434

Page 1

‫لەسەر دواكەوتنی دامەزراندن‬ ‫پارلەمان داوای رونكردنەوە لەحكومەت دەكات‬ ‫چاودێر‪ -‬تایبەت‪ :‬دوای تێپەڕبونی هەشت مانگ لەساڵی ‪ ،2013‬بەاڵم تاكو ئێستا حكومەتی هەرێم پرۆسەی دامەزراندنی‬ ‫دەستپێنەكردوە‪ ،‬كە پارلەمانی كوردستان لەیاسای بودجەی ئەمساڵدا دامەزراندنی ‪ 15‬هەزار كەسی پەسەندكردوە‪ ،‬ئەندامێكی‬ ‫پارلەمانیش‪ ،‬رایدەگەیەنێت‪ ،‬پێویستە حكومەت هۆكاری دانەمەزراندن رونبكاتەوەو ئەنجومەنی راژەش پێكبهێنێت‪.‬‬ ‫د‪ .‬سەروەر عەبدولڕەحمان‪ ،‬بە"چاودێر"ی راگەیاند‪ ،‬لەبودجەی ‪2013‬دا‪ 15 ،‬هەزار میالكی دامەزراندن دیاریكراون و بودجەشی‬ ‫بۆ تەرخانكراوە‪ ،‬بەاڵم ‪ 15‬كەسیش دانەمەزراون و هیچ بڕیارو رێنماییەكیش دەرنەچوە‪ ،‬ئەمەشی بەیەكێك لەكەمتەرخەمی‌و‬ ‫كەموكوڕییەكانی حكومەت زانی‪ .‬وتیشی "داوامان لەحكومەت كردوە رونكردنەوە لەسەر دواكەوتنی ئەو ‪ 15‬هەزار كەس ‌ه بدات"‪.‬‬ ‫زانیاریی زیاتر لەالپەڕە ‪5‬دا دەخوێننەوە‬

‫رؤذنامةيةكي سياسي‪ ،‬روناكبريي‪ ،‬كؤمةآليةتيي هةفتانةية‬

‫ذمارة (‪ )434‬دو شةممة ‪2013/8/26‬‬

‫پسپۆڕەكانی تۆماری دەنگدەران لەجیاتی بژاركردنی لیستەكە‪ ،‬ئیفادكراون‬

‫"چاودێر" گەندەڵییەكی دیكەی‬ ‫كۆمسیۆنی هەڵبژاردنەكان ئاشكرادەكات‬ ‫"وەاڵمەكانی كۆمسیۆن لەبەرژەوەندیی سكااڵكەی یەكێتییە"‬ ‫هۆگر حەمەساڵح جێبەجێیكردوە‬

‫چ��اودێ��ر‪ -‬ت��ای��ب��ەت‪ :‬س����ەرەڕای بونی‬ ‫تۆمارێكی "بژارنەكراو" بڕیارە هەڵبژاردنی‬ ‫پارلەمانی كوردستان لە ‪21‬ی مانگی‬ ‫داهاتودا دەستپێبكات‪ ،‬ئەمە لەكاتێكدایە‬ ‫ك��ە ب��ەرپ��رس��ان��ی ك��ۆم��س��ی��ۆن��ی ب��ااڵی‬ ‫هەڵبژاردنەكانی عیراق لەماوەی هەشت‬ ‫ساڵی راب���ردودا‪ ،‬نەیانتوانیوە تۆماری‬ ‫دەنگدەران پاكبكەنەوەو بەو هۆیەشەوە‬ ‫یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان‪ ،‬سكااڵی‬ ‫لەسەر كۆمسیۆنەكە تۆماركردوە‪ .‬هاوكات‬ ‫بەشێكی زۆری كادرو بەرپرسە پسپۆڕەكانی‬ ‫كۆمسیۆن لەمكاتەدا بۆ چەند واڵتێك‬ ‫ئیفادكراون‌و ئەمەیش بەڵگەیە لەسەر‬ ‫گەندەڵی‌و كەمتەرخەمیی كۆمسیۆن‪،‬‬ ‫كە لەكاتێكی وا هەستیاردا ئەو كادرانە‬ ‫رەوانەی دەرەوە دەكەن‌و‪ ،‬چەندین كەس‬ ‫لەشوێنەكانیان دانراون كە زۆربەیان خزمی‬ ‫بەڕێوەبەری كارگێڕیی كۆمسیۆنن‪.‬‬ ‫بەپێی ئەو زانیارییانەی لەسەرچاوەیەكی‬ ‫ب���اوەڕپ���ێ���ك���راوی ك��ۆم��س��ی��ۆن��ی ب���ااڵی‬ ‫هەڵبژاردنەكانی عیراقەوە دەست "چاودێر"‬

‫كەوتون‪ ،‬میقداد شەریفی‪ ،‬بەڕێوەبەری‬ ‫كارگێڕیی كۆمسیۆن‪ ،‬لەمكاتەدا بۆئەوەی‬ ‫كاری پاككردنەوەی تۆماری دەنگدەران‬ ‫رایینەكرێت‪ ،‬عەلی حەمید سەرۆكی بەشی‬ ‫ت��ۆم��اری دەن��گ��دەران��ی ئیفادكردوە بۆ‬ ‫دوب��ەی‪ .‬هاوكات جاسم محەمەد‪ ،‬كادری‬ ‫پسپۆڕی جیاكردنەوەو تەتەڵەكردنی‬ ‫ت��ۆم��اری دەن��گ��دەران��ی ئ��ی��ف��ادك��ردوە بۆ‬ ‫ل��ەن��دەن‪ .‬ه��ەروەه��ا كادرێكی پسپۆڕی‬ ‫دیكەی تەتەڵەكردنی تۆماری دەنگدەرانی‬ ‫بەناوی سامر‪ ،‬ئیفادكردوە بۆ توركیا‪.‬‬ ‫ئەو سەرچاوە باوەڕپێكراوە‪ ،‬ئەوەشی بۆ‬ ‫"چاودێر" ئاشكراكرد‪ ،‬كە میقداد شەریفی‬ ‫بەڕێوەبەری كارگێڕیی كۆمسیۆن‪ ،‬برایەكی‬ ‫خۆی بەناوی ئەحمەد شەریفی لەجیاتی‬ ‫بەرپرسی بەشی ت��ۆم��اری دەن��گ��دەران‪،‬‬ ‫دان��اوە‪ ،‬كە تەنیا بڕوانامەی پەیمانگای‬ ‫هەیە‪ ،‬جگە لەوەش برایەكی خۆی وەكو‬ ‫ك��ادری پسپۆڕی تەتەڵەكردنی تۆماری‬ ‫دەن���گ���دەران دان����اوە‪ .‬ه��اوك��ات میقداد‬ ‫شەریفی‪ ،‬خاڵێكی وەك��و جێگری خۆی‬

‫لەبەشی كارگێڕی داناوە‪ .‬ئەمە سەرەڕای‬ ‫ئەوەی كە چەند كادرێكی دیكەی لەبەشی‬ ‫تۆماری دەنگدەران داناوە‪ ،‬كە سەرجەمیان‬ ‫نزیكن لەخۆیەوە‪ ،‬لەوانە‪ :‬تۆران مۆفەق‪،‬‬ ‫زینە خەلیل‪.‬‬ ‫لەالیەكی دیكەوە‪ ،‬چاودێران‌و شارەزایانی‬ ‫ب���واری ه��ەڵ��ب��ژاردن‪ ،‬رەخنەیەكی زۆر‬ ‫ئاراستەی كۆمسیۆن دەكەن‪ ،‬كە سەرەڕای‬ ‫پێشكەوتنی تەكنەلۆژیای بواری تۆماری‬ ‫دەنگدەران‌و هەڵبژاردن‪ ،‬بەاڵم چەندین ساڵە‬ ‫ئەم كۆمسیۆنە بەشێوەیەكی كالسیك‌و‬ ‫دواكەوتو كارەكانی دەك��ات‪ ،‬بۆیە ئەمە‬ ‫گومان دەخاتە سەر كارەكانی كۆمسیۆن‬ ‫كە سەربەخۆ نین‪ .‬چونكە لەماوەی سێ‬ ‫هەڵبژاردنی راب��ردودا‪ ،‬كە دەكاتە هەشت‬ ‫ساڵ‪ ،‬هێشتا نەیانتوانیوە تۆمارێكی پاكی‬ ‫دەنگدەران ئامادەبكەن‪.‬‬ ‫الیخۆشیەوە‪ ،‬پ��ارێ��زەر ت��ەالر لەتیف‪،‬‬ ‫ئەندامی مەكتەبی هەڵبژاردنی یەكێتی‪،‬‬ ‫ل��ەب��ارەی س��ك��ااڵك��ەی یەكێتی لەسەر‬ ‫كۆمسیۆن‪ ،‬ب��ە "چ��اودێ��ر"ی راگەیاند‪،‬‬

‫دوای ئەوەی لە ‪ 2013/7/11‬ئەو‬ ‫سكاڵەیەمان پێشكەشی كۆمسیۆنی‬ ‫ب����ااڵی ه��ەڵ��ب��ژاردن��ەك��ان ك��رد‪،‬‬ ‫وەاڵمەكەمان بەنەخێر بۆ گەڕایەوە‪،‬‬ ‫دی��س��ان��ەوە ل��ەدەس��ت��ەی دادوەری‬ ‫لەدادگای تەمیزی هەرێمی كوردستان‬ ‫تەمیزمانكردەوە‪ ،‬ئەگەر سەیری‬ ‫ناوەرۆكەكەی بكەین لەگەڵ وەاڵمی‬ ‫پێشوتریان دژبەیەكە‪ ،‬چونكە وەاڵمی‬ ‫پێشوتریان داوای ماوەیەك دەكەن‬ ‫بۆ سڕینەوەی ن��اوی م��ردوەك��ان‪ ،‬كە‬ ‫لەتۆماری دەنگدەراندایە‪ ،‬ئەمە لەخۆیدا‬ ‫دانپیانانە بەوەی ک ‌ه تۆماری دەنگدەران‬ ‫تۆمارێكی پاك نیە‪.‬‬ ‫ناوبراو‪ ،‬دەشڵێت "ئ��ەم دژبەیەكیە‬ ‫لەوەاڵمەكەی كۆمسیۆن لەبەرژەوەندیی‬ ‫سکااڵکه‌ی یەكێتیدایە"‪.‬‬

‫لە تۆماری دەنگدەرانی كۆمسیۆندا‬

‫‪ 178‬هەزار مردو ناویان نەسڕدراوەتەوە‬ ‫‪ 94‬هەزار دەنگدەری كەركوك و موسڵ لە هەردو پارێزگای‬ ‫هەولێر و دهۆك دوبارەبونەتەوە‬

‫زانیاریی زیاتر لەالپەڕە ‪‌3‬و ‪4‬دا‬ ‫دەخوێننەوە‬

‫لەساڵی ‪ 2001‬ەوە تا ئێستا ناوی مردوەكان لە تۆماری‬ ‫كۆمسیۆندا نەسڕدراونەتەوە‬

‫به‌ مردوییش سوکایه‌تی ب ‌ه شێرکۆ بێکه‌س ده‌کرێت‬

‫بەپێچەوانەوە هەر كەسێك بمرێ دەستبەجێ ناوی لە‬ ‫فۆرمی بایەعی دەردەهێنرێ‬

‫‪3‬‬

‫لەهەر سێ هەڵبژاردنی ‪ 2005‬و ‪ 2009‬و ‪ 2010‬دا‬ ‫ناوی مردو لە تۆماری دەنگدەراندا هەبوە‬

‫ته‌کفیر و ته‌شهیر له‌الیه‌ن چه‌ند مه‌الیه‌که‌وه‌ به‌رده‌وامه‌ و حکومه‌تیش بێده‌نگه‌‬

‫له‌ که‌مپی عه‌ربه‌ت‬ ‫چی ده‌گوزه‌رێت؟‬

‫رەخنە لەئۆپۆزسیۆن دەگیرێت‬ ‫كە پشتگیریی یەكێتی نەكردوە‬ ‫چاودێر‪ -‬تایبەت‪:‬‬ ‫م��ام��ۆس��ت��ای��ەك��ی‬ ‫زانستە سیاسییەكان‬ ‫لەزانكۆی سلێمانی‪،‬‬ ‫رەخنە لەالیەنەكانی‬ ‫ئ���ۆپ���ۆزس���ی���ۆن‌و‬ ‫رێ��ك��خ��راوەك��ان��ی‬ ‫ك��ۆم��ەڵ��ی م��ەدەن��ی‬ ‫دەگرێت‪ ،‬كە پشتگیرییان لەهەڵوێستی دەنگی ناسروشتی‌و ناحەقی‪ ،‬بۆیە‬ ‫یەكێتی ن��ەك��ردوە بۆ پاككردنەوەی دەبوایە هەمو الیەنەكان پاڵپشتی هەر‬ ‫ت��ۆم��اری دەن���گ���دەران‌و‪ ،‬پێشیوایە هەڵوێستێكیان بكردایە چی لەالیەن‬ ‫فەرامۆشكردنی ئ��ەم پ��رس��ە‪ ،‬باجی یەكێتی‪ ،‬یا پارتی‪ ،‬یا ئۆپۆزسیۆن‬ ‫زۆر گ����ەورەی ل��ەدوای��ە ك��ە بچینە بوایە‪ ،‬كە دژی ئەو دەنگە ناسروشتیانە‬ ‫هەڵبژاردنێكەوە چ��ارەك��ە ملیۆنێك بوە‪ .‬ناوبراو‪ ،‬دەشڵێت "دەبوایە نەك‬ ‫هێزە سیاسیەكانی ئۆپۆزسپیۆن‪،‬‬ ‫دەنگی ناسروشتی تێدا بێت‪.‬‬ ‫د‪.‬رێ�����ب�����وار ك����ەری����م‪ ،‬ئ���ام���اژە ب��ەڵ��ك��و رێ��ك��خ��راوەك��ان��ی ك��ۆم��ەڵ��ی‬ ‫بەوەشدەكات‪ ،‬دەبو ئێمە پشتگیریمان مەدەنی‌و كەسێتییەكانیش پشتگیری‬ ‫لەهەر هەڵوێستێك بكردایە كە باس هەر هەڵوێستێكیان بكردایە كە دژی‬ ‫لەمەسەلەی هەڵەی گەورە‌و ساختەكاری ساختەكاریە‪ ،‬چونكە بەراستی ئێستا‬ ‫گ��ەورەی نێو هەڵبژاردنەكان دەكات‪ ،‬رەنگە پاڵپشتیكردنی ساختەكاری‬ ‫ئەم تۆماری دەنگدەرانەش هەموان هەندێك دەستكەوتی كاتی هەبێت‪،‬‬ ‫دەزان��ن كە نزیكەی چارەكە ملیۆنێك بەاڵم دەستكەوتی درێژخایەنی نییە"‪.‬‬

‫‪2‬‬

‫وه‌رگێڕانی شیعر‬ ‫دیمانه‌یه‌کی ئه‌حمه‌دی شاملو‬

‫فه‌لسه‌فه‌ی مێژوی عه‌ره‌بی‬ ‫‪4‬‬

‫هاشم ساڵح‬

‫‪8‬‬

‫وتەبێژی (ی‪.‬پ‪.‬گ) بۆ "چاودێر"‪:‬‬

‫رێگەنادەین ئیمارەتی ئیسالمی‬ ‫بگاتە ناوچە كوردییەكان‬

‫چ���اودێ���ر‪ -‬ت��ای��ب��ەت‪ :‬وت��ەب��ێ��ژی‬ ‫یەكینەكانی پاراستنی گەل (ی‪.‬پ‪.‬گ)‬ ‫ئاشكرایدەكات‪( ،‬ی‪.‬پ‪.‬گ) تەگەرە‬ ‫دەخاتە بەردەم پرۆژە تاریكبینییەكانی‬ ‫ب�����ەرەی ن���وس���رە ل��ەب��ون��ی��ات��ن��ان��ی‬ ‫ئیمارەتی ئیسالمی لەناوچە كوردییە‬ ‫دەوڵەمەندەكان بەنەوت‌و‪ ،‬رێگرییان‬ ‫لێدەكات بۆ هانتە ئەم ناوچانەوە‪،‬‬ ‫بۆیە بەرامبەر كورد دەجەنگن‪ .‬هاوكات‬ ‫ئ��ام��اژە ب��ەوەش��دەك��ات‪ ،‬ك��ە ب��ەرەی‬ ‫نوسرە لەسەر بنەمای رەگەزپەرستیی‬ ‫عەرەبی‌و مەزهەبی دام��ەزراوەو بونی‬ ‫كیانێكی كوردی پێقبوڵ ناكرێت‪.‬‬ ‫ری���دور خ��ەل��ی��ل‪ ،‬ل��ە دیالۆگێكی‬ ‫تایبەتدا لەگەڵ "چ��اودێ��ر"‪ ،‬ئاماژە‬ ‫بەوەشدەكات‪ ،‬یەكینەكانی پاراستنی‬ ‫گەل‪ ،‬مەرجەعی سیاسییان دەستەی‬ ‫بااڵی كوردییە و فه‌رمان ته‌نیا له‌و‬

‫ده‌سته‌یه‌و‌ه وه‌رده‌گ��رن‪ ،‬بۆیە هەمو‬ ‫ئ��ەو دەنگۆیانەیش رەتدەكەینەوە‬ ‫ك��ە ب��اس ل��ەوەدەك��ەن (ی‪.‬پ‪.‬گ)‬ ‫لەژێر كۆنتڕۆڵی پارتی یەكێتیی‬ ‫دیموكراتدایە‪.‬‬ ‫ن��اوب��راو‪ ،‬هۆشداری ئ��ەوەش��دەدات‪،‬‬ ‫كە دامەزراندنی هەر كەتیبەو هێزێكی‬ ‫دیكەی سەربازی لەخۆرئاوای كوردستان‬ ‫قبوڵ ناکرێت‪ ،‬چونکه‌ دەبێتە هۆی‬ ‫هەڵگیرسانی شەڕی ناوخۆ‪.‬‬ ‫‪9‬‬

‫ئه‌بو حه‌سه‌نی ئه‌شعه‌ری و ‬ ‫‪5‬‬ ‫‌ ‬ ‫ موعته‌زیله‬


2

Rq½KAq µÁAô»ø

info_chawder@yahoo.com

ºô»èBÕð»C ÿ»ÜºtýÜBK 18 þxü»Ü ÿºqBG»è :óAôArÝèBÕð»C µóAlýø»„ ÿqBGôqBÜ ÿrüsºô

"òü»Üºk »Ü»ðBâqsBG ÿ»ã¾»G þÈoºôB_"

2013/8/26 »í컄 ôôk )434( ºqBìu

?QÈ qºsõâºk þ_ R»Gq»Ì þLì»Ü»è »ðBý¾Bxì»C þðlñÈ õg þì»g óBý…ýðBܺqBÜlñÈ õg µó»Üºk ÿkAsBC ÿAôAk AôBCu¼q þðAq»GBð»K

:ÊÄBL -rÈkôB_ ß»ü»ðBhGBOõØ»è ºô»„ 40 »è rOBü s ,òýÉñG ,ºô»PÉwrKBñðBíɃè z»ƒÜ µòƒü ôBƒñƒðBƒüAk ."QÈ ôºk óBíüksBC ,QÈ ôBð óBíðkqAõg

q»w»è ÿºôArwõð »ã¾»G Bùð»O ô»C ,ÛArýÌ þðBÜ»ðAôBO ÿÂBG ÿBâkAk ÿºô»C ‡BK Rºq ÿrxýì þðBÜ»ðAô»„ »ðBü »G óBýñP„¼ rÔ µëBÕð»C ÿ»ÜºtýÜBK 18 þðkrÝèBÕð»C ÿôAkºq»w ÿºô»ðõGôÃG ‡BK AkBPxÉC»è ,»ýýð »ã¾»G ô»ýýK½Ü »Ü lðBü»ãý„Aq ôºôºkrÜ ôAkºq»w ºôºkqõÜ þÝÉðBâq sBG ºq ô»â ÿ»ãÈ q»è" »üAõâ »Ü ,ºôAkô q ô»C þPwAq ½G »Ýük µóAlýø»„ ÿrü sºô "ºôArhPwºk ºôArÝèBÕð»C »`Ü µóu 18 ô»è 16 þwõðºqB_ q»w»è õܺôBO òü»Üºk »ðBâq sBG ô»C þðBܻ㾻G þÈ oºôB_“ Qɾºk †ýðAôArÝèBÕð»C ÿqBGô qBÜ | .”òü»ÝHÉW»HÉW óBì½g þÜq»C ‡»íÉC RBܺk ‡ºô»è zBG ,"rÈkôB_" ½G óAôArÝèBÕð»C ÿqBGô qBÜ µóAlýø»„ ÿrü sºô ÿqBýðAs ÞÉðBâq sBG" »üAõâ ºô»O¼krÜôÃG ÿ»Ü»¾Aô»ø »Ü )zBG( ÿ»ìBð»PÔ»ø Á»â»è ô»C Á»â»è Aô ôºôkrÜ óBìvÈôõOô ÊñÈôk "»üæ »ÜºtýÜBK 18 þwõðºqB_ q»w»è µRBÝGºkBìBC äðºq µäðºk ô»ñÈô ôArÝ„BC ÿ»ã¾»G »Ü òýOô»ÝÝÈ q Al„»üºôB_q»w RBÝýG óBì»Ü»OºqAsºô »HWAô óBìq»w»è »Ü òü»ÝG ºqBÜô»C †ü»íÉC ½G AqkrÉLwAq »Ü †ýðAôArÝèBÕð»C µóAlýø»„ þOºqAsºô ÿ»ü»ðvýè ô»G RºqBG»w q»ø óArýð( ÿ ôBð»G Alü rxýì þÜ»üBìAqk»è ÿºôArÝèBÕð»C »`Ü 18 ô»C þxü»Ü ½G ó õ_AkAôk»G »Ü Al…üºô»G ÿºuBìBC k»ì»dì ïAqBC ,ArÝÉK ÿºuBìBC Alýì»XñÉK ÿºrýXðs»è )¥Ùül™èA µYðq»w ºô»g»üBG»G µRBܺlÉè ÿ sAõ…ÉK QÉG»ø ß»ýü qBýðAs ôºôB_q»w q»ø »Ü»ðvýè .QÈ râºkqºô þðBÜ»ýü qBýðAs ߺô »íÉC ,òü»hHPwºk †Èõð þÝÈ ôAkºq»w µÿ qBýðAs q»ø QÉ¿…üºk ,k»ì»dì ïAqBC »ñü râºk ½G þPxü õÉK þñÈõ„õÈ q µòü»Üºk ArÝ„BC þP…â ÿAq ½G µòýð»ü»âºlüAq RºqAsºô #.”q»G

ºô»PÈ ôºk óBýðBÜ»ìBñwBð

óAq ½w :½O½Ô

Akºô»ðAo»â þðAô oºôB_»è R»Gq»Ì þLì»Ü þðBܺqAôBC »ðAtÉg

rPãðrâ»G Q„ õƒì»ƒø»ƒè óBƒü»ƒÜ»ƒ¾Alƒñƒì ½G ß»ü»Ý…ɃG z»ƒG" òƒÉƒ¾ºk ,òƒðAsºk ,QÈ ôBð óBí`ýø ,ó»ÝGAlü»K óBì»Ü»¾Alñì ôBð»è ô»„ 40 BO ÁAlñì QÉGºk »Ýðõƒ_ ."QÉG ÿ»Ü»Ü»…ÉG

|

ó»ø ÛArýÌ»è þ¾ºlð»â þÉw¼k qAs»ø 11 :óBÜ»xðAuBC -rÈkôB_ BPxÉCBO »Ü RBܺlüArÝ„BC ÛArýÌ þðAq»ñÈõð þð»ìõXð»C»è »øAs»ð ÿ»Pwºk µó ôArÜ»ð ÆýPÜ»C BPxÉCBO »Ü »üæ þ¾ºlð»â þÉw¼k qAs»ø 11»è rOBü s ÛArýÌ þðBì»èqBK »ðBãðrâ Êw¼k ï»C ºõýðAõPü»ð ÿsAôæ q»G»è »Ü ,QÈ râºk óBì»èqBK »è †ülðõO ÿ»ñgºq .ºô»PÈ râºk †ýìõÝc þwrK q»G òülð»_ ô»üAlÉO ÿºq ô»â q ¼ s þ¾ºlð»â »Ü QÉñɾõXG óBüºqBìu »Ü »ðBýÉw¼k ï»C :Qɾºk ,»øAs»ð ÿ»ðvýè þìAlð»C ,óBxü q òýxcõíèôlG»Ì þíÈ q»ø»è »ãW »ØArýÌ þðBÜBâtÈ qBK ï»Wq»w þø , »ýÉw¼k 600 ô qAs»ø 11 ÿ ôAô»O»G .»üAlÉO þ…ükq õÜ ô»ñðõw ô»Íý„ þðBwrK q»G ,óBPwkq õÜ þýðBíP…ýð ÿ»øAs»ð ÿ»Pwºk þܼ q»w ,lýì»c kAô»W æ»Ì qºôkAk ,ºô»ý„½g ÿæ AlÉO þ…ýC BPxÉC þ¾ºlð»â þéüBÔ òü rOºq ô»â ,lðBü»âAq þýØArýÌ þðlðBü»âAq ÿ o½O»G ÿ»Ü»ýýܺq»w ºqBHO»ì½O »Ü ,»üºô»ñýØ»O þðkrÜArÝ„BC ÿ rÉìBC þñü pÜ þÉw¼k ,ó»Üºk #.ó ôArÜ rýãPwºk Ak»Ýük þÝÉw»Ü lð»_ Á»â»è ,»ýüsBG»w þÜ»üAõýè ,ºôArýâ »Ü

|

þØArýÌ ó½ýéì ‡»„»è rOBüs óºô»ýü qAu»ø þ¿Éø rÈu»è

ïArܺqAôBC q¼s»G ÿ ½g ÿ»Oô»G »Ü ,k»íc»C q»ƒìõƒÌ ,RBܺkºô»éwBƒG ,Bƒü q õƒw»ƒè »ƒðBƒâq sBƒG îOBø †ýñì ,RBܺkqBÜ ß½øk»è ï»ÜºoõÜ q õñw |ÿ»OBÜ ô»C ï»G ,ï»ÝG|þðAkq»w óºlG»ãÈ q |ÿºô»C |ÊG |Êéìºq ¼ s»G ºô»üArÜ ôºô»wBK ºkrÜ óBü»íƒÉƒC ,òƒü»ƒÝƒG»ƒxƒØ þ…ýOô .òükrÜ óBýýðBíɃéƒw |ÿ»ƒðAôºq ,óºlHɃK ﻃãƒÈ q îƒÈ oºôBƒƒ_ BƒƒPƒƒxƒƒÉƒƒC" µîðBâq sBG »Ýðõ_ ,Bü q õw ½G ºô»íÈ o»ãG #."îýð ºqAôBC

óºkºk »ãÈ q ÁBxì»C òýðAtG ,QÈ ô»ðBìºk ."?òýñÈõhG ï»Ü»ü µ»¾Bw 18 þÝÉ`Ü ‡çø»„ ÿ týãñýC þðBìs ÿ vÉè½Ü þðlñÈõg þ¾Bw ºô»g¼kô qBG ô»C ÿ ½ø»G ,Bü q õw»è ºõG ,krܺô»è þwBG ,RBÝG ÿ ôAô»O ºõýðAõPü»ð ,îñÈõhG îðAõOºk ,îýwõð óBü ôBð rÉèô»ø»è .Bð óBü ÿ q»w»è ólð»ìAsºq îðAsBð ï»G

òGºk ÞüAk»è AlýüºqAôBC»è

òƒÝƒÉƒÜ»ƒü ÿ rƒg»ƒÔ q»ƒìõƒÌ þƒ¾Bƒì| ,óBPwkq õƒÜ ÿAôBƒCu ¼ q þƒðAq»ƒGBƒð»ƒK»ƒè ôk ,ó õHÉW»P…ýð R»Gq»Ì ÿ»Ý_¼ qB„»è »¾Alñì ô»C ,ºõHÝüAk»è óBýÝÉ`Ü ºô»„ aýø µºôºq»ÝÜBK ô q»gAq µ»Ý…ÉG ÊG»G þðBü u þðBƒÜBƒOºq»ƒw ß»ƒýƒýƒPƒxƒü ôAlƒÉƒK .RBܺlÈ o»G ½G ß»ü»Ý…ÉG þðõG ,»ƒðAtƒÉƒg ô»ƒC

ÿBýðBLì½Ü µ s q»Pü ¼ q þ¾Aô»ƒø ÿ o½ƒO þ„»GôBø»G ,ºô»ñü vÈõO ½ƒG )z½ƒxƒHƒýƒC( Bü q õw þðAlÉè ÿ q»â»C q»w»è óBýÜ»ýýwrKAq .ºôBÝü q»ì»C ó»üæ»è ºôkrÜ »ãðBì ï»C 23 ½G19 »Ü Ak»ýýwrKAq ô»è %25 »Ü ºôArÜ ºô»G ºuBìBC ,ºôAqAlìBXð»C »ƒÜ óAkºô»ƒC Á»ƒâ»ƒè óBƒÜ»ƒýƒýƒÝƒü q»ƒƒì»ƒƒC Bü q õƒw ÿ qBƒGô qBƒÜ»ƒè ÿ ½ƒg óBƒü»ƒÜ»ƒOÂô þíƒÈ u q ó»ƒü滃è q»ƒâ»ƒC QƒÉƒñƒÉƒOq õƒÙƒ¾»ƒø þðBýOÂôBø»G uk þüBýíýÜ þÜ»_ ºôBü q õw %46 Al…ü q»HìAq»G»è ,QÉHOBø qBÜ»G »OÂô ô»C .óºô»C ÿ uk »G kq ôAq»G »üºvÈ q ô»C »üAlÝÉOBÜ»è »ì»C »Ü ,ºõüs»GAk »ãðBì ï»C ÿ13 ÿ»Ü»ýýwrKAq »Ü ó õGAkºô»C Á»â»è óBÜ»ýýÝü q»ì»C %30 Bü q õƒw ÿ qBƒGô qBƒÜ»ƒè ÿ ½ƒg óBƒü»ƒÜ»ƒOÂô ÿ uk %41 Al…ü q»HìAq»G»è µQÉñÉOq õÙ¾»ƒø #.ó õGºô»C

ÿkAsBC õݾ»G ..QÈ ôBð óBíðkqAõg þñPxgAk ,óAkAlÝÉK ô o»„ Ak½gôBð»è þO»¾ôºkõƒÉƒð þƒÉƒðçƒíƒéƒì µóBƒÜºq õƒñƒw ,ºôAk óBýü q õw þðBýOÂôBƒø ÿ ¼ qBƒì»ƒâ ô»üAôBCu ¼ q þÝÈ q»GBð»K »Ü ,þè»Ì ÿ»Oô»G ºôæ qAõ_»è Bü q õw BPxÉC ,ºqBü sAlð»C 󻃃ü滃ƒè óBƒƒýƒƒOÂôBƒƒø µºôAqk¼ qBƒƒì»ƒƒâ Á»ƒì½ƒƒÜ»ƒƒG ºô»ƒƒðBƒƒÜºqAlƒƒÜ»ƒƒ_»ƒƒK ô rƒƒâ »O½G óBð þðBñÉùƒPƒwºk»ƒG µòƒÈ q u õƒÜºk .þܺq»w ÿ»…ÉÜ þƒðAkq õƒÜ þƒLƒì»ƒÜ»ƒƒè »ƒƒÜ ,þƒƒè»ƒƒÌ Qɾºk ,R»Gq»Ì ÿ»Ý_¼ qB„»è »üAôBCu ¼ q q õñw»è ,óBPwkq õÜ þíÈ q»ø »ñýOBø »Ü" ôlð»w óBìõƒì»ƒø»ƒè óBƒýƒðBƒÜ»ƒìBƒñƒwBƒð ,ރɃñƒÈõƒ„ aƒýƒø »ƒñƒýƒ`ƒƒG òƒƒýƒƒðAõƒƒOBƒƒð ºrÉè óBì½g ôBü q õw»è óBíƒðBƒÜ»ƒ¾Alƒñƒì ÞÈ ôBãð»ø aýø òýðAõOBð ,òü ôArÜ þðAlñü s

óºô»Ü»ãð»W ôBð »ðõ_ ÿuk BÝü q»ì»C þðBýOÂôBø ÿ»ñü q¼s †ü-s q»Pü ¼ q ÿ»Oq ½KAq ô»C þÉK»ƒG| »OÂô ô»C þwBýw þðArÈkôB_ ÿ»Gq ¼ s ,QÉG ÿ s q õƒâ þƒðBƒñƒÉƒøqBƒƒÜ»ƒƒG óAkºoºôBƒƒGô»ƒƒè µóBC»è k»w»C ÿ»Ü»íÈ u q q»w½G ÿ sBGq»w .»üAlOBw

þÔBì þOºqAsºô»G q»w þļ rì þðBÜ»ÔBì ½G þýðBíP…ýð ÿlðºôBð þOq ½KAq Aôk þÉK»G »OBܺk »Ü óºô»ýü qAu»ø þ¿Éø rÈu»è ÛArýÌ þݾ»g ÿ%9.18 AkBPxÉC»è ,þØArýÌ þļ rì þÝÉOÂô ÛArýÌ »ýÉK ô»G µÊwôAqk þðBOÂô Á»â»è kq ôAq»G»G ‡»ì»C ,z»Ü ó½ýéì 4.6 .RBܺk þxÔºô RBwºqBÜ »G »Ü»Oq ½KAq ,»ýýOô»ð ô»C rOBüs óBñý…ðlðõâ »Ü ºô»OBܺk ‡ºô»C q»w»è Qg»W ,Ǽ rì þÔBì ÿ»Ü»Oq ½KAq ÿºô»è q ¼ s óBý„ôºq QÉG»ð ‡»ðBãðBì þÜAq ½g ÿ»ØBPýG q»â»C ôºô»PÈ rãðBüºk »üºvÈ q þPxü ôAlÉK óºôBg þðBw»Ü ,RBܺk †ü sBýñ…ÉK »Ü»Oq ½KAq .QÉGºk rPKArg BPxÉC ÿ»ìBðq»G ºkqºô q»K ÿ qAõG»è ,RBܺk ‡AôAk ߺô q»ø µQÈ qlHÉK óBü rOBüs þãðrâ ,R»HüBO ÿ qAôºlñÈõg»ð ÿºvÈ q »Ü R»HüBO»G ,òÈ rÝG qBâs q ÛArýÌ þðÂAlñì ÿºô»C ½G QÉG»ø ArÉg #.ºs q»G q ¼ s ºô»ýü qAu»ø ÿ ½ø»G BP…Éø

ÿ»Ü»íÈ u q ó»üæ»è ß»_ þðBñÉøqBÜ»ƒG»ƒè ô»ƒƒC ÿºôºqºk ÿ rƒƒü sºô ôºôºk»ƒƒw»ƒƒƒC »üAõýɃK Öƒü qºs kAô»ƒW k»ƒì»ƒdƒì †ü»OÂô ºqAlƒÜ»ƒ_ Aô»ƒC QƒÉƒHƒOBƒøqBƒÜ»ƒG q»ƒâ»ƒC ß»ð ºôBñÉø óBƒü qBƒÜ»ƒG óBƒÜºôºolƒðõƒO .Bü q õw ÿBK õw ô»ƒC þƒÜ¼ q»ƒƒw þƒƒðBƒƒcô q 󻃃w»ƒƒc ÿ»Ü»ýüu õݾ»ì½Ü ÿAôk u ¼ q ôk ,†ü»OÂô lðBü»ãüAq ,Ú„»íük þÕü q»G q»w ÿ»OõÐ þüBýíýÜ þÜ»ƒ_ þƒðBƒñƒÉƒøqBƒÜ»ƒƒG»ƒƒG »ƒÜ ‡»ü»è»w»ì ô»C µîðAq»ãýƒð Bƒü q õƒw»ƒè ï»G .ºôkrÝðAq»ãýð ô qBH컃g þƒðArƒÉƒC þÜ»üºuBìBC aýø lü»Ü»ðAôlÉè»è þðBc¼ q .»Ü»_ ô»C ÿ q»ñÉøqBÜ»G þð»üæ»G Ak»ð þƒðBƒwrƒK q»ƒG þƒìq»ƒÔ þƒPƒƒxƒƒÈõƒƒ¾»ƒƒø »Ü ºô»O½G Rq õÜ Akºô»è Bùð»O ‡Býwô q óAôºq»¾½ÝÉè þíýO óAkºô»C Á»â»è óAô»C µóºlHìBXð»C óBýðBÜ»ñýñÝ…K µóBýðBܺqBÜ »G RºqBG»w ÿ ½g þPxÈõ¾»ø Býwô q rOAôk .ºô»OBܺk þüçÜ»ü óBÜ»OBù…ÉK

!?òýñÈ õhG òýðAõO»C »ƒO»ƒðõƒG óAqBƒÜlƒñƒÈõƒg µóBƒƒXƒƒð»ƒƒâ ,Bü q õw þ„o½„ þðBÜ»ì»Ü»ü »ýýðBGq õØ ólñÈõg þÈõð þ¾Bw»è rýG ºô»ðBÜ»Lì»Ü»è òƒýƒðAõƒOºk BƒüBƒC òƒwrƒKºk ,ºô»ƒð»ƒƒÜºk þÝü q»g Yð»â Êw ߺô q»ø ?òýñÈõhG ÿ qBÝñÈõg óAô»C ,ó õG ókqAõg þOõ„ þðBÜ»„»G»è ó õG Bƒü q õƒw þƒðBƒÜ½ƒÝƒðAs µBƒƒƒwBƒƒƒü µÿ tƒƒƒýƒƒƒéƒƒƒãƒƒƒñƒƒƒýƒƒƒC þƒƒƒƒðBƒƒƒƒìs ïAôºkq»G" Rô óBüºk óBÜ»ýýwBýw»PxðAs ôºq»G óBíðBüu òýðAsBð µòüuºk Alü qBükBð»è »íÉC ÿ»…ÉÜ QÉðAsºkAô þݾ»g ,»ýÈõÜ ,»ýükAsBC ÿæ óBìrýG ï»G ,»ðkqAõg Bùð»O

½ƒƒG ,‡o½ƒƒƒ„ ½ƒƒƒG ókrƒƒƒGBƒƒƒðBƒƒƒø ó õGqBâs q µÿkAsBƒC þƒðBƒñƒÉƒùƒPƒwºk»ƒG AlƒðBƒü»ƒGq ¼ s»ƒè ,ÿqAkq ¼ s µï»ƒPƒƒw»ƒƒè ó õƒƒƒGºqAôBƒƒƒC µóAlƒƒƒýƒƒƒƒðBƒƒƒƒGqõƒƒƒƒØ»ƒƒƒƒG ô»C Al…üBPƒxƒÉƒC»ƒè .RBƒÜºlƒÉƒLƒPƒwºk ÿAôBCu ¼ q»è ÿô q ,»ýüºqAôBC µþðBGqõØ qAs»ø 30 ÿ»Ýü tð ôºôkrÜ óBPwkqõƒÜ óBü ô q óBPwkqõÜ ÿ»ü»_qBK ô»C ÿkqõÜ rOBü s »Ü ,ºôkrÜ óBPwkqõÜ þíÈ q»ø»è R»Gq»Ì ÿ»Ý_¼ qB„»è óBü qAs»ø qAõ_»è ÿ»ðAkqõÜ ô»è ÞÉ„»G µó õHÉW»P…ýð ÿ»PwAoBC lðõO ÿ»ñgºq ,†ü»Lì»Ü ô»C óAô»C »Ü ,ó»Üºk qõñƒw þƒðBƒÜºtƒÉƒø µó ôAqkrƒÉƒð q ¼ s»ƒG ,òƒýƒƒð q»ƒƒGBƒƒð»ƒƒK .ºôAqlð»xÉè óBýðBÜ»ìBñwBð |

AlüsBGq»w ÿs qõâ þðAôoºôB_»è Bü qõw

:óBÜ»xðAuBC-rÈkôB_

BÝü q»ì»C þè»â QÈ ôBð óBýðlðBOqõÙ¾»ø½g

Úülw ,óBܺq»GBð»K»è rO þÝɃܻƒü ,»ƒýƒü tƒýƒéƒãƒƒñƒƒýƒƒC ÿBƒƒPƒƒw½ƒƒìBƒƒì ÿAsºq ºõÉC" Rô ÿ"rƒÈkôBƒ_" ÿ rƒÉƒñƒìBƒü»ƒK»ƒG ,ó ô»ÝG óBìBü rÔ ,òìºqAõ_ þO»wºk ,QÉwrKBñðBíÉè z»Ü aýø ,ºrÉè òýðAlñü s ÿºq»G µk»w»C qB„»G þO»ìõÝc Bü q õw»è óBƒýƒðBƒÜºq õƒƒñƒƒw µBƒƒýƒƒÜq õƒƒO µºrƒƒwõƒƒð ."òñÉÝñhðBìºk ‡ºrÉè µòü õPxgAlÉè þìq»â þÝÈ q ô u»ƒè ,ºq»ƒGBƒð»ƒK ô»ƒC ,õHP…ýðAk þOºo»ñG þO»Gq»Ì ÿ»ðBhGBOõØ ,RBܺk óBƒÜ»ƒwrƒK q»ƒG»ƒè q ¼ s þƒü»ƒéƒâ Ëlƒð»ƒƒø ÿæ µòƒƒ_ºk ÿ ½ƒƒg ÿ»ƒƒOô»ƒƒG ,ºô»ð¼ oºk µó râºk »ñÈ ô óBÜ»¾Alñƒì»ƒè ,»Pxü õÉK óBý_ òwrKBð óAô»C»è ï»G ,QƒƒƒÈ ôBƒƒƒð óBƒƒƒƒíƒƒƒƒðkqAõƒƒƒƒg" þƒƒƒƒ…ƒýƒOô óBíƒükAsBƒC µQƒÈ ôºk óBƒíƒðBƒÜ»ƒìBƒñƒwBƒð ."òü»ÝGqBÜ ,»ü»ø óBìBðAõO ,QÈ ôºk

:½wBC óBPwAk -þðBíÉéw

ÿBü qºk þðBÜ)ºs¼rÜ( óºkBìBC QwAoºôBð

òðBìq»Ô þðAô oºôB_ ºô»PwAoºôBð ÿBü qºk»è óBÜ»ýýÝü q»ì»C ºq»ñÉÝ…ÝÉO

»Ü ?RAkºkô q þ_ ,Bü q õw»è þüBýíýÜ þÜ»_ »üAr݃„BƒC ÀƒâBƒø ÿ»ƒÜ»ƒìºô ô qBƒýƒwrƒK q»w½G »ýü sBGq»w ÿ s q õâ þÉè Qw»G»ì .k»w»C ÿ»Ü»íÈ u q »Ü ‡BýèArƒPƒwõƒC þƒðArƒü sºõƒÜ¼ q»ƒw þƒO»ƒüBƒÜ¼ q»ƒw þƒèõƒg ë õƒéƒü»ƒC þƒƒãƒƒðBƒƒì Qɾºk ,QÈ râºkqºô †üBwBC þð»ìõXð»C »Ü ôB_q»G »ð»gºk ºô»C þðô q»G óBܺuBìBC" ó»üæ»è ôBü q õw þݾ»g»G uk þüBýíýÜ þÜ»_ ."ºõOBø qBÜ»G ºô»…ük»w»C ÿ»Ü»íÈ u q

ô»ýýð Býñ¾k óArÉC RBܺk óAôoºôB_ Býwô q þðAôlÉè ,óArÉC ôBýwô q»G RºqBG»ƒw óBýðBÜ»ðArüsºõܼ q»w ô ß¼ q»w µzrK q»G »ýýðBýñ¾k óArÉC »Ü ºô»PÉèõgºk Ak»ü»ðsBG ô»è

þ¾BØq»w AkBPxÉC»è »Ü óAq»ñÝ…K þOq ½KAq »O½P…ü»â»ð óBýðBƒÜ»ƒOq ½ƒKAq µòƒýƒñƒÝƒ…ƒK þƒð»ƒìõƒXƒð»ƒC µóBƒÜºô»ƒOrƒãƒÜ»ƒü ºô»ƒO»ƒð óBüBýñ¾k óBýðBÜ»ýü rã¾Aô»ø Bâsºk ,†üBwBC »Ü»_ ô»C þðBñɃøqBƒÜ»ƒG»ƒè ºô»ƒO»ƒðôkrƒÜ .ºôºk»w»C ÿ»Ü»íÈ u q ó»üæ»è

!»üArÝ„BC ÀâBø ÿ»Ü»ìºô ÿºôºqºk ÿ rü sºô ÿ-zõýGBÔ óAq ½è ½ƒG Alƒü»ƒƒÜ»ƒƒðAkq»ƒƒw»ƒƒè ,†ƒƒüBƒƒxƒƒðºq»ƒƒÔ »Ü ôB_q»G »Pxg þðô q ÿºuBìBC ,òýPw»è»Ô þÜ»_ þðBñÉøqBÜ»G»è »üBýƒñƒ¾k ÿ»ƒÜ»ƒOÂô ºôºk»w»C ÿ»Ü»íÈ u q ó»üæ»è þüBƒýƒíƒýƒÜ .Bü q õw þ¾Alñì µó u µêýÅw q»w½G ÿºôºqºk ÿ rƒƒü sºô ÿ-ÀƒƒâBƒø ßBƒƒ_ »Ü lðBü»ãüAq ºôBü týèBì»è ,†üB݃ü q»ƒì»ƒC þðBñÉøqBÜ»G þðlðBíè»w ‡BK »üAr݃„BƒC

»ƒƒãƒƒðºq ,Rq ½ƒƒKAq óBƒƒì»ƒƒø þƒƒÉƒƒK»ƒƒG ô»C ó»üæ»è ÿ sBGq»w ÿ s q õâ þðBñÉøqBÜ»G Qwºk ºô»ýüBü qºk ºq»ñƒÉƒÝƒ…ƒÝƒÉƒO qAõƒ_ ÿ u ¼ q ôk»è AlPwAoºôBð ÿBü qºk»è »Ü RBÝHÉK »G †ü»Ü»ðAlÉè µó ôArÜ rƒýƒãƒÉƒW ôkrƒGAq »ƒÜ RBƒÝƒƒHƒƒÉƒƒLƒƒPƒƒwºk s ¼ rƒƒÜ þƒƒgô oBƒƒw .ó ôkrÜ ÿ qBG ÿ pK»G »ðAq»ñÉÝ…ÝÉOô»C ÿºô»C ÿAôk †ü ôkrGAq ÿ»í컄 YñÉK þðBwrK q»G ºq ô»â Á»â»è »Ü BìBG½C ßAqBG ÿAôAk ôºô»O½G½Ü Alü»ƒÜ»ƒOÂô ÿ sBƒGq»ƒw »Ü krÜ ÿ»Ü»ƒOÂô ÿ rƒâq»ƒG þƒOºqAsºô»ƒè þƒñƒÈõƒ„õƒÈ q ô q»ƒâ»ƒC ô ôAqlƒÉƒK ôºkqAvƒG »G ‡»Ý…ÉK RBÜ òü rOô s»G »Ü ó ôkrÝÉè »Ü lðBü»âAq þ…üºô»C ,ó»ÝG þLw þÝ„½Ü ô»C q»HìAq»G óAkqBü pG ½G ºô»O½G Þü tð RBÜ þðAu ¼ q Bü q õw þíÈ u q ÿ»ýü q»ãýƒ…ƒcºô †ü u ¼ q óBì»ø q»ø ,AlýìBXƒð»ƒC ôkrƒGAq êýCArxƒýƒC þƒðBƒÜ»ƒýƒü sBƒGq»ƒw ºôBƒ_q»ƒw Bâsºk ÿ qBÜôBø»G ó ½Pñý„Aô »Ü lðBü»ãüAq þÜ»„õì þ„rÉø êýCArxýC þðBÜ»ýü rã¾ô»ø .Bü q õw þíÈ u q q»w »OBܺk

óõGBýñ¾k »Ü»Oq½KAo»è q»G ,ºrü s»Xè»C þ¾Bð»Ü þÝÉOq ½KAq þÉK»G ÿºôºqºk»è óºlð»è µyü qBK µó ½Pñýƒ„Aô

:»ì»c óBGBG -rÈkôB_ òü pG µòP„õÜ»è ÁBw ôk»è rOBü s ‡BK 108 »O½P…ü»â ÿ»ÜºqBìu »Ü ,»OÂô ô»è µóu µêýÅw óBü»Gq ¼ s »Ü z»Ü qAs»ƒø þíýO ÿºô»ñý¾½ÝÉè ‡BK ‡BPxÉC ,ò¾Alñì ½G óBܺõOrãÜ»ü ºô»O»ƒð þƒðAq»ƒñƒÝƒ…ƒK ,þüBýíýÜ þÜ»_ þðBñÉøqBÜ»G þðlðBíè»w ÿsBGq»w ÿs qõâ þðBñÉøqBÜ»G ÿq»â»ƒC ôºô»O½G Þü tð ÞÉè»â Bü qõw þíÈu q q»w½G ºõOô»Üqºk Al…ýwrKAq òü rPÈõð»è RBÜôBø þðAkqºõPwºk ÿuk þðBýOÂôBø ÿ»Gq ¼ s »Ü .òðBü»Ü»OÂô ÿsBGq»w

»üAlý„BGºkBìBC»è BÝü q»ì»C ÿ q õw ÿ»ãðAô q þOq ½KAq ÿºô»C ‡BK 6 »è rOBüs »G ÿºuBìBC ,Ǽ rì þðBÜ»ÔBì ½G þÜ»_ Bü q õw ÿBK õw »Ü ºôkrÜ òƒÈõƒ„ ÿ»ðõíð ÊñÈ ôk ,ºôBñÉø qBÜ»G AlýÉO þüBýíýÜ ÿ»OõÐ»è »Ü þüBýíýÜ þÜ»_ ÿ ôArÝÉK 300 lð»_ ÿ»ãÈ q»è ºõOBøqBÜ»G þGq»Ð µþØq»„ ô»C »OºôArð»ü»â þñÉùð»G ºô»ÝÉ…g»G½g þüBýíýÜ þÜ»_ þðArñÝ…K þíýO »Ü ÿ»éÉO½ø .ºô»O»ðôBì AlýÉO ÿ râq»ƒG ÿ rƒü sºô Alƒ…ƒü q»ƒHƒìAq»ƒG»ƒè ÿBK õw ÿ ôAô»O þ„BGºkBìBC ,B݃ü q»ƒì»ƒC »è þðBÜ»ýüBü qºk ºq»ñÉÝ…ÝÉO µBÝü q»ì»C ßB_ .QÉð»ü»âºkAq QwAoºôBð þLw ÿBü qºk þðBìq»Ô»G »Ü RBܺk †üºô»G ºuBìBC ÀâBø ÿBƒü qºk »ƒO»ƒðôArƒG »ƒðAtƒÉƒø ô»ƒC BƒìBƒG½ƒƒC þðBìq»Ô þðAô oºôB_ †üBPxÉC µQwAoºôBð .òýLw þÝ„½Ü


3

Rq½KAq

info_chawder@yahoo.com

2013/8/26 »í컄 ôôk )434( ºqBìu

»ãðºlÉG †ýO»ìõÝc µ»ìAôºkq»G ºô»Ü»üæ»ì lð»_ ó»üæ»è rýù„»O µrýÕÜ»O

QÈrܺk z»ÝÉG ½ÜrÉ„»G þýO»üBÜõw †ýü ôkrì»G ólñÈõgqBOô»è ºô»ü»ðBOô ºq ½Xì»C ÿ ½ø»G BwBü ÿºôºqºk»è »Ýðõ_ ,ºô»OºôArgq ôk | .ºõG þOºqAsºô þðlðBƒü»ƒâAq ÿ q»ƒGºõƒÈ o»ƒG þðBý„»Ü»ƒOºqAsºô þƒüBƒâBƒDƒÉƒG ,×BƒØô»ƒC »Ü ,AlðB…ýK »üæ»ì ô»C ÿ qBOô q»HìAq»G»è ÿ rýÌB„ þw»ÝÉG ½ÜrƒÉƒ„ ÿ ôBƒð AlƒýƒÉƒO "k»Oq õì"»G µºôlðAos ÿkq õÜ ÿ ôkrÝ_½Ü AlÜ»ü»ð½G b»è òýðAsBð »íÉC" þOô .ºôkrHü ôBð »wrK q»G Bùð»O ×BØô»C þOºqAsºô ,ºôArOô ."óBÜ»ýýñüBC BPw½ìBì þñü»ø ÿ qBOô»è z»ÝÉG ½ÜrÉ„

þðBܺlðõâ ÞÉOBÜ ,lðBü»âAq ÿ"rÈkôB_" êýÌBíxýC æ»ì BG ,óAqtÈõâAq óBPwkq õÜ »Ü .QÈ pH¾»ø þüAsºoBð þãƒðºk ÿBƒGArƒÈ ô ëBÕð»C qAs»ø 182 ôArÝðAqBGBýíýÜ »XG»¾»ø êýÌBíxýƒC BƒG ,óBƒPƒxƒâq»ƒì »ƒðArƒ`ƒÉƒKAq »ðBCq õØ ô qºtÉì õì»ø ô»è ÿ râq»G þü»wõw .»üAkrÝG »ðAôArñÉOõw þ„ºô»C ,þPÉÜ»ƒü ÿ»ƒwrƒK q»ƒG ô»ƒC ïBì ÿBPxÉC þýPÉw»Ü ½G ß»ð ,ô q»Pxg õƒÝƒ¾»ƒG ,qBƒì½ƒÜ ß¼ q»ƒw õƒƒÜºô ë滃ƒW þ„o½„»è þO»HüBO»G ,ºô»…ýðBÜ»Pw»„»è ½G »w»G ëæ»W ïBì þýÜçýø þغqBC ,AlÈõð êüBíw( ߺô þ݃ɃPƒwq»ƒK»ƒð½ƒÜ ÿºô»ƒC ÿ qBƒGô q µRBƒÝƒG o½ƒ„q»ƒw )þƒü»ƒwõƒƒw »G ëæ»W ïBì þýwArÜõíük µþO»üAkq õÜ yýK ,êýÌBíxýC æ»ì þðlðAqºõ¾»ø»ƒxƒØ ÿ滃ì ,»ƒ…ƒýƒcBƒðõƒâ Bƒøºô q»ƒø .QƒÉƒGBƒð þO»üBÜõw RBÝG RAs ,BøôBC þPwq»K»ð½Ü z»ÝÉG ½ÜrÉ„ õܺô ÿ rýÌB„ »¾»ƒÜ »ƒG †ýéüBíw æ»ì ô»üAk»ÝOõè »è ½ÜrÉ„ .RBÝG | #.RAkºk ß»üºô»O»ð þðAkvü ô ÿ qAsBC

þü»wõw êýÌBíxýC æ»ì ,ÁBK »OBhG þÝÉO»ì½O »OAô ,QÉñÈ otG ÞÉÜ»ü ôBð»è »Ü»w»Ü þðkrÜqAk»Ü»è ÿ ½ø »PÉHG »Ü ºõÉ…ðBì»ø»G †ýðAkõÉñW Aô q»ø ,Al¾»ì½Ü .ºôArðAk ½G ÿAtw µºôArܻкk»Ø ‡»Ü»ðAôBO ÿAtw ÿºqBGqºk ,ôArGôBð| ókqAvƒHƒÉƒƒK ﻃƒø »ƒƒÜ ,Akºô»ƒƒG ÿºuBƒìBƒC ‡»Ü»ðAôBO ,ókrÜlð»G ï»ø µ)»ü»ìAq»Ð( Aô »ÜBƒwBƒü R»ƒðBƒð»ƒO ,»ƒñƒO»ƒÜ ÿ q ½ƒW»ƒè Qɾºk »Ü ,ºôBðAk óBÜ»ÜBO ½G ÿ»ðBw»c †ýðBÜ»ýw»Ü »O»GBG ß»üºõÉ„ õ컃ø»ƒG .òÈ rÝG zBG QÉGBð òG †ýPwAq q»â»C BƒwBƒü ,ô o»ƒPƒxƒg þƒ„ºô»ƒƒC ,½ƒƒW ÿ»ãÈ q»è »Ü ÿ»ðAô»C ½G ºôkrÜlðõO ÿ»ÜAtw ºô»ðBƒÜArƒÝƒ„BƒC ºsArƒìBƒC þƒðBƒñƒÉƒøqBƒÜ»ƒG z»ƒÜ òƒü rƒOq ¼ s »ƒOAô ,ó»ƒÜºkrƒýƒùƒ„»ƒO .QÉPxýHüºk µQÉñýHüºk ºô»OAkºlìºô þPÉÜ»ü þÝÉwrK q»G æ»ƒì »ƒÜ ‡»ƒðBƒxƒØ ô»ƒG RºqBƒG»ƒƒw ,ëæ»W ïBì ÿºqBGqºk þü»wõw êýÌBíxýC »ƒG ,þƒPƒÉƒÜ»ƒü þƒÝƒÉƒwrƒK q»ƒƒG ,þƒƒðôkrƒƒÜ

þðBÜ»Pw»HÈrâ ºq»HðBìq»Ô»è ÞÉ„»G ºô»PÈrâºk †ýíÈ q»ø

óBÜ»Pw»HÈrâ ºq»HðBìq»Ô kAlлG þü»…ýì»ø »OBܺk

BâkAk »PÈ qlG ËrðAõOºk ÿ»üæ»ì ô»C þðBÜ»Oô ,ÞƒÈ qºtƒÈ qBƒK ,µkrƒƒƒƒÝƒƒƒƒƒÕƒƒƒƒƒwºô "ólƒƒƒƒƒðAos ôBƒƒƒƒƒð"»ƒƒƒƒƒG þwBG »KArg»G ʃOBƒÜ ,krƒÝƒýƒ„ArƒÝƒ„BƒC ,†ýPÉGkrì »w»Ü ô»C q»â»C ,ArÜ ÞÉw»Ü »ü½G ,ºô»ðlðAos ôBð þH¾BØ »PɃ_ºk ºô»ƒC .ó»ÝGqBì½O ÂBÝw òðAõOºk þðArãOArýì ,ºôºkrÝý…ýðô q ,½W þè»Ì q»ñɃ_ ÿBwBü ÿ)434 µ433( ÿºkkBì ôkq»ƒø»ƒè

óBÜ»ýýñüBC BPw½ìBì ÿ»ñü q ¼ s µïçxýƒC .»ðAqBPÔºq µ qBPÔõâ ºq ½Xì»è ó q ôk óBƒƒüAsºqBƒƒ„ ,ºô»ƒƒüºqBƒƒHƒƒì»ƒƒƒè q»ƒƒƒø þðBüBðAs þýPÉÜ»ü »Pxü õÉK ,»üAõðBƒüAô pƒG ÿ ô o»è ,óBPwkq õÜ þýìçxƒýƒC þƒýƒñƒüBƒC µÿklýW þPxÈõƒ¾»ƒø ,ºô»ƒýƒüºôArƒhƒÝƒÈ q .òñÉÝ…G þãðºlÉG µQÉG»ø óBü»ðBwrK q»G þýíwºq þðõ_½G þñýðAs ½G ,"rÈkôB_" ,»wrK ï»C ÿºqBGqºk óBüBðAs þýƒPƒÉƒÜ»ƒü þƒülƒðºõƒü»ƒƒK Alƒƒýƒƒ¾ô»ƒƒø ÞƒƒÈ qBƒƒWlƒƒð»ƒƒ_

µQ„»ø»G »PÉ_Bð z»ÝÉG ½ÜrÉ„ BPw½ìBì .!?jºs ¼k »PÉ_Bð »üæ»ì ô»C Ëq óBüBðAs þƒýƒPƒÉƒÜ»ƒü :óAq»ƒwõƒð QÈ rãG »ðAqBÜ ºq ½Xì»è þýðBíÉéƒw þƒÙƒè þƒÜ¼ q»ƒw ÿ rƒãƒÉƒW ÿºô»C ÿ qBGq»w ,kq õÜ þðAq»wõð þýPÉÜ»ü »ƒƒðBƒƒxƒƒØ ºq ½ƒƒWô»ƒƒC ,QƒƒÉƒƒð»ƒƒü»ƒƒâºlƒƒüAq þÝÉPw»ø aýø »ðBw»Ü ô»C RBgºlü qºk .þݾ»g q»HìAq»G »ýð óBýñüBC µþwArÜõíük

ôkrì q»w»è ókrÜ»xØ ïçxýC þñüBC þÉK»G" "RAkºlÉK ÿ»ãÈ q òüBC »ð µþO»ý¾õHØ Aõg »ð ï»G ,RBÝG ºô»ÜºôArhÝÈ q þðBwrK q»G»G þÝÈlð»ø ,õƒG»ƒð óBƒýƒìºô óBƒýƒÝƒÈlƒð»ƒø ÞÉðAôlÉè aýø ºôºkrÝðBýƒOºq óBƒýƒ…ƒü rƒO | .óºlG ºô»üºqBHì»è

:kq»ãÉG ×õCºq z»ÝÉG ½ÜrÉ„ QɾBð ÊÜ ô»C µQ„»ø»G »PÉ_Bð !?jºs¼k »PÉ_Bð »üæ»ì

»ýðôAqlÉK»ãÈ q ºô»ýýñüBC ÿô q»è þOºqAsºô þðlðBü»ƒâAq ÿ q»ƒGºõƒÈ o»ƒG ,ºôºkrܺô»è þPg»W ,îÈ q»ø þƒÔBƒØô»ƒC ôkrì q»w»è ókrÜ»xØ ïçxýC þñüBC þÉK»G .RAkºlÉK ÿ»ãÈ q òüBC »ð µþO»ý¾õHØ Aõg »ð ÿºqBƒGqºk ,ÿlƒð»ƒHƒ…ƒØ»ƒð óAõƒü q»ƒì Qwºõü»K †ýO»ìõÝc þðBÜ»ƒñƒÈõƒ„õƒÈ q þÉK»G" þOô ,»ðBýýñüBC ºqBOô ºq ½ƒXƒì»ƒG þO»ìõƒÝƒc þƒÔBƒØô»ƒC þƒOºqAsºô ÿBƒwBƒü ÿ»ãÈ q ß»üºõɃ„ aƒýƒø»ƒG ,†ƒýƒíƒÈ q»ƒø ."QÈ qkBñÉK

Ak1969 þ¾Bw ÿ111 ºqBìu þØArýÌ þðAkAtw óAkõÉñW µólðAos ôBð þðBÜ»O»¾Bc þwBƒG ÿ ôBð Þ¾»g »Ü ,ºôkrÝü»Ðºk»Ø BwBü ,ºôArÜ

ólñÈõgqBOô»è ºôArýâAq »¾Bw Êw Êw»è ,krÝý„ArÝ„BC ÿlð»ƒHƒ…ƒØ»ƒð þü»wõw êýÌBíxýC æ»ì ,ºôºôkrGAq ÁBw

þýPÉÜ»ü µï»¾»Ø óºôBg ߺô" QɃ¿ƒ„ºk AôAk µºô»ñü»ÜºlOºq »ðBðAôlÉè ô»C ,óAq»wõð »ãÈ q »Ü ,òü»Üºk óBüBƒðAs þƒýƒPƒÉƒÜ»ƒü»ƒè ."Ë rãG »ðAqBÜ ºq ½Xì»è ,ZAo»ƒƒw òƒƒýƒƒƒì»ƒƒƒC»ƒƒƒì»ƒƒƒc kBƒƒƒCõƒƒƒÔ ÿ rýÌB„ z»ÝÉG ½ÜrÉ„ ,ºôºkrÝý…ýðô q ô»C q»HìAq»ƒG ÿºô»ƒC µºõƒG ÿ»ƒÜºô»ƒO»ƒð ,ºôArOô ÞÈ-ë»â»G q»HìAq»G ,QƒÈ rƒOôºk ÿ ôB_õìºk Bøºq ½W AlÝɾ»ì½Ü õƒì»ƒø»ƒè ÞÈ q ½W»G ,QÈ rñýGºk ÊW»GBð µòü rý„Bð .»ü»ø óBýðBüs †ýñük ½G »ðBw»Ü ºq ½W ô»C »ãðºlÉG †ýðBüBðAs þýPÉÜ»ü ,»ƒüAõƒðBƒýƒÉƒK óArƒÈkôBƒ_ AlƒÝƒÉƒOBƒÜ»ƒƒè QÈ rÜBð »üºô»ðkrÜrýG µ qBOõâ ºq ½X컃C ,òýñÉK»xG þñüBC þðBüBPw½ìBì õì»ø q»w»G lð»_ þñýðAô pÉO þì»øq»G Bùƒð»ƒO õƒÝƒ¾»ƒG QÈ ô»ðBüºk »Ü ,»ýýƒðÃػƒCBƒð þƒÜ»ƒü滃ì ,ºô»ðBðlðAos ôB𠵇rɃø ﻃC ÿ»ƒãƒÈ o»ƒè þñüBC Bðºk ,ó»ÝGAlü»K óBü½g ½G äðBGôBð

| :R»HüBO -rÈkôB_

ºo½O õÉð þü½ülƒýƒÄ þƒÜ»ƒü»ƒOrƒâ»ƒè ÿ»_ôBð þÜ»üæ»ì ,AlðBÜ»ýýO»ƒü»ƒì½ƒÜ ÞÉÜ»ü ÿvÈõð þOBÜ»è AlýÝÈ qBOô»è ,rÉèô»ø þO»üBÜõw ,AlðAs»ìºq þãðBì þðBܺu ¼ q»è "k»Oqõì"»G µRBܺk z»ÝÉG ½ÜrɃ„»ƒG rýù„»O ,AkºqBOô ô»è RBÜôBø ,RBGºlü ôBð ÛArýÌ ÿqBì½ƒÜ ß¼ q»ƒw ë滃W ïBƒì»ƒG þÝ…ü tK ÿq»wºqB_ ½G BPxÉC »Ü ,RBܺk .»OÂô ÿºôºqºk»è æ»ì ÿ»ðkrÜrýÕÜ»O µ rýùƒ„»ƒO ﻃC »Ü ,QÈk AlÝÉOBÜ»è ,þü»wõw êýÌBíxýC ,†ü rO þÜ»üæ»ì lð»_ AkôkrGAq ÿºôBì»è óBýOô»âtì ÿq»Hñýƒì AlƒðBƒýƒðBƒÜºqBƒOô»ƒè µßBO»G óBýýO»üBÜõw µºôBñÉøqBÜ»HKArg lƒð»ƒ_ µÿkqõƒÜ þƒ¾»ƒƒì½ƒƒÜ µ qõƒƒPƒƒèõƒƒÜ ó»ƒü滃è ﻃG ,ºôkrƒÜ ß»ƒýƒýƒPƒÉƒw»ƒÜ Al¾»â»è óBüºô»ñýwrƒLƒÉƒè ºô»ƒO»ƒìõƒÝƒc | .ºôArÜ»ð "»üAôºoBð µÁBO»G þÝÉO»ì½O" þÈ oôBø µzõñܼ rý_ ,kq»ãÉG ×õCºq RºqBƒG»ƒw ,z»ƒÝƒÉƒG ½ƒÜrƒÉƒ„ þƒƒÝƒƒü tƒƒð rÍý„" þOô êýÌBíxýC æ»ì þðBƒÜ»ƒOô»ƒG ÎýØAô þðBìs õܺô »ÝÉðBìs ,ºsBW»ì þðBìs ô»C ºô»Cq»G»è ,QÈ rÝHÉK ÿ rÕÜ »Ü »ýýƒð ,»ýüBwBC òì ÿæ òÉ¿G þ_q»ø »ðArýÌB„ ,QÈkqBÜ»G R»HüBO ÿBðBì ½G óArýÌB„ þðBìs Alü½g Á»â»è AlýðBܺrÍý„»è z»ÝÉG ½ÜrÉ„ ÁBK »PÈ rhG ÞÉO»ì½O q»ø ,ºõG ½ãPwAq q ¼ s ."»üAôºoBð µÁBO»G þÝÉO»ì½O ºôBýK ô»C ºq ½W ï»C ,krÝ„ºô»éýwBG ,kq»ãÉG »ð ,òðAsºk þñüBC ÿBðAs»G óBü½g »Ü »ðBw»Ü õÜBO ,rO þÝÉP„ aýø »ð ,óAkõg þéýܺô krì »Ü ÿºô»C ÿAôk ,óºlG þݾ»g ÿ qBìæ»K QɾBð ÊÜ ,ÿ ½g ÿAõg ïºkq»G ºô»PÉ_ºk

,QÈrñÉøºkqºk þÌ»üBG þìq½Ô»è ÿôBð QÈríG ÞÉw»Ü Bùð»O" | "ºô»PÈpwBð ôkrì óAqAs»ø ÿôBð óBÜ»ðkqAvH¾»ø ½G ï»G

óºkºlãðºk óBܺôkrì qBW ïºqAõ_ ½G

|

:As»W qAtð -rÈkôB_

»OBÝG óBÜ»Pw»HÈ râ ºq»HðBìq»Ô Ak2014 þ¾Bw»è ,ºsBýð»G ÛArýÌ þO»ìõÝc ºq»HðBìq»Ô ô»C ÿôBð ,ºôkrÜ óBÜ»ãðBìq»Ô»è ÿAôAk ‡»Pw»G»ì ô»C ½G þü»…ýì»ø þÝÉìAlð»C ï»G ,þü»…ýì»ø»G ó ôArÜ»ð Al¾Bxì»è »Ü ,ó»ÝGºkBìBC »ðBPw»HÈ râ îÈ q»ø ºqBü pG ô»C" òɾºk ,îÈ q»ø þO»ìõÝc ÿvÉG»Oô µóBì»èqBK þüAqAk ÿ»ðvýè q»ø »Ü ,ºô»OBܺkºô»éPg»ƒW ,†ƒüAqAk þƒOºqAsºô ÿvƒÉƒG»ƒOô ."ºô»ƒPƒÈ rƒâBƒð ,þü»…ýì»ø »PÈ rܺk þðlðAq s»ìAk»è ÁBw Êw ÿAôk Qw»HÈ râ þÝÈ q»HðBìq»Ô .Ak»Ü»w»Ü qAs»ø 15 þðlðAq s»ìAk ÿºõÉ_qAõ_»è ‡»ì»C Þɾô»ø ,RBܺlüArÝ„BC ÛArýÌ þðArü sºô þð»ìõXð»C þýP…â ÿqAlñýì»C Qw»HÈ râ þðAq»HðBìq»Ô þü»…ýì»ø»ðkrÜ ½G ,»ü»ø ºô»ØArýÌ þO»ìõÝc ó»üæ»è ÿôAô»O»è AôAk ‡»Pw»G»ì»G ô»C ½G ,Ak2014 þ¾Bw»è AlØArýÌ þðBÜ»ãðBìq»Ô»è »Ü ,ó»ÝHü qBük óBÜ»Pw»HÈ râ ÿºqBìu ,ºôkrÜ R»¾ôºk þðBܺôAq s»ìAk µRºqAsºô µAk2014 ÿ»WkõG»è óBüºô»ðkrÝÉW þPw»G»ì»G ,þü»…ýì»ø»G ó ôArÜ»ð Al¾Bxì»è .þü»…ýì»ø ÿq»HðBìq»Ô»G óBýðkrÜ þðBì»èqBK»è ÿ q õGBC µþüAqAk ÿ»ðvýè þÝÉìAlð»C ÿBƒwBƒü»ƒè ,krƒÜºô»ƒG ÿºuBƒìBƒC ,óBƒPƒwkq õƒÜ þðkrÝɃW»ƒHƒÉƒW þƒOBƒÜ»ƒè ºõƒOBƒø Ak»ƒWkõƒG þÝÈ q»HðBìq»Ô q»ø AlðlðAq s»ìAk ÿ»w¼pK ºrOBü s þO»ü ô»èô»C ôAq s»ìAk Qw»HÈ râ»G µQÈ rñÈ q s»íGAk ÿºô»C ½G rO þÝÉw»Ü»è ÿ qBü pG ÿºqBG»è .þü»…ýì»ø»G QƒÈ rƒÝƒG þðkrÝýü»…ýì»ø»G ½G ÛArýÌ þO»ìõƒÝƒc ,þñükºq õð q»ìõÌ ,Qw»HÈ râ þðAq»HðBìq»Ô q»ø µ»ýýð ºô»ðBPwkq õÜ þíÈ q»ø»G þülðºõü»K ºqBü pG ô»C ,lðBü»âAq ÿ"rÈkôB_"»G ÿ qBü pG óBPwkq õÜ þíÈ q»ø þðArü sºô þð»ìõXð»C QÉGºk ,ºq ½Wô»è þÝÈ qBü pG .Bð óBü ,þü»…ýì»ø»G òÈ rܺk óBÜ»Pw»HÈ râºq»HðBìq»Ô ÿ ôAô»O BüBC ,RAlGq»w»è ,óBPwkq õÜ þíÈ q»ø þO»ìõÝc þü q õGBC µþüAqAk þOºqAsºô ÿ vÉG»Oô RBÜôBø ,Qw»HÈ râ»G þðlðAq s»ìAk»è ÁBw Êw ÿAôk»è »Ü ÞÈ q»HðBìq»Ô q»ø ,ºôºkrÝýðô q .þü»…ýì»ø »PÈ rܺk rOAôk q»ø ,ºôArÜAôAk ºô»íÈ q»ø þðArü sºô þð»ìõXð»C»è ,krÝ„ºô»è þwBG ,Û qBO rÉèk Qw»HÈ râ»G »¾Bw Êw»è rOBü s ÿ»ðAq»HðBìq»Ô ô»C ÿ ôBð»è ÞÉPxýè ß»ü»ãðBìq»Ô þÜçýì q»w»è þü»…ýì»ø»G óBýðlðAq s»ìAk þPw»G»ì»G ,ó»ÝGºkBìBC ó ôAq s»ìAk .òÈ rñÈ q s»íGk ºqBü pG ,ÿ»w»Ü qAs»ø 15 ô»C ÿºõÉ_qAõ_»è µÁBxì»C ÿ vÉG»Oô ,þüºsk òýÔ»w»G þülðºõü»K ÞÈ qBWlð»_ "rÈkôB_" ºô»üºqBGô»ƒè vÉG»Oô»è Þü tð þÝÈ q»HðBìq»Ô ï»G ,krÜ ºô»ðBPwkq õÜ þƒíƒÈ q»ƒø þƒO»ƒìõƒÝƒc ÿ ôBð»G ï»G ,RBÜBð»xØ R»ìõÝc ÿ vÉG»Oô »Ü ,lðBü»âAq ÿ"rÈkôB_"»G ôºô»üAlýìºô óBPwkq õÜ þíÈ q»ø»è »O»GBGô»è þÝÉP„ aýø" þOô ,õGkqBLxüAq þüºsk »Ü ,ºôºô»C | #."»ýýðAkAqBC»è

