415

Page 1

01:Layout 1

4/7/2013

9:14 PM

Page 1

:"rÈkôB_" ½G ,þìçxýC ÿºô»ñOôtG ÿvÉG»Oô

õOrãÜ»ü µÁ»ì½Ü ÿ»Ü»Pxýè QÈrÜBðqBìu»ø þìçxýC þÜ»üºq»G »G

2013/4/8 »í컄 ôk )415( ºqBìu

ÿºkqAvG AlðBPwkqõÜ þíÈ q»ø ÿõOBøAk þðBÜ»ðkqAvH¾»ø»è ,QÉð»ü»âºlüAq ,þìçxýC ÿºô»ñOô tG ÿvÉG»Oô :R»HüBO -rÈkôB_ ï»G ,òü»Üºk óBÜ»ðkqAvH¾»ø þüqAl„»G Bùð»O»G ,QÉG»ð ‡ºô»C ,òü»ÝG þìçxýC þ„»GôBø þPxýè ÿqAl„»G ,»üºô»C óBíì»Ü»ü .QÈrÜBðqBìu»ø þìçxýC þPxýè»G Aô»C ,ó»Ü»ð »Pxýè ô»C ÿqAl„»G óAô»C q»â»C »üAõý…ÉK ,ºô»O»ñüõG»ðçÜ»ü BPxÉCBO þãð»w µQÉGºk ÿrP„BG þÜ»ýü q»ãü qBÜ þìçxýC þÜ»üºq»G þðkrÝPwô qk ,lðBü»âAq ÿ"rÈkôB_"»G ,þüºskÂ»Ø óAõ„ þìçxýC þPxýè q»â»C" þ…ýOô .ÊñÉìBð óBü tÉø óBÜ»ýýìçxýC ,QÉG»ð Qxýè ß»ü»G q»â»C ï»G ,QÉGºkrP„BG óBÜ»ýýìçxýC #."»ýýð þìçxýC þPxýè Bñýâ»C ,QÉGAlÉO þðBÜ»ð»üæ õì»ø QÉGºk ,QÈrÝHPwô qk

»ü»ðBPÔ»ø þýO»ü»ì½Ü ,ÿrýHÜBðôq ,þwBýw þÜ»ü»ìBðu¼q

"ºô»PÉ„ºõH¾»ø »Íý„ ôkqõÜ þýPÉðBíü»K ôBø QÈ ô»ðBüºk »Íý„ þÝÉ„»G" QÉGºk óBü»Ýük þPxÈ õ¾»ø †ýðAô»C ºô»ñü»ÝG qõw »Íý„»è óBìôB_ôkq»ø q»â»C| :"rÈkôB_" ½G ,ÿslðAô q kBürÔ RBܺkArÝ„BC þñüBC ÿqBOô þñPxhÝÈ q ½G Ëõð þÜ»üºu¼rK "rÈkôB_" óBÜæ»ì»è ÞÉ„»G :þñüBC þÜ»üBPw½ìBì óºkºkqBOô óBÜ»ýýìçxýC »Gtc þðBìq»Ô»G Alýýñü»ø þðBܺqBOô»è óAq»wõð µóBðu ,ºô»Ü»üBwBüºu ¼ rK Ëlð»ø »Ýðõ_ ,ókrÝÉK þO»üBÜõw µóAkqBìæ»K q»G»ðô»Ü»ð AlìçxƒýƒC þƒñƒüBƒC þƒðBƒÜ»ƒýƒü s ¼ rƒýƒK Á»ƒâ»ƒè óBƒÜºqBƒOô»ƒè ÿ qBÜ ,†ýðBܺqBOô þܼ qºôBð ÿ q ¼ s þÝÉ„»G µºô»ðrâBñÜ»ü .»ýýð þñüBC ÿBPw½ìBì »üAõýÉK ,þPÔõì òýì»C»ì»c æ»ì BPw½ìBì ,RBÜôBø ô»C »OAô ,ºô»PÈ o»âºk þO»üBGtc ½G »ðAqBOô ºq ½W ô»C ÿ qBܽø þüBíñÈ q»G µQÈ râºkqºô ÿ»Ü»Gtc»è óBìq»Ô »ýýñüBC BPw½ìBì †ýðBíÉéw»è|" QÉ¿„ºk .RBܺl„»Ý…ÉK ÿ»ÜºqBOô óAô»C óBÜ»ýýìçxýC »Gtc þPwAõg»G þñüBC þðBüBPw½ìBì ÿ»Gq ¼ s þüºô»O»ð þülðºôºu q»G µó»ƒÜºk»ƒPƒwAoBƒC óBƒýƒðBƒÜºqBƒOô .|"ºôkrÝ„½ìAq»Ô óBükq õÜ ºô»ññÈõgºk Ak3 ºo»Kæ»è rOBü s þü qBýðAs

4

þýO»üBÜõw µvýOôlðõƒO ºqBƒOô :R»ƒHƒüBƒO -rƒÈkôBƒ_ ß»üºq»ƒG »ƒÜ krƒÝƒüAô ,ß»ƒü滃ì lƒð»ƒ_ þƒðBƒÜºtƒÉƒìBƒC þðBüBPw½ìBì µþðºk»ì þ¾»ì½Ü þðBðAõÜæB_ µóArýHÜBðô q»è þðBÜ»ýü qBýðAs þÉK»G .QÉHHPwô qk »ðBüæ»ì ô»C ÿuk þñüBC »üAkºô»C þ¾ô»ø»è óBPwkqõÜ þðBì»èqBK ,†ü"rÈkôB_" þñüBC ÿqBOô þñPxhÝÈ q ½G ß»üBwBüºu ¼ rK q»w»è ½âõPÕâ ÞÉ„»G ,»üAõýÉK †ýñýüBC þÜ»üBPw½ìBì RBÜôBø .RBÝG óBÜ»ýýìçxýC »Gtc þðBìq»Ô»G óBýýñü»ø ÿqBOô óBÜæ»ì»è .ó»Üºk»PwAqBC þð½ýxÜArÔ ÿ qBPðBì»èqBK ,óBícºpèôlG»Ì qºô q»w .k óBÜæ»ì ÿºô»C ½G ,lðBü»âAq ÿ"rÈkôB_"»G ,þðBPwkq õÜ ,Ǽ rì þðBÜ»ÔBì µþñüBC þükAsBC þðkrÝéÉ…ÉK»è òƒGq ôk þðkrܺkBìBC þÈ o»è ,òüºô»C þ¾BØq»w rO þÝÈ qBW AkBPxÉC»è

?QɾºlÉK óBíý_ Alü»ÜºqBOô »è qBýPg»G æ»ì þü»¾½w îüq»ÝèôlG»Ì iÉ„ k»ì»dì

óBPwkqõÜ þíÈ q»ø»è þü qBÝÉG RBܺk ólñÈ õg ÿõOBøAk»è »„ºo»ø òürOºqô»â ºqAõG»è µó»ÜºkôAô»O ólñÈõg óBÜBãðBíü»K ô½ÝðAs»è óBPwkqõÜ þíÈ q»ø»è Yð»â óAqAs»ø »ðÂBw :R»HüBO -rÈkôB_ þOq»Ü»è óBý„»Ýük þì»Ü þÝÉ„»G µòÈ q s»ìºkAk þP…â þOq»Ü»è óBýñü rPì»Ü ï»G ,òñÈlPwºk»G »ìBðAô pG AlðBܺsAôBýW ‡»„ ÿºôBì ½G »ðBãðBì »Ü ,ó»Üºk ÿqBÝÉG ÿ»íýG þÈ oºôB_ ôºô»ññÉìºk qBÝÉG óBü»ñü q ¼ s ,QÈô»ÜºlPwºk óBü qBÜ AlO»HüBO »ýü qBÝÉG ÿ»íýG ô»C ,ºô»ð»Üºkºô»éPg»W ,†ü qõGBC þðBüAsºqB„ µóAõ_qºk ,QÈ qkºlÉK óBü qBñük qAs»ø 150 äðBì q»â»C ,RAkºkºô»C ÿqAl„½ø ,þO»ü»ì½Ü þÝÈ qºvÈõO ߺô q»ø ,QÉGBð »ðBXð»â ô»C þðBüu q»w»è ÿ½Oô»C þÜ»ýü q»ãü qBÜ µòñÉùG ólñÈõg»è sAô »Ü õOBøAk þðBܺô»ð q»w ½G »„ºo»ø »PÉGºk ,ò…ýñGAk ºô»¾Bì»è qBÝÉG BPxÉC þðBܺõ_qºk »Xð»â .ºô»PÉHì»Ü ólñÈõg þg»üBG ÿ ½ø »PÉGºk óBÜBãðBíü»K ô ½ÝðAs þðAõ_qºk þü qBÝÉG ,lðBü»âAq ÿ"rÈkôB_"»G ,þO»ü»ì½Ü ÿ qºvÈõO ,þè»Ì ‡½gô q ,ó rãH¾»ø ólñÈõg»è Qwºk ,RBÝHÉè óBüAô »Ü ,õOBøAk ÿºô»ð ½G »ü»„ºo»ø òü rOºq ô»â ‡»ì»C ,ólñÈõg þg»üBG ÿºô»ðõHì»Ü # .»ýýð ‡BG þÜ»ü õOBøAk þðkrÝñýGAk ½G þðô q þÜ»üAõýø aýø ólñÈõg ,òñýGºk ÿAô ÿ»ýÉK ô»G ºô»ññÈõgºk Ak5 ºo»Kæ»è rOBü s þü qBýðAs

9

ÿlð»H…Ø»ð óAq ½w :½O½Ô

óBܺkq õÜ ºrü sºô»G RAkºk ÿ qBHXýC þO»¾½ì AlOBù…ÉK òü rPÈõð»è þÝèBì

óBü»xØ ºôºq õwºôB_ ô»G µºô»ñü»ÝGq õw óBìBâBC †ü rO ÿ»ÜºôB_»G ,òü»ÝG Á»â»è »Ýðõ_ ,kAlлG»è QÉG óBì½g þg¼kô qBG»è óBíðBÜ»OqBÜ õì»ø kAlлG»è BPxÉCBO »íÉC ‡BPxÉC ºô»ðAô»`ÉK»G ,ºôAk»ñPwºk»è q»â»C ï»G ,òü tÉø»G kAlлG»ƒè »ƒíƒÉƒC µºô»ƒƒñƒƒü»ƒƒÝƒƒGq õƒƒw óBƒƒìôBƒƒƒ_ ôkq»ƒƒƒø †ýðAô»C »ãðºq ,kAlлG»è ºô»ñýÉ…ƒÝƒG .QÉG»ø óBü rO þPxÈõ¾»ø ÿ q õð ÊñÈ ôk ,Al…ýOBù…ÉK òýüAôk»è Alü qBü pG ,ÛArýÌ þðArü sºõܼ q»w þÝèBì ºrƒü sºô »ƒOAlƒƒG ÿ qBƒƒHƒƒXƒƒýƒƒC þƒƒO»ƒƒ¾½ƒƒì þðBw»Ü»G óBý…ýðBÜ»ãÉW µóBܺkq õÜ ºô»üºqBGô»è .ºô»OBÝGpK »Ýük þðBÜ»Pxýè þðArü sºô þð»ìõXð»C»è kq õÜ þÝÈ rü sºô ôºõG ºô»ðAkqBÜ ºqBü pG ô»C »üAõýÉK ,ÛArýÌ .ºôkrÜAlÉO ÿ»è»K þÝèBì ÿ rƒƒü sºô ,󻃃w»ƒƒc þô rƒƒƒü»ƒƒƒg ,lðBü»âAq ÿ"rÈkôB_"»G ÛArýÌ þýðBâq sBG þÜ»üºõÉ„»G BPxÉC õܺôBO ºlð»_q»ø ,ºõP…ü»â»ñÉK óBìºqBü pG ô»C þƒíƒwºq ,»ýüBwBC þÝÈ qBÜ QÉH„Aô q»â»C ï»G ÿ»ƒðvƒýƒƒè AlƒƒÝƒƒÉƒƒOBƒƒÜ»ƒƒè ÿºô»ƒƒCq»ƒƒG»ƒƒè óBPƒwkq õƒÜ þƒíƒÈ q»ƒø þƒýƒO»ƒüBƒÜ¼ q»ƒw ÿ»…ÉÜ ÿ q»wºqBƒ_ ½ƒG ºôArƒñƒÉƒùƒÝƒÉƒK kBƒøq»ƒÔ Ak»ƒOBƒÝƒì»ƒè kAlƒÐ»ƒƒG µîƒƒÈ q»ƒƒø ÿ sAtÕPxýC kq õÜ ÿ qBPðBì»èqBK þ„ô rO»C þÝèBì" QÉ¿G µRBÝG q»ƒHƒìAq»ƒG þƒð»ƒüæ µóBܺkq õÜ ºrü sºô »OAlG R»¾½ì QÉðAõOBð »üBwBC q ¼ s ºô»Cq»G»è ,"ÿ qk»w ÿ qBü»O ô qBÜ óArü sºô þð»ìõXð»C ÿºqBü pG ô»C #.»üºô»ðAkqBÜ

8

:|"rÈkôB_|" ½G ‡BGrýìºk þôlG»Ì

óBܺqõñw þü qBÝPwºk ÊG ºô»PÈrãHÜ»ü QÉðAõOºk kqõÜ

µºuAô»Pwºk»G ÊG»ø ß»üºô»ƒðõƒ_AlƒÉƒK »Íý„ µkq õÜ þýðBíü»K ôBø þðBÜ»LýxðºrK µ»Íý„ þñOô»ÝÝÈ q óBü ,þ„»GôBƒø ½ƒG »ýƒülƒðºôºu q»ƒG ÿBƒì»ƒñƒG q»ƒw»ƒè kq õƒÜ ÿ q ¼ s þÝÉ„»ƒG ﻃG ,óBƒÜ»ƒýƒýƒ¾½ƒØôk †ü qk»w þOôºq R»ðBð»O ,óBÜ»ƒÍƒýƒ„

:kqõÜ þÝÈ rü sºô þÝèBì ÿ»ÜºqBü pG kBøq»Ô ÿBO»g õG þ„ôrO»C ÿ»ÐBñG ÿkq»G »Pxü õÉK óAk»üAô pƒGô»ƒè ÿºõÉ_qAõ_»è »Íý„ µkq õÜ þýðBíýP…ýð µQÉG ÿ výOArPw þÜ»ýƒýƒPƒÉƒðBƒíƒü»ƒK ôBƒø ."Ëq vÈ pGAk ½G þÜ»üºõÉ_qAõ_ ºo»Kæ»è »Ü Ak»ñOô»ÝÉK ôB_ ô»è q»ø ÿºqBG»è ôArƒGôBƒð ,ºô»ƒOºôArƒÜôÃG Ak2 ,kAlƒƒƒÐ»ƒƒƒG»ƒƒƒƒè kq õƒƒƒƒÜ ÿºô»ƒƒƒƒðBƒƒƒƒ…ƒƒƒÜ kAlлG»è kq õÜ »Pxü õÉK ,QÉð»ü»âºlüAq óBíðBܺôBƒ_»ƒè ʃܻƒü µQƒÉƒG»ƒø þƒðõƒG µkAlƒƒÐ»ƒƒG þƒƒO»ƒƒìõƒƒÝƒƒc»ƒƒG q»ƒƒHƒƒìAq»ƒƒG R»ðBð»O µBwBü þO»¾ôºk µóArü sºõܼ q»w †ƒýƒýƒðBƒíƒƒýƒƒPƒƒ…ƒƒýƒƒð þƒƒýƒƒðBƒƒíƒƒü»ƒƒK ôBƒƒø

Á»â»è RBÜôBø :R»HüBO -rƒÈkôBƒ_ þðBíP…ýð þýðBíü»K ôBø þÝÈlÔºô þñOBø µóBƒPƒwkqõƒÜ þƒíƒÈ q»ƒø ½ƒG )»ƒÍƒýƒ„( þðAlìBXð»C ½G óBýƒü q»ƒhƒ…ƒÉƒLƒPƒwºk ï»G ,kAlлG µîÈ q»ø óAõÉð»è ½âõPÕâ óAkºô»C þ¾ô»ø»è »Íý„ þð»üæ Ëlð»ø »Íýƒ„ ôkqõƒÜ þƒýƒPƒÉƒðBƒíƒü»ƒK ôBƒø »ƒÜ ÿºô»ƒðõƒ_AlƒƒÉƒƒK óBƒƒü ,QƒƒÉƒƒñƒƒÉƒƒì»ƒƒð þülð»H¾»ì þwrK q»G .ºô»ƒð»ƒÝƒGAlƒÉƒK ,RBܺlüArÝ„BC ,†ü-þPÉÜ»ü ÿkAlлG ôBð»è †ýÝÈlð»ø µþÍý„ þð»üæ ÿlð»ø »w»Ü µþ݃èBƒì ߺô BƒwBƒü þƒO»ƒ¾ôºk »PxüõÉK óAkºoºôBGô»è ,þðBƒÜ»ƒÝƒü tƒð µºuAô»ƒƒƒPƒƒƒwºk»ƒƒƒG ºô»ƒƒƒƒðõƒƒƒƒ_AlƒƒÉƒƒK µkqõÜ þýðBíü»K ôBø þðBÜ»ƒLƒýƒxƒðºrƒK kqõÜ »PxüõÉK" QÉ¿„ºk ,QÈ rÝG Ak»Íý„ óAq»ñÈõð µóArƒü sºô þƒð»ƒìõƒXƒð»ƒC»ƒè þƒƒÝƒƒÈôBƒƒ_ Ëô»ƒƒè ôºô»ƒƒPƒƒÉƒƒñƒƒƒÉƒƒƒíƒƒƒG ºô»OBÝGqõw þðBíP…ýð þýðBíü»K ôBø»è ÿºqBƒƒƒGqºk ."ÿôBƒƒƒ_ ôkq»ƒƒƒƒø ß»ƒƒƒƒð R»¾½ì þðAlÉK ½G †ü-þÝèBì ÿ»ÜºqBü pG kqõÜ þÝÈ rü sºô ,óBܺkqõÜ ºrü sºô»G ÿºô»ðAkqBÜ ºqBü pG ô»C" Qɾºk kAlлG»è ."ºõG þ„ô rO»C kBøq»Ô þðBÜ»xØ þƒƒìAlƒƒð»ƒƒC »ƒƒÜ ,ÿ slƒƒðAô q kBƒƒü rƒƒÔ ,»ƒƒ…ƒƒýƒƒPƒƒÉƒƒÜ»ƒƒƒü þƒƒƒýƒƒƒO»ƒƒƒüAkrƒƒƒÜq»ƒƒƒw "rÈkôB_" Á»â»è AlýÝÉñƒOô»ƒÝƒÉƒK ôBƒ_»ƒè ºô»Íý„ ôkq õÜ þýPÉðBíü»K ôBø ÿºqBG»è Ëlð»ø µþÍý„ þð»üæ ÿlð»ø" QɃ¾ºk »w»Ü µþÝèBì ߺô BwBü þO»¾ôºk ôBð»è »Pxü õÉK óAkºoºôBƒGô»ƒè ,þƒðBƒÜ»ƒÝƒü tƒð

ÛArýÌ ÿ»ÜºôArÝðAôoºôB_ ½üqBñýw ÞýPÜArK ½G ºôºq½ýO»è Áõwºq ‡rÉø .k fiÄ (Ðj?ÁÁÊ?Ó (Ì (Ìj?Ëj j?Ëj РмÚkË ¼ÚkËÓ f Ó fÏjϸ Ïjϸ Ï´ Ï´ÏÊØ ÏÊصn?N Êصn?N

ô»„ ÿq»Ôºlð»ì»„ þíýéÔ »ð½H…ýè ½G

7

tü s»Ì qAkq»w

þìtýìçxýC Qw½K óAõÉð»è þP„BC ÿ»w¼rK Alðæ»W½C þìtýèBð½ýwBð Qw½K µóBâ¼kq»C

5

ºkAsæ»ì îýøArHýC

.,-/+0+4 Ï ÏnÈb $-03% Îf?¼d ŹŚǀŤƃŹŠŧŹŠſ ƱŚưƿŹŠƳ źǀƷŚţ ƱŠưƷ ưƷŠŝ Šŝ rwan rwang angew ewrex rexne ne@y @yah ahoo. oo.c com

ĢËĘňÔĪĪňň¹¹ííĠĠ » »ĸňĠ ¼Ęêň È

.,-/+0+ .,-/ +0+4 Ï ÏnÈb 4 Ï ÏnÈb $$-03% Îf? -03% Îf?¼d ¼d

óBÜ»Oô»âtì ÿæ»ì þÜq»C

1 þgÃGBC k»ì»dì k»íc»C

ĪëĐËĘňÎ ¡ĪňÔËęÎ »æËō »¡ĪňÈ »¡Ī »ňōĸňĠ Ī »ňōĸňĠ »ňōĸňĠĠ ĪňÈ ¡ĪňÈ Ī¡Īæë Ę Ī¡ ĪňÈ ňÈ Ëō ÒÊç È Ëō Ëō ÒÊçÎ ÒÊçÎÎ ¼ĠňŀňĔň ¼ÕñōīŇªňÎ ÎÎ ¼Ġňŀň ¼ĠňŀňňĔňĜĜ ¼ĕōçĤ¡ì Ėňō ¼ĤË Ėňō ¼ĤËÎêīĔň Ī Ģ ňęÎ êËÕĐ¡ê ¼ĕ ¼ ÎêīĔňÎ ¡Īæ Î ¡ĪæëĘ ÓñōīŇª ¼ŀËä ëĘ »æêīĘ »æêīīĘ īĠňĨ ňĘ ĎËĔĪňÈ īĠň êňĠīĈ ¼ĤËĘ¡ĪŌŇªň »çĤ¡īōňª »¡Īň È ėņçĤňĨňÎ ğĤÊìňÈ ňĘ ģō±ňÈ ÊçęŇĠ¡æ êňðňĜ¼ĤËĘ¡ĪŌ Ń Î Ĝ »ĪňÕªňÎ ĪňōËŎÔ »ê ĪňōËŎÔ »êłì ňĜ ňġŇÈ ĢËĤËġŁðīĠ Ğň ę Î ňġŇÈ łì ¼Ę¡ëōì ¼Ę¡ëōì ĪêÊĪ¡çĥņī Ī ĸňĠ ĪêÊĪ¡çĥņĥņīää ¼ęŀňä »ŃĨ ňĥÎňĤ ģņļň¹ňÈ ¼ ÊçĘňŎÕðÊê ëōňð Ğň Ę ň Ę Ī¡ĪňÕŇĥŇġÎ īĠňňĨ ģņīôňÎ »êīÕð¡æ Ė¡Ī ĢËĘ īĠňĨ ģņ ó ōĪň È ň »¡Īň È ĸňĠ ňÕñō ĸňĠ ňÕñ Ī Ī ĢËÈêīĔ ĢËÈêīĔ ËĩĤňÔ ñōīŇª īŇª »¡ĪňÈ Ę ģ ņë ę Î Ĕ ËĩĤňÔ ĢłĽÎ » Î êňðňĜ ¼ÕñōīŇªňÎ Ô ĢłĽÎ êňð ňĜ ĞĞĹñŎÈ ¼ĥ ĞĹñŎÈÈ ōËÈ ĢňĤËĠňÈ ňōŃÎ ¡êňÏĠňč ňŎĤ »Ń Î ĸň Ġ ¡êňÏĠňčŇ ģĥŇĩÎ ňĤË ģĥŇĩÎ ňĤËŎŀËōňä čŇª Ňª ¼ĤËĘňÔĪ ¼Ĥ ŎŀËōňä ňĘ ňĘłëŎ¯ ÒĪň ¹í Ġ łëŎ¯ ĪňĜ ¼ĤËęŀňä Īň ĤËęŀ ä Ī ňĜ ìÊĪ »êňÏĥŎĠ ìÊĪ ğĤÊìňÈ ğ Ī ĢËĘňÎËáð Ģ ňÈňÎ ňÎ »çĤ¡īōňª ňĘ ňōňĨ ËĘňÎËáðňÈ »çĤ¡īōň ňĘ ¼ ĥ ņī ô ÒË ę Î ¡ĪňĤŃĘ êłì » ňĤËĘłëŎ¯ ĪňÈ »êňę ¼ęŇĤËĠ¡æ ¼ ¼ęŇĤËĠ¡ êňð ŃÎ Ģæë ę ôň º ĤË Î ĪňÈ Ī ¼ĠĹñŎÈ ÕðĪêæ ĢËō ňÕðÊê »êňęÕðĪ êæ ŅĤÊìËĤ Ņ ĤÊìËĤ îňĘ ¼ Îí à ĢËŎĤËĘ¡Ī˯êňð ňōËŎÔ »ÊĪ ¼ðÊīä Ī ňōËŎÔ »ÊĪ ð ËōËÈ Ī ģŇĘ ¼ Õ ðň Îň Ġ Ń Î ¼ðÊīä Ī îËÎ îËÎ ňęĤī¯ »ňºŇÜ Ī ňęĤī¯ ňōłêæ ňęĤī¯ ¼ ðË Ŏ ð Ī ÓŇ¯ËĤ ÓŇ¯ËĤ ÊçðňĘ ňę ¼ŇÜňĜ ňŎĤŎĤ ĢæëęŇª ¼ŇÜňĜ ň ¼ŁĔňĈňÎ ¼ ¼ŁĔňĈň ňĘ īĠňĨ ňĤËÎíà Īň È Ĥ ĢæëęŇªª ļ¡ĪËÎ Ī ļ¡ĪËÎÎ Ī ĢĢæëĘçĤ »ê˹±ŃĠËÈ ĞÊĪ¡æêňÎ æëĘçĤňðňª ¼ĤçĤËōň¹Êê »Ë¹ì¡æ È ĞÊĪ¡æêňÎ ¼ÔňōŃä ĢňĘňĤłêæ ÊæňŀňĠËĠň ¼ÔňōŃä ä ¼ĔňĨ ¼ĔňĨ ¡ĪňÈ Ė¡Ī ­ ňōňĨ ĢËōŃä Ė¡Ī ­ Īň Ĝ īĘËÔ Ģň Ĝ īĘËÔ ĢĢňęÎ ÒňĤËŎä ĢňĘňĤ ÒňĤËŎä ęÎ ėŀňä ė ĢňĘňĤ ňÕäËð ĢňĘ ğĤÊíÎÊĪ Ī Ģ ĠË Ĥ±łê ĢňĘňĤ îňĘňĜ ňÕäËð ĢĢňĘňĤ Ŀ ĢňĘňĤ ňĤ ĿŇĐ Ī ŃōíĐňĜňÔ Ŀ êłì êêłłì Ī óŎĐËĔĪňÈ Ī ğ ŀĪì ÒĪ¡ì Ī ŀĪ Ģ ¼Ô¡êÊì¡Ī Ģň Ęň Ĥ Ī ĢŃ ĢŃ äň ääňň ĤĤ ĒňĨËĤňÎ ŀĪì Ī ľËĠ Ī ľËĠ êňð ňĤňĘňĤ îň Ę î îňň Ę ¼ŀËĠ ÒÊæË Ĥ ¡Īň Î ňºņê ĢňōĸňĜ ËĤËġōňªňĜ ėŀňä »²ņêçÕð ð¡æ ¡æ Ģ ĢňĘňĤ ¡Īĸň Ġ ¡Īň È Ğŋň Î ¼ðīĠËĤËĤ Ī ģÏÕðÊêêňð ė ņç Ĥň Ĩ Ī ĢĢËË ĠË ð Ī »¡ĪňĤÊæňĜ Êæňºĥō±ňĜ ģÎ ÊìêňĔ »¡ĪňĤÊæ æňĜ ģ ģÏÕðÊê Ó ņë Ęň È ¼ĥŎÏŇÔ ìŃñŀæ ìŃ »ŃĨ ñŀæ ňÔňĤīÎ êËÜêłì ÓñĤÊì Ī ÊçĤ çĤËōêËĘī ŎÈňĜ Ī ĢīÎëŇĐ ĢīÎëŇĐ ¼ŀĪňĨ ÊçĤËōêËĘīõ ģÎ Ī Ī ¼ĤËñĘňōňÎ ģÎ ģņĪËäīĘË Ī¡ĪʱËÈ ¼ĤæëęÕðĪêæ ¼ĤËñĘňōňÎ ìň à ìň à Ģ¡çç ģņĪËä ª ĢÊêÊìň ĢÊêÊìň Ĩ Î ģ Ôë ¹ê¡ ģģ ÔÔë Ī ň Ĩ ĪňĤËĠňÈ Ģ¡ç Î »²ŎÔĪçĤī ĢňęÎ ĢňęÎ »ê¡Īêň »ňĤʱłê »ňĤʱłê ¼ĤËō±ňÎ » »ê¡Īêň ªæÊæ ėŇÔĪň¹íĠ ®ŎĨ »ĸň Ġ Ô ¼ĤËō±ňÎ ňÕð¡īōňª ň ÒÊç Î Êī Ôň òňĤËōê˹ŃĠËÈ ňÕð¡īōňª ňĘ ëÔ Ę ëÔ ¼Õô Đ ňŎĤ »Ń Î Ğň Ğň È Ń ËŎĤňÔňÎ Ń ÎÎ Ī¡ĪňŎęŀň ňĤīġĤňÎ êňÏĠňčŇª Ī¡ĪňŎ ä ĢËĘ¡êËô »ň Îêłì ĪÊçĤËÕðæê Ī Ī ĢĢËÈêīĔ ËÈêīĔ ¼ĤËĘňÔňō ĪňĘ˯ »êËĘŃÎ ĪňĘ˯ » ¼ĤËĘ ËÈ ģĠ ňĘ ÊīÔňĐ ŃÎ ňōňĨ ¼ÔňÏō īĘňĜ êËĘŃÎ Ģ¡Ī Ģ¡Ī˯êňð òňŀËä ĞňÈ êňðňĜ ˯êňð ňĘ ËÔ »ňĤ²ŎĜ ňňĘ ¡ĪňĥĥŇĩÎ ¡Īň ĞŃä ¼ŀËà ĢňōĸňĜ ĢÊĪËÕŇÎ ňªÊëäňĜ ¡¡ĪňĥÔĪňĘ ĪĪňĥÔĪňĘ êĪæ ňġŇÈ ňōňĨ ğĥŎÏŇÔ ÊīÔňĐ »ňĤ ňÎ òňÎ ňġŇÈ ĪňōňĨ ¡ĪÊêæň ¡ĪÊêæň Ĥ Ĥ Ņª ¼ęŀňä ¼ĥÕôīĘ ¼ĥĥÕôīĘ ĢËġĤËÕðæêīĘ ²ŎĜ ňÔÊĪ »ňºņê ¡ĪňĠĹñŎ ňġŇÈ ĪňōňĨ ĢËġŎĠĹñ ¡ĪňĠĹ ¼ĤËĠňĜê˪ »¡ĪňÈ »¡ĪňÈ Ņ ŀňÈ ĠĹñŎÈÈ ¼ĥōËÈ Ņ ŀňÈ ňĘ ň ňĘ ňŎĤŎĤ ėŇÔňōË ŎÈ ¼ĤËōËĤÊì ¼ÕŇĘňō ÓŇÎňÈ ¡ĪňÈ ėŇÔňō ¡ĪňÈ ¡ĪňÈ Ė¡ ňōËÈÈ ¡ĪňÈ ËōË Ė¡ĪĪ ¡Īň È êňÎňĜ ňōňĨ ń±īęÎ ń±īęÎ ĢÊĪË ĪêīÕð¡æ ĢÊīŇĤňĜ ĢÊĪËÔÔ ŅÎňÎ ĢËĠêīÕð¡ ŅÏÕôīĘ ŅÏÕôīĘ ¼Ôňōêňô Ņ ÎňÎ ėŇðň ė ¼Ôňōêňôň ÓŇÎňĨ ¼ºĤňĨËĠň æ Ę »êīÕð¡æ īĠňĨ ňĘ Ģ¡æň È ňĨ ňĘ Ģ¡æňň È ňºņê ňÎÎ īĠňĨ ňĘ ň ōÊĪ »êīÕð¡æ ĞêÊæ˹ËÈ ģĠ »¡çĤ¡Īň Ĩ ĢŃ ĢŃ ¯ ĢË È ÊæÊīÔňĐ Ī Ī ĢňęÎ ĢË ĢËË Ęĸň ĢňęÎ ¡ĪňÈ Ī ĢËÕðæêīĘ » ĘĘĸň Ġ ËōËÈ ėņçĤňĨ óŎĤËĘňŎÎ êīÕð¡æ Ī ĒÊëŎĈ ĢňåÎ ėŀňä ¡ĪňĠĹñŎÈ »ĪËĤňÎ »Ī »ĪËĤňÎ ĢÊĪňÈ »ĪË ¯ Ī ĢËÈêīĔ ¼ōËĥôłê ¡êňĈ ňÔŋĪ »ň Îêłì Ë ¯ êň êň Îň ĜĜ ĞĹñŎÈ Ī Ī ÒÊæËĤ ÒÊæËĤ ¡ĪňÎ »Ī Ğ êňÎňĜ ¼ĤËĘ¡çĤň ňºņê ňºņê ĞĹñŎÈ Îň Ģ¡æ¡æ ¼ĠËÝĤňÈ ňĘ ňōÊĪ êň¹ňÈ Ī¡ĪÊê²ņļÊæ ÊçĠĹñŎÈ ÎňĜ ìłêĪňĤ ¼Ĥ±ňÜ ŃÎ » òňĤËÕñōêłëŎÔ ĪňÈ êňÎňĜ ĢīÎ êÊçôňÎ Ê ¼ĤËŎÈ ¼ĤËĘňŎōËġĥņê ĢËōŃä çŇÔ ¼ĥŎōËÈ ¼¯ŃÎ »ňÈ ňĠÊêňàňÈ ňō¡êĪň¹ ¼ęŇĤÊĪËÔ ňĘ ÓņêçÎ ĖňōÊīÔňĐ ¼ĤËðňĘ ģ ĤÊí Î ňĘ ĢňĘ¡æê¡æ ÊīÔňĐ ňōçĤ¡Ī¡±êňÎ »±æ Ëō ňŎĤ ÓðĪêæ ¡ĪňÈ ĢÊĪňÈ ňĘ ¡æÊíŎĜňÜ »æËÎīĔ ŃÎ »ňÈ ĢňĘ¡æ ėņëĉŎô êňðňĜ ěŎĠêňÎ ĢÊæňð ňĘ ÓŇÎ êīÕð¡æ »±æ ĪêňÏĤËĠêňĐ Ī ģĥņ±ňĨËĤ ËŎĤæ êËĠŃÔ êňðňĜ »ÊīĈ¡æ ňĘ »¡ĪňÈ Ė¡Ī ¡ ÓŇÎ ĢËĘňŎÔňōÊĪňÔňĤ » ê Ńä ň¯ īĠ Īʱê ÊæĪËĥŇªňĜ ģņīä Ī ģ Ôň Ġī ę Ī ĢňĘËĤ êÊĪËĨ ňĤËÕñōêłëŎÔ ĪňÈ »±æ ĞÊêňà »¡±łê ĪňÈ à ĢËĘňÔĪň¹ ėņ æňĠÆr

ňĤÊêËĘ ĞňÈ ¼ÕðÊêňÎ íĠ »ŃºĤ¡æňÎ Ľª ĸňĠ »¡ëņī¹ňÎ ŅÎňÈ »¡ëŎÈÊæ ¼ĤËĘňŎōËġĥņê ÓņĪňĘ¡æ ňĘňĥōËÈ » ¡ĪňĥÕð¡ĪËĤ ĢËō±æ ňĥņĪ Ī ĢËÈ ģōëôËĤ Ĺ ň Ĝ

-03

www.c hawde rnews rnew ws.com .com

ėŀňä ėŇŀňĠŃĘ ¡ĪňÈ »ÊĪæ ĢËŎōÊì¡ļËĤ ÒňĠīęà ¼ĤËĘË¹ì¡ ¡Ī¡ê¡æ ĢËō¡æňÎ ň ë ÔÊĪæ Ī »Ľ Ę ¡ĪňÕ ŇĥŇ æīĠÊæňĜ Îê¡æ ň ōĸň ňōËÈ ĢËō¡æ Ġ Īň È êň ðň ĢËōŃÎ ÊæëÔ ¼ĤËĘňĤŃ ĩÎ ňÔĪ Ī Ò ĸňĠ ňÕñōīŇª ĢËō¡æ ÎňĜ êËÜ Ģ Ĝ ňōŃÎ ĪêËÜ ËÔ ÓņëºÎ ¼ęŀňä ËÜ ÊëęĥŎõĤňĤËä ¼ĤËÕðňĨ ĪňðëªňĜ ËĨ¡ĪêňĨ ģ Êæňð ĪêËÜ ĪêËÜ »íņê ÓŇÎ ėŇðňĘ »¡êËÎê¡æ ňōňĨ ¼äŌÎËÈ æňĠňáĠ ëĘĘ îËÎ »êīĥð ňÕñōīŇª Ī ňĠňáĠ æ ÓðĪêæ ¼ÕôōĪæëĘ îËÎ áĠ æňġà ňġàňÈ ¼ĥņīô ňÈ æíŇĈňÔ ¼ęņêňÎÊê ¼ĘêňÈ ňÕñōīŇª ÓņëŎºÏŇ Ĝ »íņê Ī¡ĪňÕņĽÏÎ ¬łë Ġ ¼ĠËĘËÈ Ī Ģ ÊæíŇĈňÔ Ė¡Ī ňĘ ňōňðňĘ æë Ġ Ī Ī ŅĤÊíÎ »Ńä ĪĢË ¼ÔêīĘňÎ óōĪňÈ ňĘ ĢËË ō± ō ¼ĝĨňÈňĜ ¼ĝĨňÈňĜ ĢËĤËġŁðī ňĘ ĪňÈ ĸňĠ ňĘ ¼ĤËĘňÔňá ÓŇĤÊíÎ ¼ôËÎňÎ »Ńä ĢËĤËġŁðīĠĠ ¼ÔňōÊĪňõŇ ¼ÔňōŃä ¼ÔňōŃä ŎðňĤ ¼ðËÎ ¼ÔňōÊĪÊĪňõŇªª ¼ĥŎōËÈ Ğň ĩ Ň ¼ĠňĘ ¼ĘňōňÕð ¼ĥĥŎŎōËÈ īŇĤ ňÕŇ¯ňĤ ¼ŇªňÎ ËĨ¡ĪêňĨ ÒËĘňÈ ¡æ ŃÎ ËĩĤňÔ ňÕŇ¯ňĤ Ī¡ĪňĤīÎŃĘ ĪļŃĘ ÒËĘňÈ ĢËĘňÔĪň¹ ÓŇÎňÈ ÊçĤËĘňÔĪ ð ĞňĜ ňôŃä ňºĤ¡ê ňºĤ¡ê ŅĥŇĨňÈ êňĨňĜ ĢËÈêīĔ ğŇª ÒÊçÕð¡æ ĢĢËÈêīĔ »Ī¡ĽņêíĠ ŅĥŇĨňÈ ŅÜňÎ ĢËĘĸňĠ Óô ň¹íĠňĜ ňĘ ¡ĪňĠĽŇºÎ ňōĸňĠ ŅÜňÎ ¡ìłëŎ êÊĪ¡çĥņīä ¡ìłëŎªª ňÔĪ ĪňÈ ¡çĥņīä ¼ĥŎÎ »ňª ĢËĠňĨ ňĠæëĘ Ī¡ ňÔĪ ĪĪňÈÈ ÊçĘňōňĤŃÎ ¼ĥŎÎŎÎ »ňªÊëä ĪňÈ ¼Ęłë ÊçĘňōňĤŃÎ »êī ĥ ð Ī Ė Êëä ĢËÕęŇ ä ĢËÕęŇðňĘ ¡Ī¡Īê Ńä ¼Õð ĪæëĘ ğĕōêňÔ ÊçęŇÔĪň Ŏ¯ ¡Ī¡Īê ðňĘ êň¹ňÈ Ę êň¹ êň È Ńää ¼Õð¡æň ň¹ňÈÈ Ņ ŀňÈ Ņ ŀňÈ ňĘ ¡æňÎ ÒÊçÎ È ňĘ ¹íĠňĜ ģĠ Î ÒÊçÎÎ ¼ĤæëęĘ ĠňĜ ģĠ ĢæëĘ īÎ ¡êŃÜ ĞňÎ ňĘ ¡ ¼ĤæëęĘ˯ ęĘ˯¯ ¼ŀĪňĨ ¼ŀĪňĨ ËÎ ňĘ ÊçęŇÔĪň¹íĠ ¼ĤË Ĩ ËÎ ¡Ī¡ê¡æ Ī¡ê¡æ ¼Ňª ňñĔňÎ ĢËĠìňÎ ¼ĤÊīÕōňĤ ¼Ĥ ¼ĤÊīÕōňĤ êň¹ňÈ ÊçōŃä ¼ŀæňĜ êłì ĖňōĸňĠ īÎňĨ ĘíŇĈňÔňĜ ėŇĘňōňĜ ňōňĜ ĢËŎôŃä ŀ ËÎ ¼ĤÊīÕōňĤ ¼Ĥ ĢËŎôŃä ¼ĤÊīÕōňĤ êłì Ī ¼ęŀňä êňð ¡ĪňġŇÈňÎ »çĤ¡īōňª êň¹ňÈ Ė¡ĪêňĨ Ò ¹ çĤ¡īōňª ¼ĘňōňÔĪ Ė¡ĪêňĨ ÒňÏŀňÈ ňÏŀňÈ ÓŇ ÓŇÎÎ òŃäËĤ ŃÎ ÒĪ ĢÊīΡ ¡ĪæëĘ ¼ôëŇĨ ŅÜňÎËĤ òŃäËĤ ŅÜňÎËĤ ¼ĥņīô īĠňĨ Ī Ī ė ėŇÔňōËÈ æËĠËÈňÎ ¼Ę ŇÔňōËÈ īĠňĨ ô Ī ÒËĘňÎ ²ņīĤ ¡ĪňĥĠ »ÊĪæňĜ īð ĪæêËð »ňñĔ ¼ĥņīô Ī ģĤÊìňÈ ÒËĘňÎ ¡īÎçĤ ňġÔňÏōÏōËÔÔ êňÏĠňčŇ ¼ÔňōŋňĠŃĘ Î ¡īÎçĤňġÔňÏōËÔ êňÏĠňčŇª ňÔĪê ĢËŎºĥŎĜ ĢËŎĤ»ňĤÊĪňÈ ¼ÔĪ ňĤīġĤ ¼äłæĪêËÎ ňºĤ¡ê ¼äłæĪêËÎ ňĤīġĤ ĖňōĸňĠ ňººĤ¡ê ¡ĪňōŃäª ĖňōĸňĠ ňĘ ĪňōÊçŇªňĜ ĢËŎŀŃÕĤ˪ËĘň°Ę Ī Ģ± ĢňĘňÈ ŅÏÔËĩŇĜ ŅÏÔËĩŇĜ »ÊĪ ĢňĘňÈ ¼Õð¡æňÎ ňĘ »ÊĪ Ģ ĢËÔŋĪ » ĢËÔŋĪ »łĽĠňÈ łĽĠňÈ ėŇðňĘ ėŇðňňĘĘ ¼ ¡īŇªňÎ ĢňĘňÈ íŎĠ »ňĤÊĪňÈ ¼ÔĪ Ëō ¼ÔĪ Ëō ňºņê Īæ ¼ ªÊë ªÊëë ä ĤÊī ňºņê Īæ ¡ĪňÈ ¡ĪňÈ êňÎň ÔÔň Ôňň Ĥ ÊçĤËĘňÔĪň¹íĠňÎ ÊçĤËĘňÔĪň¹ êňÎňĜ ÒËęęÎ Ņ ĤĤÊī ň¹íĠňĜ íĠňĜ ĢËō Ė˯ ňñĔňÎ ĢËō Ĝ ÒËęÎ Ė ˯ »Ńä »Ńä ¼ĘêňÈňÎ ňōŃÎ ·ň ð Ė¡Ī ÒËęÎ ňō óōĪňÈ ¡ĪňÕŇĥŇĠ ÒËęÎ ňōňªÊëä ňōňªÊëä ĢíŎĠňÉ ňªÊëä ĪňĜ ňÈ ĠňÉŀňĨ ĪňĜ ¼ĨňĤ Êçō Óð¡æňĜ »ňĘňęōËĠ ŀňĨ êňðňĜ Ó ¼ĨňĤ ÊçōŃä êňðňĜ ÓäňÜ Ńä ¼ŀæňĜ ¼ŀ ¼ŀæňĜ äňÜ ĢËÈê ĢËÈêīĔňĜ ìì ĞŃä »Ńä »ļŃ ğĤňōňºÎÊê ¼Ňª ¼ĤÊì ĞŃä īĔňĜ ëÔ ¼ÔňōË »Ńää »ļŃ¹ ëëÔ ¼ÔňōËÈÈ êłì ¹ Ī ¹ ĪňðňĘ ê ĪňðňĘĘ êňĨ ëºÎê¡Ī ¼ĤËĘ¡êÊæë ňĨ ňĘ ¡Īň ĪňŎŇÜňÎËĤ Ī ĞëºÎê¡Ī Ĩ ňĘĘ ¡¡ĪňÔËĘ¡æ ÔËĘ¡æ ¡ĪňÈ ¼ĤËĘňñĔ æ ¡ĪňÈ Ę Ę êňðňĜ Ī ňðňĘ êňĨ ¼ĤÊīŎĠ Ģ¡ëŇĜ ñĔ ňĘ Ī¡ĪňĥŎŀŃę êňðňĜ ĪňðňĘ êňĨ ÓŇ¯ňÈ ŇĜ »ňĤÊĪňÈ Êç Êçç Ŏ Ŏ ōÊĪæ »ňĤÊĪňÈ ¼ŇªňÎ ňÔ ō »±łêň Ĝ »±ł »Ń ¼ĤËĘňñĔ ¼ŇªňÎÎ ňÔÊĪÊĪ ÓņëĘň Ī ÓņëĘňÈÈ ľň¹ňĜ±łêň Ĝ »Ń Ī Ģ ä ňĜ »¡ĪňĥŎ° Ī¡ĪňÕņëºĤËō¡æ ň ġġ Ň Ň È »ŃÎ »Ńä ËĩĤňÔ È ľň¹ňĜ » ¡ĪňĥŎ°Ň«Ň Ň«ŇĜĜ òŃÔ ®ŎĨ ňĤËÔňōËÈ ĪňÈ Ī ÒËĘňÈ ĢËōêÊçĥōë Ī ÒËęÎ Ī »ň »ň Îêłì ÒËęÎ ¼ęŀňä êÊçĥōëÎ »ňÎňðËà ňðËàīĠ ¡Īň Î òň ġ Ň ÈÎ »ňºņê Ėňō¡æīĠ »ňÎň ġ Ň È Ëō ÒËęÎ êňĐ ®ŎĨĨ Ī īĠ ňōňĨ Ëō ÒËęÎ ėŀňä ģ Ŏ Ĥ »ÊìÊê ėŇÔňōËÈ ėŀňä » »ÊìÊê Īêňð ÒË »êËĘêÊæ êËĘêÊæ ¡ĪÊ Īêňð ¡ĪÊæňĤ ð ÒËęÎ æňĤ ĸňĠňÎ Òň º ņņêê ĸňňĠňÎ ęÎ ¼ôëŇĨ Î ¼ôëŇĨĨ Ī Ġ Ī ÓŇÏÎ Ī ¼¯ňĘ ÓŇÏÎ ¡ļīÔ ė ¼¯ňĘ Ņ ŁÎ Î ¡ļīÔÔ ėŀňäňĜ ŀňäňĜ ĪňÎ ģ ō¡æË Ĥ Ņ ŁÎ Ņª Ņª ĢËŎĘīð ōō¡æËË Ĥ ëĐËĘ ĢËŎĘīð Ī ëĐËĘ Ņ ŁÎ ėŇðň ĪæêËð » ĪæêËð »ňñĔ ňñĔ ¡êŃ Ü ėŇðňĘň ňñĔ ¡êŃ Ü ¼Ęīð Ņ ŁÎ ĘňÎ ňōňĨ Î ňōňĨ »ŃÎ »ŃÎ Ėňōĸ ĖňōĸňĠ »ňñĔ ėņçĤňĨ Ó ōň ę ň ę Î Î ÓŇÎňÈ ¼ Ëō ēōçĤ¡ì ňĠ ÓŇÎňÈ ĢËō ĸňĠ ëÔÊĪæ ĢËġņī¹ ÊçĤËĘ¡êËÔĪ ëÔÊĪæ ėŇðňĘň ¼ŇĜŇĜ ĢËġņī¹ ÊçĤËĘ¡ ňĜ ňĘ ëÔ ňĘ ëÔ Î ňōÊĪ Ī ĢÊæīŇĥÜ Ę¡êËÔĪňĜ ē ōōêň ōōêňň ÔÔ ňōňĨ Î ňōÊĪ ĢÊæī Ü īĘĘ¡ĪĪ ňĠňÈ ňĠňÈ ëäËÈ »ŃÎ òňðňĘ ŇĥÜ īĘ¡Ī È ëäËÈ Ī¡Ī¡ī Î ¡Ī¡ī Î ňōŃÎ ĪňÈ ňōŃÎ ÓŇ ÊæêňÏĠÊêň ÊæÊæêňÏĠÊêňÎň ÎňĜĜ Ī ĸňĠňÎ Ėīð Īæê ¡ī ¯ ¡ī ¯ Ė¡Ī ÓŇŁÎŁÎ ĸňĠňÎ ĪĪæêËð Ëð »ňñĔ Īêīĥð Ė¡Ī Ėīð »ňňñĔ ñ ľËä ė ėņçĤňĨ ėņçĤňĨ Êæ¡ëŇĜ Ī˯ óŇª ňĠňäňÈ ňĠňäňÈ Ģ ĢêÊĪňĥņīä È ĢÊĪňÈ ¼ ÊĪňÈ ¼Ęêň ĢËĘĸňĠ »ňÎêłì »ňÎêêłì ĞňĘňōĘêňÈÈ ¡ĪňäÊæňÎ ģŎĤ ËĤÊì ģŎĤ ËĤÊì ňôĪ »ËĤ ňôĪ » ĢËÈêīĔ ¼ ĢËÈêīĔ »ËĤËĠňÎ ËĠňÎ ĞŋňÎ ¼ĤËĘňĔ¡æ ĞŋňÎ ĤËĘňĔ¡æňĜ ňĜ »ĪÊĪňÔ »ĪÊĪňÔňÎ ÊçĤËĘňÔĪň ňÔňÎ ňōňĨ ÊçĤËĘňÔĪň¹¹íĠňĜ ¼ōêË ňōňĨ ĸňĠ ĸňĠ íĠňĜ ňĜ ¼ōê˹¹±ŃĠËÈ ňęĤ ¹±ŃĠËÈ ± È ňęĤī¯ ĪňÈ ĪËĤňĜ ÒÊæňÈ ī¯ Ò˹ËĤ ¯ Ò˹ËĤ Ī


2

info_chawder@yahoo.com

QÈ qkBð IüBÐ qBPðBì»èqBK ,óBPwkqõÜ»è| þPw½K þñOrâºô ½G »ü»ø þWq»ì ,óB…ÉÝO»ícºs | îÈ q»ø ÿ»øAs»ð ÿ»Pwºk þܼq»w ºqBü pG ,ºõOô»Ü "rÈkôB_ " Qwºk ÿ»ðBü qBýðAs ô»C þÉK»G :î„Bø ÀÉgq»w -rÈkôB_ îÈ q»ø ÿ»øAs»ð ÿ»Pwºk þÈõð þܼ q»w ,óBPwkqõÜ þðBì»èqBK ,»í컄ôk ¼ pì»C þGtc þwBýw þG»PÜ»ì þÝÉìAlð»C µQÈ rÈvH¾»ø Ak»ÜºôArÝü qBük ºlülðBÜ Êw óAõÉð»è ô»C| þñOrâqºô ½G tÉø»G| ÿlülðBÜ ,RBܺlüArÝ„BC ,†ýðBPwkqõÜ þðB…ÉÝO»ícºs | .»ü»ø| óBý…ýWq»ì ôk ôºqºõð»C k»íc»C.k ,»Pw½K ,óBPwkq õÜ |þðB…ÉÝO»ícºs |þGtc| þwBýw| þG»PÜ»ì |þÝÉìAlð»C ,ºô»üºqBG ô»è »øAs»ð| ÿ»Pwºk |þܼ q»w |þñOrâqºô ½G »ü»ø óBýWq»ì ôk ,lðBü»âAq ÿ"rÈkôB_"»G .»ðBü»Ü»Gtc| þwBýw| þG»PÜ»ì| þìAlð»C»Ü ,qºõð»C k»íc»C.k ó»üæ»è ,»üBwBü| þPÔrâ þðkrÜq»wºqB_ óBýì»Ü»ü þWq»ì"þ…ýOô ,îýè»w lü»w Aõýø ÿ»ÜºlülðBÜ ô|QÉG ó»üçÉG| ÿ»Ü»Ü¼ q»w »Pxü õÉK ,»øAs»ð| ÿ»Pwºk ÿBwBü þÉK»G »Ýðõ_ ."»ýýwBýw| þG»PÜ»ì| þÝÉìAlð»C †ýðAô»C þðBì»èqBK |þðBÜ»éOõÜ| þãðºk½Ü ,óBýìºôk| þWq»ì ,ºôºkrÝý…ýðô q ,ôArGôBƒð »øAs»ð| ÿ»Pwºk| þܼ q»w| þPw½K »Ýðõ_ ,»Ü»ðkrÜlülðBÜ q»w»è »ƒðBƒPƒwkq õƒÜ| óAqBPðBì»èqBK| þãðºk þÉw q»w»è ôk ôArÜlülðBÜ| þw»Ü »…ýPxü õÉK ôºqBýPw»ø .|QÉñÉùHPwºk»G óBPwkq õÜ þðBì»èqBK þðBܺô»ðõG½Ü »üAõGºk AkôkrGAq ÿ u ¼ q lð»_ ÿºôBì»è óBܺô»ðõG½Ü óAqBPðBì»èqBK ÿ q ¼ s þÝÉ„»G þðõG»ðºkBìBC ÿ ½ø»G ï»G ,»üAkrÝHÉLýPwºk ,óBPwkq õÜ þðBì»èqBK þܼ q»w þðlðBü»âAq ÿ qBÜvƒÈ ôAq ,ºô»ƒüºqBƒGô»ƒè .ArƒgAôk ÿºkBìBC q ¼ s»Ü ÞÈ qBPðBì»èqBK q»ø ½G ºôBðAk ÿAtw ,óBì»èqBK ÿ ½gôBð ÿ ôºpü»K"þOô ."QÉG»ð óBÜ»ñP…ýðAk †ü qBPðBì»èqBK ÿAtw µQÈ rÜBð ºôºpü»K ô»G qBÜ AkBPxÉC»è "þ…ýOô ,q»øô»W Úü qBO #."krÜ»ð þðBÜ»ñP…ýðAk ÿ qAl„»G õOBø q»â»C ,QÈ qkBð

½G óõHÉW»P…ýð ÿ»Ü»ü qAs»ø Êw òÈrܺlPwô qk óBO»ìAqºlì»Ü |"QÈ rÝGAlÉO þ¾ºlð»â õ…ÉK þðBܺu¼rK ߺô QÈ qk»ð»ãÈ q QÉGºk|"

óAq ½w :½O½Ô QÉGºk rOBü s óBýðBÜ»grð Alý…ý¾»â»è µQÉGºk rOBü s ó õHÉW»P…ýð þðBܺu ¼ rK ÿºqBìu QÈk BO

óBPwkq õÜ þíÈ q»ø þO»ìõÝc »¾Bw ôk ÿ»Ýü tð ºlð»_q»ø :îü q»Ü q»ðõø -rÈkôB_ îÈ q»ø þO»ìõÝc »ãðBì ï»C ÿBOºq»w ï»G ,ºõOrâAq þðõHÉW»P…ýð þðBܺu ¼ rƒK Êw q»ø»è ó õHÉW»P…ýð ÿ»Ü»ü qAs»ø Êw þðkrÝPwô qk»G ºôAlðBü qBü pG ,lðBü»ãüAq ó õHÉW»P…ýð þðBܺu ¼pK q»â»C ,»üAõðBýÉK ‡»ÜºqAõG þðBüAsºqB„ µAlíÈ q»ø ÿ»ÜBâtÈ qBK ÿ ½Oô»C þÜ»ýü q»ãü qBÜ ,QÉG ºôºrO þðBÜ»ðõHÉW»P…ýð»Ü»ü þPýèAõÜ µÿºõÉ„ óBì»ø»G .ókrܺõÉK þðBâq sBG ½G þÜ»üÂBÜ »PÉGºk Bùð»O µQÉGBð þíÈ q»ø þðAq»ñÉøq»Gºô ÿÂBG þð»ìõXð»C ÿºô»ðõG½Ü»è »ãðBì ï»C ÿ1 ÿ u ¼ q AqkqBü pG ,ºõG ÿºkBìBC îÈ q»ø þO»ìõÝc þܼ q»w þðAs qBG óBÄr`Éð »Ü ,AlðBPwkq õÜ ºqBü pG µ)»Øõ„(»è òÈlÝÉK óBü õì»ø »Ü ,ó õHÉW»P…ýð ÿ»Ü»ü qAs»ø Êw þðkrÝPwô qk»G †ýðBíÉéw ÿ qBâtÈ qBK µQÈ rÝH„»GAk vÈ qkºôBì ÿ s q»Ø»G AlO»ìAqºlì»Ü þðBݾ»g q»w»G qAs»ø 100 þðkrÝPwô qk ½G óBýðõHÉW»P…ýð ÿ ôºs ,ºôkrÝüArÝ„BC AlÝÈ ôArðBü»âAq»è ô»è ,ºôArÜ ½G þ…ýñüAtük ÿ qBÜ µ»…g»ð µºôkrÝðB…ýñPwºk ó õHÉW»P…ýð ÿ»Ü»ü ºô»ðBñÉøq»Gºô ÿ»ãÈ q»è ÿºô»C ½G ,ºôlðBü»âAq óBü»Ü»ü qAs»ø Êw ÿ»Ýü t𠇻üºqBìu »Üºu ¼ rK þðBܺqºlð»O Ak»ãðBì ï»C þPwAoºôBð»è ºqBü pG µQÈ rÝG óBýðkrÝPwô qk ½G qBÜ .ºô»PÈ rÝG »Üºu ¼ rK»è Qw»G»ì ,QÉñü»âºlüAq †ýíÈ q»ø þðBñÉøq»Gºô ÿ»Pwºk þܼ q»w| þñý_ ÿ rOBü s þðkrÝO»ìtg µÊÜpHÉƒÜ þƒðkrƒÝƒPƒwô qk þƒðõƒìs»ƒC ÿºô»ƒñƒPƒwAõƒâ »Üºu ¼ rK þðkrÝPwô qk ÿ ½gô»PwAq þP„q»K q»w îÈ q»ø þO»ìõÝc µ»ðBÜ»O»ìAqºlì»Ü .RBܺk ÞÉÜ»ü ó õHÉW»P…ýð ÿ»…ÉÜ ,krÝ„ºô»è þwBG "rÈkôB_"½G ïºo»cõì ‡rÉø R»ìõÝc ï»G ,QÈ rÜBðq»wºqB_ óBwBC»G µóBPwkq õÜ þíÈ q»ø þðBܺq ô»â »…ÉÜ»è »Ü ,RBÝGrP„BG †ýðBÜ»ýýPèAõÜ µºô»OBÝHì»Ü »ÜºqB…Ô QÈ ô»üºk ºô»ðAu ¼ rK ï»C ÿ»ãÈ q»è RºqBG»w ôArGôBð .óBýOÂôBø»G òÈ qkºk ó»üBgvÈk ÿ s q»Ø»G µó»Øõƒ„ óBƒü õƒì»ƒø ÿ ôºs þðkrÝ„»GAk ÿºô»ðkrÝÉLPwºk óBü ó õHÉW»P…ýð þðBܺu ¼ rK þðkrÜkBü s»G óBü ó õHÉW»P…ýð ÿºu ¼ rK ½G ÞÈ qBü pG aýø BPxÉCBO krܺô»G ÿºuBìBC ,ó õHÉW»…ýð .»ýð AkAqBC»è ÿ ôºs þðkrÝ„»GAk þðBܺu ¼ rK»è »Ü ,AlÝÉOBÜ»è ó õHÉW»P…ýð ÿ»Ü»ü þðkrÝPwô qk ÿºô»ðkrÝÉLPwºk ÞÈlð»ø "rÈkôB_"þðBÜ»ýü qBýðAs þÉK»G µºôArÜ AkºqAõGô»è q ¼ s þ¾ºlð»â Akõ…ÉK þðÂBw þKArg ÿ qBGq»w ,ºôArÜAlÉO óBýXðAsBØ %800 ÿºvÈ q»G ó õHÉW»P…ýð þðBܺu ¼ rK»è .óBܺu ¼ rK þPýèAõÜ þðBܺu ¼ rK »è q ¼ s þ¾ºlð»â þðõG ÿ ½ø»G ,»üAõýÉK †ü q õGBC ÿ qAõG þÜ»üAsºqB„ ÿ»Ýük þÝÈ sAõÉ„ þðkrÝPwô qk»è rýG R»ìõÝc QÉGºk,AkôkrGAq ÿºôBì»è ó õHÉW»P…ýð »ÜºqBÜ»G ½gô»PwAq R»ìõÝc óBü ‡ºô»C ,ºô»OBÝG ó õHÉW»P…ýð ÿ»Ü»ü þðkrÝPwô qk þP„q»K q»w ºô»ðBíPì ÿBãÉW þðBw»Ü ó»üæ»è µºôBýðBLì½Ü ÿ»ãÈ q»è óBü ,QÉx¾»ø .òÈ rÝG ÿºôBì»è îÈ q»ø þO»ìõÝc ,krܺô»G ÿºuBìBC ,"rÈkôB_"½G lýÌ»w ×õCºo»ì»c .k ÿºqBìu þðõGq ¼ s ÿ ½ø»G AkBPxÉC»è ï»G ,ºôAlìAlXð»C þðõÉW»P…ýð ÿºu ¼ rK AkôkrGAq #.QÈ qlG »ÜºqAõG»G rOBüs þãðrâ »Pxü õÉK ºô»ðBܺqB„ þðõHѾBGºq»Ø µóAõP…ýðAk

Rq½KAq µÁAô»ø

2013/4/8 »í컄 ôôk )415( ºqBìu

óBÜ»…ÉÜ þðAõPü»ð ÁBw Êw ÿºôBì ,þÝèBì ÊðAõPG †ýÝɾBw»G »ýýðAõíÉK ,RBÝGq»wºqB_ "rÈkôB_" ½G ,þPÉÜ»ü ÿkAlлG ÿlð»H¾»ì þwrK q»G ó»w»c ÊØ»Ô k»ì»dì kBü rÔ )ÿslðAô q kBü rÔ( rÉèô»ø -slðAô q 1957 ÿõHÝüAk»è # ,þP…â ÿBýíýÜ »è z½ü q ½èBÜ»G # þwõð»ìBðu ¼ o»è ÿlð»íO»HüBO þì½éGk þwrK q»G µþO»üAkrÜq»w þìAlð»C # þPÉÜ»ü ÿkAlлG ÿlð»H¾»ì )kBdOæA( ÿ»ìBðu ¼ q ÿq»wõðq»w #

,þƒðBƒÜ»ƒÝƒƒütƒƒð »ƒƒw»ƒƒÜ µþƒƒÝƒƒèBƒƒì »ƒƒƒPƒƒƒxƒƒƒü õƒƒƒÉƒƒƒK óAkºoºôBƒƒƒGô»ƒƒƒƒè µºuAô»ƒPƒwºk»ƒG ʃG»ƒƒø ß»ƒƒüºô»ƒƒðõƒƒ_AlƒÉƒK »Íý„ µkqõÜ þýðBíü»K ôBø þðBÜ»LýxðºrK ÊG õ…ÉK þðAô»C õܺô ‡»ðBü½âõPƒÕƒâ ÿºô»C½G QÈ rÝG þ_ »PxüõÉK ?òGºkkõw ?QÉG»ø óBý„BG þìBXð»C óBܽâõPÕâ »üÂBG ºlÔºô ô»C þñOBø :ÿ slðAô q kBü rÔ R»ƒHƒƒüBƒƒO»ƒƒG ,»ƒƒýƒƒñƒƒÈ q»ƒƒC þƒƒÜ»ƒƒüºuBƒƒìBƒƒC µ»ýO»Ì iÉ„ lèBg ߺô þðBÜ»ýýPƒÉƒw»ƒÜ ÿ tÉø»G µôArwBð þýPÉw»Ü ôk ÿ rìBÌ ÿkBø þPwAo»G ,ókq õÜ þPw¼k µó»Íýƒ„ ôBƒð þƒð»ƒì»ƒO ﻃG ,òƒ…ƒü ôºpƒðBƒýƒì þƒƒw»ƒƒÜ ÿ»Ýü tð »Ü ,ºôBì þì»Ü BPxÉC þO»ìõÝc »O»ìõÝc ô»C îýðAkºoºôBGô»è »ü½G ,»ÝɾBw óBÜ»…ÉÜ þðAõPü»ð Al¾Bw Êw ÿºôBì»è »Ü »¾Bw ô»C ÿºôBì»G ÊðAõPG ,RBÝGq»wºqB_ þðBÜ»…ÉÜ R»HüBO»G ,RBÝG óBü q»wºqB_ QÈ rܺk ﻃG ,kAlƒÐ»ƒG µîƒÈ q»ƒø óAõƒÉƒð »ð»üæ µkq õÜ þýwBýw þƒýƒO»ƒüAkrƒÜq»ƒw îÈ q»ø þܼ q»w R»HüBO»G µóBÜ»ýýwBýw »Ü ó»ÝG þðB…ýñPwºk »ü»ø »…ÉÜ Ëlð»ø òÈ rÜ»ðq»wºqB_ q»â»C ,òÈ rÝGq»wºqB_ ‡»ðAô»è ,ÊG»ø rO þPxÈõ¾»ƒø »ƒOBƒÜô»ƒC þñÈ q»C þÝÉèqBÜ q»â»C ,»âq»í…ÉK ÿ»ýw¼k µºqBìu q»w»è kAlлG µrÉèô»ø óAõÉð»è ÊG»ø µ»ƒâq»ƒíƒ…ƒÉƒK þƒñƒPƒxƒhƒÝƒÈ q þƒýƒPƒÉƒð½ƒƒ_ þðBÜ»ýýðBíýP…ýð ºtÉø »G óBýƒülƒðºõƒü»ƒK †ýOô»ð ÿ»…ÉÜ Ë rðAõOºk Aô q»ø ,ºôºrO ½G ó ô»ÝHÝÈ q æ ôkq»ø »Ü ,Ë rÝGq»wºqB_ lƒð»ƒ_ ,ß»ƒüBƒwBƒüºu ¼ rƒK þƒƒðlƒƒðAõƒƒ_qºk »ýðAõíÉK ï»G ,ßõ`G ÿ rO þÜ»ü»ƒ…ƒÉƒÜ óBƒƒƒÜºôArƒƒƒñƒƒƒÈ pƒƒƒGAk »ƒƒƒ_ôBƒƒƒð ÿ»ƒƒƒ…ƒƒÉƒƒÜ ÿ»ƒè»ƒw»ƒì Á»ƒâ»ƒè ,QƒƒÈ rƒƒÝƒƒGq»ƒƒwºqBƒ_ ß»üæ õì»ø ÊGºk ,R»wºk»è †ýý„»GôBø ,Ë rܺkq»wºqB_ BXƒñƒýƒC ,òƒGºô»ƒÜ»ƒü»ƒG »Pw»G»ì ï»C ½G ‡»íܽO þÝÉðçK »Pxü õÉK .QÉG»ø ï»C þìBXð»C»è òýÉ¿G òýðAõOºk :rÈkôB_ ,þ݃èBƒì Á»ƒâ»ƒè kqõƒÜ þƒüAôk ÿ»ƒðBƒ…ƒÉƒÜ ôºq»G kqõÜ ô|ÛArýÌ ÿ»Íý„ þýPÉðBíü»KôBø ?RAô oºk þüBO½Ü AlýPwAq»è ï»G ,rÉg»ð :ÿ slðAô q kBü rÔ þO»¾ôºk ôBð»è Ëlð»ø µþÍý„ þð»üæ ÿlð»ø ,þðBƒÜ»ƒÝƒü tƒð »ƒw»ƒÜ µþƒÝƒèBƒì ߺô BƒwBƒü ÊG»ø ß»üºô»ðõ_AlÉK »Pxü õÉK óAkºoºôBGô»è þýðBíü»K ôBø þðBÜ»LýxðºrK µºuAô»Pwºk»ƒG þñOô»ÝÝÈ q óBü þ„»GôBø ½G »Íý„ µkq õÜ »ýülðºôºu q»G ÿBì»ñG q»w»è kq õÜ µ»Íýƒ„ ,óBÜ»Íý„ ÿ q ¼ s þÝÉ„»G ï»G ,óBÜ»ýý¾½Øôk óAk»üAô pƒGô»ƒè †ƒü qk»ƒw þƒOôºq R»ƒðBƒð»ƒO µkq õÜ þýðBíýP…ýð ÿ»ÐBñG ÿkq»G »Pxü õÉK þÜ»ýýO»ýðBíü»K ôBø ÿºõɃ_qAõƒ_»ƒè »ƒÍƒýƒ„ ½G þÜ»üºõÉ_qAõ_ »Pxü õÉK ,QÉG ÿ výOArPw ô»G óBü s ½w µ»xØ»G q»ø ß»ð ,Ëq vÈ pGAk ºôArÜ »Íý„ µkq õÜ»ƒè rƒPƒ…ƒÉƒK ÿ»ƒðBƒíƒ¾ô s ,ºôBì»ð î¾ô s BPxÉC »Ýðõ_ ,ºô»PÈ rPxG»ƒG »Pxü õɃK »ƒü½ƒG ,»ƒýƒýƒðApƒíƒÜõƒc þƒìºkq»ƒw þ…ýðBÜ»ìtðBÝýì µòýðAô rÉO µBì»ñG µMýxðºrK ,ºôBì »O»ýýðBíü»K ôBø ô»C BPxÉC ,òÈ qko½ãG #.»ü»ø ºô»ðõ_AlÉK»G þPxü õÉK ï»G

ÿBƒãƒÈ o»ƒè Bƒùƒð»ƒƒO ókrƒƒÜ»ƒƒñƒƒ¾õƒƒHƒƒØ ﻃƒG ½G ÿ qBÜ ÊGºk õݾ»G ,ÊGBð ºô»ðlðBü»âAq .òü»ÝG þwBýw þðArÈkôB_»è Ëlð»ø :rÈkôB_ kAlлG»è kqõÜ »PxƒüõƒÉƒK ,»ƒüAõƒðBƒýƒÉƒK ÿo»„ ºô»ðBì»èqBK»è ô|QÉG»ø þüºkBìBC

»_ôBƒð µóBƒÜ»ƒÔBƒì R»ƒHƒüBƒO»ƒG ,ÛArƒýƒÌ»ƒè †ýðBÜ»ýü qAlýC »è»w»ì ,óBܺôArñƒÈ pƒGAk ºô»ƒƒýƒƒü qAlƒƒýƒƒC ÿ»ƒƒãƒƒÈ q»ƒƒè »ƒƒPƒƒxƒƒü õƒƒƒÉƒƒK óBýülðºõü»K q ¼ s »ì»C »Ü ,òÈ rÝGq»wºqB_ ,»ýð ºô»ðBƒÜºsBƒxƒwõƒðºqBƒ_ »ƒè»ƒw»ƒì»ƒG ºqBXì»C »üAkºô»è ‡ºqBü pG ï»C þXðAsBØ ,Rrâqºô ÿ»ƒÜ»ƒPƒxƒÈõƒ¾»ƒø rƒPƒüklƒýƒW»ƒG q»ƒw »ƒPƒƒÉƒƒPƒƒwºôºk þƒƒ„»ƒƒÜ»ƒƒìBƒƒXƒƒð»ƒƒC .óBܽâõPÕâ krÜ ÆýOBðq»Pè»C»è QwBG :rÈkôBƒ_ ï»G ,AlðBÜ»…ÉÜ þýìAôºkq»G ÿq»â»C»è î È q » ø þ ܼ q » w Þ È q B ƒ W l ƒ ð » ƒ _ r ƒ P ƒ … ƒ É ƒ K ÿrƒO þƒOqBƒÜ kqõƒÜ »ƒƒÜ ºôlƒƒðBƒƒü»ƒƒãƒüAq ÿºkqAvƒG »ƒðõƒƒíƒƒð»ƒƒG ,»ƒƒPƒƒwºkq»ƒƒG»ƒƒè ?ºô»ðõGBýW ÿ»Ü¼ rýG óBìõãÉG :ÿ slƒðAô q kBƒü rƒÔ ºrPìq»ƒâ BƒPƒxƒÉƒC ÛArƒýƒÌ»ƒè ºô»ƒðõƒGBƒýƒW þðõG»_qBK»_qBK ÿ»Ü¼ rýG Aô q»ø ,rOõ…ÉK»è lð»_ ½G ÛArƒýƒÌ þƒðkrƒÝƒ„»ƒGAk µÛArƒýƒÌ ,rP…ÉK»è ºrPìq»ƒâ ÁAqlƒýƒÔ þƒÝƒÉƒíƒÈ q»ƒø

»ƒ_ôBƒð ÿ»ƒ…ƒƒÉƒƒÜ »ƒƒýƒƒýƒƒðAõƒƒíƒƒÉƒƒK lð»_ ï»C ÿºôBì»è óBƒÜºôArƒñƒÈpƒGAk QÈrÝGq»wºqB_ þO»ü ôBì R»ìõÝc ÿ»ãðBì ô|R»ìõÝc»è ºô»ðB…Ü ß»ð ,RBÝG þðBÜ»ÔBì ?óBì»èqBK »Ü ïAkºô»C Á»â»è :ÿ slƒðAô q kBƒü rƒÔ ʃܻƒü µQƒÉƒG»ƒƒø kAlƒƒÐ»ƒƒG»ƒƒè óBƒƒìkõƒƒWô µkAlлG þO»ìõÝc»G q»HìAq»G óBíðBܺôB_»è R»ðBð»O µBwBü þO»¾ôºk µóArü sºõܼ q»w µºô»ñü»ÝGq õw †ýýðBíýP…ýð þýðBíü»KôBø ,òü»ÝG Á»â»è óBü»xØ ºôºq õwºôB_ ô»G þg¼kô qBG»è óBìBâBC †ü rO ÿ»ÜºôB_»ƒG BPxÉCBO »íÉC »Ýðõ_ ,kAlлG»è QÉG óBì½g ,ºôAk»ñPwºk»è óBíðBÜ»OqBÜ õì»ø kAlлG»è kAlлG»è »íÉC ‡BPxƒÉƒC ºô»ƒðAô»ƒ`ƒÉƒK»ƒG »ðBOqBÜô»ƒC òƒýƒðAõƒPƒG q»ƒâ»ƒC ,òƒü tƒÉƒø»ƒG µkAlлG þðBÜ»ýýwBýw »ì»â ½G òýñÉùGqBÜ»G »ýü qBü ô»C ÞÉOBÜ b »è »Ü ,RBÜ þðkrÜkBüs ,ºô»PÉÝ„ºk »íÉC þXðAsBØ»G »ýƒýƒwBƒýƒw µºô»ñü»hHÝÈ q óB턽g ÿ qBGô qBÜ Aô q»ø »PÈ ô»Ü»ð óB턽g þƒðBƒÜ»ƒýƒülƒðºôºu q»ƒG óBìôB_ ôkq»ø q»â»C »Ýðõ_ ,ºô»ýýwrO»ì »ãðºq ,kAlлG»è ºô»ñýÉ…ÝG µºô»ñü»ÝGq õw »ü½G ,QÉG»ø óBü rO þPxÈõ¾»ø †ýðAô»ƒC µkAlлG»è »íÉC þðBܺo»„ ïAkºô»C Á»â»è ,QÉG óArü sºô þð»ìõXð»C µóBì»èqBK ôBð ,ÊGºô»ðlðBü»âAq þðBÜBâsºk µrÉèô»ø»è ß»ð

»ñðõw þGºq»Ì BPxÉCBO »üAõíÉK ºlð»_q»ø òðAõOºk BüBC »Ü »ü»Ü¼ rýG ô»C »O½P…ü»â»ð óBƒü½ƒg ½ƒG îƒÈ q»ƒø ߺô þƒƒÜ»ƒƒüºqAlƒƒýƒƒC †ýðBÜ»Íý„ RBÜôBø ,Bð óBü ó»HGºõÈ o»G ,òðAsºk tÉø»G »G óBü½g BPxÉC ÿºô»Cq»G»è lðºôBð ÿ tÉø»G þÝÉO»ìõÝc ó»Üºks»c »ü½G ºô»ØArýÌ õì»ø q»w»G óBýO»wºk ÊG»ø

þýðBíü»K ôBø AkBƒPƒxƒÉƒC»ƒè :rƒÈkôBƒ_ þðAlìBXð»C ½G »üAl¾ô»ø»è þðBíƒPƒ…ƒýƒð ï»C »üAõðBPÉK ,kqõƒÜ Á»ƒâ»ƒè ½ƒâõƒPƒÕƒâ

þPÉÜ»ü þýO»üAkrÜq»w þÝɃìAlƒð»ƒC Êw ÿºôBì»è þÝèBì ,RBܺkºô»GºuBìBƒC ,RBÝGq»wºqB_ óBÜ»…ÉÜ þðAõPü»ð Al¾Bw »¾Bw ô»C ÿºôBì»G ÊðAõPƒG »ƒýƒðAõƒíƒÉƒK q»â»C" Qɾºk Aô q»ø .RBÝG óBü q»wºqB_ ºô»PÉ…ÝG µºô»OBÝGqõw ÿôB_ ôkq»ø kqõÜ þPxÈõ¾»ø †ýðAô»C »ãðºq ,kAlлƒG»ƒè kqõÜ þðBܺo»„ QÉGºk »ü½G ,QÉG»ø óBü rO þð»ìõXð»C µóBì»èqBƒK ôBƒð µkAlƒÐ»ƒG»ƒè þðBÜBâsºk µ rÉèô»ø»è ß»ð ,QÉG óArü sºô ."ºô»ðlðBü»âAq þwrK q»G RBÜôBø »Ü ,ÿslðAô q kBü rÔ ,»ƒ…ƒýƒPƒÉƒÜ»ƒü ÿkAlƒƒÐ»ƒƒG ÿlƒƒð»ƒƒHƒƒ¾»ƒƒì ,þðBÜ»Ýü tð »w»Ü µþÝèBì ,RBܺlüArÝ„BC ß»üºô»ðõ_AlÉK »PxüõÉK óAkºoºôBGô»è þƒƒðBƒƒÜ»ƒƒLƒƒýƒƒxƒƒðºrƒƒK µºuAô»ƒƒPƒƒwºk»ƒƒG .QÈ rÝG Ak»Íý„ µkqõÜ þýðBíü»K ôBø ÿqBü pG ºõÉC þðõƒ_½ƒG»ƒG :rƒÈkôBƒ_ kqõƒÜ þƒðBƒPƒwºk»ƒGqBƒÜ ÿºô»ƒðAo»ƒƒâ»ƒƒð þÝÈ qBü pG ,ÛArýÌ þðBì»èqBK µR»ìõÝc»è »ƒƒüAõƒƒPƒƒÉƒƒK ,Ak»ƒƒOBƒƒÝƒƒƒì»ƒƒƒè »ƒƒƒPƒƒƒwô qk ?»üAkkqõÜ þülðºôºu q»G»è ,»ƒð»ƒüæôk »ƒƒì»ƒƒC :ÿ slƒƒðAô q kBƒƒü rƒƒÔ þðAqAlO»wºk ½G »ÝÉìBü»K þðkqBð óBýÝÉÜ»ü þƒýƒðBƒíƒü»ƒK ôBƒø ½ƒG R»ƒHƒƒüBƒƒO»ƒƒG kAlƒƒÐ»ƒƒG µBƒƒƒwBƒƒƒü þƒƒƒO»ƒƒƒ¾ôºk µþƒƒƒðBƒƒƒíƒƒýƒƒPƒƒ…ƒƒýƒƒð þðAkºqAlýC»G kq õÜ »Ü ,óArü sºõƒÜ¼ q»ƒw ÿ sAq †ü rPý_ ô»ýð ÿ sAq ÛArýÌ ÿBPxÉC µBPxÉC ÿ»ðkrGºõÈ o»G ºõƒÉƒ„ ô»ƒG ʃGBƒð ߺô ‡»ƒì»ƒC ,þƒÝƒèBƒì þƒðBƒÜ»ƒO»ƒwBƒýƒw »Ü ,»Íý„ þð»üæ ½G »Ü»üºô»ðkrÜqAkBâBC ºq ½Wô»G ókrÜ»¾»ìBì rPý_ ,ºõGpK kq õÜ ÿºô»C ÿAôk R»HüBO»G ,»ýð Á õHØ þéýGBƒØ µMýxðºrK ô»è BwBƒü þƒO»ƒ¾ôºk µþƒÝƒèBƒì îÜõc þðkrGºõÈ o»G ½G »Ü ºôAlðBüæ »ðAôºpÈ q þý„»GôBø †ü ô»ƒC ,ó õƒGArƒðAk ÛArƒýƒÌ»ƒè ,ºôºrPýÜ»üæ»è ,»ýýðBíýP…ýð ÿ»ñýØ»PwAq Qwô qk þðBÜ»ð»üæ õì»ø ºqBü pG ï»C »üAõíÉK »ÝÉÜ»ü krÝíwBG rOõ…ƒÉƒK ÿºô»ƒC ,òƒýƒð aýø kq õÜ õܺô ï»G ,óBÜ»ãðrâ »ð»üæ»è »íÉC »Ü ºô»è »ãW »ýð óBìrO þÝÉÅýOBð»Pè»C ,rPÜ»ü Á»â»è ókrÜvÈ ôAq ½G ºô»O»ñü ôB…Ü þÝÉÅýOBðq»Pè»C b »ðkrÜvÈ ôAq ô»C BüBC ï»G

µºô»ñü»ÝGqõw óBìôB_ ôkq»ø q»â»C †ýðAô»C »ãðºq kAlлG»è ºô»ñýÉ…ÝG QÉG»ø óBürO þPxÈ õ¾»ø ÿºô»è »ðBíý„»K BPƒxƒÉƒC »ƒÍƒýƒ„ ,ʃG»ƒø lð»_ »OBÝG QwAoºôBð ô µ qAõg þðBÜ»_ôBð ô»C »„BG îÉK »ü½G ,þ¾AqlýÔ þÝɃíƒÈ q»ƒø RBܺk óBýýwBG îÈ q»ø þܼ q»w ÿ»ðAq»â»C ,òÈ rOõG ÛArýÌ þO»ìõ݃c»ƒG »ƒðAôBƒÝƒ„Aq »Ýðõ_ ,ÊG»ø qBG»è ÿ»ñýìºs q»â»C R»HüBO»G Bü »ðAq»â»C ô»C ½G »ü»ø qBG»è ÿ»ñýìºs îðAsBð þü½g»Gq»w ÿ q»â»C q»â»C »ƒÝƒðõƒ_ ,Bƒð µóBÜBø»G µMýxðºrK µBì»ñG BüBC ,òü rÈ vH¾»ø òýðAõPG BO »üAk»PwBC ô»è îÈ q»ø þðBÜBðAõO

»ƒO½ƒPƒ…ƒü»ƒâ»ƒð »ƒñƒðõƒw BƒPƒxƒƒÉƒƒCBƒƒO òƒðAõƒOºk BƒüBƒC »ƒÜ ÿ»ƒü»ƒÜ¼rƒýƒGô»ƒC Bð óBü ó»HGºõÈo»G óBü ½g ½G îÈ q»ø ߺô þÜ»üºqAlýC óB턽g þðBܺo»„ ÿ sAõÉ„ »…ýPxü õÉK ,òü o½ãƒG krƒÝƒðBƒìºk ÁBƒw ôk †ƒÉƒK »ƒÜ ÿ»ð»ø ô»C »Ü ,ºô»ñý`G AlðB탄½ƒg»ƒG ,òýý_ óBì»èqBK µR»ìõÝc»è »ƒðBƒìôkrƒÜ Ëõð þÝÉðçK ºô»ðBÜ»ìBXð»C ÿBãÈ q»è óB„BK †ükq õÜ þðõG µ»ðAo»„ ô»C ½G òü vÈ pGAk .»ãðrâ þÜ»ýPxü õÉK kAlлG»è

ºq½G ïAqBC :þðAksBw

ô»C Aô q»ø ,òýð»ü»ãGAq ÿkq õÜ þO»ƒ¾ôºk ÿ ½g þÉK q»w»è ÊðAõOºk ºlð»_BO »O»¾ôºk Ë rܺk ÊG»ø ‡»ðÂBg ô»C q»â»C ,ÊPwºõG ,Ë rOõG ÛArýÌ þO»ƒìõƒÝƒc»ƒG ArƒÝƒ„BƒC»ƒG µºq ô»â þýðBíýP…ýð þƒÝƒÉƒwrƒK ‡»ƒì»ƒC õì»ø »ƒPƒxƒü õƒÉƒK »ƒü½ƒG ,»ƒ…ƒü qBƒýƒPƒw»ƒø ºô»C QÉGºk ï»G ,ºô»PÈ qlHÝÉè þðBÜ»ð»üæ ºô»PÈ rñÉùG ÛArýÌ ÿBPxÉC þO»ìõÝc rýG»G »Ü ÿ»ü»¾»ìBì ô»G RBÜBñ¾õHØ kq õÜ rPý_ »Ü Á»â»è Arܺk þ¾»â»è îÈ u q þðBgô q †ÉK ,ÊGqAl„»G AlO»ìõÝc»è µºô»PÉñÉíG µÛArýÌ

þðBÜ»…ÉÜ õOBøq»â»C ºôkrÝPwô qk ÿ rO ?ºô»ññÉíG óBü½g ߺô kAlлG µ rɃèô»ƒø µß»_ »ñü»ÝG »ÅýOBðq»Pè»C ô»C ÿºô»C½ƒG ókrÜ»¾»ìBì þýPÉð½_ ½G óBì½g þO»wBýw BPxÉCBO »Ü ïAl„ºoºôBG ô»è ,kAlлG Á»â»è óBí…ü ôB_q»G µ»ýð óBíÝÉÅýOBðq»Pè»C aýø BüBC ,òü»Üºk þ_ ºô»C ÿAôk »Ü »ýð ó ô q ô»C q»â»C ºô»ƒðBƒ…ƒÜ»ƒè òƒýƒGºlƒìAôºkq»ƒG ÊGºk óBƒü ,òƒG ïAôºkq»ƒG q»ƒø »ƒðBƒ…ƒÉƒÜ þýPÉð½_ ½ƒG òƒýƒÉƒñƒGAk ރɃŃýƒOBƒðq»ƒPƒè»ƒC õÜBO ÿ qAkrƒÜ ÿ ôBƒãƒð»ƒø»ƒG ºô»ƒðAlƒìºô µBwBü þO»¾ôºk þðBÜ»O»wBýw»è òü rãG»ãÈ q ï»G ,îñýGBð »ÅýOBðq»Pè»C ô»C »ü½G ,þÝèBì þÝÉìBü»K ókrÜvÈ ôAq ½G ºô»ðAo»â»ð ÿ qBü pG þO»¾ôºk µþÝèBì ÿºô»ðBñÉøBâBC»G ½G õG ‡BG »íÉC ,»Íý„ ôBð»è óBíðBÜ»Pƒw¼k µBƒwBƒü ,ÊG ïAôºkq»G »ðBO»wBýw ô»C »ýð óBí¾õHØ Al…ýOBÝðBì»ø»è ,ºôlðAo»LÉO ÿ q õñw »Ýðõ_ óBì½g þýO»üAsºoB𠇻ƒíƒÉƒC »ƒPƒxƒü õƒÉƒK õݾ»G ,òüºk»ñðB…ÉK þP…â þÜ»üºõÉ„»G µÁBg»G óBÜ»…ÉÜ q»w»è òü»ÝG ÿlð»H¾Bg ß»ð ,òüsAoBð þ_ q»w»è »íÉC òü»ÝG ÿ qBük ,ÊG»ð qæ¼k qBýéì )2.4( ÿ»è»w»ì ½G Bùð»O µ rÉèô»ø óAõÉð»è ÊG ß»ü»…ÉÜ »ì»C »ƒÜ q ¼ s þÝÉO»GBG »ì»C »üAõíÉK »Ýðõ_ ,kAlлG ºô»ƒè q ¼ s ÿ»ƒ…ƒÉƒÜ µR»ƒGBƒG ,»ƒƒýƒýƒÜºôæ òPwõü»K óBýÝÈlð»ø »Ü ,»ü»ø óBìrOºq ô»â kq õÜ þýO»üAô»O»ð ÿºqB_ þðkrÜôAô»O»ƒG


3

Rq½KAq

info_chawder@yahoo.com

2013/4/8 »í컄 ôôk )415( ºqBìu

QÉGºlPwô qk æ»ì Ëlð»ø þðBÜ»ýüvýOôlðõO ºqBOô ÿuk ß»üºq»G RBܺkArÝ„BC óBPwkqõÜ þíÈ q»ø»è þñüBC ÿqBOô þñPxhÝÈ q ½G Ëõð þÜ»üºu¼pK "rÈkôB_" µQÈ râºkqºô ÿ»Ü»Gtc»è óBìq»Ô »ýýñüBC ÿ»ƒƒƒÜºqBƒƒƒOô óAô»ƒƒƒƒC þƒƒƒƒüBƒƒƒƒíƒƒƒƒñƒƒƒƒÈ q»ƒƒƒƒG ÿ»Gq ¼ s †ýðBíÉéw»è µRBܺl„»ƒÝƒ…ƒÉƒK »Gtc þPwAõg»G þñƒüBƒC þƒðBƒüBƒPƒw½ƒìBƒì µó»Üºk»PwAoBC óBýðBܺqBOô óBÜ»ýýìçxýC óBƒƒükq õƒƒÜ þƒƒüºô»ƒƒO»ƒƒð þƒƒülƒƒƒðºôºu q»ƒƒƒG .ºôkrÝ„½ìAq»Ô ºqºõÉK µBø»G »G ókrÝü tÈ q ÊG ÿºqBG»è ,òýì»C»ì»c æ»ì ,Á»ì½Ü þƒðBƒÜºs ¼ rƒýƒK ºô»O»ð þì»øq»G »Ü ÞÉP„ q»ø" þ…ýOô ÿ uk»è óAô»C µR»üBñ¾»ø þÉK óBü ôB_ ,QÉG

:þñüBC þÜ»üBðAs þñƒýƒüBƒC ÿBƒPƒw½ƒìBƒì ß»ƒüºqBƒìu óºkºk qBOô óBÜ»ýýìçxýC »Gtc þðBìq»Ô»G

½G òü rGqºkAq þükAsBC ,AlðAkqBOô»è QÉGºk ºlð»_q»ø ,QÉG»ø þñüBC þðBüBƒPƒw½ƒìBƒì ÿ ôB_ºq »Pxü õÉK ó ôlƒðBƒü»ƒâApƒðBƒíƒ…ƒÉƒK

:ÞÈ qBPðBì»èqBK óBƒÜ»ƒýƒýƒìçƒxƒýƒƒC »ƒƒGtƒƒcBƒƒG ºô»ñPwºô»ð óBì»Üºu¼pK ÿuk óBì»èqBK»è

RBܺk Þ¾»g»G þO»üBÜõw AlýðBܺqBOô»è ÿ»ðBüæ»ì ô»è ÞÉÜ»ü ,q»øs»ì æ»ì óBýðBÜ»ýýP…â »ƒLƒýƒxƒðºrƒK µó ôArƒhƒÝƒÈ q óBü»xØ ºôºq»Hñýì q»w»ƒè ôºôArƒÝƒü qBƒük ½G »Ýɾô»ø ÿBOºq»w ,Ë rܺk ºôºqBƒG»ƒè òOrâq»G ½G »Ýɾô»ø µÁ»ì½Ü þðkrÝýñüBC»G | ."êýÅw þÝɾ»ì½Ü þðBñOBýñG»è òýðAsºk ,RBܺl„ºô»è zBG ,ôArGôBð ÿ»Gq ¼ s »Ýɾ»ì½Ü óBPwkq õƒÜ þƒ¾»ƒì½ƒÜ òƒüBƒC»ƒG ÿ»ƒÜ»ƒðAõƒPƒƒ…ƒƒýƒƒðAk ÿ q ¼ sºq»ƒƒø ÿ ôºpü»K ó ½_ ókAsBC †ýݾ»g ,òðBí¿wõì þ¾ô»ø ï»G ,ó»Üºk óBü½g þýñüBC þýPü q»ð »Ýɾô»ø ,ºrO þÝÉP„ Á»ì½Ü þðkrÝýñüBC»G þíÜõc q»G»PÈ rhG ÞÉP„ õì»ø ÿºô»C ½G þÜæB_ ºôºq»Hñýì q»w»è »Ü ,ïAq»c µÁ»c þì»øq»G µþüºô»O»ð ÿ»ð½G µþO»ü»ì½Ü þݾ»g µË rܺlìAq»c ÿ q»ðõø µþGºk»C Ë rPxü ôºk Akq»øô»W»è ,Ë rܺkrýՃܻƒO þ…ýOô .þñüBC þÝɾ»ì½Ü »PɃHƒG Á»ƒì½ƒÜ ÿ ½g Ëô»üºk »P…ÉùãðBG ô»ƒC þƒðºôBƒg" µòñýHüºk ÿ»ì»C ,ºô»PÈ rãG BwBü ÿ»ãÉW þðBñOBýñƒG ½ƒG »ƒÜ»ƒüBƒOºq»ƒw òƒPƒxƒýƒHƒüºk ×ô rÍíèBG rìœæA( ÿ»Pwºk AlüBýO Þɾ»ì½Ü þO»wºk Êwq»ø þÉW )rÝñíèA òÌ ¯ùñèAô ÿ qºôkAk µókrƒÝƒÉƒW»ƒHƒÉƒW µóBƒðAkBƒwBƒƒü þPxÈõ¾»ø»ð ‡»ðÂô»ø ï»C ,ºô»ƒPƒÈ rƒãƒG ÿ qBÜ»ð µó õOBø ºô ½g»ƒè»ƒð µòƒÝƒwq ½ƒg ô»ýülýW þÝɃ¾ô»ƒø õƒÝƒ¾»ƒG ,»ƒw»ƒÜ»ƒÜBƒO þwBýw þìçxýC »Ü »ì»Ü»ü ÿ ôBƒãƒð»ƒø ½ƒG Þƒ¾»ƒg þƒðkrƒÜºkBƒìBƒC þƒPƒw»ƒG»ƒì»ƒƒG #."Ë vÈ ôBùüºk þñüBC þÝɾ»ì½Ü

þܼ q»w µîÈ q»ƒø þƒÜ¼ q»ƒw ÿ»ƒPƒwAqBƒC ÿAôAk AlüBýO µË rÝG îƒÈ q»ƒø þƒO»ƒìõƒÝƒc óBýPÈ qBýwrK q»G µóAlðB…ƒýƒð QƒxƒÈõƒ¾»ƒø ½G »ðBüæ»ì ô»C þ„rÉø»G q»HìAq»G ,QÈ rÝHÉè .sAõhükAsBC µsAõhýðºk»ì þðBݾ»g q»w »ýýð ºsBO þÜ»üºkqBük ô q»wõð ,ÿ rxýì lýW»ì kBCõÔ RBÜôBø ºsBO q ¼ s »üºkqBük ï»C" Qɾºk ,rýHÜBðô q ½ƒG ºô»ƒPƒÈ o»ƒâºk þƒðAlƒ¾»ƒøq»ƒw ô»ƒƒýƒƒýƒƒð òýÉ¿G rPPwAq óBü ,kºô»ð þðÂBw þPwAqºôBð ,óBÜ»ýýìçxýC »Gtc þðõHPƒwô qk ÿAôk

µóBüBðAs þýPƒÉƒÜ»ƒü »ƒü½ƒG ,ºô»ƒñƒPƒwºôºk ºô»ƒƒG q»ƒƒHƒƒìAq»ƒƒƒG ×BƒƒƒØô»ƒƒƒC þƒƒƒOºqAsºô ."ó qBýwrK q»G µÿkqõÜ þ¾»ì½Ü óBÜ»ýükAsBC µ×Bì q»w »ðrÝ„rÉø ß»ƒƒƒüºqBƒƒƒìu ,ºôºrƒƒƒPƒƒƒýƒƒƒƒÜ»ƒƒƒƒü滃ƒƒƒè þ¾»ì½Ü þðBܺôArhƒÝƒÈ q þƒðBƒðAõƒÜæBƒ_»ƒè ,þƒðBƒíƒÉƒéƒw ÿ qBƒƒ„»ƒƒè óBƒƒðu µþƒƒðºk»ƒƒì µ‡rÉø ô»G q»HìAq»G AlÝÈ ôAqlðBü»ƒâAq»ƒè ó»üæ»è »ðAu ¼ q »Ü ºô»ðBPwºô »ðBýýO»üBÜõw ºô»ðBÜæ»ì µþñƒüBƒC þƒðAôBƒýƒK »ƒè Ëlƒð»ƒø .Þ¾»g þðBÜ»ýükAsBC µ×Bì q»w»ñÈ rܺk

:ÿrxýƒì lƒýƒW»ƒì kBƒCõƒÔ q»Hñýì q»w ÿqBƒOô »ƒðBƒü滃ì ô»C òðAsºk óBü ½g þýwBýw ÿqBOô»è ÞÉ„»G»G

»ðBüæ»ì ô»C »üºô»C ‡»Ü»è»w»ì þO»ÙýØ»ø ÿ qBOô»è ÞÉ„»G»G q»Hƒñƒýƒì q»ƒw ÿ qBƒOô ÿ ôBƒð»ƒƒG µòƒƒðAsºk óBƒƒü½ƒƒg þƒƒýƒƒwBƒƒýƒw ,ó»ÜºlýÉW»HÉW ºô»ýýñüBC þP…ƒÉƒùƒãƒðBƒG ô»C õì»ø»è ólðBOq õÙ¾»ø½g µókrÜ»ƒxƒØ ÿ»ðAu ¼ q þðBü u»G óBýülðºõü»K ÿ»ƒðBƒPƒ„ µþO»ü»ì½Ü ÿºkqBük ߺô ,»ü»ø ºô»Ý¾»g BwBü»G »Ü ,q»ðõø µJºk»C µþüºô»O»ð ÿ»ð½G

,ºõOBø ,AkºôAqlðBü»âAq ô»C þÝÉ„»G»è æ»ì þüBâkAk ½G þüBwBü ÿ qBÝÈ q »Pxü õÉK µþO»üBÜõw þðAôBO»G q»G»PÈ rýãG q»øs»ì µóBƒƒƒÜºôArƒƒƒhƒƒƒÝƒƒƒÈ o»ƒƒƒG ókrƒƒƒÜ»ƒƒƒðBƒƒƒùƒýƒC ,óBðu µþðºk»ì þ¾»ì½Ü þðBÜ»ƒðAõƒÜæBƒ_ ÿBãÈ o»è µþØArýÌ þðAkAtw ÿBwBü þÉK»G ÿAôAk ‡ºô»è»ãW ,ºô»ýPƒ…ƒâ ÿ qBƒÜAôAk »Ü ºôArÜ þO»üAsºoBð þÜ»ü»ìBð þðkrܺkBìBC

µQÈ rÝG Á»ì½ƒÜ þƒü tƒü pƒÜ»ƒü þƒñƒPƒwAqBƒK þñPwAqBK ,µþüºsAô»Oq»K»è QÈ rýãƒHƒ…ƒÈ q þÜq»C †ýݾ»g þðBÜÂBG »ýƒülƒðºôºu q»ƒG .»ðAô»C

sAôBýW ÿºô»ðlñÈõg" "QÈ rܺk óBܺqBOô ½G ÿ»ðAlðõO »ýýñüBC ºqBOô ô»G RºqBG»w ó»üæ»è ôB_q»G þÜ»üºõÉ„»G »Ü»üºôBì»Ü ÿ»PwAoBC ºô»ýñüBC þðBƒüBƒðAs»ƒè ރɃ„»ƒG ,ôArGôBð ,QÈ rܺk óBÜ»Oô»âtì þðAõGºkBìBC þñüBC ÿBPw½ìBì ÿºô»C »ãðºq" þ…ýƒOô ÿºô»ðlñÈõg Bøºq ½W þݾ»g ÿæ QÉ¿üºk µòGAlý¾»â»è ÞÉ„»G µQÈ rÝG ½G ÿ»ðAô»`ÉK ô»è »ü½G ,ºô»ñPwºõG ÿ uk †ü rO þÝÉ„»G óBÜ»ýüBíñÈ q»è ß»üBPw½ìBì q»â»C Ak»OBÜ ×BƒØô»ƒC þƒOºqAsºô QƒÉƒƒGºk Aô»ƒƒC ,Alƒüæ ºqBÝÉW»HÉW µÿ rÉâqBÜ þð»üæ ÿºô»Cq»G»è ."»íÉC ß»ð ,RBÝG Al¾»â»è ÿºô»ñýwrLÉè òðBÜ»Gtc ,óBܺqBOô ÿqBܽø ,»üAõýÉK †ýñüBC þÜ»üBðAs ,RBÜôBƒø þülðºôºu q»G ½G óBܺq»Hñýì »ýð Qwô qk þðBÜ»ýüBíƒñƒÈ q ÿ»ƒðAô»ƒ`ƒÉƒK µz»ƒÜ»ƒÜBƒO õݾ»G ,òÈ rñÉùGqBƒÜ»ƒG ×BƒØ»ƒC þƒOºqAsºô þO»ü»ì½Ü µþñüBC þülðºôºu q»G »Pxü õÉK .QÈ rýãGôB_q»G»è ,þPÔõì òýì»C»ì»c æ»ì BƒPƒw½ƒìBƒì »ðAqBOô ºq ½W ô»C ÿ qBܽø ,krÝý„ArÝ„BC BPw½ìBì ô»C »OAô ,ºô»PÈ o»âºk þO»üBGtc ½G

