398

Page 1

01:Layout 1

12/2/2012

10:27 PM

Page 1

AôBCu¼q ÿkqõÜ" "òܽÜBð Al…ýðBÜ»ýüvýOArPw »è»w»ì»è

2012/12/3 »í컄 ôk )398( ºqBìu

»ü»ðBPÔ»ø þýO»ü»ì½Ü ,ÿrýHÜBðôq ,þwBýw þÜ»ü»ìBðu¼q

q»w»è »ñýØ»PwAq þýwrO»ì AkBPxÉC»è ,»üAõýÉK ,BýÜqõO ÿqBGô qBÜ»è AsºqB„ µþwBýw þÝÈ qBܻļ r„ :R»HüBO -rÈkôB_ µþüºô»O»ð »è»w»ì»è R»ðBð»O ô»ü»ø óBü q ¼ s þýܽÜBð óBÜ»ýükqõÜ ºtÉø »Ýðõ_ ,»ü»ø Bü qõƒw þƒðBƒPƒwkqõƒÜ .òý𠇻GôBø þÝÈ qBOõâ þðºôBg Al…ýðBÜ»ýüvýOArPw BPxÉC" Qɾºk ,ºô»OºôArÜôÃG Ak4 ºo»Kæ»è ÿ»Ü»Øºk »Ü "rÈkôB_" Á»â»è AlýÝÉñOô»ÝÉK ôB_»è þO»øu ¼ q óBü q s Al„ºô»C Á»â»è ,ó rãGqºô »üºsBO »g¼kô qBG ï»è kõw òðAõPG ÿºô»C ½G ,»ü»ø AkAôBCu ¼ q þðAkqõÜ ïºkq»G»è äðrâ þO»Ôqºk óºôBg óBÜ»ýüvýOArPw µþüºô»O»ð »wrK q»w»è ï»Ýýðæ AlðBü½gôBð»è óBܺkqõÜ ÿºô»Cq»G»è ,»ü»ø »ñýØ»PwAq þýwrO»ì ."òý𠇻GôBø þÝÈ qBOõâ

ºô»OBܺkqAkBâBC þðBÜ»¾»ø»è þÝèBì ½gô»PwAq ôkAlлG ºô»PÈo»âºk ë æ»W ïBì

RBܺk »Íý„»è þÝèBì þñüo½â ÿAôAk þíwºq»G kqõÜ ,RBƒÜºlƒ„ºô»ƒG ºuBƒƒìBƒƒC ,ôArƒƒGôBƒð ÛArýÌ þO»ìõÝc þðBñÉùÝÉK þüAvÈ qk»ƒG þÝèBì µþðBG»¾BO ß¼ q»w óAõÉð þülðºõü»K óApGAk ÿºô»C »O½P…ü»â»ð ,ºõG»ð NArg q»ƒâ»ƒC ºô»ƒüBƒýƒƒñƒƒ¾k»ƒƒG ,QƒƒÉƒƒHƒƒPƒƒwô qk ïAôºkq»G »ðArü»Ø ô»C ºô»ƒñƒÈ rƒÜ»ƒñƒÜBƒ_ .QÉGºk þKArg ÿ qBÜBC µQÉGºk ÂBƒÝƒw ÿºô»ƒðkrƒÜs q»ƒƒG ÿºqBƒƒG»ƒƒè ,þÝèBì ÿ uk ºôºqBì½Ü ß¼ q»w ó»üæ»è qBì½Ü ß¼ q»w q»â»C" Qɾºk ,kq»w»w»C ÞÈ qBü pG þ¾AqlýÔ ÿBâkAk QÉG Býñ¾k ºô»è ºôBýñ¾k»G ºô»C RAkºk ß¼ q»w þXðAsBØ»è BƒPƒxƒÉƒC ﻃG ,RBƒÜºk qBƒì½ƒO ÂBƒÝƒƒw þìBXð»C »ÜÂBÝw ÿºô»C »O½P…ü»â»ƒð qBì½O ß»üÂBÝw aýø ,QÉG»ø þxü õÉK ÂBÝw QÈ ô»ðBìBð »íÉC »Ýðõ_ ,RBƒÜBƒð ."QÉG ô»C ÿlðºôºu q»G»è òü»ÝG qBì½O »ðBíPì ÿºô»ðlð»ƒw ÿºqBƒG»ƒè q»ƒø þìAlð»C þðBÜ k»íc»C ,þÝèBì ÿ q õð»è þƒwrƒK q»ƒG µþƒOqBƒK þƒýƒƒO»ƒƒüAkrƒƒÜq»ƒƒw »G ,óBÜ»ýýØArýÌ µþðBPwkq õÜ »ýülðºõü»K ÿ»Ü¼ rýG q»â»C ,lðBü»âAq ÿ"rƒÈkôBƒ_" ,QÉGAkAqBC»è þÝèBì»è »ðBíPì ÿºô»ðlð»w óBwBC ô»ýýð zq õØ þÝÈ qBÜ óBüºqBXì»C »ð»üæ µJtc ï»Wq»w »Ýðõ_ ,QÉGºk ï»C ,òPxÈõ¾»ùÜ»ü óBÜ»ýýƒðBƒPƒwkq õƒÜ »Ýðõ_ ,»Pxü õɃK ‡»ƒýƒPƒxƒÈõƒ¾»ƒùƒÜ»ƒü .»ü»ø ºô»ðBPwkq õÜ ÿºlñüBC»G þülðºõü»K þðkrÝü qAl„»G ,»üAõý…ÉK ,ôArGôBð þðBÜ»ðkqAvH¾»ø»è Qxýè ß»ƒü»ƒG kq õƒÜ òü rP„BG AlØArýÌ þðBÜBâtÈ qBK þð»ìõXð»C »ðBPwkq õÜ þðBÜ»Gtc þü tü pÜ»ü þìºô #.þÝèBì ÿ q õð ½G

5

q»w»è ½âõPÕâ µRBܺk kAlлG þðAkq»w ÿBãÈ q »Ýük þÝÈ qBW µó»Üºk óBÜ»ýü s ½¾BC .ºô»ð»ÜºlýØBO å½èBük "rƒƒƒÈkôBƒƒƒ_" þƒƒƒðBƒƒƒÜ»ƒƒƒýƒƒƒü qBƒƒƒƒýƒƒðAs þÝèBì ÿ q õð q»â»C »Ü ,ô q»ð»gºkºô»C ÿ»O»wBýw ô»C q»w»ƒè QƒÉƒHƒìAôºkq»ƒG þýO»üAkrÜq»w Aô»C ,kq õÜ»G q»HìAq»ƒG þÝèBì þðBܺqBü»ð µóBPwkq õÜ þýwBýw þýðBíü»K ôBø þPxýè »è AôAk þíwºq»ƒG ½G ß»üºôºrãÉW »Ü ó»Üºk þýðBíP…ýð .òÉñGAk þÝèBì »ƒÜ ºõƒýƒðAs þƒ…ƒüºô»ƒC "rƒƒÈkôBƒƒ_" QÉ_BñÉK BPƒxƒÉƒC þƒÝƒèBƒì þƒðBƒÜºqBƒü»ƒð þÝèBì ÿ q õð»è »ðBíPì òðAõPG AlðBì»èqBK»è þü rýãP…K þÝèBì »Ýðõ_ ,ºô»ðrãƒGqºô Al„BPxÉC»è ô»ü»ø þðBì»èqBK ÿ»ñü q ¼ s ôºõG ó õHOq»K þ„õO »ýØArýÍè»C þPxýè ,ºôBì»ð AlðBì»èqBK»è þðAqBW ÿºtÉø ô»C þPxýè »Ü »üºô»C »ãÈ q òü rP„BG »ü½G ½G ß»üºôºrãÉW »Íý„ þƒýƒðBƒíƒü»ƒK ôBƒø .ó»ÝHü qBük þÝèBì ,kq»w»w»C lƒü q»ƒÔ ,ºô»ƒüºqBƒGô»ƒè ,»üAõýÉK ,þPÉÜ»ü þýO»üAkrÜq»w þìAlð»C þÝèBì»è »ðBíPì QÉðAõOBð Bùð»O»G kq õÜ AkBPxÉC ÿ»Wq»ìõè»ø ï»è ,ºô»PÉð»xG »ðBíPì ÿºô»ðlð»w ½G Qxü õÉK þãðºk þðAq»ñÈõð þð»ìõXð»C»è »ýƒð þƒÝƒèBƒì»ƒè þýðBíü»K ôBø»è ÿAôAk kq õÜ »ü½G ,ÛArýÌ rOôBý„ þÝÉw»Ü ºôkrÜ þðBƒíƒýƒPƒ…ƒýƒð »O»wBýw ô»è þÝèBì kõgBü RBÝG ÞülðBÜ ï»G ,ºô»PÉG óBíý„»K ÿ ½g ÿ»ðBOô»_ ÿBðAõO þðBíýP…ýð þðBíü»K ôBø »üAõíÉK .»ýð þÝèBì ÿBãÉW»è þÝÈlülðBÜ þðBðAk

óBýðBÜ»¾Bì BPw½ìBì Ëlð»ø "ËrÜ ÿ»ðBhGBOõØ" »O¼krÜ :"rÈkôB_" ½G »ýØArýÍè»C þÝÈ qBPðBì»èqBK

þPxýè óBÜ»ýýìçxýC krܺsAô»Oq»K óBü»ýýØArýÌ ,ÛArýÌ þðBì»èqBK»è »ýØArýÍè»C þPxýè þÝÈ qBPðBì»èqBK :R»HüBO -rÈkôB_ NArg ½G ºô»PÈ o»âºk ,»ýØArýÍè»C þPxýè þðõHOq»K þܺq»w ÿqBܽø »üAõýÉK ÿôçè»Ì" Qɾºk ôºô»ýü ôçè»Ì kBü»C ó»üæ»è »Ü»Pxýè þƒðkrƒGºõƒÈ o»ƒG ."krÜ þìçxýC þð»üæ Ëlð»ø þíýéw»O ÿ»Ü»Pxýè Ak3 ºo»Kæ»è ÿ»Ü»Øºk »Ü "rÈkôB_" Á»â»è AlýÝÉñOô»ÝÉK ôB_»è ,êü sBÔ kBøõw Qɾºk ,»ýØArýÍè»C þPxýè þðBìAlð»C þðõGºsAô»Oq»K ÿºqBG»è ,ºô»OºôArÜôÃG ÿ ½ø»G †ü ô»C ,krÝÉLýPwºk ºô»ü½g ôBð»è »ýØArÉÌ þPxýè þðBìAlð»C þðkrÝOq»K" þìAq»ì ½G óBü»Pxýè ô»C »Ü ,þìçxýC þO»üBw»Ü µRqBK ß»üºqBìu þñOrâ½g»è ."BñÉøqBÜ»G óBü½g »ýØArÉÌ þPxýè þðBÜ»PxÝ„»è ÞÉ„»G ,RBܺl„ºô»G ºuBìBC ôArƒGôBƒð »Ýðõ_ ,»Ü»Pxýè ½G ÿ ôçè»Ì kBü»C q ½PÜk þðkrGºõÈ q»G NArg ½G ºô»PÈ o»âºk õܺô»ð óBÜ»ýìçxýC»è ÞÈlð»ø ÿ ½Pw»C »Pxg ÿ»Ü»Pxýè þðkrGºõÈ o»G þÜq»C »Pxýè ï»è óBýPwºk óBýðBÜ»éK µQw½K þñOrâqºô ÿAôk †ýðAô»C q»ø .ÿ ½g #.krÜ óBüºsAô»Oq»K ôAkq»G

ÿlð»H…Ø»ð óAq ½w|:½O½Ô

q»G»PÈ râºk óBÜ»ýýÌq»„ µþü qõPwºk BãÈ q ëæ»W ïBì ,RBÜ»ð ßB_ ÿ½g þÝèBì q»â»C :ß»üºôB_q»w

þðBíP…ýð þýðBíü»K ôBø :kq»w»w»C lü q»Ô QÉñGAk þÝèBì ÿ»ãÉW»è ÞÉw»Ü »ýýð ÿBðAõO .ÁAqlýÔ ÿBâkAk»è þÝèBì ÿ uk ,"rÈkôB_" þðBÜ»ýƒü qBƒýƒðAs þƒÉƒK»ƒG ß¼ q»ƒw ÿºô»ƒðAo»ƒâ Á»ƒâ»ƒè RBƒÜôBƒø †ýðBPwkq õÜ þíÈ q»ø þÝÈlÔºô ,qBì½Ü

3

ôºô»PÉ`G AlýðBÜ»O»wBýw»G »Ü RBܺlÉè qBì½Ü ß¼ q»w Bðq»â»C ,RBÝG ßB_ ÿ ½g rƒO þƒðBƒÜ»ƒýƒýƒÌq»ƒ„ µþƒüBƒwBƒƒü BƒƒãƒƒÈ q ÂBÝw ÿºô»ðkrÜs q»G »ðAô»è q»G»PƒÈ râºk

þüBO½Ü JAtÉO ïõØ ôk »G BñÉø ÿ½g þðBüu»G

,þðBÜ»ð»üæ µJtc µóBPwkq õÜ þíÈ q»ø †üAôAk µóºoõO þÝèBì þðBÜ»O»wBýw»è »O»wºk »Ü ó»Üºk qBì½Ü ß¼ q»w»ƒè ÿ uk»ƒè óBƒÜ»ƒýƒƒü q õƒƒPƒƒwºk µþƒƒüBƒƒwBƒƒü .QÉñÉùGqBÜ»G þÝèBì þðBÜ»ýü qBÝéÉ…ÉK þƒƒÜ»ƒƒüºôBƒƒ_q»ƒƒw ºô»ƒƒƒüºqBƒƒƒGô»ƒƒƒè ïBì ,lðBü»âAq ÿ"rÈkôB_" »G ,ôArÝÉK oºôBG ºsBýð»G ÛArýÌ ÿ qBì½Ü ß¼ q»w ëæ»W ÿ ½g þðBÜ»ýüBwBü µþü q õPwºk »O»wºk Alý݃èBƒì þƒðBƒÜ»ƒO»ƒwBƒýƒw q»ƒHƒìAq»ƒG»ƒè ÿAôAk ½gô»PwAq ºqBXì»C ô q»G»PÈ rãG

2

ïBì ¼ pì»C ºqBü pG :R»HüBO -rÈkôB_ ºô»PÈ o»ãG ÛArýÌ ÿqBì½Ü ß¼ q»w ëæ»W þðBÜ»ýü qBýðAs þÉK»G ,ôkAlлG ÿqB„ þÜ»ƒüºôBƒ_q»ƒw»ƒè »ƒÜ †ƒü"rƒÈkôBƒ_" ß¼ q»w ,ºõOô»ÝýPwºk ºôºôArÝÉK oºôBG AôAk ½gô»PwAq Alüºô»ðAo»â»è qBƒì½ƒÜ RBܺk þÝèBƒì ÿqõƒð qAk»ƒíƒO»ƒ¾ôºk»ƒè »Ü RBÝG Alü»ðBO»wBýw ô»è ÿsBxÜB_ ÿºôBì»è µó õG qõPwºk ÿ»ƒðAô»ƒ`ƒÉƒK »ãðºq Bðq»â»C ,ºôkrÜ ÿôºpü»K AkôkrGAq µþƒƒüBƒƒwBƒƒü »ƒƒãƒƒÈ q qBƒƒì½ƒƒÜ ß¼ q»ƒƒw RBÜôBø .q»G»PÈ rãG óBƒÜ»ƒýƒü qõƒPƒwºk »ƒÜ ºõƒýƒƒðAs þƒƒ…ƒƒüºô»ƒƒC "rƒƒÈkôBƒƒ_" óBPwkqõÜ þýwBýw þƒýƒO»ƒüAkrƒÜq»ƒw ßB_ ÿ½g þÝèBì RBܺkºô»C þÈ oºôB_ þPxýè»è AôAk þíwºq»G Bðq»â»C ,RBÝG RBܺk )»Íý„( þðBíP…ýð þýðBíü»K ôBø .òÉñGAk þÝèBì ½G ß»üºôºrãÉW þÝèBì ÿ q õð ÿºô»ƒC ÿºô»ƒDƒ¾»ƒâ»ƒè ß¼ q»w ߺô ÿ ½g þO»wºk ÿºôBì»è »ƒƒƒ…ƒƒƒÉƒƒƒƒÜ þƒƒƒƒðAõƒƒƒƒPƒƒƒƒü»ƒƒƒƒð ,óArƒƒƒƒü sºô þíÈ q»ƒø Á»ƒâ»ƒè óBƒÜºôAqkrƒÉƒw»ƒLƒ¾»ƒø AkBPxÉC»è ,RBÝGq»wºqB_ AlðBPwkq õÜ þƒüºlƒðBƒìq»ƒÔ þƒðBƒñƒƒÉƒƒùƒƒÝƒƒÉƒƒK ÿ ½ƒƒø»ƒƒG óAõÉð þðBÜ»…ÉÜ ,ºô»éXük þð½ýwAq»K ½C ÿ q»â»C »O½Pƒ…ƒü»ƒâ rƒÉƒèô»ƒø ôkAlƒÐ»ƒG òü rOºsBO»è µÿ sBGq»w ÿºô»ðõGô q»Gô q q»w»è ÿ ½g þðõGq õw þÝèBì Alý…ýðAôlÉè »ƒƒéƒƒXƒƒük þƒƒð½ƒƒýƒƒwAq»ƒƒK ½ƒƒC ÿºô»ƒƒðBƒƒƒì ÿºô»ƒƒC ÿ»ƒƒ„ºo»ƒƒø ôºôºkrƒƒƒÝƒƒƒOBƒƒK ôk þwrK q»ƒâ»ƒC »ƒÜ krƒÜ þƒðBƒÜºqBƒü»ƒð»ƒè Aô»C ,ºô»ññÈ u q õG »ðBíPì ÿºô»ðlð»xÉè Al…ü q»HìAq»G»è .q»G»PƒÈ râºk lðõO ÿBãÈ q

QÉðAõOºk óBPwkqõÜ ,RAlGô q äð»W q»â ?RBÝG q»â½xì ßAq½g þ…üBwBC

,BýÜqõO »ñ_ºk ß»üBâsºk þOºõ̺k»G óBPwkqõÜ ÿqBPðBì»èqBK Q„»ø »üAkrÝG »üBâsºk ô»è óBüºô»ñýwrLÉè »üAõGºk »Ü þƒƒOºqAsºô µóBƒƒƒì»ƒƒƒèqBƒƒƒK ÿºkqºô q»ƒƒƒK »ðBüBâlñÈõg ô»è óBüºô»ñ`ÉLÉè ºkqºô q»K µó õ_AkAôk»G þOBýW»è ï»G ,»üAkrƒÝƒG óBƒì»ƒèqBƒK þƒðBƒìAlƒƒð»ƒƒC ºô»ƒƒñƒýƒ`ƒÉƒLƒÉƒè .BýÜq õO »ñ_ºk »üBâsºk ô»C þOºõ̺k»G Qwºk ÿ»ðBƒýƒü qBƒýƒðAs ô»ƒC þƒÉƒK»ƒG ºqBìu ÿ ôArwõð»G ,ó õOô»Ü "rÈkôB_" ºkqºô q»K þOºqAsºô 2012 þ¾Bw ÿ8058 ÿBâsºk þðBÜ»ðBhGBOõØ ½G þðlðBãð»x¾»ø ô»C »Ü ,ºõOBƒø AlƒÉƒO ,ôºôkrƒÜ »ƒèAs»ƒÔ »ãW »ì»C ,ºq ¼ s óBýý`ÉK q»w »ðBðBhGBOõØ þÜ»üºqBK µóAlO»ìõÝc ÿBñýG»è ÿºô»ƒè #.ó râºkqºô óAqBÜlñÈõg»è †ý¾Bü»g

ºô»C ½G ,ÿ»èAs»Ô ÿBâsºk ÿ»Ü»Oºõ̺k þ`ÉK q»w »üBâsºk ô»C »Ü ,ºôºlðAo»â RBÝüºk ÿ»ðAqBÜ ô»è Þɾ»ì½ƒÜ ôºq ¼ s .QÉXðõâBð AlðBPwkq õÜ þCºlG»ì Á»â»è þðAlñü s qAs»ø" þƒ…ƒýƒOô| ,ôArƒGôBƒð þƒÔBƒì ÿAôAk q õƒÜBƒG þƒðBƒƒPƒƒwkq õƒƒÜ»ƒƒè »ü½G ,ó»Üºk ÿkq õÜ þðBìs»G ókrÜ»xØ ."»OÂô ô»C »í`G ïõG»ð ºkBìBC "rƒƒÈkôBƒƒ_" ÿ»ƒƒìBƒƒðu ¼ q rƒƒPƒƒ…ƒƒÉƒƒK ô»C þwrO»ì AlýðAlü»ƒì þƒÝƒÉƒOq ½ƒKAq»ƒè »Ü ,õGkrÜ ArÝ„BC ÿ»ðBýÜq õO BãðlñÈõg ÿºô»ðkrÜôÃG »ðBðBhGBOõØ ô»C þXðBìBC ÿ»ðvýè õHPxü õÉK ô»ýñük ô|þÜq õO ÿ q õPéÜ

þìçxýC-þGºq»Ì ÿôvÉì þðBÜ»ü q»w»ìq»_ þü»¾Bw :ô 4

,lðBü»âAq ÿ"rÈkôBƒ_"»ƒG ,óBƒPƒwkq õƒÜ ÿºkqºô q»K ÿ»ðvýƒè þƒìAlƒð»ƒC Qƒ„»ƒø ÿ u ¼ q»ƒƒè óBƒƒPƒƒwkq õƒƒÜ þƒƒƒðBƒƒƒì»ƒƒƒèqBƒƒK ÿBâsºk ó»üæ»è 2012/12/3 BO 2012/11/23 ÊG»G ,ó ôArÜ BýÜq õO þP…ÉùãðBG ºô»èAs»Ô óBü»Ü»ðAkq»w ½G ÞÈ qBܽø aýø ÿºô»C .QÉG»ø qºô q»w .k" þ…ýOô ,»üºôB_q»w ô»C ô»C »Ü»ðvýè ÿ qBPðBì»èqBK óBícºrèôlG»Ì »¾Bg þðAs ½w ôºô»O¼krÝOºq ÿ»Oºõ̺k ."ºõ_»ð †ýGBùý„ qºô q»ƒƒƒƒƒƒw .k ºô»ƒƒƒƒƒƒüºqBƒƒƒƒƒƒGô»ƒƒƒƒƒƒè ÿºô»ðkrÝOºq ÿ qBܽø óBícºrèôlƒG»ƒÌ

Qƒ„»ƒø :½ƒwBƒC óBƒPƒwAk -rƒÈkôBƒ_ ÂBG þðlñÈõg ôºkqºô q»K ÿ»ðvýè þìAlð»C þðõG ÊG»ƒG óBƒPƒwkqõƒÜ þƒðBƒì»ƒèqBƒK»ƒè ÿBâsºk þOºõ̺k»G "ôArÝü qBük þÝÈ qBܽø" þðBì»èqBK þýWq»g q»w»è µþÜqõO ÿ»èAs»Ô »üAlÝÉOBÜ»è »ì»C .BýÜqõO »ñ_ºk óBPwkqõÜ ÿ»ðBhGBOõØ òülð»_ »Ü »èAs»Ô ÿBâsºk þÉK»G ô»ü»ø AlðBPƒwkqõƒÜ þƒíƒÈ q»ƒø»ƒè ô»ƒC †ƒü"rƒÈkôBƒ_" þƒƒðBƒƒÜ»ƒƒýƒƒü qBƒƒýƒƒðAs µþüBwBü þý`ÉK q»w òülð»_ »ðBðBhGBOõØ »Ü»ðvýè »üAõGºk ô»ü»ø óBýýüºkqºô q»K .»üAkrÝG »üBâsºk ô»è óBüºô»ñý`ÉLÉè þðBì»èqBK»è qAkBâBC þÜ»üºôB_q»w

þè»Ì qBýPg»G ÿ)óBÜ»P…ü rÔ þýP„»Ü( þðBì¼q ÿºqBGqºk ó»w»c kAsrÉ„ :ó

5


2

info_chawder@yahoo.com

Rq½KAqµÁAô»ø

2012/12/3 »í컄 ôôk )398( ºqBìu

?RBÝG q»â½xì ßAq½g þ…üBwBC QÉðAõOºk óBPwkqõÜ ,Alãð»W þðlðBwrýã¾»ø þOBÜ»è

ºôArýâ»ðºõÉè ÿkõw ÁBÜõP…Ü ½G ÿôºs qBPÝÉø óAqAs»ø

»ü»ø óBýÝɾBw ÿõOBùì»øq»G ÿ»¿Èô»ðAk þÜ»ü Êw þðkrÜqBHì»Ì ÿBðAõO Bùð»O ,óBPwkqõÜ þíÈ q»ø þðBܽéüBw

µQwAoºôBð þðBܺqB„»G þýPxü õÉK óBPwkqõÜ| :ÁBÜõP…Ü ÿ»ðvýè þܼq»w »ýýð ÛArýÌ ÿqõ„BG »Ýðõ_ ,»üAlýwrO»ì»è óBíÜAq½g þ…üBwBC| :ÿqõGBC ÿqAõG þÝÈo½LxK »Oô»ð ÿºqBK q»w»è óBPwkqõÜ þݾ»g þü õÈvG ÿ%95 ô»C R»ìõÝc »Ü »üºô»C ‡»Ü»…ÉÜ ,ºõG ÁBÜõP…Ü þOºqAsºô»G RAlýG »ýýð ÿ»üºqBK »Ü RBܺkAô »„ºô»C ºq»ø µÁBw YñÉK ½G þÜAq ½g þ…üBwBC òýýðAõO»ð týâq»ø »íÉC | # .òü»ÝG q»â½xì óBì½g

þOºqAsºô ½G Qxü õƒÉƒK ÿ ôArƒÝƒðBƒgq»ƒO »ðAôBÝ„Aq »Ü»ðvýè þܼ q»w ,ÁBÜõP…Ü ½G ArðAk »¾Bw YƒñƒÉƒK þƒÝƒÉƒðçƒK" þƒOô ÿ»ðBýýPxü ôAlÉK ô»C ,ÁBÜõP…Ü þOºqAsºô ,þƒO»ƒü»ƒø ÁBƒÜõƒPƒƒ…ƒƒÜ þƒƒOºqAsºô »ƒƒÜ qæ¼k qBýéì 12 ½G 10 þPxü õÉK óBýÝÈlð»ø

2012

óBüu þüBO½Ü þÉÜôAo»¾k ºô»OAkºl¾»øq»w

| RAkºkô q þÜ»è»Ô þü qBÝðAo½â ÞÈlð»ø »ãðBì ï»C ÿ21 :BwBð ,2012 þ¾Bw þüBO½Ü»è ºô»ðõHÝü tð Á»â»è RBÜôBø :óBÜ»xðAuBC -rÈkôB_ ÿ ôºs q»w»è óBƒü u þƒüBƒO½ƒÜ µÿ ôºs þƒðõƒHƒðArƒÈ ô ÿ ½ƒãƒðºk »ƒÝƒük þƒÝƒÈ qBƒW .ºôkrÝPwô qk Alü ôºs þðAõP…ýðAk ôBð»è þÉÜôAo»¾k ‡»ì»C ,ôºô»OAkºl¾»øq»w ºuBìBC Al…ýOBÝðBì»ø»è ôºô»OBgºk¼ qk»G óBüu þüBO½Ü ÿ ½ãðºk BwBð þxðAuBC ï»G .óºkºkô q Ak»ãðBì ï»C þüBO½Ü»è »Ü RBܺk þÜ»è»Ô þÜ»ýü qBÝðAo½â lð»_ þðõG»G ÿ rÉìu ¼ q Ëlð»ø µþPxðAs þ¾Bü»g Ëlð»ø»G òPw»G Q…K»G AkôkrGAq ÿºôBì»è ô»C q»w»è .QÈk þüBO½Ü Býðôk Ak2012 þüBO½Ü þãðBì»è »Ü Arܺkºô»è zBG ,ó ½Ü þwBG AlýÉO »Ü ,ArñÉùì»øq»G ºô2012 ÿ ôBð»G þPxðAs þ¾Bü»g þÝÉíéýÔ ‡»üBì»ñG þO»üBļ rì þO»ü»ðBPwqB„ µQÉ„½KºkAk ôBC»G ÿ ôºs µRBܺk tÉø»G þÝÉðBÔ½O ,ôºô»OBgºk¼ qk»G »ðBü½ãðºk ô»C ºô»ðBxük BwBð þxðAuBC ï»G .RBGºkôBð»è þÜ»ýü qBÝðAo½â lð»_ Ak»ãðBì ï»C ÿ21 »è »Ü RBܺkºô»è zBG AlýOq ½KAq òü rOõÉð»è .QÉGBð ÿ ôºs ½G óBýðBü s »Ü óºkºkô q þÜ»è»Ô ô s ½O 12/23 õܺôBO »ãðBì ï»C ÿ21 þðAu ¼ q »Ü RBܺkºô»G ºuBìBC BwBð ÿBâsºk ÿ qBܽø»G µºô»PÉGºk ôÃG AlðB…ÉÜBÜ ÿBãÈ q ÿºrÉPw»C »è»â»G qBìõ…ÉG þÝÈ qBGõÐ ô ô»„ Êw ÿºôBì½G µQÉñýGºk ºô ½g»G Þü qBO þÜ»ü»ðAô»Ü ºõÉ„ óBíwBC ‡»ì»C ô»C »Ü ºô»OBܺk RBK ôk ‡ºô»C »ÜBâsºk ,QÉñýGºk ºô ½g»G þÝü qBO óBíwBC u ¼ q #.ºô»ñGºk þüBwBC ß»üºôBì ‡BK µòýÜ»è»Ô »ðBýü qBÝðAo½â

»Ü»…ÉÜ ï»G ,õG»ø ï»øq»ƒG óBƒíƒð½ƒO 220 ½G 200 óBíðkrÜqBHì»Ì ÿºs ô »üºô»C »Ü ,»ü»¿È ô»ðAk þðkrÜqBHì»Ì ó ½O qAs»ø ÿBƒðAõƒO þƒÜ»ƒýƒÉƒw ÿ»ƒƒÝƒƒü tƒƒð »ƒƒOBƒÜºk .ókrÜqBHì»Ì ÿºqBK µó»üBgvÈ qk þðçK ÿºqBGqºk

ߺô »íÉC ,»íð»â »Ü óBð ÿ»è»w»ì»è »Ü óBíðBì½g þ„»G óBPwkq õÜ þƒíƒÈ q»ƒø .»ü»ø óAqAs»ø ô»C »üAõý…ÉK ,þè»Ì ëæ»W| Qxü õÉK ߺô BPxÉC BO »Ü ÿ»ü ôºs qBPÝÉø ,ºôArýâ»ðqºõÉè ÿkõw ÿ qBݾBÜõP…ܽG ÿkõw QÈ rðAõOºk AlÝÉðArƒü»ƒØ q»ƒø »ƒè ÿ u râqBG »Ü»è»w»ì q»â»C µQÈ rýãGqºõÉè »íÉC Aô»C QÉG †ýØArýÌ þü½gôBð þwBýw Q…K q ¼ s óBPƒwkq õƒÜ þƒíƒÈ q»ƒø ߺô ,ÛArýÌ ÿ ô qAõg µQwAoºôBð »G òýPw»GBð ,óArÉC ôBýÜq õO»G ºõPw»G óBíP…K rOBü s »ƒÜ îƒñƒýƒGºk ÿAô òƒì ºô»ƒðAô»ƒ`ƒÉƒƒK»ƒƒG þPxü õÉK ÛArýÌ ÿ ô qAõg µQwAoºôBƒð ÞÈlð»ø »ƒÜ »ƒðBƒPƒwkq õƒÜ þƒíƒÈ q»ƒø»ƒG þðºkqBð ½G óBýãðrâ þÜAq ½g þPxü ôAlÉK .QÈ rÝG ,†ý¾BÜõP…Ü ÿ»ðvýè ÿ»ìAlð»C ô»C ÁBwqAõ_ ½G »Ü krÜ ºô»C ½G ÿºuBìBC óBì½g þPxü õÉK»è îð»â þì»øq»G QÉ_ºk þðAõýP…ƒK óAqBƒýƒOõƒW q»ƒâ»ƒC ôºrƒOBƒü s s ô»w óBÜ»ýƒü ôºs µòƒÈ rƒÝƒG þƒOºôAô»ƒO ô qBƒÜ »ƒðô»ƒÝƒG ÿlƒƒýƒƒW»ƒƒG ôºô»ƒƒð»ƒƒÝƒƒG %75 »Ü ïAkºoºôBG ô»è ,óBñɃùƒì»ƒøq»ƒG .òü»ÝHñýGAk óBì½g ÿ õÈ vG òýðAõOºk ókrÜqBHì»ƒÌ ÿBƒðAõƒO»ƒG RºqBƒG»ƒw þè»Ì ëæ»W ,†ýðBPwkq õÜ þðBܽéüBw»è BP…Éø »Ü RBܺk ºô»éwBG »ðAôBƒÝƒ„Aq µºôArÜ»ññýGAk þOºôAô»O»ƒG óBƒÜ½ƒéƒüBƒw ÿºs ô q»â»C »Ü ºô»OBܺk ºô»è †ýPg»W QÈ rÝG ôAô»O »ðBýýPxðAs»G ókrÜqBHì»Ì .QÈ ô»ÜBð óBíÜ»K AlðBð ÿ»è»w»ì»è ókrÜqBHì»Ì ÿBðAõO ÿºqBGqºk q»ø ô»ƒƒè ÿ rƒƒƒOkq ô ÿ qBƒƒƒýƒƒƒðAs "rƒƒƒÈkôBƒƒ_" ÿºuBƒƒìBƒƒC µRrƒƒâqºô ºqBƒƒPƒƒðBƒƒì»ƒƒèqBƒƒK qAs»ø 600q»G ô»ì»è ÁBwôk »Ü krÝ„ºô»G µß»ü ºríð »Ü õG»ø óBì½g þíð»â ó ½O qAs»ø 400 »è rOBü s †ü qBK µó õG ôk ºríð

ÿºô»è »üBýñ¾k ,»„½ÝƒðAs ÿBƒPƒw½ƒìBƒì óBPwkq õÜ þíÈ q»ø þÜAq ½g þ…üBwBC ô»ƒC ,»ƒüAkºq ô»ƒâ þƒÜ»ƒƒýƒƒýƒƒwrƒƒO»ƒƒì»ƒƒè ÿºô»C ½G ºô»PÈ pƒÉƒâºk ‡»ƒýƒýƒwrƒO»ƒì ºõPw»G þP…K ÿ ôAô»O»G îÈ q»ø þݾ»g »PÈ rñÉøºk ºôºqºk»è ÿ»ðæ»K õè»ƒÜ ô»ƒG »ƒñƒÈ rƒƒgºk Rô»ƒƒð ÿºqBƒƒK»ƒƒG µîƒƒÈ q»ƒƒø .ºô»ðBܺoAsBGôBð µþüAqBÜ ÿ»ƒè»ƒw»ƒì »ƒG RºqBƒG»ƒw ÿ q ½gq»G óBü þñÉùì»øq»G µþüAqBƒÜBƒð ô»C ,óBPwkq õÜ þíÈ q»ø þðAõP…ƒýƒðAk ß»ƒýƒü sAôBƒýƒW ½ƒÝƒðAs ÿ»ƒüBƒƒPƒƒw½ƒƒìBƒƒì þðBOÂô þðBܻļ rì óAõÉð»è ºô»PÉñýGBƒð µóBPwkq õÜ þíÈ q»ø þðBܻļ rì ô»Ýük ÿºôºqºk þļ rì ô»íÉC þļ rì :QÉ¿…üºk ï»G ,»ýýð þÜ»ýü sAôBýW aýø »OÂô ï»C »PwAqBC NArg q ¼ s þܺõÉ„»G »üºô»C »ü»ø óBìqBìõ…ÉG þÝÈ qAs µÿ ôºs ,ºôArÜ ï»ø ô»C ,QÉG óBGBýG õì»ø »üAô ºô»C ߺô ÞÉܽñO »üAô ºô»C ߺô »ü»ø óBìºôBC þPwºk µÇ¼ rì õì»ø ï»C ,QÉG»ð óBìôBC ß»ü »OÂô ï»C »üAô ºô»C ߺô »ü»ø ºqBÜ .QÉG»ð AlÉO þw»Ü »Ü ºôºkqB„»ð þ„ºô»C k»ì»c»ì .k »PÉG ôAq sAõg»ð þwBýw þÝÉg¼kô qBG q»ø Alƒ…ƒýƒÜ»ƒü»ƒðBƒíƒü rƒâ q»ƒø»ƒè ôºô»ƒ…ƒÉƒK Ak»ƒíƒÈ q»ƒø ﻃC q»ƒƒw»ƒƒG óBƒƒÜºq õƒƒñƒw »PÉGºk óBPwkq õÜ þíÈ q»ø Aô»C ,òÈ rhGAk þÜ»ü QÉG»ƒC µºq ô»ƒâ þƒÜ»ƒýƒü pƒØµRBƒØ ºôArƒƒhƒƒÝƒƒƒÈ q ÿAôk ºô»ƒƒƒü»ƒƒƒÜºq õƒƒƒO»ƒƒƒG þñ„»ƒ_ ,òƒü ô»ƒÝƒG óBƒÜ»ƒýƒü sAõƒgrƒÉƒg .óBܺkºô»ð þðÂBw ÿBOºq»w ºo½LxK ô»C þðõ_½G ÿ»ƒðAô»ƒ`ƒÉƒK ÁBÜõP…Ü ÿ»ðvýè þܼ q»w ,»ýü q õƒGBƒC þ…üBwBC »üAõýÉK óBPwkq õÜ þðBì»èqBK»è ókrÜqBHì»Ì q»â»C »íÉC ô»íð»â ßAq ½g ÿ»ƒƒðBƒƒü½ƒƒéƒƒüBƒƒw ô»ƒƒC µòƒƒü»ƒƒÝƒƒG ßBƒƒ_ »üAô ïAôpG ,òÈ rÝG Qwô qk óAk»ìBðq»G»è

»ì»c óBGBG :rÈkôB_ þO»ìõÝc þðBÜ»ýüu râqBG AlÝÉOBÜ»è QÈkBO óBPwkqõƒÜ þƒíƒÈ q»ƒø µÛArƒýƒÌ þðAkAlÝÉK ÿq»â»C µQɃGºk rƒOs½ƒ¾BƒC »PÈk ºqBýwrK ô»C .»üAkAqBC»è †ü sBGq»w Alãð»W þðAkô q þOBÜ»è BüBC »Ü ºô»…ÉK QÉðAõOºk óBPwkqõÜ þíÈ q»ø lð»_BO ?RBÝG q»ƒâ½ƒxƒì ßAq ½ƒg þƒ…ƒüBƒwBƒC ,ÿqõGBC ÿqAõG þÜ»üAsºqB„ þðõ_½G»G AlðBPwkqõÜ þíÈ q»ø»è ßAq ½g þ…üBwBC ÿ»ƒGq ¼ s »ƒÝƒðõƒ_ ,»ƒüAlƒýƒwrƒƒO»ƒƒì»ƒƒè »ü»WkõG ô»G Q…K ÿ»Ü»ðAõPƒ…ƒýƒðAk þOBøAk ÿ»ÜºôB_q»ƒw »ƒÜ òƒPƒw»ƒGºk ÿ » ƒ ð v ƒ ý ƒ è þ ƒ ܼ q » ƒ w R B ƒ Ü ô B ƒ ø . » ƒ O ô » ƒ ð ,óBPwkqõÜ þðBƒì»ƒèqBƒK»ƒè ÁBƒÜõƒPƒ…ƒÜ þÜ»ýüu râqBG q»ø þƒOBƒÜ»ƒè »ƒüAõƒýƒÉƒK þ…üBwBC ,ÛArýÌ Á»â»ƒè Alƒü sBƒGq»ƒw ºô»ýýwrO»ì »PÈô»ÜBð îÈ q»ø þÜAq ½g ÛArýÌ»G þPxüõÉK óBPwkqõÜ ,»Ýðõ_ »íÉC»G óBýPxüõÉK óAô»C õݾ»G ,»ýýð .»ü»ø ÿ"rÈkôB_"»G ÿ q õGBC þÝÈ o½ƒLƒxƒK aýø»G óBPwkq õÜ þíÈ q»ƒø ,lƒðBƒü»ƒâAq µ»ýýð þñÈ u ½g þÜ»ýü q õGBC ß»üºõƒÉƒ„ »„»G ô»C »íÈ q»ø ï»C þñPw»HP…K õì»ø ºô»ýýØArýÌ þO»ìõÝc»è »Ü »ü»ü»WkõƒG .QÈ râºlü qºô þÜ»ýýñýH„ºq »G ,×õCºq k»ì»dì .k| Qɾºk µîÈ q»ø þü q õGBC »PÉðAô oºk ºq ¼ s ô»C q»w»è óBíü õÈ vG »íÉC %97 ½G %95" þñÈ u ½g ÿ q õGBC þwBG rPýC ,»ü»ü»WõG þíÈ q»ƒø»ƒè AlƒÝƒÉƒOBƒÜ»ƒè ?òƒü»ƒÝƒG þƒ_ »Ô»g óBÜ»ýü q õGBC BðAõO õì»ø AlðBPwkq õÜ ."ó ôArÜ RBÜôBø »Ü »ýü q õGBC ºo½LxƒK ô»ƒC

RBܺk óBÜ»ýürxýì»è ÿlýW ÿ»„ºo»ø ,½gôBð ÿo»„ þýwrO»ì

?þüBO½Ü óBü óAõhýC þìºkq»w

ò_ºk ÿsAôæ ôºq»G †ürxýì»è ,kqAõg óBýPxÝ„ ‡BýHýè »è ôkrÜ óArü»Ø þ„õO óBýxðõO óBÜ»ýýìçxýC | :óBÜBülýì -rÈkôB_

µþÔ»è»w »Kô râ»è ó rOBüs q ¼ s ºô»ýüBýñ¾k»G »Ü ºô»ñɾºk »„ô ß»ü óBý„õì»ø µóBÜ»ýýðAõhýC QÉðAõOBð þwq õì »ü½G ,º)rÉg»ð( †ƒü ô»ƒC ."QÉñÈ o»LÉO þãðºlÉG»G ‡»ì»C ½gôBð ÿo»„ þýwrO»ì ÿ»ðBü( QÉ_ºlÉK »Ü ÿºô»è »ãW »ì»C þO»ƒwºk òƒü rƒOºq ô»ƒâ »ƒÜ rƒxƒýƒì ÿ)kAk »Ü»ýýwrKAq þO½ÝüBG »ü»Ü»OÂô»è »ýü qºôkAk †ýðBƒýƒOÂôBƒø ÿ»ƒñƒü q ¼ s R»ƒðBƒð»ƒO µó»ƒÝƒG óBÜ»ðAõhýC µþÔ»è»w Býð»ƒO ó»ƒÜBƒñƒü qAlƒ„»ƒG ,ó»Üºlü qAl„»G ºô»wBì»c»ƒG »ƒÜ ,QƒÉƒG»ƒð ½gôBð ÿ o»„ þýwrO»ì ºôkr݃üAô ‡»ƒì»ƒC R»HüBO»G AkôkrGAq ÿºu ¼ q ôk ï»è »ü½G ,ºôAqBC»PÉG ,ºsBO ÿ q õPwºk q»w»è þwrKAq ÿ qBü pG ÿAôk ÿ qBük þwõð»ìBðu ¼ q ô q»wõð ôBülýì òülð»_ óBü½gôBð ÿ o»„ þðõHPwô qk þýwrO»ì ,rxýì ,óBýðBÜ»xØ ô qBOô µòýwõð þwBGq»w »O¼krÜ ô»C þwq õì k»ì»dì »üAõðBýÉK »Ü R»HƒüBƒO»ƒG þðõ_½G»è Ëõâ ôAkBñü q»G þO»ü õOrâ ÿ»üBãÈ q | .QÈ râBð q»HìAq»G òì" Qɾºk ÿ rÉdHè»C ,ºô»üºqBGô»è q»ø óBü õì»ø ,ºôkrÜ Þ¾»g q ¼ s Á»â»è ï»xƒØ »Ü R»HüBO»G ,»ü»ø óBü½gôBð ÿ o»„ þýwrO»ì »ýýð ºô»ðAo»â òɾºk óBÜ»ðAõhýC µþwq õì þñPwAqBK ½G ó õOBø óAô»ƒC µóBƒÜºqBƒü pƒG»ƒè óBÜ»ýðºk»ì ºtÉø Al…ü q»HìAq»G»è ,‡o½„ õÜBO þwq õì Á»â»è »ýýð ÞÉâ½èBük aýø òɾºk òðAõPG ÿºô»C ½G ºô»OBÜ»ñOºq þðBܺqBƒü pƒG #."!ó tÈ qBLG ‡o½„

krG rPü ôBðArü»Ø þÝÉÐBð½Ø ôºq»G ÿrxýì ߺqBGõì ÿAôk þwqõì ÿ27»ƒè ÿºô»ƒC" QƒÉƒ¾ºk ,ºô»ƒƒOºôArƒƒÜôÃG ÿ u ¼ q »PÉHG ÿºô»C½G ,krÝü qBük ÿ2012/12/15 ÿBãƒÉƒW q»ƒø ß»ƒð ,ArƒhƒÝƒÈ q Akq»ƒHƒì»ƒÄ½ƒð ,rxýì ÿ»ÜºsBO ºq õPwºk q»w»è þwrKAq »íÉC †ÉK õݾ»G ,õG »íÉC þƒðBƒìoõƒwq»ƒw µß¼ q»ƒw þƒƒðBƒƒÜ»ƒƒXƒƒðBƒƒìBƒƒC õƒƒì»ƒƒø Aô»ƒƒÜ .ºõOBùük»G AlÉO þðBÜ»ýýÔ»è»w µóBÜ»ðAõhýC »Ü õG rü»w óBýÉK óBÜ»ðAõhýC µóBÜ»ýýÔ»è»w µþƒƒwq õƒƒì ÿ uk »ƒƒýƒƒýƒƒOÂôBƒƒø õƒƒì»ƒƒø ô»ƒƒC R»ðBð»O ,"ó q õPwºk»è ÿ»ƒÜ»ƒðAkqºõƒPƒwºk "Bìô oõxðBü q»w †ýðBÜ»ðAõhýC µþÔ»è»w" R»wBýw»è aýø »Ü ï½g ÿ»Ü»ðu" QÉwõðºk þðBܺqBü pG õܺô ,þwq õì ÿºqBü pG ï»C ô rü rc»O þðAlü»ì »O½_ òì þwrK ÊG µQÉðAsBð ô q õPwºk þü qBƒÝƒPƒwºk ÿºqBƒG»ƒè ÿ õƒ…ƒÉƒK þPwAq»G ,õGkrÜ ÿ»Ü»ðAlðB…ýK ½g ÿ qAl„»G þðBwBC»G ,)kAk( ÿ qBGô qBÜ»è óAkqºõPwºk q»ø ½O þ_»Ü ,òG Ruk »Ý¾»g õì»ø ô»C ºrü»w þãðBì ÿ27 ÿ u ¼ q»è »Ü R»HüBO»G ,QÉGBðo»LÉO ."R½g þðBÜ»PwAoBð ºqBÜ q»w»è QýGq õw ÿ uk»è óAlðB…ýK ½ƒg òƒü rƒOºq ô»ƒâ ,ôkrƒGAq ÿ»Ü»ýü q õƒPƒwºk »ƒýƒü qBƒÝƒðAo½ƒâ µþƒwq õƒì "QÉðAõOBð þwqõì" òü rOºq ô»â»G »Ü ,ArhÝÈ q rü rc»O þðAlü»ì»è þÉñÈ ôk ÿºqBìu»è »Ü ,AkrPýƒÝƒÈ qBƒOô»ƒè þðBgô q ÿAôk»è µ†ÉK»è QÈ rðºkAk þüAsºoBð þðºlð»è ÿ)R»ƒwô»ƒDƒèõƒØq»ƒ„( ÿ»ƒìBƒðu ¼ q .rxýì ÿ õ…ÉK þܼ q»w ÿ-ߺqBGõì þñwõc ÿ qAkôBð ÿ q»wõð ,îèBw þè»Ì ,ºô»O½GôÃG þ ì B w , º ô » ð A k B … ƒ ý ƒ K ½ ƒ g ï » ƒ C ÿ º q B ƒ G » ƒ è þðBÜ»ýüsAoBð »Kô râ õì»ø" QÉwõðºk Jºq»Ì ÿ qBük þwõð»ìBðu ¼ q ô q»wõð þü rÉdHƒè»ƒC µòPwºl¾»ø þwq õì ÿºqBü pG ô»C ÿ uk ,rxýì )×çýC( þPüBw»è »Ü AlÝÈ qBOô»è ,ÿ rxýƒì

»Ü¼ q»w ,þwq õì k»ì»dì ÿºô»C ÿAôk ï»C ÿ15 ÿ u ¼ q Alü qBü pG ,rxýì ÿ»Ü»ðAõhýC ÿ»Gq ¼ s »Ü ,q õPƒwºk þƒwõƒñƒ„ºq »ƒãƒðBƒì AlÉO þðBÜ»ýýÔ»è»w µóBÜ»ðAõhýC þXðBƒìBƒC þüAsºoBð ,ºô»ýýwrKAq »PÈ rhG ,ºô»OºôArÝÉW rxýì þðBƒÜ»ƒýƒýƒðºk»ƒì µRArƒÜõƒíƒük ºtƒÉƒø ô»ìAôºkq»G þwq õì þðBÜ»¾ô»ø q»HìAq»G»ƒè ï»C ,»üAõðBýÉK †ýwBýw þðArÈkôB_»è ÞÉ„»G ÿ sAôæ ôºq»G óBÜ»ðAõhýC þO»wºk »O»wBýw þO»wºk »Ü »üAlƒÝƒÉƒOBƒÜ»ƒè »ƒì»ƒC .RBƒGºk ,ôºôkrÜ óArü»Ø þ„õO þxðõO óBÜ»ýýìçxýC òƒOô»ƒÜq»ƒw þƒðAõƒƒPƒƒðBƒƒü»ƒƒð ‡BƒƒýƒƒHƒƒýƒƒè »ƒƒè .òñÉùHPwºk»G ºqõw q»ø þwqõì »Ü¼ q»w ,þwq õì k»ì»dì ÿºô»C ÿAôk ôAô»O þÜ»ü»ð»gºkqºs»G rxýì ÿ»Ü»ñ…ü q ÿ q õƒPƒwºk þƒwõƒñƒ„ºq ,ºô»ƒðBƒýƒýƒƒwBƒƒýƒw ,Rrâqºô q õPwºk ÿºô»ñýwõð ÿÂBG ÿ»ðvýè»è ,õHOBùÝÉK óBÜ»ýýìçxýC»è Býð»O ‡»Ü»ðvýè »Ü óBÜ»ýýðºk»ì µzArÜõíük ºtÉø »Ü R»HüBO»G »Ü»ü ,ºô»ðB…Ü »Üºq õPwºk ÿºô»ñýwõð»è ÿ q õPwºk ÿºô»ñƒýƒwõƒð þƒðBƒìAlƒð»ƒC »ƒÜ»ƒü ÿ»hwõð þñOrâqºô ÿAôk q»xÜ»ü ôkrÝ_Bì þOBÜôBø ,AlýÝÈ qBOô ,»Ü»wõñ„ºq þüBO½ƒÜ »ýýÔ»è»w»è »Ü ,þðBܺrƒãƒð»ƒüæ ÿ»ƒÜºqBƒOô óBÜ»Oq õÝ…ü q »ƒðAõƒhƒýƒC µóBƒÜºvƒÈ qlƒ…ƒü q õÜBO ºrýøBØ ÿ ½ÝðAs ïºkq»G»è ,ó õHOBùÝɃK ½G óBýýðAõýP…K þðAlðB…ýƒK ½ƒg óBƒü»ƒGºq»ƒG ÿ u ¼ q q»xÜ»ƒü ÿ»ƒÜºqBƒOô»ƒè ,õƒGkrƒÜsBƒw


3

Rq½KAq

info_chawder@yahoo.com

2012/12/3 »í컄 ôôk )398( ºqBìu

| :"rÈkôB_" ½G ,»ýýØArýÍè»C þÝÈ qBPðBì»èqBK

krÜ ºsAô»Oq»K ÿ»ýýØArýÍè»C þPxýè,ÿôçè»Ì þðkrGºõÈo»G NArg þPxýè þðõGºsAô»Oq»K»G RºqBG»w ºuBìBC ,Á sBÔ kBøõw ,‡»ýýØArýÍè»C þðBìAlƒð»ƒC þƒðkrƒÝƒOq»ƒK ,RAkºkºô»ƒG ºô»ü½g ôBð»è »ýýƒØArƒýƒÍƒè»ƒC þƒPƒxƒýƒè ÿ ½ƒƒø»ƒƒG †ƒƒü ô»ƒƒC ,krƒƒÝƒÉƒLƒýƒƒPƒƒwºk þýPÉw»Ü µRqBK ß»üºqBìu þñOrâ½g»è þìAq»ì ½G óBü»Pxýè ô»C »Ü ,þìçxýC | .BñÉøqBÜ»G óBü½g ÞÉ„»G ,krÝý„ArƒÝƒ„BƒC ,ôArƒGôBƒð

,õG»ð QxÈõ¾»ùÜ»ü »ðBíPì ÿºô»ðlð»w óBÜ»ðArü»Ø AkBPxÉC»è ‡ºq ½Xì»è þÝÈ qBÜ †ýðBÜ»…ÉÜ µÛArýÌ»è ºô»OBܺkrPƒ¾õƒØ óBü q»wºqB_ ߺô»ð ,ó»Üºks ½¾BC rOBü s ï»G ,Aql¾ô»ø rP…ÉK" þ…ýOô .ó»ƒÝƒG ÿºq ô»â q ¼ s þƒÝƒÉƒPƒxƒÝƒ„ ºô»ƒgAk»ƒG þð»ì»O»è ‡BPxÉC ÿºô»C ,þñýGºô ½g»G µÁBw Bùð»O ,ºôBì þ݃èBƒì þƒO»ƒìõƒÝƒc ºq ½ƒXƒì»ƒè þƒÝƒÉƒ¾ô»ƒø »ƒü½ƒG ,»ƒÝƒÈõƒƒýƒð

,RBܺl„AôAk .ºtÉø ô»C þðBñÉùÝÉK q»w»è ô»è ÛArýÌ ÿBK õw ô»âq»í…ÉK ÿ tÉø »Ü þñOô»ÝÝÈ q µó»ÝG»…Ü»ƒ„BƒK »ƒðBƒ_ôBƒð µQÈ rÝG ÊK ÿ qBÜ 2009 ô2008 þðÂBw þðAô»wBK »âq»í…ÉK †ü q õPwºk þÉK»G .ó q õñw ,þÝèBƒì»ƒè »ƒðBƒíƒPƒì ÿºô»ƒðlƒð»ƒw »ýýwBýw ÿ»w¼ rK þðkrÝìõãðq»w

Ak»ýýØArýÍ軃C þƒPƒxƒýƒè ÿºô»ƒðõƒG½ƒÜ»ƒè ÿ»ðÂBg ô»è ÞÉÜ»ü krÝðBüºô»C ÿ sBýñ…ÉK ïºkq»G »PÈ rhG q»wºqB_ ߺô »Pxü õÉK þðBñÉùÝÉK»è QÉG þPü rG îÈ q»ø þܼ q»w »ü»_ôBð ï»C þðBÜ»¾¼ q»è ‡»GôBø þÝÈ tÉø þðõG q»w»è þܽÜBð »Ýƒðõƒ_ ,óBƒü½ƒg ô»è »ü»ø »âq»í…ÉK ô»éXük þüºlðBìq»Ô µBK õw QÉXðõâBð »Ü »üAõý…ÉK .»ðB_ôBð »Ü ,òG AlðBܻܺo»â µÁBì ôBð»è »âq»í…ÉK

QÈrñÉùHÝÉK óBܻܽÜBñÉW »_ôBð»è ‡»GôBø þxýè½K »Pxü õÉK| êü sBÔ kBøõw q»ø ,ÿ ½g ß»ð ,óBÜ»ýýìçxýC»è Ëlð»ø µQƒw½ƒK þƒñƒOrƒâqºô ÿAôk †ƒƒýƒƒðAô»ƒƒC ôAkq»G »Pxýè ï»è óBýPwºk óBýðBÜ»ƒéƒK #.krÝðBüºsAô»Oq»K

»ýýØArýÍè»C þPƒxƒýƒè þƒðBƒÜ»ƒPƒxƒÝƒ„»ƒè kBü»C þðkrGºõÈ o»G NArg ½G ºô»PÈ o»âºk þÜq»C »Ýðõ_ ,»Ü»Pxýè ½ƒG ÿ ôçƒè»ƒÌ ÿ ½Pw»C »Pxg ÿ»Ü»Pxýè þðkrGºõÈ o»G

ÿ rƒOBƒü s ÿºô»ƒðkrƒÝƒ¾õƒØ µólƒðBƒƒÙƒƒ¾õƒƒg | ."»ØArýÌ þðBÜ»…ÉÜ | krGºõÈ o»G NArg ÿ»ýýØArýÍè»C ÿôçè»Ì

þñP„õܽg þü qBܺkqô òüo»KAq þýðAôºqB„ ÿ»Üºq»HðBìq»Ô

ÿºô»ðkrÝÉLPwºk ÿºqBG»è ,ôArGôB𠻃ðBƒíƒPƒì ÿºô»ƒƒðlƒƒð»ƒƒw þƒƒðBƒƒÜ»ƒƒ¾ô»ƒƒø »Ü Akºô»G ÿºuBìBC ,óArü sºõܼ q»w»ƒè ÿºqBG»è »ýýØArýÍè»C þPxýè þPxÈõƒ¿ƒø

ô»è »…ÉƒÜ þƒðõƒHƒPƒwô qk ÿ ½ƒø»ƒO»ƒðõƒG ÿ tÉø »Ü ,ô o»Pxg þ„ºô»C .Ak»ðB_ôBð ÿ q õð ô»„BG þÝƒÈ q»ƒwºqBƒ_ ‡»ƒGôBƒø »ýýð ÿ qæ †ýðArƒü sºõƒÜ¼ q»ƒw þƒÝƒèBƒì

:îü q»Ü þØBG qBPw :þðAksBw ,»ýýØArƒýƒÍƒè»ƒC þƒÝƒÈ qBƒPƒðBƒì»ƒèqBƒK þðkrGºõÈ o»G NArg »Ü RBܺlüArÝ„BC ,óBü»Ü»Pxýè þܼ q»w ÿôçè»Ì kBü»C .ºõG »ýýØArýÍè»C þðõHOq»K ÿºôB_q»w Á»â»è AlÝÉñOô»ÝÉK ôB_»è ,Á sBÔ kBøõw ,RBƒÜºlƒƒ„ºô»ƒƒG ºuBƒƒìBƒƒC "rƒƒÈkôBƒƒ_" »ðBíPì ÿºô»ƒðlƒð»ƒw ÿºô»ƒðlƒðAu ô q ô óBƒÜ»ƒðArƒƒü»ƒƒØ ,óArƒƒü sºô ß¼ q»ƒƒw»ƒƒè .ºô»OBܺkrP¾õØ þðBñÉùÝÉK ÿsBýñ…ÉK »ýýØArýÍ軃C RBܺk ‡»GôBø ÿtÉø »ìBwõC ÿ»Ü»ìBð þܼ qºôBð ÿºqBG»è ºô»…ýØArýÌ þðBì»èqBK þܼ q»w þÕÉWõð ,îÈ q»ø þܼ q»w þðAs qBG kõÍw»ì ½ƒG ÿ ôAô»O »Ü krÝüArÝ„BC Á sBƒÔ kBƒøõƒw ï»G ,òðAsBƒð »ƒü»ƒìBƒð ô»ƒC þƒÜ¼ qºôBƒð

ÛArýÌ»è ºlýÌBØ ÿºô»ðõGtÉø»G þ¾Bw,2012

BñÉø þðBüu»G þüBO½Ü JAtÉO ïõØ ôk»G qBWAôk µºôAk þñP„õܽg þ¾ô»ø qBWôk rP…ÉK

ÿ ô»C ÿ»ðAqBܽø ô»C þñýðAs ½G Alý¾»â»è þýìAôºkq»G »G ï»G ,ºqBÜ ô»C ºlðBü»â | ."ºô»ñüAkºk þìºô ºô»ñýð»ÝÉK»G )b( ,"rÈkôB_" þðBÜ»ýü qBýðAs þÉK»G óBü ,ÿ»Üºq»wôBø Á»â»è ºõG»ø ÿ»…ÉÜ ÿ ½g ,Alü»Ü»Pw½K»è þðB컃ð ÿ ½ƒø»ƒG »ðBxØ ô»C ÿArG ÿ sBHÈ q ï»G ,QÉHP„õÜ .ºô»OBܺlOºq ÿlðõO»G | ºôAk þñP„õܽg þ¾ô»ø qBW ôk ô»è ÁBw qAõ_ ô»ü )b( ÿArG ,sBHÈ q ,RBܺkºõÉè þwBG ÿ ½hܺô ,ºrPÜõ`G ôºõGq õñw ÊG óBü»Ü»ýýO»ƒüArƒG óAô»ƒC ,AlðBýðAõÉð»è ºõG»ø lðõO þÜ»ýýPÈ oôBø óBü½g þðBüu þðBÜ»ýýñÉùð õì»ø R»ðBð»O pK þÝɾk»G ,ô»C .krܺlwBG rPÜ»ü ½G ï»ÜArG õG ß»üºôBì" þOô ,ºô»ðBü râ»è õì»ø»è þ¿w ,õHG NArg þðô qºk ÿ qBG óBíÝ…ü tK þðAkq»w ,ºôºkrܺk ÞÉP„ lƒƒð»ƒƒ_ ÿæ ½ƒƒG óBƒƒìkrƒƒƒG ôkrƒƒƒÝƒƒƒÉƒƒƒK óBüBýñ¾k ï»G ,þñüBC þÜ»ƒýƒýƒPƒÉƒw»ƒÜ qAlýwrO»ì ÿ»Ü»O»¾Bc »Ü ºô»ƒñƒükrƒÜ rO ÿ qBWôk »Ü ,ô o»Pxg þ„ºô»C ."»ýýð qBXì»Ü»ü µºôAk þñP„õܽƒg þƒ¾ô»ƒø ,õƒƒHƒƒü pƒƒG þƒƒK»ƒƒ_ þƒƒPƒƒƒwºk ÿ qBƒƒìºk þG»c 50 ½G 40 ÿ»Ýü tð †ü qBXƒìºôk »ƒƒðBƒƒhƒƒƒ„½ƒƒƒg»ƒƒƒð»ƒƒƒè ﻃƒƒG ,kqAõƒƒƒg .ArÜq»wºqB_ | ?õG ó½_ »ÜºôAkô q þýðBü»G»èq»w þÜ»èõg 10:5 RBÌ»w ½G ºôºqºk »PÉ_ºk )b( ,ôkrGAq þýñü»ø ,ºô»OAlG óBü»Ü»g»HO»ì þPxýØ ÿºô»C »ãÈ o»è ,õGkrÝýPwô qk õG ß»üºôBì »Ü ôk ½WºrÜ»G þðAqBÝÈ rÜ þðAlü»ì ÿæ»è rP…ÉK »Ü ºô»OAõgºk Qw»g þGAtÉO ïõØ ÿ»Ü»O»¾Bc»G †ýðBܺqBÝÈ rÜ ,ÿ õHü pÜ ÿlðºõü»K RBܺlƒÉƒè óBƒüAôAk µòƒðAsºk »ðBh„½g»ð ½G µó»ÝG ºô»üArG ÿ sBHÈ o»G þü q ¼ s ÿ ½ø»G ï»G ,ºô»ƒPƒÈ q sAõƒâºk ,ºô»ü õGôkqAõg ÿ»GAtƒÉƒO ô»ƒC ÿºvƒÈ q óBýâ ¼ oºõýð ‡BK þÜ»èõg 1:5 RBÌ»w #.RAkºlPwºk»è

µòýOô»Ü ÿBü rÔ RBÜô»C ï»G ,)J»c( Á»â»è rOAôk ô»ðBh„½g»ð »ðBíðlðBü»â òýP…ýðAk þðBÜArG µþÜ»ýÈ oôBø lð»_

Q„õÜ ÿ½g ÿ»Xð»â ô»C

:þôlG»Ì Rô»Ý…ÉK -½WºrÜ»G þÝÉXð»â ,ôkrGAq þýñü»ø ÿu ¼ q ÿq»ƒHƒðBƒìq»ƒÔ »ƒÜ ,ÁBƒw 32 ó»ƒì»ƒO þðkrG ÿsBýð»G ,õG òü o»KAq þýðAôºqB„ ÿô q óBü»Ü»g»HO»ì þPƒxƒýƒØ ÿºqBƒK ïõØ ôk »ãÈ q»è ï»G ,krÜ ºôºqºk»è þðBüu»G þüBO½Ü ôºôºkqAõg þGAtɃO ½G ÿ»Ü»¾Alñì ôk ô q»wôBƒø ôBƒñƒÉƒø ÿ»ƒOô»ƒG ,Qƒ…ƒÉƒùƒÉƒW »ƒüBƒO»ƒøBƒO»ƒø YñÉK ÿºôBì ,þ…ýðBÝÈ oôBø µþÜ»üArG ô õGõ`ÝÉO þðô qºk ÿqBG ô»C ,õG äðBì ô õGArÝÉK þhÉ„ µÞ…ü tK þðAkq»w ,QƒÈ rƒÝƒG ÿq»ƒwºqBƒ_ õƒGArƒƒðAõƒƒO»ƒƒð þñP„õܽg þ¾ô»ø qBWôk †ü rP…ÉK .õGAk µ1980 þ¾Bw ÿ õHÝüAk»è ).R.Ï.b( þðBíÉéw þýÝýñÜ»O ÿ»ãðBíü»K ÿ õ_qºk óºôBg ,õGBñÉùÝÉK þðAtÉg õG ÁBw ½ð ,õG ,õG ‡BG þ…üAqAk ÿ qBƒG ,»ƒ¾Alƒñƒì ôk µºõGq»HðBìq»Ô òü o»KAq þýƒðAôºqBƒ„»ƒè ÿ ôArwrLÉƒè †ƒü q»ƒGô»ƒì»ƒè ß»ƒüºôBƒì ï»G ,ºõG þðAôºqB„ þðBܺrÉìBC þ„»G µºô»OºôB…ÉÜ ÿ»Ü»Pƒw½ƒK»ƒè þƒPƒwºk .ºô»OºôBì þüBwBC þÝÈ q»HðBìq»Ô ߺô | ?ºõG ó½_ Alü»ÜºqBÜ»è þýðAôºqB„ þü qBü rÉìu ÿ q»GºõÈ o»G òíÉø q ¼ s þÝÈ oõÜ ô»C" Qɾºk ,òü o»KAq ôAlý¾»â»è ºõG»ð óBì»…ƒÉƒÜ aƒýƒø ,õƒG ºõG ºô»C ½G ÿ»Üºô»ðB…ÉÜqBÜ»è Qwºk ."õGBì»ð þðkrÜqBÜ ÿBðAõO ô»C »Ü ,krܺô»è þwBG ,þ…ýƒÜ»ƒýƒÈ oôBƒø óBƒíƒPƒw»ƒø õƒG äƒðBƒì YƒñƒƒÉƒƒK ÿºôBƒì AlKArg þýðô qºk þÝÈ qBG»G »Ü õGkrܺô»G þPw»ƒø ÿ ½ƒg R»ƒðBƒð»ƒO ,Ë o»ƒKºlƒÉƒO òì" Rõüºk þìAôºkq»G»G ôkrܺk»ñÉK ."»ýýð ï»…ÉÜ ô»ýýð î`ýø »Ü ,)b( þÝü tð þÝÉw»Ü RBÜôBø Ëlð»ø ,ºô»PÈ rÝGôÃG ÿ ôBð Qxü õü»ð rP…ÉK" ,krÜArÝ„BC ÿ ô»C þðBüu þýñÉùð þðkqAõg»G õGAk þñP„õƒÜ½ƒg þƒ¾ô»ƒø

ºôAlìBXð»CAlÝÉãðBì»è óBýPxü q ¼ rÉO ÿºkrÜ 208 ºlýÌBØ ,Alü»Ü»ìBñðBü»G»è »ÜºôArhÝÈ q Aô q»ø þƒñƒPƒ„õƒÜ»ƒè ÿ ½ƒg þƒýƒPƒÈ qBƒýƒwrƒƒK q»ƒƒG þƒ„»ƒG»ƒè lƒýƒØ»ƒÌ ÿ»ƒéƒK»ƒG ÞƒÈ q»ƒxƒÔ»ƒC þÝÈ q»xƒÔ»ƒC µÿ sBƒGq»ƒw þƒü qBƒü sAlƒð»ƒC þýO»üAq»GºõÈ o»G»è Aõýè ÿ»éK»G ‡»ƒÝƒük ÛArƒýƒÌ ÿ ½ƒgôBƒƒð þƒƒOºqAsºô»ƒƒè ÂBƒƒÝƒƒw .ºôlðBü»âAq òðBPxü q ¼ rÉO þðBwBC þXðBìBC óAõýO»ø ,þw þG þG þ¾Aô»ø ÿ o½O RBÜôBø »Ü ,ºôºkrÜôÃG ÛArýÌ»è þÜ»üºô»ñÉè½ÝÉè þØArýÌ þ¾Alñì qAs»ø 800 ,RBgºlü qºk ôºôAlƒPƒwºk»ƒƒè óBƒƒýƒƒÜôBƒƒG óBƒƒü ÞƒƒüAk ,ºôkr݃„ºô»ƒG ÿºuBƒìBƒC .ó õƒGõƒýƒO»ƒø óBü u Alü výOôlðõO rÈ u»è ÁAlñì óAqAs»ø .òñÈ qºs õâºk ô qBÜ ÿ rüsºô ÿ rãÉW ,ºô»ý„½hüæ ,ÛArƒýƒƒÌ þƒƒýƒƒO»ƒƒü»ƒƒì½ƒƒÜ ÿ qBƒƒGô qBƒƒÜ ô ô»„ ,ºôkrܺô»è þwBG AlÝÉðAôlÉè»è þƒƒðkrƒƒƒÝƒƒƒ„BƒƒƒG ½ƒƒƒG 󻃃ƒÜºkqBƒƒƒÜ u ¼ q ô»C ï»G ,óAõýO»ø»G ÿ qAs õƒãƒO»ƒìtƒg ô»C ½G QÈ rܺlñýGAk óBü½G ÿ»ü»WkõƒG .ºqAkq õñw »Pw»G»ì ,ºôkr݃„ºô»ƒG ÿºuBƒìBƒC ,AqBƒü AqAk AlØArýÌ»è þO»ü»ì½Ü ÿ»íýG þíPxƒýƒw µÿ sBƒxƒÜBƒ_»ƒG þƒPƒxƒü õƒÉƒK ÿ ôAô»ƒƒO»ƒƒG ó»üæ»è »ü»ø ºqBK ôBwBü»ƒG þƒPƒxƒü õƒÉƒK Á»â»è ókrÜ»¾»ìBì ½G ºô»ýüAqAk þOºqAsºô þÜ»ü»…ÉÜ »Ü ºô»C ï»G ,»ü»…ÉÜ ô»C þðBܺqBÜ þOBü ô»èô»C »OºôArÜ»ð »ýü ¼ rì .ºô»ðBì»èqBK þƒ…ƒü½ƒg þƒƒýƒƒðAq»ƒƒãƒƒýƒƒð ,ôArƒƒGôBƒƒð óAõýO»ø q»w ½G óBÜ»ýýñì»C »ýü q»ãü qBÜ»è þÜ»ýü rÈkôB_ QÈ rðAõO»ð ÿºô»G ,ºõü pGqºk ,»ðBýPxü õÉK »Ü QÈ rÝG óBýð»ƒüBƒgvƒÈ qk ÿBðBw þƒÝƒÉƒXƒðBƒìBƒC RBƒÜºkAô ‡ºô»ƒC #.òG óBýðB…ÉÜAq µóBPxü q ¼ rÉO

ÛArýÌ»è óºkºk þðlðB…ýKAô Ëlð»ø »ƒÜ .ó õGôAô»O ,yÈ rKAk»ì þxðAuBC ,ºôºrPýÜ»üæ»è ÿ17 »è ,ºôºkrÝü ôÃG ß»ü»ìBñðBü»G þÉK»G ,ôkrGAq þì»Ü»ü þñü r…O ÿ16 õÜBO ë õéü»C ÿºôºkrƒƒÜ 208 ºlƒƒýƒƒÌBƒƒØ ÿ ôArƒƒhƒƒÝƒƒÈ q

þ¾Alñì qAs»ø 800 µÞüAk ÊG þØArýÌ þwrƒO»ƒì µòƒÜôBƒG »K ôrâ »ü»ø ºô»C óBƒÜ»ƒƒPƒƒwq¼rƒƒýƒO òñÉùHðBü qBÜ»G AlüBýO »ƒÜ ,ºôAlƒìBƒXƒð»ƒC þƒPƒxƒü q ¼ rƒÉƒO »wrK q»G µyýè½K µBƒK õƒw þƒðAq»ƒxƒÔ»ƒC ÿApÈ ô ,YðBìBC »OºôkrÜ þðBÜ»ýýìõƒÝƒc ô ôArñÉ_ þHì½G òülð»_ ÿºô»ðlƒðBƒØ»ƒO µ»âsBG µ»ÝñG»G ôArÜvÈ pHì½G þéÉHì½O½C .AkBK õw µyýè½K þðBܺsºrÔ»ì ÿApÝÉO»è ,»Ü»xðAuBC þü qBýðAs þÉK»G ÿBâtÈ qBƒK»ƒè óBƒü 178 Ak»ƒðAôºkrƒÜ ô»ƒC kAlƒÐ»ƒG»ƒè óBƒýƒ„»ƒÝƒük ÿ30 µAô»ƒñƒƒü»ƒƒð ô»ƒC þƒƒñƒƒü rƒƒOqBƒƒük»ƒƒè ,ó ôAqlƒƒìBƒƒXƒƒð»ƒƒC þðBÜ»éýܺô»è ÞÉÜ»ü þñP„õÜ ‡»ðAôºkrÜ þÌ»Wq»ì ºq ô»â ,þGõÙÌ»ü þƒÌ»ƒWq»ƒì þð»ìõXð»C þìAlð»C »Ü ,õG ÛArýÌ ÿ»Íý„ .ºõG kAlлG ÿBâtÈ qBK

| :óBÜ»xðAuBC -rÈkôB_ l¾q ¼ ÿ»ìBðu ¼ q þÝÉOq ½KAq þÉK»ƒG þðBìAlð»C ÿºqBìu ,þÝü q»ì»C ÿ-ó½ýHü rO þÜ»üºvÈ q»G AlØArýÌ»è ºlýÌBØ ÿôArhÝÈ q RBÜôBø ,»üAlƒðõƒGkBƒü s»ƒè qAlƒýƒwrƒO»ƒì 208 »è ÿ½g þýPÈ qBýwrK q»G ,»ÜºôArhÝÈ q ÿºôBì»è »Ü ,lðBü»âAq þPxü q ¼ rÉO ÿºkrÜ ßºô q»ø ,ó ôAqlìBXð»C ÛArýÌ»è AlÝÉãðBì ßôBG µÞüAk ÊG ÛArýÌ þ¾Alñì qAs»ø 800 »â »üAkAqBƒC»ƒè ºô»ƒC þƒwrƒO»ƒì µó»ƒø þÜ»üºqBìu þðBwBC»G ºlýÌBØ ÿôArhÝÈ q »ƒðBƒ„ õƒÉƒƒð »ƒƒPƒƒÉƒƒ…ƒƒÉƒƒÝƒƒGAq óBƒƒü q ¼ s ÿ»ðvýè þÝÉìAlð»C ,ºô»ýƒðBƒÜºqAlƒÜ»ƒ_ ,†ýØArýÌ þðBì»èqBK»è þñì»C µÿrâq»G "rƒÈkôBƒ_" ½ƒG »ƒ¾Aô»ƒø ô»ƒC þƒýƒPƒƒwAq þ…ü½g R»ìõÝc" Qɾºk µQÉñÉíè»wºk ."QÉðºkAkºô»HðAk | ºlýÌBØ þìAlð»C qAs»ø Êw ºôkrÝükBü s »üºvÈ q ô»C ÿºô»ðõGs q»G ,»Ü»ìBðu ¼ q ÿ ôArhÝÈ q þðBܺõPwõð ºqAlÜ»_ »ðB„»è ½ƒG ºô»ƒPƒÉƒñƒÈ o»ƒâºk ,ÛArƒýƒÌ»ƒè ºlƒýƒÌBƒØ µÛArýÌ»è BÝü q»ì»C þðBܺtÉø þÉ…Ü»„BK Bùð»O »Ü ºô»O¼krÜôÃG þƒ…ƒýƒÝƒÈ qBƒìBƒC ôBƒð»ƒè ïAlƒð»ƒC qAs»ƒø ʃw Alƒƒ¾Bƒƒxƒƒì»ƒƒè .ºôkrÝðBükBüs Ak»ÜºôArhÝÈ q ,kBƒùƒýƒW ó»ƒw»ƒc ,ºô»ƒƒüºqBƒƒHƒƒì»ƒƒè þýðBíü»KôBø þPxýè»è ÛArýÌ ÿ qBPðBì»èqBK ,lðBü»ƒâAq ÿ"rƒÈkôBƒ_"»ƒG ,óBƒPƒwkq õƒÜ R»ìõÝc ,ºõGrPÜæB_ ºlýÌBØ AkBPxÉC»è ,QƒƒƒƒÉƒƒƒƒðºkAlƒƒƒƒÉƒƒƒƒK þƒƒƒƒðAk þƒƒƒƒ…ƒƒƒƒü½ƒƒƒƒg »wrK q»G Á»â»ƒè AlƒðBƒíƒðBƒÜºô»ƒðõƒG½ƒÜ»ƒè òƒÉƒ¾ºk óBƒü½ƒg †ƒýƒðBƒÜ»ƒýƒƒü q»ƒƒÝƒƒw»ƒƒÌ »ýýð »ðBwBC ô»C ºlýÌBØ ÿºô»ðõGqBãðºq»G