.»ðBìõâ ÿBãÉW óAqºlÝãðºk ÿºô»ƒðkrƒÝƒƒÜBƒƒK ÿAôAk óBƒƒì»ƒƒèqBƒƒK ºôkrÜ ÿ»ÜºqBì½O þƒÜ¼ q»ƒw ,BƒÔ»ƒPƒxƒƒì Qƒƒw»ƒƒGq»ƒƒw ,õGlðBü»ãüAq ,óBÜ»ðkqAvH¾»ø þð½ýxì½Ü ½G óBÜ»ðkqAvH¾»ø þƒñƒPƒxƒgAôk ÿ qBƒü pƒG | .ºô»PÈ o»âºk óBì»èqBK ÿ qBƒƒÜvƒƒÈ ôAq ,Alƒƒ…ƒƒü q»ƒƒHƒƒìAq»ƒƒƒG»ƒƒƒè þƒƒðBƒƒì»ƒƒèqBƒƒK þƒƒÜ¼ q»ƒƒw þƒƒðlƒƒðBƒƒü»ƒƒâAq µºô»OBܺlOºq »ðAôlÉè ô»ƒC ,óBƒPƒwkq õƒÜ ÿBwBü ôkq»ƒø þƒÉƒK»ƒG ,QƒÉƒð»ƒü»ƒâºlƒüAq µîÈ q»ø þƒýƒO»ƒüBƒÜ¼ q»ƒw ÿ ôArƒÜqAõƒì»ƒø ½G ºqBü pG ô»ƒC ,óBƒì»ƒèqBƒK þƒðkqAvƒHƒ¾»ƒø ß»ð ,ºô»PÈ o»âºk îÈ q»ø þýO»üBܼ q»ƒw .óBì»èqBK ,ºôºkrƒÝƒýƒ…ƒýƒðô q ,q»ƒøô»ƒW Û qBƒƒO þðBì»èqBƒK þƒýƒO»ƒüBƒÜ¼ q»ƒw †ƒü rƒPƒ…ƒÉƒK ó ½ýxì½Ü ÿlÔºô Á»â»è óBüºô»ðõG½Ü»è ÿºkAô»è óBì»èqBK þðkqAvH¾»ø ,krÝðBüAôAk ÿ ôBð ÿ qBì½O ÿ»…ÉÜ µQƒÈ rƒÝƒG Alƒü½ƒg RBƒƒƒÜ òƒƒƒü rƒƒƒOô s»ƒƒƒG †ƒƒƒýƒƒðAqºlƒƒƒãƒƒƒðºk þðAk ó ½ýxì½Ü ÿkõg»Ü ,QÈ rÝGq»wºqB_ .ºôBðAlÉK ÂBÝw òðAõOºk óBÜ»ýýwBýw»ð»üæ" "ó»ÝGqBì½O ÿ rƒÉƒèô»ƒø þƒxƒýƒÔ½ƒC ÿ q»ƒGºõƒƒÈ o»ƒƒG ÿºqBG»è ,óBÜ»ƒðkqAvƒHƒ¾»ƒø þƒð½ƒýƒxƒì½ƒÜ þ¾½Ýð ,óAqºlãðºk ÿ qBì½O ÿºô»ðkrÜ»ñÜBK ÿ ôBð óAqºlƒãƒðºk ÿ qBƒì½ƒO ,krƒÜ»ƒðºô»ƒè »Ü ,BðAl„ºô»G þðAkk ,QÉGAlÉO ÿºkBƒü s ï»G ,ó ôkrÜ ÿ qAkBâBC rP…ÉK óBì»èqBK þP…â þxýÔ½C þO»wºk»è ºô»ƒC" þƒOô q»ƒw»ƒè qBƒÜ ,kAlƒÐ»ƒG»ƒƒè »ƒƒð½ƒƒýƒƒxƒƒì½ƒƒÜ ÿ qBì½O þñPxhƒÝƒÈ q óBƒü ºô»ƒðkrƒÝƒì»ƒÜ .äOBÝG óAqºlãðºk þƒƒPƒƒg»ƒƒW ,k»ƒƒì»ƒƒdƒƒì òƒƒÈ qlƒƒƒð»ƒƒƒø Alü½g þOBÜ»è ókqAvH¾»ø ,ºôºkrÝ„ºô»è ºô»ƒƒƒƒ„BƒƒƒƒPƒƒƒƒxƒƒƒƒƒÉƒƒƒƒƒC»ƒƒƒƒƒè µQƒƒƒƒƒÈ rƒƒƒƒƒÜºk »ƒðBƒO òƒðAõƒOºk óBƒÜ»ƒýƒƒýƒƒwBƒƒýƒƒw»ƒƒð»ƒƒüæ ÿÂBÝw óBü ,óºlG ókqAvH¾»ø þðAlìBXð»C»è ókqAvH¾»ø ÿAôk ,ó»ƒÝƒGqBƒì½ƒO þƒüBƒwBƒü #.RBÝGq»w»è ÿ qBÜ QÉðAõOºk ó ½ýxì½Ü

µó»üæ Á»â»è óBܺkBƒü s ºôBƒð QƒÉƒðAõƒPƒG µþðBâq sBG þðBܺqAlülƒðºõƒƒü»ƒƒK»ƒƒOºqAsºô .RBÝGq»wºqB_ þPwô qlð»O óBPwkq õƒÜ þƒðBƒì»ƒèqBƒK ºlƒð»ƒ_q»ƒø ôºôºkrÜvÈ qk þð»ì»O äƒðBƒì ôk ÿºôBƒì ë õéü»C ÿ1»è óBì»èqBK þñP…ýðAk ºqBü pG ô»ƒC ÿAô pƒG»ƒG ﻃG ,ºô»ƒOBƒÝƒHƒÉƒLƒPƒwºk 20 ,ó ½ýxì½Ü ÿºô»Cq»G»è ,ºqBPðBì»èqBK óBì»èqBK ,ºôkrÝü qBük »„»ãðBG ½G ÿ u ¼ q þƒðAlƒìBƒXƒð»ƒC»ƒè QƒÈ rƒãƒG Ëq QƒÉƒðAõƒOBƒð ÿ qBƒì½ƒO ô»ƒG óBƒì»ƒèqBƒƒK þƒƒðkqAvƒƒHƒƒ¾»ƒƒø ÿ ôkrì µºqBGôk ÿ ôBð òülð»_ ÿ»ðAqºlãðºk þðõ_ºõÈ o»G þOBÜ»è" QÉ¿ƒ„ºk .»ƒüAlƒÉƒO óBÜ»ð»üæ ÿ q»ñÈõð QÈ rðAõOºk ,AlðkqAvH¾»ø ."ó rãG ºqBGôk þðAlãðºk»è Ëq óBÜ»ÝñG»è óBƒƒƒƒÜºôkrƒƒƒƒì ÿôBƒƒƒƒƒð ºôº2001»ƒƒƒƒƒè ºô»OºôAqkpw»ð þƒðkqAvƒHƒ¾»ƒø þƒG»ƒPƒÜ»ƒì þƒwrƒK q»ƒG ÿ"rƒÈkôBƒ_"»ƒG ,þƒìçƒxƒýƒC ÿ õƒOrƒãƒÜ»ƒü aýø ÿ ôBð BPxÉCBO ºô2001»è ,lƒðBƒü»ƒâAq »ƒƒƒOAô ,ºô»ƒƒƒOºôAqkpƒƒƒw»ƒƒƒð ß»ƒƒƒü ôkrƒƒƒƒì Al…ü2010 µ2009 µ2005 þðBÜ»ðkqAvH¾»ø»è µó ½ýƒxƒì½ƒÜ ,ºõƒG»ƒø óBƒÜºôkrƒì ÿ ôBƒð Á»â»è ó õOô»Ü»ñÝÈ q þPwô qlð»O þOºqAsºô ,óBܺôBð ÿºô»ñü pw ½G þðBâq sBG þOºqAsºô ÿ qBì½O »ðkqAvH¾»ø ï»C ½G ArƒÜºk ﻃG óAôkrƒƒì µºqBƒƒGôk ÿ ôBƒƒð»ƒƒè óAqºlƒãƒƒðºk .ºô»PÈ rÝHÜBK ó ½ýxì½Ü" þƒ…ƒýƒOô ,ÿ q õƒð óBƒü»ƒG ÿºõƒÉƒƒ„»ƒƒG óBƒƒÜºôkrƒƒì ÿ ôBƒƒð QƒƒÉƒ¾ºk þPwô qlð»O þOºqAsºô ÿæ»è þð¼ rPÝýè»C ."ºô»ñü pxðBýG õÜBO ,ºôArÜ»ðºkBìBC ,óBƒíƒÉƒéƒw ëçƒýƒƒG ,ºô»ƒƒýƒƒ„½ƒƒhƒƒüæ ,»üAõüAôpG ,þìçxýC þ¾»ì½Ü ÿ qBPðBì»èqBK ,QÉGBð kq»ƒãƒÉƒG µßBƒK »ƒðkqAvƒHƒ¾»ƒø ô»ƒC þÜq»C ºõýðAõPü»ð ó ½ýxì½Ü ÿºô»Cq»G»è ,QÉG þPw»G»ì q»â»C ,QÉð»ü»ãHÉW»G ÿ ½g ÿºô»ðkrÝÜBK ½G ºôBì þO»Ôqºk ‡BPxÉC äðBì lð»_ ºlð»_q»ø ,óAqºlãðºk ÿ qBì½O ,ºôºkrÜqAkBâBC óBíð½ýxì½Ü BPxÉC †ÉK »Ýðõ_ ,RAlG »O»GBG ô»G þýãðrâ ,õHPxü õÉK ÿ qBì½O ,òOõðBíÉK ,ºôºqBƒüBƒC þƒãƒðBƒì»ƒè

BPƒxƒÉƒC ,ô o»ƒOBƒgºkºô»ƒC ,ókqAvƒHƒ¾»ƒø Ëõð þÝýñÜ»O µ sAõÉ„ òülð»_ AkBýðk»è µóAqºlãðºk ÿ qBì½O ½G q»G»ƒñƒÈ rƒýƒâºk »Pxü õɃK ރɃðkqAvƒHƒ¾»ƒø q»ƒø ÿAôk»ƒè ÿºô»C ,QÈ rÝG AlðBܺqBì½O»G ºô»ðõ_AlÉK QƒƒÈ rƒƒƒñƒƒƒýƒƒƒGºk ó ½ƒýƒxƒì½ƒÜ ÿ A ô k

þƒƒðBƒƒƒÜºqBƒƒƒì½ƒƒƒO óBƒƒƒÜ»ƒƒƒðkqAvƒƒƒHƒƒƒ¾»ƒƒƒø †ÉK ÞÉãðBì lð»_ õÜBO ,ºô»PÉ_ºkrýG .ºô»PÈk ÿ rýG ºsBO þÝÉðkqAvH¾»ø ,ºô»PÉñÈk ß»ü»ðõíð ,ºrÈkôB_ ô»C ÿ ôBð Qw»G»ì »G ,QÉñÉí軃xƒüºk »ƒÜ »ðAu ¼ q" »Ýðõ_ ,ºô»PÈ qkpwBð óBܺôkrì ï»G ,ó»Üºk þüAôk þ_½Ü óBýOÂôBƒø þñOrâqºô ÿ qBì½O»è òýñýHüBƒð ÞƒÈ u ¼ q ß»ü ôkrƒì ÿ ôBƒð Ak»ƒðBƒãƒðBƒì þƒÜAq ½ƒg ,QÈ qlG ÊK ÿ»Ü»ÜAq ½g ôºô»PÈ qkpw»ð óAqAs»ø ÿ ôBð óBÜ»ðkqAvH¾»ø ½G ï»G óBƒü»ƒì»ƒC »ƒÜ ,ºô»ƒPƒƒÈ qkpƒƒwBƒƒð ôkrƒƒì | ."ºrO þðBw»Ü ÿlðºôºu q»G»è ?ºô»PÈ qkpwºk óBܺôkrì ÿôBð ÿ»Ü ,þƒƒPƒƒÉƒƒÜ»ƒƒü þƒƒÝƒƒƒÈ qBƒƒƒPƒƒƒðBƒƒƒì»ƒƒƒèqBƒƒK AkôkrGAq»ƒè ºlƒð»ƒ_q»ƒø ,ô o»ƒOBƒgºkºô»ƒC ÿÂBƒG þƒð½ƒýƒxƒì½ƒÜ µóBƒÜ»ƒð½ƒýƒxƒƒÜArƒƒÔ òülƒð»ƒ_ óBƒÜ»ƒðkqAvƒHƒ¾»ƒø ÿ ½ƒg»ƒGq»ƒw þPw»G»ƒì»ƒG ,AlƒìBƒXƒð»ƒC óBƒüºô»ƒðõƒG½ƒÜ óBƒÜºôkrƒì µºqBƒGôk ÿ ôBƒð ÿºô»ƒñƒü pƒƒw aƒýƒø ﻃG ,AlƒðAqºlƒƒãƒƒðºk ÿ qBƒƒì½ƒƒO»ƒƒè .ºô»Oô»Ü»ñÉè ÿ qAkrÜ þÝÉìBXð»C ,ºôºkrÝýƒ…ƒýƒðô q ,k»ƒì»ƒdƒì rƒÉƒéƒ„ þðkrÜArƒÝƒ„BƒC ÿAôk ,QƒÈ rƒÜºlƒÈ oºôBƒ_ ,óBPwkq õÜ þðBì»èqBK þðkqAvH¾»ø þìBXð»C þð»ìõXð»C þðkqAvH¾»ƒø ½ƒG ó ½ƒýƒxƒì½ƒÜ ÿ qBì½O þðBÜ»¾»ƒø»ƒG ôBƒ_ óBƒÜBƒâtƒÈ qBƒK ÿºô»C ½G ,ºô»PɃñƒÉƒ…ƒhƒG AlƒðAqºlƒãƒðºk

:ó»w»c òýHÈ q -rÈkôB_ ÿ½g»ƒGq»ƒw ÿÂBƒG þƒð½ƒýƒxƒì½ƒÜ ,RBܺkºô»éwBG ÛArýÌ»è óBÜ»ðkqAvH¾»ø Alü½g þOBÜ»è óBì»èqBK þðkqAvH¾»ø »Ü †ƒýƒèõƒéƒü»ƒC ÿ1»ƒè µQƒÉƒ_ºkºõƒÈ o»ƒG AlÝÉOBÜ»è ,RBܺlÉLƒPƒwºk »ƒ„»ƒãƒðBƒG ôºô»OºôArÜ»ñÜBK óAqºlãðºk ÿqBƒì½ƒO ,»üAlÉO ÿôkrì ôºqBGôk ÿôBð óAqAs»ø»G Alƒü qBƒÜ»ƒPƒƒgBƒƒw ïºkq»ƒƒG»ƒƒè Ëq »ƒƒÜ ,Á»ì½Ü þÝÈ qBPðBì»èqBK .RBܺlƒ„½ƒg q»â»C ó½ýxì½Ü ,RAkºkºô»G ºuBìBƒC QÉðAõOºk ‡BPxÉC ,QÉG þPƒw»ƒG»ƒì þÝÈ qBPðBì»èqBK .ºô»OBÝHÜBK »ÜºqBì½O þðkqAvH¾»ø ½G ,QÉñýGºlüAô ,†ýPÉÜ»ü .ºô»PÈ qkpwºk óAôkrì ÿôBð óBÜBâtÈ qBK ÿrƒÉƒèô»ƒø þƒxƒýƒÔ½ƒC þƒÝƒÉƒwrƒK q»ƒƒG Ak»ðBýü oõÜõì»Ü ô»G óAk †ýð½ýxì½Ü ÿ»ƒƒÜºq»ƒƒƒwºqBƒƒƒ_ ﻃƒƒG ,QƒƒƒÉƒƒðºk .kAlлG þP…â þxýÔ½C ÿ½Pw»C»OBgºk | ,ºô»ñÈ qkpwºk »Ü»ýýƒÌ»ƒüBƒƒG ½ƒƒG | ºô»ñÈ ql¿Éøºk óBÜ»ðkqAvH¾»ø ½G ï»G ÿ ôBð AkôkrGAq þ¾Bw ÿ12 ÿºôBì»è ókqAvH¾»ø Êw ôºô»OºôApw»ð óAôkrì »ðAqBì½O ô»G q»ø 2010 µ2009 µ2005»è ÿklW þ݃Ƀ¾ô»ƒø aƒýƒø µó õƒ_ºõƒÈ o»ƒG ÿºô»ðkrÝÜBK ½G ºôArÜ»ñük»G ó ½ýxì½Ü þÝÈ rÈkôB_ .óAqºlãðºk ÿ ôBð ÿ qBì½O


4

å½èBük

info_chawder@yahoo.com

2013/8/26 »í컄 ôôk )434( ºqBìu

òü»ÜºkqBì½O ÂBÝw þ¾AqlýÔ ÿBâkAk»è ,RBÜ»ðq»wºqB_ óAqºlãðºk ÿqBì½O ÿ»…ÉÜ ÿqºôkAk ÿ»Pwºk "rÈkôB_" ½G ,þPÉÜ»ü þðkqAvH¾»ø þG»PÜ»ì þìAlð»C ,ÖýO»è qæ»O .ºôkrÜ ºô»è óBíwBG AlOºq»ñG»è q»ø »Ü óAqºlãðºk ÖýO»è qæ»O | 1974 þðBíÉéw ÿõHÝüAk»è # AkBwBü»è z½ü q ½èBÜ»G # RBܺkqBÜ þPÉÜ»ü þðkqAvH¾»ø ÿBâsºk »è 2005»è # | »ýPÉÜ»ü þýwBýw þG»PÜ»ì ÿqBÜvÈôAq ÿ»Pwºk þìAlð»C #

òü»ƒÜºk þƒñƒýƒHƒ…ƒÉƒK 40 »è rOBüs þPÉÜ»ƒü óBƒì»ƒèqBƒK þƒýƒwqõƒƒÜ QÉñÉHPwºk»G ô»C þðõG ,»íÉC þðBܺqBÜ ½G »ü»ã¾»G ºô»ðBxük »ü½G ,QÉGºk ß»ýýP…L¾BK ºô»ðBxük ‡»ü»ðvýƒè »ð»üæ õì»ø µÿkq»ãÉG»è »üBýñ¾k †ƒýƒðBƒì»ƒèqBƒK ,ºôkrܺô»C q»w»è óBüAtíýC †ýƒðBƒÜ»ƒýƒwBƒýƒw ,Q…L¾BK ºô»ñHG rO þÝÈ qBW †ýðAô»C òü qAkAõýø »O»wºk òü rOq ¼ s óBðAkBwBü þO»wºk »Ýðõ_ ô»C q»w»è òGºkqBü rG ,AlðBPwkq õÜ þíÈ q»ƒø»ƒè ÿºô»O»ð»G òO»HüBO »Ü ÿ»ðAsBxwõðºqB_ »ýw¼k ºô»C q»w»è qBÜ †ýðAô»C »Pxü õÉK »ü½G ,kq õÜ Bì»ñG»è »ÝÉÜ»ü óAqºlãðºk ÿ qBì½O »Ýðõ_ ,ó»ÝG òü qBÜAôAk »ü½G ókqAvH¾»ø ÿ»w¼ rK þðBÜ»ýOºq»ñG ºô»ƒðBƒü½ƒg ÿ»ƒðvƒýƒè ÿ»ƒãÈ q»ƒè †ƒƒýƒƒðBƒƒì»ƒƒèqBƒƒK †ýðAô»C AlØArýÌ þðBì»èqBK Á»â»è þãð»øBì»ø»G ß»üAôAk †ýðAô»C »íÉC ÿ qBÜ»è qºk»G òðAõƒOºk þùü s»ð»è »ü»ø óBýðBìõâ »Ü ó»ÝƒG ‡»ƒÝƒ…ƒÉƒK #.óAqºlãðºk ÿ qBì½O

| .òü»Üºk þðkrÝü rÈkôB_ ½G óBPü qBܺkBìBC :rƒÈkôBƒ_ | ?ºôkrÜ óBÜ»ðkqAvH¾»ø õܺô ,óBƒì½ƒg þƒðArƒÈkôBƒ_ :ÖƒýƒO»ƒè q滃O ÿAqºq»w ,òGºkºkBìBC Ak»Ü»w¼ rK ôBð»è óBܺqkBÜ óBíýðBýG µþO»¾ôºkõÉð ÿ rÈkôB_ ÿAôAk ‡»ì»C .AlÜBK þÜ»ü»w¼ rK þðõ_ºõÈ o»G ôBñÉK»è ,ºôkrÜ ?ºôkrÜ óBP`ýø AlðBì»èqBK»è ÿ»C :rÈkôB_ õܺô »íÉC ÿºô»C ÿAqºq»w :ÖýƒO»ƒè q滃O ôBð»è ,ºôkrÝ„»Ý…ÉK óBì»üÂBÝw ô»C þPÉÜ»ü óBÜ»ýwBýw »ð»üæ õì»ø»è ß»ü»ðvýè Al…ýðBì»èqBK Á»â»è ,»ü»ø þÝÉìAlð»C ô»ð»üæ q»ø »Ü ,õHPwô qk óBýOq ½KAq †ýðAô»C ,ºôkrÝü»xØ †ýð½ýxì½ƒÜ ó ½ýxì½Ü »Ü ºôBðºô»G óBýðAk ÿºô»C q»w»è »ü»ø »ì»C ,ºô»PÈ pwºk óBܺôBð µó»Üºk ºqBÜ ô»C »Ü

þÝÉìºô ó½ýxì½Ü q»â»C õGAô qBü pG :rÈkôB_ þðkqAvH¾»ø þG»PÜ»ì ºô»OAk»ð þPÉÜ»ü þPwô qk BüBC ,RBÝGqBì½O ÂBÝw þ¾AqlýÔ ÿBâkAk»è þPÉÜ»ü aýø ó½ýxƒì½ƒÜ ÿ»ƒìºô ﻃC Á»ƒâ»ƒè ºõƒÉƒC ?ºôBð óBPýüBwBü þÝÈôBãð»ø ß»ð ÿºô»G ºôBð óBì»ÜºôBãð»ø :ÖýO»è qæ»O ÿ ôBãð»ø »íÉC ºô»C †ÉK ,þ¾AqlýÔ ÿBâkAk ½G Býð»O óAô»C ÿºô»C ÿAôk †ü ô»C ,»üAlìºkq»G»è óBì»Ýük óBì»ðBO »íÉC ºô»üAk óBƒü»ƒíƒÉƒC ÿ»ƒÜAôAk ÿkºq ÿ qºôkAk ÿ»Pwºk»è ºôAk óAô»C ÿ»ƒÜ»ƒìºô»ƒè þÝÈ qºôkAk ô qºôkAk Êw ó»ƒüæ»ƒè »ƒÜ ,îƒÈ q»ƒø ÿ»ÜAôAk ÿkºq õOBø q»â»C QÉ_ºkºõÈ o»G ºôºlðºôBð rÉg»ð»G q»ø îÈ q»ø ÿ qºôkAk ÿ»Pwºk ó»üæ»è »íÉC .òü»ÜºkqBì½O ÂBÝw þ¾AqlýÔ ÿBâkAk»è Bwô»C ,õG aýø óAqºlãðºk ÿôBð ÿqBì½O»è »ãW :rÈkôB_ ÿÂBG þƒð½ƒýƒxƒì½ƒÜ»ƒè rƒO þƒÜ»ƒýƒýƒOqõƒÜõƒì»ƒÜ ?òñýGºk óBÜ»ðkqAvH¾»ø ÿ½g»Gq»w µÿ qAlýC ÿ ô o»è þOq õÜõì»Ü :ÖýO»ƒè q滃O óBìæ q ¼ s ÿºô»C ï»G ,»ü»ø ºô»ýü q»ðõø ÿ ô o»è »Ü ,»ðAqºlãðºk ÿ ôBð ÿ qBì½O AkBPxÉC»è »Pw»G»ì ÊÜ QÈ rðAsºk ºô»G µóBÜ»ýýܺq»w Bì»ñG»è »ÝÉÜ»ü ºvÈ q ô»C þðõG »Ýðõ_ ,»ýð þãðºk ÊÜ ô»ü»ø þãðºk ºôAo»â ÿ ôBð»G rO þðBw»Ü µóAôkrƒì ÿ ôBƒð »ƒè þÝÉðBü s »Ü ÿºô»C ÿ ½ø »PÉGºk »ì»C ,ó ôArÜqBì½O ÿ»w¼ rK µókqAvH¾»ø ÿ»w¼pK»è QÈ qlG ºq ô»â .AlíÈ q»ø »è þwBýw óBƒPƒÝƒÈ qBƒìBƒC µþƒwrƒKAq aƒƒýƒƒø :rƒƒÈkôBƒ_ ÿºvƒƒÈ q »ƒƒG RºqBƒƒG»ƒƒw »ƒƒüAlƒƒPƒƒwºkq»ƒƒG»ƒƒƒè ?AkõOBøAk þðBì»èqBK »è þPÉÜ»ü þðBÜ»ýýwqõÜ ÿºvÈ q ½G ºôkrÜ óBíýwrKAq »íÉC :ÖýO»è qæ»O ,þPÉÜ»ü Býð»O»G ß»ð ,óBÜ»ýýwq õÜ þðBñÉùPwºk»G .†ü rO þðBÜ»ð»üæ ½G õݾ»G ?þPÉÜ»ü ½G óBPýñýH…ÉK :rÈkôB_ þwq õÜ ê_ »è rOBü s þñýH…ÉK :ÖýO»è qæ»O

»Ü »ýð ºsAõÉ„ ô»G óBܺôBð ,AkBPxÉC»è »ýð ßBK ÿkºq þìºô»è ,ºôkrÜq»w»è óBü»ƒxƒØ óBƒì»ƒC ï»C òüBýñ¾k »ü½G ,ºô»O½ƒOBƒø Ak»ƒíƒÉƒC ÿ»ƒÜAôAk ÿ»ÜAôAk þülðºôºu q»G»è ºô»ðBxük »ýýÜ»ü»ƒGuk »Ü ºô»ƒOBƒÜºkºô»ƒC q»ƒw»ƒè Qƒg»ƒW ,»ƒýƒPƒÉƒÜ»ƒü AlðAqºlãðºk ÿ qBì½O»è ókqAvH¾»ø ÿÂBG þð½ýxì½Ü óAô»ƒƒC »ƒƒPƒƒwAq ,»ƒƒü»ƒƒø óBƒƒýƒƒƒì»ƒƒƒgq»ƒƒƒPƒƒƒì»ƒƒƒÜ »Ü ÿºô»C q»w ºô»ññÈ o»âºk »Ü»ýýì»gq»Pì»ƒÜ ï»G ,ó õOBø »ðAôBð ô»C ºô»ýýðBâq sBG þOºqAsºô»è þÝÉÜq»C »ì»C »Ýðõ_ ,òì»gq»Pì»Ü †ýƒðAô»ƒC q»w»è qBÜ »Ü Al„BPxÉC»è ,»ð½ýxì½Ü þýOºo»ñG óBü½g ô»ðBýì»Ü»ü ÿAq ÿ»ðAô»`ÉK ,ó»Üºk ºô»C ½G ó»Üºk ÞÉO»¾½ì ÿAôAk ôºôkrÜ q»w»è óBüAtíýC .»ðAôBð ô»C ÿºô»ñü pw óBÜ»ðkqAvH¾»ø ºqBì½O ô»G q»â»C :rÈkôB_ òýÉ¿G òýðAõOºk ºõÉC þðõ_½G»G ,òÈ qlG ïBXð»C ?QÉ_ºkºõÈ o»G kq»ãÉG µßBK þÝÉðkqAvH¾»ø þÝÉðkqAvH¾»ø rÉg»ð ºô»ýüBýñ¾k»G :ÖýO»è qæ»O ô»G óAqºlãðºk ÿ qBì½O ÿºô»Cq»G»è ,QÉGBð ßBK þðõG Aô q»ø ,QÈ rÝG ÊW»ýÉW ºô»ýOq õÜõì»Ü õì»ø óBü s Bùð»O AlðkqAvH¾»ø ÿ»w¼ rK»è »ükq»ãÉGBð ô»C õݾ»G ,RAkBð óBPwkq õÜ þíÈ q»ø þðBÜ»ðAlãðºk»è Qwô qk qºlãðºk ÿæ ß»ýü»ðBíPíÉG RBܺk Aô »ì»C Bùð»O »ýü»ðBíPíÉG ô»C ókqAvH¾»ø ÿ»w¼ rK ½G QÉHG

q»ìõÌ ÿu»C :þðAksBw þPÉÜ»ü þðkqAvH¾»ø þG»PƒÜ»ƒì þƒÝƒÉƒìAlƒð»ƒC þñPxgAôk Á»ƒâ»ƒè þƒPƒÉƒÜ»ƒü ,RBƒÜºlƒüArƒÝƒ„BƒC þðAksBw Á»â»è õݾ»G ,»ƒýƒýƒð óBƒÜ»ƒðkqAvƒHƒ¾»ƒø QÈ rܺl…ýñýH…ÉK ,µºkq»ãƒÉƒG þƒÝƒÉƒðkqAvƒHƒ¾»ƒø þðBì»èqBK »è þwqõƒÜ êƒ_ »ƒè rƒOBƒü s þƒPƒÉƒÜ»ƒü .QÉñÉùHPwºk»G óBPwkqõÜ Á»â»è Alü»O»HüBO »â½èBük ï»è ,ÖýO»è qæ»O ÿqBì½O q»w»è ,RBܺl„ºô»GºuBìBC ,"rÈkôB_" óBì»ðBO îÈ q»ø þü qºôkAk ÿ»Pwºk »è ,óAqºlãðºk þìºô q»â»C ,ºôAk ó½ýxì½Ü ÿ»Ü»ƒìºô»ƒè ÿBâkAk»è Bwô»C ,õG rÉg»ð»G q»ƒø ‡»ƒÜAôAk .òü»ÜºkqBì½O ÂBÝw þ¾AqlýÔ | »ñðAô oºk ó½ƒ_ þƒPƒÉƒÜ»ƒü õƒÜºô :rƒÈkôBƒ_ Qɾºk »Ü ,óBÜ»ðkqAvH¾»ø þð½ýxì½Ü ÿ»Ü»ìºô þÉK»G AlÝÉOBÜ»è .»ñÈôBg óAqºlãðºk ÿqBƒì½ƒO ÿôBð ô ôkrì ÿôBð»è ºpK »ÜºqBì½O óBÜ»ìBð»ã¾»G ?ºqBGôk ô»ƒC 7/11»ƒè ÿºô»ƒC ÿAôk :ÖƒƒýƒƒO»ƒƒè q滃ƒO ÿÂBG þð½ýƒxƒì½ƒÜ þƒ„»ƒÝƒ…ƒÉƒK óBƒì»ƒü»ƒ¾BƒÝƒw ½G rÉg»ð»G óBì»Ü»ìºô ,krÜ óBÜ»ðkqAvHƒ¾»ƒø ÿ»Pwºk»è ºô»ðBxük ,ºô»üAo»â

,»ýýð AlðBÜ»ðkqAvH¾»ø þñPxgAôk Á»â»è þPÉÜ»ü ºkq»ãÉG þÝÉðkqAvH¾»ø þðAksBw Á»â»è õݾ»G ,QÉG»ð îÈ q»ø þðBÜ»ðkqAvH¾»ø ½G Bùð»O ÿ»Ü»ðBü s ½G ,õOBøAk ½G QÉGºk ºq ô»â þƒÝƒÉƒðBƒü s õƒÝƒ¾»ƒG »ÝÉðBü s ,kAlлG µîÈ q»ø óAõÉð þðBÜ»ðkqAvH¾»ø µîÈ q»ø »è ºô»…ýO»üAô»O»ð ÿ ô o»è µþwBýw ÿ ô o»è þñPxgAôk Á»â»è »íÉC »ü½G ,QÈ ô»Üºk kq õÜ»è þðAksBw Á»â»è õ݃¾»ƒG ,òƒýƒð óBƒÜ»ƒðkqAvƒHƒ¾»ƒø þÝÈ qBì½O þðõG ,òýÜBK ôkq»ãÉG þÝÉðkqAvH¾»ƒø

óBPwkq õÜ þíÈ q»ø ÿ týƒì»ƒO ÿBâkAk»è ÿ qºôkAk ÿ rƒü»ƒw QƒýƒÉƒG q»ƒƒâ»ƒƒC ,ºôºkrƒƒÝƒƒðBƒƒìtƒƒýƒƒì»ƒƒO óBü rOõ…ƒÉƒK þƒìºô Á»â»è ÿ»ÝG ÿ»Ü»Ü¼ qºôBð ÿAôAk óBü rOõ…ÉK þìºô »ƒÝƒðõƒ_ ,»ƒÜ»ƒü»ƒGuk »Ü óBܺôkrì ÿ ôBð ÿºô»ñü pw ½G ó»Üºk ß»üºôBì »ðBðBýLðAk Alü½g»è »ì»C ,»üAlðAqºlãðºk ÿ qBì½O »è þÝÈ qBì½O óAqºlãðºk ÿ qBì½O ºô»üBýñ¾k»G »Ü ÿºô»G

QÉñÉHPwºk»G þðBܺôArÝü qBük »XðBìBC »Ü ,QÈ ô»Üºkq»w ÞÉOBÜ þüºô»O»ð ÿºrãð½Ü "rÈkôB_" ½G ,qBÝO»wBýw ,qºô q»KrùÉì þè»Ì BGBG qºô q»K rùÉì þè»Ì BGBG

óBýü q»ãü qBÜ µòGrPÜ»ü ÿ q»ÜôAô»O òðAõOºk »ðAôk »Ü ÿºô»C ÿ õðBýG »G QÉGBð ,QÉG»ø rPÜ»ü q»w»è ºõG»ñPwô qk ÿkq õÜ þìtýèBð½ýwBð BP…Éø »üAõâ ÿ»ñýØ»PwAq þÜ»üºrƒãƒð½ƒÜ þƒðBƒñƒÉƒùƒÝƒÉƒK»ƒè sAô .òýñÉG þüºô»O»ð

óBPwkqõÜ þO»øu ¼ q þýwBýw þýPÉw»Ü # óAõü q»ì 1943 ÿõHÝüAk»è # þOArÜõíÈk þGtýc þülðºôBð ÿ»PýìõÜ þìAlð»C »OºõG 1982 »è # óArÉC þðBPwkqõÜ ºõG þO»üAkrÜq»w þìAlð»C 2006 BO # q»w»è »ý_ ºõƒÉƒC þƒñƒýƒðAô pƒÉƒO :rƒÈkôBƒ_ ÊGºk QÉGõOô»Üq»w q»â»C »üAõðBPÉK ,µºrãð½Ü ?RBÝG þ_ òýðAtG ÊGºk Al…ÉK»è :qºô q»K rùÉì þè»Ì BGBG þñOBùÝÉK ÿkõg BüBC ,»ý_ òOô»Üq»w»è Qw»G»ì ?QÈ rðºkAk òOô»Üq»w »G óBü ,»ñOô»Üq»w ºrãð½Ü þÝÈ ôBãð»ø þñOrã¾»ø»è »ñOô»Üq»w òýÉ¿G QÈ rܺk ,Akkq õÜ þ„»GBø þXðBìBC ÿ»PwAqBC»è ‡»GôBø »ü»OBÜ ô»C ºrãð½Ü ÿ»ñýØ»PwAq þñOô»Üq»w ï»G »ƒƒXƒƒðBƒƒìBƒƒƒC QƒƒƒýƒƒƒðAõƒƒƒOºk ß»ƒƒƒüºkAq bBƒƒƒO »ƒƒƒÜ òü rOºq ô»â .QÉñÉHPwºk»G þðBܺôArÝðB…ýñPwºk õÉð»è þüBG»O µþãð»øBCôBø þñPwAqBK ºrãð½Ü þÜq»C .»üAkºrãð½Ü þðBÜ»ýýܺq»w »Ü»¾½Ü µóAq»ñÉùÝÉK

AôAk µóºkBƒƒƒƒƒð óBƒƒƒƒƒü»ƒƒƒƒƒÜ»ƒƒƒƒƒOÂô þƒƒƒƒƒÝƒƒƒƒƒ¾»ƒƒƒƒƒƒg µºô»ðºkºlìºô »éèõâ »G óBýðBÜ»ðAsAõhýƒPƒ„BƒC òGºkqB_Bð ½g»è ókrÝü râq»G ½G »ðæ»â ô»C ÞÉOBÜ óBü o»„ AlýPwAq»è óBü ,ó q»G ß»_ ½G Qwºk ÿ qAlÜ»_ ÿ o»„ ÿ qB_Bð»G µQÉK»wºkAkq»w»G þƒOBƒýƒW»ƒè RBƒÜô»ƒC ,QƒÈ rƒâºlƒƒÉƒƒK óBƒƒýƒƒÜ¼ q»ƒƒG ô»C ÿ»ðAq»ÝOõÜq»w þO»wBýw þðkrÝìõÝc»ì µòÈ rܺk»ì½è óBÜ»ýü qAlÜ»_ ºô»ñOôtG ,»ðBíÈ vÈ q ÿ o»ƒ„ ÿ ½ƒPƒw»ƒC»ƒð»ƒgºk óBƒÜ»ƒñƒOô»ƒÜ»ƒðq»ƒƒw ºôB_q»G»è óBì»ðAtÉø ô»C ÿ»ðõíð »íÉC .ÿ qAlÜ»_ »G R»ðBð»O µºôºkrܺlOºq óBü qAlÜ»_ ÿ o»„ »Ü »G ï»G ,ó õGqºlýO»ìqBü †ü q ½WôAq ½W ÿºõÉ„ ºtÉø»è ,õG»ø óBüAoô rýG þü sAôBýW ÿºô»C ÿ ½ø þOq õÜ»G ,óArÝOõÜq»w rƒPƒKArƒg óBƒÜºqAlƒÜ»ƒ_ # .QÈ rÜBð ó»üæ ß»ü »G þP„BC

AkBƒPƒxƒÉƒƒC»ƒƒè þÝÈtÉø »ƒì»ƒPƒw»ƒC ‡»GôBø þüsBƒGq»ƒw ÿrƒƒƒƒƒâq»ƒƒƒƒƒG ½ƒƒƒƒƒG þ ƒ ül ƒ ƒ ð º ô º u q » ƒ ƒ G » ƒ ƒ è QÉñÉHÝÉK kqõÜ

AlðBü õÉð»è þܽÜBð µRBhHÜ»ü óBÜ»„»GôBø »XðBìBC kq õÜ µQÉGºk þOô»ÝPwºk òü rOºq ô»â ,QÉ¿Éø»ð .ºô»OBgºlÝü tð þܺqBXÜ»ü þñOô»Üq»w»è ï»G ,RBܺk þP„BC þwBG ºrãð½Ü :rÈkôB_ óBýðBPwkqõÜ »Ü ÿ»ðBOÂô ô»è Ëlð»ø QÈ rñýGºk ?»ýýð þP„BC »G óBüAô pG ºôArÝ„»GAk Akq»w»G ï»âBñÉO ºô»è þPwAo»G :qºô q»K rùÉì þè»Ì BGBG »ñ„»_ aýø þðBOºqºk »Ü ރɃ軃ãƒOÂô þƒ_ ½ƒG µQwºlñG þðæ»â »G »ðAsAõhýP„BC þ݃ɃOBƒG»ƒg

RBÝG þ_ QÉðAõOºk ºrãð½Ü »üAõðBPÉK :rÈkôB_ þO»øu ¼ q ½G þO»HüBO»G ,µóBPwkqõÜ ÿõOBøAk ½G ?óBPwkqõÜ q»â»C ºrãð½Ü :qºô q»K rƒùƒÉƒì þƒè»ƒÌ BƒGBƒG µBðAõO µ tÉø»è kõw µQÉG»ñýØ»PwAq þÜ»üºrãð½Ü ôArÝü qBük ÿ výOArPw ÿBƒPƒwAq»ƒè óBƒÜºq»ƒPƒÜBƒÔ q»ø»è kq õÜ óBü ºrãð½Ü þñOô»Üq»w ,QÈ rãGqºô ÿkq õÜ þXðAsBØ »G Ak»ðBPwkq õÜ ô»C þÜ»ü»_qBK ½G qºlýO»ìqBü þÝÈ tÉø »PÉGºk µ»„»Ýük þðBÜ»_qBK ô vÉì þüAvÈ qk »G ,óBýðBÜ»XðBƒìBƒC þƒñƒOBƒùƒükºô þýƒÜºq»ƒw þƒñƒìu ôk QƒÉƒG Á»ƒâ»ƒè þƒ„BƒPƒxƒÉƒC µþܺq»Gôk ,kq õÜ þü sAõhü qBâs q ÿºô»ƒñƒOôtƒG †ýðBÜ»ñìu ôk ,ºõG kq õƒÜ þƒü½ƒgõƒÉƒð ÿºôAuBƒC þXðAsBØ »G »ðBýýܽÜBð ô»è óBükõw RBÜõƒì»ƒø þüºô»O»ð ÿºrãð½Ü q»â»C BW ,ºõOrâqºô óBü½g q»w»è óBܺkq õÜ ÿºô»C½G ÞÈ rO»_ »PÉHG QÉðAõPG

þO»wBƒýƒw Á»ƒâ»ƒè R»ƒðBƒð»ƒO q»ƒâ»ƒC ,ºrƒãƒð½ƒÜ ?QÉGºk ÞÉPwBC bBO ,QÉG»ð äð»øBCôBø ‡»Ü»OqBK þðBܺqBü pG q»HìAq»G»è ÞÉè»ãOqBK óBü RqBK q»â»C ½ƒG ރɃìtƒýƒðBƒÝƒýƒì b Ak»ƒñƒðBƒƒýƒƒéƒƒì Akºrƒƒãƒƒð½ƒƒÜ þìºô þOq õÜ »G ,QÉGºk AkAqBC»è óBýðkrÝ_»Ýéì ÿºôºkrÜ»G þO»wºk ½G ºô»PÈ o»âºk R»ÜºqBýwrK þðBÜ»Lw½Üõì»ø þñOrâôB_q»G»ƒè µ»ƒÜºrƒãƒð½ƒÜ .þìºkq»G AkBPxÉC»è »ì»C QÉGAõPÉK q»â»C :rÈkôBƒ_ þÝÈ tÉø QÉðAõOºk ºrãð½Ü BüBC ,»wqõØ þÝÈ qBÜ ÿºô»ðõGô o»Gô o ½ƒG RBƒÝƒHƒPƒwô qk ÿsBƒGq»ƒw ?ó»ø kqõÜ q»w»è »Ü óBÜ»ýýwrO»ì QÈ ô»ðBì»ð µQÈ ô»ðBíG :qºô q»K rùÉì þè»Ì BGBG »üºrãð½Ü ô»C ÿ q»ñÈ ôtG ÿ tÉø µþܺq»w ÿ»Ü»¾½Ü ÿ»ƒ_qBƒK qAõƒ_ q»ƒø þƒðBƒÜ»ƒƒýƒƒýƒƒwBƒƒýƒƒw »ƒƒOqBƒƒK òGºkºkBìBC óBÜ»OqBK ß»üºkAq bBO ,òðBPwkq õÜ óBü½g»ƒG R»ƒHƒüBƒO þƒülƒðºôºu q»ƒG µR»ƒwºk»ƒè þüºô»O»ð µþýP…ƒâ þƒülƒðºôºu q»ƒG þƒXƒðAsBƒØ»ƒG »ñýØ»PwAq þÝÉíxý¾AqlýÔ þ_»Ýéì µºô»ð»ÝHì»Ü ºrãð½Ü »Ü »ðBWq»í…ÉK ô»C þÉK »G ,òGAkºrãð½Ü»è þÝÉO»wBýw µQxƒü õƒÉƒK ÿºrƒÈõƒâ »ƒG ʃðAõƒOºk ÿ ½g þðBÜ»ìBðq»G þ…ÉK»ðkrG »G óçK þüºô»O»ð þÝÈ tÉø RBÝG Qxü õÉK q»â»C »ðõíð ½G ,QÉñGAk ÿ râq»G ½G ‡»GôBø ÿ qBü»O µºkBìBC þü sBGq»w AkBPxÉC»è ,QÉñƒÉƒHƒÝƒÉƒK kq õƒÜ þƒülƒðºôºu q»ƒG»ƒè .»ì»Pw»C »ñ„»_ ô»è þÝÉg¼kô qBG þýñýH…ÉK ÊG »G ,Qɾºk »ü»ø ÞÉðõƒ_½ƒG :rƒÈkôBƒ_ b ºrãð½Ü ,ÿkqõÜ þìtýèBð½ýwBð þðkrÝPwô qk ?»ü»ø þÜ»üBðBì »üºõƒÉƒ„ ô»ƒG| :qºô q»ƒK rƒùƒÉƒì þƒè»ƒÌ BƒGBƒG q»w»è ºrãð½Ü q»â»C »üAõíÉK õݾ»G ,ºô»ì»ÜBðrýG ½G ºô»C QÈ q s»íGAk îüBØ µzq õØ ô ô»PK þÜ»ü»ÐBñG þƒPƒw»ƒø ÿºô»ƒðkrƒÜs q»ƒG»ƒè QƒÉƒðAõƒƒOºk ÿ ½ƒƒg ô»C ,QÉG»ø ÿ q»ãü qBÜ Alükq õÜ þPxýèBð½ýwBð

| tÈ qBC :þðAksBw þñOô»Üq»w ,»üAõýÉK kqõÜ þÝÈ qBÝO»wBƒýƒw »ü»OBÜ ô»C kqõÜ þüºô»O»ð ÿºrãð½Ü ÿ»ñýØ»PwAq »ƒƒXƒƒðBƒƒìBƒƒƒC QƒƒƒÉƒƒƒðAõƒƒƒOºk ß»ƒƒƒüºkAq bBƒƒƒO »ƒƒƒÜ òü rOºq ô»â ,QÉñÉHPwºk»G þðBܺôArÝðB…ýñPwºk õÉð»è þüBG»O µþãð»øBCôBø þñPwAqBK ºrãð½Ü þÜq»C .»üAkºrãð½Ü þðBÜ»ýýܺq»w »Ü»¾½Ü µóAq»ñÉùÝÉK þìAlð»C rP…ÉK »Ü ,qºô q»K rùÉì þè»Ì BGBG þðBPwkqõÜ þOArÜõíÈk þGtýc þýO»üAkrÜq»w "rÈkôB_" Á»â»è Alü»O»HüBO »â½èBük ï»è ,ºõG óArÉC QÉðAõPG þüºô»O»ð ÿºrãð½Ü ,RBܺl„ºô»GºuBìBC q»w»è óBܺkqõÜ ÿºô»C ½G ÞÈ rO»_ »G QÉHG þܽÜBð µRBhƒHƒÜ»ƒü óBƒÜ»ƒ„»ƒGôBƒø »ƒXƒðBƒìBƒC þOô»ÝPwºk òü rOºq ô»â ,QÉ¿Éø»ð AlðBüõÉð»è þܺqBƒXƒÜ»ƒü þƒñƒOô»ƒÜq»ƒw»ƒè kqõƒÜ µQƒÉƒGºk .ºô»OBgºlÝü tð QÉðAõOºk þüºô»O»ð ÿºrƒãƒð½ƒÜ :rƒÈkôBƒ_ QÉðAõOºk »ðõíð ½G ,RBÝG Ê_ kqõÜ ½G ß»üõOBøAk þO»¾ôºk óBü óBýÜ þðõHPwô qk q»w»è qBü pƒG ?RAlG ÿkqõÜ BðBì »G q»â»C| :qºô q»ƒK rƒùƒÉƒì þƒè»ƒÌ BƒGBƒG ,òýðAô pG þüºô»O»ð ÿºrãð½Ü»è ÿ»Ü»ñýØ»ƒPƒwAq òü rOs q»G þüºô»O»ð ÿºrãð½Ü RBܺlƒPƒxƒü õƒÉƒK »Ü ,AlðBPwkq õÜ þPwBC»è QÉG þwBýw ÿºôAq s»ìAk ½G ôAô»O þãð»øBCôBø µQxü õÉK þñÉPw»G QÉðAõPG µþP…â »G kq õÜ þwõðºqB_ q»w»ƒè óAkqBƒü pƒG þO»HüBO»G óBƒPƒwkq õƒÜ þƒðBƒÜ»ƒ_qBƒK»ƒè ïBƒÜq»ƒø ºqBü pG »Ü »üºrãð½Ü ô»C BüBC ï»G ,RBÝGºkBìBC ºôºkrÜ»G ?QÉGºk ß»ü»ãÉK Bøºô óºôBg QÉHÝÉK ÿ ½G »Ü Akºq õñw ô»C ÿºõÉ_qAõ_»è þO»wºk »ýýܺq»w »OqBK þO»wºk»è rOs q»G QÈ rܺlü qBük »OqBK þðõƒGlƒð»ƒGBƒK ?QƒÉƒGºk þƒðBƒÜºq»ƒñƒÉƒùƒÝƒÉƒK þðBܺqBü pG þƒðkrƒGºõƒÈ o»ƒG »ƒG óBƒÜºõƒGqAlƒ„»ƒG


‫ناوخؤ‬

‫ذمارة (‪ )434‬دو شةممة ‪2013/8/26‬‬

‫‪info_chawder@yahoo.com‬‬

‫دوای دو ساڵ لەدەرچونی یاساكەی‪ ،‬بەاڵم هێشتا ئەنجومەنی راژە دانه‌مەزراوە‬

‫پارلەمانتارێك‪ :‬پێویست ‌ه حكومەت هۆكاری دانەمەزراندنی ئه‌مساڵ رونبكاتەوە‬ ‫چاودێر‪ -‬ئارام بۆرە‪:‬‬ ‫دوای تێپەڕبونی هەشت مانگ لەساڵی‬ ‫‪ ،2013‬بەاڵم تاكو ئێستا حكومەتی هەرێم‬ ‫پرۆسەی دامەزراندنی دەستپێنەكردوە‪،‬‬ ‫ك��ە پارلەمانی ك��وردس��ت��ان لەیاسای‬ ‫ب��ودج��ەی ئەمساڵدا دام��ەزران��دن��ی ‪15‬‬ ‫هەزار كەسی پەسەندكردوە‪ ،‬ئەندامێكی‬ ‫پارلەمانیش‪ ،‬رایدەگەیەنێت‪ ،‬پێویستە‬ ‫ح��ك��وم��ەت ه��ۆك��اری دان���ەم���ەزران���دن‬ ‫رون��ب��ك��ات��ەوەو ئ��ەن��ج��وم��ەن��ی راژەش‬ ‫پێكبهێنێت‪ .‬سەرۆكی دەستەی ئاماری‬ ‫هەرێمیش‪ ،‬ئ��ام��اژە ب���ەوەدەك���ات‪ ،‬تا‬ ‫ئێستا داواكارییان پێنەگەیشتوە‪ ،‬بۆ‬ ‫جێبەجێكردنی دامەزراندنی ئەمساڵ‪.‬‬ ‫رێكخەری پەیوەندییەكانی حكومەت‌و‬ ‫پارلەمانیش‪ ،‬ئ��اش��ك��رای��دەك��ات‪ ،‬هیچ‬ ‫لیژنەیەك بۆ بەڕێوەبردنی پرۆسەی‬ ‫دام��ەزران��دن ران��ەس��پ��ێ��ردراوە‌و رەنگە‬ ‫ئەمساڵیش هەر بەفۆرم دامەزراندنەكە‬ ‫بەڕێوەبچێت‪.‬‬ ‫حكومەت یاسای ئەنجومەنی راژە‬ ‫جێبەجێناكات‬ ‫ئەندامێكی پارلەمانی كوردستان‪،‬‬ ‫ئاماژە ب��ەوەدەك��ات‪ ،‬زیاد لەدو ساڵە‬ ‫یاسای ئەنجومەنی راژە دەرچوە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫تاكو ئێستا حكومەت ئەو ئەنجومەنەی‬ ‫پێكنەهێناوە‪ ،‬نەسەرۆكی بۆ داناوەو نە‬ ‫یاساكەش چۆتەبواری جێبەجێكردنەوە‪.‬‬ ‫د‪ .‬س������ەروەر ع��ەب��دول��ڕەح��م��ان‪،‬‬ ‫بە"چاودێر"یشی راگەیاند‪ ،‬پێویستە‬

‫ثرؤسةى دامةزراندن لةساآلنى رابردودا‪ ،‬كة بةش َيوازى فؤرم بة ِر َيوةضو‬

‫دیاریكراوەو بودجەشی بۆ تەرخانكراوە‪ ،‬نابێت‪ ،‬سااڵنە بەپێی رێنمایی دەبێت‌و‬ ‫ب��ەاڵم ‪ 15‬كەسیش دان��ەم��ەزراوەو هیچ ه��ەر ساڵەو بەجۆرێكە‪ ،‬بەمجۆرەش‬ ‫ب��ڕی��ارو رێنماییەكیش دەرن��ەچ��وە‪ ،‬بواری دەستكاریكردن‌و میزاجی كەسی‌و‬ ‫ئەمەشی بەیەكێك لەكەمتەرخەمی‌و دەستتێوەردانی حزبی دەبێت"‪.‬‬ ‫كەموكوڕییەكانی ح��ك��وم��ەت زان��ی‪،‬‬ ‫"ئەمساڵیش ئەنجومەنی راژە‬ ‫پێشیوایە‪ ،‬ئەمە كەمتەرخەمییە‪ ،‬یان‬ ‫ناتوانێت دامەزراندن جێبەجێبكات"‬ ‫بەمەبەست پشتگوێیان خستوە‪.‬‬ ‫الیخۆشیەوە رێكخەری پەیوەندییەكانی‬ ‫ل��ەب��ارەی هۆكارەكانی دواكەوتنی‬ ‫دامەزراندن‌و پێكنەهێنانی ئەنجومەنی حكومەت‌و پارلەمان‪ ،‬رایدەگەیەنێت‪،‬‬ ‫راژە‪ ،‬د‪ .‬سەروەر رونیكردەوە‪ ،‬یاداشتمان هەرچەندە یاسای ئەنجومەنی راژە هەیە‪،‬‬

‫رێكخەری پەیوەندییەكانی حكومەت‌و پارلەمان‪ :‬تاكو ئێستا هیچ‬ ‫لیژنەیەك بۆ بەڕێوەبردنی پرۆسەی دامەزراندن رانەسپێردراوە‬ ‫ح��ك��وم��ەت ه���ۆك���اری پێكنەهێنانی‬ ‫ئ��ەن��ج��وم��ەن��ی راژە ب��خ��ات��ەڕو‪ ،‬ئ��ەو‬ ‫پرسیارەشمان لەحكومەت ك��ردوە‪،‬‬ ‫وەاڵم��ەك��ەی��ی��م��ان وەرن���ەگ���رت���وە‪ ،‬كە‬ ‫ب��ۆچ��ی ئەنجومەنەكە دان���ەم���ەزراوەو‬ ‫داشینامەزرێنن‌و بۆچی كار بەو یاسایە‬ ‫ناكەن؟ پێكنەهێنانی ئەو ئەنجومەنەش‬ ‫هیچ مانایەكی نییە‪.‬‬ ‫ناوبراو‪ ،‬ئاماژەی بۆ یاسای بودجەی‬ ‫‪ 2013‬ك���رد‪ ،‬ك��ە ‪ 15‬ه����ەزار میالك‬

‫ب���ەرزك���ردۆت���ەوە ب��ۆ س��ەرۆك��ای��ەت��ی��ی‬ ‫پ��ارل��ەم��ان‪ ،‬ت��اك��و ب��ەرزی��ب��ك��ات��ەوە بۆ‬ ‫ێ بۆچی ئەو ‪ 15‬هەزار‬ ‫حكومەت‪ ،‬تا بزانر ‌‬ ‫كەسە دان��ەم��ەزراون‪ ،‬داواشمانكردوە‪،‬‬ ‫ێ لەدامەزراندنەكەو هۆكاری‬ ‫پەلەبكر ‌‬ ‫دواكەوتنەكەشی رونبكرێتەوە‪ ،‬لەگەڵ‬ ‫هۆكاری پێكنەهێنانی ئەنجومەنی راژە‪،‬‬ ‫بەاڵم هیچ وەاڵمێكمان بەدەستنەگەیشتوە‪.‬‬ ‫وت��ی��ش��ی "ئ��ەگ��ەر ئ��ەن��ج��وم��ەن��ی راژە‬ ‫پێكەنەهێنرێ‌‪ ،‬دامەزراندن وەكو پێویست‬

‫بەاڵم تاكو ئێستا هیچ سەرۆكێكی بۆ‬ ‫دیارینەكراوە‪.‬‬ ‫س��ەع��د خ��ال��د‪ ،‬ب��ۆ "چ��اودێ��ر"ی��ش��ی‬ ‫ئاشكراكرد‪ ،‬چەند كەسێك "سی ڤی"‬ ‫خ��ۆی��ان پێشكەشكردوە‪ ،‬ت��اك��و ببن‬ ‫بەسەرۆكی ئەنجومەنی راژە‪.‬‬ ‫ناوبراو‪ ،‬ئەوەشیخستەڕو‪ ،‬تاكو ئێستا‬ ‫هیچ لیژنەیەك رانەسپێردراوە بۆ ئەوەی‬ ‫پ��رۆس��ەی دام���ەزران���دن بەڕێوەببات‌و‬ ‫تائێستاش روننییە هەمان لیژنەكانی‬

‫‪5‬‬

‫سااڵنی رابردو‪ ،‬ئەركەكە دەگرنەئەستۆ‪،‬‬ ‫ی��ان لیژنەی ت��ری بۆ پێكدەهێنرێت‪.‬‬ ‫جەختلەوەشدەكاتەوە‪ ،‬بەهۆی ئەوەی‬ ‫ئەنجومەنی راژە پەیكەری ئیداری‌و‬ ‫فەرمانبەرو سەرۆكی نییە‪ ،‬ئەمساڵیش ئەو‬ ‫ئەنجومەنە ناتوانێ‌ پرۆسەی دامەزراندن‬ ‫بگرێتەئەستۆ‪ ،‬بۆیە پێشبینیدەكرێت هەر‬ ‫لەرێگای فۆرمەوە پرۆسەكە بەڕێوەبچێ‌‪.‬‬ ‫داوا لەدەستەی ئامار نەكراوە‪،‬‬ ‫دامەزراندن دەستپێبكات‬ ‫لەبەرامبەریشدا سەرۆكی دەستەی‬ ‫ئ����ام����اری ه���ەرێ���م���ی ك���وردس���ت���ان‪،‬‬ ‫ئاشكرایدەكات‪ ،‬كە دام��ەزران��دن كاری‬ ‫ئ��ەوان نییە‪ ،‬كە ل��ەدو ساڵی راب��ردودا‬ ‫ئەنجامیانداوە‪.‬‬ ‫س��ی��روان محەمەد‪ ،‬ب��ۆ"چ��اودێ��ر"ی‪،‬‬ ‫رونكردەوە‪ ،‬هەرچەندە دامەزارندن كاری‬ ‫ئێمە نییە‪ ،‬بەاڵم ئەگەر حكومەت داوامان‬ ‫لێبكات‪ ،‬ناچارین ئەنجامیبدەین‪ ،‬تاكو‬ ‫ئەنجومەنی راژەش پێكدەهێنرێ‌‪ ،‬جگە‬ ‫لەدەستەی ئامارو بەڕێوەبەرایەتییەكانی‪،‬‬ ‫هیچ الیەنێك ناتوانێت ئەو پرۆسەیە‬ ‫جێبەجێبكات‪.‬‬ ‫ن���اوب���راو‪ ،‬رون��ی��ش��ی��ك��ردەوە‪ ،‬هیچ‬ ‫داواك��اری��ی��ەك��م��ان پێنەگەیشتوە‪ ،‬بۆ‬ ‫جێبەجێكردنی پ��رۆس��ەك��ە ل���ە‪‌2013‬و‬

‫لیژنەكەش كۆنەبۆتەوە‪ ،‬بەاڵم وەزارەتی‬ ‫پ�����ەروەردە داوای����ان ل��ێ��ك��ردوی��ن‪ ،‬بۆ‬ ‫دامەزارندنی میالكەكانیان‪ ،‬بۆیە دوای‬ ‫گەیشتنی میالكاتی وەزارەتی پەروەردە‪،‬‬ ‫دەستبەكاردەبین‪ ،‬چونكە نازانین چەند‬ ‫میالك بۆ وەزارەتی پەروەردەیە‪ ،‬بەاڵم‬

‫سەرۆكی دەستەی‬ ‫ئاماری هەرێم‪:‬‬ ‫هیچ‬ ‫داواكارییەكمان‬ ‫بۆ جێبەجێكردنی‬ ‫پرۆسەی دامەزراندن‬ ‫پێنەگەیشتوە‬ ‫بەپێی ئەو كۆبونەوەیەی هەفتەی رابردو‪،‬‬ ‫كە لەگەڵ وەزی��ری پ��ەروەردە سازكرا‪،‬‬ ‫نزیكەی ‪ 3500‬میالك بۆ ئەو وەزارەت��ە‬ ‫تەرخانكراوە‪.‬‬

‫ئاوەڕۆی شار‌و‬ ‫شارۆچكەكان‬ ‫تائێستا لەهەرێمی كوردستاندا‪،‬‬ ‫سیستمی بەكارهێنانی ئ���اوەڕۆی‬ ‫شاروشارۆچكەكان‪ ،‬كاری پێناكرێت‌و‬ ‫ب��ەپ��ێ��چ��ەوان��ەوە دەب��ێ��ت��ەم��ای��ەی‬ ‫دروس���ت���ك���ردن���ی ن��ەخ��ۆش��ی��ی و‬ ‫پیسكردنی رێژەیەكی زیاتری ئاو‪،‬‬ ‫لەكاتێكدا لەواڵتانی پێشكەوتودا‬ ‫ئاوی ئاوەڕۆكان دوای پاككردنەوەی‬ ‫ێ بواردا‬ ‫بەشێوەیەكی زانستی لەهەند ‌‬ ‫بەتایبەتی بۆ پاككردن‌و پیسەسازی‬ ‫ب��ەك��اردەه��ێ��ن��رێ��ت��ەوە‌و ب���ەوەش‬ ‫لەالیەك دەبێتەمادەی سەرەتایی‬ ‫بۆ بەرەوپێشبردنی ئابوریی واڵت‌و‬ ‫لەالیەكیترەوە رێگری لەبەفیڕۆچونی‬ ‫رێ��ژەی��ەك��ی زۆری ئ��او دەك��رێ��ت‪،‬‬ ‫بەتایبەتی ب��ەه��ۆی كەمبونەوەی‬ ‫رێژی بارانبارینی سااڵنە‌و زیادبونی‬ ‫دی���اردەی وشكەساڵییەوە‪ ،‬رێ��ژەی‬ ‫ئاو كەمتردەبێ‌و بەهۆی زۆربونی‬ ‫ژمارەی دانیشتوانیشەوە بەكارهێنانی‬ ‫زیاتردەبێت‪.‬‬ ‫لەهەرێمی كوردستاندا حكومەت‌و‬ ‫كەمترین‬ ‫الیەنەپەیوەندیدارەكان‬ ‫گرنگی بەئاوەڕۆكان دەدەن‪ ،‬هێشتا‬ ‫ئ���اوەڕۆی م��ااڵن‌و نەخۆشخانەكان‬ ‫ل��ێ��ك��ج��ی��ان��ەك��راون��ەت��ەوە‪ ،‬هێشتا‬ ‫سیستمی پاككردنەوەی ئاو نییە‌و‬ ‫ئاوی ئاوەڕۆكان بەكارناهێنرێتەوە‌و‬ ‫بەشێكی زۆری ئەو ئ��اوە دەڕژێتە‬ ‫روبارو دەریاچەكانەوە‪ ،‬كە ئەوەیش‬ ‫زی��ان��ێ��ك��ی زۆری ت��ەن��دروس��ت �ی‌و‬ ‫ێ‬ ‫ژینگەی ه��ەی��ە‪ ،‬ئ��ەگ��ەر لەهەند ‌‬ ‫شوێنیش بۆ مەبەستی كشتوكاڵی‬ ‫بەكاربهێنرێنەوە‪ ،‬بەبێ‌ رەچاوكردنی‬ ‫هەر پێوەرێكی زانستییە‌و بەكارهێنانی‬ ‫زیانی زیاترە‪ ،‬لەبەرئەوە پێویستە‬ ‫حكومەتی هەرێمی ك��وردس��ت��ان‌و‬ ‫لیژنە تایبەتەكانی پارلەمان‪ ،‬رێگری‬ ‫ل��ەب��ەه��ەدەردان‌و خراپبەكارهێنانی‬ ‫ئاوی ئاوەڕۆكان بكەن‌و لەچوارچێوەی‬ ‫پ�لان��ێ��ك��ی زان��س��ت��ی��دا م��ام��ەڵ��ەی‬ ‫پێوەبكرێت‌و رێگری لەبەهەدەرچونی‬ ‫بڕێكی باشی ئاوبكرێت‪ ،‬تا بتوانرێت‬ ‫پارێزگاری زیاتری سەرچاوەكانی ئاو‬ ‫بكرێت‌و رێگری لەهەر مەترسییەك‬ ‫ب��ك��رێ��ت‪ ،‬ك��ە دورن��ی��ی��ە لەسااڵنی‬ ‫داه��ات��ودا‪ ،‬روب��ەڕوی سەرچاوەكانی‬ ‫ئاوی هەرێمی كوردستان بێتەوە‪.‬‬ ‫هونەر كەریم‬

‫نرخی زەوی‌و خانو‬ ‫رو لەدابەزینی بەردەوامە‬

‫پسپۆڕێكی ئابوری‪ :‬سستبونی بازاڕی خانوبەرە‬ ‫دەبێتەهۆی مردنی سەرمایە‬ ‫نوسينطةيةك‪ :‬نرخي خانو و زةوي ‪ 20‬بؤ ‪ 30‬هةزار دؤالر دابةزيوة‬

‫چاودێر‪ -‬تابان رەزا‪:‬‬ ‫نرخی خانو و زەویی دابەزینی بەرچاوی‬ ‫ب��ەخ��ۆی��ەوە بینیوەو ب��ەوت��ەی خ��اوەن‬ ‫نوسینگەكانی كڕین‌و فرۆشتنی خانو‬ ‫و زەوی‪ ،‬خاوەن نوسینگەكانی كڕین‌و‬ ‫فرۆشتنی خانوبەرەش هۆكاری جیاواز بۆ‬ ‫سستبونی بازاڕی خانوبەرە دەخەنەڕو‪،‬‬ ‫ئابوریناسێكیش‪ ،‬جەختلەوەدەكاتەوە‪،‬‬ ‫كۆمەڵێ‌ هۆكار بۆ الوازب��ون��ی ب��ازاڕی‬ ‫خانوبەرە ه��ەن‪ ،‬ئ��ەوەش دیاردەیەكی‬ ‫باش نییە‪.‬‬ ‫خانوەكەی بۆ نافرۆشرێت‬ ‫توانا عەبدوڵاڵ‪ ،‬كە فەرمانبەرە‪ ،‬ئاماژە‬

‫بەوەدەكات‪ ،‬ماوەی ساڵێكە خانویەكم بەهەرزانتر لەنرخەكەی خۆی لەدەستت‬ ‫ب��ە‪ 200‬ه��ەزار دۆالر ك��ڕی‪ ،‬م��اوەی س ‌‬ ‫ێ دەردەهێنن‪.‬‬ ‫ێ‬ ‫مانگە لەنوسینگە دام��ن��اوە‪ ،‬دەم��ەو ‌‬ ‫بیفرۆشم‪ ،‬بەاڵم هەرچەند خەڵك دێت‬ ‫خەڵكی گوندەكان بازاڕی‬ ‫بۆ سەیركردنی‪ ،‬زۆر لەنرخەكەی خۆی‬ ‫خانوبەرەیان الوازكرد‬ ‫كەمترمان دەدەنێ‪.‬‬ ‫ساڵح رەحیم‪ ،‬لەنوسینگەیەكی كڕین‌و‬ ‫ناوبراو‪ ،‬وتیشی "نیگەرانم لەوەی ئەگەر فرۆشتن خانو و زەوی‪ ،‬هۆكاری دابەزینی‬ ‫خانوەكەم لەم هەرزانی‌و دابەزینی نرخەدا نرخی خانو و زەوی گەڕاندەوە بۆ سااڵنی‬ ‫بفرۆشم‪ ،‬رەنگە دواتر خانوم بەدڵی خۆم‌و رابردو‪ ،‬كە زەوییەكی زۆر بەدۆنم لەالیەن‬ ‫بەو نرخە دەستنەكەوێتەوە"‪.‬‬ ‫خەڵكی الدێكانەوە فرۆشراو‪ ،‬بوە موڵكی‬ ‫هەروەك هاواڵتییەكی دیكە‪ ،‬بەناوی ئەوان‪ ،‬لەبەرئەوەشی خەڵكی دێیەكان‬ ‫شەماڵ رەزا‪ ،‬باسی لەوەكرد‪ ،‬ماوەی كڕین‌و فرۆشتن بەخانو و زەوی��ی��ەوە‬ ‫چەند مانگێك بەدوای خانودا گەڕام‪ ،‬تا ناكەن‪ ،‬مامەڵە ناكرێت‌و بازاڕ دەمرێت‪.‬‬ ‫توانیم خانویەكی هەرزان بكڕم‪ ،‬ئەگەر ئەوەشی خستەڕو‪ ،‬نزیكەی ساڵێكە‪،‬‬ ‫بشتەوێت خانویەك بفرۆشیت‪ ،‬هەر زو نرخی خانو و زەوی ‪ 20‬بۆ ‪ 30‬هەزار‬

‫دۆالر دابەزیوە‪.‬‬ ‫ن��اوب��راو‪ ،‬وتیشی "ن��رخ��ی خ��ان��و و‬ ‫زەوی لەشوێنێكەوە ب��ۆ شوێنێكی‬ ‫تر‪ ،‬لەگەڕەكێكەوە بۆ گەڕەكێكی تر‬ ‫دەگۆڕێت‪ ،‬تا شوێنەكە بازرگانی بێت‌و‬ ‫نزیك نەخۆشخانەو قوتابخانەو بازاڕ‬ ‫بێت‪ ،‬نرخەكەی گرانترە وەك لەگەڕەكە‬ ‫میللییەكان"‪.‬‬ ‫خاوەنی نوسینەگەیەكی تر‪ ،‬كە پێی‬ ‫باشنەبو ناوەكەی باڵوبكرێتەوە‪ ،‬ئاماژە‬ ‫بەوەدەكات‪ ،‬نەدانی پێشینەی خانوبەرە‪،‬‬ ‫نەبونی پارە لەبازاڕدا‪ ،‬ناردنەدەوەی پارە‬ ‫لەالیەن كەسانی دەوڵەمەندەوە‪ ،‬هۆكاری‬ ‫دیكەی دابەزینی نرخی خانو و زەوین"‪.‬‬ ‫ئ��ەو خ���اوەن نوسینگەیە‪ ،‬وتیشی‬ ‫"بەراورد بەساڵی رابردو‪ ،‬نرخی خانو و‬ ‫زەوی زۆر دابەزیوە‪ ،‬ساڵی پار خانویەك‬ ‫بە‪ 100‬هەزار دۆالربوبێت‪ ،‬ئێستا بۆتە ‪70‬‬