þ¾BØq»w rO þÝÈ qBW AkBPxÉC»ƒè ,Ǽ rƒì þƒƒƒðkrƒƒƒÜºkBƒƒƒìBƒƒƒC þƒƒƒÈ o»ƒƒƒƒè ,òƒƒƒƒüºô»ƒƒƒƒC óAq»ƒwõƒð µóBƒðu ,ºô»ƒÜ»ƒüBƒƒwBƒƒüºu ¼ rƒƒK q»ƒG»ƒðô»ƒÜ»ƒð Alƒýƒƒñƒƒü»ƒƒø þƒƒðBƒƒÜºqBƒƒOô»ƒƒè »Ýðõ_ ,ókrÝÉK þO»üBÜõw µóAkqBƒì滃K þðBÜ»ýü s ¼ rýK Á»â»è óBܺqBOô»è Ëlð»ø þÝÉ„»G µºô»ðrâBñÜ»ü AlìçxýƒC þƒñƒüBƒC ÿ qBƒÜ ,†ƒýƒðBƒÜºqBƒOô þƒÜ¼ qºôBƒð ÿ q ¼ s .»ýýð þñüBC ÿBPw½ìBì þƒƒOBƒƒÜ»ƒƒè ,krƒƒÝƒƒýƒƒ„AôAk ,ôArƒƒƒGôBƒƒƒð »Pxýè BG ,Ak»ÜBwBüºu ¼ rK þðkrܺkBƒìBƒC ÿ uk óBƒì»ƒèqBƒK ôBƒð þƒðBƒÜ»ƒýƒýƒƒì烃xƒýƒC ô»ƒè ÞƒÈ q ¼ s AlƒÝƒÉƒOBƒÜ»ƒè ,ºô»ƒñƒPƒwºô»ƒð q»w »O¼krÜ óBülðõO þ„rÉø »ðBüBPw½ìBì »Gtc ÿ q»ñÈõð »Ü ,óBì»èqBK µR»ìõƒÝƒc .»üAlÉO þ…ýðBÜ»ýýìçxýC

:ó»w»c òýHÈ q-rÈkôB_ Ëlƒð»ƒø ÿqBƒOô þƒÜ¼ qºôBƒð þƒülƒðõƒƒO þðAu ¼ q»è þƒñƒüBƒC ÿBƒPƒw½ƒìBƒì µvƒÉƒGqBƒOô óBÜ»Oô»âtì ÿq»Hñýì þðBñÉøqBÜ»G µAlýñü»ø »ð½G µ tìºq µóArýHñ„¼ q q»w»ðkrÝ„rÉø ½G þðô o»G Ëô»èµºrÉè »Ü»üºôBì ,óBÜ»ýüºô»O»ð »üAlÝÉOBÜ»è ‡»ì»C ,QÈ rܺlÉK þƒPƒw»ƒø º q º õ É K ÿ » ð A ô » ` É K ó B ƒ Ü º q B ƒ O ô þ ƒ ܼ q º ô B ƒ ð µòükqõÜ þ¾»ì½Ü þðBÜ»ýýO»ü»ì½Ü µþñüBC .»ÔBØô»C þOºqAsºô þðBÜ»ýüBíñÈ o»è qºk»G þ¾BØq»w ,RBܺlüArÝ„BC ÞÈ qBƒPƒðBƒì»ƒèqBƒK þñPxhÝÈ q ½G òÈõð þÜ»üºu ¼ rK þðkrܺkBìBC ÞÈôBwBK»G µºqBWq»ø rPý_BO ,þñüBC ÿqBOô þܼ q»w .QÈ rÜ»ð ÞÉw»Ü aýø»G þO»üBÜõw Qɾºk ,†ýðBüBðAs þýPÉÜ»ü ÿrÉèô»ø þÙè þñüBC þðBüBƒPƒw½ƒìBƒì òƒüAkºô»ƒC Á»ƒâ»ƒè" óBýñü pGqºkAq þükAsBC þÔBì AlðBýðBܺqBOô»è †ýƒÜ»ƒüBƒPƒw½ƒìBƒì q»ƒø q»ƒâ»ƒC ,QƒÉƒG»ƒø þÉè ×BØô»C þOºqAsºô ,Alüæ ÿ»ÜºqBOô»è ,†ýñüBC þÜ»üBðAs ."»íÉC ß»ð ,ºqBýwrK q»G þðBüBPw½ìBì»è ÞÉ„»G ,ºô»OBܺklý݃C»ƒO »Gtc»è óBìq»Ô óBýðBܺlðõO ºqBOô ½G þñüBC .ó râºkqºô óBPwkqõÜ þðBÜ»ýýìçxýC

:óBüBðAs þýPÉÜ»ü ÿrÉèô»ø þÙè þܼq»w þ ƒ ð » ƒ üæ × B ƒ Ø ô » ƒ ƒ C þ ƒ ƒ O º q A s º ô ,ºô»ñýwrLÉè ½G ºqBÝÉW»HÉW µÿpÉâqBÜ | »íÉC ß»ð

| ?ºqBýwrK q»G þñüBC ÿBPw½ìBì»è ÊÜ ÿ rÉèô»ø þÙè þܼ q»w ,ºô»ý„½hüæ þýìçxýC þƒýƒñƒüBƒC þƒðBƒüBƒðAs þƒýƒPƒÉƒÜ»ƒü QÉGºk ,lðBü»ãüAq "rÈkôB_" ½G ,óBPwkq õÜ óBýðBƒÜºqBƒOô þƒXƒðBƒìBƒC»ƒG óBƒñƒÈõƒgqBƒOô ÿºô»ðkrÜBý„½ø»è »ýýPü rG »Ü ,òGlð»GBK óBýðkrÝü qBâu ½ìBC µÁ»ì½Ü ôBð þðBðBí¿wõì þݾ»g ÿæ»è »Ü ,ÞÉO»GBƒG q»ƒø q»ƒw»ƒè †ýÜ»üBPw½ìBì q»ø ,QÉG ó ô q µ qBükBƒð þðBܺkõìq»Ô µóBCq õØ ÿ»ðAô»`ÉK q»â»C ÿ ½ƒƒƒg Aô»ƒƒƒC ,Alƒƒƒü qBƒƒƒOô q»ƒƒƒƒHƒƒƒƒì»ƒƒƒƒÑƒÉƒK .QÉGºkqBýwrK q»G ,þƒƒƒü»ƒƒƒãƒƒƒÈk IƒƒƒÐAq sBƒƒƒƒýƒƒƒƒð iƒƒƒƒÉƒ„ ,»üAõýÉK óBüBðAs þýPÉÜ»ü ,ºôºkrÝý…ýðô q

ºô»PÈ rܺlÈõð ó½Ü þÜ»üºu ¼ rK þƒð½ƒýƒxƒƒÜArƒƒÔ þƒƒÝƒƒÈ qBƒƒPƒƒðBƒƒì»ƒƒèqBƒƒK †ÉK ,lðBü»âAq ÿ"rÈkôB_"»G ,þðBPwkq õÜ ÞÉ„»G ó»üæ»è õG»ø ß»üºu ¼pK ÁBw ôk þ¾»ì½Ü þðBܺôArhÝÈ q µóAqBPðBì»èqBK»ƒè Á»ì½Ü õÉð ÿ qBük þýPƒÉƒw»ƒÜ µþƒðºk»ƒì þýñüBC ÿ qBOô BwBü»G ÿºô»C ½G ,õGArܺkBìBC rOAôk ï»G ,QÈ rƒhƒHƒÝƒÈ q óBƒüBƒPƒw½ƒìBƒì ô»C RBGõ„ ÿ17 þðBܺôAkô q ÿlð»Gô q»w»è .ArhÈõãP…K »O»GBG ÿºuBìBC ,óBícºpèôlG»Ì qºô q»w .k òƒGq ôk óBƒÜ滃ì ÿºô»ƒC ½ƒG ,Alƒƒ„ºô»ƒƒG þðBÜ»ÔBì µþñüBC þükAsBC þðkrÝéÉ…ÉK»ƒè

ºô»PÈrܺlOºq óBýðBÜ»xü»Ü BýðBPürG»è ÿ»ðAkqõÜ ºsAõgBð»K ô»C þܼrý_ òü ôArÝ„»HÉG ÞÉÔBì õì»ø»è »Ýðõ_ ,îG»ð Ǽrì ï»ÜºlPw»ø Aô Ak»OÂô ï»è :ÞÈsAõgBð»K| õ…ÉK»è rOBü s ÛArýÌ þðAsAõgBð»K þƒxƒü»ƒÜ 268 Bùð»O Ak2012 þ¾Bw»è .ºô»PÈ rܺlƒOºq óBýPÈ q»GBð»K þÔBì ÿAôAk þØArýÌ ÿ sAõgBð»K óBýw»Ü 162 þxü»Ü ï»G ,ºôkrÜ BýðBPü rG»è .ºô»OºôArÝOºq AlñOô»ÝÉKôB_ ï»Ü»ü»è ô»C þg¼kô qBƒG þƒýƒKArƒg»ƒG RºqBƒG»ƒw ÿ ½Ýwçâ ÿ qB„ þð»ìõXð»C ,‡»ðAsAõgBð»K þOºqAsºô þO»wBýw»è »ñgºq ÿlðõO»G BýðBPü rG »OÂô ô»C ÿ ½gôBð þOºqAsºô ôBýðBPü rG þ_½Ü þOºqAsºô »Ü ,QÉð»ü»âºlƒýƒ„Aq µQƒÈ rƒâºk þ„õO »ðAsAõgBð»K ô»C Qw»Ùð»C»G ôArGôBð BO ,RBƒÜºk þƒü»ƒãƒÉƒWô»ƒãƒÈ q ʃG µÿ qAu»ƒø .ò¿ÉùG ÊW»G »OÂô ô»C ,RBÝG óBü qB_Bð þƒñƒPƒwAqBƒK þƒxƒðAuBƒC Alƒƒ…ƒƒýƒƒìºô»ƒƒè ô»C BwBü þÉK»G" Qɾºk ,BýðBPü rG þðBܺq õñw ,ò¿ÉùG ÊW»G »OÂô ô»C QÉGºk »ðAsAõgBð»K ô»è ºq ½W ô»G óBüu rPý_ RBÜBñPxü õÉK »Ýðõ_ | ."ó q»Gq»w»G »OÂô ºô»ñÈô»cºk µó ô»gºk BýðBPü rG þðBÜ»ÜqBK»è ÞÉÜ»ü»è óAsAõgBð»K

|BBC þPüBw :ºôB_q»w BýðBPü rG þO»ìõÝc þìq»Ô þPüBw

†ü rO þÝÈ qBW µºõOrâ»ðqºô óBýPÈ q»GBƒð»ƒK | .ºô»O»ðõG ÿ qAu»ø þ„õO óBýðkrÝ_½Ü ‡BK»è ÿqAk»ð µþPÉwrG q»¾½ÝÉè ,þxLÉéâ åAq ½ì ºô»ý„½hüæ ºuBìBC ,óBýƒð¼lƒýƒèBƒÜ ½ƒÝƒwçƒâ ÿ ½ƒÝƒðAs»ƒè µþPÉwrƒG ÿ q ½ƒW òƒü rƒPƒKArƒg ,RAkºkºô»ƒG ÿ»ðAsAõgBð»K ô»C ôBð»è ºôkrÝýñýHÉO ÿ qAk»ð óAô»C »Ýðõ_ ,ºô»OºôArÝOºq óBýðBÜ»xü»Ü ÿAôAk ó qBƒ_Bƒð µ»ƒýƒýƒð óBƒýƒƒÝƒƒÉƒƒPƒƒ„ aƒƒýƒø ,ó»ÝG óBܺôArhÝÈ q ô»xýð»Ü»è þü ¼ rýãPwºk .óºlHÉK óBýÝÉðkqAõg »ìºu BO þO»ìõÝc þðBÜ»ýýíwºq ºqBìBC þÉK»ƒG þ¾Bw»è þØArýÌ ÿ sAõgBð»K 106 ,BýðBƒPƒü rƒG ÛArƒýƒÌ þƒOq ½ƒƒLƒƒük ºô»ƒƒOÂô ô»ƒƒè AkôkrƒƒGAq †ƒƒü rƒƒO ÿ sAõƒƒgBƒƒð»ƒƒK 305 ôºô»ƒƒO»ƒƒðôArƒƒÜ | .ÛArýÌ ºô»O»ðôAo»â »ðB…g»G½g rOBü s óBÜ»ýýØArýÌ þxü»Ü ºô»PÈ rܺlOºq ,ó»Üºkºô»C ½G ºuBìBC óBƒÜ»ƒýƒü qBƒýƒðAs

þðBüu þg¼k þýKArg»è zBG ôºôlðBwBð |BBC ô»C ߺô »Ü ,RBܺk rO ÿ sAõgBð»K 20 µÿ ½g q ¼ s óBýðBü u µºô»OºôArÝOºq óBýðBÜ»xƒü»ƒÜ | .»KArg ó ½_ óBíðBüu QÉGºk" Qɾºk ,»Xð»â ô»C q»w ô»ðBhHÉPÜ ôBð»è óBü u »ðAu ¼ q »Ü QƒÉG ."òü»Gºkq»w»G óBÜ»ìBØ»„ »ƒ¾Bƒw YƒñƒÉƒK ÿºôBƒì ,zAqBƒC ÿ»ƒOô»ƒG qBW Êw Al„»ƒüºôBƒì ô»ƒè ô»ƒüBƒýƒðBƒPƒü rƒG»ƒè ÿ ½ƒhƒÜºô ,ºô»ƒOºôArƒÝƒƒOºq ÿ»ƒƒÜ»ƒƒxƒƒü»ƒƒÜ ºô»ØArýÌ þg¼kô qBG þýKArg ÿ ½ø»G ,krÝýwBG .ºô»PÈ o»ãG QÉðAõOBð BýðBPü rG»è sAõgBð»K qAs»ø 500 ½G 100 ºô»OºôArÝOºq óBýðBÜ»xü»Ü ô»C ÿºqBìu ,|BBC ÿ»Ü»Oq ½KAq þÉK»ƒG óBýðBÜ»xü»Ü µó»OÂô ô»è BPxÉC ÿ»ðAsAõgBð»K ,»ýýðqBük kq ô þÜ»üºõÉ„»G ,ºô»OºôArÝOºq óBüºlðºs»ì qAs»ø 500 - 100 »G »Ü»¾Bð»Ü ï»G µó»OÂô ô»è »ÝɾBw lð»_ ÿºôBì »Ü ,RBܺk þÔBì µòðBܺqAu»ø »OÂô þݾ»g óBü»ƒGq ¼ s

| :Bø»O qAu»ø -rÈkôB_ »Ü ,BýðBPƒü rƒG»ƒè kqõƒÜ þƒðAsAõƒgBƒð»ƒK ºuBƒìBƒC ,ºô»ƒOºôArƒÝƒOºq óBƒýƒðBƒÜ»ƒxƒü»ƒƒÜ »Ü ,ó»Üºk Ak»OÂô ô»è óBýðAqºsõâ þýKArg»G RBÜôBø ,ó ôAr݃„»ƒHƒÉƒG ރɃÔBƒì õƒì»ƒø»ƒè þðBÜ»ýüBO½Ü»è »Ü Ak|BBC þ¾Bð»Ü þÝÉOq ½KAq»è µóBüu ,ºô»ƒOºôArƒÜôÃG AkôkrƒGAq þƒãƒðBƒì óBýðBÜ»xü»Ü »Ü ,sAõgBð»K òülð»_ þðAqºsõâ .ô o»OºôArg ,ºô»OºôArÝOºq »KArg q ¼ s óBýðBüu Ǽ rì »Ü ï»ÜºlPw»ø Aô Ak»OÂô ï»è" ."òü ôArÝìô rc»ì ÞÉP„ õì»ø »è »Ýðõ_ ,îG»ð »ƒÜ ,ºkq õƒÜ þƒÝƒÈ sAõƒgBƒð»ƒƒK ÿ»ƒƒOô »ƒƒì»ƒƒC ºôBýðBPü rG þO»ìõÝc ó»üæ»è ÿ»ƒÜ»ƒxƒü»ƒÜ þü ¼ rì þÝÉg¼kô qBG»è BPxÉC ôºô»OºôArÝOºq ÿ q õÜBG ÿ ½Ýwçâ ÿ qB„»è AlKArg q»GºkAo»è .QƒÉñÈ qºs õâºk óBüu »OÂô ô»C »Ü ,»üºkq õÜ ºsAõgBð»K ô»C ,þè»Ì zAqBC þ¾Bð»Ü»G ,ßõÜq»Ü ÿ qB„ þݾ»g ߺô ÿ ½g


4

R»HüBO

info_chawder@yahoo.com

2013/4/8 »í컄 ôôk )415( ºqBìu

?..QɾºlÉK óBíý_ Alü»ÜºqBOô»è qBýPg»G æ»ì »ðBw»Ü ô»è ºô»ñý`ÉLƒÉƒè µºô»ƒñƒýƒwrƒLƒÉƒè µRBÜBƒð »ƒxƒØ ÿlƒðºôºu q»ƒG µÿ oõƒƒÜõƒƒì»ƒƒÜ ÿ ½ƒƒø»ƒƒG QƒƒÈ rƒƒÜBƒƒð þƒPƒÉƒÜ»ƒü þðBÜ»ìBðq»G »G óBýPxÝ„ ºô»ðBýƒO»ƒHƒüBƒO »Ü òýɾBð »ðBw»Ü ô»G QwAq ô»PwAq ½G ôºôBñÉø þƒƒƒPƒƒƒ…ƒƒƒK»ƒƒƒƒè óBƒƒƒü µóBƒƒƒýƒƒƒðBƒƒƒLƒƒƒì½ƒƒƒÜ þƒƒƒðºôBƒƒƒg ô»ü»ø óBýOô»ð ÿ»ƒâôÂBƒK µóºô»ƒðBƒÜBƒƒýƒƒðBƒƒLƒƒì½ƒƒÜ þƒðBƒÜºô»ƒðõƒG½ƒÜ »ƒ„BƒG ?.ó»Üºk þðBâq sBG ArÝ„BC»G ½G ?»ýý_ ½G þwBýw þG»PÜ»ì µþƒO»ƒüAkrƒƒÜq»ƒƒw ÿ q»wºqBƒ_ µóBƒÜºqBƒÜ µßq»ƒC ô»ƒ…ƒÉƒÜ þðkrÝwBG µó õƒ`ƒƒ…ƒƒÉƒƒK ôºq»ƒƒƒG ½ƒƒƒG ó烃ƒK µóBƒƒƒÜ»ƒƒƒPƒƒƒÔrƒƒƒâ ô»ƒ…ƒÉƒÜ ô»ƒC ?»ƒýƒýƒð þƒPƒÉƒÜ»ƒƒü þƒƒƒðkrƒƒƒÜ»ƒƒƒ„»ƒƒƒâ óBýwBG rO þðAqºkArG µ qBýPg»G ßBÜ ÿ»ðBýü q õÜõì»Ü µÿ»Ü QƒÈ rƒÜ»ƒð zBG Akºô»ðõG½Ü»è q»â»C ó»Üºk ºrãð½Ü ?QÈ rðºkAk ºrãð½Ü ½G ?QÈ rܺlwBG ËõÜ»è Al„ºrãð½Ü»è BüBC ?QÈ rPw»Gºk ÿ»Ü ?QÈ rPw»Gºk »ð½gqºk»G ºtük rPƒýƒðBƒƒÜºrƒƒãƒƒð½ƒƒÜ õƒƒì»ƒƒø õƒÜºµ ÿ»ƒƒðBƒƒƒýƒƒƒü q õƒƒƒÜõƒƒƒì»ƒƒƒÜ ô»ƒƒƒC óBƒƒƒƒü ?QƒƒƒƒÈ rƒƒƒƒÜBƒƒð ½ƒƒƒƒG 󻃃ƒƒø AlƒƒƒƒðBƒƒƒƒì»ƒƒƒƒèqBƒƒƒƒK µR»ƒƒƒƒìõƒƒƒƒÝƒƒƒƒƒc»ƒƒƒƒƒè þG»PƒÜ»ƒì Á»â»è þwBýw þG»PÜ»ì þðBܺô»ƒðõƒG½ƒÜ q»ƒƒw»ƒƒè ÿ rƒƒâAlƒÉƒK µòÈ rÜBð zBG AlýOqBK þwBýw òƒƒýƒƒðAsºk õƒƒì»ƒƒø ?..QƒƒÈ qkBƒƒð óBƒýƒðkrƒÜq»ƒƒwºqBƒƒ_ AlýOqBK Á»â»è ôºôArÝÉè þí¾ô s AlO»ìõÝc»è þƒPƒÉƒÜ»ƒü qBýƒPƒg»ƒG ßBÜ õܺµ QÈ rñýGºk ºô»C ..»ýýð äð»wôBø AlÉO óBüºqBK þðBíÉéw þðBÜ»ÝðBG »ãðBì ‡»„ Qɾºk óBÜ»ðBãðBì ÿ»_õì Qxü õÉK õܺô QÈ rðAõOBð ôºôBì»ð ôºu ¼ q )50-45( ½G äðBì q ¼ s µQÈ qlG Alü½g þOBÜ»è ó ôBƒPƒwºôAq óBƒÜºu ¼ rƒK µòƒÈ qkBƒð óBƒƒÜ»ƒƒñƒýƒ…ƒÉƒK ô»ƒC ß½ƒøk µ rƒÉƒèô»ƒø þƒðBƒÜ»ƒÝƒðBƒG Akq»ƒHƒìAq»ƒG»ƒè »üºkqBƒük ﻃC ..ºô»ƒO½ƒG»ƒð ô oôºq»ƒG óBƒü»ƒüºkqBƒük »…ÉÜ ½G ºôAq vÈ qAk þÝÉðçK QÈ ô»ðBì»ð µòÈ ô»ðBíG R»ìõÝc þðBwrK q»G µþPɃܻƒü ½ƒG ókrƒÝƒPƒwô qk þƒüAqAk ÿ rƒüsºô .AlƒýƒƒðBƒƒíƒÉƒéƒw ÿBâtÈ qBK ÿ q õñw»è ?»ýýð óBPwkq õÜ õì»ø þüAqAk þOºqAsºô ÿ rƒü sºô ÿ qAkBâBC QÉGBð ?»ýýð þPÉÜ»ü þPw½K ÿ»Ü»Pw½ƒK ?QÉG óBPwkq õÜ þOBøAk ô»WkõG µóBÜ»ÝðBG õì»ø BýO óBüºqBK þðBíÉéw þðBܻ݃ðBƒG QƒÉƒðAsBƒð ó ½ƒ_ þì»Ü ÿ»…ÉÜ ß½øk µ rÉèô»ø þðBÜ»ÝðBƒG ô»ƒýƒýƒð ºô»O»wºk»ƒG »ƒðArƒü sºô QƒÉƒGBƒð ?»ƒýƒýƒð óBƒüºqBƒK ?RBÝG ÿ q õGBC þÝÈ qAõG õì»ø þP„q»K q»w æ»ì ßBƒÜ»ƒè »Ü ºô»PÉGºk RõØ ÞÈ qBýwrK AkºrɃè þPÉÜ»ü BüBC ..QÈ rܺk þwBýw þG»PÜ»ì ô qBýPg»G AlýOqBK Á»â»è þðBxÜ»ü»ƒG AlíÈ q»ø þƒO»ƒìõƒÝƒc»ƒè ?ºlÉìõC ÊG »Ü»ý„»GôBø»è »„»GôBø »Ü ?»„»GôBø ½G ?..òGºk ÿ sAq ½G ºlÉìõCBð »Ü»ý„»GôBø»è q»â»C ÿºô»ƒC ½G ºô»ñ_Bð AlðBýðAõÉð ÿ výOArPw þñOô»ÝÈ o»G AlO»ìõÝc»ƒè AlƒýƒOqBƒK Á»â»è þPÉÜ»ü þðkrÝý„»GôBƒø»ƒè þãð»wæ q»ƒâ»ƒC ..?QƒÈ rƒÝƒGqBƒÜ rPýÜ»üBì»ñG q»w»è »Ü »ü»ðBwrK q»G ô»C ÿ ½ø AlƒO»ƒìõƒÝƒc»ƒè þPÉÜ»ƒü ½ƒƒG ó ôBƒƒñƒƒüAk AlƒƒƒO»ƒƒƒƒìõƒƒƒƒÝƒƒƒƒc»ƒƒƒƒè þƒƒƒƒPƒƒƒƒÉƒƒƒƒÜ»ƒƒƒƒü ô»ðAôBÝ„Aq AlýwBƒýƒw þƒG»ƒPƒÜ»ƒì þƒðBƒÜºô»ƒðõƒG½ƒÜ»ƒè ô»è µòÉðBð AlðBü½g þâq»W»G ÊK ºô»ñý컿ƒw ʃG ?ºô»ñ`ÉLG »ðBwrK q»G

?»ýýð óBPwkqõÜ õ컃ø þƒüAqAk þƒOºqAsºô ÿrƒüsºô,þƒüAqAk ÿrƒüsºô µóBܻ݃ðBƒG õì»ø ÿqAkBâBC QÉGBð ?»ýƒýƒð þƒPƒÉƒÜ»ƒü þPw½K ÿ»Ü»Pw½K BýO óBüºqBK þðBíÉéw þðBܻ݃ðBƒG QƒÉƒðAsBƒð ó½_ ?QÉG óBPwkqõÜ þOBøAk ô»WkõG »ðArüsºô QɃGBƒð ?»ýýð óBüºqBƒK þƒì»ƒÜ ÿ»ƒ…ƒÉƒÜ ß½øk µrÉèô»ø þðBÜ»ÝðBG ô»ýýð ?RBÝG ÿqõGBC þÝÈ qAõG õì»ø þP„q»K q»w ºô»O»wºk»G

Ak|" rÈkôB_|" »è 2013/3/18 ÿ u ¼ q ÿ412 ºqBìu»è »Ü qBýPg»G æ»ì ÿºqBOô q»w ô»C ºô»Oô»ÝÉè þP…ãüAq µþüBülýì ÿºq ô»â þÜ»üºô»ðAkqBÜ ,ºô»üArÜôÃG

»ƒO»ƒðõƒG AlO»ìõÝc ÿ»ñýGBÜ lð»_»è »ü»ø þP…â ÿq»GºõÈo»G µqBÜvÈ ôAq ôrüsºô µºô»ƒO»ƒðôArƒ¿ƒÉƒø AlðBýðBÜ»Pw½K»è µËqkBñƒÉƒè óBƒýƒPƒwºk ô»ƒÐBƒñƒG ÿkq»ƒG AkrO þðBÜ»ñýGBÜ»è QÉGArÝñý…ð»ðBg AlÜ»ü»ñýGBÜ»è †ýÜ»ü ½ƒø q»ƒø q»ƒG»ƒè q»ƒâ»ƒC µþGtc þwrK q»G þPwºk ÿºô»ƒCq»ƒG»ƒè QÉGArGæ Qw½K»è q»â»C ôºô»O»ðôAqlñÈo»â ÿ»_õì ½G qBÜõ…ýC ʃG»G ôºôAqlÉK óBürOs q»G þÝÉPw½K ºõG ºô»ðBýP…K»G þìõÝc ºô»O»ðôAr¿Éø RAsBýPíýC ôrOBüs ½ƒƒƒG qBƒƒƒýƒƒƒPƒƒƒg»ƒƒƒG ßBƒƒƒÜ »ƒƒƒâs ½ƒƒƒƒg ƒƒÉƒƒƒƒ¾ºk µóBƒÜ»ƒ…ƒÉƒÜ µÿ q õƒÜõƒì»ƒƒÜ q»ƒƒw»ƒƒñƒPƒxƒhƒPƒwºk »ƒƒüAkrƒƒG»ƒƒð ólðBü»âAq ½G ÿBð»ƒK óBƒýƒðkrƒÜq»ƒwºqBƒ_ ºô»ƒƒðBƒƒÜ»ƒƒýƒƒGtƒƒc ºô»ƒðõƒG½ƒƒÜ ÿBƒƒãƒƒÈ q»ƒƒè Þƒƒƒ¾»ƒƒƒG .»üAqlG óBýðkrÜq»wºqB_ µóBƒýƒðlƒðBƒÜqk þƒ¾ô»ƒƒƒø qBOô þñýwõð ½G ókrG Bð»K ºq ½W ï»G ºô»ñì ÿæ»G µóBwrƒK q»ƒG ÿæ Ræ æºk ʃƒ¾»ƒì½ƒÜ Ak»ƒìBƒðu ¼ q»ƒè µRBܺk »Pw»Wq»G óBýOÂôBø µþƒPƒÉƒÜ»ƒü þðArükBÜ þƒƒƒPƒƒƒƒÉƒƒƒƒÜ»ƒƒƒƒü þƒƒƒƒO»ƒƒƒƒwºk ʃƒƒƒG»ƒƒƒƒè ÞƒƒƒƒÈ q ½ƒƒƒƒW þðõ_½G»G »Ü .RBgºkqºk AlO»ìõÝc þðkrÝý„»GôBø»è »PÉHG RBÝG ºô»ƒC þ¾õHØ »ýýð »Gtc ô»C þPÉÜ»ü òì þPwºkAq ÿ ½g þƒO»ƒwºk µÞÉGtc aýø ÿ ½Ý„BK þG»PÜ»ì îýð Al„ºoºôBG ô»è µRBÝG ÞÉð»üæ aýø ÿ q»wºqB_ òðAõƒO»ƒð µQƒÉƒGAsArƒO ß»ƒü»ƒè þwBýw #.RBÝG ÿ ½gôBð þðBÜ»…ÉÜ

þƒðBƒìAlƒð»ƒC»ƒè Qƒýƒ_ºk þƒPƒÉƒÜ»ƒü þƒÝƒƒÉƒƒwrƒƒK q»ƒƒƒG R»ðBð»O µþwBýw þG»PÜ»ì ½G ºô»ýO»ƒüAkrƒÜq»ƒƒw óBì»ø»G ó»Üºk »xØ »Ü þP…â ÿ rÉOrÝw þðBܺrãÉW µþü»éâ µó»Üºk »xØ qBýPg»G ßBÜ ÿ sAõÉ„ µºõÉ„ óBü»Ü»ü q»ø µòÈ ôkºk þüAsºoBð»G ô»ü»ƒø óBüºlðºsBâ ..rPÜ»ü ÿ ½Pw»C »ð»hG óBÜ»ýü q õÜõì»Ü QÈ ô»ðBüºk ½G ºôºqBýPg»G ßBÜ ÿ»ÜºqBOô ÿ»ãðAô q»è AkºrɃè óBƒPƒwkq õƒÜ þƒÝƒ¾»ƒg µþPÉÜ»ü þðAqkBÜ µóBwrK q»G ʃG )ß.ó.ÿ( þwBýw þG»PÜ»ì »Ü ,QƒÈ ô»ƒÜºkqºk þO»ìõÝc µîÈ q»ø þO»üBܼ q»w þ„»GôBø»è ólÉìõC þƒƒƒƒPƒƒƒƒÉƒƒƒƒÜ»ƒƒƒƒƒü þƒƒƒƒƒO»ƒƒƒƒƒwºk ʃƒƒƒƒG µîƒƒƒƒƒƒÈ q»ƒƒƒƒƒƒø qBƒýƒPƒƒg»ƒƒG æ»ì ßBÜ ½G Bð q»â»C ..ºô»PÈ qlñÈõƒgºk µþƒƒü pƒƒÉƒƒƒƒâqBƒƒƒÜ ÿ»ƒƒPƒƒwºk þƒƒðBƒƒÜºô»ƒƒðõƒƒG½ƒƒÜ»ƒƒè AlƒƒýƒƒO»ƒƒüAkrƒƒÜq»ƒƒw µþƒƒƒwBƒƒƒýƒƒƒw þƒƒƒG»ƒƒƒƒPƒƒƒƒÜ»ƒƒƒƒì »ƒðBƒýƒü q õƒÜõƒì»ƒÜ ô»ƒ…ƒÉƒÜ ô»C q»w»è »ƒðAôBƒÝƒ„Aq

ÿ»ðBýOô»ð »âôÂBK ô»C µRô»ð þOBøAk»è »ãW R»ìõÝc þƒðBƒÜ»ƒOBƒøAk ó»ƒÜºk »ƒOôÂBƒK Rô»ƒð Ëô»ƒè ôºrƒÉƒè îƒÈ q»ƒƒø þO»ìõÝc þðBÜBâtÈ qBK q»w»G þðBxÜ»ü»G ÊG þ…ýðBýOÂôBø µòƒÈ rƒÜBƒð ‡»ƒGAk þƒðBƒxƒÜ»ƒü»ƒG µþìõÝc ÿ rO þð»üæ µ qAõG q ¼ s ô»ðBì»C .ºôkrÜ lÉìõC þG»PÜ»ì þðBìAlð»C µ qBýPg»G ßBÜ »Ü ,ó»ø þGtc ÿæ µòðAtüºk µó qAkBâBC þÉè óBܺrü sºô µþwBýw q ¼ s »üºô»è óBüBâBC .»üºôAqB„ óBýOÂôBø µóAqkBÜ µºõOô»Üqºk AlýìõÝc µþGtc ÿ qAõG»è óBwrK q»G»è µBâkAk »ƒñƒÈ qlƒG QƒÉƒGºk µ»ü»ø óBýý¾ºlð»â ºô»O½HÐBw BƒƒPƒƒxƒƒÉƒƒCBƒƒO ﻃƒG ,òƒƒÈ qlƒƒG Atƒw BƒwBƒü þƒÉƒƒK»ƒƒG µR»ìõÝc»è »ð ºôArðAõO»ð ôºôArñýG»ð ôºôArƒPƒxƒýƒG»ƒð z»Ü ß»ü µQÈ rÝG z»Ü ß»ü»è ºô»ñýwrK AlGtc»è »ð .QÉGAqk Atw BwBü þÉK»G µBâkAk »PÈ qlG q»ƒø ÿæ »ƒƒðBƒƒìoõƒƒwq»ƒƒw ÿBƒƒãƒƒÉƒƒW ÿºô»ƒƒC

qBýPg»G æ»ì ßBÜ õܺô þ݃ɃwrƒK q»ƒG ﻃƒG µ qAlýƒwrƒO»ƒì µþüBwBCBð þÜ»üºkqBük QƒÉƒwõƒñƒýƒG qBýPg»G æ»ì ßBÜ ÿºô»C q»G»è ..õGArÜ»ð óAô oºôB_ þƒñƒƒü o½ƒƒâ BƒƒO ºô»ƒƒO»ƒƒìõƒƒÝƒƒc ÿºô»ƒñƒOrƒãƒƒÜ»ƒƒü»ƒƒè ôºqAkBâBC óBýÉè ºô»Ýü tð»è µþ„BG»G þ…ýðBÜ»ñýGBÜ ô»Üºô»ñOrãÜ»ü q»w»è þ„½g þðõ_½GôAq ïBýñƒ¾k õƒÜºô Al„BPxÉC»è µºõG AlðBÜ»ñýGBÜ ÿºô»ðBñÉùÝÉK ÿ qAkBâBƒC »ƒÜ»ƒìºkq»ƒw ÿBƒâBƒC»ƒG þƒÜ»ƒýƒƒwBƒƒýƒƒw AlO»ìõÝc»è QÉðAsºk ô»O»ìõÝc þðBܺqBÜ þg¼kô qBG µóArü sºô þƒð»ƒìõƒXƒð»ƒC»ƒè qBÜ ß»ƒü»ƒìBƒðq»ƒG b»ƒG q»ƒø»ƒè R»ƒìõƒÝƒc þƒðBƒÜBƒâsºkõƒìAk µóBÜ»OºqAsºô µßõÜq»Ü ÿBâtÈ qBK µR»ìõÝc ÿ»ÜBâtÈ qBK ʃƒw µóBPwkq õÜ þƒðBƒì»ƒèqBƒK µóBƒƒÜºôArƒƒÜrƒƒýƒƒâAk »ƒƒ_ôBƒƒð µÛArýÌ ÿlðºôBð þO»ƒìõƒÝƒc µÛArƒýƒÌ þƒðBƒì»ƒèqBƒK þ_Býðk ôBKô q ô»C þðBƒOÂô µîýéÙýC þðBOÂô þO»wBýw µóBwrK q»G ÿ»Gq ¼ s »Ü ,ºqAkBâBC ..QƒÈ qºs õƒâºk óBýOÂôBø µ)ß.ó.ÿ( þðAqAkAô»ø µóBìAlð»C µóArükBÜ þ„»GôBø µR»ìõÝc µóBì»èqBK þðBܺqBƒÜõƒ…ƒýƒC»ƒè þðBÜ»OºqAsºô µóArü sºô þð»ìõƒXƒð»ƒC»ƒè þƒPƒÉƒÜ»ƒü þñOô»ÝÈ q þÉK»G õGºk »Ü ,òýü»éâ»G µÿ sAoBð R»ìõÝc þðBðAk»è ó ½_ þOqBK µþPÉÜ»ü óAõÉð ÿ vƒýƒOArƒPƒw þð»ìõXð»C»è õGºk ºôArðAk þƒ„»ƒGôBƒø»ƒG AlðBܺrüsºô AlƒO»ƒìõƒÝƒc þðBÜBâsºk µóBÜ»OºqAsºô õì»ø µóArüsºô µ qBƒƒƒƒÜvƒƒƒƒƒÈ ôAq µ rƒƒü sºô ÿ qBƒƒƒÝƒƒƒü rƒƒƒG þƒƒƒðBƒƒƒðAk»ƒƒƒè Al…ƒƒýƒƒðBƒƒÜAsºqBƒƒ„ µþƒƒƒPƒƒƒ…ƒƒƒâ ÿ q»ƒƒƒƒGºõƒƒƒƒÈ o»ƒƒƒƒG .»üAõG»ð þãð»wæ µ»üArñGAk þðBxÜ»ü µþ„»GôBø»G þƒðkrƒÝƒñƒýƒƒ…ƒƒð»ƒƒƒðBƒƒƒg ÿ qAõƒƒƒG»ƒƒƒè ºqAkBƒƒƒâBƒƒƒC µóBƒƒÜ»ƒƒñƒƒü rƒƒÈk ºq»ƒƒ„½ƒƒÝƒƒƒÉƒƒƒO ô»ƒƒƒâq»ƒƒƒíƒƒƒ…ƒƒƒÉƒƒƒK R»ìõÝc óAq»ƒHƒðBƒìq»ƒÔ ÿºô»ƒðAo»ƒâ µólƒðAq s»ƒìAk ½G µRBܺlPwô qk äð»PwBC AlýPÉÜ»ü þ„»G»è ó ½_ ½G óBýü qBÜ QÔrâ ô»…ÉÜ ÊƒG»G ó ½_ †ýOqBK þ„»G .QÈ rܺk þƒƒƒOBƒƒƒÜ»ƒƒƒè ºqAkBƒƒƒâBƒƒƒC qBƒƒƒƒýƒƒƒƒPƒƒƒƒg»ƒƒƒƒG ßBƒƒƒƒÜ þðkrÜq»Ô»w µë滃W ïBƒì þƒGBƒð»ƒW þƒñƒOô»ƒÝƒ„½ƒg»ƒð ,RÂô ÿºôºqºk ½G ókrÜq»wºqBƒ_ þƒPƒw»ƒG»ƒì»ƒG q»ø Aqlñɾ»G AlýwBýw þG»PÜ»ì þÜ»üºô»ðõG½Ü»ƒè µþüBG»O»G óBýðAõÉð þܽÜBð µÊðçíéì ÊG»G õ컃ø ï»G ,ó q»GºõÈ o»G þPÉÜ»ü îƒýƒO ß»ƒü ߺô þü õOrãÜ»ü ôBð»è óBwrK q»G»è ÊÜ QÉðAsºk óBìõãÉG .õ_»ðqºk Aô þP…K»è óBü µóBýðBLì½Ü þðºôBg AlO»ìõÝc µJtc ô qBÜvÈ ôAq µ qBÝü rG ô rü sºô ïBÜ µóºô»ðBÜBýðBLì½Ü AlO»ìõÝc»è )þPÉÜ»ü( »G q»w þP…â ÿ q»GºõÈ o»G þPwºkAq µó»ÜBð qBÜ þPÉÜ»ü ÿ»ƒìBƒðq»ƒG þƒÉƒK»ƒG rÈ u»G rÈ u µó õG óBü½g þðBÜ»ýƒýƒO»ƒHƒüBƒO »ülðºôºu q»G µó qAl„»G AlýýðBâq sBG µóBÜ»ýü qAs õãO»ìtg ºu ¼ rK»è µþƒ¾ºlƒƒð»ƒƒâ µòƒðkrƒÜlƒð»ƒƒì»ƒƒ¾ôºk½ƒƒg þƒƒÝƒƒü q»ƒƒg óBü½g ÿ ô sºqBC»ƒG ô»…ýK »O¼krÜ óBýü q ½g»ƒ…ƒì ôºô»PɃwrƒKBƒð óBƒýƒÉƒè †ƒýƒw»ƒÜ µó»Üºk Nõâ µN»_ lð»_»è »ü»ø þP…â ÿ q»GºõÈ o»G µ qBÜvÈ ôAq ô rüsºô óBƒýƒPƒwºk ô»ÐBñG ÿkq»G »O»ðõG AlO»ìõÝc ÿ»ñýGBÜ q»â»C µºô»O»ðôAr¿Éø AlðBýðBƒÜ»ƒPƒw½ƒK»ƒè µËqkBƒñƒÉƒè AlƒƒÜ»ƒƒƒü»ƒƒƒñƒƒƒýƒƒƒGBƒƒƒÜ»ƒƒƒè †ƒýƒƒÜ»ƒƒü½ƒƒø q»ƒƒø q»ƒƒG»ƒƒè AkrƒO þƒðBƒÜ»ƒñƒýƒGBƒÜ»ƒè QƒƒÉƒƒGArƒƒÝƒƒƒñƒƒƒýƒƒƒ…ƒƒƒð»ƒƒƒðBƒƒƒg QƒÉƒGArƒGæ Qƒƒw½ƒƒK»ƒƒè q»ƒâ»ƒC ôºô»ƒO»ƒðôAqlƒñƒÈ o»ƒâ þìõÝc µþGtc þwrƒK q»ƒG þƒPƒwºk ÿºô»ƒCq»ƒG»ƒè ôºôAqlƒÉƒK óBƒü rƒOs q»ƒG þƒÝƒÉƒPƒw½ƒK ºõG ºô»ðBýP…K»G RAsBýPíýC ô rOBü s ÿ»_õì ½ƒG qBƒƒÜõƒƒ…ƒƒýƒƒC ʃƒG»ƒG lð»GBK µþw»Ü ÊG q»G»è †ýÝÈ q ¼ s ôºô»O»ðôAr¿Éø ÿºkAµ ÿºô»ƒƒC ÊG»G ô s q»ø ºô»ÝÉèõO»Ü»O»G óBýðõG»ð µó ôAr݃ñƒýƒ…ƒð»ƒðBƒg QƒÉƒƒG óBƒƒƒýƒƒƒñƒƒƒýƒƒƒ…ƒƒƒð»ƒƒƒðBƒƒƒg ½G AlðBÜ»ýðçíéì ÁBK»è ÞÉðBw»Ü óBü ºô»O»ðôArgq ôk aýø òÈ rðºkAk þìõÝc þãƒðrƒâ þƒPƒw½ƒƒK Ëlƒð»ƒø þð»üB„ »Ü ,ÊPÈ qlG óBüºô»C þØ»c »ýýð ÞÈ qºõÉK µÊðçíéì ÿ ½ø»G q»ø µòG »ðBPw½K ô»C þñOrâqºô pƒƒK þƒƒìõƒƒÝƒƒc þƒPƒw½ƒK òƒülƒð»ƒ_ ºô»ƒñƒƒÉƒƒ¾BƒƒHƒƒ¾BƒƒG | ..òÈ rGºkºõÈ o»G R»èBܺô»G ôºô»O»ƒðôArƒÜ»ƒð »Ü »WkõG ÿ»Ü %17 »ãW ºqAkBâBC qBýPg»G ßBÜ ÿ q ½WôAq ½ƒW þƒOBƒøAk òülð»_ QÈ rýâºkqºô ÛArýÌ»è ÿ rO þÜ»ü»WkõG »O½G ó qBük µó»ø R»ìõÝc ÿ ½gôBð

þü»¾½w îü q»ÝèôlG»Ì iÉ„ k»ì»dì þü pÉâqBÜ ÿ»Pwºk þwrK q»G qBýPg»G æ»ì ßBÜ ÿ u ¼ q ÿ)412( ºqBƒƒìu ÿ qBOô q»w»è þwBýw þG»PÜ»ì þðB…ýðôBð rÈ u»è Ak"rÈkôB_" ÿ»ìBƒðu ¼ q ÿ2013/3/18 ôºq»G ..þðBíÉéw þðBÜ»ÝðBG þðArü»Ø þwrO»ƒì( ÿ oõƒƒÜõƒƒƒì»ƒƒƒÜ µQÔrâ ô»…ÉÜ Êƒ¾»ì½Ü þwBG)?ËõÜ »ƒÜ ,ºô»ƒƒÜ»ƒƒìBƒƒðu ¼ q þƒƒPƒƒƒÉƒƒƒ…ƒƒƒðBƒƒƒì»ƒƒƒè .ºôkrƒƒƒÜ ½ƒƒG ºô»ƒƒƒƒðkrƒƒƒƒÜqAkBƒƒƒƒâBƒƒƒƒC þƒƒƒãƒƒƒðºs( ºôArƒƒƒwõƒƒƒð qæ¼k ºkq»ƒÔ»ƒè óBƒÜ»ƒñƒƒýƒƒƒìºs rƒƒÈ u ,µR»ƒƒìõƒƒÝƒƒc óBü»_õì †ƒýƒðBƒíƒÉƒéƒw þƒðBƒÜ»ƒÝƒðBƒG µó ôBƒƒwôBƒƒC ºuBƒƒìBƒƒC Alƒƒü»ƒƒÜºqBƒƒOô þƒƒüBƒƒƒO½ƒƒƒÜ»ƒƒƒè BƒƒO )QÈ qkBñÉK þƒwBƒýƒw þƒG»ƒPƒÜ»ƒì ôkq»ƒø þƒÜ»ƒüºô»ƒðõƒƒG½ƒƒÜ»ƒƒG kõƒÍƒw»ƒì µëæ»W ïBì( rÉìAõW ôkq»ø þP„q»K q»w»G þƒƒðBƒƒÜ»ƒƒÝƒƒðBƒƒG þƒðArƒƒü»ƒƒØ»ƒƒè .ºôkrƒƒƒÜ )þƒƒƒðAs qBƒƒƒG ½G µºôkrÝɃLƒýƒPƒwºk qBýwrK YñÉK»G Al…ýðBíÉéƒw þðkrGºõÈ o»G þðçƒK»ƒè ÿ ½ƒƒg ÿAq ‡ºô»ƒðAlƒìºô ÿBKAq»w Á»â»è òì BOºq»w ..ô o»O½Pxg AlýðApìõÝc ½ƒƒG ÿºuBìBC ô»C ÿºô»C µïAlü»ÜºqBOô þƒÜ¼ qºôBƒð óBƒPƒwkq õƒÜ þƒÝƒ¾»ƒg µóAqlƒüBƒÜ ÿ%80»ƒè ó ôkrƒÜ

ÞƒƒƒÈlƒƒƒƒð»ƒƒƒƒƒø ÿqAõƒG»ƒè óBƒwrƒƒK q»ƒƒG»ƒƒè AlƒƒýƒƒìõƒƒÝƒƒc µþƒƒƒƒGtƒƒƒƒc ºô»O½HÐBw µºõƒOô»ƒƒÜqºk QÉGºk µ»ü»ø óBýý¾ºlð»â þÉK»G µBâkAk »ƒƒñƒƒÈ qlƒƒG ï»G ,òÈ qlG Atw BƒƒwBƒƒü ôºôArPxýG»ð BƒPƒxƒÉƒƒCBƒƒO »ð ºôArðAõO»ð ôºôArñýG»ð AlGtc»è »ð µR»ìõ݃c»ƒƒè z»Ü ß»ü»è ºô»ñýwrLɃè z»ƒÜ ß»ƒƒü µQƒƒÈrƒƒƒÝƒƒƒG þÉK»G µBâkAk »ƒƒPƒƒÈ qlƒƒG .QÉGAqk Atw BwBü µòì ÿºô»C ï»G ,ó»Üºk óBýwBG Ëô»è ôºrÉè »ðAu ¼ q ïBwq»w ÞÉñýwõð Bøºô»è óBýñì õܺô þðBƒw»ƒÜ µzrK q»G µQwºk ÂBG þÝÉw»Ü »ƒƒüºô»ƒƒC RBƒÜºk õƒƒì»ƒƒø»ƒƒè »ƒƒÜ Ak)ß.ó.ÿ( ôBƒƒð»ƒƒƒè qAlƒƒƒO»ƒƒƒwºk þƒG»ƒƒPƒƒÜ»ƒƒì µþƒü pƒÉƒâqBƒÜ ÿ»ƒPƒwºk þƒðBƒÜºô»ƒðõƒG½ƒÜ þðBÜ»ýý¾½Øôk ºô»ðõG½Ü µþƒO»ƒüAkrƒÜq»ƒw µþƒwBƒýƒw µþƒOqBƒK µþƒPƒÉƒÜ»ƒü þƒƒwBƒƒýƒƒw þƒG»ƒPƒÜ»ƒì ôkq»ƒø þðBÜ»ýwBýw »ð»üæ µJtc þðBܺô»ðõG½Ü ÿ»ƒGq ¼ s»ƒè þ„ôºq ÿ qAkBâBC þ„BG»G ôºqAl„»G AlðBPwkq õÜ BøôBC ..»ØArýÌ µóBPwkq õÜ þðApíÜõc µþwBƒýƒw óBì»èqBK µþO»ìõÝc þðBܺqBÜ µßq»C»è ÞÉw»ƒÜ ½G »Ü ,ºõG ºô»C ÿ qBƒ_Bƒð µ»ýýð ÿ sAq ô»ðBìõâ»G µR»ìõ݃c q»ƒw»ƒè þƒðBƒÜ»ƒðõƒ_½ƒG ôAq þƒñƒü pƒGqºk þñýwõð q»G »PÈ q»GBð»K óBÜ»ýü oõÜõì»ƒÜ µóBì»èqBK µòì q»â»C ºqBOô ï»C ..Ak»ìBðu ¼ o»è ÞÈ qBOô Bøºµ µþGtc þƒÜ»ƒü»ƒüBƒK ô»éK aýø »Ü òì õܺô ÿ rPýðBw»Ü .õG þüBwBC ß»üºkAoBO »üBHýwõð óBíG »ýýð óBíýìõÝc


‫ناوخؤ‬

‫ذمارة (‪ )415‬دو شةممة ‪2013/4/8‬‬

‫‪info_chawder@yahoo.com‬‬

‫بێكاریی دەرچوان لەهەرێمی كوردستان‪ ،‬هەڕەشە لەداهاتوی خوێندن دەكات‬ ‫توێژەرێكی كۆمەاڵیەتی‪ :‬ئەگەر هەیە‪ ،‬نەوەكانی داهاتو واز لەخوێندن بێنن‌و بایەخی خوێندن كەمبێتەوە‬

‫چاودێر‪ -‬كەیوان جەالل‪:‬‬ ‫س���ااڵنە دەیان هەزار گەنج لەهەرێمی‬ ‫كوردستان لەزانكۆو پەیمانگاكان خوێندن‬ ‫تەواودەك���ەن‌و لەب���وارە جیاوازەكان���دا‬ ‫بڕوانامە بەدەستدێنن‪ ،‬بەاڵم كەمترینیان‬ ‫لەكەرتی گش���تی دادەمەزرێن‌و بەشێكی‬ ‫كەم���ی دیكەش���یان لەكەرت���ی تایبەتدا‬ ‫كاریان دەستدەكەوێت‪ ،‬زۆرینەیان بێكار‬ ‫دەمێنن���ەوەو چاوەڕێی بیم���ەی بێكاری‬ ‫دەك���ەن‪ ،‬كە مانگانە بۆ ماوەی ش���ەش‬ ‫مان���گ ‪ 150‬هەزار دیناری���ان پێدەدرێت‪،‬‬ ‫دەرچوان‌و شارەزایانی ئابوریش‪ ،‬جەخت‬ ‫لەوەدەكەنەوە‪ ،‬ئەو بیمەی بێكارییە هیچ‬ ‫كاریگەرییەكی لەسەر ژیانی ئەو گەنجانە‬ ‫نابێت‪ ،‬هەروەك توێژەرێكی كۆمەاڵیەتی‪،‬‬ ‫هۆش���داری ئەوەدەدات‪ ،‬ئەگ���ەر گەنجە‬ ‫دەرچوەكان���ی ئێس���تا بێ���كار لەماڵەوە‬ ‫دابنیش���ن‪ ،‬دەبێتە هەڕەش���ە بۆ س���ەر‬ ‫نەوەكانی داهاتو كە واز لەخوێندن بێنن‌و‬ ‫بایەخی خوێندن كەمبێتەوە‪.‬‬

‫ئەو دەرچوە‪ ،‬باس لەوەش���دەكات‪ ،‬كە‬ ‫بەرهەمی هەمو ماندوبون‌و خوێندنەكەی‬ ‫موچ���ە ‪ 150‬ه���ەزار دینارییەكەی بوە‪،‬‬ ‫كە تەنها ش���ەش مانگی خایاندوە‪ ،‬ئەوە‬ ‫هیچ كاریگەریی لەس���ەر ژیانی نەكردوە‪،‬‬ ‫وتیش���ی "خۆزگە نەمخوێندای���ە‪ ،‬وەكو‬ ‫براك���ەم كارێكم بكردایە‌و پاش���ەڕۆژێكم‬ ‫بۆخۆم مسۆگەر بكردایە"‪.‬‬

‫"خوێندن تەمەن بەفیڕۆدانە"‬ ‫ك���ۆردۆ س���ەعیدیش‪ ،‬ك���ە دەرچوی‬ ‫پەیمانگایە‪ ،‬ئام���اژە بەوەدەدات‪ ،‬ماوەی‬ ‫س���ێ س���اڵە خوێندن���ی تەواوك���ردوەو‬ ‫چاوەڕێی دامەزران���د ‌ن دەكات‪ ،‬بەاڵم تا‬ ‫ئێستا دانەمەزراوە‪.‬‬ ‫ناوب���راو‪ ،‬پێش���یوایە‪ ،‬مانگان���ە بڕی‬ ‫‪ 150‬هەزار دەدەن���ە دەرچوان‪ ،‬نازانرێت‬ ‫لەسەر چ بنەمایەك ئەم موچە كاتییەیان‬ ‫پێدەدەن‪ ،‬ل���ەم رۆژەدا‌و ب���ۆ ماوەیەكی‬ ‫ش���ەش مانگ ئ���ەو پارەیە چ س���ودێك‬ ‫دەگەیەنێت‪ ،‬ئەگەر بۆ جلوبەرگیش بێت‪،‬‬ ‫بەشی ئەوەناكات‪.‬‬ ‫دەرچوەك���ەی پەیمان���گا‪ ،‬دەش���ڵێت‬ ‫"دەرچ���وان‪ ،‬ك���ە ت���ازە لەس���ەرەتای‬ ‫لەخوێندنەكەی پەشیمانە‬ ‫هاوكار ئەحمەد‪ ،‬یەكێكە لەو س���ەدان گەنجی���دان‌و لەو كات���ەوە ژیان بۆ ئەوان‬ ‫دەرچ���وەی ماوەی دو س���اڵە بڕوانامەی دەس���ت پێدەكات‪ ،‬زۆرترین پێویستیان‬ ‫زانكۆی بەدەستهێناوە‪ ،‬بەاڵم تاكو ئێستا زیاتر بەهەوڵدان‌و بنیاتنانی ژیان هەیە"‪.‬‬ ‫بەوتەی سەرسام عوسمان‪ ،‬كە دەرچوی‬ ‫هەر لەماڵەوەیە‪ ،‬ئەو دەڵێت "هەرلەدوای‬ ‫تەواوكردنی خوێن���دن‪ ،‬بەردەوام بەدوای پەیمانگای تەكنیكیی س���لێمانییە‪ ،‬دوای‬ ‫كاردا دەگ���ەڕام‪ ،‬ب���ەاڵم هی���چ كارێك���م س���اڵێك چاوەڕێك���ردن‪ ،‬موچەی بیمەی‬ ‫دەس���تنەكەوت لەبواری خۆم‪ ،‬كە تێیدا بێكاری وەرگرتوە‪ ،‬كە تەنها شەش مانگ‬ ‫ش���ارەزاییم هەبو‪ ،‬لەكاتێكدا ماوەی ‪ 16‬بەردەوامب���و‪ ،‬ئەوەش نەما‌‪ ،‬لەئێس���تادا‬ ‫ساڵ خوێندم‪ ،‬تا ژیانی خۆم دابینبكەم‪ ،‬هی���چ كارێك ن���اكات‪ ،‬هیوایەك���ی مابو‪،‬‬ ‫ئەویش دامەزراندن بو‪ ،‬ئەوەش���ی نەماو‬ ‫كەچی بێكار لەماڵەوە مامەوە"‪.‬‬

‫ب َيكارى‪ ،‬دةرضوان ب َي هيوا دةكات‬

‫لەدامەزراندن ب���ێ ئومێدبوە‪ ،‬بەو پپیەی‬ ‫ئەو هاوڕێیانەی لەگ���ەڵ ئەو خوێندنیان‬ ‫تەواوكردوە‪ ،‬هیچیان دانەمەزرێنراون‪.‬‬ ‫بێ هیوایی الی دەرچوان دروستدەكات‬ ‫تۆ‌ێژەرێك���ی كۆمەاڵیەت���ی‪ ،‬دەڵێ���ت‬ ‫"كاتێك خوێندكارێك دەبینێت چەندساڵ‬ ‫دەخوێنێت‪ ،‬دوای ئ���ەوەش دانامەزرێت‪،‬‬ ‫دەبێتەهۆی دروس���تبونی ب���ێ هیوایی‪،‬‬ ‫خۆی���ان لەخەڵكی ب���ەدور دەگرن‪ ،‬ئەمە‬ ‫ن���ەك تەنه���ا كاریگەریی لەس���ەرخۆیان‬ ‫دروستدەكات‪ ،‬بەڵكو كاردانەوەی خراپی‬ ‫بۆ چواردەورەكەش���ی دەبێت‪ ،‬بۆ نمونە‬ ‫كاتێ���ك دەرچویەكی پەیمان���گا یاخود‬

‫زانكۆ كە ‌لەماڵەوەی���ە‪ ،‬برایەكی بچوكتر‬ ‫دەیبینێت‪ ،‬بایەخی خوێندن الی ئەویش‬ ‫كەمدەكاتەوە"‪.‬‬ ‫روخۆش عەلی‪ ،‬رونیش���یكردەوە‪ ،‬ئەم‬ ‫كەمبونەوەی بایەخ���ی خوێندنە‪ ،‬دەبێتە‬ ‫گەورەترین هەڕەش���ە بۆ نەوەی داهاتو‪،‬‬ ‫كە وای���ان لێبكات‪ ،‬دەس���ت لەخوێندن‬ ‫هەڵبگ���رن‪ ،‬ب���ەو پێی���ەی وای دەبینن‪،‬‬ ‫خوێن���دن هی���چ هیوایەك���ی رون���ی بۆ‬ ‫دابینكردنی داهاتویەكی باش نییە‪.‬‬ ‫بیمەی بێكاری ژیانی گەنج‬ ‫دابینناكات‬ ‫پسپۆڕێكی ئابوری‪ ،‬ئاماژە بەوەدەدات‪،‬‬

‫ئەگ���ەر ل���ەڕوی ئابوریی���ەوە‪ ،‬بڕوانیتە‬ ‫ب���ازاڕو گرانی ش���تومە‌ك‌و پێویس���تییە‬ ‫‌سەرەتاییەكانی رۆژانە‪ ،‬بەبەراورد لەگەڵ‬ ‫ئەو داهاتە تا‌كەكەس���ییە ‌نایەكس���انە‪،‬‬ ‫بەهۆی بونی داهاتێكی سروش���تی زۆرو‬ ‫كەمیی هەندێ���ك لەموچەكانی���ش ‌بازاڕ‬ ‫بەردەوام لەبەرزبونەوەدایە‪.‬‬ ‫محەمەد رەئوف‪ ،‬ئەوەش���ی خستەڕو‪،‬‬ ‫گەنجێك���ی دەرچ���وی پەیمان���گا یاخود‬ ‫زانكۆكان‪ ،‬بە‪ 150‬هەزار دینار‌و بۆ ماوەی‬ ‫شەش مانگ ژیانی خۆی بۆ دابینناكرێت‪،‬‬ ‫ئەم موچان���ەش بەپێی هیچ یاس���ایەك‬ ‫نیی���ە‪ ،‬بەڵكو تەنها بڕیارێك���ە دراوە بۆ‬ ‫هاوكاریكردنی دەرچوان‪.‬‬

‫هەفتە بازاڕی گۆڕستان‬

‫هاواڵتیان دوای سەردانكردنی گۆڕی كەسوكاریان رو لەبازاڕەكە دەكەن‬ ‫شارەوانیی سلێمانی‪ :‬سیمای شاری تێكداوەو دەیانگوازینەوە بۆ شوێنێكی دیكە‬ ‫چاودێر‪ -‬تابان رەزا‪:‬‬

‫‪5‬‬

‫بەنداوەكانی‬ ‫گەرمیان‬ ‫نزیكەی پێن���ج س���اڵ لەمەوبەر‪،‬‬ ‫حكومەت���ی هەرێم���ی كوردس���تان‬ ‫ب���ۆ گلدان���ەوەی ئاوی س���ەرزەوی‌و‬ ‫كۆكردن���ەوەی ئ���اوی بەف���رو باران‪،‬‬ ‫بڕیاریدا چەند بەنداوێك لەناوچەكانی‬ ‫هەرێمی كوردس���تاندا دروس���تبكات‪،‬‬ ‫كە س���ێیانیان بەر ناوچەی گەرمیان‬ ‫دەكەوێت‪ .‬ئ���ەو بەنداوانەیش بەپێی‬ ‫دیزاینەكەی���ان دوانیان بچوك‌و ئەوی‬ ‫دیكەش���یان‪ ،‬كە دەكەوێتە س���نوری‬ ‫ناحیەی پێب���ازەوە مامناوەندییە‪ ،‬كە‬ ‫بەپێی وتەی بەرپرس���انی وەزارەتی‬ ‫كشتوكاڵ‌و سەرچاوەكانی ئاو‪ ،‬نزیكەی‬ ‫‪ 400‬ملیار دیناریان بۆ تەرخانكراوە‌و‬ ‫خزمەتێك���ی‬ ‫بەتەواوبونیش���یان‬ ‫زۆری بەرەوپێش���چونی كش���توكاڵ‌و‬ ‫گەش���تیاری ناوچەكە دەكەن‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ئ���ەوەی جێ���گای نیگەرانیی���ە دوای‬ ‫تێپەڕبونی نزیكەی پێنج ساڵ هێشتا‬ ‫هیچ���كام ل���ەم بەنداوان���ە كاركردن‬ ‫تێیاندا دەستی پێنەكردوە‪ ،‬لەكاتێكدا‬ ‫بەپێی وتەی ش���ارەزایانی بوارەكە‪،‬‬ ‫ناوچەك���ە پێویس���تییەكی زۆری‬ ‫بەبەن���داو و گلدانەوەی ئ���او هەیە‌و‬ ‫رۆژانە هەزاران مەتر س���ێجای ئاوی‬ ‫پاك لەرێگەی روباری سیروان‌و چۆمە‬ ‫زستانەكانەوە بەفیرۆ دەڕوات‌و ئاوی‬ ‫ژێ���رزەوی ناوچەك���ەش بەرێژەیەكی‬ ‫بەرچاو دابەزیوە‪ ،‬س���ەرباری ئەوەی‬ ‫س���ااڵنە تادێ���ت رێ���ژەی بارانبارین‬ ‫كەم���دەكات‌و ئ���ەوەش راس���تەوخۆ‬ ‫كاریگ���ەری دەبێت بۆ س���ەر الیەنی‬ ‫كشتوكاڵ‌و گەشتوگوزاری‌و مەترسی‬ ‫بەبیابان بون زیاتر دەكات‪ .‬لەبەرئەوە‬ ‫پێویس���تە هەرچی زوترە‪ ،‬حكومەتی‬ ‫هەرێم���ی كوردس���تان‌و لیژن���ەی‬ ‫كش���توكاڵ‌و س���ەرچاوەكانی ئ���اوی‬ ‫پارلەمانی كوردستان‪ ،‬بەدواداچون بۆ‬ ‫دروستكردنی بەنداوەكانی گەرمیان‌و‬ ‫كوردستان بكەن‪ ،‬تابتوانرێت رێگری‬ ‫لەبەهەدەردان���ی بەش���ێكی گرنگ���ی‬ ‫سامانی نەتەوەیی بكرێت‪.‬‬ ‫هونەر كەریم‬

‫داهات���ی زۆر بۆ ئەو كەس���انەی كە لێرە‬ ‫شت دەفرۆشن‌و رۆژانی هەینی كاسبیمان‬ ‫زۆرباشە‪.‬‬

‫م���اوەی چەند س���اڵێكە گۆڕس���تانی‬ ‫گردی س���ەیوان رۆژان���ی هەینی دەبێتە‬ ‫ب���ازاڕ‌و پ���ێ دەوترێت هەفتەب���ازاڕ‪ ،‬كە‬ ‫لەس���ەعات حەوتی بەیانی تا ‪ 12‬نیوەڕۆ‬ ‫ب���ەردەوام دەبێ���ت‪ ،‬ئەم ب���ازاڕە هەمو‬ ‫ج���ۆرە كەلوپەلێكی ناوم���اڵ‪ ،‬خۆراك‪،‬‬ ‫س���ەوزە‪ ،‬میوە‪ ،‬جلوبەرگ‪ ،‬پێاڵو‌و گوڵی‬ ‫لێدەفرۆش���رێت‪ ،‬ئەو كەسانەی سەردانی‬ ‫ئەم هەفتەب���ازاڕە دەك���ەن‪ ،‬هەندێكیان‬ ‫لەوان���ەن‪ ،‬ك���ە لەس���ەردانكردنی گۆڕی‬ ‫ئازیزانیان لەگۆڕستان دەگەڕێنەوە‌و بونی‬ ‫ئەم هەفتە بازاڕەش لەنزیك گۆڕستانەكە‪،‬‬ ‫بەوتەی كڕیارو فرۆشیارەكان بۆ هەرزانیی‬ ‫نرخ دەگەڕێتەوە‪ ،‬لێپرس���راوی بەش���ی‬ ‫خزمەتگوزاری لەشارەوانیی سلێمانیش‪،‬‬ ‫دەگوێزرێتەوە‬ ‫ئاماژە ب���ەوەدەكات‪ ،‬ئەو فرۆش���یارانە‪،‬‬ ‫لێپرس���راوی بەش���ی خزمەتگ���وزاری‬ ‫بەبێ پرس���ی شارەوانی چونەتە الی ئەو‬ ‫گۆڕستانە‪ ،‬ئەگەر لەهەر جێگایەكی ترەوە لەش���ارەوانیی س���لێمانی‪ ،‬ئام���اژە‬ ‫كار ئاسانیان بۆكرابێت‪ ،‬ئەوە پالنی ئێمە ب���ەوەدەكات‪ ،‬ئەم دیاردە ناش���یرینە كە‬ ‫نەبوە‌و لەبەرنامەشدایە كە بیانگوازینەوە لەزۆربەی گۆڕستانەكانی شاری سلێمانی‬ ‫دروستبوە‌و سیمای شاری تێكداوە‌و بۆتە‬ ‫بۆ شوێنێكی دیكە‪.‬‬ ‫رێگ���ر لەهاتوچۆی هاواڵتیان‌و ئۆتۆمبێل‪،‬‬ ‫لەسەرەتای كارەكانیانەوە ئەم عەرەبانچی‬ ‫نرخی كەلوپەلەكان هەرزانن‬ ‫ن���ەوزاد كەری���م‪ ،‬فرۆش���یار‪ ،‬ئاماژە و دەس���تگێڕانە بەبێ پرس���ی شارەوانی‬ ‫بەوەدەكات‪ ،‬ئ���ەم هەفتە بازاڕە بۆ ئێمە چونەتە ئەم شوێنە‌و گۆڕستانیان كردۆتە‬ ‫زۆر باش���ەو قازانجی لێدەكەین‪ ،‬خەڵكی بازاڕ‪ ،‬بەاڵم ئەگەر لەهەر ش���وێن‌و رێگاو‬ ‫زۆریش رومان لێدەك���ەن‪ ،‬چونكە نرخی جێگایەكی ترەوە ئاسانكاریان بۆكرابێت‪،‬‬ ‫كەلوپەلەكانی هەرزانن‪ ،‬خەڵك دەتوانێت ئ���ەوە پالنی ئێمە نەب���وە‪ ،‬بەڵكو پالنی‬ ‫ئێم���ە ئەوەب���وە‪ ،‬ب���ەردەوام قەرەباڵغی‬ ‫بیكڕێت‪.‬‬ ‫تا‬ ‫كەمبكەینەوە‪،‬‬ ‫گش���تییەكان‬ ‫لەشوێنە‬ ‫نزیكە‬ ‫"ش���وێنەكە‬ ‫وتیش���ی‬ ‫ناوب���راو‬ ‫هةفتةبازا ِرى طؤ ِرستانى سةيوان لةشارى سل َيمانى‬ ‫ب���ۆ هاواڵتی���ان‪ ،‬ل���ەدوای گەڕانەوەیان سیمای شار ناش���یرین نەبێت‌و بەجوانی‬ ‫لەگۆڕستان رودەكەنە ئەم بازاڕە بۆكرینی بمێنێتەوە‪.‬‬ ‫ناوبراو‪ ،‬رونیش���یكردوە‪ ،‬لەس���ەرەتای‬ ‫داوەت���ە كۆمپانیای گاڵس ش���توتگارت‪،‬‬ ‫كەلوپەل"‪.‬‬ ‫رزگار ئەحمەد‪ ،‬باس لەوەش���دەكات‪ ،‬ك���ە خاوێنكردن���ەوەی گۆڕس���تانەكەو كارەكانمانەوە رێنمایی تەواومان پێداون‬ ‫ه���ەروەك محەم���ەد عەلی���ش‪ ،‬ك���ە لەروی خزمەتگوزارییەوە هەرس���ێ تیمی دەوروبەری لەئەستۆی ئەوانە‌و دوابەدوای كیسەی خۆڵ‌و حاویەمان بۆداناون‪ ،‬بەاڵم‬ ‫فرۆش���یاریكی دیكەیە‪ ،‬باس لەوەدەكات‪ ،‬بەدواداچون���ی س���ەر بەس���ەرۆكایەتیی تەوابونی ئەم هەفتەبازاڕەش تیمەكانمان بەداخ���ەوە لەب���ەر ناهۆش���یاری هەندێ‬ ‫لەدەس���تگێڕو عەرەبانچ���ی دەوروبەری‬ ‫بونی ئەم هەفتە بازاڕە بۆتە سەرچاوەی ش���ارەوانیی س���لێمانی‪ ،‬ئەو سنورەمان ئەو شوێنە پاكدەكەنەوە‪.‬‬ ‫دوای گەڕانەوە لەگۆڕستان بۆ كڕینی‬ ‫كەلوپەل‬ ‫سەرگوڵ شەریف‪ ،‬كە كڕیارە‪ ،‬دەڵێت‬ ‫"هەمو رۆژانی هەینییەك پاش گەڕانەوەم‬ ‫لەگۆڕس���تان دەچمە ئەم بازاڕەو هەرچی‬ ‫پێداویس���تی ناو ماڵە دەیك���ڕم‪ ،‬چونكە‬ ‫نرخی ش���تەكان زۆر هەرزان���ە‪ ،‬رێگەی‬ ‫دوری بازاڕم بۆ نزیكبۆتەوە"‪.‬‬ ‫هاوكات س���ەبریە غەری���ب‪ ،‬كڕیارێكی‬ ‫ترەو‪ ،‬باس لەوەدەكات‪ ،‬بۆ خەڵكی هەژار‬ ‫ئەم هەفتە بازاڕە زۆرباش���ەو نرخەكانی‬ ‫گونج���اوە لەچ���او ب���ازاڕدا هەرزان���ە‌و‬ ‫فرۆشیارەكانیش بون بە مامیلمان‪.‬‬

‫فؤتؤ‪ :‬تابان‬

‫گۆڕس���تانەكە پیس���دەكەنەوە‪ .‬وتیشی‬ ‫"بەهەماهەنگی لەگ���ەڵ بەڕێوبەرایەتیی‬ ‫هاتوچ���ۆ‪ ،‬قایمقامی ناوەندی س���لێمانی‬ ‫بەنیازین بەیەكجاری ش���وێنێكی دیكەیان‬ ‫بۆدانێین‌و دوریان بخەینەوە‪ ،‬لەئێس���تادا‬

‫شوێنێكمان بۆ دابینكردون‪ ،‬روبەرەكەی‬ ‫دۆنم‌و نیوێكە هەر لەنزیك ئەو ش���وێنەی‬ ‫خۆیان‌و بەم نزیكان���ە دەگوێزرێتەوە بۆ‬ ‫ئەوجێگایە"‬



‫ذمارة (‪ )415‬دو شةممة ‪2013/4/8‬‬

‫َ‬ ‫هةوال‬ ‫ل َيكدانةوةى‬

‫ سیناریۆ چاوه‌ڕوانكراوه‌كه‌ی عیراق‪ ..‬له‌تیۆره‌و‌ه بۆ پراكتیك‬ ‫د‪.‬هێرش ره‌سوڵ‬ ‫ده‌روازه‌‬ ‫وێ���ڕای ئ����ه‌وه‌ی‪ ،‬وا م���اوه‌ی چه‌ند‬ ‫مانگێك ‌ه ره‌وش��ی سیاسیی عیراق زۆر‬ ‫نائاساییه‌‪ ،‬به‌جۆرێ هه‌ندێ شرۆڤه‌كار‌و‬ ‫چاودێر به‌"بارانی به‌لێزمه‌ی هاوین"‬ ‫وه‌سفیده‌كه‌ن‪ ،‬ب��ه‌اڵم به‌شێكی دیك ‌ه‬ ‫له‌شاره‌زایان به‌وچه‌شنه‌ له‌بارودۆخه‌ك ‌ه‬ ‫ن��اڕوان��ن‌و پێیانوایه‌‪ ،‬پرسه‌ك ‌ه زی��اد‬ ‫له‌قه‌باره‌ی خۆی گه‌وره‌ده‌كرێ‌و ئه‌مه‌ی‬ ‫هه‌نوكه‌ له‌واڵته‌كه‌دا ده‌گوزه‌رێ "زاده‌ی‬ ‫سروشتی عیراق‌و درێ��ژك��راوه‌ی كێش ‌ه‬ ‫له‌مێژینه‌كانێتی"‪ ،‬وه‌كچۆن خولی دوه‌می‬ ‫سه‌رۆكوه‌زیریی مالكی به‌گرفت‌و قه‌یران‬ ‫ده‌ستیپێكرد‌و وا زیاتر له‌ سێ‌ساڵ‌و‬ ‫مانگێك به‌سه‌ر هه‌ڵبژاردنی پارله‌مان‌و‬ ‫ن��زی��ك �ه‌ی دو س���اڵ‌و پێنج مانگیش‬ ‫به‌سه‌ر ده‌ستبه‌كاربونی سه‌رۆكوه‌زیران‬ ‫تێپه‌ڕده‌بێ‌‪ ،‬كه‌چی عیراقییه‌كان ته‌نها‬ ‫هه‌فته‌یه‌كیش له‌ژیانیان نه‌ڕۆیشتوه‌‪،‬‬ ‫شایه‌تی كێشه‌گه‌لی سیاسی نه‌بن‪.‬‬ ‫ئه‌و بارگرژییانه‌ گه‌یشتنه‌ دۆخێك‪،‬‬ ‫ئه‌مه‌ریكییه‌كان هاتنه‌سه‌ر ئه‌و باوه‌ڕه‌ی‬ ‫كه‌ هه‌رگیز ئه‌م واڵت ‌ه به‌"یه‌كپارچه‌یی"‬ ‫ن��ات��وان��ێ دی��م��وك��راس��ی ب��ێ‌و ئاسایش‬ ‫بێنێته‌دی‪ ،‬ئه‌وه‌ش واده‌كات پڕۆژه‌كه‌ی‬ ‫بایدن‪ ،‬قۆناغی تیۆری جێبێڵی‌و بیبێت ‌ه‬ ‫كردار‪ ،‬وه‌كچۆن هاتنی جۆن كیری‪-‬یش بۆ‬ ‫عیراق په‌یوه‌ندیی به‌جێبه‌جێكردنی ئه‌و‬ ‫پڕۆژه‌یه‌و‌ه هه‌یه‌‌و‪ ،‬ره‌زامه‌ندیی لیژنه‌ی‬ ‫یاسایی ئه‌نجومه‌نی نوێنه‌رانی عیراقیش‪،‬‬ ‫هه‌نگاوێكی باش ده‌یباته‌ پێشه‌وه‌‪.‬‬

‫جوگرافی‌و سیاسیی واڵته‌ك ‌ه بۆ سه‌ر‬ ‫سێ پێكهاته‌ی (كورد‪ ،‬شیعه‌‌و سونن ‌ه)‌و‬ ‫دوركه‌وتنه‌وه‌‌و له‌یه‌كترازانه‌ سیاسییه‌ك ‌ه‬ ‫وای��ك��ردو‌ه پرۆسه‌كه‌ به‌"دابه‌شكردن ‌ه‬ ‫رانه‌گه‌یه‌نراوه‌كه‌" ناوببرێ‪.‬‬ ‫عیراقییه‌كان له‌به‌رده‌م دو بژارده‌دا‬ ‫به‌تێڕوانینی ورد ب��ۆ بارگرژیی ‌ه‬ ‫سیاسییه‌كانی ع��ی��راق ئ��ه‌وه‌م��ان بۆ‬ ‫رونده‌بێته‌وه‌‪ ،‬خه‌ڵكی ئه‌و واڵته‌ له‌به‌رده‌م‬ ‫دو ب��ژارده‌دان‪ :‬ب��ژارده‌ی (فیدراڵییه‌ت)‬ ‫یان ته‌نانه‌ت له‌ئه‌گه‌ری (دابه‌شكردن)‬ ‫یشدا‪ ،‬له‌گه‌ڵ بژارده‌ی قۆناغێكی نوێی‬ ‫(ش���ه‌ڕی ت��ای��ف��ی)‪ ،‬ل��ه‌و حاڵه‌ته‌شدا‬ ‫ب�ه‌دڵ��ن��ی��ای��ی�ه‌وه‌ ب����ژارده‌ی یه‌كه‌میان‬ ‫باشتره‌‪ ،‬ئه‌مه‌ش له‌پێناو دورخستنه‌وه‌ی‬ ‫تارمایی جه‌وله‌یه‌كی دیكه‌ی ئه‌و شه‌ڕ‌ه‬ ‫له‌ئاسمانی عیراقدا‪ ،‬كه‌وا دورنی ‌ه ئه‌و‬ ‫كه‌م ‌ه نیشتمانیبونه‌ی له‌واڵته‌كه‌دا هه‌ی ‌ه‬ ‫له‌ناویببات‌و عیراق بخات ‌ه نێو گێژاوی‬ ‫كاره‌ساتی ت��ره‌وه‌‪ ،‬وه‌كچۆن له‌ماوه‌ی‬ ‫‪ 2008 – 2006‬دا تێیكه‌وت‪ ،‬به‌جۆرێك‬ ‫ره‌نگ ‌ه گه‌ڕانه‌و‌ه بۆ ئه‌م دۆخه‌ی ئێستاش‬

‫بۆی ‌ه واده‌رده‌كه‌وێت دروستكردنی چه‌ند‬ ‫هه‌رێمێكی فیدڕاڵی ببێت ‌ه باشترین‬ ‫چاره‌سه‌ر‌و په‌سه‌ندكراوترینیان‪ ،‬الی هێز‌و‬ ‫الیه‌نه‌ جیاوازه‌كانه‌وه‌‪.‬‬ ‫دوباره‌بونه‌وه‌ی هۆشدارییه‌كه‌‬ ‫ه��ۆش��داری��ی داب��ه‌ش��ب��ون��ی ع��ی��راق‬ ‫ل��ه‌م م��اوه‌ی��ه‌ی راب����ردودا ئه‌نجامێكی‬ ‫چاوه‌ڕوانكراوی ملمالنێ سیاسییه‌كان‌و‬ ‫كاركردن به‌ئاراسته‌ی راكێشانی سۆزی‬ ‫تایه‌فه‌گه‌ری دوب��اره‌ب��ۆوه‌‌و "روخساری‬ ‫راسته‌قینه‌"ی واڵته‌كه‌ی پیشاندایه‌وه‌‪،‬‬ ‫به‌تایبه‌ت دوای ئه‌و خۆپیشاندانانه‌ی بۆ‬ ‫پشتگیریی نوری مالكی سه‌رۆكوه‌زیران‬ ‫له‌ناوچه‌كانی به‌غداد‌و باشوری عیراق‬ ‫سازكران بۆ روبه‌ڕوبونه‌و ه‌ی خۆپیشاندان ‌ه‬ ‫به‌رده‌وامه‌كانی دژی سیاسه‌ته‌كانی ناوبراو‬ ‫له‌باكور‌و ناوه‌ڕاست‌و رۆژئاوای واڵته‌كه‌دا‪.‬‬ ‫دابه‌شكردن ‪ ..‬له‌تیۆره‌وه‌ بۆ پراكتیك‬ ‫پ��اش س�ه‌ردان��ی تیمێكی ئه‌مه‌ریكی‬ ‫بۆ عیراق‪ ،‬بۆیان رونبۆوه‌‪ ،‬ك ‌ه واڵته‌ك ‌ه‬ ‫به‌و ب��ارودۆخ�ه‌ی ئه‌مڕۆیه‌وه‌ ئه‌سته‌م ‌ه‬ ‫بتوانێ ئارامی به‌خۆوه‌ببینێت‪ ،‬له‌نوێترین‬

‫ئاراسته‌ی ‌ه هه‌نگاوده‌نێن‌و كارده‌كه‌ن‪،‬‬ ‫دیارترینیان بۆ بڕینی په‌یوه‌ندیی نێوان‬ ‫ئێران ‪ -‬سوریا ‪ -‬لوبنان‪ ،‬هه‌روا له‌گه‌ڵ‬ ‫گ��ۆڕان��ی ره‌سمیی ع��ی��راق ب��ۆ بنكه‌ی‬ ‫كۆمه‌كی لۆجیستی بۆ رژێمی ئه‌سه‌د‬ ‫له‌سوریادا‪.‬‬ ‫ل��ه‌الی��ه‌ك��ی��ت��ره‌وه‌‪ ،‬راپ���ۆرت���ی تیم ‌ه‬ ‫ئه‌مه‌ریكییه‌كه‌‪ ،‬جه‌ختله‌وه‌شده‌كاته‌وه‌‪،‬‬ ‫توركیا‌و ئێرانیش له‌سه‌ر دابه‌شكردنی‬ ‫عیراق ره‌زامه‌ندن‌و پشتیوانیشی لێده‌كه‌ن‪.‬‬ ‫گڵۆپی سه‌وزی نوێنه‌ران‬ ‫هاوكات جێبه‌جێكردنی پڕۆژه‌كه‌ی‬ ‫ب���ای���دن‪ ،‬ی �ه‌ك��ێ��ك ب��و ل�ه‌ئ�ه‌ج��ێ��ن��دای‬ ‫س��ه‌ردان��ه‌ك��ه‌ی ج��ۆن ك��ی��ری وه‌زی���ری‬ ‫ده‌ره‌وه‌ی ئه‌مه‌ریكا بۆ عیراق‪ ،‬كه‌ به‌دوای‬ ‫ئه‌وه‌شدا لیژنه‌ی یاسایی ئه‌نجومه‌نی‬ ‫نوێنه‌رانی عیراق ره‌زامه‌ندیی خۆی بۆ‬ ‫پشتگیرییكردنی سێ هه‌رێمی فیدڕاڵی‬ ‫ل �ه‌واڵت �ه‌ك �ه‌دا نیشاندا‌و‪ ،‬به‌"گره‌نتیی‬ ‫بونیاتنانی ده‌وڵه‌تی یه‌كگرتوی فیدراڵی"‬ ‫وه‌سفیكرد‪ ،‬ئه‌مه‌ش له‌گه‌ڵ پرۆژه‌كه‌دا‬ ‫ی�ه‌ك��ان��گ��ی��ره‌‪ .‬ل�ه‌راگ�ه‌ی��ان��دراوێ��ك��ی��ش��دا‬

‫ئه‌وه‌ی ئێستا له‌عیراقدا ده‌گوزه‌رێت‪ ،‬به‌سروشتی خۆی جۆرێك ‌ه له‌دابه‌شكاریی جوگرافی‌و‬ ‫سیاسیی واڵته‌ك ‌ه بۆ سه‌ر سێ پێكهاته‌ی (كورد‪ ،‬شیعه‌‌و سوننه‌)‌و دوركه‌وتنه‌وه‌‌و له‌یه‌كترازان ‌ه‬ ‫سیاسییه‌كه‌ وایكردوه‌ پرۆسه‌كه‌ به‌"دابه‌شكردنه‌ رانه‌گه‌یه‌نراوه‌كه‌" ناوببرێ‬ ‫زۆر ئه‌سته‌م ده‌بێت‪.‬‬

‫پرۆژه‌كه‌ی بایدن‬ ‫له‌ساڵی ‪2007‬دا‪ ،‬جۆ بایدن جێگری‬ ‫س�ه‌رۆك��ی ئه‌مه‌ریكا ب �ه‌ر له‌وه‌رگرتنی‬ ‫پۆسته‌كه‌ی‪ ،‬پرۆژه‌یه‌كی بۆ دابه‌شكردنی‬ ‫ع��ی��راق ب��ۆ س��ێ ه �ه‌رێ��م��ی ف��ی��دراڵ��ی‬ ‫پێشكه‌شكردبو‪ ،‬له‌گه‌ڵ پێدانی ئیداره‌یه‌كی‬ ‫سه‌ربه‌خۆ‌و تایبه‌ت به‌كه‌ركوك‪.‬‬

‫ده‌ستور‌و دیفاكتۆ‬ ‫ئه‌گه‌رچی ماده‌ی ‪1‬ی ده‌ستوری عیراق‬ ‫‪" 2005‬دابه‌شكردنی عیراق" ره‌تده‌كاته‌وه‌‌و‬ ‫جه‌ختله‌سه‌ر "ده‌وڵه‌تێكی یه‌كگرتوی‬ ‫فیدراڵیی خاوه‌ن سیستمێكی پارله‌مانی"‬ ‫ده‌كاته‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم هێدی هێدی خه‌ریك ‌ه‬ ‫پرۆژه‌پێشنیاركراوه‌كه‌ی بایدن له‌زه‌مینی‬ ‫واقیعی واڵت�� ‌ه ف��ره‌ن�ه‌ت�ه‌وه‌‌و فره‌ئاین‌و‬ ‫ئایینزاكه‌ی رۆژه �ه‌اڵت��ی ن��اوه‌ڕاس��ت��دا‪،‬‬ ‫ده‌بێته‌ دیفاكتۆ‌و سه‌ره‌نجام عیراقییه‌كان‬ ‫به‌هۆیه‌و‌ه له‌تونێلی تاریكی قه‌یران‌و كێش ‌ه‬ ‫یه‌كله‌دوایه‌ك‌و ئاڵۆزه‌كان بێنه‌ده‌ره‌وه‌‪.‬‬

‫"دابه‌شكردنه‌ رانه‌گه‌یه‌نراوه‌كه‌"‬ ‫له‌كاتێكدا هێشتا شانۆی سیاسیی عیراق‬ ‫كۆتایی به‌نمایشی قه‌یران‌و كێشه‌كان‬ ‫نه‌هێناوه‌‪ ،‬ئه‌وه‌ی وه‌ك رێگه‌چاره‌یه‌كی‬ ‫گونجاو و چاره‌سه‌رێكی نێوه‌ند بۆ‬ ‫گرفت‌و قه‌یرانه‌كان جارێكیتر هێنراوه‌ت ‌ه‬ ‫به‌رباس‪( ،‬دابه‌شكردنی عیراق)‌ه وه‌ك‬ ‫سیناریۆیه‌كی چاوه‌ڕوانكراو‪ .‬سه‌ره‌ڕای‬ ‫ئه‌وه‌ی هه‌ندێ له‌چاودێران‪ ،‬وایده‌بینن‪،‬‬ ‫ئ �ه‌وه‌ی ئێستا له‌عیراقدا ده‌گوزه‌رێت‪،‬‬ ‫به‌سروشتی خۆی جۆرێكه‌ له‌دابه‌شكاریی‬

‫فیدڕاڵیه‌ت‬ ‫ئه‌گه‌ر به‌پێی ده‌ستور مامه‌ڵ ‌ه له‌گه‌ڵ‬ ‫كێشه‌‌و قه‌یرانه‌ سیاسییه‌كانی ئه‌مڕۆی‬ ‫عیراقدا بكرێت‪ ،‬ده‌ك��رێ (فیدڕاڵیه‌ت)‬ ‫بكرێته‌ رێگه‌چاره‌یه‌كی بنه‌ڕه‌تی‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫ده‌ستوری عیراق رێگه‌ به‌دروستكردنی‬ ‫ه �ه‌رێ��م��ی ج��وگ��راف��ی ن�����ادات‪ ،‬ن �ه‌ك‬ ‫پێكهاته‌یی‪ ،‬له‌سۆنگه‌ی ئ��ه‌وه‌ش ك ‌ه‬ ‫واڵت �ه‌ك � ‌ه خ��ۆی پێكهاته‌ییه‌‌و له‌چه‌ند‬ ‫ناوچه‌یه‌كی جوگرافی پێكدێت‌و له‌هه‌ر‬ ‫ناوچه‌یه‌كیشدا پێكهاته‌یه‌ك نیشته‌جێیه‌‪،‬‬

‫راپۆرتیاندا بۆ كاربه‌ده‌ستانی واڵته‌كه‌یان‪،‬‬ ‫به‌ناونیشانی (رۆشنایی ئه‌و به‌ریه‌ككه‌وتن ‌ه‬ ‫تایفییانه‌ی عیراق‪ ،‬نه‌خشه‌ی سێ هه‌رێم‬ ‫ده‌كێشێ)‪ ،‬جارێكی تر پڕۆژه‌كه‌ی بایدن‪-‬‬ ‫یان هێنایه‌وه‌به‌ر باس‪.‬‬ ‫به‌گوێره‌ی ئه‌و راپۆرته‌‪ ،‬ك ‌ه له‌ناوه‌ندی‬ ‫میدیایی ئه‌مه‌ریكاییه‌وه‌ دزه‌ی��ك��ردوه‌‪،‬‬ ‫م��ی��دی��اك��ان��ی ج��ی��ه��ان‪ ،‬ئ��ام��اژه‌ ب�ه‌و‬ ‫ناكۆكییانه‌ی عیراق ده‌ك �ه‌ن‪ ،‬ك ‌ه به‌بێ‬ ‫لێكجیاكردنه‌وه‌ی تایفی چاره‌سه‌ركردنیان‬ ‫له‌مه‌حاڵه‌و‌ه نزیكه‌‪ ،‬بونی هه‌ریه‌ك ‌ه‬ ‫له‌هه‌رێمی سوننه‌‪ ،‬شیعه‌‌و كورده‌كان‬ ‫واده‌ك���ات هه‌لومه‌رجێكی سه‌قامگیری‬ ‫سیاسی له‌ سێ هه‌رێمه‌ سه‌ربه‌خۆكه‌دا‬ ‫مسۆگه‌ربكات‪ ،‬ئه‌مه‌ش كاكڵه‌ی پڕۆژه‌كه‌ی‬ ‫جێگری سه‌رۆكی ئه‌مه‌ریكای ‌ه ك ‌ه له‌ساڵی‬ ‫‪ 2004‬بۆ چاره‌سه‌ركردنی دۆخی ئه‌و واڵت ‌ه‬ ‫پێشكه‌شیكردبو‪.‬‬ ‫واڵتانی ئیقلیم‌و سیناریۆكه‌‬ ‫له‌ماوه‌ی راب��ردودا‪ ،‬مالكی توركیای‬ ‫به‌هه‌وڵدان بۆ دابه‌شكردنی واڵته‌كه‌ی‬ ‫به‌سه‌فه‌ق ‌ه له‌گه‌ڵ هه‌رێمی كوردستاندا‬ ‫تۆمه‌تباركرد‪ ،‬ناواخنی شیكارییه‌كان‬ ‫ئ��ام��اژه‌ب��ه‌وه‌ده‌ده‌ن‪ ،‬هه‌ندێ ده‌وڵه‌تی‬ ‫ناوچه‌ك ‌ه به‌چه‌ند هۆكار‌و ئامانجێك به‌و‬

‫سه‌رۆكی لیژنه‌یی یاسایی ئه‌نجومه‌نه‌كه‌‪،‬‬ ‫ئ��اش��ك��رای��ك��ردوه‌‪ ،‬ل���ه‌دواس���ه‌ردان���ی‬ ‫لیژنه‌یه‌كه‌یاندا بۆ ئه‌مه‌ریكا‌و كۆبونه‌وه‌یان‬ ‫له‌گه‌ڵ ی��اری��ده‌ده‌ری وه‌زی��ری ده‌ره‌وه‌ی‬ ‫ئه‌و واڵته‌‪ ،‬گه‌یشتونه‌ت ‌ه ئه‌و راستییه‌ی‬ ‫دابه‌شكردن باشترین رێگاچاره‌یه‌‪.‬‬ ‫پرۆژه‌كه‌‌و كورد‌و كه‌ركوك‌و ‪140‬‬ ‫ب��ه‌پ��ێ��ی زان���ی���اری���ی م��ی��دی��اك��ان‪،‬‬ ‫سه‌ركردایه‌تیی سیاسیی كوردستان‬ ‫پشتگیریی له‌پڕۆژه‌كه‌ ده‌ك��ات‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫سه‌باره‌ت به‌هه‌رێمێكی تایبه‌ت‌و سه‌ربه‌خۆ‬ ‫بۆ كه‌ركوك رایده‌گه‌یه‌نێت‪ ،‬به‌و مه‌رج ‌ه‬ ‫رازی ده‌بێت كه‌ مادده‌ی ‪140‬ی ده‌ستور‬ ‫جێبه‌جێ بكرێت‪ ،‬پاشان دوابڕیار الی‬ ‫هاواڵتییانی شاره‌كه‌ ده‌بێت ئاخۆ چی‬ ‫هه‌ڵده‌بژێرن‪" ،‬رێز له‌بڕیاری خه‌ڵكه‌ك ‌ه‬ ‫خ��ۆی ده‌گ��ری��ن‪ ،‬ن �ه‌ك جێبه‌جێكردنی‬ ‫ئه‌جێندای تر"‪ .‬هه‌روا مادام پێكهێنانی‬ ‫هه‌رێمی دی��ك �ه‌ی ف��ی��دراڵ له‌عیراقدا‬ ‫ده‌ستوری‌و رێگاپێدرا‌وه‌‪ ،‬به‌دورنازانرێت‬ ‫كاریگه‌ریی پۆزه‌تیڤیشی بۆسه‌ر هه‌رێمی‬ ‫كوردستان ببێت‌و دواجار له‌به‌رژه‌وه‌ندیی‬ ‫ك��ورد بشكێته‌وه‌‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌شی ‪140‬‬ ‫مادده‌یه‌كی ده‌ستورییه‌‪ ،‬بۆی ‌ه نابێته‌هۆی‬ ‫په‌كخستنی ماده‌كه‌‪.‬‬

‫‪info_chawder@yahoo.com‬‬

‫‪8‬‬

‫پێنج ساڵ دوای روخانی‬ ‫په‌یكه‌ره‌كه‌ی فیرده‌وس‬ ‫هاوڕێ توانا مێرگه‌سه‌ری‬ ‫س���به‌ی‪ ..‬بیره‌وه‌ری رۆژێك ‌ه تیایدا كۆتای به‌رژێمێكی تۆتالیتاری ته‌مه‌ن س���ی‌و‬ ‫پێنج س���اڵ له‌ده‌سه‌اڵتی ئاگرو ئاسن دێت رژێمێك ك ‌ه فه‌لسه‌فه‌ی ره‌سمی قڕكردنی‬ ‫ئه‌وان���ه‌ بو كه‌ نابن به‌س���ێبه‌ری‌و ناچن ‌ه ژێر چه‌تری ئه‌م سیس���ته‌مه‌‪ ،‬ئه‌م رژێم ‌ه‬ ‫ته‌نها رژێمێكی سیاس���ی دیس���پۆت نه‌بو‪ ،‬به‌ڵكو به‌عس قوتابخانه‌ی گه‌شه‌كردنی‬ ‫بیری‌و عروبی‌و القه‌كردنی به‌ها مرۆییه‌كان‌و یه‌ك ره‌نگكردن‌و توانه‌وه‌ی پێكهاته‌كانی‬ ‫عیراق ب���و له‌تایبه‌تمه‌ندنی خودا كردی���ان‪ ،‬له‌رانبه‌ر تۆخكردنه‌وه‌ی شوناس���ێكی‬ ‫شۆڤێنی عروبی‪ ،‬قوتابخانه‌یه‌ك تیادا وانه‌ی ره‌گه‌ز خه‌ساندن به‌خه‌ستی ده‌خوێنراو‬ ‫لوتك���ه‌ی دڵره‌قی به‌فه‌زیله‌ت داده‌نرا‪ ،‬بۆی ‌ه وانیش���انده‌درا كه‌ گوته‌كانی س���ه‌دام‬ ‫حس���ێن ته‌نها بۆ حزبه‌كه‌ی نه‌بو‪ ،‬به‌ڵكو كۆمه‌ڵێك به‌رگریبون له‌سلوك‌و هه‌یمه‌نه‌ی‬ ‫نه‌ت���ه‌وه‌ی عروبه‌‪ ،‬كوڕك���ه‌ی عۆجه‌‪ ،‬رۆڵه‌یه‌كی به‌وه‌فا‌و ئه‌مه‌ك���ی كلتورێكی چه‌ند‬ ‫س���ه‌د س���اڵه‌ی ئه‌م بیره‌بو‪ ،‬كه‌ فه‌رمان ره‌وای ‌ه خوێنڕێژییه‌كه‌ی ده‌چێته‌‌وه‌ س���ه‌ر‬ ‫حه‌جاجی كوری یوسف‌و ئه‌میر‌ه خوێنڕێژه‌كانی سه‌رده‌می ئه‌مه‌وی‌و عه‌باسییه‌كان‪.‬‬ ‫ب���ه‌اڵم فه‌رمانڕه‌وایه‌ك���ی موتروبه‌كراو به‌مۆدێرنه‌ی زانس���تی‪ ،‬میرات���ی به‌جێماوی‬ ‫به‌ع���س ناكرێ‌ ته‌نها كورت هه‌ڵێنین له‌خاپوركردنی واڵتێك‌و بونی س���ه‌دان گۆڕی‬ ‫به‌كۆم��� ‌هڵ‌و هه‌زاران دێهات‌و ش���اری‌وێران‪ ..‬ئه‌م ‌ه دیو‌ه ئاش���كراو له‌به‌رچاوه‌كانی‬ ‫تاوانكارییه‌كانی به‌عس‌و س���ه‌دام حسێنه‌‪ ،‬به‌ڵكو ترسناكتر له‌م ‌ه تا ئه‌م چركه‌سات ‌ه‬ ‫ئاماده‌بونی ئه‌م كلتور‌ه ده‌س���تكاری نه‌كراوه‌یه‌‪ ،‬كه‌ دۆخه‌كه‌ هه‌میش���ه‌ به‌كراوه‌ی‬ ‫ده‌هێڵته‌وه‌ ب���ۆ ئه‌وه‌ی هێزی له‌به‌عس به‌وه‌فاترو كاراكته‌ری له‌س���ه‌دام تاوانكارتر‬ ‫له‌هه‌ر له‌حزه‌یه‌كدا فرێدات ‌ه سه‌رشانۆو ده‌ست به‌شانۆگه‌رێكی تراژیدیتر بكات‪ .‬ده‌بو‬ ‫ش���ه‌ڕی هێز‌ه دیموكراتخوازه‌كانی دوای به‌عس شه‌ڕكردن بێت له‌گه‌اڵ ئه‌م كلتوره‌‪،‬‬ ‫هه‌ڵبه‌ته‌ ئه‌گه‌ر هێزگه‌لێك به‌م عینوان ‌ه هه‌بێت‪ ،‬ئه‌مرۆ دوای ده‌ساڵ نه‌مانی به‌عس‬ ‫هیواكان به‌عیراقێكی دیموكرات توش���ی نوشس���تی گه‌وره‌ هاتوه‌‪ ،‬له‌رێكخراوه‌كانی‬ ‫نێوده‌وڵه‌تیدا‪ ،‬عیراق ئه‌م ده‌وڵه‌ته‌ی ‌ه ك ‌ه هه‌میشه‌ له‌خراپ ‌ه كاری ریزبه‌ندی پێشه‌وه‌ی‬ ‫گرتوه‌‪ ،‬ده‌وڵه‌تێك تادێت ئاستی توندوتیژی له‌هه‌ڵكشاندایه‌‪ ،‬ناكۆكییه‌ سیاسییه‌كان‬ ‫په‌ڕیونه‌ته‌و‌ه بۆ ناكۆكی مه‌زهه‌بی‌و ئیتنی‪ ،‬هاواڵتیانی تاك ‌ه قوربانی ئه‌م ملمالنێیه‌ی‬ ‫هێزه‌كانن‪ ،‬خۆپیشاندانه‌كان رۆژ به‌رۆژ له‌فراوانبوندان‪ ،‬ئه‌مه‌و سه‌رباری نه‌بونی هیچ‬ ‫خزمه‌تگوزارییه‌ك‌و به‌ملی���ۆن بێ‌ كارو هه‌ژار له‌واڵتدا بونی هه‌یه‌‪ ،‬ده‌وڵه‌ت خه‌ریك ‌ه‬ ‫توش���ی ش���ه‌له‌ل ده‌بێت‌و هه‌وڵه‌كان بۆ ئاوكردن به‌دۆزه‌خی عیراقییه‌كان له‌مه‌حاڵ‬ ‫ده‌چێت‪.‬‬

