel in de pc-markt stijgen van 4,7 procent eind 2011 naar 6 procent nu.

Het aandeel van Dell, overall de nummer twee, is het hoogst bij bedrijfsvestigingen van multinationals en Fortune 500 organisaties en locaties uit het segment National Enterprises (250 tot 2500 medewerkers). Bij locaties van multinationals is Dell met 41 procent zelfs de marktleider. De twee segmenten waar Dell het duidelijkst naar voren komt, zijn ook de segmenten waar Lenovo, de nummer 4 op de Nederlandse markt, haar grootste parkaandelen kent. Zowel Dell als Lenovo zijn ten opzichte van een jaar geleden vrijwel gelijk gebleven in parkaandeel. Het deel van de pc-markt dat valt onder ‘overige’ leveranciers is drie procentpunt gedaald, namelijk van 10 naar 7 procent.

Van desktop naar mobiele apparatuur en thin clients Het aandeel van desktopcomputers in het totaal aantal systemen is de laatste jaren aan het dalen. Eind 2009 bedroeg het percentage desktops 72 procent van het totaal aantal eindgebruikerssystemen, eind 2010 bedroeg dat nog 69 procent, eind 2011 67 procent en nu is dat verder gedaald naar 63 procent. Het percentage laptops van het totaal aantal systemen is in deze periode gestegen; van ongeveer 18,5 procent eind 2010 naar de huidige 21 procent. Naast het toenemend belang van laptops is ook de invloed van thin clients aan het toenemen. Het aandeel thin clients steeg de laatste 3 jaar telkens met een procentpuntje tot de huidige 14 procent. Kortom, 1 op de 7 eindgebruikerssystemen betreft een thin client. Het toenemende gebruik van desktopvirtualisatie zal hier ongetwijfeld een belangrijke rol in spelen. Hoewel tablets in aantal sterk aan het toenemen zijn, vormt dit type eindgebruikerssystemen momenteel nog steeds niet meer dan 1½ procent van het totaal.

◦

TMA VERENIGINGSNIEUWS TMA Award 2013

TMA Award al 15 jaar succesvol Namens de jury van de TMA Award wens ik u een voorspoedig en succesvol 2013 toe. We kunnen terugkijken op een geslaagde uitreiking van de TMA Award in 2012 met een onbetwiste winnaar, Berrie Vlietstra van Delta Lloyd. Hulde! Ook dit jaar gaan we weer de felbegeerde award uitreiken aan de ICT/Telecommanager van 2013 tijdens het Telecom Business Diner. En dat voor de zestiende jaargang! De winnaars tot op heden nog eens in chronologische volgorde:

afgelopen jaren uitzonderlijke prestaties voor hun organisatie hebben

2012

Berrie Vlietstra, Delta Lloyd

geleverd op het gebied van telecom. De verkiezing heeft inmiddels

2011

Robin van Iperen, CIZ

steeds meer aanzien en publiciteit, zowel in de branche als daarbuiten.

2010

Pierre van den Heuvel, Gemeente Eindhoven

Deelname biedt u onder meer:

2009

Cor Zwaan, Gemeente Utrecht

•

2008

Ruud Leiwakabessy, IND

2007

Edgar Willemsen, TNT Post

•

Uitgebreide publiciteit in de vakpers;

2006

Werner Toele, Gemeente Amsterdam

•

Naamsbekendheid binnen het vakgebied als gewaardeerd ICT/

2005

Jan Bruns, Air France-KLM

2004

Han Kusters, Hogeschool INHolland

2003

Evert-Jan Westera, Tweede Kamer der Staten Generaal

Dit jaar is ervoor gekozen om op een andere manier kandidaten te

2002

Frank Roos, SFB Groep

vinden en wel vanuit een zevental onderwerpen, te weten:

2001

Sjak Okkerman, Rabobank ICT

1. HNW (Het Nieuwe Werken)

2000

Fons Beckers, Robeco Groep

2. Bring Your Own (BYO)

1999

Ton Masseur, Delta Lloyd

3. Cloud Services

1999

Boukhiar Hamdani, Start Uitzendbureau

4. Managed Services

1998

Anton Visser, Hollandse Beton Groep

5. Mobility (LTE/4G)

1998

Peter van Turnhout, Zorgverzekeraar VGZ

6. CEBP (Comm. Enabling Business Processes)

Een unieke kans om uzelf én uw organisatie te profileren bij opdrachtgevers, medewerkers, leveranciers en klanten;

Telecommanager.