4

å½èBük

info_chawder@yahoo.com

2012/12/3 »í컄 ôôk )398( ºqBìu

kqõÜ q»HìAq»G»è ó qB…Ô þOqBÜ Býð»O óBÜ»ð½ýwAq»K ½C þðkrÝPwô qk "rÈkôB_" ½G ,ÛArýÌ ÿqBPðBì»èqBK ,ó»w»c lüs»üBG ÊG»G »éXük þüºlðBìq»Ô þƒðõƒG q B ƒ ƒ ì ½ ƒ ƒ Ý ƒ ƒ Ü ¼ q » ƒ ƒ w þ ƒ ƒ ül ƒ ƒ ƒ ð » ƒ ƒ ƒ ì A s º q »ýüBwBüBð µÿqõPwºkBð

òðAõOºk óBÜ»ýØArýÌ ïBýñ¾k ,òñÉG óBÜ»ýØArýÌ»è ï»G ,ó»ÝGq»wºqB_ óBü½ƒg þƒðBƒÜ»ƒ…ƒÉƒÜ ÊwôAqk þÝÉOÂô q»ø þðBÜ»ýýO»ìqBü óBìõãÉG ÿ rÉg þÜ»üAlñÉW»C þwBýw þÝÉð»üæq»ø ½G ÿ ½ƒg ÿAlƒñƒÉƒW»ƒC »ƒOÂô ô»ƒC õƒÝƒ¾»ƒG ,»ƒƒýƒð þülðºôºu q»G»è »ãðºq »Ü ,RBܺlɃW»ƒHƒÉƒW »Ýðõ_ ,ÛArýÌ þülðºôºu q»G ß»ð ,ÊG Alü½g þü q»ãü qBÜ ÊwôAqk þðBOÂô þðBܺô»ðAkqBÜ Bü q õw þ„ôºq »ðõíð»G ,»ü»ø ÛArýÌ q»w»è µË o½ãG Bü q õw þO»ìõ݃c q»ƒâ»ƒC »ƒÝƒðõƒ_ ó»w»c lü s»üBG.k óAo½â þPxýè q»w»è ÛArýÌ ÿqBPðBì»èqBK ÛArýÌ þðBì»èqBK»è ºsBâ µRô»ð ÿ»ðvýè þìAlð»C ºõHÝüAk»è Ësk»ػè 1951 »ü»ø AkBýíýÜ ÿqAõG»è ÿAq ½PÜk »ƒPƒxƒü õƒÉƒK kq õƒÜ :ó»ƒw»ƒc lƒü s»ƒƒüBƒƒG ,ÊG QxÈõ¾»ùÜ»ü µËtÈ qBLHG ÿ ½g þü tü pÜ»ü BýW ÿºõÉ„»G ÿlðºõü»K q ½Wôk þðõG Aô q»ø ‡»ì»C ,Ak»Íý„ Á»â»è þOqBK µþPÉÜ»ü óAõÉð»è »ƒPƒxƒü õƒÉƒƒK ,ºôlƒƒðBƒƒü»ƒƒâ kq õƒƒÜ»ƒƒG þƒƒðBƒƒü s ‡ºô»ƒC ,òƒýƒGtƒü pƒÜ»ƒü †ƒýƒðBƒPƒƒwkq õƒƒÜ»ƒƒè µß»üæõì»ø õܺôBO ,ÿ sBxÜB_ þðAlìBXð»C»G ó õHýðBíýP…ýð»G Qw»ø óBPwkq õÜ»è ÞÉÜBO ó»üæ»è ß»ü q»ø Qxü õÉK þÝÉOBÜ q»ø»è µBÝG ÿ râq»G ÿ ½ƒg þƒPƒwAõƒg q»ƒw»ƒè ºô»ƒü½ƒg kq õÜ †ýãðºk ß»ü»G ,RBÝG óBPwkq õÜ»ƒè ÿºô»C ½G þÝèBì q»w»OBhGqBƒ…ƒÔ AlƒHƒ¾ô»ƒø #.RBÝG ÊW»HÉW q õPwºk þðBÜ»âpG

½G ÊG îÜBc q õPwºk ºô»ð»Üºkºô»éƒPƒg»ƒW »üAõíÉK »ü½G ,óBÜ»…ÉƒÜ þƒðkrƒÜq»ƒwºqBƒ_ ºô»ðkrÜq õwôB_ Býð»O »ðAtÉø ô»C þðlðÂõW ókrƒƒÜo»ƒƒ„ »ƒƒÝƒƒðõƒƒ_ ,rƒƒPƒƒÜ»ƒƒƒü»ƒƒƒè QƒƒƒÉƒƒG þ„ôºq µ»ýð ÞÉð»üæ aýø þülðºôºu q»ƒG»ƒè ÿºô»Cq»G»è ,Ë râBð o»„ ÿ»âq»G †ýØArýÌ q ¼ s óBÜ»ýwBýw ÿ»ð»üçƒÜ»ƒü þƒülƒðºõƒü»ƒK »Íý„ µkq õÜ þülðºõü»K »ðõƒíƒð»ƒG ,»ƒKArƒg Aô q»ø ,»ýð ÞÈ q þ݃èBƒì ÿ q õƒð R»ƒHƒüBƒO»ƒG .þðBíýP…ýð þýðBíü»KôBø µ»ýØArýÌ RBÝG þ_ kqõÜ »PxüõÉK »OAô»Ü :rÈkôB_ rPýÝÈ qBW µÊñÈ o»LÉO »ðB…ÉÜ ô»C ÿºô»C ½G | ?ºô»PÉG»ð óBü ô o»Gô q

þìçxýC þÝÉíÜõc óBü óBÜ»ðAõhýC »ðõíð»G ºô»è óBýwrO óBÜ»Íý„ ºô»C ïõÝc q»w »PÉG ½G »…ÉÜ Êð»ü»âBð ºô»C ‡»ì»C ï»G ,»ü»ø »Ýðõ_ ,Ë rƒÝƒHƒPƒwô qk rƒO þƒÜ»ƒü»ƒOBƒùƒÝƒÉƒK õì»ø »Ü AlØArýÌ»è »ýð »ñýØ»PwAq þO»ÜAq»„ ÿ qBü pG þü qAl„»G òðAõPG óBÜ»ýýwBýw »ð»üæ þÝèBì ÿ q õð Qü»ÝGrü»w q»â»C ,òG þwBýw .ºôkrÝðAôBK ÿ ½g ½G þðBÜ»O»wºk Bùð»O þðBܺtÉø þƒðlƒðÂõƒW ÿAôk :rƒÈkôBƒ_ ÿ»ÜºlýñýH…ÉK ,ÛArýÌ ÿBKõw µ»âq»í…ÉK ?ÊHG Qwô qk óAkAlÝÉK o»„ îýðAk»üAô pG ô»è :ó»w»c lü s»üBG óBƒÜ»ƒð»ƒüæ õƒì»ƒø »ƒÝƒðõƒ_ ,ʃHƒG Qƒƒwô qk

ʃG»ƒø †ƒýƒãƒð»ƒøBƒì»ƒø Aô q»ƒø ,ó tƒƒÈ qBƒƒLƒƒG ô»G ÁAqlýÔ þO»ìõÝc ºqBük ï»G ,AlðBýðAõÉð»è rOBüs ÿ qB…Ô Ëô»üºk µ»ýð ÿ sAq »ýãð»øBì»ø ½G ºô»ðAo»â Bùð»O »ü½G ,kq õÜ q»w»ƒOBƒhƒG .RBܺkq»wºqB_ »ðB…ÉÜ ô»C q õPwºk »ý_ ÁAqlýÔ þO»ìõÝc þPw»G»ì :rÈkôB_ þðkrÜq»wºqB_»è qõPwºk ½G ºô»ðAo»â»ð»è ?Ak»ðB…ÉÜ ô»C »ðB…ÉÜ ô»C þðõHPwô qk :ó»w»c lüs»üBG ߺô ,ºrO ÿ»…ÉÜ þðõG»Ü»¾»Ü þìBXð»C»è »Ýðõ_ ,ÁAqlýÔ þð»ìõXð»C ÿBwBü þðõ_»ðqºk ,ÊG q ôu ôk óBì»èqBK »Pxü õÉK BwBü ÿºrÈõâ»G †ü rPüºô»C ,óAq»ñÈõð þð»ìõXð»C óBýÝÉÜ»ü ÿ rO þðBÜ»…ÉÜ Bøºô q»ø ,ÁAqlýÔ þð»ìõXð»C µ sBƒâ µRô»ƒð ÿBƒwBƒƒü þƒƒðõƒƒ_»ƒƒðqºk ߺô »Ü ,kBO.. µ140 ÿºkkBì þðkrÜ»ñƒÉƒW»ƒHƒÉƒW þülðºôºu q»G»è ÿ õì»ø »ðBüBwBü ô»C óBìõãÉG rOBü s óBÜ»…ÉÜ õÜBO »ü½G ,»ØArýÌ þݾ»ƒg µó»Gºk rÈl¾»ø ôºq»G rOBüs ÛArýÌ òHG »Ü»¾»Ü ºô»ýüBýñ¾k»G ‡»ì»C ,òGºkrOBü s óBÜ»ýü u râ .»ýð ÞÉð»üæ aýø þülðºôºu q»G»è óBìq»Ô þÝèBì ºlð»_BO »üAõPÉK :rÈkôB_ q»w»ñPxgqB…Ô ½G Ërâºkqºô ºôºqºk»ƒè ?kqõÜ »ƒƒð»ƒƒüæ õƒƒì»ƒƒø :󻃃w»ƒƒc lƒƒü s»ƒƒƒüBƒƒƒG rPì»Ü»G kq õÜ ,þP…â»G ÛArýÌ þðBÜ»ýýwBýw þÝÉOÂô»è »Íý„ ,ó râºkqºô ºôºqºk»è óBìq»Ô ,ÊwôAqk þðBOÂô»è †ýðBÜ»ñðõw µôArÝü qBük ºôºqºk þðBOÂô µQÉG q»â»C »üAõíɃK ﻃG sAô µÛArƒýƒÌ ÿ qBƒGô qBƒÜ »ƒðºk»ƒƒðqºõƒƒPƒwºk

q»w»è ÿlð»ìAsºq †ü qBì½Ýܼ q»w »Pxü õÉK µËqlG q»w»è þãðºk †ýðBì»èqBK»è µË pHGqºk Bùð»O»G ß»ð ,ºô»PÈ rÝG Ëõð †ýÝÉãðBì õì»ø ÿ»ƒð»ƒüçƒÜBƒO þƒÝƒÈ qBƒü pƒG óArƒü sºõƒÜ¼ q»ƒƒw »ƒüAõƒíƒÉƒK »ƒü½ƒG ,RBƒƒÝƒƒGqºk »ƒƒüºõƒƒÉƒƒ„ô»ƒƒè »ð½ýwAq»K ½C þüºlðBìq»Ô ô»C þðkrÝPwô qk ô»C þìBXð»C»è kq õÜ q»w»è »ÝÈ qB…Ô Bùð»O ÿ q õð µîÈ q»ø þܼ q»w óAõɃð ÿ»ƒðBƒ…ƒÉƒÜ .þÝèBì ÿ»ðBýü qBÜAôAk ô»C »üAõPɃK :rƒÈkôBƒ_ óBýPw»G»ì ,»ìBðqBÜ q»w»è ÛArýÌ þO»ìõÝc óBýñ¾k »Ýðõ_ ,½âõPÕâ»è ÊG ºô»ñOô»Üq ôk ?ÊGBð ÿsAq ºô»G kqõÜ ÿºô»è ÿºô»ðõG½Ü ï»Ü»ü ÿAôk :ó»w»c lüs»üBG ÁAqlýÔ þO»ìõÝc ,óBPwkq õÜ ÿlÔºô Á»â»è ,õGlð»ìAsºq îÈ q»ø ÿ»ìBðqBÜ þ¾Bg 14 q»w»è ,ºô ½HðBíý„»K ÁBg 11 q»w»è rƒOAôk ﻃG Aô q»ø ,»ýýwBýw þÜ»ü»è»w»ì »üAõíÉK ‡»ì»C ÛArýÌ þO»ìõÝc †ƒü q õƒPƒwºk ÿºrƒÈõƒâ»ƒG ó ½ýwAq»K ½C þüºlðBìq»Ô »ð»üçÜBO ÊðAõOBð þíÜõc »ƒð»ƒüçƒÜBƒO kõƒgBƒü ,RBƒÝƒHƒPƒwô qk ô»è ÊÜ»ü »Ýðõ_ ,RBÝG óBܺôApƒGAk»ƒ_ôBƒð »üºô»C RBܺlüAôAk ÛArýÌ þO»ìõÝc ÿ»ðÂBg »ñÈ rHG †üBwBC µóBÜ»Gtc ÿBâºqBG ô»ÝƒñƒG þðõG ,òñÉì»ð óBü ºô»ñÈ r݃Hƒì»ƒÜ µºôºqºk ô»C ÿkq õÜ þñPwAqBK ½G »ðBñÈõ„ô»è †ükq õÜ þðõGºkBƒìBƒC»ƒG 2009 þƒ¾Bƒw»ƒè .»ƒü»ƒðBƒ_ôBƒð òOô»ÝÝÈ q îÈ q»ø µÛArýÌ þO»ìõÝc BÝü q»ì»C óAõÉð»è ÊG»ø ‡»GôBø þ¾Bg ÿºô»C q»w»è ºtƒÉƒƒø µ»ƒƒâq»ƒƒíƒƒ…ƒƒÉƒƒK µÛArƒƒýƒƒÌ ÿBƒƒK õƒƒw »ðB_ôBð ô»C ÿºô»C ½G ,AlƒðBƒÜ»ƒýƒÝƒü q»ƒì»ƒC

ºq½G ïAqBC :þðAksBw þPxýè q»w»è ÛArýÌ þÝÈ qBPðBì»èqBƒK þƒƒðkrƒƒÝƒƒPƒƒwô qk ,»ƒƒƒüAõƒƒƒýƒƒƒÉƒƒƒK ,óAo½ƒƒƒâ ºô»ØArýÌ þO»ìõÝc ó»üæ»è óBÜ»ð½ýwAq»K½C ó qB…Ô þOqBÜ Býð»O ‡»ì»C µ»ýƒüBƒwBƒüBƒð .kqõÜ q»HìAq»G »ñOô»ÝÉK ôB_ ï»è ,ó»w»c lü s»üBG.k QÉ¿„ºk ,"rƒÈkôBƒ_" Á»ƒâ»ƒè Alƒü»ƒO»ƒHƒüBƒO ,ºôArð»ü»â»ðAq þüBwBCBð ÿqBG AkBPxÉC»è" Qwô qk ó½ýwAq»K½C þüºlðBìq»Ô õܺôBƒO þüBwBCBð ÿqBG Al…ýÝÉOBÜq»ø»è ,QƒÈ rƒÝƒG »üºõÉ„ô»è þÜ»ýüºlðBìq»Ô µQÈ rð»ü»ãGAq † ü q B ì ½ Ý Ü¼ q » w » P x ü õ É K , Ë r Ý G Q w ô q k Al…ýðBì»èqBK»è µËpHGqºk q»w»è ÿlð»ìAsºq ."ËqlG q»w»è þãðºk ÿºkBìBC ÛArýÌ þO»ìõÝc þ_½G :rÈkôB_ ÿ»ðBýüu râqBG ô»C q»w»ƒè »ƒýƒð ½ƒâõƒPƒÕƒâ | ?»ðBýüAôlì»C óBPwkq õÜ þÝÈlÔºô :ó»w»c lü s»üBG lƒƒƒð»ƒƒƒ_ ,krƒƒƒÜ óBƒƒƒüAlƒƒƒƒÐ»ƒƒƒƒG þƒƒƒƒðAkq»ƒƒƒƒw ô»C ï»G ,AlìBXð»C óBý…ƒýƒÜ»ƒüºô»ƒðõƒG½ƒÜ þPg»W þÝèBì µÛArýÌ þO»ìõÝc ÿ»ðÂBƒg kq õÜ þðBÜ»ýü sAõgAk Á»â»è ºô»ð»Üºkq»w»è ÿAôAk kq õƒƒƒÜ »ƒƒƒÝƒƒƒðõƒƒƒ_ ,òƒƒƒÉƒƒƒXƒƒƒðõƒƒƒâBƒƒð ,RBܺk »éXük þð½ýwAq»K ½C ÿºô»ðlðB„ºõ¾»ø ÿAôAk ÛArýÌ þO»ìõƒÝƒc Alƒ…ƒü q»ƒHƒìAq»ƒG»ƒè »ƒƒ_ôBƒƒð»ƒƒè RBƒƒÜºk Üõƒƒc ÿ»ƒƒð»ƒƒü烃ÜBƒƒO ,RBÜBñ¾õHØ ºô»C kq õÜ óBìõãÉG ,AlðBܺôApGAk »éƒXƒük þƒð½ƒýƒwAq»ƒK ½ƒC ÿºlƒðBƒìq»ƒÔ þƒðõƒG ÿºkkBì þÉK»G »Ýðõ_ ,»ýüBwBüBð µÿ q õPwºkBð BK õw ,QÉGBð Qɾºk ÛArýÌ ÿ q õPwºk ÿ)9( óBü AlðBÜ»ýýwBýw »…ÉÜ þðkrÜq»wºqB_»è Alƒè»ƒâ þƒðkrƒÝƒOõƒÜq»ƒw µóBƒƒÜ»ƒƒýƒƒü½ƒƒgôBƒð Bùð»O BK õw þÜq»C ÿºô»Cq»G»è ,QÈ rñÉùGqBÜ»G Al„BPxÉC»è ,»ØArýÌ þðBܺq õñw þñPwAqBK õܺôBƒO ,ºôArƒð»ƒü»ƒâ»ƒðAq þƒüBƒwBƒCBƒð ÿ qBƒG ,QÈ rÝG Qwô qk ó ½ýwAq»K ½C þüºlðBƒìq»ƒÔ µQÈ rð»ü»ãGAq þüBwBCBð ÿ qBG Al…ýÝÉOBÜq»ø»è Ë rÝG Qwô qk »üºõÉ„ô»è þÜ»ýüºlðBƒìq»ƒÔ

óBÜ»ýüvýOArPw »wrK ½G òH„»GôBø þÝÈ qBOõâ þðºôBg AôBCu¼q þðAkqõÜ »Pxü õÉK "rÈkôB_" ½G ,þwBýw ÿqBܻļr„ ,þO»øu¼q óBü qs ,»ãðrƒâ þƒÜ»ƒüBƒìAqk Bƒü qõƒw þO»øq½g»è ÿq»ãü qBÜ ÿºô»C½G QÉG»ø AlPwAoºôBð

óAõÉð þülðºõü»K ôºlñüBC ó½_ :rÈkôB_ ë»â þð»ìõXð»C µþðBíP…ýð þð»ìõXƒð»ƒC ?QýñýGºk þð»ìõXð»C AlýPwAq»è :þO»øu ¼ q óBü q s þü q»ãü qBÜ rÈ u»è òÝÉGtc lð»_ þðBíP…ýð lð»_ †ýè»â þð»ìõXð»C ,þOqBK µþPɃܻƒü þƒü q»ƒãƒü qBƒÜ rƒÈ u»ƒè ó rƒO þƒÝƒƒÈ ôArƒƒhƒƒÝƒƒÈ q þO»øu ¼ q óBü q s BýÜqõO ÿqBGô qBÜ»è AsºqB„ µþwBýw ÿqBܻļ r„ ºõHÝüAk»è ¼ pðAõW -R»øu ¼ q þðBPwkqõÜ»è 1979 »ü»ø AlðlðBü»âAq»è þì½éGk ÿ»ìBðAô pG

ë»â þð»ìõXð»C þülðºõü»K ,ë»â þð»ìõXð»C ½G »Ü»ü»è»w»ì Bü q õw þƒO»ƒìõƒÝƒc Á»ƒâ»ƒè ÿ õì»ø »ðBì»C ,þðBƒíƒPƒ…ƒýƒð þƒð»ƒìõƒXƒð»ƒC BPxÉC ï»G ,»ü»ƒø ÿ q»ƒãƒü qBƒÜ ,ó q»ƒPƒÜBƒÔ þðBwBC»G ï»ÜBðAô pG µ»ýýð ‡BG óBýülðºõü»K #.ó ô»ÝHÝÈ q

ºtÉø ,ºô»PÉ„ºõH¾»ø »üAlÝÉÐBð½Ø»è AkBPxÉC»è »íÉC" lðBü»ãƒðBƒüAq »ƒÜ»ƒK»ƒü þƒðBƒÜºqAlƒÜ»ƒ_ þð»ìõXð»C þðBÜ»ðBìq»Ô»è Ëõâ òýðºkBìBƒC ÿ»ìBññOô»ÝÈ q ô»C "òƒü rƒãƒG ÿkq õƒÜ ÿÂBƒG þƒƒìq»ƒƒÔBƒƒð þƒƒƒÜ»ƒƒƒüºõƒƒƒÉƒƒƒ„»ƒƒƒG rƒƒƒÉƒƒƒèô»ƒƒƒø þð»ìõXð»C þülðºõü»K ,ºô»OºôArñÉ„ºõ¾»ø ½G »Ü»ü»è»w»ì BýÜq õO Á»â»è þðBƒíƒPƒ…ƒýƒð

þülðºõü»K óBýðAõÉð þülðºõü»K ,óAk»Ü»Ü»K þðBÜ»ýülðºõü»K ,»ü»ø ºô»ÝÈ q»PÜBÔ lð»_»G µJtc þülðºõƒü»ƒK µóBƒPƒwkq õƒÜ ÿ ½ƒgôBƒð Á»â»è †ülðºõü»K µ»Ü»Ü»K Á»â»è óBÜ»ð»üæ óBýðAkqºõPwºk Bü q õw»è ÿ»ðAq»xì»W ô»C lð»_ kõgBü BƒýƒÜq õƒO µóArƒÉƒC ߺô ,»ƒü»ƒø ,»ýýð ‡BG óBýülðºõü»K BPxÉC ,»Ýük þÝÉð»üæ ,AlðBýðAõÉð»è õG»ø rɃèô»ƒø ÿ»ƒìBƒñƒOô»ƒÝƒÈ q

òH„»GôBø þÝÈ qBOõâ óºôBg Alƒü½ƒgõƒÉƒð»ƒè .óBÜ»ýüvýOArPw »wrK q»w»è ÿo»„ ÿq»â»Clð»_BO BƒüBƒC :rƒÈkôBƒ_ | ?»ü»ø AlðBPwkqõÜ ÿAôBCu ¼ q»è ½gôBð ÿ o»„ AkBPxÉC»ƒè :þƒO»ƒøu ¼ q óBƒü q s ôtÉø óAõÉð»è »ü»ø þܽÜBð ,»ü»ø ólðBü»âAq þÝÉíÈ q»ø QÉG q»â»C ‡ºo»„ ô»C ,AlðBÜ»ð»üæ þýwBýw þÝÉìBü»K óBü ,QÉHHPwô qk ÿkq õÜ þƒÝƒÉƒPƒ„ ,QƒÉƒƒHƒƒHƒƒPƒƒwô qk Ëô»ƒƒè ÿkq õƒƒÜ ô»C AkBýðk ÿ»Gq ¼ s»è »Ýðõ_ ,ºôArÝýñýH…ÉK ,RAkºkô q †ýðBPwkq õÜ»è ,ºôAlƒü ô q »ƒPƒ„ þíÜõc»G ,þwBýw þðõH„»GAk þíƒÜõƒc»ƒG þíÜõc»G ï»ø ,ºôºqºk µ½gôBð þü q»ãü qBÜ ½G ºôAo½â Akkq õÜ ôBð»è »Ü þÜ»¿Ég þýP„ô rw QÉG»ø »ðBP„ ô»C AlOºo»ñG»è ,þGtc þH¾BƒØ ,QÉG»ø þܽÜBð µo»„ ºôArÝýñýH…ÉK þÝÉP„ ÞÉw»Ü QýPxýGºk ºô»C BPxÉC ºlð»_q»ƒø þñýH…ÉK ï»G ,QÈ rܺkq ¼ rÉO óBü QÈ rñÉÔoºk þíƒÈ q»ƒø ߺô ÿ ½ƒgôBƒð þƒÝƒÈ o»ƒ„ ﻃÜBƒð ÿ»ðAô»`ÉK BPxÉC »Ýðõ_ ,RAlGô q óBPwkq õÜ þíÈ q»ø ÿ ôBð»G »ü»ø ÿkq õÜ þÝÈlðºôBð óAqBW QÉG»ø ÿ»ãü qBÜ QÉðAõOºk »ì»C ,óBPwkq õÜ .óBÝÉðçíéì q»w»è

òðAõOºk Bü qõw þðAkqõÜ BüBC ,òñýGºk ó½_ ?ºô»ð»ÝGºqBGôk óBPwkqõÜ þíÈ q»ø þðõìs»C BPxÉC AlýPƒwAq»ƒè :þƒO»ƒøu ¼ q óBƒü q s AkAôBCu ¼ q þðAkq õÜ ïºkq»G»è äðrâ þO»Ôqºk »g¼kô qBG ï»è kõw òðAõPG ÿºô»C ½G ,»ü»ø þýwrO»ì Al„ºô»C Á»â»è ,ó rãGqºô »üºsBO ÿºô»Cq»G»è ,òðAõPG ÿºô»C½G ,»ü»ø »ñýØ»PwAq »wrK q»w»è ï»Ýýðæ AlðBü½g ôBð»è óBܺkq õÜ þÝÈ qBOõâ óºôBg óBÜ»ýüvýOArPw µþüºô»O»ð »ðB…ÉÜ ô»ƒC q»ƒâ»ƒC ﻃG ,òƒýƒð ‡»ƒGôBƒø óBÜ»ãðrâ »wrK q»w»ƒè µºô»ƒÜ»ƒü滃ð»ƒhƒG òðAõOºk »üAõíÉK ,QÉG»ø óBý„»GôBø þÝÈ qBOõâ »Ýü q»g »Ýðõ_ ,QÉG»ø óBýãðrâ þOô»ÝPwºk Ëõð»èq»w »OÂô ô»C þýƒwBƒýƒw ÿ»ƒ…ƒg»ƒð Akô vÉì»è †ýÝÉOBÜ õì»ø ,ºô»PÈ rðºkkBýƒñƒG óBýüºkBìBC óBܺkq õÜ ÿºô»Cq»ƒG»ƒè ,ºõƒGAô þƒPƒwBƒC»ƒè tƒÉƒø Alƒ„ºô»ƒDƒ¾»ƒƒâ»ƒƒè ,ºõƒƒG»ƒƒð ½G ރɃñƒÈõƒ„ ºõƒPƒxƒü õƒü»ƒð AlƒýƒO»ƒ¾ôºkõƒÉƒð »O»ðõOBø ÿ»ðBO»Ôqºk ô»C ,QÉG»ø óBܺkq õÜ BPxÉC AlýPwAq»è ï»G ,ó õ`xýÜ»è Qwºkq»G RºqBG»w äðrâ þÝÉO»GBG ,ºôAôk»G 2003»è ºôkrÝɃLƒýƒPƒwºk ôºôAlƒü ô q kq õƒÜ ÿ s ¼k»ƒG ÿ qB_Bð»G ºôºqºk ÿBýðk »ü½G ,Ak»Ü»_ôBð»è kq õÜ »üºô»C Zq»ì ï»G ,RBܺk ½G þGBxc

| ½wBC óBPwAk :þðAksBw RºqBG»w ,þwBƒýƒw þƒÝƒÈ qBƒÜ»ƒÄ¼ rƒ„ þO»Ôqºk BPxÉC ,»üAõýÉK Bü qõw þ„ôºo»G »üAôBCu ¼ q þðBܺkqõÜ ïºkq»G»è »ü»ø äðrâ »üºsBO »g¼kô qBG ï»è kõw òðAõPG ÿºô»C ½G .ó rãGqºô »ƒâ½ƒèBƒük ﻃƒè ,þƒƒO»ƒƒøu ¼ q óBƒƒü q s ºuBƒìBƒC ,"rƒÈkôBƒ_" Á»ƒâ»ƒè Alƒü»ƒO»ƒƒHƒƒüBƒO AôBCu ¼ q þðAkqõÜ »PxüõÉK ,RBܺl„ºô»G »è»w»ì ½G òH„»GôBø þÝÈ qBOõâ þðºôBg þýwBýw ÿ»…g»ð »Ýðõ_ ,óBÜ»üvýOArPw .ºô»PÈ rðºkkBýñG Ëõð»èq»w Bü qõw ,óArƒƒÈkôBƒƒ_»ƒƒè Ëlƒƒƒð»ƒƒƒø :rƒƒƒÈkôBƒƒ_ þÉðçíéì"»G Bü qõw»è ‡o½„ þýìAôºkq»G ,òðAsºk "BÝü q»ì»C µBýwô q þ¿Éø ôk þü qõGBC | ?»ý_ ºõÉC þðõ_½G ÿ q õGBC þÜ»ýÉðçíéì :þO»øu ¼ q óBü q s ÿºq ô»ƒâ þƒÜ»ƒýƒÉƒðçƒíƒéƒì õƒƒÝƒƒ¾»ƒƒG ,»ƒƒýƒƒýƒƒð ô»C ïAôºkq»G »Ü ,Ak»Ü»_ôBð»è »ýÝýO½è½K ½ýW ÿBýðk þPwBC»è ó»ø Ak»Ü»_ôBð»è ÿ»ðAtÉø Bü q õw ,óBùýW q»w»è ó õGq»ãü qBÜ ºôºqºk ÿ q»ãü qBƒÜ ÿºô»ƒC½ƒG ,»ƒãƒðrƒâ þƒÜ»ƒüBƒìAqk þLw ÿBü qºk»è µQwAoºôBð þO»ƒøq ½ƒg»ƒè ºtÉø µB݃ü q»ƒì»ƒC µBƒýƒwô q »ƒü½ƒG ,QƒÉƒG»ƒø óArƒƒÉƒƒC µBƒƒýƒƒÜq õƒƒO ߺô óBƒƒÜ»ƒƒýƒƒü»ƒƒƒ_ôBƒƒð ÿºô»C½G ,óAkºôºq»ÜçÜ»ü þÜ»ýÉðçíƒéƒì»ƒè þܺq»w ÿ qBܽø ,QÉG»ø óBü½g þü q»ãü qBÜ q ½ƒWôAq ½ƒW þƒü q õƒGBƒC ÿlƒð»ƒøºq ,»ƒƒüºô»ƒƒC »ƒÜ»ƒƒñƒƒýƒƒ`ƒƒñƒƒG ﻃƒG ,»ƒƒü»ƒƒø ÿ q»ƒƒãƒƒü qBƒƒÜ .»ýÝýO½è½K ½ýW ô s k»w»C ÿ»Ü»íÈu q þðBgô q :rÈkôB_ k»w»C ÿAôk kqõÜ ÿs ¼k .»ýíO»c äðºqk óBü


‫ذمارة (‪ )398‬دو شةممة ‪2012/12/3‬‬

‫ناوخؤ‬

‫‪info_chawder@yahoo.com‬‬

‫هەندێ مامۆستا ماڵەكانیان دەكەنە قوتابخانەی كرێ‬

‫توێژەرێكی پەروەردەیی‪ :‬متمانە بەوانەوتنەوەی خوێندنگا ناهێڵێت‬ ‫چاودێر‪ -‬كەیوان جەالل‪:‬‬ ‫هەن���دێ لەخوێندكاران���ی ئامادەیی‪،‬‬ ‫بەهۆی ئەوەی وەك خۆیان باسی دەكەن‪،‬‬ ‫لەخوێندن���گاكان لەوانەكانیان تێناگەن‪،‬‬ ‫رو لەمامۆس���تای تایبەت دەكەن‪ ،‬بەپێی‬ ‫ئ���ەو زانیاریانەش���ی دەس���ت "چاودێر"‬ ‫كەوتون‪ ،‬هەندێ مامۆستا لەماڵەكانیاندا‬ ‫هۆڵ���ی وانەوتنەوەیان ئامادەكردوەو وانە‬ ‫بەژمارەیەكی زۆری خوێندكار دەڵێنەوە‪،‬‬ ‫مامۆس���تایەكیش ئ���ەوە بەنەگونج���او‬ ‫دەزانێ���ت‌و توێژەرێك���ی پەروەردەیش‪،‬‬ ‫پێیوایە كە ئەوە متمانە بەخوێندنگاكان‬ ‫ناهێڵێت‪.‬‬ ‫لەخوێندنگا تێناگەن‬ ‫كیژان ك���ە خۆێندكارێكی پۆلی ‪12‬ی‬ ‫ئامادەیی���ە‪ ،‬ئەوە دەخات���ەڕو كە دوای‬ ‫ئەوەی دەوامی خۆێندن���گاكان كرایەوە‪،‬‬ ‫هەس���تم دەكرد لەوانەوتن���ەوەی هەندێ‬ ‫لەمامۆستاكان باش تێناگەم‪ ،‬بۆیە چوار‬ ‫مامۆستام بەكرێ گرت‪ ،‬دوانیان بۆ وانەی‬ ‫ئینگلی���زی‌و عەرەبی بەب���ڕی ‪ 600‬دۆالر‪،‬‬ ‫دوانەكەی ت���ر بۆ كیمی���ا‌و فیزیا بەبڕی‬ ‫‪ 800‬دۆالر‪ .‬وتیش���ی "ب���ۆ وانەی كیمیاو‬ ‫فیزیا لەگ���ەڵ نۆ هاوڕێ دەچین بۆ ماڵی‬ ‫مامۆستاكەو لەوێ ژورێكی ئامادە كردوە‬ ‫كە هەمو پێداویستییەكانی وانەوتنەوەی‬ ‫تێدایە"‪.‬‬ ‫ه���ەروەك خوێندكارێك���ی دیك���ەی‬

‫ئامادەیی كە دو ساڵەیە‪ ،‬بەناوی هاوكار‪،‬‬ ‫باس���ی لەوەكرد كە پار ساڵ نەیتوانیوە‬ ‫بچێت���ە تاقیكردنەكان���ەوە‪ ،‬بەه���ۆی‬ ‫ئ���ەوەی لەهەندێ���ك وانەدا باش���نەبوە‪،‬‬ ‫ئەمەش بەه���ۆی "كەمئەزمونیی هەندێك‬ ‫لەمامۆس���تاكانەوە ب���و‪ ،‬بۆی���ە لەگەڵ‬ ‫س���ێ هاوڕێم مامۆس���تایەكمان گرت‪ ،‬كە‬ ‫ئەوانیش دو ساڵە بون"‪.‬‬ ‫ئەو خوێندكارە‪ ،‬رونیش���یكردەوە كە‬ ‫لەگ���ەڵ ئەو مامۆس���تایە رێككەوتون كە‬ ‫لەماڵەكەی خۆییدا‪ ،‬هەفتەی دو سەعات‌و‬ ‫بەبڕی ‪ 350‬دۆالر وانەیان پێ بڵێتەوە‪.‬‬ ‫مامۆستایەك‪ :‬ئەو كارە نەگونجاوە‬ ‫الی خۆشیەوە مامۆس���تایەكی وانەی‬ ‫كیمی���ا بەن���اوی ئاری‪ ،‬باس���ی لەوەكرد‬ ‫كە لەخوێندنگاكاندا خوێندكار بەباش���ی‬ ‫وانەكان���ی تێن���اگات‪ ،‬ی���ان هەندێ���ك‬ ‫خوێندكار سروشتی خۆی وایە‪ ،‬بەجارێك‬ ‫هةندآ خو َيندكار ئاماذة بةوة دةكةن كة لةخو َيندنطاكاندا لةوانةوتنةوة ت َيناطةن‬ ‫تێناگات‌و هەروەها بونی ‪ 50-40‬خوێندكار‬ ‫لەپۆلێكداو كاتێكی ك���ەم بۆ وانەوتنەوە لەمامۆس���تاكانیش ماڵەكان���ی خۆی���ان داوایان لێ ك���ردم‪ ،‬وانەی تایبەتیان پێ‬ ‫بۆتەه���ۆی ئ���ەوەی مامۆس���تا نەتوانێ بەكاردەهێن���ن بۆ وانەوتن���ەوە كە "ئەمە بڵێم���ەوە‪ ،‬لەس���ەرەتادا دەچومە ماڵی‬ ‫بەش���ێوەیەكی باش وانەكان بگەیەنێتە بەالی منەوە زۆر نەگونج���اوە‪ ،‬ئامانجی خوێندكارەكان‪ ،‬ب���ەاڵم بەهۆی زیادبونی‬ ‫خوێن���دكارەكان‪ ،‬بۆیە ناچ���ار خوێندكار ئەم ش���وێنانە س���ەرەتا دەس���تكەوتنی رێژەی خوێن���دكاران‌و بەتایبەتی لەالیه‌ن‬ ‫رودەكات���ە پەیمانگاو س���ەنتەرەكان كە مادەیە لەالیەن مامۆس���تاكانەوەو دواتر باوك‌و دایكی خۆێندكاران داوام لێدەكرا‪،‬‬ ‫خولێكی درێژ خایەن���ی تیایە بۆ ئەوەی س���ود گەیاندن���ە ب���ەو خوێندكاران���ە"‪ .‬گواستمەوە بۆ ماڵی خۆمان"‪.‬‬ ‫بەباشی وانەكان تێبگات‪.‬‬ ‫(م‪.‬ح‪.‬ج) ی���ش ك���ە مامۆس���تایەكەو‬ ‫ئابوریی خێزان بەفیڕۆ دەدات‬ ‫ئەو مامۆستایە‪ ،‬ئەوەشی خستەڕو كە لەماڵەك���ەی خۆیدا وان���ە بەخوێندكاران‬ ‫می���ران س���ەاڵحەدین‪ ،‬توێ���ژەری‬ ‫ئەو ش���وێنانەی وانەی تیا دەوترێتەوە‪ ،‬دەڵێتەوە‪ ،‬وتی "‪ 13‬ساڵە وانە دەڵێمەوە‬ ‫هەندێكی���ان س���ەر بەڕێخراوەكان���ن‌و بەشێوەیەكی باش‌و سەركەوتو‪ ،‬ئەمەش پەروەردەیی‪ ،‬پێیوایە كە ئه‌و ش���ێوازی‬ ‫ئەوان���ی تری���ش ئەهلی���ن‌و هەندێ���ك بوەهۆی ئ���ەوەی هەندێك لەخوێندكاران وانەوتنەوەیە لەكۆن���ەوە هەبوەو الیەنی‬

‫‪5‬‬

‫ب���اش‌و خراپیش���ی هەیە‪ ،‬باش���ییەكەی‬ ‫ئەوەیە كە هەندێ���ك خوێندكار ناتوانێت‬ ‫لەهۆڵەكان���ی خۆێندن ب���اش لەوانه‌‌كان‬ ‫تێب���گات‪ ،‬بەه���ۆی زۆری خوێن���دكاران‬ ‫لەپۆلێكدا‪ ،‬یاخ���ود خۆێندكارێك بەهۆی‬ ‫نەخۆشیەوە سێ چوار هەفتە لەوانەكانی‬ ‫دوادەكەوێت‪ ،‬خراپیەكەش���ی ئەوەیە كە‬ ‫ئەم دیاردەیە دەبێتەهۆی نەمانی متمانە‬ ‫بەخوێندنی خۆیندنگاكان‌و دروستكردنی‬ ‫تێڕوانینێكی خراپ‌و بەفیڕۆدانی ئابوریی‬ ‫خێزان‪.‬‬

‫هاتوچۆی‬ ‫كەركوك ئاگاداری‬ ‫شۆراو بن‬ ‫ه���ەرچ���ەن���دە ل��ەئ��ێ��س��ت��ادا بۆ‬ ‫ئاسانكاری هاتوچۆی ئەو چوارڕیانەی‬ ‫گ��ون��دی ش�����ۆراوی ن��زی��ك ش��اری‬ ‫كەركوك بەرزەپردێك دروستدەكرێت‬ ‫بەمەبەستی كەمكردنەوەی روداوی‬ ‫هاتوچۆ لەو شوێنە‪ ،‬ب��ەاڵم ئەوەی‬ ‫جێی سەرنجی هاواڵتیانی سنورەكەو‬ ‫هاتوچۆكاران‌و دانیشتوانی ئەو گوندە‬ ‫مۆدێرنە ‪ 650‬ماڵەیە‪ ،‬ماوەیەكە بەهۆی‬ ‫نەبون‪ ،‬یان كەمیی هێماكانی هاتوچۆ‬ ‫لەو سنورە روداوی دڵتەزێنی هاتوچۆ‬ ‫لەو رێگا یەكتربڕەی سەر شەقامی‬ ‫گشتی‌و ئەو رێگایەی بۆ ناو شۆراو‬ ‫دەچێت‪ ،‬رودەدەن‪ ،‬بۆیە بۆ ئەوەی‬ ‫شۆفێران‌و هاواڵتیان‌و هاتوچۆكارانی‬ ‫ئەو سنورە زیانیان بەرنەكەوێت‌و‬ ‫توشی كارەساتی دڵتەزێن نەبن‪،‬‬ ‫پێویستە بەڕێوەبەرایەتیی هاتوچۆی‬ ‫ك��ەرك��وك هەڵبستێت ب��ەدان��ان��ی‬ ‫هێماكانی هاتوچۆ‌و پۆلیسی هاتوچۆ‬ ‫لەشەقامە یەكتربڕەكە‪ ،‬چونكە‬ ‫هاتوچۆ‪،‬‬ ‫ت��ا ئێستا هێماكانی‬ ‫وەك��و پێویست ل��ەو چوارڕیانە بۆ‬ ‫ئاسانكاری‌و بەرچاوڕونی شۆفێران‌و‬ ‫هاواڵتیان بەدیناكرێ‪.‬‬ ‫هێدی گەاڵڵی‬

‫لەگەرمیان ‪ 489‬که‌س بەدەر لەرێنماییەكان دادەمەزرێنرێن‬

‫بەشێك لەدەرچوان پێیانوایە نادادپەروەری كراوەو ئەوانەی خۆپیشاندانیان كردوە ناویان هاتۆتەوە‬ ‫ێ دەن���گ بیت‪ ،‬دەس���توەردان‬ ‫ئەگ���ەر ب ‌‬ ‫لەپرۆس���ەكە هەیەو خۆپیشاندان بكەی‬ ‫تێمان هەڵدەدرێت‌و ناشی كەیت‪ ،‬ناومان‬ ‫نایەتەوە‪ ،‬ئەگەر بەخۆپیش���اندان ناومان‬ ‫بێتەوە‪ ،‬ئەوا ئێمەش دەس���ت پێدەكەین‪،‬‬ ‫بۆ ئ���ەوەی ناومان بگەڕێتەوە‪ .‬وتیش���ی‬ ‫"ئەم���ە رەوا نیی���ە‪ ،‬ئێم���ە نمرەكانمان‬ ‫زۆر لەو كەس���انە بەرزترە كە بەش���داری‬ ‫خۆپیش���اندانەكان بون‌و ئێس���تا ناویان‬ ‫ب���ۆ دامەزران���دن گەڕاوەت���ەوەو ئێمەش‬ ‫لەب���ەر ئ���ەوەی بەش���دارنەبوین ناومان‬ ‫نەگەڕاوەت���ەوە‪ ،‬بۆی���ە وەك پەیامێ���ك‬ ‫بەحكومەت���ی ڕادەگەیەنی���ن‪ ،‬ئەگ���ەر‬ ‫بەخۆپیش���اندان دامان بمەزرێنێت‪ ،‬ئەوا‬ ‫ئیمەش دەست پێدەكەین"‪.‬‬

‫چاودێر‪ -‬ئاوارە جاف‪:‬‬ ‫حكومەتی هەرێمی كوردس���تان بەدەر‬ ‫لەڕێنماییەكان رەزامەندی بۆ دامەزراندنی‬ ‫‪ 189‬ك���ەس لەس���نوری گەرمی���ان‬ ‫دەردەبڕێت‪ ،‬كە پێش���تر خۆپیشاندانیان‬ ‫ك���ردوەو داوای دامەزراندنی���ان كردوە‪،‬‬ ‫س���ەرۆكی حكومەتیش بەڵێنی پێداون‪،‬‬ ‫هاوكات ‪ 300‬دەرچ���وی تر دادەمەزرێن‬ ‫كە ئەو پلەی دامەزراندنانە بۆ گەرمیان‬ ‫بەپێی داواكارییەك زیادكراون‪ ،‬بەش���ێك‬ ‫لەدەرچوانیش جەخ���ت لەوەدەكەنەوە‪،‬‬ ‫كە ئ���ەو دامەزراندن���ە هەڕەمەكی بوەو‬ ‫نادادپەروەری تێدابوە‌و پێش���یانوایە كە‬ ‫ئەوانەی خۆپیش���اندانیان كردوە‪ ،‬ناویان‬ ‫هاتۆت���ەوە‪ ،‬ب���ەاڵم ئەوانەی ت���ر ناویان‬ ‫نەهاتۆت���ەوە‪ .‬ئام���اژە بەوەش���دەكەن‪،‬‬ ‫ئەگ���ەر بەخۆپیش���اندان دامانبمەزرێنن‪،‬‬ ‫ئ���ەوا ئی‍م���ەش دەس���ت پ���ێ دەكەین‪.‬‬ ‫لەبەرامبەریش���دا س���ەرۆكی لیژن���ەی‬ ‫ب���ااڵی دامەزراندن‪ ،‬دەڵێت "پرۆس���ەی‬ ‫دامەزراندنەك���ە بەسیس���تەم‌و خاڵبەندی‬ ‫بوەو غ���ەدر لەكەس نەك���راوە‪ ،‬حاڵەتی‬ ‫هەڵەش هەیە"‪.‬‬ ‫لەپش���كی دامەزراندن���ی ئەمس���اڵ‬ ‫ناوچ���ەی گەرمی���ان نزیك���ەی (‪)712‬‬ ‫پل���ەی وەزیفی بۆ س���ەرجەم قۆناغەكان‬ ‫بەركەوت���و بەپێ���ی میالك���ی فەرمانگەو‬ ‫بەڕێوەبەرایەتییەكانی���ش‪ ،‬ئەو میالكانە‬ ‫دابەش���كراو لەس���ەرەتادا میالك���ی‬ ‫پەروەردەی گەرمیان‌و ئەو دامەزراوانەی‬ ‫كە وەك پیش���ەی مامۆس���تا دامەزران‪،‬‬ ‫راگەیەن���درا كە ‪ 166‬دام���ەزراو بون‪،‬‬ ‫پاش راگەیاندنی ئەو ناوانەش‪ ،‬ناڕەزایی‌و‬ ‫نیگەرانیی دەرچوانی بەدوای خۆیداهێنا‪،‬‬ ‫ێ كراوە‪.‬‬ ‫كە زۆربەیان پێانوابو غەدریان ل ‌‬ ‫بەپێی زانیارییەكانی "چاودێر"یش‪ ،‬چەند‬ ‫رۆژێ���ك پێ���ش س���ەردانە مەیدانیەكەی‬ ‫س���ەرۆكی حكومەت���ی هەرێ���م لەڕێگای‬ ‫لقی ‪ 22‬پارتی‌و راوێژكارەكانی س���ەرۆكی‬ ‫حكومەت���ەوە‪ ،‬گفتوگ���ۆ لەگ���ەڵ ئ���ەو‬

‫دةرضوان لةش َيوازةكانى دامةزراندن نا ِرازين‬

‫دەرچوانەی زانك���ۆو پەیمانگاكان كراوە‬ ‫كە ناڕەزاییان دەربڕیبو‪ ،‬ئەویش بەڵێنی‬ ‫دامەزراندنی پێدان‪.‬‬ ‫ئەوەی خۆپیشاندانی نەكردبێت‪،‬‬ ‫دانەمەزراوە‬ ‫دوای سەردانەكەی سەرۆكی حكومەتی‬ ‫هەرێم بۆ گەرمیان‪ ،‬لەالیەن سەرپەرشتیاری‬ ‫ئی���دارەی گەرمیان���ەوە داوای لێ‌ كرا كە‬ ‫‪ 300‬پلەی ت���ری دامەزراندن بۆ گەرمیان‬ ‫زیادبكرێ���ت‌و داواكارییەك���ە قبوڵك���را‌و‬ ‫بڕیاری زیادكردنی ‪ 300‬پلەی دامەزراندن‬ ‫بەدەر لەرێنمایی���ەكان بۆ گەرمیان دراو‪،‬‬ ‫ئەو ‪ 300‬پلەیەش‪ ،‬لەگەڵ ‪ 295‬پلەی تری‬ ‫رێنماییەكان لەكۆنگرەیەكی رۆژنامەوانیدا‬ ‫خرای���ەڕو‪ ،‬دوا ب���ەدوای راگەیاندنی ئەو‬ ‫ناوان���ەش بەش���ێك ل���ەو دەرچوان���ەی‬ ‫پێش���تر لەالیەن راوێژكارەكانی سەرۆكی‬

‫حكومەت���ەوە بەڵینی���ان پێدرابو‪ ،‬ناویان گەڕایەوە‪.‬‬ ‫نەهاتۆتەوە‪.‬‬ ‫نادادپەروەری هەیە‬ ‫ئ���ارام رەحی���م‪ ،‬دەرچ���وی زانك���ۆ‪،‬‬ ‫بەش���ێك لەدەرچوان���ی زانك���ۆو‬ ‫ئام���اژەی بەوەك���رد‪ ،‬دوای ئ���ەوەی‬ ‫دەستماندایە خۆپیشاندان‌و ناڕەزایی‌و ئەو پەیمان���گاكان‪ ،‬پێیانوایە كە پرۆس���ەی‬ ‫خۆپیشاندانەش ئاڕاستەكەی بۆ توندتیژی دامەزراندنەك���ە‪ ،‬نادادپەروەران���ە بوەو‬ ‫گۆڕاو هەمان رۆژ سەرپەرشتیاری ئیدارەی بەسیستم بەڕێوەنەچوە‪.‬‬ ‫سامان رەحیم‪ ،‬دەرچوی زانكۆ‪ ،‬باسی‬ ‫گەرمیان لەگەڵ سەرۆكی حكومەت كەوتە‬ ‫گفتوگۆو بەڵێنەكەی بیرهێنایەوە‪ ،‬دوای لەوە ك���رد‪ ،‬ئەو تەنها دەرچوی بەش���ی‬ ‫كەمتر لەچوار رۆژیش ناوی ‪ 189‬دەرچوی جیۆلۆجی ساڵی پارە لەناوچەكە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫تر كە بەشداری خۆپیش���اندانەكان بون ناوی بۆ دامەزراندن نەهاتۆتەوە‌و شێوازی‬

‫لیژنەی دامەزراندن‪ :‬نادادپەروەری‬ ‫نەبوە‪ ،‬بەاڵم هەڵە هەیە‬

‫دامەزراندنەكەش بەپێی سیس���تم نەبوەو‬ ‫هەڕەمەكی بوە‪.‬‬ ‫ئەو دەرچوەی زانكۆ‪ ،‬ئەوەشی خستەڕو‬ ‫ێ فەرمانگەو بەڕێوەبەرایەتیی‬ ‫كە زیاتر لەس ‌‬ ‫ناوچەكە پێویس���تیان بەپس���پۆڕییەكەی‬ ‫ئەو هەبوە‪ ،‬لەمیالكیش���یاندا داوای ئەو‬ ‫پس���پۆڕییەیان ك���ردوە‪ ،‬ب���ەاڵم لەالیەن‬ ‫لیژنەی دامەزراندنەوە پێانڕاگەیەندراوە‪،‬‬ ‫كە ئەو پس���پۆڕییەیان نییەو بەئارەزوی‬ ‫لیژنەكە پس���پۆڕییەكەیان ب���ۆ گۆڕاوە‪،‬‬ ‫بۆیە ئەو ئێس���تا گومان���ی لەئەندامانی‬ ‫لیژنەكەش هەیە‪ .‬وتیشی "ئەو ئەندامانە‬ ‫هێندە نەشارەزان‪ ،‬نازانن جیۆلۆجی چیە‪،‬‬ ‫یان سیستمی دامەزراندنەكە بەرۆتینات‌و‬ ‫نەشارەزایی بەڕێوەچوە"‪.‬‬ ‫دەرچویەك���ی تر كە نەیویس���ت ناوی‬ ‫بهێنرێت‪ ،‬بۆ "چاودێر" باس���ی لەوە كرد‪،‬‬ ‫ناعەدالەت���ی لێرەوە دەس���ت پێدەكات‪،‬‬

‫غەدر لەكەس نەكراوە‪،‬‬ ‫بەاڵم هەڵە هەیە‬ ‫سەبارەت بەپرۆسەی دامەزراندنەكەش‪،‬‬ ‫جێگ���ری سەرپەرش���تیاری ئی���دارەی‬ ‫گەرمی���ان‌و س���ەرۆكی لیژن���ەی ب���ااڵی‬ ‫دامەزران���دن‪ ،‬بۆ"چاودێ���ر" ئ���ەوەی‬ ‫خس���تەڕو كە پرۆس���ەی دامەزراندنەكە‬ ‫بەسیس���تەم‌و خاڵبەن���دی ب���وەو غەدر‬ ‫لەكەس نەكراوە‪ ،‬حاڵەتی هەڵەش هەیە‪،‬‬ ‫بەاڵم بۆ وردبینیكردن‌و چارەس���ەركردنی‬ ‫ئ���ەو هەاڵنە‪ ،‬لیژنەی س���كااڵمان داناوەو‬ ‫لیژنەكەش بەردەوامە لەبینینی سكااڵكان‪.‬‬ ‫عەبدوڵ�ڵ�ا ئەن���وەر‪ ،‬وتیش���ی "ئەگەر‬ ‫ێ كراوە یان‪،‬‬ ‫كەسێك دەركەوت غەدری ل ‌‬ ‫بەپێی خاڵبەن���دی خاڵەكانی لەیەكێكی‬ ‫تر بەرزترە‪ ،‬ئەوا ئەو كەس���ە لەڕێزبەندی‬ ‫دامەزراندنەكە دەردەهێنرێت‌و ئەوەی تر‬ ‫لەجێگای دادەنرێت"‪.‬‬ ‫س���ەبارەت بەئ���ەو (‪ )489‬كەس���ەی‬ ‫ب���ەدەر لەڕێنمایی���ەكان دام���ەزراون‪،‬‬ ‫ناوب���راو رونیكردەوە‪ ،‬پێش���تر بەهەوڵی‬ ‫سەرپەرش���تیاری ئیدارەی گەرمیان ‪300‬‬ ‫كەس بۆ گەرمی���ان زیادكراو ئەو (‪)300‬‬ ‫كەس���ەش بەپێی سیس���تم‌و خاڵبەندی‬ ‫دانراون‪ ،‬ب���ەاڵم "ئاگام لەو ‪189‬یە نییەو‬ ‫قسەی لەسەر ناكەم"‪.‬‬



‫ذمارة (‪ )398‬دو شةممة ‪2012/12/3‬‬

‫َ‬ ‫هةوال‬ ‫ل َيكدانةوةى‬

‫‪info_chawder@yahoo.com‬‬

‫چۆڵكردنی بەغداد!‬

‫دەست‌و دیارییەكەی‬ ‫مالكی!‬

‫بابان حه‌مه‌‬ ‫پرس���ی كش���انەوەی كورد لەپرۆسەی‬ ‫سیاس���ی عیراق‪ ،‬رەنگ���ە ببێتە یەكێك‬ ‫ل���ە ئ���ەدگارە گرنگ���ەكان‪ ،‬لەپەراوێزی‬ ‫هەڵوەش���انەوەی‬ ‫رەتكردن���ەوەی‬ ‫ئۆپەراس���یۆنەكانی دیجل���ەدا‪ ،‬كە لەدوا‬ ‫كۆبونەوەی نێ���وان نوێنەرانی وەزارەتی‬ ‫پێش���مەرگەی هەرێم���ی كوردس���تان‌و‬ ‫نوێنەرانی س���ەربازی حكومەتی عیراقیدا‬ ‫ئەنجام���دراو‪ ،‬ل���ە ك���ۆی ‪ 14‬خاڵ���ی‬ ‫داواكارییەكان���ی ك���ورد‪ 11 ،‬خاڵی���ان‬ ‫رەتكرای���ەوە‪ ،‬ك���ە گرنگتری���ن خ���اڵ‌و‬ ‫هەس���تیارترین فاكت���ی گرژییەكانی ئەو‬ ‫ئەمدوایی���ەی نێ���وان بەغ���داد‌و هەرێم‪،‬‬ ‫بریتیب���و ل���ەداوی هەڵوەش���اندەوەی‬ ‫ئۆپەراس���یۆنەكانی دیجل���ە لەناوچ���ە‬ ‫جێناكۆكەكاندا‪.‬‬ ‫ئەگەر لەپێشودا مەسەلەی پاشەكشێی‬ ‫ك���ورد لەبەغدادو پرۆس���ەی سیاس���ی‬ ‫حكومەت���ی عیراقی���دا تەنه���ا كارتێكی‬ ‫فش���اربوبێت‌و لێ���رەو ل���ەوێ هەن���دێ‬ ‫كێشەو ئاریشەی نێوان هەولێر‪-‬بەغدادی‬ ‫پێچارەس���ەر كرابێت‪ ،‬یان راس���تتر پێی‬ ‫پینەكرابێت‪ ،‬ئەوا توندبونی گرژییەكان‌و‬ ‫گۆڕان���ی ئ���ەم بارگرژییان���ە‪ ،‬لەبارگرژی‬ ‫سیاسییەوە بۆ گرژی سەربازی‌و هێزبردنە‬ ‫نزی���ك یەكدییەوە‪ ،‬میتاڵی پاشەكش���ێی‬ ‫پرۆس���ەی سیاس���ی كوردی خستە نێو‬ ‫قۆناغێكی نوێی بارگاوی بەجیدییەتەوە‪.‬‬ ‫ئێستا الی هەموان مەعلومە كە شكستە‬ ‫یەكلەدوایەكان���ی مالك���ی لەپرۆس���ەی‬ ‫سیاسی عیراقدا لەسەر كورسی لوتكەی‬ ‫هەڕەمەكە‪ ،‬پاشان خراپی ئەدائی حوكم‌و‬ ‫بۆش���اییەكی ئێجگار گ���ەورەی ئەمنی‌و‬ ‫كەموكوڕی خزمەتگوزاری‌و الس���ەنگبونی‬ ‫بااڵنس���ی راگرتن���ی الیەنەكان‌و فش���ارە‬ ‫توندەكان���ی بۆ س���ەر هەندێك جومگەی‬ ‫گرنگی بەرژەوەندییەكانی كورد‪ ،‬بەتایبەت‬ ‫ل���ە ناوچە دابڕێن���راوەكان‌و هەڕەش���ەو‬ ‫گوڕەش���ە بۆ س���ەر ئەوناچاونەو هێزی‬ ‫پێشمەرگەو ئیستیفزازكردنێكی ئاشكرای‬ ‫سەركردایەتی كوردو نوێنەرانی كورد لە‬ ‫پارلەمان���ی عیراق‪ ..‬هەمو ئ���ەم قەیرانە‬ ‫یەكلەدوایەكانە‪ ،‬دوپاتی شكستخواردنی‬ ‫ئەم پیاوە دانیش���توەیە لەسەر بەرزترین‬ ‫كورسی دەسەاڵتی ئەم واڵتە‪.‬‬ ‫س���ەرەڕای هەم���و ئ���ەم بارگرژیی���ە‬ ‫ناوخۆیی‌و ئیقلیمییەش‪ ،‬لەس���ەر ئاستی‬ ‫دەرەوەو نێوەدەوڵەتی���ش مالك���ی‬ ‫نەیتوانی���ەوە ئەدائێك���ی س���ەركەوتوی‬

‫‪8‬‬

‫رێبین حەسەن‬

‫بارطرذييةكانى ثاش ئؤثةراسيؤنةكانى دجيلة‪ ،‬ثاشةكش َيى كورد لةبةغداد دةخاتة طرميانةيةكى بةه َيزةوة‬

‫هەبێت‪ ،‬بەنمونە مەس���ەلەی ناڕۆش���نی‬ ‫سیاس���ەتەكانی بەرامبەر ئەو بارودۆخە‬ ‫خوێناویی���ەی لەس���وریا دەگوزەرێ���ت‌و‬ ‫مەسەلەی گرژبونەوەی سیاسەتی توركیا‌و‬ ‫رژێمەكەی ئەسەد‌و جەنگە دەرونییەكانی‬ ‫نێ���وان ئێران‪-‬ئیس���رائیل‌و نارۆش���نی‬ ‫رەس���می سیاس���ەتی دەرەوەی عی���راق‬ ‫لەپاش���كۆی هەمو ئ���ەم روداوە گرنگ‌و‬ ‫مامناوەندییانەداو گۆڕینەوەی راوبۆچونە‬ ‫دیپلۆماتییەكانی عیراق‪-‬ئەمەریكا‪.‬‬

‫تێبپەڕێتە س���ەر هاوارێك���ی توند! ئەوا‬ ‫بەڵگ���ەی زۆرو زەوەند لەبەر دەس���تن‌و‬ ‫الپەڕەكان���ی حوكمی دوس���اڵەی مالكی‬ ‫وەك سەرۆكوەزیران‪ ،‬لێوانلێوە لەگەواهی‬ ‫ئەوەی حەق بەكوردبێ���ت گەروی خۆی‬ ‫خوێنی���ن ب���كات‪ ،‬بەكورتكردن���ەوەی‬ ‫ئەم (ح���ەق بەكورد) بون���ە‪ ،‬لەم چەند‬ ‫وەبیرهێنانەوەو خااڵنەدا‪:‬‬ ‫یەكەم‪ :‬كورد پشكی شێری بەركەوتوە‬ ‫لە بونیادنانەوەی س���وپای عیراقی نوێ‪،‬‬

‫فڕێدانی كارتی پاشه‌کشێی کورد بۆسەر مێزی‬ ‫حكومەتەكەی مالكی‪ ،‬واگریمانە دەكرێت‬ ‫ئەمجارە لەهۆشداری‌و ئاگاداركردنەوە‬ ‫تێبپەڕێتە سەر هاوارێكی توند!‬ ‫ئێس���تا پ���اش شكس���تی رێكەوتنی‬ ‫نوێنەران���ی س���ەربازی بەغداد‪-‬هەولێر‪،‬‬ ‫یەكێ���ك ل���ەو كارت���ە بەهێزان���ەی كە‬ ‫لەگریمانەدایە ئەمجارە كورد بەكردارەكی‬ ‫بیخاتە سەر مێزەكە‪ ،‬مەسەلەی كشانەوەی‬ ‫نوێنەران‌و وەزیران‌و سەركردایەتی كوردە‬ ‫لەپرۆسەی سیاسی عیراق‪.‬‬ ‫فڕێدان���ی ئ���ەم كارتە بۆس���ەر مێزی‬ ‫حكومەتەكەی مالكی‪ ،‬واگریمانەدەكرێت‬ ‫ئەمج���ارە لەهۆش���داری‌و ئاگاداركردنەوە‬

‫ئەوس���وپایەی ئێستا وەك هەڕەشە دژی‬ ‫خۆی بەكاردەبرێتەوە!‬ ‫دوەم‪ :‬هەر لەسەرەتای بونیادنانەوەی‬ ‫عیراقەوە كورد پارس���ەنگی پاراس���تنی‬ ‫یەكڕی���زی عیراقیی���ەكان‌و بەگژاچونەوە‬ ‫تیرۆرو هەڕەش���ەو جەنگ���ی ناوخۆیی‌و‬ ‫تاییفی‌و مەزهەبی بوە‪.‬‬ ‫سێهەم‪ :‬هەڕەشەی بڕین‌و كەمكردنەوەی‬ ‫بەش���ە بودجەی ‪ %17‬ەك���ەی هەرێمی‬ ‫كوردستان‪.‬‬

‫چوارەم‪ :‬كۆسپە هەرەگەورەكەی كورد‬ ‫حكومەتی عیراقی بوە لەجێبەجێنەكردنی‬ ‫م���اددەی ‪‌140‬و یەكالبونەوەی كێش���ەی‬ ‫ناوچە دابڕێنراوەكان‪.‬‬ ‫پێنجەم‪ :‬فیدڕاڵی���زم بۆتە یەكێك لەو‬ ‫مۆتەك���ە ه���ەرە گەورانەی ك���ە مالكی‌و‬ ‫هاسۆزەكانی‌و دەوربەركەی لێی دەترسن‌و‬ ‫رەنگدان���ەوەی ئاش���كرایش هەی���ە ب���ۆ‬ ‫دژایەتیكردنی‪ ،‬نەك ه���ەر ئەمە‪ ،‬بەڵكو‬ ‫پرۆس���ەی دیموكراس���ی‌و ئاس���تەنگی‬ ‫گەورەش بۆ گەشەس���ەندنی ژینگەیەكی‬ ‫لەبار بۆ بەدیموكراسیبونی عیراق‪.‬‬ ‫شەش���ەم‪ :‬بیانوگرت���ن ب���ە هێ���زی‬ ‫پێش���مەرگەو ئاس���ایش لەكەرك���وك‌و‬ ‫هەردەم���ەو بەكارهێنانی سیاس���ەتێكی‬ ‫هەرەش���ەو ئیس���تیفزاكردن‪ ،‬لە فیرقەی‬ ‫‪12‬ی كەركوكەوە تادەگاتە تەشكیلكردنی‬ ‫ئۆپەراسیۆنە یەكلەدوایەكەكان كە ئێستا‬ ‫لەدواهەمین مۆدێلیدا گەش���ەی كردوە! و‬ ‫بۆتە ئۆپەراسیۆنی دیجلە‪.‬‬ ‫هەم���و ئەم فاكتانە ئ���ەوە دەهێننەوە‬ ‫بیر كە بەڵێ كورد رەوایەتی بەخش���یوە‬ ‫بەخۆی‌و رەوایەتیش���ی پێبەخشراوە كە‬ ‫یەكێك بێت لەبەشداربوە بنەڕەتییەكانی‬ ‫پرۆس���ەی سیاس���ی عی���راق‪ ،‬ب���ەاڵم‬ ‫بەش���داربویەكی موس���تەفیز‪ ،‬پاسیڤ‪،‬‬ ‫بەپاش���كۆی ئەو ئایدیۆلۆژیا شۆڤێنییەی‬ ‫كە لەدواجاردا لەس���ەر حس���ابی لێدان‬ ‫لەبەرژەوەندییەكان���ی كوردو ش���ەلەلی‬ ‫پرۆسەی دیموكراسی عیراق تەواو دەبێت‪.‬‬

‫لەماوەی دوای روخانی رژێمی بەعس‪ ،‬تائێستاش���ی لەگەڵدا بێت‪ ،‬عیراق یاخود‬ ‫ئەو واڵتەی كە مێژویەكی دێرینی هەیە‪ ،‬بێ‌ كێشە نەبوە‌و نابێت‪ ،‬هەڵبەت كەسێكی‬ ‫وەك مالكی كە ئێس���تا عیراق لەخۆیدا پێناس���ە دەكات‌و پێیوایە تاكە سەركردەیە‬ ‫بتوانێ���ت‪ ،‬زیرەكانە ی���اری بەكارتەكانی دەس���تیبكات‌و كات لەبەرژەوەندی خۆی‬ ‫بەكاربهێنێ���ت‪ ،‬بۆخۆی ئەو بۆچونەی راس���ت دەرچ���وە‌و وەك دەبینرێت‪ ،‬مالكی‬ ‫س���ەرۆكێكی وریایە لەعیراقی نوێی دوای س���اڵی ‪ ،2003‬پێناچێت هیچ كەسێكیتر‬ ‫هێندەی ئەو پیاوە لێزانانە گەمە بەنەیارەكانی بكات‌و ئەوەی دەیەوێت بەسەریاندا‬ ‫بێنێت‪ ،‬وەك چۆن لەكۆتایی ساڵی رابردو تۆمەتی دایە پاڵ تاریق هاشمی‌و ناوبراوی‬ ‫لەعیراق دەركرد‌و چوار بڕیاری لەس���ێدارەدانی ب���ۆ دەركرد‪ ،‬دواتر لەكاتی گەرمە‌و‬ ‫كێش���ەی لێسەندنەوەی متمانە چی لەدەس���ت هات درێغی نەكرد‪ ،‬دواین هەوڵیشی‬ ‫پێكهێنانی هێزی ئۆپراسیۆنەكانی دیجلەیە‪ ،‬لێرەدا دەبێت كەمێك لەسەر ئەم هێزە‬ ‫بوەس���تین‪ ،‬چونكە ناكرێت تەنیا‪ ،‬لەتایتڵی ئەو هێزە تێبگەین‌و بێئاگایان بەس���ەر‬ ‫ناوەڕۆك‌و نهێنیەكانیدا هەنگاوبنێین‪ ،‬لەڕاستیدا بۆخۆی پێكهێنانی ئۆپراسیۆنەكانی‬ ‫دیجل���ە بۆ؟ ئەمەیە پێویس���تە بەوردی لێی بەئاگابێ���ن‪ ،‬بێگومان ئەم هێزە ئەگەر‬ ‫چ���ی كۆكراوەی ئەو هێ���زە بو مالكی لەپارێ���زگای دیال���ە بەئامانجی وەك خۆی‬ ‫دەیگوت‪ ،‬بۆ پاككردنەوەی تیرۆریستانی دیالەو دابینكردنی ئارامی‌و خۆشگوزەرانیە‬ ‫بۆ دانیش���توانی ئ���ەو ناوچەیە‪ ،‬ب���ەاڵم بەگەڕانەوە بۆ ئەو س���اتانەی عیراقیەكان‬ ‫سەرگەرمی پێكهێنانی حكومەت بون‪ ،‬مالكی بیری لەوەها رۆژێك كردبوەوە دەبێت‬ ‫بەرامبەر بە (كورد‌و س���ونە) بوەس���تێـتەوە‪ ،‬بۆیە وەزارەتە ئەمنیەكانی لەچنگی‬ ‫خۆیدا هێشتەوە‌و بەوەكالەت تائێستاش هەر خۆی دەیباتبەڕێوە‪ ،‬بێگومان بەبڕوای‬ ‫ئاگایانی سیاسی‌و پس���پۆڕانی بواری ئەمنی‌و سەربازیش‪ ،‬باشترین كارت بەدەست‬ ‫ئەوكەسانەی دەیانەوێت درێژە بەمانەوەی خۆیان بدەن‪ ،‬بریتیە لەچەك‌و كەرەستە‌و‬ ‫دەزگا ئەمنیەكان���ە‪ ،‬بۆیە بەڕوانین لەو كارەی مالكی هەرچەندە لەو كاتەدا بەپلەی‬ ‫یەكەم كە بەش���ێوەیەكی ئاشكرا دژایەتی ئەو هەنگاوەی مالكی دەكرد‪ ،‬تەنیا ئەیاد‬ ‫عەلالوی سەرۆكی لیس���تی ئەلعیراقیە بو‪ ،‬تێدەگەین كە ئێستا دەستەكانی مالكی‬ ‫كەشفبوە‪ ،‬بەاڵم ئاخۆ گرێبەستەكەی مالكی بۆ روسیاو پێكهێنانی ئۆپراسیۆنەكانی‬ ‫دیجل���ە چی رێكەوتێك بەیەكەوە دەیانبەس���تێتـەوە‪ ،‬دیارە بۆ ئەوەش لەناوەڕۆكدا‬ ‫تەنیا پەیوەندی لەنێوان ئەو دو بۆنەیەدا ئەوەیە ئەمجارەیان لەگەرمەی كێشەكانی‬ ‫واڵتدا مالكی بەئاش���كرا لەڕێی چونی بۆ مۆسكۆ‪ ،‬پەیامەكەی رونتر بو بۆ ئەوانەی‬ ‫نەیاری دەكەن‌و لەس���ەر دژایەتیكردنی بەردەوامن‪ ،‬چونكە لەڕابردودا بەشێوەیەكی‬ ‫نهێنی ناوبراو كاری بۆ بەهێزكردنی جومگە (سیاس���ی‌و ئابوری‌و سەربازییەكان)ی‬ ‫كردوە‪ ،‬بەاڵم ئەمجارەیان بەگەڕانەوەی لەمۆسكۆ‪ ،‬دیاری دەستی بۆ كورد بریتیبو‬ ‫لەو هێزە‪ ،‬بەاڵم ئەوەی ناكرێت وەاڵمی نەدرێتەوە‪ ،‬ئەوەیە پێكهێنانی هێزی دیجلە‬ ‫لەناوچەیەكدایە كە لەالیەك ناوچەی جێناكۆك‌و دابڕێندراوە لەهەرێمی كوردستان‌و‬ ‫لەالیەكی تریش���ەوە‪ ،‬ناوچەیەكە كە سوننەكان بەش���ێوەیەكی بەرچاو پێگەیەكی‬ ‫بەهێزی���ان هەیە‌و خاوەنی نفوزێكی زۆرن‪ ،‬ب���ەاڵم هەڵبژاردنی كاتی پێكهێنانی ئەو‬ ‫هێ���زە لەالیەن مالكی���ەوە زۆر بەوریاییەوە بو‪ ،‬چونكە مالك���ی توانی دو ئامانجی‬ ‫س���ەرەكی بپێكێت‪ ،‬بەوەی لەالیەك بەو هۆیەوە مالكی مەبەس���تیەتی كورد لەڕێی‬ ‫پیالن‌و كێش���ەكانی ئۆپراسیۆنەكانی دیجلەوە‪ ،‬گێچەڵ بەكورد بگێڕێت‌و دواتر بڵێت‬ ‫ك���ورد دەیەوێت هێز بۆ گەڕانەوەی ناوچە دابڕێندراوەكان بەس���ەر خاكی هەرێمی‬ ‫كوردس���تان بەكاربهێنێت‪ ،‬لەالیەكیترەوە ئامانجێكیت���ر ملی بۆ ئەوەیە كە بیەوێت‬ ‫س���وننەكان كاردانەوەی���ان هەبێت‌و هەم���و ئەو دژایەتیەی ك���ە بەرامبەر بەمالكی‬ ‫دەكرێت‪ ،‬بەشێوەیەكیتر بكەوێتەوە‪ ،‬لەكۆتایدا‪ ،‬ئەوەی ماوەتەوە ئەوەیە كە ئێستا‬ ‫رەوش���ەكە گەلێك ناهەموارو ئاڵۆزبوە‌و پێویس���تە لەپێناو نەنانەوەی كەش���ێكی‬ ‫دژوار‪ ،‬بیر لەدۆزینەوەی میكانیزمێك بكرێتەوە كە هیچ كەسێك لەو ناوچانە زیانی‬ ‫بەرنەكەوێت‌و كێشەكان بەڕێگایەكی گونجا‌و چارەسەر بكرێن‪.‬‬

‫پانۆرامای گەیشتنی فەلەستین بەئەندامی چاودێر لەنەتەوە یەكگرتوەكان‬ ‫ئارام مەحمود ئەحمەد‬ ‫پ���اش ئ���ەوەی ئەندامان���ی نەت���ەوە‬ ‫یەكگرتوەكان ب���ە‪ 138‬دەنگی ئەرێ‌‌و ‪9‬‬ ‫دەنگی نەرێ‌ رەزامەند بون فەلەس���تین‬ ‫ببێ���ت بەواڵتێك���ی چاودێ���ر لەنەتەوە‬ ‫یەكگرتوەكان‪.‬مەحمود عەباس سەرۆكی‬ ‫فەلەستینی رۆژی پێنجشەممە ك ‌ه ‪11/29‬‬ ‫لەنەتەوە یەكگرتوەكان ئەم داواكارییەی‬ ‫واڵتەكەی پێشكەش كرد‪ ،‬رایگەیاندبو كە‬ ‫پێویستە لێرەدا ئاگادارتان بكەینەوە ئەو‬ ‫هەلە خەریكە لەدەست دەچێت‌و كاسەی‬ ‫ئارامگرتنم���ان ب���ەرەو پ���ڕی دەڕوات‌و‬ ‫ئومێ���دەكان كاڵبون���ەوە‪ .‬ئێس���تا كاتی‬ ‫كاركردن���ەو لەبەرئەوە ئێس���تا لێرەین‪.‬‬ ‫هەروەها عەباس لەدانیشتنەكەی نەتەوە‬ ‫یەكگرت���وەكان جەختی لەس���ەرئەوەش‬ ‫كردەوە كە رەزامەند بون لەسەر خواستی‬ ‫فەلەس���تینیەكان دوا چانسە بۆ پرۆژەی‬ ‫دو واڵتی سەربەخۆی یەهودی‌و عەرەبی‪.‬‬ ‫ه���اوكات هی�ل�اری كلینت���ۆن وەزیری‬ ‫دەرەوەی ئەمەری���كا دژی خواس���تی‬ ‫فەلەس���تینییەكان‪ ،‬رایگەیاند بەوەی ئەم‬ ‫خواستە دروس���تكەر نیەو لەمپەڕەكانی‬ ‫بەردەم پێشكەوتنی گفتوگۆكانی ئاشتی‬ ‫زیاتر دەكات‪.‬‬

