433 by chawder news

‫ه ‪ 200‬هه‌زار که‌س و‬ ‫په‌نابه‌رانی سوریا له‌هه‌رێم گه‌یشتن ‌‬ ‫لەسلێمانیش كەمپێكیان بۆ ده‌کرێته‌وه‌‬ ‫چاودێر‪ -‬تایبەت‪ :‬بەپێی ئامارەكانی رێكخراوی ‪ ،UNHCR‬نزیكەی ‪ 200‬هەزار پەنابەری سوری لەهەرێمی كوردستاندا نیشتەجێبون‌و‬ ‫لەچەند رۆژی رابردوشدا ژمارەیەكی زۆری كوردانی رۆژئاوای كوردستان گەیشتونەتە شاری سلێمانی‌و قائیمقامیش دەڵێت "كەمپیان بۆ‬ ‫دروستدەكەین‌و پێداویستییەكانیشیان بۆ دابیندەكرێن"‪ .‬هاوكات سەرۆكی هەرێمی كوردستان هۆشداریی دەداتە كۆمەڵی نێودەوڵەتی‬ ‫بۆ هاوكاریكردنی پەنابەرانی رۆژئاوای كوردستان"‪ .‬لەبارەی نیشتەجێبونی هاواڵتیانی رۆژئاوای كوردستان لەسلێمانی‪ ،‬ئاوات محەمەد‪،‬‬ ‫قائیمقامی سلێمانی‪ ،‬بە "چاودێر"ی راگەیاند‪ :‬لە دو رۆژی رابردودا چوار هەزار ئاوارەی كوردانی رۆژئاوای كوردستان گەیشتونەتە شاری‬ ‫سلێمانی‌و بڕیاریشە لەنزیك شارۆچكەی عەربەت كەمپێكیان بۆ دروستبكرێت‪.‬‬ ‫زانیاریی زیاتر له‌ الپەڕە ‪3‬دا ده‌خوێننه‌وه‌‬

‫رؤذنامةيةكي سياسي‪ ،‬روناكبريي‪ ،‬كؤمةآليةتيي هةفتانةية‬

‫ذمارة (‪ )433‬دو شةممة ‪2013/8/19‬‬

‫"نەوەكانی سەاڵحەدین" پالن بۆ دامەزراندنی‬ ‫بەرەیەكی جیهادیی كوردی لەسوریا دادەنێت‬ ‫ده‌یانه‌وێت له‌ژێر فه‌رمانی قاعیده‌دا بجوڵێنه‌وه‌‬

‫لەگەڵ چەندین گەنجی هەرێمدا تەنسیقیان كردوە‬

‫گروپی نه‌وه‌کانی سه‌اڵحه‌دین ده‌یه‌وێت هاوشێوه‌ی به‌ره‌ی نوسره‌ ل ‌ه سوریا به‌ره‌‌یه‌کی دیکه‌ی جیهادی دروست بکات‬

‫چ��اودێ��ر‪ -‬ت��ای��ب��ەت‪ :‬بەپێی ئەو‬ ‫زان��ی��اری��ی��ان��ەی ل��ەس��ەرچ��اوەی��ەك��ی‬

‫ب��اوەڕپ��ێ��ك��راوەوە دەس��ت "چ��اودێ��ر"‬ ‫ك��ەوت��ون‪ ،‬گ��روپ��ی ن��ەوەك��ان��ی‬

‫سەاڵحەدین‪ ،‬كە سامان مەال عەلی‬ ‫ب��رای راب��ەری گشتیی بزوتنەوەی‬

‫كەس لەئەندام‌و هەوادارانیان ئێران‬ ‫بەجێبهێڵن‌و بۆ جیهاد بەرەو سوریا‬ ‫بچن‪.‬‬ ‫ل��ەوب��ارەی��ەوە‪ ،‬س��ەرچ��اوە‬ ‫ب��اوەڕپ��ێ��ك��راوه‌ك��ەی "چ��اودێ��ر"‬ ‫ئ��اش��ك��رای��دەك��ات‪ ،‬پ�لان��ی گروپەكە‬ ‫ئ��ەوەب��وە ك��ە ل��ەن��او ه��ەرێ��م��ی‬ ‫ك��وردس��ت��ان��ی��ش��دا چ��ەن��دی��ن گەنج‬ ‫رێكبخەن‪ ،‬بۆ ئ��ەوەی بچنە سوریاو‬ ‫لەوێوە پەیوەندیی بەیەكەوە بكەن‪،‬‬ ‫تاوەكو بەرەیەكی تایبەتی جیهادی‬ ‫بەخۆیان دروستبكەن‪.‬‬ ‫ه��ەم��ان س��ەرچ��اوە‪ ،‬ئ��ەوەش��ی بە‬ ‫"چ��اودێ��ر" راگ��ەی��ان��د‪ ،‬ك��ە گروپی‬ ‫نەوەكانی سەاڵحەدین لەژێر فشاری‬ ‫ئێراندا پالنەكەیان راگرتوە‪ ،‬چونكە‬ ‫ئ��ەو گ��روپ��ە ویستویانە لەرێگەی‬ ‫هاوكارییەكانی توركیاوە پالنەكەیان‬ ‫جێبەجێبكەن‪.‬‬ ‫ئیسالمی‪ ،‬ئەمیریانە‪ ،‬پالنیان هەبوە‬ ‫بەپێی زانیارییەكانی "چاودێر"‪،‬‬ ‫بۆ ئەوەی بەنهێنی لەگەڵ نزیكەی ‪ 250‬ئامانجی سامان مەال عەلی ئەمیری‬

‫گروپەكە بۆ چونە سوریا‪ ،‬دامەزراندنی‬ ‫بەرەیەكی هاوشێوەی بەرەی نوسرەی‬ ‫جیهادییە‪ ،‬كە لەژێر فەرمانی رێكخراوی‬ ‫قاعیدەدا كاربكەن‪ ،‬بەتایبەت ئەمیری‬ ‫پێشوی گروپەكە كە تەحسین مەال‬ ‫عەلی بو‪ ،‬پەیوەندیی بەهێزی لەگەڵ‬ ‫بەرپرسانی رێكخراوی قاعیدەدا هەبوە‪،‬‬ ‫بەاڵم دو ساڵ لەمەوبەر لەهێرشێكی‬ ‫فڕۆكەكانی سوپای ئەمەریكا لەناوچەی‬ ‫وەزیرستانی پاكستان كوژرا‪ .‬لەدوای‬ ‫كوشتنی تەحسینیش‪ ،‬سامان مەال‬ ‫عەلی‪ ،‬ب��وە ئەمیری گروپەكە‪ ،‬كە‬ ‫لەئێستادا لەئێران نیشتەجێیە‪.‬‬ ‫ل��ه‌الی��ه‌ک��ی دی��ک��ه‌وه‪ ،‬ب�ه‌پ��ێ��ی‬ ‫زانیارییه‌کانی "چاودێر"‪ ،‬بزوتنه‌وه‌ی‬ ‫ئیسالمی له‌ کوردستان ده‌یه‌وێت له‌‬ ‫رێگه‌ی په‌یوه‌ندییه‌کانیه‌وه‌ هاوکاریی‬ ‫سامان مه‌ال عه‌لی بکه‌ن بۆ ئه‌وه‌ی‬ ‫هه‌رچۆنێک بێت له‌ ئێرانه‌وه‌ بیگوازنه‌وه‌‬ ‫ب��ۆ شوێنێکی دیکه‌ به‌تایبه‌ت بۆ‬ ‫تورکیا‪.‬‬

‫مه‌ال به‌ختیار له‌ سه‌روتاردا‪:‬‬ ‫ئیسالمگەراكانی كوردستان بە پاساوی شەرع‌‪،‬‬ ‫لەگەڵ هەموو هێزێكی ئیسالمی دەبن‪،‬‬ ‫لەهەر الیەكی دونیا بن‪ .‬كە ئەمە كوت‌و مت‬ ‫پێچەوانەی دیموكراسیە‬

‫سەلەفیەكان‌و رۆژئاوای كوردستان‬ ‫میسر و ئیسالمگەراكان‬ ‫مەال بەختیار‬

‫ساڵح موسلیم‪ ،‬بۆ "چاودێر"‪:‬‬

‫توركیا ناچارە بەئیدارەی‬ ‫رۆژئاوای كوردستان رازیبێت‬ ‫چاودێر‪ -‬تایبەت‪ :‬ساڵح موسلیم‪ ،‬هاوسەرۆكی‬ ‫پارتی یەكێتیی دیموكراتی (پەیەدە)‪،‬‬ ‫رایدەگەیەنێت‪ ،‬لەچوارچێوەی سوریایەكی‬ ‫دیموكراسیدا توركیاو ئێران رەزامەندییان‬ ‫بۆ دروستكردنی ئ��ی��دارەی سەربەخۆی‬ ‫رۆژئاوای كوردستان نیشانداوەو دەشڵێت‬ ‫"ب��ەه��ۆی گۆڕانكارییەكانی رۆژه��ەاڵت��ی‬ ‫ناوەڕاستەوە توركیا بۆچونی لەسەر كورد‬ ‫گۆڕاوەو ناچارە دان بەمافی كورددا بنێت"‪.‬‬ ‫موسلیم لەدیالۆگێكی تایبەتدا لەگەڵ‬ ‫"چ��اودێ��ر"‪ ،‬وردەك��اری��ی سەردانەكەی بۆ‬ ‫توركیاو ئێران ئاشكرادەكات‌و‪ ،‬دەڵێت‬

‫"گفتوگۆكانی ئێمە لەگەڵیاندا باسكردن‬ ‫ب��و ل��ەق��ورب��ان��ی��دان‌و ب��ەرخ��ودان��ی ك��ورد‬ ‫لەرۆژئاوای كوردستان‪ ،‬تێگەیشتن ئەگەر‬ ‫چارەسەری پرسی سوریا بخوازن پێویستە‬ ‫ل��ەڕۆژئ��اوای كوردستانەوە دەستپێبكەن‪،‬‬ ‫چونكە هەركاتێك پرسی ك��ورد لەسوریا‬ ‫چارەسەركرا‪ ،‬ئەوا كێشەكانی سوریا‌و پرسی‬ ‫دیموكراسی لەو واڵتە چارەسەردەبن"‪.‬‬ ‫ناوبراو‪ ،‬ئاشكرایشیدەكات‪ ،‬توركیا‌و ئێران‬ ‫رەزام��ەن��دن ل��ەس��ەر ئ��ی��دارەی سەربەخۆ‬ ‫لەرۆژئاوای كوردستان‪ ،‬بەاڵم لەچوارچێوەی‬ ‫سوریایەكی دیموكراسی‪ ،‬ئێمەش دەخوازین‬ ‫سوریا ببێتە كۆمارێكی فیدراڵی‌و كوردیش‬

‫گه‌الوێژ ناوی خۆی ده‌نێت‬ ‫‪1‬‬ ‫شێرکۆ بێکه‌س‬

‫مافی خۆی وەرب��گ��رێ‌‪ .‬هەر لەوبارەیەوە‬ ‫هاوسەرۆكی پەیەدە رونیكردەوە‪ ،‬توركیا‬ ‫لەسەرەتادا دوژمنایەتیی ئێمە‌و كوردی‬ ‫دەكرد‌و دانی بەمافی كوردان نەدەنا‪ ،‬تاوەكو‬ ‫ئۆپۆزسیۆنی سوریاش لەژێر كاریگەریی‬ ‫سیاسەتی توركیا‪ ،‬دوژمنایەتیی كوردیان‬ ‫دەكرد‪ ،‬ئەمڕۆش بەهۆی ئەو گۆڕانكارییەی‬ ‫كە ناوچەی رۆژهەاڵتی ناوەڕاستی گرتۆتەوە‬ ‫ئێمە قبوڵدەكات‪ ،‬بۆچونیان بەرامبەر بەكورد‬ ‫گۆڕاوە‪ ،‬ئەمەش پێشكەوتنە لەپرسی كورد‬ ‫لەناوچەكە‌و داننانە بەمافی كورد‌و نوێنەرانی‬ ‫كورد‪ ،‬لەگەڵ ئێرانیش بەهەمانشێوە‪.‬‬ ‫س��ەب��ارەت ب��ەه��اوك��اری��ك��ردن��ی ب��اش��وری‬

‫كوردستان بۆ رۆژئاوای كوردستان‪ ،‬موسلیم‬ ‫ئاماژە بەوەدەكات‪ ،‬كە ئەوان پێویستیان‬ ‫بە لەشكرو سوپا نییە‪ ،‬بەڵكو پێویستیان‬ ‫بەهاوكاریی ئابوری‌و تەندروستی هەیە‪،‬‬ ‫ك��ە ن��اردن��ی ئ��ەو هاوكارییانەش لەسەر‬ ‫س��ن��وری ه��ەرێ��م��ی ك��وردس��ت��ان كێشەی‬ ‫ب��ۆ دروس��ت��دەك��رێ��ت‪ .‬ه��ەروەك ل��ەب��ارەی‬ ‫داخستنی سنوری هەرێمی كوردستانیشەوە‬ ‫دەڵێت "راستە دی��واری��ان بۆ سنورەكان‬ ‫دروس��ت��ن��ەك��ردوە‪ ،‬ب��ەاڵم رێ��گ��ەش��ن��ادرێ‌‬ ‫كەلوپەل‌و پێدوایستی رەوانە بكرێ‌"‪.‬‬

‫ته‌واوی چاوپێکه‌وتنه‌که‌ بۆ ‪4‬‬

‫ده‌رونناسی و ئایین‬ ‫خالید عه‌لیزاده‌‬

‫‪4‬‬

‫لەم مانگەدا‪ ،‬كۆمەڵێك رووداوی جۆراوجۆر‪ ،‬لە ناوچەكەو كوردستاندا تێكچڕژان‪.‬‬ ‫رۆژئاوای كوردستان كەوتە بەر پەالماری بەرەی نوسرەی سەلەفی؛ سەرۆكی‬ ‫پێشووی میسرو ئیخوانەكان‪ ،‬لە سەرۆكایەتی البران‪ ،‬هەردوو رووداوەك��ە لە‬ ‫كوردستانیشدا رەنگیاندایەوەو لێكدانەوەی جۆراوجۆریشیان لێكەوتەوە‪ .‬بەداخەوە‬ ‫هەتا ئێستا‪ ،‬بەرەنجامی بابەتی لەكۆی ئەو رووداوانە‪ ،‬دەرنەكەوتوون‪ .‬هێشتا‬ ‫سیاسەتی جەمسەرگیری ئایدیۆلۆژی‌و كارو كاردانەوە‪ ،‬یان دەربڕینی هەڵوێستی‬ ‫رۆژانە‪ ،‬بەسەر سیاسەتی بەرپرسیارێتی كوردستانیدا زاڵە‪ .‬ئەمە لەكاتێكدا‪،‬‬ ‫رۆژهەاڵت‌و ناوچەكە‪ ،‬لە هەژانی وەرچەرخانی مێژوویی‪ ،‬نزیكدەكەوێتەوە‪ .‬لەم‬ ‫وتارەدا هەوڵدەدەین‪ ،‬روانگەی خۆمان دەرببڕین‪ ،‬بەهیوای كردنەوەی دەرگای‬ ‫دیالۆگێكی فراوان لەسەر كێشەكان‪.‬‬ ‫رۆژئاوای كوردستان‪ ،‬لەدوای رێكەوتنامەی سایكس پیكۆوە‪ ،‬سەدەیەك زوخاوی‬ ‫شۆڤێنێتی عەرەبی چەشتووە‪ ،‬بەبێ‌ ئەوەی لەو سەدەیە‪ ،‬یەك هێزی عەرەبی‪ ،‬یان‬ ‫هێزێكی ئیسالمی‪ ،‬لەپێشەوەدا ئیخوان موسلیمینەكانی سوریاو واڵتانی عەرەبی‪،‬‬ ‫بەرامبەر بەو هەموو تاوانە شۆڤێنیستیانەی دەرهەقی كورد كراون‪ ،‬متەقیان‬ ‫لێوەهاتبێ‌‪ .‬ل��ەدوای راپەڕینی گەالنی سوریاشەوە‪ ،‬رۆژئ��اوای كوردستانیش‪،‬‬ ‫راپەڕیون‪ .‬پێش سەرهەڵدانی هێزێكی كۆنەپەرست بەناوی (بەرەی نوسرە)‬ ‫ئیخوان موسلیمینەكان لەناو ئۆپۆزسیۆنی سوریادا‪ ،‬هەتا ئێستاش بااڵدەستن‪.‬‬ ‫چەندین كۆبونەوە لەنێوان نوێنەرانی كوردو نوێنەرانی ئیئتیالفی سوریاو هێزە‬ ‫سوریەكان‪ ،‬لە توركیا و واڵتانی تر‪ ،‬بۆ دابینكردنی مافی دیموكراسی كورد‬ ‫ئەنجامدراون‪ ،‬بەاڵم هەتائێستاش‪ ،‬ئیئتیالفی سوریا‪ ،‬لەپێشەوەیاندا ئیخوانەكان‪،‬‬ ‫ئامادە نین یەك مافی سیاسی كوردیش بسەلمێنن‪ .‬تەنها دەیانەوێت لەچوارچێوەی‬ ‫مافە سیاسیە گشتیەكاندا‪ ،‬كورد وەكو هاواڵتیەكی ئاسایی‪ ،‬ببینن‪ .‬كە پێمانوایە‬ ‫نەتەوەی كورد‪ ،‬ئەم جۆرە سیاسەتەی لەسەردەمی كەمالیەكانی توركیای دوای‬ ‫جەنگی یەكەمی جیهانی؛ هەروەها لە سوریای ناسیۆنالیزمی عەرەبیدا؛ لەعێراقی‬ ‫سەردەمی پاشایەتی‌و كۆماریدا؛ لە ئێرانی سەردەمی شا و دوای ئەوەش‪ ..‬كوردو‬ ‫گەالنی چەوساوەی تریش‪ ،‬لەبەرامبەر قەڵمڕەوەكانی فارس‌و عەرەب‌و توركدا‪،‬‬ ‫ئەم جۆرە گفتە سیاسیە بێ‌ پرنسیپەی تاقیكردۆتەوە‪ ،‬كە ئەنجامەكەی جگە لە‬ ‫پەرەپێدان‌و سەپاندنی سیاسەتی شۆڤێنیانە‪ ،‬هیچی تیا بەستە نییە‪.‬‬ ‫لەكاتێكدا‪ ،‬ئەمە دۆخی ئیئتیالفی سوریایە‪ ،‬رۆژئاوای كوردستان‪ ،‬خۆشبەختانە‬ ‫كەمە كەمە‪ ،‬خەریكی بەڕێوەبردنی ناوچە ئازادكراوەكانن‪.‬‬ ‫بــؤ‬

‫‪2‬‬

‫ذمارة (‪ )433‬دو شةممة ‪2013/8/19‬‬

‫َ‬ ‫هةوال و راثؤرت‬

‫‪info_chawder@yahoo.com‬‬

‫‪2‬‬

‫هەریسەكەی ئیخوان لەمیسرو‬ ‫شیوەنی ئیسالمییەكان لەهەولێر‬ ‫داوادەكرێت لەسەر شێواندنی ئااڵی كوردستان داواكاری‬ ‫گشتی سكااڵ لەسەر حزبە ئیسالمییەكان تۆمار بكات‬ ‫چاودێر ‪ -‬بابان حەمە‪:‬‬ ‫خۆپیشاندانی حزبە ئیسالمییەكانی‬ ‫هەرێمی ك��وردس��ت��ان‪ ،‬كە ‪17‬ی ئەم‬ ‫مانگە لەپاركی ش��ان��ەدەر لەهەولێر‬ ‫بەمەبەستی پشتیوانیكردن بۆ ئیخوان‬ ‫موسلمینی میسر ئەنجامدراو هەردو‬ ‫حزبی ئیسالمی یەكگرتو و كۆمەڵ‪،‬‬ ‫بەبێ بەشداریپێكردنی بزوتنەوەی‬ ‫ئیسالمی ئەنجامیاندا‪ ..‬چەندین لێدوان‌و‬ ‫هەڵوێستی جیای لێكەوتەوە‪.‬‬ ‫ل��ەدی��ارت��ری��ن ئ��ەو ش��ت��ان��ەی قسەی‬ ‫بەدوای خۆیدا هێنا‪ ،‬شێواندنی ئااڵی‬ ‫كوردستان بەنوسین‌و پێوەنانی لۆگۆی‬ ‫ئیخوان موسلمین‌و پێوەكردنی وێنەی‬ ‫محەمەد مورسی بەئااڵی كوردستان‌و‬ ‫بەناوی خەڵكی هەرێمی كوردستانەوە‬ ‫ناردنی پەیام بۆ سەركردەكانی ئیخوان‬ ‫موسلمین‌و یەكێتی زانایانی ئیسالمی‬ ‫جیهان‪ .‬هاوكات پارێزەرێكیش ئاماژە‬ ‫ب��ەوەدەك��ات‪ ،‬ك��ە داواك��اری گشتی‬ ‫دەت��وان��ێ��ت ل��ەس��ەر شێواندنی ئ��ااڵی‬ ‫كوردستان سكااڵیان لەسەر تۆماربكات‪.‬‬ ‫هی ئێمە بو ئەوان كردیان‬ ‫ه��ەرزو وتەبێژی رەسمی بزوتنەوەی‬ ‫ئیسالمی كوردستان‪ ،‬لێدوانی توندی‬ ‫ئاراستەی یەكگرتوی ئیسالمی‌و كۆمەڵی‬ ‫ئیسالمی كرد بەوەی ئەوان رێكخەری‬ ‫ئەو خۆپیشاندانە ب��ون‌و یەكگرتو و‬ ‫كۆمەڵ بۆ پروپاگەندەی راگەیاندن‬ ‫هەلەكەیان قۆستەوە‪ ،‬هەربۆیە ئێمەیش‬ ‫وەك ب��زوت��ن��ەوەی ئیسالمی بڕیاری‬ ‫بەشدارینەكردنی ئەو خۆپیشاندانەماندا‪.‬‬ ‫برایەتیی ئیسالمی نا‪ ..‬سیاسی‬ ‫ع��ەب��دواڵ رێ��ش��اوی‪ ،‬ك��ە ك��ادرێ��ك��ی‬ ‫یەكگرتوی ئیسالمییە ئەو ناكۆكییانەی‬

‫نێوان حزبە ئیسالمییەكان ناشارێتەوەو‬ ‫پێی وای��ە دەبێت یەكگرتو و كۆمەڵ‬ ‫بەرەسمی داوای لێبوردن لەبزوتنەوەی‬ ‫ئیسالمی بكەن‪ .‬ئەو كادرەی یەكگرتو‬ ‫هەر لەسەر ناكۆكییەكانی نێو حزبە‬ ‫ئیسالمییەكانی هەرێمی كوردستانیش‪،‬‬ ‫لەئەكاونتی تایبەتی خ��ۆی لەتۆڕی‬ ‫كۆمەاڵیەتی فەیسبوك‪ ،‬دەیشڵێت‪« :‬بۆ‬ ‫جارێكی تر ال مپشتراست بویەوە كە‬ ‫لە سیاسەتا شتێك نیە بەناوی برایەتی‬ ‫ئیسالمی و ئیمانی‪ ،‬بەڵكو شتێك هەیە‬ ‫بەناوی برایەتی سیاسی»‪ .‬رێشاوی‬ ‫جیاواز لەوتەكانی وتەبێژی بزوتنەوەی‬ ‫ئیسالمی‪ ،‬پێیوایە كۆمەڵ و یەكگرتو‬ ‫ل��ەب��ەر ئ��ەوەی ل��ەروی سیاسیەوە‬ ‫دووحیزبی هاوشانی یەكترن‪ ،‬پێكەوە‬ ‫كۆدەبنەوەو كەرنەڤاڵ ساز ئەكەن‌و‬ ‫بزوتنەوەی ئیسالمی بەهاوشانی خۆیان‬ ‫نابینن بۆیە ئامادەنەبون بازنەكە‬ ‫فراوانتر بكەن و ئەوانیش بێننە ریزی‬ ‫خۆیان‪.‬‬ ‫لەتۆڕە كۆمەاڵیەتییەكان چ‬ ‫باس بو؟‬ ‫تۆڕە كۆمەاڵیەتییەكان لەدرەوەی ئەم‬ ‫كاردانەوانەی خۆپیشاندانەكانی حزبە‬ ‫ئیسالمییەكانەوە ن��ەب��ون‌و چەندین‬ ‫لێدوان‌و هەڵوێست‌و وتەی جیای بەدوای‬ ‫خۆیدا هێنا‪ .‬هاوكات كۆمەڵێك نوسەرو‬ ‫رۆژنامەنوس‌و یاساناس‌و خەڵكی جۆراو‬ ‫جۆری دیكە قسەی خۆیان لەبارەوە‬ ‫كرد‪.‬‬ ‫ئ��ەح��م��ەد ف��ات��ی��ح‪-‬ی پ��ارێ��زەر‪،‬‬ ‫لەئەكاونتەكە خۆی لەفەیسبوك لەحزبە‬ ‫ئیسالمییەكانی كوردستان دەپرسێت‪:‬‬ ‫‪ ١٨٢٠٠٠‬هاواڵتی سڤیلی كورد بەناوی‬ ‫ئەنفال لەگۆڕنران و قەتڵوعام كران‌و‬ ‫خاك‌و ماڵ ویران كران‪ ،‬ژنان ئەتككران‬

‫سةروتار‪ ...‬تةواوكارى‬

‫هەتاڕادەیەكی بەرچاویش سەركەوتوو‬ ‫بون‪ .‬بەبێ‌ ئەوەی بچوكترین كێشەشیان‬ ‫بۆ هیچ هێزێكی ئۆپۆزسیۆنی سوری‬ ‫دروستكردبێت‪ .‬ب��ەداخ��ەوە‪ ،‬شڵەژاوی‬ ‫دۆخ��ی س��وری��ا‪ ،‬هێزە سەلەفیەكانی‬ ‫قاعیدەی لەو واڵتەدا مۆڵداوەو بەناوی‬ ‫دەوڵەتی شام‌و عێراق‌و تەواوی ناوچەكە‪،‬‬ ‫خەریكی دووب��ارەك��ردن��ەوەی ئەزمونی‬ ‫ئەفغانستانن‪ ،‬كە دوور نییە ناوی لێبنێن‬ ‫عەرەبستانی ئیسالمی‪ .‬ئەم سەلەفیانە‪،‬‬ ‫هێندە رقیان لە كوردە‪ ،‬هێشتا رژێمی‬ ‫بەشاریان نەروخاندووە‪ ،‬لەسەرێكانیەوە‬ ‫ب��ۆ ب��اق��ی ش��ارۆچ��ك��ەو دێ��ه��ات��ەك��ان‪،‬‬ ‫كەوتونەتە وێزەی كورد‪ .‬تاوانی گەورە‬ ‫گەورە ئەنجامدەدەن‪ .‬بێگومان‪ ،‬هێزی‬ ‫ب��ەرگ��ری گەلەكەشمان ل��ە رۆژئ��اوای‬ ‫كوردستاندا‪ ،‬قارەمانانە هاتونەتەدەست‪،‬‬ ‫كە ئەركی هەموو كوردێك‌و ئازادیخوازێكی‬ ‫راستەقینەیە‪ ،‬س��ەرب��اری ج��ی��اوازی‬ ‫سیاسی‌و عەقیدیی‪ ،‬پشتیوانییان بكات‪.‬‬ ‫هاوزەمان‪ ،‬میسر شڵەژا‪ .‬ئیخوانەكان‬ ‫ب��ەو رێ��ب��ازە سیاسیە خۆسەپێنەرەی‬ ‫هەیانبوو‪ ،‬زیاتر لە ‪ 30‬ملیۆن هاواڵتی‬ ‫لێیانهەڵگەڕایەوە‪ .‬سوپا هاتە سەر‬ ‫هێڵی سوری دەوڵەت‪ .‬محەمەد مورسی‬ ‫سەرۆكی پێشووی میسرو ئیخوانەكانی‬ ‫لێخست‪ .‬بەمەش دۆخەكە هەتا ئێستا‬ ‫ئاڵۆزاوە‪ .‬بەش بەحاڵی خۆم‪ ،‬ناتوانم‬ ‫بڵێم نەدەبوو سوپا گوێ‌ لە ئیرادەی‬ ‫‪ 30‬ملیۆن هاواڵتی بگرێت‪ .‬بەاڵم دژی‬ ‫چۆنیەتی گرتنی س��ەرۆك��ی پێشووی‬ ‫میسرو زیندانیكردنیم‪ .‬دەبوایە رێگای تر‬ ‫بگیرایەتەبەر‪ .‬لەهەموو حاڵەتێكیشدا‪،‬‬

‫ئەگەر سەرۆكی میسر ئازادبكرایە‪ ،‬خۆ‬ ‫لە رابەری گشتی ئیسالمیەكان زیاتری‬ ‫پێنەدەكرا‪ .‬بەڵكو هاندەری بەشێكی‬ ‫زۆری خۆپیشاندەران‪ ،‬گرتنی سەرۆكی‬ ‫میسرە‪ .‬بۆیە پێموایە‪ ،‬گرتنی سەرۆكی‬ ‫میسر‪ ،‬ئەو پاساوەی داوە بە ئیخوانەكان‪،‬‬ ‫بڵێن‪ :‬كودەتا كراوەتە سەر شەرعیەت‪.‬‬ ‫وەكو تریش‪ ،‬ئەو كوشت‌و كوشتارەی‬ ‫كە چەند رۆژێكە دەیبینین‪ ،‬ئۆباڵی‬ ‫لەئەستۆی هەموو الیەكە‪ ،‬بەتایبەتی‬ ‫دەس��ەاڵت��ی ئێستای میسر‪ .‬بینینی‬ ‫دیمەنی هەر تەرمێكی سەر جادە‪ ،‬هەر‬ ‫بریندارێك‪ ،‬هەر پەالماردانێك‪ ،‬ئاشكرایە‬ ‫كە زیان بە دیموكراسی دەگەیەنێت‪.‬‬ ‫م��ەت��رس��ی ل��ێ��ك��ەوت��ەی خراپتریشی‬ ‫لێدەكرێ‌‪ .‬ئاشكراشە مێژوو‪ ،‬پڕە لەم‬ ‫رووداوان��ە‪ ،‬بۆیە دەبوایە ئیخوانەكان‪،‬‬ ‫هەر لە یەكەم هاتنەسەر حوكمیانەوە‪،‬‬ ‫بیر لە چۆنیەتی رازیكردنی زۆرینەی‬ ‫خەڵك بكەنەوە‪ ،‬ن��ەك لە چۆنیەتی‬ ‫كۆنترۆڵكردنی جومگەكانی دەسەاڵت‪،‬‬ ‫كە بە ئاشكرا هەوڵیان دەدا میسر‬ ‫لە بۆتەی ئایدیۆلۆژیەتی ئیخوانەكاندا‬ ‫بتوێننەوە‪ .‬كە ئەمە‪ ،‬نەك بۆ میسر‪،‬‬ ‫بگرە بۆ هەموو واڵتانی رۆژهەاڵتی‬ ‫ن��اوەڕاس��ت‪ ،‬هەتا دەگ��ات��ە رۆژئ��اوای‬ ‫گ��ەورەی ع��ەرەب‪ ،‬ل��ەم س��ەردەم��ەدا‬ ‫مەحاڵە‪ .‬هەربۆیە دەبینین‪ ،‬هاوكاتی‬ ‫میسر‪ ،‬تونسیش چ��ی بەسەرهات!‬ ‫كاریگەری لەسەر مەغریبیش هەبوو‪.‬‬ ‫پێشتر ئیخوانەكان لە لیبیاشدا دۆڕان‪.‬‬ ‫ل��ە یەمەنیش پاشەكشەیان ك��رد‪.‬‬ ‫بەدڵنیاییەوە‪ ،‬رووداوەك��ان لەسەر‬

‫و س��ەگ منداڵی ك��وردی دەخ��وارد‪،‬‬ ‫ئیسالمییەكانی عەرەب بۆ پشتیوانی‬ ‫ئەوان لەكوێ بون؟‬ ‫كێ رێگەی پێدان بەناوی‬ ‫گەلی كوردستانەوە قسە‬ ‫بكەن‬ ‫چاالكوانێكی ژن پرسیاری ئەوە دەكات‬ ‫«كێ مۆڵەتی بە هێزە ئیسالمیەكانداوە‪،‬‬ ‫بە ناوی تەواوی گەلی كوردستانەوە و‬ ‫بە دروشم و پانكێتی عەرەبی پشتگیری‬ ‫بۆ مورسی و ئیخوانە توندڕەوەكانی‬ ‫میسر و واڵتانی عەرەبی رابگەیەنن»؟‬ ‫ستارە عارف دەشپرسێت كێ رێگەی‬ ‫پێدان ئااڵی كوردستان بەو شێوەیە‬ ‫بشێوێنن و لەسەری دروشمی ئیسالمی‬ ‫بنوسن لەكاتێكدا‪ ،‬كە ئەوان هەرچی‬ ‫هێما نەتەوەییەكانی كوردستانە‬ ‫رەت��ی��دەك��ەن��ەوەو ب��ڕوای��ان پێی نیە‌و‬ ‫لەكۆمەڵكوژی ك��وردی��ش��دا یەكێتی‬ ‫زانایانی جیهانی ئیسالمی بۆ جارێكیش‬ ‫دەنگێكیان لێوە نەهاتوە‪.‬‬ ‫بەوجالنەوە نەیەن!‬ ‫م��ەری��وان نەقشبەندی‪ ،‬بەڕێوەبەری‬ ‫راگەیاندنی وەزارەتی ئەوقافیش لەسەر‬ ‫هەمان شت دێتە دەنگ‌و پێشنیاری‬ ‫ئەوە دەكات كە مامۆستایانی‬ ‫ئ��ای��ن��ی (وت��ارخ��وێ��ن��ی‬ ‫م��زگ��ەوت��ەك��ان��ی‬ ‫ك��وردس��ت��ان)‬ ‫ب��ەج��ل��وب��ەرگ��ی‬ ‫رەس��م��ی‬ ‫م��ەالی��ەت��ی��ی��ەوە‬ ‫ن��ەڕۆن��ە ب��ارەگ��ا‬ ‫حزبیەكان بەشداری‬ ‫لەگردبونەوەو چاالكی‬ ‫سیاسی بكەن‪.‬‬

‫هاوكێشەكانی ناو سوریاش‪ ،‬كاریگەری‬ ‫زۆری هەیە‪.‬‬ ‫رێگایەك لەبەردەم ئیخوانەكانی واڵتانی‬ ‫ع��ەرەب‌و غەیرە ع��ەرەب‪ ،‬جگە ل��ەوەی‬ ‫بەئەندازەی سەنگی خۆیان دەبێت بیر‬ ‫لە چارەنوسی خۆیان بكەنەوە‪ ،‬رێگایەكی‬ ‫تر نییە‪ .‬ستراتیژی تۆتالیتاری پێچراو بە‬ ‫هەندێك تاكتیكی دیموكراسی‪ ،‬لەسەردەمی‬ ‫جیهانگیریدا‪ ،‬سەرناگرێت‪ .‬هەرزوو دەماكی‬ ‫ئەو تاكتیكە‪ ،‬دەدڕێت!!‬ ‫رووداوەك��ان��ی رۆژئ��اوای كوردستان‌و‬ ‫میسرو ئیخوانەكان‪ ،‬چۆن لە باشوری‬ ‫كوردستان رەنگیداوەتەوە؟ لەوەاڵمی ئەم‬ ‫پرسیارەدا‪ ،‬ئەوەی لە دوو رۆژی رابردوودا‬ ‫بینیمان‪ ،‬ناڕەزایی دەربڕینێكی سەدان‬ ‫كەسی لە هەولێرو سلێمانی ئەنجامدراوە‪.‬‬ ‫لەسەر ئەم ناڕەزاییانە‪ ،‬دەڵێین‪:‬‬ ‫كۆمەڵ و یەكگرتووی ئیسالمی‪ ،‬مافی‬ ‫خۆیانە وەك��و بەشێك لە بزاڤی هێزە‬ ‫ئیسالمگەراكانی ع��ەرەب‌و ناوچەكە‪،‬‬ ‫ه��اوخ��ەم��ی��ی خ��ۆی��ان دەرب��ب��ڕن‪ .‬ئەمە‬ ‫كارێكی ئاساییە‪ .‬بەاڵم ئەوەی نائاساییە‪،‬‬ ‫دەرن��ەب��ڕی��ن��ی ه��ی��چ ج��ۆرە ه��ەس �ت‌و‬ ‫هەڵوێستێكیانە‪ ،‬بەرامبەر رووداوەكانی‬ ‫رۆژئاوای كوردستان‪ .‬ئەمە نیگەرانییەكی‬ ‫قوڵی الی هەموو ئازادیخوازێكی كورد‬ ‫دروس��ت��ك��ردووەو چ��ەن��دی��ن پ��رس��ی��اری‬ ‫هێناوەتەئارا‪:‬‬ ‫ لەكاتێكدا كۆمەڵ و یەكگرتوو لە‬‫كوردستانن‌و هەتاڕادەی مافی چارەنوسی‬ ‫سەربەخۆیی كوردستانیان راگەیاندووە‪،‬‬ ‫ئ��ەدی ب��ۆچ��ی ب��ەرام��ب��ەر ب��ە رۆژئ��اوای‬ ‫كوردستان‪ ،‬بێدەنگن؟‬

‫شەڕی دەسەاڵتە‪..‬‬ ‫ئەو یارییە مەكەن‬ ‫س��ەرن��وس��ەری گ��ۆڤ��اری وااڵپ��رێ��س‪-‬‬ ‫یش لەئەكاونتی خ��ۆی لەفەیسبوك‬ ‫دەنوسێت‪ :‬دەبێ برا ئیسالمییەكانمان‬ ‫بزانن كە ئەو شەڕەی لە میسردا هەیە‬ ‫شەڕە لەسەر دەس��ەاڵت‌و حوكمڕانیی‪،‬‬ ‫وات��ە رەه��ەن��دی سیاسیی هەیە نەك‬ ‫رەه��ەن��دی دینی‪ .‬ع��ەدال��ەت عەبدواڵ‪،‬‬ ‫پێشیوایە دەستەواژەو بەكارهێنانەكانی‬ ‫خۆپیشاندانەكەی حزبە ئیسالمییەكان‪،‬‬ ‫ئ��ەگ��ەر ب��ۆ ی��اری��ك��ردن بێت بەوشەو‬ ‫وروژان��دن��ی س��ۆز‪،‬‬ ‫ئەوا ئامانجی خۆی‬ ‫ناپێكێت‪.‬‬ ‫گریان‬ ‫لەهەولێر‪..‬‬ ‫هەریسەكەی‬ ‫ئیخوان‬ ‫لەمیسر‬ ‫ن��وس��ەرێ��ك��ی��ش‬ ‫پێیوایە‪ ،‬داواكاری‬ ‫گ��ش��ت��ی ئ��ەگ��ەر‬ ‫ن��ەخ��ەوت��وە با‬ ‫لەسەر شێواندنی‬

‫ئااڵی واڵتەكەی بێتە دەنگ كە لۆگۆی‬ ‫ئیخوان‌و رەسمی محەمەد مورسی‬ ‫لەسەر نەخش دەكرێت‪.‬‬ ‫س��ەروەر حەمە حسێن‪ ،‬پێشی وایە‬ ‫ه��ەری��س��ەك��ەی ئ��ی��خ��وان لەمیسرەو‬ ‫ش��ی��وەن��ەك��ەی ل��ەه��ەول��ێ��ر! چونكە‬ ‫ئ��ەوەی ئیخوانەكان ‪ 80‬ساڵە بۆی‬ ‫گ��ری��ان دەس��ەاڵت ب��و‪ ،‬بەگەیشتنە‬ ‫ئ��ەو دەسەاڵتەیش حەقیقەتەكەیان‬ ‫دەرك��ەوت‪ ،‬ئێستاش كە لەدەسەاڵت‬ ‫خ��راون ئیسالمییەكان ل��ێ��رە بۆی‬ ‫ئەگرین!‬

‫ه��ەر لەسەر مەسەلەی شێواندن‌و‬ ‫دەستكاریكردنی ئااڵی كوردستانیش‬ ‫ل��ەو خۆپیشاندانە‪ ،‬پارێزەرێك بە‬ ‫«چ��اودێ��ر»ی راگ��ەی��ان��د‪ ،‬لەسەر‬ ‫شێواندنی ئ��ااڵو دەستكاریكردنی‬ ‫رەم��زی ن��ەت��ەوەی��ەك لەبۆنەیەكی‬ ‫حزبیدا‪ ،‬داواك��اری گشتی دەتوانێت‬ ‫سكااڵ تۆمار بكات‪ .‬ت��ەالر لەتیف‬ ‫دەیشڵێت «ئااڵ رەم��زی نەتەوەیەو‬ ‫ه��ەرگ��ۆڕان��ك��اری‌و دەستكارییەكی‬ ‫ئ��ااڵ‪ ،‬دەبێت لەرێگەی پارلەمانەوە‬ ‫رێوشوێنی یاسایی بۆ بگیرێتە بەر»‪.‬‬

‫ماڵپەڕەكەی عەلی قەرەداغی‬ ‫زمانی كوردی تێدا نییە‬

‫چاودێر‪ -‬تایبەت‪:‬‬ ‫عەلی ق��ەرەداغ��ی ئەمیندارە ك��وردەك��ەی‬ ‫یەكێتی زانایانی ئیسالمی جیهان ‪ ،‬لەماڵپەڕە‬ ‫فەرمییەكەی خۆیدا زمانی عەرەبی كردۆتە‬ ‫زمانی رەسمی ماڵپەڕەكە‌و زمانی كوردی تێدا‬ ‫ی‬ ‫نییە‪ .‬عەلی قەرەداغی كە ئێستا ئەمیندار ‌‬ ‫ی ئیسالم)‬ ‫ی جیهان ‌‬ ‫ی (یەكێتی زانایان ‌‬ ‫گشت ‌‬ ‫ەو لەواڵتی قەتەر دادەنیشێت‪ ،‬ماڵپەڕێكی‬ ‫فەرمی بۆ ئیش‌و ك��ارو توێژینەوەكانی‬ ‫كردۆتەوە‪ ،‬بەاڵم ئەو ماڵپەڕە یەك وشەی‬ ‫كوردی تێدا نابینرێت‪.‬‬ ‫ل��ەوب��ارەی��ەوە‪ ،‬توێژەرێكی ئیسالمی‬ ‫سیاسیش كە بەپێویستی نەزانی ناوی‬ ‫بهێنرێت‪ ،‬ب��ۆ"چ��اودێ��ر" وت��ی "عەلی‬ ‫ق��ەرەداغ��ی ج��ار ج��ار ك��ە دێ��ت��ەوە بۆ‬ ‫كوردستان بە لەبەركردنی جلە كوردییە‬ ‫ش��اڵ��ەك��ەی‌و ج��ام��ان��ەو ك�ڵاش��ەك��ەی‬ ‫كوردایەتیمان پێدەفرۆشێتەوە‪ ،‬ئەگەرنا‬ ‫غیابی زمانی كوردی لەماڵپەڕەكەی‌و‬ ‫دی��زداش��ەو چەفتەو عەگاڵەكەی‌و‬

‫ ئەی بۆچی بەرامبەر بە ئیخوانەكانی‬‫میسر‪ ،‬ئاوها دەستوبرد‪ ،‬هاتونەتەدەست؟‬ ‫ئەوەتەی ئیخوانەكانیش لە میسر هاتونەتە‬ ‫س��ەر حوكم‪ ،‬كەناڵی پ��ەی��ام‌و سپێدە‪،‬‬ ‫لەخزمەتیاندا بوون‪.‬‬ ‫ئێمە دەزانین یەكگرتوەكان ئیخوانین‌و‬ ‫كۆمەڵی ئیسالمیش دووركەوتۆتەوە لێیان‪.‬‬ ‫ب��ەاڵم ل��ەم بێدەنگییەیان بەرامبەر بە‬ ‫رۆژئاوای كوردستان‪ ،‬سەلماندیان‪ ،‬كاتێك‬ ‫رێگای نەتەوەیی‌و دیموكراسی‪ ،‬بەرامبەر‬ ‫بە هێزە ئیسالمیەكان پێچەوانە دەبێتەوە‪،‬‬ ‫ئیسالمگەراكانی كوردستان بە پاساوی‬ ‫شەرع‌و شەریعەتی ئیسالمی‪ ،‬لەگەڵ هەموو‬ ‫هێزێكی ئیسالمی دەب��ن‪ ،‬لەهەر الیەكی‬ ‫دونیا بن‪ .‬كە ئەمە كوت‌و مت پێچەوانەی‬ ‫دیموكراسیە‪ .‬هەڵەكەش لەوەدایە كە‪،‬‬ ‫مەسەلە دونیاییەكان‪ ،‬كوت‌و مت لەروانگە‬ ‫دینیەكانەوە ببینرێن‪ .‬تەنانەت مەسەلە‬ ‫دونیاییەكانی ئەم سەردەمەش‪.‬‬ ‫ل��ەراس��ت��ی��دا‪ ،‬پ��ێ��م��ان��وای��ە‪ ،‬ه��ێ��زە‬ ‫ئیسالمگەراكان دەیانتوانی بەرگری لە‬ ‫ئیخوانەكانی میسرو واڵتانی تر بكەن‌و‬ ‫بەهەمان ئەندازە بەرگری لە رۆژئ��اوای‬ ‫كوردستانیش بەرامبەر سەلەفیەكان‬ ‫بكەن‪ .‬ئەم بەرگرینەكردنەیان‪ ،‬هەمان‬ ‫ئەو سیاسەتانەمان بیردەخاتەوە كە كاتی‬ ‫خۆی‪ ،‬بەرامبەر بە تاوانەكانی قاعیدە لە‬ ‫ئەفغانستان‪ ،‬هەروەها بەرامبەر تاوانەكانی‬ ‫كە لە خێڵی حەمەو ناوچەی هەڵەبجەو‬ ‫دەوروبەری دەكران‪ ،‬هێزە ئیسالمگەراكان‬ ‫بێدەنگییان هەڵدەبژارد‪ .‬تەنانەت بەرامبەر‬ ‫تاوانی ‪/11‬ی سپتامبەریش بێدەنگ بون!‬ ‫لەكۆتاییدا دەڵێین‪ :‬حكومەتی هەرێمی‬

‫وێنەی سەرماڵپەڕەكەی كە بەشێخێكی خەلیجی‬ ‫دەچێت‪ ،‬پێویست بەلێدوان‌و كۆمێنتی تر ناكات"‪.‬‬ ‫عەلی قەرەداغی ساڵی ‪ 1949‬لەقەرەداغی سەر‬ ‫بەپارێزگای سلێمانی لەدایك بوە‪ ،‬بڕوانامەی‬ ‫دكتۆرای لە مامەڵەو گرێبەستە داراییەكان لە‬ ‫جامعەی ئەزهەر بەدەستهێناوە‪ ،‬سەرۆكی یەكێتی‬ ‫زانایانی ئیسالمی جیهانییە‪ ،‬سەرۆكی زانكۆی‬ ‫گەشەپێدانی مرۆییە لە سلێمانی‪ ،‬سەرۆكی‬ ‫رابیتەی ئیسالمییە‪ ،‬ئێستا لە قەتەر دادەنیشێت‪.‬‬

‫كوردستان‪ ،‬بەپێی یاسا‪ ،‬هەقێتی رێگە‬ ‫بە هێزە ئیسالمگەراكان دەدات ناڕەزایی‬ ‫بەرامبەر رووداوەكانی میسر دەرببڕن‪.‬‬ ‫لەمەیاندا‪ ،‬ئ��ەم هێزانە ئ��ازادن‪ .‬هەقە‬ ‫ب��ەردەوام رێزیش لە عەقیدەو بڕیاری‬ ‫سیاسیان بگیرێت‪ .‬بەاڵم ناب ‌ێ حكومەتی‬ ‫هەرێمیش وەكو ئەم هێزە ئیسالمگەرایانە‪،‬‬ ‫بەرامبەر بە تاوانەكانی (بەرەی نوسرە)‬ ‫بێدەنگ بێت‪ .‬دەب��ێ ل��ەم��ەودوا‪ ،‬زۆر‬ ‫زیاتر بەهانای رۆژئ��اوای كوردستانەوە‬ ‫بچین‪ .‬چونكە دەرك��ەوت لەماوەیەكی‬ ‫كەمدا‪ ،‬پەالمارەكانی (بەرەی نوسرە) چ‬ ‫كاریگەریەكی نالەباری لەسەر رای گشتی‬ ‫رۆژئاوای كوردستان هەبوو‪ .‬لە دوو رۆژی‬ ‫رابردوودا زیاتر لە ‪ 10‬هەزار كەس‪ ،‬ئاودیوی‬ ‫باشوری كوردستان ب��وون‪ .‬دیاردەكە‬ ‫مەترسیدارە! رێگاچارەسەرەكەش ئەوە‬ ‫نییە‪ ،‬جاروبار سنور تۆكمە بكرێت‪ ،‬یان‬ ‫لەبەر هەر هۆیەك دابخرێت‪ .‬بەڵكو لە‬ ‫بنچینەدا‪ ،‬هۆی ئەم كۆڕەوە دەگەڕێتەوە‬ ‫بۆ تاوانەكانی (بەرەی نوسرە)‪ .‬ئەگەر‬ ‫حكومەت لەبەر كۆمەڵێك هۆ نەتوانێت‬ ‫راستەوخۆ‪ ،‬دەستوەربداتە ناو رۆژئاوای‬ ‫كوردستان‌و هێز بەهانای گەلەكەمانەوە‬ ‫بەرامبەر بە سەلەفیەكان بنێرێت‪ ،‬ئەی‬ ‫خۆ دەتوانێت لە باشوری كوردستاندا‪،‬‬ ‫رێگە لەو الیەنانە بگرێت‪ ،‬كە الوی كورد‬ ‫بۆ ناو (بەرەی نوسرە) دەنێرن‌و دەیاندەن‬ ‫بەگژ رۆڵەكانی نەتەوەكەی خۆیاندا‪ .‬ئەمە‬ ‫تاوانێكی گەورەیە‪ ،‬هەركەسێك‌و الیەك‬ ‫لەدوای ناردنی ئەم گەنج‌و الوانەوە بێت‬ ‫بۆ ناو سەلەفیەكان‪ .‬حكومەتی كوردستان‬ ‫مافی خۆیەتی نەهێڵێت كورد بۆ كوشتنی‬

‫ك��ورد‌و هەموو ئازادیخوازێك‪ ،‬رەوان��ەی‬ ‫سوریا بكرێت‪ .‬سیاسەتی ناردنی رۆڵەكانی‬ ‫كورد‪ ،‬بۆ بەشداریكردنی بەرەكانی شەڕ‬ ‫لە سوریاو رۆژئ��اوای كوردستاندا‪ ،‬هیچ‬ ‫فەرقێكی نیە لەگەڵ سیاسەتی عوسمانی‌و‬ ‫سەفەویەكان‪ ،‬كە زۆرجار كوردیان دەنارد‬ ‫بۆ شەڕ دژی گەالنی تر‪ .‬لە یۆنانەوە بۆ‬ ‫ناوچەكانی تر‪ .‬یان یەك دوو جار بۆ‬ ‫كوشتنی ئەرمەنەكان بەناوی (سوارەی‬ ‫ح��ەم��ی��دی)ەوە‪ .‬بەڵكو ت��اوان��ی ناردنی‬ ‫رۆڵەكانی كورد بۆ ناو ریزەكانی (بەرەی‬ ‫نوسرە) خراپتریشە‪ ،‬چونكە بەشێكیان بۆ‬ ‫شەهیدكردنی رۆڵەی كورد دەنێردرێن‪.‬‬ ‫ئۆباڵێكی مێژوویی پڕ ئ��ازارە‪ ،‬لە‬ ‫پەنای هیچ پاساوێكدا‪ ،‬چ لەناو هێزەكانی‬ ‫رۆژئ��اوای ك��وردس��ت��ان‪ ،‬بەئەقڵیەتی‬ ‫گۆشەگیری حیزبیانە‪ ،‬كێشە الوەكیەكان‬ ‫بەسەر ئەركە سەرەكیەكاندا زاڵ بكەن‪،‬‬ ‫چ لە باشوری كوردستاندا‪ ،‬زیاد لەوەی‬ ‫كە كراوە‪ ،‬لەالیەن حكومەتی هەرێمی‬ ‫كوردستانەوە‪ ،‬بۆ چارەسەركردنی گرفتە‬ ‫سیاسیەكان‌و دابینكردنی پێویستیەكانی‬ ‫ئاسایش‌و بژێوی خەڵك‪ ،‬لەسەر سنورو‬ ‫لەناو رۆژئاوای كوردستاندا‪ ،‬نەكرێت‪،‬‬ ‫ه��ەروەه��ا‪ ،‬چاو لە هەناردنی رۆڵەی‬ ‫ك��ورد بۆ شەهیدكردنی رۆڵ��ەی كورد‬ ‫بپۆشرێت‪ ،‬بەم هۆیانەشەوە‪ ،‬ئەو هەلە‬ ‫میێژووییەی لە رۆژئ��اوای كوردستان‬ ‫هەڵكەوتووە‪ ،‬لەدەست بدرێت‪ .‬ئەگەر‬ ‫هەلەكە لەدەست بچێ‌‪ ،‬ئەمجارەیان‪،‬‬ ‫بەزۆری‪ ،‬كورد خۆی بەرپرسیار دەبێ‌‪..‬‬ ‫ئ��ەگ��ەر كێشەكان تێكڕا چ��ارەس��ەر‬ ‫نەكرێن!!‬

Rq½KAq

info_chawder@yahoo.com

:"rÈkôB_" ½G qk»w þOôºq þÝÉìAlð»C

þñì»C þg¼k þðõHKArg »ýýÝèBì ÿ½Pw»C»è

:þèBð ôBü qô -rÈkôB_

þéìAs îÜBc

q»w ÿqArc»C ÿ»éOõÜ þÝÉìAlð»C þg¼k þðõƒHƒKArƒg ,qk»ƒw þƒOôºo»ƒG ÿqõð ÿ½Pw»C»OBgºk ÛArýÌ þýñì»C ºtÉø þýƒPƒ…ƒâ ÿºlƒðBƒìq»ƒÔ ,þƒÝƒèBƒì ,þéìAs îÜBc .ÛArýÌ þƒðBƒÜºqAlƒÜ»ƒ_ ,"rƒÈkôBƒ_" Á»ƒâ»ƒè AlƒÝƒÉƒâ½ƒƒèBƒƒük»ƒƒè »ƒÝƒük þƒÝƒÈ qBƒW ,RBƒÜºlƒýƒ„ArƒÝƒ„BƒC ºô»ƒƒPƒƒÉƒƒHƒƒG þƒƒƒÝƒƒƒèBƒƒƒì òƒƒƒGBƒƒƒñƒƒü sAq þð»ìõXð»C Á»â»è µóArü sºõÜ¼ q»w»G þðkqAvH¾»ø ÿqAl„»G AlýìçxýC ÿÂBG †ƒÈõƒð þƒO»ƒìõƒÝƒc µó»ƒÜºkõƒƒOBƒƒøAk .òñÉøºlÝÉK

ºqBýwrK q»G þÝèBì »ýü râq»G µ|†üBwBC ÿ»ðvýè þìAlð»C »Ü ,qArc»C ÿ»éOõÜ ÿ»ÜºqBPðBì»èqBK| ÿ»KArg»g¼k ô»C þPÈ qBýwrK q»G ÿºô»C ,Akºô»G ÿºuBìBC ,óAq»ñÈõð þð»ìõXð»C»è »ðAô»ñýØ»O ô»C ÿºô»C" þ…ýOô| .»ýýÝèBì ÿ q õð ,QÈ râºk½Pw»C»è ÛArýÌ þ…üBwBC |".YðBìBC »ð»Üºk »ÕüBO ß»ü Bùð»O µòxÌ»G ÿºôBí„BK ô|ºlýÌBØ ,RBÜºk ÿºô»ðkrÜºsBO»è ïAôºkq»G ºlýÌBØ ÿ ôArhÝÈ q ,ºôºkrÝý…ýPƒg»ƒW ,þƒéƒìAs ºôºkrÜ ô|ºô»ñýØ»O þðAlìBXð»C»è Ëõð þÝÈ sAõÉ„ ô|ºqBWq»ø ô|óAlðBýðBƒÜ»ƒðçƒK ÿ»Gq ¼ s µÿ rã¾Aô»ø ÿBâsºk»è þì»gq»Pì»Ü ïÂ»G ,q»G»ðrâºk óBÜ»ýýPxü q ¼ rÉO ÿ»Gq ¼ s ôBð »ññÈ thG óBü½g »ðBü õýðAõO óBPxü q ¼ rÉO µ»ü»ø AlðBÜ»ýü sBGq»w»ãìõW .ºô»ðBÜ»ýýñì»C µÿ sBGq»w»ãìõW ÿ sBGq»w ÿºôAq s»ìAk ô|óBÜ»ýýñì»CBâsºk »Pxü õÉK ,ô o»Pxhý„ºô»C ,ôArGôBð ÿ rã¾Aô»ø ÿBâsºk ,ó»ÝGrP„BG óBýðBÜ»ðçK ô|ó»hH…ÉK óBü½g ô|ºô»ñ`G AlðBü½g»G ß»ð ,QÈ rÜºk ÿ rã¾Aô»ø þðkrÜtÉø»G»G q ¼ rÉO»è òOrãÈ q »Ýðõ_ ,ó»ÝGrOtÉø»G óBÜ»âsBG ô|QÈ rñGAk ÿ rÈkôB_ ÿArÉìBÜ »…ýPxü õÉK ,sBGq»w ÿºqBìu þðkrÜkBü s»G .ó»Üºk óBýýOÂôBø»è ÿ rãÈ q Bùð»O »ðBâsBG ô»C »Ýðõ_ ,òÈ rhHÝÈ q ºô»ñGºk BwBü þO»¾ôºk ÿô o»Gô q Á»â»è óBýñOô»ÝÝÈ q þCºlG»ì þÜ»üºõÉ„»G ,RBÜºl„ºô»G ºuBìBC ,þéìAs îÜBc þð»ìõXð»C þðkqAvH¾»ø»è ókrÝü qAl„»G »G ,»ü»ø AlýìçxýC ÿÂBG þð»ìõXð»C ôkAlÐ»G ßºô ÿBâtÈ qBK Ëlð»ø»è óBÜ»ýü½gôBð»O»ìõÝc þðBñÉùÝÉK ô|óBÜBâtÈ qBK ÛArýÌ ÿ õOBøAk þO»ìõÝc ÿ»XðBìBC ô»C »PÉð»ü»ãðBüºk ,BwBü þO»¾ôºk ÊG»G ºrw»G .QÈ rñÉùHÝÉK Ak»ð»üæ ôk ï»C óAõÉð»è þðkqAvH¾»ø»è QÉðAõOBð ºõÌºk þGtc ,ºô»OBÜºl„ºô»éPg»W , ºqBPðBì»èqBK ô»C þðkrGºõÈ o»G»è óBýðBñÉùPxÝ„ ÿ ½ø»G ,QÉñÉùHPwºk»G óBÜ»ãðºk ÿ»ñü q ¼ s AkõOBøAk qk»w þOôºq ,Al„BwBü þO»¾ôºk þñOô»Üq»w ÿ q»â»C»è ,Alü q õGBC µþñì»C ÿ»ýw¼k þÜ¼ q»w»G ºô»PÉHG þÝèBì ÿ q õð »Ýük þÝÈ qBW ,ÊGBð ÿ sAq ß»üºõÉ„ aýø»G þO»üçü ô þðkrÝðB…ýñPwºk ÿBwBü óAq»ñÈõð þð»ìõXð»C»è" þ…ýOô .R»ìõÝc »üBwBü ô»C ,»üAkºô»C þ¾ô»ø»è BwBü þO»¾ôºk ïÂ»G ,õ_qºk »Ü»ýýO»üBÜ¼ q»w Êwq»ø ½G óBüºô»C òülýÝC»O ºlð»_q»ø ,ºô»PÈ rÝHOºq ºô»ýýƒ¾AolƒýƒÔ ÿBƒâkAk ó»ƒüæ»ƒè ."ºôlðAo»LÉO þðBÜ»ýü q õPwºkºqBÝÈ q õì»ø »ÜBwBü »Ýðõ_ ,q»w»PÉ_Bð »üAlOºõ¾»g»è qk»w þOôºq ÿºkrÜq»w ,qk»w Ak»PØõì þðBñÉøsAô»è zBG ÿ»¾Aô»ø ô»G RºqBG»w ô»C BPxÉCBO ô|»üAlOºõ¾»g»è qk»w ,krÜºô»è þwBG ,ôArGôBð ,RBÜºk R»wBýw»è qk»w | .ºô»O½G»ðçÜ»ü ºqBü pG lü»w ÿæ »ÜºqBü pG ô|òüºlG ôAô»O þðAôlÉè ºô»üºqBGô»è òýðAõOBð" þ…ýOô þéìAs þOôºq»G q»w ÿ qBÜlñÈõg ÞÉ¾»ì½Ü Á»â»è »ýüAôlì»G ïÂ»G ,ºô»PÉñÉìºk ÿ ½g Ak»PØõì #."»Ü»Oôºq ÿ ½gôBð ÿ ôºpü»K þðBðAk þPw»G»ì»G ,ºô»O½G½Ü qk»w

½G ôArÝü qBük þÜ»ü»WkõG ,RBÝG óArü sºô .RBÝHñýGAk îÈ q»ø | òG oAsBG ÿqAkBâBC ,ÿ q õGBC þÝÈ o½LxK ºô»üºqBGô»èq»ø ÿkõw ,Akºô»G ÿºuBìBC "rÈkôB_" ½ƒG ,»üAkºô»è óAq»HðBìq»Ô ÿ»_õì þðõGkBü s ÞÈ q ½W ,QƒÈ rƒÜºkkBƒü s ÿ»ƒüºqBƒK ô»ƒC þƒƒƒO»ƒƒƒüÂ»ƒƒƒì½ƒƒƒƒÜ þƒƒƒƒü qºô q»ƒƒƒƒKkAk»ƒƒƒƒè óAõƒÉƒƒð þƒƒü sAôBƒƒýƒƒW µRBƒƒÜºlƒƒPƒƒwô qk .ºô»PÉGºlì»Ü óAq ½g»_õì ,ô o»Pxg þ„ºô»C ,rýGBw RºtýÌ.k »Ü ,ºôºoAsBG»PÈ ô»Üºk q ¼ s ÿºqBK ÞÈ pG ßºô µjrð ÿºô»ðõGs q»G ÿ ½ø»ƒPƒÉƒGºk QÉGºk »ü½G ,QÈ rñýGBð Êè ÿkõw Qxü õÉK þOºqAsºô µîÈ q»ø þO»ìõÝc 2013 þ¾Bw þü rÈkôB_ ÿBâsºk µþü q õGBC µþƒüAqAk ô»C ÿºô»C ½G ,ó»ÝG þãð»øBì»ø þüAqAk .jrð ÿºô»ðõGs q»G ÿ ½ø»PÉG»ð ,»ðõGkBü s ô»C ,RBÜºl„ºô»éwBƒG ,ôArƒGôBƒð óBýðBü s ,»ýýð q»ƒHƒðBƒìq»ƒÔ ÿ»ƒÝƒ¾»ƒg ÿºô»ðõGs q»G »Ýðõ_ ,QƒÈ ô»ƒÜºkq»ƒG ÊG »_õì»è ïÂ»G ,QƒÈ ô»Üºkq»G þgrð #.»„»G

þð»ìõXð»C »PÉG ºsBO þÜ»üBwBüºu ¼pK ."òü»Üºk þðAõýP…K µóAq»ñÈõð îÈ q»ø þO»ìõÝc »PxüõÉK" "RBÝG ÿqBÜºkBìBC ÿ»ðvýè ÿ qºkqBü pG ,ºôºrPýÜ»üæ»è ,óBƒPƒwkq õƒÜ þƒƒðBƒƒì»ƒƒèqBƒƒK»ƒƒè þƒƒüAqAk ÿ»ðõGkBü s ô»C ,lðBü»âAq ÿ"rÈkôB_"»G þð»ìõXð»C ó»üæ»è QƒÉƒGºk ,QƒÈ rƒÜºk ºô»ýüAqAk þOºqAsºô óBü ,ÛArýÌ þðArü sºô ½G ºô»…È ô»è ,QÈ rñGAk ½G ÿBwBüºu ¼pK ÿAôk µQÈ qkrÉñƒG Aq õƒ„ þƒð»ƒìõƒXƒð»ƒC ,þüBwBü ÿºô»ðkrÝƒPƒwAq µókrƒÝƒÜBƒ_ µóArü sºô þð»ìõXð»C ½G ºô»PÈ qkrÉðºk ½G óAq»ñÈõð þð»ìõXð»C ½G ºô»…È ô»è .þðkrÜlð»w»K ,ºôºkrÝý…ƒýƒðô q ,kõƒíƒc»ƒì rƒÉƒèk þÜ»ü»WkõG ÿlðºôBð þO»ìõÝc »Pxü õÉK †ýƒðBƒPƒwkq õƒÜ þƒíƒÈ q»ƒø ½ƒG R»ƒHƒüBƒO †ýíƒÈ q»ƒø ÿºô»ƒC ½ƒG ,RBƒÝƒHƒðBƒgq»ƒO ÿ ½g ÿ»¾Bìqºk µ»_õì ºõÉ…ðBì»ø»ƒG þ…ýPxü õÉK»G .RBÝG kAlÐ»ƒG ÿBƒOôBƒø ÿ ½g îÈ q»ø þO»ìõÝc ºôBPxÉC»è ,þðAs þð»ìõƒXƒð»ƒC»ƒè AôAk ,RBƒÝƒGºkBƒìBƒC ½ƒG

2013/8/19 »íì»„ ôôk )433( ºqBìu

þðAqºlãðºk ÿqBì½O ÿ»…ÉÜ »ãðBì Q„»ø ó½ýxì½Ü QÉðAõOBð †ýÝÉãðBì»G ºôkrÜ»ðq»wºqB_ "ºô»PÉwrLG ó½ýxì½Ü»è QÉðAõOBð óBì»èqBK"| ÿ21»è ÿ ½g ÿ ôArÝü qBük ÿºkAô»è óBì»èqBK .QÈ qlHìBXð»C ë õéü»C þƒðBƒì»ƒèqBƒK þƒÝƒÉƒìAlƒƒð»ƒƒC RBƒƒÜôBƒƒø ó ½ýxì½Ü q»â»C ,ºôºkrÝýðô q ,óBPwkq õÜ ÿ»…ÉÜ QÉHýðAõPü»ƒð ºô»ƒÜ»ƒü þƒãƒðBƒì»ƒè ó ½_ ,RBÝGq»wºqB_ óAqºlãðºk ÿ qBì½O .?RBÝG ÿ q»wºqB_ ÊðAõOºk ÞÉãðBì»G ,krƒÝƒ„ºô»ƒè þƒwBƒG ,kAsBƒƒC óAq ½ƒƒâ óBPwkq õƒÜ þƒðBƒì»ƒèqBƒK þƒýƒO»ƒüBƒÜ¼ q»ƒw qBü pG Bùð»O»G ,»ƒýƒýƒð ÿºô»ƒC þƒOÂ»ƒwºk µRAlG óBÜ»ðkqAvH¾»ø þñPxgAôk ÿºqBG»è ºô»ñýwrLÉè ,»ýƒýƒð þƒ„ºô»ƒC þƒOÂ»ƒwºk .RBÝG óBÜ»ðkqAvH¾»ø ÿÂBG þð½ýxì½Ü»è ºô»Ü»ü þãðBì»è" þ…ƒýƒOô ,ôArƒGôBƒð ÿ»ðBýOq õÜõì»Ü ô»C ÿ qAkBâBC ó ½ýxì½Ü ïÂ»G ,ºô»OºôArÜ óAqºlãðºk ÿ ôBð ÿ qBì½O QƒƒƒÈ ô»ƒƒƒüBƒƒƒð þƒƒƒwBƒƒƒýƒƒƒw ÿ õƒƒƒðBƒƒƒýƒƒƒG»ƒƒƒG #."QÈ rÝGq»wºqB_

þðBì»èqBK þðkqAvH¾»ø ,krÝðBìsBýƒñƒ…ƒÉƒK ô|QÈ rhGAôk äðBì ôk ÿºôBì ½G óBPwkq õÜ þíÈ q»ø þðBÜBâtÈ qBK þðkqAvH¾»ø Á»â»è òýðAõOºk RBÜô»C ,QÉ`GºõÈ o»G óBPwkq õÜ AlðAqºlãðºk þPxýƒè»ƒè óBƒÜºôkrƒì ÿ ôBƒð .ºô»ñü pxG óAô»C" þ…ýOô ,BÔ»Pxì Qw»Gq»w Á»ƒâ»ƒè QƒÉƒGºk ,õƒGºô»ƒC óBƒü»ƒƒÜ»ƒƒìÂºô þíÈ q»ø þO»ìõÝc ô|îÈ q»ø þýO»üBÜ¼ q»w ,òü»ÝG »wrK ô»C þÈõOôBƒO óBƒPƒwkq õƒÜ ô»C q»w»è qBü pG QÉðAõOBð óBì»èqBK »Ýðõ_ ."RAlG »O»GBG ÿ qBƒÜvƒÈ ôAq ,ºô»ƒ…ƒü rƒƒPƒƒýƒƒÜ»ƒƒüæ»ƒƒè þƒƒðBƒƒì»ƒƒèqBƒƒK þƒƒÜ¼ q»ƒƒw þƒƒðlƒƒðBƒƒü»ƒƒâAq þÜ¼ q»w ,Akºô»G ÿºuBìBC ,óBPƒwkq õƒÜ þðkrÝÈõOôBO q»w»è þPƒg»ƒW óBƒì»ƒèqBƒK óAqºlãðºk ÿ qBì½O þƒðBƒÜ»ƒýƒü oõƒÜõƒì»ƒÜ þðBÜ»ðkqAvH¾»ø ,»„BG óBý…ÉK ôºô»O¼krÜ

µó ½ýws ½K ½C þðBÜ»ð»üæ»è »Ü»ü q»ø òülð»_ ºô»ã¾»G »G óAqBPðBì»èqBK µþPÉÜ»ü ÿ ôBð ÿºô»ñü pƒw»ƒð ßºô þƒü oõƒÜõƒì»ƒÜ ÿ qBì½O»è óBü õ`ÝÉè ôºqBGôk ÿ ôBð µóAôkrì ÿ q ¼ s þüAsºoBð ôºôkrÜArÝ„BC óAqºlãðºk ÿ qBÜ»PgBw ½G Ëq »ƒÜ ,ºôkrƒÝƒPƒwô qk ,RBÜºl„½g AkõOBøAk þðBÜ»ðkqAvH¾»ø»è þ¾ô»ø ó ½ýxì½Ü »Xðq»w þÉW ÿºô»ƒC ßºô ,ºôAk»ð ÿ»ðB…ÉÜ ô»C þðkrÜq»wºqB_ ÿ»ñPxhÈõãP…K ô»C †ýÝÈ qBPƒðBƒì»ƒèqBƒK »OAkºk þwBýw ÿ qBÜ½ƒø»ƒG ó ½ƒýƒxƒì½ƒÜ .ï»¾»Ø µóBƒÜ»ƒðkqAvƒHƒ¾»ƒƒø þƒƒð½ƒƒýƒƒxƒƒì½ƒƒÜ| µòPxgAôk ÿºqBG»è óBì»èqBK þýO»üBÜ¼ q»w óBƒì»ƒèqBƒK þƒðkqAvƒHƒ¾»ƒø þƒñƒPƒxƒg»ƒƒðAôk þƒƒÜ¼ q»ƒƒw ºô»ƒƒüºqBƒƒGô»ƒƒè ,ºô»ƒƒðõƒƒG½ƒƒƒÜ ÿ ½ƒƒg»ƒƒGq»ƒƒw ÿÂBƒƒƒG þƒƒƒð½ƒƒƒýƒƒƒxƒƒƒì½ƒƒƒÜ ,lƒðBƒü»ƒãƒüAq ,ÛArƒýƒÌ þƒðBƒÜ»ƒðkqAvƒHƒ¾»ƒƒø

| :ÀÉgq»w -rÉèô»ø ½G ó½ýxì½Ü ÿ»ƒÜAôAk BƒPƒxƒÉƒC BƒO þðBì»èqBK þðBÜ»ðkqAvH¾»ø þñƒPƒxƒgAôk þðBì»èqBƒK ôºôArƒÜ»ƒñƒ¾õƒHƒØ óBƒPƒwkqõƒÜ Á»â»è ,RBÜºkºô»G ºuBìBC ,†ýðBPwkqõÜ A l ƒ O » ƒ ì õ ƒ Ý ƒ c µ î ƒ È q » ƒ ø þ ƒ ý ƒ O » ƒ ü B ƒ ƒ Ü¼ q » ƒ ƒ w †ýð½ýxì½Ü ÿ»üAôAk ï»C ,ó»Üºk½âõPÕâ ÿqBƒì½ƒO ÿºô»ƒðkrƒƒÝƒƒÜBƒƒK ½ƒƒG »ƒƒüAõƒƒâ »ãðBì Q„»ø ÿºôBì ïÂ»G ,»ðAqºlãðºk ô»ƒü»ƒø óAqºlƒãƒðºk ÿqBƒì½ƒO ÿ»ƒ…ƒÉƒÜ RBÜôBø ,ºôkrÜ»ð ÿq»wºqB_ ó½ýxì½Ü ßºô "rÈkôB_" q»Gô»ì»è ÞÉãðBì lð»_ ºqBƒì½ƒO óBƒPƒwkqõƒÜ ÿBƒülƒýƒì ï»ƒƒÜ»ƒƒü ôkrƒƒÜArƒƒÝƒƒ„BƒƒC ÿ»ƒƒÜ»ƒƒýƒƒü ôBƒƒƒðBƒƒƒìõƒƒƒâ ô»è ó½ýxì½Ü" QÉ¾ºk ,†ýÝÈ qBPðBì»èqBK »ƒÜ»ƒ…ƒÉƒƒÜ þƒƒðAõƒƒPƒƒü»ƒƒð Akºq ¼ s ºôBƒƒì ."QÉðAõOBð Al…ýÝÉãðBì»è ,RBÝGq»wºqB_

AlðBPwkqõÜ ÿAôBCu¼q ÿôºo½Ü ïºkq»G»è þO»¾ôºkõÉð þ¾»ì½Ü

òíÈ q»ø»è ÿqõw ÿq»GBð»K qAs»ø 200 ÿ»Ýütð ÿ»g¼kô qBG ô»C ÿ ½ø»G »Ü ,þƒðBƒíƒÉƒéƒw »ñOBøºqAôBC ÿ q ¼ s þÜ»üºqBìu ºôAôBCu ¼ q Êƒw q»ƒw»ƒG ô óBƒPƒwkq õƒƒÜ þƒƒíƒƒÈ q»ƒƒø .ó õGAl„»GAk AlíÈ q»ø ÿ»ÜBâtÈ qBK »ðAqAôBC ô»C" þ…ýOô ,k»ì»dì RAôBC ß»ü»ãðlñÈõg lð»_»è þOBÜ þÜ»üºõÉ„»G µó ôArƒÜrƒýƒƒãƒƒÉƒƒW rƒƒw»ƒƒð µR»ƒƒGq»ƒƒÌ»ƒƒè ô| þPwô qlð»O ô|ôBC þðBÜ»ýü qAs õãO»ìtƒg | ."ºôArÝñýGAk ½G óBýÜAq ½g ,krƒÝƒ„ºô»ƒG ÿºuBƒìBƒC ,ôArƒGôBƒð| òýÝÉƒLƒì»ƒÜ þƒðkrƒÝƒPƒwq ôk þƒÝƒü q»ƒg ô»C þðkrÝÉW»P…ýð ½G R»Gq»Ì Þü tð»è µQÈ rÜºkAlÉO ÿ qBÜ BPxÉC »Ü ,»ðAqAôBC µòƒƒýƒƒƒÉƒƒƒðºkAk AlƒƒƒÉƒƒƒO ÿ qkBƒƒƒ_ rƒƒƒOAôk ½G BPxÉC ÿºô»è rP„BG ÿ qAs õãO»ìtg .òü»ÜºlñýGAk óBÜºqAôBC ,þƒðBƒíƒÉƒéƒw ÿlƒðºôBƒð þƒìBƒÙƒíƒüBƒØ ß»ƒƒüºqBƒƒìu ,ô o»ƒƒPƒƒƒxƒƒƒg þƒƒƒ„ºô»ƒƒƒC µR»Gq»Ì µþðBíÉéw þÜ»ü»ãƒðBƒìq»ƒÔ»ƒè þðBíÉéw ÿBâtÈ qBK»è |UNHCR ÿ ôArhÝÈ q |þðkrÝñýGAk ½G óBü»è»K»G |þÜ»üºô»ðõG½Ü ½ƒG óBƒÜ»ƒýƒüBƒOºq»ƒw»ƒýƒü qAs õƒãƒO»ƒìtƒg óBƒPƒwkq õƒÜ |ÿAôBƒCq ½ƒƒg |þƒƒðBƒÜºqAôBƒC »ãðBìq»Ô õì»ø ,AqkqBü pG AlýÉO ôAlìBXð»C |þü qBÜôBø |þðBíÉƒéƒw |þƒðBƒÜ»ƒýƒýƒìõƒÝƒc |þðkrÝñýGAk ½G ó»ÝG| UNHCR |ÿ ôArhÝÈ q #."óBÜ»ýýOºo»ñG »ýü qAs õãO»ìtg

:As»W óAqBC -rÈkôB_

)»ÝèBíÉw - q õKBg( þü q õñw þ¾Bg

ºôArƒƒƒƒƒhƒƒƒƒƒÝƒƒƒƒƒÈ q ô þƒƒƒƒƒƒO»ƒƒƒƒƒƒ¾ôºkõƒƒƒƒƒƒÉƒƒƒð ,RBÜºk †ýðBÜ»ƒPƒw¼lƒÄ¼ rƒì»ƒýƒýƒðBƒùƒýƒW AlðAq»GBð»K þðõ_BðBø»G µóAlƒýƒO»ƒìqBƒü»ƒè ôºô»ðlƒðAô»ƒc »ƒÝƒðõƒ_ ,òƒG óBƒü qBƒÜôBƒø ºqBìu ô»C ½G óBüu þýPxü ôAlÉK þðkrÝñýGAk q»w»è »wq õØ þÝÈ qBG ,q»GBƒð»ƒK ÿºq ¼ s ÿ»ãƒ¾»ƒì½ƒÜ »ƒPƒxƒü õƒÉƒK µîƒÈ q»ƒø þƒðBƒ„ þðBÜ»ðõGlð»GBK µßq»C»G qBÜ †ýO»¾ôºkõÉð .RBÝG óAq»GBð»K o»ì»è ÿ ½g ÿlðºôBð þìBƒÙƒíƒüBƒØ ,ºô»ƒýƒ„½ƒhƒüæ ôk»è :lðBü»âAq ÿ"rÈkôB_"»G ,þðBíÉƒéƒw ÿºqAôBƒƒC qAs»ƒƒø qAõƒƒ_ AkôkrƒƒGAq ÿ u ¼ q »O»ðõP…ü»â óBPwkq õÜ ÿAôBCu ¼ q þðAkq õÜ

»ì»C ,q»GBð»K qAs»ø 15 þðBíÉéw»è µ qAs»ø ÿºsAô qºk ÿºô»ðArÜ ÿAôk»è ÿ»ðAô»è »ãW »Ü ºôAqlð»ü»âAq BPxÉC BO µòÈk ºôBÝèBíÉw .ó õOBø z»Ü qAs»ø 20»è rOBüs þƒíƒÈ q»ƒø þƒƒÜ¼ q»ƒƒw ºô»ƒƒüºqBƒƒGô»ƒƒè ,RBÜºkºô»éwBG ,AlÝÉìBü»K»è ,óBPwkq õÜ þñü o»KAq þðkrÝÉLPwºk ÿBOºq»w»è q»ø µÞƒƒ„õƒƒg»ƒƒè qAs»ƒƒø óBƒƒüºk ºôBƒƒü q õƒƒw þíÈ q»ø »O»ðõOBø AôBCu ¼ q þðBÜºkq õÜArG †ýýO»¾ôºkõÉð ÿ»ã¾»ì½ƒÜ µóBƒPƒwkq õƒÜ »ðAq»ƒGBƒð»ƒK ô»ƒè ÿ oôBƒC Qƒxƒü õƒÉƒK ßºô .ºô»OºôAk»ð ÿ»ã¾»ì½Ü»è ‡AôAk ,þðAs qBG kõÍw»ì

-qõKBg( ÿºsAô qºk ÿºô»ðArÜ ÿAôk þíÈ q»ø óAõƒÉƒð ÿqõƒñƒw ÿ)BƒÝƒèBƒíƒÉƒw äðBì Êw ÿºôBì »Ü ,AôBCu ¼ q µóBPwkqõÜ þƒðBƒýƒOÂôBƒø ÿôºo½ƒÜ ,ºôArƒgAk rƒOBƒü s þPwºk îÈ q»ø ½G óBPwkqõÜ ÿAôBCu ¼ q rOBü s AkôkrGAq ÿu ¼ q lð»_»è »Ü ,krÝÉK þðBÜBâtÈ qBK»è óBü ô q ºqAôBC qAs»ø 20»è þ ƒ í ƒ È q » ƒ ø þ ƒ Ü¼ q » ƒ ƒ w , º ô k r ƒ ƒ Ü î ƒ ƒ È q » ƒ ƒ ø ÿ»ƒãƒ¾»ƒì½ƒÜ»ƒè AôAk ,†ƒýƒƒðBƒƒPƒƒwkqõƒƒÜ þðAlýO»ƒìqBƒü»ƒè ,RBƒÜºk þƒO»ƒ¾ôºkõƒÉƒð RBÜôBø .RBÝG îÈ q»ø þü qBÜôBø AlðBÜºqAôBC Aku ¼ q ôk»è" QÉ¾ºk ,þðBíÉéw þìBÙíüBØ þðBíÉéw»è óBü ô q ºqAôBƒC qAs»ƒø qAõƒ_ ."ºôkrÜ ºqAlÜ»_ »K ô râ þ„rÉø þìBXð»C»ƒè ôºrwõð ÿºq»G »G q»w þðBÜºôºoºlðõƒO ½G ïB„ þOÂô µÛArýÌ»è þìçxýC þO»¾ôºk µóBPwkq õÜ ÿAôBCu ¼ q þðBÜ»_ôBð q»ƒw þðAkq õÜ ,óBƒýƒOÂôBƒø þƒðkrƒÝƒìBƒÌõƒ¿ƒO»ƒØ þƒÉƒK»ƒG .ó»ƒÜºk îƒÈ q»ƒø»ƒƒè ô q AôBƒƒCu ¼ q ÿ»Ýü tð ,|UNHCR ÿ ôArhÝÈ q þðBÜºqBìBC AlðBPwkq õÜ þíÈ q»ø»è ºqAôBC qAs»ø 200 Êw q»w»G »üºõÉ…ì»G »Ü ,ó õHÉW»P…ýð ÿ»Ýü tð ß½øk»è ,ó õH„»GAk Ak»ÜBâtÈ qBK 40 ÿ»Ýü tð rÉèô»ø»è ,|qAs»ø 145 ½G 140

ÛArýÌ þðAq»HðBìq»Ô ÿ»_õì QÈrÜBðkBüs :óBì»èqBK QÈrÜºk kBüs :R»ìõÝc ÿBwBüºu ¼pK BPxÉCBO ,QÉð»ƒü»ƒâºlƒüAq óAq»ƒHƒðBƒìq»ƒÔ ÿ»ƒƒ_õƒƒì þƒƒðkrƒƒÜkBƒƒü s Al…ý¾Bxì»è ô|óBü»Ü»ðvýè »O½P…ü»â»ð .QÈ rÜBðkBü s óAq»HðBìq»Ô ÿ»_õì ÿ"rƒÈkôBƒ_" ½ƒG þƒƒWBƒƒc ‡o½ƒƒ„ ÿ»ƒ_õƒì þƒñƒPƒxƒhƒƒÜ»ƒƒü ,ºôºkrƒƒÝƒðô q þülðºõü»K ,kAlÐ»G ô|îÈ q»ø þðAq»HðBìq»Ô »Ýðõ_ ,»ü»ø ºô»ðBPwkq õÜ þðBì»èqBK»G BwBü ß»ü Býð»O AlðAq»ñÈõð þð»ìõXð»C»è QÉG †ýƒO»ƒHƒüBƒO ÿºô»ƒC ô|òƒü»ƒÜºkqºk óBPwkq õÜ þíÈ q»ø þƒðAq»ƒHƒðBƒìq»ƒÔ»ƒG | .»ü»ø ºô»íÈ q»ø þO»ìõÝc»G þülðºõü»K ,ºôAlƒðBƒíƒ¾ô»ƒø"þƒ…ƒýƒOô ,ôArƒGôBƒƒð ïÂ»G ,ºô»ñü»hHÝÈ q óAq»HðBìq»Ô ÿ»_õì óBü rãÈ q óBÜºq ô»â »ýƒýƒwBƒýƒw»ƒéƒOõƒÜ òƒƒƒƒƒüºô»ƒƒƒƒƒƒC þƒƒƒƒƒƒÈ oºôBƒƒƒƒƒƒ_ ,ºôkrƒƒƒƒƒƒÜ

»è»K»G ÿºô»C ½G ,»ýýP…â þýPÈ qAlñýì»C ÿ qAõG»PÉ`G »Ü»ðkrÜkBü s µRBÝHülð»w»K .ºô»ðkrÝÉW»HÉW ½G ,Al„ºô»G ÿºuBìBC ,Ûæ»Ì þè»Ì »ƒƒðkrƒƒÜkBƒƒü s ï»ƒƒC ÁBƒƒxƒƒì»ƒƒC ÿºô»ƒƒƒC þP…K óArü sºô þð»ìõXð»C ,RBÝHÉLPwºk ,ºõPw»G 2008 þ¾Bw ÿ22 ºqBìu ÿBwBü»G ,RAkºk óArü sºô þð»ìõXð»C»G »ãÈ q »Ü »Ü ,ºô»OBhHÝÈ q óAq»HðBìq»Ô ÿ»ƒ_õƒì þíÈ q»ø»G ºô»PÈ râºk 10 BO YñÉK þðBÜ»éK»è .ºô»…ýðBPwkq õÜ :óAq»ñÈõð þð»ìõXð»C QÈ rÜBðkBü s »_õì Al¾Bxì»è ÿ»ðvýè þÝÉìAlð»C ,ºô»ƒýƒ„½ƒhƒüæ ,ÛArýÌ þðAq»ñÈõð þð»ìõXð»C»è þüAqAk

þÝÈ o½LxK RBÜôBø .RBÝHðBgq»O »_õì »_õì þðkrÜkBü s þ_q»â»C ,ÿqõGBC AôAk ïÂ»G ,RBÜºlƒÕƒwºô "‡BƒG"»ƒG ,RBÜºk †ýðBÜºqAlülðºõü»K »ð»üæ»è AkoAsBG»è j rð ÿºô»ðõGs q»ƒG»ƒè Ëq óBýðBü s »ðBýOÂôBø ô»C õÜBO ,ó rãG .òýðq ½g»_õì »Ü ,QÈô»Ü»ðq»G :ÛArýÌ þO»ìõÝc | òü»ÜºkkBü s »WkõG ÁBxì»C þð»ìõXð»C þƒýƒPƒ…ƒâ ÿ qAlƒñƒýƒì»ƒC ÿ»_õì ,lðBü»ãüAq ,ÛArýƒÌ þƒðArƒü sºô ÛArýÌ õì»ø»è óAq»HðBìq»Ô þýƒOºo»ƒñƒG %100 QwAoºôBð ôºôºqAõg þðBÜ»ƒéƒK»ƒè þð»ìõXð»C Al„BPxÉƒC»ƒè ,RBƒÜºkkBƒü s þðBÜºsBýƒñƒ…ƒÉƒK þƒðAô oºôBƒ_ óArƒü sºô

:ó»w»c òýHÈ q -rÈkôB_ zBƒƒG ÛArƒƒƒýƒƒƒÌ þƒƒƒO»ƒƒƒìõƒƒƒÝƒƒc þðAq»HðBìq»Ô ÿ»_õì þðkrÜkBü s»ƒè ºô»…ýðBPwkqõÜ þíÈ q»ø»G ,ÛArýÌ ÿ»ðvýè þÝÉƒìAlƒð»ƒC ïÂ»ƒG ,RBƒÜºk ºô»ƒC ,ÛArƒýƒÌ þƒðAq»ƒñƒÈõƒð þƒüAqAk ÿBwBüºu ¼ rK BPxÉC BƒO ,ô o»ƒOBƒgºk ,ºõP…ü»â»ð ÊK óBü»_õì þðkrÜkBü s þðBì»èqBK þüAqAk ÿ»ðvýè þÝÉìAlð»C "pKõPÜ"»G »O»GBG ô»C ,†ýðBPwkqõÜ ,QÉðAsºk þPxüõƒÉƒK»ƒG µRBƒGºkôBƒð ,RBÝGkAlÐ»G»è AôAk îÈ q»ø þO»ìõÝc þƒíƒÈ q»ƒø ½ƒG ôArƒÝƒü qBƒük ÿ»ƒWkõƒG þðkrÜkBü s þPw»G»ì»G óBƒPƒwkqõƒÜ

‫دیالؤگ‬

‫ذمارة (‪ )433‬دو شةممة ‪2013/8/19‬‬

‫‪info_chawder@yahoo.com‬‬

‫‪4‬‬

‫ساڵح موسلیم‪ ،‬هاوسەرۆكی پەیەدە بۆ «چاودێر»‬

‫هێزی تایبەت‌و میلیشا دروستكردن‬ ‫لەرۆژئاوای كوردستان قبوڵ ناكەین‬ ‫دیواریان بۆ سنورەكان دروستنەكردوە‬ ‫بەاڵم‬ ‫رێ‬ ‫گە‬ ‫شنا‬ ‫در‬ ‫ێ‬ ‫‌‬ ‫كەل‬ ‫وپە‬ ‫ل‬ ‫‌و‬ ‫پ‬ ‫ێد‬ ‫اوی‬ ‫ست‬ ‫یی‬ ‫رەو‬ ‫انە‬ ‫ب‬ ‫كرێ‌‬ ‫بەشار ئەسەد بمێنێ‌ یان نا‪ ،‬چارەسەركردنی‬ ‫پرسی كورد لەو واڵتە زۆر گرنگە‬ ‫لەداهاتودا گەلی كورد پێشەنگی پابەندبون‬ ‫بەدیموكراسی دەبێ‌‬ ‫قبوڵدەكات‪ ،‬بۆچونی��ان بەرامبەر‬ ‫سازدانی‪ :‬ئارام بۆرە‬ ‫بەكورد گۆڕاوە‪ ،‬ئەمەش پێشكەوتنە‬ ‫لەپرسی كورد لەناوچەكە‌و داننانە‬ ‫هاوس��ەرۆكی پارت��ی یەكێت��ی‬ ‫بەماف��ی ك��ورد‌و نوێنەران��ی كورد‬ ‫(پەی��ەدە)‪،‬‬ ‫دیموك��رات‬ ‫لەگ��ەڵ ئێرانیش بەهەمانش��ێوە‪،‬‬ ‫ئاماژەب��ەوەدەكات‪ ،‬هەن��دێ‌ الیەن‬ ‫گفتوگۆكانی ئێم��ەش لەگەڵیاندا‬ ‫بەخۆیان‬ ‫دەیان��ەوێ‌ هێزی تایب��ەت‬ ‫باس��كردن ب��و لەقوربانیدان‌و‬ ‫دروس��تبكەن‌و ش��ەرعیەت ب��دەن‬ ‫بەرخودانی ك��ورد لەرۆژئاوای‬ ‫��ت‬ ‫بەخۆیان میلیش��ا‌و لەش��كر دروس�‬ ‫كوردستان‪ ،‬تێگەیشتن لەوەی‬ ‫بك��ەن‪ ،‬كە جێ��گای قبوڵك��ردن نییە‪،‬‬ ‫كە چارەسەری پرسی سوریا‬ ‫گەل‬ ‫چونكە هێزی یەكینەكانی پاراستنی‬ ‫بخوازێ‌ پێویستە لەڕۆژئاوای‬ ‫(یەپەگە) هەیە‪ ،‬ك��ە هێزێكی نەتەوەییە‬ ‫كوردس��تانەوە ب��ۆی بڕوا‪،‬‬ ‫هەركاتێك پرس��ی كورد‬ ‫پەیوەندی بەئاسایشی نەتەوەییەوە هەیە‪.‬‬ ‫لەس��وریا چارەس��ەركرا‬ ‫ساڵح موسلیم‪ ،‬لەم دیالۆگە تایبەتەیدا لەگەڵ‬ ‫ئەوا كێشەكانی سوریا‌و‬ ‫«چاودێر»‪ ،‬ئاشكراشیدەكات‪ ،‬لەئێستادا شەڕ‬ ‫پرسی دیموكراسی لەو‬ ‫هەیە لەرۆژئاوای كوردس��تان‪ ،‬بۆیە پشتگیریی‬ ‫واڵتە چارەسەردەبن‬ ‫خۆراك‌و چەك‌و تەقەمەنی‌و لۆجستیمان ‬ ‫پێویستە‪،‬‬ ‫ئەگەر رژێمی ئێستا‬ ‫ن��ەك هێزی چەكدار‌و لەش��كر‪ ،‬س��نورەكان هەم‬ ‫ێ یان نا‬ ‫بمێن ‌‬ ‫لەالیەن توركیا‌و هەم لەالیەن باشوری كوردستانەوە‬ ‫چارەسەركردنی‬ ‫داخراوە‪ ،‬كە ئومێدەوارین بكرێنەوە‪.‬‬ ‫پرسی كورد لەو‬ ‫واڵت��ە زۆر‬ ‫ ‬ ‫لە گفتو گۆ كا نم��ا ن‬ ‫گرنگ��ە‪ ،‬بۆیە‬ ‫چاودێر‪ :‬ئەگەر لەس��ەرەتاوە باس��ی زیاتر بۆ ناس��ینی پرسی كێشەی كورد‌و‬ ‫سەردانەكانی ئەمدواییەمان بۆ بكەیت بۆ داخوازییەكانی كرد لەگەڵ هەردو واڵت‪.‬‬ ‫چاودێ��ر‪ :‬واڵتان��ی دەوروبەر چۆن‬ ‫توركیاو ئێران‌و هۆكاری ئەو س��ەردانانە‬ ‫بۆچ��ی دەگەڕێتەوە؟ ئایا س��ەردانەكان دەڕواننە كێشەی كورد لەرۆژئاوا؟ ئایا‬ ‫تاچەند له‌سه‌ر دروستبونی ئیدارەیەكی‬ ‫ئەنجامیان هەبوە؟‬ ‫س��اڵح موس��لیم‪ :‬توركیا‌و ئێران دو سەربەخۆی كورد لەرۆژئاوا ره‌زامه‌ندن؟‬ ‫واڵتی زۆر گرن��گ‌و گەورەن لەرۆژهەاڵتی‬ ‫س��اڵح موس��لیم‪ :‬بەش��ێوەیەكی‬ ‫ناوەراستدا‪ ،‬بەرژەوەندیی خۆشیان هەیەو دیموكراس��یانە چۆن ت��ۆ داوای مافی‬ ‫پەیوەندیداریشن بەكێشە‌و ئاڵۆزییەكانی خۆت دەك��ەی‪ ،‬ئێم��ەش داوای مافی‬ ‫سوریا‪ ،‬هاوكات پەیوەندیدارن بەكێشەی خۆمان وەكو كورد دەكەین‪ ،‬وەك مافی‬ ‫كوردی��ش‪ ،‬لەبەرئ��ەوەی ه��ەردو واڵت خوێندن‌و پەروەردە‌و ئابوری‌و سیاسی‪،‬‬ ‫كوردی تێدایە‪ ،‬لەدەس��تپێكی شۆڕشی ئێم��ە داوای ئەو مافانە دەكەین‪ ،‬وەك‬ ‫سوریادا توركیا پشتگیری لەئۆپۆزسیۆنی چۆن الیەنەكانی تر داوای مافی خۆیان‬ ‫س��وریا دەكات‪ ،‬ئێرانی��ش پش��تگیری‬ ‫لەڕژێم دەكات‪ ،‬لەبەرئ��ەوە هەردو واڵت‬ ‫پەیوەندیی زۆریان هەیە بەئاڵۆزییەكانی‬ ‫س��وریا‌و گرنگی پێدەدەن‪ ،‬ئێمەش وەك‬ ‫كورد قس��ەی خۆمان هەب��و‪ ،‬ئەوانە كە‬ ‫وەك دوژمن س��ەیرمان دەك��ەن‪ ،‬ئێمە‬ ‫ێ لەس��ەر بنەمایەكی راس��ت‬ ‫دەمان��ەو ‌‬ ‫دۆس��تایەتی بكەین لەگەڵیان��دا‪ ،‬بۆیە‬ ‫ێ توركی��ا‬ ‫لەگفتوگۆكانم��ان دەمان��ەو ‌‬ ‫لەبۆچون‌و خواستەكانی ئێمە تێبگات كە دەكەن‪ ،‬ئێمەش بەهەمانش��ێوە داوای‬ ‫چی دەخوازین‪ ،‬ئێرانیش بەهەمانش��ێوە ئ��ەو مافانەی خۆم��ان لەچوارچێوەی‬ ‫دەبێ‌ تێب��گا كە ئێمە چ��ی دەخوازین س��وریا دەخوازی��ن‪ ،‬ئەوانی��ش‬ ‫وەكو ك��ورد لەرۆژئاوا‪ ،‬ئێمەش ئامادەین تەنه��ا پارچەپارچەكردن��ی س��وریا‬ ‫بۆگفتوگ��ۆ لەگەڵ هەر الیەك بێت‪ ،‬بۆیە رەتدەكەن��ەوە‪ ،‬بۆی��ە م��اف بەئێمە‬ ‫توركیا لەس��ەرەتادا دوژمنایەتیی ئێمە‌و دەدەن بۆ چارەسەركردنی پرسی كورد‬ ‫ك��وردی دەكرد‌و دان��ی بەمافی كوردان لەچوارچێوەی س��وریادا‪ ،‬پش��تگیری‬ ‫نەدەنا‪ ،‬تاوەكو ئۆپۆزس��یۆنی سوریاش ئەومافانە دەكەن یان نا ناچارن‪ ،‬چونكە‬ ‫لەژێر كاریگەریی سیاس��ەتی توركیا بو داوایەك��ی رەوایە‪ ،‬توركی��ا‌و ئێرانیش‬ ‫دوژمنایەتی كوردی��ان دەكرد‪ ،‬ئەمڕۆش رەزامەندن لەسەر ئیدارەی سەربەخۆ‪،‬‬ ‫بەه��ۆی ئەو گۆڕانكاریەی��ی كە ناوچەی ب��ەاڵم لەچوارچێ��وەی س��وریایەكی‬ ‫رۆژهەاڵت��ی ناوەڕاس��تی گرتۆتەوە ئێمە دیموكراسی‪ ،‬ئێمەش دەخوازین سوریا‬