7. Apps / 3x Juryleden Ton Masseur heeft afgelopen jaar zijn lidmaatschap aan de jury

Selectieprocedure

beëindigd en namens de gehele jury bedank ik Ton voor zijn jarenlange

Na uw inschrijving wordt u tijdens een telefonisch interview met een

inzet! Zijn plaats wordt overgenomen door Harry Vermeulen, zoals

van de juryleden uitgenodigd om uw projectbeschrijving in te sturen.

wellicht bekend werkzaam bij Schiphol Telematics en tevens bestuurslid

Deze worden door de onpartijdige en deskundige jury beoordeeld. Uit

van TMA. Ton van der Gaag is niet meer werkzaam bij KPN maar heeft

de geselecteerde projectbeschrijvingen worden vier kandidaten gekozen

zitting genomen in het bestuur van sTN Telefact B.V. en zal uit deze

die hun project presenteren aan de jury. Uit deze presentaties kiest de

functie zijn jurylidmaatschap voortzetten. De jurysamenstelling is in

jury de uiteindelijke winnaar. Voor nadere informatie over de procedure

2013 daarmee als volgt:

zie www.tma-nl.org. Gedurende het hele proces wordt de kwaliteit en creativiteit van de deelnemende telecommanagers getoetst aan de hand

Paul Teixeira

Channel BV

Peter Veenman

Colt Technology

Harry Vermeulen

Schiphol Telematics

1. Oog voor organisatiestrategie;

Ton van der Gaag

sTN Telefact

2. Omgevingstevredenheid;

Dick van Schooneveld (vz)

Stratix

3. Meetbare resultaten;

Jan Hein Bastiaenen

Strict

4. Project/Change Management;

Nico Kraima

Telindus

5. Kostenoriëntatie;

van heldere criteria:

6. Innovatie; TMA Award 2013

7. Communicatie intern/extern;

De TMA Award is bedoeld voor ICT- en telecommanagers die ofwel een

8. Kennis communicatietechnologie.

bedrijfskritisch telecomproject met succes hebben afgerond, ofwel in de Wordt u de winnaar van de zestiende editie van de TMA Award?

Overlijdensbericht Leo Muijen Afgelopen 21 december is Leo Muijen in zijn slaap overleden. Leo was jarenlang trouw TMA-lid en door zijn verdienste benoemd tot erelid. Na een lange carrière in de telecombranche vond hij het leuk om het vak te volgen en onze beroepsvereniging te ondersteunen, onder andere door het maken van de whitepapers van onze sessies. We wensen zijn familie veel sterkte met dit verlies. We zullen hem allen zeer missen. Namens het TMA-bestuur, Jan Bruns

Over TMA De leden van TMA zijn professionals die als geen ander in staat zijn om oplossingen te bieden voor communicatievraagstukken van bedrijven. Zij zijn de schakel tussen de off- en online wereld

TMA agenda voorjaar 2013 5 februari: MDM-tools versus Windows 8 bij Pridis BV Tijdens deze expertsessie wordt er gesproken over MDM-tools versus Windows 8. We zijn te gast bij Pridis BV dat zichzelf zal voorstellen als nieuwe partner van TMA en zal het hebben over het onderwerp beheersbaarheid van de verschillende mobiele devices en de besturingssystemen (iOS, Windows, Android etc.).De agenda van deze avond ziet er als volgt uit:

en maken hiervoor gebruik van een groot aanbod telecommunicatietechnieken en –concepten. Maar de markt en het vakgebied zijn voortdurend in beweging. Het is van het grootste belang om tijdig op de hoogte te zijn van nieuwe ontwikkelin-

17:00 - 17.30 uur: Ontvangst 17:30 - 18.00 uur: Voorstellen J. van Oostveen; beheersbaarheid van verschillende divices. 18.00 - 18.45 uur: Vrije discussie 18.45 - 19.15 uur: Eten 19.15 – 19.45 uur: Afsluiting U kunt zich via info@tma-nl.org voor deze expertsessie aanmelden.

gen, zowel op strategisch

7 maart: TMA Disaster Recovery

telecomtechnologie.

Op 7 maart organiseert TMA een expertsessie over Disaster Recovery. Deze expertsessie wordt gehouden bij Delta Lloyd onder leiding van de winnaar van de TMA Award 2012: Berrie Vlietstra. De bijeenkomst zal om 15.00 uur beginnen en zal rond 18.00 uur zijn afgelopen. Het programma is rond, dus kijk op onze website voor alle details. Wanneer u zich al wilt aanmelden voor deze interessante bijeenkomst kunt u een mail sturen naar info@tma-nl.org.

niveau als in de operationele uitwerking. TMA is als kennisplatform en verbindende factor dé vereniging voor managers en experts in de