‫الی خۆشیەوە (رۆن پروسر) نوێنەری‬ ‫ئیس���رائیل لەنەتەوە یەكگرتوەكان دژی‬ ‫ئەم خواس���تە وەستایەوەو بەپاشەكشێی‬ ‫ئاش���تی لەخۆرهەاڵتی ناوەڕاس���ت ناوی‬ ‫برد‪ .‬دوای پەسەندكردنی ئەم خواستەیە‬ ‫ئێس���تا فەلەس���تین هاوت���ای ڤاتیكانە‬ ‫لەنەت���ەوە یەكگرت���وەكان‌و ئ���ەم پل���ە‬ ‫بەرزبونەوەی ب���ەڕوكار بچوكە دەتوانێت‬ ‫كاریگەری راستەقینەی لەسەر ئیسرائیل‬ ‫هەبێت‪ .‬ئێس���تا الیەنی فەلەستینی دژی‬ ‫دروستكردنی ش���ارۆچكە یەهودییەكان‌و‬ ‫گرفتەكانی لەگەاڵ ئیس���رائیل دەتوانێت‬ ‫س���كااڵ لەدام���ەزراوە نێودەوڵەتییەكان‬ ‫لەدژی ئیسرائیل تۆمار بكات‪.‬‬ ‫جێگ���ەی بیرهێنانەوەی���ە ك���ە ل���ە‬ ‫‪1947/11/29‬دا ئەم كۆمەڵەیە بەبڕیاری‬ ‫ژم���ارە ‪ 181‬دەنگی دا بۆ دابەش���بونی‬ ‫فەلەس���تین ب���ۆ دو واڵتی س���ەربەخۆی‬ ‫یەه���ودی‌و عەرەب���ی‪ ،‬ئەو بڕی���ارەی كە‬ ‫واڵتانی عەرەبی رەتیان كردەوە‪ .‬ساڵێك‬ ‫دواتر واتە ساڵی ‪ 1948‬واڵتی ئیسرائیل‬ ‫بەبڕیاری نەتەوە یەكگرتوەكان دامەزرێنراو‬ ‫بونی خۆی بەڕەسمی راگەیاند‪ .‬لەمانگی‬ ‫‪1974/11‬دا نەت���ەوە یەكگرت���وەكان‬ ‫لەبڕیارێكی���دا ماف���ی دەس���ەاڵتدارێتی‬ ‫فەلەس���تینییەكانی بەرەس���می ناس���ی‪.‬‬ ‫هەروەها بەپێی بڕیاری ‪3236‬ی س���اڵی‬

‫مةمحود عةباس لةبارةطاى نةتةوة يةكطرتوةكان‬

‫‪ 1974‬نەت���ەوە یەكگرتوەكان ئەو مافەی‬ ‫بۆ فەلەستینییەكان بەڕەسمی ناسی كە‬ ‫ێ دەستوەردانی‬ ‫چارەنوس���ی خۆیان بەب ‌‬ ‫دەرەكی دیاری بكەن‪.‬‬ ‫یاس���ر عەرەفات لەمانگ���ی ‪1988/11‬‬ ‫لەكۆنفرانس���ێكدا لەپایتەخت���ی جەزایر‪،‬‬ ‫بونی حكومەتی سەربەخۆی فەلەستینی‬ ‫لەچوارچێوەی س���نورە دیاریكراوەكانی‬ ‫س���اڵی ‪ 1968‬راگەیاند‪ .‬س���اڵی ‪1993‬‬ ‫لەگفتوگۆ نهێنیەكانیاندا لەگەاڵ ئیسرائیل‬ ‫رێككەوتننامەی ئاشتی ئۆسلۆ ئامادەكراو‬ ‫لەالیەن ئیسحاق رابین سەرۆك وەزیرانی‬ ‫ئەوكاتی ئیس���رائیل و یاسر عەرەفاتەوە‬ ‫واژۆ كرا‪ .‬مانگ���ی ‪ 1994/5‬پەیماننامەی‬ ‫(غ���ەزە – ئەریحا) واژۆ كراو بەپێی ئەم‬

‫پەیمانە مافی بەڕێوەبردنی ئەریحاو چەند‬ ‫بەش���ێكی غەزەیان پێدرا‪ .‬س���اڵی ‪2005‬‬ ‫ئیس���رائیل بەتەواوی لەغەزە كشایەوە‪.‬‬ ‫لەمانگی س���ێپتەمبەری س���اڵی ‪1995‬دا‬ ‫پەیماننامەی (ئۆس���لۆی ب���ی) لەنێوان‬ ‫ئیسرائیل و فەلەستیندا واژۆ كرا‪.‬‬ ‫دو مان���گ دوای كۆچی دوایی یاس���ر‬ ‫عەرەفات‪ ،‬مەحمود عەباس سەرۆكایەتی‬ ‫گرتە دەست‌و رایگەیاند گفتوگۆكان لەگەاڵ‬ ‫ئیس���رائیل تا دامەزراندن���ی حكومەتی‬ ‫فەلەس���تینی درێ���ژە پێ���دەدات‪ ،‬بەاڵم‬ ‫س���اڵی ‪ 2006‬دوای سەركەوتنی حەماس‬ ‫لەهەڵبژاردنەكانی فەلەس���تیندا شەڕێكی‬ ‫خوێناوی لەنێ���وان بزوتنەوەی حەماس‬ ‫و فەتحدا لەس���ەر دەس���ەاڵت رویداو تا‬

‫ئەو ناوچانەیتر كە ساڵی ‪ 1967‬لەالیەن‬ ‫ئیسرائیلەوە دەس���تیان بەسەردا گیراوە‬ ‫بخەنەوە ژێر ئااڵی فەلەستین‪.‬‬ ‫ئەم���ەش لەكاتێكدای���ە كەالیەن���ی‬ ‫ئیس���رائیلی رەخنە لەفەلەس���تینییەكان‬ ‫دەگرێ���ت ك���ە هەرگیز دانی���ان بەواڵتی‬ ‫یەهودیەكان���دا نەن���اوە كە لەب���ەرواری‬ ‫‪ 1947/11/29‬لەنەت���ەوە یەكگرتوەكان‬ ‫وەك واڵتێ���ك ئیس���رائیلی بەڕەس���می‬ ‫ناسراوە‪.‬‬ ‫لەبەش���ێكیتری وتەكانیدا رۆن پروسر‬ ‫باڵیۆزی ئیسرائیل لەنەتەوە یەكگرتوەكان‬ ‫رایدەگەیەنێ���ت هی���چ ش���تێك بێجگ���ە‬ ‫لەگفتوگ���ۆ ناتوانێت كێش���ەكانی نێوان‬ ‫ئیسرائیل‌و فەلەس���تینییەكان چارەسەر‬ ‫ب���كات‪ .‬جێگەی ئام���اژە پێكردنە دوای‬ ‫ئەوەی فەلەس���تین ب���و بەواڵتی چاودێر‬ ‫لەنەت���ەوە یەكگرتوەكان دەتوانێت داوای‬ ‫بون���ە ئەندام لەدامەزراوەكانیتری س���ەر‬ ‫بەنەت���ەوە یەكگرتوەكان بكات‪ .‬هەروەها‬ ‫ئەم بڕیارە لەروی مافی نێودەوڵەتییەوە‬ ‫بەواتای بەرەسمی ناسینی ناڕاستەوخۆی‬ ‫فەلەستین وەك واڵتێكی سەربەخۆ دێت‪.‬‬

‫ئێستاش لەسەر پێكهێنانی حكومەتێكی‬ ‫یەكگرتو نەگەیشتونەتە رێككەوتنێك‪.‬‬ ‫س���اڵی ‪ 2009‬بنیامی���ن ناتانیاه���ۆ بۆ‬ ‫یەكەمجار رەزامەندی خۆی بۆ پێكهاتنی‬ ‫واڵتی فەلەستینی لەهاوسێیەتی ئیسرائیل‬ ‫راگەیاند‪ .‬س���اڵی ‪ 2011‬مەحمود عەباس‬ ‫داوی بونە ئەندامی فەلەستینی لەنەتەوە‬ ‫یەكگرتوەكان كرد‪ ،‬بەاڵم ئیسرائیل دژی‬ ‫وەس���تایەوەو ئەمریكاش رایگەیاند دژی‬ ‫ئەم بڕیارە لەنەتەوە یەكگرتوەكان مافی‬ ‫ڤیتۆ بەكاردێنێ���ت‪ .‬لەمانگی ئۆكتۆبەری‬ ‫س���اڵی ‪ 2011‬یونسكۆ‪ ،‬فەلەستینی وەك‬ ‫ئەندامێكی هەمیشەیی پەسەند كرد‪.‬‬ ‫ئێستاش دوای ئەوەی فەلەستین وەك‬ ‫واڵتێكی چاودێر لەنەتەوە یەكگرتوەكان‬ ‫پەسەندكرا چەند واڵتێك دژی وەستانەوەو‬ ‫چەند واڵتێكیتری وەك ئەمریكاو كەنەداو‬ ‫واڵتانیتری هاوپەیمانی���ان رایانگەیاندوە‬ ‫كە ئەم بڕیارەی نەت���ەوە یەكگرتوەكان‬ ‫نابێت كاریگەریی لەسەر رێككەوتننامەی‬ ‫ئۆس���لۆی نێ���وان ئیس���رائیلییەكان‌و‬ ‫فەلەستینییەكان هەبێت‪.‬‬ ‫س���ااڵنێكی زۆرە فەلەس���تینییەكان‬ ‫هەوڵدەدەن وەك واڵتێكی سەربەخۆ ببنە‬ ‫بۆ نوس���ینی ئەم بابەتە س���ود لەسایتەكانی‪:‬‬ ‫ئەن���دام لەنەتەوە یەكگرتوەكان بۆئەوەی‬ ‫ناوچەكان���ی وەك رام الل���ه و كەن���اری ‪ BBC, DW, euro news‬وەرگیراوە‪.‬‬ ‫خۆرئ���اوای روباری ئ���ەردەن و غەزە و‬


‫كوردستان سةرانسةر‬

‫ذمارة (‪ )398‬دو شةممة ‪2012/12/3‬‬

‫جەمیل بایك‪:‬‬ ‫لە ‪ 34‬ساڵەیدا پ‪.‬ك‪.‬ك‬ ‫بەهێزتر دەبێت‬

‫جەمیل بایک س���ەركردەی پ‪.‬ك‪.‬ك‬ ‫رایگەیان���د‪ :‬پ‪.‬ك‪.‬ك لەیادەوەری ‪34‬‬ ‫س���اڵەی خۆی���دا زۆر بەهێزتر دەبێت‪.‬‬ ‫وتیش���ی «لەگ���ەڵ ئ���ەوەی روبەروی‬ ‫س���ەختترین دوژمنكاری مێژو بۆتەوە‪،‬‬ ‫ب���ەاڵم هەت���ا دێ���ت پ‪.‬ك‪.‬ک بەرەو‬ ‫تۆكمەیی دەڕوات‪».‬‬

‫حزبولاڵ پارتی سیاسی‬ ‫دروسدەكات‬

‫‪info_chawder@yahoo.com‬‬

‫‪9‬‬

‫وەرزی درزەكانی ئەنكەرە‬ ‫ئازاد رەئوف‬ ‫قس���ەیەك لەن���او ك���وردی باك���وری‬ ‫كوردس���تاندا ب���اوە كە دەڵ���ێ «كورد‬ ‫زیرەكتری���ن میللەت���ن لەدروس���كردنی‬ ‫كارەس���اتەكانی خۆی���ان»‪ .‬كاتێ���ك‬ ‫تۆزێك بەقوڵیەوە س���ەیری ئەم قسەیە‬ ‫دەكەی���ن‪ ،‬ئ���ەوە لەس���ەر پش���تی واقع‬ ‫گەلێك هێما دەدۆزینەوە كە ئەم لۆژیكە‬ ‫ێ ئێوەش‬ ‫پشتراس���تدەكاتەوە‪ .‬رەنگب��� ‌‬ ‫پێتان ناخۆش بێ���ت! وایە‪ ..‬منیش پێم‬ ‫ناخۆش���ە‌و هەمیش���ەش پێموابوە ئەوە‬ ‫قس���ەی پڕوپوچ���ە‌و ق���ەت ب���اوەڕم بە‬ ‫قەزاوقەدەر نییە‌و چارەنوسیش نییە كە‬ ‫ئێمە هەمیشە نسك‌و ناهومێد بین‪ .‬بەاڵم‬ ‫ئەگ���ەر ئێوەش بەو چاوە س���ەیری ئەم‬ ‫چەند دیمەنە بكەن ك���ە لەم هەفتەیەی‬ ‫دواییدا رویانداوە‪ ،‬ئەوە رەنگبێ دورنەبێ‬ ‫باوەڕ بەو لۆژیكە بكەن!‬ ‫سێ دیمەن‌و یەك لۆژیك‬ ‫دیمەنی یەكەم‪ ،‬لە دەوربەری ش���اری‬ ‫ق���ارس س���یخوڕێكی كورد راپ���ۆرت لە‬ ‫بنكەیەكی نهێنی گەریالكانی كورد دەدا‌و‬ ‫پۆلیس‪ ،‬جەندەرمە‌و هێزەكانی س���وپا لە‬ ‫بونی چەن���د گەریالیەك ئاگاداردەكاتەوە‬ ‫كە لەبەر س���ەرمای زوڕەس���ی ویالیەتی‬ ‫س���ەرحەد خۆیان تێ���دا حەش���ارداوە‪.‬‬ ‫هێ���زەكان دەڕژێنەس���ەر ئ���ەو بنكەیە‬ ‫ك���ە لەئەدەبیات���ی گەری�ل�ادا پێیدەڵێن‬ ‫«س���ەخناخ»‪ .‬پ���اش پێكدادانێك���ی‬ ‫كورت س���ەخناخ‌و مقاوەمەی گەریالكان‬ ‫تێكەڵبەیەك دەبن‌و سەرەنجام ئەو چەند‬ ‫گەریالیە گیان لەدەسدەدەن‪.‬‬ ‫دیمەن���ی دوەم‪ ،‬دیس���ان بەپێی ئەو‬ ‫هەواڵ���ەی وەزارەت���ی ناوخ���ۆ‌و وێب���ی‬ ‫رەس���می «هێزە چەكدارەكانی تورك»‬ ‫باڵویانكردۆتەوە‪ ،‬س���یخوڕێكیتری كورد‬

‫لەناوچ���ەی «ئ���اق توت���ن»ی هەكاری‬ ‫دوای پۆلێ���ك گەری�ل�ا دەك���ەوێ‌‌و پاش‬ ‫ئ���ەوەی ش���وێنی خۆش���اردنەوەیان‬ ‫ێ هەواڵەك���ە بە‬ ‫دیاری���دەكا‪ ،‬دەس���بەج ‌‬ ‫هێزە چەكدارەكانی ت���ورك دەگەیەنێت‪.‬‬ ‫ئەمج���ا س���وپاش هیرۆن���ەكان (فڕۆكە‬ ‫بێفڕۆكەوان���ەكان) هەڵدەفڕێنێ‌و بەوردی‬ ‫ئ���ەو س���ەخناخە دەسنیش���اندەكا‌و‬ ‫لەكورتتری���ن م���اوەدا كۆب���راكان‌و ئێف‬ ‫‪16‬كان ئەو ناوچەی���ە بۆردومان دەكەن‪.‬‬ ‫هێ���زی پی���ادەی كۆمان���دۆی چی���اش‬ ‫دەوروبەری سەخناخەكە گەمارۆدەدەن‪.‬‬ ‫ئاخرییەكەی هەش���ت گەری�ل�ا دەكوژن‌و‬ ‫دوانیشیان بەزیندویی دەسگیردەكەن‪.‬‬ ‫دیمەن���ی س���ێیەم‪ ،‬لەعەل���ی بوغازی‬ ‫دەرس���یم‪ ،‬دیس���ان س���یخوڕی سێیەم‬ ‫راپۆرتێك لەسەر بونی ژمارەیەك گەریال‬ ‫دەگەیەنێت���ە هێزەكان���ی س���وپا‌و پاش‬ ‫كەمێك ئۆپەراس���یۆنێكی یەكجار سەخت‬ ‫ل���ەو ناوچەیە دەس���پێدەكرێت‪ .‬ئەمەش‬ ‫دەبێتەهۆی ئەوەی زی���ان بە گەریالكان‬ ‫ب���گات‪....‬وەزارەت بەرەس���می‌و لەرێی‬ ‫میدیاكان���ەوە سوپاس���ی ئ���ەو هاواڵتیە‬ ‫كوردانەی كرد‌و رایگەیاند كە بێ هاوكاری‬ ‫خەڵكی محەل���ی «روبەروبونەوەی تیرۆر‬ ‫سەخت‌و ئاستەمە»‪.‬‬ ‫«من لەناویان دەبەم»‬ ‫ئ���ەوە ناونیش���انی خۆم نیی���ە‪ ،‬ئەوە‬ ‫قس���ەی وەزیری ناوخۆی حكومەتەكەی‬ ‫ئەردۆغانە كە س���ەبارەت بەچارەنوس���ی‬ ‫پارلەمانت���ەرە كوردەكان باس���یكردوە‪.‬‬ ‫ئیدریس نەعیم ش���اهین وەزیری ناوخۆی‬ ‫توركیا لەكۆبونەوەیەكی رۆژنامەنوس���یدا‬ ‫دەڵێ���ت «بەڵ���ێ م���ن لەبەر ئ���ەوەی‬ ‫وەزی���ری ناوخۆم‌و روب���ەرو لەگەڵ تیرۆر‬ ‫دەجەنگ���م‪ ،‬ئ���ەوە الیەن���م‌و داوادەكەم‬ ‫لەبەر ئ���ەوەی پارلەمانتەرەكانی ب‪.‬د‪.‬پ‬ ‫لەئامێزگرت���وە‪،‬‬ ‫تیرۆریس���تەكانیان‬

‫ئيدريس نةعيم شاهني‪ ،‬وةزيرى ناوخؤى توركيا هةِرةشةى لةناوبردنى كورد دةكات‬

‫ئ���اك پارتیی���ە ك���ە ئام���اژە بەالبردنی‬ ‫حەسانەی پارلەمانتەرەكانی ب‪.‬د‪.‬پ دەكا‬ ‫ێ‬ ‫یاخود قسەی عەبدواڵ گوڵ كە دەڵێ ناب ‌‬ ‫ێ هەمو رەنگەكان‬ ‫حەس���انە الببرێ‌‌و دەب ‌‬ ‫لەپارلەمان بونیان هەبێت؟‬

‫حەس���انەیان لێ بس���ەنرێتەوە‌و بدرێنە‬ ‫داداگا!» ئیدری���س نەعیم ش���اهین هەر‬ ‫بەوەوە بەندنەبوە‌و لەدرێژەی قەسەكەیدا‬ ‫لەسەر گەریالكانیش دەڵێت «من الیەنم‌و‬ ‫تا ئەوجێیەی پێماندەكرێ روبەروی تیرۆر‬ ‫دەبینەوە‌و لەناویان دەبەین‪».‬‬ ‫وەرزی درزەكانی ئەنكەرە‬ ‫ێ كام قسە وەكو‬ ‫ئێس���تا مرۆڤ نازان ‌‬ ‫ئەم تابلۆیە دانس���قەیە‪ ،‬بەاڵم دەشێ‬ ‫سیاس���ەتی حكومەتی ئاك پارتی لەمەڕ‬ ‫كورد قبوڵ بكات‪ .‬ئایا قس���ەی ئیدریس یەك راستیمان بۆ رۆشنبكاتەوە‪ :‬ئەویش‬ ‫نەعیم شاهینە كە باس لە توناكردن دەكا بریتیە لەوەی كە ئیتر ئاك پارتی ش���ورا‬ ‫یاخود قسەی بەش���یر ئاتااڵی كە باسی پۆاڵیینەكەی ج���اران نییە‪ ،‬بەڵكو درزی‬ ‫لێبوردنی گشتی‌و چارەسەركردنی پرسی تێكەوت���وە‌و هەر رۆژەو پت���ر ئەم درزە‬ ‫ك���ورد دەكات؟ ئایا قس���ەی ئەردۆغان دەمدەكاتەوە‪ .‬وەكو پرۆفیسۆر مومتازەر‬ ‫سەرۆكوەزیران سیاس���ەتی راستەقینەی توركونە دەڵێت «ئیتر ئیس�ل�امگەراكان‬

‫لەن���او توركی���ا دوژمنی���ان نەم���اوە كە‬ ‫یەكپارچ���ە روبەروی بوەس���تنەوە‪ ،‬بۆیە‬ ‫لەمەودوا رو لە ناوەوەی خۆیان دەكەن‌و‬ ‫قۆناغی خۆخۆریان دەسپێدەكات»‪ .‬ئەمە‬ ‫رەنگبێ بۆ ئەوانەش گرنگ بێ كە بڕیاری‬ ‫كوردستانی دروس���دەكەن‪ .‬ناسینی ئەم‬ ‫قەڵش���ە گەلێك گرنگ���ە‌و ئەگەر بتوانرێ‬ ‫بەپێ���ی تیلمەكانی ئەم درزە سیاس���ەت‬ ‫بك���رێ‪ ،‬ئەوە تانێك ل���ە پۆی ئەو تەونە‬ ‫دەكەن���ەوە كە پێش���تر ب���ە مافورێكی‬ ‫یەكپارچەی تەخت دەزانرا‪ .‬بەڵێ ناكۆكی‬ ‫لە ئەنكەرە دەس���یپێكردوە‌و پێدەچێ لە‬ ‫هەڵبژاردنی سەركۆماریدا بتەقێتەوە‪.‬‬

‫لەدیكتاتۆری سەربازییەوە بۆ دیكتاتۆری مەدەنی‬ ‫حزبولاڵی كوردی لە توركیا بەشێوەی‬ ‫رەسمی دەست بەپێكەوەنانی پارتێكی‬ ‫سیاسی بەناوی «پارتی داوای حور»‬ ‫دەكات‪ .‬هەروەه���ا لەگ���ەڵ داخران���ی‬ ‫بنكەی موس���تەزعەفانی ئ���ەم گروپە‬ ‫لەالیەن دادگاوە لەمەودوا ئەو دەزگایە‬ ‫بەناوی «بزوتنەوەی موستەزعەفان»‬ ‫درێ���ژە ب���ە خەباتی خ���ۆی دەدات‪.‬‬ ‫حزبولاڵ گروپێكی ئیسالمی كوردیە كە‬ ‫لە ‪90‬كانی سەدەی رابردودا دامەزراوە‪.‬‬

‫فەیسەڵ یوسف‪:‬‬ ‫ئۆپۆزیسیۆنی سوریا‬ ‫داواكانی كورد‬ ‫قبوڵناكات‬

‫فەیس���ەڵ یوس���ف س���ەرۆكی‬ ‫ئەنجومەن���ی نیش���تمانی ك���وردی‬ ‫رایگەیاند‪ :‬مەعاز ئەلخەتیب س���ەرۆكی‬ ‫ئیئتالفی نیشتمانیی سوریا بەنامەیەك‬ ‫وەاڵمی داواكاری ئەنجومەنی نیشتمانی‬ ‫ك���وردی داوەتەوە كە تێی���دا زۆربەی‬ ‫داواكان���ی رەتكردۆت���ەوە‪ .‬ئ���ەو وتی‬ ‫«ئەم سیاس���ەتە كاریگەری لەس���ەر‬ ‫پەیوندییەكانی نێوانمان دەبێت‪».‬‬

‫هێژا دڵشاد‬ ‫لێدوانەكانی رەجەب تەیب ئەردۆغانی‬ ‫س���ەرۆكوەزیرانی توركی���ا دەرب���ارەی‬ ‫لێسەندنەوەی حەسانە لە ‪ 10‬پارلەمانتاری‬ ‫كورد‌و پاش���ان دادگایی كردنیان‪ ،‬چەند‬ ‫هەفتەیەك���ە لەراگەیاندن���ەكان بۆت���ە‬ ‫جێ���ی باس‌و گفتوگۆی رۆژنامەنوس���ان‌و‬ ‫سیاس���ەتمەدارانی ئەو واڵتە‪ .‬س���ەرۆكی‬ ‫كۆماجفاكێن كوردستان موراد قەرەیاڵن‬ ‫رایگەیان���دوە ك���ە دورخس���تنەوەی ئەو‬ ‫پارلەمانتاران���ە لەزەمین���ەی سیاس���ی‬ ‫شكس���تی چارەس���ەری پرس���ی كوردە‬ ‫بەرێگەی ئاشتیانە‪ ،‬بۆیە ئەوان لەجاران‬ ‫زیاتر خۆی���ان پڕچەك دەك���ەن‌و درێژە‬ ‫بەخەباتی چەكدارییان دەدەن‪.‬‬ ‫لێس���ەندنەوەی حەس���انە مان���ای‬ ‫دورخستنەوەی سیاس���ەتمەدارانی كورد‬ ‫لەزەمینەی یاسایی دێت‪ .‬ئەمە هۆكارێكە‬ ‫كە الی كوردانی ئ���ەو واڵتە مانای ئەوە‬ ‫دەدا كە تاكە رێگ���ە‪ ،‬خەباتی چەكداری‬ ‫ێ رژێمێكی سەربازی‬ ‫بێت‪ .‬لە‪ 1994‬دا كات ‌‬ ‫بەسەر دەس���ەاڵتی حكومەت‌و پارلەمان‌و‬ ‫ئۆرگانەكانی دەوڵەتدا بااڵدەس���بو‪ ،‬لەیال‬ ‫زانا‪ ،‬خەتیب دیجلە‪ ،‬س���ەلیم س���اداك‌و‬ ‫ئۆره���ان دۆغان‌و چەن���د پارلەمانتارێكی‬ ‫ك���وردی س���ەربە ‪ DEP‬لەالی���ەن‬ ‫پۆلیس���ەوە لەناو پارلەمان���دا دەركران‌و‬ ‫راپێچ���ی دادگا ك���ران‪ .‬چەندین جار ئەم‬ ‫روداوە لەالیەن دیموكراتەكانی توركیاوە‬ ‫بەعەیبەی دیموكراسی باسی لێوەكراوە‪،‬‬ ‫چونك���ە تەنها لەبەر ئەوەی كە لەیال زانا‬ ‫بەكوردی س���وێندی پارلەمانی خواردبو‪،‬‬ ‫س���ەرجەم پارلەمانت���ارە ك���وردەكان‬ ‫لەپارلەمان دەركراب���ون‪ .‬كەچی لەپاش‬ ‫هاتنە س���ەر دەس���ەاڵتی ئ���اك پارتی‌و‬ ‫س���ەرەڕای ئەنجامدانی چەند ریفۆرمێك‌و‬ ‫گۆڕین���ی چەن���د مادەیەكی دەس���توری‬ ‫لەكەمكردنەوەی دەس���ەاڵتی س���ەربازی‬ ‫لەژیان���ی سیاس���یدا‪ ،‬دەبینی���ن هەمان‬

‫سیاس���ەتی فاشیستی پێش���وتر پەیڕەو‬ ‫دەكرێ���ت‪ .‬ئەوەبو لەپ���اش هەڵبژاردنی‬ ‫ێ ك���وردان ‪ 22‬كورس���ی‬ ‫‪ 2007‬كات��� ‌‬ ‫پارلەمانی���ان بەدەس���هێنابو‪ ،‬حەس���انە‬ ‫لەهەری���ەك ل���ە هاوس���ەرۆكی د‪.‬ت‪.‬پ‪،‬‬ ‫ئایس���ەل توگل���وك‌و ئەحم���ەد ت���ورك‬ ‫وەرگیرایەوە‪ .‬لەهەڵبژاردنی گشتی ‪2011‬‬ ‫س���ەرەڕای ئەوەی دەیان هەزار دەنگیان‬ ‫ێ‬ ‫بەدەس���هێناو هەڵبژێردران‪ ،‬دەس���بەج ‌‬ ‫حەس���انە لەحەوتی���ان وەرگیرای���ەوەو‬ ‫بەندكران‪ .‬ئێس���تاش لەس���ەر ویس���تی‬ ‫ئەردۆغان ئامادەكاری بۆ لێس���ەندنەوەی‬ ‫حەس���انە لە ‪ 10‬پارلەمانتاری تر دەكرێ‌‪،‬‬ ‫ئای���ا ئەمە تاچەند كارێكی دروس���تە بۆ‬ ‫داهاتوی توركیا لەروی دیموكراسییەوە؟‬ ‫ئای���ا ئەم���ە مانای پەكخس���تنی چارەی‬ ‫پرسەكە ناگەیەنێت؟‬ ‫دەركردنی پارلەمانتارەكان‬ ‫مسۆگەرە‬ ‫لەس���ەر ویس���تی ئەردۆغ���ان لەالیەن‬ ‫وەزی���ری دادەوە دۆس���یەی یاس���ایی‬ ‫ئاك ثارتىء ثارتى بزاظى نةتةوةثةرست‪ ،‬ثشتيوانى لةوةرطرتنةوةى حةسانة لةثارلةمانة كوردةكان دةكةن‬ ‫لێسەندنەوەی حه‌سانه‌ی ‪ 10‬پارلەمانتاری‬ ‫كورد ئامادەكراوە‪ .‬پێدەچێ‌ لەم هەفتەیەدا حەس���انەی هەریەك ل���ەو پارلەمانتارانە دادوەر كردوە بۆ لێسەندنەوەی حەسانە پیادە ب���كات‪ .‬لەماوەی س���اڵ ونیوێكدا‬ ‫لەپارلەم���ان دەنگ���ی لەس���ەر بدرێت‪ .‬دەیان دۆس���ییەی س���كااڵ هاتوە‪ .‬بەاڵم هەوڵبدەن‪ .‬تەنانەت وتیشی بەدادگامان ئەو سیاس���ەتەی ئەردۆغ���ان پەیڕەوەی‬ ‫جێ���ی نیگەرانییە بەتەنه���ا دەنگەكانی ئێمە بەتەنها یەك دۆس���یەمان بەسە بۆ وت���وە كار ب���ۆ ئ���ەو مەبەس���تە بكەن‌و دەكا دوجەمس���ەربونی هاواڵتیانی كوردو‬ ‫ێ توڕە‬ ‫ئاك پارتی بەس دەبێ���ت بۆ تێپەڕبونی ئەو كارە‪ .‬ئەویش دۆسیەی ئەم دواییەیە ئێم���ەش لەپارلەمان ئەوەی پێویس���ت توركی لێدەكەوێتەوە‌و شەقامی پ ‌‬ ‫ئەو یاس���ایە‪ .‬ه���اوكات پارت���ی بزاڤی بەب���اوەش پیاكردن���ی پارلەمانتاران بە ب���كا دەیكەین‪ .‬هەر لەماوەی س���اڵێكدا دەكات‪ .‬سەرەڕای ئەو كۆسپانەی لەمەڕ‬ ‫نەتەوەپەرست م‪ .‬هـ‪ .‬پ پشتیوانی خۆی چەكدارەكانی پ‪.‬ك‪.‬ك» كوزو ماوەی ‪ 9‬چەند رۆژنامەنوس���ێكی ن���اوداری تورك چارەی پرسەكە رویدا‪ ،‬كۆتایی هێنان بە‬ ‫بۆ ئەو یاس���ایە دوپاتكردۆتەوە‪ .‬دەوڵەت ساڵە لەو بوارەدا كاردەكا‌و پارلەمانتاری لەبەر ئ���ەوەی لەوتارەكانیاندا رەخنەیان مانگرتنی مانگرتوان بەفەرمانی عەبدوڵاڵ‬ ‫لەحكومەتی ئاك پارتی گرتوە بەندكراون‪ ،‬ئۆجەالنی س���ەرۆكی پ‪.‬ك‪.‬ك دوبارە بۆ‬ ‫باخچەلی س���ەرۆكی م‪ .‬ه���ـ‪ .‬پ دەڵێت‪ :‬ئاك پارتییە‪.‬‬ ‫یاخود لەسەر كارەكەیان دورخراونەتەوە‪ .‬رای گشتی توركیا‌و حكومەتی ئاك پارتی‬ ‫«هەر كاتێ یاساكە هاتە پارلەمان ئێمە‬ ‫ئەمەش لەپاش لێدوانەكانی ئەردۆغانەوە كاریگەری ناوبراوی دەرخس���توە‪ .‬بەاڵم‬ ‫ئاك پارتی‪ ،‬پرسی رژێمی‬ ‫دەنگ���ی پارتەكەم���ان بۆدەركردنی ئەو‬ ‫بوە كە وتبوی ئەگەر من بەڕێوەبەری ئەو لەالیەن حكومەت���ەوە هیچ هەنگاوێك بۆ‬ ‫دیكتاتۆری‬ ‫پارلەمانتاران���ە دەدەی���ن‪ .‬چونكە ئەوانە‬ ‫دیالۆگ نییە‪ .‬بگرە ئەوانەی لەپەرلەمان‬ ‫ئەردۆغ���ان ك���ە س���ەرۆكی ئ���اك راگەیاندنە بم دەریاندەكەم!‬ ‫نوێن���ەری تیرۆرن لەپارلەم���ان‌و دەریان‬ ‫لەپاش هەڵبژاردنی گشتی حوزەیرانی نوێنەراتی ‪ 5‬ب���ۆ ‪ 6‬ملیۆن كورد دەكەن‬ ‫پارت���ی‌و س���ەرۆكوەزیرانە‪ ،‬لەزۆرب���ەی‬ ‫دەكەین‪».‬‬ ‫ێ ئ���ەوەی ‪‌2011‬و بۆ سێیەمجار س���ەركەوتنی ئاك دەردەكرێن‪ .‬ئەمەش ئەوە نیشاندەدات كە‬ ‫س���ەرۆكی كۆمس���یۆنی دەس���تور روداوە ناوخۆییەكان���دا بەب��� ‌‬ ‫لەپارلەم���ان‪ ،‬پڕۆفیس���ۆر بورهان كوزو‪ ،‬لەچوارچێ���وەی دەس���ەاڵت‌و كاری ئەودا پارت���ی‌و هەڵبژاردن���ەوەی رەجەب تەیب ئەردۆغان نیەتێكی بۆ چارەی پرس���ەكە‬ ‫س���ەبارەت بەدۆس���یەی لێس���ەندنەوە ب���ێ‌‪ ،‬راس���تەوخۆ بۆ مەبەس���تی خۆی ئەردۆغان وەك سەرۆكوەزیران‪ ،‬تینێكی نییە‪ .‬تادێت مۆركێكی نەتەوەپەرس���تی‬ ‫حەس���انەی پارلەمانتارەكان بۆ كەناڵی دەستێوەردەدات‪ .‬هەفتەی رابردو ئەوەی بەوەداوە بەوەی خاوەنی ‪ 326‬كورس���ی ئیسالمی بە سیاسەتەكانیەوە دیارە‪.‬‬ ‫خەب���ەر تورك وتی «بۆ لێس���ەندنەوەی دوپاتكردەوە كە بانگەش���ەی بۆ دادگاو پارلەمانە كە دەس���ەاڵتەكەی تاكڕەوانە‬


‫كؤمةآليةتى‬

‫ذمارة (‪ )398‬دو شةممة ‪2012/12/3‬‬

‫‪info_chawder@yahoo.com‬‬

‫‪10‬‬

‫لەمساڵدا ‪ 81‬حاڵەتی توندوتیژیی سێكسی لەكوردستان تۆماركراون‬ ‫«جێبەجێكردنی یاسای بەرەنگاربونەوەی توندوتیژیی خێزان ئاسان نیە»‬

‫چاودێر‪ -‬داستان‪:‬‬ ‫بەپێ���ی ئامارێك���ی بەڕێوەبەرایەت���ی‬ ‫بەدواداچون���ی توندوتی���ژی دژی ژنان‪،‬‬ ‫لەمساڵدا لەهەرێمی كوردستاندا چەندین‬ ‫حاڵەتی توندوتیژی دژی ژنان تۆماركراون‌و‬ ‫لەوانە ‪ 81‬حاڵەتی توندوتیژی سێكسیە‪،‬‬ ‫ه���اوكات بەمەبەس���تی كەمكردن���ەوەی‬ ‫توندوتیژی بەرامبەر بەژنان لەئێس���تادا‬ ‫یاس���ای بەرەنگاربون���ەوەی توندوتیژی‬ ‫خێزانی بونی هەیە‪ ،‬بەاڵم بەرپرس���ێكی‬ ‫ئ���ەو بوارە پێیوای���ە جێبەجێكردنی ئەو‬ ‫یاسایە ئاسان نیە‪.‬‬ ‫داواكاریەكانی یاسای توندتوتیژی‬ ‫دژی ژنان قورسە‬ ‫ی پالندان���ان‌و ئام���ار‬ ‫بەرپرس��� ‌‬ ‫ی‬ ‫بەدواداچون��� ‌‬ ‫لەبەڕێوەبەرایەت���ی‌‬ ‫ی ژن���ان پێیوای���ە‪،‬‬ ‫ی دژ ‌‬ ‫توندوتی���ژ ‌‬ ‫یاس���ای به‌ره‌نگاربون���ه‌وه‌ی توندوتیژی‬ ‫خێزان���ی كۆمەڵێك كەموكورت���ی تیایە‬ ‫پەرلەمانتارانی���ش داوای���ان ك���ردوە‬ ‫هەموار بكرێتەوە‪ ،‬چونكە ئەوە لەس���ەر‬ ‫یاساكە هەیە ئاس���ان نییە بچێتە بواری‬ ‫جێبەجێكردنەوە‪.‬‬ ‫ساآلنة توندوتيذىء دةستدر َيذى س َيكسى بؤ سةر ذنان زياتر دةب َيت‬ ‫مالزم هێمن عبدالقادر‪ ،‬وتیشی «یاسای‬ ‫پێویستە ئاشتی سەقامگیر بێت بۆ‬ ‫ی ژن���ان‬ ‫ی توندوتی���ژی‌ دژ ‌‬ ‫توندوتیژی خێزانی داوا دەكات دادگایەك بەدواداچون��� ‌‬ ‫نەمانی توندوتیژی‬ ‫لەهەرێم���ی كوردس���تاندا بكرێتەوە‪ ،‬ئەو ل���ەو ناوچان���ە بكرێتەوە كە تا ئێس���تا‬ ‫بەپرس���ی راگەیاندن���ی یەكێتی ژنانی‬ ‫دادگای���ەش ش���وێنێكی ئاش���تەوایە بۆ نەكراونەتەوە‪ ،،‬لەئێستایش���دا وەزارەتی‬ ‫كۆم���ەڵ‌و خێ���زان‪ ،‬لەالیەكیتریش���ەوە ناوخۆ‌و وەزارەتی داد خەریكی كردنەوەی كوردس���تان‪ ،‬رایگەیاند‪ ،‬بەشێكی زۆری‬ ‫پێویس���تە چەندی���ن بەڕێوەبەرایەت��� ‌‬ ‫كارەكانیان ئەوەیە دەیانەوێت توندوتیژی‬ ‫ی ئەو بەشانەن‪.‬‬

‫ژن���ان نەمێنێت‪ ،‬بەدرێژای س���اڵیش كار‬ ‫ل���ەو پێن���اوەدا دەكەن‪ ،‬چارەس���ەریش‬ ‫ب���ۆ كەمكردن���ەوەی توندوتی���ژی ژنان‬ ‫دروستكردنی كۆمەڵی ئارام‌و قبوڵكردنی‬ ‫بەرامب���ەرە‪ ،‬دەبێ���ت كۆم���ەڵ ئاش���تی‬

‫تێ���دا س���ەقامگیر بێت‪ ،‬ئەگەر ئاش���تی‬ ‫تێ���دا س���ەقامگیر نەبێ���ت‪ ،‬توندوتیژی‬ ‫هەربەردەوام دەبێت‪.‬‬ ‫سەیوان رۆس���تەم باسلەوەیشدەكات‪،‬‬ ‫پرۆس���ەی بنبڕكردنی توندوتیژی كارێكی‬

‫ئاس���ان نییە‪ ،‬پێویستی بەكات‌و گۆڕینی‬ ‫ئەقڵ���ی كۆمەڵ هەیە‪ ،‬ئەو واڵتانەیش���ی‬ ‫چونەت���ە پێش���ەوە لەبەرەنگاربونەوەی‬ ‫توننوتیژیدا هێش���تا نەی���ان توانیوە ئەو‬ ‫دیاردەیە بنبڕیكەن‪ ،‬پێویس���تە یاس���اكە‬ ‫بەناو كۆمەڵدا جێگیربێت هەمومان بزانین‬ ‫چیە‪.‬‬ ‫توندوتیژی دژی ژنان‬ ‫لەبەرزبونەوەدایە‬ ‫ی‬ ‫ی گشت ‌‬ ‫بەپێی ئامارێكی بەڕێوەبەرێت ‌‬ ‫ی ژنان لەهەرێم‪ ،‬لە شەش‬ ‫توندوتیژی‌ دژ ‌‬ ‫مانگی س���ەرەتای س���اڵی ‪ ،2012‬لەهەر‬ ‫س���ێ پارێزگەی كوردس���تان‌و ئیدارەی‬ ‫گەرمی���ان‪ 20 ،‬روداوی كوش���تن‪18 ،‬‬ ‫روداوی خۆكوشتن‪ 144 ،‬روداوی سوتان‪،‬‬ ‫‪ 60‬روداوی خۆس���وتاندن‪ 519 ،‬روداوی‬ ‫ئەش���كەنجەدان‪ 81 ،‬روداوی توندوتیژی‬ ‫سێكس���ی بۆ س���ەر ژن���ان تۆماركراون‌و‬ ‫ژنانیش ه���ەزار‌و ‪ 344‬س���كااڵیان تۆمار‬ ‫كردوە‪.‬‬ ‫هەروەه���ا لەس���اڵی (‪48 )2011‬‬ ‫روداوی كوش���تن‪ 58 ،‬خۆكوشتن‪293 ،‬‬ ‫س���وتان‪ 148 ،‬خۆس���وتاندن‪1068 ،‬‬ ‫ئەشكەنجەدان‪ 134 ،‬روداوی توندوتیژی‬ ‫سێكسی تۆماركراون‪ ،‬ژنانیش دو هەزارو‬ ‫‪ 485‬س���كااڵیان تۆمارك���ردوە‪ .‬ب���ەاڵم‬ ‫لەس���اڵی (‪ 43 ،)2010‬روداوی كوش���تن‬ ‫و ‪ 44‬خۆكوش���تن‪ 228 ،‬روداوی سوتان‬ ‫و ‪ 132‬خۆس���وتاندن‪ 990 ،‬روداوی‬ ‫ئەش���كەنجەدان‪ 109 ،‬روداوی توندوتیژی‬ ‫سێكسی توماركراون‪ ،‬ژنانیش دو هەزار‌و‬ ‫‪ 538‬سكااڵیان تومار كردوە‪.‬‬

‫ژنانی گەرمیان متمانەیان بەڕێكخراوەكان نیە‬

‫چاالكوانێكی ژنان‪ :‬رێكخراوەكان بەتەنها ناتوانن كێشەكانی ژنان چارەسەربكەن‬ ‫رۆڵی رێكخراوەكان‌و پاش���ان بەهۆی ئەو‬ ‫داب‌و نەریت���ە كۆمەاڵیەتیەی لەناوچەكە‬ ‫زاڵ���ە‪ ،‬ئەو داب‌و نەریتەش���ە وای لەژنان‬ ‫كردوە ترس���ێكی گەورەیان ال دروس���ت‬ ‫ببێت‪ ،‬بۆیە لەكاتی دوچار بونیان بەهەر‬ ‫كێشەو گرفتێكەوە نەتوانن پەنابەرنە بەر‬ ‫رێكخراوەكان‌و كێشەو گرفتەكانی خۆیان‬ ‫بخەنەڕو‪.‬‬

‫گەرمیان‪ -‬شەهال عزیز‪:‬‬ ‫لەی���ادی ‪ 25‬نۆڤەمب���ەردا كەدەكاتە‬ ‫رۆژی جیهان���ی بەرەنگاربون���ەوەی‬ ‫توندوتی���ژی دژی ژن���ان‪ ،‬چاالكوان���ان‌و‬ ‫كادیرانی رێكخراوەكانی ژنان لەگەرمیان‬ ‫رەخنە لەئ���ەدای كاروچاالك���ی هەندێك‬ ‫رێكخ���راو دەگ���رن‪ ،‬جەختدەكەن���ەوە‪،‬‬ ‫ت���ا ئێس���تا نەتوان���راوە توندوتیژی دژ‬ ‫بەژنان كەمبكرێتەوە‌و س���ااڵنە ئامارەكان‬ ‫لەهەڵكشاندان‪.‬‬ ‫متمانەیان نەماوە‬ ‫كەوسەر عوسمان‪ ،‬كچە راگەیاندكارێكە‬ ‫لەگەرمیان رونیدەكاتەوە‪ ،‬لەئێس���تادا بە‬ ‫گشتی رۆڵی رێكخراوەكانی ژنان لەئاستی‬ ‫ئەو پێناسەیەدا نیە كە خۆیان گوزارشتی‬ ‫لێدەكەن‪ ،‬هەرچەندە بونیان لەس���ەرجەم‬ ‫شارو شارۆچكەكاندا پێویستە‪.‬‬ ‫ناوب���راو الوازی ئ���ەو ریكخراوان���ەی‬ ‫گەڕان���دەوە بۆ دروس���تنەبونی متمانەی‬ ‫تەواو لەنێوان رێكخ���راوەكان‌و تاكەكانی‬ ‫كۆمەڵ‌و ژنانی ناوچەكە كە كەمتر پشت‬ ‫بە رێكخراوەكان دەبەستن‌و روی تێناكەن‪،‬‬ ‫زۆر جاریش لەكاتی كێش���ە خێزانیەكان‪،‬‬ ‫ژنان هیچ متمانەیان بەو رێكخراوانە نیە‪.‬‬ ‫ئەركی خۆیان لەبیركردوە‬ ‫ئامان���ج نیعم���ەت‪ ،‬لەیەكێ���ك‬ ‫لەڕێكخراوەكان���ی ژن���ان كاردەكات‬ ‫جەختدەكات���ەوە‪ ،‬رێكخراوەكان لەماوەی‬ ‫راب���ردودا نەیانتوانیوە بە تەواوی ئەركی‬ ‫ێ بەج���ێ‌ بكەن‪ ،‬ت���ا ببنە‬ ‫خۆی���ان ج��� ‌‬ ‫پارێزەری مافەكانی ژنان‪.‬‬ ‫ئ���ەو گەنج���ە‪ ،‬چاالكوان���ەی ب���واری‬ ‫رێكخراوەكان���ی ژن���ان‪ ،‬پێش���یوایە‪،‬‬ ‫رێكخراوەكانی ژن���ان لەگەرمیان ئەركی‬ ‫خۆی���ان لەبیرك���ردوە‪ ،‬بەه���ۆی ئەوەی‬ ‫نەیانتوانیوە لەكاتی گرفت‌و كێش���ەكانی‬

‫ذنان لةضاوة ِروانى ضارةسةركردنى ك َيشةكانياندان‬

‫ژنان رۆڵی���ان هەبێت‪ ،‬بۆی���ە ژنان هیچ‬ ‫متمانەیەكی���ان ب���ەو رێكخراوان���ە نیە‪،‬‬ ‫لەكاتی هەر گرفتێكیشدا پەنا نابەنە بەر‬ ‫رێكخراوەكان‪.‬‬ ‫وتیش���ی «تا ئیس���تا ئەو رێكخراوانە‬ ‫گیرۆدەی ك���ۆت‌و بەن���دی كۆمەاڵیەتین‬ ‫كەچەندین بەربەس���ت‌و سنوری بۆ كاری‬

‫رێكخراوەكان داناوە»‪.‬‬

‫كۆمەڵ هۆكارە‬ ‫فاتیم���ە لەتی���ف‪ ،‬چاالكوانێكی بواری‬ ‫ژنان���ە‪ ،‬رۆڵ���ی رێكخراوەكان���ی ژن���ان‬ ‫لەناوچەك���ە بەمامناوەن���د دەزانێ���ت‪،‬‬ ‫ئەوەیش بەهۆی ئەو كێش���انەی كۆمەڵ‬

‫بۆی���ان دروس���تدەكات‌و پێی���ان قب���وڵ‬ ‫ناكرێ���ت‪ ،‬ئەمەی���ش وادەكات سس���تی‬ ‫لەكاروب���اری رێكخراوەكان���دا روب���دات‪،‬‬ ‫لەالیەكیتریش���ەوە رێكخ���راوەكان پالنی‬ ‫كاركردنیان الوازە‌و كاریگەر نیە بە سەر‬ ‫كۆمەڵ���ەوە‪ ،‬ئەوەی���ش بۆ نەش���ارەزایی‬ ‫زۆرێك ل���ەو كادیرو كارمەندو ئەندامانەی‬

‫فؤتؤ‪ :‬سؤران نةقشبةندي‬

‫رێكخراوەكان دەگەڕێتەوە كە ش���ارەزایی‬ ‫تەواویان بەرامبەر بەماف‌و كێشەی ژنان‬ ‫نیە‪.‬‬ ‫ناوبراو‪ ،‬رونیش���یدەكاتەوە‪ ،‬تا ئێستا‬ ‫ژنان���ی ناوچەكە متمان���ەی تەواویان بەو‬ ‫رێكخراوان���ە نیە‪ ،‬ئەویش ب���ۆ دو هۆكار‬ ‫دەگەڕێتەوە‪ ،‬یەكەمی���ان بەهۆی الوازی‬

‫پەنا نابەنە بەر رێكخراوەكان‬ ‫ال خۆیش���یەوە لێپرس���راوی لق���ی‬ ‫گەرمیان���ی یەكێتی ژنانی كوردس���تان‪،‬‬ ‫س���ەبارەت بەالوازی رۆڵی رێكخراوەكان‬ ‫رونیدەكاتەوە‪ ،‬لەناوچەكەدا هێندە كێشە‬ ‫نیە كە ژنان روبەڕوی كوشتن بكاتەوە‪،‬‬ ‫بەاڵم زۆرج���ار گەورەبونی كێش���ەكان‌و‬ ‫درەن���گ بەدەم���ەوە چون���ی خێزانەكان‬ ‫بەتایب���ەت خودی ئ���ەو ژن‌و كچانەی كە‬ ‫دوچاری كێش���ە دەبن پەن���ا نەبەنە بەر‬ ‫رێكخراوەكان یان دادگا بۆ چارەسەركردنی‬ ‫گرفتەكانیان بۆیە كێشەكان بە ئاقارێكی‬ ‫خراپدا دەشكێـتەوە‪.‬‬ ‫شكوریە غەفور‪ ،‬پێشیوایە‪ ،‬دەمارگیری‬ ‫لەدانیش���توانی گوندەكان���ی س���نوری‬ ‫گەرمی���ان بونی هەیە‌و لەكاتی كێش���ەی‬ ‫ژن‌و پیاودا پەنا بۆ كوش���تن دەبرێت یان‬ ‫ژنان یەكسەر خۆیان روبەڕوی خۆكوشتن‬ ‫دەكەنەوە‪ ،‬ئەمە ب���ۆ زاڵبونی ئەو داب‌و‬ ‫نەریتە كۆمەاڵیەتی���ە‌و كەڵەكەبونی ئەو‬ ‫كێش���انە دەگەڕێتەوە لەناوچەكەدا هەیە‬ ‫ن���ەك ب���ۆ الوازی كاری ڕێكخ���راوەكان‪،‬‬ ‫لەكاتێكدا زۆرێك لەكادیری رێكخراوەكان‬ ‫بەهۆی كێشەی ژنانەوە خۆشیان روبەڕوی‬ ‫كێشە دەبنەوە‪.‬‬ ‫ناوب���راو ئام���اژە بەوەش���دەكات‪،‬‬ ‫چارەسەری كێشەی ژنانی گەرمیان تەنها‬ ‫بە رێكخراوەكان ناكرێت‪ ،‬بەڵكو پێویستی‬ ‫بەهێزی گەورەی هەمە الیەنە‌و بەهاوكاری‬ ‫راگەیاندنەكان‌و الیەنە پەیوەندی دارەكانی‬ ‫تر هەیە‪.‬‬


‫ثشو‬

‫ذمارة (‪ )398‬دو شةممة ‪2012/12/3‬‬

‫‪info_chawder@yahoo.com‬‬

‫بەڵێ‌ منیش لەمشك دەترسم‬

‫وش ـ ــةى ي ـ ــةكـ ـت ـ ـ ــرب ـ ـ ـ ـ ـ ِر‬

‫هەبوە كە پەیوەستە بەكەسایەتیمەوە‪،‬‬ ‫میدیاكان‪:‬‬ ‫وەزیری پێشوتری دەرەوەی ئەمەریكا‪ ،‬بەاڵم هەمیشە وەك ژن‌و وەك كەسێكی‬ ‫خاتو ك��ۆن��دا لیزا رای���س‪ ،‬لەمیانەی بەهێز بیرم كردۆتەوە‪.‬‬ ‫لەبارەی تایبەتمەندی ژن بونیشەوە‪،‬‬ ‫چاوپێكەوتنێكی ب��ەرن��ام��ەی گۆڤاری‬ ‫ئەستێرەكاندا‪ ،‬لەبارەی تایبەتمەندییەتی رایس وتی‪ :‬دەزان��م مەبەستتان نوكتە‬ ‫ێ‬ ‫ژن‌و كاری دیبلۆماسی‌و سیاسی‪ ،‬وتی‪ :‬رۆژهەاڵتییەكەیە ل��ەس��ەر ژن‪ ،‬بەڵ ‌‬ ‫م��ن ل��ەك��اری زان��ك��ۆ و وان��ە وت��ن��ەوەو منیش لەمشك دەترسم‪ ،‬لەبەرئەوەی‬ ‫ك��اری دیبلۆماسی‌و وەزی��ری دەرەوەی بونەوەرێكی سەیرو بزێوە‪.‬‬ ‫ئەمەریكادا‪ ،‬كۆمەڵێك تایبەتمەندیم‬

‫ترسناكترین هاتوچۆ بەره‌و قوتابخانە‬

‫@@@‪@R@ @Q‬‬

‫@@‬

‫‪@@Q‬‬ ‫‪@@R‬‬ ‫‪@@S‬‬ ‫‪@@T‬‬ ‫‪@@U‬‬ ‫‪@@V‬‬ ‫‪@@W‬‬

‫توتیەكەی كوشت‌و شەش مانگ بەندكرا‬ ‫میدیاكان‪:‬‬ ‫دادگ�����ای وی�لای��ەت��ی واش��ن��ت��ۆن‪-‬ی‬ ‫ئەمەریكا‪ ،‬بڕیاری بەندكردنی شەش‬ ‫مانگی بۆ پیاوێك دەركرد‪ ،‬دوای ئەوەی‬ ‫ل��ەب��ەردەم دادوەردا دان��ی بەكوشتنی‬

‫‪11‬‬

‫توتیەكدا نا‪ ،‬رۆژنامەی دەیلی هیراڵدی‬ ‫ئەمەریكی ب�ڵاوی��ك��ردەوە‪ ،‬ریتشارد‬ ‫ئاتكینسون‪-‬ی تەمەن ‪ 63‬ساڵ‪ ،‬دوای‬ ‫ئازادبونیشی هەتا لەژیاندایە بەخێوكردنی‬ ‫ئ��اژەڵ��ی م��اڵ��ی ل��ێ��ق��ەدەغ��ە دەك��رێ��ت‪.‬‬

‫‪@@X‬‬

‫رۆژنامەكە رونیشیكردۆتەوە‪ ،‬ریتشارد‪،‬‬ ‫هەستاوە بەكوشتنی ئەو توتیە كە هی‬ ‫خۆشەویستەكەی بوەو ماوەی ‪ 18‬ساڵە‬ ‫بەخێوی دەكات‪.‬‬

‫کە باران ده‌بارێت مۆسیقا لێدەدات‬

‫‪@@Y‬‬ ‫‪@@QP‬‬ ‫‪@@QQ‬‬ ‫‪QR‬‬

‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬

‫@‪@S‬‬

‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬

‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬

‫@‪@@@@QR@@@@@@QQ@@@@@QP@@@@@@Y@@@@@@X@@@@@@@W@@@@@@V@@@@@@U@@@@@@T‬‬

‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬

‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬

‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬

‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬

‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬

‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬

‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬

‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬

‫ئاسۆیی‪:‬‬ ‫‪-1‬شاعیرێكی كوردە ‪-2‬نیوەی سێوێ‌‪ ،‬گیانلەبەركە‪ ،‬بۆچون «پ»‪ ،‬نیوەی‬ ‫ێ ‪-3‬دوان لەكارل‪ ،‬جۆرە خشڵێكە‪ ،‬بێكەڵك «پ» ‪-4‬لەچۆماندایە‪ ،‬وەك‬ ‫بەه ‌‬ ‫یەكن‪ ،‬نیوەی قەیم‪ ،‬خواردنەوەیەكە ‪-5‬گیانلەبەرێكە‪ ،‬كاش‪ ،‬نەخۆشییەكە‬ ‫‪-6‬خواردنێكە‪ ،‬نیوەی وەرە‪ ،‬ژمارەیەكە ‪-7‬شیعرێكی ئەلیوتی شاعیرە‬ ‫‪-8‬هونەرێكە‪ ،‬دنە بەتێكەڵی‪ ،‬روەكێكە ‪-9‬ناوێكی كوڕانەی بیانیە «پ»‪ ،‬نیوەی‬ ‫هەست‪ ،‬بەشێكە لەلەش‪ ،‬روخسار ‪-10‬ه��ەوا‪ ،‬گیانلەبەرێكە‪ ،‬فیقە ‪-11‬پەنا‪،‬‬ ‫گیانلەبەرێكە ‪-12‬سەركردەیەكی جیهانی بو‪ ،‬بۆ ناو خواردنە‪.‬‬ ‫ستونی‪:‬‬ ‫‪-1‬هاوینەهەوارێكە‪ ،‬دو جۆر گیانلەبەرن ‪-2‬مادەیەكی زیانبەخشە‪ ،‬لەیەك دەچن‬ ‫‪-3‬لوجان بەتێكەڵی‪ ،‬بێدەنگ ‪-4‬پیتێك‪ +‬كورتكراوەی ناوێكە‪ ،‬ناو‪ ،‬گەڕ ‪-5‬ناوێكی‬ ‫كوڕانەیە‪ ،‬كچی گۆرانیبێژێكی كوردە ‪-6‬ناوچەیەكە لەسلێمانی‪ ،‬دانەوێڵەیەكە‬ ‫‪-7‬شەكر ‪-8‬شاعیرێكی كۆچكردوی كوردە «پ»‪ ،‬ژمارەیەكە ‪-9‬شەرت «پ»‪،‬‬ ‫دوان لەخەس‪ ،‬درەختێكە ‪-10‬ژمارەیەكە‪ ،‬چو ‪-11‬شاعیرێكی كۆچكردوی كوردە‪،‬‬ ‫نابینا‪ ،‬نیوەی بایر ‪-12‬باڵندەیەكە‪ ،‬قەمور‪.‬‬

‫میدیاكان‪:‬‬ ‫الدێ��ك��ان��ی ن���اوچ���ەی ت��ان��ج��ون��ج‪-‬ی‬ ‫ئەندەنوسیا‪ ،‬یەكێكە لەو جێگایانەی‬ ‫بەترسناكترین رێ��گ��ا دادەن���رێ���ت بۆ‬ ‫خێزانەكانی ئ��ەو ن��اوچ��ەی��ەو رۆژان���ە‬ ‫مندااڵن گیانبازی بەژیانی خۆیانەوە‬ ‫دەكەن لەپێناو زانستدا‪ ،‬ئەو مندااڵنە‬

‫ێ‬ ‫تا دەگەنە خوێندگەكانیان بەسەر سـ ‌‬ ‫پردی روخ��اودا رێدەكەن كە كەوتوەتە‬ ‫سەر رێگای خوێندنگەكەیان‪ ،‬كە بەهۆی‬ ‫الفاو و بارانەوە روخاوە‪ ،‬لەگەڵ ئەوەشدا‬ ‫ئەم كارە سااڵنە دوبارە دەبێتەوە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫نەبوەتە هۆی ئەوەی ئەو خوێندكارانە‬ ‫لەخوێندن داببڕێن‪.‬‬

‫میدیاكان‪:‬‬ ‫باڵەخانەی مۆسیقا لەئەڵمانیا‪ ،‬یەكێكە لەو باڵەخانە ناوازانە كە بەشێوەیەكی‬ ‫وا دروستكراوە لەكاتی بارانباریندا مۆسیقا لێدەدات‪ ،‬ئەم باڵەخانەیە دەكەوێتە‬ ‫شەقامی ‪ Neustadt Kunsthof‬نزیك شاری دریسدنی ئەڵمانی‌و لەساڵی‬ ‫‪ 1999‬لەالیەن ه��ەردو نەخشەسازو ئەندازیار كریستوف روسنرو ئانیت بول‬ ‫دروستكراوە‪ ،‬خۆشیان لەناو ئەو باڵەخانەیەدا دەژین‪.‬‬ ‫ئەم دو نەخشەسازە‪ ،‬هەستاون بەدانانی چەندین بوق بەچواردەوری باڵەخانەكەدا‪،‬‬ ‫كە بەچەند بۆریەكەوە هەمویان پەیوەستكراون بەیەكەوەو شێوەیەكی هونەریی‬ ‫وەرگرتوە‪ ،‬كە كاتێك باران دەبارێت‪ ،‬بوقیەكان دەكەونە مۆسیقا لێدان‪ ،‬ئەمەش‬ ‫بوەتە جێی سەرنجی دانیشتوانی باڵەخانەكەو ئەوانەشی لەو شەقامەدا گوزەر‬ ‫دەكەن‪.‬‬

‫لەوشەی «ش��ان» ‪ 25‬وشە‬ ‫ب��ن��وس��ە ب��ەم��ەرج��ێ��ك وش��ەی‬ ‫«ش�����ان» ك��ەوت��ب��ێ��ت��ە دوای‬ ‫وشەكەوە‬ ‫بۆ نمونە «دەباشان‪ ،‬قەشان‪،‬‬ ‫كرماشان‪ ،‬وەشان»‪.‬‬ ‫خ���ەاڵت���ەك���ەی‪ :‬دو م��ان��گ‬ ‫ێ بەرامبەر‬ ‫رۆژنامەی چاودێر ب ‌‬ ‫وەربگرە‬ ‫ب��راوی ژم��ارەی پێشو‪ :‬ئازاد‬ ‫نەجمەدین‬

‫با بیربكەینەوە‬

‫بااڵبەرزەكان لەبەردەمیدا دەچەمێنەوە‬

‫میدیاكان‪:‬‬ ‫رۆژنامەی دەیلی مەیلی بریتانی باڵویكردەوە‪ ،‬ئانجلی بارما ژنێكی هیندی‪-‬ەو بااڵی‬ ‫‪ 82‬سم‌و تەمەنی ‪ 65‬ساڵە‪ ،‬لەشاری هاریدواری هیندستان دەژی‪ ،‬وەك پەرستگایەك‬ ‫رۆژانە خەڵكێكی زۆر بۆ سەاڵواتدان روی تێدەكەن‪ .‬ئانجلی‪ ،‬كە بەجانجا ناسراوە‬ ‫دەڵێت‪ ،‬لەهەمو الیەكەوە خەڵك روم تێدەكەن‪ ،‬لەتەمەنی منداڵیدا لەالی خۆم زۆر‬ ‫بێزار بوم‪ ،‬بەاڵم ئێستا بااڵ بچوكیی خۆمم زۆر بەدڵە‪ ،‬چونكە بۆتە هۆی كۆكردنەوەی‬ ‫سامانێكی زۆر‌و خەڵكی وەك كەسێكی پیرۆز سەیرم دەكەن‌و داوای خێرو خۆشیم‬ ‫لێدەكەن‪ ،‬داوادەكەن داهاتویان باشبێت‪ ،‬ئاواتەكانیان بێتە دی‪ ،‬منیش ئامۆژگارییان‬ ‫دەكەم بەوەی دوركەونەوە لەكاری خراپ‪.‬‬ ‫ئانجلی دەشڵێت‪ ،‬ساڵی ‪ 1974‬لەدایكبوم‌و لەسەرەتایی خوێندنمدا بومەتە جێی‬ ‫گاڵتەپێكردن‪ ،‬بۆیە هەرزو وازم لەخوێندن هێناوە‪ ،‬لەسەرەتادا زۆر دڵگران بوم بەوەی‬ ‫بااڵم كورتە‪ ،‬بەاڵم ئێستا زۆرێك لەوانەی بااڵشیان بەرزە لەبەردەممدا چۆكدادەن‪،‬‬ ‫بۆیە لەژیان تێگەیشتوم كە بەبااڵ نیە‪ ،‬بەڵكو بەكردەوەیە‪.‬‬

‫كاور‬ ‫‪4/20-3/21‬‬

‫دوانة‬ ‫‪6/20-5/21‬‬

‫ـ هەفتەیەكی درەوشاوە‬ ‫ل��ەڕێ��ت��ای��ە‪ ،‬ك��ارەك��ان��ت‬ ‫ئامانجیان دەبێت‪ ،‬ترسێك‬ ‫هەیە لەخۆشەویستیتدا‪،‬‬ ‫بیبەزێنە‪.‬‬

‫ێ دەگریتە‬ ‫ـ كارێكی نو ‌‬ ‫دەست‪ ،‬هەندێ‌ گیروگرفت‬ ‫دێنە رێ��گ��ەت‪ ،‬چ��ارەی��ان‬ ‫ێ‬ ‫ئاسانە‪ ،‬دڵت پیس نەب ‌‬ ‫بەرامبەر خۆشەویستەكەت‪.‬‬

‫طا‬ ‫‪5/20-4/21‬‬

‫ـ بڕوانەكردن بەهەمو‬ ‫شتێك باش نییە‪ ،‬مەرج‬ ‫ن��ی��ی��ە ه��ەم��و دەم��ێ��ك��ت‬ ‫خ��ۆش��ی ب��ێ��ت‪ ،‬وری��اب��ە‬ ‫خۆشەویستەكەت گومانی‬ ‫لێت هەیە‪.‬‬

‫قرذاأل‬ ‫‪7/20-6/21‬‬

‫ێ ن��اخ��ۆش��ی‬ ‫ـ ه���ەن���د ‌‬ ‫روب������ەڕوت دەب��ێ��ت��ەوە‪،‬‬ ‫پەیوەندییان بەكارەكەتەوە‬ ‫ه��ەی��ە‪ ،‬ب���ڕوا ب��ەخ��ۆب��ون‬ ‫ل���ەخ���ۆش���ەوی���س���ت���ی���دا‬ ‫سەركەوتنە‪.‬‬

‫رَ‬ ‫شي ‪21‬‬ ‫‪8/21-7/‬‬

‫ـ س���ەف���ەرێ���ك دێ��ت��ە‬ ‫رێ��گ��ەت‪ ،‬س��ودێ��ك��ی باش‬ ‫دەبینی‪ ،‬هەوڵبدە بەرامبەر‬ ‫خۆشەویستەكەت ن��ەرم‌و‬ ‫لەسەرخۆ بیت‪.‬‬ ‫فةريك‬ ‫‪9/22-8/22‬‬

‫ـ پڕۆژەیەك لەڕێگەتایە‪،‬‬ ‫وریابە خۆت نەخەیتە ژێر‬ ‫باری قەرزەوە‪ ،‬سەفەركردن‬ ‫لەگەڵ خۆشەویستەكەتدا‬ ‫كارێكی باشە‪.‬‬

‫تةرازو‬ ‫‪10/22-9/23‬‬

‫ـ خ����ۆت زۆر ه��ی�لاك‬ ‫مەكە‪ ،‬كارێك كە پەیوەندی‬ ‫ێ‬ ‫ب��ەت��ۆوە نیە‪ ،‬خۆتی ت ‌‬ ‫هەڵمەقورتێنە‪ ،‬شتەكان‬ ‫الی خ��ۆش��ەوی��س��ت��ەك��ەت‬ ‫گەورە مەكە‪.‬‬ ‫دوثشك‬ ‫‪11/22-10/23‬‬

‫ـ پەیامێكت پێ‌ دەگات‪،‬‬ ‫ورەت ب��ەرز دەب��ێ��ت��ەوە‪،‬‬ ‫ێ‬ ‫خ��واس��ت��ێ��ك��ت جێبەج ‌‬ ‫دەب��ێ‌‪ ،‬لەخۆشەویستیدا‬ ‫شتێك نیە ناوی دوو دڵیی‬ ‫بێت‪.‬‬

‫كةوان‬ ‫‪12/20-11/23‬‬

‫ـ زۆر وت���ن ب��ەرام��ب��ەر‬ ‫ێ‬ ‫خاوەن كارەكەت زیانت پ ‌‬ ‫دەگەیەنێ‌‪ ،‬هەوڵبدە نەرم‬ ‫ێ‬ ‫بیت‪ ،‬وا چاكترە هەمو شت ‌‬ ‫بەخۆشەویستەكەت نەڵێی‪.‬‬ ‫طيسك‬ ‫‪1/19-12/21‬‬

‫ـ ك��اری ئەمڕۆ مەخەرە‬ ‫سبەینێ‌‪ ،‬خەم‌و خەمباری‬ ‫دادی هیچ كەسێك نادات‪،‬‬ ‫مادام بڕوات بەخۆشەویستی‬ ‫هەیە‪ ،‬سەركەوتو دەبیت‪.‬‬

‫سةتأل‬ ‫‪2/18-1/20‬‬

‫ـ تانە لەهاوڕێكانت‬ ‫م������������ەدە‪ ،‬ب����زان����ە‬ ‫كەموكوڕیەكان لەكوێدان‪،‬‬ ‫م��ەرج نیە هەرچی وتی‬ ‫خۆشم ئەوێی‪ ،‬خۆشت‬ ‫بوێ‌‪.‬‬ ‫نةهةنط‬ ‫‪3/20-2/19‬‬

‫ـ بەرابردودا بچۆرەوەو‬ ‫بیر بكەرەوە‪ ،‬هەنگاوە‬ ‫شكستەكان وەالوە بنێ‌‪،‬‬ ‫ێ خ��ۆش��ەوی��س��ت��ی‬ ‫ب��ەب�� ‌‬ ‫مەحاڵە ژیان‪.‬‬


‫ناوةندي رؤشنطةريى ضاود َير دةريدةكات‬

‫ناونيشان‪:‬‬ ‫سل َيمانى ‪ -‬طة ِرةكى ئاشتى (‪)104‬‬ ‫كؤآلنى (‪ )41‬ذمارةى خانو (‪)22‬‬ ‫ئاسيا‪07701959999 :‬‬ ‫كوردت َيل‪3290668 :‬‬ ‫فانؤس تيليكؤم‪07480134687 :‬‬ ‫كؤ ِرةك‪07501147133 :‬‬ ‫دابةشكردن‪07701517533 :‬‬ ‫ضاثخانة‪ :‬كوردستان ‪ -‬نرخ‪ )500( :‬دينار‬

‫خاوةنى ئيمتيازو سةرنوسةر‪ :‬مةال بةختيار‬ ‫ستافى كارا‪ :‬سامى هادى ‪ -‬بةهمةن تاهير نةريمان ‪ -‬رزطار فايةق‬ ‫بة ِر َيوةبردنى هونةرى‪:‬‬ ‫جةليل حس َين ‪ -‬سؤران عةبدولَآل نةقشبةندي‬ ‫يةكةمني ذمارةى‬

‫‪info_chawder@yahoo.com‬‬

‫لة ‪ 2004/10/4‬دةرضوة‬

‫‪w w w . c a w d e r . o r g‬‬

‫‪No. (398) 3-12-2012‬‬

‫‪Political, Educational & Social Weekly Press‬‬

‫هۆدسۆن‪ :‬بۆ كاری هونەریی‪ ،‬كوردستان لە عیراق جیاوازترە‬ ‫چاودێر‪-‬زاموا‪:‬‬

‫بین هۆدسۆن‪ ،‬فۆتۆگرافەری بەریتانی‌و‬ ‫بەڕێوەب���ەری داهێن���ەری كۆمەڵ���ەی‬ ‫كۆمپانیاكان���ی (‪ )T.P.A‬ی بەریتانی‪،‬‬ ‫وانەبێژ لەزانكۆی بیدفۆر ش���ایەر‪ ،‬که‌تا‬ ‫ئێس���تا چەند جارێك هاتۆت���ە هەرێمی‬ ‫كوردس���تان و كاری فۆتۆگراف���ی ب���ۆ‬ ‫چەند ئاژان���س و كۆمپانیایەكی هونەریی‬ ‫كردۆت���ەوە‪ ،‬لەب���ارەی كاری فۆتۆگرافی‬ ‫لەكوردستان‪ ،‬بە «چاودێر»ی راگەیاند‪:‬‬ ‫بێگومان كوردس���تان بۆ كاری هونەریی‬ ‫لەرەنگ و فیگەر و روناكی و سروش���تدا‬ ‫لەعێ���راق جی���اوازە‪ ،‬ئ���ەم جیاوازییەش‬ ‫بابەتێك���ی گرنگ���ە ب���ۆ هونەرمەن���دی‬ ‫فۆتۆگرافەر‪ ،‬من بۆخۆم تا ئێس���تا چەند‬ ‫پڕۆژەیەكی فۆتۆیی گەورەم لەسەر كورد‬ ‫لەبەریتانیا و كوردستان كردۆتەوە‪.‬‬ ‫لەبارەی پێش���انگە فۆتۆییەكانیشی‪،‬‬ ‫ئاماژەی بەوەدا‪ ،‬من چەندین پێشانگەی‬ ‫فۆتۆگرافی���م لەكوردس���تان و عێراقیش‬ ‫كردۆت���ەوە‪ ،‬لەوان���ە‪ :‬عێ���راق چیرۆكە‬ ‫لەیادكراوەك���ە‪ ،‬عیراق هەنگاوی داهاتوو‪،‬‬ ‫تروس���كایی لەتاریكیدا‪ ،‬ئەمنە سورەكە‪،‬‬ ‫روخس���ارێكی نوێ‪ ،‬حەوشەی پشتەوەم‪،‬‬ ‫نەت���ەوەكان بك���وژە‪ .‬بێگوم���ان ل���ەو‬ ‫پێشانگانەشدا كوردس���تان و فۆتۆكانی‬ ‫خاوەن تایبەتمەندی خۆیان بون‪.‬‬

‫مورسی بەهاری‬ ‫عەرەبی كوشت‬ ‫عەزیز رەئوف‬

‫رێز لەتارا جاف دەنرێت‬ ‫چاودێر‪-‬كامۆ‪:‬‬

‫بڕیارە ئێوارەی ئەمڕۆ دو شەممە‪،‬‬ ‫لەش���اری لەندەن���ی پایتەخت���ی‬ ‫بەریتانیا‪ ،‬بنكەی رۆش���نبیریی و‬ ‫كولتوری���ی (‪ )k.i.A‬ئاهەنگێكی‬ ‫رێزلێنان بۆ گۆرانیبێژ و موزیکژه‌ن‬ ‫ت���ارا ج���اف س���از ب���كات‪ ،‬ئەم‬ ‫رێزلێنانەش لەپ���ای خزمەتكردنی‬ ‫ئەو خانمە هونەرمەندە بەهونەری‬ ‫گۆران���ی و موزیك���ی ك���وردی و‬ ‫دەرچونی ئەلبومە نوێكەی بەناوی‬ ‫(ئاس���ەوار‪-‬گفتوگۆی چەن���گ و‬ ‫نەی)‪ ،‬ك���ە ماوەی���ەك لەمەوبەر‬ ‫باڵوكرایەوەو پێشوازییەكی گەرمی‬ ‫لەالیەن گوێگران و هەوادارانی ئەو‬ ‫خانمە هونەرمەندەوە لێكرا‪.‬‬ ‫لەبەیاننامەیەك���دا بنك���ەی‬ ‫رۆشنبیریی و كولتوریی(‪)k.i.A‬‬ ‫لەبەریتانیا داوا لەرەوەندی كوردی‬ ‫و هونەرمەن���دان و رۆش���نبیرانی‬ ‫كورد لەو واڵتە دەكات‪ ،‬بەشداری‬ ‫ئ���ەو ئاهەنگ���ە هونەرییە بكەن و‬ ‫ئاهەنگەكە بەجۆشتر بكەن‪.‬‬

‫َ‬ ‫مندال‬ ‫بةرائةتى‬ ‫«‪»1‬‬

‫مامۆس���تا‪ :‬بۆ هەمو قوتابییەك هەیە‬ ‫كە پرسیار بكات‬ ‫قوتابی‪ :‬مامۆستا پرسیار چیە؟‬ ‫مامۆس���تا‪ :‬پرس���یار ئەوەیە كە تۆ‬ ‫ێ بپرس���یت‌و منیش وەاڵمت‬ ‫ش���تێكم لـ ‌‬ ‫بدەمەوە‪.‬‬ ‫قوتاب���ی‪ :‬یان���ی ئەگەر بڵێ���م باوكم‬ ‫بۆچی چوار ژن���ی هێناوە‪ ..‬هەر وەاڵمم‬ ‫ئەدەیتەوە!‬