‫دەس��ت��دەك��ات‪ ،‬س��ودو قازانجی زۆری‬ ‫هەزار دۆالر"‪.‬‬ ‫دەچێتەسەر‪ ،‬زۆرجار ئەمە سودبەخشە‪،‬‬ ‫بەاڵم سستبونی بازاڕی خانوبەرە لەسەر‬ ‫"دیاردەیەكی باش نییە"‬ ‫الیخۆشیەوە‪ ،‬ب��ەڕێ��وەب��ەری گشتیی چاالكییەكانی بازاڕ دەوەستێت‪ ،‬بەپێی‬ ‫رێ��ك��خ��راوی گ��ەش��ەپ��ێ��دان��ی ئ��اب��وری��ی بۆچونی ئابوریناسان ئەمە دیاردەیەكی‬ ‫كوردستان‪ ،‬ئاماژە بەوەدەكات‪ ،‬یەكێك ب��اش نییە‪ ،‬چونكە ك��ڕی�ن‌و فرۆشتن‬ ‫لەو هۆكارانەی بوەتەهۆی دابەزینی نرخی لەنوسینگەكاندا كەمدەبێتەوەو خەڵكی‬ ‫خانو و زەوی‪ ،‬گیانلەدەستدانی قایمقامی پارەكەیان رادەگ���رن‪ ،‬ئەو سەرمایەیە‬ ‫پێشوی سلێمانی بو‪ ،‬هەروەها هۆكاری دەمێنێتەوە‌و ئیشی پێناكرێت‪ ،‬وەكو‬ ‫دەرەك���ی تر ه��ەب��ون‪ ،‬وەك��و داب��ەزی�ن‌و سەرمایەكی مردو حیسابدەكرێت‪.‬‬ ‫ن��اوب��راو‪ ،‬رون��ی��ش��ی��ك��ردەوە‪ ،‬كاتێك‬ ‫ب��ەرزب��ون��ەوەی دۆالر‌و رێنماییەكانی‬ ‫وەزارەت��ی كشتوكاڵ‪ ،‬كە هەر كەسێك نرخەكان هاوسەنگ دەب��ن‪ ،‬كە هەمو‬ ‫موڵكی حكومەت بكڕێت‪ ،‬ئ��ەوا توشی چ��االك��ی��ی��ەك��ان ب��ەش��ێ��وەی��ەك ب���ڕوات‪،‬‬ ‫گەندەڵی تێدانەكرێت‪ ،‬ب��ەاڵم ئەگەر‬ ‫لێپرسینەوە دەبێت‪.‬‬ ‫ح���ی���س���ام ح���ەك���ی���م ب���ەرزن���ج���ی‪ ،‬پرۆسەكە بەئاسایی نەڕوات‌و هەڵكشان‌و‬ ‫ب��اس��ل��ەوەش��دەك��ات‪ ،‬ك��ە ن��رخ داب���ەزی‪ ،‬داكشانی زۆر لەنرخدا دروستبێت‪ ،‬نرخ‬ ‫خواست زۆر دەب��ێ��ت‪ ،‬پارەیەكی زۆر هاوسەنگ نابێت‪.‬‬ ‫الی خ��ەڵ��ك دەب��ێ��ت‌و پ���ارە دەس��ت��او‬



8

ÁAô»ø ÿºô»ðAlÝÉè

info_chawder@yahoo.com

?ÊñÉGqBÜ»G uõÜ½Ü þÜ»_ k»w»C þ_½G

2013/8/26 »í컄 ôôk )434( ºqBìu

þGºq»Ì ÿôvÉì ÿ»Ô»xè»Ô

½ÜrÉ„ lðºsrÔ þÜ»_ þðBñÉøqBÜ»G ,2013 þPw»â½C ÿ21 þðBü»Gºq»G ÿqAlñü rG ô ôAq uõÜ 3600 ,Bü qõw»è Ú„»íük Þü tð»è þüBýíýÜ þü q»ãü qBÜ rÈu»Pxg þO»¾ôºkõÉð þ¾»ì½Ü µºô»Oô»ÝÉè µþO»¾ôºkõÉð þO»wBýw ÿ»ì»â ÿBì»ñG ,ºôAkô q ï»C .ÿ½g ÿ½ü qBñýw µQÈ o½âºk Bü qõw q»HìAq»G BÝü rì»C ÿºô»ðAkqBÜ .BÜ»C rOtÉø»G »OÂô ô»è þܺqºk þðAkqºõÉPwºk :sAôBýW þñýðAô pÉO ôk ï»Ü»ü þñýðAô pÉO ,Býwô q ÿBì¼k»è þO»¾ôºkõÉð ÿ qBGô qBÜ ÿ»Pýì½Ü þܼ q»w ,ǽ݄½K þxÝÉè»C þðAôBO»è k»w»C þíÈ u q þðlðçâºõÉO ½G ,Bü q õw þð½ýƒws ½ƒK ½ƒC »ƒüAô ÿ oºôBƒG ÿ»âqBÜ µ»ãýØBO µþüBýíýÜ ºô»„ºrÉè .ºôBñÉøqBÜ»G óBýüBýíýÜ þÜ»_ ,AlýO»üBļ rìºuk Akq»w»G þPwºk AlðBÜ»ýýPxü q ¼ rýO »K ô râ ÿ»ã¾½ì»è ,q»ñÉÝñg ÿ sBÐ þðBñÉùì»øq»G »Ü ô o»OBgºk ºô»C ,Býwô q þ¾AqlýÔ þð»ìõXð»C þìAlð»C ,Ǽ s ¼ q ½ì q ½ãýC .ºôArýâ ÿ õHýðAõO µ qAlÜ»_ þð½ýws ½K ½C ÿºô»ðõGô o»Gô q»è õG õOô»Üq»w k»w»C qB„»G þÜ»_ þðBñÉøqBÜ»G »ü½G .QÈ rãG þO»¾ôºkõÉð ÿ qB„õâ ÿ»âq»G ÁBw ôk ÿ»Ýü t𠵻ܻíPxýw µR»wºk þâq»ì ÿBðBì ,Ak»OBÜ ï»è ,ºôºk»w»C ó»üæ»è u õÜ½Ü u õܽg þÜ»ýýwBýw k»w»C qB„»G ÿºô»C q»G»è µQÉð»ü»âºk þܺqºk þðAkqºõÉPwºk ºô»ýüBýíýÜ þÜ»_ þðBñÉøqBÜ»G Q…K»è k»w»C QÉ_BñÉK ,Ǽ s ¼ q ½ì ÿAôpG»G »ü½G »ýýð .Bü q õw»è QÉGõG þðçâºõÉO ÿºqBGqºk »ã¾»G ÞÈlð»ø ,‡Býwô q ÿºôºqºk þOºqAsºô ÿ vÉG»Oô ô»C »Ü Bܺk ºô»è zBG ô ô o»OBgºk Bü q õw»è þüBýíýÜ þÜ»_ þðBñÉøqBÜ»G»è ºlýÌBÙè»C ÿ sBÐ þðBñÉøqBÜ»G ÿºqBGqºk ,k»w»C þíÈ u q þðkrÜqBHO»ì½O ½G ÿ»ðBýܺq»w ½ülýÄ ,»ÜºôAkô q †ÉK ÞÈ u ¼ q »OAô ,Qw»â½C ÿ20 ,ô o»O»ðôArg Qw»â½C ÿ21»è JBxÌ»C | .ó ôArÜ rü»„ Ak-JõýOõü»è ÿºôºqºk þOºqAsºô µóBì»èqBK þñýðAôpÉO Á»â»è »üBOôBø ,»ýýwô q »ñýðAôpÉO ï»C ,ºôºqºk µ†üBwBC ÿ qBGô qBÜ ÿ o½LxK µ qBPðBì»èqBK ôkq»ø µóArÉC þìçxýC ÿ qBì½Ü þý¾Bì þýðAõýP…K»G þüBýíýÜ þðBñÉøqBÜ»G »Ü ó»Üºk ºô»è zBG ,ÿ rÔBw»Ì µþñxcõì þÉè YðBìBC µºôAqlìBXð»C ºô»ðBÜ»ýü rýÕÜ»O »K ô râ ó»üæ»è µÿkõÍw þðBPxGºq»Ì þÝÉO»¾ôºk þðkrÜrýâAk" µÛArýÌ ÿ2003 þ¾Bw ÿ ½ü qBñƒýƒw ÿºô»ƒðkrƒÜºqBƒGôk »üBOôBø ,óArÉC þðBÜ»ýýíwºq »¾Bð»Ü þðAôlÉè ,Ak»üºõÉ_qAõ_ ï»è q»ø ."»ðBí¾õwõì k»w»C þO»ìõÝc µBü q õw þü sBGq»w µþwBì½éLük µólðBü»âAq þðBÜBâsºk Á»â»è .ó»Üºk ÿ q»HÉG ß»ü»âqBP„õÜ Bøºô»è ïºôk þñýðAô pÉO ,ôAlð»Ü þðBOÂô ÿBülýì ,µkAsBC ÿBK õw µþðBíP…ýð þÔçýPDýC ,Akq»HìAq»G»è ó»üæ»è þüBýíýÜ þÜ»_ þðBñÉøqBÜ»G ½G †ü ôBwBK ôk µó»Üºk qBHO»ì½O k»w»C þíÈ u q þðBÜq»C þܼ q»w ,yü qlýC îýè»w Aõýè ÿ»Oô»G .ô o»ð»gºk ,Ak»OBÜ ï»è ,ºô»íÈ u q þìAq»ì»G ,Ú„»íük»è k»w»C þðBÜ»éýHìõOõC þðAô qBÜ ÿºô»C ‡BK ,kAsBC ÿBK õw »ñP…ü»â ,Bü q õw þ…üBwBC þð»ìõXð»C ,ArÝðBìôkq ½G AlðAs»ìºq þðu»W»è ,þñP„õÜ kAsBC ÿBK õw»è Ú„»íük þÕü q òðAõOºk ,þüBýíýÜ þðBñÉøqBÜ»G »G Bùð»O »Ü ÿºoºôBG ô»C ,ô o»OºôArg þxðºq»Ô ÿ ¼ qBãýÔ½ýè»G òPw»HP…K»G »Ü †ýìºôk ÿ ôBwBK .ºô»ð»ÝHÜBK þPwAoºôBð »Ü ºõP…ü»ãÉK ÿ rã¾Aô»ø ÿ qBýðAs ,ºôBýwô q»è ,k»w»C þíÈ u q ,»üºô»C ôºq»G ºô»ðkq õC»è ,óAôBCq ½g ÿ ôArܺkqºô q»K »Ü ,ºkBìBC ÿ tÉø þK ô râ ôk ,Qw»â½C ,ºrÈ vG»Pwºk ºtÉø ï»C þðkrÜ»ðAôºq»è ‡AôBCq ½g þXðBìBC µó ôB…Ü Ú„»íük þÕü q þðBKºo½â»è »ðBÜ»ýü rýÕÜ»O ÿ s õÕð ÿºô»ðkrÝì»Ü µkAsBC ÿBK õw þðkrݾ¼ rPð½Ü µºô»O½Oô»ÝÉè þíÈ u q þ¾õØ þýðAq»ãýð »g¼k ï»C »Ü .Ak k»w»C ‡BK ÿBü q õw Ú„»íük ½G »ðAtÉø ï»C þðkrܺsk µºô»ðBì»è Ëq ,þüBýíýÜ þðBñÉøqBÜ»G »G ºôAqkqBü pG .QÈ rýãG :ïBXð»C R»¾ôºk òü rOlð»ì»¾ôºk ߺô Bü q õw þíÈ u q ,ºsAôBýW »ñýðAôpÉO ôk ï»C ÿ qBGq»w kõw ,µÿ sBGq»w þÝÈ q ½OBPÝük õܺô †ük»w»C ,µþüBýíýÜ þÜ»_ µß»„õì»G ÿºô»ðkrÜçÜ»ü µó ½ýws ½K ½C ÿ rOBü s þðlðBؽO ½G ,†ü ôBýíýÜ þÜ»_»è òOrâqºô þðõìs»C ,µäð»W þÈõð þÝýPÜ»O ߺô ,îÈ u q þXðAsBØ»G óBÜ»ðArƒü»ƒØ ÿArƒÉƒg ,Bü q õw þíÈ u q »Ü RBgºlü qºk ,AkôkrGAq þ¾Bw ôk»è †ýüBýíýÜ þðBñÉøqBÜ»ƒG ÿ õOBøAk q»w»è þ…ü q»ãü qBÜ ßºô .Ak»ýü ¼ rì »ðArü»Ø ï»è »ýýܺq»w þÝÈ qBHO»ì½O Bü q õw ÿ»è»w»ì»è rOBü s ,AôBCq ½g µBÝü rì»C »Ü QÈ rܺk ºô»C þñýH…ÉK ,Bü q õw þðBÜ»ýü sBGq»w µþwBýw »XðBìBC þðBìôkq ½G »Ü ,AqBC »O½OBø ºô»C ÿ q»â»C µòÉéãG þðkrÝPwô qk µºô»PwAoºôBð þLw ÿBü qºk»è s ô rÜ þÜ»„õì µ»Ü¼pÔ»G ,îÈ u q óBñÉùýüBO½Ü µBPxÉC þg¼k þÅýO»ðq»Pè»C »PÉHG ,J»è»c Þü tð»è ôAq tÈ qBK þÜ»ü»_ôBð ÿ o»„ »Ü ÿºôBG ºoºôBG ºô»C þñü o½â µBü q õw þÉw¼k»è BÝü rì»C ÿ rý⻄½â»G ߺô »Ýðõ_ ,QÉð»ü»âBð BÝü rì»C»G óBü s ,µ»ñìu ôk ôk ÿ o»„ ,Bü q õw»è »ñðõw µ»Íý„ ÿ»ãñüu»è þPÈ ôBÝÉK BÝü rì»C ÿºôºqºk þðBÜ»ýülðºõü»K þð»ìõXð»C»è ,zBø kqB`ü q # ."»íñìu ôk ,ï»Ü»ñìu ôk þñìu ôk" AlPwAoºôBð þO»øq ½g

q ¼ s óBƒíƒƒwBƒƒC AkBƒƒPƒƒxƒƒÉƒƒC»ƒƒè ﻃƒG ÿºô»ðkrÜçÜ»ü :þƒOq õƒÜ»ƒG .»ƒýƒü ôAq ô»ƒø ,ºôkrÝÉK þPwºk Jºq»Ì þü ô vÉì þOBGBxc †ÉK òü s q»è »OBgºk †ü ôºs q»w õ컃ø ß»ü !QÉG q»ƒwºqBƒ_ ÿ ôAô»ƒO»ƒG ÿºô»ƒC q»ƒG ,QƒÉƒðBƒð ºô»ƒ…ƒÉƒK ½ƒG †ƒü ôBƒãƒƒð»ƒƒø ÿºô»ƒðAõƒO þƒÐBƒð½ƒØ»ƒG þƒðkrƒƒÜqºs õƒƒâ»ƒƒè ,ô q»ñÈ rÔBC þƒðAu ½ƒÜ ÿºq õƒÜ ,µþƒü ô vƒÉƒì #.»ñýØ»PwAq þðBOõw :ºôB_q»w )12667 ºqBìu -«wôæA Û r…èA( ÿ»ìBðu ¼ q

ÿ q»Ý¾Aõw»G ó õG Bü q õw þðBܺkAsBC »ðu ÿlð»w»K þðBwBC»G QÉG ÞÉP„ ,o½„q»w Qw»ø ºô»ígBð þüÂõØ»è »üAõg ô»G !?ï»ÝG »ü»ì»C BC ï»G .ï»Üºk qAsBC µþO»üBÜõw»G ºqºkæ µÿ ôBñÈõg .þü ¼ rì ÿ ô vÉì þðAô qBÜ .þüBýñ¾k ÿ qBð»Ü »OBãG ÿºô»è q»G þPwºk þGºq»Ì ÿ ô vÉì þƒèõƒèºkq»ƒâ ,o»â»ñOô»Ü þðBÜBG»„ºq ô»Üõ¾ºvÉâ ,krÝÉK »ðBÜpâ ÊGºk .R»üBð óBýüBO½Ü ‡»ðAôtì»G õG »Ü»¾»Ü ºkkBì õì»ø ,óBÜ»¾õØ »ýü q õPè»Ü ,ºô»ð»ÝH¾BO»G óBƒü½ƒg þƒðBƒÜ»ƒýƒÜºôBƒð ,ô þÝÉðBíwBC»è þGºq»Ì ÿ ½wBC ÿºô»ƒèq»ƒG .QÈ ô»ÝGqBük»G ºô»¾BìBw

e¾Bw î„Bø :ó þèºkôArýì ôºrw»g :ô

Bü qõw þãð»W»è ÞÉð»íük Alìºô»è ?òýOô»ñÉK ô»C ÿºqBGqºk þPýK ß»ü Alýü ¼ rì ÿ ô vɃì q»ƒw»ƒG ÿºô»ƒC :îƒÉƒ¾ºk Al…ýGºq»Ì ÿ ô vÉì q»w»G ,QÉGºk ÞýPÜArK »ð ôkrÈ ô»ø »ð »íÉC .QÉGºk ÞýƒPƒÜArƒK ߺô þƒƒü ¼ rƒƒì ÿ s»ƒƒâºq»ƒƒè òƒƒƒü sAôBƒƒƒýƒƒW AôBCq ½g þðAq»ƒâ»ƒÔ»ƒüBƒO µQƒwq»ƒK s»ƒâºq ºô»O»ð ô»íÉC óAõÉð»è ÿ sAôBýW »ÜBO .òɾºk ÿ q»wºqB_ óAô»C »üºô»C AlðBܺôõOô»Ý…ÉK »OBGBxc ôºôkrÜ óBýðBü½g þƒðBƒÜ»ƒ…ƒÉƒÜ ôk ÿºôBì ½G AlðBü½g Á»â»è óBýðBÜ»ýü ô vÉì þè»ø ,ôºôkrÝü qBük ºk»w Êw óBü ºk»w ô»ðBüAôºoBð ÿºô»C½G ºôBxgºq ½G óBü ôAô»O þãð»W òülð»_»è ó q»GôBð»è rPÜ»ü »ðAlðok .Alýü q»â»Ô»üBO ÀØBC µb»Ýéì µRrãðBýìAqBC ºô»C ÿAôk BO »íÉC ï»G !ºô»C †ÉK ß»ð ï»G .ó õG Aô »Ü ºôBxgºo»ð ½G óBìºô»C þè»ø BPxÉC

)þƒƒCtƒƒW( þƒƒÜ»ƒƒ„»ƒƒG þƒƒÜ»ƒƒüºõƒƒÉƒƒƒ„»ƒƒƒG µÿ q»â»Ô»üBO ÿ q»ƒÝƒèôBƒÜ ÿ rƒýƒâqBƒìºk»ƒè lð»_ Ak»ì»C þðAô oºôB_»è ï»G .þüAtñüBC »ƒñƒGºk ºô»ƒð lƒƒð»ƒƒ_ µòƒƒü vƒƒÉƒƒ_ºk qAsBƒƒC ?þð»ì»Oõw ÿºô»C õì»ø Q…K»è õGAô ÿ oºôBG Àãýø kõgBü þðôkq»â þÝÉ¿Ø»C ,ó»Ýüºk óBܻļ rì »ƒ¿ƒØ»ƒC ﻃC :ºqBƒ„»ƒc Bƒøºq þƒÝƒÉƒƒðBƒƒýƒƒâ ºõÈ q»G RBGºk ÿ õì»ø óBùýW »„»ýðôkq»â ,ô rPK þO»ýðÃØ»C ,ô rOBü s ÿkAsBC ôºq»ƒG »Ü »üºô»C ‡»ì»C .rOq ¼ s þðõHýØçƒg»ƒC þÐBð½Ø þðlðAo»LÉO ÿAôk ,ÿk »OBø BýðBí¾»C»è »ýPðBPxO¼ rK -þÝýè½OBÜ »ýüAtñüBC »ãð»W ô qºô»Pg»G rOAôk BKô q ô»C ï»G ,ô»ü»ðAlðok »ñÈõg ô»Ü»WBG ï»G ,õG óAqºs õㄽƒg Bxðºo»Ô þðAôæ ÿºõýð ?ºõG lð»_ ÿ»ÜºôAu q .ó ½ýéKBð þðBÜ»ãƒð»ƒW þƒð»ƒì»ƒOõƒw »ƒðõƒG

þü ôvÉì þOBGBxc ÿºô»ƒðkrƒÜçƒÜ»ƒü # õƒì»ƒø ,ºôkrƒÝƒÉƒƒK þƒƒPƒƒwºk Jºq»ƒƒÌ ÿºô»C †ÉK òüs q»è »OBgºk †ü ôºs q»w †ü ôBãð»ø ß»ü !QÉG q»wºqB_ ÿôAô»O»G þðkrÜqºsõâ»è q»G ,QÉðBð ºô»…ÉK ½G ÿºqõÜ ,µþü ôvÉì ÿºô»ðAõO þÐBð½Ø»G Ak»ñýØ»PwAq þðBOõw ,ô q»ñÈrÔBC þðAu½Ü

BO .òý…ÉÝH¾»ø þðBìkB„ ÿ»wBð»ø µòü»ÝG þƒìºkq»ƒG ºôBƒXƒðõƒâ»ƒð óBƒì½ƒG »ƒÜõƒð»ƒƒø óBì»ðB…ÉÜ ô»C ,òüºlG Þxâ óBíðBÜ»¾Bì .ó õG »Ü»¾»Ü ß»ü q»w»è »Ü ºôæ »ñü»hG õì»ø ÿºô»ðlðBƒ„ºõƒ¾»ƒø îƒPƒw»ƒG»ƒì µþüAtƒñƒüBƒC µÿ q»ƒâ»ƒÔ»ƒüBƒO þƒÜ»ƒüºôBƒì½ƒG .ºq ôk ÿ ôkrGAq ÿ»ýüºôBì½G »ýPwq»K s»âºq þ_ ÿBðBƒì »ƒÍƒýƒ„ ô»ƒñƒðõƒw þƒÉƒðçƒíƒéƒì ÿkq õÜ µþGºq»Ì þÉðçíéì ?QÉð»ƒü»ƒâºk þdýw»ì µþìçxýC þÉðçíéì ?þ_ þðBü »ƒƒƒƒw¼ rƒƒƒƒK ﻃƒƒƒC QƒƒƒƒÈ rƒƒƒƒÜBƒƒƒƒð ?»ƒƒƒƒýƒƒƒƒƒ_ »ýü sAõhükAsBC kõgBü ºq»âºô»ðlðB„ºõ¾»ø ÊG»G ,RAlGô q AlýGºq»Ì ÿ rÝýÔ»è »ƒðs»ƒì þÍýØAô ÿ ô o»è óBÙxÉC þðB݃„ þƒãƒð»ƒW ÿºô»ðlðB„ºõ¾»ø †ü rOAôk .ºô»ýƒè»ƒì»ƒÌ ôBOõÜAlâºq þü ô vÉì þü qBÝì»Pw ÿkBýðõG tƒýƒâq»ƒø ,AlƒðBƒƒíƒƒðBƒƒÜºqBƒƒìºk ô»ƒƒðBƒƒg»ƒƒè ºô»C ºô»Cq»G»è .»ýð óBwBC þÜ»ü»w¼pƒK .»üAlðAkô o»è AkBPxÉC»è »Ü RAkºkô q îGqºô»Pg»G òì óAkºoºôBG ô»è BƒüBƒC òÈõƒg »ƒÜ RAkºkô q AkBƒü q õƒw»ƒè ÿºô»ƒG qBWq ¼ s Aõg»G lñÈõw ?óBܽðu»C »O½P…ü»â kõgBü ,ï»ÝG ó ½ü tÔ»è»O ÿ rü»w îðAõOBƒð ô»è BüBC óBü .ï»Üºk ÿ rü»w ÿ ôBØõðôB_»G »Ü ,þü q õw þðAq»GBð»K þð»íük óAkºoºôBG

þãð»W»è ‡BýðBí¾»C þðAõP…ýðAk þÜ»ýÉw ÿ»Ô»xè»Ô »üAô þÉK ÿ rÉÔ ó ½è !Ak»¾Bw þw ,†ýðBܺq»ãñ„¼ q ï»Wq»w µÀãýø µQðBÜ þÝÉðkrÝýƒðÃػƒC»ƒG»ƒè »ƒãƒW ïBƒXƒðºq»ƒw þdýw»ì þñüBC þãð»„»Ø ô õƒOô»ƒÜq»ƒw þÜ»üºô»ðlðB„ºõ¾»ø .òýð »Ýük þÝɃPƒ„ þƒðBƒÜ»ƒü q õƒPƒè»ƒÜ »ƒðArƒgAk ÿ»ƒðÂBƒƒÝƒƒükAq »ãð»W ÿ qBܽø »ðõG »Ü õG R»ýdýƒw»ƒì þƒñƒýƒ…ƒg»ƒG kõƒgBƒü ,óBƒÜ»ƒü q»ƒâ»ƒÔ»ƒüBƒƒO ÿ»Ü ½gBC ﻃG .óBƒýƒÉƒK R»ƒýƒÌô rƒ„»ƒì BƒƒƒðAõƒƒƒO»ƒƒƒG ÿ þƒƒƒGºq»ƒƒƒÌ þƒƒƒÝƒƒƒÈ qBƒƒƒü pƒƒƒƒG »PÉG þìçxýC ÿ q õPè»Ü þðkrÝýðÃØ»C»G»è ?ºôAqBC ,µòOô»ÜAôk þðBÜ»ñýðAs»ð»è »ýÉÜ ºô»C ?RBܺk óBìqBâs q óBܺk»w þüBÝü qBO þwBG ô»xØ BìBü½Ü½Ô Al…ýüBƒO½ƒÜ»ƒè þÜ»üºõÉ„»G ô vÉì ½G Àãýø ÿ»Ô»ƒxƒè»ƒÔ »íÉC Qɾºk ÞÉOBÜ ,ºô»…ÉK »PÉñÈk »ðBܺrüs þðBìoAk ÿAôk»ƒè òƒü ¼ oºk ÿkAsBƒC ôºq»ƒG »ýPü rG ô vÉì þüBO½Ü †ü rOAôk .R»ýÌõý„ þñOô»Üq»w »OAô :ÿkAsBC þñOô»Üq»ƒw»ƒè »ðBýwArÜõíük ô»ðBýPxýƒèArƒHƒýƒè þƒéƒÈk½ƒì .AlðBùýW þÝÉñÈõ„ õì»ø»è b ÿ õƒì»ƒø »ƒì»ƒC òƒƒÉƒƒ¿ƒƒG »ƒƒü»ƒƒðAô»ƒƒè ?»ü»ø ºô»ýGºq»Ì ÿ ô vÉì»G þÜ»ýülðºõü»K

»ñýðAôpÉO ï»C .RBÜBð ÿk»G AlÉO þÜ»üBwBü þP…â»G ,ô vÉì þ„ôºq ½G ‡»üAq»ã_õK ô»ðBñýHƒ„ºq þƒñƒýƒðAô q Á»ƒâ»ƒè »ƒOõƒWôBƒø ô»ƒC .qºôBƒùƒñƒK ½ƒ„ ÿ»ƒðAôAo»ƒƒãƒƒ¾»ƒƒùƒ„ºq ,þPg»wq»w þñìu ôk þ¿ãýø ÿ»ðAô»`ÉK ôºq»G ô vÉì »Ü »ýð Aô ÿ qºôBƒG tƒýƒâq»ƒø QÉG»ø ºô»C ÿ q»â»C kõgBü ,QÉ_ºk ºô»…ÉK ÿºô»è QÉGrP„BG ,µQƒÉƒHƒG ßBƒ_ Ǽ rƒì Ǽ rƒì ,ô»ƒC þƒðõƒ_½ƒG»ƒG .þƒO»ƒü q»ƒw»ƒƒè ,R»üBð Akq»w»G þ…ýðAo½â µQÉñÉwBðºq»K ߺô q»ø óBܺô»ð µjB_ þüAvÈ qk»G õݾ»G ô ô sºqBC þéük þP…â»G .ºô»PÉñÉìºk ÿ ½g .ºô»PÉñÉìºk þðBÜ»KArg ºtü q»Ð þLýxðrK þ_»Ýéì ÿºô»Cq»G»è ?þ_½G RBGºk óBܻļ rì »Ü »üºkArýC þýOºo»ƒñƒG Ǽ rì .R»ýxWq»ð»è »ýPü rG »Ü :ºõÈ o»G AlýðBÜ»ýüÂõƒØ òƒü rƒPƒ¾õƒØ»ƒè µQƒ„ô rƒw»ƒG .»ýxWq»ð µQwq»K ½g q»ø ‡BPxÉC BO»ø ôºô»…ýðBìºsrÈk»è þļ rì ôºõG þðBð»C BOºq»w þļ rì .ºõGAô »ýð ß»ýüsAôBýW aýø .»ýýðBð»C q»ø †ýü qBüu þƒø ,µyƒü qBƒK þƒðAõƒPƒ…ƒýƒƒðAk óAõƒƒÉƒƒð»ƒƒè .BýÙü rÔ»C þðBÜ»¾»ãð»W µMýxðrƒK óBƒì»ƒø ó»ƒü滃è óAõƒì»ƒø aýø »ð ÿlýC .òìõÝc»ì ºô»ýýíO»c ÿBwBü »ð ,òOô»Ý…ÉK »ð ô»üAkAqBC»è ÞÉðlð»wºq»K .»g¼k ï»G qBHì»g †ýÝÉðBw»Ü uk ÿ»ðBñƒýƒHƒ„»ƒâ þƒñƒýƒðAô pƒÉƒO ﻃG .»üAkAqBC»è †ü qºôBùñK ½„ ÿ»Ü»ñýðAôpÉO»G þƒƒƒÜ»ƒƒƒü»ƒƒƒÔ»ƒƒƒxƒƒƒè»ƒƒƒƒÔ lƒƒƒƒð»ƒƒƒƒ_»ƒƒƒƒè »ƒƒƒƒÜ ÿ ½ƒg ô vƒÉƒì ½ƒG Ak»ƒðAsAõƒgõƒƒOô»ƒƒÝƒ…ƒÉƒK ÿ»Ô»xè»Ô óBýì»Ü»ü ,RBܺk »Pw»Wq»G ,µÀƒãƒýƒø ÿ»ƒÔ»ƒxƒè»ƒÔ óBƒýƒìºôk ,QƒƒðBƒÜ óBýìºqAõ_ ,µyÜqBì ÿ»Ô»xè»Ô óBýì»ýÉw óBýì»XñÉK ,µó ½íýƒw óBƒw ÿ»ƒÔ»ƒxƒè»ƒÔ óB…ýñýì»øAôk ,Qð½Ü Qxâ½C ÿ»Ô»xè»Ô óºôBg ÿBìBü½Ü½Ô yýxðArÔ ÿ»Ü»Ô»xè»Ô ..»ýý¿ãýø þìBùéýC þPwAõg ÿ ô vÉì ½G »ü»ÐBñG ô»C q»w»è QðBÜ þÝɃðkrƒÝƒÜBƒ_»ƒè »ƒýƒPƒü rƒG »ƒÜ ,þƒðAô oºk BðAõO ½G kõgBü ,þü ¼ rì þg¼k ÿ»ðBýülð»G»éK ô vÉì ½G »OAô :þü ¼ rì þP„ô rw þðBܺôAqB„ ÿ qºô»ðõG »Ü ß»ýü qBÝðAo½â ÿ»w¼ rK ߺô ºô»ü»ãÈ q»è »ðBüBðAõO ô»ƒC õƒì»ƒø þƒü ¼ rƒì Alƒƒü½ƒƒg þƒƒgBƒƒð»ƒƒè »ƒƒƒÜ RAlƒƒƒHƒƒƒÉƒƒƒKºq»ƒƒƒK »ñýH„»â ô»C †ü rOAôk .QÈ râºlƒðBƒýƒ¾»ƒø ,þüBO½Ü þìBÜBC kõgBü ïBXð»Cqºk»G RBܺk »„»Üô q »ýü õÉ…K õƒì»ƒø ﻃC ÿAoºq»ƒw ÿ»ðAo»„ µþwrO»ì ô»C R»ðBð»O kõƒgBƒü :»üºô»C AkºrÉè †ü qBýwrK .½gôBð ºô ô sºqBC µóBÜ»ü ôBñÈõg Êðçíéì ó ½_ »ñGºk óBÜ»ðBhGBw»Ø µóBܺõ`¾»ø »ýü ¼ rì ½G ÞƒÈ qBƒÜ½ƒø kõƒgBƒü ô vƒÉƒì ÿ q»ƒñƒÈ ôtƒG »Ü »üºô»C »Ü»ìºô ?þü ¼ rì þñOô»Ý…ÉK Á»â»è RBܺk »ýÕw»O ÿ ½g þOBGBxc ô vÉì aýø óBìõì»ø »íÉC †ýìBXðºq»w ,Alü½g .ô vÉì ÿ q»Ôºlð»ì»„ þð»ì»Oõw»è »ãW òýð »Ü ºlñüBC þðBܺô»O»ð ½G †ýýPg»H„½g »Ü òGºk lð»ìºrø»G ÿ õì»ø ºô»C ÿ q»G»è .QÉPwºôºk »íɃC ÿ ôkq»ƒK ô qAk q»ƒw»ƒè ºô»ýüBýñ¾k»G óBܻļ rì »üAô ÿBðBì ‡»ì»C ,ÿkAsBC ôºq»G ,óAkBãÈ q»è òOô»Ý…ÉK ôºq»G ï»G ,ôkrGAq þì»Pw»è ó õGqBâs q ôºq»G ÿ»Ü»WBG õ…ÉK þðBƒÜºô»ƒð ÿºô»ƒC ÿAôk ,ÁBw BPÔ»c óBü BXð»K ÿAôk Býð»O .óºkºk :ºôAqBC »ñÈk "òÈ ôBg µßBK" ÞÉè»âºô»ð kõƒƒƒgBƒƒƒü ÿ ôAô»ƒƒƒO»ƒƒƒƒG kAsBƒƒƒƒC »ƒƒƒƒOAô

:ó»ø ô vÉì ÿ»Ô»xè»ƒÔ ½ƒG q ½ƒýƒO ôk aýø þü ¼ rì ÿ ô vƒÉƒì QƒÉƒ¾ºk óBƒýƒì»ƒÜ»ƒü ôBðBì Qɾºk óBý…ýìºôk .»ýð þÜ»üBƒðBƒì ï»G ,»ü»ø ÿ ôArÝü qBük þƒÜ»ƒü»ƒPƒwAqBƒC ÿ ôB_ Býð»O .QÈ rñýGBð QÜArPxG»C ÿ ôB_»G .òñýHýG òðAõOºk òðBÜ»ðs»ì »Ôõƒw»ƒéƒü»ƒÔ rýLxÝ„ ÿ»ÜºqAkôBð »P„qAs õâ ,óBýì»Ü»ü þwBG þOq õÜ»G ,)yÉHÜBì( þðBìs q»w»è þÝÉܼ rý_»è »ýPü rG þü ¼ rì þðõG" :RBܺk þÝÉܼ rý_ ,ºô»Ü»üºvì»â ó»üæ»è ºôApÉâ »ðõ`¾»ø ô o»ðºo»ð ô ôAuºôAu»è õÉéðAõƒÉƒè ."»ýð ÿBðBì ï»G ,óBÜ»ðBPÉ„ ºô»C ÿ q»â»C »üBâlük ï»C ÿºrÈõâ»G q»HìAq»G»è òü»ÝG ÿlÉìõDÉG»G Qw»ø »ü»ø ºqBPÔºq ô»C .þü ¼ rƒì ÿ qBƒPƒÔºq þƒð»ƒíƒük

ÿôvÉì þèõèºkq»ƒâ þƒPƒwºk þƒGºq»ƒƒÌ ô»Üõ¾ºvÉâ ,krÝÉK þƒƒƒðBƒƒƒÜBƒƒƒG»ƒƒƒ„ºq ,o»ƒƒâ»ƒƒñƒƒƒOô»ƒƒƒÜ ‡»ƒƒƒƒðAôtƒƒƒƒì»ƒƒƒƒƒG .R»üBð óBýüBƒO½ƒÜ »ƒƒðBƒƒÜpƒƒâ ʃƒƒGºk »ƒƒýƒƒü qõƒƒƒPƒƒƒè»ƒƒƒÜ õƒì»ƒø ,óBƒÜ»ƒ¾õƒØ ,ô õG »Ü»¾»Ü ºkkBì þƒƒðBƒƒÜ»ƒƒýƒƒÜºôBƒƒð óBƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒü ½ƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒƒg ,ºô»ƒð»ƒÝƒHƒ¾BƒO»ƒG ÿ½ƒwBƒC ÿºô»ƒèq»ƒG þƒƒƒƒƒƒƒƒƒGºq»ƒƒƒƒƒƒƒƒƒÌ þƒÝƒÉƒðBƒíƒƒwBƒƒC»ƒƒè ºô»ƒƒƒƒƒƒƒ¾BƒƒƒƒƒìBƒƒƒƒƒw QÈ ô»ÝGqBük»G

ôBƒð»ƒè ºô»ƒñƒýƒØ»ƒO ,Alƒýƒ_õƒK»ƒè »ƒýƒƒýƒƒ_õƒƒK ..Ak»âqBP„õÜ ôBð»è »âqBP„õÜ ,Akºô»ñýØ»O óBü½g Ǽ rì »Ü QÉð»ü»âºk ºô»C ‡»ì»C »Ü òñÉOq õغl¾»ø »ðArÈõÜ þÜ»ý…ÉÜq»w»è »ð µÞÉíPxýw »ð µþüBñ„¼ q aýø »ð ÀØ»C


9

q»xðAq»w óBPwkqõÜ

info_chawder@yahoo.com

2013/8/26 »í컄 ôôk )434( ºqBìu

RBܺk ArÝ„BC ºrwõð ÿºq»G þðBÜ»„rÉø þXðBìBC ,)å.N.ÿ(ÿvÉG»Oô :"rÈkôB_" ½G ,êýè»g qôlü q ½gôBð ÿo»„ þðBwrýã¾»ø »PÉGºk ,óBPwkqõÜ ÿAôBCu¼q»è ÿsBGq»w ÿ»Ýük þÝÈtÉø þðkrÝPwô qk

êýè»g q ôlü q ,ºkq õÜ þè»â ÿºkArýC »ì»C ,òü ôArhÝÈ q aýø þðBñÉùÝÉK»G »ãÈ q »Ü »…ýPxü ô»ð »ã¾»G ÿAôBCq ½g»è þGtc þüsBGq»w þÜ»üBý…ýéýì »PÉGºk ÿºô»C q»G»è ,òüºkBð AlðBPwkq õÜ óAõÉð»è ½gôBð þãð»W þðBwrýã¾»ø ÿ»üBì q»ø»è ÿ sAõ…ÉK »ƒíƒÉƒC ﻃG ,AlƒðAkq õƒÜ óBPwkq õÜ ÿAôBCq ½g»è kq õÜ»è ÞÉð»ƒüæ q»G»è , å.N.ÿ ÁBK »PÉG ÿºô»G , òü»Üºk ë»â µóBíP…ýð»è ókrÝü râq»G þÔBì ÿºô»C ÞÉw»Ü aýø þè½K ½ð½ì ôºôAqtÈ qBK þÝÉÔBì þü sBGq»w þÝÈ tÉø þðBñÉùÝÉK ï»G ,»ýð ,ÿ ôAô»O»G QÈ rÜBñ¾õG»ƒØ þƒÝƒÈ qBƒÜ »ƒÝƒük »HýO»Ü þðBñÉùÝÉK»G s»c »ƒÜ þƒ„»ƒðAô»ƒC ,å.N.ÿ ÿºôºqºk»è ó»Üºk óBÜ»ýüsBGq»w ÿAôBƒCq ½ƒg»ƒè kq õƒÜ ÿÂBƒƒG ÿºôAq s»ƒƒìAk ÞÉP„ þ¾õƒG»ƒØ QƒÈ rƒÜBƒð ,AlƒðBƒPƒwkq õƒÜ »Ýðõ_ ,ß»üºõÉ„ aýƒø»ƒG QƒÈ rƒÝƒG»ƒì»ƒè #.»Pwô qkBð µþÝüu ½èBð

,Akkq õÜ ÿºqAô»Ø»G óAk»ñÉLðAk :†ýì»ýÉw ôºô»O»ð µÿlð»íO»HüBO µô vÉì ô q õPè»Ü»G Alü½g þðkrܺqAlýC»è ºô»ðBýðBÜAôºo»ÔBƒì ,þðkrÝèõì»c»O ôºô»ü½g ÿkõg ó»üæ»è ºô»ðõGkrâ ½G QÉðºk ºõÉK óBý¾BK ‡»ì»C µþƒƒPƒƒwq»ƒƒK s»ƒƒâºq ÿ»ƒƒÐBƒƒƒñƒƒƒG q»ƒƒƒw»ƒƒƒè þñÉĽ„ þðBýâ þðkrÝÜæB_ ,µþü q»â»Ô»üBO AlOºo»ñG»è »Ü ,þxÌ»G þð»â½G þO»ýGô rÌ þxÌ»G þGtc ÿ q õPè»Ü µóBܺôBí„BK»ƒè .AkBü q õw»è ó qBÝðAôBO 󻃃ø 󻃃üæ ÞƒƒÈlƒƒð»ƒƒø :rƒƒÈkôBƒƒ_ ºõÉC »ƒÜ ó»ƒÜºk ºô»ƒC ÿºlƒð»ƒâBƒK ô pƒK þðBƒKºo½ƒâ q»ƒw»ƒG óBƒO½ƒg þƒðõƒìu»ƒø þðBñÉùÝÉK»G BãÈ q ,µòñÉK»wºk Alü sBGq»w »Ü óºkBð þü sBGq»w þÝÉè»âBƒýƒ…ƒýƒéƒýƒì ?QÉG»ð ë»â þñPwAqBK þðBܺtÉø þ_»Ýéì þ¾¼ rPð½Ü »íÉC ʃ¾»G| :êýè»g q ôlü q »_ôBð»è ºôkrÜ óBíýü sBGq»w þƒðBƒKºo½ƒâ þÝÈ tÉø »íÉC ÿºô»C q»G»è ,AlðBÜ»ükq õÜ

ÿAôBCq ½g óºkºl¾ô»ø »Ü óBÜ»Oºs»Oq õì .ó»ÝGrýâAk óBPwkq õÜ ßºô| å.N.ÿ q»ƒƒâ»ƒƒC :rƒƒƒÈkôBƒƒ_ þƒÜ»ƒüBƒâsºk ó»ƒÜºk ½ƒG þƒü»ƒ„»ƒãƒðBƒƒG þÜ»üBâsºk aýø»G q»w ,QÉG þðBíP…ýð þü rýãPƒ…ƒK ºõƒÈõƒÜ»ƒè ,QƒÉƒG»ƒð þƒGtƒc ?QÈô»ÜºlPwºk ÿkBì µþwBýw þü rýãƒPƒ…ƒK óAô»ƒC| :êƒýƒè»ƒg q ôlƒü q ô»C ,ó râºkqºô ºôºkq õÜ ÿ qºôBƒì»ƒW»ƒè þðBÜ»¾¼ q »Ü ÿ»ðB…g»G½g »ðAqºôBãð»W qBXÈlð»ø ,òÈlÝÉK óBPwkq õÜ ÿAôBCq ½g ½G »Ü QÉPw»Gºk óBÜ»ü q õñw »OBøAk»G Q…K ó»üæ»è ,ºôArÝðBgq»O »ýüsBGq»w ºtÉø ï»C »ƒƒƒÜ ,ºô»ƒƒƒýƒƒƒükq õƒƒƒÜ ÿÂBƒƒƒG ÿ»ƒƒƒPƒƒƒƒwºk óAô»C ½G þwBýw þOºo»ñG þO»ýÌ»Wq»ì»G .QÈ rðºkAk »ýý_| å.N.ÿ þñOrãXðBìBC»G :rÈkôB_ »ƒýƒPƒxƒü q ¼ rƒýƒƒO »ƒƒ¾»ƒƒì½ƒƒÜ þƒƒð»ƒƒü滃ƒè ÿºq»G þðBÜ»HýO»Ü»è ,ºô»ðBƒÜºqAlƒÜ»ƒ_ µÛArýÌ»ƒè )ïçƒwæA »ƒèôk( µ)ºrƒ™ƒñƒèA( ?AlìB„ ôºrwõð ÿºq»G ÿ o»„| :êýè»g q ôlü q Êw ½G ºô»Oo»âºk óBܺôºolðõO »ƒK ô rƒâ »OBgºk ºq»â»O ,å.N.ÿ :ï»Ü»ü ,qBܽø þOºqBíýC þðBñOBýñG»è ÿ»Ü»ýñýHÝü qBO ºu ¼ rK óBܺlð»ì»¾ôºk »ýükq õÜ »_ôBð»è þìçxýC óBÜ»ü q õñw ºs q»ì µ)óçƒýƒìq( Rô»ƒð»ƒG þíÈ u q»è ôArÜkAsBC ÿ)õé…ìBØ -»ýðBÜ»ü rw( ï»C ôBð »ñOBø ½G RBܺlÉè óBýü rãÈ q ,µyÌ»G »ƒƒãƒƒð»ƒƒW ﻃƒC :†ƒƒýƒƒƒìºôk .»ƒƒƒðBƒƒƒ_ôBƒƒƒð ,»ýð å.N.ÿ ÿ uk Býð»O ,ºôArÜArÝ„BC ï»Wq»w ,þP…â»G ºkq õÜ þè»â ÿ uk õݾ»G ,òñÉíè»wºk »ì»C †ýðBܺuBìBC ô»ƒãƒ¾»ƒG µòƒPƒ„õƒÜ µókrƒÜrƒýƒƒãƒƒwºk ÿ»ƒƒãƒƒÈ q»ƒƒè þƒƒðõƒƒG ,µólƒƒðBƒƒØ½ƒƒO µókrƒƒÝƒƒƒÉƒƒƒLƒƒƒ_½ƒƒƒÜ .ó õGkq õÜ þwBðõ„ q»w»è óBÜ»ðBhGBw»Ø

»üAlÉO å.N.ÿ ÿ»ðB_ôBð ô»C :rÈkôB_ ? ó»ðBìBÜ óBƒƒü½ƒƒg óBýðAõO óAô»C| :êýè»g q ôlü q »ƒƒƒ_ôBƒƒƒð ÿ»ƒƒƒGq ¼ s»ƒƒƒƒè 󻃃ƒƒhƒƒƒƒHƒƒƒƒƒÝƒƒƒƒƒÈ q ê_ ,óBPwkq õÜ ÿAôBCq ½g þðBÜ»ýükq õÜ ÿ q ôºkqAõ_ ,»ýHxGrO ,þÝü þÜrÜ ,BÐBC ,þðBÝÈ q»w ,»ýxýGqk ,ºkõìBÌ ,õé…ýìBØ þðBÜ»ükq õÜ »Üºq»â µòü rýÔ»Ì ,þðBG½ƒÜ .»ýÔºr„»C µkõxØ»ì iÉ„ ߺô J»è»c óAkAqBC»è q ¼ s ÿºlð»âBK ô pK :rÈkôB_ ,å.N.ÿ »Ü ó»Üºk ºô»C ½G ºuBìBC »Ü ,ºô»OArÜõíük þPÉÜ»ü þOqBK»G òPwºõü»K ?»üAô »ì»C BüBC þÝÈ tƒÉƒø ,å.N.ÿ| :êƒýƒè»ƒg q ôlƒü q kq õÜ þè»â»è ÿ râq»ƒG »ƒÜ »ƒýƒðBƒíƒPƒ…ƒýƒð »PwAoBC»è þ„½K ôB_»G ,RBܺk þP…â»G ÿ»ðAô»`ÉK»G ,óBƒÜ»ƒýƒü rƒÝƒýƒÔ µþƒwBƒýƒw þ݃ɃOqBƒK»ƒG q»ƒw òƒÉƒ¾ºk »ƒÜ ,ºô»ƒðAô»ƒC þXðBìBC »ðAlð»âBK ô pK ï»C ,ºôArƒÝƒü qBƒük ÿ qBܽø»G RºqBG»w ,»ü»ø óBƒýƒýƒwBƒýƒw q»w ÿºô»G å.N.ÿ þðkrÜqBƒHƒO»ƒì½ƒO »üºô»C ,»ýýOArÜõíƒük þƒPƒÉƒÜ»ƒü þƒOqBƒK»ƒG ÿ ô q»è ºôkrÜ óBü å.N.ÿ ÿ rýãP…K»Ü þÜ»üºu ¼ rK ߺô ,ºô»ýü ô»ñÌ»ì µþwBýw ºô»ƒC QƒÈ ô»ƒìºk AkºrƒÉƒè ,þƒðBƒíƒýƒPƒ…ƒƒýƒƒð å.N.ÿ ÿ»ƒƒðAô»ƒƒC »ƒƒÜ ºô»ƒƒƒì»ƒƒƒÝƒƒHƒƒðô q »ýýGtc þÝÈ tÉø ÿºô»G ó»ÜºkqBHƒO»ƒì½ƒO †ýÍØAô ,ºôArÝü qBük þÝÉGtc»G q»w kõgBü þ…ýðBìõâ ,»ýýðAô »Ü QÉñÉíè»wºk ºô»C ÿ tÉø»G þü rýãP…K ÿ»ðBýƒì»ƒè »ƒýƒð AlƒÉƒO q ¼ s þðkrÝülðºõü»K þO»¾Bc µÿ qºôBì»W ºô»ýükq õÜ þè»â þðBÜ»ð»üæ ï»Wq»ƒw»ƒè å.N.ÿ ¼pì»C AlðBPwkq õÜ ÿAôBCq ½g»è ÿ»ãÈ o»è ,»ýðBíP…ýð þÝÈ tÉø ÿlðBíè»w µÿ rýÕÜ»O »ƒ¾»ƒì½ƒÜ þƒðkrƒÝƒýƒPƒxƒ¾»ƒøq»ƒG µóBƒƒÜ»ƒƒýƒƒGô rƒƒÌ µyƒƒÌ»ƒƒG »ƒƒýƒƒñƒƒÉƒƒƒÄ½ƒƒƒ„

| :‡BOrýìºk RBÜ òürOôs»G »Pxü õÉK QÈrÝG q»wºqB_ kqõÜ þwrK

| þñü rÔ»Ì þWBc :þðAksBw þñƒPƒwAqBƒK þƒðBƒÜ»ƒñƒýƒÜ»ƒü ÿvƒÉƒG»ƒOô ÿºq»G þðBÜ»„rÉø þXðBìBC )å.N.ÿ(ë»â óBPwkqõƒÜ ÿAôBƒCu ¼ q q»ƒw ½ƒG ºrƒwõƒð qBܽø Êw ºô»üºqBG ô»ƒè µRBƒÜºkArƒÝƒ„BƒC .ô o»ƒOBƒgºk AlýO»HüBO þÝÉâ½èBük»è êýè»g q ôlü q »Ü RBܺl„ºô»G ºuBìBC "rÈkôB_"| Á»â»è ÿ»Pwºk óBýwBýw þO»ýÌ»Wq»ì å.N.ÿ ÿ»Ýük þÝÈ tÉø þðõHPwô qk ôºkqõÜ ÿÂBG ÿo»„ ÿ½ø »PÉGºk å.N.ÿ ÿºôºqºk»è | .½gôBð | ô»C òƒðAõƒOºk AkBƒOºq»ƒw»ƒè :rƒÈkôBƒ_ »Ü ºô»ð»ÝHðô q ½ƒG óBƒì»ƒðBƒWq»ƒìõƒè»ƒø ?ºõOBùÝÉK AlÉO å.N.ÿ þñPwAqBK þðBÜ»ñýÜ»ü| :êýè»g q ôlü q ,Aqlð»ü»âAq Ak2011 þ¾Bw»è ,)å.N.ÿ( ë»â q»w»G äÉãðBì lð»_ þðõGo»LÉO ÿAôk »OAô ,AkBƒü q õƒw þƒƒ„o½ƒƒ„ þƒƒðBƒƒwrƒƒýƒƒãƒƒ¾»ƒƒø þðkrܺtƒü qBƒPƒýƒéƒýƒì ÿAôk †ƒýƒO»ƒHƒüBƒO»ƒG þƒƒðBƒƒÜBƒƒOºq»ƒƒw þƒƒñƒƒOô»ƒƒÜqºk µ‡o½ƒƒ„ ,AlOÂô»è þ…üBƒwBƒC ,þƒðõƒ_qºlƒPƒwºk»ƒè þO»wºk þðBì»ð µþü sAôæ þìBƒXƒðºqºk »ƒÜ ,AlƒðBƒÜ»ƒ_ôBƒð»ƒè ÞƒÈ q ¼ s»ƒƒè R»ƒƒ¾ôºk »ƒ_ôBƒƒð þƒƒñƒƒPƒƒwAqBƒƒK þƒƒÜq»ƒƒC ,å.N.ÿ q»ƒƒø»ƒƒè ÿkq õƒƒÜ þƒƒè»ƒƒâ µóBƒƒÜ»ƒƒükq õƒƒƒÜ ,Qwºk»Orâ þü sBGq»w þÝÉðAkqºõÉPwºk ½G µMƒýƒxƒðºrƒK µYƒðBƒìBƒC ºkrƒƒÜ ÿ»ƒì»ƒC ºqBük þ¾¼ q ë»â ÿ qBâtÈ qBK þðBܻܻü ,ÿ ½g þè»â »Ü ,õG»ø Aks õì»O ÿ19 þñü o»KAq»è óBü þðBܺtÉø þðkrÜqB_Bð»G BPw»ø AlýÉO kq õÜ ÿ»Gq ¼ s þñP…ÉùÉW»G »G yÌ»G þƒíƒÈ u q .AlðBPwkq õÜ ÿAôBCq ½g»è óBÜ»ükq õÜ ºqB„

,‡BƒƒƒOrƒƒƒýƒƒƒìºk òƒƒƒük»ƒƒƒƒc»ƒƒƒƒw ÿ ½ø»G :lðBü»ãüAq N.k.J þܼ q»wôBø »O»ðõG z»Ü qAs»ø 50 ºôºkq õÜ þwrK »è»ø ï»C R»ìõÝc »Pxü õÉK ,þðBGq õØ q»G»Pü rãG ôBXðõâ ÿ»ãÈ q ôAk»ñwºk»è ÿ q»ƒwºqBƒ_ RBƒÜ òƒü rƒOô s»ƒG õƒƒÜBƒO #.QÈ rÝG »Ü»wrK

:õéнDâ½è Ûô qBÔ Qwºk óBмkq»C| ÛArýÌ ÿ½gôBð ÿqBGô qBÜ»è

óBÜ»ðArü»Ø q»w»è ÿºô»ðAkqBÜ ,õéнCqAl`¿Ü þñOBø ÿ qAõG»è óBÜ»ýƒýƒÜq õƒO BƒýƒðBƒLƒìõƒÜ þƒðõƒG ÛArÉÌ þðBgrÈ u ÿºô»ðõHPwô qk ôºô»ðAu õG ÿ ôAô»O»G »¾Bwôk ï»C ÿºôBì»è »Ü .ºôkrÜ óBÜ»ýýÜq õO BýðBLì½Ü þðBñÉøq»Gºô ô qBÜ ßBC Al…ü»ì»C q»HìAq»G»è .ºôBPwºô ÛArÉÌ»è »ýülðºôºu q»G ÞÉÕýOBðq»Pè»C ߺô þOqBƒK þíƒÈ q»ƒø»ƒè þƒðBƒÜ»ƒýƒü q õƒGBƒC µþƒðBƒâq sBƒG õì»ø AlÝÉOBÜ»è ,ºô»O¼krÜp_ óBPwkq õÜ " òƒÉƒ¾ºk »ƒíƒÈ q»ƒø ﻃG ÛArƒýƒÌ þƒƒð滃ƒâ »G ºq»Ùð»C þO»ìõÝc þ_»Ü ,"óBPwkq õÜ !RBGºkôBð ÿ "ÛArÉÌ ÿ q õÜBG"

RBܺk óBÜ»ülðºõü»K ÿºô»ðõHýüBwBC ÿqBýñ…ÉK õéнCqAl`¿Ü :ïºôk .ºôkrƒÜ þƒw»ƒÜ»ƒÜBƒO þƒÝƒÉƒƒíƒƒÈ u q þOqBK ßBC þƒO»ƒìõƒÝƒc þƒðBƒñƒÉƒùƒPƒxƒÝƒ„ Á»â»è þO»HüBO»G ,Akºôºqºk þO»wBýw»ƒè òPw»G Q…K :ï»ýÉw .AlÉwôAqk þðBOÂô ÿ rG»è ÞÉÅýOBðq»Pè»C ߺô ,ﺺôk þ¾Bg»G »ðBPw¼k ÿlðºõü»K þðkrÝPwô qk R»ìõÝc ÿ»ñÈ ô †ü»ì»G ,q»Gô q ôºk þðBOÂô Á»â»è µBgºkqºk þP…ãüAq ½G þOqBK ßBC þPxÝ„ »ƒOqBƒÜ ô»ƒè ß»ƒü »ƒOBƒÜºk ‡»ƒì»ƒƒC q»ƒƒø þðBÜ»ðkqAvHƒ¾»ƒø »ƒè »ƒÜ ÿ»ƒðBƒýƒýƒÜºq»ƒw óBмkq»C ÿ»Ü»O»ìõƒÝƒc »ƒGuk AkõƒOBƒøAk .QÉñÉùHü qBÜ»G ,N.ƒø,.Z ÿ»ƒÜ»ƒOq ½ƒKAq óBÜ»ýülðºõü»K q»w»è þü q»ãü qBÜ ÊƒOq ½ƒKAq õƒéƒÐ½ƒCqAlƒ`ƒ¿ƒÜ ºqBƒü pƒGAô| þOºqAsºô »OAlG ÿ»Ü»ƒðAkq»ƒw ÿºqBƒGqºk »PÉHG »Oq ½KAq ï»C Ê_ºlÉK ,BýÜq õO ÿºôºqºk ,ºq»Ùð»C µAlлG óAõÉð þÜ»¾»Pw»G ÿºô»ðAõO q»w»è þÕýOºs ½K þü q»ƒãƒü qBƒÜ †ƒü»ƒì»ƒG þXýOArPw µóBÜ»ýülðºõü»K ÿºô»ðõHüBwBC #.ºô»PÈ ô»ÜºlÉè ÿæôkq»ø

õéƒÐ½ƒDƒâ½ƒè ,RAkºkqºô ÛArƒÉƒÌ ÿ ½ƒgôBƒð óBƒgq»ƒƒ_qºô þƒƒ¾Bƒƒg»ƒƒG ÿ»ƒƒÜ»ƒƒðAkq»ƒƒw »Ü krÝÕwºô æôkq»ø þðBÜ»ýülðºõü»ƒK»ƒè þwBýw þ„ôºq ÿ ½ø»G »¾Bw ôk ÿºôBì þO»ìõÝc óAõÉð þðBÜ»ýülðºõü»K ºô»Ü»_ôBð þPxÝ„ þOqBK ßBC ,õGAp`G ºq»Ùð»C µAlлG »ü½Gq»ø ôºôBñÉø Akºôºqºk þO»wBƒýƒw»ƒè þƒOqBƒK þƒÜ¼ q»ƒw ߺô õƒéƒÐ½ƒCqAlƒƒ`ƒƒ¿ƒƒÜ Ëô»üºk BýÜq õO þܺq»w þð½ƒýƒws ½ƒK ½ƒC Á»â»è ‡BG þÜ»ýülðºõü»K»è ÿ ½g ÿ q»GBÜq lлG»è ߺô ,RBÝG Akq»Gô q ôºk þƒðBƒOÂô óBíýP„BC óBùýW»è ,þP„BC ½gôBð»è "þOô | ."Ëôºk | õéнCqAl`¿Ü þðBÜ»P„»â»è YðBìBC õƒéƒÐ½ƒCqAlƒ`ƒ¿ƒÜ ,AkôkrƒGAq ÿºôBƒì»ƒƒè µBýwBC þðBOÂô ½G þÝÉðAkq»ƒw ºrƒýƒXƒðs AlýðBÜ»ðAkq»w Q…â»è ,õGkrÜsBw BKô q ô»C :ï»Ü»ü ,ºõHýXðBìBC þƒÜºq»ƒw þƒ¾Bƒg ôk ÿºô»G þOqBK ßBC »è lðõO ÿ»ñgºq µÂBÝw µBýÜq õO ½G jq»_ôBø þwArÜõíük»è ºrãÈ q »G óBмkq»C ÿ»Ü»O»ìõÝc þðkr݃Ճwºô

N.ƒø.Z ÿ»Ü»xðArÕð½Ü Alƒü»ƒÜ»ƒðAkq»ƒw þƒƒì»ƒƒÜ»ƒƒü ÿ u ¼ q»ƒƒè ÿ ôBð»G þ݃ɃxƒðArƒÕƒð½ƒÜ õƒéƒÐ½ƒCqAlƒ`ƒ¿ƒÜ ÿlðºôBð»è ÛArÉÌ ô BýÜq õO þðBÜ»ýülðºõü»K ,AlлG»è òü rø»ñè»C þXýOArPw ÿºô»ñý¾½ÝÉè þܼ q»w Ak»Ü»xðArÕð½Ü»è ,krÝ„»Ý…ÉK þðõGºkBìBC q»w»Pxg þƒÝƒ…ƒýƒO N.ƒø.Z ÿlðºõƒü»ƒK þƒðkrƒÝƒPƒwô qk»ƒè ÿ»ƒÜ»ƒOqBƒK ½G þP„BC þìBü»K µÛArýÌ Á»â»è »ðBPw¼k ïõÝc»ì ºô»G þ…ýOqBK ßBC ,õHÉK »Ü»_ôBð

µþðBâqsBG »ýülðºôºu q»G þOqBK ßBC # AlðBPwkqõƒÜ þƒíƒÈ q»ƒø»ƒè þƒðBƒƒÜ»ƒƒýƒƒü qõƒƒGBƒƒC ï»G ÛArýÌ þðæ»â õì»ø AlÝÉOBÜ»è ,ºô»O¼krÜp_ ºq»Ùð»C þO»ìõÝc ,"óBPwkqõÜ" òɾºk »íÈ q»ø !RBGºk ÿôBð "ÛArÉÌ ÿqõÜBG "»G ߺô ÛArƒƒƒƒƒƒƒÉƒƒƒƒƒƒƒƒÌ ÿºôºqºk ÿ rƒƒƒƒƒƒƒƒü sºô †ü»ì»G ,krÜsBw kq õÜ þÝÈ qAk»íO»wBýw »OqBK ô»C »Ü Ak ÿºô»C ÿ»ñÈ ô õéнCqAl`¿Ü µ»ýýð J»øs»ì µó»üæ ÿ sAôBƒýƒW Á»ƒâ»ƒè .ºõü pGqºk ÿ ½g þð»üçÉG ,N.ƒø.Z ÿ qºkºlü qBü ,õéнDâ½è Û ô qBÔ ÛArýÌ þðBwrK q»G þðAq»ãýƒð»ƒG ÿºuBƒìBƒC óBмkq»C Iƒü»ƒO J»ƒWºq ÿºô»ƒG ºôkrƒÜ ÿ qBGô qBÜ»è Qwºk BýÜq õO þðArüsºõܼ q»w

þðBOÂô Á»â»è ‡BG ºõýðAõPü»ƒð »ƒÜ krƒÜ þØArÉÌ µBü q õw ÊñÈ qºs õãƒG AlƒýƒÉƒwôAqk | .ºô»üBñÉø »ðõíð ߺô ½G þP…â þÜ»üºõÉ„»G »ƒÜ»ƒðAkq»ƒw þñOô»ÝÉK ôB_ ,õ_ºõÈ o»G ‡BG æôkq ô»ø þðBwrK q»ƒG Á»ƒâ»ƒè N.ƒø.Z þƒÜ¼ q»ƒw R»ðBð»O ,»ðõw ô»Íý„ þðAq»ñÈõð,R»ìõÝc ,ÿ qBHÈ s qBý„½ø Á»â»è þOq õÜ þÝÈ qAlük

kB…¾k AvÉø ,õéнCqAl`¿Ü ëBì»Ü ÿ»Ü»ðAkq»w ½G )N.ƒø.Z(ë»â ÿqBì½Ü þOqBK þܼ q»w óAõÉð þðArü»Ø ÁBwôk ‡BƒK»ƒè ,AlƒÐ»ƒG Ëõð»èq»w ,AlлG ôºq»Ùð»C þO»ìõ݃c µBýÜqõO óAõÉð»è þwBì½éHük þülðºõü»K .ºô»üBÜ»PÉñÈk ÛArýÌ N.ƒø.Z þܼ q»w ,ôkrƒGAq ÿ»ƒPƒÔ»ƒø lƒð»ƒ_ ô»ƒƒÜ»ƒƒOqBƒƒK þƒƒÝƒƒÈlƒƒðBƒƒ„ Á»ƒƒâ»ƒƒè ô qBƒÝƒðºôBƒg þƒðBƒw»ƒÜ µzõƒƒð»ƒƒìBƒƒðu ¼ q ,þÝýèBì ÿ q õð þP…ÉãðBG q»w»è ,óBâq sBG þÝÉðAkq»w»ƒG ÛArƒýƒÌ þƒðArƒü sºõƒÜ¼ q»ƒw ,ÛArÉÌ þPg»PüBK ÿAlлG »ñP…ü»â þìq»Ô òü rPãðrâ»G ºô 2009 þ¾Bw ‡BK»è »ì»C .QÈ rðºkAk ÛArÉÌ ½G »OqBK ï»C þðAkq»w þܼ q»w ÿ ÁBÝüBG týðºk ,2009 ÿ tüBK»è ÿÂBG þÝÈlÔºô Á»â»è ,N.ƒø.Z ÿ»OBÜô»C ëæ»W ïBì þP…ÉãðBƒG q»ƒw»ƒè ,»ƒÜ»ƒOqBƒK óBüAlлG þðAkq»w ,ÛArÉÌ ÿ qBì½Ýܼ q»w þðBÜ»ðlðBü»âAq»è ÿ ½ãðºk RBÜô»C .krƒÜ ߺô ëæ»W ïBì ÿºô»G ,ºô»üAk BýƒÜq õƒO Á»â»è qBì½Ýܼ q»w ôkq õÜ þÜ»üºkrÜq»w ½G ÖýOºs ½K »Ü»ðAkq»w ÁB݃üBƒG tƒýƒðºk | .õ_ºõÈ o»G æôkq»ø õéнCqAl`¿Ü þñOBø ,»ðAlÉKºuBìBC þÉW| þðArü»Ø »¾Bw ôk ÿ»Ýü tð »Ü »üAlÝÉOBÜ»è AlлG µºq»Ùð»C þO»ìõÝc óAõÉð»è þwBýw ÿ»ýw¼k»è ‡»Ü»ðArýØ þðõHwô qk ,»ü»ø þðBÜ»Pw»HÈ râ ÿ»è»w»ì µþí„Bø Úü qBO þ¾Bw ,Al¾»ùü q»w ºq»Ùð»C ô rÉèô»ø óAõÉð ÿ õéнCqAl`¿Ü þP…ɃãƒðBƒG þƒÝƒýƒèBƒì qBƒK ôkrGAq ÿ»PÔ»ø »Ü»ðAkq»w ï»G ,õGkrÜ ô»ƒƒC þƒƒðBƒƒÜºqBƒƒƒOô þƒƒƒÉƒƒƒK»ƒƒƒG ,ArƒƒƒÜsBƒƒw N.ƒø.Z ÿ»ÜºlðB„ Á»â»è ÿ»ðBwõð»ìBðu ¼ q ß»ƒü q»ƒø »ƒÜ ºõƒPƒxƒgqºk ÿºô»ƒC ó õƒG Ëõð»èq»w Ëô»ðBüºk õéнCqAl`¿Ü µþÝýèBì ÿ q õGBƒC µþƒwBƒì½ƒéƒHƒük þƒÜ»ƒýƒülƒðºõƒü»ƒK ,ºô»ð»ÝHƒwô qk æôkq»ƒø ÿlƒðºôºu q»ƒG»ƒè »ðBýülðºõü»K ô»è ÿ ½g þðõHü sAq þÝýèBì µÿ rãð»üæ»è q ôk ÊWq»ì»ƒG ºôAlƒðBƒ…ƒýƒð ÿ ½ƒgôBƒð ÿ qBƒƒGô qBƒƒÜ»ƒƒè óAkqºõƒƒÉƒPƒwºk þãðrâ»è þwBG R»ðBð»O ,QÉG ºô»ü»Ü»OÂô

RAkºkqºô

ÿ qºkºlü qBü ,õéƒÐ½ƒDƒâ½ƒè Û ô qBƒÔ ÿºô»ðAo»â þOBÜ»è ,N.ƒø.Z þܼ q»w óBýÉK ÛArýÌ þðBwrK q»G "þOô ,AlлG»è ÿ qBGô qBÜ»éPwºk óBƒÐ¼kq»ƒC òƒü õƒOô óAô»C ,RAkºkqºô ºô»ØArýÌ ÿ ½gôBð Á»â»è »ðBPw¼k ÿlðºõü»K Ëô»ðBƒüºk »ƒÜ ó»ƒÜºkAôAk ,òƒPƒw»ƒHƒG BƒýƒÜq õƒO #."QÉñÉùG »O»wBýw ô»è sAô óBмkq»C

ÿqAlÜ»_ 57| òÈ quõܺk ºrwõð ÿºq»G

þñPwAqBK þðBÜ»ñýÜ»ü þðlðBü»âAq ÿºôBì»è :krÝüArÝ„BC )å.N.ÿ( ë»â óAkAlÝÉK ô o»ƒ„ AkôkrƒGAq ÿ u ¼ q ôk ÿºq»G þðAqAlÜ»_ µóAô»C óAõƒÉƒð»ƒè 57 BÐBC ê_ µþðBÝÈ q»w»ƒè ,ºrƒwõƒð ó ôAq u õÜ ºrƒwõƒð ÿºq»ƒG ÿ qAlƒÜ»ƒ_ óBƒƒýƒƒðBƒƒƒýƒƒƒâ å.N.ÿ »ƒƒƒè †ƒƒƒýƒƒðAôk


‫ئابورى‬

‫ذمارة (‪ )434‬دو شةممة ‪2013/8/26‬‬

‫‪info_chawder@yahoo.com‬‬

‫‪10‬‬

‫چارەسەرە ئابورییەكان‪ ،‬الی سۆسیال دیموكرات‬ ‫ئارام میرزا‬ ‫(ئاب����وری سیاس����ی) الی سۆس����یال‬ ‫دیموكرات بەواتای یاسا كۆمەاڵیەتییەكانی‬ ‫بەرهەمهێن����ان‌و دابەش����كردن‪ ،‬ی����ان‬ ‫چارەس����ەرێكی یاس����ا كۆمەاڵیەتییەكانە‪،‬‬ ‫بەمەبەس����تی بەرهەمهێنان����ی ش����مەك‌و‬ ‫دابەشكردنی بەسەر بەكارهێنەرەكاندا‪.‬‬ ‫لەئابوری سیاسیدا كۆمەڵێك پەیوەندی‬ ‫ئاب����وری ه����ەن‪ ،‬ئ����ەم پەیوەندییان����ە‬ ‫زۆرج����ار هێن����د ئاڵ����ۆزن ك����ە هیچكام‬ ‫لەیاس����ا‌و رێس����ا ئابوریی����ە تایبەتەكانی‬ ‫س����ەرمایەداری‌و سۆسیالیستی بەشناكەن‬

‫لەواڵتان هەردو حاڵەتیان بەس����ەرهاتوە‪،‬‬ ‫وات����ە زۆر ج����ار هەردو رێ����ژەی بێكاری‌و‬ ‫هەڵئاوسان لەیەككاتدا سەریان هەڵئەدا‌و‬ ‫بەسس����تی هەڵئاوسان یان بەهەڵئاوسانی‬ ‫سست ناو دەبران‪ .‬لەهەمو حاڵەتێكدا مادام‬ ‫لەس����ەرهەڵدانی نەهامەتییە ئابورییەكاندا‬ ‫ئەبیبویەكی وەك (سۆس����یال دیموكرات)‬ ‫سەرهەڵدەدات‌و لەچارەسەركردنەكانیشدا‬ ‫بەباش����ترین رێگەچ����ارەوە لەگۆڕەپان����ی‬ ‫ئابوری����دا ئامادەیە‪ ،‬دەتوانرێت دور لەهەر‬ ‫گومانێك بوترێت كە بیرۆكەی سۆس����یال‬ ‫دیموكرات لەگشت تەنگەبەرە ئابورییەكاندا‬ ‫بونی گرنگە‪.‬‬ ‫لەالیەكی دیكەوە بازرگانی نێودەوڵەتی‬

