O N A F H A N K E L I J K VA K B L A D O V E R T E L E C O M M U N I C AT I E E N N E T W E R K E N 28e jaargang ◦ nummer 4 2013 ◦ www.telecommagazine.nl
4
SPECIAL SOURCING
Groei outsourcingmarkt zet onverminderd door
INT E RV I E W
”TMA mag meer lawaai maken”
TE CH NO LO GI E UIT S M I J TE R
Wie zijn de M2M-spelers in Nederland?
Cloudstorage met BitTorrent Sync
ZO WIL
IEDEREEN WERKEN “Wanneer onze klanten kennis maken met Xelion 6, zijn ze net zo overtuigd als wij. Xelion 6 is het meest complete en gebruikersvriendelijke telefonieproduct van het moment.” Rick Haas, Manager Ricoh IT Services Nederland
De complete zakelijke telefooncentrale met oneindig veel meer. Zakelijke telefonie kan makkelijker, professioneler en meer geïntegreerd met andere bedrijfssoftware. Voor minder geld. Xelion 6 heeft alle functionaliteit van een telefooncentrale en nog veel meer: • Meer dan bellen: vanuit een app op zowel je smartphone, tablet en pc kies je en schakel je tussen bellen, chat, sms of mail. • gebruikt. Meer functionaliteit bijschakelen? Dat kan zonder extra kosten. • Integreren met Outlook en CRM zorgt voor een centraal adressenboek voor iedereen. Dubbel invoeren van contactgegevens is verleden tijd.
www.xelion.nl
Xelion komt graag in gesprek met professionele partners die ook willen innoveren en ambitieus zijn. Kijk voor meer info op: www.xelion.nl
n
O N A F H A N K E L I J K VA K B L A D O V E R T E L E C O M M U N I C AT I E E N N E T W E R K E N 28e jaargang ◦ nummer 4 2013 ◦ www.telecommagazine.nl
EDITORIAL
Editorial
Over outsourcen en dingen die voorbij gaan
4
SPECIAL SOURCING
Groei outsourcingmarkt zet onverminderd door
I N T ERVI EW
”TMA mag meer lawaai maken”
T EC H N O L O G I E U I T SM I J T ER
Wi e z i j n d e M 2 M - s p e l e r s i n N e d e r l and?
C l o u d s t o r a g e m e t B i t To r r e n t S y n c
Onafhankelijk vakblad over de integratie van netwerken, data- en telecommunicatie. Telecommagazine verschijnt acht keer per jaar en is een uitgave van Channel BV Uitgever Fred Schuit
Redactie-adres Channel B.V. Communicatieweg 1 3641 SG Mijdrecht +31 (0) 20 347 26 70
Hoofdredactie Paul Teixeira paul@channelbv.nl
Eindredactie
Ferry Waterkamp ferry@channelbv.nl
Medewerkers
Sietse van der Gaast, Hans Steeman, Evert Jan Westera
Commercie
Channel B.V. +31 (0) 20 347 26 70
Directie
Fred Schuit fred@channelbv.nl
Art direction
Annette van de Sluis annette@channelbv.nl
Events
Kimberley John
Traffic
Tessa Weitjens
Abonnementen
Als vakblad zijnde, hanteren wij de opzegregels uit het verbintenissenrecht. Wij gaan er van uit dat u het blad ontvangt uit hoofde van uw beroep. Hierdoor wordt uw abonnement steeds stilzwijgend met een jaar verlengd. Opzeggen kan via www.aboland.nl, per post of per telefoon. De opzegtermijn is 8 weken voor het einde van uw abonnementsperiode. Als opzegdatum geldt de datum waarop uw opzegging door Abonnementenland is ontvangen. Indien u hierom verzoekt, ontvangt u een bevestiging van uw opzegging met daarin de definitieve einddatum van uw abonnement.
Adreswijzigingen
Adreswijzigingen kunt u doorgeven via www.aboland.nl, per post of per telefoon.
Overige vragen
Overige vragen kunt u stellen op www.aboland.nl of neem telefonisch contact met Abonnementenland op. Telefoon: 0900-ABOLAND (0900-22 65 263, 10 ct/min) Fax: 0251-31 04 05 Niets uit deze uitgave mag in zijn geheel of gedeeltelijk worden overgenomen of vermenigvuldigd zonder bronvermelding én uitdrukkelijke toestemming van de uitgever. Hoewel deze uitgave op zorgvuldige wijze is samengesteld, zijn uitgever en auteurs niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden of onvolledigheden in deze uitgave. Zij aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van generlei aard, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op deze informatie. Copyright © Channel BV
Outsourcing is geen nieuw fenomeen. Al geruime tijd wordt er door organisaties gekeken hoe zij goedkoper en efficiënter om kunnen gaan met taken die niet noodzakelijkerwijs tot de kernactiviteiten worden gerekend. Een mooi definitie voor het buiten de deur zetten van zaken die – veelal door het management – als ‘te duur’ en ‘teveel gedoe’ worden gezien. Vaak gaat het ook om dingen die zij niet (willen) begrijpen. Zoals IT en telecom.
Paul Teixeira, hoofdredacteur paul@channelbv.nl
Beheer van applicaties, netwerken of telecominfrastructuur: het is de laatste jaren in toenemende mate de deur uitgezet. Zo langzamerhand is het echter tijd geworden om te kijken naar zaken die tot dusver in huis werden afgehandeld, maar waar steeds meer tijd (en geld) in beheer en onderhoud is gaan zitten. Of waar upgrading of vervanging door modernere varianten toch een kostbare investering blijkt te zijn.
Neem videoconferencing of telefonie: de benodigde harden software is ooit het bedrijf binnengerold en (hopelijk) tot tevredenheid door allerhande medewerkers gebruikt. Maar inmiddels is bijvoorbeeld de wereld van bedrijfstelefonie danig veranderd. De aloude PBX met de trouwe schare dect-telefoons voldoet doorgaans nog prima, alleen heeft de tand des tijds toegeslagen. Bij u staan het management en de medewerkers namelijk te springen om de mogelijkheden die Unified Communications (UC) en Voice over IP bieden. Of zij dat allemaal nodig hebben, is in sommige gevallen nog maar de vraag, maar een kniesoor die daar op let. De oplossing kan in dit geval zijn dat u kiest voor ‘bellen en UC uit de cloud’. Een mooie, moderne variant van outsourcing. Immers: u bent van het beheer en onderhoud verlost. Dat doet de hostende partij voor u. Uiteraard wel tegen betaling van een luttel bedrag. En dat laatste wordt weer door uw boekhoudafdeling of financieel directeur aantrekkelijk gevonden. In plaats van Capital Expenditure (zelf investeren in de aanschaf van spullen) heeft die te maken met een Operational Expenditure (domweg kosten die per periode en eenheid worden gemaakt). U kunt zich weer helemaal concentreren op andere zaken die uw aandacht opeisen. Zoals het beheren van de immer groeiende hoeveelheid Service Level Agreements die met de diverse outsourcepartijen zijn afgesloten. En nu wij het toch over Unified Communications hebben: elders in deze uitgave van Telecommagazine vindt u een aankondiging van de SES Lync Day 2013 op 21 november aanstaande. Net als vorig jaar belooft deze samenkomst van vraag en aanbod op het gebied van Unified Communications weer een goede combinatie te bieden van nuttige informatie en prettige zakelijke contacten. Ditmaal is de SES Lync Day geïntegreerd in Neerlandse grootste telecomcongres: Telecom Time. De Utrechtse Jaarbeurs vormt het toneel van zowel de SES Lync Day als Telecom Time. Mooi meegenomen: u kunt met uw toegangsbewijs voor de SES Lync Day ook de beursvloer van Telecom Time op. Tot de 21ste november in de Utrechtse Jaarbeurs! Paul Teixeira Hoofdredacteur Vragen, opmerkingen of zomaar een teken van leven? Mail gerust naar paul@channelbv.nl
Special Sourcing 6
Groei outsourcingmarkt zet onverminderd door Steeds vaker duiken in de media verhalen op over bedrijven die na een periode van outsourcing het IT-beheer weer in eigen hand nemen, of in ieder geval op zoek gaan naar een gezonde balans tussen in- en outsourcing. Is het tij gekeerd? De antwoorden op die vraag lopen sterk uiteen.
8 Managed services voor videoconferencing verhoogt gebruik Videoconferencing heeft bij veel grotere organisaties al een vaste plek weten te verwerven. Niet iedereen kan bogen op het bezit van een (of meer) kostbare telepresence-ruimten, maar een videoconferencingterminal of een ‘soft client’ op de pc zijn meestal wel voorhanden. En dan is er ook nog beeldbellen met behulp van de smartphone of tabletcomputer, beide zeer in opkomst. Erg prettig voor de gebruiker, maar hoe zit het met de ICT-afdeling? Hoe goed zijn ICT’ers in het opzetten en beheren van video-oplossingen? Moeten organisaties ook dit onderdeel maar?
6 8
12 Steeds meer buiten de deur Wanneer ICT onmisbaar of toch belangrijk is voor een organisatie, is de neiging om het zoveel mogelijk zelf onder controle te willen houden. Dat blijkt ook wel wanneer gevraagd wordt te reageren op de stelling dat ICT een onmisbaar element is dat we zoveel mogelijk intern wensen te houden. Toch besteedt momenteel bijna een kwart van de bedrijfsvestigingen of instellingen haar servercapaciteit geheel of gedeeltelijk uit. Dienstverlening en non-profit zijn wat huiveriger voor uitbesteding dan bedrijven in de producerende en logistieke branches.
14 Markt voor hosted VoIP zit stevig in de lift Al jaren wint Voice over IP gestaag terrein op de meer traditionele vormen van vaste telefonie. Volgens marktvorser Infonetics groeide de VoIP-markt in 2012 met 9 procent naar een totale omvang van 62 miljard dollar. In 2017 zal de totale omzet 82,7 miljard dollar bedragen. Al met al een lucratieve markt, zowel voor nieuwkomers als voor de traditionele aanbieders van telecommunicatiediensten. Deze laatste groep lijkt vooral met overnames de relatieve nieuwkomers op de VoIP-markt de wind uit de zeilen te willen nemen.
Technologie
24 M2M-specialisten Aspider en SIM Services vervullen speciale klantwensen Een groot aantal partijen houdt zich in Nederland bezig met het aanbieden van machine-to-machine (M2M)-diensten. In de vorige editie keken we naar het aanbod van KPN, Vodafone en T-Mobile. In het tweede en laatste deel in deze serie komen de M2M-specialisten Sspider en SIM Services aan bod.
4
◦
INHOUD
24
27 De mobiele industrie ziet groeikansen in de M2M-markt Een bijna niet voor te stellen getal: vijftig miljard mobiele aansluitingen worden binnen een paar jaar gerealiseerd. Als de machine-to-machinemarkt echt doorbreekt, gaat dat gebeuren. Analisten voorspellen dat het in 2020 zo ver is. De mobiele industrie ziet enorme kansen in een markt die de komende jaren volwassen gaat worden.
Interview
22 “TMA mag meer lawaai maken” “Een goed bewaard geheim”, zo kenschetst Tonny Wildvank, adjunct-directeur REISinformatiegroep, de TMA. Vooralsnog is zij gastlid, één van de leuke bijkomstigheden van het feit dat zij als genomineerde meedong naar de TMA Award 2013. Haar betrekkelijk korte kennismaking met de TMA heeft haar echter nu al aangenaam verrast.
Uitsmijter
36 Een veilig en sterk alternatief voor cloudstorage? Zo af en toe duikt er een game changer op. Een techniek die alles verandert of lijkt te veranderen. Cloudstorage is hier een eminent voorbeeld van, overal toegang tot je bestanden via een beveiligde en centrale opslag op het internet. Iedereen haakt er op in en overal wordt het ingezet. Het lost bovendien een belangrijk probleem op: de beperkte opslagcapaciteit van mobiele devices. En dan duikt ineens BitTorrent Sync op. Nog slimmer en met een belangrijk voordeel; geen centrale opslag. Een alternatief voor cloudstorage?
22
Rubrieken
3 Editorial 11 Column Van der Gaast 30 Het laatste nieuws 34 TMA 38 Column Westera
Social Enterprise Society – The Essential Lync 16 Plan Nederland vervangt PBX door Lync Server
30
Social Enterprise Society
SES
Om meer grip te krijgen op de ICT-kosten besloot Plan Nederland om alle ICT-activiteiten uit te The Essential Lync besteden, inclusief de telefonie. In een ‘big bang’ werd de oude PBX vervangen door een Microsoft Lync Server 2010-oplossing die wordt gehost door IT-dienstverlener Macaw. SpeakUp leverde de SIP-trunk voor de afhandeling van het in- en uitgaande telefonieverkeer.
Adverteerdersindex Xelion 2 19 Jabra 21 Lync Day 2013 33 TelecomTime 39 TMA 40 BlackBerry redactie@channelbv.nl
www.telecommagazine.nl
◦
5
SOURCING
Cloud tempert groeiprognoses
Groei outsourcingmarkt zet onverminderd door Steeds vaker duiken in de media verhalen op over bedrijven die na een periode van outsourcing het IT-beheer weer in eigen hand nemen, of in ieder geval op zoek gaan naar een gezonde balans tussen in- en outsourcing. Is het tij gekeerd? De antwoorden op die vraag lopen sterk uiteen. Door Ferry Waterkamp
De groei is er voorlopig nog niet uit als het gaat om outsourcing, zo concludeerden adviesbureau Quint Wellington Redwood en Whitelance Research eerder dit jaar na een onderzoek waaraan zo’n tweehonderd respondenten op het niveau van ‘CxO en direct reports’ hadden deelgenomen. 45 procent van de respondenten gaf aan meer te gaan outsourcen dan nu het geval is. Van de gehele onderzoekspopulatie gaat tien procent voor het eerst tot uitbesteding over. In het huidige crisisklimaat blijven kostenreductie (64 procent) en het zich willen richten op kernactiviteiten (51 procent) de belangrijkste beweegredenen om te outsourcen, zo concludeerden Quint Wellington Redwood en Whitelance Research. Deze bevinding komt overeen met de resultaten van een online onderzoek dat IT-beheerspecialist SPS heeft uitgevoerd onder Nederlandse IT-managers. 35 procent gaf aan het aantal fte’s dat zich bezighoudt met beheer te willen
6
◦
terugbrengen. 40 procent van de ondervraagden ziet outsourcing naar een externe partij als het middel om dat te bereiken.
Matige groei Opvallend is dat Gartner de focus op kostenreductie juist aanvoert als verklaring voor de door dit onderzoeksbureau geconstateerde matige groei van de ‘traditionele’ IT-outsourcingmarkt. Ook de concurrentie van de cloud zet de traditionele IT-outsourcingmarkt onder de druk. De marktonderzoeker gaf in juli van dit jaar de voorspelling af dat de IT-outsourcingmarkt in 2013 zal groeien met 2,8 procent naar een omvang van 288 miljard dollar. Dat groeipercentage is lager dan eerder werd voorspeld. “We zien dat de totale groei van de markt wordt geremd door kortetermijn marktfactoren zoals de ontwikkeling van alternatieve IT-outsourcingmodellen (zoals IaaS en Infrastructure Utility Services, red.),
‘Het loont om bestaande contracten open te breken’
economische, politieke en arbeidsomstandigheden, en door de financiële prestaties van de serviceproviders”, aldus vicepresident Bryan Britz van Gartner. “Asia-Pacific en West-Europa zijn de regio’s waar de vooruitzichten het meest worden getemperd.” De trend van Bring Your Own Device zou er bovendien voor zorgen dat er veel minder desktopbeheer wordt uitbesteed.
vijftig procent van de respondenten heeft zijn contract met succes heronderhandeld en is er zo in geslaagd betere condities, lagere kosten en/of betere kwaliteit te bedingen. “Het loont om bestaande contracten open te breken”, stellen de onderzoekers. “Door de felle concurrentie zijn leveranciers bereid concessies te doen. Deze uitkomst geeft ook aan dat er weinig first-time-right contracten zijn.”