‫باوك‪ :‬نا‪ ..‬چیرۆكی گەورانە‬ ‫منداڵ‪ :‬ئەی خۆ دایكم خۆی گەورەیە‪.‬‬

‫«‪»3‬‬

‫منداڵ‪« :‬پەنج���ەی بەرز كردۆتەوە»‬ ‫مامۆستا‪..‬‬ ‫مامۆستا‪ :‬ها‪ ..‬ئەڵێی چی؟‬ ‫منداڵ‪ :‬مامۆستا‪ ..‬خەریكە ئەیكەم‬ ‫مامۆس���تا‪ :‬چی ئەكەی‪ ..‬ئەم قس���ە‬ ‫قۆڕانە چیە؟‬ ‫منداڵ‪ :‬قس���ەی قۆڕ نیە مامۆس���تا‪..‬‬ ‫«‪»2‬‬ ‫خەریكە ئەیكەم بە‪..‬‬ ‫منداڵ‪ :‬باوكە ئەوە بۆ دایكم هەر الی‬ ‫مامۆستا‪ :‬بەچیا؟‬ ‫تۆ ئەخەوێ‌‬ ‫منداڵ‪ :‬بەخۆما!‬ ‫ب���اوك‪ :‬ئاخر ك���وڕم ش���ەو درەنگ‬ ‫«‪»4‬‬ ‫چیرۆكی بۆ دەگێڕمەوە‬ ‫ێ یاپراخ لەچی‌و‬ ‫ێ ئەزان ‌‬ ‫مامۆس���تا‪ :‬ك ‌‬ ‫منداڵ‪ :‬چیرۆكی مندااڵنە‬ ‫چی دروست دەكرێ‌؟‬

‫قوتابی‪ :‬مامۆستا لەشەڕ!‬ ‫مامۆستا‪ :‬یانی چی لەشەڕ؟‬ ‫قوتابی‪ :‬ئاخر مامۆستا هەر كە دایكم‬ ‫ێ ئەنێ‌‪ ..‬ئەو ش���ەوە باوكم‬ ‫یاپراخ لـ��� ‌‬ ‫ئەیكا بەشەڕ!‪.‬‬

‫«‪»5‬‬

‫من���داڵ‪ :‬باوكە ئەوە ب���ۆ تۆ جگەرە‬ ‫دەخۆی؟‬ ‫باوك‪ :‬تا زوخاوی دایكتی پێ‌ دەركەم‬ ‫ێ دەری ئەكەی؟‬ ‫منداڵ‪ :‬بۆ كو ‌‬ ‫باوك‪:‬ب���ۆ چاڵی چاوت‪ ..‬دە بەس���ە‬ ‫بیبڕەوە‪..‬‬ ‫منداڵ‪ :‬یانی چاڵی چاوی من جوانترە‬ ‫لەهی داكیم؟!‬ ‫هێی ی ‪ ..‬بژی باوكم!!‪.‬‬

‫ئەم ناونیش���انە قسەی نوسەری عەرەب عەبدولڕەحمان راشدە‪ ،‬بەو پێودانگەی‬ ‫لەچوار مانگی رابردودا كە مورس���ی پۆستی سەرۆكی میسری وەرگرتوە‪ ،‬جۆرێك‬ ‫نیگەرانی الی شەقامی میسری‌و نوسەرانی عەرەب دروستبوە‪.‬‬ ‫هاتنە سەركاری ئیسالمیەكان لەمیسردا دو خاڵی زۆر گرنگ لەخۆ دەگرێت‪:‬‬ ‫یەكەم‪ :‬بەهاتنە س���ەركاری ئیسالمیەكان لەمیسر‪ ،‬ئەو سیحرە بەتاڵ دەبێتەوە‬ ‫كە ئیخوانەكانی میس���ر بۆ دەسەاڵت لەهەشتا ساڵی رابردودا هەیانبو‪ .‬واتە ئیدی‬ ‫خەڵكی میسرو ناوچەكە دەسەاڵتی هێزە ئیسالمیەكانیشان تاقیكردەوەو دەركەوت‬ ‫كە ئەو دروش���مانەی ئەم هێزە دینییە هەڵیگرتبو‪ ،‬لەكاتی هاتنی بۆسەر كورسی‬ ‫دەس���ەاڵت پێچەوانەكەی جێبەجێدەكرێت‪ .‬دوای هاتنی ئیس�ل�امیەكان بۆ س���ەر‬ ‫كورس���ی دەسەاڵت‪ ،‬ئیتر سیحری هێزێكی دینی بۆ سەر كورسی دەسەاڵت بەتاڵ‬ ‫دەبێتەوەو باش���ترین بەڵگەش بۆ دروش���می هێزێك‪ ،‬پێدانی چانس���ە بەو هێزەو‬ ‫بەتاڵبونەوەی ئەو سیحرەیە‪.‬‬ ‫دوەم‪ :‬دەكرێ قوربانی ببێتە جەلالد‪ .‬لەهەشتا ساڵی رابردودا ئیخوان لەمیسردا‬ ‫وەك قوربانی دەركەوتوەو هەمو هەوڵێك بۆ تەعبیركردن لەخۆو بەشداری سیاسی‬ ‫لەالیەن دەسەاڵتی میسرەوە رەتكراوەتەوە‪ ،‬كەچی ئێستا ئەم هێزە خۆی شەقام‬ ‫كۆنترۆڵدەكات‌و دەس���تكاری یاس���اكان بە بەرژەوەندی خۆیدەكات‪ .‬بۆیە لێرەوە‬ ‫روب���ەڕوی ئەو پرس���یارە ئەزەلییە دەبینەوە كە بۆچی قوربان���ی زیاد لەئازارێك‬ ‫بەدەس���ت جەلالدەوە دەكێش���ێت‪ ،‬ئێس���تا خۆی دەبێتە جەلالدێك‌و ئازارەكانی‬ ‫زیندانی بیردەچێتەوە؟‬ ‫بەهەر پێودانگێ���ك وەریبگرین بەهاری عەرەبی‌و راپەڕینەكانی گرنگبون‪ ،‬بەاڵم‬ ‫كارەس���اتەكە لەئەنجامی راپەڕینەكەدایە‪ .‬بۆیە المان سەیر نەبێت زۆرجار شۆڕش‬ ‫لەگەڵ خۆیدا نەهامەتی دێنێت نەك خۆشگوزەرانی‪.‬‬ ‫ب���ۆ ئەوەی شۆڕش���ەكان بەزیندویی بمێننەوە‪ ،‬بۆ ئەوەی كۆمەڵگە هەمیش���ە‬ ‫لەشۆڕش���دا بێت‪ ،‬دەبێت بەئاگابین هێزێك لەهێزەكان ش���ۆڕش نەكوژێت‪ .‬دزینی‬ ‫ش���ۆڕش رەفتاری زۆرێك لەهێزەكانی خۆرهەاڵتی ناوەڕاس���تە‪ .‬لەئۆپۆزس���یۆندا‬ ‫قوربانین‌و كە دێنە س���ەر دەس���ەاڵت خۆیان كۆمەڵ دەكەن بەقوربانیی‪ .‬ئەوەی‬ ‫لەمیسردا رودەدات شتێكە لەم بابەتە‪.‬‬ ‫‪Azizrauf75@yahoo.com‬‬

‫سێیەمین فێستیڤاڵی كامەران‬ ‫موكری بۆ سرودی كوردی‬

‫سةالم مستةفا‬ ‫پەشیمان ببینەوە!‬ ‫قوتابی‪ :‬مامۆستا لەچی؟‬ ‫مامۆس���تا‪ :‬لەو ش���تە خراپانەی كە‬ ‫كردومانە!‬ ‫قوتابی‪ :‬مامۆستا شتی خراپ چییە؟‬ ‫مامۆس���تا‪ :‬ئەوەیە كە ت���ۆی تەمەڵ‬ ‫نایزانی!‬ ‫قوتاب���ی‪ :‬ئەی مامۆس���تا بۆچی خوا‬ ‫ێ پەش���یمان‬ ‫بەش���تە جوانەكان���م ناڵ ‌‬ ‫بەرەوە؟!‪.‬‬

‫«‪»7‬‬

‫پیاو‪ :‬ئافرەت دەس���ت داخەو بەسم‬ ‫ێ لێدەدەم‪.‬‬ ‫لەگەڵدا بڵێ‌‪ ،‬دەنا تەپڵت پ ‌‬ ‫قسە بكەی‪.‬‬ ‫ژن‪ :‬حەدت چیە‪ ،‬بەخوا قسەی بكەی‬ ‫منیش فیكەی دنیات بۆ لێدەدەم‪.‬‬ ‫«‪»6‬‬ ‫منداڵ‪ :‬ئەی باشە من چی لێدەم؟!‬ ‫ێ‬ ‫مامۆس���تا‪ :‬خوا زۆر گەورەیە‪ ،‬دەب ‌‬

‫یەكێتی نوس���ەرانی ك���ورد لەرۆژانی‬ ‫‪ ، 2012/12/9-7‬لەهۆڵی تەوار له‌شاری‬ ‫سلێمانی س���ێیەمین فێستیڤاڵی كامەران‬ ‫موكری ب���ۆ س���رودی نەتەوەیی كوردی‬ ‫س���ازدەكات‪ ،‬ئەمس���اڵ جیاواز لەهەردو‬ ‫فێس���تیڤاڵەكانی پێشوتر ژمارەیەكی زۆر‬ ‫لەهونەرمەن���دان‌و نوس���ەرانی دەرەوەی‬ ‫هەرێ���م بانگهێش���تكراون‪ ،‬هەندێكی���ان‬

‫وەك می���وان‌و هەندێكیش���یان وەك‬ ‫پێشكەشكردنی بابەت‪.‬‬ ‫ئ���ەوەی جێگ���ەی خۆش���حاڵییە‪،‬‬ ‫ئەم���ە یەكەمین جارە فێس���تیڤاڵێك بۆ‬ ‫س���رودی كوردی رێكبخرێت‪ ،‬كە ئەوەش‬ ‫ش���انازییەكی گەورەی���ە ب���ۆ یەكێت���ی‬ ‫نوسەرانی كورد‪.‬‬ ‫یەكێتی نوسەرانی كورد‬


r1:Layout 1

12/1/2012

5:17 PM

Page 1

óArýÌB„ þürÍý„ þÈõð þغk õOBøAk þðBܺqBìu

ÂôlG»Ì kB…¾k qBýPw»ø óAsq»G »ýürýHÜBðôq þGºk»C þü»ñgºq ÿ»ðBPÔ»ø þÜ»ü½Ý„BK

|rexneycawder@yahoo.com

:qBýP„q»K q»w ÿkBø|þìBw

339

2012/12/3 »í컄 ôôk )339( ºqBìu

|w w w . c a w d e r . o r g

þðBì¼o òürPÈõð ÿkôôAk ÿløôs RBܺk ArÝ„BC rÈkôB_ ÿ»ñgºo ½G ÁBw ê_ þwBG Alì»ðBì¼ o ï»è ;óºkºk Q„õÜ »G Þ¾»g óAqAs»ø ".ï»Üºk ëBÕð»C ô »Xð»Ý„»C ô òP„õÜôBýK :krÜ †üºô»è þwBG ,rÈkôB_ ÿ»ñgºo ½G ,ÿkô ôAk ÿløô s AlÝü tð þÜ»ü ôõOBøAk »è ô »üAlðôõGôAô»O »è ï½g ÿæ »Ü»ðBì¼ o" ".ï»Üºk ÿ»ðBhKB_ ÿ»ðAôºo Alükô ôAk ÿløô s Á»â»è rÈkôB_ ÿ»ñgºo »Ü ,AkºqAlük ô»è ºq»wôõð ô»C ,ºô»PÉGºk ôÃG ôõOBøAk ÿºqBìu ô ºôAk þìBXð»C ÿkq ô »G »ðAô»è ,ºôAôk äñü râ þÜ»üºqºô»O lð»_ »G RºqBG»w #.ºô»Oºô ôkrÜ þ„ þGºq»Ì »G þñýwôõð ÿ qBܽø

R»HüBO :»ñgºo Alý¾»â»è rÈkôB_ ÿ»ñgºo »Ü ,AlýðAô»ìBðu ¼ o þÝÈ qAlük »è ,ÿkô ôAk ÿløô s ,ºô»PÈ rܺk ôÃG ôõOBøAk ÿºqBìu ô ºôAk ÿ sBw þðBì¼ o òü rPÈõð »è zBG ,zôõð|þGºq»Ì ô kq õÜ þwôõñðBì¼ o ½G QÈ rÉñüºk AkôõOBøAk ÿºôBì »è ô ºô ôkrÜ ÿ ôAô»O »Ü ,RBܺk òýì»Ü»ü rÈkôB_ ÿ»ñgºo ,ºô»OBܺk ºô»è †ülýÝC»O ߺô ,NB_ »è BPxÉC BO»ø ô ÊOAlG ÿ»¾Aô»ø ô»C »ü»ìBðu ¼ o þðAôlÉè ºô»üºqBG ô»è ,AlýGºq»Ì þÜ»üBülýì aýø .ºôAk»ð þOÂô »è ,krÜ ÿArÝ„BC ÿkô ôAk ÿløô s .»ìAôºkq»G †ýñýwôõð »è ô QÉ…ýðºkAk BýðBí¾»C »G ÿkô ôAk ,þðBì¼ o òü rPƒÈõƒð »ƒG RºqBƒG»ƒw þðBÜ»âq õâ" :lƒðBƒü»ƒâAo ÿ rƒÈkôBƒ_ ÿ»ƒñƒgºo þܼ oºôBð .»íðBì¼ o òü rPÈõð ÿ ôBð ,vÈ qk ÿ ô»„ .»üºô»ñP„õÜ ô »Xð»Ý„»C ÿºqBG »è ï»Ü»ðBì¼ o óAõÉð »è ï»Üºk ß»ýÉðçíéì þwBG AlOºo»ñG »è .ß¼ q»w ÿ rƒãƒÉƒW ô ß¼ q»ƒw ;Alƒw»ƒÜ ô ôk ô ºô»PÉñÉíG ÿ ½g þÉW »è QÈ ô»üºk ß¼ q»w ÿ ½g ô RAlGæ ß¼ q»w QÈ ô»üºk þ…ü»ÜºrãÉW »G »w»Ü ô ôk ô»C Ak»Ü»ðBì¼ o »è .þñÈõ„ »PÉ`G

ÿºqBG »è ï»Ü»ðBì¼o þܼoºôBð AlOºo»ñG »è .»üºô»ñP„õÜ ô »Xð»Ý„»C ôôk óAõÉð »è ï»Üºk ß»ýÉðçíéì þwBG ß¼q»w ÿrãÉW ô ß¼q»w ;Alw»Ü

QÈrܺk NB_ þðBùýW ÿ»Ýük þÝÈqBÜB„ îwôõñG »ðBì¼o ô»C BO ïôBüu ºô»C q»G»è òì| :ÁBGArø êýìõøõG BOºsq»è »OBgºk q»ñÈõg ô QÉñÈosºk ô»g »ðBì¼o ô»C| :þÐAkºq»Ø qºôæk ߺô ,ºô»C þñOô»ÝÉW þðBÜ»ìBXðºqºk »è ß»ü ,þO»ýHÉPÜ ºô»C q»G»è Býð»O »ãðºo ô»C »Ü ,»üAõýÉK R»ðBð»O ,ÞÈ q»wôõð .QÉwôõñG »HÉPÜ ô»C ÞÈ o QÉðAõPG BO ,QÉGBüu þÝÉPxÝÉO ߺô ,Bðºs ôAq»ø pK þÜ»ýýüBýð»O ,ÿ ½g ÁBGArø þðBÜ»ýýüAq»G »wôõñ„ºo »è ß»ü ,RBܺk B„Bì»O ÿ rÍý„ ô »ðBýýO»GBGBð ÿ qBâkBC BO ,ºõýwôõð kAsBC ÿ rÍý„ »G ÿ»Ü»HÉPÜ .ô ô o »OBhG »Ü»HÉPÜ ÿ»ðBýü rýÌB„ »è -»ðBì¼ o ï»C ÿ pÉâqºô ,þÐAkºq»Ø qºôæk ,ºô»üºqBG ô»è þÈ o »è BOºq»w ,Ak ºô»G ÿºuBìBC ,ºô»ýülü õw þðBìs rOAôk ô ºõýwBð þ¾BGArø ,ÊOºôAk ÿ»ðBì¼ o ô»C »Ü ,ºô»ÝÈ qºkArG .ºôAk þðApÉâqºô ÿ qBü pG ô ºô»O»ðô ôlñÈõg ÿ rO þðBܺqBÜ .»ðBܺq»O»g »HÉPÜ »è ,Bðºs ôAq»ø pK þÜ»ýýüBýð»O" :þ…ýOõâ ô»è .BOºs q»è »OBgºk q»ñÈõg ô QÉñÈ osºk ô»g »Ü ,»ü»ðBHÉPÜ ô»è ".ºô»PÈ rñÈõhG ºô»ðB…ÜAo »G »Ü ,»ýýð »ðBHÉPÜ ÿlðºôBð þðºôBg ,e¾Bw»ì»c sºôºo ,ºô»ýý„½g ÿæ q»w»è qBÜ ºôõOrâ ÿBì»O ,krÜ ºô»è þwBG ,zôõñèºs»Ð ÿlðôBð »è BPxÉC BO »Ü ,RBÝG »ðBýýðBùýW ºq»wôõð ô»C þðlðBwBð .QÉwBñðBüBð q»ñÈõg ô òðô Alükq õÜ þýGºk»C óBýðBÜ»PxÝÉO »Ü ,ó»ø q»wôõð ÞÉè»â" :ºôºkrÜ þ…ýðô ô o ï»G ,»ü»ø AlOBýGºk»C »è óBüºq ô»â þÜ»ýýãðrâ ô qBük þÜ»ü ô ô vÉì .òýñÉwBñG »ðBPxÝÉO ô»C »üºô»C »íÉC þ¾ô»ø ,òýwBñðBüBð »íÉC NB_ óBìq»XñèBw þƒ)Aq s»ì »è ÞÉðAô»wBK( þðBì¼ o †ü rP…ÉK ".ºô»¾ô»ø óBì»ø ÿ»ðBg »PÉ_ºk †ü ô»C ô krÜ »OBâºk "Bðºs ôAq»ø pK þÜ»ýýüBýð»O" þðBì¼ o ,ôõOBøAk ÿ»PÔ»c #.óBÜ»ýý„¼ rÕHÉPÜ

,ôõGôõG»ð NB_ ÿ»Ü»HÉPÜ BP…Éø ÿºô»C ÿAo q»w .Aqk ÊK óBýKB_ .ºô»ðBü ôõGlñÈõg AlOÂô ÿºôºôBð ô ºôºqºk »è z»Ü óBð½ýéì ï»G »è »ýýPÈ rG ,ô»C ÿ qBÜ òü rP„BG |,»üAõðBýÉK »ñü q ¼ s .ºôArñÉø ï»øq»G Êè þ…ýÝÉíéýÔ »Ü ",ÿ rÈkôB_ rÈ u þðBܺqBO»Ø" Qwºk »G þƒ1967 þ¾Bw þýðBýG þíéýÔ òü rP„BG ÿ qBÝw½C »Ü»íéýÔ .BñÉø »è ,Arܺk NB_ Alü½g ÿ»Ü»OÂô ÿºôºqº|k »è þÝÉHÉPÜ ÞÉOBÜ ".ºôArÜ NB_ q»wôõð þwrK ÊG»G" :þwôõñðBüºk Alü»Ü»ýýÜ»…ÉK .QÉG»ð Qwô qk ½G þPÔrâ ºô»ü»ð½G ô»G q»wôõð BO þÉK »G .ôõG»ð þwBýw þÝÈ q»wôõð ,ÁBGArø ,»ðAô»C ÿAo q»w þÜ»ü»`ܼ rük ,ÁBGArø þðBܺôArwôõð ",tíüBO" ÿ»Oõâ q»ø þðô ô qºk ;rOÂBG †ü ô»è ô |òÝý_ ÿºô»O»ð þýðô ô qºk .AlðBùýW þÝÉñÈõ„ q»ø »è ,òÝÉļ rì óBÜ»ýýK ô ô q ½C »ðBìs ÿApÝÉO ½G ,ÁBGArø þðBÜ»øq»G óBýÉè ,ÿ ½g ÿ»Ü»OÂô »è rPK ,Ak»ðBOÂô ô»è ºrãG ô ó ôAqkpÉâqºô .QÈ rܺk NB_ þâq»ì »G ,»üAõýÉK ,þÝý_ þGºk»C ÿ râ»ñgºo ,†Éñâõè óBü ,þÝý_ þGºk»C þðs»ì þÜ»üºô»ð þÐBð½Ø ,ÁBGArø êýìõøõG .RBø þüBO½Ü ô Bðºs ôAq»ø pK þÜ»ýýüBýð»O ÿºqBG »è ,ÁBGArø êýìõøõG »PxÝÉO ï»C" :Qɾºk ºô»Ü»ðBì¼ o þýܺq»w þýPÉw»Ü ÿBPðBø ô QÉ¿üºk þÍýØAô ÿBPðBø »Ü ,ÿºô»C óAõÉð »è »ÝÉðAlÈ râºô»ÝÉK ÿ rÉÔ ºôºq»ðõø ô Jºk»C ÿBýðk ÿºqBG »è ï½g òì »Ü ,ÿºô»C ,ºôõG»ð ÿ»ýü rýHÜBðô ô o »O»ØBýè ô»C ï»G ,ºôõG»ø BPðBø ...ïôõG ".ºõý…g»G îÉK òì »Ü òü rP„BG ,Bðºs ôAq»ø pK þÜ»ýýüBýð»O ,»üAõýÉK ÁBGArø

rÈkôB_ ÿ»ñgºo :BC »OBܺk ÿ»Ü»ýýÝý_ »ðB…ýðôBð »Ü ,Bðºs ôAq»ø pK þÜ»ýýüBýð»O .»¾BGArø êýìõøõG ,þÝý_ þwôõñðBì¼ o þðBì¼ o )|PY lia hlun sa( ô ºôAqkpÉâqºô ,ºô»ýýÐAkºq»Ø qºôæk ,pÉâqºô ó»üæ»è »ðBì¼ o ï»C | .ºô»PÈ rܺk ôÃG ô NB_ ,ºô»ƒ"zôõñèºs»Ð" ÿlðºôBð ó»üæ»è ½G 1974 þðBÜ»¾Bw óAõÉð »è ÿ»ðBì¼ o ï»C ,ÁBGArø êýìõøõG þÉè Alü½g ÿ»Ü»OÂô »è »Ü |,ºô»ü½ø ô»G ô ºõýwôõð Alƒ1976 þ¾Bw »è ÿ»Ü»ðBì¼ o ,BÝG NB_ þðBܺôArwôõð ,ôõGArÜ »Ðºk»Ø ï»C þðB„ºô ï»Ü»ü »ü½G .ºô»üArÜ ôÃG AlOÂô ÿºôºqºk »è ,Alƒ1976 ,»Ü»ðBì¼ o .ºô»PÈ o»âºk 1989 þ¾Bw ½G ,AlÝý_ þOÂô »è ,»ðBì¼ o þO»Pwºk þìºkq»w »è ,ÁBGArø þì»øq»G ÿ»Gq ¼ s ÿ»ðAô»`ÉK .RAkºk ô ô o AlýPxýð½ì½Ü ô »ðBýü vÈõÜBO þO»üAôºo ,»Ü»ðBì¼ o þܼ oºôBð ;BPðBø ÿ ôBð »G ,»xÈ rK ÿ»ãPwºk þÝÈ qBÝÈ rÜ ÿ»ðBüAq»ãðô ô qºk ,»üºôAo»â ÿ s»gBÜ ÿ»â½Ü »Ü ,AkqAlÉ„ þÝÉñýìºsrÈ u »è ô»C ÿ»ãPwºk ó»üæ»è »Ü ,ÞÉè»ãHÉPÜ ô RBGºk q»w»G qBâu ¼ o »G ,BPðBø .rü ô»ø »G ºô»OBܺk ;òÈ rܺk »ðAôºo ºôºq ½xðBw .QÉñýGºk »Ýük þÝÈ q ½W »G Býðk ,»ðBHÉPÜ ï»C ÿºô»ðlñÈõg þƒ3 »è .ºôõG ÞüAk »è Alƒ1914 þ¾Bw »è ,ÁBGArø êýìõøõG .ºô ôkqBLw þðBýâ ,åArK »è ,Alƒ1997 þü qºõü rHÉÔ þü qAô rì" ÿ ôBð »G þܼ rý_½Ü òýì»Ü»ü ,Alƒ1963 þ¾Bw »è »è ô Ar„¼ rÔ AlÝÈ rÉìvOBÜ ô ôk -ß»ü ÿºôBì »è ,ºô»ƒ"óBÜ»ýýüÂõØ .ArñÉø ÿ ôBð ÞÈ ôAkô ô o ߺô ,AlýÝý_ þgq»_ôBø þOBýGºk»C NB_ »G »Ýük þðBOÂô »è BOºq»w ,ÁBGArø þðBÜ»ì»øq»G ÿ»Gq ¼ s þÈ o Alü½g þOÂô »è óB„BK ô krÜ Alü»K óBýãðBGôBð ô òP…ü»â


óBÜ»ìBð

þü rÍý„ þHÉPÜ ÿ)óBð ÿqBì½Ü(

pÉâqºô ôrýÌB„ þÈõð þÝÈ rÍý„ »ðAõük Þɾ»ì½Ü»è QÈlÝÉK »Ü »ÕýO»è òÉxc ºô»üArÜôÃG µNB_ ,RqõÜ ÿrÍý„

BÔ»Pxì ïæ»w rýÌB„

ÿrÍý„ »ÝéýìBð Êw AlÈõð þÝÉâq»G»è ÿ»ÝéÉwºq»K( †ýðAô»C »Ü QÈ râºk½g»è þðBܺqõð»O µ1991 óBð ÿqBì½Ü ,1990 þLw þðAq»ñÈõg ÿºlükq»G »Oô»Ü )1992 jºs¼k

2

2012/12/3 »í컄 ôôk )339( ºqBìu

ÿ½Orý…ð½Ü rPýÜ»üºô»ðAlÝÉè þðBÜ»wõñwºk ½G ôôkrì ÿBü qºk »ýýGºk»C µþü rýHÜBðôq þO»HüBO þÜ»ü»„½â rýøBO R»Í¾»O .ô

yýð¼k»C :þñýwõð

ÿ»_Bü qºk ,ô ôkrì ÿ»_Bü qºk ,Aq ôõìBÌ ô ïô ôkBw ÿBü qºk ,Rôõè ÿBü qºk( ,AlýìçxýC ÿBülýK½éÝýxð»C »è †ü»ðBì»C /ó»â½G ÿ»_Bü qºk ,qAõgôºq»w ).ô ôkrì ÿBü qºk :½G ó»Ýük ÿôBð )2( 1 )ó»â½G ÿ»_Bü qºk( òý„ þÜ»ü»ñÈôBC »è »ãXÉG »ýýð aýø òÈ rñýGºk AlýÉO óBܺôBð .ó ôArñÈ s»GAk ºôºtÉø »G ô R»Pwºk »G ÿôõì»ø »Ü 2 /QÈ o½_ºlÉè þñÈõg ÿ»ðs,»„ô »è ß»üBý_ :ÎýØAô ºôBð óBìôBð ÿºô»C ºrü»w lð»_ ,ß»ü»ã¿ÉÜ »è »ãXÉG »ýýð aýø | ºô»PÈ qlñÈ q ô ôkºk ,QÈ qlñÉ_ºk ,QÈ ql¿Éܺk .ÁBü»g þÕü»Ü »G 3 ºô»ñwôõðºk )BG( þðBÜ»gBC »G óBü½g þO»ýwºô óBPwqAk ô Bý_ /ó»Üºk q»G»è þðBÜ»éW ïºkBC þý¾BO ô ÿrÈõw( :þwôõð óBýÝÈ qBW ).ó»â½G ÿ»_Bü qºk þý¾BO ô ÿrÈõw »è »ÝÉñÈô»ø þ„»G | ÿ»_»ñG ô »ÐBñG ô ºõÉ„ »Ü»_Bü qºk( :þwôõð óBý…ýÝÈ qBW | ôBC þðBÜBì»ñG q»w ºô»PÉ_Bð ).þðBÜ»ðBìtÈ o q»w ºô»PÉ_Bð :þwôõð þðBܺqBýP„»â ½G óBýÝÈ qBW »üAlðBPìºkq»G»è óBgô ô oAk þ¾B_( .QwAoºôBð ÿBü qºk þÜôBð »OBâBð »Ü ,RqõÜ þÝÉðu»G »G /ó ôõG Á»ì½Ü AlÜ»ü q»w»G ,ôArñýG»ð ÿq»w óAqAs»ø ,Ak»Ü»¾B_ »è ?óAqBýP„»â ÿ»C ,ºô»ðo»Kºk q»Gô»C ÿqBð»Ü ½G ó½_ ºô»ðºk»ð oôBC ºôAôk ½G ï»G ,ï»G ).þGºq»Ì òHýC –ºô»OAkBð oôBC äð»…ÉK.Ëõg ÿ»â»¾½Ü »ñHG ߺô»ð 4 ,òGºk óBÜ»ðBxÔ»C ÿ»PÈôBC óBܺs»c óBÜ»ðu ô ÁAlñì þìq»O ,QÈ râºk óBý¾»ø þðBÜAr_ ½G Rô»ð ߺô qBâu ¼ o ºôArÜ óBý¾BG óBܺlñ¾BG ,ºô»O»ðôõGq»G ºô»ìºkBC þPgºqk »è ºsBO þɾºk òÝÈõÉw ÿºõÉ„ »è ÞÉO»ýük»XG»C ôõì»ø »è ô ÞÈ q ½W ôõì»ø »è rý`Éð /QÈ o½_ºlÉè óBýñÈõg ô ºô»O»ðôõG o½„ ºô»ðBHÉPÜ þðB„ »G ÿ»ýý¾»ÝÉO ô»è òÝÉ„»G »ðBì»C óBýð¼ o »G »Ü .QÈ rܺk äðºo )ó»â½G ÿ»_Bü qºk( ÿ½wBC 5 /ºô»PÈ qkºkAk Ëõg »è ß»üºkq»K| ó ô ô o ÿôBC ÿ½ðB„ q»w»è .ºôBì q»ø »Ü»ýü q»â½ðB„ ,ôõG ôAô»O »ÜºôAkô ô o

6 ,»ýýðõhðô»„ þwôõðBýؽC ,Êñü»Hw :Alðu»W þðBKºo½â »è ,QÈ pÉâºk äð»øBC ,Êñü»Hw ºô»PÈ sAoºk qBÐ ÿqAk ÿ»⠻G ô BìqõgqAk ÿ»⠻G ,QÈ pÉãðBüºk AlðBÜ»¾Bì ô ºqBñì q»w»G QÈ râºlðBý¾»ø QÉ„ þÜ»üBG ÿ»ðAô»C ÿ»ñÈô q»w »PÉ_ºk óBܺrÉPw»C ÿô ôkq»K ô qAk ,Êñü»Hw .óAu o ºrÉPw»C ôõܺô ºô»ðqB„ºk ºô»Ô»Ü Bð»K »è óBü½g óBܺqBð»Ü ,Êñü»Hw | .ºô»ðqB„ºk ºô»è½K»„ þðBÜ»ÜôõG Bð»K »è óBü½g ô ºô»ñGºk ½Ü AlÝÉðAlðB…ýK½g »è óBÜ»âoõØ ,Êñü»Hw .ó»Üºk qAôBø ½wBC þñü pGq»w ½G .þãðºlÉG þÝ„½Ü »OBGºk þðlðAq s»ìAk ÿs»gBÜ J»Üºq»ì ,Êñü»Hw .»ýýðõhðô»„ þwôõðBýؽC ,Êñü»Hw

.Qü»Ü»ð ÿB„Bì»O

.QÉìô»Øºk

RqBì þƒ28 þì»øq»G ÿ q»GºõÈ o»G »G RºqBG»w îݾ»Ü ÊG þÜ»ýü qBÝðAo½â ,»Ü»ƒK ô ô rƒâ ïBýðq ½âBð ;ôõG»ø îñƒýƒÜq õƒâ .ºô ôkrƒÜ .ºôõƒG rƒPƒ¾ôõƒØ »ƒÜ»ƒðArƒü»ƒƒØ .Rrƒƒâqºô .ó ô»Üºk Aôk ÞÉãðBì rO þðBÜ»ƒð»ƒíƒük ô BÝGqºk Býðq ½âBð ºô ôkrÜ BñÙýC îÅüAqBÜ ºqBü pG .QÉñGAk þñÈõ„ »è BñýÜvO½éƒGBƒü .RBÝG Al¾»â»è ÿ»xØ »í컄ô ôk ÿ u ¼ o ß»üºôBì ½G »ÜºqBÜ QÉG ÞÉð½ƒ_ q»ƒø ºô ½ƒük½ƒPƒw ÿ»ƒüBƒw »ƒè .QƒÉƒPƒƒwºôºk þƒXƒñƒÉƒK ôBƒPƒÔ»ƒc Ak»ƒw »ƒè »ƒÜ»ƒK ô ô rƒâ »Pýì½Ü )!?( .ºôõOrâqºô óBü»Ü»_ôõì þƒƒðkrƒƒÜq»ƒƒÔ»ƒƒw ½ƒƒG ÿ s ô»ƒƒw ÿArƒƒƒ_ .ºô ôkrݾ»ø ó ½KAu ½G ßôõ`G þÝÉK ô ô râ þÜ»üºqBK R»H¾»ø .òü râºkqºô qAs»ø 83 óBíw»Ü BPxÉC BO !»ì»Ü q ¼ s q»ø .»ì»Ü óAõÉð»ƒè .QƒÉƒñƒýƒHƒG ÿ qBƒ_ þƒ¾¼ o »ƒýƒýƒð .î¾kô ôk AkBÜõü qºlð½G ô ½Ýñü vK õÜ ÿºôBì »è Alýñɾ»G ,þñýG îĽðBü slý¾õÜ ,RBÝG Alü»K ½G îÜ»ü»ðBg»¾BG AlÝÉãðBì »G Alƒ"þðõü" »è »Ü ,ïkrÝÉéüAô ô»C ï»G þðBwBC »G þÝÉP„ aýø Ǽ rì .îG ÿBì»O †üºô»ñü o½â »G R»H¾»ø .QÈ ô»ÜBð Qwºk | .ºrPO»ícºs .»ñì þðôõHÝüAk»è ÿkBü »ðBÝü tð ô»G òý`G ÞÉñÈõ„ ½G Bxü qæ ô òì »Pxü õÉK ,rÉíükçÄ ÿæ ½G Bñýè ô Býè½Ü Á»â»è óBü( ÿºôBì ½G óAô»C ÿæ ½G ºô»¾Bì ½G kõgBü »G Aô»C òü»ÝG äðBG óAõýì q»â ).u ¼ o ô ôk óBíñÈõ„ ï»G ,òÈk z»Ü 40 ºô»ýýüBýñ¾k .òü»ÝG q»Ô»w ºrP„BG »OAô»Ü .»ýýð AlĽès ½Ü .êÉC Á»â»è îÜ»ü ¼kõìºk »è »Ü»HÉPÜ þýO»ü qBýwrK q»G ÿ ô .krƒÜ |:ºô»ðAô ô o ï»è .QÈ râºk ½Pw»C ôõì»ø þìºô QÉGºk òì :ß»ü| .ºô»ìºlG óBܺqBýwrK .îÉðAk »Ü»wôõñ„ºo :ô ôk »ì»ÝG »Ü»HÉPÜ »è »Ü»ðAtɃg :ʃw .ºôºqºk ïrâºkqºô ÀG¼ o k»w ô qAs»ø :qAõ_ »ƒÝƒðõƒ_ ,ïrƒâBƒñƒü qºô îƒÉƒƒ¿ƒƒG rƒƒPƒƒwAo( |).ºôõOrãìqºô Qgºõ…ÉK òƒýƒHƒðAôArƒÔ »ƒ…ƒýƒì»ƒø ߺô BƒýƒñƒÉƒè ï»G ,ôõG ï»ýÉw þ¾Bg ÿ uk .Rô»Üqºk .QÉGºk q ½W Q„ ôõì»ø »üAõíÉK òì

RqBì þƒ17 »è ôõG »ðBPws þñOr⻃ñƒÈ ô ¼pƒì»ƒC »Pxü õÉK »Ü ºôAlðBìqBü pG .kq ½ãýñƒýƒÄs »G yü rÜ .QÉG Ak»ƒÜ»ƒíƒéƒýƒÔ »ƒè ÿ qBƒ_ QÉðAtG BO Akºk óB…ýK ÿ»Ü»íéýÔ Qw»Ùð»C RBÜôBø ô»C .QÉñÈõðºk ºô»ðAkqBÜ ó ½_ óBÜ»ðAõýì q»â ô RAlG þXðq»w QÈ ô»üºk .QÈ rãGqºô RôBñw »è QÕâ òG êüBØ óBí„BG þÝɃ)ó»üAk( »Ü »üAõíÉK òì

êü rK»C þƒ17 óAsBxíéýƒÔ þƒýƒPƒÉƒÜ»ƒü ºqBƒük ߺô .ïô ôkrÜ rýHƒâ»ƒO ½ƒG óBƒü»ƒÜ»ƒðBƒg»ƒ¾BƒG þ¿G¼ o 1880 lðõâ ÿ»ÜºôõðBg ÿ qBÜõ…ýC ÿ»Ü»ƒ1300 .ó ôõG q ¼ s óBܺs q»Ø .ºôõ`ÉO #.ºô»üAk ïBñļ q ¼lÉÔ ApÉÄ

QÜôBG þÝÈ rÍý„( .QÈ rÝG AlÝÈ r̓ýƒ„ |) .»ñÉùGqBÜ»G ºôºq ô ô u»ðôõ_ þ¾Bg ߺô ,ºô»Oºô ôlñÈõg þéƒÈ qBƒC ,Çõƒwõƒü BG .ïôõOõâ»ð ÊK þ`ýø BP…ƒÉƒø ﻃG .QÉGºk ó ½_ òýðAtG ï»Ü»è½Ý`G »ðBƒü u ÿBƒÝƒ„õƒü qlƒð»ƒC óBü ,QÉGqºk þðAkk QÉ„ºk .»„½g»ð sAôæ ô o»è »ðBìs»Pw»G .QÉG þÝɃPƒ„ .ºôõG »G RºqBG»w ÇõðBü vülèõÜ ÊƒñƒÈ ôk »Ü þOõâ .krÜ þð½Ô»è»O »ƒÜ»ƒðBƒg»ƒ¾BƒG

1971 þü qºõü rHÉÔ þƒ18 òýì»Ü»ƒü ,BƒÝƒýƒOBƒPƒxƒýƒC »ƒè zrƒO|" þðBÜ»P„AkBü þHÉPÜ »è| |".»ýü sAôæ ÿºuBìBC ô óAôBO þðBì¼ o ½G ,ºô»ýýÝxÅü½Pxü ¼k .Atw ïtýèBýw½w þLýxðºrK òü rPãðrâ|" »Ü ,RBܺk Ǽ rì »è Aô .»O»ýýÝýðBÝýì ôõì»ø ½G BwBü .»ñýÜ»ì »OBÝG rO þðBݾ»g ½ìBð þ…ü½g ô»C Bwô»C ,»ü»ø ÞÉP„

Býâ½è¼lýø»„ þðBÜ»P„AkBü »ðAu¼o»è ß»ýýñ_ºô»¾õâ 1986 – 1970 - þÝxĽÜqBO Ëqlð»C þÐAkºq»Ø qºôæk :ºô»ülüõw»è

þðôõHÝüAk»è ÿkBü »ðBÝütð ô»G # ½G Bxü qæ ô òì »PxüõɃK .»ƒñƒì ô Býè½Ü Á»â»è óBü( òý`G ÞÉñÈõ„ ºô»¾Bì ½G kõgBü ,rÉíükçÄ ÿæ ½G Bñýè ).u¼o ôôk ÿºôBì ½G óAô»C ÿæ ½G »G Aô»C òü»ÝG äðBG óAõýì q»â òÈk z»Ü 40 ºô»ýýüBýñ¾k þìºô »ð ArýC .ºô»Oºõü s ¼k )óBÜ»¾Bñì( ½G »ð ô ºô»OºôAk þÅÈ rýñü vwõÜ ÿ»Ü»ìBü»K ºôBÝñýw ÿºqBG»è òì ÿ»Ü»ìBð þìºô q»ø –þñýG ºõÉK ïô»g ô»…ì»C yülì»ø( k yƒülƒì»ƒø ô»ƒƒ…ƒƒì»ƒƒC þƒƒPƒƒwAo»ƒƒG |).óAu ºôºôõHOô»Ü ô óAkk –ºôõG»ð ‡BG BÝ„õü qlð»C þPwAo»G q»ø ô»C .ºrP„BG BPxÉC .þâs »ƒwq õƒØ ô »ƒüºq ô»ƒâ þƒÜ»ƒýƒýƒƒðBƒƒìkBƒƒ„

½G »ðBg»¾BG ô ôk ÊGºk óAsBxíéýÔ þýPÉÜ»ü òì »G óBýÝÉÜ»ü ô QÈ rãGqºô ó»ìôõXð»C .»„BG ß»üºkAoBO þÝÉP„ »ì»C .QÈ qkºk »è †ýC »Ü ,ºô ôkrÜ ÿAôAk òýÝ_õéGBü Bü uBðq õâBð þ_q»â .RBÝG Alxƒü q潃w .»ðBñÉùì»øq»G þKArg þƒÝƒÈ q»ƒGºõƒÈ o»ƒG ÿºô»C ÿ ½ø»G .»ãðºqk ºô»C ½G ÿlý_ ÞÈ q ½W Aô»C ,»Gtýc þìAlð»C BüuBðq õâBð ó ½ükBPw »è AlGtýc ÿ ¼ rýG þPwBC »è o»„

.QÈ rܺk Rôºs ÿ ô ôlñü s þc¼ o .QÉGºk ÿ qBÝÈ rÜ ÿ»ñýØ»PwAo þÝÉO»ýýPýèBPñýì »G óAkk Ǽ rì QÈ rܺk ºrÉC BO .þ„Bð ô»C »Ü ï»G ,QÈ rãG ºô»ü½g þýìAqBC sAõgôõOô»Ý…ÉK ߺô óBü½g »ðBüBƒÐBƒC q»â !óBýâ »üAõg ÿAô ÿlýC ,òñÉwBðºk ÊGºk ÿlýC ,QÉG ÿ sAõgôõOô»Ý…ÉK ºô»C þ_ ÿBOAô þ„Bð ÿ qBÝÈ rÜ þýO»ýýPýèBPñýì |!"QÉG ó ôõGlÉìõCBƒð »ƒOAô ïtƒýƒèBƒýƒw½ƒw|" .ºô»PÈ rhHÝÈ o Ǽ rì týâq»ø »Ü ,ÿºô»è ½ƒƒƒG þƒƒƒü q»ƒƒƒãƒƒƒì»ƒƒƒƒPƒƒƒƒw þƒƒƒƒO»ƒƒƒƒwºk þƒÉƒK †ƒýƒOBƒÜôBƒø ô QƒÈ rƒñƒÈ q s»ƒƒìºkAk þƒükAsBƒC »ƒØBƒO ºô»ƒC »ƒÜ ,QƒÈ rƒƒOõƒƒâºk |".»ü»ñýØ»PwAo 556 :ë /ºô»Ä½èBýãü qlýÅw ÿºqBG»è| ,Q„AkBü »ðAu ¼ o ºq ½W ôõì»ø »G òì »è ºô»C .îÈ u»øºk "»ãýØBO" ,Öý„q»ƒC .ºq»h„½W»G þÝÉP„ ºsAlð»C ÊG AkqBÜ þÉK þOõâ »Ü ,ǽíýéÜ »üAk îéÈ qBC BO ,ÇõwBü »OAlýG »ƒPƒxƒü õƒÉƒK .»ƒðAõƒW .RBÝG ºkBìBC ÿ ½g QÉðAõPG RqBì þƒ12 ÿ»íéýÔ ô»C »Ü ,ºôõOBø Alí¾Bü»g »G Aô yü rÜ ô ºô ôkrÜ ÿ qBì½O ºq ô»â þƒñýÅéÉÜ þìq ½Ô »ƒè ,þƒO»ƒü ô ôkrƒG ÿ ½ƒg Á»ƒâ»ƒè


3

2012/12/3 »í컄 ôôk )339( ºqBìu

:rÈkôB_ ÿ»ñgºq ½G ”qtø ߺô rÍý„“ ÿºqBGqºk »ì»c kAsBC

ô RBÝG vÉè »Ô»xè»Ô »G òÈõ„ QÈqBÜBð rÍý„ QÈrãG ½Pw»C »è rÍý„ þÜq»C QÉðAõOBð †ü»Ô»xè»Ô þâq»ì ,ºlÉìõC þâq»ì ,rÍý„ þâq»ì þâq»ì ,rÍý„ þâq»ì .»ýýðAõW ô »„BG Æü»K þâq»ì BüBC .QÉð»ü»âºk †ýÅü»K ,ʾ»G ?»âq»ì ºõÉ„ ï»C ºôBý„ ?ºôBý„ Á þO»üBļ rì Q…â ÞɃOBƒÜ ,ºôBƒýƒ„ òýðAõOBð ô òýGºk BñýGBð ôõì»ø »Ü ,QÉGºk .òü»ÝG Êè ÿºqAs õâ òýƒñƒýƒHƒüºk ÿ ô»ƒC þâq»ì ,rÍý„ þâq»ì ,†ü rƒO ôõƒÜºô ÿ»ñýwôõð ºq ½Wô»C »O»H¾»C ,»ñýwôõð Qw»ùÉG »P„ »Ü ,rÍý„ .QÉñÉì»ð QÉ„Bð ÿºkBì ô QÉñɾôõWºk óBÜ»ƒðBƒýƒãƒÉƒG ô QÉ„Bð ,RBܺk Qwô qk Êè óBýü qBýPw»ø †ü rP…ÉK ߺô q»ø .QÈ ríG »Pƒ„ ﻃC þâq»ì ô rÍý„ þâq»ì ,krÜ ÊK ïºuBìBC †ü»üBOAô ï»C ,»ü»ø ÿBOAô ß»ü ,rýÌB„ ô þðAõW »G ókrÝPw»ø þýüBO½Ü »è »ýýPü rG þƒðôõƒìs»ƒC ô óBƒìApƒÉƒO þƒñƒƒOBƒƒøBƒƒO½ƒƒÜ -rýÌB„ ÊG óBùýW ,»OAô»Ü .ÿ qBÝðAõW ô ÊìqæBì ô óçýw ÿ»ñÈ ô »è rýƒÌBƒ„ ôBð»è rÍý„ .QÉG»ø »ì»Pw»C -òýèql¾½ø ºôºrÍý„ ÿ ½ø »G †ýðBùýW ô »üAlðBùýW óBùýW .RBܺk ÿ ½g þýñíÉø »G Qw»ø òƒOõƒâ ÿºõƒÉƒƒ„ »ƒƒè AkrƒƒÍƒƒýƒƒ„ ôBƒƒð»ƒƒè ôBð»è óBùýW þñOô»Üqºk .QÈ ô»Üºkqºk rÍý„ ÿ»ìBü»K ô»è »ÝÉ„»G ,AkrƒÍƒýƒ„ óB…ýð óBíðBùýW ÿºô»C ½G rÍý„ .þO»ü»ø .ºô»OBܺk p_ ÿ o»K ô»C BO óBùýW ,RAlG ,RBhGqºk ½G óBíðBùýW ÿºô»C ½G rÍý„ Q…â ÿAôk ô RBܺk óBùýW þü qBÝPwºk .QÈ ô»Üºk »ðBùýW ô»C þÝÉÄAtG ô »¾ôõW þļ rì ,»üAõðBíÉK Al…ü»Üôõð»ø »è þðBÜ»ýýðô ô qºk ô þc¼ o »ýýPxü õÉK Ëõð »è ß»ü rÍý„ .»üºô»ðôõGpK »G þPxü õÉK ÿ»C .»ü»ð»üæ ï»C þðBÜ»ýýc¼ o ºôB_q»w ?þO»ü rã¾»ø rÍý„ »Ü ,»ýýð ïBü»K ºô»C ½G z»G ,»ýýðAô oºôB_ Ak»O»¾Bc ï»è rÍý„ ½G rÍý„ .þðAô oºôBƒ_ ÿkõƒg þƒðAlƒÉƒè »Ü ,»ü»P„ ô»C ,þðAq»ñÈõg ,þðArâqºô .QÉG ºõÈ o»G QÉ„ºk »…ýì»ø »Ü ,QÈk »PxÝÉO þðAô oºôB_ rÍý„ þðAq»ñƒÈõƒg þðBì»C ½G .òðBƒÜ»ƒð»ƒíƒâºk »ƒýƒü rƒÍƒýƒ„ z»G ,ºvÉ_ »ýýðAô oºôB_ ô»C ,q»ñÈõg »ýýPü rG ,AkrÍý„ »è ,rÍý„ ½G þðAô oºôB_ .òü rG »è þü tÉìBDìBü»K q»w »PƒÈk »ƒxƒØ »ƒÜ q»w»è óBíñP…ü»ãÉO »Pxü õÉK ,r̓ýƒ„ ÿ»üBPxÉC ô»C ,AkBPxÉC »è rÍý„ ô BPxÉC )þð¼ rPÝè»C( þèBPýãük þO»ýýðBPƒwqBƒ„ »ãñü râ »ü½G .QÉG»ø ,RBƒÜºk ÿºkBƒýƒK qBPÔºo Ëõð þýðBPwqB„ ó ½_ òƒýƒðAtƒG »è ºqBýwrK ï»C ?RBܺk AkrÍý„ ß»O»è rÈ u »ñPxg ½G »üBíƒÉƒø Alƒü½ƒg ÿkõƒg kõgBü ,Ëõð ÿ rÍý„ þO»ýýøBì ÿ qBýwrK »ðlðBü»ƒâ ôBƒð»ƒè rƒÍƒýƒ„ ÿ»ƒìBƒü»ƒK ô»ƒC þÜ»üBOAô »G .þO»ýÉK AlðBÜ»ýýð¼ rPÝ軃C ô þO»Ü»„ ,Ëõð þýðBPwqB„ ,rPñü q»G ,ÿlƒÉƒìõƒCBƒð ,þƒüBƒýƒð»ƒO( þƒÜ»ƒýƒü qAô uk óBܻļ rì ½G ÿ q ¼ s )ÊÜôAo»¾k ,þPxÝ„ »G ,»ü»ðBÜ»_ ô»è ß»ü rÍý„ .ºôBñƒÉƒø ½ƒƒG ,ºô»ƒƒgq»ƒƒ_ôBƒƒø þƒƒÄ¼ rƒƒì Qƒƒwºk ô þO»ƒÜ»ƒ„ ô»ƒC ÿºô»ƒðôõƒGô ô o»ƒGô ô o q»â»ì .»ðBýýðô ô qºk ô þc¼ o »ýü qAô uk »è »Ü ,»ýýð »üºôAqB„ »ìBü»K ô»C »ì»C »è »xØ QÉ„Bð ºôºrÉè ?»ðBùð»K AkrÍý„ ,Bð ½G ?òü»ÝG AkrÍý„ »è þ…g»GlÉìõC ô ºô»OBÝG óBíñíÉø QÈ qBܺk rÍý„ »Ýðõ_ Aô ÿ»Ü»…ü o »Ü ,òü»ãG ÊO »GAs»Ì ô»è ï»C Á»â»è »íÉC þðôõG .»üAlðBíðôõG ôBð»è ÿºô»ƒƒðôõƒƒGô ô o»ƒƒGô ô o »ƒƒè ,Ak»ƒƒGAs»ƒƒƒÌ ½G »ÝÈ sArìBƒC rƒÍƒýƒ„ ô »ƒüAlƒìAôºkq»ƒG óBü ,Ak»GAs»Ì ï»C q»w»G òƒOô»ƒÜq»ƒw »ƒÜBƒðs þƒƒ|Renversement ºô»ƒƒðkrƒƒÝƒƒLƒƒ¿ƒƒØ þÉK »G .»GAs»ƒÌ ô»ƒC þƒðBƒÝƒƒ)»ƒðBƒ…ƒýƒð( þðBܺôB_q»w »è ß»ü rÍý„ ,†üºô»C ï»C ÿBðAõO »Ü ,»ƒÄ¼ rƒì þƒülƒð»ƒíƒ„½ƒø ô»ƒƒC .»ƒƒü»ƒƒø ÿ»ƒƒüºô»ƒƒðõƒƒƒGô ô o»ƒƒƒGô ô o óBü ,»è »ÝÉ„»G †ü»üºô»ðôõGô ô o»Gô ô o #.»ýü rÍý„ þìBü»K ,ÿ»Üºq ô»â »„»G

»…ü»ì»C .RBƒÜºk ÿ rƒÍƒýƒ„ þƒÝƒÉƒðBƒìs þðBìs( ÿ»ðBìs ô ôk ô»C óAõÉð þü sAôBýW ºqAõG ô ôk ï»C )þÔ»xè»Ô þðBìs ô ÿ rÍý„ .ó»Üºk q»w»è ÿ qBÜ )rÍý„ ô »Ô»xè»Ô( ½G ,q»ãülüBø þðBÜ»ýýÔ»xè»Ô ºô»ðkrÝý„ óBìºô»C ÿ rÉÔ ,òýèql¾½ø þðBܺrÍýƒ„ »ƒOAô ,»ƒðAôk ﻃC ÿæ rƒÍƒýƒ„ ,ó»ƒÜºk ,òƒƒƒƒýƒƒƒƒèqlƒƒƒƒƒ¾½ƒƒƒƒƒø ô q»ƒƒƒƒƒãƒƒƒƒƒülƒƒƒƒƒüBƒƒƒø q»ãülüBø ÿæ óBü ,»…ü q»ÝPwô qkô ô vÉì þÝÉÐBð½Ø »è òP…ü»ãÉO ½G þýãñü râ rÍý„ óBí…ýü ô ô vÉì þðôõG »è ô »ü»ø þü ô ô vÉì ï»C ,QÉGAô»Ü .QÉñƒÉƒøºk óBƒìBƒâBƒC »ƒG ,»ðBýü q»ãülüBø »ýýÔ»xè»Ô »ðkrÜB„Bì»O ,RBܺk òì »è Aô ,òýèql¾½ø ÿæ rÍý„ ½G þc¼ o »è »ýýð þPü rG rƒÍƒýƒ„ :îƒwrƒLƒG rÍý„ óBü ?ôArÝü qBük þÜ»ýü rýHñƒ„¼ o ?ÿ rýHñ„¼ o þðBܺô ô o »è »ýýð ß»ü ô ô o ÿ ½ø »G rÍý„ ÿ»ýýPwAo ô»ƒC »ƒOAô»ƒÜ ô»è »üBýW ,RBܺk ÿArÝ„BƒC ºô»ƒðBƒìs ô»C »Ýðõ_ ,RBÝüºk ô ô vÉì ÿ»ýýPwAo »G ,RBܺk þðBü»G rƒÍƒýƒ„ ÿ»ƒýƒýƒPƒwAo ô ºô»PÈ q s ¼kºk »ðBýü q»ðõƒø þƒÝƒÈ q ½ƒW ÿ»ýýPwAo ô»C .QÈ rܺk †ýðBü»G qBXì»C þñÈ ô»ø rÍý„ ½G ,»ðBùƒð»ƒK AlƒðôõƒG »ƒè ,QÈ ôBð þ…ýðBìõâ .»ðBƒÜ»ƒýƒü qBƒÝƒðAõƒW ÿ ½ƒø »ƒG óBƒü ,þƒÈ o »ƒè ,îƒÉƒ¿ƒG q»ƒâ»ƒC ÿ rÍý„ »è ºô»ñü s ¼lýPwAo ,ºôºrÍýƒ„ .»üAk»ÝOôõè »è Alñýèql¾½ø ,YðBìBC ,rÍý„ BüBC :rÈkôB_ ÿ»ñgºo ,»ü»ø ÿArÝ„BC ô qBük þÝÉìBü»K óBü | ?QÉð»ü»ãýG þÝÉìBü»K rÍý„ ,ʾ»G :»ì»c kAsBC ï»C .QÉð»ü»ãýG »ü»ø ÿArÝ„BC ô qBük Alü rÍý„ ÿ qBƒOô ÿkBƒýƒðõƒG »ƒè »ƒìBƒü»ƒK ÿ rÍý„ ÿ qBOô þc¼ o »Ü»ìBü»K .»ðBùð»K ºlð»øºo ô»è Aô »ìBü»K ï»C .QÉñÉøºk ÞÉK »ƒG rƒÍƒýƒ„ ÿ»ƒýƒýƒðAkvƒü ô »ƒýƒü qBƒÝƒðAõƒW QÉ„Bð »íÉC »ü½G ,»¾BØq»w ºô»ýýðlðAsBw ,òýHG êüBØ rÍý„ þâq»ì þPxÉÕýðBì »G ß»ü rýÌB„ þâq»ì ô rÍý„ þâq»ì »Ýðõ_ »è »ýýPü rG †ü»üBOAô ï»C ô »ü»ø ÿBOAô ô þƒðAõƒW »ƒG ókrƒÝƒPƒw»ƒø þƒýƒüBƒƒO½ƒƒÜ ½G rÍý„ .ÿ qBÝðAõW »è óBìApÉO þñOBøBO½Ü ºô»G þPxü õÉK ,QÉG tÉìBDìBü»K ÿºô»C ô ÿ qBÝðAõW Á»â»è ,åq»ì Á»â»è ,QÉGºk »ƒè †ƒýƒðBƒÜ»ƒñƒü rƒ„Bƒð ô ÿk»ƒG Qƒƒ…ƒƒâ ï»C ÿºô»C ½G .QÉG Akºô»ðôõGô ô o»Gô ô o óBƒÜºrƒýƒÌBƒ„ ,ÿk »ƒƒPƒƒÉƒƒG »ƒƒü»ƒƒw¼ rƒƒK ½G ß»üºl¾Ak »G ó»Üºk óBýðBÜ»PxÝɃO »ü½G ,ÿlÉìõCBð ô qAsBC ÿºô»ƒðkrƒÜ½ƒÜ ô ÿk»G »è QÉG †ü pK q»ƒâ»ƒC óBƒùƒýƒW ÿºô»ñü s ¼k ½G qBÜ rýÌB„ ,þñƒü rƒ„Bƒð

,òü»Üºk qBPÔºo »ðBðBGºrùýìBð »üAõí…ÉK ô òü»â»ð AkrÍý„ »è óBìs þO»ýýøBì »è q»â BýW »O»ýýøBì ô»ƒè †ƒü»ƒO»ƒýƒýƒøBƒì ô»ƒC »è Ak»Ô»xè»Ô ôBð»è óBìs »Ü ,ºô»ñü»Ü»ð .QÈ râºk ÿ ½g »ñƒýƒwôõƒð »ƒè ÿºô»ƒC îƒðAõƒOBƒð òƒì AlíðBܺrÍý„ »è ,îÉ¿üBð AlíðBÜ»ýýÔ»xè»Ô þ¾Bc ºô»è ºô»ì»Ü þðæ»G »Ýðõ_ ,îÉ¿ýG ôºq»G ,qBükBð ôºq»G »ñP„¼ o rÍý„ ,»ìôõG ,lÈ s »G QÈ rÝG QÈ q sAõgºk ß»ü»âBð»K »è .QýGºk q tG AlýÉO ÿ»ñÈõ„ ô»C ôºq»G ߺô q»ø Ǽ rì þO»ýýøBì Al…ü r̓ýƒ„ ½G .»üºô»ñýñýG þðBüB„ ó ôõG þO»ýýøBì »Pƒxƒü õƒÉƒK ,QƒÈ rƒÝƒG †ƒü»ƒì»ƒC ÿºô»ƒC óAõÉð þülðºõÉK q»w»è óBíñP…ƒü»ƒãƒÉƒO »ƒƒƒG .QƒƒƒÉƒƒƒG»ƒƒƒø þƒƒƒüAoAo ô rƒƒƒƒÍƒƒƒƒýƒƒƒƒ„ ôºq»G »ñýñýG ï»C ,îɾºk ºô»…ýýPwºô qºk óBìApÉO rÍý„ :RBGºk î…üºqBýwrK ï»C QÈ rÝ„ºk kõgBü ?ó ôõG þO»¾Bc »è »ýýð :QÈ rñÈ u ô ô q õG †üºqBýwrK ºõÉ„ ï»C þðAlðB…ÉK »G »ýýð rÍý„ ºô»C q»ƒâ»ƒì »üAõíÉK ?QÈ rÈ ôºk ó ôõG ôBð þðBÜ»ýýñÉùð ÿ rÍý„ þðAq»ñÈõg ½G ï»Üºk †ü s»c ô þOºqkõØ ,QÉG ó ô ô o ºô»C ÿkq õÜ þÈõð ôõì»ø »Ü ,ºô»PÉGºk ½Ü Akºô»è rÍýƒ„ óBìºsBƒO ÿ»ƒK q õƒg ÿ qBƒ_ô ôk ÞƒÈ qBƒW AlðBìs Á»â»è †ü»ü»K q õg ï»C .RBܺk ÊO †üºô»è »…ýPxü õÉK .»ðçì»éPwºk óBìs ó ½_ ,QÉG»ð rÍý„ q»â ,òü»ãƒG ,óBíðBü u »è ,óBíðôõG »è ôBð QÈ qBܺk óBìs ó ½_ ,QÉG»ð rÍý„ q»â ?QƒÉƒñƒG þPxü õÉK »G »ü½G ?½â »PɃG QƒÈ qBƒÜºk rÍý„ ,òü»ÝG ºô»è QлW AkºrÉè ,òýðAsºk ÿ»ðBìs ô»C ,»ðBìs ÿ ½â»ðBñÉø ÿ qBܽø þèô»Ø q»w»è .ó ôõG ÿ qºtÈ qBK »G QÉGºk ÿ qºtÈ qBK rýÌB„ :ïvÉC †ü q»ãƒülƒüBƒø ÿlük »è ôõG »ì»C òƒýƒèqlƒ¾½ƒø .»ƒðôõƒG þƒðBƒÜºrƒÍƒýƒ„ »ƒÝƒðõƒ_ ,Akq»ƒãƒƒülƒƒüBƒƒø ½G ,rO þÜ»üBOAô »G .ó ôõG q»ñÈ sBxðôõG òƒýƒèqlƒ¾½ƒø þƒðBƒÜºôArƒð½ƒø q»ƒãƒülƒüBƒƒø »…ü»ü½Gq»ø ô ó ôõG| ó ôõG ÿ q»ðkBýñG þƒgBƒ_" þƒñƒýƒwôõƒð »ƒƒè õƒƒükBƒƒG óæBƒƒC ô»G RBܺk òýƒèqlƒ¾½ƒø ,Alƒƒ"óArƒýƒÌBƒ„ þƒgBƒ_ q»ƒw»ƒƒè ÿ»ƒƒÜqºk ÿºrƒƒýƒƒÌBƒƒ„ ô»C ,Q…K q»w »ƒOºô ôkrƒÜ óArƒýƒÌBƒ„ ÿ ôBðôõG ÿ rÍý„ AlýÉO óArýÌB„ ÿ»gB_ .òwôõðºk þÈõð ÿ rÍý„ þðAq»ñÈõg ô q»wôõð ºô»C ½G óBýñP…ü»ãÉO »Wq»ì ,ÿkq õƒÜ »è Alý_ »è óBƒÜºrƒýƒÌBƒ„ »ƒÜ ,QƒÉƒG»ƒø »ñP…ü»ãÉO ?ó»Üºk óBƒÜ»ƒÔôõƒw»ƒéƒü»ƒÔ »ðôõíð ½G ÿ rÍý„ »ƒè óBƒÜ»ƒýƒü ôBƒðôõƒG óBü òýèql¾½ø »O»H¾»C ,êÜArO óBü ,óçýw

þðôõ_½G ,ÿ sBwrÍý„ ﻃG ,»ƒ…ƒü»ƒƒGq ¼ s ߺô »ƒƒƒÔ»ƒƒƒxƒƒƒè»ƒƒƒÔ ½ƒƒƒƒG þƒƒƒƒÝƒƒƒƒƒÈ qAõƒƒƒƒƒG ÿ ô ô o»ƒƒƒƒƒñƒƒƒPƒƒƒxƒƒƒg þñýðAs ô QñÉìõâq»C ,qAk»ƒƒƒñƒƒƒÉƒƒƒíƒƒƒè»ƒƒƒw ÿ»ƒGq ¼ s »ƒÝƒÉƒð»ƒüæ ÿ q»w»è óAlð»ìrýG ºôºrƒƒÉƒƒƒè .òƒƒƒÜ½ƒƒƒÜ ô»ƒƒƒƒƒG QƒƒƒƒƒÈ rƒƒƒƒƒÜºk ;òü»ãG »ðkrÜrƒÉƒw QƒÈ qBƒÜBƒƒð rƒƒÍƒƒýƒƒ„ »Ô»xè»Ô »G òƒÈõƒ„ ô RBƒƒƒƒÝƒƒƒƒƒG vƒƒƒƒƒÉƒƒƒè †ƒƒƒü»ƒƒƒÔ»ƒƒƒxƒƒƒè»ƒƒƒƒÔ þƒÜq»ƒC QƒÉƒðAõƒƒOBƒƒð ½ƒPƒw»ƒC »ƒè rƒÍƒýƒ„ ºlð»G q»â»C .QÈ rãG þƒ¾Bƒc »ƒð»ƒƒüæ ﻃƒè QÉ„ºk ,QÉGôõG»ð ô»C ÿ qB_ô ôk ÿ ½g »Ü ,QÉGkrÜ »ü»…ÉÜ AlðBO»ÜºqBýwrƒK »ƒè ,ºôAk z»ì ÿ ½g ,ïvÉGºk Aô »…ü»ü½G ô rƒÍƒýƒ„ »ƒÝƒƒðõƒƒ_ ô ôk q»ø ,»Ô»xè»Ô »ƒƒƒè ,»ƒƒƒOôõƒƒƒW »ƒƒƒƒG ôBð þðBÜ»ýƒüApƒìõƒâ ,ºô»ñ¾½Üºk óBíðôõG ÿ»ýüApìõâ ô»C z»G þðBí„»ƒÝƒ…ƒÉƒK rƒÍƒýƒ„ ½ƒG .»ƒO»ƒHƒüBƒƒO ;RBƒƒÜºk þülð»íO»HüBO »è ÿ»ðAô»C ô ó»âBð óBÜ»ýüApƒìõƒâ óBü»Ô»xè»Ô ô rÍý„ þO»ýýøBì †ü»ðAô»C »…ýì»ø ,QÈ rÜBð »ÄAo ½G Qxü õÉK þÉK »G ÿlÝÉè »ðBýüBâBDÉG q ¼ s »Ô»xè»Ô ô rÍý„ Þü tð rPÝÉè †ýðBƒü ô ºô»ƒð»ƒÜºk BƒýƒW ß»O»è †üºqBPÔºo ºq ½Xì»C ,ºô»ð»gºk þƒðBƒü s »ƒG ,Ak»ƒÔ»ƒxƒè»ƒÔ óBƒü ,rƒÍƒƒýƒƒ„ ô rÍý„ óAõÉð þülðºõÉK »è òP…ü»ãÉO .QÈk »Ô»xè»Ô þñýñÝ…K »Ü ,»ðô ô o ºpÔ ºô»C òì ½G q ô ôk ºôºrÍý„ þñýñÝ…K »è »Ô»xƒè»ƒÔ †ü rP…ÉK ߺô q»ø .»üAkõW z»G ,»ýýð ,Ǽ rì ÿ vÉ_ »è rÍý„ ,ºô ôkrÜ ½G ïBíÉø ô »â ÿ»¾ôõW »è ,óBýâ ÿºô»ñýwBð »è þðBÜ»ýü½ìBð ô Bü qºk þðB…ÜAk ô óB…ݾ»ø ô RBܺk òýƒñƒÝƒ…ƒK ÿ ôºs ô óBƒíƒwBƒC ,Alü½g »è »ü»Ô»xè»Ô þñýñÝ…K þý_q»ø ÿ rƒO ôõƒÜºô .óBƒùƒƒýƒƒW q»ƒƒw»ƒƒè ºlƒƒük

ÿArÝ„BC ô qBük þÝÉìBü»K rƒÍƒƒýƒƒ„ »è »ìBƒƒü»ƒƒK ﻃƒC .QÉð»ü»ãýG »ü»ø »ðBùð»K AlürÍý„ ÿqBOô ÿkBýðõG .RBܺk lÉìõC ô óBÜ»ýýðAõW ï»è jq»_ôBø ÿ rÍý„ ÿ ô ô vÉì ½gBC ÿ ô ô vÉì ?Qɾºk ʃK óBƒíƒýƒ_ ºôºô ô o óBíÉK ºôºô ô o ï»è jq»_ôBø ÿ rƒÍƒýƒ„ ,rÉèk½G þðBÜ»ýü rÍý„ »PxÝÉO ,Qɾºk ,»ÝéÈ o ,òýñw»ü ,ß½éG ,qB„ ,ÊìqæBì ô»C ÿ rãð»üæ ...óçýw ô êÜArO ,BÅüBPýÄtO q»w»è rÍý„ .»ðAõW »Ü ,ºô ôkrÜ óBü»P„ q»w»è ÿ qBÜ »ƒðArƒýƒÌBƒ„ ﻃC þƒPƒwºk rÍý„ »Ýðõ_ ,ºô ôkrÜ óBÜ»ýü ôBý„»ƒð ô ºô»OBHG þðBÜ»ýü ôBý„»ð »è þO»ü ôõPxü ô .RBÝG Bñ„BC óBܺsBO »ýü ôBý„ »G »íÉC ô ÿ tÉìBƒDƒXƒðBƒìBƒC »ƒè »ƒxƒØ QƒÉƒGAô»ƒÜ ÿBOAô ÿ ô ô o»Gô ô o rÍý„ ÿ tÉìBDìBü»K »Ýðõ_ ,ºô»OBܺk óBí…ü rÍý„ þâq»ì

ô»è ÿ ½g ó ½_ ô ËõÜ »è †ýÉìqæBƒì BýW »ðBýü ôBðôõG »ýýÔ»xè»Ô »ñP…ü»ãÉO þýÔ»xè»Ô þPxÝɃO »ƒè »ƒÜ ,ºô»ƒOBƒÜBƒð ºqBük ?òÈ rܺk ½âõPÕâ AlðBÔôõw»éü»Ô ÿ ½ø »G ó ôõG þðkrÝPwô qk ô rƒÍƒýƒ„ ºq ½Xì»C þðBÜ»O»¿w»g »è ß»ü ,ºô»ðBìs ÛºkôBغk »ð»üæ ï»C .»ü»ðBðs»ì ºrýÌB„ BO ºô»ðôõOÃÔ»C »è AôBCu ¼ o þðAlð»ìrýG ÿæ ,ºô»ñýñýGBð rÉýxðAo ßAu ô õükBG óæBC þO»ýýøBì kõgBü ,rÍý„ þc¼ o »Ýðõ_ »G rÍý„ ,ºô»OBgºk rýG óBìºô»C ,rÍý„ QìõPÜ ß»ð z»G ,»¾BØq»w ºôºô»ñü s ¼k ,»ðôõíð½G ,»Ô»xè»Ô ÿ sAõƒÉƒ„ q»ƒw»ƒè ÿºô»ñü s ¼k »G »Ô»xè»Ô ߺô †ü rÍý„ »G »ì»C rÍý„ Êè ,»¾BØq»w ºô»ýýPwAo

ôBƒð»ƒè rƒƒÍƒýƒ„ ô »ƒüAlƒðBƒƒùƒƒýƒƒW ºôºrÍý„ ÿ½ø »G †ýðBùýW ÿ½g þýñíÉø »ƒG Qƒw»ƒø ôBƒð»ƒè óBƒùƒýƒW .RBƒƒÜºk òOõâ ÿºõÉ„ »è AkrÍýƒ„ þñOô»Üqºk .QÈô»Üºkqºk ,Akr̓ýƒ„ ôBƒð»ƒè óBƒùƒýƒW rÍý„ ÿ»ìBü»K ô»è »ÝÉ„»G ÿºô»C ½G rÍý„ .þO»ü»ƒø ,RAlG óB…ýð óBƒíƒðBƒùƒýƒW p_ ÿo»ƒKô»ƒC BƒO óBƒùƒýƒW ÿºô»C ½G rÍý„ .ºô»OBܺk ,RBhGqºk ½G óBƒíƒðBƒùƒýƒW RBܺk óBùýW þü qBÝPwºk ô »¾ôõƒW Qƒ…ƒâ ÿAôk ô »ðBƒùƒýƒW ô»ƒC þƒÝƒÉƒÄAtƒG .QÈô»Üºk

þƒƒðBƒƒÜBƒƒOºq»ƒƒƒw q»ƒƒƒâ»ƒƒƒì .ó ô ôkq»ƒƒƒâ »è óBìoôõwq»w »G »Ô»xè»Ô þñOô»Üqºk ʃK þƒPƒwºk ó ôõƒG ôBƒð þƒƒðBƒƒÜºkqBƒƒük QÈ ôBð þðBìõâ ,†ü rO ôõܺô !?ºô ôkrÜ»ð q»w»è ÿ»xØ »Ô»xè»Ô ߺô q»ø rÍý„ óBíðBüu ô ó ôõG ôBð þðBÜ»P„ ÿBKBOq»w ÿºkBìBC óBìs »Ü ,»ðkrÜ»xØ ï»C .»ü»ø .QÈ râºkqºô ÿ qBÝðAõW ÿlð»øºo ,RBܺk ÿ ô ô sºqBC »G óBùýW rÍý„ »Ýðõ_ ?½G »G †ýO»ÙýØ»c »è ô RBܺk Qwô qk ÿ ½g ô ºô»PƒÉƒGºk Þƒüktƒð ÿ ½ƒg ÿ ô ô sºqBƒC R»ÙýØ»c »G ókrÝÜqºk »è þ…ü sAõÉ„ ºôºô ô o ï»è óBü ,»ýýð »Ô»ƒxƒè»ƒÔ ߺô ô»è »ü½G .RAô oBð »Ô»xè»Ô ÿ sAõÉ„ q»w»è ô RBâºk óBƒíƒcBƒðõƒâ ºlƒÈ s ïAkºoºôBƒG

,ÿ sBwrÍý„ þýO»ü½G ,òýwôõðr̓ýƒ„ Ak»O»¾Bc ï»è QÈ rܺk »„BG .ºô»PɃGBƒð ,NArg ô ‡BG ÿ rÍý„ ½gBC ,òýwrLG Býð»O »üAõíÉK ?»ü»ø JBüBƒðBƒð ô JBƒüBƒð ,ºô»ýü rÍý„ ÿ q tø ÿºqBG »è ókrÜ»xØ ,ºô»…ÉK »PÉñÉùG »ü½âõPÕâ ô»C QÈ qBܺk ºôºrÍý„ þü rÍý„ þƒO»ƒýƒýƒøBƒì »ƒG »ƒÜ ÿºô»ðkrÜBýW q»w»è †üºô»C »Ü ,»O»HüBO óBìAo ÿ q tøBð ÿ rÍý„ »è ÿ q tø ÿ rÍý„ òü qB_Bð Al…ü»O»¾Bc ï»è ô QƒÉƒñƒÉƒøºk ºlƒƒÈ s »ƒƒƒè»ƒƒƒw»ƒƒƒì ô»ƒƒƒC ,òƒƒƒýƒƒƒwrƒƒƒLƒƒG ,þO»ýðAkq»âq»w rÍý„ ÿ»ðBýü q»øô»W Ǽ rì ÿ»ðBOBƒðBƒÌõƒì ô»ƒC BƒüBƒC ?òƒýƒ_ þðBÜ»ýüAoAo »è òýð ÞÉ„»ƒG QƒÈ u»ƒüºk QƒÉƒGBƒð »ƒðBƒýƒüAoAo ô»ƒC »ƒ„BƒG ?rƒÍƒýƒ„ òì ½G ?Aq»â»Ô»xè»Ô BO òÈ rÝG Aq»ârÍý„ þøBC »è òG þPü rG QÉ„ºk »ðBOBðBÌõì ô»C þƒâq»ƒì óBƒü ,äƒð»ƒW þƒðBƒwrƒýƒãƒƒ¾»ƒƒø »ðBOBðBÌõì ô»C QÈ rÝ…üºk ,ÞƒÈ tƒü sBƒC þðôõ_qBG»è ,QÉG Þɾõâ ÿºô»ðôõHxýw ÿ»ðBýüºs»HÉG þðB…ݾ»ø óBü ,ÞÉñü ô»C »è rýG rýÌB„ QýðAsBð "½O" BOAô .ÞÉè½K»„ »ü»ì»C q»ø †ü rO þܺô ?ºô»OBܺk þ_ þÝÉP„ rÍý„ þâq»ì »ü½G ,ÿ sBwrÍý„ †üºô»C ,ºô»OBgºk rýG óBìrü»w ºrƒÔ QÉ„ºk Qw»ø BüBC .»ƒPƒw»ƒø þƒâq»ƒì þâq»ì QÉGAô»Ü ?ßqºk ÿ»C ?QÈ rƒíƒG ºq ½Xì»G .»ðBÜ»ýƒü ôBƒýƒ„»ƒð »ƒè rƒÍƒýƒ„ Á»ƒâ»ƒè cg þƒü s ½ƒwôBƒƒø QƒƒÈ ô»ƒƒìºk ï»G R»HüBO ,Akq»ãülüBø þÝÉñP…ü»ãɃO ô»C q»ãülƒüBƒø .ïºlƒG óBƒ…ƒýƒð ,»ƒð»ƒüæ »Ü ,ºô»OBܺk Rºo »ýýðôõOÃÔ»C »ðôõ_½G .QÈ o»ãG AlýPwAo ÿAôk »G QÈ qBÜBð rÍý„ ºqBÜ »è »ìôõPxü ô òì ÿ ô»C ,îPw»G»ì þPwAo þñOõãâ ,îÉ¿ýG AlíðBÜ»ýü rÍýƒ„ †ýÜ»üçØ»O ô ÿ rÍý„ þÝÉðBìs »G ºôõG þðBìs q»w»G ókrÝýðBĺq tƒø ½ƒG ºôõƒG !îðAsBð ºôArÜ »ì»C lð»_ BW .ºô»ýü rÍý„ þðAõük ô ôk q»ø »è »O»H¾»C( òì ½G ô "|Eros z¼ rÉC þðBÜ»ÝxÉìrÔ" þü rÍý„ )Alƒ"rÍý„ þðBÜ»âq ô ôk »è |Ethos z½PÉC" þðkrÝPwô qk ½G ÞÈ qAõƒG ߺô rƒÍƒýƒ„ AlÉO ÿ q ¼ s þÜ»ýü ôBý„ ÿ ôBñÈ ô ÿ»ñÈ ô ÿºkrÜ ½G ,»ì»C R»ðBð»O ,QÈ rܺk ÿk»G