‫ببێت��ە كۆمارێك��ی فیدراڵی‌و كوردیش‬ ‫مافی خۆی وەربگرێ‌‪.‬‬ ‫چاودێ��ر‪ :‬دەوترێ��ت توركی��ا رێگریی‬ ‫لەدامەزراندنی ئی��دارەی كوردی دەكات؟‬ ‫بەڕاش��كاوی پێمان بڵێیت‪ ،‬بەرپرس��انی‬ ‫توركیا كە لەگەڵیان��دا كۆبویتەوە چییان‬ ‫لەوبارەیەوە وتوە؟‬ ‫س��اڵح موس��لیم‪ :‬نەخێ��ر‪ ،‬ئێم��ە‬ ‫پرۆژەیەكم��ان پێبو كە ئێمە لەئێس��تادا‬ ‫دەمان��ەوێ‌ ئیدارەیەك��ی س��ەربەخۆ‬ ‫پێكبهێنی��ن‪ ،‬چونكە دوای ئەوەی لە‪19‬ی‬ ‫تەمم��وزی ‪ 2012‬ناوچ��ە كوردیی��ەكان‬ ‫كەوتنە دەس��ت كورد توش��ی نەهامەتی‬ ‫زۆر هاتوین‪ ،‬وەكو كورد‪ ،‬بۆیە دەمانەوێ‌‬ ‫ئیدارەیەكی كاتی بەبەشداری هەمو الیەك‬ ‫دورستبكەین كە كاروبارەكانی ئەو ناوچانە‬ ‫بگرێت��ە دەس��ت‪ ،‬بۆ هەر پێویس��تیەك‬ ‫ك��ە كورد هەیبێت‪ ،‬بۆیە ئەم پێش��نیارە‬ ‫بەچەندین ش��ێواز ش��یكراوە گوایە كورد‬ ‫دەیەوێ‌ حكومەتی سەربەخۆ رابگەیەنێ‌‌و‬ ‫كورد جیا دەبێتەوە لەس��وریا‪ ،‬بۆیە ئێمە‬ ‫ئەو پێشنیارمان بۆ هەردوالیان شیكردەوە‬ ‫ئەوانی��ش بەمافی ئێمەیان زانی‌و قبوڵیان‬ ‫كرد‪.‬‬ ‫چاودێر‪ :‬بڕی��ارە كەی ئ��ەو ئیدارەیە‬ ‫دروست بكەن؟‬ ‫ساڵح موس��لیم‪ :‬ئێمە بەتەنها دروستی‬ ‫ناكەین‪ ،‬بەڵكو داوامان كردوە هەر الیەنێك‬ ‫پێنچ ئەندامی بهێن��ێ‌‪ ،‬هەروا ئەنجومەنی‬ ‫ش��ارەكانیش ك��ە لەالی��ەن هاواڵتیانی‬ ‫ش��ارەكانەوە بەڕێوەدەچ��ن ئەوانی��ش‬ ‫یەك��ی پێنچ ئەن��دام بنێ��رن‪ ،‬جڤاتێك‬ ‫دروس��تدەكەین‪ ،‬تاوەك��و ئەنجومەنێكی‬ ‫بەڕێوەبردن بەش��ێوەیەكی دیموكراسیانە‬ ‫دروس��تبكەین كارەكانی ئ��ەو ئیدارەیان‬ ‫پێبس��پێرێ‌‪ ،‬ئەو بەش��ەی جڤاتیش كە‬

‫تریش هەم فش��ار لەسەر كورد هەیە هەم‬ ‫ش��ەڕ‪ ،‬بۆیە ئەوانەی باس��مكردن تەنها‬ ‫پێویستمان بەوانەیە‪ ،‬پێویستمان بەهێزی‬ ‫چەكدار‌و لەش��كر نیە‪ ،‬چونكە ئێمە تاكو‬ ‫بەرەی خۆمان هەیە‌و دەتوانین چەكداریان‬ ‫بكەی��ن‪ ،‬ئەو پش��تگریانەش ب��ۆ ئەوەیە‬ ‫هاواڵتیان پێویستی خۆراك‌و تەندروستیان‬ ‫بۆ پربكرێت��ەوە‪ ،‬بۆ هێ��زی چەكداریش‬ ‫چەك تەقەمەنی‪.‬‬ ‫چاودێ��ر‪ :‬ئەگەری وەس��تانی ش��ه‌ڕی‬ ‫ئێوەو به‌ره‌ی نوسرە هەیە؟‬ ‫ساڵح موسلیم‪ :‬نەخێر‪ ،‬هه‌رچه‌نده‌ ئێمە‬ ‫ی��ەك الیەنە‪ ،‬لەرۆژانی جەژندا ش��ه‌ڕمان‬ ‫راگرت‪ ،‬ب��ەاڵم به‌ره‌ی نوس��رە بەردەوام‬ ‫بون لەهێرش��ەكانیان‪ ،‬لەگەڵ ئەوەش��دا‬ ‫هەندێ��ك هێز هەیە كە دەیانەوێت ناوبژی‬ ‫بكەن‪ ،‬بەاڵم به‌ره‌ی نوس��رە سورە لەسەر‬ ‫هەڵوێستی خۆی‪.‬‬ ‫چاودێر‪ :‬دانوس��تان لەنێ��وان بەرەی‬ ‫نوسرەو كورد دا هەیە؟‬ ‫ساڵح موسلیم‪ :‬ئێمە دانوستانمان لەگەڵ‬ ‫به‌ره‌ی نوس��رە نیە‪ ،‬بەاڵم له‌گه‌ڵ هەندێك‬ ‫گروپی ناو سوپای سوریای ئازاد گفتوگۆو‬ ‫دانوس��تانمان هەیە‪ ،‬ئەگەر پێویس��تیش‬ ‫بكات ئێمە ئامادەین لەگەڵ به‌ره‌ی نوسرە‬ ‫دانوس��تان بكەی��ن‪ ،‬بەاڵم ئ��ەوان تەنیا‬ ‫زمانی ش��ەڕ دەزانن‪ ،‬دانوستان‌و گفتوگۆ‬ ‫رەتدەكەنەوە‪.‬‬ ‫چاودێر‪ :‬ئەگەر بێینە س��ەر پەیوەندیی‬ ‫الیەنە كوردییەكان��ی رۆژئاوا‪ ،‬بەبۆچونی‬ ‫ئێ��وە ئەو هەم��و ناكۆكییە ب��ۆ لەنێوان‬ ‫الیەنەكاندا هەیە؟‬ ‫ساڵح موسلیم‪ :‬لەگەڵ گشت الیەنەكاندا‬ ‫پەیوەندیم��ان هەیە‪ ،‬بەاڵم هەندێك الیەن‬ ‫هەن لەگەڵ ئێم��ە ئەندامەكانیان دەنێرن‬ ‫بۆ ن��او هێزەكانی»یەپەگە» ئەو هێزەش‬

‫پێویست بكات ئامادەین لەگەڵ به‌ره‌ی نوسرە‬ ‫دانوستان بكەین‪ ،‬بەاڵم ئەوان تەنیا زمانی شەڕ‬ ‫دەزانن‪ ،‬دانوستان‌و گفتوگۆ رەتدەكەنەوە‬ ‫نوێنەرەكان بەشداردەبن دواجاریش گەلی‬ ‫كورد كە ئەنجومەنی ش��ارەكانیان هەیە‬ ‫بڕیار دەدەن نەوەك الیەنە سیاسیەكان‪.‬‬ ‫چاودێر‪ :‬ل��ه‌م بارودۆخ��ه‌ی رۆژئاوای‬ ‫کوردس��تاندا وه‌ک هێزێک��ی س��ه‌ره‌کی‬ ‫داواکاریتان چییه‌؟‬ ‫س��اڵح موس��لیم‪ :‬لەئێس��تادا ش��ەڕ‬ ‫هەیە‪ ،‬بۆیە پش��تگیریی خۆراك‌و چەك‌و‬ ‫تەقەمەنی‌و لۆجس��تیمان پێویستە‪ ،‬وەكو‬ ‫كوردیش هەموان پێویستمان بەپشتگیرییە‬ ‫لەڕۆژئاوا‪ ،‬چونكە لەكوبانی‌و عەفرین فشار‬ ‫هەیە لەسەر كورد‪ ،‬بۆ ژیان لەشوێـنەكانی‬

‫هی ئێمە نیە‪ ،‬بەڵكو هێزێكی نەتەوەییە‌و‬ ‫پەیوەن��دی بەئاسایش��ی نەتەوەیی��ەوە‬ ‫هەیە‪ ،‬بۆی��ە ئەو الیەنانە یەپەگە بەهێزی‬ ‫خۆی��ان دەزانن‪ ،‬بەاڵم هەن��دێ‌ الیەنیتر‬ ‫ه��ەن دەیانەوێ‌ هێ��زی تایبەت بەخۆیان‬ ‫دروستبكەن‌و ش��ەرعیەت بدەن بەخۆیان‬ ‫میلیش��ا‌و لەشكر دروس��ت بكەن ئەمەش‬ ‫دروس��ت نیە‪ ،‬چونكە دەس��تەی بڵندی‬ ‫ئێم��ە بڕیاری��داوە هێزەكانی پاراس��تنی‬ ‫گ��ەل (یەپەگە) دروس��تبكرێت‪ ،‬هێزێكی‬ ‫رەس��میی نەتەوەیی��ە ب��ۆ پاراس��تنی‬ ‫هەركەسێك كە پشگیری لێ‌ بكات‌و نابێت‬

‫هیچ یەكەیەكی تری هێز‌و لەشكر دروست‬ ‫ببێ��ت‪ ،‬جێگای قبوڵك��ردن نابێت‪ ،‬بەاڵم‬ ‫هەمو الیەنێك دەتوانێ‌ لەرێگای (یەپەگ)‬ ‫ەوە ئەندامەكانی��ان بنێ��رن ب��ۆ ناو ئەو‬ ‫هێزە‪ ،‬ئەمەش بۆ ئ��ەوەی رێگری بكەین‬ ‫لەداهاتودا شەڕی براكوژی رونەداتەوە‪.‬‬ ‫چاودێر‪ :‬دەوترێت پەی��ەدە تاكڕەوانە‬ ‫هەڵسوكەوت دەكات‌و حساب بۆ الیەنەكانی‬ ‫دیكە ناكات‪ ،‬بۆیە ئ��ەو ناكۆكییانە بونی‬ ‫هەیە؟ ئایا خوێندنەوەتان بۆ ئەوە چییە؟‬ ‫س��اڵح موس��لیم‪ :‬ئێمە هی��چ كاتێك‬ ‫وەك دەس��ەاڵت بیرم��ان نەكردۆت��ەوە‪،‬‬ ‫ناخوازین دەس��ەاڵتیش بگرینە دەس��ت‪،‬‬ ‫چونك��ە دەس��ەاڵتداری ه��ی گەلەو هیچ‬ ‫كاتێ��ك ناخوازی��ن لەرۆژئ��اوا بەتەنه��ا‬ ‫دەسەاڵتداربین‪ ،‬بەڵكو گەل حوكم دەكات‌و‬ ‫گەلیش هی تەواوی پارتە سیاسییەكانە‌و‬ ‫لیژنە‌و ئەنجومەنی خۆیان دروستدەكەن‪،‬‬ ‫چونك��ە گ��ەل دەتوانێ‌ بەب��ێ‌ دەوڵەت‬ ‫خۆیان بەڕێوەببەن‪ ،‬ئەوانەشی دەیانەوێ‌‬ ‫دەس��ەاڵت بگرنە دەست دەسەاڵت لەئێمە‬ ‫وەرناگ��رن‪ ،‬بەڵك��و دەس��ەاڵت لەگ��ەل‬ ‫وەردەگرن‪.‬‬ ‫چاودێر‪ :‬بەڕای ئێوە لەم هەلومەرجەدا‬ ‫ك��ورد لەرۆژئ��اوا هەلێك��ی زێڕین��ی‬ ‫لەبەردەس��تدایە ب��ۆ بەدەس��تهێنانی‬ ‫مافەكان��ی‪ ،‬بەاڵم بۆچی ك��ورد لەم كاتە‬ ‫گرنگ��ەدا ناكۆكییەكانی��ان وەالنانێ��ن؟‬ ‫پێتانوانی��ە بەردەوامبونی ئەم ناكۆكییانە‬ ‫ئەو هەلە مێژوییە لەدەست كوردی رۆژئاوا‬ ‫بدات؟‬ ‫ساڵح موس��لیم‪ :‬گەل گوێ‌ بەمە نادا‪،‬‬ ‫چونكە لەئێس��تادا گ��ەل یەكێتیی خۆی‬ ‫دروس��تكردوە و س��ەرجەمیان لەگ��ەڵ‬ ‫یەپەگە‌و دروس��تكردنی ئاس��ایش یەك‬ ‫دەنگن‌و رێكخستنی خۆیان كردوە‪،‬‬ ‫ساڵح موسلیم محەمەد‬ ‫ئێستا گەل لەپێشەوەی پارتە‬ ‫سیاسییەكانە لەرۆژئاوا هاركاری‬ ‫لەدایكب��وی ‪ ١٩٥١‬كوبانی ل ‌ه رۆژئاوای‬ ‫خۆیان لەناوخۆدا رێكخستوە‪،‬‬ ‫کوردستان‬ ‫چونكە ئەنجومەن لیژنەكانی‬ ‫بەكالۆری��ۆس لەئەندازیاری��ی كیمیای��ی‪-‬‬ ‫گەل لەشارەكان هەن كەسی‬ ‫زانكۆی ئیستانبوڵ ‪1977‬‬ ‫جیاوازی لەخۆگرتوە‪.‬‬ ‫لەس��ااڵنی هەش��تاكانەوە پەیوەندی��ی‬ ‫چاودێر‪ :‬بارودۆخی خەڵك‬ ‫بە(پەكەكە)وە كردوە‬ ‫لەرۆژئاوا چۆنە؟ بەتایبەت‬ ‫یەكێك بوە لەئەندامان��ی (م‪.‬س)ی كۆمەڵەی‬ ‫لەڕوی تەندروستی و بژێوی‬ ‫نیشتمانیی دیموكرات كە ‪ 1998‬دامەزراوە‬ ‫ژیان‌و ئابورییانەوە؟ ئایا‬ ‫یەكێ��ك ب��وە لەئەندامانی كۆمیت��ەی ناوەندیی‬ ‫داخستنی سنور لەگەڵ‬ ‫(پەیەدە) كە لە‪ 2003‬دامەزراوە‬ ‫هەرێمی كوردستاندا چی‬ ‫كاریگەرییەكی بەجێهێشتوە لە‪ 2010‬وەك سەرۆكی (پەیەدە) هەڵبژێردراوە‬ ‫لەسەرتان؟‬ ‫ساڵح موسلیم‪ :‬فشار‬ ‫لەسەر كوردان هەیە‪،‬‬ ‫زەحمەتی دەبینن لەم‬ ‫روەوە‪ ،‬چونكە‬ ‫سنورەكان هەم‬ ‫لەالیەن توركیا‌و‬ ‫هەم لەالیەن‬

‫باش��وری كوردس��تانەوە داخ��راون‪،‬‬ ‫ئومێ��دەوارم لەدەمێك��ی نزیك��دا ئەمە‬ ‫بگۆڕێ‌‪ ،‬چونكە لەڕوی ئابورییەوە رۆژئاوا‬ ‫قورسایی لەسەرە‪.‬‬ ‫چاودێر‪ :‬بۆچونتان لەس��ەر داخستنی‬ ‫س��نوری هەرێم��ی كوردس��تان چی��ە؟‬ ‫س��ەرۆكایەتیی هەرێ��م دەڵێت س��نور‬ ‫دانەخراوە؟‬ ‫س��اڵح موسلیم‪ :‬پێش��تریش هیوامان‬ ‫خواس��توە داخس��تنی س��نور نەبێت��ە‬ ‫هۆكارێك��ی سیاس��ی‪ ،‬چونك��ە س��نور‬ ‫هی گ��ەل‌و بەرژەوەندی��ی گەلی كوردە‪،‬‬ ‫چونك��ە خ��ۆراك‌و پێداویس��تیەكانی تر‬ ‫هەموی ب��ۆ گەلە‪ ،‬نەوەك ب��ۆ پارتێكی‬ ‫سیاس��ی‪ ،‬هەرچەن��دە حكومەتی هەرێم‬ ‫دەڵێ‌ سنورمان نەگرتوە‪ ،‬بەاڵم پێویستە‬ ‫هەرچی��ەك بنێردرێ‌ دەبێ‌ رەزامەندی بۆ‬ ‫وەربگیرێ‌‌و هەر دەرمانێكیش پێویست بێ‌‬ ‫دەبێ‌ بەلیست بهێنرێ‌ كە هەندێجار هەیە‪،‬‬ ‫هەندێ‌ جاریش نیە‪ ،‬راس��تە دیواریان بۆ‬ ‫سنورەكان دروستنەكردوە بەاڵم رێگەش‬ ‫ن��ادرێ‌ كەلوپ��ەل‌و پێدوایس��تی رەوانە‬ ‫بكرێ‌‪.‬‬ ‫چاودێ��ر‪ :‬ئاین��دەی ك��ورد لەرۆژئاوا‬ ‫چۆن دەبینن؟ ئایا كوردی رۆژئاوا بەرەو‬ ‫ئۆتۆنۆمی یان فیدراڵی هەنگاودەنێت؟‬ ‫س��اڵح موس��لیم‪ :‬گەلی ئێم��ە ئەمڕۆ‬ ‫بەتاقیكردنەوەی��ەك تێدەپ��ەڕێ‌‌و ئ��ەو‬ ‫بەرخودانەش��ی كە دەیدا زۆر پێویس��تە‬ ‫ب��ۆ یەكێتی��ی گ��ەل‪ ،‬بۆیە پێویس��تە‬ ‫بەیەكگرتوی��ی ئەو شۆڕش��ە تێپەڕێنین‌و‬ ‫پێش��موایە لەداهات��ودا گەل��ی ك��ورد‬ ‫پێشەنگی پابەندبون بەدیموكراسی دەبێ‌‬ ‫لەرۆژهەاڵتی ناوەڕاستدا‪.‬‬

‫شرؤظة‬

‫ذمارة (‪ )433‬دو شةممة ‪2013/8/19‬‬

‫راکێشانی پێشمەرگە‬ ‫بۆ ناو گۆمەخوێنەكەی باشور‬

‫هێمن حسێن‬ ‫ناسەقامگیریی ب��اری ئەمنی‌و‬ ‫زیادبونی كردەوەتێرۆریستییەكان‌و‬ ‫بەتایبەتیش لەدوای هەاڵتنی زیندانیان‬ ‫لەگرتوخانەكانی تاجی‌و ئەبوغرێب‪،‬‬ ‫هێزو توانای سەربازیی حكومەتی‬ ‫فیدراڵی خستۆتەژێر پرسیارەوە‪،‬‬ ‫بۆیە لەئێستادا داوادەك��رێ��ت‪ ،‬هێزی‬ ‫پێشمەرگەی ك��وردس��ت��ان ببرێتە‬ ‫بەغداد‪ .‬لەڕوی قانونییەوە ماددەی‬ ‫‪ 110‬لەدەستوری هەمیشەیی عیراق‬ ‫ساڵی ‪ ،2005‬باسی ئەو دەسەاڵتانە‬ ‫دەك��ات‪ ،‬كە تایبەتن بەحكومەتی‬ ‫فیدراڵی‌و لەبڕگەی ‪2‬دا دەڵێت "دانان‌و‬ ‫جێبەجێكردنی سیاسەتی ئاسایشی‬ ‫نیشتمانی ل��ەوان��ەش پێكهێنان‌و‬ ‫ب��ەڕێ��وەب��ردن��ی هێزێكی چ��ەك��دار‬ ‫بەمەبەستی دڵنیابون لەپاراستن‌و‬ ‫مسۆگەركردنی ئاسایشی سنورەكانی‬ ‫عیراق‌و بەرگریكردن لێیان"‪ .‬كە ئەمە‬ ‫حەصركراوەو لەدەسەاڵتی حكومەتی‬ ‫فیدراڵیدایە‪ ،‬نەك هەرێمەكان‌و بەپێی‬ ‫ماددەی ‪78‬یش سەرۆكی ئەنجومەنی‬ ‫وەزی��ران "فەرماندەی گشتیی هێزە‬ ‫چ��ەك��دارەك��ان��ە"‪ ،‬بەمپێیەش هێزی‬ ‫هەرێمەكان‌و فیدراڵیش دەچنەژێر‬ ‫ف��ەرم��ان��ی س��ەرۆك��ی ئەنجومەنی‬ ‫وەزیرانەوەو هەركات بیەوێت دەتوانێت‬ ‫لەڕوی دەستورییەوە هێز لەهەرێمەوە‬ ‫ب��ۆ ب��ەغ��دادو ب��ەپ��ێ��چ��ەوان��ەش��ەوە‬ ‫بجوڵێنێت‪ ،‬بەاڵم ل��ەڕوی واقعییەوە‬

‫كارێكی قورسە‪ ،‬بەهۆی ئەو ناكۆكییە‬ ‫ب��ەردەوام��ان��ەی لەئێستادا لەنێوان‬ ‫هەولێرو بەغداد لەسەرچەند پرسێك‬ ‫بەتایبەت پرسی پێشمەرگە هەن‪.‬‬ ‫لەگەڵ ئەوەشدا لەرابردودا ئەوەندە‬ ‫كورد بەدەستی رژێمە یەك لەدوای‬ ‫یەكەكانی عیراقەوە چەوسێنراوەتەوەو‬ ‫ئەنفال‌و كیمیابارانكراوە‪ ،‬كە هیچ‬ ‫كات ناكرێت بڕوا بەوتەكانی بەرپرسە‬ ‫عیراقییەعەرەبەكان بكات‪ ،‬لەئێستاشدا‬ ‫حكومەتی فیدراڵی لەهەوڵدایە‪ ،‬بۆ‬ ‫ئ��ەوەی پێشمەركە لەكوردستانەوە‬ ‫ب��ب��ات��ە ب��ەغ��داد‪ ،‬ك��ە پ��ێ��م��وای��ە‬ ‫پەلكێشكردنی پێشمەرگەیە بۆ ناو‬ ‫ئەو بارە ناهەموارەی لەباشور هەیەو‬ ‫روبەڕوكردنەوەی پێشمەرگە لەگەڵ‬ ‫قاعیدەو تێرۆریستاندا‪ ،‬ئەوەش بەهۆی‬ ‫ئەو شكستانەی حكومەتی فیدراڵی‬ ‫ل��ەدوای پ��رۆس��ەی ئ��ازادی��ی عیراق‬ ‫لەبەرامبەر رێكخراوی تێرۆریستی‬ ‫قاعیدە توشیان هاتوە‪ ،‬لەكاتێكدا‬ ‫ئەمەریكاش لەروبەڕوبونەوەی قاعیدە‬ ‫لەعیراق شكستیهێناوە‪.‬‬ ‫لەم ماوەیەشدا وەفدی سەربازیی‬ ‫ه��ەرێ��م‌و ب��ەغ��داد ك��ۆب��ون��ەوەو‬ ‫ب��اس��ل��ەوەدەك��را‪ ،‬ك��ورد رازی��ب��وە‬ ‫هەركات مالكی داوا بكات‪ ،‬هێزی‬ ‫پێشمەرگەی ك��وردس��ت��ان دەچێتە‬ ‫بەغداد‪ ،‬لەبەرئەوەی هەرێم ئەزمونی‬ ‫لەبەگژداچونەوەی ت��ێ��رۆردا هەیە‪.‬‬ ‫باسلەوەشدەكرێت‪ ،‬هێزی پێشمەرگە‬ ‫لەناوچەی سەوز جێگیردەكرێت‪ ،‬كە‬

‫وەزیرو پارلەمانتارە كوردەكانی لێیە‪.‬‬ ‫لەبارەی هێزی پێشمەرگەشەوە‪،‬‬ ‫ئەحمەد ف��ازڵ مەشهەدانی لیوای‬ ‫خانەنشینكراو و ش��ارەزا لەبواری‬ ‫سەربازی رایدەگەیەنێت‪ ،‬ئەگەر پەنا‬ ‫بۆ هێزی پێشمەرگەی كوردستان‬ ‫ببرێت‌و فەرماندەیی ئۆپەراسیۆنە‬ ‫سەربازییەكانی بەغداد بدرێتەدەست‬ ‫پێشمەرگە‪ ،‬یان هەر فەرماندەییەكی‬ ‫ن��وێ ب��ۆ پێشمەرگە لەپایتەخت‬ ‫پێكبهێنرێ‌و نوسینگەی فەرماندەی‬ ‫گشتیی هێزەچەكدارەكانی عیراق‬ ‫ب��ەج��ی��ددی‌و پ��ی��ش��ەگ��ەران��ە‪ ،‬س��ود‬ ‫لەپێشمەرگە ببینێ‪ ،‬بەغداد زۆرتر‬ ‫ئارامی بەخۆیەوە دەبینێ‪.‬‬ ‫لەالیەكیترەوە‪ ،‬حەسەن عەلەوی‌‬ ‫بیرمەندو نوسەری‌ عەرەب وتویەتی‬ ‫"م��اف��ی‌ گ��ەل �ی‌ ك��وردە دەوڵ��ەت��ی‌‬ ‫تایبەت بەخۆی‌ رابگەیەنێت‪ ،‬چونكە‬ ‫نەتەوەیەكە زمان‌و رۆشنبیریی‌ تایبەت‬ ‫بەخۆی‌ هەیەو مێژویەكی‌ دورودرێژو‬ ‫هیوایەكی‌ رەوای‌ بەردەوامی‌ هەیە بۆ‬ ‫دامەزراندنی‌ دەوڵەت"‪.‬‬ ‫ئەم دەنگۆیانەی رەوانەكردنی هێزی‬ ‫پێشمەرگە بۆ بەغدادو باسكردنی مافی‬ ‫راگەیاندنی دەوڵەتی كوردی لەالیەن‬ ‫سەركردەیەكی عەرەبەوە لەئێستادا‪،‬‬ ‫ل��ەالی زۆرینەی خەڵكی كوردستان‬ ‫جێی گومانن‌و وەك كوردێك دەمەوێت‬ ‫چەند ه��ۆش��داری��ی��ەك ل��ەوب��ارەی��ەوە‬ ‫بدەم كە بەهۆی ئەو گومانانەی بۆ‬ ‫م�ن‌و س��ەدان ه��ەزار كەسی تر لەم‬

‫ه��ەرێ��م��ەدا دروس��ت��ب��ون‪ ،‬پێویستە‬ ‫وەزارەت��ی پێشمەرگەش بەوریاییەوە‬ ‫مامەڵە لەگەڵ بابەتەكەدا بكات‪ ،‬كە‬ ‫بەشێكیان ئەمانەن‪:‬‬ ‫‪ -1‬ب��اش��ت��روای��ە ك��ورد هیچكات‬ ‫رێگەنەدات هێزی پێشمەرگە ببرێتە‬ ‫ب��ەغ��داد بەهەربیانویەكەوە بێت‪،‬‬ ‫چونكە هێزەكانی ئەمەریكا نەیانتوانی‬ ‫س��ەرك��ەوت��وب��ن ل��ەب��ەگ��ژداچ��ون��ەوەی‬ ‫تێرۆر‪ ،‬چۆن ئێمەی كورد دەتوانین!‬ ‫لەكاتێكدا عیراق لەئێستادا هێزی‬ ‫ملیۆنیی سەربازی هەیە بۆ ئارامی‬ ‫دابینناكات؟‬ ‫‪ -2‬خاڵێكی گرنگ ئەوەیە‪ ،‬بە چونی‬ ‫پێشمەرگە بۆ بەغداد كورد راستەوخۆ‬ ‫دەچێتە شەڕی تایفییەوە لەعیراقدا‪،‬‬ ‫بەڵگەش بۆ ئ��ەم قسەیە ئەوەیە‪،‬‬ ‫ئەگەر پێكهاتەی سوننە خۆپیشاندان‬ ‫بكات‪ ،‬مالكی بەتێرۆریست ناویان‬ ‫دەبات‌و فەرمان بەو هێزەی پێشمەرگە‬ ‫دەكات بۆ روبەڕوبونەوەیان‪ ،‬بەمەش‬ ‫كورد دەچێتە ملمالنێكانەوە لەدژی‬ ‫خۆپیشاندەران‪ ،‬لەكاتێكدا پێشتر‬ ‫س��ەرك��ردای��ەت��ی��ی ك��ورد پشتگیری‬ ‫خۆپیشاندەرانی دەكرد‪.‬‬ ‫‪ -3‬حكومەتی ع��ی��راق دەی��ەوێ��ت‬ ‫ه��ێ��زی پ��ێ��ش��م��ەرگ��ەی ك��وردس��ت��ان‬ ‫پەلكێشی بەغدادو خ��واروی عیراق‬ ‫بكات‪ ،‬بۆ ئ��ەوەی ك��ورد كە ئێستا‬ ‫لەهەرێمەكەیدا لەئارامیدایە بخاتە‬ ‫ناو گۆمی خوێنەكەوەو چیتر ئارامی‌و‬ ‫ئۆقرەیی لەكوردستان نەمێنێت‪ ،‬بیر‬

‫‪info_chawder@yahoo.com‬‬

‫شوێنەوارو‬ ‫كاریگەرییەكانی‬ ‫لەسەر گەشتوگوزار‬ ‫ئەحمەد دەروێش‬

‫ل��ەدام��ەزران��دن��ی دەوڵ��ەت��ی كوردیش‬ ‫نەكاتەوە‪.‬‬ ‫‪ -4‬دەیەوێت لەم رێگەیەوە شكست‬ ‫بەهێزی پێشمەرگە بهێنێت‪ ،‬تەنانەت‬ ‫ئ��ەگ��ەر ب��ەی��ارم��ەت��ی خ��ۆش��ی بێت‬ ‫بۆ تێرۆریستان‪ ،‬ئەمەش لەپێناو‬ ‫سڕینەوەی شكستەكانی خۆی‪.‬‬ ‫‪ -5‬پێویستە وەزارەتی پێشمەرگە‬ ‫بەوەها بابەتێك رازی نەبێت‌و چیتر‬ ‫دڵ��ی دای��ك‌و ب��اوك��ان��ی ك��وردو ئەم‬ ‫هەرێمە نەسوتێنرێت بەهۆی كوشتنی‬ ‫لەروبەڕوبونەوەی‬ ‫منداڵەكانیانەوە‬ ‫تێرۆریستاندا‪ ،‬چونكە هەر رۆژەی‬ ‫چ��ەن��د ك��وردێ��ك ش��ەه��ی��ددەك��رێ�ت‌و‬ ‫تەرمەكانیان دێتەوە بۆ كوردستان‌و‬ ‫دڵی دایكانی ئەم نیشتمانە دەسوتێت‬ ‫لەپێناو بەدەستهێنانی ئارامی بۆ برا‬ ‫عەرەبەكانمان لەباشور!‬ ‫‪ -6‬كوردستان تاڕادەیەكی زۆرباش‬ ‫ئارامی‌و ئۆقرەیی بەخۆیەوە بینیوە‪،‬‬ ‫باشتروایە پێشمەرگە هەر پارێزگاری‬ ‫لەهەرێمەكەی بكات‌و نەچێتە بەغداد‪.‬‬ ‫‪ -7‬كورد لەپرۆسەی ئازادیی عیراقدا‬ ‫رۆڵی باشی هەبوەو دوای پرۆسەكەش‬ ‫لەملمالنێكانی نێوان شیعەو سوننەدا‬ ‫رۆڵ��ێ��ك��ی نێوانگیرو ك��ۆك��ەرەوەی‬ ‫الیەنەكانی هەبوەو سەنگ‌و قورسایی‬ ‫خۆی هەبوە‪ ،‬ئەمەش لەسەرئاستی‬ ‫نێودەوڵەتیی رەنگدانەوەی هەبوەو‬ ‫رۆڵی كورد بەرزنرخێنراوە‪ ،‬بەناردنی‬ ‫پێشمەرگە ب��ڕوام��وای��ە ئ��ەو رۆڵ��ەی‬ ‫نامێنێت‪.‬‬

‫ئۆپۆزسیۆن‪ ..‬ئەزمون‪ ،‬دیموكراسی‬ ‫رەهێڵ عەلی قادر*‬ ‫یەكێك لەخەسڵەتەكانی سیستمی‬ ‫سیاسیی دیموكراسی لەهەر واڵتێكدا‪،‬‬ ‫بونی پ��ارت‌و الی��ەن��ی ئۆپۆزسیۆنی‬ ‫سیاسیە لەو واڵتەدا‪ .‬لەگەڵ گەشەی‬ ‫بیری (سیاسی‪ ،‬ئازادی‪ ،‬دیموكراسی)‬ ‫لەهەرێمی ك��وردس��ت��ان‪ ،‬بەتایبەت‬ ‫لەدوای راپەرینی ‪1991‬و هەڵبژاردنی‬ ‫پ��ارل��ەم��ان‌و دام��ەزران��دن��ی یەكەمین‬ ‫كابینەی حكومەتی هەرێمی كوردستان‬ ‫لەساڵی ‪1992‬دا‪ ،‬چەندین ئایدیاو‬ ‫بۆچونی جیاواز لەفۆرمی جیاجیای‬ ‫ح��زب‌و الی��ەن��ی س��ی��اس��ی (چ��ەپ‪،‬‬ ‫ئیسالمی‪ ،‬نەتەوەیی‪ ،‬دیموكراسی)‬ ‫سەریهەڵداوە‪ ،‬بەردەوامیش لەسەر‬ ‫چۆنێتیی بەڕێوەبردنی واڵت گفتوگۆو‬ ‫ملمالنێی سروشتی‌و واقعی‪ ،‬جارجارەش‬ ‫ناسروشتی‌و ناواقعی لەنێوان دەسەاڵت‌و‬ ‫ئەو گروپ‌و هێزانەی پێیان دەوترێت‬ ‫ئ��ۆپ��ۆزس��ی��ۆن‪ ،‬ب��ەت��ای��ب��ەت ل��ەدوای‬ ‫هەڵبژاردنی پارلەمانی كوردستانی‬ ‫‪ 2009‬سەریهەڵداوە‪.‬‬

‫ئۆپۆزسیۆن‌و ئەزمون‬ ‫ێ ئەوەی رێز لەبڕواو‬ ‫ئۆپۆزسیۆن بەب ‌‬ ‫بڕیاری كەمینەو زۆرینەی ناو پارلەمان‬ ‫ب��گ��رن‪ ،‬ك��ە یەكێكە لەپرنسیپ‌و‬ ‫بڕواكانی دیموكراسی وەك پ��رۆژەی‬ ‫درێژكردنەوەی وادەی سەرۆكایەتیی‬ ‫ه��ەرێ��م ب��ۆ دو س��اڵ��ی داه��ات��و‪ ،‬كە‬ ‫لیستی كوردستانی لە ‪30‬ی حوزەیران‬ ‫پێشكەش بەپارلەمانی كوردو تێپەڕی‪.‬‬ ‫ل��ێ��رەدا ن��اك��ەوم��ە پارێزگاریكردنی‬ ‫س��ۆزداری��ی��ان��ە ل��ەپ��رۆژەك��ە‪ ،‬بەڵكو‬ ‫لەواقعی دۆخی سیاسی كوردستانەوە‬ ‫سەیری دەكەم‌و پشتیوانیدەكەم‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ئەگەر دۆخ��ی (سیاسی‪ ،‬یاسایی‪،‬‬ ‫ئابوری‪ ،‬كارگێڕی)‪ ...‬تاد‪ ،‬كوردستان‬ ‫سەقامگیربوایە‪ ،‬ئەگەر دیموكراسی‬ ‫وەك یاسا‪ ،‬ب��ڕوا ب��ەرادەی��ەك��ی زۆر‬ ‫جێگرو چەسپاوبوایە‪ ،‬دامەزراوەكانی‬ ‫دەوڵەت تەواو نیشتمانی‌و سەربەخۆو‬ ‫بێالیەن بونایە‪ ،‬بەرپرسیارێتی بەمانای‬ ‫چەمكەگشتی‌و رەهاكەی باڵی بەسەر‬ ‫هەمو الی��ەن‌و هێزەكانی ناو هەرێمی‬ ‫كوردستاندا بكێشایە‪ .‬دام��ەزراوە‬ ‫دیموكراسی‌و یاسایی‌و دەستورییەكانی‬ ‫هەرێمی ك��وردس��ت��ان بەهێزبونایە‪.‬‬ ‫س��ەق��ام��گ��ی��ری ئ��اب��وری‪ ،‬سیاسی‪،‬‬ ‫ئاسایش‪ ..‬ت��اد لەعیراق هەبوایە‪.‬‬ ‫ئەگەر ناوچەدابڕێنراوەكانی كوردستان‬ ‫گ��ەڕاب��واب��ون��ای��ەوە س��ەر هەرێمی‬ ‫كوردستان‪ ،‬ئەگەر دەس��ت��ێ��وەردان‌و‬

‫ك��اری��گ��ەری��ی��ەدەرەك �ی‌و ن��اوچ��ەی�ی‌و‬ ‫جیهانیەكان لەكوردستان لەسەرو‬ ‫دۆخە سروشتییەكەی نەبوایە منیش‬ ‫وەك هاواڵتییەكی كوردستان دژی‬ ‫پرۆژەكە دەوەستامەوەو پشتیوانیم‬ ‫لەبۆچونەكانی ئۆپۆزسیۆن دەك��رد‪.‬‬ ‫ب��ەاڵم لەكاتێكدا‪ ،‬ك��ە پ��رۆژەی��ەك‬ ‫هەبێت‪ ،‬بۆ ئارامگرتنی (سیاسی‪،‬‬ ‫ئابوری‪ ،‬یاسایی) داهاتوی كوردستان‪،‬‬ ‫ب��ۆ ل��ەدای��ك��ب��ون��ی دەس��ت��ورێ��ك كە‬ ‫زۆری��ن��ەی زۆری ه��ێ��زو ه��اواڵت��ی��ان‌و‬ ‫ی‬ ‫الیەنە سیاسییەكانی كوردستان پێ ‌‬ ‫رازیبن‌و لەسەری كۆكبن‪ ،‬پێویستە‬ ‫س��ۆزو ب��ەرژەوەن��دی��ی حزبی‌و كەسی‬ ‫بخەینەالوەو پشتیوانی لێبكەین‪.‬‬ ‫ئۆپۆزسیۆن‌و بەراوردكاری‬ ‫دیموكراسی‬ ‫گەرچی دۆخی (ژی��ان‪ ،‬ئاوەدانی‪،‬‬ ‫ئ��ازادی)‪ ..‬تاد‪ ،‬لەكوردستاندا لەچاو‬ ‫هەندێك لەواڵتانی ناوچەكە گەشەسەندو‬ ‫لەپێشترە‪ ،‬ب��ەاڵم ب��ەك��ۆی روداو و‬ ‫دۆخەكانی ژیانی ناوچەكە كاریگەرە‪.‬‬ ‫بۆ نمونە‪ ،‬ئەگەر خۆپیشاندانەكانی‬ ‫بەناو بەهاری دیموكراسی عەرەبی‬ ‫لە(تونس‪ ،‬یەمەن‪ ،‬میسر‪ ،‬سوریا‪،‬‬ ‫لیبیا) ئەنجامنەدرایە‪ ،‬خۆپیشاندانی‬ ‫(‪)17‬ی شوبات لەسلێمانی‌و شارەكانی‬ ‫ت��ری ك��وردس��ت��ان روی��ن��ەدەدا‪ .‬بۆیە‬ ‫هەر ك��ارو جوڵەیەك كە لەناوچەكە‬

‫‪5‬‬

‫‪..‬تاد‪ ،‬واڵتانی پێشكەوتوی جیهان‪ ،‬زۆر‬ ‫ناواقعییە‪ ،‬چونكە ئەو واڵتانە النیكەم‬ ‫(‪ )50‬س��اڵ كەمترییان نەویستوە‪،‬‬ ‫تا ب��ەت��ەواوی قۆناغەكانی گ��وزەری‬ ‫دیموكراسیان تێپەڕاندوەو لە(سستمی‬ ‫سیاسی‪ ،‬ی��اس �ا‌و ت��ەواوی ژیانیان‬ ‫چەسپاندوییانە)‪ .‬ئیتر چۆن دەكرێـت‬ ‫كوردستان كە چەند ساڵێكە خەریكی‬ ‫ژیانەوەی ژێرخان‌و سەرخانی (فكری‪،‬‬ ‫سیاسی‪ ،‬دیموكراسی‪ ،‬ئابوری) ‪ ..‬تاد‬ ‫‌و‪ ،‬لەقۆناغەكانی تێپەڕاندنی گوزەری‬ ‫دیموكراسیدایە‪ ،‬لەروداوەكانی ناوخۆدا‬ ‫هاوشێوەی واڵت��ە پێشكەوتوەكانی‬ ‫ئەوروپاو ئەمەریكای بكەیت‌و‪ ،‬وەك‬ ‫هەرێمی دابڕاو لەرۆژهەاڵتی ناوەڕاست‬ ‫سەیری بكەیت‪.‬‬ ‫كوردستانێك هێشتا حكومەتە‬ ‫مەركەزیەكەی خۆی لەجێبەجێكردنی‬ ‫مادەدەستورییەكانی وەك (‪)140‬‬ ‫‪..‬ت��اد ك��ە تایبەتە بەمافی ك��ورد‬ ‫ب��دزێ��ت��ەوە‌و ج��ارج��ارەش كوردستان‬ ‫توشی قەیرانی (سوتەمەنی‪ ،‬سیاسی‪،‬‬ ‫دارایی‪ ،‬تەنگەژەی سەربازی) ‪ ..‬تاد‪،‬‬ ‫بكات كوردستانێك لەرۆژهەاڵتێكدا‬ ‫بێت كە س��ەرچ��اوەی (فكر‪ ،‬پالن‪،‬‬ ‫عەقڵ‪ ،‬پارە) ‪..‬تاد تێرۆریستان بێت‪،‬‬ ‫چۆن دەتوانێت‪ ،‬قۆناغەكانی گوزەری‬ ‫دیموكراسی بەخێرایی تێپەڕێنێت‪.‬‬

‫رودەدات‪ ،‬بەباش یان خراپ‪ ،‬راستەوخۆ‬ ‫یان ناڕاستەوخۆ‪ ،‬كاریگەری ئەرێنی‌و‬ ‫نەرێنی‪ ،‬زو ی��ان درەن��گ‪ ،‬دەكاتە‬ ‫س��ەر هەرێمی ك��وردس��ت��ان‌و عیراق‪،‬‬ ‫ئەمە بێجگە ل��ەوەی ت��ەواوی جیهان‬ ‫بەهۆی عەولەمەو دەرئەنجامەكانیەوە‬ ‫لەژێر كاریگەری ی��ەك��ت��ردان‪ ،‬بەاڵم‬ ‫كاتێك ئۆپۆزسیۆن لەكوردستان‬ ‫(خوێندنەوە‪ ،‬شرۆڤە‪ ،‬هەڵسەنگاندن‪،‬‬ ‫رەخ��ن��ە‪ ،‬ب��ەراوردك��اری)‪ ..‬ت��اد‪ ،‬بۆ‬ ‫روداوو بڕیارو كردارەكانی حكومەت‌و‬ ‫هەرێمەكە دەك��ات‪ ،‬كوردستان‪ ،‬وەك‬ ‫هەرێمێكی داب��ڕاوی ل��ەرۆژه��ەاڵت��ی‬ ‫ناوەڕاست سەیردەكات‌و روداوەكانی‬ ‫ش��ی��دەك��ات��ەوە‪ ،‬ئ��ەم��ەش ناواقیعی‬ ‫تێگەیشتنە لەهەرێمی كوردستان‌و‬ ‫ناوچەكە‪ ،‬چونكە بەراوردكاری هەرێمی‬ ‫كوردستان‪ ،‬لەهەر رویەكەوە بەهەر‬ ‫یەكێك لەواڵتەپێشكەوتوەكانی جیهان‌و‬ ‫مەحكومكردنی كوردستان بەهەمان‬ ‫ژیانی (سیاسی‪ ،‬ئ��اب��وری‪ ،‬گەشە‌و‬ ‫پێشكەوتنی عەقڵی نوخبەو جەماوەر‪،‬‬ ‫دامەزراوەدیموكراتییەكان فەلسەفەی‬ ‫سیاسی دیموكراسی‪ ،‬جیاكردنەوەی‬ ‫تەواوەتی دین لەدەوڵەت‪ ،‬سەربەخۆیی‬ ‫س��ی��اس �ی‌و ج��وگ��راف��ی‪ ،‬س��روش��ت��ی‬ ‫كێشەو شێوازی ملمالنێی ناوخۆیی‌و‬ ‫دەرەك��ی��ی��ەك��ان��ی��ان‪ ،‬تێگەیشتنیان‬ ‫لەچەمكی بەرپرسیارێتی‪ ،‬پێشكەوتنی‬ ‫خوێندن‌و زان��س��ت‪ ،‬گەشەئابوری)‌و *ئەندامی ئەنجومەنی ناوەندی یەكێتی‬

‫ك��ەرت��ی گ��ەش��ت��وگ��وزار پێگەیەكی گرنگ‬ ‫لەئابوری هەندێك لەواڵتانی جیهان داگیردەكات‪،‬‬ ‫ڕونتر بڵێین بەڕێژەیەكی بەرچاو بەشداریدەكات‬ ‫لەپێكهێنانی داهاتی نەتەوەیی ئەو واڵتانەدا‪،‬‬ ‫كە بنەمای گەشتوگوزاریی هەمەجۆریان تێدا‬ ‫وەگیردەكەوێت ش��ان بەشانی پیشەسازیی‬ ‫گەشتیاری‪ ،‬كەوا بەپێی پالن بەڕێوەدەچێت‪.‬‬ ‫هەرێمی كوردستانیش خاوەن بنەماو دەرامەتی‬ ‫گەشتوگوزاریی زۆرو زەوەندەو وەبەرهێنان لەو‬ ‫كەرتەداو گەشەپێدانی لەئایندەدا پێگەیەكی‬ ‫گرنگ لەئابوریی هەرێمی كوردستان داگیردەكات‪.‬‬ ‫نامەوێ بچمەنێو وردەكاری بنەماو جۆرەكانی‬ ‫گەشتوگوزار هێندەی مەبەستمە ئیستێك لەمەڕ‬ ‫رەهەندەكانی شوێنەوار وەك بابەتێكی كلتوری‬ ‫لەالیەك‌و وەك بابەتێكی ئابوری لەالیەكیدیكەوە‬ ‫بكەین‪ .‬گەشتكردن بەمەبەستی كلتوری‌و‬ ‫لەنێویشیدا بەمەبەستی (مێژویی‪ -‬شوێنەوار)‬ ‫بەپێی توێژینەوەكانی ب��واری گەشتوگوزار‬ ‫بەڕێژەیەكی دیارو بەرچاوە‪ ،‬ئەمەش بەگوێرەی‬ ‫گرنگیی شوێنەوارەكەو هۆكارەكانی دیكە‬ ‫لەواڵتێكەوە بۆ واڵتێكی دیكە دەگۆڕێت‪.‬‬ ‫هەرێمی كوردستان چ��ەن��دان شوێنەواری‬ ‫دێرین‌و ناوازە لەخۆدەگرێت‪ ،‬بەپێی توێژینەوەو‬ ‫پشكنینە مەیدانییەكانی ب��واری سپیۆلۆجی‪،‬‬ ‫ئەركیۆلۆجی‌و ئەنپرۆپۆلۆجی مێژوەكانیان بۆ‬ ‫چاخەبەردینەكانی (ك��ۆن‪ ،‬ناوەڕاست‪ ،‬نوێ)‬ ‫دەگ��ەڕێ��ت��ەوە‪ ،‬وەك ئەشكەوتی هەزارمێرد‪،‬‬ ‫گوندی چەرمۆو ‪..‬هتد‪ .‬لەساڵی ‪ 1928‬لەالیەن‬ ‫ت��وێ��ژەرێ��ك��ی ئەمەریكی (گ��ارود)و پاشان‬ ‫تیمێكی زانكۆی شیكاگۆ بەسەرۆكایەتی زانای‬ ‫شوێنەوار (ب��ری��دود) ك��اری گ��ەڕان‌و پشكنین‬ ‫بۆ ئەشكەوتی هەزارمێرد بەڕێگەی كاربۆن ‪-‬‬ ‫‪14‬و چەند رێگەیەكی دیكەی بۆ ئەنجامدراوەو‬ ‫لەچینەكانی خوارەوەی ئەشكەوتەكەدا چەندان‬ ‫پاشماوەو كەرەستەی لەبەرد دروستكراویان‬ ‫ت��ێ��دادۆزی��وەت��ەوە‪ ،‬ك��ە دەس��ت��ك��ردی مرۆڤی‬ ‫نیاندەرتاڵن‌و مێژوەكەیان دەگەڕێتەوە بۆ (‪)65‬‬ ‫بۆ ‪ 100‬هەزار ساڵ پ‪.‬ز‪ ،‬هەمان شوێنەوارناس‬ ‫(بریدود) لەساڵی ‪ 1955- 1948‬كاری پشكنینی‬ ‫بۆ گوندی چەرمۆ ئەنجامداوە‌و دەركەوتوە‬ ‫كۆنترین گوندی كشتوكاڵییە لەسەر ئاستی‬ ‫ناوچەكەو جیهان‌و مێژوەكەی دەگەڕێتەوە بۆ‬ ‫هەزارەی (‪ )7-8‬پ‪.‬ز‪ ،‬مرۆڤ لەو سەردەمەوە‬ ‫ئەشكەوتی جێهێشتوەو توانیویەتی خانو‬ ‫دروستبكات‌و ئاژەڵی ماڵی بەخێوبكات‌و خەریكی‬ ‫كشتوكاڵكردن بێت‪.‬‬ ‫دوای ئەوەی بەكورتی قواڵیی مێژویی‌و گرنگی‬ ‫شوێنەوارەكانمان زان��ی‪ ،‬ش��ەرم نییە ئێمەی‬ ‫گەلی كورد شانازی بەم نیشتمانەوە بكەین‪ ،‬كە‬ ‫لەچاخەبەردینەكان بەگشتی‌و چاخەبەردینەكانی‬ ‫(ناوەڕاست‌و نوێ) بەتایبەتی‪ ،‬رۆڵی دەستپێك‌و‬ ‫سەرەكی هەبوە لەپێكهێنانی شارستانیداو‬ ‫شەرەفی دامەزراندنی یەكەم گوندی كشتوكاڵی‬ ‫لەسەر ئاستی جیهان پێبڕاوە‪ .‬بۆیە لێرەدا‬ ‫پێویستە هەڵوێستەیەكی جددی بكەین‌و‌ روی‬ ‫پرسیارمان بكەینە الیەنەپەیوەندیدارەكان‪،‬‬ ‫ئایا تاچەند گرنگیان بەشوێنەوارە دێرینەكانی‬ ‫كوردستان داوە جا چ وەك الیەنی كلتوری یان‬ ‫ئابوری بێت‪ ،‬لەوانەش ئەشكەوتی (هەزارمێرد)‪،‬‬ ‫كە لەباوەشی ش��اری سلێمانیدایە‪ .‬هەمان‬ ‫پرسیاریش بۆ (چەرمۆ) كە چەند كیلۆمەترێك‬ ‫لەسلێمانییەوە دورە؟ سەبارەت بەئەشكەوتی‬ ‫ه��ەزارم��ێ��رد هیچی ب��ۆن��ەك��راوە‪ ،‬ب��ەداخ��ەوە‬ ‫نێو ئەشكەوتەكەو زارك��ی ئەشكەوتەكەو‬ ‫دەرەوەی ئەشكەوتەكە بوەتە جێی مۆڵكردنی‬ ‫ئ��اژەڵ‌و تا قولەپێ‌ رۆدەچیتەنێو خۆڵەپەتە‌و‬ ‫پاشماوەی ئاژەڵ‪ ،‬ئەمەش وا لەمرۆڤ دەكات‬ ‫سەردانی ئەشكەوتەكە نەكات‪ ،‬خەمساردیی‬ ‫هەریەك لەبەڕێوەبەرێتیی شوێنەوارو دەستەی‬ ‫گەشتوگوزار بەشی شێری ئۆباڵەكە دەگرنە‬ ‫ئەستۆ‪ ،‬بۆیە پێویستە وەزارەت��ی شارەوانی‌و‬ ‫گەشتوگوزارو‪ ،‬دەسەاڵتی خۆجێیی بەپالنێكی‬ ‫فرەڕەهەند‌و كامڵ‌و شایستە‪ ،‬ئاوڕێكی جدی‬ ‫لەو ئەشكەوتە بێنازەو سەرجەم شوێنەوارە‬ ‫بێنازەكان بدەنەوە‪ ،‬لەسۆنگەی گرنگی كلتوری‬ ‫ل��ەالی��ەك‌و گرنگی ئابوریی لەالیەكیدیكەوە‪،‬‬ ‫كە دەبێتە خاڵێكی گرنگ بۆ چاالككردن‌و‬ ‫بەهێزكردنی كەرتی گەشتیاریی لەكوردستان‌و‬ ‫دواجار دەوڵەمەندكردنی سەرچاوەكانی داهاتی‬ ‫نەتەوەیی‪.‬‬

info_chawder@yahoo.com

ÁAô»ø ÿºô»ðAlÝÉè

2013/8/19 »íì»„ ôôk )433( ºqBìu

óBPwkqõÜ ÿAôBCu¼ q þðAqBü»ð µQw¼k þÉðçíéì rxýì ÿºôºqºk ôrxýì »ì»c óBGBG

µþwq õì þðkrƒGæqBƒÜ»ƒè ÿBƒOºq»ƒw þƒðBƒÜºôAkô q»ƒè »O½G rxýì »Ü ¼pì»C BO ,ºô»ýýýxýw þðõGqBÜ»HPƒwºk óAõhýC þðArãð»üæ óAõÉƒð þƒñƒPƒ„pƒñƒÈõƒg þƒÝƒÉƒðAlƒü»ƒì ,þxýw þðAqAkAô»ø µóBÜ»ýýðBíè»Ì ÿºq»G µòýíéwõƒì ôAq ½W »¾Bð»Ü»G ,óBÜ»ýýGºq»Ì BülýíwBì»è »ðArýãÔºq»OBð þÝÉ¾Bìô q ó»íâºk»G !QýñýGºk ºô»ðBí„½g þðlðBü»âAq þðBÜºq ½W ºuk óBü óAõhýC ÿ rýãð»üæ»G óBÜ»ðlðBü»âAq óAõÉð ÿºrü»w »ðõH„»GAk ô»C »ðArü»Ø ô»C õì»ø»è »ðBýÝüu ½è þÝÉñP…ü»ãÉO ½G QÉG »Ýük þÜ»ü»ãÈ q »ãðºq ..óAõhýC .QÈ qºs õâºk Ak»OÂô ô»è ÿ»ýü ôBñÈõg µÁ õØ ó ½_ kBO ..ô»ýýGºq»Íè»C ôºrü s»Xè»C þðBÜ»ýýðBíwBC »¾Bð»Ü »Ü î¿ÉøºlÉW ºô»C óBì»ø µóBí„½g ÿæ ÿ»ðAô»C ô ..ó»Üºk rxýì þðBÜºôAkô q þ¾Bìô q »ðArýãÔºq»O ó ô q )óAõhýC ºuk óBü óAõhýC ÿ rýƒãƒÔºq»ƒO( þƒ¾Bƒìô q þƒÝƒü u ½ƒè þƒðõƒHƒ„»ƒGAk .QÈ rÜºlÉLPw»ø µþO»ýý_ µþPÉð½_»è ókrÝwBHÉG ,AlÉK ïºuBìBC †ÉK ô»ì»è ÞÈ pÈlð»_ ßºô þðBÜºôAkô q ½G ÿ»Ýük ÿºô»ðlñÈõg QÈ rÜºk ,»ýü q»xì»Wôk »ýü rýãÔºq»O ï»C þO»ü½G ..QÈ rÝG †ü rxýì ÿºôºqºk ô rxýì Ak»Ü»…ÉÜôBø»è q»O»Ø ô»ükõÍw ½G ºô»ükõÍw ÿºôºqºk þOºqAsºô ó»üæ»è »Ü AlýñÉùð ÿ»ìBð»ã¾»G òü rPÈõð»è ÿBPxÉC þðAqAlOÂ»wºk »PÈ rð»ü»ãG ºô»OºôArÜs q»G rxýì»è »ükõÍw ÿ»ðBgs ½ý¾BG þðBÜºôAq õý¾BK QÈ qk»ð »ãÈ q »Ü QÈ rÜºkAôAk ºô»ükõÍw ÿB„BK ÿ ôBð»G ..rxýì »ükõÍw þO»üAuk ArÝ„BC»G »ì»C .ºôºrxýì ÿ õOBøAk þðkqAvH¾»ø »ñ`G óAõhýC ½G ºuBìBC †ýðBÜ»ýýðBùýW µþGºq»Ì »xðAuBC»è ÞÈlð»ø µóBÜ»ðAõhýC ½G QÉð»ü»âºk óAõhýC»G uk RBÜºk BK õw ô rxýì ÿBPxÉC þOBÜ þO»ìõÝc µþxýw þðkrÝéü õì»O ÿ q»xì»W Bùð»O ßºô »ükõÍw ÿ»ð»íü»ø ÿºô»ðBì ôBñÉK»è ‡»ì»C .òýíéwõì †ü rPwq õØ ºrãG ôºõÉ…ðBì»ø»G †ü q»O»Ø ,óBùýW ô»Ü»_ôBð»è þðõw-þìçxýC »ýüAqAk BðAõO ÿ ôAô»O»G )ºrü s»Xè»C þ¾Bð»Ü( ºô»ü½g þðBÜ»ýýìçÍýC »ñýÜBì»è þðAõhýC »Ü ºôõOrâ ÿ»üºo»G ô»C lðõO µRBÜºlðAõhýC þýðAõýP…K ,ºô»ü»Ü»cæ»Gºs ÿB„ þðAtÉg ó»üæ»è ½gô»PwAq »Ü )»ýýGºq»Íè»C( þ¾Bð»Ü ó ½`Üºô .ºôBPwºô q»w»è .RBÜºk ºqBÜ ô»C óBì»ø ,QÈ rÜºk þPÈ qAlðºôBg ºô»ýükõÍw BOºkõÜ ÿôBwBK µóAõhýC þPxÝ„ µókqAvH¾»ø ½G ºô»ðk½Ü½Ü½g µßºqBGõì þñOô»Ü ÿAôk òýíéwõì óAõhýƒC µ‡o½„ þìAq»ì µÞüu ½è ,rxýì þO»üBÜ¼ q»w ô»Ü»ýýðBì»èqBK »ðkqAvH¾»ø ÿºô»ðkrG ÿ»ðõíð ºõG µkrÜô uºôBC q»G»èq»w ÿ q»üBð»ü ÿ25 þðBXð»â µóBÜ»ýü qBÝðAo½â :»G †ü ô»C ‡o½„ þðBÜ»XðBìBC µïAq»ì ÿºô»ðApÉã¾»ø µólðBO»¾»h¾»ø .ºô»ðBý…ükrG µóBý…ükrÜ µòü»ÜBð rxýì ÿ»Ü»ýýðBì»èqBK »ðkqAvH¾»ø ÿ qAl„»G »ýükAsBC ÿ qBÝPwºk ,ºô»ðBý…ükrG µóBý„õG µQÉGBð óBíýO»üBÜ¼ q»w ÿ ôAq õÉ¾BK .ÿ o½â ½G óBý…ü q õPwºk µóBý…ükrƒÜ µòƒü»ƒÜBƒð rƒxƒýƒì þƒÝƒ¾»ƒg þƒðBƒÜ»ƒÜBƒO äðrâ þXýOArPw ÿºu ¼ rK µßBO þOBøAk ÿºô»ðkrÜs q»G µóBÜ»ýü qAs õãO»ƒìtƒg ºq»K ÿ qBýP„»â þOq»Ü .krÜ óBü rPOõGBð ºrãG ôkrÜ óBý„»ð µòüºkºlìBXƒð»ƒC .....lðBÜ»O óBý…ý¾»ø µóBülðAõÉ„ ºrãG ôkrÜ óBý„»ð µòüºkºlÉK óAlðB…ýK½g µókrGæqBÜ»è þwBýw þÜ»ü»OBùÝÉK rxýì .‡BýHýè »ð ,»xðõO »ð ,»üBü q õw »ð ,»ØArýÌ»ð rxýì ,þìçxýC ,þwBýw ,ÿ u ½è½ülüBC þÝÈ q»xì»W lð»_ q»w»G ºõH„»GAk ÿ rOs ½¾BC »Ü »ÝÉOÂô rxýì ,†ýðBÜ»ýýwBýw ºq»xì»W ôlð»øºq õì»ø»è »ãW ..þðBíè»Ì ‡BK q»ø »Ü ,þ¾BÜõP…Ü µÿ qBýP„»â þOq»Ü»è »ýýPü rG ÿ»Ü»OBøAk µÿ õÈ vG ÿ qBìºkB„ ƒùü»ðõW qBýéì 6 ÿBø»G »G ,»OÂô ô»è óBýíÜõc µóAõhýC ÿ»ñýÜBì þðõGqBÜ»HPwºk þðõHPwô qk »üºuBìBC †ýðBÜ»ýýðBùýW ºôArhÝÈ q ôºõOô»Ü »OÂô ô»C q»G ÿ q õGBC þðBü s óBì»ø»G q»â»C ó»Üºk »OÂô ô»C ÿ pØõOBØ µþPÉwrG ÿ qAlýwrO»ì þg¼kô qBG»G .RAôpG AkôkrGAq ÿ»PÔ»ø lð»_ ï»C þðBÜºôAkô q óBÜºqBìu µókrÝÉL¾½_ ÿAôk»GAôk ,òýíéwõì óAõhýC þðAqAkAô»ø µþwq õì þðArãð»üæ ÿºô»C ‡BK ÿ»¾Bw 90 ÿ õOBù¾»ø ÿ q ½g þðkrÜAôBC µþwq õì þðkrGæqBÜ»è µókrÜrýãPwºk µÿ ôºk»Ì ÿ»ÍýGAq þðBÜ»ðAlü»ì»è óBýýð½ýéì lð»_ þðAlðB…ýK ½g ,Ak»OÂô ô»è óAõhýC ß»üºô»ðAkqBÜ ßºô ,AlìBXð»C »OÂô ô»C ÿ»Ýük þÜ»üBâtÈ qBK µóAlü»ì lð»_ ôºtø»ð óBýw»Ü ó ½ýéì 21 ÿ»Ýü tð †ýðBÜ»ýýðAõhýC ºuk µþðAqAkAô»ø µþxýw þðArãð»üæ ÿ ôºk»Ì ÿ»ÍýGAq þðAlü»ì ÿ q»Gô q ôºk ô rü rc»O þðBÜ»ðAlü»ì µóBÜ»ìBØ»„ q»w »ðAu q þðõHPwô qk»è sAô q»â»C .óBýðBÜ»ýýÜæB_ þÜºq»w þðAlü»ì »ðBü õGkrÜ óBÜ»ðAõhýC »Ü þðAõO þxýw »Ü òü»ÝG ºô»è zBG QÉGºk ,òýñÉùG óBýðBÜ»ñP„pñÈõg ô o»„ þÝxü tG ,ïBØ»„ q»w »PÉñÉùG þwq õì µóBÜ»ðAõhýC þíÜõc»G uk z»Ü ó ½ýéì 20 »è rOBü s »Ü .rxýì ÿ qBì½ÝÜ¼ q»w ºõG äðºk ó ½ýéì 16 »è rPì»Ü»G þwq õì k»ì»dì AlÝÉOBÜ»è ÿ ½Ü þðkrÝOõGBð µóAõhýC þíÜõc»è rxýì þÝ¾»g þðõGpK ½G »ðô q ÿºuBìBC »ì»C þÜ»üºuBìBC ó ½`Üºô ..»OÂô ô»C þðBgq»w µóBgrÈ u µþwBýw µÿ q õGBC »íPxýw #.lð»øºq ºrÔ þÝÈ qBýwrK õÉð ºô»OBhG R»ýýÌq»„ »Ü »…ýðô q

Bƒƒøºô»ƒƒè óBƒƒìõƒƒãƒƒÉƒƒG .QƒƒÈ rƒƒâºlƒƒ¾»ƒƒƒø ô»è þü õOô»Üq»w»G kq õÜ Al…ýÝÉO»¾Bc ºqBXì»Ü»ü½ƒG »ƒÜ Êƒ_ºkqºk »ƒðõƒìs»ƒC »Ü AlÜ»ü»ýw¼k Á»â»è ókrÜ»¾»ƒìBƒì»ƒè »O½OBø ÿ ½G QÉG»ø þO»¾ôºkõÉð ÿlð»øºq ºk»ü»K µþOqBK ,ºô»„»ðAô»`ÉK»G ..†ÉK µþðAkvü ô µþwBýw µÿ ô vÉì ÿ qBýwrK q»G òGºk þü ¼ rì þÝÉOBwºqBÜ q»ø þüAs»Ø #.RBÝG AôBCq ½g þðAkq õÜ»è ô o»Ü

ï»C óBüAsºqB„»è ÞÈ q ¼ s ÿAô pG»ƒG æôkq»ø ½G þðBÜºkõw »ì»ýÉw ÿ»ãÈ q þðBÜ»ükq õÜ»_ôBð ºô»ƒÜ»ƒüæ»ƒè ,ó q ¼ s ºô»C »Ü( òGBð Á ½_ kq õÜ»ƒè AôBƒCq ½ƒg »Ü »ü»xü râ»ð ºu õÝ¾»ì½Ü ô»C þXðBìBC þÜ»üæ»è )Ë rÜºk ôºpÉK óAkq õÜ ÿ uk»è þ¿Ø»C q»w»è q ¼ s þüBwq õØ ºô»…ƒü rƒO ÿ q ¼ s þÜ»üºqBƒìu þƒðBƒü u þƒðAkºqAlƒýƒC óBƒƒPƒƒwkq õƒƒÜ þƒƒíƒƒÈ q»ƒƒø»ƒƒè q»ƒƒGBƒƒð»ƒƒƒK

äð»W þðBÜºq»G ½G óBýñP„¼ q þOBÜ»è óBPwkqõÜ ÿAôBCu ¼ q þÜ»üçü q»â lð»_ »K ô râ ôBýÜq õƒO þƒ¾»ƒ`ƒÉƒâ þƒO»ƒHƒüBƒO»ƒG .»Oô»ð ÿ q»PÜBÔ ,óBÜ»ýýPxü q ¼ rýO »_ôBð þOô»ð ,óBÜºôB_q»w þÉK»G þOÂ»wºk rÈ u»è »Ü óBƒÜ»ƒñƒýƒ…ƒðkq õƒÜ qæ¼k qBýéì 11 QÉðAõOºk »ðÂBw ,ó|PYD )250000( »ðAu ¼ q BPxÉC ,QƒÉƒG þƒOBƒøAk ÿ»_ôBð»è ,QÉñÉƒøºlƒì»ƒøq»ƒG êƒýƒìq»ƒG »PÈ ô»Üºk »Ü óçÉìô q ÿ»ã¿ÉÜ»è »Ü»w»c »ü½G ,ÊðBÜ ÿ q»w þOÂ»øq ½g îÜ 200 ô»C þðBÜºq»PÜBÔ»è »ƒÝƒÉƒÜ»ƒü †ƒýƒOô»ƒð zBG óBÜºuBìBC ÿ»Gq ¼ s ïÂ»G ,»ðB…ÉÜ ó»Üºk kq õÜ þðBÜºôBãð»ø þñOô»Üq»w»è ,óBÜ»ð»üæ ÿ tÉø»è ïBÜ aýø ôAôBCu ¼ o»è AôBCu ¼ q þÝ¾»g þðBÜ»PwAõg þO»üAuk »Ü ÿ rOBü s ÿ q»Lì»è µÿ rãÈ q òðAõOBð ,ó»Üºk ,ó»ÝHÉK ÿ»…Ü»„BK µó»ÝHPwô qk ½ƒG õì»ø»G òü rãGôB_q»G»è ‡ºô»C q»â»ƒC ,þO»ü»ø AôBCu ¼ q »Ü ºô»ðBÜ»PÔrâ ô»…ÉÜ ÿ1992 þ¾Bw»è q ¼ s AôBCu ¼ q þg¼kô qBG µR»ìõÝc þ…ýðAõO »Ü ,ºrP„BG q õ„BG ôBPxÉC »OBãG µQÉñÉƒùƒHƒÝƒÉƒK óBƒì»ƒèqBƒK #.QÉG õOô»Üq»w

þñýH…ÉK rP…ÉK»è q ¼ s »Ü »ðBƒÜ»ƒPƒÔrƒâ ôºõG þñP…ýðAk óBÜ»ð»üæ Á»â»è µ õGkrÜ .ó ôkrÜ ÿ qBÜôBø µ|PKK þðBÜºq»PƒÜBƒÔ rƒO þƒÜ»ƒüæ»ƒè ½G R»¾½ìAôk »Ü ,ÞüBG êýì»W þðlðBü»âAq »ãðºq Bðq»â»C ,»èõéü»C ÿBOºq»w ºq»Ýð»C ‡BOrýìºk þðBÜ»ðAôlÉè ôºô»OAlGô q äð»W Á»â»è q»â»C QÉ¾ºk ‡ |BDP þÜ¼ q»wôBø BG ,ó»Ü»ð q»wºqB_ »Ü»wrK óæ»W½C ÞüBƒG êƒýƒì»ƒW Á»ƒâ»ƒè óBƒÜºqBƒÜ òƒ`ƒG .RBÝGôAô»O þÝÉ„»G þ_q»â»C ,»ìBü»K ôk ï»C qB…Ô µþP„BC ÿ»w¼ rK»ƒG »ƒPƒwºõƒü»ƒK ïÂ»ƒG .. ‡sBƒw ½ƒG ºq»ƒÝƒð»ƒC q»ƒw»ƒè q»w»è ºqB…ƒÔ þƒÜºq»ƒw þƒÝƒÈ q»ƒPƒÜBƒÔ þðAkqºõÉPwºk»è »…Ü»„BK ½G ,ºq»Ýð»C þK ô râ þðAõýP…K»è óBñÉøsAô ôAôBCu ¼ q ,ºkAsBC ÿBK õw ôºpƒwõƒð ôºlƒýƒÌBƒÙƒè»ƒC þƒãƒðºs ,õƒOBƒøAk þƒèõƒéƒü»ƒC»ƒè Bƒðq»ƒâ»ƒC .ºô s BP…Éø ôºq ôk ËqBW o»„ ÿºô»ðAlÉè »OºôkrÜ ÿAôBCu ¼ q »Ü rO þÝÉ¾Bƒg þðBÜ»ýýwBýw »ðõ_½G þðBÝÉðçíéì þØ»_ µþü½gôBð µþO»¾ôºkõÉð µþü»_ôBð þðBOÂô

|PKK ÿ s õÕð ÿ»_ôBð õÜºô ,ºô»ýýÔArâõW .QÈ rÜºk»PwAoBC ºô»éülð»Ø»è µQÈ rðºkAk ô»ðAq»ãýƒð q ¼ s »ƒO»ƒ¾Bƒc ï»ƒè ºq»ƒÝƒð»ƒC o»„ þðlðBwrýã¾»ø ÿAoºq»w QÈ ô»üºk ôºlýÌBÙè»C þðkrÝü qBÜôBø |PYD Á»â»ƒè ,óBÜ»ýƒýƒPƒxƒü q ¼ rƒýƒO »ƒK ô rƒâ ôºpƒwõƒð ÿºqAlƒýƒC þƒðkrƒÝƒPƒwô qk»ƒè †ƒü rƒãƒƒÈ q AôBCu ¼ q þO»ìõÝc µókqAvH¾»ø µþýÉW½g .RBÝG µÿkAsBC þOqBK µ|PYD þðkrÝP…ÉùãðBG ½G ,‡ºq»Ýð»C ½G þPÉÜ»ü þGtc µþOqBLè»C »Ü ºq»Ýð»C þðBÜ»PwAõg q»w»è »ðAsBw ,QÈ rÜBð óAô oºôB_ Êè þðô q þÜ»ü½wBC þðBÜ»ýü rýãP…K Á»â»è »Ü»üAôAk »Ýðõ_ .ºô»PÈ râBñÜ»ü óAqBO ôBýwô q |PYD ,Alƒ…ƒƒýƒƒðAlƒƒü»ƒƒì þƒƒPƒƒwBƒƒC»ƒƒè ôºõPwAqBK Alü½g ÿæ»G ÿ tÉø þãð»wqBK ,QÉGqAlÜ»_ rO þÝÈ tÉø aýø ºôAk»ñü»ãÈ q ÿ õOô»Üq»w þÜ»üºqAlƒýƒC ß»ƒüºkAq BƒO ÞÈlð»ø µ|PKK þðAõýP…K ,ºôBðkBƒýƒðõƒG ½G ókrÜqBÜ þðlðBü»âAq ô q õ„BG ÿ tÉø ,þOBÜ ÿºqAlýC µR»ƒìõƒÝƒc ô q õƒPƒwºk »K ô râ ôkAsBC ÿBK õw ôºq»Ýð»C ÿ ôAô»O»G ôºôkrÝðAq»ƒãƒýƒð þƒðBƒÜ»ƒýƒýƒPƒxƒü q ¼ rƒýƒO .òñÉùG |PYD»G QxÝ„ QÈ ô»ðBüºk ôAôBƒCu ¼ q þƒðBƒƒÜºôAkô q R»ƒƒðBƒƒð»ƒƒO ÿºrãð½Ü þÝÈlÔºô þðôõ_ þñOrâ»ðq»w ,QÉ`G þðAõPü»ð |PYD ÊG»G þüºô»ƒO»ƒð þñOô»ÜAôk þðBÜºq»PÜBÔ»è ÞÉÜ»ü R»ðBð»O þƒg¼kô qBƒG ,†ƒýƒüºô»ƒO»ƒð ÿºrƒãƒƒð½ƒƒÜ AôBCu ¼ q »OAô»Ü ,ºõG þƒüAqAk ôAôBƒCu ¼ q ÿºrãð½Ü q»w»è ÿ ½gô»PwAq þü q»ãü qBÜ ôBð þðBÜºtÉø R»ðBð»O ô»ü»ø þüºô»O»ð .»PwAoBC ôk »Oº¼krÜ ÿºrãð½Ü ,QÈ rÜBð ÿ qBÝñýC »Ü rO þÝÈ q»PÜBÔ þðBÜ»ƒ¾ô»ƒø»ƒè º)ß.ó.ÿ( þƒðAõƒýƒPƒ…ƒK ô»…ÉÜ þðkrGæ µòOô»Üq»w ½G AôBCu ¼ q

)râsBG( òÉxc qºõð»C QƒƒÈk BƒƒO óBƒƒPƒƒwkq õƒƒÜ ÿAôBƒƒCu ¼ o þƒO»ƒ¾ôºkõƒÉƒð ÿlƒð»ƒƒøºq µþƒƒãƒƒðrƒƒâpƒƒK ÿºõÉ_qAõ_ »ƒPƒÈ ô»ƒÜºk µQƒÈ rƒâºkqºô ô»ƒÜ»ƒ_ôBƒð þƒðBƒƒOÂô þƒƒðBƒƒÝƒƒÉƒƒðçƒƒíƒéƒì .½Ýw½ì µó ½Pñ„Aô ßºô þðBÜºtÉùès þñýãxýÅýC( Ak»ãðBì ï»C ÿBOºq»w»è ,Býwô q ÿºôºqºk ÿ rü sºô ÿ)Ç½âBíü rG q»w»è þPg»W ,ÿ»Ü»ýý¾BPýC BOôBø Á»â»è ôºôºkrƒƒƒÜ óBƒƒƒÜºkq õƒƒƒÜ ÿ qBƒƒƒPƒƒƒ„õƒƒƒÜ ,òü pGqºk ½G þ„½g ÿ qBÜôBø µþðAõýP…K þÝ„½Ü ÿ vÉG»Oô ÿ qAs q»w»è ó ½Pñ„Aô »Ü krÜ îÈ q»ø þÜ¼ q»w»è ÿAôAk ºô»ýýLw »Ýðõ_ ,AôBCu ¼ q »PƒÉƒ_»ƒð »ƒâq»ƒíƒ…ƒÉƒK .RBÜºk rOs ½¾BC »Ü»„ôºq e¾Bw ÿ»Ü»ƒýƒýƒ¾½ƒØô ôk »ƒñƒPƒ…ƒýƒðAk ,óAqBƒO»ƒè ,îƒýƒÜ»ƒc qBƒ„»ƒG µîƒýƒéƒwõƒì þýwBýw þ„ôºo»G »ðAqBO þðAlÉLýãðrƒâ óAõÉð þðBÝÉðçíéì ÿºô»ðôõH¾õØ ôAôBCu ¼ q ½G þðAõýP…K þñü pGqºk ôºq»Ýð»C µóAqBO .AôBCu ¼ q þðBÜºkq õÜ þýÉW½g ÿºqAlýC »ðAlýãðrâ ,»ðBýÉw¼k ï»è ïBƒÜq»ƒø þƒPƒwBƒC q»ƒƒw»ƒƒè AôBƒƒCu ¼ q þƒƒ„ôºo»ƒƒG ß»üæ»è ÿ»ýÉK ô»G ,óBùýW ô»ƒÜ»ƒ_ôBƒð ÿ ô ô o»è »Ü »ü»Ü»_ôBð ÿkõg þãƒðrƒâ

Ak½üqBñýw ôk ïºkq»G»è þOqBK ,AlðBÜºqõñw þðArü»Ø»è

þw½¾ô»Ü Á»h„»ì

QÉñÉøºk Alü½g ÿAôk»G BýW þPxÈõ¾»ø µóAôlÉè óBPwkqõÜ ÿAôBCu ¼ q ÿqõñw þðArg»ðAk µóArgAk ,»ýð Qxü õÉK rO þÝÈ tÉø q»w»è »Pxü õÉK | .»ðB_ôBðô»è þOqBK þOÂ»wºk þíÜõc»G AlýOqBK ïºkq»G»è ½ü qBñýw ôk ºôºrÉè óBÜºq õñw »üºô»C óBýì»Ü»ƒü ,îƒñƒýƒGºk 8/15 ÿ u ¼ q ßºô Al„»O»¾Bc ï»è ,ºô»OBÝG »ð»Üºkô q óAq»GBð»K ôB…Éè»G óBíýƒñƒýƒG õì»ø»è óAô»C þðBü u þðAkºqAlýC .îÈ q»ø ÿ s qºô ôºq»G»Ü R»HüBO»ƒG ºô»ƒðBƒÜºô q þ`ÉK ôBø ,òý_ºk »¾½wôBìq»w µólñÈõg »üºô»C óBü .»ì»Ü»ü ÿ ½ü qBñýw þãðrâ þOBwºqBÜ ‡ºô»C ,òÈ rgºkAk óBÜºq õñw »ýðAô îÉK ôºô»PÈ ô»ÜºlÉè ÿºq ô»â þü ¼ rì þOBwºqBÜ òÈ q»ãHÉè óBPwkq õÜ þÝ¾»g AôBCq ½g þðAkq õÜ»è ô q ºq ô»â þƒü ¼ rƒì óAqAlOÂ»wºk þðBÜºôBwBK rPýC ,RBÝG | .òG þ_q»ø Bð»K »üAô rP„BG AkºlðºõÉð ï»è »OAô»Ü »ýPü rG †ü ô»C ,Ë rHG ï»ýÉw ÿ»ãÈ q ½G óAõÉð»è ôAô»O þãð»øBì»ø þðkrÝPwô qk»è µß»ì½Ü þðlðBü»â ½G ºk»ƒü»ƒK µþƒOqBƒK ÊG»G ,AôBCq ½ƒg þƒðAkq õƒÜ»ƒG ÿ qBƒÜôBƒø þO»ìBø»ð q»G»è òGqB_Bð óAô»C ÿºô»C óBƒü½ƒg þƒíƒÈ q»ƒƒø ÿ õƒƒÈ vƒƒG µÿ q õƒƒGBƒƒC .ò¿ÉùHÉW»G

µÿ ½gôBð ÿlðºôºu q»G µÞñýè ÞÉ¾»ì½Ü»G µZ q»ì ÊG»G Ë rÜBð þðBƒü .ºô»ƒýƒÜºqºk þÝÈ qAô»wBC ºq ½ƒW q»ƒø»ƒè ÿ ôApƒGAk»ƒG òýG þüBO½Ü ÿ qBü pG þðAô oºôB_ þwBýw q»w»è Ëô»ìBð .óBÜºq õñw þwrK q»w»è ßºô îÉ¾ºk Bùð»O :îÈ ôlG rOBü s »ýÈ râ ï»C ï»C »Pxü õƒÉƒK ,òƒýƒG ÎƒýƒØAô ÿ rƒÈkôBƒ_ »xØ AlÝÉOBÜ»è òü»ÝG zq»ø »ýýPƒwAq | ...òü»Üºk óBÜºq õñw þwrK q»w»è

-ïºôk :þüºô»O»ð ÿs½wôBø µþü¼ rì ÿqBÜ½ø »ƒüºô»ƒC ºk»ƒü»ƒK µþƒƒOqBƒƒK þƒƒÜq»ƒƒC óAõƒÉƒð»ƒè ó»ƒÝƒHƒPƒwô qk þƒƒãƒƒð»ƒƒwôBƒƒø ÿ s ½wôBø þƒñƒOrƒâAq µókrƒÝƒO»ƒwBƒýƒw þƒðAkq õƒÜ Á»ƒâ»ƒè þƒüºô»ƒO»ƒð µþƒü ¼ rƒì þOqBK q»w»è rOBü s »Üq»C ï»C .AkAôBCu ¼ q »Ýðõ_ ,Ëô»Üºk óBPwkq õÜ þOArÜõíük ÿ rƒO þƒÝƒÈ tƒÉƒø q»ƒø ßºô ºô»ƒÜ»ƒüæ»ƒè þÜ»üæ»è ,»ü»ø þâºkBìBC óBƒPƒwkq õƒÜ qBPÔºq R»¾ôºk õÜºô Ëô»üºk ºô»…ü rO .AkAôBCu ¼ q þðBÜ»ü q õñw »_ôBð»è RBÝG þOqBK q»w»è ÿºô»C :rƒO þƒÜ»ƒüBƒðBƒì»ƒG

»G »Ü ‡»ðBO»¾ôºk ô»C ½G AlýPwAo»è »Ýðõ_ þðºôBg óBPwkq õÜ þíÈ q»ø»G kq ôAq»G ,)ókq õƒC õƒÜºô( ó rƒƒOBƒƒü s þƒƒðõƒƒìs»ƒƒC þg¼k ÿºô»ðõGvÈ qk ÿBð»K»è ,AkBPxÉC»è µóAq»ƒƒGBƒƒð»ƒƒK þƒƒO»ƒƒìBƒƒø»ƒƒð µBƒƒƒü q õƒƒƒw µþO»¾ôºkõÉƒð þƒÜ»ƒì½ƒÜ þƒPƒÈ qAkq õƒñƒw óBÜºõƒOrƒãƒÜ»ƒüºô»ƒO»ƒð þƒðBƒwô»ƒPƒwºk ô»ƒC ,óBƒÜºqAôBƒC þƒðkrƒÝƒü qBƒÝƒü qBƒƒø»ƒƒè »ð»üæ þOq õÜ»G .»…ÉÜ »O½G »ü»ƒýƒw¼k ïºkq»G»è òðBwô»Pwºk óBÜºqAlülðºõü»K óAq»GBð»K ÿ ô o»G óBÜºq õñw ÿºô»ðkrÜ .AlðBýñPxgAk óBü ,»ðõG óBPwºô»Pwºk ï»C ÿqBÜ½ø :»ýÜºq»w þ¾Bg ôk þwBýw ÿ qBÜ½ø -ï»Ü»ü þwBýw ÿ qBÜ½ø ÁBc þP„ô rw»G .þÜºqºk µþü½gôBð ½G QÉƒGºk ‡»ƒGAk µRArÜõíük þOqBK»è »Ü»ü q»ø »üArÝ„BC ºôºq õñw ÿ q»Gô»è ô q»Hì»è »Ü ºk»ü»ƒK µºô»ðkrÜ q»w»è óAkqBü pƒG þƒOÂ»ƒwºk q»G ,»ü»ø óBƒýƒðBƒÜºq õƒñƒw þƒñƒPƒxƒgAk R»wBýw µòýwBýw ÿ tÉø ÊP„q»ø»ƒè ólð»GBK Al…ýðkrÝO»wBƒýƒw»ƒè .ó»ƒÜºk

þñPxƒgAk ÿ pƒìõƒPƒ…ƒì »ƒÜ»ƒüºôBƒì ÊGBO ,óBPwkq õÜ ÿAôBCu ¼ q þðBÜºq õñw þðõG rOBü s Á»â»è ,QÉG»C rPìq»â µïq»â †ü ô»C Al…ýðBÜºqAôBC þü ¼ rì ÿ qBƒ…ƒÔ µË rƒâºkqºô rƒƒOArƒƒÉƒƒg þƒƒÜ»ƒƒüºrƒƒýƒOºô q»w»è þ…ýwBýw µþðAkvü ô þüBwq õØ rOBü s óBPwkq õÜ þíÈ q»ø þðAqAlOÂ»Pwºk .QÉG»C þwBG ÿºô»C AlðBÜ»O»¾Bc õƒì»ƒø»ƒè ÿAôk»è ,ºô»ü õGBì óBìõâ õÜºô µArÜºlÉè ÿ»ƒÜ»ƒýƒýƒðBƒì»ƒèqBƒK ºlƒðBƒƒ„ þƒƒðAkq»ƒƒw þñPxgAk»è óBýðõGBýƒñƒ¾k µóBƒPƒwkq õƒÜ )QÉG»ð R»HüBO q ¼ s þO»¾Bc ½G( óBÜºq õñw q»w»è ÿ»xØ Ë rÜºk rPýC ,ôAqlÉK »OºõG ,ºõ_qºk óBìõâ ÿ»ðsBG»è »Ýðõ_ ,òü»ÝG ïBÜ»G ókrÜ»xØ ïÂ»G .ôAqlÉK »O½G õÝ¾»G ?Qw»G»ì ïBÜ»G µk½Pýì µòPxgAk µóBÜºqAôBC þwrK BPxÉC »ÝÉÜ»ü ,q õñw þðBÜºsAô qºk ÿºô»ðkrÜ »Ü ÿ»ðBýüºq õdýì »ýýwBýw »…ÉÜ ô»è þðAkºqAlýC»è kq õÜ þðõìs»C ÿ ô o»ƒGô q »Ýðõ_ ,ºô»OºõG AlýO»¾ôºkõÉð þÝÉðArü»Ø Bƒü q õƒw»ƒè ÿºô»ƒC òƒƒýƒƒðAsºk óAõƒƒì»ƒƒø )ºô»ƒü»ƒÜ»ƒƒýƒƒýƒƒìq»ƒƒÔ ºô o»ƒƒè( RAkºkô q ô»ðBPwkq õÜ þíÈ q»ø ÿ q õñw ÿºôºqºk»è .»ýýO»¾ôºkõÉð þÝÉO»GBG ºôBãýð »„½â ô»è »Pxü õÉK ºô»Cq»G»è ï»C òýðAõPG ó ½_»Ü ,q»w »PÈ rhG þÝ…ýO ÞÈ q ½W»G »ýýO»üBð½_ ôºsBO ºô»ðkrÝýØBO .QÉGkq õÜ þülðºôºu q»G»è »Ü òýñÈ o»LÉO

q»xðAq»w óBPwkqõÜ

info_chawder@yahoo.com

2013/8/19 »íì»„ ôôk )433( ºqBìu

óBPwkqõÜ ÿAôBCq½g µóBÜ»ýýðBPwkqõÜ »Gtc

ºô»ñGºlÝü tð zõðºqB_ þÔBì þðBñÉùPwºk»G»è óBPwkqõÜ ÿAôBCq ½g ÿ rýãP…K ÿ ô q»è ,R»HüBO»G †ƒükq õƒÜ ,µÿ ô»ñÌ»ì µþüBülýì µþwBýw þñíÉø kq õÜ þðBÝxýég»ñ¾»ø ½G q ¼ s þðõGq õw ½ƒƒG Bƒƒøºô q»ƒƒƒø ,þƒƒƒÜºôæ ÿ o»ƒƒƒ„ ½ƒƒƒG ºtƒÉƒø µóBƒì»ƒÜ»ƒè»ƒâ þƒðBƒgq»ƒ_»ƒƒðqºô þðAô»C ½G þðBGq õØ þ_½Ø ½G þðBÜºsAôBýW .ÿk þýPÉÜ»ü þPxƒÈõƒ¾»ƒø òƒü rƒOqAktƒÈ q ÿºô»ðõHÝü tð»è óBPwkq õÜ þðBíP…ƒýƒð þƒðBƒÜ»ƒýƒwBƒƒýƒƒw »ƒƒGtƒƒc ï»ƒƒWq»ƒƒw»ƒƒè ArƒƒÝƒƒ„BƒƒC»ƒƒG Bƒƒü q õƒƒw þƒƒðBƒƒPƒƒwkq õƒƒƒÜ þñPw»HP…ƒK Bƒøºô q»ƒø ,QƒÈ ô»ƒÜºkqºk þðkrÝÉW»HÉW ½G ôArÝü qBük þÝÉGtc»G ,µR»ƒƒHƒƒüBƒƒO þƒƒÝƒƒÉƒƒè»ƒƒâ ÿAlƒƒñƒƒÉƒƒƒW»ƒƒƒC »ƒƒWq»ƒƒìõƒƒƒè»ƒƒƒø»ƒƒƒè óAk»ƒƒƒðqºõƒƒƒPƒƒƒwºk ,óBPwkq õÜ ÿAôBCq ½g þƒðBƒÜ»ƒýƒÜºôBƒð ½G ólðBgrð ôtÈ q þñƒPƒxƒgqºk õƒÝƒ¾»ƒG þÄAtG þýwBýw þü½g»Gq»w ÿºkArƒýƒC ,óBPwkq õÜ ÿAôBCq ½g»è kq õÜ þwBýw ÿÂBG ÿlðºôºu q»G»è òOrâºôB_q»ƒw»ƒG #.ºô»ýðBíP…ýð

ºqB„ þðkrÜrýâAk þ¾ô»ø ÿ»ðAô qºlðõO ,óºkºk óBƒýƒðkrƒÝƒ¾Â»ƒc µóBƒÜ»ƒükq õƒÜ ôAlñXG»C þðkrÝÉW»ƒHƒÉƒW þƒXƒðBƒìBƒC»ƒG »ýíÈ q»ƒø µþƒü q õƒw »ƒýƒÜºôBƒð ºô sºqBƒC .AlðBÜ»ðBýñÉÄõ„ ô»ðBPwq»K s»âºq þwBýw þG»PÜ»ì ÿ»ìBñðBü»G òýüAôk ,óBƒPƒwkq õƒÜ þƒðBƒíƒPƒ…ƒýƒð þƒýƒPƒÉƒÜ»ƒƒü ÿ»Üõð»ø þðBÜ»Wq»ìõè»ø»G Qwºõü»K ÿ»ƒƒüBƒƒƒì ,óBƒƒƒPƒƒƒwkq õƒƒƒÜ ÿAôBƒƒƒCq ½ƒƒƒg òý_ ï»Wq»w ½G õG ºq ô»â þÜ»ý¾Bd„½g »„»ã¾»G ,óBÜ»ÜæB_ »ýO»üBw»Ü ô vÈõO ô þƒðºôBƒg »ƒGtƒƒc ï»ƒƒC ÿºô»ƒƒC q»ƒƒw»ƒƒè »ƒýƒðBƒPƒwkq õƒÜ þƒðô q þƒÝƒÈ vƒƒýƒƒOArƒƒPƒƒw ÿ»ƒƒÝƒƒük þƒƒðBƒƒÜ»ƒƒ„»ƒƒG q»ƒƒHƒƒìAq»ƒƒƒG»ƒƒƒè ÿ»ñü q ¼ s »Ü AlÝÉOBÜ»è ,AlƒðBƒPƒwkq õƒÜ ,µòðAsºk óBÜ»ükq õÜ »ýwBýw »ƒK ô rƒâ ÿ»Ü»ükq õÜ »ð»ìõXð»C ôkq»ø Bøºô q»ø ÿ»¾»ìBì ÿºô»G ,Bü q õw þðBƒPƒwkq õƒÜ ÿBƒOºq»ƒw»ƒè þƒðBƒíƒPƒ…ƒýƒð þƒýƒPƒƒÉƒƒÜ»ƒƒü µòíÉø ,ºô»ü q õw þ„o½„ þÝÉLPwºk RºqBƒG»ƒw ,ºõƒG R»ƒƒHƒƒüBƒƒO µþƒƒðÃƒƒØ»ƒƒC þƒø µþƒPƒ…ƒâ»ƒG ÿ q õƒw ÿ»ƒè»ƒw»ƒì»ƒG

.þü ¼ rì þðBÑ¾»Ø ½G óBýðBgq»_qºô þðBíP…ýð þýPÉÜ»ü þPƒxƒÈõƒ¾»ƒø | þƒðBƒÜºôAkô q q»ƒHƒìAq»ƒG»ƒè óBƒPƒwkq õƒÜ ßºô óBƒƒƒƒƒPƒƒƒƒƒwkq õƒƒƒƒƒÜ ÿAôBƒƒƒƒƒCq ½ƒƒƒƒƒg