Klantenbinding
Marktleiders
Waar outsourcing in het verleden werd gekenmerkt door langlopende contracten waardoor deze markt bestand was tegen cyclische dips, signaleert Gartner dat klanten nu veel actiever op zoek gaan naar contracten waarbij zij hun afname van diensten kunnen variëren al naargelang hun behoeftes van dat moment. Deze constatering komt overeen met de bevinding van de onderzoekers van Quint Wellington Redwood en Whitelance Research dat leveranciers moeite hebben om hun klanten vast te houden en daar de komende jaren nog meer moeite mee zullen krijgen. Uit het onderzoek bleek dat niet minder dan veertien van de twintig geëvalueerde leveranciers zich geconfronteerd zagen met klanten die nu al aangeven hun outsourcingscontract ‘waarschijnlijk of zeker’ niet bij hun huidige leverancier te gaan verlengen. Klanten blijken bovendien lopende contracten open te breken: ruim
Het grootste deel van de Europese outsourcingmarkt valt volgens Gartner onder de noemer ‘Data Center Outsouring’ (DCO). De omzet op deze markt bedroeg in 2012 23,8 miljard dollar. Dit is inclusief de inkomsten uit ‘Infrastructure Utility Services’ (IUS), maar exclusief de inkomsten uit Infrastructure-as-a-Service uit de cloud. Dit laatste segment genereerde in 2012 in Europa een omzet van 1,1 miljard euro. Gartner publiceerde in juli een nieuwe ‘Magic Quadrant for Data Center Outsourcing and Infrastructure Utility Services, Europe’. De vijftien spelers die in dit magische overzicht worden besproken, zijn samen goed voor ruim zestig procent van de omzet op de DCO/IUS-markt. Nieuwkomers in het kwadrant waren de ‘Niche Players’ Tata Consultancy Services en Wipro en ‘Visionair’ Accenture. Het vakje ‘Leaders’ was aardig bevolkt met IBM, HP, Atos, T-Systems, Fujitsu en CSC.
◦
7
Videovergaderen? Uitbesteden die hap!
Managed Services voor videoconferencing verhoogt gebruik Videoconferencing heeft bij veel grotere organisaties al een vaste plek weten te verwerven. Niet iedereen kan bogen op het bezit van een (of meer) kostbare telepresence-ruimten, maar een videoconferencingterminal of een ‘soft client’ op de pc zijn meestal wel voorhanden. En dan is er ook nog beeldbellen met behulp van de smartphone of tabletcomputer, beide zeer in opkomst. Erg prettig voor de gebruiker, maar hoe zit het met de ICT-afdeling? Hoe goed zijn ICT’ers in het opzetten en beheren van video-oplossingen? Moeten organisaties ook dit onderdeel maar buiten de deur plaatsen? Door Paul Teixeira
8
◦
SOURCING
Wouter Bakker, Line of Business Manager Unified Communications Dimension Data Nederland, spreekt over de golden two minutes als het gaat om het gebruik van videoconferencing. “Binnen twee minuten moet een videoconference met succes tot stand worden gebracht. Lukt dat niet, dan gaan gebruikers alternatieve manieren zoeken om met elkaar op afstand te overleggen, zoals het aloude telefonisch vergaderen.” Volgens Bakker lukt het veel organisaties niet om binnen die twee minuten een geslaagde videoconference tot stand te brengen. Dat kan aan een veelheid van factoren liggen; van kapotte hardware tot een loshangend stekkertje of een ICT-afdeling die niet genoeg verstand van video-oplossingen heeft. Hoe het ook zij: het gevolg is dat de gebruikers afhaken en de terugverdientijd van de kostbare apparatuur hierdoor letterlijk op de langere baan wordt geschoven. Volgens leverancier Dimension Data bieden managed services voor videoconferencing niet alleen operationele verlichting voor de CIO en de ICT-afdeling. Het uitbesteden kan ook tot een grotere gebruikersacceptatie leiden. En laat dat laatste nou net cruciaal zijn bij het succesvol toepassen van video binnen organisaties. Want een succesvolle businesscase voor videoconferencing is niet meer louter te maken op basis van bijvoorbeeld de besparingen op reiskosten die normaal gesproken gemaakt zouden zijn voor het fysiek met elkaar overleggen, zo zegt Wouter Bakker. “Dat was vroeger wel zo. Je kon vrij goed berekenen hoeveel minder je kwijt zou zijn aan bijvoorbeeld vliegtuigtickets en reistijd als je via video zou vergaderen. Tegenwoordig spelen andere factoren mee, zoals de gebruikersacceptatie. Neem Nederland. Bijna alle grote ondernemingen in Nederland hebben in videoconferencing geïnvesteerd. Als ik bij dergelijke klanten ben en hen vraag hoe frequent zij die systemen gebruiken, dan moeten zij mij het antwoord vaak schuldig blijven.” Volgens Bakker zijn er diverse redenen voor het minder vaak inzetten van de bestaande videoconferencingsystemen. “Het is een beetje historisch gegroeid. Vaak staat bij dergelijke organisaties omvangrijke en specialistische videoconferencingapparatuur, zoals het inmiddels door Cisco ingelijfde Tandberg maakte. Je kon daarmee prima communiceren met andere, soortgelijke, systemen. Maar tegenwoordig heb je diverse soorten apparaten, van smartphone tot laptop en tabletcomputer, waar ook een camera in zit en waar ook in een of andere vorm videovergaderen mee mogelijk is.” Dus dringt de vraag zich op waarom je nog in de auto zou stappen om naar het bedrijfsgebouw te rijden om daar weer in een speciale videoconferencingkamer te gaan zitten als je het ook gewoon vanuit het huis of op een andere locatie kunt doen. Een andere reden is, zo stelt Bakker, het feit dat de operationele verantwoordelijkheid van het ‘traditionele’ videoconferencing vaak bij de ICT-afdeling ligt. Die heeft doorgaans veel aandacht voor formele bedrijfsprocessen, maar besteedt daarentegen weer minder aandacht aan zaken als de gebruiksaspecten. Een ICT’er zal zich sneller en meer focussen op de eventuele technische
uitdagingen, zoals het optimaliseren van de onderliggende infrastructuur, dan op het faciliteren van een goede gebruikservaring.”
Deens voorbeeld Bakker geeft een praktijkvoorbeeld. “Vorig jaar kregen wij van een Deens bedrijf, dat actief is in de olie- en gasexploratie, een Request for Proposal voor een telepresence-oplossing, zeg maar de overtreffende trap van de reguliere videoconferencing. Toen wij vervolgens bij hen op bezoek gingen om het een en ander toe te lichten, bleek dat de ‘business’ er lucht van gekregen had dat de ICT-afdeling een RFP voor telepresence de
INVENTARISEER DE UC-BEHOEFTEN Dimension Data heeft het onafhankelijke bureau Ovum gevraagd een wereldwijd onderzoek te doen naar het gebruik van unified communications (UC) in het algemeen en videoconferencing in het bijzonder. Ovum heeft in totaal 1.320 ICT-beslissers en 1.390 werknemers in achttien landen (waaronder Nederland) geïnterviewd. De belangrijkste conclusie: zonder gebruikersacceptatie lopen organisaties kans dat hun investeringen in unified communicationsen collaboration-technologie onvoldoende worden benut. Het klinkt als een open deur: als gebruikers er geen been in zien om een bepaalde technologie toe te passen, dan zal de investering in die technologie niet zo snel worden terugverdiend. Toch komt die conclusie voor een groot aantal respondenten van het Ovum-onderzoek als een verrassing. Slechts 38 procent van de ondervraagden had een profiel van gebruikers gemaakt. De rest had diverse UC-oplossingen, inclusief videoconferencing, doorgevoerd zonder dat er eerst profielen van de verschillende gebruikers(groepen) waren gemaakt. Van die 62 procent was 20 procent het domweg vergeten om profielen te maken. 21 procent dacht dat alle werknemers dezelfde UC-behoeften hadden en 13 procent zag de waarde van profilering niet. Anno 2013 is one size fits all echter geen slimme manier om het gebruik van unified comunications-oplossingen – en in het kielzog daarvan ook de productiviteit van medewerkers – te verhogen. Met de opkomst van de ‘Bring Your Own Device’-trend, is de diversiteit in apparatuur en het gebruik daarvan bij organisaties alleen maar groter geworden. ICT-afdelingen die nu nog alleen rekening houden met een ‘standaardgebruiker’ – ook op het gebied van videoconferencing – missen dan ook de boot, zo blijkt uit het Dimension Data-onderzoek.
◦
9
deur had uitgedaan. Die businessmensen hebben toen tegen de ICT’ers gezegd dat het een beter idee zou zijn als er eerst voor kon worden gezorgd dat de bestaande videoconferencingspullen goed zouden werken. Het Deense bedrijf had vorig jaar overigens al wereldwijd een klein honderdtal grotere videoconferencingsystemen opgesteld staan. Maar het gebruik daarvan stond relatief gezien op een laag pitje. Terwijl de noodzaak er zeker was. Alleen al in ‘het veld’, op de meest onherbergzame locaties waar gas of olie kan worden gewonnen, is het ideaal om snel met een of meerdere collega’s van bijvoorbeeld het hoofdkantoor te kunnen overleggen. Uiteindelijk hebben wij van het Deense concern de opdracht gekregen om hun bestaande videoconferencinghuishouding te optimaliseren en te beheren.” Dimension Data ging eerst aan de slag met de video-infrastructuur. Daar werden de nodige verbeteringen in aangebracht, aldus Wouter Bakker. “Dan moet je denken aan zaken als het optimaal op elkaar afstemmen van de verschillende merken en modellen videohardware. De tweede stap bestond uit het onder ons beheer brengen van de videoconferencingsystemen. Het beheer en de support van dergelijke systemen vergt overigens een andere aanpak en invulling dan die voor reguliere ICT-spullen. Neem alleen al het simpele feit dat niemand zich echt ‘eigenaar voelt’ van een videoconferencingsysteem, daar waar het bijvoorbeeld bij een notebook redelijk duidelijk is. Als er geen echte ‘eigenaar’ is van een dergelijk systeem, dan zal er niet zo snel iemand zijn die zich sterk maakt voor een
10
◦
snelle oplossing van een probleem. Vaak wordt dan eerder gedacht: ‘Laat maar, ik zoek wel een andere manier van vergaderen.’ Het gevolg is dan dat het probleem niet wordt opgelost en de volgende gebruiker van het videoconferencingsysteem er vervolgens weer mee wordt geconfronteerd.” Dat impliceert een noodzaak voor pro-actief beheer van de hard- en software, aldus Bakker.
Conciërgefunctie Managed services voor videoconferencing strekken zich verder uit tot het verzorgen van aanvullende diensten. Een voorbeeld hiervan is de ‘conciërgefunctie’, waarbij een medewerker van Dimension Data niet alleen de videoconference inregelt, inclusief het afstemmen van agenda’s en het uitnodigen van deelnemers, maar ook desgewenst actief optreedt als moderator tijdens de vergadering. Een ander groot verschil met de gewone uitbesteding van ICT-hardware, is het feit dat gebruikersklachten sneller aandacht dienen te krijgen, zo weet Bakker. “Als er een probleem wordt gemeld, dan moet het zo snel mogelijk worden opgelost. Dat kan geen dag wachten. Denk aan wat ik heb verteld over de golden two minutes; idealiter moet het probleem binnen twee minuten zijn opgespoord en verholpen. Dat kan natuurlijk niet altijd, al is het maar omdat een kapot scherm bijvoorbeeld op een afgelegen locatie staat, waardoor het even duurt voordat er iemand ter plaatse is met een vervangend exemplaar. Maar er moet wel direct worden gereageerd naar de gebruiker toe.”
COLUMN VAN DER GAAST n
Sietse van der Gaast
Ontzorgen voor morgen
Sietse van der Gaast (sietse.vandergaast@stratix.nl) is consultant bij Stratix.
Sinds een aantal jaren helpt iemand mij met mijn belastingzaken. Niet dat ik een heel ongebruikelijk financieel profiel heb maar het invullen van belastinggegevens is één van de weinige zaken in het leven die mij totaal niet interesseren. Ik betaal met plezier belasting: we leven tenslotte in een mooi land met veel voorzieningen en ik begrijp best dat daar wat geld voor nodig is. Door het invulcircus te outsourcen dwing ik mijzelf alle overzichtjes op tijd klaar te leggen voor het jaarlijkse bezoekje van de ‘belastingman’ en hoef ik mij verder geen zorgen te maken of ik mijzelf niet schrikbarend te kort doe of juist dingen vergeten ben in te vullen. Het nadeel hiervan is dat ik op verjaardagsfeestjes in het begin van het jaar, wanneer ‘belastingen’ steevast onderdeel van het borrelpraatgarnituur lijken te zijn, enigszins glazig kan kijken wanneer iemand een begrip als ‘box 3’ het gesprek in slingert. Mensen in mijn omgeving verklaren me nog net niet voor gek, maar dat iemand als ik zoiets gemakkelijks als de belastingaangifte niet gewoon helemaal zelf regel, wordt op zijn licht amusant gevonden. Ik ga er altijd maar van uit dat mocht ik het in de toekomst weer zelf moeten doen, ik me wel snel genoeg kan inwerken in het hele boxgebeuren. En dat het dan allemaal misschien wat minder goed komt, maar toch nog wel goed genoeg. Daarbij zijn belastingen nog relatief helder en consequent. Hoewel, wat tien jaar geleden een gegeven was is nu ineens onzeker, zoals eeuwigdurende hypotheekrenteaftrek. Daar kan ik de belastingdienst niet de schuld van geven, maar zelfs de financiële ontzorgers van tien jaar geleden hebben dit – en ook de langdurig lage rentestanden – niet in voldoende mate zien aankomen. Het lijkt een beetje een grote stap van de financiële wereld thuis naar de wondere wereld van de ICT-en Telecom-organisatie (overeenkomst: in beide werelden worden de woorden ‘overboeking’ en ‘dekkingsgraad’ creatief ingevuld). Maar ook in de telecomwereld geldt: outsourcen heeft voordelen maar ook consequenties. Ontzorgd worden en controle verliezen zijn soms twee zijden van dezelfde medaille. Of om een bekende filosoof te parafraseren: Ieder voordeel heb zijn nadeel. Maar waar thuis het overzicht nog redelijk simpel is en de verantwoordelijkheden duidelijk zijn, is bij veel organisaties het Telecom- en ICT-bouwwerk en de spelers daarin vaak een bonte lappendeken. In de meeste gevallen is het zeer verklaarbaar hoe het allemaal zo is gekomen, en is er ook een duidelijk plan voor de toekomst. Maar de huidige situatie weerspiegelt dan toch meestal slechts het voorsorteren voor de prima toekomststrategie (die alleen nog niet helemaal tot in detail is geïmplementeerd …), gecombineerd met pragmatisch doormodderen met minder handige keuzes uit het verleden en geërfde constructies uit overnames, fusies of nog niet helemaal voltooide afsplitsingen. Daarbij is men er bijna altijd heilig van overtuigd dat er bij het eigen bedrijf of organisatie op dit moment sprake is van een unieke transitiefase. Het verleden willen we eigenlijk achter ons laten maar de toekomst is helder. Het is nu alleen even een kwestie van doorbijten. Andere organisaties lijken vanaf buiten gewoon goed of slecht georganiseerd, maar dat die ook wel eens in een transitiefase kunnen zitten is iets waar we niet aan willen denken. Logisch, de eigen situatie is al ingewikkeld genoeg, dus het helpt om de rest van de wereld dan wat simpeler voor te stellen. De waarheid is natuurlijk dat, zeker met de snelle ontwikkelingen in telecom en ICT, het (bedrijfs) leven één continue aaneenschakeling van transitiefases is geworden waarbij transities bij verschillende bedrijven ook nog eens effecten op elkaar hebben. En dus is het lastig navigeren op de woelige zee van transitiefases. Waarbij continu moet worden gelaveerd tussen de voordelen van ‘one stop shopping’ en de nadelen van ‘vendor lock-in’. In ieder geval is het belangrijk om te onderkennen dat afgenomen diensten die nu schijnbaar bij elkaar horen in de toekomst wel eens losgeknipt zullen moeten worden. Met name een combinatie van services in verschillende functionele lagen is niet altijd eeuwigdurend. Denk aan de combinatie netwerktoegang, telefoniediensten en telefonieapparatuur. Verschillende functies uitbesteden bij één partij kan zeker voordelen hebben maar het verdient aandacht om verschillende functies af te bakenen en mogelijkheden in te bouwen om in de toekomst waar nodig zaken weer technisch en contractueel te kunnen scheiden. Verschillende boxen als het ware … Wat kan helpen om inzicht te krijgen is een keertje buurten bij een bevriende collega bij een ander bedrijf en samen eens te filosoferen over dit soort meer strategische zaken. Als die collega daar tijd voor heeft tenminste. Want het zou zomaar kunnen dat ook dat bedrijf net midden in de drukte van een belangrijke transitie zit.