þXðsq»G AôpG :þðAksBw þüBO½Ü -ïºqAõ_ þ„»G þðôõìs»C »ƒè :rƒÈkôBƒ_ ÿ»ƒñƒgºo ÿ»ãðAô o ºôõPxüõO»ð AlO½g þü rÍý„ ÿºô»C BOAô ?Qýð»ü»ãG R½g þýÔ»xè»Ô QÉHýðAõPO»ð AlPðBÜ»ýü q tø »HɃPƒÜ »ƒè ºqBÜ ô»C ºôºrÍý„ þÈ o »è ,Qýð»ü»ãýG ?Qü»ÝG ½G »ñýìºs ÿºô»C ½G :»ì»ƒc kAsBƒC îðAsºk þPxü õÉK »G ,îñÈ sBxG ï»Ü»ìºô »Px݃ɃO »ƒÜ ,îƒÉƒG BƒOºq»ƒwºô ºõƒÈ ô»ƒè ,ÊìqæBì ,qB„ ,AõxÉK þðBÜ»ýü rƒÍƒýƒ„ ...»ÝéÈ o ô| òýèql¾½ø ,BÅüBPýÄtO ,óçýw ÿAq»ârÍý„ »Ü ,ó»Üºk rÉƒÔ óBƒìºô»ƒC ,»üAlülðºõÉK »è ºôBOAô »G jq»_ôBø ÿ q tø ,q tø ÿAq»ârÍý„ ô rÍý„ ÿAq»âq tø »ü½G .ó ôAqk Ë râ ºô»ðkrÜq tø »ƒG ô ôkq»ƒø »è QÉG þPü rG †ýðkrܻԻxè»Ô q»â»ƒC »è »ýýPü rG ólðArÍý„ Aô»C ,ºô»ðkrÜrýG z»G .»üºô»ðkrÜrýG †üºô»C »Ü ,óBìApÉO þðBìApÉO »è ÿ ½g ºô»G ,ÿ rÍý„ þðBìApÉO þðBìApÉO »Ü ,ºô»OBܺk BýW þÔ»xƒè»ƒÔ QÉGAô»Ü ,»ü»ðAkAsBC þÝÉðBìApÉO ÿ rÍý„ ºô»ðkrÜrýG rÍý„ q»â»C :òýwrLG QÉ„ºk »üºô»ðkrÜrýG ï»C »„BƒG ,QƒÉƒð»ƒü»ƒâºk ºô»ýüBýñ¾k »G ?RBƒGºk óBƒíƒÈõƒÜ ôºq»ƒG ÿºô»ðkrÜrýG »OAô( »ìo½Ô ï»è ºô»ðkrÜrýG ÿ»ñÈõ„ ô»C óBì»ø ºô»OBHðBìBð )ÿ rÍý„ yýO»Ø AlÉO ÿ ½g þÔ»xè»Ô ÿºô»ðkrÜrýG ,QÉð»ü»âBð †üºô»C »ì»C z»G ,ºô ôkrÜ ºõÉ„ ô ôk ï»C óAõÉð »è þüAq»ãñìu ôk »Ü ºô»C ôõݾ»ƒG ,»ƒü»ƒø Ak»ƒüºô»ƒðkrƒÜrƒýƒG ÊG ÿ rÍý„ ÿºô»ðkrÜrýG »Ü ,QÉð»ü»âºk .RBƒÜºk qºs õƒâ Akô»ƒì ʃƒG ô q»ƒƒGô ô o ÿAôk»G q»ãülüBø þðAo»â »…ü»ü½Gq»ƒø »è ,rÍý„ þðBĺq tø þðkrÝðB…ýñPwºk ôºq»G ÿkrG ,Akòýèql¾½ø þðBܺr̓ýƒ„ ºrÉè »íÉC -ÞÉP„ q»w»G ókrܺtü q ½ýO ï»C .q tø ÿAq»ârÍýƒ„ òƒýƒÉƒðºk ÿ ôBƒð ô»ƒƒC »ƒƒýƒƒü q»ƒƒãƒƒülƒƒüBƒƒø »ƒƒOô»ƒƒÝƒƒPƒƒwºk ;RBܺk »Pw»Wq»G AlÉO óBì»ñP…ü»ãÉO ߺô ÿ ½g ,òýèql¾½ø ߺô þÝÈ rýÌB„ ºrãG ô RAkºk óB…ýð q»ãülüBø ½G lð»ìrýG »ƒO»ƒHƒ¾»ƒC ,†ƒýƒü ôBƒðôõƒG þƒÝƒÈlƒð»ƒìrƒýƒG ÿ»ƒñƒÈ ô »ƒè ÿ ôBƒðôõƒG þƒÝƒƒÈlƒƒð»ƒƒìrƒƒýƒƒG R»ðBð»O .RArÜõw †ÉK þðBܺlð»ìrýG »Ôôõw»éü»Ô »è ÿ ½g †ü q»ãülüBø ÿkõg Þü tð óBÜ»ýýOArÜõw †ƒÉƒK »ƒýƒýƒðBƒð½ƒü »è ó ôõHý¿w»C ÿAôk »G »Ü ,ºô»ƒOBƒÜºk ºlƒƒð»ƒƒìrƒƒýƒƒG BƒƒO ,ó ôAo»ƒƒƒâ AkrƒƒƒÍƒƒýƒƒ„ .óBÜ»ýýOArÜõw »è q»ãülüBø ,rPñü q»G þÜ»üBOAô »ƒG þðBÜ»ýýÔ»xè»Ô ºô»ðlñÈõhƒÉƒO ÿ»ƒðBƒýƒì ,QÉG ºô»ñýèql¾½ø þðBÜ»ýü rÍý„ »PxÝÉO þÝÉñý¾½Ý¾»ø ;»ÝéÈ o †ýðBü ô êÜArO óBü ÿ rÍý„ ÿ qBÜ ÿ»…ü o ô ºôB_q»w »è q ¼ s ÿºqBG »è q»ãülüBø ,îPw»G»ì .RBƒÜºk q»G»è Býð»O ,QÉwôõðBƒð ºô»ƒñƒýƒèqlƒ¾½ƒø q»â »Ýðõ_ ,»ýýðBí¾»C þÝÈ rýÌB„ ÿºô»C þ…ü»O½â ÿºqBG »è ôõGºk ,»üAõG Bøºô »ì»C ÿºqBG »è ºô»C q»G»è q»ãülüBø .BHýwôõð þÈ q »è »Ýðõ_ ,QÉwôõðºk ºô»ñýèql¾½ø þÈ o »è »O»H¾»C -ºô»ñýèql¾½ø þðBܺrÍý„ þO»ýýøBì »G -ºô»…ýéÜArO ô »ÝéÈ o ÿ rÍý„ .QÉGºk Bñ„BC ÿ rÍý„ ÿ qBÜ Alì»Ü»ìºô »è rOºlƒÈ s ÿºô»ƒC ½ƒG ,ïºkºk ºô»ƒG ºuBƒìBƒC ,ºô»ƒíƒHƒG Á ôõƒƒØ þñýwôõð »è »ýýð þPü rG rÍý„ þñýwôõð þÔ»xè»Ô ÿ qBOô q»w ºô»C BW ,qBOô q»w þ_q»â»C ,þÔ»xè»Ôºrƒü»ƒÐ óBƒü ,QƒÉƒG óAõÉð þülðºõƒÉƒK þƒðkrƒÝƒðBƒ…ƒýƒñƒPƒwºk ,ºôõG Qg»w »…ýì»ø rÍý„ ô »Ô»xè»Ô »Pxü õÉK ,òýwôõðºk rÍý„ »Ü ,»íÉC ï»G :òü»ÝG óBì½g »è ºqBýwrK ï»C ïAôºkq»G »ì»C QÉGAô»Ü ?QÈ ôºk rÍý„ »è óBíý_ Á ½Ü »è »ü»ýü»…ƒýƒì»ƒø ºqBƒýƒwrƒK ô»ƒC


4

2012/12/3 »í컄 ôôk )339( ºqBìu ".ôõ_ þÝxÄ»ü½Pw¼k ÿBýÔArâ½ýG þñýwôõð »G »Ü ,ÞðArÔ ÖÈ s½W þâq»G »è ,ºõýwôõð ÿBýÔArâ½ýG ÿ ô ô vÉì ÿ qBÜB„ òü rPGBüBð þƒ"ôõWq»K þðÂBw" ÿ ôBð »Ü ,Alü½g ÿºqBÜB„ ô»C þìºqAõ_ þÝxÄ»ü½Pw¼k Alƒ1871 ô 1865 óAõÉð þ¾Bw 6 »è »Ýðõ_( ,ºôBñÉè ÿkrÉì ,sBGqBìõØ ,óBÜ»xýéHC ,ºvì»â ,Atw ô óAôBP’’ þðBÜ»ðBì¼ o óBíÉK ô ºô»OBܺk qBý„½ø óAq»ñÈõg ,)ôõHýwôõð ’’ýü»…ýì»ø ÿºqAô»Ø »è ô ºôAqk ôõÔ »…ýì»ø ߺô þÝxÄ»ü½Pw¼k ,Qɾºk ÿ»üBw »è þÝxÄ»ü½Pw¼k »PwAo ʾ»G .ºô»OºôArÜ rOºq ô»â ÿ ½g ÿlð»øºo ß»ü þð½OqBÜ »è ÿ»Ü»ðBì¼ o ,Alü½g ÿ»ýÈõð »…g»ð ô»C »è ÞÉÜ»ü ½G þPÈõü o½â ô ºôBñÉøqºk óBÜ»ðBìºqBØ þOBøq»w»G »è ô þÝÉP„ AkºôBñÉK ô»è ï»G ,óBÜ»ýýwBýw »ðBì¼ o òü rOºôB„ºqk ô ºõü o½â ÿ ô ôkrGAo þ¾Bw ÿºôBì ÿ ôArwôõð ÿºo»Kæ 240 »è ï»Ü ÿ»Gq ¼ s ô »Ü»ðBì¼ o þO»GBG .ºô ôkrÜ ÿºo»Kæ 40 ÿ qBÝPwºk Býð»O ,ôAo½â þP„ !ºô»O»ðôBì óBü½g ߺô rO þP„ ºrÔ ô óBܺo»Kæ .»ü»Ü»ðBì¼ o þØ»_ Býð»O ,ʾ»G »G óBwôõñðBì¼ o ÿ»íÉC ô ºô ôkrG ïôBð "Û»_" »G ÿ»ýÉW ô»C R»ðBð»O ,»ãðrâ ºô»ðBìæ »G ºlðºô»C ,òü»ÜºlÉK þPw»ø ºtü q»Ð ,RBܺk Qwô qk òÜ»è óBìºô»C þPw»ø AlðBí…ý¾Bü»g »è þñü o½â þÜ»üBOAô ô QÉGAo½â óBì»Ü»ðBì¼ o ÿºo»K »G ºo»K ô »Pwo »G »Pwo þÝÉÝ…ýO »è óBì¼ o þØ»_ .QÉGBñÉø Qwºk »G ÿ sAôBýW ôAô»O ,óBܺqAk ÿ»ðAk »G »ðAk AlðBì¼ o »è »Ü ,QÉ_ºk qBükBð ºôB_q»w ÿ»ñÈõ„ ô»C ,óBìôAql¿ÉùÉW»G ºô»P…K »è ÿ»ãÈ o ,óBÜ»ýÈ o»èôõO »ð»…ÉG þñGu õØ ô »„½â òü rPðô ô oBð ô òü rPÝü qBO ô òý_ºk ÿ ½G »G Qw»ø BO ,ºô»OBܺk ßBðô ô o ½G óBíðBÜ»¾Ak ô ßok »è pK R»ðBð»O ô òýG ïAôºkq»G òýðAõOºk ,òü»ÝG »Ý…ýO ô»C þðôõG»ø ôºq»G AlÝü tð »è þñýñýG ÿlÉìõC »G ,òýG Al…ýÝü qBO »è q»â»C »Ü»ðBPwqAk ÿ q»xðAq»w RBܺk Aô ÿ»P„ ô»C .òü ¼ oºk ºô»…ÉK ô»C ô »Ø»_ ô»C ;QÉ…g»Gºk óBíü qAõHÈ o »G BOAô ô QÈ qlñýHG ÿ»Pwºq»Ü ,óBì¼ o ÿºô»ðlƒñƒÈõƒg ô òƒýƒwôõƒð .»ƒü»ƒÝƒ…ƒýƒO ,RBøq»w»G ,R»GBG ,ºô»ðBí¾Bü»g ÿ tÉø »è ô óBüu »è ôõOBùPwºk»G ô »Ý…ýO ô»G †ýðBì½g þýO»HüBO þðBùýW R»ðBð»O ô óBÜ»ðBìºqBØ þÜ»ü»„½â q»ø q»G »Ý…ýO ï»C .QÈ rܺk óB…ýñPwºk »Ø»_ ô»G ÿ»ñÈõ„ ô»C ô ºô»OBܺk þÜBðô ô o ,QÈ ô»ÝG óBì¼ o þƒØ»ƒ_ þðAo½â ïAôºkq»G AlðBíÝ…Éì »è ,QÈk ºõɃè þƒ„»ƒÜ»ƒÝƒ…ƒýƒO ÿBwBC»ìBñðBü u þì»øq»G þýÜ»…ÉK »è| ë ôõLü»ð .QÈkq»w»G »Ü ,RBܺk q»ñÈõg ½G ºô»C þƒwBƒG Alƒƒ"Û»ƒ_ ÿºô»ƒñƒü s ¼k" »è »üAô ºô»C ߺô ,»ýýð þØ»_ ÿºô»Cq»G»è ÿ ô ÿ»Ü»OBøq»w»G !QÉHýØ»_ AlÝÈ ôBãð¼ s ºrãG ,»ýýð NArg þÝÉP„ AlðBì¼ o »è Û»_ þðôõG»ðqBük ï»G ÿ»ñì q»ñÈõg ߺô »ÝÉO»wºk ô BðAõO ,ºô»ðAô»`ÉK »G ôAô»O ô QÉG ArÝ„BC ô qBük Û»_ þñÈõ„ q»â»C .QÈ ô»ðBìºk ô òü»Üºk q»xÜ»ü óBì¼ o ÿBOAô Aô»C ,QÉG»ø ÿ tÉø»G q ¼ s þÝÉÝ…ýƒO ÞÈ q ½W q»w »PÈ o»âºkqºô ‡ºô»ðlñÈõg ÿ vÉ_ ô QÈ ô»Üºkqºk ,ºô»PÉñÈõgºk "Þük þG½ì" yýâq ½G ÞÉOBÜ .ºô»ðkrÜ»OBK ô ôk »è »è Û»_ ,»ýý_ þOºo»ñG þO»GBG Ëq»C" ÿ q ½W »è ÿ qBýƒwrƒK ÿºô»ðlñÈõg þOBÜ »è »íÉC ï»G ,RBܺk ÿ ½g »è "?»üAlÈõÜ ô þü ô ô vÉì ÿBü sBPðBÔ ,þxýè½K ,þPxðAs þ¾Bü»g ,ôBG þðBì¼ o ô»C þØ»_ .òýñÉ„»üBð ºô»ðAqBýwrK ô»G óBì½g ÿ q»w AlñýÄ»C AlðBܺõÉ„ôBø »ðBì¼ o »è rP…ÉK »Ü ,»üAk»ñÈõ„ ô»è »ðBðBì¼ o ºq ½W ô RBøq»w»G Býð»O Ak»ðBðBì¼ o ºq ½W ô»ƒè .ºô»ƒO»ƒðBƒìõƒü s ¼k »è »Pxü õÉK »Ü ÿ»¾ôõØ »P„ ô»C .ó sAôBýW óBÜ»w»Ü ô q»Gô q ôºk ô»è ,QÈ rÝG ½G ÿBíÉø ºô»ðBì¼ o ÿ»OBùÝÉK þýPxü ôAlÉK ÿ ô ô o ÿ ½g ߺô rO þÝÉHÉPÜ ½G ºô»ÝÉHÉPÜ »è Ak»ðBƒðBƒì¼ o ºq ½ƒW þÝÈ q»wôõð lð»_ þðBÜ»ðBì¼ o »è »ãW .QÈ o½âBð ô ºô»PÉñÉìºk »è| îÉè ÇçxýðBPw ߺô ÿ»ðBýýxýéHC þcô o þðºôBg ô q»ñÉøAk þðBì¼ o »è| yýíxüBø Býxü rOBK ô AlýPxðAs þ¾Bü»g þðBì¼ o »G Qw»ø aýø AlðBܺôBG »ðBì¼ o ÿºô»ðlñÈõg »è ,Alü qBÝðAôBO q»ø »ü»ðAô»è .AlØ»_ ÿAôk»G óAo»â ½G òü»ÜBð þ„¼ q»K ô ÿ u râ ÿAôk »ðBðBì¼ o ºq ½W ô»C þðAq»wôõð »Ü ,QÉG ºô»ü»ãð½w ô»è ½G þ„¼ q»K ô ÿ u râ þÝÈ s»âºo ß»üºo»Kæ ô ôk q»ø þðôõGo»LÉO »ðAôBG »ðBì¼ o ô»C ÞÉOBÜ ,ÿk þÜ»üæ»è .ó»Üºk kBü s óBýðBÜ»ðBì¼ o ô BOAô AlüBýO »Ü ,ß»ýüu râ »ñü»âBð ÿºô»Cq»G»è ,ºô»ñýñÈõgºk »è òü»Üºk Qw»ø Aô ,RBÝG óBìô ôlðBì óBüu þðBÜ»ýýOºo»ñG »…ÉÜ »ðBì¼ o ô»C »ü½G R»ðBð»O .òüºkôõwBC ôAô»O ô òýðBì½g þ¾Bì ߺô ÞÈ o òü»ÝG »ðBíPì ô þøBð»O »G Qw»ø BO ºô»ñýñÈõgºk »ðAôBG ÞÉOBÜ .»üAlÈõÜ »è þ_ òýðAtG ô òýG AlðBì½g þ¾Bì »è ÿºô»C »ðBì¼ o ô þGºk»C þðBì¼ o »G óBíPxƒü õƒÉƒK òƒü»ƒÜºk Qƒw»ƒø »üºô»C qBܽø ,óBüu »G †g»GBOAô ÿ q»GAo ߺô »ü»ø óBܺq ô»â ÿ ½G| q»éý„ ߺô .òýðBì½g þ¾Bì »è AkBýðk »è òü»ÜBð Qw»ø ï»G( q»Gô q ôºk ÿBýðk »è ôApGAk ô jq»_ôBø þļ rì ÞÉOBÜ ,ºôõ_ )ºôºq»ÜrýG þÐBð½Ø ½G ºô»Oºõü o»K ºô»ðôõGºkBw þÐBð½Ø »è »üBOAô ½G »ðBì¼ o »G þPxü õÉK RBܺk Qw»ø ô ºô»PÉñÈõgºk óBì¼ o óAõÉð »è ÿlðºõü»K ,þO»ü½g þ¾Bì »è AkBýðk »è RBÝG Qw»ø ÿºô»C ÿBOºq»w þðÂBw »è .QÉðºkAk AlýGºk»C ÿ sAõÉ„ ô þðô ô qºk ÿ qBG ë»â¼ rì ó ½_ ߺô Rô»Üqºk ï½G ºôºq ¼ s þÝÈ tÉø »G AlíýXð»â ÿ ô ô o »è †ýñì ,»ü»ø òüBC ô »Ô»xè»Ô ô Þü týÔBPýì »G óBýPxü õÉK óBì¼ o ÿºô»ðlñÈõg »G îPxü õÉK ºô»ýýðô ô qºk þÜ»ýýOq õÜõì»Ü ÿºô»C ߺô ,ïôõG Alð»ì»O þðBÜ»PxýG »è ÿ»ìºkq»w ô»C .»ü»ø ô»C þØ»_ ÿAôk»G ºô»L¾»ø »G QÉG ókrì ô óBì ÿ»è»ƒw»ƒì »è týâq»ø »üAô ïoºôBG ô ºô»ðlñÈõhìºk »Ü ,ïAo»âºk Ak»ðBðBì¼ o ºô»ðBðBì¼ o ô»C þÈ o »è ÿºô»Cq»G»è †ü ô»C .ó ô ôkrÜ»ð ïrýG RBÜ óBì»ø ô ïôAo»â AkBýðk þØ»_ ÿAôk»G óBü ,óBüu ÿBOAô ÿAôk»G ,óBì ,Qw¼ rK ,ëAlñÉPw ,ÿ ½Pxè½O »è ÿ»ƒðBƒýƒü qBƒýƒðAs ô»ƒG îPwºk »G ºô»ðBðBì¼ o ô»C þðAq»wôõð þÕèõÄ ô þÝxÄ»ü½Pw¼k îì½g þðBÜ»ýý¾Aq ½ì Bì»ñG ô þñýGBýðk ô ºôBð RBýñG ï½g ,ó ôBñÉø #.ºôBñÉø ÞÉK

þO»GBG ô Û»_ »Ü ,ºô»OBgºk óBìrýG RBÜ óBì»ø yýâq ½G ï»G ºo»Kæ »G ºo»Kæ RBøq»w»G" :ºsAôBýW ôAô»O þÝÉP„ þOºo»ñG Qwºk »G ÞÉðô ôkq»ƒâ þƒðBƒÜºlƒð»ƒøºo ô ºô»ƒPƒÉƒGºk ºq ô»ƒâ ".QÉñÉøºk »è ÿºô»C ÿºsAlð»C »G Û»_ ô R»GBG þðôõGq ô ôk ß»ü »è þý¾ôõØ ô þüºôB„ôºqk ÿ»ðB…ýð ,»ü»ø Alƒ"Þük þG½ì" þðBì¼ o þðôõG»ø »G Qw»ø ïAôºkq»G Alƒ"Þük þG½ì" þðBì¼ o »è .»ðBì¼ o »ðBì¼ o »è ÞÉÜ»ü »G »„ºô»C q»G»è ô òýÈ o»âºk ÿ ½G ô òü»Üºk Û»_ »è q»ñÈõg ÿ»íÉC .QÈ rðºkAk óBÜ»ð»íâºk ô òÉÝ„»_o ô R»HüBO

þñýwôõð ½G òÉðºk ºõÉK þ¾BK »Ü ,»ü»ðBýü qBýðAs ô »Ü¼ rýG ô Á»â»è »ðBüBOAô ô q»ñ¾BK ô»C òðAsºk óBwôõñðBì¼ o ï»G ,»Ü»ðBì¼ o .ó o½âºk sAõÉ„ ô òÈõ„ AlðBì¼ o þñýwôõð þðôõHìAôºkq»G q ¼ s .QÈ ô»Üºkqºk AlðBì¼ o þñýwôõð þOBÜ »è Û»_ RBÜ ÿ»Gq ¼ s ½G þÝÉOBøq»w»G ô ÞÉO»GBG ߺô Û»_ Al…ÉK »è ó»ø zôõñðBì¼ o q»w»è ó ôõHìAôºkq»G »G òðAsºk ô òñýGºk ôBXðõâ ºô»ðApÉâ óBì¼ o .òñÉøºlü qºk ô ºô»ðs ¼kºk óBì¼ o þüÂôõØ ÿBOAô òýwôõð ÿ»ñÈ ô ºô»g»üBG ô ÿkq ô »G ô ºô»…ÉK »PÉ`G ô QÈ rwôõñG rOBü s BO QÈ r…ÉÝG óBܺqAk ÿ»ðAk »G »ðAk ÿ ôõ_AlÜ»ü»G ÿ»â ô À_ ô Úè

ºrãG ,»ýýð NArg þÝÉP„ AlðBì¼o »è Û»_ þðôõG»ðqBük # q»ñÈõg ߺô »ÝÉO»wºk ô BðAõO ,ºô»ðAô»`ÉK »G ôAô»O ô qBük Û»_ þñÈõ„ q»â»C .QÈô»ðBìºk ô òü»Üºk ÿ»ñì ÿBOAô Aô»C ,QÉG»ø ÿtÉø»G q¼s þÝÉÝ…ýO ô QÉG ArÝ„BC ‡ºô»ðlñÈõg ÿvÉ_ ô QÈô»Üºkqºk q»xÜ»ü óBì¼o ºô»ðkrÜ»OBKôôk »è ÞÈq½W q»w »PÈo»âºkqºô

»è »ÝÈ q ½W ,óBü u »G RºqBG»w »¾ôõØ þÝÉñýðAô pÉO ;Û»_ ÿ»íÉC .»ýý¾Bü»g óBü »ñýØ»PwAo ÿ sAo »è pK þÝɾBg ô ókrHÉLü»K ,þðkrHÉLü»K ô »ñÈõ„ ô»C ½G óAo»â þPw»G»ì»G óBwôõñðBì¼ o Qw»G»ì óBì»ø ½G †ýðBÜ»ðBì¼ o òýðAsºk ô òýwôõðºk óBì¼ o þðkrÜ»Pw»Wq»G þOBÜ »è BOºq»ƒw ﻃG ,ºô»ƒñƒÈ qlƒñƒÈõƒgºk ô ºô»ñü»Üºk rýG »ü»ø Aô ÿ qBW ,AlðBì½g þ¾Bü»g »è ÞÉðBì¼ o ÞÈlð»ø ô òýwôõðºk »ýýñÉùð »Ø»_ ô»C ÿºô»ñü s ¼k ½G òýðAsºk »Ü ,ÞÉðBü u þðBÜ»OBøq»w»G »ü»ø Aô ÿ qBW .òýðAsBð †ü qBW »Ü ,Býðk »G R»HüBO þÜ»ýýPwAo óBü ,»ü»ø óBíüºô»ñýwôõð ÿ sBýð †ÉK »PÈk »Ø»_ ô»è rPãðrâ q ¼ s ,ºôõOô»Üqºk óBì½G ó ôõìs»C »G þ„¼ rg ,þO»ýýw»Ü ÿ qºlðBø †ü qBW ÞƒÈlƒð»ƒø .óBƒìôBƒ_ ÿºõÉ„ »è rO þðBÜ»ðBü u óBƒü ,óBƒì½ƒg þƒðBƒü u ÿºô»ƒðApƒÉƒâ ÿºô»ðAlãðºo( óBܻļ rì þðkrÝýO»üAq»ñÈõð þPxü ô ô AlOBøq»w»G »è ºlðºô»C óBܻ㾻ì½Ü ô îØBO ô )AlðBíðBÜ»ì»øq»G »è Ǽ rì þðBüu QÈ ô»ðBìBð óBì½g ,»ãðrâ ºô»ðBìæ»G ºôBÝýOBPw»C ô ÁAq ½ì ÿ ô ô o R»ðBð»O .òýwôõðºk »üºõÉ„ ô»è þÝÉØ»_ ½G »Ü ,QÉG óBìrýG »è ÿlð»øºo ô þüºsBO ,þܺôBð þýðAõW ,ÿlðõO »ü»ø Aô ÿ qBW »G òü»ÝðBýG QÈ ô»ðBìºk ÿ»ðAôAkô ô o ô»C ÿ q»ñÉøoôõwq»ƒw ô»C »Ü ,QÉ`G óBìrýG »è ó»ÝG Êè óBìAô »ü»ø óBü½G ,ß¼ rý_ zôõñðBì¼ o ÞÈlð»ø .»ü»ø þÝÉØ»_ ,òýwôõñüºk ÿ»ðBƒì¼ o þðôõG»ø »è rýG ºrÔ ÿºô»C ÊG qBW q ¼ s †ü rO þÝÈlð»ø ô qBGô qBW ô ß»ìõP„ ,þñýHÉO ,ÿ qBܺkq ô »è ,ºô»ð»ÝG óBì¼ o þýñÉùð þØ»_ »è ô q»G»ðrâºk Ë o ºtü q»Ð »G ô rO ÿ ô»C ½G ºô»ðo»Kºk ºô»Ü»ü»ñÈ ô þñýwôõð ºô»ðBíÝÈlð»ø ÿæ»G .ò_ºk ºô»…ÉK ôºq»G Alñýwôõð j»üBG ÞÉðBPwqAk ÿ q»wô»C BO ºôºq»w ï»è »üAô ºô»C ߺô óBì¼ o ô òü»ÝG qBì½O ÞÈ qAk q»ø ô òüºlG óBܺqAk ÿ»ðAk »G »ðAk »G ߺô RBøq»w»G ÿºô»ðApÉâ þXðBìBC †ü qBWAôk .òü»ÝG þÕwºô .ôB_ †ÉK »PÈk AlðBPwqAk ÿ q»xðAq»w»G óAo»â ô qAk ÿ»ðAk »G »ðAk þü q»ãü qBÜ q»G »ñü ô»ÝG †ülð»_ ï»G q»G »ñü ô»ÝG †ülð»_ ô þP…â þð»íük ôBð þðBܺqBGô ô o ô ÁBì ,ß»üºqºkq ½Ü ô qAk q»ø þýðAõW ô þüºsAôBð ô þüBOôBùÉG ÿ ô ôkBW

“ ºôºq»ÜrýG þwôõñðBì¼o ô ºkBw þwôõñðBì¼o

)3-1( ﻄ»„ þ„»G

þðAõ„ rÜ»G :ºô»ýÜqõO»è .ô

ß½ìBK óBøq½C :ó

Û»_

þOBÜ »è ô »ýý_ óBܺq ô»â »ðBì¼ o þØ»_ òýwrKºk óBì½g .ºô»ñü o½âºk ó ôõ_½G ô rýG ºô»üºqBG ô»è ïAôºkq»G Akºô»ðlñÈõg ‡»üºô»ðkrÜrýG ô qBýwrK ô»C þðBܺqBܽø »è ÞÉÜ»ü q»â»C rO þÝÈ qBܽø Aô»C ,QÉG óBÜ»ðBìºqBØ þü q ½W»ì»ø ô ÿlð»ì»¾ôºk òü rOBø»HðArâ ô òü rOq»ÝPGºs ½g ô òü rOºq ô»â R»ðBð»O »Ü »üºô»C R»HüBO þðôõ_½G ô rýG AlðBì¼ o þñýwôõð þOBÜ »è †ýwôõñðBì¼ o .QÉGºk »¾Â»â òÜ»è óBýƒ"Û»_" »G lðºôºs ô q ¼ s þÜ»ýƒ"»Pwºq»Ü" ÁBü»g ÿ tÉø ô R»HüBO þðBüu ô ºô»ñü vÈõO ÿ ôBñÉK »è zôõñðBì¼ o .ó»Üºk òýGAk zôõñðBì¼ o ½G ô»C .QÉwôõðºk AlýðôõGBñ„BDÉK ô »ü»Pwºq»Ü ô»C þñPxh…ÉK Alü»Ü»ðBì¼ o »è zôõñðBì¼ o »Ü ,óBüu »G R»HüBO ÿ»¾ôõØ »ðôõ_½G Á»â»è ,ï»Gºk ÿ ôBð "Û»_" »G »Ü ÿ»P„ ô»C BOAô ,RBܺk ½G ÿBíÉø ô óBÜ»ýü qBܺkq ô ôBð »è AlðBì¼ o þñýwôõð þðôõ_ºô»…ÉK ôºq»G q»Pw½Ô .îÉC .þC .QÉGºk Alü»K ºô»ðBÜ»ðBƒìºqBƒØ ô sAõƒÉƒ„ AlðBì¼ o þðôõ_ºô»…ÉK ôºq»G Á»ƒâ»ƒè »ƒÜ ,»ƒüAô þƒðôõƒ_½ƒG| qBü pG óAô»C ô Qwºk »ðrâºk óBܺôAkô ô o ÿ ô»¿W óBÜ»ðBìºqBØ ÿ uk òì ï»G !QÉwôõñG ÿ»Ü»ðBì¼ o ó ½_ zôõñðBì¼ o óºkºk »G †ýðkrÜoºôBG q»â»C ½g .ºô»ìBPwºô ºôBG »ðôõ_½G ô»C ô»C ,QÉG Z q»ì AlðBì¼ o þñýwôõð »è qAksAo þÝÈlð»øºo þðôõG»ø ºô»ðBì¼ o q»w»G Û»_ »Ü ,òü»ÝG oºôBG »üºô»C rOôBXðõâ »OBÜ »G )ºôºq»ÜrýG( ó ôõìs»C óºôBg ÿ q»ñÈõg ó ½_ ߺô .»PwºkÂBG ,ºô»PÉñÈõgºk óBì¼ o ºô»Ø»_ þñÈõ„ þðkrÝýñƒýƒHƒ…ƒÉƒK ïºk ÿlÉø óBì¼ o þØ»_ QÉðAsºk †ýðôõìs»C óºôBg þwôõñðBì¼ o ô QÈ ô»Üºkqºk Alñýwôõð þðôõ_ºô»…ÉK ôºq»G Á»â»è ÿlÉø »Ø»_ ô»C ÿºô»ðkrÝýüçÜ»ü ô ókrÝðBƒ…ƒýƒñƒPƒwºk QƒÉƒðAsºk .»ü»ÜºqBÜ þð»üæ òü rP…ÉÜApXðq»w ô òü rOqAô uk ÞÉOBÜ ô AlðBì¼ o þñýwôõð þðôõ_ºô»…ÉK ôºq»G Á»â»è ,RBܺk ÿ ½g »è ÿ»Ü»ðBì¼ o þØ»_ ÿ qBýwrK zôõƒñƒðBƒì¼ o ó sAôBýW ôAô»O ,þðõýwôõð ÿ»ðBP„ ô»C RBܺk Qw»ø ºôºq»G»è ÿ»ðôõíð òülð»_ .ºôõG»ø þðBýñýwôõð ÿ sBýð »Ü ÿ»ðBP„ ô»è þÝxÄ»ü½Pw¼k »è ß»ü»ðôõíð »íÉC ô »ü»ø »g¼k ô»C ½G sAôBýW .ºô»ñýñÉøºk ÞɾBw ÿAôk BOAô ,Alƒ1870 þ¾Bw þGBC »è þÝxÄ»ü½Pw¼k ,þñýwôõð »G ókrÝPwºk ô "óBÜ»xýéHC" þðBì¼ o »è ºô»ðkrÜrýG BýÔ½w ½G ß»ü»ìBð ºô»C ÿAôk ô QÉGºk »…ÉCq»w ÿºvãð»O þ„ôõO ï½G pK»è" :Qɾºk AlýÉO ô QÉwôõðºk ÿAs»Ý„õg ÿBüBĽðBÅýC ﻾»ø AlÈõÜ »è ô »ýý_ »Ü»ðBì¼ o ôBð þPÔrâ ºôºôõG ó ô ô o þÜ»ü»…g»ð ‡ô ô rw »G ô ºô ½g »è q»ø RBÜ óBì»ø .ºô ôkrÜ .ºôºôõG RôõØ Alíìºkq»G»è ºô»ýýðBܺlð»øºo Q…â »G Ëõð R»ðBð»O .ïo½ãG ºô»…ü o ô åºo »è ÞÉP„ ôõì»ø ôõG Qxü õÉK »üAk îÈ pÔ ,ôõHýwôõð îý_q»ø .lðAõð»ð îý¾kô ôk †ýÝÉOBw»Ür_ ÿºô»ñýwôõð »G îPwºk ºô»ì»Ü»ü ÿºo»Kæ »è Ëõð»èq»w ô ºôæ ôBC ô ôBC ïôAô»O þÝɾBw þðôõGô ôlðBì ô Yðºo .krÜ ï»Ü»ðBì¼ o

ô q»wôõð þðôõ_½G »OBÜ ô»C ,òÈ rÝG »Pw»Wq»G ô Öwºô ô .QÈkq»w»G þðAo½â "þñÉùð þØ»_" »G RºqBG»w †ü q»ñÈõg þO»GBG ô Û»_ ÿAôk»G óAo»â ÿ qBÜ »è »ýýPü rG óBì¼ o ÿºô»ðlñÈõg òü râºkqºô óBÜ»„»Üô ô o »ýü qBܺkq ô »è vÉ_ ß»üæ»è .Alýü»ÐBñG qBW ÞÈlð»ø .òýðAtG þü»ÐBñG þO»GBG »ðBíØAq»ì ,†ü rO þÜ»üæ»è ô »è q»ñÈõg ÿæ ,AlðBì¼ o þýOºo»ñG þO»GBG ÿAôk»G óAo»â BOAô ,Û»_ .ôB_ †ÉK »PÈk rPãðrâ óBÜ»„»Üô ô o »ýü qBܺkq ô »ƒyýâq ½G þðBܺqBƒOô ºôºô ô o ô»ƒè ‡BƒG þƒÜ»ƒü»ƒðôõƒíƒð »è q»ñÈõg" :Qɾºk yýâq ½G ..."Þük þG½ì" þðBì¼ o ÿºqBGqºk þýPg»Gk»G »è pK þðBü u »è »ýýPü rG R»GBG »üAô þÉK AkBOºq»w "Þük þG½ì" þðBì¼ o þðBÜBOºq»w rgBC ".äð»ø»ð þðBýý_ôAo ÿºõÉ„ôBø ºrãG ô þO»üÂ»ì½ƒÜ ÿ»ƒñƒgºo þƒÝƒÉƒðBƒì¼ o ߺô ô ôAo »è ºõÉéðAõÉè þwôõð»ƒìBƒðu ¼ o ÿ vƒÈ qk þƒÝƒÈ uBƒOq ½ƒLƒü o yýâq ½G .äð»ø»ð þðBýý_ôAo ÿ qAô uk þðBü u þðBÜ»Wq»ìõè»ø »ýýPü rG R»GBG »üAô óBíÉK óB„BK" :QÉwôõðºk ô QÉGºk ïAôºkq»G ÿAôk»G ô»C þýüAkºõ¾»ø .JBøBC òPKBÜ þðBÜ»ýý¿_q»w ô þPÉ„ »è ½G »ÝÈ qBܽø ,AlðBì½g ÿºqBw»ø þè»ãwôõðBýؽC þðBÜ»ãð»ø»ð ô ó ô ôkq»â »G þülðºõü»K ô Ǽ rì þg¼k »ƒè ºô»ƒðôõƒGkq ô ô»è "Þük þG½ì" þðBì¼ o þPwAoºôBð þðBÜ»„»G rgBC "...ºô»ðôõG þÝÉw»Ü þðBÜ»O»HüBO ºq»PÜAqBÜ »Ü ,QÉ_ºk »ðBýýðô ô qºk »ðBì¼ o ,RBgºk ÿ o»âºô ô Qwºk »PÈ râºk óBì¼ o ÿºoôõO ô tÉø»G q ¼ s

,þP…â þð»íük ôBð þðBܻܻìõP„ ô qAk òƒýƒðAsºk BƒPƒ…ƒÉƒø ÿºô»è ߺô »ü»ø ÿ rOqAksAo ô Á ôõØ þÜ»üBOAô BýW »G óBü»Ü»ü q»ø †ü qBW ÞÈ pG ô ArÝ„BC »G qBW ÞÈlð»ø .»ðBü»ø ½Ü »G óBü ôõì»ø þìAqBCBð Á»â»è Á»ÝÉO þÝÉPw»ø »G ô óBíÝ…Éì þÝÉ„»G »G | .òü»Üºk »ýýPwAo ô»G Qw»ø ÿ q»ñÈõg .»PwAo †ýðBì¼ o þðAq»ñÈõg ½G Q„ óBƒì»ƒø ô»C ,þP…â þð»íük ôBð þÝÈ qAk q»ø QÉðAsºk þGºk»C þðBì¼ o ,ºô»PÉGºk óBü ô ô o»Gô ô o »Ü»OBøq»w»G þüAvÈ qk »G ÿ»ðBw»Ü óAksBG ,ÿ qBýðAsºkq ô ,qBãýð ,ß¼ rý_ºkq ô ,ôAkô ô o ,ß»ìõP„ ôBð»GôBð ÿ»ðBÕwºô ô»C ô óBÜ»ýü qºôºrƒýƒG ,AlƒðBƒìºs ôBƒð»ƒG ô»C ½G ókrÜBíÉø þPw»G»ì »G ôõì»ø q»ø ,ºô»PÉñÈõhðBüºk ÞÈlð»ø »ü½G zôõñðBì¼ o .ºô»Øºk »O»ðôArg »ýƒ"þñÉùð þØ»_" »ü»ðAô»è »Ýðõ_ ,ºô»ðBì¼ o »OBgºk ÿ qBܺkq ô ô RBøq»w»G ô ó ô ôkrÜ ÿkq ôAq»G AlðBü u Á»â»è óBü ,òHOBø ÿ ½g q»w»G »è ½gBü ,ºô»ðBýðkrÝ…ÉÜ ÿ tÉø þü q»ãü qBÜ rÈ u »OºôõOô»Ü ,ó ôBñÉø ÿ qBÜ»G ºô»¾Bü»g ÿ tÉø þðBÜ»ì»øq»G þýðAõW ÿ»ãð½w Q…â ô þü»ñýØ»PwAo ô þðAõW QÉðAsºk þGºk»C ÿ q»ñÈõg ï»G þPw»G»ì »G »Pxü õÉK ,òÉðºkAk ÿ ô q»w»è q ¼lðBG ÿ»ðBP„ ô»C ºô»…ýðAo»â ïºk »G ô ºô»ðBì¼ o »ñÈ rhG þñÉùð þØ»_ ½G ókrÜBíÉø .ºô»PÉñÈõgºk óBì¼ o »Ø»_ ô»C ½G ßAqlýC ô»C ºôBOºq»w »è ÞÉðBì¼ o q»ø þØ»_ †ü q»wôõð ½G


5

2012/12/3 »í컄 ôôk )339( ºqBìu

þøBð»LðBPü»„ þÝÉìºkq»w ô óBÜ»P…ürÔ þýP„»Ü óBü ‡o½„ o»ì»è qBÝðBìõâ ôºoôõO þÝÉPxÉÕýðBì ï»Ü»ü þ„»G

ó»w»c kAsrÉ„

q»ø »è »Ü ,ÿ»ðBìõâ ô»C QÈrƒÜºk QÉG BO ,Ak»ðBì¼o ï»C þðBܺo»Kæ ôõì»ø þñP„õÜ ÿ½éGBO »è ,ºô»PÉGºk rP¾ôõØ ô ÁôõØ þPwºk»G »Ü ,RBÝHÉK Qwºk ºô»ðBÜ»ƒLƒw»ƒC ÿlðõâ »è ô "å»G R»ÍÔºo ÿBÔºô" vÉHܼrý_ ô Mw»C YñÉK Alƒ)1974(þxüBì »è ôóBìBƒíƒxƒK ÿvÉHðBPwAk BÔºô ,òÈquõܺk ‡½g»ð þÝÈrPxÉø þغs ôºôArÜ ÿôB_ ôôk ß»ð ô »ðAtP„ôõì»ø ºôB_ óAqAs»ø þðAkõg ôõݾ»G ,»„o½„

#

»âq»í…ÉK ô ôk þñP„õÜ Û»øBð »G ß»üºuBƒìBƒC þãð»…ÉK »Ü ,†ýðBgrÉ„ ô RBܺk »Ü»ýýðAs qBG q»ø þ_q»â»C,QÉðAsºk ºlðok »G ,»ü»ÜºsºrÔ»ì »ƒè ÿ ½ƒg ,†ƒüºô»ƒñƒýƒwôõƒƒð|Qƒƒ„AkBƒƒü q»ƒƒw»ƒƒè .QÈ rܺk lðõO "Z q õG" »G ôArðôBð þðAlñü sºq ô»â »è óBýðkrÝíüBؽg ô ‡o½„ þñOô»Üq»w ÿAôk þâq»ì »G »Pw»ìq»w »Ü ,ÿ»OBÜ ô»C ,óBܺqB„ ôõì»ø »Wq»ì":RBƒÜºk qAôBƒø ô ÿ»ƒÜ»ƒýƒÈ oôBƒø ÿ»„Bw ߺô þðBÜ»ðAtØ»ø»G½g ô q»Ý¾½G»ƒ¾½ƒG ",QÈ q õgºk ‡o½„ Bðºk ,òÈ q u õÝG òýì»wBƒü »ÜBO ‡o½„"»Ü ,QÉGºk »Õ„»Ü ô»G »Ý„»âB„| kAsBC AlýÉO QÉðAõOBð Ǽ rì »Ü ,»üBýðôk þÜ»üBãÉW Aô þÜ»ü»Pwo »Ü ,QÉðAtG ÿ ½g »G ÿºô»DÉG»G".QÉG ô»C ÿºrÈõâ »G ,RAõgºk †ü ô»C þc¼ o ,þðBOºo»w »G QwõÉK ,krÜ QðBìõâ »Ü ,Qɾºk ÿ»ñü pÈ s BwBü »Ü ,q ¼ s ÿºô»ðkrÜrýG ,RBÜBð q ¼ s ÿºô»ðkrÜrýG ÿ»ÜºqBÝO»ðBýg »ìBì QÈ rÈ ô»ð "QÉéìBø" krÝüAô þñP„õÜ" ½G QÉG z»G ÞÉðBìõâ »Wq»ì ,QÈ u õÝG ô ‡o½„ þü s ¼ rýK ÿ ôBð»G R½g þðBPw¼k »è ÞÉè½K ,ºô ôkrÝüAô »…üºô»C q»ø| ".ÿ»ÜÂBC þñOrâAq s q»G ô RBܺk Aô q»ø BÔºô .QÉG Ako»â »è åq»ì ÿ»âqBÜ .ÿ ½g þc¼ o ÿ»Ü»P…ü rÔ ÿºô»ðôõGBýW »è †_ ½G »Ü ,QÈ vÈ oºk ÞÉñÈõg ,å»G R»ÍÔºo ÿBÔºô ô »üºsBO ÿºô»C ,QÈ u oºk q»ø ô ºôAu o »…ýì»ø þƒPƒwºk »ƒG »ƒÜ ,RBƒÜºk ïBƒwq»ƒw †ƒü»ƒíƒƒÉƒƒC ºô ½ƒƒÝƒƒðAs ÿ ôõƒƒƒOBƒƒƒùƒƒƒ¾»ƒƒƒø þƒƒƒÜ»ƒƒƒýƒƒƒýƒƒƒGBƒƒƒOõƒƒƒØ ÿ»ƒñƒýƒØ»ƒPƒwAo þƒøBƒðõƒâ ÿºô»ƒDƒÉƒG»ƒG,QƒƒÈ u oºk ,Ak»Ü¼ rý_ ï»è »üºsBO ÿºô»C .QÉðAtG óBÜ»ýýðBGq õØ þÝÉXð»â ÿºô ôkrì ôkqBw »c¼ o ô»C ô »ü»Üºu õÝG rýK þÝÉéük ô ûBðõãÉG þÝÈ ôæ »Ü ,»üBÔºô ߺô RAkºk ÿ»Ýük þÝÈ q»ãð»wôBø »è óBìs ô QÈ u õܺk ô »üAôºo ÿæ ‡o½„ »Ü ,RBܺk þâq»ì ÿ»ðAôºo ô .»ðBÜ»ðBìq»Ô þ_»Ýéì ÞÈkrÉìBC ߺô ï»C þÈ q AkqB„ »è ô AkrPãðºqk þÝÉÐBð½Ø »è BÔºô rPK óAõì»ø »è ÿºô»C ,óBÜ»ðB„ ôBð »PÉ`G QÈ qkºk »Ü ,ºqBýèõHèõG ä𻄽ø ÿ»Ü»ðB„ ,QÉñÉwrPüºk þÝÉwBðõ„ ÿAôAk ô »ýýü»…ýì»ø þÝÈ pÉã„o½„ R»ééýì þýüºoôõO QÈ ô»üºk BÔºô .RBܺk ÿ qBÝÈ rÜ ô»C ï»G ,QÉG óAôArÔ»ÝñG óBü»Ü»„o½„ ô AkrâBC òýð ºkBìBC »ñü q ¼ s"»Ü ,þO»ü ôõP„õÜ †ü»ðBìõâ ".òãð»XG AlÜ»üBülüBC aýø ÿ ôBñÉK»è »Ü ,ÿºô»G ,»ýýð ÿ ½g »è þÝÉðBìõâ aýø ,BÔºô ôõì»ø ô»C ,Alýݾ»g ô ßBg ôBñÉK »è ô ºrÉã„o½„ ÿ»Ü»KArgºõýð »Ü ,»ýýð ÿAôpG ,ºô ôkrÜ ÿ»ðAôBO ÿ rÈõÜ ‡o½„ ,RBÝHü qºk ô QÉñG ôAo ÿ»Ü»P…ü rÔ þØçg»C ÿBìôõð»éHýØ »Ü ,ÿ»üºkAo ô»C BO ,ºô ôkrÜ þðBø »P…ü rÔ þéýCAlø»ì ÿ»OBÜ ô»C .RBÝG ó ô ÿ ½g Û»O ô ôkrGAo ô QÈ o½ãG þðBüu ÿBKBOq»w ,RAkºk ï»C .RBܺkAo ÿ»Ü»P…ü rÔ rO ôõܺô Bðºk ,RAlG »è ôAqlñÉ_ þñýØ»ü ,»ýýð ÿ ½g »è þðBìõâ ÞɾBØs ½O »Ü ,ºô ôkrÜ ÿBýñ¾k ºô»„o½„ ó»üæ»è ,Alýc¼ o ,ÿ ½g »è »ãXÉG ,†üBwBC ÿ ôBýK ߺô ,»Ø»ø q»w»è ÿæ »Ü»üAkõg ‡o½„.»ü»ø óAõì»ø »è þðBìõâ ï»G ,òðAôºo ô QwAo þðBÜ»ðBìq»Ô ôõì»ø »Ü ,ï»C Al¾Aõâô|Ë râ pK ô s ½¾BC q ¼ s þÝÉÐBð½Ø »G BÔºô rOAôk #.RBܺk ºq»Ü»_ Alý¾k »è óBìõâ BO ,QÈ o»KºlÉO

ô ºôBƒ„ôºqk þƒÝƒÈ ôBƒð b ﻃƒC »ƒƒÜ ,ó qAk»ƒƒâBƒC ÿlÜ»ü »è BÔºô ô QðBPýÅýè Akºô»è ,»ÝÉðBƒìºqBƒØ AlðBü½g »è ó s»ì þÝÉO»Pwºk ô tÉø »Ü ,ò_ºk ô ‡o½„ þðAkõg »è s q»Ø »G »Ü ,ºô»ƒñƒñƒýƒGºk òƒýƒì»ƒƒÜ»ƒƒü ,ºôõƒƒOrƒƒãƒƒðBƒƒü qºô ºô»ƒƒðBƒƒÜºq ô»ƒƒâ þýPxü ô»„½g »Ü ,»üºô»C BÔºô ½G þ…ü qBâu ½ìBC þü sAôæ »Ü ,QÉG»ø ºtÉø ô»C ½G ÿ»üBO»øBƒO»ƒø ô BÔºô óAõÉð þü sAôBýW ,ºô»PÈ qB„ºk óBýÜô ôkq»ø :QÉwrKºk óBýì»Ü»ü »Ü ,»üAkºô»è Bùð»O ,QðBPýÅýè ½G »ð óBýìºô ôk ?Q„õÜ îðBÜ»Lw»C ôõG Aôºo ½gBC ÿAô þÝÈ qBýwrK Ǽ rì ½G »ð ô Mw»C þñP„õÜ !»ýýð »Ýük þÝÉñÈõg ô zºq»ø :BÔºô »Ýük þÝÉðôõGAo ÿ»ðAõÈk ô †È ô qºk ߺô ,å»G R»ÍÔºo ÿBÔºô zºq»ø /ÁBO»H„BC ô óAo¼k ÿ»ƒâq»ƒG ,‡o½ƒ„ ,ºô»ðBÝ…ÝÉO ô òü s»G ô»C ÿAôk »è »ü½G ,QÈ râBð ,‡o½„ þðBìo þgAk »è ô RBܺk| )óAqBO( »è ô ô o »ð½Ü ,óAqBO »è .ÿ sBHOºrÔBC ô ÿ»ì »OAkºk ôõg RBÝG ÿlðºõü»K RBܺk Aô þPw¼k þÜ»ü»âq»í…ÉK ½G »üºuBìBC »Ü ,ºô»ƒ"óBgrÉ„"| ÿ»ÜºsºrÔ»ì »G þðBÜ»ýýüBOºq»w ºsºrÔ»ì þÐBð½Ø ÿºô»ðôõHPwô qk »G ó»Üºk ÿ qB_Bð ºô»ƒðBƒxƒük ,ºsBƒO þƒ„o½ƒ„ »è ÿºô»C ÊG»G,êük þ݃ÈkrƒÉƒìºrƒýƒK þƒñƒPƒ„õƒÜ ô Akõg ÿºô»C ߺô":QÉG Býñƒ¾k þƒðBƒÜ»ƒøBƒðõƒâ þPxü ô ÊG »Ü ,ºô»Ü»ü»ðBg »ð»hýG zôõðºqB_ ô»C ô| "QÉ_»ðqºk »ñÈõg ÿ»ðsBG ô»è »…ýì»ø ÿ ½g kBü »G þðBÜ»Lw»C »Ü ,QƒÈ u õƒÝƒG ºôBƒñƒÉƒG »ƒéƒük þâq»ì q»HìAq»G Alü½g þðBìApÉO »è .ºô»PÉñÉøºk ÿkrÉìºrýK":QÉñýGºk ÿ ½g þâq»ì rPK ,»Ü»éük ô»è| ".ÿ»Üºu õÝG »è ºrPì»Ü ÿ»ÜºqAsBC ôAq u õÜ äðºqk ô rOAôk ,»üºô»C rOºlñ„õÜ »âq»ì ºrýXðs þƒ)rÉg»ð( þðºôBg AlýðBüu ôõì»ø »è »Ü ,RBâºlÉO ÿ rO»ðAlð»ì½Ý„ þÝÉðBü u Bƒðºk ,ºôõƒG»ƒð ÿ ½ƒg .ôõGºk »Ü»éük ºkrÉìºrýK BÔºô »Ü ,AlOBwõðBC óBì»ø »è ô f¼ o »è RBܺlPw»ø qBW òýì»Ü»ü ½G ,QÈ u õܺk ,RBܺk ß»ü»OrÜ ô óAsArPÝÉè þðBìõâ ,Alü½g þgBð ;þO»üºôºôBð ÿ»Ü»P…ü rÔ ÿºoôõO ÿ»¾ôõW »ƒÜ þñP„õÜ ÿAôk ô ô s q»ø þ_q»â»C!»Ü»ðAôBO ÿAôk ,óBìBíxK ÿlðõâ »è ,ôæ þƒ"ÿlø»ì Iýw»ƒc" ï»C þðBܺôõOBøqºk »¾BG qBýƒèõƒHƒèõƒG äƒð»ƒ„½ƒø »üAõâ »Ü ,ºpÉã„o½„ Bùð»O ºô»C Êèºô ,QÉñýGºk ÿºrdýw ô»C ‡o½„ »Ýðõ_ ,QÈ u õܺk »ðBìAqBD¾k ,RBƒÜºk Á»ƒc óBƒÜ»ƒìAq»ƒƒc ôõƒƒì»ƒƒø ,»ƒƒü»ƒƒø »G þðBPü»„ þÝÈ qAkrÜ ôõì»ø ,»Ü»üBü u ½è½ülüBC ô »OrÜ òýìºô ôk .QÈ pÉâºkqºô óAõW ô QwAo BÔºô »Ü ,þc¼ o ôBð ÿ»üºq ô»â »éýéÜ ô»C ÿ»Ür_ þÝÉðBÜ»O ½G »üºuBìBC ,RBܺlÉK þPw»ø ÿ ½ƒg »è þO»ü sBýð »Ü ,þƒgBƒð ÿ»ƒÜ»ƒPƒ…ƒü rƒÔ ÿ»ƒÝƒük óBìs »Ü ,ºôºô»C ÿ»ãð½w »è ,QÈ sArPG ÿ»Ü»ðºôBg ÿ»„Bw"ÿ ôBð»G ,RAkºk þƒÝƒÈ q»ƒãƒð»ƒwôBƒø »ƒè ÿ ½g BÔºô ߺô ,»üºô»C þøBðõâ Bùð»O »Ü "òýì»wBü AlýÉO »Ü ,ºô»PÉwôõðºk þðBÜ»P„AkBü AlÝÈ q»PÔºk »è

R»ìtg ôõì»ø ôõݾ»G ,»ÝÉñÉ„Bì ºq ½W b ‡o½„ ô»C »Ü ,»üAkºô»è ï»C ½G ÿ pÉã„o½„ þc¼ o ôBÔºô ô ôõì»ø q»ø ,QÉPwºô»ð ô RBÝG q ô»_ »ñÉ„Bì »Ü ,QÉðAtG ÿºô»DÉG»G,QÈ oBùG ‡o½„ þðAs»cBð ô QÈ oBøºk ÿ ½g þðAq»ãð»wôBø ô óBÜ»ýÈ oôBø þÝÉÜq»C ‡o½„ ï»C ½G .QÈ qkoBøºk þ…ü½g rOAôk p_ Akºô»è †ü»Ü»Øçg»C ÿ o»K ô»C ,»ýýØçg»ƒC »XðBìBC »è þÝÈ qBýwrK ô óBìõâ aýø »Ü ,ºô»OºôõG þñP„õÜ .QÉG»ð ‡o½„ þðBÜ»ñü rý„Bð ô óAõW Aô »Ü ,QÉGºk »ìAôºkq»G ºqBýwrK ô»C óBÜ»Lw»C þPwºk »è »Ü ,QÈ o»ãG »Ýük þÝÉðBüu ½G BÔºô RBܺk ,RAkBð q»G þܼ q»G »Ü ,ï»Ü»ü þOºrÔ»ð .ºôõ_ ôõì»ø »è »Ü ,»ðBÜ»øBðõƒãƒÉƒG »ƒLƒw»ƒC þƒñƒÈõƒg ,ºô»PÈ ô»Üºk ÿkBü »G Alý_»Ýéƒì þƒðBƒÜ»ƒÐBƒð½ƒØ ºô»ýü sk »G ,AkrOAôk þðBÜ»ÐBð½Ø »è †ýìAôºkq»G q»w»è »Ü ,þO»HüBO »G ,RBܺk ÿ ½g þýü»âkAk ÿ ½g ÿ»ÜºôAô ô o »¾BG ô ôk "óAôBGq ôõw"þì»_ »Ü ,ºô»ðkrÜBü q ô þãðºs »G QÉGºk »Ü ,QÉñýGºk »øBðõâ þíØõð ô QÉ_ºk¼ o ÞÈ rÈl¾»ø ôºô ô o BÔºô þâºo þÜ»ü»OrÜ ô ÞÉøBðõâ q»ø ,QÉGºk óBܺq ô»â ÿBíÉø »Ü ,ÿ»Ü»P…ü rÔ ÿºô»G »üºuBìBC ,»ðBÜ»¾BG ô QÈ sArPG RAkºk Á ô»ø ,þO»ü½g þc¼ o þýO»ýÜBK þ_q»â»C,QÉ¿ÉùHÉW»G yü râ»ð þì»C ô QÈ pÕƒG ,ó s ¼ rýK Bøºô Akô»C þc¼ o »è ‡o½„ þðBܺôõðBýG ô»C ôBð»ƒè QƒÉƒG»ƒð ß»ƒü ôõƒÐq õƒG QƒÉƒðAõƒOBƒð »ƒÜ ô»C BÔºô ,ºô»ýü u ½è½ÝüBw ÿ ô ô o »è .Ak»ü»ñýÜ»ì »è »Ü ,QÈ o»âºk AlÝÈ tÉø ÿAôk»ƒG ,»ƒüºtƒÉƒùƒÉƒG ,ÿºô»è »üBâBDÉG ,QÉGºk »Pw»ƒWq»ƒG Alƒ„o½ƒ„ ôõì»ø ÿ tÉø ,»Ü½ñwrO ô tÉùÉG ô òârâ ºlð»_ þÝÈ tÉø ÿ q»HÉw rÈ u»è »Ü ,»üAkºô»è óBܺtÉùÉG ô ô vÉì þýüAvÈ qk »G ,òü vG Ak»ðBøAõg ô ½ØBƒð ô ôk »O»ðôõG "òýüBC ô R»wBýw"ÿ»üBÜ ô ôkq»ø AlÈ ô»è óBü½g óBܺtÉùÉG »Ä¼ rì »Ü ,ºq ô»â ÿ rO»_ BÔºô ÿºq ô»â þýüAô»ñ¾k .ºô»ðqB…G Alü rÈ u »è ô óBܺkrÝñG ô óBܺkrÜq»w ôõì»ø q»ø »Ü ,»üAkºô»è

ÿBÔºô þãðºk »G ólð»ƒGBƒK þü q»ãü qBÜ,ºôºvÉHðBƒPƒwAk ôõƒƒƒì»ƒƒƒø ôBƒƒƒð»ƒƒƒƒè ÿ ½ƒƒƒƒg »Ü ,QÉñÈõðºk AlðBÜ»ãƒðºk »è ,ÿlÜ»ü q»HìAq»G »ðô»Üºk ºô»ðkrÝý„ ô ókrÜ»PwAqBC ÿºkrÜ »è ,rãÉW þPñÉì½Ü ô ô ºô»ƒƒƒðApƒƒƒÉƒƒƒâ ô þƒƒƒƒìAqk oõhýw ߺô ï»G ,Alâ½èBük ôõì»ø q»ƒw»ƒG rƒÈkôBƒ_ ô þƒƒÔºq»ƒƒ„ AlƒƒðBƒƒÜºôAkô ô o ,»ð»üçÉG »Ü ,ºôApHÉK ÿºô»C »Ü ,»üAlÉO ÿºlð»øºo ô»ƒC ÿ»ìBñðBü u ÿ q»wôõð ߺô BÔºô»G þðBÜ»ýÈ oôBø ô ÿ ½g þP„ôºo »G ,»ü½ãPƒwAo ô ô QÉñÉìºkAo ÞÉwôõñðBì¼ o þƒPƒ„qk ô kq ô þƒPƒ„AkBƒü ‡o½ƒƒƒƒƒƒƒƒ„ ÿAq»ƒƒƒƒƒƒƒƒWBƒƒƒƒì ß»ƒƒð ,ºô»ƒƒƒPƒƒƒÉƒƒƒwôõƒƒƒðºk ô ó s ¼ qk þÝÉwôõðô ô vÉì ôõ컃ø »ƒè BƒÔºô .rƒãƒð»ƒüæ ,»P„ôºpÉG ô b»Ýéì AlÝÉP„ Êèºô ,Al„o½„ ôBƒñƒÉƒK »ƒè »ýƒýƒ¾»ƒüApƒÈõƒâ ô»ƒC ÿkõƒg ºô»ƒOBƒGºk rƒýƒG »ƒè ÿºô»ƒƒC ,RBÝG þðBÜ»ýÈ oôBø þñü rý„Bð ÿ ô ô o þWBýÜBì q»ø »è .RBܺk îwºo ÿ ½g ߺô †ýðBÜ»ýýðAõW óAo¼k½g ô þ_»Ýéì ÿ qB_Bð »Ü ,AlýðBüu þÝÉ`ÉK kBü þðBÜ»Lw»C þñP„õÜ þPgºô»OBƒw ,QƒÉƒGºk »üBHOõãG þPðBPýÅýè »G q»â»C »ƒÜ ,ºô»ƒPƒÈ ô»ƒÜºk ,ôõGºk»ð ÿ»„ºo »wôõðºqB_ ï»C óBì»ø "rÉg»ð" ô óBüu ôBð þgºs ¼k þðBܺsAô qºk "ʾ»G" òýì»Ü»ü .ºô»PÈ rgBðAk ÿ ½G týâq»ø ô ºô»OBܺlÉè þ„o½„ ,Akºô»C q»w»G òü ô»Üºk »Ü»Øºk þýüAvÈ qk»G rOAôk ,Al„o½„ ôBð»è QÉGºk »üºô»ð ô»C ÿ q»ñÈõð BÔºô »Ü Bøºô q»â»C »üAõG»ø óBü»Ýük þÝÉðBü u Arܺk »Ü óBüºô»C þOAs qBXÜ»ü ½G q»â»C ,»üBðôõG»ð b»Ýéì .rÉg»ð" òÉ¿G ºô»ÝÉK BG»ø þƒƒñƒƒOõƒƒâ ô ó ôõƒƒGrƒƒÉƒƒÔ óAqBƒƒW q ¼ s ﻃƒG QwôõðºqB_ ôõì»ø »Ü ,ºq ô»â þÝɃƒ"rƒÉƒg»ƒð" Qü rÈõG BO ,QÈ ôºk QÉè þð»ì»O ôõì»ø ,QÈ o½ãG »Ü ,BÔºô ÿ»ðôõíð ߺô ,QýñÉÜqlýG ô QýHG ÿ rÉÔ þðBÜ»ì»ñð»ø»W ô RAô oºk ¼pýÔ »G þð»ì»O ôõì»ø rÉÔ Bwô»C ,QÉñýGºk ÿ ½g ÿ ôB_ »G ‡o½„ ô óBüu »PÈk äðºqk q ¼ s »ÝÉðlðBÜqk !rÉg»ð :QÉ¿G QÉGºk !»üAlÉO þÝÉO»ì»Ýýc ô lð»K ï»G ,qºk ÿAôk "ó ô þÝÉðBüu þð»ìôõXð»C" þðlðAq s»ìAk »Ü ,RAkºk ºô»C þýøAô»â ,ºôAkô ô o ï»è ÞÉðÂBw ‡o½„ ,ó ôBüu »ðBðs ¼ qk ô »PgBw þÝÉðBüu óAô»C »ðBüu ô»C ô QÉñÈ ô»hðBýG »Ü ,ºôõG ÿºrdýw ô»C .òü vG ôõGºk »Ü ,ºô»PÉñÉPxHÉè óBü»ð»ýØ»PwAo »ãXÉG ,»ýýð aýø ÿ ½g ½G BÔºô þP„»â ô Á ô»ø »ðBüu ô»C »Ü ,QÉGºk ïAôºkq»G þÝÉðAo»â »Ü ,ÿºô»è ,ºô»PÈ s ¼lG þðBƒÜ»ƒýƒÈ oôBƒø ô ÿ ½ƒg ½ƒG ºôAq sk ô ‡o½…ýðBÜBOAô AlìBÜBC »è »Ü ,ß»üºô»ñü s ¼k ô òÈ o½âºk ÿ ôAô»O »G óBíýP…ýð ô ÿkAsBC ô R»ééýì ô RôõK o»K óBܺs ¼ rýK »í„ô ô qk ô òGºk qAl„ô»g QÉðAsBð BOºq»w ºqBƒük .òƒ_ºkqºk ½ƒKºqBƒHƒì»ƒÌ

;óBÜ»Lw»C þñP„õÜ ÿ½éGBO ó ôõG»éü½Ü ÿq ½ì òýì»Ü»ü ôõì»ø q»ø »è »Ü ,ÿ»ðBìõâ ô»C QÈ rܺk rP¾ôõØ ô Á ôõØ QÉG BO ,Ak»ðBì¼ o ï»C þðBܺo»Kæ Qwºk ºô»ðBÜ»Lw»C þñP„õÜ ÿ ½éGBO »è ,ºô»PÉGºk R»ÍÔºo ÿBÔºô" vÉHܼ rý_ þPwºk»G »Ü ,RBÝHÉK Alƒ)1974(þxüBì »è ôóBìBíxK ÿlðõâ »è ô "å»G BÔºô ,òÈ q u õܺk ‡½g»ð þÝÈ rPxÉø ô Mw»C YñÉK ÿ ôB_ ô ôk ß»ð ô »ðAtP„ôõì»ø ÿ vÉHƒðBƒPƒwAk óAqAs»ø þðAkõg ôõݾ»G ,»„o½„ þغs ôºôArÜ ,ºô»ì»Ü»ü ÿºo»Kæ »è BÔºô ½G »íÉC þñýwBð ,ºôB_ ô ½ƒÝƒðAs »ƒè ôõƒOBƒùƒ¾»ƒƒø þƒƒÜ»ƒƒýƒƒýƒƒGBƒƒOõƒƒØ ߺô »üºuBìBC ô BíÉø ô»C ,ºô»„o½„ »G þðkrÝülðºõü»K ôBð»è Aô þc¼ o ‡o½„ ÿkõg »Ü ,ºô»PÈ qB„Bð ôõì»ø þ_»Ýéì »Ü ,»ÝÈ oõhýw þðBܺôB_ ô Qwºk þñP„õÜ ô BÔºô þñýì»Ü»ü þñOô»Üqºk .»ðBܺqBü pG »Ü "þðBO½G q»ì½ø QðBPýÅýè" þðBìq»Ô »G óBÜ»Lw»C ô kçè»W ô ‡o½„ þü ôBñÈõg ÿ»Pw»Wq»G þc¼ o BO óBì»ð»íük ô»C ÿ ôAô»O ,»ðBÜ»ýýðAlñü s þðAô»wBK ô tÉø" þñP„õÜ »Ü ,ºô»OBܺk ºqBGô ôk ½G þüBO½Ü ô ‡½g »ì»â ºq»ø »è ß»ü ,Al„o½„ ôBð»è| "þðAõW »ÝÉ„»G ÿ ½g ½G »Ü ,óAõW þÝÉðôõG ,»ðBÜ»ÜBñwrO óBܺq»PܺqBÜ ôõì»ø q»ø .ô ôlñü s þP„ô rw »è ,»ýýð óAkvü ô ô f¼ o »G óBýPxü õÉK »Ü ,R½G¼ o »ñGºk þñP„õÜ þðBìq»Ô þðkrÝÉW»HÉW ½G BÔºô þý_»Ýéì q»ø þOAs ô Qxü ô þñP„õÜ ÿ ô ô vÉì ,óBÜ»Lw»C ‡o½„ »Ü ,»ü»Ýük ÿ»ƒðAq»ƒPƒÜ»ƒC ô»ƒC ôõƒì»ƒø ½G å»G R»ÍÔºo ÿBÔºô þýâºkBìBC ,QÈ oõgºlðBýÉè ô»C ô »ì»Ü»ü þðBìõâ ,óBÜ»ƒLƒw»ƒC þƒñƒPƒ„õƒÜ »Ü ,ÿºô»G ,RBܺk Qwô qk »íÉC ÿæ»è †ü»Pw»ø þñOô»Ý„½g»ð ,»üºõÈ o»G »Ýük þñÈõg þðlðAu o þÍýØAô þÜ»ü ôõðBýG ºlð»_ óBýñP„õÜ ô óBÜ»Lw»C ôBƒð»ƒè þƒ„½ƒg»ƒð ÿºô»ƒðôõƒG»ƒðôÃG ½ƒƒG ,QƒƒÉƒG ½G »ÝÈ tìºo Alìºô ôk ÿ õük »G ,Ak»Ýük þðBÜ»Lw»C þÜ»üºô»ðAo»ã¾»ø ô óBìõâ ô qBýwrK aýø þðôõG»ð ½G þñOBø ÿºqAõÉC ï»Ü»ü »è ;BÔºô ÿæ»è »ðBýýìºkBC QÉGºk AlÈõð þ„o½„ »è þ_q»â»C BÔºô .‡o½„ ôBð òýì»Ü»ü »è ï»G "týãð»W Aõýè" ÿ ôBð ÿ rã¾»ø »G /zºq»ø ÿAôk ,Alƒ"yü qlýC qAtð" Á»â»è ÿ qAlük þðBÜ»ýýüBOºq»w »ðB„ þðlðAq s»ìAk ô ÁBO»H„BC :QɾºlýÉK ºô»wô»O »G qAtð »Ü ,Ëõð þ„o½„ ..ºô»ðBxük..u õÝLw»ƒC Qƒü½ƒO ºô»ƒðBƒxƒük" "!..u õÝLw»C ï»C ,)týãð»W Aõýè ô BÔºô( ºôBð ô ôk ï»è »ãXÉG òýì»Ü»ü ÿ tìºo »Ü ,QÈ pGºk Akq»w»G þ…üºôBð þc¼ o ÿ rã¾»ø »Ü ,ß»üBÔºô ,þO»ü½g þý_»Ýéì ½G QÉGºk ÿ»ðArÈõÜ þÜ»üBÔºô ;þO»ü½g ÿ»ÜºôBð þðôõìs»C òýì»Ü»ü »ƒÜ ,þƒðBƒÜBƒÐBƒC ô ‡o½ƒ„ »Ü ,óBÜ»Lw»C þñP„õÜ :ó»Üºk rÉÔ þñP„pñÈõg þƒPƒ…ƒK q»ƒw»ƒè ‡o½ƒ„ ÿkAlƒƒíƒƒýƒƒø ôõƒƒì»ƒƒø"| þðBÜ»éük þñP„õÜ ,rOAôk »ü½G q»ø",»üAlƒðAô»ƒC rPðBwBC ,ó ôæ ÿ ½g ߺô ô ókq õÜ »Ü ,óAlñü s ô»C q»w»è ÿ ôAô»O þü qAk»âBC ÿºô»C ÊG»G ,QÉGºk »Wq»ì ‡o½„ þðBìq»Ô »G »Ü ,QÉG»ø »ðAôæ ºoõÜ ÿ»ì»â óBüu þðBO½G q»ì½ø QðBPýÅýè ½G .òÈ rHG ôBð»è ÿ q»xì»W ô tÉø»G ÿ q»xì»W ô ôk q»ø" óAõÉð ÿ ½g ½G †ý„o½„ ,»ðAo¼k ôºô»ðkrG| ",»ðBܺsAôæ b ,Ak»ÝülýðAô»C q»HìAq»G »è ºtÉø ÿºô»ðôõGp_ þñP„õÜ»ð QðBPýÅýè ÿæ .òìu ôk b ô òG Qw¼k »G QÉGºk QðBPýÅýè ,»ýýܽñwrO ô ÿ sAôæ óBÜ»Lw»C ,òü s q»è»ñPwºk ô ólðAõðtÉø þì»Ü»ü þéƒük½ƒì þñP„õÜ ½G BÔºô qB_Bð ,BÔºô ½G ÿ ôBñÈõg þÝÉéÈk½ì òP„pñÈõg ô ólðBÝ„|zrO ÿBOºq»w ô óBÜ»Lw»C QÉG ‡o½„ ÿ»éü½Ü ºôõOBø ÿºô»G ólðBíè»w½g ô ô»è rPýC ,QÉG b»Ýéì AlýðBÜBÐBC q»HìAq»G »ƒè ô ôõì»ø ÿ»üºô»ð ô»C ÿ q»ñÈõð »PÉGºk BÔºô ºôºô»„ »üBƒO»ƒøBƒO»ƒø ½ƒG ïAqBƒC þƒÝƒÈ ô»ƒg ô ރɃðAkvƒü ô z»G ,»ü»ø òÈõg »G ÿAôpG þ_q»â»C ,QÉñÈ o¼kºk ...»ü»ø ÿºq ½gºq»w ÿ qBýwrK ÞÉñÈõg q»ø ÿAôk BÔºô ½G ,QÉG»ð krÉìBC ô R½G¼ o QÉðAõOBð ï»G ,QÉG ÿ ½g ÿ qAkq»HPwºk »Ü ,»üºô»ƒC ‡o½ƒ„ ï»C .RBÝG ‡o½„ »G ‡»Ý…ÉK ÿ ½g þýPw»Gq»w ÿ ôBðsBð Bø»üºk ÿ rã¾»ø »G QÉGºk u ¼ o ÿAôk u ¼ o ºôBƒƒð z»ƒƒÜ »ƒƒÜ ,ÞƒƒÈ q ½ƒƒW »ƒƒG ,òƒƒü rƒƒýƒƒƒ„Bƒƒð kBü »è þƒ"å»G R»ÍÔºo ÿBÔºô" ÿ ½g ÿ»Ü»ñýØ»PwAo ,»üAl„o½„ ôBð»è BO »Ü ,ºôAk ÿ qBü pG ï»C ,QÉñÉì»ð Ë oºô Q„ôºo ô óBÜÂBG Bø»G »è q ô ôk þÝÉðBü u »ýüõÈ o ߺô »Ü ,ï»C ½G »ýü sBðB„ ÿ»üBì .RBhG ÿ ôBð Bø»üºk ß»O»è ,QÈ rwBñG ‡o½„ÿ»Ü»ýýñÉùð ô ÿ oõhýw þðBܺõÈ sk BOAô ÿ rã¾»ø »Ü ,»Ýük þ…ýO»Ôõì ,ºq ô»â ºôBG ÿ»Ü»Ü½ñW"| :òý„¼ rÕc¼ o ÿºôºrãPg»G ô þ`¾BÔ...‡o½„ þíýW»ðõì ,ÂBG êýCBì R»g ,rãýñÉùð ô q»O»O ,u õÝLw»C ,Jtýc þXðBO,qB„ ô jB„ óAõÉð þPwºõü»K þìAlð»C ߺô q ½PÜk ,týdð½G ÁBÄ»ø ,q»Ô»g »…ýì»ø ,Jtýc ".lPø ...‡o½„ ÿ ôB_ ô Ëõâ ,lð½G týãð»W ,å¼k þð»ì»O þðB…ݾ»ø Á»â»è ,å»G R»ÍÔºo ÿBÔºô »PÉGºk ºôºsBýPíýC ÿ»éK »G ÞÈ oõhýw ߺô ,Alü½g »è .þ_»Ýéì »G †g»GBíÉø ÿ ôBð òülð»_ þðºôBg ô ÿkAsBC þãƒð»ƒøBƒC óAõƒì»ƒø »ƒÜ ,AlƒÝƒÉƒÐBƒð½ƒØ ÿ ½g ÿ ôBð »Ü ,ß»üºkAo »G ,ó pÉâºk þPg»H„½g þO»GBG ï»C ½G óBƒÜ»ƒìô ôkq»ƒì ,ºô»ƒPƒÉƒ`ƒG rƒýƒG R»GBG ô rÉìBC »è »ãXÉG þ…ü½g »Ýðõ_ ,òü oõhýw ,»ýýð »Ýük þ`ýø ‡o½„ þðBÜBÐBC ÿ»Pwºq»Ü ô .ó»ÝG ÿ rü»w krÉìBC ߺô »üºkBìBC »Ü»ðBì¼ o ôBð ÿ rOAôk þƒðBƒÜ»ƒãƒðºk »ƒPƒwAo