TMA-professionals houden zich onder meer bezig met toekomstvastheid, mobiliteit

24 april: Telecom Management Congres

en bereikbaarheid van

24 april 2013 organiseert Heliview in samenwerking met TMA het congres Telecom Management in de Kuip in Rotterdam. Hèt congres over strategiekeuze en beheer van uw telecom. Thema dit jaar is ‘Stille revolutie in de telecom’. Als telecomverantwoordelijke kunt u er niet langer omheen dat medewerkers hun eigen devices (willen) gebruiken op de werkvloer. Maar welk beleid gaat u voeren? Wat houdt de wetgeving in? Hoe gaat u om met veiligheid en privacy en hoe brengt u de kosten in kaart? Deze en andere onderwerpen komen uitgebreid aan bod tijdens het congres Telecom Management. Meld u nu alvast aan voor kosteloze deelname. U kunt het congres kosteloos bezoeken door u aan te melden op de website telecom.heliview.nl. Houd deze website en www.tma-nl.org in de gaten voor meer informatie over dit congres.

communicatietechnologie. Ook vraagstukken over informatiebeveiliging, BYOD, Unified Communications, VOIP, business continuity, presence and location based services, cost & vendor management en identity & access management worden vertaald naar oplossingen in communicatietechnologie.

13 december jl.: TMA-expertsessie tijdens Telecom Time Congres Op 13 december jongstleden heeft TMA een drietal inhoudelijke sessies gehouden tijdens het Telecom Time Congres. De eerste sessie ging over vereisten aan telecommunicatie tijdens een crisis. De tweede sessie ging over het thema BYOD. De laatste sessie betrof een paneldiscussie waarin bestuursleden van TMA plaatsnamen om te praten over het feit, dat een individu zich bij diverse instanties steeds moeten identificeren volgens de normen van die instanties die steeds naar bekende informatie vragen en opslaan, zonder dat de persoon in kwestie weet wat er met zijn gegevens gebeurt. Met een goede opkomst en een inhoudelijk goed gevuld programma was het weer een zeer geslaagde bijeenkomst. Voor een verslag van deze dag en de gehouden presentaties bezoekt u de website van TMA.

Contact Secretariaat TMA Postbus 627 3440 AP WOERDEN Telefoon: (0348) 49 50 53

De inschrijving van kandidaten is vanaf heden geopend! Dick van Schooneveld Juryvoorzitter

◦

TECHNOLOGIE

4G-snelheden op het UMTS-netwerk

DC-HSPA ZORGT VOOR AANZIENLIJKE SNELHEIDSVERHOGING In de tijd dat de aandacht helemaal op de implementatie van LTE is gericht, is het feit dat de snelheden op het UMTS-netwerk met DC-HSPA flink oplopen, een beetje ondergesneeuwd geraakt. Toch is deze doorbraak zeer relevant, omdat veel van de huidige terminals zonder extra investeringen bij de gebruiker, nu al de hogere snelheden krijgen. Vooral iPhone 5-gebruikers hebben er baat bij.

Door Hans Steeman

Iedereen die in de Verenigde Staten zijn iPhone aanzet, staat even met zijn ogen te knipperen. Achter de naam AT&T verschijnt ineens 4G. Ook in het menu van de iPhone zijn de 3G-verwijzingen vervangen door 4G. Het is een marketinggrapje van de AT&T-mannen, maar het markeert wel een aanzienlijke verbetering in de gebruikerservaring. De nieuwe DC-HSPA-netwerken (dual carrier HSPA) zorgen voor bandbreedtes (maximaal 42 Mbps downlink en 5,8 Mbps uplink) die ook op traditionele smartphones en laptops zonder extreme investeringen een flinke prestatieverbetering geven. Overigens stopt HSPA niet bij voornoemde cijfers; ook de komende jaren zal de bandbreedte verder blijven groeien. Op dit moment komen 84 Mbps downlink en 12 Mbps uplink al op roadmaps voor. Tijd voor een nadere analyse.

Geavanceerd breedband De markt voor mobiele communicatie wordt op dit moment niet meer gedreven door de groeiende vraag naar GSM. De tweede generatie mobiele technologie legt

We hebben nu het punt bereikt waarbij de dominantie van de oudere 2G-netwerken wordt over genomen door de nieuwe generatie datanetwerken. Een bevestiging van de revolutie in de mobiele markt.

◦

het nu af tegen de groeiende vraag naar WCDMA/HSPA. Binnen vijf jaar is deze techniek onderdeel van de meeste aansluitingen en zal zij beschikbaar zijn voor 85 procent van de wereldbevolking. Dat 2G nog steeds heel populair is, vindt zijn oorsprong in de vraag naar goedkope spraakoplossingen. Daarentegen heeft de smartphone een zeer snelle omslag gecreëerd bij de eindgebruikers, gebruikers waar spraakoplossingen het afleggen tegen internettechnologie. Voor deze gebruikers zijn digitale communicatiesystemen zoals sociale netwerken en VoIP het belangrijkste. De groeiende vraag naar smartphones dwingt de industrie snel door te gaan met de verdere uitrol en de verdichting van geavanceerde, mobiele breedbandoplossingen. Inmiddels zijn wereldwijd de meeste 3G-netwerken opgewaardeerd naar HSPA (High Speed Packet Acces), waardoor eindgebruikers al snelheden tot maximaal 21 Mbps download kunnen ervaren. Dit jaar gaat de volgende generatie upgrade ook in Nederland breed gestalte krijgen: DC-HSPA. Waarom is DC-HSPA zo’n mooie stap voorwaarts?