‫هەر لەسەرەتاوە سۆسیال دیموكرات بزوتنەوەیەك بو‪،‬‬ ‫لەمەسەلەی (خاوەنایەتیدا) نەك هەر بەئاگابو‪ ،‬بەڵكو‬ ‫بەكلیلی كردنەوەی دەرگای داخراوی كۆمەڵی دەزانی بۆ‬ ‫گواستنەوەی لەسەرمایەدارییەوە بۆ سۆسیالیستی‬ ‫بۆ چارەس����ەركردنی ئەو گرفت‌و كێش����ە‌و‬ ‫ئاستەنگانەی كە لەئاڵۆزەكەدا پەیدادەبن‌و‬ ‫س����ەرهەڵدەدەن‪ ،‬هەر بۆیە پێویستدەكات‬ ‫سیستەمێكی ئابوری تێكەاڵو كە لەالیەكەوە‬ ‫رەچاوی پەیوەندیی����ە مرۆییەكان بكات‌و‬ ‫لەالیەكیترەوە پەیوەندییە بەرهەمییەكان‬ ‫بەڕەچاوكراوی بهێڵێت����ەوە‪ ،‬بونی هەبێت‬ ‫یان وەك ئەبێبویەكی (ضرورة) ئابورییانە‬ ‫سەرهەڵبدات‪.‬‬ ‫ئەگ����ەر بەتەنه����ا لەڕوانگەیەك����ی‬ ‫ئابورییانەوە بڕوانینە كێشەكانی ئاڵۆزەی‬ ‫پەیوەندیی����ە ئابورییەكان‪ ،‬ئ����ەوە بۆمان‬ ‫دەردەكەوێ����ت پەیوەن����دی ناهارمۆن����ی‌و‬ ‫بێبااڵنس����ی نێوان (هەڵئاوسان‌و بێكاری)‬ ‫ك����ە ه����ۆكارە لەس����ەرهەڵدانی بیرۆكەی‬ ‫سۆس����یال دیموكرات‪ ،‬چونكە تائێستاش‬ ‫بەتەنها چارەس����ەرە ئابورییە سۆس����یال‬ ‫دیموكراتییەكان����ە كە زیات����ر توانیویەتی‬ ‫كێش����ە ئابوریی����ەكان بەش����ێوەیەكی‬ ‫گش����تی چارەس����ەر ب����كات‌و پەیوەندی‬ ‫نێوان هەڵئاوس����ان‌و بێكاریش بەباش����تر‬ ‫لەچارەسەرەكانی دیكە بااڵنس‌و هارمۆنی‬ ‫پێببەخشێت‪.‬‬ ‫هەڵئاوسان‌و بێكاری وەك دو دیاردەی‬ ‫نێگەتیڤ����ی ئابوری بە(دوانە)ی نەهامەتی‬ ‫ئابوری ناو دەبرێ����ن‪ .‬لەلێكۆڵینەوەیەكی‬ ‫ئابوریناس����ی ئینگلی����زی (فیلیب����س) بو‬ ‫كاتێ����ك لەبەریتانی����ا توێژینەوەیەك����ی‬ ‫بەئەنجام گەیان����د لەنێوان بێكاری‌و كرێی‬ ‫كرێكاردا‌و لەچەند كاتێكی جیاوازدا‪ ،‬بۆی‬ ‫دەركەوت (كرێ‌) بەش����ێوەیەكی بەرچاو‬ ‫بەرزدەبێت����ەوە كاتێ����ك رێ����ژەی بێكاری‬ ‫كەمدەبێت����ەوە‌و زۆرتری����ش كەمدەبێتەوە‬ ‫كاتێ����ك رێژەی بێكاری ب����ەرز دەبێتەوە‪،‬‬ ‫لەدەرئەنجامیش����دا بۆی دەركەوت جۆرە‬ ‫دژایەتیی����ەك هەی����ە لەنێ����وان بێكاری‌و‬ ‫هەڵئاوس����اندا‪ .‬وات����ە ب����ۆی دەرك����ەوت‬ ‫پەیوەندییەكی پێچەوانەیی هەیە لەنێوان‬ ‫رێژەی هەردوكیان����دا‪ .‬كەواتە لەزیادبونی‬ ‫ئاس����تی داواكاری گشتی بەڕێژەیەكی زۆر‬ ‫لەبوارێكدا پرۆژە ئابورییەكان دەستدەكەن‬ ‫بەهەوڵدان ب����ۆ زیادكردنی بەرهەمەكانیان‬ ‫لەڕێگ����ەی دامەزراندنی كرێ����كاری زیاتر‌و‬ ‫هاندانی����ان بەكرێ����ی ب����ەرز‌و‪ ،‬ئەم����ەش‬ ‫دەبێتە هۆی بەرزبونەوەی خەرجییەكانی‬ ‫بەرهەمهێن����ان بەه����ۆی زیادبون����ی كرێی‬ ‫كرێ����كاران‌و لەكۆتایش����دا ه����ۆكارە ب����ۆ‬ ‫بەرزبون����ەوەی ن����رخ‌و دەرئەنجامی����ش‬ ‫هەڵئاوسان دەخوڵقێنێت‪.‬‬ ‫ب����ەاڵم لەحاڵەتی گران����ی‌و نەهامەتی‌و‬ ‫سستی ئابوریدا كە بار‌ودۆخە ئابورییەكان‬ ‫لەپاشەكش����ێدایە‪ ،‬داواكاری كەم دەكات‪،‬‬ ‫یان وەك خۆی دەمێنێتەوە‪ ،‬واتە نرخەكان‬ ‫وەك خۆیان دەمێننەوە ئەگەر كەمنەكەن‪،‬‬ ‫ئەمەش بەش����ێوەیەكی گشتی هۆكارە بۆ‬ ‫سەرهەڵدانی بێكاری‪.‬‬ ‫هەرچەند ئەم پەیوەندییە پێچەوانەییەی‬ ‫نێوان بێ����كاری‌و هەڵئاوس����ان بەتەواوی‬ ‫نەتوانراوە بس����ەلمێنرێت‪ ،‬چونكە هەندێك‬

‫كە لەخۆش����ی‌و ئازادی‌و ئاش����تیدا بژین‌و‬ ‫بەرێزەوە تەماشای بەهای مرۆڤ بكرێت‪.‬‬ ‫رێگ����ەی سۆس����یال دیموكراتی بریتییە‬ ‫لەگۆڕین����ی ماف����ی بڕیارەكان����ی ب����واری‬ ‫بەرهەمهێنان‌و بەرهەمەكان‌و س����ەرجەمی‬ ‫ئ����ەو دەرئەنجامانەی كە لەدابەش����كردنی‬ ‫بەرهەمەكان����دا بەدەس����تدێت‪ ،‬ن����ەك‬ ‫فۆرمەلەكردن����ی ماف����ی خاوەنایەت����ی‬ ‫ئامێرەكان����ی وەبەرهێنان‪ ،‬دەبێت رێگەش‬

‫بەكۆمەڵگەیەك����ی خاوەن دەس����ەاڵت بۆ‬ ‫كۆنترۆڵكردنی كەرەستەكان‌و شمەكەكانی‬ ‫بەرهەمهێن����ان‪‌ .‬واتە سۆسیالیس����تی بۆ‬ ‫خۆشگوزەرانی گش����تی‌و دیموكراتیش بۆ‬ ‫دەسەاڵتی زیاتری گشتی‪ ،‬كۆنترۆڵكردن‌و‬ ‫هەوڵدانێكی بەردەوامیش بۆ كەمكردنەوەی‬ ‫زیاتری جیاوازییەكانی دەرامەت‌و ئەمەش‬ ‫زیاتر بەپش����ت بەس����تن بەدانانی رێژەی‬ ‫جی����اوازی باج لەس����ەر دەس����تكەوتەكان‬

‫پێش����وەوە بەتایب����ەت ل����ەو‌واڵتانەی كە‬ ‫دوربون لەجەنگ����ە جیهانییەكان‪ ،‬پرۆژەی‬ ‫ریفۆرم دەس����تیپێكرد‌و لەالیەن سۆسیال‬ ‫دیموكراتەكان����ەوە بایەخێكی زۆر گرنگی‬ ‫پێدرا‌و لەدو دەیەی شەس����ت‌و حەفتاكانی‬ ‫هەمان س����ەدەوە دەس����تكرا بەڕوخاندنی‬ ‫خانوبەرە كۆنەكان‌و بەش����ێوازێكی نوێ‌‌و‬ ‫مۆدێ����رن دروس����ت كران����ەوە‪ ،‬ئەم����ەش‬ ‫بەشێوازێك بو كە ناوزەدكران بەپێشەنگی‬

‫ناباالن����س‌و ناهارمۆن����ی دابەش����دەكرێت‬ ‫لەجیهاندا‪ .‬بۆیە سۆسیال دیموكرات دەبێت‬ ‫هەوڵ����ی ئەوەبدات بەهۆی بازرگانی ئازاد‌و‬ ‫بەرب��ڵ�اوەوە خۆش����گوزەرانییەكی رەواتر‬ ‫دابینبكرێت بۆ هەم����وان بەبێ‌ جیاوازی‪،‬‬ ‫چونك����ە ماوەیەك����ی دورودرێ����ژ توانراوە‬ ‫پێشكەوتن لەناردنی شمەكدا بەدیبهێنرێت‬ ‫بەیارمەتی كۆمەڵێك ئاس����تەنگی ناڕەوای‬ ‫بازرگانی‪ ،‬بۆنمونە شمەكە سەرەتاییەكانی‬ ‫بەرهەمهێنان كڕدراوە بەهەرزان لەواڵتانی‬ ‫ه����ەژار‌و‪ ،‬پاش����ان وەك ش����مەكی ئامادە‬ ‫فرۆش����راوەتەوە بەن����رخ‌و بەه����ای بەرز‪.‬‬ ‫هەوڵ‌و كۆش����ش‌و ی����ەك الیەن����ەی واڵتە‬ ‫پیشەس����ازییە دەوڵەمەندەكانی جیهان بۆ‬ ‫بەدەس����تهێنانی قازانجی زیاتر هۆكارێكی‬ ‫ئاشكرای ئەم بێبااڵنسییەیە‌و زیاتر واڵتانی‬ ‫هەژاری هەژارخستوە‪ .‬واڵتێك كەدەیەوێت‬ ‫خۆش����گوزەرانی خ����ۆی لەس����ەر بنەمای‬ ‫بازرگان����ی بەیەك یان چەند ش����مەكێكی‬ ‫كەم����دا دابمەزرێنێت لەدونی����ای گڵۆباڵی‬ ‫ئەمڕۆدا بێشك هۆكارە لەپەیدابونی هەمان‬ ‫كۆسپ‌و ئاستەنگ لەواڵتێكی دیكەی كەدا‬ ‫كە بەتەنها پشت دەبەس����تێت بەشمەكە‬ ‫خاوەكانی خۆی لەبازرگانیدا‪.‬‬ ‫بیروبۆچ����ون هەی����ە كە ن����ەك ئازادی‬ ‫بەڵك����و بەرەاڵیی ب����ازاڕی الپەس����ەندە‪،‬‬ ‫بیروبۆچونێكی����ش هەی����ە ك����ە خوازیارە‬ ‫بازرگانی بگەڕێت����ەوە بارودۆخی جارانی‌و‬ ‫س����نورەكانی نێوانی����ان تون����د‌و ت����ۆڵ‬ ‫بكرێت����ەوە‪ .‬لیبریاڵەكانی ئابوری لەهەمو‬ ‫جیهاندا خوازیاری ب����ازاڕی ئازادن‪ ،‬بەاڵم‬ ‫بەبێبون����ی ماف����ی پاراس����تنی رێكخراوە‬ ‫كرێكارییە كۆمەاڵیەتییەكان‪ .‬راس����تڕەوە‬ ‫تون����دڕەوەكان‌و چەپ����ە توندڕەوەكانیش‬

‫لەپەرەس����ەندنێكی بەردەوامدای����ە بەهۆی‬ ‫پێش����كەوتن‌و رێكخس����تنی زانی����اری‌و‬ ‫گواستنەوە‌و پەیوەندییە نێودەوڵەتییەكان‬ ‫ك����ە جیهان����ی بۆكردوی����ن بە(دێ)یەكی‬ ‫هاوبەش‌و بچوكی نێوانمان‪.‬‬ ‫هی����چ كات لەمێژوی مرۆڤایەتیدا مرۆڤ‬ ‫نەیتوانی����وە وەك ئەمڕۆی لەگەڵ یەكتردا‬ ‫لەبوارە ج����ۆراو جۆرەكان����دا بەبەرباڵوی‬ ‫مامەڵەی����ان لەگ����ەڵ یەكت����ردا هەبێ����ت‪.‬‬ ‫هی����چ كات لەمێ����ژوی مرۆڤایەتیدا مرۆڤ‬ ‫نەیتوانی����وە گەش����تی دور‌و درێژی وەك‬ ‫ئەم����ڕۆی ب����كات‪ .‬هی����چ كات لەمێ����ژوی‬ ‫مرۆڤایەتی����دا مرۆڤ نەیتوانیوە س����نوری‬ ‫نەتەوایەت����ی ببەزێنێ����ت‌و ش����وێن كار‬ ‫بكەوێ����ت‌و بگەڕێت بەش����وێن جێگەیەكی‬ ‫ئارام بۆ ژیان بردنەس����ەر‪ .‬هەرگیز هێندە‬ ‫كاری زۆر‌و جۆراوجۆر پێویس����تی بەهێزی‬ ‫كاری مرۆڤەكان����ی دی����وی ئەودیوی گۆی‬ ‫بدرێت بەتاقیكردنەوە‌و خۆڕاهێنان لەسەر بەپێی ك����ەم‌و زۆرییان‪ .‬هەروەها هەوڵدان مۆدیرنیت����ەی دور لەچەپ����ڕەوی‪ ،‬چونكە خوازیاری دوبارە داخس����تنی سنورەكانن‪.‬‬ ‫زەوی نەبوە لەجێبەجێكردنیاندا‪.‬‬ ‫زۆرن ئ����ەو پارت‌و الیەنان����ەی كە دژن زۆربەی زۆری ئەو رێگا‌و چارەس����ەرانەی بۆ گواس����تنەوەی لەس����ەرخۆی دەسەاڵت بەڕاس����تی كردەوەو بی����ر‌و بۆچونەكانیان بەتەنه����ا سۆس����یال دیموكراتەكان����ن‬ ‫بەدی����اردەی گڵۆب����اڵ‪ ،‬چونك����ە تەنه����ا كە لەكۆتایی رێگ����ە ئامانجدا میتۆدەكانی لەخ����اوەن كارەوە بۆ موچ����ە خۆرەكان‪ .‬هەڵگ����ری داواكارییەكان����ی زۆرین����ەی كەبەئەركی خۆیان دەزانن ئەلتەرناتیڤێكی‬ ‫كێش����ەكانی بەنێودەوڵەتیبون����ی ئابوری خوڵقاندن����ی چونەن����اوەوەی یەك����ەی بەكورتی سۆس����یال دیموك����رات بەتەنها دانیش����توان ب����و‪ .‬لەمەش����دا سۆس����یال ئەوتۆ پێش����نیازبكەن كە تیایدا دوالیەنە‬ ‫دەبین����ن‌و ‌وادەزان����ن كارەس����اتە ئەگەر (گش����تی)‌و زاڵبون بەس����ەر رێكخستنی دانسقەترین ئەڵتەرناتیڤی هەمیشەییە بۆ دیموك����رات پەنایان بردە ب����ەر دو هێزی یان هەمەالیەنە سودبەخشبێت بۆ مرۆڤ‌و‬ ‫مرۆڤایەتی لەجیهاندا‪ .‬سۆسیال دیموكرات‬ ‫داهێنەر‪:‬‬ ‫رێكخستنەوەی گشت پەیوەندیەكان‪.‬‬ ‫بوارەكان����ی ئاب����وری س����نور ببەزێن����ن‪ ،‬بەرهەمەكاندا‪ ،‬دابین دەكات‪.‬‬ ‫‪-1‬لەالیەك����ەوە بۆچونێك����ی چڕ‌و پڕیان خوازیاری س����ەرهەڵدان‌و پێش����كەوتنێكی‬ ‫سۆس����یال دیموكرات خ����ۆی لەخۆیدا‬ ‫سۆس����یال دیموك����رات ب����ەوە تاوانبار‬ ‫لەكاتێك����دا سیاس����ەتی تایب����ەت بەهەر‬ ‫‌واڵت‌و نەتەوەیەك وەك خۆی بمێنێتەوە‪ .‬دەكرێت ك����ە گوایە زیات����ر بایەخ دەدات یارمەتییەكی هاوتەریبە لەگەڵ بوژاندنەوە‌و الدروس����تبو‪ ،‬ك����ە زۆر گرنگ����ە بەرهەمە ئابورین نەك بەش����ێوازێك كە سنورەكان‬ ‫هیچكام لەم بۆچونانە راستنین‌و سۆسیال بەب����واری چەندایەت����ی لەچوارچێوەیەكی بەرەوپێش����چونە ئابورییەكان����ی ب����ازاڕ‌و ئابوریی����ەكان مۆدێرن بكرێن تا ئاس����تی دابخرێ����ن‌و نەبەش����ێوازێكی ب����ەرەاڵش‬ ‫دیموكرات ب����ڕوای بەبوارەكان����ی گڵۆباڵ سەرمایەداریدا‪ ،‬بەاڵم لەڕاستیدا سۆسیال خۆراكیش����ە بۆ پالنەكانی دەس����تكەوتە س����تانداردی گش����تی بەرز بكرێتەوە كە س����نورەكان بكرێنەوە‪ ،‬بازرگانی دەرەوە‬ ‫لەگەڵ زیادبون����ی ژمارەی دانیش����تواندا دەبێت سیستەمێكی رەوای بۆ دابڕێژرێت‬ ‫هەی����ە‪ ،‬چونك����ە ئەزمون����ی ئ����ەم چەند دیموك����رات بەب����ێ‌ خس����تنی چەندایەتی خێزانییەكان‪.‬‬ ‫كە تیایدا هەردوالی س����ودمەندبێت بەپێی‬ ‫لەسیستەمە راستڕەوەكاندا وەبەرهێنان بگونجێت‪.‬‬ ‫سااڵنەی رابوردو ئاشكرایكردوە كە بەهۆی لەهەوڵی گۆڕینی شێوازی سەرمایەدارییە‬ ‫‪-2‬لەالیەك����ی دیك����ەوە هاندان����ی بارودۆخە ئابورییەكانی هەردوال‪ ،‬بۆنمونە‬ ‫گڵۆباڵەوە ئاس����تی ژیان بەش����ێوەیەكی لەچۆنیەتییەكی چڕوپڕدا‪ ،‬هەر لەسەرەتاوە بەتەنه����ا ب����ۆ قازانج����ە‌و ب����ۆ دوب����ارە‬ ‫جێبەجێكردن����ی ئ����ەو هەم����و ئ����ارەزوە بازرگانیك����ردن لەگەڵ واڵتێك����ی هەژاردا‬ ‫خنكاوان����ەی ئەندام����ە دێرینەكانی حزبە دەبێت رەچاوی ب����ڕ‌و رێژەی گومركی تیا‬ ‫سۆس����یال دیموكرات����ەكان لەبەدیهێنانی بكرێت‪ ،‬بەشێوەیەك كە واڵتە هەژارەكەش‬ ‫كۆمەڵگەیەك����ی پێش����كەوتوی ن����او تیا س����ودمەندبێت‪ ،‬بەاڵم لەگەڵ واڵتێكی‬ ‫ژینگەیەك����ی مرۆڤایەت����ی گونج����او دەوڵەمەن����دا ب����ڕ‌و رێژەكە بەش����ێوەیەك‬ ‫بەمەبەستی دوبارەنەبونەوەی نەهامەتییە لەگۆراندا بێت كە قازانجەكە دوالیەنەبێت‪.‬‬ ‫لەكۆنگ����رەی حزب����ی سۆس����یال‬ ‫ئابوریی����ەكان ب����ۆ نەوەكان����ی داهاتوی‪،‬‬ ‫هەرچەند ئ����ەم جێبەجێكردن����ە هەندێك دیموكرات����ی نێودەوڵەت����ی جەخت لەوە‬ ‫گرفتی ناوەك����ی دروس����تكرد‪ ،‬بەتایبەت كرایەوە بەش����ێوەیەكی گش����تی بازرگانی‬ ‫لەنێ����وان ریفۆرمخوازەكان‌و شۆرش����گێرە ئەگەری بەدەس����تهێنانی خۆش����گوزەرانی‬ ‫لەسەرتاس����ەری جیهان����دا زی����اد دەكات‪،‬‬ ‫توندڕەوەكانی ناو حزب‪.‬‬ ‫بازاڕێك����ی ئ����ازاد‌و رەوا‌و ب����ەردەوام نابێ����ت بەتەنها ئارەزوەكانی س����ەرمایەی‬ ‫دروش����مێكە ئەم����ڕۆ زۆر بەكاردەهێنرێت‪ .‬تیاڕەچاوبكرێ����ت بەبێبون����ی كۆنترۆلێكی‬ ‫كەچی سەرەڕای بەلێش����اوبونی بازرگانی دیموكراسییانە‌و كۆمەاڵیەتی‪.‬‬ ‫بازرگان����ی‌و ب����ازاری ئ����ازاد ناتوانرێت‬ ‫ش����مەك‌و خزمەتگ����وزاری نێودەوڵەت����ی‬ ‫گڵۆباڵی����زم تائێس����تایش نەیتوانی����وە لەش����ەو‌و رۆژێكدا بهێنرێتەكایەوە‪ ،‬دەبێت‬ ‫خۆش����گوزەرانی سەرتاس����ەری لەجیهاندا رێگ����ە خۆش����بكرێت ب����ۆ ئەو‌واڵتان����ەی‬ ‫گش����تی لەبەرزبونەوەدای����ە‌و ه����ەژاری سۆس����یال دیموك����رات بزوتنەوەیەك بو‪ ،‬وەبەرهێنان����ەوە بەمەبەس����تی چاككردنی بەدیبهێنێ����ت‪ .‬لەالیەك����ی ك����ەوە لین����ك كەلەجیهاندا ه����ەن‌و بەرهەمەكانیان كەمن‬ ‫نێودەوڵەت����ی لەكەمبونەوەدایە‌و س����ەدان لەمەس����ەلەی (خاوەنایەتی����دا) نەك هەر چۆنیەت����ی بەرهەم����ەكان‪ .‬لەسیس����تەمە فاكتەرێك����ی رون‌و ئاش����كرا هەیە لەنێوان تابتوانن لەس����ەرخۆ بێنە ناوپرۆسەكەوە‌و‬ ‫ملیۆن مرۆڤ لەجیهاندا ئاستی هەژارییان بەئاگاب����و‪ ،‬بەڵك����و بەكلیل����ی كردنەوەی چەپەكان����دا وەبەرهێن����ان بەتەنه����ا ب����ۆ بەرزبون����ەوەی ئاس����تی بازرگان����ی‌و س����ودیان دەس����تبكەوێت خۆئەگ����ەر‬ ‫ك����ەم بۆت����ەوە‌و رۆژ ب����ەرۆژ مەرجەكانی دەرگای داخ����راوی كۆمەڵ����ی دەزان����ی پتركردن����ی چۆنیەتی‌و زیات����ر چەندایەتی ئاس����تەنگەكانی بازرگانی‪ ،‬چونكە هێشتا مەبەستەگشتییەكە بەرزكردنەوەی ئاستی‬ ‫زەمینە خۆشكردن بەرەو دیموكراسییەت ب����ۆ گواس����تنەوەی لەس����ەرمایەدارییەوە بەرهەمەكانە‪ .‬بەاڵم لەروانگەی سۆس����یال واڵت����ە ه����ەرە دەوڵەمەندەكان����ی جیهان ئابوری هەموان بێت‪.‬‬ ‫دەس����تەوەرتر دەبێت‪ ،‬هەرگیز ئەوەندەی ب����ۆ سۆسیالیس����تی‪ .‬تەنه����ا سۆس����یال دیموكرات����ەوە وەبەرهێن����ان ب����ۆ قازانجە زۆرب����ەی بازرگانییەكانی����ان لەنێ����وان‬ ‫ئەمڕۆ ژم����ارەی دیموكراتخ����وازەكان زۆر دیموكراتەكان����ن بەئایدۆلۆژییەكی تایبەت بەمەرجێ����ك قازانجەك����ە بەڕێژەی جیاواز خۆیاندای����ە‪ .‬تاكاتێكی����ش ئەم‌واڵتان����ە‬ ‫سەرچاوەكان‪:‬‬ ‫نەبوە‌و پەیوەندییەكانی نێوان دیموكراسی‌و بەخۆی����ان توانییان باش����ترین رێگەچارە بەپێی كات‌و شوێن‌و باری ئابوری دوبارە ئاس����تەنگە بازرگانیی����ەكان بخوڵقێن����ن‬ ‫‪www.sv.wikipedia.org‬‬ ‫پێش����كەوتنی ئابوری ئەوەن����دەی ئەمڕۆ بدۆزن����ەوە‌و ئەوی����ش بەمەبەس����تی نەك دەخرێت����ەوە پرۆژەكان����ی‌وەبەرهێن����ان‌و نەش����ازییەكی ئاب����وری لەسەرتاس����ەری‬ ‫‪www.sap.se‬‬ ‫بوارەك����ەدا هەی����ە‌و بەئامانج����ی كۆتایی‬ ‫بەهێز نەبوە‪ .‬مرۆڤی سەرتاس����ەری گۆی گەیش����تن بەكۆمەڵگەیەك����ی خ����اوەن پێشكەوتن‌و خزمەتگوزارییەكان‪.‬‬ ‫‪www.ESP.se‬‬ ‫هەر لەس����ااڵنی س����ییەكانی س����ەدەی ناگات‌و خۆش����گوزەرانیش بەش����ێوەیەكی‬ ‫زەوی بەئاوات����ی هاتن����ەدی خەونێك����ن كەرەس����تەكانی بەرهەمهێن����ان‪ ،‬بەڵك����و‬ ‫‪www.socialdemokraterna.se‬‬

‫سۆسیال دیموكرات بڕوای بەبوارەكانی گڵۆباڵ هەیە‪ ،‬چونكە ئەزمونی ئەم‬ ‫چەند سااڵنەی رابوردو ئاشكرایكردوە كە بەهۆی گڵۆباڵەوە ئاستی ژیان‬ ‫بەشێوەیەكی گشتی لەبەرزبونەوەدایە‌و هەژاری نێودەوڵەتی لەكەمبونەوەدایە‬

‫لیبراڵەكانی ئابوری لەهەمو جیهاندا خوازیاری بازاڕی‬ ‫ئازادن‪ ،‬بەاڵم بەبێبونی مافی پاراستنی رێكخراوە كرێكارییە‬ ‫كۆمەاڵیەتییەكان‪ ،‬راستڕەوە توندڕەوەكان‌و چەپە‬ ‫توندڕەوەكانیش خوازیاری دوبارە داخستنی سنورەكانن‪.‬‬ ‫بەتەنها سۆسیال دیموكراتەكانن كە بەئەركی خۆیان دەزانن‬ ‫ئەلتەرناتیڤێكی ئەوتۆ پێشنیازبكەن كە تیایدا دوالیەنە یان‬ ‫هەمەالیەنە سودبەخشبێت بۆ مرۆڤ‌و مرۆڤایەتی لەجیهاندا‬


‫ثشو‬

‫ذمارة (‪ )432‬دو شةممة ‪2013/8/5‬‬

‫‪info_chawder@yahoo.com‬‬

‫ئەگەر ئازای‪ ،‬ئێستا قۆپیە بكە!‬ ‫میدیاكان‪:‬‬ ‫زانكۆی كاسیتسارت‪-‬ی تایلەندی‪،‬‬ ‫وێنەی تاقیكردنەوەیەكی خوێندكارانی‬ ‫یەكێك لەكۆلێژەكانی لەسەر پێگەی‬ ‫ئەلیكترۆنی باڵوكردەوە‪ ،‬كە خوێندكارەكان‬ ‫كاڵوێكی كاغەزیان لەسەردایەو بەسەر‬ ‫دەموچاویاندا هاتۆتە خ��وارەوە‪ ،‬هەردو‬ ‫الكەی گیراوەو هیچ مەجالێك ناهێڵێتەوە‬ ‫بۆ خوێندكار كە هیچ ج��ۆرە گزیەك‬ ‫(قۆپیە)یەك بكات‪ ،‬یان بتوانێت سود‬ ‫لەهاوەڵە خوێندكارەكەی تەنیشتی‬ ‫وەرگرێت‪ .‬رۆژنامەی بانكۆك بوست‪-‬ی‬ ‫تایلەندی ب�ڵاوی��ك��ردەوە‪ ،‬باڵوبونەوەی‬

‫وێنەكە زۆر گلەیی‌و گازندەی ب��ەدوای‬ ‫خۆیدا هێناوە‪ ،‬بەجۆرێك بەپێشێلكردنی‬ ‫مافی ئازادییان لەقەڵەمداوە‪.‬‬ ‫سەبارەت بەناڕەزایەتیەكانی دوای‬ ‫ب�ڵاوب��ون��ەوەی وێ��ن��ەی تاقیكردنەوەی‬ ‫كۆلیژی پیشەسازی‌و كشتوكاڵ لەزانكۆی‬ ‫كاسیتسارت كە هەر خوێندكارێك كاڵوی‬ ‫تایبەتی خۆی لەسەردایە‪ ،‬بەڕێوەبەری‬ ‫كۆلیژەكە بۆ رۆژنامەی بانكۆك پۆست‪،‬‬ ‫رایگەیاند‪ ،‬بەهۆی بچوكی ژورەك��ان‌و‬ ‫نزیكی خوێندكاران لەیەكەوە بەناچاری‬ ‫ئەمجۆرە كاڵوەمان بۆ رێگەگرتن لەگزی‬ ‫(قۆپیە) وتنەوە بەیەكتری گرتۆتەبەر‪.‬‬

‫@@‬

‫@@@‪@R@ @Q‬‬

‫‪@@Q‬‬ ‫‪@@R‬‬ ‫‪@@S‬‬ ‫‪@@T‬‬ ‫‪@@U‬‬ ‫‪@@V‬‬ ‫‪@@W‬‬ ‫‪@@X‬‬ ‫‪@@Y‬‬ ‫‪@@QQ‬‬ ‫‪QR‬‬

‫كۆمەڵەی (هاواڵتیانی جوڵە دیاریكراو)‬ ‫رایگەیاند‪ ،‬ئەم هۆڵە دەبێت بەپڕكردنەوەی‬ ‫بەشێك لەپێداویستی ئەم هاواڵتیانە كە‬ ‫دەتوانن بەئاسانی بگەنە ناو ئەم هۆڵە‬ ‫سینەماییە‪ .‬بڕیارە لەداهاتویەكی نزیكدا‬ ‫هۆڵەكە ب��ەڕوی خ��اوەن پێداویستیە‬ ‫تایبەتیەكاندا بكرێتەوەو جگە لەنمایشی‬ ‫فیلمی كالسیك‌و فیلمە نوێیە جیهانیەكان‪،‬‬ ‫فێستیڤاڵی رۆش��ن��ب��ی��ری‌و هونەریش‬ ‫لەخۆبگرێت ك��ە ل��ەالی��ەن رێكخراوە‬ ‫مەدەنیەكانەوە بۆیان سازدەكرێت‪.‬‬

‫ئۆباما بوە خاوەنی سەگێكی تر‬

‫وش ـ ــةى ي ـ ــةكـ ـت ـ ـ ــرب ـ ـ ـ ـ ـ ِر‬

‫‪@@QP‬‬

‫هۆڵی سینەما بۆ خاوەن پێداویستیە تایبەتەكان‬ ‫میدیاكان‪:‬‬ ‫پێگەی ئەلیكترۆنی روسیا ئەلیوەم‬ ‫ب�ڵاوی��ك��ردەوە‪ ،‬ش���اری ئولیانوفسك‬ ‫لەروسیا‪ ،‬هەستا بەكردنەوەی یەكەم‬ ‫هۆڵی سینەمایی بۆ خاوەن پێداویستییە‬ ‫ت��ای��ب��ەت��ەك��ان‌و ل��ەه��ۆڵ��ەك��ەدا هەمو‬ ‫ئاسانكاریەك بۆ ئەو خاوەن پێداویستیانە‬ ‫كراوە كە دەتوانن بەكورسیە جواڵوەكانیان‬ ‫بگەنە ناو هۆڵەكە كە نزیكەی ‪ 50‬كەس‬ ‫دەگرێت‪.‬‬ ‫ئ��ان��دری��ە تكاتشوك‪ ،‬ب��ەرێ��وەب��ەری‬

‫‪11‬‬

‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬

‫@‪@S‬‬

‫@@‬ ‫@@‬ ‫@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬

‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬

‫@‪@@@@QR@@@@@@QQ@@@@@QP@@@@@@Y@@@@@@X@@@@@@@W@@@@@@V@@@@@@U@@@@@@T‬‬

‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬

‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬

‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬

‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬

‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬

‫@@‬ ‫@@‬ ‫@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬

‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬ ‫@@‬

‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬ ‫@@ @@‬

‫ئاسۆیی‪:‬‬ ‫‪-1‬كەناڵێك���ی كوردیی���ە ‪-2‬وەك یەك���ن‪ ،‬تایبەت���ە بەس���ەر‪ ،‬لەچزودای���ە‬ ‫‪-3‬ش���ارۆچكەیەكە‪ ،‬ئامێرێك���ی مۆس���یقایە ‪-4‬رانی ناوقەدب���ڕاو‪ ،‬خەڵوز‪ ،‬كاس‬ ‫‪-5‬دانەوێڵەیەك���ە‪ ،‬لەیەك دەچن‪ ،‬خواردنەوەیەكە ‪-6‬هەیە ‪ +‬یانەیەكی تۆپی پێی‬ ‫عیراقە ‪-7‬ش���وێنی ئاژەڵ‪ ،‬نیوەی چوار‪ ،‬شارێكی كوردستانە ‪-8‬بەشێكە لەسەر‪،‬‬ ‫زام‪ ،‬ژمارەیەكە ‪-9‬تەنیشت «پ»‪ ،‬جۆرە قوماشێكە ‪ +‬گیانلەبەرێكە‪ ،‬نیوەی رەزا‬ ‫‪-10‬تایبەتە بەنان‪ ،‬گونجاو‪ ،‬یەش���ێكە لەسەر ‪-11‬نابینا‪ ،‬وەك یەكن‪ ،‬باڵندەیەكە‬ ‫‪-12‬گۆڤارێكی كوردییە‪ ،‬میوەیەكە‪.‬‬

‫هەمیشه‌ پێكەوەن‌و یەكتری نابینن!‬

‫ستونی‪:‬‬ ‫‪-1‬وەك س���ەرانە وایە‪ ،‬پەرداخ ‪-2‬شوێنێكە لەسلێمانی‪ ،‬سەركردەیەكی جیهانی‬ ‫بو ‪-3‬پێداویستی هەمومانە‪ ،‬ناوێكی بیانییە ‪-4‬گیانلەبەرێكە‪ ،‬رێگە ‪-5‬باڵندەیەكە‪،‬‬ ‫چ���اك ‪-6‬بێدەنگ بە‪ ،‬ئەش���كەوتێكە ‪-7‬كۆن هەب���و‪ ،‬لەدەرماندایە ‪-8‬پەت‪ ،‬هی‬ ‫هەمومانە ‪-9‬بەش���ێكە لەس���ەر‪ ،‬هەوا ‪-10‬وازی‪ ،‬باڵندەیەك���ە ‪-11‬پیتێك‪ +‬جۆرە‬ ‫گوڵێكە‪ ،‬تەمس���یلییەكی كوردییە ‪-12‬گوندێكە لەنزیك پێنجوێن‪ ،‬هونەرمەندێكی‬ ‫كوردە «پ»‪.‬‬

‫بابیربكەینەوە‬ ‫میدیاكان‪:‬‬ ‫كۆشكی سپی پێشوازی لەسەگێگی‬ ‫نوێ دەكات بەناوی «سەنی» كە تەمەنی‬ ‫تەنها ساڵێكە‪ ،‬سەنی سەگێكی رەنگ‬ ‫رەشەو تایبەتمەندە بەراوكردنی باڵندە‬ ‫ئاویەكان‪ ،‬كە بەم نزیكانە هێنراوەتە‬ ‫شوێنی نیشتەجێبونی ب��اراك ئۆباماو‬ ‫هاتۆتە نێو چوار چێوەی خێزانەكەیەوە‪.‬‬ ‫سەنی دەبێتە تاكە خوشكی سەگەكەی‬ ‫ت��ری��ان ب��ەن��اوی ب��و‪ ،‬و ل��ەه��ەم��ان ئەو‬

‫رەگ��ەزەی��ە ك��ە ئ��ۆب��ام��او خێزانەكەی‬ ‫خۆشیاندەوێ‌‪ .‬كەسە نزیكەكانی نێو‬ ‫كۆشك رایانگەیاندوە سەنی دەبێتە‬ ‫خوشكێكی نمونەیی بۆ بو‪ ،‬پێدەچێت‬ ‫زۆر زوش ئاشنا ببێت لەگەڵیدا‪ ،‬هەروەها‬ ‫دەبێتە هاوەڵی سەرۆكیش لەكۆشكی‬ ‫سپی‪ .‬بو‪ ،‬ئەو سەگەیە كە سیناتۆری‬ ‫ئەمەریكی ئ��ی��دوارد كنیدی‪ ،‬لەساڵی‬ ‫‪2009‬دا بەدیاری پێشكەش بەئۆبامای‬ ‫كردوە‪.‬‬

‫توخوا ئەوە بێزوە؟!‬

‫میدیاكان‪:‬‬ ‫پێگە ئەلیكترۆنیەكان وێنەی دو مێرد منداڵیان باڵوكردەوە‪ ،‬كە تائێستا‬ ‫نەیانتوانیوە روبەڕو دەموچاوی یەكتری ببینن‪ ،‬و ئەو دو برایە تەنها لەرێگەی‬ ‫ئاوێنەوە توانیویانە روخساری یەكتر ببینن‪ ،‬ئەو دوانەیە لەكەللەی سەریاندا‬ ‫پێكەوە لكاون‌و یەكێكیان بۆ پێشەوە دەڕوات‌و ئەوی تریشیان لەدوایەوە رێدەكات‪.‬‬ ‫پێگەكە ئەوەشی رونكردۆتەوە جگە لەوەی ئەم دوانەیە خوازیارن رۆژێك بێت‬ ‫روبەرو یەكتر ببینن‪ ،‬چەندین خولیاو ئاواتی جوانیشیان هەیە وەك فێربونی‬ ‫مۆسیقاو چەندین كاری هونەری تر‪ ،‬پێگە ئەلیكترۆنیەكان هاوخەمی خۆشیان‬ ‫نەشاردەوە لەبەرامبەر ئەو پێشكەوتنە زانستەی ئەمڕۆ لەجیهاندا هەیە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫نەتوانراوە ئەم دوانەیە لەیەكتر بكەنەوەو بتوانن روبەڕو یەكتر ببینن‌و تەنها وەك‬ ‫الشەیەكی دوجەستەیی ماونەتەوە لەژیاندا‪.‬‬

‫كاور‬ ‫‪4/20-3/21‬‬

‫میدیاكان‪:‬‬ ‫كێلی ماری پیرس‪ ،‬ئەو خانمە ئەمەریكییەیە‪ ،‬كە لەكاتی سكپڕیدا بێزوی بەشتێكی‬ ‫سەرسوڕهێنەرەوە كردوە ئەویش خواردنی ئیسفەنجی پاككەرەوە‌و خۆڵە‪ ،‬ئەوەی‬ ‫خانمان لەمەتبەخدا قاپ‌و كەوچكی پێدەشۆن‪ ،‬دواتر خۆڵی خستوەتە سەری‌و‬ ‫خواردویەتی!‬ ‫كێلی بەتەلەفزیۆنێكی كۆمەاڵیەتی واڵتەكەی راگەیاندوە كە رۆژانە لە كاتی سكپڕیدا‬ ‫بەشێوەیەكی بەردەوام نزیكەی ‪ 20‬ئیسفەنجی بە خۆڵەوە خواردوە تاكو لەدایكبونی‬ ‫منداڵەكانی‪ ،‬ئەمە سەرەڕای ئەوەی كە هەمیشە لەالیەن هاوسەرەكەیەوە ئاگادار‬ ‫كراوەتەوە كە ئەم كارە زیان بەتەندروستی دەگەیەنێت‪.‬‬ ‫كێلی دەڵێت «دەمزانی زیانی هەیە‪ ،‬بەاڵم بڵێم چی حەزم لێبو‪ .‬خۆشبەختانەش‬ ‫دو منداڵەكەم بەم بێزوە سەیرەوە بوە‪ ،‬هەردوكیان سەالمەتن‌و تەندروستییەكی‬ ‫تەواویان هەیە‪.»،‬‬

‫ـ بەهەفتەیەكی سەختدا‬ ‫ت��ێ��دەپ��ەڕی‪ ،‬ب��ەاڵم دوات��ر‬ ‫ئومێدت دەب �ێ‌‪ ،‬كەسێكی‬ ‫ێ دێ��ت��ە ن���او ژی��ان��ی‬ ‫ن���و ‌‬ ‫خۆشەویستیتەوە‪.‬‬ ‫طا‬ ‫‪5/20-4/21‬‬

‫ـ گ��رن��گ ك��ەوت��ن نیە‪،‬‬ ‫گ��رن��گ ه��ەس��ت��ان��ەوەی��ە‪،‬‬ ‫پ��ارەی��ەك��ی ب���اش دێتە‬ ‫دەستت‪ ،‬هەوڵبدە بەدڵی‬ ‫خۆشەویستەكەت بكەیت‪.‬‬

‫دوانة‬ ‫‪6/20-5/21‬‬

‫رَ‬ ‫شي ‪21‬‬ ‫‪8/21-7/‬‬

‫ـ ئەوەندە هەڵەشە مەبە‪ ،‬ـ ل��ەپ��ڕۆژە نوێیەكەتدا‬ ‫ژیان بەڕوخۆشییەوە ژیانە‪ ،‬س���ەرك���ەوت���و دەب���ی���ت‪،‬‬ ‫مەهێڵە لەخۆشەویستیدا رێ�����ز ل���ەه���اوڕێ���ك���ان���ت‬ ‫توڕەیی دروست ببێت‪.‬‬ ‫ب��گ��رە‪ ،‬ه��ەڵ��چ��ون��ێ��ك الی‬ ‫خ��ۆش��ەوی��س��ت��ەك��ەت��ەوە‬ ‫رودەدات‪ ،‬ئاساییە‪.‬‬ ‫قرذاأل‬ ‫‪7/20-6/21‬‬

‫ـ سەفەرێك دێتە رێت‪،‬‬ ‫مژدەیەكی خۆش لەبارەی‬ ‫دارای���ی���ەوە دەب��ی��س��ت��ی‪،‬‬ ‫خ���ۆش���ەوی���س���ت���ەك���ەت‬ ‫سەفەرێك دەك���ات‌و پێی‬ ‫دەچێ‌‪.‬‬

‫فةريك‬ ‫‪9/22-8/22‬‬

‫ـ ئەوەندە پ��ارە بەفیڕۆ‬ ‫مەدە‪ ،‬گرنگی بەجلوبەرگ‬ ‫ب�������دەو خ�����اوێ�����ن ب���ە‪،‬‬ ‫خۆشەویستەكەت پارچە‬ ‫ێ كە‬ ‫شیعرێكت دەدات����� ‌‬ ‫گرنگە‪.‬‬

‫لەوشەی (بار) ‪ 20‬وشە بنوسە‪،‬‬ ‫بەمەرجێك وشەی (بار) كەوتبێتە‬ ‫كۆتایی وشەكەوە؟‬ ‫ب��ۆ نمونە‪ :‬س��ەرب��ار‪ ،‬زرێ��ب��ار‪،‬‬ ‫تاوانبار ‪ .......‬هتد‪.‬‬ ‫خەاڵتەكەی‪ :‬دو مانگ رۆژنامەی‬ ‫ێ بەرامبەر وەربگرە‪.‬‬ ‫چاودێر ب ‌‬ ‫براوەی پێشو‪:‬‬ ‫محەمەد جەعفەر والی‬ ‫وەاڵمەكانتان بۆ ئەم ئیمەیڵە بنێرن‪:‬‬

‫‪info_chawder@yahoo.com‬‬

‫تةرازو‬ ‫‪10/22-9/23‬‬

‫ـ ئ����ەو ه��اوڕێ��ی��ان��ەت‬ ‫ئ��اش��ت��ك��ەرەوە ك��ە زوی��رت‬ ‫ك����ردون‪ ،‬ه��ەوڵ��ب��دە هیچ‬ ‫نهێنیەك لەخۆشەویستەكەت‬ ‫نەشاریتەوە‪.‬‬ ‫دوثشك‬ ‫‪11/22-10/23‬‬

‫ـ هەمو راسپاردەیەك‬ ‫وەك خۆی بگەیەنە‪ ،‬هەوڵ‬ ‫مەدە كەموزیادی پێوەنێی‪،‬‬ ‫خۆشەویستەكەت نەخۆش‬ ‫دەكەوێ‌‪ ،‬بەاڵم ئاساییە‪.‬‬

‫كةوان‬ ‫‪12/20-11/23‬‬

‫ـ ب��ەق��س��ەی ك��ەس��ان��ی‬ ‫ل��ەخ��ۆت گ���ەورەت���ر بكە‪،‬‬ ‫ئ��ام��ۆژگ��اری��ی��ان وەرگ���رە‪،‬‬ ‫ئەوەندە توڕەیی بەرامبەر‬ ‫خۆشەویستەكەت مەنوێنە‪.‬‬ ‫طيسك‬ ‫‪1/19-12/21‬‬

‫ێ دەگریتە‬ ‫ـ كارێكی نو ‌‬ ‫دەس������ت‪ ،‬ه��ەف��ت��ەی��ەك��ی‬ ‫بەختەوەری بەسەردەبەیت‪،‬‬ ‫ێ‬ ‫ك���ەس���ێ���ك خ���ۆی���ت پ� ‌‬ ‫دەناسێنێ‌‌و خۆشەویستیت‬ ‫دەداتی‪.‬‬

‫سةتأل‬ ‫‪2/18-1/20‬‬

‫ـ ب��ۆ ه��ەم��و ك��ارێ��ك‬ ‫ب��ی��رك��ردن��ەوەی دەوێ‌‪،‬‬ ‫وری�����اب�����ە ل����ەچ����ەوی‬ ‫دورك�����������������ەوەرەوە‪،‬‬ ‫خۆشەویستەكەت بەرز‬ ‫بنرخێنەو هەستی جوانی‬ ‫بەرێ‌‪.‬‬ ‫نةهةنط‬ ‫‪3/20-2/19‬‬

‫ـ نیگەران مەبە گەر‬ ‫لەكارێكدا سەرنەكەوتی‪،‬‬ ‫بەختەوەری بەڕێوەیە‪،‬‬ ‫جوانترین هەفتە لەگەڵ‬ ‫خ��ۆش��ەوی��س��ت��ەك��ەت��دا‬ ‫دەبەیتە سەر‪.‬‬


‫ناوةندي رؤشنطةريى ضاود َير دةريدةكات‬ ‫خاوةنى ئيمتيازو سةرنوسةر‪ :‬مةال بةختيار‬ ‫ستافى كارا‪ :‬سامى هادى ‪ -‬بةهمةن تاهير نةريمان ‪ -‬رزطار فايةق‬ ‫بة ِر َيوةبردنى هونةرى‪:‬‬ ‫جةليل حس َين ‪ -‬سؤران عةبدولَآل نةقشبةندي‬ ‫يةكةمني ذمارةى‬

‫لة ‪ 2004/10/4‬دةرضوة‬

‫ناونيشان‪:‬‬ ‫سل َيمانى ‪ -‬طة ِرةكى ئاشتى (‪)104‬‬ ‫كؤآلنى (‪ )41‬ذمارةى خانو (‪)22‬‬ ‫ئاسيا‪07701959999 :‬‬ ‫كوردت َيل‪3290668 :‬‬ ‫فانؤس تيليكؤم‪07480134687 :‬‬ ‫كؤ ِرةك‪07501147133 :‬‬ ‫دابةشكردن‪07701517533 :‬‬ ‫ضاثخانة‪ :‬كوردستان ‪ -‬نرخ‪ )500( :‬دينار‬

‫‪info_chawder@yahoo.com‬‬

‫‪w w w .c ha w d ernews .com‬‬

‫‪No. (434) 26-8-2013‬‬

‫‪Political, Educational & Social Weekly Press‬‬

‫دۆناودۆن دەچێتە فێستیڤاڵێكی باكوری ئێران‬ ‫دادگایی شێركۆ بێكەس‬ ‫لەمەحكەمەكەی سوسەییدا‬ ‫رزگار فایەق‬

‫چاودێر‪-‬كامۆ‪:‬‬

‫بڕیارە سبەی سێ شەممە ‪8/27‬‬ ‫شانۆگەریی (دۆن��اودۆن) لەنوسین‌و‬ ‫دەرهێنانی بەختیار جەالل‌و بەرهەمی‬ ‫ه��اوب��ەش��ی تیپی ش��ان��ۆی چێوار‌و‬ ‫بەرێوەبەرێتیی ه��ون��ەری شانۆی‬ ‫سلێمانی‪ .‬شانبەشانی دەیان بەرهەمی‬ ‫واڵتانی تر بەشداری ڤیستیڤاڵێكی‬

‫نێودەوڵەتی شانۆی شەقام لە شاری‬ ‫الیجانی باكوری ئێران بكات‬ ‫بەختیار ج��ەالل‪ -‬ل��ەب��ارەی ناوی‬ ‫شانۆییەكە‪ ،‬ب «چاودێر»ی راگەیاند‪:‬‬ ‫دۆن����اودۆن ب��ەی��وەن��دی ب��ە ب��اوەڕ‌و‬ ‫لێكدانەوەی ئاینە زەمینیەكانەوە هەیە‬ ‫بۆ چەمكی مردن‌و جیابونەوەی رۆح‬ ‫لە جەستە‪ ،‬واتە كاتێك گیانلەبەرێ‬ ‫دەمرێت جەستەی دەڕزێت‌و دەبێتەوە‬

‫بەخاك‪ ،‬رۆحیشی دوبارە لە جەستەی‬ ‫گیانلەبەرێكی تردا لەدایك دەبێتەوە‪.‬‬ ‫لەبارەی چیرۆكی شانۆییەكەیشەوە‬ ‫وتی «چیرۆكی شانۆییەكە باس لە‬ ‫كوڕ‌و كچێكی عاشق دەكات كاتێك‬ ‫لەرێی ئینتەرنێتەوە یەكیان ناسیوە‪،‬‬ ‫دواتر ئەو ئاستەنگە كۆمەاڵیەتیانەی‬ ‫ك��ە ب��وەت��ە رێگر لەبەردەمیاندا‪،‬‬ ‫چ��ی��رۆك��ی ئ����ەم ش��ان��ۆگ��ەری��ەو‬

‫پەیوەندییەكانی ل��ەس��ەر بنەمای‬ ‫ق��ەدەر بینا ك��راوە‪ ،‬كە تارادەیەك‬ ‫كاریگەریی قەدەرەكان‌و كاردانەوەی‬ ‫لەسەر ژیانمان دەبینرێت‪ .‬بە جۆرێك‬ ‫رەنگە هەندێجار ئێمە كردارێك‪ ،‬یان‬ ‫گوفتارێك‪ ،‬یاخود هەڵوێستێكمان‬ ‫زۆر بە بچوكی سەیر بكەین‪ ،‬بەاڵم‬ ‫دواتر كاردانەوەكانی زۆر بە گەورەیی‬ ‫دەبێت‪».‬‬

‫فێستیڤاڵێك بۆ شاعیرانی هەر چوار پارچەی كوردستان‬ ‫چاودێر‪-‬زاموا‪:‬‬ ‫بەڕێوەبەرێتی رۆشنبیری‌و هونەر‬ ‫ل��ەران��ی��ە‪ ،‬ب��ەه��اوب��ەش��ی ســـەنتەری‬ ‫هاوبەشـــیی ل��وڕ‪ ،‬لەوەرزێكی دیكەی‬ ‫چ��االك��ی��ەك��ان��ی��ان��دا‌و ب��ۆ یەكەمینجار‬ ‫(فێستیڤاڵێكی ش��ی��ع��ری ك���وردی‬ ‫ب��ۆ ش��اع��ی��ران��ی ه��ەر چ���وار پ��ارچ��ەی‬ ‫كوردستان) سازدەكات‪ ،‬لە ئێستاشدا‬ ‫ئامادەسازییەكان دەستی پێكردوە‪،‬‬ ‫بڕیارە ل��ەدوای تەوابونی كارەكان ئەم‬ ‫فێستیڤاڵە لە شاری رانیە سابكرێت‪.‬‬ ‫سیروان جەالل بەرێوەبەری ســـەنتەری‬ ‫هاوبەشـــیی لوڕ‌و ئەندامی لیژنەی بااڵی‬ ‫فێستیڤاڵ داوا لەسەرجەم شاعیرانی كورد‬ ‫دەك��ات بەمەبەستی بەشداریكردن لەم‬

‫چاالكییەدا بەرهەمەكانی خۆیان بنێرن بۆ‬ ‫ئەم فێستیڤاڵە‪ .‬بۆ ئەوەی لە داهاتویەكی‬ ‫نزیكدا ڤیستیڤاڵەكە سازبكەن‪.‬‬ ‫ل��ە ب����ارەی م��ەرج��ی ب��ەش��دارب��ون‬ ‫ل��ەم فیستیڤاڵەدا س��ی��روان ج��ەالل‪،‬‬ ‫بە»چاودێر»ی راگەیاند‪ :‬چەند مەرجێك‬ ‫هەیە ب��ۆ ب��ەش��دارب��ون‪ ،‬ك��ە ئەوانیش‬ ‫بریتین لەوەی ئەودەقە شیعرییانەی كە‬ ‫دەینێرن بۆ فێستیڤاڵەكە نابێت بەشداری‬ ‫لەهیچ فێستیڤاڵ‌و دیدارێكدا كردبێت‪،‬‬ ‫ناشبێت لەهیچ جێگەیەكی دیكەدا‬ ‫باڵوكرابێتەوە‪ ،‬بەرهەمەكان بەم ئیمەیلە‬ ‫‪hozanmihrecan@hotmail.‬‬ ‫‪ com‬بەدەستمان بگات‪ ،‬دوا رۆژ بۆ‬ ‫وەرگرتنی شیعرەكانیش ‪15‬ی مانگی‬ ‫داهاتوە‪.‬‬

‫هەیفا وەهبی‪ :‬رۆژنامەنوسان لەژوری‬ ‫نوستنەكەشمدا وازم لێناهێنن‬ ‫میدیاكان‪:‬‬ ‫خانمە گۆرانیبێژی ن��اوداری عەرەب‬ ‫هەیفا وەهبی‪ ،‬لە نوێترین چاوپێكەوتنیدا‬ ‫ل��ەگ��ەڵ گ���ۆڤ���اری (ن���ج���وم)‪ ،‬گلەیی‬ ‫لەرۆژنامەنوسان دەكات‌و بەوە تاوانباریان‬ ‫دەكات كە بەدوای شتە تایبەتەكانییەوەن‪،‬‬ ‫بەتایبەتیش الیەنی سۆزداری‌و جلوبەرگ‌و‬ ‫شێوازی خۆگۆڕین‪.‬‬ ‫لەو چاوپێكەوتنەدا هەیفا‪ ،‬وتویه‌تی‬ ‫«هەفتەی پێشو لەتۆڕە كۆمەاڵیەتییەكان‪،‬‬ ‫وێنەیەكم ب�ڵاوب��وەت��ەوە بەبێ‌ مكیاژ‪،‬‬ ‫دیارە ئەم وێنەیە زۆر تایبەتە‪ ،‬بشزانم‬ ‫چ رۆژنامەنوسێك باڵویكردۆتەوە داوای‬ ‫یاسایی لەسەر تۆمار دەك��ەم‪ ،‬چونكە‬ ‫كەس ئەو مافەی نییە»‪.‬‬ ‫لەبەشێكی ت��ری چاوپێكەوتنەكەدا‪،‬‬ ‫هەیفا دەڵیت «رۆژنامەنوسان بێزاریان‬ ‫ك���ردوم‌و ب���ەدوای هەمو شتێكمەوەن‪،‬‬ ‫تەنانەت ژوری نوستنەكەشم‪ ،‬واملێهاتوە‬ ‫بەتوندی لەگەڵیان بدوێم»‪.‬‬

‫لەدو ساڵی رابردودا‪ ،‬لەالیەن چەند مەالیەكی دیاریكراوەوە‪ ،‬كە دیارترینیان‪ ،‬مەال‬ ‫مەسعود‪ ،‬مەال مەزهەر‪ ،‬مەال عەبدولسەمەد‪ ،‬مەال ئیسماعیل سوسەیی‪ ،‬كە هەمویان‬ ‫لەشاری هەولێر دادەنیشن‌و هەر لەمزگەوتەكانی ئەو ش��ارەوەو بەقۆستنەوەی‬ ‫مینبەرەكانی مزگەوت‪ ،‬هێرشە پڕ لەسوكایەتییەكانیان بە كەسانی دیارو تاكی‬ ‫كۆمەڵی كوردی كردۆتە ئەولەویەتی وتارەكانیان‪ ،‬بەبێ ئەوەی تەنیا یەك مەالشیان‬ ‫لەسەر ئەو سوكایەتیكردنانە لێپرسینەوەیان لەگەڵدا بكرێت‪.‬‬ ‫سوكایەتییان بەجه‌ژنی نەورۆز كردو حەرامیان كرد‪ ،‬سوكایەتییان بەهونەرو‬ ‫گۆرانیبێژ كردو بە بێئەخالق شوبهاندیان‪ ،‬سوكایەتییان بەتاكی كورد كردو كردیان‬ ‫بەقوربانی جوتێك پێاڵو‪ ،‬سوكایەتییان بەژن كردو لەگەڵ شەیتاندا بەراوردیان كرد‪،‬‬ ‫سوكایەتییان بەكۆمەڵی كوردی‌و رێكخراوەكان كردو بە «كۆمەڵە گا» لەقەڵەمیاندا‪.‬‬ ‫بەاڵم بە بەكارهێنانی قەڵغانی ئایین‌و جبەكانی بەریان‪ ،‬كەس پێی نەوتن بەری‬ ‫چاوتان كلی پێوەیە‪ .‬لەدوایین سوكایەتییشیاندا‪ ،‬یەكێك لەئەندامانی گروپی «مەال‬ ‫هێرشبەرە ئه‌قڵ نه‌خۆشه‌كان» بەناوی مەال ئیسماعیلی سوسەیی لەشاری هەولێر‬ ‫تیری سوكایەتییەكانی ئاراستەی شێركۆ بێكەس كردو‪ ،‬بە مردوییش وازی لەم‬ ‫شاعیرە گەورەیە نەهێناو كەوتە پەالماردانی‪ .‬بەجۆرێك خۆی وەك نوێنەری خودا‬ ‫پیشاندەدات كە لەدادگایكردنی شێركۆ بێكەسدا ئامادەیی هەبوبێت‌و چیرۆكی‬ ‫دادگایكردنەكەیمان لەالیەن فریشتەكانی خوداوە بۆ دەگێڕێتەوە‪.‬‬ ‫ئەم مەالیە باسی سزای قەبرو لێپرسینەوەی مردوەكان دەكات‪ ،‬شێركۆ بێكەس‬ ‫دەكات بە كارەكتەری ناو ئەم لێپرسینەوەیە‪ ،‬ئەم مەالیە لێیتێكچوە كە ئەو تەنیا‬ ‫مرۆڤێكە وەك شێركۆ بێكەس‌و‪ ،‬خوداش رێگەی بەو نەداوە‪ ،‬لەباتی خودا حوكم‬ ‫بەسەر مرۆڤەكاندا بدات‪ ،‬كافریان بكات‌و چونە دۆزەخیان بە مسۆگەری باس بكات‪.‬‬ ‫لەكاتێكدا هەر ئایینی ئیسالمە باسی چارەنوسی مرۆڤەكان دەكات‌و زانینی ئەو‬ ‫چارەنوسەش تەنیا الی خودایە كە كێ دەچێتە دۆزەخ‌و كێش دەچێتە بەهەشتەوە‪.‬‬ ‫بەاڵم مەال سوسەیی بێ حیسابكردن بۆ دینەكەی خۆیشی دێت‌و دەبێتە بریكاری‬ ‫خوداو بەموتڵەقی حوكمی سزدانی شێركۆ تەسدیق دەكات‪.‬‬ ‫كارەساتەكە لەوەدایە ئەم مەالیانە لەناو مزگەوتەوەو زۆربەشیان لەكاتی‬ ‫وتارخوێندنی نوێژی هەینیدا دێن‌و ئەم جۆرە باسانە دەكەنەوە‪ ،‬وتارە پڕ لەجنێو و‬ ‫سوكایەتییەكانیان دەخوێننەوە‪ .‬لەكاتێكدا بمانەوێت یان نا‪ ،‬لەنوێژی هەینیدا‪ ،‬ئەم‬ ‫جۆرە وتارانە كاریگەریی بۆ سەر «رەشە خەڵك» هەیەو‪ ،‬ئەم رەشە خەڵكەش‬ ‫لەسادەییاندا وتارەكانی «مەالی سوكایه‌تیکه‌ر» وەك نەخشی سەر بەرد وەردەگرن‪.‬‬ ‫دواجاریش كۆمەڵی كوردی پڕدەكەن لەكەسێتیی جنێوفرۆش ‌و سوكایەتیپێكەرو‬ ‫نابەرپرسیار بەرامبەر بە نەتەوەو هونەرو كولتورو شیعرو نوسین‌و تەنانەت دینیش‪.‬‬ ‫بەكارهێنانی مینبەری مزگەوتەكانیش بۆ خاڵیكردنەوەی غەریزەی جنێوفرۆشتن‌و‬ ‫كینەی ئەم جۆرە مەالیانە‪ ،‬هیچ جیاوازییەكی لەگەڵ بەكارهێنانی فەرمانگەیەكی‬ ‫حكومی بۆ هێرشكردنە سەر كەسێتیی خەڵك نییە‪ ،‬لەكاتێكدا یاسا بەهیچ جۆرێك‬ ‫رێگە بەم سوكایەتیكردنە نادات‪ .‬مزگەوتیش وەك شوێنێكی دینی سەر بە ئەوقافەو‬ ‫لەالیەن وەزارەتێكی حكومەتەوە سەرپەرشتی دەكرێت‪ ،‬بۆیە ئەركی حكومەتە بەم‬ ‫مەالیانە بڵێت «ستۆپ سوكایەتی»‪ .‬كە دەڵێم حكومەت بەهیچ شێوەیەك مەبەستم‬ ‫وەزارەتی ئەوقاف نییە‪ ،‬چونكە لەماوەی دەستبەكاربونی كامیل حاجی عەلی وەكو‬ ‫وەزیری ئەوقاف‪ ،‬لەمینبەری مزگەوتەكانەوە زۆرترین سوكایەتی بەكەسێتییەكانی‬ ‫ناو كۆمەڵی كوردی كراوە‪ ،‬بەجۆرێك لەسەردەمی وەزیرەكانی دیكەدا بەو شێوەیە‬ ‫نەبوە‪ .‬بۆیە باشترە دەست لە وەزیری ئەوقاف بشۆین‌و لەلوتكەی دەسەاڵتی ئەم‬ ‫هەرێمەوە دەبێت كێشەكە چارەسەربكرێت‪.‬‬ ‫باسەكە تەنیا بەسوكایەتیكردنی ئەم جۆرە مەالیانە كۆتایی نایەت‪ ،‬بەڵكو زۆربەی‬ ‫زۆری چاالكوانانی كۆمەڵی مەدەنی‌و نوسەران‌و شاعیرانیش دەبێت بدرێنە بەر‬ ‫نەشتەری رەخنە‪ ،‬چونكە لەبەردەم شااڵوی ئەم سوكایەتیكردنانە بێ هەڵوێستن‌و‬ ‫فشارێكی بەهێز نین بۆ سەر حكومەت‪ ،‬تەنانەت لەم سوكایەتیكردنەشدا بەشێركۆ‬ ‫بێكەس تاوەكو ئێستا یەكێـتیی نوسەرانی كورد هیچ هەڵوێستێكی خۆی لەمبارەیەوە‬ ‫رانەگەیاندوە‪ ،‬لەپێشی هەموشیانەوە رەخنەكە بەرۆكی شاعیران دەگرێتەوە‪ ،‬چونكە‬ ‫دوای بێكەس نۆرەی ئەوانیش دێت كە ببنە كەرەستەی پڕ لەسوكایەتیكردنی وتاری‬ ‫مەالیەكی وەكو ئیسماعیل سوسەیی‪.‬‬

‫سوانسون‪ :‬میراندا دوانەی رۆحی‬ ‫منەو دەبێت لەناوی بەرم‬

‫میدیاكان‪:‬‬ ‫بەهۆی هەڕەشەی كوشتن‪ ،‬خانمە نمایشكاری جلوبەرگی‬ ‫جیهانی میراندا كیر‪ ،‬پۆلیسی ویالیەتی مساتشوستسی‬ ‫ئەمەریكی هەستان بەدەستگیركردنی تۆمەتبار ستیڤن‬ ‫سوانسون كەرایگەیاند بو‪ :‬میراندا دوان��ەی رۆحی منەو‬ ‫دەبێت ل��ەن��اوی ب��ەرم‪ .‬دوای دەستگیركردنی لەالیەن‬ ‫پۆلیسەوەو بەبڕی هەشت هەزار دۆالر بارمتەی لێوەرگیرا‪،‬‬ ‫داوەر تۆمەتبارەكەی رەوانەی نەخۆشخانەی دەرونی كردووە‬ ‫بەمەبەستی پشكنین‪.‬‬ ‫سەبارەت بەچۆنیەتی دەستگیركردنی ئەو تۆمەتبارە‪،‬‬ ‫پێشتر سوانسون پۆلیسی لوسئەنجلۆسی ئاگاداركردۆتەوە‬ ‫كە دەچێت بۆ ویالیەتی مساتشوستس بەمەبەستی كوشتنی‬ ‫میراندا‪ ،‬بۆیە لەكاتی سەفەركردنی ئەو تۆمەتبارە پۆلیسی‬ ‫لۆسئەنجلۆس‪ ،‬ویالیەتی ن��اوب��راوی ئ��اگ��ادار كردۆتەوە‬ ‫لەسەفەركردنی كەسێكی لەو جۆرە‪ .‬میراندا كیر‪ ،‬بەرەگەز‬ ‫ئوستورالی گرێبەستی لەگەڵ كۆمپانیای فیكتوریا سیكریتی‬ ‫جلوبەرگ هەیە‪ ،‬لەساڵی ‪ 2010‬هاوسەرگیری لەگەڵ ورالندو‬ ‫بلوم‪-‬ی ئەكتەر ئەنجامداوەو خاوەنی منداڵێكە بەناوی فلین‪.‬‬


r1:Layout 1

8/24/2013

7:46 PM

Page 1

Ëõð þü rÍý„ þغk

:qBýP„q»K q»w ÿkBø|þìBw

þP„ºk îüq»Ü # þè»Ì yüqlýC #

375

ºlñüBC þðBܺqBìu

»ýürýHÜBðôq þGºk»C þü»ñgºq ÿ»ðBPÔ»ø þÜ»ü½Ý„BK

|rexneycawder@yahoo.com

2013/8/26 »í컄 ôôk )375( ºqBìu

www.chawdernews.com

kqõÜ þðBHük»C BüBC ? ó»Üºk R»ýýwºô ôq»OBgºk kqõÜ þðBHük»C òürOqBük ÿAq ,rÈkôB_ ÿ»ñgºq þXðsq»G AôpG :BC ... ºlñüBC þðBܺqBìu

»wrK òürOqBük óAq½â ÿæ åq»ì þwrK RBܺkArÝ„BC rýÌB„ þðAq½â ÿæ ÞütýÔBPýì µþýñüBC þñýHðBùýW Alü»Ü»ìBðq»PwBì»è BÔ»Pxì þè»Ì ókrì þÝì|ú_ AlýükqõÜ þðBìs|úè þì|úøq|úG ï|úÜ|úü "Alýükq õÜ þðBìs|úè ókrì þÝì|ú_" ï|úè ÞÉ„|úG †ü qBK þ¾Bw| ,|úðBíwõÌ îÈ q|úø óBìqBƒÜôBƒø ½G þƒì|úƒÜ|úƒü þƒOÂ|úƒg AkvƒÈ ôæ|úƒâ þƒ¾BƒÅýƒPƒxƒýƒÄ|úƒè|úƒHƒÉƒPƒÜ ,|ûôõOBùÝÉK ‡|úG qAõ_|úè|úHÉPÜ ï|úC . Ar…g|úG ÊK|ûô|úñý¾½ÝÉè ï|úè...|ûô|úPÉG|ûlÉè þÙè lð|ú_|ú„|úG qAõ_ ô|úè ß|úü q|úø|úÜ óBÜ|úýýðBìs ô|þýÔ|úxè|úÔ|ûq ½ýO ô|úܼ rýG|úè kõw Ak|úHÉPƒÜ .ókrì|úG R|úHüBO kq õÜ ÿ rýG ÿ|ûô|úðlñÈõg ½G |ûôArýâq|ûô ókrì|úè|ûô|úƒðBƒÜ|úƒýƒýƒðBƒìs|úƒðAk ÿ|úƒãƒÈ q|úƒè|ûôAqlƒ¾ô|úƒø|úƒOAô AlðBìs õÉð|úè kq õÜ þļ rì ÿ rýG ÿ|ûô|úCq|úG|úè ,QÈ rðAô pG kq õÜ ÿ|ûô|úðkrÜrýG ½G|ûô|úðBìs ÿ|úãPxÈ ô|úè|úü½G|ûvÈ pãð|ûq |ûô|ûrÈkôB_ ÿ|úñg|ûq ÿ ôBð|úG .|ûô|úñü vÈõO|úG |ûôArÝPƒw|ûk òüAõýø|úG ô òü|úÜ|ûk óBíwõÌ îÈ q|úø óBìqBÜôBø|úè þüBGs ¼ rýK #.RBÝH„|úÝ…ÉK rP„BG þì|úøq|úG

óBíwõÌ îÈ q»ø :BC ÿ½ÝðAs þýÜBðô ô o þ¾½ø »è ,2013/8/21 ,»ì»…XñÉK ÿu ¼ o )îü q»Ü BÔ»Pxì þè»Ì( ÿ»ìBðq»PwBì ÿ½âõPÕâ ,þðBíÉéw ô þñýüBC þýñýHðBùýW ôõG þPü rG »Ü»ìBð þðB…ýðôBð .Aqk ïBXð»C .k.ÿ.N( þýP„q»K q»w »G »Ü ,ôõG óAq ½â ÿæ þÝü týÔBPýì RBÜôBø ,ºôArwôõð )ÂBG þðlñÈõg þܼ q»w -þè»Ì kB…¾k -qkBØ qºõð»C .k.ÿ.N( »è ó ôõHOBø ÞÉK ½âõPÕâ ÿ»ðvýè .k.ÿ.N( ,)»ðvýè þܼ q»w -rÉèk k»ì»dì .k.N( ,)ïAlð»C .)ïAlð»C-þXðs q»G óBíwõÌ

†ýìºô ôk ÿºsAô qºk .óAkõg þwrK ô| óBýâ þwrK ô| åq»ì ô| óBýâ ô| åq»ì þwrK Êwq»ø »è ºôAqk Á ô»ø AlÈ ô»è ô »ýýÝýPÜArK ÿºsAô qºk .QÈ rÝG ºô»ñý¾½ÝÉè ,AkóAq ½â þðBܺrÍý„ »è ,Akõg ºôAqk Á ô»ø AlýÉO ,»ì»Ü»ü ÿºsAô qºk ÿºlñÉø ô ôk »Ü ïºô ôk »wrK Êw ô»G RºqBG»w| óAq ½â ÿ»ðBýýO»HüBO þýñýHðBƒùƒýƒW þð»üæ ô kBýðõG q»w»è qBÜ AlÈ ô»è q»ø ï»G ,ºô»PÈ ql¾½ÝG þð»üæ ô þñýHðBùýW þð»üæ ô ºôArÜ †ýðBܺrÍý„ þÝýO»PxÉC .ó ôArÜ rü»w rPÜ»ü ÿ q»ÜôAô»O þð»üæ ô ôk ôõܺô ,þÝýO»PxÉC .»üºo»Kæ 300 ÿ»Ýü tð »Ü»ìBð »Üºô»ñý¾½ÝÉè þüAvÈ qk»G AlðAq ½â þðBܺrÍý„ »è ÿºô»CõÉð»è åq»ì þwrK óAq ½â »Ü »üºô»C , Rô»ƒÜqºk óBƒì½ƒG "BâBC åq»ì" »…ýì»ø ô ÿæ»è »wrK òü rOqBük Ak»Ýük þðBÜ»wrK .ºôõG ."»Ä¼ rì þüBO½Ü" »Ü åq»ì ÿºkqBük »è þðAô oºk Aô óAq ½âÿºô»ðBì ½G ‡»ãÈ q »ÜBO .»üBðBíÉG åq»ì óBܺq ½W »è ÞÈ q ½W»G .»ðBñÉøAk åq»ì ‡BK Ǽ rì ?»ý_ f¼ q QÉðAtG QÉðAõOBð Ǽ rì" »Ü QÉñýGºlüAô óAq ½âô ºô»OºôõG»ðçÜ»ü »ì»C ?Bð óBü åq»ì ‡BK ºô»PÉñÉìºk f¼ q BüBC | .RBܺk )ïtýPw½ñâ»D »ü qkAæ( »è ÿAq óAq ½â Ak»ì»è Ë oôBø »è þüBGs ¼ rýK ºôºrÈkôB_ ÿ»ìBðu ¼ q þÔBPw ÿ ôBð »G ô òü»Üºk| îü q»Ü BÔ»Pxì þè»Ì óBì»Ü»ìBðu ¼ q þÔBPw þìAlð»C ô ½G þ…ü»ÜAq ½PÜk ÿ tÉO þðBñÉùPwºk»G ô þìAôºkq»G ÿAõýø #.òü sAõgºk