6

2012/12/3 »í컄 ôôk )339( ºqBìu ºô»¾Bì ïºkq»G »OBâºk µÊ¿ÈlɃW »ƒðBƒhƒ„½ƒg»ƒð ïºk»G ôºô»OBܺlÉè ÿBâqºk þÝ„õg ÿ"êýGAtýC" þÝüAk»è qAôBø RBܺk ½HìAq»G ‡ºôBG ºô»ðBü râ ÿ»ÜºoõÜ ºô»ýðBGºrùýì ÿ o»K ô»G †ü ô»C RBܺk ßB_ ½G ÿ ½g ÿ»Ü»ð½Ü ºq ô ô u ,QÈ râºk tÉìBC»è »ðAõýì ÿ rÈkôB_ ºô»ý„¼ q»K ÿ o»K ô»G µó»Üºk Á»â»è »ðAu ¼ q ,ó»Üºk óBü»Ü»…ÉÜq»w »Ü¼ o»â AkqB„ õÉð»G ºô»Ü»ü»ÝxýèBâ»G AlýÝ„õg þéýGAtýC ÿ qB„ þðBÜ»`gBG õìBØ»„»è ½ƒHƒìAq ,óAo»ƒâºk »üAkrÝG ÿ»xØ »Ü †ýÝÉOBÜ ,ôõG äðºlÉG µþðAô oºk krܺk þðBܺq»Ô»w þܼ rý_»è þwBG »…ý컃ø þGBC ÿ23 »è »„»G»c»è þðBüu þܼ rý_ R»HüBO»G QÈ ô»üºk »Ü ÿºô»è ºô»OBܺkqAkBâBC þÝüAk 1891 ï»G ,RBHÝÉè ÿ rãÈ q QÈ ô»üºk þ݃üAk ,RAô pƒG ºkõùÉG þÝ„õg ÿ"êýGAtýC" þðBÜ»¾ô»ø ,QÉðAõOBð ÿ"êýGAtýC" »ü½G þðkrÜ»ðq»Ô»w ôºô»ðBì»è QÉGºk Á»ÝÉO µRAôpG Alü»ÜArG Á»â»è RAk»C qBü pG þÝ„õg ,QÉG ÿArG ÿ ½HìAq þðBܺq»Ô»w µþ…ÉÜq»w»G ôºq»G µòGºk ÞÈ q»Ôºlð»ì»„ ÿ qAõƒw ºô»ƒÝƒÉƒK þÝ…ýO»è äðºlÉG»G ½HìAq" :Qɾºk êýGAtýC ,yü qBK AlðBÜ»`ƒgBƒG µóÂBƒì q»ƒw»ƒG »ƒÜ BƒìºkAq q ½ƒg :Rõüºk Bùð»O »üAkrÝG ÿ»xØ †ýÝÉOBÜ ,ºô ½GõGôÃG »ñýP…ü»â †ýÝÉOBÜ ,ïvÉ_»C rOAsBC lð»_ ..ûBC ÿAôBø ºô»ýü oBW»P¾Bâ þÜ»ü»ð»gºkqºs»G yü qBK ÿB„Bì»O Bùð»O»G ïôõG äðºlÉG òì ,»ýýãð»Gºk krÜ ïôB_ †ÉK »OBøºk ÞÉw»Ü ߺô »Ü krܺk ï½HìAq ôBü qºk qBð»Ü »PÉð»ü»ãG ÿ ½g þÝÉðBùýƒW»ƒè »ƒÜ ÿ ôAô»O»G ï»G ,RBÝG q»Ô»w þP„»Ü òýì»Ü»ü»G ôõHÝü q»g ôkqAõgºk ÿ vÉâ ÿ q»w ,ôõG ô ôlðBì ,»ðBh„½g»ð »ìlðBü»â »ü½G ,ôõ_ºk ÿ ½g ‡½ø»è óAõÉð»è ôºô»OBø þ„½ø »ðBh„½g»ð»è †ýÝÉOBÜ þK»è ôBð »Pxg ÿ q»w ºô»ýñýG ÿ ½g AkqAõük qAõ_ ,ôAô»O" Rôõüºk ºô»ðBü râ ïºk»G ôºô»ýðBÜ»Pwºk ÿlýC ."ó ôõƒG ôAô»ƒO óBƒÜ»ƒPƒ„ ôõƒì»ƒø ,ôAô»ƒO þKArg»è ÿ ô ô q u ¼ q ÿAôk»è u ¼ q ½HìAq þPwô qlð»O þèõéü»C ÿ22 »è ,lðÂBñüºk ºôºqAsBC ïºk»G ôkrܺk µQÈ rÉðºk þÝüAk ½G ß»ü»ìBð "êýGAtýC" 1891 þ¾Bw »¾Bc»ì ½HìAq ÿºô»ðôõHÜB_ »ÝüAk" QÉwõðºk AlüBýO ÿ ôAô»O»G AlýðBÜ»ÝxÉC þüÂôõØ õÉð»è ºkqºk ô»C ."ºõýð»O ÿ»Pw»W ôõì»ø »Xð»K rÉ„ ,ºô»O½GôÃG ïºk»G ½HìAq »ðBh„½g»ð»è ރɃãƒðBƒì ÿ»ƒÝƒü tƒð .krܺk Alâq»ì Á»â»è þÉðçíéì ºô»ðB…ÉÜqAsBC .ºôºkrܺk qAkBâBC þÝüAk ÞÈ u ¼ q ôõì»ø êýGAtýC Qwºk»G ÿlý_ ºô»üAk»C»ð þìºô þÝüAk ï»G ºô ½HìAq þðBÜ»…ÉÜq»w µþPÉ„»ƒè pƒK ºqBƒPƒÔºq êýGAtýC»è ÿAôAk ÞÈ qBW lð»_ ,õGõG qAtÉG µßçýø ,QÈ ríG Bùð»O»G õܺôBO Ê¿ÉùHÉW»G ½HìAq »Ü ôõGkrÜ þÝüAk þìºô ºq ½Xì»G AlÜ»ü»ìBð»è êýGAtýC ï»G »Ü ºô»ì»Ü»ð ºô»è rýG Ak»OBÜ ï»è »Pxü õÉK" ºô»OAk»C ÿAôk»è u ¼ q þPwô qlð»O ,î¿ÉùHÉW Bùð»O»G ½HìAq ,ºô»PÉGºk Þü tð ókrì»è rOBü s µQÉGºk rPKArg u ¼ q aýø òì ,QÉGºk rOtÉø ÊG ô rOsAôæ u ¼ q ÿAôk»è u ¼ q ."QÈ ríG þìAqBC»G ½HìAq ÿºô»è »ãW QÈ ôBð îÝÉP„ ô»C ºô»ü»Ü»Ý„õg ÿlÉìõC ÿ»ðAô»`ÉK»G ï»G pK ,AlýðBܺqAsBC Á»â»è ôõG AlPg»w þÝÉðçíéì»è ôkrƒÜºk ÿ qAôBƒø »ƒÜ»ƒðBƒ…ƒg½ƒƒg»ƒƒð ÿ q ô ô u»ƒƒG ÿºô»C½G »ðAu ¼ q ,QɾõXG þðAõOºlü»ð ôlðÂBñüºk lð»_ óBƒÜ»ƒÝƒ…ƒü tƒK ºô»ƒPƒÉƒG ï»ƒÜ þƒðBƒÜºqAsBƒC ÞÉì»Ü õܺôBO krܺk ½G óBü òýÔq ½ì þÜ»ýü s qºk þðBܺôB_ qBW Ëlð»ø ,QÈõñG ÊðAõPG µQÉG ïAqBC

ÊG »ðkrÜq»Ô»w ÿ qAkq»G Qwºk îðAõP„Bð ,AkBìq»â .îHG îðBܺq õñw »ìôBì »Ü ÿ»ðBüu ô»C ,QÈ qkBñÉK îÝÈ qBü pG aýø qB_Bð ,ïq»G q»w»G ºô»ðõGô ôlðBì ôBùð»O»G QÉGºk q»ø kõgBü »„»G»c óBü óAkõw ½G ºô»íÈ o»ãG îGºk ºvƒÈ qk îƒðAõƒPƒG »ƒÜ þƒGºq»ƒÌ ÿ»ƒÝƒük þƒƒÝƒÉƒOÂô kõgBü òý_ ôºq»G Ê_ºlÉK ,ïºlG îðBÜ»P„»â»G "!?QÉðAsºk ÊÜ ..ïô»ÝÈ o»G ó ½KAu ºô»OBܺlPwºk ô»„»G»c ½G ºô»PÈ o»âºk ½HìAq þð»ì»O RBÜô»C 1890 þ¾Bw BO ókrÜ þðBâq sBG»G ÿºô»C ÿ ô ô sºqBC ,óÂBw ‡»„ µþw ºôõH…Pü»â »ü½Gq»ø ,RAlG õ…K µQÉGrýãÉW þðBüu »Ü krܺk ôÂôõƒWºk óBƒíƒPƒ…ƒýƒð ½ƒG ÿºô»ƒðAo»ƒâ ÿ s ½ƒƒw îðAõOºk BüBC" QÉwõðºk þÝüAk ½G AlÜ»ü»ìBƒð»ƒG ?..îñÉùG ó u Alì½g þðBíP…ýð»è AkõOBøºk ÿ qBø»G»è ôºô»ìs ¼lG ÞÉļ rì îðAõPG »Ü »ü»ø ºô»G RAôpG ½O µþ…ÉÜq»w»è QÉG îñü u ôBø ÿºô»G QƒÉƒG ÿ sAq þÝÉìºô aýø »ü»ìBð ï»C ï»G ?..AlíðBܺq»Ô»w ½HìAq 1891 þ¾Bw»è .ºô»ýÝüAk ó»üæ»è ºô»üAqk»ð ,AlýðBÜ»_BØ»è RBܺk Á õØ þÝÈ qAsBC»ƒG Qƒw»ƒø ‡BK ï»G ,Rrâqºô þüBwBC»G ÿºqAsBC ô»C BOºq»w óBü tÉø µó ôõGºk ô ôlðBì þðBÜ»_BØ ÞÈ u ¼ q lð»_ µþPxg AkBãÉW õÉð»ƒè õƒÜºôBƒO ,Bƒìºk»ƒð AkBƒýƒO »Ü ÿ»üºkArýC ô»C ,Qxg ÿ ½_ôõOBø»è ÿ ôAô»O»G »PÉG þðBwBC»G Aô Ak»C»ñÉK ÿ»ãÈ q ôõG Ak½HìAq ôBð»è ô»C ,QÈ ô»ÝG AkBãÉW õÉð»è ÿlýC µþ„½g»ð þéük ÞÈ tÉø aýø µQÉG Akq»Ô»w»è ïAôºkq»G Qxü õüºk ÿ ½g RBÜq»ø ï»G ,RBÜ»ð Rôºs ʃè ÿ»Pxü ô ô»C ÞÈ ôBãð»ø lð»_ ‡BK»è krܺk ºkBìBC ÞÉP„»â ½G ,ÿ ôºs q»w »Oô»Üºk ôApGºlÉè óBü tÉø þðBÜ»_BØ ÿ»üAôpG ô»C »P…ü»â ôºô»üBì ºôºqAsBC ô»G ß»üºôBì ºô»PÈ o»ãG Bxðºq»Ô ôºq»G ºôõOBø ºô»C þOBÜ ÿlý_ ÿBðAõO ,ßBxðrO þÝÈ q»Ýü»K »O»ìôõG kBPxÉC»è" ‡BK "îG ïAqBC Þè»èõg ß»ü Bùð»O »ƒýƒð ïºô»ƒC ºqAsBC Á»â»è Êðçíéì ô u ¼ q ºtðBýw þðôõGo»LÉO RAk»C Á ô»ø "BýéýƒwqBƒì" »ƒOBƒâºk AlƒýƒðBƒÜ»ƒ¾õƒØ ÿ rãÈ q þðBܺqAsBC ï»G ºô»¾Bì ½G ºô»PÈ o»ƒãƒG "õýxG þwõÜ" ÿ»ðBh„½g»ð »ð»Hüºk ,ó»ÜºlÉè »Ü òɾºlÉK ÿ»Ü»ý„½g»ð þPwAq óBܻ݅ü tƒK ,ºô»ðpHG þðBÜ»_BØ QÉGºk ô»ÝxÉC ÿ»Xð»K rÉ„ ,ºô»OBܺlOºq óBܻ݅ü tK ÿ qBýñ…ÉK ½HìAq ï»G »OBâºk þÝüAk ,ÿæ ½G òñÉG þÝüAk »Ü RBܺk AôAk ºq ô Ak»C ºô»C þ¾ô»ø µQÉñýGºk ½HìAq ô»ðBh„½g»ð þwBG ºô»ðBü râ ïºk»G µÿ»ÜºoõÜ»G ºô»PÉ…g»HG »ƒƒÜ RBƒƒÜºk ºq ¼ s »ƒƒðBƒƒìBƒƒw µRºô q»ƒƒƒw ô»ƒƒƒC ½G ÿºlñüBC þðBܺu ¼ rK þwBG ,ºô»ƒýƒO»ƒü ôBƒñƒÉƒø »ãW òì ï»G" :Qɾºk þÝüAk»G ½HìAq ,RBܺk þÝÈ ôBýK òì ,ºôBì»ð ½G ï»Ýük þÝÉP„ aýø óBü râ»è óBíðBüu ,ºôBÝ…ÝÉO »üBO»ø BO»ø ½G óBüu ,ïô ôkrì ÊG þÝÉðõGô ôlðBì ,»ðôõGô ôlðBì Bùð»O»G AlüBO½Ü»è ."?òü ôõHPwô qk ½G »OAô»Ü ,þüBO½Ü ,»üArÝG ArÝ„BC ½HìAq ÿºô»ðAo»â ôõƒGºk»ƒð þO»ìtg»è ôõO»ø þÝÉw»Ü ߺô R»wºk »Ýðõ_ »ƒÜ ރɃw»ƒÜ ,krƒÜºk óBƒüBƒ„Bƒì»ƒO ÿ sBƒƒGq»ƒƒw þO»ìtg µQƒÉƒHƒOBƒùƒ¾»ƒø ÿ sBƒGq»ƒw þƒO»ƒìtƒg»ƒè þðAlñü s ÞɾBw »üAõGºk ,QÉGkrÜ»ð ÿ»Ü»ðBíP…ýð þÝüAk»è AôAk »ü½Gq»ø ,»OÂô ô»C ÿBwBü þÉK»G »üArÝG þãðBì»è ó»Ü»ð ArÝ„BC ÿºô»ðAo»â þ¾Aô»ø RBܺk ï»G ,ºô»ñGºkq õÉø ÞÉì»Ü þðBܺqAsBC Aks õíì»O »ðB…g½g»ð QÉGBð AlüBðAõO»è

µQÉGºk qAtÉG †ýðBâqsBG ÿqBÜ»è ½HìAq # þÜ»ü»üBìq»w þðºôBg »O½G AlÝÉOBÜ»è RAk»C óBñÉøsAô ÿqBüpG ôôq ºôºq¼s þÜ»üºqBK»G »ü»ø AlüBðAõO»è µþ¾Bü»g ôºqô»â QÉG ÿôôsºqBC»Ü RBÝG ÞÉñÈõ„ q»ø»è þƒãƒðBƒG µþƒðAô oºk ÿ q ôºk qAõƒ_»ƒè ôºôºkrƒÜºk »è þðBܺqBÝO»ìtg»è ôõG ÞÉÜ»ü »Ü krܺk "þìBW" þðBìs»G ºô»ü½gq»G»è »Ýük ÿ qBW Ëlð»ø "q õø" .krܺk ÿ»xØ þGºq»Ì AôAk ½HìAq 1891 þ¾Bw þñü r…O 9 þðBü»Gºq»G»è »Ü ÊñÉùG ½G þÝÈ s»ÐBÜ õ컾»Ø »Ü RBܺk êýGAtýC»è rÉìuBÜ ,Ê¿G îÉK" QÉwõðºk Rq õÜ þÜ»ü»ìBð AlüBýO ½G »Oq õÜ »ìBð ô»C "?îG Bü qºk qBð»Ü»è QÉGºk lð»_ ÿAôAk »Ü QÉwõðºk óBÜ»ðAõýP„»Ü»è ÞÉÜ»ü ÊK ÿ»Ü»ýýP„»Ü þñP…ƒü ¼ q þƒOBƒÜ RBƒÜºlƒÉƒè þÜ»ýüBâBC ÊG õÉð »Oô»Ü ½HìAq rOAôk ,QÉð»ü»ãGAq ÿ»wBð»ø òýì»øAôk ÿ»OBw »Ür_ ô»C BO ºô»¾ôõØ ,Bƒð ÞƒÉƒè »ƒüBƒO»ƒø BƒO»ƒø ½ƒƒG þƒƒðBƒÜºôBƒ_ ôAk ôºq»G ÿ»ƒÜ»ƒìq»ƒO AlƒüBƒwBƒC þƒíƒÉƒwºoõƒÈ o»ƒè #.ºô»ð»Gºk "êýÅèqB„"

Ak»Üºq ô ô u õÉð»G Û»„qAk»G u ¼ q ô ô»„ Ê¿ÉùHÉW lð»_ ,ÞÉðôõG ô ôlðBì b ,»ÝÉì»g b" QÈ o»âºk îðBܺvÈ qkô q ô ôk ºq»Ô»w ÿkBü ÞÉOBÜ îGºk qAtÉG ôºq»G »Ü ?RBùÉK óBý_ ï»ðAq»Ô»w ô»C ,ºô»ì»Üºk Bùð»O»G ‡¼pì»C ,ïkrHðBüºk óBÜBü qºk µóBGBýG ôBý_ Alñƒü ôBƒø»ƒè ,îƒO»ƒwºlƒÉƒG þƒÝƒÈ qºô»ƒðôõƒG ߺô ÿ»C AôBD¾Bì ,îñÉùG ó u õܺôBO Bxðºq»Ô ½G ºô»ìAo»â þüBO½Ü òì þðBüu ,u ¼ oAôk ÿ»C AôBC ÁBì ,óAtÉg ."RBùÉK ó ôõG rP„BG ôºq»G þPwô qlð»O ÿºô»C ‡BK òñÈ ôtHüºk þðBÜ»ý…ÉÜq»w Ëõð»èq»w RAô oºk ôºq»G QÉðAsBð ºqBXì»C ï»G ,óBÜ»P„»â ôºq»G ÿºô»ƒC þƒwrƒO»ƒè ,RBƒÝƒG ËõƒƒÜ»ƒƒè ô ô q µËõƒƒÜ òÈõ„ òü rPÝü tð ºô»ðºlHƒ¾»ƒøq»ƒw þƒðBƒÜºqAsBƒC ß»üºlÉLw ,ºô»¾Bì ½G »ðõ_ †ü ô»C QÈ rÈ vGºl¾»ø

..½HìAq

»ñýØ»PwAq þÜ»üºlüo»â þüBO½Ü µï»ùÉw þ„»G

Úülw óAq½â :BC

ô»C ,ôõG óB…Éܺq»ãW»G ÿs»c ½HìAq # »Ü ºô»PÉñÈôºpG ½HìAq ÿæ »¾õØ »ðBìõâ ô»C ÿõHýðAõO þðBÜ»ðBìõâ »ãðºq ï»G .ôõHü»ø RºrÔBC»G q»HìAq»G QÉGôõG AôBCq½g þOºrÔBC»G q»HìAq»G Bùð»O ½HìAq »O½G AkBxðºq»Ô ÿ ôAô»O»è RôBð »Ü Qý𠇺ô»C »Ü ÞÈ ôBð ,þü»ðBxÔ»C ô q»ñÉøoõwq»w þÝÈ ôBð þðAqAkBÔºô»è ÞÈ q ¼ s ï»G ,ºôlðBü»âAq ÿ ½g þðkrì ,ó»Üºk Rºô»ñOBø þÈ oºôB_ »…ýì»ø QðBܺrÍ„ AlƒƒðBƒƒÜ»ƒƒìBƒƒðu ¼ q»ƒƒƒè QƒƒƒðBƒƒƒÜºrƒƒƒÍƒƒƒ„ ÿ»ƒƒƒGq ¼ s

QðBܺlýw»Ø Al„»Ü»HÉPƒÜ»ƒè ,ºô»ƒO»ƒðôArƒÜôÃG Bxðºq»Ô þðBܺôæ µó ôõHìBwq»w ÿ»üBì »O»ðõG ߺô óAô»C ʾ»G ,òwõñG ½O ߺô QÈ ô»ƒðBƒüºk þðô»g ô ô sºqBC òðAô oºlPÉè óBü½g ÿBPw½ìBƒì QýðAsBð ½O ,òñýHPG ºô»Ýü tð»è »Ü »ü»ø óBüºô»C ïqAkAõýø ,þGºk»C þÜ»ü»üBK ô»éK b»G ÿ õP…ü»â óBÜ»ýPwAq õܺôBO ºô»PýÈ o»ãG »Ü QÉG ÞÈ u ¼ q õPg»w ºq»Ô»w þ¾Bw 1886 ÿ tüBK ."QýñƒýƒHƒG ÿ s ½OõK»O ô vìõì»O ôBð»è ôõG ½HìAq þðBܺqAô uk ß»_»G ôõG ókrÜ þðBâq sBG þ¾Bw ,AlðBÜ»ðBGBýG þÜ»_ þðBâq sBG ,»éü½Ü ß»üºqBìu ÿ qBÜôBƒø»ƒG qBWq ¼ s ,ókrHüºk AlgB_BØ ÿBãÈ o»G µQxgºlÝÈ q þw Qw»G»ì þñÈõ„ »ñP…ü»âºk BO »ðBðAô qBÜ ô»C qBW Ëlð»ø .lðBüBgºk ÿ u ¼ q BƒXƒð»ƒK óBƒü u ¼ q ÿ tÉìBC JAq»w þƒð»ƒíƒük µþƒüBƒO½ƒÜBƒð ÿ q õƒñƒw ÿ qBW Ëlð»ø ,ókrܺlÉè ÿ»„ºo»ø óBÜ»ðBGBýG õÉð»è BwrOºk þðBÜ»éü½Ü µÿ ½g þðõHðô»è ‡»Ýük ókrܺlÉè þðBGBýG ÿBKAq»w »Ü Akºs ½OõK»O ô»C µQÉGºk qAtÉG †ýðBâq sBG ÿ qBÜ»è ½HìAq .jºs ¼k»G þðºôBg »O½G AlÝÉOBÜ»è RAk»C óBñÉøsAô ÿ qBü pG »ü»ø AlüBðAõO»è µþ¾Bü»g ôºq ô»â þÜ»ü»üBìq»w RBÝG ÞÉñÈõ„ q»ø»è ô ô q ºôºq ¼ s þÜ»üºqBK»ƒG òì" ºrýøBØ »OBâºk 1886 þGBC»è .QÉG ÿ ô ô sºqBC»Ü ÿ q õw BƒO ïô ôkrƒÝƒü rƒýƒâAk ÿ qAtƒÉƒG ,ïô ôlƒðBƒì ,îÉÝ„ºk ÞÉO îÝü q»g åq»ƒì»ƒG ókrƒÝƒPƒw»ƒø îwrO»C ,»ýð îÝÈ qBÜ aýø ,ïºrýøBØ»è »ÜBPxÉC µþ¾Bü»g þÜ»üºqBK ,ïºlG þPwºk»è »ì»ø »Ü ÿºô»C ‡»ì»C ÿ qBGq»w ,»ü»ø ïq ¼ s qBãXÉC þÝÈ pÈ s ,ß»ü½ø lð»_ q»G»è AôBCq ½g ½G ï¼pG îƒðAõƒOBƒð Ëô»C þðBPws ÿBìq»w ÿºô»Cq»G»è óBý컃ܻƒü õÉð»è óBü u»G ïôõOBøAq òì AlÝÉOBÜ»è QÈ u õÝìºk

þƒƒÔArƒƒâ½ƒƒO½ƒƒÔ ÿ»ƒƒñƒƒƒƒÈ ô µäƒƒƒƒðrƒƒƒƒâ ÿ qBƒƒƒƒýƒƒƒðAs µóBwBðBýÔArâõW ÿ»¾»ì½Ü ½G QÈ rÉðºk óBƒÜ»ƒ_ôBƒð µóºkºlÉK j»üBG ºô»ýýãðrâ»G þðBܺqBÜ †ýðAô»C ,ºô»ð»Üºk RBK ôk ½HƒìAq ½ƒG óBƒü½ƒg ÿ qBƒÜôBƒø ރɃOBƒÜ QÉGºk AlðAo»â µókrÜqBÜ ÿ»ìq»ƒâ»ƒè óAkõƒƒw ô»G»„»c óAõÉð þãð»W Ak»ðB_ôBð ô»ƒè µQƒÉƒwrƒýƒâºlƒƒ¾»ƒƒø Bøºô q»ø ÊGºk zq õØ q ¼ s ½_õOBø RBâºlÉK ºô»ÜBýðBLì½Ü»è þÜ»ü»ìBð Aô µó rƒâºkAq óBƒýƒðBƒƒÜºqBƒƒÜ »ƒƒÜ ºô»PÈ o»ãG ½HƒìAq »ƒÜ »ƒPƒxƒü õƒÉƒK ÞÉÜ»ü "qAtü râ qAõxðArÔ" .óºk»Ì ô»è ÿ»ðBýüAôBCq ½g »w»Ü ô»è ºôõG ÿ qBÜ AkBÙü q»ƒÔ»ƒC»ƒè Ak»ƒìºkq»ƒw ½HìAq þðBüu»G RºqBG»w ôºô ôkrÜ Á»â»è ½HìAq óºk»Ì»è ,ºô»PÈ pÉâºk Alý„»G»ƒc ÿ q»ƒíƒw»ƒC þƒÝƒÉƒ`ƒÜ AlÝɃ¾Bƒì»ƒè ºô»ƒÝƒÉƒK »ƒÜ ArƒñƒýƒGºk ó ôõG ºô»ÝÉK RBÜ ÿ»Gq ¼ s µóBüuºk þðAu ¼ q»è ß»ü ¼ oºõýð ‡BK ôõì»ø ,krܺk îýðAkq»w óBí컄 ß»ƒü Akºk òì»G ÿ»ãÈ q »Ü ôõG rü»w îÉK Á»ÝÉO ½HìAq »Ýðõ_ ,ï»ÝG þðAkq»w q ¼ s AlðBÜ»ýüBK ô q ô»C Á»â»è þðôõG ºô»ƒƒè ÿ rƒƒƒýƒƒƒG ô»ƒƒƒC ,ôõƒƒƒG ﻃƒƒÜ ½G ºô»ƒPƒÈ o»ƒãƒG »ƒÜ ºôºkrƒÜºk»ƒð ÞÉOBÜ Qxü õüºk kõgBü Bxðºq»Ô þ¾Bü»g þÜ»ü»üBìq»w»è ºô»PÈ o»ãG »`Ü ÿ ôBð òì ,QƒÉƒGBƒð ºô»ƒÝƒÉƒK ô q»íw»C þÝÉOºrÔBC ô»C ,îðAsBð »Ü»ýü»„»G»c ߺô µóAo»âºk ½HìAq Á»â»è óAô»„ ,ôõG óAõW ô»C ÿ õHýðAõO ô»C ,ôõG óB…Éܺq»ãW»G ÿ s»c ½HìAq q»HìAq»G »Ü ºô»PÉñÈ ôºpG ½HìAq ÿæ »¾õØ »ðBìõâ ½HìAq þðBÜ»ðBìõâ »ãðºq ï»G .ôõHü»ø RºrÔBC»G ï»G ,QÉGôõG AôBCq ½g þOºrÔBC»G q»HìAq»G Bùð»O »ƒƒƒýƒƒƒPƒƒƒxƒƒƒü ô»ƒƒƒ„½ƒƒƒg ô»ƒƒƒè ß»ƒƒƒüºôBƒƒƒì ‡BƒƒƒƒK ô ôk µóBƒìõƒâ Ëõƒð»ƒèq»ƒw ôºô»ƒPƒÈ ô»ƒÜºkq ô ôk .ó»Üºk þ`ÉKAq »Ýük þ…ÉÜq»w ôºq»G þðBÜ»ý¾k ß»_»G QÉGºk ókrÜ þðBâq sBG ºqBXì»C þ…ÉÜq»w þÜ»_ RBÜô»ƒC »ƒÜ »ƒ„»ƒG»ƒc ÿBƒ„kBƒK Á»ƒâ»ƒè ºqBÜ ï»C ½G ‡½HìAq µÿ pܺk óBÜ»ýüBK ô q ô»C»è þ¾BØq»w »Ü AlÝÉOBÜ»è ,ôõG ôBý„ ô qBük þÝÉw»Ü ºô»ýýÝüAk»è þÜ»ü»ìBð ß»_»G »ðkrƒÝƒýƒðBƒâq sBƒG ,Bxðºq»Ô ½G ºô»PÈ o»ãG RBܺlÉè ÿAôAk »Ü RBâºlÉK õÉð»è RBܺk ‡½ìAq»Ô þÝüAk ÿ»Ü»ýü qBÜAôAk ½HìAq »Ü QÉGºk AlÝÉOBÜ»è »ì»C ,ºô»PÉñÉìºk AlðBÜ»ðBGBýG q»w ÿkrÈ ô ºõG ôõG ÞÈ rÍüB„ ߺô ½HìAq ÿ ôBð ÞÉHÉPÜ òýèrÉÄ »Ýðõ_ ,ß»ýxðºq»Ô ôõì»ø þðBìs NB_»G "óBܺôArÝÉéOºrƒÔ»ƒð ºrƒýƒÌBƒ„" ÿ ôBƒð»ƒG zBG ÿ pK ô p_»G q ¼ s Ak»HÉPÜ ô»è µÊð»ƒü»ƒâºk þÝÈ rÌB„ ߺô µRBܺk ½HìAq ÿ rÍý„ þðôõìs»C»è ô»C ,RBGºk ÿ ôBð þèõHíw ÿ rÍý„ ÿ q»ðAk ôºq ô»â þGºk»C ÿlðºõÉð»è ºq ô»â þGºk»C þÜ»üAq»ø »HÉPÜ ÿ»ƒüBƒì »ƒPƒÉƒGºk µRBƒÜºlƒPƒƒwô qk AkBƒƒxƒƒðºq»ƒƒÔ ߺô ‡½HìAq ÿ ôBð ô»ðArâ»ñgºq þðkrܽâõPÕâ ½HìAq ï»G ,Arܺk B„Bì»O þGºk»C þÝÉãñ„rƒK »Ü ºôõG q ô ôk »ðBñýwõð µzBƒG ô»ƒC ôõƒì»ƒø»ƒè þðBÝÈ oôBø»è ރɃܻƒü ,óArƒÜºk ô»ƒG RºqBƒG»ƒw ½O" QÉwõðºk µQÈ rÉðºk ½G þÜ»ü»ìBð ºô»xü qBK»è ÿ qAkBâBC ,»íÉC»è ÿ q ô ôk ï»G ,Qü ôBì AlðBü u»è

q»Ô»w zrGõØ ôºq»G ½HìAq 1878 þ¾Bƒw»ƒè ô»ƒC q»ƒw»ƒG rƒÈkôBƒ_ »ƒPƒÉƒƒGºk Ëô»ƒƒè ,RBƒƒÜºk .krܺlðBü qBÜ óBÜ»ðBƒGBƒýƒG»ƒè »ƒÜ ºô»ƒðAqBƒÝƒÈ rƒÜ þðkrÜqBÜ þPÉð½_ ô»ýÈõð »ñÈõ„ ô»G RºqBG»w aýø ºrÉC" :QÉwõðºk AlýðBÜ»P„AkBü ÿ q»PÔºk»è ,Bùð»O þÝɾBì ôBü qºk ô ôkq»G»è »ãW »ýð ʃè þÝÉP„ Bìq»â ÿ»ƒéƒK Alƒñƒü ôBƒø»ƒè ,Qƒgºqk »ƒð µjBƒG »ƒð ô»C ÿ»Gq ¼ s ,ºô»PÉGºk s q»G ßBñwrO þÜ»üºõÉ„»G ‡½g»ð ºrÉè ó ôõOBø ºôAôBCq ½g»ƒè ÿ»ƒðBƒw»ƒÜ ,ïõOô»Ü»ð ‡½g»ð »Ü QÉG»ð òì Bùð»O»G ,ó õOô»Ü BPxÉCBO òü ôõG z»Ü QxýG ºrÉC ½G òýOBø »Ü »íÉC óBÜ»ýwô rGõØ ºqBÝÈ rÜ ,ºô ôkrì óBíw»Ü qAõ_ µókrÜqBÜ ½G ºrÉC »ñÈk ºô»ðBíÝü tð þðBܺlðõâ»è ô qBÜ ÿ u ¼ q ï»Üºk óBýðBܺqBÜ þP„q»K»w òì ߺô µï»Üºk óBƒ…ƒýƒñƒPƒwºk ½ƒG óBƒýƒðBƒÜ»ƒ_õƒì 1879 þ¾Bw»è "»ÜBýðBLì½Ü ½G ïrÉñüºk ÞÉOq ½KAq êýÕèqB„»è ß»üºôBì ,Bxðºq»Ô ½G ºô»PƒÈ o»ƒâºk óºk»ƒÌ ôºq»ƒG 1880 þƒ¾Bƒw»ƒè ,ºô»ƒPƒƒÉƒƒñƒƒÉƒƒìºk þðBâq sBG þÜ»üBýðBLì½Ü»è Ëô»è ,QÈ ô»ÜºlÈ o»G ºô»ƒýƒü õƒOBƒùƒÉƒè µþƒüBƒü q ô ÿ ½ƒø»ƒG ,RBƒƒÜºkqBƒƒÜ ½G QÈ rÉñüºk »ÜBýðBLì½Ü þðºôBg AlýðBܺqBÜ»ƒè »ÜBýðBLì½Ü þÝÉ„»G þP„q»K q»w õܺôBO »„»G»c ,ÿk »OBø ô ô s »„»G»c»G îñP…ü»â þðô»g" RBÝG ºô»C ÿAôk "klø" »íP…ü»â Ak 1880 þ¾Bw ÿBO½Ü»è þƒƒPƒƒ„q»ƒƒK q»ƒƒw»ƒƒG u ¼ q QƒƒxƒƒýƒƒG ÿºôBƒƒƒì ½ƒƒƒG ºôBãÈ o»G AlðBÜ»ðAô qBÜ Á»â»è ºô»ðBƒÜºrƒPƒ„õƒc µïæ ½G òOBøºk Ëô»C þðBÜ»„½K ô ô q »ðu ,òü ôõG ½G óBýPwBì †ü qBW Ëlð»ø ïBñÉøºk ½G óBüºôBØ ô»ÝðAõéì ô pwºk Akq»HìAq»G»è †ýñì µïBñɃøºk AlðAkõ…K þOBÜ»è ,óAkºlÉK îãðºq ôBãðºq þðsBƒG µï¼ oºk q ô ôk q ô ôk µÞÉLw»C þP…K q»w »í_ºk ?QÈk ÿBO½Ü ºq õñw ï»C AlÈõÜ»è .îwrKºk ï½g»è þƒ¾k õƒÉƒð »ƒOBƒhƒG Qƒwºk Ǽ rƒì Ë rƒÜºk BƒüBƒƒC ï»C þüB„ºq õÉð»è ß»ýƒñƒÉƒùƒð b ?ºô»ƒPƒ„ô rƒw u ¼ q ÿAôk»è u ¼ q "?»ü»ø Ak»üBÙü rÔ»C ÿ qºõ…ýÜ ÿ»Ü»ãðºk Ëõð»èq»w ôõGºk qAtÉG þðBâq sBG ÿ qBÜ»è ºô»è ÿ rýG .krܺk þãðBG þ…ÉÜq»w ôºq»G þgBð ôBð òÈõ„ Ëlð»ø Akºqºõƒ…ƒýƒÜ ô»ƒè »ƒÜ ºôºkrƒÜºk µó ôõG ôArðAs»ñÉK »ìºkq»w ô»C BO»Ü ó ôõƒG»ƒø ß»ü»ìBð 1881 þ¾Bw»è »ü½G ÊñÉwBñðBýG Qxü õüºk ÿ ½G BÕü q»Ô»C»G RºqBG»w QÈ rɃðºk þƒÝƒüAk ½ƒG ºqBGô ôk ,ºô»OAkBð ïºô þÝüAk ï»G QÉwõðºk ½G ï½g" QÉwõðºk AlüBýO µQÈ rÉðºk »Ýük þÜ»ü»ìBð qBükBð ôºq»G .ï¼pG ºqB„ ï»è »Ü ï»Üºk ºkBìBC ºô»C »Pxü õÉK îÝÈ u ¼ q lð»_ »ÜBü qºk þñü pG ½G ,ï¼ oºk þðô»g »Ü »ü»ø ÞÉñÈõ„ Bü qºk ÿ q»Gô»è ï»G ºô»ýðkrÜqBÜ ÿ»ãÈ o»è "þÉK ï»ãG »ƒü»ƒø ïºô»ƒC ߺô QÈ ô»üºk ,Êðºk ºô»ÝÉK ‡BG þÜ»ü»üBìq»w ôºô»ñü s ¼k ½G RBÝG óBgq»O ÿ ½g ÞÉwBð þÔArâõW Ë rÉðºk ß»ü»ìBð »ü½G òÈõ„ Ëlð»ø þðkrÝÕ„»Ü ºqBÜ ô»è þÈ oôBø ÿ"Bøçük" õܺôBO þ݃üAk ½ƒG ÿ qBW ߺô ..ó»ÝG þÜ»ì½Ü òðAõPG RBÝG qAkBâBC µRBܺk ‡½ìAq»Ô ÿ»Ü»ýü qBÜAôAk þÝüAk õ…ÉK ô»è ºô»PÈ ô»ÝG q ô ôk »Ü Êwõðºk ÿ ½G AlÜ»ü»ìBð»è .»_ôõK ºô»ðkrÜrýG ô þÝüAk ½G QÈ rÉðºk ß»ü»ìBð 1882 þ¾Bw»è ó»Üºk ÞÈ ôBýK ÿ qBÜôBø »üºõÉ„ ï»G" :QÉwõðºk Ak»ðBO»ééýì ô»C ôBð»G ,ÿ»Ü»ðBíP…ýð»è ºq ô ôk »Ü µz»Ü»è îÜ»ü»ìBƒð ,òƒýƒüBƒOºq»ƒw »ƒÜ Ë o»ƒâºk ïqAkAõƒýƒø ,ºõƒPƒ…ƒü»ƒâ»ƒñƒÉƒK ºô»ƒíƒƒðBƒƒÜ»ƒƒÝƒƒü tƒƒð ï»Ü»ðAtÉg ½G q»â òì ,òÈ qko½ãG QðBÜ»ðôõ_½G îðBܺu ¼ rK µï½g þwBG AlíðBÜ»ìBð»è µîwõð»ð ½HìAq ."?îwõñG óBPü»„ ïBÜ ½G ÊGºk ÿ»C ,ï»Ü»ð »Ü ºô»PÉGºk óBíý„»ƒK »ƒü»ƒìBƒð ô»ƒC þƒðkqBƒð»ƒè Ak»Ýük þÜ»ü»ìBð»è .ºõýwõð þÝüAk ½G »üºõÉ„ô»G ÿ ½g þÔArâ½O½Ô ÿ»ñÈ ô Êw Êwõðºk þÝüAk ½G »Ü Qɾºk þxðºq»Ô ÿ q»wõð ÿ"êükõéÝèõK" QÈ rÉðºk ÊñýGºk ÿ»ÜºoõÜ ÿ»ñÈ ô ½HìAq þÝüAk ÞɃOBƒÜ" »Ü ÊñýGºk AlÝÉOBÜ»è ÞxÉìrÔ»è òGºk pK þðBܺôB_ þ¾Bw»è ."ºôAo½â ÿ ôAô»O»G ÿ»Üºq õÜ ÿBíƒýƒw ºô»ðBÜ»wBðBýÔArâõƒW þƒÜ»ƒì½ƒÜ ÿ ½ƒø»ƒG 1883 »_ôBð ôBð»G þðBÜ»P„»â µÿk »PÈk ÿ»Ü»ðô»g Þɾ»ì½Ü ,RBÜlÉLPwºk AkBÙü q»Ô»C þðBܺsAôBýW


7

2012/12/3 »í컄 ôôk )339( ºqBìu

AlðBÜ»ýüqôõPèõÜ ô þüôôvÉì »ñÈô óAõÉð »è òÈõg ÿoôõw þw½¾ô»Ü lýø»„ þƒ)òÈõg ÿoôõw( ÿrÍý„ ½G ß»üºô»ðlñÈõg ï»Ü»ü þ„»G

»ƒè zrƒO .q»ƒÝƒOõƒÜq»ƒw þƒÝƒÈ qºô»ƒƒðôõƒƒG ,»ü»ýýü ô ô vÉì »wrO ô»C óBì»ø ,ºq ô»âArG þO»Pwºk þñPxhPwºk þìBXð»C »è »Ü »G ºq ô»âArG .RAkºl¾»ø q»w ºô»Ýük þðAô»C ,ÁBì þO»Pwºk »è ókrÝü qBâtÈ qBK ÿ ôõðBýG »G .R»Pwºk þƒðlƒðBƒLƒw»ƒ_ »ƒPƒÈ ô»ƒÜºk ô ô o »Ýük þ݃ɃðApƒGAk ßôBƒG ÿºô»ƒðAo»ƒâ »ƒè »ƒðôõƒGqAkq»ƒHƒPƒwºk †ƒƒü ô»ƒƒC ,RAkºk »ƒè ߺô .äƒð»ƒW »ƒè q»ƒG þƒƒðBƒƒü uºõƒƒÉƒƒ„ |:ºôõOBø Ak»Üºlýw»Ø ïô»ƒg þƒðBƒü»ƒG BƒO ïôõƒƒG ÁBƒƒñƒƒì »ƒƒÜ ºô»ƒüAo»ƒâºk o»ƒ„ »ƒè îƒÜôBƒG/:þƒƒñƒƒýƒƒG»ƒƒC ÿ»Ü»Ô½Ýñý„ÃÜ ôºô»Pw»Gºk ÿ»Ü»Lw»C óAõƒƒýƒƒì ÿ q ô ô u ÿºôºq»ƒƒw ÿ q»ƒƒw »ƒƒƒè ß»ü q»w»è ôkrܺk»ð ÿ»xØ/,kqBw»Kºl¾»ø Bìô»ƒg»ƒè /,ºôºkqAõƒgºk þƒPƒw»ƒg ÿBƒ_ þñì J»PÜ»ì ÿºqBƒGqºk îƒÜôBƒG/tƒýƒâq»ƒø »è äð»ÕO QÉG rÉÔ QÉG»C ½O Rõü»C/lðAôk»C»ð

kAsBC óAq½w

Akºo»„ ï»è îÜôBG »üAõg krܺk ïB̼k /,QÉG óBíðBð »üAõg krܺk ïB̼k /QÈ q u õƒÜ»ƒð »éíÜôBG »G ºlG þñƒíƒÉƒø ôºôºq»ƒð»ƒxƒHƒÉƒè ArƒG þƒwrƒO »ƒè krƒÜºk ïBƒƒÌ¼k/,þƒƒOBƒƒýƒƒW Rõì»C /,Alì½g »G krÜ»C ïtýì ï»Üºq ô»â »âq»í…ÉK »G îHG ô îG ºq ô»â ô ô s »üAõg ô òÈõ„ ½G »ÝÈ q ½ÔBPÉì ﻃñƒð»ƒø»ƒW »è »ãW »ýýð aýø Býðk AlýÉO »Ü ,ÞÉOBƒÜ ÿBñÈ ô q»â»C .AlOBwºqBÜ ôBð»è q»w»ðkrHOBÜ þðAkAtw þñÈõ„ »Ü ,ºôArÜ Aõì»ñð»ø»W AlƒƒÉƒƒO óBƒƒü»ƒƒPƒƒw»ƒƒW ô »ƒƒðAqBƒƒHƒƒøBƒƒƒðõƒƒƒâ ô»ƒƒƒƒè Aô»ƒƒƒƒƒC ,QƒƒƒƒƒÈ qlƒƒƒƒƒñƒƒƒƒƒÉƒƒƒƒƒOôõƒƒƒƒƒwºk ÿkõg ÿkrÝPwºk ï»ñƒð»ƒø»ƒWAkºrƒÍƒýƒ„ þì»ñð»ø»W »è ÿºô»C .þO»ü½g qBÝKArg ,»ýýð kçè»W ,QɃOôõƒwºk óAqBƒÜ»ƒKArƒg ô»è »ÝÉ„»ƒG o»ƒ„ .»ƒýƒýƒðBƒGq õƒØ ôõƒÝƒ¾»ƒG »OBgºk ÞÉP„ ôõì»ø »Ü ,ÿ»ì»ñð»ø»ƒW

ô»ƒðBƒxƒÔ»ƒC ôBƒð þƒÙƒ„»ƒÌ ô R»ƒüBƒƒÝƒƒýƒƒc »è »Ü»ì»C »G þÝÈ rÈkôB_ ï»G/...IÉPƒÜ þðAu ¼ o ô òü qBHñÈõg ÿºrýÜAs þñPwAqBK |!½O ÿ q»w Bñü pGq»w þ„½g þðBìApÉO ÿBñÈ ô ,ºô»Ýük ÿ ô»C þÈ o »è rÈ u »OBgºk óBýðBÜ»ðô»g ô RBܺk óBÜ»ÜBO ½G »üºuBƒìBƒC )òƒýƒñƒ`ƒ¾õƒâ( .ºôºqBƒýƒwrƒK ô»G óBüu ô sAôBýW þÜ»ü ô ô vÉì þðBðkBýðõG þðôõG ÿºôB_q»w »Ü ,ÿ»ýýP„ô rw ºõÉ„ þƒ)Q„ºkqºs( ÿæ ½G ºô»ðAo»â »G .»Ä¼ rì »è þwrO»ì ,QÈ ô»Üºkqºk óBì½G ,q»HìBü»K þýü ô ô vÉì þÝÉâºo ,ÿ qBÜ»KArƒg ô o»ƒ„ ºtƒÉƒø ô»ƒG q»ƒHƒƒðAq»ƒƒG .»ƒƒü»ƒƒø þƒƒñƒƒü rƒƒÈk ,ólðAô o qAk ô òýñ`ƒ¾õƒâ ,»ƒýƒü qBƒÜ»ƒKArƒg ô ÿ qBÜ»KArg þPw»ø »è »üºô»ðAo»ãƒ¾»ƒø Á»â»è o»„ ÿºq ôõPèõÜ ô»C .ÿ tÉãðAo»„ ô òÈõg ÿBü sBPð»Ô ,QÉñÈ rÔBDüºk Alƒü½ƒg òülð»_ »ÝÉèAk )òÈõg( AkºrÉè .»ñP„õƒÜ îðAõOºk .QÈ râºk ½g »è sAôBýW þèôõèk»ì »OBhðBìBð )òÈõg( ÿºlñÉø ÞÉèAk aýø îÉ¿G .ºôºsAôBýW þèôõèk»ì ïºkq»G þÝÉðBâq ½C ôõܺô q»w ,þƒw½ƒ¾ô»ƒÜ ÿºôB_q»w »G ôõݾ»G ,RBÜBð BñÈ ô ôArhÝÈ o q»w .QÉðAsºk ÿ q»Gô q ôºk þðBÜ»P„ ôõì»ø .þðBGq õØ ï»ø ô ºkçè»W ï»ø AlOBÝÜ»ü »è »Ü ,ÿlð»í„½ø ½G »Ü»üºuBìBC AkºrÉè q»w þÈ o »è Ǽ rì .QÈ râºk ½g »è sAôBýW þðô»g o»„ ÿ»Ü¼ rýG »G ÿºq»K ºô»ýülð»í„½ø »ÜBO »PÉGºk q»w Al…ü o»„ þOBÜ »è .ºôAk ,ÿ»ðAsAõÉ„ ô»è ß»ü .ókrGôBð»è ½G YðBìBC ÿ ôºpü»K þðBܺqBü»ð þñP„õÜ ½G òýèBPw »Ü »G B…ÉÝüºk q ô»O »G »Ü ,ôõGºô»C ,krܺk ,ôõGkrÜ ºô»G þPw»ø ô»C »Ýðõ_ ,AlðBü q»w ïºkq»G þðBÜ»Pw»Gq»G,q»w þðkrGôBð»è »G .QÈ pGºk ÿ ½g aýø óBÜ»ÜBO ÿ q»w ,þw½¾ô»Ü ÿæ ÿ»ñÈ ô þñOrã¾»ø ½G ß»üºrýÜAs »è »ãW »ýý𠻃ðkrƒÜBƒñƒÈ ô ô»ƒC »ƒÜ ,qBƒPƒ„õƒƒÜ ô o»ƒƒ„ kq õÜ þýü ô ô vÉì þÝÉg¼k »è Qƒ„qAs õƒâ »üºlýw»Ø ô»C ,»üºô»C òì þPw»G»ì .RBܺk ô þƒƒü ô ô vƒƒÉƒƒƒì ºqAsBƒƒƒC þƒƒƒýƒƒƒüÂôõƒƒƒØ »ƒƒƒè ºô»íɃC ÿ»ƒãƒ¾»ƒì½ƒÜ þƒðBƒÜ»ƒýƒü q ôõƒPƒèõƒÜ þðô ôkq»â þÝÉðBìs »G ï»G ,ºôÂôõÙ¾»ø þðkrÜBñÈ ô ½G Þɾô»ƒø q»ƒø .ºôArƒwôõƒð ½G »Ýɾô»ø ,þðBܺqAsBC ô Ǽ rì þðBÜ»ñü rG

.»è»ãÉì þðBüuºõÉ„ ô»C ÿæ R»…cºô ô òýüBC »Ü ,»ü»ðBüu ô»C R»…cºô þðBüu .òýܺq»w ÿlðôArâBG ôôk ºô»ðlðBwô»_ þðBüu þðBܺqBük Bíýw »è ß»ü óAlýðBGqõØ »O»…cºô

õPýñƒÉƒ„ºõƒ¾»ƒø Ak»ƒÙƒýƒØºk ß»ƒü þƒüArƒÉƒg ó ½_ Býü q ô ôk »è þðAtG QÉG»C /ºô»PýPw»HýG ô Qƒƒü rƒƒâºk q»ƒƒw ÿ»ƒƒéƒƒè»ƒƒÜ »ƒƒè Qƒƒ…ƒì AlýÝü tð »è QýG rÉÔ QÉG»ƒC/,QƒýƒÝƒÉƒLƒü»ƒC ôºôArGBÜ þÈõÜ »G QýÉðºk ß»…ýÔ òü rP„BG BñP„pñÈõg »è Bùð»O QÉG»C/,QýñƒÉƒK ½ƒO»ƒC ºôArGBÜ þãñw /»G QýÉñG »éèõâ ÿºô»èq»G ÿ ôBƒð»ƒø »ƒPƒü rƒãƒG ó õƒ„q õƒØ òƒýƒì»ƒÜ»ƒƒü AlñP„pñÈõg »è Bùð»O ïq»„ »Ýðõ_/,ïq»„ #.QÉñÉ„ô ô o»C QýOºôBýK

BñÈ ô ÿºo»„ ô»C .ºô»ýýüBƒwBƒCBƒð þƒg¼k .ßôBG þO»Pwºk »G »ðAlÉKºq»ƒK ,ºôArƒÜ »Ü ,»ðBܺo»„ þðBìºqBØ »ÜBO ßôBG AkºrÉè .RBܺk äð»W »è ô ô o ô QÉ¿Éøºk ÊW»G ÁBì ,ÁAlƒñƒì ÿæ ,þƒÜôBƒHƒɃG»ƒG ókrƒÝƒPƒw»ƒƒø »G »ÜôBƒG þƒO»ƒPƒwºk ÿºô»ƒðlƒðBƒLƒw»ƒ_ ôõܺô †ýÜôBG q»â»C .»Ýük þÜ»üºõÉ„ Aô»C ,QÉ¿ÉùG ÊW»G ÁBì R»Pwºk óºôBg »G ºq ô»âArG .ºô»PÈ râºk þñÈõ„ ºq ô»âArG »PÉGºk ,þÜôBG þñOrãñÈõ„ ô ó»ì»O ÿ ôBð

ÿºqBG »è ókrÜ»xØ .ó ô ôkq»â þðkrÜBñÈ ô »ƒƒýƒƒýƒƒñƒƒÉƒƒùƒƒð ÿºô»ƒƒƒñƒƒƒü s ¼k ,ºô»ƒƒƒÄ¼ rƒƒƒì .»ðBÜ»ýýðô ôkq»â |:ºôõOBø ºô»C ÿAôk ÿ»ñÈ ô ºq ô»â Býðôk ï»è ï»ñð»ø»W þðAtì»C òì »ýýð Z q»ì Rõì»C »…ýì»ø ï»G /,QÉG»C Bwrýâºl¾»ø o»„ »Ü /,QÉG »íÉC ÿ qBâu ¼o »üAõg ,krܺk ïB̼k BðAqBG q»G»è ïôõG ÁBñì /ô ‡ºo ºôB_ ô»G ºô»ìAoBK»C ,Ë rýâAo o»„ ‡½g Býðôk »üAõg Rõì»C ,ºô»ì»èôõèºvØ

ºq ô»â þÜ»ýü qºô»Pg»G ÿºôB_q»w ï»G þÝýwçÜ þðArýÌB„ ÿ»Gq ¼ s ÿæ .ºôõƒG »è ÿ qºô»Pg»G þðkrÜBñÈ ô ,ÿkq õÜ þGºk»C ÿ s»ƒâºo Á»ƒâ»ƒè ó ôõƒƒHƒƒðAtƒƒÈ ôBƒƒC þƒƒìºk þÝÈ qBÜ ôõܺô qBW ÿ»Gq ¼ s ,Akq»HðAq»ƒG »G óBüºô»C R»ðBð»O ,QÈ ô»Üºkqºk ºkrÜ»ð þèºô ,þðAqBxÉG þðBܺrÍý„ »è Ar݃„BƒC .QÈ qlñƒýƒGºk Alƒü õƒc»ƒì ô þƒèBƒð ,»ƒðAõƒÈk »ñÈ ô ô»è òOrâqºôkôõw »ƒG ,þƒw½ƒ¾ô»ƒÜ õükô»ƒC þƒü qºô»ƒPƒg»ƒG ½ƒG ,»ƒýƒýƒü ô ô vƒÉƒì þðAõÉK»ð ÿBñÈ ô ,óBÜ»¾Bì ÿAr_ ÿºô»ðAu õÜ .RBܺk ÿ ½g þü qºô»Pg»G ÞÈ sArìBC BwBü ,þw½¾ô»Ü lýø»„ ÿæ ôõƒÝƒ¾»ƒG ,R»ƒ…ƒcºô þƒñƒü o½ƒâ ½ƒG »ƒƒýƒýƒð

/»Ü ÿ»ðBHÉPÜ ô»ðBxÔ»C ô»è ôõG»ø îðBìõâ óBýñƒÉƒèqBƒ„ þƒýƒw»ƒÔ»ƒð»ƒãƒð»ƒO þƒÜ¼ rƒýƒ_ þƒƒƒ¾BƒƒƒPƒƒƒw½ƒƒƒK rƒƒƒÈ u»ƒƒƒè /ºô»ƒƒƒüApƒƒƒƒÉƒƒƒƒâºk þļ rì ÿºô»è /krÜ»C îðBìõâ/,AlðBÜ»ì¼ o þðBÜ»ýýP„»ø»G þ¾k /,Býðôk ï»è þì»ñð»ø»W | RBÝ„½g þðBKºo½â ߺô »Ü ,»ü»ñÈõ„ ô»C ºrÉC ô»C ôõì»ø ,ºôArÜ BñÈ ô óBƒÜ»ƒýƒÉƒðçƒíƒéƒì þÜ»ƒü ô ô vƒÉƒì ÿºkAs ,óºrƒÉƒè ÿ»ƒðAkqBƒük .ß»ü»G uk þðAkAlÜ»ü»G »è ó vÈ qkô q ô ôk þOBÜ »è ,»üºô»C Á ôõØ ÿ rÍý„ þülð»íO»HüBO òƒülƒð»ƒ_ ÿ ô ô o»ƒGô ô o Alƒüºô»ƒƒðlƒƒñƒƒÈõƒƒg .ºô»PýGºk ÿ q ôõPèõÜ ô þü ô ô vÉì ÿlð»øºo

ÿºqBG »è QÈ ô»ìºk ºq ¼ s þÜ»üºôBƒì ºô»ýƒ)þw½¾|ô»Ü lýƒø»ƒ„( þƒðBƒÜºrƒÍƒýƒ„ ;ÿ»Ü»ýü rÍý„ »ðAõük R»HüBO »G ,îwôõñG ï»G ) Bðõâ »G ó ôõHwôBC ÿ»ðArÉ…í„ ô»C( ;ºôArƒÜ»ƒð ½ƒG ïºô»ƒC qBƒÜ½ƒø ô ôk q»ƒG»ƒƒè ÿºqBƒƒG »ƒƒè òƒƒƒýƒƒƒwôõƒƒƒð ,óBƒƒƒýƒƒƒì»ƒƒƒÜ»ƒƒƒü q ¼ s þÝÉOBÜ »G þPxü õÉK ,ºô»ýýðBܺrÍý„ »G þülðºõÉK óBýìºô ôk ÿ qBƒÜ½ƒø .»ƒü»ƒø q»ø »Ü ,»ü»ø ºô»ýýðBܺrÍý„ þülð»øºoºrÔ ô »ü»ø ÿ ½g þülð»íO»HƒüBƒO þƒÝƒÈ rƒÍƒýƒ„ ô»C.ºôõOrâ ½g »è ÿ sAôBýƒW ÿ»ƒPƒwAqBƒC Alü½g Á»â»è ,»ýýüÂôõØ þì»øq»G ÿ»ñýwôõð ,QÉñÈ rÔBCºk sAôBýW ÿ»PwAqBC òƒülƒð»ƒ_ »Ü ,RAkºk ÊK ÿºuBìBC )»Ýéƒü o( ôõƒÜºô

aýø óBÜ»ÜBO ÿq»w ,þw½¾ô»Ü ÿæ ½G ß»ƒüºrƒýƒÜAs »ƒè »ƒãƒW »ƒýƒýƒð ,qBP„õÜ ô o»„ ÿ»ñÈô þñOrã¾»ø »è Q„qAsõâ »ðkrÜBñÈô ô»ƒC »ƒÜ RBܺk kqõÜ þýüôôvÉì þÝÉg¼k

BwBü .»Ýük þÜ»üºõÉ„ »G þO»ýðAlÉKºq»K AlüBðAõO »è »OAô»Ü ,þO»ü½g R»…cºô ÿºkAs ô»C .QÉñÈ o»LG ÊO R»…cºô ÿkõg »ýýð ,QÈ qlñýGºk AlðBüu »è ¼pì»C ÿ»ðkrÜ»„»â ,»ýýð Ǽ rì þO»ƒ…ƒcºô þƒðAo½ƒâ ÿBƒOAô »ƒè »ƒ…ƒýƒì»ƒø Qƒ„ô rƒw ÿkõƒg ôõƒÝƒ¾»ƒG ºôAk þ¾ô»ø ô»C .»üAlìAôºkq»G þðlð»wºq»K ߺô ,ºôºqBýwrK rÈ u »OBhG »xÉw¼ rK ô»C qBýwrK ÊG þļ rì ,RAkºk ÊK ÿºuBìBC ÿ ½g AkºrÉè .QÈ rìºk AlܽéG þýüBwq õØ rÈ u»è »ýýüBwq õØ ô»C ½G »ƒÜ»ƒüºuBƒìBƒC )ß½ƒéƒG( »G Ǽ rì »Ü ,ÿ»ýü q ôõPèõÜ ô þü ô ô vÉì .ó»Üºk ÿlð»GõO½Ü sAôBýW ÿºõÉ„ òülð»_ ÿBOºq»w ,»„ôºo ô»C ÿ qBýwrK rÈ u»ñPxg ô»C rÈ u»è ó ôõ_qºk ½G »ðAl¾ô»ø ô ºô»ðAlOºo | .»ýýüBwq õØ .»è»ãÉì þðBüuºõÉ„ ô»C ÿæ R»…cºô ô òýüBC »Ü ,»ü»ðBü u ô»C R»…cºô þðBü u .òýܺq»w ÿlðôArâBG ô ôk ºô»ðlðBwô»_ þðBüu þðBܺqBük Bíýw »è ß»ü óAlýðBGq õØ þܼ rýƒ_ þƒXƒðq»ƒw q»ƒâ»ƒC .»ƒO»ƒ…ƒcºô »PÈk lðºôAkõg ÊOBÜ ,òüºlG )îýøArHýƒC( ÿ oõÜ þƒ)êýÌBíxýC( RBܺk AôAk ô þðô»g ºô»è ,QÈ pHƒG ÿ q»ƒw ô þƒðBƒGq õƒØ »ƒOBƒÝƒG ÿæ .»ðAlýðBGq õØ þܼ rÜ òÈõg ;òü»âºlÉO ÿ»ã¾»ì½Ü »è òýñýHðô»g þw½¾ô»Ü lýø»„ ÿ»ƒƒƒÜ»ƒƒƒðô»ƒƒƒg ôõƒƒƒÜºô ,AlƒƒƒƒO»ƒƒƒƒ…ƒƒƒcºô .»ðô»g ô»C ½G »ñÈõg þñP„o ÿBOAô,îýøArHýC ô»C þñPxhPwºk ,ó ô»g ½G óAlýðBGq õØ ó ô»g ÊG ÿ q»w .QÈ ô»üºk kõg »Ü ,»ü»ðBüu ½G ÞÈ rÉìBC »è »ãW ,»ýýð aýƒø ô»ƒC ÿæ .R»…cºô »G óAlýìAôºkq»G ÿ»Üºq»ƒHƒðAq»ƒG »ƒè ô ô o ,þƒw½ƒ¾ô»ƒÜ |:Qɾºk ô RBܺk rÈ u »PÉ`G ºõýðAõPü»ð týâq»ø ½O þ¾k Bð þÜæB_ þÝÉ…Éݾ½Ü þ_»Ü /,Þɾõâ ÿ qBG ½O þPwºk Bð/!½O þ¾k »ýƒýƒðAõƒW þƒâq»ƒì þ_»Ü /,òýñ`¾õâ ½G QÉ`G þðAõPü»ð týâq»ø ô äð»ÕO ô îØBO ÿ qBG rÈ u»ƒè ºõƒýƒÜ»ƒ_Ak /½O þÜ»_»ì õPwºk AlƒÜ½ƒéƒG ô rƒÉƒ…ƒíƒ„ ÿBÙýw½ì þñOrã¾»ø »G ½O ÿ q»w ºô ôlðBì

»ýýð ÞÉxÉw¼ rK »ðBxÔ»C ÿºô»ðApÉâ AkºrÉè ½G »ü»Ýük þÜ»ýÈ oôõݾ»G ,þðlðBLw»_ ½G þÝÉðrÝ…ýC R»HüBO »G .ÎýØAô »è òP…ü»ãÉO .QÈ qlñýGºk AkºrÍý„ ô»è ,Ak»ðBxÔ»C »è p_ ,»ü»ø ºô»G þülðºõÉK »ðBxÔ»C þðAl¾»øq»w ÿBðAõO ,Ǽ rì þýñýGBýðk ô ºô»ðkrÜrýG »Ü ,ºôõG»ð óBÜ»P„ »è þÝýW½è þñP…ü»ãÉO ÿBñÈ ô þðlðArÔBC ÿ ½ø »OºôõƒG †ƒü»ƒì»ƒC ,óBܺqBܽø »è òP…ü»ãÉO ½G ,þðô ôkq»â ôBð ½G »ðBxÔ»C ÿºô»ðApÉâ AkºrɃè ﻃG ô ÎýØAô þðAlÝÉO þxƒÉƒw¼ rƒK ,QƒxƒÝƒÉƒO .þO»ü½g »ðBxÔ»C |:ºôõOBø Akºô»C ÿAôk ÿ»ñÈô »è ÿºô»ðAu õÜ ÿ qºõÉK »G îü qºô»Pƒg»ƒG /!ôõGAõÉK»ð týƒâq»ƒø z»ƒÜ þƒ¾Bƒì ÿArƒ_ ï»G/,QÈ q ½âBð R»…cºô BwBü þðAt컃C QÉðAõO»C R»…cºô BüBC ôõHýwrLì»ð týâq»ø rÈ u»è qBýwrK ÊG þļ rì/QÈ q ½ƒãƒG BƒwBƒü »ƒè ó ô»ƒg/!QƒÈ rƒì»ƒC AlƒÜ½ƒéƒG þƒüBƒwq õƒØ rPý_ rOBü s òÈõg ÞÉP…ì »è AlO»…cºô ,BwBO Al¾k »è Ú„»Ì q»â»C /?QÉñÈk ï»øq»G »è ó ô»g q»â»C /?QÈ q u õÜ»ð ½G »Pw»W »G QÉG»ð ½G q»w ÿ»wBƒÜ ,krƒì Akq»ƒw qBxgô o,BÜAu AkôB_ »è þðAõW q»â»C/?s ½O ?qBGõÐ »PÉG»ð ½G þðkrÜBñÈ ô óBÜ»¾Bì ÿAr_ ÿºô»ðAu õÜ òüºlG Yðq»w q»â»C .»ðBÜ»ÜBO þðBüuºõÉ„ ,Akkq õƒÜ þƒÜBƒO þƒýƒü ô ô vƒÉƒì þƒƒðBƒƒü u »ƒƒè »ƒè ,yƒÝƒÉƒw þƒðAlƒìBƒXƒð»ƒC þƒxƒÉƒw¼ rƒK ÿºô»ðAu õÜ ‡BK qBW ÿ»Gq ¼ s ,AlðBÜ»¾Bì »G þülðºõÉK †ü»ì»C .QÈ rܺk þÜBðô ô o ß»üæ »è .»ü»ø ºôºkq õÜ þÜBO þðBüuºõÉ„ ß»ü »è »ðAõì»ø ÿºô»ðôõG½Ü þñÈõ„ ÁBì »üºô»ðôõG½Ü þxÉw¼ rK †ü»ì»C ,Akq ô ôu óApGAk »è zrO .rPÜ»ü »è óApG»ðAk ôBñÉK »è kq õÜ þÜBO ÿæ »Ü ,»ýýü ô ô vÉì þÝÉwrO ô»C ÁBK »è .ºôõG»ø þüºkBìBC »ƒ…ƒýƒì»ƒø yÝÉw þðAlìBXð»C þxÉw¼ rƒK Ak»ƒwrƒO ,ºôAqk ïBXð»C þñÉùð »G »…ýì»ø þ_q»â»C

.BwBü »G QÉGºk AlýüÂôõØ »è ÞÉP„ ôõì»ø »è q»ø þÝÉì»øq»G Á ôõØ þÝÉPxÝÉO aýø ô ÿ qBý„½ø ÿºkAs ô ôõݾ»G ,»ýýð ºô ½g ÞɃOBƒÜ .þƒO»ƒü½ƒg q»ƒwôõƒð ÿBƒü sBƒPƒð»ƒÔ þðAkAlÜ»ü»G òülð»_ ÿ ô ô o»Gô ô o ÞÈ rÍý„ ÿkõg ,»üAô ÿBOAô ºô»C ,ºô»OBܺk óBíü qtø Qwºk Alü½g ÿkõg þýüÂôõØ õÉð»è rýÌB„ .RBܺlü½g þýñýGBýðk þðkrÜBñÈ ô »G »ƒƒè ,þƒƒìAôºkq»ƒƒG ÿºs ô þƒƒðôõƒƒƒG»ƒƒƒð »è ArÝ„BC þÜ»üºkqBük »OºôõG ,AlðBñÉøAk þülðºõÉK †ü»ì»C .Alükq õÜ þGºk»C ÿBPxÉC .»ü»ø ºô»ðBýýñýGBýƒðk ÿAôk»ƒì þƒì»ƒÜ »ƒG ÿºô»ƒðôõƒHƒ¾ôõƒØ »ƒG þƒPƒxƒü õƒÉƒK rƒýƒÌBƒ„ ô óAõW ÿ rÍý„ óAô»C »ýýðAõíÉK .»ìAôºkq»G q»w ºôºrÉè »Ü»…ÉÜ ï»G ,QÉG»ð óBý¾ôõØ ÿºs ô ºô»ýý„»Üô ô o ÿ ½ø »G »Ü ,RAkºl¾»ø óBýì»Ü»ü .óºkºk Qwºk »è ºô»ðôõH¾ôõØ ó»Üºk Qw»ø »Ü ,»ü»ø ºôºô»G þülðºõÉK AkrÍý„ »è þ_q»â»C( þ¾Bì»Ü »O»ðôõP…ü»â ºô»ýýü½ÜôAô»O »G òP…ü»â ÿ ôBð »G ÞÉP„ ïAôºkq»G ÿºô»ðôõH¾ôõØ óBýìºô ôk ).»ýýð .»ü»ø ºô»ðkrÝðBgq»O½ƒg »ƒG þƒPƒxƒü õƒÉƒK .QÉGºk óAôArÔq»G AlýüÂôõƒØ »ƒè þƒüÂôõƒØ þ„»Üô ô o þðAlÉKºq»K »G »üºkrÜ»ð þÝÉP„ ºôºrÉè óAô»C ÿ»…ÉÜ .þüÂôõØ »G òü»ãG þüÂôõØ »è ÞÉOBÜ »Ü ,QÈ râºk ºôB_q»w ½ƒG ºô»ƒO»ƒƒðôAo»ƒƒâ ,ºô»ƒƒO»ƒƒðôõƒƒG Þƒƒü tƒƒð lýø»„ þýñýGBýðk þülð»íO»HüBO .þ„»Üô ô o þÝÉðApGAk þO»ü õýðAõO »Ü ,»üºô»C þw½¾ô»Ü .ºô»üBÜ »PÉñÉùG »Ýük þðAô»C »è sAôBƒýƒW ÿæ .AkqAsBC »è ºô»ðôõH¾ôõØ ÿ ½ø »G †ü»ì»C ,ólðBü»â ½G »ýýð ÞÈ sArìBC Býð»O óBìs ô»C AlðBÜ»ñü rG õÉð»è óBƒìs ÿkõƒg ô ôõƒÝƒ¾»ƒG .QÈ ôkºk »ðkrÜ»xØ ,»íPw»G»ì AkºrÉè òì ÿºô»C »Ü ,ºô»ƒ)òÈõg ÿ oôõw( ÿ rÍý„ ÿºqBG »è þw½¾ô»Ü .ºô»OºôArÜ ôÃG Alƒ2006 þ¾Bw »è ô ÿ q ôõPèõÜ þðAkAlÜ»ü»G òülð»_ ÿBñÈ ô þÝÉLPwºk »è ߺô .RBܺk óBíýü ô ô vÉì |:ºôõOBø Ak»Üºlýw»Ø þ_»Ü /,úýýð ºrÉè Q„»ø»G þðAtì»C òì


r8:Layout 1

12/1/2012

5:03 PM

Page 1

2012/12/3 »í컄 ôôk )339( ºqBìu

ô ïkqBðºk óBü ½G ºô»ðAq ôõO ô óArÉC »è ,ï»ÝG óBü rü»w ôõG»ð îÜBG òì | ô óBPxð»ìq»C ÿ õü s ÿ»ÝðAõéì þwBG ,krܺk ½G îðBø»Õw»C þÜ»hÉì ô êÉc ,ï»âBð ÊO o»„ »è aýø òì QÉðAtG BO ,»„½g »ñÈ ôBC q»G þðkrÜôAq ôõw »G î¾k ô îðu òì »„½g lð»HÜ»hÉì ô î…ü q ôBC þwArÜ »G î¾k ô QÉG Alí¾»â»è AlðAqBG rÈ u»è »„½g ºô»G î¾k ,RAõhG ó u»W þPÉéÜõ_ ߺô ï»ðAõÉè ô»C ,ºôºôõGAo»â ºô»ñÈ õg ÿqB„ »è ô»C ,ïôõGBñÉø ½G ÿq ôõw þÝÈ pw»Pwºk ÿqBük »G |!Qü ô ôkrÜ»ð ïkBü »è :Rõãüºk ,ºô»P…Éø þü ô ôlñü s »G þñì ôõG ½O þñýÄ»C ºô»C |!ºô»PÉ¿ÉøBð þü ô ôlñü s »G z»Ü òì þñýÄ»C ,Bð :Rõãìºk ô ïBü râºk òì o»O þÜ»ü»ðBdÈ o»¿_ ÿ sBð îðAsºk òì ,ºô»PÉ¿ÉùG þü ô ôlñü s »G óBܺqAlìAs QÉðAõOºk ,Ǽ rì ÿq»G ºô»PÉñÉG f¼ o QÉðAõOºk o»O þÝÈ sºo þð½G îðAsºk »w»G ß»ü»Ü½¾Bh¾Bg îðAsºk ,óBü u ôBð ºô»PýÈ o»ãG rO þÝÈ qBW ô óAõO»ø »G RBÝG ½G Qü ½g þÝɾBg ,»OºrÔ»ð òì þñýÄ»C ï»G ,ºô»OBÜBð ô ôlñü s z»Ü ,ºô»OBܺk ôÃG AlðAôBýK þ¾k ôBð»G røºu ߺô ÿqBHì»g ,RBܺk óBükAq õìBð | ,ºô»OBܺk vÈ qk ÊK óBý…ü o ...QÉðºuºk ÊK óBýðBG»¾BG ô ׺k |!ºô»OBÜBð ô ôlñü s z»Ü òì þñýÄ»C Q…ü»âºk»ð ÊO aýø ô»C ï»G Bü râºk ô ïkrܺk þ_Bì ,Bü râºk ô Rõâºk þýðAq ½â | ºô»PÈ rÜBð ô ôlñü s ½G îðBܺôAq u õÜ ÿlýC þðAtìºk »Ü òì

8 ,óBü ½g þÉK q»w ºô»ñOô»Üºk BO ókrܺk ôAô»O ½G îðBýðBÜ»ðô»g ...krܺk óBü»¾»ìBì ß»ü ô ôlñü s ߺô BO |* |:þOõâ ô ÊìAk ÿq ôõw þÝÈ õÉw ÞÈ q»âô ôkBW ÞÈ u ¼ o ,»ñÈ ôæ»ì óBܺôAq u õÜ òì ÿvýÜ ,óBü u ÿ sBýð óBý¾k ºôºq»hü»ì ,ó»ÝG Aq»â Ak½O ôBð»è »¿Éø»ì ,»ýýð óAõO»ø þýø óAô»C ÿ ôBÝ„ þ¾k .òýð òýÄ»C þéø»C óAô»C ,ÿ o½â þñì »ýýOºrÔ»ð ºõÉw ô»C ÿlýC Q…Éø ÊW»G ÿ»Ü»_Bg q»w»è þdýw»ì Akõg ó ½_ ߺô .Q…Éø ÊW»G îðBܺôAq u õÜ †ýñì AlðBü»G þíýw»ð ï»Ü»ü Á»â»è| |* ß»üºlÉLw | ºôºôõHOô»Ü ÿ ôºs ÿ»OBÜ ô»C ,ºô»íðô»„ ô ï»O þýüBwq õØ rÈ u ïkrÜ þãðBG AlðAqBG ôBð»è ÞÈ ôBýK ;ïôõG ½O ÿºõ…ýÌ ÿ ôAq u õÜ »Ü òì |!îP…Éø QÉW»G ½G |* | Ak»Ü»ðBPwqAk ôBð»è .ïBü râºk þ„AõÉø »G ôõGBðAk îìºk q»w»è îPwºk ,ó u õÝíG ïBwrOºk | ,óºkBð z»Ü ÿqAsBC óBܺôAq u õÜ ï»G ,òñÉXðºoBð z»Ü þ¾k ...òɾºk þðAq ½â ô òGºk Ú„BÌ Býð»O