Hogere kwaliteit De introductie van DC-HSPA heeft voor netwerkbeheerders het grote voordeel dat bestaande infrastructuur kan worden hergebruikt. Er hoeven dus geen nieuwe installaties te worden gebouwd en geen nieuwe kabels in de grond gelegd te worden. Hierdoor is de implementatie relatief goedkoop. Met bestaande investeringen en middelen kan de eindgebruiker een hogere kwaliteit krijgen. Eindgebruikers ervaren binnen DC-HSPA een hoge snelheid voor down- en uploadverkeer. Hierdoor werken de mobiele toepassingen beter en neemt de productiviteit uiteindelijk ook flink toe. Vooral zakelijke gebruikers zullen dat merken als ze hun laptop mobiel gebruiken. Grote e-mails kunnen ineens simpel en snel worden verzonden en zware back-officesystemen werken een stuk soepeler. De hogere netwerkefficiëntie wordt bereikt doordat de eindgebruiker niet één maar juist twee carriers gelijktijdig gaat gebruiken. De mobiele terminal heeft dus twee onafhankelijke radioverbindingen met de zendmast in gebruik. Zonder DC-HSPA te activeren, hebben de netwerken ook al meerdere kanalen in gebruik; dit om extra capaciteit in een gebied te realiseren. Door de feature te activeren wordt daaraan toegevoegd dat een enkele gebruiker twee carriers mag combineren voor zijn dataverkeer. Dankzij de carrieraggregatie heeft de terminal altijd de beschikking over de maximale capaciteit die het netwerk kan bieden. Hierbij is het niet langer meer nodig om continu tussen carriers te schakelen; een activiteit die bij gewoon HSPA wel optreedt en impact heeft op de performance die alle gebruikers in de praktijk ervaren. DC-HSPA maakt gebruik van het zogenaamde load balancing en zorgt er daarmee voor dat de capaciteit in het verzorgingsgebied aanzienlijk toeneemt omdat alle beschikbare capaciteit optimaal wordt benut. Vergeleken met gewoon SC-HSPA neemt het rendement dus toe. Daardoor kan het netwerk per oppervlakte meer gebruikers bedienen en dan ook nog met een hogere bandbreedte. Een grotere capaciteit betekent een grotere gemiddelde snelheid per sector, waarbij uiteindelijk de kosten per eenheid ook nog eens kunnen dalen. Een belangrijke ontwikkeling in tijden waarin de marges onder druk staan. Bij DC-HSPA gebruikt de mobiele terminal dus continu twee radiokanalen, waarbij elk radiokanaal individueel reageert op de belasting die het netwerk heeft. Hierdoor kan dynamisch dataverkeer van de ene naar de andere carrier overgezet worden. Deze functie is in een gewoon HSPA-netwerk (SC-HSPA) niet mogelijk, waardoor er sneller congestie optreedt. Bij de DC-HSPA kan het netwerk dynamisch het verkeer van het zwaarst belaste radiokanaal overhevelen naar het andere en daarmee juist congestie voorkomen of in elk geval verminderen. In de grafiek is duidelijk te zien wat de te realiseren capaciteit van SC-HSPA is en welke capaciteit vrijkomt

2012

2018

als daar twee kanalen van worden gebruikt. De capaciteit is inderdaad twee keer zo groot maar de maximale bandbreedte blijft hetzelfde. Bij DC-HSPA is de bandbreedte uiteraard twee keer zo hoog (2 x 21 = 42 Mbps) en de totale capaciteit die kan worden geleverd ook een stuk hoger. De capaciteitswinst ontstaat door het hogere rendement per kanaal als gevolg van dynamische allocatie van resources.

De komende jaren zal per regio in de wereld de verhouding tussen de verschillende typen netwerken snel gaan veranderen. Alleen in Noord-Amerika wordt LTE op korte termijn de meest dominante techniek. De reden: CDMA is afgeschreven.