‫دواجار‬ ‫دوای خستنه‌ڕوی كۆمه‌ڵێ دات��ا‌و‬ ‫كۆمێنتی جیاواز سه‌باره‌ت به‌پرۆژه‌ی‬ ‫دابه‌شكردنی عیراق‪ ،‬له‌كۆتاییدا به‌چه‌ند‬ ‫ئه‌نجامێكی گرنگ ده‌گه‌ین‪ ،‬له‌وانه‌‪:‬‬ ‫ به‌گه‌ڕانه‌و‌ه بۆ ئه‌زمونی فیدراڵییه‌ت‬‫له‌دنیادا‪ ،‬رونبۆته‌وه‌‪ ،‬واڵتانی فره‌نه‌ته‌وه‌‌و‬ ‫ف��ره‌پ��ێ��ك��ه��ات�ه‌‪ ،‬ب��ۆ روب���ه‌ڕوب���ون���ه‌وه‌ی‬ ‫پارچه‌پارچه‌نه‌بون په‌نایان بردۆته‌به‌ر‬ ‫ده‌وڵ �ه‌ت��ی ف��ی��دڕاڵ‪ ،‬وات�� ‌ه فیدڕاڵیه‌ت‬ ‫سه‌ره‌تایه‌ك نی ‌ه بۆ دابه‌شكردنی عیراق‪،‬‬ ‫به‌ڵكو هه‌وڵێك ‌ه بۆ ره‌واندنه‌وه‌ی ته‌می‬ ‫ئه‌و مه‌ترسییه‌ له‌ئاسمانی واڵته‌كه‌دا‪.‬‬ ‫ س�����ه‌ره‌ڕای ه��ه‌ن��دێ ن���اڕه‌زای���ی‌و‬‫ئاسته‌نگ‌و ته‌نانه‌ت ترسیش‪ ،‬به‌تایبه‌ت‬ ‫الی چه‌ند الیه‌ن‌و كه‌سێتی‌و سیاسه‌تكار‌و‬ ‫ئه‌كادیمییه‌كی ع �ه‌ره‌ب �ه‌وه‌‪ ،‬سه‌باره‌ت‬

‫ب �ه‌ه��ێ��ن��ان �ه‌و‌ه ب��ه‌رب��اس��ی ب��ی��رۆك �ه‌ی‬ ‫دابه‌شكردنی عیراق‌و‪ ،‬دوباره‌كردنه‌وه‌ی‬ ‫ب ‌ه به‌هێزییه‌وه‌ له‌ئێستادا‪ ،‬به‌اڵم ئیتر‬ ‫سیناریۆك ‌ه ب��و‌ه دیفاكتۆ‌و جگ ‌ه له‌م‬ ‫رێگاچاره‌یه‌‪ ،‬عیراقییه‌كان هیچ رێگایه‌كی‬ ‫تری گونجاویان له‌به‌رده‌مدا نییه‌‪.‬‬ ‫ ب��ۆ ه �ه‌م��والی �ه‌ك ده‌رك����ه‌وت‪ ،‬ئه‌و‬‫عه‌قڵییه‌تی حوكمڕانییه‌ی ماوه‌ی ‪ 10‬ساڵ ‌ه‬ ‫عیراقییه‌كان ده‌ست‌و په‌نجه‌ی له‌گه‌ڵدا‬ ‫ن �ه‌رم��ده‌ك �ه‌ن‪ ،‬هه‌رگیز ناتوانێ ببێت ‌ه‬ ‫به‌رهه‌مهێنه‌ری سیستمێكی دیموكراسی‌و‬ ‫كراوه‌‌و دادپه‌روه‌ر‪ ،‬تاكو مامه‌ڵه‌ی دروست‬ ‫له‌گه‌ڵ هه‌مو پێكهاته‌كاندا بكات‪.‬‬ ‫ پێكهێنانی هه‌رێمی تری سه‌ربه‌خۆش‬‫له‌عیراقدا ناتوانێت چاره‌نوسی مادده‌ی‬ ‫‪‌140‬و كێشه‌ی ناوچ ‌ه دابڕێنراوه‌كان‬ ‫دیزه‌به‌ده‌رخۆنه‌بكات‪ ،‬به‌اڵم ئه‌م ‌ه پالنی‬ ‫ورد‌و هه‌وڵی جیددیی كوردی ده‌وێت‪.‬‬

‫با به‌ره‌و به‌غداد به‌ڕێكه‌وین‬ ‫مه‌ال قادر‬ ‫جوگرافیای ئێستای كورد به‌ده‌وڵه‌تانی‬ ‫عه‌ره‌بی‌و فارسی‌و توركی گه‌مارۆ دراوه‌‪،‬‬ ‫ده‌س���ه‌اڵت���داران���ی ئ��ه‌م واڵت��ان��ه‌ش هیچ‬ ‫مافێكیان ب �ه‌م گه‌له‌ ره‌وا نه‌بینیوه‌‌و‬ ‫مافخوازانی ئه‌م گه‌ل ‌ه هه‌میش ‌ه له‌به‌رده‌م‬ ‫په‌المارو راوه‌دون���ان‌و داپه‌ڵۆسیندابون‪.‬‬ ‫ره‌فتاری ئه‌م داگیركه‌رانه‌‪ ،‬له‌زۆرسه‌رده‌مدا‬ ‫مافخوازانی كوردی ناچاركردو‌ه په‌نا بۆ‬ ‫خۆپیشاندان‌و شۆڕشكردن ب�ه‌رن‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫زۆرب�ه‌ی شۆڕشه‌ یه‌ك ل�ه‌دوای یه‌كه‌كانی‬ ‫كورد نه‌یانتوانیو‌ه سه‌ركه‌وتن به‌ده‌ستبێنن‪.‬‬ ‫یه‌ك له‌هۆكاره‌كانی سه‌رنه‌كه‌وتنیشیان‬ ‫بۆ ئه‌و‌ه ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ نه‌یانتوانیو‌ه شه‌ڕ‬ ‫بخه‌ن ‌ه ن��اوم��اڵ��ی دوژم��ن��ه‌وه‌‪ ،‬تابتوانن‬ ‫داواكارییه‌كانیان بسه‌پێنن‌و مافه‌كانی‬ ‫گه‌له‌كه‌یان دابینكه‌ن‪.‬‬ ‫شه‌ڕ له‌ناو ماڵی كوردا‬ ‫دوژمنه‌كانی كورد هه‌میشه‌ توانیویان ‌ه‬ ‫شه‌ڕه‌كان بێنن ‌ه ناو ماڵی كورده‌وه‌‪ .‬بۆئه‌م‬ ‫مه‌به‌سته‌ش دوژم��ن به‌رنامه‌و نه‌خشه‌ی‬ ‫هه‌بو‌ه بۆ په‌الماره‌كانی‌و خاڵ ‌ه الوازه‌كانی‬ ‫ك��وردی دیاریكردو‌ه بۆ هێرشه‌كانی‪ ،‬بۆ‬

‫ده‌سته‌به‌ركردنی سه‌ركه‌وتنه‌كانی له‌ڕوی‬ ‫سه‌ربازی‌و له‌ڕوی مه‌عنه‌وییه‌وه‌و به‌كه‌مترین‬ ‫زیان‪ ،‬چونك ‌ه هێزه‌كه‌ی دوژمن راهێنان‌و‬ ‫ئاماده‌كاری ته‌واویان بۆ كراوه‌‪ ،‬به‌هه‌مو‬ ‫پێداویستییه‌كانی شه‌ڕه‌كانیشه‌وه‌‪.‬‬ ‫له‌به‌رامبه‌ردا ك ‌ه شه‌ڕه‌ك ‌ه هێنراوه‌ت ‌ه ناو‬ ‫ماڵی كورده‌و‌ه هه‌مو شوێنكار‌ه خراپه‌كانی‬ ‫شه‌ڕه‌ك ‌ه بۆ كورد به‌جێماوه‌‪ ،‬له‌ڕوی زیان ‌ه‬ ‫گیانی‌و م���اددی و مه‌عنه‌وییه‌كانه‌وه‌‌و‬ ‫به‌كاریگه‌رییه‌ ژینگه‌یی‌و ده‌رونییه‌كانیشه‌وه‌‪.‬‬ ‫ب�ه‌رده‌وام��ب��ون��ی س���ه‌دان س��اڵ�ه‌ی ئه‌م‬ ‫تراژیدیایان ‌ه سایكۆلۆژییه‌تی ك��وردی‬ ‫هاڕیوه‌و كاریگه‌ریی زۆر خراپی له‌سه‌ر‬ ‫گه‌لی كورد به‌جێهێشتوه‌‪ ،‬به‌جۆرێك هه‌ر‬ ‫له‌خه‌می پاراستنی النه‌كه‌ی خۆیدابێت‌و‬ ‫هه‌رگیز بیر له‌په‌الماردانی دوژمنه‌كه‌ی‬ ‫ن��ه‌ك��ات��ه‌وه‌و ج��ورئ��ه‌ت��ی هێرشبردنی‬ ‫تیانه‌مێنێ‌‪ .‬كاریگه‌ریی ئه‌م بار‌ه نامۆی ‌ه‬ ‫له‌شۆڕش ‌ه یه‌ك ل�ه‌دوای یه‌كه‌كانی كوردا‬ ‫ب�ه‌ئ��اش��ك��را ب���ه‌ده‌رده‌ك���ه‌وێ���ت‪ ،‬ك � ‌ه هیچ‬ ‫كامیان نه‌یانتوانیوه‌ شه‌ڕ بخه‌نه‌ ناوماڵی‬ ‫دوژم��ن �ه‌وه‌‪ ،‬تاویسته‌كانی ك��ورد به‌سه‌ر‬ ‫دوژمنه‌كه‌یدا بسه‌پێنن‪ .‬ئه‌مه‌ش به‌یه‌كێك‬ ‫له‌هۆكاره‌كانی سه‌رنه‌كه‌وتنی شۆڕشه‌كانی‬ ‫كورد داده‌نرێت‪.‬‬

‫شه‌ڕخستن ‌ه ناوماڵی داگیركه‌ر‬ ‫ئه‌م هۆكار‌ه به‌رده‌وامبو‌ه تا هاتنی شۆڕی‬ ‫ی (ی‪.‬ن‪.‬ك) ك ‌ه‬ ‫نوێی گه‌له‌كه‌مان و شۆڕش ‌‬ ‫به‌دیدو تێڕوانینێكی نوێ‌و به‌بیرێكی تازه‌و‌ه‬ ‫هاته‌ مه‌یدانی خه‌بات‌و كوردایه‌تییه‌وه‌‪،‬‬ ‫بڕوای وابو كورد نابێت ته‌نها له‌ناو ماڵی‬ ‫خۆیه‌و‌ه شه‌ڕی داگیركه‌ره‌كه‌ی بكات‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫ده‌بێت شه‌ڕبخات ‌ه ناو ماڵی دوژمنه‌كه‌یه‌وه‌‪.‬‬ ‫له‌به‌رئه‌م هۆی ‌ه بو هه‌ر له‌سه‌ره‌تای شۆڕشی‬ ‫نوێی گه‌له‌كه‌مانه‌و‌ه مه‌فره‌زه‌ چه‌كداره‌كانی‬ ‫له‌ناوچه‌قی به‌غدادی پایته‌خته‌كه‌ی رژێمدا‬ ‫دروس��ت��ك��ردو كه‌وتنه‌ چ��االك �ی‌و ده‌رزی‬ ‫ئاژنكردنی جه‌رگ‌و دڵی دوژمن‪ ،‬نمونه‌ش‬ ‫(هه‌ڵۆی سور)ه‌‌و له‌ڕێی رێكخستنه‌كان‌و‬ ‫پێشمه‌رگه‌كانی ناو ش��اره‌وه‌ش كه‌وتن ‌ه‬ ‫چاالكی دژی داموده‌زگاكانی رژێم له‌چه‌قی‬ ‫ش��اره‌ك��ان��دا‪ .‬ئ��ه‌م چاالكییان ‌ه ت��رس‌و‬ ‫دڵه‌ڕاوكێیان له‌ناخی دوژمندا ده‌ڕواند‪.‬‬ ‫شانبه‌شانی ئ �ه‌م چاالكییانه‌ هێزی‬ ‫پ��ێ��ش��م�ه‌رگ�ه‌ی ك��وردس��ت��ان ب����ه‌رده‌وام‬ ‫له‌په‌الماردابون بۆسه‌ر ب��اره‌گ��او مۆڵگا‬ ‫سه‌ربازی‌و بنك ‌ه جاسوسیه‌كانی رژێمی‬ ‫ف��اش��ی ل��ه‌س��ه‌ر ه��ه‌م��و ئ��اس��ت �ه‌ك��ان��دا‪،‬‬ ‫ه��ه‌ر ل��ه‌پ��ه‌الم��ارالدان‌و گرتنی ره‌ب��ی�ه‌و‬ ‫م �ه‌ع �ه‌س��ك �ه‌رات �ه‌وه‌‌و ت��اده‌گ��ات �ه‌ ناحیه‌و‬

‫ق�ه‌زاو هه‌روه‌ها مۆڵگاكانی به‌عس له‌ناو‬ ‫شاره‌كاندا‪ ،‬ته‌نانه‌ت په‌الماردان‌و گرتنی‬ ‫قه‌سره‌كه‌ی خودی سه‌دام حسێن له‌سه‌ری‬ ‫ره‌ش‪ .‬یه‌كێتی به‌ئه‌ندازه‌یه‌ك (پ‪.‬م)‬ ‫ه‌كانی راهێنابو له‌سه‌ر په‌الماردانی دوژمن‬ ‫له‌ناوماڵی خۆیاندا‪ ،‬كه‌ئارامی‌و دڵنیایی‌و‬ ‫متمانه‌ له‌هیچ دام��وده‌زگ��ای�ه‌ك��ی رژێمدا‬ ‫نه‌مابو كه‌ده‌ستی هێزی (پ‪.‬م) نه‌یگاتێ‌‪.‬‬ ‫له‌جیاتی چۆكدادانی یه‌كیتی‪،‬‬ ‫راماڵینی داگیركه‌ر‬ ‫ئه‌م بااڵبه‌رزییه‌ی كوردو شۆڕشه‌كه‌ی‬ ‫بو رژێمی به‌عسی فاشییان گه‌یانده‌ ئه‌و‬ ‫بڕوایه‌ی بۆ مانه‌وه‌ی خۆیان‌و سه‌ركه‌وتنیان‬ ‫ب�ه‌س�ه‌ر ك���وردو ش��ۆڕش�ه‌ك�ه‌ی��دا‪ ،‬ده‌بێت‬ ‫كوردستان چۆڵكه‌ن له‌دانیشتوانه‌كه‌ی‪،‬‬ ‫به‌هه‌ر جۆرێك بێت هێزی (پ‪.‬م) له‌ناوبه‌رن‪.‬‬ ‫به‌عس بۆ جێبه‌جێكردنی ئه‌م ستراتیژه‌ی‪،‬‬ ‫زۆر بێ‌ ئابڕوان ‌ه كه‌وت ‌ه راگواستنی الدێ‌و‬ ‫شارۆچكه‌و شاره‌كان‌و ئه‌نفالكردنی خه‌ڵكی‬ ‫ك��وردس��ت��ان‪ ،‬ل�ه‌پ��اڵ ئ �ه‌م هه‌نگاوانشدا‬ ‫به‌كارهینانی ترسنۆكانه‌ترین‌و قێزه‌ونترین‬ ‫چ �ه‌ك له‌جیهاندا‪ ،‬كه‌وت ‌ه كیمیاباران‌و‬ ‫ژه‌هراویكردنی ژینگه‌و النكه‌ی مرۆڤایه‌تی‪،‬‬ ‫به‌مه‌به‌ستی تێكشكاندنی هێزی (پ‪.‬م)ی‬

‫كوردستان‪ .‬به‌عس دوای ئه‌م سه‌ركه‌وتن ‌ه‬ ‫روكه‌شیانه‌ی پێی وابو ئیتر كورد ببڕای‬ ‫ێ به‌ڕوی رژێمه‌كه‌یدا‬ ‫ببڕ جارێكی تر ناتوان ‌‬ ‫راوه‌ستێته‌وه‌‪.‬دوژمن خه‌یاڵیان خاو بو‪،‬‬ ‫چونكه‌ هێزی (پ‪.‬م) راهێنرابو له‌سه‌ر‬ ‫په‌الماردانی داگیركه‌ر له‌ناو ماڵی خۆیدا‪.‬‬ ‫بۆی ‌ه هه‌ر زوبه‌زو یه‌كێتی پڵنگ ‌ه (پ‪.‬م)‬ ‫ه‌ پارتیزانه‌كانی ن��ارد‌ه خ��واره‌و‌ه بۆناو‬ ‫قواڵیی دڵی داگیركه‌ر له‌الیه‌كه‌وه‌‪ ،‬له‌الیه‌كی‬ ‫تریشه‌وه‌ له‌ناوشاره‌كاندا كه‌وت ‌ه رێكخستن‌و‬ ‫ئاماده‌كردنی (پ‪.‬م)ه‌كانی له‌ڕیزی سوپای‬ ‫رزگ��اری كوردستانداو به‌رده‌وامبونیان‬ ‫له‌چاالكییه‌كانیاندا دژی داگیركه‌ر‪ .‬هه‌ر‬ ‫یه‌كێتی بو نه‌خشه‌ی راپه‌ڕین‌و په‌الماردانی‬ ‫ناوجه‌رگی داگ��ی��رك�ه‌ری دان��ا‪ .‬ه �ه‌ر ئه‌و‬ ‫هێزانه‌ش كه‌ یه‌كێتی گۆشیكردبون‪ ،‬له‌كات‌و‬ ‫ساتی خۆیدا به‌پشتیوانی جه‌ماوه‌ره‌ بڕوا‬ ‫به‌شۆڕشبوه‌كه‌ی بۆیه‌كه‌مجار له‌مێژوی‬ ‫كوردا‪ ،‬كوردستانیان ئازاد كرد‪ .‬ك ‌ه له‌م‬ ‫راپه‌ڕین ‌ه مه‌زنه‌دا‪ ،‬س �ه‌دان ه �ه‌زار كه‌س‬ ‫له‌سوپای داگیركه‌ر به‌دیلگیران‌و دواتر‬ ‫ئازادكران‪.‬‬ ‫یه‌كێتی پێشمانكه‌و‌ه به‌ره‌و به‌غداد‬ ‫تۆ ه�ه‌رل�ه‌س�ه‌ره‌ت��ای خه‌باتكردنته‌و‌ه‬

‫ت��ا ئ��ازادك��ردن��ی ك��وردس��ت��ان �ه‌ك �ه‌ت‪ ،‬تۆ‬ ‫زانیوته‌و ش��اره‌زای��ت چ��ۆن هێڕشكه‌یت ‌ه‬ ‫سه‌رداگیركه‌ره‌كه‌ت له‌ناومۆڵگای خۆیدا‬ ‫ێ بسێنی‌و‬ ‫تێكیبشكێنی‌و مافی گه‌لی ل ‌‬ ‫ئاشتی به‌سه‌ردا بسه‌پێنی‪ .‬تۆ هێشتا قۆناغی‬ ‫خه‌باتت زۆری ماو‌ه له‌یه‌كخستنه‌وه‌ی دڵ‌و‬ ‫جه‌رگی له‌ت له‌ت كراوت‪ ،‬له‌چه‌سپاندنی‬ ‫مافه‌كانی گه‌له‌كه‌ت‪ ،‬له‌دابینكردنی ئاشتی‌و‬ ‫دیموكراسی بۆنه‌وه‌كانت‪.‬‬ ‫ڕاست ‌ه ئه‌م شه‌ڕانه‌ت شێوه‌و كه‌ره‌سه‌و‬ ‫جۆریان جیاوازه‌‪ ،‬بۆ ئه‌مشه‌ڕ‌ه پێویستیت‬ ‫ب��ه‌ی��ه‌ك��ڕی��زی‌و ه��اوه�ه‌ڵ��وێ��س��ت��ی گ��ه‌ل‌و‬ ‫نه‌ته‌وه‌كه‌ت هه‌یه‌‪ ،‬پێویستیت به‌پشتیوانی‬ ‫دۆسته‌كانی ناوه‌وه‌و ده‌ره‌وه‌ت هه‌یه‌‪ .‬به‌اڵم‬ ‫هه‌رتۆیت ده‌توانیت له‌ناوماڵی نه‌یاره‌كه‌ت‬ ‫شه‌ڕه‌كان ته‌واوكه‌یت‌و نه‌هێڵی شه‌ڕ بێت ‌ه‬ ‫ناوماڵی كورده‌وه‌‪.‬‬ ‫پێویسته‌ هێزه‌كانی تریش سود له‌و‬ ‫ئه‌زمونه‌ پڕبایه‌خه‌ی یه‌كێتی وه‌رگ��رن‌و‬ ‫ده‌ست له‌ده‌ست‌و پشت به‌گه‌ل ببه‌ستن‌و‬ ‫ش �ه‌ڕه‌ك �ه‌ ب��ه‌رن��ه‌و‌ه ب��ه‌غ��داد‪ ،‬باالسایی‬ ‫ئه‌وهێزانه‌ نه‌كه‌نه‌و‌ه كه‌ته‌نها له‌ناوماڵی‬ ‫ك�����ورده‌وه‌ ش���ه‌ڕی دوژم��ن��ی��ان��ك��ردوه‌و‬ ‫سه‌ركه‌وتنیان به‌ده‌ست نه‌هێناوه‌‪.‬‬


‫كوردستان سةرانسةر‬

‫ذمارة (‪ )415‬دو شةممة ‪2013/4/8‬‬

‫حوسێن چەلیك‪:‬‬ ‫پرۆسەی چارەسەری‬ ‫تەگەرەی تێدا نییە‬

‫حوسێن چەلیك وتەبێژی ئاك پارتی‬ ‫رایگەیاند‪ :‬ئەو هەوااڵنە ناڕاس���تن كە‬ ‫دەڵێن پرۆسەی چارەسەری تەگەرەی‬ ‫تێكەوتوە‌و پرۆسەكە هیچ تەگەرەیەكی‬ ‫تێ���دا نییە‌و ئێمە خۆم���ان بۆ قۆناغی‬ ‫تازەتر ئامادە دەكەین‪.‬‬

‫تەها ئاقیۆڵ‪:‬‬ ‫پرۆسەی ئاشتی‬ ‫ئەمجارە سەردەگرێت‬

‫تەها ئاقیۆڵ ش���رۆڤەكاری ناسراوی‬ ‫تورك رایگەیاند‪ :‬پرۆس���ەی ئاش���تی‬ ‫ئەمجارە س���ەردەگرێ‌و هی���چ هێزێك‬ ‫ێ پێش���ی پێبگرێ���ت‪ ،‬چونكە‬ ‫ناتوان��� ‌‬ ‫ئیرادەیەك���ی بەهێ���زی دوالیەن���ە‬ ‫لەپش���تیەتی‌و ئەم���ەش س���ەرگرتنی‬ ‫گەرەنتی دەكات‪.‬‬

‫عەبدوڵاڵ دەمیرباش‪ ،‬سەرۆكی شارەوانی قەاڵی ئامەد بۆ «چاودێر»‬

‫ب ‌ێ دەستكاری سنورەكان‪ ،‬كورد دەتوانێ یەكبگرێتەوە‬ ‫سازدانی‪ :‬هێژا دڵشاد – ئامەد‬ ‫عەبدوڵاڵ دەمیرباش‪ ،‬ئەندامی ب‪.‬د‪.‬پ‬ ‫و س��ەرۆك��ی ش��ارەوان��ی ق��ەاڵی ئامەد‪،‬‬ ‫لەدیدارێكی تایبەتیدا بۆ «چاودێر»‪،‬‬ ‫ب��اس لەگرنگی پەیامەكەی ئۆجەالن‬ ‫دەكا بەوەی كە كورد خۆی بۆ ئاشتی‬ ‫یەكالكردۆتەوە‌و ئاماژە بەوەش دەكات‬ ‫كە پێویستە حكومەت یاسایەك بۆ‬ ‫ك��ش��ان��ەوەی گ��ەری�لاك��ان لەپارلەمان‬ ‫دەربكات‪.‬‬ ‫چاودێر‪ :‬سەرنجتان لەسەر بەڕێوەچونی‬ ‫جەژنی ن��ەورۆزی ئەمساڵ‌و پەیامەكەی‬ ‫ئۆجەالن چییە؟‬ ‫عەبدوڵاڵ دەمیرباش‪ :‬نەورۆزی ئەمساڵ‬ ‫بەتەنها ئامەد پێشوازی لێنەكرد‪ ،‬بەڵكو‬ ‫لەهەر چوار پارچەی كوردستان‌و ئەوروپا‬ ‫خەڵكان بۆ یادی ئەم جەژنە لەئامەد بون‪.‬‬ ‫پەیامەكەی عەبدوڵاڵ ئۆجەالن زۆر گرنگبو‬

‫دەوڵ��ەت‌و حكومەت بۆ چ��ارەس��ەری چ‬ ‫هەنگاوێك دەنێت‪ .‬بەمنزیكانە نیەتی‬ ‫حكومەتمان بۆ دەردەكەوێت‪.‬‬ ‫چاودێر‪ :‬پێتان وایە پرسی كورد چۆتە‬ ‫قۆناغێكی نوێوە؟‬ ‫عەبدوڵاڵ دەمیرباش‪ :‬لەمەیدانی ئامەد‪،‬‬ ‫كوردان و ئۆجەالن ئەوەیان نیشاندا كە‬ ‫ئاشتییان دەوێ‌‪ ،‬دەبێ‌ حكومەت باش‬ ‫ل��ەوەب��گ��ات‪ .‬ئیتر پێویستە لەڕێگەی‬ ‫دەستورەوە مافی كورد دەستەبەر بكرێت‪.‬‬ ‫گەر باس لەپڕۆژەی چارەسەری جدی‬ ‫بكەین ئەوا پێویستە لەم قۆناغەدا زیاتر‬ ‫ێ پارلەمان‬ ‫سیاسەت رۆڵ بگێڕێ‌و دەشب ‌‬ ‫ببێتە بەشێك لەمیكانیزمی پڕۆسەكە‪،‬‬ ‫وات��ە شوێنی چارەسەر پارلەمانە‪ .‬بۆ‬ ‫ێ پارلەمان یاسا‬ ‫ئ��ەو مەبەستە دەب�� ‌‬ ‫ێ‬ ‫دەربكا‌و بەزوترین كات دەستورێكی نو ‌‬ ‫رابگەیەنرێت‪ .‬هەر لەپێناسی كوردییەوە‬ ‫تاكو مافی یەكسانی‌و خوێندن بەزمانی‬

‫لە‪ 1966‬لەلیجەی سەربە‬ ‫ئامەد لەدایك بوە‪.‬‬ ‫سۆس���یۆلۆجی خوێندوەو‬ ‫س���ااڵنێكی زۆر لەزانك���ۆی‬ ‫فرات مامۆس���تای فەلسەفە‬ ‫ب���وە‪ .‬ئەندام���ی ب‪.‬د‪.‬پ یە‌و‬ ‫لە ‪ 2004‬بەسەرۆك شارەوانی‬ ‫قەاڵ هەڵبژێردراوە‪ .‬لەماوەی‬ ‫ێ‬ ‫س���ەرۆكایەتیدا چەندج���ار ‌‬ ‫بەندكراوەو ‪ 140‬داوای یاسایی‬ ‫لەسەرە‪.‬‬

‫پەیامەكەی ئۆجەالن ئەوەی دەرخستوە كە‬ ‫كورد بەبێ‌ هیچ مەرج ‌ێ بۆ ئاشتی ئامادەیە‬ ‫كە لەنەورۆزدا بۆ رایگشتی ئاشكراكرا كە‬ ‫ئاماژەی بەكۆتایی خەباتی چەكداری‬ ‫كردوەو سەرەتای دەسپێكردنی قۆناغی‬ ‫سیاسی دیموكراتی كردوە‪ .‬بەوەی چارەی‬ ‫پرسی كوردی لەچوارچێوەی بنەمایەكی‬ ‫فەلسەفی ئاشتی بۆ رۆژهەاڵتی ناوەندو‬ ‫بۆ توركیا پێشنیار كردوە‪ .‬هاوكات باسی‬ ‫لەكشانەوەی گەریالكان لەناو خاكی‬ ‫توركیا كردوە‪ .‬ئەم پەیامە دەنگی زۆری‬ ‫لەناوخۆ و دەرەوەدا داوەت��ەوە بەوەی‬ ‫كە بەبێ‌ هیچ مەرجێ‌ كورد بۆ ئاشتی‬ ‫ئامادەیە‌و بۆ ئەو مەبەستە تێدەكۆشێت‪.‬‬ ‫بەمەش سەقامگیری بۆ توركیا‌و بۆ‬ ‫رۆژهەاڵتی ناوەندی لێدەكەوێتەوە‪.‬‬ ‫چاودێر‪ :‬تائێستا كێشەی زۆر جیدی‬ ‫ل��ەن��اوچ��ەك��ەدا ه��ەی��ە‪ ،‬ئایا دەرب���ارەی‬ ‫دەس��پ��ێ��ك��ردن��ەوەی پ��ڕۆس��ەی ئاشتی‬ ‫باوەڕتان بەحكومەت هەیە؟‬ ‫عەبدوڵاڵ دەمیرباش‪ :‬لەپێش هەمو‬ ‫شتێكەوە ئێمەی ك���ورد ب��اوەڕم��ان‬ ‫بەخۆمان زی��ات��رە وەك لەحكومەت‪.‬‬ ‫لێرە باوەڕمان بەسیاسەت‌و بزوتنەوەی‬ ‫ك��وردی هەیە‪ .‬دەزانین چیمان دەوێ‌‌و‬ ‫لەو بارەیەوە دروستین‪ .‬داواكاری خۆمان‬ ‫پێشكەش بەحكومەت ك��ردوە‪ ،‬ئیتر‬ ‫ئەوەیان لەدەستی حكومەتدایە بەوەی‬ ‫مافی كورد بدا یان نا‪ .‬ئەوەتا گەریالكان‬ ‫لەخاكی توركیا دەكشێنەوە‪ ،‬دەبا بزانین‬

‫لەزگین فەخری‪:‬‬ ‫ئەنجومەنی نیشتمانیی‬ ‫كوردی بەكردەوە وەستاوە‬

‫دایك‌و مافەكانیتر‪ ،‬واتە دەبێ‌ حكومەت‬ ‫مانفێستی توركیایەكی دیموكراتی‬ ‫بێنێتەكایەوە‪ .‬گەر بێت‌و ئەوە بكا ئەوا‬ ‫مانای ئاشتییە لەگەڵ ك��ورددا‌و ئێستا‬ ‫كاتی ئاشتییەو پێویستە حكومەت ئەم‬ ‫هەلە بەفیڕۆ نەدات‪.‬‬ ‫چاودێر‪ :‬پشتیوانی پارتەكانی باشور‬ ‫بۆ پڕۆسەی ئاشتی تاچەند گرنگە؟‬

‫هێزی كوردستانی پالنی ستراتیژی‬ ‫خۆمان نیشان ب��دەی��ن‪ .‬پێموایە ئەم‬ ‫پرۆسەی ئاشتییە كاریگەریی پۆزەتیفی‬ ‫لەسەر یەگرتویی كورد دەبێت‪ .‬داوام‬ ‫لەهەمو ك��وردان��ی دون��ی��ا ئ��ەوەی��ە كە‬ ‫داكۆكی لەمافی كورد بكەن‪ .‬گەربێت‌و‬ ‫هەڵسەنگاندنی دروست بۆ ئەم قۆناغە‬ ‫بكەین‪ ،‬ئەوا سەدەی ‪ 21‬بۆ ئێمە دەبێ‌و‬ ‫كورد قازانج دەكات‪ .‬لەهەمانكاتدا ئەمە‬

‫ێ هەڵبژاردنی‬ ‫عەبدوڵاڵ دەمیرباش‪ :‬ناب ‌‬ ‫شارەوانی بەسادەیی ببینرێت‪ ،‬لەبەرئەوەی‬ ‫بەدەسهێنانی ش��ارەوان��ی پەیوەندی‬ ‫بەئیرادەی سیاسی‌و خۆبەڕێوەبردنەوە‬ ‫هەیە‪ .‬وات��ە لێرەدا ك��وردەك��ان دەبنە‬ ‫خاوەنی خۆبەڕێوەبەراتی راستەقینە‪.‬‬ ‫ب��ەم��ەش خ��ۆی خ��ۆی ب��ەڕێ��وەدەب��ات‪.‬‬ ‫پێموایە لەهەڵبژاردنی داهاتودا پارتی‬ ‫سیاسی كوردی ب‪.‬د‪.‬پ دەنگەكانی زیاتر‬

‫كلیلی گۆڕانكاری لەرۆژهەاڵتی ناوەڕاست لەدەستی كوردایە‪.‬‬ ‫ئاشتی ئێمە دەبێتە ئاشتی بۆ رۆژهەاڵتی ناوەڕاست‬ ‫عەبدوڵاڵ دەمیرباش‪ :‬ل��ەوب��اوەڕەدام‬ ‫كە دەبێ‌ هەمو پارت‌و الیەنە سیاسیە‬ ‫كوردییەكان ستراتیژییان هاوبەش بێت‪.‬‬ ‫بۆ ئەو مەبەستەش پێویستە كۆنفرانسێكی‬ ‫نەتەوەیی كوردی سازبكرێت‪ .‬كورد لەهەر‬ ‫ێ ئەوەی‬ ‫چوارپارچەی كوردستان بەب ‌‬ ‫ێ‬ ‫دەستكاری سنورەكان بكرێ دەتوان ‌‬ ‫یەكبگرێتەوە‪ .‬دەبێ پرسی ماف‌و ئازادی‬ ‫بۆ ك��وردان خەتی سوری ئێمەی كورد‬ ‫ێ هیچ الیەنێكی‬ ‫بێت‪ .‬دوەمیشیان ئیتر ناب ‌‬ ‫ێ‬ ‫كوردی لەگەڵ ئەویتردا بجەنگێت‪ .‬ناب ‌‬ ‫رێگە بدەین هیچ هێزێكی دەرەكی ناكۆكی‬ ‫بخاتە ناو ریزی كوردەوە‪ .‬دەبێ‌ كوردو‬

‫هەلێكی مێژوییشە گەر بێت‌و ئەم هەلە بێت‪.‬‬ ‫مێژوییە لەدەسبدەین ئەوا جارێكیتر كورد‬ ‫چ��اودێ��ر‪ :‬لەئێستادا ك���ورد چەند‬ ‫ئەم هەلەی دەسدەكەوێ‌ یان نا ئەوەیان شارەوانی بەدەستەوەیە؟‬ ‫نازانم‪ .‬بۆیە كۆنفرانسی نێودەوڵەتی‬ ‫ع��ەب��دوڵ�ڵا دەم��ی��رب��اش‪ :‬ئێمە وەك‬ ‫بۆ ئێمەی كورد مەرجە‪ .‬نابێ‌ ئەوەمان ب‪.‬د‪.‬پ ‪ 99‬ش��ارەوان��ی��م��ان هەیە‪.‬‬ ‫ێ یاسا‬ ‫بیربچێ‌ كە كلیلی گۆڕانكاری لەرۆژهەاڵتی حكومەت بەدەستكاریكردنی هەند ‌‬ ‫ناوەڕاست لەدەستی كوردایە‪ .‬كورد خۆی بەشێك لەشارەوانییەكانی كە لەدەسماندا‬ ‫بۆ ئاشتی یەكالكردۆتەوە‪ .‬ئاشتی ئێمە ب��ون داخ��س��ت‪ .‬ل��ەب��ەر ئ��ەوە ژم��ارەی‬ ‫دەبێتە ئاشتی بۆ رۆژهەاڵتی ناوەراست‪ .‬شارەوانییەكانمان كەمدەبێتەوە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫چ���اودێ���ر‪ :‬ئ��ەم��س��اڵ ه��ەڵ��ب��ژاردن��ی ژمارەی شارەوانی لەقەزاو ناحییەكاندا‬ ‫ش��ارەوان��ی��ی��ەك��ان ئ��ەن��ج��ام��دەدرێ‌‪ ،‬زیاتر دەبێت‪.‬‬ ‫چاودێر‪ :‬لەماوەی دوساڵی راب��ردودا‬ ‫پێشبینیتان چییە‌و ئ��ەم هەڵبژاردنە‬ ‫س��ەرۆك‌و ئەندامی شارەوانییەكانتان‬ ‫تاچەند بۆ ئێوە گرنگە؟‬

‫بەدۆسیەی ك‪.‬ج‪.‬ك بەندكراون‪ ،‬پێتانوایە‬ ‫ل��ەم پ��رۆس��ەی��ەدا ئ��ەوان��ەی تێوەگالون‬ ‫ئازادبكرێن؟‬ ‫عەبدوڵاڵ دەمیرباش‪ :‬زیاتر لە ‪20‬‬ ‫سەرۆك‌و ئەندامی بااڵی شارەوانیەكانمان‬ ‫دەس���گ���ی���رك���راون‪ .‬م��ن��ی��ش پێشتر‬ ‫دەستگیركرابوم‪ .‬لەشارەوانییەكانماندا‬ ‫ئەندام‌و كارمەندمان كەمبۆتەوە بەهۆی‬ ‫ێ‬ ‫ئەوەی دەسگیركراون‪ .‬حكومەت دەیەو ‌‬ ‫خزمەت بەناوچەكانی خۆمان نەكەین‬ ‫بۆ ئەوەی روبەڕوی رەخنەی هاواڵتیان‬ ‫ببینەوەو جارێكیتر دەنگمان پێنەدەن‪.‬‬ ‫لەم قۆناغەدا ئەوەی پێویست بێ لەسەر‬ ‫كورد كردویەتی‪ ،‬ئیتر تۆپەكە لەدەستی‬ ‫حكومەت‌و دەوڵەتدایە‪ .‬هەر لە ئازادكردنی‬ ‫گومانلێكراوانی ك‪.‬ج‪.‬ك وە تاكو وەستانی‬ ‫ئۆپەراسیۆنی سەربازی‪ ،‬تەنانەت ئەو‬ ‫ێ‬ ‫گەریالیانەی پاشەكشە دەك��ەن‪ ،‬دەب ‌‬ ‫گیانیان بپارێزرێت‪ .‬بەهەمو ئەمانە بۆمان‬ ‫دەرەكەوێ‌ كە نییەتی حكومەت جدییە‬ ‫یان نا‪ .‬لەئێستادا ئەوە رونە كە كورد‬ ‫نیەتی خۆی بۆ ئاشتی دەربڕیوە‪.‬‬ ‫چاودێر‪ :‬دواوتەت؟‬ ‫عەبدوڵاڵ دەمیرباش‪ :‬زو یان درەنگ‬ ‫دیموكراسی دەیباتەوە‪ .‬ل��ەوب��اوەڕەدام‬ ‫لەتوركیایەكی دیموكراتیدا ت��ورك‌و‬ ‫ك��وردو نەتەوەكانیتر پێكەوە دەتوانن‬ ‫بەئاشتییانە بژین‪ .‬حكومەت بیەوێ‌‌و‬ ‫ێ خۆری دیموكراسی هەڵدێت‪.‬‬ ‫نەیەو ‌‬

‫«باكور‪ -‬باشور‪ -‬رۆژئاوا» سێ ئاراستەی جیا‬ ‫پشتیوان عەبدولڕەحمان‬ ‫ئ���ەوەی چاوەڕوانی ئاین���دەی نزیكی‬ ‫لێنەدەك���را ئ���ەوە بو ك���ە لەرۆژهەاڵتی‬ ‫ناوەڕاس���تدا لەنێ���وان هەرس���ێ واڵتی‬ ‫توركیا‪ ،‬عیراق‌و س���وریا بارودۆخێكی وا‬ ‫بەو جۆرەی كوردو كوردستان بێتەئاراوە‬ ‫كە كێش���ەكان هەریەكەو بەئاراستەیەكی‬ ‫جیا ئاراس���تە وەربگرێ كە هەریەكەیان‬ ‫ئایندەی نادیاربێت!؟‬

‫لەزگی���ن فەخری س���كرتێری پارتی‬ ‫دیموكراتی كوردی –سوریا رایگەیاند‪:‬‬ ‫ئەنجومەنی نیشتمانی كوردی بەكردەوە‬ ‫پەكخراوە‌و وەس���تاوە‪ ،‬هۆیەكەشی بۆ‬ ‫پارچە‪-‬پارچەیی ستراتیژی گروپەكانی‬ ‫ناو ئەم ئەنجومەنە دەگەڕێتەوە‪.‬‬

‫‪info_chawder@yahoo.com‬‬

‫‪9‬‬

‫باكوری كوردستان‬ ‫هەمو كورد بەتاسەوە لەوە دەڕوانن‪..‬‬ ‫ئۆج���ەالن چ���ی دەڵێت؟ ئەو ش���اندەی‬ ‫پێش���و چو‪ ،‬ئەوەی دوێن���ێ چو‪ ،‬ئەوەی‬ ‫بەیانی دەچێت چیدەكەن؟ زانیارییەكان‬ ‫چەند گرێدراوی یەكت���رن‌و زەمینە بۆ چ‬ ‫گۆڕان���كاری‌و هەنگاوێ���ك ئامادەدەكەن‬ ‫(قەندی���ل‌و ئامەد) چی دەخەنەڕو‌و چۆن‬ ‫هەڵیدەس���ەنگێنن! روانی���ن بەباوەڕێكی‬ ‫زۆر‌و نیگەران���ی خەڵ���ك لەئەنجامەكەی‬ ‫دەبێت چی لێبكەوەێتەوە؟‬ ‫وێ���ردی س���ەر زمان���ی ئەردۆغان كە‬

‫بیناسازی بەشی سەرەكی الیەنێكی ئەو‬ ‫پرۆسەیەی‪ ،‬هێشتا لەگۆڕانی پێویست بۆ‬ ‫قۆناغەكە زیاتر حیساب بۆ یاسا دەكات!‬ ‫ب���ەاڵم دەبێت ئ���ەو یاس���ایەی ئەو پێی‬ ‫دەجوڵێتەوە كەی بگۆڕدرێت؟‬ ‫ئەنجومەن���ی ئاقڵمەن���دەكان بەبونی‬ ‫پێكهات���ەی جی���اوازی ناوچ���ە‪ -‬توێژی‬ ‫كۆمەڵ���گا – رەگ���ەزو هت���د‪ ،‬راگەیەنرا‬ ‫كە ژمارەكەی ئەوەن���دە دەهێنێ كەپێی‬ ‫بوترێ���ت ئەنجومەنێ���ك بۆ ئاش���تی كە‬ ‫لە ‪ 63‬ك���ەس پێكدێ���ت‌و نزیكەی یەك‬ ‫لەچ���واری ئەندامەكان���ی ژنن كە جێگای‬ ‫س���ەرنجە‌و رۆڵی ژن لەئاش���تیدا گرنگە‪،‬‬ ‫بەاڵم چاالكبون‌و دەركەوتنی لەرۆژهەاڵتی‬ ‫ناوەڕاستدا جێگای پرسیارە‪.‬‬ ‫ئەردۆغان كۆبون���ەوەی یەكەمی خۆی‬ ‫لەگەڵ ئەو ئەنجومەنە پێكهێنا‪ .‬ئەوانیش‬ ‫وردە‪ -‬وردە دەس���ت بەكارەكانی���ان‬ ‫دەك���ەن‪ ..‬س���ەرەكیترین كاری ئ���ەو‬ ‫ئەنجومەن���ە هەمواركردن���ی زەمینەیە بۆ‬ ‫ئاش���تی‪ .‬بەواتایەكیت���ر دوای وەرگرتنی‬ ‫راوبۆچونی خەڵك لەكاروچاالكی جیادا‪،‬‬ ‫دەوترێ���ت دوای مانگێك���ی كارو خەبات‬ ‫ئەنجامی كارەكانیان گەالڵەدەكەن‪.‬‬

‫واپێدەچێ���ت ئەم���ە س���ەرەتایەكی‬ ‫قورسی دەس���تپێكردنی پرۆسەكە بێت‪.‬‬ ‫هێش���تا ئەوە زۆر زیاتر هەڵدەگرێت هەر‬ ‫لەباسكردنی چەك‌و رێ‌و شوێنی گەریالو‬ ‫گۆرینی یاساوە‌و لەهەموشی هەستیارتر‬ ‫بارودۆخی زیندان‌و ئۆجەالن!؟‬ ‫باشوری كوردستان‬ ‫ئەگ���ەر لەمێ���ژوی ئازادی باش���وری‬ ‫كوردس���تان بڕوانین بەدەر لەنەهامەتیە‬ ‫ناوخۆیی���ەكان‪ ،‬ل���ەدوای روخان���ی رژێم‬ ‫دەس���ت پێبكەین ئەوی���ش مێژوێكە كە‬ ‫لەدە س���اڵ زیاترە‪ ،‬بەاڵم لەس���ەرەتای‬ ‫ئەو پڕۆس���ەیەدا كورد لوتكەی هەرەمی‬ ‫سیاس���ی بوە‪ .‬ئێستا هەرەمە سیاسیەكە‬ ‫بەتەواوی هەڵگەڕاوەتەوە‪.‬‬ ‫لەرێ���زی زیاتر بۆ بری���اری گەڕانەوەی‬ ‫نوێنەرانی كورد لەبەغدا كە رایانگەیاندوە‪،‬‬ ‫راس���تی مەس���ەلەكە ئەوەیە ك���ە كورد‬ ‫بەش���ێوەیەكی ك���رداری لەپرۆس���ەكە‬ ‫وەدەرن���راوە‪ .‬وەدەرنانەكەش لەو چەند‬ ‫خاڵی ناكۆكیە زیاترە كە دەخرێنەرو!‬ ‫ك���ورد بەبون���ی كۆمەڵێ���ك پلەوپایە‬ ‫لەئاس���تی هەرە بااڵی دەوڵەتدایە‪ ،‬بەاڵم‬

‫كێشەكەی چەقیبەس���توە‪ .‬دەبێت خاڵی‬ ‫نادیاری ئەمە چی بێت كەوا ئاراس���تەی‬ ‫ئایندەی باشوری كوردس���تان جیاوازە‪،‬‬ ‫بەاڵم پێدەچێ بەكێشە هەڵواسراوەكانی‬ ‫ئەوەندەی تریش نادیاربێ!‬ ‫رۆژئاوای كوردستان‬ ‫ل���ەم چەند رۆژەی دوایی���دا هەواڵێكی‬ ‫جێی سەرنجم خوێندەوە‪ .‬هەواڵەكە ئەوە‬ ‫بو كە بەبۆن���ەی لەدایكبونی ئۆجەالنەوە‬ ‫دوه���ەزار نەم���ام بۆ چان���دن لەباكوری‬ ‫كوردس���تانەوە گەیەنرای���ە قامیش���لو‪.‬‬ ‫هەواڵێكی خۆش���ە لەژێر هەر ناوێك بێت‬ ‫باببێت‪ ،‬بەاڵم س���ەوزكردنی كوردس���تان‬ ‫خ���اوەن واتای���ە‪ .‬ئەگ���ەر لەپارچەیەكی‬ ‫كوردس���تانەوە ب���ۆ پارچەیەك���ی تریش‬ ‫ب���ێ واتاك���ەی درەوش���اوەترە‪ .‬لەوەش‬ ‫گەش���اوەتر‪ ،‬كاڵكردنەوەی س���نورەكان‬ ‫بەزیندوكردنەوەو گرنگیدان بەسروش���تی‬ ‫ژیان كە لەم ناوچەیەدا هێش���تا نامۆیە‪.‬‬ ‫جانازان���م ت���ۆی خوێن���ەر چ پلەیەك بۆ‬ ‫هەنگاوێكی لەو جۆرە دادەنێیت؟‬ ‫چەن���د كاتژمێ���ر جارێ���ك رۆژنامەو‬ ‫س���ایتە ئەلیكترۆنیەكان تەماشا دەكەم‪.‬‬

‫بەتایبەت بۆ ئاگاداربون لەدۆخی رۆژئاوای‬ ‫كوردستان هەواڵەكانی ئەم چەند رۆژەی‬ ‫دوای���ی مرۆڤ نیگ���ەران دەكات‪ .‬لەگیان‬ ‫لەدەس���تدانی چەندین رۆڵەی كورد یان‬ ‫كۆچبەربونی دەیان هەزار كورد لەشاری‬ ‫حەلەب‪.‬‬ ‫س���ەركردایەتی ك���ورد لەو بەش���ەی‬ ‫كوردستان بەكەمترین زیان گەلی كوردی‬ ‫بەهەس���تیارترین قۆناغ���دا تێپەڕاندوە‪.‬‬ ‫هێرش���ەكانی ئەم دواییەی رژێمی سوریا‬ ‫دەروازە لەبەردەم گفتوگۆیەك دەكاتەوە‬ ‫ك���ە گەلی كورد لەرۆژئاوای كوردس���تان‬ ‫رێكخس���تە‌و چ���ەك بەدەس���تە‪ .‬ئەگەر‬ ‫ئەو هێرش���انە بەردەوام بن ئەوا بەرەی‬ ‫خۆپاراستن دەگۆڕێت بۆ بەرەی هێرش‌و‬ ‫ئەگەر ئەمە بكرێت باجەكەی چی دەبێت‌و‬ ‫ئایندەی چ���ی لێدەكەوێتەوە كە ئەمەش‬ ‫ئاراس���تەكەی نادیارەو جێی پرس���یارە؟‬ ‫لەم چوارچێوەیەدا ئاراستەكان ئایندەیان‬ ‫نادیارە‪ ،‬بەاڵم هەریەكەیان بەئاراستەیەكی‬ ‫نادیار ب���ەرەو قۆناغێكی ئ���ازادی زیاتر‬ ‫هەنگاو دەنێن ك���ە لەئایندەیەكی دوردا‬ ‫بەیەكدەگ���ەن‪ ....‬ئەگ���ەر دور ب���ێ یان‬ ‫نزیك‪.‬‬


‫ذمارة (‪ )415‬دو شةممة ‪2013/4/8‬‬

‫كؤمةآليةتى‬

‫‪info_chawder@yahoo.com‬‬

‫نرخی «كۆیلەیەك» ‪ 90‬دۆالرە‬

‫‪10‬‬

‫لەسەردەمی مۆدێرندا بازرگانی بەمرۆڤەوە دەكرێت‬

‫نوسینی‪ :‬ملیسا هوگنبوم‬ ‫ئا‪ -‬ئارام مەحمود ئەحمەد‪:‬‬ ‫لەئێس���تادا مامەڵەكردن بەمرۆڤەوە‬ ‫نرخەكەی ‪ 90‬دۆالرەو هەندێك پسپۆڕو‬ ‫شارەزا جەختدەكەنەوە ناتوانرێت رێگە‬ ‫لەبازرگانیكردن بەمرۆڤەوە بگیرێت ئەو‬ ‫رێژەی���ەش س���ااڵنە لەبەرزبونەوەدایەو‬ ‫زۆرێ���ك لەواڵتان���ی جیهانیش���ی‬ ‫گرتۆتەوە‪ ،‬هەرچەندە بەپێی یاسا ئەو‬ ‫كۆمپانیایانەی ئەم كارە دەكەن ناویان‬ ‫دەچێتە لیستی رەشەوە‪.‬‬ ‫كۆیالیەتی لەمێژودا‬ ‫بەدرێژایی مێژو تەنها ئەفریقاییەكان‬ ‫كۆیلەنەبون‪ ،‬بەڵك���و كۆیالیەتی لەناو‬ ‫دانیش���توانە رەس���ەنەكانی ئەمریكاو‬ ‫واڵتانی ئاسیاشدا هەبوەو لەسەردەمێكی‬ ‫مێژویی���دا ئەوروپاییەكانی���ش كۆیلەی‬ ‫ئیمپراتۆریەتی عوسمانی بون‪.‬‬

‫كۆیلەی���ەك ‪ 90‬دۆالرە‪ ،‬ژم���ارەی ئەو‬ ‫مرۆڤانەی ل���ەم س���ەردەمەدا كۆیلەن‬ ‫بە‪ 27‬ملی���ۆن كەس دەخەمڵێنرێن‪ ،‬دو‬ ‫ئەوەندەی ژمارەی ئەو كەس���انەیە كە‬ ‫لەس���ەردەمی كۆیالیەتیدا لەئەفریقاوە‬ ‫بۆ ئەمری���كا گواس���تراونەتەوە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫س���اڵی ‪ 1850‬بەه���ای كۆیلەی���ەك بە‬ ‫بەراورد بە ئێستا ‪ 40‬هەزار دۆالر بوە‪،‬‬ ‫بەپێی ئاماری كەش���تیە گ���وازراوەكان‬ ‫‪ 12‬ملیۆن و ‪ 500‬هەزار كۆیلە س���واری‬ ‫كەشتیەكانیان كراون‌و فرۆشراون‪.‬‬ ‫كۆیلەی نادیار‬ ‫زۆرب���ەی خەڵك���ی پێی���ان وای���ە‬ ‫كۆیالیەت���ی بابەتێك���ی مێژوییە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫كۆیالیەت���ی بەش���ێوازی جۆراوج���ۆرو‬ ‫لەهەمو ناوچەو كیشوەرێك بونی هەیە‬ ‫وەك ئەو كەسانەی قەرزی بانكەكانیان‬ ‫لەسەرەو پێویستە شەوو رۆژ كاربكەن‌و‬ ‫قەرزەكەیان بدەنەوە‪ ،‬ئەوەیش جۆرێكە‬ ‫لەكۆیالیەتی نادیار‪.‬‬

‫كۆیالیەت���ی لەزانك���ۆی لیڤەرپ���ول‪،‬‬ ‫دەڵێت» س���اڵی ‪ 1823‬ئیمپراتۆریەتی‬ ‫بەریتانی���ا كۆیالیەتی یاس���اغ كردوە‪،‬‬ ‫بەاڵم هەرگیز كۆیالیەتی بنبڕ نەكراوە‪،‬‬ ‫لەئێستایشدا كۆیالیەتی‌و بازرگانیكردن‬ ‫بەمرۆڤەوە دوبارە بەشێوازی جۆراوجۆر‬ ‫وەك كاركردن بەمندااڵن دەركەوتەوەو‬ ‫تا ئێستایش درێژەی هەیە»‪.‬‬ ‫خاوەنكارەكەی توڕەیە‬ ‫بێ���ن س���كینەر‪ ،‬رۆژنامەن���وس و‬ ‫لێكۆڵ���ەری ب���واری كۆیل���ەكان‪ ،‬باس‬ ‫لەوەدەكات‪ :‬لەیەكێك لەو كرێكارانەی‬ ‫لەباكوری هیندستان كاردەن پرسیوە‪،‬‬ ‫بۆچی تائێس���تا راتنەكردوە؟ لەوەاڵمدا‬ ‫كرێكارەك���ە هۆكارەكەی ب���ۆ توڕەیی‬ ‫خاوەن كارەكەی گێڕاوەتەوە كە قەرزی‬ ‫لێكردوە‪ ،‬لەجیهانی ئەودا خاوەنكارەكە‬ ‫گەورەی ئەوە نەك ژیانی پێدەبەخشێت‪،‬‬ ‫بەڵكو ژیانی بۆ دابین دەكات‪.‬‬

‫ق���ەرزی قاچاخچیەكان���ی مرۆڤیان نیە‬ ‫بەو هۆیەش���ەوە ژیانیان داگیر دەكەن‌و‬ ‫كاری پێدەك���ەن تا م���ردن یان كچێك‬ ‫دەك���ەن بەلەش���فرۆش‌و كۆیلە لەپێناو‬ ‫ئارەزوەكانیان���دا‪ ،‬ب���ەو هۆیەش���ەوە‬ ‫تائێستا ‪ 27‬ملیۆن كۆیلە بونیان هەیە‪.‬‬ ‫كۆیلەكان داوی ئازادكردنیان‬ ‫دەكرێنەوە بە كۆیلە‬ ‫لەئەوروپ���اش قوربانیانی كۆیالیەتی‬ ‫بەردەوام ناتوانن پش���ت بەو یاسایانە‬ ‫ببەس���تن ك���ە بۆی���ان دیاریك���راوە‪،‬‬ ‫ب���ۆ نمون���ە دام���ەزراوەی خێرخوازی‬ ‫(دژایەت���ی قاچاخی م���رۆڤ) كچێكی‬ ‫تەم���ەن ‪ 23‬س���اڵیان رزگار ك���ردو‬ ‫گەڕاندیان���ەوە ب���ۆ واڵتەك���ەی خۆی‪،‬‬ ‫ب���ەاڵم لەگەاڵ گەیش���تنەوەی بۆ زێدی‬ ‫خۆی دەس���تدرێژی سێكس���ی كراوەتە‬ ‫س���ەرو پاش���ان دراوەتەوە دەس���تی‬ ‫قاچاخچیەكان و فرۆشراوەو كراوەتەوە‬ ‫بەكۆیلە‪.‬‬

‫قەزرداری دەیانكات بەكۆیلە‬ ‫‪ 27‬ملیۆن كۆیلە‬ ‫كۆیالیەتی بنبڕ نەكراوە‬ ‫كوین بلز‪ ،‬لێكۆڵەرەوەی (رێكخراوی‬ ‫دیاردەكە بنبڕ دەكرێت‬ ‫بەپێ���ی راگەیەنراوێك���ی رێكخراوی‬ ‫د‪ .‬ریچ���ارد ه���ازی‪ ،‬ئەندام���ی كۆیلەكان ئازاد) بكەن باس لەوەدەكات‪:‬‬ ‫الی خۆش���یانەوە رێكخ���راوی‬ ‫(كۆیلەكان ئازاد بكەن) لەمڕۆدا نرخی دام���ەزراوەی جیهان���ی لێكۆڵینەوەی كرێكارە كۆچبەرەكان توانای دانەوەی نێودەوڵەتی كاری جیهانی رایگەیاندوە‪:‬‬

‫‪ 20‬ملیۆن و ‪ 900‬هەزار كەس لەجیهاندا ئۆتۆمبێلێكی پ���ڕ لەمرۆڤیان نەدەزانی‬ ‫ناچارك���راون كاربك���ەن‪ ،‬ب���ەاڵم ئەو ئێس���تا ئەمە گۆڕاوە‪ ،‬دەتوانرێت رێگە‬ ‫كرێكارانەی بۆ دانەوەی قەرز كاردەكەن لەبازرگانیكردن بەمرۆڤەوە بگیرێت‪.‬‬ ‫ل���ەم ژمارەیەدا جێگی���ر نەكراون‪ ،‬ئەم‬ ‫كرێكارانە بەهۆی قەرزداری خۆیان یان‬ ‫ناویان دەچێتە لیستە رەشەكەوە‬ ‫خێزانەكانی���ان ناچارك���راون بەزۆر كار‬ ‫ساڵی ‪ 2003‬پرۆژەی نەتەوەیی بەرازیل‬ ‫بكەن و بەكردار كراون بەكۆیلە‪ ،‬بەاڵم جێبەجێك���راو ل���ەو چوارچێوەیەش���دا‬ ‫لەگەاڵ هەم���و ئەمانەش���دا دەتوانرێت بەگۆڕان���كاری لەیاس���اكاندا ه���ەزاران‬ ‫كۆیالیەتی بنبڕ بكرێت‪.‬‬ ‫كرێ���كاری كۆیلە ئازادكران‪ ،‬بەپێی ئەو‬ ‫یاس���ایە هەر كۆمپانیای���ەك بەزۆر كار‬ ‫یاسا كۆمپانیاكان كۆنترۆڵ دەكات بەكرێكارەكانی بكات دەچێتە لیس���تی‬ ‫بئات���ێ‌ ئان���دراس‪ ،‬یەكێ���ك رەش���ەوە‪ ،‬تا ئێس���تا ‪ 300‬كۆمپانیاو‬ ‫لەبەرپرس���انی رێكخراوی نێودەوڵەتی كەسایەتی لەو لیستەدا تۆمار كراون‪.‬‬ ‫كار پێیوایە» لەم ‪ 10‬س���اڵەی دواییدا‬ ‫(رێكخ���راوی‬ ‫لێكۆڵەرەوەك���ەی‬ ‫كاری بازرگانیك���ردن بەمرڤەوە بەرەو كۆیلەكان ئازاد) بكەن باس لەوەدەكات‪:‬‬ ‫پێش���چونی بەخۆیەوە بینیوە‪ ،‬هێشتا بەراوردەكان دەریدەخەن كە كۆیالیەتی‬ ‫نەگەیش���توینە خاڵ���ی وەرچەرخ���ان‪ 40 ،‬ملیار دۆالر تێچونی بەسەر ئابوری‬ ‫بەاڵم لەبارودۆخی ئێس���تادا یاس���ای جیهاندا سەپاندوە‪ ،‬ئەمەش ژمارەیەكی‬ ‫كاری بەزۆر‪ ،‬بەڕێژەیەك كۆمپانیاكانی زۆرە‪.‬‬ ‫كۆنترۆاڵ كردوە»‪.‬‬ ‫لەكۆتایی���دا بیلز ب���اس لەوەدەكات‪:‬‬ ‫بیلز رایدەگەیەنێت‪ :‬س���ەردەمانێك ك���ە كۆیالیەتی بەرەو نەمان دەچێت و‬ ‫دەزگاكان���ی جێبەجێ���كاری یاس���ا بۆ بنبڕكردنیش���ی تەنها هەڵوێستێكی‬ ‫دەیانزان���ی بەرامب���ەر ئۆتۆمبێلێك���ی راس���تەقینەی پێویس���تەو ئەم���ەش‬ ‫پ���ڕ لەمادەی هۆش���بەر چ���ی بكەن‪ ،‬هاوكاری واڵتانی بەگشتی دەوێت‪.‬‬ ‫بەاڵم رێگەو ش���ێوازی روبەڕوبونەوەی‬ ‫سایتی ‪BBC‬‬

‫كەركوك‪ ..‬كەس لەتوشبوانی ئۆتیزم ناپرسێتەوە‬ ‫كەركوك‪ -‬چاودێر‪:‬‬ ‫خاوەن نەخۆش���انی ئۆتیزم لە شاری‬ ‫كەرك���وك نیگەران���ن ل���ەوەی ب���ە پێی‬ ‫پێویس���ت هاوكاری نەكراون لە راهێنان‬ ‫و كردنەوەی بنكەی تەندروستی تایبەت‬ ‫بە منداڵە نەخۆشەكانیان بەو هۆیەشەوە‬ ‫ژیانی خۆیان و منداڵەكانیان لە بارێكی‬ ‫خراپدا دەگوزەرێن‪ ،‬لە ئێستایشدا داوای‬ ‫ه���اوكاری لەالیەن���ە پەیوەندیدارەكانی‬ ‫هەرێم و كەركوك دەكەن‪.‬‬ ‫ئۆتیزم‪ ،‬تێكچون���ی ئەقڵی و دەرونی‬ ‫منداڵە‪ ،‬كە كاردەكاتە سەر ژیانی توشبو‬ ‫بەش���ێوەیەكی گش���تی‪ ،‬ل���ە پەیوەندی‬ ‫كۆمەاڵیەتی دایدەبڕێنێت‪ ،‬لە ئێس���تادا‬ ‫لە ش���اری كەرك���وك ئەم نەخۆش���ییە‬ ‫بونی هەیەو رۆژ بە رۆژ پەرە دەس���ێنێ‬ ‫تائێستاش پالنێكی گونجاو دانەنراوە بۆ‬ ‫رێگریكردن لە باڵوبونەوەی‪.‬‬

‫بۆبكرێ���ت‪ ،‬ئ���ەم نەخۆش���یەش جۆری‬ ‫زۆرە لەتوش���بویەكەوە بۆتوشبویەكی تر‬ ‫جی���اوازی هەیە دەبێت ئیدارەی پارێزگاو‬ ‫لیژنەی مافی مرۆڤ لەئەنجومەنی پارێزگا‬ ‫مش���وری ئەو مندااڵنە بخ���وات بۆئەوەی‬ ‫نەوەیەك���ی تەندروس���تبن ئەوان���ەی‬ ‫چارەس���ەریان هەیەو لە رێگەی هێنانی‬ ‫پزیش���كی پس���پۆڕەوە چارەسەر بكرێن‬ ‫یان رەوان���ەی دەرەوەی واڵت بكرێن بۆ‬ ‫چارەسەر‪.‬‬

‫پەیوەندی���دار ئ���اوڕی ج���دی لەژیانیان‬ ‫بداتەوە‌و هاوكاریان بكەن»‪.‬‬ ‫هیچ سەنتەرێكی راهێنانی ل ‌ێ نییە‬ ‫باوكی رێبوار‪ ،‬كە كوڕە نەخۆش���ەكەی‬ ‫تەمەنی حەوت سااڵنە‪ ،‬دەڵێت» نیگەرانم‬ ‫لەژیانی رۆڵەكەم و لەئێستاوە چاوەكانی‬ ‫پڕن لەبێ‌ ئومێدی‪ ،‬بۆیە هەس���ت بەبونی‬ ‫ژیان ناكات ب���ەردەوام عینادی دەكات و‬ ‫زۆر توڕەیە»‪.‬‬ ‫ئ���ەم پی���اوە لەخەم���ی كوڕەك���ەی‬ ‫چاوەكانی پڕبو لەفرمێس���ك وتی» ژیانم‬ ‫پڕبوە لەخ���ەم نازانم چی بكەم بۆكوێی‬ ‫بەرم تا چ���اك ببێتەوە‪ ،‬لەم ش���ارەش‬ ‫بەهۆی نەبونی پزیشكی پسپۆڕو كەسی‬ ‫ش���ارەزا لەوبوارەدا مامەڵەكردن لەگەڵ‬ ‫منداڵەكانی نەخۆش���ی ئۆتیزم قورس���ەو‬ ‫لەالیەكیتریش���ەوە باری داراییشیان باش‬ ‫نیە بۆی���ە ناتوانم بینێ���رم بۆ دەرەوەی‬ ‫واڵت‪ ،‬تائێس���تاش هیچ سەنتەرێك نیە‬ ‫راهێنان بەو نەخۆشانە بكات»‪.‬‬

‫داوای هاوكاری دەكەن‬ ‫گرنگی بە مندااڵنی ئۆتیزم نەدراوە‬ ‫دایك���ی ئەحم���ەد‪ ،‬ك���ە منداڵێك���ی‬ ‫ئۆتیزم���ە‪ ،‬ب���اس ل���ەوەدەكات‪ :‬دەبوایە‬ ‫دایك���ی رێ���زە یەكێك���ی ت���رە ل���ەو گلەیی لەسەنتەرەكانی ش���اری هەولێرو‬ ‫ئیداری كەركوك و لیژنەی مافی مرۆڤ و دایكانەی كە س���ەرقاڵی ژیان���ی منداڵە س���لێمانی و دهۆك دەك���ەم كە مندااڵنی‬ ‫كاروباری مندااڵن لەئەنجومەنی پارێزگای نەخۆشەكەیەتی باس لەوەدەكات‪ :‬تەنها ناوچە كوردستانیەكانی دەرەوەی هەرێم‬ ‫كەرك���وك بیریان ل���ەوە بكردایەتەوە كە رێگ���ە ئەوەیە لەخودا داواب���كات ئەگەر گرنگی���ان پێن���ادرێ و تەنه���ا خزمەت‬ ‫دەبو هاوكاری مندااڵنی توشبو بە ئۆتیزم چارەسەری هەیە رەحمی پێبكات‪.‬‬ ‫ب���ە مندااڵنی خۆیان دەكەن‪ ،‬كەس���یش‬ ‫بكەن‪.‬‬ ‫وتیش���ی «بەداخ���ەوە تائێس���تا لەمندااڵنی ئەم ناوچانە ناپرسێتەوە»‪.‬‬ ‫وتیش���ی «منداڵەكەمان كە توش���بوە لەكەرك���وك گرنگ���ی بەمندااڵنی ئۆتیزم‬ ‫بەئۆتۆتیزم لەزۆر مافی سەرەتایی خۆی نەدراوە س���ەنتەرێك نیە ب���ۆ راهێنانیان‬ ‫هۆكاری توشبون بە ئۆتیزم‬ ‫بێ بەشبوە‪ ،‬داوادەكەم بەرپرسان‌و الیەنی و فێربونیان لەب���واری پەروەردەدا‪ ،‬بۆیە‬ ‫نەس���رین ق���ادر‪ ،‬پزیش���كی ب���واری‬

‫نةبونى سةنتةرو مامؤستا بؤ نةخؤشانى ئؤتيزم ك َيشةى دروستكردوة‬

‫نەخۆش���یەكانی مندااڵن رونیدەكاتەوە‪:‬‬ ‫تائێس���تا هۆكارێك نەدۆزراوەتەوە كە‬ ‫ببێتەهۆی توش���بونی من���داڵ بەئۆتیزم‪،‬‬ ‫بەاڵم بەش���ێك لەپس���پۆڕانی ئەو بوارە‬ ‫سەلماندویانە ڤایرۆس���ی گەدە خراپیی‬ ‫خ���ۆراك و خراپیی تەندروس���تیی دایك‬ ‫لەكاتی س���كپڕی وادەكات منداڵ توشی‬ ‫ئەم نەخۆش���ییە بكات‪ ،‬بەداخەوە رێژەی‬ ‫توشبوان رۆژ بە رۆژ روی لەزیادبونكردوە‪.‬‬

‫لەب���ارەی چۆنیەت���ی هەس���تكردن‬ ‫بەو نەخۆش���ییە پزیش���كە پسۆڕەكەی‬ ‫بواری مندااڵن رونیك���ردەوە‪ :‬لەكەركوك‬ ‫تائێستا ئامارێكمان النیە‪ ،‬بەاڵم بەپێی‬ ‫ئەوزانیارانەی دەس���تمان كەوتون زیاتر‬ ‫لە‪ 50‬توش���بو بونی هەی���ە‪ ،‬دەركەوتنی‬ ‫ێ‬ ‫نەخۆش���یەكەش لەنێوان تەمەنی س��� ‌‬ ‫بۆ ‪ 16‬س���اڵیدا دەردەكەوێ���ت‪ ،‬لەگەڵ‬ ‫دەركەوتنی���دا دەبێ���ت چارەس���ەریان‬

‫با كەسوكاری نەخۆشەكان كۆببنەوە‬ ‫لەیال محەمەد‪ ،‬ئەندام���ی ئەنجومەنی‬ ‫پارێ���زگای كەرك���وك و ئەندامی لیژنەی‬ ‫ماف���ی مرۆڤ و كاروباری ژنان و مندااڵن‬ ‫رایگەیاند‪ :‬ئەم نەخۆشیە بەهۆی ئەوەی‬ ‫بەئاسانی هەستی پێناكرێت بۆیە زۆرجار‬ ‫دایك و ب���اوك درەن���گ ئاگاداردەبنەوە‬ ‫ك���ە منداڵەكەی���ان توش���بوە‪ ،‬ئەمەش‬ ‫بۆئ���ەوە دەگەڕێت���ەوە كەس���وكاری ئەو‬ ‫توش���بوانە تائێستا كۆنەبونەتەوە تا داوا‬ ‫لە رێكخراوەكانی من���داڵ پارێزو مندااڵن‬ ‫بكەن بۆئەوەی سەنتەرێكی پێگەیاندنیان‬ ‫بۆبكەنەوە یان داوابكەن بۆیان بكەنەوە‪.‬‬ ‫وتیش���ی» لە ئێس���تادا كەس���وكاری‬ ‫ئەو مندااڵنەی هەڵگری ئەو نەخۆش���یەن‬ ‫دەتوانن س���ەردانی لیژنەكەم���ان بكەن‬ ‫بۆئەوەی ناویان تۆمار بكەین‪ ،‬بۆئەوەی‬ ‫ئامارێكمان دەستكەوێت‪ ،‬تا پێداویستی و‬ ‫داواكارییەكانیان جێبەجێ بكەین»‪.‬‬


‫ثشو‬

‫ذمارة (‪ )415‬دو شةممة ‪2013/4/8‬‬

‫‪info_chawder@yahoo.com‬‬

‫كایان‪ ،‬مەملەكەتی ژنە زەڕافەكان‬ ‫میدیاكان‪:‬‬ ‫كای���ان‪ ،‬هۆزێك���ن لەس���نوری بۆرماو‬ ‫تایلەن���د دەژین‪ ،‬ژنانی ئ���ەم هۆزە بەوە‬ ‫ناسراون لەتەمەنی پێنج ساڵیەوە ئەڵقەی‬ ‫م���س لەملی كچەكانیان دەكەن‪ ،‬زۆرجار‬ ‫ژمارەیان دەگاتە ‪ 25‬ئەڵقە‪ ،‬هەندێكیشیان‬ ‫تا كۆتای���ی تەمەنیان الی نابەن‪ ،‬بەهۆی‬ ‫دەركەوتن‌و وەستانی ملیان بەوشێوەیە‪،‬‬ ‫گەشتیارانی ناوچەكە بە (ژنە زەڕافەكان)‬ ‫ناویان دەب���ەن‪ .‬لەملكردنی ئەم ئەڵقەیە‬ ‫چەندین لێكدانەوی لەن���او هۆزەكەدا بۆ‬ ‫دەكرێ���ت لەوانە‪ ،‬بەپێی ئەفس���انەیەكی‬

‫ناوچەكە ئەگەر بێت‌و ئەڵقەی مس لەمل‬ ‫نەكەن ملیان دەشكێت‪.‬‬ ‫زانایان���ی ب���واری ئەنس���روپۆلۆجی‬ ‫بڕوایانوایە لەملكردنی ئەو ئەڵقە مسانە‪،‬‬ ‫تەنها بیروباوەڕێكی كۆنە‪ ،‬هەندێكیتریش‬ ‫وەك نیش���انەیەكی پیرۆزیی‌و رۆشنبیری‬ ‫هاواڵتیان���ی كایان س���ەیریدەكەن‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ئەوەی جێی س���ەرنجە كاتێك پرسیاری‬ ‫لەملكردن���ی ئ���ەم ئەڵقان���ە دەكەی���ن‬ ‫لەژنان���ی كای���ان‪ ،‬هۆكارەكەی بۆ جوانی‬ ‫دەگەڕێننەوە‪.‬‬

‫پرخە پرخ خێزانەكان بێزار دەكات‬

‫وش ـ ــةى ي ـ ــةكـ ـت ـ ـ ــرب ـ ـ ـ ـ ـ ِر‬

‫میدیاكان‪:‬‬ ‫زۆرێ���ك لەژنان���ی بریتان���ی‪ ،‬لەكاتی‬ ‫نوستندا گرفتیان هەیە‌و بەپێی ئامارێكی‬ ‫نوێ كە رۆژنامەی دەیلی مەیلی بریتانی‬ ‫باڵویكردۆت���ەوە‪ %40 ،‬ژنان���ی بریتان���ی‬ ‫لەكاتی نوس���تندا دەپرخێنن‪ ،‬پسپۆڕانی‬ ‫ب���واری تەندروس���تیش رایدەگەیەن���ن‪،‬‬ ‫زی���ادەڕەوی لەخواردن���ەوەی م���ادە‬ ‫كهولی���ەكان‪ ،‬جگەرەكێش���ان‌و قەڵەوی‪،‬‬ ‫هۆكاری س���ەرەكین بۆ پڕخە پرخ كردن‬

‫ئۆتۆمبیلێك بۆ خەوخۆشەكان‬

‫چاودێر‪-‬باكۆ عەلی ‪-‬ئوسترالیا‪:‬‬ ‫لەیەكێك لەشارەكانی ئوسترالیا‪،‬‬ ‫نمایشی ج��ۆرە ئۆتۆمبێلێك ك��را كە‬ ‫بەشی دواوەی تایبەت بو بەشوێنی‬ ‫نوستن‪ ،‬هەندێكیشیان شوێنی نوستنی‬

‫@@@‪@R@ @Q‬‬

‫@@‬

‫‪@@Q‬‬ ‫‪@@R‬‬ ‫‪@@S‬‬ ‫‪@@T‬‬ ‫‪@@U‬‬ ‫‪@@V‬‬ ‫‪@@W‬‬ ‫‪@@X‬‬

‫یاریكردن لەگەڵ مار‬

‫‪@@Y‬‬ ‫‪@@QP‬‬

‫میدیاكان‪:‬‬ ‫سروش‌و ژیانی مار وایە‪ ،‬لەبەرامبەریدا‬ ‫مرۆڤ هەس���ت بەترس���ێكی زۆر دەكات‪،‬‬ ‫ب���ەاڵم ئ���ەوەی لەوێنەك���ەدا دەیبینین‬ ‫بەپێچەوانەوە دەردەكەوێت‪ ،‬كە خێزانێك‬ ‫لەنێ���و ماڵەكەیاندا م���ار بەخێو دەكەن‪،‬‬ ‫وەك گیانلەبەرێكی ماڵی سەیری دەكەن‌و‬ ‫زۆرێ���ك لەكاتەكان���ی رۆژان���ەی ژیانی‬ ‫خۆیان بەیاریك���ردن‌و بەخێوكردنی ئەم‬ ‫مارەوە خەریك دەكەن!‪.‬‬

‫‪@@QQ‬‬ ‫‪QR‬‬

‫بەزیندویی مەراسیمی بەخاكسپاردنی‬ ‫خۆی رێكخست!‬ ‫لەكاتی نوستندا‪.‬‬ ‫رۆژنامەكە ئەوەشی باڵوكردۆتەوە‪ ،‬ژنان‬ ‫لەكاتی نوستندا هەست بەئیحراج بونێكی‬ ‫زۆر دەكەن كە دەبن���ە هۆی بێزاركردنی‬ ‫خێزانەكانی���ان لەكاتی نوس���تندا‪ ،‬بۆیە‬ ‫ئەو ژنانە بەمەبەس���تی چارەس���ەركردن‬ ‫بەردەوام س���ەردانی پزیش���ك دەكەن‪،‬‬ ‫رۆژنامەكە رونیشكردۆتەوە بەجیاواز لەدو‬ ‫س���اڵی رابردودا رێژەكە ‪ 10‬هێندە زیادی‬ ‫كردوە‪.‬‬

‫‪11‬‬

‫میدیاكان‪:‬‬ ‫لەهەوڵێكی س���ەیر و س���ەمەرەدا‪ ،‬كچێكی چینی بەن���اوی زێنگ جیای تەمەن‬ ‫‪ 22‬س���اڵ‪ ،‬پێش مردنی هەڵس���ا بەسازكردنی مەراس���یمی بەخاكسپاردنی خۆی‪،‬‬ ‫لەمەراسیمەكەش���دا خۆی چوە ناو تابوتەكەو چواردەوری خۆی بەگوڵ رازاندەوەو‬ ‫بەش���ێكی زۆری هاوڕێ و دۆستەكانی خۆشی بۆ مەراسیمەكە بانگێشت كرد‪ ،‬تیپ‬ ‫و گروپی موزیكیشی میوانداریكرد بۆ ژەنینی چەند پارچە موزیكێكی تراژیدیانە‪.‬‬ ‫زێنگ جیای لەبارەی ئەم كارەی بەمیدیاكانی واڵتەكەی راگەیاند‪ :‬تەنها بۆ ئەوە‬ ‫بو چێژ لەو س���اتە ببینم‪ ،‬مەراسیمەكەش ماوەی یەك كاتژمێری خایاندو دواتریش‬ ‫سوپاسی هەمو ئامادەبوانم كرد و بۆ ساتێكیش هەستم بەوە كرد من لەم ژیانەدا‬ ‫نەماوم و مردوم‪!.‬‬

‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬

‫@‪@S‬‬

‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬

‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬

‫@‪@@@@QR@@@@@@QQ@@@@@QP@@@@@@Y@@@@@@X@@@@@@@W@@@@@@V@@@@@@U@@@@@@T‬‬

‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬

‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬

‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬

‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬

‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬

‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬

‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬

‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬

‫ئاسۆیی‪:‬‬ ‫‪-1‬شاعیرێكی كوردی رۆژهەاڵتە ‪-2‬تەنیشت‪ ،‬لەچیمەندایە‪ ،‬هۆكار ‪-3‬خواردنێكە‬ ‫‪ +‬قیس���مەت ‪-4‬بۆ راوكردنە‪ ،‬بازنەیی ‪-5‬قین‪ ،‬شارێكە لەعیراق‪ ،‬باڵندەیەكە ‪-6‬بۆ‬ ‫خان���وە‪ ،‬زۆر «پ»‪ ،‬لەت ‪-7‬زام‪ ،‬بۆ گیانلەبەرە‪ +‬مات ‪-8‬خواردن‪ ،‬گیانلەبەرێكە‪،‬‬ ‫س���ەوزەیەكە ‪-9‬درەختێك���ە «پ»‪ ،‬وەڕس‪ ،‬لەالنەدای���ە ‪-10‬بەش���ێكە لەلەش‪،‬‬ ‫لەزانادایە‪ ،‬دوان لەشەو ‪-11‬كۆن هەبو‪ ،‬كۆن هەبو ‪-12‬ناوێكی كوڕانەیە ‪ +‬بەشێكە‬ ‫لەدەست‪.‬‬ ‫ستونی‪:‬‬ ‫‪-1‬گیانلەبەرێكە‪ ،‬كانزایەكە ‪-2‬كورتكراوەی ناوێكە»پ»‪ ،‬خواردنێكە‪ ،‬لەتاوەدایە‬ ‫‪-3‬گەنج‪+‬پیتێ���ك‪ ،‬بچوك‪ ،‬بۆ ناو خواردنە ‪-4‬بۆ كێڵگەیە «پ»‪ ،‬بڵند ‪-5‬دو جۆر‬ ‫ێ بەر «پ»‪ ،‬خۆم ‪-7‬درەختێكە‪ +‬قاوە‬ ‫می���وەن ‪-6‬كورتكراوەی ناوێكە ‪ +‬پرد‪ ،‬ب ‌‬ ‫ێ ‪-8‬كورتكراوەی ناوێكە‪ ،‬خواردنێكە ‪-9‬هەس‪ ،‬بەشێكە لەلەشی ئاژەڵ‪،‬‬ ‫دەیناس��� ‌‬ ‫ێ ‪-10‬شیر دەیناسێ‌‪ ،‬ئالەتێكی مۆسیقایە‪ ،‬شیوەن ‪-11‬جۆرە گیایەكە‬ ‫مەم دەیناس ‌‬ ‫‪-12‬واڵتێكی ئاسیایە «پ»‪ ،‬باڵندەیەكە‪.‬‬

‫بابیربكەینەوە‬ ‫لەوش���ەی (زار) ‪ 15‬وش���ە‬ ‫بنوس���ە‪ ،‬بەمەرجێك وش���ەی‬ ‫(زار) كەوتبێت���ە كۆتای���ی‬ ‫وشەكەوە؟‬ ‫بۆ نمونە‪ :‬س���یزار‪ ،‬دڵزار‪،‬‬ ‫اللەزار‪ ...‬هتد‪.‬‬ ‫تێبین���ی‪ :‬بۆ ژم���ارە تەنیا‬ ‫یەك ژمارە دەنوسرێ‌‬ ‫خەاڵتەك���ەی‪ :‬دو مان���گ‬ ‫ێ بەرامبەر‬ ‫رۆژنامەی چاودێر ب ‌‬ ‫وەربگرە‪.‬‬ ‫براوەی پێشو‪:‬‬

‫ئارام قادر‪ -‬رانیە‬

‫دو نەفەریی‪ ،‬ئەمە جگە لەوەی كە هەمو‬ ‫پێداویستیەكی ناو ژوری لەگەڵدایە‪،‬‬ ‫بۆ سەرنج راكێشانی خەڵكیش لێیان‬ ‫نوسیبو‪ :‬ئۆتۆمبیلێك بۆ خەوخۆشەكان‪.‬‬

‫مشكی هەڵبژارد نەك ژیانی هاوسەری‬ ‫میدیاكان‪:‬‬ ‫شانتاڵ بێنكیز‪ ،‬ئەو ژنە بەریتانیەیە كە پێچەوانەی ژنانی تر لەتەمەنی منداڵییەوە‬ ‫عەشقێكی سەیری بۆ مشك هەیە‪ ،‬ئەمەش گەورەترین گرفتی بۆ ژیانی هاوسەرێتی‬ ‫دروستكردوە‪ ،‬ئەو ژنە بەڕۆژنامەی بەناوبانگی (زە سەن)ی بریتانی راگەیاند‪ :‬دوای‬ ‫ئەوەی لەتەمەنی ‪ 23‬ساڵیدا لەگەڵ پیاوێك ژیانی هاوسەرێتیمان پێكهێنا‪ ،‬مەرجی‬ ‫هاوسەرگیریشم بردنی مشكەكانمە بۆ ماڵەكەمان‪ ،‬چونكە من لەمنداڵییەوە مشكی‬ ‫خۆم هەبو‪ ،‬دوای دو ساڵ هاوسەرەكەم پێی وتم دەبێـت واز لەمشك بێنیت‪ ،‬یان‬ ‫من یان مشكەكانت‪ ،‬بۆیە منیش لەدادگا و بەردەم دادوەرەكاندا مشكەكانم هەڵبژارد‬ ‫و وازم لەژیانی هاوسەرێتی هێنا‪ ،‬ئێستا زۆر بەختەوەرم و بەردەوام ژیان لەگەڵ‬ ‫مشكەكانم بەسەردەبەم‪!.‬‬

‫كاور‬ ‫‪4/20-3/21‬‬

‫دوانة‬ ‫‪6/20-5/21‬‬

‫ـ ت���ا ت������ەواو دڵ��ن��ی��ا‬ ‫نەبیت لەبەرامبەرەكەت‪،‬‬ ‫ه���اوڕێ���ی���ەت���ی م���ەك���ە‪،‬‬ ‫ل��ەخ��ۆش��ەوی��س��ت��ی��دا فێل‬ ‫بەكارمەهێنەو دو دڵییش‬ ‫باش نییە‪.‬‬

‫ـ دەب���ێ‌ ب��زان��ی چ��ۆن‬ ‫دی���اری دەبەخشیتەوە‪،‬‬ ‫ش����ی����او ل���ەن���ەش���ی���او‬ ‫جیابكەرەوە‪ ،‬بەڵێن دانی‬ ‫درۆ ب��ەك��چ��ان‪ ،‬بەزیانی‬ ‫گەورە دەگەڕێتەوە‪.‬‬

‫طا‬ ‫‪5/20-4/21‬‬

‫ـ كە پ��رۆژە نوێیەكەت‬ ‫گ��رت��ە دەس����ت‪ ،‬كەمێك‬ ‫پشو ب��دە‪ ،‬ئەوسا بچۆرە‬ ‫سەر ك��ارەك��ەت‪ ..‬مەهێڵە‬ ‫بەرامبەرەكەت بەنهێنیت‬ ‫بزانێ‌‪.‬‬

‫قرذاأل‬ ‫‪7/20-6/21‬‬

‫ـ خۆت بەكەسانێكەوە‬ ‫ه��ەڵ��م��ەواس��ە ل��ەپ��ێ��ن��او‬ ‫كەمێك خۆشیدا‪ ،‬رۆژەكان‬ ‫پێویستیان بەبەرنامەیە‪،‬‬ ‫رق لەخۆشەویستەكەت‬ ‫هەڵمەگرە‪.‬‬

‫رَ‬ ‫شي ‪21‬‬ ‫‪8/21-7/‬‬

‫ـ كارێك كە كۆن بوەو‬ ‫لەبیرچۆتەوە‪ ،‬مەچۆرەوە‬ ‫س���ەری‪ ،‬پ��ارەی��ەك دێ �ت‌و‬ ‫ئاسودەت دەك��ات‪ ،‬راب��ردو‬ ‫ب��ەخ��ۆش��ەوی��س��ت��ەك��ەت‬ ‫مەفرۆشەرەوە‪.‬‬ ‫فةريك‬ ‫‪9/22-8/22‬‬

‫ـ راوێژكردن بەكەسانی‬ ‫تر شورەیی نیە‪ ،‬ئەوەندە‬ ‫بەخۆتا مەنازە‪ ،‬ئەو كەسەی‬ ‫داوای خ��ۆش��ەوی��س��ت��ی��ت‬ ‫لێدەكات درۆ دەكات‪.‬‬

‫تةرازو‬ ‫‪10/22-9/23‬‬

‫ـ س������ەروەت‌و س��ام��ان‬ ‫ه��ەم��و شتێك نییە‪ ،‬بیر‬ ‫لەتەندروستیت بكەرەوە‬ ‫ن���ەك رەزی���ل���ی‪ ،‬كەسێك‬ ‫ێ لێت نزیك بێتەوە‪،‬‬ ‫دەیەو ‌‬ ‫وریابە‪.‬‬ ‫دوثشك‬ ‫‪11/22-10/23‬‬

‫ـ بۆ هەمو شتێك ئاخ‬ ‫هەڵمەكێشە‪ ،‬سەر مەكە‬ ‫بەهەمو كۆشێكا‪ ،‬ئەوەی‬ ‫ێ كەسێكی‬ ‫خۆشت ئ��ەو ‌‬ ‫تریشی خۆش ئەوێ‌‪.‬‬

‫كةوان‬ ‫‪12/20-11/23‬‬

‫ـ ه���ەف���ت���ەی���ەك���ی پ��ڕ‬ ‫خ��ۆش��ی��ی��ە‪ ،‬ئ��اوات��ێ��ك��ی‬ ‫لەمێژینەت دێتە دی‪ ،‬بەاڵم‬ ‫غ��رور نەبیت‪ ،‬دیارییەكت‬ ‫الی خۆشەویستەكەتەوە بۆ‬ ‫دێت‪.‬‬ ‫طيسك‬ ‫‪1/19-12/21‬‬

‫ـ وریابە هاوڕێیەتی هەمو‬ ‫كەسێك مەكە‪ ،‬هەواڵێكی‬ ‫خ���ۆش دەت��ب��وژێ��ن��ێ��ت��ەوە‪،‬‬ ‫ێ‬ ‫ع��ەی��ب نییە گ��ەر هەند ‌‬ ‫پرسیار لەخۆشەویستەكەت‬ ‫بكەیت‪.‬‬

‫سةتأل‬ ‫‪2/18-1/20‬‬

‫ـ ئ��ەوەن��دە داواك��ردن‬ ‫بۆ یارمەتی باش نییە‪،‬‬ ‫دۆزینەوەی كارێك وزەت‬ ‫ێ دەبەخشێ‌‪ ،‬خەونێكی‬ ‫پ‌‬ ‫خۆش دەبینی‌و ئاواتت‬ ‫دێتە دی‪.‬‬ ‫نةهةنط‬ ‫‪3/20-2/19‬‬

‫ـ ئ���ەوەن���دە قسەی‬ ‫سەیرو سەمەرە مەكە‪،‬‬ ‫ك���ەس���ێ���ك ل�������ەدورە‬ ‫واڵت�������ەوە دێ���ت���ەوەو‬ ‫پێی ش��اد ئەبێتەوە‪،‬‬ ‫لەخۆشەویستیدا تانە‬ ‫باش نیە‪.‬‬


‫ناوةندي رؤشنطةريى ضاود َير دةريدةكات‬ ‫خاوةنى ئيمتيازو سةرنوسةر‪ :‬مةال بةختيار‬ ‫ستافى كارا‪ :‬سامى هادى ‪ -‬بةهمةن تاهير نةريمان ‪ -‬رزطار فايةق‬ ‫بة ِر َيوةبردنى هونةرى‪:‬‬ ‫جةليل حس َين ‪ -‬سؤران عةبدولَآل نةقشبةندي‬ ‫يةكةمني ذمارةى‬

‫ناونيشان‪:‬‬ ‫سل َيمانى ‪ -‬طة ِرةكى ئاشتى (‪)104‬‬ ‫كؤآلنى (‪ )41‬ذمارةى خانو (‪)22‬‬ ‫ئاسيا‪07701959999 :‬‬ ‫كوردت َيل‪3290668 :‬‬ ‫فانؤس تيليكؤم‪07480134687 :‬‬ ‫كؤ ِرةك‪07501147133 :‬‬ ‫دابةشكردن‪07701517533 :‬‬ ‫ضاثخانة‪ :‬كوردستان ‪ -‬نرخ‪ )500( :‬دينار‬

‫‪w w w .c ha w d ernews .com‬‬

‫‪info_chawder@yahoo.com‬‬

‫لة ‪ 2004/10/4‬دةرضوة‬

‫‪No. (415) 8-4-2013‬‬

‫‪Political, Educational & Social Weekly Press‬‬

‫ئەمڕۆ «‪ 111‬كچ»ەكەی ناهید لەبریتانیا نمایشدەكرێ‌‬ ‫چاودێر‪-‬زاموا‪:‬‬

‫فیلم���ی س���ینەمایی «‪ 111‬ك���چ»‪،‬‬ ‫لەدەرهێنان���ی هاوبەش���ی ناهید قوبادی‬ ‫و بی���ژەن زەمانپی���را و بەنوێنەرایەت���ی‬ ‫هەرێمی كوردستان‪ ،‬لەبەشی پێشبڕكێی‬ ‫پێنجەمین خولی فیستیڤاڵی نێودەوڵەتی‬ ‫فیلم���ە ئاس���یاییەكان ‪،Pan- Asia‬‬ ‫لەس���ینەما (س���ینە لۆمییەر) لەشاری‬ ‫لەندەن نمایش���كرا‪ ،‬بڕی���ارە ئەمڕۆش دو‬ ‫شەممە ‪ ،4/8‬لەبەریتانیا بۆ جاری دوەم‬ ‫نمایش بكرێتەوە‪.‬‬ ‫ناهیدە قوبادی لەبارەی فیلمەكەیانەوە‬ ‫بۆ رۆژنامەنوس���ان رایگەیاند‪ :‬ئەم فیلمە‬ ‫بیرۆكەی س���ینەماكاری ن���اوداری كورد‬ ‫بەهمەن قوبادییە و سیناریۆكەی لەالیەن‬ ‫س���ینەماكاری الوی كورد بەتین قوبادی‬ ‫نوس���راوە‪ ،‬ئ���ەو فێس���تیڤاڵەی ئێمەش‬ ‫بەش���داریمان تێدا كرد‪ ،‬بەنمایش���ی ‪12‬‬

‫فیلمی هەڵبژاردە لەواڵتانی جۆراوجۆری‬ ‫كیش���وەری ئاس���یا بەڕێوەچ���و‪8 ،‬ی‬ ‫نیس���انیش‪ ،‬بۆ دوەمینج���ار لەبەریتانیا‬ ‫نمایش دەكرێتەوە‪.‬‬ ‫لەبارەی نمایش���كردنی فیلمەكەشیان‬ ‫لەفێس���تیڤاڵە جیهانییەكان���ی ت���ر‪ ،‬ئەو‬ ‫دەرهێن���ەرە وتی‪« :‬فیلمی س���ینەمایی‬ ‫«‪ 111‬كچ»تا ئێستا لەچەندین فێستیڤاڵی‬ ‫گرنگ‌و ن���اوداری جیهانی نمایش���كراوە‪،‬‬ ‫لەوانە‪ :‬لەبەش���ی تایبەتی «س���ینەمای‬ ‫نوێی ئێ���ران» لەچ���ل و دوەمین خولی‬ ‫فیستیڤاڵی نێودەوڵەتیی فیلمی رۆتێردام‬ ‫لەهۆڵەندا‪ ،‬لەبەش���ی «دەالقەیەك بەرەو‬ ‫سینەمای ئاسیا» لەحەڤدەیەمین خولی‬ ‫فێس���تیڤاڵی نێودەوڵەتیی فیلمی پوسان‬ ‫لەكۆریای باش���ور و لەسی و شەشەمین‬ ‫خولی فێس���تیڤاڵی نێودەوڵەتیی فیلمی‬ ‫سائۆپۆلۆ لەبەڕازیل‪.‬‬

‫پیاوە نوێكانی عیراق‬

‫رزگار فایەق‬

‫‪ ،4/8‬بەزریكەی كۆچ یادی ئەنفال ئەكرێتەوە‬

‫چاودێر‪-‬كامۆ‪:‬‬ ‫كۆنسێرتەكەیانەوە رایگەیاند‪ :‬ئازارەكانی‬ ‫لەیادی ‪ 25‬ساڵەی كارەساتی ئەنفالداو ئەنف���ال‪ ،‬تەمور دێنێت���ە ژەنین و دەف‬ ‫لەژێر ناوی زریكەی كۆچ‪ ،‬گروپی موزیكی ئاوازی خۆی دەچڕێ���ت‪ ،‬بەتایبەتیش بۆ‬ ‫بێس���ارانی‪ ،‬بەسازكردنی چوار كۆنسێرت نەتەوەیەك���ی وەك كورد ك���ە بەئاگر و‬ ‫لەش���ارەكانی كەالرو س���ۆران‌و هەولێرو ئاس���ن و ئەنفال بەعسییەكان نەیانتوانی‬ ‫س���لێمانی‪ ،‬ی���ادی ئەنف���ال دەكاتەوە‪ ،‬دەنگی دلێری كپ بكەن‪.‬‬ ‫كۆنسێرتەكانیش كاركردنە لەسەر چامە‬ ‫لەب���ارەی بابەت���ی گۆرانییەكان���ی‬ ‫ش���یعریی (رەنگدان)ی شاعیری ناوداری كۆنسێرتەكەش���یان‪ ،‬سەرپەرش���تیاری‬ ‫كورد شێركۆ بێكەس‪ ،‬ئەم كۆنسێرتانەش ئ���ەم گروپە وتی‪« :‬بیرۆكەی س���ەرەكی‬ ‫بەسپۆنس���ەری وەزارەتی ش���ەهیدان و كۆنس���ێرتەكەمان لەدیوانی (رەنگدان)ی‬ ‫ئەنفالكراوەكان‪ ،‬دەبێت و لەكۆنسێرتەكەدا شاعیری گەورەی كورد شێركۆ بێكەسەوە‬ ‫چەندین ژەنیار و گۆرانیبێژ بەشداری تێدا وەرگرتوە‪ ،‬ك���ە رەنگدان دەقێكی بەرزی‬ ‫دەكەن‪ ،‬بڕیارە ئەمڕۆ دو ش���ەممە ‪ ،4/8‬ئەدەبیە و شێركۆی ش���اعیر بەزمانێكی‬ ‫دواهەمین كۆنس���ێرتی زریكەی كۆچ بێت شیعریی بەرز گوزارشتی لەڕەنگ و بینین‬ ‫لەهۆڵی میدیای شاری هەولێر‪.‬‬ ‫و چەند وێستگەیەكی گرنگی نەتەوەكەی‬ ‫كام���ەران حەسەن‪-‬سەرپەرش���تیاری كردوە»‪.‬‬ ‫گروپ���ی بێس���ارانی‪ ،‬لەب���ارەی‬