óBܺôAquõÜ ¼sæ

| ô ºôºqºk »íñÉùðBýG óBÜ»ñÈ ô »è îðAõOBð ÿk þÝÈ qBW ,ºô»ì»ÝG ‡ºo óBÜ»éÉÜ q»w»è óBü ôBð ïºqBHì»gôB_ ô Ú„BÌ ºôBýK ô»C Q…Éø ÊW»G AlðBü»G þíýw»ð ï»Ü»ü Á»â»è| .Q…Éø ÊW»G ÿ»Ü»_Bg q»w»è þdýw»ì Akõg ó ½_ ߺô lü õw 2012 ÿ 10 ÿ |6 ,AkvÈ ôæ»â þ¾BÅýPxÉÔ òýì»üºtðB„ »è ,»PxÝÉO ï»C .Ar…g»G ÊK ;rÍý„ ½G ,þìºô ôk þO»g

ôõGAq u õÜ Ako»Kºkqºs ôBð»è ß»üºqAõÉC ,ô»C ,ôõGAo»â Alü ½g ÿ»Pw»W ÿAôk »G AlðBÜ»ãð»W ôBð»è ,òì ½G ºô»PÉñÉùýG BO ,îÈ ôºk þ„½g BP…Éø »Ü ,QÉ¿G îÉK BO| ,ïrì»ð ½G òì ï»G ô ïæ »P…ü»â ô»C ôõG þãðºk »è îÈ õâ ï»PwBC »G ,ôõG vÈ qk ÿvØ | ôõ_ºk óBܺq»Hì»ÑÉK »G ,ºô»íwBñü»ð ôõG Þü q»g îðAõOBð îÉ¿G þÉK ôõG Þü q»g ,ï»Ü»¾Bì ½G ºô»ìq»G »Hü q»Ð óAqAõÉC ?»ì½g ÿ»ÜºqAl¾k ºô»C îðAs ôõ_ òì ?»ì½g ÿ»Üºq»Hì»ÑÉK ºô»C îðAs ôõ_ ô îOrâ þPwºk ,ºô»í„ºôBG »Oô»Ü ,ºô»íãñw »G ïlðBwôõð lðõO òì ô òPxgAk îðBܺôB_ ºô»ýýðBÜ»ýü qºôºkBü ôBð »íOô»Ü ºô»ýýPwºk ÿ»ÜºqAlíÉÙð ºq»Xð»g »G Ao½_ºk Êè þGAs»Ì ô òÈ õg »Ü ,ÿ ½g þðBܺo»„ ôBð ºô»ýìkrG ,ïkrÜ ÿ ½g þðBÜ»ýüºoôõO ôBð þ…ÉÝè»K ïôõG ÿ rGs þ…ü o ô qBHì»g ÿ ôB_ þÙ„BÌ »Ü òì ,îP…ü»âºk»ð ÊO óBÜ»ãð»W »è aýø ,krܺk î_Bì ºô»C ÿ rG»è krܺk ½G ï»ðBýü qBük ô»C þwBG ô»C ÿq»Ô»w ÿAôk »Ü qB„ þðAoõÜ þü q»ðõø ÿq»GºõÈ q»G ÿlð»H…Ø»ð þôlG»Ì óAq½w

|w w w . c a w d e r . o r g

soranmail@yahoo.com

ôõG ºô»C òì þ…ýC »ðAu ¼ o ô»C ,ºô»ì»ÝG ô ôlñü s óBܺôAq u õÜ rO þÝÈ qBW ô ºôºqºk »íñÉùðBýG óBýðBÜ»ñÈ ô »è ,ï»ÝG óBýOºôAk ï½g ÿ»ðArýÌB„ þðAõg q»w»è ôõG ºô»C òì þ…ýC ºqBâu ¼ o ô»C ,ºô»ì»ÝG ‡ºo óBÜ»éÉÜ q»w»è óAô»C þƒ)ôBð|( | ï»ÝG óBü»ðBãð»øBC ô»C þP…ÉùãðBG | ÿ»Ü»ðBðu »ãðºk »G )Bhü»¾ô s( »Ü ,óAkºk þ„½W .ó»ÝG rýG »è óBü ½g þðAq u õÜ ï»ÝG Êè óBüAô ô ºô»Ü»¾»H„ºo ô»C ôBð »ðô»ÝG ,ºô»PÉ`G rýG óBü ½g þñÈ õg| | ,ï»ÝG Aô ôõGºk òì | QÉÝ„»ð ºkqAõ_ þãðBì »è òýðAô o »G óBü qAlìAs þ¾k ºô»íðô»„ þc¼ o q»w»G ,òñýHG ô»„ þO»í¾ô s î¿Éø»ð ô ó»ÝG rýG »è óBü ½g þìq»â ÿ»„æ krܺk ïAô òì ,ó»ÝG ôAô»O óBü ½g þðBܺo»„ ºô»ñì ôBð»è| ,óBýðBÜ»Øôõ…Ì»ì »G ïôõG ókqBðºk ½G ºôºq ôõw þ_Bì »G îü qAl¾k ÿ»ìBð ,ºô»ýý¾õã¾õâ ÿ pw»Pwºk ôBð »ðkrܺk ï½G ô ÿ pGºk ï½g þ_rK ,ôõG»ø ïrO ÿ»xØ »…ýì»ø AlðBܺôAq u õÜ Á»â»è òì | ,rO þÜ»üºrÉPw»C q»w ½G ôõGkqBð q»Ô»w »G îƒ)kq»G( ,þñýñýG »G QÉð»_Ao þ¾k )BÌôk( AkBG»ð óBýðBÜ»ðæBÜ ôBð ºô»ðlðAo»âºk îðBܺqAk»Ùü rG ºrÉ…í„ Alñü ôBø þðAô»„ »è óÂ½Ü »è rO þÝÈ qBW krܺk ïAô ºô»ññÈ õhG ÿ rPÜ»ü ½G Bðæô»ì þðBܺrÍý„ ô ºô»ñHG ½Ü ºô»ðBü ½g ÿ ôB_ q»G »G îðBܺrÉìvOBÜ (ÖùÝèA JBd˜A( þìºkq»w ½G ºô»ðlðAo»âºk ,ó ô ôkrì»ð óAô»C ó»ãG ÊO ÿºô»C ½G | òñÉG oºôBG BO ókqAõgºk ½G ïlñÈ õw BPü»K BPü»K ,ºôAo½â»ð ÞÉP„ aýø ô óAk»íÉC þðBܺu ¼ o ô ó»ìºs ôBð»è óAô»C ,ó»ÝG rýG »è óBü ½g ÿ ô ôkrGAo ó ôõGBñÉø ÊK ïoºôBG ,ó»ÝG õÉg»G óBý¾Alñìõ ¾Bì ô ókrÜqBÜ »G ó»ÝG Qwºk ,ôõG»ø óBýÝÉ…ýC óBýÝÉÜ»ü q»ø ,BñÉøºk ºô»ñý_ »è óBýí…ü q ôBC ô ó ôõG óBâq sBG |óBýÝÈlð»ø óBüºs ¼ rýK »Pwºk ô»G ô ó ôõG eýw»ì óAôB_ ôBð ºôºlðAo»âºk óBýÜBðô ô o | ó ôõGBñÉø ÊK ïoºôBG óBìôBð ºô»ñÉG ,ó ôAq u õÜ ºô»C ½G óAô»C ,ºô»ðpÉãG ÿºô»C ½G ô ó rãG óBíPwºk ÿºô»C ½G óBü ½g þðBÜ»ýü qºôºkBü ôBð ºô»ð»HðBíG òG óBìqºlðB…ýñÈ o AlðBÜ»¾»ãð»W ôBð»è ô Ar_ »ñHG ,òýG ó ô AkBG»ð | ô ó ½hðBíG óBÜ»âq õâ AkBG»ð ...ºô»PÈ q»G óAôBG»¾Bì ½G óBíü ôBñÈ õg þwArÜ QÉG»ð z»Ü óBü uºk rO þÝÈ qBW Alñì ôBð»è .ókrܺk ÊK îPw»ø ºô»ì»ðBðu þýLw ô Þð»O þPxÉK rÈ u»è ,ºôºôõ_ºk rýG óBü ½g óBýÝÈlð»ø ,q»âºs ½â »ðôõGºk ºôºpÉã„o½„ »è ,lðBü»âºk óBü rO þÝÉðBü u ºq ½W ÿ»ìBð ô Þü»K »ðôõGºk ,vÉHýðAq ½â »ñHG ô sAôBC »ð»ÝG óBü ½g þðkrì krܺk ïAô óBü»¾Âô s »ãðºk ô»G ô ºq»Xð»K ,òñÉÝ…G óBܺtÉì q»w ÿºkBG ÿ»„ôõ„ ,þðôBÝÉK q»Xð»g ÿ»OBÜ ô»C ºô»PÉG rýG óBü ½g ÿqAôBø |AkBG»ð ,zBð»O ô ‡¼ rÔq»øô»â »ðôõGºk ô BñÉøºk óBýÔºk»w ôBð þü qAô rì ºô»ƒ)òÉO»C( þðBÜBü qºk »è ,ºô»ñýP„¼ rÔºk óBýÉK óArâ þÝÉgrð »G òñýHG »ñÈ õg ô»C î¿Éø»ð ôõG ºô»C òì ÿqBÜ ºô|»üB„ôºqkºk |)»ðBPw»C( þðBܺkAsB„ þðkq»â þOôõØBü ߺô »Ü ,òü vG þüBwBC þÝÉðBü u ï»ÝG Aô ,óAô»gBG »ñHG ô qBýOôõW »ñHG ,ókrÝ𻄠ÿAôk ÿ s ½O ߺô »Ü òýñýG»ð »ñÈ õg ô»C ,ò¿Éøºk þÉW AkAô»ø »è ºô»ðBü ½g ÿAôk »è ,ºôºlðAôæºk îðBܺôAq u õÜ AôBC òì ...ókrܺk ïõÉg»G Alì½g ôBð»è AôBC ,ókrܺk òü s ½G îðBýðBܺqAlìAt ãñw »Lw»C ,ï½g þðB„ q»w »Pxgºk îðBýðBÜ»_Bg .Rrâºl¾»ø Alì½g þƒ)óAôB_( ôBð »è îðBýðBܺqAsBC ÿ»ñÈ ô


‫سةرثةرشتيار‪:‬‬ ‫بةهمةن تاهير نةريمان‬

‫‪130‬‬

‫‪www.cawder.org‬‬

‫ذمارة (‪ )130‬دوشةممة ‪2012/12/3‬‬

‫‪rwangewrexne@yahoo.com‬‬

‫نوێژەكانی مورسی‬

‫(نوێژی سیاسی‪ ،‬یان پەرستنێكی تاكەكەسی)‬ ‫هاوژین ئەبوبەكر‬ ‫مورس���ی نزیك���ی ش���ەش مانگێك���ە‬ ‫كورسی سەرۆكایەتی وەرگرتوە‪ ،‬رەنگە‬ ‫هیچ س���ەرۆكێكی واڵتانی ئیسالمی‪ ،‬كە‬ ‫زۆربەیان بە درێژایی تەمەنیان س���ەرۆك‬ ‫بوون‪ ،‬بەقەد تەمەنی كورتی مورس���ی ‪،‬‬ ‫وێنەی نەبێت و وێن���ەی نەگیرابێت‪ ،‬كە‬ ‫نوێژ دەكات و پێشنوێژی بۆ نوێژخوێنانی‬ ‫تر ئەنجامدەدات‪.‬‬ ‫ئ���ەم س���ەرۆكە تازەی���ەی دونیای‬ ‫ئیس�ل�امی لەوكاتەوەی كە سەرۆكایەتی‬ ‫میسر دەكات‪ ،‬كە نزیكی شەش مانگێكە‪،‬‬ ‫زۆربەی هەینیەكان بە هاوڕێیەتی كامێرا‬ ‫و ب���ە ئ���اگاداری پێش���وەختی رۆژنامە‬ ‫و میدی���اكان هەرجارەی ل���ە یەكێك لە‬ ‫مزگەوتەكانی پایتەختدا نوێژ دادەبەستێت‬ ‫و دوای نوێژی هەینیش لێدوان دەدات بۆ‬ ‫ێ‬ ‫نوێژخوێنان‪ ،‬بەهەمان ش���ێوە لە هەند ‌‬ ‫نوێژی بەیانیاندا ئام���ادەی مزگەوتەكان‬ ‫دەبێت‪ ،‬هەروەها لەمساڵدا بە هاوڕێیەتی‬ ‫ێ وەزیر چووە حەج و لە میدیاكاندا‬ ‫هەند ‌‬ ‫فرمێس���ك و ملكەچ���ی و كزۆڵیەكان���ی‬ ‫پیشاندەدرا‪.‬‬ ‫ئایا ئەم خۆدەرخستنە لە نوێژ و حەج‬ ‫و پەرس���تنە ئاینەكان���دا چ پەیامێكیان‬ ‫لێدەخوێنرێتەوە؟ ئایا پێگەیەكی وێنەی‬ ‫س���ەرۆكایەتی‪ ،‬نوێژی لێدەخ���وازرێ‌ و‬ ‫چاوەڕێی ئ���ەوەی لێدەكرێ‌ پەرس���تنی‬ ‫زیات���ر ئەنجامب���دات‪ ،‬ی���ان پ���رۆژە و‬ ‫خزمەتنگوزاری و بە مەدەنیكردن و بەرەو‬ ‫دیموكراسیچوون؟‬ ‫هی���چ گومان���ی تێ���دا نی���ە نوێنەری‬ ‫حیزبێكی ئیس�ل�امی كاتێ���ك پێگەیەكی‬ ‫دەوڵ���ەت وەردەگرێ���ت چاوەڕێی ئەوەی‬

‫لەوەاڵمی ئەم پرسیارەدا دەبێت زەین‬ ‫ه���ەر بۆ ئەوە بچێت‪ ،‬ك���ە مادام پێگەی‬ ‫مورس���ی پێگەیەك���ی س���ەرۆكایەتیە و‬ ‫تەنان���ەت بەرزترین پێگەی سیاس���یە لە‬ ‫واڵتەك���ەدا‪ ،‬كەواتە مەبەس���تی ئەوەیە‬ ‫كە پەیامێكی سیاس���ی ب���ۆ بینەرەكانی‬ ‫بنێرێت‪ ،‬دەیەوێ���ت لەو رێگەوە متمانەی‬ ‫كەسی ئاسایی دەستبخات‪ ،‬دیارە خەیاڵی‬ ‫كەسی ئاس���ایی بۆ نوێژخوێن ئەوەیە كە‬ ‫فێڵی لێناكات و ئەوەی دەیڵێت راستە و‬ ‫دەكرێت متمانەی خۆمانی پێبدەین‪ ،‬ئەم‬ ‫پەیامە سیاسیە ئاسانترین و كاریگەرترین‬ ‫پەیامە كە س���ەرۆكێك پێیهەڵبس���تێت‪،‬‬ ‫ئەویش بە تەنها نوێژێكی چەند خولەكی‬ ‫لەبەردەم كامێرادا بتوانی بەرامبەرەكانت‬ ‫وا لێبكەیت متمانەیان پێتبێت‪ ،‬لەرێگەی‬

‫دەچێت���ە نزیكتری���ن مزگ���ەوت‪ ،‬كاری‬ ‫س���ەرەكی پاسەوانەكانیش���ی ئەوەیە كە‬ ‫نەهێڵ���ن میدی���اكان لەو كات���ەدا وێنەی‬ ‫بگرن‪ ،‬چونكە ئەمە كارێكی شەخس���یە‪.‬‬ ‫بۆیە نوس���ەر پێش���نیاری ئەوە دەكات‬ ‫بۆ مورس���ی كە ئەویش كات و ش���وێنی‬ ‫نوێژەكان���ی رانەگەێنێت ب���ە میدیاكان و‬ ‫با نوێژ و پەرستش���ەكانی شاراوە بێت و‬ ‫نەهێڵێت وێنەی بگیرێت و باڵوبكرێتەوە‪.‬‬ ‫چاوەڕێش دەكرێت چیتر مورس���ی بەو‬ ‫ئاس���انیە نەتوانێت وا بچێتە ناو مزگەوت‬ ‫و نوێژخوێنانەوە‪ ،‬چونكە لە دوا هەینیدا‬ ‫‪ 30-11‬كاتێك مورس���ی لە یەكێك لە‬ ‫مزگەوتەكانی قاهیرە ئامادەبوو‪ ،‬ئیمامی‬ ‫مزگەوتەكەش زۆر بە مورس���یدا هەڵیدا و‬ ‫دەیچواند ب���ە پێغەمبەر و خەلیفەكانی و‬

‫مەرج نیە ئەوەی نوێژی كرد‪ ،‬خاوەنی پرۆژە و‬ ‫سیاسیەكی چاك و مەدەنی بێت‪ ،‬تێكەڵكردنی نوێژ و‬ ‫كاری ئیداری و مەدەنی‪ ،‬هیچ پاساوێكی نیە جگە لە‬ ‫ئیستیغاللكردنی هەست و سۆزی ئاینی‬ ‫لێناكرێت كە نوێژكەر نەبێت‪ ،‬ئەی كەواتە‬ ‫سەرۆكی تازەی میسری بۆچی بەردەوام‬ ‫لە خۆدەرخس���تندایە بۆ نوێژ و تەنانەت‬ ‫زۆرجاری���ش پێش���نوێژی دەكات و رۆڵی‬ ‫ئیمام دەبینێ‌؟‬ ‫بە پێچەوانەوە‪ ،‬لە كلتوری ئیسالمیدا‬ ‫ئ���ەوە بەب���اش دەزانرێت كە هەمیش���ە‬ ‫نوێژخوێ���ن خ���ۆی دەرنەخ���ات‪ ،‬نەوەك‬ ‫توش���ی ڕیا بێت‪ ،‬یان خێ���ری نوێژەكەی‬ ‫بەو خۆدەرخس���تنە كەمبێت���ەوە‪ ،‬ئەی‬ ‫كەواتە ئەم سەرۆكە نوێیە بۆ ئەوەندەی‬ ‫مەبەس���تیەتی لە نوێژ و پەرس���تنەكاندا‬ ‫دەربكەوێت و زوومی لەسەربێت؟‬

‫ئەو متمانەشەوە بگاتە ئاستی رازیبون و‬ ‫بێدەنگی‪ ،‬رازیبون و بێدەنگیش ئامانجی‬ ‫هەموو دەسەاڵتێكە‪.‬‬ ‫س���ەبارەت ب���ە نوێژەكانی مورس���ی‪،‬‬ ‫بیرمەن���دی بێالیەنی ئیس�ل�امی‪ ،‬فەهمی‬ ‫"هوەی���دی" ل���ە وتارێكیدا ك���ە زۆربەی‬ ‫س���ایتە ئەنتەرنێتی���ەكان دایانن���اوە‪،‬‬ ‫بەراوردێ���ك دەكات لە نێوان س���ەركردە‬ ‫ئیسالمیەكانی توركیا و نمونەی عەبدواڵ‬ ‫گ���ول دێنێتەوە‪ ،‬ك���ە كاتێك دەچێت بۆ‬ ‫نوێ���ژی هەینی‪ ،‬هیچ میدی���ا و الیەنێك‬ ‫ئاگادار ناكاتەوە و تەنها بە یەك سەیارە‬ ‫و لەگ���ەڵ پاس���ەوانە شەخس���یەكانیدا‬

‫چمكێك ل‌ه‬ ‫چه‌رمه‌ساریه‌كانی مێژوی‬ ‫عه‌ره‌بی ـ ئیسالمی‬

‫‪2‬‬

‫نەیارەكانیشی دەچواند بە سەركردەكانی‬ ‫قورەیش‪ ،‬بۆیە نوێژخوێنەكان وتارەكانیان‬ ‫پێبڕی و ب���ە "نیف���اق" تۆمەتباریانكرد‬ ‫و مورس���یش لەم نێوەن���دەدا كەوتە ناو‬ ‫تەنگەتاویەك���ەوە و پاس���ەوانەكانی بە‬ ‫ئاسانی نەیاندەتوانی بە ئاسانی دۆخەكە‬ ‫كۆنترۆڵبكەن‪.‬‬ ‫هەر س���ەبارەت ب���ە پەرس���تنەكانی‬ ‫مورس���ی‪ ،‬بەتایب���ەت حەجك���ردن و‬ ‫مەس���روفی حەجەكەی ‪ ،‬یوسف بەدری‪،‬‬ ‫یەكێك لە شێخە دێرینەكان‪ ،‬حەجەكەی‬ ‫بە ناش���ەرعی دەزانێت‪ ،‬یوسف بەدری‪،‬‬ ‫ێ لە وەزیرەكان‬ ‫كاتێك مورس���ی و هەند ‌‬

‫ئەمس���اڵ چوون بۆ ح���ەج‪ ،‬ئەو حەجەی‬ ‫بە ناش���ەرعی و بەتاڵ وەسفكرد‪ ،‬چونكە‬ ‫بە ماڵ و پارەی خۆیان نەبوە و لەس���ەر‬ ‫مەسروفی دەوڵەتبووە‪.‬‬ ‫كەواتە ئ���ەوەی چ���اوەڕوان دەكرێت‬ ‫ل���ە س���ەرۆكێك نوێ���ژ و رۆژو و حەج و‬ ‫عەمرەیە‪ ،‬یان خزمەتگوزاری و پرۆژە بۆ‬ ‫نەهێش���تنی گەندەڵی و بێكاری‪ ،‬ئەوەی‬ ‫چاوەڕواندەكرێ���ت لە س���ەرۆكێك خودا‬ ‫پەرس���تی و دوعاك���ردن و چاوەڕێكردنی‬ ‫ئاس���مانە ی���ان ئاوەدانكردن���ەوە و ب���ە‬ ‫مەدەنیكردن و دیموكراسیكردنی كۆمەڵە؟‬ ‫رەنگە هەندێ���ك وەاڵمەكە بەوە بدەنەوە‬ ‫كە دەكرێت س���ەرۆكێك لە خودا ترس و‬ ‫نوێژخوێنبێت و لەگەڵ ئەوەشدا خاوەنی‬ ‫پ���رۆژە و گۆران���كاری و خزمەتكردن و‬ ‫ب���ە مەدەنیكردنبێت‪ .‬ئەمەش راس���تە‪،‬‬ ‫ب���ەاڵم دەكرێت ئ���ەو س���ەرۆكە نوێژ و‬ ‫پەرستشەكانی بش���ارێتەوە و نەیانكات‬ ‫ب���ە نوێژێكی سیاس���ی و تەنها نوێژێكی‬ ‫تاكەكەس���یبن‪ ،‬وەك چۆن دەكرێت و لە‬ ‫دنیاش���دا نمونەیان زۆرە‪ ،‬كە س���ەرۆك‬ ‫و كەس���ەكان نوێ���ژ و حەجیش ناكەن و‬ ‫خاوەنی پرۆژەن و خەریكی خزمەتكردنن‪.‬‬ ‫وات���ە مەرج نیە ئ���ەوەی نوێژی كرد‪،‬‬ ‫خاوەن���ی پرۆژە و سیاس���یەكی چاك و‬ ‫مەدەنی بێت‪ ،‬تێكەڵكردنی نوێژ و كاری‬ ‫ئیداری و مەدەنی‪ ،‬هیچ پاس���اوێكی نیە‬ ‫جگە لە ئیستیغاللكردنی هەست و سۆزی‬ ‫ئاینی‪.‬‬

‫بۆ زانیاری زیاتر‪ ،‬سەیری ئەم لینكانە بكە‪:‬‬ ‫‪h t t p : / / w w w. a l a r a b i y a . n e t /‬‬ ‫‪articles/2012/11/30/252649.html‬‬ ‫‪http://www.almasryalyoum.‬‬ ‫‪com/node/1229341‬‬ ‫‪h t t p : / / w w w. m a s r a w y. c o m /‬‬ ‫‪News/Egypt/Politics/2012/‬‬ ‫‪november/7/5427103.aspx‬‬ ‫‪http://www.almesryoon.com/‬‬ ‫‪permalink/55474.html‬‬ ‫‪h t t p : / / w w w. a l a r a b i y a . n e t /‬‬ ‫‪views/2012/11/22/251150.html‬‬ ‫‪http://www.copts-united.‬‬ ‫‪com/Arabic2011/Article.‬‬ ‫‪php?I=1325&A=73365‬‬

‫ئاوابونی ئاین‬ ‫خوێندنەوەی كارل‬ ‫ماركس‬ ‫‪3‬‬

‫ثاشكؤيةكي رؤشنطةريية لةسةر ئيسالمطةرا‬

‫بگەڕێنەوە بۆ بن دەوار و‬ ‫كن حوشترەكانتان!‬ ‫سەیماء ئەلمەزووغی‬ ‫و‪ .‬حەمەسەعید حەسەن‬

‫هەواری���ان‪ ،‬بیابانێكی چۆڵوهۆڵ‬ ‫بوو‪ ،‬قەومێك بوون‪ ،‬پێپەتی‪ ،‬كچیان‬ ‫زیندەبەچاڵ دەكرد و كە برسییەتی‬ ‫دەكەوتەوە‪ ،‬گۆشتی منداڵی خۆیان‬ ‫دەخوارد‪ .‬ك���وڕی گەورەیان‪ ،‬ژنانی‬ ‫باوك���ی‪ ،‬وەك میراتی بۆ دەمایەوە‪،‬‬ ‫مێرد كە سەفەری دەكرد‪ ،‬ژنەكانی‬ ‫ب���ە درەختێكەوە دەبەس���تەوە‪ ،‬تا‬ ‫دەگەڕای���ەوە‪ .‬وەك ئ���اردی نێ���و‬ ‫دڕك واب���وون‪ ،‬كەس���یان متمانەی‬ ‫بەوی دیكەیان نەب���وو‪ ،‬هەر بۆیان‬ ‫ڕەخس���ابا‪ ،‬پەالماری ژن و ماڵی یەكیان دەدا‪ .‬لەس���ەر حوش���ترێك‪ ،‬جەنگیان‬ ‫هەڵدەگیرساند و ئیدی جەنگ‪ ،‬لەم نەوەوە بۆ ئەو نەوە‪ ،‬دەپەڕییەوە‪.‬‬ ‫ئ���ەم خێ���ڵ‪ ،‬تەرمی ئەو خێڵی ئەتك دەكرد‪ ،‬س���ەری ب���ڕدراوی یەكدیان‪ ،‬بە‬ ‫دەروازەی ش���اردا هەڵدەواس���ی‪ .‬لەسەر خۆڵ ڕۆ دەنیش���تن‪ ،‬خۆڵیان دەكرد بە‬ ‫س���ەرین‪ ،‬دەڕیانە سەر خۆڵ و هەر بە خۆڵیش پاشەڵیان خاوێن دەكردەوە‪ .‬گەر‬ ‫ش���اعیرێكیان تێدا هەڵكەوتبا‪ ،‬بە كافر نێوزەدیان دەكرد و خوێنیان دەحەاڵاڵند‪.‬‬ ‫خۆشەویس���تی لە كنیان قەدەغە و حەرام بوو‪ ،‬گوناهێك بوو‪ ،‬لێ خۆش���بوونی‬ ‫نەبوو‪ .‬پیاویان بە هیوای ئەوەی كوڕێكی قۆز و لێهاتووی ببێت‪ ،‬دەچوو پیاوێكی‬ ‫خانەدان���ی دەهێنا و بەری دەدایە ژنی خۆی‪ .‬پیاویان هێندە میواندۆس���ت بوو‪،‬‬ ‫لێ دەگەڕا برادەری میوانی‪ ،‬دەم بە مەمكی ژنییەوە بنێت‪ ،‬تا تێر ش���یر دەبێت‪.‬‬ ‫ئەوەیان پێ ئاس���ایی بوو‪ ،‬پیاو بە ناوگەڵ و س���متوكەفەڵی‪ ،‬كیژۆڵەیەك وادەی‬ ‫شووكردنی نەهاتبێت‪ ،‬كڵپە و بڵیسەی ئاڵۆشی دابمركێنێتەوە‪.‬‬ ‫بە دزی و جەردەیی‪ ،‬بژێویی خۆیان دابین دەكرد‪ ،‬ئەوەیان پێ شەرم بوو كار‬ ‫بكەن‪ ،‬پێیان وابوو‪ ،‬جووتیاری و كرێكاری‪ ،‬ئیشی كۆیلە و كەنیزەكن‪ .‬زانایان تێدا‬ ‫هەڵنەدەكەوت‪ ،‬ئیبن خەلدوون‪ ،‬خەڵكی تونس بوو‪ ،‬فارابی‪ ،‬لەودیو واڵتی (نێوان‬ ‫دووزێ)وە هاتبوو‪ ،‬ڕازی‪ ،‬دەچووەوە سەر واڵتی فارس‪ ،‬سیبەوەی‪ ،‬خەڵكی شیراز‬ ‫بوو‪ ،‬ئیبن س���ینا لە (بوخارا)وە سەری هەڵدا بوو‪( ،‬غەزالی)یش لە نیساپوور لە‬ ‫دایك بووبوو‪ .‬تا مەحەممەدی كوڕی عەبدوڵاڵیان‪ ،‬دروودی خودای لێ بێت‪ ،‬تێدا‬ ‫هەڵنەكەوتبوو‪ ،‬نەیاندەزانی دەبێت بنباخەڵ لە موو خاوێن بكرێتەوە‪.‬‬ ‫مێ لە كنیان‪ ،‬بۆ ئەوەبوو خەتەنە بكرێت‪ ،‬كەنیزەك بێت‪ ،‬ش���یر بە پیاوی زل‬ ‫و زەالم بدات‪ ،‬بە گچكەیی مارە بكرێت‪ ،‬دووان و سێیان و چواریان لێ بهێنرێت‪،‬‬ ‫س���ەرجێیی لەگەڵ سەدانیاندا بكرێت‪ .‬مێ ئەگەر گچكە بووایە‪ ،‬بە نەرمەی ڕانی‪،‬‬ ‫خۆیان هێور دەكردەوە‪ ،‬بەاڵم لێ نەدەگەڕان وەك س���ەردەمی جاهیلی‪ ،‬س���ەری‬ ‫ڕووت بێ���ت‪ ،‬ئاخر س���ەر دانەپۆش���ین‪ ،‬الی ئەوانی پاكژ‪ ،‬یەكێك بوو لە ئیش���ە‬ ‫پۆخڵەكانی شەیتان‪.‬‬ ‫س���ەری زمان و بنی زمانیان هەر باسی سێكس بوو‪ ،‬سێكس هەست و نەستی‬ ‫داگیر كردبوون‪ ،‬كە حەزیان دەچووە س���ەر ژنێك‪ ،‬تا تاقەتیان دەچوو لەگەڵیدا‬ ‫دەخەوتن‪ ،‬دواتر بە تۆمەتی زینا‪ ،‬بەردبارانیان دەكرد‪ .‬سێكس هەر فیكری داگیر‬ ‫نەكردبوون‪ ،‬تێكەڵ بە ڕدێنیشیان بووبوو‪ ،‬فەتوایان زادەی ئەو چەپاندنە بوو‪ ،‬كە‬ ‫زەبری لە شێخی ڕیشدرێژی ئارەزووبازیان وەشاندبوو‪.‬‬ ‫كاتێ���ك ئەوان لە (دۆڵی جنۆكە)دا‪ ،‬س���ەرقاڵی هۆنینەوەی چیرۆكی پڕوپووچ‬ ‫ب���وون‪ ،‬باپیرە گەورەكان���ی ئێمە‪ ،‬خەریكی دانانی یەكەمین دەس���توور بوون بۆ‬ ‫مرۆڤایەتی‪ .‬وەختێك ئەوان بۆ چارەس���ەری گەلێك نەخۆشی‪ ،‬پشتیان بە میزی‬ ‫حوش���تر دەبەس���ت‪ ،‬باپیرانی ئێمە لە جامی زیویندا‪ ،‬ش���ەرابیان دەنۆشی‪ .‬كە‬ ‫ئێمە ش���انۆمان هەبوو‪ ،‬كە ئێمە س���ەرقاڵی گوتوبێژی فیك���ری بووین‪ ،‬كە ئێمە‬ ‫خاوەنی كتێبخانە بووین‪ ،‬ئەوان هێشتا خوێندەواریان تێدا هەڵنەكەوتبوو‪ .‬چونكە‬ ‫زەندەقیان لەو شارستانییە مەزنەی ئێمە هەمانبوو‪ ،‬چووبوو‪ ،‬هاتن و خاپووریان‬ ‫كرد‪.‬‬ ‫ئەی عەرەبینە! زەریایەك لە وش���ە‪ ،‬بەش���ی باسكردنی شارس���تانیی ئێمە و‬ ‫دواكەوتووییی ئێوە ناكات‪ .‬بگەڕێنەوە بۆ بن دەوار و كن حوش���ترەكانتان و لەم‬ ‫دنیا هێندەی پێتان خۆشە‪ ،‬ئاوێزانی ژن و كەنیزەك ببن و لەو دنیایش‪ ،‬لەشكری‬ ‫كوڕیژگە و حۆری‪ ،‬بە ڕیز وەستاون و بە پەرۆشەوە چاوەڕێتان دەكەن‪ .‬بگەڕێنەوە‬ ‫بۆ بن دەوار و كن حوش���ترەكانتان! بگەڕێنەوە‪ ،‬چی دی نیش���تمانی ئێمە پیس‬ ‫مەكەن!‬ ‫(*) سەیما‌و ئەلمەزووغی‪ :‬شاعیر و نووسەر و چاالكی بواری ژنانە‪ ،‬ساڵی‪ ١٩٨٤‬لە تونس لە‬ ‫دایك بووە‪ ،‬ماستەری لە زمان و ئەدەبی چینیدا هەیە‪.‬‬ ‫سیماء المزوغی‪ ،‬یا معشر االعراب عودوا إلی خیامكم و إبلكم ‪ :‬هنا تونس ‪ 09‬آدار ‪2012‬‬

‫تامان شاكر‪ :‬زۆربەی‬ ‫ئیسالمیەكان‪ ،‬تەنها‬ ‫بۆ چێژ‪ ،‬سێ چوار ژن‬ ‫دەهێنن‬ ‫‪4‬‬


‫‪2‬‬

‫ذمارة (‪ )130‬دوشةممة ‪2012/12/3‬‬

‫چمكێك له‌ چه‌رمه‌ساریه‌كانی مێژوی عه‌ره‌بی ـ ئیسالمی‬ ‫نووسینى‪ :‬حسین علی لوبانی الدامونی‬

‫وه‌رگێڕانى‪ :‬ساڵه‌یی‬

‫ده‌وڵه‌ت���ى ساس���انى خاوه‌ن���ى‬ ‫شارس���تانیه‌تییه‌كى گه‌شه‌سه‌ندوو بوو‪.‬‬ ‫له‌پ���ڕ زه‌وى‌وزاره‌كه‌ى كه‌وت���ه‌ ژێر پێى‬ ‫واڵخه‌به‌رزه‌ى داگیركه‌ره‌كان‌و كۆش���ك‌و‬ ‫خانووبه‌ره‌كانیان خاپور كران‪ ،‬داگیركه‌ران‬ ‫ده‌ستیانگرت به‌سه‌ر سه‌روه‌ت‌و سامانى‌و‬ ‫ێ ئه‌وه‌ى‬ ‫پارچه‌پارچه‌ی���ان ك���رد‪ ،‬به‌ب��� ‌‬ ‫ن���رخ‌و به‌ه���اى پاش���ماو‌ه هونه‌رییه‌كان‬ ‫بزان���ن‪ .‬داگیرك���ه‌ران وه‌ه���اى بۆ چوون‬ ‫گوایه‌ كیسه‌و زه‌رفه‌ س���ه‌رمۆركراوه‌كان‬ ‫ب ‌ه قوڕقۆش���م پڕن له‌ خۆراك‪ ،‬هه‌روه‌ها‬ ‫وه‌هایشى تێگه‌یش���تن گوای ‌ه كافوره‌كان‬ ‫بریتین له‌ خوێ‌و ده‌ست‌وبرد خستیان ‌ه نێو‬ ‫خۆراكه‌كانیانه‌وه‌‪ ،‬به‌مه‌یش س���ه‌لماندیان‬ ‫كه‌ خۆیان له‌ چ ئاستێكى شارستانیه‌تدا‬ ‫ده‌ژیان!‬ ‫مێژوونووس���ان ده‌گێڕن���ه‌وه‌ ئ���ه‌و‬ ‫یاوه‌رانه‌ى كه‌ عومه‌ر كردیانیه‌ فه‌رمانڕه‌وا‬ ‫ل���ه‌ واڵت��� ‌ه داگیركراوه‌كان؛ ب��� ‌ه خێرایى‬ ‫ده‌وڵه‌مه‌ند ب���وون‪ ،‬ئه‌ویش لێبڕا بانگیان‬ ‫بكات تا لێپرسینه‌وه‌یان له‌گه‌ڵدا بكات‪..‬‬ ‫ته‌نان���ه‌ت (ئه‌بو هوره‌ی���ره‌) ك ‌ه كرابوو‌ه‬ ‫والی���ى به‌حره‌ین‪ ،‬له‌ ماوه‌ى دوو س���اڵدا‬ ‫ده‌وڵه‌مه‌ند ب���وو‪ ،‬ئه‌وه‌بوو عومه‌ر بانگى‬ ‫كردو پێى وت‪( :‬یا عدو الله! سرقت مال‬ ‫الله لقد ولیت���ك البحرین وأنت بال نعلین‬ ‫فم���ن أین ل���ك هذا؟)‪ ،‬یانى تۆ پێش���تر‬ ‫ێ نه‌بوویت‪،‬‬ ‫خاوه‌نى جووتێك س���ۆلى پ ‌‬ ‫جا پێم ناڵێیت ئه‌م هه‌موو سه‌روه‌ته‌ت ل ‌ه‬ ‫كوێ‌ هێنا؟ به‌توندی سه‌رزه‌نش���تى كردو‬ ‫ده‌ هه‌زار درهه‌مى لێساند‪.‬‬ ‫كاتێك س���وپاى موعاویه‌ى كوڕى ئه‌بو‬ ‫سوفیان رووبه‌ڕووى س���وپاى سه‌ركرد‌ه‬ ‫(قه‌یس���ى ك���وڕى عوب���اده‌) ب���ووه‌وه‌‪،‬‬ ‫ویس���تى هه‌زار درهه‌مى وه‌ك���و به‌رتیل‬ ‫بدات���ێ به‌و مه‌رجه‌ى ریزه‌كانى س���وپاى‬ ‫عه‌لى كوڕى ئه‌ب���و تالیب به‌جێ‌بهێڵێت‪،‬‬ ‫به‌اڵم ئه‌و داواكاریی���ه‌ى ره‌تكرده‌وه‌و ب ‌ه‬ ‫موعاوی���ه‌ى وت‪ :‬ده‌ته‌وێ���ت ل ‌ه ئاینه‌كه‌م‬ ‫بكه‌یت! پ���اش ئه‌وه‌ى موعاوی���ه‌ لێره‌دا‬ ‫ده‌س���تخه‌ڕۆ ب���وو‪ ،‬هه‌مان پێش���نیارى‬ ‫ئاڕاس���ته‌ى س���ه‌ركرده‌یه‌كى تر كرد ب ‌ه‬ ‫ناوى (عوبه‌یدواڵى ك���وڕى عه‌باس) ك ‌ه‬ ‫ئام���ۆزاى ئیمام���ى عه‌لى ب���وو‪ .‬ئه‌میان‬ ‫به‌رامب���ه‌ر ب���ه‌و پاره‌یه‌ى قای���ل بوو ب ‌ه‬ ‫خۆى‌و هه‌ش���ت ه���ه‌زار ل���ه‌ هاوه‌اڵنیه‌و‌ه‬ ‫بچێته‌ ریزى س���وپاى موعاویه‌وه‌‪ .‬كاتێك‬ ‫ئه‌م باس���ه‌ ده‌خوێنین���ه‌وه‌ ده‌بینین ئه‌و‬ ‫كابرای��� ‌ه به‌رامبه‌ر ب���ه‌ ملیۆنێك درهه‌م‬ ‫ئیمامى عه‌لیی ئامۆزاى خۆى فرۆش���ت‪،‬‬ ‫به‌و ش���ێوه‌یه‌ى سێیه‌كى س���وپاكه‌یانى‬ ‫له‌گه‌ڵ خۆیدا برد‌ه نێو سوپاى موعاویه‌ى‬ ‫دوژمنیان���ه‌وه‌‪ ،‬ئه‌مه‌ی���ش مان���اى ئه‌و‌ه‬ ‫ده‌به‌خش���ێت ك ‌ه ئه‌م ده‌سته‌ی ‌ه خاوه‌نى‬ ‫بڕوا نه‌بوون به‌ڵكو كۆیله‌ى پاره‌ بوون‪.‬‬ ‫خه‌لیفه‌ عوس���مانى كوڕى عه‌ففان ك ‌ه‬ ‫له‌ دایك���ه‌و‌ه براى وه‌لی���دى كوڕى ئه‌بو‬ ‫موعه‌یی���ه‌ط بوو‪ ،‬بۆ م���اوه‌ى چل رۆژ ل ‌ه‬ ‫ماڵه‌كه‌ى خۆیدا ل ‌ه الی���ه‌ن كۆمه‌ڵێكه‌و‌ه‬ ‫گه‌مارۆ دراو ل ‌ه پاش���اندا ك���وژرا‪ ،‬چوار‬ ‫ك���ه‌س له‌وانه‌ى ك��� ‌ه ده‌س���تیان چوو‌ه‬ ‫خوێنى عوس���مان س���ه‌حابی بوون‪ ،‬ئه‌و‬ ‫س���ه‌حابیانه‌یش نه‌یانهێشت كه‌ عوسمان‬ ‫ل��� ‌ه (به‌قی���ع) بنێژرێ���ت‪ ،‬ئه‌وه‌ب���وو ب ‌ه‬ ‫ده‌رگاى ماڵه‌كه‌یه‌وه‌ به‌سترایه‌وه‌و هه‌ردوو‬ ‫پێى شۆڕ ببوونه‌ ده‌ره‌وه‌‪ ،‬ل ‌ه پاشاندا ك ‌ه‬ ‫بۆ ناش���تن بردیان به‌ ته‌نیا چوار كه‌س‬ ‫به‌دواى ته‌رمه‌كه‌یه‌وه‌ بوون ك ‌ه یه‌كێكیان‬ ‫ك���وڕى خۆى بوو‪ ،‬له‌ هه‌مووى نه‌نگتر ن ‌ه‬ ‫نوێژیان ل ‌ه سه‌رى كردو نه‌ ته‌لقینیشیان‬ ‫بۆ خوێند‪ ..‬ل ‌ه كاتێكدا ك ‌ه ئه‌و ڕێ‌وڕه‌سم ‌ه‬ ‫ئاینیه‌یش ب���ۆ بچووكترین موس���وڵمان‬ ‫ده‌خوێنرێت‪ ،‬ش���وێنى ناشتنه‌كه‌یشى ل ‌ه‬ ‫(حه‌ش���ش كه‌وكه‌ب) (حش كوكب) بوو‬ ‫ك ‌ه زبڵخانه‌یه‌كى پیس بوو!‬ ‫س���ه‌ره‌ڕاى هه‌موویش���ى ل���ه‌م‬ ‫س���ه‌رده‌مانه‌ماندا كه‌س���انێك ه���ه‌ن‬ ‫ده‌ڵێ���ن گوای��� ‌ه ئێم ‌ه خاوه‌نى ره‌س���ه‌نى‬ ‫شارس���تانیه‌تین ‌و‪ ،‬هه‌ر ئێمه‌یش یه‌كه‌م‬ ‫ك���ه‌س بووین ‌ه مافى مرۆڤمان ناس���یوه‌و‬ ‫دواتریش هه‌موو خه‌ڵكیمان ل ‌ه رۆژهه‌اڵت‌و‬ ‫رۆژئاوادا فێرى مافى مرۆڤ كردووه‌!‬

‫ئه‌شکه‌نجه‌ی خازوق‪ ،‬به‌و شێوه‌یه‌ی عوسمانیه‌کان ئه‌نجامیان داوە‬ ‫(ئیب���ن ئه‌ثي���ری جه‌زه‌رى) باس���ى‬ ‫كوش���تنه‌ ناقۆاڵك���ه‌ى (موحه‌مم���ه‌دى‬ ‫ك���وڕى ئه‌بو به‌ك���رى صيددیق) ـمان بۆ‬ ‫ده‌گێڕێته‌وه‌‪ ،‬كه‌ له‌الیه‌ن دوو سه‌ركرده‌ى‬ ‫سه‌حابیى ناسراوه‌و‌ه كوژرا‪ ،‬كه‌ ئه‌وانیش‬ ‫(عومه‌رى كوڕى ع���اص) و (موعاویه‌ى‬ ‫ك���وڕى حوده‌ی���ج) ب���وون‪ .‬هێرش���یان‬ ‫برده‌سه‌رى‌و راویان ناو له‌نێو كه‌الوه‌یه‌كدا‬ ‫خۆى شارده‌وه‌‪ ،‬ده‌ستیان پێى گه‌یشت‌و‬ ‫كوشتیان‪ .‬ئه‌وسایش ته‌رمه‌كه‌یان خست ‌ه‬ ‫نێو پێستى كه‌رێكى تۆپیوه‌وه‌و ئاگریان‬ ‫تێ‌به‌ردا‪ ،‬جا نازانین سه‌حابییه‌كى وه‌كو‬ ‫عومه‌رى كوڕى عاص‌و براده‌ره‌كه‌ى چۆن‬ ‫توانیان كوڕى خه‌لیفه‌ ئه‌بو به‌كر بكوژن‪،‬‬ ‫كه‌ پله‌‌وپایه‌ى له‌الى هه‌موو موسوڵمانێك‬ ‫دیار و ئاشكرایه‌! ئایا ئه‌م ‌ه ره‌فتارى شیاو‬ ‫و جوان ‌ه ك��� ‌ه هه‌ندێك پیایدا هه‌ڵده‌ده‌ن!‬ ‫له‌ پاشانیش���دا ك ‌ه (عائیش���ه‌) بیستى‬ ‫موعاوی ‌ه چیى به‌سه‌ر موحه‌ممه‌دى براى‬ ‫هێن���اوه‌؛ له‌عنه‌ت‌و نه‌فره‌تى به‌س���ه‌ردا‬ ‫هه‌ڵڕشت‪ ،‬س���ه‌باره‌ت به‌و سوكایه‌تیه‌ى‬ ‫ك ‌ه ده‌رهه‌ق به‌ به‌هاكانى ئه‌خالق‌و ئاینى‬ ‫كردبوو‪ ،‬س���ه‌ره‌ڕاى ئه‌وه‌ى كه‌ دژایه‌تى‬ ‫شه‌ریعه‌تیشى كردبوو‪ ،‬چونكى شه‌ریعه‌ت‬ ‫رێنادات الشه‌ى مردووان بشێوێندرێت‪..‬‬ ‫خه‌لیفه‌ى س���ێیه‌م عوس���مانى كوڕى‬ ‫عه‌ففان فه‌رمان���ی‌دا ب��� ‌ه داركاریكردنى‬ ‫سه‌حابیى گه‌وره‌ (ئه‌بو زه‌ڕى غه‌ففارى)‪،‬‬ ‫ل ‌ه پاش���اندا ئه‌بو زه‌ڕ ل���ه‌ (ڕه‌به‌ذه‌) ب ‌ه‬ ‫نه‌بوونى‌و ته‌نیای���ى‌و دووره‌په‌رێزى ژیا‪،‬‬ ‫خۆى‌و ژنه‌كه‌ى ب���ه‌ هه‌ردووكیانه‌وه‌ یه‌ك‬ ‫كراسیان هه‌بوو‪ ..‬كاتێكیش مرد ته‌نانه‌ت‬ ‫پارچ���ه‌ په‌ڕۆیه‌ك نه‌بوو كه‌ وه‌كو كفن ب ‌ه‬ ‫ته‌رمه‌كه‌یه‌وه‌ى بپێچن‪.‬‬ ‫پاش گرتنى ش���ارى مه‌كك ‌ه (خالیدى‬

‫ده‌رب���ڕى‌و وتى‪( :‬اللهم إني أبرأ إليك مما‬ ‫صنع خالد)‪.‬‬ ‫س���ه‌رچاو‌ه ئیس�ل�امیه‌كان له‌ باره‌ى‬ ‫س���ه‌ركرده‌یه‌كه‌و‌ه ده‌گێڕن���ه‌وه‌ به‌ ناوى‬ ‫(موس���لیمی كوڕی عه‌قب���ه‌ ئه‌لموررى)‬ ‫ك��� ‌ه (یه‌زی���دى كوڕى موعاوی���ه‌) كردى‬ ‫ب ‌ه س���ه‌ركرده‌ى س���وپایه‌ك ‌و ڕه‌وانه‌ى‬ ‫ش���ارى مه‌دینه‌ى كرد‪ ،‬بۆ سه‌ركوتكردنى‬ ‫یاخیبوونێك كه‌ له‌و شاره‌دا رووی‌دابوو‪،‬‬ ‫پ���اش داگیركردن���ى ش���ارى مه‌دین��� ‌ه‬ ‫سه‌ربازه‌كان بۆ ماوه‌ى سێ رۆژ ده‌ستیان‬ ‫كرد به‌ كوشتن‌و تااڵن‌وبڕۆ و ئه‌تككردنى‬ ‫ئافره‌ت���ان‪ ،‬ده‌وترێت ژم���اره‌ى ئافره‌ت ‌ه‬ ‫ئه‌تككراوه‌كان گه‌یش���ت ‌ه نزیكه‌ى حه‌وت‬ ‫هه‌زار‪ ،‬ئه‌م ژماره‌یه‌یش پاش ئه‌ژماركردنى‬ ‫ئه‌و مناڵه‌ ناشه‌رعیانه‌ى پاش رووداوه‌ك ‌ه‬ ‫ده‌ستنیشان كرا‪.‬‬ ‫له‌ژێ���ر ناونیش���انى (نموون��� ‌ه‬ ‫شارستانییه‌كان) دا بیرمه‌ندێكى ئیسالمى‬ ‫به‌ ناوى (محمد سعيد العشماوي) له‌باره‌ى‬ ‫كوش���تنى عوس���مانى كوڕى عه‌ففانه‌و‌ه‬ ‫ده‌نووسێت‪ ،‬كه‌ بكوژه‌كانى ئه‌و خه‌لیفه‌ی ‌ه‬ ‫رێگرییان ك���رد ل ‌ه ناش���تنى ته‌رمه‌كه‌ى‬ ‫له‌ گۆڕس���تانى موس���وڵمانان‪ ،‬ته‌نانه‌ت‬ ‫ده‌ستدرێژییش���یان كرد‌ه سه‌ر الشه‌كه‌ى‬ ‫‌و قۆڵێكیان ش���كاند‪ ..‬هه‌روه‌ها بكوژانى‬ ‫حوس���ێنى كوڕى عه‌لییش الش���ه‌كه‌یان‬ ‫پارچه‌پارچه‌ كرد‪.‬‬ ‫هه‌روه‌ها پاش كوشتن‌و ناشتنى (زيد‬ ‫بن علي زين العابدين) ته‌رمه‌كه‌ى له‌ گۆڕ‬ ‫ده‌رهێنرا و به‌به‌رچاوى خه‌ڵكیه‌وه‌ ب ‌ه دارا‬ ‫هه‌ڵواسرا تا وه‌كو داڕزا‪.‬‬ ‫كاتێكیش عه‌بباس���یه‌كان سه‌ركه‌وتن‬ ‫به‌سه‌ر ئومه‌ویه‌كاندا هه‌موو خه‌لیفه‌كانیان‬ ‫ل���ه‌ گۆڕ ده‌رهێن���او ئێسك‌وپروس���كیان‬

‫ب ‌ه ڕه‌زامه‌ندی���ى میلله‌تانى ژێرده‌س���ت ‌ه‬ ‫ڕوویاندا؟ داخۆ له‌نێو دورگه‌ى عه‌ره‌بییشدا‬ ‫به‌ ڕه‌زامه‌ندیى خه‌ڵك���ى روویاندا‪ ..‬ئه‌ى‬ ‫ئه‌گه‌ر ره‌زامه‌ندیى خه‌ڵكى له‌سه‌ر بووایه‌؛‬ ‫بۆچى ریدده‌ و هه‌ڵگه‌ڕانه‌وه‌ روویانده‌دا؟!‬ ‫ب ‌ه ته‌نی���ا (خالید) خ���ۆى چه‌ند هه‌زار‬ ‫كه‌سى هه‌ڵگه‌ڕاوه‌ى كوشت‪..‬‬ ‫ئ���اژاوه‌ى گه‌وره‌ (الفتن���ه‌ الكبرى) ب ‌ه‬ ‫ناوى ئیسالمه‌وه‌ روویاندا له‌ نێوان (عه‌لى‬ ‫‌و عوسمان) و له‌نێوان (حوسه‌ینى كوڕى‬ ‫عه‌لى‌و یه‌زیدى كوڕى موعاویه‌) و له‌نێوان‬ ‫(عه‌لى‌و خه‌واریج‌و ئومه‌ویه‌كان) له‌نێوان‬ ‫(ئومه‌ویه‌كان‌و عه‌بباسیه‌كان) و له‌نێوان‬ ‫(عه‌باس���یه‌كان‌و ش���یعه‌كان) دا‪ ...‬ئیتر‬ ‫به‌و ش���ێوه‌یه‌ش روویان���دا ك ‌ه هه‌موویان‬ ‫به‌س ب ‌ه ته‌نیا ناكۆكیى سیاسى‌و شه‌ڕى‬ ‫به‌رژه‌وه‌ن���دى بوون‌و ئاینی���ان كردبوو‌ه‬ ‫شیعار و دروش���م‪ ،‬هه‌موویشیان كوشت‬ ‫‌و كوش���تار و ناهه‌موارییان له‌سه‌ر رووى‬ ‫زه‌ویدا ب�ڵ�او ك���رده‌وه‌‪ .‬ئێمه‌یش ده‌بێت‬ ‫په‌ن���د و عیبره‌ت له‌ مێ���ژوو وه‌ربگرین‪،‬‬ ‫نه‌ك وه‌ك���و ئاژه‌اڵن بژین ك��� ‌ه رووداو و‬ ‫مێ���ژووى تۆماركراویان نییه‌ تاوه‌كو په‌ند‬ ‫و ئامۆژگارى لێوه‌ربگرن‪..‬‬ ‫نابێت ئای ‌هت‌و حه‌دیس���ه‌كان هه‌روه‌كو‬ ‫خۆی���ان به‌ب���ێ بیركردن���ه‌وه‌ وه‌ربگرین‪،‬‬ ‫به‌ڵكو پێویس���ت ‌ه ل ‌ه هه‌م���وو حاڵه‌تێكى‬ ‫ناكۆكیدا بیانخه‌ین ‌ه ژێر بارى لێكۆڵینه‌وه‌و‬ ‫ش���رۆڤه‌كردن‌و ته‌فسیره‌وه‌‪ ..‬له‌م رووه‌و‌ه‬ ‫عه‌لیی ك���وڕى ئه‌بو تالی���ب ده‌رهه‌ق ب ‌ه‬ ‫سه‌رپێچیكه‌رانى وتوویه‌تى ك ‌ه بۆى هه‌ی ‌ه‬ ‫به‌پێى دیدگا و بۆچوونى تایبه‌تیى خۆیان‬ ‫قورئان لێكبده‌نه‌و‌ه و ده‌ڵێت (ال تحاجهم‬ ‫بالق���رآن‪ ،‬فإن القرآن حم���ال أوجه)‪ ،‬ب ‌ه‬ ‫هه‌مان شێواز عه‌ممارى كوڕى یاسیریش‬

‫مێژووییه‌كان ش���رۆڤ ‌ه بكرێن‪ .‬بۆ نموون ‌ه‬ ‫له‌و س���ه‌رده‌مانه‌دا (‪ )174‬جار وش���ه‌ى‬ ‫قه‌تڵ‌و كوش���تن به‌رامبه‌ر ب ‌ه (‪ )99‬جار‬ ‫وش���ه‌ى نوێژ و (صه‌الت) ل��� ‌ه قورئاندا‬ ‫هاتووه‌‪ ..‬له‌و سه‌رده‌مانه‌دا زمانى هاندان‌و‬ ‫به‌ره‌نگاریى زیاتر له‌ هه‌موو ش���تێكى تر‬ ‫ره‌نگى دابووه‌وه‌‪.‬‬ ‫حاكم‌و كاربه‌ده‌ستانى رابردوو كۆمه‌ڵێك‬ ‫شێوازو ئامڕازى ئازارو ئه‌شكه‌نجه‌دانیان‬ ‫پیاده‌ك���ردو داهێن���ا‪ .‬لێ���ره‌دا هه‌ندێك‬ ‫جۆریان ده‌خه‌ین ‌ه ڕوو وه‌كو‪:‬‬ ‫ـ ئه‌ش���كه‌نجه‌دان ب��� ‌ه ئاگ���رو ل���ه‌ش‬ ‫سوتاندن‪.‬‬ ‫ـ كوش���تن ب��� ‌ه ه���ۆى گه‌چ���ى‬ ‫س���ووره‌وه‌كراو‪ ..‬یاخود كردنی س���ه‌رى‬ ‫مررۆڤ��� ‌ه ئه‌ش���كه‌نجه‌دراوه‌كان به‌ن���او‬ ‫كیسه‌یه‌كى پڕ ل ‌ه قسأل (نورة) دا‪.‬‬ ‫ـ هه‌ڵڕش���تنى مێروول��� ‌ه بۆ نێو ده‌م‌و‬ ‫كۆم‌و سك‪.‬‬ ‫ـ تینووكردن‪.‬‬ ‫ـ ئاوى س���ارد هه‌ڵڕشتن به‌سه‌ر له‌شى‬ ‫كه‌سانى داركاریكراودا‪.‬‬ ‫ـ قاچ‌و ده‌س���ت ش���كاندن ب��� ‌ه دار و‬ ‫كوته‌ك‪.‬‬ ‫ـ گۆشت له‌ له‌ش كردنه‌وه‌‪.‬‬ ‫ـ نینۆك هه‌ڵكێشان‪.‬‬ ‫ـ ئه‌شكه‌نجه‌دان ب ‌ه قامیش‪.‬‬ ‫ـ ئه‌ش���كه‌نجه‌دانى سێكسى‪ ،‬ل ‌ه كتێبى‬ ‫(س���ير أعالم النب�ل�اء) دا هات���ووه‌ ك ‌ه‬ ‫خه‌لیف���ه‌ (الحاكم بأمر الل���ه) ى فاتیمى‬ ‫له‌گه‌ڵ خزمه‌تكارێكى قوله‌ڕه‌ش���ى زل ‌و‬ ‫كه‌ته‌دا ب ‌ه بازاڕه‌كاندا ده‌سووڕایه‌وه‌‪ ،‬هه‌ر‬ ‫سه‌رپێچیكه‌رێكى بدیبای ‌ه فه‌رمانى به‌سه‌ر‬ ‫خزمه‌تكاره‌كه‌ی���دا ده‌دا ك��� ‌ه به‌به‌رچاوى‬ ‫خه‌ڵكیه‌و‌ه سوارى ببێت‪.‬‬ ‫(محم���د بن عب���د المل���ك الزیات) ى‬ ‫وه‌زیرى خه‌لیف���ه‌ (الواث���ق) فه‌رمانی‌دا‬ ‫ب���ۆ داهێنان���ى ش���ێوازێكى ن���وێ ب���ۆ‬ ‫ئه‌ش���كه‌نجه‌دانى دزیكه‌ران���ى (خه‌راج)‬ ‫پارچ��� ‌ه ته‌خته‌یه‌كى ب��� ‌ه بزمارڕێژكراوى‬ ‫داده‌ن���ا تاوه‌ك���و تاوانب���اران له‌س���ه‌رى‬ ‫دابنیش���ن‪ ..‬له‌پ���اش دوورخس���تنه‌وه‌ی‬ ‫وه‌س���تاو داهێن���ه‌رى ئ���ه‌و ئام���راز‌ه ل ‌ه‬ ‫س���ه‌رده‌مى (موته‌وه‌ككیل) دا فه‌رمانى‬ ‫دا كه‌ ئه‌و خۆیش���ى له‌سه‌ر داهێنانه‌كه‌ى‬ ‫دابنیش���ێت‪ ..‬مێژوون���ووس (ته‌به‌رى)‬ ‫باس‌و خواسى ئه‌ش���كه‌نجه‌دانه‌كه‌ى به‌م‬ ‫شێوه‌یه‌ى خواره‌وه‌ وه‌سف كردووه‌‪:‬‬ ‫(خرای���ه‌ زیندانه‌وه‌و خه‌ویان ل ‌ه چاوی‬ ‫زڕاند‪ ،‬هه‌رچه‌ند چ���اوى بچووایه‌ته‌ خه‌و‬ ‫یاس���اوڵه‌كان ده‌یاندای���ه‌ ب���ه‌ر نه‌قیزه‌‪،‬‬ ‫هه‌رچه‌ن���د چاوى وێك بنایه‌و رابكش���ای ‌ه‬ ‫به‌رده‌بووه‌ س���ه‌ر بزم���ارو مێخى تیژ‪ ،‬بۆ‬ ‫ماوه‌ى چه‌ند رۆژێك به‌و حاڵه‌ت ‌ه مایه‌وه‌‪.‬‬ ‫به‌اڵم هه‌ركه‌ خه‌و ته‌نگى پێ هه‌ڵده‌چنی‬ ‫ناچ���ار ده‌ب���وو به‌س���ه‌ر نووك���ى مێخ‌و‬ ‫بزماره‌و‌ه رابكشێت‪.)..‬‬ ‫مێژوونووس (المس���عودي) ل ‌ه (مروج‬ ‫الذهب) دا ده‌ڵێت‪:‬‬

‫مێژوو ده‌گێڕێته‌وه‌ كه‌ ئه‌بو لوئلوئ ‌ه هه‌ركات ئافره‌ت ‌ه به‌دیل‬ ‫گیراوه‌كانى واڵته‌كه‌ى خۆى ل ‌ه شارى مه‌دینه‌دا‪ ،‬وه‌كو كه‌نیزه‌ ده‌بینى؛‬ ‫ده‌كه‌وت ‌ه گریان‌و ده‌ستى به‌سه‌ر مناڵه‌ به‌دیل گیراوه‌كاندا ده‌هێنا‬ ‫كوڕى وه‌لید) ب ‌ه خۆى‌و سێ سه‌د و په‌نجا‬ ‫كه‌سه‌وه‌ هێرشى كرده‌ سه‌ر خێڵى (به‌نو‬ ‫جوذه‌یمه‌) و داواى موس���وڵمانكردنیانى‬ ‫لێك���رد‪ ،‬ئه‌وانیش وه‌اڵمیان داوه‌و وتیان‪:‬‬ ‫(ئێم ‌ه خه‌ڵكانێكى موس���وڵمانین‌و نوێژ‬ ‫ده‌كه‌ی���ن‌و بڕوام���ان ب���ه‌ موحه‌ممه‌دى‬ ‫په‌یامب���ه‌ر هه‌ی���ه‌و مزگه‌وتیش���مان‬ ‫دامه‌زراندووه‌و بانگیشى تێدا ده‌ده‌ین‪،)..‬‬ ‫به‌اڵم خالید فه‌رمان���ى ده‌كرد تا به‌دیل‌و‬ ‫یه‌خسیر بگیرێن‌و پاش ئه‌وه‌یش له‌الیه‌ن‬ ‫س���ه‌ربازه‌كانه‌و‌ه بكوژرێ���ن‌و ل���ه‌ ملیان‬ ‫بدرێ���ت‪ ..‬ناڕه‌زایی���ان ده‌رب���ڕى ب���ه‌اڵم‬ ‫بێ‌سوود بوو‪ ،‬كوش���تارو خوێن‌رشتنێكى‬ ‫گه‌وره‌و گران ڕووی‌دا‪ .‬كاتێك ئه‌و هه‌واڵ ‌ه‬ ‫جه‌رگبڕه‌ی���ان گه‌یانده‌ په‌یامبه‌ر‪ ،‬ئه‌ویش‬ ‫هه‌ردوو ده‌س���تى به‌رز كرده‌وه‌و ناڕه‌زایى‬ ‫خ���ۆى ده‌رهه‌ق ب���ه‌و ره‌فت���اره‌ى خالید‬

‫دایه‌ ب���ه‌ر دار و قامچ���ى‪( ،‬أبو العباس‬ ‫الس���فاح) یش پاش���ماوه‌ى ئومه‌ویه‌كانى‬ ‫بۆ كۆشك بانگهێش���ت كردو هه‌موویانى‬ ‫قه‌تڵ‌وع���ام كرد‪ .‬ل ‌ه پاش���اندا الكێش���ى‬ ‫به‌س���ه‌ر ته‌رمه‌كانیانه‌و‌ه راخست‌و خۆى‌و‬ ‫دار‌وده‌س���ته‌كه‌ى ب ‌ه بانیان���ه‌و‌ه كه‌وتن ‌ه‬ ‫نان خ���واردن‪ .‬ده‌وترێت گوای ‌ه هێش���تا‬ ‫هه‌ندێك له‌و ئومه‌ویانه‌ رۆحیان تیا مابوو‬ ‫ده‌جوواڵنه‌وه‌‪ .‬پاش لێبوونه‌وه‌ ل ‌ه خواردن‬ ‫وتب���ووى گوای ‌ه به‌درێژایى ژیانى خۆراكى‬ ‫له‌و ژه‌مه‌ى خۆشترى نه‌خواردبوو!‬ ‫جا گوای���ه‌ هه‌ندێك ل ‌ه مێژوونووس��� ‌ه‬ ‫ئیس�ل�امیه‌كان كه‌ ب ‌ه دیدگایه‌كى قه‌ومى‬ ‫یاخود قه‌ومى ئیس�ل�امى بیر ده‌كه‌نه‌وه‌‪،‬‬ ‫بۆچى زاراوه‌ى (فتوحات) به‌كار ده‌هێنن‬ ‫ل���ه‌ كات���ى باس���كردنى باڵوبوون���ه‌وه‌ى‬ ‫ئیس�ل�امدا؟ ئایا ئه‌و هه‌موو داگیركاریان ‌ه‬

‫وتویه‌ت���ى (نحاربهم عل���ى التأویل‪ ،‬كما‬ ‫حاربناهم على التنزیل)‪.‬‬ ‫(ئه‌ب���و لوئلوئ���ه‌) ى ئێران���ى بكوژى‬ ‫عومه‌رى كوڕى خه‌تتاب له‌گه‌ڵ هاوسۆز‌ه‬ ‫ب���ه‌ ڕه‌گ���ه‌ز فارس���ه‌كانیدا‪ ،‬وه‌هاى بۆ‬ ‫ده‌چ���وو ك���ه‌ داگیركارییه‌كانى ئیس�ل�ام‬ ‫هیچ ئاكامێكى نه‌بوو‌ه جگه‌ له‌ كوش���ت‬ ‫‌و كوش���تار و خوێن رش���تن‌و تااڵنكارى‌و‬ ‫به‌دیل گرتن���ى خه‌ڵكى وه‌كو ژن‌و مناڵى‬ ‫جه‌نگاوه‌ران���ى نه‌یارانیان نه‌بێت‪ ..‬مێژوو‬ ‫ده‌گێڕێت���ه‌و‌ه ك ‌ه ئه‌ب���و لوئلوئ ‌ه هه‌ركات‬ ‫ئافره‌ت��� ‌ه به‌دیل گیراوه‌كان���ى واڵته‌كه‌ى‬ ‫خۆى ل ‌ه ش���ارى مه‌دینه‌دا وه‌كو كه‌نیز‌ه‬ ‫ده‌بینى؛ ده‌كه‌وته‌ گریان‌و ده‌ستى به‌سه‌ر‬ ‫مناڵه‌ به‌دیل گیراوه‌كاندا ده‌هێنا‪..‬‬ ‫ده‌بێ���ت ده‌ق���ه‌ ئاینی���ه‌كان به‌پێ���ى‬ ‫س���ه‌رهه‌ڵدانى رووداوه‌كان‌و ره‌وت��� ‌ه‬

‫هه‌ڵكێش���انى ریش ‌و س���ه‌ر و پۆته‌اڵك‬ ‫تاشین‪ .‬ئامڕازێكى ئه‌شكه‌نجه‌دانى تریش‬ ‫باو بوو له‌پێناوى ئابڕوبردن‌و ناوزڕاندن‪..‬‬ ‫تاوانباریان سوارى گوێدرێژێك ده‌كردو ب ‌ه‬ ‫كوچ���ه‌و بازاڕه‌كاندا ده‌یانس���ووڕانده‌وه‌‪،‬‬ ‫جاڕچییش بانگه‌وازى ده‌كردو تاوانى ئه‌و‬ ‫كه‌سه‌ى ده‌دای ‌ه به‌ر گوێى خه‌ڵكى‪.‬‬ ‫ئه‌مان ‌ه هه‌موو شێوازى ئه‌شكه‌نجه‌دانى‬ ‫عوربانه‌كان بوون‪ ،‬به‌اڵم غه‌یرى ئه‌وانیش‬ ‫شێوازى تایبه‌تیى خۆیان هه‌بوو له‌م روو‌ه‬ ‫قێزه‌ونه‌وه‌‪ ،‬وه‌كو‪:‬‬ ‫ـ خ���ازوق‌و تێ�ڵ�ا تێبڕی���ن‌و پارچ��� ‌ه‬ ‫پارچ ‌ه كردنى جه‌س���ته‌‪ ،‬ئاش���ووریه‌كان‬ ‫به‌م شێواز‌ه ناس���رابوون‪ ،‬پاش ئه‌وانیش‬ ‫عوس���مانیه‌كان پیاده‌یان ك���رد و بوو ب ‌ه‬ ‫شێوازێكى فه‌رمى‌و ره‌سمى‪.‬‬ ‫ـ ئاگر تێبه‌ردانى حوكمدراوه‌كان‪ .‬ئه‌م‬ ‫ش���ێوازه‌یش ل ‌ه چاخه‌كانى ناوه‌ڕاستدا ل ‌ه‬ ‫ئه‌وروپادا باو بوو‪.‬‬ ‫ـ كه‌وڵك���ردن‌و پێس���ته‌داماڵین ل��� ‌ه‬ ‫جه‌سته‌‪ .‬ئه‌م شێوازه‌یش ل ‌ه واڵتى تیبێت‬ ‫(التبت)‌و الى مه‌غۆله‌كان باوبوو‪.‬‬ ‫ـ لووت‌و گوێ بڕین‪ ،‬ئه‌م ش���ێوازه‌یش‬ ‫سه‌رۆك خێڵه‌كان ده‌رهه‌ق ب ‌ه جوتیاره‌كان‬ ‫به‌كاریان ده‌هێنا‪.‬‬ ‫ـ چاڵى پ���ڕ ل ‌ه ئاگر‪ ،‬له‌الى چینیه‌كان‬ ‫به‌كارده‌هات‪.‬‬ ‫ـ مشك‌و پشیله‌ ئاخاندن بۆ نێو سینگ‌و‬ ‫مه‌مكى ئافره‌تان‌و شه‌رواڵى پیاوان‪.‬‬ ‫ـ كۆك���وژى‪ ،‬هه‌روه‌ك���و ئ���ه‌وه‌ى ل��� ‌ه‬ ‫كۆسۆڤۆ و س���ێربیا روویاندا (به‌داخه‌و‌ه‬ ‫لێره‌دا ئه‌م نووسه‌ره‌ عه‌ره‌به‌ى ئه‌م كتێب ‌ه‬ ‫باسى كۆكوژیى كوردو ئه‌رمه‌ن‌و جووه‌كان‬ ‫ناكات ـ وه‌رگێڕ)‪.‬‬ ‫ل ‌ه ڕۆژى هه‌شتى مانگى ئازارى ساڵى‬ ‫‪ 1757‬دا‪ ،‬له‌ب���ه‌ر ده‌رگای كلێس���ای‬ ‫پاریس‪ ،‬حوكمى له‌س���ێداره‌دان به‌س���ه‌ر‬ ‫(دامی���ان) ‪ Damiens‬دا ده‌رك���را‬ ‫(كه‌ كارمه‌ندێكی فه‌ڕه‌نسی بو و هه‌وڵی‬ ‫تێرۆركردنی ل���وی‌ی پازده‌هه‌م ‪Louis‬‬ ‫‪ XV‬ی پاشای فه‌ڕه‌نس���ای دابوو)‪ ،‬ب ‌ه‬ ‫عه‌ره‌بانه‌یه‌ك دامیانیان برد بۆ باڵه‌خانه‌ی‬ ‫(پ�ل�اس دو گرێڤ���ێ) ‪Place de‬‬ ‫‪ ،Grève‬له‌وێ‌ به‌سه‌ر سه‌كۆیه‌كه‌وه‌ ل ‌ه‬ ‫راگیرا‪ ،‬ئه‌وس���ایش گۆشتى جه‌سته‌ى ل ‌ه‬ ‫ئێسك‌و پروس���كى كرایه‌وه‌‪ ،‬به‌به‌رچاوى‬ ‫خه‌ڵكی���ه‌وه‌ ب ‌ه ئامێرى گازى ئاس���نینى‬ ‫گه‌رم هه‌موو گۆش���تى ده‌س���ت‌و قاچ ‌و‬ ‫سنگى داپچڕێندرا‪ ،‬قورقوشم‌و رۆنى گه‌رم‬ ‫‌و كه‌تی���ر‌ه‌و مۆمى تواوه‌یان به‌س���ه‌ردا‬ ‫هه‌ڵڕش���ت‪ ،‬له‌ پاشانیشدا هه‌ر چوارپه‌لى‬ ‫به‌چوار ئه‌سپه‌و‌ه به‌سترایه‌وه‌و پاشماوه‌ى‬ ‫جه‌سته‌یان كرد ب ‌ه چوار له‌ته‌وه‌‪ ،‬سه‌ره‌ڕاى‬ ‫هه‌موویشى پاشماوه‌ى ئێسك‌و پروسكى‬ ‫جه‌سته‌یان سوتاندو دایان به‌ده‌م بادا‪..‬‬ ‫س���وڵتانه‌كانى ئال���ى عوس���مان‬ ‫هونه‌روه‌ریه‌ك���ى له‌ڕاده‌به‌ده‌ری���ان نوواند‬ ‫ل ‌ه بوارى زوڵم‌و س���ته‌مكاریدا‪ ،‬س���وڵتان‬ ‫ئیبراهیمى یه‌كه‌م كۆیله‌ى هه‌واو هه‌وه‌سى‬ ‫خۆى بوو‪ ،‬به‌س���ه‌ر پێخه‌فى نه‌رم‌و نۆڵ‬ ‫له‌نێ���و گ���وڵ‌و گوڵزاردا لێى راده‌كش���ا‪،‬‬ ‫كۆمه‌ڵێ���ك له‌ كه‌نیزه‌و هه‌تیو‌ه لوس���ك ‌ه‬ ‫ده‌وره‌ی���ان ده‌دا له‌پێن���اوى بزواندن���ى‬ ‫ئاڵۆش���ى نێرایه‌تی���ى‪ ..‬جل‌وبه‌رگ���ى ب ‌ه‬ ‫م���ورووى گرانبایى ده‌ڕازانده‌وه‌‪ ،‬ته‌نانه‌ت‬ ‫مرواریى ب ‌ه ڕیشیشه‌و‌ه ده‌لكاند‪ .‬ئه‌سپ‌و‬ ‫عه‌ره‌بان���ه‌و جێ���ى دانیشتنیش���ى به‌زێڕ‬ ‫داده‌پۆش���ى‪ ..‬بۆ هه‌مووان ئاشكرایه‌ ك ‌ه‬ ‫كرۆكى به‌اڵو موسیبه‌ته‌كان ل ‌ه حوكمڕانیى‬ ‫حاكم‌و سوڵتانه‌ سته‌مكاره‌كانه‌وه‌ سه‌رى‬ ‫هه‌ڵداوه‌‪ ،‬ك ‌ه هه‌رده‌م كۆمه‌ڵێك مه‌راییكه‌ر‬ ‫ل ‌ه ده‌وروبه‌ریاندا پشتگیرییان لێده‌كردن‪.‬‬ ‫سوڵتانى عوسمانى (بایه‌زیدى یه‌كه‌م)‬ ‫پێشه‌نگ بوو‌ه له‌ بوارى تاوانى كوشتنى‬ ‫برادا‪ ،‬پاش ئه‌ویش س���وڵتانه‌كان هه‌مان‬ ‫رێچكه‌ی���ان گرته‌ب���ه‌ر و بوو به‌ یاس���او‬ ‫چه‌سپا‪ ..‬كاتێك سوڵتان (موحه‌ممه‌دى‬ ‫دووه‌م) هاته‌سه‌ر حوكم‪ ،‬براكوژیى كرد ب ‌ه‬ ‫یاساو داب‌ونه‌ریتى فه‌رمانڕه‌وایه‌تى‌و هه‌ر‬ ‫له‌گه‌ڵ یه‌كه‌م رۆژى دانیش���تنیدا به‌سه‌ر‬ ‫كورس���یه‌وه‌‪ ،‬فه‌رمانى كوشتنى تێكڕاى‬ ‫براكانى خۆى ده‌رده‌كرد‪..‬‬