þè»â ½G ºô»ü ô»ñÌ»ì þð»üæ»è ÿ tÉø»G óBPwkq õÜ ÿAôBCq ½g»è râAo½g ÿkq õÜ µþðºk»ì þðBƒÝƒ¾»ƒg»ƒè ,ºôkrƒÝƒPƒwô qk ó u ô ôBýK þðAqºôBãð»W ,µþü sBƒGq»ƒw »ƒƒƒHƒƒƒýƒƒƒO»ƒƒƒÜ ÿ uk ,o»ƒƒƒƒ„ ÿºq»ƒƒƒƒG»ƒƒƒƒè ºqAlÜ»_ »¾»ƒì½ƒÜ µóBƒÜ»ƒýƒPƒxƒü q ¼ rƒýƒO »PxÈõ¾»ø ï»ƒC ,óBƒÜºqBƒükBƒð zBƒðõƒ„ ºô»ƒýƒðBƒíƒPƒ…ƒýƒð þƒýƒƒPƒƒÉƒƒÜ»ƒƒü ó»ƒƒüæ»ƒƒè þè»â ½G þü ô vƒÉƒì þƒÝƒÉƒðBƒgq»ƒ_qºô»ƒG »ì»C ,QÉñÈlÝÉK óBPwkq õÜ ÿAôBCq ½g þÝÉGtc ½G »ýð ‡½ìBð þÝÉPxƒÈõƒ¾»ƒø ô ô vÉì óºôBg ÿ qAk»…ü q ô pÉãOBG»ƒg Akõƒ…ƒÉƒK ÿ»ƒðAôAkô q ô»ƒè R»ƒýƒÔBƒƒÔ»ƒƒ„ ÿ»Ýük þðBÜ»„»G þ„õO »Ü þP…ƒâ»ƒG »Pxü õÉK ºô»C q»G»è ,ó õG óBPwkq õƒÜ »Ü †ýðBýìçƒxƒýƒC »ƒGtƒc ô»ƒC q»ƒw»ƒè ÿ q»G»ñOrâ»G ,òðBü½g þüBwq õØ þðºôBg ºô»ýüBýñ¾k»G »Ü ÿ»PxÈõ¾»ø ºq ½Xì»ƒC .QÉGºk ÿ ½g þÅýOºs ½K ÿ qAô»ñÈõ„ þðBÜ»ýðBPwkq õÜ »Gtc òü»üAõýø ô»G Al…ýðBPwkq õÜ þíÈ q»ø»è ß»ð ,†ü rO ,Al„»Ýük þðBÜ»„»G»è õÝ¾»G ,Býð»O»ƒG óBPwkq õÜ þðBíP…ýð þýPÉÜ»ü þÉLñÈõ„ þÝÉPxÈõ¾»ø ÿ q»G»ñOrƒâ»ƒè ó rƒãƒHƒ¾»ƒø ÿºô»G RºqBG»w Ak»ƒðArƒÈõƒG ôArƒÝƒ„BƒC ÿ»ƒðAqBƒÝƒðAôBƒO ‡rƒÉƒø»ƒè QƒÈ qºs õƒâºk

ÿAôBƒCq½ƒg q»ƒHƒƒìAq»ƒƒG þPÉÜ»ü þPxÈ õ¾»ƒø # »Gtc ï»C ÿºô»C q»w»è »ü»ã¾»ƒG ,óBƒPƒwkqõƒÜ »ýýðBPwkqõÜ þðô q þÜ»ýüvýOArPw þðºôBg ÿ»¾»ìBì»è »ü»ñýØ»PwAq þÝÉðBgq»_qºô kq õÜ þw»Ü»G RºqBG»w þðBPƒwkq õƒÜ þýPÉÜ»ü »ƒÜ ,Bƒü q õƒw þƒðBƒPƒwkq õƒÜ»ƒè þíÈ q»ø»è þÜºq»w þì»Ü»ƒü þƒGtƒc»ƒG »„rÉø ï»C »Ü ,QÈ rðºkAk óBPwkq õƒÜ kq õƒÜ þƒƒè»ƒƒâ q»ƒƒw ½ƒƒG »ƒƒðBƒƒü q»ƒƒGq»ƒƒG ,RBÜºk »ðAlýC AôBCq ½g þðBPwkq õÜ»ƒè þð½ýws ½K ½ƒC»ƒè þƒðkrƒÜAôAk ÿAoºq»ƒw ó ô q þÝÉPxÈõ¾»ø ÿ q»G»ñOrâ»G Bü q õw »ƒýƒìçƒxƒýƒC »ƒK ô rƒâ ô»ƒC q»ƒHƒƒìAq»ƒƒG»ƒƒè

óBÜ»ükq õÜ Ëkæ ô qB„ q»w ½G »ðAlðAok þO»¾ôºk ô )¤r™ƒñƒèA( ÿºq»ƒG ó»ƒüæ»ƒè »O»ðôArg »Ü ,þìçxýC þìB„ µÛArýÌ þñÈõg »Ü ,ºôºq ¼ rýO þðBÜ»ýðBùýW »Pxýè ÿ õƒƒðBƒƒg ,ôºôkrƒƒÜ ÁÂ»ƒƒc óBƒƒükq õƒƒƒÜ AlƒðBƒü q»ƒw»ƒG óBƒükq õƒÜ þƒðAõƒƒPƒ…ƒýƒðAk þñOrãéük»G µþðÂBO ÿAoºq»w ,ó ôlðBgô q óAk»w þðkrÜrýãPƒwºk ,µóBƒýƒðBƒÜ»ƒðu ,µzBƒƒðõƒƒ„ q»ƒƒw»ƒƒè òƒƒƒðAô»ƒƒƒè z»ƒƒƒÜ

þñü rÔ»Ì þWBc þƒƒðBƒƒÜ»ƒƒükq õƒƒÜ »ƒƒ_ôBƒƒð ÿ»ƒƒƒGq ¼ s þ„rÉø ÿ ô o»Gô q óBPwkq õÜ ÿAôBCq ½g »ýìçxýC »¾»ì½Ü ó»üæ»è ºô»ñGºk »ðAlðok ÿºq»G þðBÜ»HýO»Ü»è »Ü ,ºô»ðBÜºôºolðõO ïB…èA( ô )ÛArÍèA ¥ƒèôk( ô )¤rƒ™ƒñƒèA( ÿ»üBw rÈ u »O»ðõOô»Ü »Ü )¥ƒ‚ìçƒwæA »Ü ,ºlýÌBØ ÿ»ðBPxü q ¼ rýO þñPxhÝÈ q qBÜ ºlýÌBØ ÿ»ðBPw¼ rýO þñƒPƒxƒhƒÝƒÈ q ÿ»Ü»ýìçxýC »OºqBíýC þðBðkBýðõG q»w»è ÿºô»ñOs ½Ø»G ,RBÜºk AkBü q õw»è ÿ ½g ,ºõHPwô qk AlOÂô»è ÿ»ñýì»C »ýüB„½G ô»C ÿkq õÜ þðkrGôBð»è þí„ô qk ºô»C q»G»è ½ƒG ß»ƒü»ƒÐBƒñƒG»ƒG ºôkrƒÜ AkBƒü q õƒƒw»ƒƒè ,þO»üBýèõg ÿ»ðBXðBìBC ô»C ÿk»ðBñÉƒø ºõP…ÉùðBü»ð óBÜ»ýðBPwkq õÜ »Gtc ïÂ»G óBƒƒPƒƒƒwkq õƒƒƒÜ ÿAôBƒƒƒCq ½ƒƒƒg»ƒƒƒè kq õƒƒƒÜ AlðBÜ»ü rýÕÜ»O »¾»ì½Ü ÿºô»ðõGô o»Gô q»è óBƒýƒPƒ„qAs õƒâ ,ºô»ƒñƒñƒÉƒíƒƒG Bƒƒýƒƒð»ƒƒO»ƒƒG ½G óBü½g ÿ ôAô»O þƒðkrƒÜrƒýƒãƒPƒ…ƒK»ƒè ÿ»„»G ï»è kq õÜ þè»â þðBÜAôºo»ÔBƒì »Ü »üºô»C ‡»ì»C ,ºôkrÜ óBPwkq õÜ þðBíP…ýð þýPÉÜ»ü þwBýw þG»ƒPƒÜ»ƒì Alƒüºô»ƒðõƒG½ƒÜ òƒýƒüAôk»ƒè óBƒPƒƒwkq õƒƒÜ q»ƒw»ƒè þƒPƒg»ƒW þƒðBƒíƒÉƒéƒw ÿ qBƒ„»ƒè ÿ ôAô»O ÿ rýãP…K»è þP„qAs õâ ,ôºôkrÜ ÿAôBƒCq ½ƒg»ƒè kq õƒÜ þƒƒè»ƒƒâ ½ƒƒG ÿ ½ƒƒg ‡AôAk AlOBÝðBì»ø»è ,ºôkrÜ óBPwkq õÜ þPÉÜ»ü µóBÜ»ýO»¾ôºkõÉð ºôArhÝƒÈ q»ƒè ë ôlƒèA| ¥ƒÍƒìBƒW( Jºq»ƒÌ þƒðBƒO»ƒƒ¾ºôºk þìçxýC ÿºrãð½Ü ÿ ôArhÝÈ q ô )¥‚GrÍèA þðBÜ»„rÉø»è kq õÜ þñPwAqBK ½G ºôkrÜ ÿAõƒO»ƒÔ ÿ»ƒðAqAlƒÜ»ƒƒ_ »ƒƒ¾»ƒƒì½ƒƒÜ ô»ƒƒC kq õÜ þwõìBð µóBìBw µÁBì þðkrÝ¾Â»c .ºôAk óBPwkq õÜ ÿAôBCq ½g»è

:qç…¾B_ ëAq½C òürOõOô»Üq»w ,N.k.J »ýükqõÜ þOqBK

ÿ q»ƒwõƒð ,qçƒ…ƒƒ¾Bƒƒ_ ëAq ½ƒƒC | þ„ôºq " QÉƒ¾ºk ßq õƒO ÿ ôArƒwBƒð »Ü ºõPxgqºk ÿºô»C BýÜq õO ÿBPxÉC þƒƒOArƒƒÜõƒƒíƒƒƒük µþƒƒƒPƒƒƒ„BƒƒƒC þƒƒƒOqBƒƒƒK »ƒýƒükq õƒÜ þƒOqBƒK òƒü rƒOõƒƒOô»ƒƒÜq»ƒƒw þ„»ÜºqBÜ½ø ,Ak»OÂô ô»C ÿ ô vÉì»è ÿ q»wºqB_ þðBÜ»¾ô»ø ½G ºô»PÈ o»âºk Ê_ºlÉK ô»ðBýýP„BC»ƒG kq õƒÜ þƒwrƒK ôB_q»G þãðºk AkõOBøAk þðkqAvH¾»ø»è | ."òñÉùHwºk»G

:óBÐ¼kq»C| ÞüAk þðBìs»G ólñÈ õg | »ýýð AlðBì»Äºu¼q»è

»ðArÈõG þPxÈõ¾»ø µþPÉÜ»ü þƒwBƒýƒw þƒG»ƒPƒÜ»ƒì þƒPƒxƒÈõƒ¾»ƒƒø óBƒPƒwkq õƒÜ þƒðBƒíƒPƒ…ƒýƒð þƒýƒƒPƒƒÉƒƒÜ»ƒƒü þÝÉPxÈõ¾»ø óBPwkq õÜ ÿAôBƒCq ½ƒg»ƒè þÜ»ýðAõýP…K µÿ rýãPƒ…ƒK ,»ƒü»ƒðArƒÈõƒG

äðrâ þ¾Bg Êw ôkqõÜ þwrK ôArÝü qBük þÝÉð»üæ lð»_ µókqAvHƒ¾»ƒø »OqBK ½ƒG R»ƒHƒüBƒO»ƒG .QƒÈ rƒñƒÉƒùƒGqBƒÜ»ƒG óBPwkq õƒÜ ÿ q õƒ„BƒG þƒðBƒÜ»ƒýƒÜºq»ƒw óBýðBÜºkrÜq»w »Ü ß.k.N µ ß.ó.ÿ .óºlG »ýü ô vÉì »ÐBð½Ø ô»è óBü½g ÿ q ½ì sAôBýW þðõ_½GôAq þðõG AlýPwAo»è ,»„BG ÊG»ø þðõG ÖýO»ãÉð µÖýOºs ½K»G þÝÉñýðAô pÉO»G þPƒxƒü õƒÉƒK »ƒì»ƒC ïÂ»ƒG ô»C »Ü ,þðõPw ß»ƒð »ƒü»ƒø þƒü½ƒwBƒC ô rPðAô rÔ ÿ»Ü»üºõÉ_qAõ_ »ðBñýðAô pÉƒO rOôBý„ ô rPãðrâ QÈ rÝG rO»ð»üæ»ì»ƒø þwBýw þÜ»üBíƒPƒñƒýƒC õƒì»ƒø»ƒè ,ÊƒGºk .QÉG q ôk Þw»Oq»G ºôAqBC »O½OBø »Ü ÿ»ü½âõPÕƒâ ô»ƒC ,þüºô»O»ð ÿºrãð½Ü þñPw»G »G RºqBG»w ÿ õGqAl„»G ÿ q»ñÈõð ÞÉ¾»ì½Ü þðõG»G ÿ ½g ,þwBýw þO»üBw»Ü µNô râ µRqBK ½G ºq»Ýƒ„½ƒhƒ¾k þƒÜ»ƒüBƒñƒÈ ô Alƒü½ƒg»ƒè ÞÈkq õÜ q»ø ½G µÿkq õÜ ÿ»ã¾»ì½ƒÜ .QÉG Býðôk þÜ»ýÈõÜq»ø»è BýÜqõO þO»ìõÝc »OAkºk þü qAl„½ø ,ÞüBG êýì»W ôºô»OºôAqk»ð ïÂºô ºôBýÜq õO ó»ƒüæ»ƒè þO»üBÜ¼ q»w ½G þðAq»ãýð µóBìõâ ‡ºô»C ß»üºkAô »ƒÜ ,ºôkrƒÝƒPƒwô qk ß.ß.N ÿ ôBãð»ø R»¾ôºk ÿºô»C ½G RBÝG ÿ qBük .QÉñG ÿ qAkrÜ »ƒÜ ó»ƒøAô þƒðõƒ_½ƒƒG ÞƒƒÈlƒƒð»ƒƒø ºô»C ½G BýÜq õO þðBð»ðôBãð»ø QÉ_ºlÉK ï»Ü þìBXð»C»G kq õÜ »Ü ºô»PÈ o»ãƒG q»â»C ,AlýP„BC ÿ»w¼pK»è QÉPxH¾»ø ÿ qBØBC ºô»C QÉð»ð ôBãð»ø ‡BýÜq õO þìÂºô ß.ß.N µQÈ o½âºk »Ü»…ÉÜ »ü»ø »Ü ÿ»ýãðºlÉG ô»C ïÂ»G ,QÉGºk þO»¾ôºk ½G ß.ß.N þìÂºô þðõGq»w»è »ü½G ,ºôArðAs»ð ô qBük BP…Éø BýÜq õO QÉGºk þ_ þìBXð»C µ»ý_ »Ü»ìÂºô BP…Éø ºqBük ºô»C q»w»ƒè þƒãƒðºlƒÉƒG BüBC ,ºôBì q»ø óBðôBãƒð»ƒø ÿlƒÉƒìõƒC ÿ ôAô»O ÿlðºôºu q»G»è þüBO½Ü þìBXð»C #|!QÉGAk »Ü»_ôBð þðæ»â

ÊƒG»ƒG q õƒÜBƒG þƒðAkq õƒÜ ÿ ½ƒgô»ƒPƒƒwAq ÿAôBƒCu ¼ q ½ƒG oºôBƒGô rƒýƒG»ƒè ÿ sAôBƒýƒW þí„ô qk ÿºô»ðkrÜs q»G »G óBPwkq õÜ ,óBPwkq õƒÜ ÿAôBƒCu ¼ q ½ƒG þƒPƒ…ƒLƒ¾BƒK ÿAô ÿ»ðBýðºk»ì µþwBýw þÝÉ¾½WõíW »Äºu ¼ o»è ÿ ½g ÿ q ½ì »Ü ºôAqBC »OºôBñÉø ºô»ü qBýPw»ø»G ‡BýÜq õO þO»¾ôºk µRAlG .RBÝG Ak»g¼k ô»C ÿºlñüBC Á»â»è »¾»ìBì Qw»GrâBC þìBXð»C þƒƒðlƒƒðBƒƒü»ƒƒâAq ÿAôk ºlƒƒð»ƒƒ_q»ƒƒƒø Ã¾ôlG»Ì( ó»üæ»è »ð»üçÜ»ü þPw»GrâBC ÿ»…Ü»„BK ½G Aks ¼ q ô»ð »è )óæ»W½C ,BýÜq õO ÿ q õñw ôBð»è ß.ß.N þðBÜºtÉø »O»ðõOBø»ð Aô ÿ qAlÜ»_ þðAkAlÝÉK ô o»„ þü q»ãü qBÜ µäðrâ þO»GBG»G òHG »Ü ºôAqBC ,»ü»ø »Ü ÿ»ÐBð½Ø ô»C þðõ_qBG»è q»w ½G ºqBýwrK ÿ»üBì ôºôArðAs»ð ÿºô»C ïÂ»G qAkrÜ»G ß.ß.N þðBÜ»ÕýOºs ½K ºôBãð»ø

½G þñÈ q»C þìBXð»C »Ü .zBGq»G »OBhG Al„»üºõÉ_qAõ_ô»è q»ø ,QÉGºk kq õÜ ÿ»üAôk ï»C þðBÜ»ýwBì½éHük ºôBãƒð»ƒø ,k.ÿ.N þÜ¼ q»wôBø )îýéwõì e¾Bw( .ºô»C ½G õG ÞÉWBíýC ô»G ïºuBìBC Akô q»w»è ÿºô»C ßºô ÿ ôAô»ƒO BƒPƒxƒÉƒƒC ,krƒƒÜ »ƒƒ¾Bƒƒg Êƒƒw ô»C þðõƒHƒ¾»ƒâ»ƒè f¼ q»ƒG óBƒPƒwkq õƒÜ »ƒÜ ,QƒÉƒðºk ôBƒãƒð»ƒø Ak»ƒðAôBƒãƒƒð»ƒƒø ºô»ü½g ÿlð»íƒO»ƒHƒüBƒO»ƒG ô»ƒÜ»ƒü q»ƒø ,óBPwkq õÜ ÿ q õÜBG AlðBý„ô q»ƒw»ƒè þü q»ãü qBÜ µþP„BC þÐBð½Ø ÿ ½ƒø»ƒG ÊG þðBÜ»¾½WõíW óBPwkq õÜ ÿAôBCu ¼ q .»ÕýOºs ½K ºsAlð»C ÿ vÈ qk þÜ»ü q õñwôBø þƒðõƒG ßºô óBPwkq õÜ ÿ q õÜBG ôAôBCu ¼ q ÿkrÝPwºk »Ü ÿºô»C ßºô ,rPü»Ü»üæ»è µß»üæ»è µR»¾ôºk óAõÉð»è »Ü þPƒ„BƒC þƒÐBƒð½ƒØ þP…L¾BK µÿ s ½wôBø ,»üAkAqBC»è ß.ß.N

,AôBCu ¼ q þO»ü ô o»Gô q »Ü ÿ»g¼k ô»C ºtÉø ôkq õÜ þƒè»ƒâ µÿ rƒâAo½ƒg»ƒG AlðBý„ô q»ƒw»ƒè ,þƒðBƒÜ»ƒPƒwºk q»ƒw»ƒè ô»C ½G ïÂºô ßºô ,å.N.ÿ þðBÜºtÉø ºôºolðõO »K ô râ ó»ƒüæ»ƒè ÿ»ƒðBƒ„rƒÉƒø »ƒGºq»ƒÌ þƒPƒ…ƒLƒ¾BƒK»ƒG óBƒÜ»ƒýƒìçƒxƒýƒC R»HüBO»G ,óBü q»w »PÈ rÜºk óBÜ»ýñýÄ½„ µòP„õÜ»G »Ü »ýüAôk ï»C ÿ»ðB„rÉø ô»C óAôBO ÊG þðBw»Ü»G q»HìAq»G ÿ výOôlðõO AkBü q õw»è ÿkq õÜ þwrK ,ºôAqlìBXð»C ÞÉ„»G µlðBwBð óBùýW ô»_ôBð þðæ»â»G þðlðAu ô q ô rOBü s þðAõO ÿkq õÜ ÿBülýì»è .QÉñÉü»ãG þP…ãüAq»G »O»GBG ô»C ôkrGAq ÿºôBƒì»ƒè ÿ»ƒ„»ƒãƒðBƒG ô»ƒC þðlðBü»âAq ½G óBPwkq õÜ ÿAôBCu ¼ o»ƒè ó»üæ»è ,q»GºõÈ o»G½g þÝÉíÈ q»ø þðõG ÿAô ,Arð»ü»âAq ºôºkq õÜ þO»üAkrÜq»w þðõG ½G rOBü s þÝÉO»ƒÍƒü q»ƒ„ »ƒÜ krƒÜ ÿºsAô qºk µQÈ qlHÉK ÿkq õÜ þÝÉíÈ q»ø þO»¾ôºkõÉð þðBKºo½â»è Ëõð þÜ»ü½wBC

óBícºpèôlG»Ì óAõýP…K kq õÜ þwrK þñOô»Üq»w Ak»ÐBð½Ø ï»è ô»xØ þð»üB„ ô»¾Bg Êw ÿ»ƒPƒw»ƒGAµ .ºq ¼ s þwBG ÿºrãð½Ü þðAksBƒw µÿ qBƒÜºkBƒìBƒC ,þü õOô»Üq»w»G óBPwkq õÜ þüºô»O»ƒð µóBƒPƒƒwkq õƒƒÜ ÿAôBƒƒCu ¼ q þƒƒg¼kô qBƒƒG þƒ„Akq»ƒG õƒÉƒð »ƒñƒOô»ƒÜ»ƒè ó õƒGsBƒGqºk ÿºkAô Aôk µïBXð»C ,»Ü»_ôBð þðAtÉùès ,BýÜq õO µ ß.ß.N óAõÉð þP„BC ÿ»w¼pK µRqBK þO»üBãð»…ÉK»G »Ü Ak»ü»ðsBG ô»è þè»â ,óBPwkq õÜ þðBÜ»ýwBýw »K ô râ ô»G þÜ»üAô»ø õ„»Ü ôBð »O½Oô»Ü kq õÜ óBÜ»ýƒwBƒýƒw »ƒ¾õƒW õƒì»ƒø »ƒÜ ºq ½ƒW µÿ q»ƒwºqBƒ_ ôBƒñƒÉƒK»ƒè ºô»ƒÝƒÉƒ¿ƒÉƒƒø»ƒƒè ÿ»üBOAµ ô»G ,QÉG òOô»Üq»w µòPwAqBK ºõP…ü»âAô þÝÉ¾Bg»G kq õÜ þè»â ÿ»ãÉK þÜºq»w þÝÈ q»PÜ»C »O½G Ak»Ü»_ôBð»è »Ü Ëõƒð þƒÝƒÉƒ…ƒƒüBƒƒíƒƒðq»ƒƒø þƒƒðlƒƒðAõƒƒð»ƒƒè þÜºq»w þ¾¼ q AlýwBýw ÿBýÔArâõW»è .QÈ qlHÉK Á»ƒƒƒâ»ƒƒƒè ÿºô»ƒƒƒC þƒƒƒHƒƒƒü q»ƒƒƒOôBƒƒƒƒø ÿºrãð½Ü þðAlìBXƒð»ƒC ÿºô»ƒðõƒHƒÝƒü tƒð »ƒðBƒÝƒü tƒð ï»ƒG ºqBƒü pƒG »ƒÜ þƒüºô»ƒƒO»ƒƒð þO»HƒüBƒO þƒÝƒÉƒñƒÈõƒ„ ,QƒÈ qlƒHƒìBƒXƒð»ƒC ,ºõOrâ »Ü»_ôBð þðBÜBülýì µólðBü»âAo»è ó»üæ»è þ…ü sAôBýW ÿ qBÝýƒ„ ÞƒÉƒè»ƒâ ½ƒG ºôºqAk»ƒíƒO»ƒwBƒýƒƒw ô qBƒƒÜ»ƒƒÄ¼ rƒƒ„ þðBOÂô ó»üæ»è R»ƒHƒüBƒO»ƒG .QƒÈ rƒÜºk þðlðBãð»x¾»ø ºô»ü qBýPw»ø»G ÊwôAqk .ó»Üºk ½G q»w»è ºô»ü|ô q ôkq»ø»G ºlð»_q»ø R»HüBO»G óBPwkq õÜ ÿ ½gôBð þƒPƒwBƒC ÿºô»ðlñÈõg q ¼ s ,óBPwkq õÜ ÿ q õ„BG þüºô»O»ð ÿºrãð½Ü þðBÜ»ð»üæ ½G sAôBýW rƒƒÈ u»ƒƒè »ƒƒÜ ÿºô»ƒƒƒC ßºô ,òƒƒƒÈ rƒƒƒÜºk óBü .QÉG »Ü»_ôBð þðBOÂô þü q»ãü qBÜ óBPwkq õÜ ÿ q õ„BG þðkqAvH¾»ø þ„»Ü»è ÿlƒƒðºôºu q»ƒƒG ½ƒƒG ÊƒƒÝƒƒýƒƒPƒƒÜBƒƒO ßºô

,óBƒƒƒÐ¼kq»ƒƒƒC Iƒƒƒü»ƒƒƒƒO J»ƒƒƒƒWºq :lðBü»ãüAq BýÜq õO þƒðArƒü sºõƒÜ¼ q»ƒw þðõHýOArÜõíük»G þðBÜºôBãð»ø ôBð»ƒè õOBøAk þãðBì»è ºqBü pGAô »Ü ,BýÜq õO ólñÈ ½ƒg ÿ»ƒè»ƒw»ƒì ,òƒýƒð»ƒü»ƒãƒHƒüAq »ì»C ,»ýýð AlðBì»Äºu ¼ q»è ÞüAk þðBìs»G ºô»C þOBÜ BP…Éø µËôºk ÿlW þÝÈ qBÜ .ºõOBø»ð

þÜ»ü»HýO»Ü ,å.N.ÿ| Jºq»Ì þðBýOÂôBø»è lðAqs»ìAk

,ë»ƒâ þƒñƒPƒwAqBƒK þƒðBƒÜ»ƒñƒýƒÜ»ƒü lýø»„ ÿ ôBð»G ÿ»HýO»Ü òýì»„»ƒ„ ï»C ,lðAq s»ìAk óBícºrèôlG»Ì q»O»ì óBÜ»Gºq»Ì »ƒýƒýƒOÂôBƒø»ƒè »ƒü»ƒHƒýƒO»ƒÜ ºrƒƒwõƒƒð ÿºq»ƒƒG ÿ uk ôºõƒƒOBƒƒùƒÝƒÉƒƒK »PÈ ô»Üºk óBü»ÜºlðºôBð »Ü ,òÉãð»Wºk #. rì»Pè»O µòýwAq õG»C þðBÜ»_ôBð

‫كؤمةآليةتى‬

‫ذمارة (‪ )433‬دو شةممة ‪2013/8/19‬‬

‫‪info_chawder@yahoo.com‬‬

‫قەڵغانە شاراوەكە هەڕەشە لەتاوانباران دەكات‬

‫‪10‬‬

‫پۆلیس‪ :‬هەمو كەسێك رێگەی پێدراوە بەدانانی كامێرای چاودێری لەماڵ‌و دوكانەكەیدا‬ ‫چاودێر‪ -‬تابان محەمەد‪:‬‬ ‫زۆرێك لەبازاڕو ش��وێنە گش��تیەكان‌و‬ ‫تەنان��ەت ناوم��اڵ‌و كۆاڵنەكانی��ش‬ ‫بەش��ێوەیەكی ش��اراوە بەكامێ��رای‬ ‫چاودێ��ری كۆنترۆڵك��راون‪ ،‬ئەمەی��ش‬ ‫لەپێناو پاراس��تنی ماڵ‌و سامانەكانیان‌و‬ ‫ئاش��كراكردنی ه��ەر روداوێ��ك كە‬ ‫روبدات‪ ،‬بەڕێوەبەری بنكەی پۆلیسی‬ ‫س��ەرایش ئەوەی خستەڕو رێگەیان‬ ‫بەهاواڵتیان‌و دوكاندارەكان‌و هەمو ئەو‬ ‫كەس��انە داوە كە دەیانەوێت كامێرای‬ ‫چاودێری دابنێن‪ ،‬پارێزگاری سلێمانیش‬ ‫بڕیاری داوە لەداهاتودا سەرجەم شەقام‌و‬ ‫شوێنەگشتیەكان كامێری چاودێریان بۆ‬ ‫دابنرێت‪.‬‬

‫بەشێوەیەكی دروست كامێرا لەكۆاڵنەكاندا‬ ‫هەبێت‌و الیەنی پەیوەندی��دار ئاگاداربێت‬ ‫ئەوا لەكاتی روداوەكاندا دەتوانرێت سودی‬ ‫لێوەربگیرێت‪ ،‬ئەگەریش لەژێر چاودێریدا‬ ‫نەبێت لەوانەیە هەندێ‌ كەس بەمەبەستی‬ ‫خراپ بەكاری بهێنن‪.‬‬

‫نائاسایی ئەگەر روبدات‪.‬‬ ‫سەرمایەدارەكە‪ ،‬وتیشی «لەهەر چوار‬ ‫الی ماڵەكەمەوە ئەو كامێرایانەم داناوە كە‬ ‫س��ودی بۆ دراوسێكانیشم هەیە‌و رۆژانە‌و‬ ‫مانگانە س��ەیری دەكەمەوە بۆ دڵنیابون‬ ‫لەبونی ئەگەرو گومانێ��ك كە پەیوەندی‬ ‫پێیانەوە هەبێت»‪.‬‬

‫هەژراو دەوڵەمەندەكان دەیكڕن‬ ‫كامێرای‬ ‫ه‪ ،‬ك‪ ،‬یەكێكە لەفرۆشیارەكانی‬ ‫لەسلێمانی‬ ‫چاودێ��ری لەن��او بازاڕی س��لێمانیدا كە‬ ‫«پێشنیاز كراوە‬ ‫نەیویست ناوی بهێنرێت‪ ،‬جەختدەكاتەوە‪،‬‬ ‫بە مەبەس��تی كڕینی كامێ��رای چاودێری شەقام‌و شوێنە‬ ‫رۆژانە خەڵ��ك رودەكەن��ە دوكانەكەی‪ ،‬گشتیەكان كامێرای‬ ‫ئەوەی��ش پەیوەس��تنیە بەدەوڵمەن��دو‬ ‫هەژاران��ەوە‪ ،‬چونك��ە كەس��انێك هەن چاودێرییان بۆ دابنرێت»‬ ‫هەرچەندە توان��ای ماددیان كەمە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫كامێرای چاودێری دەكڕن بۆ ئەوەی ئەگەر‬ ‫لەماڵ چونە دەرەوە بزانن دوای ئەوان چی‬ ‫رویداوە‪.‬‬ ‫هیچ كەس ناتوانێت كارێك بكات‬ ‫دوكاندارەكە ئەوەشی خستەڕو‪ ،‬روداوی‬ ‫جێی گومان بێت‬ ‫دزی زۆر رویداوە ئەم��ان بانگ كراون تا‬ ‫بازرگانێكیش‪ ،‬بۆ چاودێر وتی «چەند‬ ‫سەیری كامێراكە بكەنەوەو بزانن كێ‌ بوە‪،‬‬ ‫چونك��ە لەكاتی رودانی ه��ەر روداوێكی س��اڵێك لەمەوب��ەر ویس��تومە كامێرای‬ ‫هاواڵتیان كامێرای چاودێری دادەنێن نائاس��ایی فرۆشیاری كامێرا یان ماڵەكەو چاودێ��ری دابنێ��م‪ ،‬چونكە بەش��تێكی‬ ‫س‪ ،‬ع‪ ،‬هاواڵتیەكەو م��اوەی زیاتر لە پۆلیس زیاتر كەس��یتر نابێت دەستكاری پێویس��تم زانیوە‪ ،‬وا هەس��تیش دەكەم‬ ‫درەن��گ كەوت��وم لەدانان��ی كامێرە بۆ‬ ‫دو س��اڵە كامێرای چاودێ��ری لەدەرگای ئەو كامێرایانە بكەن‪.‬‬ ‫ماڵەكەم‪ ،‬بەاڵم ماوەی سێ‌ مانگە كامێرای‬ ‫دەرەوەو بەش��ێوەیەكی ش��اراوە داناوە‪،‬‬ ‫چاودێری��م لەه��ەر چ��وار روی ماڵەكەم‬ ‫بۆ پاراستنی ئاسایش‌و دەرخستنی‬ ‫بەه��ۆی ئ��ەوەی لەڕاب��ردودا زیانی��ان‬ ‫داناوە»‪.‬‬ ‫روداوەكانە‬ ‫بەئۆتۆمبێلەك��ەی گەیان��دوە‪ ،‬دوای ئەو‬ ‫سدیق ئیبراهیم‪ ،‬سەرمایەدارێكی شاری‬ ‫روداوەش كامێرای چاودێریەكەی داناوە‌و‬ ‫س��ەروەت ئەحمەد‪ ،‬ب��اس لەوەش‬ ‫م��اوەی زیاتر ل��ە ‪ 24‬كاتژمێریش س��لێمانیە باس لەوەدەكات‪ ،‬ماوەی چوار دەكات‪ ،‬ئەو كامێرایانەی بۆ دەرخستنی‬ ‫تۆمار دەكات‪.‬‬ ‫س��اڵە كامێ��رای چاودێ��ری لەماڵەكەیدا دزی دانەناون‪ ،‬بەڵكو وەك بەرگریەك‌و‬ ‫هاواڵتیەك��ە ب��اس داناوە‪ ،‬ئەوەیش بەمەبەس��تی پاراستنی گێڕان��ەوەی دز داین��اوە‪ ،‬چونك��ە‬ ‫لەوەشدەكات‪ ،‬ئەگەر ئاس��ایش‌و دەرخس��تنی ه��ەر بارێك��ی كامێ��رەكان ل��ەڕوی دەرەوە بەڕون��ی‬

‫دیارەو هیچ كەس ناتوانێت كارێك بكات‬ ‫جێی گومان بێت‪.‬‬ ‫رێگە بەهاواڵتیان دەدرێت‬ ‫بەڕێوەبەری بنكەی پۆلیس��ی س��ەرا‬ ‫ئەوەی خستەڕو‪ ،‬دانانی كامێرای چاودێری‬ ‫لەماڵەكاندا هیچ كێش��ەیەكی نیە‪ ،‬ئەگەر‬ ‫دراوسێكانی ئەو ماڵە پێیان خۆش بێت‪،‬‬ ‫بگرە س��ودێكی زۆری هەیە بۆپاراستنی‬ ‫ئاس��ایش ه��ەر ب��ۆ ی��ەش رێگەی��ان‬ ‫بەهاواڵتی��ان‌و دوكان��دارەكان‌و هەمو ئەو‬ ‫كەس��انەداوە كەدەیانەوێ��ت كامێ��رای‬ ‫چاودێ��ری دابنێن‪ ،‬چونكە بۆتە هۆكارێك‬ ‫بۆ رونكردنەوەو خس��تنەڕوی هەر بارێكی‬ ‫نائاس��ایی‪ ،‬هەروەها بۆتە كارئاس��انیەك‬ ‫لەبنكەكانی پۆلیس��دا لەدۆزینەوەی هەر‬ ‫گومانێك یان روداوێكی دزیكردن‪.‬‬ ‫نەقی��ب س��ەركەوت ئەحمەد‪ ،‬وتیش��ی‬ ‫«بەبڕیارێك��ی پارێ��زگای س��لێمانی‬ ‫دەبێت هەمو ئ��ەو ب��ازاڕو بینایانەی تازە‬ ‫دروس��تدەكرێن لەگەراجەك��ەی هەت��ا ناو‬ ‫دوكان��ەكان دەبێت كامێ��رای چاودێری بۆ‬ ‫دابنرێت‪ ،‬هەروەها حكومەتیش پێش��نیاری‬ ‫بۆ پارێزگا كردوە كە سەرش��ەقام‌و شوێنە‬ ‫گش��تیەگان لەو ش��وێنانەی كە پێویس��تە‬ ‫دەبێ��ت كامێ��رای چاودێریان ب��ۆ دابنرێت‬ ‫بەمەبەس��تی ئاگاداربون لەباری ئاسایش��ی‬ ‫كۆمەڵگە‪ .‬ناوبراو رونیشیدەكاتەوە‪ ،‬چەندین‬ ‫روداو رویداوەو بۆدەرخس��تنی روداوەكەش‬ ‫س��ودیان لەكامێرای چاودێ��ری وەرگرتوە‪،‬‬ ‫یاخود ئەگ��ەر روداوێك��ی دزی رویدابێت‌و‬ ‫كامێرا هەبوبێت ئەوا ئاس��انترو زوتر دزەكە‬ ‫دۆزراوەت��ەوە‪ ،‬زۆربەی ئەو روداوانەیش��ی‬ ‫لەڕێ��ی كامێرەی چاودێریەوە دۆزراونەتەوەو‬ ‫هاتۆتە بنكەكەیان روداوی دزی بوە‪.‬‬

‫كاتێك منداڵ دەبێتە بینەری شەڕی دایك‌و باوكی‬ ‫پزیشكێكی دەرونی‪ :‬ئەو مندااڵنەی لەژینگەی شەڕو ئاژاوەدا گەورە دەبن‬ ‫زیاتر لەكەسانی دیكە توشی نەخۆشیی دەرونی دەبن‬ ‫چاودێر‪-‬تابان رەزا‪:‬‬ ‫توێژەران��ی دەرون��ی‌و كۆمەاڵیەت��ی‬ ‫جەخت لەوەدەكەنەوە‪ ،‬ش��ەڕو ئاژاوەی‬ ‫نێ��وان دای��ك‌و ب��اوك ب��ە بەرچاوی‬ ‫منداڵەكانیانەوە كاریگەریی خراپ لەسەر‬ ‫كەسێتیی منداڵ جێدەهێڵێت‪ ،‬بۆیە زۆر‬ ‫ێ‬ ‫بەگرینگ��ی دەزانن دایك‌و ب��اوك بەب ‌‬ ‫ئامادەبونی منداڵەكانیان كێش��ەكانیان‬ ‫بخەنەڕو‪ ،‬ئ��ەم كاریگەرییە خراپانەیش‬ ‫لەكاتێكدایە كە بەشی هەرە زۆری دایكان‌و‬ ‫باوكانی نێو كۆمەڵی كوردی هەمیش��ە‬ ‫كێش��ەو دەنگ��ە دەنگ‌و ش��ەڕەكانیان‬ ‫بە بەرچ��اوی منداڵەكانیانەوە دەكەن‪،‬‬ ‫ه��ەروەك باوكێك دەڵێ��ت «فێرنەبوین‬ ‫بچینە شوێنێكی دور لەمنداڵەكانمان تا‬ ‫كێشەكانمان چارەسەر بكەین»‪.‬‬ ‫بەچاوی دایك سەیرم ناكەن‬ ‫سەمیرە‪ ،‬كە ناوێكی خوازراوەو تەمەنی‬ ‫‪ 36‬س��اڵە‪ ،‬باس ل��ەوەدەكات‪ ،‬لەكاتی‬ ‫ش��ەڕو ئ��اژاوەدا لەگەڵ هاوس��ەرەكەی‬ ‫بەهۆی توڕەبونەكەی��ەوە ئاگای لەخۆی‬ ‫نامێنتێ��ت ك��ە ك��ێ لەدەوروبەریەت��ی‬ ‫هەرچیەك بێت دەیڵێت‪ ،‬ناتوانێت بەسەر‬ ‫توڕەبونەكەیدا زاڵبێت‪ ،‬كاتێكیش بەئاگا‬ ‫دێتەوە منداڵەكانی دەگرین‌و زۆر ترساون‪.‬‬ ‫ئەو ژنە دەش��ڵێت «بەهۆی ئەو شەڕە‬ ‫بەردەوامەم لەگەڵ هاوسەرەكەمدا هەست‬ ‫دەك��ەم منداڵەكانم بەچ��اوی دایكانەوە‬ ‫س��ەیرم ناكەن‪ ،‬زۆر قسەم لەگەڵ ناكەن‬ ‫دەڵێ‌ هەر دایكیان نیم‪ ،‬بەهەمان شێوەش‬ ‫بەو چاوەوە س��ەیری باوكی��ان دەكەن‪،‬‬ ‫هۆكارەكەیش��ی بۆ ئەوە دەگەڕێتەوە كە‬ ‫لێمان بێزار بون»‪.‬‬ ‫بۆچی شەڕ دروستدەبێت؟‬ ‫عەل��ی كەم��ال‪ ،‬تەم��ەن ‪ 41‬س��اڵ‪،‬‬ ‫فەرمانب��ەر‪ ،‬ئاماژە ب��ەوەدەكات‪ ،‬لەبەر‬

‫ئەوەی ژنەكەی بەبێ ئاگاداری ئەو لەماڵ‬ ‫دەچێتە دەرەوە‌و گوێرایەڵی قس��ەكانی‬ ‫ناكات‪ ،‬شەڕ لەنێوانیان دروستدەبێت‪ ،‬لەو‬ ‫كاتەش��دا منداڵەكانیان ئاگادارن‪ ،‬چونكە‬ ‫ش��ەڕ كاتی بۆنیە لەن��او ماڵدا رودەدات‬ ‫من��داڵ ه��ەر ئ��اگادار دەبێ��ت ناتوانن‬ ‫بیشارینەوە‪.‬‬ ‫ناوبراو وتیشی «هەستم بەوە كردەوە‬ ‫منداڵەكانم لەگەڵمدا وەكو جاران نەماون‪،‬‬ ‫ت��وڕەو بێ��زار دەردەك��ەون‪ ،‬بەناچاری‬ ‫دەبێت لەبەرچاوی منداڵەكانماندا ش��ەڕ‬ ‫بكەین‪ ،‬چونكە فێری ئەوە نەبوین خۆمان‬ ‫رابگرین‌و بچینە ش��وێنێكی گونجاو باس‬ ‫لەو كێشەیە بكەین كە رویداوە»‪.‬‬ ‫زۆر لەشەڕی دایك‌و باوكم دەترسم‬ ‫كۆژین گۆران‪ ،‬تەمەن ‪14‬س��اڵ‪ ،‬بۆتە‬ ‫قوربانی��ی ناكۆكیەكان��ی نێ��وان دایك‌و‬ ‫باوك��ی‌و دەڵێت «كاتێ��ك دایك‌و باوكم‬ ‫ش��ەڕ دەك��ەن‪ ،‬دەگریم‌و لەترس��ا خۆم‬ ‫دەش��ارمەوە‪ ،‬نازانم بۆچی دایك‌و باوكم‬ ‫ش��ەڕ دەكەن‪ ،‬منیش حەز دەكەم وەكو‬ ‫هەمو منداڵ��ەكان لەگ��ەڵ دایكو باوكم‬ ‫بەخۆشی بژیم‌و بچینە دەرەوە‪.‬‬ ‫پێكەنین بوە بەخەون‬ ‫هۆنی��ا‪ ،‬خوێندكارێك��ی پۆلی پێنجی‬ ‫ئامادەیی��ە‌و بەنیگەرانیی��ەوە ب��اس‬ ‫ل��ەوەدەكات‪ ،‬زۆر كاریگ��ەرە ب��ەوەی‬ ‫كاتێك دەبینێت دای��ك‌و باوكم ناكۆكی‌و‬ ‫ش��ەڕو ئاژاوەیانە‪ ،‬چونك��ە نەك خۆیان‬ ‫ئازار دەكێ��ش بەڵكو منداڵەكانیش��یان‬ ‫س��ەد ئەوەندە ئازار دەكێشن‌و كاریگەری‬ ‫خراپیش لەسەر دەرونیان جێدەهێڵێت‪.‬‬ ‫وتیشی «بەهۆی ش��ەڕو ناكۆكیانەوە‬ ‫پێكەنین لەماڵی ئێمەدا بوە بەخەونێكی‬ ‫بەدی نەهاتو‪ ،‬زۆر جار خۆزگەم خواردوە‬ ‫كە زو بمرم‌و لەم ماڵە بچمە دەرەوە»‪.‬‬

‫چونكە منداڵ هەس��ت ناس��كە‌و بەرگەی‬ ‫قس��ەی ناش��رین‌و نامۆو ش��ەڕو ئاژاوە‬ ‫ناگرێت‪ ،‬كە دای��ك‌و باوك بەرامبەر یەك‬ ‫دەیك��ەن‪ ،‬ئەمەیش كاریگ��ەری دەرونی‬ ‫خراپ لەس��ەر ئ��ەو خێزان��ەو بەتایبەت‬ ‫منداڵەكانی��ان دروس��تدەكات‪ ،‬لەالیەكی‬ ‫تریش��ەوە ئ��ەو رێ��زو خۆشەویس��تی‌و‬ ‫ش��كۆمەندیەی كە دایك‌و ب��اوك هەیانە‬ ‫كاڵ دەبێت��ەوە‌و نایانمێنێت‪ ،‬بەهۆی ئەو‬ ‫كێش��انەی ك��ە لەنێوان دای��ك و باوكدا‬ ‫دروستدەبێت‪.‬‬ ‫جیهاد عومەر فەتاح‪ ،‬رونیشیدەكاتەوە‪،‬‬ ‫كاتێك منداڵ لەماڵەوەیە دەبێت دایك باوك‬ ‫كێش��ەكانیان نەخەنە رو دان بەخۆیاندا‬ ‫بگرن‌و كۆنترۆڵ��ی توڕەییەكەیان بكەن‌و‬ ‫لەدەرەوەی بازنەی منداڵ‌و بەئامادەنەبونی‬ ‫منداڵەكانیان كێش��ەكەكانیان چارەسەر‬ ‫بكەن‪ ،‬نەوەك ئەم ئاژاوەو كێشانە وابكات‬ ‫منداڵەكانیان الس��اییان بكەنەوەو لەناو‬ ‫خوێندنگ��ە زو ت��وڕە بب��ن‌و نەتوانێنێت‬ ‫لەگەڵ هاوڕێكانیدا بگونجێت‪.‬‬ ‫ناوب��راو‪ ،‬رونیش��یكردەوە‪ ،‬من��داڵ‬ ‫بەكایەكی ناو كۆمەڵگە س��ەیر دەكرێت‪،‬‬ ‫ئەگ��ەر بەباش��ی پ��ەروەردە نەكرێ��ت‬ ‫رەنگدان��ەوەی خ��راپ لەن��او كۆم��ەڵ‬ ‫دروستدەكات‪ ،‬ئەم مندااڵنەش كە دەبینن‬ ‫كە دایك‌و باوكیان بەقسەو وتەی ناشرین‬ ‫مامەڵە لەگەڵ یەكت��ردا دەكەن ئەوانیش‬ ‫متمانە بەخەڵكی ناكەن‌و بەهەمان شێوەی‬ ‫دایك‌و باوكیان س��ەیری دای��ك‌و باوك‌و‬ ‫هاوڕێكان��ی خۆیان دەك��ەن‪ ،‬هەرەوەها‬ ‫لەڕوی كۆمەاڵیەتیش��ەوە ئ��ەو مندااڵنەی‬ ‫كە لەماڵەوە كێشەو ناكۆكیان هەیە لەناو‬ ‫كێش��ە خێزانیەكاندا دەژی��ن متمانەیان‬ ‫هەندێ دایك و باوك ماڵ دەكەنە دۆزەخی منداڵەكانیان‬ ‫بەكەس نامێنێت‪ ،‬وای لێدێت رق و كینەی‬ ‫ب��ەوەدەكات‪ ،‬كاتێ��ك ناكۆكی‌و كێش��ە بەرامب��ەر بەهەمو ك��ەس هەبێت‪ ،‬حەز‬ ‫رەنگدانەوەی خراپ دروستدەكات‬ ‫دەكەوێت��ە نێوان دایك‌و ب��اوك زۆرجار بەتێكەاڵوی نەكەن‪ ،‬زۆر جار دەبێتە هۆی‬ ‫منداڵەكانیانە‪،‬‬ ‫��انە‬ ‫�‬ ‫كێش‬ ‫��ەم‬ ‫�‬ ‫ئ‬ ‫قوربانیی‬ ‫��اژە‬ ‫توێژەرێك��ی كۆمەاڵیەت��ی‪ ،‬ئام�‬ ‫گۆشەگیری‌و نەخۆشییە دەرونیەكان‪.‬‬

‫كاریگەرییە‬ ‫دەرونییەكان‬ ‫الی خۆش��یەوە پزیش��كێكی‬ ‫دەرون��ی رونیدەكاتەوە‪ ،‬ش��ەڕی نێوان‬ ‫دای��ك‌و باوك‪ ،‬لەتەمەن��ی منداڵیەوە تا‬ ‫دەگات��ە گەورەیی كاریگەری��ی دەرونی‬ ‫لەس��ەر منداڵ هەیە‪ ،‬بۆی��ە زۆربەی ئەو‬ ‫مندااڵنەی شەڕەنگێزو شەڕاوی دەردەچن‬ ‫زیاتر لەو خێزانانەن كە ناو خێزانەكانیان‬ ‫ش��ەڕی تێدایە‪ .‬د‪ .‬عەبدولقادر حس��ێن‬ ‫گەردی‪ ،‬باس لەوەی��ش دەكات‪%80 ،‬ی‬ ‫ئەو مندااڵن��ەی لەخێزانێكی ش��ەڕاویدا‬ ‫گەورە دەبن كە گەورە دەبن كاریگەریان‬ ‫لەس��ەر دەبێ��ت‪ ،‬لەبەرئ��ەوەی كاتێك‬ ‫خێزانێ��ك پێكدەهێنێ��ت زیاتر تەقلیدی‬ ‫ئ��ەوە دەكەنەوە كە كات��ی خۆی چۆن‬ ‫لەماڵ��ەوە دایك‌و باوك هەڵس��كەوتیان‬ ‫لەگ��ەڵ یەكك��ردوە‪ ،‬منداڵەكانیش وەكو‬ ‫ئ��ەوان‪ ،‬بەدەگمەن منداڵ هەیە الس��ایی‬ ‫دایك‌و باوكی نەكاتەوە‪.‬‬ ‫پزیشكەكە وتیش��ی «ئەو ژینگەیەی‬ ‫ك��ە منداڵ تێیدا گەورە دەبێت لەتەمەنی‬ ‫گەورەییدا رەنگدانەوەی لەسەری دەبێت‪،‬‬ ‫ئ��ەو خێزانان��ەی ب��ە پەروەردەیەك��ی‬ ‫دروس��تدا دەڕۆن وەك��و ئ��ەو خێزانانە‬ ‫نین كە ش��ەڕیان تێدای��ە‪ ،‬چونكە منداڵ‬ ‫لەتەمەنی چوار ساڵیەوە كاریگەری لەسەر‬ ‫دروستدەبێت»‪ .‬ناوبراو جەختدەكاتەوە‪،‬‬ ‫ئ��ەو مندااڵن��ەی ل��ە ژینگ��ەی خێزانی‬ ‫ش��ەڕو ئاژاوەدا گەورە دەبن زیاتر توشی‬ ‫نەخۆشییە دەرونیەكان دەبن‪ ،‬بەتایبەتی‬ ‫خەمۆكی‪ ،‬چونكە توان��ای ئەوەیان نییە‬ ‫كێش��ەكانیان چارەس��ەربكەن‌و باوەڕیان‬ ‫بەخۆیان نامێنێ‌‪.‬‬

‫ثشو‬

‫ذمارة (‪ )433‬دو شةممة ‪2013/8/19‬‬

‫كۆمپانیایەك دایبی‬ ‫لەكرێكارەكان دەبەستێ‌‬

‫‪info_chawder@yahoo.com‬‬

‫وش ـ ــةى ي ـ ــةكـ ـت ـ ـ ــرب ـ ـ ـ ـ ـ ِر‬

‫مێرکڵ به‌ راپ‪-‬ه‌وه‌‬

‫میدیاكان‪:‬‬ ‫میدیاكان‪:‬‬ ‫ئەنجێال مێركڵ‪ ،‬راوێژکاری ئەڵمانیا‪،‬‬ ‫كۆمپانیایەك بۆ رێگریكردن لەكرێكارەكانی لەچونیان بۆ ‪،w.c‬‬ ‫ڤیدیۆیەكی لەتەلەفزیۆنەكانی ئەو‬ ‫بەوەی‬ ‫كە بەو هۆیەوە پشوی كورت وەردەگ��رن‪ ،‬ناچاریان دەكات‬ ‫واڵتە باڵوبوەتەوە‪ ،‬كە لەژورەكەی‬ ‫باڵویكردەوە‪،‬‬ ‫دایبی بەخۆیان ببەستن‪ ،‬رۆژنامەی دەیلی ستاری بریتانی‬ ‫خۆیدا‌و لەكاتی پشودایە‌و‬ ‫بەرهەمهێنانی‬ ‫كۆمپانیای كیونگ شین لیر لەهیندۆراس‪ ،‬كە لەبواری‬ ‫گۆرانی راپی ئەڵمانی دەڵێت‪،‬‬ ‫پشتوێنی سەالمەتیدا كاردەكات‌و خاوەنداری دەگەڕێتەوە بۆ كۆریای‬ ‫ئەم گۆرانییە بوە مایەی‬ ‫بكات‬ ‫باشور‪ ،‬هەمو ئەو دەنگۆیانەی رەتكردەوە لەكاتی كاركردندا رێگری‬ ‫سەرنجی زۆری میدیاكانی‬ ‫ناوزڕاندنی‬ ‫لەچونی كرێكارەكانی بۆ ‪ .w.c‬ئەو هەوااڵنەشی گەڕاندەوە بۆ‬ ‫ئەڵمانیا‪ ،‬بەاڵم مێركڵ خۆی دەڵێت‬ ‫واڵتەدا‪.‬‬ ‫كۆمپانیاكەیان‌و كەمكردنەوەی بایەخی كۆمپانیاكەیان لەو‬ ‫"ئەوە حەزێكی منداڵیمەو بۆ‬ ‫لەالیەن خۆیانەوە سه‌ندیکای كرێكارانی هیندۆراس‪ ،‬ناڕەزایی خۆیان‬ ‫نابێـت سەرۆكی واڵت گۆرانی‬ ‫كۆمپانیایە‬ ‫بەرامبەر بەو‬ ‫بڵێت؟! بەپێچەوانەوە من زۆرێك‬ ‫�ەش‬ ‫�‬ ‫�ەك‬ ‫�‬ ‫�ام‬ ‫�‬ ‫رۆژن‬ ‫دەرب��ڕی‪،‬‬ ‫لەكاتەكانی پشوم بەگوێگرتن‬ ‫پشتراستكردنەوەی‬ ‫ب��ۆ‬ ‫لەگۆرانی راپ‌و مەلەكردن‌و خوێندنەوەوە‬ ‫ه��ەواڵ��ەك��ەی‪ ،‬پشتی‬ ‫بەسەردەبەم‪ ،‬پێویستیش ناكات ئەمە‬ ‫كرێكارێكی‬ ‫بەچاوپێكەوتنی‬ ‫لەسنوری خۆی زیاتر گەورە بكەن"‪.‬‬ ‫ئ��ەو كۆمپانیایە بەستبو‬ ‫ب��ەن��اوی م��اری��ا گ��ال��ی��ۆن‬ ‫ك��ە وت��ب��وی‪ ،‬ب��ەراس��ت��ی‬ ‫ل��ەب��ەرك��ردن��ی دای��ب��ی بۆ‬ ‫ئێمەی ك��رێ��ك��ار جۆرێك‬ ‫ل��ەش��ەرم��ەزاری ب��و ك��ە لەو‬ ‫ش��وێ��ن��ەدا ك��ارم��ان دەك��رد‪.‬‬ ‫لەئێستاداو بەفەرمانی دادوەر ‪30‬‬ ‫چاودێر لێكۆڵینەوە لەو روداوە دەكەن‪.‬‬

‫ئاسۆیی‪:‬‬ ‫‪-1‬كۆچ‪ ،‬پێاڵو‪ ،‬وڕ ‪-2‬ژنە سیاس��ەتمەدارێكی كوردە ‪-3‬سیان لەحەداد‪ ،‬نیوەی‬ ‫كارە‪ ،‬كان��ی بێ‌ ئاو ‪-4‬ژمارەیەكە ‪ +‬قس��ەی هەلەق‌و مەل��ەق ‪-5‬باڵندە‪ ،‬بۆ كچە‬ ‫ێ‬ ‫«پ»‪ ،‬وەرەی دوا بڕاو ‪-6‬س��یان لەیانە‪ ،‬نیوەی بالی‪ ،‬هەمو هەمانە‪ ،‬باڵو ‪-7‬ب ‌‬ ‫بەر‪ ،‬پەنجە‪ ،‬قەترە ‪-8‬گیانلەبەرێكە‪ ،‬كەس��ێكی نزیكە ‪-9‬لەتەهادایە‪ ،‬بەرگێكە‪،‬‬ ‫دڕك��ی ناوقەد بڕاو ‪-10‬گەمە‪ ،‬روەكێكە ‪-11‬دەنگ��ی ئاژەڵێكە‪ ،‬میللەتێكن‪ ،‬هەق‬ ‫‪-12‬بینی «پ»‪ ،‬خشڵێكە‪ ،‬زۆرجار قەدەغەیە‪.‬‬ ‫ستونی‪:‬‬ ‫‪-1‬دەرهێنەرێكی سینەمایی كوردە ‪-2‬چاو «پ»‪ ،‬السار‪ ،‬لەزادەدایە ‪-3‬بچوك‪،‬‬ ‫زیندەوەرێكە ‪-4‬باڵندەیەكە ‪-5‬دوان لەئاكۆ‪ ،‬هەڵئەدرێ‌‪ ،‬بۆچون ‪-6‬شارێكە لەیابان‪،‬‬ ‫ێ ‪-7‬نەخۆش��ییەكە «پ»‪ ،‬ش��ارۆچكەیەكە لەس��لێمانی ‪ +‬زیندەوەرێكە‬ ‫لێئەدر ‌‬ ‫ێ ‪-9‬پێداویستی ماڵە‪،‬‬ ‫‪-8‬بێكەڵك‪ ،‬پێداویستی خواردنە «پ»‪ ،‬لەئاژەڵێك دەكر ‌‬ ‫رەنگێكە ‪-10‬سەوزەیەكە‪ ،‬ژێر «پ»‪ ،‬باڵندەیەكە ‪-11‬گونجا «پ»‪ ،‬ئۆتۆمبێلێكە‪،‬‬ ‫دوان لەوێر ‪-12‬سەركردەیەكی كورد بو ‪ +‬درەخت‪.‬‬

‫كۆستاریكا‬

‫هەمو گیانلەبەرو باڵندەكانی ئازاد كرد‬ ‫میدیاكان‪:‬‬ ‫پێگەی ئەلیكترۆنیی هەواڵی مۆسكۆ‪ ،‬باڵویكردەوە‪،‬‬ ‫حكومەتی كۆستاریكا بڕیاریدا سەرجەم باڵندەو‬ ‫گیانلەبەرەكانی ناو باخچەی ئاژەاڵنی ئازادبكات‌و هیچ‬ ‫جۆرە باخچەیەكی ئاژەاڵن لەو واڵتەدا نەمێنێت‪ ،‬جگە‬ ‫لەو باڵندەو گیانلەبەرە دەگمەنانەی كە ترس لەسەر‬ ‫ژیانیان هەیە ئەگەر ئازادبكرێن‪ ،‬تاوەكو ژینگەیەكیان‬ ‫بۆ دروستدەكەن‪.‬‬ ‫رینی كاسترۆ‪ ،‬وەزیری ژینگەی كۆستاریكا رایگەیاند‪:‬‬

‫‪11‬‬

‫حەزمان لەبینینی گیانلەبەرو باڵندەكانی ناو قەفەزو‬ ‫دی��وارە ئاسنینەكان نیە‪ ،‬بێجگە لەوانەی پێویستە‬ ‫ژیانیان بپارێزین‪ .‬وتیشی "حكومەت بەنیازە سەرجەم‬ ‫ئەو باخچەی ئاژەاڵنە وەك باخچەیەكی ئاسایی سودیان‬ ‫لێببینرێت"‪ .‬لەئێستادا لەسەر ئاستی جیهان كۆستاریكا‬ ‫یەكێكە لەو واڵتانەی لەبواری ژینگەدا پێشكەوتنی‬ ‫بەرچاوی بەخۆوەبینیوەو گرنگی زۆر بەژینگە دەدات‪،‬‬ ‫لەكۆی گشتیی روبەری زەویی ‪%25‬ی دابینكردوە بۆ‬ ‫گەشت‌و سەیران‪.‬‬

‫بابیربكەینەوە‬ ‫لەوشەی (هەر) ‪ 25‬وشە بنوسە‪،‬‬ ‫بەمەرجێك وشەی (هەر) كەوتبێتە‬ ‫سەرەتای وشەكەوە؟‬ ‫بۆ نمون��ە‪ :‬ه��ەردەم‪ ،‬هەرموتە‪،‬‬ ‫هەرێز ‪ .......‬هتد‪.‬‬ ‫خەاڵتەك��ەی‪ :‬دو مانگ رۆژنامەی‬ ‫ێ بەرامبەر وەربگرە‪.‬‬ ‫چاودێر ب ‌‬

‫ئاهەنگی دوانەكان لەفرەنسا‬

‫براوەی پێشو‪:‬‬ ‫نەریمان عوسمان ‪ -‬سلێمانی‬

‫میدیاكان‪:‬‬ ‫لەخولی بیستەمی خۆیداو وەك نەریتێكی سااڵنە بۆ جەژنی دوانەكانی‬ ‫جیهان‪ ،‬كۆشكی ‪ Jumeaux‬لەشاری بلوكادوك‪-‬ی فرەنسا ئاهەنگێكی‬ ‫قەشەنگی سازکرد‌و زۆرێك لەدوانەكانی جیهانی لەخۆگرت‪.‬‬ ‫یەكێك لەبەڕێوەبەرانی ئامادەكاری ئاهەنگەكە رایگەیاند‪ ،‬ئەوەی زیاتر‬ ‫دیمەنی ئاهەنگەكەی جوانتر كرد ئەوە بو كە دوانەكان وەك یەك خۆیان‬ ‫رازاندبۆوە‪ ،‬وەك جلوبەرگ‌و داهێنان‌و رێكخستنی قژیان‪.‬‬ ‫ئەم یادە سااڵنە لەفرەنسا بەڕێوەدەچێت‌و زۆرێك لەدوانەكانی جیهان‬ ‫بانگهێشتی یادەكە دەكرێن‪.‬‬

‫وەاڵمەكانتان بۆ ئەم ئیمەیڵە بنێرن‪:‬‬

‫‪info_chawder@yahoo.com‬‬

‫حاویەكانی خاشاك‬ ‫جاسوسی دەكەن‬

‫میدیاكان‪:‬‬ ‫ك��ۆم��پ��ان��ی��ای��ەك��ی ب��واری رێ��ك�ڵام‬ ‫لەبریتانیا‪ ،‬چەند حاویەیەكی خاشاكی‬ ‫ل��ەی��ەك��ێ��ك ل��ەن��اوچ��ە دارای��ی��ەك��ان��ی‬ ‫لەندەنی پایتەخت دانا‪ ،‬حاویەكە جگە‬ ‫ل��ەوەی بۆ كۆكردنەوەی پاشماوەكان‬

‫بەكاردەهێنرێت‪ ،‬چ��اودێ��ری��ی وردی‬ ‫مۆبایلی ئ��ەو كەسانەش دەك��ات كە‬ ‫بەو ناوچەیەدا تێدەپەڕن‌و سەرجەم‬ ‫زانیاری موبایلەكانیان تۆمار دەكات‪.‬‬ ‫لەالیەن خۆیەوە شارەوانیی لەندەن‪،‬‬ ‫داوای لەكۆمپانیای ‪ Renew‬كرد‬ ‫ك��ە خ��اوەن��ی ب��ی��رۆك��ەی ئ��ەم كارەیە‬ ‫ئیشپێكردنی ئەم حاویانە بوەستێنێت‪،‬‬ ‫چونكە ئەمە پێچەوانەی مافی تاكە‬ ‫كەسیە‪ ،‬لەگواستنەوەی زانیاریی نێو‬ ‫مۆبایلەكان‪ .‬بەاڵم خاوەنی كۆمپانیاكە‬ ‫سەرجەم ئەو دەنگۆیانەی رەتكردەوەو‬ ‫رایگەیاند‪ ،‬ئەو حاویانە تەنها زانیاری‬ ‫لەسەر ناونیشان‌و تۆماری مۆبایلەكە‬ ‫تۆماردەكات‪ ،‬نەك زانیاریەكانی ناو‬ ‫مۆبایلەكە‪ ،‬وتیشی «كۆمپانیاكەمان‬ ‫نزیكەی سه‌د دانەی تری لەو حاویانەی‬ ‫ئ��ام��ادەك��ردوە كە هەڵگری كامێرای‬ ‫چاودێریی‌و شاشەی تەلەفزیۆنییە بۆ‬ ‫رێكاڵمكردن لەشەقامەكاندا»‪.‬‬

‫كاور‬ ‫‪4/20-3/21‬‬

‫دوانة‬ ‫‪6/20-5/21‬‬

‫ـ ب��ەرۆژان��ی راب��ردوت��دا‬ ‫بچۆرەوەو كەموكوڕیەكانت‬ ‫دی��اری بكە‪ ،‬ت��وڕە مەبە‪،‬‬ ‫خۆشەویستی پیرۆزترین‬ ‫دیارییە بۆ مرۆڤ‪.‬‬

‫ـ م��ەه��ێ��ڵ��ە ك��ەس‬ ‫بەنهێنیت بزانێ‌‪ ،‬سەفەرێك‬ ‫دێ��ت��ە رێ��ت‌و ك��ارێ��ك��ی‬ ‫ب��اش��ە‪ ،‬ئ��ەوەن��دە درۆ بۆ‬ ‫خۆشەویستەكەت مەكە‪.‬‬

‫طا‬ ‫‪5/20-4/21‬‬

‫ـ ئ��ەم هەفتەیە بەخت‬ ‫ی��اوەرت��ە‪ ،‬ك��ار لەبەتاڵی‬ ‫ب��اش��ت��رە‪ ،‬س��ودم��ەن��د‬ ‫دەب��ی��ت‪ ،‬چ��اوەڕوان��ب��ە‬ ‫خۆشەویستەكەت دیاریت‬ ‫دەداتێ‌‪.‬‬

‫قرذاأل‬ ‫‪7/20-6/21‬‬

‫ـ كە لەكارێك سەرت‬ ‫دەرن��اچ��ێ‌ م��ەچ��ۆرە‬ ‫ناوەڕۆكیەوە‪ ،‬لەهاوڕێكانت‬ ‫م��ەك��ەوەرە ش��ك��ەوە‪ ،‬دڵ‬ ‫لەخۆشەویستەكەت پیس‬ ‫مەكە‪.‬‬

‫رَ‬ ‫شي ‪21‬‬ ‫‪8/21-7/‬‬

‫ـ بەرۆژگارێكی سەختدا‬ ‫ت��ێ��دەپ��ەڕی��ت‪ ،‬ل��ەوان��ەی��ە‬ ‫ێ كێشەت بۆ دروست‬ ‫هەند ‌‬ ‫ێ‬ ‫ب��ێ‌‪ ،‬ك��ەس��ێ��ك دەی��ەو ‌‬ ‫خۆشەویستی خۆیت بداتێ‌‪.‬‬ ‫فةريك‬ ‫‪9/22-8/22‬‬

‫ـ ئ��ەم ه��ەف��ت��ەی��ە‬ ‫ێ‬ ‫ت��اق��ی��ك��ردن��ەوەی��ەك��ی نو ‌‬ ‫دێتە رێ��ت‪ ،‬بەوریاییەوە‬ ‫م��ام��ەڵ��ە ب��ك��ە‪ ،‬ئ��ەوەی‬ ‫ێ‬ ‫خۆشەویستەكەت دەیڵ ‌‬ ‫گونجاوە‪.‬‬

‫تةرازو‬ ‫‪10/22-9/23‬‬

‫ـ مەهێڵە خاوەن كارەكەت‬ ‫هەست بەتەمبەڵیت بكا‪،‬‬ ‫ك��ەم��ێ��ك وری��ا ب��ەرەوە‪،‬‬ ‫ساردییەك دەكەوێتە نێوان‬ ‫تۆو بەرامبەرەكەت‪.‬‬ ‫دوثشك‬ ‫‪11/22-10/23‬‬

‫ـ ه��ەم��و گ��ف��ت��ێ��ك‬ ‫مانایەكی خ��ۆی هەیە‪،‬‬ ‫بەپەلە شوێن شتەكان‬ ‫مەكەوە‪ ،‬خۆشەویستەكەت‬ ‫بەیارمەتیە‪،‬‬ ‫پێویستی‬ ‫لەگەڵیا بە‪.‬‬

‫كةوان‬ ‫‪12/20-11/23‬‬

‫ـ ك��ارێ��ك��ی ن��وێ‌‌و باش‬ ‫دەگریتە دەست‪ ،‬كاتەكانی‬ ‫ت��ی��ا ب��ەف��ی��ڕۆ م��ەدە‪،‬‬ ‫ل��ەخ��ۆش��ەوی��س��ت��ەك��ەت��ەوە‬ ‫هەواڵێكی خۆش دەبیستی‪.‬‬ ‫طيسك‬ ‫‪1/19-12/21‬‬

‫ێ مەكەرەوە‬ ‫ـ بیر لەشت ‌‬ ‫ئەنجامی نەبێ‌‪ ،‬ئەوەندە‬ ‫پ��ارە بەفیڕۆ م��ەدە‪ ،‬سود‬ ‫ل��ەو قسانە وەرگ��رە كە‬ ‫خۆشەویستەكەت دەیكا‪.‬‬

‫سةتأل‬ ‫‪2/18-1/20‬‬

‫ـ مەهێڵە دەروبەرەكەت‬ ‫بەنهێنیت بزانن‪ ،‬دو دڵیی‬ ‫ك��ارێ��ك��ی ك��وش��ن��دەی��ە‪،‬‬ ‫لەگەڵ خۆشەویستەكەتدا‬ ‫هێمن بە‪.‬‬ ‫نةهةنط‬ ‫‪3/20-2/19‬‬

‫ـ شتێك كە زیانی بۆت‬ ‫هەیە شوێنی مەكەوە‪،‬‬ ‫ئەم ماوەیە سەفەركردن‬ ‫ێ‬ ‫كەمكەرەوە‪ ،‬مرۆڤ بەب ‌‬ ‫خۆشەویستی مردوە‪.‬‬

‫ناوةندي رؤشنطةريى ضاود َير دةريدةكات‬ ‫خاوةنى ئيمتيازو سةرنوسةر‪ :‬مةال بةختيار‬ ‫ستافى كارا‪ :‬سامى هادى ‪ -‬بةهمةن تاهير نةريمان ‪ -‬رزطار فايةق‬ ‫بة ِر َيوةبردنى هونةرى‪:‬‬ ‫جةليل حس َين ‪ -‬سؤران عةبدولَآل نةقشبةندي‬ ‫يةكةمني ذمارةى‬

‫ناونيشان‪:‬‬ ‫سل َيمانى ‪ -‬طة ِرةكى ئاشتى (‪)104‬‬ ‫كؤآلنى (‪ )41‬ذمارةى خانو (‪)22‬‬ ‫ئاسيا‪07701959999 :‬‬ ‫كوردت َيل‪3290668 :‬‬ ‫فانؤس تيليكؤم‪07480134687 :‬‬ ‫كؤ ِرةك‪07501147133 :‬‬ ‫دابةشكردن‪07701517533 :‬‬ ‫ضاثخانة‪ :‬كوردستان ‪ -‬نرخ‪ )500( :‬دينار‬

‫‪info_chawder@yahoo.com‬‬

‫لة ‪ 2004/10/4‬دةرضوة‬

‫‪w w w .c ha w d ernews .com‬‬

‫‪No. (433) 19-8-2013‬‬

‫‪Political, Educational & Social Weekly Press‬‬

‫لە سنە‪،‬‬

‫شێركۆ بێكەس‬ ‫دروستدەكرێته‌وه‌‬ ‫چاودێر –كامۆ‪:‬‬

‫ه��ادی زیائەدینی پەیكەرسازی‬ ‫ناوداری كورد‪ ،‬لەئێستادا پەیكەرێكی‬ ‫گ��ەورەی بۆ شاعیری ن��اوداری كورد‬ ‫شێركۆ بێكەس دروست كردوەو بڕیارە‬ ‫لەداهاتویەكی نزیكدا بەئامادەبونی‬ ‫ن��وس��ەران‌و ه��ون��ەرم��ەن��دان��ی ك��ورد‪،‬‬ ‫لەئاهەنگێكی گ��ەورەدا ئەو پەیكەرە‬ ‫لەشاری سنە دابنرێت‪.‬‬ ‫ئەو‬ ‫ل��ەب��ارەی‬ ‫ه��ادی زی��ائ��ەدی��ن‬ ‫پەردەی لەسەر البدرێت‪.‬‬ ‫پەیكەرە بە"چاودێر"ی راگەیاند‪ :‬دیارە‬ ‫لەبارەی بیرۆكەی پەیكەرەكەوە‪،‬‬ ‫پێشتریش مامۆستا شێركۆ خۆی زیائەدینی وتی‪ :‬شێركۆ گەورەترین‬ ‫ئاگاداربوە ئەو پەیكەرەمان بۆ دروست شاعیری ك��وردە‪ ،‬بیرۆكەكەشی هەر‬ ‫ك��ردوە‪ ،‬ئێستا ت��ەواو ب��وەو بڕیارە لەوەوە سەرچاوەی گرتوە‪ ،‬بریا خۆی‬ ‫بەمزوانە لەمۆزەخانەی كەسایەتییە لەژیاندابوایە‌و ئەو پەیكەرەی خۆی‬ ‫دی��ارەك��ان��ی ك��ورد ل��ەش��اری سنە‪ ،‬ببینیایە‪.‬‬

‫بێكەس‬ ‫ه ده‌کا‬ ‫له‌ هاید پارک پیاس ‌‬ ‫ئەنوەری رەشید عەواڵ‪:‬‬ ‫زمانی شێركۆ‪ ،‬بۆنی خاكی جەستەی سوتاوی ئێمەی لێدێ‌‬ ‫چاودێر‪-‬زاموا‪:‬‬

‫ئه‌م‬ ‫فۆتۆی‌ه له‌الیه‌ن ئارام لوقمان‪-‬ه‌و ئێدت کراو‌ه‬

‫ئ‬ ‫ە‬ ‫ل‬ ‫ی‬ ‫سا‪:‬‬

‫بۆ ماڵئاواییكردن لەشاعیری كۆچكردو‬ ‫شێركۆ بێكەس‪ ،‬ژمارەیەكی زۆر لەنوسەر‌و‬ ‫هونەرمەند‌و شیعردۆستانی كوردی هەر‬ ‫چ��وار پارچەی كوردستانی دانیشتوی‬ ‫بەریتانیا ل��ە (ه��ای��د پ��ارك)‪ ،‬یەكێك‬ ‫لەگەورەترین پاركە سەوزەكانی شاری‬ ‫لەندەندا‪ ،‬گردبونەوەیەكی ماتەمینیان‬ ‫هۆزان مەحمود – یەك لەرێکخه‌رانی‬ ‫رێکخست و هەموان بەزمانی جیاواز‌و‬ ‫ئ��ەم مەراسیمە ماتەمینییە‪ ،‬دەڵێت‪:‬‬ ‫بەگوزارشتی جیاواز ماڵئاواییان‬ ‫رێکخستنی ئەم بۆنەیە گرنگە وەك بوارێك‬ ‫لەیەكێك لەشاعیرە گەورەكانی‬ ‫بۆ ئەو كەسانەی سەرسامن بەكارەكانی‬ ‫كورد كرد‌و دواتریش گوڵی‬ ‫ئەم شاعیرە‌و ناتوانن لەمەراسیمی ناشتن‌و‬ ‫سوریان پێشكەش بەم‬ ‫یادكردنەوەیدا لەكوردستان ئامادەبن‪.‬‬ ‫شاعیرە كرد‪.‬‬ ‫شاعیر ئەنوەری رەشید عەواڵ لەبارەی‬ ‫كۆچی شێركۆوە دەڵێت‪ :‬بێكەس وەك‬ ‫یەكێك لەتوخمە رەسەنەكانی ئەدەبی‬ ‫ك��وردی لەپاڵ مەحوی‌و نالی‌و گۆراندا‬ ‫دەبینمەوە‪ ،‬چونكە شێركۆ سەفیری بونی‬ ‫سڕاوەی مرۆڤی كورد بوە‪ .‬ئەو زمانەكەی‬ ‫خاراوتر‌و خەمڵیوتر بو‪ ،‬بۆیە زمانی ئەو‬ ‫میدیاكان‪:‬‬ ‫بۆنی خاكی جەستەی سوتاوی ئێمەی‬ ‫گۆرانیبێژی ن‬ ‫لێدێت‪.‬‬ ‫لەبارەی شەڕ‌و اوداری لوبنانی‬ ‫ئ‬ ‫ە‬ ‫لی‬ ‫س‬ ‫ا‪،‬‬ ‫بەدەر لەبەریتانیا لەزۆرێك لەواڵتانی‬ ‫ئاژاوەكان‬ ‫میسر بەتەلەفزیۆنی ( ی ئەم دواییەی‬ ‫تری ئەوروپا ئەم مەراسیمە ماتەمینیە‬ ‫‪bc‬‬ ‫ئەوەی لەمیسر رودەدات ‪ )m‬راگەیاند‪،‬‬ ‫بۆ شێركۆ بێكەس رێکخرا‪ ،‬جگە لەوە‬ ‫خوێنی مرۆڤە‪ ،‬چ ئیخ بێ بەهابونی‬ ‫میدیاكانیش بیانی زۆر گرنگییان‬ ‫وان‬ ‫پۆلیس‪ ،‬هەموی دوژمن ەكان چ سوپا‌و‬ ‫بەكۆچی دوایی شێركۆ بێكەسدا‪.‬‬ ‫ی‬ ‫گ‬ ‫ەل‬ ‫پێویست‬ ‫ی میسرن‪،‬‬ ‫ە بەهەموالیەك‬ ‫ەو‬ ‫خوێنڕشتنە بوەست مان ە دژ بەم‬ ‫ینەوە‪،‬‬ ‫وایە ئەو گوتارە سۆزدار چونكە من پێم‬ ‫هەیە‌و میدیای عەرەبی ییەی لەمیسردا‬ ‫شەقامی‬ ‫دژایەتی پێدەوروژینێت‪،‬‬ ‫هاواڵتی‬ ‫چونكە بەبڕوا انە‌و هیچی تر‪،‬‬ ‫چاودێر‪ -‬تابان محەمەد‪ :‬دوێنێ‌ لە هۆڵی هۆتێل پەرێژ لەالیەن‬ ‫دوژمنی گەل ی من‪ ،‬هەموی‬ ‫رێكخراوی شار بەهاوكاری رێكخراوە ناحكومیەكان ۆرك شۆپێك‬ ‫ی میسرە‪.‬‬ ‫لەبار‬ ‫می ەی گۆرانی بۆ‬ ‫بەڕێوەچو بە میوانداری د‪.‬سامان فەوزی ئەندامی لیژنەی رۆشنبیری‌و‬ ‫ر‬ ‫س ییەكا‬ ‫فازل عومەر بەڕێوەبەری رێكخراوە ناحكومیەكان‪ .‬لەو ۆرك شۆپەدا باس‬ ‫لەئێستادا ن‪ ،‬ئەلیسا وتی‪:‬‬ ‫لەبیرۆكەی‬ ‫لەپەیوەندیی نێوان رێكخراو و دەزگاكانی راگەیاندن كرا‌و ئەوەی تیادا خرایەرو‬ ‫ئەوە‬ ‫تایب دام گۆرانییەكی‬ ‫كە پێویستە میدیاو رێكخراو هەردوكیان پێكەوە لەهەوڵی بەدیهێنانی ئامانجە‬ ‫ەت بۆ خوێنی‬ ‫هاوبەشەكاندا بن بۆ خزمەتكردنی كۆمەڵگە‪.‬‬ ‫میس‬ ‫رییەكان بڵێم‪.‬‬ ‫لەوبارەیەوە‪ ،‬پەرێز عەبدولقادر‪ ،‬بەرپرسی بەشی رۆشنبیری رێكخراوی شار بە‬ ‫"چاودێر"ی راگەیاند‪ ،‬ئامانجیان لەو ۆرك شۆپە دروستكردنی پەیوەندی‌و هەماهەنگیە‬ ‫لەگەڵ دەزگاكانی راگەیاندن‌و چاككردنەوەی ئەو بەهەڵە تێگەشتنەی نێوانیانە‪ ،‬هەروەها‬ ‫پێكەوە كاركردنیان بۆ پێشكەشكردنی بابەتی بەسود‌و نەهێشتنی كاریگەریە سلبیەكان‬ ‫لەسەر كۆمەڵگە‪.‬‬

‫س‬ ‫و‬ ‫پ‬ ‫ا‌و‬

‫ئ‬ ‫ی‬ ‫خ‬ ‫وا‬

‫سرن‬

‫ی می‬

‫ژمن‬

‫دو‬

‫ن‬ ‫ی‬ ‫ش‬

‫رێكخراوەكان‬ ‫هاوکاریی «میدیا»یان ده‌وێ‬

‫دەربارەی داخستنی سنور‬ ‫كاری پێنج پارلەمانتارەك ‌ه لێرەوە‬ ‫دەستپێدەكات‬

‫د‪ .‬هێرش رەسوڵ‬ ‫لە چەند مانگی رابردوەوە تاكو ئەمڕۆ‪ ،‬داخرانی دەروازەی سنوریی هەرێمی‬ ‫كوردستان‪ -‬رۆژئاوای كوردستان (خاپور ‪ -‬سێمالكا) بە روی هاتنەناوەوەی كوردانی‬ ‫ئەو بەشەی كوردستان بۆ نێو هەرێم‌و ناردنی كۆمەكی خۆراك‌و تەندروستی‪ ،‬بوەتە‬ ‫بابەتی مشتومڕی ناوەندی سیاسی‌و میدیایی‪.‬‬ ‫ئەگەرچی سەرۆكایەتیی هەرێم لە رونكردنەوەیەكدا‪ ،‬بەرەسمی رەتیكردەوە‪،‬‬ ‫ئەو دەروازە سنورییانە داخرابن‌و ئەو هەوااڵنەشی ب ‌ه «موزایەدە‌و چەواشەكردنی‬ ‫رایگشتی» وەسفكرد‪ ،‬بەاڵم پەیەدە رایگەیاند‪ ،‬راستە حكومەتی هەرێم دیواری بۆ‬ ‫ێ كەلوپەل‌و پێدوایستی رەوانەبكرێ‌!‬ ‫سنورەكان دروستنەكردوە‪ ،‬بەاڵم رێگەشنادر ‌‬ ‫لە تازەترین پێشهاتیشدا هەفتەی راب��ردو‪ ،‬پێنج پارلەمانتاری‌ یەكێتی لە‬ ‫ی كوردستان‌و سوریایان‬ ‫ی خاڵی‌ سنوریی‌ نێوان هەرێم ‌‬ ‫پارلەمانی كوردستا ‌ن سەردان ‌‬ ‫ی خاپور‌و دواتریش لە كەناڵی تایبەتی خۆیانەوە (بەتایبەت‬ ‫كرد لەناوچە ‌‬ ‫ئەكاونته‌کانیان لە تۆڕی كۆمەاڵیەتیی فەیسبوك) ئاشكرایانكرد‪ ،‬دەروازەی‬ ‫مەرزەكە داخراوە‪.‬‬ ‫راستییەكەی‪ ،‬داخستنی دەروازەكانی سنور بە روی هاوزمان‌و هاوڕەچەڵەكی‬ ‫خۆت بە تایبەت لە بارودۆخی هەستیار‌و دژواری سیاسی‪ ،‬تەناهی (ئەمنی)‪،‬‬ ‫ئابوری‪ ،‬تەندروستییدا مایەی پرسیاری گەورەیە‪ ،‬بۆیە بەدواداچون‌و لێكۆڵینەوە‬ ‫لەبارەیەوە ئەركێكی گەلێ سەختە‌و كاری لێبڕاوانەی گەرەكە‪.‬‬ ‫سەرباری ئەوەی‪ ،‬هەندێ كەس‌و الیەن سەردانەكەی ئەو پارلەمانتارانەیان بە‬ ‫كاری «زۆر گرنگ‌و نیشتمانپەروەرانە» وەسفكرد‌و‪ ،‬هەندێكیتریش بە گومانی‬ ‫«بانگەشەی هەڵبژاردن» لێیانڕوانی‪ ،‬بەاڵم من دەمەوێت جیاواز لە هەردو‬ ‫هەڵسەنگاندنەكە‪ ،‬وێڕای دەستخۆشیم بۆ ئەو هاوڕێیانەم‪ ،‬لە نێوەندەوە تەماشای‬ ‫پرسەكە بكەم‪.‬‬ ‫ئەوەی ئەو پارلەمانتارە بەڕێزانە كردیان‪ ،‬تەنها سەردانێكی مەیدانی بوە‌و‬ ‫چیتر‪ ،‬پاشان بەداخەوە لە لێدوانی رۆژنامەنوسی بۆ میدیاكان‌و باڵوكردنەوەی‬ ‫وێنە لە فەیسبوكەكانیان كۆتاییان پێهێنا‪ ،‬لەمەشدا پتر لە رۆژنامەنوس دەچون‬ ‫نەك پارلەمانتار‪ ،‬بەاڵم بە بڕوای من كاری ئەوان نەك كۆتایی نەهاتوە‪ ،‬بەڵكو لە‬ ‫ئێستاوە‌و لێرەوە دەستپێدەكات‪.‬‬ ‫دەكرێ‌و زۆر پێویستیشە‪ ،‬پێنج پارلەمانتارەكە چەند هەنگاوێكی جیددی لەو‬ ‫بارەیەوە بنێن‪ ،‬لەوانە‪ :‬پێشكەشكردنی راپۆرتێكی تێروتەسەل بۆ سەرۆكایەتیی‬ ‫پارلەمان سەبارەت بە سەردانەكەیان‪ ،‬كە تێیدا ئەوەی لەمدیو و ئەودیوی‬ ‫سنورەكە دەگوزەرێ‪ ،‬بارودۆخی كوردانی رۆژئاوا‪ ،‬ئاستەنگە جیاوازەكان‪ ،‬هۆكار‪،‬‬ ‫چارەسەر‪ ...‬تاد رونبكرێتەوە‪.‬‬ ‫هاوكات لەگەڵ راپۆرتەكەدا داوای كۆبونەوەیەكی نائاسایی پارلەمان‌و نوسینی‬ ‫یاداشتێك بكرێت بۆ (لێپرسینەوە‪ ،‬بانگهێشت یان میوانداری) لەو الیەنە‬ ‫بەرپرسانەی دۆخەكە‪.‬‬ ‫لەگەڵ ئەمانەشدا پارلەمانتاران دەتوانن سكااڵی یاسایی لەسەر الیەنی‬ ‫كەمتەرخەم‌و‪ ،‬هەروا الیەنی بەرپرس‪-‬ی هەلومەرجەكە تۆماربكەن‪.‬‬ ‫سەرەنجامیش‪ ،‬بەرهەمی هەوڵەكان لەالیەن پارلەمانی كوردستان‌و لە رێگەی‬ ‫راگەیاندراوی رەسمییەوە بۆ رایگشتیی كوردستان بخرێتەڕو‪.‬‬

‫"سەربازێكی بریتانی‬ ‫شازادەی كوشتوە"‬

‫زانیاریی نوێ لەبارەی مردنی دیانا‪-‬وە باڵودەبێتەوە‬

‫پۆلیسی بریتانیا رایگەیاند لە راستی و دروستیی ئەو زانیارییە نوێیانە‬ ‫دەكۆڵنەوە‪ ،‬كە لەبارەی مردنی شازادە دیاناوە بەدەستیان گەیشتوە‪.‬‬ ‫میدیاكان‪:‬‬

‫دیانا‪-‬ی ش��ازادەی بریتانیا لە ساڵی‬ ‫‪ 1997‬دا و لە روداوێكی هاتوچۆدا لە‬ ‫پاریسی پایتەختی فرەنسا لەگەڵ دودی‬ ‫ئەلفایدی هاوڕێیدا گیانیان لەدەستدا‪.‬‬ ‫ب��ەاڵم ل��ە ئێستادا چەند میدیایەكی‬ ‫بریتانی باڵویانكردۆتەوە كە شازادە لە‬ ‫الیەن چەكدارێكی سوپای بریتانییەوە‬ ‫ك��وژراوە‪ ،‬ئەمەیش بە پشت بەستن بە‬ ‫گێڕانەوەی سەربازێكی ئەو واڵتەوە‪.‬‬ ‫پۆلیسی بریتانیا لە بەیاننامەیەكدا‬ ‫رایگەیاندوە زانیاریی نوێیان لەوبارەیەوە‬ ‫بەدەست گەیشتوە و دەستیان كردوە بە‬ ‫لێكۆڵینەوە‪ .‬پرۆسەی لێكۆڵینەوەكەیش‬ ‫ل��ە الی��ەن ئەفسەرێكی ب��ە ئەزمونی‬ ‫تاوانەوە سەرپەرشتیی دەكرێ‪.‬‬ ‫پ��ۆل��ی��س رەت��ی��ك��ردۆت��ەوە‬ ‫لێكۆڵینەوەكانیان بە مانای سەرلەنوێ‬ ‫كردنەوەی دۆسیەكە بێ‪ ،‬بەڵكو تەنها لە‬ ‫راستی و دروستیی ئەو زانیارییە نوێیانە‬ ‫دەكۆڵنەوە‪ .‬لە ‪ 31‬ی ئابی ‪ 1997‬دا لە‬ ‫پاریس‪ ،‬شازادە دیانا‪-‬ی هاوسەری پێشوی‬ ‫چارلز‪-‬ی جێنشینی بریتانیا لەگەڵ هاوڕێ‬ ‫نوێیەكەیدا "دودی ئەلفاید" كە كوڕی‬ ‫"محەمەد ئەلفاید"ی گ��ەورە بازرگانیی‬ ‫میسرییە‪ ،‬توشی روداوێكی هاتوچۆ بون‬ ‫و گیانیان لەدەستدا‪ .‬ئۆتۆمبێلەكەیان‬

‫لە نەفەقێكی ناو شاری پاریسدا خۆی‬ ‫دەكێشێ بە ستونێكی كارەبادا‪ .‬دودی‬ ‫ئەلفاید و شۆفێرەكە دەستبەجێ گیان‬ ‫ل��ەدەس��ت��دەدەن و م��ەرگ��ی دیانا‪-‬یش‬ ‫دوادەك��ەوێ بۆ ئەوكاتەی كە دەگەنە‬ ‫نەخۆشخانە‪ .‬لێكۆڵینەوەكانی ئەوكاتە‬ ‫ئاشكرایانكرد كە شۆفێری ئۆتۆمبێلەكەی‬ ‫شازادە دیانا لە ترسی رۆژنامەنوس و‬ ‫فۆتۆگرافەكان زۆر بەخێرایی رۆیشتوە‪.‬‬ ‫لەئەنجامی پشكنینی پزیشكیشدا‬ ‫دەرك��ەوت كە شۆفێرەكە بڕێكی زۆر‬ ‫م��ادەی كهولی خ��واردۆت��ەوە‪ ،‬كە سێ‬ ‫هێندەی ئەو بڕە رێپێدراوەیە كە شۆفێر‬ ‫دەت��وان��ێ لە فرەنسا بە سەرخۆشیی‬ ‫ئۆتۆمبێل لێبخوڕێ‪.‬‬

r1:Layout 1

8/17/2013

6:25 PM

Page 1

q½OArLíýC AôBD¾Bì

:qBýP„q»K q»w ÿkBø|þìBw

374 »ýürýHÜBðôq þGºk»C þü»ñgºq ÿ»ðBPÔ»ø þÜ»ü½Ý„BK

|rexneycawder@yahoo.com

2013/8/19 »íì»„ ôôk )374( ºqBìu

www.chawdernews.com

z»ÝÉG ½ÜrÉ„ QÉðºk ÿ½g ÿôBð vÈôæ»â krÝÉK þPwºk vÈôæ»â þ¾BÅýPxÉÔ òýì»øºlÄ»ø ½G ÿqBÜºkBìBC