◦
11
Steeds meer buiten de deur Wanneer ICT onmisbaar of toch belangrijk is voor een organisatie, is de neiging om het zoveel mogelijk zelf onder controle te willen houden. Dat blijkt ook wel wanneer gevraagd wordt te reageren op de stelling dat ICT een onmisbaar element is dat we zoveel mogelijk intern wensen te houden. Toch besteedt momenteel bijna een kwart van de bedrijfsvestigingen of instellingen haar servercapaciteit geheel of gedeeltelijk uit. Dienstverlening en non-profit zijn wat huiveriger voor uitbesteding dan bedrijven in de producerende en logistieke branches. Door Ruud Alaerds, Keala
Zoals wellicht mag mogen verwacht, is de top van de zakelijke markt een duidelijke koploper in het gebruik van hosting en datacenters. De meer dienstverlenende organisaties vallen op in hun gebruik van gehoste servercapaciteit. Zij gebruiken dit duidelijk vaker dan hun producerende of logistieke collega’s. Wanneer we kijken naar organisatietype, dan wordt gelijk duidelijk dat binnen grotere organisaties en met name op hoofdkantoren vaker externe servercapaciteit wordt ingeschakeld. Zo’n zestig procent van de bedrijven die zich bedient met gehoste servers heeft ‘slechts’ één server ‘buiten’ staan. Maar in het licht van het grote aantal bedrijven met minder dan tien werknemers in Nederland mag dit ook niet als uitzonderlijk worden beschouwd. Opvallend is wel dat grote internationale organisaties zich intensief inlaten met het hosten van hun servercapaciteit. Maar ook in de voor bedrijven zeer belangrijke en vaak centrale applicatiegebieden als financiën, logistiek, HRM en relatiebeheer wordt een behoorlijk deel van de applicaties al duidelijk niet meer binnen de organisatie zelf gehouden maar als een service afgenomen (hosted of soms via de cloud). Vooral binnen grotere organisaties en met name op hoofdkantoren is er sprake van bedrijfskritische cloud-gebaseerde applicaties. Overigens blijkt wel dat zodra een organisatie groter is (en meer vestigingen heeft) of zelfs internationaal is opgezet, dat men duidelijk vaker neigt naar gebruik en inzet van cloudgebaseerde diensten.
MATE WAARIN EXTERNE PARTIJ HET BEHEER OP DE SERVER UITVOERT, MAAR WEL OP AFSTAND ‘Remote beheer’ gesegmenteerd naar wernemersklasse 100%
1,2
4,3
10,1
13,5
0,3 1,3
0,4 1,5
1,9 5,4
0,6
Geen servers aanwezig
2 2 8,7
25
80%
Andere oplossing voor beheer servers
60%
72,8
58,6
49,1
48
77,6
85,8
83,1
42,3 90,6
47,4
40%
20%
37,5
34,1
36,2
34,1
25,3
23,3
12
◦
K ER
W
B. 5
RS
ME
NE
<5
15,3
7,8
0%
A.
Er vindt geen beheer plaats op de vestiging
0
T1 TO
10 C.
S
ER
EM
KN
R WE
0
T2 TO
20 D.
S
ER
EM
KN
R WE
0
T5 TO
0 E. 5
S
ER
EM
KN
R WE
00
T1 TO
00 F. 1
E
EM
KN
R WE
RS 5
T2 TO
E 0W
0
H
0 . 50
9,4
S ER
M
NE
RK
5 OT 0T
. 25
G
RS
ME
NE
RK
E 0W
18,4
12,7
00
T1 TO
0 00
I. 1
M
NE
RK
E 0W
S ER
OF
E
ME
M
NE
RK
E RW
S ER
11,5 L
A TA TO
Externe partij, maar wel op afstand, zogenaamd ‘remote beheer’
SOURCING
Binnen grotere organisaties en met name op hoofdkantoren wordt steeds vaker externe servercapaciteit ingeschakeld
IN WELKE MATE IS EEN UITSPRAAK VAN TOEPASSING: “ICT is een onmisbaar element dat we zoveel mogelijk intern willen beheren” 25,7
A. MANUFACTURING
21,5
52,8 4,5
69,9
B. CONSTRUCTION 40,3
C. TRANSPORT
48,7
11,0
D. TRADE
18,6
64,7 51,2
E. BUSINESS SERVICES
26,1
27,1
21,7
59,4
F. BANKING & INSURANCE
16,7
26,9
13,7
G. EDUCATION
14,9
73,6
H. GOVERNMENT
11,9
42
46,2
27,6
58,8
I. HEALTHCARE TOTAAL
54,7 0
11,5
20%
13,6
19,4 40%
25,9
50%
70%
80%
100%
% van alle vestigingen 100% van toepassing
Komt voor/ gebeurt wel op deze vestiging
Niet van toepassing
GEBRUIK VAN HOSTED CRM SYSTEMEN gesegmenteerd naar branche A. MANUFACTURING
8,1 22,3
B. CONSTRUCTION
37,5
C. TRANSPORT D. TRADE
15,4
E. BUSINESS SERVICES
21,3 19,7
F. BANKING & INSURANCE
31,3
G. EDUCATION 20,3
H. GOVERNMENT 9,7
I. HEALTHCARE TOTAAL
18,7 0
5%
10%
15%
20%
30%
40%
% van vestigingen die CRM systemen gebruiken
◦
13
SOURCING
Markt voor hosted VoIP zit stevig in de lift
Traditionele telecomaanbieders nemen posities in Al jaren wint voice over ip gestaag terrein op de meer traditionele vormen van vaste telefonie. Volgens marktvorser Infonetics groeide de VoIP-markt in 2012 met 9 procent naar een totale omvang van 62 miljard dollar. In 2017 zal de totale omzet 82,7 miljard dollar bedragen. Al met al een lucratieve markt, zowel voor nieuwkomers als voor de traditionele aanbieders van telecommunicatiediensten. Deze laatste groep lijkt vooral met overnames de relatieve nieuwkomers op de VoIP-markt de wind uit de zeilen te willen nemen. Door Ferry Waterkamp
Een voor de hand liggende manier voor de ‘gevestigde orde’ om direct te concurreren op de lucratieve VoIP-markt, is het via ip aansluiten van de PABX op het openbare telefonienetwerk. Dit gebeurt met behulp van zogenaamde SIP-trunks. Volgens Infonetics explodeerde het aantal SIP-trunks in 2012 met maar liefst 83 procent. Een voorbeeld van een dienst voor SIP-trunking is VoIP Connect van Tele2 Zakelijk dat onder andere is gecertificeerd voor de telefooncentrales van Cisco en Avaya. Grotere aanbieders van SIP-trunks om een koppeling via internet te realiseren, zijn Vodafone en KPN. Daarnaast heeft een hele reeks relatieve nieuwkomers zoals Voiceworks, Voipro en SpeakUp hier een oplossing voor.
Hosted voice Voor bedrijven die eenmaal over zijn op VoIP, is de overstap naar een hosted oplossing zo gemaakt. Hosted VoIP (of hosted voice) is dan ook een nieuwe vorm van dienstverlening die we marktbreed aantreffen. Volgens Infonetics groeide de omzet op de markt voor hosted voice en unified communications in 2012 met 17 procent. Bij hosted voice staat de (virtuele) PABX niet meer binnen de bedrijfsmuren, maar in het datacenter van de telecomprovider. De provider zorgt in dit geval ook voor het beheer van de telefoniecentrale. Een voorbeeld hiervan is Hosted Voice van wederom Tele2 Zakelijk, een dienst die vorig jaar beschikbaar kwam voor het midden- en kleinbedrijf. Een voordeel van een dergelijke dienst is dat werknemers doorgaans één nummer hebben waarop zij zowel vast als mobiel bereikbaar zijn. Bij heel wat traditionele telecompartijen die de stap naar VoIP hebben gemaakt, treffen we in het portfolio zowel een SIP-trunk als een gehoste vorm van telefonie aan. Zo ook bij bijvoorbeeld Vodafone, KPN, Ziggo en UPC.
14
◦
Vodafone Vodafone’s oplossing voor het koppelen van de VoIP-ready telefooncentrales aan het openbare telefonienetwerk is ‘Office Voice’, een dienst die is bedoeld voor bedrijven met meer dan dertig werknemers. De levering van de dienst geschiedt op basis van zowel dsl als glasvezel. Voor ip-interfaces worden zowel SIP als H.323 ondersteund; voor isdn-koppelingen worden PRI- en BRI-interfaces ondersteund. Office Voice kan op diverse manier worden gecombineerd met andere diensten van Vodafone zoals Corporate Net. Met deze combinatie kan gebruik worden gemaakt van verkorte nummers en tegen lagere kosten onderling worden gebeld. Als Office Voice wordt aangesloten met een IP-VPN-netwerk is het bellen tussen vestigingen onderling zelfs gratis. Naast Office Voice biedt Vodafone ook nog ‘One Net’ waarbij de telefoniecentrale wordt gehost in het datacenter van Vodafone. Met deze dienst zijn werknemers zowel vast als mobiel op één nummer te bereiken. One Net is gebaseerd op het aanbod van TeleSpectrum, een specialist op het gebied van hosted telefonie en VoIP-toepassingen die in 2012 werd overgenomen door Vodafone.
KPN Ook KPN heeft in de buidel getast om op de markt voor hosted telefonie beter beslagen ten ijs te komen. Vorig jaar september nam de telecomgigant een minderheidsbelang van 12,5 procent in RoutIT, een infrastructuurdienstenprovider die nauw samenwerkt met partners. De twee partijen kondigden toen een ‘strategische samenwerking’ aan met als eerste wapenfeit het gezamenlijk aanbieden van ‘hosted voice’. In samenwerking met RoutIT werd ook ‘KPN ÉÉN’ ontwikkeld, een geïntegreerde oplossing voor
Voor bedrijven die eenmaal over zijn op VoIP, is de overstap naar een hosted oplossing zo gemaakt vaste telefonie, mobiele telefonie en internetdiensten. De basis van KPN ÉÉN is dat de telefooncentrale altijd in de cloud staat. De diensten zijn per gebruiker te bepalen. Daarnaast biedt KPN een tweetal ondernemerspakketten (Start en Comfort) voor ‘Internet & IP-bellen’. Deze pakketten bieden verschillende ‘zakelijke extraatjes’ zoals Zakelijk Pinnen en Zakelijk Alarm over IP en onbeperkt bellen naar vaste en mobiele nummers in Nederland. Daarnaast kondigde KPN in februari een pilot aan om te bellen en gebeld te worden via Lync Online, de gehoste versie van Microsofts unified communications-platform. Lync Online is onderdeel van Zakelijk Office 365, een cloud-dienst die KPN in 2012 introduceerde.
Ziggo Zakelijk Ziggo Zakelijk vocht zich via diverse overnames een weg op de markt voor hosted VoIP- en SIP trunking-diensten. Zo werd in 2011 Breezz overgenomen. Breezz levert white label VoIP-diensten aan autonome telecom- en ICT-dienstverleners. Die kunnen op hun beurt snel en zonder investeringen digitale telefoniediensten aanbieden aan hun klanten. Voor Ziggo betekende de overname een toevoeging van hosted VoIP- en SIP trunking-telefoniediensten aan het portfolio waarmee Ziggo het partnerkanaal bedient. In mei van dit jaar volgde de definitieve overname van Esprit Telecom, dat eigendom
was van Detron ICT & Telecom Groep. Esprit Telecom biedt onder andere IPT Connect voor een verbinding via dsl of glasvezel en Hosted Telefonie. “Samen met Esprit Telecom zullen wij investeren in nieuwe zakelijke clouddiensten en toepassingen, waaronder een nieuwe generatie telefoniediensten, ingericht voor zowel de kleinzakelijke als de mkb-markt”, aldus Ziggo’s managing director zakelijke markt Hendrik de Groot en tijde van de overname.
UPC Bij kabelbedrijf UPC tot slot treffen we het VoIP-aanbod aan binnen de netwerkoperator en provider UPC Business. Deze divisie is opgebouwd rondom Priority Telecom dat lange tijd door het leven ging als de telecomdochter van UPC maar enkele jaren geleden is opgegaan in UPC Business. Het UPC ‘VoIP-portfolio’ bestaat onder andere uit de VoIP SIP Trunk voor een centrale koppeling met het openbare telefoonnetwerk en de VoIP SIP Gateway voor het verbinden van meerdere vestigingen. ‘Hosted IP Telefonie en Unified Communications’ is UPC’s telefoonplatform in de cloud voor organisaties vanaf honderd werknemers. Voor communiceren in de cloud biedt UPC daarnaast ook nog de gehoste versie van Microsofts unified communications-oplossing, Lync Online.
◦
15
Voorbereiding op telefonie uit de cloud
Plan Nederland vervangt Om meer grip te krijgen op de ICT-kosten besloot Plan Nederland om alle ICT-activiteiten uit te besteden, inclusief de telefonie. In een ‘big bang’ werd de oude PBX vervangen door een Microsoft Lync Server 2010-oplossing die wordt gehost door IT-dienstverlener Macaw. SpeakUp leverde de SIP-trunk voor de afhandeling van het in- en uitgaande telefonieverkeer. Door Ferry Waterkamp
De ‘big bang’ had alles te maken met de verhuizing van Plan Nederland in december 2012 naar een kleiner pand aan de Amsterdamse Stadhouderskade. “Door de verhuizing moesten we wel over op de nieuwe telefonie-omgeving”, benadrukt Scott King, die als Projectmanager ICT Outsouring van Plan Nederland de uitbesteding van de ICT-activiteiten heeft begeleid. Het nieuwe pand staat volledig in het teken van Het Nieuwe Werken. De 73 medewerkers hebben hier de beschikking over zestig flexibele werkplekken en open werkruimten waardoor efficiënter en slagvaardiger kan worden gewerkt. Om overbezetting van de werkplekken te voorkomen, staat het de medewerkers vrij om thuis te werken. “Lync is voor ons heel belangrijk geweest om Het Nieuwe Werken te realiseren”, vertelt King. “Met Lync kan iemand net zo goed thuis werken als op kantoor; functies zoals chatten, audioconferencing en het delen van de desktop zijn overal beschikbaar. De presence-informatie laat bovendien zien wie beschikbaar is en op welke locatie. Op die manier blijft iedereen vindbaar. Bijvoorbeeld Finance zit niet meer in een bepaalde kamer, maar kan overal zitten.” Wel merkt King op dat het de nodige discipline van de medewerkers vergt om die locatie-informatie nauwkeurig bij te houden. “Ook is het belangrijk dat bij binnenkomst wel de headset wordt ingeplugd, want anders ben je telefonisch simpelweg niet bereikbaar.” Plan Nederland heeft ervoor gekozen om iedereen uit te rusten met een
16
◦
headset, in dit geval van Jabra. “Ik vroeg me af of onze medewerkers daaraan konden wennen, maar dat ging echt heel erg snel. Niemand had meer behoefte aan VoIP-toestellen.”