Extra boost overal merkbaar De kwaliteitsverbeteringen zijn prominent. Belangrijk is dat wordt meegewogen dat de verdubbeling van prestaties onder alle dekkingsscenario’s zich weet te handhaven. Bij veel verbeteringen, bijvoorbeeld hogere coderingsschema’s, kan het gebeuren dat een matige dekking de performance flink laat teruglopen. Zeker aan de grenzen van het dekkingsgebied is de extra boost die DC-HSPA geeft merkbaar; ook hier zal de gebruiker een verdubbeling van de snelheid ervaren. Dankzij de hogere netwerksnelheid gaan gebruikers steeds complexere en zwaardere toepassingen gebruiken. Grotere

◦

TECHNOLOGIE

User throughput [Mbps]

User Throughput

zien om ook snel met DC-HSPA compatibele producten te komen. Andere producten waar de technologie DC-HSPA al is opgepakt, zijn mobiele routers (Wifi-hotspots) en USB-sticks. High-end devices zijn sturend voor 2xSC-HSPA Het gebruik van DCde features van de netwerken. Dat HSPA verhoogt niet alleen de snelheid die de was in het verleden zo en dat zal ook eindgebruiker ervaart, ook de rendementen van in de toekomst zo zijn. Omdat de SC-HSPA het netwerk nemen toe. marktleider voor smartphones en Iedereen heeft er dus voordeel bij. tablets het goede voorbeeld geeft, Offered load zullen de concurrenten snel volgen waardoor het aanbod dit jaar flink toeneemt. Daarmee wordt DC-HSPA 30 een dominante technologie die de 25 Single-carrier HSPA komende jaren low cost apparaten, 20 Dual-carrier HSPA die dus geen LTE ondersteunen, 15 toch aan breedbandinternet gaan helpen. Een bijkomend voordeel van 10 Zelfs als de dekking HSPA is dat het spectrum voor deze slechter wordt, zorgt 5 DC-HSPA nog steeds dienst wereldwijd behoorlijk goed voor een verdubbeling geharmoniseerd is. De frequenties van de snelheid die de 2 2 2 3 4 1 3 1 3 1 eindgebruiker ervaart. van 850, 900 en 2100 MHz zijn er aan Het is dus onder alle Good RF Medium Poor RF omstandigheden een toegewezen. Bij LTE is het spectrum quality RF quality quality verbetering. juist behoorlijk gefragmenteerd. Dat laatste is een nadeel als het om een bestanden kunnen worden verzonden en ontvangen. Ook snelle acceptatie van nieuwe diensten gaat. Leveranciers nieuwe toepassingen zoals de rich communication suite en moeten veel meer inspanningen doen om een product videoconferencing zijn vanaf nu op steeds meer plaatsen waar ook ter wereld een optimale ondersteuning voor de te gebruiken. gebruikte technologie te Hoewel DC-HSPA qua technologie al helemaal is geven. Voor DC-HSPA uitontwikkeld, en dus stabiel is, komen de toestellen die geldt dus: het is er, het dit ondersteunen mondjesmaat op de markt. Apple heeft werkt en het maakt in elk geval zijn iPhone 5 en iPad (derde generatie en iedereen blij. ○ later) klaargestoomd. Gebruikers die met deze toestellen in een verzorgingsgebied van DC-HSPA komen, zullen De verrassing het verschil direct gaan merken. Aangezien de iPad een voor elke iPhonegebruiker als hij dominant en datahongerig product is, is er samen met de in de Verenigde Staten zijn toestel iPhone al direct een flinke schare potentiële gebruikers. aanzet. Ineens krijgt hij bij AT&T Omgekeerd zullen andere aanbieders hierin aanleiding

Mis niets. Houd eenvoudig contact met de mensen en dingen die het belangrijkst voor je zijn met de betaalbare, gebruiksvriendelijke BlackBerry® Curve™ 9320-smartphone.

Met BlackBerry® 7.1 QWERTY-toetsenbord en krachtige batterij Muziek ontdekken en delen met BBM™ Music Delen via apps met BBM™ Snellere webbrowser en persoonlijke Wi-Fi® hotspot 3.2 MP camera met flitser Muziek, films en foto’s draadloos delen

4G aangeboden!

Is LTE 4G? De term 4G is flink aan het verwateren. Origineel betekende 4G volgens de ITU dat er een all-IPnetwerk was met een downloadsnelheid van minimaal 1 Gbps in stationaire status en minimaal 100 Mbps in mobiele status. In de definitie is niets over de communicatietechniek zelf gezegd. LTE is een radiotechniek die niet aan deze voorwaarden kan voldoen; pas bij LTE advance komen de geschetste hoge snelheden in zicht. Vanuit de originele definitie is LTE dus ook geen 4G. De eerste fase van LTE wordt toch 4G genoemd, het is all IP en flink sneller dan SC-HSPA met een veel lagere latency. Voor de gebruiker is het een volgende generatie. Echter, de bestaande HSPA-technieken worden steeds beter en halen met de nieuwste innovaties (zoals DC-HSPA) dezelfde snelheden als de eerste fase LTE in veel situaties zal hebben. Vanuit ervaringsperspectief van de gebruiker is het verschil dus nog klein. Een goed DC-HSPA-netwerk doet niet onder voor de eerste generatie LTE. Dat marketeers die kans aangrijpen om de term 4G ook voor HSPA+ te gebruiken is evident. AT&T is het in elk geval gelukt.

blackberry.com/nl/curve-9320 34

◦

© 2012 Research In Motion Limited. Alle rechten voorbehouden. BlackBerry,® RIM,® Research In Motion® en de daaraan gerelateerde handelsmerken, namen en logo’s zijn eigendom van Research In Motion Limited en zijn gedeponeerd en/of worden gebruikt in de VS en andere landen. Alle andere handelsmerken zijn eigendom van hun respectieve eigenaars.