‫حەوت «زیرەكترین» شاری جیهان دەستنیشانكران‬

‫دميةن َيك لةشارى كؤلَؤمبس‬ ‫چاودێر‪-‬سایتی ئیالف‪:‬‬

‫گەلێك پایتەختی واڵتان لەجیهاندا‪،‬‬ ‫شانازی بەجۆرەها نازناوەوە دەكەن‪،‬‬ ‫وەك��و‪ :‬جوانترین‪ ،‬پاكترین‪ ،‬خاوەنی‬ ‫زۆرترین چاالكی رۆشنبیری‪ ،‬خاوەنی‬ ‫بەرزترین تاوەر‪ ..‬هتد‪ ،‬بەاڵم لەئێستەدا‬ ‫بوارێكی تر پەیدا ب��وە كە شارەكان‬ ‫كێبڕكێی لەسەر دەكەن ئەویش نازناوی‬

‫«‪»1‬‬

‫پزیش���ك‪ :‬ئادەی كوڕم‪ ..‬دەی دەمت‬ ‫بكەرەوە‪ ..‬با جوان دانەكانت ببینم‬ ‫منداڵ‪ :‬وەڵاڵهی تۆ لەباوكم باشتری!‬ ‫پزیشك‪ :‬چۆن؟‬ ‫منداڵ‪ :‬باوكم هەمو جارێ‌ پێم ئەڵێ‌‪..‬‬ ‫ێ‬ ‫وس���بە هەتیو دەمت داخە‪ ..‬قەت ناڵ ‌‬ ‫دەمت بكەرەوە!‬

‫(‪)2‬‬

‫من���داڵ‪ :‬دایە ئێمە چه‌ن���د قیبلەمان‬ ‫هەیە؟‬

‫دميةن َيك لةشارى ئةولَو‬

‫«شاری كۆمەڵی زیرەك»ە‪.‬‬ ‫بەپێی ئەو رۆژنامانەی بریتانیا كە ئەو‬ ‫هەواڵەیان باڵوكردۆتەوە‪ ،‬ئەم نازناوە‬ ‫لەهەمو نازناوەكانی تر ئاستی بەرزترە‪،‬‬ ‫ئەوەیش كە ئەم نازناوو كێبڕكێیەی‬ ‫هێناوەتە ن���اوەوە «ی��ان��ەی كۆمەڵە‬ ‫زیرەكەكان»ە‪ .‬كە یانەیەكی جیهانییەو‬ ‫لە «بانكێك بۆ ئەقڵەكان» پێكدێن‪،‬‬

‫*‬

‫دميةن َيك لةشارى تاويوان‬

‫بایەخ دەدات بەلێكۆڵینەوەو بەدواداچونی‬ ‫ئابوری‌و كۆمەاڵیەتی لەجیهاندا‪ ،‬لیستی‬ ‫ئەو شارانە دەردەك���ات كە شیاون بۆ‬ ‫كێبڕكێ‌ لەسەر نازناوی «شاری كۆمەڵی‬ ‫زیرەك»‪.‬‬ ‫رۆبێرت بێڵ‪-‬ی دامەزرێنەری ئەو یانەیە‬ ‫دەڵێت‪ 400 :‬شار لەجیهاندا پاڵێوراون‌و‬ ‫لەكۆششدا بون بۆ بەدەستهێنانی ئەو‬

‫َ‬ ‫مندال‬ ‫بةرائةتى‬

‫نازناوەو لەالیەن لێژنەیەكی ئەكادیمی‌و‬ ‫پسپۆڕ لەهەمو بوارەكاندا هەڵسەنگێنران‪،‬‬ ‫لەئەنجامدا ئەم حەوت شارە بەزیرەكترین‬ ‫شاری جیهان دەرچون‬ ‫‪-1‬تورنتۆ‪-‬كەنەدا ‪-2‬ستراتفورد‪ -‬كەنەدا‬ ‫‪-3‬تایتشونگ سیتی‪ -‬تایوان ‪-4‬تاویوان‪-‬‬ ‫تایوان ‪-5‬كۆڵۆمبس‪ -‬ئەمریكا ‪-6‬تالین‪-‬‬ ‫ئەستونیا ‪-7‬ئەوڵو‪ -‬فنلەندا‪.‬‬

‫سةالم مستةفا‬

‫ێ كوڕەكەم راست ئەكات‪.‬‬ ‫باوك‪ :‬بەڵ ‌‬ ‫قەاڵی هەولێری دروست كرد؟‬ ‫دایك‪ :‬هەر یەك قیبلە كوڕەكەم‬ ‫منداڵ‪ :‬ئەی باشە بابە‪ ..‬بۆ كە باران‬ ‫قوتاب���ی‪ :‬مامۆس���تا ئ���ەو پیاوەی‬ ‫منداڵ‪ :‬ئەی لەكوێیە؟‬ ‫ئەبارێ‌ ناخوسێینەوە؟!‪.‬‬ ‫دراوسێمان!‬ ‫دایك‪ :‬ئەوه‌ لەسعودیەیه‌‪.‬‬ ‫ێ‬ ‫مامۆس���تا‪ :‬پیاوی چ���ی‪ ..‬ئەڵێم ك ‌‬ ‫منداڵ‪ :‬هی باوكیشم؟‬ ‫دایك‪ :‬ئەی چۆن هی هەر هەمومان‪ ،‬دروستی كرد؟‬ ‫(‪)5‬‬ ‫قوتاب���ی‪ :‬بەخ���وا مامۆس���تا ئەو‪..‬‬ ‫بۆ؟‬ ‫مامۆستا‪ :‬چ شتێك زۆر گوناحە؟‬ ‫ێ باوكیش���م لێی ك���ڕی‌و ئێس���تا ئەوەتا‬ ‫من���داڵ‪ :‬ئەی بۆ باوك���م هەمو جار ‌‬ ‫قوتابی‪ :‬مامۆستا پیاز!‬ ‫بەباجی «‪ »....‬ئەڵێ‌‪ ..‬بەخوا قیبلەی لەماڵەوە هەڵمانواسیوە!‬ ‫مامۆس���تا‪ :‬ئادەی پێ���م بڵێ‌‪ ..‬چۆن‬ ‫من هەر تۆی!‬ ‫پیاز؟‬ ‫قوتاب���ی‪ :‬ئاخر مامۆس���تا كە دایكم‬ ‫(‪)4‬‬ ‫منداڵ‪ :‬باوكە ئەوە مامۆس���تا راست ئەیجنێ‌‪ ..‬تێر تێریش بۆی ئەگری! زۆر‬ ‫(‪)3‬‬ ‫ێ ئەكا كە ئەڵێ‌ ئێمە لەقوڕ دروستكراوین؟ بەزەیی پیا دێتەوە!!‪.‬‬ ‫مامۆستا‪ :‬دەی ئێستا با بزانین‪ ..‬ك ‌‬

‫لەدوای دروس���تكردنی عیراق لەس���ەر مێزی بریتانیاو فرەنسا وەك دو دەوڵەتی‬ ‫س���ەركەوتوی جەنگی یەكەمی جیهان���ی‪ ،‬چەندین دەموچاوی ن���وێ بەئینقالب‌و‬ ‫موئام���ەرە لەعیراقدا بونە فەرمانڕەواو دەس���ەاڵتدار‪ ،‬هیچ كام ل���ەم دەموچاوانە‬ ‫بەجیددی لەكێش���ەی كوردو هەقیقەتی بونی كورد لەعیراقدا تێنەگەیشتبون‪ ،‬یان‬ ‫نەیاندەویست تێبگەن‪ .‬لەدوای ‪2003‬یشەوە دیسان كۆمەڵێ دەموچاوی نوێ جڵەوی‬ ‫فەرمانڕەوایی���ان لەعیراقدا گرتەدەس���ت‪ ،‬ئەمجارەیان زیاتر خۆیان لەش���یعەكاندا‬ ‫بینیەوە‪ ،‬كە بەدرێژایی ‪ 80‬س���اڵی رابردو بێبەشبون لەدەسەاڵت‪ .‬ئەم دەموچاوە‬ ‫نوێیانەش ئەگەرچی لەخەبات���ی دژی دیكتاتۆرییەت هاوخەباتی كورد بون‪ ،‬بەاڵم‬ ‫هەر زو تامی كورسی دەسەاڵت‌و بیری مەزهەبی‪ ،‬زۆر شتی لەبیربردنەوە‪ ،‬ئەمانیش‬ ‫هاوشێوەی س���وننەكانی راهاتو بەدەس���ەاڵتدارێتیی عیراق‪ ،‬خۆیان لەچارەسەری‬ ‫ریشەیی كێشەی كوردو داواكارییەكانی لەعیراقی دوای بەعسیزم دزییەوە‪.‬‬ ‫ئەگ���ەر دەموچاوە حكومڕانەكانی عیراق هەمویان بەرامبەر پرس���ی كورد لەناو‬ ‫هاوكێشەیەكدا بخولێنەوە‪ ،‬مافی ئەوەشمان هەیە پرسیاربكەین ئاخۆ سەركردایەتیی‬ ‫سیاس���یی كوردستان لەدوای ‪ 10‬س���اڵ لەكەوتنی رژێمی بەعس‪ ،‬كەمتەرخەمییان‬ ‫هەبوە لەچارەس���ەركردنی كێشەكاندا؟ بێگومان بەڵێ‪ .‬هەر لەسەرەتاوە سەرەڕای‬ ‫چەس���پاندنی چەند بەندێكی دەستوری وەك فیدراڵیزم‌و مادەی ‪ 140‬لەدەستوردا‪،‬‬ ‫بەاڵم لەپراكتیزەكردنی سیاس���یانەیاندا هەڵەو كەموكوڕیی زۆر كراون‪ ،‬كە دەكرێت‬ ‫لە دو ئاستی جوگرافیادا بیانخوێنینەوە‪:‬‬ ‫ئاستی یەكەم ‪ -‬هەڵەكانی ناوخۆ‪:‬‬ ‫س���ەقامگیریی ناوخۆی ه���ەر واڵتێ���ك گرەنتیەكی بەهێزە بۆ ئاراس���تەكردنی‬ ‫س���تراتیژی دەرەكی‪ ،‬بەاڵم ئەوەی لە ‪ 10‬س���اڵی رابردودا لەهەرێمی كوردس���تاندا‬ ‫گوزەریكردوە‪ ،‬نەتوانراوە گرفتە كارگێڕییەكان‪ ،‬كەمتەرخەمییەكان‪ ،‬گەندەڵییەكان‬ ‫چارەسەربكرێن‪ ،‬لەهەرێمی كوردستاندا هێشتا پەیوەندیی فەرمانڕەواو ئۆپۆزسیۆن‬ ‫پەیوەندییەكی نادیموكراسییە‪ ،‬ئەم هەرێمە دوای ‪ 21‬ساڵ حوكمی خۆبەڕێوەبردن‪،‬‬ ‫بەاڵم هێش���تا دەستوری نییە‪ ،‬هێشتا یاسا گرنگەكانی خاوەن رەهەندی نیشتمانی‬ ‫لەس���ەر بنەمای تەوافوقی الیەنەكان پەس���ەندناكرێن‪ ،‬هێش���تا ئابورییەكەمان بێ‬ ‫پالنییەك���ی زۆری پێوەدی���ارە‪ ،‬كە ئەم خاڵەیان زۆر گرنگ���ە بۆ بونی ئابورییەكی‬ ‫س���ەربەخۆ‪ ،‬هەڵبەتە ئەمەش پێویس���تی بەسیاسەتێكی ش���ەفافی بواری نەوت‌و‬ ‫گەش���ەكردنی كش���توكاڵ‌و پیشەس���ازییە‪ ،‬كە زۆر خاوین تێیدا‪ .‬بەهەزاران فایلی‬ ‫گەندەڵی هەن‪ ،‬بەاڵم لێپرسینەوە لەتاكە كەسێك نەكراوە‪ .‬كەواتە بەر لەرۆیشتنمان‬ ‫ب���ۆ بەغداد‪ ،‬بەر لەوەی تۆپەكە بخەینە گۆڕەپانی ناوەندەوە‪ ،‬دەبێت یاریزانەكانی‬ ‫خۆمان لیاقەیەكی باشیان هەبێت‌و تەبابن‪ ،‬دەنا دەدۆڕێین‪.‬‬ ‫ئاستی دوەم ‪ -‬هەڵەكانی دەرەوە‪:‬‬ ‫لێرەدا مەبەستمان لە"دەرەكی" سیاسەتی كوردە لەبەغداد‪( ،‬هەرچەندە سیاسەتی‬ ‫دەرەكیی ناوچەیی‌و نێودەوڵەتیش گرنگیی خۆی لەهاوكێشەكەدا هەیە‪ ،‬بەاڵم لێرەدا‬ ‫لەسەر ئەم خاڵە قسەناكەین)‪ .‬وەكو سیاسەتی كوردیش لەبەغدا دەكرێت بپرسین‬ ‫دوای ‪ 10‬ساڵ چیمان بەدەستهێناوە لەبەغداد؟ ناڵێین دەستكەوتمان نەبوە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ئایا هەرئەوەندە دەكرا؟ بێگومان نەخێر‪ .‬چونكە دوای ‪ 10‬ساڵ هێشتا یەك بست‬ ‫خاكی ناوچە دابڕێنراوەكانمان نەخستۆتەوە سەر هەرێمی كوردستان‪ ،‬كە ئەمەیان‬ ‫جەوهەری كێشەكانمانە لەگەڵ بەغداد‪ ،‬نەك بودجەو پارەی گرێبەستەكانی نەوت‪.‬‬ ‫وەك فریاد رواندزی بەرپرسی مەڵبەندی بەغدادی یەكێتی لەچاوپێكەوتنێكیدا كە‬ ‫لەم ژمارەیەی رۆژنام���ەی "چاودێر"دا باڵوكراوەتەوە دەڵێت "دەبێت ریزبەندیی بۆ‬ ‫كێش���ەكانمان بكەین‪ ،‬نەك ناكۆكییەكانمان تەنیا لەس���ەر ‪ 4‬ملیار دۆالرەكە بێت‪،‬‬ ‫كە ئەمەیان كێش���ەیەكی زۆر الوەكییە"‪ .‬لەمەسەلەی خاكیشدا زۆر كەمتەرخەمی‬ ‫كراوە‪ ،‬نوێنەرانمان نەیانتوانیوە بەشێوەیەكی زانستی‌و مێژویی دور لەبیركردنەوەی‬ ‫توندڕەویی ناسیۆنالیستی‪ ،‬بیسەلمێنن كە ئەو ناوچانە خاكی هەرێمی كوردستانن‬ ‫وەك هەرێمێكی فیدراڵی س���ەر بەعیراق‪ .‬لەدوای ‪2003‬وە لەناوچە دابڕێنراوەكاندا‬ ‫نەمانتوانیوە سیاس���ەتێك لەسەر بنەمای پلورالیزم پەیڕەوبكەین‪ .‬وەكوتریش ئایا‬ ‫حزبەكانی كوردستان تاوەكو چەند هەڵسەنگاندنیان بۆ نوێنەرەكانیان لەحكومەت‌و‬ ‫پارلەمانی عیراق كردوە؟ ئایا تاچەند لێپرسینەوە لەكەموكورتییان كراوە؟ ئەمەش‬ ‫پێویس���تیەكی قۆناغەكەیەو دەبێت لەكەمتەرخەمییەكانی���ان نەبوردرێن‪ .‬خاڵێكی‬ ‫تری ناو ئەم ئاس���تە‪ ،‬مەس���ەلەی دیالۆگ‌و گفتوگۆیە‪ ،‬لەماوەی ئەم ‪ 10‬س���اڵەی‬ ‫رابردودا تەنیا یەك دیالۆگ‌و دانوستانمان نەبینی كە چارەسەری ریشەیی تەنانەت‬ ‫یەكێك لەكێش���ە هەڵپەس���ێردراوەكانیش بكات‪ ،‬ئایا ئەمە نیشانە نییە بۆ ئەوەی‬ ‫كە ئێمە پێویس���تمان بەفێربونی هونەری دانوستان هەیە؟ پێویستمان بەوە هەیە‬ ‫چۆن لەدانوس���تاندا كارتەكانمان بەكاربهێنین؟ بەاڵم بەداخەوە دانوس���تانه‌كانمان‬ ‫موجامەلەئامێزەو كێشە بەكێشەیەكی تر دەسپێرین‪ .‬لەكاتێكدا سەركردە بااڵكانمان‬ ‫پێویستە دیالۆگ بكەن‪ ،‬لەگەڵ بەغداد‪ ،‬بەاڵم دەچین وەزارەتی پێشمەرگە دەنێرین‬ ‫بۆ دانوستان‪ ،‬هەموشمان دەزانین كێش���ەكانمان سیاسیین‌و پێویستە لە لوتكەی‬ ‫دەسەاڵتی هەردوالوە چارەسەربكرێن؟‬ ‫* "پیاوە نوێكانی عیراق" ناونیشانی وتارێكی رۆژنامەی تایمز‪-‬ی بریتانیە‪ ،‬كە لەدوای ئینقالبی‬ ‫بەعس���ییەكان بەس���ەر عەبدولكەریم قاس���مدا‪ ،‬رۆژی ‪12‬ی شوباتی س���اڵی ‪ 1963‬باڵوكراوەتەوە‪.‬‬ ‫سەرچاوە‪ :‬د‪ .‬كەمال مەزهەر‪ :‬كوردو كوردستان لەبەڵگەنامە نهێنییەكانی حكومەتی بریتانیادا‪.‬‬


r1:Layout 1

4/6/2013

4:19 PM

Page 1

ëBì»Ü k»ì»dì .k þìºô óBícºrèôlG»Ì kBCõÔ ºô»OAkºk

2ë »ýürýHÜBðôq þGºk»C þü»ñgºq ÿ»ðBPÔ»ø þÜ»ü½Ý„BK

|rexneycawder@yahoo.com

2013/4/8 »í컄 ôôk )356( ºqBìu

:qBýP„q»K q»w ÿkBø|þìBw

356 www.chawdernews.com

:óBPwkqõÜ þðAlð»ìq»ðõø ÿBÝülð»w þHýØ»ð

AlðBPwkqõÜ þíÈq»ø þO»ìôõÝc ÿ»ìBðqBÜ »è ÿrýHñ„¼o ô ÿq»ðõø ÿvýOArPw ÿôBð»G »ýýð ÞÉP„ "½ðB„ þP„»ø»G|" rÉèô»ø »PÉ_ºk ºô»ýðBíÉéw»è

þHýØ»ð ,AkBPxÉC »è ,†ýÝü s õýì ô þƒðAlƒð»ƒìq»ƒƒðõƒƒø ÿBƒƒÝƒƒülƒƒð»ƒƒw ÿ ôÂB„" :QɃ¾ºk ,óBƒPƒwkq õƒÜ þPwBC ÊG ô sB„»ð ô sAôæ ÿ qBÜ q ¼ s ,þO»HüBO »G MýéÜ ô þðAq ½â »ƒýƒƒü q»ƒƒðõƒƒø ºqBƒƒÜ »ƒƒè ºrƒƒOBƒƒü s ô»C ÿ q»xð½Lw ô óBÜ»ƒýƒüklƒW »G »Ü ,†ü»ðAsAôæ ºqBƒÜ ºq ½ƒW q ¼ s ,òÈ rܺk rPì»Ü þÜ»ü»WkõG ºqBƒÜ ÿ q»ƒxƒð½ƒLƒw »ƒè ºrƒOBƒƒü s ".óBÜ»ýüklW ÿ rO þÝɃ„»ƒG »ƒè| ÿq ôõƒð| þƒƒƒ¾¼ o »ƒƒƒè zBƒƒƒG Ak»ƒƒƒÜºqAlƒƒƒük þðBÜ»ðAõW ºq»ðõø ÿBãƒðBƒíƒü»ƒK ô»C ôBð»ƒè ,RBƒÜºk óBƒPƒwkq õƒÜ þÝü s õýì ô þðAq ½â »è ÿ»üAs ô»Ô :Qɾºk ô ºôAqBC »OºôõOBø Alükq õÜ óBÜ»ðAõW ºq»ðõø þðBÜBãðBíü»K" ó ô óBü½g þÜq»C ,AlðBPwkq õÜ »è BO !ó»Üºk þ_ òðAsBð ô ºô ôkrÜ ÿBPw½ìBì »ýýð qBük †üBPxɃC óBƒƒü ,òƒƒð»ƒƒü»ƒƒâºk ʃƒK q»ƒƒðõƒƒø ".lð»ìq»ðõø »è ,Ak»ƒÜºqAlƒük ÿºvƒÈ qk »ƒè ÿ q»ðõø ôBð ÿ rO þO»GBG q ¼ s ÿºqBG ºô»ýükq õÜ þðAq ½â ô Þƒü s õƒýƒì »è ,»ÜºqAlük ÿ ôAô»O .QƒÈ ôkºk #| .ºô»ññÈõgºk Alƒ)6( ºo»Kæ

rÈkôB_ ÿ»ñgºq Á»â»è AlýÝÉñOô»ÝÉK ôB_ »ƒè ,ÿq ôõð sBýð ,rÈkôB_ ÿ»ñgºo þðAlð»ìq»ðõø ÿBÝülð»w þHýØ»ð þO»ìôõÝc »è »ñgºo ,óBPwkqõÜ ÿrýHñ„¼ o þOºqAsºô ô îÈ q»ø ÿ»ìBðqBÜ »è »üAô þÉK ô QÈ râºk ÿôBð »G »ýýð ÞÉP„ AlO»ìôõÝc .ÿrýHñ„¼ o ô ÿq»ðõø ÿvýOArPw ,QƒÉƒð»ƒü»ƒâºlƒýƒƒ„Ao RBƒƒÜôBƒƒø ÿqBÜôBø ÿrýHñ„¼ o þƒOºqAsºô q»ðõø ÿqAõG þƒ"»ðBýýÜ»ìºo»ø" þPƒxƒüõƒÉƒK »ƒG »ƒü½ƒG ,RBƒÜºk ô»C »ìBðq»G ô óçK »G QÉðAsºk .òÈ rÝG »ðBýü qBÜôBø ô»ƒƒƒƒƒƒƒè ,ÿ q ôõƒƒƒƒƒƒƒð sBƒƒƒƒƒƒƒýƒƒƒƒð þƒ)6( ºo»Kæ »è »Ü ,Ak»ñOô»ÝÉK ôB_ ,ºô»OºôArÜ ôÃG Ak»üºqBìu ﻃC »ƒƒƒè ,RBƒƒƒÜºk †ƒƒƒüºô»ƒƒƒè zBƒƒƒG ß»üBì»ñG ô BwBü aýø AlðBPwkq õÜ ô Þü s õýì þðlðBãð»x¾»ø ½G òýð »ü½G ,½ü qBñýw ô îéýÔ ô þðAq ½â »G QÈ ô»ýG z»Üq»ø ,»ƒüAô ÿAo qBÜ Ak»ðAqAõG ô»è ÿ ½g ÿ ô ô sºqBC | .RBܺk þðAq ½â þg¼kô qBG ÿºqBGqºk

ÿkqõÜ»G ï¼rÔ Þüq»C þÈõð þÝÉHÉPÜ

óAqBxÉG þðlðAõð "lìBc òü rÈk"þðBñÉøqºk µòýwõð "½ðB„ þP„»ø»G" þü½ðB„ |"þìBw Bü qºs ,q»ìõÌ ÿ qBük ,îwBW ó»üæ»è ôArÝ…üBíð þðBíÉéw»è äðBì 28ô27 þðAu ¼ q ÿºô»C ÿAôk »ýü½ðB…ì»C ÿ qB„»è 4 þãðBì 12ô11 þðAu ¼ q ºqBü pG ,ArÝÉè ÿ sAõ…ÉK ïq»â þÜ»üºõÉ„»G ºô»ýýðAq»ñýG ºô»C ÿAôk ,QÈ rÝG †üBíð 5 rÉìvOBÜ ½ðB„ þPÈ q»GºõÈ q»G þ¾½ø»è Qg»PüBK ÿ rÉèô»ø .RAlG ókrÝ…üBíð»G þìAôºkq»G †ü rPýÝÈ qB„lð»_»è ô»ü½Ü»è ÿ ½ðB„ ÿ q»ðõø ¼pì»C ÿ»ðBPÔrâ ô»…ÉÜ ô»C q»w»è »ðkq»Ü»xØ »…üBíð ï»C|" »Ü ÿ»ðBìAs ô òü rG ô»Cq»w »OBgºlPwºk ºô»ÝÈ q»PÜ»C lð»_ þðBüu ÿ»ãÈ q»è ,ºô»OºôõOrâ ‡ºq þÜ»ü»üBülýì½Ü ߺô QÈ rðAõOºk ºqBÜ ï»C ÿ sAõÉ„ ,»ðBü»ø qBܽðB„ þðAlð»ìq»ðõø .ºô»ðpÉâºk»ðBýO»ìBø»ð ô»C ºô»ÝÉK Bülýì½Ü ôBülüuArO AlOBÜ óBì»ø»è »Ýðõ_ QÈ rÝG rü»w ÿ rü»w ºô»O»Ùük»G q»â»C" :þOô )rÈkôB_ ÿ»ñgºq( ½G »Ü½ðB„ ÿ q»ñÉøqºk lìBc òü rÈk" ,RBܺlðAqBܽðB„ þðAlð»ìq»ðõø þðBÜ»ýü qºôºkBü ºs ½w Á»â»è »xØ »ÝÈ qBÜ Qü»ÝG»ÜºqBÜ þðBܺqBükBð »ð»üæ »Ýðõ_ ,»ü»ø ºôºq»ñýG»G þ¾õØ þÜ»ýülðºõü»K †ü q»øô»W ߺô ï»G ."RAkºlðB…ýK ÿ»íÉC þü½ðB„ þðBüu »ü»ñgºq »ÜºqBÜ ÿ ôAô»O »Ü ºô»PÈ q»âºk ºô»C½G rÉèô»ø ½G ºqBÜ ï»C þðkrG ÿ qBܽø þðBíÉéw»è »…üBíð ï»C »PwAq ,»ü»ø AlðBPwkq õÜ »è »Ü ï»Pxýw þOq õÜq õì»Ü»ƒè ô»ÜºqBÜ ÿ ½Ü ï»G ºqB„ô»è ÞÈ q»PÜ»C lð»_ þðBÜ»…ÉÜ q»w»è »ðkrÜ»xØ ºôArÝPwô qk ߺô»ð þP…â þÝÉñÈõ„»è »P„qAs õâ ºôArÝPwô qk q»w»è ÿ»Ü»…ýC ÿ»ìq ½Ô ô»ƒC .ôArÝü qBük þÝÉñÈõ„

. ï»PxýG ÿºk»w þðBÜ»ðs»ì »Ôô ôõw»éü»Ô ô lð»ìrýG »è »ÝÉÜ»ü "ï¼ rÔ Þü q»C|" ô QÉĽw þPÉÜ»ü ,þP„BC ô äð»W ,þO»ü»ì½Ü þì»Pxýw , Ǽ rì " ÿºqBG»è þðBÜ»HÉPÜ q»w»è óBü q ¼ s þÜ»ýýãñü râ ô j»üBG ,ºô»ü " ïtýèBý„½w ô ÿqAk»üBìq»w ,BÝü rì»C RAkºl¾ô»ø ,ºôºrO þðBÜ»Ôôõw»éü»Ô ÿ»ðAô»`ÉK»G ï¼ rÔ .ºôBðAk þO»üBļ rì ÿ»Õü rÌ»ì .þðAq»ñÈõg »PÉð»ü»ãG ÿ½g þðBÜ»ýýÔ»xè»Ô ô ÿrÝÔ »ìBü»K ,ºô»ðBwBC þÝÉðBìs ÿBãÈ o»è óBùýW ÿ»ðs»ì ºlð»ìrýG ï»C þHÉPÜ Þɾ»ì½Ü , þüAôk ÿ»¾Bw lð»_ ï»è »ðBPg»H„½g "Ǽ rì ÿq»øô»W " þHÉPÜ , Alì¼ rÔ Þü q»C ÿôArÉâqºô þHÉPÜ òýüAôk »è .ÿkqõÜ »O»ðôArÜ »è ÿ½g ,»ü»ø ÿlðºôBð ïBì þÜ»üºqBG»Ø »HÉPÜ ï»C .»ü"þôlG»Ì óºkq»C" þðArÉâqºô »è»Ü .ºôõH„»GAk Alýܺq»w ÿºqºô»O 10 q»w»G »HÉPÜ ï»C þܼ oºôBð .ºô»PÉñýGºk Akºo»Kæ 160 , þéýÔ¼ rÝð ,þPw¼lðBüu ô þPw¼lâq»ì ,j q»G óBü »âqõâ Ǽ rì BüBC ( : »è òýPü rG »Ü ÿq»ðõƒø ÿºqBƒG»ƒè ,ÿqAlƒÝ¾õƒì ÿq ôõƒPƒé܃ƒ ,ÿvýOôlðõO þðBܺq ½WôAq ½WºsAõÉ„ ,þéýÔ½ýG ï»C »üºuBìBC ÿBãÉW ) . Á»ì½Ü þO»ýxWq»ð , ßBO þO»ýxWq»ð ,»ýý_ R»ýxWq»ð ,ºô»ðôõG .ºôArÜ NB_ ºô»ðBü rÜõì þ…g»K ô NB_ ÿBâsºk ó»üæ»è »HÉPÜ

òürPÈõð ÿrÍý„ »ðAõük

k»ì»dì ¼kqõÜ »üAlðBÜ»ðBhHÉPÜ»è


2

2013/4/8 »í컄 ôôk )356( ºqBìu

.»ýýð ÿ o½â»ð ô rP…ÉK»è þÝÈ)q»øô»W( òüAsAk »OAô ;»üAlýðôõG »è ô»C ÿ q»øô»W ,»ýýð ºô»C »ü»ø )BPxÉC( ÿºôõG»ø ô»C óBü )BP…Éø( ô»C .ºô»üBÜ»PÈk AkôõOBøAk »è »Ü òP…ü»â ½G .QÈ ô»üºk ÿ ½g ÿºô»G ºôõG»ð ôõOBøAk »è ô ô o ÿ»ðôõG ÿ sAõɃ„ ô»ƒG ÿ ½g þðôõG .QÉ¿ÉøºlÉW BPxÉC ô|RBܺk ô RBܺko»LÉO Akô ôkrGAq ô BPƒxƒÉƒC »ƒè »è )ôõOBøAk( q»â»C .»ýü õOBøAk þÜ»ü ôõG»ø ,tÉì õܺô ,Aô»C òü pGAk òüAsAk þðôõG þƒðºôBƒg| »ƒG QƒÉƒGºk Qƒgºqk ô|Mƒw»ƒC þðkrÝü qBük ½G kBCõÔ .o½â»ð þÝÈ q»øô»W ,Qɾºk RBÜ ô| òüAsAk óAõÉð ÿlðºõü»K ,ÿºô»C q»w»è »ñOrâAlÉK ÿ ôõì»ø »ì»C" þƒƒðõƒƒìs»ƒƒC ÿ q»ƒƒƒøô»ƒƒƒW )RBƒƒƒÜ( »ƒƒƒÜ ó ôõG )RBÜ( ,rO þÜ»üBOAô »G .»ýýO»üBļ rì »è Bùð»O †ýñüAsAk ,»Ä¼ rì )þñüAsAk( »G þƒƒƒðôõƒƒƒG Ak)RBƒƒƒÜ( ÿlƒƒƒð»ƒƒƒøºo ß»ƒƒƒü ÿlð»øºo †ü ô»C »Ü ,QÉGºk ÿ»ñýØ»PwAo | ".»üBPxÉC )BƒƒPƒƒxƒƒÉƒƒC( ÿlƒƒð»ƒƒøºo »ƒƒƒPƒƒwô qk ô»G ,|Rô»ÜAk »G ºôõG ô »ü»ñýƒØ»ƒPƒwAo ÿ q ½PÜBÔ| ô| »ü»ø )BPxÉC( »Ü ,ÿ»üBOAô ÿ»ü)BPxÉC( ô»C ï»G .»ñüAsAk þƒðôõƒG Á»â»è .»Oq õƒÜ ó»ƒì»ƒO ,»ƒü»ƒø BƒPƒxƒÉƒC õÉð »PÈ ô»Üºk AlýðôõGºkBìBC ô| óAl¾»øq»w òüAsAk ,RBÝðBì»ø .ºôºôkrGAo þðBg¼ q ºôBì þÝÉè»â ºu ¼pK BP…Éø »Ü ,RBâºlÉO ô|RAlƒG óBƒýƒðlƒðAq s»ƒìAk q»ƒw»ƒè qBƒü pƒG »è ,»ì»C q»G»è .»ü»ø ÿ ôAô»OBð þÝÉðôõG ôõOBøAk »è ô ô o ô| QÉPwºôBðAo Ak)BPxÉC(| »ƒƒƒƒƒè ô ô o|ʃƒƒƒƒG»ƒƒƒƒƒG Ǽ rƒƒƒƒƒì .RBƒƒƒƒƒÜºk ô»G ókrƒÜo»ƒLƒÉƒO-½ƒg ô|ókrƒÜôõƒOBƒøAk| »ƒè q»ƒãƒülƒüBƒƒø QƒƒÈ rƒƒðBƒƒðAk º)òƒƒüAsAk( Alƒü»ƒÜ»ƒýƒýƒO»ƒüAq»ƒãƒðôõƒG ºô»ƒðkrƒƒÝƒýƒ„| kBCõÔ ÿ»ðBìs ô»C ,Bøºô q»ø .RBܺlýwBG q»ãülüBø þðBÜ»ðôõ_½G þðkrÜ»ƒÄAq ½ƒG .»ýýð »ðAq»ƒãƒülƒüBƒø QƒÉƒñƒÉƒøºlƒü qBƒÜ»ƒG þðkqAvH¾»ø ô| óBñÉøqBÜ»G| »è »Pxü õɃK aýø »è q»ãülüBø .òýG Bü q ô AlðBÜ»Ýì»_ )ÿ q»øô»ƒW( RBƒÜ QƒÉƒ¾Bƒð AlƒÝƒÉƒñƒÈõƒ„ ½G »Ýðõƒ_ )»ƒýƒýƒO»ƒüBƒÄ¼ rƒì( þƒðõƒìs»ƒC þwBG ô »ýýð q»øô»W )RBÜ( q»ãülüBø »è q»ãülüBø .RBƒÜBƒð ‡)þƒO»ƒüBƒÄ¼ rƒì( þÔõw»éü»Ô ,)QÈ rÔ½ýG óAu( ½G AlýÜ»ü»ìBð q»w»è ß»ü»ìBð( ÿ ôBð »G »Ü ,þxðºo»Ô »è ÿ ½g ,ºô»OºôArÜôÃG )þƒO»ƒüBƒÄ¼ rƒì .ºô»OBgºkq ô ôk »Ýì»_ ï»C þðBñÉøqBÜ»G þðlðAq s»ìAk ô»C ÿ»Ü»ýýÔ»xè»Ô ºu ¼pK ÿ»ãÈ o »è ô »ƒýƒýƒOºo»ƒñƒG þƒW½ƒè½ƒPƒð½ƒC »G ºô»ñüAsAk ÿ»ðAq»ãðôõG ÿºô»ðkrÝý„ ºô»ðkrÝý„| »è ,ô»C .RBâºk )ó ôõG( ÿBOAô )Ǽ rì( þðôõG þwBG ,Alü»Ü»ðAq»ãðôõG .RBƒƒƒƒÜºk )þƒƒƒƒO»ƒƒƒƒƒüBƒƒƒƒƒÄ¼ rƒƒƒƒƒì( ß»ƒƒƒƒƒð )þƒO»ƒüBƒÄ¼ rƒì( »ƒðBƒýƒýƒW½ƒè½ƒñƒýƒì½ƒƒñƒƒýƒƒÔ »è ô| »ýýð ºkqBük »Ýðõ_ ºô»PÈ q s ¼kBƒð .RBƒgBƒðqºk ÿ ½ƒg Ak»ƒíƒÉƒC þƒðõƒƒìs»ƒƒC »è »Ü ,»ýýÜ»ì»ø þÝÉÝì»_ )þO»üBļ rì( ô»C óBü ï»C òì .»ýýð AlOBÜ ô| òÈõ„ õÉð .|îñýGBð )þO»üBļ rì( ï»G ,îñýGºk »Ä¼ rì þðôõG õܺô ,)þO»üBƒÄ¼ rƒì( ,ôõƒGAô»ƒÜ »ƒÜºtƒÉƒì ô| Qƒgºqk ,Mƒw»ƒƒC ,Ǽ rƒƒì »ýýð ÞÉP„ RBÝðBì»ø .»ýýð »ñýØ»PwAq þ݃ýƒW½ƒè »ƒè .QƒÉƒG ó õƒìs»ƒC þƒðºôBƒg »Ýì»_ AlÝü týÔBPÉì þPü q»ð ô|Qxý¾»ìq ½Ô ,þO»ƒüBƒÄ¼ rƒì õƒÜºô ,þƒðBƒÜ»ƒýƒýƒÜ»ƒì»ƒø q»øô»W ,lPø ô|þO»üAkq õÜ ,þO»üBñƒýƒ_ .ó q»ƒøô»ƒW ÿkõƒg óBƒü òƒñƒÉƒøºlƒÝƒÉƒK ÿ q»øô»W »G QÉGºk|»ðôõíð½G ,þO»üBļ rì ÿkõg òýÉ¿G òýðAõOBð ï»G ,RArÜõƒw RBÜ( óBü »ü»ø ÿ q»øô»W þO»üBƒÄ¼ rƒì ÿ q»ƒƒøô»ƒƒW þƒƒðõƒƒìs»ƒƒƒC| »ƒƒƒG QƒƒƒÉƒƒGºk ÿ q»ƒøô»ƒW þƒðõƒìs»ƒC( .)þƒO»ƒüBƒÄ¼ rƒƒì QÉ…g»GBð ß»üBOAô aýø )þƒO»ƒüBƒÄ¼ rƒì þÝÉÝì»_ »Ü ,)þƒO»ƒüBƒÄ¼ rƒì( »ƒÝƒðõƒ_ .»ýýð ÿ)q»øô»W( ô )ó õìs»C( »ýýÜ»ì»ø óBìoºôBG q»â»C ô| »ðõìs»C þðºôBg Ǽ rì òýðAõOºk QÉG»ø †ü)q»øô»W( þðôõG| »G ÿ q»øô»W ß»ð Ǽ rì ÿ q»øô»W þwBG .òü»ÝG þO»üBļ rì kBƒCõƒÔ krƒÜºlƒìs»ƒc ,AlƒýƒüBƒO½ƒÜ»ƒƒè ½G »Ü ,»üAkrÝG »ðAôB_q»w ô»C ½G ÿºuBìBC ,ó õƒOrƒâqºõƒÉƒè ÿkõƒw ÿ»ƒÜºôArƒwõƒƒð õÉð þðBܺôArýâqºô »Øºk ½G þO»HüBO»ƒG ½ƒƒG Bƒƒýƒƒð»ƒƒO †ƒƒýƒƒñƒƒƒì .»ƒƒƒÜºôArƒƒƒwõƒƒƒð þñP…ü»ãÉO õÉð»è ÿ s ½¾BC ÿºô»ñPxgq ôk ïkBCõÔ ÿ»ÜºôArwõð þìºô Akq»ñÈõg ÿ»ãÈ o| »è òýðAõPG ïqAkAõýø .ºô»OºôAk ÿ qBƒG»ƒG kõƒw ºô»ƒâ½ƒè»ƒƒüAk ô »ƒƒñƒgºo #.òýð»ü»ãG ¼pì»C ÿ rýHñ„¼ q

ÿ»…ÉÜ õݾ»G ,»ýýð )ó ôõG»ð ô| ó ôõG( þƒOºo»ƒñƒG ô ºôBƒ_q»ƒw þƒðkrƒƒÝƒƒü qBƒƒük Þü týÔBPÉì ,q»ãülüBø ½G .»ðBܺôõG»ƒø ÿ»ãÉW »è ô ºô»OAkBð )ó ôõG( »è oºôBC õܺô ,óBܺôõG»ø| »è ÞɃܻƒü )ó ôõƒG( ÿ qBܽø ,ó õOçÔ»C þðBܺs q»G »ƒìq ½ƒÔ -ôAô»O ºôõG»ø ô ½ƒPƒxƒü q»ƒC þƒì»ƒÜ»ƒü )ó ôõG( ÿ»ãÉW| »è ,RqBÝÈk ÿ»Ýýü½ƒÜ ôõì»ø þOºo»ñG ô| ºôB_q»w»ƒG RBƒÜºk »è »ýýÝü týÔBPÉì »Pƒü q»ƒð ﻃC .ރɃPƒ„ þüAvÈ qk»G ,ºôAl¾»ùü q»w ºô»ðõƒOçƒÔ»ƒC þƒìºkq»ƒw ô| QƒwAoºôBƒð þƒðBƒÜºk»ƒƒw ï»è ,Þü týÔBPÉì .ºô»OºôBì ÿ q»ƒâºsBƒO ô»G QÉGºk ,ºôºq»ãülƒüBƒø ÿ»ƒðôõƒ_½ƒG ô ºôõ_rýG»è AlüBýO )ó ôõG( ÿ»ƒPƒü q»ƒð .ºôArܽìBð »ü»ñýØ»PwAo ô»è ‡»Ô»xè»Ô ÿºô»ƒðkrƒÝƒðô ô o ½ƒG kBƒCõƒÔ Bƒƒøºô q»ƒƒø )ó ôõG( þðBÜ»Ýì»_ ½Pxü q»C þÝü týÔBPÉì »è òì »Ü ,QÉñÉøºkqBÜ»G )ó ôõGBPÉì( ô ﻃÜBƒð Aô pƒG ô ﻃâBƒñƒÉƒO óBƒýƒðBƒƒÜBƒƒOAô| .QÉGBñÉøAk ÿ»ðBÝì»_ ï»C ‡½Pxü q»C ½G kBCõÔ ÿ»Üºô»ƒðkrƒÝƒýƒ„ »ƒè sAô îñÉøºk Akq»ãülüBø ÿ»Ô»xè»Ô| »è )òÈõ„( Aôk q»w »íÈk|.ï»ãHýÉO þðAõPì»ð »Ýðõ_ »G »Ü ,)RBÜ(q»w»è ÿ»ÜºôArwõð þ„»G þg»üBG Býð»O ô ºôArÝwBG ºô»ýýOq õÜõì»Ü AlƒÉƒO ÿ»ƒ¾Bƒg ô»ƒC .ºôAk )BƒPƒxƒÉƒC( »ƒƒG ,q»ãülüBƒø ½ƒG »ƒÜ ,ºô»ƒO|¼krƒÜ»ƒñƒðô ô o

»ì»C »Ü ,òü»âºk þP…â»G ó ôõG ÿBOAô| »è ,»ýýÝýƒO½ƒýƒñƒìrƒÉƒø þƒÜ»ƒüºô»ƒðAoõƒw ºô»ñüAsAk ÿ»ðAq»ãðôõG ÿºô»ƒðkrƒÝƒýƒ„ .QÉñÈ q s»ìºkAk þOºo»ñG þW½è½Pð½C ,Ak»ƒÝƒük þƒÝƒÉƒñƒÈõƒ„| »ƒƒè q»ƒƒwõƒƒð zrO ºôºq»ãülüBø þðôõ_½G ÿ»ðAô»`ÉK»G ,Qɾºk ô|RAkºlÈ rƒâ ºô»ƒÝƒÉƒK ókrƒì ô| ÿ ôBñÉK»è ÿ»üAq»ãðôõG ºqBG ï»C óBìõâ|ÊG" þìAôºkq»G þÜ»ýýðAq»ãýð þ„õO Alðkrì »ƒÜ ,RBƒÜºk ÿºô»ƒC þƒƒ„õƒƒO ô|RBƒƒÜºk rƒýƒG ô|QƒÉƒwrƒPƒG åq»ƒƒì »ƒƒè ïAôºkq»ƒƒG »Pxü õɃK ,ﻃܻƒü "...þƒwôõƒðºqBƒ_»ƒè zrO þ„õO ÿºq ½Wô»G òüAsAk ,òýðAtG þðAq»ãýð .QÉGBð þðAq»ãýð þ„õO QÉGºk þðôõG ½G »ýýW½è½Pð½C þÝÉWq»íƒ…ƒÉƒK »Pxü õÉK QÉG»ø Ǽ rì q»â»C .Ǽ rƒì .QÉG»ø þðAq»ãýð þÝÉðôõG ô| QÉG óAq»ãýð »è þ¾kô ôk ô|zrƒO q»ƒãƒülƒüBƒø ,ïºô ôk )ºôBPxÉC »G( zrO|.ºô»OBܺkBýW ÿlÜ»ü ô Ak»Ü»ýýwrO»ì þðôõGºkBìBC þPwBC»è þƒPƒwBƒC»ƒè )ºôºõƒƒOBƒƒøAk( »ƒƒG þƒƒ¾kô ôk :»ðAô pG( .ºô»PÉPw»Gºk AlƒÜ»ƒýƒü qBƒükBƒð ,RBƒƒÜ ô|ó ôõƒƒG ,q»ƒƒãƒƒülƒƒüBƒƒø òƒƒƒOqBƒƒì »è òì ).271-270 ë ,188 þ„»G»Oq õÜ »ƒè )ókrƒì( »ƒÝƒðõƒ_ wrƒƒOBƒƒð ókrƒƒì ,ß»ƒýƒýƒwrƒO»ƒì õƒƒÜºô ,»ƒƒüAkôõƒƒOBƒƒøAk õÉð »O½OBø ÿ»ýü ôArøºu ºqBì ô»C|»ðôõíð½G ô BPxÉC| »è ÿ ½g þðôõGºkBìBC ï»Üºq ô ô u

ºô»¿ãýø ô| QðBÜ »è ,QÉñÉøºlðBü qBÜ»G ÿ»Ô»xè»Ô »è ½g-½G-ó ôõG .ó õOrãü qºô þO»üAq»ãƒðôõƒG ô|Àƒãƒýƒø þƒÝƒýƒPƒÝƒÉƒèBƒük )½g( óBü )ÿlð»ìBâBC( þðôõG ½G Akq»OqBw zBG BüBC" ,Qɾºk kBCõÔ þ_»Ü .QÈ rðºkAk »è zBG kõgBü ,RBܺk )ÿ ½g½G ƒƒ ó ôõG( »è »Ü ,ï»G ?RBܺk )Alü½g»ƒè ƒƒ ó ôõƒG( þðBÜ»ýýÔ»xè»Ô »ì»øq»G ºô»ñýƒÈ o»ƒâºk Á ôõØ óBýƒÉƒè ô ÿ»ƒì»ƒøq»ƒG ﻃC †ƒÉƒK ,QÉGºk Qwô qk æ óBíÝÈ oºôBG ,ºô»ñýGºk -ó õG( »è zBG ºôAk þ¾ô»ø q»ãülüBø »Ü ÿ»Ô»xè»Ô »è rOBü s »Ü ,RBÝG )ÿ ½g½G ÿ»Ô»xè»Ô»è »OAô ,ºô»…ý¾BƒPƒðlƒðtƒðArƒO ".ºrPÝü tð ºôº)ó ôõG( þðlðAo»LÉO ½ƒƒG ÿºuBƒƒƒìBƒƒƒC kBƒƒƒCõƒƒƒÔ ,AkºrƒƒƒÉƒƒƒè þñýwõð †ÉK q»ãülüBø þðBܺôArwõƒð ÿ ôBð ÿºô»C|ÊG»G ,ºô ôkrÜ )RBÜ ô|ó ôõG( lð»_ òì .QÉñÉùG óBƒýƒÜ»ƒü»ƒðAk lƒð»ƒ_ lƒƒð»ƒƒ_ ô| »ƒƒÔArƒƒâºq»ƒƒK ﻃƒC ÞƒƒƒÈ qBƒƒƒW Alü»ÜºôArwõð| »è î„»Ýük þÝÉÔArâºq»K îP…ü»â»ñÉO óBýðBÜBOAô»è ô ºôºlñÈõg þÔ»xè»Ô þðBìs ô| ó ôõ_½G ºô»C »Ýðõ_ »ýýð äðrâ ,ÞÉw»Üq»ø .»ýýð q»ãülüBø ô|ó ôõG( »Ü ,Bð óBü QÉG »Ô»xè»Ô ÿ o½LxK q»ãülüBø RBâºlÉO|ºô»PÉñÈõƒgºk )RBƒÜ .RBܺk )ó ôõG( ÿBOAô RºqBG»w qBýwrK –ó ôõG ô ½g-½G-ó ôõƒG º)ó ôõƒG( ﻃC þƒÜ»ƒü»ƒñƒýƒØ»ƒPƒwAq .»ƒýƒýƒð ½ƒg-õƒÉƒƒð»ƒƒè

ÿ»C BüBC »Ü ,ó»ÝG ºqBýwrK ô»C" ,Qɾºk ÿºô»C kõgBü ,»ýƒýƒ_ ,)»ƒýƒýƒð( ÿºô»ƒC ô»C" ,QÉwõñG ÊGºk ?»ƒýƒýƒ_ º)aƒýƒø( kõgBü ?»ýý_ )»ýýð( BüBC ,òü»ÝG ºqBýwrK Ak»Ýük þÝÉñÈõ„ »è ?»ýý_ º)aýø( ÿºô»C ô|QÈ ôkºk ÿ týéãñýC þðBìs»G »ð" ,Qɾºk ÿ qAkrÜ ."QÈ ôkºk þðBí¾»C þðBìs»G »ð Ak»Pwo ß»ƒü| »ƒè qBƒW ô ôk )QƒÈ ôkºk( þÜ»ü|»ðôõíð lð»_ »ðBì»C .ºôArñÉøqBÜ»G ôõì»ø ß»ð ,ó»ðBýýðAô»ðBìs »¾»ø ô»ƒC Ak»Üõ`G ºôArwõð ï»ƒè »ƒÜ ,óBƒÜ»ƒ¾»ƒø þPw»ø ô ºõü o»LÉO AlðBü q»w»G q»wõð .ó ôkrÜ»ñÉK »ðBýýðAô»ðBìs »¾»ø ﻃC ÿ qBƒGq»ƒw þðõPw»C ß»ü »è )Á rwõø lð½ìk»C( ÿ ôBð ô )Á pxü õø( q ½ƒW ô ôk»ƒG Ak»ƒÜºo»ƒKæ ó»¾»ø óBýÜô ôkq»ø |.ºôArwõð )Á pwõø( õܺô .QÈ rwõñG )Á rwõƒø( QƒÉƒGºk ô q»ãülüBø ÿ)RBÜ ô|ó ôõG( þHÉPÜ òýðAsºk þƒðBƒìs q»ƒw »ƒOºôAqkpƒÉƒâqºô qBƒWô ôk ô| ÿ rÈõÜBì ó ½W qBXì»Ü»ü .ÿ týéãñýC Ak 1962 þƒ¾Bƒw »ƒè òƒxƒñƒG¼ q kqAôlƒÉƒC óAô ½W †ü qBXìºô ôk ,ºôºkrÝðBƒü ôÃG ô qBܻԻxè»Ô þÝÉðõOBg »Ü ,ôBHìBƒPƒw Ak1996 þ¾Bw| »è »ü»Ô»xè»Ô ÿ q ½xýÔ¼ rK ,Qɾºk kBCõÔ .ºôºkrÝü ôÃG ôApÉãü qºô »Øºk ½G »Ü»ýýðBí¾»ƒC »ƒØºk ÿ pƒÉƒâqºô" ºô»Ü»üæ»è| .»ü"ÿ rÜBì ó ½W »Ü»ýü týéãñýC

ÿºô»ðAlìºô ÿ sBýð òì ,AlýPwAo»è »è »Ü ,ôõG»ð îðBícºo ë ôlG»ƒÌ kBƒCõƒÔ ‡»ƒƒG ô ôk »ƒƒG AkrƒƒƒÈkôBƒƒƒ_ ÿ»ƒƒƒñƒƒgºo ô|ó ôõG( þðApÉâqºô q»w»è þÝÈ ôArwõð q»ãülüBø òƒOqBƒì ÿ»ƒÔ»ƒxƒè»ƒÔ ô )RBƒÜ ÿºô»ƒƒðlƒƒñƒƒÈõƒƒg ‡BƒƒK .ºôºkrƒƒƒÜôÃG kBCõÔ þðkrÜ»ÄAo îP…ü»ãÉO »ÜºôArwõð q»ãülüBø ÿ»Ô»xè»Ô ½G óBícºo ë ôlG»Ì ,Bøºô q»ø .»Pwô qkBð AlÝÉñÈõ„ lð»_ »è »è òì þñýwõð ÿ sAõÉ„| »è »ñgºo kBCõÔ QÈ râºk ºô»ýülð»H¾Bg ô| þðAô»ðBìs ÿ ô ô o| Alýüºo»Kæ qAõ_ þÝÈ ôArwõð »è AlÝÉOBÜ »è

ºôºlñÈõgºk R)RBÜ ô óôõG( »âs½g ëBì»Ü k»ì»dì .k

ÿ)RBÜ ô|óôõG( ÿpÉâqºô õܺô ,òì aýø ÿkqõÜ þðBìs ½G q»ãülüBø òOqBì ºô»íñÉøBð »ðBýýðAô»ðBìs »¾»ø ô»C ½G ÞÈôBwBK òì .QÈô»Üºk q»ñÈõg ÿôB_q»G Ak»HÉPÜ ï»è òýðAõPG »íÉC »PxüõÉK ô| îwrKq»G »ð»ø ô»è kBCõÔ .ºô»ñü»ÝGôÃG »¾»ø|ÊG»G ÞɃHƒÉƒPƒÜ ºôôkrÜ »ð»üæ ï»C ½G ÿºuBìBC óBícºo ëôlG»Ì ô| þðBìtÈo ÿ»¾»ø ÿôôo»è þO»HüBO »G" :Qɾºk ô AlüBýO »Ü ,ºô»KB_ ÿ»¾»ø ô|ÿlð»H¾Bg ÿ»¾»ø ÿôôo »è »Ü»HÉPÜ îɾBð òì "ºlð»Gºs ôq¼s ó½_ ï»âBñÉO ï»G ,»ü»¾»ø|ÊG|ºô»ñýñ`PƒýƒK ºqAô»Ø »HÉPÜ ï»C AlÝÈu¼q lð»_ »è kBCõÔ »ýülW »Øºk ô »ƒü|ºo»ƒKæ )550( ºqõƒPƒw»ƒC ,þðAô»ðBìs »¾»ø ô| ºôºlñÈõg ÿ»ýýÔ»xè»Ô »ãXÉG .krÜqAvG AlÉO þðBÜ»ñýñ`PýK ô ÿlð»H¾Bg »è ºpK kBCõÔ ÿ»Ü»ýüºo»Kæ qAõ_ ºôArwõð|,»ì»è ÿºpÈk ô»è .ÿlð»H¾Bg ô|þðAô»ðBƒìs ÿ»ƒ¾»ƒø þO»HüBO»G" ,»üBýwõñýG »üAõƒGºk ,Akºôºq»ƒw ,ºô»KB_ ô| ÿlð»H¾Bg ,þðBìtÈq ÿ»¾»ø ÿôôo»è "ºlð»Gºs ô q¼s AlüBýO| »Ü

)ºôõG»ð( BP…Éø »üºôõG»ø ô»C )òüAsAk( ô| RBܺk ôõOBøAk »è ô ô o »Ü»ü ôõG»ø óBü ÿ ½g †ÉK »Ü»ü ôõG»ø .ºq»Üo»LÉO-½g ÿkBýðõG »G ÿlðºõü»K ‡»ì»C .QÈ ô»Üºk ÿ»ðAô»`ÉK»G .»ü»ø ºô»ñüAsAk þW½è½Pð½C òƒƒƒüAsAk ,|ºô»ƒƒƒÝƒƒƒük þƒƒƒðBƒƒƒÜºôõƒƒƒG»ƒƒƒƒø

»Ü ,ïAôºkq»G ï»G .ºõPxg»ðqºk AkºrÉè .îGºk Ákô ôk ºô»ì»Üºk ókrì »è rýG ½G kBCõÔ þðkrÜ»ÄAq ,»ì»è »ãƒXƒÉƒG þñP…ü»ãÉO þO»ƒHƒüBƒO»ƒG ,Þƒü tƒýƒÔBƒPƒÉƒì AôBCu ¼ q ÿ»ýýÔ»xè»Ô »Pü q»ð ô»è q»ãülüBø ÿ»…ÉÜ Þü týÔBPÉì ÿ»…ÉÜ .»ýýð ArÝ„BC

ôõì»ø ÿ|»gBñG| »G QÉGºk ô| »ýýW½è½Pð½C ,»ýýð ôõG»ø )ó ôõG( »OAô ;óBܺôõG»ø -»ðôõG( ï»G .»ðBܺôõG»ø þðôõG õݾ»G .ó ôõG»ø )½g-õÉð»è-ó ôõG( ô )½g-½G )½ƒg-½ƒG|ó ôõƒG( »ƒè q»ƒãƒülƒüBƒø q»ƒâ»ƒƒC ½ƒG ÿ»ƒÜ»ƒðAlƒ¾ô»ƒø Aô»ƒC ,ºô»ƒPƒÉƒ¾½ƒƒÝƒƒG þðlðAq s»ìAk ô| Þü týÔBPÉì ÿºô»ðAlOºo .RBܺk þÝü qBO| »ƒè ô ô o þƒW½ƒè½ƒPƒð½ƒC ,AlðBì»ÜºqBýwrK| »è" ,Qɾºk q»ãülüBø QƒÈ rƒÜºk ºôºqBƒG»ƒè ÿ qBƒýƒwrƒK ÿºô»ƒC õܺô ,óBܺôõG»ø »Ü ,»üºô»C| ,º)ó ôõG( ÿ»gBñG q»w»è ô| RBܺlƒü qBƒük ôõƒG»ƒø ô| òü»âºlƒÉƒO óBƒÜºôõƒG»ƒø| »ƒè †ƒü ô»ƒC ó ôõG ,q»ãülüBø òOqBì :»ðAôpG("òýwBðºk ,ëBì»Ü k»ì»dì .k þðApÉâqºô ,RBÜ ô| ,2013 ,þƒðBƒíƒÉƒéƒw ,ïºkq»ƒw ÿBƒâsºk .)42 ë ,6 þ„»G»Oq õÜ -½G -ó ôõG( »è kBCõÔ þPw»G»ì q»â»C þðôõG ,QÈ rðºkAk ÿlð»ìBâBC ½G »Ü ,)½g »Ü ,QÉ¿G q»ñÈõg| »G QÈ ô»ýG ô| QÉG Ǽ rì »è )ó ôõG( ÿBOAô »è òP…ü»ãÉO ½G q»ãülüBø ºôõG»ø ô»C ,QÈ râºlÈ q ºô»Ü»ü ôõƒG»ƒø ï»C þðBðAk BP…Éø ,»ü)½g-½G -ó ôõG( q»ãülüBø ÿ»Ô»xè»Ô þðlðBwBð ½G »Ýì»_ þÝì»_ ïAôºkq»G q»ãƒülƒüBƒø .ºq ½ƒWBƒð .QÉñÉøºkqBÜ»G Ǽ rì þðôõG ½G )òüAsAk( kBCõÔ þðôõ_½G »G ,ºô»Ýük þƒÜ»ƒü滃è )ºô»¾BPñÈlñxðArO( »è q»ãülüBø ÿ»Ô»xè»Ô ôõì»ø .)»ðôõG þðlðAo»LÉO( »Ü ,»Ýü tð ÿ»Ô»xè»Ô ½G ÁBPñÈlñƒxƒðArƒO òƒýƒðAsºk ½G q»ãülüBø ô|QÈkqBÜ»G QðBÜ ô| ó õOçÔ»C »Ýì»_ ï»è ÿkõw sAôBýW þÝÉPw»G»ì »è q»wõð þPw»G»ì îðAsBð òì .ºõOrâqºô þðkrÜ»wBñÉK ½G »ƒÝƒì»ƒ_ ﻃC þƒðBƒðAk| ó ½ƒ_ ?»ƒýƒýƒ_ q»ƒãƒülƒüBƒø ÿ»ƒƒÔ»ƒƒw»ƒƒÔ þƒð»ƒì»ƒO þƒüAvƒÈ qk»ƒG »ƒÜ ,q»ƒãƒülƒƒüBƒƒø ,RBãHÉO )ó ôõG( ÿBOAô »ƒè ºôAlƒýƒ¾ô»ƒø »ƒè QƒÉƒñƒÈ q s»ƒìºkAk ß»ƒýƒýƒW½ƒè½ƒPƒƒð½ƒƒC ?QÉG Þü tð ºôº)ó ôõG( þðlðAo»LÉO| Ǽ rì þðôõG ÿBOAô| »è q»ƒãƒülƒüBƒø ÿ»Üºô»ñƒýƒ¾½ƒÝƒÉƒè ﻃG ,ºô»ƒPƒÉƒ¾½ƒÜºk ÿBOAô »è òP…ƒü»ƒãƒÉƒO ½ƒG ß»ƒüºsAô qºk þðkqAvH¾»ø .ºô»OBܺk þP…â»G )ó ôõG( ï»C »Ýðõ_ »ýýð Ao½g»è †ýļ rì þðôõG Ak»Ýük þðBܺôõG»ø ôõì»ø õÉð»è ºôõG»ø ,»ü»ø þW½è½Pð½C-½ÝýPð½C þÝÉO»¿w»g õƒÉƒð»ƒƒè ß»ƒƒü ôõƒƒG»ƒƒø Bƒƒýƒƒð»ƒƒO òƒƒüAsAk" þÜ»ü ô ô o| »è ô »ýýð Ak»Ýük þðBܺôõG»ø »è þÝýPð½C þÜ»ýü sAôBýW ºô»ýü q ½PÜBÔ ½G ó ôõG »Ü ,»üºô»C †ü ô»C .»ü»ø AlýðôõG ,q»ãülüBø òOqBì :»ðAô pG( "»ü»…ÉÜ ô»C »è .)50 ë ,12 þ„»G»Oq õÜ ,RBÜ ô|ó ôõG »è ºô»Ä¼ rì þðôõG »è òP…ü»ãÉO ÿ»ãÈ o

ô| ºôBñÉø»ð þƒñƒxƒñƒG¼ q kqAôlƒÉƒC ÿ ôBƒð ó ½W( ÿ»ÜºpÉâqºô ÿ ôBð ºô»Ýük ÿ»Üæ»è .ºõýwõð »¾»ø| »G )ÿ rÈõÜBì ÿ»ƒ¾»ƒø Ak»ƒÜºôArƒwõƒð| »ƒè .ïºô ôk »G Á rwõø .QÈ ô»Üºk ôB_q»G ÿ q ½PÜBÔ kqBãýÜrýÜ ÿAôk Aq»ãðôõG ÿ qBü rýG ïºô ôk| »G AlýüAôBCu ¼ q ÿ ô ô vÉì õÉð »è " ,ºôArðAk ÿAôk»è Aq»ãðôõG þÔõw»éƒü»ƒÔ ﻃýƒÉƒw| ºôº Á pxü õø lð½ìlýC ôkqBãÜrýÜ òü q ½w ﻃýƒÉƒƒw »ƒƒO»ƒƒHƒƒ¾»ƒƒø ,"QƒƒÈ qkrƒƒÉƒƒìuºk AkºpƒÈk ﻃè Aq»ƒãƒðôõƒG þƒÔõƒƒw»ƒƒéƒƒü»ƒƒÔ òì ,ï»G .»¾rwõø ïºô ôk ô| ºq»ãülüBø ,AlÜ»ü ô ô vÉì aýø »è îɾºk ,ºô»ýüBýñ¾k»G Á rƒwõƒƒø ,R»ƒƒøu ¼ q b ô AôBƒCu ¼ q b »G ô| ºô»ýýO»üAq»ƒãƒðõƒG õƒÉƒð »ƒPƒÈ rƒgBƒð »üAô ºô»C õܺô ,»ì»C .QÈ rðBðAk sAõhðôõG| »ƒÔõƒw»ƒéƒü»ƒÔ ÿ tƒü o »ƒñƒü»ƒhƒG yƒÜqBƒì ô ó õOçÔ»C õܺô þƒðBƒÜ»ƒPƒxƒýƒèBƒülƒüBƒC .þéÜqBG »G q»w þƒÝƒÉƒÔõƒw»ƒéƒü»ƒÔ Á rƒwõƒø ,†ü qBWAôk .ºôõG )|Ëõð-þPðBÜ( ÿ»ârÉÔ| Ak»ü»ârƒÉƒÔ ô»ƒC þƒPƒÈ q»ƒãƒü qBƒÜ rƒÈ u »ƒè þW½è½ñýì½ñýÔ( ÿ ôBð| »G þÜ»ü»Ô»xè»Ô Á rwõø þðkrì| »G »Ü ,lðAq s»ìAk )s q»G .RBø þüBO½Ü »ýýÔ»xè»Ô ºô»ñOôtG ô»C ÿ»ãÈ o( ÿ ôBð »G AlýÝÈ ôArwõð »è q»ãülüBø þ¾Bw| »è »Ü ,)þW½è½ñýì½ñýÔ ôºq»G òì ÿ»Ô»xè»ƒÔ ô»ƒC ,þƒO»ƒü õƒýƒwõƒð Ak1960 ô»ƒè ô| QƒÉƒðºkAk ô ôkrƒì »ƒƒG Á rƒƒwõƒƒø .ºôõƒƒƒ_q»ƒƒƒƒw»ƒƒƒƒG »ƒƒƒƒÜ ,»ƒƒƒƒüAkºoºôBƒƒƒG óB컾Bƒg ô»ƒC QƒÉƒGBƒð ,AlƒOBƒÝƒðBƒì»ƒø»ƒè ÿ q»ñÈ q s»ìAk Á rwõø »Ü ,QÉ`GrýG»ƒè ºqBü rýG .»ýýW½è½ñýƒì½ƒñƒýƒÔ ÿ)k½ƒPƒýƒì( q»OqBw ,q»ãülüBø õܺô ,þðBܺsAõhðôõG ï»C .ó»Üºk ÿ ôºpü»K þPð½K-½èrƒýƒì ô óBü þW½è½ñýì½ñýÔ ÿ»Ô»xè»Ô »ðAqBü rýG þÜ»ü»Ô»xè»Ô »Ü ,s q»G þW½è½ñýì½ñýÔ ï»C .ºô»ðºkºlOºq ,»ü»ƒðBƒPƒxƒýƒ¾BƒülƒüBƒC þðôõ`ÝÉO ½G »ÝÈ qBܽø ‡»üºô»ðAlOºq »Ü ,q»ãülüBø ô| Á rwõø óAõÉð þO»ýÈ oôBø Ak)RBƒƒƒÜ ô|ó ôõƒƒƒG( þƒƒƒÜ»ƒƒƒ…ƒƒƒÉƒƒƒƒK| »ƒƒƒƒè .ºô ôkrÝíwBG ½G kBCõÔ ÿ»Üºô»ðkrÝý„ .ï»ýƒÉƒw q ¼ s »è ô| ºs ½¾BC q»ãülüBø ÿ»Ô»xƒè»ƒÔ ÿ»ƒƒÜBƒƒOAô þƒƒƒPƒƒƒwô qk »ƒƒƒG AlƒƒƒñƒƒƒÈõƒƒƒ„ ,ºôBƒOºq»ƒw»ƒè òƒì .ºô»ƒO¼krƒÜ»ƒñƒðô ô q »Ü ,ï»Üºk »¾Bƒg ô»ƒC q»ƒw»ƒè Qƒg»ƒW Ak)ó ôõƒG( ÿBƒOAô ÿAôk»ƒG q»ƒƒãƒƒülƒƒüBƒƒø óBü )½g-½G-ó ôõG( »ðôõG ï»C .QÈ o»âºk »Ü ,»ðBÝì»_ ï»C .»ýýð )½g-õÉð»è-ó ôõG( ÿ»Ü»ýýW½è½Pð½C ºô»ðkrÝý„ ½G q»OqBw

.ºô ôkrÜ þðAô»ðBìs ÿ»¾»ø q ¼ s ÿ ½ƒg ÿ»Ü»HÉPÜ õÉð þðBÜ»¾»ø kBCõÔ »âs ½g ïkôõw òì õÜBO krܺk óB…ƒýƒñƒPƒwºk .ºô»O»üBðBGkrÜ»ð ïºqBGô ôk ô »üBOrâqºõÉè ÿ»ÜºôArwõð »è»K »ƒG kBƒCõƒÔ »ƒâs ½ƒg ô| ó ôõG( ÿkq ô »G ô| ºôºkrܺk»ðôÃG ÿ tƒƒýƒƒéƒƒãƒƒñƒƒýƒƒC ô| ÿkq õƒƒÜ| »ƒƒG ÿ)RBƒÜ ÿ ô ô o| »è »ðBüAsºqB„ BWô»C ,ºôºlñÈõgºk »G ,krܺk þðBükq ôAq»G ºô»Ü¼ rýG ô| óBìs ÿ»ÄAq q»ñÈõg ÿlðºôºu q»G ½G †ýPwô qk .krܺk ÿ q»ãülüBø ÿ»Ô»xè»Ô q»w»è ÿ vÈ qk »ƒG QƒÈ ô»ƒìBƒð òƒì| óBícºo ë ôlG»Ì kBCõÔ þðBÜ»ƒðôõƒ_½ƒG þüBñ„¼ q q»G»è ï»Ü»ìºô ï»G ,îwõñG ,ºô»ì»Üºk½Ü Al¾Bg|Êw »è Alü»ÜºôArwõð ,þðAô»ðBìs »¾»ø »G óBƒýƒülƒðºõƒü»ƒK »ƒÜ .»ü»ø ºô»ðBÜ»ýýÔ»xè»Ô ô| ÿ q ½PÜBÔ ô|ó ôõG( ÿ pÉâqºô õܺô ,òì .ï»Ü»ü ÿkq õÜ þðBìs ½G q»ãülüBø òOqBì ÿ)RBÜ »ðBýýðAô»ðBìs »¾»ø ô»C ½G ÞÈ ôBwBK aýø q»ñÈõg ÿ ôB_q»G Ak»HÉPÜ ï»è ºô»íñÉøBð ô| îwrK q»G »ð»ø ô»è òì .QÈ ô»ƒÜºk »¾»ø|ÊG»G ÞÉHÉPÜ òýðAõPG »íÉC »Pxü õÉK óBícºo ë ôlG»Ì kBCõÔ .ºô»ñü»ÝƒGôÃG :Qɾºk ô ºô ôkrÜ »ð»üæ ï»C ½G ÿºuBìBC ô| þðBìtÈ o ÿ»¾»ø ÿ ô ô o»è þO»HüBO »G" »Ü ,ºô»KB_ ÿ»¾»ø ô|ÿlð»H¾Bg ÿ»¾»ƒø »è »Ü»HÉPÜ îɾBð òì "ºlð»Gºs ô q ¼ s AlüBýO ï»G ,»ü»¾»ƒø|ʃG|ºô»ƒñƒýƒñƒ`ƒPƒýƒK ÿ ô ô o ï»C AlÝÈ u ¼ q lð»_ »è kBCõÔ ó ½_ ï»âBñÉO ô »ü|ºo»Kæ )550( ºq õPw»C ºqAô»Ø »HÉPÜ »¾»ø ô| ºôºlñÈõg ÿ»ýýÔ»xè»Ô »ýülW »Øºk AlÉO þðBÜ»ñýñ`PýK ô ÿlð»H¾Bg ,þðAô»ðBìs qAõ_ ºôArwõð|,»ì»è »ãXƒÉƒG .krƒÜqAvƒG ÿ»ƒ¾»ƒø »ƒè ºpƒK kBƒCõƒÔ ÿ»ƒÜ»ƒýƒüºo»ƒKæ ÿºpƒÈk ô»ƒè .ÿlƒð»ƒHƒ¾Bƒg ô|þƒðAô»ƒƒðBƒìs ,»ƒüBƒƒýƒƒwõƒƒñƒƒýƒƒG »ƒƒüAõƒƒGºk ,Akºôºq»ƒƒw ,þðBìtÈ q ÿ»¾»ø ÿ ô ô o»è þO»HƒüBƒO»ƒG" ô q ¼ s AlüBýO| »Ü ,ºô»KB_ ô| ÿlð»H¾Bg BüBC »Ü ,..." :Qɾºk Bøºô q»ø "ºlð»Gºs »G ô|þðBwBC »G ô|þðô ô o »G »Üºq»ñÈõg »ƒØºk »ƒƒè Alƒƒìºô ôk þƒƒðBƒƒìs »ƒƒè ÿkq ô| ,QÉ¿G »Pxü õÉK "?RBâºk ÊO »ÜºôApÉâqºô ô|þðBwBC ,þðô ô o »G »Üºq»ñÈõg BüBC| ,..." »ƒØºk| »ƒƒè Alƒƒìºô ôk þƒƒðBƒƒìs »ƒƒè ÿkq ô »Ü ,»ü»Pwq ï»C "?RBâºlÉO »ÜºôApýâqºô ºô»O»ìõýwõð þPwô qk »G AkºrƒÉƒè òƒì ,»üAlÉO þ…ýwõñÈ q ô|ÿlð»H¾Bg ÿ»¾»ø »G kBCõÔ ô »ü»„ô ß»ü )RBâºlÉO( ÿ qAkrÜ q ¼ s .ºôBñüAk )RBâºk ..|ÊO( ‡»G ô ôk »Ü ,|ó ôArwõð ºq ½W ï»G ‡»Ýük ÿ qAkrÜ Bøºô q»ø .òÈ rñƒGAk ‡»ƒG ô ôk »ƒG|ʃGBƒð


3

2013/4/8 »í컄 ôôk )356( ºqBìu

þÝÉXðq»w lð»_ ½G ÞÉìºô q»wôõð ÿqBĽâ þÔBPw îü q»Ü BÔ»Pxì þè»Ì q»â»C »Ü ºô»ìArÜqAkBâBC )q»wôõð( ÿqBĽâ þÔBPw »è ºô»íÜ»ýÈ oôBø ó»üæ»è ÿºô»C ‡BK | ÿ»…ÉÜ q»w»è ôõG»ø ïºkBìBC þÝÉO»GBG †ýñì .ïrÉñG óBü½G »„½hðBýÉK QÉG»ø îO»GBG þGºk»C ÿô ôvÉì þHÉPÜ Êwq»ø »è ÿkqõÜ þGºk»C ÿô ôvÉì þðBÜ»ýüBOºq»w »Øºk þðkrÝü qBük ï½G Bì»ýÈ oôBø ô»G ô krÜ îÝÉ_ ÞÈlð»ø ,)qAk»ðs»g ô þü»Üºq ½G ô ÿkBW»w( óAtÈ q»G ÿkqõÜ ï»Ü»O»GBG q»w»è ÞÉXðq»w lð»_ »Ü ïõHܽ„ þ„õO )7(ºqBìu »è ÿºô»ðõGôÃG ‡BK .ókqBð »Ü ºô»ñì ÿ»Ü»O»GBG ÿºõÉ_qAõ_ õÉð »ñ_Bð ß»üºõÉ„ aýø»G »ðBXðq»w ô»C »Ýðõ_ ,ºôArwõð ½G ô q»ñÈõg ½G QÉHðô q ô RqõÜ q ¼ s ï»Ü»ìºô ÿºô»C ½G .»ðô q q ¼ s ÿ»Ü»ðB…ýðôBð ô ºõÉ_qAõ_ õÜBO ,ï»ÝG ÿ»ÜºõÉ_qAõ_ ô ï½g ÿ»Ü»wBG þðB…ýðôBð »G ºuBìBC QÉGºk ,‡»ÜºqBĽâ þÔBPw :ï»Ü»ñýwõð ½G ºô»PÈ o»ãG †ü q»ñÈõg RBÜ»ð QxüõÉK ÿkBW»w( ÿæ»è ÿkq õÜ þGºk»C ÿ ô ô vÉì ÿBOºq»w" :ôõGºq ½Xì»G »íÉC ÿ»Ü»wBG þðB…ýðôBð þðô o»G q ¼ s õݾ»G ,»ýð »ðBü vÉHðAôºq ô »ðBü rÍý„ þÝÉðB…ýðôBð »ì»C ")qAk»ðs»g ô þü»Üºq ½G ô þGºk»C ÿ ô vÉì ÿBOºq»w »è zBG ºq ½Xì»è þÝÉðB…ýðôBð QÉGºk »Ü ºô»Pwºk »G RAkºk ÿ»ÜBðBì ×Arâºq»K ï»Ü»ü »G óB…ýðôBð ÿAôk .ÿkq õÜ þGºk»C þwõðô ô vÉì Êw ÿæ RBÝG ÿkq õÜ :óBì»Ü»wBG »è ×Arâºq»K ï»Ü»ü ‡»ì»C ,ºô»O¼krÜ rPðô q ÿ ôAô»O »G óBì»Ü»wBG ÿºõÉ_qAõ_ ÿkq õÜ þGºk»C ÿ ô vÉì ÿºôB_q»w Êwq»ø »Ü òü»ÝG »ðÂô»ø ô»G ºuBìBC òüºkºl¾ô»ø AkºrÉè" ºôB_q»w q»ø ,ºôkrÜ ÿ qBük ó ½_ óBükq õÜ þGºk»C ÿBOºq»w )qAk»ðs»g ô þü»Üºq ½G ô ÿkBW»w( ".òü»ÜºlðBükq ôAq»G ô òýñÉãð»wºlðBý¾»ø ô òü»ÜºlwBG BýW»G õÉð þüBwBC þÝÈ q»ñÈõg ÿºô»C ½G QÉHw»G »ÔArâºq»K ï»Ü»ü ô»C ô »Ü»wBG þ¿PüBO Bùð»O îðAtGAô | »ü½G ,òýÉ¿G þ_ QÈ ô»ðBìºk ô »ý_ »íÉC ÿ»Ü»wBG ÿºõÉ_qAõ_ ô Qw»G»ì QÉðAtG ÿkq õÜ þOBýGºk»C þOq õÜ »G "q»wôõð" þÔBPw þðBÜ»Xðq»w q»w»è Ak»¾Bg lð»_ ï»è îðBÜ»ýƒñƒýƒHƒÉƒO ô ïºô :ºô»ì»Üºlðô q

| :ï»Ü»ü Ak»íÉC ÿ»Ü»ñýwõð »è »Ü ºôArܺô»G ºuBìBC Akq»wôõð ÿ qBĽâ þÔBPw þì»Ü»ü þXðq»w »è | ºq ½Xì»è þÝÉXðq»w .ºôArÜ»ð )ÿkq õÜ þOBýGºk»C ô rÍý„( þíéýc ÚýÔºq ÿ»Ü»HÉPÜ »G ºuBìBC þÔBPw »Ýðõ_ ,»ýüºs»G þÉW ,Alükq õÜ þOBýGºk»C »è R»HüBO»G ,ÁBñ…ýÔ¼ rK þÝÈ qBĽâ þÔBPw ÿ ôBð»G ô IÉPÜ »è ß»ü q»ø þܼ qºôBð ÿ qAkBâBC óBü q»w»è ºs q»Ô ºq ½Xì»è þOBýGºk»C þÝÈ qBƒÄ½ƒâ ÿkq õÜ þOBýGºk»C þOBük»XG»C õܺô QÉGºk .ÿkq õÜ þGºk»C ÿ ô ô vÉì q»w»è òHðBܺô»ñü vÈõO »HÉPÜ »Ü òðAtG ºô»C QÉGºk ,ôõGºq ½Xì»G ÞÉOBÜ .òG ÿkq õÜ þGºk»C ÿ ô ô vÉì þðBÜ»HÉPÜ ÿ qAkBâBC þâq»G »è »ð ,Þü tðô q ôk ,ß»üºõÉ„ aýø»G )ÿkq õÜ þOBýGºk»C ô rÍý„( þíéýc ÚýÔºq ÿ»ÜºqAkôBð ô»è õݾ»G ,ºôArÜ»ð ÿkq õÜ þGºk»C ÿ ô ô vÉì þðBÜBOºq»w »G ºuBìBC ,Alìºô ôk þâq»G»è »ð ,Alì»Ü»ü ô ºks ½ð ÿºk»w þüBO½Ü þðArýÌB„ ÿ rÍý„ ô óBüu »G ºuBìBC Alýíéýc ÚýÔºq ÿ»ýâq»G ô ôk »HÉPÜ ô óApÙHÉcBw ÿlì»c »G AlÈ ô»è .ºôArÜ QxýG ÿºk»w þPwAoºôBð õÜBO QxýG ÿºk»w ÿBOºq»w )1962-1905(óAq ½â »G ô QÈ o»KºlÉO AkkrÉìºrýK ô z»ÝÉG »G ô RBܺlÉLwºk ×BW qBPgõì k»íc»C :òü»Üºk þñýHÉO AlÈ ô»è .ÊñÈlÉK þüBO½Ü )1958-1896(ÿ q õð iÉ„ ô þXðBìrÜ þPÝÉèBük »G óBü ôõì»ø ,ºôõOBø óBƒýƒwBƒG Ak»ƒHƒÉƒPƒÜ ô»ƒè ÿ»ƒðArƒýƒÌBƒ„ ô»ƒCÿ ô q ô u þXðBìrÜ óBü )þìAq ô»ø(óAq ½â þPÝÉèBük þÝÈ rýÌB„ ,»ðBü õýwõð )þðAq ½w(ô ô qAõg ÿkq õÜ þGºk»C ÿ ô ô vÉì ÿBOºq»w »Ü »ðô ô q )ÞÈ qºvÈõO ß»ð( ÞÉPw¼lGºk»C ôõì»ø ÿæ .»ýðAlÉO þðAq ½w þPÝÉèBük ÿ rÍý„ ô QÈ rܺlü qBük ,ºôõOBø»ð óBýwBG Ak»HÉPÜ ô»è »Ü ,ºô»PÝÉèBük ô ôk ô»è .»üºks ½ð ÿºk»w ÿBOºq»w þì»øq»G †ü pÈk õýð »G q»â»C R»ðBð»O ,Alü»Ü»ýâq»G ô ôk »HÉPÜ þÝÉñÈõ„ aýø »è †ýíéýc ÚýÔºq ÿkõgË rýÌB„ b ÿæ ô ÞÈ rÍý„ b »è ô ÿ»Ü »è »Ü ,RBÜBð ÿkq õÜ þGºk»C ÿ ô ô vÉì ÿBOºq»w »è zBG ,QÉG .RBܺlÉLPwºk q ¼ s »Ýðõ_ ,ºô ôkq rÜ»ð þíéýc ÚýÔºq ÿ»Ü»HÉPÜ »G óBìºuBìBC »íÉC ,»üºkBw ½ø ô ôk ï»C q»G»è | »è óBýwBG »Ü »ü»ðÂô»ø Êw ô»C ÿ»…ÉÜ q»w»è »íÉC ÿ»Ü»wBG ÿºõÉ_qAõ_ ô óB…ýðôBð ,þOq õÜ »G "q»wôõð" þÔBPw »è »ðAtÈ o»G ô»C BüBC òýðAsBð rPýC .ºôkrÜ ÿkq õÜ þGºk»C ÿ ô ô vÉì ÿBOºq»w »üAõíÉK òì ?ºô»O¼lñÈõg»ð óBü»íÉC ÿ»Ü»O»GBG óBü ,ºô»O¼lñÈõg»ð óBýýíéýc ÚýÔºq ÿ»Ü»HÉPÜ ÿ qBÜ ô ºôõGAlðBýPwºkq»G»è »Ýðõ_ ,ÊGôõG †ýÉK q»w »G q»â»C ,ºô»O¼lñÈõg óBü»íÉC ÿ»Ü»O»GBG R»ðBð»O ,þíéýc ÚýÔºq ÿ»Ü»HÉPÜ »Ü ºôB…ÉÜ»ð óBýO»ícºs ºlðºô»C ï»G ,ºô»ññÈõhýG ºôõHðBü½g .ó»ÝG þÝÈ rü»w ,QÉH„ºô»ðAl¾»ø ºo»Kæ »G Bùð»O ,Bð ºô»ðlñÈõg »G

| :ïºô ôk ÿBOºq»w »üAõðBýÉK qºvÈõO Ëlð»ø( »Ü »üºô»C q»w»è "q»wôõð" þÔBPw þìºô ôk þXðq»w | lð»_( »Ü »üºô»C óBý…ýì»ùÉw þXðq»w .)RBÜBñÉLPwºk ºôºrýøBOBGBG »è ÿkq õÜ þGºk»C ÿ ô ô vÉì ô QÉG»ð ÿkq õÜ þOBýGºk»C »G q»w ÿ oõè þOBýGºk»C »Ü ó»Üºk ºô»è ÿ râAlÉK ß»üºôB_q»w þ¿PüBO ô ºõÉ_qAõ_ õÉð »ñ_Bð q»wôõð ÿ qBĽâ þÔBPw ÿ»Xðq»w ô ôk ï»C .)QÉG½g»Gq»w »ñý_Bð ô òü»Üºk »HÉPÜ Êw ô»C ÿkq ôAq»G »Ü ºôkrÝü qBük óBìºô»C »íÉC »Ýðõ_ ,ºô»íÉC ÿ»Ü»wBG .ÿkq õÜ þOBýGºk»C ÿ ô vÉì ÿ»Ýük þðBÜ»…Éܵ »Ýük ÿ qºvÈõO þñýHÉO ôAo ½G òü vÈ ôBøBñè»K ô ºôºqºk ÿ qBük óBìºq»wõð Êw ô»C ôõG »Ü»wBG ÿºõÉ_qAõ_ »Ü Alì»Ü»ü þÔArâºq»K »è ô ÀPüBO »è »íÉC q»â»C »OAô»Ü ,ºô ôkrÝü qBük óBì»HÉPÜ Êw ô»C ÿºô»C q»G»è ï»G ,ôõG ÿ ½g þÉW »ðBXðq»w ï»C ,»üAkrÜ»ð .»ýð ºô»íÉC ÿ»Ü»O»GBG q»w»G óBýÝÉÔBì ô BðBì aýø »ðBXðq»w ô»C :òýɾºk "q»wôõð" ÿ tÈ o»G þÔBPw ½G ºô»C AlýüBO½Ü »è ,Bì»ñG ÊG þXðq»w »G þݾ»g þñýwõð »üBÝO »ü½G ,ºô»ñüºk»ð ïºô rGs þÝÉðBìs »G AlðBí¾ô»ø | ò…ÉÝG R»ícºs †ýì»ø ,ºô»ññÈõhG »Ü»O»GBG kq ô ï»ø »üBÝO .ó»Ü»ì j»üBHÉG ô R»Ø»w ô ßõw .ó»ÜºlÉK óBüºuBìBC »Ü ºô»ð»ÝG »ðAôB_q»w ô»C þÝÈ rü»w

½G kqBð óBì»ìºô ï»C ,q»wôõð ÿqBĽâ ÿ»üºqBìu ô»C þðôõ_qºk ‡BK q»ø :þñýHÉO | ºqBĽâ ô»C rPý_ »Ü ïlðBü»âAq óBýÉK ,»ÜºqBĽâ þðôõ_»ðqºk »è äðBì lð»_ ÿAôk ï»G .»Ü»ÔBPw óBýÝÉìºô »ÔBPw ô»C »üAô ïAõýø .ºô»üõGôÃG AkºrÉè »ìºô ï»C »ü½G .QÉ_Bðqºk ô ºôBPwºô .QÉG»ø

QýK þ…É컾½g ÞÈsBx¾Bü»g þðBÜ»ýü qºôºrýG »íPw»G»ì q ¼ s ô»ü»ø þüºkBìBC »Ü îÈ o»ãG Ak»ðBHÉPÜ ô»C ÿAôk»G ,ï»Üºk óBüºô»ðlñÈõg ÿ ô ô sºqBC þÜBðô q aýø »Ü ºô»HÉPÜ ô»è Aô»C þðAõW»G îPw»ø ,ôõG»ð q»w»è þHÉPÜ ÿAôk»G ÿlýC ôkrÜ þܽGBO qAõ_ îýðAõO BO ,ïAo»â Alü»Ýük .ºô»íñÈõhG ÿ rO þðBì¼ q ÿ qBOô ô|IÉPÜ òülð»_ þܽGBO »G óBýülðºõü»K ½gô»PwAq »Ü ,|»ü»ø þðBì¼ q ï»Ü»ü ߺô .»ü»ø ºôAõxýK ½G ÞÈ vÈõð( þèBâõOq õK þðBìs»G ÿ»…Èlð»C »Ü ,)óAôkrì þüºkõwBC Á»â»è RBܺk ÞÉñP„»â ß»ü»G þHÉPÜ .ÿ»Ü»ðkrì ÿAôk ,AõxýK þðBì¼ q ,)Þ¾»g »è pK ß»üBPðBW( þðBì¼ q ô|)óBÜ»ýülñýø ºô»„( þðBü u þüBO½Ü ÿ u ¼ q Êw -»ñÈ oô( ).AõxýK þÝÉðBì¼ q ,óBýüAôk ÿ»HÉPÜ ô»C »G rOBü s »Ü ,»ýýܽGBO þÜõ`G q ¼ s AõxýK þðBܺu ¼ q Aôk þP„AkBü þÝÉP„AkBü ï»G( ,QÉ_ºk þܽGBO »Ü þü»…Èlð»C »è ߺô .|)ºô»PÉwõñüºk ,QÈ ô»Üºkqºk»G ºô»ü»Ü»ðB…ýðôBð AõxýK ÿºu ¼ q Êw ô»C þwBG »ðBg»Pw»g »è ô»„½g»ð »Ü ,RBܺk »è AõxýK Ak»üºôBì ô»è .QÈ ô»Üºk ô»è ,z»Ü Êw ô»üAlâq»ìºq»w AõxýK ,ÿ»ðBýýíøºô »ýýO»üBw»Ü ºô»ðBü ôBð»G ô|þðôlðBÙ¾õg ÿ ½g óBýÝÉÜ»ü ôºqBW q»ø ,ºõýwõð þغk ôAlü»Üºq ô u »G RBܺk ÿ ½g ô»è †ýÝÉÜ»ü q»ø .RBܺk þðAkq»w ½âõPÕâ »PÈ ô»Üºk ,»ðBýýO»üBw»Ü q ¼ s ÿºqBG»è ºô»ÝÉK ôAkAõxýK Á»â»è | .òÈ ôkºk ºô»P„ qAõ_ »Ü ,ôõG ÞÉw»Ü AõxýK ô»C ÿBãÈ q »è †ü ô»C .Bü u ,óBü u ÿ»Ü»ðBì¼ q»è .þðlðBÙèõg ÿ»ðBw»Ü ,Alü»Ü»âq»ìºq»w þOBÜ»è ôAlýܽGBO AõxýK ÿ»ðBðBü u ô»C ôõì»ø ÿ q ôºk »è ô|ó»âºk ß»ü»G ,ó ôõHü»ø |.ºô»ñGºk½Ü ÿ»ÜBK q»_ »ü»ø ó õ`ÝÉè þÝɾBg AkºrÉè ÿºô»C ôºqBÜ ï»C óAõÉð»è óBýÜôkq»ø ÿºô»G ,Ak½âBìAqBw þðkrÝPwô qk »G òPwºl¾»ø Á»â»è AõxýK BO ,ÞÉ„»Ü »Ü ,Alü½g þðBÜ»ýýO»üBw»Ü q»w»è Bùð»O ô»ýýð óBýðôõG AlýPwAq»è .½âõPÕâ »PÈ ô»ÝG ,ó ôõG»ø s»ÐBÜ óAõÉð»è QÉ_BñÉK »Ü ß»ü½âõPÕâ þÜ»ü»ñÈ ô ô| þíøºô þÜ»ü»ñÈ ô ߺô õݾ»G .QÉG Alý¿w»C ô|þÍýØAô Alý¿w»C ÿ»ñÈ ô ô ôk óAõÉð»è ÿºô»C .RAlGô ô q »è ÿ»Üõ`G »ðBì¼ q ô»C Bøºô q»ø þðAô»„( »G Alü»Ü»ýýGºq»Ì »KB_ ,ºôAqkpÉâoºô )ÿlñýø ÿBýðk»G þ¾õØ þÜ»ýülðºõü»K AkºrÉè QÈ ô»ìBð ô»ü»ø ºôAõxýK .îÉ¿G ºôºqBG»è þ`ýø ÿ ô sºqBC îýð »ðBw»Ü ô»è òì ,ï»ÝG ÞÉHÉPÜ ÿºô»ðlñÈõg qBWô ôk þðkrì þ¾Aô»ø ÿºô»C ÿAôk ï»G ÿ qAsBC ÿ25 »è ºôºõGôÃG þܽGBO þðBì¼ q ô»ðBhHÉPÜ ½G ïôõ_ ,Ak2012 þðBü u þüBO½Ü ÿ u ¼ q Êw -»ñÈ oô( rPýÝÈ qBW ô|QwAõg ï)AõxýK òì ÿlðºõü»K »Ýðõ_ .ºô»ìlñÈõg q»w»è ,ºô»ýýܽGBO »G q»ñÈõg ߺô ô|þO»ýýðBÜ»HÉPÜ þPwBC #.»ýýð þO»ü»ì½Ü þÜ»ýülðºõü»K

þwõñðBì¼ q þܽGBO ½ýð½Pð»C »Ü ,òì ½G ºq»wõð ïºô ôk ,þèBPýC ÿ qBÜ AkAõxýK ÿBýðk ô»ðBxÔ»C ôBð»è ÿ ½g ½G ,†ýýܽGBO ºqBük .ºô ôkrÜ ,»ü»ø ÿ q»ñÉøoõwq»w þÝÉܼ rý_ AlðBwôõðtÈ ôAq»K þHÉPÜ »è òì( Yð»â ÞÉOBÜ ô»C .)ïôAôk ºô»üºqBG»è þPw»„ ÿ»üºk ÿBOºq»w»è ,|QÉGºk Bxðºq»Ô »è ,AkôkrGAq ÿºk»w þÝÉÝ„½Ü »è Rô»ÝÈ q»G ,QÉñÈõgºk ,q»Ôºlð»ì»„ ÿ»ãPxü ô Þü tð ,AõxýK ÿ)òOôõO þðBÜôk( þHÉPÜ ,|QÈ pܺk þxðºo»Ô ÿ ôAqkpÉâqºô»G þw½LìBÜ ôk ¼ qBÕè»C ÿ ôBð »Ü »è ÞÉÜ»ü †ýì»C( ,ºq»w»è þðBܺôArÝPwô qk »ýýO»üBw»Ü ºô»ýü ôBð»G AõxýK »Ü ,»üAõxýK ÿBãÈ q »è þܽGBO .)ºõýwõð ÿ rÍý„ þðBÜôk ,BýèBPýC ôºq»G ÿºô»ðAo»â ÿlýC ôºô»PÉñÈõgºk òOôõO ÿºô»G .QÈ o½âºk þðBüu ÿ q»G»èq»w ÿ ½g RBܺlÉéüAô AõxýK ÿ»HÉPÜ ô»C Ëô»è ô|RBÝG þèBâõOq õK ÿ rÉÔ ô|óBìs ÿBPw½ìBì »PÉHG ô|QÉñü õhG »è ÞÉÜ»ü ô|þèBâõOq õK þGºk»C ÿ pÉâqºô ô|óBÜ»ãðrâ »wBðAõxýK .þèBPýC þðBìs ½G AõxýK ÿBýðk»è îÉ¿G îðAõOºk ß»üºkAq BO ,ºôõG»ø þüºkBìBC þܽGBO Alükq õÜ ÿºô»ðlñÈõg ÿBýðk ÿ»ýÉK ô»G ï»G Aô»C ,Alü q»w»G »¾As q ¼ s )k½ì( »íÉC Bñýâ»C .ºõü o»LÉO äðºlÉG q ¼ s þܽGBO ,ÿkq õÜ»G »ü»ø þHÉPÜ ß»ü þܽGBO ,ºõü o»LÉO þãðºlÉG »G ºlðºô»C »Ü q»ø z»Ü q ¼ s ï»ÜBðoºôBG ‡»HÉPÜ ô»C .QÉGôõG þ…ü qAkBâBC »Ü ,º)óBÜ»ðô»g þðô»g( ÿ ôBð þ¾Bw ºôº)×õCºq ëæ»W( ó»üæ»è ô»è þܽGBO ô|ÿkq õÜ»G ºôArÜ 2002 ,þü»…Èlð»C þðô»g QxýG Ak»HÉPÜ ºôºqAkôBð QxýG ÿ ôBð»G ÿ rG»è ÿºô»C ߺô ,ûô»PÈ pÉâºk »PÉHG kõgBü ,QÉñýHG ó ô»g óAô»C ÿBü½â ôBÜq ½è ,½HìAq :»ðAô»è .óAô»C ÿ»ýü qBü ô»C ºqBük ...ô|†ÉÜ»ñÈ ô q ¼ s ,RBÝüºk Ak»HÉPÜ ï»è þܽGBO þ_q»â»C ,AõxýK ÿºô»è ºsAôBýW QÈ rðAõOºk ô»ü»ø ÿ ½g þðAõW ï»C óAõÉð»è óBùð»K q ¼ s þÝÉ¿Éø AkAõxýK ô|þܽGBO ÿ»HÉPÜ AõxýK q»â»C ÿºô»G .ºô»ñü s ¼lG þO»üBw»Ü q ¼ s q»w»G QÉHG ‡»GAk ï»è ÞÈ q ½W †ýܽGBO Aô»C ,Alýíøºô q»w»G ï»G ,RBܺk »ðôõH„»GAk .Ak»ñýØ»PwAq ô|þÍýØAô þðBw»Ü ô»C ,2004 þ¾Bw ÿ q»Gô q ôºk »ìrýG »Ôºq q»w»è îýܽGBO ÿ»ýükq õÜ »HÉPÜ IÌ»„ ÿ»ðBhHÉPÜ þðBÜ»Üõ`G .AqkpÜ»ð ï½G Alü½g þOBÜ»è ô|þñýG ôBð ÿ»ðAu ¼ q þñP…ýðAk ïºk»G qB_Bð þýðAôArÕãñw ô»Üõ`G »ðBhHÉPÜ ô»C .ºôºlñÈõg ï»Ü»HÉPÜ ºôºlýèBg ßBÜ ïºk»G ,ôõGºk»ð R»cºqBð ÿºô»G ô ½âõPÕâ ôºô»ðkqAõg B_ ô|ókrÜ»xØ ÿºôºqAõg »ñOô»Ü qBW ÞÈlð»ø Ak»HÉPÜ ô»C q»w»G q»w ,ºô»HÉPÜ þÝü q»g ôºô»ì»ÝGo½„ .|îG ÿºô»ðlñÈõg ÿ»ýükq õÜ »HÉPÜ ô»C ÿºô»D…ÉK aýø òì ,ºô»íñÈõhG þܽGBO .ºôºõGlñÈõg»ð îü rO þÝÉHÉPÜ »ìô sºqBC »…ýì»ø òì ÿ»ýÉK ô»G »Ü ,ïô»Ü»ð »è½K»„ ôk½ì ô»C ÿAôk Ak»íÉC ÿºô»ðlñÈõg ÿBýðk »è

k»íì»dì BO»Ì

,ÞÈôBýK ÿkBü ôõG»ø ÿq»HÉw 72 »Ü 5-3

,ôõG ÞÉw»Ü AõxýK .Bƒüu ,óBƒüu qAõƒƒ_ »ƒƒÜ ô»C ÿBãÈq »è †ƒüô»ƒC .þðlðBÙèõg ÿ»ƒðBƒw»ƒÜ ôAlýܽGBO ÿ»Ü»ðBì¼q»è þƒƒƒƒƒƒƒƒOBƒƒƒƒƒƒƒƒÜ»ƒƒƒƒƒƒƒƒƒè ,Alƒü»ƒÜ»ƒâq»ƒƒìºq»ƒƒw ÿ»ðBƒðBƒüu ô»ƒC ôõƒì»ƒø ß»ü»G ,óôõHü»ø AõxýK ÿqôºk »ƒƒƒè ô|󻃃ƒƒâºk ºô»ñGºk½Ü ÿ»ÜBKq»_