‫خه‌لیف���ه‌ موعته‌ضيد زۆرى حه‌ز به‌و‌ه‬ ‫بوو هێڕ‌ه به‌و كه‌سان ‌ه بكات كه‌ مه‌به‌ستى‬ ‫بوو بیانكوژێت وه‌كو ئه‌وه‌ى‪:‬‬ ‫ـ گه‌ر له‌ كه‌سێك تووڕه‌ ببوای ‌ه فه‌رمانى‬ ‫ده‌دا چاڵێك���ى بۆ هه‌ڵكه‌نن‪ ،‬ئه‌وس���ایش‬ ‫س���ه‌رى ئه‌و كه‌سه‌یان ش���ۆڕ ده‌كرده‌و‌ه‬ ‫نێو چاڵه‌ك���ه‌و گألپۆش���یان ده‌كرد‪ ،‬ل ‌ه‬ ‫پاشانیش���دا خاك‌و خۆڵ���ى ده‌وروبه‌رى‬ ‫س���ه‌ریان به‌پێ له‌ق ‌ه ده‌شێالیه‌و‌ه تاوه‌كو‬ ‫رووحى له‌ پاشیه‌وه‌ ده‌رده‌چوو‪..‬‬ ‫یاخ���ود لۆكه‌یان ده‌ئاخنی���ه‌ لووت ‌و‬ ‫ده‌م‌و گوێى كه‌س���ێكه‌وه‌و له‌پاش���اندا ل ‌ه‬ ‫پاشیه‌و‌ه په‌مپیان ده‌دا و سكیان ب ‌ه هه‌وا‬ ‫پڕ ده‌كردو ده‌یانپه‌نماند‪ .‬ئه‌وس���ایش ل ‌ه‬ ‫سه‌رچاوه‌‪:‬‬ ‫پاشیه‌و‌ه روحى ده‌رده‌چوو‪.‬‬ ‫حس���ين علي لوبان���ي الدامون���ي‪ ،‬ملف الهبل‬ ‫هه‌روه‌ه���ا چه‌ن���د ش���ێوازێكى ت���رى‬ ‫ئه‌ش���كه‌نجه‌دان هه‌ب���وو وه‌ك���و ت���ووك العربي‪ .‬مؤسسة االنتشار العربي‪ .2006 ،‬ص ص‪.‬‬ ‫‪ 94‬ـ ‪.100‬‬


‫‪3‬‬

‫ذمارة (‪ )130‬دوشةممة ‪2012/12/3‬‬

‫خوێندنەوەی كارل ماركس‬ ‫‪1883-1818‬‬ ‫دكتۆر عادل باخەوان‬ ‫بەشی یەكەم‬ ‫سۆس���یۆلۆژیای ماركس‪ ،‬وەك یەكێك‬ ‫لەچوار هەرە گەورە س���ەرچاوە زانستە‬ ‫كۆمەاڵیەتیەكان���ی ئاین(ئێمیل دۆركایم‪،‬‬ ‫ماك���س ڤێب���ەر‪ ،‬كارل مارك���س‪ ،‬پیەر‬ ‫بۆردی���ۆ)‪ ،‬لەس���ەر «پارادۆكس���ێك»ی‬ ‫بك���وژ خ���ۆی بیناكردوە‪ ،‬ك���ە دەكرێت‬ ‫بەم ش���ێوەیە وەسیفی بكەین ‪ :‬ئاین كە‬ ‫ناوەندە قوڵەكەی ڕامان‌و پرس���یارەكانی‬ ‫پێكدەهێنێ���ت‪ ،‬لەكۆتای���دا تەنه���ا وەك‬ ‫یەكێك لە«دەركەوتەكان‪/‬س���امپتۆم»ی‬ ‫واقیع تەماش���ادەكرێت نەك وەك خودی‬ ‫واقیع‪ .‬لێ���رەوە هەم���و لێكۆڵینەوەكانی‬ ‫دەیانەوێت دەریبخەن ك���ە ئاین ڕوبەری‬ ‫«ئەلیەناس���یۆن‪/‬نامۆبون»ی مرۆڤ���ە‌و‬ ‫ڕەگوڕیش���ەكانی ئ���ەم نامۆبون���ەش‬ ‫لەدەرەوەی خودی ڕوبەری ئاینیدان‪ ،‬واتە‬ ‫لەنێو ئەو ماكرۆ «س���تراكتۆر»ەدان كە‬ ‫ماركس ناویدەنێت ئابوری‪.‬‬ ‫كارل ماركس بەهێزێكی ئەفسوناویەوە‪،‬‬ ‫توان���ی هەم���و ڕوناكیەكان بخاتە س���ەر‬ ‫ئاین‌و كاراییەكانی‪ ،‬ب���ەاڵم لەهەمانكاتدا‬ ‫نەیدەویس���ت واقیعی ئای���ن وەك ئەوەی‬ ‫كە هەی���ە ببینێ���ت‪ ،‬بەڵك���و تەنها لەو‬ ‫جیهانبینیەوە دەیبینی كە پێشتر بۆ خۆی‬ ‫دەستنیش���انكردبو‪ .‬لەچركەساتێكی وادا‬ ‫گریمانەی س���ەرەتایی الی كارل ماركس‬ ‫خ���ۆی وەردەگێڕێتە س���ەر حەقیقەتێك‬ ‫كە لەباش���ترین هەلومەرجدا توێژیەنوەی‬ ‫مەیدانی���ی سۆس���یۆلۆژی دەكوژێ���ت‪.‬‬ ‫مەبەس���ت لەو توێژینەوانەیە كە لەڕێگای‬ ‫داتاكانەوە گریمانەكان رادەكێش���نە نێو‬ ‫تاقیكردنەوەی بەردەوامەوە‌و هەمیش���ە‬

‫لەس���ەنگی مەحەك���ی دەدەن‪ ،‬ب���ەو‬ ‫مانایەی گریمانەكان ئاوسن بەگومانێكی‬ ‫هەمیش���ەییەوە ن���ەك بەحەقیقەتێك���ی‬ ‫هەمیش���ەیی‪ .‬لێ���رەوە جیهانبین���ی‬ ‫كارل مارك���س‪ ،‬ك���ە چوارچێوەیەك���ی‬ ‫فراوان‌و گ���ەورە‌و جێگی���رە‪ ،‬پێگەیەكی‬ ‫تایبەت بەئای���ن دەدات‪ ،‬ك���ە دەتوانین‬ ‫بەیەكێك لە«سوپەر س���تراكتۆرەكان»‬ ‫ناویبەرین‪« .‬سوپەر س���تراكتۆرەكان»‬ ‫لەسۆس���یۆلۆژیای ماركسدا بەرهەمی ئەو‬ ‫واقیع���ە كۆمەاڵیەتی���ە كۆنكرێتیەن كە‬ ‫ماركس ناویدەنێت «ئانفرا ستراكتۆر»‪.‬‬ ‫گ���ەر ئاین یەكێ���ك بێ���ت لەدەركەوتنە‬ ‫ه���ەرە مەزنەكانی واقیع���ی كۆمەاڵیەتی‪،‬‬ ‫گەر یەكێ���ك بێت لە گوزارش���تە رون‌و‬ ‫كارا‌و بەهێزەكانی واقیعی كۆمەاڵیەتی‪،‬‬

‫ئاوابونی ئاین‬

‫جیاكراوەت���ەوە‪ ،‬بەڕادەی���ەك كە تەواو‬ ‫نامۆیە بەمرۆڤایەتی خۆی‌و بەمرۆڤایەتی‬ ‫ئەوان���ی دیكەش‪ .‬ئ���ەم نامۆبونە بەخود‬ ‫لەدو ئاستدا ئیشدەكات‪ :‬ئاستی وشیاری‌و‬ ‫ئاس���تی واقیعی كۆنكرێتی‪ .‬واتە مرۆڤ‬ ‫بەتەنها لەئاس���تی وشیاری‪ ،‬بیركردنەوە‪،‬‬ ‫فیكر‪ ،‬ڕۆشنبیرییدا نامۆنیە بەمرۆڤبونی‬ ‫خ���ۆی‪ ،‬كەدەكرێت گومان���ی تیۆرییبون‬ ‫لەك���ردەی «نامۆبون»بكرێ���ت‪ ،‬بەڵكو‬ ‫لەئاس���تی واقیعی ژیانی هەمو ڕۆژێكیدا‬ ‫ئەم نامۆبونەی قوڵدەبێتەوە‪.‬‬ ‫كارل ماركس پێماندەڵێت كە مرۆڤەكان‬ ‫پێی���ان وایە ئازادن‌و بەو پەڕی ئازادیەوە‬ ‫بڕیارەكانی خۆیان دەدەن‪ ،‬بژاردەكانیان‬ ‫گوزارش���ت‬ ‫دەستنیش���اندەكەن‌و‬ ‫لەبەرژەوەندیەكانی���ان دەك���ەن‪ ،‬ب���ەاڵم‬

‫«ئایدۆلۆژی���ا»‪ ،‬ك���ە وەك شاش���ەیەك‬ ‫ڕێگادەگرێت لەبینینی حەقیقەت‌و واقیعی‬ ‫كۆمەاڵیەت���ی وەك ئ���ەوەی ك���ە هەن‪.‬‬ ‫ڕاس���تە ئایدۆلۆژیا یەكێكە لەجومگەكانی‬ ‫واقیع‪ ،‬بەاڵم ئەوەش ڕاستە كە‪ ،‬لەڕێگای‬ ‫پەردە كێشان بەسەر واقیعدا‪ ،‬بەربەست‬ ‫دروستدەكات لەوێناكردنی واقیع‪.‬‬ ‫لەبەر ئەوەی دڕانێك لەنێوان وشیاری‬ ‫تاك‌و واقیعی كۆمەاڵیەتیدا دروستدەبێت‪،‬‬ ‫لێكترازانێ���ك لەنێ���وان وش���یاری تاك‌و‬ ‫هەلومەرجە بابەتیەكەیدا دروس���تدەبێت‪،‬‬ ‫ئیدی ئەو وش���یاریە دەبێت بەو ش���تەی‬ ‫كە كارل ماركس ناویدەنێت «وش���یاریی‬ ‫هەڵە»‪ .‬هەر ئەم چەمكەش���ە وا لەكارل‬ ‫مارك���س دەكات ك���ە ڕوبەرەكانی نێوان‬ ‫«واقی���ع»‌و «واقیع���ی» لەیەكت���ری‬

‫لەچوارچێ���وەی‬ ‫دەرخستنێكیش���ی‬ ‫ئایدۆلۆژی���ادا هیچنی���ە جۆرێ���ك‬ ‫لەهەلەنەبێ���ت‪« .‬وش���یاری هەڵە»‪ ،‬كە‬ ‫یەكێكە لەسەرچاوە بەهێزەكانی نامۆبونی‬ ‫مرۆڤ لەخ���ۆی‪ ،‬بایەخەك���ەی لەوەدایە‬ ‫ك���ە توانیویەتی‌و دەتوانێ���ت جیهانێكی‬ ‫كۆنكرێت بەدەوری خۆیدا دروس���تبكات‪،‬‬ ‫جیهانێك با لەشانۆگەریش بچێت‪ ،‬بەاڵم‬ ‫خۆی ماتریالیزە‌و بەرجەستەكردوە‪.‬‬ ‫«وش���یاری‬ ‫چەمك���ی‬ ‫هەڵە»ڕێگامانپێدەدات كە لەئیشكالیەتی‬ ‫ئای���ن الی كارل مارك���س تێبگەین‪ .‬لەم‬ ‫چوارچێوەی���ەدا ئاین دەبێ���ت بەیەكێك‬ ‫لە«دات���ا» كۆنكرێتەكان���ی واقیع���ی‬ ‫كۆمەاڵیەت���ی مرۆڤ���ەكان‪ .‬واتە لەس���ەر‬ ‫ئاس���تی سۆس���یۆلۆژی‪ ،‬كارل مارك���س‬

‫كارل ماركس بەهێزێكی ئەفسوناویەوە‪ ،‬توانی هەمو ڕوناكیەكان بخاتە‬ ‫سەر ئاین‌و كاراییەكانی‪ ،‬بەاڵم لەهەمانكاتدا نەیدەویست واقیعی ئاین‬ ‫وەك ئەوەی كە هەیە ببینێت‪ ،‬بەڵكو تەنها لەو جیهانبینیەوە دەیبینی‬ ‫كە پێشتر بۆ خۆی دەستنیشانكردبو‬ ‫بێگومان الی كارل مارك���س پێكهێنەرە‬ ‫س���تراكتۆراڵەكانی ل���ەدەرەوەی خودی‬ ‫خۆیدان‪.‬‬ ‫سۆس���یۆلۆژیای كارل مارك���س‬ ‫لەگریمانەیەك���ەوە دەس���تپێدەكات ك���ە‬ ‫سروش���تێكی ت���ەواو تراژی���دی هەی���ە‪،‬‬ ‫گریمانەیەك كە خ���ۆی لەخۆیدا دەكرێت‬ ‫وەك جاڕدانی جەن���گ مامەڵەی لەگەڵدا‬ ‫بكرێت‪ .‬ئ���ەم گریمانەی���ە بریتیە لەوەی‬ ‫ك���ە «م���رۆڤ خ���ۆی خاوەن���ی خۆی‬ ‫نیە»! تەنانەت لەدیموكراس���یە مۆدێرنە‬ ‫ئەوروپیەكانیش���دا‪ ،‬م���رۆڤ ن���ەك هەر‬ ‫خاوەنی خۆی نیە‪ ،‬بەڵكو لەخودی خۆی‬

‫لەڕاس���تیدا هەمو ئەمانە وەهمن‪ ،‬چونكە‬ ‫ئەو هێزە ڕاس���تەقینانەی كە لەپش���ت‬ ‫كەوالیسەكانەوە سنورەكان دیاریدەكەن‪،‬‬ ‫بەرژەوەندی���ە مەزن���ەكان بینادەك���ەن‪،‬‬ ‫ڕوبەرەكان لەی���ەك جیادەكەنەوە‪ ،‬هەمو‬ ‫ئ���ەو هێزان���ەن كە وەهم���ی ئازادیان بۆ‬ ‫ئەوان دروس���تكردوە‪ .‬چ���ۆن دەتوانین‬ ‫باس لەئازادی مرۆڤێك بكەین لەكاتێكدا‬ ‫خودی ئ���ەم مرۆڤە لەنێ���و زنجیرەیەك‬ ‫لە«دێتێرمینیس���م»ی مێژوییدای���ە!‬ ‫بەم پێی���ە مەعریفەی م���رۆڤ بەرامبەر‬ ‫بەجیهان وەك نێچیرێك وایە لەدەس���تی‬ ‫ڕاوچیەك���دا ك���ە ماركس ن���اوی دەنێت‬

‫جیابكات���ەوە‪ .‬لەجیهانبین���ی ماركس���دا‬ ‫«فاكت���ی واقیعی» لەنێ���و هەلومەرجی‬ ‫«واقیعدا»‪ ،‬كە بریتیە لە«وش���یاری»‪،‬‬ ‫شاراوەتەوە‪ .‬ئەم وشیاریە با هەڵەشبێت‪،‬‬ ‫بەاڵم لەهەمانكات���دا خاوەنی پەردەیەكی‬ ‫بەهێزە‌و لەهەر كاتێكدا دەتوانێت بیدات‬ ‫بەسەر فاكتە واقیعیەكاندا‌و لەچوارچێوەی‬ ‫دیكەدا بیانخاتەوە سەر شانۆ‪.‬‬ ‫جیهان���ی پراكتیك���ی ئامادەییەك���ی‬ ‫بێگوم���ان‪ ،‬كۆنكرێت���ی‌و س���ەربەخۆ‬ ‫لە«حەقیق���ەت»ی هەی���ە‪ .‬باس���كردنی‬ ‫ئەم جیهان���ە پراكتیكیە لە«حەقیقەت»‬ ‫باس���كردنە لە«هەڵ���ە»‌و هەرخ���ۆ‬

‫پێیوای���ە كە ئای���ن «واقیعێكی» بەڵگە‬ ‫نەویس���تە‪ ،‬ب���ەاڵم هەروەه���ا لەس���ەر‬ ‫ئاس���تی «حەقیقەت» پێیوایە كە ئاین‬ ‫«هەڵەیەكی» بەڵگەنەویستە‪ .‬بەزمانێكی‬ ‫دیكە‪ ،‬گەر ئای���ن «تلیاكی گەل بێت»‌و‬ ‫وش���یاری مرۆڤ���ەكان تێكب���دات‪ ،‬ئەوە‬ ‫گومانیتێدانیە كە ئەم «تلیاكە» بەشێكە‬ ‫لەواقیعی كۆمەاڵیەتی مرۆڤەكان‌و ڕۆژانە‬ ‫«ئیستیهالك» دەكرێت‪.‬‬ ‫لێ���رەوە ئاین لەسۆس���یۆلۆژیای كارل‬ ‫ماركس���دا دەبێ���ت بەپارچەیەكی زیندو‬ ‫لەواقیع���ی كۆمەڵگ���ەكان‪ ،‬لەڕۆح���ی‬ ‫كۆمەڵگ���ەكان‪ .‬ئای���ن دەبێ���ت ب���ەو‬

‫دەربەندەی كە هەم���و «نامۆبونەكانی»‬ ‫مرۆڤ���ی تیادا كۆدەبێت���ەوە‪ ،‬دەبێت بەو‬ ‫ش���انۆیەی كە نامۆبون���ی هەمو جیهانی‬ ‫تی���ادا نمایش���دەكرێت‪ .‬ئای���ن دەبێ���ت‬ ‫بەگوزارش���تی بەهێ���ز لەواقیع���ی تاڵی‬ ‫كۆمەڵگ���ەكان‪ ،‬ب���ەاڵم لەهەمانكات���دا‬ ‫دەبێ���ت بەو وەهمەش ك���ە «حەقیقەتی‬ ‫مرۆڤ���ەكان» لەخۆی���دا دەش���ارێتەوە‌و‬ ‫پەردەپۆش���یان دەكات‪ .‬ماركس پێیوایە‬ ‫ك���ە بەهێزی ئای���ن لەوەدایە كە خاوەنی‬ ‫دەسەاڵتێكی بێسنورە لەپەردەپۆشكردنی‬ ‫حەقیق���ەت‌و پاش���ان لەگوزارش���تكردن‬ ‫لەحەقیقەتی «پەردەپۆش���كراو»‪ .‬واتە‬ ‫ئاین بێدەنگنابێت لەقس���ەكردن بەناوی‬ ‫حەقیقەت���ەوە‪ ،‬ب���ەاڵم حەقیقەتێ���ك كە‬ ‫پەردەپۆشكراوە لەالیەن خودی ئاینەوە‪.‬‬ ‫كارل ماركس هەمان بنەمای میتۆدۆلۆژی‬ ‫بەس���ەر بورژوازیەتیشدا جێبەجێدەكات‌و‬ ‫لەهەم���ان دیدی���گای ئاینی���ەوە چینی‬ ‫بۆرژواكانی���ش دەخوێنێت���ەوە‪ .‬واتە ئەو‬ ‫پەیوەندی���ە دیالیكتیكی���ەی ك���ە ئاین‬ ‫دەب���ات بەڕێ���وە چین���ی بۆرژوازیەتیش‬ ‫دەبات بەڕێوە‪ .‬لەجیهانبینی ماركس���دا‪،‬‬ ‫بۆرژوازی���ەت هەروەك چۆن كەرەس���ی‬ ‫هەژمونكردن���ی چینایەتی���ە‪ ،‬ئ���اواش‬ ‫قۆناغێك���ی گرن���گ‌و بایەخدارە لەس���ەر‬ ‫ڕێگای گەش���تن بەكۆمۆنیسم‪ .‬سەرەڕای‬ ‫هەم���و ئ���ەو درۆ ئایدۆلۆژیان���ەی ك���ە‬ ‫ڕۆژان���ە بەرهەمیاندەهێنێت‪ ،‬بۆرژوازیەت‬ ‫بەشێكی زیندوە لەواقیعی كۆمەڵگەكان‌و‬ ‫بەش���داریدەكات لەبیناكردنی مێژوییانەی‬ ‫كۆمۆنیس���مدا‪ .‬بەب���ێ بۆرژوازی���ەت‪،‬‬ ‫كۆمۆنیس���م لەدایكنابێ���ت‪ .‬سیس���تەمی‬ ‫بۆرژوازی���ەت دەس���ەاڵتی ئ���ەوەی هەیە‬ ‫ك���ە خ���ۆی بەرزبكات���ەوە بۆ ئاس���تی‬ ‫«یونیڤێرسال»‌و لێرەوەش سەرەتاكانی‬ ‫ش���ۆڕش دادەمەزرێنێ���ت‪ .‬بەلەناوبردنی‬ ‫سیس���تەمی فی���ۆدال‌و ترادیس���یۆنێل‪،‬‬ ‫بۆرژوازیەت بەش���داری ڕاستەوخۆدەكات‬ ‫لەئامادەكردن���ی هەلومەرجە لەدایكبونی‬

‫گەوهەری ئیسالم و توانایی مرۆڤ‬ ‫دكتۆر حوسێن خەلێقی‬ ‫ئیسالم‪ ،‬وەك هەرئاینێكی ڕێكوپێككراو‬ ‫و خاوەن بەرنامەی گشت الیەنە‪ ،‬خاوەن‬ ‫دو چەمك یان بەشی گرنگی ماددی یان‬ ‫رەفتاری و بەشی ماكیی یان مەعنەوییە‪.‬‬ ‫بەشە‌ماددی و رەفتارییەكەی بە‌كورتی‪،‬‬ ‫بریتیی���ە‌لە ئەنجامدان���ی هێندێك ئەرك‬ ‫ك���ە‌خراوەتە‌سەرش���انی مرۆڤی خاوەن‬ ‫بڕوا یان موس���وڵمان‪ .‬وەك نوێژكردن و‬ ‫بەرۆژوبون‪ ،‬زەكات���دان و چون بۆ ماڵی‬ ‫كابە بەمەرجێك ئەوە ‌توانایی سامانی و‬ ‫لەشی هەبێ‌‌‪ ،‬هەروەها لە كاتی پێویستدا‪،‬‬ ‫جیهادكردن واتا بەشەڕهاتن لەگەڵ كافر‬ ‫یان دوژمندا‪ .‬بەشە‌مەعنەوییەكەی وەك‬ ‫ب���ڕوا ب���ە‌نادیار(غیب) ألژی���ن یۆمنون‬ ‫بألغیب ویقیم���ون ‪‎‎‎‎‬الصالە‪3 ...‬ی البقرە‪.‬‬ ‫واتا‪« :‬ئەوان���ەی بڕوایان بە نادیار هەیە‬ ‫و نوێژدەك���ەن»‪ .‬هەرل���ەو پێوەندییە‌دا‬ ‫دەبێ���ژێ‪ :‬پم ت���ردون إلی عال���م الغیب‬ ‫والشھادە فینبئكم بماكنتم تعلمون‪94( .‬‬ ‫تەوبە)‪ .‬واتا»لەئاكامدا دەگەڕێندرێنەوە‬ ‫ب���ۆ جیهان���ی نادیار و ئاش���كرا‪ ،‬لەوەی‬ ‫ئەنجامت���ان داوە‌ئاگادارت���ان دەكەن‪».‬‬ ‫هەروەها هەر لەو بارەوە‌دەبێژێ‪« :‬خودا‬ ‫زانا ب���ە‌نادیار و ئاش���كرایە و گەورە و‬ ‫بەرزە»‪8(.‬ی الجمعە)‪ .‬بڕوا بە تاكانە و‬ ‫یەكبونی خودا‪ ،‬بێجگە ‌ئەو‪ ،‬كەس خودا‬ ‫نییە و زیندو و سەرپەرست و زانا‪ ،‬توانا‪،‬‬ ‫بێن���او و بڕی���اردەر و ئافڕێنەرە‪ .‬بڕوا بە‬ ‫‌فریش���تە‪ .‬هەر‌وەك ئەیژێ‪‌:‬وامن الڕسول‬ ‫بم���ا أنزل الیە من رب���ە والمو‌ومنون كل‬ ‫ێ‌من باللە و مالئكتەو كتبەو رس���وله‪...‬‬ ‫‪285‬ی بەق���رە‪ .‬واتا» ئ���ەم پەیامبەرە‬ ‫و ئەوان���ەی وەل ئەو باوڕی���ان هێناوە‪،‬‬ ‫لێی���ان رون���ە كە ‌ئ���ەو ش���تە لە‌الیەن‬

‫پەروەرندە‌یان���ەوە هاتوەتەخ���وارەوە‬ ‫بۆالیان‪ ،‬هەموان بە‌فریشتە‌و پەڕتوك و‬ ‫پەیامبەرەكەی بڕوا دەكەن‪‌»...‬ومن یكفر‬ ‫بالل���ه‌ومالئكته وكتبەو رس���له‌وجبریل‬ ‫ومیكال فقدچل چالال بعیدا‪136 .‬ألنسأ‪:‬‬ ‫واتا»ئەوەی بڕوای بە خودا و فریشتەی‬ ‫و پەڕتوك���ی و جبرئیل و میكائیل نەبێ‪،‬‬ ‫بە‌راس���تی رێ لێ���ی ونبویەك���ی دور لە‬ ‫‌راس���تییە‪« .‬بڕوابە»‌‌‌وەحی» واتا ئەوە‬ ‫كە خودا فەرمان و ڕێنوێنییەكانی خۆی‬ ‫ڕاس���تەوخۆ یان بە‌هۆی فریش���تەیكەوە‬ ‫‌دەنێرێ بۆ پەیامبەرەكەی‪ .‬بڕواكردن بە‬ ‫‌رۆژی هەستانەوە‌و لێیپرسینەوە‌و ئەوە‬ ‫كە‌خودا خاوەن دەسەاڵتی بێسنورە و بە‬ ‫‌س���ەررەفتاری مرۆڤدا چاوە‌دێری دەكات‬ ‫و هەت���ا كۆتایی جیهان‪ ،‬بە سەرگش���ت‬ ‫جموج���ۆڵ و بڕیار و بیرێكی مرۆڤدا زاڵە‬ ‫‌و ئاگاداری رەفتاریەتی‪ .‬والڵه ‌بماتفعلون‬ ‫خبیر‪234‬ی بقر‪ .‬واتا «ئەوەی ئەنجامی‬ ‫دەدەن‪ ،‬خودا لێ���ی ئاگاداره‪«‌.‬هەروەها‬ ‫خ���ودا سەرپەرس���تی ئەوانەی���ە‌بونەتە‬ ‫خاوەن بڕواو لە‌‌تاریكایی بەرەو روناكایی‬ ‫رزگاری���ان دەكات‪257 .‬ی بقرە‪ .‎‬وەك‬ ‫گوت���را‪ ،‬م���رۆڤ ئ���ەو ماف���ەی نییە‌لە‬ ‫شێوەكارو بڕیارەكانی خودا رەخنەبگرێ‪.‬‬ ‫بەڵك���و ئ���ەوە‌خودایە كە پرس���یار لە‬ ‫‌رەفتارو گوفتاری مرۆڤ دەكات‪ .‬ال‌یسئل‬ ‫عمایفعل و هم یسئلون‪22( .‬ی ااڵنبیا)‪.‬‬ ‫أن الڵه‌یفع���ل مایرید‪14(.‬حج)‪ .‬إن الله‬ ‫‌یفعل مایش���ا‌و (‪18‬حج)‪».‬خودا ئەوەی‬ ‫بیەوێ دەیكات و ئەوەی بخوازێ ئەنجامی‬ ‫دەدا‪»...‬خ���ودا دەزانێ و ئێوە نازانن»‪.‬‬ ‫والل���ە یعلم وأنت���م ال تعلمون‪232( .‬ی‬ ‫بقرە‪« .)‎‎‎‎‎‬خودا ئاگای لە گشت شتێكە»‬ ‫واڵله‌بكل ش���ی‌وعلیم‪282( .‬ی بقره)‌‪.‬‬ ‫ئەگەر ئەوەی لە دەرونتاندایە‪‌ ،‬ئاشكرای‬ ‫بكەن ی���ان بیش���ارنەوە‪ ،‬خ���ودا لێتان‬

‫دەپرس���ێتەوە‪ .‬وإن تبدوا مافی أنفسكم‬ ‫أوتخف���وه‌یحاس���بكم بەالل���ه‪ ،‬فیغفرلمن‬ ‫یش���ا‌وویعژب م���ن یش���ا‌و واللەعلی كل‬ ‫شی‌وقدیر(‪284‬ی بقرە)‪».‬خودا خاوەن‬ ‫دەس���ەاڵتی بێس���نورە و كێ پێخۆشبێ‬ ‫دەیبەخش���ی و كێی پێخۆش���بێ‪ ،‬سزای‬ ‫دەدا‪ .‬هەرخۆدای���ە لە س���ەر هەموش���ت‬ ‫توانایە»‌‪284 .‬ی بقرە‪ .‬وەك دەبینین‪،‬‬ ‫لێرەدا دەوری ملكەچی و كڕنۆش���بردن و‬ ‫پاڕانەوە‌‪ ،‬كەم ڕەن���گ دەبێ و ڕزگاربون‬ ‫لە س���زای بەژان‪ ،‬گرێدراوە بە ویس���تی‬ ‫پ���ەروەردگارەوە‪ .‬هەروەه���ا بڕواهێنان‬ ‫ب���ە خ���ودا و پەیامبەر ی���ان ئایینیش‪،‬‬ ‫گرێ���دراوە بە ئێرادەی خ���وداوە‪ .‬ئەگەر‬ ‫مێش���كی كەس یان گروپێ���ك‪ ،‬گرێبدا‪،‬‬ ‫ئەوا‪ ،‬نەدڵی���ان زانیاری هەیە‪ ،‬نەچاویان‬ ‫دەبین���ێ و نەگۆی���ان دەبیس���ێ! وەك‬ ‫دەبێ���ژێ‪“ :‬ئێم���ە گەلێك ل���ە جنۆكە و‬ ‫لە مرۆڤمان ب���ۆ جەهەندەم وەدی هێنا‌‪:‬‬ ‫دڵی���ان هەیە و پێی تێناگ���ەن‪ ،‬چاویان‬ ‫هەی���ە و پێ���ی نابینن‪ ،‬گوێی���ان هەیە‌‪،‬‬ ‫پێی نابیس���ن‪ ،‬ئەوانە وەكوئاژەڵن‪ ،‬بگرە‬ ‫‌ل���ەوان گومڕاترن‪ ،‬ئاگایان لە‌هیچ ش���ت‬ ‫نییە‪ 179( .‬أاڵع���راف)(‪« ،)1‬خودا‬ ‫ی���اری هەمو خ���اوەن باوڕانە»‪‌.‬والڵەولی‬ ‫المۆمنی���ن‪68(.‬ی ێ‌ل عم���ران)‪ .‬وات���ا‬ ‫ئەوان���ەی خاوەن بڕوانی���ن‪ ،‬خودا نابێتە‬ ‫‌یاریان»بزان���ن ك���ە گ���ەورەی ئێوە‌هەر‬ ‫خودایە‪‌ ،‬ئەو چاكترین یاریدەدەرە «‪‌‌.‬بل‬ ‫ألڵ���ە موالكم و هو خیر الن���ا صرین‪( .‬‬ ‫‪150‬ی ێ‌ل عمران)‪ .‬بێجگە لەمانە‪‌،‬زۆر‬ ‫ئایەتی دیكە‌هەن كە نیشاندەدەن مرۆڤ‬ ‫خۆی لە هیچ چشتێكدا خاوەن بڕیار نییە‬ ‫‌و ناتوانێ چارە‌نوس���ی خۆی بە دەست ‌و‬ ‫ئێ���رادەی خۆی دیاری ب���كا یان چاكە‌و‬ ‫خراپەی خۆی دەسنیش���ان بكات‪ .‬بەڵكو‬ ‫دەبێ چارەنوسی خۆی بە خودا بسپێرێ‪،‬‬

‫ملكەچی فەرمانی ئـەو خودایە‌بێ كە بە‬ ‫وردی لە گشت شتێك ئاگادارە و چلۆنی‬ ‫پێخۆش���ە ‌وادەكا‪ .‬ئەوەی پێخۆش���بێ‪،‬‬ ‫دەیبەخشێ و ئەوەی بییەوێ سزای دەدا‪،‬‬ ‫گەورەی���ی و بەرزكردن���ەوەی پلەو نەو‌ی‬ ‫بونی پلەی مرۆڤایەتی‪ ،‬گشت كەسێك لە‬ ‫دەستی ویدایە و نابێ لە كارەكانی رەخنە‬ ‫‌بگیردرێ‪ .‬نمونەی زەقی ئەم راس���تییە‌‪،‬‬ ‫ئایەتی ‪36‬ی سورەی أالحزابە‪ :‬و ماكان‬ ‫لمۆمن والمۆمنە إژاقچی أللە و رس���ولە‪،‬‬ ‫أمرا أن یك���ون لهماالخیر‌ەمن أمرهم و من‬ ‫یعص الڵه‌و رس���ولە‪ ،‬فقدچل چالالمبینا‪.‬‬ ‫واتا‪« :‬ئەگ���ەر خ���وداو پەیامبەرەكەی‬ ‫فەرمانیان بە‌هەركارێك دا‪ ،‬هیچ پیاوێك‬ ‫و ژنێكی خاوەن باوەڕ‪ ،‬ناتوانن پەسندی‬ ‫نەكەن‪ .‬هەركەسێكیش لە فەرمانی خودا‬ ‫و پەیا‌مبەری دەربچێ‪ ،‬رێگەی زۆر هەڵە‬ ‫ك���ردوە‪ ».‬چەمكی ئەم ئایەت���ە‪‌ ،‬ئەوە‬ ‫‌نیش���اندەدا كە فەرمانە‌كان���ی پەیامبەر‪،‬‬ ‫ش���ان لە‌شانی فەرمانەكانی خودادەدەن‬ ‫و چلۆن پێویس���تە‌مرۆڤ���ی خاوەن بڕوا‬ ‫ملكەچی فەرمانی خ���ودا بێ‪ ،‬ئاوەهاش‬ ‫دەبێ مل ب���ۆ فەرمانەكانی پەیامبەریش‬ ‫دانوێنێ‪ .‬ل���ە ‌راس���تیدا راگەێنەری هەر‬ ‫دوك فەرمانەك���ە‪ ،‬هەرپەیامب���ەرە ‌و‬ ‫كەسی خاوەن بڕوا‪ ،‬راستەوخۆ فەرمانی‬ ‫لە خ���ودای پ���ەروەردگار‪‌،‬وەرنەگرتوە‪.‬‬ ‫واتا مرۆڤی لەو چش���نە تەنیا لە‌رێگای‬ ‫بڕوا بە‌راس���تبونی وتەكان���ی پەیامبەر‪،‬‬ ‫فەرمانەكان���ی خودا كە راس���ت‌ڕوی لە‬ ‫خۆیەت���ی‪ ،‬وەردەگ���رێ و لەو ب���وارەدا‪،‬‬ ‫هیچ هەڵس���ەنگاندنێكی ژیربێژیانەی بۆ‬ ‫راسوڕێسكردنی ئەو فەرمانانە یان راست‬ ‫و دروست بونیان نیە‪ .‬بە‌وتەیەكی دیكە‪،‬‬ ‫تاقە‌رێگای بە‌راستزانینی ئەو فەرمانانە‪،‬‬ ‫ب���ڕوا ب���ە ‌راس���تبونی راگەێندراوەكانی‬ ‫پەیامب���ەرە و تەنیا ب���ڕوا یان ئیمانە كە‬

‫ب���ۆ پێوانە ناكرێ و لە‌نێوان بڕیارەكانی‬ ‫هەس���ت و هۆش و بڕیارەكان���ی بڕوادا‪،‬‬ ‫گێژووێژ و سەرگەردان دەبێ‪.‬‬ ‫لێرەدای���ە ك���ە بەڵگە‌هێنان���ەوەی‬ ‫فەلس���ەفی و ق���وڵ‪ ،‬ب���ەو ش���ێوە كە‬ ‫‌ل���ە بابەت���ە‌زانس���تییەكاندا ب���اوە‪ ،‬لە‬ ‫سەرخس���تنی بەڵگەكان���ی بڕی���ارە‬ ‫ئاینییەكاندا‪ ،‬وات���ا «زانیاریی كەالم»‪،‬‬ ‫نابین���درێ و لە‌چاو ئەوەی فەلس���ەفە‪،‬‬ ‫ش���ێوە‌بەڵگەهێنانەوەكان���ی زانیاری بە‬ ‫‌ناو «كەالم» كە ب���ۆ ژیربێژییانەكردنی‬ ‫بڕیارەكان���ی دی���ن دانراون‪ ،‬ب���ۆ خاوەن‬ ‫بی���ری فەلس���ەفی‪ ،‬الوازن‪ .‬ه���ەر بۆیە‬ ‫بابەتەكانی باسە كەالمییەكان‪ ،‬لە ‌ریزی‬ ‫باسە ‌فەلسەفییەكاندا‪ ،‬خۆنابیننەوە‪ .‬لە‬ ‫خوێندنی ب���اوی حوجرەكاندا‪ ،‬بە‌تایبەت‬ ‫الی سوننییەكان‪ ،‬خوێندنی»فەلسەفە»‬ ‫بەوات���ای خ���ۆی‪ ،‬باونی���ە و م���ەالكان‪،‬‬ ‫بەجۆج���اڕی فەلس���ەفەدا‪ ،‬ناچ���ن‪ ،‬الی‬ ‫ش���یعەش‪ ،‬هەندێك فەلسەفەی ئیسالمی‬ ‫دەخوێن���ن‪ ،‬ئەوەی���ش ل���ە چوارچێوەی‬ ‫كەڵكوەرگرت���ن لەو هۆش���ەیە كە ‌دوای‬ ‫بڕوا‪ ،‬سەرهەڵدەدا و تەنیا بۆ پتەوكردنی‬ ‫بناخەكان���ی بابەت���ە ئاینییەكانە‌‪ ،‬نەك‬ ‫ب���ۆ پرس���یار هروژاندن و ش���یكردنەوە‬ ‫و گومانك���ردن لە بڕواپێك���راوەكان‪ ،‬كە‬ ‫ئەركی سەرەكی فەلس���ەفەیە و ئەویش‬ ‫بەمەبەستی گەیش���تن بە ‌راستییەكان و‬ ‫نەكردنی لە پەس���ندكردنی دیاردەی دور‬ ‫لەتیرهاویژیی بیر و هۆش‪.‬‬

‫دەتوان���ێ لەم مەیدان���ەدا دەوری هەبێ‪،‬‬ ‫ن���ەك تاقیكاری باوی زانس���تی و هزریی‬ ‫كە پردی گەیش���تن بە‌راستی پێوەندییە‬ ‫‌بە ڕێژە‌بەردەوامەكانی نێوان دیاردەكانی‬ ‫كۆمەڵ و سروشتە‪ .‬بەم شێوە دەبینین‪،‬‬ ‫ئامرازی ناس���ین لێرەدا‪ ،‬لەگەڵ ئامرازی‬ ‫ناس���ین ل���ە گۆڕەپان���ی ‌لێكۆڵینەوەی‬ ‫زانس���تیدا‪ ،‬گەلێك جی���اوازە و بە ‌هیچ‬ ‫پێوانەی���ەك ناك���رێ بە ه���ۆی ئامرازی‬ ‫ناس���ینی بابەتێك لەمانە‪ ،‬بۆ ناس���ینی‬ ‫بابەتی بەرانبەری یان بابەتی زانس���تی‪،‬‬ ‫هەوڵب���درێ‪ .‬بێجگە ‌ل���ەوە‪ ،‬بابەتەكانی‬ ‫زانس���تی و تێگەیشتن لەوان‪ ،‬بە تایبەت‬ ‫یاس���او ڕێس���ا كۆمەاڵیەتییەكان‪ ،‬توشی‬ ‫گۆڕانكاری دەبن‪ ،‬كەچ���ی لەم ئایینەدا‪،‬‬ ‫مەیدانی گوڕانكاری لە‌بابەتەكاندا مەگەر‬ ‫بە‌پەژی���وان بونەوە لە‌ب���ڕوا‪ ،‬دەنا زۆر‬ ‫بەر تەس���ك یان بێدەرەتان���ە‪ .‬هەربۆیە‬ ‫‌«هۆش» لەگەڵ «هەس���ت» كە ئامراز‬ ‫وگەوه���ەری بە‌هێزی بەڵگ���ە هێنانەوی‬ ‫زانس���تین‪ ،‬دەرەتان���ی تێكۆش���انیان بۆ‬ ‫س���ەلماندنی خودا و راستگویی پەیامبەر‬ ‫و ئ���ەرێ و نەرێیە‌كان���ی ئایی���ن‪ ،‬كەم و‬ ‫بەرتەس���كە و بە گش���تی لەو ب���وارەدا‪،‬‬ ‫نوكیان كۆڵە‪.‬‬ ‫بە‌وتەیەكی دی‪ ،‬مرۆڤ بۆ خۆگرێدان‬ ‫ب���ە چەمكەكانی ئایی���ن و بڕواهێنان بە‬ ‫پەیڤەكانی پەیامبەران‪ ،‬ناچارە پەنابەرێتە‬ ‫‌ب���ەر بڕوا بە‌ڕاگەێن���ەری چەمكە‌جۆراو‬ ‫جۆرەكانی ئایین (وات���ا پەیامبەرەكان)‬ ‫و بێ هەوڵ���دان بۆ كەڵ���ك وەرگرتن لە‬ ‫‪ )1‬چەمكی ئ���ەم ئایەت���ە ئەوە‬ ‫لێكدانەوەی زانستییانە و‌بەڵگە هێنانەوە‬ ‫و هەڵسەنگاندن و ئاكام وەرگرتن بە‌هۆی نیشاندەدات كە الی خودا ناوەندی ناسین‬ ‫هەست و هۆشەوە بە‌شێوەی باو‪ ،‬مل بۆ دڵە‪ ،‬ن���ەك وەك فەیلەس���وفان دەبێژن‬ ‫بریاڕەكانی ئایین دانوێنێ‪ ،‬دەنا توش���ی ناوەندەكەی مێشكە‪.‬‬ ‫گیروگرفت و سەرلێشیواوی دژوار دەبێ و‬ ‫ئ���ەو كات بەو پێوەرە‪ ،‬بابەتەكانی ئاینی‬


‫‪4‬‬ ‫تەوەری مافەكانی ژن لەنێوان رەوتی سێكیوالر و رەوتی ئیسالمیدا‪:‬‬

‫ذمارة (‪ )130‬دوشةممة ‪2012/12/3‬‬

‫زۆربەی ئیسالمیەكان‪ ،‬تەنها بۆ چێژ‪ ،‬سێ چوار ژن دەهێنن‬ ‫تامان شاکر‪ ،‬چاالک له‌بواری جێنده‌ر‬

‫سا‪ :‬به‌همه‌ن تاهیر نه‌ریمان‬ ‫لەپاش چاوپێكەوتنەكەی خاتو «تامان‬ ‫شاكر»‪ ،‬ئەم تەوەرەیە كۆتایی پێدێنین‪،‬‬ ‫تەوەرەیەك كە كاری رۆژنامە‪ ،‬بریتیە لە‬ ‫وروژاندن���ی پرس���ە زیندوەكانی كۆمەڵ‪،‬‬ ‫زۆر سوپاس���ی ئەو خاتونانە دەكەین لە‬ ‫تەوەرەك���ەدا بەش���دارییان كردین و بە‬ ‫بۆچونەكانیان‪ ،‬بەهرەمەندیان كردین‪.‬‬ ‫ڕوانگە و ڕەخنە‪ :‬ئێس���تا لە دونیای‬ ‫ئیسالمیدا‪ ،‬شتێك هەیە بەناوی (فۆبیای‬ ‫س���یكۆالریزم)‪ ،‬بەو مانایەی سیكۆالریزم‬ ‫وەك ترس���ێكی گ���ەورە لەس���ەر دین و‬ ‫ئەخالق‪ ،‬ناسێنراوە‪ ،‬ئایا ئیسالمیەكان چ‬ ‫رۆڵێكیان هەیە‪ ،‬لەناساندنی(سیكۆالریزم)‬ ‫بەو شێوەیە؟‬ ‫تام���ان ش���اكر‪ :‬جیهانی ئیس�ل�امی‪،‬‬ ‫ئەگەرچی ئەمڕۆ لەوپەڕی گەشەكردندایە‪،‬‬ ‫بەتایبەت���ی ل���ەدوای شۆڕش���ی واڵتانی‬ ‫عەرەب���ی ك���ە سیس���تەمێكی خراپی بە‬ ‫خراپتر گ���ۆڕی‪ ،‬بەاڵم ترس���ی گەورەی‬ ‫هەی���ە ل���ە س���یكۆالریزم‪ ،‬لەبەرئەوەی‬ ‫ئەو سیس���تەمەی ئەوان باس���ی دەكەن‪،‬‬ ‫گەڕان���ەوە بۆ ش���ەریعەت‪ ،‬حوكمی واڵت‬ ‫بەش���ەریعەتی ئیس�ل�امی ب���ۆ دونی���ای‬ ‫ئەم���ڕۆ زۆر كۆن���ە‪ ،‬ناتوان���ن خۆی���ان‬ ‫لەبەرامب���ەر جیهان���ی تەكنەلۆژیای نوێ‬ ‫و خۆش���گوزەرانی دونیای���ی رۆژئ���اواو‬ ‫ئەمری���كا ڕابگرن‪ ،‬بۆیە كاری س���ەرەكی‬ ‫هێزە ئیسالمیەكان‪ ،‬ناشیركردنی دونیای‬ ‫رۆژئاوایەو ناشیرنكردنی ئەو سیستمەیە‬ ‫كە م���اف و ئەركی مرۆڤەكانی لەس���ەر‬ ‫ئەساس���ی هاواڵتیب���ون و یاس���ای واڵت‬ ‫ڕێكخس���توە‪ ،‬نەك لەسەر ئەساسی ئاین‬ ‫و نەتەوە‪ ،‬درۆنییە ئەگەر بڵێین بەشێكی‬ ‫زۆری دانیشتوانی ڕۆژهەاڵتی ناوەڕاست‪،‬‬ ‫ئەگەر بۆیان بگونجێ حەزدەكەن بڕۆن لە‬ ‫رۆژئاوا بژین و سودمەندبن لەم سیستمەی‬ ‫ك���ە م���اف و ئازادییەكان���ی ب���ۆ مرۆڤ‬ ‫دەستەبەركردوە‪ ،‬ترس���ی ئیسالمیەكان‬ ‫ل���ە خ���ودی بێهێزبون���ی ئیس�ل�ام نیە‪،‬‬ ‫بەڵكو ترس���ی ئەوان لە لەدەستدانی ئەو‬ ‫پلەو پۆس���تانەیە كە بەناوی ئیسالمەوە‬ ‫وەریانگرتوە‪ ،‬هەركاتێكیش خەڵك لێیان‬ ‫بكشێتەوە‪ ،‬ئەوانیش پلەو پۆستەكانیان‬ ‫لەدەس���تدەدەن‪ ،‬بۆیە ترساندنی خەڵك‬ ‫ب���ە دین و ئەخالق‪ ،‬لە پێناو پاراس���تنی‬ ‫بەرژەوەندیی خۆیانە‪ ،‬نەك بەرژەوەندیی‬ ‫ئیس�ل�ام و خودا‪ ،‬ئیس�ل�امیەكان خۆیان‬ ‫بەنوێن���ەری خوداو پێغەمب���ەر دەزانن و‬ ‫تاكی كوردیان پابەندكردوە بەدەستورو‬ ‫ش���ەریعەت و بۆ تەنه���ا جارێكیش باس‬ ‫لەمەس���ەلە نەتەوەیی و نیش���تمانیەكان‬ ‫ناكەن‪ ،‬كە ئەم���ڕۆ خەمی هەمو كوردە‪،‬‬ ‫وای���ان لە خەڵ���ك كردوە كە مێش���كی‬ ‫قفڵبكات‪ ،‬بڕوای ت���ەواوی بەوە هەبێت‪،‬‬ ‫ئ���ەوەی ب���ۆی بڕاوەت���ەوە ل���ە ئەزەلدا‬ ‫ه���ەر ئەوەیە‪ ،‬پێویس���ت ن���اكات خۆی‬ ‫بەبیركردنەوەو گۆڕانكاریەوە ماندوبكات‪،‬‬ ‫قەناعەت���ی ت���ەواوی ب���ەوە هەبێت هیچ‬ ‫شتێكامان بەس���ەرنایەت ئەگەر لەخواوە‬ ‫بۆمان دیاری نەكرابێت!! ئاینی ئیس�ل�ام‬ ‫ماوەی ‪ 1400‬ساڵ زیاترە‪ ،‬بەم میكانیزمە‬ ‫بەڕێوەدەچێ���ت و ناتوانێ لەگەڵ دونیای‬ ‫س���ەردەم خۆی بگونجێن���ێ و ریفۆرم لە‬ ‫هەندێك ش���تدا بكات‪ ،‬تاكەكان لەس���ەر‬ ‫ئەساس���ی پاداش���ت و س���زا مامەڵەیان‬ ‫لەگەڵ دەكرێت‪.‬‬ ‫لە واڵتانی رۆژئ���اوادا‪ ،‬تاك ئازادە و‬

‫هەمو ش���تێك‬ ‫ل���ە خزمەت���ی‬ ‫پڕۆفایل‪:‬‬ ‫مر ۆ ڤد ا ی���ە ‪،‬‬ ‫• ل���ە ش���اری كۆی���ە ل���ە‬ ‫تە نا ن���ە ت دایكبوە ‪.‬‬ ‫هە ڵبژ ا ر د ن���ی‬ ‫• كۆلیجی ئاداب‪ ،‬بەش���ی‬ ‫ئاین‪ .‬كەس بۆی كوردی تەواوكردوە‪.‬‬ ‫نییە كەس���ێكی‬ ‫• س���ااڵنێكی زۆر وەك‬ ‫ت���ر ناچاربكات ڕاگەیاندكارێ���ك و چ���االك‬ ‫پابەندبێ���ت بە ل���ە مافەكانی م���رۆڤ و ژن‬ ‫ر ێنما یە كا ن���ی كاریكردوە‪.‬‬ ‫ئاینی مەسیحی‬ ‫• ل���ە زۆرب���ەی ڕۆژنام���ە‬ ‫یان جولەكەوە‪ ،‬و گۆڤارەكانی كوردس���تاندا‬ ‫جیهانی رۆژئاوا‪ ،‬بابەت دەنوسێت‪.‬‬ ‫دوای ئ���ەوەی‬ ‫• ئیس���تا قوتابی خوێندنی‬ ‫ل���ە حوكم���ی ماستەرە لە میسر ‪.‬‬ ‫پیاوانی كەنیسە‬ ‫رزگاری ب���و‪،‬‬ ‫توان���ی دەوڵەتی مەدەن���ی دابمەزرێنێ‪،‬‬ ‫ئ���ەو رۆژئاواییەی ئەمڕۆ دروس���تبكات‪،‬‬ ‫ئیسالمیەكان ترس���ێكی گەورەیان هەیە‬ ‫لە س���یكۆالریزم لەبەر ئەوەی دەسەاڵتی‬ ‫ئەوان‪ ،‬نەك ه���ەر كەمدەكاتەوە‪ ،‬بەڵكو‬ ‫دەیانگەرێنێت���ەوە بۆ ن���او مزگەوتەكان‪،‬‬ ‫تاكەكان ئازاددەكات و یاس���ا ش���وێنی‬ ‫ش���ەریعەتی ئیس�ل�امی دەگرێتەوەو دین‬ ‫نابێتە دەس���توری ژیان���ی كۆمەاڵیەتی و‬ ‫سیاسی و ئابوری‪ ،‬شرۆڤەی كۆمەڵگەش‬ ‫بۆ ئەخالق و دین‪ ،‬گۆڕانكاری بەسەردادێت‬ ‫و شەرەف تەنها لە جەستەی ژن نابینرێت‬ ‫و ئاینیش دەبێتە شتێكی تایبەتی نێوان ئیسالمیدا‪ ،‬زیندانیەكان بە توندترین شێوە‬ ‫خوداو تاكەكان‪ ،‬ئەو حزبە سیاس���یانەی ئازارنادرێن‪ ،‬ئەوە ئێران‪ ،‬ئەوە توركیا‪ ،‬كە‬ ‫بەرگی ئاینی���ان لەبەركردوە‪ ،‬ئەو ڕۆڵەی نزیكترین دو واڵتی ئیسالمین لە ئێمەوە‪،‬‬ ‫ئێس���تایان نامێنێ���ت‪ ،‬ئیس�ل�امیەكان كام واڵت���ی عەرەب���ی ئیس�ل�امی هەوڵی‬ ‫باش لەو حەقیقەتە گەیش���تون‪ ،‬مەرگی چەوساندنەوەو پاكتاوكردنی نەتەوەكانی‬ ‫ئەوان لەسەر دەستی س���یكۆالریزم یان وەك كورد و ئامازیغی و ‪ .....‬نەدراوە؟!‬ ‫دەوڵەتێك���ی عەلمان���ی مەدەنی دەبێت‪ ،‬توركیاو ئێران لەم سەردەمەش���دا دان بە‬ ‫بۆی���ە ئەوەن���دە دژی دەوەس���تنەوەو بچوكترین مافی ك���وردا نانین‪ ،‬خوێندن‬ ‫ش���ەڕیدەكەن‪ ،‬خەڵكی بەوە دەترسێنن بەزمان���ی دای���ك یاس���اغە‪ ،‬ب���ەاڵم هەر‬ ‫كە ئاین و ئەخالقیان لەدەس���تدەدەن و توركەكان داوای خوێندن بەزمانی خۆیان‬ ‫خەڵكی مس���وڵمانیش ئەم دو ش���تەیان لە واڵتێك���ی س���یكۆالری وەك ئەڵمانیا‬ ‫لە جگەرگۆش���ەكانی خۆیان زیاتر خۆش دەك���ەن‪ ،‬چونكە دەزان���ن ئەم واڵتە دان‬ ‫دەوێت‪ ،‬ئەگەرچی بەهەڵە لە هەردوكیان ب���ە مافەكانیان���دا دەنێ���ت‪ .‬مافەكانی‬ ‫گەیشتون‪.‬‬ ‫م���رۆڤ تەنها لە سیس���تەمێكی مەدەنی‬ ‫ڕوانگ���ە و ڕەخنە‪ :‬ئایا س���یكۆالریزم دێتەئ���اراوە‪ ،‬ن���ەك سیس���تەمێك هەمو‬ ‫و مافەكان���ی مرۆڤ‪ ،‬لەنێو ئەوانیش���دا هەوڵی خۆی لە كۆیلەكردنی ئینسانەكاندا‬ ‫مافەكان���ی ژن‪ ،‬هی���چ پەیوەندیەك���ی چڕبكاتەوە‪ .‬ڕەوتی ئیسالمی‪ ،‬كار لەسەر‬ ‫ئۆرگانی���ان بەیەكەوە هەیە‪ ،‬یان دەكرێت ش���تێك دەكات ڕەنگە خۆشیان باوەڕیان‬ ‫مافەكان���ی م���رۆڤ بێ س���یكۆالریزم و پێنەبێت‪ ،‬ئەوەتا واڵتانی میسر و تونس‪،‬‬ ‫س���یكۆالریزم ب���ێ مافەكان���ی م���رۆڤ لەدوای شۆڕش���ەكانی بەهاری عەرەبی‪،‬‬ ‫وێنابكەین‪ ،‬وەكو ئەوەی رەوتی ئیسالمی ببورن پایزی عەرەبی‪ ،‬ڕەوش���ی ژیان و‬ ‫گوزەرانی خەڵ���ك بەرەو خراپتر دەچێت‬ ‫كاری لەسەردەكات؟‬ ‫تام���ان ش���اكر‪ :‬ل���ە سیس���تەمێكی و ه���ەر رۆژەو فەتوایەكی تازە دادەهێنن‬ ‫س���یكۆالردا‪ ،‬هەم���و مرۆڤ���ەكان‪ ،‬و كوشتنی خەڵك حەاڵڵدەكەن‪ ،‬زەواجی‬ ‫بەژنانیشەوە‪ ،‬مافەكانیان دابیندەكرێت‪ ،‬كچانی تەمەن ‪ 9‬س���اڵ حەاڵڵدەكەن‪ ،‬لە‬ ‫چونك���ە كەس نابێتە هاواڵتی پلە یەك و ئیسالمدا هیچ جۆرە دیموكراسیەك نییە‪،‬‬ ‫دو‪ ،‬مرۆڤەكان لەسەر ئەساسی هاواڵتیبون لەهەمان كاتدا مافی تاكەكەس���یش نییە‬ ‫مامەڵەی���ان لەگ���ەڵ دەكرێ���ت‪ ،‬ماف و ژی���ان وەك نوێژی جەماع���ەت‪ ،‬دەبێت‬ ‫ئەركەكانیان دیاریدەكرێت‪ ،‬نەك لەس���ەر هەمو‪ ،‬هەمان ئایەت و هەمان جوڵەبكەن‪،‬‬ ‫ئەساسی عیبادەت و خواپەرستی‪ ،‬ئەگەر كەس���یش بۆی نیە بڵێ م���ن ئایەتێكی‬ ‫بەقس���ە و لێكدانەوەكانی ئیسالمیەكان ت���ر دەخوێنم‪ ،‬مافەكان دان���راون بەپێی‬ ‫بێت‪ ،‬دەبوایە لە ڕۆژهەاڵتی ناوەڕاس���ت شەریعەت مەالیەك جێبەجێی دەكات‪.‬‬ ‫و بەتایبەت���ی لە واڵتە ئیس�ل�امیەكاندا‪،‬‬ ‫ڕوانگە و ڕەخنە‪ :‬مافەكانی ژن(مێ‌)‪،‬‬ ‫مرۆڤ���ەكان خ���اوەن م���اف بونای���ە‪ ،‬ئەكرێت لەنێو دەس���ەاڵتێكی دینیدا‪ ،‬یان‬ ‫كەچی ڕەوش���ی ژیانی م���رۆڤ لە واڵتە پاش���خان دینیدا بە كوێ‌ بگات‪ ،‬ئایا لە‬ ‫ئیسالمیەكان خراپترینیانە‪ ،‬لەكام واڵتی بنەڕەتدا مافەكانی ژن جێی پرس���یاری‬ ‫ئیس�ل�امیدا مرۆڤ رێزی لێگیراوە‪ ،‬لەكام ئ���ەم سیس���تەمەیە‪ ،‬ی���ان ش���تێكە لە‬ ‫واڵتی ئیس�ل�امیدا‪ ،‬بەكوردستانیش���ەوە‪ ،‬بیرلێنەكراوەكان؟‬ ‫ژنان ڕوبەڕوی توندوتیژی نابنەوە‪ ،‬لەكام‬ ‫تامان ش���اكار‪ :‬ژنان لە سیس���تەمی‬ ‫واڵتی ئیسالمیدا سواڵكەرەكان پێكهاتەی ئیسالمی و ئاینی ئیسالمدا‪ ،‬وەك پاشكۆی‬ ‫زۆرینەی ش���ەقامەكان نین‪ ،‬لەكام واڵتی پی���اوان پێناس���ەكراون‪ ،‬لەب���ەر ئەوەی‬

‫زۆربەیان باوەڕیان وایە كە ژن زەعیفەیەو‬ ‫لەپەراسوی پیاو دەرچوە‪ ،‬ئاینێك ئەگەر‬ ‫فەرمان���ی فرەژنی دابێت كە چوار ژن بۆ‬ ‫پیاوێك حەاڵڵب���كات و لەماڵێكدا كۆیان‬ ‫بكاتەوەو‪ ،‬ژن بەبێ ئەوەی ئاگای لێبێت‪،‬‬ ‫بەشوبدرێت‪ ،‬لەهەرتەمەنێكدا بێت مارەیی‬ ‫بێت و بەبێ ئاگاداری خۆی‪ ،‬تەاڵقبدرێت‬ ‫و جەستەی ماییەی حەرام و گوناح بێت‬ ‫و هۆكاری بزواندن���ی حەزی پیاو بێت و‬ ‫چوار دیواری ماڵ بەهەش���تی ئەو بێت و‬ ‫مەكینەی منداڵ بەرهەمهێنان بێت‪ ،‬كاری‬ ‫دەرەوەی لێحەرامبكرێت‪ ،‬لەبەر بەرامبەر‬ ‫هەرتاوانێك ئەگ���ەر بەرامبەری بكرێت‪،‬‬ ‫ه���ەر ئەو تاوانباربێت و رۆژ لەدوای رۆژ‪،‬‬ ‫ش���ێوازی حیجاب و نیقابەكانی تاریكتر‬ ‫بكرێت‪ ،‬دەبێ ب���اس لە چ مافێك بكەین‬ ‫لە سیس���تەمیكی ئ���اوادا! ئ���ەم ڕەوتە‬ ‫ئیس�ل�امییەی ئەمڕۆ لە كوردس���تانیش‬ ‫هەی���ە‪ ،‬هەمان بیركردن���ەوەو تێروانینی‬ ‫هەیە بۆ ژنان‪ ،‬ماوەی بیست ساڵە هەمو‬ ‫دابونەریتی جەزیرەی عەرەبیان بەس���ەر‬ ‫ژنانی كوردا س���ەپاندو لەهەوڵی گۆرینی‬ ‫كلتوری كوردیدان‪ .‬لە ئاینی ئیسالمدا ژن‬ ‫تەنه���ا جێبەجێكاری داواو حەزی پیاوانە‬ ‫و هیچی تری ب���ۆ نییە‪ ،‬بۆی نییە داوای‬ ‫مافەكانی بكات‪ ،‬چونكە شەریعەت ئەوەی‬ ‫بۆ بڕیوەت���ەوە‪ ،‬ئەویش ملكەچانە دەبێ‬ ‫جێبەجێی���ان بكات‪ ،‬ئەگەرنا كافر دەبێت‬ ‫و خوێنی حەاڵڵدەبێت‪.‬‬ ‫ڕوانگ���ە و ڕەخنە‪ :‬لەنێ���و مافەكانی‬ ‫مرۆڤدا‪ ،‬بێگومان مافەكانی ژن بەشێكی‬ ‫ێ‬ ‫هەرە گرنگیەتی‪ ،‬س���یكۆالریزم دەتوان ‌‬ ‫برەو ب���ەم مافانە ب���دات و ژنیش وەك‬ ‫بونەورێكی خاون مافی یەكس���ان لەگەڵ‬ ‫پیاو بناسێنێت؟‬ ‫ئەگەرچ���ی هەم���و سیس���تەمەكانی‬ ‫جیه���ان‪ ،‬نەیانتوانی���وە بەباش���ی‬ ‫وەاڵمی پرس���ی ژن بدەن���ەوە‪ ،‬بەاڵم لە‬ ‫سیس���تەمێكی سیكیوالردا‪ ،‬ژنان زۆربەی‬ ‫مافەكان���ی خۆیان بەدەس���تهێناوە و لە‬ ‫هەڵبژاردنی ش���ێوازی ژی���ان و كاركردن‬

‫ترسی ئیسالمیەكان لە خودی بێهێزبونی ئیسالم نیە‪،‬‬ ‫بەڵكو ترسی ئەوان لە لەدەستدانی ئەو پلەو پۆستانەیە‬ ‫كە بەناوی ئیسالمەوە وەریانگرتوە‬

‫و هەڵبژاردن���ی هاوس���ەریان ئ���ازادن‪.‬‬ ‫لەسیستەمی سیكیوالردا‪ ،‬كەس ناتوانێ‬ ‫ژن���ان ناچاربكات بەكارێ���ك كە خۆیان‬ ‫نەیانەوێ‪ ،‬ژنان لەالیەن كەس و كاریانەوە‬ ‫بەناوی مارەیی و ش���وكردن نافرۆشرێن‪،‬‬ ‫ژن خاوەنی ئیرادەو جەستەی خۆیەتی‪،‬‬ ‫بۆیە ژنان بەشدارن لە كاروباری ئابوری‬ ‫و سیاس���ی و كۆمەاڵیەت���ی‪ .‬ئ���ەوە ئەو‬ ‫سیس���تەمەیە «ئەنگیال مێركل» دەكاتە‬ ‫موستەشاری ئەڵمانیاو هیالری‪ ،‬ئۆلبرایت‬ ‫و رای���س دەكات���ە وەزی���ری دەرەوەی‬ ‫گەورەتری���ن و بەهێزتری���ن واڵتی دونیا‪،‬‬ ‫ئەمە ل���ەكام واڵتی عەرەبی ئیس�ل�امی‬ ‫پێش���كەوتنی ئاوا هەیە بۆ ژنان و كامەن‬ ‫ئەو ژنان���ەی‪ ،‬ئەگەر پاش���كۆی پیاوێك‬ ‫نەب���ن‪ ،‬دەتوان���ن بگەنە پلەو پۆس���تی‬ ‫ئ���اوا‪ ،‬كوان ئ���ەو پیاوە ئیس�ل�امیانەی‬ ‫رێگەخۆشكەرن بۆ ژنان بۆ ئەوەی رۆڵی‬ ‫راستەقینەی خۆیان ببینن لە بوارەكانی‬ ‫ژیاندا؟ پی���اوی رۆژهەاڵتی تا ئەمڕۆش‪،‬‬ ‫پێی وای���ە ژن و چێش���تخانەیان وتوە‪،‬‬ ‫نەك ژیان لەدەرەوەی ماڵ! حاڵی ژنانی‬ ‫س���عودیە دەبینن كە لە هەمو مافەكانی‬ ‫ژی���ان بیبەش���ن و تاك���ە جوڵەیەك یان‬ ‫سەرپێچیەكیش بەسە بۆ ئەوەی بكەونە‬ ‫بەر نەفرەتی دەزگای (االمر بالمعروف و‬ ‫النهی عن المنكر)‪ ،‬ئەوە ئەفغانس���تانە و‬ ‫ئێرانن ژنان بەناوی زیناوە‪ ،‬لەبەر چاوی‬ ‫دونیا‪ ،‬بەردەب���اران دەكەن و بەزیندویی‬ ‫و بەمردوی���ی‪ ،‬حەیایان دەبەن‪ ،‬بێئەوەی‬ ‫چوار شاهید هەبوبن!!‬ ‫ڕوانگە و ڕەخنە‪ :‬چەمكی هاواڵتیبون‪،‬‬ ‫چەكێكی تەواو دونیاییە‪ ،‬ئایا سیس���تمی‬ ‫ئاین���ی دەتوانێت ل���ە چەمكەكانی برای‬ ‫ئاینی و خوشكی ئاینی و هاوشێوەكانی‬ ‫وازبێنێت و بڕوا بە چەمكی( هاواڵتیبون)‬ ‫بێنێ���ت‪ ،‬لەوێش���ەوە مافەكانی ژن وەك‬ ‫هەواڵتیەك دانپێدابنێت؟‬ ‫تامان شاكر‪ :‬لەسیستەمی ئیسالمیدا‪،‬‬ ‫هاواڵتیب���ون نییە‪ ،‬موس���وڵمانان هەمو‬ ‫برای یەك���ن و هاواڵتی بونیش لەس���ەر‬ ‫ئەساسی خوداپەرستی و ئامادەیی تاكی‬ ‫موسڵمانە‪ ،‬بۆ جیهاد و مردن لە پێناوی‬ ‫خ���ودا ئاینی ئیس�ل�ام‪ ،‬ئەگین���ا رەوتی‬ ‫ئیسالمی لە كوردستان السایی ئیخوان و‬ ‫جیهادیەكانی واڵتانی عەرەبی و ئیسالمی‬ ‫نەدەك���ردەوە‪ ،‬رەوت���ە ئیس�ل�امیەكان‬ ‫هەمویان خۆیان لەیەك سەنگەر دەبینن‪،‬‬ ‫لەگەڵ برا موسوڵمانەكانیان‪ ،‬هاورەگەزو‬ ‫هاونەت���ەوە گرنگ نیی���ە‪ ،‬ڕەنگە ڕەوتی‬ ‫ئیس�ل�امیی لەكوردس���تاندا‪ ،‬ئیخوانێكی‬ ‫میسری یان تونسی‪ ،‬لە كوردێكی غەیرە‬ ‫ئیخوان���ی‪ ،‬زۆر بەنزیكتر لەخۆی ببینێ‪.‬‬ ‫ئەو بەرگرییەی ئیسالمیەك لەكوردستان‬ ‫ل���ە رژێم���ە ئیس�ل�امییە دیكتاتۆرەكانی‬ ‫ئێ���ران و توركیای دەكات‪ ،‬لە هاواڵتیانی‬

‫باكوری كوردس���تانی ناكات‪ ،‬چونكە ئەو‬ ‫(ئەكەپ���ە)ی توركی بەنزیكتر دەزانێ لە‬ ‫هاونیشتمانییە كوردەكانی‪ .‬جارێك نەمان‬ ‫بینی رەوتە ئیس�ل�امیەكانی كوردستان‪،‬‬ ‫هەڵوێس���تێكیان هەبێ���ت بەرامب���ەر بە‬ ‫قەت���ڵ و عامی كوردانی باكور و رۆژئاواو‬ ‫رۆژهەاڵتی كوردستان‪.‬‬ ‫س���ەبارەت بە هاواڵتیبونی ژنان‪ ،‬ژن‬ ‫لە الی ئیس�ل�امیەكان هاواڵتی پلە نزم و‬ ‫دون‪ ،‬چونكە ئیس�ل�امیەكان بە پۆشینی‬ ‫حیجاب و نیقابی ڕەش���ی عەرەبی جوڵەو‬ ‫ڕەنگیان لە ژنان حەرامكردوە‪ ،‬ئەوان ژن‬ ‫تەنه���ا بەخزمەتكار و س���ەرچاوەی چێژ‬ ‫دەبین���ن‪ ،‬بۆیە زۆربەی ئیس�ل�امیەكان‪،‬‬ ‫تەنها بۆ چێژ‪ ،‬سێ چوار ژن دەهێنن‪.‬‬ ‫ج���ا ئەگەر ژنێ���ك ل���ە هەفتەیەكدا‪،‬‬ ‫چەند ش���ەوێك چاوەڕوانی نۆرە بێت تا‬ ‫بەری دەكەوێ‪ ،‬ئەم���ە كۆیلەبونە‪ ،‬نەك‬ ‫هاواڵتیب���ون‪ ،‬من نەمبینی���وە مرۆڤ لە‬ ‫عەشق و خۆشەویستیدا شەریكی هەبێت!‬ ‫ڕوانگە و ڕەخن���ە‪ :‬بەتێڕوانینی ئێوە‪،‬‬ ‫ئیسالمی سیاسی‪ ،‬چی پێیە بۆ مافەكانی‬ ‫ژن؟ هەڵبەت���ە لە ئەدەبیات���ی خۆیاندا‬ ‫پێیان وایە كە ژن زۆرترین مافی پێدراوە‬ ‫و ل���ە سیس���تەمی ئاینیدا پارێ���زراوە‪،‬‬ ‫ئایا مافی ژن و دەس���تەبەركردنی بە چ‬ ‫پێوەرێك دەپێورێت و كێ‌ بڕیار لەس���ەر‬ ‫ئەوە دەدات؟‬ ‫ئ���ەوە قس���ەی ئیس�ل�امیەكانە‪ ،‬ك���ە‬ ‫ئیس�ل�ام زۆرترین ماف���ی داوە بەژن‪ ،‬من‬ ‫لەوان دەپرس���م كامەن ئەو مافانەی كە‬ ‫ئیس�ل�ام بەژنی داوە؟ ئێوە وەك مرۆڤ‬ ‫ل���ەژن ناڕوان���ن‪ ،‬ئای���ا ئ���ەوە مافە یان‬ ‫پێش���ێلكردنی مافە؟ فرەژنی‪ ،‬مارەبرینی‬ ‫س���ەر بێش���كە‪ ،‬تەاڵقدان بەب���ێ ئاگایی‬ ‫ژن‪ ،‬بااڵپۆش���ین‪ ،‬خزاندن���ی ژنان بۆ نێو‬ ‫ماڵ���ەكان و كردنیان ب���ە كۆیلەی پیاو‪،‬‬ ‫حەاڵڵكردنی لێدان���ی ژن‪ ،‬ئەگەر تاقەتی‬ ‫سێكس���كردنی لەگەڵ پیاوەكەی نەبێت‪،‬‬ ‫بەب���ێ رەچاوكردنی باری جەس���تەیی و‬ ‫دەرونی‪ ،‬بەش���ودانی كچ���ان لەتەمەنی‬ ‫منداڵ���ی و داهێنان���ی س���ەدان ج���ۆری‬ ‫زەواجی موتعەو مسیار و عورفی مصیاف‬ ‫و هەت���ا دوایی‪ ،‬كە هەموی���ان لە نرخ و‬ ‫بەهای ژن كەمدەكەنەوە‪ ،‬بۆیە سیستەمە‬ ‫ئیسالمیەكان‪ ،‬ناتوانن مافەكانی مرۆڤ‪،‬‬ ‫لە نێویشیاندا مافی ژن‪ ،‬دەستەبەربكەن‪،‬‬ ‫ئەگەر ژن خاوەن ماف و ئازادی بونایە‪،‬‬ ‫ئەوا واڵتە ئیس�ل�امیەكان‪ ،‬ئێستا دەبوایە‬ ‫لەوپەڕی شارس���تانیدا ژیانیان بكردایە‪،‬‬ ‫ن���ەك لەم���ڕۆدا‪ ،‬لەوپەڕی برس���یەتی و‬ ‫نەخۆش���ی و هەژاریدا دەژین‪ .‬هەمیش���ە‬ ‫چاوەڕێ���ی واڵتانی رۆژئاوان‪ ،‬تاكێش���ەو‬ ‫گرفتەكانیان چارەسەربكەن‪ ،‬واڵتگەلێك‬ ‫كە ئیس�ل�امیەكان بەبێ ئەخالق و كافر‬ ‫ناویان دەبەن!!‬

‫راستكردنةوة‬

‫َ‬ ‫كةذال نوريدا‪ ،‬ئةم نيود َيرة(ئةطةر‬ ‫• لة بةشي دوةمى ضاوث َيكةوتنةكةى خاتو‬ ‫رَ‬ ‫َ‬ ‫ميدةكةي بيَ توانا يان نةخؤش بو)‪ ،‬بةهةلَة هاتوتة نيو ئةم ثةرةطرافة‪ (:‬ضةمكي‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫هاوآلتيبون لةنيو سيستمي دينيدا بوني نية‪ ،‬بةلكو ئةوةي هةية تةقواية‪ ،‬ضونكة‬ ‫لةن َيو سيستمي دينيدا‪ ،‬تؤ بؤ ئةوةي سةر بة ِرةوت َيكي مةزهةبي بيت‪ ،‬هةبوني سنوري‬ ‫جوطرايف‪ ،‬بةمةرج وةرناطري َيت‪ ،‬لةكات َيكدا ئةمة بؤ ضةمكي هاوآلتيبون مةرج َيكي‬ ‫طرنطة‪ ،‬كةواتة تؤ‪ ،‬راستةوخؤ‪ ،‬ئةوةي داواي ئةكةيت ئةطةر رَ‬ ‫ميدةكةي بيَ توانا‬ ‫َ‬ ‫يان نةخؤش بو‪ ،‬ضونكة دواجار ئةوةي خالَي هاوبةشي ئةو دو مرؤظة موسلمانةية‪،‬‬ ‫قورئانةكةي ن َيودةستيانة‪ .)...‬لةكات َيكدا وةآلمة راستةكةي ئةمةية‪(:‬ضةمكي‬ ‫هاوآلتيبون لةن َيو سيستمي دينيدا بوني نية‪ ،‬بةلَكو ئةوةي هةية تةقواية‪ ،‬ضونكة‬ ‫لةن َيو سيستمي دينيدا‪ ،‬تؤ بؤ ئةوةي سةر بة ِرةوت َيكي مةزهةبي بيت‪ ،‬هةبوني‬ ‫سنوري جوطرايف‪ ،‬بةمةرج وةرناطري َيت‪ ،‬لةكات َيكدا ئةمة بؤ ضةمكي هاوآلتيبون‬ ‫مةرج َيكي طرنطة‪ ،‬كةواتة تؤ راستةوخؤ ئةوةي داواي ئةكةيت لةسيستمي ئايين‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫موسلمان َيكي ميسري بكات‪،‬‬ ‫بةموسلمان َيكي بؤرمايي و‬ ‫كةبةضةمكي هاوآلتي مامةلَة‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫نازانستية‪ ،‬ضونكة دواجار ئةوةي خالي هاوبةشي ئةو دوو مرؤظة موسلمانةية‪،‬‬ ‫قورئانةكةي ن َيودةستيانة‪.‬‬ ‫• لةخالَ َيكي ديكةدا ئايةتى ( الرجال قوامون علي النساء) بوة بة فؤنتى كوردى‬ ‫و ئاواى ل َيهاتوة‪( :‬الرجال قوامون علي النساء)‪ .‬داواى ل َيبوردن لة خو َينةران و خاتو‬ ‫َ‬ ‫كةذال دةكةين‪.‬‬


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.