SIP- Trunk Voor het ‘gewone bellen’ werd er via een SIP-trunk van SpeakUp een koppeling gemaakt met het traditionele telefonienetwerk. Voor de selectie van de juiste SIP-trunkleverancier heeft Plan Nederland drie voorbeeldgebruikersprofielen opgesteld en aan de hand van het ‘belgedrag’ van deze voorbeeldgebruikers bepaald wat per leverancier de daadwerkelijke kosten zouden zijn. “Voor onze gebruikersprofielen bleek het heel aantrekkelijk te zijn om te kiezen voor SpeakUp”, zegt King. “SpeakUp is bovendien Lync-gecertificeerd, wat voor ons heel belangrijk is.” “Daarnaast is het ook heel belangrijk om te kijken naar de aanvullende diensten van de SIP-trunkleverancier. Zo hebben we bij SpeakUp enkele aantrekkelijk geprijsde mobiele abonnementen afgenomen waarbij de mobiele gesprekken worden gerouteerd via de Lync Server in Nederland. Ook is er een mooie ‘call back’-functie. Als mensen vanuit het buitenland mobiel naar Nederland bellen, dan zorgt de intelligentie in het netwerk ervoor dat er onmiddellijk wordt opgehangen en de mobiele beller wordt teruggebeld. Dat scheelt veel kosten, want in het buitenland is gebeld worden goedkoper dan zelf bellen.”
SOCIAL ENTERPRISE SOCIETY
Social Enterprise Society
PBX door Lync Server Kostenbesparing King schat dat de totale telefoniekosten met Lync nog maar slechts een derde bedragen van de kosten in de oude situatie met een PBX on-premise. “Met name de vaste telefoniekosten naar vaste lijnen en mobiele nummers zijn enorm gedaald.” Die besparing had nog groter kunnen zijn. “We waren net te vroeg voor Lync Server 2013 en hebben – onder druk van de verhuizing – gekozen voor Lync Server 2010. Dat vind ik op zich wel jammer. In de 2010-versie kun je met de mobiele app alleen maar terugbellen, terwijl je met Lync Server 2013 volledig mobiel over internet kunt bellen. Daarmee hadden we nog veel geld kunnen besparen.” “Maar Lync biedt meer dan alleen een kostenvoordeel”, relativeert King. “Ook qua communicatiemogelijkheden
SES
The Essential Lync
zijn we er enorm op vooruit gegaan. Ongeacht de werkplek, ongeacht het apparaat dat ze gebruiken, onze medewerkers hebben altijd toegang tot ons communicatiesysteem. Werken zij thuis, dan hebben zij dezelfde werkervaring als op kantoor. Via Lync zijn zij gewoon bereikbaar en blijven zij verbonden met wat er op kantoor gebeurt.” Lync Server is bovendien een goede voorbereiding op de overstap naar de cloudversie van Lync, die op het moment dat Plan Nederland voor Lync koos nog niet voldoende mogelijkheden bood om de PBX volledig te vervangen. “Maar het liefst brengen wij alles naar de cloud”, verzekert King. “Lync Server is daarin een goede tussenstap.”
Plan Nederland Plan Nederland is onderdeel van Plan International, een internationale humanitaire ontwikkelingsorganisatie die zich al 76 jaar inzet om de levensomstandigheden van meisjes en jongens in ontwikkelingslanden te verbeteren. In Nederland zorgen 85 medewerkers, ruim 250 vrijwilligers en meer dan 100.000 sponsors ervoor, dat kinderen wereldwijd de kansen krijgen die ze verdienen en zich volledig kunnen ontwikkelen. Plan doet dit door het uitvoeren van projecten in 50 ontwikkelingslanden, met een speciale focus op de positie van meisjes.
‘Met name de vaste telefoniekosten naar vaste lijnen en mobiele nummers zijn enorm gedaald’ ◦
17
Wat kunt u verwachten tijdens Lync Day 2013? WAT: Lync Day Eindgebruikers Congres 2013 WANNEER: donderdag 21 november 2013 (expo, congres en break-outsessies) expo ook geopend voor alle bezoekers op woensdag 20 november 2013 WAAR: Jaarbeurs Utrecht TIJDENS: TelecomTime 2013 (20 en 21 november 2013): TelecomTime is de grootste en meest belangrijke telecom- & IT beurs in Nederland wordt dit jaar georganiseerd door Channel BV en Euroforum. SES Lync Day 2013 en de A&C systems Telecom Xperience hebben dit jaar een belangrijke rol op Telecom Time. Op de Telecom Time expo is een speciaal SES Lync-plein en A&C systems Telecom Xperience-plein geïntegreerd. Deze drie pleinen zijn zowel op 20 als op 21 november geopend voor alle beursbezoekers.
Slimmer communiceren met microsoft Lync Deelname aan de Lync Day is erg zinvol als u een aflopend telefoniecontract heeft, Het Nieuwe Werken overweegt, kosten wilt besparen of wilt investeren in duurzaamheid. Kom ook zeker langs als uw bedrijf al Lync gebruikt en u meer wilt weten over de nieuwe mogelijkheden, optimalisatie en aanbiedingen. Kom ook zeker langs als uw bedrijf al Lync gebruikt en u meer wilt weten over de nieuwe mogelijkheden, optimalisatie en aanbiedingen.
Meld u nu a an o sesly p nc.n l
Tijdens een boeiend en overzichtelijk congres, expo en interessante break-out sessies krijgt u antwoord op vragen als:
Realisatie
Operatie
Oriëntatie
•
•
•
•
•
18
◦
De anatomie van een Lync-oplossing: wat heb ik nodig en hoe kies ik wat bij mij past? Hoe kan ik er zelf met Lync aan de slag? Waar moet ik op letten om Lync zelf op mijn eigen werkplek te ervaren? Welke impact heeft Lync op mijn (WAN-, LAN-, wireless- en thuis-) netwerk als ik chat, online meetings met multi-party HD video, desktop sharing en enterprise telefonie activeer? Hoe kan ik telefonie, audio- en videoconferencing, desktopsharing en chat integreren met mijn bestaande e-mail en desktops?
•
• •
Hoe richt ik mijn ICT in met helpdesk, netwerk-monitoring, rapportages, support etc. Hoe kan ik optimaal gebruik maken van de nieuwe mogelijkheden Hoe zet ik een succesvolle pilot om in een brede uitrol? De volgende stap – hoe kunnen bedrijfsprocessen worden verbeterd met communicatie, zoals chatmogelijkheid bieden op websites, click-to-call-communicatie integreren in line-of-business app etc.
•
• •
• •
Wat is de visie van Microsoft op het gebied van telefonie, unified communications, samenwerken en de toekomst van communiceren? Hoe bepaal ik een langetermijn communicatiestrategie die aligned is met business en ICT? Hoe kan ik besparen op communicatiekosten? Welke bedrijven kozen voor Lync en wat zijn hun ervaringen en tips? Wat kan precies met Lync en wat zijn de nieuwe mogelijkheden? Wat is er de komende 18 maanden te verwachten op het gebied van Lync?
SOCIAL ENTERPRISE SOCIETY
LEARN MORE!
Social Enterprise Society
SES
The Essential Lync
ONE JAM PACKED FREEWAY. ONE CALL MADE EASY. With Jabra Motion UC, you can stay focused whatever the situation. A list of intelligent features all combine to let you carry on with your business and take or make that call where ever you are. It’s the only headset you’ll ever need. JABRA.COM/MOTION
JABRA MOTION UC
The Bluetooth® word mark and logos are owned by the Bluetooth SIG, Inc. and any use of such marks by GN Netcom A/S is under license. (Design and specifications subject to change without notice)
◦
19
20
◦
G EO PE ND !
EX PO
O
21
TE T LE I J D O CO E P W 20 M NS O 13 TI 20 ! M EN E D
Kom naar Microsoft Lync Day 2013!
MEL NU A D U A SESLY N OP NC.N L
Slimmer communiceren met Microsoft Lync Lync Day Eindgebruikers Congres 2013 - donderdag 21 november - Jaarbeurs Utrecht
Slimmer communiceren met Lync! Kies de toekomst voor uw bedrijf en ontdek hoe uw medewerkers slimmer kunnen samenwerken en hoe u kosten kunt besparen met Microsoft Lync: de snelst groeiende telefonie- en conferenceoplossing. Op donderdag 21 november bieden het congres en break-out sessies inzicht en overzicht voor bedrijven en instellingen. Voorbeelden break-out sessies:
Tijdens een boeiend congres, expo en interessante break-out sessies krijgt u antwoord op vragen als:
ORIENTATIE • Hoe kan ik besparen op communicatiekosten? • Welke bedrijven kozen voor Lync en wat zijn hun ervaringen en tips?
REALISATIE
• Hoe kan ik scoren met Microsoft Lync? • Anatomie van een Lync-oplossing • Aan de slag met Lync • Is mijn infrastructuur klaar voor Microsoft Lync? • Hoe richt ik mijn ICT in voor succesvol Slimmer Communiceren? • De volgende stap - Slimmer Communiceren vanuit bedrijfsprocessen Social Enterprise Society
SES
The Essential Lync
• Wat heb ik nodig en hoe kies ik wat bij mij past? • Hoe kan ik telefonie, audio- en videoconferencing, desktopsharing en chat integreren met mijn bestaande e-mail en desktops?
OPERATIE • Hoe kunt kunt u optimaal gebruik maken van de nieuwe mogelijkheden? • Hoe kan ik bedrijfsprocessen verbeteren met ‘click-to-communicate’?
Tonny Wildvank, Adjunct-directeur REISinformatie Groep B.V
“TMA mag meer lawaai maken” “Een goed bewaard geheim”, zo kenschetst Tonny Wildvank, adjunct-directeur REISinformatiegroep, de TMA. Vooralsnog is zij gastlid, één van de leuke bijkomstigheden van het feit dat zij als genomineerde meedong naar de TMA Award 2013. Haar betrekkelijk korte kennismaking met de TMA heeft haar echter nu al aangenaam verrast. Tekst en fotografie: Paul Teixeira
De burelen van de REISinformatiegroep zijn bij het afnemen van dit interview minder goed bereikbaar met de auto. De Catharijnesingel in Utrecht, met aanpalend het treinstation en het winkelcentrum Hoog Catharijne, wordt ingrijpend onder handen genomen waardoor het autoverkeer slechts met moeite vooruit kan komen. Dat geldt overigens niet voor de bussen van het openbaar vervoer. Een passende achtergrond
22
◦
voor de REISinformatiegroep en diens activiteiten: het verzorgen van informatie ten behoeve van reizigers in het openbaar vervoer. Voor veel Nederlanders zal de bedrijfsnaam echter minder bekend in de oren klinken dan de belangrijkste activiteit: de apps, de telefoondienst, de twitter- en RSS-feeds én de website die alle onder de merknaam ‘9292’ door het leven gaan. Wie hetzij veelvuldig of zo nu en dan met de bus, tram of trein reist,
TMA INTERVIEW
kan eigenlijk niet meer zonder de route- en reisinformatie die via 9292 is te krijgen. De 9292-informatievoorziening is gestart als een telefonische dienst. Anno 2013 is de telefonische dienstverlening echter in volume ondergeschikt geraakt aan het internet, vertelt Tonny Wildvank, Hoofd IT & Exploitatie en adjunct-directeur van de REISinformatiegroep. “Wij handelden destijds in ons callcenter circa vijftigduizend telefonische reisadviezen per dag af. Tegenwoordig gaat het om maximaal tweeduizend telefoontjes. Op de website en via de apps verstrekken wij dagelijks inmiddels 1,5 miljoen reisadviezen. Je kunt wel zeggen dat onze organisatie uit de telefonie is ontstaan, maar dat wij nu een internetbedrijf zijn.” Wildvank, in 2010 in dienst gekomen bij de REISinformatiegroep, is in niet onbelangrijke mate verantwoordelijk voor de succesvolle accentverschuiving van telefonie naar internet als belangrijkste middel voor de informatievoorziening. Zij pakte bijvoorbeeld de ‘voorkant’ van de toenmalige website aan. Het kon allemaal overzichtelijker, eenvoudiger en ‘bij de tijdser’, zo vond zij. Het resultaat was er naar: het gebruik van de website nam in de afgelopen jaren een enorme vlucht. Zo ook de apps: de toegenomen populariteit van de smartphone en het mobiele internet heeft ook een duidelijk effect op de hoeveelheid informatieaanvragen via de ‘slimme telefoon’.
Eenvoud Wie de app of de website van 9292 bekijkt, zal meteen de eenvoud opvallen. Geen moeilijke userinterface of nodeloos ingewikkelde fraseringen: een kind kan de was doen (of in dit geval: de bus nemen). Die eenvoud verhult
Over Tonny Wildvank Voor Tonny Wildvank zijn zaken als IT en gebruikersinteractie geen onbekende. Na een studie Theologie, ging zij in 1982 aan de slag als programmeur bij de toenmalige Bankgirocentrale (het huidige Equens). Na vier jaar volgde een dienstverband bij de Nederlandse vestiging van ICT-dienstverlener Capgemini, waar zij in de loop der jaren diverse managementfuncties bekleedde. Zo was zij als vicepresident verantwoordelijk voor de Technology Profession en units als Technology Consulting, Infra Engineering en Software Engineering. Bij de REISinformatiegroep kan zij de opgedane ervaring en kennis goed kwijt. Ondanks de drukke bezigheden bij de REISinformatiegroep ziet Tonny Wildvank toch nog kans om in haar vrije tijd viool te spelen (inclusief lessen), actief PvdA-lid in Utrecht te zijn, in de adviesraad van de TU Eindhoven te zitten en ook nog een mentorschap uit te oefenen.
REISinformatie Group in vogelvlucht Het jaar 1992 markeert de start van de 9292-dienst. De openbaarvervoersbedrijven in Nederland bundelden destijds de krachten om reizigers in heel het land te kunnen voorzien van actuele dienstregelingen en reisadviezen. In de eerste instantie (onder de vlag van het in 1991 opgerichte Reisinformatie V.O.F.) beperkte de dienstverlening zich tot een landelijk telefoonnummer (06-9292), maar door de jaren heen zijn daar de nodige nieuwe distributiekanalen (mobiel en internet) bij gekomen. Anno 2013 is het verzelfstandigde REISinformatie Group B.V. ook actief voor zakelijke klanten (overheden en bedrijfsleven) die specifieke diensten – zoals reisinformatie, Open Data en ook advertenties op de site en in de apps – afnemen. Hiermee weet het bedrijf zich inmiddels te bedruipen. De onderneming is naar eigen zeggen inmiddels uitgegroeid tot een ‘Shared Service Center voor het openbaar vervoer op het gebied van reisinformatie en data’. Het bedrijf telt circa 80 medewerkers.
dat er aan de achterkant behoorlijk wat moet gebeuren om de gevraagde actuele reisinformatie in realtime op te dienen. “Wij krijgen de benodigde reis- en tariefinformatie van alle openbaarvervoersbedrijven in Nederland. Dat zijn weliswaar data die grotendeels volgens een Europese standaard worden aangeleverd, maar toch wijkt de Nederlandse interpretatie enigszins af van die Europese standaard. Dat maakt het bewerkelijker om de gegevens snel en eenduidige te verwerken”, aldus Wildvank. Volgens haar zijn er inmiddels wel de nodige gesprekken gaande met de verschillende betrokken partijen om dit op te lossen. De voorkant van 9292-reisinformatie is nu goed op orde. Tijd voor de volgende stap, aldus Tonny Wildvank. Zij en haar team gaan de achterkant aanpakken. Niet alleen wat betreft architectuur, maar ook als het gaat om zaken als hosting. De cloud lonkt, zo laat zij doorschemeren.