4

2013/4/8 »í컄 ôôk )356( ºqBìu

:AlÝÈqAlük »è »Ü»ýül𻾽ø »wôõñðBì¼o ,ïôõHO½ð tÉw

ºqAlñük þÝÉw»Ü Aô»C ,QÈrãG jBG »è Ëõâ R»ðBð»O q»â Ǽrì »Ü Ç¼ rì ï»G ,îƒwôõƒñƒG R»ƒwBƒýƒw óBwBC ô ßôõw ,þñýG ÿBøºô þÝÉP„ »ƒíƒðBƒg Á»ƒâ»ƒè »ƒÜ .ºô»ƒPƒÉƒwôõƒƒñƒƒüºk þì½Ø ÿ qB„ ½G týéãñýC þÝÉÔAr⽃O½ƒÔ 滃ì ރɃ¾»ƒƒì½ƒƒÜ ,Pƒƒ…ƒƒü ¼ o s ¼ rƒƒýƒƒK óBÜæ»ì »è ÞÉÜ»ü ,RBø óBìô ô oôºq»G ÊK õܺôBO krÜ ïôB_ôõìºk »è þÝɃՃO »G AkBü ô»è .ºô»Ü»Oô»âtì ôBð »ñýƒÉƒð»ƒð ôAô»O þÝÉP„ ºrÉè »Ü ,RBø AlíÝ…Éì ,ôõGkrÜ óBíðAô oºôB_ »íÉC ÿºô»è sAôBýW ,þðAtðBìºô BOºq»ƒw .RBƒÜºk »ƒð»ƒ„»ƒO ï»G .QÉGºk BK q»G ÁAq»Hýè þÝÉ„o½„ Bùð»O .RBø ºôºôºrÈ u »è Á õØ ÞÉ„o½„ ÿ»„ô »Ü ºôõG jAk þÉW ºô»ìæ»G »…ýì»ø òì .ºôBñÉø»ñìAk òì QxýèBPñÉìAlƒðõƒÔ þÝÉìçxýC þü»ñý`ñG þÝÉOôAtG ,îOõâ rPK ï»G ,ôõG ‡BG ‡ºô»C .»üºõÈ o»G ÇAs îPxýèBPñÉìAlðõÔ ÿ»ƒ„ô krƒÜºk ïs»ƒc .»üBñÉùGAk þü q»ãü qBÜ þwBýw ÿ»ð»„»O BüBC* BüBC ?»ü»ø ºõÉC þü q»wôõð ÿqBÜ q»w»è þðBùýW ôBð »PÈu oºk »ýü q»ãü qBÜ ô»C ?ºô»ðBP¾Bü»g ºq»ì»w ô rü»w þÝÉP„ »üAô ïAôpG þÝÉðAõük îHÉPÜ òü rOºsBO .»ü»ø Alñì »è »ƒðAtƒÈ q»ƒKºq ô ôk q ¼ s »ƒÜ ,ºq ôõƒPƒw»ƒC þƒýƒwBƒýƒw ÿ rƒÍƒýƒ„ òƒì .ºôArƒƒwôõƒƒð q ô ôk ï½g îðAõOºk ,rÉg»ð .îwôõðBƒð ô QÉwôõñG Ǽ rì q»â ï»G .ïrãƒGAo ôArÝü qBük þÜ»üºkqBük lð»_ þü rÈkôB_ q»w»è ô QÉGBð sBGqºk þÉè Aô»C ,RBÝG Q„»â q ¼ s q»â .QÉwôõðºk †ýðAô»C Aô»C ,Qü»ÝG óBܻļ rì ÿB„Bì»O ô Qü»ÝG þÝÈ rýG ô QýñýGºk ôArÝü qBük ÿºkqBük .ºô»Pü»Üºk Êè þO½g òðAõOºk rÍý„ ô óBì¼ o BüBC ï»G* »Ü òG q ô ôk »G »ðB„»Ü ô »ð»„»O ô»è BâBC ÊG»G kõgBü ?QÉGºk óBý„ôõO Ǽ rì ôBƒƒƒð ,ºô»ƒƒƒÜºqBƒƒƒƒÜ ôBƒƒƒƒð »ƒƒƒƒñƒƒÈu oºk ?ºô»Ü»PxÝÉO .îwôõðBð þwBýw þðBì¼ o òì

ºô»ìæ»G !Û»Gºo þ¾Bw ß»ü »üAkõg ,Rõâ .ôõG 1989 þ¾Bw ï»G .ôõG q ¼ s qBãXÉC .Bð óBü QÉGôõG Rô»ÝÈ o .ºô»ìBì óB„BK ÿ qAõük òì »Ü ôõG ºô»C äðrâ »üAô îÉK ÿ»Üºõük »è ô þñýG îýðBgô ô o ô òýèq»G îðBÜ»ýýwô ô o ,QxÉKAkõƒG »ƒè ºô»ƒÝƒük .òOBø »Ü ,þñýG òýèq»G ôArÝü qBƒük þƒÜ»ƒüºkAo BƒO* ?ôõG ÿ»Ü»ðAô»`ÉK »G »Ü »üºô»C QìõPÜ ºô»C ,ʾ»G Á õÔ( QÈ rOõâºk þÉK ÿ týéãñýC þðBƒìs ÞÉOBÜ ,)ôAô»O ÿ»ðsBƒG BƒOAô ,ÀƒÜrƒýƒw »Ü ÿºu ¼ o ô»C .QÈ rgºkAk ÿ»Ü»ƒðsBƒG ÿ pÔ òýèq»G þO»øu ¼ q ôºq»G ǽ_BGq ½â AkBü ô»è ,krÜ bBì ÿ q»ÝÉð½ø Þü rɃC ô ï»G ,»ýýð Akõø»ü þ_Bì ºô»C ,îOõƒƒâ kõgBü ÞÉÜ»ü þüBO½Ü Al„ºô»C Á»â»ƒè ïºô»C Akºu ¼ o ô»è q»ø .»ü»Ýük ÿ ô»ƒC .þwôõð

Akõg »G óBü oºôBG ,óAô»C þñüBC þÉK»G ï»G AkºrÉè QÉGAô»Ü .ºôBñÉø»ð »Ü»ñýØ»PwAo »è q»â .ºô»OºôõG Rºo»Ü ô ôk óBü»Ü»…ÉÜ »íÉC ,òýðAôpG ºôºrOrýãP…â ÿ»Ü»üBãýð þÝÉðBùýW Á»â»è óBìqBÜô q»w AkºrƒÉƒè þƒìºkq»ƒw »ƒƒíƒƒÉƒƒC .»ƒƒü»ƒƒø AlƒƒÜ½ƒƒÜBƒƒð AlýPwAo»è ,þñýG óBìºô»ðôõƒGqBƒýƒ„½ƒø ô ÿ ½g »G ,ºô»ƒOArƒØõƒw þƒìºkq»ƒw»ƒè ÿBðBì ºô»C .ºô»ýýðBÜ»Pg»WpK ºqBýwrK AlðBü qBG»è »Ýük þ_ óBܻļ rì »Ü »üºô»C ÞÉP„ »G óBü oºôBG »ðBPg»wq»w ºôBì»ð »Ýük þðBw»Ü »Ü ÞÉñ„»_ »G ,QÉG»ø îPw»G»ì .ó u õÝG AkºoºôBG ô»C ÿ ôBñÉK»è ÿAôpG »Ü ,ÞÉw»Ü »üºô»C ß½ÜBð »è »G ,QÈ u õÝG òì q»â Q„»ø»G »G RBâºk »üAô ÿºk»w þÝÉHì½G kõgBü ß»ƒü»ƒðBƒìô ô o rÈk »è »Ü ÞÈ oºôBG .QÉñÉùGqBÜ»G ï»PxýG ï»C þÝÉÜ»_ »G ,ºôõHðBì»ø ºô»ð»ìºs óBíÜ»ü»…ÉÜ »íÉC AkºrÉè BC :»ìºkq»w | .»ü»ø

þÝÈ qBÜ Bùð»O ß»ð AlýPwAo »è ºõÉC* õݾ»G ºô»Oºô ôkrÜôÃG óBPýGºk»C ÿq ¼ s

»G QÉð»ü»ãðBìºk ß»üBãÈ o þ_ BüBC* »ã¾»ì½Ü óAõƒÉƒð »ƒè ß»ƒýƒýƒãƒð»ƒwôBƒø

þéÉgõG óBì¼o :þðAksBw fBO»Ô Aô»…ÉK :ºô»ýýðBí¾»C »è

lð»_ þürÈkôB_ ô QÉwôõƒñƒG Ǽrƒì q»ƒâ ô QÉGBð sBGqºk þÉè Aô»C ,RBÝG ôArÝü qBük þÜ»üºkqBük Q„»â q¼s q»â .QÉwôõðºk †ýðAô»C q»ƒw»ƒè ÿºkqBük Aô»C ,Qü»ÝG óBܻļrì ÿB„Bì»O ô Qü»ÝG ºô»Pü»Üºk Êè þO½g þÝÈrýG ô QýñýGºk ôArÝü qBük

.»ðô ô o ºô»C* .QÈ ô»í„Bð ºrÉPÜAqBÜ þü»ñý`ñG þ„»Ü »è ï»G* þg¼k ÿ»ñƒÈôBƒC AlƒðBƒPƒðBƒÜ»ƒýƒýƒGºk»ƒC .QÈ rܺk ÿk»G ÎýØAô þðôõìs»C ôõì»ø( þHÉPÜ »è ,ʾ»G ,BG .îðAsBð Ǽ rì q»â ,Ak»HÉPÜ ô»è .Alƒ)óBÜ»c¼ o »G ïBãÈ o :QÈ pHü qºk »üºõÉ„ ô»G QÉðAõPG .BñÉùìqBÜ»G kõgBü Ak ރɃPƒ„ ôõƒì»ƒø ô»ƒè BƒýƒðBƒíƒ¾»ƒC ÿ ô ô vƒÉƒì þƒƒì»ƒƒWq»ƒƒw þHÉPÜ »è »ðõíð ½G ï»G ,»ü»ø Ak»O»üBÝýc þÜ»ýü ô ô vÉì AkBü ô»è .Al…ü)óBÜ»èAõPü o( .ºô»ÜºqBÜ ôBð »OºôAu o q ¼ s ºuk ߺô »ÝÉP„ rÍý„ BüBC QÉGAô»Ü* ?óBüu »è òOBù¾»ø ½G ÞÉìArâ¼ rK lð»_ òì ½G .ºô»ì»ÜBð rýG Aô òì ,òPwºôºk ºô»Ü»ü Q…ýð»O »G ÞÉÍýØAô ô ºô»ÝÈ q ô ô u ôBð »ì¼pG îðAõOBð BPxÉC òì ô»G .îwôõðºk ÞÈ rÍý„ BPxÉC ,îƒÉƒ¿ƒG îðBÝÈõð ºq»ø ºrÍý„ .QÉGB𠇻ñ„»_ þðBPws ,ÿ ½ã¾BC ÿ»_ôBð »è óBü ôõì»ø .ó ôArwôõð ô ôkrGAo þ¾Bw »ƒè ﻃG ,òƒwôõƒñƒðBƒì¼ o ºõƒÉƒC* »ƒè ÞƒÈ q ½ƒW »ƒG Qƒw»ƒø AlƒðBƒƒPƒƒgBƒƒð rÍý„ »Ü ,ó»Üºk ÂBG þÝÉO»ýü q ô ô qºs ?òwôõñG ÊG»G týâq»ø .k»w qºk k»w ,ʾ»G îðAõOBð ,rÉg»ð .ï»ÜBð †ýP„»â rÍý„ #.ïôB_ †ÉK »ì»hG rÍý„ ÊG»G ÞÉðBüu

óBPü q»ãü qBÜ AlO»wBýw »è »ƒ…ƒýƒì»ƒø .ºôõG»ø þP…â ÿAo q»w»è Akºô»C ÿAôk»G òƒì AlƒýƒPƒwAo »ƒè .ïôAo»â»ð †ƒýƒƒðBƒƒwBƒƒC »ƒƒG Aô q»ƒƒø ﻃƒG* ô»è »Ýðõ_ .ºôõOBƒø»ƒð AlƒðBƒOq»ƒw»ƒG »G RºqBG»w ß»üAo ô rÝÔ lð»_ Ak»ðÂBw R»wBýw ô Bã¾»ì½Ü ô ó»ìºs ÿAkô ô o .ºôõG »Ü»¾»Ü »ðõíð ½G .ºôõOô»ÝÈ o »ñ„»_ ô»G îPxü ô Aô q»ø .ïôõG BýÅýè½G »è 1968 þ¾Bw Ê_ RBÜô»C .îñýHG ‡BýÅýè½G ÞƒÈ qBƒW Á»â»è îÝÈ qAlük ÿlýC .ôõG Ëô»è ‡AqBÅÉÜ »Ü ,krÜ sBw AlOBwô»C ÿ qBì½Ü ߺq»w µÿ ½ƒƒƒƒƒƒg »ƒƒƒƒƒƒG rƒƒƒƒƒƒOAôk 䃃ƒƒƒƒƒðBƒƒƒƒì ô ôk »ãðºo ,ºôºôõG q»G ºô»ü»Üºq»PK ½ÝýéÉø ,îOõâ þÉK ô»C ,QÉGôõG AkBýO þÝÉPwºk .òü pÈ s þwq õÜ q»w»ƒè óAk»ƒâ óAô»ƒC ÿBÝü q»ì»C »G RºqBG»w îÜ»ü»ñÈ ô AkBü ô»è î…ýðArÉC ï»G .ôõG Qwô qk æ òýƒOæ ,ôõG Aô óBíÉK »Ü ôõG Ak»ð»ìºs ô»è ,ºõýñýG ºô»C þPgºô BPxÉC ô ôõ_q»w»G B„ þOBÜ »ãðºo .†ÉK »ñÉG óBÜ»¾Ao»Hýè ºtÉø ºôõOBø »è ÞÉOBÜ QÉGôõGAô þÉK ‡½ÜõÔ êÉ…ýì krÜ ÿ»Ü»ðAlðB…ýK ½g þO»üAq»GAo yü qBK óB„BK .þñü»ìõg »è ókrÜ ÿ rýãP…K ½G rýG »Ä¼ rƒì ôõƒì»ƒø ô RBƒø þƒñƒü»ƒìõƒg òƒƒì .krƒƒÜ lƒƒÉƒƒìõƒƒCBƒƒƒð þƒƒƒðBƒƒƒÜºkAsBƒƒƒC q»w»è õܺôBO óArÉC ½G ïôõHP…ü ¼ o»ƒð

?AlðBܻܽÜBð ô ó»ìºs óBwBC ô ßôõw ,ó»ìºs QÉðAõOBð Ǽ rì ½g ï»G .ó»Ýüºk qAkrÜ þÝÈ oºôBG »Ü ÿ»ðAô»C þðBwBC »G Aô q»ø »è »ðõíð ½G .QÈ u õÝG ,»ü»ø óBƒü»ƒÝƒük óBü½g ‡BG óBÜ»ðB탾õƒwõƒì Alƒð»ƒ¾½ƒø óBüºqBìu ÿºô»C Á»â»è .ºô ôlðBƒXƒðõƒâ ô»è þÝÉP„ kõgBü ÞÉOqBK krÜ ÿkBü s .ó»gºlÝÈ o óBü½g ô òñÈ q s»ìºkAk ºq ½W ïAkrPxì»C ÿ qB„ »è »íƒÉƒC »ƒðõƒíƒð ½ƒG óBíükôõø»ü þÜ»ƒýƒýƒðAôºqBƒ„ ß¼ q»ƒw óBì»Ýük þÜ»ýýðAôºqB„ ß¼ q»w ô ôõG»ø óBPýñýHÉO ½G »Ü ,ôõG óBí¾õwõì ôõG»ø ?ÊC .»ìAkrO¼ o þðAôºqB„ ß¼ q»w BPxÉC pHâq»W ô qAlýwrƒO»ƒì þƒÝƒÉƒPƒ„ aƒýƒø .rÉg»ð ?Alü ô ô o QxÉKAkõG »è 1956 þ¾Bw ºõƒÉƒC* »è 1990 ½G 1989 ,yü qBK »è 1968 ,ó ôõG ô»è ºõÉC »Ü ºôõG Rô»ÝÈ o BüBC .òýèq»G ?ó ôõG »ðAqB„ ô»è Ak»ðAôArÝü qBük »OBÜ ô»ƒC ÿAôk»ƒG Qƒw»ƒÙƒð»ƒC »ƒè kõƒgBƒƒü ÞÉðBgô ô o AlðBüBýO »Ü ó ôAo»â Ak»ðBñÈõ„ ?ºô ôkrÜ »¾½ìrâ ÿ½g ÞÈ qBW ï»Ü»ýýÝü rì»C ºôºq»ÜôÃG ,QɾôõXG q ¼ s ÞÉw»Ü q»â ,îOõâ þÉK »è AlPwô qk þOBÜ »è »Ü ÿºô»C þxðB_ Aô»C »ìrýG»è .»üºq ô»â ,QÉG AlPwô qk þñÈõ„ »è Þý¾Bw ïArÜ Q…ÉùãðBG 1989 þ¾Bw »Ü îì½g »G RBÜô»C .ïq»Gq»w»G òýƒèq»ƒG

þÝÈ u ¼ o »è ï»G .»ýýð þýñük þÜ»ýüBOAô »è kõgBü q»Ä½è ô uBPýìrÉC »è Ak¼pì»C ߺô »ð óBܺq»ÝðAkq»w »Ýük þÜ»ýÉW q»ø »ýülðºõü»K »ð ô êýXñýC þðBܺrÉPÜAqBÜ ó»¿w»C .ºô»ñwBðºk óBÜ»ýƒü»ƒðBƒxƒÔ»ƒC †üBíð þ_ AkºrÉè QÉ_Bð ÿ ½G óBý¾Bü»g q»ø ½G QÉGºk Ǽ rì ÿlýC .QƒÈ rƒÜºk q»G»è ,RAlG ß»üºô»ðkrÝðô ô o ß»ü»ñÈ ô ÿlý_ »ðBP„ ô»è òƒPƒ…ƒü»ƒãƒÉƒO ÿºô»ƒC .ºôBì»ð ½g»G½g ô þP„ô rw þÝÉP„ þülð»í„½ø ô ÿ qBýðAs Bùð»O ºô»C ó rÈk½ì ÿBã¾»ì½Ü »Ü »ýýð þü q õPéÜ ÿlÈ s ôBð»è õݾ»G ,QÉñÈ o¼lƒüºk þƒðBƒíƒè»ƒÌ ô AlðBÜ»ðBí¾»wõì ºlð»øBð»K þýO»ýƒw»ƒÜ »Ü ,ºô»PÉGºk ß»üBã¾»ì½Ü ÿ ô ô o»Gô ô o Alñük ôBð»ƒG rƒPƒ¾õƒØ q ¼ s ÿ»ƒ…ƒü oõƒâºo ô ôk óAõÉð»è ß»ýÉðçíéì AkºrÉè .ºôõ_¼ o »ƒƒÜ ,QƒƒÉƒƒGºk Qƒƒwô qk Ak»ƒƒãƒƒ¾»ƒƒì½ƒƒƒÜ .òýð ó»ìºs ôBø »Ýük þ_ óBýðBܺôBãð»ø †ÉK »PÈk Bøºô ÞÉì»Ü »g¼k ô»C ô ôkq»ø þýðAs»ð »è ÿºô»C ߺô ïôBƒ_ þÜ»ü»Ü»¾½ƒÜ ߺô ÿlƒÜ»ƒü ½ƒG AlƒðBƒìæ »Ü óBí¾õwõì þðBw»Ü ½G .òýG ï»XñÉK QÉGºk óBìõãÉG ,òü uºk Ak»íÉC óAõÉð»è ô»C ÿ ½ø»G ºô»Ü»üæ»è .òýG þwrO»ì »íÉC þÝÉðBí¾õwõì .ºô»ðôõG R»ýýðBíè»Ì »G ó»ø ÞÉðBļ rì »Ü RBâBƒñƒÉƒO qAkoºôBƒG þÜ»üæ»è ;»ýýð Akõg þðôõG »G óBü oºôBG þƒdƒýƒw»ƒì ÿ ô ô o»ƒGô ô o ºô»ƒƒ„»ƒƒÝƒƒük ó ô ôp„½g þļ rì óBü»ñü q ¼ s »Ü ºô»ñGºk

ÿk»G»C ÿAkõg »ÜBO ß»ü »G ÿ oºôBG ,QÉG .»ýüBO»ø BO»ø þük»G»C ô»C ï»G ,»ü»ø òì -Alð¼lüAs ½K Á»â»è ÿ»Ü»ýü sAôBƒýƒW ó ô ô o ó ¼lüAs ½K ½G »ì»C ïºkºk Á ô»ø ó ½ükAs ½K »Ü »üºô»C óBìõãÉG -ºô»ì»ÝG þƒÜôBƒG AlƒýƒPƒƒwAo »ƒƒè .ºôõƒƒG ÞƒƒüAk»ƒƒè óBƒ„BƒK ﻃG RAõƒhƒüºk ʃW»ƒƒHƒPƒwºk òì .ºô»OAkºk Û»ü ó ¼lüAs ½K ô ºô»PÉ„oºk q»ƒø qBƒƒWAôk ,Ƀƒ¾ºk ó ¼lƒƒüAs ½ƒƒK »ƒƒG .ºô ôkrÜ Qwô qk óBüAkõg »Ü òðBܻļ rì ºlðºôAkõg ½G †ýP„ óBƒì»ƒø qBƒWAôk ô þP„ô rw ºkqBƒük »ƒG óBƒÜ»ƒýƒýƒðBƒð½ƒü .ºô»ðBý…ýðBÜ»ðBxÔ»C ô »P„ºs õâq»w óBì»ýý¾Bü»g »ðBùýW ô»C ÿ ôAô»O »íɃC Alýdýw»ì ÿ oºôBG »è ï»G .ºô ôlðBÙ¾õg Qƒwô qk ÿ»ƒíƒÉƒC Akõƒƒg ,QƒƒÈ rƒƒOõƒƒâºk ÿ»Ü»ðAô»`ÉK QÈ rÝ„ºk ï»G .ºô ôkrÜ AlƒO»ƒýƒü q ô ô qºs »ƒè »ƒƒíƒƒÉƒƒC »ƒƒÜ :QƒƒÉƒƒG »üAõâ ,ºôõPw»HðBí¾»ø ô ºôõPw»HðBí¾»ø .ºô ôkrÜ Qwô qk ÿ»íÉC ô»C ½G jAk †ýÝÉì»Ü AlðBO»HÉPÜ ô»è* | .ó½gºk óBÜ»Pwq»KºrÔ »ñýüBC þðôõHðô »ðBP„ ô»C ôõì»ø »Ü »ðAõW þÝÉP„ ÿ ½ø »O»ðôõG »Ýðõƒ_ ,ºôõƒG óBƒýƒðôõƒG »è q»G ô qBìôõ…ÉG ÿ»ðBxÔ»C ô ß¼ rý_ Alü qBܺõÉ„ ÿ q»ðõø »è †ýÝÉP„ q»ø lñÉø »ü½G q»ø .ó s»ì ÿ qBÜ ÿ ½ø »OºôõG ôºq»G ºlñÉø óBùýW îñýGºk ÞÉOBÜ ïqBHì»Ð îPw»G»ì AkºrÉè òì .RAô oºk þñük ÊG

þƒÝƒÈ q»ƒwôõƒð ïôõƒƒHƒƒO½ƒƒð tƒƒÉƒƒw »è 1933 þ¾Bw þðõW þƒ31 ,»ýül𻾽ø þðBÜ»ýýGºk»C ºqBÜ .ºôõG ÞüAk »è åBùñÈk ô »ìBðq»Ô»w ,QÉéĽð ,óBì¼ o »è òýPü rG ô zôõƒƒƒð»ƒƒƒìBƒƒƒðu ¼ o ߺô ,rƒƒƒÍƒƒýƒƒ„ ï»Ü»ü .ºô ôkrÜ ÿqBƒÜ †ƒü rƒâ»ƒñƒgºo ô MýéýÔ( þðB…ýðôBð rƒÈu»ƒè þƒðBƒì¼ o ô ºôºôõGôÃG 1955 þ¾Bw )»Ýük þðAô»C .BñÉùPwºk»G þƒ)ÞðArÔ »ðBC( þƒO»ƒg þðBì¼ o »G 1980 þ¾Bw BOºq»w ﻃG þO»¾ôºkõÉð þãðBGôBƒð )óBƒÜ»ƒèAõƒPƒü o( òülð»_ BPxÉC BO»ø ïôõHO½ð .krÜAlü»K ô ôk Á»â»è ºôBñƒÉƒùƒPƒwºk»ƒG þƒO»ƒg þO»g Bøºô q»ø ,AlÔºq»„ ÿAq ½PƒÜk »O»g òü rPãðrâ »Ü ,ÿl𻾽ø þGºk»C þðBÜ»HÉPÜ .Alül𻾽ø þðBìs ÿAkô»ì »è .ó ôAqkpÉâqºô óBìs ºtðBK »è kBü s q»w ½G ,Alƒð»ƒ¾½ƒø ÿºôºqºk »ƒè ïôõƒƒHƒƒO½ƒƒð þýGºk»C þÜ»ýýãðrâ BýðBí¾»C »è þO»HüBO»G .ÿ ½g Alñ¾½ø ôBð»è ߺô »ü»ø ÿ rOBü s ÿºô»C ½G ºô»PÈ o»ãG ÿ»ÜºqBܽø »ãðºo BýðBí¾»C »è AlðBܺkºô»ƒð þƒ¾Bƒw »ƒè »ƒÜ ô þÝ`ýðAo iüAo êÉwqBì ߺô ÿ râ»ñgºo ½G óBüºq»wôõð ï»C þÝxðArÔBw q»ãükô o ½âõPÕâ ôBð »OºôBñƒÉƒø þƒGºk»ƒC þƒ¿ƒG½ƒð .ºô»ðBÜ»ýýGºk»C

þÝÉw»Ü ºõÉC BüBC ,ïôõHO½ð tÈ o»G* ?ó qAlñük ÿ»xØ »PÈ ô»Üºk Ǽ rì AkºrÉè| R»ðBð»O q»â Ǽ rì .ºôºokAkvÈ qk ô ë s .ºqAlñük þÝÉw»Ü Aô»C ,QÈ rãG jBG »è Ëõâ ,òì ÿAo »G ºqAlñük ÞÈlð»ìq»ðõø ôõì»ø q»â .QÉG»ð †ýÝÉñük ÿºôBg þ_q»â»C ,QÉG óBùýW ÿºôºqºk þ¾BØq»w Ǽ rì .QÉG»ø ÞÉP„ »G ÿ oºôBG »ýýð ºô»C ÿBðBì »ü»ø rOBü s ÞÉP„ »G ÿ oºôBG Ǽ rì ï»G ,óAlñýñýG ÿ q ôõñw »è ÿ»ðBP„ ô»è ߺô ºô»ðôõG»ð »è Q„ þ„½g ÿºô»C q»G»è | .QÉñÉÙ¾õgºk ÿlðºôAkõg ½G »ìBð( þHÉPÜ ºsBO* þðB탾»ƒC þƒðBƒìs »ƒG óBƒPƒƒ)ó ¼lƒüAs½ƒK ½G »Ýɾô»ø ºô»C BüBC .ºô»OºôõGôÃG ,AlðBÜAkõg kõgBü ,Akõg Á»â»è ½âõPÕâ ½ƒG »ƒƒÝƒƒÉƒƒ¾ô»ƒƒø R»ƒƒðBƒƒð»ƒƒO kõƒƒgBƒƒü ?óBÜAkõg þðkrÜrPýü ¼ rì»G ô åq»ì »è»w»ì óBwBC ô ßôõw ï»G .»ýü ¼ rì ô þüAkõg »è»w»ì ,»ýü rì»ð »Ü RBܺk ‡ºô»C þwBG »Ü»HÉPÜ óBìõãÉG ÞÉP„ »G ÿ oºôBG ÿºlñÉø ,»íÉC þOºqAs»c


5

2013/4/8 »í컄 ôôk )356( ºqBìu ÿ ôAô»ƒƒƒƒƒO»ƒƒƒƒƒG ÁBƒƒƒƒƒƒw òƒƒƒƒƒƒülƒƒƒƒƒƒð»ƒƒƒƒƒƒ_ .ºôõG AlíÝ…Éì »è ºô»ýðBÜ»ýü qBܺkq ô óBì»ø»G †ü»ðBì¼ o ï»C þðBÜ»âq»G Q…â ".ó ôõG Alìq»w »è óBýñýwôõð †ÉK ºõÉ„ |

þÝÉðu »Pýì»ø ÿlðõâ »è ,ÿlðºôBð þgBð½Ø îÝüAk þÝ„õg»Pwºk ô îÜôBG þƒìtƒg ï½G ÿºlðõâ ô»C þOBøq»w»G ô ß ¼ rý_ ôBð ÿ»wBýK ½G òü ôõ_ »OôõW»G .ºô»üApÉâ ô»è ,ïoõÜ »ðAôpG( :þOõâ Ëô»è .óBPwqAk

ºoõƒƒƒÜ þƒƒƒñƒƒƒýƒƒƒñƒƒƒýƒƒƒG »ƒƒƒG þƒƒƒðBƒƒÜºôBƒƒ_ .ºô»PÉ„»âºk þðBܺôArÝñÈõ„ô q»xƒÉƒG óArãýwBì ÿºq ô»âq»w ÿ ½Pwrg ï»G ôArÜ»ð óAô oºôB_ þÝÈ ôAkô ô o þ„ôõƒO .QÉGºk

ÿºô»ƒðkqAõƒg ôBƒC" ïºô ôk þƒâq»ƒG óAk ô ókrÝÈ oºôB_ þðBì¼ o "»èô ô rɃì ô oõÜ ô krÉì ÿ»ðBðu ô»C .»ñOrâAk½g»G ô»C ,ºô»O»ðôAo»â»ð o»„ »è óBýðBÜArƒG ÿlÈ s ½G óºô»ðAo»â þÈ oºôB_ ÿ»ðAqAôBC

Alƒ1996 þ¾Bw »è þƒ"ß»ü»âqôôk þOBøq»w»G" þì»Ü»ü þâq»G ëBì»Ü qB„»ü þ¾Bw 8 "Rôôo ÿ»âqôôk ,Rôôo ÿBü qºk" ïºqAõ_ þâq»G þñýwôõð ï»G .ºõýwôõð aýø þñýwôõð BPxÉC BO »Ü ºô»OBܺk þðôôo AlÜ»ü»ðBíük »è q»wôõð .ºôôlð»üBg »G ókrÝPwºk Á»â»è" :Qɾºk ºô»üºqBG ô»è ô ºôôlð»üBg»ð ÿºlñÉø ô»C þÝÉðBì¼o ,ºôõG ÞÉð½_q»ø Ak ï½g »G îñɾ»G ï»G .îOô»Ü ‡½g»ð Alâq»G òýüAôk þñýwôõð þñýwôõð »G îPwºk ÿºô»C †ÉK ,QürãG îÝÉðBì¼o q»ø .ï»ÝG ÿôAô»O »PxüõÉK Q…â .ºôõG AlíÝ…Éì »è ºô»ýðBÜ»ýü qBܺkqô ÿôAô»O»G ÁBw òülð»_ ,QÉGkrÜ ".óôõG Alìq»w »è óBýñýwôõð †ÉK ºõÉ„ óBì»ø»G †ü»ðBì¼o ï»C þðBÜ»âq»G »ƒG BƒÄ½ƒCq õƒÜõƒ_ ,QƒÈ rƒƒðAsºk ߺô ô þƒƒ„½ƒƒƒg ô Ǽ rƒƒƒì ô Qƒƒƒ„ô ô rƒƒƒw ÿ»Ýü tð þñÈ ô»ø ºô»ýýðBƒÜ»ƒýƒýƒ„½ƒgBƒð ï»G .òèBì»Ü qB„»ü þðBÜ»ðBì¼ o ôõì»ø þƒƒOBƒƒøq»ƒƒw»ƒƒG" þƒƒðBƒƒƒì¼ o ºrƒƒƒýƒƒƒXƒƒƒðs ô RAkºkæ »üBƒxƒÈ o ô»ƒè "廃ü»ƒâq ô ôk .RBܺk qBÜ sAôBýW ôAô»O þÝÉO»GBG q»w»è ßq ½ƒƒü õƒƒýƒƒð »ƒƒè AlƒƒÝƒƒÉƒƒwArƒƒÕƒƒð½ƒƒÜ »ƒƒƒè þ_½G" :QÉwrKºk þÉè ÞÉwôõð»ìBðu ¼ o BĽCq õÜõ_ ÿºqBGqºk »ƒ…ƒýƒì»ƒø ºõƒÉƒC :Qɾºk Alìºô »è †ü ô»C "?òwôõðºk ﻃC ôBƒð »ƒè îƒýƒð q»ƒwôõƒð »ƒÜBƒO òƒƒì" ïBĽCq õÜõ_ q»w»è AlðBùýW ÿ»ðAq»wôõð ,ÿ ½Pxè½O ,yü½W ,BÝÔBÜ .QÉHýwôõð ,ßAtƒèBƒG ,ǽƒhƒýƒ_ ,þƒÝƒxƒÅƒü½ƒPƒw¼k q»w»ƒè ރɃw»ƒÜ ôõƒì»ƒø ô ëAlƒñƒÉƒPƒw »è òì ½ƒg .ºõƒýƒwôõƒð ÿBƒÄ½ƒCq õƒÜõƒ_ þÝÈlðõâ »è ,ïõü s»ƒG»ƒðAk ºô»ƒðBƒíƒwBƒC þP„ô ô rw »è ,ïôõG ÞüAk »è BĽCq õÜõ_ ÿBü qºk .ïôBüu AlÝÉÜBg ô qB„ ô »_ôBð ÞÉ„»G z¼ q ½O ÿBý_ ºrýXðs ô þLw ÞÉíØBO ôBð »è BÝÔBÜ q»â»C .îðBüu »è ó ôõG ô )s ¼k( þðAõPüºk ,»üBGBüu»ð AlOArܼ rýG ,»üAõG»ð ôõW q»â»C ?QÉwôõñG )Þ„½Ü( »G ôõGºk ºpG»ð»éèôõƒâ »ƒýƒýƒÝƒü qBƒO ô»ƒC »è þÝxÅü½Pw¼k q»â»ƒC ?þƒðBƒíƒPƒ…ƒýƒð ô»C þè»â¼ rì ôBð »è ô Bü rýHýw ô kArâ¼ rO»K RBøºk þPwºk »è ,»üBGBüu»ð Ak»ðBíÈ q»ø »G ô Qwô qk ºlñÉø Ǽ rì þýðô ô qºk ÿ qBG †ýñì q»w»G ºô»ñü o½â ?ô ô o»OBhG þ¾ôõØ Al„»üBĽCq õÜõ_ ô»è ºô»ñü o½â .ºôõOBø q»w»è ÿ qBÜ AlíðBÜ»ðBì¼ o »è òì »Ü »ü»ø ÿ»ƒñƒü qAõƒ_ îƒÉƒ¿ƒG ºô»ƒƒOºôBƒƒì .ﻃƒÜºk þOBøq»w»G )ß»ü»âq ô ôk þOBøq»w»G( òì .BPxÉC BO ºô»íýƒ¾Alƒñƒì »ƒè »ƒíƒðBƒü u »Ü ïôõHPxýG AlðBì½g þ¾Bì »è ïAôºkq»G ÿ ½ƒg ÿlƒÈ s »ƒè Ǽ rƒì þƒðlƒðAo»ƒƒK qºk ô Qü»G Á»â»è ô »ðArâ lð»_ þÝÈkqºk :ïôõƒG ºq ô»ƒâ AkºqAsBƒC ô»ƒC þƒðBƒPƒwAk †ü»ðBì¼ o ï»C .)!ÊHü q»Ð ÿAô ,ÊHü q»Ð( þOBøq»w»G )Bý_ ÿ õükô»C( ÿ»ñýÉw ߺô AlíðBüu »è »Ü ó»ðAôAkô ô o ô»C ô ï½g þðBüu ".òìõýñýG ÿºô»ñü o½â þðBíü»K »G RºqBG»w óBPxðBð½ü ô BýÜqõO þðAôõP…ýðAk þðAôõP…ýðAk ÿºô»ñü o½â þðBíƒü»ƒK »ü»w¼ rK ô»ƒG óBƒPƒxƒðBƒð½ƒü ô BƒýƒÜq õƒO ½Ý„BK ߺô 1923 þ¾Bw »Ü QÈ rOõâºk »G ôõG R»HüBO ô óAs ½è þðBíü»K ÁBK »üArg ßq õO »G BýÜq õO þðBÜ»ýýðBð½ü ÿºô»ñü o½â ô óBPxðBð½ü þðBÜ»ðBí¿wõì ºô»ƒO»ƒð ô »è ÿºô»Cq»G»è »ƒðBƒíƒü»ƒK ô»ƒC .óBƒÝƒèBƒG ô ºôAq vÈ oAk AlðAs ½è þðBíü»K ÿlð»Gô q»w »G þOq õÜ»G ,ºôArÜ q»w»è þñOô»ÝÝÈ o ô»C þÉK»G .ºôArwBð "óAs ½è ÿºô»ñü o½â" »G þýðBð½ü qAs»ø 200 ô ÞÉð½ýéì »ðBíü»K ºqAôBC Á ¼kBð»C »è q ¼ s»G yܼk½Oq ½C òüBC »è .óArÜ óBPxðBð½ü ÿ»ƒðAôºo ô óArƒÜ ÿ»ñýì»Ü ô ßq õO qAs»ø 500 Al…ü q»HìAq»G óArÜqºk óBÝèBG ô óBPxðBð½ü »è óBí¿wõì #| .ºô»ðBwrýâ BýÜq õO »è ô

.óBü uºk óBܺôAqko½â ºq»H_½Ü ºlðõâ »ƒè »ƒÜ ó ôõƒG »ƒƒðBƒƒÜq õƒƒO ô»ƒƒC »ƒƒðAô»ƒƒC »ðBýýðBð½ü ô»G ô ó ôõHOBø ºô»ðBPxðBð½ü »è .ó ôõGArÜqºk ºrÉè »Ü ºô»ðôõGAqko½â ºq ½W ô»è ÿlðõâ Êw As qBÄBðBC Þü tƒð ).ó ôõG óAõW q ¼ s ÿlðõâ Êw .ó ôõG»ø ½G ïºlðõâ ô»C þOBøq»w»G ºq ½W ô»ƒG »ðAlðõâ ô»è óBܺq»H_½Ü .ôõG ArÝ„BC »è ï»G .ôõGBð RBýñG óBü rPðAõW ÿ ôõðBg þƒÝƒ¾»ƒg þƒü qAkq ¼ s ô ﻃƒPƒƒw Qƒƒwºk .ôõHG»ð óBü qBâs o q»Gô q ôºk þðBܺlðõâ ô ôõƒHƒOrƒãƒ¾»ƒø óBƒü½ƒg ÿ q»ƒƒw »ƒƒü½ƒƒG 16 ô 15 »G ïôõG ÞÉOBÜ .ó ôõHP…ƒü ¼ o ÿºô»ñü s ¼k ½G óAl¾ô»ø »íOô»Ü ,óÂBw q ¼ s ô ºô»ìs ¼lðBýG þðAõPì»ð .»ðBݾ»g ô»C þOBøq»w»G îýðAõO ï»G .kqAõg îO»Ô»g þñÈ ô»ø »G ï»ÝG óBܺôAqko½â ºq»H_½Ü þƒƒOBƒƒøq»ƒƒw»ƒƒG( þƒƒðBƒƒƒì¼ o ºrƒƒƒýƒƒƒXƒƒƒðs ºô»ñì ÿæ»G ºô»ñü o½â .)ß»ƒü»ƒâq ô ôk Ak»ƒðBƒì¼ o ô»ƒè »ƒÜ »ƒýƒýƒð ºô»ƒC Bƒƒýƒƒð»ƒƒO ÿºô»ñü o½â †ýñì ÿ»¾Bì»ñG .»ìõýwôõð óBÜ»wô ô o ÿ»OBÜ ô»C .ºôõOBøq»ƒw»ƒG

ÿ»ñü qAõ_ þƒñƒýƒwôõƒð ÿ»ƒÜ¼ rƒýƒG ºõÈõÜ »è "ß»ü»âq ô ôk þOBøq»ƒw»ƒG" ?ºôõOBø ô»ƒè ôõƒG ރɃܻƒü ºqBƒýƒwrƒK ºô»ƒƒC ÿ»PwAqBC AlÜ»ü»ðBíük »è »Ü ÿ»ðAqBýwrK Alìºô »è †ü ô»C .krÜ îèBì»Ü qB„»ü .ôõG»ð »ðBhGBOõØ »íÉC ÿlðõâ »è" :þOõâ þ¾Bƒì »ƒìôõƒ_ ólƒñƒÈõƒg þƒPƒw»ƒG»ƒì»ƒG ß»üºôBì .þèrükBØ ÿ»_ôBð »è óBíÝÉìtg ÿºô»ƒƒCq»ƒƒG»ƒƒè ﻃƒG .ºô»ƒƒìBƒƒì Ëô»ƒƒè ÁBì óAõÉð »è ,ºô»íñÉíG »¾Bì ô»è Qxü õì»ð .krÜ ½_õOBø »G îPwºk Ak»ðBhGBOõØ ô îü o»KºlÉO AlÝÈlðõâ ÿæ»G ÞÈ u ¼ o ôõì»ø ºô»üºqBG»è îÝÉPƒ„ lƒð»ƒ_ rƒPƒ…ƒÉƒK »ƒÜ þðBýG þÝÉðBݾ»g ArOõâºk .ôõƒHƒPƒxƒýƒG .ó ôõG ÊW»P…ýð ºlðõâ ô»è ô ó ôõOBø Bü qæ»ì þ„½g»ð »G óBü q ¼ s þ„»G rOAôk þƒÝƒ¾»ƒg þƒOô»ƒƒÜõƒƒxƒƒ¾»ƒƒø ô ó ô ôkrƒƒì .ºôõG NArg q ¼ s AlðBý¾»â»è †ü q»Gô q ôºk ,krÜ ôAô»O îýüBOºq»w þðlñÈõg þgBð½Ø BO

ÿ q»wôõð »ÜBO ,ºôõG ÞüAk »è Akô ôkrÝÉK »G »¾ôõØ ºõÉ„ ô»G þPÉHýðAõO »üBýÜq õO »PÉGôõ_ AlðBܺôArÝÉK b ½Ü »Ä¼ rì þgBð þðlðArÔBC »è »ýýPü rG †ýìBXð»C ô ËqAõg þOBøq»w»G" ÿ»ñü qAõ_ ߺô þÝÈ qBÜB„ | ."ß»ü»âq ô ôk »ƒü»ƒñƒü qAõƒ_ ô»ƒC þƒì»ƒÜ»ƒü þƒâq»ƒG q»G»è þñÈõg RAq õÔ ÿ qBGô ô o ,»ðAô pG" ÿºô»ñü o½â ÿ»w¼ rK »è zBG ,"RAô oºk þðBÜ»Üq õO ô BýƒÜq õƒO þƒðBƒÜ»ƒýƒýƒðBƒð½ƒü q»G»è »Ü RBܺk óBÝèBG ô óBPxƒðBƒð½ƒü .Aqk ïBXð»C Alƒ"óAs ½è" þðBíü»K þüBñ„¼ o ,»ðBíü»K ô»C þðB݄ܽBK »è ÞÉÜ»ü þÉK»G ,BýÜq õO ÿ qBì½Ü þðlðAq s»ìAk ÿAôk »è q ô ôk óBPxðBð½ü ½G »OÂô ô»C þðBÜ»ýýðBð½ü þðBÜ»ðBí¿wõì »ñýì»Ü ô ßq õO ô ºô»ðArg BýÜq õO ½ƒG †ƒýƒðBƒÝƒèBƒG ô óBƒPƒxƒðBƒð½ƒü q»wôõð »Ü ÿ»ü»âq ô ôk ô»C .ºô»ðAqkrÉð ô»C þðBܺôAkô ô o ÿ ½ðB„ »G þO»ü ô ôkrÜ ºõƒ)»â»C( »XýC ÿBü qºk »PÈ ô»Üºk ,»ðBì¼ o AksArü½K Bwõì þðôõHÉW»P…ýð Á»â»è ô þÝÉðAo½â »ü»âq ô ôk ô»C þwôõƒðºqBƒ_

þðôõƒ_qºk ,ArƒÜºk Ë oºôBƒ_ ߺô ÿ»ƒâq ô ôk ,Rô ô o ÿBƒƒü qºk" þƒƒðBƒƒì¼ o zôõñýÜq õO ÿkq õÜ ÿ q»wôõð þƒ"Rô ô o ÿ»ñü qAõ_ ÿ q»ÜôAô»O »Ü ëBì»Ü qB„»ü ºlðºôBð »è ,»ƒ"ß»ü»âq ô ôk þOBøq»w»G" þðBÜ»ýýü»ñgºo ô ÿ rýHñ„¼ o ô þGºk»C ÿºq ô»ƒâ þƒÜ»ƒüºô»ƒðAlƒãƒðºk AkBƒýƒÜq õƒO »ƒƒG 1997 þƒƒ¾Bƒƒw q»ƒƒwôõƒƒð .ôõƒƒƒG»ƒƒƒø ÿ qBGô ô o ,»ðAôpG" þðBì¼ o ÿºô»ðkrÜôÃG »G þPwºk ,"RAô oºk q»G»è þñÈõg RAq õÔ ÿ»ñü qAõ_ þðBÜ»ƒâq»ƒG ÿºô»ƒðkrƒÜôÃG þìºô ôk þâq»G ô krÜ ôArÜ ½G ºuBìBC ÿºô»ðkqAõg ôBC" ÿ ôBð»G ÿ»Ü»ñü qAõ_ þâq»G ô Alƒ2002 þ¾Bƒw »ƒè "»ƒèô ô rƒÉƒì þƒðBƒÜºrƒÉƒ„»ƒ¾»ƒÜ" ÿ ôBƒð»ƒG þƒì»ƒýƒÉƒw »è .ºôºkrÜ ôÃG Al¾Bw óBì»ø »è "óBü»Gq»G ÞÉ„»G "b ½Ü" ºô»ýýO»üBļ rì ÿBOºq»w ÿºô»ðôõGôÃG ô Ǽ rì þðBü u »è ºôõG Alü ôºs ÿ ½â ÿ q»Gô ô o q»ƒw»ƒG Ǽ rƒì ô ó»ƒüBƒgvƒÈ qk þƒÝƒÉƒ_½ƒÜ þƒìBƒƒXƒƒð»ƒƒC ß»ýýPxü ôAlÉK b ½Ü »OAô»Ü .»ìAôºkq»G Alýļ rì q»w»G óBü u þWq»ìõè»ø ºôõG

þÈ oºôB_ ÿ»ƒðArƒãƒýƒwBƒì ô»ƒC ,óBƒü½ƒg »è ºô»„¼ q»K»G ÿ»ðÂk ô»ƒC ô óBƒü qºk þÜ»ü ôõ…K »G ,óAlñýÄ»C þƒýƒðAô oºôBƒ_ ô ºô ôkrÜ AlðBü u »G óBý„ºôBG ºôºvÈ qk ô Q„ô ô rƒw óBƒü u »ƒG óAô»ƒC ÿ oºôBƒG »Ü»âq ô ôk þðAôõP…ýƒðAk þƒãƒðºsºô»ƒ„ pK óBܺrü ô s ô RBì »¾k ô ºô»OBܺk ò„¼ o | .þPxü ô»„½g ô s ½w »è RBܺk þðBܺrƒÉƒ„»ƒ¾»ƒÜ" ﻃýƒÉƒw þƒâq»ƒG þƒðkrƒÜqºk ¼ rƒ_ þƒðBƒì¼ o "óBƒü»ƒƒGq»ƒƒG lÉìõC ô »wBO ô zrO ôBð »è »ýÈõð þÝÉðBüu .Akô ôkrGAo þðBܺqAsBC ô ÿ vÈ qkôõ…K ô ÿ ôõOrâºôB_q»w ÿAõýø ô ÿkB„ þðBì¼ o óBðu .»ýýO»üBļ rì ÿ s q»G þPw»ø ô òýÄ»C ô ôkrGAo þðBܺqAsBC óºkBð qAõG óAôBýK ô ô òƒƒƒýƒƒƒÄ»ƒƒƒC ô»ƒƒƒC q»ƒƒƒw»ƒƒƒG q»ƒƒƒƒHƒƒÉƒƒw óBì»C »Ü RBÝG Qwô qk ºô»ýýPxü ô»„½g óBܻļ rì ô óBüu ô »âq ô ôk ô Bü qºk ½G óBü½g þüAkô»w ô òýÄ»C óAô»C .»ðBü»ø þgBð »è Bø»HðArâ þÜ»ýýñÉùð ô sAo ߺô ôºq»G óBü½g ÿ ô ô o ô ó râºl¾»ø AlðBü½g | .ó pÉâºkqºô Ëõð þÝÉðBüu

þðBì¼o »è ókrÝÉK b½Ü ÿBülüuArO AlèBì»Ü qB„»ü ÿ"ß»ü»âqôôk þOBøq»w»G" þðAõ„ rÜ»G ºqAôBC òì ÿ qBÜõw»Ü ,óAô »O»ðôõP…ü»â ó õü o»LÉO Al¾¼kBð»C ÿ q»xðAq»w »G .ó ôõG »G q»w ÿBĽCq õÜõ_ ÿ»Pýì»ø ÿlðõâ »è ô ÿ»ðôõGºqAôBC ô»C .ºô»O»ðôBwrýâ »ðºk»C þOBøq»w»G Bð ïºõÉK þ¾BK ï½g ÿ»¾Bì»ñG ï»ÝG óBÜ»ýýðBð½ü ô ßq õO ÿºô»ñü o½â ô»C ô»C ï»Üºk îPw»ø qBW ÞÈlð»ø .óBì¼ o »G õݾ»G ,»ýýð óBƒì¼ o òƒì ÿ»ƒü»ƒñƒü qAõƒ_ »è òì ô »ƒñƒýƒwôõƒð ÿ rƒO þƒÝƒÈ sAõƒÉƒ„ ÿkB„ ô þüºoôõO ô ï»g ô †ÉC AlýÈõOô ôk ".ºõü pGqºk îì½g þýPxü ô»„½g ô BĽCqõÜõ_ ÿºqºô»O »è ó ôõ_qºk þƒì»ƒÜ»ƒü þƒâq»ƒG ëBƒì»ƒƒÜ qBƒƒ„»ƒƒü þ¾Bw »è þƒ"ß»ü»âq ô ôk þOBøq»ƒw»ƒG" þâq»G þñýwôõð ï»G .ºõýwôõð Alƒ1996 ÿ»ƒƒâq ô ôk ,Rô ô o ÿBƒƒü qºk" ïºqAõƒƒƒ_ »è q»wôõð .ºô ôlð»üBg þ¾Bw 8 "Rô ô o BPxÉC BO »Ü ºô»OBܺk þðô ô o AlÜ»ü»ðBíük ÿºlñÉø ô»C þÝÉðBì¼ o aýø þñýƒwôõƒð :Qɾºk ºô»üºqBG ô»ƒè ô ºô ôlƒð»ƒüBƒg»ƒð òýüAôk þñýwôõð »G ókrÝPwºk Á»â»è" »G îñɾ»G ï»G .îOô»Ü ‡½g»ð Alâq»G »Pxü õɃK ,ºôõƒG ރɃð½ƒ_q»ƒø Ak cg †ÉK ,Qü rãG îÝÉðBì¼ o q»ø .ï»ÝG ÿ ôAô»O ,QÉGkrÜ þñýwôõð »G îƒPƒwºk ÿºô»ƒC

òülð»_ ÿ½ðB„ Alì»PxýG ÿºk»w »è óBíÉwôAqk ÿBýÜqõO »è þ…ü½g »Ü ëBì»Ü qB„»ü .ºôõG ºqô»â þðkrÝÉK b½Ü ÿq»wôõð »ÜBO ,ºôõG ÞüAk »è AkôôkrÝÉK b½Ü ÿkqõÜ þÝÉðAtÉg b½Ü »Ä¼rì þgBð »G »¾ôõØ ºõÉ„ ô»G þPÉHýðAõO »üBýÜqõO þðlðArÔBC »è »ýýPürG †ýìBXð»C ô ËqAõg »PÉGôõ_ AlðBܺôArÝÉK | "ß»ü»âqôôk þOBøq»w»G" ÿ»ñü qAõ_ ߺô þÝÈqBÜB„ ô îü o»LÉO Akºlðõâ ô»C ÿæ»G ïAôºkq»G .ïôõG óBýOBøq»w»G þPxýHÈõâ »…ýì»ø þƒðlƒñƒÈõƒg ô ïôõƒƒG ºq ô»ƒƒâ ÞƒƒÉƒƒì»ƒƒÜ ô»C ÿæ»G óBxük .krÜ ôAô»O îýüBOºq»w ÞƒƒƒƒÈ u ¼ o .ƒƒü o»ƒƒƒƒLƒƒƒƒÉƒƒƒƒO Akºlƒƒƒƒðõƒƒƒƒƒâ »è »Ü krÜ ÿk»G ïºq ô»â þÝÉ…Éݾ»Üô ôk ÿ qBGô ô o ÿ qBð»Ü ÿkq»G AlƒýƒðBƒñƒOBƒýƒñƒG þÝÉ…Éݾ»Üô ôk .ôõGAqlñÉø qBÜ»G óBùü»W »íP…ü»â ÞÉOBÜ .ôõG s q»G ô q ôõPw»C

ÿBü qºk" þüBO½Ü ô ïºqAõ_ þâq»G ÿ qºlýñÉâtì "Rô ô o ÿ»âq ô ôk ,Rô ô o þƒðBƒÜºqAsBƒC ô òƒü rƒƒG þƒƒðôõƒƒGvƒƒÈ oBƒƒw ï»G ,»ü»Ü»âq ô ôk þݾ»ƒg ÿ ô ôkrƒGAo BÐBC .ó ôBì q»ø óBÜ»ñü rG ÿ qAô»ñÈõ„ ô sArü½K Bwõì ,ß»è»ì ôõOBg ô ÿlð»Ô»C ÿkAq õì »G »Hýw»ð ô òÉxc þè»Ì ,Arøºs ‡BƒƒK BƒƒðBƒƒC BƒƒñƒƒÉƒƒè .󻃃ƒâºk óBƒƒƒü½ƒƒƒg ÿBì½w »¾Bw òülð»_ þÜ»ýýðAô oºôBƒ_

»è ô ºqAôBC »Ä¼ rì ô»C .QÈkq»w»G þü»…ü o Býð»O »Ü »ðAôArgq ô ôk óBíP…ýð ô ßBg òülð»_ »G q»w þðBw»Ü ô òýð ßq õO ‡BƒK ,»ƒüAlƒÉƒO óBƒƒýƒƒ…ƒƒü rƒƒO ÿºô»ƒƒO»ƒƒð »G ,»ü»âq ô ôk ô»è óBýðôõHƒÉƒW»ƒPƒ…ƒýƒð q»w»G sArü½K Bwõì ÿ qBÜôBø ô þðAõýP…K þOBwºqBÜ ÿ»P…ü ôBøqºk ÿ qAsBC ô †ÉC þìBì»ð ô òƒGºk ÁAs AlƒðBƒýƒðkrƒÜºqAôBƒC | .òñÉ_ºk Ëõð þÝÉðBüu

Ǽ rì ÿlðºô u q»G »è qBWAôk ô ºô ôlðBK»w b ½ƒƒÜ" þƒƒ_q»ƒƒƒø .ºôõƒƒƒG Ak»ƒƒƒãƒƒñƒƒü u ô »Ä¼ rì þPwºk þÝÈ sArìBC ,»…ü"ókrÝÉK ô rO þðBܻļ rì ÿlÈ s ô »ãñüu þðAlÝÉO ½G ô »ƒãƒñƒƒü u ½ƒƒG »ƒƒðBƒƒüºô»ƒƒñƒƒPƒƒxƒƒgq ô ôk »è óBíÉwôAqk ÿBýÜq õO .rO þÝÉðBíýP…ð b ½Ü òülð»_ ÿ ½ðB„ Alì»PxýG ÿºk»w »Ü ëBì»Ü qB„»ü .ºôõG ºq ô»â þðkrÝÉK b ½Ü ÿkq õÜ þƒÝƒÉƒðAtƒÉƒg »ƒè þƒ…ƒü½ƒg


6 ÿkqõÜ þÝüsõì ÿq»ðõø þðBÜ»PÔrâ ÿqºô»O

2013/4/8 »í컄 ôôk )356( ºqBìu

| :rÈkôB_ ÿ»ñgºo ½G ,ÿqõð sBýð

AlðBPwkqõÜ »è óBÜ»ðAõWºq»ðõø þðBÜBãðBíü»K ó»Üºk þ_ òðAsBð ô ºôôkrÜ óô óBü½g þÜq»C !Alü»w¼ rK ï»è »ýýð BýíükBÜ»C »è ólñÈõg :rÈkôB_ ÿ»ñgºo ½G »Wq»ì óBÜ»ðAõWºq»ðõø ÿ»ãðBíü»K ô óBìBðAõO»G ô ÁBñý…ýÔ¼ rK þÝÉw»Ü ÿºô»C ?AlÝü s½ýì ÿqAõG»è QÉG»ø ÿlð»ìq»ðõø »ýýð Z q»ì :ÿ q ôõð sBýð ô BƒýƒíƒükBƒÜ»ƒC ÿ ôõƒ_qºk ÁBƒñƒ…ƒƒýƒƒÔ¼ rƒƒK ï»G ,òG óBÜ»ðAõWºq»ðõƒø ÿBƒãƒðBƒíƒü»ƒK ÿ qBÜ ½G »ãðrâ þÝÉP…L¾BK q»ðõø þPxðAs q»â»C óBxük ,Ak¼pì»C ÿBýðk »è þü q»ðõø ÿ»ìBðAôpG QÉG»ð ÿ q»ðõø þPw»ø ô ºrø»G Qw¼ qk ÁBñ…ýÔ¼ rƒK þƒðBƒw»ƒÜ þƒPƒxƒðAs .!ó»ÜBð ÿBðAõO þPwBC ÿ»C :rÈkôB_ ÿ»ñgºo þðBÜ»ãðBíü»K þPƒxƒðAs ô þƒüºkqºô q»ƒK ó½_"Þü s½ýì þ„»G" óBÜ»ðAõWºq»ðõƒø þðBw»Ü þðkrܺkqºô q»K ÿqAõG»è þñýGºk | ?AkAsºqB„ ô o½LxK ºq»ðõø þðBÜBãðBíü»ƒK :ÿ q ôõƒð sBƒýƒð ó ô óBü½g þÜq»C AlðBPwkq õÜ »è óBÜ»ðAõW ‡BPxÉC BO !ó»Üºk þ_ òðAsBð ô ºô ôkrÜ óBü òð»ü»â»DÉK q»ðõø ÿBPw½ìBì »ýýð qBük þÜ»üæ»è ô ß»üæ»ƒè »ƒì»ƒC !lƒð»ƒìq»ƒðõƒø ÿ»¾»ìBì ºkqºô q»K þƒOºqAsºô ºô»ƒ…ƒü rƒO »ðBüBãðBíü»K ï»C Á»â»è ôBXðõâ ô Qwô qlð»O óAqBW ..óBýPwBC »è »ì»gq»Pì»Ü ô RBÜBð »è AlðBPwkq õÜ »è ôõG»ø BãðBíƒü»ƒK ß»ƒü q»ðõø þÙ„BC ÿ»ðBw»Ü ô»C ôõì»ø þðBíÉéw ï»C ºkrܺk óBü ô ô o ó ôõG ólðBü»ãƒÉƒK ô ô ºô»ðBPwkq õÜ ôõì»ø »ƒè »ƒüBƒãƒðBƒíƒü»ƒK ô óBÜBP„»ø þðÂBw þðAôõ_qºk ÿ»Gq ¼ s »üBãðBíü»K ï»C þðBܺkºô»ƒð þƒPƒwAoºôBƒð ÿBPw½ìBì ô qBük ÿlð»ìq»ƒðõƒø BƒPƒxƒÉƒC ,òðôõìs»C »G þüºkqºô q»ƒK ô þƒü q»ƒðõƒø ÊG ÿBãðBíü»K )10( ÿ»Ýü tð BPxÉC þ_»Ü òðAõOBð »Ü AlðBPwkq õÜ ôõì»ø »è »ü»ø QwBC QÉGºk »ü½G ,òƒñƒýƒHƒG óAqBƒW ÿ»ƒ¾¼ o ô»ƒC ÿklW þÜ»üºô»ðôõ_BýK ºkqºô q»K þOºqAsºô ô»C þðlñÈõg þìArâ¼ rK ô ºqBìu »G RBÝG #.Ak»ðBüBãðBíü»K

»G RBܺk qBÜ ºô»ýü q»ðõø ÿ qBÜ ÿ ôBð»G ô BìAqk ô MýéÜ ô þðAq ½â ÿ qAõG »è þO»HüBO R»¾½ì óBÜ»ƒØºk ô ½ƒü qBƒñƒýƒw »ƒð ,îƒéƒýƒÔ ô þðAq ½â ÿ sAôBC ô QxÝÉO »ð ô ó râºkqºô ô óBÜ»ýýðBíwBC »¾Bð»Ü ..†ýðBÜ»LýéÜ »ð óBýðBÜ»…g»K þOBÜ QÈ ô»ðBüºk óBÜ»ý¾Bܽè Ëlð»ø AkBOºq»w»è þ_q»â»C( !!ºô»ð»ÝG pK ½ƒG ôõƒG»ƒø óBƒýƒO»ƒHƒüBƒO þƒðAvƒƒýƒƒè ÁBƒƒð»ƒƒÜ BXñýC )óBÜ»ýü q»ðõø ºqBÜ þðlðBãð»x¾»ø óBýÜBG QÉG ß»ýý_q»ø þGBxýc q»w»è »ì»C »è »Ü »üºô»ƒC óBƒýƒ„»ƒÜºôBƒwBƒK ô »ƒýƒýƒð AkBýðôk »è ï»G !!ºkAsBC Þ¾»g AlðBPwkq õÜ ºõÉ_qAõ_ »è )îéýÔ(þO»HüBO»G ô »ýýðAô þP„ »ì»C !!»üAlüºô»O»ð þ…üBwBC þO»ìtg ô »Ü »üºô»C ÁBg ïºô ôk ô »ì»Ü»ƒü þƒ¾Bƒg þPwBC ÊG ô sB„»ð ô sAôæ ÿ qBÜ ÿ ôÂB„ ºqBÜ »è ºrOBüs q ¼ s þO»HüBO »G MýéÜ ô þðAq ½â ô»C ÿ q»xð½Lw ô óBÜ»ýülW »ýƒü q»ƒðõƒø þÜ»ü»WkõG »G »Ü ‡»ðAsAôæ ºqBÜ ºq ½W ÿ q»xð½Lw »è ºrOBüs q ¼ s QÈ rܺk rPì»Ü ï»è »Pxü õÉK R»ìõÝc ,óBÜ»ýülW ºqBƒÜ ÿ q»ðõø þðBñÉùì»øq»G þP…L¾BK Ak»ÐBð½Ø ºsAõÉ„ ï»G ï»G ,AlðBܺqAõG ôõì»ø »è RBÝG QÉGºk õݾ»G !Bð BPxɃC ÿ»ƒýƒýƒÜ»ƒìºo»ƒø ÿ q»ðõø þðBñÉùì»øq»G ÿ qBÜôBø þíPxýw ôArÝ„BC þðô ô o þXðBìBC ô Bì»ñG ô QÉñGAk ºô»PÈ o»âºk ‡»ì»C þðôõG»ð ,QÉG»ø ÿ qBük þO»ìôõÝc ÿ»ìBðqBƒÜ »ƒè »ƒÜ ÿºô»ƒC ½ƒG ÿ ôBð »G »ýýð ÞÉP„ AlðBPwkq õÜ þíÈ q»ø Bùð»O )ÿ rýHñ„¼ o ô ÿ q»ðõø ÿ výOArPw( »è ºqAõG ô»C ½G »ü»ø ß»ýü qBÜôBø »Ü »üºô»C ºô»ðAôæ ô ÿ rýHñ„¼ o þƒOºqAsºô ÿBƒãƒÈ o ô ZAtýì ô »ýýð »ìBðq»G ô óçK »G ‡ºô»C µRBܺk ºõÉK þìõÜ»c»O BýW BýW þðôõ_½G !QÈ rñÉøºk ï»øq»G ÊK þKArg ô ‡BG ÿ qBÜ ô»C ÿ q»ãü qBÜ rÈ u »è †ýðBÜ»ðBýxü s õì ½G ó»Üºk Êðçíƒéƒì Ak»ƒýƒPƒ…ƒLƒ¾BƒK ºq ½ƒW »Ü óBýðBܺqBÜ ½G ÿ rýãP…K þðBñÉùPwºk»G »G ô ßB_ ºvɃG þƒðAq ½ƒâ ô óBƒýƒxƒü s õƒì óBü rÉ„ þÝ…K óBܺq»ñÉøAk ô ó ôõìs»C

,òýð sAôBýW þP„ ô ôk q»ñÈõg ô Ûºk BOAô »è Ûºk ÿBðBì »Ýðõ_ ,ºq»ñÈõg Ûºk õݾ»G :þOô )½ÝýC ½Oq»HíÉC(.»üAkq»ñÈõg ÿ ôBð»ø »G þPxü õÉK ,»¾»H컃O þƒÝƒÈ rƒÉƒìBƒC Ûºk( ô Ê…g»HG ÊK ÿ»¾ôõW »ü»ø ÞÈ q»ñÈõg ).q»G »OBÝG þðBüu þ„»GôBø þPw»ø ÞƒÈ q»ƒñƒÈõƒg q»ƒø ÿ sAô ,QÉG»ð Qwô qk ½G Alغk Á»â»è ÿ q ¼ s ÿ»Ôºo ôBð»è ,Akºk ÿ oôõO ô ÊñÉøºk Êè ÿ s ½O ïBXð»C ô QÉðºlüAkAlü»Ü»ðBhHÉPƒÜ .QÉ…ýðºk Êè þ„½ìAq»Ô »ñGºk Alü qB_Bð »è óAq»wôõð ôõì»ø »ýƒýƒð ރɃg¼k ó ôõƒGq»ƒwôõƒð ,q»ƒwôõƒð »G .QÉGArÜ ½G ÿ»Pgºõ…ÉK þü qBܺkBìBC »G Qwºk BOºq»w »Ü Ǽ rì ,rO þÜ»üBðBì Ë u ¼o ºô»OBÜBð ºô»è rýG ,RBܺk ºô»ðlñÈõg »ü½G Ǽ rì ,q»ƒwôõƒð »ƒPƒÉƒHƒG óAu ¼ o »ƒè ÿ»ðBغk ô»C ôõì»ø »Ýðõ_ ,QÉwôõðºk ô ºô ôkrÜ»ð óBü rÉO ,ºô»ýýO»ýýðBü ô ôlñÈõg óBü ,ºô ôlƒðBƒÝƒ„»ƒð óBƒü ô ô sºqBƒC ô s»ƒc äñ_ ÿ»ðAqBýwrK ô»C þìºô ,îÉ¿G rPPwAo q»G»è .ºôAo»â AlðBüAôk »G »Ü ,ºôõOô»Ü»ð þÝÈ q»ñÈõg ,QÉwôõðºk ÞÉOBÜ ,»üºô»ƒC ô ó ô»ƒg »ƒè pƒK ÿ ôArƒÜ»ƒðBƒíƒü rƒƒâ ÿlƒƒW ÿ qtø »è óBìõâ ô qBýwrK »è pK ,þýðAô oºôB_ þg¼k þOq õÜ »G .RBܺk Qwô qk Alü½g þüAsºoBð »è vÈ o q»w »ÝÉg¼k ,ó ôõGq»wôõð .ºô»ýýO»ü ô ôlñÈõg »Ü ,ÿ»ðBغk ô»C q»HðAq»G q»w»è AlÝÉñýwôõð »è )ArÈlð½ƒÜ óçƒýƒì( ÿ)ôõHðô þOBÜ ÿAôk»ƒG óAo»ƒâ( þƒðBƒì¼ o q ¼ s þÜ»üºõÉ„ »G ,Ak)Qw¼ rK êÉwqBì( ÿ ½g ½G q»wôõð »Ü ,RBܺk ºô»è zBG kq ô :QÉwôõðºk q»ñÈõg ½G õݾ»G ,QÉwôõðBð ºô»C ½G ÿ»ðBì¼ o ô»C Qw¼ rK êÉwqBƒì( ÿ ½g þðBüu »è zBG ÿºô»C ½G ,ºõýwôõð»ð »è q»ñÈõg ÿ ôB_ Ëô»ƒüºk ºrƒãƒG ,RBƒÝƒG #).ºô»OBÝG ÿ ½g q»Hì»ø

ÿ ½g AkºlñýüBC »è RAkºk Á ô»ø ,ºôAô»OBð ,RBܺk þðAq»ãý𠇻컃C ,RBƒÝƒG ôAô»ƒO »è QÉðAõOºk BüBC QÉðAsBð Ǽ rì »Ýƒðõƒ_ ôAô»O ÿ ½g þðôõG þðBܺu ¼ rK AkôõOBøAk týâq»ø Ǽ rì »üAô îÉK òì »Ü ?Bð óBü ,RBÝG ,RBâBð ÿ ôAô»O ô þ¾Bì»Ü þgB„ ÿ»ÝOôõè »G q»w»è ÿºô»ðBƒì ÿBƒðAõƒO RBƒãƒ…ƒýƒG q»ƒâ þ¾Bì»Ü ÿ»éK »G òP…ü»â ,»ýýð »Ü»ÝOôõè þgBð »è ôArÝPwô qk þÝÉíƒøºô »ƒè »ƒãƒW .»ýýð rO þ`ýø ,Alļ rì êÈõãýì( ÿ )R½…ýÜ ó ¼k( †ýÝÉOBÜ AlýPwAo »è ,ºô»íñÈõgºk )yýPðBÄrÉw ÿk ÿºô»ðlñÈõg »Ü ,ºô»ì»ÜBð »ðBíøºô ô»è rýG ó ¼k( ½G óBƒÜ»ƒðAô»ƒ¾BƒK þƒðBƒPƒwAk ÿ q ¼ s »PÉHG ÿºô»C ½G ,krÜ Qwô qk óBü)R½…ýÜ q»w ½G ÿ qºô q»KkAk rO þÝÈ qBW ô óAô»¾BK ô»C ôõì»ø »è rýG õݾ»G ,ºô»PÈ pÉãG ÿ ôºs þðBPwAk ß»ð »ƒÜ ,ºô»ƒì»ƒÜºk »ƒðBƒíƒøºô ,óBÜ»HÉPÜ q ¼ s ÿºô»ðlñÈõg ô óBÜ»ðAô»¾BK Qwô qk ï½G îðBü u õÉð þðBÜ»ƒPƒ„ ºrƒãƒG þÜ»ýýüBìqBO »è »Ü ,ÿ»ðBP„ ô»C ,ó»Üºk JAq»w ߺô ,ó o»LÉOô ô s ,òýýð rOBüs Þð»O þðBì¼ o ރɃOBƒÜ ó ½ƒ_ ߺô .ó qºkõƒü rƒÔ †ƒü)lƒñƒƒýƒƒÝƒƒwô s Þƒƒü rƒƒOBƒƒK( ÿ)rƒƒO»ƒƒÌ( óAu( ô q»ƒwôõƒð þƒðBƒü u ,ºô»ƒíƒñƒÈõƒƒgºk þܺq»w þðAô»¾BK )ÿ ½ñƒü rƒâ QƒxƒÉƒPƒKBƒG ÿºs»c ô»C õݾ»G ,ºô»íñÈõgBð »Ü»ðBì¼ o »Ü ,ºô»ƒíƒñƒÈõƒgºk ރɃļ rƒì ߺô cg Qwq»K ½g þÝÈ qºô»ðôõG ߺô »…ƒýƒì»ƒø »ì»Üºk Alì½g ÿ s»c ÿ ôBñÉK »è óAôõì»ø »è vÉ_ ô ºô»ì»Üºk rýG »ðBPxükBw ,þðBGq õØ ÿ ½ø»G ÞÉOBÜ ,îñýGºk îðBÜ»ýýðBGq õØ þñýñýG )ÿ ½ñü râ( ó ½_ ߺô .ó vÉ_ºk qAsBC ºô»ñì )»ƒƒwArƒƒâ( ÿ qBƒƒ„ þƒƒðBƒƒ`ƒƒÜ ÿ»ƒƒñƒƒü q ¼ s þƒØºqBƒC ô vƒØ ÿ ôBƒC »ƒè ô QƒÈ pƒGºkq»ƒƒw ÿ vÉ_ ô RBܺk Qwô qk rO»Ì óBü»Pw»W ,QÈ râºkqºô þðBÜ»ýýðBGq õØ þñýñýG »è q ¼ s

Ak»ÐBð½Ø ï»è »PxüõÉK R»ìõƒÝƒc »è RBÝG ÿq»ðõø þðBñÉùì»øq»G þP…L¾BK ºsAõÉ„ ï»G ï»G ,AlðBܺqAõG ôõì»ø !Bð BPxÉC ÿ»ýýÜ»ìºo»ø ?»ü»ø ß»ýýãðrâ b AlÝü s½ì ÿ qAõG »è óApÉâqºô þPwBC :ÿ q ôõð sBýð ÿ»ðÂô»ø ô»C ô »ýýð Qxü õÉK ߺô Þüs õì ï»C þãðrâ ,»ýý„½g Qwºk ÿBãÉW »ü»ø »Ü »PÉGºk òýwôõð »ƒÜ »ƒüAkºô»ƒè »ƒü»ƒw¼pƒK ô »Ý`È o þðkrƒÝƒðBƒ…ƒýƒñƒPƒwºk ÿ qBƒÜ½ƒø Þüs õì þéüBPw ô sAõÉ„ ÿ)rýÅñO( þñýH…ÉK ô òP…ü»ãÉO ½G »ÝÈ qBܽø †ýðApÉâqºô ô ÿ q»ðõø »è »ñOrâqºô kôõw ô ó ôõGBâBƒC .Býðk þðæ»â ÿ q ôõPè»Ü ô Þüs õì ʃƒƒG ô»ƒƒƒC :rƒƒƒÈkôBƒƒƒ_ ÿ»ƒƒƒƒñƒƒƒƒgºo R»ðBð»O ô óBPwkqõÜ »è»Ü ÿ»ýü q»Gô q»w ÿk»G óBÜ»ýý¾Bܽè ô þðBíwBC »¾Bð»Ü õÉð»è ô þðAq ½â þì»øq»G þðkrÝ…g»K »è QÈ rܺk ?ºô»PýñÈ o»âºk þ_½G þPxðAsBð þÝü s½ýì ßB_ ô ‡BG þO»GBG þðôõG»ð ÿ½ø BüBC R»ìõÝc óBü Bã¾»ì½Ü ?»ýýÉÜ þì»gq»Pì»Ü | ?»ðBÜ»ð½ýxü s½ýì ô Þü s½ì ÿq»ðAk óBü qºõÉK aýø AlðBPwkq õÜ »è :ÿ q ôõð sBýð þðkrÜqBÜ ½G »ýýð ß»üBì»ñG ô BxÈ o ô BwBü ô »ƒÜ »ƒýƒýƒð ß»ƒüBƒâsºk aƒýƒø ô þƒü q»ƒðõƒø †ÉK RAlG ÿ q»ðõø ÿ qBÜ q»w»è ÿlð»ìAsºo ºô»ü½g ÿæ»è z»Ü ôõì»ø »ü½G ,þðAlðB…ýK

þO»üBw»Ü þðlðBü»ãÉK ô ºô»ðkrÝÉW»HÉW .ºô»ýü q»ðõø ÿ rýHñ„¼o ÿ ô ô o »è ÿkq õÜ »Ü òýÉ¿G QÈ rܺk BüBC :rÈkôB_ ÿ»ñgºo þPxðAs þÜ»üºõÉ„»G kqõÜ þð½ýxü s½ì BüBC »üAô q»â ,ºõýwBð»ð ÿkqõÜ þÝü s½ì ô òýwõð ÿqAõG»è þOqõÜõì»Ü ½G »ì»C ÿkqõÜ þ݃ü s½ƒì ÿqAõƒG»ƒè óBƒðAlƒHƒÉƒPƒÜ ?ºô»PÈ o»âBð ߺô ÿkq õÜ þÝü s õì :ÿ q ôõð sBƒýƒð »G òýÉ¿G óBü ºôArÜ»ð Á»â»è ÿ»¾»ìBì QxðAs »è »ü»ø Á ô»ø ºlð»_q»ø( ºôArÜ»ð QxðAs ‡ºô»C ,) Þüs õì ½G ÂBG þðlñÈõg ÿ qAõG ÿ q»ðõø þüºô»O»ƒð ÿ rƒýƒG »ƒG ÿlƒðºõƒü»ƒK »ü»ø R»ìõÝc ÿ výOArPw ô óBÜ»ðBýxüs õì þãðºk½ƒÜ »ƒG þƒPƒxƒü õƒÉƒK ô AkºqAõƒG ô»ƒè »ü»ø ºô»ðBPwkq õÜ ôõì»ø þðBÜ»ðBýxüs õì †ýHÉPÜ þðApÉâqºô ô òýwôõð óBìõãÉG ô ôBXðõâ þðçK þÉK »G »ü»ø ÿ ½g ÿ q»ãü qBÜ !!QÈ rñGAk q»â»C óApÉâqºô þPwBC :rÈkôB_ ÿ»ñƒgºo þðBìs q»w½G þðBùýW þÝü s½ýì ÿqAõG»è Ak»ü»w¼ pK ô»è BüBC ?QýñýGºk ó½_ ÿkqõÜ ÿqAõG »è òýwôõð ô óApÉâqºô ÿBOAô»G

ÿAôk »è óB„BK ô »üºô»ðBܺqBÜ ÿ»Gq ¼ s »è ºô»ðôõƒGpƒ_ rƒOBƒü s ºôº)1999( þƒ¾Bƒw ô ókrƒƒÝƒƒ„»ƒƒGAk ô Þƒƒü s õƒƒì þƒƒƒPƒƒxƒƒðAs Qñü½KArPð½Ü ô þð½ìoBƒø þƒðBƒñƒÉƒøqBƒÜ»ƒG þÝüs õì þðôõGô»ÝÉO ô ºô ôlð»w ÿ»„»â ô ÞýwçÜ þÝü s õì ÿ sAõÉ„ »G ÿkq õÜ .»üAlðlð»wºq»K»è óBÜBýWBýW »éüBPw þð½ýxü s½ì BüBC :rÈkôB_ ÿ»ñƒgºo ÿ»Üºq»ðõø ÿôAô»O»G þO»üõýðAõO kqõÜ "ÁBñ…ýÔ¼ rK"o½LxK þÝÉw»Ü õܺô ÿ½g ô q ½ýOBì»C þÝÉw»Ü õܺô óBü ,ÊwBñG ?RBܺkqBÜ"ÿôBø"AsºqB„ »`íýð þðBýxü s õì ÿ»ñü q ¼ s :ÿ q ôõƒð sBƒýƒð ÿ qBÜ ÁBñ…ýÔ¼ rK ߺô ºô»„BPxÉC »G kq õÜ ºô»C ½G þ„»ÜºqBܽø ,ºô ôkrÜ»ð ÿ ½ƒg ÿ qBÜ »…ýK ߺô Þü s õì »Ü ºô»PÈ o»âºk ÿ»ƒñƒýƒìºs ô óBƒÜºqBƒÜ½ƒø ô QƒÈ rƒÜBƒñƒÉƒK »è »ýƒýƒð þƒðôõƒG ÿ q»ƒðõƒø þƒü q»ƒâ»ƒ…ƒýƒK ÿBwBü ô òýPƒÉƒÜqBƒì ߺô AlƒðBƒPƒwkq õƒÜ ,)QüAo þK ½Ü( ÿ q»ðõø ÿ qBÜ þñPwAqBƒK ô»C ½G ß»üBwBü )2012/12/17( »è ºlð»_q»ø ºô»ðBPwkq õÜ þðBì»èq»K ó»üæ»è »Pw»G»ì ÿ qAõƒƒƒG »ƒƒƒO½ƒƒƒ_»ƒƒƒƒð ﻃƒƒƒG ,ºôõƒƒƒƒ_qºk

rÈkôB_ ÿ»ñgºq :BC þHýØ»ð ,ÿq ôõð sBýð ,AkºqAlük ï»è ,óBPwkqõÜ þðAlð»ìq»ðõø ÿBƒÝƒülƒð»ƒw ÿBýðk »G Qwºõü»K þwrK q ¼ s ÿºqBGqºk ÿkqõÜ þýƒðAq ½ƒâ ô Þƒü sõƒýƒì ÿq»ƒðõƒø .QÈôkºk ß»ƒüºkAo b BƒO :rƒÈkôBƒ_ ÿ»ƒñƒgºo þƒO»ƒüõƒýƒðAõƒO kqõƒÜ þƒð½ƒƒýƒƒxƒƒü sõƒƒýƒƒì ô Þü s½ì ÿq ½ýO»è þPxðAs þÜ»üºõÉ„»G ºsAõÉ„»è ô ókrÜAk»C ô ókrÝ„»GAk ô óBðAk þðBܺk»w ,RBãHÉO Þü sõýì þðBÜBýWBýW ºrÉìBC ô ºô»OBÝGBýW ß»ƒü»ƒè Þƒü sõƒýƒì þÝÉw»Ü õܺô QÉñÉùGqBÜ»G óBÜ»ýýÝü s½ì þÜ»ü»ñý`ñG q»w»è AsºqBƒ„ ô o½ƒLƒxƒK ÞɃéƒüBƒPƒw ºq ½ƒW b óBƒ„BƒK ,þƒPƒxƒðAs ºq ½W b ô óBýðBܺqBÜ ½G ó rÈvGºl¾»ƒø ½G »ü»ø óBýÜ»ƒýƒü qBƒýƒðAs ô ރɃðõƒ_½ƒG þÜ»üºõƒÉƒ„»ƒG óBƒýƒðBƒÜºqBƒÜ þƒñƒPƒ„oAk | ?þPxðAs þðBýxüs õì þðkrÜ»¾»ìBì :ÿ q ôõð sBýð ߺô Þü s õì þƒðBƒÜºq ½ƒýƒO Á»ƒâ»ƒè kq õƒÜ ï»C ,»ýýð ÿ q ô ôk q ¼ s ÿ»ñü vÉì ,QxðAs ô QÈ o»KBñÉO ôõ…ÉK þ¾Bw )40( »è ºô ô vÉì ô ókrƒÜrƒÉƒÔ½ƒg ô óAo»ƒâ þƒƒðBƒƒÜ»ƒƒ¾ô»ƒƒø þðBñÉøqBÜ»G ô ókrÝ„»GAk ô ókrܺkBìBC þðlðBXðõâ ô ‡BG þÜ»üºõÉ„»G óBܺrÉìBC ô óBÜBPÔ»c þðÂBw »è Alükq õÜ þc¼o Á»â»è ô BOºq»w ߺô RBܺlÉK Qwºk óBÜBP„»ø »è ºô»ðôõH¾õØ rOBüs ºô»ðBܺkºô»ð þðÂBw»è þü½g ÿ»Ý`È q q»w »Oô»Ü Þüs õì þPxðAs ÿ ½g ô lð»w ÿºq»K rOBüs AlýðBÜ»ýüBO½Ü »è ô –1989( þðÂBw þðBÜ»ýü q»ðõƒø ºqBƒÜ »ƒè þðBÜ»ðAõW ºq»ðõø ÿ»¾»ì½Ü ÿ)1991–1990 þ„»G–þðBíÉéw þP…â ÿlð»H¾»ƒì–kq õƒÜ þéüBPw þðBñÉøqBÜ»G ô ºô»ýñýƒG Þƒü s õƒì ÿ sAôBýW »G óBܺqBÜ þñP„oAk ô sAôBýW óBÜ»ƒðBƒýƒxƒü s õƒì ÿ»ƒ…ƒÈlƒð»ƒC ô ÁBƒü»ƒg Q…K »è ÿ q»ðõø ÿ rýG ô ºqBük ºõÉK ÿ sAôBýW

ºô»PÉñÈõgºk ÿ½g ,ÞÈq»ñÈõg

þƒGºk»ƒC þƒÝƒÉƒØºk ރɃOBƒÜ q»ƒñƒÈõƒg ÿ½g Ëô»üºk AlýPwAo »è ,ºô»PÉñÈõƒgºk ºô»PÉñýHG Alü½g ÿ»ñÈô ïºkq»G»è ïºkq»G »OBhüºk »Ü ,»ýýüBñýG þÝÈ sArìBƒC »P„ ô»C ,ÊñÈõéG ½G ÿºô»C ½G ,q»ñÈõƒg ôõG»ðAô»è »HÉPÜ ô»C ÊG»G »Ü ,ºô»PÉwBñG ô»C ÿºô»ñýwBð .»üBñýHü»ð Alƒü½ƒg ôBƒð»ƒè Alü½g q»ñÈõg »è ?ʾºk þ_ »Ü»HÉPÜ ÿ»P„ ).þO»ýýPwAo ÿ»ã¾»G ½Éè( ÿ )BñýƒðqBƒÜ BƒðBƒC( ރɃOBƒÜ òƒì þðBüu AlýPwAo »è ,ºô»íñÈõgºk )ÿ ½Px¾½O þìôõ„ þwôõðºqB_ ô BülüuArO ô q»wôõð ÿ ½ø»G »Ü ,ºô»íñÈõgBð )BñƒýƒðqBƒÜ BƒðBƒC( »è ó ôõGAõýùÉG ô þü»Üºq»wôBø þO»ðBýg ÿ ½g krÜ ÿAô ,RBø þ„ôõO þO»üBļ rì »G þüBO½Ü ô RBÝG ÞÈ q»Ôºlð»ì»„ rÈ u»G »è rýG ÞÈ q»ñÈõg ߺô õݾ»G ,QÉñÉùG þðBüu ,ºô»ƒì»ƒƒÜºk cƒg þƒƒðôõƒƒG ÿBƒƒülƒƒü uArƒƒO cƒg þƒƒKArƒƒg ô ïôõƒƒ„ þƒƒwôõƒƒðºqBƒƒ_ ô ï½g þðôõG q»HðAq»G »è ,ºô»íñƒÈõƒgºk )q»ãülüBø( »Ü ,îGºk óAq»ãýð ïºlñƒýƒüBƒC þÝÈ qºô»ðôõG AlOºo»ñG »è Ǽ rƒì þƒð»ƒOô

QÈ o»âºk ÿ ½g ½G õݾ»G ,QÈ o»âBð q»wôõð .ºô»PÈ s ¼kºk ÿ ½g ô »è Ûºk ô q»ñÈõƒg óAõƒÉƒð þƒÝƒÉƒèqBƒÜ q»wôõð ,RBܺk ÊK Qwºk ºôºq»wôõƒð ÊG ,RAkºk Ë râ ºô»ÝÉK Ûºk ô q»ñÈõƒg ÊG ,Ë rwôõðBð ½G þÝÉغk q»wôõð q»ñÈõg ô QÈ o»ãG QÉðAõOBð q»ñÈõg †ü q»wôõƒð »ƒü½ƒG .RBƒÝƒG ÿ ½ƒg þƒðôõƒG »ƒè qBƒýƒwrƒK ß»ü»ñÈ ôBC »üºq»wôõð ô»C ,‡BG ÿ q»wôõð ÿ ½g ÿºô»C ½G ,QÈ rãGAo q»ñÈõg q»HðAq»G óB…ýð þgBð ,ÿ qBxgô ô o ,ºô»PÉñýHG AlÉO ,ÿ ôB`…ÉK »OBhG þ…ýc¼ o BO»ƒø ,RAlƒG ôBð ½G ºô»ƒðôõƒHƒ¾ôõƒØ »ƒG Bƒýƒð»ƒO ‡»ƒì»ƒC q»ñÈõg þðBܺô»ƒðkrƒÜrƒýƒG ,óBƒÜ»ƒPƒw»ƒø QÉðAõOºk q»wôõð ºô»ü½ø ô»G ,QÈ rܺk Akq»ñÈõg þgBð þðBÜ»ðÂ½Ü ôBð»G qºs õâ ôõì»ø( :Qɾºk )ArÈlð½Ü óçýì( ߺô ,RBÝG ÿ q»ñÈõg Akºô»ðlñÈõg þOBÜ »è Þü q»ñÈõg ºõɃ„ Bƒýƒð»ƒO q»ƒwôõƒð ÿ qBƒÜ .þƒO»ƒü½ƒg

þìºô ÿAôk »G óAo»â ÿ ½g þgrð ÿºsAlð»C þƒìºô ,Ëôºk þƒðôõƒGô ôlƒðBƒì AkôBƒƒýƒƒ„ ?ºô»ƒñƒýƒñƒÈõƒƒgºk ʃƒÜ BƒƒüBƒƒC ÿ qBƒƒýƒƒwrƒƒK þPg»w þÝÉðôõGô ôlðBì ô q ¼ s þÝÉO»ícºs ºô»ƒðlƒñƒÈõƒg ÿ»ƒw¼ rƒK ô IƒÉƒPƒÜ .Ëôºk »è Ëlð»ƒø ÿºô»ƒðAlƒìºô ½ƒG »ƒÝƒÉƒ¾Bƒð»ƒÜ ô»C R»HƒüBƒO »ƒG ,Ǽ rƒì þƒðBƒÜºqBƒýƒwrƒK óBý¾ôõØ þÜ»ýülðºõü»K »Ü ,ÿ»ðAqBýƒwrƒK .»ü»ø Akºô»ðlñÈõg ô q»wôõð ô IÉPÜ Á»â»è þƒGºk»ƒC þƒÝƒÉƒØºk ރɃOBƒÜ q»ƒñƒÈõƒƒg ÿ ½g Ëô»üºk AlýPwAo »è ,ºô»PÉñÈõgºk BOAô ,ºô»PÉñýHG Alü½g ÿ»ƒñƒÈ ô ïºkq»ƒG»ƒè ½g ½G ºô ½g »è »Ü»ü»w¼ rK ºô»ðlñƒÈõƒg ÿ»ƒƒüBƒƒðBƒƒƒì ô»ƒƒƒG ,RBƒƒƒÜºk ʃƒƒK Qƒƒƒwºk ºôºq»ñÈõg ÿ ½g »è »ýü»ðsBG þÜ»ü»PwAoBC ½G ºôºq»wôõð ÿ ô»C »è ß»ð q»ñÈõg ÿ ½g ½G ÿºô»ðlñÈõg »è ô»C »Ýðõ_ ,q»ñÈõg ÿ ½g ô qAsBC ,ï»Ð ½G AlðBܺq»wôõð þì»øq»G þðBÜ»ýülÉìõCBð ô ÿ qAtÉG ,óBÜ»ýýðAô oºôB_

fBO»Ô k»íì»dì óAôqBÜ

ÿ½gô»PwAo þÜq»C( ,RAlG óB…ýð »üºô»C q»wôõð ).QÉñÉíè»xG ß»ð ß½¿G qºlðBxÝÉè»C

þƒƒGºk»ƒƒC þƒƒÝƒƒÉƒƒØºk ÞƒƒÉƒƒOBƒƒÜ BƒƒüBƒƒƒC ?óBì½g ?ºô»ñýñÈõgºk ÊÜ ,ºô»ñýñÈõgºk ºq»ƒƒPƒƒÜºqBƒƒÜ þƒƒðBƒƒü u ô q»ƒƒƒwôõƒƒƒð óBƒƒü þðBÜ»Xð»K óAõÉð »è »Ü ?óBÜ»ƒñƒü s»ƒÐBƒÜ þG»Üºq»ì ô òƒGºk ÞƒüAk»ƒè ºôºq»ƒwôõƒð þÉK ô òÈõg »PÉGºk óBü½G q»wôõð þwôõñÉK .òüuºk ô»ƒC ,q ¼ s ,þƒ¾»ƒG ,q ¼ s þƒƒÜ»ƒƒüºôBƒƒì ôBð»è ,krܺk ÿ ½_õOBø Alìq»w »è ºqBýwrK îƒýƒüºô»ƒðAlƒãƒðºk þƒðô ô o »ƒG AlƒíƒÝƒ…ƒÉƒƒì î…ýðBÜ»Pw»ø ß»üºôBì BO»ø ,QxƒýƒGºk Ǽ rì .ôõGArÜ rýâAk ºôºqBýwrK ï»C ÿ ½ø»G ,QÉGºk Qƒwô qk ½ƒG ÿ qBƒýƒwrƒK ރɃOBƒÜ Alƒƒƒìºô ÿAôk »ƒƒƒG óAo»ƒƒƒâ ÿ»ƒƒƒwôõƒƒƒw þìºô ½G q ¼ s ÿBãÈ o .QɃñƒÈ u ô ô q õƒüºk »G ôºqBýwrƒK q»ƒø ,»ƒü»ƒø óBƒÜºqBƒýƒwrƒK


7

2013/4/8 »í컄 ôôk )356( ºqBìu

þÔ»xè»Ô ÿ»ãðAôq »ü»ðBPÔ»ø þÜ»ü»„½â QÉwõñüºk| »ì»c kAsBC .k

ºô»ðkrÜrýG µ»Ô»xè»Ô ÿBO½Ü ô 5 »ð»üæ ï»C »ãðºo »ãñü râ »P„ ô»C »Ü ÊGºô»Cq»G»è ÞÉP„»G óAlÉLg»üBG q»â ºô»üºqBHì»è îÉè»G.Ë rÝðs»ì q ¼ s ÊG»ðºô»C þðBüB„ Ë rܺlãñü râ ÿ»P„ô»C BÝGAõÈ qBÜ òüºkBìBC »íÉC »Ü QÈBð »üBðBì ô»G »Ô»xè»Ô »G óAlg»üBG »Ü Ê_ºkºô»C½G q»ãülüBø þñýwôõð »G j»üBG »Ü ÿ»Pgºô ô»C R»ðBð»O q»ãülüBø þðôõ_½G»G.ºô»ñü»ÝGrýG »íÉC BÜBðq»â½xì½G óBìºô»C »ì»C ºô»ðBxük òüºkºk †ýðBÜ»ƒðs»ƒì ºq»ƒwôõƒð ÿ»ñP…ü»ãÉO ô»C »ñü»âºk ºôºrÉè .òýG ºô»ðkrÜrýG ÿ rÉÔ òüºkBìBC óBü,ºô»ñü»ÜºkrýG ókrܻԻxè»Ô ½G »Wq»í…ÉK »Ü »ì»C.»üºô»ðkrÜrýG þðôõGrÉÔ »G óBíPxü õÉK »íÉC »Ü »ýðBíè»C ºlð»ìrýG ï»C »O»Hè»C.ÊG»ø Akºôºq»ÜrýG ÿ»íÉC »è »Pxü õÉK »„»üºkBìBC ô»C BÝðBìºô»C ÿ»ñÈ oô ÿ qB_ô ôk Ê„Bð »Ô»xè»Ô »G óAlg»üBG ÊOAkºk óB턺ô»C ÿ qAl„½ø q»ãülüBø ÿ»ýýÔ»xè»Ô »ðkrÜrÉw ï»C.)1(òü»Üºk»Ô»xè»Ô »Ýðõ_ ºô»ñü»ÜºkrýG »íÉC ókrܻԻxè»Ô »üºô»ðkrÜrýG ï»C Êè ºô»ñü»ÝGrýG Ë rܺk »íÉC »Ü ÊèºlÉLðBìºô»C .ÊñÈ»âBð ô»C ?Bܺkq»G»Pwºk ºô»ðkrÜrýG »ýý_ »P„ ô»C òýðAtG »üºô»G óBíPxü õÉK ÊGAô»Ü »è BPxÉC »íÉC þÉéG ½O .ºô»ðkrÜrýG ½G »ýPxü õÉK Bܺkq»G»Pwºk ºô»ðkrÜrýG ÿ»P„ Q…â»è ºôõHÝÉ„»G ºô»ðkrÜ»ðrýG ºqBük ?»ýýð ºô»ðkrÜrýG »G þPxü õÉK òüuBð ÊgB_ Ê„Bð »ÝÉýé_q»w ºq ½W »ì»C ºô»ðkrÜrýƒG »ƒè óBƒñƒÉƒøsAô ʃè ʃñƒÈõƒ„ ô RBƒÜ »ì»C ºô»ñü»ÜBðrýG ÿ»Pgºô ô»C òü»ÝH„ºô»C½GºuBìBC »Pxü õÉK BOBÝðBì»ø»è.Ë rÝèôõHØ ÞÉP„ .ÊHðAlÉLg»üBG þñÈõ„ óBü,ºô»ðkrÜrýG »G ÊHéýGBØ ºôõG»ñÝÉP„ ºôõGºô»Cq»G»è rýG ºô»ñü»Üºl…ü rýG »Ü,ºô»ñü»ÝGrýG BܺlðBìq õHW»ì »P„ ô»C »ðAlÉLg»üBG þÉW »Ü þðôõG »è ºôõHÝÉ„»G ºô»ðkrÜrýG ÿºô»Cq»G»è.ºô»ðkrÜrýG »G ºôõHéýGBØ ºô»ñü»Üºkºô»è ˺ô»ðkrÜrýG Q…â z»G òýGºô»ðkrÜrýG ÿ qAkq»HPwºk òü qBÜBð »íÉC óBíü ¼ rì Ê…„ºk ô ÊG þÔ»xè»Ô Ê„ºk ºô»ðkrÜrýG òýHýèBc ºô»è »…ýWq»ì , ô »ýýð þÔ»xè»Ô »è »Ü»ýÔ»xè»Ô ºô»ðkrÜrýG ºô»ñü»ÜºkrýG »ðBýýÔ»xè»Ô ‡»ìºk ô»C.ÊG þÔ»xè»ÔBð ºô»ðkrÜrýG »G þغk †ýO»üBļ rì .AkºlðB…ýð ÿ ½g ó ôõƒHƒìBƒwq»ƒw þƒñƒ„»ƒ_ ÿ s ¼k »Ü ºqBýwrK þÉW ºô»C q»ãülüBø ½G .ºôõOrâ "ºô»PÈ rÝÉéü rýG »Pxü õÉK"ÿ ô»è þðõ_½G»G ?ºô»OBܺkrýG QxðAs BüBC .òü»ÝG BÜ»O»è ÿ qBPÔºo ó ½_ Ak»O»èBc ï»è QxðAs »üºô»PxðAs ÿkõg ÿ»PwAoBC »G ÿlðºõÉK ‡ºô»C ºô»OBÜBðrýG QxðAs q»ãülüBø »è Ë rÝPлW »Ü »üºô»C »ð»üæ ï»è þPw»G»ì q»ãülüBø AkºrÉè .ºô»OBÜ»ðrýG BܺlÉéüAô»Ü »OAô ,»ð»üæ ï»C .óBܺqBü rýG ÿ sAõÉ„ q»w»è ºô»ðkrÜrýG ,ºô»ðkrÜrýG þO»GBG ÿkõg QxðAs þPxÝ„ QxðAs ½G q»ãülüBø þñP…ü»ãÉO þÉK»G , ºô»OBÜBðrýG QxðAs »Ü ÿºô»C .ºô»OBÜBðrýG »Ü QxðAs ½G »…ýO»éw»g R»ðBð»O ô Rô»ÝPwºk õÝè»G ÊñÈ»âBð îÉè»G .óAo»â ô òýñÝ…K »è »ü»ø ÿ ½g ÿ sAõÉ„ ºô»PÉGºk½Ü Akºô»è QxðAs þO»éw»g q»ãülüBø »ð»üæ ï»G R»HüBO .»ü»K q õg óBíÝÉè»â ½G »ì»C ºô»OBÜBðrýG QxðAs »Ü ÿºô»C ÿ ½g ÿ»PwAoBC Ǽ rì þðBܺqAkrÜ ô qBPÔºo Q…â ߺô QxðAs »Ü BÜBðºô»è óBìõâ óAõÉð »PÈ ô»Üºk ÿ»ñÉè»Ü ô»C q»â ÊHPýK»G ÊðAõOBð ºôºrýG »G †ýPxðAs ÿlðºõÉK.»ü»ø ºô»ðkrÜrýG »Ü ÊwrLG Ëô»ý„ºk q»ãülüBø »ð»üæ ï»è»ãW .ÊG»ñðô ô o ºôºrýG ô QxðAs òýwrLG »üAôºô»C ߺô ºqBýwrK ï»C »üAõýÉK »ýýðBíè»C ºqBü rýG ï»C ?ÊñÈ»âºk þ_ ÊñÈ»âºlý_ þðAô»è»ì òýðAtG ÿºô»C½G q»ãülüBø þðôõ_½G»G ?ÊñÈ»âºlý_ þðAô»è»ì ºôºô»Dü½ø»G Býð»O »Ýðõ_ .ºôBü qºk ôBð »ñüºlè»ø óBì½g ÊGºkºô»G óBíPxü õÉK ô»C ÊwrKºk q»ãülüBø »O»èBc ï»è.»üºkBìBC BýðAô»è»ì »è òü»ãG ºs»âºo ô»è òýðAõOºk ºô»OBܺlOq õÝü½g Akºô»è q»ãülüBø ÿlük »è »Ü»…ÉÜ ?»üºkBìBC Ak rýG »è »ýý_ ºs»âºo BÝÈ s»âºo b ôBð»è ºôArÜ»ñü qBük þOºôAô»O»G ºô»PÉñýGºk BýPü½g rýG ÿºs»âºo ô»C »Ü .ºô»PÈ qB„ºlü½g "ºô»PÈ rÝÉéü rýG »Pxü õÉK ÿºô»C" ÿºô»Cq»G»è ‡»ì»C Ê èôõWºk »üºô»ðkrÜrýG þÉè YðBìBC Ê éüºk q»ãülüBø ÿ ô»C Q…â »Ü òü»ÝGºô»C½G ºuBìBC »ãñü râ »Ü ÊGºlðõðBíÉè ºô»PÈ rÝÉéü rýG »…ýPxü õÉK ÿºô»C .ºô»PÈ rÝÉèrýG »Pxü õÉK ÿºô»è BüBPxÉC»è »Ü Bܺk ‡»gB_ ô»è ÿ»éâ .ºôºôArÜ»ñÉèrýG ÿ»ðBg»PÉ_ºk ‡ºô»ƒC þgB_ »è »íƒÉƒC »ƒÝƒðõƒ_.ºô»ƒPƒÉƒñƒýƒGBƒðBƒýƒO ÿ ôArƒGôBƒð ÿ s»ƒâºo »ƒÜ òƒü uºlƒüBƒýƒO BO þO»ü»ø rýG »Ü »ü»ðôõG ô»G óBíPxü õÉK q»ãülüBø þðôõ_½G»G .òüAkºô»ðkrÜ»ðrýG .ÊèôõWºk BüBýO rýG ÿºs»âºo ô»G òü»âBð òü»Ü»ð ‡»ì»CBO .òýHÉW»P…ýð BüBýO þðBüu »è ºô»ðkrÜrýG ÿBðBì ô rýG þÉèôõØ ôBð ºô»PÉGo½„ rPK ÿºô»C½G q»ãülüBø ,q»ãülüBø þèô»Ø»G , ókrÝÉLÜqºk .Akºk ókrÝÉLÜqºk ÿBOAô »G þãñü râ Ǽ rì »ýüAôBCu ¼ o ºlð»ìrýG ô»è .»éØ»Ì Ë râºkAo ókrÝÉLÜqºk »Ü ‡ºô»C ºrýG þO»éw»g †üAôBCu ¼ o ÿ rýG þðôõG ÿ»…ÉÜ .»xÈlýñÉìqBK ó ôAôk ókrÝÉLÜqºk »è ÿ»ðBñü rÈk þðôõG »G ókrÝÜqºk »OAô ,ºôkrÜ»ð »ðôõG ï»G þÜqºk »Ü ºô»OBܺkp`ü½g Akºô»è »è ÿ ½g þO»ýøBì ßqºk ߺô rýG ÊG yÈlýñÉìqBK ÿ»xØ þÉK»G .BðôõG »è qºô»ðôõG ÿ rýG ½G qºô»ðôõG þðôõG òýðAtG »ãñü râ q»ãülüBø ½G .Ë râºkqºô ºôºqºô»ðôõG þðôõG þÔ»xè»Ô þðkrÜB„Bì»O þÉK»G .ÊñÈ»âºlý_ AôBCu ¼ o ÿ rýG Q…â †ü rPýܺô ô þðBð½ü ߺô rýG ÿ ô»C »OAô»Ü .ºkBìBC þðôõGºkBìBC »è »ýPü rG qºô»ðôõG þðôõG ÊG q»ãülüBø BÜqºk »è rýG ÿAôk»G »ü»Ô»xè»Ô þ…ýC ºô»C .BðôõG »è »üºkBìBC BܺlÉLýÜqºk ßqºk »è qºô»ðôõG þðôõG »Ü Akºkºô»Cq»w»éýO»üB„ ‡AôBCu ¼ o ÿ rýG ÿ ô ô vÉì Q…â .Ë o»ãG | .Ëô»Üºkqºk BðôõGºkBìBC òü»Üq»w»éü»xØ ºô»ðkrÜrýG ô »Ô»xè»Ô óAõÉð ÿlðºõÉK »G R»HüBO ºô»üBì ÿºô»C ô»C .QÉG»ø óBíðlðBü»â ÿBðAõO »ãñü râ »…ýì»ø òü»Üºk»Ô»xè»Ô BÝÉOBÜ»è »Ü »üºô»C îÉè»G .ºô»O½Gp_ BýO ÿ»Ü»ðkrܻԻxè»Ô þO»ýð½_ AkºlðB…ý𠇺sAõÉ„ ô»C »üBðAõO ÊðAõOºk rýG ó ½_ »„BG .ºrýG »G óBíPxü õÉK Ë rÜq»G»Pwºk »ðlðBü»â ï»C ÿºô»C½G QÈ rÝð½Ü Ëq ½W »G ÿ ½g ÊðAõOºk ÿ»ñgºo Ë rýG ?BÝðBü»G ÿ ½g QÈ rÝð½Ü Ëq ½W»G q»â ó»âBð óBÜ»Ôõw»éü»Ô þñOô »è ‡»ü»ñü q ¼ s ï»C .BÝG»ñü q ¼ s þO»üAq»ñÈõð »Ü BÝðBü»G ÿ ôBð»G óBÜ»Ôõw»éü»Ô »Ü »üAõýÉK ½ÜõÔ »ü½G .Ë rÜ»ð ºôArOô ô ÿ ô»è ºô»ðkrÜrýG þO»üAq»ñÈõð Bøºô q»ø .½â»ñÉG ºôºrPü ô»C ÿ ôBð»G òýðºkBìBC ô ó»Üºk»xØ ºô»ðBü½g ºô»C Êè RAkºkô ô o þ_ QýðAsBð ×õw»éü»Ô Bøºô q»ø .rO Êw»Ü ß»ð ó»Üºk óBü½g ½â»PÈBð BíÉø »G ô ó ô ô oBð q»Hì»ÑÉK ߺô ×õw»éü»Ô .óAkô ô o»PÈk »Ü ºô»OBܺlðô ô o »Ü ÊñÈ u ô q ôºk ºô»C ½â»PÈk †ýÔõw»éü»Ô ÊOBÜ .½â»PÈk BíÉùÉG ô þðô ô o»G õÝè»G Êìo½Ô »è óBÜ»P„ »Ü QÉGºk ºô»C½G þPxü õÉK Ak ókrܻԻxè»Ô »è.»Pxƒü õƒÉƒK ÿlük ô òP…ü»ãÉO »è õÝè»G òÈ rñÈ u ô q ôõG q»ø ß»ð »OAô.Ë rñÈ u ô ô q õG Ak»ñýØ»PwAo | #.òÈ rñÈ u ô ô q õG Alðô o ô Qxü õÉK