ïºôôk ÿ»ìBð »Ü ïÂ»G ,R»Ü»OõGBO rÈ u »í`G BO»ø îƒýƒð RÂô »ƒè ,»ãð»O î¾k lð»_ ,q»w »ð»Üºk QðBPwkq õÜ þÜBg þP…ìAôk ½G Qýñýì»OBì ÿ»ìBð ¼ qk »G ,»Ýðõ_ ,ïºkôõwBC ‡ºlñÉø »ýýð ï»¾»ø òü rPÜõ`G þñý„½KAk ½G îÜ»ü»„ô aýø ,îwôõðBð ºõƒ)1976( þ¾Bw»è .Rq»HìAq»G îPÉGlðAõð óAu ¼ q »è Ë u ¼ q óBíÜô ôkq»ø ïÂ»G ,ºôõG sAôBýW óBìrýG »…ýì»ø .îwBñOºk ÿ ½O þPxÈõ¾»ø ô|ï»¾»Ø ,ºô ôkrÜ rPÜ»ü þükAsBC»è óBíü râq»G òü rPÝü tð q»HìAq»G ,òì »è ºôõG ókrÝü râq»G ,½ÜrÉƒ„ ,î…ýPxü õ¾»ø ô|òì þì»¾»Ø ,R½g ÿ qAlOÂ»wºk þÈ oôBø ô|ï½ƒg ÿ»ƒÜ»ƒGtƒýƒc ôBƒð»ƒè ,½ƒO»ƒè ºôõƒG ókrƒÝƒü rƒƒâq»ƒƒG ,Qâq»ì»G :îÉ¾ºk »ü½G ,Alí„»Ü»Gtýc þƒðAqAlƒOÂ»ƒwºk ºô»ýüBýñ¾k »G »Ýðõ_ ,»„½g î¾k ïÂ»G ,ïqBHì»g ºô»gBð»è »G ,jB„ ÿ»ƒÝƒOõƒè :îƒÉƒ¾ºk ,ïôõƒ…ƒÉƒK ÿ»ƒìBƒð»ƒè rƒOBƒü s ÿ»Ü½ÜrÉƒ„ ,ÊƒGºk ó ô rƒK»ƒø ó ô rƒK»ƒø óBƒñƒÉƒùƒwºq»ƒø zºq»ø týâq»ø ÿ»ü»ÝOõè ô»C »OBÝüºk åq»ì ,óBPwkq õÜ ÿ»Ü»Pgºqk åq»ì ÿAôk ,ÿ»Pgºqk ô»C »OBÝüºk .ÊñÉøBð ÿAôk ß»ð ,ÿºq ô»ø ô»C »PÉH„ºk ,óBPwqAk »PÉGºk ½ÜrÉ„ ÿ ô ô vÉì þðBíwBC ÿ q»xðAq»w õÝ¾»G ,ºô»PÈõOBð ,óAqBG ÿ rÍý„ ºsBO .RBÜºk óAqBGrÍý„ »üBO»ø BO»ø ,Jºk»C ô rýG ïAôºkq»G ..RBÜBð ‡½g óAqBG †ýâq»ì ÿAôk ,½ÜrÉ„ »G ÊñG ÞÉè ôB_ ,AlðBíýP…ýð »ÝüAk þ„ºôBG»è ôõñG .RBÜºkAk »ÝÉìºk ½O ,QýwArÜõíük þPxÈõ¾»ø »G ô rÍý„ ÿ»Xð»K #.þðBw»ÝÉG þw»Ü ½O ..Qýð z»ÝÉG

qBýPg»G æ»ì

.ôu s qBƒG ÿrãðºo ô| ôu qBG Þýñýì¼k ,aðæBG Þü rGBƒÔ »G òÈ rÜºk óBÜ»ýýxðºo»Ô ºô»ñý¾½ÝÉè ÿ ôAô»O Bøºô q»ƒø ÿºtðAôk þãðBì ,òÈ rÜºk NB_ AlÝÉHÉPÜ »è µ ÿkq õÜ µËrG¼k þXü o ÿ qAlðAõýì þO»HüBO»G vÈ ôæ»â †ü õOBøAk .RBÜºk þxðºrÔ þâ½è½ýw½w ôlð»ìrýG þñü q ½O óæBC k»íc»C kAs ô»ð .k ,†ýðBÜ»Gºq»Ì »ðAõýì ÿºqBGºk »è ºô»ƒîýøArHýC Ã¾ôlHÌ .k ÿ»ãÈ o »è ,krÜ ºô»G ÿºuBìBC| þHük»C ô rýHÜBðô ô o ÞÉ¾»ì½Ü þP…ÉãðBG ½G óAl¾ô»ƒø ,e¾Bw î„Bø ,þ…ýGAo»O Z q ½W »ðAô»è ,Jºq»Ì ÿºq ô»â ,yýð»G k»íì»dì ,òýPØ»ü lýÌ»w ,þíðBÐ»Pxì ïçc»C þP…ÉãðBG Bøºô»ø .kArãñG lýÌ»w ô| ºkAo»G k»íì»dì »ƒƒè ßq õƒƒO µ zqBƒƒÔ þƒƒƒðBƒƒƒHƒƒƒük»ƒƒƒC ô rƒƒƒýƒƒƒHƒƒƒÜBƒƒƒðô ô o .»üAlðBÜ»ýü qBÜºkBìBC »Ü ,»üAlÝÉOBÜ »è| vÈôæ»â þ¾BÅýPxÉÔ òýì»øºlÄ»ø ,z»ÝÉG ½ÜrÉ„ ,kq õÜ ÿºq ô»â ÿ rýÌB„ ôõ…ÉK þðAu ¼ o þü qAl„»G ÞÈ rÍý„ »G »ðÂBw »Ü ,krÜ þüAôk þ_½Ü ÿºô»ðAlãðºo ÿºqBG »è .krÜºk ÿ»Ü»¾BÅýPxÉÔ ÿºô»ðkrÜ ,Ak»¾BÅýPxÉÔ ï»è| z»ÝÉƒG ½ƒÜrƒÉƒ„ þƒ_½ƒÜ ÿ ôAkô ô o ÁBxì»C" :þOô vÈ ôæ»â þü rýHÜBðô ô o ÿ»ÝñG þÜ¼ q»w »G »èõg ï»C µ òüºkºk z»ÝÉG ½ÜrÉ„ »G þO»HüBO þÝÉg»üBG þOBÜ »è µ òü»Üºk ½G þO»HüBO ÿ qBÜ µ QÉGºk ºôºô»C ÿ ôBð ".òýð»ü»âºlüAo Alü½g q»w»G ï»ýÉw BO ï»Ü»ü þOÂ»g Ak»¾BÅýPxÉÔ ï»è »ðÂBw ÊÜpH…ÉK ÿºõÉ„ »G ,Akºô»ñý¾½ÝÉè µ ß¼ rý_ ô rÍý„ ÿ ôBƒð »ƒG †ƒýƒÝƒÉƒOÂ»ƒg Bƒøºô q»ƒø ,QƒÈ rƒÜºk ‡»ƒƒGAk ô qBük þÝÈ pÉâqºô óBü q»wôõð »G QÈ qkºk »Ü ,ºô»üÿkq»ø .kq õÜ ÿBðAõO»G »è ºô»ƒóBPwkqõÜ ÿ ôBð »G ÞÉOÂ»g †ýƒ2009 þ¾Bw ô rýÌB„ »üAr…g»G ºôºvÈ ôæ»â þü rýHÜBðô ô o ÿ»ÝñG ó»üæ †ý¾Bxì»C ,yýð¼k»C Jºq»Ì ÿºq ô»â ÿ rýƒHƒÜBƒðô ô o ÿºôºqºk »è »Ü ,ôArwBð þÝÈ rýHÜBðô ô o »PÈ r…g»Gºk .ºôArÜ Q…ÉãðBG ºô»ðBPwkq õÜ :lðBü»â þ„Ao vÈ ôæ»â þü rýHÜBðô ô o ÿ»ÝñG þÜ¼ q»w ½G ,ºô»ñý¾½ÝÉƒè ô ß¼ rƒýƒ_ ô rƒÍƒýƒ„ ,ºôBƒPƒxƒÉƒC »ƒè" AkvÈ ôæ»â þ¾BÅýPxÉÔ òýì»ƒøºlƒÔ»ƒø »ƒè ó ôõƒGqAlƒ„»ƒG rOBü s þü qBÜºkq ô ºô»…üºlñýüBC ÿ»PÔ»ø »è ô òü râºkqºô ".ô ô o »Pü»gºk ó»üæ »è ô »ü»ðÂBw þÝÉ¾BÅýPxÉÔ ,vÈôæ»â þ¾BÅýPxÉÔ sBw þðBíÉéw ÿ qB„ »è ºôºvÈ ôæ»â þü rýHÜBðô ô o ÿ»ÝñG #.QÈ rÜºk

ßôõÜq»Ü »P…ü»â»ð z»ÝÉG ½ÜrÉ„ ÿ»Ü»éýÝwBK ,lüõw þOÂô ½G RAô pG µ QÉ`G ÞÉO| ,z»ÝÉG ½ÜrÉ„ ,kqõÜ ÿºq ô»â ÿrýÌB„ þýPwô qlð»O ÿºô»C †ÉK ß»ü»PÔ»ø †ÉK ô lðBüBg ÿrÉìvOBÜ Êw »Ü½âõPÕâ »Ü ,krÜ sBw AkrÈkôB_ ÿ»ñgºo Á»â»è ÿ½g þýðAô»ìBðu ¼ o ÿ½âõPÕâ òýì»øAôk »G ÿºuBìBC ,AkrÈkôB_ ÿ»ñgºo þÔBPw Á»â»è ÿ½âõPÕâ þOBÜ »è .ºô»OºôõG ôÃG AkrÈkôB_ ÿ»ñgºo »è ‡»G Êw »G þðkrì »ÝðAõéì ô| þwqõÜ þØºk þðkrÜqBÜ þðôõìs»C »è »Ýü tð ô »üºôArÜ þÝÉØºk »Ü ,Ak ÿ½g þØºk òýì»øAôk ºsBýð »G µ óBPwkqõÜ »PÈk ºôBxðºq ½éÔ »è »éýÝwBK ï»C ô »ƒêýÝwBK ÿôBð ,ô ôkrÝ_½Ü ÿºq ô»â ÿrýÌB„ ÿ»Øºk ô»C »è ÞÈ q ½W»G ô ºô»PÈ pÉâºk ºô»ðBwô»_ ô »…ÉÜ µ ßôõÜq»Ü ÿô ôvÉì ºô»éýÝwBK ï»C þÈ o »è| z»ÝÉG .ßôõÜq»Ü »PÉ`G ô»C ÿºõÉ_qAõ_ »è q»ø .QÉñÉíè»xG †ýÜôõÜq»Ü þðôõHýðBPwkqõÜ QÈô»üºk ,krÜ ÊK ÿºuBìBC ÿ½g ßºô ,óBÜºq ½W ô»è ÞÉ„»G ,R»HüBO þÜ»ü½Ý„BK »G AlýðôõGôAô»O þOBÜ »è Ak ÿqBü pG ,AkrÈkôB_ ÿ»ñgºo þÔBPw Á»â»è ÿ»ñýñýG ô ºqAlük ÿºo»K »è ÞÉLw»C þHÉPÜ ½G rP…ÉK ó½_ ßºô q»ø ,ºô»PÈ rÝG ôÃG AkqËkôB_ ÿ»ñgºo »è ,ÿºqBGqºk ÿ½g ÿ½âõPÕâ ô »Øºk ÿ»ãÈ o µ Q…ü»â ô ô s ókrì ºô»gAk »G ïÂ»G.ºô»üArÜ ôÃG| rÈkôB_ ÿ»ñgºo »è þüºo»KæºtðAôk þO»HüBO þÜ»ü½Ý„BK| »¾Âõâ Alü½g ÿrÍý„ µ óBìs »è ßôõÜq»Ü µ ßôõÜq»Ü »OBãG| z»ÝÉG ½ÜrÉ„ ÿ»Ü»éýÝwBK Q…Éùü»ð ô Ak»ð »Øºk ï»C þðkrÜôAô»O »G .ºô»PÉñÉÙ¾õhG þý„½g»ð »G lüõw þOÂô »è ,ÿkqõÜ ÿrÍý„ ÿq ½OApLíýC ,z»ÝÉG ½ÜrÉ„ ,2013/8/4 ,ÿu ¼ o ÿºqAõÉC »wBG þÉW þGºq»Ì ÿBülýì õÉð»è ô kqõÜ ½G ÿrýHÜBðô ô o µ þGºk»C þÝÈôAkô ô o ºôõG þ…ýðkrì ô krÜ þüAôk þ_½Ü ,þw ÿ»Xð»K rÉ„ #.ArÜ ºõÉè þwBG| ÿkqõÜ ÿrÍý„ ÿq ½OApLíýC þüAôBD¾Bì ßºô ;ôõG»ø ÿºô»ðAlãðºk AlýK ô ô q ô»C µ þÜqõO µ þðArÉC µ

vÈôæ»â þ¾BÅýPxýÔ òýì»øºlÄ»ø ½G óBÜ»ýü qBÜºkBìBC 11/21 »è ôõ…ÉK þðÂBw ßºô ºqBü pG ô ºô ôkrÜ ÊK þPwºk ÿ » Ý ñ ƒ G þ ƒ Ü¼ q » ƒ w µ Q ƒ É ƒ ` ƒ G º õ ƒ È o » ƒ G 2 0 1 3 / 1 1 / 2 5 B ƒ O »OBgºk óBÜ»ýü qBÜºkq ô ÿôAô»O †üvÈôæ»â þü rýHÜBðô ô o .ô ô o

þðBHük»C µ óAlð»ìrýG Býð»O ÁBxì»C ºôAk óBƒìqBƒü pƒG( .k »Ü ,Rô þ„ºô»C| kºõw»C .òü»ÝG Q…ÉãðBG þxðºo»Ô RBÜºk óBÜ»ýýxðºo»Ô »ðAõýì þýP„q»K q»w| óAô»gBG ëkBÌ .QÈ pÉâºkqºô óBýðBÜ»O»GBG ½gô»PwAo µ þP…â ÿqBýP„q»K q»w ,qBýPg»G æ»ì †ü rP…ÉƒK ëkBƒÌ .k Á»ƒâ»ƒè Ë oôBƒø ô BxðºrÔ ºôõ_| ÁBÅýPxƒÉƒÔ µ óAlð»ìrýG þP…ÉãðBG ½G óBýü qBÜºkBƒìBƒC| óAô»ƒƒgBƒƒG þðBÜ»ýü qBýðAs þÉK »G »Ü ,ºô ôkrÜ þxðºo»Ô þðBHük»C q»Åýè½C " »è òýPü rG óBÜ»ýýxðºo»Ô »ðAõýì| rÈkôB_ ÿ»ñgºo ,ÿlÉè þèBOBð ,ÊƒèBOBG MýéýÔ ,BÝwq ½ÕýÔ êÉ…ýì ,Aô o

2003 )óBÜBýâ þñüBC( þðAõük ÿºô»ðõGôÃG ‡BK ÿkBø þìBw ½G z»ÝÉG ½ÜrÉ„ ÿ»ìBð þwõñPwºk

ÿ½ÜrÉ„ ½G z»Ü ôõì»ø

½G ÿ qBÜºkBìBC †ý¾Bxì»C ,ÁBÅýPxÉÔ ºtðB„ ÿAôk ô ºô ôkrÜ ÊK þPwºk vÈ ôæ»â þ¾BÅýPxÉÔ òýì»øºlÄ»ø Alýðôõ_ºõÈ o»G þýPÉð½_ »è ÿ qBÝðAo½â Ëlð»ø ºqBü pG q»ø ,QÉð»üBgºk u ¼ o YñÉK »Ü »¾BÅýPxÉÔ ï»C ,QÈ rÝG .ÞÉè»â ÿ q ôõPèõÜ µ RBýGºk»C »G QÈ rÜºk R»HüBO ÿºu ¼ o ÿ»ÝñG þÜ¼ q»w ,kºõw»C k»íc»C kAs ô»ð .k ºô»üºqBG ô»è óBìqBü pG( :Rô ÿrÈkôB_ ÿ»ñgºo »G vÈ ôæ»â þü rýHÜBðô ô o AlðBÜºsAôBýW ºq ôõPèõÜ q»w»G ÁBÅýPxÉÔ þðAu ¼ o ,ºôAk µ þxðºo»Ô ÿ q ôõPèõÜ ½G ÞÈ u ¼ o »OAô ,òü»ÝG ‡»GAk ÿ q ôõPèõÜ ½G ÞÈ u ¼ o µ þwqBÔ ÿ q ôõPèõÜ ½G ÞÈ u ¼ o òýì»XñÉK µ ÿkq õÜ ÿ q ôõPèõÜ ½G ÞÈ u ¼ o µ þGºq»Ì þðBÜ»OÂ»g þðkrÝ„»GAk ½âõPÕâ ô sAôBýW þO»GBG †üu ¼ o .ÁBÅýPxÉÔ òýì»øºlÄ»ø þðBÜ»ýýK ô ô q ô»C »ðAõýì »G RºqBG»w :þOô vÈ ôæ»â ÿ rýHÜBðô ô o ÿ»ÝñG þÜ¼ q»w ,ÁBÅýPxÉÔ

2013/8/19 »íì»„ ôôk )374( ºqBìu

”Ã¾ôlG»Ì kB…¾k“

óAôõì»ø ½G †ýðAõW ô þüBýð»O ½G rÍý„

rýøBO R»Í¾»O QÉwõñüºk ÞÈ qBW »PÔ»ø ôk

þðBÜºrÍý„ ÿ rÈkôB_ ÿkq ô »G Alìºô»ðlñÈõg ÿBOºq»w »è ÿ»ðAô»è îÝÉÜ»ü òì »G ô þÉK »G »Ü îwBñG ‡»ðAsAq ô»ø ô»è Ëlð»ø »ãðºq ô ï»Üºk ÃèôlG»Ì kB…¾k »G( ºôõG †ü qBW »ãðºq ,ºôõOô»Üq»w AlðBýÉK »ñÈ ô »G »ñÈ ô ô QýK »G QýK ô Êðo»ãñ_ ÿºô»ðlñÈõg »è òì »Ü îGkrÜ óBü qBHðAôBO ºô»G îðBÝÈ oôBø )þPwAo»G óBü QÉG R»HÌõw »è aýø ÁBcq»ø »G !ï»ÝG þü ¼ oºkBü s Alü q»âºsBO ô rÍý„ »è kB…¾k þðôõìs»C þýãðrâ ºlñ¾BG ½G †ýü pÔºs q»G ,QÈ rÝG qBHðAôBO òý„ þãðºq »G q»â ºô»PÉGBñì»Ü óBíwBC .»ýýð þü ¼ oºkBü s »ü»ø ºôB„»â þ¾Bg ô ôk Alì»ýÈ oôBø ï»C ÿ rÍý„ þðôõìs»C ÿBPxÉC ô ô ôkrGAq »è :òüºlHÉK óBüºuBìBC ß»üBOºq»w ßºô AkºrÉè QÈ rÜºk »Ü þüBO½Ü »PÈ ô»Üºk »Ü þðBÜ»¾ºôBø ô kB…¾k ßBÜ þñOô»Üqºk ÿBOºq»w »è| :ï»Ü»ü BPw½ìBì þPwºk q»w»è ÿkq õÜ ÿ rÍý„ ,óBÜBP„»ø ÿBOºq»w ô óBÜBPÔ»c þ¾Bw ÿ pÉã„o½„ ô BðBì ÿ rÍý„ ºôõHG R»í¾»ø ÖýO»è ô z»ÝÉG ½ÜrÉ„ ô õÉ„»K ÃèôlG»Ì þÜ»üºõÉ„ »G »ü»w¼ rK ï»C »Ü ,ÿkq»Ô þñýGBýðk ô RAs ÿºôºqºk :þÜºqºk þO»GBG ô þðBñÉø ï»øq»G þXðBìBC »G ,Aoô rýG þðlðBü»â ÿ sArìBC »OBÜºk rÍý„ þCBÙéýƒO ,ôõG»ð q»ñÉùì»øq»G ô ÚýèBg þÝÈ q»ñÈõg Ak»ìºkq»w ô»è q»ñÈõg ,AoôBø þÝÉO»ýÌºq òÈõ„ »G Bwô»C ÿ rÍý„ ,ôõG uk óBü óBÜAoô rýG q»w»è ôõG ÿ sAq óBü ôõG ÞÈ q»ñÈõg ô òýüºvÈ q ‡»ðBìtýèAôk ï»C ,»ÜB_ ô »KArg ,¼ qk ô þPwAq òÈõ„ »G ,Ao»âºk AlØ»ø ÿ»ÝOõè »Ýük þÝÈ q»ñÈõg ÿæ »ýýPwAq þÝK ¼ rO ÞÈ q»ñÈõg ÿæ ÿºô»C QÈ rÜºk »è Býð»O »Ýü tð ºô»ÝÉP„ ôõì»ø »è ºrÍý„ ºq ½W ï»C »Ü QÉG óBí…ü rýG !QÉG þPwAoBð !QÉG»ð ÞýñÜ»O †ýðAõW ,þðAõW þÔkAq õì ºkrÜ óBü rÍý„ þðBÜ»ýü rÉèô»ø »¾ºôBø ô kB…¾k þüºvÈ q þØ»øBð ô þüºvÈ q þØ»ø þÙýPð»ì ½G rÍý„ ,»ýýð ÿ qBü»ð ô þO»ýPw¼k ÿ ôõì»ø kB…¾k ÿæ ,ÿ»Ü»ýýCB™ÙýC BðBì »G Büu ½è¼lüBC »è ºô»Oô»Ü q ô ôk rÍý„ ºôºrÉè ,Bì»ð þðBÝÉPw»Cºkq»G þðAlÝÉè »PÉGºk rÍý„ þØ»_ ,R»GBG ô BðBì ß»ð »ðBìs rÍý„ þØ»_ »G »Pwºõü»K ÿºlñÉø rÍý„ AlýPwAq »è ,ólðArÔ»C þðBÜºqAq»„ þðBñÉùì»øq»G ô »„ô »Ýðõ_ ,ºô»ýO»üÂ»ì½Ü þOBýØçg»C »G »ýýð Qwºõü»K ºlñÉø ºôºrÍý„ þOBýØçg»C .»üºô»ðôõHÈõð ô óAo½â þéýGBØ þüAôk ÿ»ì»C óAõÉð ÿ»¾Bw Q„»ø ÿ o»„ þg¼kô qBG »ãðºq ,ºôºôBð »üArñÉø ºôºôºqºk »è rÍý„ rPýðAô»C ÿ rü»w ºô»ü½g »è rýÌB„ qBW ï»Ü»ü ½G ,QÉGôõG»ø þ¾¼ q †ýðArÉC ô ÛArÉÌ ½G RAk»ð Þ¾»g þðBø ôõG Iü»Ì rP…ÉK ,RBÜºk þüBýð»O ÿ»wBñÉK ºô»ü½g »è ,RBÜºk !ó ôõG»ð Býð»O óBýw»Ü ,ó ôõG óAô»¾BK óBü ôõì»ø óBÜºrýÌB„ ,ÿ qBÜAlýÔ AkõW »Ýük ÿ»ðAô»è kB…¾k ÿ rÍý„ »Ü ÿ»üºôB„»â »¾Bg ºô»C AkBPxÉC »è :ïºô ôk Þð»O þðBìs ,þý¾õØ þðAlðB…ýð ½G BPxÉC ,AlðBìs Á»â»è þO»ü»¾»ìBì ÿ q ½W ,ºô»OBÜºk ÿ rÉìBC ôBð »ð»Hüºk ô »ýÉK óBüºkBw þÜ»ü»Ü¼ rýG »Ýük þðArýÌB„ ÿ»Gq ¼ s ,ºô»O½G óBýý¾ôõØ ÿºô»C ½G ó»gºlÉO þO»ìBýØ ô Býðk ô ºô»ðqB…üºk ô òñÈõÉ…üºk ô óBìs ô zºq ô»ð ô RBGAq»g »è ó»Üºk ÿ pK †ü q»ñÈõg þðkrÝHw»Ü þPw»G»ì ½G ,QÈ rñýG»ð »íÉC þðBÜºôBG »Ü¼ rýG ,ºô»ð»üBð q»wô»è ô ó ¼ oºk ºôºrÉè þOq õÜ »G !òìu ôk ô òÈõg ºq ô»â þÝÉì»g kB…¾k ‡ºô»ðAô»`ÉK »G .ºô»ñ„¼ rÔºk óBíÉK þüºôAqB„ »G ô ó»Gºk ,QÉwrOBð ÿ ½g ÿºôºôBð þðAlðB…ýð »è ,ôArÝìs»ø ô ô s ô ºkBw ÿ»Pwq ôBð »OBgºk ,q»ñÈõg »OAkºk ÿºô»ñýwBð»ð ÿºôºrâ Qw»Ùð»C »G ô »ü»ø þðBÜ»„ô »G ÿ»ðBíPì ô»C ôõì»ø ô»C ôBð»è ô »Ýük þÝÈkB…¾k »ñGºk þðBÜºq»ñÈõg ôõì»ø Al…ýüBO½Ü »è .QÉ…g»Gºk ïBO ô ºô»PÈõOºk îÈ oôBø ÿkB…¾k ,Al„»ðAkB…¾k ô rýLxÝ„ ô þèBð »Ü QÉGºk Iýxð »G ÿºô»ðAõO ô»C ..ï»GºlÉK þüºrýC ‡ºôºrÉè ß»ü»ðõíð ÿºô»C ½G ôõG Qxü õÉK »ýýÜ»…ÉK ï»C .óBü u Alü ôBñÉK »è þG»ð»Oõì »G ô ó p_ºk ó»wºq þØArÉÌ þOBìBØ»ì ÿ»ðAôõ_ÂBw »G ô qBÙü ô »G ºôBýK ô»C :ºô»íñÉùG Yð»â ,óBÜºvÉG þðAq ½â »Xð»â Á»â»è ºq ¼ s óBýü sAôBýW ó pGºl¾»ø äðºk ºôºq»w»Ü »Ü »¾BØq»w ºô»ðAõW þéW ô ‡BG þðAqºs õâ ô óBðu þGBXÍýC ô äðBGôBð »G RBÜ ÿ»Gq ¼ s »Ü þð»ì»O þP„ô rw þíÜõc »G Yð»â ,óAôºo þP„ ô »ýýð BýO þ„ô»g ‡»ðBì»C Býðk ÿ q»øô»W »G þãðrâ rPì»Ü ,óBüu þðBÜ»ýýìq»âq»w »G »ðkrÜ ‡ºôBG ÿ»ìq»â ,»üAlðBÜ»P„ ôõì»ø þñP…ÉùÉW»G ÿ qAõÉè »è þØArÉÌ þÝÈ vÉHìBØ»ì ïÂ»G ,RAkºk þìBXð»C »è »ýýPü rG ÿ qAôBø ,Ë pGºl¾»ø äðºk AlýðBÜ»ýü qºôºkBü ÿ q»HÉw »è ïºkq»ø »è ,þðBÜºqBü »è :ÞÉP„ ôõì»ø »è ókrÜ ÿ týÔBcAõg þðBÜ»ýü qBÜºkBìBC ÿ»…ÉÜôBø »Ü »üºlñ¾BG þñýðAô q vÉHìBØ»ì þñýGBýðk .q ¼ s þñOô»g ô ÓBw þðAkk »è ,þðArO»Ø ÿ ôõì Êè ÿ»ðBw»Ü ô»C Bùð»O Býðk ÊðAsºk vÉHìBØ»ì ,BÜBð ÿ sAq qAkq ôõñw þÝÉüBPðBK aýø Êè ÿ»ýñýH„»â ô R»CAq»G ô»C ó»ì»O ÿ»üBðBì ô»G ,ó»Üºk õÉg»G Þ…È ô q»Ü »Ü ÿ uBð ,QÉPwºôºk Býðk ÊG»ð ô»C q»â ô »ðô»Ü ÿ s»Üq»ì ÿ ½g ÊGAô þÉK »Ü ºô»PÉñÉwºk !òGºk ïAôºkq»G óBÜ»ýýØ»øBð ô þðAõW ô òGºk ‡Aq»ø óAõW þ`Ü †ü ô»C ‡BK ÊðAsºk ,»üºlñ¾BG ô ïrÜ ÿB„Bì»O óAõÉð ÿ sAôBýW ó õxéÈ ô ò¾½Ü ÿ»xØ »G »ýýñýGBýðk ô ôk ï»C ô»G ÿ»P¾Bâ ºlñ¾BG þ_»Ü ,ÊñýGºk ÿ ½g †ÉK ÿºrO»íýPðBw lð»_ ô»C Býð»O ïrÜ »è ,»ü»ø AlðBüu þðBÜºqAõG ôõì»ø »è ó ½_ ßºô »ýýñýGBýðk ô ôk ï»C ,QÈk »ýüBPðBK ÿ qBð»Ü »è ó»ø ÞÉðBw»Ü Alükq õÜ ÿºsBO ÿ rÍý„ »è .QÈ ô»Üºk ôB_q»G Al…ü rÍý„ þðBÜ»cæ»Gºs »ãð»ø»ð þñOrâ »è ô ºô ôkrÝ¾»ø óBý¾½PðBK ÞÉÔ»Ø AkrÍý„ ÿBü qºk ÿºô»C ,òðAsBð þüÂõØ þðBÜºq»øô»â ÿ sAq ,òü sAq ôBC »Ýð»O »G ,ó q ô ôk ºô»ðlðArÔ»C Bü qºk ôºq»G ,Bü qºk ôºq»G :ïtü sBC þxÔ»ð ÿ»C ÿºk( BÜºk Êè ÿ qAôBø ½HìAq q ½OqBC »Ü #)Bü qºk þüÂõØ ôºq»G

ÊÜ .ºô»OAkBñ¾»øq»w »ðAô ô s ô»G rÍý„ .ôõOBøAk ÿºk»w ½G »ãðºq ,ÊðAs»C ÿºqBG»è )òƒüBƒPƒ…ƒñƒüBƒC( õƒÜºô q»ƒø Ëk ºô»ð ‡BK ºô»ð" :þOô ºô»ü)ÿlðBâ( ô»C õÜºô þÝÈ ôBýK RBÜBð oºôBG z»Ü ïÂ»G ï»C q»w»è týâq»ø òÈõg ô Q„½â »è óBì»ø ‡»íÉC ,"ÊGkrÜ þÈ q Ak»ýü ôºs #.òýÉ¾»C ºô ½ÜrÉ„ ÿºqBG»è Q„

)z»ÝýG õÜrý„( Býð»O ,»ýýð ºô»ýükq õÜ rPK þðôõGo»LÉO ‡BK ,‡BPxÉC ."îwBð»C q»ø ÿ ô ô o»Gô ô q ºqBýwrK ô»C ,ÁBw 30 »è ,ÿ»ÝG þØArÉÌ óBü Jºq»Ì þÝƒÉƒHƒük»ƒC ½ÜrÉ„.z»ÝýG õÜrý„ Ê¾»C q»ƒxƒÜ»ƒü ÿkq õÜ ÿ rÍý„ ÿ tÈõ¾BG Û»ø »G z»ÝÉG ÿ rÍý„ ½ÜrÉ„ þðkrƒÜ b ½ƒÜ »ƒG .ôõƒG þük þÝÈ tÈõ¾BG .Rô»Ü YýéÕýƒC ÿkq õƒÜ

ôõG ò„¼o þÜ»üºq»Xð»K z»ÝÉG ½ÜrÉ„ AlýØArÉÌ þürýHñ„¼o ï»Wq»w ÿôôo»G

“

ÿ½g ï»ÝG ÞÈrýÌB„ þwBG ó½_ ?ôõGkrÜ óBgq»O ÿrýHñ„¼q ½G ÿrÍý„ ÿq»xü»Ø ô»C îÉ¿ƒG BƒüBƒC »ì»Ü ô»C ½G »ì»C ,ôõG ÿkqõÜ ò„¼ q þÜ»üºq»Xð»K z»ÝÉG ½ÜrÉ„ AlýPwAq»è ,þñýGºk»ð ½ÜrÉ„ ,AlýØArÉÌ þü rýHñ„¼ q ï»Wq»w ÿ ô ô q»G ôõG ô ÁBÅýPxÉÔ ô o½Ü »è ô»C þðõGºkBìBC ôõG ß»ýýO»üBw»Ü .ôõG»ø þü ¼ rì ô þÕü rÌ»ì þÜ»ýüBwq õØ AlðBÜºqAlük rÍý„ ½G ÿ ½g ï»ÝG äðrâ þÜ»ýýO»üBw»Ü þwBG ó ½_ ô ôõG þðAlÉKºq»K ÿAlü»„ òPwq»K þPwBC BO ôkrÜ óBgq»O ô QÉG ß»ü»è»w»ì ÿ»PxüB„ QÉwõñG ÞÉP„ Qxü õüºk ,óBùýW »PÉðAô pG ºô»ýÉè QÉG ß»üºq»Xð»K Bƒøºô q»ƒø þðBÜ»PxÈõ¾»ø ô rÍý„ .ÛArÉÌ »PÉðAôpG ºô»ýÉè †ýðBùýW ôõG ÞÉãðºk ô»C ,ó ôõG lñ¿Hãðºk þü rýHñ„¼ q þÝÈ qBOõâ ÿ»C .krÜºk»ð ÿ»…Ü»„BK þðBÜ»PxÈõ¾»ø ô YðBìBC»è ,AlýØArÉÌ þü rýHñ„¼ q ôõì»ø»è ï»ÝG ÞÉOôºq þwBG ó ½_ ÿ rã¾»ø ÞÉOôºq ,ºôAlüæ óBü ºôBPwºô ó»íâºk»G ÞÉOôºq þü vÜBK ô þðBÜ»PxÈõ¾»ø þü vÜBK ô rƒýƒÌBƒ„ þƒü vƒÜBƒK ôõGºk»ð »üºõÉ„ ô»G ô»C ,óBPwkq õÜ þü vÜBK ô ÿ»Ü»ãðºk »üAkrÜ»ð þ…ýC Alükq õÜ þü rýHñ„¼ q þÝÈlðºôBð»è q»â»C »Ü QÉñýGºlüAô ,ôºtÉø ôºu ¼ rK ô»ÜB_ ÿ rƒãƒ¾»ƒø »ƒÜ þÜ»ü»è»w»ì»G QƒÉƒHƒG QƒÉƒðAõƒOºk ÛArƒÉƒÌ ÿ»ƒè»ƒw»ƒì »Ü QÉG tÉø»G þãðrâ þÝÉ„»G q»â»C tÉø»G ôlð»ì»¾ôºk .»ØArÉÌ þðBPwkq õÜ †ü ô»C ºlð»¾½ø »è ï»ÜBâôAqBO »è »ðB„ô ï»C ÞÉOBÜ òƒì þüAôk þ_½Ü »ýü rÍý„ ÂBG ï»C krÜºk»ð ïAôpG ,îwôõðºk »è ÞÈ u ¼ q òýwBü :îÉ¾ºk ï½g»G ‡BPxÉC BO ,QÉGkrÜ q»ø AlHÉPÜ »è pK þÝÈ q ô ô u»è óBü ÞÈ oBG»è óBü ß»ü»ðBhüB_ JAq»„ ô QÉ…ÉÜºk ºq»ãW QýñýHüºk AlÈ ô»è ,ºô»PýñýHüºk þü qºôºkBü ô óBÜºtÉì ÿºo»K q»w»è rÍý„ ô RAkºl¾»ø #.QÉwôõðºk AlýðBÝÈ oôBø

òì .ôõG ÿ ôArÝKB_ þì»øq»G Aôk ô BýWBýW þü rýHñ„¼ q q»w »ýýð þØArÉÌ þÝÈ rýHñ„¼ q aýø »ìôõOô »…ýì»ø þðBýì»è ,RAk»ð ½ÜrÉ„ »è q»w ô RAlG óBPwkq õÜ»è »ýülðºõü»K þðBýƒì»ƒè ,ôõƒG»ƒø QƒxƒÈõƒ¾»ƒø ºôºrƒÍƒýƒ„ ôºq»G ó ôõG»ø ºq»Xð»K òülð»_ ºô»…ýðBÜ»ýxg»ƒ„ ºô»„½ÜrÉ„ þðBýì»è ,ºô»ðArÜºk ÿkq õÜ þü rýHñ„¼ q ßºô ºõük»ð îÜ»ýýO»üBw»Ü aýø ,þñýGºk îØArÉÌ ôõì»ø ÿ tÈ q ÿ ôõHýðAõO »Ü Ç¼ rì ô rýÌB„ ÿ ½ÜrÉ„ þýO»üBw»Ü q»ø ßºô ½ÜrÉ„ ,QÉ…ÉÝGAq þØArÉÌ þðArýHñ„¼ q ôõì»ø ÿ»ãÈ q»è ôõGºô»C þÜºq»w þì»g ÞÈ rýHñ„¼ q ô q»„½ÝÉO þè»â þOBðBÌõì ºô»ýðBÜ»PxÈõ¾»ø ô ÿlðºõü»K ô rÍý„ .QÉð»ü»ãG kq õÜ ÿ rýHñ„¼ q ½G ÿ ½g ï»ÝG ÞÈ rýÌB„ þwBG ó ½_ ÿkq õÜ ÿ rÍý„ ÿ q»xü»Ø ô»C îÉ¿G BüBC ?ôõGkrÜ óBgq»O ÿ»ãÈ q»è ô»C îÉƒ¿ƒG ÿ»ƒC ,»ƒì»ƒÜ ô»ƒC ½ƒG »ƒì»ƒC ,ôõƒG »Ýðõ_ ,ºôºkrÜ qAlÉG ÿkq õÜ ÿ»è»w»ì ºô»ýü rýHñ„¼ q ÿ pÉãOBG»g ßºô kq õÜ þðArýHñ„¼ q»è ß»üºqBìu ô ô»C þðBýì»è ,ó ôõG AlðBü½g ÿ»Ü»Üq»C þPwBC»è ×ºq»„»G ÿ»è»w»ì ÿB„Bì»O ºôºkq õÜ ÿ»è»w»ƒì»ƒè ºô»ƒðAô»ƒC ô ï»ÝG ïºkq»w ÿBâsºk þwBG óBü ,krÜºk óBíØArÉÌ :ºôºkrÜ þýGºq»Ì þü rýHñ„¼ q ½G ÿ»ü½wBC ô»C þwBG ÞÈ qBÄ½â þðkrÜqºk ô q»wôõð Ëlð»ø þHÉPÜ þðkrÝKB_ þØArÉÌ þðArýHñ„¼ q ½G þðBÜ»Pwºk ô»C ,þGºq»Ì þðBìs»G ÿ qBÄ½â ô»ìBðu ¼ q Ëlð»ø ½G þýO»ìqBü ôkrÜºk vÈ qk ÿæ»è †ü rO þP„ q ¼ s ô»ðBP„ ï»C ôõì»ø ,kqBðºk þØArÉÌ »è Bùð»O ÿ ½g þðôõG »Ü QÈ rñýGºk Akkq õÜ ÿ rýHñ„¼ q Alükq õÜ þðBìs»è ô óBPwkq õÜ ÿBýÔArâõW »è ô ÿ»Üºô»O»ð

ºlð»¾½ø -rýw»ð òýwBü rÈkôB_ ÿ»ñgºo þðApÉâqºô ô q»„½ÝÉO ô rýÌB„ þw»ÝÉG ½ÜrÉ„ »G òì þülðºõü»K ÿ»ðAu ¼ q ô»C ,óBÜBP„»ø þðÂBw ½G ºô»PÈ o»âºk ºô»Ä¼ rì óAô»C ,þñýGºk óBìrPÜ»ü óAq»wôõð þýPÉÜ»ü »è AlÐ»G »è ô IÉPÜ AlðBü½g Á»â»è ô òOBƒøºk ºô»ƒðBƒPƒwkq õƒÜ»ƒè BñÉøºk óBýýØArÉÌ þÌõý„ þGtc þðBÜºôArÜôÃG ô»ìBðu ¼ q ½G ºô ½HPwAõâ þðBÜ»ýü rýHñ„¼ q »ýýÜæB_ Bwô»C »ƒÜ ô IÉPÜ ô ÁAô»ø AlÐ»ƒG»ƒè ºrƒÉƒè »ƒíƒÉƒC ,óBƒPƒwkq õƒÜ Ç¼ rì ô rýÌB„ ÿ ½ÜrÉ„ .Rrâºkqºô óBíðBÜºqBÄ½ƒâ kq õÜ ÿ rýHñ„¼ q ß»üºqBìu ô îü q»Ü e¾Bw BÔ»Pxì Á»â»è »è ,þØArÉÌ þðArýHñ„¼ q ½G ó ôõG ºôArÜ þÜ»üºq»Xð»K ôõì»ø yÌ»G þðAqAlOÂ»wºk ÿºô»C ÿAôk óBPwkq õÜ ô»C óAô»C .QxgAk òOrãÈõâ ô òýñýG ½G óBýÜ»üºq»Xð»K þÐBð½Ø ô QxÈõ¾»ø »è ºrÉè »íÉC »Ü òüBñÉøºk ½G óBü»ðBP„ ÿ»Ü»ýükq õÜ »ìBñwBð óAô»C ,ôõGkrÜ óBíðô Akºô»ðkrÜrýG .òýñÝ…K þðBÜ»¾Bg»è ó ôõ_qºk ½G BñÉøºkqBÜ»G óBü½g ô QÉ¿ÉùHÉW RÂô ÿºô»C †ÉK R»ðBð»O ôºô»OBÜ ô»è þðBíÉéw»è »Ü ÞÈ qBW ôõì»ø ,RAôpG î¾½ùÜ½Pw ôºq»G ÊG»G ô Qgºõ…ÉK ÿºô»ðkrÜqAkBâBC ÊG»G ,AkºlÉè ïq»w õƒÉƒð »ƒìôõƒ_ºk .Akºk îƒü»ƒÜ»ƒƒ¾Bƒƒì ÿBƒƒâqºk»ƒƒè ,óAô u ÿ»PxƒüBƒ„ ÿ»ƒüBƒãƒOºõƒ¾»ƒg ô»ƒC ,ºô»ƒü»ƒÜBƒãƒOºõƒ¾»ƒg þO»GBG ÿºqBGqºk óBíðBÜ»xØ þì»Wq»w ,ºrýHƒñƒ„¼ q

óBÜºô»ð ÿrýÌB„ ..z»ÝÉG ½ÜrÉ„ BÝÉìºkq»w »è.ôõG z»ÝÉG ½ÜrÉ„ ,Û»ø ÿ rÍý„ ½G óBü»ðBhGBw»Ø kq õÜ þðArýÌB„ ôBð»è óBýükq õÜ ÿ rÍý„ ,ºô»OºôBð ÿkq õÜ ,ºô ôkrÜ îØõƒð Akõƒü qºô ÿÂ»ƒâ ôtƒüBƒK rÍý„ ½G ÿ ½Ý„ ô R»Hü»ø ôõG ½ÜrÉ„ ôõì»ø ºlðBü»ƒâ ÿ rƒÍƒýƒ„ ôºôºlƒðAo»ƒâ ½G rÍý„ òƒü rƒPƒðAõƒW .kq õƒÜ þƒÝƒÉƒ¾Bƒì kAsBC( ßõÜq»Ü þðAlýø»„ ô ßõÜq»Ü ½ÜrÉ„ ,)...,»…ƒü o »ƒìBƒì ,þƒìAq ô»ƒø Bü q ô óAõü q»ì óBýÝÈ qBW..þO»ü õýwôõð q ¼ s kq õÜ ÿ rýÌB„ þPwAõg" þOô ÎýðBØ ßõÜq»Ü ô rÉèô»ø ô þðBíÉéw »è ô»Üôõ`G ôõì»ø ‡»ì»C ,»üAô óBìõãÉG .."Ë o»KBñÉO ½ÜrÉ„ ,ºô»PÈ râ»C kq õƒÜ þƒðArƒýƒÌBƒ„ þðAõO ½ÜrƒÉƒ„ Bƒýƒð»ƒO .ÊƒG»ƒð z»ƒÝƒÉƒG ,ô ÊñÈ s»HG ºqB„ Êw ô ôk ô»C ÿ q ôõñw þðAõO õÝ¾»G ,ó s»ì þðBPwkq õÜ q»ø ß»ð ôõì»ƒø »ƒPƒÉƒð»ƒü»ƒãƒG ÿkq õƒÜ ÿ rƒÍƒýƒ„ R»ƒƒðBƒƒð»ƒƒO .QƒƒwAoºôBƒƒð þƒƒƒOÂ»ƒƒƒøu ¼ q þGºk»C ÿlðºõÉð »è †ýƒðBƒÜ»ƒýƒýƒØArƒÉƒÌ .ó»G»C ½ÜrÉ„ ÿ ôBð Býð»O Alükq õÜ ,1979 þƒ¾Bƒw q»ƒƒø ,óBƒƒýƒƒÝƒƒÈ qBƒƒW þéÌ lèBg( þñýPw»¾»Ô s»âºq »G ÿ rýÌB„ þƒ¾½ƒø »ƒè ,ßõƒÜq»ƒÜ »ƒƒè )þƒƒÕƒƒªƒƒ™ƒƒì ½ƒgôBƒð þƒðlƒðBƒü»ƒâAq þƒO»ƒüAq»ƒGºõƒÈ o»ƒG lýÌ»w ÚüBÔ ,ºôºkrÜ þü rÍý„ þÝÈ o½Ü q»w»è krƒÜ ÿ rƒýƒÌBƒ„ ÿAq ÿ qBƒýƒwrƒK þOô AlìÂºô »è †ü ô»C .ÿkq õÜ ÿ rÍý„ ÿ rÍý„ ÿºqBG»è îýüAsºqB„ ºô»gAk »G"

»è »Ü .ôõG þü½ðB„ ÿ q»ñÉøqºk þðBíwõÌ AlƒƒOºô»ƒƒð þƒƒðÂBƒƒw ÿ ½ƒƒgôBƒƒð ÿ o»ƒƒƒ„ ÞÈ ôBO »w»Ü Êw ô»C .ArÜ òÈõ„ô q»xÉG Ak ÿ rÜõì k»ì»dì Á»â»è ,òP…ýðAk óBìæ ,òP…ü ¼ q »Ü óB„BK .½âõPÕâ »ƒñƒOô»ƒÜ z»ÝÉG ½ÜrÉ„ óBýÝÉÜ»ü þOô ÿ rÜõì ×õCºq þOô ÊGAô îÉK óBýük ÿ ô»C ,ôõG »ƒÜ kqAõƒg ï»ƒg ïq ¼ s .ôõƒG kq»ƒƒãƒƒÉƒƒG ÿlýC .ïAôk»ð AlðBý¾»â»è ôºô»ñýwBñì»ð ,krÜ þ…ýüAôk þ_½Ü BO»ø ,ºô»C ÿAôk .ºô»ýýñýG»ð týâq»ø ï½ÜrÉ„ ,ÞÉHük»C q»ø þðkrì ‡BK ,½G îðAsBð ô ï½g q»w ºô»íÈk BXñC ,ÞÈlð»ìq»ðõø »G ôõG AlðBüu »è BO»ø þ_½G ;îwrK»C ï½g»è ï»ñÈ ô þ_½G ,ïôõG»ƒC»ƒð kBƒ„ ÿ qAlƒük Alý¾»â»è ï½âõPÕâ ,Rrâ»C»ð Alýƒ¾»ƒâ»ƒè îÉK ...?krÜ»C»ð ïqBì½O ½ülýÄ »G ôkrÜ»C»ð þñü rÈk þÝÈlðºôAõg z»ÝÉG ½ÜrÉ„ ôõGAô þÉK ºôºô ô vÉì þðBÜBOºq»w»è ôºkq õƒÜ »G þðBÜ»ìBü»K ô»ÜBg ï»C q»w »O½Pxg ôõì»ø ÿ rýÌB„ ½ÜrÉ„ .Ë pG»Cqºk rÍý„ ÿ qBÙýw½ì »G ó ½_ õÜºô .»ÝÉìºkq»w ArOô»C JBøºõèlG»Ì k»ì»dƒì ÿ rƒxƒýƒì óBì»ø »G Ë rÜ»C ,"ëBýX¾A qBÙýƒwõƒì" ÿ rýÌB„ " Ë rOôõG ½ÜrÉ„ »G ,ºõÉƒ„ ë õƒwºq ."ëBƒýƒWæA rƒÌBƒ„ –óBƒÜºô»ƒƒð AlÝÉìºkq»w ôõì»ø »è" Ê¾»C Ç½OAtì»c ."òwq ½Ü ÿk þðAô»C ,»ü»ø ÞÈ vÉHýðAq ½â »G ,‡»íÉC ÿ»ìºkq»w ï»C ÿ vÉHýðAq ½â

ôõG 1979 þ¾Bw þñü ôBø þÜ»üºqAõÉC Ak½wBC ÿ»ðBhHÉPÜ ïºkq»G»è ,ßõÜq»Ü »è ô ×BW Á sBÔ Á»â»è ,ÿ q õùíW þìBØ»„ »è AlðAô»C ô ÿ rÜõì k»ì»dì ô îü q»Ü þè»Ì »G þÝÈ qBãýw z»ÝÉG ½ÜrÉ„ ,ôõGBPwºô þƒÝƒÈ qBƒƒxƒƒgô q »ƒƒG ô ôõƒƒG ºô»ƒƒPƒƒwºk .ïBØ»„ ô Þ¾»g »ýýðAô pü»C ºô»ýüklýW ºsBO ,ôõ`¾»ø ºsBO ÿ ôæ Ê¾»ì½Ü ,‡»íÉC ÿ rÍƒýƒ„ ÿAlƒü»ƒ„ ,Jºk»ƒC »ƒG Bƒñƒ„BƒC îü q»Ü ,Á õƒâ q»ƒìõƒÌ ×qBƒì ;½ƒÜrƒÉƒ„ êýì»W ,þðBýìq»â BÔ»ƒPƒxƒì ,äƒðºo»ƒK þÜôBG( q õÔ»Ð þWBc óBxdýC ,òýì»C ,kºõw»C k»íc»C kAs ô»ð ,)fBO»Ô þK ½_ ºôºrOæô»è ºô»ìq»„ »G ,òì ôlýÌ»w ÚüBÔ óBíÉO ºô»ƒGBƒXƒÍƒýƒC »ƒG ,òƒü ôõƒGBƒPƒwºô ,ÿæ »ñý`G RBø»C»ð óBí„ô ô q,þðAô o»C ÊK þðBì½g ô òƒü»ƒÝƒG þƒñƒOBƒø rƒÉƒg»ƒG ºôõ_ ,ÊG»ð Á õâ q»ìõÌ ×qBì .òýñÉwBñG »G q ¼ s ½ÜrÉ„ ïÂ»G ,krÜ þOºôAk ô ÿæ þðkq õHÉè ÿAôAk ºô»Ü»üºlð»g »G ô Jºk»C óAô»C ô ×BW Á sBÔ Á»â»è óB„BK ,ôkrÜ Aôk ô ï»Ü»ü ºô»C .òOô»Ü Ë o»G ÿkBð ôºq»G ÿ»ñOBø ï»C .îñýHG ½ÜrƒÉƒ„ ôõƒG ïqBƒW Ak"»ðBü½HìAq þÝÉðBüu" ÿ rÍý„ »è ï½ÜrÉ„ .krÜ Öü s ô»O 1983 þ¾Bw þðBPws ,†ük þÝÈ qBW ,óBìæ ½G òOBø z»Ü Êw ,óBxýèBG »è ôõG ,ºôºôõGAr`ƒÉƒK óBƒü ôBƒ_õƒìºk óBƒýƒðAôk îü q»Ü ,ºô»íýwBð »Ü ,ÊG»ð óBýÝÉÜ»ü

k»íc»C kAsBC BýðBPü q»G ;óBÜBPÔ»c| ºô»íÈ o»â»C Rô ô r_ ,ôõG þñýñýw»ü þÜ»üºqAõÉC ïºkq»G»è ,ôõ_»C týÜqBì»è ,ÊPwºk»G ôõGBPwºô Ak½wBC ÿ»ðBhHÉPÜ Êì»O .»w»ÝÉG ½ÜrÉ„| ºô»C óBýOô »P…ü rÔ þÜôõOô o»K .ºôBð ô»C| »üAu q óBíéì ô óB„ q»w »G ÿqBG| "»ðBü½HìAq þÝÉðBüu" ÿrÍý„ |

2013/8/19 »íì»„ ôôk )374( ºqBìu

ÿõc»ì þðBÜºôAqlñÉK»_ Býèõg »è ÞÈlð»ø »è ºôõOô îØ»cBð Û»cBð »G ,Û»c q»ø Û»c»G ïôõG Ë u ¼ o ï»ÜBð ó u õÝí…ýG q»â»C q ôõxð»ƒì ôõƒÜºô | )21( ïºkæ Û»c»è q»w»è »ðô ô o ÿ»ã¾»G ºôºq»w ÿ»Pü»G ï»C þÝÉwBñýK þñOrâqºô ½G þO»üÂ»ì½Ü ÿ õc»ì þ¾ô»ø òýðAõOBð ÊW½éÜ aýø »G þðBü ,ôArÝ¾õHØ þýðAô rÔ»ñG þO»ÙýØ»c ßºô ÿ ½g ½G ÿ õc»ì ÿ»wBñÉK ï»C AlÝÉOBÜ »è ,QÈ rýâqºô ô»C þýðAkvü ô ô þO»üÂ»ì½Ü ÿ»Üºô»O»ð »G Û»øqºk þÜ»ýýØ»cBð aýø þO»ü õýðAõO ô óBÜ»ýƒýƒðBƒíƒwõƒÌ ó»ƒüæ »ƒè QƒÉƒñƒýƒG»ƒð ÿ ½ƒg "zq õÔ" ÿ»„ô ô qBW ÞÈlð»ø õÝ¾»G ,ºô»ðBÜ»wqBÔ þø»„kBK" ½G ïtð -ÿkõg þðlðAõ`ƒÝƒÉƒè ½ƒG ÿ |:ºôBñÉøqBÜ»G rOs q»G ÿ"zq õÔ kq õÜ þÝÈ qºlð»è»Ø ,"ÿ õc»ì" õÜºô þÜ»üAk»â óAõük þHÉcBw ,»wq õÔ þø»„kBK þèBxýì )22( | »üºô»ñý¾½ÝÉè ï»C þìBXðºqºk ,AlýüBO½ƒÜ »ƒè þÜ»ü»w¼ rK »Ü »üºô»C ÿ õc»ì ÿæ ólðBK»_ q»w»è ÿºô»ƒƒñƒƒPƒƒxƒƒhƒƒÝƒƒü q ô|Transaction ºqBƒƒÜôºqBƒƒÜ »è ó ôõHìAôºkq»G þPw»G»ì »G ºôõG þO»üÂ»ì½Ü ÿ»ðAq»ñÉøAk ÿ qBÜ ÿ»ƒüBƒðBƒì ô»ƒG .AkBƒãƒ¾»ƒì½ƒÜ Bƒýƒèõƒg »ƒè lƒðõƒO þƒÝƒÉƒðlƒðBƒK»ƒƒ_ þƒƒìBƒƒXƒƒðºqºk ÿ ½g ÿkõg þðkrÜBñÈ ô ,ºôõG AlýðBÜ»ýýxÝÉw ÿºô»ðlðApÉâ "rÉ„" ßºô óBü "qºlð»è»Ø" ßºô þýì»Ü »G þñgAôBð þÝÉPw»ø ½G ºôõG yƒðæBƒG ôõì»ø »G Û õ…Ì»ì q»HìAq»G ô Bã¾»ì½Ü q»HìAq»G »G ókrÝPw»ø òü rPðAõW »ü»ðAô»è ,ºô»ýðBÜ»ìq ½Ô ºôõHü»ø »Ü QÉG »Pw»ø ô»C ÿ õc»ì ÿæ þýì»Ü óBü»Pw»ø ï»C ïÂ»G "qBâkqºô q»K" Akõg q»HìAq»G ÿºô»ñPxhÝÈ q ô »ðBýÍýØAô þÜ»ü»¾»ìBì ßºô rOBü s þÜ»ü ¼ qk ,ÿ»Üºq»Gô q ôºk Á»â»è ºôõG ÿlðºõü»K þükõg ÿ q»ÜAô ô»O »Ü ,AkBã¾»ì½Ü »è ºôõG ôArÝ¾õHØ þGBxc q»w»è ïÂ»G ºôõG ô»C þƒO»ƒüÂ»ƒì½ƒÜ Býèõg »è lðõO ÿ u ½è½ÝüBw þƒÝƒÉƒðlƒðBƒK»ƒ_ Bƒýƒƒèõƒƒg þƒƒO»ƒƒHƒƒüBƒƒO»ƒƒG ô þƒƒðBƒƒÜ»ƒƒýƒƒc¼ q .þðBÜ»ýxÝÉw

:óBÜºtÈ ôAq»K ßºô ô "ÎýØAô" ßºô "»ðôõG" ÿ»„ô ô 1 ï»ƒƒè ºôõƒƒOBƒƒø qBƒƒƒÜ»ƒƒƒG "R»ƒƒƒÙƒƒƒýƒƒƒØ»ƒƒƒc"" .Ak»üºô»ñý¾½ÝÉè Freud. On Metapsychology. PFL 2 .36|p. .11|Sigmund The Impossible Profession. 3 Malcolm. Psychoanalysis: 76|p. .1988|Janet Inventing Adolescence. 4 175|p . .2008|J. Adelson, Gilbert, Wegner, Daniel. Psychology. 5 WorthPublishers. UK. 6 .3|publ., .1|Schacter, 2011|print. ed. Cambridge: ÿ 7 ºqBìu ÿ rÍý„ »è Bùð»O »Pw»G»ì ï»C ½G 7 ½G ºôArñÉøqBÜ»G »ðôõíð ßºô ."267 ºo»Kæ ,ï" þPýK ï»C ½G þü»ñgºq þÝÉìBXðºqºk lð»_ »G òP…ü»â ï»è òP…ü»ãÉO »è ïÂ»G ,»Üºô»ñý¾½ÝÉè ÿ»ƒ„»ƒG ÿ rO þðBÜºrÍý„ ÿk ÿ»ðôõíð QÈ rðAõOºk »ü»ãðAô o .ºô»ñÈ q s ¼lG Alü õc»ì )10( ºqBìu ÿ rÍý„ .Mxø .ÿ õc»ì þðAõük 8 ."ï" þPýK .481|Schacter & et al. Ibid. p. 9 90-89|Sigmund Freud, On Metapsychology. p. 10 Freud, New Introductory Lectures. p. 11 96-95|Sigmund .96-95| Ibid. p. Publishers. 44|Meyers, David G. "Module 12 Psychology Eighth Edition in Modules. Worth 2007|The Psychoanalytic Perspective". Reber. The Penguin Dictionary of Psychology. 13 .1985|Arthur S. .234 :ë .ÿ õc»ì þðAõük 14 .262 :ë .Mw 15| .267 :ë .Mw 16| .263 :ë .Mw 17 .262 :ë .Mw 18 .224 :ë .Mw 19 .264 :ë .ÿ ô Mw 20 .270 :ë .Mw 21| .393:ë .Mw 22|

| .þxÝÉw þÜ»üBýèõg Bùð»O ÿ õc»ì þO»üÂ»ì½Ü ÿkõg q»â »ü»¾»ø Qxü ô»ðBýðôk ô »ðAlýøAs ô »ðBÕü qBÌ þÝÉOAs ßºô ½G QÉG»ø þÝÉPxÝÉO lð»_ ºlð»_q»ø ,QÈ rñýHG Z q»ì .ÿ ½g ½G ºq ½W ô»è þÝÈ q»PÜAqBÜ þðkrÜBñÈ ô þO»üÂ»ì½Ü ÿkõg ½G þýGºk»C þðkrÜBñÈ ô »ýýð ÿºqBG»è QÉƒG óBƒÜ»ƒO»ƒÙƒýƒØ»ƒø Qƒ…ƒâ ÿ rƒãƒ¾»ƒø Á»â»è »ðôõíð ½G .ºô»PxÝÉO ÿ q»ñÉøAk ÿ q»PÜAqBÜ þðkrÜBñÈ ô ½G ÿ õc»ì ÿ»üºq ô»â Býèõg ô»C ôõì»ø |: Qxü ô»ð Býðôk þÝÉOAs ßºô ÿ ½g BG »G þü ¼ o q»w»G îÜBg Býü qBÜ z»ÜBð »è ïrìõÌ ïrìºk Êw»Ü þKBØ q»G»è BO »ñÈ víG ½O !Akõg )18( |:AkrO þÜ»üºlýw»Ø »è ïÂ»G »í¾k »G pK ,î¾õâ ºsBO ½O ÿ»C ,ë õHèõG ßºô Û ô»„ »íéì »G pK ,þø»w ô q»w ½O ÿ»C ,ÿ rìõØ ßºô | )19( Û ô»O .RBÜºk rPð½Ü þðôõG þO»èæºk "ºsBO" ÿ»„ô ô »è ºrOvÈ qk þÜ»üºrýXðs þƒìAôºkq»ƒG ÿ»ƒw¼ rƒK ."î¾õâ »ØBO" þÉ¿G »Ü ÿºô»è »ðBÜBO þÝÉðõG»ƒø »…ýì»ø »ÝÈ qAl¾BG ÿ rìõØ »Ü ÿºô»C þO»ÙýØ»ø þðôõG»ø ÿAoºq»w ,òüuºk ºô»ÝÉK RôõW RôõW rOBü s QÈ rðAõOºk AkºrÉè »Ù„»Ì ô»C ÿ "Û ô»O" ÊG ÁBxü ô ô ó ôõG ºô»ÝÉK ô ó õHOôõW þÕ„»Ü ßºô Ëô»üºk þO»üÂ»ì½Ü-ÿ õƒc»ƒì »ƒÜ ÿºô»ƒè .RBÝG ÿBñÈ ô Qxü ô»ð Býðôk ô lýøAs þÝÉOAs »è ÿ õc»ì ÞÉOBÜ »wBG þðBüB„ þƒƒƒƒƒÝƒƒƒƒƒÈlƒƒƒƒƒƒük

ºô»ðBÕü qBƒÌ þƒKArƒg ÿBƒñƒÈ ô þƒƒÕƒƒwºô ô ÿ ½ƒƒg ÿ q»PÜAqBÜ ÿ»ðBÅýO»ãÉð |:»ðôõíð ½G ,RBÜºk ÿ ½ƒƒg þxÔ»ð rƒPƒýƒC îƒðAsBƒð òƒì»ƒè ÿ õc»ì Ëôºk þ_ ôõgk»G k»G ô qBÝÔ»Ck»G ô qBPÔºok»G ô qAkrÜk»G »Ü )20( ïq ô»O þè»âBíÉø ßºô »ðBKArg »OBÕýw ôõì»ø ï»C| ô»C ÿ q»wBOq»w þ_»Ýéì þñPxgqºk ½G »ðAô»`ÉK þðôõGpK þðAlðB…ýK ½G .RBÜºk ÿBñÈ ô R»ìBýØ ½G Býðôk »è ,þðBíý„»K »è ,ô óBíýC »è ºô»C ÿkõg ô »üAqBÜ q ¼ s AkºrÉè ½ãýCq»K õw .ÿ ½g ÿ ôBü u »Ü »ü»ü q»wBOq»w »Pw»ø ô»C þðBñÉùÝÉK þÝü q»g RBÜºk ß»üºõÉ„ »G þýO»üÂ»ì½Ü – ÿ õc»ì ÿBñÈ ô zrO »è ºpK »OAs ï»C ºløô s ôõì»ø ô»C ÿAoºq»w »Ü ßºô óBxük ‡»ì»C ,R»ìBýØ ÿ u ¼ q »è ô Akõg »è ÞÈ q»Gô q ôºk Á»â»è ÿlðºõü»K þÜ»üºô»ñPxhÝÈ q ,Ak»ð»ìºs ô»è ºô ôkrÜ ÿ»ðBðõ_½G ï»C þ¾õG»Ø »Ü þìtýðBÝýì þðôõGAqBÜ ÿ ½ø»G óBƒxƒük ‡»ƒì»ƒC .ºô»ðkrÜºkqºô q»Kkõg ÿ»w¼ rK ô ókrÝü râq»G

þÜ»üºô»ðlðBxƒgºo½ƒg ÿ»ƒw¼rƒK ÿõƒc»ƒì ÿæ ólƒðBƒK»ƒ_ # .ºôõOBø ÿk»G ÿ½g þülð»ìBâBC ÿºôºqºk »è ºôõG þO»üÂ»ì½Ü þðlðBK»_ ,þ…ñýÄAk ¼kqBð½ýè þO»ýü q»ÙG»Ì lÈ ¼rÔ ÿæ»è ÿAô »Ü »ü|Transaction ºqBÜôºqBÜ ÿ»w¼rK ï»C ,ô ô»C þxÝÉw ÿ»Pw»W þðkrÝíwºo »è þðBÜºqô»â ºq»ø »ýü q»ðõø ºqBÜ ºôôkrÜ »ýü q»ðõø ºqBÜ ï»C .QÈ qlG ïBXð»C »ðAq»ñÉøAk AôBC AkôBýK ÿºô»C þìBXðºqºk »OBãG »Ü RBÝG lü ¼rÔ »è ÿAô ‡»ðAq»ðBñÉøAk RBÝG Öü qBO ÁAõxÝÉw½ì½ø þÝÈ q»PÜAqBÜ »G þ…ñýÄAk þO»HüBO»G ólðAo¼k þ¾½Híýw ßºô ôõGq õw þñÕÜ AlØõ…Ì»ì »è ‡»ðlðAo¼k ï»C "þüºtýÜBK þðlðAo¼k" ßô ôkq»ø »Ü »ýü q»K óBü »ãðBì Bü ô»C »Ýðõ_ ,»ýýð »ì»C rO þÝÈ qBW ,óBxƒñƒýƒC þƒPƒwºk»ƒè ó q ô ôk ½G QÉG ½gô»PwAoBð þÜ»üBíÉƒø ßºô »ƒü»ƒðAô»ƒè ,Alü õc»ì ÿkõg »è ólðAo¼k-þüºtýÜBK þPw»ø Alü õc»ì ÿkõg »è ókrÝÝO»C þPw»ø »è ÞÈ q ½W »è ókrÝü râq»G þìtýƒðBƒÝƒýƒì ô RAkºlƒ¾»ƒøq»ƒw s q»G þÜ»üBðBì»G »Ü RBÜºk Aô þýì»Ü»G ókrÝPw»ø »ýýð q ô ôk .RAlG ÿ ôBwBK ó ôõG lýø»„ »G óBü þÝÉðlðAo¼k »G ÿ»Ù„»Ì þÜ¼ rý_ ï»C ÿ ôAô»ƒO þPÉLw ô þüºtýÜBK þðAlPwºk»è ½G QÉðAs»ð ºq ô»â .ÿ ½g þc¼ o »ýü râq»G þÝÉìtýðBÝýì ArÝwBG ßºô ólðBK»_ óBü þìBw»O þìq ½Ô »è óBÜ»Ù¾BG ó»ƒì»ƒO ÿæ»ƒè ßºô †ü ô»C |Sublimation AlðkrÜºkqºô q»Kkõg ºôBã¾»ì½Ü »è »Ü ÿ»ðBP„ ô»C þñü o½â ÿ»w¼ rK »è »Ü ÞÉì»øq»G óBü ßõéw ½G ó ôArÜ»ñ¾õG»Ø ºq ½W þðBü ,QÉG ôArÝ¾õG»Ø ºôBã¾»ì½ƒÜ »è »ýÈ o½â »è ÞÈ|Transaction ºqBÜôºqBÜ Á»ƒâ»ƒè q»ƒPƒÜAqBƒƒÜ ÿkõƒƒg óAõƒƒÉƒð lü ¼ rÔ .AlýýO»üÂ»ì½Ü ÿ q»PÜAqBƒÜ þÜ»üBíýw ßºô »ýƒýƒìBƒw»ƒO ï»ƒC ,R»ýýðBPwqB„ ½G ôõG ºkqºô q»K ½ƒG ºôBƒ„ôºqk þƒÜ»ƒüBƒíƒÉƒø ßºô ,QÉñýGºk þü q õPèõÜ þñOô»Ý…ÉK ÿlük »G ,ºô»„»ì»C þÈ o »è q»ƒø »ýü u ½ƒè½ƒÝƒüBƒw »ƒýƒýƒÜæBƒ_ ,lƒü ¼ rƒÔ »gBð ô»è òÈ rÜºk»Pw»Wq»G óBÜºs q»G | .Ak»ðAkrÜkqºô q»Kkõg »íÜõc ô»C òýðAõOºk ºô»üBâlük ï»è ,ÞÈ qBW ôõì»ø ß»ð ,óAqBW q ¼ s »Ü òüºlG ºqBÜôºqBÜ ÿ»w¼ rK ï»C þÝü q»g ÿ õc»ì þÕü rÌ»ì þPwBC »Ü ß»üBã¾»ì½Ü Á»â»è ºôõG ½g ï»G þPxü õÉK .ô»C þø»è ºôõG rPìtð ÿºô»C ½G ºôõG »ýýO»üÂ»ì½Ü ºô»ñPxhÝÈ o ÿ q»ƒwBƒOq»ƒw þƒðôõƒG½ƒìBƒð »ƒè ÿ ½ƒg †ƒƒü qBƒƒƒW q ¼ s .QƒƒƒÈ tƒƒƒÈ qBƒƒƒLƒƒƒG BO ÿ ½g þü ôBÝ…¾k ºõýðAõPü»ð |:RBG»ð BOAô ÿ o»K ô»C æ Bì" »è ôõ_ ÎüAs »G ôõì»ø ïrìõƒÌ Bƒü "þƒñƒÍƒü þñÌ»ü Ë "QØõèA õG" »è ÊPØºô ÊGºk )17( ïríG BýO BO ïsAõhG ÿ»w¼ rK ÿ õc»ì ÿæ ólðBK»_ þO»üÂ»ì½Ü þÜ»ƒüºô»ƒðlƒðBƒxƒgºo½ƒg .ºôõOBø ÿk»G ÿ ½g þülð»ìBâBC ÿºôºqºk »è ºôõG ,þ…ñýÄAk ¼kqBð½ýè þO»ýü q»ÙG»Ì lƒÈ ¼ rƒÔ ÿæ»ƒè ºqBÜôºqBÜ ÿ»w¼ rK ï»C ,ô ô»C þxÝÉw þðlðBK»_ ºq»ø »ýü q»ðõø ºqBÜ ºô ôkrÜ ÿAô »Ü »ü|Transaction AôBC AkôBýK ÿ»Pw»W þðkrÝíwºo »è þðBÜºq ô»â »ýü q»ðõø ºqBÜ ï»C .QÈ qlG ïBXð»C »ðAq»ñƒÉƒøAk »OBãG »Ü RBÝG lü ¼ rÔ »è ÿAô ‡»ƒðAq»ƒðBƒñƒÉƒøAk þÝÈ q»PÜAqBÜ »G þ…ñýƒÄAk ÿºô»ƒC þƒìBƒXƒðºqºk | .RBÝG Öü qBO ÁAõxÝÉw½ì½ø »PÉGºk þxÝÉw þðlðBK»_ ÿ»w¼ rK »OAô»Ü Bã¾»ì½Ü Á»â»è ÿlðºõü»K ÿºô»ñPxhÝü o ½G qBÜ½ø þPxÝÉO ô ï»øq»G Al„»ì»C þƒìBƒXƒðºqºk »ƒè ô ºôºrÉè .òÈ rñÉøºk ï»øq»G »ðAq»ñÉøAk þÝýOBPxýC ÿ õc»ì ÿ»¾õØ ºqAsBC ô þÜ½ì»g ô»C QÈ rðAõOºk .ºô»ƒPƒÈ rƒñƒÈõƒhƒG rƒPƒðô ô o ÿ q»ƒGô q ôºk Á»ƒƒâ»ƒƒè ô»è ÿ ½g ÿBãÉW ô ó ôõG Û»øqºk þðBÜºqBýwrK ½G ß»üBðBì þÝK ¼ rO ßºô Û õ…ƒÌ»ƒì ,Ak»ƒðôõƒG .»üBýèõg ô»è óBñÉøsAô þðBwBC »G Aô q»ø ô þ„½h¾k ºôõG»ø óBüºq ô»â q ¼ s ÿ q»ãü qBÜ ôõì»ø »ðBì»C »G þðBÜ»ƒPƒxƒÝƒÉƒO ÿ õƒc»ƒì óAqBƒW q ¼ s ÿºô»ƒè þPw»G»ì ½G RBÝG BñÈ ô ºô»ýýxÝÉwBð þÜ»üBíýw

»G ï»Ü»ð BÕÍýPxýC »ñüu ÿ q ôõwõØ ï»è ókrì »G )8(|! ï»ÝG þ_ |Super-ego ½ãýCq»Kõw þðkrÜ †ÉÝ¾»ùÉO þìBXðºqºk ½ãýCq»ƒK õƒw »è »Ü ÿ»ðBP„ ô»C þO»HüBO»G ,»ðBÜ»ýü q õPèõÜ »ìq ½ð þüBìõñÈ o ô ÿ qBâu ½ìBC" ßºô ºô»ÜôBG ô ÞüAk ½ãýCq»K õw þÝì»_ »G Alüºq»K lü ¼ rÔ )9( ."ó ôArÜ Á»â»è ½ãýC þðBÜBø»G þðkrÜ †ÉÝ¾»ùÉO þÈ o »è †üBìõð »G QÉPwºl¾»ø »Ü þý¿Ø»C þÝÈ q»hÝÈ q" »è þxârÉð þÝÉOºs»è »Ü ÞÈ qBÜ lð»_ þƒðkrƒÜ QÈ rOôºk þÉK »Ü ÿºô»C ,QÉñýGºk ½ãýC þðBÜBø»G ÿ»ƒOBƒùƒÝƒÉƒK Bƒøºô q»ƒƒø "|Conscience )10( ‡½ƒƒø »Ü QÈ rÜºk BñÈ ô Aô ,lü ¼ rƒÔ ½ƒG ,½ƒãƒýƒCq»ƒK õƒw ô tƒÉƒø ÿºô»ƒñƒü s ¼k ÿ õƒOô»ƒÜq»ƒw þƒÝƒÉƒƒOBƒw" †ýÝÉOBÜ "QÉG|Parental )11( »ðAôBG þÜ»ü»¾»ìBì ‡»ðAô»C ÿ q»ãü qBÜ ½ãýCq»K õw" QÉñÉPwºk ºq»K ßºô ,ºôõOrâ óBýðAôBƒG þƒÉƒW »ƒÜ QƒÈ rƒâºkqºô »Ü ÿ»ðBw»ƒÜ ô»ƒC ,óBƒüBƒPƒw½ƒìBƒì ,óAq»ƒÜrƒÉƒÔ )12(|". ó ôArÜ BñÈ ô »ðBýü»ðôõíð ÁBì»Ü" ÿBýèõg »è »…ýƒì»ƒø ½ƒãƒýƒCq»ƒK õƒw þ„»G »Ü ºôõOBùÝÉK ‡ºô»è )13( ,»üAk|" Perfection ‡½øBð ÿ ôAô»O»G q»PÜAqBÜ ÿ»OBùÝÉK ÿ ôArhÝÈ o Bƒƒƒýƒƒƒèõƒƒƒg ÿ»ƒƒƒñƒƒƒü q ¼ s ,ô »ƒƒƒƒýƒƒƒƒýƒƒƒƒð|Unconscious ,½ãýC þðBÜBø»G ßºô q»PÜAqBÜ þðBÜ»ýýO»üÂ»ì½Ü »G »Ü óBÜ»Pw»ø ÿ q»hÝÈ o ô óBÜ»ýýc¼ o »XðBìBC ô ó râ»ñgºo »ðBì»ƒC ôõƒì»ƒø ,ºôArƒwBƒð ‡½ƒø ,óBÜBü sBPð»Ô ,óBÜºq»ñ¾BK þƒÈ o »ƒè òƒPƒw»ƒGq»ƒG ô»G QÈ rðAõOºk ½ãýCq»K õw" .óBÜºqBÜ ô óBÜ»Pw»ø þP„ôºok»G ÿAtw »Ü QÈ rwBñG »ƒ„½ƒø ºq ½ƒW ½G ,óAôBO »G þýñgAôBð þðkrÝPw»ø þÈ o »è ,RAkºk þxÝÉw ÿlðºõü»K þðkrÜ Qwô qk þOBÜ»è »ðôõíð )13(|". Alü rýâq»wôBø ÿ»ðsBG ÿºôºqºk»è Ú…ýÌ þìs»G þãð»_ ºlG sBw ,»¾BñG Ák ÿ»C ßºq»â »ýðô ôtc»ì ÿ»¾Bð ,»âq»W þñÈõg ÿ»ì )14( ô òý¾Bð ÿ qºk»Ø ½G óAléì ô Ák ÿ»ðkrÝãðBG ï»C óBðBýKAk »è ÁBì»Ü ÿ»w¼ rK AkºrÉè ,Alý¾»â»è óAsBw ÿ»¾Bð" þýðAô oºôB_ ô "Ú…ýÌ þìs»G" þì»Ð »G ï»C ½G þÝýOBíâArK þÝÉñP…ü»ãÉO aýø ."ó ô ôtc»ì ÊG»ð ºô»C ,QÈ rñýGBð ÿ õc»ì ÿ»ðBýýc¼ o Býèõg ô óBü râ-»¾Bð ½G »ü»ø ÿ q ¼ s þÜ»ýýPƒxƒü ôAlƒÉƒK ½G ºôBð þéì þðô ô o »G AkºrÉè ½ãýCq»K õw þOÂ»wºk ô Ê…Ü»„BK ÿºrýƒXƒðs .rƒO þƒÜ»ƒýƒÉƒ…ƒÜ»ƒ„BƒK äðºo Alü õc»ì ÿ rÍý„ q ¼ s »è ólðAo¼k þðkrÝ¾õG»Ø |: ºô»ðºkºk »OBGAq»g Býðk BâºlÉO ,ÿ õc»ì ºqBý„½ø rÜõ„ þ_½G ÿ»KArg ,Êéø»C BÝƒG þƒPƒw»ƒìk»ƒG»ƒÜ )15( ïrâºlÉè | )16( ,ôõ…ÉK ÿºlýw»Ø óBì»ø ½G ºô»ðAo»â ï»è ºô»ýýðBÜ»ýýxÝÉw Býèõg »G ºlðºõü»K ÿºô»C q»ƒw»ƒè »ƒü»ƒýƒÜºq»ƒw ºtƒýƒÜq»ƒO ô»ƒC AkºrƒÍƒýƒ„ .ºô»ðôõG þLw ô ó ôõGºtýÜBK îOºrýc þÐBG ô îxârÉð þ¾»O ïôõ_ q»w»G ô ô s Á õâ õÜºô ô RBøo»Ô»G |:BO»ø Bì êýÌ»Õðõì ÿ õc»ì »íéýOBØ þì»Ð ïôõ_q»w»G ÿ ôBñÈõg þñÕÜ Ar„»c »è »ðBÅýPƒÜBƒC AkºrƒÉƒè óBƒÜ»ƒãƒðºo þƒxƒÜ¼kAqBƒK »Ü Û õ…Ì»ì ÿBwBƒDƒü q»ƒK þƒãƒðºo ,ó»ƒÜºkqBƒÜ ºô»ýýP…ýð»O»G ,RBÜºk BñÈ ô ó ôõHýLw »G ÞÉPw»ø .òÈõg »G ºôõG q ôõw »Ü Ú„BÌ "ÿ ôBñÈõg þñÕÜ" ºô»¾õâ þãðºo Q…ýð»O »è târÉð þPÉLw ÿAoºq»w ,ô þüºtýÜBK »è þPÉLw .)QÉG q ôõw »ü»ðAô»è »Ü(

þðBÝw½G zBG»Ì 2-2 |Ego : ½ãýC Principle )1( »ðôõG þ¿LýxðrK þÉK»G ½ãýƒC ÿ qBÝý„ »è »ðôõG þ¿Lýxñü rK .RBÜºk qBÜ| Reality þO»ü»ø q tø ÿ»üBðAõO ô»è »ýýPü rG Aklü ¼ rÔ þðô ô qºk ½G ,jBð ÿºôºqºk þðBùýW ô »ðôõG ÿºô»ðAlÝÉè ½G AqBÜ AkBã¾»ì½Ü »è ºô»C þÉK »G »Ü QÉðAõPG ÿºô»C þ¿Lýxñü rK »G uk »G »ü»ðôõG þ¿Lýxñü rK ï»C .QÉG ,óBÜBýèõg þðkrÜrÉO ÿ»w¼ rK ô RBÜºk qBÜ Rºs»è ½ãýC )2(.RBgºkAôk óBÜ»ýýxÝÉw Býèõg þO»HüBO»G kõg þðBÜºqºlðBø þðkrÜrÉO ÿ»w¼ rK »è »…ýì»ø ÿºô»C ½G q»G »PÈ râºk »ðBPxýèBü o ÿBãÈ o ô »üAk|Id RBÝG »Pw»Wq»G Akq ô ôk þÜ»üAkô»ì »è »ìAq»ì ô»C kõg »Ü RAkºk ºô»C þ¾ô»ø »…ýì»ø ½ãýC ïÂ»G )3( ½ãýC »Ü QÉðºk Akºô»G óAk lü ¼ rÔ .RBhHÝÈ q »ðôõG ô »G kõg »G óBìq»Ô|Unconscious ‡½øBð qBW ÞÈlð»ø ½G óBÜºôAqlñÉK»_ »Pw»ø þñý„½KAk ½G RBÜºk .QÈ tÈ qBLG Ak»ðôõG Á»â»è Êðçíéì »è ÿ ½g ÿºô»C ô»C o»â»OBgºk ½ãýC »Ü »ðôõG þ¿Lýxñü rƒK )4( RBÜºk óBÜ»w»Ü »è Aô »Ü RBgºlÝÈ o ‡»ìtýðBÝýì Aôk óBýðBÜ»ýýxÝÉw Býèõg þü»Üôõð»ø þPxü ôAlÉK »¾»ìBì Akºôºqºk þðBùýW Á»â»è rP„BG ô ó»hG Bã¾»ì½Ü ôBð þðBÝ¾»g ,»ðôõíð ½G ,ºôºrÉè .ó»ÝG ½G" »ðBü»ø »Ü ó»ÝG »ðBüBýèõg ô»è ÿ râq»G òðAõOºk »è ô ó rO þðBÝ¾»g þÝ¾õì »Ü ÞÉè»ãP„ þðAkqBìæ»K )5(|". óºlG »ðBP„ ô»C þñü pÜ þ¾ô»ø ºô»C ÿ rG »ÙýØ»ø ï»è òP…ü»ãÉO »G ÿ õc»ƒì ÿ ½ƒãƒýƒC |:QÈ rÜºk BñÈ ô rP„BG ºôºqAõg ÿ»ðBýýðAô»ðBìs »è ßBO þì»Ü»ü þw»Ü þðBñÉøqBƒÜ»ƒG| .ï ,ïôõ_q»w»G :Alñýwõð ÿ ½g »Ü ÞÉè»ãÕwºô þðBñƒÉƒøqBƒÜ»ƒG| ÞýPðBì¼ q ô Á õØ q ¼ s þÜ»üBðBì ÿ q»Pð»w »OBhG |".Ú„BÌ þc¼ q" ßºô Ú„BÌ þc¼ q ,Bc¼ o þcs»ð þñýc »è )6( ïôõ_qºk »ðBg R»ñdýì »è ÿ»g½C :þOô

ÿkõƒƒg q»ƒƒâ »ƒƒü»ƒƒ¾»ƒƒø # Bùð»O ÿõc»ì þO»ƒüÂ»ƒì½ƒÜ ô »ðBÕü qBƒÌ þƒÝƒÉƒOAs ßºô Qxü ô»ðBýðôk ô »ƒðAlƒýƒøAs lð»_ ºlð»_q»ø ,QÈrñýHƒG ½G QƒÉƒG»ƒø þƒÝƒÉƒPƒxƒÝƒÉƒO ô»è þÝÈ q»PÜAqBÜ þðkrÜBñÈ ô »ýýð Zq»ì .ÿ½g ½G ºq½ƒW ½G þýƒGºk»ƒC þƒðkrƒÜBƒñƒÈ ô ÿrã¾»ø þO»üÂ»ì½Ü ÿkõƒg QÉG óBÜ»O»ÙƒýƒØ»ƒø Qƒ…ƒâ ÿq»ƒƒPƒƒƒÜAqBƒƒƒÜ ÿºqBƒƒƒG»ƒƒƒè ºô»PxÝÉO ÿq»ñÉøAk ÿ ½ƒg ÿ ôBƒðsBƒð ÿºô»ƒðBƒñƒƒÉƒƒøqBƒƒÜ»ƒƒG| ô»ƒè ß»ƒüºô»ƒðõƒGs q»ƒG AlƒƒýƒƒÉƒƒO »ƒƒÜ "ÿ õƒƒc»ƒƒì" »OBÜºk »ÜºôBð ô RBÜºk îwºq Ak»üºô»ðôõGBýW »ðlðAo¼k AlýÉO »Ü Bøºô þÝÉè»ãÕwºô þPÉƒâqBƒO BñÈ ô ÿ qBÜAlýÔ ô òý…g»G½g ßºô óBÜ»ýýO»üÂ»ì½Ü .RBÜºk »è q»Ü»xØ ÿkõg þðkrÝ¾ArPð»ƒw»ƒG ô "ï|" .Ú„BÌ ÿkõg ÿ»ðkrÝ¾As ô»C ½G óBíÉø Ak»ÜºrÍý„ »Ü »ðBðBýLðAk ô»C »âq»ì ÿBýèõg »G ÿlðºõü»K ÿºô»C ÞÉ¾ô»ø aýø ô ºôArwõð þðô ô o»G ºôBOºq»w»è q»ø óBƒü þƒðkrƒÜtƒÔºq ½ƒG »ƒýƒýƒƒð ß»ƒƒüBƒƒýƒƒèõƒƒg óBƒü þ„½wBì þýñgAôBð þÝÉPw»ø .ÿºô»ðôõGqBãðºq»G ô»C þðkrÝ¾õHØ »G »Ü »ü»ø Ak»ÜºrÍý„ »è|Masochistic »G Ak»ÜºrÍý„ þüBO½Ü »è »ðôõG lýø»„ ô»C ô »í¾ô s »G åq»ì ½G Býèõg ºlð»_q»ø .»üºôB„ôºqºk þðô ô o |:ºq sBc Alü õc»ì ÿ rÍý„ Bøºlð»_ »è þðô ô o ô ô s !ë»W»C ,ïôBíÉW»GBð ,óAqBü »è ïôBíÉW»G

2013/8/19 »íì»„ ôôk )374( ºqBìu

ÿºô»ðlñÈõg »è q»G :QÉ¾ºk »Ü»ƒXƒð»ƒâ ºoõƒÜ ïq»„ ïq ¼ s ô ïôõGºk»ð Þ¾»g»G Á»ÝÉO »Ü»ðBì¼ o .»ýýüBwBC ºôæ»G ï»Ü»P„ BPxÉC þ_»Ü .krÜºk ºô»PÉGôõG týÜqBì ÿ ô ô o»Gô ô o Q„ òü rPO»ícºs þPwºkq»G ÿ ô»C .ôõG "ßrü rO»K ÿ tüBK" þðBƒì¼ o óBüu »è zBG ÿ»ðBPxÝÉO ô»è ,ºô»ü ôõGlñÈõg ôõHOô»Ü ,ó»Üºk òýOæ ÿBÝü rì»C þðAqBÝì»Pw þðBÜºqBÜ ô .þHü qBÜ òÈ q»Äºk »è þO»HüBO»G ºq ôõñw ô»è óBü q ¼ s ÿ qBPÔºo Rô»Üqºk óB„BK þÉèBÄôk .RBãG þÉK Ç¼ rì þƒ¾Bƒü»ƒg »ƒÜ ,ºqºk»ƒG »ðBØºp¾k ô ÿlðõO»G q ¼ s Ak ÿ qBü pG þPýüBø ÿ q ½OBPÝük BO ,QÈ qlG þðBÜºqBÝPx¾»øq»G »è ÞÉÜ»ü ÿ»Xð»Ý„»C »è ÞÈ qºô»ðôõG ºôõG RBùÉè ÿAô ºqBÝPx¾»øq»G ô»C krÜqºk þÝÈ qBü pG óBƒ„BƒK ,ôõƒ_ºk ‡ºo þƒâ»ƒw .þPýüBø þðBÜ»„ºo »â»w ôõì»ø þðAkôBð»è»G þðBìq»Ô zAq ¼lñø þðBÜºq ½OBPÝük »è ÞÉÜ»ƒü þ„»G ô ôk »è Ak fæ»Gºs þÝÉw»Ô»Ø þðkrÝPwô qk»G þPü rG þÝÉ„»G .QÉHOBø ÞÉK AlülÜ»ü q»w»G ºôArÜ þðAqBü»ð þ…ü rO ÿ»Ü»„»G ,ºlðok þ¾ºuBC »è QÉG .½g »PÈ rãG ÿ»Ü»íüvÈ o ,QÉ¾ºk týÜqBì ßºô ,òýÉñG AlÉK þðAk QÉGºk ÿ»íÉC þ¾Bü»g »è ºrPPýK»G ô rO»ìAqBÜ q ¼ s ÎØAô þ¾Bü»g ô òüºlG þìBXð»C AkBPxÉC »è Q„ òü rP„BG .q»wôõð qBW qBW ,»üºô»C òýÉñGAk þðs»ì þÝÉOô»ÝPwºk»G .s»ÐBÜ q»w ºô»ñüsAõãG ÎØAô »è ÞÈlð»ø òýðAõPG

2005/12/13 - ºBýdèA :ºôB_q»w

þÝÈ qBGô ô o ÿBñÈ ô QÉðAõOBð )»ðôõíð ½G( þK ô q ô»C »è .RBÝG )îÜ 2700( þGôõðAk ÿ qBGô ô o »è rOvÈ qk îÜ 5500 »è ó ¼ sBì»C ÿ qBGô ô o òü rOvÈ qk AlÝÉOBƒÜ AlñÈõ„ ÞÈlð»ø »è þ„»Ü»ýýðBƒK ,QƒÉƒñƒÈ o»ƒKºlƒÉƒO Qwô qk ÚýP¾»G ÿBü qºk »è rOºq ô»â þÝƒÈ q»ƒGô ô o ÿ»…Èlð»C ,Ë o½â »PÈk ôBÔæ ÿ»„ô †ýÝÉOBÜ .RBÜºk Þwô rG ô Bìq»w ô »ìtÉè»G þÝÉðAqBG ½G þüBwBC pG ôArÜqBük þÝÈ rÈ uBÜ lð»_ »è »ãW »Ü ,QÉ_ºk YñÉK BO ÿ qBG ÞÉðAqBG tülð»C þðBÜºq»Äºk »è .RBÜBð Aô óBƒÜ»ƒÙƒ…ƒü rƒO ºq ô»ƒø .ºô»ƒüBƒPƒƒwºô»ƒƒð äƒƒðBƒì »è ô ókrÜºk Á»ÝÉO óBü ôBC ô râBC ó ôõGAu p`ÝÉO þðAsºlüAô Ç¼ rì ,RBøºk Aô ÿ»ìrâ ºô»…ýðBÜBý_ .»ðBùýW þüBO½Ü »è ÞÉP„ òü rOºq ô»â »ãðºo :QÉ¾ºk tƒýƒÜqBƒì óBÜºôAkô ô o îPÉHýðAõO QÉG ºô»C ,îPÉGkrÜ AlíðBü u ÿ»ðAô»C Q…â Êè ,ºô»íwôõñG þGºk»C þÜ»üºõÉ„»G .ÁBü»g ß»ð òÍýØAô ÿºkAs ó ôõOBø AlíðBÜ»ðBì¼o »è ÎØAô Býð»O .RBÜBð Qwô qk ÞÉP„ aýø óBì¼ o óBÜºôAqB„ ÿ ô ô o »è ºkq»K .RBÜºk »Pw»ƒWq»ƒG Ak"ÿ tƒÈ q»ƒKºq ô ôk ÁBƒw k»ƒw" »ƒè .ºô»ƒOAkºlƒ¾»ƒø ß»ü»K q ½Ü ÿBýðk »ñOBø »è zBG ó ôõOBø ÞÉéÈ»âpG | .»ü»ø ÿ sAq»G þÝéÜ ó»Üºk »è ºqBÜ ï»C ïôB_q»G »OBøºkAô :QÉ¾ºk týÜqBì ïÂ»G .ÎØAô »è ôõG rP¾ôõØBì rPì»Ü þ_»Ü ,»ðAkæ ÁBü»g ºõÉK óBýülðºõÉK ÞÉðBw»Ü »Ü»ðBì¼o þðôõ_qºk ÿAôk ÿ»_ôBð »è ºôºkrÜ ºô»C q»w»è óBýPg»W ,ïkrÜ .»üºõÉK óBü sAq»G þÝéÜ ó»ø ÞÉðBw»Ü çýð½ÝðArG þÝéÜ ºqBük AlýÉO kqBð ÿ ½g þÜ»ü»ñÈ ô †ýÝÉXð»â .»üºõÉK ÿ sAq»G

þƒ`ƒýƒÄ½ƒw½ƒéƒýƒƒƒì ÿ»ƒƒƒC þ_ BýGrƒw ÿq½ƒOBƒPƒÝƒƒük ô »ƒñƒw½ƒG þƒÝƒ¾»ƒƒg»ƒƒƒG ïAk»w ?krÜ»ð ÞwrÉø þðBÜ»O»í¾»ø »è òÉwõc óBÜºkqõÜ»G þ_ AlèBÕð»C ,ÿoõƒÜ ÿºkõÌ ?krÜ»ƒð þÝÉw»Ô»Ø »ƒè ÿôæ ôôk »¾»ì½Ü Á»â»è AlñýñwBC òP…ÉùÉW AlÝÈrÉ„

õýK½O ÿBðBì þÜæ»G ÿ»ÜBð rÍý„ ½O »PüºkBðq»G »Pwq ÿôkrÝð»â½G þð½G µÁ ½ø þOõè ô qBÄ½â ôBð ô»ìBðu ¼ q ôBð !óAõük þOõè )Ë rýÌB„ ÿ rÉìuu ¼ q ô qBì µbBg þðAõük( ï»C þâq»ì QÉ„ºk ,ºô»ƒ„»ƒÝƒük þƒÜ»ƒü ô o»ƒè ô»C »Ü ,QÉG þüBwBCBð ô sAôBýW þÝÉâq»ì ,ºrýÌB„ þP„qAs õâ ,ÿ ½g þü rÍý„ þð»ì»O ÿºôBì þüAvÈ qk»G ºõG ÞÉÜ»ü )åq»ì( þwAõg õwBG ,ôºôkrÜ )åq»ì( »è þP„qAs õâ ô»ñÈ ô ôºõÉ„»G »Ü ÿ»ðAqBük »O»GBG ô»è õÝ¾»G ,ºô»O½G ºqBGôk Akq ½Wô qA½W ÿ»ð½G»è ,ô sAôBýW -:ó ôkrÜ »PÈ ôBC rü»w þÜ»üºõÉ„»G þðBüu µåq»ì ô»C ÿu»ð óBüu ÊG»G ókrì »ãðºq µÊG åºq ÿ½g q»ø ókrì »ãðºq .ÿ»Ü»K½K µÚè †ýðBüu Ë rýÌB„ ÿ rÉìuu ¼ q ô qBì µbBg þðAõük µÿ sBW»ì BðBì»G þâq»ì qBW òülð»_ ô»C »OAô þðõìs»C ,ºôBü u AlýÉO ôºô»O¼krÝýØBO ÿ»Ü»ýü tìºq s»c ô»C »Ü ÿ»üºkAq ô»C BO ,þÉK ºõG »PÈ ôBC ôºô ôkrÜ õì»ø ô»C ÿºô»C½G ,RBÜºk )ókrì þãðºq( þñOBø»G ôBð»è »Ü ,ºô»OBÝG Á ½Ü»è ÿ qBXÜ»ü»G ÿ»ðBýýOBÜ »ðkrì ïÂ»G ,µó râºlÉK ÿ»g»ü ïAôºkq»G AlðBü u ÿ»âq»W .ºô»ð»gBð ÿ q ôk µó pGBñüAk †ýðBüu»è ½G QÉG »ðB…ýð ô qBÜ½ø )qAsBC( q»â»C Bøºô q»ø Ak»ðBPgºô»OBw ô»è åq»ì þýPg»w kõgBü ,)åq»ì( Ç¼ rì»G »g»ü óBìBDÉG þÝÈ qAsBC »Ü QƒÈ ô»ƒÝƒGqºk þèõHíýw ßºô ÿ ½g ÿ»ýÉKô»G ,½ÜrÉ„ Aô»C ,QÈ râºk ô»…ýì»ø ô»C Aô»C ,QÉñýGºk õP„»_qAsBC þÜ»üºô»O»ð Alâq»ì þýwrO»ì µåq»ì þðkrÝðõìs»C»è ïºkq»ø »ñýØ»PwAq þâq»ì ½G RAôBC »Ü »üºô»„ºrÉè ,ºõG :QÈ sAõgºk ..QýÈk qBW ß»ü q»ø ,þOBø »Ü ½O µóBÜ»ýOBÜ »ðkrì õÉð ºô»íÈ o»âBð òì rPýC ,þOBø»Ü ½O | µQü»Hì»C ÿôB…ÜAo»G ,ºôºtÈ o»G ,þOBø »Ü ½O | µËuõÝí„Bð ôBÜ»C îOq»Ü ºõÉK»G q»ø óBüu þ_»Ü | þãðºq ôBãðºq þðkrì ô»C AlÝÈu ¼ q»è .!Ëk qBW qAs»ø óAlãðºq þðAõük

µòü õP…ÉùýÉW»G ÿ qBXÜ»ü ½G »ðs»ì ºôBýK ô»C »Ü !!ºô»PÈ ô»ÜBð þÉK óBìôB_ †ýÝÉOBw ½G týâq»ø ÿlýC q»ƒG AlƒíƒðBƒü u»ƒè »ƒ…ƒü qBƒW òƒƒýƒƒì»ƒƒÜ»ƒƒü ºô»ƒƒC ÿºô»C ºqBük Aô ..ïô»ÝG »ñ„»_ ï»è þÜ»ýìBwq»w ,QÉ¿ÉøºlýÉW»G AlðBÜ»Ä¼ rì þgBð»è óAtüsBC þâq»ì ÿºô»C ïÂ»G ,q»w»Ü ôºqAu»K µï»g»è QÉG þPü rG ô»C ÿºõÉ„ôBø ½ÜrÉ„ ßºô þÝÉw»Ü þƒâq»ƒì»ƒè ,AlƒýƒÜBƒñƒì»ƒg µþƒñƒýƒì»ƒOBƒì ÁBƒK»ƒè ,ºô»ƒPƒÈ ô»ƒƒÜºk .!»ðBìoõØAô µþìBwq»w ,ºkq õÜ þðArýÌB„ ÿ»ðõíð òü rOqBük ½ÜrÉƒ„ ,µó õìs»C þü q ¼ s»è ,Ak»üºô»O»ð ï»C ÿ ô vÉì ÿ ½Ü»è þñýwõð»è þýìAôºkq»G»è óBñÉø»ðsAô ,µÿ vÈ qlw»Ô»ð .óBñÜ»w»ðAk µóAk»ñ¾½Ü þñýwBð»ð ,ôAlÈõð þƒØºk ,ºô»ðArýHÜBðô q»è ÞÈ q ¼ s ß»üæ»è ,µïAôºkq»G þ_q»â rýÌB„ þw»ÝÉG ½ÜrÉ„ ÿ»PwAqBC »ü»ƒñƒgºq ô»ƒC ,ôºqBGôk þðBÜ»Øºk ÿ q ¼ s þƒÝƒÉƒ„»ƒG »ƒÜ ,ºôArƒÜ óBì»ø»G »ðAk»wBð»ø ,µQxü õÉKBð ÿºô»ðkrÜvÈ qk ½G þO»ýìAôºkq»G ÿºô»ðAo»â ,ô rÍý„ ÿ õ…ÉK þw þƒðAqBƒƒW ÿ ½ƒƒwBƒƒC µQƒƒwBƒƒC ,µR»ƒƒGBƒƒG ô sAõƒƒÉƒƒ„ .þðBÜ»ðõìs»C ÞÈ pG ,ºqBü pG ï»C »Ü ÿºô»C þñOrâôB_q»G»è»G Akºô»G þðAk þ„½g ½G ½ÜrÉ„ ,ô»üAlÉO þO»ÙýØ»c»è ïÂ»G .ºõG AlÉO þ…ü q ½G ôºõýwõð ÿ q ¼ s »Ü ºôBð rÍý„ ÿBñ„BC þ„BG»G ÞÉw»Üq»ø ,ºô»ýüBýñ¾k»G ,R»HüBO»G QÉG ‡»ðs»ì ºrýÌB„ ï»C þðõìs»C ,µÿ ½g .RAkBð »üºõÉ…ì»è ÿ qBü pG týâq»ø ôlð»ì»¾ôºk ºlðºô»C þÝÉðõìs»C»è †ýO»HüBO»G ôºô»ðõGºqBGôk ß»üºkAoBO »ýð òýÝìõƒì ,AlƒðAôArƒÔ .òü»Ü»ð ÿk»G ÿ okAkvÈ qk µÿ okAkvƒƒÈ qk ÿºkqBƒƒük þƒƒðõƒƒG QƒƒƒÉƒƒƒGºk ½ƒƒƒG þüBwBC»G »ðArýÌB„ ô»C ÿæ þüsAôæ ôºô»ðõGºqBGôk ïÂ»G ,òðAõük ß»ü þðºôBg Býð»O »Ü ,ƒÈ rýƒãƒGqºô »Ü QÈ rÜ»ð ½ÜrÉ„ ßºô þÝÉw»Ü»ƒè þƒ„½ƒK ôBƒ_ !!??»ðAõük ê_»è rPK þðºôBg ,ºôAk þ¾ô»ø ïAôºkq»G »ðs»ì ºrýÌB„ ï»C õÝ¾»G ÿ vÉ_ þÝ¾»g ÞÈ q ½W»G ,òG»ð sAôæ ôºkBw þðBÜ»Øºk ô»C ÿæ»è þü rÍý„ ÿBðAõO ôtÉø»G ßqk ,µòñýG»ð Êƒè ÿºô»ðkrÜpK ½G Býð»O þðBÜºrÍý„ þO»ü õPxü ô ,ó»Ü»ð »Ü QÉG»ð òýwõð ÿ»ýý¾BXð»W ô»C ôBð »ðõ_ ,ôºo»Kæ »ƒO½ƒG ,R»ƒHƒüBƒO»ƒG AkrƒÍƒýƒ„ ÿ qAõƒG»ƒè ,ôAk¼pƒì»ƒƒè :ôArðBýLðAk ô ôBG þÜ»üºkqBük ÿ»ÜBð rÍý„ ½O ..óBìs þxýK ÿ»ÝéÉø»G