òü rOô ô s »G »Pxü õɃK ,IÉPÜ »PƒÈ rƒÝƒG RBƒÜ »ƒƒüAô ɃƒK »ƒƒÝƒƒðõƒƒ_ þÝÉñÉè»Ü QƒÉƒðAõƒOºk ÿ»ðBhHɃPƒÜ »ƒè ‡BƒG .ºô»OBÝG pK Alƒükq õƒÜ ô»è »ÝÉÜ»ü îÉ¿G îðAõO»C ô ÿ rÝÔ ºô ô o »è ÿ»ðBìBð ºô»ƒÜ»ƒýƒƒýƒƒÝƒƒýƒƒOBƒƒPƒƒxƒƒýƒƒC ½G ºôBð þ„BG þÝÈ ôBãƒð»ƒø »G ºô»PÉñÈõhG óAq ½â ÿºô»ƒC »G ‡»Ü»ìBð .þPxðAs þÜ»üºõÉ„ ÿlƒÉƒìõƒC ,Arƒýƒâqºô s q»ƒG þƒƒÜ»ƒƒü»ƒƒéƒK | ''.ï»Üºk qBýP„q»K q»w ô qºvÈõO ½G òOô»Üq»w ½G ,ºô»ü»Üºq»PwBì ÿ»ìBð ÿºqBG »è| îü q»Ü BÔ»Pxì þè»Ì .k ,ï»ÜºqBýP„q»K q»w þwBK õw q ¼ s" :þOô| rÈkôB_ ÿ»ñgºo ô ïôAk þýO»ìqBü AlðBܺôBãð»ø ôõì»ø »è »Ü ,ï»Üºk| þè»Ì kB…¾k »è ïôõGkrÜ þ…ükAsBC ºõÉ„ óBì»ø »G .ºô ôkrƒÜ ïô ôlƒðBƒì ½G ôõG ‡BG þÜ»ýýãð»wôBø ‡»ì»C .ï½g þýñHÉO ô Ao þñü pGqºk ".QÉHG ôAô»O þü ôõOô»Üq»w »G »ü»ìBð ô»C »Ü ‡ºô»C ½G ô òì ,rýÌB„ þðAq ½â ÿæ Þü týÔBPýì ô òýüBC ,ÿ q»PwBì ÿ»ìBð ,»ýü q ½ýO þÜ»üºsAô qºk »Ü Alì»Ü»ü ÿºsAô qºk »è ,»üºsAô qºk ô ôk Þü týÔBPýì ô| òýüBC ô| þñýHðBùýW þðBÜ»Ýì»_ ºôAqk Á ô»ø ô ôkq»ø Al„»GôBø þwrK Êw »è ºô»…È ô»è ô òÈ rñɃwBƒñƒG| þwrK †ýðAô»C ,ºô»ñÈ rÝG ½Ü þÝü týÔBPýì ô þñýüBC þýñýHðBùýW

ÿ»ñgºo »G ,qBýP„q»K q»w ,þè»Ì kB…¾k .k| ókrÝÈõOôBO ‡BK »Ü»ìBð" :lðBü»âAo ÿrÈkôB_ ߺô ‡»íƒÉƒC .Arƒýƒâqºô ÿ ½ƒg ߺô q»w»è þÝÉP„ q»ø qBýP„q»K q»w ºrP„BG .»ü»„BG »G ºqBük òýÉ¿G .òñÈ ôlG »Ü»ðvýè þƒðBƒìAlƒð»ƒC þPwBC »G RºqBG»w RBÜôBø ß»ü»éK b »G BüBC »Ü ,»Ü»ìBð :óBýOô óAô»C ?ºôArýâqºô þPwBC òƒýƒðAõƒOBƒð »ƒíƒÉƒC" »è òü»ÝG ArÝ„BC »Ü»ìBƒð ÿºô»C q»ƒG»ƒè ,AkBƒPƒxƒÉƒC q»ƒƒƒƒø ".ºôAqk»ƒƒƒƒñƒƒÉƒƒƒLƒƒƒÈ o »Ü»ìBð þPwBC »G RºqBG»w »è ÞÉÜ»ü »G krÜ óBíülðºõü»K †ü ô»C »Ü ,»Ü»ðvýè þðBìAlð»C þÉK ô»C ,»ƒ)×BW qkBØ qºõð»C .k( q ¼ s »ìBð »è »ÝÉÜ»ü »ü»ìBð ï»C'' :»üAô þükq õÜ þ„»G »è BPxýC BO »Ü ,óBÜ»„BG ½G ºqBük .QÉGArwôõð þðBíÉéƒw ÿ ½ƒÝƒðAs ÞÈlð»ø QÈ rwôõñG ‡BG þÜ»üºô»ñü vÈõO ÿºô»C ÿBðAõO ,þÕü rÌ»ì ô ÿ q ½ýO þÝÉðBh„BK »ðAô»è ,»Pxü õÉK Z q»ì þðôõ_½G QÉðAõPG qºvÈõO ÿºô»C ½G ÿ qBÜkq ôAq»G ô ÿ qBÝý„ ½G .»ü»ø þPxðAs þÝÈk½Pýì »G þPxü õÉK RBÜôBø .QÈ pGqºk ÿ ½g ,RBܺk ‡BG þÝÈ qBýP„q»K q»w »G Qxü õÉK »ðBì»C þñPxhÝÈ o Ak»Ü»ìBð þñPxgq»w »è þO»ü õýðAõO| þè»Ì kB…¾ .k »üAô îÉK »Ü ".QÉñýHG »¾¼ o ô»C »Wq»ì AkBýðk ôõì»ø »è'' :ô ô o »Pxg þ„ºô»C| qºõð»C .k ÿ qBük »Ýðõ_ ,þPxðAs ÿ»éK þÉK »G QÉG»ø þÝÈ q ôõñw »ìBð »Ü»ìBð ½G Býð»O ôõݾ»G ,IÉPÜ »G QÈ rÝG »Ü ÿºô»C ß»ð ,ºôArÜ þðBܺo»Kæ ÿºqBìu »üAô îÉK ô »üArñGAk ÞÈ q ôõñw »üAõGºk »Ü ÿ»ðBìBð ô»è »ÝÉÜ»ü »ì»C Bðºk .ºô»PÈ rÝG rPì»Ü ArðAõOºk


2

2013/8/26 »í컄 ôôk )375( ºqBìu

þW½è½ñýìrÉO kºõw»C k»íc»C kAsô»ð.k QÉwõñüºk ÞÈ qBW »PÔ»ø ôôk

ÿrýHñ„¼q ÿ»üBìq»w

|cultural capital

,)¯ÔBÙTèA ëBíw‰rèA( þGºq»Ì»G ,|cultural capital "ÿ rýHñƒ„¼ q ÿ»ƒüBƒìq»ƒw" )2002-1930( ½ükq õG rÉýK þxðºq»Ô þwBñ¾»ì½Ü ÿBðAs ô»ýüu ½è½ýw½w þÜ»üºôAqAs ÿ»üBìq»w ߺô »üºôAqAs ï»è Þü tð ÿ»Ýük þÜ»üºôAqAs lð»_ ß»O»è ºôBñÉùüAk -bolic capital ÿ tìºq ÿ»üBìq»w ô )¯ÌBíPWæA ëBíw‰rèA(|socity capital þO»ü»ì½Ü òýüBC ô»¾Bì»ñG ô q ôõPèõÜ ô»Õü rÌ»ì þ¾¼ q Ak»üºôAqAs Êw ï»è ,)®tìrèA ëBíw‰rèA(|sym .QÈ rgºkqºk ,AlýO»üBw»Ü þðkrÜlð»ì»¾ôºk»è ,ÿ q ½LxK ô ólñÈõg ÿ»éK ô óAtÉg ô þükq»ãÉG ô»Íìõw ô ׺q»„ ô ßBK ÿ ô ôkrGAq Al„»ðrÈk½ì †ÉK þðBÜBã¾»ì½Ü »è AkºrÉè ,òÈ rðºkAk ÿ tìºq ÿ»üBìq»w »G ºô»ýýØçg»C ÿ ô ô q»è ó u ÿ»ƒPƒw»ƒW ô þO»ü»ì½Ü ÿlðºõü»K ô þO»ü»ì½Ü ÿAs»Ô »G ÿlðºõü»K ÿ tìºq ÿ»üBìq»w .»ü»ø ºô»ýýO»ü»ì½Ü ÿ»üBìq»w »Ü »ü»ýü rýHñ„¼ q ºôB_q»w ôBãðBÜ ô»C ÿ ½Ü ÿ rýHñ„¼ q ÿ»üBìq»w »è Qw»G»ì »è sAôBýW»G ºô»OBܺk s q»G ÊK ÿ ½g ÿ»üBK AlðBüu»è ô QÈ râºkqºõÉè ÿkôõw ßBO ô þO»ü»ì½Ü ÿ»üBK »è òýPü rG »ðAôB_q»w ô»C òü rPãðrâ ,ÿkBì ÿ»üBìq»ƒw .»ìBðAôpG ô ólñÈõg ÿ»éK ô óBñÉøAk þÝÈ qAõG ô óAtÉg þãðBGôBð ô Qü q»ðõGAk óBí¾½Ü yíÉW þÝü rì»C þwBñ¾»ì½Ü ÿBðAs »Ü ,þO»ü»ì½Ü ÿ»üBìq»w ï»G| ÿ»ãÈ q»è ÞÉw»Ü »Ü ,þO»ü»ì½Ü þülðºõü»K »è ÞÈ o½O »è »ýýPü rG ,ºôBñÉø ÿ qBÜ»G RBܺk óAôArÔ ÿ ½g þO»ü»ì½Ü þülðºõü»K ºô»ýðBÝÈ oôBø ô qBÜõw»Ü ô ïtg ô óAtÉg ô QÉ_ºk ºô»ðBýãðºk»G AlÜ»ü»è»w»ì ôõì»ø»è ,ÿlýðAô»C ÿ»ðBíPì ÿ»ãÉW »PÉGºk ô ÿ ½g þýO»ü»ì½Ü ÿ»üBìq»w »w»Ü ô»C »üºõÉ„ ï»G ,òÈk ºô»ýãðºk»G †ýðAô»C óBü þPýðõýì½Ü ÿBã¾»ì½Ü »è ÿ q ¼ s»G »ü»üBìq»w »ñ„»_ ï»C .RBܺk tÉø»G .»ü»ø þðôõG Alýü»_ôBð ÿBã¾»ì½Ü þðBÜ»ìq ½Ô »è þXðq»w ½ükq ½G rÉýK Alì»PxýG ÿºk»w þðBÜ»ƒPƒw»ƒ„ »ƒè ÿ rO þðBܺõÉ„ ô QÉñÉùHü qºk ÿ»Ü»ýülýéØ»O BðBì »è þPxü ô ô Akºk ÿ qAk»üBìq»w ô ÿkBì ÿBðAõO òðAõOºk ÿ sAô u q ½G þñý_ þðBÜ»ÜBO ÿ»ýÉK ô»G ,RBÝG ArÝ„BC »üBìq»w óB„BK ô óBýðBܺsBýPíýC ôtÉø þñPwAqBK ½G òñÉùƒHƒPƒwºk»ƒG †ƒükBƒì ÿ rƒü»ƒÐ ÿ ô»ñÌ»ì þð»üæ QÉ„ºk »OAô»Ü ,óBýðBܺô»ð ½G »OAsBýPíýC ôtÉø ô»C ÿºô»ñPwAõâ ½G äðrâ þÝÈ q»PÜBÔ »G QÈ rÝG ÿ rýHñ„¼ q ÿ»üBìq»w ºôºrÉè ô QÈ qlHÉK þg»üBG »Ü ß»ýýO»üBw»Ü QÉ„ºk »üBðBì ô»G ,ÿk þÜ»üºô»ð ½G ºô»Ü»üºô»ð »è ÿºô»ñPwAõâ þü tìºq ÿ»üBìq»w ô ÿ rýHñ„¼ q ÿ»üBìq»w ºô»OBýGºk»C ô rÍý„ »ðôõíð ½G ÿ»ãÈ q»è ô»G rOBü s ÿºq»K òðAõOºk þ…ýðBܺô»ð ,þðBܺô»ð ½G ºô»PÈ sAõãG ,QÉGBñÉø Qwºk»G »PÉGºk ÿ tìºq ô ÿ rýHñ„¼ q ÿ»üBìq»w qBW Ëlð»ø »Ü ,óºlG »ýü rýHñ„¼ q »üBìq»w ÿ ½ø»G ÞÈ oõÜ »ðôõíð ½G ÿºô»C ߺô ,ÿkBì ÿ»üBìq»w þðBñÉùPwºk»G ÿ»üBì ºô»ü½ø»G ô QÈ rãGqºô »ü»üBìq»w ô»è kôõw RAlG Á ô»ø þÜôBG ÿ»üBK ô»éK ô äðBGôBð QÉHG »ü»ø ÿ ½G ÿ rýHñ„¼ q ÿ»üBìq»w AkºrÉè »OAô .QÉñÉùHPwºk»G ÿkBì þOô»ÝPwºk .ÿkBì þÝÈ tÉø »G ,ºôõOrâqºô ÿ q ôõPèõÜ þýO»ü»ì½Ü þÝÉÜq ½ì »üºôAqAs ï»C QÉñýGºlüAô ½ükq ½G òýwôõð ôºô»ðkrÜrýG ô ókrÜqBÜ ½G ºôArÜ»Pw»Wq»G þÝÉéü»ì »ì»C ÿºô»C þO»Õýw»G ÿ»üBìq»w »ñýÝìõì Qɾºk ½ükq ½G .QÈ ô»Üºkqºk AlðArýHñ„¼ q ÿæ»è ÿ q ¼ s»G »Ü »ü»üBìq»w ô»C QÉ„ºk ,QÉG þO»ƒü»ƒì½ƒÜ ÿ»ƒüBƒìq»ƒw þƒðBƒ„ôBƒø ÿ q ôõƒGBƒC þÜ»ü»üBìq»w ÞÉw»Ü ó ½_ ߺô »OAô ,QÈ rãGqºô rO þìq ½Ô ô QÈ rñÉùGq»Gºô þðBñÉùPwºk»G ½G ß»ü½ø »G RBÝýG QÉðAõOºk QÉG»ø ÿlð»ì»¾ôºk þü rýHñ„¼ q ÿlð»ì»¾ôºk þü q ôõGBC þÜ»ü»üBìq»w ÞÉw»Ü ºõÉ„ óBì»ø»G ,ÿ q ôõGBC ÿ»üBìq»w ô þO»ü»ì½Ü ÿ»üBìq»w þðkrÜlð»ì»¾ôºk ô óBñÉùPwºk»G ½G QÉðAõOºk QÉG»ø .QÈ rãGqºô Êè ÿkôõw †ü q õPèõÜ ÿ»üBìq»w ½G ólñÈõg ÿ»éK ô ÿ rýHñ„¼ q ÿ rOBü s þÜ»üBðAõO òðAõOºk óBÜôBG AkºlðºõÉð ï»è| Ak»ìBðAô pG ô ólñÈõg þPwBC»è »Ü ÞÈ q ½W»G ,ó»ÝG q»G»Pwºk óBýƒðBƒÜ»ƒ¾Bƒñƒì ÿlÜ»ü þðAtÈ ôBC ÿ rýHñ„¼ q ÿ»üBìq»w ô ÿkBì ÿ»üBìq»w AkºrÉè ,òGôõOô»Üq»w ÞÉw»Ü .ókrÜ lð»ì»¾ôºk½g ½G QÈ râºkqºô ÿk ÿ ô»è kôõw óBü»Ü»ü q»ø ô òGºk ÿ ô ô q»è RAlG Á ô»ø QÉ„ºk QÉG lñì»ì»¾ôºk ºô»ýükBì ÿ»üBìq»ƒw ÿ ô ô q»ƒè óBü ,QÉHG lð»ì»¾ôºk ºô»…ü rýHñ„¼ q ÿ»üBìq»w óBü þO»ü»ì½Ü ÿ»üBìq»w lð»ì»¾ôºk þü rýHñ„¼ q ÿ»üBìq»w óBü þO»ü»ì½Ü ÿ»üBìq»w ÞÉw»Ü ºô»ðAô»`ÉK»G .RBÝG lð»ì»¾ôºk ÿ ½g þü q ôõGBC ÿ»üBìq»w ºô»ü»ãÈ q ô»è RAlG Á ô»ø QÉ„ºk ,QÉG »ìBðAôpG ÿ s q»G ÿ»éK þðBñÉùPwºk»G ô ólñÈõg »è òOô»Üq»w ½ükq ½G þÉK»G q»ø ½G ºôBXðõâ þÜ»ü»ãÈ q )ÿ rýHñ„¼ q ÿ»üBìq»w »PÉGºk þOºo»ñG þÜ»üºõÉ„»G »ì»C »Ü( ô»C AlðBÜBã¾»ì½Ü ôõì»ø»è ,q ¼ s ÿ»_õì ô s q»G ÿ»Õü sºô ô YðAsBØ þðkrÜq»G»Pwºk ÿ ½ø»G »Ü òü»ÝG óB…ýñPwºk »ðBðôõíð ô z»Ü ô»C òýðAõOºk ô QÈ rñýGºk »üºkqBük óBý…ü q ôõGBC ô ÿkBì ÿ»üBìq»w ,ºô»ÜôBG þãðBGôBð ÿ ½ø»G ô ÿ rýHñ„¼ q ÿ»üBìq»w #.ºô ôkrÜ lð»ì»¾ôºk ¥ÝH…èA ,óBíTÌ lídì :¥íWrO ,RõÝw ó õW ,¥‚wBwæA î‚øBÕíèA ÏBíPWæA îéÌ-1 .2013 ,Rô r‚G ,2¬ ,r…ñèAô VBdGçè ¥‚GrÍèA lídì :¥íWrO ,ëB„qBì ó ôkq õW ô RõÝw ó õW ,2Z ,ÏBíPWæA îéÌ ¥Ìõwõì-2 .2011 ,2¬ ,¤røBÙèA ,¥íWrPéè ¯ìõÙèA tÜríèA ,ó ô rgAô ® røõXèA |''.ÁB…í„ þìq»ð ÿ sAôBC'' lðºs»ð þðBܺrÍý„ þýñÉùð ÿBÙýwõì »ƒè òƒýƒƒ…ƒƒð»ƒƒâôAqBƒƒO ÿ-þƒƒðBƒƒhƒƒýƒƒâ»ƒƒG þ¾B…í„ ,RBܺkq»w ºô»ƒÝƒÉƒ¾Bƒ…ƒíƒ„ ï»ø ÿºô»C ½G ôArÜ»Pw»Wq»G þÝÉðs õc ÿkõg ï»ø ,ÊPxýHG rPðô ô q ÿ ½g ÿkõg ô þ„½g ÿ sAôBC ïºk»G »Ü ‡»Ýük ÿ ô»C #.»üBì»w þÝü q»g »¾B…í„ ï»C ÿ qAsBCpK

"þðBÜ»Xð»K »è /óBÜ»éýWBc »¾õâ þðAõW'' þÝÈ oõÜ þü qºô»Pg»G .QÉñýGºk Alü½ƒg ''òý„ þÝÉ¿Éø'' ÿ»ñÈ ô »Ü »¾Bƒw ʃw ô ºô»OºôBì»_ þÝüAk ôºq»G »Ü QÉ…Éܺk Akô»C þÉW »è ô ºô»PÉñÉPxý¾»ø QÈ ô»üºk »è »Ü ÞÉðu ÿ qºô»Pg»G óB„BK .QÈ ô»ÝG ,RBܺk »wBýK ÓAõè ÿ qBGô ô q ÿ qBƒð»ƒÜ ÿºsAlð»C »G †g»Gq õɃø þƒÝƒÈ qBƒGô ô q

þðBhýâ»G lðºs»ð ÿ"þñÈôk þÉñü»Hw" þðAõük ºô»wrÉÄõè êÉýðAk ÿBãý𻄽⠻è ,þƒPƒxƒü ô»ƒ„½ƒg Bƒøºô q»ƒø ,þƒñƒƒíƒƒÉƒƒø Bùð»O BXñýC ,Ú„»Ì ô þPƒxƒü ô»ƒ„½ƒg þwrO»ì Ak»ðBì»C Á»â»è ,ï»G .Ú„»Ì óBƒÜºlƒñƒƒ„õƒƒÜ ºtƒƒü q»ƒƒÐ ô þƒƒPƒxƒÝƒ„ þðAõW þÝÈ rÍý„ ôBð »è .ºô»ðºkºl¾»øq»w ,'þPxü ô»„½g ôBð »ñƒOô»ƒÜ' ÿ ôBƒð »ƒG »è zBG ºtÈ ôBð þÜ»üºõÉ„ »G rƒýƒÌBƒ„ RBܺk ''ó ôõHÙ„BÌ'' ÿ»ðBÅýOºs ½K þð»üæ ,QÉGºk òOô»Ü ÿ»PÈ ôBC ArÉg q ¼ s »ƒÜ ô QÈ rìºk ,QÈ ô»Üºk »Ü þPxü ô»„½g .óBPwo½â/o½â »PÉGºk »è þðBhýâ»G lðºs»ð þðBƒÜºrƒÍƒýƒ„ ÿ»ÜBðBì »G ‡»ì»C ,òÝü tð ''óBPwo½â'' ºô»ƒâq»ƒì ÿ»ƒãƒÈ q »ƒƒè »ƒƒOAô .ʃƒìqæBƒì þñOBø þèBíýPdýC ,ºô»ðBüu ô ºô»ðkrÜkBü Akõg ÿ qBxgô ô q ô ô ô q »Ü ÞÉñýü»Hw ÿAkõƒƒg .òƒƒGºk »ƒƒ¾Â»ƒƒâ QƒƒÈ rƒƒâºkqºô »ýýÜBðô ô q ô»C óBü ,êýXñýC ÿ q»ÜqBâs q óBƒƒCq õƒƒØ ÿ''q õƒƒð'' »ƒƒƒÜ ÿ»ƒƒƒýƒƒƒüAkõƒƒƒg ߺô .RBƒƒƒƒƒÜºk ÿ»ƒƒƒƒƒPƒƒƒƒƒw»ƒƒƒƒƒƒWq»ƒƒƒƒƒƒG »G QÉPwºl¾»ø rýÌB„ ,ÞÉñý…ð»âôAqBO »Oôºq ÿ ½Ü þñOrâtÉìBC»è ô ókrݾ»ÝÉO óBì»ø»è ÿºô»C õܺô q»ø ,óBÜ»ýðBcô q þÝÉðBìs lð»_ õÉð »è »…ü qB_Bð AlOBƒÜ þðBìs »OBÝðBýG ô RBÝG qºs õâ AlýðBƒýƒG ô ÿ tƒýƒéƒãƒñƒýƒƒC ߺô( ÿ ½ƒƒg ÿ»ƒƒðAu ¼ q þ…ýÝüAk þðBìs Á»â»è BOôBø ,)þxðºo»Ô äðºlÉG »ì»Pw»C »Oôºrw»ð ºlðºô»C" »Ü q»w »è ÞÉðBìs ,ÁBc q»ø »G .''QÈ rÝG ôºq»ƒG QƒÉƒGºk »ƒÜ»ƒ¾»ƒÜ ÿk þƒÝƒÉƒðBƒìs .kô rw ôºq»G ,sAôBC þðlðArÔ»C lðºs»ð ÿ»Ü»ýxðºo»Ô »Ü Ê_ºlÉKAô þÙƒýƒØ»ƒc »ƒG »ƒ¾»ƒüAs ߺô þƒðBƒhƒýƒâ»ƒG ôºq»G BøôBC ÿ»íÉC ÿºô»G ºô»OAlHãðºk »G »Pxü õÉK »Ü ºô»O¼lðAo»ƒâ ރɃñƒÈ ôk »ðBPw¼lðBü u ô þOºo»ñG þÜ»ýýñýH„»ƒâ »è ºtÈ ô RBÜBð Qxü õÉK aýø .òýíxýG .òü rãG »Ýéü ôBw óBü ºkBw þÝÉìtýèAôk ºõÉñÈ ôk ó»üæ »è þìAôºkq»G »G Êñü»Hw »ýü qBü BO»ø BOºô»C .ºôArñ`¾»ùÉK þãð»O þðu»ƒW þƒOBƒwõƒOBƒÜ þƒðBƒÜ»ƒýƒýƒñƒü rƒâBƒC »G »ðBK ½O ô»C ÿ»ìrè ‡Bxðºo»Ô þüºô»O»ð q»w »G »Ü ºô»ñƒñƒÉƒøºk rƒýƒÌBƒ„ ÿkBƒü »G ÿ»ðBܼ qAs ô»C ô òü qBGºk Alýý¾Alñì ó ôõG ÊÜqB„ôB_ þÝü q»g Akô»C ÿ q ôºk .Qxgºk ½K õè»K »è AlƒÝƒÉƒñƒÈõƒ„ ôõƒì»ƒø »ƒè ʃÜôAq»ƒ¾k »ðBñýGq ô ôk þÜ»ü»ãðAô q ï»G .»üºkBìBC »Ü RBܺk Qwô qk ß»ýÉñÈ ôk ½G ï»C ÿæ ÿ rýƒKAk þƒðôõƒHƒPƒw»ƒHƒñƒG »ƒG ÿAoºq»ƒw ''»Ýük þÜ»üBýðôk »G lÉìõC ß»ýüBÝwô rO'' ÿ»Üºô»ð Êèºô ,ºô»PÉ¿Éøºk ÿ ½g ÿæ ºô»C »íÉC'' »Ü òGBg»ì QÉðAsºk ]lðºs»ð[ ß»ð òü ôõG Akô ôkrGAq »è »Ü ºô»ñýwôõðºk |''.òýGºk AkºlñüBC »è ÿºô»C ÿ»PgõK »Ü AlGBüBð þÜ»üºuAô»Pwºk »è þðBhýâ»G lðºs»ð ,þPÉðBÜ»ñýðAôpÉO ôõì»ø |''.ºôAõw þÝÉOBw ó ôõG'' :Qɾºk þðBùýW "ôAõw" ÿ q ½ÔBPɃì ,ʃ¾»ƒG q»â»C BW .RBܺk »Pw»Wq»ƒG rƒýƒÌBƒ„ òƒü rƒOºq ô»ƒâ'' »ƒG þƒ¾Alƒñƒì þƒìºkq»ƒƒw Öƒwºô ''ÿ qºô»ƒPƒg»ƒG þƒPƒƒgºô»ƒƒOBƒƒw »Ü QÉ¿G ÊK óBìºô»C QÈ ô»üºk ,RBܺk þð½ìqBø þÜ»üºõÉ„ »G tƒýƒâq»ƒø RBƒÜ .óBìôõOBøAk ÿ»Ý`È q q»w »ƒPƒÈ ô»ƒÜBƒð ߺô »Ü ÿ»w»Ü ô»C ½G ó ôAõw óBÜ»Ý`È q "Ëô»C ô ºrÉC óAõÉð »è /þLw þÝÈ q»HÉw'' | .RBܺk »wBñÉK ÿ ½g :Qɾºk AlýüBñ„¼ q þðAõük »è ½HìAq Qwõüºk »…ýì»ø »Ü ô»C ,''òü ¼ oBð »íÉC'' "òP…ü ¼ q" ,AlýPwAq »è .QÉG AlñP…ü ¼ q »è ,»Ü»ðs»ì »ñP…ü ¼ q þðB…ÉÜAq »è »ýýPü rG óBìôõì»ø þÈ oºôB_ »Ü ÿ»ñP…ü ¼ q ô»C BC .»ðBìôõì»ø þwôõðºqB_ »Ü /RBܺk ô»ƒè q ô ôk ,»ƒPƒxƒü õƒÉƒK »ƒüºõƒƒÉƒƒ„ ﻃƒG ô Rq õÜ »OBw ,òÈõwºk »Ü ÿ»ðBÝ`È q :òü tÈ qBLG ÿ qºô»ƒPƒg»ƒG þƒðBƒÜ»ƒgrƒð»ƒG óBPwkq õÜ »è »Ü ÞɾAlñì þü qºô»Pg»G

,ô ôkrì þÝÉðô ôkq»â ÿ»Pw»W »G òÈõg ß»ƒƒüºkAq BƒƒO ô ôArƒƒƒÜ»ƒƒƒ_qBƒƒƒK»ƒƒƒ_qBƒƒK .ºô»O½GôÃGõ„q»K ºôB„ºõ¾»ùÜ»ü q»G»è þðB…ýðôBð þðBhýâ»G lðºs»ð q»â»C ÿ pÈkq»w »OBܺk >þñÈ ôk þɃñƒü»ƒHƒw< RBhGqºk ºô»C QÈ ô»üºk ºô»C ,ÿ»Ü»ðAõük ÿ ½g þwôõðºqB_ ôBð»è ÞÉP„ ôõì»ø »Ü »è Q„qAs õâ ,kq õÜ þè»â ,Alü»Ü»è»â ô ÿºôB_q»ƒw »ƒÜ ó»ƒÜºk ß»ƒü"ʃñƒÈ ôk" ô ÿ q ôõw»W »Ü ß»ýÉñÈ ôk .»ýýPg»Gk»G þP…â þÜ»üºõÉ„ »G »Ü ïBùéýC ô þüAlü»„ .ºô»ýýðAq»ãýð »OBgºk ó rÍý„ þñÈ ô»ø q ¼ s ''þñÈ ôk'' »OAô ,»O»Ü»éì»ì ï»è| þÝÉñü»Hw ÿ ô ô q »G Bâqºk ÿºô»è ºq ô ôk ÿºku õì rOBü s ï»C ;ºô»OBÝG AkºkôõwBC þðBñÉùPwºk»G ÿAôk »G »Ü Akºk ÞÉwrO »è »Ü ÞÉñü»Hw ,»¿ƒÈ ô AlƒÜ»ƒýƒÉƒñƒü»ƒHƒw BO ï»G ,QÈ rñÉùHPwºk»G ÊGºk AlýPwAq ºkq ô ºkq ô ô»C ºô»ñƒýƒGºk Þƒü tƒð þƒÉƒè BƒPƒxƒÉƒC þƒð»ƒìºs .QƒÉƒGºk ‡Bƒƒgôkq ô »Ü QƒÈ sAõƒgºk ß»ƒüºlƒñƒüBƒC ÿ»ƒâs ½ƒg ôºq»G ,ºôAôk ôºq»G ºô»ýýغr¾k ÿ o»K ô»G .ºôAql¾»øoõO ÿ ôAqAsBƒC þƒÜ»ƒü ô ôkrƒGAq þâq»ì »ƒè »ƒýƒýƒPƒü rƒG »ƒÜ ß»ƒü ô ôkrƒGAq ô ºô»ƒðBƒwô»ƒ_ Bƒƒøºô q»ƒƒø ,þƒƒðBƒƒÜArƒƒG ºrÍý„ õƒÉƒð »ƒè »ƒÜ ,óBƒðu þƒýƒO»ƒñƒü»ƒì ô RBܺlÉK óBüºuBìBC AlýðBÜ»ýü ôAqAsBƒC þðAôBO þðBýðBGq õØ »G RBܺk óBýðBgq»O ÿ vÈ qlPwºk ô ókrÜ»Øæ óBü ,׺q»„ »ðAõük ï»C .AtxÉG ô ºôAqB„ þxÝɃw ,"ó»ðApÉãOBG»g þÝƒÈ rƒÍƒýƒ„" »ƒ¾»ƒì½ƒÜ »OAô -qB„ Êð¼ q ÿ»ÜBðBì »G pÉãOBG»g þðAõýP…K ÿºs ¼k ô»C »Ü ÞÉè»ârÍý„

þÜ»ü ô ô vÉì þñÈ ôk .»üAlÉñÈ ôk þO»ýíO»c ÞÉì»Pxýw þìq ½Ô »è õݾ»G ,»ýýð ºôApw ô ókrÜ»PwAqBC ÿBðAõO þýâºkBƒìBƒC »ƒè AkBPxÉC »è ÿ ô»C ÿ qBOõâ ô qBÜBC þñP„qAk .»ü»ø »Ü R»üB𠇻üBðBì ô»G »ì»C ,ï»G »ƒO½ƒG Akºq»ƒãƒýƒƒÔ ﻃƒC ôBƒƒð»ƒƒè þƒƒñƒƒÈ ôk ÿ ½g ߺô BPxÉC ô õü»ì þÝÉì»Pxýw ï»C ,ºô»ðAô»`ÉK »G .ºô»PÉñÉøºlì»øq»G AlɃñƒÈ ôk Á»ƒâ»ƒè ß»ƒüAkô»ƒì QƒÈ ô»ƒüºk ,óBƒìApƒÉƒO ÿ»ƒƒãƒƒÈ q »ƒƒè ô QƒƒÈ rƒƒãƒGqºô ß»ü»Øæºk ºô»ýðkrܻļ r„ ô ºô»ðlñÈõg ,»PwAq .ºô»OBÝG AkôõƒOBƒøAk ÿ ô ô q »ƒG ,Qüuºk Akô»C ôBð»è ô ï»è »ÝÉ„»G þñÈ ôk ÿ qBÜ ô ºôºqºk »PÉG þÉè QÉðAõOºk ï»G . RBÝG q»w»è êÉýðAk ߺô q»ø ,ó»ìºs /þƒñƒÈ ôk| þýPÉw»Ü ,RAkºlÉK ÿºuBìBC zrɃĽƒè ºôºrƒÉƒè BƒW .»ƒü»ƒƒÜ»ƒƒðAõƒƒük þƒƒÜºq»ƒƒw ÿ»ðAõük ï»è zrÉÄõè êÉýðAk ,îÈ o»âºlÉè ºôºqAõg ÿæ .QÈ ôlG þðBhýâ»G lðºs»ð þñýwôõð »è »Ü »ðAõük ï»C þýÜ»…ÉK þغk lð»_ ï»C ÿ q»wôõð ô »wrÉÄõè êÉýðAk q»ƒw »ƒOºôArƒÉƒãƒü qºô ºôºq»ƒw ÿºpƒƒÈk |:ºô»ññÈõhG òðAõOºk ,ÿkq õÜ þÜ»…ÉK zrÉÄõè êÉýðAk þðBܺrÍý„ »è ,óBƒÜ»ƒPƒ„ ôõƒì»ƒø ÿ q ôºk »ƒƒG ,AlƒƒýƒƒðBƒƒhƒƒýƒƒâ»ƒƒG lƒƒðºs»ƒƒð »Ü ºô»ñÉèõgºk Alýܺq»w þÜ»ýýO»üBw»Ü þÜ»ü½éGBO þìq ½Ô RBÜ .º>RBÜ< ÿ ôBð

lÉì ÿkq»ø :óArÉâqºô ô ókrܺkBìBC ,yü qBK »è ,Akô ôkrGAq þðAu ¼ o »è »ðu þƒ''þñƒÈôk þƒÉƒñƒü»ƒHƒw'' þƒðAõƒük »G ,þðBhýâ»G lðºs»ð ,kqõÜ ÿrýÌB„ »è qBW ï»Ü»ü ½G ô þxðºq»Ô þðBƒìs æôk þ„qBì' þü rÍý„ þ¾BÅýPxÉÔ òý컃31 ó»üæ »è »ðAõük ï»C .ArÜ †üBíð 'ÿtȽK ë½Ýýð äðBGôBð»G ÿrýÌB„ »ðu ô ôkq»ø lðºs»ð þü qBÜôBø »G ºôºrÉG k½éÜ ô rÉü qBG þðBìs q»w »OºôAqkpÉâqºô þðBhýâ»G ó½ýxülÈ tÉè" ÿ»ðBhKB_ »è ô þxðºq»Ô ÿôBý„ .ºô»OºôArÜ ôÃG "ÊülðBì»è ôk Aô»C ,QÉG»ð ï»Ü»ü q»â »ðAõük ï»C ,»wBG »Ü »ýükqõÜ þü rÍý„ þðAõük òü rO»ÙxðAk ï»G ô ºô»PÉGºkôÃG þxðºq»Ô þðBìs »G .QÈ rܺlÉè ÿsAõ…ÉK »üºõÉ„ ô rýÌB„ ó»üæ »è »ðAõük ï»C þýÜ»…ÉK ºô»wrÉÄõè êÉýðAk þýxðºo»Ô ÿ râ»ñgºq »OBýGºk»C ÿ q ½xýÔ¼ rK ôArGôBð .ºôArwôõð þìAlð»C ô ÓôõO »è Ê¿GAq AõxðArÔ ÿ ½ÝðAs »è ÿºô»ðlñÈõg »G .»ýÉìqæBì ÿBýíükBÜ»C ArGôBð »Ü RBâºlÉO q»ñÈõg »Ü»ýÜ»…ÉK b ô þGºk»C þðAõW þÜ»ü»Ùýè»w b óºôBg »ƒè »ƒGBƒüBƒð þƒÜ»ƒýƒýƒñƒýƒGBƒƒýƒƒðôk ô s q»ƒƒO ÿ»¾»ìBƒì ÿ»ƒØºk ô»ƒè ókrƒÝƒPƒ„qAs õƒâ ï»C ÿBø»G ,óBìõãÉG .RBܺk Alƒ¾»ƒâ»ƒè ºô»ì»C ÿ s q»O ô »Ùýè»w »è q»ø »ýýÜ»…ÉK lðºs»ð þðBܺrÉãOBG»g ºrÍ„ ½G »ýƒýƒð ôBð »ðôõ_ ô òP„»ãÉO »è õݾ»G ,þðBhýâ»G ߺô oºôBð »G »ðkrHü»K ô ºô»Øºk ï»C þüÂõØ | .rýÌB„ ÿlðºs»ð þðBÜ»ìBü»K ô

zrÉÄõè êÉýðAk ߺô óBÜ»ýýxðºq»Ô ôõì»ø q»â»C ï»C Aô»C ,ó»ãG þðBhýâ»G lðºs»ð þðBÜ»ìBü»K »è þO»ñü»ì »è ß»üºk»w þðkrÝ…üBíð ½G »w»G ºrÍý„ »ðAõük ºq»ƒñƒÈõƒg ÿæ »ƒè kqõƒÜ þƒè»ƒâ þƒüºlƒülƒƒì»ƒƒPƒw ô ï»C þðBÜ»ýýãñürâ »è ÞÉÜ»ü ,»O»H¾»ø .óBÜ»ýýxðºq»Ô »OAô ,Alè»â ÿ»O½G ôBð»è ,þðBhýâ»G lðºs»ð ,»üºô»C »ðAõük »G ºuBìBC ô QÉ_Bð rýG »è þðBÜ»ýülð»íO»HüBO ,Ak½Ü ôBð»è RBܺk óBýÜ»ü »G ß»ü þýO»ñü»ì õÉð »ðôõ_¼ q ôBñÉK »è òñÉOºoºk ó»ÜºlÉè þƒÝƒƒÉƒƒðôõƒƒGqBƒƒâs q ,ÿkAsBƒƒC ÿ qBƒƒGô ô q ÿ ôAô»O ô ô sºqBC ô s»c AlýÉO »Ü þðô ôkq»â QƒÉƒGºk q»ƒxƒü»ƒì AlƒÉƒO óBƒýƒƒðBƒƒÜ»ƒƒÔBƒƒì )".»ì½g þø ï»Pw»W''( þðBhýâ»G lðºs»ð ÿæ ÿ»ƒPƒ„ ô»ƒC ,»ƒÜ »ƒüºô»ƒC »ƒðBƒìoõƒwq»ƒw ÿ»ƒãƒƒÉƒƒW þÜ»üBãÈ q ,óBܻ컾»_õãð»O ÿAoºq»w »Ü ß»üBãÈ q ,q»G»O½Orâ ÿ»ðAsAõhükAsBC þÝÉðAk »G ô ºô»ÝÉ„BØ»ì þìºk »O½Oô»Ü »è »O»wBýw »Ü ÿk þÝÉðAk »G ô »ñük »Ü Bxðºo»Ô ô Aq»PéãñýC lðºs»ð .»üAlýðkrÝO»è RAkºl¾ô»ø ô QÈ rÈ vGºl¾»ø BÕð»ì ߺô ‡»ì»C ,»O»H¾»ø .òü u ôBø »PÉHG AlÈ ô»è ½G »Ü ÞÉâq»ì »è òOrâ»ãÈ q »è »ÝÈ sAõÉ„ ô»ƒC ߺô q»ƒø .»ƒüAqBƒÜ »ƒüBƒO»ƒø BƒƒO»ƒƒø ÿºuBìBC ÿ ½g rýÌB„ ,ÿ»wBñƒðô ô qºk þðAkq»w þãð»P¾k þOBÜ" Qɾºk ô RAkºlÉK óBƒPƒwo½ƒâ ʃ„ºk ,ó»ƒÝƒG óBƒPƒwo½ƒƒâ þðBhýâ»G lðºs»ð ."RBÝG óBOºkôõwBƒC ô óBüu óAõÉð »è" »Ü QÉðAsºk ºô»C »…ýì»ø »è †ü rÍý„ ,''»ü»ø Þð»O þÝÉ¿Éø åq»ì BOôBø .kõWô »PÈk Ak»Ýü qBG »¿Éø ï»C q»w AlýÉK òüºlH¾ô»ø »Pxü õÉK »Ü »ÝÉðBPwo½â ÿBø»G Þɾ»ì½Ü þü qºôBü »G òýGo»LɃO :ߺô ,ó»Üºk óBìô ô uArÔ »Ü þO»üBļ rì ô þP„BCpK þÜ»ýƒýƒìAqBƒC ,þƒO»ƒýƒÈ oôBƒø

ArɃg q»ƒwôõƒð AlƒýƒÉƒO »ƒÜ ºôõƒOrƒâqºô .RBܺk ArÝ„BC >RBÜ þO»ü q ½OBP݃ük< Ak»ü½éGBO ï»C ïºkq»G »è ôõ_ÂBw»G þÝÉðu ÞɃ¾Alƒñƒì ʃèºô ,QƒÈ ô»ƒÜºk ô ÿ rƒâºk »ì»ƒC .Qƒwºk ºô»ƒOAkºk ÿ»ƒÜ»ƒðBƒ_½ƒâ óBíXðq»w ô »ƒƒ>ß»ƒü»ƒìBƒð< ÿ rƒÍƒýƒ„ ï»è þýðAq»ãýðpK þÝÉðBìAq ½G QÉ…ÉܺkAq óBíÉK ß»üBð»K õ`ÉK aýø ÊG »Ü »ü½éGBO »Ü ,òýGºkrýƒK óBƒìôõƒì»ƒø »ƒÜ QƒÉƒ¾ºk >.òü ô»Üºk ‡»íÉC< »Ü ÿ»ýü q»èBâ ô»C ôBð»è ºô»ð Êw :ó ô»Üºkqºk ºôArÝ…üBíð AlÉO ÿ»Ü½éGBO Bøºô q»ø ,ºrýÌB„ »Ü ÀìBÜ þÝɃw»ƒÜ »è AlOBÜ ß»ü »è »Ü ôõ_ÂBw»G þÝÉðu Alý…ýÝð»ð Bøºô q»ø ô þÝüAk ÿ q»ãƒýƒÔ »Ü ÿ»w»Ü ô ôk ô»C ,QÉGºk »Pw»Wq»G ºôºkBü »G óBü»Ýük ÿ rÍýƒ„ Bƒøºlƒð»ƒ_ ÿ»ÜºoõÜ »Ü ÞɾAlñì BXñýC ,Ë rwôõðºk ArƒƒG »ƒƒè ÞƒƒÉƒƒÜ»ƒƒü ÿ ôBƒƒð ô þƒƒO»ƒƒü½ƒƒg ÿ ½ø»G »Ü ,ºôõOrã¾»ø þðBƒÜºlƒýƒø»ƒ„ ºkrƒÜq»ƒw ÿ»ƒðBƒPƒÉƒƒ„ ÿlƒƒüBƒƒw½ƒƒñƒýƒW Akkq õÜ þOBÅW ÿ uk »è óBƒÜ»ƒýƒýƒØArƒÉƒÌ .þðBGq õØ »O»ðôõG | QÜArPxG»C þÜ»ü»Ü»ü AkºrÉè >RBÜ< ߺô õݾ»G .»ýýð þü ô ô vÉì þÝÈ qºõÉK óBü

ߺô óBÜ»ýýxðºq»Ô ôõì»ø q»â»ƒC lðºs»ð þðBÜ»ìBü»K »è zrÉÄõè êɃýƒðAk ºrÍý„ »ðAõük ï»C Aô»C ,ó»ãG þðBhýâ»G »è ß»üºk»w þðkr݃…ƒüBƒíƒð ½ƒG »ƒw»ƒG ÿæ »è kq õÜ þè»â þüºlülì»Pw ô þO»ñü»ì ÞÉÜ»ü ,»O»H¾»ø .óBÜ»ýýxðºq»Ô ºq»ñÈõg ,»üºô»C »ðAõük ï»C þðBÜ»ýýãƒñƒü rƒâ »ƒè »OAô ,Alè»â ÿ»O½G ôBð»è ,þðBhýâ»G lðºs»ð rýG »è þðBÜ»ýülð»íO»HüBO ,Ak½ƒÜ ôBƒð»ƒè »G ß»ü þýO»ñü»ì »G ºuBìBC ô QƒÉƒ_Bƒð ,ÿk þƒÜ»ƒüBƒðBƒì »ƒG .RBƒÜºk óBƒýƒƒÜ»ƒƒü ô ºô»PÉñÈõOBð AlP…â »è óBÜ»ýülð»íO»HüBO ,ó u þO»ñü»ì þwBG Alè»â ÿ»O½G ôBð»è þðBhýâ»G .RBܺk Yð»â ô rýK ,ÁAlñƒì Alük þðAô»C q»w»G »Ü»ýüºô»O»ð ºlð»øºq ô ó»üæ»ì»ø ÿ ôBƒ_ »ƒG ô ʃñƒÉƒK»ƒwBƒð þðBܺq»ÝG ô þñÈ ôk »è oôBC ºôºlð»øºqºrÔ .ºô»OAkºk ½ƒG ÿºô»ƒC ,ºô»ƒüBƒãƒýƒð»ƒ„½ƒâ ﻃƒè ô»C Ak»ðAõük ï»è »ãñü râ Bü u ½è½ýw½w Ak¼pì»C ô þñÈ ôk ô óAõÉð »è »Ü »üºq»ãýÔ þü ô ô vÉìBð þÝÈ q»ÝG ºq»ãýÔ ï»C .Qüuºk »G BOôBø ,þñÈ ôk »G ºq»ãü qBÜ õݾ»G ,»ýýð »O½G ô ºô ôkrÜ ÿ»Pw»Wq»G ô þܺôBð ô»C BO ô»C þñüºs þì»Pxýw »è ÞÉ„»G rÈ u»è ß»üºkAqBO òýÉ¿G òýðAõOºk ÿ»ñÈõ„


3

2013/8/26 »í컄 ôôk )375( ºqBìu ÿ»ñýXð»â ôBð ÿºk»w òülð»ƒ_ ÿ ôõƒG»ƒÜ»ƒ¾»ƒÜ ÿºô»ñü s ¼k ½G QÈ o»ƒãƒG AlƒýƒðBƒPƒ¾õƒw þƒÝƒ„½ƒÜ ÿ u õÝG q»w ºô»OBHG ÊLñÈõ„ »Ü ß»ü»ƒðBƒ…ƒýƒð ï»C q»w»è óBP¾õw þðôõHü sAo»ƒG .»ƒñƒýƒØ»ƒPƒwAo BO QÉxgºoºk ßõìBK óBøq ½C ½G ë»ø ,ºsBýñ…ÉK þýgrð»G ô ÿlð»ì»¾ôºk ,þP„ô rw þÜ»üºõÉ„»G ô ô ô o »OBhƒG óBƒPƒ¾õƒw ÿ»ƒñƒýƒXƒð»ƒâ þƒñƒgAôBƒð

»ñýØ»PwAo ÿ u õÝG ÿºô»ñü s ¼k BO óBܺq»PܺqBÜ óAo»â þÉK»G ÊK .ôB_ †ÉK »ñÉG ôArÝÉéðBìõâ ߺô ÿ q»ƒƒðõƒƒø þƒƒðBƒƒÜºlƒƒð»ƒƒøºo ,Aku õƒƒÝƒƒG ÿAôk»ƒƒƒG .ºôAqBC »ñÈk þìçxýC þðB…ÉÜqBãýð ô þwôõñ„½g ÿ q»ðõø »G RºqBG»w q ¼ s þÜ»ýü qBýðAs AkºrƒÉƒè »PÈ rgºk þñý_ ô þìçxýC þð½Ü þðB…ÉÜqBãýð þðBܺq»PܺqBÜ ,q»wôõð .q»ñÈõg þƒPƒwºkq»ƒG

ÿ qBܺõÉ„ »G Ak»ìºkq»w ï»è ÿºô»C( óB…ÉÜqBãýð AlýìçxýC þðBùýW ô BýÜq õO »è )QÈ rGºk ÿ ôBð q ¼ s ô ºôB…ÉÜAo Alü½g ÿæ»G ÿ q»wôõð þXðq»w »è ÿ rO þÜ»üBãÈ o aýø †ü ô»C ,ºô ôkrÜ ÿ ô ôlðBì ÿ ô ô vÉì þðBܺo»K ÿºô»ðAl¾»ø ½G ºôõG»ð Alìºkq»G ½G ºô»ðAo»â »è »ãW ,þwôõñ„½g ô óB…ÉÜqBãýð ïôBð òì" þðBܺôAkô ô o .QÉG»ð óBì¼ o þðBùýW

,Rô»Ü ôB_q»G ï"ºq ôõw ïôBð òì" þðBì¼ o ò¾½Ü ßõìBK óBøq ½C »ìºk ô»C .B…ÉÜAo þíXðq»w q ¼ s ï»G ,ôõHOrâ»ðqºô þOBýGºk»C þ¿G½ð þO»g BP…Éø 19 q»w ºôõGAqkpÉâqºô »ðBì¼ o ï»C »OBÜ ô»C q»ø ÿ q ¼ s þÜ»ýýüBwq õØ ô äð»w ô þðBùýW þðBìs .ôõGkrÜ Alü»K q»wôõð ½G þO»¾ôºkõÉð þPwBC q»w»è ß»üºôBì ‡BK ô ÿ pÜ ï»Ü»HÉPÜ ÊW»Hwºk »ü½G

qAôuk þÝÉO»GBG ÿ»ÐBñG q»w»è ,»üºqô»â ºqAô»Ø þðAõW þÝÉðBì¼o ,"ºqôõw ïôBð òì“ # ºô»ýýìçxýC þý…ÉÜqBãýð ô þwôõñ„½g ÿôôvÉì »è þðBñOBýñG þðBÜ»wºq»Ü ô ºôArð RBýñG þðôõxÔ»C ,RBܺk »Ü»ðBì¼o ÿºô»ðlñÈõg »G Qwºk q»ñÈõg ÿºlðºô»C q»ø ï»G .óôArýâqºô »ðBì¼o ï»C ,ºô»ü»ãðAôo ï»è .QÈrâºkqºô Êè ÿq¼s þÝÈvÉ_ ô RBܺk þ…ÉÜ»G óBܺôAkôôo q»ñÈõg »è ºô»ðôõHÝütð ÿq»ðõø ÿ»ðBg »PÈô»Üºk ºôºsAôqºk òürPðAôArÔ »è ÿ q ½g þðôõGAôBC þñýH…ÉK ÿ q»ðõø þÝÈ sAõÉ„»G »è þñOrâ»ðAo½g ô þìçxýC þðB…ÉÜqBãýð ÿ q»ðõø þýðBPwqB„ ô òOô»Ýƒ…ƒÉƒK þƒìu ô»ƒO q»ƒHƒìAq»ƒG | .RBÝG AkAôBCu ¼ o AlðBÜ»ãðºo ÿ»ðsBG »è òýÄ»C ...ºq ôõÜ»„ þðAq»ñÈõg »G †g»GvÉ_ ÿ rO þÝÈlƒð»ƒøºo q»wôõð »Ü »üºô»C "ºq ôõw ïôBð òì" þðBì¼ o ï»C ô ºô ôlðBÙ¾õg ÿ qAk»xÉ¿G þÝÉñýÄ»C þܼ rý_ ôBð þðBܺôAkô ô o þOôºo þðB„»HðB„ »ƒÜ¼ rƒýƒ_ ï»C þì»Ü»ü þð»üæ .Ê…ÉK »PÉ_ºk »ƒÜ»ƒðBƒì¼ o .»üAôAs þ`Ü »g½„ ÿºq ôõÜ»„ ,»Ù…ýÌ þðBPwAk þÜôõ`G ÿ oõÜ ô ôk»G ºôAqBK ô o»O ô Yð»â »ðu ï»C RBܺk óAo»â»G Qwºk ºôºôAvL¾»øAlÝÉK »…ýì»ø þÝÈkrÉì ô þðBÜ»¾Alñì ½G ÞÉÜôBG ÿºô»ñü s ¼k ½G »Ü ÿ ôõ…ÉK ÿkrÉì þÉW »è ÞÉPxü ô»„½g ô Ëõð ï»C ½G .ºô»OºôAo»â»ð o»„ »è »¾Bw qAõ_ ÿºôBì ô»C ÿ rü»w ºô»üºô»ðkqB„ ½g þñÈõ„ »è ,»Pw»G»ì þÜôBG »Ü RBܺk óBP¾õw þÝ„½Ü ÿ»ðB…ÉÜqBãýð ÞÉw»Üq»ø .RBܺk óBýãðBG ºô»¾Bì ½G ß»ü»G ß»ü ÿºô»C ‡BK ºq ôõÜ»„ .QÉGºk þÙ„BÌ ,QÉñýHüºk RBÜ AlýðBܺô»ð Á»â»è ÿlýC ºô»ð»ì»O »PƒÉƒ_Ak ôõì»ø " :Qɾºk ºô»ü½g ÿºqBG»è ô RBGºkq»w»G R»ðBð»O »üArÝG óBýÉK q»â»C ÿ»ðAô»C Q…â ,óAoõÜ ô Bâqºk ô ºkq»K Q…K »è ,ºôºq ô ôk »è †ýÝÈ qBW ÿ qBPÔrâ AlÉW »è ,òñýHíG ºô»„BìõØ þK ½O ôBð»è ½G ,Bð óB…Éݾ»ø½g ½G »ðBì»C .ó ôõGºk îñýÄ»C ÿ ôAk Á»â»è óBPì½g þì»g ô ó»ãG îOBøq»w»G »è ÿºô»C ÿºôB_q»w óBì»ø( ".ºô»ìpÉâºk ,ï»ÝG ‡»GAk .)66 ë ,ôõ…ÉK ,»ñýO»G »ýýPxü ô»„½g ô»C þìºô ôk þð»üæ »è ÞÈ u ¼ o »üºq»Ø ï»C .»üºq ôõÜ»„ ÿAs q ôõK ÿºq»Ø ô ºôºq ô»ƒâ þƒÜ»ƒü"»ƒ¾»ƒƒø" »ƒƒPƒƒÈ ô»ƒƒÜºk óAu ¼ o óBü»G ºq ôõÜ»„ ½G ÿ ½g þñýƒÄ»ƒC ½ƒgô»ƒPƒwAo »è ÊK QÉGºk qB_Bð AlüºqBÜ ï»C ÿAôk»G .RBܺk 12 ÿAôk .QÈ rãH¾»ø ÿ ½g ÿ q»w ô QÈ pHG óBý¾Bì þÜ»ü»ìBð ºô"ºq ôõÜ»ƒ„ þƒÜôBƒG" AôAs »ƒè ÁBƒw Á õHðBPxƒýƒC ½ƒG RBƒÜºk ʃè ÿAôAk ô RBƒâºlƒÉƒK ½G ÿ»HÉPÜ ô»C þðBܺqBãýð þOBøq»w»G ô ºô»PÈ o»ãG .RBÝG ºkBìBC þðBP¾õw ½G ºsBýð»G »Ü ºô»PÉwôõñG ,Á õHðBPxýC »OBâºk ô ºô»PÈ o»âºk ÿºô»C ÿAôk :QÉñÉwºk ôBO ºq ôõÜ»„ ½G þñýÄ»C ÿ pâ óBxük »ìôõHOô»Ü Á õHðBPxýC »è q»Gô»ì»è ÁBw ºksAôk..." .ºô»íÝíýì ÿ»Ü»Üôõ`G ó»ì»O »`Ü þñýÄ»C ÿ ôAk ,Á õHðBPxýC þñP…ÉùÉW ÿAôk ÁBw qAõ_ Býð»ƒO ô ôAr„½KAk rÔ»G »G Bý_ ô þüBO½ÝÉG »ðBGBýG »è ÞÉOBÜ ô krGºk ï»ìBð ï»W»Ì þOÂô þðBÜ»ñýãì»g ºqB„ ÿlÉø krܺk îPw»ø ,ºôºkrܺk ½Ü îWBG ô BñÉøºk Á õHðBPxýC »è þ¾Alñì ÿ qAl¾k ÿ qBxgô ô o ÿlÉø .ºô»PÉGºk ÁBÜ Alƒíƒü qºôºrƒýƒG »ƒè ïôAqlƒ¿ƒÉƒùƒÉƒW ÿ qBxgô ô o Ak ïq ¼ s þ¾ô»ø ô Rô»ÝÉK îÉÜôAo»¾k îP…ü»ãÉO †üºô»C ï»G ,ï½g ÿkBü ºô»íñÉùG þ…ülð»_ ,QÉñýHü»ð Ǽ rì q»â»C ÞÈ qBxgô ô o ÞÉOBÜ ...RBܺk ÿ rýG»è q»ø ºôºq»G»è ,QÈõG ‡½g ï»ÜºqB„ ½G Alýí¾Bw ‡»„ ô þw þð»ì»O »ƒè ºôºôõG ó ô ô o ï½G ºô»ñP…É_qAsBC ïºk»G ,ºô»ìAo»â rýG»è ï½g ÿ qAl¾k ÿ qBxgô ô o ºvÉì»è ºrÔ ôõùü»ø .)16ë ,ôõ…ÉK ÿºôB_q»w óBì»ø( ".ºô»Oºôõ_ ½G ºq»Ø ÿ qAk»xÉéG ô òýO»G »ñýÄ»C þܼ rý_ ï»C »ƒƒƒè »ƒƒƒü»ƒƒƒø ÿ qBƒƒƒük þƒƒƒÝƒƒƒÉƒƒƒ¾¼ o ,ºq ôõƒƒƒÜ»ƒƒƒ„ þðBܺôAkô ô o þìBÜBC ô Rôºo þðkrÝðB…ýñPwºk þðôõ_ºô»…ÉK ôºq»G Á»â»è ߺô .Ak»Ü»ðBì¼ o ôBð þñýÄ»C ,òü»ÜºlÉK þPw»ø AlðBܺôAkô ô o þOôºo òÈõg þãðºo ô »ñýãðºo þÝÉñýÄ»C ºq ôõÜ»„ ô ºq»Ø #.ºôAu rK Akq»w»G þðB…ÉÜqBãýð ºq ô»â ÿ»ü½G ô

‡»GAk Al¾õØ q ¼ s þÜ»ýýܽÜBð ÿºq»G ô ôk q»w»G »è ô RBܺk qBÜ ArÝ„BC»G ï»Ü»ü ÿºq»G .ºô ôkrÜ ÿ ôBƒð»ƒG »ƒüAlƒÝƒÉƒHƒÉƒPƒÜ þƒðkrƒÝƒPƒwô qk þƒ¾ô»ƒø þãð»øBC ô ߺqAk»O »è zBƒG »ƒÜ "»ƒìBƒñƒðu»ƒW" ÿ»ìºkq»w ô»C þðBP¾õw þðAoõÜ þðAq ôõw»ð»O»g þðBwôõñ„½g ô óB…ÉÜqBãýð .RBܺk þðBíwõÌ þðBíwõÌ BPw½ìBì þýO»üBܼ q»w »G »üºq»G ï»C ô »ðBgqBãýð þܼ q»w ô óB…ÉÜqBãýð ÿºq ô»âq»w qBÜ ó ½Ü þýO»øu ¼ o ÿ q»ðõø ÿ sAõÉ„ q»w»è ô †ÉÜqBãýð þðAlð»ìq»ðõø ÿ sBHÈ o q»w»è ô ó»Üºk ô óBø»Õw»ƒC ,tƒÈ q ô»ƒO ,RAq»ƒø þƒwôõƒñƒ„½ƒg ÿºq»G þðAlð»ìq»ðõø þ_q»ø .ó ¼ oºk lð»Øq»ì»w ÞÉHÉPÜ þðkrܺkBìBC ½G qBÜ þñÉùð»G ,ò…ýìºô ôk q»w»è ºôAk ÿ q ôõƒPƒwºk óBƒPƒ¾õƒw »ƒÜ ó»ƒÜºk ô QÈ rÝG Qwô qk "þüBK ô q ô»C" äðºq»Ô ÿ sAõÉ„ þÜq»C .QÈ qkrÉñG BýxýñýÄ þؼk ½G ÿ qBük ߺô )AôAs( »ƒG ïºô ôk þƒHƒÉƒPƒÜ þƒðkrƒÝƒýƒPƒ„»ƒK q»ƒw óBP¾õw ÿ ôAqkrÉð ô s ½ý¾BG rP…ÉK ,AôAs .ºôAqkrÉLw þƒÈõƒð ÿ sAõƒÉƒ„ Ëô»ƒè ô BƒýƒxƒýƒñƒýƒÄ ½ƒƒG ºôõƒƒG ô»C þýüBK ô q ô»C þðAlð»ìq»ðõø þðB…ƒÉƒÜqBƒãƒýƒð þðBø ô ºôõG ïBwq»w þÉK ,ºõýñýG ÿ»ìºkq»w ÿ sAõÉ„ q»w»è †ý¾õHðBPxýC »è ºôAk þðBP¾õw

þ¾Bw þðBPws þÔ½O ô ÿ ôArÔ»G ÿ u ¼ o ½ð »è "ºq ôõw þXðq»w ÿºô»C ½G ßõìBK .òɃìô»ƒØºk Ak1591 RBÝG Êè ÿAô ô QÉ…ÉÝGAo Alü½g ÿæ»G q»ñÈõg »G ,QÉG ïAôºkq»G ºô»ðlñÈõg q»w»è ºôºvÉ_»G .ºô ôkrÜ »Ü»ðBì¼ o »G þPwºk òP„õÜ þÝÉðAôBO þñG ºô»OºôAqlÈ rÔ ÿ»Ü»ìq»O ô ºôAq u õÜ ÞÈ qBÜoºs

ÊG qBãýð ,Alì»Ü»ü þHÉPÜ »è .QÈ r…ÉÝG qBãýð óAô»C þO»ìtg »è ºõÉ„ »Pxü õÉK ô QƒÉƒGBƒð ß¼ rƒýƒ_ ÿ»ãðAô ô o Á»â»è ‡»ƒì»ƒC .QƒÉƒG AlƒOBƒøq»ƒw»ƒG ,ºô»PÈ râºlÜ»ü þ…ÉÜqBãýð ÿ q»ðõø ½G AlìçxýC ÊG ô ôAqlÉK »ãÈ o ,ôõOrãH¾BØ ,ôBG ,Aôºo þÝÈ sAõÉ„ ,Alƒƒìºô ôk þƒƒHƒƒÉƒƒPƒƒÜ »ƒƒè ﻃƒG .ºôõƒƒG QƒƒÔrƒƒâ ô þO»üBw»Ü þƒðAlƒðBƒ…ƒÉƒK ô ókrƒÜ»ƒPƒw»ƒWq»ƒG .ºôºrO þÝÉP„ Q…â †ÉK »PÈ ô»Üºk ß»ìõP„ ÿ q ôõñw »PÈ ô»Üºk ºô»ìçxýC ÿ»ãðAô o »è ‡»ì»C þðkrÝýO»üAuk»G ,ºôºôõGBO ô »Ðºk»Ø ô þwrO»ì þhÉ„ ô óBÜ»Oô»âtì ÿæ»ì ô QÈ rðºkAk ïçxýC þðkrܺsk ÿ uk »è ÿ»ðAô»C Q…â ô óBÜ»ýÜ»ƒO Þü qBO þðBùýW ôBð ½G óAôBCu ¼ o þýðBPwqB„ þÝ…ýO ôõì»ø»G ,þðBíwõÌ þO»¾ôºk þãðºsºô»„ »è pK ô þÈõð þðBܺsAõÉ„ ÿ qBãðºq»G ºô»ðBü½g ÿBðAõO ÿ"AôAs" ÿºô»C »OBâºk qBÜ .ºô»ñGºk óB…ÉÜqBãýð .QÈ q u õܺk †ýìºô ôk þHÉPÜ ÿ qBýP„q»K q»ƒw RAkºk R»¾½ì u ¼ o Êw ô ºôºôBð »PÈk óBP¾õw AkºrÉè ½G óB…ÉÜqBãýð ÿºq ô»âq»w þðBíwõÌ BPw½ìBì »G »è QÉG ÞÉÜ»ü QÈ rܺk óBìõâ »Ü u õÝG ÿºô»ñü s ¼k BPw½ìBì .AlðBwôõñ„½g ô †ÉÜqBãýð ÿ»Pwºk ôBð ÿºôBì RAlG ÊK þÈ o RBܺk óBP¾õw »è AôAk óBíwõÌ þðBÜ»ƒð½ƒÜ ºqBƒÜBƒ„ ô qBƒãƒýƒð ôBƒð»ƒG u ¼ o ʃw

:RBܺk ½G óBì»xØ ºôBýðk ô»è ôAq u õÜ .ºô»ÝÈ rýG .AlÝÈ rýG þñG »è îÝÉìq»O ,ïô ôkrì òì BPxɃC" î¾k »ÝÉìºk q ¼ s ô ºôAk ï»wBð»ø òýüAôk ºvÉì»è ,ï»Üºkq»ìBð ºu õÝG »è »ãW ï»G ,ºôBPƒwºôAo ÿ õÈ sk ô»C .ºôõOBø q»w»G îý_ QÉðAsBð rO þw»Ü »G þÈõâ ,îƒðkrƒì »ƒè ó ôõƒGBƒýƒñƒ¾k ½ƒG ,»ƒ¾»ƒK»ƒ_ .RrâAo î¾k þðAlÉè ½G þPw»ø ,Bð ºô»ì»wBð»ø »ÜºrýG ÓAq»Ø ½G ,Al¾»ø ï»ÐrG»Ø »è þÝÉØ»„ óB„BK .ºôºqAõg »ìAk þÈ pÔ ô îOrâ þ¾»ø ,ïkrÜ þ…ÉÜ»G »è ,ÿ ôõGlðBÝ„ kq»G »G rP…ÉK »Ü ,ïq»w ÿ»éè»Ü »_qBK »_qBK ,»ÜºrýG ôBð ½G AlìºôºqAõg »ñOô»Ü ô ºô»ðB…ýéK îðBÜBð½â ô î¿È ô»O ,ïôB_ô q»w .ôõG »è ôõG pK îìºk ô óBÝ„ îðBÜ»ÝxɃC .óBƒOô»ƒÔ ,ßõìBK óBøq ½C ,ºq ôõw ïôBð òì( "...òƒÈõƒg ÿBâsºk ,þðAõ„ rÜ»G :ºô»ýýÜq õO »è þðApÉâqºô ).11ë ,zAqBC ÿºô»ðkrÜôÃG ô NB_

Q…â ߺô ßõìBK .krÜ ÿºô»ðlñÈõg »G îPwºk ô ‡½g þýÜq õO þÝÉðBìs ,ÿ rO þðBƒÜºqBƒÜBƒ„ ô òP„oAk þðôõxÔ»C »G »Ü ºôBñÉøqBÜ»G ÿ ½Oô»C rOBü s ßq õOBð ÿ q»ñÈõg òü pGqºk þðBܺsAõƒÉƒ„ | .RBܺk †ÉÜlð»ì»Ü ÿ ½g ôºq»G ºqAô»Ø þðAõW þÝÉðBì¼ o ,"ºq ôõw ïôBð òì|"

þðAõ„ rÜ»G 2-1 þð½ñýÄBC ÿ ½ðB„ þ¾BŃýƒPƒxƒýƒÔ ÿ»ƒðBƒýƒì »ƒè Al¾Bxì»C ÿ s ôõì»O 24-8 þðAu ¼ o »è »Ü Alýxðºq»Ô ÿ"ºq ôõƒw ïôBƒð òƒì" þƒðBƒì¼ o ,ôõƒƒ_ºõƒƒÈ o»ƒƒG ÀG½ð þOBýGºk»C þO»g ÿ rã¾»ø þÜq õO ÿ q»wôõð þÉK»G .ArÜ †üBíð ½ðB„ q»w»è ßõìBK óBøq ½C þKBü" ÿºô»ðkrÜôÃG ô NB_ ÿBâsºk ÿ ôAqlð»ü»âAo ºô»¾Bxì»C ÿ s ôõì»O ÿBOºq»w »è »Ü "ÿlÈ rƒÜ ÿºô»ðkrÜôÃG ô ókrƒÝƒKBƒ_ þƒÔBƒì Ëõƒð»ƒèq»ƒw Þɾ»ì½Ü ,ºôBñÉø Qwºk»G þÜõìBK þðBÜ»HÉPƒÜ þüBxðºq»Ô ÿ qAkôBð ÿ qBܽðB„ ô lƒð»ƒìq»ƒðõƒø ½G lñ¿G q ¼ s þü q»ðõø þÜ»üºõÉ„»G óBü»Ü»ðBì¼ o ß»ü»PÔ»ø þüAvÈ qk»G ô ºô ôkrÜ ºkBƒìBƒC ½ƒðBƒ„ þðBì¼ o .ºôõG»ø ÿ q ¼ s þÝÈ q»ñýG ,þðkrÝ…üBíð Ak1998 þ¾Bw »è qBXì»Ü»ü »Ü "ºq ôõw ïôBð òì" ó»üæ»è Ëõð»èq»w Ak»ãðBì ï»è ,ºô»üArÜ ôÃG ô NB_ ÿ»ðBì¼ o ï»C .ºô»üArÜ NB_ ô ºô»ü-ÿlÈ rÜ þKBü ô ºôAqkpÉâqºô óBìs 50 ÿ ô ô q»w ½G BPxÉC BO ßõìBK òü rP„¼ rÔpK †ýðBùýW ô BýÜq õO þPwBC q»w»è ïôBð òì" þðBì¼ o 2008 þ¾Bw òì .»ÜõìBK þðBì¼ o óBì»ø ô ApÉâqºô ºô»ýýÜq õO þðBìs »è ï"ºq ôõw »è zAqBC ÿºô»ðkrÜôÃG ô NB_ ÿBâsºk »è ÁBw »è †ü rOAôk þ¾Bw ô ºô»üArÜ ôÃG ô NB_ rÉèô»ø .ºô»üArÜ NB_ ïºô ôk ÿ qBW ½G Bƒâsºk óBƒì»ƒø »è þðkrÝ…üBíð ô ½ðB„ ½G »ðBì¼ o ï»C þðlðBXðõâ ô Bxðºq»Ô »è Akºq ô»â þü½ðB„ þÝɾBÅýƒPƒxƒýƒÔ

AlñýÄ»C q»w»G äðºo þðAurK Alƒ"ºqôõw ïôBð òì" þðBì¼o »è

óAõÉð þí…ÉÜ»í…ÉÜ þüAôBCu ¼ o ô óBí¿wõì þðB…ÉÜqBãýð ߺô »ðAôBO ï»C »Ü»ðBì¼ o þýüAvÈ qk»G ,q»wôõð »è ÿ»ñÈõ„ ô»C BO QÉñÉøºk qBÜ»G þxýè½K þÜ»ýÈ râ ï»C .QÉGºk ArÝ„BC u õÝG AlýüBO½Ü þðBƒÜ»ƒ„»ƒG ﻃƒWq»ƒƒw ºô ôkrƒƒÜ ÿAô þƒƒÝƒƒÈ qBƒƒƒÜ ºsAõƒƒƒÉƒƒ„