Perennial .|Glenn Gray .|What Is Called Thinking? Translated by J.|Martin Heidegger .1 .18-5.|Pp .1976|Harper

þíýéÔ ô»„ ÿq»Ôºlð»ì|»„( )»ð½H…è ½G tü s»Ì qAkq»w òOÂ|»ø þÝÈ ôAkô ô o »è óB„BK .QÉGºk þÙ„BÌ ºvýÜ ï»C AlÝÈ ô»„ »è ,qAsæBw þxýè½K »è »è ô òÈl¾»ø ºô»ÝɃK ½ƒükBƒì»ƒC ô »ƒðAõƒW ß»ü »G qBXì»Ü»ü ½G AlÝü qBO þ݃Ƀð½ƒÜ .QÉñýHüºk ÿ»Ü»¾ºôBø »OBw ô»C q»ø .ó»âºk Qɾºk ,ºô»PÈ pÉâºk ÿlð½íüAo ½G »Ü óB„BK q»xÜ»ü »üAõG ÊK ï»`ðBìºk AlÈ ô»è q»â»C .Q„õÝì| ºk ºvýÜ ï»C ô ½ük|Bì»C ,ºôAkô ô o ï»C ‡BK ÿºô»C .BýðBLxýC ½G òÉH¾»ø òGºk qB_Bƒð ºvýÜ ï»C ,BýðBLxýC »ð»âºk ÞÉOBÜ ,ºrü»w Alý¾»â»è QÉðAõOBð ô»C ,Qɾºk ½ükBì»C »G ô|»è ÞÉ„»G »PÉHG QÉðAõOBð »Ýðõ_ ,QÉG ½ükBì»C .RBܺk ÿBñÈ ô ½ükBì»C »Ü ,»üBýðôk ,þü|º|kq ôõHÉè ,þðAõW ,»ð»íâºk þÝÉļ rì ô þO»ýÈ oôBø ,»Ô»xè»Ô ,Ú„»Ì ,þü ôõOBùÉè »è .ºô»OºôõG ½Ü AlÉO ôõì»ø þƒüBƒðAõƒO»ƒG ÿ»ñýØ»PwAo ÿ qAõG rÍý„ ô »Ô»xè»Ô AlÝÉOBÜ ÿºvÈ o ÿºô»C ½G q ½PÜôk »PÉGºk ,þO»ýðBüu ½G ô ôkq»ø óB„BK .ºô»ƒOBƒÝƒG ï|»ƒÜ qAsBƒC ½ükBì»C .ºô»ñGºk BýW ß»ü »è ÿ qBXÜ»ƒü þý„½g»ð »G ,BýðBLxýC ½G ºô»ƒPƒÈ o»ƒâºk Qwºk »è óBýâ ,AlgBìºk »è þñÈõg þñýü»ì .RAkºk »¾Bc»ì óBüu »Ü ,Qɾºk óBíÉK »íýéÔ ï»C ô RBø q»â»C þO»HüBO »G Ǽ rì .QÈ rñÈ vG þ„»G òü rPì»Ü Aô»C ,ôõG ôArhÝÈ o þðBüu óBì»ðôõíð ô ôk Ak»Ü»íýéÔ »è .ÿ uºk óBüu ï»Ü»ü ,ëBâõOq ½K ôArxü õw ,»ü»ø þÜ»ü ô ô vÉì óºôBg þÝÉOÂô ߺô ߺô ïºô ôk ,ÿ rýãìBØ»w »è vÈ qk ô ôkq»ø .qAsBC »è rK ÿ qAu|»ø þÝÉOÂô »è .ó»Gºk rPÜ»ü »ƒG ÿºrƒýƒC RÂô ô b ôõK lð½íüAo þðBƒü u Arƒxƒü õƒw )ô ô vÉì þüBO½Ü þìºkq»w( ,»üBðBíÉG óBƒÜ»ƒw»ƒÜ þƒðBƒü u ëBƒâõƒOq õƒK »ƒè

.»üºkBìBC Ak»Ü»¾Bì »è ºô»ýðBÜ»ýü qºôºkBü ,QÉ¿Éøºk ÊW»G »Ü»¾Bì lð½íƒüAo »ƒÜ q»â ,Qɾºk þɃK »ƒÜ»ƒ¾Bƒì ÿ qBƒÝƒO|»ƒìtƒg q»w ½G ¼pG ,QýñýHG ½ük|B컃C QƒÈ ô|»ƒOºk óBPwo½â »ƒPƒÉƒ_ºk ރɃOBƒÜ .óBƒPƒwo½ƒâ ÿ»Ü|»éÉÜ q»w»è .ºô»PÉñýƒGºk ÿ»ƒÜºq ½ƒâ AlO»wºk »è R»ýü q ½OBPÝük »Ü ,ºôArwôõð ÿBOºq»w rPýC .»Üq»C ókrÝü râq»G Aô»C ,ôõG ÿ qB„ ÿ ô ô vÉì ô ÿ râq»G ô R»ýü q ½OBPÝük þ„BÔ ÿ q ½OBPÝük þìºkq»w »è ,»ð½H…ýè .RBܺk ÊK Qwº|k AkqAsæBw ºôºqBýOôõW þ݃ɃðAtƒÉƒg »ƒè qAsæBƒw BO| ºq»w ,lñÈõg ÿ»Ô»xè»Ô ô BwBü ôõHOBø þìºkq»w .»„»Ø »PÉHG ôõG Bøºô ÿ»ìBðq»G ï»G ,ôõG þðBíè»Ì ôBð »G ºlð»_q»ø þíÜõc »ðôõíð ½G .ôõG BxÉ¿Ü þO»wºk ÿ q»ñÉK»w ô ÿ ½g ÿ»ñÈ ô óBÜ»ýÉW ôõì»ø »è ôõGºk »è rOBü s qAsæBw .QÈ rwAõ¾»ƒø ރɃ_Bƒg ÿ»Üºlük .krG ºõÈ o»G þOÂô ÁBw YñÉK õýw þðBü BĽG ½OBPw ÿ ôBð rÈ u»è R»¾ôºk ½G .ºôºôõGkrÜ Rq õÜ Ak-þO»¾ôºk þðBܺqAlük rPýC ,ï»Ü»ü ÿ qAlük ‡BK »G »Ü ÞÈ u ¼o .RBܺk ÊK Qwºk lð½íüAo ó»üæ »è ,RAô oºk AlÜ|»üºkBW »ƒG óBƒýƒÉƒK ,QÈ qkºk þÉè ºô»P…K »è ºô»ÝÈ qAõxéýÝwBK ÞÉOBÜ .QÉÝ„ºk ÿ»Ü»Ýéü ôB_ AlìBXð»C »è ô»C Ëô»ƒè ,sBƒw»ƒÝƒéƒü ôBƒ_ ÿæ »ƒPƒÉƒ_ºk óB„BK ô QÉGºk ÿ râ½ø RBܺk qBÜ ÿ»OºrÔBC

ÿºq»ƒƒG þƒƒìAlƒƒð»ƒƒC ÿ q ½ƒƒPƒƒÜôk þƒƒƒÝƒÈ ôæ þì| kq»w »è ,»Pxý„BÔ ÿ qBÝPƒxƒ¾»ƒøq»ƒG lð½íüAo .qAsæBw þèBâõOq õK ÿ q ½OBP݃ük ,»Ü»ÝéýìBð ÿºô»ðlñÈõg »G RBܺk Qwºk QÉðAõOBð »Ü ,QÉGºk ïBwq»w þÉK ºlñÉø Ak»Ü»HÉPÜ þÈõO »è óB„BK .QÉñÉùG Êè ÿ sAô »ð½ƒHƒ…ƒýƒè ½ƒG ÞƒÈ q»ƒÔºlƒð»ƒì|»ƒ„ þƒPƒýƒéƒG rO þÝÉOBÌ»w »ÜºqB_ »ƒÜ ,ºô»ƒPƒÈ s ¼kºk ÿ ½g »è»K »ƒG lƒð½ƒíƒüAo .Ë o »ƒPƒÈ ô»ƒÜºk ï»G ,q»Ôºlð»ì|»„ ÿ»ãPxü ô »PÉð»ü»âºk þìBXð»C »è ,ºô»PÉñƒýƒGBƒð »ƒÜ»ƒ`ƒÜ Ëô|»ƒè ïBwq»w ºlñÉø ,ºô»ðBܺrÍý„ ÿºôºlñÈõg õƒƒƒƒýƒƒƒƒð »ƒƒƒƒPƒƒƒƒÉƒƒƒƒ_ºk ÿ ½ƒƒƒƒg ,QƒƒƒƒÉƒƒƒƒƒGºk ô»„ þñü o»LÉO ‡BK .ºô»Üºq»Ôºlð»ì|»„ »è pK þÝÈ qB„ »ð½H…ýè .»ð½H…ýè »OBâºk »è pK »ÝÈ qB„ ,»üBü qºk jAq»Ø þýìtð ô s q»G ºrýÌB„ þñÈõ„ .ÿ qºôºkBü ô qAsBC þƒO»ƒHƒüBƒO »ƒG ,»ƒðBƒÜ»ƒÜBƒƒñƒƒì»ƒƒg .Aô»xÉK ¼lðBðrÉÔ ßºô þÝÉw»Ü aýø BOAô þèBâõOq õK »G Aô»xÉK ÞÉw»Ü ÊK Qwºk Bøºô »Ü»ÝéýìBƒð :RBܺk óAqAs»ƒø ô»ƒƒC óAõƒƒÉƒƒð »ƒƒè| »è ,»ðBì»ø AlðBüu »è ÿ»ðBðôõìs|»C

»PÉ…g»Gºk BðBì »âq»ì ºô»C åq»ì »è »íÉC þñO»ø ,óBüu ,RBܺk BðBíÉG óBüu rO ÿºlñÉø ÿuõܽg ÿBðBì »G »ì»C ï»G ÿBðBì »ƒG ôõƒÝƒ¾»ƒG ,RBƒüBƒð óBƒƒƒƒüu »ƒƒƒƒÜ ,»ƒƒƒƒüºô»ƒƒƒƒC ô QÈk þüBO½Ü »ÝÉPgºô»OBw ß»ð ,QÈvG ÿo»Kô»C »G QÉGºk þ¾ô»ø þÈo »è QÈqlG Áô|»ø QÈrñÈo»LÉO åq|»ì ºô»_ôõK

ºqAkBƒðBƒì ô qAsBƒC pƒƒK ô Qƒƒg»ƒƒw q»ƒƒƒƒâ )ô ô vƒƒƒƒÉƒƒƒƒì þƒƒƒƒƒìºkq»ƒƒƒƒƒw( rýG »ðBýýéãÉø óBü ,»ðBüBìBƒü½ƒÜ½ƒÔ ÿæ Bùð»O »üBðBì ï»C ï»G ,ºô»ñü»ÝG »è »Ü ,QÈ rܺk ÊK þPw»ø »ðAô»C ÿ ô ô o»Gô ô o »Ü »ðBì¼o .òüºôºqºk óBíÉK ,ºô»OBܺk óBìrO þÝɃðBƒü u »è óBíðBü u ÿ q ¼ s ÿ»Gq ¼ s Qɾºk ÿºô»C ÊG|»ƒG ,RAô oºk óBƒíƒPƒwºk ,Qɾºk óBíÉK .òü»ÝG ÊK þPw»ø »Ýðõ_ ,»ü»ñÈ oô ô ô vÉì òɾºk þÉK ÿºô»C ,ÿ qAtƒÉƒG ,þƒüºoôõƒO ,R»ƒƒýƒƒýƒƒðÃػƒƒÌBƒƒð ,rO þP„ q ¼ s ô Qw|»ø ,Ú„»Ì ,ÿlýìõCBð ,Qɾºk óBíÉK Bøºô q»ø .QÈ râBð ôB_ q»G»è þñO»ø ,óBüu »PÉ…g»Gºk BðBì »âq»ì ºô»C ,RBܺk BðBíÉG óBüu rO ÿºlñÉø åq»ì »è »íÉC ôõݾ»G ,RBüBð ÿ u õܽg ÿBðBì »G »ì»C ï»G »ÝÉPgºô»OBw óBü u »Ü ,»üºô»C ÿBðBì »G ß»ð ,QÈ vG ÿ o»Kô»C »G QÉGºk ô QÈk þüBO½Ü åq|»ì ºô»_ôõK þ¾ô»ø þÈ o »è QÈ qlG Á ô|»ø | .QÈ rñÈ o»LÉO týâq»ø ÿ»ÜBð s»c »ü»ø îýéÔ Ëlð»ø þÝÈ ô»„ »è ÞÉOBÜ þO»HüBO »G ,QÉHG ôAô»O »è QÈõâ »è½Ý`G þÜ»üBì»ñýw »è Alãðºqk þƒíƒýƒƒéƒƒÔ .ºôºqºk »ƒƒè ,»ƒƒðAqBƒƒG ÿ»ƒƒK ½ƒƒ¾k ô»è »ÝÉÜ»ü ,»ð½H…ýè ½G ô»„ ÿ q|»Ôºlð»ì»„ :þO»üAlýÉO óBü u ½G QÈ ôºk Qý_ .»ðBíýéÔ ,qAsBC ,ÿ qAtÉG ,ÞwBð ÿ rÍý„ ,Ú„»ƒÌ þðAo½â ô R»ýü q ½OBPÝük ,RBG»g ,ÿ râq»G #.óBüu ÿ pK»è

Alü rýâq»G ÿºq»G »è »Ü ,QÉñÉwBðºk þìBì »G .ºôõG ½ükBì»C þÝü tð þÈ oôBø ô ºôõG .»ðArýK ÿ»ðBg »è »ÜºsBw»Ýéü ôB_ þìBì Á»â»è .ºqAtÉG óBü u »è ÿºoôõO þÝÈ ôBýK ½G ó ¼ oºk lð½íüAo AksBw»Ýéü ôB_ þíðBg ßBH„çÔ »ƒG »ƒÜ»ƒíƒéƒýƒÔ Akºrƒýƒè .ÿ qAlƒük þñÉùð þOBG»g þðAu ¼o ½G ºô»PÉñÈ o»ãðBìºk AlýñÉùð þOBG»g ÿ»ðBýì »è .qAsæBw »G uk »G ,qAkBðBì þðBüu »G QÉGºk Bñ„BC lð½íüAo ô þO»üBPw¼k ô qAsBC ô þwrO»ì pK þÝÉðBüu ô RºrÔBC AkºrÉè .R»ðBýg ô þPxü ô»„½g ,ÿ qAkBÔºô ô þO»üBPƒw¼k ô þƒO»ƒýƒÈ oôBƒø .ºôºq ô»â þÝÈ rGºs rÈ u »ðô»Üºk ôõì»ø »Ü ,»ü»ø ÞÉOºrÔBC Alü râq»G ÿºq|»G ôBð»è AlOBÜ óBì»ø »è Bøºô q»ø ,»ðAõW ºsAlð»DÉG ôBð þñOrã¾»ø »è »ü»ñÈõÉG þÜ»üBðAõO þðºôBg »G .óBìAlð»C þð½Ô»è»O| ºqBìu ô yÈ qk|»C ô ÿºq»G ôõì»ø þýñÉùð ÿ»ðBg »PÉGºk ÞÈ q ½W| þPw¼k »OºrÔBC ï»C .AlPg»PüBK »è sAõhükAsBC »è ï»G ,»ü½ük|Bì»C þðBÜ»ýÈ oôBø »è ÞÉÜ»ü »ðAôBÝ„½ðu»C ,QÉñýGºk ½ük|Bì»C »Ü AlýPwAo

»G óBýÝÉÜ»ü Bùð»O ºô»ðBìs þÈ o †ü ô»C ,òü rÈ vGºl¾»ø Rô»ÝƒÈ o »ƒÜ ,ÞƒƒÉƒƒg»ƒƒüBƒƒG aƒƒýƒƒø ʃƒG»ƒƒG ôõƒì|»ƒø ô»ƒC .þƒO»ƒü»ƒƒPƒƒxƒƒüBƒƒ„ ,AlýPwAo »è ,|»ðAôAqB„ »ðôõìs|»C I¾BØ »è óBýðBíðBü u »Ü ó|»ðAô»C .ÿk½éýì ,þãðº| o ÿ sAõÉ„ ,ºôAk ÿ qBü sAlð»ƒC ߺô »ƒíƒÉƒC q|»ƒâ»ƒC ï»C »Ü ,òüºlG qBü pƒG óBƒíƒc¼ o ,òü»ÝG ó ôõìs|»C »ðAôAqB„ ï»C ,»ðBýýñÉùð ÿ»üBì lð|»_ ,QÈ ô»Üº| kqºk óBƒì½ƒG Aô»ƒC .»ýü õÉ…K »ƒýƒýƒOArƒÜ½ƒw »ƒPƒwAõƒg »ƒì»ƒC ºqBƒük ,ºôBüu»ð ºôArÜ»ñÉèrýG þÝÉðBüu ,»ü»Ü»ñü rÈk þðBüu ôõì»ø »è rýG QÉðAõOBð Ǽ rì ï»G ,ºô»OBܺlÉè ÿ rýG »Ü ÿ»„»G ô»C ,ºô»OBÝG þÝÉ„»G »è »ãW »ýýð aýø ,Rô»ÝƒÈ o »ƒG »G óBüu »OAô»Ü .j»üBHÉG »ãðºo óBü ,»è½Ý`G .ºôBüu»ð ÿ q ¼ s þ¾ô|»ø ÿ»ðBýì »è lð½íüAo ,Ak»ð½H…ýè »è ô»C ÿ»_»ñƒG ÿºô»ƒñƒü s ¼k ô òƒýƒwBƒð ½ƒG ÿ q»ƒƒƒPƒƒƒÔºk »ƒƒƒè BƒƒƒOºq»ƒƒƒw ,ºrƒƒƒýƒƒƒÌBƒƒƒƒ„ óBü|»Ü|»ðAtÉg þ¾Bì AkqB„ þðBÜ»ðB…ýðôBð þÝ„õg ,Ëô»C »OBâºk ÞÉOBÜ .ºô»PÈ s ¼kºk .ºô»OBܺk »âqºk rýƒÌBƒ„ þƒük ½ƒükBƒì»ƒC »G ,ô ôlðBì ,ôBwrO|R»ìô ô o þ݃ɃOºrƒÔBƒC Qɾºk ºlð|»_q»ø .ºô»ýü qBG|Ë sBO þÝÉéW ÿ»Ü»„ºo »éW ï»G ,ÿ uºk Ëô»è ½ükBì»C ½ükBì»C .ÿ uBð Ëô»è »Ü ,»üºô»C ÿ»ðB…ýð ÿ qºôºkBü ô IÉPÜ þÈ o »è |ß»ü»Ýéü ôArO ߺô ô òƒƒƒýƒƒƒwôõƒƒƒð þƒƒƒƒÉƒƒƒƒW ô þƒƒƒƒwq õƒƒƒƒÜ ô

óBì»ø »G ÞÉðBì¼o »G Q…K »íýéÔ ï»C ó»üæ »è »Ü ,QÉPƒw|»ƒGºk ºô»ƒðBƒ…ƒýƒðôBƒð ÿ q ½xýÔ¼ rK ,ÿ rxƒü õƒw þƒwôõƒñƒðBƒì¼ o »è .ºôArwôõð ºôºrýwqBð ÁBÝwBK ,»Ô»xè»Ô »è ôõG ÞÉÜ»ü ô ºô»üArÜ ôÃG Alƒ2004 þ¾Bw »Ü»ðBì¼ o .óBÜ»ðBì¼ o òü rP„¼ rÔpK ºq»ø .ºrýG þðBì¼o ÿ q ½W »è ÞÉP„ ôõì»ø †ÉK ºô»ðkrÜrýG óBü ,ÞÈ rýG »Ü ,»ü»ðBðBì¼o ô»C .»ðBýýܺq»w þO»GBG þðAô»¾BK »Ü ,zõü q ½ãü râ lƒð½ƒíƒüAo Ak»Ü»íýéÔ ÿBOºq»w »è ,»ü»Ü»íýéÔ þýܺq»w ,»üBùð»O þð»ì»O »G þÝÈ ôBýƒK òƒýƒñƒýƒHƒüºk .RBGºk q»w»G ÁBO»G ÿ| ºqBGô ôk þÝÉðBü u ÿ»ðAô ÿBPw½ìBì »ðBhGBOõØ »è lð½ìõüAo AlÉO þðBüu »Ü ÿºu ¼o ô»C .»ÝýwçÜ ô òýOæ BO»ø ,QÉPwºl¾»ø ô»g »è ô ô s ,QÈ o½âºk þü qBü ÞÈlð|»ø Alü½g Á»â»è þüB_q»G þOBÜ »è rK »¾BXð»W »¾Bì »è -RBܺk YðrO»ƒ„ þƒÈ o »ƒG þƒüBƒ_q»ƒG ‡BƒK .ÿ»ƒÜ»ƒƒHƒƒÉƒƒPƒƒÜ ï»C .ºô»ñOô»ðAô ½G QÉ_ºk Alýü»…ý컃ø »Ü ,QÉ_ºk QðBÜ þPÈ q»ð »è ºqBGô ôk »PÈ q»ð AlÈ o óBì»ø »G AlOBÜ óBì»ø »è »…ý컃ø ÞÈ u ¼ o Bùð»O .ºõü o»LÉO ÞÈ u ¼ o ôõƒì»ƒø þ„o½„ þðAkô ô o ÿ u ¼o †ü ô|»C ,Rô»ÜAôk .ôõG þxðºq»Ô þPg»PüBK ,ó rG ÿ qB„ »è ºu ¼ o ô»ƒC lð½íüAo .»ýü ôBðAqBG þÝÈ u ¼o ,Arxü õw þOÂô ,»Ü| qBGô ô o q»w ÿkrK q»w »ƒOBƒâ| ºk »ƒÜ þÝÉO½Ýñüº¶| q »G ,QÉñýGºk ôæ þÝÉOºrÔBC »OAl¾»ø ÿ ½g QƒÈ ô»ƒüºk ºôºq ôõƒxƒãƒðºo ÿ ½g þðBü u »G þüBO½ƒÜ ô ºô»ƒÜºqBƒGô ô o ï»C ,QÈ ô»Üºkqºk óBì½G óB„BK ,QÉñÉùG ô»C þðBÜ»ðAtÉg »è ރɃܻƒü »ƒè »ƒOºrƒÔBƒC »è ó ôõG ÂBG þwrK q»ƒG »ƒÜ ,»ƒü»ƒðBƒw»ƒÜ »ƒè ,AkqAsæBƒw þƒPƒxƒýƒ„BƒÔ þƒì»ƒPƒxƒýƒw óB„BK »Ü ,ÞÉHÉPÜ ÿºô»ðlñÈõg þìBXð»C »G Qw»ø ºlñÉø ,»Ü»íýéÔ þܼ rÜ »PÉGºk ÿ ½ƒg QƒÈ ô»ƒüºk ,RBƒƒÜºk ÿ qAs»ƒƒìq»ƒƒ„ »è»K lð½íüAo .»„ô ºo½ãðBüu lð|»_ .QÈ u õÝG ÿ ½g QÉ¿ÉøBð ,QÈ râºlÉè þÈ o ô RBܺk ½G RBHüºk Alü½g Á»â»è óB„BK .QÈ u õÝG .RBܺlÉè ÿAôAk »Ü»OºrÔBC AlýPwAo »è ,ë ½K Alü½g Á»â»è ÞÉ`Ü lð½íüAo BPw½ìBì þü oBW»P¾Bâ ÿ»üBì »PÉGºk ,ë ½K ½G QÉñÉøºk »`Ü Ak»ðAô þPwAoºôBð »è .óAqBÜlñƒÈõƒg ÿ ½g ‡BK »è .RAô oºk ô QƒÉƒPƒwºlƒ¾|»ƒø .QÉ¿Éøºk ÊW»G ÿ»Üºq ôõxãðºo »O½Ýñüºo »è ;QÉðAô oºk ºô»Üºq»Xð»K »è »Ü lð½íüAo »Üs ô rK»è»K »G .QÉñýHüºk Ak»Ü»ðBƒKºo½ƒâ .QÈ ô»Üºk ÿAôk ô QÉéÉøºk ÊW»G »Ü»ðAô þ¾½ø ôBð ½G ºô»PÈ o»âBð rO þÝÈ qBW lð½íüAo Ak»Ü|»`Ü ÿAôk »G AlÝÉOBÜ »è .ºô»ñOô»ðAô Alƒü»ƒÜ½ƒPƒ¾BƒK þƒðBƒÔrƒƒýƒƒâ »ƒƒè ,QƒƒÈ o»ƒƒâºk »è »Ü ,QÉñÉøºkqºk ÿ rÍý„ þÜ»ü»ÝéýìBð ºô ¼kArƒK Bƒük»ƒíƒéƒÉƒC ÿk ½ƒükBƒì»ƒC 󻃃üæ ïõC »Ü»ÝéýìBð þƒðBƒ…ƒýƒðôBƒð .ºôArƒwôõƒð ,Alƒ1975 þ¾Bw »è ,»ƒzAqBÅèBK zAk yýÄq ½C »è »ðAk 100 ÿ uArýO »G ,»ð½H…ýè ÿ qB„ »è .ºôAqk NB_ ÿkq õÜ »G »Ü ,»Ü»ÝéýìBð þðB…ýðôBð ÿ»Üºq»wôõð ,óBÜ»„ô ÿq»ãðoºs ,BOAô


r8:Layout 1

4/6/2013

4:06 PM

Page 1

8

2013/4/8 »í컄 ôôk )356( ºqBìu

yü½W yíü»W ÿ»ìBð ôk óBíwõÌ qAu»ø :ºô»ýü týéãñýC »è .ô

1901 ,'òxHýC Þü rñÉø' ½G 'yü ½W yíü»W' ÿ»ìBð

|'yü ½W ÀÜBðqBG Aq½ð' ½G 'yü ½W yíü»W' ÿ»ìBð ½G »ìBð ºô»ü ½g þðBܺlük»ð »ýýPxü õÉK ÿºqBG»è ,yü ½W yíü»W ;AkºôºqAõg ÿ»ü»ìBð ï»è ...Êwôõðºk ,Aq½ð ,ôõOBøAk ÿ q»wôBø | 1909 ÿ qBHðArÔ»G ÿ13 òéGôk BO »Ü ,ÞÉw»Ü q»ø þ_½G .»ÝG îÙ„»Ì »G Aô pG !Aq½ð ,ƒøBC ?Qü»Üºk òì þÙ„»Ì »G Aô pG AlýüBO½Ü »è|... :ʾºk QÝüAk ߺô ?îÅü»Kºk ºô½O ÿºqBG»è ÊPgºô ,ºô»PÉñÈ õhG BíðBܺôB_ »è Ú„»Ì ÊðAõOºk ,ºõPük þñì BPxÉC |'' .Ë pâºk Alìq»w »è ﻄ ߺô òì þÙ„»Ì '' ÿlýC .òɾBDG îÉO Q…ýðBÜ»ýýPxü ô»„½g pK »ìq»ð »¾½Ø þ_q»â»C ,Ëo»KºlÉO ó»ìºs rPýC BPxÉC ,îñýðºsBð ,)QýðAsºk R½g ߺô( Ëôºk îOqæõ„»è ÿºô»C ÿ rOBg»G Býð»O ß»ð .î¿ÉøBð QÉW ÿk þÝÈ qBW týâq»ø ,òì ½G ½O þGBüBð ÿ»ðBðBGºrùýì þÙ„»Ì »G kqôAq»G »üAõíÉK ,îñýðºsBð .»Pw»G»ì ïæ ô Ëôºk îP…ý¾ºôBø ôõݾ»G ,î…g»HG þPÉK îðAõOºk »ÝÉP„ òü rP„BG ºô»C ï»G .ºôºôB_ »G Akºk qAu»ø ô j»üBHì»Ü q¼ s ½O ½G òì þÙ„»Ì ô ï½O þ¾Alñì ,þOõâ îÉK ߺô ,òì .»G ïBð»K ô ºtÈ qBLíG ,òì þHýG»c ,»ÝG þ¾ôõG»Ø .ï½g ÿ»Üºtü sBC »ðBØBO .»„½g ÊK Q¾k ÿºô»C k»Ø»G ,»G ïAtw .ï»Ü»éýXñg ô »¾½Ý_ »ÝüAk .Alí¾»â »è QýG lðõO ô îüBØ ÊGºk †ü ½O ?»ýý_ îPw»G»ì QýðAsºk ,Aq½ð ïtü s»Ì .»„¼ q»K»G Ak½O þPwºk rÈ u»è îP„½â BGkrÜ îPw»ø ,ïôõGºk ÁBd„½g BGAlPG rGºs »G ô þPwAq »G ,»P¾Bâ »G ß»ð ,ïtü s»Ì .ïBGAk QÉè l¾»W óBü îüBØ ÿ»éès »G R»ðBð»O krܺk ïôô sºqBC þÝÉðAo ô rg»Ô pK ÿºqô»â ô RôõØ þÝÉÝì»ì ô .tÉø»G ,ïtü sBC ,QüBG tÉø»G krܺk ïs»c .îOôô q þðBýâ »è BGkrÜ îÝÉP„ krܺk ïs»c !Ao½ð ï»Ü»Ù„»Ì ,ºô½O ó»üæ»è ïBGAqlÉè þ`ìBØ »G krܺk ïs»c .BG»ø QñP„½â þès »Ü ,ÊG îðBܺo½Ø q¼ s ºôõg »è ß»ü ºô»C »ü»ðAô»è ,b ôõK õ`ýø þÝÉP„ R»ðBð»O ,BGkrÜ R»cºoBð ô ºoõO ï½O BO q»w»è ºô»PðBÜ»ès »ðAo »G îñýHPG BXñC ,R»Üºqôô u ½G Qü»ÝG îãðBG ÊG QÉè îÈ õâ óB„BK ô ;òýð»ÝÉK »PÉñÉùOºk »è ÞÉØ»„qAk ô ºôAo»ã¾»ø qôõw AlýüºoôõO »è RqBxgô ô o ô Qü ôõP…ýðAk ºôºqô ôk »è ÞÈ rÉ`ìqBC ôºq»G þ…ÉÝHìAo ºôºtÉìBCºoõO þÝÉðAôô tG »G óB„BK ô ºôôkrÜ îý_ »Ü ,Qü»ÝG ºô»C þwBG îñýHPG .»üAlPPwºk »G Qw»ø ÿºô»C ½G BXñC .Qü»ÝG ÿô»ð R½g þð»ìAk ôºq»G ,ºôºqAõg ôºq»G ïqBxgôô o ô R½g ÿôô o Ë uBØ»è»K ÿºô»C ½G ,òð»ÜºkAk ï»Ü»wArÜ ô AlðBÜ»ÝéW ôBð»è ºôºqAõg »ññÈk ï»Ü»¾½PðBK »Ü ,ï»ÝG QðBÜ»Pwºk þÝÈ qBPwºq»K ߺô( ï»ÝG Rºô»ðlðBì»_ ½g »G Qw»ø ÿºô»C ½G ,QðBܺtÉø»G »¾½Ø ô ‡ºôBG ôBð»è ï»ÝG ó»Üºk ï»Pw»W þxì»è òÝü q»g QðBܺpK »ès »Ýì»ì ÿ»OBÜ ô»C BO ,)Akºk ÞɾAlñì þðôõØ »è Û滄 »Ü ,ºoôõO !!Qüºkºk ïôõOBøAlÉK»Üp_ôõì þOôô q ÿ»Pw»W »è »ðBñü rÔ»ð ,QüºkºlíÉè ,Qüºkºk îÉè ï»ÝG ÊK QPw»ø ô »G ÊGºk †üBPxÉC ô »ü»ìBð ï»C þñýwôõð »üAk îPwºk þñíÉø»G q¼ s .»ýýüºvì»â »ì»C q»â ,ºqôõHíG ,ïtü s»Ì .îñÉùG ÊK þüBO½Ü ï½g ÿ»ðBPÉ„ ÿk½ì ï»Üºk óAô oºôB_ Aô ?Qü ôBXðºo ºô»ñì ÿ»ðBìq»…ÉG ºlð»w»KBð »ñýwôõð ºq½W ï»C ÿ½ø»G BüBC ,îñýðºsBð Qü ôBXðºq BüBC .ó»ÝG Rºô»ðôõHÙü q»O ô óAo»ã¾»øqôõw þ„ôõO òìõýwôõð ÿ»ðAqBPÔºok»G »P„ ô»è Ëlð»ø ºô»O»Ü»ðB`Ü »ýýLw »OqõÝÉK qºk õükô»è »Ü ,ï»ÝG »ýýh¾»O ô»C ÿB„Bì»O »„½g îÉK ;îOô ÿºô»Cq»G»è ô ïsAõgAõýø ?ºô»Püºkºk »ðBìBð ô»C þÅwq»G ó½_ .îxýK þÝÉPg»Gk»G òì »üAõPÉK ï»Üºk ºlðºs»ì ?Ëô»Üºkqºk .ºõýwôõð ï½O ½G òì ÿºô»è ÊG †ü rPxýK ô rO»ðBPÉ„ q»â»C R»ðBð»O QýwôõñG ½G ï»ìBð †ü ½O ïsAõgAõýø |http://theamericanreader.com/december-13-1909-james-joyce-to-nora-barnacle-joyce/ |:ºôB_q»w

,òxHýC þGBð»W »ì»gºk îãðºk ô ,îð»ü»âºk ÊK óBPì½g ÿôÃw ,îwôõðºk ½G óBO»ìBð ,ÁBw ÊwôBPÔ»c »G óBPðôõG ÿ»ð½G»G ‡BK »Ü ,ºô»PÉG RrýG »G »ü»ðAô»è .Qü ôõPwAõg ½G óBý„BG ÿAõýø »Ü ,ÞÉÜBg q»ø »è ,ÿ»ðBãðºk ô»C ÁBK ß»ü »è »ü»ìBð½ðB„ ô»C þÝÉðlðBgrðs q»G -òýÈk BâBC»G ôôkrì ÿ»íÉC ÊOBÜ – óBO»ìBð½ðB„ òýüAôk ÿºô»ðôõGôÃG ,»Oõük îðAsºk .ºô»ü ôõGôÃG ºô»ñì ÿôBð »G -*õýÅü o þ¿PüBñOq½Ô ºs – ókrÜô»Üõ𻄠»G òO»HüBO ÿ»ðBܽÄÃG ô»è »Ü ,AlÜ»ü»ìBð »è ,îOõâ þÉK ô îýwôõð ÿ½G 'q»_qBC ïBýéü ô tÈ o»G' ,ºô»C ‡BK ï»Ü þÝÉOBÜ lð»_ »G »Ýðõ_ ó»üæ»è ô 'õýÅü o þ¿PüBñOq½Ô ºs' »è îÝÉðkrÜô»Üõ𻄠òì '' :RôõHýwôõð ,ôõGkqBð R½G ½O rP…ÉK ÞÈ u¼ o lð»_ þwBLw þÜB_ »G q¼ s »Pxü õÉK »ì»C ½G ô »ü»ðBÜB_ óôô qºk q¼ s »Ü ,ºô»O¼lñÈ õg ºô»ƒ'yü ½W yíü»W tÈ o»G' ÿ»Ü»ðBìs »è òì ÿkõg ÿ»Õü rÌ»ì( '.BGôõG»ø ÿ»Ü»ðBìs ½G îýÔBÜ þÜ»ü»Õü rÌ»ì Býð»O q»â ,ï»ÝG ÿ»Üºq»wôõð ÞÉè òì þPw»G»ì þðAõOºk ½O »Ü ,ï»Üºk ÊK R»ðBíPì òì ï»G ,»ýýð ßB_ ,þñýHüºk R½g ߺô ,AkºõÉC þÝÈ ôBýK ,îXð»â òì .‡¼ rgõ„½W »íOô»Ü óBO»Ü»ìBð »G ó½_ »Ü ,îÉ¿G QÉK îðAõOºk ï»PwBC »G ).ºô»PüºlG q»â îðBü»gq»C òì ï»G .BÝG R»ñýð»g þ„ôõO »ýý„¼ q»Lðôô qºk þðkrÝÉé¿ÉÔ ï»C þñOõâ »ü»ðAô»è ô ,Yð»â q¼ s ºô»Pü»ÝGrýG q»â»C ô ,òì ÿBPxÉC ߺô ôõGkrÜ»ð ôAô»O R½ÝðAs BP…Éø »Ü ,R½g ÿ»OBÜ ô»C ½G ºô»PýÈ o»ãG ½O ÿ tÈ o »è ºôõOrâqºô ÿ s q»G þÜ»ü»üBK ô»éK »Ü ,RBãG ÊK ºô»ÝÉÜ»ü »è QÜ»ü»xØ ½O »Ü ,ôõGºk þÜ»üBðBì b ÿºô»è ô ÞÉh¾BGBð »Ü ,»OAô ,îðBíý„»K þÉè Q„ Býð»O .Qü»âºk ÊO îPw»ø »è Aô»C ,òì ÿæ»è ½O þýø ߺô Ak½O »ýýð »ðAô»è .½O þ…üBPw ÿ rO»PxüB„ ô rP„BG þÝÉP„ þOBýW»è ,QðAôB_ q»G »PÈ ô»ÝG »Pxü õÉK ArÉg þÝÈ qBOõâ QPw»K ºô»C »ü»ðAô»è .îÉ¿G rOBü s þÝÉP„ îðAõOBð ;rO»ðBü ½ãPwAo ï»G ,ÊG AlÉO ÿ»ðAvì»â þÜ»ýü qBwæ aýø ÊG rP„BG ºôæ»G Qýìq»âq»w R»ðBð»O ½O ïBýñ¾k òì ï»G ,ºô»ðBܺôæ þO»ícºo rÈ u »PÈ ô»ÝG R»ÜºqBÜ »Ü ,BÝG .óBܻܻü uk »ƒ'rýHñ„¼ o' ô tÉùÉG »è óBü RôBð AlÝÉOBÜ »è ,ºôBñÉøôBð AlÝÉXÉè½Ü »è ï½O ÿôBð »ðAqBãðºq»G òì ?îÉ¿G ÿk þÝÉP„ b »Pxü õÉK ÿôôvÉì »è ½O þýPwAq þÉW ½G ,ºôôkrÜ R½G ﻄ»ãðBG òì .ôõG ôArðAs AlýÝü qBO »è ô qBükBð óBü ôõG ôArðAs»ð þðBÜ»ýýGBüBð òü rO ÂBG ,ºqBük òì ÿæ ÿºô»C ߺô ,òì ]!óÂBw ºku»ø þð»ì»O !»Ü»ü ½ãýC b !Bø :lÉC[ .AkBìAqk ,QðBܺrýOBw -Qý¾AlñìkrÉì þð»ì»O ÿ»ðB„»ãðBG ô»C .½O ÿlñ¿G qºk»G Ǽ rì »è ÿ tÉø – ºôAk óB…ÉK ï½O ó s»ì þÝÈ q»wôõð »Ü ,ÞÉw»Ü ߺô .krÜ ôõOô»Ý…ÉK óBý…ýñì »ðBì»C -QýüArPxÉÜq½C þð½ìqBø ô ÞýñÜ»O »è ,îÅü»Kºk ½O ÿºqBG»è ÊPgºô ô .îýð Aô òì .ºôºq»Ü»ì òì »è rýG ,»ìBwq»w þÉK ô Aõg »OBܺk ½g ½G þðAô»C þXðq»w þðkrÜlð»HÉK ½G ï»ÜBð pý„ºpý„ ºôºkôõw ÊG þP„ »G ,Bøºô ÿ rO þP„ ô ,Ak½ÝðAs þðBÜ»Pü»Hük .ÿk ÞÉGõhO b îɾBð óAô»G .òü tÈ qBLüºk ô ºô»ñüºkºk êâ óBì½g ½G óBíðBÜ»P„ òü rOtü sBC »…ýì»ø »íÉC ï»G ,îñýHýG ôõG ÿ sBðB„ »Ü ,Ëô»ÝGqºk ½G ï½O þðBü u þh¾»O »G îýðAõO þ_ »G ô ó½_ îɾBð .½O »è ºôºkrÜ rPÝü tð þñì ô»C ôõݾ»G ,óBܺo»„ þðBÜ»ðôô o »¾Bü rOBì ß»ð – ÁôõW»¾ôõW »ðBýíPxg ô ïkrÝÉO óBü qBÜ QðBܺo»„ ó½_ QðBÜ»Pw»Ùð»wºk ºôºq»ÜçÜ»ü ºqAq»Ø ó½_ -ºqBük AlPðAô»_ôBð »è ÿºô»C õükô»è ºô»O»ðôArG ô óôArÜ ÿ»ðAo»„ þðBÜ»ýýP…â »Pxýè ½G ôõG»ø Ak½O þØ»¿Oõì þO æBGõìæ »è þ_ ô ,þ…g»G þí¾k »G óBü u ÊñÉÔoºk »ýýñÉùð ô»C »Ü ,»ü»P„ ô»C »ì»C ô .þܺôBð þÜ»ýýPÉðBìºqBØ þýÜBðôô o ºlðBü»â óBü ½O ÿ»ðBí„ôô qk ô»C ô óBýÈ oôBø ,q»ðõø .îwôõðºk ½O ½G »ìBð ºô»üºqBG»è òì BPxÉC .ÊGºk zqõØ ½O ½G ºô»C .ºô»OBܺk Þü tð QýãðºlÉG »è ô ºôAôk »OBܺk Q…ÉÜ ÊP„ »è ÿôºs q»w»è ½O ÿ qBÜ BO ½O Al…üºô»C Á»â»è – ºô»O¼krÜ R»Ü»ãÈ o QwAo ½O .òðAtüBð ï»G ,òwôõðºk »ðBP„ ï»C q»w»è ÞÈ q¼ s -þðBÜ»ýýc¼ o »O»ÙýØ»c ô 'óBíÜq½G êÈ rGBâ ó½W' þüBO½Ü BO -Qü ôõP…ü ¼ o ,QýPw»HG ÊK þP…K ÿºlðºô»C ,ïBýñ¾k òì ï»G .ß»üºkAoBO ô BýW BýW »G ,îP…ü»â þÉO ,ºlð»G q»w»è þO»ìBð½ðB„ òýüAôk ÿ»P„ ô»G RºqBG»w .ºôºô»C Q…K »è – »üAlÉO þ…ü rOs¼ rýK þÜ»ýýܺrü s ô rOlñ¿G þÝÉP„ »Ü ,ÿôBìAk ô þüºkBw »G ß»ð – îð»ü»âºk ÊK QìôÃw ,Qü õýÅü»K óBü ½G ½O ÿ»ðAôæ ô Ëõð ºô»ð ô»è ß»ü ߺô »G ß»ð .ôæ òì ô QýÝÈ ôBýKºrýK »Ýðõ_ ,»ðBñýãì»g ß»ð ,QüAkºô»ðB„ôºqk »è ½O ô îýð qBük òì »Ýðõ_ ÊK Qì½g ÿôÃw ,ºô»ýýPxü ô»„½g »G ô Aõýø »G ,ºô»ýükB„ »G ôõݾ»G -B𠇻ðBýü s½wõPw»ø »G ,ºôºtýÔ .îð»ü»âºk yü ½W .ÿ»C yíü»W ,½O þxýégõì :tÈ ôAq»K ôºôB_q»w »è ôõG ºku»ø ÿºk»w þðBܻܽÄÃG òü rOq»ãü qBÜ ô òü rPãðBGõÉð»G »è ß»ü|The Fortnightly Review*: ô 'þ¿xýG q»xñÉLw kqAôlýC', 'ó½xü qBø Þü qlÈ rÔ' ,'N½è¼ rO þð½Pð»C' ó»üæ»è ,1865 þ¾Bw »è ,lðçãñýC )ß.ô( .óAq s»ìAk »OBø ºô»Ýük þw»Ü ‡»„ |http://flavorwire.com/377707/10-illuminating-fan-letters-from-famous-authors-to-famous-authors/8

þü q»ðõø ÿq»GºõÈ q»G ÿlð»H…Ø»ð þôlG»Ì óAq½w

|w w w . c a w d e r . o r g

soranmail@yahoo.com


‫ذمارة (‪ )147‬دوشةممة ‪2013/4/8‬‬ ‫سةرثةرشتيار‪:‬‬ ‫بةهمةن تاهير نةريمان‬

‫‪147‬‬

‫‪www.chawdernews.com‬‬

‫ذمارة (‪ )147‬دوشةممة ‪2013/4/8‬‬

‫‪rwangewrexne@yahoo.com‬‬

‫ثاشكؤيةكة لةسةر ئيسالمى سياسي‪ ،‬ئاينناسى‪ ،‬هزر‬

‫ئەركی مەالی مزگەوتەكان‬ ‫ئەحمەد محەمەد ئاباڵخی‬ ‫مەال ئەو كەسەیە كە وەك رابەرێكی‬ ‫ئایینی پێشەوایەتی موسڵمانان لەئەهلی‬ ‫مزگەوتەكان ئەكات‪ ،‬هەروەها بەپێی‬ ‫رێڕەوی قورئان لەهەر كۆڕو كۆبونەوەو‬ ‫ێ‬ ‫ێ ئەهێن ‌‬ ‫بۆنەیەكدا ئەو وتە پیرۆزە بەج ‌‬ ‫كە ئەڵـێ‌‪ :‬ئەگەر كەسێكتان خراپەی بینی‬ ‫با هەوڵی چاككردنی بدات بەدەستی‪ ،‬خۆ‬ ‫ئەگەر نەیتوانی بەزمان(بەقسە كردن)‪،‬‬ ‫ئەگەر نەیتوانی با لەدڵی خۆیدا پێی‬ ‫ناخۆش بێت‪ ،‬ئەڵبەت هەروەك خۆشیان‬ ‫ئەزانن هەمو ئایەتێك‌و هەمو وتەیەكی‬ ‫پێغەمبەر‪ ،‬تایبەتمەندبوە بەكات‌و شوێنی‬ ‫خۆیەوە‪ .‬رەنگە بارودۆخی كۆمەاڵیەتی‬ ‫ێ كە مەالیەك‬ ‫ئەمڕۆی واڵتان وای لێهاتب ‌‬ ‫ن��ەت��وان��ێ‌ خ��راپ��ی كەسێك بەدەستی‬ ‫خۆی چاك بكات‪ ،‬لەبەر ئەوە دو رێگە‬ ‫ئەمێنێتەوە‪ ،‬ئەویش یان بەقسە یان‬ ‫لەدڵی خۆیدا نەهی لەو خراپەیە بكات‪.‬‬ ‫زۆر ئایەتی تر لەقورئان جەخت لەسەر‬ ‫ئەوە دەكاتەوە كە هەر كەسەو گۆڕی خۆی‬ ‫ئەچێت‪ .‬هەر كەسەو لەسەر كردارەكانی‬ ‫خ��ۆی ل���ەرۆژی دوای��ی��دا لێكۆڵینەوەو‬ ‫لێپێچینەوەی لەگەڵ ئەكرێت‪ .‬واتە بەپێی‬ ‫زۆرب��ەی ئەو ئایەتانە تەنها خۆی بۆی‬ ‫هەیە موحاسەبەی خەڵكی بكات‌و هیچ‬ ‫ئایەتێك و هیچ فەرمودەیەك رێگەی‬ ‫بەمەال نەداوە داركاری خەڵك بكات‪ ،‬یا‬ ‫لەخەڵك توڕە ببێت‌و هێرشی بكات سەرو‬ ‫ێ بڵـێ‌‪ .‬كەچی‬ ‫قسەی ساردو سوكیان پ ‌‬ ‫ێ كافر‬ ‫مەالیەك بۆی هەیە بەكەسێك بڵـ ‌‬ ‫یان زەندیق‪ ،‬یا هەندێك قسەی سوكی‬ ‫تر كە لەوتارەكاندا گوێمان لێی ئەبێت‪.‬‬ ‫ئاخر ئەمە وەكو جنێودان وایە بەكەسێك‬ ‫و لەبەرامبەردا ئەو كەسەش بۆی هەیە‬ ‫قسەی ساردو سوك بەمەال بڵێت‪ ،‬بۆیە‬ ‫لێرەدا هەندێك خاڵ وەك سنورو وەك‬ ‫ئەركی ئەوان ئەخەمە پێش چاو‪.‬‬ ‫یەكەم‪ :‬زۆربەی مەالكان خوێنەوارن‪،‬‬ ‫بەاڵم بەمانای وشە زانا نین‪ .‬بەداخەوە‬ ‫مەال هەیە بەتەواوی لەدەقەكانی قورئان‬ ‫ناگات‪ ،‬چونكە ئامۆژگاریی لەمزگەوتەكاندا‬ ‫سنوری خۆی هەیە‪ ،‬رو ئەدات لەناو ئەو‬ ‫مەجلیسەدا خەڵكانی لە كەسایەتی مەال‪،‬‬ ‫خوێندەوار تری تیا بێت‪ .‬یا لەدەرەوەی‬ ‫م��زگ��ەوت لە بۆنەكانی ش��ەك��راو و ژن‬ ‫مارەكردن‌و هەستانی تەعزێدا مەرج نیە‬ ‫ئەوانەی لەدەوری مەال دانیشتون هەمو‬ ‫خەڵكی لەو بابەتە بن‪ ،‬كەچی تازە باسی‬ ‫نوێژو رۆژو و زەك��ات‌و سەرفترەیان بۆ‬ ‫بكرێت‪ .‬من لەو ب��اوەڕەدام كە منااڵنی‬ ‫خوێندنگە سەرەتاییەكان ئەوە ئەزانن‪.‬‬ ‫لەروی زۆر شتی ترەوە من بەش بەحاڵی‬ ‫خۆم هیچ مەالیەك لەخۆم بەخوێندوارتر‬ ‫نازانم‌و دەیان‌و سەدان‌و هەزار كەسی تری‬ ‫وەك منیش هەن‪.‬‬ ‫دوەم‪ :‬ه��ەر بۆنەیەك جیایە لەوی‬ ‫تر‪ .‬هەر بۆنەیەك قسەو باسی خۆی‬ ‫هەڵئەگرێت‪ .‬لەبۆنەی ژن مارە كردنێكدا‬ ‫دروستە مەالیەك باس لەپیرۆزی خێزان‬ ‫بكات‪ ،‬بەاڵم زۆر نابەجێیە درێژی دادڕی‬ ‫بكات‌و بكەوێتە باسی بەهەشت‌و دۆزەخ‌و‬

‫ئاین و‬ ‫بەرژەوەندی‬ ‫‪3‬‬

‫دەیان ئایەت‌و وتە بهێنێـتەوە كە بەدەیان‬ ‫جارو سەدان جار لەبۆنەكانی تردا بۆیان‬ ‫باس كردوین‪ .‬هەروەها لەپرسەو هەستانی‬ ‫تەعێزدا شتی دروست هەیە دەربارەی‬ ‫ژی��ان‌و م��ردن‌و ئاكامی م��رۆڤ‪ .‬شوێنی‬ ‫خۆیەتی كە ئەویش بەكورتی ببڕێتەوەو‬ ‫نەچێتە نێو باسی نەسیحەتەكانی كە‬ ‫رەنگە تەنها بۆ دەستەیەكی كەمی‬ ‫خوێندەوار دەستدات‪ .‬پێم خۆشە لەم‬ ‫روەوە چیرۆكی ئەو مەالیە بگێڕمەوە كە‬ ‫من لەمزگەوتێكدا تەریقم كردوەو كردمە‬ ‫دەرەوە‪ .‬كە بەم جۆرە بو‪:‬‬ ‫لەیەكێك لەتەعێزكانی مزگەوتێكدا كە‬ ‫پەیوەندی بەئێمەوە هەبو‪ ،‬مەالیەك زۆر‬ ‫ێ هێرشی كردوە سەر خەڵكی‌و زۆر‬ ‫نابەج ‌‬ ‫قسەی ساردو سوكی بەئامادەبوان وت‪ .‬بۆ‬ ‫نمونە وتی "ئەوانەی لەدوای منەوە نوێژ‬ ‫ئەكەن ژن‌و كچەكانیان لینگیان روتە‪.‬‬ ‫یا وتی ئەوانەی پانتۆڵیان لەپێدایەو‬ ‫لەمزگەوتەكاندا میز ئەكەن بەپێوە‬ ‫وەك س��ەگ بەمزگەوتەكاندا‬ ‫هەڵئەمیزن"‪ .‬بۆیە بەئەركی‬ ‫خۆم زانی مایكەكەی لەدەست‬ ‫وەربگرم و پێی رابگەیەنم‬ ‫كە قسەكانی نابەجێیەو‬ ‫ئەوانەی لێرەن میوانی‬ ‫ئ��ێ��م��ەن‌و قسەكانی‬ ‫تۆش دەیانگرێتەوەو‬ ‫برینداریان ئەكات‌و‬ ‫ئ��ێ��م��ەش ب���ەوە‬ ‫ن��ی��ن‬ ‫رازای‬ ‫و رێ���گ���ەت‬ ‫ن��ادەی��ن بەو‬ ‫ج��ۆرە قسە‬ ‫ب��ك��ەی��ت‪.‬‬ ‫دواتر مەال‬ ‫ت���ەری���ق‬ ‫ب��وەوەو‬ ‫چ�����وە‬

‫دەرەوە‪ .‬دوای ئەوە كۆمەڵێك خەڵك‬ ‫لەدامودەزگاكانی حكومەت ناڕەزاییان‬ ‫ل��ەس��ەر ئ��ەو م��ەالی��ە دەرب����ڕی‌و دوات��ر‬ ‫خانەنشینكرا‪ .‬جا بۆیە پێویستە مەال‬ ‫كەسێك بێت رێزی خەڵكی بگرێت تا‬ ‫رێزی لـێبگیرێت‌و پێویستە سنوری‬ ‫خۆی بزانێ‌‌و پێویستە ئەركی‬ ‫خۆی بەباشی بزانێت‪.‬‬ ‫س��������ێ��������ه��������ەم‪:‬‬ ‫لەمزگەوتەكاندا‪ ،‬ئەبێت‬ ‫هەمان شت مەالكان‬ ‫ئ����ەرك‌و س��ن��وری‬

‫خۆیان‬ ‫ب���زان���ن‬ ‫كە ئەوان‬ ‫فەرمانبەرو‬ ‫مو چە خۆ ر ی‬ ‫ح��ك��وم��ەت��ن‌و‬ ‫ێ بەگوێرەی‬ ‫ئەب ‌‬ ‫رێنماییەكانی دائیرەی‬

‫ئەوقاف رەفتار بكەن‌و بەپێویستی‬ ‫ئەزانم بەهەندێك خاڵی پێویست‬ ‫ب��ك��ەم‪ ،‬ب��ۆ ئ���ەوەی پەیوەندی‬ ‫مەال و موسڵمانان بەپتەوی‬ ‫بمێنێتەوەو نەبنە هۆی‬ ‫ئ���ەوەی ك��ە ك��ەم سەیر‬ ‫ب��ك��رێ��ن ك���ە ئ��ەوی��ش‬ ‫ئەمانەن‪:‬‬ ‫‪-1‬م���ەال ب��ۆی نیە‬ ‫مینبەری م��زگ��ەوت‬ ‫ب����ك����ات ش��وێ��ن��ی‬ ‫ب��ان��گ��ەش��ك��ردن بۆ‬ ‫ح��زب��ی ئیسالمی‌و‬ ‫ب����ۆ م��ەب��ەس��ت��ی‬ ‫س��ی��اس��ی‪ .‬چونكە‬ ‫ئ��ەو حزبانە هەمو‬ ‫دەزگای راگەیاندنی‬ ‫خۆیان هەیە چ وەك‬ ‫رۆژن���ام���ەو چ وەك‬ ‫تەلەفزیۆن‌و وابزانم‬ ‫وەزارەتی ئەوقافیش‬ ‫رێگە ب��ەوە ن��ادات‪.‬‬ ‫ب��ەاڵم ئ��ەوە لەالیەن‬ ‫ه��ەن��دێ��ك م����ەالوە‬ ‫تێبینی ئ��ەك��رێ��ت‌و‬ ‫زۆرجار بونەتە هۆی‬ ‫دروستكردنی ئاژاوەو‬ ‫توندوتیژی‪.‬‬ ‫‪ -2‬م��ەالی هیچ مزگەوتێك‬ ‫بەتەنیا ب��ۆی نیە ف��ەت��وا ب��دات‬ ‫لەكوردستانداو زۆرب���ەی شارەكان‬ ‫لیژنەی تایبەتی هەیە بۆ فەتوا‪ .‬كە من‬ ‫بەش بەحاڵی خۆم لەسەر ئەم خاڵەش‬ ‫واتە (لیژنەی فەتوا) تێبینم هەیە‪ ،‬ئێمە‬ ‫پارلەمانی كوردستانمان هەیەو ئێمە‬ ‫یەكێتی زانایانی ئیسالمیمان هەیەو ئێمە‬ ‫دەستورمان هەیە‪ .‬لەبەر ئەوە ئەبێت‬ ‫هەماهەنگی هەبێت لەنێوان دەستورو‬ ‫فەتوادا‪ .‬ئەوەندەی من ئاگادارم دەستوری‬ ‫عیراق‌و دەستوری كوردستان‌و دەستوری‬ ‫زۆرب��ەی واڵتە عەرەبیەكانیش هەندێك‬ ‫لەبەندەكانی لەبەر رۆشنایی قورئان‌و‬ ‫رێنماییەكانی ئیانی ئیسالمدا داڕێژراوەو‬ ‫كەسانی ئایینی تێدا بەشدار بون‪ ،‬لەبەر‬ ‫ئەوە دروست نیە فەتوایەك بدرێت كە‬ ‫دژی دەستور بێت‪ .‬یا دژی بەرژەوەندیە‬ ‫نەتەوایەتیەكان بێت كە سەدان بەرمیل‬ ‫خوێن لەپێناودا رژاوە‪ .‬وەك ئەوەی كە‬ ‫مەال (صهمەد)ێك ئەو رۆژەی حەرام‬

‫"‬

‫مەالی هیچ مزگەوتێك بەتەنیا بۆی نیە فەتوا بدات‬ ‫لەكوردستانداو زۆربەی شارەكان لیژنەی تایبەتی هەیە بۆ فەتوا‬ ‫ئیسالمیەكان لەبەردەم‬ ‫هەڵبژاردنەكانی‬ ‫داهاتودا‬ ‫‪5‬‬

‫ك��ردوەو ئەوەی یادی بكاتەوە بەكافرو‬ ‫زەندیقی لەقەڵەمی بدات‪ ،‬یا ئەو مەالیەی‬ ‫كە هەمو كوردی كردوە بەقوربانی یەك‬ ‫لەپێاڵوەكانی عومەر‪.‬‬ ‫‪-3‬ئێمە لەسەر دەمێكدا ئەژین كە‬ ‫خەڵكی خوێندەوارو زیرەكی زۆری تیایەو‬ ‫بەشوێن هەمو راستیەكدا ئەگەڕێن‪.‬‬ ‫ئەوەی پێویستە مەالكان وەك دەستوری‬ ‫ئاینی ئیسالم لەسەر بڕۆن‪ .‬تەنها قورئان‌و‬ ‫وتەكانی پێغەمبەرە‪ ،‬بۆیە بەپێویستی‬ ‫ئەزانم واز لەو چیرۆكە خەیاڵیانە بهێنن‬ ‫كە پەیوەندی بەئەسحابەكان‌و خەڵكانی‬ ‫سەردەمانێكی زۆر كۆنەوە هەیە‪ .‬كە‬ ‫ێ دروستكەری ئەو چیرۆكانە‬ ‫كەس نازان ‌‬ ‫كێن‌و ئایا سەرچاوەكانیان راستە یان‬ ‫درۆیە‪ .‬چونكە باس‌و خواسی وای تیایە‬ ‫كە بەعەقڵی كەسدا ناچێت‌و جێگەی‬ ‫پەسەندكردن‌و باوەڕ پێكردن نیە‪ .‬لەجێی‬ ‫ئەوە هەقی خۆیەتی بەردەوام ئامۆژگاری‬ ‫خەڵك بكەن تاكو‪ :‬لەمامەڵەدا درۆنەكەن‬ ‫و فێڵ نەكەن‪ ،‬ساختە نەكەن‪ ،‬خیانەت‬ ‫ن��ەك��ەن‪ ،‬زوڵ��م‌و زۆر لەكەس نەكەن‪،‬‬ ‫ماڵی ك��ەس بەناهەق ن��ەخ��ۆن‌و زەوت‬ ‫نەكەن‪ .‬دەستدرێژی نەكەنە سەر ماڵ‌و‬ ‫س��ام��ان‌و ناموسی خەڵك‪ .‬لەپەیمانا‬ ‫راستبن‪ .‬لەدانەوەی قەرزا سەرراستبن‪،‬‬ ‫لەئیشوكاریاندا دڵسۆز بن‪ ،‬لەژینگەدا‬ ‫پاكوخاوێن بن‪ .‬هەوڵی فێربون‌و زانست‬ ‫وەرگ��رت��ن ب���دەن‪ ،‬ح��ەز بەیەكسانی‌و‬ ‫دادپ���ەروەری بكەن‪ .‬ئەمانەو ه��ەزاران‬ ‫شتی تر كە پەیوەستە بەژیانی رۆژانەی‬ ‫خەڵكیەوەو ب��ۆ ئ��ەم ئامۆگاریانەش‬ ‫ئایەتەكانی قورئان‌و پێغەمبەر بەنمونە‬ ‫بهێننەوە كە سەرچاوەن بۆكاری چاكەو‬ ‫دور كەوتنەوە لەخراپە‪.‬‬ ‫‪ -4‬كوشتنی خەڵكی بێتاوان لەالیەن‬ ‫ئاینی ئیسالمەوە رێگەی پێ ن��ەدراوە‪.‬‬ ‫ێ ئەوەی‬ ‫ئایا ئەوە ئایەتێك نیە كە ئەڵـ ‌‬ ‫كەسێك بەبێ‌ تاوان بكوژێ‌‪ ،‬وەك ئەوە‬ ‫وای��ە كە هەمو بەشەریەتی كوشتبێ‌‪،‬‬ ‫ئایا م��ەالك��ان چ��ۆن رێگە ئ���ەدەن كە‬ ‫ئەوان بەناوی ئیسالمەوە ئەوە بكەن‌و‬ ‫ئیسالم ل��ەب��ەر چ��اوی خەڵك بخەن‪.‬‬ ‫ئەگەر وایە ئیسالم رێگە بەوە نادات‌و‬ ‫ئەو تیرۆریستانەش كە ئەنجامی دەدەن‪،‬‬ ‫تاوانێكی گەورەیە‪ ،‬ئەی بۆ جەژنی نەورۆز‬ ‫فەتوا دەردەكەن كە حەرامە؟ ئەی بۆچی‬ ‫لەسەر شیعرێك‪ ،‬قوبادی جەلیزادە‪،‬‬ ‫دەعوای لەسەر تۆمار دەكەن‪ .‬ئەی بۆ‬ ‫دژی ئەو تیرۆریستانە دنیا ناهەژێنن‌و‬ ‫پڕ بەدەنگۆی مزگەوتەكان هاوار ناكەن‌و‬ ‫دژیان ناوەستنەوە؟ بەراستی ئەم كارانە‬ ‫لەسەر ئان و وێنەی ئاینەكە دەكەوێت‪،‬‬ ‫چونكە ئەمانە ئایینی ئیسالم ناشرین‬ ‫دەك��ەن‪ ،‬ئەمانە دژ بەمرۆڤ ‌و كۆمەڵ‬ ‫تاوان ئەنجامدەدەن‪ ،‬نەك جەژنی نەورۆزو‬ ‫شیعری قوبادی جەلیزادە‪ .‬هیوادارم ئەم‬ ‫نوسینە بەرچاوی زۆری مەال بەرێزەكان‬ ‫بكەوێت‌و هەست بەمەسئولیەتی ئاین‌و‬ ‫ئەركی شەرعی خۆیان بكەن‪ ،‬ئەوەش‬ ‫رەچاو بكەن كە هەركەسێك لەسنوری‬ ‫ێ لەسنوری كەسی‬ ‫خۆی چوە دەرەوە پ ‌‬ ‫تر ئەنێت‪.‬‬

‫حەقیقەت‬ ‫وەك‬ ‫"نوكتەیەكی‬ ‫هیگڵی"‬

‫‪7‬‬


‫ذمارة (‪ )147‬دوشةممة ‪2013/4/8‬‬

‫ئيسالمى سياسى‬

‫‪2‬‬

‫ئیسالمیەكان لەبەردەم هەڵبژاردنەكانی داهاتودا‬

‫لەپێكهێنانی لیستی هاوبەشی ئیسالمیەوە تاچونەنێو هاوپەیمانێتی الیەنەكانیتر‬ ‫سەالم عەبدولكەریم‬

‫خوێندكاری دكتۆرا ل ‌ه زانكۆی سلێمانی‬

‫لیستی سەربەخۆی یەكێتی‌و پارتی‪..‬‬ ‫پێشهاتێكی چاوەڕوانكراو‪ ،‬بەاڵم گرنگ!‬ ‫قسە‌و باس دەربارەی هەڵبژاردنەكانی داهاتو‬ ‫لەهەرێمی كوردستان دەستیپێكردوە‪ .‬ئەوەی‬ ‫تێبینی دەكرێ‌و وەك پێشبینیدەكرا گۆڕانێكی‬ ‫بنەڕەتی بەسەر نەخشەی بەشداریكردنی هێزە‬ ‫سیاسیەكان لەهەڵبژادرنەكاندا تا ئەم چركەساتە‬ ‫هاتۆتە ئاراوە‪ ،‬ئەویش بەجیا دابەزینی یەكێتی‌و‬ ‫پارتیە‪ .‬ب��ەب��ڕوای ئێمە ئ��ەم روداو‌و پێشهاتە‬ ‫سیاسیە بایەخی تایبەتی خۆی هەیە‌و پێویستە‬ ‫هەمو هێزە سیاسیەكان ب��ەوردی بیخوێننەوە‌و‬ ‫بەتایبەتیش ئیسالمیەكان(كۆمەڵ‌و یەكگرتو)‪،‬‬ ‫چونكە بێگومان دەرئەنجامی هەڵبژاردن گۆڕانی‬ ‫زۆری بەسەردا دێت‌و كاریگەری لەسەر گۆڕەپانی‬ ‫سیاسی كوردستان دێنێتە ئ��اراوە‌و دەشێ هەر‬ ‫هێزێكی تر وەك پارسەنگی پێكهێنانی حكومەتی‬ ‫ئیئتالفی دوای هەڵبژاردن رۆڵ ببینێت‪ ،‬بەتایبەت‬ ‫ئیسالمیەكان‪ ،‬بەاڵم چۆن؟‬

‫تێبینی ئەوە دەكەین‪ ،‬كە ئەنجامی هەڵبژاردنەكانی‬ ‫‪ 1974‬واكەوتەوە كەئەجەوید‌و دیمریل نەیانتوانی‬ ‫بەتەنها‌و پێكەوەش حكومەت پێكبێنن‪ ،‬ناچار دواتر‬ ‫ئەجەوید لەگەڵ پارتی رزگاری نیشتمانیی ئەربەكان‬ ‫‪ 2‬ساڵ حكومەتی پێكهێنا‌و ئەربەكان ئەو ماوەیەی‬ ‫بەسودی خۆی‌و رەوتی ئیسالمی قۆستەوە‪ .‬یان‬ ‫ئەزمونی بەشداری ئەربەكان‌و پارتی رەفاه لەگەڵ‬ ‫پارتەكەی تانسۆ چیلەر لەنیوەی نەوەدەكانی‬ ‫سەدەی رابردو‪ ،‬نمونەیەكیترە‪ ،‬بۆیە ئیسالمیەكان‬ ‫دەتوانن سود لەئەزمونی ئیسالمیەكانی توركیا‬ ‫وەربگرن‪ .‬گرنگی ئەمەش لەوەدایە ئەگەری ئەوە‬ ‫هەیە ئەوكاتە مۆدێلی حكومەت گۆڕانی بەسەردا‬ ‫بێت‪ ،‬بەجۆرێ ئیسالمیەكان الیەنێكی پێكهێنەری‬ ‫حكومەت‌و پارتی یان یەكێتی یاخود گۆڕان یان‬ ‫بەتەنها یان پێكەوە دو هێز لەگەڵ ئیسالمیەكان‬ ‫لەبەر زۆر ئیعتیباراتیتر‪.‬‬

‫پرسی لیستی هاوبەشی ئیسالمیەكان بەرامبەر‬ ‫جموجوڵە سیاسیەكانی بزوتنەوەی گۆڕان‬ ‫كاتێك بزوتنەوەی گ��ۆڕان لەماوەی راب��ردودا‬ ‫راپۆرتێكی شیكاریی لەبارەی هەڵبژاردنەكانی‬ ‫داهاتو خستەڕو‪ ،‬تیایدا نزیكبونەوەی بزوتنەوەكەی‬ ‫لەهێزە ئیسالمیەكان بەسلبی ئاماژەی پێكردبو‪.‬‬ ‫ئەمە خۆی لەخۆیدا جگە لەوەی درێژكراوەی ئەو‬ ‫هەڵسوكەوتەبو‪ ،‬كە لەسەروبەندی هاتنەپێشەوەی‬ ‫ساڵیادی روداوەكانی ‪17‬ی شوباتدا گۆڕان لەترسی‬ ‫ئیسالمیەكان نەیویست بایەخی تەواو بەو روداوە‬ ‫ب��دات‪ ،‬ن��ەب��ادا ئ��ەوان بەرهەمەكەی بچننەوە‪،‬‬ ‫وەكچۆن حزوری ئەوان لەرۆژانی ‪17‬ی شوبات‬ ‫لەگۆڕەپانی سەرای ئازادی سلێمانی كەم‪ ،‬هاوكات‬ ‫ئەگەری پێكهێنانی لیستی هاوبەشی‬ ‫ئاماژەدانێكی پێشوەختی ئەو بزوتنەوەیەش ئیسالمیەكان‪ ..‬شیكردنەوەی گوتار‌و هەڵوێست‬ ‫بو‪ ،‬بۆنزیكبونەوەیان لەیەكێتی‪ ،‬بەتایبەت دوای‬ ‫لەهەڵبژاردنەكانی ‪ 2005‬بەدواوە هیچ ئەزمونێكی‬ ‫كۆبونەوە‌و رێكەوتننامەی(دەباشان)‪ ،‬ئەگەرچی پێشوەختمان نیە س��ەب��ارەت ب��ەب��ەش��داری‬ ‫بەبڕوای ئێمە گۆڕان لەم خوێندنەوەیەی یەكێتیدا ئیسالمیەكان ل��ەچ��وارچ��ێ��وەی ی��ەك لیستی‬ ‫بەهەڵەدا چو‪ ،‬چونكە وەك پێویست نەیتوانیبو هاوبەشدا‪ .‬لەئێستاشدا ئایا پێكهێنانی ئەو لیستە‬ ‫جیاوازیەكان‌و بیروڕا‌و ستراتیژ‌و بەرنامەی سیاسی هاوبەشە ئەگەرێكی نزیكە یان دور یان كارتی‬ ‫یەكێتی بۆهەڵبژاردنەكانی داه��ات��و بەباشی پێشوەختی فشاری هەڵبژاردنە یاخود جواڵندنی‬ ‫بخوێنێتەوە‌و دواجار یەكێتی‪ ،‬پارتی هەڵبژارد‪ .‬بۆیە شەقامی ئیسالمی‌و خەڵكی باوەڕدارە‪ ،‬بەتایبەت‪،‬‬ ‫ئیسالمیەكانیش لەبەرامبەر جموجوڵە سیاسەكانی كەیەكگرتو‌و كۆمەڵ بەكاریدێنن؟‬ ‫گۆڕاندا پرسی پێكهێنانی لیستی هاوبەشیان‬ ‫سەرەتا بەسەرنجدانی رابردو‌و ئێستاش پێناچێت‬ ‫خستەڕو‪ ،‬بەتایبەت له‌كۆبونەوەی لوتكەی هەردو ئەو لیستە هاوبەشەی پێشبینیدەكرێ‪ ،‬ئەگەریش‬ ‫مەكتەبی سیاسی كۆمەڵ‌و یەكگرتو‪.‬‬ ‫پێكبێت بزوتنەوەی ئیسالمی تێدا بێت‪ ،‬لەبەر چەند‬ ‫هۆكارێك‪ ،‬لەوانە بەشداری بزوتنەوە لەحكومەتدا‪،‬‬ ‫پرۆسەی سیاسی كوردستان‌و لیستی هاوبەشی هەروەها نزیكی زۆری لەپارتی دیموكراتەوە‪،‬‬ ‫ئیسالمیەكان بۆچی‌و لەپێناوی چیدا؟‬ ‫س���ەرەڕای كێشەی ك��ۆن‌و سستی پەیوەندی‌و‬ ‫بەر لەهەمو شتێك ئیسالمیەكان لەرابردودا زویری‌و حاڵەتی دەرونی لەگەڵ كۆمەڵدا‪ .‬هاوكات‬ ‫زۆربەی بژاردەكانی خۆیان لەچوارچێوەی لیستی سەرباری سیاسەتی پارتی بەتایبەت بەرامبەر‬ ‫هاوبەش لەگەڵ هێزە عەلمانی‌و نەتەوەییەكان بزوتنەوە‌و ئەگەری دروستكردنی لیستی كەسایەتیە‬ ‫ت��اق��ی��ك��ردۆت��ەوە‌و ق���ەب���ارە‌و دەن��گ��ی خ��ۆی��ان ئیسالمیە سەربەخۆكان‌و هەندێ لەسەلەفیەكان‪.‬‬ ‫بۆدەركەوتوە‪ ،‬ئەوەی تائێستا تاقینەكراوەتەوە‪ ،‬بۆیە ئەگەری بەشداریكردنی بزوتنەوە الوازە‌و‬ ‫بریتیە لەبەشداریان لەیەك لیستی هاوبەشدا‪ ،‬دەمێنێتەوە سەر كۆمەڵ‌و یەكگرتو‪.‬‬ ‫النیكەم(كۆمەڵ‌و یەكگرتو)‪ ،‬چونكە ئەگەر ئەمە‬ ‫ب��ەب��ڕوای ئێمە تائەم ساتەوەختەی ئێستا‬ ‫دوایین ب��ژاردەی ئەزمونكراوی ئ��ەوان ئەبێت‌و تێبینیدەكرێت بەبەراورد‌و ئاماژەدان بەروداو‌و‬ ‫ب��ەم��ەش ئەنجامی گ��رەوك��ردن ل��ەس��ەر دۆخ��ی دەرئەنجامی روداوەكانی بەهاری عەرەبی‌و ئاكامی‬ ‫مسوڵمانێتی‌و الیەنی ئاینداری‌و بنكەی جەماوەری هەڵبژاردنەكانی میسر بەتایبەت‪ ،‬هۆشیاری‬ ‫خۆیان لەكوردستان تاقیدەكەنەوە‪.‬‬ ‫ئیسالمیەكانی كوردستان (بەتایبەت كۆمەڵ‌و‬ ‫لەهەرێمی‬ ‫سیاسی‬ ‫بەاڵم لەسەر ئاستی پرۆسەی‬ ‫یەكگرتو) لەو ئاستەدا نیە‪ ،‬بتوانن لەگرنگی ئەم‬ ‫كوردستان بۆچی گرنگە ئەو لیستە هەبێت؟‬ ‫ئەگەر بەمجۆرە هێزەكان بەتایبەت(یەكێتی‌و‬ ‫پارتی‌و گ��ۆڕان) بەجیا بەشداریبكەن‪ ،‬باشترین‬ ‫دەرف��ەت بۆئیسالمیەكان دێتەپێشەوە‪ ،‬چونكە‬ ‫بەبڕوای ئێمە لەم دۆخەدا ئەنجامی دەنگەكانی‬ ‫هەڵبژاردن تاڕادەیەكی زۆر یەكسان یان نیمچە‬ ‫یەكسان یان هاوسەنگ‪ ،‬بەپلەی یەكەم لەنێوان‬ ‫ئەو سێ هێزەدا دابەشدەبێت‪ ،‬بەجۆرێ هیچیان‬ ‫بەتەنها توانای پێكهێنانی حكومەتیان نابێت‌و‬ ‫بەئاراستەیەكیتریش‪ ،‬ئەگەر هاتو ئیسالمیەكان بەم‬ ‫لیستە هاوبەشە بەشداریبكەن‪ ،‬پێشبینیدەكرێت‬ ‫دەنگێكی باش وەدەستبێنن‪ ،‬ئەوكاتە دەتوانن لەو‬ ‫نێوەندەدا وەك هێزی دوەمی پێكهێنانی كابینەی‬ ‫حكومەت‪ ،‬یان وەك هێزی پارسەنگ رۆڵی خۆیان‬ ‫بگێڕن‪ ،‬ئەوكاتە بەگوێرەی ماف‌و ئیستیحقاقاتی‬ ‫ه��ەڵ��ب��ژاردن��ی خ��ۆی��ان دەت��وان��ن لەحكومەتدا‬ ‫بەشداربن‌و سود لەو بەشداریە بۆبەهێزكردنەوەی‬ ‫خۆیان ببینن‪ ،‬بەتایبەتیش لێرەوە ئەگەر چاوێك‬ ‫بگێڕینەوە بەئەزمونی ئیسالمیەكانی توركیادا‬

‫دەرفەتەی هاتۆتە پێشەوە تێبگەن‪ ،‬بەتایبەت‬ ‫بەجیا دابەزینی یەكێتی‌و پارتی‪ .‬چونكە لەمیسر‬ ‫ئیخوان‌و بەشێكی بەرچاو لەسەلەفیەكان هەرزو‬ ‫توانیان دەرك��ی هەستیاری‌و گرنگی قۆناغەكە‬ ‫بكەن‌و لەبەرژەوەندی خۆیان تەوزیفی بكەن‌و‬ ‫لەیەك نزیكبونەوە‪ ،‬وەلێ تائەم ساتەوەختە هیچ‬ ‫ئاماژەیەكی رونی سیاسی‌و كرداری بۆنزیكبونەوەی‬ ‫كۆمەڵ‌و یەكگرتو بەدیناكرێت‪ ،‬رەنگە پرسیار‬ ‫بكرێ‪ ،‬ئەی كۆبونەوەی لوتكەی هەردو مەكتەب‬ ‫سیاسی ئەو دو هێزە بۆچی؟‬ ‫س��ەرب��اری ئ���ەوەی ئ��ام��اژەم��ان ب����ەوەدا كە‬ ‫ئەمە لەالیەك كارتێكی فشار بو لەبەرامبەر‬ ‫جموجوڵەكانی گ��ۆڕان��دا‌و لەالیەكیتریشەوە‬ ‫هەوڵی جواڵندنی پێشوەختی شەقامی ئیسالمی‬ ‫كوردستان بو‪ ،‬ئەگەرنا بەسەرنجدان بەلێدوانە‬ ‫رۆژنامەوانیەكەی(سەالحەدین بابەكر) ئه‌ندامی‬ ‫(م‪.‬س) یه‌کگرتو دوای كۆبونەوەكە‪ ،‬كە بەرستەیەك‬ ‫وتی‪»:‬پێویستە لیستی هاوبەشی ئیسالمیەكان‪،‬‬ ‫هەمو الیەنە ئیسالمیەكانی تێدا بێت»‪ .‬ئەمە‬ ‫ئاماژەیەكی رون بو‪ ،‬كە لەدەسپێكەوە یەكگرتو‬ ‫نەك لەگەڵ ئەو لیستەدا نیە‪ ،‬بەڵكو ناڕاستەوخۆ‬ ‫ڤیتۆشی خستەڕوو‪ ،‬چونكە هەموان دەزانین‌و‬ ‫رونە‪ ،‬كەبزوتنەوەی ئیسالمی بەشداری ئەو لیستە‬ ‫ئیسالمیە نابێت‪ ،‬ئەوكاتەش یەكگرتو بیانوی‬ ‫ئەوە ئەهێنێتەوە‪ ،‬كەبزوتنەوەی تێدا نیە‪ ،‬بۆیە‬ ‫سود لەو لیستە نابینن‪ .‬سەربارەی ئەوەی ئێمە‬ ‫پێمانوایە‪ ،‬نەك ئێستا بەڵكو یەكگرتوی ئیسالمی‬ ‫كوردستان لەدواین كۆنگرەی خۆیەوە چوەوە سەر‬ ‫هێڵی شێوازی ئیئتالفكردن لەگەڵ الیەنە عەلمانی‌و‬ ‫نەتەوەییەكان بۆداهاتو‪ ،‬بەتایبەتیش نزیكبونەوە‬ ‫لەپارتی(ئاشتبونەوە بەهۆی روداوەكانی بادینان‌و‬ ‫وەرگرتنی ق��ەرەب��وی ئ��ەو روداوان����ە)‪ .‬هەندێ‬ ‫زانیاری رۆژنامەوانیش ئاماژە بەبونی دانیشتنی‬ ‫نهێنی نێوان پارتی‌و یەكگرتو دەكرێ لەبارەی‬ ‫هەڵبژاردن‌و ئەگەرە سیاسیەكانی داهاتوی پرۆسەی‬ ‫سیاسی هەرێمی كوردستان‪ ،‬لەگەڵ چۆنێتی‬ ‫دابەشكردنەوەی پۆستە حزبیەكان‪ ،‬بەڵگەیەكی‬ ‫رونن لەو روەوە‪ .‬سەرەڕای زۆر هۆكار‌و لەسەروی‬ ‫هەموشیانەوە بونی دەنگێكی ناڕەزایی نێو خۆی‬ ‫یەكگرتو بەرامبەر پێكهێنانی لیستی هاوبەشی‬ ‫ئیسالمی لەماوەكانی رابردودا(نوسین‌و لێدوانی‬ ‫هەندێ بەرپرس‌و كادیری پێشكەوتو گوێلێگیراوی‬ ‫ئ��ەو حزبە لەرۆژنامەكانی ئاوێنە‌و هاواڵتی‌و‬ ‫هەندێ دەزگ��ای ت��ردا) دیسان بەڵگەیەكیترە‌و‬ ‫لێرەدا پێویست ناكات بەناو‌و ناونیشان‌و دیرۆك‪،‬‬

‫بیانخەینەڕو‪ .‬ه���ەروەك حاڵەتێكی دەرونیش‬ ‫تاڕادەیەك الی بەشێك لەئەندامانی هەردوال هەیە‌و‬ ‫پێی هەستیارن‪.‬‬ ‫هەرچی پەیوەندیشی بەكۆمەڵی ئیسالمیەوە‬ ‫هەیە‪ ،‬لەچاوپێكەوتنێكی(محەمەد حەكیم)‬ ‫ی وت��ەب��ێ��ژی ئ���ەو ح��زب��ەدا ب��ەرون��ی دی���ارە‪،‬‬ ‫كەرایدەگەیەنێت‪ »:‬لە ‪ %50‬ئەگەری دروستبونی‬ ‫لیستی ئیسالمی هەیە‌و‪ ..‬لەژێر دیراسەدایە»‪.‬‬ ‫(هاواڵتی‪ ،‬ژ‪ .)2013/4/3 ،1025‬جگەلەوەی‬ ‫ن��اوب��راو ل��ەو چ��اوپ��ێ��ك��ەوت��ن��ەدا زۆر زان��ی��اری‬ ‫وردت��ری خستۆتەڕو‪ ،‬كە بەبڕوای ئێمە ئاماژە‌و‬ ‫تاڕادەیەكیش بەڵگەن لەسەر ئ��ەوەی لیستی‬ ‫ئیسالمی ئەگەرێكی دورە‪ ،‬هەروەها ماوەیەك بەر‬ ‫لەئێستاش(سەالحەدین بەهائەدین)ی ئەمینداری‬ ‫پێشوی یەكگرتوی ئیسالمی لەگفتوگۆیەكی‬ ‫رۆژنامەی (بەیان)دا ناڕاستەوخۆ ئاماژەی بەوادابو‪،‬‬ ‫كەپێكهێنانی لیستی هاوبەشی ئیسالمیەكان‬ ‫ئەگەرێكی نزیك نیە‪ .‬بۆیە بەبۆچونی ئێمە‌و‬ ‫پێشبینیكردنمان ئەگەری هاوپەیمانی یەكگرتو‌و‬ ‫كۆمەڵ چ پێكەوە‌و چ بەجیا لەگەڵ پارتی نزیكە‪،‬‬ ‫یان بۆهەڵبژاردن یاخود دوای هەڵبژاردن لەكاتی‬ ‫پێكهێنانی حكومەتدا‪ ،‬بەتایبەتیش لەئەگەری‬ ‫دروستبونی هاوپەیمانێتی نێوان یەكێتی‌و گۆڕان‬ ‫ل��ه‌م��ب��اره‌وه‌(ب��ڕوان��ە هەمان چاوپێكەوتنەكەی‬ ‫محەمەد حەكیم)‪ ،‬چونكە بەگوێرەی هەندێ زانیاری‬ ‫رۆژنامەوانی لەم قۆناغەدا كەیەكێتی لەگۆڕان‬ ‫نزیكبۆتەوە(سەرباری دواین دانیشتن‌و درێژەدان‬ ‫بەرێكەوتننامەی ستراتیژی نێوان یەكێتی‌و‬ ‫پارتی)‪ ،‬بەاڵم پارتی حسابی ورد بۆخۆی‌و داهاتوی‬ ‫سیاسی‌و بەتایبەتیش هەم هەڵبژاردن‌و هەم دوای‬ ‫هەڵبژاردنیش دەك��ات‪ ،‬لەهەریەكە لەیەكگرتو‌و‬ ‫كۆمەڵ نزیكبۆتەوە‪ ،‬تائەو رادەیەی نزیكبونەوەی‬ ‫لەكۆمەڵ بزوتنەوەی ئیسالمی دۆستی زویر كردوه‌‪.‬‬ ‫دواجار بەگوێرەی زۆربەی پێوەرە سیاسیەكان‬ ‫هەڵبژاردنەكانی داهاتو زۆر جیاوازتر دەب��ن‪،‬‬ ‫لەوانەی رابردو‪ ،‬لەهەمو رویەكەوە‌و هەستیار دەبن‬ ‫بۆهەمو هێزەكان‪ ،‬چونكە ئەوەی تێبینیدەكرێ‬ ‫لەئێستاوە دابەشبونی یەكسان ی��ان نیمچە‬ ‫یەكسان‌و هاوسەنگانەی نێوان هێزە نەتەوەیی‌و‬ ‫عەلمانیەكان دەبێت‌و لێرەوە دەرفەتێكی گرنگ‌و‬ ‫چارەنوسساز دێتە پێشەوە لەبەردەم هەمو هێزە‬ ‫سیاسیەكان بەگشتی‌و بەتایبەتیش كۆمەڵ‌و‬ ‫یەكگرتو‪ ،‬ب��ەاڵم ئایا ئ��ەم دو هێزە دەتوانن‬ ‫لەچوارچێوەی پێكهێنانی لیستێكی هاوبەشی‬ ‫ئیسالمیدا بۆخۆیان بەرهەمەكەی بچنەوە‪ ،‬یاخود‬ ‫بەجیا خۆیان‌و جەماوەرەكەشیان پ��ەرت��ەوازە‬ ‫دەكەن یان دەبنە پارسەنگی مانەوە‌و هەستانەوەی‬ ‫الیەنێك یان دو الیەنی نێو پارت‌و هێزە نەتەوەیی‌و‬ ‫عەلمانیەكان‌و ئەم دەرفەتەش وەك زۆر دەرفەتیتر‬ ‫لەدەستدەدەن؟ بۆیە لەمدۆخەدا دو بژاردە لەبەردەم‬ ‫ئیسالمیەكاندا(یەكگرتو‌و كۆمەڵ) هەیە‪ ،‬كەسودی‬ ‫بۆیان هەبێت‪ ،‬یەكەم پێكهێنانی لیستی هاوبەشی‬ ‫ئیسالمی‪ ،‬یان كاركردن بۆنزیكبونەوە لەبزوتنەوەی‬ ‫گۆڕان‪ ،‬بەتایبەت لەئێستادا‪ ،‬كە لەیەكێتی زویرە‌و‬ ‫لەنێوخۆشدا هەندێ لەسەركردەكانی گلەیی‌و‬ ‫ناڕەزاییان هەیە(ئەگەرچی رەنگە دروستبونی‬ ‫لیستێكی وەها ئومێدی كەمتر بێت)‪ ،‬له‌کۆتاییدا‬ ‫بەگوێرەی زۆرب��ەی پێوەرەكان بەجیا دابەزینی‬ ‫كۆمەڵ‌و یەكگرتو‪ ،‬بەمایەی زیان بۆسەر خۆیان‌و‬ ‫ئەنجامی بەشداری هەڵبژاردن‌و دەنگەكانیان‬ ‫دەشكێتەوە‪ ،‬كە ئەمە ئەگەر‌و پێشبینیەكە‌و رەنگە‬ ‫واش دەرنەچێت‌و پێچەوانەكەی راست بێت‪.‬‬ ‫‪Salam_80jornalist@yahoo.com‬‬

‫بە بەراورد بەروداو‌و دەرئەنجامەكانی بەهاری عەرەبی‌و ‪17‬ی‬ ‫شوبات‌و ئاكامی هەڵبژاردنەكانی میسر بەتایبەت‪ ،‬هۆشیاریی‬ ‫ئیسالمیەكانی كوردستان (كۆمەڵ‌و یەكگرتو) لەو ئاستەدا‪،‬‬ ‫كە لەبایەخی ئەم قۆناغ‌و دەرفەتەی هاتۆتە پێشەوە تێبگەن‪،‬‬ ‫بۆیە ئەگەری پێكهێنانی لیستی ئیسالمی‪ ،‬ئەگەرێكی الوازە‬

‫موسای ماڵی‬ ‫فیرعەون‬ ‫عەبدولاڵ رێشاوی‬ ‫لە واڵتە دیكتاتۆرە بە ناو دیموكراتەكاندا‪،‬‬ ‫دەس��ەاڵت��دارەك��ان ب��ە ن��اچ��اری دروش��م��ی‬ ‫دیموكراتیان ب��ەرزك��ردۆت��ەوە‪ ،‬لەم واڵتانە‬ ‫كە ه��ەر چەند س��اڵ جارێك بەمەبەستی‬ ‫تەفریغكردنی ناڕەزایەتیە ناوخۆییەكان‬ ‫و رازی��ك��ردن��ی داخ���وازی���ە دەرەك��ی��ەك��ان‬ ‫هەڵبژاردنێك ئەنجامدەدرێت‪.‬‬ ‫ل��ەم واڵتانە كە ئامانجی راستەقینەی‬ ‫هەڵبژاردن‪ ،‬هێشتنەوەی دەسەاڵتە لە دەستی‬ ‫دەسەاڵتداردا‪ ،‬نەك ئاڵو گۆرپێكردنی‪...‬ئالەم‬ ‫ێ خواست و حەزی‬ ‫واڵتانەدا كە هەڵبژاردن بە ب ‌‬ ‫راستەقینەی دەسەاڵتدارەكان ئەنجامدەدرێت‬ ‫و دیموكراسیش دۆخێكی سەپێنراوەو لەو‬ ‫دیو سنورەوە هاتۆتە واڵتەوە‪.‬‬ ‫ئالەم واڵت��ان��ەدا دیموكراسی كوڕی‬ ‫شەرعی و راستەقینەی دەسەاڵتداران نیە‪،‬‬ ‫بەڵكو مناڵێكی «تەبەنی» ك��راوەو كەس‬ ‫نازانێت دواڕۆژی چیەو چۆن دەبێـت؟‪.‬‬ ‫ل��ەم واڵت��ان��ەدا دەس��ەاڵت��دارەك��ان دێ��ن و‬ ‫دیموكراسی و پرۆسەكانی هەڵبژاردن‪ ،‬وەك‬ ‫عەبایەكی شەرعیەت لەبەر دەكەن‪ ،‬هێزەكانی‬ ‫دیكەو زۆرینەی خەڵكیش وەك تاكە رێگەی‬ ‫ێ هیوایانە دەستی‬ ‫ناچاریی رزگاربوون‪ ،‬ب ‌‬ ‫پێوەدەگرن‪.‬‬ ‫لەم واڵتانەدا دیموكراسی وەك «موسای‬ ‫ماڵی فیرعەون»وایە‪ ،‬وەك موسا دۆزراوەیە‪،‬‬ ‫وەك موساش لە الیەن دەسەاڵتدارەكانەوە‬ ‫بەخێودەكرێـت‪ ..‬دایكی لە ترسی مەرگی‬ ‫ێ‬ ‫فڕێی داوەتە دەمی دەریاوە‪ ،‬دوژمنیش ب ‌‬ ‫ئەوەی بیناسێتەوە هەڵی گرتۆتەوە‪..‬وەك‬ ‫موسا‪ ،‬تاقە هیوای رزگاریی هەژارانەو وەك‬ ‫ئەویش لە ماڵی پادشاكاندا بە خێودەكرێـت‪.‬‬ ‫ێ ئ��ەوەی بە خۆی‬ ‫فیرعەونی پاشا ب ‌‬ ‫ێ ئ��ەوەی بیەوێت‪ ،‬لەباوەشی‬ ‫بزانێت و ب ‌‬ ‫خۆیدا موسای بەخێوكردو لەماڵی خۆیدا‬ ‫گەورەی كرد‪.‬‬ ‫موسای جولەكە لە رۆژگارێكدا لە دایكبوو‬ ‫رۆژگاری جوولەكە قڕان بوو‪ ،‬فیرعەون بڕیاری‬ ‫دابوو ساڵ ناساڵێك هەموو لەدایكبویەكی‬ ‫رەگەز نێری جوو بكوژرێت‪ ،‬بۆ ئەوەی چیدی‬ ‫ژم��ارەی جولەكەكان بەو شێوە ترسناكە‬ ‫زیادنەكات و نەبنە مەترسیەكی دیمۆگرافی‬ ‫بۆ سەر دەسەاڵتەكەی‪.‬‬ ‫ێ ئ���ەوەی بەخۆی‬ ‫ب���ەاڵم ف��ی��رع��ەون ب�� ‌‬ ‫بزانێت‪ ،‬مناڵێكی نێری ف��ڕێ��دراوی دەم‬ ‫روب��اری نیلی هەڵگرتەوەو كردی بە كوڕی‬ ‫خۆی‪ ،‬بەبەرچاویەوەو لە ئامێزیدا‪ ،‬لەناو‬ ‫كۆشكەكەیدا گەورەی كرد‪ ،‬بەاڵم ئەم مناڵە‬ ‫كێیە؟ ئەم مناڵە هەمان ئەو مناڵەیە كە‬ ‫دواج��ار س��ەری فیرعەون و دەسەاڵتەكەی‬ ‫دەخوات‪.‬‬ ‫هەمان ئەو ئینسانەی فیرعەون بەدوای‬ ‫كوشتنیەوە ب��وو‪ ،‬هەمان ئ��ەو مناڵەبوو‬ ‫بەدەستی خ��ۆی گ��ەورەك��رد‪ ،‬هەمان ئەو‬ ‫مناڵەش سەر و دەسەاڵتی تیابرد‪.‬‬ ‫ێ هیوان لەو هەڵبژاردنانەی‬ ‫خەڵكێكی زۆر ب ‌‬ ‫ێ هیوان لە‬ ‫لەم واڵتانەی خۆماندا دەكرێت‪ ،‬ب ‌‬ ‫ێ هیوان لە رەخنەگرتن و‬ ‫میدیای ئازاد ب ‌‬ ‫قسه‌كردن‪ ،‬دەسەاڵتدارانی ئەم واڵتانەش بە‬ ‫وەهمی ئەوەوە دەژین هەڵبژاردن هەبێت و‬ ‫دیموكراسی بەنیوەناچڵی و كەموكوڕیەكی‬ ‫زۆرەوە جێبەجێبكەن و میدیای ئ��ازاد و‬ ‫رەخنەگرتنیش هەبێت لەگەڵ ئەمانەشدا‬ ‫ئەوانیش تاسەر‪ ،‬تائەبەد‪ ،‬دەسەاڵتداربن‪،‬‬ ‫خۆیان و كوڕو كوڕەزایان!‬ ‫ئ���ەم وەه��م��ە ه��ەڵ��ەی��ەك��ی ك��وش��ن��دەی‬ ‫دەسەاڵتدارانی ئێمەیە‪ ،‬فێڵ لە دیموكراسی‬ ‫ناكرێت‪ ،‬یاریی بە ناڕەزایەتی و هۆشیاریی‬ ‫خەڵك ناكرێت‪ ،‬دیموكراسی و هەڵبژاردن‬ ‫و میدیای ئازاد ئاگرن‪ ،‬یاریان پێناكرێت‪،‬‬ ‫ئەوەی یاری بە ئاگربكات دەستی دەسوتێت‪.‬‬ ‫ئ��ەوەی فێڵ لە دیموكراسی بكات دواجار‬ ‫دیموكراسی دەیگەزێت‪.‬‬ ‫دەسەاڵتدارانی ئێمە دەبێت راستگۆبن‪..‬‬ ‫دی��م��وك��رات��خ��وازێ��ك��ی راس��ت��گ��ۆ‪..‬ی��اخ��ود‬ ‫دیكتاتۆرێكی راستەقینە‪.‬‬ ‫ئەوان ناكرێ‌ هەڵەكەی فیرعەون دووبارە‬ ‫بكەنەوە‪ ،‬پێویستە یان دیموكراتخوازێكی‬ ‫راس��ت��ەق��ی��ن��ەی بێفرت و فێڵ ب��ن‪ ،‬یان‬ ‫دیموكراسی لەماڵەكانیان دەركەن و بەخێوی‬ ‫نەكەن‪..‬چونكە دواجار سەریان دەخوات‪.‬‬ ‫دیموكراسی ئاوایە‪....‬‬