ÎýØAô þðBùýW þýPýK»G ß»ü»P¾BG»G ÿ»Ü»ýýÝýxÜ»ì »âôArgq ô ôk »è ?krÜ ÿ»C ?krÜ»ð þ_ q»éPýø ÿ»C .ºô»O»è ô ôk ºkrÜ ÿ q»w ôBð »è ÿºô»ðlðAõO»G ?Aq u õÜ ó ½_ õéc ÂõWºq»ƒÔ .AlGAtýO ÿBðAõO »è ó rOÂBG q ¼ s óAq ½OBPÝük òÈ qBPƒÔºo ÀýC îýÜ Akq ôõÜBG ÿBü q ½Ü »è ,ºôArwôõð .»ã¾Bü»g Alý„»Ü»ñýìºsrÈ u »è .Akºk »íýØ »è þðBÜ»ñìu ôk äð½w ô»è ,ó»ø Bø»HðArâ þGAq»„ »„ôõ„ qAs»ø ºk »è rPK ô BýðBLxýC ô BýèBPýC þGAq»„ þðBÜ»âqBÜ ÿºq ½ƒW Ëô»è óÂAlñì AlÝÉOBÜ »è ,òñÉøºk óBýì»øq»G BxðºpÔ .òÈk Akæ»G AlðBwrG»è þýñýHÉO ô ô s q»ø òýOæ ÿBÝü rì»C þðAq»wôõð ÿ qBÜBC ô Q„ôºo þükBGq»G ô þüºq»ì»w ô rü»w ÿBÝü rì»C ÿ»ü½ìBð »ÍØAô ô»C .krÜ óBýðAqBÝì»Pw þƒíƒü tƒýƒèBƒü o þƒðÂõƒÙƒ¾»ƒø ÿ q»ƒƒâ»ƒƒC ºôõƒƒG òƒƒýƒƒOæ .ÿ ôBðôõxÔ»C ÿ»ðAô»è ÞÉ¾»ì½Ü ,RBÜºk ºô»è zBG týÜqBì ,»ƒü»ƒø þƒÝƒü tƒýƒÔBƒPƒýƒì þƒýƒƒÝƒƒ…ƒƒü tƒƒK»ƒƒG óBƒƒüAô pƒƒG ß»ýýðBÜ »è AtýGBÜ Atýðôõð ¼ qBÅè»C þýO»üBÜ¼ q»w»G »è »Ü ,QÉ…g»HG »ðAô»G þü»…ýì»ø þýPÈ ôæ óAo»âºk Q„»ø ÿºôBì ½G »ü»¾»ì½Ü ô»C .ò„½ðºk ÿ»ÜºôBC ÿ ô ô qAõg þðBÜ»ýýðBGBýG »_ôBƒð »ƒè Û»ƒGºo þƒ¾Bƒw .ó ôõG ÀÈ ô ºô»ýýðBÜ ô»C ÿAôk»G AlÝýxÜ»ì ô BÝü rì»C q tG ô krÜ ó ô óBýÈ o õÜBO ,RBø»ð þüBO½Ü óBü»Ü»ðAo»â »ñOô»Ü AlðBýýPÉwrG »è RBùÉè óBüAô ÿlýC ,ó ôõƒG óBýXñÉK Býð»O »ýýw»Ü 600 »¾»ì½Ü ô»è .rPÜ»ü þðkqAõg .ºô»ðBì »ü»ø ÞÈ ôB„¼k ôõGAô ÿAô pG ¼ qBxýG ½è¼ tð½â ,òÈ o»Kºk Ako»„ »è ÿ»ðAsBGq»w ô»C ÿ q»w QÉðAõOºk .ºô»PÉñÉwôõñG ºô»ðBýðB„»G ÿ»ðBýýÜºq»w »…ü qBC ô»è ÞÉÜ»ü ,QÉ¾ºk týÜqBì »è ,ºô»PÉGºk òýOæ ÿBÝü rì»C ÿ q»ñÈõg ÿ ô ô o»Gô ô o .ºôAk qB„»c ÿ ½g AlðBÜ»„ô ÿBðBì þñP…ü»ãƒÉƒO ÿ q»ñÈõg ,QÈ rñÉøºk vÈ qk þÝÈ qBGô ô o ÿ ôBð Êñü»ø

ÿBðAõO »è ò…ÉÜºk Aô ÿ q»ñÉøoôõwq»w þP„ ÿ»ñÈ ô »ÍØAô ºô»C ïÂ»G .ó qºk»G ókrÝ¾Bü»g ½ƒG Ç¼ rƒì þÝÉéÉðBì¼ o ô ß¼ rý_ ÎØAô »ðAu ¼ o ,QƒÉƒwôõƒðºk ,QÉwôõðºk ß¼ rý_ òü rOrü»w »è rOq»ñÉøoôõwq»w | .QÉñÈk þì»øq»G q»wôõð ÿ»ã¾Bü»g»Ü ô»ƒC ,Bƒñƒü rƒOBƒÜ þƒðBƒü q s ,þƒìBƒð½ƒw þƒƒðBƒƒü q s ÿ rýí…Ü ô óBPxðBÑÔ»C ô óBPxÜBK »è ÿ»üºs q»è»ìôõG ôõì»ø ô ºô»ñGºk qAlÉG pK»è ÿ»ðAôÃÉƒw ô»ƒC .Ak »ðBì»C .ò¾BìºkAo AlðBü½g Á»â»è óBýìºkq»G þðBÜ»P„ ºô»ðBíü qºôºkBü »è Þü tð þÝÉðBì¼o þ„»G Aôk »è »ãW rO þÝÉP„ ,ºôõP„püAk Q„ô rw þ¾Bü»g »Ü ,rOBüs ô óAq»wôõð þü ¼ rì ÿ»ã¾Bü»g »Ü»ü»…Èlð»C .»ýýð Býð»O Êè.óºlG Alü ôºs»G þP…K òðAõOBð óAq»ñÉøAk ÞÉðBÝ¾»g ó»ø ÞÉéÈ qBÜ .»ýýð ÿ sBPð»Ô Q„ô rw q»ø ÿ»ã¾Bü»g ó»Üºk Aô ,óºkºk þìBXð»C óBü½g»G þð»íük .QÉƒñƒÈõƒñƒG ÀƒÉƒè ÿ sBƒPƒð»ƒÔ þƒÝƒÈ q»ƒwôõƒð .IÈ rÐ õG»C ÿ»ãýOrâ þðBÜ»ðAlñü s þðAk»Xð»Ý„»C »K ô ô râ þPwºk»G óAôArñÉÔo þñü pGq»ƒw þƒð»ƒíƒük ºsBƒGq»ƒw ô»ƒC þƒð»ƒíƒük .ÛArƒÉƒÌ þƒðBƒÜºqAlƒƒÜ»ƒƒ_ ÿ ½g ºô»Ü»ÝðBO »è þü ôõOrâpâ»ƒG ÿ»ƒýƒýƒðBƒPƒü q»ƒG .QÈ vÈ ôBøºk þ_ ÞÈ ôBýK »Ü ,ºô»Oºô ôlñÈõg óBOºô»C BüBC AkôBýwBð»ð þÝÈ ôBýK Á»â»è Êñü»ø ,RBÜºk ÿ»Ü»ðu»G þ…ýOôõè ô òü pG ºô»ñG »è þðBÜºõÉè ?RBÜºk »xØ ÿ q ½OBPÝük þñýì»C ÿlýÌ »ðBìkBü»è ½gAk .B…ÉÝ¾»ø þP„½â ,ºôArwôõð ?krÜºk þðBÜºqBü»ð»G þ_ Alð»â½C .ókqAõgºk þ_ BýGrw ÿ q ½OBPÝük þƒ`ƒýƒÄ½ƒw½ƒéƒýƒì ÿ»ƒC »è òÉwõc ïAk»w ?krÜ»ð ÞwrÉø ô »ñw½G þÝ¾»g»G ÿºkõÌ ?krÜ»ð óBÜºkq õÜ»G þ_ AlèBÕð»C þðBÜ»O»í¾»ø Á»â»è AlñýñwBC þÝÉw»Ô»Ø »ƒè ÿ ôæ ô ôk ,ÿ oõƒÜ | .òP…ÉùÉW AlÝÈ rÉ„ »¾»ì½Ü ô ÆÉýñìBÜ ô òü qBg½G q»w»G þ_ òýèBPw ÿ»C q ¼ rýO þýÝxO¼ rO ó ½ýè †ýð½_ ?óBñÉø AlÕýýÔ½ñü s

ÿrâBC qAtð êýÌBíxýC fBG»w :ô »OÂô ½G Alƒü»ƒÜ»ƒPƒ„»ƒâ »ƒè ½ƒñƒýƒÅƒèBƒÜ ½ƒèBƒPƒýƒC ÿBPýÝý_ þ¾Bì ÿºqBG»è BÝü rì»C þðBÜºôõOrãƒÜ»ƒü .þwôõð þÝÉP„ Býðq ½ÕýèBÜ »è ºô»ÜrÉw ÿ q»ÜBì»w ÿ q»PÜ»C ÿ»ÜºôBýK »ƒÜ ,ôõƒGkrƒÜ ºô»ƒG ÿºuBƒìBƒC »ýýO»üBw»Ü ÿkqBâ þ¾¼ o ïAôºkq»G ô »ƒüBƒì»ƒñƒýƒw ,RBÜºk þÕwºô ½ñýÅèBÜ õÜºô .QÈ pÉâºk óBÜºqAkôBð ºôBG ïºk þÝÉPgºqk q»w»G þ¾Bì BPýÝý_ ÿ»Ü»`Ü .ôõG :»ü»ðBüu ºõÉ„ ï»C ÿ q»ñÉøAk ÿ»ýÉK ô»G ½ñýÅ¾BÜ .Ak ÿ»Ü»¾Bì »è ÿ q»w .óBÜ»Pgºqk q»w»è óBüu »ƒð¼ oBƒG" ÿ»ƒÜ»ƒðBƒì¼ o»ƒG ºuBƒìBƒƒC »ƒƒì»ƒƒG ô»ƒƒC ÿ ½íüs ½Ü( ÿ»Ü»ðAô»¾BK »Ü .RBÜºk "»ÜºôõP…ýñ¾»ø q»ƒw»ƒè QƒÈlƒ¾»ƒƒø ºô»ƒƒ¾Bƒƒì »ƒƒè ÿºô»ƒƒC ÿAôk )ôæ "ÿ»Ü»ýýPgºqk" »¾Bì ô ó ¼ qBG .QÈ uºk AlðBÜ»Pgºqk .ó q»wôõð ÿ»…Èlð»C þñÈ ô»ø »Ü ,krÜºk ÿºô»C ÿºlðºs»ì ½ñýÅ¾BÜ R»H¾»ø ÿºô»C ÿ»ãÈ o ,RBÜºkAô ÿ sBPð»Ô þÜ»ýý…ÉÜq»w q ô ôk ÎØAô »è õÜBO ,RAlG q»G ÁBü»g ÿ ô»¿W ÊOAkºk | .ºô»PÈ ô»ÝG ,QÈ ô»Üºkqºk ÿ ½G ½ñýÅ¾BÜ AlýƒðBƒÜ»ƒHƒÉƒPƒÜ »ƒè Býð»O ºô»C .»ýýð q ô ôk ºô»ÍØAô »è ÿ»ÜºsBHì»¾»ƒØ Qgºqk q»w»è »ýýð »Ü»ðBì¼ o þðAô»¾BK ÿ ½íü s ½Ü qAk q»w»è ÿ»Ü»¾Bì †ýÜ»ýýÝý_ Bøºô q»ø .QÉGBüu AlÉO þ…ýðBüu þðBÜ»ýýPxü ôAlÉK ôõì»ø ô ºôBð RBýñG .ºô ôkrÜ òýGAk þðBñ¾BK »è ,rO þðAô»C ô t¿È ô ô þ…ñÄAk ô ó rÉÄ Á ¼u »è õÜBO ,ó ôõOô»Ü ½ñýÅ¾BÜ †ÉK ºô»…ÉK ½G »…Èlð»C .QÉ¿ÉùÉW ºô»ü½g ‡BK »è ÎØAô ô AlG ÁBG ÿ»Ø»„ ô BÝÔBÜ ô ½K óÂBC qBâk»C þðBÜ»Ü¼ rý_ Bøºô q»ø þÉ¾ºk q»ø ,ó qBük rýã¾k †ü týÜqBì ô yýgq ½ƒG

z»ÝÉG ½ÜrÉ„ sAôBýW þâq»ì ,R»HüBO þðõìs»C »üAõG»ð ºlñ¾BG q»â»C krì»C Qgºqk AlðBgAk»è »üAõG»ð ÿkAsBC q»â»C krì»C óBüu AlðBgAk»è »üAõG»ð rÍý„ q»â»C †ü½O !ÿkrì»C ô s AlðBgAk»è Ë rýÌB„ ÿ rÉìuu ¼ q ô qBì µbBg þðAõük ÁBK»è ÿ ½g )rÍý„( ÿkõg »Ü »üºô»ƒ„ºrƒÉƒè ô ôBg ÿ»Pwºq»Ü»G ó õG »Ü Ak»ðBO»GBG ô»C ï»Wq»w »OAô .rÍý„ ½G ÞÉO»GBG»G ºõG †ýì»C ,rÍý„ ½G òÈ ô»ø ,»Ýük þðBÜ»O»GBG q»w»è AlýðBPwºô ÁBK»è rýÌB„ »Ü ,ºôkrÜ ÿ»PxÈõ¾»ø ÿ ½g )rÍý„( þO»GBG q»w»è »ü»ðAô»è .þO»ü½g þO»HüBO ÿºuBìBC þðºôBg ‡»ì»C þÝÉì»g µR»HüBO þÝÉÙ„»Ì þðõG ½G QÉG ºuBìBƒC ½G QÉG ‡»ã¾»G AlOBÜ óBì»ø»è »ãðºq ,rÍý„ ½G ºq ô»â ½G ïAôºkq»G ÿºô»ðAo»â ,rÍý„»è R»HüBO þðBìApÉO þðõxÔ»C ½G ,rÍý„ þÜq»C ô q»øô»ƒW µR»ƒýƒøBƒì .ÿ rÍý„ þðlðArÔBC ô»G ó õH¾»ÝÉO µóBìApÉO ôºô»ðlñÈõg þìBXð»C»è æ»è R»Pw»ø ô»C ,½ÜrÉ„ ÿ»ãðºo»ì»ø »ðõìs»ƒC µóBì¼ q ,ôºrÍý„ q»ø ß¼ rý_ »Ü QÉñÉìºlÉW»ƒG ô vÉì ô rÍý„ óBìs ô rÍý„ ½ðB„ ,rÍý„ q»ø óBPwAk µþÜæB_ ï»Wq»w ..rÍý„ þO»ñü»ì ô qAsBC ô rÍý„ .ôB_q»G »ñÈk ÿ rÍý„ þØºk ßºô þü ¼ rì þðõìs»C ºuBìBC»G QÉGºk †ü rÍý„ ,ô rÍý„»G QÉGºk æ»è QðBüu .ó õG µóBüu õì»ø ½G µQƒƒ„AkBƒƒü ÿºô»ƒƒñƒƒýƒƒwõƒƒð ÁBƒƒK»ƒƒè ½ƒƒÜrƒƒÉƒ„ þðBìs»G ,ÿ ½g ÿ»ìBñðBü u ,ÿ ½g þðBÜ»ýü qºôºkBü ,ºô»PƒÉƒwõƒðºk ß»ƒüºô»ƒO»ƒð ÿ»ƒìBƒñƒðBƒü u ,rƒÍƒýƒ„ µó ô»g ,þðBÜ»ýO»ñü»ì ô qAsBC q»w»è »PƒxƒÈõƒ¾»ƒø .RBÜºk þðBÜ»ýðAô oºôB_ ôlÉìõC ,þðBÜBýèõg ½G »Pw»W ßºô þ_q»â »ðs»ì ºrýÌBƒ„ ï»ƒC ºô»ýÝü týÔ ÿ ô o»è ,µòü õP…ÉùƒýƒÉƒW»ƒG ÿ qBƒXƒÜ»ƒü ß»ýìBwq»w Al…ýOBÜ óBì»ø»è ïÂ»G ,ºôBì»ð AlðBüu»è ï»ÝG ºô»G R»ÌBð»Ø QÉ¿ÉøBð »Ü Alìq»w»G ºõG ÁAs ,ô»Ýéü ôB_ ô qBxgô q »Ü ,ô»C ßºô þÜ»ýO»üBw»Ü þO»ýÈ oôBø ,ÿºô»ðlñÈõg rƒÍƒýƒ„ ÿ»ƒ¾õƒW µîƒPƒü q ôºô»ðlñÈõg ,ôAlýðBÜºrÍý„ Á»â»è îð»ì»O þÝÉðÂBw ,þƒðBƒÜ»ƒƒñƒƒOô»ƒƒÝƒƒÉƒƒK ôBƒƒ_ ô qAlƒƒük þƒƒðõƒƒ_AkAôk»ƒƒG óBü õì»ø »ðBì»C ..ô»C ÿºsBO þØºk ½G îðBÜ»ýðAô oºôB_ óBƒü vƒÉƒ_ ,µó ôBƒLƒw»ƒ_ AlƒíƒƒgBƒƒð»ƒƒè ÞƒƒÈ q ½ƒƒW»ƒƒG »ðBì»C ..ºô»O»ìôkrÝðAkAôBC óBýðBýâ ,µïõý…g»HÉK ï»ÝG ï½g»G R»ÌBð»Ø îðAõPG ÿºô»è ó rãÈ q ,óBü õì»ø

q»ø»è q»G ,ÿkq õÜ þgq»_ôBø µËõð ÿ rÍƒýƒ„»ƒè ï»C ÿ rÍý„»è õG ókrÜ»xØ ,»ƒÝƒük þƒÝƒÈ rƒýƒÌBƒ„ µïAôºkq»G þðõìs»C»G õG ókrƒÜqºs õƒâ .ºrƒýƒÌBƒ„ .Akô»C þðlð»ì»¾ôºk ºlð»ì»¾ôºk »ðõìs»C õì»ø»ø ï»G z»ÝÉG ½ÜrÉ„ þñýwõð þ¾ô»ø»è q»ø ,ôkrÜºk»ð þO»ÌBð»Ø BP…Éø ô»C ,õG AlðB…Ýƒ¾»ƒø ÿ rƒOBƒü s þƒì»ƒg ,µïAôºkq»ƒG ,ºô»OBHÝÉO ÿ ½g þéì ô q»w ÿºs ½â ô s ô s Qxü õüºk µÁBü»g µóBìs þìAôºkq»G ÿºô»ðçÉ…¾»ø»è ÿºô»C½G -:QÉG AlýPw»ð µQw»ø ,µÿ ½g ÿ qtø ºô»ì»G ÞÉO îéì ô q»w ÿ»üºs½â ï»C ,»ìsBýð †ýñì »Ü»üºôBì ÿºô»Cq»G»è ,ºô»íéÉ…ýG ÿk þÝÈ qBW ,ôBÜBð ÞñÉÔ îðBÜºrÍý„ ,Ê_»C Êƒè þ¾Bü»g ÿôBC .ÊPwºôBð ºõÉK þ…ü»„ô )»èõK»K ÿlð»Gqºk( þðAõük þwBðõ„ µäðºq þñü o½â þ¾ô»ø»è ïAôºkq»G ô»C AlÈõð þÝÉðBñÉøAk µóAõük õì»ø Á»â»è ,õG AkrÍý„ ÿæ»ƒƒè ºô»ƒƒðkrƒƒÜºqBƒƒGôk½ƒƒg µóBƒƒPƒƒwºô þƒƒì»ƒƒg -:ºô ½GºlÈõð ïo½â»C rÍý„ þãðºq óBü ,ºqBXì»C òì µÊHülü»ð óBìs Êãðºo»G µÊHü pÔ»ð BýO týâq»ø »„ô ÊHýñýG»ð ºõÉK ÿô»g s»ÐBÜ »ðBØºs µó½Ü »ãðºq ô»C ,µîwõðBð óBü î¿ÈlÉW»G »ðBhìõg ÿrýÌB„ ½G q»ø "óAlãðºq þðAõük" !»ðBƒhƒìõƒg þƒðArƒýƒÌBƒ„ ó q ¼ s lƒð»ƒ_ !!ÿBƒC Qwºk»è ÿ»Ü»wõñÉK ô s»ÐBÜ åq»ì ÿlýC zõxÔ»C »ðBhìõg þðArýÌB„ ½G rÍý„ krÜ ÿ qB_Bð ,ôlðApÔ .!Ê¿ÉHÉW»G ,ô q ¼ s þñýwõð »ƒð ,Bƒü u rƒÍƒýƒ„ ½ƒG ½ƒÜrƒÉƒ„ aýø ..RÂ»g þñOrâqºô »ð ,ôºq ô»â þãðBGôBƒð»ƒð ..R»ÌBð»Ø »PÉð»ü»ãG ºôBýK ï»C þðAõPü»ð ÞƒÉƒPƒ„ õG óAlýìAôºkq»G ,ô»C ½G AkrÍý„ þñýwõð»è þìAôºkq»G ô»C ÿæ ,óAk»wBð»ø µòýwõð ,óBüu ô rÍý„ .óBüu»G -:ó õHG »PÈ ôBC rü»w þÝÉñ„»_»G »üAõG»ð þüBýð»O q»â»C krì»C rÍý„ AlðBgAk»è »üAõG»ð ô»„»ãðBì q»â»C krì»C rÔ»G AlðBgAk»è

þèºkôArýì ôºrw»g ókrì ,òüuºk þüBwBC þÝÉðBüu ÿ»ðBw»Ü ô»C ½G »…ýì»ø óBüu þðõHýüBwBC »OAô ,»ýüBwBC þÜ»üºkqBük µþü»Pw»W þðBì»ðqBük µókrì þðõHýüBwBC»G »ýÈ oôBø ºõÉ„»è þP…â»G óBÜ»Ä¼ rì þÜ»ìAkBì ,óBýýÝü týÔ ÿºôºqºk ½G »ýð ÿ q»ãü qBÜ þðºôBg »Ü òüuºk AlÝÉðBüu þðBƒÜ»ƒÄ¼ rƒì»ƒè òƒü q»ƒG þƒÜ»ƒü»ƒðsBƒG ½ƒG ,µóBƒü½ƒg þðBÜ»OBÜ AlðBñÉøAk µÁ ô»ø µþÜæB_»è »OAô ,q»Gô q ôºk µóBü u q»w»è »Ü ÞÈ q ½W»G ,ó»ÜBð Ë o»G óBýðBü u ,QÉ¿ÉùG ÊW»G qAô»ñÈõ„ ÿk þðAô»C þðõG µþÜæB_ µåq»ƒì ÿºô»ƒðAlƒãƒðºq þü q»ƒƒãƒƒü qBƒƒÜ ºô»ƒƒCq»ƒƒG»ƒƒè »ðAô»C þðõG þü q»ãü qBÜ ÿBƒOôBƒø ,óBƒýƒðBƒì»ƒðqBƒük .AlðBýðBüu ÿºôBì»è þì»g ºô»ü»ãð½w ô»è ,»Ýük þÝÉP„qAs õâ»G µïtƒg ÿ»ƒðsBƒG»ƒè Bƒýƒð»ƒO ,þƒPƒ…ƒâ»ƒG óBƒÜ»ƒƒÄ¼ rƒƒì µQw¼k µË oôBø lð»_ ,ôArÝü qBük þÝÈ qBÜõw»ƒÜ ºô»Cq»G»è ,QÈk þüBO½Ü ôºô»PÉGºk Rq õÜ ,AlÝÈ ôBýwBð µåq»ì ÿ q ½hì»g »Ü ‡»ðBw»Ü ô»C ÿ»ðsBG ÿ q õñw ,RBÜBð o»LÉO »Üõ`G »ðsBG ô»ƒè ,òƒðBƒýƒðkrƒÝƒ_½ƒÜ ,AlÉK óBìºuBìBC ßºô ,»g¼k ï»C »Ü ‡»ýƒÉƒK ô»ƒG þâq»ì »OAô»Ü ,ºô»PÈ râºk óBÜ»ƒÄ¼ rƒì ÿ»ƒñƒü q ¼ s µþP„ô rw þÝÉg¼k »ü»ñü q ¼ s »Ý¾»g ô»C þðBÜ»ÜBO .ºõOrâqºô ÿ ôBG µþüBwBC þðBw»Ü »G RºqBG»w ,»O»GBG ï»C óBìõãÉG ïÂ»G ÿºrÈõâ»G ,ÿk þðAô»C ½G q ½hì»g ô s ½x¾k ô q»ñÉøAk µþg½O ÿºkAq ,ô»Ü»ü )ÿk þðAô»C( ÿ»ðsBG þðAôArÔ ,óBü q»w»è ÿ q»ãü qBÜ þƒñƒPƒ…ƒÉƒùƒÉƒW»ƒG ÿ tƒÉƒø»ƒG .QÈ o½âºk ßºô þÝÉw»Ü þâq»ì »âq»ì ô»C q»â»C ÿ»C ó ½_ »Ü»è»w»ì QÉƒGºk ,QƒÉƒG z»ƒÝƒÉƒG ½ƒÜrƒÉƒ„ þüBwBCBð µ×õéC»ìBð lð»_ »Ü»ðkrì ,ôºô»PÈ ô»ÝG ô q ½hì»g þw»Ü þðs»ì ÿºkAo»G »Ü ºôºô q ô»è ,QÉG .QÉGºk rPÔõéC»ìBð ô rPýüBwBCBð ‡»Ü»âq»ì ,q»ñÉøAk þâq»ì»è q ôk qBXÜ»ü »ÝÉâq»ì ,½ÜrÉ„ þâq»ì »OAô»Ü þÝÉâq»ì ,q ¼ s þÜ»ƒüºkAoBƒO õƒÝƒ¾»ƒG ,ºô»ƒÔõƒéƒC»ƒì .ôArÜ»ñ¾õG»Ø ô ôArÜ»ñÉKAôpG ,ÞÈ rýÌB„ þâq»ì»G ókrƒÜAô pƒG »ƒýƒð óBƒwBƒC þÝÉèõHíýw ,ôºq ô»â þÜ»üºô»O»ð ÿ qAsBC ÿ»ñÈ ôBC .óBñÉøAk þð»ì»O ÁBw YñÉK µê_ ÿ rÍý„ þðs»ì óBƒ…ƒÝƒ¾»ƒø µóAo½ƒâ»ƒè ºk»ƒw õƒýƒð ÿ»ƒÝƒƒü tƒƒð ókrÜ»xØ »Ü ÞÈ q ½W»G .Alðs»ì þØºk þðlðArÔBC»è

2013/8/19 »íì»„ ôôk )374( ºqBìu

“

þüºrÜBC u¼o»G|:½O½Ô ÊÝ„ô ô rOºl¾»ø AlðBPwo½â »è ...?BÝüºk ,»Ü»ðBì¼ o ÿkõg BOAô .ÿlýC »ðBPwo½â( ô QÉü râºk ô )»ðBPwo½â QýÉ¾ºk q»ø ?òü»ÝG ºqBÜ ï»C ÊGºk BüBC ?Êð»ÜºlÉK óBü ?»ñýð»ÝÉK ßºô »Ü òü rãG ÞÉðBü râ þÝÉP„ óBü ?»ðBü râ ßºô »Ü ÞÉñýð»ÝÉK BOAô !»ü»ì»C q»ø ËqBW ?»üAkAqBC »è »Ýük »ãW :»ü»ì»C ºôõOBø Ak»HÉPÜ ô»è ÿºô»C .»ýýð ß»üºqB_ aýø »ì»è ôõHýwôõð þÜ»ü»ƒñƒgºo ß»ƒüArƒGBƒÜ ,óBÜ»ðu o»ì»è ÿ rý…¾õâ þðôõ_½G :Aô»Ü .ºõü pG ÿ qºk Ak»HÉPÜ ï»è »Ü »ü»ì»C q»ø ......»ðôõíð »G »Ü »üºô»C ßºô †ü»ì»C ô»C q»ø ,ºô»ðu ÿºqBG»è òì þðôõ_½G Ak»íýè»c QwBC »è òì »Ü »ü»ðôõƒ_½ƒG »è »ñP…ü»â»ñÉO ÛºkôBØºk †ü»ì»C .»ì»ø ÞÉw»Ü þðBgq»_qºô »íÉC »Ü .óBì¼ o ó u þðBÜºq ½W »è »Ü ,ôB_ q»G »ñü»gºk ?»ýÉÜ »ðu ô»C :»ì»G òü»ãG BO ºô»ñý¾½Üºk »G týâq»ø »Ü ?»üþcÂ»w ÿ»Ü»ðu BOAô þOBÜ »è ÊGºk »Ü ?ºõýñýHü»ð þO½Üq»w ô Ê…ýðAk ô ÊñýHýG þOô ô o »G Alâq»ƒì ?ºô»PÉ…ÉÝG ÿ»Ü»ñÈ ô »è ÞÉì»Ü BüBC †ü»ƒì»ƒC :u ¼ o»ƒG ºôºqºpÉâ »Ü ?Ê_Bð "rÈõÜ þ„½Ø»üBG" ºô»PÉ…ÉÝG »Ü»ðu ÿqBxgô ô o Ëô»üºk ...ô »G .ß»üºõÉ„ »G ...Ê¾»G :ÿ rý…¾õâ †ü»Ýük þÜ»üºõÉ„ »G ô ºô»C ß»üºõÉ„ »è óBìô ôlñü s þÝÉw»Ü Aô»Ü ...»ÝÉìÂºô AkBð R»¾½ì »Pü q»ð ï»C ô »ƒPƒwºk ÁBƒK !óBíðBÜ»¾Bü»g ô ó ô»g »G BãG b .òýñýHýG .»ýýñýìºs q»ƒG»ƒèq»ƒw ,»ƒÜ»ƒ…ƒÉƒÜ BƒOAô Á»ƒâ»ƒè q»ƒâ»ƒƒC ½ƒƒO ,ºrƒƒÉƒƒè ...»ƒƒðAô pƒƒG ô»ƒC ,QƒýƒHƒG Bƒñƒ„BƒC AlƒÜ»ƒýƒýƒƒK ô ô q ô»ƒƒC þÝÉP„ ô Bð»K õ`ÉK aýø »ýƒýƒK ô ô q ô»ƒC s ½¾BC ô ÀÉè .»ýýð Ak½O QwBC »è ÿºôAqB„ ÿ ½ƒg ß»ƒüºõƒÉƒƒ„ »ƒƒG õƒƒÜBƒƒO ,ËôkBƒƒð »ðBì»C ,»üAô óBíÉK »íÉC .ºô»ƒPƒÈ qBƒ…ƒG ô êÉâ þÝÉÝ¾»g ,ó»Ýéü ôBw þÝÉÝ¾»g òì :òÉ¾ºk QÉK óAôºoõÝÈ o »Ü òãð»Gºk BO .»üºlðºô»C þð»ì»O ï»Ü»ðu .»ü»ø îðu þñý„½ƒg»ƒð þƒ„ôõƒO qBƒWô ôk BƒPƒxƒÉƒC ...óÃÔ ô óÃÔ ô óÃÔ ô ïôõG þO»üBÝü tð .ºô»PƒÈ pƒÉƒâºk ½ƒG ÿ ôõƒì»ƒø R»ƒðBƒì»ƒC ...!Bð þ_»Ü !»éÉâ ArGBÜ òýÉ¾ºk †ü»íÉC ô ó ôõH`ÉƒLƒ¾»ƒ`ƒÉƒK ÿ qBƒÜ½ƒø ...»ƒíƒÉƒC ,»ü»íÉC þðôõHýÈkæ ,»íÉC ÿºô»ðkqB„½g q»ø ô ¼pG óB„BK .»ü»íÉC þü ôõOô»ÜAôk »ƒ…ƒÉƒÜ o»ƒì»ƒè Ak»ƒƒw»ƒƒÜ ô»ƒƒC Á»ƒƒâ»ƒƒè b »ƒðAtƒG ...ËôlƒG óBƒÜ»ƒƒýƒƒýƒƒÔ»ƒƒxƒƒè»ƒƒÔ ...Ê¾»G ...»ü»ø þÜ»ýüÂôõØ

1991 þñü ôBø î¾½ùÜ½Pw

ÿrý…¾õâ äð»„õø »ì»C :»ü»ì»C| þÌAo ÿôõƒHƒðô þƒgq»ƒG ô»ƒC ÿBƒPƒxƒÉƒƒC †ƒƒü»ƒƒì»ƒƒC ô ô ôkrƒƒGAo b q»w»è Qg»W BPxÉC ÊGºk ...»ü»ð»ìºs »ü»ø Ak»ðAõÉð ô»è þ_ ?ºô»PÈ rÝG ÞÉP„ ?òýñÉØ»_Ak q»w»è þðBí_BØ òýðAõPG »Ü ÊK þðBùýW Ë rÜºk »Ü »ýý_ ºrÉìBC ô»C »G ,ÞÉw»Ü ÿ»ìBñwBð BOAô ?ºô»ñýñÉ¾ôõXG ÊðAtG Ëô»üºk ÞÈ rýHñ„¼ o ...»ðôõƒíƒð ËõÜ »è ÊðAõOºk ?»ýý_ ÿ»Ü»ìBƒñƒwBƒð Bü ?»ñP„Bð þPü q»ðõGAk BüBC ?ÊPwºôAo BüBC ?»ðkrÜ »ðBhüB_ »ƒè ô ô o þƒPƒü q»ƒð ô Aô oºk »Ü »Oºlcºô ...»ðôõíð »G ,þPü q»ð ô ÊñÈk sAô Ëõð»èq»w ô ÊGºk ºkôõèBC BüBC ?»ƒü»ƒðBƒì»ƒC ...?ºô»ƒPƒÉƒ_ºlƒ¾»ƒùƒÉƒO óÃÔ ô óÃÔ ...»ðôõíð »G BüBC ?»ñP„õÜ½g ,Ëô»è .»ü»ø †ü»Ýük þÝÉP„ ?...»ðÃÔ ô .»ãðrâ ºôæ»G ï»ðAo»âAkAôk»G ô»ƒC òƒì Rºlcºô :ºô»íñÉG ½G R»Ýük þÜ»ü»ðôõíð .»üAk»íýè»c Á»â»è ,AlÜ¼pý_ ÿBOºq»w »è BüBC ...»„BG .»üAlü»ÜºqBÝO»ìtg Á»â»è q»ø ó u BüBC ?»ü»ÜºqBÝO»ìtg óBì»ø ó u BPü»KBPü»K ô BÜºk äðºo ÿ vØ »Ü »ü»ðu ô»C þƒÝƒÉƒw»ƒÜ ,ó u óBƒü ?Ë o½ƒâºk ÿ ½ƒƒg ?»ü»Ýük ß»üBìºkq»ƒw ½ƒO »ƒüAõƒâ :u ¼ o»ƒG »Ü »üºô»è òì þwrO ôõì»ø :»OôõOõâ Êè ÿBÝÔBÜ þÝ„½Ü ßºô ...ôõHðô þgq»G ?»PwAo .QÉG .Bð ïÂ»G ...Ê¾»G ...Ê¾»G :ÿ rý…èõâ þÝü q»g »OBÜ ô»C »Ýðõ_ !RBø»ð Êè ÿAô Þü q»g Ak½ðõPw»„ »è .ïôõG þñýwôõð ,AlÈ ô»è »Ü»…ÉÜ BOAô .þwôõñìºk ïôõG .AlƒÜ»ƒü»ƒ…ƒÉƒÜ ÿAôk»ƒG »ƒƒðAo»ƒƒâ z»ƒƒG ...»Ü »üºô»C þ…ü»Ü»ðAo»â ?»ýýðô ô qºk »wrO ô»C :u ¼ o»G »è óAo»âAkAôk»G !Bð .Bð .Bð :ÿ rý…¾õâ óBü »ü»ø »P„ ô»C BüBC :»ü»ì»C AlÝ„½Ü ÿºrýXðs ï»C ÿk»C ,ÊG»ð q»â»C ?»ýýð q»w»G óBíÜ»üÂ»G b ô »ýý_ »ü»üBK ô»éK ô»è ÞÉƒw»ƒÜ »ƒýƒýƒð †ƒýƒãƒðrƒâ ?ÊƒñƒÈk äðrƒâ .QƒÉƒG»ƒð óBƒü ,QƒÉƒG Ak»ƒÝƒ„½ƒÜ Ç¼ rì »Ü ó»Ü»Ý„½Ü ôBð þðBÜ»Pü q»ð ½G »Ü»…ÉÜ »OAô»Ü ...?Bø ...ó»Üºk óBÐAk ôºq»G òì BOAô .Aqko½â ËqBW »G q»ø òì þãð»øq»Ô »è ...»ðôõíð »G »Ü ïôõ_ ºô»C ÿ ô ô oôºq»G ô ºô»íƒ¾½ƒÝƒG óBƒìô ôkrƒGAo þãð»ƒøq»ƒÔ þƒðBƒÜºq ½ƒWôAq ½ƒW ºõƒéƒýƒW ÿ»P„ ô»C ...»ðôõíð »G .ºô»íHG ô ôkrGAo .ºôAk óB…ýð ÿ ½g Ak»ìBðB„ þÝì»_ »è yýÜ »è AlðBÜ»Gºq»Ì QwBC »è ÿ»P„ ô»C »üAô îƒÉƒK BƒOAô .òƒüºkBƒð óBƒü ,òƒüºkºk Ë rOõãG Ë rÜºk »Ü ,»ƒxƒØ òƒü rƒPƒÜBƒ_ »ðBì»Ü»ýýãð»øq»Ô ºô ôkrGAo »ì»C :»ü»ì»C ...?þ_ rOAôk !óBì»ÜBPxÉC †ü»ì»C ô AlýüBO½Ü »è| þÌAo »Ü ºqBÜ óBì»ø BüBC

,BÜºk »„»â ,AlðBÜ»ñíÉø »OBw »è RBýGºk»C ô ÿkB„ ô óôõ_Ak ô óôõ`¾»ø þðBÜ»OBw »è ß»ð »è týâq»ø RBýƒGºk»ƒC .AlƒðBƒÜºqô»ƒâ »ƒì»ƒg ÿ»xØ .ºôôkrÜ»ð ÿ»„»â AkºôAuBC þðBÜ»OBw AlðkrÝOõÜq»w þÐBð½Ø »è RBýGºk»C »Ü ,»ýýð AlÉO ô jB„ »è ...»ðôõíð »G ...»Ü ïBýñ¾k òì .ÿk »O»üBð ½O »ü»ðAô»è ,Ak»ðBP„ ï»C ô äð»ÕO ô Rô»Ý„»C Ëô»PG q»â»C ÿk»C ïÂ»G ,QýwôõñG ßB_ þÝÈrÍý„ ?Qü»Üºk þ_ ,QýwôõñG ÞÉðBì¼o ?óuõÝüºk óBü ...?ºôõP„õÜ ºô»íÈ o»âºk óBxük òì :ÿ rý…¾õâ .ß¼pý_ ÿ»Ü»ýýƒÜºq»ƒw »ƒ…ƒÉƒÜ q»ƒw óBƒƒÜ»ƒƒÄ¼ rƒƒì Êƒƒ¿ƒƒG Ëô»ƒƒüºk ß¼pƒƒýƒƒ_ óBü ô ô vÉì óBÜ»Ä¼ rì .»ü»ø óBýðô ô qºk »Ü ÞÉðBw»Ü ...»ü»ø óBü ô ôkrGAo .»ü»ø q»wºqB_ »…ýì»ø ½G óBÜ»…ÉÜ Ëô»ðBüºk óBƒÜ»ƒÄ¼ rƒì :òƒÉƒ¿ƒG Ëô»ƒðBƒüºk ,ó»ƒƒÝƒƒG ÞÉw»Ü ÞÉOBÜ ...?Bø ...»ýýð óBýðô ô qºk ÿºô»ðôõGôÃG þO»¾½ì ...»ðôõíð »G ô Ëk þO»¾½ì ÞÉOBÜ Býð»O ô AkBð ½O ÿ»Ü»ì»øq»G ô»è ÿ rýãð»üæ ½O »Ü ,Akºk ÿºô»ðôõGôÃG

...ºô»ì»ÝG RqõÜ îðBÜ»xØ ArÉg BPxƒÉƒC ...»ƒ„BƒG q ¼ s :ÿ rƒýƒ…ƒ¾õƒâ ,òýÈ ôlG †ü»Ýük þÝÉƒì»ƒÜ òƒýƒðAõƒOºk ...†ü»ðBxØ ï»C .Qü ¼pG þðAõOºk óB„BK îÉK òì ...»Ýðõ_ .»hG óBýÝÈ o R½g rOAôk ÿ u ¼ o †üºô»è BýW ...†ýðBÜºkq õÜ »üAô òƒì .»ƒÜºo½ƒÜ ½ƒG ºqºô »ƒíƒƒì»ƒƒ…ƒƒÜ»ƒƒü zBG ½G AkºrÉè ïq»Ô»w Êw þìBXðºqºk òðAtG ô ó rãGqºô qBìBC ó ¼pG ...ÿkrÜ rƒýƒÌBƒ„ óÃƒÔ ÿ rƒÍƒýƒ„ z»ƒÜ lƒƒð»ƒƒ_ z»G ÿ»Üºô»ðlñÈõg BüBC ?ºô»ññÈõgºk ÿ s»c óBü ,»ýýO»üAô»O»ð þü rýƒâqBƒìºk

ô òü ¼pG ÊGºk ,AlÝÉ¾Bc »è .ºô»PÉñÈõgBð ÿAô pG »G .ºô»ñü s ¼lG þðBùýW ÿ q»ñÈõg .òýwôõñG óBÜ»ýýðBùýW »ðBìs »G ÊGºk òì ÞÈ q»wôõð þì»øq»G ,QÉG»ð aýø q»ø óBü BXð»K )ôõG qAk»„rƒâ ô ßBƒ_ q»ƒâ»ƒC( óBƒ„BƒK ô Ë rƒÝƒG NBƒ_ Êƒè þƒÜ»ƒü»ƒðAk ôÃG ô ÿk þðBÜ»ðBìs q»w »PÈ qkpÉãGqºô Qwô qk R»HüBO ÿ»ÝñG ÊGºk .ºô»PÈ rÝG Qwô qk »ÝñG ,krÜ ïqBýñ…ÉK òì .òü»ÝG ArÉg óBÜ»grð »G »ì»øq»G »Ü òƒü»ƒÝƒG ôÃG ô ÿk þðBÜ»ðBìs q»w »ñÈ qkpÉãGqºô ºqBÜ ï»C ÊGºk óBÜºkq õÜ BOAô .ºô»ñÈ rÝG

»ƒO»ƒìôõƒÝƒƒc R»ƒƒHƒƒ¾»ƒƒø :u ¼ o»ƒƒG ÞÈlñÉø ÁBcq»ø»G ...†ýðBÜ»ýýGºq»Ì AlðAõÉð»è óBýýñÈõgôBø ô þO»üBÝƒü tƒð ...»Ü »ü»ø ...†ü»ì»C ÿAoºq»w :ÿ rƒýƒ…ƒèõƒâ .ºô»ƒO»ƒðôArƒÜ ½ƒG óBƒüBƒâqºk ÞƒÈlƒñƒÉƒƒø þãð»øq»Ô þØ»_| Rô ô rü»G ,ß»üBìºkq»w »è .ôõG| QÈõÜ óB„BK .ôõG óBÜ»Gºq»Ì þãð»øq»Ô þØ»_ óB„BK ...?Bø »OrƒýƒG rxýì »Ü rOAôk ,rxýì ½G ºô»üAq tÈõƒâ »è ôõG»ø »Ýük þÝÉñÈõ„ ...ôõGºk ôAô»O| ...AlGºq»Ì ÿBýðk »Ü»…ÉÜ BPxýC BG ...»„BG :u ¼ o»G »üAô QÉK .óBÜºkqõÜ ÿæ ºô»ñýñÈ o»ãG BƒƒÕƒƒð»ƒƒì þƒƒgºs ¼k ÊƒƒGºk ÞƒƒƒÈkqõƒƒƒÜ ºpK »Ü ,RÂô þP„»ø»G óBü ,QÈ rÈvH¾»ø ?ókrÝOõÜq»w »è ,»üAô îÉK òì !îðAsBð :ÿ rƒýƒ…ƒ¾õƒâ ºô»ðkrÜôÃG þO»ƒÔqºk ô ë»ƒø ÞƒÉƒOBƒÜ þƒO»ƒƒÔqºk ô ë»ƒƒø ÞƒƒÉƒƒOBƒƒÜ ,QƒƒÉƒƒG»ƒƒð þñüºs ,QÉG»ð AkAqBC »è ólð»ƒw»ƒ„»ƒâ ï½G òì »Ü .ºô»PÉGºk ßôõ`G ,Ç¼ rì òì »Ü ...ºô»ýýñÈõhG ï»Ü»ì»øq»G ½O ÊG»ð Rq ô»Oq ô Alì½g Á»â»è q»ø ÁBw QxýG þðBýâ òðAõOºk óBÜ»O»íýéG z»G ...ï»ÝG .ó»ÝG sBGqºk Ak»ðBg¼k »ñ„»_ ï»è óBü½g »OBw »è RBýGºk»C ...?Bø .Bƒíƒýƒð ßºô »ƒè ß»ƒð ,BƒÜºk »ƒ„»ƒâ ,AlƒðBƒÜ»ƒñƒíƒÉƒƒø ô ÿkB„ ô ó ôõ_Ak ô ó ôõ`¾»ø þðBÜ»OBw »è týâq»ø RBýGºk»C .AlðBÜºq ô»â »ì»g .ºô ôkrÜ»ð ÿ»„»â AkºôAuBC þðBÜ»OBw þÐBð½Ø »è RBýGºk»C »Ü ,»ýýð AlÉO ÿ»xØ ïBýñ¾k òì .ÿk »O»üBð AlðkrÝƒOõƒÜq»ƒw ô Rô»Ý„»C ô jB„ »è ...»ðôõíð »G ...»Ü ½O »ü»ðAô»ƒè ,Ak»ƒðBƒPƒ„ ï»ƒC ô äƒð»ƒÕƒO ÿk»C ïÂ»G ,QýwôõñG ßB_ þÝÈ rÍý„

ºô»OBÜºk ÿôÃG rÈkôB_ ÿ»ñgºo qBW ï»Ü»ü ½G

»ñÈríì»ì ÿrýK »G ÿrý…¾õâ äð»„õø ô þüºrÜBC u¼o»G ÿ½âõPÕâ þüBO½Ü -îOô»c þ„»G

“

.»ü»ø óBýðôôqºk óBÜ»Ä¼rì Ê¿G Ëô»üºk ß¼pƒýƒ_ ...»ü»ø óBüôôkrGAo .»ü»ø óBƒüôôvƒÉƒì óBƒÜ»ƒÄ¼rƒì q»wºqB_ »…ýì»ø ½G óBÜ»…ÉÜ Ëô»ðBüºk »Ü ÞÉðBw»Ü »ýýð óBýðôôqºk óBÜ»Ä¼rì :òÉ¿G Ëô»ðBüºk ,ó»ÝG ?Ë u õÜºk ½O z»G »üAô QÉK ...Qü»ÝG !Ë u õÜºk þ…ü½g »w»Ü ô»C .rÉƒg»ƒð »Ü ÿºô»è BÜºk ‡»HÉG ÿ ½ƒg »ƒÝƒðõƒ_ »ñýØ»PwAo þÜ»üºõÉ„ »G ,ÿk þÝÉw»Ü þðAô»wBK »Ü óAô»ðAlñü s BOAô .ÊƒñƒýƒHƒG lð»G Ak»ðAlñü s ô»è þ…ü½g ,»ýýðAlñƒü s .»ýýðAlñü s ô ºôArÜ îƒƒƒðAtƒƒƒG Aô ...»ƒƒƒ„BƒƒƒG :u ¼ o»ƒƒƒƒG »ì»C Bâºk îñüºs »G »Ü ÞÈ qBýwrKAôk "þÌAo ÿôõHðô þƒgq»ƒG" BƒüBƒC :QƒÉƒG þgBð ô ó ô ô qºk þðBOô»Ô ÿ»ìBñì»ƒg ?»ü½O ÿ»Ü»éýW q»ƒø ...òƒì þƒøÂºô :ÿ rƒýƒƒ…ƒƒèõƒƒâ ,BÜºk ...ôõHðô þgq»G þwBG ÞÉw»Ü ôÃG »Ü ,BÜºk ÞÉHÉPÜ þwBG »Ü îðAsºk ÿ»…ÉÜ .»ðBPƒwºk q»ƒG»ƒè ô ºô»ƒOºôõƒG

ÿ s»c z»G ÞÉOBÜ q»ø ?»Gºk»C ô rÍý„ óBƒOõƒü rƒÔ ºô»ƒC ,ôõƒG ºô»ƒO»ƒð ô óBƒƒìs »è z»G »íÉC »Ü »üAô ºô»C ßºô .ºô ôkqAõg ô òü»hGAo òýxOô»c ÿºrÕw AlðArÉC ôBñÉK .QÉG»ð rýG »è óBíðBÜ»ýýO»üAô»O»ð »Ýì»_ .ºô»ñü»ÝG ó ôõHýðArÉC þÉÝwæ»ìºk z»G »G ÁBw ïÂ»G ,ÊG»ø Akºô»¾Bì »è óBìtÔBc ÊGºk »OAô»Ü .ºô»ñýñÈõƒhƒü»ƒð †ƒýƒ¾Bƒw .ºô»ñü s ¼lG óBùýW ÿ q»ñÈõg ô òü ¼pG b" :óBPGBð»W ÿ»ÜºqBOô òì :u ¼ o»G ÿ»íÉC þƒðô ô qºk ÿrƒýƒÌBƒ„ ÞƒÉƒw»ƒÜ ÿAôk .ºôºlƒñƒÈõƒƒg îƒƒƒ"?ºôõƒƒPƒƒ„õƒƒÜ :ÿk »OBø ½G ïºqBýwrK ï»C ÿºô»ðlñÈõg ÿrýÌB„ ÞÉw»Ü b ,ÿrý…¾õâ ÿBÐBC »ƒÜ ,ºôõƒPƒ„õƒÜ ÿ»ƒðAô»ƒC þƒƒðô ô qºk óBƒƒü»ƒƒíƒƒƒÉƒƒƒC þƒƒƒðô ô qºk ÿrƒƒƒýƒƒƒÌBƒƒ„

»G óBÜ»ì»øq»G ,QÉG»ð aýø q»ø óBü .ó»ÝG ï½g ÿ ôB_ »G òì .ºô»ð»ÝG ôÃG óBìs ô ôk òì .ïkrÜ ÿlÉìõCBð þPwAo»G ô îýñýG îñýGºk ,ºô»íñÈõgºk îÝÉÜ¼pý_ îÝü q»g k»wô ôk -k»xXƒñƒÉƒK ô»ƒC ÿApƒÝƒÉƒO »ƒè Býð»O ,ó ôõP…ýðAk Akºo½Ü ô»è ÿ»w»Ü .òñì þðBÜ»ì»øq»G ÿBñ„BC óBü»ðAk QxýG ºqBƒW òƒýƒì»ƒÜ»ƒü ºô»ƒC ,»ƒÝƒük þƒðAô»ƒC ô Qwºk q»G »PÈ ô»Üºk óBýñì þÝÉÜ¼pý_ .ó»Üºk qBýwrK ô òPwºl¾»ø óB„BK .Ëõâ þðôõ_½G »G :þP…â ÿ qBýwrK þ…ü ôõì»ø þPw»G»ì ...?»ýý_ RBýGºk»C ,óBPGBð»W »ýýO»üBw»Ü ï»è QGBð»W ÿ»Ü»Ü¼ rƒýƒ_ ...Ê¾»G ...?»ýý_ ½O îðAtG Aô ...zBKõw q ¼ s :u ¼ o»G ÊGºk †ýñì ...Qü ¼ pG ÊGºk ô QýðAõýì

þ_ ,QýwôõñG ÞÉðBì¼ o Ëô»PG q»â»C Ëô»ƒìºk »ƒƒÜ òƒƒì q»ƒƒâ»ƒƒì ?Qƒƒü»ƒƒÜºk »G( òì ½G ÞÉÜ¼pý_ þñýwôõð ...îwôõñG þãðBì Êw )ºô»ýýñ_»¾»ø ô ºô»ðôõ_AlÉK »ƒG ...Ë rƒÜºk òƒì q»ƒâ»ƒì ...lƒðBƒüBƒƒg ô òÉG »Ü ,îG ºô»C þÈ oºôB_ q»ø ...»ðôõíð ...ó»HíG ô ó rãíG ô ï»Ü»¾Bì q»w »ñOõÜAk AkAô þÝÉg¼k »è îðAõOºk óBü ,Ë rƒÜºk Aô îÉK R»Ø òì ?îwôõñG ßB_ þÝÉÜ¼pý_ þéì qB_Bð ...»OAô»Ü .Ë rÝG ºqBÜ ï»C »ýýð ïBÕð»ì »Ýðõ_ BW .q»G »ìrâºk BÕð»ì þÈ o ,ºô ôkrÜ Á ôõHØ ºô»ýü qB_Bð ÿ ô ô o »ƒè ?»ýÉÜ òì ÿ q»ñÈõg îÉ¿G ÊGºk Bwô»ƒC ...ÿk þÜ»üºôBì ‡BK ½O »Ü ÞÈ q»ñÈõg ...òýÝÈ q ½W óBÜ»ýýðArÉC »íÉƒC îƒðAsBƒð »Ü ...?Bð óBü ,ó»íÉC õÜºô †üºõÉC îðAsBð ÿlƒýƒC ,ÁBƒw êƒ_ »ƒPƒ…ƒü»ƒâ þƒð»ƒƒì»ƒƒO

2013/8/19 »íì»„ ôôk )374( ºqBìu

BülüBC ï»Ü»ü ,»„ô ï»Ü»ü :»Ô»xè»Ô þðôõHÝüAk»è ô åq»ì ÿ q»ðAk ,óAôAkô ô q þðAkô ô q ,óBÜºô ô q ÿ q»ñÈ ô ô o | ,óBð ô þý„½g ÿ q»…g»G ,óAu þPwBC »è ,BPPwBC »è ïkrÜrK QðôõG ÿAs»Ô AôBC ½O BPxÉC »ì»ø ô QwAõg »ì»ø ,þýñÈõ„ôõì»ø ô þü»…ýì»ø ô þü ôõì»ø ô»C ÿ rü»w ,ºô»ìôõG ßôõ`G ºô»ìôõG ßôõ`G òì ,AlPOÂ»wºk þéýèºs »G îðAk ,krÜ ï½g ÿ»üBPxÉC ,»ñýñÈõg ,»ýýP„½â »„»è ºq ½g »Ü ÞÉðBü»Gºq»G »è ,BðAk ½O þýðs»ì þìºkq»G»è ï½ƒg ,ºô ½GôÃG AlìôB_ þüBÝwô rO ô ó ôõG þüBP„ºk ôBð»G R»Ü»ðs»ì RrâBýðk ÿ qAlük ºkrÜ ïô ô o ß½_ q»w »íOBø ,îü ô»ðAk ,îü ô»ðAk ºô»ìAoBK ,Aõýø ô zrO ïºk»G ô òü s q»è ïºk»G ô .krÜ ïvÈõð ,krÜ ïAtð ,krÜ ïºs ôõð .òì þñýüBC »G ôõG ºô»C :îýðAs Bwô»C | .»ñì þñýüBC ºô»C | ,ôArÜºlü q»ÔBC òì ÿ qBÜºlü q»ÔBC ½O »G ó ôõG þÜ»ü ôõG òì ,þü rì»ð ô þüAq»G þðôõG ÿ q»ñÈõG ½O .ôAqlÉK s q»Ø | ,ôArÜ lð»G AlP„ô rw ÿ tÈ ôAq»K »è òì ,Q„ô rwq»w ½O ô äðºq ô äðºk »G ,lð»G½Ü »G ,óAs ½Ü »G ÿ ôõG ºô»„ô »è .óBüBK ÊGô q ôõñw ÊG þOÂ»wºk þãð»w ô »„ô ,RÂ»wºk ô òýðAs ÿlð»G½Ü ô lð»HÈ râ »G ÿ ôõG Bwô»C .óBüu ÿ qBÜBC ô qBØBC ô ÿ q ½DýO ,óAlìBXð»C ô BwBü ,óBìq»Ô .....ï»ÝG ï»„½ø ï»è þ_ ïBì ïBwq»w »PÉG»ð »Ü ÊG b ‡½ø þÜq»C ÊGºk :ôõG »ðAvì»â þÝÈ qBýwrK b ,½O ÿ rýG þñýwBð þÜæB_ ô ßq»C »PÉG»ð »Ü ,½O þü qBý„½ø þÜBñìBw ô rOq»ãü qBÜ ô rPðAôArÔ »…ýì»ø ÿlð»G½Ü ÿºô»ðkrÝý„ ,óBÜ»ÜqBC þÜqBC ,ï»Ü»ü þÜqBC ,ï»Ü»ü ÿ»„ô »Pü ôõG ½O .½O »Pü ôõG .ïô ô vÉì ÿºlðsBw »Pü ôõG ,óBÜ»Üq»ƒC ÿ q»ƒñƒÉƒÜq»ƒC ÿºqBGqºk ÿ qBý„õø ÿ ô ô vÉì ,îðôõG þÈõð þÝÈ u ¼ q q»ø .ïô ô vÉì þðkrÝðô ô RBÜ þðôõGq»LÉO »è ïBwrO .ïBwrO »ü½G ,ôõG ½O þðôõG .ï½g .þý¾Bg þPwºk »G RBðAõO »G þPwºkq»G ½G ºô»ðAo»â »è ïBwrO òPwq»K ½O ô òýwBð ½O ÿ»ã¾»G .ÊG»ø îÜ»ü»¾BG»Ø ïôõGqB_Bð îðBÜAtð qBXì»Ü»ü ½G .ÊG ºô»íPwºk »G îðBÜºvÈõð ô Atð ô äðºk »G ïôõGrÉÔ ,òOrã¾»ø Alíü qºôºrýG »è îðBÜºvÈõð ,ókrÜq»G»è ô zrO ô þüBýð»O þOBÜ »è ,AlðAqAõÉC ô óBü»Gºq»G»è ,sAôBC ô þý„½g ÿlÉìõø »è ,Alýü sAõgBð»K ô þPxü õÉK þìºk »è ,Ak»ðBãð»O ï»ðAkô ô qk ô»Cô òOôºk ï»ðBüAtð ô»C ,AlñOô»Üq»w ô þýÐBw ô | .ºô»ñOôºk ô ô q îG kB„ RqAlük »G æõØºl¾»ø î¾k »è tÉø»G þÜ»ü ô ô sºqBC ô ïBw »è ïkrÜºk rK þ¾k »üBýèõg ï»C q»ø ïÂ»G .îñýHPG ô ô q »G ô êýèºs þñì ó ½_ :óBìõâ ô qBýwrK »è ïkrÜºk rK þ„½ø ,óBØ½O ½O ï»ÝG ºô»C þOAs ,óBÙxÉC ô òÈõg ô Q„½â þñì ó ½_ ,óAô»OBð

ÿºô»ðkrÜrýG ÿôAô»O þƒíƒPƒxƒýƒw ï»ƒÜ»ƒü # »Ü ÞÉèBg ï»Ü»ƒü .þƒýƒðôôkq»ƒâ ÿrƒãƒPƒ…ƒâ ôõì»ø ô»C »íÉC ÿlðºõÉð ô »âBOºq»w ô ÞÉLPwºk þüôBýwBð ô RBÕýw ôõì»ø ô»C ,½O ÿºqBGqºk »ü »ðArýG óBðôBð ºô½O ÿôBð »G óBìôõì»ø :»ðAôBðsBð ô åq»ì ô óBüu ÿºpÔ »¾BG »íÉC ÿ sAôBC ÿ tÜ ô sAôæ þè»ì Ak½O òì þðBìs ÿlð»G ô êük »ü ôõG ó s»ì ÿ rýG ÿ»C ½O îðAsBð .RBÜºk þìºkq»w ÿ»ðAvLðBìs ô»C ÿlð»G ô êük »G ôõG òì þðBìs óBü ÿ rýG ÿ»C – îðAsBð ,òì þü ô ô vÉì þPÉ¾Bñì ô þü»ðBxÔ»C þüºkBw .ï½O òì óBü þñì ½O ,ï»Ü»ðBìs þðs»ì ô AôpG ºkrÜ ï½O òì óBü lðB…g»ð Qñì ÿ rýG ÿ ô ô vÉì ½O ô ï½g ÿºô»ñü s ¼k ÿBýèõg ÿ»ãèõg ,îñýðAs ô rýG ÿ»ã¾»G ô »ðBø»G .R»Ü»ðô ôkq»â ô ï»Ü»ðBùýW .ïlðAu ô qBø Q„½ø ô ólðAu»ø QðBÜºqBýwrK ½O ÿ qBýwrK ï½g ,ï½g ßºô òì ½G ÿ qBýwrK ½O BP…Éø þèºô ÿºrƒýƒXƒðs ÿlƒð»ƒG»ƒÙƒ¾»ƒC ½ƒO ô òƒì »ƒü½ƒG ,½ƒO ßºô îƒì½ƒƒg ,AlÝÉðôõìs»C ôõì»ø »è òì .óBÜ»„ô ÊG ºqBýwrK ,òýðBÜºqBýwrK þìÂºô »G ½O ,zq õØ ô óBwBC ,AlÜ»üºô»ðkrÝýØBO ôõì»ø »è þ_»Ü îñÉøºk k»w »è k»w qBW Ëlð»ø – îwôõðºk îðBÜºqBýwrK îñÈk rÕw qBW q ¼ s .rÕw q»w ºô»íÈk .ºô»ì»ÜºlÉK Qwºk ºôºrÕw »è þìÂºô ½O »Ýðõ_ .îG RqAkq»HPwºk îðAõOBð BP…Éø þ_»Ü ô rÕw þGBxýc ºô»C q»G»è .þ…ýðBÜ»ìÂºô ÿ qBýwrK ô qBýwrK ,þì»Ü»ñýðAs þðAs .þì»Ü»ðBìs ÿ»ãðAs ½O ,»ýýð þÜ»üBðBì k»w ÿlð»í„½ø þ¿OõG þìºk »è Qü ôõG ºsBO ½O ,þì»Ü»ìBñwBð ÿ ôBð »è ï½g þÜ»ü»ñÈ ô ôõG ïqBW ï»Ü»ü .qºk »PýOBø îýüBOºq»w ï½g ÿ ô ô q»w »è ï½g þÝÉðkrÜ½g ï»Ü»ü ,îýñýG ï½g ÿºôºqºk »è BÜºkpK ï»Ü»ðBùýW ,ÊGºk ó s»ì ,ÊGºk ºq ô»â îýñýG .îýñýG þðBÜ»üBÜ ,þü qBý„½ø ô þü qBýPw»ø þðBÜ»ñýè»Ü ô þüB„½G ôõì»ø ô ºô»ðôõGpƒK ôõƒì»ƒø Á»ƒâ»ƒè BƒÜºkpƒK ôArƒwBƒð»ƒð ô ôArƒwBƒð þOÂ»wºk ,rPðs»ì þÝÉéÉø ,rOºq ô»â þÜ»üºqAô»Ø ß»üºô»ðkrÜpK

2-2 ,þðAqAlðBìq»Ô ÿºlðBìq»Ô ,þðBðs»ì þðs»ì ½O ,ÿ»ø ½O ô óBüu þüBwq õØ ô ßq»C »è ,»K q ½Ü ßºô AlðBíðôõG »è òýñýHOºk ô BG»„ºq »è ,AlðBÜ»ýýwrO»ì ô zrO ÿ q»HÉw »è ,AlðBíü õÈ vG ô ºs q»è»ìôõG »è ,AlðBÔ½O ô ô BÔæ ô óAqBG »è ,Ak»Ù…ü rO ºq ô»ø þðô ô qºk ÿ»¾Bð ô þ„½g»ð ô Bìq»â ô Bìq»w »è ,AlðBÜpâ ô »xÉ¿G »ðs»ì ºtÉø ô»C .Akq ½g þðôõGAôBC ô ô òOBø ô RÂ»ø »è ,Ak ôõì»ø ÿ tÉø,úðBÜºôB_q»w ôõì»ø ÿ»âôB_ »Ü ºrâAk ó ô ôkq»â »è ,AkºrÉPw»C ÿºô»ðlðB„ôºqk ô äðBì þñOô»Üqºk »è ,»ðBÜºtÉø ÿ qºô»ðBW þüºlðok »è ,AlðBü»Gºq»G ÿ rdýw ô ô»„ þÜBñìBw þü õÈ vG ÿ q»…g»G ,Al¾ºuBC þü½ì»Pwºk ô þÝ¾»Ü »G ô óBPwqAk »G óBìqºkAtw ,ÿ ½O þýðô ôkq»â þ„ô ôkq»â ÿ q»ñÈ ôtG ,ÿ ½O ,½O þÕwºô ,½O þÝì»_ ½O ÿ rýG ,AôBC »ü½G ,ÿ ½O åq»ì ô ßq»C óAk»w ô ºõÉ„ óBüºk »G AlðBíðBìs »è ,½O þülð»G½Ü ,½O ÿ»ìBñwBð | .ºô»PÈ sºk ô Ë sºk äðºq .lð»G½Ü ï»Ü»ü . óAs ½Ü ï»Ü»ü .»„ô ï»Ü»ü »PýGºk ½O »ü½G .»ãðAs ï»Ü»ü ô »âôB_ ï»Ü»ü ÿ rƒãƒPƒ…ƒâ ÿºô»ƒðkrƒÜrƒýƒG ÿ ôAô»ƒO þƒíƒPƒxƒýƒw ï»ƒÜ»ƒü ÿlðºõÉð ô »âBOºq»w ô ÞÉLPwºk »Ü ÞÉèBg ï»Ü»ü .þýðô ôkq»â ô RBÕýw ôõì»ø ô»C ,½O ÿºqBGqºk »ü »ðArýG ôõì»ø ô»C »íÉC .óBðôBð ºô ½O ÿ ôBð »G óBìôõì»ø :»ðAôBðsBð ô þü ôBýwBð þãðBG ºô»ÝÈ ôBð q»ø»G ÊG þñÈõ„ q»ø »è Ç¼ rì þÜ»ü ¼ râ q»ø ï»Ü»ü ºkrÜ ÿ ½O ,ÊHP…ü»ãÉK ÿ ½O þñýðAs ÞÉðBìs q»ø »G ,þGkrÜ |:lð»G½Ü ï»Ü»ü ,óAs ½Ü ï»Ü»ü ,»„ô

»ìÂºô ,óBÜ»ì»Ü»ü ºqBýwrK # ,óBìs ÿôôkBW þ¾õâ þñOõÝ…K ,óBÜ»ì»Ü»ü ô »ñÈô ,óBÜ»ðBxÔ»C ÿ»ãƒÄBƒO þƒðAqvƒ¾»ƒø þðlðBP„ ô óBÜ»„ô þðlðB„ô ,óBÜ»ýüqBÜ»ñÈô ÿºô»ðkrÝPwôqk ,óBÜ»P„ þðBðôBð ô óBÜ»P„ ÿºô»ƒðkrƒÝƒPƒwôqk ,Akºôºqºk »ƒè ÿºôºôBƒð þO»HüBO »ðBì»C ôõì»ø ,AkºôºôBð »è ÿºôºqºk ,ºôBOºq»w »è ,»ü»ø Ç¼rì .òÄ¼rì þðôõG»ø .»ðBxÔ»C ,rÍý„ ,q»ðõø Bwô»C ,»„ô Bwô»C ,óBÜ»ýýP„ôrw-q»wô óBÜºs½¾BC ºrýG Bwô»C .òýüBC Bwô»C

½O AôBC .óAks»ü ÿ»C ,Akõg ÿ»C ,ó ô ôkq»â þðºôBg ÿ»C îñýHG QðBìs ÿ»üBÜ ô q»G»è»Ü ôõì»ø . òì )ÿk ÿ ô»C ( »G ÿ ôõG ,îðBÜ»ìÂºô ô qBýwrK ÿ )ÎWrì( u ½ìAq»w »G ÿ ôõG .ºô»ìkrÜpK »G ÿ ôõG .îðBPwAk ô äðºk ôAôAk ô q ôºk ÿ vÈ oAk »G ÿ ôõG ô ßBO »ýü qºôºrýG ÿ»ðBg»ƒñƒG »ƒG ,îƒðBƒÜ»ƒÜqBƒC ÿ q»ƒñƒÉƒÜqBƒC ô qBýwrK »G .ï½Ü ô R»HüBO ÿlð»í„½ø ÿ q»ñÈõð »G ,îðBÜ»ýý¾»ì½Ü #|îýü qBýwrK q»G

.ÊñÈk Qwºk»G rOq ôõñw ÊG | ,ó s»ì þðAs ½Ü ÿ»C ½O | ,óBÜAs»Ô ôõì»ø ÿAkô»ì »ÜBO ÿ»C ôõì»ø ÿ ô ô q»w ÿ qºô q»w ÿ»C ,qBÜºlü q»ÔBC ôAqBC ÿ»C | ,óBÜ»P„ ,óBü u ÿ q»ñÈ vG ,óBP„ ÿ q»ñÉP„ ,óAôõG ÿ q»ñÈõG ÿ»ƒC | ,óAqBÜ ÿ sBwqBÜ

q»ø»G óBü òXýéü q ,òük ,òýüBC BðôBð óBý„ºlð»G½Ü ô»C .ÊG ÿk þÝÉðBìs ÿ»„ô ï»Ü»ü ÿ»C ,óBÜ»ÜqBC þÜqBC ï»Ü»ü ÿ»C »üAô»Ü ÿlð»G½Ü ï»Ü»ü ÿ»C ,óBÜ»ðAs ½Ü þðAs ½Ü ï»Ü»ü ÿ»C ,óBÜ»„ô .óBÜºlð»G½Ü R»íÉC ÿ rýG ô óBìs þ¾ô»ø þðs»ì ºlðºô»C þÜ»üAs»Ô ½O ÿ rýG ÿAs»Ô »è ,òýG RqAkq»HPwºk òýðAõOBð R»Ø »Ü ,krÜrýâAk

þèºkôArýì ëBì»Ü

óAs ½Ü ï»Ü»ü ,»„ô ï»Ü»ü þðôõHÝüAk »è .7 þ¾õâ þñOõÝ…K ,óBÜ»ì»Ü»ü »ìÂºô ,óBÜ»ì»Ü»ü ºqBýwrK ô »ñÈ ô ,óBÜ»ðBxƒÔ»ƒC ÿ»ƒãƒÄBƒO þƒðAq vƒ¾»ƒø ,óBƒìs ÿ ô ôkBƒW þðBðôBð ô óBÜ»P„ þðlðBP„ ô óBÜ»„ô þðlðB„ô ,óBÜ»ýü qBÜ»ñÈ ô ,Akºôºqºk »ƒƒè ÿºôºôBƒƒð ÿºô»ƒƒðkrƒƒÝƒƒPƒƒƒwô qk ,óBƒƒƒÜ»ƒƒƒPƒƒ„ þO»HüBO »ðBì»C ôõì»ø ,AkºôºôBð »è ÿºôºqºk ÿºô»ðkrÝPwô qk Bwô»C ,»„ô Bwô»C ,ºôBOºq»w »è ,»ü»ø Ç¼ rì .òÄ¼ rì þðôõG»ø -q»wô óBÜºs ½¾BC ºrýG Bwô»C .»ðBƒxƒÔ»ƒC ,rƒÍƒýƒ„ ,q»ƒðõƒø .òýüBC Bwô»C ,óBÜ»ýýP„ô rw ºsAôBýW ºq ¼ s ºtÉø ºqBXì»Ü»ü ,óBÜºtÉø þðBðôBð Bwô»C AlðôõG »è óBýýñü õ„ ô»éK óBðôBð »G ô óArðôBð ôBð óBÜºq ½W »G q ½W ÿ ôBð Ç¼ rì ,»„ô ÿ tÉø ,ó s»ì ÿ tÉø ,ßBO ÿ tÉø Bwô»C ,»üAqk óºôBgô râ Q…â »ýýðô ôkq»â ºtÉø ô»C ½G ÿ ½g þO»ƒHƒüBƒO qBÜºlü q»ÔBC ô q»ñÈõG ,þüBO½Ü ô BOºq»w ÊG ô óBüBK ÊG þOÂ»wºk |: ÊðºkAk ÿ qºk Atw ô †g»HP„AkBK ô |(þP„ºkqºs ,þüBülýì ,ÿkq õÜ[ »ñì ÿAq õøBC ºô»C :Ê¾ºk ß»ü ,RAq ô»O ,ÿ rHýÌ( »ñì ÿ )îýø½éÉC ,êÉC( ºô»C þ¾ºk ß»ü )»Ü»èôõW )RAq ô»O þìAqBC( »ñì ÿ )BøçÉÌ(º ô»C þ¾ºk ß»ü )óBCq õØ ,þGºq»Ì( »ñì ÿ )IGºq ,Ã¾»C( ºô»C Ê¾ºk ß»ü )ÿ týéãñýCs[ »ñì ÿ )k½â ( ºô»C Ê¾ºk ß»ü )þwqBÔ ô ÿkq õÜ þðBìs[ úñì ÿ )Akõg( ÿºô»C Ê¾ºk ß»ü )þðBPü rÜ þðBìs( »ñì )þPü½O (óBü )ûBýéýC( ºô»C Ê¾ºk ß»ü )þñý_ þðBìs( »ñì ÿ )Bwô rK( ºô»C Ê¾ºk ß»ü )þwô ô q( »ñì ÿ )ß½C( ºô»C þ¾ºk ß»ü )þxðºq»Ô þðBìs( »ñì )ô ô -ÿk( ºô»C Ê¾ºk ß»ü )þðBí¾»C þðBìs( »ñì ÿ )R½â( ºô»C Ê¾ºk ß»ü )þÜqBíýðAk þðBìs( »ñì ÿ )Rõâ( ºô»C þ¾ºk ß»ü )ÿlñýø þðBìs( »ñì ÿ )óBíøArG( ºô»C þèºk ß»ü )þýÝý_ þðBìs( »ñì ÿ )jôõG( ºô»C Ê¾ºk ß»ü þÝÉìBü»K ôºu ¼ rK ô þýc¼ q þÜ»ýýPxü õÉK ßºô AôBC »C ïæ»G ,ß»ü ¼ râ ôºô»O»ð q»ø ÿ ôBð óAk»w »G ,þüºô»O»ð þðBxñýC ,óBÜºtÉø ÿ tÉøq»w ,óBÜ»ÜqBC þÜqBCq»w ,ó s»ì þÜBO ß»ü ½G »ñG ,óBÜ»„ô ôõì»ø ÿ»„ô q»w ,óBÜºqAlOÂ»wºk ÿ qAkq»w ô ó s»ì ïÂ»G ,ºkBw þüBOºq»w þÝÈ tÉø »G ,óBÜºrýG ôõì»ø ÿ rýG .ºôºrýG þðlðBÜqk - ºô»ðBìs ÿ»„ô ÿBãÈ q »è ºô»ÜBƒñƒìBƒw þìBÜBC »è ,ºô»ñýðAs þðAs ,ºô»„½ø þðlðBP„ ô Q„ þðlðB„½ø ó ôõG ÿBì»ñG »PÉHG ÿºô»C ½G ó ôõG »PÈk :ó ôõG »PÈk ºô»ðôõìs»C ô»C q»ø »Ü ÿ ½g ÿ q»ñÈõð ô ,ó ôõG ÿ q»ñÈ ô ,ó ôõG ÿ q»ñÈõG Bùð»O þñýìºs q»w»è BO ,krÜ ÿºlü q»ÔBC Ak»„ô »è »ü»Ä¼ rì »OBÝýG ,»ü þüBO½Ü ÊG ô òG ÊG »ðô ôkq»â ô»C ÿ tÈ ôAq»K ÿ»„½â ‡AkBK ô ïBü»K ô þüºs»G ô »¾½O ô zrO ÿ»ì»â ô q»HìBü»K ô q»ñÈõð .ÿ ½g ÿ u ¼ q»„BK ô þðô ôkq»â ÿ tÉø »ÜBO )ÿ»ðBðs»ì ºôBð óBü ( »ðs»ì »„ô ï»è ôõì»ø þPxü õÉK þéýéÜ ï»Ü»ƒü ,þƒðôkq»ƒâ ÿBƒülƒüBƒC ï»ƒÜ»ƒü ô ÿ ½g þðBÜ»ÜqBC ÿ q»Ülð»G½Ü þðAs ½Ü ï»Ü»ü ,óBÜºqBýwrK þOÂ»wºk ,Ç¼ rì þÝýW½è ,ÿ ½g z½â½è ,Ç¼ rì þðBÜ»Üq»C þü rì»ð ,Ç¼ rì þéýèºs ô ÿ ½g þüºs»G ,Ç¼ rì þPwºkq»G ô ÿ ½g þüAq»O ô ßBO ô ÿ ½g þü rãP…â ,Ç¼ rì þülð»HOBÜ ô ÿ ½g ôõì»ø þÝüAk ô ßôBG ÿ»„ô ï»Ü»ü .ÊGºk ºlü q»ÔBC ,Ç¼ rì .óBÜ»„ô ô Qwºkq»w ô qºô q»w »ÜqBC ÿ q»ñÈ q s»ìAk þÜqBC ï»Ü»ü .óBÜ»ü þüBOºq»w lð»G½Ü ï»Ü»ü ,óAs ½Ü ï»Ü»ü ,»„ô ï»Ü»ü ?òü»ÝG QwBG ó ½_ ÿlýC Bð ôBð óBì½O ,ºô»ýü s ¼k óBì½O BC ô»C ½G )ó ½_ ÿ qBýwrK ( :ôõG»ð ó ½_ ÿ»„ô qBXì»Ü»ü Bð| .ôõG»ð »ðs»ì »ýü rýG »ðlðBÜqk ô þðôõìs»C »üºô»ñü s ¼k

2013/8/19 »íì»„ ôôk )374( ºqBìu

þÔ»xè»Ô ÿ»ãðAôq »ü»ðBPÔ»ø þÜ»ü»„½â QÉwõñüºk| »ì»c kAsBC .k

,z»ÝÉG ½ÜrÉ„ þâq»ì ,óBÜ»âq»ì ôõì»ø ßºô ôõG þÝütýÔBPýì Êâq»ì Êâq»ì »Ü»âq»ì .ôõG þÝü týÔBPýì Êâq»ì z»ÝÉG ½ÜrÉ„ þÝü týÔ þâq»ƒì ôBÜBð»è Êè ó ôArÝðAô oºôB_ AôBC óBÜ»âq»ì ôõì»ø .ôõGôArÝðAô oºôB_ Êè ôõGpK õPÜ ºôºkrÜqAkBâBC óB…ýw»ÝÉG ½ÜrÉ„ »Üq»ø .BðBüu ôBð»Hð»ÜºlðBü½g óBÜ»ýðAô oºôB_ þðôõHýÝü týÔBPýì µþñOBøôõG Û»Ø»cõì rPÉOBÜ Q…â»è åq»ì »ì»G »ü»ø ÿ»Xð»K rÉ„ ß»O»è þñü»G åq»ì þ_q»â»C .RBøAlý„½g ÿºkAô »è µlðBí¾»w þÜB_»G þ…ü½g åq»ì òÉ¾ºlðBíÉK åq»ì ½G óBÜ»ýÝü týÔBPýì »ñP…ü»ãÉO Êè »ýýñ„½g ºkAô ßºô þÅü»K BO Ëk ºkAô ÊG åq»ì .»ýýñÉK åq»ì ÿºkAô q»w»è þñýðAs z»Ü z»G »ü»ø ÿ ½g ÿºkAô ÞÉñÈõ„ ÊGºk þü»…ýì»ø »Ü †ýâq»ì .Ë o½ãG þü»…ýì»ø þâq»ì ½G ÿ»…ýì»ø þðBüu .BÜºlðBü½â åq»ì ‡ºô»C »Ü »ðBÜºkBü ÊGºk þðôõG ÿ ô»C õÝ¾»G ÊñÉìBð þðôõG óBüu ½G þâq»ì ÿºqAs õâ »OAô»Ü .BPxÉC »G ÊGºk åq»ì µÿ qºôºkBü »G ÊGºk óBüu »Ýðõ_ òýÉ¾ºk »Ü .Ê¾õÜBðºô»ÝÉLðBü õðAk åq»ì µºkAô .»ýýð ÿ ½g þÉW »è ½ÜrÉ„ ÿºkAôBð »è ßºô »OBÜ»è»xØ ºrÉè .Ë ríG ½ÜrÉ„ ôõG ô ô s ËqBW »OAô ½ÜrÉ„ ÿºkAôBð þâq»ì Á»â»è µÊPwºôºk RBÜ Ëk åq»ì ÊPgºô z»G .åq»ì †ÉK þOBÜ »O»H¾»C .rPÉP„ »Ü òýÉ¿H„ºô»CBG .BÜBð»¾ôõW †ý¾BØs ½O ß»ü R»ðBð»O RBÜ ÿlýC åq»ì þñOô»Üqºk ó ôõG "»G ÊGºk óBíðôõG µó ôõG »G »ðBñÉùüBO½Ü þ¾Bg åq»ì ÊG ó ôõG ÿºpGpG RBÜ q»â»C »ü½G .»ñü ôõG»ø óBüu ½G rP…ÉK ÿºô»C ßºô q»ø òü»ø ,åq»ì ½G òü»ø »OAô ."åq»ì ½G »è ÿ»Ü»OBÜ †_ µþðôõG b ½ÜrÉ„ ïÂ»G ôõG ½ÜrÉ„ þOBÜ ÿBO½Ü ½ÜrÉ„ þâq»ì ½ÜrÉ„ »Ýðõ_ »ýýð ½ÜrÉ„ þâq»ì †ÉK ÿ»ðBüu ô»C »ðBüu ô»C .ÿ uºk BðBíðBÜ»ü qºôºkBü »PÈ ô»Üºk ,ºô»GBC ÿ 4 ‡BK»è ,æô»ì»è½G ½ÜrÉ„ »OAô .»ðBüu þð¼ s ÿºôºqºk »è BPxÉC BðBíðBÜ»ü qºôºkBü »è »…ü½G »üºkBìBC »íÉC þðBü u »è Êè .ºô»OBÜ ÿ»ðsBG ÿºôºqºk | .»üºkBìBC Ë rÜºk ó»ðBO»GBG ô»C óBÜ»ýýP„ôºq »O»GBG ,»üºô»C rOrü»w ArOô ô ºôºq»xüæ ÿ ô»è ÊGºkq»ø åq»ì »Ýðõ_ .ºô»ðBÜ»ýýP„ôºq »O»GBG ÿ»ðBg »PÉ_Bð åq»ì Êè òÈ rÝG óBü òÈ rÜ»ð ßq»ì »OAô .óBüºqBXì»C ÊG»ð aýø QÉG þP„ôºq åq»ì Qxü õðBìºk óBí„ôõì»ø .Ë rÝG .óAq»ã`ýø µºkõùÉG »ðBü½âôõPÕâ ºq ½W ï»C zôõxÔ»C z»G ºô»OBG»ð óBì»Ü½ÜrÉ„ µÊü»ð þñOBø µ»ýýP„ôºq ÊP„ åq»ì ,Ë rOôõG Ë rÜºk ,åq»ì ½G .»ü»ø ÿ ½g þÜq»C µrGºs åq»ì ºô»ñü»Üºk óBì½g þâq»ì »è rýG »Üq»ø òýÉ¿G BÜºkAô»ì»C .»ýO»ü qBýwrK q»G µQxü õÉK µRõÜq»w ïAôºkq»G »Ü ÞÉwrO ,»ðBùð»K BðBìBýO ºôºvÉì »è ºô»ñýGºk ÊwrO ÿ ô ô o»Gô ô q ÿk þwrO rOBüs »wrO ï»è †ýO»üBÄ¼ rì .»ðBÜ»wrO þwrO åq»ì »è zrO .òü»Üºk ÿ»Ô»g .Ë râºkqºô ïo½Ô óBÜ»Ä¼ rì ÿæ åq»ì q»w»è òOBøAq .ÊñÉGAq ÿ q»w»è ÿ ½g BGBñÝ„ ºôõG ºôBýK ï»C þÙ„»ì »ì»C ,ÊGôõG òýwôõðrÍý„ »ãðºq åq»ì q»w»è ½ÜrÉ„ þðBñÉøAo½g z»ÝÉG ½ÜrÉ„ þâq»ì .)åq»ì q»w»è ºôõHÙ„»ì »Ô»xè»Ô ó ôõOçÔ»C ÿæ(åq»ì q»w»è ½G »ðAu ¼ q ÿºô»Cq»w»ðu q»KBð óBü ,òýýðBñ„BC »Ù„»ì ï»G ÿ»ðAô»ƒC½ƒG ôõƒG»ƒK q õƒg óBüu »è vÉ_ ó»ÜBð åq»ì »è óBìApÉO ºqBWqBW ÿ»ðAô»C .òÉìApÉO åq»ì »è †ýÝÈ»Ür_ »ÝÉìºk ÿºô»Cq»G»è .Rrâqºô óBüu »è ÿ vÉ_ ÿ o»Kô»CBO rÍý„ ÿ»üBwrÈ u»è ½ÜrÉ„ .òñýGBð þðBKºo½â óBüu ºô ôkrÝüAô »ì»C óBüu »è »ÝÉ„»G åq»ì »Ü ºô»OºõðApG ÿºô»C »Ô»xè»Ô | .ÊG åq»ì ÿ ôBðôõG þWq»ì ÿºô»ñPxgrýG ÿºô»DÜºô q»ø ºô»ñü»ÜrýG rPýðAô»C ÿ pG»è òýðAõOBð »íÉC Ê¾ºk ÀãHø ,ArOô ÿºô»DüArÈ ô ½ÜrÉ„ þâq»ì òýðAõOBð óBí…ýw»Ü QÉGAô»Ü .òü½hHðBð †ü rPýðAô»C ÿ pG»è òýðAõOBð »Ü »ü»ðAqºô q»KkAk Êâq»ì z»ÝÉG ½ÜrÉ„ þâq»ì .Büu ÿ ½g þâq»ì ÿ ½g ô»C .òü ríG z»ÝÉG .Ë rÜºlðBíÉèôºqk»Ð »ì»C óBì»Gq ¼ s ½G Êè òü ríG AôBC Êâq»ì ÊGºk óAõì»ø »Ü åq»ì ½G åq»ì ½G åq»ì .ÊñýGBð qk»Ð ßºô ÿ ½g åq»ì »Ýðõ_ BâBð qk»Ð ÿBOAô »è åq»ì z»G ÿ ½g »ñP…ü»ãÉO ºq ½Xì»C ½G åq»ì .ºô»ðBüu q»w»G »ðkrÝü ¼oºlÈ s ‡»íÉC ½G µ»ýPxü õÉK ºô»PÈ pwºk óBüu åq»ì ÿ»ñÈõ„ ÊGAô»Ü ,ÊñÈk óBüu »G ÿBO½Ü »Ýðõ_ ,Bgºkqºk qk»Ð ßºô »P„ ô»C rPÈBOAô»G?ºô»PÈ qkpxG BÜºlÉèAô óBüu »ýý_ »P„ ô»C:ËlÉè ÿºq ½Xì»G »ÜºqBýwrK ÊÜ¼ rÜ åq»ì ÿ q»øô»W ßºô q»ø óBÜºqBýwrK?BÜºlPxü õÉK óBü ÊñÈk åq»ì »ýý_ ÿ»Ü»ýKArg?»KArg ÊP„ åq»ì BüBC òýwrLG ºrP„BG Ak»O»¾Bdì»è .»ü»ø óBýýÝü týÔBPýì »üBG»ð åq»ì »üAõðBýÉK Ê„»G?ºô ôkrG þðBìtü sBC þÝÉw»Ü »Ü»üAkºô»è?»ƒüAlƒýƒýƒ_»ƒè ôõì»ø »íÉC »Ýðõ_ .»ü»ø Bâq»ì »è ÞÉü qºô q»KkAk »OAô»Ü .ºô»ðBìºk q»ø óBÜºqBÝì»Pw »OAô»Ü?RBøºlÉè þ_ óBüu ïÂ»G ôõGºk ïAôºkq»G q»ø óBüu »üBG»ð åq»ì »Ü »„BG .òü rìºk ,óBü u ½G þPxü ô»„½g ,óBü u ÿBðBì »G þÝÈ vÉ_ þñýì»OBì BüBC .ôõGºk»ð þñýì»OBì q»w»G »ü»„ºo»ø »âq»ì ºô»C:òýÉ¾ºk »ðBüu ½è½Pð½C ºqBýwrK ï»C ÿºô»ðAlìÂºô ½G?ºôAk»ð .óBüu »G ºq»Gq»Ôºs åq»ì »Ýðõ_ ÊwrOºk åq»ì »è óBüu .ºô»ðAô»`ÉK»G ß»ð ºô»ðBüu þðBÜ»PwAõg »éÈõâ »ýüs»HÉG åq»ì ÿºô»Cq»G»è z»G Bâq»ì þãñ_ »èAô óBüu þO»ìæ»w åq»ì »üAõðBíÉK òü»íÉC ºô»C z»G .»ýýð óBìôBð»è BPxÉC »íÉC ÿ ½ÜrÉ„ »ü½G Ë râBð óBüu þðBüu »üºkBìBC ÞÉýÉW Q…â»è ô»C .ÊñýGºk sAõhÔBì ßº µÿ ½g åq»ì .»Pw»ø ÊG µÿ s»HÉG | .BGBðôBð»è BñÈõ„ µRBÜ ß»ü»è óBÜ»ðBüu Q…â »üAkºô»è åq»ì þñÉùð Êè .ÊHÉè þÝÉñOô q»w»ñýÈk ô ô o»ñü»hG ArOô ô ºôºq»xüçü ô»C ÿºqBG»è óBì½g þñOô Aôk ÿºô»C½G Ç¼ rì þðôõG þðBüBK þP„ô rw »è µÇ¼ rì ÿ qºk»Ø »è ÿ»…ü q åq»ì »üAõýÉK»Ü q»ãülüBø Ç¼ rì »Ü Ë râºkºôB_q»w ºõÈ ô»è q»ãülüBø ÿ»ñPük ï»C Ê_»ñðBí…ü rýG .ºõýOõÜAk q»â Ç¼ rì ÿ»íÉC ÊG »ü q»ãülüBø »ñü rPÜ¼k ï»C þÉK»G .ºô»ðBü u ÿ»üBwrÈ u»PÈ ô»Üºk ,†ýñýì»OBì »OAô»Ü .ºô»PÈ rãðBìBð åq»ì ,òü»âBð åq»ì »è òýG»ð óBü u ÿ»üBwrÈ u»è .Ëô»è ó ôõG Ë rðôBð Ë rÜºk ÿºô»è ,óBüu »è »ÝÉ„»G ºô»ðBxük ,åq»ì ‡BK þñýì»OBì .ºô»OBÜºlÝüktð óBíâq»ì »è þñýì»OBì »Ü»üºô»C »Xðq»xýÉW Alýñýì»OBì »è »Ü ‡ºô»C ÿ ½g»è †ýñýãì»Ð þñýì»OBì .½ÜrÉ„ þâq»ì »è ºô»ðôõHÝüktð »OAô ½ÜrÉ„ ½G þñýì»OBì òüAkºô»C þì»Ð »è BPxÉC »íÉC .»w»Ü ô»C þâq»ì ÿAôk þðBÜ»Ür_ ½G þñýãì»Ð ,AkºlðBùð»K ô»C Alü½g»è?ÊwôõñG ½ÜrÉ„ ßºô ÊÜ?Ëkq»w»Hý_ ½ÜrÉ„ þâq»ì ‡BK rÍý„ òýðAtG óBíâq»ì q»ø ‡»Ü»O»¾Bc ô ôkq»ø .åq»ì ‡BK µ†ÉK þÜ½ì»g .»…ýÜ½ì»g »ýñýì»OBì »wrO åq»ì »è †ýwrO .ArÝwBG »ü»ýýÜ½ì»g ô»C þÜ¼ rÜ åq»ì »è †ýwrO .ºô»ð»gºkrýG ÿ o»K ô»è óBíðBÜ»ülðºõÉK »íÉC åq»ì ‡BK .óBÜ»ülðºõÉK þðBì»ð »è ,ó ôõƒGAôBƒC »ƒè .z»Ý`ýø »O»H¾»C?BGºkºõÈ o»G ½ÜrÉ„ þðBÜ»ülðºõÉK þÜq»C BPxÉC ÊÜ .òüuºk AlüAq»ã`ýø Êâq»ì ½ÜrÉ„ .ºõÉ…ðBì»ø»G þ…ýðBÜ»ülðºõÉK µþO»ü½g þâq»ì ½ÜrÉ„ þâq»ì »Ýðõ_ ÊGºk ½G »„BG .ºô»üAk ÿ»Üºs q»Ø BPxÉCAô ºôõGqAs q»Ø ºô»ýðôõHÝüAk»è ÿ u ¼ q ï»Ü»ü»è ºqBýwrK ï»C?ºô»ñüºlG ÊÜ »G ºs q»Ø ï»C?òýGqAs q»Ø ÞÉâq»ì »íÉC »è ÞÉÜ»ü q»ø óBü ½ÜrÉ„ ½â»ñýÉG »ðAq»ãülüBø .ºõOrâqºô åq»ì ÿ pG»è óBíðBü u òÉ¾ºlðBíƒÉƒK »ƒðBƒü u ½ƒè½ƒPƒð½ƒC Býð»O "åq»ì »Ýðõ_ .»âq»ì óBíðôõG ÿBO½Ü þ¾Bg »OAô .åq»ì ½G »ðôõG ÊðôõG Q…â:òýÉ¾ºk | ."»…ýðBüu þÜºqºk ÿ ôBý„ õÝ¾»G »ýýð ÿ u ½è½ýG ËºkqBük