TMA Weliswaar is Tonny Wildvank nog maar net in aanraking gekomen met de TMA, maar kan zij al aangeven of zij denkt te kunnen profiteren van de vereniging en haar activiteiten? “Als ik kijk naar bijvoorbeeld de bijeenkomsten die de TMA organiseert, dan zie ik interessante thema’s aan bod komen. Ook de toekomstplannen die er bij de TMA leven, zoals het aanbieden van certificeringen, spreken mij erg aan. Ik ben aangenaam verrast over wat de TMA aanbiedt en van plan is te gaan doen. Ook de fusie met de BTG vind ik een goed idee: het zorgt voor de broodnodige verdieping. Mijn advies: maak maar lawaai als TMA en vertel op meer plekken wat je doet en voor wie je het doet.”
◦
23
Aanbieders Machine-to-Machine-diensten (2)
M2M-specialisten Aspider en SIM Services vervullen speciale klantwensen Een groot aantal partijen houdt zich in Nederland bezig met het aanbieden van Machine-to-Machine (M2M)-diensten. In de vorige editie keken we naar het aanbod van KPN, Vodafone en T-Mobile. In het tweede en laatste deel in deze serie komen de M2M-specialisten Aspider en SIM Services aan bod. Door Barend Hofman
Aspider Hoewel misschien niet bekend bij het grote publiek is Aspider al jaren een gevestigde naam in de mobiele netwerkwereld. Aspider bouwt en opereert naar eigen zeggen ‘alles tussen het fysieke radionetwerk en de marketing en sales van een mobiele dienst’. Dan gaat het om de mobiele corenetwerken en de daarbij behorende Operational Support Systems (OSS) en Business Support Systemen (BSS) van zowel Mobile Network Operators als Mobile Virtual Network Operators (MVNO’s). Daarnaast opereert Aspider een eigen core mobiel netwerk met een eigen operatorcode en wereldwijd dekkende contracten met gsm-operators. In Nederland maakt Aspider gebruik van het radionetwerk van Vodafone. Om dit eigen corenetwerk heeft Aspider een dedicated M2M OSS/BSS gebouwd, Aspider Inside geheten. Dit, en het feit dat Aspider voor het radionetwerkgedeelte gebruik kan maken van verschillende Mobile Netwerk Operators (MNO), is volgens Aspider het sterke punt van het M2M-aanbod. De M2M-oplossingen van grotere klanten zoals bijvoorbeeld Philips Lighting zijn door Aspider zodanig ingericht dat ze van operator kunnen wisselen zonder dat de simkaart gewisseld hoeft te worden. Hierdoor is Aspider in staat om wereldwijd M2M-diensten aan te bieden met een sim, een contract en een rekening. Daarnaast is ze in staat om net als een MNO prepaid M2M-oplossingen aan te bieden en speciale klantwensen te vervullen zoals het inrichten van VPN-communicatie met een cloudprovider, het leveren van smartcardgebaseerde security-oplossingen of het leveren van klantspecifieke billingoplossingen. Aspider heeft haar M2M-serviceaanbod opgedeeld in packs voor wholesale en netwerk, voor billing en services, voor data collection en solutions en een voor customer support. De strategie van Aspider is om klanten in de M2M-waardeketen te ontzorgen en te faciliteren zodat de klant zich kan richten op zijn eigen M2M-toepassing.
SIM Services SIM Services is niet alleen een belangrijke partner van
24
◦
KPN voor het distribueren van M2M-simkaarten maar is ook de Nederlandse vertegenwoordiger van Telenor Connexion. Telenor Connexion is een afsplitsing van de Zweedse tak van de al sinds de jaren negentig op de M2M-markt opererende Noorse operator Telenor. Doordat Telenor Connexion zich uitsluitend bezighoudt met M2M heeft het hier heel veel kennis over vergaard en is het in staat razendsnel op zowel zakelijke als technische klantvragen in te gaan. Een enorm voordeel in de technisch vaak zeer complexe wereld van M2M en duidelijk een onderdeel waarop deze operator zich naar eigen zeggen onderscheidt van andere M2M-spelers als KPN en Vodafone. Telenor Connexion biedt net als KPN een abonnement aan voor heel Europa met een tarief en een simkaart. De markten waarop SIM Services zich concentreert, zijn naast de track & trace- en smart metering-markten vooral de beveiligingsmarkt en de markt voor medische toepassingen zoals het op afstand monitoren van patiënten en de verzorging van patiënten. Twee markten die de potentie hebben om nog flink te gaan groeien. SIM Services heeft geen eigen netwerk maar verkoopt zoals gezegd M2M-simkaarten en -diensten van KPN en Telenor Connexion. Verder bezit het een eigen multi-operator simkaartmanagementplatform (zie ook het kader) en biedt het prepaid M2M-simkaartoplossingen van zowel KPN als Telenor Connexion. Deze oplossing is bijzonder geschikt voor klanten die een kleinere oplossing zoeken waarbij de kosten goed gecontroleerd kunnen worden. Het biedt geen eigen hardware aan en maakt voor het leveren van M2M-oplossingen gebruik van gespecialiseerde derde partijen; het beheer en support op deze oplossingen wordt wel weer door SIM Services gedaan.
Conclusie Concluderend kunnen we stellen dat de M2M-aanbieders die in deze en vorige editie van Telecommagazine de revue passeerden, allemaal wel een of meerder unieke verkooppunten bezitten, bijvoorbeeld op het gebied van functionaliteit, netwerkdekking of prijs. Grootste uitdaging voor alle aanbieders vormt echter het feit dat
TECHNOLOGIE
SMART CITY
CityTouch-straatverlichting.
Philips heeft met zijn straatverlichtingsconcept City Touch een start gemaakt met de Smart City. In dit concept levert Philips een beheerplatform voor openbare verlichting. Met behulp van een elektronische module in de voedingskast kunnen segmenten of zelfs afzonderlijke lichtpunten worden gecontroleerd en aangestuurd. Deze voedingskasten staan via een draadloze M2M-oplossing van Aspider in verbinding met de servers van Philips Lighting. Het op minuutniveau ‘sampelen’ van de straatverlichting resulteert al snel in wat men noemt ‘Big Data’. Om uit deze enorme hoeveelheid data nuttige beheeren besturingsgegevens te distilleren, is veel kostbare servercapaciteit nodig. Deze servers staan daarom in een Elastic Cloud Computing-oplossing van Amazon waarbij op een kostenefficiënte wijze razendsnel servercapaciteit bij- en afgeschakeld kan worden. Met behulp van een webgebaseerde applicatie kunnen de lichtpunten worden aangestuurd en gecontroleerd. Dit kan zelfs vanaf een smartphone. Philips levert ook een versie waarbij in de armatuur een draadloze M2M-controller van Aspider is ingebouwd. Voordeel van deze versie is dat men lichtpunten veel makkelijker en flexibeler kan plaatsen, groeperen en aansturen dan bij de kabelgebonden versies. Vooral in steden een duidelijk voordeel. Als voordeel van het City Touch-systeem noemt Philips het betere beheer. Controles zijn niet meer afhankelijk van meldingen van burgers en inspectierondes die uit kostenoverwegingen slechts enkele keren per jaar worden uitgevoerd. Daarnaast ontstaat nu de mogelijkheid om de openbare verlichting dynamisch te sturen; geen of weinig licht als iedereen slaapt of in de zomerperiode en veel licht bij bijvoorbeeld evenementen of op onveilige plaatsen. Dit kan aanzienlijke kostenbesparingen opleveren en de CO2-targets van overheden ondersteunen terwijl de effectiviteit van de verlichting stijgt. Dit systeem opent voor Philips ook de mogelijkheid voor commerciële innovaties als het leveren van straatverlichting als een dienst. De klant betaalt dan alleen voor het aantal minuten afgenomen of geleverde lux en hoeft zich verder nergens over te bekommeren. In Nederland staan deze verlichtingssystemen al langs onze snelwegen en ook in Rotterdam is onlangs een Philips City Touch-systeem geïnstalleerd. Philips heeft voor de M2M-oplossing van Aspider gekozen omdat deze een goed geprijsde en beveiligde oplossing kon leveren waarbij Philips met behulp van Aspiders Inside SIM Control & Monitoring-tool volledige controle houdt over het connectiviteitsgedeelte van zijn oplossing. Belangrijk punt hierbij is dat Aspider Philips een zogenaamde multi-IMSI-oplossing levert die het voor Philips mogelijk maakt om van mobiele netwerkoperator te wisselen zonder een kostbare sim-swap in de mobiele units te hoeven uitvoeren.
Remote monitoring en aansturing van de straatverlichting.
◦
25
TECHNOLOGIE
MANAGEMENT SIMKAARTEN Een simkaartmanagementplatform vormt een belangrijk onderdeel van het M2M-aanbod van bijna alle onderzochte aanbieders. Simkaartmanagementplatformen kunnen ruwweg worden onderverdeeld in door onafhankelijke leveranciers gebouwde platformen, door M2M-leveranciers zelfgebouwde platformen en schillen die over platformen van een of meerdere mobiele netwerkoperators heen worden gebouwd. Een representant van de eerste categorie is Jasper Wireless, de wereldwijde marktleider in M2M-simkaartmanagementsystemen. Deze oplossing wordt gebruikt door KPN en haar partners in de global M2M multi-operator alliance. Inventory management, realtime diagnostics, de mogelijkheid om triggers te zetten bij lager of hoger verbruik van de simkaart en de mogelijkheid om via APIâ&#x20AC;&#x2122;s het managementplatform te integreren in de systemen van de klant zijn een aantal van de mogelijkheden van het Jasper Wireless-platform die we ook tegenkomen bij de anderen. De functionaliteiten van het simkaartmanagementplatform van SIM Services komen grotendeels overeen met die van de interface van KPN hetgeen niet verwonderlijk is aangezien dit een schil betreft die er overheen is gelegd. SIM Services biedt haar klanten via deze interface echter niet alleen toegang tot het systeem van KPN maar ook tot het systeem van haar andere netwerkleverancier Telenor Connexion zoals te zien is op de diagnosepagina van het simkaartmanagementsysteem van SIM Services. Aspider heeft ervoor gekozen om een eigen tool te ontwikkelen en biedt zijn klanten naast de gebruikelijke mogelijkheden om de simkaarten te managen ook de mogelijkheid om de door de klant gebruikte M2M IP-nummerreeksen en Access Point Names (APNâ&#x20AC;&#x2122;s) te managen. Iets wat we niet bij de andere aanbieders tegenkomen.
het uitrollen van een M2M-implementatie een behoorlijke organisatorische en technische uitdaging vormt met een doorlooptijd die voor grotere oplossingen al snel oploopt tot twaalf maanden of meer. In deze tijd van economische schaarste vergt dit van de M2M-aanbieders dat ze hun klanten moeten kunnen ondersteunen bij het sluitend krijgen van de businesscase. Daarnaast vereist dit van de leverancier veel deskundigheid bij het ondersteunen van de klant om de toepassing zo snel mogelijk uit te rollen zodat de verwachte opbrengsten van de toepassing zo snel mogelijk gerealiseerd kunnen worden. Is deze hobbel genomen, dan komen daar bovenop nog de uitdagingen van beveiliging van de oplossingen
26
â&#x2014;Ś
KPN-interface van het Jasper Wireless-platform.
Diagnosepagina van het simkaartmanagementplatform van SIM Services.
Klantview van het Aspider Inside simkaartmanagementplatform.
en het managen en het verwerken van de grote hoeveelheid data die M2M-oplossingen kunnen genereren. Kortom de M2M-wereld is in de huidige economische omstandigheden, zoals de Engelsen het zo mooi zeggen, niet geschikt voor the faint-hearted.
Barend Hofman (info@brendanconsulting.nl) is onafhankelijk adviseur op het gebied van telecommunicatie en ICT en werkzaam bij Brendan Consulting.(Foto Helmert.nl, Rik Jansen)
TECHNOLOGIE
50 miljard aansluitingen in 2020
De mobiele industrie ziet groeikansen in de M2M-markt Een bijna niet voor te stellen getal: vijftig miljard mobiele aansluitingen worden binnen een paar jaar gerealiseerd. Als de machine-to-machinemarkt echt doorbreekt, gaat dat gebeuren. Analisten voorspellen dat het in 2020 zo ver is. De mobiele industrie ziet enorme kansen in een markt die de komende jaren volwassen gaat worden. Door Hans Steeman
De visie dat we opstomen naar een gemeenschap met vijftig miljard aansluitingen, is het gevolg van de aanname dat de komende jaren de maatschappij grotere veranderingen zal ondergaan. Met een ongebreidelde mobiele toegang tot breedband internet, wordt connectiviteit en het gebruik van netwerken onafhankelijk van de locatie waar men zich bevindt. Gecombineerd met de dalende prijzen voor netwerkmodules, dataservices en processorkracht, zullen we getuige zijn van een nieuwe manier van leven en communiceren. In de Verenigde Staten waren in 2010 al twee keer zoveel machines mobiel bereikbaar als fysieke gebruikers, en dan te bedenken dat de echte doorbraak nog moet komen. De grote doorbraak wordt gestimuleerd doordat steeds meer producten (gadgets) hybride producten worden en veel meer diensten en functies ontsluiten dan die louter worden bepaald door de fysieke eigenschappen. Een auto is niet langer een vervoermiddel maar ook een rijdend entertainmentsysteem en een navigatiesysteem en heeft een scherm met internettoegang. Dit los van de toepassing van netwerkverbindingen voor onderhoud en service. Tablets en smartphones zijn ook een mooi voorbeeld. Ze zijn niet alleen krachtige beeldschermen voor de weergave van tekst en beeld, het zijn ook de ontsluiters voor mobiele toegang tot webportalen en daarmee geschikt voor tal van toepassingen. Deze ontwikkeling gaat in rap tempo door en betekent dat deze producten binnenkort ook andere rollen gaan vervullen zoals die van de radio of een (tweede) televisie. Maar ook het omgekeerde is het geval; bestaande producten zoals televisies worden connected en krijgen nieuwe features en functies. Daarmee is het begin gemarkeerd van een geheel nieuwe periode waarin producten en diensten verder in elkaar schuiven. In tegenstelling tot consumentenelektronica met een netwerkverbinding, is de essentie bij de industriële toepassing dat communicatie een middel
is om de processen te rationaliseren en de industriële processen uiteindelijk efficiënter te laten werken. De eerste succesvolle toepassingen van machine-to-machinecommunicatie zijn al te zien bij energieleveranciers, de transportsector, de gezondheidszorg en in de financiële wereld. Intelligente transportsystemen verminderen files, reduceren het brandstofgebruik en redden zelfs levens. Slimme energiesystemen kunnen de energieleverantie efficiënter maken en daarmee het gebruik van duurzame energie versterken. Het op afstand bewaken geeft toegang tot slimmere gezondheidszorg, verhoogt de kwaliteit en verlaagt de kosten.
Slimmer met sensoren Het op afstand bewaken wordt steeds slimmer. Zo kunnen patiënten op een efficiënte en discrete manier bewaakt worden. Geen camera op de persoon gericht, maar een
In de huidige markt waar de wereld het domein is, is toegang tot een netwerk fundamenteel voor succes
◦
27
slimme sensor die waarneemt of de schoenen bijvoorbeeld recent nog gebruikt zijn. Zijn ze een tijdje niet meer geactiveerd, dan is dat reden voor een alarmering. Maar ook iets simpels als een portefeuille kan vervangen worden door een functie in een smartphone. Ook dat is een begin van een vernieuwing in de financiële wereld. Contactloos betalen vervangt de klinkende munt, vermindert het werk van waardetransporten en verlaagt de kans op vernieling van automaten. Radicale veranderingen dankzij een constante, breedbandige toegang tot netwerken. Het verandert eeuwenoude bestaande processen naar geheel nieuwe strategieën. Er zijn marginale veranderingen in systemen nodig om bijvoorbeeld een automaat zo te veranderen dat hij de beheerder waarschuwt als bijvullen noodzakelijk is. Kleine aanpassingen met grote gevolgen, want op een grotere schaal kan de hele industrie met slimme sensoren zijn zakelijke processen end-to-end veranderen. Een radicale oplossing is er in Zweden, waar houtzagerijen de bestellingen van de klanten combineren met de informatie over de bomen in de plantage. Alleen de voor deze bestelling geschikte bomen, die met sensoren in kaart zijn gebracht, worden geoogst om aan de vraag te kunnen voldoen. Gemeenschappelijk hebben al deze oplossing de randvoorwaarde dat er continu en dus ononderbroken toegang moet zijn tot breedband internet. Hiermee wordt de noodzakelijke informatie tussen systemen en gebruikers uitgewisseld. Netwerken die snel kunnen groeien en de ruimte geven aan de snel groeiende capaciteitsvraag zijn essentieel in het realiseren van de visie van vijftig miljard aangesloten systemen. De uitrol van LTE, Wifi en bekabeld breedbandinternet zijn dus essentieel, waarbij de mobiele netwerken een bijzonder grote rol spelen. Het realiseren van realtime bewerkingen en het garanderen van QoS-niveaus zijn eveneens cruciaal. De oplossingen moeten open en op standaarden gebaseerd zijn om de samenwerking tussen de ecosystemen en verticale industrietakken mogelijk te maken. Om de groei van de machine-to-machinemarkt mogelijk te maken, dienen producten voorzien te zijn van rekenkracht (een processor) en een netwerkinterface. Of het nu mobiele telefoons, koffiezetters, koelkasten of televisies zijn, dankzij de lage kosten en het geringe energieverbruik van de netwerkmodules, kunnen al deze systemen worden aangesloten. De verbinding met het netwerk maakt de verandering in de werkwijze mogelijk.