RBýñG qAô uk þÝÉO»GBG ÿ»ÐBñG q»w»è ,»üºq ô»â ÿ ô ô vÉì »è þðBñOBƒýƒñƒG þƒðBƒÜ»ƒwºq»ƒÜ ô ºôArƒð ºô»ýýìçxýƒC þƒýƒ…ƒÉƒÜqBƒãƒýƒð ô þƒwôõƒñƒ„½ƒg »G Qwºk q»ñÈõg ÿºlðºô»C q»ø ï»G .ó ôArýâqºô þðôõxƒÔ»ƒC ,RBƒÜºk »ƒÜ»ƒðBƒì¼ o ÿºô»ƒðlƒñƒÈõƒg Êè ÿ q ¼ s þÝÈ vÉ_ ô RBܺk þ…ÉÜ»G óBܺôAkô ô o »è »ðBì¼ o ï»C ,ºô»ü»ƒãƒðAô o ﻃè .QƒÈ rƒâºkqºô ÿ q»ðõø ÿ»ðBg »PÈ ô»Üºk ºôºsAô qºk òü rPðAôArÔ ÿ q»ðõƒø þƒ„ôºo .q»ƒñƒÈõƒg »ƒè ºô»ƒðôõƒHƒÝƒü tƒð

ÿºô»ðBì ô Á õHðBPxýC »è ÿºô»ðkrÝKB_ Ëõð»èq»w þðBÜ»HÉPÜ òü rP„¼ rÔpK þPxƒýƒè ÿºôºq»ƒw »ƒè rO þÝÈ qBW ÿºoºôBG ô»C q»w »ýýìBñÉø ,Akq»wôõð ß¼ oºôBð q»w »ì»hG ÞÉÝ…ýO ô ÿ q»w ºô»íÈ o»ãG .þðBÜ»OBùÝÉK ô ÊK ïºuBìBC †ü rO þÜ»ýÉW lð»_ »è ÿºô»C ߺô þÝÉñGu ôõØ »è ÞÉOBÜ 2000 þ¾Bw ÿBOºq»w ,ºôAk »è Alý„¼ rÕHÉPÜ þÜôõ`G þÝÉðBƒÜô ôk þƒÝƒü qBƒO ÿ qB„ »è "»wArP…Lü½Ü" þñý…ñÜq õO þìBØ»ƒ„


2013/8/26 »í컄 ôôk )375( ºqBìu

4 .»ü»ø óBíðBìs ÿ»…ÉÜ AkrÍý„ þðApÉâqºô »è »íÉC # »íÉC ÿrÍý„ þðBÜ»ãðrâ ºq»ø »ýülð»íO»HüBO »è ÞÉÜ»ü »è »ñÈô ½G »Ü ÿ»PÔrâ ô»C .AlðBìs ë»â»è »ðÂBDÝÉO þO»íÝýc ïsBð þðBܺrÍý„ þñÈôAk AlÜqõO þOBýƒGºk»ƒC ÿ»Ü»ðBìs »è Býð»O þðBܺqBÜB„ ß»üºõÉ„»G ,ºôõOrâ »è óBüôAqkpÉâqºô ô òÈqkrÉìvG þGºk»C þÝÈqBÜB„ »G Alü½g qBW q¼s ôõݾ»G ,qBÜB„ »ñGBð ߺô»ð Ak»Ýük þðBÜ»ðBìs ò_ºk »ñÈoô »è qBW Ëlð»ø ºrãG ô ò…g»GBð ½Oô»C þÜ»üBOAô

»G ï»ðBíPì .ôõG óAõW ºô»üæ »G ô ôõG Ák »G ÿ»Ü»ðApÉâqºô ƒü»ƒÜºq»ƒwôBƒø »G ºô ôkrÜ þíðBܺrÍý„ »è ʾ»ì½Ü »Ü †ü"×qB„ Rq õÜ" q ½PÜôk þðBÜ»ðApÉâqºô q»w»G »…ý¾As ,ºô ôkrÜ q»w»è óBìqBÜ ºô»ÝÉK ÿºô»C ÿAoºq»w »Ýðõ_ .»ü»ø ,þðBí¾»C óBìs ó»_ »ÝÈ ôBýK Rq õÜ .ôõG óBíðBÜ»ýü oôõÜõì»Ü ÿºqB_ ºô»C ô AlýwqBÔ þðBìs »G îðAsBð .ºô ôlðBwBð †ýðBÜ»ðBìs þèBâõOrK »G þýwqBÔ þgq»_ôBø ÿ rÍý„ ô QÉðAsºk þíðBܺrÍý„ óAõW q ¼ s †ü ô»C .ï»ÝG óB…ýèBC ¼kqBð½ýè q ½xýÔ¼pK ÿ»ìBg þÕü qBO ó ½_ ÿºqBìu »è (| ,»ü»ñÈõÉG þÝÈ rýÌB„ ÿºô»C ÿAoºq»w ô ÿ týéãñýC þðBìs q»w ½G ºôApÉâqºô »…ýÝÉðÂBw ) .ºô»OºôArÜôÃG þðAõW q ¼ s ÿ rÍý„ qAõ_ ,Ak"»ÍìõW ÿ»ìBð»PÔ»c" ÿ31 q»w »G ºôºrPýÜ»üæ »è ô ºô»Pɾºk »ðArÍý„ ô»C AlýPýw Þýè Q¾Bw ÿ ½ÝðAs »è AlýðBÜ»ðAô »è aýø ÿºô»C ÿ ½ø »O½G ºô»C .RBâºlÉO óBܺrÍý„ »è †ýýðAõW »G ô »¾As Ak»Ü»ðBìs ô ôkq»ø .QÉG»ð †ü ô»C ÿ»Ü»ðApÉâqºô »è îÜ»ýýðAq»ãýð BüBC ï»G ,QÉG ï»Pw»C q ¼ s þwqBÔ ÿrÍý„ þðApÉâqºô »ü»ðAô»è :ÿrü q»c ?»ýýð þPÔrâ óBì»ø ,þwqBÔ þðBìs q»w ½G ºô»…ü»Ýük þðBÜ»ðBìs »è rÍý„ þðApÉâqºô | ô òÉðºkAk ÞÉãð»øq»Ô óBýÝÈlð»ø ;»Ürü»w .»ðAõW q ¼ s R»ÜºqBýwrK :ôõéìB„ R»HüBO þÜ»ü½Ý„BK þðkrܺkBìBC þÝü q»g »Ü ÿ»OBÜ ô»C !ó pÉâºkqºô ÊK ÿ rÍý„ ÿAk¼ rýð ½éKBK þÝÈ rÍý„ ó»_ ÿ ôAqkpÉâqºô ÞÉw»Ü ,òü ôõG ºô»ýýéý_ ÿ rÍý„ ÿºqBG»è »üAõG»ð ô»C ô ôõHýñýG þðBܺrÍý„ »è ÞÉÜ»ü rP…ÉK óBíÝÈ qBÜôBø »ðBPg»H„½g .òükqBð ½G AôBC »Ü ôõG þéý_ þðBÜ»ðBìºqBØ »è ÞÉÜ»ü þü pÉãñý„ »ÜºrÍý„ !ôõ_ºk óBìô ôpGBC pÉâqºô ,>ºô»ðsAõãýG tÈõâqAk þOôõGBO »G< :)ÊGBì Alíñüºs »è ÿºô»C( :krܺlÉK þPwºk ,ºô»ñýñÈõhýG ÿºô»C ÊG †ü»íÉC !>ó»ÝG sBw ½G ÿºqAlÉw tÈõâqAk »G< :ôõGkrÝÉè ÿAôBC ÊGºk ,rÍý„ þðApÉâqºô R»HüBO»G ,AlðApÉâqºô »è .þðºôBg ½G ºôºkqBð óBíðBܺrÍý„ ÿ qAkBâBC ïAôºkq»G ÊGºk .òüºôAôk »è q ¼ s »Ü ïAk»üAôpG ô»è .òü rãG rýÌB„ þð»üæ »ðAkq»ì Ak»íÉC þOÂô »è †üBPxÉC BO Býðk ÿºvÈ ô þðBÜ»ãðrâ »ÔAtG ÿ»Gq ¼ s .òýG Býðk ÿ q ôõPèõÜ »è »Ü »üºk»w ï»C þðBÜ»ýýGºk»C »ì»øq»G òü rPãðrâ »è ÞÉÜ»ü ;»ðAtG .ó ôArwBð»ð ô ½ìBð »G ,Ak1989 »è »OAô ÁBw BXð»K ‡BK ,BPxÉC ,ºôõOBø þüBO½Ü þñýwôõð Ak1940 þ¾Bw .»ü"½HýO ÿ»¾Bì»ñG" ÿºq ô»â þðBì¼ o îPw»G»ì – !ºô»OºôArÜ ôÃG þwqBÔ .ºô»OºôArÜ NB_ qBW Êw Al¾Bw Êw ÿºôBì »è BOºô»C :ÿrü q»c| ô»G Býð»O »HÉPÜ ô»C .òü»ÝG þÔ»W»ð q ½PÜôk þwBK õw ÊGºk þPwAo»G :ôõéìB„| »HÉPÜ ÿAôk »PÈ ô»Ü»C ô ÊñÈk Êè ÿ sAô Akºõýð »è ºqBükAô R»H¾»ø .AqkpɃâºkqºô |".¼ r¾Bì þðBÜ»ýü qºôºrýG ºuk" ÿ»Ü»ðAs q»HOôõè ?ºôõP…ü»â ËõÜ »G "äðºlÉG þð¼k" þðBì¼ o þðApÉâqºô þPwAo :ÿrü q»c| .»âq»G Q„»ø ÿ ½g »Ü»HÉPÜ ?ï»ÝG ÿ ôAô»O »ü»ø îO»Ôqºk þ_½G .îÝü q»g :ôõéìB„| »OBø "þèõGBÜ ZºrýC" tÈ o»G »Ü ôõGkrÜ ôAô»O ÿ»Ü»ýýxðºq»Ô »Øºk ÿ ô ô o »è îðBýâq»G ô ôk þwô o »Øºk .»…ü»grð»G »HÉPÜ ô»C ÿAlü»„ ô QÉðAsºk óBìs ó»_ ºôBýK ô»C .»Üºu ¼pK ôBð ô ÿ týéãñýC ºôAqkpÉâqºô »Ü ïlðBíè»w þÉK ô ôõGBñÉø ÿ ½g ë»â»è þ…ü»Ü»ýü týéãñýC ô þü»„ô ‡»„ – YñÉK ÿ»Pwo »è q»ø .ó»¾»ø ºô»ì»Ü»ü ÿ»Pwo »è ,‡»Ü»ýýxðºq»Ô ºô»ÝÉK Ak óBìqBü pG ô ºô»ýýwô ô o »è þðApÉâqºô »G ôõGkrÜ þPwºk ÿ ½g !ºô»ì»Ü»ü ÿ q»Ô»w ô ô s ô ô s ºqB_Bð ºô»ü»Ü»…ýK ÿ ½ø »G ô»C ºô»gAk»G .òü»ÝG ôAô»O »ÜºqBÜ ï»G .Rô»ÜAôk ÁBw 3 BPxÉC BO ºô»C .ïôõG»ð ÁBì»è äðBì ºtðBK †ýñì ô RBÝG ºôºqºk .ºõý¾Bí¾»ø ½G î¾½Ø »ðArýãéÉ„ BPxÉC q»w »è ºq»ãü qBÜ ºlð»_ ‡BG þÜ»ü»ñgºo .krÜ óBì»ñgºo þwBG :ÿrü q»c| ?ÞÈlð»ìq»ðõø þì»øq»G »ñGºk »Ü þ¾½âô ôk þðBÜ»LýO òü rOôõOBùÉè ô òü rPýü»…ýK R»ðBð»O !»ðAtG :ôõéìB„| q»ø ‡BK »Üºq»ñÉøAo .òýð sBýñÉG þÉè ô »Pxü õÉK óBý„BG þÝÈ q»ñÉøAo ,Býðk þðBìºqBØ q»G »OBgºk óBÜ»ðAtü sBü þÜBO »G ßBO þü qBü ÿºõÉ„ ô ÞýñÜ»O ÿ»ðôõð »G »ðôõð ß»ýü qBü ÊG»ø ÞÉw»Ü ÊGºk »…ýì»ø .ºô»PÉñÈk rýGºô óBýðBÜ»¾»ø ô »ÜB_ ô ºô»ñý¾½ÝÉè ô »ñgºo ô þñÈ q»C »¾Bg »üAk»Ü»ðBKºo½â ôBð »è ÿºô»C .RAlG Yðq»w ºô»Ü»ðBKºo½â ÿºôºqºk »è »Ü ô †ÉÜ»ñÈ ô ô rýÌB„ ô q»wôõð R»H¾»ø .ÊñýGBð þ„BG »G ÿ»Ü»ýü qBü þðBÜ»ýýñÈ q»ð ºrP„BG Aô ,QÉG»ø þÜ»ýüBðAõO q»ø þP…â»G ... ô râ»ñÈ ô ô q»PÜ»C ô q»ðAksAôBC ô óBü rÉèBG z»Ü Ëlð»ø ½G ºô»C .QÉG ÿ ½g þðBÜ»ì»øq»G þüklW þÝÈ râ»ñgºo ô qºôkAk ÿ ½g »è ïrâAlÉK q ¼ s òì .ó rãG óBü½g »è »ñgºo òðAõOBð týâq»ø ÞÈlð»ø ô »ì»Pw»C þÉW Alíñüºs »è Aô î…ü»Ü»…ýC þðBÜ»ýü qBܺkq ô .ï½g þðBÜ»ì»øq»G »è òOrâ»ñgºo ï»Ü q ¼ s .»ýýð ºô»ðkrÜrýG »G îPxü õÉK ,ï»ÜºqBÜ þÝýñÜ»O þðBñÉøqBÜ»G ½G »Ü ºôõOrâ BO ÞÉP„ q»ø Al…üºô»C ë»â»è .ï»ÝG þü qBÝPwºk þüAôk ô îwôõñG ÞÈ rÍý„ Ëô»ÜºlÈ o ÿ ôÃG ,ïõɾBLü»ð ,ò…ülð»w»K qAô uk ô òýGkq ô q ¼ s óBýÝÈlð»ø »Ü îðBýÈ oôBø ÿ»ñgºo »G »Ü ÊñÉíè»xG ô ÊOôõxG þ¾k ÊHG Alü»K ÞÉw»Ü AkºôBð ï»è ÊGºk ÁBcq»ø»G .ºô»ì»ÜBð ÿAô»…ÉK ô »¿ÔBØq»w »Ü »ìôõOõâ qBW q ¼ s òì .ºôºq»G »OAlG Qwºk »ýü qºôkAk ÿ ôBý„ þGºk»C ,AlýPwAq »è .ó»ìºkq»w ô»C þü q»ðõø þðArâ»ñgºo ,Êìºkq»w q»ø þü q»ðõø RBýñG |þÝxýñýéG ôõܺô þðArâ»ñgºo þPwºk »G Býwô o þì»øºks ½ð ÿºk»w ÿlð»ì»¾ôºk #.Arð

»OAlG zºk RAkºk ÿ ½g »G BãÈ o ï»G ,»ýýð rýÌB„ :ÿ»„ô ArGBÜ .ºôArÜ î…ü½g þðBܺrÍý„ »G Û»øqºk »ðAôBO ô»C !þðBܺrÍý„ þðApÉâqºô Ak»Ü»ðApÉâqºô »è ô ºô»O¼lñÈõg )óBìq»g( >þñìrg< »G )R»ìq õc( >þƒPƒìrƒc< )ÞÉðBìq»g( :þO»ü õýwôõð |:»íðBܺrÍý„ »è ÞÉÜ»ü ÿ pÈkAôk »ì»C »Ü Akºkq»K ô»è BãÈ o òýüAôk ( .òÜ q rÝì þðs|þì »Ü þC|ºkrK qk Aq òü rgA ºAq ô| )ºô»Ü RBK ô ôk ,þðºvüºk »ü»ðAô»è ( "ºAq" »Ü ÿºô»C »ðAlÈõâ ÊG ,»ì½g þPxü ô»„½g þÜ»ýÈ oôBø »Ü pÉâqºô| îýüBÙýw½ì þÜ»üBOAô ,AlðBÜ»ýýwqBÔ »ãð»øq»Ô »G ïAo»â q ¼ s òì Bðºk ÊG ºvü»K þPw»G»ì tÔBc ôõܺô( ,òýüBÙýw½ì ÿºuAô»Pwºk ô ôk ,"ºkrK" ô ) .ºô»ýü s ¼k»ð "ºAq" ÿ»„ô ½G ô»C lðºuºk Akºkq»K »è þìs»G »ìBÜ" »OAô "Jrãì óA ks|þì ºkrK qk »Ü kõG ºAq »_" :ʾºk óBü Bâqºk q»G ÿºkq»K" ;»Ü QÉ…g»Gºk AôBC þÜ»üBOAô Alü»Ü»ðApÉâqºô »è )"ºvÉHãðºk RBK ô ôk ,þwAôºlý¾»ø »Ü Ak»üºkq»K ô»è »ÜºkBW óBü !QÉG R»g R»g »Üºq»Xð»K þÜBO )ºqAk»ðs "×" ô »ü»ø ÿ rÈ u "z" ( >rDÕw< ÿ»„ô ,»Ýük þÝÉw»Ü – "!ºôºq»ÝG ,QÈ rñÉøºk qBÜ»G RAq ô»O þðBÜ»„»HÜBO ½G ô ºs ¼ rýK þHÉPÜ ÿBOAô »G »Ü »ƒ"qBÕwA" ÿ»„ô ô "z" ÿºrÈ u ÿ ôB_ þüArÈõÜ »G ,"ó ôõ_qºk ÿ pÕýw" óBü "òOBùük»G ÿ pÕýw" ôõܺô

ô »ü»ø AkrÍý„ þðApÉâqºô »è QýüºôºkrÜ þ„BG þÝÉðôõìs»C RtÈ o»G :ÿrü q»c rÍý„ »Ü ºô»Pü»ÝG þ„ óBì½G Ërܺk .»ü»ø QO»HüBO þðôõ_½G ºôºqBG ô»è óBìõãÉG »Ü ºô»PÈ qkpÉãG ï»øô ôk þðBìs »G óB„BK ô QÈ qõɾBLG AkpÉâqºô þÝ…Éì »è ó½_ ÊGºk þðBìs »è ô QÈõÉ„»ð ,ºôõOBø Alì»Ü»ü þðBìs »è »Ü ÿºõÉ„ ô»G þO»ýü rÍý„ ?QÈ rãG ÿ½g þÉW Al…ýì»øô ôk »è ºõýñýG ï½g .QÈ qkpÉãGqºô ÿ ½g ߺô ÞÈ rÍý„ Ë rܺk »ü»ø Aô þOBÜ :ôõéìB„ †üAô ÿ rÍÉ„ .»ü»ø ï»üºõÉ„ ô»è þðôõìs»C AkBÜq ½è þðBܺrÍý„ »è Þɾ»ì½Ü þðApÉâqºô þðApÉâqºô »è ôB_ Ë rܺk ô ºô»PÈ qkpÉâBð ï»øô ôk þðBìs »G ÿ ½g ôõܺô ÞÈ o »Ü »ü»ø ï»G .ºô»ñü vÈ oAk »ÜºrÍý„ Ëõð»èq»w Alì»øô ôk þðBìs »è ô òý„½LG »„ô »G »„ô ÿkq ô ÿ»ìAq»G ô ó ½G ,ºô»O»ü õýwôõð ï»øô ôk þðBìs »G ÿ ½g »ÜºrýÌB„ ÿºô»C ߺô ÊGºk þðApÉâqºô »G ºuBìBC òýðAõOºk »ðApÉâqºô ºõÉ„ ï»è .RAlG »Ü»ýýܺq»w ºrÍýƒ„ .òü»ÝG ,l¾ArW tPýÔ /ïBýü»g þðBÜ»ñü qAõ_ »Øºk ÿ»ìAq»G ô ó ½G »ÜºôAqkpÉâqºô »ðAtG »ÝG "s õýø òPxãñýè" ÿºrÍý„ ô»C ÿ rü»w |:»ð óBü »ü»ø ÿ»Ü»ýü týéãñýC |/ In times of stormy weather óBÔõO týg ºrÍð qk /Aks½øBG ÿ»ìq»â ô »ìrâ »è |/ She felt queer pain õøBýø sA rÜ îèBÌ /Aq»ø q»G»è ôõG o»Ü óBùýW

rÍý„ þðApÉâqºô ÿrüq»c rwBð þOqõÜ þÜ»ü»ðBíük | AkôõéìB„ k»íc»C ë»â»è ï»C .»Ü»PýK ô ôkq»ø »OºôAk ÿºq»w »OAô !ºô»O»ü ô ôlñÈõg q»Ô»w »G ,"×" q»w ÿ»ðs þðBìs q»w »O»ðôAqkpÉâqºô ïrÍý„ Ëlð»ø .ºôõOô»Ü ôB_q»G Rô»ÝÈ o »G ï»ðBðôõíð îðAtG ó ½_ ÊC .ÿlð»éñýÔ »O¼krÜ þíÝÈ rÍý„ »¾»ì½Ü †ü tü sBC þÜ»ýÈ oôBø ,ÿl𻾽ø ºpÉâqºô »Ü ÿºô»è îðBìõãÉG R»H¾»ø !ÊGkrÜ»ð óBü rPغs ºô»è þÝÉè»â»¾»ø Ak»ðAô»è .îðBܺrÍý„ þðApÉâqºô »OºôAk óBýPwºk ºô»ýýÜBK sBýð »G óBÜ»Pxü ô»„½g |:ºpÈk ô ôk ô»C þýxðºq»Ô ÿ ôAqkpÉâqºô| )ïôBwrO»ð ókrì »è R»Ø( "ïAºlýwArùð årì sA târø|" rO»¾»ø þüºs q»ø »è þPwºk þ_q»â ( "...kõG rO ºlññÝ„ ,ëAvƒPGA sA †ðBPwk »_ râA|" )ôõG rPܼ s q»è ô |(îwrPG ókrì »è ÊGºk ½G ºrPܼ s q»è þüºs q»ø »è îPwºk »Ü òì|) :ºôApÉãðBü qºô AôBC| ;Bíýð ÿ»ÜºqAkôBð ºrÍý„ !óºlG RAtw ºkrÜ»ð þðAôBO »G »üAô ºô»C ߺô ?»ýÉè RBâBC| :»G ºô ôkrÜ óBü")ºqBHì»O( »ýü q ô»ø ï»Ü»¾Bì þ„»Ü" :»OAô >QwA ÿ rGA ïA|»ðBg< »G .RAkºkô ô o AkrÍý„ þðApÉâqºô »è rOBü s »ðB…ÉÜ ô»C R»H¾»ø !»í¾Bì ÞÈ q ô»ø»¾»K q ¼ s ô ºô ôkrÝÉK þPwºk ÿklW þÜ»üºõÉ„ »G óBì¼ o ô ß¼ rý_ þðApÉâqºô ºô»ýý¾Bd„½g þðApÉâqºô »è »ñÈ ô ½G ,Ëô»Üºk ôB_q»G óBíغs ÿ»¾»ø Al…ü ô»è ºlð»_q»ø .ºôõOô»Ý…ÉK q»w ÿÂBC< :»G ôõGArÜ ,»¾»`Éâ ô þ»ø ÿBOAô »G »Ü "RArw îèA" ,AlÝÉܼ rý_ þü týéãñýC .ïAlðB…ýK ÿºô»C ó»íéýø ÀÝüBì q ½xýÔ¼pK !>RApýw ÿkrK ?Qü sAoBð QðBܺrÍý„ ôõì»ø ÿôAqkpÉâqºô »è :ÿrü q»c| þñì þÝÈ rÍý„»¾»ì½Ü aý`ðBìôk òýO½âAqk q ½PÜôk 1354 þ¾Bw !rÉg»ð :ôõéìB„ þðBìs ÿBãÈ o »è »Ü»ðApÉâqºô .ôõG ôõOô»Üq»w q ¼ s ,þGrw þðBìs q»w ApÉâqºô ÿAo ô zrK ô Akºk þýO»ìqBü þü ôõg þéýÌBíxýC q ½PÜôk Ak»Üºu ¼pK »è ô ArÜ ºô»ýýxðºq»Ô þðBܺrÍý„ ÊG»ð aýø ,†ýñì ô »ãðºk óºôBg AlýGrw þðBìs »è ½âAqk .krܺk î…ü½g »G ÿ»ðBñýGkq ô ô óAõW q ¼ s þÝÈ ôAqkpÉâqºô Akô ôkrGAo ÿºôBì »è .ºô»íñÈõgBð »¾»ø »G ï½g þðBPws "óAô q õð" þGBð»W ,pÉâqºô .ºô»OºôArÜ ôÃG BýñÉìq»C »è îðBܺrÍý„ »è ʾ»ì½Ü ô krÜ ï½g »è ÿ qBýwrK ôõG»ø þðBìõâ AlÈõÜ q»ø »è óArÉC ½G RBø »Ü BPÔ»c þ¾Bw

|/ That said, ó s BG ,Iü rÐ ÿkqk /ÊOºrÔBC »G RõÝüºk ½ìBð þÝÈ qAsBC |/ "Youll find rain better óAqBG rü s :QÕâ|þì / ;óAqBG q»G »è| |/ ! Than shelter from the rain. rO|‡õg ºBñK rw þG /!ºrP„½g ,þG óæô»ðBg ÊG |/ Days filled vith fiery sunshine lý„qõg qBG|ûtýð qk /ôBO»ø ÿôBO þìo q»G»è| |/ Strange hurt she knew JA sA †OA ºlýxÕO /Ak»C ôBO AôBC »è râBC |/ That made QÕâ|þì »ñÍ© »G ‡kqk /:Rôºk þÉK »ðBO »G qAsBC |/ Her seek the burning sunlight óAsõw Qhw ÿBìrâ /Bìq»â ÿ»_rØ |! / ! Rather than the shade rO|‡õg ºBâ|»üBw þG /!ºrP„½g q»HÉw ô rK»Ü ÊG |/ In months of snowy winter Bìrw qB`CqB_ qk /AkBìq»w ÿ»LxÜ ô ºtÜ »è |/ When cozy houses hold, ,rPùG ïrâ »ðæ »Ü /ÊG»C ‡½g »ðçÉø ÊOBÜ |/ Shed break down doors ó s ô q ô kB…â|þì qk /:Rõüºk ô RrâºlÉK ÿBâqºk |/ To wander naked óAs rè ô Qhè :QÕâ|þì /Ak»íØô s ï»è »„½g ºlð»_ |/ ! In the cold rO|‡õg ºBãüBW qk /!ËrãPG s q»è Rô ô o þ„»è »G ÿºvÈô ô rÍý„ þðôõG»ð þðBùýW »G »Ü ôõGkrÜ ºô»G óBOºuBìBC rP…ÉK :ÿrü q»c| |!ºô»ð»ÝG þ„ ½G óBì»ðAqBܽø ô»C »üBÝO .»ü»ø þO»HüBO ÿqBܽø »íÉC »G óºkºk R»HüBO þÝÉg»üBG ºô»ýüºô»O»ð ÿ ô ô o »è óBPw¼k »è ÞÈlð»ø :ôõéìB„| »è »íÉC .»ýýð äðrâ æ ï»ð»üæ ô»C ï½g òì .AkBýðk »è þwqBÔ þGºk»C ô rÍý„ þñOô»Üqºk þðBÜ»ãðrâ ºq»ø »ýülð»íO»HüBO »è ÞÉÜ»ü .»ü»ø óBíðBìs ÿ»…ÉÜ AkrÍý„ þðApÉâqºô þñÈ ôAk AlÜq õO þOBýGºk»C »è »ñÈ ô ½G »Ü ÿ»PÔrâ ô»C .AlðBìs ë»â»è »ðÂBDÝÉO »íÉC ÿ rÍý„ Alü½g ÿ»Ü»ðBìs »è Býð»O þðBܺqBÜB„ ß»üºõÉ„»G ,ºôõOrâ þO»íÝýc ïsBð þðBܺrÍý„ »ñGBð ߺô»ð Ak»Ýük þðBÜ»ðBìs »è óBü ôAqkpÉâqºô ô òÈ qkrÉìvG þGºk»C þÝÈ qBÜB„ »G .ò_ºk »ñÈ oô »è qBW Ëlð»ø ºrãG ô ò…g»GBð ½Oô»C þÜ»üBOAô qBW q ¼ s ôõݾ»G ,qBÜB„ .ï»øô ôk þðBìs ½G ºô»PÈ sAõãG »ðArÍý„ ô»C %10 ÊðAõOBð ,QÉG BðAõO»G ºlð»_ pÉâqºô ÿ q õPè»Ü q»w»è þÜ»ýü qBýðAs aýø »ü»ø Aô ÿ qBW !ºpÉâqºô þü ôõOBùÉè »Ýük þÜ»ü»…ÉÜ


5

2013/8/26 »í컄 ôôk )375( ºqBìu

R»ðBð»O ,»ýÈõð þÝÉðBìs ,»ü»ø þÜ»ýýíÉøõG þðBìs Asºo iÉ„ ÿºkq»K »Ü ÿ»ðAô»è »ÝÉÜ»ü .R½g ÿ»Ü»ìºkq»w ½G »ýÈõð q ¼ s Rô ô q Á»ì½Ü »ì»G ,þ¾Bìºl¾»ø óBìs q»w»è »ðBýýwArÜõPw¼ q ½C ï»C .ºô»OBÜ Rô ô q »Ü»ƒðBƒìs ÿkõƒg ÿºô»ƒC †ƒÉƒK ,ºô»ƒOBƒÜºk »è ,ºô»OBܺk Rô ô q ÊK þ¾»ì½Ü ß»üæ »è ,ºqBÝOôõW »üºô»ðkrÝOô ô q »ü»w¼ rK ô ôk ï»C .ºô»OBܺk Rô ô q »Ü»ðBìs ÿkõg ‡»Ýük þÜ»üæ »Ýðõ_ .þèBü q õw ß»üAkAq BO þÝÉðBìs ÿk»ðBñÉø ÿ qºlðBø »ñGºk .»ýýèBü q õw ÿlð»øºq ÿ rã¾»ø óBìs þÈõð þÝÉðBñÉùì»øq»G ôõì»ø ,Al„»ìºkq»w ô»è q»ø ï»G ,»ýýð ÞÈkq ôAq»G aýø ÿ qAõG ºlð»_q»ø Á ôõØ þÜ»ü»_q ô ºô»PÈ o»âºl¾»ø ÞüAk þðBìs »G uk Bxðºq»Ô ÿ ½HìAq | .ºô»OBܺk þxðºq»Ô þðBìs ½G ë ôõW»Ì ô »ƒñƒÈ ô ô»ƒC ÿ qºlƒƒðBƒƒø ô q»ƒƒñƒƒÉƒƒùƒƒì»ƒƒøq»ƒƒG ,Ëõƒƒð þƒƒðBƒƒìs ÞÉOBÜ »ü»ÑýO ô»C óBìs ,ºôAsºo iÉ„ R»Hxýð »G .ó»ðAtÉìBDýèBü q õw þýãñü râ ô Ë s oºk ,ºô»PÉñýìºk q ¼ s þÜ»üºôBì ½G ÿ»Ü»ÕýÜ »è þðBÜ»ðBñÉøqBÜ»G ô óBìs o»ì»è »ýÈõð q ¼ s þÝÉðôõ_½G »ì»C .ÊñÉìBð | :óBìs qBPÔõâ ºô»PÉG Asºo iÉ„ BG »ÝG ÊÕOõè BÔçýÐ »è q»øô»Wõì þÑýO Ë s pG »Õü»c þÜ»ü»P¿ƒg ôõƒì»ƒø »ƒè »ƒðBƒìs ÿºô»ƒðkrƒÝƒÜBƒK ºq ½ƒW »ƒì»ƒC ,q ½W»Gq ½W þØBÕýð »è ,QwºkÂBG ÿ vÈõO ÿ õOBPw »è ,þO»ü»ì½Ü .ºôAqlH¾BØ »è ô ôAqlÕK þðBìs »è þÝÉðkrÜqBâs q ô »ÝÉðBìs þðkrÜ Bøºq þÝýwçÜ þðArýÌB„ .»ýÈõð †ü q ¼ s R»ðBð»O ,»ýÈõð þÝÉÝì»_ »ì»C ô þwBÌ ô rýâ ÿ»ñÈ ô õÉð »è óBìs ,ºôAlðBý¾ô»ø ÿºlð»ø ÿkq õÜ þPÈõPxü ô Asºo iÉ„ ºô»C k»Ø »G ,òñÉñgBDG q ½WôAq ½W ÿ q ½ÔBPÉì þÝÉOAkBÌ ô ×q õÌ ôõì»ø .ºô»PÉñÈ o»ãG óBìs ½G þüBOºq»w ÿkAsBC "þðBìs" ï»G ,ºô»OBܺk Rô ô q »ðAkAtHýW»ð ,»ðBüæ»ì ,»ðBhÉ„ »è óBü o»„ »ðBìs ô»G q»ø ,ÿk þÜ»üBOAô »G .QÉñÉøºkqBÜ»G †ýðAô»C ô »O»HüBO þÝÉðBìs ï»G ,ºôBñÉùðBýì»øq»G óBü½g »Ü RBܺk Á»â | .»ýýxg»„ ÿkq õÜ þOBýýèºs»Ð õÉð »è "BG»˜" ÿ»„ô »ðôõíð ½G q»ƒø ÿ»Ü»ìBð óBìôõì»ø ,»ü»ø þü qBük q ¼ s ÿ tìºq ô ÿ ô»ñÌ»ì þÜ»ü»ãÉK þPwºk »OAkºk »ìBð ,ºô»ýýO»Gq õÐ þìB„ »è ÞÉOBÜ kBü ºô»PÈk óBíýèBð iÉ„ .þðBíÉéw ÿ qB„ ºô»PÉð»ü»ãýG ºô»O»ðBì»C »G ÿºô»C ½G "kBG" ÿ qBÜ»G tÉìBDXðAõO þÝÈ o½W»G ô »üºuAô»Pwºk ï»G QÈk ÿ»ì»â Asºo | :ºô»PÉñÉøºk BG»w ÿlü q»G ºôºrÉÜ ×ºq»O »è|" |"BGºk »ìBð »XètØ ÿ rükõì ½G ÿ»ñÈ ô ÞýOBÜ Bùð»O ,krÜ ÿ ½G óBìºuBìBC ºôºq»w »è õܺô q»ø ,óBíðBÜ»ðôõ_½G ,óBíðBÜ»ñP…ü»ãÉO ÞÉOBÜ ,ºôAqBC »PÈk þèBü q õw ,ºô»PÉwôõñüBð q»ø ß»ð ,ÊñÈ o»KºlÉO ÎýØAô óBíñýHðBùýW ô ÿlük BwBC ºrO½â þÜ»üºõÉ„ »G ,Ao½g »è »ðBìs ï»C .ÊñÉÜ»Oºlý¾»ø õݾ»G ô þèBü q õw ÿ»ñÈ ô þÝì»_ ,ºô»„ºrÉè ,»ýýð þðAl¾»øq»w þðBÝíýC ï»C ,»ì»Pw»C q ¼ s .òPwºôºk ß»ü »G q»HìAq»G ,ÿk þÝÈ qBW qB„ þèBü q õw .óºlH¾»øq»w AlÈkæ ÿAs»Ô »è ,Q„ô rw þðBùýW »è »ðBñÈ ô ,»üºô»ÍýØAô ÿ ô ô q»w »è RBܺk ½G ÿºuBìBC »ÜºuAô»Pwºk õܺô q»ø »è rýG ÊGºk ,QÈ rÝG ½G óBíÜ»ü ô ô q»w þwBG ÿºô»C ½G ﻃG õܺô þè»â»ñÈ ô .ºô»ñü»ÝG †ü qB„ ÿ ôAu p`ÝÉO ô »íܽO þÝÉÍýØAô ,"óBâu õì ÿºqAô»Ô" ,"Alìºq»c »è þÝüAk ÿ s õÜ þ¾½øºk ÿ sAôBC" õܺô q»ø" ,"Rô ôk »è Ëk R»ìBýØ BO ,ÿºlG óB…ýð þÜ»ü½W »Ýðºk" s õÜ »G »¿K»_ u ¼ q ô ô»„" Bü ".qB…ì »G ÿ»Ü þØ»„ »Ü Ë rÔ»G »¾»ì½Ü | .»ðAtÉìBDýèBü q õw »ñÈ ô ô»C ½G ó ôAô»O þÜ»üºuBìBC "óºkºlÉè ïBì»c ô Rô»âtì ô qAsBG ô óBƒÜôk ÿ ½ƒÜ »ƒè Bƒùƒð»ƒO qBƒ„ ô óBÜBíýw ô þO»üBw»Ü þðAu p`ƒÝƒÉƒO õƒÝƒ¾»ƒG ,ºôõƒOBƒø»ƒñƒÝƒÉƒK "ókrGºõÈ o»G" ½G »Ü ÿ»ðAuBìBC ô»C »ü½G .ºôõHPwô qk óBÜ»ýülðºõü»K õܺô .ºô»PÉGºk ºqBGô ôk q ¼ s Asºo iÉ„ ÿæ »è ,ó ôõOBøqBÜ»G ÿ rýÌB„ òýì»Ü»ü »ãðºq ".ïBÙíüBØ " ,"rükõì" ,"Öü q»w»Oõì" qB„ þðBܺô ô oô ôk .QÉGkrÜ ÿ qB„ þwBG ÿ q ¼ s »G QÉG †ükq õÜ ÿ rýøAs ,»ü»Ü»èõW þñýOBG " :Ê¿G ÿkq ô »G QÉðAsºk ô QÉwBðºk | .RAlG óB…ýð "»ü»ø ÿkBùøô s R»cBýw þÝì»_ :ïºô ôk þìrÉO qBXñýì»Ü»ü ½G .»ýÈõð AlðBùýW þPwBC »è »Ýì»_ ï»C ,ºôõOBøqBÜ»G ºô»ì»ìõC ÿ»HwõÌ ó»üæ »è "Qxü q õO" Bü "îxü q õO" R»cBýw »Ü ó»øq ¼ s þOAqB…ýC ô ºuBìBC ,ºô»ýü ô ô vÉì ÿ ô ô q »è ï»G ÿ oõÜ k»ì»c»ì AlìºkqAõ_ ÿºk»w »è .»ü»Ñýw ï»C þܼoºôBð »PÉGºk þܼo»â ï»Ü»ü »G ºô»PÈ rwBðºk »OôõO»G òHýC »G »Ü þXð»O ÿÂôlG»Ì ,Z»c ÿ sBýð »G óÂBw ô ôk ô QxýG þð»ì»O »è .ºô»PÈ rwBðºk þGºq»Ì .Ë o»KºlÉO Akrxýì ô zõéGôAq»O ô yðõO ô rýCAs»W ô †ýÜAq»ì »G ºô»ÝÜ»ì »è .sBXýc þOÂô ô »ü q õw ô óBñGõè ô òýPw»è»Ô »PÉ_ºk .ÊñýGºk †ýðBPwkq õÜ ô ÛArÉÌ »OBâºk ,RBܺk q»Ô»w q ôõÜBG ôºq»G qBÅñèA »ÕdO " þðB…ýðôBð rÈ u »è ÞÉHÉPÜ »OBܺk ÿ»Ü»P„»â ï»Wq»w ½è½K ½ÜqBì Bøºô q»ø ."qBÕwæA ICBXÌ ô qB™ƒìæA IƒCArƒÐ þƒÔ ô RBܺk q ô ôk þO»øu ¼ q ôºq»G q»Ô»w ºôBýèBPýC »è rP…ÉK ß»üºk»w ,óBg ÿçýGõÜ þO»ìtg »OBâºk R»ðBð»O ,RAkºk òý_ »è q»ƒw | .óBÜ»èôõлì ÿ q ½OArLíýC ÿ q»wôõð ô qºôkAk ,òÉPð½ì ,†ýxðºq»Ô þñü o»KAq þìºkq»w »è ô Arxü õw ôºq»G q»Ô»w ô ÿ ½g ÿAôk »OAkºk q»Pü»ì ô ôk ,¼kq ½G ôõƒì»ƒø .Ë o»ƒâºk ‡Bƒxƒðºq»ƒÔ ÿ q ¼ s þƒÝƒÉƒ„»ƒG ô BƒýƒðBƒíƒ¾»ƒƒC ÿ q»PÔºk" þðB…ýðôBð rÈ u »è ÞHÉPÜ ÿ ½O ô ôk »è þðBÜ»ýü qBâkBü o»ì»è þðBÜ»ýýñýƒHƒÉƒO ô Yƒðq»ƒw .ºô»ƒOBƒÜºkôçƒG "óBƒÜºq»ƒÔ»ƒw BýO ÿ q»Ô»w »Ü ÿ»ðBOÂô ô»C ÿ q ôõPè»Ü ô Bxðºq»Ô þO»ýýðBPwqB„ | .Êwôõðºk ºô ôkrÜ »G ÿlðºõü»K ½gô»PwAq þÜ»üºõÉ„ »G R»cBýw ,òÉ¿G òýðAõOºk .»ýýð AlO»ýýðBPwqB„ ÿºôºqºk »è R»cBýw .»ü»ø ºô»O»ýýðBPwqB„ »íÉC .RAkBð ô ô q AlðBìô»ÙÉè ô o½„ô o»„ þðBìºs »è R»cBýw »Ýðõ_ ï»øºks ½ð ÿºk»w »è R»cBýw »Ü òü»ÝG ºô»C q»w»è QлW òýðAõOBð õܺô òÉ¿G ‡ºô»C Ë rÜBð ,ºô ôlð»w ÿ»„»â AlðBPwkq õƒÜ »ƒè þg¼kô qBG »è R»ðBð»O ,QÉGArܺõÉè þwBG ôÃGq»G þƒÝƒÉƒÝƒì»ƒ_ BðBì »G ºôõG»ð ÿkôõWô R»cBýw ,AlPwºkºq ô ôk þÝÉðBPwkq õÜ #.ÿ»Ü»ýÈõð

rÍý„ þü qAkq ôõñw »è Q„qAs õâ õݾ»G ,Asºo iÉ„ ÁBK »ñüºlG ºô»C rÍý„ ÿlý_ ,Ê¿G óBíÉK óBùð»K þÜ»üºõÉ„ »G ÿºô»C õܺô ,RBܺk ï»C .ºô»OBÝGôÃG AlÝÉñÈõ„ ôõì»ø »G óBÜ»wBGõãðºk ôõì»ø QÉðAõOBð »è »ìBðu ¼ q þðAl¾»øq»w Á»â »è óB„ôBø ô »ýÈõð q ¼ s »ðôõ_½G | .QÉPwºôºk ï»øºks ½ð ÿºk»w ô òý_ ô vÈõO »è ,Ë uºk AlÉO ÿAsºo iÉ„ »Ü ÿºqB„ ô»C ºlð»ø »ìºkq»w ô»è »ýýð rýÌB„ .ºôõOBùÝÉK sAôBýW þýO»üBw»Ü þÝÉÜAtè»G »G ô»C .ºô»ýü rÍý„ þغk »PÉGlðAu p`ÝÉO þO»üBw»Ü Asºo iÉ„ ÿæ »è qB„ þÝì»_ »è zBG ÞÉOBÜ »ü½G .RBܺk rýÌB„ ºô»ñüºlG »ðAsAôBýW »ýýO»üBw»Ü ô»C ï»Wq»w »è oôBC ÊGºk ,QÈ rܺk ÿæ »è ô QÉG q»â»C .ó sAôBýW þO»ü»ì½Ü þñý_ ô vÈõO »G q»w »Ü þðBܺrÍý„ þO»ü»ì½Ü ÿ qBxgô q õܺô þÔ½w ô lýøAs ÿ õc»ì :óºrÔ »ðBýýO»üBw»Ü ï»C Asºo iÉ„ ÿæ »è ºô»C ,ó»Üºk rýâAk ,sk ,iÉ„ ,ºkAtHýØ»ð ,BhÈõÜ ,rýì ,ÿlð»Ô»C ,îÜBc ,ïBÙíýCBØ ,yýéÔõì ,rýØ»Ô ,RAkBw ,zôõè þíýØBO ,qAkq»w ,IýW»ð ,sBGqBìõØ ,õýO»ø ,»Lc»Ø ,ÿkôõø»ü ,þðAs ½w ,ºkAtìAq»c ,Öü q»w»Oõì õÉð »PÉñÉøºk †ýOô ô q ÿ ôBð ,»ðAõñýÌ ï»C ÁBK »è .lPø Aô»ðBð ,s»H„BC ,þWBc ÿk»íc»C ,òý„»ì»c ,‡»G»c ,óBíwºô :ºô»ýýðBܻغk .lPø ô q ôõԻРBPwºô õݾ»G ,òýð ôArÝü qBük þÝÈ vÈõO »G q»w »ðBýýO»üBw»Ü ﻃC | .ºô»ð»Üºk ÂBDÜ»ü ½G óBìqB„ ÿ ôAu p`ÝÉO ô ô»ÝÉO ÿ qBxgºq õܺô ï»øºks ½ð ÿºk»w þðBPwkq õÜ ÿ»ã¾»ì½Ü »è iÉ„ q»â»C ºvÈõO ï»è rýÌB„ ï»G ,QÈ rÝG rü»w þwArÜõPwô q»C ÿ vÈõƒO Býðôk þ¾»ÝÉO ô RAkºk ÿ pÔ »¾Bì»ñG ÿ»üBìq»w .ºô»PÈ o»âºl¾»ø ï»C »O»H¾»ø .QÉñÉøºlÝÉK ÿ ½g þO»HüBO ÿ»üBƒìq»ƒw ô QƒÉƒGºk | .»ÝÉðBìs óºôBg ‡ºlük ï»C ô »ÝÈlük óºôBg »üºô»ðAo»ã¾»ø ,AkqB„ Á»â»è Asºo iÉ„ þðôõH¾»ÝÉO òýÉ¿G òýðAõOºk ºôºrÉè ,QÈ rܺk Qw»ø »Ü »ýÈõð lð»ø þÝÉðBìs .»ýÈõð þÝÉðBìs ÿºô»ñüs ¼k ÿæ »è ó»ø ÿ rÍý„ ÿ»ñÈ ô òülð»_ .ºôArOô Alì»Ü»ü õPxýG ÿºk»w »è îOºõø»„" õܺô ,ºô»ññÉøºk »íÉC ÿ»ðôõ_½G ï»C ½G ôBwBK rýÌB„ ÿ ôBC ÊPg»ð ½G" Bü ".QÉñÉÝ„»C tÈõâ pO »G" Bü "‡õHñW »O½OBø óBìs ºô»ýü qBý„½ø »G ô»C ".z»ñØ»Ø »G ºôõG þâq»W Rºõø»„

ÿ ½g »Ü½ÜBð »ìºkq»w ô»C þý¾BXð»W »è ô þðBüu »PÉ…g»HG þñùüs »è ô RBÝGBK q»G óBÜ»ðs ¼ qk ºlýøAs »G uk þñüBC þÝÈ o»„ ô ºô»PÈ slG ô»C .ºô»PÈ slG ÿ ½g »Ü»O»Ùü q»O ô ôk óAõÉð þÉðçíéì þðBÜ»¾»`Éâ ºõÉè þO»ÙýØ»c þðBƒÜ»ƒÝƒíƒ_ »ƒÜ QƒÈ ô»ƒÜºk »ƒü»ƒñƒÈ ô ô»ƒC ÿAôk »è ô ºô»ýýðAkvü ô þÝÉðô»g õÉð »PÉ`G ¼ q Ëô»üºk ,QÈ ô»Üºkqºk R»Ùü q»O þðBܺkq»GôºrãG õÉð »è ô ºô»Gºr„»íýÔ½w þÝÉðBìs ÿBãÈ q | .ºô»PÉwôõñG þðBܻغk ô RBÝH¾»ø AlO»Íü q»„ ô ÿkôõWô ÿ rü»w ºôºrÍý„ ÿ»ÝOõè q»w »è þèBð ô QÉG q»â»C þO»ü ôõPxü ô ºô»ØAr…ýC þðBÜ»_½è õÉð »è ÿ õc»ì ºô»C ,QÉGkrÜ þñý…ðrýì þðôõHðArÈ ô ÿAôk þèBð .ºô»PÉPÈ o»ãG þc¼ q ½G þüºkôõwBC ô QÈ râºl¾»ø óBÜ»ýýðBíwõÌ þO»g»PüBK ½G ÿ ½g ÿ q»w ,»G»G þÜ»ü»_õì ô RBGºkq»w»G óBüu AlÝÉOô»âtì »è ÿ õc»ì †ü rPãðºqk ÞÈ q ½W »G óBü»Ü»ü q»ø ;ºô»PÈ qkpGºk ½G ºô»ýýèBÌ þGBG ó»üæ »è | .ó»Üºk AôBC ï»øºks ½ð ÿºk»w þðBÜ»Pwºk»Gq sBc »éÝý„ »G þP…K Asºo iÉ„ ô QÉG q»â»C þÝÉðBìs ÿ q»ñÉøAk ÿ ôAô»O »G ï»G ,QÉHPw»G þðôõPw þO»ýü rÍý„ »Ü »Ü»ýýñýHðBùýW ô ÞÉðôõ_½G ô lük þì»øq»G »ðBìs ï»C .»ýÈõð »ìºkq»w ô»è »ýýð rýÌB„ .ºôAl¾»ùü q»w AkqB„ Á»â»è óB„ôBø »„»ì»C q»ø ,QÉGôõG ÿ ½g ÿ»Ü»ìºkq»w ÿ oõÜ Asºo iÉ„ ÿºlð»ø Ë rÜ»ð ,†ükAsBC þðôõG ÊG »G »ãðºq ,QÉG "ó rÈk½ì" »Ü ºô ôkrÝüAô Asºo iÉ„ ºô»„ºô ô q ï»è ,þPýðrÈk½ì þÝì»_ »ñüºlG ôAô»O þÔBì ÿkAsBC ô óBìs ÿkAsBC .ÿ ½g ½G ºôõƒG ރɃƒ"oArƒc»ƒC »ƒWAõƒg" ô ºôæ »OBgºk ÿ rÍý„ þO»ýýñùüs ô»C :ºôAk Ë râ ºô»ÝÉK þO»ü»ì½Ü »ýÈõð þÝÉðBìs »G ß»ülü q»â õܺô ô Ê¿ÉøºlÉW þðArýKBGõGBG ÿ»ýýÜ»O ÿ rü»w ô RBܺk óBÜ»ýýO»ü»ì½Ü »ýülýéØ»O »OAkBÌõÔq õÌ »è ÞÉØ»„ ,QÉGôõG»ð rOvýO ÞÉðAtÈõâ »è q»â»C ,RBܺk ÞÈ rÉìBC õܺô óBìs | .ºôõG»ø þÝÉÑýO ÿ»Ùü rG ºô»C õÉð »è Asºo iÉ„ ÿ»O»HüBO q ¼ s »Ýí_ ï»è oôBC BPxÉC õÜBO »ãðºq Êw q»w »è »üºô»ñý¾½ÝÉè ï»C »íÉC .ºô»PÉGAqk»ð ÿkq õÜ þOBýýGºk»C | :ºô»ýýñÉwrýâºk qºô»O

æ»ì ÿk»íc»C 2-1

qB„ þÝì»_ :ï»Ü»ü »è Q„ô rw ÿ ôAô»O »G »Ü ºkq õÜ ÿ rýÌB„ ï»Ü»ü Asºo iÉ„ þwBG ,óArýÌB„ ôõì»ø ô»C †ÉK .ºô»PƒÈ pƒwºk þƒðBƒÜºrƒÍƒýƒ„

ÊPýðrÈk½ì ÿrýÌB„ ï»Ü»ü Asºo iÉ„

qBƒƒƒ„ ÿrýÌB„ ÿºk»w »è »ýýð óBìrýÌB„ # Asºo iÉ„ ÿºlð»ø Alì»øºks½ƒð »ýýð Zq»ì .QÉGôõG qB„ ÿ»Pw»GAô ÿBãÈq »è »ƒðôõƒG»ƒPƒw»ƒGAô ﻃC ,QƒÉƒGôõƒG ºôºqBƒ„ þƒðkrƒÝƒwBƒG þýѾBG»¾»Ø ½G ókrܺuBìBC ôõݾ»G »è ,óBܺq»PܺqBÜ ô s»âºo ô qB„ óBÜ»ýýO»üBw»Ü þðBñÉøôBð ÿBãÈo ½G óBìqB„ þwBG ºô»ýýðBܺqBâkBC ô RBܺk þ…üAqBC ô RBÝG Býðôk þ„ôõOq ÿºô»C ½G Bùð»O óBìs .QÉñÉøºkqBÜ»G ô ºô»PÈ qB„Bð ½G óBíðBÜ»P„ þðBìs ,RBÝG ½G óBíðBÜ»ýýñü r„Bð »P„ .QÈ pGºk ½G ÒýO õܺô óBìBýðôk õݾ»G ,ºô»OBÜBñÜBK þ¾ºlð»â »è óBùýW ÿ ôBð ÒýO »G ô ºô ôkrÜ þðBìs þwBG rOBüs òÈõ„ ô ôk »è Asºo iÉ„ | .BGºk ,Ë olG Q„ ÊðAõPG ÒýO õܺô ºô»üBÜ »PÉñÉøºk ÞÉðBìs rýÌB„ | .RBÜ þOq»Ü »ðBìs ï»C ."îðBGs »wBí¾»C ÿ q»Xð»g þéxýì »G ºlð»_ q»ø" þðBìs »ð ,Asºo iÉ„ þðBìs .ºô»üBÜ »PÈ rñÉøºk AkqB„ »è Bùð»O õܺô »…ýGºr„»íýÔ½w »ð ,ÿkq õÜ ô þèBð õܺô ,ºô»OBýèºs»Ð rOBüs »ýýÍýØAô þÝÉðBìs Asºo iÉ„ þðBìs òÉ¿G òýðAõOºk ,ÿ õc»ì »Ü ÿ»Pw»G»ì ô»G ß»ð þÍýØAô .QÉG þñùüs ô ÿ tìºq þÝÉðBìs õܺô ÿ uk »PÈ ô»Üºk õݾ»G ,ºô»OBÝG þK ½Ü ô ºô»PÉwôõñG ½G óBíÍýØAô .ºô»ðôõHP„BC ½G ߺô rOBüs QÉñÉøºkqBÜ»G ókrÜo»„ ½G óBìs .óBüu | õݾ»G ,QÉñÉøBð qBÜ»G »Ýük þÝÉP„ þOBýW »è óBìs Asºo iÉ„ òýñýGºk »ü½G .QÉñÉøºlü qBƒÜ»ƒG ÿ ½ƒg õƒÜºô ,»ƒÜ»ƒðBƒìs ÿkõƒg þðBÜ»ýýO»üBw»Ü ô qBxgô q Á»â»è Iü q»OôBø ôAô»O þðBܺuAô»Pwºk ,rÉÜ ,óBâ ,ÚýÔBðõì ,òük ÊG ,zºq»O .kAô»â" :òPwºôºk qB„ôBð »è ‡»ðB„ô ï»C ÁBK »è .lPø "ÓBxìq õØ ,‡ºq ô ô q ,lýdèõì ,†ü q ,»Øq»g ,ß»è»Ô " õܺô þè»â»„ô »ìºkq»w ô»C ÿ ôBG þãð»øq»Ô rýÌB„ ï»G .QÉñÉøºk qBÜ»G "lPø ,Iýè»w ,qBƒñƒðºs ,»ƒdƒHƒw | .QÉñÉøºk qBÜ»G ÿ ½g ÿ»ðArýÌB„ þãð»øq»Ô

ôõܺô ,QÉGôõG þñùü s »P„ô rw ï»C BW ,ºô ôkrÜ óBýP„ô rw Q„»ø»G »è QÉGôõG ß»üBdýC ,f¼o ÿAô»øô ôBC ½G QÉGôõG ß»üºuBìBC ô ôBC þðBÜ»ð»íük ,þüBÔºô ôõܺô Bü ,s ¼ rýK þغk ÿ qAs õÐrÉì ô »Øºk »è òPÉGôõG ß»ü»OBùÝÉK ,qAt¾õâõ¾õâ ô óºôºkô qAk ,qBGô ô o ÿºk»w ÿ rÍý„ þغk õÉð »è þüºkBìBC Q„ô rw ºô»C ;þðBÜ»ýü rÍý„ | .ºôõG»ø ï»øºks ½ð ÿ»Ý_»G ô»C ,»ýýð ÿkôõWô Q„ô rw ,Asºo iÉ„ ÿæ ï»G ½G ºuBìBC ,ºqB„ þðBÜBíýw ô qBxgô ô o ô Þ¾»g »è ÿ ô ô o ,ºqB„ »ýýð Êè þÈõâ ô»C .RBܺk qB„ þݾ»g þðBܺqBâkBC ô ôB_õìºk .Bð Bü ó s ô»w kq»ø ô õÉÜ ô qºkõP„ºk ,Bð Bü ËõÝ…Kºk ß»ü»`ðõg ë õHèõG ÿ»íлð ½G Ëõâ ÿºô»C ½G RBÜBð Þɾõâ ÿB„Bì»O ô»C ÿ q ô»ø ÿ rü»w ô QÉGBð ß»ü»èôõK»K þñü pÔ þ¿È ô ô»C ,RBh¾»ø | .ºs q»Ì q»w »è ô»C þðBíwBC ô RBÜBð ºlü o»â òùüs »è rýG ô»C ,ºô»PÉ…ýðºk ºkkBì q»w »è Asºo iÉ„ þO»ýý¿Ø»Ì ,QÉHOô þñük þOBýýèºs»Ð Ëô»è ôºrÉè BG ,RBÜBð f¼ q ÿAô»øô ôBC ô ÿºrýÌB„ ô»C þ…ÉãðBG Þü týÔBPýì þÝì»_ ÞÈ q ½W aýø »G ï»G Asºo iÉ„ ,ÿ õc»ì ÿ»ðAô»`ÉK q ¼ s ô QÉGºk Býðôk þ¾»ÝÉO .ºô ôkrÜ»ð | .ºôBüu ÿ ½g þðBìºs »è »Ü »ýýð »ü»wºq»Ü ô»C rÍý„ rPýC »Ü ºôBüu ÞÉìºkq»w »è ô»C ÿºk»w õݾ»G ,ºô»OBÝGôÃG þüApýg »G ÞɾAô»ø ôõì»ø QÉðAõPG »Øºk »è »ü½G .»ü»ìBðu ¼ q þðAlƒ¾»ƒøq»ƒw þƒìºkq»ƒw ﻃøºks ½ƒð ô RBܺk »ìºkq»w ô»C ÿ"QÈ sBâ" »OAô "»Oºs»Ð" »è zBG þÝÈ rÍý„ Ak þÝÈ rÍý„ »è .zBGõãðºk ÿºô»ðkrÜôÃG ½G ÊñýHüºk þÝÉOAkBC õܺô »G »ìBðu ¼ q þ¾¼ q ArÝ„BC »G RBܺk "ÿlð»Ô»C †È ô qºk ÿ õW»ø" »Ü ÿ»ìBðu ¼ q Asºo iÉ„ þPw»G»ì óBìõãƒÉƒG .QƒÈ rƒâºkqºô lƒð»ƒø |!òÝÉÝ„õg»Pwºk b »ìBðu ¼ q ô qB„ òýðAsºk .ºôõG þðBíwõÌ ¥O¤r‚Ü ó õxñèA ® õØ ®lñèA ¥Õ‚ØõO QdO ¥PHèA r„ôk ¥øBŸ óAtØ ¯øBŸ ó õ¡EA Úég ïsæ «ìq õw ¥E¤r™G «íEk ¥ð BÙGA ¥xHc ¥O¥Ýè¥Ü ¯èA ¥HìõG òì ,¥E¥HìõG ó¤k¤r™G ¥OtÐ ¯PHS ¯ñèBc ¯E¥íWrO òwrO »OAô »Oºq»Ü QÈ rÝG lð»G BG ºô»ðBhülð»G »üArg QÈ ô»Üºk þÉO ÿ ½g q»ø QÉð»Ý¾»ø Ú¾»g ½G ÁB_ ÿºô»C QÈ rÝG ºrw»G ÿ»ðAôºq QÉGºk ?þ_ ÿBðBì ºô»ðBì yG»c »è BOõÝè»Ü ½G ºô»…È ô»è ô ÿBHì½G ½G ºô»…üºrw»G »è þÙ¾»g ½G RºrHýÌ »PÉHG QÉGºk ÿºôºkrÜ ï»C | .ºô»Os»Ð »PÈ phG »wºq»O ï»C þ¾Bc ÿ»ì»Wq»O ºô»ýýðBG»¾BO ïºq»ÝÜõì ÿ»ì»Wq»O »è »ýü qBÝwºk ÞÉì»Ü »G( ).ºôArýâqºô »íÉC ÿºô»C ½G »ýýð z»G "»Oºs»Ð" ÿ»„ô þðBñÉøôBð Bùð»O ºrÉè

Asºo iÉ„ ".ºô»ýýKBØ ÿs qk »è îýðAô o"

þýðBG»¾BO ÿAsºo iÉ„ ô ÊPýðrÈk½ì þÝì»_ ½G ºô»ñý¾½ÝÉè ï»C ï»G Qwºk ÊPÉðrÈk½ì þðkrÜ»wBñÉK »G q»â»C .òü»Üºk óBgq»O ºôºqB„ þܼoºôBð »G »Ýì»_ ï»C ÊGºk »O»H¾»ø ,òü»ÝG »üºô»ñý¾½ÝÉè »ƒÝƒ„õƒg»ƒPƒwºk »ƒÝƒì»ƒ_ Á»ƒâ»ƒè R»ƒíƒcºs »ƒG ô ËqlƒG Ë rƒƒâ ô ½wô q ÿæ »è .QÈ rýãGAq Iü q»OôBø ô RôõWôBø ÿ»Ü»ýýKô ô q ô»C þðB„ »G óB„ »Ü »ü»Pw»GAô ÞÉèBülüBC »G óB„ôBø ‡BHè½ø ô QðBÜ »Ü »ü»ðBüsBHðAq ¼ s ô RBG»g ô»C Q…â »è Qw»G»ì .»üAlðlð»w»„»â ,QÈ rܺkBK q»K þøB…ð»øB„ ÿkAlHýPxC ô Û»¿Oõì þíÜõc »G uk ÿ qAkq»w †ü ô»C q»ø ô R»ýýðÃØ»Ì þÜ»_ ÿ qºô q»w »G †ü ô»C ÿBðBì »G ÊPýðrÈk½ì ,ºô»ðBÔôõw»éü»Ô ô»C R»Hxý𠻃G .RBƒÝƒG R»ðBð»O ô ÿ q ôõPè»Ü ô þwBýw ÿ qAõG »è QÈk ÀØ»Ì »G óAlO»ýýÌq»„ | .ºô»PÈ râºk ‡»¾Bì»ñG þO»wºk ô Akõg ÿBãÉW ÿlýC ;Al…ü tìºq »Ýì»_ ï»G q»HìAq»G lðõO þÝÉPxÈõ¾»ø ,Al…ýì»PxýG ÿºk»w »è þO»ìtg »è ÊPýðrÈk½ì »Ü ÿºô»C ÿ ôBwBK ÿºô»ðBñÉø »G QÈ rýâºkqºô »è óBxñýC ÿºô»ðBwô»_ »G ºô»ðAô»`ÉK »G ,RBø»ð þüBO½Ü AlðBxñýC | .RBø þüBO½Ü ºô»ðBxñýC ó»üæ ,rÉèk½G ½G ºô»PÈ qlñÈ o»âºk ÊPýðrÈk½ì ,AlGºk»C ÿ qAõG »ƒè þü qBÝðAo½â yü qBK ,ï»øºks ½ð ÿºk»w .qB„ ô R»ýü tìºq ÿ rýÌB„ ô qBíÍýì ÿ qAõG »è ó s»ì ÿ ôBãð»ƒø ,QƒÈk Akq»ƒw»ƒG ÿºq ô»ƒâ õܺô þÝÈ qBüsAlð»C ,ÿk»ñÈk AlðBܺqBÅèõG ô ïBØ»„ þðkrÜo½K õðBK þðBÜ»gB_ »è qB„ ô ÿ ½g þðB„ q»w »OBgºk »Üq»C ï»C óBíw½C | .ºô»PÈ sAõâºk ï»PxýG ÿºk»w ôºq»G ºôºlðºôBð þðkrÝýüAôBD¾Bì ÿºk»w ,ï»øºks ½ð ÿºk»w ,‡»íÉC þOÂô »è QxýG ÿºk»w ½G ÿ ½g þOôõK o»K »G q ¼ s ô »ðBܺkq õÜ »ñýý…ðrýìAôk ÿ ½g ÿ ôAô»O ÿBðBì »G qB„ †ü ôAô»O »G BP…Éø ;RBܺk ºkBìBC ,RBܺkºõÉè þwBG k»ì»c»ì kõÍw»ì õܺô q»ø .ºôõG»ð Qwô qk ÿ qB„ ô ºôBüu BýO þw»Ü 7000 Bùð»O ï»øºks ½ð ÿºk»w »è rÉèô»ø ,ºôõG Ëõð þÝÈ qB„ »ìºk ô»C þðBíÉéw ÿ qB„ ô »w»Ü 10000 »ü½Ü »ãðºq ,òý_»ð AkBãÈ q»Ýü q»O »G ÿºô»C ½G òw»G aü q þðBܺuBìBC »è ,ßôõÜq»Ü ï»G .QÉGôõG ºô»w»Ü 10000 ÿ ô ô q»w »è ÞÉì»Ü ÿ rü»w ºô»…ýHxýð þÝü ôB_ »G †ü q»â»C ,Alì»øks ½ð ÿºk»w ;ºôõG»ø ÿ qB„ þO»¿w»g »ìºkq»w ô»è ÿ ôAô»O »G ºô»C ,òü»ÝG ÿ»Ñýw †ü q»â»C ,þðBíwõÌ þPg»PüBK þPwºkºq ô ôk þÝÈ qB„ ô óBìs þPèõì ô s»âºq þPèõì þÝÈ qB„ ºô»C ,òýñÉùGqBÜ»G ½G ÿ ¼píýC ô óBíÜq õO ô óAléÜ ô »Ü»èôõW ô ßq õO ô kq õÜ ; ºôõG J»øs»ì ô òüBC | .QÉGBüu BýO þGºq»Ì †ýÜBO »ÜBO »ãðºq Asºo iÉ„ ÿºlð»ø Alì»øºks ½ð ÿºk»w »è »ýýð óBìrýÌB„ ÿBãÈ q »è »ðôõG»Pw»GAô ï»C »ýýð Z q»ì .QÉGôõG qB„ ÿ»Pw»GAô ô qB„ þýѾBG»¾»Ø ½G ókrܺuBìBC ôõݾ»G ,QÉGôõG ºôºqB„ þðkrÝwBG ô óBÜ»ýýO»üBw»Ü þðBñÉøôBð ÿBãÈ o »è ,óBܺq»PܺqBÜ ô s»âºo õÉð »è þèBð õܺô þÝÉÜ»ü .RBܺk ½G óBìqB„ þwBG ºô»ýýðBܺqBâkBC ô»C ÿæ †ýP„ô rw R»ðBð»O ,»ñùüs ô»C Býðôk ,ÿ uºk AlO»ýü rÍý„ ÿ ½g ô QÈ râºl¾»ø ÿ»Ü»ÝwBü rK ÿ õc»ì ,»ýýñùü s þÝÉP„ô rw ô þðô ô qºk þÜ»ýýãð»wôBø Ëô»üºk »Ü ÿ»XðõÜ ô»C õÉð »OBܺk ¼ rÑð