ïAôºkq»G óBÜ»ýýÝýwçÜ ºqBÜB„ ºô»ñÈrÜºk »ì»Wq»O ô òÈrÜºk »ì»Wq»O AlG ÿ ½g þðBüu »G ºvÈ qk ÞÉPxÝÉO BÜºk þðBGô s ½G ºô»ðBãÉG þÝÉðBGô s »è ÊOBÜ òü rO þü»Üôõð»ø .Êƒ¾ôõƒWºk ÿlƒÈõƒw »ƒXƒð»ƒK õƒPƒwºk ,ºô»ƒC ½ƒG †ƒü»ƒðôõƒíƒð Á»â»è ºkq ½ãük½G †Èlð»C þðkrÝìq»ƒð .Ak ÿ qBÄõG ïAkBì ÿ rÉGõéÔ þÉLñÈõ„ kq ½ãük½G »ýü sAôBýW ô ÿ q»ðõø »`ÉK ôõƒì»ƒø »ƒè .ºôõOrã¾»ø AlýðBÜ»ýýxÜBPñýw þwBG ô Ê¾ºk Aô ÿ rÉƒHƒýƒéƒÜ ‡æ| ½G †ü -ó ¼ rPxèAô BÝü rèõC ÿ»ì»Wq»O | .RBÜºk óBì zBì½O òƒülƒð»ƒ_ AlƒýƒüAôk ÿ»ƒðÂBƒw ï»ƒƒè| þPwºk »O»ðôõOô»Ü þÝýwçÜ ÿ qBÜB„ »ðBwBø .ºô»ìAqBÜ þè»âpÉâqºô ÿ»„»â ºô»C »Ü Ë rÝG oºôBG .»ðBÜ»ýÈõð »ðApÉâqºô ÿApƒÉƒg Aô þÉK kBPxÅèBC Býéýxýw ïÂ»G ,ÿlƒÈõƒw þƒðAq»ƒñƒÈõƒg »ƒƒýƒýƒð »ƒƒƒƒƒðApƒƒƒƒƒÉƒƒƒƒƒâqºô ó»ƒƒƒƒƒüæ»ƒƒƒƒƒƒè þOBýýGºk»C þðBÜ»ýƒü»ƒÜôõƒð»ƒø .ÊGAr…ÉÜ óBü sBð ,ºô»ðBùýW ó q ¼ s q ¼ s Qƒƒƒƒƒ„ .ó ôArƒÜ»ƒð Ëõƒð ÿ»ƒì»ƒƒWq»ƒƒO þwBG ô Êƒ¾ºk Aô Bƒýƒéƒýƒxƒýƒw RBÜºk þýGºk»C þÝÉè»â»ðs»g óBýPwºk ÞÉw»Ü òÈ oºôB_ »Ü óBü»ì»Wq»O yülì»ø ô ÊOAlG BÜºk s»c ÿ ½g ½G ô»C .ºô»OBÝG òýOæ ÿBÝü rì»C þOBýGºk»C ÊñýHG lÈõw »è AlPw»„ ÿ»üºk »è »Ü Qüºk NBC ÿ õð»èq»w ,ArñÉwBð .ºô»DÈ rÝG ÿ»üBì »ÝÉP„ »ì»C »OBýýGºk»ƒC ô»ƒC »ƒÜ þƒýƒ„½ƒg .ºô»PÈ rƒÝƒG Ëõƒð ÿ»ƒì»ƒWq»ƒO ôAô»O þÝÉPxÝÉO q»ñÈõg Bwô»C Ê¾ºk Aô Býéxýw .ÊñýGºk sAôBýW kBü s þðBÜ»xƒØ ½ƒG ‡ºô»ƒC ô ô ÿ qBƒƒýƒƒPƒƒw»ƒƒø ¼pƒƒì»ƒƒC »ƒƒƒÜ RBƒƒÜºk ÿºô»ðApÉâ þÝýñÜ»O ½G rO þÝÉñP…ýü»ãÉO þPwBC ô ò…ÝýÔBPýì ßºô ,»ü»ø q»wôõð .ºô»ðApÉâ ÿ q ½WôAq ½W ‡BG þÈõð þƒÝƒÉƒðApƒÉƒâqºô »ƒOAô»ƒÜ »Ü QÈ rÜºk ºô»C þwBG qBW q ¼ s '' ?»ü»ìBÜ ºô»Ü»¾Bñýâq ½C »è ‡BG þƒÝƒÉƒðApƒÉƒâqºô ''.ºrPÝü tð þìÂºô Ëô»üºk ÊOBÜ ÿ rÉHýéÜ ‡æ ,ºô»C ÿkqAô q»G ,ºô»OAlG ºqBýwrK ô»C '' þüBýðBí¾»C ÿ qAlÈ u ÿ»ñü qAõ_ Á»â»è »Ü»ñü qAõ_ .RBÜºk Ak ''q»OqAõÜ zôõÜ ÞÈ q ½W »G RqAs ½ì ô ólüBƒø Ëô»ƒüºk »ÜBÙýw½ì òü»ÝG Qw»ø »íÉC »Ü ÊðºvG – Ë rðºuºk ºqBW òýì»Ü»ü ½G ô »ýÈõð ôAô»O »G »„»â »ƒüºô»ƒC »ƒÜ»ƒè»ƒw»ƒì »ƒOAô»ƒÜ BO ,ËqlG ''ºô»¾Bñýâq ½C »è Þü tð'' þè»âBOAô »è »Ü QÈ q s ½ã¾»ø ºoõâ ô R»ýýÝýìBñük ô»C | .ºôAkqB„»c ÿ ½g Ak»ÜºqBÜ | | »ƒè ÿ»ƒƒðBƒƒðBƒƒì¼ o ô»ƒƒè :Yƒƒðq»ƒƒw ÿºô»ðlðApÉâqºô þO»í¾»ø ÿºõÉ_qAõ_ NB_ lÈõw »è AlðBÜ»ýýÝýwçÜ »ðBì¼ o ÇBPwõâ( ÿqBÄõG ïAkBì :ºô»ƒO»ƒðôõƒG þñýìºs rÈu þÝÉP„AkBü »ðAu ¼ o ,)rÉGõéÔ yíÉW( yýxýèõü ,)þÝxÅƒü½ƒPƒw¼k( ô»„ ÿq»wô»C ½G q»Ô»ƒw ,)yƒü½ƒW ô qB„ ,)òýéýw lƒðBƒñƒükrƒÉƒÔ yƒüõƒè( ,)Bwõƒü zBƒÐqBƒÄ ½ƒü qBƒì( óBƒÜ»ƒâ»ƒw .)Öèô BýñýWrÉÄ( R½g þø ÞÈ q ô ôu :NB_ ½G óºkBìBC ‡»ðBðBì¼ o ï»ƒC QwBÔ q ½PÜ¼k ,)»ÔõùwôBø BñýèqBì( qAõük òƒü»ƒW( ókrƒÜBƒñƒÙƒýƒC ,)óBƒì zBƒì½ƒƒO) | .)òPwôBC

ÿq ôõƒPƒèõƒÜ ÿºo»ƒKæ :ºôBƒ_q»ƒƒw 25 ÿu ¼ o QÈkçHâAk BÝxñÉÅw ÿ»ìBðu ¼ o 2013 / 7 /

Ëô»ýG pÉƒâqºô »ƒÜ ÊƒG ºôºô»ƒC ÿ ô ô o »ðôõíð ½G ,RBÝG '' rP„BG '' »Ü»PxÝÉO »Üºq»wôõð þø »è rPãðºoºrÔ þÝÉðBGô s Q„ ÞÈ pG qBW ÞÈlð»ø .ÊñÉùƒGqBƒÜ»ƒG »Ü»PxÝÉO ÿºlÉìõC ô»G ºô»PÈ rñÈ sAoºk .Ë rñÉXðõãG AlýülÈõw ÿ q»ñÈõg Á»â»è Ëk Akºô»C q»w»G q ½âõ¾BC †ýOBÜôBø| .QÈ q o½ðºk ó ôõìs»C ô Qü q»ð »è ó ½_ »Ü »PxÝÉO »è q»ñÈõƒg þƒðAô oºôBƒ_ rƒgBƒC .QÈk Akq»w»G ÿ qBÝðAo½â óBÜ»ýýGºk»C ÿ q»ƒƒwôõƒƒðq»ƒƒw ÿ rƒƒÉƒHƒýƒéƒƒÜ ‡æ »üAô þÉK ,ÿlÈõw ÿ pÉâqºô þãð»øq»Ô ó»ƒƒÜºk s»ƒƒc óBƒƒÜºpƒƒÉƒƒâqºô BƒƒPƒxƒÉƒƒC òHG ''»Ü»„½gBð »ðAsBw '' ÿ qAkq»Hwºk

,»ýýð ºBðõâ ÊG þÜ»ýýÜæB_ óApÉâqºô ÿºq ô»â þÜ»üBø»G Ë rÜºk »„ô »ØBO ß»ü ßô ôkq»ø »è ó ½_ »íÉC ÿºô»C ½G ÊG»ø ÿºõÉè »Ü ÿºq ôõPèõƒÜ ô»ƒC ô »ƒÜºqBƒÜ .òü»âºk ,ºôAqkpÉâqºô ÿ»üºk þðBÜ»ì»Wq»O þwBG Býéýxýw| ½ƒG ''QƒxƒýƒÅƒÜlƒðõƒè'' q ½ƒOqBƒC ÿBƒXƒð»ƒK ,BÜºk þüBGõÜ ÿ ''òýéü õâ zæ½ƒÝƒýƒð'' ÿ»„ô QýxÅÜlðõè ó ½_ BÜºk ºô»C þwBG ''×»è»w'' »G þðBLxƒýƒC ÿ ''|abuelos '' RBƒÜô»ƒC rƒƒgBƒƒC .ºô ôkrƒƒÜ »ƒƒì»ƒƒWq»ƒƒO þðBýG rPì»Ü '' kAku»C '' ô ''óArýKBGô ôBG'' .ó ôõG ÿ»Ü»ìºkq»w þ¾Bñì óBÜ»ðApÉâqºô| »è »Ü ÞÉñü pGqºk ÿ sAõÉ„ ,òðBü½g AkBƒXƒð»ƒK ÿ»ƒüºk þƒÝƒÉƒðApƒÉƒâqºô Aô»C ,ÊGôõG þP„ô rw þƒÝƒÉƒPƒ„ qBükºô ôBý„»ð þÝÉP„ ßºô ¼pì»C ,Ë rOõâºk óAqBW q ¼ s .Ëô»Üºk »è sAôBýW þÝÈ s q»O »G óBÜ»ì»Wq»O »ñ_ºk óBÜ»¾Bñƒýƒâq ½ƒC »ƒPƒxƒÝƒÉƒO rO þÜ»üBðBì »G Ê„ºk .ºô»ð»ì»O ÞÉìºkq»w ,ÊG ºô»è »Ü»Pw»G»ì QÈ rÜºk qBHì»C Ak»Ü»PxÝÉO ôBð»è ßºô »ƒíƒÉƒC ÞƒÉƒð»ƒìºs ÿAôk »ƒÜ .òü»âºk þÉO ôõ_ÂBw »G þÝÉP„ ÞÉìs»¾»O ßºô Ê„ºk »Ü»ìºkq»w ÿ qAsºõÉ„ q»â ÊØ»`G AkôB_ »G ÞÉOBÜ óBü ,ÊHOrâ ÿ ½g »è ÿ q ¼ s ô yñƒW ÿºqBƒG »ƒè »ƒÜ»ƒPƒxƒÝƒÉƒO .QÉGôõG ºôºkAu»ð kAu»ð ô ½GBO »è òýðAô o ÿ»ƒ¾Bƒw Qƒw»ƒ„ ô»ƒC ÿºôBƒì»ƒƒè »G ÿ q ¼ s þÝÉðAo½â lü õw »è AlýüAôk ô þƒƒüBƒƒƒâBƒƒƒC .ºôõƒƒƒOBƒƒƒø Akq»ƒƒƒw ôB_ »è †ýƒðBƒìs þƒðBƒñƒÉƒøqBƒÜ»ƒG Býéxýw .ºsAôBýW q ¼ s AlOBƒÜô»ƒC ºô»è Qg»W ô Ê¾ºk Aô kBPxÅèBC

ÿ»Ü»ìºkq»w þ¾Bñì óBÜ»ðApÉâqºô »è »Ü ÞÉñüpGqºk ÿsAõÉ„ ,òðBƒü½ƒg þÝÉP„ AkBXð»K ÿ»üºk þÝÉðApÉâqºô ßºô ¼pì»C Aô»C ,ÊGôõG þƒPƒ„ôrƒw q¼s .Ëô»Üºk qBükºô ôBý„»ð þÝÉP„ »G óBÜ»ì»Wq»ƒO ,ËrƒOõƒâºk óAqBƒW »ƒPƒxƒÝƒÉƒO »ƒè sAôBƒýƒW þƒÝƒƒÈsq»ƒƒO Ê„ºk .ºô»ð»ì»O »ñ_ºk óBÜ»¾Bñýâq½C ,ÊG ºô»è »Ü»Pw»G»ì rO þÜ»üBðBì »G qBHì»C Ak»Ü»PxÝÉO ôBð»è ÞÉìºkq»w ßºô »íÉC ÞÉð»ìºs ÿAôk »Ü QÈrÜºk òü»âºk þÉO ôõ_ÂBw »G þÝÉP„ pÉâqºô q ¼ s q»Gô»ì»è ß»ü»üºk lð»_ »Ü »G óBÜºpÉâqºô ¼pì»C .ºô ôkrG ½G óBüBð»K .ó rOAsBC ÿAq»ãÝG»w ,þü q ¼ s ô ôkq»ø ÿlð»ìô ô sºqBC »ðAô»C .òðBñÉø AlÉK aÉK ô QxÝÉO ½G ÿ qAkBÔºô óBü ºô»ññÈ sApG ÞÉP„ ó»ÜBð s»c »ðAô»C »Ü ÿ»üºõÉ„ ô»G óºlG Akq»w»G ÿ sBG þÝÉP„ ºô»C ,q»ƒGô»ƒì»ƒè ÁBƒw BƒXƒð»ƒK | .ôõG ôAqlÉK»ãÈ o ½G ‡ºô»C ô Ê¾ºk Aô ÿ rÉHýéÜ ‡æ ô»ƒƒC »ƒƒÜ RBƒƒÜºk kBƒƒƒü s þƒƒƒðBƒƒƒÜ»ƒƒƒxƒƒØ ÿ»ýýãðºo»ƒì»ƒø ô þƒüºq»ƒì»ƒwô rƒü»ƒw Aô ,ºôºq ¼ s þÜ»ýüBýñ¾k »G ,»ü»ø Ak¼pì»è

Ë rÜºk »ã¾»ì½Ü þðAo½â »Ü ºô»OBƒÜºk Ëõð þè»ãðApÉƒâqºô ½ƒG þƒýƒPƒxƒü ôAlƒÉƒK | .ÊñÉÙ¾õhG »Ü ,ß»üºô»ñü vÈõO Bøºô q»ø ïÂ»ƒG ÿºqBG»è óBìrP¾ôõØ þƒÝƒÉƒñƒPƒ…ƒýƒü»ƒãƒÉƒO þðôõG ½G ôõðBýG ,ÊOAkºk ºô»ðôõGq»wôõð þü q ½WôAq ½W .ºô»PÉñÉùG Ëõð þðApÉâqºô ó rO þÜ»ü»ÄAo †ýðBÜ»ðApÉâqºô þ¾BülüBC NBC óBÜ»HÉPÜ ÊGºk þ_½G »Ü ÿºô»C ½G | .ºô»ñÈ rÝG Qüºk þÜq»C »PÉ_ºk ‡ºô»C qBW Ëlð»ø| »ƒG Qƒwºk pƒÉƒâqºô »ƒÜ ºô»ƒðApƒÉƒƒâqºô »è ºô»C Ê„ºk .QÉñÉùG Ak»Ü»ƒPƒxƒÝƒÉƒO

óõ„rÈlð»C yýGBxýéÉC þÐAkºq»Ø qºôæk :ºô»ülüõw»è .ô ÿ qAlƒƒƒƒOÂ»ƒƒƒƒwºk óBƒƒƒƒÜºpƒƒƒƒÉƒƒƒâqºô óBìBýðôk þOBýGºk»C óAô»C .òðBÜ»ðBùð»K ô ë»âºô»ðAlÝÉè þüAo½g »G ïÂ»G Êðºkºk †ýOBÜôBø .òü»Gºk óBƒýƒðBƒÜ»ƒè»ƒâBƒø»ƒG þðBÜ»ìºkq»w þƒÜ¼ qAs ,óBƒÜºpƒÉƒâqºô ºqBÜB„ ÊGºk »Ü »üºô»Cq»G»è q»ø ,òðBü½g òÈ rÝG »ì»Wq»O ïAôºkq»G óBÜ»ýýÝýwçÜ .ºô»ñÈ rÝG »ì»Wq»O yülì»ø ô »Ý¾»Ü þG þP„ ô s ½OõK»O ApÝÈ ôBÜBð»è| »Ü ó ½Ü þƒÝƒÉƒðApƒÉƒâqºô ,QƒÈ rƒ¾BƒìºkAo þÝÉè»âBø»G ô óBìs þðBñÉøqBÜ»G þÜq ½ì QÈ rÜBð Qw»ø ÿlý_ »Ü¼ oô»C ô »üºõÉK þÝÉðApÉâqºô »G »ü½G ,»ýüBýñ¾k ÿ»ãÉW | .ºô»PÈ rÜºk ôõGºq»Ø Ëõð q»ñÈõg qBW q ¼ s óBÜ»ýÈõð »ì»Wq»O Ë rÜºk ïÂ»G .ó»gºk ‡¼ rg ô ‡½Wºô AqBGqBƒG'' ÊƒOBƒÜ .òƒG †ƒü tƒÉƒìBƒC»ƒ…ƒÉƒÜ þXðõÜ »è ÞÉè»ãP„AkBü'' ,''QxýÅÝð½è NBC þÝxÄ½Pxü ¼k ÿ ''ºô»ƒñƒýƒìºs rƒÈ u ÿºô»ƒƒC ÿAoºq»ƒƒƒw ô ºôºkrƒƒƒÜ Qƒƒƒüºk þýñýìºsrÈ u þÜ»ü»ìBñP„AkBü'' þðB…ýðôBð ô ó ôõGlðõO ÿ q»w»è óBÜ»ðBðAo ,ºôBñÉè '' | .ó ôõG q ½WôAq ½W þÉè óBÜ»ñP…ýü»ãÉO þÝéW ,kq ½ãük½G †Èlð»C †ýÝÉOBÜ| ïAkBì '' ÿ q»G »O¼krÜ þÈõð þÝÉðBƒGô s óAq»ƒñƒÈõƒg »ƒè ÞƒÈlƒƒð»ƒƒø ,'' ÿ qBƒƒÄ½ƒƒG †ýñü½G þð»ì»KB_ ÿ»âsºk ½G óBýð½Ô»è»O ºô»è óBüºô»C ÿºlðsBâô»éâ ô ºô ôkrƒÜ .ºô»OºõýwBð»ð óBü»Ü»ðBì¼ o »Ü ºôõG»ø rýGºô óBìºô»C ,Ëõð þÝÉðApÉâqºô| »ƒG ºôºqºk þƒOBƒýƒýƒGºk»ƒC ßºô»ƒPƒÉƒñƒƒÈk »è rO þÝÈ qAl„»G »ƒ…ƒýƒì»ƒø ,ÿlƒÈõƒw .»ü»ø AlýðkArÔ»C þÝÉðApÉâqºô Ë rÜºk ºq ½W ô»ƒG | q»ñÈ rÔ»CôBø q»w »OBhG þÜBðô ô o ,Ëõð q ¼ s »è ,pÉâqºô rO þÜºô ïÂ»G ,)pÉâqºô( »ãðºo ºô»C .»ðBùð»K þÝÉw»Ü ºôºô ô o ô»G óAq»ñÈõg ÿ»íÉC ,QÉG ºô»ƒCq»ƒG»ƒè óBíÉK òü»Üºk s»c »íÉC ,Ëôºk óBìºq ½W þPxÝÉO ºô»ñýñÈõhüºk ÿºô»C »Ü ÊG Aô óBíÝÉw»Ü ÿºô»C ÊG»G »ü»Üºq»wôõƒð .ºô»ðAõÉð »PÉHOô»Ü ÿºôºqºvÈõO ,kBPxÅèBC Býƒéƒýƒxƒýƒw »üAõíÉK '':Ê¾ºk ºô»üºqBG ï»è ,óArÉâqºô ºô»C BÜºk s»c ÞÈ q»ñÈõg ßºô Ç¼ rì ÞÉðBìõWq»O »Ü ºô»PÈ q»G ÿ ½g rýƒG»ƒè .»ƒüAk»ƒÜ»ƒPƒxƒÝƒÉƒO ô ÿ ½ƒƒg óAõƒƒÉƒƒð»ƒƒè þÜ»ü»ñÈ ô óAqBW q ¼ s »íÉC ÿºô»Cq»G»è óApÉâqºô »Ü ÿºô»G RºqBG»w óBíý¾BülüBC ''.»ü»ø ,ºôõOrãý¾»ø Alü½g »è »Ü Ë rñÉùƒG ºô»ƒG oºôBƒG »ƒðBƒwBƒC| þÜ»ýýK ½Ü ,ôAqkpƒÉƒâqºô þƒÝƒÉƒPƒxƒÝƒÉƒO ÊOBÜ ïÂ»G ,»ü»Ü»ƒ¾Bƒñƒýƒâq ½ƒC »ƒhƒwõƒð rO þÝÉðBGô s ½G ºô»ÝÉðBGô s »è óBÜ»PxÝÉO ,óºkºk ô ô o Q„ q ¼ s ,òÈ rÜºk »ì»Wq»O ô ºô»ðAlÝƒÉƒè ºô»ƒýƒüBƒýƒñƒ¾k »ƒG pƒÉƒâqºô ÊOBÜ ïºkBýñG ,»ü»ø ÿ ½g þè»ãO»ýü ô»èô»C »è QxÝÉO ß»ü ÿ sAôBýW ÿ»ì»Wq»O ô ôk þýðAõW »G q ¼ s ,ÊðºkAk ºô»Ü»ü Q…ýð»O .Ëô»Üºkqºk ½G ÿºô»C yÜBPñýƒw ô òƒü pƒGqºk ÿ sAõƒÉƒ„| ,ô þülð»G»Pwo þPxðAs ,zBƒð»ƒPƒwo( ½G »ü»ø ÿ q ¼ s þÜ»ýýãñƒü rƒâ )ÿkq õƒÜ .ºô»ñýñÈõgºk ÞÉPxÝÉO ó ½_ »íÉC ÿºô»C »Ü RAkºk ºô»G ºuBìBC kBPxÅèBC Býéýxýw

r8:Layout 1

8/17/2013

5:27 PM

Page 1

2013/8/19 »íì»„ ôôk )374( ºqBìu

|!QÈrãG ½g »è ½O þüºqô»â »ýýð ÞÉÅü»K ,ºôºkrÜ ½Ü Ak»ýü ôArdýw "ºlð»Gqºk" ô»C þýüBãð»O »è Rô ô vÉì ôõì»ø .îñÉÙèõhG ½O ÿºq»Ô»w ï»C ½G ÞÉÅü»K QÈ ô»ìºk òì| ..ÞÉÅü»K Býð»O| | ,Ak»„ô þýðBÜ ÿ»âôAo½_ q»G»è þ_»Ü ô Þ…ýø BP…Éø îðBÜ»Xð»K .ó ôBÜs ½¾BC »Ü½¾BX¾BW ÿ"ó ô»O" ôõÜºô ïô ô q»â ÿ ôAk| | ô QÉÝñgºk AlðAõñýO »è »Ýü q»g Aô îðBìs ÿ"»ðs| " |"»¾Âõâ ÿºo»K »è ÞÉLw»C" »ðAô oºôB_ ,»¾BðqAõ_ »G| .ÊñÈ s»HüAk AlÜ»ü»_Bü qºs ÿ"óAlãðºo" þñÉPw»G »è ô Ë rãHý¾»ø| .Ë rãG ÿ ½g »è ½O þýüºq ô»â ...»ýýð ÞÉÅü»K ô ÊÅü»K Býð»O

òük»íW»ð½Ý…K 2013 þýPw½âBC ÿ|7 | .AlG ÁBG ÿ»Ø»„ »è AlýüºtýÜBK Á»â»è óAs»g î…ýÝüAk ô ºqAlñü rG ÿôBð îÜôBG òì »PxÉC ô "óBÜAr_ þðBPwo½â "õÉð »í_ºk Alìôõ„ ô þü ôBì»O þÝÈ q»c»w »è ºô»¾B…í„ þÝü qBG þãðºk ïºk»G ."ó rÉLwºk îýPxü ô»„½g »G ºõÉC" îÉéÉø»ð ô ºô»íñÈõhG ½G óBO"þwqõÜ þðBÜ»ñükq»G kô ô rw" ïôõOBø | ô Á ½g ÿ¼uBâºo þÜ¼ pÜ q»w»G ×ç BH | q»w»G ×æ †ü ôAô o îè q»w»è ÿ»ðBgÂBG .AlÉè BðBíýP…ýð þðBÜºtìBì ô Þ…Èô q»Ü ô ÊO»Ø | ôõOõw ô Á õâ óAõÉð ÿAkô»ì ïôõOBø | ô rÍý„ þð»íý_ õÉð »ìºl¾»ø ºô»Ü¼ o»â ÿºq»Xð»K BPÔ»c »è .ºô»íÉP„ôõñG AlýðAõW þÉK q»w»G | ô îð»Ü»CAk îð½Ü þPxÉK qBì ßºô ,»üÂAô ïôBð òì »PxÉC | ô îéì »ì»g»C ß»ü"»ÝðAõéì" "òý¾õÙ¾»ø ºô»Pü»híG bBì ÊìôõØ »G þðAõO»C †ü½O" | ô ºô»PÉwôõñì»C "»ðs ô Ës" ..îðAô o»C »ñü pÈ s»Ýè»K »è ºô»OôõG»Ýð»Ì ÿ"ó ô»O" þðBÜ»ðõÜ »è | ô ï»Ü»C îPw»ð ÿ»PÈôBC îPw»ø | ô ï»Ü»C rý`Éð »„ô þí…ü q ôBC "Qw»ð ô Qw»ø" »G | ô ï»Ü»C ï»wBð»ø þðAtÈôBC rÍý„ ÿºôæôæ ÿ½Ý…K ô "îðBíP…ýð »G ï»Ü»C Ê`Ü" AlGô rÐ »è | sõíì»O þg½Ü»g½Ü ô ï½g þðB_½â »G îG»C rPýC ï»âBðAo ÊK ô ï»â»CAo ÊK ,ÊñÈvýØ»C Bìô ô q»â »è .RBãG ókrì »Ýü q»g »ÜArÉg :îwôõð»C AkôB_»Pwõãð»C þÝÈô»„ »è

êýè»g BðAs

½ÜrÉ„ ½G ½ÜrÉ„ þðBìs »G ..îñÉG ½G "óBOBü qºs ôBð ÿ»ÜºkrÉìºrýK" ÿAõýø þìôõØ Aôk ô ß½ñO Aôk "qBGô ô o" »G îG»C ô îOBø AktÈ qBÜ ô þðBÜ Á»â»è "»âq»í…ÉK þ¾½Ý„»Ü " ô lýø»„ þðBÜºôB_ ô ïpÉãðBü»C BðBíýP…ýð ÿBýÔArâõW »G ô î¾½Ü »ì»gºk .î¾½Ü»DðBý¾»ø AlÜ¼ rük ÿ»ÝOôõè ô rÍý„ ÿ»ãÄBO »è ô q ôõw þÝÉðBPwAk »G ï»ÝG ½¾»ø ïôõOBø | ô ï»ÝG »ðB„ "óBÜ»è½Üõ`G »ñÈôBC" q»HðAq»G »è o»Kºkqºs ÿvØ ºô»ðBìôõPì»O ô Á»Üô ôk ÿ"óBìôõPì»O" ô Á»Üô ôk ïºk»G | ô ïp`G ÿtüBK þÝÉðArPw »ðBOôõw ô òü râ ô òü s»O þðAlð»H¾½ø»w ï»è ïôõOBø ô »Ý„ô »ðBPws ï»è ºs ô»w ºtüBK ï»è ô ºo»O »ðBGBýG ï»è | ..îñÉG ½G óBO»èôõK»K »è pK þÝÈlð»Gqºk | q ôõw þÝÉãð»øq»Ô ÿôÂBw ïôõOBø ."RBÔBC" îwôõñG ô îñÉG AqB„ þðBÜ»ðÂ½Ü ô »_õÜ ô óBGBýg ô q ô»G ½G | ô ï»ÝG äðºo »Õü rO ÿvØ "AôBO»ø þârÉì ô ïAs þârÉì" »è ïõOBø | ô ókqAõh`ÉK qBük »G ËrýÌB„ ÿrÉìuu ¼ o :îwôõñG ô ºô»íð½ùG ºô»ÝÉ_Bg »G ËqBì þðkqAõhèôõè .ËrýÌB„ ÿrÉìuu ¼ o ô qBì ô bBg | "îüu»C »ýüAs q»G ô»C q»w»è ô ºkq»GBâ ïôBð òì" rPýC ô »Ù„»Ì ÿ»_Bü qºk ï»C q»w »ìrÉð»C Êwºq ô»ð »G AlÜ»ü»ìBð »è ó½G | ô îñÉwrýâ»CAk Ar_ Rõì»¾»ø q»w»è ËôBO ½G ô îð»_»CAo Bì½g þ…Éì»¾½g »è Êw»ñØ»Ø ÿlð»ðBì .îÉ…Ü»CAo BðBÜºôAq uõÜ »ãðºo ÿ»„½ãÉw ô »„ô þƒ"Êxð" »è | ô óBÜ»Pgºqk þðAô»_ôBð q»w»è ô ë½K»„ þðºkq»â q»w»è" | ô ïôB…ÜAo "ArÔ»G þãñýw q»w»è ô Â»â q»w»è | ô kqõÜ »ì»Üºk »ðBãÉG ÿ"ôBýK ô ôk ô ÞÉðu" | ºô»ñwôõñì»C ó½G ô äðºo ô"óAlãðºo" »G îGºk .îG»C òü pÔ ÿrÉÔ ô ïrâ»D¾BG BðBÜºlñ¾BG þè½K ÿ"ó ôõìs»C" »è Akºõü rW þ¾½g ô ßBg õÉð»è ô ºô»PÉñÉ…ýñì»C Rºrw»c þ BH | ô ÞÉèõHèõG þðArPw ô rO½Ü þíâ»íâ »íGºk ô îñÉwrýâ»CAk ôBOºq ½g ô îðºu»C ôBO»ø "AlÜ»üAr`é_ ÿ»é_ »è" | »ãðºsºô»„ ï»C ÿqBOºq ½G .ï»Ü»C ó»„¼ o òOôºrw ô ºrÉPw»C þì»¾»Ø »G ô "õÉwqAk »ì»ÝG ËôBýK" ïôõOBø Aô ó»ÝÉè ïôB_ | ïºlñ¾BG »Ü ÿ»Pgºô ô»è | ô þðAq ½â þðlðApÕ¾»ø ÿºk¼ rýâ þðBñÉø Bì»w »G ô BÙýw½ì þðBñÉø qæô»Xð»è »G ."óAõýì ºtýüBK" »íG»C ô îðBíýP…ýð þðBÜºôArÝÉè qk»Ð »ðBPwqAk | ºô»íñÈõhG Ak»ì»g ï»C þü»„ô»ðºô þñÉìAk »è ÁBâô pâ ïôõOBø ô ïrãG q ô ôk »G óBü q s ô »ÜôõèºvÉâ »è Úè ô À_ ô ½Kõè»K ô îñÈ pÕ¾»ø "õÈ tG þÜ»ýýPgõÜõÜ" BðÂBñì ÿºtG þO»Ü»éì»ì »è ËôBO

þü q»ðõø ÿq»GºõÈ q»G ÿlð»H…Ø»ð Ã¾ôlG»Ì óAq½w

www.chawdernews.com

| ,óBÜ»ãðºo ó ôõG ÿ ôArÍý„ lð»_ ½O ÿ q»w þýü»Ürw q»w»è | ;óBÜ»¾Bü»g òü pÔºk s q»G lð»_ ,ó ôõHýgBü ô Ú„»C þÜ¼ rý_ ô óBü râ ô ï»g þ¾Bü»g ô óBíP…ýð ô Á õâ ÿ rdýw ô ókrì ô óBüu ÿ rdýw| |"ÞÉ`Ü" ÿ rdýw| »è ô qB„ þðBÜ»ìBØ»„ »è ô ßºo»â »è ô ÁBì »è ½O ÿ»ðBOBw ô»C( QP…K ô Qü ôõG ºoôõO )óBíP…ýð þðAô»wBK »è ô óAs»ð þðAô»gBG | ô óBíP…ýð »ü ôõG ½O ½G ÿ ½g Býð»O q»ø ,krÝ¾»ø ,RrÍý„ þðBÜ»ýýðAõW ôõì»ø ô QýP…ü ¼ o ½O |!Q…Éø ÊW »G ,Akô»C þðôõG »è| ,Qýü rì»ð ½G ô ½O þâq»ì ½G ÿ»âôAqBO ô»è Rºô»ðAo»â ÿºôAu»Ü ½G ô ½O þ_½Ü ½G | ,ºô"»èôõK»K ÿlð»Gqºk" »è | ô ºô»ýýwôõð þñýwBð ½G QðBPwAk òü rOvÈ qk

soranmail@yahoo.com

ô krÜ îð»â»¾õâ »è pK Qw»H¾»ø ÿ»¾Â»ø ô îðô»„ »G ïqBxgô ô o .ïBðt¾»ø Ak»Õü rO ÿ»ìºtìºs ô ×q»c ÿºrÉPw»C »G ô ôBÔæ ÿ»ðBÝýéK ô BH þãðºq »G .ïAo»ã¾»ø AlðBü q s ÿ»è»ùè»ø ô »Ü»èôõK | ô BgB…¾»ø Bü rýK ÿqBxgô ô o »G îý¾Alñì | ô þüBýð»O þðBÜ»¾¼k þÔq»c ×q»c þéýì »G î…ü½g ô Ú„»Ì ÿÂAôõ¾BC þÝK ¼ rO ô Bðæô»ì þ¾k þðBÜ»K rO .îOô»Üq»w Akô ôvÉì ÿºs q»è»ìôõG | ô »ìq»â ºrÔ»G ï»C ÿôõéÜ ôõéÜ ôBð»è ,»ÝK ¼ rO ï»è BC ºô rw þðBÜºõÉìqAk ÿôõ…Éø ô »„ô þðBÜ»è»ì þè½K ë½K Á»â»è Ak»¿ÉèõG ï»è ô Qw»H¾»ø ÿºlñ¾BG »G ôõG ô Rrâ ÿÂBG »Õü rO ."Qw»H¾»ø ÿ»Õü rO" »G ïôõG | ô ºôB…ÜAo ºvü½â q»w»è þüBLw»C »G îñýGºk Ëô»„»ãðBì rPýC ô ÿrâ»C ºrýK »ðBíýP…ýð ï»C ½G BÝ„ô þÝÉì½_ »è ."óBü râ ÿºôAu»Ü "õÉð »í_»C ô îü râ»C þ¾»â»è †ýñì | ÊðºvÉâ »è AlG ÿ½g »Ü kô ôlc þÝÉLw»C ßºô îOBø ô Alí¾½Ø »è î¾½Ø »ü»`gBG ï»C þðBÜ»è»ì ÿlð»ðBì | ô ËqAlñýLw ÿÂBG »G ï»ÝG "q»ãñwBC ÿºôBÜ" îOBø ô »„ô þãðºk »G ï»ÝýG †ü rÍý„ ÿ»Ýwô ô rG ô »Ýwô ô rG ÿºô»ðBÝwô ô rO »G ï»ÝG »„ô îñÉxüÂ»ø îðBíýP…ýð þðBíwBC »è | ïo»K»DÉO AlÜBg ô »HýG»c þ¾½g ô ßBg ÿæ»G »PxÉC ô ïôõñÉO òì ô ºô»PÉñÈõhì»C pâ ."îñÉÝ„»C pâ »G îýO»ü ôõñÉO"»ñü qºô ô ó ôõGAôBC ÿq»Ìq»Ì ï»è ô îñÉG »ìºtìºs »G ArÍý„ þðºvÉâ »è ô ôvÉì ÿ»â¼ qB_ ïôõOBø | ô òOô»Ü þéÉèõG þü»PÈ rÉG »è | ºqBñG ï»C þðBÜ»ÄAq sÂBG »Pgºqk þñOô»Üq»w ÿôBOºq ½g .îñÈ qºõG Ak»ÜBg ï»C þðBÜº"ÞwBC" ÿÂBG »G äðºq Á õãðºs Á õãðºs ºô»ìpÉãG ½G óBPÝÉðAõ„ þÜ¼ rý_ ,Ak½éGBO YñÉK »è ïôõOBø .Êðºu»C ÁB…í„ ô ÞÈkq»GBâ »G ºôAk þ¾BK ,ºôBý_ þ¾BK k»Ø»G »Ü ô îñýHü»C ÊG ËõÜ »è òü rG" ,ï»Ü»C ÂBG òì rPýC ô"ÊñýHì»C ÊG ËõÜ »è ÿqAu»ø "ºõü sBÜ" »G îG»C ô BìÂBG »G ËrãG ÿÂBG îñÈk ô ôvÉì îñÈ rì»C ÞÉ¾B…í„ Akºõü sBÜ »è | ô ÿ»ÜºqAs»ì q»w »ñ`G þðBÜºsAôBC BO | ô îñÉwrýâ»CAk ß»ü»OqBÙ„ »Ýðºk ..îÉð»CôAo ÊK þÜ»ü»…ÉG þüBÝü qBO | ô äðtâ þÉ„»Lw»C ÿ»éýc ô óu oõÜ ôBð»è òì ïôõOBø ºôºlÉLw ÿºô rw ô »ñ„ | ô Q„ºlÉK ô õÉÜ ½G "îðBÜ»ýüõÉÜ ºkô ô rw" þðAu»ñüu ïôõOBø ô ºô»íð½ùG »P„»ø»G ô RBÔBC ï»C þÝK ¼ rO ô qBðs ô rÄ»Ü | ô ï»ÝG s ¼ rýK BðBPâo½Ø »è qAôBø ïôõOBø

‫ذمارة (‪ )165‬دوشةممة ‪2013/8/19‬‬ ‫سةرثةرشتيار‪:‬‬ ‫بةهمةن تاهير نةريمان‬

‫‪165‬‬

‫‪www.chawdernews.com‬‬

‫ذمارة (‪ )165‬دوشةممة ‪2013/8/19‬‬

‫؟‬

‫‪rwangewrexne@yahoo.com‬‬

‫خۆپیشاندانی ئیسالمیەكان‬ ‫بۆ میسر ئایدۆلۆژییە‬ ‫یان مەدەنی‬ ‫ئا‪ :‬روانگە و رەخنە‬ ‫وەرگرتنی هەڵوێست دژی كوژرانی خۆپیشاندەران‬ ‫ل��ەڕوی مەبدەئیەوە كارێكی مرۆیی و ئەخالقی و‬ ‫مەدەنیە‪ .‬بەاڵم پێچانی ئەم هەڵوێست وەرگرتنە لە‬ ‫ئاین و ئایدۆلۆجیای ئاینی‪ ،‬كارێكە ئەو هەڵوێستە لە‬ ‫مەدەنیبوون و تەنانەت لە مرۆیبونیش دەیسڕێتەوە‪.‬‬ ‫دیارە‪ ،‬هەموو دیاردەیەك دەبێت بخرێتەوە دۆخ و‬ ‫چوارچێوەی سیاسی و مێژوویی خۆی‪ ،‬لێرەوە پاڵنەر پێشێلكاری و داپڵۆسین و سەركوتكردن هاتە ئاراوە‪،‬‬ ‫و هۆكارەكانی دەردەك��ەون و دیمەنە گشتیەكە خۆی بەاڵم ئیسالمیەكان‪ ،‬نە بۆ كوردەكان‪ ،‬نە بۆ ئێرانیەكان‬ ‫دەردەخات‪ .‬ئەگینا وێنە و دیمەنەكە زۆرجار خەڵەتێنەر بە گشتی سۆزیان نەجواڵ و خۆپیشاندادنیان نەكرد؟!‬ ‫و روكاریانە دەبێت‪ .‬ئەوەش گومانی تێدا نییە كە دۆخی‬ ‫لە تازەترین پێشێلكاری و كوشتاریشدا‪ ،‬و ئێستەش‬‫میسر‪ ،‬دۆخ و كێشەیەكی سیاسیە و ملمالنێی نێوان ئەو كوشتارانە ب��ەردەوام��ە‪ ،‬كوردانی سوریا لەالیەن‬ ‫چەند ئەجێندایەكی ناوخۆیی و دەرەكیە‪ .‬بۆیە ناكرێت گروپە ئیسالمیە توندڕەوە عەرەبە سونییەكانەوە پاكتاو‬ ‫ئەو دۆخە بە پێوانەی ئاینی بپێوین و الیەنێك بخرێتە و دەكوژرێن‪ ،‬كەچی بێجگە لە بەیاننامەی شەرمنانە‪،‬‬ ‫چوارچێوەی ئیمان و ئاینەوە و الیەنەكەی دیكە بخرێتە ئەو حیزبە ئیسالمیانە هیچ هەڵوێستێك نانوێنن و‬ ‫چوارچێوەی بێئیمانی و كوفرەوە‪ .‬بەاڵم ئیسالمیەكان خۆپیشاندانیان نەكرد و داواشیان نەكرد؟!‬ ‫لە جیهاندا بەگشتی و لەهەرێمیشدا‪ ،‬ئەم ملمالنێیە بە‬ ‫ئەی كەواتە بۆچی ئێستا خۆپیشاندان دەك��ەن و‬ ‫سیاسی نابینن و دەیكەنە ملمالنێی نێوان كوفر و ئیمان تەنانەت سۆز و هەڵچونیان بە رادەیەكە‪ ،‬كە دەڵێیت‬ ‫و ئاین و بێ ئاینی‪.‬‬ ‫خۆیان خەڵكی میسرن و باڵێكن و بەشێكن لە شانەكانی‬ ‫ئیسالمیەكان‬ ‫هەڵوێستی‬ ‫�ت‬ ‫�‬ ‫�ەوێ‬ ‫�‬ ‫ئ��ەگ��ەر ب��م��ان‬ ‫ئیخوان موسلمین؟‬ ‫هەڵبسەنگێنرێت و بزانین چەندە ئەم هەڵوێستەیان‬ ‫ئەگەر سەرپێیانە سەیری بەیاننامە و هەڵوێستی‬ ‫مەدەنی و مرۆییە و لەپێناوی پاراستنی ئازادییەكاندایە‪ ،‬رێبەرانی حیزبە ئیسالمیەكان بكەین‪ ،‬دەبینین هەموویان‬ ‫یاخود هەڵوێستی ئایدۆلۆجی ئاینیانەیە‪ ،‬ئەوا دەبێت بەو ئایەتانە دەستیانپێكردووە كە ئیخوان بە نوێنەری‬ ‫یەكەم‪ :‬سەرەتا بە هەڵوێستەكانی پێشویاندا بیپێوین‪ .‬ئیمان و ئاین دەژمێرن و ركەبەرەكانیشیان بە كوفر و‬ ‫دووەم‪ ،‬چاو بە هەندێ‌ لە بەیاننامە و هەڵوێستی بێ‌ ئاین و دژایەتیكەری ئاین وێنادەكەن‪:‬‬ ‫رێبەرەكانیاندا بگێڕین‪ .‬بۆیە شایانی ئەوەیە پرسیار‬ ‫عەلی باپیری ئەمیری كۆمەڵی ئیسالمی لە‬ ‫ ‪-‬‬ ‫بكرێت لەوەی ئایا ئیسالمیەكان لە چ كاتێكدا داوای بەیاننامەیكی خۆیدا بۆ روداوەكانی میسر بەم ئایەتە‬ ‫َ‬ ‫ني َّ‬ ‫ذين َي ُص ُّد َ‬ ‫ال َ‬‫الل َع َلي‌ الظالمِِ َ‬ ‫ون‬ ‫خۆپیشاندانیان كردووە و بەشداری خۆپیشاندانەكانیان دەستپێدەكات (أ اَل َل ْع َنة َهّ ِ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫الل ؤ َي ْبغون َها ِع ً‬ ‫ؤجا‪ ()...‬هود ‪ )19 ،18-‬ئەم‬ ‫يل َهّ ِ‬ ‫كردوە؟ ئایا بۆ پێشێلكارییە مرۆییەكان لە نێوخۆ و َعن َس ِب ِ‬ ‫دەرەوەدا‪ ،‬بەتایبەت بۆ پێشێلكارییەكان كە بەرامبەر ئایەتە‪ ،‬نەفرینە لە دوژمنانی خودا‪ ،‬نەفرینە لەوانەی كە‬ ‫ن��ەت��ەوەی ك��ورد ك��راوە‪ ،‬رۆژێ��ك ل��ە رۆژان داوای دژایەتی و رێگری لە ئاین دەكەن و دوژمنی ئاینن‪ .‬بۆیە‬ ‫خۆپیشاندانیان كردووە؟ ئایا لە داوا و بەیاننامەكانیاندا زۆر بە روونی عەلی باپیر نەیارانی مورسی و سوپا و‬ ‫تەنها خەمی دیموكراسی و ئازادیان هەیە‪ ،‬یان هەمووی هەموو ئۆپۆزسیۆن دەخاتە ئەو بەرەی كە دوژمنی خودا‬ ‫بە پاڵنەری ئایدۆلۆجی و ئاینی و مەزهەبگەریی و و دوژمنی ئاینن و نەفرینیان لێدەكات‪.‬‬ ‫حیزبچێتی و پاشكۆیەتیە؟‬ ‫شێخ محەمەد ب��ەرزن��ج��ی‪ ،‬پێشەوای‬ ‫ ‬‫كوشتارە‬ ‫و‬ ‫پێشێلكاریەكان‬ ‫ئەگەر روداوەك��ان و‬ ‫كۆمەمڵی ئیسالمی‪ ،‬بەم ئایەتە هەڵوێستی خۆی بۆ‬ ‫َ‬ ‫اّ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫نزیكەكانی نەتەوەی كورد بە نمونە بهێنینەوە‪ ،‬ئەم روداوەكانی میسر دەردەبڕێت ( َو َما نق ُموا ِمن ُه ْم إِل أ ْن‬ ‫الل ْال َعزيز حْ َ‬ ‫َهّ‬ ‫ْ ُ‬ ‫پرسیارانە رووندەبێتەوە‪:‬‬ ‫يد)‪ ،‬ئەویش بەو واتایەی كە‬ ‫ال ِم ِ‬ ‫ُيؤ ِمنوا ِب ِ ِ ِ‬ ‫داد‬ ‫وەكو‬ ‫ئیسالمی‬ ‫حیزبێكی‬ ‫سەرۆكایەتی‬ ‫ كاتێك لە‬‫ئیخوان لەبەر ئەوەی دەكوژرێن كە باوەڕیان بە خودا‬ ‫توركیا‪،‬‬ ‫لە‬ ‫ئەردۆگان‪،‬‬ ‫سەرۆكایەتی‬ ‫بە‬ ‫و‬ ‫گەشەپێداندا‬ ‫و‬ ‫هەیە‪ .‬دیارە سیاقی روداوەكانیش بەوجۆرەیە كە نەیار‬ ‫لە هەڵمەتێكی فرۆكەكانی ئەو واڵتەدا‪ ،‬دەیان كورد كە بۆ و بەرامبەرەكان بێ‌ ئیمان و بێباوەڕن بە خ��ودا و‬ ‫بژێوی لەو كەژ و كێوانە بوون‪ ،‬كرانە قوربانی و تەنانەت نایانەوەێت كەسێك لەسەر زەوی بژی كە باوەڕداربێت‪.‬‬ ‫ئەو سەرۆكە ئیسالمیە داوای لێبوردنێكی نەكرد! ئایا‬ ‫ئەمینداری پێشوكی یەكگرتوو ئ��ەو ئایەتەی‬‫ئیسالمیەكان بۆچی خۆپیشاندانێكیان نەكرد؟‬ ‫داب��ەزان��دووە لە پەیجی خۆی كە موسڵمانان دەبێت‬ ‫ئەوە چەندین ساڵە بە پۆل و بە دەیان زیندانیی سەبریان هەبێت و سەركەوتن نزیكە‪ .‬وەكو ئەوەی كە‬‫ك��ورد لە كۆماری ئیسالمییدا لە سێدارە دەدرێ��ن‪ ،‬نەیارانی ئیخوان نوێنەری كوفر و بێباوەڕی بن وێنەی‬ ‫هەروەها لە خۆپیشاندانی ریفۆرمیستەكاندا چەندین سەردەمی پێغەمبەر لە مەككە ئازاری موسڵمانان بدەن‪.‬‬

‫سەرم لە هەڵگوردیش‬ ‫بڵندترە!‬

‫سەرۆكی فراكسیۆنی یەكگرتوو لە پەرلەمانی‬ ‫ ‬‫كوردستان‪ ،‬عومەر عەبدولعەزیز‪ ،‬داوادەكات لە پەرلەمان‬ ‫و یەكێتی زانایان كە فتوابدرێت تاكو حاجیە كوردەكان‬ ‫لە حەرەمی مەككە خۆپیشاندان و ناڕەزایی دەربڕن دژی‬ ‫شای سعودیە و بۆ پشتگیری لە ئیخوان‪ ،‬وەكو ئەوەی‬ ‫بیەوێت كوردان و حاجیانی كوردی بكاتە قوربانی ئەو‬ ‫ملمالنێ‌ سیاسیەی لەنێوان ئیخوان و نەیارەكانیدا هەیە‪.‬‬ ‫د‪ .‬عەلی قەرەداغی‪ ،‬لە خۆپیشاندانەكەدا دەڵێت‬‫كە «سیسی و ئەوانەی پشتیوانینی رورەشی دونیا و‬ ‫قیامەتن» و وەكو ئەوەی كە ئیخوان نوێنەری ئاین‬ ‫بن و لەو ملمالنێیەدا سەربكەون دەڵێت»داهاتوو هەر‬ ‫بۆ ئیسالمە»‪ .‬واتە قەرەداغی بەهەشت و جەهەنەمی‬ ‫بۆ هەریەك لە ملمالنێكەرانی میسر جیاكردۆتەوە‬ ‫و ئیخوانیش بە تەنها نوێنەری ئاین لەو ملمالنێیەدا‬ ‫دەبینێ‌ و نەیارەكانیشی بە دژی ئاین‪.‬‬ ‫شایانی باسە‪ ،‬تاكو ئێستە ئەمینداری ئێستەی‬ ‫یەكگرتوو(محەمەد فەرەج) هەڵوێستێكی سیاسیانەی‬ ‫دەرب��ڕی��وە و ئ��ەو ملمالنێ و دۆخ��ەی میسری وەكو‬ ‫ملمالنێیەكی سیاسی وێناكردووە و رژێمی ئێستای‬ ‫بەراورد كردووە بە رژێمەكەی موبارەك‪ .‬بەاڵم نازانرێت‬ ‫پێش و دوای ئەم دەربڕینانەی موحەمەد فەرەج پێچراوە‬ ‫لە ئاین یان نا؟ چونكە ئەم دەربڕینانە كورتەی چەند‬ ‫دەربڕین و بابەتێكی دیكەیە لە بۆنەیەكی تایبەتدا‪.‬‬ ‫بۆیە بەگشتی‪ ،‬دەكرێت بگوترێت ئیسالمیەكان لە‬ ‫خەمی دیموكراسی و مرۆیی و مافەكاندا خۆپیشاندان‬ ‫و هەڵوێست وەرناگرن‪ ،‬ئەگینا دەبوو بۆ ئەو هەموو‬ ‫پێشێلكاری و تاوانانەی بەرامبەر بە نەتەوەكەی خۆیان‬ ‫دەكرێت‪ ،‬رۆژێ��ك لە رۆژان هەڵوێستیان هەبوایە و‬ ‫خۆپیشاندانیان بكردایە‪ .‬بەڵكو ئەوان لە الیەكەوە ئەو‬ ‫كێشە و ملمالنێ‌ سیاسیەی لە میسر هەیە بە ملمالنێی‬ ‫نێوان ئیمان و بێ‌ ئیمان و كوفری دەزانن‪ .‬لەالیەكی‬ ‫دیكەیشەوە ئ��ەوەی كە زوڵمی لێكراوە و ك��وژراوە‪،‬‬ ‫هاوئایدۆلۆجیا و هاو رەوتی خۆیانە‪ ،‬ئەگینا بەوجۆرە‬ ‫نەدەبویە خەمیان و سۆز و هاوهەڵوێستییان بۆ دەر‬ ‫نەدەبڕی و داوای خۆپیشاندانیان نەدەكرد‪.‬‬ ‫‪http://komalnews.net/Detail.‬‬ ‫س��ەرج��اوە‪:‬‬ ‫‪1=LinkID&9386=aspx?id‬‬ ‫‪http://www.lvinpress.com/newdesign/‬‬ ‫‪Ug8jGN_ .#19442 =Dreje.aspx?jimare‬‬ ‫‪VRcM.facebook‬‬ ‫‪h t t p : / / w w w. l v i n p r e s s .‬‬ ‫‪c o m / n e w d e s i g n / D r e j e .‬‬ ‫‪fb_comment_id=f &19439 =aspx?jimare‬‬ ‫‪.#160353207487453_238021_160349907487783_bc‬‬ ‫‪Ug8gdkKWWIE.facebook‬‬ ‫‪http://komalnews.net/Detail.‬‬ ‫‪1=LinkID&9379=aspx?id‬‬ ‫‪http://www.kurdiu.org/hawal/index.‬‬ ‫‪130895=php?pageid‬‬ ‫‪http://komalnews.net/Detail.‬‬ ‫‪1=LinkID&9426=aspx?id‬‬

‫ئیسالمی داهاتو لە‬ ‫كوردستاندا‬ ‫د‪ .‬عادل باخەوان‬

‫‪3‬‬

‫ثاشكؤيةكة لةسةر ئيسالمى سياسي‪ ،‬ئاينناسى‪ ،‬هزر‬

‫ئیخوان ئەلموسلیمین لە‬ ‫دەركردنی بەیاننامەدا‬ ‫لەبەرەی دەنگە ناڕازییەكان و‬ ‫خۆپیشاندەرەكاندا نەبو‬

‫‪2‬‬

‫هەردی حەمەسەعید‬

‫وەرگێڕانی قورئان بە جۆر‬ ‫و ئاستێك كە بە كوردی‬ ‫بخوێنرێتەوە و تاموچێژی مەعنا‬ ‫لەدەست نەدات‬ ‫‪5‬‬

‫مەحمود عەبدولسەمەد‬

‫محەمەد حەكیم خەیاڵتان‬ ‫تەخت بێت لە پۆستەكاندا‬ ‫بێگرێوگۆڵ و نەیارتان كەمە!‬ ‫‪8‬‬

‫شاباز كاوە‬

‫«هزر و ڕۆشنبیری»‬ ‫دژی «ده‌سه‌الت»‬ ‫ڕامین جه‌هانبه‌گلوو‬

‫‪3‬‬

‫‪6‬‬

‫ذمارة (‪ )165‬دوشةممة ‪2013/8/19‬‬

‫ئيسالمى سياسى‬

‫‪2‬‬

‫ئیخوان موسلمین‬ ‫لەخەونی گەڕانەوەی خیالفەتەوە بۆ توندوتیژیی سەرشەقام‬ ‫ ‬

‫ ‬

‫هەردی حەمە سەعید‬ ‫ب��ارودۆخ��ی ئ��ەم��ڕۆی م��ی��س��ر‬ ‫ج��ێ ه��ەڵ��وەس��ت��ەك��ردن��ە‪ ،‬ب��ەت��ای��ب��ەت‬ ‫باسەكانی پەیوەندیدار ب��ەدۆخ‌و ڕۆڵی‬ ‫ه��ەن��وك��ەی(ئ��ی��خ��وان ئەلموسلیمین)و‬ ‫ئایندەی ئەم بزوتنەوەیە‪ ،‬چونكە ئەوەی‬ ‫ئەمڕۆ ئەگوزەرێت (ئیخوان ئەلموسلیمین)‬ ‫ی خستووەتە دوڕیانێكی مێژووییەوە‪.‬‬ ‫لەدەسەاڵت خستنیان مێژووییەكی زیاد‬ ‫لە‪80‬ساڵەیان و ئەوهەڵكشان و داكشانانەی‬ ‫لەقۆناغەكاندا دیویانەو گەنكەشەیەكی‬ ‫دورودرێ��ژ‌و هەڵپەیان بۆگرتنەدەستی‬ ‫دەسەاڵت‪ ،‬بەسەرهەڵدانی دەنگی ناڕەزایی‌و‬ ‫خۆپیشاندانەكان‌و دواج��ار لەدەسەاڵت‬ ‫خستنی(ئیخوان ئەلموسلیمین) ئەمڕۆ‬ ‫لەژێر پرسیاردان‪ .‬پرسی سەرەكی بۆئێمە‬ ‫لێرەدا قسەكردن نیە لەسەر فاكتەرەكانی‬ ‫دورخستنەوەی (ئیخوان ئەلموسلیمین)‌و‬ ‫باسەكانی بەپیوەندیدار ب��ەم پرسە‪،‬‬ ‫بەڵكو ئەوەی جی هەڵوەستەكردنە المان‪،‬‬ ‫ستراتیجی نوێ (ئیخوان ئەلموسلیمین)‬ ‫ە لەتێپەڕاندن‌و روبەڕوبونەوەی بارودۆخە‬ ‫هەنوكەییەكان‪ .‬بەجۆرێ دۆخی هەنوكە‬ ‫ئیخوان موسلیمینی خستوەتە بەرداشی‬ ‫دوڕی��ان��ێ��ك‪ ،‬درێ��ژەدان بەستراتیجە‬ ‫پێشینەكانی‌و بەمەنتیقی پێشوتری‬ ‫روبەڕوی پێشهاتە نوێیەكان دەبێتەوە‪ .‬یان‬ ‫ئەو پێشهات‌و فەزایەی ئەمڕۆ بۆ (ئیخوان‬ ‫ئەلموسلیمین) دروستبوە‪ ،‬نایخاتە سەر‬ ‫كەڵكەڵەی پێداچونەوە بەستراتیجەكانی‌و‬ ‫میراتی ه��زری �ی‌و تیۆرەكانیان لەمەڕ‬ ‫دەسەاڵت‌و شێوازی حوكم كردن‪.‬‬ ‫(ئیخوان ئەلموسلیمین) بەرهەمی‬ ‫رۆژگ��ارێ��ك��ە‪ ،‬ك��ەب��ارودۆخ��ی سیاسی‌و‬ ‫كۆمەاڵیەتی‌و كەلتوری‪....‬هتد ناوچەكە‬ ‫بەهۆی پێشهاتە نوێیەكان‌و بارودۆخی‬ ‫دوای جەنگی جیهانی ی��ەك��ەم ب��ەرەو‬ ‫خ��راپ��ی ئ��ەرۆش��ت‪ .‬روخ��ان��ی دەوڵ��ەت��ی‬ ‫عوسمانی وەك تاكە سمبوڵی دەسەاڵتی‬ ‫ئاینی لەناوچەكە‪ ،‬خزینی زیاتری هێزە‬ ‫ئ��ەوروپ �ی‌و رۆژئاواییەكان بۆناوچەكە‪،‬‬ ‫هاتنی چەند ئایدۆلۆجیایەكی دنیای بەدەر‬ ‫لەجیهانی ئیسالمی‪ ،‬وەك (ناسیۆنالیزم)‬ ‫و گەشەسەندنی لەچوارچێوەی بزوتنەوە‬ ‫رزگ��اری��خ��وازەك��ان‪ ،‬گ��ەن��گ��ەش��ەك��ان��ی‬ ‫دام��ەزران��دن��ی دەوڵ��ەت��ە خۆجێیەكانی‬ ‫لێكەوتەوە‪ .‬پاشان لە(بیستەكانی سەدەی‬ ‫راب��ردوو ب��ەدواوە) زیاتر پەرەسەندنی‬ ‫ئایدۆلۆجیاكانی(ماركسیزم‌و دیموكراسیی)‬ ‫زیاتر دۆخێكی پەرتەوازە‌و لێكدابچڕاوی‬ ‫دروستكرد‪ .‬هێندەی تر دابڕانی لەگەڵ‬ ‫قۆناغی پێشوتردروستكرد‪ ،‬بەبەراورد‬ ‫بەكۆبونەوەی ناوچەكە‌و یەكگرتووی‬ ‫ل��ەچ��وارچ��ێ��وەی دەس��ەاڵت��ی سوڵتانە‬ ‫عوسمانیەكان دروست كرد‪.‬‬ ‫وەك پەرچەكردارێكی ئەم دۆخەو هەوڵی‬ ‫رەتكردنەوەی ئەم هەلومەرجە‪ ،‬ئیسالم‬ ‫لەئاینەوە فۆرمی ئایدۆلۆجیا هێنراوەكان‬ ‫وەردەگرێت‪ .‬سەرەتاكانی ئەم سەدەیە‪،‬‬ ‫سەرەتای گۆڕانی ئیسالمە لەدینەوە بۆ‬ ‫ئایدۆلۆجیا‪ .‬ئیدی ئیسالم وەك دینێكی‬ ‫سیاسی وێنای خۆی دەكات‪ ،‬لەئاینێكی‬ ‫پەیوەندیدار بەخواپەرستی‌و مەسەلەكانی‬ ‫پەیوەندیدار بەباوەڕەوە‪ ،‬دەبێت بەئاینێكی‬ ‫خاوەن ئایدۆلۆجیا‪ ،‬ئاینێكی سیاسی‪.‬‬ ‫ل��ەب��ارودۆخ��ێ��ك��ی وادای��ە(ئ��ی��خ��وان‬ ‫ئەلموسلیمین) ل��ەس��اڵ��ی ‪1928‬خ��ۆی‬ ‫وەك بزوتنەوەیەكی سیاسی خ��اوەن‬ ‫بیرێكی ئاینی‪ ،‬كەخۆی لەزیندوكردنەوەی‬ ‫خ��ەالف��ەت‌و جێبەجێكردنی شەریعەت‬ ‫دەبینیەوە‪ ،‬لەسەر دەستی (حەسەن بەنا)‬ ‫رادەگەیەنێت‪ .‬ئەم وەرچەرخانەی ئیسالم‪،‬‬

‫ب��ۆ ئاینێكی سیاسی‌و ئایدۆلۆجێنراو‬ ‫لەسەر دەستی (حەسەن بەنا_ ئیخوان‬ ‫ئەلموسلیمین) زیاتر خۆی بەیان دەكات‪.‬‬ ‫ئەو لەیەككاتدا دین‌و دەوڵەتی هاوجوت‬ ‫كرد پێكەوە‪ ،‬ئەم وەرچەرخانە لەهەمان‬ ‫كاتدا دەبێتە خاڵی دەسپێك بۆدەركەوتنی‬ ‫تەوژم وگروپە ئیسالمیزمەكان‪.‬‬ ‫زاراوە گەلێكی زۆر بۆناساندنی ئەم‬ ‫مۆدێل‌و فۆڕمەی ئاین(ئیسالمی سیاسی)‬ ‫بەكادەهێنرین‪ .‬لەنمونەی(فێندەمێنتالیزمی‬ ‫ئیسالمی‪،‬رادیكالیزمی ئیسالمی‪،‬تیرۆریزمی‬ ‫ئیسالمی‪،‬ئیسالمیزم‪....‬هتد) لەنێو كۆی‬ ‫ئ��ەم زاراوان��ەدا (ئیسالمیزم) لەالیەن‬ ‫بەشێكی زۆر لەنوسەران‌و شارەزایانی ئەم‬ ‫بوارە بەگونجاوتر دادەنرێت‪ ،‬بۆناساندنی‬ ‫ئەم مۆدێلە نوێیە‪(".‬ئیسالمیزم) وەك‬ ‫پڕۆژەی دامەزراندنی دەوڵەتێكی ئیسالمی‬ ‫وێنا دەكرێت‪ .‬بەپلەی یەكەم لەرێگەی‬ ‫پەالماردانی دەوڵەت خۆی‌و بەكارهێنانی‬ ‫توندوتیژیەوە‪ .‬بەمانایەكی دیكە پڕۆژەی‬ ‫ئ��ی��س�لام��ی��زم‪ ،‬پ��ڕۆژەی دام��ەزران��دن��ی‬ ‫دەوڵەتێكی ئیسالمیە لەرێگەی شۆڕش‬ ‫وخەباتی چەكداریی‌و بەكارهێنانی توندو‬ ‫تیژیەوە‪)1(".‬‬ ‫لەئاستێكی دی��ك��ەدا (ئیسالمیزم)‬ ‫وەك ئایدۆلۆجیایەكی سیاسی وێنای‬ ‫خۆی دەك��ات‪ .‬كەسەرچاوەی شەرعیەت‬ ‫ب��ەخ��ۆدان��ی ل��ە( ق��ورئ��ان ‪ ،‬ح��ەدی��س ‪،‬‬ ‫فیقهی ئیسالمی) دەبینێتەوە‪ .‬هەر ئەم‬ ‫س��ەرچ��اوان��ەی شەرعیەتپێدانە دەبنە‬ ‫رێنوێنی رێكخستنی كاروباری سیاسی‌و‬ ‫یاسای ی‌و سیستەمی بەڕێوەبردنی واڵت‌و‬ ‫دامەزراندنی دەوڵەت‪)2(.‬‬ ‫ری��ش��ەی ه��زری �ی‌و تیۆریەكانی ئەم‬ ‫مۆدێلە(ئیسالمیزم) لەناو بیرۆكەكانی‬ ‫هەریەك لە(سەید قوتب‌و م��ەودودی) دا‬ ‫یە‪ .‬كە كۆمەڵگەی هاوچەرخیان بەجاهیل‬ ‫ئەزانی‪ ،‬بانگەشەی گەڕانەوەیان ئەكرد‬ ‫بۆئیسالمی پێشینە‌و دامەزراندنی دەوڵەتی‬ ‫ئیسالمی‪ .‬میكانیزمەكانی گرتنە دەستی‬ ‫دەسەاڵتیش لەرێگەی جیهادو توندوتیژیەوە‬ ‫دەب��ێ��ت‪ .‬س��ەرەڕای ب��ان��گ��ەش��ەك��ان��ی‬ ‫(م��ەودودی) ب��ۆئ��ەوەی كە ئیسالم‪ ،‬بۆ‬ ‫بنەبڕكردنی ج��ی��اوازی �ی‌و دەمارگیریە‬ ‫رەگ��ەزی‌و نەتەوەیی‌و خوێن و بنەماڵەو‬ ‫رەچەڵەكەكانە‪ .‬كەچی لەسەر مەسەلەی‬ ‫ئاینەكان مرۆڤایەتی داب��ەش ئەكات بۆ‬ ‫"حزبی خ��ودا" مسوڵمانان و"حزبەكەی‬ ‫دیكە" غەیری مسوڵمانان‪ .‬سەرجەم‬ ‫كاروبارەكانی دەوڵ��ەت‌و بەڕێوەبردنی‬ ‫دەبێت ب��ەدەس��ت مسوڵمانانەوە بێت‪.‬‬ ‫غەیری مسوڵمانەكانیش رێگەی ئەمەیان‬ ‫پێنادرێت‪)3(.‬‬

‫لەئەندێشەی رێبەرانی(ئیسالمیزم) دا‬ ‫حاكمیەت تەنها بۆ خودایە‪ ( ،‬مەودودی)‬ ‫داڕێژەری ئەم ئەندێشەیەو گومانیش بۆ ئەوە‬ ‫ئەچێت (سەید قوتب) لەوی وەرگرتبێت‪.‬‬ ‫بەجۆرێك (سەید قوتب) ئاماژە دەكات‬ ‫بەوەی جاهیلیەتی مرۆڤی ئەمڕۆ لەوەدایە‪،‬‬ ‫كاروباری حاكمیەت دەدەنە دەست مرۆڤـ‪،‬‬ ‫لەكاتێدا حاكمیەت تەنها بۆ خودایە‪ .‬تەنها‬ ‫دەبێت شەریعەتی ئەو جێبەجێبكریت‪،‬‬ ‫بەبێ بونی دەسەاڵتێكی ل��ەم شێوەیە‬ ‫هەمو بەهاكان‌و ئەو ئاكارانەی پشتیان‬ ‫پێدەبەستین لەرزۆك دەبن‪)4(.‬‬ ‫(ئ��ی��خ��وان ئەلموسلیمین)یش وەك‬ ‫بزوتنەوەیەكی سیاسی ئاینی‪ ،‬خاوەن‬ ‫ئایدۆلۆجیای دی��اری��ك��راو‪ ،‬بەمەبەستی‬ ‫پراكتیزەكردنی بیری سیاسی خۆی‪ ،‬لەساڵی‬ ‫(‪ )1941‬لەكۆنفرانسێدا رایگەیاند"لەمیانەی‬ ‫خەباتكردنیان بۆ گرتنە دەستی دەسەاڵت‪،‬‬ ‫بەشداری سەرجەم هەڵبژاردنەكانی داهاتو‬ ‫دەك��ەن" ب��ەاڵم لەئەنجامی گفتوگۆی‬ ‫لەگەڵ دەس��ەاڵت‌و بەڵێنەكانی دەسەاڵت‬ ‫بۆ ئەنجامدانی هەندێك ریفۆرم‪(،‬ئیخوان‬ ‫ئەلموسلیمین) لەم بڕیارەی كشایەوە‪.‬‬ ‫سااڵنی سەرەتای دام��ەزران��دن‌و چاالكی‬ ‫(ئیخوان ئەلموسلیمین) توشی رێگریەكی‬ ‫زۆر‌و پەراوێزخستن‌و كەنارگیركردن‬ ‫ه��ات��ن‪ ،‬ت��ەن��ان��ەت ئەندامەكانیشیان‬ ‫روب��ەڕوی ئ��ازاردان‌و ئەشكەنجە بونەوە‪.‬‬ ‫یەك لەلەمپەرە سەرەكیەكانی ب��ەردەم‬ ‫گ��ەن��گ��ەش��ەی ج��ەم��اوەری (ئ��ی��خ��وان‬ ‫ئەلموسلیمین) ف��راوان��ب��ون��ی ب��ازن��ەی‬ ‫جەماوەری ئەم بزوتنەوەیە‪ ،‬لەسااڵنی‬ ‫(‪ )1960-1950‬س��ەردەم��ی گەنگەشەی‬ ‫رەوت‌و ت��ەوژم��ە ناسیۆنالیستەكان‌و‬ ‫سۆشیالیستەكانی عەرەبەلەناوچەكە‪ .‬كە‬ ‫دەبونە لەمپەرێك لەبەردەم فراوانبوون‌و‬ ‫گەشەسەندنی (ئیخوان ئەلموسلیمین)‪.‬‬ ‫س��ەرەڕای ب��ەش��داری��ك��ردن��ی (ئیخوان‬ ‫ئەلموسلیمین) لەهەڵبژاردنەكانی (ساڵی‬ ‫‪ )1945‬هیچ ك��ام ل��ە(‪ )6‬كاندیدەكەی‬ ‫ب��ە(ح��ەس��ەن ب��ەن��ا)ش��ەوە نەیانتوانی‬ ‫سەركەوتن ب��ەدەس��ت بهێنن‪ .‬هەربۆیە‬ ‫هەڵبژاردنەكانیان بەساختە دایە قەڵەم‪.‬‬ ‫ل��ەك��ودەت��ای (‪)1952‬ەوە ت��ا دوای‬ ‫تیرۆركردنی (ئەنوەر سادات)لەدەیەی‬ ‫(‪( )1980‬ئیخوان ئەلموسلیمین) سەرجەم‬ ‫هەڵبژاردنەكانی میسریان بایكۆت كردو‬ ‫چاالكی ئاشكرای سیاسیان لێقەدەغە‬ ‫ك��را‪ ،‬ب��ەاڵم لەساڵی (‪ )1984‬لەرێگەی‬ ‫پێكهێنانی هاوپەیمانیەك بەنێوی (یەكێتی‬ ‫ئیسالم) لەگەڵ حزبی سۆشیالیستی كارو‬ ‫لیبراڵ بونە خاوەنی (‪ )32‬كورسی"‪)5(.‬‬ ‫بەگشتی ل��ەدەی��ەی(‪)1980_1970‬‬

‫ك��ان گەنگەشەیەكی ف��راوان��ی تەوژمە‬ ‫ئ��ی��س�لام��ی��ەك��ان��ی ب��ەخ��ۆوەب��ی��ن��ی‪.‬‬ ‫كەبەخۆبەستنەوەیان بەبیری ئاینی‌و‬ ‫تەیاربونیان وەك گروپێكی رێكخراوی‬ ‫خاوەن ئایدۆلۆجی ئاینی‪ ،‬دژ بەئایدۆلۆجیا‬ ‫نا ئاینیەكانی حكومەتەكانی ناوچەكە‬ ‫هاتە پێش‪ .‬ت��ەوژم��ە ئیسالمیزمەكان‌و‬ ‫رادیكالیزمە ئیسالمیەكان لەچوارچێوەی‬ ‫رێوشوێنی ئەخالقیدا‌و لەباوەڕی خەڵكی‬ ‫مسوڵماندا سەركەوتنیان بەدەست هێنا‪.‬‬ ‫بەڕادەیەك هیچ كام لەئایدۆلۆجیاكانی‬ ‫(ناسیۆنالیزم‌و سۆشیالیزم)ی ئەودەمە‬ ‫نەیانتوانی بەو ئاستە سەركەوتن بەدەست‬ ‫بهێنن‪ .‬رەنگە هۆكاری سەركەوتنی تەوژمە‬ ‫ئیسالمیزمەكان زیاتر پەیوەندی بەزیادبونی‬ ‫گەندەڵی‌و ناعەدالەتی لەسایەی حكومەتە‬ ‫ناسیۆنالیست‌و سیكۆالرەكانی ناوچەكەو‬ ‫شكستهێنان لەبەریوەبردنی واڵت بێت‪.‬‬ ‫س��ەرەڕای سەرهەڵدانی شۆڕشی گەالنی‬ ‫ئێران‌و دامەزراندنی دەسەاڵتە ئاینیەكەی‬ ‫پاش شۆڕش كە كاریگەریان لەسەر فراوان‬ ‫بونی تەوژمە ئیسالمیەكانی ناوچەكە‬ ‫هەبوو‪.‬‬ ‫ب��ەه��ەرح��اڵ ل��ەس��ەردەم��ی (حوسنی‬ ‫م��وب��ارەك)دا‪ ،‬دەستێوەردانی حكومەت‬ ‫بەئامانجی دروس��ت��ب��ون��ی ن��اڕەزای��ەت��ی‬ ‫و ل��ێ��ك��ت��رازان‌و پ��ەرت��ەوازەی لەنێو‬ ‫(ئیخوان ئەلموسلیمین) زیاد بوبو‪ .‬هەر‬ ‫ل��ەس��ەردەم��ی (م��وب��ارەك)دا (ئیخوان‬ ‫ئەلموسلیمین) وەك رێكخراوێكی سیاسی‬ ‫مۆڵەتی كاركردنی وەرگرت‪ .‬بو بەخاوەن‬ ‫باڵوكراوەكانی وەك گۆڤارو رۆژنامەی‬ ‫خ��ۆی‪ ،‬خوێندنگەو دەزگ��ای دارای��ی‬ ‫تایبەت بەخۆیان دامەزراند‪ .‬لەناو زانكۆو‬ ‫رێكخراوە پیشەیەكانی وەك ئەندازیاران‌و‬ ‫مامۆستایان‌و پزیشكان‌و‪...‬هتد‪ .‬بازنەی‬ ‫جەماوەری‌و نفوزی كۆمەاڵیەتی فراوان‬ ‫بوو‪ .‬حكومەتیش ئەم بارودۆخەی وەك‬ ‫بانگەشەیەك بۆ پتر سەلماندنی سیمای‬ ‫ئیسالمی دەسەاڵتەكەی خۆی بەكارهێنا‪.‬‬ ‫ب��ەاڵم " پ��ەرەگ��رت��ن��ی زی��ات��ری دەنگە‬ ‫ناڕەزاییەكانی دژە حكومەت‪ ،‬موبارەكی‬ ‫هاندا دژی گروپە نەیارەكانی حكومەت‬ ‫هەوڵێكی لێبڕاوانە بدات‪ ،‬كەلەپشتەوەی‬ ‫هاندانی دەنگە ناڕەزایەتیەكان (ئیخوان‬ ‫ئەلموسلیمین) هاوشان لەگەڵ گروپە‬ ‫نەیارەكانی تر هەبوو‪ .‬لەماوەی سااڵنی‬ ‫(‪ )1990_1979‬ب��ەه��ەزاران دەنگی‬ ‫ن��اڕەزاو ن��ەی��اری دەس��ەاڵت دەستگیر‬ ‫كران‪ ،‬لەگەڵ پەرەگرتنی زیاتری دەنگی‬ ‫ناڕەزایی‌و توندبونی دۆخەكە (ئیخوان‬ ‫ئەلموسلیمین)‌و حزبە نەیارەكانی تر‬ ‫هەڵبژاردنەكانیان بایكۆت كرد"‪)6(.‬‬

‫ب��ەه��ەرح��اڵ یەكێكی ت��ر لەوێستگە‬ ‫گرنگەكانی ژی��ان��ی سیاسی (ئیخوان‬ ‫ئەلموسلیمین)‪ ،‬س��ەردەم��ی ب��ەه��اری‬ ‫عەرەبیە‪ .‬س��ەرەڕای ئەزمونێكی درێژی‬ ‫(ئیخوان ئەلموسلیمین) لەپەراوێزخستن‌و‬ ‫دورخ��س��ت��ن��ەوەی��ان ل��ەژی��ان��ی سیاسی‪،‬‬ ‫قەدەغەكردنی چاالكیەكانیان‪ ،‬بەركەوتنی‬ ‫پشكێكی زۆری ستەم لەالیەن دەسەاڵتی‬ ‫میسرەوە‪ .‬كەچی لەسەرەتاكانی شۆڕشی‬ ‫میسری نەیانتوانی رۆڵ��ی رێبەرایەتی‬ ‫ببینن‪".‬هەڵوێستیان لەمەڕ راگەیاندنی‬ ‫‪25‬ی ك��ان��ون��ی دووەم‪ ،‬چركەساتی‬ ‫دەسپێكی شۆڕش‌و گ��ۆڕان‪ ،‬لێوانڕێژبوو‬ ‫لەڕاڕایی‌و شپرزەیی‌و لێدوانی زارەكیان‬ ‫داو خ��ۆی��ان پ��اراس��ت لەبەشداریكردن‬ ‫ل��ەخ��ۆپ��ی��ش��ان��دان��ەك��ان‪ .‬ه��ەن��دێ��ك��ی تر‬ ‫رایانگەیاند كە بانگهێشت نەكراون بۆ‬ ‫بەشداریكردن لەخۆپیشاندانەكان‪ ،‬هەنوكە‬ ‫لەهەلومەرجەكە دەكۆڵنەوە‪.‬سێیەمیان‬ ‫رایانگەیاند كەبەشداریكردنیان لەرێگەی‬ ‫چەند سەركردەكانیانەوە دەبێت‪ .‬رێگریان‬ ‫ك��رد لەبەشداریكردنی گەنجەكانیان‬ ‫لەخۆپیشاندانەكاندا‪)7(.".‬‬ ‫(ئیخوان ئەلموسلیمین) لەدەركردنی‬ ‫بەیاننامەدا لەبەرەی دەنگە ناڕەزاییەكان‬ ‫و خۆپیشاندەرەكاندا نەبوو‪ .‬هەڵوێستی‬ ‫لەگەڵ ئەو پارتانەدا بوو كە تۆمەتبارن‬ ‫بەهاوكاری رژێم‪ ،‬واژۆی لەسەر بەیاننامەی‬ ‫هێزە سیاسیەكان نەكرد‪ ،‬كەلە‪25‬ی كانونی‬ ‫دووەم دەرك��را‪ .‬هەڵوێستی (ئیخوان‬ ‫ئەلموسلیمین) لەپێش خۆپیشاندانەكانی‬ ‫رۆژی توڕەیی راڕابوون‪ .‬كۆمەڵەی ئیخوان‬ ‫ل��ە‪26‬ی كانونی دووەم بەیاننامەیەكی‬ ‫ب�ڵاوك��ردەوە‪ ،‬كە جەختی لەرەوایەتی‬ ‫خۆپیشاندانەكان كردبوویەوە‪ .‬هەروەها‬ ‫ب��ەو پێیەی ئیخوان بەشێكە لەگەڵ‬ ‫دەبێت بەشدار بێت لەخۆپیشاندانەكان‌و‬ ‫داواك��اری��ەك��ان��ی��ش خ��ۆی لەچاكسازیدا‬ ‫دەبینیەوە‪)8(.‬‬ ‫چەندە لەم ئەزمونەو هەڵوێستەكانی‬ ‫(ئیخوان ئەلموسلیمین) رابمێنین‪ ،‬ئەوا‬ ‫زیاتر بەالی ئەو وتەیەی (دانیاڵ كۆهن‬ ‫بندیت) (یەكێك لەڕێبەرە ناسراوەكانی‬ ‫شۆڕشی خوێندكارانی ‪ 1968‬لەفەرەنسا)‬ ‫دەچین كە رایگەیاند‪" :‬ئایاری ‪)1968‬‬ ‫شۆڕش نەبوو ‪ ،‬ئێمەش پاڵەوانی بین‪،‬‬ ‫هیچ پڕۆژەیەكی كۆنكرێتی دیاریكراومان‬ ‫پێ نەبوو ‪ ،‬ئەوە نەبێت لەپڕێكدا كەوتینە‬ ‫ناو گێژاوی ڕووداوەكان ‪ ،‬ئێمەش سواری‬ ‫ئەو شەپۆلە بوین‌و مەستی سەركەوتن‬ ‫ب��ووی��ن ‪ ،‬ئ��ەوەی ڕاس��ت��ی بێت ئێمە‬ ‫شۆڕشگێڕ نەبووین هێندەی كەڵكەڵەی‬ ‫شۆڕش چوبوە مێشكمانەوە"‪)9(.‬‬

‫ب��ارودۆخ��ی (ئیخوان ئەلموسلیمین)‬ ‫دەالل��ەت��ە ل��ەم هەلومەرجە‪ .‬بەجۆرێك‬ ‫ت��اروداوەك��ان نەگەشتنە ئ��ەوپ��ەڕی‬ ‫ت��ون��دوت��ی��ژی و دەن��گ��ە ن��اڕەزای��ی‌و‬ ‫خۆپیشاندانە ملیۆنیەكان‪ ،‬ئەستێرەی‬ ‫گۆڕانكاریەكی نوێیان دەرنەخست‪ ،‬تا‬ ‫ب��ەگ��ژداچ��ون��ەوەی رژێ��م ل��ەالی��ەن هێزە‬ ‫سیاسیەكان‌و جەماوەری خۆپیشاندەرەوە‬ ‫نەگەشتە ئاستی هەڵتەكاندی پایەكانی‬ ‫رژێم و ئەگەری مانەوەی ئەم دەسەاڵتە‬ ‫تەواو الوازبوو‪( ،‬ئیخوان ئەلموسلیمین)‬ ‫بەشداریەكی كرداری خۆپیشاندانەكانی‬ ‫ن��ەك��رد‪ .‬ل��ەدوای هەڵتەكاندنی رژێ �م‌و‬ ‫سیستمە ت��ۆت��ال��ی��ت��اری��ەك��ەی ل��ەگ��ەڵ‬ ‫هەڵبژاردنی نوێدا‪( ،‬ئیخوان ئەلموسلیمین)‬ ‫دەس��ەاڵت��ی گرتە دەس��ت‪ .‬ب��ەاڵم پاش‬ ‫تێپەڕینی ماوەیەكی كەم لەدەسەاڵتدارێتی‬ ‫بەرەی دژە ئیخوان دەستی كرد بەناڕەزایی‬ ‫دەربڕین‌و خۆپیشاندان‪ .‬هەرچەندە ئەبوا‬ ‫بەو شێوەیە لەدەسەاڵت نەخرێن‌و رێگە‬ ‫بدرابا ئەزمونی دەسەاڵتدارێتی‌و بەرنامەی‬ ‫سیاسی خ��ۆی��ان ت��اق��ی��ب��ك��ردای��ەت��ەوە‪،‬‬ ‫بەشێوازی مەدەنی‌و لەچوارچێوەی كاری‬ ‫ئۆپۆزسیۆنیدا روب��ەڕوی پێشهاتەكان‬ ‫ببونایەتەوە كەلەسایەی دەس��ەاڵت��ی‬ ‫(ئیخوان ئەلموسلیمین) هاتبونە ئاراوە‪.‬‬ ‫ب��ەاڵم وەك بینیمان ئ��ەم��ە ن��ەك��راو‬ ‫بەدەستێوەردانی سوپا لەدەسەاڵت خران‪.‬‬ ‫كەئەمە زیاتر لەبەرژەوەندی (ئیخوان‬ ‫ئەلموسلیمین) بوو‪ .‬هەلومەرجە نوێیەكە‬ ‫دەخ��وازێ��ت (ئیخوان ئەلموسلیمین)‬ ‫ستراتیجی ك��اری خۆی پتەو تر بكات‬ ‫و بەگوڕوتینێكی ن��وێ‌و ستراتیج‌و‬ ‫بەرنامەیەكی نوێوە بێتەوە مەیدان‪.‬‬ ‫بەمیراتی هزری‌و تیۆری سیاسی خۆیان‬ ‫بچنەوە لەمەڕ دەسەاڵت‌و شێوازی حوكم‪.‬‬ ‫بەو مەنتیقەی پێشو بەو تیۆریایانەی‬ ‫پێشتر بانگەشەیان بۆدەكرد‪ ،‬ئەگەری‬ ‫ب��ەردەوام��ی (ئیخوان ئەلموسلیمین)‬ ‫تەمومژاویە‪ .‬هەربۆیە داكشانی زیاتر‬ ‫بەالی لیبراڵیەت و جەختكردنەوە لەمافی‬ ‫مەدەنی‌و سیاسی‌و ئازادیەكانی هاواڵتیان‌و‬ ‫دەستبردنی بۆ شێوازەكانی خەباتی‬ ‫مەدەنی‪ ،‬دەتوانێت لەم تەنگژەیە (ئیخوان‬ ‫ئەلموسلیمین) رزگ��ار ب��ك��ات‪ .‬لەبری‬ ‫پەنابردن بۆ توندوتیژیی‌و حاكمیەتی رەها‬ ‫لەسایەی شەریعەتدا‌و قەرەبوكردنەوەی‬ ‫ئەو مێژووەی هەیەتی لەهەڵپەكردنی بۆ‬ ‫دەسەاڵتگرتنەدەست‪ ،‬گرنگە لەم قۆناغەدا‬ ‫ئیخوان موسلیمین پاشەكشە لەبیری‬ ‫ئیسالمیزمەوە ب��ەرەو بیرێكی كراوەتر‌و‬ ‫لیبراڵ بكات‪.‬‬

‫په‌راوێز و سه‌رچاوه‌‪:‬‬ ‫‪ )1‬مەری��وان وریا قانع‪ :‬دین‌و دنیا‪،‬چاپخانەی‬ ‫سەردەم‪،‬سلێمانی‪،2010،‬ل‪.83‬‬ ‫‪ )2‬ش��ێركۆ كرمان��ج‪ :‬بەسیاس��یكردنی‬ ‫ئیس��ل�ام‪ ،‬دەزكای چ��اپ‌و پەخش��ی‬ ‫سەردەم‪،‬سلێمانی‪،2005،‬ل‪.15‬‬ ‫‪ )3‬بۆزانیاری زیاتر بروانە‪ :‬ش��ێركۆ كرمانج‪:‬‬ ‫بەسیاس��یكردنی ئیس��ل�ام‪ ،‬دەزگای چ��اپ‌و‬ ‫پەخشی سەردەم‪،‬سلێمانی‪،2005،‬ل‪.170_151‬‬ ‫‪ )4‬بۆزانی��اری زیات��ر بڕوانە‪:‬س��ەید‬ ‫ڕێ‪،‬و‪.‬كرێكار‪،‬چاپ��ی‬ ‫قوتب‪:‬مەش��خەڵی‬ ‫دووەم‪،‬لەباڵوكراوەكانی خانەی تەفسیر‪.2008،‬‬ ‫‪ )5‬ج��ان ئ��ال س��پۆزیتۆ وجیم��س پ��ی‬ ‫پیسكاتور‪:‬ئیس��ل�ام ودیموكراسی‪،‬و‪.‬ئەبوبەكر‬ ‫خۆشناو‪،‬گۆڤاری سەنتەری ستراتیجی‪،‬ژ ‪،11‬‬ ‫‪،1994‬ل‪.124‬‬ ‫‪ )6‬س‪.‬پ‪،‬ل‪.126‬‬ ‫‪ )7‬ن��ەواف عەبدورەحم��ان ئەلقودێم��ی‬ ‫‪:‬ئیس��ل�امیەكان‌و بەه��اری شۆڕش��ەكان‪،‬و‪.‬‬ ‫بەرزانی مەال تەها‪،‬چاپخانەی بینایی‪،‬سلێمانی‬ ‫‪،2013‬ل‪.71‬‬ ‫‪ )8‬بۆوردەكاری‌و زانیاری زیاتر بڕوانە‪ :‬نەواف‬ ‫عەبدورەحم��ان ئەلقودێمی ‪:‬ئیس��ل�امیەكان‌و‬ ‫بەه��اری شۆڕش��ەكان‪ ،‬و‪.‬بەرزان��ی م��ەال‬ ‫بینایی‪،‬س��لێمانی‬ ‫تەها‪،‬چاپخان��ەی‬ ‫‪،2013‬ل‪.78_71‬‬ ‫‪ )9‬كۆمەڵێ��ك نوسەر‪:‬شۆڕش��ی خوێندكاران‬ ‫‪ ،68‬و‪.‬ش��وان ئەحمەد‪ ،‬چاپخانەی ش��ڤان‪،‬‬ ‫سلێمانی‪ ،2010 ،‬ل‪.103_102‬‬

‫‪3‬‬

‫ذمارة (‪ )165‬دوشةممة ‪2013/8/19‬‬

‫دياردةى ئاينى‬

‫سەرم لە هەڵگوردیش بڵندترە!‬

‫بینین‬ ‫گۆشه‌یه‌ک ‌ه مانگی دوجار‬

‫دکتۆر عادل باخه‌وان‬ ‫ده‌ینوسێت‬

‫ئیسالمی داهاتو‬ ‫لە كوردستاندا‬

‫موشیر گەاڵڵی و عەلی باپیر‬ ‫حەمەسەعید حەسەن‬ ‫ئایا ئ��ەوە ڕێكەوتە‪ ،‬لڤین لە ژمارە‬ ‫(‪)134‬ی��دا داكۆكی لە موشیر گەاڵڵی‬ ‫دەكات و لە ژمارە (‪)135‬یشیدا بە هانای‬ ‫عەلی باپیرەوە دەچێت؟‬ ‫م��ەح��اڵ��ە ڕاب��ردووم��ان ف��ەرام��ۆش‬ ‫بكەین و سەرلەنوێ ژی��ان دەس��ت پێ‬ ‫بكەینەوە‪ ،‬ئینسان وێ��ڕای گۆڕانكاری‬ ‫و وەرچەرخانەكان‪ ،‬بەردەوام درێژە بە‬ ‫ژیانی ڕابردووی دەدات‪ ،‬ئاخر ناتوانێت‬ ‫یادەوەری و دیرۆكی خۆی بسڕێتەوە و‬ ‫لە سفرەوە تێ هەڵبچێتەوە‪ ،‬پێی ناكرێت‬ ‫پەڕەیەكی تازە كە هیچ پێوەندیی بە‬ ‫ڕووپەلەكانی دەفتەری مێژووی ژیانییەوە‬ ‫نەبێت‪ ،‬بكاتەوە‪ .‬قارەمانی ڕۆمانی (بێ‬ ‫چ��ارەن��ووس)ی ئیمرە كیرتیز دەڵێت‪:‬‬ ‫(مەگەر سەرلەنوێ لە دایك ببمەوە‪،‬‬ ‫ئەگەر نا‪ ،‬ناتوانم سەرلەنوێ ژیان دەست‬ ‫پێ بكەمەوە‪ ).‬بۆیە بڕوام وایە‪ ،‬ئەوی‬ ‫ڕۆژێك لە ڕۆژان بەعسی بووبێت‪ ،‬قەت‬ ‫چاوەڕێی چاكەی لێ ناكرێت‪.‬‬ ‫لە ژم��ارە (‪)134‬ی گۆڤاری (لڤین)‬ ‫دا دیمانەیەك لەگەڵ (موشیر گەاڵڵی)‬ ‫دا ك��ە سااڵنێك بەرپرسی مەكتەبی‬ ‫هەندەرانی كۆمەڵی ئیسالمیی كوردستان‬ ‫بووە‪ ،‬ساز كراوە‪ ،‬لە وەاڵمی پرسیاری‪:‬‬ ‫(ئایا هیچ پێوەندییەكت لەگەڵ ڕژێمی‬ ‫بەعسدا هەبووە؟) ڕاشكاوانە ددان بەوەدا‬ ‫ت كە پردێك بووە لە نێوان كۆمەڵی‬ ‫دەنێ ‌‬ ‫ئیسالمیی كوردستان و حوكوومەتی‬ ‫بەعسدا و ئەوەیش نە بە ناپاكی دەزانێت‬ ‫و نە بە خ��ەوش و تەنانەت پێی وایە‬ ‫هێشتا(سەری لە هەڵگوردیش بەرزترە!)‬ ‫گەاڵڵی لە هەمان دی��داردا‪ ،‬درێ��ژە بە‬ ‫پەیڤەكانی دەدات و دەبێژێت‪( :‬جا‬ ‫پێوەندیكردن بە بەعسەوە چییە؟ ئەوە‬ ‫نییە بە بەرچاوی خەڵكەوە‪ ،‬ترێلەی‬ ‫نەوت ئاودیوی ئێران دەكرێت؟)(‪)1‬‬ ‫لە سەروەختی هەڵبژاردنی ئەنجوومەنی‬ ‫نیشتمانیی عێراقی فیدراڵدا كە لە (‪7‬‬ ‫ی ئاداری ‪)2010‬دا بەڕێوە چوو‪ ،‬موشیر‬ ‫گەاڵڵی وەك خۆی لە هەمان دی��داردا‬ ‫دەڵێت‪( ،‬خۆی كاندید دەك��ات‪ ،‬وەلێ‬ ‫بە فیلتەری یاسای ڕیشەكێشكردنی‬ ‫بەعسییەكاندا دەرب��از نابێت و دوور‬ ‫دەخرێتەوە‪ ).‬دیمانە لەگەڵ كراو هەروەها‬ ‫دەڵێت‪( :‬من لینكێكی نێوان كۆمەڵ و‬ ‫بەعس بووم‪ ،‬نازانم چەند پێوەندیی تر‬ ‫لە نێوان كۆمەڵ و بەعسدا هەبووە‪).‬‬ ‫ڕەنگە خوێنەر ئەو قسانە وا بخوێنێتەوە‬ ‫ك��ە موشیر گ��ەاڵڵ��ی یەكێك ب��ووە لە‬ ‫هێڵەخوارەكانی بەعس لەناو كۆمەڵدا‬ ‫و بەعس بێجگە ل��ەو‪ ،‬خ��ەت مائیلی‬ ‫دیكەیشی لەناو كۆمەڵدا هەبووە‪.‬‬ ‫ل��ە (ل��ڤ��ی��ن)ی ژم��ارە (‪)135‬دا‪،‬‬ ‫دیمانەیەك لەگەڵ عەلی باپیردا چێ‬ ‫ك��راوە‪ ،‬ل��ە وەاڵم��ی پ��رس��ی��اری (ئ��ەو‬

‫ئەدی ئەوە جوانتر نییە‪ ،‬لەبری خۆفرۆشتن‪،‬‬ ‫وەك سۆفییەكان بكەین‪ ،‬هێندە شەیدای‬ ‫خودا ببین‪ ،‬لەناو زەریای ئەوینیدا ببینە‬ ‫دڵۆپێك ئاو؟‬ ‫لڤین زۆر دڵگرانە بەوەی لە هەندێك‬ ‫باڵوكراوەدا‪ ،‬ڕەخنە لە كۆمەڵی ئیسالمی‬ ‫گیراوە‪ ،‬بۆیە ئەوە بە ئەركی یەكەمی سەر‬ ‫شانی خۆی دەزانێت‪ ،‬ڕێگە بۆ مەال عەلی باپیر‬ ‫تەخت و خۆش بكات‪ ،‬تا بە ئارەزووی دڵی‬ ‫خۆی‪ ،‬جنێو ببەخشێتەوە‪.‬‬