UITSMIJTER

Samsung ATIV, is het een kleine laptop of een grote tablet?

Smart PC het beste van twee werelden? Door Hans Steeman

Het geplaagde Microsoft weert zich kranig. In het geweld van de succesvolle marktheerser iPad, en als goede tweede de Android-tablet, probeert men met het nieuwe Windows 8 een plaatsje in de markt van de kapitaalkrachtige klanten te zoeken. De Samsung ATIV XE500T Smart PC is een mooi voorbeeld van een volwaardige Smart PC, een tablet die ook als volwaardige laptop te gebruiken is.

Dat Microsoft het niet eenvoudig heeft, is algemeen bekend. In de traditionele pc-markt komt er steeds meer concurrentie van de tablet. De consument, de zakelijke gebruiker, allemaal zien ze voordelen in de tablet. En laat de meest succesvolle tablet nu net van concurrent Apple komen. Dat dit pijn doet nu de tablet steeds belangrijker wordt en

De Windows 8-tablet van Samsung, met een 11,6” groot scherm. Geen enkele andere fabrikant levert zo’n groot scherm.

een serieuze bedreiging is voor de pc-verkopen, is evident. In het kader van een opschoning van het productenportfolio heeft men Windows 8 geïntroduceerd. Een verzameling platformen voor mobiele telefoons, simpele tablets, professionele tablets, laptops en vaste pc’s. Hoewel de naam gemeenschappelijk is (Windows 8), zijn de platformen wel behoorlijk verschillend. Software voor de Windows Phone 8 is niet bedoeld voor een tablet of pc en omgekeerd. Applicaties voor de Metro-interface kunnen wel weer tussen Windows 8 (Pro) en Windows RT uitgewisseld worden. Echte Windows-applicaties werken niet op Windows RT. Het is dus vooral de gebruikersinterface die gemeenschappelijk is.

◦

Voor tablets bestaan er bij Microsoft twee besturingssystemen: Windows RT (een speciale versie van Windows 8) en Windows 8 (Pro). Aan de buitenkant zien ze er identiek uit, omdat de gebruikersinterface hetzelfde is. Het verschil zit hem in de toepassing. Windows RT is specifiek voor mobiel gebruik ontwikkeld en werkt op de energiezuinige ARM-processors. Het maakt net als de Android- en iOS-tablets gebruik van speciale applicaties die in de app store, van in dit geval Microsoft, gekocht moeten worden. Software installeren vanaf een usb-stick zit er bij deze variant niet in, en software ontwikkeld voor Windows XP of Windows 7 is er niet op te gebruiken. De hardware is van een andere architectuur en daarmee niet compatibel. Voor het gebruik als tablet met de daarop geoptimaliseerde applicaties is het een mooie oplossing. Daarmee is het naast Android en iOS een derde stabiele omgeving.

De professionele versie Heel anders wordt het bij Windows 8 (Pro). Hier komen laptop en tablet elkaar tegen in een toepassing die het beste van twee werelden kan combineren. De Samsung ATIV Smart PC laat dat zien. De zwakte van een tablet is dat hij eigenlijk niet echt geschikt is voor de creatie van content, omdat de gebruikersinterface vooral is afgestemd op de vinger als bedieningselement. Contentcreatie gaat weer goed op een laptop, maar het nadeel van een laptop is dat hij voor veel toepassingen eigenlijk weer te onhandig is. Door het toetsenbord en de noodzakelijke accucapaciteit wordt hij al snel groot en log. Door een extreem grote tablet (11,6”) te combineren met een opklikbaar toetsenbord, wordt een heel flexibele oplossing gebouwd. Daar mee komt ATIV, afkomstig van het woord VITA, tot leven. Een leuke woordspeling. De Smart PC is bij uitstek geschikt voor mobiel gebruik, omdat de tablet beschikt over WLAN en een mobiele UMTS/HSPA+ interface. Daarmee is, zoals van een tablet verwacht mag worden,

bijna overal te wereld verbinding te maken met het internet.