Waar komen de getallen vandaan? Iedereen kan roepen dat ‘we naar de 50 miljard aansluitingen gaan’, maar waarop is dit cijfer gebaseerd? Het is een samenspel van demografische en macro-economische ontwikkelingen. Rond 2020 verwacht men: • 3 miljard gebruikers met voldoende interesse om 24 uur per dag toegang tot informatie te hebben teneinde hun leven aangenamer te maken. Deze gebruikers hebben elk vijf tot tien netwerksystemen; • 1,5 miljard voertuigen in gebruik, dit is exclusief het openbaar vervoer;
28
◦
• •
3 miljard verbruiksmeters in gebruik voor gas, water en elektriciteit en 100 miljard uitgeleverde processoren, elk met de mogelijkheid om informatie te verwerken en via een netwerk uit te wisselen
De toename van het gebruik van netwerksystemen in de industrie wordt gestimuleerd door de vraag naar een betere service. Maar ook de mogelijkheid om de productie efficiënter te maken en systemen beter te bewaken en beheren, stuwen de vraag naar connectiviteit. Een tweede drijfveer is de druk om transparanter te zijn en lokale wet- en regelgeving inzake duurzaamheid op te volgen. Connectiviteit is daarmee de kern waarlangs de ontwikkelingen plaatsvinden. Dankzij de technologische ontwikkeling, is het aansluiten op een netwerk niet langer een financiële barrière, van belang is of de functie een toegevoegde waarde heeft. De mogelijkheden van connectiviteit groeien gelijk op met de ontwikkeling van op cloudtechnologie gebaseerde diensten. Het is deze trend die het ontwikkelen van diensten stimuleert en het sneller en efficiënter hergebruiken van technologie mogelijk maakt. In de huidige markt waar de wereld het domein is, is toegang tot een netwerk fundamenteel voor succes. De productie wordt steeds vaker georganiseerd rond meerdere partners die in een netwerk van connecties samen de waardeketen vormen. Wereldomspannende netwerken omvatten veel typen activiteiten, inclusief research en ontwikkeling, e-commerce en productie. Het verbinden van een machine met het netwerk betekent dat het hele management en beheer kan worden geautomatiseerd. Het verbinden van een systeem met het netwerk, betekent ook automatische updates van de software, een geautomatiseerde after sales-service en service en management op afstand. De rode draad is verbeterde klantenbeleving en verbeterd productmanagement. De focus zal steeds meer worden: verbeter het product en zoek nieuwe toepassingen. Dit resulteert in een veranderende benadering in de zin van: ‘hebben we een netwerkverbinding nodig?’ naar ‘nu hij is aangesloten, wat kunnen we er nog meer of anders mee doen?’. Dit is de nieuwe manier van denken die de netwerkwereld zal stimuleren. In de zakelijke dienstverlening is er een hoop potentieel om nieuwe geldstromen te ontwikkelen. Zo kan een leverancier van audiovisuele producten via de netwerkverbinding over de top audio- en videodiensten gaan aanbieden. Omgekeerd worden gebieden waar voorheen door het ontbreken van een importeur of reseller geen zaken konden worden gedaan, juist wel bereikbaar nu de verkoop via internet mogelijk is. Tal van industriesegmenten zullen een complete transformatie ondergaan. Bestaande waardeketens verdwijnen en worden vervangen door nieuwe. Innovatieve ondernemingen die nieuwe opties herkennen en omarmen, kunnen bestaande waardeketens compleet veranderen. Een trend die we nu al zien bij bijvoorbeeld de detailhandel waar webwinkels steeds meer omzet wegsnoepen van de fysieke winkels. Of een muziekindustrie die van het leveren van fysieke dragers afscheid moet nemen nu online niet meer te stoppen is. Ook het slimme netwerk verandert de energiemarkt. Klanten krijgen dagelijks updates over hun verbruik; exploitanten hebben continu inzicht in
People
TECHNOLOGIE
gedragspatronen en kunnen daarop hun productie aanpassen. Business
Society
Technology enablers Broadband ubiquity
Cost of connectivity
Openness and simplicity
De drijvende krachten achter aangesloten systemen komen voort uit de gebruikers, de zakelijke wereld en de gemeenschap. Cruciaal zijn altijd toegang, acceptabele tarieven en transparantie en eenvoud.
Improved reach
Improved value – consumer lifestyle
Improved process efficiency
Improved human efficiency
wave ird Th
ond
wav
e
Networked industries
Sec
Networked everything Networked society
Networked consumer electronics
tw Firs
av
e
De onstuimige groei van de machine-to-machinemarkt doorloopt drie fasen. Als eerste de consumentenelektronica, daarna de industriële communicatie en in de laatste fase communiceert iedereen met iedereen.
Speed of uptake High
Retail
Government
Transport/ automotive
Healthcare Utilities
Education Security Consumer goods
Construction
Banking/financial services
Med Med
High
Disruptive potential of ICT
De impact van de networked society is voor elke segment verschillend. In sommige industrietakken is het een aanvulling, bij anderen worden complete businessmodellen op hun kop gezet.
Zesstappenplan De 50 miljard aansluitingen ontstaan niet vanzelf. De industrie zal producten en diensten moeten ontwikkelen die dat mogelijk maken. Hiervoor zijn een aantal stappen van belang. 1. De ICT-industrie moet zich gaan realiseren wat de voordelen zijn van continu verbonden zijn met een breedband netwerk en de mogelijkheden die dat oplevert voor devicemanagement. De leveranciers moeten innovatieve partners zoeken, hun diensten clusteren en daarmee nieuwe markten aanboren. 2. De industrie moet de integratie tussen netwerken en andere toegangstechnologieën ontsluiten om een probleemloos gebruik en de continuïteit daarvan te garanderen. Serviceproviders gaan zich gelijktijdig storten op het aanbieden van roamingoplossingen met optimale prijsplannen voor mobiel gebruik. Tarieven en prijsplannen moeten in lijn worden gebracht met het feitelijk gebruik van de producten. De gebruiker heeft in veel gevallen een abonnement op een dienst, niet langer op een aansluiting. De serviceprovider moet ook de betalingssystemen op orde hebben om in deze dynamiek te weerstaan. 3. De industrie moet hulpmiddelen ontwikkelen om het ontwikkelen van applicaties te stimuleren. Gestandaardiseerde API’s zijn nodig om toegang tot netwerk en diensten eenvoudig en uniform te faciliteren. 4. De uitrol en ondersteuning van cloudservices die het efficiënt (her)gebruik van data en features mogelijk maken, is essentieel voor het succes van de machine-to-machine-ontwikkeling. 5. Service-innovatie is van vitaal belang, zowel voor open ontwikkelingen (app stores, API’s, cloud based) als in gesloten applicatieomgevingen (in verband met het hergebruik van eerdere investeringen, data en faciliteiten). Bestaande hulpmiddelen moeten hergebruikt kunnen worden. 6. Ten slotte moet de industrie consumententoepassingen zo ontwerpen dat ze eenvoudig zijn te gebruiken, en rekening houden met de omgeving/locatie waar ze worden gebruikt. Hierbij dient relevante informatie zo geïntegreerd te worden dat het de gebruiker direct de meerwaarde toont. Ontwikkelaars moeten dus steeds beter gaan begrijpen hoe netwerken devices kunnen versterken en met hun interfaces optimaal aansluiten op datgeen wat de gebruiker verwacht.
◦
29
HET LAATSTE NIEUWS
LG presenteert eerste quad-HD smartphonescherm LG Display heeft ’s werelds eerste 5,5 inch LCD-smartphonescherm met quad HD-resolutie (2560 x 1440 pixels) aangekondigd. Het nieuwe scherm heeft vier keer zoveel pixels als de huidige HD-schermen en levert daarmee veel scherper beeld en meer levensechte kleuren, aldus LG. Het scherm heeft de meeste pixels-per-inch (ppi) dat we tot nu in een smartphonescherm zagen, te weten 538 ppi. Ter vergelijking, LG’s aankomende topmodel G2 heeft een 5,2 inch scherm met 1920 x 1080 pixels, goed voor een ppi van 423. “Met deze doorbraak legt LG Display de lat voor mobiele resoluties opnieuw een stukje hoger, en bewijst het zijn leidende rol in de markt voor mobiele displays”, aldus Dr. Byeong-koo Kim, Vice President en Head of LG Display’s IT and Mobile Development Group in een persverklaring. De fabrikant is er daarnaast in geslaagd het scherm nog wat dunner te maken. Het is slechts 1,21 mm dun en dat is volgens LG 12 procent dunner dan de huidige schermen. Ook de bezel, de rand rond het scherm, is met 1,2 mm kleiner geworden. Wanneer LG het scherm gaat introduceren, is nog niet bekend.
Microsoft herhaalt waarschuwing EOL Windows XP Microsoft heeft een Windows XP-probleem: zeer veel gebruikers zijn er nog steeds aan verknocht en denken nog niet aan upgraden. Met nog maar een half jaar te gaan voor de beëindigingsdatum voor de support van XP op 8 april 2014, hamert het bedrijf op de veiligheidsrisico’s die ‘die hards’ over zich afroepen. Met elke Patch Tuesday krijgt de hacker-community er nieuwe kwetsbaarheden bij, aldus het bedrijf. “Vanaf de eerste maand dat Microsoft veiligheidsupdates voor wel ondersteunde Windows-versies vrijgeeft zullen hackers die updates proberen te ontrafelen om kwetsbaarheden te ontdekken en te kijken of die kwetsbaarheden ook in Windows XP te vinden zijn”, schrijft Tim Rains, Microsofts directeur voor ‘trustworthy computing’ in een blog. “En als dat zo is, gaan ze proberen een exploit-code te schrijven die misbruik maakt van die kwetsbaarheden in Windows XP. Maar omdat er dan geen veiligheidsupdates meer komen, krijgt Windows XP in principe een permanente ‘zero day’-kwetsbaarheid.” Ondanks de respectabele leeftijd van 12 jaar is Windows XP nog steeds het op één na populairste besturingssysteem van Microsoft. Het draait nog op 37,2 procent van alle pc’s, tegenover 44,5 procent voor Windows 7. Windows 8 komt net kijken en heeft na anderhalf jaar onlangs het minst populaire Windows Vista net ingehaald.
30
◦
T-Mobile komt met gratis cloudopslag Met ingang van 9 september kunnen klanten van T-Mobile altijd en overal bestanden opslaan, bekijken en delen met vrienden en familie. Het telecombedrijf introduceert T-Mobile Cloud dat gratis is maar ook een betaalde variant kent. Het gebruik van T-Mobile Cloud is volgens de operator veilig voor de klant en voldoet aan de hoogste Nederlandse privacystandaarden. Via de T-Mobile Cloud App of webbrowser hebben klanten toegang tot al hun bestanden. Naast de gratis basisversie met 5GB opslagruimte komt T-Mobile Cloud beschikbaar als 25GB, 50GB en 100GB variant. Deze kosten respectievelijk 2,99, 5,99 of 8,99 euro per maand. Met die varianten kan de klant tot tien apparaten aansluiten en krijgt hij veel meer online opslagruimte.
HET LAATSTE NIEUWS
Telecompaper: Omzet mobiele markt 6,7 procent gedaald De Nederlandse mobiele markt heeft in het tweede kwartaal van 2013 een totale omzet van 1,38 miljard euro weten te realiseren. Dat is een daling van 6,7 procent op jaarbasis. Dat blijkt uit onderzoek naar de mobiele operators, uitgevoerd door Telecompaper. De daling is groter dan een jaar geleden, toen bedroeg deze 3,2 procent. De teruglopende omzet wordt veroorzaakt door een afname van de omzet uit spraak, die niet wordt gecompenseerd door omzet uit mobiele data of sms. Uit de resultaten blijkt dat sms en mobiele data samen 40 procent van de omzet uit mobiele diensten vormen. Telecompaper verwacht dat de daling dit jaar zal doorzetten en uit zal komen op zo’n 6 procent. Daarmee
komt de totaalomzet van de Nederlandse mobiele industrie op 5,5 miljard euro over heel 2013. De onderzoekers verwachten verder dat de daling de komende jaren (tot 2017) zal blijven doorzetten. Uit het rapport blijkt verder dat Vodafone als enige zijn marktaandeel op jaarbasis wist te vergroten, ten koste van KPN en T-Mobile. T-Mobile wist als enige operator meer omzet te halen op kwartaalbasis. KPN presteerde het minst op zowel jaar- als kwartaalbasis. KPN daalde naar een marktaandeel van 44 procent terwijl Vodafone en T-Mobile hun aandelen zagen stijgen naar respectievelijk 30 procent en 26 procent.
Tele2 gebruikt antennes T-Mobile voor uitrol 4G-netwerk Tele2 Nederland gaat voor de uitrol van zijn 4G-netwerk gebruikmaken van de antenneopstelpunten van T-Mobile Nederland. De overeenkomst, die half augustus door beide partijen is ondertekend, geeft Tele2 toegang tot het overgrote deel van de antennes op daken en masten van T-Mobile in Nederland. Beide providers gebruiken de antennes voor hun eigen frequenties en afzonderlijke landelijke mobiele netwerken. Het delen van de antenneopstelpunten zorgt bij beide providers voor aanzienlijke kostenbesparingen in de uitrol en het onderhoud van het netwerk, zo laten de bedrijven weten. “Deze besparingen versterken de concurrentiepositie van beide aanbieders op de Nederlandse markt.” Door bestaande opstelpunten van T-Mobile te gebruiken, is Tele2 in staat om op een slimme en efficiënte manier het eigen 4G-netwerk te bouwen in heel Nederland. Het gebruik van reeds aanwezige antennes en staalconstructies, bespaart Tele2 veel tijd bij de realisatie van zijn eigen landelijke 4G-netwerk.