6

2013/8/26 »í컄 ôôk )375( ºqBìu

rÍý„ ÿºôB_q»w þèºô kõíc»ì ÁsBÔ :ô þØçg»C ÿ»ðBhGBOõØ þðAq»ñÈõð »OAô ,óBÜ»ýýðBxñýC »_ôõK ô pK »¾Bü»g þðArãð»üæ õܺô »…ýì»ø óBxñýC »Ü òü»ÝG þ¾õHØ q»â( :ºô»ññÉøºk QñÉì½âq»C »üºõÉ…ì»G ,ÿ tü q»Ð ºqAl…ÉÜ »ãð»øBC ï»C rÍý„ »OAô»Ü ,ºô ôkrÜ þ…üBPw ôºõýðAô o ÿkôõw »è ºq ô»â þÝÉOõG ÿ ôB_ ÿ rÈõÜ »G ƒ»ýü ôºs ï»C q»w »è ºô ôkrÜ ÿ rOs ½¾BC õݾ»G rPðô ô o ß»ð ÿ»Oô »Ü q»ø BP…Éø ô ôºôõG qAk½Ý„ ôºô ôlð»w ÿºq»K ‡»üºõÉ…ì»G »Ü ƒ|óBÜAq»ƒâkôõƒw »ðAk»ñ¾½Ü ï»G q»HìAq»G !kôõw þðArãð»üæ !½ø ?RAlH¾»øq»w þðAõO ºõÈõÜ »è ,»…ýìAôºkq»G ,»ýýð óBPÜ»üºô»ðBñÉø QñÉì½âq»C aýø ÿBðAõO ,ÀØ»Ì ½G rÍý„ ÿ»ýý…cºô ô ½Ý„ »è pK ÿ»éK »Ü ÞÉPxü ô ,kôõw »è »ðôõGqBâs q þPxü ô óBì»ø ôAô»O þÜ»üºõÉ„ »G ‡»ì»C ÊK ïBùéýC õܺô þØçg»C ô ÿ q»ðõø ô ºô»O¼krÜs q»G ÿ ½g ÿºôºq»w õܺôBO þðBxñýC ).ºôõý…g»G ï»C ÿ qBãðºq»G òì »Pxü õÉK QÉGôõG †ýÝÈ qBW ½G q»â»C »O»GBG ï»G RºqBGºz »Ü ,»Ø»øBð ºlðºô»C óBýðBÜ»xØ AlýPwAq »è »Ýðõ_ ,ºô»íHG óBÜAq»âkôõw ÿ»ü»„»ãðBG õÉð »OBø †ÉÜ ô ArñÉÙèõg rÍý„ »Ü AlðBÜ»ð½Ü »ìºkq»w »è .ºô»PÈk AlðBýÉK þüºs»G óBxñýC »Ü |,ôõG ºtÉø ô»C †ÉÜ .ôõG »Ü»XðBìBC ,»üºq ô»â ºkôõw ï»C q»ø ,ºkôõw ï»C q»ø ,ºô»Oô »è QðkrÜqB_Bð ÿ ½ø |ºôõGºk ôºô»Pxgºk ÞÈ o ºqBGô ôk |ÿ»Pwq þðBÜ»ð»üæ ÿ ôAô»O ô þ…g»G ºô»ðkrÜrýG »G ÿ rO þÝÉãðºq Ëõð»èq»w Bƒøºô q»ƒø ,»ƒ„ô þƒðkqAvƒHƒ¾»ƒø .»ü»ýýÔAq õg ºkôõw ô»C óBì»ø »ì»C †ýPwAq»G ,krÜ rOs ½¾BC ô rO½ìBð ÿºô»ðkrÜrýG þñüºs q»w»è rP¾ôõØ þÜ»ýü q»ãü qBÜ óBxñýC þüBðAõO»ð ô ÿ sAôæ Qxü õðBüºk óBÜAq»âkôõw »è óB…g»K »è rP„BG rÍý„ þ…ÉÜ ÿºô»è ó ôõHP…ü»ãÉO »Ýðõ_ .Q¿ÉùHÉW»G óBÜAkõg óBü½g þãðºk òðAõOºk »Ü ,krܺk óBüºô»C ÿBñÈ ô óAô»C Bøºô q»ø .ºô»PÉñÉìºk Alü qºôºrýG Aô»C QÉG qAl…ÉÜ q»â vÈõð Bí_ ,ó rÉñG rOq ô ôk þÜ»üAkô»ì õܺôBO qAl…ÉÜ þÝÉãð»øBC »G .óBÜAkõg þÈõâ »OBâºk rPÝÉK õÝÈ o»G q ¼ s ÿ»ýüBOºq»w »ðkrÜrýâAk ô»è kôõw Qxü õðBüºk ÞÉP„ ôõì»ø †ÉK óBÜ»ýýðBð½ü þÝÉPwAõg ô êü»ì »Ü »ÝÉO»wºk †ÉÜ .òñýHG ºôBÙýw½ì ó»üæ »è óBxñýC þc¼ q ß»ð RõðBüºk óAô»C AlìBXð»C »è .RBܺk Qwô qk þãð»øBì»ø ô þãðºkôBø »è »ðB…ÉÜq»w ,äð»øBC ô †ÉÜ þPwºk »OAkºk ÿ ½g ,†ýðBÜAkõg þc¼ q R»ðBð»O ,†ýc¼ q õݾ»G »Pw»W AlðAô»C q»w»G ºô»ãð»øBC ÿBãÈ q »è óBü½g ô AlðBÜAkõg q»w»G òG ÁAs AkºlðBý¾ô»ø »ü½G q»ø .ºô»ðBÜAkõg þéì »üArg »Ü ôõG þü ôkBW þÝÉxü q õâ rÍý„ »üºõÉ…ì»G q»ø| .òñÉK»xG »G »Ü ôõG ‡ºô»ðkrÜrýG ï»C q»ø ,ôõG»ø þðôõG †ü rOrü»w þÜ»üºô»ðkrÜrýG þðArãð»üæ þñýðAôpÉO »è rÍý„ .AkrÍý„ þðkrÝPwô qk »è ôõG»ø þ¾¼ q rü»w þÜ»üºõÉ„ q ¼ s þÜ»üºôBì ï»G ,ôõG óBÜ»ýükqºô q»K ô þÔ»xè»Ô »ýü qBÜrÉÔ ßºô q»ø ºô»wq ½âBPýÔ ô óBܺs ½w ô Qw»ø ÿºô»ðkrݾBO»G ÿBðAõO ,óBÜ»Ôôõw»éü»ƒÔ þƒñƒOô»ƒÜqºk †ƒÉƒK þÉðçíéì .BÙýw½ì ÁBK »üAkºk ,óBýý¾ºuBC ÿ ôõg ÿºô»ðkrÜrìq»ð ô f¼ q þü ô»ðkrÜvÜBK òPxhÝÈ o »G »üAõGºk ô ,½g »è ôõG þüBâBDÉG ô ó ôõGpw ½G ,ÿ»Ü»ýýãð»øBì»ø ô f¼ q þüBwBC ÿ ½g Ak»P„ ï»è f¼ q ÿºô»ðkrÝÜBK ô óBìqºk .Bì»w »üBPýOô»ÝG ô äð»øBC ô †ÉÜ Á»â»è þÝÉñü o»KAo ºôºq»wºqB_ ô óBìqºk ï»C þðBñÉøqBÜ»G ÿBãÈo »è| 2"rÈlðBK rÉO" .ôõGAkqB„»c 3 "ó õìAk" Bøºô q»ø ,ôºôºkrÜ òíÉø ÿºoôõO þÝÈ ôBýK "yýéÜôlýLì»C" .ºôºlðBÜrìAk ï»C ÿBãÈo »è Bøºô q»ø .ôõG Ú…ýÌ þPwºk þ„½g»ð »Ü krÜ q»wºqB_ þXð»â þÝÈ ôBýK òP„o òÈõg ô »¾½O ÿ ôõñýO »Ü ÿ»ðAoôõO ºlðºôAõg ô»C óBýýðAõO ºô»ðBìqºk ô q»wºqB_ BO óBýðBÜ»Pw»ø ô ókrÜ»ñü oô BOºq»w ,Ak»ðBðkrÜq»wºqB_ ï»è .ºô»ð»ÝG ßB_ ó ôõG ô krܺk QÉ„ þOºôAô»O »G óBüºoôõO þw»Ü ,ºôºkrܺks q»G ÿ ½g ÿºkAo ÿ o»K ô»C þíýwAq»ì ÿ ôAô»O »è .krܺk Qw»ì ºô»ðkrÜ»¾½O ½G þPxüõÉK »è óBýðkrÜ»¾½O þO»üôõñýO þüºoôõO ÿrâBC »Ü ôõG ºô»C YðBìBC óBÜ»ýýýܺôBð ºtü q»Ð ÿºô»ðkrݾBO»G ôºô»ðkqAõg ºô»G Qw»ø óAô»C õܺôBO ºô»ññÉÜrìAk ºkAo »è kBüs þÜ»üºô»ðkqAõg ÿ»ì »G óBܺlðºôAõg óBü "ÿk½éÉì" .òüvG AlýP„BC »è óBÜ»ðBxñýC òÈo»ãÉè ô ºô»O»ðôõG ßBK ô ÁBO»G »Ü ó»ÝG q»G»è ߻𠇻ì»C QÈk †g»G ïAqBC þÜ»ü»PýwAô ÿBOAô »G ÿu ½è½ñýìrÉO õܺô äð»øBC ,QÉG»ø þñý…g»HÉK þìAqBC ÿBðAõO þOAs þÜ»üºõÉ„ »G ÿk½éýì óBü äð»øBC »Ü ÿºô»C »G »Ü ôõG»ð ºô»C R»H¾»ø .AlýüAôk »è QÉ¿ÉøºlÉW»G †g»HìAqBC þÜ»ü q»ãü qBÜ õݾ»G ,rÉg»ð ºsAôBC õݾ»G ,QÉG»ø þü ô ôkBW þÝÈ tÉø äð»øBC AlðBÜ»ýýG»øs»ƒì ºsAôBƒC »ƒè Bƒýƒð»ƒO Á ô»w ô ôBC þðBÜ»ðAô»wBK ÿ sAôBC õܺô ,†ýðBÜ»ð½Ü »ìºkq»w þðBÜ»ýýG»øs»ìBð ókrÜô ôkBW ÿ qBܽø ºôõGºk »ðAsAôBC ºq ½W ï»C .ôõG ºq ½Xì»G þÝÈ tÉø þðºôBg óBܺqºlÉè ô òÈ rÝG b»Ýéì óAô»C Qxü õÉK ô »ü»ø Ak»ðAqBÜ ï»è óBýPwºk »üAõâ »Ü ÿ»ðBP…ü rÔ ô»è ½G ÞÉPw»G»ì RBÝüºk óBxñýC »Ü AlÝÈ qBÜ q»ø »è .óBxñýC þPwºk ½G ß»ü»Pwºq»Ü »ñÈ rÝG †ÉK »PÈk Aô .»ðBÜ»c¼ q þO»ìqBü »G þPxü õÉK AlÝÈ ôBãð»ø q»ø »è ô »ü»ø þðôõG ólñÈõg sAôBC þü½ã…ÉK .òPÉGôõG rÍý„ þðBÜ»ýüBOºq»w »ìq ½Ô ,óBܺkAq ô»C ô þü ô ôkBW ºsAôBC »Ü ôB_ QƒÉðAõPG †ÉÜ AlýÉO õܺôBO ApGºkqºk ºôºrÍý„ ÿBãÈ o »è »ü½G óBܺôºrã¾BÔ ô q»âô ôkBW ÿBãPwºq»K »è QÉGºk rPÉìBxÝÉø þ…ÉÜ òɾºk óBÜ»ýýðBð½ü( .QÉñÉK»xG ÿ ½g þO»wºk »è ƒ QÈ rÝG rü»w »Ü»„ô ÿ u ½è½ñÉìrO q»â»C ƒƒ þü½ã…ÉK ÿ qAkrÜ .)QÉGôõG Qwô qk Öéük .QÈk ÞÉP„ þðkrÝü qBük ÿBOAô »G AlýüBOºq»w þÝÉO»¾Bc »è ôõOBøAk òðAõOºk ºô»ƒ"ó ½è½KBC" ʾk þðBñÉùPwºk »G ÿBãÈ q »è »Ü ºôºkrܺk óBü rýG Aô þü½ã…ÉK ÿAkõg ÿ ô ô q»w »è ó ½è½KBC óBÜ»ð½Ü »Pü q»ð þÉK »G »Ýðõ_ ,QÉG AlðBü½g þPwºk óB…ýñPwºk »Oq»„ ô»G ,ôõOBøAk ,AlðBÜ»íýwAq»ì þðlðBü»ãÉW»G þOBÜ »è ô ôõG ºôºq»Ü »íýwAq»ì ï»C AlÝÉOBÜ »è .AkrÍý„ ô †ÉÜ þðBñÉøqBÜ»G »è QýG kq ô QýðAõPG lð»_ BO »Ü Arܺk ÿºkArýC þðAõPüºk »Ü ôõG»ø ºô»ðBÜ»…ÉÜ ÿAkõg »OAô ó ½è½KBC »G ÿlðºõü»K ÿ ½g aýø óBÜ»ýüBOºq»w »ýýÔAq õg »ðBxñýC ½G BüBC .ºô»wôõðºqB_ »G QÉPw»HG ÿºlðºôAõg ôõGºk q»G»Pwºk ºô»ãð»øBC ÿBãÈ o »è ÞÉP„ ôõì»ø ?QÉG rPãðrâ †ÉÜ »è »Ü ôõG»ø ÞÉP„ ,ó ôõG ÞüAk »è ½G ß»üAkõg q»ø þðkrÜqB_Bð ,þü ôkBW þÜ»üºõÉ„ »G qBÜ þðkrÝÜæB_ »OAô : f¼ q ÿºô»ðkrݾBO»G ,R½g þPwAõg »G ôõOBøAk Á»â»è òOô»ÝÈ o ô óAlÈõâ ô ôºô»ðôõHÝü tð ï»C .ºô»ðkrÜ»¾½O ½G þO»ü ôõñýO ô þüºs»G óBü ô ÊÜôAo»¾k ô zrO õܺô ß»ýÉðçíéì lð»_ »è †ýðBÜ»ìsºõÈk òü rPKArg þc¼ q »G RºqBG»w õݾ»G R½g þc¼ q »G RºqBG»w ߻𠇻P„ Ak½g ß»üºkAqBO óBxñýC Al…ü rÍý„ Á»â»è ,ôõG»ð aýø óBxñýC rÍý„ ÊG »G .ôõG QwAq »è .ºô»PÉ„ºôBñ¾»ø þðBwBC »G Aô q»ø ºô»ü½g ÿºô»PK Bì»ñG ï»G »ðBPw»ø ï»C .ôõG BwBC òü rOBðAs »ü»ðAô»è BP…Éø ,»OBÔAqAõg ï»G uk ókrÜo»„ ÁBw óAqAs»ø ‡BK Ak»íÉC þìºkq»w »G qAlãð»øBC ÿºô»ðkrÜrýG »ü»ðAô»è »Ýðõ_ †ÉÜ þPwºk ÿ»üBÜ ô ÿ qBü »PÉHG óBíw»Ü þwBð †ÉÜ ÿ qAõG ½G QÈ qko½âºk ÞÉOBÜ †ÉÜ .QÉðAtG ºô»ðkrÜrýG ÿ q ½W òü rO»ñýØ»PwAq »G R»ðBð»O »Ü »ýýð †ÉÜApXðrw »P„ ï»C BüBC .RBgºkqºk ÿ ½g óBÜAkõg þðAksBG õܺô þðBñÉøqBÜ»G »è óBü»O»ýülýW ô þü qBܺkq ô ôõì»ø ô»C Á»â»è ,óBÜ»Ôôõw»éü»Ô òü rOqBÙü ô ½G òñÉøºk óBü qBÜ»G ô ó»Gºk óArÌB„ þðBÜ»Oq õÜ »„ô ½G Bð»K ,óBýðBÜ»ƒðôõƒ_½ƒG »G ÿ ôArÝÉK ôApG ô þ¾ôõØ »üºõÉ…ì»G õƒÜºôBƒO óBƒýƒðBƒÜ»ƒxƒØ ÿºô»ƒðkrƒÝƒPƒw‰pƒPƒ…ƒK qAlýwrO»ì ºô»è ß»üºô»ðkrÜrýG ½G ÞÉP„ aýø AlÝÉOBÜ »è ?ò…g»HG óBýðBܺô»ðkrÜrýG z¼ rÉì½ø õܺô .ºô»OBhG ÿ ¼ qk »G óBü QÉðAtG QwAo »G »P„ ô»C ÞÈ rýÌB„ »Ü QÉGBð ).òðBܺq ô»â »ðs ¼ qk »è óBܺrýÌB„( : Qɾºk :tÈôAq»K .»¿ýì tíÉW ô ïBPñÉG þìrÉW þüAq»âkôõw ÿ»ðBhGBOõØ óBÜAq»âkôõw »è »`ýð þPw»G»ì /1| òýCAs †ÉK þì»Oô»c ÿºk»w þðBð½ü »è qBO ÿqBýðºu òýì»Ü»ü /2| | ô RArØõw ÿBPw½ìBì ô òýCAs †ýK þì»XñýK ÿºk»w »è BÙýw½ì þð»ýwq ½ýO /3 .yýéÝü rK »`ýð Þü qkrÔ ƒƒ óAkB„ QíÝýc :ºôB_q»w|

ÞÈqBýwrK lð»_ ô zôõñÈo :rÈkôB_ ÿ»ñgºo ½G ,òýì»C q»ìõÌ Büqô .k q½xýÔ¼pK|

»üAlñüo½â ô »¾ôõW »è »…ýì»ø ºôôlñüs þÝÉüºkqBük óBìs »G òGºk ô óºkºk zºk»è óBýýO»üAô»O»ð ÿ qBܽø óBü»Ü»ñýwôõð .ÞÉO»ééýì ó»_ »ü½G ,»ðBýüºô»O»ð þñPw»HÝÉè þýܺq»w .ó o½ãü»ð Ak óBü qBü rG þðBìs ÿºq ½W »ƒG Qƒ„ óBƒì»ƒø | þðBùýW þðBìs »O½G »ÝÉìºk »Ü .ÿ týéãñýC ï»G þðkrÜ q»wºqB_ ½G Aql¾ô»ø q ¼ s ôõì»ø »¾Bƒw óAk»ƒw .Rrƒâ»ƒð ÿ q»ƒw qBì½O »ñýwôõð ï»G BýW½è»ñÜ»O ô QxðAs q»ø ß»ð ,ÞɃñƒü o½ƒâ q»ƒø »ƒG ,ºôArƒÜ »ƒè Ǽ rƒì ôõƒì»ƒø õƒÝƒ¾»ƒG ,tƒýƒéƒãƒñƒýƒƒC .Ë sArOºk QxðAs þðBÜ»Oô»Ýwºk þƒðBƒìs BƒüBƒC :rƒÈkôBƒ_ ÿ»ƒñƒƒgºq þñü o½â ½G óAl¾ô»ø ÿ½ø»G †ükqõÜ þÝɾô»ø »Ü AkBPxýC »è ÿ»Ü»wôõñÈ q »è QÉGBð ÿq»ãü qBÜ »ü»ø »ñ„»_ ô»è ?þüºô»O»ð þPÉÜ»ü q»w þO»ééýì þýO»ýÜ»ü ÿºô»C| :Bü q ô .k BüBC .þO»ü»Ü»wôõñÈ o ºôõPwAqBK þñý_ »è ÊOAkºk óBìºô»C þÈ o »íÉC þg¼kô qBG q ½W ß»ü AlðBPwkq õÜ ÿ»_qBK qAõ_ q»ø kqAlðBPw ß»ü ô zôõñÈ o ß»ü ô òýwôõð óBì»OAôBC ï»C »âs ½ƒg ?òƒü»ƒÝƒGôºpƒÉƒK .ÿk »OBøºk »üAõPÉK »ƒOAô :rƒÈkôBƒ_ ÿ»ƒñƒgºq þÉè »wôõƒñƒÈ q þƒPƒÔrƒâô rƒýƒâ ÿºô»ƒC | ?òýÈ o»â ÿ»„»G ô»è ô Ak»ÐBð½Ø ï»è :Bü q ô .k qBÜ»G þìAqBC þƒPƒýƒK »ƒÜ ,óBƒPƒwkq õƒÜ BO ÿ»Ü»wôõñÈ o ºô»ñì ÿæ»G ÊñɃøºk þPÔrâô rƒýƒâ ô ºôõƒýƒLƒw»ƒ_ ރɃüºkAo ½G þüBíñÈ o Ëlð»ø Bùð»O .»ýð þÜBñwrO .»Pxü õÉK ÿ»Ü»ñýwôõð þO»ýð½_ ÿô ô o»ƒƒƒè :rƒƒƒÈkôBƒƒƒ_ ÿ»ƒƒƒƒñƒƒgºq ,òÝðrâ ÿ»ðBìBñG ô»C òý_ ºô»ýýðAô»ðBìs ?AlwôõñÈ o »è òÈ rÝG ôB_ºo ÊGºk »Ü ôBãð»ø ô ôk »G zôõñÈ o| :Bü q ô .k ﻃƒÜ»ƒƒü ÿ ôBƒƒãƒƒƒð»ƒƒƒø .QƒƒƒÈ q s»ƒƒƒìºkAk þñOrâqºô »G »ðBÜ»PýK þðkrÝðB…ýñPwºk ïºô ôk ÿ ôBãð»ø .rO þÝÉðBìs þÉGõÕè»C þH¾BØ ôBð»è »ðBÜ»PýK þðAlÝÉè þO»ýð½_ ÿ»…ÉÜ ÊGºk »ì»C þðBñÉùükºô ½G .Ak»„ô ÿ sBxãðºk ô þƒðBƒìtƒÈ o ô þƒðAô»ƒðBƒìs »G òü»âBð týâq»ø Bñýâ»C .ºôæ »ñÈ rhG þwôõñÈ o þýܺq»w þPÔrâô rýâ .ïBXð»C þü q»ãü qBÜ rÈ u »O½Oô»Ü »üºô»C ÿkq õÜ .ÿ sBxãðºk ô þðBìtÈ o ÿ»…ÉÜ .»ƒü»ƒø ÿ q ½ƒW ʃ軃â òƒýƒwôõƒð | ô þÝýGçýw ô þW½è½ð½Ô ô þÝýO»ð½Ô »ðBì»è »Ü»ü q»ø . ..ô Á»ÝÉO ô þÔArâ½Oq»C Alü sBxãðºk ô þðAô»ðBìs »è ÿ ½g ÿ qAõG þÜqºk óBíðBðAô»ðBìs »è Ëlð»ø .»ü»ø »è »ü»ø ,ó»ÜBð »ðBì»C óAõÉð þü sAôBýW »è rýG ºô»ýýÝýO»ð½Ô þñýwôõð ÿ»ãðAô o ÿ»ãðAô q »è »ü»ø ,ºô»OBܺk zôõñƒÈ o ÿ»ãðAô o »è »„»ø ô ºô»ƒýƒýƒW½ƒ¾½ƒð½ƒÔ q ¼ s »ü½G...þ¾»ÝÉO »G ºô»PwBC ô ôkq»ø ﻾»Ø»è þPÔrâô rýâ »G »Ü ÿ»ðBð»üæ ô»è zôõñÈ o þðBÜBìBñG ÿ»ðAõÉK »G ,óºkºk .QÔrâô rýâ »ñGBð óBðAk þñýLw»ƒ_ ½ƒG Bƒì»ƒñƒG òƒü rƒPƒãƒðrƒâ .»ýýP…â þñOBùÝÉK òýwôõð ô zôõñÈ o »è »Ü ÊG þÝÉð½_ q»ø òýwôõð ô zôõñÈ o Ǽ rì .ÊGºk »W»ìq»G BLw»_ AlÝ…Éì þƒO»ƒwºk ô »ƒ¾As òƒýƒwôõƒƒð q»ƒƒw»ƒƒG òýwôõð .ºô»ðAô»`ÉK»G ß»ð þO»ü q»w»G ó ½_ »ðB„ô ï»C( .Ê…ÉÜBðAo òOô ô óBìs óBìõÜ þG ( ºô»PýñÈõhðBüºk ô þýƒ¾ºk QwAo ïAk»üAô pG ô»è )ÿ q õÝýG ºrPÜBW ºrPÜB_ óBìõâ ʃG ( ºô»ƒPƒýƒñƒÈõƒhƒüºk #.)ÿ o½ãýG

2-1 ï»ÝG ºô»G ºuBìBC þO»ü½g ÿ»ãÉW þü»Üõð»ø þÜ»ýýPxüõÉK ºqAlük ï»C »Ü q»ìõÌ Bü q ô .k q ½xýÔ¼ pK( Á»â»è ôõG »ãW ºqAlük ï»C þýãðrâ .Ak)òƒýƒì»ƒC þðôõìs»C »G þÜ»üAsºqB„ Á»â»è ÿºô»è ‡»Ü»O»GBG RBÜôBø ,»ƒüAlƒýƒðAô»ƒðBƒìs þwrK .»ãðrƒâ ô qAk»ƒ…ƒÉƒÜ qBƒXƒÜ»ƒü ÿ½âõPÕâ q ¼ s AkBPxýƒC »ƒè zôõƒñƒÈ o ï»C þðBýì »è ‡»íÉC ,QÈ rܺk q»w»è óBƒìºqAlƒük ﻃC ,»ƒüºô»ƒýƒýƒPƒxƒüõƒÉƒK ÞÈlð»ø ÿºô»C ÿAõýø »G ,lðBxgºo .ºô»PÈôºpG Ak»ãðrâ »wrK ô»è vìõì»O

ôBƒãƒƒð»ƒƒø ôôk »ƒƒƒG zôõƒƒƒñƒƒÈo # ï»Ü»ƒü ÿôBƒƒãƒƒð»ƒƒø .QƒƒÈqs»ƒƒìºkAk »G »ðBÜ»PýK þðkrƒÝƒƒðBƒƒ…ƒƒýƒƒñƒƒPƒƒwºk .rO þÝÉðBìs þÉGõƒÕƒè»ƒC þƒñƒƒOrƒƒâqºô þðAlÝÉè þO»ýƒð½ƒ_ ïºôôk ÿôBƒãƒð»ƒø ½G .Ak»„ô þH¾BØ ôBð»ƒè »ƒðBƒÜ»ƒƒPƒƒýƒƒK ÿ»…ÉÜ ÊGºk »ì»ƒC þƒðBƒƒñƒƒÉƒƒùƒƒükºô »ñÈrhG ÿsBxãðºk ô þðBìtÈo ô þðAô»ðBìs ïBXð»C »G òü»âBð týâq»ø Bñýâ»C .ºôæ ÿ»ãðAô o »è »„»ø ô ºô»ƒýƒýƒW½ƒ¾½ƒð½ƒÔ q ¼ s »ü½G...þ¾»ÝÉO »G ºô»PwBC ô ôkq»ø ﻾»Ø»è þPÔrâô rýâ »G »Ü ÿ»ðBð»üæ ô»è zôõñÈ o þðBÜBìBñG ÿ»ðAõÉK »G ,óºkºk .QÔrâô rýâ »ñGBð óBðAk ô»C »Ü »üºô»C Ë rܺk þñýHÉO ÿºô»C ÊK Bwô»C óBýðBܺqBOô óAô»C ÿ»wôõñÈ o ÿ»ƒwôõƒñƒÈ o ﻃC óBƒì»ƒø ºôõƒýƒwôõƒƒð zBG BPxýC ÿ»ðBPÔrâô rýâ ô»C ô »üBPxýC ,óArܺk zBG Bwô»C ó»ðAô»C q»ø òÈ rܺk ÿ ô»¾»Ø ÿ )o( ô vÈ qk ÿ )ô( ô »Ü¼ q tG( | .)lPø..ô ) ƒÈ ô( ô »„ô ÿBOºq»w þƒìºô ôk þƒ„»ƒG ÿºrƒƒÈõƒƒâ »ƒƒG| ÿ»„»â ºô»ñƒì ÿ滃G| R»ƒÜºqBƒýƒwrƒK ÿ»ƒƒÜ»ƒƒwôõƒƒñƒƒÈ o rƒƒOBƒƒü s ólƒƒðBƒƒü»ƒƒâAo þƒƒðBƒƒÜ»ƒƒPƒƒÔrƒƒâ ß»ƒƒð ºô ôlƒƒðBƒƒLƒƒw»ƒƒ_ qBW Ëlð»ø ÿ»ðBýü sBýW ô»C .ºô ôkrÜkBü s ô »„ô Ëlð»ø þñýwôõð »è BðBýðAõÉð »è ô »ýƒüBƒwBƒC Ë rƒÜºk ÿk»ƒG Alƒñƒü pƒGqºk BƒƒÝƒƒÉƒƒðBƒƒìs ôõƒƒì»ƒƒƒø þƒƒƒwôõƒƒƒñƒƒƒÈ o»ƒƒƒè .Ëô»ÜºkôB_q»G ï»C Ê„Bð BüBC :rÈkôB_ ÿ»ñgºq ?òÈ rÝG q»wºqB_ »ðBPÔrâô rýâ ÿAôk þƒðkrƒÜq»ƒwºqBƒ_ :Bƒƒü q ô .k ,þƒðkrƒÜ ÿ qBƒÝƒwºk »ƒƒG þƒƒðBƒƒLƒƒw»ƒƒ_ ÿ rü»Ð ô þðAô»ðBìs ÿ rOs ½¾BC þPÔrâô rýâ »ðôõíð ½G .óºkºl¾»ø q»w þðAô»ðBìs ôõì»ø »è ÞÉãÈ qBW þðBìs »Ü þñý_ þðBìs ‡BPxýC ,»ñýìºs ÿ ô ô o q»w þƒÄ¼ rƒì qBÜ»G þìApâ½ülýC þü»ñƒÈ ô þƒñƒýƒwôõƒð ÿºk»w þì»Ü»ü ÿºõƒýƒð »ƒè .òƒñƒÉƒøºk ½G Aql¾ô»ø ºô»„¼ q»K »G q ¼ s ô ôkrGAo ,þÝýíýð½Ô þÝɃñƒýƒwôõƒð »ƒG þƒñƒü o½ƒâ q»â »Ü Rô»Üqºk óBü½G ,þðAõƒPƒðBƒü»ƒð ô ó ½Ü þO»ƒýƒýƒðBƒPƒwqBƒ„ »ƒè ó o½ƒãƒýƒG þýO»ýÜ»ü ô òÈ p`ƒKºk óBƒü»ƒÜºô ô vƒÉƒì

-| ×qBƒì þƒWBƒc þƒƒðBƒƒíƒƒcºoô»ƒƒC »G ÿkq õÜ þwôõñÈ o þðBÜ»PÔrƒâô rƒýƒâ | .þGºq»Ì þÉGõÕè»C þãðºs -| qAl¾BG òýì»C îýøArƒHƒýƒC | .zôõñÈ o þðAô qBÜ -| k»ƒƒƒíƒƒƒc»ƒƒƒC fBƒƒƒO»ƒƒƒÔ rƒƒƒÜBƒƒƒ„ | .ÿkq õÜ þwôõñÈ o þðBÜ»PÔrâô rýâ þwôõñÈ o -| îýcºpèôlG»Ì q»ìõÌ ÿkq õÜ ½G ÿlð»ƒHƒ¾Bƒg -| rƒýƒw»ƒG êƒýƒìBƒÜ .ÿkq õÜ þwôõñÈ o þñýwôõð -| fBPÔ ×ô r̓ì lƒíƒdƒì ºô»ÝýO½ð½Ô ÿ»ãðAô o »è ÿkq õÜ ÿkq õÜ ÿçíýC -| òýì»C q»ìõÌ Bü q ô | . ß»ýýñýHÉO ó»_ ô rO þø ô ô o½Ü q ¼ s ºô»ðBÜBP„»ø »è Bøºô q»ø| ô ºôArýâ »Pw»G»ì ï»C ½G yðArÕƒð½ƒÜ ½G ºô ôkrƒÜ ‡»ƒÝƒ…ƒÉƒK óBƒýƒü rƒÉƒLƒwAq ½G .»ðBPÔrâô rýâ ô»C þðkrÜ q»wºqB_ .»xðArÕð½Ü Êw ï»C »ðôõíð ÿôõOrãÜ»ü þwôõñÈ o ÿo½ƒÜ - 1 – ÛArýÌ þü qBýðAs ÿoõÜ »ƒÜ ÿkqõƒÜ »è 1985| /12 / 19 ô 18 »è kq õÜ ÿ»Pwºk ÿ ôBð »G þÜ»ü»ìBñðBü»G þPw»G Ak kAlлG þwôõñÈ o þðAôlƒÉƒè þƒðBƒÜ»ƒýƒü rƒÉƒLƒwAo| | .kAlлG .krÜqºk þükq õÜ ÿ ôõOrãÜ»ü þƒüBƒO½ƒÜ ÿ»ƒìBƒñƒðlƒðBƒƒü»ƒƒâAo - 2 – )1998(.ÿkqõÜ þðBìs ÿqBñƒýƒíƒýƒw .)1998 /9/ 22 ô 20 ( rÉèô»ø )2009(| ÿkqõÜ ÿBýýíükBÜ»ƒC - 3 ôºq»ƒG þƒxƒðArƒÕƒð½ƒÜ þƒðBƒƒÜºkqBƒƒLƒwAo ô 4/12( ÿkq õÜ ÿ ôõOrãÜ»ü þwôõñÈ o 2009 ÿ 8/9 ÿ»ãðAô o »è »ü»ƒø Ak»ƒðAqBƒOô ﻃè| zôõñÈ o »è rýG ºô»ýýÝýO»ð½Ô þñýwôõð ÿ»ƒƒƒãƒƒƒðAô q »ƒƒƒè »ƒƒƒƒü»ƒƒƒƒø ,ºô»ƒƒƒƒOBƒƒÜºk

| þðôõG»ø ÿ½ø :rÈkôB_ ÿ»ñƒgºq | ?»ýý_ zôõñÈ o þPÔrâô rýâ ÞÉðBìs q»ø þÜ»ýÉGõÕè»C »Ü :Bü q ô .k ÿ qBÝwºk Ë rýâºkqºô rO þÝÉðBìs q»ø ½G BO Ëõwºk ô Ë o½âºk ºq»Gºq»G ô Ë rܺk ÿ»Üºrâqºô »ðBìs þðBÜ»ãðºk þP„ô rw »G ÊXðõâºk Alý¾»â »è ô Ê…ýƒðºk ʃè þðBðAk Bü QýK Ëlð»ø þðkrGæ ô ókrÜkBü s ߺô ,óBÜ»PýK »è Ëlð»ø q»w»è »ðB…ýð ÿ qBÜ»G kq õÜ BPxýC ÿ»ýÉGõՃ軃C ﻃC ºô»ýýƒGºq»ƒÌ »ƒè )»ƒýƒýƒìAqBƒC( þƒñƒÉƒøºk óBÜ»PýK »è q ¼ s q»w»è »ðB…ýð .ºôArýâqºô þðBìs þðBƒÜ»ƒãƒðºk Á»ƒâ»ƒè BƒO ºôArƒðAk b ƒ u ƒ Ç ƒ ¼ ƒ o ƒ Á( ߺô ÊXðõãG ÿkq õÜ Ë rÜ»ð †ü qBÝwºk q»â»C BO»ø .)lPø... .þüBwBC »PÉGºk ô RBܺk q»ø ÿ ½g þ…ýC q ¼ s þÝÉðBìs »Ü ,þwqBÔ þðBìs »ðôõíð ½G þýGºq»Ì þÉGõÕè»C ,ÿkq õÜ »è »ƒÝƒü tƒð ô »ƒíƒƒìºs ô»ƒƒdƒƒO»ƒƒÔ »ƒƒG ºôõƒƒOrƒƒâqºô þÜ»ýü qBÝwºk aýø ÊG ô ‡ºôºrw»Ü ô Êwôõðºk ÊK ÿ ½g ÿ»Ü»ðBìs ½Oô»C þýP…â þñOBùÝÉK ïAkBì .»ýüBwBC q ¼ s ô RAkBñ¾»øq»w ÊPÔrâô rýâ aýø ºq»w»è | .QÈ rÜBð zBG »…ýì»ø ºô ôlñü s þÝÉüºkqBük óBìs | þÝÉP„ô rw .»üAlñƒü o½ƒâ ô »ƒ¾ôõƒW »ƒè ô Þ„ô òýwôõð .»ü»ø þüºõýW þÜrw ÊðAõOBð òýwôõð týâq»ø »ü½G .ºôBPwºô .QÉG »Ü»ðBìs þPxÉK»GpK þìAôºkq»G»G ÞÉðBìs q»ø þÉGõÕè»C þðBðAk þƒOBƒÜ»ƒè ô òýwôõð óAõÉð»è þÝü tð q ¼ s þÝÉüºkAqBO Ê_Bð ÊK ÿ q ¼ s .Ë rܺk ÿk»G »Ü»ðBìs ô òÈ sArOºk ÞÉè »Ü»ñýƒwôõƒð ô óBƒìs kBü s ô ÊGºk Bü»K zôõñÈ o þPÔrâô rýâ þPÔrâô rýâ »ýð †ýÝÉðBìs aýø .RBܺk ½G ºq ¼ s rO ÿ qBܽø .ÊG»ð þwôõñƒÈ o .zôõñÈ o þPÔrâô rýâ þðAl¾»øq»w »ðBPÔrâô rýâ ô»C :rÈkôB_ ÿ»ñgºq ÿ k q õ Ü þ w ô õ ñ È o þ ܼ q » ƒ G » ƒ Ü ò ƒ ý ƒ _ »è òýwôõð »Ü ÿºô»G BüBC ,ºô»O½Orâ »G þüAôk ÿ»ðÂBw ï»è AlükqõÜ þðBìs ÿkBü s ºô»ðlƒðBƒü»ƒâAq ÿ»ƒ„»ƒâ ÿ½ƒø ÿkBü s †ýwôõƒñƒÈ o þƒPƒÔrƒâ ºô ôkrƒÜ ?ºô ôkrÜ ºô»ñý¾½ÝÉè ô qBOô óAk»w| :Bü q ô .k | þðBÜ»PÔrâô rýƒâ ô zôõƒñƒÈ o ÿºqBƒG»ƒè q»ø ºô»O»ðôõGôÃG ºô»ýükq õÜ þwôõñÈ o óBƒÜ»ƒPƒÔrƒâô rƒýƒƒâ »ƒƒè Ëlƒƒð»ƒƒø »ƒƒÜ»ƒƒü ô»ƒC ô ó õƒ_½ƒG þƒÉƒK »ƒƒG ô ô o»ƒƒOBƒƒgºk ÿ o½Ü .òñýƒHƒü»ƒC ºô»ƒýƒÉƒè ÿ»ƒü»ƒãƒðAô o þâq»G ,kq õÜ ÿ»Pwºk - ÛArýÌ þü qBýðAs ÿ1982 þ¾Bƒw þƒÜ»ƒü ºqBƒìu þƒìºô ôk þƒwrƒK ½ƒG krƒÝƒðBƒgq»ƒO ÿ»ƒÜºqBƒƒÄ½ƒƒâ ô ºô»ñý¾½ÝÉè ô»è .ÿkq õƒÜ þƒwôõƒñƒÈ o :ArÜ ‡»Ý…ÉK AlüBýO ÿ»ðAqBOô


7

2013/8/26 »í컄 ôôk )375( ºqBìu

þÔ»xè»Ô ÿ»ãðAôq »ü»ðBPÔ»ø þÜ»ü»„½â QÉwõñüºk| »ì»c kAsBC .k

þðBܺôB_q»w ?òýý_ »ýý_ »Ô»xè»Ô ÿqBýwrK ï»XñÉK þ„»G ºô»ð½Ü þðBð½ü »è »Ô»xè»Ô þñOô»Üqºk Á»â»è ?»ýý_ »Ô»xè»Ô ÿ qBýwrK þðBܺôB_q»w Q…â òýɾºk »…ü½G þO»üBļ rì Q…â ÿºô»ðôõGkq õhÉè µóBìApÉO ½G ÊwBG »G ºôõG »Ü ºô»OBÜô»èq»ø .Ëk »Ô»xè»Ô þðôõG þwºô qºk Ǽ rì Býð»O »Ýðõ_ þO»ƒüBƒÄ¼ rƒì »Ü ,ºô ôkrÜ óBü qBýwrK ÊP„ »è ?»ýý_ »Ô»xè»Ô »ðBü õýwrK ºkBw þݾ»g µóBÔõw»éü»Ô ÊðBw»Ü þñü q tùÉO þì»øq»G ‡»P„ô»C µóAsBw»O½OBø»ð ºô»ýüB„½G »è µ»ü»Ô»xè»Ô ÞÉP„ »Ô»xè»Ô AkºlðB…ýð óBìºô»C †ýðkrܻԻxè»Ô ÿºkrÜ ÿkõg .»ýýð BâBDÉG µõ¾Aô»g µÿ»ÜºkrÜ ºqAkºõÉ_qAõ_ µ qAkq ôõñw »ð »Ô»xè»Ô .ÊHOBùÝÉK ºô»ýý¾BO»G »è ,ºô»`ýø »è »ýý𠇻ܺkrÜ ÿkõg µ»ü ¼ rì ÊP„ »Ô»xè»Ô »Ýðõ_ .»üºõÉ„ôBø µºqBGô ôk ÿ»Ü»ñýðAs ‡»ð »Ô»xè»Ô òG»ð †ýðBÜ»ýļ rì ºô»ðkrÜrýG µÊG»ð Ǽ rì q»â .»Ä¼ rì ÿºô»ðkrÜrýG þì»øq»G ,»ýýļ rì ËqBýwrK ?»ýý_ »Ô»xè»Ô ÿ qBýwrK »ü½G .QÉGBñPxü õÉK þ„»Ü»ðôõG µÊGBð »ü»ø BðôõG »è ÿ ô»C µó ôõG ÿBðBì ºqBýwrK ï»C .»ü ôBðôkq»â µQxü õÉK ËqBýwrƒK »Ô»xè»Ô ÿ qBýwrK þðBÜ»ýüApìõâ ôBð »ñý_¼ q rOºlÈ s ÿºô»C½G .ºôºqBýwrK rÈ u»OBgºk ºô»ñüºkºk )1(srHwBü ë qBÜ þðBí¾»C þÔõw»éü»Ô þÔ»xè»Ô þñPük Ëlð»ø »è Ë oôBC ?ºô»ýý_ »Ôõw»éü»Ô ï»C .»ü»ø ºôºq»xüæ ÿ ôArÜ»ñwBG þð»üæ Êè»â »è òP…ü»ãÉO ½G óBüBðBì »Ü »xØ BÝÉļ rì Q…â »è »ÜBíâs þÝÉP„ »Ô»xè»Ô ºô»OBÝðô ô o½G óBìºô»C ÿºô»C½G »ýýðBí¾»C ÁBñì þðBܺqBýwrK »Ü ºô»PÉñÈ o»âºk ºô»C½G ‡ºô»C µBÝüºk ÁBñì Bܺk »ðAqBýwrK ô»è þ„»GôBø ʾBg óÂBñì þðBÜ»ýÔ»xè»Ô »ñOô »G RºqBG»w srHwBü .»ü»ø óBýýÔ»xè»Ô ÊüÂôõØ ÞÉÜôBG ó ½_ Bܺkºô»è zBG srHwBü .ºô»PÉñýGºk AlPÉ„ µÁBñì þÔ»xè»Ô þñOô óAõÉð»è q ¼ s »Ü»¾Bñì rOAôk ºô»PÈ pÉâºk½G þðBÜ»ñW þO»üBØ»ø µBܺkBxýK ÿ»Ü»¾Bñì Á»â»è BÝÉðBPwqAk »è µBܺk »Ü»¾Bñì ½G ÿ ôºs ÿ pg »è zBG »Ü»ÜôBG óB„BK .»ýýð þðôõG òW ʾºk ôBÜBð»è ÿ pg »G ºô»OAkºlÈ râ½G þ„»ì»C ºô»PÉèõgºk Bü½g ÿ q ôºk»G ÿ ôºs ó ½_ Bܺl„ºô»éPлW q»â ,»ýýð pg ÿ ôºs »ýýðAô rÉg»ð ʾºk µBܺkrýâ ÿ ôºs q»w»éÉK »Ü»¾Bñì þ_»Ü ºô»ýü ôºs .»ýýñýÉK ïoºôBG îñýHü»ð ÊP„ òì »ü½G ºô»üÂõWºk BðBíÉK rÈ u»è ÿ ôºs BPxÉC »üAõG pg ºôºrÉè .»ýýñýÉK RoºôBG þñýHü»ð ÿ ô»C »Ýðõ_ »ýýð Aõg »G RoºôBG ½O »OAô»Ü ʾºk ‡»Ü»ÜôBG »ýýð ºô»è þðBìõâ s rHwBü ï»G ?»ü»ø ºô»ü½g »è Q„ BüBC ÊðAtG Ëô»üºk »Ü»¾Bñì »Ü »ü»ø ºô»¾Bñì ÿ q»Gô q ôºk »G ÿlðºõÉK »ÝÉP„ ,ÁBñì ÿ»Ô»xè»Ô óBü ,ÁBñì þðBܺqBýwrK q»w»è †ü q ¼ s µºõOõý_ ºô»PÉ_ºlü rýG qBWq ¼ s ÁBñì »Ýðõ_ .»ýýð ÿlW ÊP„ µÊPxýGºk »è þÝýOBì½O½C Ëq ½W»G µòü½g þP„ ÁBñì þðBÜ»ñOô »Ýðõ_ þO»ü ôõOô »Ü ÊPwºôBð »ðAô»C »OAô ,»O»¾Bc ô»C »üAõýÉK srHwBü .»ýýð óBýñOô ½G ÿ»ìBðq»G ÁBñì µ qºk»ñÈk ºô»¾Bñì þìºk µÁBñì(‡»ðAôk ï»C .»ü»ø B…ýPÉP„ »è ÁBñƒì þƒðBƒÜ»ƒñƒOô þƒÝƒýƒOBƒì½ƒO½ƒC Bƒü þƒü½ƒg ÊH¾»ø »Ô»xè»Ô »è ÊðAõOBð Ǽ rì »Ü Bܺl„ºô»C½G BíÉø srHwBü R»ðBð»O .ó vÉHýPwAo)QÉ„ µR»üBØ»ø µ»ðBxÔ»C µ»ðAu ¼ q þP„ q ¼ s »è »Ô»xè»Ô »Ýðõ_ .þO»üºlñüBC »Ô»xè»Ô »Ýðõ_ BýðBÜ»ðkrÜ»ÄAq ÿºvÈ qk»è s rHwBü .ºôõG»ø ÿ ½g þðõGºkBìBDÔ BðBÜ»ü ¼ rì ºô»ðApɃâ Êè ºô»OBܺlOºq »Ô»xè»Ô Êļ rì Q…â »Ü Bܺkºô»éPлW ?»Ô»xè»Ô þO»ýý_ »G RºqBG»w srHwBü ô»ì»C .Ǽ rì »è »ÝÉ„»G ºô»ýüBâBDÉG»G »Ô»xè»Ô »OAô .BܺlüºtýPÜArK ºô»ýüBâBDÉG»G ×õw»éü»Ô ºô»OBgºkrýG óBìºô»C Bܺk ×õw»éü»Ô µ»Ô»xè»Ô ÿBOAô ÿ ½âôõPÕâ ÞÉOBÜ |Philosophosz½Ô½w½éýÔ »G þðBð½ü þðBìs »G ×õw»éü»Ô »Ýðõ_ .ËBð)BðAk(îýÜ»c ÿBðBì»G þðBð½ü »G Aô»C º)|sophos ÿBðAk(z½Ô½w þ_q»ø .)R»íÝýc(ÿBðAk þPxü ô»„½g »OAô ,Ëk »Hü½g µ»ü»ø R»íÝýc ½G þPxü ô»„½g »ü»w»Ü ô»C ×õw»éü»Ô »OAô»Ü Ëk îýÜ»c ÿBðBì »G »ü½G .»ýýð ºq ½Wô»G ×õw»éü»Ô z»G »O»íÝýc ÿ rã¾»ø îýÜ»c ÊGºq ½Xì»G .ÊðBðAk îýÜ»c ÿ ô ôk»G õݾ»G »ýýð þPwAq þðºôBg ×õw»éü»Ô »Ü ºô»OAkºlÝÉè ºô»G »ð»üæ ï»C srHwBü .ó»Üºkºô»C½G »„»ãðBG óBÔõw»éü»Ô »è Ê„»G ÊñýGBðB„ºô»è þ¾õÝð ï»G .Ë o»âºk AlýPwAq ÿ qBýwrK µ»¿È ô AlýPwAq ÿ ô ôk»G »ü»w»Ü ô»C ×õw»éü»Ô s rHwBü ½G »üºõÉ…ƒì»ƒG .ÊñÈlì»øq»G rPü qBýwrK †ýÝÉìºô Q…â µºrPýܼoºôBð þÔ»xè»Ô þìºô »è †ýÔ»xè»Ô ÊG»ð »ðBOBÜô»C Býð»O òü»ÝHü qBük »Ô»xè»Ô þP„ô ô rw òýðAõOBð »íÉC »üAõýÉK s rHwBü ï»C ÞȺõÉ„ lð»_»G Bܺlü qBük »Ô»xè»Ô þP„ô ô rw ÊOBÜ »ü½G .òü»ÜºkºtýPÜArK »Ô»xè»Ô »P„ þñýðAs »è ºôõHýPü rG BðBÜ»ð½Ü »ìºkq»w »è »Ô»xè»Ô ÿºô»DýÉK»G .Bܺlü qBük »P„ô ô rw »PxðAs ô»C ߺô ÿ ½g »Ô»xè»Ô »ü½G †ýðôõG þñýðAs Bøºô q»ø ,óBÜ»ýü ¼ rì µþOõøæ ºq ½Xì»G òü qBܺk ¼pì»C ʾºk srHwBü RBÜôBø .ºô»PÈ râBð ôArÝü qBük ËqAõG »Ü AkºlðB…ýð »HÜqºk »Ü ,ºô»PÈ s ¼lG þPwAq »Ü:»ü»ì»C þÉè YðBìBC »Ü òü»ÝG »Ô»xè»Ô »è»xØ »ðAqAs õâ »P„ »G RºqBG»w ºô»OBÝG Ǽ rì ÿ ôB_ »Ü ,ÿ ½g þܺôBð ÿ qBPÔºq »è BÝG þPwAq | .»ü»Ô»xè»Ô Ǽ rì þPлW þ¾Bg »Ü ,BÝG ÀØ»Ì »è þܽÜAk ËqBÝG »Ü ,óBÜ»ýü»ì»ø óÂBñì »OBâºkBO ÊñɾõXG Ǽ rì ÊðAõOºk q»ñÈ u ô q ô ÿºkBw ÿlük ÿºõÉ„ »è »Ô»xè»Ô ÊñÉíG Ǽ rì BO »üAõý…ýÉK .ÊGBð ÀìBÜ RBÝ`ýø ,þð»Oô srHwBü ,»Ô»xè»Ô þñP„oAk Êè µ»ìAôºkq»G »Ô»xè»Ô q»w ½G ‡rÉø ï»G .Bܺk BÜ»O»è ÿ»¾»ìBì óBܺq ½W »è Ëq ½W»G óBü ?»ýý_ ÿkôõw »Ô»xè»Ô:ºôºrü»w ÿ qBýwrK òülð»_rÈ u »PÈ rgºk ‡BPxÉCBO »Ô»xè»Ô ‡ºô»éwBG srHwBü ?òýGºk þPg»Gk»G ÿ qB_ô ôk ÊOBÜ òü râºkqºô »Ô»xè»Ô »è Êݾ»Ü b µ»Ô»xè»Ô ÿºô»ðkrÝOºq ½G ºôõHÉ„rÉø ºq ½W »xý¿Ü þìq»Ô ÿºô»ðkrÜrýG »Ü Bܺk »PwAoBC R»ðBð»O ºô ôlðBwBð ‡BðBì ÊG þãðºk þðkrÝPwô qk µóAks»ü ºuk ߺô ÿ»Ô»xè»Ô »ü»ùýOºô»C »Ô»xè»Ô »üAõâ »Ü ºô»O»ðôõG »Ô»xè»Ô ÿ ô ô o»Gô ô q †ýðBÜ»ü qBPýèBO½O »ýýwBýw »OAô(ï»Ü»ü ÿ ô»C þð»Oô srHwBü .»Pxü õÉK þñü o½â ÿ ½g »Ü »ðBùýW ÿºô»ðAlÝÉè þÝü q»g ÿ ô»C þ_q»ø ôõGºk»ñwq»ø ÊK ÿ»Ô»xè»Ô Qw»Gºk þܺqºk ËtÉø »G þP…K »Ü)»xý¿Ü ºq ½W ô»G ÿ oºôBG)»ìtýxÜqBì þÉè †ýPw»G»ì»Ü ,óBÜ»ü qBPýèBO½O »PwAoBC »OAô (»ìºô ôk »PwAoBC †_ µ»xý¿Ü b(»ð»üæ ô ôk ï»C Ê_ºk½HüAô srHwBü B…ýOBÝðBì»ø»è ºôõG»ð ºtÉø þP„ô rw »G R»HüBOq»ø .ºôõG »Ô»xè»Ô þðkrGôBð»è óBýXðBìBC ô ôkq»ø)óBÜ»ü qBPýèBO½O ôArGôBð ?BÝHü½g þðAkôBwBK ÊðAõOºk »Ô»xè»Ô BüBC ÊwrKºk »ýýðBí¾»C ºlð»ìrýG ï»C »Ô»xè»Ô µºô»PÈ rãG »Ô»xè»Ô þÉW ÊG»ø ÊP„ »ì»Pw»C Ê_ºk ‡ºô»C½G R»ðBð»O .rÉg»ð »üAõýÉK ‡ºô»C .»üBðBí…ý¾»â»è »…ýì»ø µ»Pxü õÉK Ǽ rì ½G »Ô»xè»Ô BƒÜºlƒ„ºô»ƒéƒPƒÐ»ƒW µÊãð»XG ÊðAõP„Bð µÊñÉí¾»xG ÿ ½g ÿ ½ãPwAq ÊðAõOBð »Ô»xè»Ô »Ü ºô»OBܺlðô q ÊñÉøBñPwºk»G †ýñOô»Üq»w µÊñÈõðBð Êü qBÝPx¾»øq»G aýø ºô»PÈ rܺlOºq ‡»OBÜô»C | .ÊñÈlPwºk»G ÞÉñOrãÈõâ ÊOBÜ by Ralph Manheim .|An Introduction to Philosophy :|Way to Wisdom .|Karl Jaspers .1 | .15-7 .|pp .2003 ;|Yale University Press:|Translated

½ìBÜ rÉHè»C ÿ)óBgôq( þðBì¼q ÿºqBGqºk þ¾»ì½Ü»G þñP„õÜ ô òPwAõƒâAo Á»ƒâ»ƒè ÿ qAõì»øBð òülð»_ ô »Ü»èõW BøºqAs»ƒø ïAkq»Pxì»C ÿºô»C ÿApÈ ô »ì»C ,‡»Ýük rÈ u»è rO»ì qAõ_ ½G Êw »è rOBüs AlýPwAo»è ÿBñÈ ô )½ìBƒƒƒƒƒƒÜ( »O»H¾»ø ,»üºôBü qºk þPwBC þÝÈ sAõÉ„»G QxýPKBG þO»üBw»Ü þðBgô ô o RAkºl¾ô»ø ,RBܺk ºô»ÍýØAô »è Þü tð q ¼ s þÝÉì»ñð»ø»W b QÉñÉwBñG ÿ q»ñÈõg ÿ ½O»G .óBüu ½G ºô ôkqAvH¾»ø »G ºôAk ïºuBìBC rP…ÉK ÿºô»C ÿApƒƒƒƒÈ ô »G ï»Ü»ü qBWô ôk »ðBì¼o ï»C ÿºô»ðlñÈõg ï»C ,ÿkq õÜ »G †ýì»øô ôk ô ÿ týéãñýC vÈ qkô q ô ôk þÝÉðBì¼o ½ìBÜ rÉHè»C ÿ»ðBì¼o Ak»Ü»ýükq õÜ »è QÉG þPwAo ÿºô»C ,»ýýð »ýýð¼ rPÝè»C »OBìq ½Ô »è ô»üºo»Kæ 181 Bùð»O 150 Bùð»O ºô»O»ìô ôlñÈõg òì »Ü ÿ»ü týéãñýC »Ü»HÉPÜ ÿºqBG»Ø ÿlýƒC ﻃG ,»ƒüºo»ƒKæ rÉHè»C þüBðAõO»G »G »ðAk þýøAô»â ô ºuBìBƒƒƒC »Ü ÿ»ðBwrK ô»C ÿºô»ðkrÜp_ »è ½ƒìBƒÜ ‡»ì»C ,RAkºk óBüºô»ƒðAlƒìºô þƒ¾ô»ƒø ô »Ü»ðBƒì¼ o ÿºô»ƒðlƒñƒÈõƒg »ƒè RBƒÜºkAô R»ðBð»O òì ß»ð »ü»ðAô»è ,Alýðkrܻļ r„ Bùð»O »G QÉðAõO»ð ‡»Ýük þÝÉw»Ü aýø »ðBì¼o ï»C ÿ qBWô ôk qBXÜ»ü ÿºô»ðlñÈõg q»wôõð þðBÜBíÉø ô Qw»G»ì ÿ ôAô»O »è óBgô ô o îÉ¿G îðAõOºk Bùð»O AkºrÉè .RBãG þðBÜ»HÉPÜ òü rOs ½¾BC ô òü rPðAõW »è »ÝÉÜ»ü *QÉñÉwBñüºk ½w¼o ߺô »Ü ,½ìBÜ rÉHè»C Qƒ…ƒâ þƒðBƒƒìoôõƒƒwq»ƒƒw þƒƒÉƒƒW ÿlƒƒýƒƒC ÿkõWô þýÔ»xè»Ô þÝÉðBì¼o »Ü »ÝÈ q»ñÈõg Bùð»O ÿ»ðBýì »è ºô»PÉñÈõhG ó rÈk½íPw½K ô q»ƒø Á»ƒâ»ƒè QƒÉƒðAõƒƒOºk ô Akºo»ƒƒKæ 181 ÿk þÜ»ýýñÉùð »¾»ì½Ü AlÜ»üºô»ðlƒñƒÈõƒg »ƒè »ƒÝƒÉƒÜ»ƒü ‡»ƒƒì»ƒƒC ,RBƒƒÝƒƒGArƒƒÝƒƒ„BƒƒC ï»C ½G òì þðôõGBýèõg »G þðBƒÜºqBƒÜ½ƒø .»ðBì¼o ô ó ôõ_AkBýK »ýýð ÞÉðBì¼ o óBgô ô o q»ø óBgô ô o ,QÉG óBwBC ÿºô»ðlñƒÈõƒg QXðq»w þüBO½Ü BO ºô»ÔArâºq»K ï»Ü»ü»è RBܺlÉè RAôAk ô Alü½g ÿæ»G QÉ…ÉܺkAo Á»ƒâ»ƒè qAlƒ„»ƒG þƒÜ»ƒýƒƒO»ƒƒüBƒƒw»ƒƒÜ ߺô þPwAo»G .QýGºkBìBC »…ýì»ø AlðBܺôAkô ô q Rºô»ðkrÜrýG »…ýì»ø ô RBܺk Rô ôlðBì BO »ìAôºkq»G ‡»ü qBÜAôAk ï»C .QÈ sAõgºlÉè ÿ ô ô sºqBC ÞÉw»Üq»ø ,»Pwo òýì»øAôk ô Ǽ rì ÿBüu ½è½ÝüBw ô»Ô»xè»Ô þðlñÈõg »PÉðAô pG ÊGºk ,QÉG»ø þü qBÝý…ƒðô ô qºk ÊG þÝÉâôB_ ô ºôB_q»w ߺô óBgô ô o .»ñÈ ô ïºô ôk þ„»G ï»C þðApÉâqºô q»w»è Yðq»w Þɾ»ì½Ü »ðBì¼o ,»Ü»ýükq õÜ »ðApÉâqºô »G RºqBG»ƒw þðBP¾õw þ¾õwºq »è þ„½hPwºk QÈ ô»ìºk ºlð»_q»ø ,ÿ»Ü»ƒðôõƒGô ôlƒðBƒì ½ƒG ﻃ݃G ÿºô»C îñɃè»xýG ï»Üºks»c ºôBOºq»w»è »Ü»ðArÉâqºô ÿºqBGqºk ô ô o»ì»hüºk AkºrÉè q»G»è ‡»ì»C .»ñgºo ß»ð ºqBýñ…ÉK Bùð»O þƒðBƒìs »ƒè rƒÉƒâqºô ﻃܻƒü :qBƒƒÜ½ƒƒøô ôk »è ß»ð ,ºôApÉâqºô ÿ»Ü»ðBì¼o ºô»ýýwqBÔ kôõgBü ,þxðºq»Ô ,»Ü»ýýOºo»ñƒG þƒðBƒìs †ýì»øô ôk ô ºô»ýƒü tƒýƒéƒãƒñƒýƒC þƒðBƒìs»ƒè ÿ qB_ô ôk óArÉC »è »ðBì¼ o ï»C Qý_ºlÉK þPw»G»ì»G ,QÉGôõG ÿ qBÝPwºk ô q ½xðBw ô þwBýw þg¼kô qBG Á»â»è þðlðBXðôõâ »Ü óArƒƒƒƒƒÉC þðæ»â þü»Üõð»ø ÿ q ôõPèõÜ q»HðAq»G ºq ¼ s þÜ»ýØ»øBð AlýPwAo »è ‡»ì»C »Xðq»w ï»è »ãW »O»H¾»ø .ºôArÜ »ðBì¼o ï»C ôõGºk »Ü rÉâqºô ½G »ü»ø îýñýHÉO Þɾ»ì½Ü »è »üAkrÝG ô ôlðBì ÿ ½ƒg rƒOBƒü s ÞƒÈ s ½ƒO þðBñÉøqBÜ»G ô AlðBÜ»â½è½ð½ì þðkrÜBñÈ ô ߺô ‡»ðõíð ,»Ü»ðBì¼o õÉð þðBܺq ½ÔBPÉì ÞÉÝÉK þwBG q»w »PÈk ÞÉOBÜ ºôBOºq»w»è ÿ»Ü»ðApÉâqºô»ƒè Ak»ƒÜºoBƒG õƒÉƒð »ƒè òƒƒW þðAõW þÜ»üBñÈ ô lñÉø ,Alð»üArG½C òýPw»W q»ƒñƒÈõƒg ÿ ½ƒO RBƒÜºk »ƒOBƒw»ƒÜrƒ_ ﻃƒC ÿ»Ü»ðBùýW õÉð »PÉñƒÉƒøºk ß»ƒüºõƒÉƒ„»ƒG ÿ»ãñü q s »è QÈõâ »üºô»C q»ø ºô»PxýPKBG ÊK óBýPw»ø Êèºô ,»ýýð óBÜ»ÝÉK ô zçâ Ak»Ü»ükq õÜ »è ï»G QüºkBìBC ô Qü»Üºk ÿºô»ƒñƒü s ¼k »ƒG þƒãƒðrƒâ lƒñƒÉƒø rƒƒÉƒâqºô òW ߺô þÜ»üºô»ðkqAõg ½G ß»ü»wBñÉK ]7 ºq»Kæ[ QÈ u õƒÜºk »ƒÜ»ƒð»ƒíƒük RAkºk ÿ ôBƒð q»ƒw »ƒPƒÈk ރɃ݃ɃOBƒÜ Bƒƒøºô q»ƒƒø ÿkq ô »G »ýülð»íO»HüBƒO ﻃC ,‡»ƒÜºoBƒG #.QÈ rñýGBð -etre/philosophy/existentialism/camus/sartr |http://www2.webster.edu/~corb |e-tribute.html

ރɃ¾»ƒì½ƒÜ ÿºô»ƒðApƒÉƒâ ÿ»ƒñƒƒýƒƒØ»ƒƒPƒƒwAo ,»ýýð þÔArâ½üBG ô þü ô ô vÉì þOBøq»w»G »wrK Þɾ»ì½ƒÜ ÿ»ƒüBƒÜ»ƒðBƒñƒÉƒø ôõƒÝƒ¾»ƒG ô þðAôBPÉG ô þüAq»ãƒðôõƒG »ƒG RºqBƒG»ƒw | .þPwAo ï»C þðBÜ»ñÈ ô ÊG »O»ýwBg »è ÞÉÜ»ü ó ½W ó»üæ»è ºq»ñÈõg þðB…ÉÜAo »ðBì¼ o þðôõGºkBìBC »G þO»ýýðkrÝPw»ø ô QxýPKBG þw»Ü ߺô QxýPKBG »Ü ÿ ½g þü»…ýì»ø .QÈ ôkºk Alý¾»â»è Ak»Ü»ðBì¼o õÉð»è ï»øô ôk Bùð»O »Ü RBÜBð Qw»øAô q»ñÈõƒg ÿlƒýƒC þÝÉw»Ü ÿ»KArg ô»ÜB_ þOq ½KAo »ÝÉw»Ü ߺô ÿ ½ƒg õƒÝƒ¾»ƒG ,ºô»ƒPƒÉƒñƒÈõƒƒgºk ÿk »è ºôArÜ RºôAk »Ü RBܺkBñÈ ô ÞÈ q»PÜBC )QxýPKBG ó ½W( »ÜºqBÜB„ þðAô»¾BK ó»üæ þOô»Üõx¾»ø ÿ sAõÉ„ ô RBøq»w»G †ü ô»C ô RBܺk zBG ½G »ðAôBÝ„Ao q ¼ s Qü½g QƒÉƒñƒÉƒøBƒðsAô ‡»ƒì»ƒGq»ƒø ,QƒÉƒñƒƒÈõƒƒðºk ô ½â»ñOBø þO»Ôqºk AlñÈõƒ„ ÞƒÈlƒð»ƒø»ƒè Bƒøºô q»ƒø ô RAkºlƒÉƒƒK QƒƒðlƒƒðBƒƒPƒƒwõƒƒðAk ô óBܺqBýƒwrƒK þƒìºô RAkºlƒ…ƒýƒ¾ô»ƒø ÿºqBƒƒƒGqºk ºô»ƒƒƒOAlƒƒƒG QƒƒƒðBƒƒƒÜ»ƒƒƒPƒƒƒÔrƒƒƒƒâ .ÿ ½g þðBÜ»Oô»Üõx¾»ø

Alì»Ü»ü ÿ q»PKB_ þÔArâºq»K ï»Ü»ü»è ÿlýC »è ºô»PýñýGºk AlÝÈ)oBG(ÿkBð õÉð »è R½g þðBÜ»ýüBü qºk qBð»Ü »ìBØ»„ »è ÞÉÜ»ü Þü tð ½ÝýxÜ»ì ÿ ôBð »ÜºoBƒG .AlƒìkArƒPƒxƒì»ƒC ÞÉw»Ü ô »ü)½ÝýxƒÜ»ƒì ÿ qBƒ„(þƒPƒýƒw »PÈk BxñÉìæ»Ü QxýPKBG ó ½ƒW ÿ ôBƒð»ƒG Bøºô q»ø ô QÉñÉwBðºk ÊK Qü½g ô ºô»…ÉK ÿBíýwô q»w ½gô»PwAo Qü»Üºk Qw»øAô Qü½ìBð þÝÉw»Ü »Ü QÉðAsºk ô QÉwBðºk ½O ô ÿ qBÝü qBø RAkºl¾ô»ø ô AkºoBƒƒƒƒGô»C õÉð »è ÿºô»G RBÝG ‡»Ý…ÉK QÜ»ü qAs õãO»ìtg »ü»ÜºoBG þðºôBg»Ü þØBw þÜBÜ »è AôAk »Ü ï»Ü»ü ÿAôAk Bøºô q»ø ô RBÝG QO»ìtƒg .ÿl𻾽ø þðBìs »G RBܺk ½G R)òW(þÝÉK ï»Ü»ü½G »Ü ÿºô»C ‡BK ºôBOºq»w»è ô þ„½g»G ÿ»ãñü q s þãðºk þPxýHÈõâ qBW QxýPKBG ó ½W QÈk óBPwÃâ ï»Ü»ü þñý„½ð þOºôAô»O»G ÿ ½g þðlðBwBð »OBܺk Qwºk ô qBÜBC óºôBg ô s q»G þÜ»ýO»üBw»Ü ߺô BwBü»G lð»GBK ôBø»G »ƒè pƒK þƒÝƒÉƒPƒ„ôºo »è ºkq ô ºkq ô ﻃG ,óBƒÜ»ƒýƒO»ƒü»ƒì½ƒÜ ô ºô»PÉHGs»ã„BK RAkºl¾ô»ø Alƒƒƒƒü»Ü»wBG þO»üBw»Ü ÿ»Ýük ÿ»Üºõük þwBG »PÈ ô»Üºk

ÞƒÈs½ƒO ôõGºk »Ü rÉâqºô ½G »ü»ø îýñýHÉO Þɾ»ì½Ü # ô AlðBÜ»â½è½ð½ì þðkrÜBñÈô »è »üAkrÝG ôôlðBì ÿ½ƒg rƒOBƒüs ߺô ‡»ðõíð ,»Ü»ðBì¼o õÉð þðBܺq½ÔBPÉì þðBñɃøqBƒÜ»ƒG »è Ak»ÜºoBG õÉð »è òƒW ÞÉÝÉK þwBG q»w »PÈk ÞÉOBÜ ºôBOºq»w»è ﻃƒC þðAõW þÜ»üBñÈô lñÉø ,Alð»üArG½C òýPw»W ÿ»Ü»ðApÉâqºô»è »PÉñƒÉƒøºk ß»ƒüºõƒÉƒ„»ƒG q»ƒñƒÈõƒg ÿ½ƒO RBƒÜºk »ƒOBƒw»ƒÜrƒ_ zçâ ÿ»ãñüqs »è QÈõâ »üºô»C q»ø ºô»PxýPKBG ÿ»Ü»ðBùýW õÉð »è ï»G QüºkBìBC ô Qü»Üºk ÊK óBýPw»ø Êèºô ,»ýýð óBÜ»ÝÉK ô ÿºô»ƒñƒüs¼k »ƒG þƒãƒðrƒâ lƒñƒÉƒø rƒƒÉƒâqºô Ak»Ü»ƒükqõƒÜ »ƒÜ»ƒð»ƒíƒük RAkºk òW ߺô þÜ»üºô»ðkqAõg ½G ß»ü»wBñÉK QÈuõƒÜºk ï»C þðBÜ»O»ýwBƒg »ƒè ÿk þƒÝƒÉƒÜ»ƒü ô BƒýƒÔArƒâõƒW þƒðBƒñƒƒÉƒƒøqBƒƒÜ»ƒƒG ,»ƒƒðBƒì¼ o ,q ½ƒÔBƒPƒÉƒì ߺô ºqBƒ„ ÿBƒƒýƒƒÔArƒƒâ½ƒƒK ½ƒƒO þðºôBg »xü qBK þݾ»g »ƒÜ ÞƒÈ qºtƒÈ qBƒK ô þƒO»ƒü»ƒì½ƒÜ ÿ s q»ƒG þƒÜ»ƒü»ƒüBƒK ô»ƒéƒƒK »ü»ø þgrð»G ô qAktÈ o þÝÈ qBÜ †ýÜ»üºkAoBO ߺô( Alýw»Ü ó ½ýéì YñÉK þÝÈ qB„ õÉð »è ÿºuBìBC Ak»Ü»ðBì¼ o»è QxýPƒKBƒG ÿºô»ƒC »è yü qBK ÿºô»C ÿApÈ ô »ì»C .)RAkºlÉK þÜ»ü»éK ºô»ýü rýHñ„¼o ô ÿ q ôõPèõÜ ÿ ô ô o ,ïAkrƒPƒxƒì»ƒC »ƒè »ƒü»ƒƒø ÿ rƒƒOs q»ƒƒG q ¼ s .þðBùýW þãð»W ï»øô ôk ‡BK ½gô»PwAo ï»C þýìtðô ô s q»G ,ºô»…ü»Ýük þÜ»üæ»è ߺô ºôBü qºk þPwBC ÿ ô ô o »è ºqB„ ô ôk q»w»è yü qBK ºô»ýýÔArâõW ÿ ô ô o»è ÿºô»C ÿ»Ýü tð ÿºkAo »G ôºrOs q»G ‡Bü qºk þPwBC ï»C þ_»Ü .»üAkBü qºk þPwBC q»w»è rO»ì 35 ÿ ½g þÜ»ü»üBK ô»éK Q…â»è sAô ºqºtÈBƒK Qw½K þÜ»ü»ãèôBÜ »OBܺkô ô o ô QÉñÉøºk ó ½W( ÿ ½g ô ïAkq»Pxì»C ߺô þãð»W þƒ„½ƒwBƒì þƒÝƒÈ rƒýƒK ߺô )QƒxƒýƒƒPƒƒKBƒƒG BP…Éø »Ü QÉñýGºk ºqB„ ô»C þðBÜ»ðBhü»ì »è b .ºqBük ºõÉK þãð»W þðBÜBíýw Q…â ô z»Ü qAs»ø 40½G 30 »è rOBüs þðôõ_BýO

ߺô ºôºqAõg »PÈkAk ÿ ½g»G ÿlýC ô ÿ ½g Bø»G ÿ q»ÝéÉ…ÉK ô qBÜBCk»G q ¼ s þÝÉw»Ü BO RBܺk Rô»Üõx¾»ø ,óBÜ»ýýO»ü»ì½Ü þðBÜ»ÜB_ Q…â ÿ»Ý…g»G q ¼ s ÿºô»ƒC AlýðBÜ»KArg Q…â»G óAk .ºô»OAõ„ºk ÿ ½g RBÜ aýø QxýPKBG ó ½W ﻃG ,QƒÉƒðºk þðBÜ»ðAôBO q»HðAq»G ÿ ½g þýPÈ qBýwrK q»G ÿºô»ƒƒƒC ߺô õƒƒƒÝƒƒƒ¾»ƒƒƒG ,QƒƒƒƒÈ pƒƒƒƒGBƒƒðqºk þPÈ qBýwrƒK q»ƒG rƒOBƒü s ,ºô»ƒOBƒÜºlƒýƒðô ô o ô»C ôBã¾»ì½Ü ÿ ½Pw»C ºô»OBgºk þðBÜ»ðAôBO ½G ÿ ôBwBK »OBܺk /ÿ uºk AlýÉO »Ü ÿ»ü»ãñüu ߺô Bùð»O ,ÿ ½g ÿ»ñýØ»PwAo þP„ô rw Bã¾»ì½Ü þü q»ãü qBÜ »è ß»ƒüºô»ƒðAlƒãƒðºo .RBܺk ÿBñÈ ô óBܻļ rì þýO»üBw»Ü q»w»è qBW ô ôk ï»ðBì¼o ï»C òì »wBG þð»üB„ ï»Ü»ü ,ºô»O¼lñÈõg sAôBýW þðBìs ô ôk »G ô þ¾Bw ÿ)ßq ½ýð( þKB_ »Ü ÿ týéãñýC »ƒG )ºô»ð»üArG½C òPýw»ƒW( ó»ƒüæ»ƒè »ƒƒ1956 ßBÜ( ó»üæ»è †ýì»øô ôk ô ºôAqkrÉâqºô ºô»ƒýƒýƒwqBƒÔ »ƒè )þƒðBƒƒPƒƒ¾õƒƒw þƒƒ¾õƒƒwºo »è þñý_ ÿBâsºk»è ô ÿkq õÜ »G ºô»O»ü ô ôkrÜ þÝÉðBì¼ o ,óBgô ô o þðBì¼ o .ºôAqk NB_ »Ü srø ô ó ôõ_½G »è ºp_ q ¼ s þýÔ»xè»Ô þƒPƒw»ƒG»ƒì RBƒÜ aƒýƒø q»ƒwôõƒð AlƒýƒƒÉƒƒO