‫ئەوینیدا ببینە دڵۆپێك ئاو؟‬ ‫مەال عەلی لەوەیشدا‌ بە هەڵەدا چووە‬ ‫ك��ە پێی وای��ە‪( ،‬خۆفرۆشتن لەوانە‬ ‫چ��اوەڕێ دەكرێت كە پێوەندییان بە‬ ‫خواوە نییە‪ )،‬ئاخر ژمارەی ئەوانەی لە‬ ‫دنیادا‪ ،‬پێوەندییان بە هیچ ئایینێكەوە‬ ‫نییە‪ ،‬ڕەنگە لە میلیاردێك هەڵكشاوتر‬ ‫بێت‪ .‬الی كەم میلیاردێك كەس وا بیر‬ ‫دەكەنەوە‪ ،‬ئەوە ئینسانە خودای دروست‬ ‫كردووە نەك بە پێچەوانەوە‪ .‬ئەوانە كە‬ ‫(ئاتەیست)یان پێ دەڵێن‪ ،‬سەر بە هیچ‬ ‫ئایینێك نین‪ ،‬وەلێ دژی هیچ ئایینێكیش‬ ‫نین و ڕێز لە ب��اوەڕی هەموو كەسێك‬ ‫دەگ��رن‪ ،‬ئیدی سەر بە هەر ئایینێكی‬ ‫ئاسمانی یان زەوینی بێت‪ .‬ئایا ئەوە‬ ‫ڕاستە گومانی ناپاكیكردن تا ئاستی‬ ‫خۆفرۆشتن‪ ،‬لە میلیاردێك ئینسان‬ ‫بكەین؟‬

‫لە كن مامۆستا عەلی باپیر كە مەالی‬ ‫الی كەم دوازدە عیلم ‌ە و قورئانی‬ ‫لە سینگدایە‪ ،‬ئەوە شەرمەزارییە‪،‬‬ ‫ڕۆژنامەوان‪ ،‬جنێوفرۆش و زمانشڕ بێت‪،‬‬ ‫كەچی خۆی كە دەبوو زارخاوێن بێت‪ ،‬سڵ‬ ‫لە بەخشینەوەی دزێوترین جنێو ناكاتەوە!‬

‫هێرشەی لە بەشێك لە ڕاگەیاندنەكاندا‬ ‫دژی ئێوە هەیە‪ ،‬لە چییەوە سەرچاوە‬ ‫دەگرێت)دا‪ ،‬دەبێژێت‪( :‬ئەو باڵوكراوانە‬ ‫لەوە سووكتر و بێنرخترن ناویان بهێنم‪،‬‬ ‫خەڵكی جنێوفرۆش و زمانشڕ و زۆر‬ ‫بوودەڵە و هیچ لە باردا نەبوو‪ ،‬بەڕێوەیان‬ ‫دەبەن‪)2().‬‬ ‫ل��ە ك��ن مامۆستا ع��ەل��ی باپیر كە‬ ‫مەالی الی كەم دوازدە عیلمە‌ و قورئانی‬ ‫ل��ە سینگدایە‪ ،‬ئ��ەوە ش��ەرم��ەزاری��ی��ە‪،‬‬ ‫ڕۆژنامەوان‪ ،‬جنێوفرۆش و زمانشڕ بێت‪،‬‬ ‫كەچی خۆی كە دەبوو زارخاوێن بێت‪،‬‬ ‫سڵ لە بەخشینەوەی دزێوترین جنێو‬ ‫ناكاتەوە! ئەوە نییە بەو خەڵكە دەڵێت‪:‬‬ ‫(سووك‪ ،‬بێنرخ‪ ،‬بوودەڵە و هیچ لە باردا‬ ‫نەبوو!) وێڕای ئەو جنێوانە‪ ،‬بەوانەیشی‬ ‫كۆمەكی ئەو باڵوكراوانە دەكەن‪ ،‬دەڵێت‪:‬‬ ‫(بێشەهامەت و ناجوامێر‪).‬‬ ‫لڤین زۆر دڵگرانە بەوەی لە هەندێك‬ ‫باڵوكراوەدا‪ ،‬ڕەخنە لە كۆمەڵی ئیسالمی‬ ‫گیراوە‪ ،‬بۆیە ئەوە بە ئەركی یەكەمی‬ ‫س��ەر شانی خ��ۆی دەزان��ێ��ت‪ ،‬ڕێگە بۆ‬ ‫مەال عەلی باپیر تەخت و خۆش بكات‪،‬‬ ‫ت��ا ب��ە ئ��ارەزووی دڵ��ی خ��ۆی‪ ،‬جنێو‬ ‫ببەخشێتەوە‪ .‬لە وەاڵم��ی پرسیارێكی‬ ‫دیكەی لڤیندا كە ئەمە دەقەكەیەتی‪:‬‬ ‫(لە یەكێك لەو ب�ڵاوك��راوان��ەدا ئاماژە‬ ‫بۆ ئەوە كراوە كە ئێوە وەك كۆمەڵی‬

‫ئیسالمی‪ ،‬سیخوڕیی بۆ ئێران دەكەن؟)‬ ‫ئەمیری كۆمەڵ دەڵێت‪( :‬ئێمە خۆمان‬ ‫بە خوا فرۆشتووە‪ ،‬كەسانێك گومانی‬ ‫خۆفرۆشتنیان لێ دەكرێت كە پێوەندییان‬ ‫بە خواوە نەبێت‪).‬‬ ‫ئایا خ��ودا پێی باشە‪ ،‬عەبد خۆی‬ ‫بەو بفرۆشێت؟ ئایا ئینسان كااڵیە‪ ،‬تا‬ ‫قابیلی كڕین و فرۆشتن بێت؟ عەبد‬ ‫بە مانای كۆیلەیش‌ دێ��ت‪ ،‬ئایا ئەوە‬ ‫سووك سەرنجدانی ئینسان نییە‪ ،‬ناوی‬ ‫بنێین كۆیلە؟ ئ��ەوەی كە لە قۆناغی‬ ‫كۆیالیەتیدا‪ ،‬ئینسان ه��ەڕاج دەك��را‪،‬‬ ‫ئینسان لەم كیشوەرەوە بە مەبەستی‬ ‫فرۆشتن بۆ ئەو كیشوەر دەبرا‪ ،‬پەڵەیەكە‬ ‫بە تەوێڵی مرۆڤایەتییەوە‪ ،‬مەدالیایەك‬ ‫نییە بە بەرۆكییەوە‪ .‬ئەوە بۆ كەس بە‬ ‫ڕەوا و شیاو نازانم خۆی بفرۆشێت‪ ،‬با‬ ‫خۆفرۆشتنەكە ئارەزوومەندانەیش بێت‪،‬‬ ‫با كڕیارەكە خوداوەندیش بێت‪ .‬ڕەنگە‬ ‫الیەنی هەرە الوازی ئایین ئەوە بێت كە‬ ‫دەخوازێت ئینسان بكاتە كۆیلەی خۆی‪،‬‬ ‫ئاخر ئینسان بۆ ئەوە نەخوڵقاوە‪ ،‬ببێتە‬ ‫كۆیلە‪ ،‬بۆ ئەوە خوڵقاوە بە ئازادی بژی‪.‬‬ ‫ئایا ئەوە مەحاڵە‪ ،‬هاوزەمان ئازادیی‬ ‫خۆمان بپارێزین و خودایش بپەرستین؟‬ ‫ئ��ەدی ئ��ەوە ج��وان��ت��ر نییە‪ ،‬لەبری‬ ‫خۆفرۆشتن‪ ،‬وەك سۆفییەكان بكەین‪،‬‬ ‫هێندە شەیدای خودا ببین‪ ،‬لەناو زەریای‬

‫سه‌رچاوه‌‪:‬‬ ‫(‪ )1‬لڤی��ن ژمارە (‪ )134‬لە الپەڕە ‪15‬ەوە تا‬ ‫‪ 19‬یەكشەممە ‪ 2010 /8 /1‬سلێمانی‪.‬‬ ‫(‪ )2‬لڤی��ن ژمارە (‪ )135‬لە الپەڕە ‪14‬ەوە تا‬ ‫‪ 16‬سێشەممە ‪ 2010 /8 /10‬سلێمانی‪.‬‬

‫لەم چركەس��اتە مێژوییەدا‪ ،‬كۆمەڵگەی كوردس��تانی ب��ە قۆناغێكی تایبەتدا‬ ‫تێدەپەڕێ��ت‪ .‬قۆناغێ��ك كە لە ئاس��تی مەمەڵەك��ردن لەگەڵ پرس��ی ئاین و‬ ‫چۆنیەت��ی پەیوەندیەكانی ب��ە دەزگاكانی دەوڵەتەوە‪ ،‬دەكرێ��ت بەراوردبكرێت‬ ‫بە س��اتی دروستكردنی جمهوریەت لە فەرەنس��ادا‪ .‬ئەو چركەیەی كە شۆڕشی‬ ‫فەرەنس��ی ڕودەدات‪ ،‬ئای��ن ئ��ەو سوپەر‪-‬س��تراكتۆرەیە ك��ە ن��ۆرم و بەها و‬ ‫پرانسیپەكانی چوارچێوەی پانتاییە گشتی و شەخسیەكانی كۆمەڵگەی فەرەنسی‬ ‫دەستنیش��اندەكات‪ .‬ڕژێمی پاش��ایەتی نەك هەر گرفتی لەگەڵ ئەم س��وپەر‪-‬‬ ‫ستراكتۆرەدا نیە‪ ،‬بەڵكو شەرعیەتی لێوەردەگرت و شەرعیەتیشی پێدەبەخشی‪.‬‬ ‫لە چركەی جمهوریەت��دا ئەم پەیوەندیە بەش��ێوەیەكی ئۆتۆماتیكی نامێنێت‌و‬ ‫دەخرێتە ژێر پرسیارەوە‪ ،‬پرسیار بەمانای‌ دامەزراندنی ملمالنێیەكی هەناسە درێژ‬ ‫لە نێوان هەردوو الدا‪ ،‬ملمالنێیەك كە لە س��اڵی ‪1789‬ەوە دەس��تپێدەكات و لە‬ ‫ساڵی ‪ 1905‬دا بە دەركردنی یاسایەك لەسەر الیسیتێ كۆتایی پێدێت‪.‬‬ ‫لەمڕۆی كوردوستاندا سروشتی ملمالنێ و چۆنیەتی پێشنیازكردنی پرسیارەكان‬ ‫و چوارچێ��وەی دیالۆگ و بەریەككەوتنەكان دەمانبەنەوە س��ەر هەمان مێژووی‬ ‫سیاسیانەی‌ نێوان ئاین و جمهوریەت‪ .‬وەك چۆن لە فەرەنسادا ئاینێكی مێژوویی‪،‬‬ ‫دەزگایی‪ ،‬تەوحیدی كە كریستیانیس��مە‪ ،‬هەژمونی بەسەر پانتاییە گشتیەكانی‬ ‫پێ��ش جمهوریەتدا كردوە‪ ،‬ئاواش لە كوردس��تاندا ئاینێكی مێژوویی‪ ،‬دەزگایی‪،‬‬ ‫تەوحیدی‪ ،‬كە ئیس�ل�امە هەمان هەژمونی بەسەر تەواوی مێژووی كۆمەاڵیەتی و‬ ‫سیاس��ی كۆمەڵگەی كوردس��تانیدا كردوە‪ .‬گەر وەك كارل ماركس قسەبكەین‪،‬‬ ‫ئیس�ل�ام توانیویەتی وەك سوپەر‪-‬س��تراكتۆر‌ێكی مەزن‪ ،‬تەواوی نۆرم و بەها و‬ ‫پرانسیپەكانی ژیانی گشتی و تایبەت لە كۆمەڵگەی كوردستانیدا دەستنیشانبكات‪.‬‬ ‫لەبەرانبەر ئەم سوپەر ستراكتۆرە مێژوییەدا‪ ،‬هێزێكی بەرەنگاری لەنێو چینی‬ ‫سەری سەرەوەی كۆمەڵگەدا دروستبوە‪ .‬ئەم هێزە پێكهاتوە لە چەندین ئەكتەری‬ ‫سیاس��ی و كولتوری وس��تراتیژیەتی دورە مەودای بریتیە لە دەس��تكاریكردنی‬ ‫چوارچێوەی گش��تی پەیوەندیەكانی ئیس�ل�ام بە ڕوبەرە گش��تی و تایبەتەكانی‬ ‫كۆمەڵگ��ەی كوردس��تانیەوە‪ .‬كردەی دەس��تكاریكردن لە ه��ەر فۆرمێكدا بێت‬ ‫(هەڵوەش��انەوە‪ ،‬گۆڕی��ن‪ ،‬ڕیفۆرمكردن‪ ،‬الوازكردن‪ ،‬كاڵكردنەوە) یەكس��انە بە‬ ‫دەس��تبردن بۆ ئ��ەو نۆرم و ڕێكخس��تن و جیهانبینی و دابەش��بونانەی كە لە‬ ‫مێژویەكی هەزار س��اڵەدا دروس��تبون و ئاوێزانی ڕۆح و جەستەی تاك بەتاكی‬ ‫كۆمەڵگەی كوردس��تانی بوون‪ .‬من نامەوێت بڵێم ئەمە مەحاڵە‪ ،‬بەاڵم دەمەوێت‬ ‫بڵێم وەك س��ەفەركردن بەنێو كێڵگەی ئەڵغامدا وایە! ئەمەش لەبەر دو هۆكاری‬ ‫سەرەكی‪.‬‬ ‫یەكەمی��ان پەیوەن��دی ب��ەو هێ��زە كۆمەاڵیەت��ی و سیاس��یانەوە هەیە كە‬ ‫دەتوان��ن ڕوبەڕوی پرۆژەیەكی لەم جۆرە ببن��ەوە‪ .‬ئەم هێزانە بەتەنها بزوتنەوە‬ ‫ئیسالمیس��تەكان (یەكگرت��وو‪ ،‬كۆم��ەڵ‪ ،‬بزوتن��ەوە) نین‪ ،‬بەتەنه��ا یەكێتی‬ ‫مەالكانی كوردس��تان نیە‪ ،‬بەتەنها مزگەوت��ەكان نین‪ ،‬بەڵكو تەواوی ئەو گروپە‬ ‫كۆمەاڵیەتیانەن كە زۆرینەی ڕەهای خوار و ناوەڕاس��ت و سەرەوەی كۆمەڵگەی‬ ‫كوردس��تانی پێكدەهێنن‪ .‬لە سەری سەرەوەی كۆمەڵگەی ئێمەدا‪ ،‬بەشێكی زۆر‬ ‫لە گروپە سیاسی و كۆمەاڵیەتیەكان هەڵگر و پارێزەری هەمان ئەو جیهانبینی و‬ ‫دابەش��بونە كۆمەاڵیەتی و سیاسی و ئەخالقیانەن كە ئیسالم پێشنیازیاندەكات‪.‬‬ ‫ئەو گروپانەی كە لە ناوەڕاستی كۆمەڵگەدان و بە چینی ناوەند ناسراون‪ ،‬لەنێو‬ ‫هەمان س��وپەر س��تراكتۆردا پەروەردەكراون (بێگومان ئەمە مانای ئەوەنیە كە‬ ‫ئیسالمیستن! بەپێچەوانەوە‪ ،‬دەكرێت ئەندامی پارتی‪ ،‬یەكێتی‪ ،‬گۆڕان‪ ،‬تەنانەت‬ ‫حزبی شیوعیش��بن‪ ،‬بەاڵم لەنێو هەمان چوارچێوەی ئاینیدا ئەقڵ و جەستەیان‬ ‫ڕێكخرابێ��ت)‪ .‬خ��وارەوەی كۆمەڵگەش‪ ،‬لەبەر دورەپەرێزیان لە س��ەرچاوەكانی‬ ‫كولت��ور و پەروەردە‪ ،‬تەنه��ا ڕوبەرێكی «مومكین» كە بتوانێ��ت خەونیان بۆ‬ ‫دروس��تبكات ئاینە‪ .‬لێرەوە‪ ،‬كردەی دەس��تبردن بۆ ئاین‪ ،‬ب��ۆ وەزیفەكانی‪ ،‬بۆ‬ ‫چوارچێوەكان��ی‪ ،‬ب��ۆ رێكخس��تنەكانی‪ ،‬بۆ دەس��ەاڵتەكانی‪ ،‬الی ئ��ەم گروپە‬ ‫كۆمەاڵیەتیانە یەكس��اندەبێت بە ڕاگەیاندنی جەنگی پیرۆز! لەباش��ترین دۆخدا‪،‬‬ ‫گ��ەر جیهادی پیرۆزی��ش ڕانەگەیەنن‪ ،‬بەالی كەمەوە هەمو ڕێ��گا مەدەنیەكانی‬ ‫بەرەنگاری دەگرنەبەر‪.‬‬ ‫دوەمیش��یان پەیوەندی بەو ئەكتەرانەوە هەیە كە لە پشت ئەم پرۆژەیەوەن‪.‬‬ ‫تراژیدیای ئ��ەم ئەكتەرانە لەوەدایە كە خەیاڵدانیان ئ��ەو ڕوبەرەیە كە چەندین‬ ‫چەمك و تیۆری دژ بەیەكی تیادا تێكەڵبوە‪ ،‬بەڕادیەك كە لە چركەساتێكدا داوای‬ ‫شتێك و دژەكەش��ی دەكەن‪ .‬تێكەڵكردنی تێزەكان‪ ،‬الوازیی پێكهاتەی زانستی‪،‬‬ ‫لێكدژی هەڵوێس��تەكان ئەو س��یفەتانەن كە ئەم ئەكتەرانەیان پێدەناسرێتەوە‪.‬‬ ‫ل��ە هەلومەرجێك��ی ئاوادا‪ ،‬ئەوەن��دەی ڕوداوە هەنوكەییەكانی ڕۆژ هەڵوێس��ت‬ ‫الی ئەم ئەكتەرانە دروس��تدەكات‪ ،‬نیو ئەوەن��دە توێژینەوەی مەیدانیی بیناكراو‬ ‫لەس��ەر داتای ڕاڤەكراو بەپێی میتۆدە زانس��تیەكان‪ ،‬چوارچێوەی دورە مەودای‬ ‫هەڵوێس��تیان ال دروس��تناكات‪ .‬بێهودەنیە كە ئەم ئەكتەرانە ئەوەندەی پش��ت‬ ‫بە ڕۆژنامە‪ ،‬فەیس��بوك‪ ،‬تویتەر دەبەس��تن‪ ،‬نیو ئەوەندە پش��ت بە سەنتەری‬ ‫توێژینەوەی زانستی نابەستن‪.‬‬ ‫لەگەڵ هەمو ئەم تێبینیانەشدا پرۆسەكە بەڕێوەیە و هەردو الش گرەو لەسەر‬ ‫داهات��وی كۆمەڵگەی كوردس��تانی دەكەن‪ ،‬داهاوتیەك كە ب��ۆ هیچ یەكێك لە‬ ‫گریمان��ەكان یەكالیی نەبوەتەوە‪ .‬من نازانم كام لە گریمانەكان س��ەردەكەوێت‪،‬‬ ‫ب��ەاڵم دەزانم كە هاوكێش��ەكە زۆر ل��ەوە ئاڵۆزترە كە ل��ە داهاتویەكی نزیكدا‬ ‫گۆڕانكاری بەسەردا بێت‪.‬‬

‫سی‬

‫ذمارة (‪ )165‬دوشةممة ‪2013/8/19‬‬

‫وننا‬

‫دەر‬

‫و‬ ‫ئاينناسى‬

‫‪4‬‬

‫ئ‬ ‫ا‬ ‫ی‬ ‫ن‬

‫فرۆید پێی وایە ئاین‬ ‫بەرهەمی ئەزموون‬ ‫و بیركردنەوە نییە‪،‬‬ ‫بەڵكوو لە خەیاڵەوە‬ ‫سەری هەڵداوە و‬ ‫ئاكامی بەدینەهاتنی كۆنترین و‬ ‫بەپەلەترین ئارەزوو و خولیاكانی‬ ‫مرۆڤە و سڕ و نهێنی دەسەاڵتی ئاین‬ ‫لە دەسەاڵتی خولیاكاندا شاراوەیە‬

‫بیرمەندانی دەروونناسی لەسەر ئەو‬ ‫باوەڕەن ئاین بابەتێكی تاكەكەسییە‬ ‫و لە ناوخۆی تاكەكانەوە‬ ‫سەرهەڵدەدات‪ ،‬بەاڵم بیرمەندانی‬ ‫كۆمەڵناسی بە پێچەوانەوە‪ ،‬پێیان‬ ‫وایە ئاین پێوەندی بە گروپ و‬ ‫كۆمەڵگاوە هەیە و ئاینداری تاك لە‬ ‫كۆمەڵگاوە سەرچاوەدەگرێت‬ ‫خالید عەلیزادە*‬

‫سەرەتا‬

‫ئاین وەك دیاردەیەكی فرەالیەن و‬ ‫ئاڵۆز لە ڕوانگەی جیاوازەوە توێژینەوەی‬ ‫ب��ۆ‌ك��راوە‪ .‬ل��ەم وت��ارەدا ه��ەوڵ��دراوە‬ ‫ل��ە ڕوان��گ��ەی��ەك��ی دەروون��ن��اس��ی��ی��ەوە‬ ‫خوێندنەوەیەكی زانستی بۆ ئاین بكرێ‪.‬‬ ‫ئاین یەكێك لەو تەوەر و بابەتانەیە‬ ‫ه��ەر لە مێژەوە لە الی �ە‌ن بیرمەندانی‬ ‫كۆمەاڵیەتییەوە ئ��اوڕی لێ دراوەت��ەوە‪،‬‬ ‫وات��ە لەو كاتە‌وە مرۆڤی بیركەرەوە و‬ ‫خ��اوەن ئەندێشە لە هەمبەر كۆمەڵگا‬ ‫كەتۆتە تێڕامان و بیركردنەوە بە شێوەی‬ ‫خ��وازراو و نەخوازراو لەگەڵ ئاین وەك‬ ‫بەرچاوترین و سەرەكیترین دی��اردەی‬ ‫كۆمەاڵیەتی كاریگەر لە ژیانی مرۆڤەكاندا‬ ‫ڕوبەڕوبۆتەوە‪ .‬كەوابوو مێژووی ئەندێشەی‬ ‫كۆمەاڵیەتی سەبارەت بە ئاین بە درێژایی‬ ‫مێژووی بیركردنەوەی كۆمەاڵیەتی مرۆڤە‬ ‫و یەكێك لەو زانستانەی لە دەرەوەی ئاین‬ ‫خوێندنەوەی بۆ‌ئاین كردوە و لەم بوارەدا‬ ‫كۆمەڵێك دەق و ن��وس��راوی بە نرخی‬ ‫بەرهەمهێناوە‪ ،‬زانستی دەرونناسییە‪.‬‬

‫دەرونناسی و‬ ‫پێناسەی ئاین‬

‫بەگشتی دەتوانین بڵێین دەروونناسی‬ ‫ل��ە دوو رێ��گ��ەوە ه��ات��ۆت��ە ب��واری‬ ‫توێژینەوەی ئاینناسییەوە‪ .‬یەكەم لە‬

‫هەوڵدایە واڵمێك بۆ‌پرسیاری ڕەگوڕیشەی‬ ‫ئاین و سەرچاوەی ئاینداری بدۆزێتەوە‪.‬‬ ‫دوەم لە هەوڵدایە ئاسەوار و كاریگەریی‬ ‫ئاین لەسەر چۆنیەتی هەست و سۆزی تاك‬ ‫و جیاكردنەوەی شێوازەكانی كەسایەتی لە‬ ‫یەكتر و هەروەها كاریگەریی ئیمانی ئاینی‬ ‫لەسەر شێواز و چۆنیەتی بیركردنەوە و‬ ‫هەڵسوكەوتی تاك بدۆزێتەوە‪ ،‬ئەگەرچی‬ ‫دەروونناسانی ئاین بە ب��ەراورد لەگەڵ‬ ‫ئاینناسانەكانی دیكە گرنگی كەمتر ئەداتە‬ ‫پێناسەی ئاین‪ ،‬بەاڵم بەگشتی سەبارەت‬ ‫بەم بابەتە كەمتەرخەم و بێ‌الیەن نییە‪.‬‬ ‫(شوجاعی‌زەند‪.)19 ،1380 ،‬‬ ‫هەروەها كە پێشتریش باسمان كرد‬ ‫پێناسەی بابەتەكان گرنگیی زۆری‬ ‫هەیە و پێوەندیی نێوان «پێناسە» و‬ ‫«ڕونكردنەوەی» بابەتەكان ئەوەندە‬ ‫بەهێز و بەرچاوە كە دەكرێت لە رێگەی‬ ‫پێناسەیەكی ڕون و دی��اری��ك��راوەوە بە‬ ‫ئاسانی ڕونكردنەوەیە‌كی باش و بەهێزمان‬ ‫هەبێت‪ ،‬بەاڵم لێرەدا پێویستە ئاماژەی‬ ‫پێ بكرێ لە س��ەرەت��ای خوێندنەوەی‬ ‫زانستی نائاینی لە رۆژئاوا‪ ،‬زۆربەی ئەو‬ ‫پێناسانەی لە ئاین كراوە لەژێر كاریگەری‬ ‫ئەندێشەی «پۆزیتیویستی» دایە و بە‬ ‫هۆی ئەوەی ئەم شێوە روانینە هیچ‌ جۆرە‬ ‫ڕەسەنایەتییەك بۆ‌بیروبۆچوونی الهووتی‬ ‫(ئاسمانی) مرۆڤ لە بەرچاو ناگرێت و‬ ‫بەپێی گریمانەی‬ ‫زان��س��ت��خ��وازن��ە‪،‬‬

‫ه��ەرج��ۆرە ه��ۆگ��ری و‬ ‫بیروبۆچوونێكی ئاینی وەك‬ ‫جۆرێك الدان و گ��ەڕان��ەوە بۆ ‌قۆناغی‬ ‫«منداڵیی مرۆڤ» لە بەرچاودەگرێت و‬ ‫بۆ لێكدانەوەی هۆكارەكانی بەردەوام ئاین‬ ‫وەك دیاردەیەك لە هەوڵی ‌دۆزینەوەی‬ ‫هۆكارەكانی سەرهەڵدان و بەردەوامی‬ ‫ئاین لە سەرچاوەی دیكە لە دەرەوەی‬ ‫ئایندان (شوجاعی‌زەند‪.)153 :1391 ،‬‬ ‫یەكێك لە پەڕگیرترین و بەرچاوترین‬ ‫روانگەكان لەم بوارەدا‪ ،‬واتە سەبارەت بە‬ ‫پێناسە و ڕونكردنەوەی دیاردە ئاڵۆز و‬ ‫فرەڕەهەندە كۆمەاڵیەتی و كولتوورییەكان‪،‬‬ ‫روان��گ��ەی داش��ك��ان��دن��خ��وازان��ەی �ە‌‪ .‬لە‬ ‫روانگەی داشكاندنخوازانەدا هیچ جۆرە‬ ‫رەسەنایەتییەك بۆ ‌بابەتی توێژینەوە‬ ‫لە بەرچاو ناگیرێت و وەك رەنگدانەوەی‬ ‫ه��ۆك��ارێ س��ەرەك��ی و ن��اس��راوی دیكە‬ ‫چاوی لێدەكرێ‪ .‬كەوابوو لە پێناسە و‬ ‫روونكردنەوەی دیاردەكاندا هەوڵدەدرێ‬ ‫بە هەڵدانەوەی الیەنە رواڵەتییەكانی‬ ‫توێژینەوە‪ ،‬بگەنە دی��وی ب��ن��ەڕەت و‬ ‫ناوەوەی دیاردەكان و پێوەندی شاراوەی‬ ‫نێوان بنەڕەت و رواڵ��ەت��ی دی��اردەك��ان‬ ‫نیشانبدرێ‪ .‬لەم روانگە‌یەوە هەوڵدەدرێ‬ ‫هۆكاری بیروبۆچوونی ئاینی و دیاردەی‬ ‫ئاین بەگشتی لە رێگەی هەندێ بنەما و‬ ‫سەرچاوەی نائاینی وەك «هەلومەرجی‬ ‫دەروون��ی ت��اك��ەك��ان»‪« ،‬ه�ە‌وم��ەرج��ی‬ ‫كۆمەاڵیەتی»‪« ،‬هەلومەرجی ئابووری»‪،‬‬ ‫«پێوەندی دەس��ەاڵت»‪ ،‬لە الیەكەوە‬ ‫و «كاركرد و قازانجەكانی» لە الیەكی‬ ‫دیكەوە دیاری بكرێت (هەمان سەرچاوە‪:‬‬ ‫‪153‬ـ‪ .)152‬بە مانایەكی دیكە هەرجۆرە‬ ‫روانین و بیروبۆچوونێك كە سەرچاوە و‬ ‫بنەڕەتی ئاین و باوەڕی ئاینی لە دەرەوەی‬ ‫پێداویستیی سرشتی مرۆڤدا دەبینێتەوە‬ ‫و‌ بە هەندێ هۆكاری وەك «ترس» و‬ ‫«نەزانین»‪« ،‬بێ‪-‬دەسەاڵتی»‪« ،‬گرێی‬ ‫دەروونی»‪« ،‬توانای هێماسازی مرۆڤ»‬ ‫ئ��ام��اژە‪ ،‬دەچێتە ئ��ەم خانەیەوە‪ .‬ئەم‬ ‫ج��ۆرە روانینە لە ب��واری كۆمەڵناسیدا‬ ‫كەسانێك وەك��وو فۆئێر ب��اخ‪ ،‬ك��ارڵ‬ ‫ماركس و دوركهایم و ‪ ...‬لەخۆدەگرێ‪.‬‬ ‫بۆ وێنە كارل ماركس ئاین وەك جۆرێك‬ ‫دیاردەی سەرخانی و ئایدیۆلۆژی هەڵە‬ ‫و فریودەرانە چاولێدەكات‪ ،‬كە بۆ خۆی‬ ‫هیچ جۆرە سەربەخۆییەكی نییە و دەبێ‬ ‫لە چوارچێوەی پێوەندی چینایەتیدا‬ ‫شرۆڤەبكرێت‪ .‬س��ەب��ارەت ب��ەم ج��ۆرە‬ ‫روانینە لە بورای دەروونناسیدا دەتوانین‬ ‫ئاماژە بە كەسانێكی وەكوو فرۆید‪ ،‬یونگ‪،‬‬ ‫ویكتور فرانكل و ‪ ...‬بكەین‪ .‬بۆ وێنە‬ ‫فڕۆید پێی وایە ئاین بەرهەمی ئەزموون‬ ‫و بیركردنەوە نییە‪ ،‬بەڵكوو لە خەیاڵەوە‬

‫سەری هەڵداوە و ئاكامی بەدینەهاتنی‬ ‫كۆنترین و بەپەلەترین ئ��ارەزوو و‬ ‫خولیاكانی مرۆڤە و سڕ و نهێنی دەسەاڵتی‬ ‫ئاین لە دەسەاڵتی خولیاكاندا شاراوەیە‪.‬‬ ‫هەر بە هەمان شێوە لە شوێنێكی دیكەدا‬ ‫ئاین وەكوو جۆرێك شڵەژاوی دەروونی‬ ‫و راڕایی (وەسواس) پێناس دەكات كە‬ ‫بۆ سەردەمی منداڵی مرۆڤ دەگەڕێتەوە‬ ‫(هەمان س��ەرچ��اوە‪ .)227 :‬بە هەمان‬ ‫شێوە یونگ لە پێناسەی ئایندا دەڵێت‪:‬‬ ‫سەرچاوە و كانگای بیروبۆچوونی ئاینی‬ ‫بابەتێكی دەروونییە و خودای جێگیر لە‬ ‫بان سروشت‪ ،‬هەر هەمان خودای دەروونی‬ ‫ئێمەیە كە لە نەستی كۆمەڵەوە سەرچاوە‬ ‫دەگ��رێ‪( .‬هەمان سەرچاوە‪ .)155 :‬لە‬ ‫پێناسەیەكی دێكەدا فرانكل دەڵێت‪ :‬ئاین‬ ‫هەستێكی قووڵ و بنجدارە لە قوواڵیی‬ ‫نەستی مرۆڤدایە (هەمان سەرچاوە‪:‬‬ ‫‪.)229‬‬ ‫ل��ە ك��ۆت��ای��ی ئ��ەم ب��ەش��ەدا و بۆ‬ ‫‌ڕونكردنەوە‌ی زیاتری ئەم بابەتە‪ ،‬پێویستە‬ ‫ئاماژە بە شێوازی پۆلێنكردنی جۆرەكانی‬ ‫روون��ك��ردن��ەوەی ئاین لە الی��ەن ئاوانز‬ ‫پریچاردەوە بكەین‪ .‬پریچارد (‪)1965‬‬ ‫جۆرەكانی روونكردنەوە سەبارەت بە ئاین‬ ‫دەكاتە دوو بەشەوە‪ :‬یەكەم دەروونناسانە‪،‬‬ ‫دووەم كۆمەڵناسانە‪ .‬ناوبراو لەسەر ئەو‬ ‫باوەڕەیە كۆی بیروبۆچوونی دەروونناسانە‬ ‫س��ەب��ارەت بە ئاین بۆ خ��ۆی بە سەر‬ ‫دوو روان��گ��ەدا داب��ەش��دەك��رێ‪ ،‬یەكەم‬ ‫روانگەی ئەقاڵنیخوازانە‪ ،‬دووەم روانگەی‬ ‫سۆزداری‌خوازانە (هەمیلتۆن‪)43 :1390 ،‬‬ ‫كە لە ژێرەوە بە كورتی باسیان دەكەین‪.‬‬

‫روانگەی ئەقڵگەرایی‬

‫بەگشتی بیرمەندانی دەروونناسی لەسەر‬ ‫ئەو باوەڕەن ئاین بابەتێكی تاكەكەسییە‬ ‫و لە ناوخۆی تاكەكانەوە سەرهەڵدەدات‪،‬‬ ‫ب��ەاڵم ب��ی��رم��ەن��دان��ی ك��ۆم��ەڵ��ن��اس��ی بە‬ ‫پێچەوانەوە‪ ،‬پێیان وایە ئاین پێوەندی‬ ‫بە گروپ و كۆمەڵگاوە هەیە و ئاینداری‬ ‫تاك لە كۆمەڵگاوە سەرچاوەدەگرێت‪ .‬لە‬ ‫روانگەی ئەقاڵنیخوازانەدا‪ ،‬ئاین لە بنەڕەتدا‬ ‫بۆ روونكردنەوە و شرۆڤەكردنی دڕدۆنگی‬ ‫و لێڵی بنەڕەتی ژی��ان و واڵم��دان��ەوەی‬ ‫پرسیارە بنەڕەتی و سەرەكییەكانی مرۆڤە‬ ‫سەبارەت بە جیهان‪ .‬ئاكامی زۆرب��ەی‬ ‫لێكۆڵینەوە دەروونناسییەكان دەرخەری‬ ‫ئ��ەو راستییەن كە م��رۆڤ لە نەبوونی‬ ‫روون��ك��ردن��ەوەی بابەتەكان و جیهانی‬ ‫دەوروبەری نیگەران و بەپەرۆشە و زۆربەی‬ ‫كات تێدەكۆشێ تا بە شێوەیەك بەسەر‬ ‫ئەم لێاڵیی و بێسەروبەرەیەدا زاڵبێت‪.‬‬ ‫باوەڕ بە گیانلەبەربوونی شتەكان‪ ،‬باوەڕ‬

‫بە چەندخودایی یان خودایەكی تاقانە‪،‬‬ ‫لە راستیدا رۆڵی جۆرێك لە فەلسەفە و‬ ‫تیۆری هەیە‪ ،‬كە بۆ شرۆڤە و راڤەكردنی‬ ‫گەردوون بەكارهاتوە و لەم رێگەوە واڵمی‬ ‫پرسیارەكانی خۆیان سەبارەت بە چییەتی‬ ‫و لە كوێڕاهاتنی جیهان وەرگرتووەتەوە‬ ‫(شوجاعی‌زەند‪59 :1380 ،‬ـ‪.)58‬‬ ‫بەگشتی بیرمەندانی ئ��ەم روانگەیە‬ ‫لەسەر ئەو باوەڕەن‪ ،‬بنەڕەت و سەرچاوەی‬ ‫ئاین بۆ ئاوەز و ئەقڵخوازیی مرۆڤ‪ ،‬توانای‬ ‫هەڵسەنگاندن‪ ،‬بەگشتیكردن و گەیشتن‬ ‫بە ئەنجام بە پشتبەستن بە بینراوەكان‬ ‫و ئ��ەزم��وون��ی م��رۆڤ دەگ��ەڕێ��ت��ەوە‪.‬‬ ‫سەرەكیترین بیرمەندانی ئەقڵگەرا بریتین‬ ‫لە ئەگۆست كۆنت‪ ،‬هێربێرت ئێسپێنسێر‪،‬‬ ‫ئێدوارد تایلێر و جیمز فێریزر (هەمیلتۆن‪،‬‬ ‫‪.)44 :1390‬‬

‫روانگەی‬ ‫سۆزداریخوازانە‬

‫ل��ە روان��گ��ەی س��ۆزداری��خ��وازی��ی��ەوە‪،‬‬ ‫بنەڕەت و سەرچاوەی ئاین بۆ الیەنی‬ ‫سۆزداری مرۆڤ دەگەڕێتەوە و هیچ جۆرە‬ ‫پێوەندییەك لە نێوان ئەقڵ و ئاین لە‬ ‫ئ��ارادا نییە و بگرە جۆرێك دژایەتی و‬ ‫ناكۆكی هەیە و بەگشتی لەسەر رەهەندە‬ ‫نائەقاڵنییەكانی ئاین پێداگری دەكەن‪ .‬بۆ‬ ‫وێنە كانت وەك یەكێك لە ناسراوترین‬ ‫بیرمەندانی ئەم رێبازە لەسەر ئەو باوەڕەیە‬ ‫ئاین و بابەتە ئاینییەكان بە هۆی ئەوەی‬ ‫كە دەكەونە دەرەوەی سنووری كات و‬ ‫شوێنەوە لە رێگەی ئەقڵەوە فامناكرێن و‬ ‫بۆ جێگیربوونی ئیمان لە دڵدا پێویستە‬ ‫ئەقڵ وەال بنرێ (شوجاعی‌زەند‪:1380 ،‬‬ ‫‪.)62‬‬ ‫ئ��ەم ج��ۆرە رەخنانە و ب��ە تایبەت‬ ‫رەخنەی كانت سەبارەت بە ئەوەی كە‬ ‫بابەتە بان‌سروشتی و چەمكە ئاینییەكان‬ ‫لە رێگەی ئەقڵەوە فامناكرێن و ئەقڵی‬ ‫مرۆڤ بێجگە لەو بابەتانەی كە دەكەونە‬ ‫سنووری سروشت و بیركارییەوە‪ ،‬ناتوانێ‬ ‫بابەتێكی دیكە شرۆڤەبكات‪ ،‬بووە هۆی‬ ‫ئەوەی كە بیرمەندانی الیەنگری ئاین بیر‬ ‫لە رێگاچارەیەكی دیكە بكەنەوە و بۆ‬ ‫ئەم مەبەستە گەڕانەوە بۆ ‌یەكەمین و‬ ‫سەرەتاییترین سەرچاوەكانی ئاین‪ ،‬وات‬ ‫دڵ‪ ،‬سەرەكیترین بیرمەندانی سۆزداریخواز‬ ‫بریتین لە ئێر‪.‬ئێر‪.‬مارێت‪ ،‬مالینۆفێسكی‪،‬‬ ‫كانت‪ ،‬فرۆید‪ ،‬یونگ‪ ،‬مێلفۆرد ئێسپیرۆ‪.‬‬ ‫بە بۆچوونی مارێت ئاین و ج��ادوو‬ ‫بەرهەمی ئەقڵ و ئەندێشە نییە‪ ،‬بەڵكوو‬ ‫بەرهەمی چۆنیەتی الیەنی س��ۆزداری‬ ‫مێشكی مرۆڤە و بەرچاوترین تایبەتمەندی‬ ‫رەفتار و رێوڕەسمی ئاینی راستەوخۆ لە‬ ‫سۆزەوە سەرچاوەدەگرێت‪ ،‬نەوەك لە بیر‬ ‫و باوەڕەوە (هەمان سەرچاوە‪84 :‬ـ‪.)83‬‬ ‫هەر بە هەمان شێوە مالینۆفێسكی وەكوو‬ ‫سەرەكیترین بیرمەندی سۆزداریخوازانە‪،‬‬

‫ب��ن��ەم��ا و ب��ن��ەڕەت��ی ئ��ای��ن و ج��ادوو‬ ‫دەگەڕێنێتەوە بۆ پێشهات و رووداوەكان‪،‬‬ ‫پەرۆشی و دڵەڕاوكێ و لێڵی و نادیاری‬ ‫ژیانی رۆژان��ە لە كۆمەڵگای خێڵەكی و‬ ‫هەروەها لە ئاستێكی بەرباڵودا لە هەموو‬ ‫كۆمەڵگای مرۆڤایەتیدا و پێی وایە بنەمای‬ ‫ئاین و جادوو بۆ گوشار و ناكۆكی ناخۆیی‬ ‫لە الی��ەن سۆزدارییەوە دەگەڕێتەوە و‬ ‫س��ەرچ��اوەی ئاین و ج��ادوو ل��ە ژیانی‬ ‫ناسەقامگیر و پڕ لە ناكۆكی مرۆڤدایە‬ ‫و سەرەكیترین س��ەرچ��اوەی ناكۆكی و‬ ‫س��ۆزداری واقیعییەتی مەرگە (هەمان‬ ‫سەرچاوە‪90 :‬ـ‪.)88‬‬ ‫ئەگەر ل��ێ��رەدا بمانەوێ بەپێی ئەم‬ ‫دابەشكردنەی ریچارد بە كورتی واڵمی دوو‬ ‫پرسیاری سەرەكی دەروونناسان سەبارەت‬ ‫بە ئاین‪ ،‬وات رەگوڕیشە و سەرچاوەی‬ ‫ئاین و هەروەها كاریگەری و شوێندانانی‬ ‫ئاین لەسەر هەست و س��ۆزی ت��اك و‬ ‫شێوازەكانی كەسایەتی مرۆڤ بدەینەوە‪،‬‬ ‫دەتوانین بڵێین بە بۆچوونی دەروونناسان‬ ‫بەگشتی ب��ن��ەڕەت و بنەمای ئاین لە‬ ‫ترس لە مانا گشتییەكەیدا و بە تایبەت‬ ‫ترس لە مەرگ‪ ،‬بێدەسەاڵتی‪ ،‬نەزانین و‬ ‫دواكەوتوویی مرۆڤەوە سەرچاوەدەگرێ‪،‬‬ ‫ب��ەاڵم لە وەاڵم بە پرسیاری دووەم��دا‬ ‫دەبێ بگوترێ ئاین س��ەرەڕای كاركرد و‬ ‫قازانجی كۆمەاڵیەتی وەك‪ :‬یەكانگیری‬ ‫ك��ۆم��ەاڵی��ەت��ی‪ ،‬ئاسانكاری ل��ە رەوت��ی‬ ‫بەكۆمەاڵیەتیكردندا‪ ،‬پێناسەی بایەخ و‬ ‫دابونەریتی كۆمەاڵیەتی‪ ،‬مەشروعیەت بە‬ ‫سیستمی سیاسی‪ ،‬پاڵپشتی و یارمەتیدان‬ ‫بە بزووتنەوەی سیاسی و كۆمەاڵیەتی و‬ ‫‪ ...‬لەسەر كاركرد و خزمەتی تاكەكەسی‬ ‫ـ دەروون��ن��اس��ان��ە ج��ەخ��ت��دەك��ات��ەوە‪.‬‬ ‫دەروونناسانی ئاینی لەسەر قازانجی ئاین‬ ‫سەبارەت بە كەمكردنەوەی ئیش و ئازار‬ ‫و ناهومێدی مرۆڤ لە ژیانی كۆمەاڵیەتی‬ ‫و ب��ردن��ەس��ەرەوەی ئاستی هەڵكردن‪،‬‬ ‫گوێڕایەڵی هاوكات لەگەڵ ئاسوودەگی‬ ‫خەیاڵ‪ ،‬زاڵبوون بەسەر ترس لە مەرگ‪،‬‬ ‫دۆزینەوەی ناوەندێك بۆ پاڵپێوەدان و‬ ‫فەرمانبەری‪ ،‬خاڵیكردنەوەی دەروون��ی‪،‬‬ ‫مانابەخشین بە ژیان و لە ئاكامدا گەیشتن‬ ‫بە جۆرێك لە هێوربوونەوەی دەروونی و‬ ‫بنیاتنانی كەسایەتی كۆك و هاوڕا لەگەڵ‬ ‫دروستبوە‪(.‬شوجاعی‌زەند‪،‬‬ ‫كۆمەڵگا‬ ‫‪.)57 :1380‬‬

‫سه‌رچاوه‌‪:‬‬ ‫ـ ش��جاعی‌زند‪ ،‬علی‌رچ��ا (‪،)1391‬‬ ‫جامعەشناسی دین‪‌،‬تهران‪ ،‬نشر نی‪.‬‬ ‫ـ شجاعی‌زند‪ ،‬علی‌رچا (‪ ،)1380‬دین‪ ،‬جامعه‬ ‫و عرفی‌شدن‪ ،‬تهران‪ ،‬نشر مركز‪.‬‬ ‫ـ همیلتون‪ ،‬م‪.‬لكم (‪ ،)1390‬جامعەشناس��ی‬ ‫دین‪ ،‬ترجمەی‪ :‬محس��ن پالپی‪ ،‬تهران‪ ،‬نشر‬ ‫پالپ‪.‬‬

‫‪5‬‬

‫ذمارة (‪ )165‬دوشةممة ‪2013/8/19‬‬

‫خو َيندنةوةى ئاين‬

‫دەقی قورئانی‬ ‫لەنێوان «بەكوردیكردن» و ڕاڤەدا‬ ‫رونكردنەوە‪:‬‬ ‫ئەم بابەتەی بەڕێز (مەحمود عەبدولسەمەد) بە‬ ‫گشتی تێبینیە لەسەر ئەو وەرگێڕانەی قورئان كە‬ ‫لەالیەن بەرێز (د‪.‬ساڵح ئیبراهیمی)یەوە بەناوی‬ ‫(قورئان بە زمانی كوردی) كراوە‪ .‬ئێمەش لەگەڵ‬ ‫هەندێ‌ لەو تێبینیانەداین‪ ،‬بەاڵم بەگشتی ئەوە ماف‬ ‫و تایبەتمەندی رەخنەلێگیراوە كە وەاڵم بداتەوە‪.‬‬ ‫ئەوەندەش پەیوەندی بە ئێمەوە هەبێت ئەوەیە‬ ‫كە ئێمە وەكو رۆژنامەوان وەكو تایبەتمەند لە بواری‬

‫مەحمود عەبدولسەمەد‬ ‫مەبەست لە (راڤ��ە) وەرگێڕانی‬ ‫دەقێكە لەزمانێكەوە بۆ زمانێكی‬ ‫دیكە‪ -‬بۆ هەر مەبەستێ‌ بێ‌‪ -‬بەمەرجێ‌‬ ‫مەعناو ناوەرۆكەكەی نەشێوێنرێ‌‪.‬‬ ‫ب��ی��رۆك��ەی ب��ەك��وردی��ك��ردن��ی دەق��ی‬ ‫قورئانیش بەجۆرێك ك��ە بتوانرێ‌‬ ‫لەبری دەقە عەرەبیەكەی بخوێنرێ‌‌و‬ ‫خ��ەڵ��ك ل��ێ��ی ت��ێ��ب��گ��او م��ام��ەڵ��ەی‬ ‫پێبكرێ‌‪ ،‬خولیایەكی دێرینە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫لەبەر ئاڵۆزیی پ��رۆژەك��ەو هەژاریی‬ ‫خ��ودی زمانی ك��وردی لەموفرەدات‌و‬ ‫زاراوەودا‪ -‬سەرباری بڕێ‌ كاریگەری‬ ‫نێگەتیڤ‪ ،‬خەوەكە نەهاتۆتەدی –‬ ‫ژمارە ‪162‬ی (روانگەو رەخنە) لەم‬ ‫ب��وارەدا‪ ..‬بابەتێكی بەناونیشانی‬ ‫(ب��ۆچ��ی ق��ورئ��ان ب��ەزم��ان��ی ك��وردی‬ ‫ق��ەدەغ��ەب��ك��رێ��ت؟!) ب�ڵاوك��ردۆت��ەوە‪،‬‬ ‫هەستیاریی بابەتەكە لەپێناو راستیدا‬ ‫هەڵدەگرێ‌ هەڵوێستەیەكی بێالیەنی‬ ‫لەسەر بكرێت‪ ،‬بەبێ‌ خۆهەڵقورتاندن‬ ‫لەمیتۆدی ئایدیای (روان��گ��ە)‪ ،‬یان‬ ‫تەنانەت داكۆكیكردن لەدەقی قورئانی‪،‬‬ ‫ی��ان تانوت لە (د‪ .‬محەمەد ساڵح‬ ‫ئیبراهیمی) كە بەقسەی (روانگە)‬ ‫خاوەنی كتێبی (قورئانی بەكوردی‬ ‫كراوە)‪.‬‬ ‫ب��ا لەپێشەوە ئ��ام��اژەی��ەك بۆ‬ ‫جیاوازیی چەمكی (بەكوردیكردن)‬ ‫لەگەڵ چەمكی (راڤ��ەو ش��رۆڤ��ە)دا‬ ‫بكەین‪ ،‬كە یەكەمیان‪ :‬بەكوردیكردنی‬ ‫وشە بەوشەی دەق��ی قورئانە بەبێ‌‬ ‫زیادو كەم‪ ،‬لەگەڵ پاراستنی مەعناو‬ ‫رەوانبێژی‌و زمانەوانی‌و مۆسیقادا‪ ،‬بەو‬ ‫نیازەی كە وەك مەرجەعی سەرەكی‬ ‫ئاین مامەڵەی لەگەڵ بكرێ‌‪ -‬وەك‬ ‫لەسەرەوە ئاماژەم پێداوەو دوەمیشیان‬ ‫(راڤ��ەو ش��رۆڤ��ە)ی��ە كەدەرفەتێكی‬ ‫بەرباڵوی دەوێت لێرەدا جێی نابێتەوە‪..‬‬ ‫وا لەخوارەوە بەبێ‌ دەستكاری دەقە‬ ‫بەكوردی كراوەكەی سورەتی فاتحەو‬ ‫(‪ )5‬ئایەتی سورەتی (بقرە) لەگەڵ‬ ‫راستكردنەوەیاندا دەخەمە پێش چاو‪:‬‬ ‫بەرێز (د‪ .‬ئیبراهیمی) بەم شێوەیە‬ ‫دەق��ی س��ورەت��ی ف��ات��ح��ەی ك��ردوە‬ ‫بەكوردی (نەك راڤە)‪:‬‬ ‫‪(-1‬سورەتی فاتحە لەمەككە هاتۆتە‬

‫‪ 7(-2‬ئایەتە) دەبێ‌ بكرێ‌ بە (‪7‬‬ ‫نیشانە) ئایەت نیشانەیە‪.‬‬ ‫‪(-3‬بسم الله الرحمن الرحیم‪ ،‬بەناوی‬ ‫خوای بەخشندەو دڵ الوێ��ن) لێرەدا‬ ‫هیچ وشەیەك مەعنای (بەخشندە)‬ ‫ن��اگ��ەی��ەن�ێ‌‪ ،‬ب��ەت��ەواوی��ش نازانرێت‬ ‫(رحمن و رحیم) كە دو سیفەتی‬ ‫خواوەندن مەعنایان چییە‪ ،‬چونكە‬ ‫لەزمانی كوردیدا وشەیەك نیە كە‬ ‫راست‌و رەوان مەعنای چەمكی (رحم)‬ ‫بگرێتەوە‪ ،‬دڵنیایشم كە (بەزەیی‌و‬ ‫دلۆڤان) نیە‪ .‬فارس بۆ چەمكی رەحم‌و‬ ‫لوتف (میهرو میهرەبان) یان هەیە‪،‬‬ ‫ئینگلیزیش (‪ )kinde‬ی��ان هەیە‬ ‫بەاڵم كورد نیەتی‪.‬‬ ‫‪(-4‬سوپاس بۆ خوا كە راهێنەری‬ ‫جیهانیانە) راستیەكەی خاوەنی‬ ‫جیهانیانە‪ :‬چونكە دەگوترێ‌ (رب‬ ‫البیت‪ ،‬رب العمل‪ ،‬رب الدار‪ )..‬بەاڵم‬ ‫(راه��ێ��ن��ەر) وات��ە ( مربی‪ ،‬م��درب‪،‬‬ ‫م��روض)‪( ،‬ربیب)یش واتە (لەلە)‪.‬‬ ‫(عالمین) جیهانەكان نەك جیهانیان‪.‬‬ ‫‪(-5‬خ��وا ی��ەك��ە‪ :‬خ��اوەن��ی رۆژی‬ ‫پەساڵنە) راس��ت��ی‪ :‬خ��اوەن��ی رۆژی‬ ‫پ��اداش‌و سزایە چونكە (ئاین) واتە‬ ‫پەرستن ن��ەك زی��ن��دوب��ون��ەوە (د‪.‬‬ ‫ئیبراهیم) ‪ 3‬نیمچە رستەی (خوایەك‪،‬‬ ‫خوایەكە‪ ،‬ئەی خوا)ی زیادكردوە كە‬ ‫نابێ‌ بكرێ‌‪.‬‬ ‫‪(-6‬ئێمە بۆ رێگای راست رێنوێنی‬ ‫بكە) چاكتر بو بیگوتایە‪( :‬رێنماییمان‬ ‫بكە بۆ رێگە راستەكە) كاتی خۆی‬ ‫م‪ .‬مەال كەریمی مودەریس و م‪ .‬مەال‬ ‫عوسمان عەبدولعەزیز مشتومڕیان‬ ‫لەسەر ئەم بابەتە بوە‪.‬‬ ‫‪(-7‬رێ��گ��ای كەسانێك ك��ە خۆت‬ ‫چ��اك��ەت ل��ەگ��ەڵ ك��ردون‪ ،‬ن��ەك‬ ‫ك��ەس��ان �ێ‌ ب��ەر ت��وڕەی��ی غ��ەزەب��ت‬ ‫ك��ەوت��ون‪ ،‬ن��ە ئ��ەوان��ەش ك��ە الڕێ‌‬ ‫ب��ون) راستەكەی (رێگای ئەوانەی‬ ‫خۆشیت پێبەخشیون‪ ،‬نەك ئەوانەی‬ ‫توڕەییان لەسەرە‪ ،‬نە ئەوانەش كە‬ ‫رێگایان گومكردوە) وشەی (ضال)‬ ‫ی بە(الرێگر) راڤەكردوە‪ ،‬راست نیە‬ ‫چونكە (ضال) ئەوەیە رێگا گومبكات‬ ‫وات��ە گ��وم��ڕا‪ ،‬ب��ەاڵم الرێ��گ��ر وات��ە‬ ‫(منحرف‪ ،‬مائل‪ ،‬حاد عن الطريق)‪.‬‬ ‫ب‪-‬هەر بەپێی (روانگە)‪ ،‬ئیبراهیمی‬ ‫بەم شێوەی خوارەوە (ە) نیشانەی‬

‫(زانا) ئەوەیە لەبواری پسپۆڕیەكەیدا‬ ‫الیەنی كەم داهێنانێكی نوێ‌‌و‬ ‫پێشكەوتو و بەكەڵك بەرهەمبێنێ‌‪،‬‬ ‫بەاڵم زۆربەی ئەو بەرێزانە پێش نوێژو‬ ‫وتارخوێن‌و پیاوی ئاین‌و خولیای پۆستی‬ ‫سیادین‬

‫خوارەوە) دەبێ‌ وشەی (سورە) بكرێ‌‬ ‫بە (سیاج‪ ،‬یان پەرژین)‪ ،‬چونكە هەمو‬ ‫بەشێكی قورئان پەرژینێكی (سور)‬ ‫وەهمی هەیە كە بڕیاری لەسەردراوە‪،‬‬ ‫ئەبێ‌ وش��ەی (فاتحە)ش بكرێ‌ بە‬ ‫(س��ەرەت��ا‪ ،‬یان دەستپێك) عەرەب‬ ‫دەڵێن (فاتحە الكتاب‪ ،‬الفاتح من شهر‬ ‫‪ ) ..‬واتە (پەرژینی سەرەتا)‪..‬‬

‫الپەڕەی یەكەمی سورەی (البقرە)ی‬ ‫كردوە بەكوردی‪:‬‬ ‫‪(-1‬سووڕەی چێڵەزەرد) كە دەبێ‌‬ ‫بنوسرێ‌ (پەرژینی چێڵەكە)‪ .‬ئیدی‬ ‫ئەم زەردەی لەكوێوە هێناوە!‬ ‫‪(-2‬س��وڕەی چێڵەزەرد لەمەدینە‬ ‫هاتۆتە خ��وارەوە بە بسم الله ەوە‬ ‫‪ 286‬ئایەتە) راستكردنەوە (پەرژینی‬

‫گۆشەیەكی‬ ‫تایبەتە‬ ‫بەكۆمەڵناسیی‬ ‫ئاین‬ ‫ئەڤین ئیبراهیم فەتاح‬

‫دی��اردەی ئاینی و ئاینناسیدا‪ ،‬ئەو هەڵوێستەی‬ ‫یەكێتی زانایانمان هەڵسەنگاندووە و رەخنەمان‬ ‫لێگرتووە كە بڕیاری داوە كتێبی (قورئان بە‬ ‫زمانی كوردی) قەدەغە بكات‪ .‬بۆیە دور و نزیك‬ ‫لەسەر خودی وەرگێڕانەكە نەوەستاوین‪ ،‬چونكە‬ ‫ئەوە بوارێكی دیكەیە‪.‬‬

‫(‪)7‬‬

‫یه‌كگرتو و‬ ‫کۆمه‌ڵیش تابوو شكێنن‬

‫روانگە و رەخنە‬ ‫چێڵەكە) سورەتەكە هەر‬ ‫ناوی چێڵەكەیە‪.‬‬ ‫‪(-3‬ب��ەن��اوی خ��وای‬ ‫بەخشندەو میهرەبان) كە‬ ‫پێشتر قسەمان لەسەر‬ ‫كرد‪.‬‬ ‫‪(-4‬ئ��ەل��ف الم میم‬ ‫(‪ )1‬خوا بەمەعنای ئەم‬ ‫پیتانە زان��ات��رە)‪ ..‬ئەم‬ ‫رون��ك��ردن��ەوەی��ە زی��ادە‪،‬‬ ‫چونكە ئەمە بەكوردیكردنە‬ ‫نەك راڤەو شیكار‪ .‬راست‬ ‫ئەوەیە بەبێ‌ قسە لێكردن‬ ‫بگوترێت (ئەلف‪ ،‬الم ‪،‬‬ ‫میم)‪.‬‬ ‫‪(-5‬ئەمە‪ :‬ئەو قورئانەیە كە لەوا‬ ‫شكێ‌ نیە)‪ :‬وشەی (ئەمە) زیادەیە‪،‬‬ ‫راس��ت��ەك��ەی‪( :‬ئ��ەو كتێبە گومانی‬ ‫تیانیە)‪ ،‬وشەی (قورئانەیە) هەڵەیە‬ ‫(كتێبەیە) راستە‪.‬‬ ‫‪(-6‬رێپیشاندەرە بۆ خۆ پارێزان)‪:‬‬ ‫رێ‌ پیشاندەری خۆ پارێزانە‪ .‬ئاسانترو‬ ‫مۆسیقای خۆشترە‪.‬‬ ‫(خۆپارێزان ئەوانەن كە بەغەیب‌و‬‫نهێن‌و نادیار بڕوادێنن‌و نوێژ بەجێ‌‬ ‫دێ��ن �ن‌و ل��ەو ب��ژێ��وەش واب��ەوان��م��ان‬ ‫داوە دەبەخشن (ئینفاق دەك��ەن)‬ ‫راستكردنەوە‪( :‬ئەوانەن كە باوەڕیان‬ ‫ب��ەن��ادی��ار ه��ەی��ەو نوێژ بەجێدێنن‌و‬ ‫لەو بژێوەش كە پێمان داون خەرج‬ ‫(سەرف) دەكەن)‪.‬‬ ‫(ئ��ەوان��ە ب��ەوەی ك��ە ب��ۆ تۆ‬‫ه��ات��وەو ب��ەوەی ب��ۆ پێغەمبەرانی‬ ‫ب��ەر لەتۆ ب��ەڕێ��ك��راوە ب��ڕوا دێنن‌و‬ ‫بەرۆژی پەساڵنیش یەقینیان هەیە)‬ ‫راستەكەی‪ :‬ئەوانەی كە باوەڕدێنن‬ ‫بەوەی بۆ تۆ دابەزێنراوەتە خوارەوەو‬ ‫ب��ەوەش كە بەر لەتۆ دابەزێنراوەتە‬ ‫خ��وارەوەو بێگومانیشن ل��ەرۆژی‬ ‫پەساڵن‪.‬‬ ‫(ئ��ەوان��ە‪ .‬پ��ەروەرن��دەی��ان‬‫رێبەریانەو دیاریشە تاقمی رزگارانن)‬ ‫راستكردنەوە‪ :‬ئەوانە لەسەر رێی‬ ‫رون��اك��ی خ��واوەن��دی خۆیانن‌و هەر‬ ‫ئەوانەش سەركەوتوون‪ ،‬نەك رزگارن‪.‬‬ ‫جـ‪-‬سەبارەت بە(روانگەو رەخنە)‬ ‫ئ��ەو ك��ەم��و ك��وڕی��ی��ان��ەی ب��ەس��ەردا‬ ‫تێپەڕیوەو هیچ نەبێ‌ لەبەر متمانەی‬ ‫خ��وێ��ن��ەران��ی ش��ەن‌و ك��ەوێ��ك��ی ئەو‬ ‫بابەتەی ن��ەك��ردوە!‪ ،‬ب��ەاڵم لەبارەی‬ ‫ئیبراهیمیەوە دەڵێت‪ :‬نوسەرو وەرگێڕو‬ ‫رۆژن��ام��ەوان��ە‪ ،‬دی��ارت��ری��ن كاریشی‬ ‫وەرگێڕانی (بەكوردیكردنی قورئانە)‬ ‫ل��ەدوای هەژار موكریانی‪ ،‬لەكاتێكدا‬ ‫كە زۆب��ەی بەكوردیكردنەكەی ئەو‬ ‫بەرێزە هەر گواستنەوەی راڤەكەی‬ ‫هەژارە‪ ،‬كە خودی راڤەكەی هەژاریش‬ ‫گیرۆدەی هەزاران هەڵەی وەرگێڕان‌و‬ ‫زمانەوانی‌و لۆكاڵگەرایی زاری زمانە‪،‬‬ ‫ئەمە لەالیەك‪ ،‬لەالیەكی دیكەشەوە‪،‬‬ ‫وەرگێڕانی قورئان بەجۆرو ئاستێك‬ ‫كە ب��ەك��وردی بخوێنرێتەوە ‌و تام‌و‬ ‫چێژی وش��ەو مەعنا لەدەستنەدات‪،‬‬ ‫كارێكی گەلـێ‌ گرانەو لەدەست هەمو‬ ‫كەس نایەت‪ .‬نەخوازەم بەرێزێك كە‬ ‫(رب‪ ،‬رب��ی‪ ،‬چال و منحرف‪ ،‬مقلح‬ ‫و ناجی) لێكنەكردبێتەوە‪ ،‬ئەستەمە‬ ‫بتوانێ‌ قورئانێكی بەكوردیكراوی‬

‫‪Taboo‬‬

‫وەرگێڕانی قورئان بەجۆرو ئاستێك كە‬ ‫بەكوردی بخوێنرێتەوە‌و تام‌و چێژی وشەو‬ ‫مەعنا لەدەستنەدات‪ ،‬كارێكی گەلـ ‌ێ‬ ‫گرانەو لەدەست هەمو كەس نایەت‬ ‫هەركەس بەهەر نیازێك دەستبداتە‬ ‫بەكوردیكردنی قورئان‪ ،‬ئەگەر پسپۆڕو‬ ‫پرۆفیشناڵ نەبێت لەوردەكاریی زمانی‬ ‫عەرەبی‌و لقەكانی زانستە ئاینیەكاندا‪،‬‬ ‫بۆی سەرناگرێ‌‬ ‫پوخت‌و بەكەڵك بۆ خوێنەری كورد‬ ‫بەرهەمبێنێت‪ ،‬چونكە ئەوێك لە‪10‬‬ ‫نیوە دێ��ڕدا ئ��ەوەی كردبێت‪ .‬دەبێ‌‬ ‫لەچەند هەزار دێڕێكدا چی كارەساتێكی‬ ‫زمانەوانی بەرپاكردبێ‌‪ ،‬كورد دەڵێت‪:‬‬ ‫(مسـتێ‌ ن��م��وون��ەی خ��ەروارێ��ك��ە)‪،‬‬ ‫ئاشكرایە هەركەس بەهەر نیازێك‬ ‫دەستبداتە بەكوردیكردنی قورئان‪،‬‬ ‫ئەگەر پسپۆڕو پرۆفیشناڵ نەبێت‬ ‫لەوردەكاریی زمانی عەرەبی‌و لقەكانی‬ ‫زانستە ئاینیەكاندا‪ ،‬بۆی سەرناگرێ‌‪.‬‬ ‫بەتایبەتی لەژانرەكانی رەوانبێژی‌و‬ ‫مەنتیق (ك��ەالم) و مۆرفۆلۆجی‌و‬ ‫ئسوڵی تەفسیردا‪.‬‬ ‫روانگە دەنوسێت‪« :‬تەنانەت یەكێتی‬ ‫زانایانیش هیچ رەخ��ن��ەو تێبینیان‬ ‫لەسەری نیە»! سەیرە! كام‪ :‬یەكێتی‬ ‫زانایان؟ لەگەڵ رێزمدا بۆیان‪( :‬زانا)‬ ‫ئەوەیە لەبواری پسپۆڕیەكەیدا الیەنی‬ ‫كەم داهێنانێكی نوێ‌‌و پێشكەوتو و‬ ‫بەكەڵك بەرهەمبێنێ‌‪ ،‬بەاڵم زۆربەی‬ ‫ئەو بەرێزانە پێش نوێژو وتارخوێن‌و‬ ‫پیاوی ئاین‌و خولیای پۆستی سیادین‪.‬‬ ‫لەسەندیكا پیشەییەكاندا‪ -‬وەك كادری‬ ‫سەندیكاكانی سەر بەدەستەاڵت خەاڵت‬ ‫دەكرێن‪ ،-‬چاوەڕوانی الیەنەكانیانن‬ ‫بەڵكو كاندیدیان بكەن بۆ پارلەمان‪،‬‬ ‫ئەوە نیە هەندێكیان ئەندام‌و هەواداری‬

‫الی��ەن��ە عەلمانیەكانن‪ ،‬هەندێكی‬ ‫دیكەشیان بە (با)ی ئیسالمی سیاسی‬ ‫شەن دەكەن‪ ،‬ئیتر تێبینی چی؟!‬ ‫د‪-‬س��ەب��ارەت ب��ەق��ەدەغ��ەی‬ ‫بەكوردیكردنی قورئان‌و خوێندنیشی‬ ‫لەباتی دەقە عەرەبیەكەی‪ .‬هەر فەتوا‬ ‫رزیوەكانەو عەرەبساالرییە‪ ،‬ئەوە نیە‬ ‫زۆرینەی مەال گەنجەكان بەتایبەتی‬ ‫لەكەركوك‌و هەولێر بەهەمو شێوەیەك‬ ‫هەر خەریكی خۆدەرخستنن بەسیمای‬ ‫عەرەبیەوە‪ ،‬بەسەرو فەساڵ عەرەبن‌و‬ ‫زۆریشیان عەرەبی نازانن‪ ،‬هەمو هزرو‬ ‫بیرێكیان هەر عەرەبییە‪ ،‬چ دەقێك‬ ‫لەسەر قەدەغەكردنی بەكوردیكردن‌و‬ ‫خوێندنی قورئان بەكوردی هەیە؟‬ ‫هەر پرس‌و بابەتێك قورئان‌و فەرمودە‬ ‫باسیان نەكردبێ‌ ئیتر (موباحە)‬ ‫و پێڕەوكردنی دەكەوێتە ئ��ارەزوی‬ ‫موسوڵمانەكانەوە‪ ،‬بۆیە بەرێز د‪.‬‬ ‫ئیبراهیمی دەڵێت‪( :‬خوێندنی قورئان‌و‬ ‫نوێژ بەكوردی ئاساییە‪ .‬خوا لەهەمو‬ ‫زمانەكان تێدەگات‪ ،‬خۆ خودی نوێژ‬ ‫نزاو پاڕانەوەیە‪ ،‬ئایا ئەگەر كوردێك‬ ‫بڵـێ‌ (خوایە لێم خۆش ببە) دەبێ‌‬ ‫نزاكەی لێوەر نەگیرێت هەتا نەڵێت‬ ‫(رب اغفرلي؟!) خواش فەرمویەتی‬ ‫(ادعونی استجب لكم) باسی زمانیشی‬ ‫نەكردوە»‪.‬‬

‫رۆژی ‪ 2013\8\17‬له‌ پایته‌ختی هه‌رێم‬ ‫کۆمه‌ڵی ئیسالمی كوردستان و یه‌كگرتووی‬ ‫ئیسالمی كوردستان خۆپیشاندانیان ساز دا بۆ‬ ‫پشتیوانی له‌ ئیخوانیه‌كانی میسر و گێڕانه‌وه‌ی‬ ‫مورسی بۆ حوكم‪ .‬ئاخر جاشایه‌تی به‌ ئاشكراش‬ ‫تابوو شكاندنه‌‪ ،‬خۆ تابووی نه‌ته‌وه‌ییش هه‌یه‌‬ ‫جگه‌ له‌ تابووی ئاینی‪.‬‬ ‫به‌رواڵه‌ت كاری حیزبه‌ ئیسالمیه‌كان ئه‌وه‌یه‌‬ ‫په‌یامی خودای موسڵمانان بگه‌یه‌نن‪ ،‬جا بۆ‬ ‫گه‌یاندنی ئه‌م په‌یامه‌ گه‌ره‌كیانه‌ كاری سیاسی‬ ‫بكه‌ن! با بزانین چۆن سیاسه‌ت ئه‌كه‌ن؟‬ ‫ئه‌وانه‌ی له‌ مه‌یدانی عه‌ده‌ویه‌ مانیان گرتبوو‬ ‫هاتنه‌وه‌ ن��او ج��اده‌ به‌ خ��ۆو چه‌كه‌وه‌ و له‌‬ ‫به‌رامبه‌ردا هێزی چه‌كداری میسر لێی دان و‬ ‫سه‌دان كوژراوی لێ كه‌وته‌وه‌‪ .‬له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی‬ ‫به‌هیچ شێوه‌یه‌ك له‌گه‌ڵ كوشتن و چه‌ك نیم‪.‬‬ ‫پرسیار ئه‌وه‌یه‌ له‌م كه‌ین و به‌ینه‌دا‌ حیزبه‌‬ ‫ئیسالمیه‌كانی كوردستان چیان هه‌یه‌؟ مانای‬ ‫چیه‌ خۆنیشاندان ئه‌كه‌ن بۆ بابه‌تی ئیخوانی‬ ‫میسر؟ و ل�ه‌م هه‌رێمه‌ ده‌ی��ان گرفت هه‌یه‌‬ ‫نوقه‌یان لێوه‌ نایه‌ت؟ ده‌ی بۆچی له‌ دژی‬ ‫گه‌نده‌ڵی و كه‌می خزمه‌ته‌كانی ئاوو كاره‌با‬ ‫خۆپیشاندن ناكه‌ن؟‬ ‫ماوه‌یه‌كی فره‌یه‌ كوردی رۆژئاوامان ئه‌نفال و‬ ‫جینۆساید ده‌كرێن‪ ،‬ژن و مناڵه‌كانیان ده‌كرێن‬ ‫به‌ غه‌نیمه‌و سه‌بیه‌و كوێله‌‪ ،‬ته‌نانه‌ت رێكخراوه‌‬ ‫جیهانیه‌كان و حكومه‌تی جۆراوجۆر به‌ده‌نگ‬ ‫هاتن بۆ فریاكه‌وتنیان‪ ،‬كه‌چی ئیسالمیه‌كانی‬ ‫الی خۆمان له‌مالوه‌ش كوردیان بۆ جیهاد‬ ‫ده‌نێرن! حكومه‌تیشمان خوا نه‌كات هه‌ڵوێستی‬ ‫هه‌بێت‪ ،‬هیچ نه‌بێت رێگه‌ له‌ كورد بگرن بۆ‬ ‫كوردكوژی‪ ،‬نه‌خێر رێگریی نه‌كرد! ئیدی كورد‬ ‫الی��ان قیروسیایه‌ و سندانی لێبدات و بژی‬ ‫ئیسالم؟؟‬ ‫به‌ڵگه‌ ب�ڵاو ب��وه‌ت �ه‌وه‌ له‌ مزگه‌وتی نوور‬ ‫له‌ سلێمانی ك��ورد بۆ جیهاد ده‌نێردرێن‪،‬‬ ‫جیهاده‌كه‌ش له‌ دژی كورده‌!‬ ‫گرفتی بابه‌ته‌كه‌ پرسیارێكه‌‪ :‬ئایا ئه‌وه‌ی‬ ‫حیزبه‌ ئیسالمیه‌كان ده‌ی��ك�ه‌ن جیهاده‌ له‌‬ ‫پێناوی خودا‪ ،‬یان به‌كارهێنانی خودا له‌پێناوی‬ ‫ده‌سه‌اڵت و مه‌رامی سیاسی؟‬ ‫ئه‌م حیزبانه‌ له‌ دامه‌زراندنیانه‌وه‌ نموونه‌ی‬ ‫پرسیاری دووه‌میان نیشانداوین‪ ،‬بۆ نموونه‌‬ ‫رۆڵیان له‌ ئۆپۆزسیۆنی ده‌س �ه‌اڵت زه‌قترین‬ ‫نموونه‌یه‌ كه‌ ئه‌وه‌ی خه‌می ده‌سه‌التیانه‌ خه‌می‬ ‫په‌یامی خوداییان نه‌بووه‌! به‌اڵم ئه‌وه‌ی ئه‌مڕۆ‬ ‫ئه‌نجامی ده‌ده‌ن و خۆپیشاندان بۆ خاتری‬ ‫چاوی مورسی و جاشایه‌تی‪.‬‬ ‫تابوو واتا حه‌رامی ئاینی‪ ،‬به‌اڵم‪ ،‬تابووی‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌تییش هه‌یه‌ كه‌ نه‌ته‌وه‌و و كۆمه‌ڵگا‬ ‫خیانه‌ت و خۆفرۆشتن حه‌رام ده‌كات‪ .‬كه‌چی‬ ‫یه‌كگرتووی ئیسالمی و كۆمه‌ڵی ئیسالمی‬ ‫ه �ه‌ردووك كوردستان شه‌رم ناكه‌ن به‌ رۆژی‬ ‫نیوه‌ڕۆ خیانه‌ت ده‌كه‌ن و بۆ ئیخوانی میسر‬ ‫خۆنیشاندان ده‌كه‌ن؟ ئه‌مه‌یش جۆریكی دیكه‌ی‬ ‫تابوو شكاندن‪ ..‬الی كوردان ئاساییه‌ تابووی‬ ‫كورد كوشتن بشكێنن!!‬ ‫سه‌یری ئه‌مه‌ بكه‌ وه‌ك ئۆپۆزسیۆن ئێژن‬ ‫پارتی رێگه‌ی خۆ پیشاندان ن��اده‌ن‪ ،‬هه‌ر‬ ‫خۆشیان خۆپیشاندان له‌ پایته‌ختی هه‌رێم‬ ‫بۆ ب��ه‌رژه‌وه‌ن��دی مورسی ده‌ك��ه‌ن؟ ئ�ه‌ی بۆ‬ ‫ئێستا پارتی هێنده‌ زه‌ریف بوون رێگه‌یان به‌‬ ‫خۆنیشاندان دا؟‬ ‫ده‌ی گریمان پارتی رێگه‌ی به‌م ك��اره‌ دا‬ ‫چونكه‌ ره‌خنه‌ له‌ خۆی نیه‌‪ ...‬ئه‌دی ئیسالمیه‌‬ ‫موعاره‌زه‌كان؟!‬

‫ذمارة (‪ )165‬دوشةممة ‪2013/8/19‬‬

‫كؤنت َيكست‬

‫‪6‬‬

‫«هزر و ڕۆشنبیری» دژی «ده‌سه‌اڵت»‬ ‫ڕامین جه‌هانبه‌گلوو‬ ‫وه‌رگێڕ‪ :‬شێرکۆ یاسین‬ ‫پێوه‌ندیی نێوان ڕۆشنبیری و ده‌سه‌اڵت‬ ‫یه‌کێک ‌ه له‌ ئاڵۆزترین چه‌مکه‌کانی مێژووی‬ ‫مۆدێرنیسم‪ .‬چونکه‌ س��ه‌ره‌ڕای ئ�ه‌وه‌ی‬ ‫که‌ ڕۆشنبیران به‌پێی پێناسه‌‪ ،‬هه‌میش ‌ه‬ ‫ڕه‌خنه‌یان له‌ ده‌س �ه‌اڵت �ه‌ک��ان گرتووه‌‪،‬‬ ‫له‌ زۆر ب��اره‌وه‌ ل ‌ه هاتنه‌ س�ه‌ر ده‌وری‬ ‫ده‌سه‌اڵته‌کانیشدا ده‌وری تایبه‌تیان‬ ‫هه‌بووه‌‪ .‬له‌وانه‌ی ‌ه ئه‌وه‌ هۆکاری گرژی و‬ ‫ئاڵۆزیی پێوه‌ندییه‌کانی نێوان ڕۆشنبیران‬ ‫و ده‌س��ه‌اڵت ب��ێ��ت‪ .‬ب��ه‌اڵم هه‌میش ‌ه‬ ‫دووره‌په‌رێزیی ڕۆشنبیران له‌ ده‌سه‌اڵت‬ ‫هاوکات هۆکاری کشانیان به‌ره‌و ده‌سه‌اڵت‬ ‫و پێڕه‌وکردنی جۆرێک له‌ ئیراده‌ی ب ‌ه‬ ‫ده‌س�ه‌اڵت�ه‌وه‌ به‌ستراویش ب��ووه‌‪ .‬لێره‌دا‬ ‫ده‌توانین ئاماژه‌ ب ‌ه دوو نموونه‌ی ئه‌فالتوون‬ ‫و هایدگه‌ر بکه‌ین که‌ هه‌ردووکیان له‌ ژیانی‬ ‫هزرییاندا سه‌رسامی ده‌سه‌اڵت بوون‪.‬‬ ‫س��ه‌ره‌ڕای ئ��ه‌وه‌‪ ،‬ئ��اش��ک��رای �ه‌ ک ‌ه‬ ‫پ��ێ��وه‌ن��دی��ی�ه‌ک��ان��ی ن��ێ��وان ڕۆش��ن��ب��ی��ر و‬ ‫ده‌سه‌اڵتدا به‌ ڕێچکه‌یه‌کی ئاوه‌زمه‌ندانه‌دا‬ ‫ده‌ڕوات که‌ به‌رهه‌می ئه‌و پێوه‌ندییه‌یه‌‪.‬‬ ‫به واتایه‌کی دیکه‌‪ ،‬هاوکێشه‌ی نێوان‬ ‫ڕۆشنبیر و ده‌س��ه‌اڵت له‌ چاره‌نووسی‬ ‫ئاوه‌زی مۆدێرن‪ ،‬چ له‌ شێوازی ئامێران ‌ه‬ ‫و چ له‌ ش��ێ��وازی ڕه‌خ��ن�ه‌گ��ران�ه‌دا‪ ،‬جیا‬ ‫ناکرێته‌وه‌‪ .‬هه‌ر بۆیه‌ گۆڕانی ڕۆشنبیری‬ ‫و هاوکێشه‌کانی له‌ پێوه‌ندیی له‌گه‌ل‬ ‫ده‌سه‌التدا‪ ،‬بۆته‌ هۆی پێکهاتی مێژوویی‬ ‫یان هاتنه‌ ئارای چه‌مکی مێژوویی ئاوه‌زی‬ ‫فه‌لسه‌فی و ده‌ک��رێ سۆکرات به‌ یه‌که‌م‬ ‫نوێنه‌ری ڕۆشنبیری و ئاوه‌زی فه‌لسه‌فی‬ ‫دابنێین‪ .‬ڕست ‌ه به‌ناوبانگه‌که‌ی سۆکرات‪،‬‬ ‫وات ‌ه «ژین به‌ بێ تاقیکردنه‌وه‌ شیاوی‬ ‫ژیان نییه‌!»‪ ،‬یه‌که‌م ده‌رکه‌وته‌ی ئاوه‌زی‬ ‫بیرمه‌ندان ‌ه و نیشانه‌ی یه‌که‌م جووڵه‌ی‬ ‫ڕۆشنبیریی ‌ه ل ‌ه مێژووی مرۆڤایه‌تیدا‪ .‬ل ‌ه‬ ‫ڕاستیدا پرسیاره‌که‌ی سۆکرات له‌مه‌ڕ ژیان‬ ‫و گرنگیی ڕام��ان به‌ وات��ای پرسیارێکی‬ ‫دیک ‌ه له‌ چ��وارچ��ێ��وه‌ی هه‌ستکردن ب ‌ه‬ ‫به‌رپرسیارێتیی شارۆمه‌ندیی ڕۆشنبیران ‌ه و‬ ‫ڕه‌خنه‌ی سۆکرات له‌ دیارده‌ی ده‌سه‌اڵتدایه‌‪.‬‬ ‫ل��ێ��ره‌دا مه‌به‌ستی س��ۆک��رات ژیانی‬ ‫تاکه‌که‌س نییه‌‪ ،‬به‌ڵکوو زیاتر باسی‬ ‫ڕوان��گ �ه‌ی �ه‌ک��ی ب��ی��رم�ه‌ن��دان�ه‌ ب �ه‌ وات��ای‬ ‫کۆمه‌اڵیه‌تی و سیاسیی ژیانی مرۆڤ‬ ‫ده‌کات‪.‬‬ ‫به‌وپێیه‌‪ ،‬هه‌ستکردن به‌ به‌رپرسیارێتیی‬ ‫شارۆمه‌ندی ک ‌ه به‌ ڕه‌خنه‌ی سۆکرات ل ‌ه‬ ‫ده‌س��ه‌اڵت ده‌ستپێده‌کات و ب ‌ه مردنی‬ ‫سۆکرات کۆتایی پێ دێت‪ ،‬به‌ به‌شداریی‬ ‫ڕۆشنبیران ل ‌ه مه‌سه‌له‌ی دریفوسدا و ب ‌ه‬ ‫وت��ار‌ه به‌ناوبانگه‌که‌ی ئیمێل زۆال وات ‌ه‬ ‫«من تاوانبار ده‌که‌م» دووپات ده‌بێته‌و‌ه‬ ‫و سه‌رله‌نوێ ده‌ژێته‌وه‌‪ .‬له‌ڕاستیدا پێگه‌ی‬ ‫ڕۆشنبیر – شارۆمه‌ند و ڕه‌خ��ن�ه‌ی ل ‌ه‬ ‫ده‌سه‌اڵت که‌ سۆکرات ل ‌ه سه‌ده‌ی پێنجه‌مدا‬ ‫و له‌ ئه‌سینای پێته‌ختی یۆنان ب ‌ه شێوه‌ی‬ ‫پرسیارگه‌لێکی فه‌لسه‌فی ده‌ری ده‌بڕێت‪،‬‬ ‫له‌گه‌ل مه‌سه‌له‌ی دریفوس و ئازایه‌تیی‬ ‫ئه‌خالقیی که‌سانێکی وه‌ک��وو زۆالدا‪،‬‬ ‫ڕه‌هه‌ندێکی هه‌مه‌الیه‌ن ‌ه و پێناسه‌یه‌کی‬ ‫جیهانگر ده‌گرێت ‌ه خۆ و هه‌تایی ده‌بێته‌وه‌‪.‬‬ ‫هه‌رچه‌ند ڤۆڵتێر و ڕۆسۆ له‌ سه‌ده‌ی‬ ‫ه�ه‌ژده‌ی زایینیدا ل ‌ه ئه‌وروپا و چه‌ندین‬ ‫س��ه‌ده‌ پ��ێ��ش ئ �ه‌وان��ی��ش س��ۆک��رات ل ‌ه‬ ‫ئه‌سینای کۆندا‪ ،‬چاالکیی ڕۆشنبیرییان‬ ‫له‌سه‌ر بنه‌مای بوونی به‌رده‌وامی بیرمه‌ند‬ ‫له‌ ناو خه‌ڵکدا پێناسه‌ ک��رد‪ ،‬ب �ه‌اڵم ل ‌ه‬ ‫هه‌ر حاڵێکدا ناکرێ نکوولی له‌و‌ه بکه‌ین‬ ‫ک� ‌ه مه‌سه‌له‌ی دری��ف��وس ساڵی سفری‬ ‫ئاماده‌بوونی ڕۆشنبیران ‌ه له‌ گۆڕه‌پانی‬ ‫گشتیی کۆمه‌ڵگای مۆدێرندا‪ .‬چیخۆف‬ ‫شانۆنامه‌نووسی ناوداری ڕووس له‌ باره‌ی‬

‫دادگایی کردنی زۆالو‌ه ده‌نووسێت‪« :‬‬ ‫هه‌موو ڕۆشنبیرانی ئه‌وروپا الیه‌نی زۆال‬ ‫ده‌گرن‪».‬‬ ‫ل��ێ��ره‌دا چ��ی��خ��ۆف وش��ه‌ی ڕووس��ی‬ ‫‪»Intelligentsi‬‬ ‫«ئینتلیجنتسیا‬ ‫بۆ قسه‌کردن ل �ه‌ب��اره‌ی ڕۆشنبیرانه‌وه‌‬ ‫به‌کارده‌هێنێ‪.‬‬ ‫ب��ه‌ وت��ه‌ی ئ��ای��زای��ا ب �ه‌رل��ی��ن وش��ه‌ی‬ ‫‪ Intelligentsia‬یه‌که‌مجار له‌ ساڵی‬ ‫‪ ١٨٦٠‬دا له‌ الیه‌ن «بوبوریکین» ناوێکه‌وه‌‬ ‫به‌کار براوه‌ و باس سیخوڕی له‌سه‌ر ئه‌و‬ ‫که‌سانه‌ ده‌کات که‌ له‌ چوارچێوه‌ی پێناسه‌‬ ‫ترادیشناڵه‌کانی کۆمه‌ڵگای ڕووس��ی��ا‪،‬‬ ‫وه‌ک��وو ئایینخوازی و ده‌ره‌به‌گایه‌تی‬ ‫و فه‌الیه‌تی ده‌رده‌چ��وون و به‌ چاوێکی‬ ‫ڕه‌خنه‌گرانه‌وه‌ سه‌یری سه‌رده‌می خۆیان‬ ‫ده‌ک��رد‪ .‬ڕۆشنبیرانی ڕووس دوو تاقم‬ ‫ب��وون؛ ساڵڤۆفیل (‪ )Slavophile‬و‬ ‫ڕۆژئاواخواز‪ ،‬که‌ هه‌ردووالیان به‌ شێوازێک‬ ‫له‌ ژێر کاریگه‌ریی بیرۆکه‌ی نه‌ته‌وه‌خوازی‬ ‫و شۆڕشگێڕانه‌دا بوون‪ .‬هه‌ندێکیان وه‌کوو‬ ‫ماکسیم گ��ورگ��ی ل �ه‌ س��ه‌رده‌م��ی پاش‬ ‫ئ��ه‌وه‌دا چوونه‌ ڕی��زی بلشۆیکه‌کانه‌وه‌‬ ‫یان وه‌کوو به‌ردیایێڤ (‪)Berdiaev‬‬ ‫دوورخ��ران��ه‌وه‌‪ .‬ل�ه‌ ده‌ی�ه‌ک��ان��ی کۆتایی‬ ‫ده‌سه‌اڵتی کۆمۆنیسته‌کاندا له‌ یه‌کیه‌تیی‬ ‫سۆڤیه‌ت وشه‌ی ئینتلیجنتسیا زیاتر بۆ ئه‌و‬ ‫که‌سانه‌ به‌کار ده‌هات که‌ کرێکاری زه‌ینی‬ ‫و که‌لتوری‪ ،‬یان خه‌ریکی چاالکیی زانستی‬ ‫بوون‪.‬‬ ‫ته‌قینه‌وه‌ی ڕاستی له‌ به‌رانبه‌ر‬ ‫ده‌سه‌اڵتدا‬ ‫کێشه‌ی دری��ف��وس پێناسکی گشتیی‬ ‫نوێی له‌ ناو ڕۆشنبیرانی ئه‌وروپادا داهێنا‪.‬‬ ‫زۆال له‌ به‌رگرینامه‌که‌ی که‌ بۆ دریفۆسی‬ ‫نووسیبوو‪ ،‬باسی دوو چه‌مکی ڕاستی و‬ ‫دادپه‌روه‌ری ده‌کات که‌ که‌ سه‌ره‌تایه‌کن بۆ‬ ‫بزوتنه‌وه‌ی ڕۆشنبیریی ڕۆژئاوا و پێگه‌ی‬ ‫ئه‌خالقی و کۆمه‌اڵیه‌تیی ئه‌و بزوتنه‌وه‌یه‌ن‪.‬‬ ‫زۆال له‌ وتاره‌که‌ی به‌ناوبانگه‌که‌یدا به‌ ناوی‪:‬‬ ‫«من تاوانبار ده‌که‌م» که‌ له‌ ‪ ١٣‬کانونی‬ ‫دوه‌م��ی ‪ ١٨٩٨‬دا له‌ ڕۆژن��ام �ه‌ی ئۆرور‬ ‫‪ Aurore‬دا باڵوکرایه‌وه‌ نووسیبووی‪:‬‬ ‫«ئه‌گه‌ر ڕاستی بکه‌ن به‌ ژێر ع �ه‌رزه‌وه‌‪،‬‬ ‫په‌نگ ده‌خوانه‌وه‌ و به‌ هێزێکی وه‌هاوه‌‬ ‫ده‌ته‌قێته‌وه‌ که‌ هه‌موو شتێک له‌گه‌ل خۆیدا‬ ‫ده‌سووتێنێ و ده‌فه‌وتێنێ‪».‬‬ ‫زۆال ب��اس��ی ت �ه‌ق��ی��ن �ه‌وه‌ی ڕاس��ت��ی و‬ ‫دادپه‌روه‌ری ده‌کات که‌ به‌رانبه‌ر ده‌سه‌اڵت‬ ‫ده‌وه‌ستێت‪ .‬خه‌باتی ڕۆشنبیریی که‌سانێکی‬ ‫وه‌کوو زۆال بۆ ده‌سته‌به‌رکردنی ڕاستی و‬ ‫دادپه‌روه‌ریی کۆمه‌اڵیه‌تی‪ ،‬وه‌کوو که‌سێک‬ ‫که‌ هه‌میشه‌ له‌ به‌رژه‌وه‌ندیی چه‌وساوه‌کاندا‬ ‫هه‌وڵی ده‌دا و دژی ده‌سه‌اڵت ده‌وه‌ستایه‌وه‌‪،‬‬ ‫ڕواڵه‌تێکی ئوستووره‌یی به‌ ڕۆشنبیر‬ ‫به‌خشی‪ .‬له‌گه‌ل جوواڵنی زۆال و «مانیفستی‬ ‫ڕۆشنبیران»دا‪ ،‬گوتاری ڕۆشنبیری له‌‬ ‫چوارچێوه‌ی ئه‌ده‌بی و په‌روه‌رده‌ و زانستی‬ ‫دوور که‌وته‌وه‌ و بوو به‌ هزری ڕه‌خنه‌گرانه‌‬ ‫و «گوتاری ڕاستیخوازی»‪.‬‬ ‫ل �ه‌وه‌ ب �ه‌دوا ئه‌و ڕاستییه‌ی ڕۆشنبیر‬ ‫باسی ده‌کرد و له‌ چوارچێوه‌ی خه‌باتی‬ ‫کۆمه‌اڵیه‌تی و ڕامیاریدا به‌کاری ده‌هێنا‪،‬‬ ‫ڕاستییه‌کی جیهانداگر بوو‪ .‬به‌و شێوه‌یه‌‬ ‫سه‌ربه‌خۆیی و هێزی ده‌روونیی ڕۆشنبیران‬ ‫له‌ ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ی ڕاستی و ده‌سه‌اڵتدا‪،‬‬ ‫به‌دیهات و به‌رپرسیارێتیی ڕۆشنبیران بوو‬ ‫به‌ لقێکی تێکئااڵوی جیهانگری‪.‬‬ ‫ل �ه‌وه‌ ب��ه‌دوا‪ ،‬هێز و توانای تایبه‌تی‬ ‫ڕۆشنبیری‪ ،‬بوو به‌ قسه‌کردن له‌باره‌ی‬ ‫ئه‌خالق و ڕاستییه‌وه‌ له‌ به‌رانبه‌ر ده‌سه‌اڵتدا‪.‬‬ ‫ب �ه‌اڵم ڕواڵ�ه‌ت��ی قاره‌مانانه‌ی ڕۆشنبیر‪-‬‬ ‫شارۆمه‌ند‪ ،‬که‌ به‌ وتاره‌که‌ی «من تاوانبار‬ ‫ده‌ک��ه‌م»ی زۆال له‌ پ��اش دادگاییه‌که‌ی‬ ‫دری��ف��وس ببو ب�ه‌ پ��ارێ��زه‌ری ڕاس��ت��ی و‬ ‫دادپه‌روه‌ری‪ ،‬به‌ره‌ به‌ره‌ له‌گه‌ل په‌ره‌سه‌ندن‬ ‫و سه‌رکه‌وتنی ئایدۆلۆژیا تۆتالیتاره‌کانی‬ ‫سه‌ده‌ی بیسته‌مدا‪ ،‬کاڵ بووه‌وه‌ و ئادۆرنۆ‬ ‫گوته‌نی بوو به‌ «ڕۆشنبیریی دژه‌ڕۆشنبیر»‬ ‫ی��ان ب �ه‌ وت��ه‌ی جولیان بێندا ب��وو به‌‬ ‫«خه‌یانه‌تی ڕۆشنبیری»‪ .‬بێندا له‌بریی‬ ‫وش��ه‌ی‪ intellectual‬ده‌س��ت �ه‌واژه‌ی‬ ‫“‪ ( ”Clerc‬به‌ واتای که‌سێک که‌ به‌دوای‬ ‫ک��رده‌وه‌وه‌ نییه‌ و خۆی به‌ کۆکردنه‌وه‌ی‬ ‫زانست و به‌دیهێنانی هونه‌رییه‌وه‌یه‌ خه‌ریک‬ ‫ده‌کات ) به‌کار ده‌هێنێ‪ .‬بۆیه‌ بێندا له‌و‬ ‫بڕوایه‌دایه‌ که‌ ڕۆشنبیر ده‌بێ به‌ دوای ئاوه‌ز‬