HP wijst nieuwe baas aan voor Enterprise Group HP zet een nieuwe stap in de reorganisatie van de top. Half augustus werd duidelijk dat Dave Donatelli, tot op dat moment general manager van HP’s Enterprise Group, per direct plaatsmaakt voor Bill Veghte (foto). Veghte kwam begin 2012 aan boord van HP als Chief Operating Officer. Sindsdien gaf hij onder meer leiding aan HP Software en was hij verantwoordelijk voor de cloudactiviteiten van HP. Die laatste verantwoordelijkheid behoudt hij in zijn nieuwe rol als general manager van de Enterprise Group. HP laat in een persverklaring weten op korte termijn geen plannen te hebben om een nieuwe COO te benoemen. Dave Donatelli gaat zich volledig toeleggen op het signaleren van ‘early-stage technologieën’. Dat zou erop kunnen wijzen dat Hewlett-Packard weer officieel in de markt is voor overnames, een signaal dat tijdens een interview met de Amerikaanse televisiezender CNBC ook werd bevestigd door CEO Meg Whitman. Daar waar Hewlett-Packard de afgelopen tijd nog met name gericht was op het stroomlijnen van het eigen bedrijf, is de blik de komende tijd weer op de buitenwereld gericht, zo liet Whitman doorschemeren. Zij sluit daarbij niet uit dat er door haar onderneming ook naar mogelijke overnames van ‘interessante technologiebedrijven’ wordt gekeken. Voor eventuele overnames heeft Meg Whitman een oorlogskas van maximaal zo’n 1,5 miljard Amerikaanse dollars tot haar beschikking. Zij stelt echter dat HP ook open staat voor het acquireren van meerdere ‘kleinere ondernemingen’, waarbij het zou gaan om transacties van een 100 tot 300 miljoen dollar waarde elk. Concrete overnameplannen wilde Whitman echter niet aankondigen.
◦
31
HET LAATSTE NIEUWS
Vodafone breidt netwerkcapaciteit uit met ‘small cells’ Vodafone gaat de capaciteit van zijn 3G- en 4G-netwerk uitbreiden met behulp van small-celltechnologie. Daarmee kan de operator de capaciteit van zijn netwerk op specifieke locaties makkelijker en nauwkeuriger verhogen. Vodafone Nederland is de eerste telecomoperator die de technologie in Nederland inzet, en is tevens de eerste binnen de Vodafone-groep. De small cells zijn kleine zendmasten met een bereik van tien meter tot enkele honderden meters. Small cells kunnen door hun eigenschappen (compact, licht en gering zendvermogen) gemakkelijk en snel gemonteerd worden op locaties waar de capaciteit van het reguliere macronetwerk ontoereikend is. Vodafone is onder de noemer ‘Speed Zone’ gestart met het plaatsen van deze 4G-small cells in de Vodafone- en BelCompany-winkels, zodat (toekomstige) klanten zelf de voordelen van 4G in de praktijk kunnen ervaren. Vodafone zet daarnaast een combinatie van 3G- en 4G-small cells in op drukke locaties in stedelijke gebieden, waarmee het de kwaliteit van het mobiel internet op een efficiënte manier kan verbeteren.
Exalead OneCall toont inzicht in klantgegevens Het Franse Dassault Systèmes introduceert een nieuwe applicatie waarmee contactcenteragents sneller inzicht krijgen in informatie over klanten en de verkochte producten. Tijdens een klantcontact wordt met behulp van intelligente semantische functies informatie opgezocht in zowel interne systemen voor Customer Relationship Management (CRM) of Enterprise Resource Planning (ERP) als externe bronnen (websites en sociale netwerken). Een tijdslijn toont overzichtelijk de eerdere communicatie met een klant (zoals telefoon, e-mail, chat en social media), het surfgedrag op de
website, lopende contracten en interacties via marketing. De applicatie biedt toleranties ten aanzien van spelfouten van de agent, signaleert gedupliceerde records en maakt de kansen voor ‘contextuele cross- en upselling’ inzichtelijk. Ten slotte bevat Exalead OneCall nog een aantal tools voor het management, zoals realtime dashboards en analysefuncties, om de prestaties van teams te monitoren en op basis van KPI’s en trends te rapporteren. De nieuwe Exalead OneCall-businessapplicatie maakt gebruik van het Dassault Systèmes 3DEXPERIENCE-platform en is een complementaire oplossing voor bestaande CRM-software, aldus de leverancier.
“Overbelasting Wifi 2,4 GHz dreigt” Door het toenemende aanbod van gratis Wifi op openbare plekken dreigt de 2,4 GHz-frequentieband overbelast te raken. Daarvoor waarschuwden verschillende deskundigen op het gebied van draadloze communicatie in een artikel in NRC Handelsblad. Ze trekken aan de bel om de mogelijke gevaren onder de aandacht te brengen. Doordat er op steeds meer cafés, hotels, stations of bijvoorbeeld treinen gratis wifi wordt aangeboden, raakt de 2,4 GHz-band langzaam overbelast. Ongeveer 70 procent van alle dataverkeer gaat via wifi, en dat dataverkeer verdubbelt elk jaar, zo schrijft NRC Handelsblad. “Wij zien congestie”, zegt plaatsvervangend directeur John Derksen van het Agentschap Telecom, dat verantwoordelijk is voor de draadloze communicatie in Nederland tegen de krant. Ook TNO-informatietechnoloog en hoogleraar draadloze communicatie aan de TU Eindhoven Erik Fledderus bevestigt dat: “Er zijn zo veel hotspots dat ze elkaar gaan storen. Interferentie noemen we dat.” De deskundigen wijzen op de gevaren van een overbelast wifi-netwerk. Onder meer de nieuwe Noord-Zuid metrolijn en de overslag van containers in de Rotterdamse haven wordt via wifi in de 2,4 GHz-band bestuurd. Een storing in het netwerk kan dus voor grote problemen en gevaren zorgen, zo waarschuwt het Agentschap Telecom. Het Agentschap is met haven en metrolijn ‘in gesprek’ want, vertelt een woordvoerder, je moet er niet aan denken wat er gebeurt als zo’n netwerk uitvalt doordat er bijvoorbeeld een jammer, een stoorzender, in de buurt zit. Een alternatief is het gebruik van de 5 GHz-frequentie. Die mag ook vrij gebruikt wordt, maar lang niet alle bestaande apparatuur is geschikt voor deze band.
32
◦
JAARBEURS UTRECHT
WO 20 NOV 2013 Telecom Time. DO 21 NOV 2013 OpenText koopt Cordys voor uitbreiding BPM
Enterprise Information Management (EIM)-specialist OpenText heeft Business Process Management (BPM)-specialist Cordys overgenomen. Met de toevoeging van het door Jan Baan opgerichte Cordys krijgen OpenText-klanten de meest uitgebreide set van EIM- en de BPM-software van één leverancier ter beschikking. Met de inmiddels afgeronde transactie was rond de 33 miljoen dollar gemoeid. Met o.a.: A&C systems Telecom Xperience 2013 ● SES Lync Day 2013 ● Telecom Time CEO Mark Barrenchea van OpenText signaleert een beweging in de markt waarin informatie en processen volledig zijn geïntegreerd, waardoor de volgende generatie van Enterprise Information Management-toepassingen out-of-the-boxsoftware zal zijn. “Met de overname van Cordys zal OpenText het sterkste process- en case managementplatform in de markt hebben. Het betekent dat we in staat zijn om de breedste reeks van BPM-technologieën te bieden, waaronder een 100 procent eigen cloud-gebaseerd BPM-platform en PaaS-oplossing, cloudorkestratie, integratie ESB, rules engine, business activity monitoring, sociale en mobiele interfaces, en een applicatie-ontwikkelomgeving. Allemaal vanuit een enkele leverancier en een enkel platform.”
DE GROOTSTE EN BELANGRIJKSTE TELECOM & IT BEURS IN NEDERLAND!
Congres
Congres
Expo
Break-out sessies C hina Mobile gunt landgenoten grootste Kom naar de 11e editie van Telecom Time! De grootste en meest belangrijke telecom- & IT-beurs in Nederland dit jaar georganiseerd door Channel BV en Euroforum. SES Lync Day 2013 en deelwordt 4Gorders de A&C systems Telecom Xperience hebben dit jaarOperator een belangrijke opvan Telecom Time. China Mobile heeftrol de bulk de eerste orders voor
Overzicht programma Telecom Xperience powered by A&C systems Telecom Xperience Plaza
10.00- 18.00 uur
A&C Hardware CEO-debat
tijdens Telecom Time congres
Netwerkborrel
18.00-20.30 uur
Telecom Time Telecom Time Expo
10.00- 18.00 uur
Telecom Time Congres
10.00-17.00 uur
Beursborrel
17.00-20.30 uur
SES Lync Day
het opwaarderen van zijn netwerkinfrastructuur naar de snelle 4G-standaard gegund aan zijn landgenoten Huawei en ZTE. Dit is een tegenvaller voor de diverse Westerse telecomfabrikanten, zoals Alcatel-Lucent en Ericsson, die zaten te azen op wat informeel ‘het grootste 4G-contract van 2013’ wordt genoemd. 20 en 21 nov Meer dan de helft van de eerste batch 4G-contracten van China 20 nov Mobile gaat naar de Chinese producenten Huawei en ZTE. Bij elkaar powered by A&C systemsAmerikaanse dollars, aldus gaat het om een slordige 3,2 miljard 20 nov bronnen van het persbureau Reuters. De westerse concurrenten Alcatel-Lucent, Ericsson en Nokia Siemens Networks kunnen elk op een kleine 10 procent van de initiële 4G-orders rekenen. 20 en 21 nov De 4G-migratie, en de daarmee samenhangende stroom orders Telecom Time. voor diensten en hard- en software, van China Mobile is door de 20 nov telecomindustrie wereldwijd met spanning afgewacht. De operator 20 nov is, met ruim 700 miljoen klanten voor mobiele data en telefonie, een van de grootste ter wereld.
SES Lync Plaza
10.00- 18.00 uur
20 en 21 nov
Congres
10.00-15.00 uur
21 nov
Break-out sessies
Lenovo14.00-16.30 zorgt voor Windows 8 uur Startmenu in 21 nov
SES Lync Netwerkborrel
vanaf 17.00 uur
SES
The Essential Lync
NKELIJK
VA K B L A
D OVER TELECO
MMUNIC
28e jaarga ng
3
SPE CIA L
Soft ware
HYB RID E
verv angt
NET WE RK
patc hboa
AT I E E
N NETW ◦ numm er ERKEN 3 2013 ◦ www.t elecom magaz ine.nl
EN
rds en fabr ikan tspe
INTE RVI EW cifie ke code Bob Metc gew orde n alf, de vade omd at ik r van Ethe Ethe rnet verk open rnet :”Ik ben heb beda ” cht, maa r omd at ik niet rijk het kon TEC HNO LOG IE Wie zijn de M2M -net werk spel UITS MIJ TER ers in Ned Met TOR erla nd? blijv en pott enki jker s buit en de deur
21 nov
De Chinese computerfabrikant Lenovo gaat zijn pc’s en laptops standaard uitrusten met Pokki. Deze app moet het geliefde Startmenu dat in eerdere versies van Windows aanwezig was weer in ere herstellen. De Pokki-app voegt niet alleen een startknop toe op de vertrouwde plek, linksonder in beeld, maar biedt ook het bekende Startmenu, dat in grote lijnen identiek is aan het menu dat Microsoft tot en met Windows 7 in zijn besturingssysteem hanteerde. De app heeft ook een eigen ingebouwde Telecom Time wordt mogelijk gemaakt door: app-winkel. De vertrouwde Start-knop is sinds Windows 8 afwezig, en in plaats daarvan krijgt de gebruiker opties en apps in de vorm van tegels op het beeldscherm gepresenteerd. En hoewel Microsoft in de komende release, Windows 8.1, linksonder in het beeldscherm wel weer een startknop heeft toegevoegd, Mediapartners: blijft het Startmenu afwezig.
BEKIJK ONTMOET DOE MEE BELEEF
ONAFHA
Social Enterprise Society
Windows 8.1 zal vanaf
oktober officieel meer dan 100 exposanten in 118hal
beschikbaar zijn, bijna een jaar na de lancering van Windows 8. Voor Windows 8-gebruikers is de update gratis. Behalve de startknop biedt Windows 8.1 de mogelijkheid om het nieuwe startscherm met grote tegels te omzeilen en kan de oude desktopomgeving direct worden geladen bij het opstarten. Windows 8.1 wordt geleverd met Internet Explorer 11 en een diepere integratie van Bing. Ook is de Windows Store aangepast en is de synchronisatie met SkyDrive verbeterd.
meer dan 3.500 beursbezoekers
THE ESSENT Social Enterprise
IAL LYNC
SES
Society
The Essential
Lync
‘Geef mense
n de vrijheid om te werken ’
Zie pagina
18 en verder
met gratis te bezoeken workshops, inloopsessies en demonstraties de vibe van de laatste ontwikkelingen!
Connect
HET KENNISPLATFORM VOOR IT-BUSINESS PARTNERS
Ga voor meer informatie naar www.telecomtime.nl
Telecom Business Diner 2013 Op 20 juni jongstleden vond voor de vijftiende keer het Telecom Business Diner plaats, deze keer op het ss Rotterdam. Het programma begon met de presentaties van de finalisten voor de TMA Award met daarna een netwerkborrel waarna het uiteindelijke diner kon aanvangen. Na twee geweldige presentaties van de sprekers Wim van den Berg over bedrijfscultuur en zakendoen met een Chinees bedrijf in Henk Kroneberg over de historie van het ss Rotterdam werd de CT-manager van het Jaar 2013 bekendgemaakt en de avond feestelijk afgesloten. De winnaar van de TMA Award 2013 is geworden: Jan van Alphen, Cluster Manager Multimedia, Facilitair Bedrijf UMC Utrecht.
van Alphen ontvangt de TMA Award 2013 uit de handen van Vlietstra, de winnaar van de TMA Award 2012.
De TMA Award is een initiatief van TMA en Telecommagazine. De felbegeerde prijs werd onder grote belangstelling uitgereikt door Dick van Schooneveld, juryvoorzitter TMA Award, en Berrie Vlietstra, IT Manager bij Delta Lloyd N.V. (en winnaar van de TMA Award 2012). Jan van Alphen mag zich een jaar lang ‘CT-manager van het Jaar’ noemen. Volgens de onafhankelijke jury krijgt hij de prijs voor zijn cruciale rol in de modernisering van de communicatie-infrastructuur van het Universitair Medisch Centrum Utrecht. Daarbij heeft Jan van Alphen zich ontpopt als bruggenbouwer die aan de diverse in- en externe eisen op communicatiegebied op een toekomstbestendige wijze heeft weten te voldoen. De jury heeft dit jaar voor het eerst ook een officiële runner up aangewezen uit de overgebleven genomineerden. Joyce de Jong, programma manager Square Work bij de ABN Amro, is een jaar lang de plaatsvervanger van de CT-manager van het Jaar 2013. De andere genomineerden voor de TMA Award waren dit jaar Mike van Gemund, Projectmanager ICT Innovatie bij Royal HaskoningDHV, en Tonny Wildvank, Hoofd IT & Exploitatie bij 9292. Ga naar www.tma-nl.org voor een foto-impressie van de hele dag.
Het Telecom Business Diner is mogelijk gemaakt door onze sponsors:
De vijftiende editie van het Telecom Business Diner vond dit jaar plaats op de ss Rotterdam.
34
◦
TMA VERENIGINGSNIEUWS
Agenda
Over TMA De leden van TMA zijn professionals
9 september:
die als geen ander in staat zijn
Themabijeenkomst ‘Digitale samenleving’
om oplossingen te bieden voor
Op 9 september 2013 organiseren Forum Duurzaam Werken (voorheen TelewerkForumHNW) en TMA gezamenlijk een bijeenkomst over de verdergaande digitalisering van de samenleving en allerlei aspecten waar bedrijven mee te maken krijgen. Onderwerpen die aan bod komen, zijn informatiebeveiliging, cybercrime, digitalisering van processen, fraude en sociale netwerken. De sprekers die wij voor deze bijeenkomst hebben vastgelegd zijn: • Ronald Velten van IBM over ‘Smarter Planet, Smarter Cities’ als inleiding op het thema; • André Koot van Strict over informatiebeveiliging; • Hans Bos van Microsoft over de randvoorwaarden voor de digitale wereld; • Paul Ensink van KLM over cybercrime en de maatregelen die genomen zijn om ‘ddosproof ’ te worden en • Jan Kooiker van BM Consultants over digitalisering van processen en workflow.
communicatievraagstukken van bedrijven. Zij zijn de schakel tussen de off- en online wereld en maken hiervoor gebruik van een groot aanbod telecommunicatietechnieken en –concepten. Maar de markt en het vakgebied zijn voortdurend in beweging. Het is van het grootste belang om tijdig op de hoogte te zijn van nieuwe ontwikkelingen, zowel op strategisch niveau als in de
Tijdstip: 14.00 – 18.00 uur met een afsluitende netwerkborrel Locatie: IBM, Johan Huizingalaan 765, Amsterdam U kunt zich aanmelden door een mail testuren naar info@tma-nl.org.
operationele uitwerking. TMA is als kennisplatform en verbindende factor dé vereniging voor managers en experts in de telecomtechnologie.