Ook bestaande software is bruikbaar De Windows 8 Smart PC is nu in een keer een heel bijzonder product. Alle pc-software, mits de beperkingen van de machine geen beletsel zijn, kan er in principe op worden gebruikt. Dit kan omdat als besturingssysteem Windows 8 32-bit of het geavanceerdere Windows 8 Pro kan worden gebruikt. Geoptimaliseerde software gebruikt ook nog eens de Metro-interface, waardoor bediening met de vinger of de speciale pen extra eenvoudig wordt. De hele systeemsoftware staat op de flashdrive opgeslagen

In combinatie met een toetsenbord is het een compacte laptop. Niet zo degelijk als een echte zakelijke laptop, maar wel erg handig.

en kan desgewenst elk willekeurig moment weer worden hersteld. Een losse diskdrive zal dan ook niet snel worden gemist. De interne flashdrive voor de opslag van data en software heeft een capaciteit van 64 GB, de pc zelf een werkgeheugen van 2 GB. Een SD-slot geeft de ruimte extra opslagcapaciteit toe te voegen. Het aanraakgevoelige ips LCD-scherm, met een resolutie van 1366x768, is afgewerkt met Gorilla Glas en staat borg voor een goede, heldere weergave. Het kloppend hart is een Intel ATOM-processor (Z2760) die is geklokt op een frequentie van 1,8 GHz en voorzien van 1 MB L2-cache. Door de toevoeging van een Trusted Platform Module is het systeem ook zeer veilig te gebruiken voor zakelijke toepassingen. Bij uitstek een ideaal product voor de mobiele gebruiker. De HSPA-interface is snel genoeg, zeker nu netwerken met tal van innovaties de snelheid steeds verder weten op te voeren (HSPA+).

De bruikbaarheid In de praktijk blijkt dit weer iets mooier te klinken dan het daadwerkelijk is. Immers software die niet voor tabletgebruik ontwikkeld is, is vaak moeilijk met de

De S-Pen geeft de tablet/Smart PC een aantal extra opties, waardoor de bediening bij creatieve applicaties, zoals tekenen, wel heel erg aantrekkelijk wordt.

vingers te bedienen. In dat geval moet het toetsenbord de helpende hand bieden. Een vertegenwoordiger die zijn tablet onderweg gebruikt, kan ’s avond zijn zakelijke app in een semiprofessionele omgeving gebruiken. Dat is een pre die ook iets moet kosten, want de Windows 8 (Pro)-tablets zijn aanzienlijk duurder dan een Windows RT-product. Naast de compatibiliteit met bestaande pc-software, heeft de hardware ook usb-poorten zodat extra hardware kan worden aangesloten. Elke pc-add on zou op deze combinatie ook moeten werken. Samsung heeft bij dit product wel een wat vreemde keuze gemaakt. Normaal zijn producten voor zakelijke toepassingen, zeker laptops, behoorlijk degelijk uitgevoerd. Ze moeten tegen een stootje kunnen en zelfs dat is vaak niet voldoende. De Samsung ATIV is wat betreft kwalitatief meer iets voor de consumenten, terwijl de prijs juist meer richting zakelijke markt gaat. Zakelijke gebruikers zullen daarom de tablet overdag mee moeten nemen en de combinatie in een minder ruwe omgeving, bijvoorbeeld thuis, gebruiken. Extra bij de Samsung ATIV is de smart pen (S-pen). Met deze pen kan het scherm worden bediend, net als de S-pen op de Galaxy Note. ○

Windows op een rij: Windows RT, een speciale versie van Windows 8 speciaal voor mobiele devices op basis van een ARM-processor. Het is een gesloten systeem met aps die in de Microsoft-store gekocht kunnen worden. Windows 8, de opvolger van Windows 7, een normaal Microsoft-besturingssysteem dat als elke andere Windows variant op de pc kan worden gebruikt. De software is in 32 en 64 bits versie beschikbaar. Windows 8 Pro, een uitgebreidere versie van Windows 8 met extra functionaliteiten op het gebied van connectiviteit en beveiliging, vooral voor de zakelijke gebruiker.

◦

COLUMN VAN DER GAAST n

Evert Jan Westera Evert Jan Westera

Jaar van de Cloud

Be creative

We leven in een tijdperk waarin we graag in de toekomst kijken. Legio onderzoekers en analisten proberen zo ver mogelijk vooruit te kijken en voorspellen ons wat we de komende periode mogen verwachten. Nieuwe ontwikkelingen volgen elkaar razendsnel op en wanneer ze succesvol lijken, is de volgende stap de ontwikkeling naar volwassenheid.

Evert Jan Westera (info@contera.nl) werkt als zelfstandig consultant voor Contera Advies. Sinds 1985 is hij actief in de telecombranche en dertien jaar lang was hij als telecom- en informatiespecialist verbonden aan de Tweede Kamer der Staten-Generaal.