‫و ڕاستیدا بگه‌ڕێت و به‌هاگه‌لێکی وه‌کوو‬ ‫ب��اوه‌ڕ و ئه‌وین و ئازایه‌تی و مه‌به‌سته‌‬ ‫ئایدۆلۆژیکه‌کان خۆی به‌دوور بگرێت‪ .‬بێندا‬ ‫الو باوه‌ره‌دایه‌ که‌ ڕۆشنبیران ته‌نیا به‌و‬ ‫شێوه‌یه‌ ده‌توانن ببنه‌ ویژدانی مرۆڤایه‌تی‬ ‫و به‌ هاتنه‌ ده‌ره‌وه‌ له‌ چوارچێوه‌ی به‌ها‬ ‫جیهانییه‌کان‪ ،‬ڕه‌خنه‌ له‌ زه‌ب��روزه‌ن��گ و‬ ‫ده‌س��ه‌اڵت بگرن‪ .‬ب �ه‌و وات��ای �ه‌‪ ،‬جولیان‬ ‫بێندا ڕۆشنبیر به‌ هه‌ڵگری به‌هاگه‌لێکی‬ ‫جیهانی‪ ،‬بان‌نه‌ته‌وه‌یی ‪ ،‬بان‌مێژوویی و‬ ‫هه‌روه‌ها بان‌که‌لتووری ده‌زانێت و توانای‬ ‫ڕه‌خنه‌گرتن له‌ ده‌س��ه‌اڵت ب�ه‌و پێوه‌ره‌‬ ‫دیاری ده‌کات‪.‬‬ ‫ڕه‌خ��ن��ه‌ی ب��ێ��ن��دا ل��ه‌ ڕۆش��ن��ب��ی��ران��ی‬ ‫ئایدۆلۆژیکی هاوچه‌رخی خۆی‪ ،‬هاوشێوه‌ی‬ ‫ڕه‌خنه‌ی سۆکراته‌ له‌ له‌ سۆفه‌ستاییه‌کانه‌‬ ‫و گوتاری «ڕۆشنبیری بانسروشتی»‬ ‫ڕووب��ه‌ڕووی گ��وت��اری «ڕۆش��ن��ب��ی��ر ـ‬ ‫شارۆمه‌ندی» سۆکراتی ـ زۆالیی ده‌کاته‌وه‌‪.‬‬ ‫بێندا له‌و بڕوایه‌دا بوو که‌ ڕۆشنبیران به‌‬ ‫هاتنه‌ گۆڕه‌پانی کۆمه‌ڵگا‪ ،‬خه‌یانه‌ت له‌‬ ‫په‌یامه‌که‌ی خۆیان ده‌که‌ن‪ ،‬که‌ به‌رگریکردن‬ ‫له‌ به‌ها بانسروشتییه‌کانه‌‪ .‬شایانی باسه‌‬ ‫به‌ها بانسروشتییه‌کان که‌ بێندا له‌ کتێبی‬ ‫« خه‌یانه‌تی ڕۆشنبیران»دا ڕووب�ه‌ڕووی‬ ‫ڕاستییه‌ سیاسییه‌کانی سه‌رده‌می خۆییان‬ ‫ده‌ک��ات �ه‌وه‌‪ ،‬وه‌اڵمێکی ڕاسته‌وخۆ و بێ‬ ‫ڕووده‌ربایستانه‌یه‌ بۆ کێشه‌ سیاسی‪-‬‬ ‫ئابوورییه‌کانی ساڵه‌کانی ده‌ورووب��ه‌ری‬ ‫‪ ١٩٢٠‬ی ئه‌وروپا و سه‌رده‌می ڕمانی به‌ها‬ ‫ترادیشناڵه‌کانی بۆرژوازی‪.‬‬ ‫ه��ه‌ر ئ��ه‌و پ��ێ��ک��دادان �ه‌ی ڕاستییه‌‬ ‫سیاسییه‌کانی نێوان دوو شه‌ڕی جیهانی‬ ‫و به‌ها فه‌لسه‌فی و بانسروشتییه‌کان بوو‬ ‫که‌ ڕۆشنبیریی چه‌پی له‌ ئه‌ورووپادا‬

‫ب��وژان��ده‌وه‌ و هێزێکی زیاتری‬ ‫پێبه‌خشی‪ .‬له‌و بواره‌دا‪ ،‬ئانتۆنیۆ‬ ‫گرامێشی ب�ه‌ داهێنانی چه‌مکی‬ ‫«ڕۆشنبیری سروشتی» و په‌رچدانه‌وه‌ی‬ ‫چه‌مکی زۆالیی‪ ،‬واته‌ ڕۆشنبیری سه‌ربه‌خۆ‬ ‫‪ ،‬باسێکی نوێی له‌ باره‌ی پێوه‌ندی نێوان‬ ‫ڕۆشنبیران و ده‌سه‌اڵت هێنایه‌ ئاراوه‌‪ .‬له‌‬ ‫ڕوانگه‌ی گرامشییه‌وه‌ له‌ نێوان «ڕۆشنبیرانی‬ ‫ترادیشناڵ» (مامۆستا‪ ،‬قه‌شه‌‪ ،‬کارمه‌ند‬ ‫و بیرۆکراته‌کان) که‌ داڵ��ده‌ی که‌لتووری‬ ‫هێژمۆنیک و بااڵده‌ستیان ده‌دا‪ ،‬له‌گه‌ل‬ ‫«ڕۆشنبیرانی سروشتی»دا که‌ به‌شێک‬ ‫له‌ کۆمه‌ڵگای مه‌ده‌نی بوون‪ ،‬جیاوازییه‌کی‬ ‫به‌رچاو هه‌بوو‪ .‬له‌ ڕوانگه‌ی گرامشییه‌وه‌‬ ‫ڕۆشنبیرانی سروشتی توانای ئه‌وه‌یان هه‌یه‌‬ ‫که‌ له‌ دژی هێژمۆنی و بااڵده‌ست بوه‌ستن‬ ‫و ده‌توانن له‌ خه‌باتێکی ئایدۆلۆژیکدا بۆ‬ ‫گۆڕانێکی کۆمه‌اڵیه‌تی‪ ،‬به‌شداری بکه‌ن‪.‬‬ ‫بۆیه‌ ده‌توانین بگه‌ینه‌ ئه‌و ئه‌نجامه‌ی که‌‬ ‫گرامێشی به‌ پێچه‌وانه‌ی بێنداوه‌ بڕوای به‌‬ ‫به‌شداریی چاالکانه‌ی ڕۆشنبیران له‌ ژیانی‬ ‫کرده‌یی و هه‌رێمی گشتیی کۆمه‌ڵگادا‬ ‫هه‌یه‌‪ .‬گرامێشی ئه‌و به‌شدارییه‌ چاالکانه‌یه‌‬ ‫به‌ هاوکات له‌گه‌ل هۆشیاریی ڕه‌خنه‌گرانه‌ی‬ ‫ڕۆشنبیراندا ڕچاو ده‌کات‪.‬‬ ‫ه �ه‌روه‌ه��ا ک�ه‌ ده‌بینین‪ ،‬ڕۆشنبیری‬

‫سروشتیی گرامێشی هاوکات خه‌بات ل ‌ه‬ ‫دژی ده‌سه‌اڵتی بااڵده‌ستانه‌ و به‌دیهێنه‌ری‬ ‫هێزێکی ش��ۆڕش��گ��ێ��ڕان�ه‌ی�ه‌‪ .‬گرامێشی‬ ‫ڕۆشنبیرێکی خ��اوه‌ن پێگه‌ی تایبه‌تی‬ ‫کۆمه‌اڵیه‌تییه‌ و دژی گوتاری چوارچێوه‌ی‬ ‫ده‌سه‌اڵت ده‌وه‌ستێته‌وه‌‪.‬‬ ‫فوکۆ و‬ ‫چه‌مکی «ڕۆشنبیری تایبه‌ت»‬ ‫میشل فوکۆ نیو سه‌ده‌ پاش گرامێشی‬ ‫به‌ ئاماژه‌ کردن به‌ چه‌مکی «ڕۆشنبیری‬ ‫ت��ای��ب��ه‌ت» ب��ی��رۆک��ه‌ی «ڕۆش��ن��ب��ی��ری‬ ‫س��روش��ت��ی»ی ب��ووژان��ده‌وه‌‪ .‬فوکۆ له‌و‬ ‫ب��ڕوای��ه‌دای��ه‌ ک �ه‌ ڕۆش��ن��ب��ی��ر‪ ،‬ب �ه‌ وات��ای‬ ‫تایبه‌تی وشه‌که‌‪ ،‬ئه‌و که‌سه‌یه‌ که‌ خۆی‬ ‫به‌ سووژه‌یه‌کی ئازاد و ویژدانی جیهانی‬ ‫بزانێت و بناسێنێت‪ ،‬چونکه‌ پارێزه‌ری‬ ‫ڕاستییه‌کی گشتی له‌ به‌رانبه‌ر ده‌سه‌اڵتدایه‌‪.‬‬ ‫به‌اڵم له‌ ئێستادا شتێک به‌ ناوی ڕاستیی‬ ‫گشتی‪ ،‬بوونی نییه‌ و ڕۆشنبیر زیاتر‬ ‫ده‌وری پسپۆڕێک ده‌بینێ‪ .‬به‌ واتایه‌کی‬ ‫دیکه‌‪ ،‬ڕۆشنبیری تایبه‌ت له‌ چوارچێوه‌ی‬ ‫زانستێکی تایبه‌تدا باسی ڕاستییه‌کان و‬ ‫پێوه‌ندییان له‌گه‌ل ده‌س�ه‌اڵت��دا ده‌ک��ات‪.‬‬ ‫له‌ ڕوانگه‌ی بیرمه‌ندێکی وه‌کوو فوکۆوه‌‪،‬‬ ‫ڕۆشنبیری پۆست مۆدێرن به‌ پێچه‌وانه‌ی‬ ‫ڕۆشنبیری زۆالیی – سارته‌ری‪ ،‬خاوه‌نی‬ ‫گوتارێکی گشتگیر و جیهانی نییه‌‪ ،‬که‌ به‌‬ ‫ناوی چه‌وساوه‌کانی دنیاوه‌ قسه‌ بکات‪.‬‬ ‫به‌ڵکوو ئامانجی ڕزگ��ارک��ردن��ی ڕاستی‬

‫ل�ه‌ ده‌س��ت��ی بااڵده‌ستیی زانستی‬ ‫پۆزه‌تیڤیستی و گێڕانه‌وه‌ قه‌به‌کانه‌‪.‬‬ ‫زۆرێک له‌و بڕوایه‌دان که‌ ڕووداوه‌کانی‬ ‫مانگی ئایاری ساڵی ‪ ٦٨‬ی فه‌ره‌نسا‪،‬‬ ‫سه‌ره‌تای ڕۆشنبیریی پۆست مۆدێرن و‬ ‫کۆتایی ڕۆشنبیریی زۆالیی – سارته‌ری‬ ‫ب��وون‪ .‬میشل فوکۆ ب��ڕوای وای �ه‌ که‌ له‌‬ ‫مانگی ئایاری ‪ ٦٨‬دا ڕۆشنبیر گه‌یشته‌ ئه‌و‬ ‫ئه‌نجامه‌ی که‌ عه‌وام بۆ هۆشیاربوونه‌وه‌‬ ‫و به‌ده‌ستهێنانی زان��ی��اری پێویستیان‬ ‫پێی نییه‌‪ .‬پێویسته‌ ئاماژه‌ به‌وه‌ بکه‌ین‬ ‫که‌ سارته‌ر له‌ پاش ڤۆڵته‌ر له‌ سه‌ده‌ی‬ ‫هه‌ژده‌هه‌مدا و زۆال له‌ کۆتایی سه‌ده‌ی‬ ‫نۆزده‌هه‌می زایینیدا‪ ،‬نوێنه‌رانی ڕۆشنبیریی‬ ‫جیهانی و جیهانداگر بوون که‌ به‌رگریکردن‬ ‫له‌ مافی خه‌ڵکیان له‌ به‌رانبه‌ر ده‌سه‌اڵتدا‪،‬‬ ‫به‌ ئه‌رکی سه‌رشانی خۆیان ده‌زان��ی‪ .‬له‌‬ ‫ڕوانگه‌ی سارته‌ره‌وه‌‪ ،‬ڕۆشنبیر؛ «ویژدانێکی‬ ‫دام��او»ه‌ ک��ه «خ��ۆی ل �ه‌ کارگه‌لێک‬ ‫هه‌ڵده‌قولتێنێ که‌ پێوه‌ندییان ب �ه‌وه‌وه‌‬ ‫نییه‌»‪ .‬هه‌ر بۆیه‌ش ڕۆشنبیر به‌ ئاگابوون‬ ‫له‌ دۆخی خۆی‪ ،‬هه‌وڵده‌دات هۆشیارییه‌کی‬ ‫گشتیی بۆ هه‌مووان ده‌سته‌به‌ر بکات‪.‬‬

‫هه‌ندێ له‌ ڕه‌خنه‌گرانی له‌و بڕوایه‌دان که‌‬ ‫سارته‌ر که‌وتۆته‌ داوی ئوستووره‌سازی‬ ‫له‌ ڕۆشنبیر و ده‌سه‌اڵتی ئاوه‌زمه‌ند و‬ ‫له‌ڕاده‌به‌ده‌ر بۆ ڕۆشنبیران داده‌نێ‪ .‬دوو‬ ‫ڕه‌خنه‌گری جددیی ڕوانگه‌ی سارته‌ری له‌‬ ‫ڕۆشنبیر‪ ،‬ڕیمۆن ئارۆن و ئه‌لبێر کامۆن‬ ‫که هه‌ر کامیان به‌ شێوه‌یه‌کی تایبه‌ت‬ ‫پێوه‌ندیی نێوان ڕۆشنبیر و ده‌سه‌اڵت شی‬ ‫ده‌که‌نه‌وه‌‪.‬‬ ‫ئه‌لبێر کامو له‌ مشتومڕ له‌گه‌ل سارته‌ر‬ ‫و الیه‌نگرانیدا‪ ،‬ڕۆشنبیری وه‌کوو نوێنه‌ری‬ ‫ئ �ه‌خ�لاق و هێزێک ب��ۆ ب �ه‌ڕێ��وه‌ب��ردن��ی‬ ‫دادپ��ه‌روه‌ری له‌ کۆمه‌ڵگادا داده‌نێت و‬ ‫ب��ڕوای وایه‌ که‌ ڕۆشنبیر به‌ مه‌له‌ کردن‬ ‫به‌ پێچه‌وانه‌ی ئاراسته‌ی ئ��اوه‌وه‌‪ ،‬ده‌بێ‬ ‫به‌رهه‌ڵستی هێزی فاناتیسم و هزری‬ ‫ده‌م��ارگ��رژان �ه‌ بوه‌ستێته‌وه‌‪ .‬کامۆ له‌و‬ ‫بڕوایه‌دایه‌ که ئامانجی ڕۆشنبیری به‌رگری‬ ‫له‌ توندوتیژی‪ ،‬له‌ دژی توندوتیژییه‌کی‬ ‫دی��ک �ه‌ نییه‌‪ ،‬ب�ه‌ڵ��ک��وو ئامادبوونێکی‬ ‫به‌ئه‌خالقانه‌یه‌ له‌ کۆمه‌ڵگادا‪ ،‬له‌ سه‌ره‌وه‌ی‬ ‫دانراوه‌ ڕه‌ها سیاسییه‌کان‪ .‬هه‌ڵویستی بان‬ ‫ـ گه‌ڕانه‌وه‌یی کامو و به‌رگریی له‌ چه‌مکی‬ ‫دادپه‌روه‌ری وه‌کوو دیارده‌یه‌کی جیهانداگر‪،‬‬ ‫بووه‌ هۆی ئه‌وه‌ی که‌ سارته‌ر و الیه‌نگرانی‬ ‫به‌ ئایدیالیست و دژه‌مێژوو بوون تاوانباری‬

‫بکه‌ن‪ .‬وه‌اڵم��ی‬ ‫ڕۆش��ن��ب��ی��ران�ه‌ی‬ ‫کامۆ بۆ ئه‌و تۆمه‌تانه‌ ئه‌وه‌ بوو که‌ «‬ ‫مه‌سه‌له‌ی سه‌ره‌کی به‌رگری له‌ مرۆڤ نییه‌‪،‬‬ ‫به‌رگری له‌و توانایانه‌یه‌ که‌ هه‌یه‌تی‪» .‬‬ ‫مه‌به‌ستی کامو ئه‌وه‌ بوو که مرۆڤه‌کان‬ ‫به‌گشتی و به‌تایبه‌ت ڕۆشنبیران له‌‬ ‫پێگه‌یه‌کی ئه‌خالقی‪ ،‬نه‌ک ئایدۆلۆژییه‌وه‌‪،‬‬ ‫ت��وان��ای ن��اس��ی��ن و ت��ێ��گ�ه‌ی��ش��ت��ن له‌‬ ‫نادادپه‌روه‌ری و ڕه‌نج و ده‌ردی ئه‌ویدییان‬ ‫ه�ه‌ی�ه‌ و ده‌ت��وان��ن ب �ه‌ ه��ان��ای �ه‌وه‌ بچن‪.‬‬ ‫هه‌ڵوێسته‌ ڕۆشنبیرانه‌کانی کامۆ له‌‬ ‫هه‌لومه‌رجگه‌لێکی مێژوویی جۆراوجۆری‬ ‫وه‌ک��وو ڕزگ��اری ل�ه‌ ده‌س��ت��ی نازیسم و‬ ‫ش��ه‌ڕی ج �ه‌زائ��ی��ردا‪ ،‬ب �ه‌ باشی خۆیان‬ ‫نواند و سه‌لماندیان که‌؛ کامۆ له‌ هه‌موو‬ ‫بارودۆخێکدا دژی ئه‌و توندوتیژییه‌یه‌ که‌‬ ‫ده‌سه‌اڵته‌ جۆراوجۆره‌کان سه‌پاندوویانه‌ به‌‬ ‫سه‌ر مرۆڤدا‪ .‬کامۆ به‌ وه‌ده‌رنانی شێوازی‬ ‫«به‌شه‌یتان پێناسه‌کردنی ئه‌ویدی»‬ ‫ده‌گاته‌ ئه‌و ئه‌نجامه‌ی که‌ تێگه‌یشتن له‌‬ ‫ڕاستی‪ ،‬له‌وه‌ دژوارت��ره‌ که‌ به‌ ده‌ربڕینی‬ ‫بۆچوونێکی هاکه‌زایی به‌ سه‌ریدا تێپه‌ڕین‪.‬‬ ‫له‌ ڕوانگه‌ی کامۆوه‌ ڕۆشنبیری به‌ واتای‬ ‫به‌رگریکردن له‌ ئازادیی بیرکردنه‌وه‌ و‬

‫هاوکات له‌پێش‌چاوگرتنی سنووره‌کانی ئه‌و‬ ‫ئازادییه‌یه‌‪.‬‬ ‫یه‌کێکی دیکه‌ له‌ ڕه‌خنه‌گرانی جۆری‬ ‫«ڕۆش��ن��ب��ی��ری��ی س��ارت��ه‌ری»‪ ،‬ڕای��م��ۆن‬ ‫ئ��ارۆن ب��وو ک��ه ل��ه‌ س��اڵ��ی ‪ ١٩٥٥‬دا‬ ‫ب�ه‌ ب�ڵاوک��ردن �ه‌وه‌ی کتێبی به‌ناوبانگی‬ ‫«ه��ۆش��ب�ه‌ری ڕۆش��ن��ب��ی��ران»‪ ،‬ڕوان��گ�ه‌ی‬ ‫ئایدۆلۆژیک و ده‌مارگرژانه‌ی ڕۆشنبیریی‬ ‫چه‌پ و شۆڕشگێڕانه‌ی له‌ باره‌ی یه‌کیه‌تیی‬ ‫سۆڤیه‌ته‌وه‌‪ ،‬دای �ه‌ ب�ه‌ر تیغی ڕه‌خنه‌ و‬ ‫ڕۆشنبیرانی چه‌پی ب�ه‌و خ��وو گرتن به‌‬ ‫زه‌ب��روزه‌ن��گ��ی «ئایین سێکیوالرانه‌»‪،‬‬ ‫ت��اوان��ب��ار ک��رد‪ .‬ئ��ارۆن ل �ه‌و ب��ڕوای�ه‌دای�ه‌‬ ‫که‌ ئ �ه‌وان له‌گه‌ل ئ��ه‌وه‌دا که‌ ڕه‌خنه‌ له‌‬ ‫ده‌سه‌اڵتی سیاسیی کۆمه‌ڵگا لیبراڵ و‬ ‫دیموکراته‌کان ده‌گرن‪ ،‬چاو له‌ دڕندانه‌ترین‬ ‫تاوانه‌کانی ڕژیمی کۆمۆنیستی ده‌نووقێنن‪.‬‬ ‫«سێ ئوستووره‌ی چه‌پ»‬ ‫ئارۆن به‌ ڕه‌خنه‌گرتن له‌ سێ ئوستووره‌ی‬ ‫«چه‌پ» و «شۆڕش» و «پڕۆلتاریا»‪،‬‬ ‫ده‌گاته‌ ئه‌و ئه‌نجامه‌ی که‌ ئه‌رکی ڕۆشنبیر‪،‬‬ ‫هیواداربوون به‌ ڕوانگه‌ی ڕزگاریی جیهانی‬ ‫نییه‌‪ ،‬به‌ڵکوو ک��رداری ڕۆشنبیر ده‌بێ‬ ‫تێکه‌ڵه‌یه‌ک ل �ه‌ ڕیالیزمی سیاسی و‬ ‫وشیاریی ئه‌خالقی بێت‪ .‬به‌ وته‌ی ئارۆن‬ ‫« ملهوڕی و سته‌مکاری‪ ،‬ه �ه‌زاران جار‬ ‫به‌ ناوی ئازادییه‌وه‌ بنیات نراون و به‌پێی‬ ‫ئه‌زمونه‌کانمان ده‌بێ له‌ ڕووی کرده‌وه‌‪،‬‬ ‫ده‌نگ به‌ الیه‌نه‌کان بده‌ین نه‌وه‌ک له‌ ڕووی‬ ‫بانگه‌شه‌ و نزاکانیانه‌وه‌ ‪» .‬‬ ‫ڕه‌خنه‌ی ئارۆن له‌ ڕۆشنبیری چه‌پ‪،‬‬ ‫ڕسته‌ به‌ناوبانگه‌که‌ی فه‌یله‌سووفی‬ ‫ئه‌مریکی‪ ،‬سانتایانا (‪)Santayana‬‬ ‫مان وه‌بیردێنێته‌وه‌ که‌ ده‌ڵێت‪« :‬ئه‌وانه‌ی‬ ‫ڕاب��ردوو وه‌ب��ی��ر ن��اه��ێ��ن��ن�ه‌وه‌‪ ،‬ن��اچ��ارن‬ ‫دووپاتی بکه‌نه‌وه‌»‪ .‬به‌ واتایه‌کی دیکه‌‪،‬‬ ‫ئ�ه‌گ�ه‌ر ل�ه‌ ڕاب��ردوو و ئێستادا هێزێک‬ ‫ب �ه‌ ن��اوی ه��ێ��زی ڕۆشنبیری به‌رانبه‌ر‬ ‫ن��ادادپ �ه‌روه‌ری و زه‌بروزه‌نگی ده‌سه‌اڵته‌‬ ‫سیاسییه‌کان وه‌ستاوه‌ته‌وه‌‪ ،‬ته‌نیا به‌هۆی‬ ‫به‌رپرسیارێتیی ئه‌خالقیی ڕۆشنبیران له‌‬ ‫چوارچێوه‌ی گشتیدا و هه‌روه‌ها خه‌باتی‬ ‫ڕۆشنبیران له‌ دژی که‌ڵکاوه‌ژوو وه‌رگرتن له‌‬ ‫ده‌سه‌اڵت بووه‌‪ .‬پرسیاری سه‌ره‌کی ئه‌وه‌یه‌‬ ‫که‌‪ :‬ئایا ڕۆشنبیری ده‌توانێ به‌ بێ هه‌ست‬ ‫به‌ به‌رپرسیارێتی ئه‌خالقی‪ ،‬دژایه‌تیی‬ ‫ده‌س�ه‌اڵت بکات؟ له‌ڕاستیدا وه‌اڵمی ئه‌و‬ ‫پرسیاره‌ له‌ پێوه‌ندیی نێوان ڕۆشنبیران و‬ ‫سیاسه‌تدا کۆ ده‌بێته‌وه‌‪ .‬به‌ واتایه‌کی دیکه‌‬ ‫ده‌توانین بڵێین پابه‌ندبوونی ڕۆشنبیران‬ ‫به‌ سیاسه‌ته‌وه‌ ده‌بێ پێش هه‌موو شتێک‬ ‫له‌سه‌ر بنه‌مای به‌رپرسیارێتیی ئه‌خالقی‬ ‫بێت نه‌ک سه‌رنجڕاکێشانێکی ئایدۆلۆژیک‪.‬‬ ‫بۆیه‌ هه‌روه‌ها که‌ مێژووی ڕۆشنبیریی‬ ‫ئه‌وروپایش پێمان ده‌سه‌لمێنێ‪ ،‬ڕۆشنبیران‬ ‫ته‌نیا به‌ ڕوانینێکی به‌رپرسیارانه‌ بۆ‬ ‫چه‌مکی ده‌س�ه‌اڵت ده‌توانن سنووره‌کانی‬ ‫تێپه‌ڕێنن و له‌ سه‌رووی ده‌سه‌اڵته‌وه‌ بیر‬ ‫بکه‌نه‌وه‌‪.‬‬ ‫تێڕوانینێکی وا ب�ه‌رپ��رس��ی��اران�ه‌ بۆ‬ ‫ده‌سه‌اڵت و سیاسه‌ت ته‌نیا به‌ ڕوانینێکی‬ ‫به‌رپرسیارانه‌ له‌ چه‌مکی ڕاستی و خه‌بات‬ ‫ده‌سته‌به‌ر ده‌بێت‪ .‬به‌ وت �ه‌ی واتیسالو‬ ‫ه��اوه‌ل «هه‌میشه‌ ده‌بێ به‌ دوودڵییه‌وه‌‬ ‫سه‌یری ڕۆشنبیری بکه‌ین که‌ له‌ الی‬ ‫براوه‌کانه‌وه‌ وه‌ستاوه‌»‪ .‬به‌و واتایه‌‪ ،‬ئه‌و‬ ‫ڕۆشنبیره‌ی که‌ ده‌یه‌وێت و هه‌وڵ ده‌دات به‌‬ ‫ڕۆشنبیری بمێنێته‌وه‌ و درێژه‌ به‌ چاالکیی‬ ‫وشیارانه‌ و به‌رپرسیارێتی له‌ ئاستی‬ ‫ڕاستییه‌کانی دنیادا بدات‪ ،‬هیچ چاره‌یه‌کی‬ ‫جگه‌ ل�ه‌ وه‌س��ت��ان �ه‌وه‌ دژی ده‌س��ه‌اڵت‪،‬‬ ‫نییه‌‪ .‬ئیتر ده‌سه‌اڵته‌که‌‪ ،‬ملهوڕ بێت یان‬ ‫دیموکرات! ڕۆشنبیر که‌سێکه‌ که‌ بیر له‌‬ ‫ده‌سه‌اڵت ده‌کاته‌وه‌‪ ،‬به‌الم بۆ ده‌سه‌اڵت بیر‬ ‫ناکاته‌وه‌!‬

‫سه‌رچاوه‌‪:‬‬ ‫جهانبگلو‪ :‬روشنفکری و انديشه‬ ‫عليه قدرت‪( .‬رادیو فردا)‪،‬‬ ‫‪.۲۸/۱۲/۱۳۹۰‬‬ ‫‪http://www.radiofarda.‬‬ ‫‪com/content/‬‬ ‫‪intellectuals__f3‬‬ ‫‪html.24519424/power‬‬

‫ذمارة (‪ )165‬دوشةممة ‪2013/8/19‬‬

‫‪7‬‬

‫كلیله‌كانی كه‌لتور‪:‬‬

‫كۆڵۆنیالیزم‪ ..‬االستعماریە‪Colonialism ..‬‬

‫نیكۆالس دیرێكس‬ ‫وه‌رگێڕانی بڕوا عه‌الدین‬ ‫(‪ 2‬ـ ‪)2‬‬ ‫دیارترینی ئ �ه‌و كااڵیانه‌ی‬ ‫‌پاش جه‌نگی ‪ 1688‬ل ‌ه بازاڕی‬ ‫بۆرسه‌دا بازرگانیان پێوه‌كراوه‪،‬‬ ‫ك��ااڵی ((كۆمپانیای هیندی‬ ‫خ��ۆره �ه‌اڵت��ی)) ب��وون‌‪ .‬ئه‌گه‌ر‬ ‫ه �ه‌ر یه‌كه‌ ل ‌ه ئیمپراتۆریه‌ت‬ ‫ی ده‌س��ت‬ ‫و س��ه‌رم��ای��ه‌دار ‌‬ ‫ل�ه‌ن��او ده‌س��ت��ی ی �ه‌ك پێكه‌وه‬ ‫له‌دایكبووبن‪ ،‬ئه‌وا هه‌ر له‌هه‌مان‬ ‫ژی��ن��گ � ‌ه و خ��اك��وخ��ۆڵ��ی��ش��دا‬ ‫په‌روه‌رد‌ه بوون و گۆشكراون‪ .‬ل ‌ه‬ ‫ناوه‌ڕاستی سه‌ده‌ی هه‌ژده‌یه‌مدا‬ ‫ب��ازاڕ‌ه ناوخۆییه‌كانی هیند‬ ‫به‌شێوه‌یه‌كی به‌رچاو و له‌شێوه‌ی‬ ‫یه‌كگرتنێكی مه‌به‌ستدارانه‌ی‬ ‫ن��ێ��وان چ��االك��ی ب��ازرگ��ان��ی و‬ ‫ده‌سه‌اڵتی سیاسی بازرگانییدا‪،‬‬ ‫جموجۆڵێكی ب�ه‌رچ��اوی��ان ب ‌ه‬ ‫خ��ۆوه‌ بینی‪ .‬له‌سه‌ره‌تاكانی‬ ‫سه‌ده‌ی نۆزده‌یه‌میشدا ڕێبازی‬ ‫بازرگانیكردنی (مه‌ركێنتالیزمی)‬ ‫چیینی ته‌نها به‌وه‌و‌ه نه‌وه‌ستا‬ ‫كه‌ ت��ه‌واوی ب��ڕی��ار‌ه بازرگانی‬ ‫و كشتوكاڵییه‌كان له‌ نیمچه‬ ‫كیشوه‌ری هیندیدا دیاریبكات‪،‬‬ ‫به‌ڵكو بوو به‌ سه‌رپه‌رشتیاری‬ ‫بازرگانی هیندی له‌ ت �ه‌واوی‬ ‫ئۆقیانوسی هیندیدا‪ .‬له‌ناو‬ ‫خودی هیند خۆیشیدا‌‪ ،‬ده‌وڵه‌تی‬ ‫كۆڵۆنیالیستی ه�ه‌س��ت��ا ب ‌ه‬ ‫په‌ره‌پێدانی بڕێك ده‌زگای ئالۆز‬ ‫ل ‌ه پێناوی به‌ڕێوه‌بردنی ئه‌و‬ ‫زی��اده‌ی �ه‌ی كه‌ ده‌خرێته‌ سه‌ر‬ ‫خه‌رجی و ده‌ستمای ‌ه و پاشانیش‬ ‫كۆكردنه‌وه‌ی وه‌ك كاردانه‌وه‌یه‌ك‬ ‫بۆ ئه‌و زانیارییه‌ی كه‌ ده‌وڵه‌ت ‌ه‬ ‫ناوخۆییه‌كان به‌رده‌وام پشتیان‬ ‫به‌و په‌یوه‌ندییان ‌ه به‌ستو‌ه ك ‌ه‬ ‫له‌سه‌ر بنه‌مای به‌رهه‌مهێنانی‬ ‫كشتوكاڵیین نه‌وه‌ك بازرگانی‪.‬‬ ‫ئ��ه‌و ف �ه‌ره �ه‌ن��گ �ه‌ی ك��ه‌ ل ‌ه‬ ‫ئێستادا به‌رده‌سته‌‪ ،‬ت �ه‌واوی‬ ‫ئ��ه‌و س��ی��م��ا ئ��اب��وری��ی��ان �ه‌ی‬ ‫كۆڵۆنیالیزم له‌ هه‌ندێك شتدا‬ ‫كورتده‌كاته‌وه‌‪ :‬ساڵی ‪1888‬‬ ‫ك�� ‌ه خ��ان��ه‌ و ع �ه‌م��اره‌ك��ان��ی‬ ‫كۆڵۆنیالیزم دامه‌زراون‪ ،‬به‌پێی‬ ‫تۆماره‌كانی ماكۆلتش له‌ ساڵی‬ ‫‪ 1846‬دا‪ ،‬ئه‌و ماته‌ریااڵنه‌ی له‌و‬ ‫عه‌مارخانانه‌دا ب��وون ب �ه‌زۆری‬ ‫بریتی بوون له‌ ((قاوه‌‪ ،‬ڕه‌نگ‪،‬‬ ‫به‌هارات و هه‌ندێك ماتریاڵی‬ ‫ت��ری بێگانه‌ و كۆڵۆنیالی))‪،‬‬ ‫ئه‌مه‌ جگه‌ له‌ هه‌ندێك به‌یان‬ ‫و پۆسته‌ری كۆڵۆنیالیزم ك ‌ه‬ ‫خانه‌ گه‌وره‌كانی چاپ و په‌خش‬ ‫بۆ نمونه‌‪ ،‬باڵویانكردۆته‌وه‌‌‪.‬‬ ‫له‌ الیه‌كی تریشه‌و‌ه كۆمه‌ڵێك‬ ‫زاراوه‌ی تر ـ فه‌رمانگه‌كانی‬ ‫بێگانه‌‪ ،‬نوسینگه‌ی ناوچ ‌ه‬ ‫ك��ۆڵ��ۆن��ی��ی �ه‌ك��ان‪ ،‬حكومه‌تی‬ ‫كۆڵۆنیالی و سیاسه‌ته‌كانی‬ ‫كۆڵۆنیالیزم ـ هه‌ستاون ب ‌ه‬ ‫تۆماركردنی هه‌ندێك په‌یوه‌ندی‬ ‫كه‌ ب �ه‌زۆری پێداگرییه‌ له‌سه‌ر‬ ‫ف��ه‌رم��ان��ڕه‌وای��ه‌ت��ی سیاسی‪.‬‬ ‫له‌ڕاستیدا به‌ هاتنی سه‌ده‌ی‬ ‫ن��ۆزده‌ی��ه‌م‪ ،‬ك��ۆڵ��ۆن��ی��ال��ی��زم‬ ‫گۆڕانێكی به‌رچاو ب ‌ه خۆیه‌و‌ه‬ ‫ده‌ب��ی��ن��ێ��ت و م��ان��اك��ه‌ش��ی‬ ‫ده‌گۆڕێت‪ :‬واته‌ له‌پاڵ ئه‌وه‌دا‬ ‫كه‌ ب ‌ه مانای كۆنترۆڵكردنی‬ ‫سیستم ‌ه ئابوریه‌كانی جیهان‬ ‫دێ��ت‪ ،‬ب�� ‌ه دی��وێ��ك��ی تریشدا‬ ‫ده‌بێت ‌ه دامه‌زرێنه‌ری هه‌ندێك‬ ‫سیاسه‌تی نوێ (‪,Prakash‬‬ ‫‪ .)1995‬له‌سه‌ره‌تادا‪ ،‬هه‌موو‬

‫ئه‌زمونه به‌راییه‌كانی شێو‌ه‬ ‫كۆڵۆنیاالن ‌ه‬ ‫فه‌رمانڕه‌وایه‌تی‬ ‫ل�ه‌الی�ه‌ن به‌ریتانیه‌كانه‌وه‌ ل ‌ه‬ ‫هیند قۆرخكرابوون و ئ�ه‌وان‬ ‫به‌سه‌ریدا زاڵبوون‪ .‬به‌اڵم پاشتر‬ ‫و ل�ه‌ك��ۆت��ای��ی�ه‌ك��ان��ی س��ه‌ده‌ی‬ ‫هه‌ژده‌یه‌مدا‪ ،‬به‌ له‌ده‌ستدانی‬ ‫ك��ۆڵ��ۆن��ی � ‌ه ئ �ه‌م��ری��ك��ی �ه‌ك��ان‪،‬‬ ‫به‌ریتانیا ج��ۆره‌ك ل ‌ه په‌ندی‬ ‫وه‌رگرت و فێری ئه‌و‌ه بوو ك ‌ه‬ ‫ئیدی هانی ك �ه‌س ن��ه‌دات تا‬ ‫به‌ئاسانی هه‌ڵمه‌ت بۆ پرۆسه‌ی‬ ‫نیشته‌جێكردنی ئ�ه‌وروپ��ی ل ‌ه‬ ‫ناوچه‌ كۆڵۆنییه‌كان بكه‌ن‪ ،‬یان‬ ‫ته‌نانه‌ت هه‌ر ڕێگه‌شی پێ بده‌ن‪،‬‬ ‫ئه‌مه‌ ل ‌ه كاتێكدا پشتبه‌ستنی‬ ‫به‌رده‌وام به‌و سود و زیاده‌یه‌ی‬ ‫ل ‌ه زه‌ویه‌كان ده‌ستده‌كه‌وتن ب ‌ه‬ ‫مه‌به‌ستی كۆمه‌ككردنی پرۆس ‌ه‬ ‫سه‌ربازییه‌كان و سیاسه‌تی‬ ‫ده‌ره‌وه‌‪ ،‬ه �ه‌م��وو ئه‌مانه‌ش‬ ‫ب��وون �ه‌ ه��ۆی ه �ه‌رچ��ی زیاتر‬ ‫تێوه‌گالنی كۆڵۆنیالیزم ‌ه ل ‌ه‬ ‫كاروباره‌ سیاسی و كشتوكاڵی ‌ه‬ ‫ن��اوخ��ۆی��ی��ه‌ك��ان‪ .‬ئ��ه‌وه‌ ب��وو‬ ‫س �ه‌ره‌ت��ا ه �ه‌م��وو ئ��ه‌و ناوچ ‌ه‬ ‫كۆڵۆنیكراوانه‌ی موڵكی زه‌وی و‬ ‫زاری به‌رفراوانی تێدا بوون وه‌ك‬ ‫شێوه‌یه‌كی نوێ ل ‌ه موڵكیه‌تی‬ ‫تایبه‌تی پێشكه‌شكران‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫زۆری ن�ه‌ب��رد گ��ۆڕا و ب��وو ب ‌ه‬ ‫چ �ه‌ن��دی��ن پ��ۆل��ی جیاجیا ل ‌ه‬ ‫كۆڵۆنیكردنی زه‌وی و زار‪،‬‬ ‫هه‌ر یه‌ك ‌ه و به‌ پێی داواكاری‬ ‫گروپی جوتیاران و گوندنیشان‪.‬‬ ‫له‌هه‌مان كاتیشدا ((كۆمپانیای‬ ‫هیندی خۆرهه‌اڵتی)) لێنه‌بڕاوان ‌ه‬ ‫كاری بۆ ئه‌و‌ه كرد كه‌ ده‌سه‌اڵتی‬ ‫ڕاسته‌وخۆی خۆی به‌س ‌ه‌ر زه‌وی‬ ‫و زاری زیاتردا‌ زاڵبكات‪ ،‬ئه‌م‬ ‫پرۆسه‌یه‌شی ب��ه‌رده‌وام بوو‬ ‫ت��اوه‌ك��و ل�ه‌ ساڵی ‪ 1856‬دا‬ ‫سیاسه‌ت ‌ه شه‌ڕانگێزه‌كانی لۆرد‬ ‫دیلهاوسی بۆ به‌رفراوانبوون و‬ ‫په‌لهاویشتنی زیاتر‪ ،‬وه‌ستاندی‪.‬‬ ‫ئ��ه‌و‌ه ب��وو ئ��ه‌و یاخیبوون و‬ ‫ڕاپه‌ڕین ‌ه گه‌وره‌یه‌ی كه‌ ڕوویدا‬ ‫دامركێنرایه‌وه‌ و كپ كرا‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئه‌و شۆڕش ‌ه مه‌زنه‌ی كه‌ ئه‌م‬ ‫هه‌ڵیگیرساند‪ ،‬ب��وو‌ه مایه‌ی‬ ‫هه‌ندێك گۆڕانكاری زۆر گه‌وره‌ ل ‌ه‬ ‫سیاسه‌تی كۆڵۆنیالیزمدا‪ .‬ئیدی‬ ‫وای لێهات ئه‌و خاك و زه‌وی و‬ ‫زارانه‌ی داگیرنه‌كرابوون‪ ،‬ده‌بوو‬ ‫ب�ه‌ شێوه‌یه‌كی ناراسته‌وخۆ‬ ‫فه‌رمانڕه‌وایه‌تی بكرێن‪ ،‬هه‌ر‬ ‫ب��ۆی��ه سیستمی پادشایه‌تی‬ ‫به‌ریتانی (تاجه‌كه‌) كه‌ ساڵی‬ ‫‪ 1885‬ل��ه‌دوای (كۆمپانیای‬ ‫ه��ی��ن��دی خ��ۆره��ه‌اڵت��ی) ی��ه‌و‌ه‬ ‫به‌رده‌وامبوو‪ ،‬هه‌ندێك چه‌شنی‬ ‫دیك ‌ه ل ‌ه ئامرازی ده‌مامكدار و‬ ‫ناڕاسته‌وخۆی به‌كارهێنا ب ‌ه‬ ‫مه‌به‌ستی كه‌مكردنه‌وه‌ی به‌رگری‬ ‫و پاساوهێنانه‌وه‌ ب��ۆ بوون ‌ه‬ ‫ه�ه‌ژم��ون��دار و بااڵده‌سته‌‌كه‌ی‬ ‫خۆی له‌و ناوچانه‌دا (‪,Dirks‬‬ ‫‪.)2001‬‬ ‫ب��وون��ی چه‌شنی دی��ك� ‌ه ل ‌ه‬ ‫فه‌رمانڕه‌وایه‌تی ناڕاسته‌وخۆی‬ ‫كۆڵۆنیااڵنه‌ شتێك ‌ه ك ‌ه به‌رده‌وام‬ ‫ب ‌ه الی هێز‌ه ئه‌وروپییه‌كانه‌و‌ه‬ ‫جێگه‌ی س �ه‌رن��ج و تێڕامان‬ ‫ب��وون‪ ،‬ت��ا گه‌یشت ‌ه ئ��ه‌وه‌ی‬ ‫كه‌ له‌ كۆتاییه‌كانی سه‌ده‌ی‬ ‫ن��ۆزده‌ی��ه‌م��دا گ��وڕوت��ی��ن و‬ ‫ه��وروژم��ێ��ك��ی جیهانییانه‌ی‬ ‫نوێ به‌ مه‌به‌ستی زاڵبوون و‬ ‫كۆنترۆڵكردنی كۆڵۆنیاڵی هاتن ‌ه‬ ‫ئاراوه‌‪ .‬ئه‌وه‌ بوو هۆڵه‌ندیه‌كان‬ ‫له‌گه‌ڵ فه‌ره‌نسیه‌كاندا كه‌وتن ‌ه‬ ‫ملمالنێو‌ه تاوه‌كو ده‌ستبگرن‬

‫كۆڵۆنیالیزم له‌به‌ر دوو هۆ ئیش بۆ‬ ‫چه‌سپاندنی نه‌ریت و ترادسیۆن ده‌كات‪:‬‬ ‫له‌الیه‌كه‌وه‌ تا بڵێت ئازادی خه‌ونێكی سه‌رابی‬ ‫و مه‌حاڵه‪ ‌،‬له‌الیه‌كی تریشه‌وه‌ تا وه‌ك‬ ‫ئارایشتێكی ئه‌قاڵنی بۆ شاردنه‌وه‌ی سیما‬ ‫داگیركاریه‌كه‌ی خۆی‌ به‌كاریبهێنێت‬ ‫كۆڵۆنیالزم خێڵی وه‌ك بوكه‌ڵه‌یه‌كی سیاسی‬ ‫به‌كارهێناوه‌تا ناڕاسته‌وخۆ و له‌پشتی په‌رده‌و ‌ه‬ ‫خۆی فه‌رمانڕه‌وایه‌تی بكات‬ ‫ب�ه‌س�ه‌ر خ��واروی خۆرهه‌اڵتی تاوه‌كو گه‌رانتی الیه‌نگیریان‬ ‫ئاسیادا وه‌ك كۆمه‌ڵێك نیمچ ‌ه بكه‌ن و هاوكاتیش شاردنه‌و‌ه‬ ‫دورگ��ه‌ی پێكه‌و‌ه به‌ستراو‪ .‬و ت�ه‌م��وم��ژاوی��ك��ردن��ی هه‌موو‬ ‫پاش ئ �ه‌وه‌ش ن��ۆره‌ی ئه‌فریقا ئ �ه‌و ب��ه‌رژه‌وه‌ن��دی و ئامانج ‌ه‬ ‫هات و ب ‌ه لێشاو سه‌ره‌یان بۆ ئه‌وروپیانه‌ی مه‌به‌ست لێیان‬ ‫داگیركردنی گرتبوو‪ .‬ئه‌ڵبه‌ت ‌ه زاڵبوونێكی جیهانی زیاتر‌ه‬ ‫دی��ارت��ری��ن گ �ه‌م �ه‌ك �ه‌ره‌ك��ان��ی به‌سه‌ر بازرگانی و به‌رهه‌مهێنان‬ ‫ئ��ه‌م ی��اری��ه‌ ب�ه‌ری��ت��ان��ی��ای��ی و و بازاڕه‌كاندا‪ .‬هه‌ر بۆیه‌ هه‌رچی‬ ‫فه‌ره‌نسیه‌كان بوون‪ ،‬پاشتریش زیاتر و زیاتره‌ ترادسیۆن و‬ ‫به‌لجیكی و ئه‌ڵمانیه‌كان و ن�ه‌ری��ت ب �ه‌ره �ه‌م ده‌ه��ێ��ن��ران و‬ ‫چه‌ندانی تر هاتن ‌ه ڕی��زه‌وه‌‪ .‬گه‌شه‌یان پێ ده‌درا تاوه‌كو‬ ‫له‌ زۆرب �ه‌ی زۆری ئه‌و خاك و كارئاسانی بۆ فه‌رمانڕه‌وایه‌تی‬ ‫ناوچه‌ كۆڵۆنیكراوانه‌دا هێز‌ه ن��اڕاس��ت��ه‌وخ��ۆ ب��ك��ه‌ن‪ .‬ل �ه‌م‬ ‫ڕونیانكردبۆو‌ه ڕوه‌ش��ه‌وه‌ خێڵ و ده‌س�ه‌اڵت� ‌ه‬ ‫ئه‌وروپیه‌كان‬ ‫ك ‌ه كه‌مێك ئ��اگ��اداری مێژوی خێڵێكیه‌كانیان به‌كارده‌هێنا‬ ‫كۆڵۆنیاڵیزمی پێش خۆیان تاوه‌كو به‌سه‌ر زه‌وی و زار و‬ ‫بوون‪ ،‬هه‌ر بۆی ‌ه هه‌ستاون ب ‌ه دانیشتوانه‌كه‌یدا زاڵ��ب��ن‪ ،‬ب ‌ه‬ ‫داهێنانی چه‌شن و شێوه‌ی تاز‌ه چاوپۆشین ل��ه‌وه‌ی ك � ‌ه ئه‌و‬ ‫ل ‌ه فه‌رمانڕه‌وایه‌تی ناڕاسته‌وخۆ‪ ،‬ده‌سه‌اڵتان ‌ه به‌ته‌نها بوكه‌ڵه‌یه‌ك‬ ‫ئه‌مه‌ش ل ‌ه رێگه‌ی به‌كارهێنانی بوون به‌ده‌ست كۆڵۆنیالیزمه‌وه‌‪،‬‬ ‫ده‌زگ��ا و كه‌سایه‌تی ناوخۆو‌ه ئه‌م ‌ه جگ ‌ه له‌وه‌ی كه‌ به‌بێ زانین‬

‫و مه‌عریفه‌ی به‌ر له‌ كۆڵۆنیالیزم‪،‬‬ ‫خودی ئه‌و خێاڵنه‌ خامۆش و‬ ‫پاشكه‌وته‌ بوون‪.‬‬ ‫ئ��ه‌وان ل �ه‌ت��وان��ای��ان��دا ب��وو‬ ‫نه‌ریته‌كان وه‌ك كارئاسانیه‌ك‬ ‫ب��ۆ دڕن��ده‌ت��ری��ن شێوه‌كانی‬ ‫كۆڵۆنیالی‪،‬‬ ‫فه‌رمانڕه‌وایه‌تی‬ ‫ل��ه‌س��ه‌ر ب��ن��ه‌م��ای ن��اردن��ی‬ ‫ئ��ام��اده‌ك��اران � ‌ه و نوێگه‌ران ‌ه‬ ‫به‌كاربهێن‪ ،‬هه‌ر بۆیه‌ ترادسیۆن‬ ‫و نه‌ریته‌كانیان وه‌ك ئامرازێكی‬ ‫مانه‌و‌ه و هێشتنه‌وه‌ی سه‌رابی‬ ‫س �ه‌رب �ه‌خ��ۆی��ی كۆڵۆنیالی و‬ ‫به‌خشینی م��ۆرك و سیمای‬ ‫ئ �ه‌ق�ڵان��ی �ه‌ت ب�� ‌ه ده‌م��وچ��اوی‬ ‫م��ۆدێ��رن��ه‌ی ك��ۆڵ��ۆن��ی��ال��ی��زم‪،‬‬ ‫ب��ه‌ك��ارده‌ه��ێ��ن��ا‪ .‬وه‌ك چ��ۆن‬ ‫ده‌ش��ی��ان��ت��وان��ی ن �ه‌ری��ت �ه‌ك��ان‬ ‫ب��ۆ ڕاڤ �ه‌ك��ردن��ی ئ��ه‌و هۆكاره‬ ‫ب��ه‌ك��ارب��ه��ێ��ن��ن ك��ه‌ ب��ۆچ��ی‬ ‫بارته‌قای‬ ‫نیشتمانپه‌روه‌ری‬

‫كؤنت َيكست‬

‫ی ب ‌ه سیاسه‌تی‬ ‫نامۆیی ئۆتۆنۆم ‌‬ ‫كۆڵۆنیكردن‪ ،‬ب ‌ه خاكوخۆڵی‬ ‫كۆڵۆنیالی نامۆیه‌؟ ئا لێره‌وه‌ی ‌ه‬ ‫ك��ه‌ ئ��ی��دی‌ ب �ه‌ك��ارخ��س��ت��ن � ‌ه‬ ‫كۆڵۆنیاڵیه‌كانی ئایدیای وه‌ك‬ ‫ت��ای��ف�ه‌گ�ه‌ری‪ ،‬گ��ون��د‪ ،‬شێخ و‬ ‫م��وش��ای �ه‌خ و گ��روپ ل�ه‌س�ه‌ر‬ ‫ب��ن �ه‌م��ای خزمخزمێنه‌ دێن ‌ه‬ ‫ئاراو‌ه و ده‌رده‌كه‌ون‪ ،‬وه‌كچۆن‬ ‫خ��ودی شۆك و سه‌رسوڕمانی‬ ‫كۆڵۆنیالیزم خۆیشی لێره‌و‌ه‬ ‫س��ه‌رچ��اوه‌ ده‌گ��رێ��ت‪ ،‬كاتێك‬ ‫هه‌موو ئه‌و ده‌زگایان ‌ه پێكڕا ل ‌ه‬ ‫دژی هه‌ڵده‌گه‌ڕێنه‌و‌ه و ڕۆڵێكی‬ ‫به‌رچاو له‌داخوازی سه‌ربه‌خۆییدا‬ ‫كۆڵۆنیالیزم زۆر‬ ‫ده‌گێڕن‪.‬‬ ‫جار له‌سه‌ر ئه‌و بنه‌مای ‌ه پاساوی‬ ‫بۆ بوونی خ��ۆی ده‌هێنایه‌و‌ه‬ ‫ك��ه‌ گ��وای�� ‌ه ده‌زگ��ا دێ��ری��ن و‬ ‫به‌ربه‌ستن‬ ‫ترادسیۆنالیه‌كان‬ ‫له‌به‌رده‌م پێشكه‌وتنی بیرۆك ‌ه‬ ‫و ئایدیاكانی نیشتمانپه‌روه‌ری‬ ‫و گه‌شه‌ی یه‌كێتی نه‌ته‌وه‌ییدا‪.‬‬ ‫ب��ه‌اڵم خ��ۆی ل��ه‌ڕاس��ت��ی��دا‬ ‫كۆڵۆنیالیزم ئایدیاكانی ئه‌وروپای‬ ‫ل��ه‌ب��اره‌ی م��اف��ی چ��اره‌ن��وس��ی‬ ‫نیشتمانیه‌وه‌ پێشخست ‪.‬‬ ‫(‪)1986 ,Chatterjee‬‬ ‫و پ��ت��ر گ��ه‌ش��ه‌ی ب��ه‌ س��ۆزی‬ ‫نه‌ته‌وه‌ییش دا‬ ‫ئه‌و به‌ش ‌ه گه‌ور‌ه و گرنگه‌‌ی‬ ‫نیشتمانپه‌روه‌ریی‬ ‫له‌پشت‬ ‫ك��ۆڵ��ۆن��ی��ال��ی��زم�ه‌و‌ه وه‌س��ت��او‌ه‬ ‫پ��ای �ه‌ك��ان��ی ل��ه‌س��ه‌ر بنه‌مای‬ ‫ك��اردان �ه‌وه‌ی �ه‌ك��ی ج �ه‌م��اوه‌ری‬ ‫ب��ۆ ئ��ه‌و م��ام �ه‌ڵ � ‌ه ئ �ه‌وروپ��ی � ‌ه‬ ‫دام �ه‌زراون كه‌ خۆی ل ‌ه خراپ ‌ه‬ ‫و سوكایه‌تیكردندا ده‌بینێته‌وه‌‪،‬‬ ‫هه‌روه‌ها بوونی زانیاری و زانینی‬ ‫زیاتر سه‌باره‌ت ب ‌ه ده‌مارگیریی‬ ‫ئه‌تنی و ئ��ه‌و ب �ه‌رژه‌وه‌ن��دی � ‌ه‬ ‫ئ��اب��وری��ان��ه‪‌،‬ب��ه‌ر ل �ه‌پ��اس��او‌ه‬ ‫ئه‌قڵیه‌كانی ئ��ای��دی��ۆل��ۆژی��ای‬ ‫كۆڵۆنیالیزم هه‌بوون‪ .‬ڕزگاربوون‬ ‫له‌ كۆڵۆنیاڵیزمیش بۆ خۆی‬ ‫وه‌ك زاراوه‌ی��ه‌ك‌ شێوێنراوه‌‪،‬‬ ‫به‌تایبه‌تی‌ له‌و چوارچێوه‌یه‌دا ك ‌ه‬ ‫تیایدا سه‌ربه‌خۆیی كۆڵۆنیالی‬ ‫ب�ه‌ت�ه‌ن��ه��ا وه‌ك ده‌ره‌ن��ج��ام��ی‬ ‫ب��زوت��ن �ه‌وه‌ی �ه‌ك��ی چ �ه‌ك��داران � ‌ه‬ ‫و هه‌ندێكجار به‌رگرییه‌كی‬ ‫توندوتیژانه‌ی نه‌ته‌و‌ه تازه‌كان‬ ‫ل ‌ه ئاسیا و پاشتریش ئه‌فریقا‬ ‫دژ ب�� ‌ه ف��ه‌رم��ان��ڕه‌وای��ه‌ت��ی‬ ‫كۆڵۆنیالیزم دانراوه‌‪ .‬له‌ڕاستیدا‬ ‫خ��ول��ی��ای نیشتمانپه‌روه‌ریی‬ ‫كۆڵۆنیالیزم خۆی ناكۆك بوو‌ه‬ ‫ب ‌ه فه‌رمانڕه‌وایه‌تی كۆڵۆنیالیزم‪،‬‬ ‫وه‌ك چ��ۆن ئ��ام��رازێ��ك��ی��ش‬ ‫ب��وو‌ه بۆ گه‌شه‌كردنی ڕه‌خن ‌ه‬ ‫سه‌ره‌تاییه‌كان ل ‌ه مۆدێرنه‌ی‬ ‫كۆڵۆنیالیزم و لیبراڵیزم و‬ ‫قازانجه‌كانی ئایدیای كه‌لتور‬ ‫ب�� ‌ه م�ه‌ب�ه‌س��ت��ی ش��اردن��ه‌وه‌ی‬ ‫ب��ه‌رژه‌وه‌ن��دی�� ‌ه ئ��اب��وری و‬ ‫سیاسیه‌كان‬ ‫‪)1993 ,Chatterjee(.‬‬

‫سه‌رچاوه‌‪:‬‬ ‫گونی بینیت‪ ،‬لورانس‬ ‫غ��رون��س��ب��ی��رغ‪ ،‬م��ی��غ��ان‬ ‫موریس‪ ،‬مفاتیح اصطالحية‬ ‫جدیدە‪ ،‬معجم مصطلحات‬ ‫ال��ث��ق��اف��ة وال��م��ج��ت��م��ع‪.‬‬ ‫وه‌رگێڕانی‪ :‬سعید الغانمی‪.‬‬ ‫ب�ڵاوك��راوه‌ك��ان��ی‪ :‬املنظمة‬ ‫العربیە للترجمە‪ .‬چاپی‬ ‫ی �ه‌ك �ه‌م‪ ،‬ب �ه‌ی��روت ‪،2010‬‬ ‫ی ‪ 71‬ـ ‪.74‬‬ ‫الپه‌ڕه‌كان ‌‬

‫نه‌ست‬ ‫بوونی‬ ‫نیه‌!*‬ ‫مورادی فه‌ر‌هادپور‬ ‫و‪ :‬وه‌لید عومه‌ر‬ ‫له‌ دیدی منه‌وه‌ نه‌ست وه‌كو حه‌قیقه‌تێك‪،‬‬ ‫خ��اوه‌ن��ی ج��ه‌وه��ه‌ر(‪ )substance‬نیه‌‪.‬‬ ‫ئه‌شكه‌وتێكیش نیه‌ شتێكی تیا شارابێته‌وه‌ و هه‌ر‬ ‫ئه‌مه‌شه‌ كه‌ نه‌ست له‌ كۆی حه‌كایه‌ته‌ عیرفانی‬ ‫و نێوگه‌رایی –باطنية_ و مه‌عنه‌ویگه‌راكان و‬ ‫ئەو شتانه‌ به‌ جددی جیاده‌كاته‌وه‌‪ .‬به‌ ڕای من‬ ‫گه‌ر نه‌ست وه‌كو عه‌مبارێك دابنێین كه‌ كۆگای‬ ‫هه‌موو شته‌كان بێت ئه‌وا دووب��اره‌ ده‌كه‌وینه‌‬ ‫ناو ئه‌و گه‌مانه‌وه‌ كه‌ فه‌لسه‌فه‌ بۆ ماوه‌ی ‪400‬‬ ‫ساڵ (له‌ سه‌ده‌ی شانزه‌ ب ‌ه دواوه‌) ڕووبه‌ڕووی‬ ‫ببوه‌وه‌‪ .‬واته‌ كێشه‌ی نواندنه‌وه‌ و پیشاندانه‌وه‌‪،‬‬ ‫یان به‌ ده‌ربڕینێكی تر‪ ،‬ئه‌و حه‌كایه‌تانه‌ی كه‌‬ ‫له‌سه‌ر بنه‌مای ئه‌م میتافۆره‌ درووست كراون‬ ‫كه‌ زه‌ینی ئێمه‌ وه‌كو ته‌ختێكی ئاوێنه‌یی وایه‌‬ ‫كه‌ ئۆبێكت پیشان ده‌داته‌وه‌‪ .‬ئێمه‌ سه‌باره‌ت به‌‬ ‫چه‌مكی نه‌ستیش ئه‌وه‌ش زیاجد ده‌كه‌ین كه‌ ئه‌م‬ ‫ئاوێنه‌یه‌ پشتێكیشی هه‌یه‌ و ئه‌م پشته‌ش له‌‬ ‫ڕه‌نگدانه‌وه‌ی ئۆبێكتدا كاریگه‌ریی خۆی هه‌یه‌‪.‬‬ ‫بۆیه‌ له‌ خس��تنه‌ڕووی ئه‌م كێشه‌یه‌دا دیسان‬ ‫ل��ه‌ فه‌لس��ه‌فه‌ی ب��اوی س��وبێكت و ئۆبێكت‬ ‫دوورناكه‌وین��ه‌وه‌ و هه‌روا بنه‌ڕه‌تی مه‌س��ه‌له‌كه‌‬ ‫لێره‌دایه‌ كه‌ به‌ پێچه‌وانه‌ی نه‌سته‌كۆی یۆنگه‌وه‌‪،‬‬ ‫نه‌ست بریتییه‌ له‌ درزێك یان قڵیشێك‪ .‬بۆچی؟‬ ‫چونكه‌ كاتێك ده‌وترێت نه‌ست به‌ هۆی چه‌پاندنی‬ ‫خواست و ئاره‌زووه‌كانمانه‌وه‌ دێته‌دی‪ ،‬ده‌توانین‬ ‫بپرس��ین بۆچ��ی ده‌بێت زۆرێك له‌ خواس��ت و‬ ‫ئاره‌زووه‌كانم��ان س��ه‌ركوت بكه‌ین و خۆمان له‌‬ ‫زۆر چێژ بێبه‌ش بكه‌ین؟‬ ‫ه��ه‌ر لێره‌ش��دایه‌ كه‌ فرۆی��د زۆر ده‌چێته‌وه‌‬ ‫ناو خۆی تاكو وه‌اڵمی ئه‌م پرس��یاره‌ بداته‌وه؛‌‬ ‫ك��ه‌ دواجار پاش خس��تنه‌ڕووی چه‌ند وه‌اڵمێك‬ ‫ب��ه‌و ئه‌نجام��ه‌ ده‌گات كه‌ پاڵن��ه‌ر (‪)drive‬‬ ‫ێك��ی تر له‌ ناو مرۆڤدا هه‌ی��ه‌ و ناوی غه‌ریزه‌ی‬ ‫مه‌رگ(تاناتۆس)ـه‌ و ده‌بێته‌ هۆی سه‌ركوتكردنی‬ ‫غه‌ریزه‌كانمان‪ ،‬به‌اڵم له‌ڕاستیدا قواڵیی كێشه‌كه‬ ‫ئه‌وه‌یه‌ كه‌ نابێت ئه‌م مه‌سه‌له‌ی سه‌ركوت كردنه‌‬ ‫وه‌ك��و كرده‌ی چه‌قاندنی ش��تێك ب��ه‌ كونێكدا‬ ‫و داپۆش��ینی لێ��ك بدرێت��ه‌وه‪ ‌،‬به‌ڵكو ده‌بێت‬ ‫به‌ دوای ش��تێكدا بگه‌ڕێین ل��ه‌ خودی چه‌مكی‬ ‫سوبژه‌كتیڤیته‌دا (هه‌روه‌ك الكان باسی ده‌كات)‬ ‫و له‌ڕاستیدا بۆ ئه‌وه‌ی شتێكمان به‌ ناوی مرۆڤ‬ ‫و ته‌نان��ه‌ت له‌وه‌ش فراوانتر به‌ن��اوی واقیعه‌وه‌‬ ‫هه‌بێت‪ ،‬ده‌بێت هه‌ندێك درز و كونمان له‌ هه‌ناوی‬ ‫واقیع یان سوبێكتدا هه‌بێت‪ ،‬یان به‌ ده‌ربڕینێكی‬ ‫ت��ر‪ ،‬واقیع هیچكات له‌گه‌ڵ خۆی��دا یه‌كێك نیه‬ ‫و (یه‌كناگرێت)‌‪ ،‬وه‌ك ئ��ه‌وه‌ی هیچكات مرۆڤ‬ ‫له‌گه‌ڵ خۆی یه‌كێك نه‌بێت و به‌م هۆیه‌ش��ه‌وه‌یه‌‬ ‫كه‌ منی مرۆڤ هیچ��كات ناتوانم بزانم من كێم؛‬ ‫مه‌گه‌ر له‌ دیدی ش��تێكی ده‌ره‌وه‌ی منه‌وه‌ (كه‌‬ ‫هه‌رگیز من نیه‌) و له‌ڕاس��تیدا هه‌مان نه‌توانینی‬ ‫م��رۆڤ بۆ وه‌اڵمدان��ه‌وه‌ی وه‌ها پرس��یارێك و‬ ‫هه‌روه‌ها ئه‌وه‌ی كه‌ هه‌میشه‌ درزێك یان كونێك‬ ‫ل��ه‌ ناو ئاگایی مندا هه‌یه‌ و ده‌بێته‌ هۆی ئه‌وه‌ی‬ ‫كه‌ ئاگایی من درووس��ت ببێت (یان درووس��ت‬ ‫بكرێت)‪‌.‬له‌ڕاس��تیدا هه‌م��وو ئه‌مانه‌ ده‌رخه‌ری‬ ‫ئ��ه‌وه‌ن كه‌ من ئاگاییم هه‌ی��ه‌ و مرۆڤم‪ ،‬چونكه‌‬ ‫شتێكم هه‌یه‌ و زیاد له‌ غه‌ریزه‌مه‌ و ئه‌و شته‌شی‬ ‫كه‌ له‌ غه‌ری��زه‌ زیاتر و بااڵت��ره‪ ،‬عه‌قڵێك یان‬ ‫ڕۆحێك نیه‌ كه‌ ئه‌و غه‌ریزه‌یه‌ س��ه‌ركوت بكات‪،‬‬ ‫به‌ڵكو به‌ بڕوای من ئه‌و ش��ته‌ی تر پش��ێوی و‬ ‫نایه‌كانگیرییه‌ك��ه‌ له‌ خودی ئ��ه‌و غه‌ریزانه‌دا و‬ ‫گ��ه‌ر بمانه‌وێت له‌ دیدی كانته‌وه‌ قس��ه‌ بكه‌ین‬ ‫ئه‌وا ده‌بێت بڵێین كه‌ ئه‌و ش��ته‌ی ئێمه‌ی مرۆڤ‬ ‫درووست ده‌كات‌ ئه‌وه‌ نیه‌ كه‌ ئێمه‌ شتێكمان له‌‬ ‫ئاژه‌ڵ (حه‌یوان) زیاتره‌ به‌ڵكو ڕێك پێچه‌وانه‌وه‌‬ ‫شتێكمان له‌ حه‌یوان كه‌متره‌‪ .‬له‌ ڕاستیدا‪ ،‬مرۆڤ‬ ‫هاوش��ێوه‌ی حه‌یوانێكه‌ كه‌ ده‌ڵێی پارچه‌یه‌كی‬ ‫له‌ش��یان هه‌ڵكه‌ندووه‌ و درز و كه‌له‌به‌رێكیان له‌‬ ‫بوونیدا داناوه‌ و‪ ،‬جۆره‌ پێكدادان و پشێوییه‌كی‬ ‫تیا به‌دی ده‌كرێت‪ ،‬ك��ه‌ فرۆید ئه‌م به‌یه‌كدادانه‌‬ ‫ناوده‌نێت پاڵنه‌ری مه‌رگ‪ .‬به‌ ته‌فس��یری نیچه‌‪،‬‬ ‫م��رۆڤ ئاژه‌ڵێك��ی نه‌خۆش��ه‌ و ش��تێكی لێ‬ ‫كراوه‌ته‌وه‌‪ .‬ده‌توانین‌ ئه‌و شته‌ هه‌ڵكه‌نراوه‌ (یان‬ ‫ئه‌و درز و كه‌له‌به‌ره‌ی جه‌س��ته‌ی) به‌ نه‌س��ت‬ ‫دابنێین و لێكی بده‌ینه‌وه‌‬ ‫*به‌ش��ێكه‌ ل��ه‌ س��یمینارێكی فه‌رهادپور كه‌‬ ‫جیامانكردۆته‌وه‌ و ناونیشانمان بۆ داناوه‌‪.‬‬

‫‪8‬‬

‫ذمارة (‪ )165‬دوشةممة ‪2013/8/19‬‬

‫محەمەد حەكیم و عەدلی مەنسور‬ ‫لەچیدا لەیەكدەچن؟‬

‫لەئێستادا‬ ‫ئیسالمیەكانی كوردستان و وتە‬ ‫بێژەكانیان‪،‬‬ ‫جوانییەكیان بۆ وتن پێنیە و دێن‬ ‫جوانییەكانی می‬ ‫سر‬ ‫و‬ ‫ت‬ ‫ون‬ ‫س‬ ‫و‬ ‫لی‬ ‫بیا‬ ‫بە‬ ‫م‬ ‫رۆ‬ ‫ی‬ ‫كورد‬ ‫دەفرۆشنەوە‬ ‫شاباز كاوە‬ ‫ه��ەرچ��ەن��د ل��ەه��اوك��ێ��ش��ە‬ ‫سیاسییەكاندا ئەو هونەرە سیاسییە‬ ‫كۆن بوو‪ ،‬كە بەڕوكەش نیشاندان‪،‬‬ ‫بتەوێت ناوەرۆكی ئەدای سیاسییت‬ ‫بشاریتەوە‪ .‬لەبەر ئەوە لەبری ئەوەی‬ ‫ئیسالمییەكان‌و موحەمەد حەكیم بێت‬ ‫پڕۆژەی دەسەاڵتدارییەتی مورسی بە‬ ‫ئەمانەتی زانستییەوە هەڵسەنگێنن‌و‬ ‫كەڵكی لێوەرگرن‪ ،‬كەچی ئ��ەوان‬ ‫ه��ەر ل��ەت��ەوەرە رووك��ەش��ەك��ەدا‬ ‫مەلەوانێكی سەرچوپن‌و ئااڵونەتە‬ ‫خانووە كرێیەكەی مورسی‌و كوڕە‬ ‫بێكارەكەی‪ .‬ئەوەی ئەوان لەالپەرەی‬ ‫یەكەمی پ��ەی �ج‌و مانشێتەكانیان‬ ‫دەینووسن لەدنیای رۆژنامەوانیدا‬ ‫ئەهمییەتی لەدواالپەڕەدایەو دەبێت‬ ‫لەتەنیشت ئ��ەو شتانەدا بێت كە‬ ‫دەنوسێت زاڕۆیەك بەجارێك دەزمان‬ ‫دەزانێت‪ ،‬یان ئەم حوشترە سەیرە‬ ‫پێنج پێی هەیە‪...‬هتد‪ .‬لەئێستادا‬ ‫ئ��ەو مەهزەلەیەی ك��ەج��اران وەك‬ ‫واق��ی��ع لەجیهانبینی خەڵكیدا‬ ‫چەسپیبوو‪ ،‬بەسەرچووە‪ ،‬خەڵكی‬ ‫بۆی روونبوویەوە ئەوە سەدام نەبوو‬ ‫لەبەرەكانی پێشەوەدا سەنگەری‬ ‫لێدەداو ئەوە ع��ودەی نەبوو لەناو‬ ‫ئاپۆرەی سەربازانی بۆبیاندا هوتافی‬ ‫دەكێشا‪ ،‬بەڵكو عودەی لەو كاتەدا‬ ‫سەری لەسەر سنگێك یان سەرێك‬ ‫لەسەر سنگیدا هێند جیهانبینی‬ ‫خەڵك بۆ هوتافەكانی مەستیان‬ ‫كردبوو‪ .‬هەر بۆیە لەئێستا رووی‬ ‫دروستی شتەكان ساناتر دەبینرێت‌و‬ ‫م��ۆدێ��ل��ی كالسیكیی ل��ە ن��ەزم��ی‬ ‫لەخشتەبردنەكاندا هیچ ئەرزشێكی‬ ‫لەكایەی كێبەركێ سیاسییەكاندا‬ ‫نییە‪ .‬هەربۆیە‬ ‫دەی��ان��پ��رس��ی ل��ە هێستر بابت‬ ‫كێیە‪ ،‬ئەو دەیگوت دایكم مایینە!‬ ‫ئ��اخ��ر خ��ۆن��ەدەب��وو بڵێت بابم‬ ‫گوێدرێژە‪ .‬لێرەش كەسانێك كە‬ ‫گەرەكیانە جوانییەكان بۆ خەڵكی‬ ‫تر پیشانبدەن‪ ،‬پەنا نابەنە بەر‬

‫سیڤی خۆیان‌و دێن سیڤی خەڵكی تر‬ ‫پێشكەشدەكەن‪ ،‬ئاخر مەگەر دەكرێت‬ ‫بتەوێت لە كۆمپانیایەك دامەزرێیت‌و‬ ‫سیڤی كەسانی تر پێشكەشبكەیت‬ ‫ب��ۆ ك��ارێ��ك ك��ە خ��ۆت گ��ەرەك��ت��ە‬ ‫بیكەیت! ب��ڕوات��ان هەبێت ئ��ەوەی‬ ‫م��وح��ەم��ەد حەكیمی بەمورتاحی‬ ‫لەپەنایدا دەكەنێت‪ ،‬دروس��ت ئەم‬ ‫بەزموو بالۆرەیە‪ .‬موحەمەد حەكیمی‬ ‫ئەندامی مەكتەبی سیاسیی كۆمەڵی‬ ‫ئیسالمی‪ ،‬ك��ە وێنەیەكی خۆیی‬ ‫بە پێكەنینەوە لەسەر پرۆفایلی‬ ‫ف��ەی��س��ب��ووك��ەك��ەی داب��ەزان��دووە‪،‬‬ ‫جارجارێك شتانێك دادەبەزێنێت‪ ،‬كە‬ ‫لە نوسینی وتەبێژی حزبێك ناكات‪،‬‬ ‫بەتایبەت حزبێك كە لەسەر گیانی‬ ‫رەخنەو رەقیی راهاتووە‪ ،‬رەخنەیەك‬ ‫ن��ە ل��ەچ��وارچ��ێ��وەی پرەنسیپی‬ ‫رەخ��ن��ەداب��ێ��ت‪ ،‬رەخ��ن��ەی��ەك تەنها‬ ‫كراوەتە چەكێك بۆ مەهامگەلێكی‬ ‫سیاسی ك��ە تەنها ئ��ام��ان��ج لێی‬ ‫هێشتنەوەی كورسی‌و خۆی گوتەنی‬ ‫راتبی چەند كەسێكی بااڵدەستیانە‪.‬‬ ‫بۆ نموونە لە ئەزموونی پێشووتردا‬ ‫ئ��ەوە س��ەل��م��اوەو دەس��ەاڵت��ی��ش‬ ‫باش لەیاریەكە تێگەیشتووە‪ ،‬كە‬ ‫ئۆپۆزسیۆن هەركات لیستێك ناوی‬ ‫پۆلیس ی��ان ب��روان��ام��ەداری علوج‬ ‫هەبووبن‪ ،‬راستەوخۆ ‪ ،‬كاروبارێكی‬ ‫میریان كردووە بەگرفت تا لەبەرانبەر‬ ‫ملدانیان بۆ هەر پرۆژەیەكی میری‬ ‫ئەو خواستانەیان بۆ ئیمزابكەن‌و‬ ‫رازی بن‪ .‬لەئێستادا ئیسالمیەكانی‬ ‫ك��وردس��ت��ان و وت��ە بێژەكانیان‪،‬‬ ‫جوانییەكیان بۆ وتن پێنیە و دێن‬ ‫جوانییەكانی میسر و تونس و لیبیا‬ ‫بە م��رۆی ك��ورد دەف��رۆش��ن��ەوە‪ ،‬بۆ‬ ‫نمونە موحەمەد حەكیمی وتەبێژی‬ ‫كۆمەڵی ئیسالمی ئەم بڕگەیەی لەژێر‬ ‫ناونیشان «راتبی ئه‌م و راتبی ئه‌و»‬ ‫دابەزاندووە»‬ ‫ی‬ ‫موچەی مورسی ‪ 12000‬جنەیه ‌‬ ‫میسری ب��وو‪ ،‬ب�ە‌اڵم موچە‌ی عدلی‬ ‫منسوری سە‌رۆكی ئێستا راگەیەنر‌ا‬ ‫ك ‌ە ‪ 250000‬جنەیهی‌ میسریە‪ ‌،‬ئەوە‌ی‬ ‫مورسی دە‌یكرد‌ە ‪ $1700‬وات ‌ە ‪17‬‬

‫ئایا ئەو موچەیە‬ ‫ی‬ ‫عە‬ ‫لی‬ ‫باپ‬ ‫یر‬ ‫ل‬ ‫ەپ‬ ‫ەر‬ ‫لە‬ ‫ما‬ ‫نی‬ ‫ئ‬ ‫ێرا‬ ‫ق‬ ‫‌و‬ ‫خۆی لەپەر‬ ‫لەمانی كوردستان وەری دەگرت‌و‬ ‫ئێستەیش‬ ‫خان‬ ‫ەن‬ ‫ش‬ ‫ینی‬ ‫یە‬ ‫كی‬ ‫پت‬ ‫ەو‬ ‫و‬ ‫ەر‬ ‫دە‬ ‫گ‬ ‫رێ‬ ‫ت‪ ،‬یەك‬ ‫فلسی‬ ‫كەمترە لەئەندام پەرلەمانێكی تر‬

‫ورق��ە‌‪ ،‬ب�ە‌اڵم ئە‌مە‌ی ئینقالبچیە‌ك ‌ە‬ ‫دە‌كات ‌ە ‪ 35800‬وات ‌ە سی دە‌فتە‌رو‬ ‫پە‌نجاوهە‌شت ورقە!‬ ‫نازانین هێنانی بڕگەیەكی لەم‬ ‫ج��ۆرە ب��ۆ‪ ،‬ئ��ەدی ئ��ەو نازنێت بە‬ ‫باسكردنی جوانییەكانی مورسی‪،‬‬ ‫راستەوخۆ ناشیرینییەكانی خۆیان‬ ‫دەردەكەوێت؟ بەویژدانەوە دەڵێین‪،‬‬ ‫چ ئیسالمییەك تا ئێستا لەحزبەكەی‬ ‫موحەمەد حەكیمدا ل��ە فلسێكی‬ ‫خۆی خۆشبووە؟ موحەمەد حەكیم‬ ‫موچەكەی یان بەدەردی خۆی دەڵێت‬ ‫راتبەكەی چ جیاوازییەكی هەیە‬ ‫لەگەڵ موچەی عەلمانییەك‪ ،‬ئایا ئەو‬ ‫موچەیەی عەلی باپیر لەپەرلەمانی‬ ‫ئ��ێ��راق‌و خ��ۆی ل��ەپ��ەرل��ەم��ان��ی‬ ‫كوردستان وەری دەگرت‌و ئێستەیش‬ ‫خانەنشینییەكی پتەو وەردەگرێت‪،‬‬ ‫ی��ەك فلسی ك��ەم��ت��رە ل��ەئ��ەن��دام‬ ‫پەرلەمانێكی تر‪ ،‬ئایا كەس رێگری‬ ‫ك��ردووە لە موحەمەد حەكیم بێتە‬ ‫سەر شاشەی تیڤی و بڵێ‌ من قبوڵی‬ ‫ئەو خانە نشینییە زۆرو زەبەندەم‬ ‫نییەو دەیگەڕێنمەوە بۆ خەزێنەی‬ ‫میریی‪ .‬ئایا حكومەت پارەكەی بۆ‬ ‫ێ یان بۆخۆی دەچێت‬ ‫دەباتە ماڵ ‌‬ ‫وەری دەگ��رێ��ت؟ ك��اك موحەمەد‬ ‫حەكیم‪ ،‬ئەگەر سادەژیان شانازیی‬ ‫بێت‪ ،‬بۆ خۆتان ئەو سادەییە بۆ‬ ‫ه��ەڵ��ن��اب��ژێ��رن؟! ئ��ەوە چ هێزێكە‬ ‫وادەكات موحەمەد مورسی سەرۆكی‬ ‫واڵتێكی وەك میسر كرێچیبێت‌و‬ ‫تۆ شانازی پێوە دەكەیت‪ ،‬ئەدی‬ ‫كێ‌ رێگەی گرتووە لەتۆ تا كرێچی‬ ‫نەبیت؟ ب��ۆ ئەمیرەكەت كرێچی‬ ‫نییە؟ گەر شانازی بێت سادەژیان‬ ‫نیشانەی خەمخۆری میللەت بێت بۆ‬ ‫ماشێنەكەی ئەحمەدی نەژاد مۆدیلی‬ ‫ساڵی حەفتاو حەوتەو ئ��ەوەی تۆ‬ ‫مۆدێلی ‪2013‬؟ تۆ گەر گەرەكتە‬ ‫تەحەدای عەلمانیەت بەجوانییەكانی‬ ‫مورسی بكەیت‪ ،‬ئەدی بۆ خۆت بۆ‬ ‫جوان نیت؟ مەگەر خوا نافەرموێت ‪:‬‬ ‫یا أیها الژین ێ‌منوا لم تقولون ما ال‬ ‫تفعلون كبر مقتا عند الله أن تقولوا‬ ‫ما ال تفعلون‪.‬‬

‫ت��ۆ پ��ێ��ش ئ��ەوەی ب��اس‬ ‫لەجوانییەكانی خەڵكی بكەیت‪ ،‬جارێ‬ ‫بەئەركی پرۆفیشناڵی خۆت هەستە‪،‬‬ ‫تۆ وتەبێژی پارتێكی ئیسالمیی‬ ‫كوردیت‪ ،‬كوردانە بنووسەو ئاگاداری‬ ‫زمان بە‪ ،‬ئێستایش لەالپەڕەكەتدا‬ ‫نوسینی ك��وردی��ت دان��ەب��ەزان��دوەو‬ ‫هەرپیتێكت تا ئەوی تر مەترێكی‬ ‫بەینە‪ .‬تۆ كە وش��ەی موچە هەیە‬ ‫بۆ دەنووسی راتب‪ ،‬راتب یانی چی‬ ‫برالە یان سڵ لە وشەو وتاری كوردی‬ ‫دەكەیتەوە؟ وەل �ێ‌ ئەمەیان نییە‬ ‫تەنها ئەوەیە زەمانە و خەتخەتێنەی‬ ‫ناشەرعی‌و ناشەفاف تۆی بردۆتە ئەو‬ ‫پێگەیە‪ .‬تۆیەك لەبازنەی حزبەكەتدا‬ ‫دوورترین كەسبووی لەچەقەكەوە‪،‬‬ ‫ێ بوو‬ ‫نازانین چ ق��ودرەت��ی ق��ادر ‌‬ ‫تۆی هێنایە خاڵی سەنتەر؟ ئاخر‬ ‫عەلی باپیر ل��ەالی��ەك��ەوە ناهەقی‬ ‫نییە پێتان دەڵێت هیچ لەبارانەبوو‪،‬‬ ‫یان متمانەی بەتواناكانتان نییەو‬ ‫زۆرێكتان بە نەخوێنەوارو دوور لە‬ ‫دنیای سیاسەت دەزانێت‪ ،‬لەالیەكی‬ ‫تریشەوە ناهەقییەتی هەمووتان‬ ‫بە فیت‌و فاكی ئ��ەو قوتكرانەوەو‬ ‫بوونە ئەفەندیی نێو ئەو رابوونە‬ ‫ئیسالمییەی كە س��ی��واك‌و ریش‌و‬ ‫رەون��ەق��ی م��زگ��ەوت بەمۆركییەوە‬ ‫دی��ارب��وو‪ .‬ئ��ەوەی��ش هەوانتە نییە‬ ‫كەمتمانەی پێتان نییە‪ ،‬چ��وون‬ ‫كاتێك لەزینداندا بوو‪ ،‬لەنوێژەكانیدا‬ ‫فریشتەكانی خ��ودا خۆی گوتەنی‬ ‫ئیلهامیان پ��ێ��دەداو ئ��اگ��ادارت��ان‬ ‫ب��وو‪ ،‬ئ��ەو چ��اك دەی��زان��ی چۆن‬ ‫زۆربەی زۆرتان وازتان لەحزبایەتی‬ ‫هێناو ل��ەم��اڵ�ێ‌ دان��ی��ش��ت��ن‪ .‬چۆن‬ ‫دانانیشن‪ ،‬ئاخر چەند مانگێك بوو‪،‬‬ ‫دووملیۆنەكەی ئەوكات كە لەسەری‬ ‫جیابوونەوە پێتان نەدرابوو‪ .‬ئەوە‬ ‫ئەزموونێكی باش بوو بۆ عەلی باپیر‬ ‫تاباش بتانناسێت‪ .‬لەهەمان كاتدا‬ ‫ئەو ئەزموونە بووە مایەی ئەوەی‬ ‫زیاتر لەعەلی باپیر نزیكببنەوە‪،‬‬ ‫چونكە ب��اش دەزان��ن عەلی باپیر‬ ‫دان��ووی لەگەڵ كەسی وردو وریاو‬ ‫هۆشیاردا ناكوڵێت‪ ،‬عەلی باپیر‬

‫كەسێكی گەرەك نییە قسەلەقسانیدا‬ ‫بكات‪ .‬ئەو كەسانێكی دەوێت مافی‬ ‫ئ��ەوەی هەبێت پێیان بڵێت هیچ‬ ‫ل��ەب��ارا ن��ەب��وو‪ .‬لەبەر ئ��ەوە بەڕێز‬ ‫موحەمەد حەكیم خەیاڵتان تەخت‬ ‫بێت لەپۆستەكەتاندا بێگرێگۆڵن‌و‬ ‫ێ هەركات‬ ‫نەیارتان ك��ەم��ە!! وەل�� ‌‬ ‫فۆنتێكی كوردیتان لە الپتۆپەكەتاندا‬ ‫داون��ل��ۆدك��ردو دوو دێ��ڕی كوردیی‬ ‫سەرنجڕاكێش‌و پ��اراوت��ان نوسیی‌و‬ ‫هۆنییەوە‪ ،‬ئیدی ل��ەوە بترسە كە‬ ‫گڵۆڵەی بەختت دەدا لەلێژی‌و‬ ‫رەنگە تاسەر بەخت یاوەرت نەبێت‪.‬‬ ‫هەركات توانیتان توێژینەوەیەكی‬ ‫سیاسی‌و وتارێكی ئەقاڵنی‌و قوڵ‬ ‫پێشكەشبكەن‪ ،‬ئیدی لەوە بترسن‬ ‫كە پۆستەكەتان لەمەترسیدایەو‬ ‫مۆلەقە‪ .‬ئاخر چ��ۆن زات��ی ئەوە‬ ‫دەكەیت كوردیانە وەك مامۆستا‬ ‫بدوێیت‌و بنوسیت‪ ،‬چۆن زاتی ئەوە‬ ‫دەكەیت والە خۆت بكەیت موریدێكی‬ ‫ێ‬ ‫حزبەكەت غایەلەی ئەوە بكات بێژ ‌‬ ‫ئەدی ئەوە نییە لەمامۆستا عەلی‬ ‫باپیر شیاوترە‪ .‬ئەگین رابوونی‬ ‫ئیسالمی هێزێكی دارای هێزو‬ ‫هەرەكەت ب��وو‪ ،‬هێزێك بوو تەنها‬ ‫راگەیاندنەكەی بۆ خۆی شۆڕشێك‬ ‫بوو‪ ،‬ئەو دەمانەی گۆڤارەكانی ئااڵی‬ ‫ئیسالم‌و نەفیرو ئەزموون‌و جەماوەر‬ ‫دەردەك��ران‪ ،‬تۆیەك تازە لە پێچی‬ ‫حوجرەكانەوە لە جزمی تەبارەكدا‬ ‫بوویت!‬

‫بەڕێز موحەمەد‬ ‫حەكیم‬ ‫خەیاڵتان تەخت بێت‬ ‫لەپۆستەكەتاندا‬ ‫بێگرێگۆڵن‌و‬ ‫نەیارتان كەمە!!‬

‫چه‌مکی ئازادی‬ ‫له هزری سارته‌ردا‬ ‫کاوان محه‌مه‌دپوور‬ ‫فه‌یله‌سووفی فه‌رنسی‪ ،‬رۆماننووس و شانۆ‬ ‫ن��ووس ژان پۆل سارته‌ر که‌سێک ب��وو‪ ،‬ک ‌ه له‬ ‫پێناو بیرۆکه‌کانی خۆیدا خه‌اڵتی نۆبڵیشی ره‌ت‬ ‫دای �ه‌وه و که‌سێک بوو‪ ،‬که په‌نجا ه�ه‌زار که‌س‬ ‫بۆ رۆژی پرسه‌که‌ی به‌شداریان کرد‪ .‬سیستمی‬ ‫فه‌لسه‌فی سارته‌ر له‌سه‌ر بنه‌مای دیارده‌ناسی‬ ‫ه��وس��رڵ و به‌تایبه‌ت پ �ه‌ره‌پ��ێ��دان��ی چه‌مکی‬ ‫نیه‌تمه‌نیدی‪ -‬ئاگامه‌ندی هوسرڵ وه‌ستاوه‪ .‬به‬ ‫پێی ئه‌و چه‌مکه مرۆڤه‌کان جیهانی ده‌ره‌ک��ی‬ ‫خۆیان به‌شێوه‌یه‌کی کارتێکراو ئه‌زموون ناکان‪،‬‬ ‫به‌ڵکوو چاالکانه به‌و ئه‌زموونانه واتا ده‌به‌خشن‪،‬‬ ‫بۆیه سارته‌ر له بیرۆکه‌کانی سه‌ره‌تای خۆیدا‬ ‫مه‌به‌ستی لێکۆڵینه‌وه‌ی ل �ه‌س �ه‌ر ئ �ه‌وج��ۆره‬ ‫ئازادیه‌یه‌‪ ،‬که وێنه و خه‌یاڵی ئێمه‌دا ل ‌ه جیهانی‬ ‫خۆمان ده‌خۆڵقێنێت‌‪ .‬سارته‌ر له کێبی«بوون و‬ ‫نه بوون» هه‌وڵ ده‌دات چه‌مکی ئازادی مرۆڤ‬ ‫له‌گه‌ڵ فه‌لسه‌فه‌ی ئیگزیستانسیالیزم تێکه‌اڵو‬ ‫بکات‪ .‬ئیگزیستانیسالیزمی سارته‌ر له ڕه‌سته‌یه‌کی‬ ‫به ناوبانگدا له وت��اری ئیگزیستانسالیزم و‬ ‫هیۆمانیزم به‌م شێوه‌یه باس ده‌کات که‪«:‬وجود‬ ‫پێشتر له ماهیه‌ته»‪ ،‬لێره‌دا مه‌به‌ست ئه‌وه‌یه‪ ،‬که‬ ‫مرۆڤ ماهیه‌تێکی نه‌گۆر و دامه‌زراوی نیه‪ ،‬واتا‬ ‫سروشتێکی مرۆڤی دیاری کراو و وجودی نیه و‬ ‫هیچ مرۆڤێک خاون پێناسه و تایبه‌تمه‌ندی یه‌کی‬ ‫ده‌رون ناسانه نیه‪ ،‬هه‌موو ئه‌و شتانه‪ ،‬ک ‌ه مرۆڤ‬ ‫هه‌یه‌تی به‌رهه‌می وج��ودی خۆیه‌تی‪ ،‬به‌رهه‌می‬ ‫هه‌ڵبژاردنی ئازادانه‌ی ئه‌و شێوازو ره‌وتانه‌ی ‌ه که‬ ‫خۆی بۆ ژیارنی خۆی دیاریان ده‌کات‪.‬‬ ‫سارته‌ر به سازکردنی زاراوه‌یه‌کی ئاڵوز چه‌مکی‬ ‫ئازادی ڕوون ده‌کاته‌وه‪ .‬مرۆڤ «بۆخۆی هه‌یه»‬ ‫ل ‌ه به‌رامبه‌ر ئه‌وی‪ ،‬که له خۆی دابێت واتا ته‌نیا‬ ‫حه‌یوانه‌کان بوونیان له خۆیان دایه‪ ،‬بۆ نمونه‪:‬‬ ‫به‌رد به رده!‪ ،‬و هیچ ده‌سه‌اڵتێکی بۆ هه ڵبژاردنی‬ ‫خۆی نیه له به‌رامبه‌ردا مرۆڤ ده‌توانێت شێواز‬ ‫و وه‌سفه‌کانی خۆی بگۆرێت‪ ،‬بۆ وێنه ده‌توانێت‬ ‫ئه‌وین داربیت‪ ،‬یاری بکات‪ ،‬سیاسی بێت یان‬ ‫هه‌ریشێکی تر بکات‪،‬چۆن مرۆڤه‌کان خۆیان‬ ‫ئازادی ئه‌ویان هه‌یه‪ ،‬که ببن به شتێک‪ .‬سارته‌ر‬ ‫که له فه‌لسه‌فه‌ی ئاگامه‌ندی ده‌ست پێ ده‌کات‪،‬‬ ‫ده‌ڵێت هه‌میشه له نێوان بوون «بۆ خۆی» و‬ ‫«بوون له خۆدا» مه‌ودایه‌ک هه‌یه‪ ،‬ئه‌من هاوکات‪،‬‬ ‫که به‌ردێک ده‌بینم له وه‌ش ئاگامه‌ندم‪ ،‬که بۆخۆم‬ ‫به‌رد نیم!‪ ،‬مرۆڤه‌کان نه‌بوون ده‌هێنه ناو جیهانی‬ ‫خۆیان چ��ۆن ده‌زان��ن‪ ،‬که شته‌کان بۆخۆیان‬ ‫وجودیان نیه‪.‬‬ ‫م��رۆڤ ته‌نیا له جیهانێک که تێدا ده‌ژێ��ت‬ ‫ئازادی هه‌ڵبژاردنی‪ ،‬مه‌به‌ست و ئامانجه‌کانی خۆی‬ ‫هه‌یه‪ ،‬بوون له خۆیدا شتێکی ده‌ره‌کیه‪ ،‬شتێکی‬ ‫ڕه‌قوته‌قه به‌اڵم بوون بۆخۆ وه‌کوو نیوه‌ی مانگ‬ ‫وایه واتا بۆشایه‌کی تێدایه له الیه‌کی نه‌بوونه‌‪ ،‬و‬ ‫لێره‌دایه که مرۆڤ ده‌توانیت ببێته شتێک‪ .‬ئازادی‬ ‫له ڕوانگه‌ی سارته‌ر بۆ ئێمه بارێکی قورسه‪،‬‬ ‫به‌رده‌وام گوومانێکی پر مه‌ترسی به‌ره‌وڕوی ئه‌و‬ ‫هه‌ڵبژاردنانه ده‌بینێته‌وه که ئێمه ره‌چاویان ده‌که‌ین‬ ‫چۆن ده‌ترسین هه ڵبژاردنه‌کانمان هه‌ڵه‌بن‪ ،‬ئیمه‬ ‫به‌به‌رده‌وامی به‌رامبه‌ر به رێتێچوونه‌کانمام داین‪،‬‬ ‫ئه‌و رێتێچونانه له‌وانه‌یه له هه‌ر کات و ساتدا له‬ ‫به‌رچاومان بن‪ ،‬هه‌ر بۆیه به‌رای سارته‌ر مرۆڤه‬ ‫کان تێده‌کۆشن له ئازادی خۆیان رابکه‌ن چۆن‬ ‫له مه‌ترسی و به‌رپرسی دان‪ .‬مرۆڤه‌کان بیانوو‬ ‫ده‌گرن که هیچ هه‌ڵبژاردێکیان نیه‪،‬ده‌ره‌تایه‌کیان‬ ‫نیه‪ ،‬چۆن ده‌ی��ان هه‌وێت خۆیان له به‌رپرسی‬ ‫له به‌رامبه‌ر ئازادی هه‌ڵبژاردن بپارێزن‪ .‬مرۆڤ‬ ‫به ته‌نیایی له ناو جیهان دایه و هیچ خودا یا‬ ‫که‌سێکی به‌رپرس ئاگای لێ نیه‪،‬بۆیه ده‌بێت خۆی‬ ‫به تاکی هه‌ڵبژێرێت و له پێناو هه‌ڵبژاردنه‌کانی‬ ‫راوه‌ستێت‪ ،‬بۆ مرۆڤ نه‌نووسراوه یا نه‌گووتراوه‬ ‫که چ��ۆن ده‌بێت بژیت‪،‬چۆن بیرکاته‌وه یا چ‬ ‫یشێک بکات‪،‬به ته‌نیا و بی که‌س له سروشتی‬ ‫ژیان دا وێڵه‪،‬هه‌ر بۆیه ده‌بێت هه‌رخۆی له پێناو‬ ‫هه‌ڵبژاردنه کانی راوه‌ستێت و به‌ڵگه و چاوه‌روانی‬ ‫بۆ یشه‌کانی بێنێته و بکات‪ .‬سارته‌ر ده‌ڵێت‬ ‫«مرۆڤ مه‌حکووم به ئازادیه‌« واتا مرۆڤێک که‬ ‫ئازادبێت ناتوانێت هیچ بیانوو بۆ شکسته‌کان یان‬ ‫کاره‌ساته‌کانی ناو ژیانی بێنێته‌وه‪،‬چۆن هه‌رکات‬ ‫که ئازادی ته‌نیا خۆت هه‌ڵدبژێریت و چۆن خۆت‬ ‫هه‌ڵدبژێریت بۆت نیه سکاڵه بکه‌ی‪ ،‬ئه‌م مرۆڤه‬ ‫ده‌بێت بیرمه‌ندیه‌کی زۆری له ژیان هه‌بێت چۆن‬ ‫ته‌نیا خۆی تاوان باره‪.‬‬