‫‪3‬‬

‫ذمارة (‪ )147‬دوشةممة ‪2013/4/8‬‬

‫دياردةى ئاينى‬

‫ئاین و بەرژەوەندی‬

‫نەوزاد جەمال‬ ‫پێشەكی‬ ‫ل���ەم ب���اس���ەدا‪ ،‬ه��ەوڵ��دەدرێ��ت ئ��ەو‬ ‫پەیوەندییە ناوكۆییەی نێوان ب��ڕوای‬ ‫ئاینی و ب���ەرژەوەن���دی ب��دۆزرێ��ت��ەوە‪،‬‬ ‫ئ��ەوە ڕونبكرێتەوە ك��ە ب��ەرژەوەن��دی‬ ‫لەڕوانگەی ئاینەوە‪ ،‬نەك هەر خراپ‬ ‫و پشتگوێخراوە‪ ،‬بەڵكو جەوهەرێكی‬ ‫پێكهێنەری ب��ڕواو كرۆكی پەیامی نێو‬ ‫دەقە پیرۆزەكانە‪ .‬بۆیە لێرەدا‪ ،‬تەنها‬ ‫باس لەسایكۆلۆجیەتی باوەڕدارناكرێت‪،‬‬ ‫بەڵكو جەخت لەو پاڵنەرو بزوێنەرانە‬ ‫دەكرێتەوە كە لە ڕەفتارو هەڵسوكەوتی‬ ‫مرۆڤی باوەڕداردا ڕەنگدەداتەوە‪ .‬هەمیشە‬ ‫بۆ تێگەیشتن و ڕاڤەكردنی جۆرو مۆتیڤی‬ ‫مرۆڤی باوەڕدار‪ ،‬پێویستمان بەگەڕانەوە‬ ‫هەیە بۆ ئەو بنەما هزری و دیسكۆرسەی‬ ‫لەدەق و پەیامە ئاینیەكاندایە‪ .‬دواجار‬ ‫ل��ەم سۆنگەوە ه��ەوڵ��دەدرێ جیاوازیی‬ ‫نێوان فەلسەفەو ئاین‪ ،‬لەم گۆشەنیگاوە‬ ‫بخرێتەڕوو‪ .‬هاوكات ئ��ەو مشتومڕەی‬ ‫دەربارەی ڕەوایەتیدان بەكردەوەی مرۆڤ‬ ‫لەڕوانگە پێوەرو بەها ڕەوشتیەكانەوە‬ ‫بەسەربكرێتەوە‪.‬‬ ‫‪-1‬ئاین بەرامبەر دونیا‬ ‫ج��ی��اوازی‌ و كێبەركێی‌ «ئ��ای��ن» و‬ ‫ی‬ ‫«دون��ی��ا»‪ ،‬شتێك نیە ك��ە گومان ‌‬ ‫لێبكرێت‪ ،‬نەك هەر لە ئێستادا‪ ،‬بەڵكو‬ ‫ی‬ ‫ی مێژوو‪ ،‬ئاین وەك دیوێكی‌ تر ‌‬ ‫بەدرێژای ‌‬ ‫ی ژیان و گرنگی مرۆڤ هاتۆتەقسە‪.‬‬ ‫گەمە ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ڕۆحی ‌‬ ‫ئاین بۆ خۆی‌‪ ،‬وەك توخمێك ‌‬ ‫ی مرۆڤ‪ ،‬پێدراوێكی دێرینە‪ ،‬هاوكات‪،‬‬ ‫ژیان ‌‬ ‫ی‬ ‫لە فۆڕمە ڕۆحیەكەیدا‪ ،‬جیاوازیەك ‌‬ ‫ی ئاین و‬ ‫ت���ەواو دی��ار‌ ل��ە ن��ێ��وان ب���وار ‌‬ ‫دونیادا هەیە‪ ،‬هەر ئەمەش وای‌ كردوە‬ ‫كە ئێمە بتوانین جیاكاریەك لە‌ نێوان‬ ‫یو‬ ‫ی ئایندار ‌‬ ‫پێداویستی و هەلومەرجەكان ‌‬ ‫ی ڕۆژگاردا بكەین‪.‬‬ ‫پێویستیەكان ‌‬ ‫ل��ەب��ەرام��ب��ەر دون��ی��ا ك��ە الی��ەن��ی‬ ‫ی بۆتە‬ ‫مادیی دەگرێتەوە‪ ‌،‬الیەنی ڕۆح ‌‬ ‫ی ئاین‪ ،‬دی��ارە ئەم‬ ‫ی گرنگ ‌‬ ‫ڕەهەندێك ‌‬ ‫ی‬ ‫جیاكاریەی‌ دین و دونیا‪ ،‬چۆتە خود ‌‬ ‫ی‬ ‫ڕێنماییە ئاینیەكانەوە‪ ،‬كە بۆ خۆش ‌‬ ‫ی نكوڵیلێكردن و ڕەتكردنەوە‬ ‫شایان ‌‬ ‫نیە‪ .‬لە ئایندا ئەولەویەت(‪)priority‬‬ ‫ی دوای��ی‌‪,‬‬ ‫دراوە بەدیوی‌ ڕۆح��ی‌‪ ,‬ڕۆژ ‌‬ ‫ی‬ ‫پاداشتی‌ خودایی‌ و دونیاش لە پلەیەك ‌‬ ‫ی‬ ‫نزمدا دان���راوە‌‪ .‬مەملەكەتی‌ خودای ‌‬ ‫نازەمینیە‪ ،‬بونێكی‌ ئامادەی‌ نییە‪ ،‬بەڵكو‬ ‫ی مادی بەرجەستەوەیە‪.‬‬ ‫لەسەروو بوون ‌‬ ‫لێرەوە ئەم دیدە بۆ «بوون»و جیهان‬ ‫ی هەیە‪،‬‬ ‫ی میتافیزیك ‌‬ ‫بەگشتی‪ ،‬ڕەهەندێك ‌‬ ‫كە تێیدا‌‪ ،‬بازدانێكی ئۆنتۆلۆجی‪ ،‬بەسەر‬ ‫«كاتێتی» و «‌بەسەرچون»ی دونیادا‬ ‫ی‬ ‫هەیە‪ .‬دواجار وادەردەكەوێت كە دونیا ‌‬ ‫ی شایەنی‌ گرنگیدان نیە‪ ‌،‬چونكە‬ ‫مادد ‌‬ ‫لەناوچوون و مردن تێیدا جەوهەرە‪ ،‬ئیتر‬ ‫دینداری‌ دەبێتە ڕێگایەك بۆ درێژەدان بە‬ ‫ی‬ ‫ی هەتاهەتایی‪ ‌،‬بەاڵم لەشوێنێك ‌‬ ‫ژیانێك ‌‬ ‫تر!‬ ‫ی‬ ‫دی���ارە دەت��وان��ی��ن ه��ەم��ان جیاكار ‌‬ ‫ی‬ ‫بكەینە تەوەرێك بۆ لێكجیاكردنەوە ‌‬ ‫دین لە سیاسەت و فەرمانداری‪ .‬سیاسەت‬ ‫ی گۆڕاوو دونیایی‌ هەیە‪،‬‬ ‫كە خەسڵەتێك ‌‬ ‫نەچەسپاو و كاتییە وەك ژیان و دونیا‬ ‫وان‪ .‬بێگومان لە دێرزەمانەوە ئاخوندو‬ ‫ی ئاینی‌ ب��ە پلەی‌ یەكە ‌م‬ ‫م��ەالو زان���ا ‌‬ ‫خۆیان بە كاری‌ زانستی ‌و ئاینداریەوە‬ ‫خەریككردووە‪ ،‬نەك سیاسەت‪ ،‬بێگومان‬ ‫لەشارستانیەتەكانی پێش ئیسالمیشدا‪،‬‬ ‫پیاوانی ئاینی بۆ بەشداریكردن لەدونیای‬ ‫سیاسەتدا میكانیزمێكیان دۆزی��ەوە‪:‬‬ ‫ئەویش لەڕێی گێڕانەوەی سەرچاوەی‬ ‫دەس��ەاڵت��ی ب��ااڵ‪ ،‬بۆ مافێكی یەزادنی‬ ‫و پیرۆزكراو‪ .‬بەمەش دەس��ەاڵت��ی شا‬ ‫پیرۆزكرا و كرایە مافێكی بنەماڵەیی‪،‬‬ ‫ه��اوك��ات ل��ەوێ��وە خ��ۆی��ان ل��ەك��اروب��اری‬ ‫دەوڵ��ەت��ەوە هەڵقورتان و دزەیانكردە‬ ‫نێو بڕیارە سیاسیەكانەوەو دۆزینەوەی‬ ‫پاڵپشتی سیاسی بۆ كارە ئاینیەكانیان‪.‬‬ ‫بەاڵ ‌م لەمێژووی ئیسالمیدا‪ ،‬هەمیشە‬

‫ی بەهێزتربووە لەناو‬ ‫دەس��ەاڵت��ی‌ ئاین ‌‬ ‫ب��ڕواداران��دا‪ ،‬وەك لەهی‌ سیاسیەكان‪،‬‬ ‫ی حوكمڕانیی خەلیفە‬ ‫بۆیە لەپێكهاتە ‌‬ ‫و میر ئیسالمیە‌كاندا‪ ،‬دوو دەس��ەاڵت‬ ‫ه��ەب��ووە‪‌:‬ی��ەك��ە ‌م ئاینی و ئەویتریش‬ ‫ی‬ ‫دەس��ەاڵت��ی میرو خەلیفەیە‪ .‬گەرچ ‌‬ ‫ی بە ئاخوندو زان��ای‬ ‫خەلیفە پێویست ‌‬ ‫ی‬ ‫ی هەبووە‪ ،‬تەنانەت ئەگەر خۆش ‌‬ ‫ئاین ‌‬ ‫ی هەبووبێ لەبواری ئایندا‪,‬‬ ‫ی باش ‌‬ ‫شارەزای ‌‬ ‫ی‬ ‫بەاڵم دواج��ار وەك زان��او پێشەوایەك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی نەكردووە‪ .‬بەڵكو زاناكان ‌‬ ‫دینی‌ حوكم ‌‬ ‫كردۆتە ئامێرو بۆ پشتگیریكردنی خۆی‪،‬‬ ‫بەكاریهێناون‪‌.‬خەلیفە كەسێك بووە كە‬ ‫ی‬ ‫ی تەواوی‌ هەبووە‌ لە دەروازە ‌‬ ‫شارەزای ‌‬ ‫ب��ەرژەوەن��دی‌ سیاسیەوە هەڵبسوڕێت‪،‬‬ ‫لە هەمانكاتدا بەناوی‌ باوەڕدارانیشەوە‬ ‫ی و‬ ‫ی ئاین ‌‬ ‫ب���دوێ���ت‪‌.‬زۆرج���ار‪ ،‬پ��ی��اوان�� ‌‬ ‫زاناكانیش‪ ،‬چ وەك بتساز و موفتیەك‪،‬‬ ‫ی و ڕێنماییان‬ ‫چ وەك كەسانێك ئامۆژگار ‌‬ ‫ی دەسەاڵتبوون و لێرەشەوە‬ ‫كردبێت‪ ،‬نزیك ‌‬ ‫گوێرایەڵیی وەلی ئەمری باوەڕدارانیان‬ ‫بەئەركێكی ئاینی هەژماركردووە‪ .‬بەاڵم‬ ‫ئەم ئاشنایەتییەی‌ نێوان دەس��ەاڵت و‬ ‫سیاسەت‪ ،‬هیچ لەوە ناگۆڕێت كە دەسەاڵت‬ ‫ی سەربەخۆ و جیاوازنەبووە لە‬ ‫كایەك ‌‬ ‫ی و بەرژەوەندی دونیایی‪.‬‬ ‫ئایندار ‌‬

‫‪-2‬بەرژەوەندی لە ئایندا‬ ‫ڕەنگە بەشێوەیەكی سادە‪ ،‬لەسۆنگەی‬ ‫تێگەیشتنێكەوە كە ئاین بابەتێكی‬ ‫سەروویی(ترانسدێنت)ە و هەر الیەنی‬ ‫ڕۆح دەگ��رێ��ت��ەوە‪ ،‬لەبەجێهێنان و‬ ‫جێبەجێكردنی ئەركەكانیدا‌‪ ،‬بێخەوشە‪،‬‬ ‫واتە‪ :‬لەبەرئەوەی ئاین پەیوەندییەكی‬ ‫نادیاری نێوان خوداو مرۆڤە‪ ،‬بۆیە ڕەنگە‬ ‫واتێبگەین ب���ەدوورە ل��ەب��ەرژەوەن��دی‪،‬‬ ‫بەتایبەت بەرژەوەندیی مادی و دونیایی‪.‬‬ ‫گرفتی ئەم تێگەیشتنە لە‌وەدا‌یە‪،‬‬ ‫ئەگەر ئێمە ئاین بخەینە خانەیەكی‬ ‫بەرزو پێرۆزەوە‪ ‌،‬ئەوا لەدونیای واقیعیدا‬ ‫كاركەناریدەكەین‪ ،‬ئەگەر دونیا هەمیشە‬ ‫ئاماژە بۆ ژینێكی بڕاوەو كاتی و ئاستنزم‬ ‫بێ‪ ،‬پێویست ناكات ئاینیش لەنێویدا‬ ‫خ��ۆی ماندووكات‪ ،‬بەدەربڕینێكیتر‪‌:‬؛‬ ‫ئاین لەالیەك و بەرژەوەندی لەالیەكی‬ ‫ی‬ ‫دیكەیە‪ .‬هەڵبەت ئەمە تێگەیشتنێك ‌‬ ‫س���ادەو سەرپێیە‪ ،‬وەك��چ��ۆ ‌ن لە‌سەر‬ ‫ئاستی تێوریش بێخەوش نییە‌‪ ،‬وەلێ‬ ‫ت��اڕادەی��ەك��ی��ش ڕاستیەكی ڕووك��ەش��ی‬ ‫پێوەدیارە‪ .‬لەكاتێكدا لەسەر ئاستی‬ ‫پراكتیكی‪ ،‬وات��ە‪ :‬لە جێبەجێكردنی‬ ‫ڕۆژانەییدا‪ ،‬بەگشتی باوەڕو بڕوا و ئەركە‬ ‫ئاینەكان‪ ،‬لەبەرژەوەندی بەدەرنین‪.‬‬ ‫جگە لەوەی بەرژەوەندیی دژ بەئاین‬ ‫نییە‪ ،‬بەڵكو زۆر نزیكەو تەماهیی‬ ‫ت��ەواوی لەگەڵدا دەك��ات‪ ،‬واتە‪ :‬دەبێتە‬ ‫خۆراكدەرێكی زاتی و هەستەكی مرۆڤ‪،‬‬ ‫بۆ پابەندبوون و شوێنكەوتنی ئاین‪.‬‬ ‫بابزانین چۆن؟‬ ‫ئەرك و فەرمانە ئاینیەكان‪ :‬حەج‪،‬‬ ‫وەك نمونەیەك‪ ،‬قازانج و سودی مادی‬ ‫ب��ۆ خەڵكانی ل��ە واڵتێكیتر تێدایە‪،‬‬ ‫بەهەمان شێوەش زەكاتیش‪ .‬نوێژو‬ ‫ڕۆژو پاداشتی بەهەشت و لەم دونیاش‬ ‫زیادكردنی ڕزق و ڕۆزی و پیت و هتد‬ ‫لەپشتەوەیە‪ ،‬هەمیشە‌ ن��زای «خوایە‬ ‫ڕۆزیمان بدەیت و زیادیبكەیت»‪ ،‬لەنوێژو‬ ‫ن��زاك��ان��دا‪ ،‬بەستەنەوەیەكی ڕۆح��ی و‬ ‫گرێدانێكی نێوان مرۆڤ و ئەفرێنەرە‪.‬‬ ‫ئیدی‌ مرۆڤی ب��اوەڕداری��ش لەڕێگەی‪،‬‬ ‫جۆرێك لەبەرژەوەندییەوە‪ ،‬لەگەڵ خۆی‬

‫دەدوێ و لەخودای خۆی‪ ،‬نزیكدەبێتەوە‌‌‪.‬‬ ‫یان لەجیهادو غەزاكاندا‪ ،‬مژدەی پەری‬ ‫بەهەشت‪ ،‬یا دابەشكردنی تااڵنی جەنگ و‬ ‫بەشینەوەی كەنیزەكان‪ ،‬هەمیشە هۆكاری‬ ‫سەرگەرمكردنی موجاهیدەكان بوون‪.‬‬ ‫ئەمان ‌ە پاداشتگەلێكن كە دەبنە‬ ‫‌ت��ەواوك��ەرو تێركەری هەست و حەزو‬ ‫چاوەڕوانییەكانی باوەڕداران‪ ،‬لەبەرئەوەی‬ ‫باسوخواسەكانی بەهەشت‪ ،‬پڕاوپڕی‬

‫فەنتازیائامێزەی ژی��ان و گ��وزەران��ی‬ ‫بەشێوەیەكی ئێستاتیكی وەسفدەكات‪،‬‬ ‫تا ئەو ڕادەی��ەی‪ ،‬ئەوندە چێژبەخشە‪،‬‬ ‫ح��ەز بە باسكردنیشی بكەین! ئیدی‬ ‫توانای دەربڕین و سیحری وشە‪ ‌،‬یەكسانە‬ ‫بەقووڵی و سەلیقەیی دەرون و پێدوایستی‬ ‫و حەزو مەیلە غەریزەییەكانی مرۆڤ‪.‬‬ ‫ڕەنگە یەكێك بڵێ ئ��ەوە بەرژەوەندی‬ ‫نییە‪ ،‬بەڵكو هیوابونە ب��ەدوارۆژ‪ ،‬بەاڵم‬

‫ی و زاناكانیش‪،‬‬ ‫ی ئاین ‌‬ ‫‌زۆرجار‪ ،‬پیاوان ‌‬ ‫چ وەك بتساز و موفتیەك‪ ،‬چ‬ ‫ی‬ ‫وەك كەسانێك ئامۆژگار ‌‬ ‫ی‬ ‫و ڕێنماییان كردبێت‪ ،‬نزیك ‌‬ ‫دەسەاڵتبوون و لێرەشەوە‬ ‫گوێرایەڵیی وەلی ئەمری‬ ‫باوەڕدارانیان بەئەركێكی ئاینی‬ ‫هەژماركردووە‬ ‫كەلێن و كەلەبەرە‌كانی دەروونی مرۆڤ‌‌ە‬ ‫و گێڕانەوەی چیرۆكەكانی‌‪ ،‬ڕۆدەچێتە‬ ‫نێ ‌و خواست و حەزە غەریزەییەكانەوە‪.‬‬ ‫‌بەدیوێكیشدا‪ ،‬ڕاستیەك دەردەخ��ات‪:‬؛‬ ‫ی سایكۆلۆجی و ڕۆحی‌‪ ،‬لە‬ ‫و‌ردەكارییەك ‌‬ ‫پێكهاتەی بڕوای ئاینیدا‌یە»‪ .‬لەكاتێكدا‬ ‫‌ئێمە ئاین بەسادەیی‪ ،‬ل��ەدوو فۆرمدا‬ ‫وەردەگ���ری���ن‪ :‬ی��ەك��ەم‪ ،‬ب���ەوەی ك��ە لە‬ ‫‌بەرژەوەندیخوازی خاڵیە‪ ،‬واشتێدەگەی ‌ن‬ ‫م���رۆڤ���ی ب����ڕواداری����ش چ���اوەڕوان���ی‬ ‫بەر‪1‬ەوەندی لە ئاین ناكات‪ .‬دوەم‪ ،‬ئەو‬ ‫‌فۆرمە سادەیەی كە پێیوایە لەبەرئەوەی‬ ‫ڕێنمایەكانی ئاین‪ ،‬لەگەڵ زانست و‬ ‫پێوەرەكانی ئەقڵدا ن��ای��ەن��ەوە‪ ،‬ئیتر‬ ‫قسەكانیش دەبنەگۆترەكاری‪.‬‬ ‫لەكاتێكدا گوتارو تێكستەكانی ئاین‪،‬‬ ‫دوربینەیەكی ت��ەواو و مرۆڤناسیەك‬ ‫و ناخناسینێكی هەستیاری تێدایە‪،‬‬ ‫بەتایبەت لەخوێندەنەوەی دیمەنەكانی‬ ‫بەهەشتدا‪‌« :‬پەری و روباری هەنگوین‬ ‫و نەبونی پێرێتی و نەمریی»‪ ،‬ئەو‬

‫بابەتی هیواكە بۆ خۆی‪ ،‬دەریدەخات كە‬ ‫چەندە بەرژوەندیی تێدایە‪.‬‬ ‫‪-3‬پاداشت و سزا وەك بەرژەوەندی‬ ‫ئ��ەگ��ەر ب��گ��ەڕێ��ن��ەوە س���ەر ئ��ای��ن و‬ ‫كردەوەی مرۆڤ‪ ،‬دەردەكەوێ كە دەقی‬ ‫ئاینی ناتوانێ ل����ەدەرەوەی دوان��ەی‬ ‫پاداشت‪ /‬سزا‪ ،‬ئاخاوتن لەگەڵ دەروونی‬ ‫مرۆڤدا بكات‪ .‬وێناكردنی ژیانی بەهەشت‪،‬‬ ‫وەك پ��اداش��ت ب��ەو وێنە زمانەوانییە‬ ‫بااڵیە‪ ،‬لەتێكستەكانی وەك قورئاندا‪،‬‬ ‫دەری���دەخ���ات ك��ە ب��ی��رۆك��ەی پ��اداش��ت‬ ‫بەدورنییە لەوەی كە چونە بەهەشت لە‬ ‫بەرژەوەندیی داهاتوی مرۆڤەكانە‪ ،‬بۆیە‬ ‫هاوكێشەی كردەوەی چاكە‪ ،‬یەكسانە بە‬ ‫بەهەشت و ك��ردەوەی خراپە‪ ،‬یەكسانە‬ ‫بەدۆزەخ‪ ،‬بەرژەوەندی ئامێزە‪ ،‬مرۆڤیش‬ ‫لەبەرژەوەندیدا نییە بچێتە دۆزەخەوە‪،‬‬ ‫بۆیە دەبێت نەیكات‪ .‬لێرەدا ئەم گوتاری‬ ‫س��زاو پاداشتە‪ ،‬ل��ەڕواڵ��ەت��دا‪ ،‬لەنێوان‬ ‫ئەوەی هۆكارە‪ ،‬ئەوەشی ئەنجامە‪ ،‬جۆرە‬

‫بەهۆیەوە قازانج نەكات‪ ،‬ئیدی لێرەدا‬ ‫مرۆڤ بۆ ئەوەی پەیرەوەیی چاكە بكات‪،‬‬ ‫دەب��ێ پ��ێ��وەرو پاڵنەری ك��ردەوە‌ك��ەی‬ ‫بەدیهێنانی ئەركێكی ڕەوشتی بێت‪ ،‬كە‬ ‫خۆی لەفەرمانێكی ڕەهای گەردوونیدا‬ ‫دەنوێنێ و هیچیتر نا‪.‬‬ ‫دی��ارە ئەم مشتومڕە ‌لە فەلسەفەی‬ ‫ڕەوشتییدا‪ ،‬درێ��ژەی هەیە‪ ،‬بەتایبەت‬ ‫«مۆدێلی ستاندارد» بۆ تێگەیشتن‬ ‫لە پاڵنەرەكانی ڕەفتاری مرۆڤ‪ ،‬لەژێر‬ ‫ڕۆشنایی «تێوری پاڵنەری ڕەفتاریی»‬ ‫دا‪ ،‬جەخت لە بزوێنەری ب��اوەڕو مەیل‬ ‫دەكرێتەوە‪ .‬لەو تێورە‌دا‪ ،‬بەتەنها باوەڕ‬ ‫پاڵنەری سەرەكی كردارێك نیە‪ ،‬ئەگەر‬ ‫مەیل لە بابەتی باوەڕەكەدا ئامادەنەبێت‪،‬‬ ‫وات��ە‪ :‬كارلێكی مەیل لەتەك ب��اوەڕدا‪،‬‬ ‫دەبنە پاڵنەری كردەوەیەك‪ ،1‬لەكاتێكدا‬ ‫ڕێبازی فەرمانخوازی(فۆنشیۆنالیزم)‪،‬‬ ‫پێیوایە ئ��ەم لێكدانەوەیە س��ادەی��ە‪.‬‬ ‫باشترین مۆدیلی پاڵنەر‪ ،‬مەیلە الی‬ ‫ب��ك��ەر‪-‬م��رۆڤ خ���ۆی‪ .‬وەك��چ��ۆن مەیل‬ ‫پاڵنەرە بۆ كردەوە‪ ،‬هاوكات پاڵنەریشە‬ ‫بۆ گوێڕایەڵی و شوێنكەوتنی بنەماو‬ ‫پ��ێ��وەرە ڕەوشتیەكان‪ .‬لەكاتێكدا لە‬ ‫كالسیك(ستۆیستەكان)‬ ‫‌فەلسەفەی‬ ‫دا‪ ،‬ف��ەی��ل��ەوس��وف��ەك��ان��ی فەلسەفەی‬ ‫ژیان(بودیزم و عیرفان و تەسەوف)‪،‬‬ ‫پشت بەم لێكدانەوەی «تێوری مەیل»ە‬ ‫نابەستن‪ ،‬پێیانوایە دەب��ێ��ت م��رۆڤ‬ ‫لەسەرو مەیل و حەزەكانیەوە‪ ،‬كارەكانی‬ ‫ئەنجامبدات و نەبێتە كۆیلەیان‪‌.‬‬

‫ڕەوایەتیەكی ئەقاڵنی و پاساودانێكی‬ ‫لۆجیكی دروستدەكات‪ ،‬چاكە هۆكارە بۆ‬ ‫چونە بەهەشت‪ ،‬ئیدی لەم پەیوەندیەدا‪،‬‬ ‫هەست و حەزی مرۆڤ بزوێنەرە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ئامانج بەرژەوەندی‪ ،‬بریتیە لە چوونە‬ ‫بەهەشت‪.‬‬ ‫مادام وتمان ئاین‪ ،‬چ لەڕوی ڕۆحیەوە‬ ‫ی��ا م��ادی��ەوە‪ ،‬پێداویستیە‪ ،‬ك��ەوات��ە‬ ‫ل��ەب��ەرژەوەن��دی خ��اڵ��ی ن��ی��ە‪ ،‬چونكی‬ ‫ئاین و حەز و خولیاكان‪ ،‬ل��ەدەرەوەی‬ ‫كۆمەڵێك چ��اوەڕوان��ی لەكردگار‪ ،‬زێتر‬ ‫نین‪ .‬ئەگەر چ��اوەڕوان��ی و پێداویستی‬ ‫و ب��ەرژەوەن��دی لەئاین داماڵێن‪ ،‬كەم‬ ‫كەس هەیە بەئاینداری بمێنێتەوە‪ ،‬ئاین‬ ‫بێبەرژەوەندی‪ ،‬دەبێتە عیرفان‪ ،‬كە‬ ‫پراكتیزەكردنی پوختی رۆح دەمێنێتەوە‪،‬‬ ‫بێ چاوەڕوانكردنی سزا و پاداشت‌‪.‬‬ ‫هەڵبەت ئێمە‪ ،‬بێ پاداشت و بەهەشت‪،‬‬ ‫ناتوانین بیر لەچا‌كە بكەیەنەوە‪ ،‬بێساز‬ ‫و دۆزەخیش‪ ،‬ناتوانین بیر لە خراپە‬ ‫بكەینەوە‪ ،‬چونكی لە كردن و نەكردنی‬ ‫ڕەفتارو هەڵسوكەوتێكدا‪ ،‬ڕاستەوخۆ‪،‬‬ ‫لەدڵ و دەرون��ی ب���اوەڕداردا‪ ،‬بروسكەو‬ ‫زەنگی پاداشت و سزا ئامادەیە‪ ،‬بۆیە‬ ‫ب��ەرژەوەن��دی‪ ،‬لەئاین و فەرمانەكانی‬ ‫ب��ەدەرن��ی��ە‪ ،‬خ��راپ��ە ب��ێ س���زا نیە‪،‬‬ ‫باوەڕداریش بەرژەوەندی لەسزادا نیە‪،‬‬ ‫چاكەش بێ بەرامبەر و پاداشت نابێت‪،‬‬ ‫بۆیە ئەگەر ئەو پاڵنەرە نەما‪ ،‬كەس‬ ‫ب��ەالی چاكەد‌ا ناچێ‪ .‬كەواتە مرۆڤی‬ ‫ب���اوەڕدار‪ ،‬بەرژەوەندیخوازەو دێت بۆ‬ ‫بەرژەوەندیەكانی پاساوو بەرگی پیرۆزیان‬ ‫ئەنجام‬ ‫ل��ەب��ەردەك��ات‪ .‬ل��ێ��رەوە ئ��ەو وت��ەی��ەی‬ ‫لەگەڵ ئەوەدانیم بەرژەوەندیەكان‬ ‫«عەبدولڕەحمان كەواكبی» زۆر وردە كە‬ ‫دەڵێت‪« :‬ئەزمون فێری ئەوەی كردوین‪ ،‬ڕەتبكرێنەوەو‌ ب��ەن��اوی ئاینەوە دژی‬ ‫زۆرینەی خەڵكی پابەندی ئاین نابن‪ ،‬بوەستینەوە‪ ،‬یا پێمانوابێت ژینێك‬ ‫ئەگەر لەگەڵ مەبەستەكانی یان حەزو خاڵی بێت لەبەرژەوەندی بەرزو پاكژییە‪،‬‬ ‫ڕیابازیەكانیاندا نەگونجێت‪ ،‬هەرووەها نەخێر‪ .‬ئەگەر پێوەرەكانی ڕەوش��ت و‬ ‫فێریشی كردوین كە الی خەڵكی‪ ،‬ئەقڵ ئاكار تێنەپەڕێندرێن‌‪ ،‬بەرژەوەندیخوازی‬ ‫هیچ سوو‌دێكی نیە‪ ،‬بەڵكو ئەوان كۆیلەی دژ بە ڕەوش��ت و ئاین نیە‪ ،‬وەكچۆن‬ ‫م��رۆڤ ب��ەرژەوەن��دی��ی دونیایی‪-‬ئابوری‬ ‫بەرژەوەندی و سەردەمەكەیانن»‪.‬‬ ‫هەیە‪ ،‬بەرژەوەندیشی لەئایندا هەیە‪.‬‬ ‫كەواتە وەكچۆن لەنێو ئایندا‪ ،‬ئەرك‬ ‫‪-4‬تێوری پاڵنەری ڕەوشتی مرۆڤ‬ ‫ئێمە وەكچۆن ناتوانین كۆمەڵگەی و فەرمانەكان‪ ،‬پێوەرە ڕەوشتیەكان‪،‬‬ ‫م��رۆڤ ل����ەدەرەوەی ب���اوەڕو ئاینەوە لەسەربنەمای پاداشت و سزا بنیاتنراون و‬ ‫بخوێنینەوە‪ ،‬ئاوەهاش ناتوانین ڕەفتارو كەسی باوەڕدار هەمیشە لەچاوەڕوانیدایە‪،‬‬ ‫هەڵسوكەوتی مرۆڤ بەگشتی یا ئاینی ئ���اوەه���اش ئ��ای��ن و ڕێ��وڕەس��م��ەك��ان��ی‬ ‫ل����ەدەرەوەی مەیل و ب��ەرژەوەن��دی��ەوە خ��ۆی‪ ،‬بەدەرنین لەچاوبڕینە دونیاو‬ ‫بخوێنینەوە‪‌.‬پاڵنەری كردەوەی ڕەوشتی دەسكەوتنی شتگەلێك كە مانەوەی‬ ‫م��رۆڤ‪ ،‬لەڕوانگە ئاینیەكەوە‪ ‌،‬تەنها خۆی پێ مسۆگەردەكات‪ ،‬هەر ڕەهە‌ندی‬ ‫ن��اگ��ەڕێ��ت��ەوە ب��ۆ ب��ڕواب��وون ب��ەخ��ودی بەرژەوەندیشە كە ئاین وا لەمرۆڤ دەكات‬ ‫ك ببێتەوە‪.‬‬ ‫چاكە‪ ،‬بەڵكو حەزو مەیل هاندەرێكی لەدنیا نزی ‌‬ ‫دەبێت ئاین خۆی بگونجینێت لەگەڵ‬ ‫ت��رە‪ ،‬هاوكات بیركردنەوەو چاوبڕینە‬ ‫ئەنجامیش‪ ،‬بۆ خۆی‪ ،‬هاندەرێكی دیكەی خواست و ب��ەرژەوەن��دی��ەك��ان��ی مرۆڤی‬ ‫ك���ردەوە ئاینیەكانە‌‪ .‬ل��ەم سۆنگەوە‪ ،‬ب��اوەڕدار‪ ،‬ئەمەش لەڕێی ڕاڤەكەردن و‬ ‫ئ��ەگ��ەر بێین ج��ی��اوازی��ەك ل��ەن��ێ��وان خوێندنەوەی سەردەمی بۆ دەقەكانی‬ ‫فەلسەفە و ئایندا بكەین‪ ،‬دەتوانین ئاین دەكرێت‪ .‬هاوكات بەو مانایەش‬ ‫ب��گ��ەڕێ��ن��ی��ەوە ب��ۆ دی���دی فەلسەفەی ئاین ب��ەرژەوەن��دی ل��ەو خۆگونجاندن‬ ‫ڕەوش��ت��ی الی «ك��ان��ت»‪ ،‬ك��ە لەسەر و نزیكردنەوە ‌هەیە لەدونیای مرۆڤ‬ ‫بنەمای ئەركخوازی(‪ )Deontology‬و داخوازیەكانی‪ ،‬بۆ ئ��ەوەی خۆی لە‬ ‫دام��ەزراوە‪ .‬كانت پێیوایە مرۆڤ دەبێ تەریكبوون و پەككەوتن ڕزگاربكات‪،‬‬ ‫بەچاكە ڕەفتاربكات‪ ،‬نەك لەبەرئەوەی چونكە هێندەی ئاین كاریگەری لەسەر‬ ‫ح���ەزو مەیلێكی ب��ۆ چ��اك��ە ه��ەی��ە یا بیرو هزر و ڕەفتاری مرۆڤە باوەردارەكانە‬ ‫بەرژەوەندی لەچاكەدا‌یە‪ ،‬یا لەبەرئەوەی لەكۆمەڵگەیەدا‪ ،‬ئەوەندەیش سەردەم و‬ ‫ئەنجامی چاكەكردن باش دەشكێتەوە‌‪ ،‬خواست و پێداویستیەكان و بەرژەوەندی‬ ‫نەخێر‪ ،‬م��رۆڤ دەبێت لەپێناو خودی مرۆڤیش كاریگەریان لەسەر ئاینەكە‬ ‫چ��اك��ەدا باشڕەفتاربێ‪ ،‬ئیتر ئەمە‪ ،‬خۆی هەیە‪.‬‬ ‫ب��ۆی��ە‪ ،‬ف��ۆرم��ەك��ان��ی ب��ەرژەوەن��دی��ی‬ ‫بێگوێدانە ئەوەی كارەكە بەرژەوەندیی بۆ‬ ‫ئاینی لەكۆمەڵگەی مرۆڤایەتیدا‪ ،‬لە‬ ‫كەسەكە دەبێت یان نا‪.‬‬ ‫بۆ نمونە‪« ،‬كانت» دەڵێت‪ :‬ڕاستگۆیی دابەشكردنی‌ كۆمەڵگەی مرۆڤدا‪ ،‬بەپێی‬ ‫ی‬ ‫یاسایەكی گەردونیە‪ ،‬دەشێت مرۆڤ ب���اوەڕو پابەندبوون و قوڵكردنەوە ‌‬ ‫ج��ی��اوازی��ەك��ان‪ ،‬یا لەبەڕیشەییكردنی‬ ‫كەلێنەكاندا دەردەك���ەوێ���ت‪ .‬هاوكات‬ ‫چ��ەم��ك��ی»پ��ی��رۆزی»‪‌،‬ئ��ام��رازێ��ك��ە بۆ‬ ‫ی ج��ی��اوازو ڕەخنە‌و‬ ‫ی ڕا ‌‬ ‫دەمكوتكردن ‌‬ ‫ی‬ ‫دەستەمۆكردنی ئەقڵ و ترساندن ‌‬ ‫ی ویژدان و‬ ‫تاك لە قوتاربوون لە ئازار ‌‬ ‫ی‬ ‫بیركردنەوە‌و بڕیاردان لەسەر چارەنوس ‌‬ ‫ی‬ ‫خۆی و باوەڕەكەی‪ ،‬كەواتە تواندنەو ‌‬ ‫ی گشتی و‬ ‫ت��اك ل��ە ب��ۆت��ەی‌ ب��اوەڕێ��ك�� ‌‬ ‫گشتگیردا‪ ،‬بەپلەی یەك بەرژەوەندیە‪.‬‬

‫عەبدولڕەحمان كەواكبی‪« :‬ئەزمون فێری ئەوەی‬ ‫كردوین‪ ،‬زۆرینەی خەڵكی پابەندی ئاین نابن‪ ،‬ئەگەر‬ ‫لەگەڵ مەبەستەكانی یان حەزو ڕیابازیەكانیاندا‬ ‫نەگونجێت‬

‫‪(1 ) S. Blackburn; Oxford‬‬ ‫‪Dictionary of Philosophy p.97.‬‬ ‫‪2005‬‬


‫ذمارة (‪ )147‬دوشةممة ‪2013/4/8‬‬

‫ئاينناسى‬

‫‪4‬‬

‫جەژنی نەورۆز و بڕوبیانوی هەندێك لە ئیسالمیەكان‬ ‫سەروەر پێنجوێنی‬ ‫بەشی دوەم‬

‫ئەمە بە ن��اڕەوا لە ئیسالمدا دابنێیت‪،‬‬ ‫چونكە ئەمە لە خۆیدا شتێك نیە بچێتە‬ ‫بونیادی ئایینەکه‌ته‌وە هەتا بە ناوی‬ ‫ڕەسەنایەتیی ئایینیەوە دژایەتیی بكەیت‪.‬‬ ‫كاتێكیش موسوڵمانان ل��ە ڕاب���ردودا‬ ‫هەڵوێستیان بەرامبەر نەورۆز و میهرەگان‬ ‫نەگونجاو بوە و خۆیان پاراستوە لە‬ ‫بەشداریكردنیان و ڕەوابینیان؛ لەبەر‬ ‫ئەوە بوە كە ئێرانیەكان لە سەرەتادا‬ ‫لەسەر ئایینی زەردەشتی ماونەتەوە و‬ ‫داب‌ونەریتی ئایینیی زەردەشتی الیان‬ ‫هێشتا زیندو بوە و الی ئێرانیەكان ئەو‬ ‫كاتە ن��ەورۆز و میهرەگان دو جەژنی‬ ‫ئایینی بون یانی بە باوەڕ و پەرستشەوە‬ ‫زیندو ك��راوەن��ەت��ەوە و لە پەرستگادا‬ ‫ئاهەنگیان بۆ كراوە و پیاوانی ئایینی‬ ‫ئەو ئاهەنگ و سروتانەیان گێڕاوە‪ .‬وەكو‬ ‫دواتریش (بەشی سێیەم) لە ڕێگەی‬ ‫دەقە ئیسالمیەكانەوە هەست بەم الیەنە‬ ‫دەكەین‪ .‬ب��ەاڵم دوای كزبونی ئایینی‬ ‫زەردەشتی الی ئێرانیەكان و زاڵبونی‬ ‫ناسنامەی ئیسالمی بەسەر كۆمەڵگە‬ ‫ئێرانیەكاندا‪ ،‬ئیتر ئه‌و دو جەژنە وەكو‬ ‫دو ج��ەژن��ی ئایینی ن��ەم��اون��ەت��ەوە و‬ ‫بونەتە دو جەژنی دنیایی و سروشتی‬ ‫و كولتوری و كەلەپورێكی نەتەوەیی‪ ،‬و‬ ‫هەر لە بنەڕەتیشەوە دو جەژنی دنیایی و‬ ‫سروشتی بون و لەژێر سایەی هەژمونی‬ ‫ئایین (ی زەردەشتی) دا كراون بە دو‬ ‫جەژنی ئایینی‪.‬‬ ‫وەكو لە سەرەتایشەوە ئاماژەیەكی‬ ‫ێ دا؛ كێشەی یەكەمی ئەم‬ ‫كورتم پ ‌‬ ‫ئیسالمیانە یان ئەم ڕەوت��ە ئیسالمیە‬ ‫ئەوەیە ڕوب��ەرێ��ك لە دەرەوەی ئایین‬ ‫ناهێڵنەوە و دەیانەوێت ئایین هەمو دنیا‬ ‫ق��وت ب��دات‪ ،‬بۆیە پێناسەی بیدعەش‬ ‫تێك دەدەن تا ئەو ڕادەیەی هەر شتێك‬ ‫بگرێتەوە ك��ە موسوڵمانانی یەكەم‬ ‫نەیانناسیبێت و پراكتیسیان نەكردبێت‬ ‫هەتا ئەگەر بابەتێكی دنیاییش بێت‪.‬‬ ‫ڕاستە هەمو كاتێك شەریعەتی ئایینی‬ ‫هەڵسەنگاندن و حوكمی خۆی هەیە بۆ‬ ‫بابەتە دنیاییەكان و لەم الیەنەشەوە‬ ‫ئەسڵ وای��ە كە شتەكان لە بنەڕەتدا‬ ‫حەاڵڵ و ئاسایین‪ ،‬بەاڵم گرنگ ئەوەیە‬ ‫بابەتە دنیاییەكان پێناسەی بیدعە‬ ‫نایانگرێتەوە‪.‬‬ ‫‪( .2‬جەژن پەرستشە)‪:‬‬ ‫دەڵێت‪ :‬جەژن (عید) پەرستن (نُ ُسك)‬ ‫ـە‪ ،‬و بەم پێیەش جەژن لە ئیسالمدا‬ ‫تەنها قوربان و ڕەم��ەزان��ە‪ .‬ئینجا ئەو‬ ‫حەدیسە دەهێنێتەوە وەكو بەڵگە كە لە‬ ‫هەندێك گێڕانەوەی ئیسالمیدا هاتوە كە‬ ‫دەڵێت‪ :‬كاتێك پێغەمبەر هاتە مەدینە؛‬ ‫ئەو كاتە خەڵكی مەدینە دو ڕۆژی��ان‬ ‫هەبو ئاهەنگی و خۆشییان تێدا دەگێڕا‪،‬‬ ‫پێغەمبەر پرسیی‪ :‬ئەم دو ڕۆژە چین؟‬ ‫وتیان‪ :‬لەپێش ئیسالمدا لەو دو ڕۆژەدا‬ ‫ئاهەنگی و خۆشیمان هەبو‪ ،‬ئەویش‬ ‫وتی‪ :‬ئەوە خوا بۆی گۆڕیون بە دو ڕۆژی‬ ‫باشتر‪ :‬ڕۆژی قوربان (جەژنی قوربان)‬ ‫و ڕۆژی ڕۆژوشكاندن (جەژنی ڕەمەزان)‪:‬‬ ‫(الله قد أبدلكم بهما خیرا منهما‪ :‬یوم‬ ‫األضحى ويوم الفطر) (گێڕانەوەی‪ :‬ئەبو‬ ‫داوود‪ ،‬نەسائی‪ ،‬ئەحمەد‪ ،‬حاكیم‪ ،‬ئەبو‬ ‫یەعال‪ ،‬طهححاوی)(‪.)1‬‬ ‫ئیتر ناوبراو دەڵێت‪ :‬كەواتە نەورۆز‬ ‫جەژن نیە و بۆنە (موناسەبە) نیە و‬ ‫هیچ نیە!‬ ‫لێرەدا مەالی ناوبراو وشەی (عید)‬ ‫لە واتا شەرعیەكەدا قەتیس دەكات‪ ،‬كە‬ ‫بریتیە لە جەژنێك كە شەرعی ئیسالم‬ ‫دایناوە بۆ موسوڵمانان وەكو پەرستشێك‪.‬‬

‫مەال عەبدوصصەمەد‬ ‫مەال (عەبدوصصهمەد) لە قوشتەپە‪،‬‬ ‫مەالیەكی سەلەفی ـ جیهادیە و لە خەتی‬ ‫(مەالكرێكاریەكان) ـەوە نزیكە‪ ،‬و ناسراوە‬ ‫بە فەتوا و وتارە توندەكانی‪ ،‬و خۆی بە‬ ‫نوێنەری ئیسالمی ڕاستەقینە دەزانێت كە‬ ‫هەمان ئاڕاستە سەلەفی جیهادیەكەیە و‬ ‫ئیسالمێكی عەرەبی و دەشتەكی نمایش‬ ‫دەكات كە هیچ ڕوبەرێك بۆ مرۆڤ و ڕێز‬ ‫و مافی مرۆڤ و عەقڵ و تواناكانی و‬ ‫هەستە نەتەوەیی و نیشتمانیەكانی و‬ ‫حەز و خولیا هونەری و ئەدەبیەكانی‬ ‫ناهێڵێتەوە‪ ،‬بەڵكو هیچ ب��وارێ��ك بۆ‬ ‫ێ و تازەگەرییش ناهێڵێتەوە و‬ ‫ژیانی نو ‌‬ ‫پێداگری لەسەر ئەوە دەكات كە عەرەبە‬ ‫موسوڵمانەكانی سەرەتا چۆن ژیاون و‬ ‫شێوازی ژیان و جل‌وبەرگ و شێوە و‬ ‫دیكۆر و گوزەرانیان چۆن بوە؛ دەبێت‬ ‫موسوڵمانی ئێستەش دەقاودەق وا بێت!‬ ‫و هیچ الیەنێكی ئیسالمییش لە هێرش و‬ ‫ناوزڕاندن و ـ هەندێك جار ـ سوكایەتیی‬ ‫ئەو بەدور نەبوە‪ .‬گەرمترین جەنگیشی‬ ‫لەگەڵ سەلەفیەكانە‪ ،‬ئەوانەی باوەڕیان‬ ‫بە كاری حیزبی نیە و بە (مەدخەلیەكان)‬ ‫ئاماژەیان بۆ دەكرێت‪ ،‬ئەمەش لەبەر‬ ‫ئەوەی خۆی سەر بە باڵێكی سەلەفیی‬ ‫جیاوازە كە سەلەفیەتی جیهادیە كە‬ ‫ن��اس��راون ب���ەوەی ب��اوەڕی��ان ب��ە ك��اری‬ ‫توندوتیژ و بەرهەڵستیی چەكدارانە هەیە‬ ‫بەرامبەر دەسەاڵت لە واڵتانی عەرەبی‬ ‫و ئیسالمی‪ ،‬بە شێوەی كاری حیزبیی‬ ‫چەكدارانە و گروپی چەكداری نهێنی‪.‬‬ ‫ئەمانە توندڕه‌وترین ئاڕاستەی ئیسالمی‬ ‫ـ سوننین و ب��ەوەش جیا دەبنەوە كە‬ ‫زیاتر بەئەمەكن بۆ ناسنامەی عەرەبی‬ ‫لە بەرگی ناسنامەی ئیسالمیدا‪ ،‬و هەر‬ ‫بۆیە ئاسانیش لەگەڵ بیری عەرەبیی‬ ‫ڕەگەزپەرستدا خۆی ڕێك دەخات ئەگەر‬ ‫بۆن‌وبەرامەیەكی ئایینی لە خۆی بدات‪.‬‬ ‫لەم بەشەدا‪ ،‬دێینە سەر لێدوان و‬ ‫فەتوای ئەم مەال سەلەفی ـ جیهادیە‪،‬‬ ‫ب��ۆی��ە ل��ەس��ەر ئ��ەو بەڵگە ئایینیانە‬ ‫هەڵوێستە دەك��ەی��ن كە هەوڵی داوە‬ ‫بیانكات بە بەڵگەی حەرامكردنی نەورۆز‬ ‫و كوفراندنی بەشداریكردنی ئەو جەژنە‪.‬‬ ‫ئەمەش دەبێتە قسەكردن لەسەر باوەڕ و‬ ‫هەڵوێستی كەرتەیەك لە ئیسالمیەكانی‬ ‫كوردستان كە بریتین لە مەالكرێكاریەكان‬ ‫و جەماوەرێك لە ئەندامانی كۆمەڵی‬ ‫ئیسالمی كە بەئەمەكن بۆ بیری سەلەفی‬ ‫ـ جیهادی كە بنەڕەت و بنچینەی كۆمەڵی‬ ‫ئیسالمیە‪.‬‬ ‫ك��ورت��ەی وت���ار و ف��ەت��واك��ەی مەال‬ ‫(عەبدوصصهمەد) سەبارەت بە نەورۆز‬ ‫ئەوەیە‪ " :‬ئاهەنگگێڕان بە بۆنەی نەورۆز؛‬ ‫دروست (جائز) نیە"‪ ،‬و "دروس��ت نیە‬ ‫بە ن��ەورۆز بوترێت ج��ەژن"‪ .‬هەرچەند‬ ‫ئێمە وەكو كورد چاوەڕێی هیچ فەتوا‬ ‫و ڕێگەپێدانێك نین بۆ جەژنی نەورۆز‬ ‫و فەتوای حەاڵڵكردنیشی وەرناگرین‬ ‫چونكە هەر لە بنەڕەتەوە ن��ەورۆز بە‬ ‫كەلەپورێكی نەتەوەیی دەزان��ی��ن كە‬ ‫دەكەوێتە پێش ئیسالم و ئیسالمەتی و‬ ‫بە جەژنێكی نەتەوەیی و دنیایی دەزانین‬ ‫كە دەستتێوەردانی ئایین لە بابەتێكی‬ ‫وەهادا قبوڵ ناكەین و ڕەوایەتییشی لە‬ ‫ئایینەوە وەرناگرین‪ ..‬بەاڵم بۆ مشت‌ومڕ‬ ‫لێرەوە دێینە سەر هەڵوێستەكردن لەسەر‬ ‫بەڵگەكانی ناوبراو بۆ ئەم فەتوایە‪:‬‬

‫دەقە ئیسالمیەكاندا باس نەكرابێت و داوا‬ ‫نەكرابێت و پێغەمبەر و موسوڵمانانی‬ ‫سەرەتا جێبەجێیان نەكردبێت؛ ئیتر‬ ‫دروست نیە و نابێت هەبێت!‬ ‫ك��ێ��ش��ەی ی��ەك��ەم��ی ئ����ەم ج���ۆرە‬ ‫بیركردنەوەیە ئەوەیە كە هەمو ژیان و‬ ‫كۆمەڵگە و هەمو هەڵس‌وكەوتێك بە‬ ‫ئایین دەزان��ن‪ ،‬ڕوبەرێك ناهێڵنەوە بۆ‬ ‫دنیا و بۆ شتی دنیایی و ئاسایی‪ .‬پێیان‬ ‫وایە هەرچی هەیە لە دنیادا دەبێت بە‬ ‫كۆنتڕۆڵ و فلتەری ئاییندا بڕوات و هەمو‬ ‫كار و هەڵس‌وكەوت و دیاردەیەك دەبێت‬ ‫لە ئاییندا ناوی هەبێت و حوكمی هەبێت‪.‬‬ ‫ئەمەیە كە ئێمە ڕوبەڕوی دەوەستینەوە‪:‬‬ ‫بەئایینیكردنی هەمو ژیان و كۆمەڵگا‪،‬‬ ‫كە پ��رۆژەی ئیسالمیەكانە‪ ،‬بەتایبەتی‬ ‫سەلەفیەكان بەگشتی و بەتایبەتتر‬ ‫سەلەفی ـ جیهادیەكانی وەك��و ئەم‬ ‫مەالیە كە تەنها قسەكردنی بە كوردیە‪.‬‬ ‫ئەگەرنا ئاهەنگێكی دنیایی بە بۆنەی‬ ‫هاتنی وەرزی بەهارەوە؛ بۆچی دەبێت بە‬ ‫كۆنتڕۆڵی ئاییندا تێپەڕ ببێت و حوكمی‬ ‫شەرعیی هەبێت و بە ن��اڕەوا دابنرێت‬ ‫تەنها لەبەر ئەوەی ئیسالم داینەهێناوە؟‬ ‫مەسەلەكە بە ج��ەوه��ەردا ئەوەیە ئەم‬ ‫ئیسالمیانە خۆیان هێشتا لە سەردەمی‬ ‫ئایین و ئەفسانەدا دەژین‪ ،‬هێشتا خۆیان‬ ‫بە جیهانبینییەكی ئایینیی گشتگیر‬ ‫ئابڵوقە دراون كە هیچی تر نابینێت‬ ‫لە دەرەوەی ئەو جیهانبینیە ئایینیە و‬ ‫ئەو جۆرە تێڕوانینە بۆ بون و بونەوەر‪،‬‬ ‫تا ئەو ڕادەیەی ئەوانەش جیاوازن هەر‬ ‫لە ڕوان��گ��ەی ناسنامە و جیهانبینیی‬ ‫ئایینیەوە دەبینێت‪ :‬بۆ نمونە‪ :‬ئەو‬ ‫مرۆڤەی هیچ خوایەك ناپەرستێت و هەر‬ ‫باوەڕی بە بونی شتی ناماددی نیە؛ الی‬ ‫ئەوان ئەوەش هەر پەرستشكارە‪ :‬دەڵێن‬ ‫ئەوە ئارەزوی خۆی دەپەرستێت و حەز‬ ‫و ئارەزوی كردوە بە خوای خۆی! بۆیە‬ ‫هەمیشە پێناسە و پۆلێنەكانیان ئایینین‪،‬‬ ‫و هەمو شتێك الی ئەوان مانای ئایینی‬ ‫وەردەگرێت‪ ،‬و ـ بۆ نمونە ـ ڕوداوگەلی‬ ‫وەك��و هاتنی هێزەكانی ئەمێریكا و‬ ‫هاوپەیمانانی بۆ خۆرهەاڵتی ناوەڕاست‬ ‫و خستنی ڕژێمی بەعس؛ لە ڕوانگەی‬ ‫ئەوانەوە ڕوداوگەلێكن كە بەشێكن لە‬ ‫ڕوداوەكانی كۆتایی ڕۆژگار لە ڕوانگەی‬

‫بەڵگەكانی‪:‬‬ ‫‪( .1‬نەورۆز بیدعەیە)‪:‬‬ ‫دەڵێت‪ :‬پێغەمبەر و هاوەڵەكانی و‬ ‫تابیعین ئەو جەژنەیان نەكردوە‪ ،‬هەر‬ ‫شتێكیش ئەوان نەیانكردبێت داهێنراو‬ ‫(بیدعە) یە و گومڕایی لەدوایە و مرۆڤ‬ ‫ت��وش��ی س���زای دۆزەخ دەك���ات! بۆیە‬ ‫بیدعەیە و ئەسڵی لە ئیسالمدا نیە و نە‬ ‫لە قورئان نە لە سوننەت نە الی سەلەف‬ ‫بنەڕەتی نیە‪.‬‬ ‫ئەم مەالیە ب��اوەڕی وایە هەرچی لە‬

‫بە كزبونی ئایینی زەردەشتی الی ئێرانیەكان و زاڵبونی ناسنامەی ئیسالمی‬ ‫بەسەر كۆمەڵگە ئێرانیەكاندا‪ ،‬جەەژنی نەوروز وەكو جەژنی ئایینی نەماوەوە‬ ‫و بوەتە جەژنێكی دنیایی و سروشتی و كولتوری و كەلەپورێكی نەتەوەیی‪،‬‬ ‫و هەر لە بنەڕەتیشەوە جەژنێكی دنیایی و سروشتی بوە و لەژێر سایەی‬ ‫هەژمونی ئایین (ی زەردەشتی) دا كراوە بە جەژنێكی ئایینی‬

‫مەال عەبدوصصەمەد‬

‫بیری ئایینیەوە‪ .‬ئیتر دەرك��ی��ان بۆ‬ ‫شتەكان دەركێكی ئایینیە‪ .‬هەر كاتێكیش‬ ‫بیانەوێت دژایەتیی دی��اردەی��ەك یان‬ ‫داب‌ونەریتێك بكەن كە بۆ ئەوان نامۆ‬ ‫بێت؛ دەكەونە دۆزینەوەی بیانوی ئایینی‬ ‫و زیندوكردنەوەی ڕابردوی ئایینیی ئەو‬ ‫دی��اردە و داب‌ونەریتانە هەتا بتوانن‬ ‫شەڕێكی ئایینی بەو دیاردە و داب‌ونەریتە‬ ‫بگێڕن‪.‬‬

‫و بە بیدعە دادەنرێت و هەر كەسێك‬ ‫شتێكی وا زیاد بكات بۆ ئیسالم؛ كەواتە‬ ‫ئیسالمی شێواندوە و بیدعەچیە‪ .‬هەتا‬ ‫ئێستا پێشەوا ئیسالمیەكان بەم واتایە‬ ‫زاراوەی (بیدعە) یان بەكار هێناوە و بۆ‬ ‫وەسفی بیروباوەڕ و ڕێباز و پراكتیسی‬ ‫ئەو گروپە ئیسالمیانە بەكاریان هێناوە‬ ‫ك��ە گۆڕانكارییان ل��ە ب���اوەڕ و یاسا‬ ‫ئیسالمیەكاندا كردوە و هەندێك باوەڕ‬

‫بەئایینیكردنی هەمو ژیان و كۆمەڵگا‪،‬‬ ‫پرۆژەی ئیسالمیەكانە‪ :‬هەمو ژیان و‬ ‫كۆمەڵگە و هەمو هەڵس‌وكەوتێك بە‬ ‫ئایین دەزانن‪ ،‬ڕوبەرێك ناهێڵنەوە بۆ دنیا و‬ ‫بۆ شتی دنیایی و ئاسایی‪ ،‬پێیان وایە هەرچی‬ ‫هەیە لە دنیادا دەبێت بە كۆنتڕۆڵ و فلتەری‬ ‫ئاییندا بڕوات و هەمو كار و هەڵس‌وكەوت‬ ‫و دیاردەیەك دەبێت لە ئاییندا ناوی هەبێت و‬ ‫حوكمی هەبێت‬ ‫ك��ێ��ش��ەی��ەك��ی ت���ری���ان‪ ،‬ك���ە ه��ەر‬ ‫ڕەن��گ��دان��ەوەی��ەك��ی كێشەی یەكەمە؛‬ ‫ئەوەیە‪ ،‬زۆر جار‪ ،‬وەكو حاڵەتی ئەم‬ ‫مەالیە‪ ،‬كاتێك لە چوارچێوەی پاراستنی‬ ‫ڕەسەنایەتیی ئایینیدا چەمك و پۆلێنی‬ ‫(بیدعە) بەكار دەهێنن؛ بە شێوەیەك‬ ‫بەكاری دەهێنن كە بەپێی ئەو پێناسە و‬ ‫چەمكە ڕەسەنە نیە كە هەیەتی‪ ،‬چونكە‬ ‫ئەمانە بە ه��ەر شتێك دەڵێن بیدعە‬ ‫كە موسوڵمانانی یەكەم موماسەرەیان‬ ‫نەكردبێت و دەقە ئیسالمیەكان داوایان‬ ‫نەكردبێت‪ ،‬كە ئەمەش هەڵەیە‪ ،‬بەڵكو‬ ‫(بیدعە) پەیوەستە بە ئایین و باوەڕی‬ ‫ئایینی و یاسا ئایینیەكان و داب‌ونەریت‬ ‫و ب��ۆن��ە ئایینیەكانەوە‪ ،‬ب��ۆی��ە هەر‬ ‫بابەتێكی ئایینی‪ :‬هەر باوەڕێكی ئایینی‬ ‫یان یاسایەكی ئایینی و داب‌ونەریت و‬ ‫بۆنەیەكی ئایینی؛ موسوڵمانانی یەكەم‬ ‫نەیانبوبێت و لە دەقە ئیسالمیەكاندا‬ ‫باس نەكرابێت؛ نابێتە بەشێك لە ئیسالم‬

‫و یاسایان لە ئیسالمدا داهێناوە‪ .‬ئیتر‬ ‫بۆ وەسفی ئەو داب‌ونەریت و كردار و‬ ‫دیاردە دنیاییانە بەكار نەهاتوە كە بە‬ ‫گۆڕانی كۆمەڵگا و ژینگەی كۆمەاڵیەتی‬ ‫و تێپەڕبونی كات و وەرچەرخانی مێژویی‬ ‫دادێن و پەیدا دەبن‪ .‬بۆ نمونە‪ :‬ئەگەر‬ ‫خەڵكی شوێنێك ئاهەنگێكی خۆیان‬ ‫هەبێت بە بۆنەی هاتنی وەرزێكی وەكو‬ ‫بەهار (وەكو‪ :‬نەورۆز) یان پاییز (وەكو‪:‬‬ ‫میهرەگان)؛ ئەمە شتێكی دنیاییە و لە‬ ‫بابەتی (أم��ور الدنیا) یە‪ ،‬و بەو نیاز‬ ‫و مەبەستە نیە كە ببێتە بەشێك لە‬ ‫ئایین (ئیسالم) و ببێتە ئاهەنگێكی‬ ‫پیرۆز و شەرعی‪ .‬بەتایبەتی كە ئەو‬ ‫وەرزانە وەرزی كشت‌وكاڵین و واقیعێكی‬ ‫زیندون لە كۆمەڵگای كشت‌وكاڵیدا‪.‬‬ ‫تۆی موسوڵمانی عەرەب لە نیمچەدورگە‬ ‫بۆنەی وات نیە و وەرچەرخانی بەهار و‬ ‫پاییز بۆت گرنگ نیە و داب‌ونەریتت نیە‬ ‫سەبارەت بە هاتنی بەهار و پاییز؛ نابێت‬

‫هیچ كەس جەژنی نەورۆز لەم ڕوانگەیەو‌ه‬ ‫باس ناكات‪ ،‬و ئێمە نامانەوێت نەورۆز‬ ‫جەژنێكی ئایینی بێت‪ ،‬و هەوڵیش نادەین‬ ‫لە ئیسالمدا جێی بكەینەوە و ئیسالمیانە‬ ‫پێناسەی بكەینەوە و لەگەڵ ئیسالم‬ ‫تێكەڵی بكەین‪ ،‬وەكو چۆن الی شیعە‬ ‫زۆر جار بە ئاهەنگی لەدایكبونی ئیمام‬ ‫عەلی پێناسە كراوە‪.‬‬ ‫ئەمە لە كاتێكدا دەكرێت هەمان وشەی‬ ‫عەرەبیی (عید) بە واتایەكی زمانییش‬ ‫بەكار بێت كە بریتیە لە هەر بۆنە و‬ ‫ئاهەنگێكی سااڵنە كە خەڵك بەگشتی‬ ‫زیندوی بكەنەوە‪ .‬بەكارهێنانی وشەكە بۆ‬ ‫جەژنێكی دنیایی مانای ئەوە نیە كە ئەوە‬ ‫هەوڵێكە بۆ كردنی بە جەژنێكی ئایینی‪،‬‬ ‫چونكە ئەمە بەكارهێنانێکی جیاوازە و‬ ‫بەكارهێنانە زمانی و عورفیەكەیە نەك‬ ‫شەرعیەكە‪.‬‬ ‫ئەمە سەبارەت بە زاراوەی (عید)‪.‬‬ ‫سەبارەت بەو حەدیسەش كە دەیكاتە‬ ‫بەڵگەی ئەوەی كە جەژن لە ئیسالمدا‬ ‫تەنها دو جەژنی قوربان و ڕەمەزانە؛ ئەمە‬ ‫ڕاستە كە لە ئیسالمدا جەژنی قوربان‬ ‫و ڕەمەزان هەن‪ ،‬چونكە ئیسالم ئایینە‬ ‫و لەم ئایینەشدا تەنها ئەم دو جەژنە‬ ‫هەن كە دو جەژنی ئایینین و بەشێكن لە‬ ‫پەرستش و سروتە ئیسالمیەكان‪ .‬دیارە‬ ‫ئەو حەدیسەش مەبەستی هەر ئەمەیە‪،‬‬ ‫و ڕەنگە ئەو دو جەژنەی كە خەڵكی‬ ‫مەدینە پێشتر هەیانبوە؛ دو جەژنی‬ ‫بەبنەڕەت ئایینی بون و‪ ،‬ئەگەر ڕاست‬ ‫بێت پێغەمبەر شتی وا وتبێت؛ دیارە‬ ‫ویستویەتی خەڵكی مەدینە لەو ڕابردوە‬ ‫ئایینیە داپچڕێنێت‪ ،‬بەتایبەتی كە تازە‬ ‫هاتونەتە سەر ئیسالم‪ ،‬و هەمیشەش‬ ‫پێغەمبەر ویستویەتی پچڕانێك دروست‬ ‫بكات لەنێوان كولتور‪/‬ئایینە كۆنەكە‬ ‫و ب��ان��گ��ەوازەك��ەی‪ ،‬بەتایبەتی ئ��ەوەی‬ ‫پەیوەندیی بە یەكتاپەرستیەوە هەبێت‪.‬‬ ‫بەاڵم بۆ گەلێكی وەكو كورد كە زیاتر‬ ‫لە هەزار ساڵە ئیسالمی وەرگرتوە؛ ئەگەر‬ ‫جەژنێكی دنیایی و سروشتی بە بۆنەی‬ ‫هاتنی بەهارەوە بگێڕێت كە سەدان ساڵە‬ ‫ڕەگ‌وڕیشە و پێناسە ئایینیەكەی كاڵ‬ ‫بوەتەوە و لە بیر چوەتەوە؛ مەسەلەكە‬ ‫جیاوازە و قیاس ناكرێتە سەر ئەوەی لەو‬ ‫حەدیسەدا باسی هاتوە‪.‬‬ ‫ئەمەی كە م��ەالی ن��اوب��راو دەیڵێت‬ ‫كە دەڵێت‪" :‬ن��ەورۆز جەژن نیە و بۆنە‬ ‫(موناسەبە) نیە و هیچ نیە"‪ ،‬لەوەش‬ ‫خراپترە كە لەناو ئەندامانی كۆمەڵی‬ ‫ئیسالمیدا دەوترێت كە نەورۆز بۆنە و‬ ‫ئاهەنگێكە و جەژن نیە‪ ،‬واتە كێشەیان‬ ‫تەنها لەگەڵ زاراوەی (ج��ەژن) ـە كە‬ ‫ئ��ەوان وەكو بەرامبەری وشەی (عید)‬ ‫ی عەرەبی بە بەكارهێنانە شەرعیەكە‬ ‫دەیبینن‪ ،‬كە ئەمەش وەكو ڕونم كردەوە‬ ‫شتێكی بێبنەمایە چونكە دەكرێت وشەی‬ ‫(عید) بە وات��ا زمانی و عورفیەكەش‬ ‫بەكار بێت‪ .‬بەاڵم مەالی ناوبراو لەوەش‬ ‫تێپەڕی دەكات و پێی وایە نابێت هیچ‬ ‫ئاهەنگێك هەبێت جگە لە جەژنی قوربان‬ ‫و ڕەمەزان! ئەمەش یەكسانكردنی هەمو‬ ‫ژیان و كۆمەڵگایە بە ئیسالم‪ ،‬و هەوڵێكە‬ ‫بۆ نەهێشتنی ڕوبەرێك لە دەرەوەی‬ ‫ئایین‪.‬‬ ‫پەراوێز‪:‬‬ ‫(‪ )1‬بۆ نمونە‪ ،‬بڕوانە‪:‬‬ ‫أبو داود‪ ،‬سنن أبي داود‪ .‬حتقيق‪ :‬حممد حميي‬ ‫الدين عبد احلميد‪ .‬املكتبة العصرية‪ ،‬صيدا ـ بريوت‪.‬‬ ‫جـ‪ ،1 .‬ص‪ .295 .‬احلديث رقم (‪( :)1134‬حدثنا‬ ‫موسى بن إمساعيل‪ ،‬حدثنا محاد‪ ،‬عن محيد‪ ،‬عن‬ ‫أنس‪ ،‬قال‪ :‬قدم رسول اهلل صلى اهلل عليه وسلم‬ ‫املدينة وهلم يومان يلعبون فيهما‪ ،‬فقال‪ :‬ما هذان‬ ‫اليومان؟ قالوا‪ :‬كنا نلعب فيهما يف اجلاهلية‪ ،‬فقال‬ ‫رسول اهلل صلى اهلل عليه وسلم‪« :‬إن اهلل قد أبدلكم‬ ‫بهما خريا منهما‪ :‬يوم األضحى‪ ،‬ويوم الفطر»)‪.‬‬ ‫احلاكم‪ ،‬املستدرك على الصحيحني‪ .‬حتقيق‪:‬‬ ‫مصطفى عبد القادر عطا‪ .‬دار الكتب العلمية‪،‬‬ ‫بريوت‪ .‬الطبعة األوىل‪ .1990 ،‬جـ‪ ،1 .‬ص‪.434 .‬‬ ‫احلديث رقم (‪( :)1091‬أخربني أمحد بن حممد بن‬ ‫سلمة العنزي‪ ،‬ثنا عثمان بن سعيد الدارمي‪ ،‬ثنا‬ ‫موسى بن إمساعيل‪ ،‬ثنا محاد‪ ،‬عن محيد‪ ،‬عن‬ ‫أنس‪ ،‬قال‪ :‬قدم رسول اهلل صلى اهلل عليه وسلم‬ ‫املدينة وهلم يومان يلعبون فيهما‪ ،‬فقال‪ :‬ما هذان‬ ‫اليومان؟ قالوا‪ :‬يومان كنا نلعب فيهما يف اجلاهلية‪،‬‬ ‫فقال رس��ول اهلل صلى اهلل عليه وسلم‪« :‬إن اهلل‬ ‫قد أبدلكم بهما خريا‪ ،‬منهما يوم األضحى‪ ،‬ويوم‬ ‫الفطر»)‪.‬‬


‫‪5‬‬

‫ذمارة (‪ )147‬دوشةممة ‪2013/4/8‬‬

‫خو َيندنةوةى ئاين‬

‫پرۆسەی ئاشتی لەنێوان پۆست ئیسالمیزمی ئەردۆگان و پۆست ناسیۆنالیزمی ئۆجەالندا‬ ‫ئیبراهیم مەالزادە‬ ‫بیناكردنی دەوڵ��ەت��ی ن��ەت��ەوە‪ ،‬ئەو‬ ‫مۆتەكەیەی كە لەزۆربەی واڵتانی دونیادا‬ ‫توانیویەتی گەل و ڕەگەزە ژێردەستەكان‬ ‫لەناو هەناوی خۆیدا بهاڕێت و زمان و‬ ‫كولتوری گەلی سەردەستیان بەسەردا‬ ‫بسەپێنێت‪ .‬دوای دابەشبوونی كورد‪،‬‬ ‫بەسەر چ��وار واڵت��ی ج��ی��اوازدا‪ ،‬گەالنی‬ ‫سەردەستی ئەو چوارواڵتە‪ ،‬بەبێ وچان‪،‬‬ ‫هەوڵی ت��اوان��دن��ەوەی ك��وردی��ان لەناو‬ ‫هەناوی دەوڵ��ەت��ی نەتەوەیی خۆیاندا‬ ‫داوە‪ ،‬ئەو دەوڵەتانەی كە لەسەر بنەمای‬ ‫ناسنامەی گەلی سەردەست دامەزراون‪،‬‬ ‫یەكێك لەوانەش دەوڵەتی توركیایە‪.‬‬ ‫توركیا لەالیەن كۆمەڵە گەنجێكی سەرباز‪،‬‬ ‫بە ڕێبەری سەركردەی تورك ئەتاتورك‬ ‫لە ‪ ١٩٢٤‬دامەزرا و ناوی توركیا‪ ،‬واتە‪:‬‬ ‫«واڵت��ی تورك»یان بەسەر ئەو واڵتە‬ ‫نوێیەدا دابڕی‪.‬‬ ‫دوای ‪ ٦٠‬ساڵ لە توركاندن و كوشتن و‬ ‫گرتن و ڕاوەدوونان و ڕاگواستن و سڕینەوە‬ ‫و تواندنەوەی گەلی ك��ورد‪ ،‬ژمارەیەك‬ ‫خوێندكاری ك���وردی هەڵگری بیری‬ ‫چەپخوازی‪ ،‬بە ڕێبەرایەتی ئۆجەالن‪ ،‬لە‬ ‫ساڵی ‪١٩٨٤‬دا‪ ،‬تۆزی نیشتووی شەست‬ ‫ساڵیان لەسەر ش��ان و باڵی خۆیان‬ ‫تەكاند‪ ،‬بڕیاری ڕوبەڕووبوونەوەیەكی‬ ‫خ��وێ��ن��اوی ئ��ەو دەوڵ��ەت��ەی��ان دا‪ ،‬كە‬ ‫دەیەویست توركیا بكاتە دەوڵەتێكی‬ ‫پان_توركی‪ ،‬یەك نەتەوە‪ ،‬یەك زمان‪،‬‬ ‫یەك ئااڵ‪ .‬دەوڵەتی توركیا هەموو ئامرازە‬ ‫سیاسی و سەربازی و ئابووریەكانی ئەو‬ ‫دەوڵەتەی بۆ لەناوبردنی بزووتنەوەی‬ ‫كورد‪ ،‬بەپشتیوانی واڵتانی ئەندام لەناتۆ‪،‬‬ ‫تەرخان كرد‪ .‬بەمانایەكی دی‪ ،‬بزووتنەوەی‬ ‫كورد كەوتە جەنگێكی خوێناوی لەگەڵ‬ ‫دەوڵەتێكی بەهێزی سەربازی ئەندامی‬ ‫ناتۆی وەك��و توركیا و بە پشتیوانی‬ ‫تەواوی ڕۆژئاوا‪ ،‬بەاڵم نەیانتوانی ویست‬ ‫و خواستی ئەو گەلە و بزووتنەوەكەی‬ ‫لەبار بەرن و بیوەستێنن‪ .‬ه��ەردوو ال‪،‬‬ ‫توانیان گەورەترین گ��ورزی سەربازی‬ ‫لەیەك دی بوەشێنن‪ ،‬زۆرترین زیانی‬ ‫گیانی و ماددی بەیەكدی بگەیەنن‪ .‬لەپاڵ‬ ‫ئەوەشدا دەوڵەتی توركیا لەدووتوێی‬ ‫سووربوون لەسەر ئینكاركردنی كورد‪،‬‬ ‫ژیانی لە گەلی ك��ورد كرد بە دۆزەخ‪،‬‬ ‫بەبێ سڵكردنەوە لە كوشتنی ڕێكخراو‪،‬‬ ‫شوێنبزركردن‪ ،‬ڕاگواستن‪ ،‬سڕینەوەی‬ ‫ناسنامە و سزادان لەسەر دركاندنی یەك‬ ‫وشەی زمانی كوردی‪.‬‬ ‫هەرچەندە دەوڵەتی توركیا‪ ،‬لەسەر‬ ‫بنەمای الیسیتێ دام��ەزرا‪ ،‬كە دڕترین‬ ‫جۆری سەكوالریزمە لەئاست بیروباوەڕی‬ ‫ئاینی‪ ،‬بەهەمان ئەندازەی بیناكردنی‬ ‫دڕترین جۆری دەوڵەتی نەتەوە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫لەگەڵ ئەوەشدا‪ ،‬ئەم سیستمە‪ ،‬نەك‬ ‫هەر نەیتوانی لە سەپاندنی شەپقەی‬ ‫خۆرئاوایی سەركەوتن بەدەستبێنێت‪،‬‬ ‫بەڵكو نەشیتوانی خەڵكی توركیا لە‬ ‫ناسنامەی ئاینی داببڕێت و موسوڵمانەكان‬ ‫بە چەندین قۆناغی توندونەرمدا تێپەڕیون‬ ‫بۆ مانەوەیان بە موسوڵمان و دانەبڕانیان‬ ‫ل��ە ب��ی��روب��اوەڕەك��ان��ی��ان‪ .‬ئ���ەوەی جێی‬ ‫ئاماژەیە‪ ،‬ئەوەیە كە ئەتاتۆرك و گەنجە‬ ‫توركەكان‪ ،‬ل��ەدوو شتدا سەركەوتنیان‬ ‫بەدەستهێنا‪ ،‬یەكەمیان بەیەكەوە‬ ‫گرێدانی ناسنامەی توركی و ئاینی‪ ،‬بەو‬ ‫مانایەی توركێكی باش موسوڵمانێكی‬ ‫باشە‪ ،‬بۆیە تائێستاكەش خراپترین جوێن‬ ‫ئەوەیە بە توركێك بڵێیت «كرسیتیان»‪.‬‬ ‫دووەمیشیان ئەوەبوو‪ ،‬لەئاست گەلی‬ ‫كورد‪ ،‬شۆفینیەتێكی وەهایان لەناخی‬ ‫توركەكاندا چەسپاند‪ ،‬تا ئەو ئاستەی‬ ‫بەالی توركەكانەوە «كوردێكی باش‪،‬‬ ‫كوردێكی مردووە»‪ .‬ئەوە‪ ،‬چش لەوەی‬ ‫كە بەكوردیان دەگوت «توركی چیایی»‪.‬‬ ‫بەهۆی خەبات و ماندووبوونی زانای‬ ‫گەورە سەعیدی كوردی‪ ،‬فیكری ئیسالمی‬ ‫لە توركیا بۆ تەنها ساتێكیش چاوی‬ ‫لێكنەناوە‪ .‬لە سەرەتاكانی دروستبوونی‬ ‫ئ���ەو دەوڵ����ەت����ەدا‪ ،‬ش��وێ��ن��ك��ەوت��وان��ی‬ ‫«پەیامەكانی ن��ور»ی م��ەال سەعیدی‬

‫سه‌عید نورسی‬ ‫كوردی‪ ،‬كە دوایی بەهۆی قەدەغەبوونی‬ ‫ناوی «ك��وردی»‪ ،‬گۆڕا بۆ «سەعیدی‬ ‫نورسی»‪ ،‬پێنج ملیۆنی تێپەڕاندبوو‪.‬‬ ‫ف��ەت��ح��واڵ گ��ول��ەن ل��ەس��ەر ب��ن��ەم��ای‬ ‫پەیامەكانی نور‪ ،‬بزووتنەوەكەی خۆی‬ ‫دام��ەرزان��د و گەورەترین بزووتنەوەی‬ ‫ئاینی سۆفیزمی لە توركیا پێكهێناوە‪،‬‬ ‫تا ئەو ئاستەی لەوانەیە سیاسیەكی‬ ‫توركی نەبێت‪ ،‬هەناسەیەكی پەیامەكانی‬ ‫نوری بەر نەكەوتبێت‪ ،‬لەڕێی هەزارەها‬ ‫بنكە و قوتابخانەی میللی نافەرمی‪ ،‬لە‬ ‫ت��ەواوی شار و شارۆچكە و الدێكانی‬ ‫دەوڵەتی توركیا‪ ،‬تەنانەت ئۆجەالنیش‬ ‫فرچكی پەروەردەیی خۆی بە پەیامەكانی‬ ‫نورەوە گرتووە‪ .‬لەو جەنجاڵیەی فیكری‬ ‫«پەیامەكانی ن���ور»دا‪« ،‬نەجمەتین‬ ‫ئەربەكان»‪ ،‬یەكەمین مانیفیستۆی خۆی‬ ‫لە ‪١٩٦٩‬و لەژێر ناوی «میللی گوروش»دا‬ ‫ڕاگەیاند و دواییش هەر لەسەر ئەو ناو‬ ‫و بنەمایەدا‪ ،‬حزبێكی ناوەرۆك ئیسالمی‬ ‫دام���ەزران���د‪ ،‬ب��ەب��ێ ئ���ەوەی پاشگری‬ ‫ئیسالمی پێوە بێت‪ ،‬چونكە دەستوری‬ ‫توركی ڕێگا بە دامەزراندنی هیچ حزبێك‬ ‫لەسەر بنەمای ئاینی نادات‪.‬‬ ‫ڕەج��ەب تەیب ئەردۆگان و عەبدواڵ‬ ‫گ��ول‪ ،‬خوێندكاری دەستی ئەربەكان‬ ‫و هەڵگری تێڕوانینەكانی پەیامەكانی‬ ‫ن��ورن‪ .‬پەیامەكانی نور خۆیان لەوەدا‬ ‫مانیفێستدەكەن كە هەڵگری كاراكتەرە‬ ‫جوان و هێمن و ئاشتیەكانی سۆفیزم و‬ ‫لێكدانەوەی زانستیانەی دەقە دینیەكانن‪،‬‬ ‫ئەم بنەمایە وایكردووە كە نە سەلەفیزم‬ ‫و نەبیری كۆنسێرڤاتیزمی ئیسالمی‬ ‫ئیخوانی لە توركیا نەتوانێت جێگای‬ ‫خۆی بكاتەوە‪ .‬پەیامەكانی نور‪ ،‬سازترین‬ ‫بنەمای گرنگن بۆ بەجێهێشتنی ئیسالمی‬ ‫سیاسی تەقلیدی سەلەفی و ئیخوانی‪،‬‬ ‫ئیسالمێك كە لەگەڵ ڕۆحی تازەگەری‬ ‫و سەكوالریزم و كۆمەڵگای مەدەنیدا‬ ‫بێتەوە‪ .‬ئەگەر فارسەكان بە شیعەگەری‬ ‫خۆیان لە عەرەب جیاكردبێتەوە‪ ،‬ئەوا‬ ‫توركەكان بە پەیامەكانی نور توانیان‬ ‫ڕوخسارێكی شارستانی بدەنە ئاین و تا‬ ‫هەنوكەش هیچ مزگەوتێك و ناوەندێكی‬ ‫ئاینی توركی نیە پەیامەكانی نوری تێدا‬ ‫نەخوێندرێن‪ ،‬بەاڵم دووبارەی دەكەمەوە‬ ‫كە لەپاڵ ئەم پەیامانەشدا توركیزم‬ ‫دیوێكی دیكەی ئەو ڕۆحەیە و وەكو‬

‫عزه‌دین یه‌ڵدرم‬ ‫خوێن و گۆشت تێكەڵی یەكدی كراون‪.‬‬ ‫بۆیە پەیامەكانی نور بەبێ توركیزم‪،‬‬ ‫ن��ەی��ان��دەت��وان��ی دەوڵ��ەت��ی ت��ورك��ی بۆ‬ ‫توركەكان پاوان بكات‪.‬‬ ‫سەبارەت بە پەیوەندی گەلی كورد‬ ‫بە پەیامەكانی ن��ورەوە‪ ،‬تا هەنوكەش‬ ‫بە سەدان هەزار كورد پەیوەندی خۆیان‬ ‫بەو پەیامانەوە نەپچڕاندووە‪ .‬ئەو سوپا‬ ‫پەرلەمانتارە بە ڕەگ��ەز ك��وردەی كە‬ ‫گرێدراوی حیزبەكەی داد و گەشەپێدانن‪،‬‬ ‫لەو سەرچاوەیەوە هاتوون‪ .‬بەاڵم لەگەڵ‬ ‫ئەوەشدا‪ ،‬ڕێژەیەكی زۆری كورد لەژێر‬ ‫چەتری پەیامەكانی ن��وری توركێنراو‬ ‫دەرچ���وون و خۆیان لە بزووتنەوەی‬ ‫ف��ەت��ح��واڵ گ��ول��ەن ج��ی��اك��ردەوە‪ .‬ئەم‬ ‫گ��ەورەی��ی��ەش دەگ��ەڕێ��ت��ەوە ب��ۆ «م��ەال‬ ‫عیززەدین یەڵدرم»‪ ،‬كە لە سەرەتای‬

‫زمانی كوردی بەردەوامە‪ ،‬یەكێك بوو لە‬ ‫بەرهەمەكانی «خوێندكارانی «وەقفی‬ ‫زەهرا‪.‬‬ ‫بەداخەوە دوای ئەوەی دەوڵەت زانی‬ ‫كە پەیامێكی كولتوری سیاسی لەپشت‬ ‫ئ��ەو ڕێكخراوە ئایندیەدا ك��اردەك��ات‪،‬‬ ‫داڵدەی ئەو خوێندكارە كوردانە دەدات‬ ‫كە لە زانكۆكانی توركیا بۆ خوێندن‬ ‫وەردەگ��ی��رێ��ن‪ ،‬ب��ەاڵم بەهۆی تێچوونی‬ ‫شوێنی خەوتن و خواردن‪ ،‬ناتوانن درێژە‬ ‫بە خوێندن بدەن‪ ،‬وەقفی زەهرا‪ ،‬خۆی‬ ‫لێبەخاوەن دەكردن و جێگا و خواردنی بۆ‬ ‫سەدان خوێندكاری كوردی دابیندەكرد‪،‬‬ ‫تەنها لەبەرامبەر ئەوەی خوێندنەكەیان‬ ‫تەواوبكەن‪ ،‬كە بەدەیان خوێندكاری‬ ‫نزیك لە بزووتنەوەی كوردیش لەناو‬ ‫ئەو خوێندكارانەدا جێیان دەگ��رت‪ .‬لە‬

‫هەڵگرانی پەیامەكانی نور‪ ،‬بەقەد‬ ‫كاریگەریان بە نەرم و نیانی‬ ‫پەیامەكانی نور‪ ،‬هێندەش لەژێر‬ ‫كاریگەری توركیزم و ئایدیۆلۆژیای‬ ‫«یەك نەتەوە و یەك زمان و یەك‬ ‫ئااڵدا» قنیاتیان كردووە‬ ‫حەفتاكان بەهۆی چاالكی كوردایەتیەوە‬ ‫بڕیاری دەستگیركردنی دەردەك��رێ��ت‪،‬‬ ‫بەاڵم دەتوانێت ڕابكات بۆ میسر و لەوێ‬ ‫شەریعەت لە زانكۆی ئەزهەر تەواو بكات‪،‬‬ ‫دوایی لە سەرەتای نەوەدەكاندا توانی‬ ‫بگەڕێتەوە توركیا و یەكەم جیابوونەوە‬ ‫لە فەتحواڵ گولەن دەستپێبكات‪ ،‬بە‬ ‫سەدان الوی كورد لەگەڵ «عیززەددین‬ ‫ی��ەڵ��درم» دا‪« ،‬وەق��ف��ی زەه��را»ی��ان‬ ‫دامەزراند‪ ،‬ئەوان بەردەوامبوون لەسەر‬ ‫پەیامەكانی نور‪ ،‬بەاڵم دوور لە فیكری‬ ‫تورانیزم و توركایەتی‪ .‬دەكرێت «وەقفی‬ ‫زەه���را» ب��ە ی��ەك��ەم داب��ڕان��ی فیكری‬ ‫كوردی لە توركەكان دابنرێت‪ .‬گۆڤاری‬ ‫مانگانەی»نوبیهار» كە تائێستاكەش بە‬

‫كۆتایی نەوەدەكاندا‪ ،‬چەندین هەڵمەتی‬ ‫پشكنین و تااڵنكردن لەالیەن میت و‬ ‫قەرەقۆلی توركیەوە‪ ،‬بەشەناوخۆییەكانی‬ ‫سەر بە وەقفی زەهرای گرتەوە‪ .‬تەنانەت‬ ‫كتێبخانە گ��ەورەك��ەی «ع��ی��ززەددی��ن‬ ‫یەڵدرم»یش لەو تااڵنە ڕزگاری نەبوو و‬ ‫لەماوەی ساڵێكدا چەندین جار‪ ،‬بەسەریان‬ ‫دادا و ئۆفیسەكەیان ت��ااڵن ك��ردن‪.‬‬ ‫بەداخەوە لە سەرەتای رەمەزانی ساڵی‬ ‫«‪»٢٠٠٠‬دا گورگە بۆرەكان‪« ،‬عیززەددین‬ ‫یەڵدرم»یان لەگەڵ (‪ )١٨‬كەسایەتی‬ ‫دیكەی گرنگی كورد‪ ،‬ڕفاند و لە (‪)١٩‬‬ ‫ی ڕەمەزانی هەمان ساڵدا‪ ،‬تەرمەكانیان‬ ‫بە شێوێنراوی فڕێدرانە سەر جاددەكانی‬ ‫ئەستەمبۆڵ و شارەكانی دیكەی توركیا‪.‬‬

‫ڕاستە فیكر و تێڕوانینی بزووتنەوەی‬ ‫«داد و گەشەپێدان»ی ئەردۆگان‪ ،‬لە‬ ‫قۆناغێكی پێشكەوتووی ئسیالمیزمدا‬ ‫دەوڵەتداری دەكات‪ ،‬بێ ئەوەی پەنا بۆ‬ ‫بنەماكانی شەریعەت ببات و پێگەكانی‬ ‫سەكوالریزم بهەژێنێت‪ ،‬ب��ەاڵم ئەوەش‬ ‫ڕاستە كە هەوڵدەدات سەكوالریزم لە‬ ‫دڕندەیی مۆدێلی دژە ئاینی ئەتاتۆرك‬ ‫دابڕنێت و پێڕەوی لە سەكوالریزمێكی‬ ‫نەرم بكات بۆ ئەوەی جێگای سەرپۆش‬ ‫و سیمبۆڵە ئیسالمیەكانی تێدا ببێتەوە‪.‬‬ ‫ڕاس��ت��ە ك��ە فیكری دادوگ��ەش��ەپ��ێ��دان‬ ‫خەریكە سنوورە شۆفێنیەكان دەبڕێت‬ ‫و دەی��ەوێ��ت ت��ورك��ی��ا ب��خ��ات��ەوە سەر‬ ‫سككەیەكی هەڵگری سیمای ئیسالمی‬ ‫بەگرێدانەوەی بە بنەماكانی مۆدێرنە‬ ‫و ئ��اب��ووری ئ���ازاد‪ ،‬بۆ ئ��ەوەی هەموو‬ ‫هاواڵتیانی توركیا بتوانن بەبێ جیاوازی‬ ‫ڕەگەزی بژین‪ ،‬بەاڵم لەگەڵ مەترسیەكانی‬ ‫ئ��ەو ج��ۆرە م��ۆدێ��ل��ەش‪ ،‬ئ��ەم ڕاستیە‬ ‫لەخۆیەوە دروستنەبووە‪ .‬ئەم ڕاستیە‬ ‫بەر لە هاتنی ئەردۆگان و هاوڕێكانی‬ ‫ب��ۆ س��ەر دەس��ت��ەاڵت‪ ،‬ل��ە بازنەیەكی‬ ‫بیرلێنەكراوەدا دەگ���وزەرا‪ .‬هەڵگرانی‬ ‫پەیامەكانی نور‪ ،‬بەقەد كاریگەریان بە‬ ‫نەرم و نیانی پەیامەكانی نور‪ ،‬هێندەش‬ ‫لەژێر كاریگەری توركیزم و ئایدیۆلۆژیای‬ ‫«یەك نەتەوە و یەك زمان و یەك ئاالدا»‬ ‫قنیاتیان ك��ردووە‪ .‬بۆیە ئەو گۆڕانەی‬ ‫بەسەر ئەردۆگان و هەڤااڵنی دا دێت‪،‬‬ ‫زادەی گوزەرێكی گرنگ و ئەزموونێكی‬ ‫هەستیارە لە بەڕێوەبردنی دەستەاڵت و‬ ‫ڕووبەڕووبوونەوەی ڕاستەوخۆیان لەگەڵ‬ ‫ئەو زەبروزەنگەی كە لەدژی كوردەكان‬ ‫پێڕەودەكرا و دەكرێت‪ ،‬هەروەها لەگەڵ‬ ‫ئەو ڕكابەریانەی كە لەالیەن بزووتنەوەی‬ ‫ك����وردەوە ڕووب�����ەڕووی ئەزمونەكەی‬ ‫ئەردۆگان دەبێتەوە‪.‬‬ ‫ئیشكالیەتی گ��ەورە لە بزووتنەوەی‬ ‫پۆست ئیسالمیزمی توركیدا‪ ،‬تائێستا‬ ‫لەوەدا كورتدەبێتەوە كە موسوڵمانەكان‬ ‫هەموو ب��ران و هەمان ماف و ئەركی‬ ‫وەكویەكیان هەیە‪ ،‬بەاڵم ئەم گوتارە‬ ‫گەردوونیە‪ ،‬لە گەوجاندنێكی گ��ەورە‬ ‫خاڵی نیە‪ ،‬چونكە ئ��ەگ��ەر دەوڵ��ەت‬ ‫ل��ەس��ەر بنەمایەكی نوێی هاوبەشی‬ ‫دانەمەزرێتەوە‪ ،‬ئەم گوتارە گوزارشت‬ ‫لە ئەقڵێكی سەردەستانەی تۆتالیتێرانە‬ ‫نەبێت لەهیچی دی ناكات‪ ،‬لە دەوڵەتێكدا‬ ‫كە بنەماكانی دامەزراندنی ئەو دەوڵەتە‬ ‫پێوەری شۆفێنی تاكالیەنەن‪ ،‬تەنانەت‬ ‫ن��اوی ئەو دەوڵەتە كە «توركیا»یە‪،‬‬ ‫ناوێكی یەك ڕەهەند و یەك ئاڕاستەیە‬ ‫و پێچەوانەی ئەو گوتارەیە‪ .‬لە ئێستای‬ ‫پرۆسەی ئاشتیشدا‪ ،‬دەستپێشخەریەكە‬ ‫هێندە هی ئەردۆگان نیە‪ ،‬بەقەد ئەوەی‬ ‫كە هی ئۆجەالنە‪ .‬داد و گەشەپیدان‬ ‫تا ئەو ساتەش هیچ هەنگاوێكی بەرەو‬ ‫ئاشتی ن��ەن��اوە‪ ،‬بێجگە لە قسەكردن‬ ‫ل���ەوەی ك��ە توركیا دەگ��ۆڕێ��ت‪ ،‬ب��ەاڵم‬ ‫نازانین بەچ ئاقارێكدا دەگۆڕێت! ئەوان‬ ‫لەگەڵ دامەزرێنەری بزووتنەوەی كورد‬ ‫لە توركیادا گفتوگۆدەكەن‪ ،‬بەاڵم نەك‬ ‫ه��ەر دان بە بزووتنەوەكەیدا نانێن‪،‬‬ ‫بەڵكو دەیانەوێت بەبێ هەموو گرەنتیەك‬ ‫چەكەكانیان ل��ە ن��او خاكی خۆیاندا‬ ‫بەجێبێڵن و ب��ەرەو باشوور و خۆرئاوا‬

‫ئیشكالیەتی گەورە لە بزووتنەوەی پۆست ئیسالمیزمی توركیدا‪ ،‬تائێستا‬ ‫لەوەدا كورتدەبێتەوە كە موسوڵمانەكان هەموو بران و هەمان‬

‫ماف و ئەركی وەكویەكیان هەیە‪ ،‬بەاڵم ئەم گوتارە گەردوونیە‪،‬‬ ‫لە گەوجاندنێكی گەورە خاڵی نیە‪ ،‬چونكە ئەگەر دەوڵەت لەسەر‬

‫بنەمایەكی نوێی هاوبەشی دانەمەزرێتەوە‪ ،‬ئەم گوتارە گوزارشت لە‬ ‫ئەقڵێكی سەردەستانەی تۆتالیتێرانە نەبێت لەهیچی دی ناكات‬