Forrester-analist Holger Kisker publiceerde, in 2012, tien voorspellingen over cloudcomputing1. 2012 zou het jaar van de cloud worden, aldus Holger en diverse andere analisten. Dit was december 2011, maar ook dit jaar, 2013, lijkt te worden uitgeroepen tot het ‘Jaar van de Cloud’. Afgelopen januari schreef cloudexpert David Linthicum dat CIO’s dit jaar cloudcomputing als een belangrijke prioriteit zullen zien2. Voor wie het vergeten is: de afgelopen 4 à 5 jaar zijn allemaal wel door iemand uitgeroepen tot het jaar van cloudcomputing. Een paar jaar geleden zagen veel bedrijven cloudcomputing nog als donkere wolk met onbekende risico’s. Aanvankelijk was nog lang niet iedereen bereid om over te stappen. Cloud was verre van volwassen. Inmiddels zijn er talloze clouddiensten ontstaan en wordt er met veel reclame-uitingen getracht ons over te halen over te stappen naar de cloud. De motivaties variëren enorm. De een ziet cloudcomputing als kostenbesparend, de ander beveelt juist flexibiliteit en schaalbaarheid aan. Een nieuwere USP is: ‘Cloud is Groen’, met andere woorden ecologisch verantwoord. We zien ook dat er inmiddels organisaties zijn die ervoor kiezen clouddiensten te gebruiken voor disaster recovery. In geval van rampen helpt de cloud hen zo snel mogelijk weer ‘up and running’ te zijn. We hebben afgelopen jaar gezien dat mobiele toepassingen uitermate geschikt zijn voor de cloud. Cloudprojecten worden steeds vaker gebruikt om apps voor mobiele toestellen te verbinden met zakelijke gegevensbronnen. De meeste SaaS-oplossingen beschikken ook over een mobiele client. De behoefte om gegevens mobiel beschikbaar en bereikbaar te maken heeft de afgelopen jaren al geleid tot een enorme toename van gegevensstromen. We spreken dan over ‘Big Data’. De titel is misschien misleidend want het gaat niet om grote bestanden, zoals de naam doet vermoeden, maar om een grote hoeveelheid data. De cloud blijkt nu juist uitermate geschikt te zijn voor Big Data. De behoefte aan informatie of toegang tot informatiebronnen groeit ongelofelijk snel. Slimme apps bieden ons steeds meer gerichte informatie of relevante informatie aan. We klagen wanneer we iets niet weten: de trein die te laat komt, de file die pas wordt gemeld op het moment dat je achteraan aansluit, et cetera. We zijn al zo gewend dat we alles kunnen opzoeken op elk moment, op elke plaats en liefst ook met elk type toestel. Informatie moet ook actueel zijn. Gegevens van een half uur geleden zijn in veel gevallen alweer achterhaald. De traditionele ICT-infrastructuur, met eigen servers en dataopslag, kan deze ontwikkeling nog maar nauwelijks bijhouden. Zie hier de intrede van de cloud. Is het goedkoper? Vast wel! Biedt het meer functionaliteit? Ongetwijfeld, maar misschien gelden deze voordelen lang niet voor elke situatie. Wat wel zeker is, is dat de cloud in veel gevallen schaalbaar en flexibel is. De cloud zou zomaar een tweede vorm van internet kunnen worden waar informatie niet meer ergens ‘lokaal’ staat maar globaal is geworden. Je ziet me niet maar ik ben er wel! Wordt 2013 dan het jaar van cloudcomputing? Ik denk het wel, maar dan toch anders dan voorgaande jaren. Ik voorspel dat cloud steeds meer een commodityproduct wordt, als je tenminste nog over een product kunt spreken. Daarmee bedoel ik te zeggen dat we steeds meer gebruik zullen gaan maken van de cloud zonder het te beseffen. Natuurlijk zullen bedrijven acties moeten ondernemen om hun applicaties en gegevens naar de cloud te brengen maar dat zal een min of meer vanzelfsprekend gevolg zijn van de drang naar mobiliteit en informatie. Misschien zullen we dit jaar nog meer gaan zien van de cloud in de vorm van de ontwikkeling van apps die er gebruik van maken. 2013 is dus het Jaar van de Cloud, maar laten we ons ook voorbereiden op 2014, het Jaar van de Cloud.

Marble White Titanium Gray

• • • •

5.5” HD Super AMOLED scherm voor de beste beeldervaring Creëer eenvoudig content met S Pen 1.6GHz Quad Core Processor voor nog meer prestatie Snelle previews met Air View

1. http://betanews.com/2011/12/13/is-2012-year-of-the-cloud/ 2. http://www.infoworld.com/d/cloud-computing/cios-say-cloud-computing-really-truly-priority-time-211086

facebook.com/SamsungMobileNL 38

◦

Collega’s in 1 keer bereiken Voor de receptioniste maken we het werk graag wat makkelijker. Met Vodafone One Net. Dat is 1 geïntegreerde oplossing voor mobiele en vaste telefonie. Uw collega’s zijn dus in 1 keer bereikbaar op 1 nummer, ongeacht op welk toestel. Zakelijk vast en mobiel worden 1 met One Net. Easy. vodafone.nl/onenet