26 september:
TMA-professionals houden zich onder
Cisco/KIVI NIRIA Telecommunicatieprijs 2013
meer bezig met toekomstvastheid,
Nederland maakt zich zorgen over de terugloop aan toepasbare telecommunicatiekennis. Leiden we wel op voor de markt van Nu? Zijn we innovatief genoeg met onze research? De KIVI NIRIA Telecommunicatieprijs grijpt met de dertiende editie van de prijs de kans om in dat licht kennisuitwisseling tussen universiteit en bedrijfsleven te faciliteren. De KIVI NIRIA Telecomprijs zal als vanouds de vorm van een wedstrijd zijn. De wedstrijd tussen de drie TU’s, die elk één promovendus afvaardigen, wordt gehouden middels een voordracht en vragenronde waarna op basis van vijf criteria de winnaar door een onafhankelijke jury wordt aangewezen. U kunt daar als vertegenwoordiger van uw branche (samen met een relevante Cisco Business Unit, de drie Technische Universiteiten, hun studenten, en de overige KIVI NIRIA en TMA-leden) uw uitdaging uitwerken en die dag in een workshop afronden.
mobiliteit en bereikbaarheid van communicatietechnologie. Ook vraagstukken over informatiebeveiliging, BYOD, Unified Communications, VOIP, business continuity, presence and location based services, cost & vendor management en identity & access management worden vertaald naar oplossingen in communicatietechnologie.
Op basis van de presentaties van de 3 promovendi hebben wij de volgende drie onderwerpen uitgekozen: • Sociale Netwerken te koppelen aan grootzakelijke B2C-bedrijven; • Internetcriminaliteit te koppelen aan TelecomProviders of B2B-bedrijven en • In huis Optische netwerken te koppelen aan de Gezondheidzorg. Tijdstip: 12.30 tot 18.00 Locatie: Cisco, Haarlerbergweg 13-19, Amsterdam Voor meer informatie gaat u naar: www.kiviniria.net
Contact Secretariaat TMA Postbus 627 3440 AP WOERDEN Telefoon: (0348) 49 50 53
◦
35
BitTorrent Sync
Een veilig en sterk alternatief voor cloudstorage? Zo af en toe duikt er een game changer op. Een techniek die alles verandert of lijkt te veranderen. Cloudstorage is hier een eminent voorbeeld van, overal toegang tot je bestanden via een beveiligde en centrale opslag op het internet. Iedereen haakt er op in en overal wordt het ingezet. Het lost bovendien een belangrijk probleem op: de beperkte opslagcapaciteit van mobiele devices. En dan duikt ineens BitTorrent Sync op. Nog slimmer en met een belangrijk voordeel; geen centrale opslag. Een alternatief voor cloudstorage? Door Hans Steeman
Cloudstorage is een fenomeen dat tegenwoordig niet meer weg te denken is. Bedrijven, particulieren en het mkb hebben allemaal het voordeel van cloudstorage ontdekt. Dropbox, Box, Google Drive, iCloud, Microsoft SkyDrive; het zijn namen die inmiddels tot ongekende populariteit zijn uitgegroeid. Gratis consumentenproposities tot en met betaalde grote zakelijke configuraties, al dan niet aangevuld met interessante features voor samenwerking en versiebeheer. Succes is gegarandeerd als we de promotors mogen geloven. Altijd en overal veilig toegang tot de meest actuele versies van je documenten. Clients zijn er voor iOS, Android, Windows Phone, Mac en Windows PC. De marktontwikkelingen bevestigen het inderdaad: de cloud, en in het bijzonder cloudstorage, heeft de markt veroverd. Zeker nu bij veel mobiele apparaten een gratis abonnement op een cloudstorageservice wordt meegeleverd.
PRISM verandert alles Een succesvolle status quo, totdat er een nieuw probleem opduikt. De storage vindt vaak in Amerikaanse rekencentra en/of op Amerikaans grondgebied plaats. En dan blijken er ineens spelregels te bestaan die we minder prettig vinden. De overheid heeft een backdoor en inspecteert via organisaties zoals de NSA en FBI soms de inhoud van de opslag. PRISM is in één klap een woord dat bijna iedereen kent. Het fenomeen ‘meekijkers’ was niet onbekend. Immers ook Google gebruikt dit soort technieken om marketinginformatie te verzamelen. Maar dat ineens expliciet wordt gesteld dat de inhoud van een cloudstorage onderzocht kan worden door veiligheidsdiensten, dat is wel een domper. De gebruiker weet wel het begin, maar wat is het einde? Bovendien wordt niet iedereen gelijk behandeld: niet-Amerikanen hebben ineens andere rechten dan Amerikaanse staatsburgers. Informatie van Amerikaanse staatsburgers mag niet bespioneerd worden, van alle andere gebruikers zijn de rechten ineens verdwenen. Of het verwerpelijk is of niet, is geen onderwerp van discussie, opslag van documenten in een cloudopslag is ineens minder zeker dan het was.
Torrents worden een alternatief?
Om Amerikaanse ogen voor te zijn, is BitTorrent Sync bedacht. Een volledig versleutelde synchronisatieoplossing tussen computers en mobiele apparaten van een gebruiker.
36
◦
Als het centraal opslaan van bestanden risico’s met zich meebrengt, dan wordt het interessant te kijken of informatie opgeslagen kan worden zonder een centrale opslag maar met behoud van flexibele toegang via tal van apparaten. En dat is precies waar BitTorrent Sync voor is ontwikkeld. Ook nu weer komt het product uit Amerika. BitTorrent is een 120 koppen tellende onderneming in San Francisco, Californië. Het is interessant dat we ons realiseren dat wederom een klein bedrijf (denk ook aan WhatsApp dat met een paar medewerkers de hele mobiele
UITSMIJTER
(optionele) traffic relay is beschikbaar om in het geval van communicatieproblemen door strenge firewalls en andere communicatiebeperkingen alsnog de peers met elkaar te laten praten. Omdat de communicatie ook dan via dezelfde sleutels is gecodeerd, is deep packet inspection niet mogelijk.
Clients en sleutels Met behulp van een QR code kunnen mobiele devices simpel worden geconfigureerd.
wereld ontdeed van de succesvolle sms-geldstroom) zo dominant is op het internet of een industrietak. Het BitTorrent-protocol neem al snel een kwart van het internetverkeer voor zijn rekening. Het Torrent-protocol is algemeen bekend en al jaren een spil bij bestandsuitwisseling. Het is een agressief protocol om via internet documenten peer-to-peer uit te wisselen. Data gaan dus zonder tussenkomst van een proxy rechtstreeks van de ene gebruiker naar de andere. En dan niet alleen voor minder legale toepassingen van filesharing; ook in de industrie en wetenschap wordt het gebruikt om documenten uit te wisselen tussen medewerkers. Bijvoorbeeld het Human Genome Project maar ook de wetenschappers rond de Large Hadron Collider van CERN wisselen data veilig via dit protocol uit. Dankzij BitTorrent Sync wordt het nu ook aantrekkelijk voor andere gebruikers. Op dit moment heeft het gebruik van torrents op een mobiel device wel een beperking. Afhankelijk van de manier waarop mobiele operators IP-adressen uitgeven (private address range op basis van RFC 1918), kan het zijn dat torrents niet standaard werken via de mobiele verbinding. Als een mobiel apparaat (ook een laptop met 3G/4G-modem) torrents via een Wifi-netwerk gebruikt, is dat probleem niet aanwezig. Een speciale
BitTorrent Sync is voor de gebruiker een synchronisatieservice zonder beperkingen op omvang, veiligheid en snelheid. Alle systemen die bestanden met elkaar moeten delen, synchroniseren peer-to-peer de gedeelde mappen. Er is geen beperking van de bestandsomvang en de sleutel voor de encryptie wordt door de gebruiker zelf gegenereerd. De snelheid is, zoals bekend van Torrent-communicatie, enkel afhankelijk van de beschikbare bandbreedte. Het protocol weet als geen ander elk gaatje in de capaciteit optimaal te benutten. Omdat synchronisatie tussen twee eindpunten zonder proxy gebeurt, is de weg over het internet aan geen enkele beperking of randvoorwaarde gekoppeld. Elke verbinding tussen de twee eindpunten is bruikbaar. De krachtige AES-versleuteling per te synchroniseren map – met een 256-bit sleutel op basis van een random string van 20 of meer bytes – moet voorkomen dat tijdens de uitwisseling interventie en pakketanalyse mogelijk is, zodat ogen van buitenaf geen toegang tot de data hebben. Het voornoemde risico van de cloudopslag wordt hiermee dus weggenomen. Voor de gemiddelde gebruiker is het resultaat het enige dat telt. Ook cloudservices synchroniseren mappen tussen eindstations en gebruiken de centrale opslag (cloudstorage) als buffer. BitTorrent Sync doet feitelijk hetzelfde maar maakt gebruik van de opslagcapaciteit op de apparaten van de gebruiker om synchronisatie mogelijk te maken. Essentieel is hierbij wel, en daar komt het nadeel van de ontbrekende buffering, dat synchronisatie alleen mogelijk is als de systemen die de bron en de bestemming vormen gelijktijdig aanstaan. Met always online feitelijk geen groot issue meer, maar wel iets dat de gebruiker zich moet realiseren.
Bestandsconversie
De gebruiker kan zelf bepalen welke folders/mappen worden gesynchroniseerd.
Inmiddels wordt de toepasbaarheid van BitTorrent Sync flink uitgebreid. Net zoals bij cloudservices zoeken aanbieders naar mogelijkheden om hun product completer en universeler te maken. Een nieuwe toevoeging is bestandsconversie. Hierbij worden de data in de client geschikt gemaakt voor een optimale toepassing op het ontvangende apparaat. BitTorrent Sync is nu al beschikbaar voor Linux, Windows, Mac, Android en komt binnenkort ook voor iOS op de markt. Ook voor een aantal NAS’en is er een client. Met behulp van een automatisch gegenereerde QR-code kunnen de parameters die nodig zijn voor het mobiel delen van bestanden (mobile to mobile) eenvoudig tussen apparaten worden gesynchroniseerd.
◦
37
Evert Jan Westera Evert Jan Westera
COLUMN VAN DER GAAST n
Handjeklap Evert Jan Westera (info@contera.nl) werkt als zelfstandig consultant voor Contera Advies. Sinds 1985 is hij actief in de telecombranche en dertien jaar lang was hij als telecom- en informatiespecialist verbonden aan de Tweede Kamer der Staten-Generaal.
Samenwerken is niet een tool of een softwarepakket 38
◦
“Ik doe geen zaken met mensen die ik niet ken”, zei Cor van Zadelhoff onlangs tijdens een vraaggesprek in het programma ‘Dit is de Dag’ op Radio 1. Cor van Zadelhoff is 75 jaar en heeft 45 jaar ervaring in de zakelijke vastgoedwereld. Hij gaf verder aan dat de tijd van het zaken doen met het ‘handjeklap’ is veranderd naar digitalisering en dikke contracten. “De juridisering is ontstaan”, zo zegt hij, “doordat we zaken doen met mensen die we niet kennen.” Tussen de regels door lijkt hij te zeggen dat je tegenwoordig steeds minder zaken doet op basis van vertrouwen maar alles wilt of zelfs moet vastleggen in dikke en gedetailleerde juridische contracten. Die contracten worden vervolgens weer uitgeplozen om te ontdekken welke gaten er in zitten om daarvan te kunnen profiteren. Volgens Zadelhoff vergeet je altijd wel wat in een contract. Ik heb offerteaanvragen en contracten gezien die voor meer dan de helft, soms tot bijna driekwart bestaan uit juridische zaken en slechts voor een beperkt deel inhoudelijke en functionele informatie bevatten. Alsof je tijdens het winkelen eerst uitgebreid met de supermarktmanager om de tafel gaan zitten om de voorwaarden te bespreken alvorens de gewenste producten te kopen. U merkt wel, ik ben geen jurist want dan had ik er vast heel anders over geschreven, maar ik deel de zorg van Cor van Zadelhoff over het feit dat we steeds minder zaken doen op basis van vertrouwen. Leveranciers en klanten staan vaak ver van elkaar af, veel communicatie wordt elektronisch gevoerd en als het fout gaat begint het juridische getouwtrek. Organisaties en medewerkers zijn allemaal voor een belangrijk deel afhankelijk van informatievoorzieningen. Sommige bedrijven verzorgen dat zelf met een eigen ICT-afdeling en eigen rekencentra. Anderen besteden een groot deel van de ICT-voorzieningen uit naar derden en sluiten daarvoor contracten af. We zijn bijna altijd afhankelijk van meerdere partijen voor onze informatievoorzieningen. Hard- en softwareleveranciers, internetverbindingen, telecommunicatievoorzieningen, beveiliging, back-up en herstel, enzovoorts. Zo komen we allemaal wel in aanraking met allerlei juridische aspecten. Logisch, want in de meeste gevallen vertrouwen we heel veel belangrijke en soms zelfs gevoelige informatie of informatiestromen toe aan derden. Het vertrouwen in die derde partijen moet ergens worden geborgd en wordt daarom afgedwongen op papier. De (vertrouwens-) relatie die je met een verkoper of relatiebeheerder hebt, is vaak slechts van tijdelijke aard. Daarom is het goed om zijn of haar opvolger te kunnen laten zien wat er onderling is afgesproken. Maar waar ik eigenlijk naar terug verlang is die vertrouwde bakker, kruidenier en groenteboer die vroeger bij de achterdeur ons huis binnenstapte en hard riep, ‘volluuuk!’ terwijl hij alvast de benodigde boodschappen in het boodschappenboekje noteerde. Die man was vertrouwd, kende zijn klanten door en door en zijn producten waren afgestemd op de behoefte van zijn klanten. Hij was een partner die meedacht en samen met je op zoek ging naar een geschikte oplossing. Natuurlijk kunnen we niet zonder contracten, zo zit de huidige wereld nu eenmaal in elkaar, maar veel belangrijker is het feit dat je een overeenkomst hebt die gebouwd is op wederzijds vertrouwen. Als ik iemand goed ken en vertrouw, heb ik er veel minder moeite mee om mijn bedrijfsgegevens bij hem te deponeren of om de bedrijfskritische processen door hem te laten verzorgen. Zo’n samenwerking is niet op basis van een fifty-fifty inzet; de inzet van beide partijen moet honderd procent zijn, dat is samenwerken! Samenwerken is niet een tool of een softwarepakket om samen te kunnen werken. Samenwerken is elkaar vertrouwen, elkaar recht in de ogen kunnen kijken, elkaar steunen en weer overeind helpen als de ander struikelt. Wilt u succesvol nieuwe contracten afsluiten dan adviseer ik naast de functionele en financiële aspecten ook rekening te houden minder harde aspecten zoals: • zorg dat je de ander, leverancier of klant, zo goed mogelijk leert kennen, • zoek een samenwerking op basis van vertrouwen en niet uitsluitend op basis van de kleine lettertjes in het contract, • zie de zakelijke relatie als een reis die je samen maakt om een doel te bereiken en • als je enigszins kunt, doe dan net iets meer dan van je wordt verwacht; dat versterkt het vertrouwen. Zo kunnen we samenwerkingsverbanden bouwen die verdergaan dan contracten en waar alle betrokkenen uiteindelijk baat bij zullen hebben, ook financieel. Regel het dus ook gewoon lekker ouderwets met een handjeklap!
Proficiat! Jan van Alphen van UMC Utrecht is uitgeroepen tot Winnaar van de TMA Award 2013
btg.org