‫بكشێنەوە‪ .‬تێڕوانینی ئەوان تا ئێستا بۆ‬ ‫پرۆسەكە‪ ،‬تێڕوانینێكی ئەمنی ڕووت و‬ ‫ئایندەیەكی تەواو ئاڵۆزە‪ .‬بەاڵم ئایا كورد‬ ‫هیچ بژاردەیەكی دی لەبەردەم دایە؟‬ ‫بزووتنەوەی مەدەنی ژیاری خەڵكی‬ ‫كورد لە توركیا‪ ،‬هەڵگری هەر پاشخانێكی‬ ‫فیكری بن‪ ،‬هەموویان لەیەك بازنەدا‬ ‫كۆدەبنەوە‪ ،‬ئەویش ڕەتكردنەوەی توانەوە‬ ‫و پەراوێز خستنە‪ .‬ئەوان لە ماوەی چەند‬ ‫ساڵی ڕابردوودا‪ ،‬توانیان فەرمانڕەوایەتی‬ ‫ئەردۆگان بخەنە ژێر فشارێكی گەورە و‬ ‫هەموو فەرمانە دەرەكیەكانی تایبەت بە‬ ‫ئیسالمەتی و مافی مرۆڤ و مرۆڤدۆستی‬ ‫بخەنە ژێر پرسیاری گ��ەورەوە؟ جادە‬ ‫و شەقامەكانی توركیایان كردوونەتە‬ ‫سەنگەری مەدەنی كراوە و ئامادە‪ .‬ئەم‬ ‫گوڕوتینەی هاواڵتیانی كورد لە توركیادا‪،‬‬ ‫وای ك���ردووە ئ��ۆج��ەالن ل��ە ئایندەی‬ ‫ب��زووت��ن��ەوەی ن��ەت��ەوەك��ەی نەترسێت‪،‬‬ ‫ئایندەیەك كە دەیان بژاردەی هەمەجۆر‬ ‫دەخاتە ب��ەردەم گەلی ك��ورد‪ ،‬لەپێناو‬ ‫بەدەستهێنانەوەی مافەكانیان‪ .‬لێرەدا‬ ‫پەیامەكەی ئۆجەالن لەدایكدەبێت‪.‬‬ ‫ڕاستە ئۆجەالن قۆناغی دەوڵەتی نەتەوە‬ ‫بەجێدێڵێت‪ ،‬بەاڵم هیچ دەستەواژەیەكی‬ ‫ئەوتۆش نادات بەدەستەوە‪ ،‬بەوەی كە‬ ‫ئەو بە فەرمانڕەوایەتی گەلی سەردەست‬ ‫بەو ج��ۆرەی ئێستا ڕازی��ە‪ .‬ڕاستە ئەو‬ ‫دەستپێشخەری بەئاشتی پێكەوە ژیان‬ ‫دەخاتە ب��ەردەم نەتەوەكانی توركیا‪،‬‬ ‫ب���ەاڵم ئ��ەوەش��ی ل��ەی��اد ن��ەچ��ووە كە‬ ‫بڵێت‪« :‬ئینكاریكردنی ئەسڵی ئێمە‬ ‫و باپیرانمان ئامانجی مودێرنیزم بوو‬ ‫ئەمەش هەڵوێستێكی نا ئینسانییە»‪.‬‬ ‫ئەمەش مانای وای��ە كە ئەو دەوڵەتە‬ ‫م��ۆدێ��رن��ە‪ ،‬ب��ەو ج���ۆرەی ئێستای لە‬ ‫ڕەوشێكی نامرۆڤانەدا دەژیەت و دەبێت‬ ‫بگۆڕێت و قۆناغی مۆدێرنە بەجێبێڵێت‪.‬‬ ‫بۆیە ئەو لە وتارەكەیدا دەڵێت‪« :‬لە‬ ‫نزیكترین كاتتدا و ل��ەچ��وارچ��ێ��وەی‬ ‫ڕێكەوتنی نەتەوەیی (میساقی میللی)‬ ‫دا تورك و كورد لەژێر سایەی جەنگی‬ ‫ئ����ازادی ن��ەت��ەوەی��ی��دا‪ ،‬بەشێوەیەكی‬ ‫زیاتر واقیعیانە ‪ ،‬تێكەڵییەكی زیاتر‬ ‫و ژیانێكی قوڵتر پێكەوە دەژی��ن»‪.‬‬ ‫ئەمەش مانای وایە كە ئۆجەالن قۆناغی‬ ‫دەوڵ��ەت��ی نەتەوە بەجێدێڵێت‪ ،‬بەاڵم‬ ‫لەسەر بنەمای میساقێك كە مافەكانی‬ ‫هەردووال بپارێزرێن‪ .‬ئایا ئەم خۆزگەیە‬ ‫لە دەوڵەتێكی فرەیی و دادوەری���دا‪،‬‬ ‫پێكهاتەكان بتوانن خۆیان بەڕێوەببەن‪،‬‬ ‫بێ ئەوەی كەس سەردەست و كەسیش‬ ‫ژێ��ردەس��ت ب��ێ��ت‪ ،‬چ���اوی ب��ە دون��ی��ای‬ ‫دوای مۆدێرنە و دوای ئیسالمیزم و‬ ‫دوای ناسیۆنالیزمدا هەڵدێت؟ ئەوەی‬ ‫لەبەرچاوە‪ ،‬تائێستا وت��ارەك��ان وامان‬ ‫پێدەڵێن‪ .‬ئ��ەردۆگ��ان لە چوارچێوەی‬ ‫پارتێكدا‪ ،‬كە هەموو گیانی پێچەوانەی‬ ‫بنەما دینیەكانە‪ ،‬ب��ەاڵم بەڕوخساری‬ ‫دینیەوە‪ ،‬باس لە دەوڵەتی هاواڵتیان‬ ‫دەك��ات‪ .‬ئۆجەالنیش لە چوارچێوەی‬ ‫ژوورێ��ك��ی دوو تا سێ مەتریدا‪ ،‬باس‬ ‫لە دەوڵەتی دوای مۆدێرنە و هەموو‬ ‫ن��ەت��ەوەك��ان دەك���ات و دەڵ��ێ��ت‪« :‬لە‬ ‫سەردەمی شەڕی چەكەوە‪ ،‬دەرگا بەڕووی‬ ‫سیاسەتی دیموكراتیدا دەكرێتەوە»‪.‬‬ ‫ئەم ڕەوشەی ئێستا كە ئۆجەالن بە‬ ‫ك��ردار و ئ��ەردۆگ��ان بە قسە دەستیان‬ ‫پ��ێ��ك��ردووە‪ ،‬چەند گرنگە‪ ،‬هێندەش‬ ‫م��ەت��رس��ی��دارە‪ .‬س��ەردەس��ت��ەك��ان بە‬ ‫درێژایی مێژووی ڕابردوویان بە فێڵ و‬ ‫تەڵەكەبازی‪ ،‬مامەڵەیان لەگەڵ كورد‬ ‫و سەركردەكانیدا ك���ردووە‪ .‬ئایا ئەم‬ ‫م��ێ��ژووە جارێكی دی خ��ۆی دووب���ارە‬ ‫ناكاتەوە؟ ئایندە مسۆگەری ئەم وەاڵمە‬ ‫دەكات‪ ،‬بەاڵم ئەوەی كە لەو نوسینەدا‬ ‫دەتوانین بەمسۆگەری قسەی لێبكەین‪،‬‬ ‫خواستی بەردەوامی گەلە‪ ،‬ئەو بزووتنەوە‬ ‫مەدەنیەی كە لە چوارچێوەی «پارتی‬ ‫ئاشتی و دیموكراتی»دا پێشرەوی لە‬ ‫خەباتی مەدەنی كورد دەكات‪ ،‬دەتوانێت‬ ‫هەموو «پۆستەكان» بەچۆكدا بێنێت‬ ‫و گرەنتی پاراستنی مافەكانی خەڵكی‬ ‫ك���وردە ب��ە س��ەرب��ەرزی و س���ەروەری‬ ‫خۆیانەوە‪ ،‬بكات‪.‬‬


‫ذمارة (‪ )147‬دوشةممة ‪2013/4/8‬‬

‫كؤنت َيكست‬

‫‪6‬‬

‫بیركردنەوەی رەخنەیی بۆ؟‬

‫دیاریكردنی هێڵە فیكرییەكانی كاری داهاتوو‬ ‫پێشڕەو محەمەد‬ ‫پێشەكی‬ ‫ئ��ەم��ە بابەتێكی ف��ی��ك��ری ی��اخ��ود‬ ‫توێژینەوەیەكی ئەكادیمی نییە‪ ،‬هەروەها‬ ‫بابەتێكیش نییە خەریكی راڤەكردنی‬ ‫تیۆریی و بابەتە فیكرییەكان بێت‪ ،‬بەڵكو‬ ‫لەم بابەتەدا زێتر هەوڵدەدەم ئەم هێڵە‬ ‫فیكرییانە دیاریبكەم‪ ،‬كە كاری ئایندەمان‬ ‫بۆ رۆش��ن دەك��ات��ەوە‪ ،‬بەتایبەت دوای‬ ‫ئ��ەوەی بڕیاردرا الپەڕەكانی روانگە و‬ ‫رەخنەی چاودێر زیاد بكرێت و رووبكرێتە‬ ‫الی��ەن��ە فیكرییە رەخ��ن��ەی��ی��ەك��ان��ەوە‪.‬‬ ‫هاوكات دەمەوێت لێرەدا ئەوەش بڵێم‪،‬‬ ‫پێویست دەكات لەنوێوە بیربكەینەوە‪،‬‬ ‫چونكە كۆی بیركردنەوەی تا ئێستای‬ ‫ئێمە‪ ،‬ج��ۆرێ��ك خ��ۆی ل��ە گواستنەوە‬ ‫بەڕێی سیتاتەوە(اقتباس) بینیوەتەوە‪.‬‬ ‫بۆیە لێرەدا بە چەند تەوەرێك هێڵە‬ ‫فیكرییەكان دی��اری��دەك��ەم‪ ،‬بەتایبەت‬ ‫ئ��ەو هێڵە فیكرییانەی رووب����ەڕووی‬ ‫بیركردنەوەی رەخنەییمان دەكەنەوە‪.‬‬ ‫هەروەها دەمەوێت ئەوەش بڵێم‪ ،‬ئێمە‬ ‫دەبێت رادیكااڵنە رەخنەبگرین‪ ،‬بۆیە‬ ‫سەرەتا ه��ەوڵ��دەدەم دەروازەی����ەك بۆ‬ ‫بیركردنەوەی رەخنەیی دیاریبكەم‪،‬‬ ‫ئەوسا ب��اس ل��ەو هێاڵنەش بكەم‪ ،‬كە‬ ‫دەكەونە نێو ئەم پرۆسەیەوە‪.‬‬ ‫‪ 1-1‬بیركردنەوەی رەخنەیی چییە؟‬ ‫بیركردنەوەی رەخنەیی (‪Critical‬‬ ‫‪ )Thinking‬پرۆسەیەكی فیكری‬ ‫دی��اری��ك��راوە‪ ،‬بەشێوەیەكی چ��االك و‬ ‫بە جۆرێكی شارەزاییانە‪ ،‬كۆنسەپت‪،‬‬ ‫جێكەوتكردن‪ ،‬شیكاركردن و الیەنی‬ ‫هێرمونیتیكی دەگ��رێ��ت و ئ��ەو دات��ا‬ ‫و زان��ی��اری��ی��ان��ەی ك��ۆك��راون��ەت��ەوە و‬ ‫بەرهەمهێنراون لە نێو كۆنتێكستێكدا‪،‬‬ ‫لەالیەن كەسێك یان ئەزموون یاخود‬ ‫پرۆسەیەكی بیركردنەوەوە‪ ،‬هەوڵدەدات‬ ‫راڤەیان بكات و رەخنەیان ئاراستە بكات‪،‬‬ ‫ب��ەاڵم سەرباری ئەمانە بیركردنەوەی‬ ‫رەخنەیی‪ ،‬هەر تەنها ئیشی ئەوە نییە‬ ‫رەخنەگربێت‪ ،‬بەڵكو خۆی پرۆسەیەكی‬ ‫سەربەخۆی بیركردنەوەیە و خ��اوەن‬ ‫چەندین تیۆریی بەهێزە لە نێو فەلسەفە‬ ‫و سۆسیۆلۆژیی و سیاسەت و ئابووری و‬ ‫دەروونشیكاری و هتددا‪.‬‬

‫نوخبەوە‪ .‬رەخنەی كولتووریی روودەكاتە‬ ‫هونەری بااڵ و گرنگی بەو ئاراستەیە‬ ‫دەدات‪ .‬هەرچی لێكۆڵینەوەی كولتوورییە‪،‬‬ ‫(بەدیدی مۆلهێرن)‪ ،‬ستایشی مەدەنیەتی‬ ‫گشتێتی دەكات‪ .‬رەخنەی كولتووریی‪،‬‬ ‫سەربار‪ ،‬دەیەوێت رەخنەی پارادۆكس‬ ‫و كێشەكانی مۆدێرنیتەی كەپیتالیستی‬ ‫ب��ك��ات‪ ،‬وەك���و ج��ۆرێ��ك رێ��گ��ەچ��ارەی‬ ‫مێتا‪-‬سیاسیی‪ ،‬چونكە وایدەبینێت‪،‬‬ ‫مۆدێرنیتەی كەپیتالیستی‪ ،‬هونەری ئاست‬ ‫نزم دەئافرێنێت‪ ،‬وەكو سەرگەرمییەك‬ ‫بۆ لەسیاسییخستنی تاكەكەس و بەم‬ ‫رێیەوە رووخ��ان��ی كەپیتالیزم مەحاڵ‬ ‫دەك���ات‪ .‬تەنانەت خەونبینینیش لە‬ ‫تێپەڕاندنی كەپیتالیزم‪ ،‬نەشیاو دەكات‬ ‫(ژیژەك لە سەمینارێكیدا)‪ .‬یان ئەوەی‬

‫ئێستا پێویستە‬ ‫جارێكی دیكە‬ ‫بیربكەینەوە‪،‬‬ ‫دانیشین و‬ ‫بیربكەینەوە‪،‬‬ ‫با هەموو ئەم‬ ‫دێماگۆژییە‬ ‫شیتەڵبكەین‪،‬‬ ‫كە مۆدێرنیتەی‬ ‫كەپیتالیستی‬ ‫پێشكەوتوو لە‬ ‫هۆشی ئێمەدا‬ ‫چاندوویەتی‬

‫دیالەكتیكە مێژوویی و كولتوورییە بێت‪.‬‬

‫ئەگەر هاوڕای فەرهادپوور بین‪ ،‬كاتێك‬ ‫دەڵ��ێ��ت‪« :‬وەرگ��ێ��ڕان لە بەرباڵوترین‬ ‫‪ -3‬دەروونشیكاری‬ ‫مانای وشەكەدا‪ ،‬تاكە فۆرمی حەقیقی‬ ‫زی��گ��م��ون��د ف��رۆی��د دام���ەزرێ���ن���ەری‬ ‫ئێمەیە»(بیركردنەوە‪/‬‬ ‫بیركردنەوەی‬ ‫وەرگێڕان‪ ،‬ل‪ .)231‬بۆیە ئەمە دەشێت دەروونشیكارییە‪ .‬ك��ارەك��ەی لەسەر‬ ‫بۆ كۆمەڵگای ئێمەش راست بێت‪ .‬ئێمە توێژینەوە ل��ە ناخودئاگا (نەست)‬ ‫پێویستمان بە وەرگێڕان هەیە بۆ ئەوەی وەستاوە‪ .‬هەرچەند فرۆید سێ پێناسەی‬ ‫دەروازی بیركردنەوە ئاوەاڵ بكەین‪ ،‬چونكە بەیەكەوە بەستراو بۆ دەروونشیكاری‬ ‫بەهۆی وەرگێڕانەوە‪ ،‬دەتوانین پرۆسەی دەهێنێتە نێوەوە‪ ،‬بەاڵم بەكارهێنانی‬ ‫تێگەیشتن لەئەویدیكە بهێنینە نێوەوە‪ .‬زاراوەی «دەروون��ش��ی��ك��اری» بەتەنها‬ ‫رێ��ك ل��ەم ئاراستەیەشدا رووب���ەڕووی ن��اڕوون و هەندێكجار هەڵەبەریشە‪ .‬لە‬ ‫هێرمونیتیك دەبینەوە‪ ،‬هێرمونیتیك بەرانبەردا دەتوانین دەروونیشكاری هەم‬ ‫ئەم رۆڵە دەگێڕێت بۆ ئەوەی بتوانین وەكو پراكسیس‪ ،‬هەم وەكو تیۆرییش‬ ‫لەویدیكە تێبگەین‪ ،‬ماناش بەتێكست بەكاریبنهێنین‪ ،‬بەاڵم ئێمە لەم ئاراستە‬ ‫بدەین‪ ،‬یان بە زمانێكی دی‪ ،‬تێكست فیكرییەدا‪ ،‬هەوڵدەدەین دەروونشیكاری‬ ‫لە پیرۆزی بخەین‪ ،‬كاتێك پێمان وابێت وەك���و ت��ی��ۆری��ی��ەك بەكاربهێنین بۆ‬ ‫تێكست دەبێت هەڵگری یەك مانا بێت‪ .‬خوێندنەوە و شیكاركردنی ئەو ئۆبژانەی‬ ‫لەنێو ژیانی رۆژانەدا هەن‪ .‬یاخود با بڵێین‪،‬‬ ‫ئێمە خوێندنەوەی دەروونشیكاری بۆ‬ ‫‪ 2-2‬هێرمونیتیك و وەرگێڕان‬ ‫«س���ەردەم���ی ئ��ێ��م��ە س��ەردەم��ی سیاسەت‪ ،‬ئابووری‪ ،‬ئەدەبیات‪ ،‬كولتوور‬ ‫راڤ��ەك��ردن��ە»‪ ،‬ئ��ەم��ە رس��ت��ەی گیانی و سینەما و هتد دەكەین‪ .‬كەواتە لێرەدا‬ ‫ڤاتیمۆی فەیلەسوفی ئیتالیاییە‪ .‬نیتشە ئێمە زاراوەی «تیۆریی دەروونشیكاری»‬

‫ل��ە س���ەدەی ن��ۆزدەه��ەم��دا رایگەیاند‬ ‫«تێگەیشتنی ئەویدیكە ئاسان نییە»‬ ‫و «هەر دەروونێك‪ ،‬جیهانێكی دیكەیە‪.‬‬ ‫ه���ەر دەروون�����ی دەروون��ێ��ك��ی دیكە‬ ‫‘جیهانێكی دیكە‘یە»‪ .‬بەمجۆرە‪ ،‬نیتشە‬ ‫دەستپێشخەری بە رەسمی ناساندنی‬ ‫«ئەویدیكە» و «جیاوازی»یە‪ .‬بەاڵم‬ ‫لێرەدا ئێمە رووب���ەڕووی سووژەیەكی‬ ‫لەپێشدا دیاریكراوی مێژوویی نین‪ ،‬یان‬ ‫بە گوزارشتی هێگلی‪-‬الكانیی‪ ،‬مەسەلە‬ ‫بونیادییەكە برێتییە لەم درز و نەرێكردنی‬ ‫ناوەكییە‪ ،‬كە ئەویدیكە دێنێتە بوون‪ ،‬و‬ ‫هەر ئەم درزەش من دەكات بە سووژە و‬ ‫ئەگەری خۆئاگامەندی دێتەئاراوە‪ .‬كەواتە‬ ‫ئێمە رووب���ەڕووی وەرگ��ێ��ڕان‪ ،‬بە مانا‬ ‫گشتێتییەكەی گواستنەوەی كولتووریی‬ ‫بیگرە ت��ا دەگ��ات��ە وەرگ��ێ��ڕان بەمانا‬ ‫تایبەتییەكەی‪ ،‬دەبینەوە‪ :‬بیركردنەوە‬ ‫پەیوەندی بە دۆخ���ەوە هەیە‪ ،‬لەبەر‬ ‫ئەوەی تێگەیشتن و بیركردنەوە بەیەكەوە‬ ‫بەندن‪ ،‬بەمجۆرە‪ ،‬هەرجۆرە تێگەیشتنێك‬ ‫لە ئەویدیكە‪ ،‬بەندە لەسەر جۆرێك‬ ‫گواستنەوە لە دۆخێكەوە بۆ دۆخێكی‬

‫دەهێنینە پێشەوە‪ .‬ئێمە دەتوانین بەڕێی‬ ‫دەروونشیكارییەوە‪ ،‬هەموو ئەو ئۆبژانەی‬ ‫لەنێو كایە جیاوازەكاندا وەریدەگرین‪،‬‬ ‫شیكاریان بكەین و هەروەها هەر بەم‬ ‫رێیەشەوە‪ ،‬روودەكەینە نێو كولتووری‬ ‫پۆپۆلیستی و ئاپۆرەوە و الیەنەكانی ئەم‬ ‫كولتوورە شیدەكەینەوە‪.‬‬

‫و كۆمەڵەوە‪ .‬هاوكات دزەی كردۆتە‬ ‫نێو هەموو رەهەندەكانی ژیانی رۆژانە‬ ‫و بۆیە كەسێك نادۆزرێتەوە بانگەشەی‬ ‫ئەوە بكات‪ ،‬كە دەوڵەت نەیتوانیوە بێتە‬ ‫نێو پەیوەندی و ژیانە تایبەتییەكەیەوە‪.‬‬ ‫بەمجۆرە‪ ،‬فوكۆ گوتەنی‪ ،‬لەدوای سەدەی‬ ‫هەژدەوە‪ ،‬تاك هەمیشە لە كۆمەڵگایەكی‬ ‫داخراو و پەرژینكراو و دیسپلینكراودا‪،‬‬ ‫پ��ەڕی��وەت��ەوە ب��ۆ كۆمەڵگایەكی لەم‬ ‫چەشنە‪ ،‬ب��ەاڵم بەهێزتریش‪ ،‬چونكە‬ ‫پەیوەندییەكانی دەستەاڵت رۆژ بەرۆژ‬ ‫پەرەسەندووتر و بەهێزتر بوون‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ئەمڕۆكە و دوای ف��وك��ۆ‪ ،‬كۆمەڵگای‬ ‫دیسپلینكار هەنگاوی بەهێزتری ناوە و‬ ‫چووەتە نێو كۆمەڵگای كۆنترۆڵكارەوە‪.‬‬

‫لێرەدا ئێمە‬ ‫رووبەڕووی‬ ‫سووژەیەكی‬ ‫لەپێشدا دیاریكراوی‬ ‫مێژوویی نین‪ ،‬یان‬ ‫بە گوزارشتی‬ ‫هێگلی‪-‬الكانیی‪،‬‬ ‫مەسەلە بونیادییەكە‬ ‫بریتییە لەم درز و‬ ‫نەرێكردنی ناوەكییە‪،‬‬ ‫كە ئەویدیكە دێنێتە‬ ‫بوون و هەر ئەم‬ ‫درزەش من دەكات‬ ‫بە سووژە و ئەگەری‬ ‫خۆئاگامەندی‬ ‫دێتەئاراوە‬ ‫لەمڕۆدا كۆمپانیا‪ ،‬یان بازاڕ رۆڵی ئەو‬ ‫سیستەم و ئەپارەتووسە دەگێڕێت‪،‬‬ ‫كە فوكۆ دەیبەستەوە بە‪ :‬قوتابخانە‪،‬‬ ‫كلینیك‪ ،‬زی��ن��دان‪ ،‬كارگە‪ ،‬سەربازگە‬ ‫و هتد‪ ...‬بۆیە بازاڕ و كۆمپانیا وەكو‬ ‫دیالەكتیكێك لە قوتابخانەوە هاتن و‬ ‫كۆمەڵگای كۆنترۆڵكاریان دروستكرد‬ ‫(دول��ۆز)‪ .‬لە ئاستێكی دیكەدا‪ ،‬ئەمڕۆ‬ ‫هەوڵێكی جدی هەیە و ئاگامبێن گوتەنی‪،‬‬ ‫لە سەردەمی گریكەوە تا ئێستا بڕدەكات‪،‬‬ ‫بۆ ئەوەی مرۆڤ بخرێتە نێو كەمپەوە و‬ ‫بەرەو ژیانی رووت و ناسیاسیی ئاراستە‬ ‫بكرێت‪ ،‬ه��اوارەك��ەی ئاگامبێن‪ :‬هۆمۆ‬ ‫ساكەر‪ .‬ئەی ئەم هۆمۆساكەرە چیبوو‬ ‫ئێستا ئێمە دەیبیستین؟ ئەمڕۆ هیچ‬ ‫كەسێك لەبەردەم یاسادا هاوواڵتی نییە‪،‬‬ ‫چونكە نایەوێت بچێتە نێو چوارچێوەی‬ ‫ی���اس���اوە‪ ،‬ك���ەوات���ە ك��وش��ت��ن��ی ی��ان‬ ‫رووتكردنەوە و داماڵینی‪ ،‬كارێكی یاسایی‬ ‫و رێگەپێدراوە‪ .‬بەڵێ‪ ،‬ئەرگومێنتەكان زۆر‬ ‫لەوە بەهێزترن‪ ،‬كە ئەمڕۆ ئێمە بەناوی‬ ‫دێمۆكراسی و مافەكانی مرۆڤ و نەتەوە‬ ‫یەكگرتووەكان و هتد هەڵبخڵەتێین‪.‬‬

‫فرانكفورتییەكان پێیدەڵێن «هونەری‬ ‫كیچ»‪« .‬كیچ» ئەم زاراوەیەیە‪ ،‬كە بۆ‬ ‫هونەرە ئاست نزم و بێ ناوەرۆكەكانی نێو‬ ‫مۆدێرنیتەی كەپیتالیزم بەكاردەهێنرێت‪،‬‬ ‫بۆیە ئیشی رەخنەی كولتووریی نەك‬ ‫لێكۆڵینەوەی كولتووریی‪ ،‬ئەمەیە كە‬ ‫‪ 2-1‬بیركردنەوەی رەخنەیی بۆ؟‬ ‫كاتێك بیردەكەینەوە‪ ،‬ئەوا دەمانەوێت ستایشی هونەری ئاست بەرز بكات و‬ ‫ئەم بیركردنەوەیە لە سروشتیشماندا رەخنەیش ل��ەم روانگەیەی كولتوورە‬ ‫‪ -4‬ئیشكردن لەسەر فۆرم و‬ ‫پراكتیزە بكەین‪ .‬ب���ەاڵم زۆرێ���ك لە بازاڕییە بگرێت‪.‬‬ ‫كێشەكانی كۆمەڵگە و دەوڵەتی نێو‬ ‫‪ 1-2‬وەرگێڕان‬ ‫ب��ی��رك��ردن��ەوەك��ان��م��ان‪ ،‬ت��اك��ڕەه��ەن��د‪،‬‬ ‫مۆدێرنیتەی كەپیتالیستی پێشكەوتوو‬ ‫ل��ێ��رەدا نامەوێت ب��اس ل��ە ئایدیای‬ ‫داخراو‪ ،‬بەشەكییە‪ ،‬نەك یونیڤێرسەل‪،‬‬ ‫ئێمە لەم ئاراستەیەدا هەوڵدەدەین‬ ‫نائاگاییانە دەچێتە نێو بیركردنەوەی وەرگێڕان بكەم‪ ،‬چونكە وەكو دیاریكردنی‬ ‫ه��ەم��وو ف���ۆرم و كێشە سیاسیی‪،‬‬ ‫نزمی راستگەرای دەمارگیرەوە‪ .‬بۆیە كاری داهاتوومان‪ ،‬ئیشكردن لەسەر بونیاد‬ ‫ئابووریی‪ ،‬كولتوورییەكانی نێو دەوڵەتی‬ ‫بیركردنەوەی رەخنەیی‪ ،‬وەك لە ناوەكەیدا و ئایدیای وەرگێڕان‪ ،‬یەكێك دەبێت لە‬ ‫كەپیتالیستی بخوێنینەوە و رەخنەیان‬ ‫دی��ارە‪ ،‬لەگەاڵ ئەو كوالیتییەی ژیان و كارە سێنتەرییەكانمان‪ ،‬بەاڵم لێرەدا زیاتر‬ ‫ئاراستە بكەین‪ .‬هەموو ئەم فەیلەسوف‬ ‫بیركردنەوەی رۆژان��ەی ئێمەدا خەریك دەمەوێت باس لە رۆڵی وەرگێڕان بكەم‪.‬‬ ‫و بیرمەندانەیش دەهێنینە پێشەوە‪،‬‬ ‫دەبێت و بە ئامانجی هەمیشە پەرەدانی ئایا ئێمە دەتوانین بە كۆمەكی وەرگێڕان‪،‬‬ ‫كە بەجۆرێك لەجۆرەكان رەخنەیان‬ ‫بیركردنەوە‪ ،‬رەخنەی ئاستەكانی دەكات‪ .‬ش��ۆڕش لەنێو كۆنتێكستدا بكەین‪،‬‬ ‫لە بونیادی ئ��ەم ج��ۆرە كۆمەڵگایانە‬ ‫لەكاتێكدا كۆنتێكستێك‪ ،‬تێكستێكی‬ ‫گ��رت��ووە و ب��اس��ی��ان ل��ە كێشەكان و‬ ‫بەرهەمهێناوە‪ ،‬ئێمە رێك ئەم تێكستە‬ ‫‪ 3-1‬رەخنەی كولتووریی‬ ‫كاریگەرییە نەرێكانی ئەم بیركردنەوەیە‬ ‫ك��ارك��ردن ل��ەس��ەر ك��ول��ت��وور لەنێو دەگوازینەوە بۆ نێو كۆنتێكستی خۆمان؟‬ ‫لەسەر مرۆڤ كردووە‪ .‬لەكۆی كۆمەڵگا‬ ‫ئ��ەن��گ��ل��ۆ‪-‬ئ��ەم��ەری��ك��ەن��دا‪ ،‬هەمیشە ئەمە ئەو پرسیارەیە هەمیشە هۆشی منی‬ ‫پێشكەوتووەكاندا‪،‬‬ ‫كەپیتالیستییە‬ ‫زاراوەی «لێكۆڵینەوەی كولتووریی» بەخۆیەوە گیرۆدە كردووە! لەالیەكەوە‪،‬‬ ‫(‪ )Cultural Study‬بەدوای خۆیدا‬ ‫هێناوە‪ ،‬ئەمەش وەكو ئیدیۆلۆژییەكی‬ ‫لێهاتووە و بەسەر هەموو زانكۆ و ناوەندە‬ ‫ئەو پەرێشانی و ئاڵۆزییانەی یەكێك لە دیاردەكانی تەكنەلۆژی‪ ،‬كە ئینتەرنێتە بەدوای خۆیدا‬ ‫ئەكادیمییەكانی ئەنگلۆ‪-‬ئەمەریكەن و‬ ‫هەموو ئەوانەیشی لەژێر هەیمەنەی ئەم‬ ‫هێناویەتی‪ ،‬هاتووەتە نێو زانستە كۆمەاڵیەتییەكانیش‪ ،‬بۆیە فۆرمێكی گوندی جیهانی‬ ‫ئیدیۆلۆژییەدان‪ ،‬زاڵ��ب��ووە‪ .‬فرانسیس‬ ‫مولهێرن‪ ،‬تیۆریستی رەخنەیی‪ ،‬لە كتێبی بەخۆیەوە گرتووە و ئەمەش شەپۆلێكە ئاوابوونی بیركردنەوەی رەخنەیی بەدوای خۆیدا هێناوە‬ ‫كولتوور‪/‬مێتاكولتوور(رۆتلیج‪ ،‬لەندەن‪،‬‬ ‫‪ ،)2000‬كاتێك باس لە رەوشی پۆپۆلیستی‬ ‫دەكات‪ ،‬ئەوسا زاراوەی «لێكۆڵینەوەی‬ ‫كولتووریی» بەكاردەهێنێت‪ ،‬بەاڵم لە بەردەوام نیگەرانی گواستنەوەی تێكست دیكە‪ .‬راستتر بڵێین‪ ،‬ئەم پرۆسەیەش دەوڵ���ەت ئەپارەتووسێكی گ���ەورەی هەموو ئیشی ئەم ئەپارەتووسانە برێتی‬ ‫ب��ەران��ب��ەردا «رەخ��ن��ەی كولتووریی» ب��ووم‪ ،‬لەالیەكی دیكەیشەوە‪ ،‬دەشێت تەفسیر و وەرگێڕان دروستی دەكات‪ ،‬دەستەاڵتی لەبەردەستدایە و هەژموونی بووە لە دێماگۆژییەك (عوام فریب)‪.‬‬ ‫ئێستا پێویستە ج��ارێ��ك��ی دیكە‬ ‫(‪ Kulturkritik‬ی��ان ‪ Cultural‬بڵێین بەبێ وەرگێڕان‪ ،‬تێكستی داهێنراو بۆیە ف��ەره��اد پ��وور دەڵ��ێ��ت‪ ،‬چەمكی بەسەر هەموو هاوواڵتیاندا هەیە و دزەی‬ ‫‪ )Criticism‬پەیوەست دەك��ات بە لەنێو رۆشنبیری ئێمەدا بوونی نییە‪ ،‬یان وەرگێڕان دەتوانێت پەرچێنەرەوەی ئەم كردۆتە نێو هەموو پەیوەندییەكانی تاك بیربكەینەوە (ژی���ژەك)‪ ،‬دانیشین و‬

‫بیربكەینەوە‪ ،‬با هەموو ئەم دێماگۆژییە‬ ‫ش��ی��ت��ەڵ ب��ك��ەی��ن‪ ،‬ك��ە م��ۆدێ��رن��ی��ت��ەی‬ ‫كەپیتالیستی پێشكەوتوو لە هۆشی‬ ‫ئێمەدا چاندوویەتی‪ .‬ئیشی ئێمە دەبێت‬ ‫ئەم جارە بیركردنەوەی نوێ بێت‪ ،‬بەاڵم‬ ‫بیركردنەوەیەكی رەخنەیی‪ ،‬چونكە وەكو‬ ‫لە سااڵنی راب��وردوو بینیمان‪ ،‬زۆرینەی‬ ‫بیركردنەوە و كاركردنەكان‪ ،‬لەخزمەتی‬ ‫ئەم ئەپارەتووسانەی ئەم ئاراستەیەدا‬ ‫بوون‪ ،‬بۆیە لێرەدا كۆمەڵێك فەیلەسوف‬ ‫و بیرمەند كۆمەكمان دەكەن‪ .‬من لێرەدا‬ ‫تەنها ناویان دەهێنم؛ چونكە ب��واری‬ ‫نووسینم لەم كارنامەیەدا نییە دەربارەی‬ ‫ئ���ەوان‪( :‬فەیلەسوفانی قوتابخانەی‬ ‫فرانكفورت‪ ،‬میشێل فوكۆ‪ ،‬ژیل دولۆز‪،‬‬ ‫س�لاڤ��ۆی ژی���ژەك‪ ،‬ئالن ب��ەدی��ۆ‪ ،‬ژاك‬ ‫رانسێر‪ ،‬جۆرجیۆ ئاگامبێن‪ ،‬ئێرنستۆ‬ ‫الكالو‪ ،‬شانتال مۆف‪ ،‬ئەنتۆنیۆ نێگری‪،‬‬ ‫مایكل ه��ارت‪ ،‬دەیڤد ه��ارڤ��ەی‪ ،‬م��وراد‬ ‫فەرهادپوور و هتد‪ .)..‬هەروەها پێویستە‬ ‫بەڕێی ئەو تیۆرییانەی بۆ سیستەمی‬ ‫سیاسیی ك����راون‪ ،‬ج��ارێ��ك��ی دی��ك��ە‪،‬‬ ‫مەسەلەی فاشیزم و رەگەزپەرستی‬ ‫بهێنینەوە بەرباس و باس لەم دیاردانەش‬ ‫بكەین‪ ،‬كە خەریكە پەرەدەسەنن‪ ،‬زۆرێك‬ ‫لەم دیاردانە لەنێو كولتووری ئاپۆرەدا‬ ‫خۆیان دەبیننەوە‪ ،‬بۆیە ئێمە پێویستمان‬ ‫ب��ە س��ووژەی��ەك��ی ن��وێ��ی��ە‪ ،‬ك��ە دوای‬ ‫رووداوەك��ان دروست دەبێت‪ ،‬نەك ئەو‬ ‫سووژەیەی سواری شەپۆلی رووداوەكان‬ ‫دەبێت‪ .‬سووژەیەك‪ ،‬كە ژیژەك باسی‬ ‫دەك��ات‪ ،‬برێتییە لەو سووژەیەی وەكو‬ ‫دیمەنێكی جیهان سەیری بكەین‪ .‬لەو‬ ‫شوێنەی لێیەوە دەڕوانرێتە جیهان‪ .‬واتا‬ ‫سووژە ئەو كاتە دەبێت‪ ،‬كە مەوداكەی‬ ‫خۆی لەگەاڵ جیهان بپارێزێت‪ .‬واتا ئەگەر‬ ‫بەشێك بیت لەجیهان و لەنێو تۆڕەكانیدا‬ ‫بیت‪ ،‬ئ��ەوا ناتوانیت لێی بڕوانیت‪،‬‬ ‫وەكو ئ��ەوەی كاتێك بەڕێی تۆڕەكانی‬ ‫چ���اوەوە دەڕوان��ی��ت‪ ،‬ئ��ەوا خ��ودی ئەم‬ ‫تۆڕە نابینیت‪ .‬بەدیدی ژیژەك‪ ،‬سووژە‬ ‫بەشێكە لە جیهان‪ ،‬ب��ەاڵم خ��ۆی لێ‬ ‫دابڕیوە و ئەو شوێنەیە تێیدا دەتوانین‬ ‫جیهان ببینین‪ .‬بۆیە ژیژەك یەكێكە لەو‬ ‫كەسانەی مەودای خۆی لەگەاڵ جیهانێكی‬ ‫تایبەتی پاراستووە و هەرگیز ناچێتە‬ ‫ن��او چوارچێوەی خۆمەاڵسدان لەنێو‬ ‫تاك كولتوورێكەوە‪ .‬بۆیە زەروورە ئێمە‬ ‫شووناسمان لەسەر بنەمای بیرمەندبوون‬ ‫بنیاد بنێین‪ ،‬نەك كولتووری تایبەت بە‬ ‫شوێنێك‪ ،‬و خۆمان لەنێو تۆڕەكانی ئەو‬ ‫شوێنەوە ئاراستە بكەین‪.‬‬ ‫یەكێكی دی لەو مەترسییانەی ئەمڕۆ‬ ‫رووب��ەڕووم��ان ب��ووەت��ەوە‪ ،‬جێگریبوونی‬ ‫تەكنەلۆژییە بەم هەموو هێزەی‪ ،‬كە‬ ‫كاریگەریی لەسەر كۆی بیركردنەوەی‬ ‫ئێمە داناوە‪ .‬تەنانەت ئالن بەدیۆ گوتەنی‪،‬‬ ‫ئەمە الوازبوونی ئاستی بیركردنەوەی‬ ‫ئێمە دەردەخات‪ ،‬هەروەها نیشانەیەكیشە‬ ‫بۆ زاڵبوونی لۆژیكی بازاڕ بەسەر زانست‬ ‫و چ��ارەس��ەرك��ردن��ی ه��ەم��وو شتەكان‬ ‫بەڕێی بازرگانی و تەكنەلۆژییەوە‪ .‬ئەو‬ ‫پەرێشانی و ئاڵۆزییانەی یەكێك لە‬ ‫دیاردەكانی تەكنەلۆژی‪ ،‬كە ئینتەرنێتە‬ ‫ب��ەدوای خۆیدا هێناویەتی‪ ،‬هاتووەتە‬ ‫نێو زانستە كۆمەاڵیەتییەكانیش‪ ،‬بۆیە‬ ‫فۆرمێكی گوندی جیهانی بەخۆیەوە‬ ‫گرتووە و ئەمەش شەپۆلێكە ئاوابوونی‬ ‫بیركردنەوەی رەخنەیی ب��ەدوای خۆیدا‬ ‫هێناوە و زاڵبووە بەسەر فۆرمی نوێی‬ ‫ژیاندا‪ .‬بۆیە ئیشی ئێمە خۆدابڕینە لەم‬ ‫جیهانە تەكنەلۆژیكە و دەبێت جارێكی‬ ‫دیكە بە كۆمەكی بیرمەندانی سەر بە‬ ‫ترادیسیۆنیی بیركردنەوەی رەخنەیی‪،‬‬ ‫ئەم ئاراستەیە زیندوو بكەینەوە‪.‬‬ ‫وەك لەسەرەوەش ئاماژەم پێدا‪ ،‬ئەمە‬ ‫تەنها كارنامەیەكە بۆ كاری داهاتوو‪ ،‬بۆ‬ ‫ئەوەی هێڵە فیكرییەكانمان دیاربێت‪ ،‬كە‬ ‫لە چ بوارێكدا پەرە بە بیركردنەوەمان‬ ‫دەدەی��ن‪ ،‬بۆیە لێرەوە داواك��ارم كاری‬ ‫جدی لەم بوارەدا بكرێت‪.‬‬


‫ذمارة (‪ )147‬دوشةممة ‪2013/4/8‬‬

‫‪7‬‬

‫كؤنت َيكست‬

‫حەقیقەت وەك "نوكتەیەكی هیگڵی"‬ ‫هیگڵییەكە‪ ،‬وەك ڕووداوێكی «ڕاستەوخۆ‬ ‫و بێ‌ ناوەنجی» دەگوزەرێت‪.‬‬ ‫ڕس���ت���ەی ك��ۆت��ای��ی پ��ۆڵ��ۆن��ی��ی��ەك��ە‬ ‫گ��واس��ت��ن��ەوەی وت��ن��ی حەقیقەتە لە‬ ‫ئەوی ترەوە بۆ ئەو‪ .‬ئەوەی كە دەبوو‬ ‫جولەكەكە بیڵێت‪ ،‬ئەو وتی‪ .‬دەكرێت ئەم‬ ‫چەند خاڵە لە نوكتەكەوە دەربكێشین‬ ‫ێ ڕووخساری حەقیقەت‬ ‫كە ڕووخساری ب ‌‬ ‫پیشان دەدەن‪.‬‬ ‫یەكەم‪ :‬حەقیقەت لەوێ‌ نیە‪ ،‬حەقیقەت‬ ‫ێ و‬ ‫بەرەنجامی ڕۆیشتنە لێرەوە بۆ ئەو ‌‬ ‫ێ و ‪...‬‬ ‫ئەو ‌‬ ‫دووەم‪ :‬حەقیقەت ی��ەك الی��ەن��ە و‬ ‫یەك ڕووك��ار نیە‪ ،‬حەقیقەت بەرهەم و‬ ‫بەرەنجام و دیالەكتیكی نێوان دژەكانە‪،‬‬ ‫نێوان جولەكە و پۆڵۆنییەكەیە‪.‬‬ ‫سێیەم‪ :‬حەقیقەت نهێنییەكی ئێستایی‬ ‫و هاوكاتە‪ .‬واتە حەقیقەت ڕازێك نیە‬ ‫لە دوورەوە‪ ،‬بەڵكو ڕووداوێكی زیندووە‬ ‫و بە ناوماندا دەگوزەرێت‪ :‬گومان لەوانە‬ ‫بكە كە حەقیقەت دەبەنەوە بۆ نادیار‪،‬‬ ‫بۆ نهێنییەكی ڕەق و لوغزاوی‪ ،‬بۆ دوور‪،‬‬ ‫بۆ دەر‪.‬‬ ‫چ���وارەم‪ :‬ئ��ەوەی ئێمە زۆرج���ار بە‬ ‫فێڵ و پیالن و درۆی تێدەگەین‪ ،‬هیچ‬ ‫نیە جگە لە حەقیقەت‪ .‬واتە دەكرێت‬

‫وەلید عومەر‬ ‫هەر بە ڕاست حەقیقەت لەوێیە؟ یان‬ ‫لێرەیە و تا بینە قاقامان تیایدا نوقمین‬ ‫و پیایدا تێدەپەڕین؟ ڕەنگە بۆ زۆرینەی‬ ‫خەڵكی‪ ،‬حەقیقەت شتێك بێت كە‬ ‫«لەوێ»یە‪ .‬واتە دەشێت ئەم چركانە‬ ‫بەشێك نەبن لە حەقیقەت و دابڕاو بن‬ ‫لە «نهێنی»یە گەورەكە‪ ،‬لە حەقیقەت!‬ ‫ئەوانەی كە نرخ بۆ ئەم چركانە دانانێن‪،‬‬ ‫نرخ و پیرۆزی دەخەنە پاڵ چركەیەكی‬ ‫دوورتر و ناوی دەنێن حەقیقەت‪ .‬سادەتر‬ ‫بیڵێین‪ :‬حەقیقەت چركەیەكە و هەرگیز‬ ‫نایەت‪ ،‬حەقیقەت هەمیشە لەوێیە‪.‬‬ ‫سالڤۆی ژیژەك‪ ،‬لە كتێبی «ئۆبێكتی‬ ‫بااڵی ئایدۆلۆژی»دا‪ ،‬بە پێی نوكتەیەكی‬ ‫«زۆر هیگڵی»‪ ،‬پرۆسەی دەركەوتنی‬ ‫ح��ەق��ی��ق��ەت ش��ی دەك����ات����ەوە‪ .‬ئێمە‬ ‫نوكتەكە لە تۆڕی پێكداچووی كتێبەكە‬ ‫دەردەهێنین و وێنەیەكی فۆتۆگرافیی‬ ‫دەگ��ری��ن‪ .‬دەره��ێ��ن��ان��ی نوكتەكە لە‬ ‫كتێبەكە و كۆی تەوەرەكان‪ ،‬جۆرێكە‬ ‫لە وێنەگرتن‪ .‬وێنەگرتنی پارچەیەك‬ ‫و بردنی بۆ جێگایەكی تر‪ .‬بە بڕوای‬ ‫من‪ ،‬ئیدی پێویستە الی ژیژەك لە بری‬ ‫دەس��ت��ەواژەی «دەرهێنان لە سیاق»‬ ‫دەستەواژەی «وێنەگرتن» بەكاربهێنین‪.‬‬ ‫نوكتەكە بەم جۆرەیە‪ .‬لە سەرەتاكانی‬ ‫س���ەدەی بیستەمدا‪ ،‬جولەكەیەك و‬ ‫پۆڵۆنییەك لە ن��او شەمەندەفەردان‬ ‫و ڕووب�����ەڕووی یەكتر دان��ی��ش��ت��وون‪.‬‬ ‫كابرای پۆڵۆنی‪ ،‬لە توڕەییدا دەلەرزێت‬ ‫و ب�����ەردەوام ب��ە ك��اب��رای ج��ول��ەك��ەدا‬ ‫هەڵدەڕوانێت‪ .‬دیاربوو كە شتێك هەیە‬ ‫و لە ن��اوەوە کابرای پۆڵۆنی دەخوات‪.‬‬ ‫بۆیە دواجار ناتوانێت بەر بە خۆی بگرێت‬ ‫و بە كابرای جولەكەدا ده‌تەقێتەوە‪:‬‬ ‫ێ بزان ئێوەی جولەكە چۆن‬ ‫«پێم بڵ ‌‬ ‫دەتوانن‪ ،‬دوا فلس لە گیرفانی خەڵك‬ ‫دەربێنن و وەها ده‌وڵه‌مه‌ند ده‌بن؟»‪.‬‬ ‫جولەكەكەش وەاڵم دەداتەوە و دەڵێت‪:‬‬ ‫«زۆر ب��اش��ە‪ ،‬پێت دەڵ��ێ��م‪ ،‬ب��ەاڵم بە‬ ‫خۆڕایی پێت ناڵێم‪ ،‬سەرەتا پێنج زلوتی‬ ‫{دراوی پۆڵۆنییە}م بدەرێ»‪ .‬جولەكەكە‬ ‫دوای وەرگرتنی پارەكە‪ ،‬دەست دەكاتە‬ ‫گێڕانەوەی مەسەلەكە‪« :‬سەرەتا دەبێت‬ ‫ماسییەكی مردارەوەبوو بكڕیت‪ ،‬سەری‬ ‫دەبڕیت و دڵ و ناو زگی دەردەهێنیت‬ ‫و دەیخەیتە گاڵسێك ئاوەوە‪ .‬پاشان‪ ،‬لە‬ ‫دەوروب��ەری نیوە شەودا و ئەو دەمەی‬ ‫مانگ پڕە‪ ،‬دەبێت گاڵسەكە ببەیت لە‬ ‫حەوشی كڵێسادا بخەیتە چاڵ و‪.»...‬‬ ‫پۆڵۆنییەكە‪ ،‬بە تەماع و تاسەوە قسە‬ ‫بە جولەكەكە دەبڕێت‪« :‬واتە ئیتر ئەو‬ ‫كاتە دەبمە خاوەنی پارە؟» جولەكەكە‬ ‫وەاڵم دەدات��ەوە‪« :‬نا هەروا بە زوویی‬ ‫نا‪ ،‬دەبێت هەندێك كاری تریش بكەیت‪.‬‬ ‫ێ لە هەموو‬ ‫بەكورتی گەر دەتەوێت گو ‌‬ ‫حەكایەتەكە بگریت ئەوا دەبێت پێنج‬ ‫زلوتیی ترم بدەیتێ‌!»‪ .‬پاش وەرگرتنی‬ ‫پ��ارەك��ە‪ ،‬ك��اب��رای جولەكە درێ���ژە بە‬ ‫حەكایەتەكەی دەدات‪ .‬زۆر ناخایەنێت‬ ‫پێنج زلوتیی تر وەردەگرێت و بەم جۆرە‬ ‫درێژەی دەبێت تاكو سەرەنجام كابرای‬ ‫ێ دەبڕێت و دەڵێت‪:‬‬ ‫پۆڵۆنی سەبری ل ‌‬ ‫«ه��ەی فێڵبازی چ��ەپ��ەڵ‪ ،‬وا دەزان��ی‬ ‫تێناگەم كە چیت لە ژێ��ر س��ەردای��ە؟‬ ‫هیچ سڕ و نهێنییەكی لە ئ��ارادا نیە‪،‬‬ ‫تۆ تەنیا دەتەوێت دوا فلس لە گیرفانم‬ ‫دەیهێنێت!»‪ .‬جولەكەكە بە خوێنساردی‬ ‫و قایلبوونەوە وەاڵم دەدات���ەوە‪« :‬ئێ‬ ‫باشە‪ ،‬ئێستا خۆ تێگەیشتی كە ئێمەی‬ ‫جولەكە چۆنچۆنی پارە لە‪.»...‬‬ ‫ژیژەك كۆمەڵێك تەفسیری جیاجیا‬ ‫لەم حەكایەتەوە دەردەهێنێت‪ .‬نوكتەكە‪،‬‬ ‫وەك زۆرینەی نوكتە زیندووەكانی ژیژەك‬ ‫دیوێكی قەشەنگ و دیالەكتیكیی هەیە‪.‬‬ ‫ئ��ەو پێچ و پلوچانەی زەینی مرۆڤ‬ ‫دەپشكنێت كە لەسەرەوەیە و نایبینین‪.‬‬ ‫بەگشتی خاڵی سەرەنجڕاكێش لەم‬ ‫نوكتەیەدا ئەوەیە كە حەقیقەت «لەوێ‌«‬ ‫نیە‪ .‬حەقیقەت ئەوەیە كە پیا تێدەپەڕین‬ ‫و بە دەنگی بەرز دەیڵێین و هەستیشی‬ ‫پێناكەین یان نامانەوێت بیزانین‪ .‬بە‬

‫سالڤۆی ژیژه‌ک‬

‫وەهم ڕۆڵێكی‬ ‫گرنگ‬ ‫دەگێڕێت لە‬ ‫درووستكردنی‬ ‫حەقیقەتدا‪.‬‬ ‫وەهم فۆرمی‬ ‫زۆرە‪ .‬لەم‬ ‫نوكتەیەدا‪،‬‬ ‫وەهم بەرەو‬ ‫خۆیمان دەبات‬ ‫و تەماعی‬ ‫دۆزینەوەی‬ ‫«نهێنی»مان‬ ‫تیا دەبزوێنێت‬

‫دەربڕینێكی تر‪ ،‬حەقیقەت بریتییە لە‬ ‫دیالەكتیكی ئێرە و ئ��ەوێ‌‪ .‬ئێرەیەك‬ ‫ێ‬ ‫كە دەبێتە ئەوێ و لە پرۆسەی «ئەو ‌‬ ‫بوون» دایە‪ .‬بۆ نمونە‪ ،‬كابرای پۆڵۆنی‬ ‫خۆی هێدی هێدی بە پرۆسەی حەقیقەتدا‬ ‫تێدەپەڕێت و درك��ی ن��اك��ات‪ .‬ل��ەوەش‬ ‫زیاتر‪ ،‬هەر خۆی پرۆسەی حەقیقەتەكە‬ ‫درووست دەكات و بەشدارێكی چاالكە‪.‬‬ ‫ل���ەوەش سەیرتر ئ��ەوەی��ە ك��ە دواج��ار‬ ‫بە دەنگی ب��ەرز حەقیقەتەكە دەڵێت‬ ‫و ناشزانێت ك��ە حەقیقەتی وت��ووە‪.‬‬ ‫وات��ە ئەو ڕاستییەی كە لە سەرەتاوە‬ ‫دەیویست پێی بگات‪ ،‬دواجار هەر خۆی‬ ‫بە دەنگی خۆی و بە قەناعەتی خۆی‬ ‫دەیڵێت‪ :‬ئەو كە دەیویست لە فەن و‬ ‫فێڵی جولەكەكان و دەوڵەمەندبوونیان‬ ‫تێبگات‪ ،‬دواتر خۆی فێڵەكە بە قوڵی‬ ‫ئەزموون دەكات و دەبێتە ئەزمونگای‬ ‫كابرای جولەكەكە‪ .‬پۆڵۆنییەكە بۆ ڕاز‬ ‫و نهێنی دەگەڕێت و نایبینێت‪ .‬نازانێت‬ ‫ڕاز ئەوەیە كە دەردەك��ەوێ��ت‪ .‬نهێنی‬ ‫ئەو شتەیە كە بە ناوماندا دەڕوات و‬ ‫نایبینین‪ .‬جولەكەكە هەموو زلوتی و‬ ‫پارەكانی پۆڵۆنییەكە دەبات‪ .‬نهێنییەكە‬ ‫بە ڕۆژی نیوەڕۆ ڕوودەدات و خۆشمان‬ ‫بەشداریی تیا دەكەین‪ :‬نهێنی ئەوەیە كە‬ ‫خۆمان بەر لەوانی تر دەیزانین! لێرەدا‬ ‫حەقیقەت لەسەر حیسابی پۆڵۆنییەكە‬ ‫ڕوودەدات و هەستیشی پێناكات‪.‬‬ ‫وەك ژیژەكیش پێی لەسەر دادەگرێت‪،‬‬ ‫جولەكەكە پۆڵۆنییەكەی فریو نەداوە‪.‬‬ ‫ئ��ەوەی ڕووی���داوە‪ ،‬وەف��ا و ڕاستگۆیی‬ ‫جولەكەكەیە‪ .‬جولەكەكە نانی ڕاستییی‬ ‫خۆی دەخ��وات‪ .‬پ��ارەی حەاڵڵی خۆی‬ ‫وەردەگرێت‪ .‬ئەوەی كە الی پۆڵۆنییەكە‬ ‫وەك فریو دەردەك��ەوێ��ت‪ ،‬فریو نیە‪.‬‬ ‫دەك��رێ��ت ئ���ەوە دۆخ���ی سایكۆلۆژیی‬ ‫پۆڵۆنییەكە بێت كە بە فریو تێدەگات‪،‬‬ ‫ئەگینا ئ��ەوەی روودەدات حەقیقەتە و‬ ‫ئێمە دەخاتە دۆخی سوبێكت‪/‬ئۆبێكتەوە‪.‬‬ ‫پۆڵۆنییەكە لەو دۆخەدا بە مانایەك لە‬ ‫ماناكان‪ ،‬سوبێكتێكی خەسیوە‪ .‬بەاڵم‬ ‫بەو دیوەی تریشدا‪ ،‬سوبێكتێكی تەواو‬ ‫چاالكە و حەقیقەت بە هەناوی خۆیدا‬ ‫تێدەپەڕێنێت‪ .‬حەقیقەت ب��ە زمانە‬

‫ش���ەش���ەم‪ :‬وەه���م ڕۆڵ��ێ��ك��ی گرنگ‬ ‫دەگێڕێت لە درووستكردنی حەقیقەتدا‪.‬‬ ‫وەه��م فۆرمی زۆرە‪ .‬ل��ەم نوكتەیەدا‪،‬‬ ‫وەهم بەرەو خۆیمان دەبات و تەماعی‬ ‫دۆزینەوەی «نهێنی»مان تیا دەبزوێنێت‪.‬‬ ‫{ژیژەك‪ ،‬ئەمە بە ئۆبێكتی بچوكی الكانی‬ ‫دەچوێنێت‪ .‬ئۆبێكتی بچوك‪ ،‬بریتییە لە‬ ‫لەدەستدانی هۆكاری ئ��ارەزوو‪ .‬واتە بۆ‬ ‫بابەتی ئارەزوومان دەگەڕێین و هەرگیز‬ ‫پێی ناگەین‪ .‬بە جۆرێك بۆ ئ��ارەزوو‬ ‫دە گەڕێین وەك ئ���ەوەی هەبووبێت‬ ‫و لە دەستمان دابێت‪ ،‬ب��ەاڵم هەرگیز‬ ‫ن��ەب��ووە و ونیش ن��ەب��ووە‪ .‬ئۆبێكتی‬ ‫ئارەزوو بریتییە لە ڕیزێك هۆكار‪ ،‬هەر‬ ‫هۆكارە و ئەوی تریان درێژ دەكاتەوە و‬ ‫ناشمانگەیەنن بە هیچ جگە لە چاڵێك‬ ‫لە كۆتاییدا‪-‬و}‪ .‬حەقیقەت لە ڕووخساردا‬ ‫وەك درێژكەرەوەی چاوەڕوانی و خواستی‬ ‫ئێمە دەردەكەوێت كە دواتر بەر بەتاڵی‬ ‫و وەهمەكەی دەكەوین‪ ،‬ئەو وەهمەی‬ ‫كە لە پشتەوە ژیانمان درێژدەكاتەوە‪.‬‬ ‫وەهمێكی بەرەكەتبەخش‪...‬‬ ‫ح���ەوت���ەم‪ :‬ل��ە درووس����ت‪-‬ب����وون‪-‬ی‬ ‫حەقیقەتدا هەر چركەیەك نرخی خۆی‬ ‫ه��ەی��ە‪ .‬ق��ۆن��اغ��ەك��ان ت��ا دێ��ت ڕوون��ت��ر‬ ‫دەبنەوە‪ .‬دەچنەوە ناو یەك و یەكتری‬

‫هیگڵ‬ ‫حەقیقەت ئەو ڕووداوە بێباك و كوێرە‬ ‫بێت كە تەفسیری ئەخالقی هەڵنەگرێت‪:‬‬ ‫بۆ ئەوەی ڕاستگۆ بم‪ ،‬فریوت دەدەم‪.‬‬ ‫یان‪ ،‬فریوت دەدەم بۆ ئەوەی بیسەلمێنم‬ ‫كە ڕاستگۆم!‬ ‫پێنجەم‪ :‬ڕێگا ب��ەرەو حەقیقەت‪،‬‬ ‫خودی حەقیقەتە‪ .‬هیچ چركەیەك و هیچ‬ ‫قۆناغێك و هیچ توخمێك بێ بایەخ نیە‬ ‫لە فیكری هیگڵدا دەربارەی حەقیقەت‪.‬‬ ‫ێ لەسەر ئەوە دادەگرێت كە‬ ‫هیگڵ خۆی پ ‌‬ ‫خۆیشی بەرهەمی چركەكانی پێشووترە‪.‬‬ ‫بەرهەمی فەلسەفەكانی ترە‪ .‬دیالەكتیك‬ ‫و لێكدانی فیكرەكانی پێش خۆیەتی‪.‬‬

‫دەب��ەن��ە پێشێ‌‪ .‬بە دەربڕینێكی تر‪،‬‬ ‫چركەكان یەكتری قووت دەدەن و هاوكات‬ ‫درێ��ژك��راوەی یەكتریبشن‪ .‬وات��ە هەر‬ ‫قۆناغێك‪ ،‬قۆناغی پێشتر دەسڕێتەوە و‬ ‫دەشیپارێزێت‪ .‬هیگڵ چەمكێكی هەیە كە‬ ‫چەق و گرنگە و لە زمانی ئەڵمانیدا پێی‬ ‫دەوترێت «ئاوفهیبونگ»‪ .‬وەرگێڕانی‬ ‫چەمكەكە گەر ئەستەم نەبێت‪ ،‬ئاسانیش‬ ‫نیە‪« .‬ئاوفهیبونگ» لە یەك كاتدا دوو‬ ‫مانای پێچەوانەی هەیە‪ :‬هەم سڕینەوەیە‬ ‫و ه���ەم پ��اراس��ت��ن��ی��ش��ە‪ .‬ل��ە پ��رۆس��ە‬ ‫دیالەكتیكییەكاندا‪ ،‬هەر پنت و قۆناغێك‬ ‫كە دەڕواتە پێش‪ ،‬دەچێتەوە ناو قۆناغی‬

‫بە بڕوای من‪ ،‬ئیدی پێویستە الی ژیژەك لە بری‬ ‫دەستەواژەی «دەرهێنان لە سیاق» دەستەواژەی‬ ‫«وێنەگرتن» بەكاربهێنین‬

‫دواتر بێئەوەی لەناوبچێت و بە یەكجاری‬ ‫بسڕێتەوە‪ .‬واتە ‪ A‬نەفی دەبێت و هاوكات‬ ‫لە هەناوی ‪B‬یشدا دەمێنێتەوە بۆ ئەوەی‬ ‫بەشدار بێت لە درووستكردنی حەقیقەت‬ ‫یان قۆناغە گرنگەكانی دواتردا‪.‬‬ ‫هەشتەم‪ :‬حەقیقەتی هیگڵی‪ ،‬هەم‬ ‫ژیانی تیایە و هەم مردن‪ .‬نە ژیانەكەی‬ ‫ڕەهایە و نە مردنەكەشی‪ .‬سنورەكانی‬ ‫تێكەڵن‪ .‬لە نوكتەكەشدا ئەو سنورانە‬ ‫ئاوێتە و دیالەكتیكی و لێكدراون‪ .‬منێكی‬ ‫پەتی و خودێكی پەتی بوونی نیە كە‬ ‫حەقیقەت درووس����ت ب��ك��ات و خۆی‬ ‫بكاتە خاوەنی حەقیقەت‪ .‬من ئەوی‬ ‫ترم‪ .‬ئەوی تر منە‪ .‬سنورەكانی من و‬ ‫ئەوی تر لە درووستبوونی حەقیقەتدا‬ ‫شتێكی كۆنكرێتی و دیاریكراو نین‪،‬‬ ‫بەڵكو پتر ڕەنگدانەوە و تیشكدانەوەن‬ ‫ل��ە س��ەر یەكتر‪ .‬حەقیقەت هەمیشە‬ ‫دەبزوێت‪ .‬بزوان ب��ەرەوە یەكپارچەیی‪.‬‬ ‫یەكپارچەییەك كە مەرج نیە مورادیفی‬ ‫تۆتالیتاریەت بێت‪ ،‬بەڵكو دەكرێت بە‬ ‫مانای بەشداریی ه��ەم��ووان و هەموو‬ ‫توخمە جیاوازەكان بێت لە پرۆسەیەكدا‪.‬‬ ‫ه��ێ��ن��ان��ەوە ن�����اوەوەی ه��ەم��ووان��ە بۆ‬ ‫پرۆسەیەكی وەك دیموكراسی‪ .‬ئەمەش‬ ‫دەچێتەوە سەر ڕۆحی ڕەهای هیگڵی‪:‬‬ ‫«ڕۆح���ی هیگڵی «خ��ود»ێ��ك��ی نیە‪.‬‬ ‫خۆی بریتییە لەوی تر‪ .‬ژیانێكی نیە‪.‬‬ ‫ژیانەكەی‪ ،‬مردنە‪ .‬چونكە ب��ەردەوام لە‬ ‫دۆخی بوون‪-‬بە و سەیروورەدایە‪ .‬چونكە‬ ‫زاتی بریتییە لە بوون‪-‬بە و سەیروورە»‪.‬‬ ‫بە مانایەكی تر‪ ،‬حەقیقەت بریتی نیە لە‬ ‫یەكگرتنێكی پێشوەخت و خۆبەخۆ‪.‬‬ ‫دواج��ار‪ ،‬حەقیقەت شتێك نیە لەوێ‬ ‫بێت و كامڵ بێت و بۆی بچینە پێشێ‪.‬‬ ‫بەدیدی ژیژه‌ک ئەو كاتەی كە دەمانەوێت‬ ‫«كامڵ» بین‪ ،‬دەبێت ڕوو لە ئۆبێكتێكی‬ ‫«ناكامڵ» بكەین‪ .‬گەر خ��ودا كامڵە‪،‬‬ ‫تۆ ناتوانیت بگەیتە كەماڵ‪ .‬تۆ و خودا‬ ‫پێكەوە دەت��وان��ن ج��ۆرێ��ك ل��ە كەماڵ‬ ‫درووست بكەن‪ .‬تۆ و مەعشوقێكی نا‪-‬‬ ‫ئایدیاڵ دەت��وان��ن فۆرمێك لە كامڵی‬ ‫درووست بكەن‪ .‬بەاڵم كەماڵ چیە یان‬ ‫بڕیارە چی بێت؟ كەماڵ ئەو هارمۆنیەتەیە‬ ‫كە هەموو توخمەكان بۆ ڕێكخستنی‬ ‫خ��ۆی بەكاردێنێت‪ .‬هیچ پارچەیەك‬ ‫ب��ە زی���ادە ن��ازان��ێ��ت‪ .‬هیچ گرووپێكی‬ ‫عەقیدەیی بێبەها نین و ب��ەش��دارن‬ ‫لە درووستكردنی ئەم هارمۆنیەتەدا‪.‬‬ ‫ڕەخنەكردنی ئەم هارمۆنیەتە‪ ،‬دەبێت‬ ‫لە ڕەخنەكردنی هەموو پارچەكانیەوە‬ ‫دەس��ت پ��ێ ب��ك��ات‪ .‬هیگڵ خ��ۆی پێی‬ ‫وایە كە دین و فەلسەفەش بە جۆرێك‬ ‫هەڵگری حەقیقەتن‪ ،‬ئەمیان بە زمانێكی‬ ‫مەجازی و وێنەیی و سیمبوڵی حەقیقەت‬ ‫دەردەب��ڕێ��ت و ئەویشیان بە زمانێكی‬ ‫فیكری و واقیعی و ڕاستەوخۆ‪ .‬كێشەی‬ ‫دین لێرەدا ئەوەیە كە وێنەكان بە دوا‬ ‫وێنە و دوا حەقیقەت دەزانێت‪.‬‬ ‫تۆلێرانسی ڕاستەقینە و سەرەتایی‬ ‫داننانە ب��ەم پرۆسەیەی حەقیقەتدا‪.‬‬ ‫بڕوابەخۆكردنێكی ئەپیستمۆلۆژی و‬ ‫كەلتوری و قووڵە بەوەی كە هەموومان‬ ‫ڕەنگدانەوە و تیشكدانەوەین بۆ سەر‬ ‫یەكتری‪ .‬ماناكانی «رەنگدانەوە» رۆڵی‬ ‫گرنگ دەبین لە سیستەمی زاراوەی��ی‬ ‫هیگڵیدا‪ .‬ب��ە ه��ەرح��اڵ‪ ،‬حەقیقەت‬ ‫تۆلێرانسێكی وجودییە‪ .‬كۆمەڵگاكانی‬ ‫ئێمە لە ئەلفوبێی ئەم تۆلێرانسە تێناگەن‪.‬‬ ‫وەك زی��ادەی��ەك سەیری نەیارەكان و‬ ‫پێچەوانەكان دەكەن‪ .‬هەڵبەت زیادەیەكی‬ ‫بێ‌ كەڵك و تەقلیدی‪ ،‬نەك ئەو زیادەیەی‬ ‫كە دەروونشیكاری باسی دەكات و كۆی‬ ‫هارمۆنییەت و پارچەكانی پێش خۆی‬ ‫پێوە بەندە‪ .‬دەشێت ئیدی لە هیگڵەوە‬ ‫فێر بین‪ :‬بۆ ئەوەی شتێك وەك ڕاستی‬ ‫و حەقیقەت دەربكەوێت‪ ،‬پێویستە خۆی‬ ‫دووب���ارە بكاتەوە‪ ،‬خ��ۆی بسڕێتەوە‪،‬‬ ‫هەوڵی مانەوەی خۆشی بدات‪ .‬حەقیقەت‬ ‫لە حەقیقەت گەورەترە‪.‬‬ ‫سەرچاوەكان‪:‬‬ ‫‪ .1‬عینیت ایدەالوژی‪ ،‬اسالوی ژیژک ترجمه‌‪:‬‬ ‫علی بهروزی‪.1389 ،‬‬ ‫‪ .2‬دفاع از هگل در برابر هگل‪ ،...‬تز یازدهم‪،‬‬ ‫م‪.‬م‪.‬اربیلی ‪.2013‬‬


‫ذمارة (‪ )147‬دوشةممة ‪2013/4/8‬‬

‫‪8‬‬ ‫تەوەری سه‌رکرد ‌ه جیابوه‌کانی ئیخوان‬

‫كەمال هەلباوی‪ :‬ئەوانەی ئێستا ئیخوان بەڕێوەدەبەن‪،‬‬ ‫گونجاونیە واڵت بەڕێوەببەن‬ ‫ئا‪ :‬نه‌شوا ئه‌لحوفی‬ ‫و‪ .‬كورتكردنەوەی‪ :‬خەسرەو میراودەلی‬

‫(‪)2-2‬‬ ‫ن��ەش��وا ئەلحوفی‪ :‬نەنگی‌و نهێنی‬ ‫ل��ەم��ەدا چییە‪ ،‬بۆچی سەركردایەتی‬ ‫ئیخوان موسلمین ئ��ەم فیكرەی نیە‬ ‫كە قسەی لەبارەوە دەكرێت‪ ،‬واتە بۆ‬ ‫سودی لە زانایانی دەرەوەی ڕێكخستن‬ ‫وەرنەگرتووە؟!‬ ‫كەمال هەلباوی‪ :‬لەبەر سودوەرنەگرتن‬ ‫لەزانایان‪ ،‬لەپەروەرشیارە مەزنەكان‪.‬‬ ‫خەڵكانێكمان ه���ەن‪ ،‬ك��ە بچیت بۆ‬ ‫الی���ان‌و ب��ەدوای��ان��دا ب��گ��ەڕێ��ی��ت‪ ،‬وەك‬ ‫عەلی عەبدولحەلیم‪ ،‬كە كتێبگەلێكی‬ ‫پەروەردەیی نوسیوە‪ ،‬شێخ عەبدولستار‬ ‫فەتحوڵاڵ سەعید‪ ،‬نمونە بو‪.‬‬ ‫نەشوا ئەلحوفی‪ :‬سەركردایەتی پەنا بۆ‬ ‫ئەمانە نابات‪.‬‬ ‫كەمال هەلباوی‪ :‬بەڵـێ‌‪ ،‬مامۆستا‬ ‫فەرید عەبدولخالی تەمەنی ‪ 99‬ساڵە‪،‬‬ ‫خەڵكانێكی تێدایە خوا بەهرەگەلێكی‬ ‫پێبەخشیون‪ ،‬وەك فیكرو‪ ،‬روناكبیری‌و‪،‬‬ ‫وەك ئیستیقامەت‪ ،‬هێزی هەڵگۆزین‬ ‫(االستنباط) الی تاكەكان جیاوازە‬ ‫لەیەكێكەوە بۆ یەكێكی تر‪.‬‬ ‫نەشوا ئەلحوفی‪ :‬بۆچی سەركردایەتی‬ ‫ئیخوان موسلیمین پشت بەم عەقڵیەتە‬ ‫نابەستێت؟!‬ ‫ك��ەم��ال ه��ەل��ب��اوی‪ :‬ب��ەه��ۆی فشاری‬ ‫رێكخستن‪ ،‬ترسی زۆر لەرێكخستن‪،‬‬ ‫حەزكردن لەكۆنترۆڵكرتن ئاراستەكردن‪،‬‬ ‫پێویستی زۆر‪ ،‬نەخۆشی زۆر كە توشی‬ ‫خەڵكی دەبن‪ ،‬بەاڵم رێكخستن گرنگە‪ ،‬كە‬ ‫نوێنەرایەتی فیكر بكات‪ ،‬فەرماندەیەكم‬ ‫لەسوپادا هەبێت م��ەزن بێت‪ ،‬بەاڵم‬ ‫پێویست ن��اك��ات‌و نابێت ئ��ەو پالنە‬ ‫ستراتیژیەكان دابنێت‌و جێبەجێیان بكات‪،‬‬ ‫بەاڵم سەرجەم قوتابخانە فیكرییەكان‪،‬‬ ‫سەربازییەكان‪ ،‬پەیمانگا ستراتیژیەكان‪،‬‬ ‫سوپاش پابەندە پێوەیان‪.‬‬ ‫نەشوا ئەلحوفی‪ :‬كەواتە سەركردایەتی‬ ‫لەئیخوان موسلمین‪ ،‬جیهابینی‌و پالنی‬ ‫نیە ك��ە وایلێبكات بتوانێت لەسەر‬ ‫ئ���ەو ك���اروان���ەی ب�����ەردەوام ب��ێ��ت كە‬ ‫دەستیپێكردوە‪.‬‬ ‫كەمال هەلباوی‪ :‬دەبێت لەبازنەی‬ ‫تەسك دەربچیت‪ ،‬ئیدی نیشتمانی بێت‬ ‫یاخود هەرێمی‪ ،‬یاخود نەتەوەیی‪ ،‬بۆ‬ ‫ئاستی مرۆیی‪.‬‬ ‫ن��ەش��وا ئەلحوفی‪ :‬ل��ەدوای��ی��ن لقی‬ ‫بەشەكەدا‪ ،‬پرسیارێك بكەم‪ ،‬شەعراوی‬ ‫دەڵ��ێ��ت‪ :‬من نەچومەتە پ��اڵ ئیخوان‬ ‫موسلیمینەوە‪ ،‬چونكە من موسوڵمانبوم‬ ‫بەر لەوەی ئیخوان موسلمین هەبێت‪ ،‬هەر‬ ‫بەموسوڵمانیش دەمێنمەوە دوای ئەوەی‬ ‫كە ئیخوان موسلیمین هاتۆتەئاراوە‪،‬‬ ‫دەاللەت یاخود ئاماژەی ئەوەی تێدایە‬ ‫كە ئیسالم لەدڵدا ح��ەش��ارەو‪ ،‬یاخود‬ ‫ئاین بەگشتی‪ ،‬ل��ەدڵ��دا نیشتەجێیە‪،‬‬ ‫رەفتارو پەرستش‌و ئەخالقیات لەمامەڵە‬ ‫ێ‬ ‫لەگەڵ خەڵكدا پراكتیكی دەكات‪ ،‬بەب ‌‬ ‫پێویستبون بەچونە پ��اڵ رێكخستن‪،‬‬ ‫ت��ۆش نمونەیەكیت ب��ۆ ئ���ەوە‪ ،‬تۆش‬ ‫موسوڵمانیت پێشچونە ناو كۆمەڵەوە‪،‬‬ ‫تۆ دوای دەرچونیشت لەئیخوان هەر‬ ‫بەموسوڵمانێتی ماویتەوە‪ .‬ئەمە چۆن‬ ‫دەبینیت؟!‬ ‫ك��ەم��ال ه��ەل��ب��اوی‪ :‬شێخ ش��ەع��راوی‬ ‫نمونەیەك ب��وو ل��ەم��ێ��ژوی زانستدا‪،‬‬ ‫بەتایبەت لەتەفسیردا‪ ،‬شەعراوی وەك‬ ‫زانایەكی تاقانەو‪ ،‬تەنیا مرد‪ ،‬رەحمەتی‬ ‫ێ‬ ‫ێ رێكخستن‌و بەب ‌‬ ‫خوای لـێبێت‪ ،‬بەب ‌‬ ‫هێز‪.‬‬ ‫نەشوا ئەلحوفی‪ :‬بەاڵم زانستەكەی‬ ‫ماوەتەوە‪ ،‬زانستەكەی رێكخستنەكەی‬ ‫بو‪.‬‬ ‫ك����ەم����ال ه����ەل����ب����اوی‪ :‬زان���س���ت‬ ‫لەكتێبخانەدایە‪.‬‬ ‫س���ەی���ری ئ���ەم ك��ت��ێ��ب��ان��ەی دوای‬

‫ب��ەرێ��زت بكە‪ ،‬پ��ڕ‪ ،‬ل��ەزان��س��ت‪ ،‬ب��ەاڵم‬ ‫كـێ‌ ئەم زانستە هەڵدەگرێت‌و لەنێوان‬ ‫خەڵكیدا ب�ڵاوی��دەك��ات��ەوە‪ ،‬لەهەمو‬ ‫ێ تواناو هێز‬ ‫ن��ەوەو سەردەمێكدا‪ ،‬كـ ‌‬ ‫ئامادەدەكات بۆ جوڵەكردن بەئیسالم؟‬ ‫ن��ەش��وا ئەلحوفی‪ :‬ئ��ەو ملمالنێیە‬ ‫چۆن دەبینیت كە زۆر گەرمە لەنێوان‪،‬‬ ‫ئەنجومەنی سەربازی‌و نێوان ئیخواندا‬ ‫بەشێوەیەكی ئاشكرا‪ ،‬روداوگەلێكی‬ ‫بێهودەییانە لەم دواییە بەڕێوەی دەبات‪.‬‬ ‫كەمال هەلباوی‪ :‬پێش ئەوەی وەاڵمی‬ ‫ئەمە ب��دەم��ەوە‪ ،‬دەم��ەوێ��ت ئ��ەو چوار‬ ‫سیمایە تەواوبكەم كە باسمكردون‪،‬‬ ‫جیهانیبون‪ ،‬رەببانیەت‌و میانەڕوی‬ ‫(الوسطیة)‪ ،‬گشتگیری لەتێگەیشتندا‪.‬‬ ‫ئەمە ئاشكرانەبوە الی هیچ یەكێك‬ ‫لەریفۆرمیستە نوێیەكان‌و نوێكەرەوەكانی‬ ‫بزاڤی ئیسالمی‪ ،‬تەنیا الی ئیمام بەنناو‬ ‫قوتابیەكانی نەبێت‪ ،‬با نمونەیەكی‬ ‫خێرات بدەمێ‌‪ ،‬ئیمام بەننا نامیلكەیەكی‬ ‫دانا بەناوی (التعالیم)‪ ،‬بیست بناغەی‬ ‫دانا لەبناغەكانی تێگەیشتنی ئیسالم‪،‬‬ ‫نەك بۆ ئیسالم‪ ،‬بۆ تێگەیشتن لەئیسالم‪،‬‬ ‫كە ئەمە یەكانگیری‌و یەكێتی لەنێوان‬ ‫ئیخوان موسلیمین یاخود ئیسالمیە‬ ‫رۆشنگەرەكاندا دروستدەكات‪ ،‬لەبناغەی‬ ‫ه��ەژدەه��ەم��دا‪ ،‬ل��ەم بیست بناغەیەدا‪،‬‬ ‫ك��ە ت��ێ��ی��دا چ���ارەس���ەری شمولیەتی‬ ‫ئیسالم‌و مەرجەعیەتی ئیسالم‪ ،‬بیدعەو‬ ‫(شركیات)‌و رێزگرتن لەئەولیا‪ ،‬مەسەلەی‬ ‫تەكفیرو‪ ،‬لەبناغەی هەژدەیەمدا دەڵێت‪:‬‬ ‫«ئیسالم عەقڵ ئازاد دەكات‪ ،‬هاندەرە بۆ‬ ‫روانین لەگەردون‪ ،‬زانست‌و زانایان بەرز‬ ‫رادەگرێت‪ ،‬لەهەمو شتێكدا‪ ،‬پێشوازی‬ ‫لەبابەتی باش‌و بەسوددەكات»‪.‬‬ ‫نەشوا ئەلحوفی‪ :‬بەاڵم ئەمە پراكتیك‬ ‫نابێت؟ بابێینە سەر پرسیارێكی تر‪:‬‬ ‫ئیخوان موسلیمین لەو كۆمەاڵنەیە كە‬ ‫ئ��ەوە رەتدەكەنەوە ئافرەت دەس��ەاڵت‬ ‫بگرێتەدەست‪ ،‬هەروەها رەتكەرەوەی‬ ‫ئەوەن كە بەرپرسیارێتی بدەن بەمەسیحی‪،‬‬ ‫بەرێزیشت لەوانە بویت كە رەخنەت لەمە‬ ‫گرت‪ ،‬ساڵی ‪ ،2008‬لەدیدارێكدا لە(الشرق‬ ‫االوس��ط)ی لەندەنی‪ ،‬كە تۆ رێگر نیت‬ ‫ل��ەوەی (مارگرێت تاتچەر) دەس��ەاڵت‬

‫بگرێتەدەست‪ ،‬ئەگەر ئەو باشترین كەس‬ ‫بێت بۆ فەرمانڕەوایی؟!‬ ‫كەمال هەلباوی‪ :‬من مەسەلەكەت‬ ‫بۆ رون��دەك��ەم��ەوە‪ ،‬من بەفیعلی وتم‪،‬‬ ‫ئەگەر ژنێكمان هەبێت وەك مارگێت‬ ‫تاتچەر‪ ،‬موسوڵمان بێت یان مەسیحی‪،‬‬ ‫ف��ەرم��ان��ڕەوای��ەت��ی بگرێتەدەست‪ ،‬من‬ ‫بەباشتر لەهەمو فەرمانڕەوایانی عەرەب‬ ‫دەیبینم‪ ،‬چونكە خزمەتی واڵتەكەی‬ ‫كردوە‪ ،‬خزمەتێكی مەزن‌و‪ ،‬بۆ ئایندەی‬ ‫دەڕوان��ێ��ت‪ ،‬لەژێر تیشكی بیروباوەڕو‬ ‫پرەنسیپەكانی خۆیان‪ ،‬ئەگەر (جۆرج‬ ‫ئیسحاق) خ��ۆی كاندیدبكات دەنگی‬ ‫پ��ێ��دەدەم‪ ،‬لەبەر هۆیەكی بنەڕەتی‪،‬‬ ‫چونكە لەروی فیقهییەوە فەرمودەیەك‬ ‫ه��ەی��ە ك��ە پ��ەی��وەس��ت��ە ب��ە(ال��والی��ة‬ ‫العظمی) (ویالیەتی م��ەزن‪ ،‬خەالفەت)‬ ‫ەوە كە ژن نایگرێتەدەست‪ .‬بەنیسبەت‬ ‫قیبتیەكانیشەوە‪ ،‬كە جیهاد ئیعالنبكرێت‪،‬‬ ‫ل��ەوان��ەی��ە ن��ەت��وان��ن ب��ی��رۆك��ەی جیهاد‬ ‫لەئیسالمدا ئیستیعاببكەن‪ ،‬بانگەوازەكە‬ ‫میسرییە‪ ،‬میسر ویالیەتی مەزن نیە‪ ،‬نە‬ ‫بەحرەین‌و نەقەتەر‌و نەسعودیە (والیة‬ ‫العظمی‪ -‬ویالیەتی م��ەزن)ن��ی��ن‪ ،‬واتە‬ ‫خەالفەت نین‪ ،‬بەڵكو سەرجەم هەرێمەكان‬ ‫كاتێك یەكدەگرن‌و‪ ،‬دەبنە یەك ئوممەی‬ ‫ئیسالمی‪( ،‬ان هذه امتكم امة واحدة‬ ‫وانا ربكم فاعبدون)‪ ،‬لێرەدا لەمەسەلەكە‬ ‫دەڕوان���ی���ن‪ ،‬ل��ەم��ەس��ەل��ەی (ویالیەتی‬ ‫مەزن‌و فیقه) ‪ .‬ئەمەیە كێشەكە‪ ،‬كاتێك‬ ‫بەرنامە یاخود رەشنوسی بەرنامەكە‬ ‫‪ 2007‬دەرچ���و‪ ،‬چەند كۆنگرەیەكمان‬ ‫لە لەندەن بەست‪ ،‬هاتین بۆ میسر‪،‬‬ ‫ب��ۆ مشتومڕكردنی ئ��ەم مەسەلەیە‪،‬‬ ‫عەبدولوەهاب ئەلئەفەندی‌و ژمارەیەكی‬ ‫زۆر لەمامۆستایانی زانكۆكان‌و‪( ،‬راشد‬ ‫الغنوشی)یشمان لەگەڵدا بو‪ ،‬كە كەسێتی‬ ‫یەكەمە لەتونسی ئێستادا‪ .‬بەتەواوی‬ ‫رەخنەمان لەمە گرت‪.‬‬ ‫نەشوا ئەلحوفی‪ :‬هەڵوێستی ئیخوان‬ ‫چی بو؟‬ ‫كەمال هەلباوی‪ :‬لەو ب��اوەڕەدام كە‬ ‫هەمواریان كرد‪ ،‬چونكە ئێستا (رفیع‬ ‫حبیب)‪...‬‬ ‫نەشوا ئەلحوفی‪ :‬ببورە دكتۆر‪ ،‬بەاڵم‬

‫چ��ارەس��ەرب��ك��رێ��ت‪ ،‬كە‬ ‫لەهەموشتێك گرنگترە‪.‬‬ ‫دكتۆر كەمال تۆفیق هەلباوی‪:‬‬ ‫ن��ەش��وا ئ��ەل��ح��وف��ی‪:‬‬ ‫* لە ساڵی ‪ 1939‬لەمیسر دایكبووە‪ ،‬دەم��ەوێ��ت پرسیارێك‬ ‫* ساڵی ‪ 1971‬لە زانكۆی ئەمەریكی ل��ەب��ەڕێ��زت ب��ك��ەم‪ ،‬تۆ‬ ‫قاهیرە ب��ڕوان��ام��ەی لە كارگێری كار دەب��ی��ن��ی��ت ك��ۆم��ەڵ��ی‬ ‫ئ��ی��خ��وان موسلیمین‬ ‫وەرگرتووە‪،‬‬ ‫ب��ڕی��ارێ��ك��ی ق���ەزای���ی‬ ‫* پێشتر ئ��ه‌ن��دام��ی ئ��ی��رش��ادو لە‬ ‫دەخاتە الوە‪ .‬سەبارەت‬ ‫ئ��ەوروپ��ا‪ ،‬وتەبێژی ڕەسمیی ئیخوان ب�����ەوەی پ��ەی��وەس��ت��ە‬ ‫موسلمین ب��ووە‪ ،‬ساڵی ‪ 1997‬لێیان بەلیژنەی دامەزرێنەری‬ ‫جیابۆتەوە‪،‬‬ ‫دۆخی دەستورییەوەو‪،‬‬ ‫* لە ئێستادا سەرۆكی ئەنجوومەنی رێ���ك���دەك���ەون ل��ەس��ەر‬ ‫بەڕێوەبەرایەتی دامەزراوەی ئیسالمییە ئ���ەوەی ك��ە س��ەرج��ەم‬ ‫هەڵبژێراوەكانی لیژنەی‬ ‫بۆ وەبەرهێنان لە بەریتانیا‪.‬‬ ‫دامەزرێنەر بەتەواوی‌و‬ ‫‪ %100‬ل�������ەدەرەوەی‬ ‫پ��ارل��ەم��ان‪ ،‬لەپاشاندا‬ ‫لیژنەكە دەگەڕێنەوە دوای رێككەوتن‬ ‫لەنێوان خۆی‌و ئەنجومەنی سەربازی‌و‬ ‫نێوان سەرجەم هێزە سیاسیەكانداو‬ ‫دەڵێت (نا)‪ .‬لیژنەی تەشریعی دەڵێت‬ ‫ئێمە پ��اب��ەن��د( ُم��ل��زِم) نین‌و لەسەری‬ ‫رێ��ك��ن��ەك��ەوت��وی��ن‪ ،‬دك��ت��ۆر چ��ۆن ئەم‬ ‫(رفیع حبیب) سەركردە نیە لەئیخواندا‪ ،‬رێككەوتنە دێتەدی‪ ،‬ئێمە دادەنیشین‬ ‫(رفیع حبیب) هەر بەهەاڵوێرد (استثنا‌ء) ب��ۆ ئ���ەوەی رێكبكەوین‌و‪ ،‬لەپاشاندا‬ ‫لەئیخواندا دەمێنێتەوە‪ ،‬بەهۆی كرانەوەی رێككەوتنەكە ل��ە ڕۆژی دوات����ردا‪،‬‬ ‫ب��ەس��ەر ش��ەپ��ۆل��ەك��ان��ی ت����ردا‪ ،‬ئێمە هەڵدەوەشێننەوە‪ .‬كام رێككەوتن؟‬ ‫نمونەمان لەسەر ئەمە هەیە‪ ،‬لیژنەكانی‬ ‫ك��ەم��ال ه��ەل��ب��اوی‪ :‬ك��ەس��ێ��ك كە‬ ‫ئەنجومەنی گەل‪ ،‬كە دەسەاڵتی ژن‌و هی دەچێت بۆ ئامادەبون لەو دانیشتنەی‬ ‫مەسیحیشیان رەتكردەوە‪.‬‬ ‫رێككەوتنەكەی تێدا بەئەنجامدەگەیەنێت‪،‬‬ ‫كەمال هەلباوی‪ :‬باشتێكت پێ‌ بڵێم‪ ،‬نابێت دودڵبێت‬ ‫ئەندامەكانی سەركردایەتی ئیخوان كە‬ ‫نەشوا ئەلحوفی‪ :‬ل���ەرۆژی دوات��ردا‬ ‫لەسەر ئەم پرەنسیپە هەڵەیە سوربون‪ ،‬گەڕاونەتەوەو وتویانە ئەمە (ملزم) نیەو‪،‬‬ ‫ئەوانەی ئێستا ئیخوان بەڕێوەدەبەن‪ ،‬رێككەوتنەكە قەبوڵناكەین‪.‬‬ ‫گونجاونیە واڵت بەڕێوەببەن‪ ،‬چونكە‬ ‫كەمال هەلباوی‪ :‬نا نا‪ ،‬كە دانیشتین‌و‬ ‫كێشە دروستدەكەن‪ ،‬ئەگەر گەل (جۆرج رێككەوتین‪ ،‬بەڵگەنامەمان ئامادە كردو‬ ‫ئیسحاق)ی هەڵبژارد بۆ نمونە ئیخوان لەسەری رۆیشتین‪.‬‬ ‫چی دەكەن؟‬ ‫نەشوا ئەلحوفی‪ :‬بەاڵم ئەمە رویداوە‬ ‫توندڕەوان‌و بێئاگایان لەفیقهی میانڕەو دكتۆر‪ ،‬رێككەوتن بەئەنجام گەیشتوەو‬ ‫(الوسطی)‪ ،‬لەمەدا چی دەكەن‪ ،‬خەڵكی لێی چونەتەدەرەوە‪ ،‬كەواتە ئێمە ناتوانین‬ ‫دەكوژن؟!‬ ‫رێكبكەوین لەجوزئیەتێكی بچوكی‬ ‫لەبەر ئەوە بە بەرێزت دەڵێم‪ :‬واجب ئامرازەكانی بەڕێوەبردنی نیشتمان لە‌و‬ ‫ئەوەیە مرۆڤ لەخۆی بپرسێت‪ :‬بۆ گەل قۆناغەدا‪.‬‬ ‫(جورج اسحاق)ی هەڵبژارد‪ ،‬بۆ (نهی‬ ‫ك��ەم��ال ه��ەل��ب��اوی‪ :‬ب��ا پرسیارێكت‬ ‫الزینی)ی هەڵبژارد‪ ،‬ئەگەر باشتریان ل��ـ��ێ��ب��ك��ەم‪ :‬ئ��ای��ا پ��ێ��ت��وای��ە ك��ە خ��وا‬ ‫دەوێت با هەڵیبژێرن‪ ،‬هیچ شتێك نیە بەئەقڵگەلێكەوە دروستی كوردوین نزمتر‬ ‫لەفیقهدا‪ ،‬وەك من بزانم‌و وەك ئەوەش لەهی خۆرئاواییەكان!‬ ‫ك��ە لەشێخ ق����ەرزاوی‌و خەڵكانی تر‬ ‫نەشوا ئەلحوفی‪ :‬بێگومان‪ ،‬نەخێر‪.‬‬ ‫فێریبوین‪ ،‬كە رێگربێت لەگرتنە دەستی‬ ‫ئ��ەوان چ��ارەس��ەری كێشەی خۆیان‬ ‫دەسەاڵت لەالیەن ژن یان قیبتی‪ ،‬هەر بكەن‌و ئێمە نەتوانین‪ ،‬تۆ ل��ەدەرەوە‬ ‫ێ نەژیاوم‪.‬‬ ‫بەرپرسیارێتییەك‪ ،‬مادامەكی (الوالیة ژیاویت‌و من لەو ‌‬ ‫العظمی) نەبێت‪ ،‬میسریش (الوالیة‬ ‫ك��ەم��ال ه��ەل��ب��اوی‪ :‬بەڵـێ‌ خاوەنی‬ ‫العظمی) نیە‪..‬‬ ‫سەنتەر گەلی ت��وێ��ژی��ن��ەوەن‪ ،‬خ��اوەن‬ ‫پرسیارەكەمان‬ ‫بۆ‬ ‫ئەلحوفی‪:‬‬ ‫نەشوا‬ ‫دڵسۆزین بۆ نیشتمانەكانیان‪ ،‬خاوەنی‬ ‫دەگەڕێینەوە‌و‪ ،‬بۆ پەیوەندی نێوان دڵسۆزین بۆ فەلسەفەی ماددی خۆیان‪،‬‬ ‫ئەنجومەنی سەربازی‌و‪ ،‬نێوان كۆمەڵی خاوەنی شێوازی هەڵگۆزینی روانینی‬ ‫ئیخوان‌و‪ ،‬ئ��ەوەی دەیبینن لەزیادبونی ستراتیژیانەی گشتین‪ ،‬هەروەها ئامانج‌و‬ ‫ناكۆكیی؟ ئ��ەم ناكۆكیە بۆ كوێمان مەبەستە سەرەكیەكان‪.‬‬ ‫دەبات؟‬ ‫ن��ەش��وا ئەلحوفی‪ :‬دەت��وان��م شتێك‬ ‫كەمال هەلباوی‪ :‬بونی ناكۆكی لەگەڵ بخەمە پاڵ قسەكانت‪ ،‬خاوەنی داماڵرانن‬ ‫ئەنجومەنی سەربازی‪ ،‬لەنێوان ئەمان‌و لەئارەزوی تایبەتی‌و شەخسی‪ ،‬دواتریش‬ ‫ئیخوانداو‪ ،‬یاخود لیبراڵەكان‌و غەیری دەزگاكان تەحەكوم دەكەن‪.‬‬ ‫ئەوان‪ ،‬یان ئەو شۆڕشگێڕانەی لە(تحریر)‬ ‫كەمال هەلباوی‪ :‬بەڵـێ‌‪ ،‬خاوەنی‬ ‫دا ئامادەبون‪ ،‬هەرگیز نامانگەیەنێتە حوكمی دەزگاكانن‪ ،‬كە لەسەر پرەنسیپی‬ ‫كۆتایی‪ ،‬رێگاكە گ��ی��راوە‪ ،‬ئەوەشمان دروس��ت بنیاتنراون‪ .‬بێگومان دەبوایە‬ ‫بینیوە بەم زوانە لەپوچی‌و بێهودەیی‪ .‬ئێمە باشتر بوینایە‪ ،‬ئێمە خاوەنی‬ ‫ه��ەڵ��ە ل���ەه���ەردو الی��ەن��ەك��ەدا ه��ەی��ە‪ ،‬ئەخالقین‪ ،‬دەب��وای��ە رەب��ب��ان��ی بێت‪،‬‬ ‫پێویستە بەدانایی‪ ،‬لەبەرژەوەندی واڵتدا پێویستە لەرەفتارماندا رەنگیبدایەتەوە‪.‬‬

‫ئەگەر ژنێكمان هەبێت وەك مارگێت تاتچەر‪ ،‬موسوڵمان‬ ‫بێت یان مەسیحی‪ ،‬فەرمانڕەوایەتی بگرێتەدەست‪ ،‬من‬ ‫بەباشتر لەهەمو فەرمانڕەوایانی عەرەب دەیبینم‪ ،‬چونكە‬ ‫خزمەتی واڵتەكەی كردوە‬

‫نەشوا ئەلحوفی‪ :‬ئەو كۆتاییە چۆن‬ ‫دەبینیت كە ئەگەری ئەوە هەیە میسر‬ ‫پێی ب��گ��ات‪ ،‬لەسایەی ئ��ەو ناكۆكیە‬ ‫توندەدا‪ ،‬كە رۆژانە زیاددەكات؟‬ ‫ك��ەم��ال ه��ەل��ب��اوی‪ :‬ب���ەرەو پێشەوە‬ ‫دەڕوات (ان ش��اءال��ل��ه)‪ ،‬هیواكانیش‬ ‫دێ��ن��ەدی‪ .‬رك��اب��ەری میللی گشتیش‬ ‫زیاددەكات‪ .‬ئەگەر ئیخوانیش لەرۆژگاری‬ ‫راب��ردودا خەسارۆمەندبوبن‪ ،‬شتێكیان‬ ‫لە(رصید) یان كەمكردبێت‪ ،‬دەبێت گەل‬ ‫هۆشیاربێت‪.‬‬ ‫ن��ەش��وا ئەلحوفی‪ :‬هۆشیاری گەل‬ ‫بەچی؟‬ ‫ك��ەم��ال ه��ەل��ب��اوی‪ :‬گ��ەل ب��ۆج��اری‬ ‫دوەم‌و دواتر كـێ‌ هەڵدەبژێرێت‪ ،‬ئێمە‬ ‫لەلیژنەیەكدا كارمان دەك��رد‪ ،‬لیژنەی‬ ‫ه��ەڵ��ب��ژاردن��ی گ��روپ��ی س��ەرك��ردای��ەت��ی‬ ‫لەگەڵ دكتۆر (عەمار عەلی حەسەن)‌و‬ ‫(ف��اروق)‌و (د‪ .‬بهأ الدین)‌و (النجار)‌و‬ ‫(سیف عبدالفتاح)‪ ،‬كۆمەڵەیەكی مەزن‬ ‫لەمیسر‪ ،‬ل��ەس��ەرج��ەم شەپۆلەكان‪،‬‬ ‫جیاوازبون‌و‪ ،‬بڕیارمانداو‪ ،‬كاریان كرد‪،‬‬ ‫لەگەڵ یەكتردا ئ��ام��ادەب��ون‪ .‬خاوەنی‬ ‫(جت�� ّرد)ن‪‌ ،‬وەك بەرێزت باستكرد‪ ،‬بۆ‬ ‫بەرژەوەندی میسر‪ ،‬گروپی سەرۆكایەتی‪،‬‬ ‫بۆ هەڵبژاردنی دەستەی سەرۆكایەتی‬ ‫پێوەرگەلێكان دانا‪ ،‬بەڵكو ئەم پێوەرانە‬ ‫تواناكانی ئایندە دیاری بكەن لەوەزیفە‬ ‫گرنگەكاندا‪ ،‬وەك سەرۆك‪ ،‬وەك ئەندامانی‬ ‫پارلەمان‪ ،‬هەمویان پێوەرگەلێكن لەژێر‬ ‫سایەی دیموكراسیەتی ئێمەدا‪ ،‬نەك‬ ‫ئ��ەو دیموكراسیەتەی كە هێناومانە‪،‬‬ ‫ل��ەم پ��ێ��وەران��ە قەبوڵكردنی گشتی‬ ‫گ��ەل‪ ،‬ه��ەروەه��ا تەبەنی خواستەكانی‬ ‫شۆڕش بەتەواوی‪ ،‬دوركەوتنەوە لەبون‬ ‫بەجەمسەرێكی بەهێز (استقطاب)‪،‬‬ ‫ی���اخ���ود ت���وان���ای روب���ەڕوب���ون���ەوەی‬ ‫(استقطاب) ل��ەروی سیاسیەوە بێت‬ ‫ی��ان ئاینی ی��ان هتد‪ .‬مێژوی خەباتی‬ ‫شكۆمەندانە دژی ستەم‌و گەندەڵی‌و‬ ‫دیكتاتۆریەت‪ .‬پارێزگاریكردن لەبابەتە‬ ‫جێگیرە نیشتمانەیەكان‪ ،‬لەگرنگترین‬ ‫پ��ێ��وەرەك��ان ی��اخ��ود رێ��س��اك��ان‪ .‬ئێمە‬ ‫پێویستمان بەوەیە پێوەرو رێسا گەلێك‬ ‫بنیادبنێین‪ ،‬هاورێیەكەم هەبو‪ ،‬دكتۆر‬ ‫ئەنەس فەوزی‪ ،‬كە لەفرەنسا پەروەردە‬ ‫ب��وەوەو ل��ەوێ‌ خوێندویەتی‪ .‬پیاوێكی‬ ‫بەڕێز‪ ،‬پێی وتم‪ ،‬دكتۆر كەمال ئەگەر‬ ‫پیاوێك یاخود ژنێك بیەوێت ئوتۆمبیلێك‬ ‫لەشەقامدا لێبخوڕێت‪ ،‬پێویستە راهێنان‬ ‫ب��ك��ات‌و خ��ۆی ئ��ام��ادەب��ك��ات‌و مۆڵەت‬ ‫وەربگرێت‪ ،‬ئەی سەبارەت بەسەرۆكی‬ ‫واڵتێك‪ ،‬بەفیعلیش قسەیەك بو مایەی‬ ‫سەرنج بو بۆ ئەم پێوەرانە‪.‬‬ ‫ن���ەش���وا ئ��ەل��ح��وف��ی‪ :‬س���ەب���ارەت‬ ‫بەئەهلیەتی سەركردایەتی‪ ،‬چۆن ئەمە‬ ‫تەفسیردەكەیت‪ ،‬هەستانی ئیخوان‬ ‫موسلیمین بە برەودان بەپڕوپاگەندە بۆ‬ ‫كاندیدەكەیان دكتۆر محەمەد مورسی‪،‬‬ ‫گوزارشتگەلێك دەڵێنەوە كە جەخت‬ ‫ل��ەوە دەك��ات��ەوە‪ ،‬هەڵبژاردنی ئیخوان‬ ‫هەڵبژاردنێكی رەببانیەو‪ ،‬ئەمە ئەو‬ ‫كەسەیە كە لەسەر رێگای ئاین دەڕوات‪،‬‬ ‫ئایا ئەمە ب��ەرەج��ی��اك��ردن��ەوەی ئاینی‬ ‫نیە‪ ،‬ئەمە گەمەكرن بەهەست‌و سۆزی‬ ‫ئاینی نیە جارێكیتر‪ ،‬وەك لەهەڵبژاردنە‬ ‫پارلەمانیەكاندا رویدا‪.‬‬ ‫كەمال هەلباوی‪ :‬مافی ئیخوانە ئەوە‬ ‫بڵێن كە دەیانەوێت‪ ،‬خەڵكانی تریش‬ ‫بەهەمان شێوە مافی خۆیانە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫بەكارهێنانی ئاین لەم جۆرە كارانەدا‪،‬‬ ‫ێ ئ��ەوەی وەسفەكە دروستبێت‪،‬‬ ‫بەب ‌‬ ‫ئەمە سەرپێچیكردنەو‪ ،‬م��رۆڤ لێی‬ ‫دەپرسرێتەوە‪( ،‬مایلفظ من ق��ول اال‬ ‫لدیه رقیب عتید)‪ .‬وات��ە‪ :‬م��رۆڤ هیچ‬ ‫وشەو دەربڕینێك لەدەمی دەرناچێت‪ ،‬كە‬ ‫چاودێرێكی ئامادەی لەال نەبێت)‪.‬‬ ‫نەشوا ئەلحوفی‪ :‬سوپاس بۆ ئەم‬ ‫دیدارە دكتۆر‪.‬‬ ‫كەمال هەلباوی‪ :‬سوپاس بۆ ئێوەو‬ ‫دیدارەكەتان‪.‬‬


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.