»…ýì»ø ,»ÝÈ qºôºlñü s Bùð»O Ǽ rí“ ”RBܺk ÿ½g þýPwAo þP„ô rw »è þ¾½Ýð ½ìBÜ rÉHè»C

qkBØ òýì»C õÉð»è kõg ÿ»üBK ô»éK ô kõg þƒðBƒü u qBÜBƒƒƒƒC ô Rô»Üõx¾»ø »G »…ýì»ø AkBã¾»ì½Ü kõg þü s ½x¾k ô ÿ s ½w»G ô Q„ôºo ô ÿ»üBã¾»ì½Ü ô»C ô ÿ»Üºq ôºkqAõ_ q»HìAq»G .QÈ q õÉKºk ô ºôAqlñÉãð»wºl¾»ø ÿ uºk AlýÉO ô ßBK ÞÉÜBO ÿºô»C ½G AkBã¾»ì½Ü õÉð»è QÉðAõPG QÉGºk ,QÉñÉíè»xG ÿ ½g ÿkq»ãÉG ÿ s ½w ô Qw»ø þñü pGqºk ô Rô»Üõx¾»ø »è .QÈ pHGqºk óBÜ»PÔrâ ôºkqBük q»HðAq»G ÿ ½g kq»ãÉG ô ßBK Ǽ rì lð»_ AlýPwAo»è ï»G BƒƒwBƒƒü ÿlƒƒð»ƒƒGBƒƒK RAlƒƒHƒƒ¾ô»ƒƒø ô QƒƒƒÉƒƒƒG þÝÈõük »ì»C »Ü ,QÉG óBÜ»ýýO»üÂ»ì½ƒÜ þðB„»G óB„ AlýPwAq»è Êèºô ,»Ä¼ rì þ„BG ÿ»Ýük þÝÈõük þðºôBg ÿ»Ü»„BƒG ºõƒük þƒ¾ô»ƒø »ƒè »ƒ…ƒýƒì»ƒø »ƒÜ »ƒüBƒwBƒCºlƒðok ô»ƒC ÿºkAo ﻃƒG .þƒƒO»ƒƒýƒƒýƒƒðAkqBƒƒ„»ƒƒc þÝÉw»Ü ½G ºô»ÝÉw»Ü»è »ýýƒO»ƒýƒüºlƒðok ô s ¼k ½G ºô»ƒÝƒÉƒg¼k ô s ¼k »ƒè ºô»ƒÝƒük Bøºô q»ø ô ºq ¼ s ÿ sAôBýW ÿk þÝɃg¼k ÿºô»C ï»G .»üAlýìtðô ô s q»G »è RBÜ ôõì»ø ½G þðBíXðq»w þƒO»ƒýƒPƒw»ƒG»ƒì óBƒgô ô o »ðô»ÜBð z»Ü Ëlð»ø »Ü »üºô»C QÉ…ÉÜAo »ðBìBñÉø »íÉC ÿ»ü»…ÉÜôBƒø ﻃC þƒHƒ¾BƒØ AlýPwAo »è þO»üBļ rì ÿBã¾»ì½Ü .ºôAqBC »è þðBPü»„ ô ºlðok þðBw»Ü Þɾ»ƒì½ƒÜ þÐôBØ ô åq»G »è óºkºl¾ô»ø »Ü QÈ râºk½g ºq ½W ï»C »ü½G .ó»ÝG Rô»Üõx¾»ø Alļ rì ólðAõð½g q»G »ð»Gºk Bƒƒƒƒƒð»K »…ýì»ø »ðBw»Ü »è óBýðBü u þƒðBƒÜ»ƒOBƒÜ ÿ q ¼ s ÿ»ƒGq ¼ s ô .q»w»ð»Gºk AlO»ýOArܽLýø ô þƒü ô ô oô ôk ÿ qAsBC ó»Üºks»c AlýPƒwAo»ƒè »ƒðõƒíƒð½ƒG Á»â»è ô óºlG óBü»Ü»ðAtɃg þƒðBƒìAlƒð»ƒC ô ó»ÝG »¾»ìBì »ðAlðok AlðBýðBܺq»wôBø AlOBÝðBì»ø »è ï»G ,óºlG óBü»Xð»Ý„»C ﻃC ÿºô»ƒðkqBƒ„ þƒ¾ô»ƒƒø ÿºô»ƒƒC ß»ƒƒð þƒüºkBƒìBƒC õƒÝƒ¾»ƒG .óºkºk »ƒðBƒýƒƒýƒƒPƒƒwAo q»ø þP…ðºs q»w »Ü »üAlɃO óBƒýƒ„ºô»ƒC ºôºkrÜ óBì»ø »Ü ó»ÝG »Ýük þÝÉÜBƒƒƒƒƒƒO AlðBgô ô o »è QxýPKBG ó ½W .RAkºk ïBXð»C óBì»Ü»…ÉÜôBø þì»øô ôk þO»üBw»Ü ߺô )ÚÔBñì( þýðô»Ô þÝÉw»Ü .QÉñÉwBðºk ÿ ½g »ƒƒO¼krƒƒÜ þƒƒðBƒƒü u »ƒƒƒ…ƒƒƒýƒƒƒì»ƒƒƒø ô ô oô ôk ,óAô»¾BK »ÜBO ߺô þ„½g ô ß»ýü q»â½ðB„ ÿ ½g ÿºsAõÉ„ ô»G .QÉñÈõðºk ÿ ½g AlýÉO ô»C þðBƒ„»ƒG óBƒ„ ô RBƒÜºk ÿ ô ô sºqBƒC .QÉñÉXðõâºk ÿ ½g ,ÿ uºk AlýÉO ÿ»ü»ãñüu òì| :Qɾºk óBíÉK ºô»ü½g ÿ qAs»è »ü½G q»ø óBüu »è ôAô»O ÿ vÉ_ îðAõOºk ï»P„ô rw ï»G òýðAsºk óBìôõì»ø .îñýHG ï½g þðAqºs õâ ô þƒðAqºs õƒãƒ„½ƒg ºsAõƒýƒ„ ﻃG òƒü u »ƒƒÜ »G RBÜ Ëlð»ø ºlð»_q»ø ,QƒÉƒð»ƒü»ƒâºk þP…ðºs q»w ºô ¼ qk Þɾ»ì½Ü»G òPw»HP…K ÿlýC |òü»Üºk óBÜ»Pwq»K ½g ô ô ô oô ôk »ÜBO AkBã¾»ì½Ü õÉð»è óBÜ»ÜBO QÉðAsºk QxýPKBG þðBw»Ü »G oºôBG þðBƒwBƒC»ƒG RBƒÜ aƒýƒø þPwAõg »…ýƒì»ƒø ó»ƒÜBƒð óBƒü q»ƒHƒðAq»ƒG òðAõPG ÿºô»C½G .»ü»ø óBýðôõGBýñ¾k ô»ðBíPì Qüs ½x¾k ô ßBK þÝÉw»Ü ½O »Ü òñÉíè»xýG ,QüAlðBüºô»ðkrÝýØBO rƒÈ u»ƒè »ƒ…ƒýƒì»ƒø ô ô ólðAõð½g q»G »OBGºkBð»K QxýPKBG R»H¾»ø ÿ ½ƒg ÿºô»ƒC ½ƒG ÿ ½ƒg þƒðôõƒHƒýƒð½ƒÔ »ƒG ÿ ½ƒg þƒƒPƒƒ„ô rƒƒw þƒƒðBƒƒÜ»ƒƒýƒƒýƒƒPƒƒwAo»ƒƒè Ak»ðAô»ðkrÝýØBO ºq ½ƒW ﻃè .RAkqBƒ„»ƒc .QÉGºk ôõOô»Üq»w ºôBOºq»w»è ÞÈ sAõÉ„ q»G »OBGºkBð»K QxýPKBG ó ½W þƒðBƒÜ»ƒýƒýƒO»ƒüBƒw»ƒƒÜ Á»ƒƒâ»ƒƒè »ƒƒì»ƒƒâ »ƒƒè ÿ rýHñ„¼ o þPwBC»G ,ÿ qBü .Alü q»HìAq»G þƒPƒw»ƒG»ƒì »ƒG RBƒÜºk þƒðBƒÜºq»ƒHƒƒðAq»ƒƒG þðBÜ»wrK ½G ôBXðõâ þÝÉìºô ÿºô»ñüs ¼k þðlðBãð»x¾»ø þðBܺqºõÉK ô ó ôõHļ rƒì »ì»C ,AkBã¾»ì½Ü õÉð»è óBÜ»ÜBO þýO»üBw»Ü »ðAqBÝý…ðô ô qºk ÿ»Ýük þwrK òülð»_ ô ô òƒýƒñƒýƒGºk Ak»ƒýƒÔ»ƒxƒè»ƒÔ »ƒƒðBƒƒì¼ o ﻃƒè »ƒ¾»ƒì½ƒÜ ÿ sAõƒýƒ„ »ƒƒè ºô»ƒƒñƒƒýƒƒñƒƒÈõƒƒgºk þðôõ_½G »G .AkBwBDâ½è½ð½ì þÝÉOBøq»w»G »è QÉG óAôBPÉG »ü»ø z»Ü BüBC þwrK òì òü rPغs »ýü ôºs ÿ ½â ï»C q»w»è ô AlðBüu þìºô RAkºl¾ô»ø »ðBì¼ o ï»C »Ü »wrK z»Ü aýø QxýPKBG ÿæ R»H¾»ø .ºô»OAlG ºqBÜB„ ï»C þÝÉLPwºk QÉG óAôBO ÊG »ýýð ºô»ðBgô ô o þðBì¼o þì»Ü»ü ÿºo»Kæ »è q»ø ô ï»øô ôk þO»üBw»Ü »OBܺk )q»ñÈõg( ÿ ½O


r8:Layout 1

8/24/2013

6:30 PM

Page 1

8

2013/8/26 »í컄 ôôk )375( ºqBìu

,ó ôõG»ð ½O ..þðBü ô |þüBO½Ü ô åq»ì |!ÿ u õÜkõg | ..»„BG ,|ÿ ¼oºk »Ü ½O |ÿlýC BPxÉC |!»¿ÉùHíÉW ..¼pG ,î¿ÉøBð týâq»ø òì ï»G ,òì òÜ »è |!þGAôBƒƒƒƒC ô ô s Aô ..î¾k õÉð»è ,ïBýñ¾k »Ýðõ_ ..»ÝÈkqºk óBüu |!Ë rܺk ë õì»c»O ,ºô»ðBxÔ»C þÈ o »è Bùð»O ,îýü»ðBxÔ»C þxýéHýC ÿ»C ..‡½O ,qBXÜ»ü Bùð»O ºôºqºô ÿk ÿ qBXÜ»ü ,Bƒƒƒƒƒƒƒƒƒð òì q»G»è |*"!ÊW ºôBì ºrÉè ,Q¾½Ü ÿ»Ü»ýü q ô»ø|"

,»üAkõg ..ƒøBC |!ºôºkrÜ |þ¾»ø ,»ýƒ"BƒƒƒƒƒƒƒG" ï»C ºô»ðBxük |!ºô»üAk þOq»w »è ,»ü»¾»Ý¾»Ü ï»C ºô»ðBxük ..rgBC ,|þðAsºk ½O ?|þ_ |þðBü "BƒƒƒG" |þðkrݾ»ø ,|þðAsºk ½O ô óAqBG |þñü qBG ?|þ_ |þðBü q ½g |þñOBù¾»ø ,|þðAsºk ½O ô BO½g ôBð»è ó ôõGºsrL„ ô |ÁBì »è ó ôõGçèô»O ?|þ_ |þðBü ..Býðôk »ðkrÝP…K |!þƒƒƒðAsBð "½ƒƒƒƒO" ..Bƒƒƒƒƒƒƒð |!Býðôk ó ôõG ë ôBÜ þðBü ,ó ôõG»ð½O |!kôõWô |ÿºô»ðôõGô ôuºôBC þðBü ,ó ôõG»ð½O |!Akõg |þðôõGlÉìõDÉG þðBü ,ó ôõG»ð½O

|ÿlýC |!AlG ô ô o BƒƒƒG ..Akºk ô ô o |þ_ |!îñÈkAo ½ƒƒƒƒƒƒƒg ..òì |!ïrâºkAo ½ƒƒƒƒƒƒg ..òì

,ó ôõG»ð½O |!ó ôõHWAo»ø þðBü |!òOBøAlÝü qBO þðBü |!þ„s q»C|ÊG þðBü

|!ºô»ðBíñüºs »PÈk ,ºôºq ôõð ô»G Aô»Ü ,ºrPðBíýC |ÊG ºô»è Býðôk |!Bܺk óBí¿ÔBÐ |:òOõâ óBíÉK ..ó qºô ô òýñÉG ºrìõÌ ï»G |þüBO½Ü BG |!òüu õÝG óBì½g ,»üºqAõÉC ï»C q»ø ô óAsºo õÉð »ñý`G BG |!òü»ÝG |ÁB_»Gºlñüs óBì½g ,ºô»¾Bñì ô |ÁBì »G ô óÂ½Ü »ñÉG BG óBì½g ,Büºô»„»ãðBì ï»C |ÿ»Õü rO rÈ u»è |!òýwAõ¾»ø "*Akõg ô þýGõO" ..îxýéHýC !»¿Éø»ì îÉW ,»ýýð äðºqk ,òì rgBC |!òOõâ ½G ..ó ôBì Ak»ñýw »è îðBxØ ÞÉè»â ,‡½O îðAsºk |!òP…ü ¼o ½G ..ó»ø RõðBýG ÞÉè»â ..òƒƒƒƒƒƒƒƒì ,ºõük ïBøºô |þÝü qBO |!ºôõOBø |Á»ÝÉO |þ¾k ..|þÜBðô ô o |þwBG »G ,ºõük ïBøºô |þ„½ìBg |!þðAq ½â »è ..ºôõGpK |ÿ»Ü»¾Bì ,ºõük ïBøºô |ÿlÉìõC |!ºôõP„õÜ |ÿ ½g ..ºô»ì»èBÌ |ÿ ôB_q»G| »G ,ºõPük îýðAõW |!ºôõOBù¾»ø Ûºo ..Bìq»w »è ,ºõPük îýãðºlÉG |!ºô ôlð»Ý¾»ø |þðBýâ q»w»è ..þðBPwAk ,ºõPük îýâ»P¾k |!òýð»ÝÉK »G ..ºôõG Qw»ì »…ýì»ø ..ºõýñýG îƒ"rÉ„ »ìºk" |!ºôAvK |þðBìs ,"Bðæô»ì" |þðBܺrÍý„ »G ..ºõýñýG îƒ"óBGBýg" |!ÊW »PýðBü»ãüºk ,»üBG ‡½h¾k |ÿ»ìºkô»C ..ºõýñýG îƒ"óAqBG" |ÿ tÐõG ,»üBGkrÜ»ð ½G Q„½g |ÿ»xØ| q»â»C |!krܺk ..òƒƒƒƒì |!òOô ô ½G ,ó ôBì îðBxØ Êè»â |!»¿Éø»ì îÉW ..»ýýð äðºqk

As»W »ì»c òíÉø 2013 þƒ7 BO 5 þãðBì

ô ºô ½gq»G »è ,ÞÉPgºô ,Rõâºk ï½g »G ï»ì»C ºôºõÉè rÈ u»è |!ïôõGB…ÜAo ï»Üºô»g þPg»O q»w»è »ÜBP…Éø ô qBãýw ïºk»G q»ø ,ºô»ƒ*"Þ„»C þWô»ì" |!Ak»C Êè ï»ýýOºrÔ»ð »ýýâ»D„»ð ï»C þOq ½_ ..ÞÈ qBW »ð ô óAô ôk »ð |!ºk »ð ô ïAk Êè ½G Qãðºs |:QOõâ ºô»Ü»ýýñýãì»Ð »G |!»ðAu ¼o ï»C ..QÉGBð ôAô»O ÞÉP„ aýø »G ,ºô»ýýÜBHÉG ÿ o»Kô»G ..†ýñì ô ½O »è ô ï½g »è |:îOõâ ..Býðôk »è ,îxýéHýC ..ƒøBC ô »üAlñì »è kqBw þÝÉðBPws b |!Ak½O »è ,†ýìq»â þÝÉñü ôBø b ..»üAkõg ,q ½g| ºô»ðBxük ô ºô»OBù¾»ø ºô»íýüBùð»O |ÿºq»Xð»K õükô»è ,Qýü»…ýì»ø |þOºkBÌ ßºô ..‡½O |!Bí¾Bü»g »G ºôºkrÜ R½g ,|ÿlýC |!AlG ô ô o BƒƒG ..Akºk ô ô o |þ_ ,ïôBü râ óAqBW q ¼ s ..òì ,R»HüBO»G |!îÈ ôkºk ºõƒ"½O" ÿºqBG »è ..BPxÉC »Ü ..Ëk ïrýGºô AlÉO |ÿºõÈ pÜ |þãð»P¾k Aô ,Býðôk »ÜBP…Éø |!ôõGkrÜ»ð ,ß»üºqAõÉC ô»ìºk ,îðBÜArG |Á»â»è ..|þPw»ì »G | ô õÈkAo |þðBÜ»¾Bð»Ü ôõì»ø ô krÜ rýâAk ,óBíðBÜ»ýýƒ"þÄ |þO" |:Rõâ óBìAõg ô Þ¾»g »G ,»ýýÜBðô ô o ô»G Aô»Ü ,ºrP„ºo ºô»è Býðôk |!Ak»C óBìõü rÔ ,»ýü»D„»ð »G Aô»Ü ,ºrPñýãì|»Ð ºô»è Býðôk

,óôõG»ð"½ƒƒƒƒO" |!Býðôk þðôõHèôBÜ þðBü þü q»ðõø ÿq»GºõÈ q»G ÿlð»H…Ø»ð þôlG»Ì óAq½w

www.chawdernews.com

|!¼pG »„BG ,î¿ÉøBð týâq»ø ï»G | ,òì òÜ »è |!þGAôBƒƒƒƒC ô ô s Aô ..î¾k õÉð»è

soranmail@yahoo.com


‫ذمارة (‪ )166‬دوشةممة ‪2013/8/26‬‬ ‫سةرثةرشتيار‪:‬‬ ‫بةهمةن تاهير نةريمان‬

‫‪166‬‬

‫‪www.chawdernews.com‬‬

‫ذمارة (‪ )166‬دوشةممة ‪2013/8/26‬‬

‫‪rwangewrexne@yahoo.com‬‬

‫ثاشكؤيةكة لةسةر ئيسالمى سياسي‪ ،‬ئاينناسى‪ ،‬هزر‬

‫هه‌ندێ ئیسالمگه‌را‬ ‫مەال ئیسماعیل سوسەیی‪ ،‬تەكفیری شێركۆ‬ ‫بێكەس و یەكێتی و هەموو عەلمانیەكان دەكات ناهێڵن شێرکۆ بێکه‌س‬ ‫به‌مردویش ئارامبگرێت‬ ‫‪2‬‬

‫ئا‪ :‬روانگە و رەخنە‬ ‫شێركۆ بێكەس بەبۆنەی ش���یعرەكانیەوە‪ ،‬هەندێجار‬ ‫بووەت���ە ئامانج���ی ئیس�ل�امیەكان‪ .‬دیارترینی���ان ئەو‬ ‫تەكفیركردنەی نەوەدەكانی مەال كرێكاربوو كە بەبۆنەی‬ ‫ش���یعرەكانیەوە‪ ،‬خوێن���ی حەاڵڵك���را‪ .‬ئەم ش���اعیرە‬ ‫مەزنەی كورد‪ ،‬پاش مەرگیش���ی‪ ،‬ل���ە چەند الیەكەوە‬ ‫ئیس�ل�امیەكان‪ ،‬بەتایبەت لە پەیجەكاندا‪ ،‬رەخنەیان لە‬ ‫وەس���یەتە ناودارەكەی گرت كە داوای كردبو لە پاركی‬ ‫ئ���ازادی بنێژرێ���ت‪ .‬تازەترین هێ���رش و تەكفیركردن‬ ‫و ئیهانەی ش���ێركۆ بێكەس و تەنان���ەت مام جەالل و‬ ‫یەكێتی نیش���تیمانی كوردستان و هەموو عەلمانیەكان‪،‬‬ ‫لەالیەن مەالیەكەوە بەناوی (مەال ئیسماعیل سوسەیی)‬ ‫لە مینبەری مزگەوتێكی هەولێرەوە‪ ،‬ئەنجامدەدرێت‪.‬‬ ‫ش���ێركۆ بێكەس ‪ 2013 /8/4‬لەنەخۆش���خانە چاوی‬ ‫لێ���ك دەنێ‌‪ ،‬ئەرێل ش���ارون لە نەخۆش���خانە كۆچی‬ ‫دوای���ی دەكات‪ ،‬مەال سوس���ەیی ‪ 28‬رەم���ەزان وتاری‬ ‫مزگەوت تایبەتدەكات بۆ مەرگی ئەو دوو كەس���ایەتیە‬ ‫و بەراوردی���ان دەكات بەیەكت���ر و رۆح���ی هەردوكیان‬ ‫دەنێرێت بۆ دۆزەخ‪.‬‬ ‫ئ���ەم مەالی���ە‪ ،‬زۆر بە بەرنامە‪ ،‬هەر س���ەرتا زۆر بە‬ ‫ئاگایانەوە مەبەس���تی وتارەكەی دیاری���دەكات كە بە‬ ‫بۆنەی مەرگی (ش���ارۆن) و (ش���ێركۆ بێكەس)ەوەیە‪،‬‬ ‫لە وت���ارە درێژەكەیدا كە لە پەیجەكان پەخش���كراوە‪،‬‬ ‫تاكو كۆتای���ش هەر خەریك���ی بەراوردكردنیانە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫لە هەندێ‌ ش���وێنی وتارەكەیش���یدا باس لە مام جەالل‬ ‫و بەرنام���ەی یەكێتی نیش���تیمانی دەكات كە پێش���تر‬ ‫ماركسیانە بووە و ئێستا بووە بە سۆسیال دیموكرات‪،‬‬ ‫بەو مانایەی كە مام جەالیش لە نەخۆش���خانەیە وێنەی‬ ‫ئەو دوو كەس���ایەتیەی دیكە و بەرنامەی یەكێتیش بۆ‬ ‫قەبر و قیامەت دادی ئەوان نادات‪ .‬هەر لە سەرەتاوە بۆ‬ ‫كۆتایی بە مەبەستەوە وێنەی شێركۆ‪ ،‬وەكو شاعیرێك‬ ‫ك���ە دژی خودا و ئاینە تێكەڵ بە ئایەت و فەرمودەكان‬ ‫ێ‬ ‫دەكات‪ .‬لەوێدا‪ ،‬س���ەبارەت بە ش���ێركۆ بێكەس‪ ،‬بەب ‌‬ ‫ئەوەی ناوی بهێنێت و دەڵێت‪:‬‬ ‫(هەندێك بێدینی تریش لە واڵتی خۆمان و شوێنانی‬ ‫تر‪ ،‬كە هەردەم رویاندەكردە ئاسمان‪ ،‬جوێن فرۆشبوون‬ ‫بەرامب���ەر خ���وا و دینی خوا و پێغەمبەر و ئاس���مان‪،‬‬ ‫ئەوانە ش���اعیر نەبوون‪ ،‬هۆنراوە بێ���ژ نەبوون‪ ،‬ئەوانە‬ ‫بێدین بوون‪ ،‬س���تەمكاربوون‪ ،‬زاڵمب���وون‪ ،‬خوا گیانی‬

‫كێشان و با ئێستا تامی بكەن لە ژێر خاك‪).‬‬ ‫دوای ئەوەی ئایەت و فەرمودە دێنێتەوە بۆ چۆنیەتی‬ ‫رۆحكێشان ولەوێدا رۆحی (شارۆن) دەچوێنی بەو رۆحە‬ ‫پیس���انەی كە چۆن بە ئازارەوە رۆحیان دەكێش���رێت‪،‬‬ ‫هەر لەوێش���دا وێنەی ش���ێركۆ تێكەڵ بە وێنەی رۆحی‬ ‫شارۆن دەكات كە چۆن دەبرێت بۆ دۆزەخ و دەڵێت‪:‬‬ ‫(بەڵ���ێ‌‪ ،‬بخوێنەوە ش���یعرەكانت‪ ،‬وەس���یەتنامەی‬ ‫بنوسە‪ ،‬ئەی كافر و بێدینەكان‪ ،‬جوێنفرۆشی بەرامبەر‬ ‫بە خوای بكە‪ ،‬بێ‌ ئەدەبی بكە‪ ،‬زمانت درێژبكە‪ ،‬خوای‬ ‫رەبولعالەمین چەند مانگێك ئاوها لەسەر جێگا دەتێخی‪،‬‬ ‫لە ئاخر و كۆتاییدا ئاوها روحت دەردەكێشیت‪ ،‬حساب‬ ‫لۆكەس ناكا)‪ .‬تەنانەت هەر بە ش���ێركۆ بێكەسیشەوە‬ ‫ناوەستێت‪ ،‬بەڵكو دواتر ناڕاستەوخۆ بۆ نەخۆشیەكەی‬ ‫مام جەالل دەڵێت‪( :‬بەڵكو س���ەركردە گەورەكەش���تی‬ ‫بردە غەیبوبەی‪ ،‬ئەویش ئەوڕۆ یان س���بەینێكی‪ ،‬نازانن‬ ‫چی بەسەر دێ‌)‪ .‬دواتر دێتەوە سەر باسی شێركۆ و بە‬ ‫ناراستەوخۆ دەڵێت‪( :‬بڕۆ شیعرەكانت بخوێنەوە لە كن‬ ‫مەلەكولمەوت���ی‪ ،‬كە جوێنت دەدا خوای رەبولعالەمین‪،‬‬ ‫برۆ ئێس���تا ل���ە گۆڕ وقەبرەكەت كە پ���ڕە لە عەزاب و‬ ‫ێ تۆماری بكە‪ ،‬شانازیت دەكرد و‬ ‫ئەش���كەنجە‪ ،‬بڕۆ لەو ‌‬ ‫مەغرور بوبیت‪ .‬چونكە چەند كەسێكی بێدینی‪ ،‬پیسایی‬ ‫لە س���ك‪ ،‬لە مولحید و كافر و عەلمانیەكان‪ ،‬چەپڵەیان‬ ‫لۆ لێدەدای‪ ،‬هانیان دەدای لەس���ەر كوفریەكەت‪ ،‬ئەوان‬ ‫و تۆش گیان دەدەن)‪.‬‬ ‫دواتر روونتر بەردەوام لە باسی وەاڵمی مەلەكولمەوتا‬ ‫كە پرسیار لە مردووەكان دەكات‪ ،‬بەاڵم هەندێك ناتوانن‬ ‫وەاڵمبدەن���ەوە و الڵدەبن و دەڵێت‪( :‬ئەرێڵ ش���ارۆن!‬ ‫فاڵنە كەس! هۆنراوە بێژەكەی میللەتی كورد! كێ‌ بوو‬ ‫خوای پەروەردگارت؟ ماكسیزمیەت بوو؟ سەجدەت بۆ‬ ‫ماركسی دەبرد؟ ئەوان با ئێستا بەكەڵكت بێت‪ ..‬كێبوو‬ ‫خوا و پەروەردگارت؟ زمان���ی تێكدەئاڵێ‌‪ ،‬نە هۆنراوە‬ ‫ێ تو رەوانبێژبووی‪،‬‬ ‫دەمێنێ‌‪ ،‬نە زیرەكی دەمێنێ‌‪ ...،‬ئ ‌‬ ‫هۆنراوە بێژبووی‪ ،‬لۆ نایەتە سەر زمانت؟ چونكە بێدین‬ ‫بوو‪ ،‬كافر بوو‪ ،‬جوێنی دەدا خ���وای رەبولعالەمین‪ ،‬با‬ ‫بڕوا و ئەوڕۆ خوا گرتی)‬ ‫دوات���ر بە ناراس���تەوخۆ ب���اس لە كەس���ایەتیەكی‬ ‫ناو یەكێت���ی دەكات و باس ل���ە بەرنامەكەی یەكێتی‬ ‫دەكات كە پێش���تر ماركسیانە بووە دوای كۆنگرە بووە‬ ‫بە سۆس���یال دیموكرات و ئ���ەو بەرنامەی كارانەش بە‬ ‫گومڕایی و كوفر ناودەبات‪.‬‬

‫بوونناسی‌و فريشته‌ناسی و‬ ‫جيهانناسی له‌ ڕوانگه‌ی‬ ‫ئيبن سيناوه‌‌‬ ‫‪4‬‬

‫كۆكردنه‌و ‌ه و وه‌رگێڕانی‪ :‬ديار عبدالباقی‬

‫لەم وتارەدا‪ ،‬مەال ئیسماعیل سوسەیی‪ ،‬وەكو ئەوەی‬ ‫كە خ���ۆی غەیبزانبێت و لەو دونی���اوە هاتبێتەوە‪ ،‬بە‬ ‫كۆمەڵێ���ك وێن���ە و درۆ و بوختان‪ ،‬بە ناڕاس���تەوخۆ‪،‬‬ ‫وێنە و سیما و ناونیش���انی شێركۆ بێكەس دەكێشێت‬ ‫كە چۆن وەكو پیاوێك���ی خراپ و دوژمنی خوا بێدین‪،‬‬ ‫رۆحی دەكێش���رێت و ئازار دەچێژێ���ت و دەینێرێت بۆ‬ ‫دۆزەخ‪ .‬ئەم مەالیە وەكو ئەوەی كە كارت و بلیتی ئەو‬ ‫دونیای بەدەس���تبێت و خۆی كردووە بەنوێنەری خودا‬ ‫و وێنەكانی ئەو دونیا دۆزەخمان بۆ دەگوازێتەوە‪ .‬هەر‬ ‫ئەوەندەیشی ماوە كە دەستبكات بە فرۆشتنی بلیت و‬ ‫كلیلەكانی قیامەت‪.‬‬ ‫ئەوەی كە لەو وت���ارەدا دەكرێت ئاماژەوی پێبكرێت‬ ‫ئەوەیە كە لە س���ەرەتاوە بۆ كۆتای���ی وتارەكەی مەال‬ ‫سوسەیی‪ ،‬بەرنامەرێژییەك و ئاگاییەكی تەواو دەبینرێت‬ ‫كە ش���ێركۆ بێكەس و مام جەالل و یەكێتی نیشتمانی‬ ‫و تەنان���ەت هەموو عەلمانیەكان كراونەتە ئامانج‪ .‬ئەمە‬ ‫جگە لەوەی ئەمە ئەوە دەسەلمێنێت كە مەال سوسەیی‬ ‫جێگ���رەوەی مەال كرێ���كارە و ئەمڕۆ ل���ە مزگەوتێكی‬ ‫كوردس���تانەوە تەكفیری خەڵ���ك و تەنانەت حیزب و‬ ‫رەوتەكان دەكات‪ ،‬گومانیش لەسەر ئەوە دروستدەكات‪،‬‬ ‫كە ئایا ئەم مەالیە لەالیەن الیەنێكەوە ئاراستە نەكراوە‬ ‫ب���ۆ هەڵمەتێكی لەمج���ۆرە و بۆ مەبەس���تی هەڵمەتی‬ ‫هەڵبژاردن���ەكان؟ ئای���ا الیەونێكی دیاریكراو لیس���تی‬ ‫ن���او ئەو الیەنانەی پێنەداوە تاك���و تەكفیریان بكات و‬ ‫بیانكاتە ئامان���ج بۆ هەڵمەت���ی هەڵبژاردنەكان؟ تاكو‬ ‫سۆزی ئاینیی خەڵكی لەوبارەوە پێ ئیستیغاللبكرێت؟‬ ‫ل���ە كۆتاییدا‪ ،‬جگە ل���ەوەی كە ماف���ی هەموو ئەو‬ ‫الیەنانەیە داوای لەس���ەر مەال ئیس���ماعیل سوس���ەیی‬ ‫تۆم���ار بكەن‪ ،‬ئەوە دەردەخات ك���ە وەزارەتی ئەوقاف‬ ‫ێ لە‬ ‫ئ���اگای لە مزگ���ەوت و وتاربێژەكانی نیی���ە هەند ‌‬ ‫مزگەوتەكانی هەولێر بوون بەش���وێنی ئەو جۆرە مەال‬ ‫تون���دڕەو و تەكفیریاتە و بۆ كەمتری���ن هەل دەگەڕێن‬ ‫ێ تەكفیربك���ەن‪ .‬بۆیە ئەوە‬ ‫خەڵك���ی و الیەونەكانی پ ‌‬ ‫ئەركی وەزارەتی ئەوقافە كە مەالی لەمجۆرە راگرێت و‬ ‫مینبەریان لێبسێنێتەوە و نەهێڵێت ئەو شوێنە گشتیە‬ ‫بۆ تەكفیر و مەرامی سیاسی بەكاربهێنن‪.‬‬ ‫سه‌رچاوه‌‪:‬‬

‫‪http://www.youtube.com/‬‬ ‫‪watch?v=vuoZmo2BR2s‬‬

‫فەرهەنگی‬ ‫فەلسەفەیی ماركس‬ ‫ن‪ :‬بابەك ئەحمەدی‬ ‫و‪ :‬كامەران خالید‬ ‫‪6‬‬

‫رایان عوسمان‬

‫له‌مێژوی ئیسالمدا به‌هۆی‬ ‫تێکه‌ڵکردنی بواره‌کانی ئاین‬ ‫و خه‌یاڵی شیعریه‌و ‌ه قوربانیی‬ ‫گه‌ور ‌ه دراوه‌‬ ‫‪3‬‬

‫عه‌لی زه‌ڵمی‬

‫مەزهەبی ئەشعەری دەیەوێت‬ ‫ئەهلی سوننە و ئەقڵ‬ ‫پێكەوە بگونجێنێت‬ ‫‪5‬‬

‫سه‌عد عه‌بدولعه‌زیز‬ ‫شۆڕشی پێنج مانگ و‬ ‫پێنج ڕۆژە لە لۆژیكی‬ ‫ئیخوان و عەسكەردا‬ ‫ئیبراهیم حاجی زەڵمی‬

‫‪8‬‬


‫ذمارة (‪ )166‬دوشةممة ‪2013/8/26‬‬

‫ئيسالمى سياسى‬

‫‪2‬‬

‫دەربارەی شێواندن و دەسكاریكردنی مردنەكەی شێركۆ بێكەس‬ ‫رایان عوسمان‬ ‫م����ردن ش��ت��ێ��ك ن��ی��ە ن��ەی��ەت��ە ن��او‬ ‫جوگرافیای هەموومانەوە‪ .‬شتێك نیە‬ ‫هەمووشمان لێی بێخەبەر بین‪ .‬مردنی‬ ‫شاعیری گەورەی كورد شێركۆ بێكەس‬ ‫زۆر شتیتری مرۆڤی ئەم واڵتەی لەبارەی‬ ‫دیاریكردنی چ��ارەن��ووس‌و مەملەكەتی‬ ‫خوداوە پێووتین‪ .‬بەبۆچوونی بەختیار‬ ‫عەلی م��رۆڤ كە دەم��رێ (سرووشت‬ ‫وازی لێدەهێنێت ب���ەاڵم ح��زب لێرە‬ ‫مردنەكەی دەخاتە سەر مێژووی خۆی‌و‬ ‫م��ردن��ی لێدەسەنێتەوە)‪ .‬مردنەكەی‬ ‫شێركۆش ب��ەدی��وە كۆمەاڵیەتیەكەدا‬ ‫ناپاكی ئێمە ل��ەو وەك م��رۆڤ‌و وەك‬ ‫شوێنگەی لەژیاندا دەردەخ��ات‪ .‬زۆرێك‬ ‫لەموسوڵمانانی ئ��ەم واڵت��ە بێئەوەی‬ ‫بزانن شێركۆ چ داهێنەرێكی مەزنی نێو‬ ‫ئەم گەلە ستەمدیدەیە بوو‪ ،‬نەیانهێشت‬ ‫ێ نەیانهێشت‌و خێرا كەوتنە‬ ‫بمرێ‌‪ ،‬بەڵ ‌‬ ‫وەبیرهێنانەوەی ئەو دێڕە مەترسیدارانەی‬ ‫كە سەردەمێك بەبۆچوونی ئ��ەوان دژ‬ ‫بەئاین‌و پیرۆزیەكان نووسیبوونی‪ .‬ئەوان‬ ‫نەك هەر نەیانهێشت شێركۆ بەسروشتی‬ ‫خۆی لەئەبەدیەتدا بنوێ‪ ،‬مردنیشیان‬ ‫لێزەوت كرد‪ .‬ئەمە بۆچوونی كۆمەڵگەی‬ ‫موسوڵمانی ئێمەیە كە لەجیاتی خودا‌و‬ ‫هێزە ناكۆتاكەی بڕیار لەسەر چارەنووسی‬ ‫م��ردووەك��ان دەدەن‌و ه��ەر لەجیاتی‬ ‫خوداش مردنی لێزەوت دەكەن‪ .‬ئەگەر‬ ‫شێركۆ رووتی رووت بكەینەوە بۆ تەنیا‬ ‫هەبوویەك لەسەر زەوی‪ ،‬ئایا دروستكراو‌و‬ ‫خوڵقێنەری خ���ودا‌و دەس��ك��ردی وی‬ ‫نیە؟ ئایا مرۆڤێك دەكرێت پێی بوترێ‬ ‫تۆپی‌و گۆڕ بەگۆڕ بوو! بەراستی ئێمە‬ ‫هەم لەبەردەم شێواندنی مردنین‌و هەم‬ ‫خەریكین لەجیاتی خوداش چارەنووس‬ ‫بۆ مردووەكانمان دەدەین‪ .‬مرۆڤ قەدەری‬ ‫هەرچی هەبێت‪ ،‬بەر لەهەر شتێك موڵكی‬ ‫خودایە‪ ،‬ئەگەر واش نەبێت دیار نیە كێ‬ ‫دەتوانێت دەسكاری م��ردن‌و داهاتووی‬ ‫بكات‪ .‬لەئانو ساتی مردنی ئەم پیاوەدا‬ ‫ئەوەی جێگەی نیگەرانیە‪ ،‬زەقكردنەوەی‬ ‫پرسیاری چ��ارەن��ووس‌و دیاریكردنی‬ ‫داهاتووی ئەو بوو لەالیەن هۆشیاری‬ ‫كۆمەاڵیەتی زۆرێك لەخەڵكی ئەم واڵتەوە‬ ‫وەك بڵێیت ئەمە ناپاكی كردووە‌و دەبێت‬ ‫بەسزای خۆی بگات‪ .‬ئێمە زۆر پەلەی‬ ‫ئەوەمان هەبوو كە ببینین شێركۆ چ‬ ‫داهاتوویەكی ڕەشی دەبێت‌و خودامان‬ ‫بەڵێنەكەی جێبەجێ دەكات‪ .‬زۆرێكمان‬ ‫لەم ئانو ساتەدا خۆمان پێ نەگیراو‬ ‫لەجیاتی خ��ودا بڕیارمان لەسەر دا‪.‬‬ ‫وەك بڵێیت هیچ پرسیارێكی دیكە نەما‬ ‫بێت لەسەر ژیانی ئەم مرۆڤە بیكەین‪.‬‬ ‫ئەمەیە كۆمەڵگەی م��ردوو‪ ،‬ك��وژراو تا‬ ‫ئاستی ونكردن‌و پشتگوێخستنی نوێنەری‬ ‫جوانی‪ .‬شێركۆ هەموو ناشیرینیەكانی‬ ‫كۆ بكەیتەوە‪ ،‬ناكاتە درۆی سیاسیەك‪،‬‬ ‫هەموو كوفرەكانی كۆ بكەیتەوە ناكەنە‬ ‫خۆفرۆشی جاشێك‪ ،‬هەموو ئەو ووشانەی‬ ‫كە لەتەسەوری ئێمەدا كوفری پێكردوون‪،‬‬ ‫نابنە واژۆیەكی موستەشارە بەشدارەكانی‬ ‫تاوانی ئەنفال‪ .‬شیركۆ كافر بو‪ ،‬چونكە‬ ‫كوفری بەدەم زەمانەوە دەكرد‪ ،‬چونكە‬ ‫تەنیا ئەو بوو ئاگای لەهەڵقرچان‌و مردنی‬ ‫رۆژانەی دایكە گەرمیانیەكان بوو ‪ .‬ئەو‬ ‫كافر بوو‪ ،‬چونكە نەدەبوو ئێمە لەهەمبەر‬ ‫تاوانی ئەنفالدا گلەیی لەقەدەری خۆمان‬ ‫بكەین‪ .‬شێركۆ ستەمكار بوو چونكە‬ ‫بەقەدەری ئەم گەلە رازی نەبوو‪ .‬ئەمە‬ ‫تێكڕای ئەو پاساوانە ب��وون‪ ،‬كە ئێمە‬ ‫لەزەینی خۆماندا تەونێك لەبوختانمان‬ ‫كردە دیاری مردنەكەی‪ .‬ئەمە ئەو رێزە‬ ‫بوو لەپەیامبەری خەیاڵەكەی ئەم نەتەوە‬ ‫بێكەسە گرتمان‪.‬‬ ‫بینینی شێرکۆ له‌یه‌ک‌ره‌هه‌ند‌وه‌‬ ‫پشتگوێخستنی س��ەرج��ەم خەبات‌و‬ ‫تێكۆشانی هزری‌و بیركردنەوە‌و خەمخۆری‬ ‫ئەم پیاوە‌و زەقكردنەوەی تەنیا بەشێكی‬ ‫بچووك وەك مەترسی بۆ سەر ستراكتۆری‬ ‫دینی‌و كۆمەاڵیەتی ئەم واڵتە نیشانی‬

‫نەوەی نوێ‌ بەم مردنە راچڵەكان‌و وەك مردنی كایەی‬ ‫ئەدەب‌و شیعریان زانی‪ ،‬بەاڵم بەشێكی زۆر لەنوێنەرانی ئاین‬ ‫ئەم مردنەیان وەك خەاڵتی خواوەندیان تەماشاكرد‪ ،‬كە‬ ‫پۆخڵێكی هەڵگرتبێت‌و كایەی پوختی رزگار كردبێت لێی‬ ‫ئەدات‪ ،‬كە چەند بەتەنگ هەتك كردنی‬ ‫ژی��ان‌و كوشتنی ماناكانی ژیانەوەین‪.‬‬ ‫شێركۆ بۆ ئەوە نەژیا بمرێت‪ ،‬مردنێك‬ ‫كە خوداكانی ئەم واڵتە پێیان خۆشبوو‬ ‫بیبینن‪ ،‬بیبینن كە چۆن بەر نەفرەتی‬ ‫گوتارە كتوپڕانەكەیان دەكەوێت‪ .‬ئەمە‬ ‫پێمان دەڵێت‪ :‬كە ئێمە ناتوانین بێئەوەی‬ ‫بێحورمەت نەكرێین بمرین‪ ،‬بێئەوەی‬ ‫مردنمان لێرە ڕانەگەیەنرێت‪ ،‬بچینەوە بەر‬ ‫دادگای خودا‪ .‬شێركۆ هیچكات نەیدەووت‬ ‫من مرۆڤێكی باشم لەسەر زەوی‪ .‬خودا‬ ‫مرۆڤەكانی خەلقكرد هەموو كارێكی‬ ‫پێسپاردن‪ ،‬كێ دەڵێت خەمخۆری‌و مردن‬ ‫بۆ جوانی‪ ،‬شێركۆی نەكوشت‪ .‬كێ دەڵێت‬ ‫شێركۆ نوێنەری جوانی‌و ئامادەكردنەوەی‬ ‫ل��ەس��ات��ەوەخ��ت��ی ف��ەرام��ۆش��ك��ردن��ی‬ ‫ژیاندۆستی الی ئێمەدا نەبوو‪ .‬هەموو ئەو‬ ‫بۆچوونانەی كە لەسەر مرۆڤی تاوانبار‬ ‫ئەگەر هەبێت یان نا‪ ،‬گرنگ نین‪ .‬گرنگ‬ ‫نیە خ��ودا لەدواییدا چی دەك��ات‌و چی‬ ‫بەسەر مرۆڤی خراپدا دەهێنێت‪ ،‬ئەوەی‬ ‫گرنگ‌و مەترسیدارە خستنەبری خۆ وەك‬ ‫خودا‌و بڕیاردەری چارەنووس‌و ئەبەدیەتی‬ ‫ئەوانەیە‪ ،‬كە نایانەوێت ژیان بەمردن‬ ‫بگۆڕنەوە‪ .‬ئەمە ئاماژەی بێحورمەتیەكی‬ ‫گەورەی نێو كۆمەڵگەیەكە‪ ،‬كە خەریكە‬ ‫بەستایشی نەبڕاوەی ی��ەزدان‌و خۆشی‬ ‫بەسەگی بەر دەرگا‌و خواڵمی دیوانەكەی‬ ‫رەسول دەزانێت‪ .‬باشە مرۆڤ ئەوەندە‬ ‫بچووك‌و ناچیزی بەر بارەگای خودا بێت‪،‬‬ ‫چۆن دەوێرێت بچێتە شوێن خوداكەی‌و‬

‫بڕیاری لەجیاتی بدات‪ .‬چۆن دەوێرێت‬ ‫بێحورمەتی بەهاو رەگەزەكەی بكات‌و‬ ‫بەسەگ‌و حەیوان ن��اوی ببات‪ .‬كێشە‬ ‫لێرەوە سەرچاوە دەگرێت‪ ،‬كە مرۆڤی‬ ‫موسوڵمانی ئێمە ناتوانێت لەدەرەوەی‬ ‫بۆچوون‌و ب��اوەڕی خۆیەوە مرۆڤ وەك‬ ‫مرۆڤ‌و تەنانەت شت وەك شتیش تەماشا‬ ‫بكات‪ .‬پەروەردەی ئێمە ئەوەیە‪ ،‬كە رێگە‬ ‫بەخۆمان بدەین هەرچی بێحورمەتی هەیە‬ ‫بەناوی دین‌و نوێنەری خ��وداوە لەسەر‬ ‫زەوی ئەنجامی بدەین‪.‬‬ ‫روانینی جیاواز بۆ مردنه‌که‌ی شێرکۆ‬ ‫مردنی شێركۆ دروس��ت ئەو زەینەی‬ ‫خۆشكرد‪ ،‬كە ئێمە ئەم تەسەورە هەست‬ ‫پێبكەین‪ .‬ئەمەیە رێزگرتنی مرۆڤ ئەویش‬ ‫چ مرۆڤێك‪ ،‬نوێنەری جوانی‌و خوڵقێنەری‬ ‫ئ��اوازی هەستانەوەی ژی��ان لەتاریكی‌و‬ ‫ش��ەوە زەن��گ��ی قڕكردنی نەتەوایەتی‬ ‫ئێمەدا‪ .‬مردنی شێركۆ زەمینەیەك بوو‬ ‫ئەوەی كەشفكرد كە زۆر خەڵك هەن لەم‬ ‫واڵتەدا ویستی ئەوەیان هەیە لەبەندەیەكی‬ ‫بچووكەوە ببنە نوێنەر‌و ئەگەر بۆشیان‬ ‫بكرێت جارجارە بێحورمەتی بەسەر ژیان‌و‬ ‫ئەزموونی تاكانەی مردووەكانەوە دەكەن‪.‬‬ ‫ئەو ستاندنەوەیە‪ ،‬كە حزب مەترسیدارانە‬ ‫لەمردنی ئێمەدا كاری لەسەر دەكات‪،‬‬ ‫پیاوانی ئاین‌و نەریتیش خەریكە رێگەی‬ ‫بۆخۆش دەكەن‪ .‬چەند ترسناكە مرۆڤ‬ ‫كە مرد‪ ،‬دەسكاری مردنەكەی بكرێت‌و‬ ‫نەهێڵرێت بۆخۆی بۆ ب��ارەگ��ای خودا‬

‫ئێستا خەریكە ئیتر كاری خۆی دەكات‌و‬ ‫بەگوێی موسوڵماندا دەچرپێنێت كە‬ ‫پەیمانەكەی خ��ودا واه��ات��ووەت��ە دی!‬ ‫م��ردن ئەگەر كۆتایی م��رۆڤ بێت بۆ‬ ‫خودا‪ ،‬ئێمە ئیتر بۆ بەزەلیلی خۆمانەوە‬ ‫دانانیشین‪ .‬ئەمە س��ەم��ەرەی مرۆڤی‬ ‫ب��اوەڕداری ئەم واڵتەیە‪ ،‬بەكەیفی خۆی‬ ‫پێناسەی م��رۆڤ دەك���ات‪ ،‬چۆنیشی‬ ‫بوێت دەتوانێت مردنەكەی بشێوێنێت‪.‬‬ ‫ئێستا‌و لەم ساتەوەختەدا لەبەردەم دو‬ ‫گوتارداین‪ .‬گوتارێك كە ژیانی شێركۆ‬ ‫دەكاتە ئامانج‌و تێكڕای دەسكەوتەكانی‬ ‫دەكاتە ئیدیاڵی سەرفرازی نەتەوەیی‌و‬ ‫رێزی ئە‌و وەك چاولێكردنی نەوەكانی‬ ‫داهاتوو نیشانی دەداتەوە‪ ،‬گوتارێكیش‬ ‫كە بەئاسانی شوێنی خۆی دەكاتەوە‌و‬ ‫گ��وت��اری دەسكاریكردنی مەرگی ئەم‬ ‫پیاوەیە كە بەداخەوە زۆر زوو كاری‬ ‫خۆی كرد‌و شێركۆی لەمرۆڤ‌و مردنی‬ ‫خۆی خست‪.‬‬

‫بچێتەوە‪ .‬ئێمە چین تابتوانین لەبارەی‬ ‫داهاتوو باش‌و خراپی مرۆڤێكەوە قسە‬ ‫بكەین ك��ە ڕەن��گ نیە خۆشمان لەو‬ ‫خراپتر نەبین‪ .‬ئەم داوەریە چیە كە ئێمە‬ ‫لەڕامان لەخۆ‌و بەخۆداچوونەوەوە دەكاتە‬ ‫نوێنەری راڤەكردنی مردووەكان‌و ناهێڵێت‬ ‫وەك خۆمان بمرین‪ .‬ئەمە سەدەی بیست‌و‬ ‫یەكە‪ ،‬زەمەنی ئەوەیە كە چیتر پیاوە‬ ‫مەزنەكان ئەستەمە لەدایك ببنەوە‪.‬‬ ‫بۆچوونەكە ئەگەر لەخۆشیدا دروست‬ ‫نەبێت‪ ،‬بێحورمەتی ك��ردن بەپیاوێك‬ ‫كە سیمبوولی جوانی‌و ئازادیخوایانەی‬ ‫نەتەوەیەكە‪ ،‬لەژێر ناو‌و هیچ پاساوێكدا‬ ‫ڕەوا نیە‪ ،‬چونكە ئێمە نەدەتوانین خۆمان‬ ‫بخەینە شوێن خ��ودا‪ ،‬نە دەشتوانین‬ ‫لەبەر ئایدیا ی��ان بۆچوونی تایبەتی‬ ‫ه��ەر مرۆڤێك سوكایەتی پێبكەین‪.‬‬ ‫م��ردن��ی شێركۆ بێكەس ئاماژەیەكی‬ ‫ترسناكە بەشەرعیەت دان بەمەرگدۆستی‬ ‫چەواشەكارانە كە هەموومان بەناوی دین‌و‬ ‫پ��ارێ��زەری سەترە كۆمەاڵیەتیەكانەوە‬ ‫گوتاری مردنی شێرکۆ‬ ‫دەیكەین‪ .‬ئێمە كە ناتوانین ئەوەندە‬ ‫ئ��ەم گوتارە كوشتنی ژیاندۆستی‌و‬ ‫مرۆڤ بین كە رێز لەپیاوێكی بەوەفا بۆ‬ ‫میللەتەكەی بنێین‪ ،‬ناشتوانین مردنەكەی رێزگرتنی مرۆڤی ئەم واڵتە بوو لەهاو‬ ‫بگۆڕین‪ .‬مردنی شێركۆ دروست ئێستا ڕەگەزەكەی‪ .‬مردنی شێركۆ لەوە دەرچوو‬ ‫گ��ۆڕاوە بۆ ئەو ساتەوەختەی كە ئێمە ك��ە م��ردن��ی مرۆڤێكی ئاسایی بێت‪.‬‬ ‫چاوەڕێی دەكەین‪ .‬ئێستا مردنەكەی وەك ئەگەرچی تاڕادەیەك ن��ەوەی نوێ‌ بەم‬ ‫بڵێیت ئێمەین كە لێی دەپرسینەوە‌و مردنە راچڵەكان‌و وەك مردنی كایەی‬ ‫دادگایی دەكەین‪ .‬ئیتر دیار نیە خودا چ ئەدەب‌و شیعریان زانی‪ ،‬بەاڵم بەشێكی‬ ‫كارەیە‌و چی بەسەردێت‪ .‬ئەو گوتارەی كە زۆر لەنوێنەرانی ئاین ئەم مردنەیان‬ ‫لەهەمبەر شێركۆدا دوو دەیە خەوتبوو‪ ،‬وەك خەاڵتی خواوەند تەماشاكرد‪ ،‬كە‬

‫گرنگ نیە خودا لەدواییدا چی دەكات‌و چی بەسەر مرۆڤی خراپدا دەهێنێت‪،‬‬ ‫ئەوەی گرنگ‌و مەترسیدارە خستنەبری خۆ وەك خودا‌و بڕیاردەری‬ ‫چارەنووس‌و ئەبەدیەتی ئەوانەیە‪ ،‬كە نایانەوێت ژیان بەمردن بگۆڕنەوە‬

‫پۆخڵێكی هەڵگرتبێت‌و كایەی پوختی‬ ‫رزگار كردبێت لێی‪ .‬ئەمە چارەنووسی‬ ‫مردنەكانی تری واڵتی ئێمەیە‪ .‬رەنگبێت‬ ‫ل��ەم��ەودوا ئێمەش هەمان چارەنووس‬ ‫ێ ك��ە زۆرێ��ك‬ ‫ب��م��ان��گ��رێ��ت��ەوە‪ .‬ل��ەوەب�� ‌‬ ‫هەبن بترسن ل��ەوەی مردن بەر لەوەی‬ ‫بیانگەیەنێتە مەنزڵگەی خۆیان‪ ،‬لەالیەن‬ ‫كۆمەڵگەوە دەسكاری چارەنووسیان‬ ‫بكرێت‪ .‬ئەگەر چی شێركۆ بەم مردنەی‬ ‫توانی شوێنی خۆی بۆ هەمیشە بكاتەوە‌و‬ ‫زیندوو بمێنێتەوە‪ ،‬بەاڵم بێحورمەتیكردنی‬ ‫ژیان‌و بێنرخكردنی ئەزموونی پیاوانی‬ ‫ئ��ەم واڵت��ە ئاماژە ترسناكەكەیە‪ ،‬كە‬ ‫دەشێت ئێمە وانەیەكی گەورەی لێوە فێر‬ ‫بین‪ .‬مردنی شێركۆ هیچ دەسكەوتێكی نە‬ ‫بۆ ئێمە نە بۆ نوێنەرانی خودا نیە‪ ،‬كە‬ ‫بەكەیفی خۆمان سووكایەتی پێبكەین‪.‬‬ ‫پیاوە گەورەكان‪ ،‬كە دەمرن تەنیا‌و تەنیا‬ ‫باس لەژیانیان دەكرێت‪ .‬بڕیار نیە مرۆڤ‬ ‫مردنێكی ب��اش ب��ژی‪ ،‬مردنێكی باشی‬ ‫مردنیش هەر لەژیانێكی مرۆڤدۆستانەوە‬ ‫بەدەست دێت‪ .‬لەمردنی شێركۆدا ژیان‌و‬ ‫ن��ەم��ری ئ��ەو پ��ی��اوە هیچ كایەیەكیان‬ ‫داگیر نەكرد‪ ،‬ئەوەی توانی زوو شوێنی‬ ‫خۆی بكاتەوە گۆرینی مانای مردنەكەی‬ ‫شێركۆ بوو‪ ،‬چونكە ئێمە زووتر فریوی‬ ‫ئەو ترسە گەورەیە لەمردن دەخۆین‪.‬‬ ‫ئەوه‌ی كە وایكرد گوتاری كۆنزەرفاتیڤە‬ ‫هەمەالیەنەكان‌و سووكایەتی پێكردنەكەی‬ ‫ئەم پیاوە شوێنی خۆی بگرێت‪ ،‬ترسی‬ ‫گەورەبوونی بێئەندازەی شێركۆ بوو‪،‬‬ ‫چونكە ئەم چەشنە پیاوانە گەر بمرن‪،‬‬ ‫دونیایەك ئاهیان بۆ هەڵدەكێشرێت‪،‬‬ ‫دون��ی��ای��ەك ج��وان��ی��ی ل����ەدوای خۆیان‬ ‫جێدەهێڵن‪ .‬ئەم گوتارە دیدە لێڵكردنی‬ ‫تەواوەتی ئێمە بوو بۆ ئەوەی كە لەو‬ ‫جوانیە تێنەگەین‪ ،‬نەیبینین‪ ،‬هەستی پێ‬ ‫نەكەین‪ .‬ئەم گوتارە نەخشەی وەرگێڕانی‬ ‫ئێمە ب��وو بۆ پشتكردنە مردنەكەی‌و‬ ‫وەرگرتنی وێنە شێواوە ترسناكەكەی‬ ‫مردن‪ .‬ئەم گوتارە زانی كە ئێمە هێشتا‬ ‫ئەوانەین كە گرێی مردنمان نەكردۆتەوە‪.‬‬ ‫ل���ێ���رەوە س����وودی ل��ەزاڵ��ك��ردن��ەوەی‬ ‫مەرگدۆستی‌و هەتك كردن وەرگرت‪.‬‬ ‫دواجار له‌ده‌ستانی شێرکۆ‬ ‫الی زۆرێك گەنجی ئەم واڵتە شێركۆ‬ ‫كرابوویە هێمایی خەمخۆری‌و گۆرینی‬ ‫ق���ەدەری رەش��ی خ��ۆی‪ ،‬بۆیە شێركۆ‬ ‫وەك دەسكاریكەرێكی قەدەری خواوەند‬ ‫هاتبوو‪ ،‬كە ئێمە بۆ ن��او رێگایەكی‬ ‫ت��اری��ك پەلكێش ب��ك��ات‪ .‬ئەمە س��ادە‬ ‫ئەندێشی‌و بیركردنەوە‌و جیهانبینی چەند‬ ‫ساڵەی دەسكاری نەكراوی كۆمەڵگەی‬ ‫موسوڵمانی ئێمە بوو بۆ شێركۆ‪ .‬شێركۆ‬ ‫ئیتر نە مرۆڤ دەرچوو‌و نە بۆ ئەوەش‬ ‫دەبوو‪ ،‬كە ڕێزی لێبگیرێت‪ .‬ئێستاش كە‬ ‫ئەم پیاوە لەنیۆماندا دەرچ��وو‪ ،‬تەنیا‬ ‫دێ��رەك��ان��ی ئ��ەم گۆڕینی ق��ەدەرەم��ان‬ ‫بەدەستەوە بوو بۆ شێواندنی مردنەكەی‪،‬‬ ‫هەرچی ج��وان�ی‌و خەیاڵی ئ��ەم پیاوە‬ ‫بۆ گ��ەڕان��دن��ەوەی مافی دایكانی ئەم‬ ‫واڵتە بوو‪ ،‬با كۆنزەرڤاتیڤەكان تەواوی‬ ‫بكەن‪ ،‬هەرچی ژیاندۆستی‌و عەشقی‬ ‫تەواونەكراو‌و تابۆی نیۆ ئەم واڵتە بوو‬ ‫ێ دوو‬ ‫با جەالدەكانی خۆشەویستی ب ‌‬ ‫دڵی سەری ببڕن‪ ،‬بەاڵم دەبێت بزانین‪،‬‬ ‫كە مانا‌و ئاماژەكانی ئەم دەسكاریكردنە‬ ‫ناتوانن ئەبەدی بن‪ ،‬ئ��ەوەی ئەبەدیە‬ ‫م���ان���ەوەی ش��ێ��رك��ۆی��ە ل��ەرۆح��ی ئ��ەم‬ ‫نەتەوەیەدا‪ .‬ئەم دەسكاریكردنە ناتوانێت‬ ‫شێركۆ لەگەورەیی بخات‪ ،‬هەروەك چۆن‬ ‫ناتوانێت لەبەردەم جوانی ئەو پیاوەدا‬ ‫بێدەنگ‌و بێ‌ هەڵوێست وەك هەنووكە‬ ‫خۆی گێل بكات‪ .‬ئەم دیدە ناشتوانێت‬ ‫ئەم هەڵەیەمان بۆ مردنەكانی تر پێ‬ ‫بكاتەوە‪ .‬شێركۆی لەمەودوا شێركۆی‬ ‫ژی��ان‌و قوربانیدانە لەپێناو ئ��ازادی‌و‬ ‫خۆشەویستی‪ ،‬شێركۆیەك‪ ،‬كە فێرمان‬ ‫دەكات بەقەدەری خۆمان رازی نەبین‌و‬ ‫تا سنووری خوداش بچینە پێشەوە بۆ‬ ‫ئ��ازادی نەتەوەیی‪ ،‬ئەگەرچی كافریش‬ ‫بكرێین!‬


‫‪3‬‬

‫ذمارة (‪ )166‬دوشةممة ‪2013/8/26‬‬

‫مەرگی شێركۆ بێكەس‬

‫دياردةى ئاينى‬

‫لە نێوان كوفر و ئیماندا‬

‫عەلی موحه‌مەد زەڵمی‬ ‫ئ��ەم وت��ارە نە ڕەخنەی ئەدەبیە و‬ ‫ن��ە هەڵسەنگاندنی شاعیری گ��ەورە‬ ‫شێرکۆ بێكەسە‪ ،‬بەڵكو سەرنجێكی‬ ‫سۆسیۆلۆژیانەیە بۆ مەرگی كاك شێركۆ و‬ ‫ئەو كاردانەوانەی الی الیەنگران و نەیارە‬ ‫پەڕگیر و ئادیۆلۆژستكانی دروستبوو‪.‬‬ ‫هەمان ئەو تێڕوانیانە لێرەدا دەخرێنەڕوو‬ ‫دەشێت بۆ زۆرێك لە كاردانەوەكانی دی‬ ‫الی ئەو گروپە هەوادارو ئایدیۆلۆژستانە‬ ‫راستبن‪ ،‬كە بۆ دیاردە و ڕووداوەكان لە‬ ‫ژیانی خەڵكی كوردستانەدا دەیكەن‪،‬‬ ‫واتە مەرگی ئەم شاعیرەش هەر وەك‬ ‫زۆریك لە كایە دابەشبوەكانی دیكەی‬ ‫كۆمەڵگەی ك��وردی بەسەر دینداری‪/‬‬ ‫بێدینی یان وردتر ئیسالمی ‪/‬نائیسالمی‬ ‫كەوتە بەر ئەم هاوكێشە سەقەتەوە‪،‬‬ ‫بگرە لەمەش زیاتر‪ ،‬لەڕووی سیاسەوە‬ ‫كەوتە بەر هاوكێشەیەكی ناشیرنی دیكە‪،‬‬ ‫ئەویش هاوكێشەی ئۆپۆزسیۆن‪/‬دەسەاڵت‬ ‫بوو‪ .‬ئەم كورتە نوسینە هەوڵدانە بۆ‬ ‫خوێندنەوەی خێرای ئ��ەو هاوكێشە‬ ‫بێمانایانەی گوتاری ئاینی و سیاسی ئەم‬ ‫دەڤەرەی ئێمە‪.‬‬ ‫ل��ێ��رەدا ب��ەن��اچ��اری دەرگ��ی��ردەب��ی��ن‬ ‫لەتەك دوو دوالیزمەدا‪ ،‬ئەوانیش شیعر‬ ‫و ئاین و شیعر و سیاسەتن‪ ،‬ئیتر بە‬ ‫ئەنقەست بێت یان بە نەزانی‪ ،‬زۆر ئەم‬ ‫دوان��ە تیكەڵدەكرێن و ج��اری وا هەیە‬ ‫ئەوەندە مەالیەك و سیاسیەك دەم لە‬ ‫شیعر دەدن‪ ،‬ئ��ەوەن��دە شاعیر قسەی‬ ‫خۆی نیە و رێك پێچەوانەكەشی راستە‪.‬‬ ‫دەرئەنجامەكەشی ئەو فەوازیەیە كە‬ ‫هەموان لەدوای ڕاپەڕینەوە گەواهیدەرین‪،‬‬ ‫هەروا ناو بەناو لەسەر پارچە شیعرێك‬ ‫دەكرێتە هەرا و بارگرژیی سیاسی و‬ ‫كۆمەاڵیەتی لێدەكەوێتەوە‪ .‬بەداخەوە‬ ‫شیعرەكانی كاك شێركۆ پشكی شێریان‬ ‫بەركەوتوە‪ ،‬لەمڕوەوە بەتایبەتی دوو‬ ‫پارچە شیعری ئەم شاعیرە(ورتە ورتێ‬ ‫و وەاڵم یان سكااڵنامە) بوونە هۆی ڕژانی‬ ‫جامی نەفرەتی ئیسالمیەكان لەم شاعیرە‪،‬‬

‫بەجۆرێك هەر لە كاتی باڵوبونەوەی‬ ‫(حەمە بچكۆلی بۆیاخچی) لە سەرەتای‬ ‫نەوەدەكانەوە تا ساتی مەرگەكەیشی‪،‬‬ ‫لە ناوەندو ئەدەبیاتی ئیسالمی سیاسیدا‬ ‫وەك كەسێكی نەفرەتلێكراو و بێدین‬ ‫وێناكراوە‪.‬‬ ‫ئەگەر پەیوەندیی ئاڵۆزی نێوان شیعر‬ ‫و ئاین ئەو ئەنجامەی هەبێت كە بە‬ ‫نوسینی شیعرێك شاعیرێك تەكفیربكرێت‪،‬‬ ‫ئەمە هیچ نیە جگە دەرهێنانی جیهانی‬ ‫ئەدەب و شعر لە ئیستاتیكا و خەیاڵ و‬ ‫سپاردنی بە ئایدیۆلۆژیاو بوغزی سیاسی‪،‬‬ ‫واتە تۆ پەرە بە جۆریك لە جیهانبینی‬ ‫دەدەی��ت لەڕێگەی ئایدیۆلۆژیایەكەوە‬ ‫كە شەن و كەوی شتەكانت بۆ دەكات‬ ‫و ه��ەروەه��ا چ��اك وخ��راپ و راس��ت و‬ ‫هەڵەت بۆ دەستنیشان دەكات‪ .‬لێرەدا بۆ‬ ‫بەرهەمهێنانی جیهانبینی و بەكارهێنانی‬ ‫ئەم چەمكە و خوێندنەوەی ئایدیۆلۆژیا‬ ‫پێوستمان بە سالڤۆی ژیژكە‪ .‬ژیژك‬ ‫ل��ە میانی خ��وێ��ن��دن��ەوەی ب��ۆ چەمكی‬ ‫ئایدیۆلۆژیا‪ ،‬ماركس تێدەپەڕێنێت‪،‬‬ ‫بەتایبەتی خوێندنەوە بەناوبانگەكەی‬ ‫بەنێوی( ئایدیۆلۆژیای ئەڵمانی‪)1846‬‬ ‫كە لەگەڵ ئینگلێزدا نوسیویانە‪ .‬لەوێدا‬

‫هەر نەست دەیبزوێنێت‪ .‬ئیدی لێرەدا‬ ‫ئایدیۆلۆژیا هیچ نیە جگە لە ئەركبینین‬ ‫بۆ پاساوهێنانەوەی ئاكارە كۆمەاڵیەتی‬ ‫و سیاسەكان‪ ،‬واتە بونیادنانی ڕاستی و‬ ‫واقیع لەڕێگەی باوەڕ و ئایدیۆلۆژیاوە‪.‬‬ ‫كەواتە لەڕێگەی ئەو باوەڕە نەستیەی‬ ‫هەیە‪ ،‬تۆ دێیت داوەری واقیع دەكەیت‪،‬‬ ‫ن��ەك لەڕێگەی خ��ودی واقیع خۆیەوە‬ ‫ئەمە بكەیت‪ .‬ڕونتر‪ :‬شێركۆ بێكەس‬ ‫ه��ۆن��راوەی��ەك دەن��وس��ێ��ت‪ ،‬فیسارە‬ ‫چیرۆكنوس بەرهەمێكی دیكەی دەبێت‪،‬‬ ‫گرنگ نیە چەند بەرهەمێكی داهێنەرانەیە‬ ‫یان چەند زمان خوڵقاندنی تێداكراوە یان‬ ‫وێنە هونەریەكانی چۆنن‪ ،...‬بەڵكو گرنگ‬ ‫ئەوەیە تا چەند لەتەك ئەو ڕاستیەدا‬ ‫یەكدێتەوە كە الی منە و ئایدیۆلۆژیاكەم‬ ‫پێداگریی لێدەكات‪ ،‬واتە چەندە دەچێتە‬ ‫خانەی باشەكانی جیهانبینی من و‬ ‫چۆنیش دەك��ەوێ��ت��ە ب���ەرەی ه��ەڵ��ە و‬ ‫ناشیرینیەكانی دونیای من و جیهانبینی‬ ‫منەوە‪.‬‬ ‫ئاخر ئەگەر بەدبینیی ئایدیۆلۆژیی‬ ‫نەبێت‪ ،‬كەی ڕەوایە تۆ بەرهەم و داهێنانی‬ ‫شاعیرێكی بەتوانا و بە ئەزمون و زمان‬ ‫دەوڵەمەندی وەك شێركۆ بەراوردبكەی‬

‫دووپاتیدەكەمەوە كاری من بەراوردكردن‬ ‫نیە لە نێوان بەرهەمە ئەدەبیەكاندا و‬ ‫رێزم هەیە بۆ هەر شاعیرێك‪ ،‬بەاڵم قسەی‬ ‫من لەسەر هەڵسەنگاندنی ئایدیۆلۆژیە‬ ‫بۆ بەرهەمی ئەدەبی‪ ،‬كە ئەمە كاری‬ ‫ڕەخنەی ئەدەبیە‪ ،‬نەك كاری بڕواداری‬ ‫و هەاڵوێركردنی ئایدیۆلۆژی‪.‬‬ ‫بەداخەوە هەمان شت بۆ دابەشبونی‬ ‫س��ەروەت��ی ن��ەت��ەوەی��ی ب��ەس��ەر حزبە‬ ‫ناسیۆنالست و عەلمانیەكاندا ڕاستە‪،‬‬ ‫بەجۆرێك زۆرجار گەورە شاعیرێك یان‬ ‫داهێنەرو نوسەرێك‪ ،‬هەر لەبەر ئەوەی‬ ‫سەر بە ڕەوتێكی دیاریكراو نەبووە‪ ،‬ئەم‬ ‫ڕەوتە نەفرەتی لێكردووە و هەوڵەكانی‬ ‫ن��ای��دەگ��رت��ووە‪ ،‬ئ��ەم دی��اردی��ە زیاتر‬ ‫لەسەروبەندی شەڕی ناوخۆدا تەقیەوە‬ ‫و ڕووی ن��اوچ��ەگ��ەری پ��ارت��ە كوردیە‬ ‫دەسەاڵتدار و بەشەڕهاتوەكان بەچاكی‬ ‫دەرك���ەوت‪ .‬رۆژگارێكی زۆر گەنجانی‬ ‫ك��ورد بۆ الیەنگریی ع��ەب��دواڵ پەشێو‬ ‫و شێركۆ بێكەس دابەشببون‪ ،‬گوایە‬ ‫یەكێكیان پارتیە و ئەویدیان یەكیەتی‪،‬‬ ‫ئیدی الیەنگرانی ئەم نەك ئەویدیان بە‬ ‫شاعیر نەدەزانی‪ ،‬بەڵكو بە نەفرەتیشیان‬ ‫دەكرد!!‬

‫«بزوتنەوەی گ��ۆڕان» وای پیشانیاندا‬ ‫كە كاك شێركۆ دژی دەس��ەاڵت بووەو‬ ‫گلەیی هەبووە‪ ،‬دەسەاڵتیش (بەتایبەتی‬ ‫ی��ەك��ێ��ت��ی) دەی��ان��وی��س��ت ناسنامەی‬ ‫ئەندامیەتی یەكێتی تۆختر بكەنەوە‪،‬‬ ‫ب��ەاڵم ئ��ەوەی زیاتر مایەی نیگەرانی‬ ‫بوو دابەشكردنی ئەو داهێنەرە بوو بۆ‬ ‫بەرەی بێدینی و كوفر و بێڕیزیكردنێكی‬ ‫زۆر بەرانبەری لەالیەن هەوادارانی گروپە‬ ‫ئیسالمیەكانەوە‪ ،‬ئەمەش زیاتر لە میدیا‬ ‫كۆمەاڵیەتیەكانەوە كاری لەسەر دەكرا‪.‬‬ ‫دەیان كۆمینتی نەشیاومان دەرب��ارەی‬

‫ئەگەر پەیوەندیی ئاڵۆزی نێوان شیعر و ئاین ئەو ئەنجامەی هەبێت كە بە نوسینی‬ ‫شیعرێك شاعیرێك تەكفیربكرێت‪ ،‬ئەمە هیچ نیە جگە له‌دەرهێنانی جیهانی‬ ‫ئەدەب و شعر لە ئیستاتیكا و خەیاڵ و سپاردنی بە ئایدیۆلۆژیاو بوغزی سیاسی‬ ‫ماركس پێداگریی لەسەر ئەوە دەكات كە‬ ‫مرۆڤ بەهۆی لەگەردننانی ئایدیۆلۆژیا‬ ‫تووشی جۆریك لە هۆشیاریی ساختە‬ ‫دەبێتەوە‪ ،‬بەمەش توانای بینینی خودی‬ ‫واقع و راستیەكانی نامێنێت‪ .‬بەاڵم ژیژك‬ ‫بە سوودوەرگرتن لە ئایدیاكانی جاك‬ ‫الكانی گەورە دەروونشیكاری فەرنسی‬ ‫(‪ )١٩٨١-١٩٠١‬واوەت��ر دەڕوات‪ ،‬ئەو‬ ‫پێیوایە مرۆڤەكان چونكە وابەستەی‬ ‫نەستن‪ ،‬بۆ وێناكردنی شتەكان لە واقیعدا‬

‫بە شاعیرێكی ك��ەم ئ��ەزم��ون‪ ،‬تەنها‬ ‫لەبەر ئەوەی ئەم لە بەرەی ئایدیۆلۆژیای‬ ‫خۆتە و ئەوی دی لە دەرەوە؟! خۆم‬ ‫و دەیان گەنجی دیكەی نێو ڕیزەكانی‬ ‫ڕەوت���ە ئیسالمیەكان‪ ،‬ل��ە س��ەرەت��ای‬ ‫نەوەدەكاندا ئەوەمان پێوتراوە و بگرە‬ ‫توشی گێچەڵیش بووین‪ ،‬ه��ەر لەبەر‬ ‫ئەوەی شیعری شێركۆ دەخوێنینەوە و‬ ‫هی كرێكار و جوتیار و كۆساری و‪...‬‬ ‫هتد گرنگیی پێنادەین‪ .‬دیسانەوە من‬

‫مەرگی شاعیری گەورەی كورد شیركۆ‬ ‫بێكەس ئەو دابەشكردن و الیەنگیرییە‬ ‫ئایدیۆلۆژیەیی زەقتركردەوە‪ ،‬بەجۆرێك‬ ‫لەبری ئەوەی بۆنەی مەرگەكەی بكرێتە‬ ‫هەوێنی تەبایی نیشتمانی و وەك سەروەتی‬ ‫نەتەوەیی مامەڵە لەتەك ئەو شاعیرەدا‬ ‫بكرێت‪ ،‬كەچی لەڕوی سیاسیەوە لەنێوان‬ ‫م��وع��ارەزو دەس��ەاڵت��دا ئەو شاعیرەیان‬ ‫دابەشكرد و لەڕوی ئاینیشەوە بۆ بێ دین‬ ‫و دیندار قسەی زۆری لەسەر كرا‪ .‬ڕونتر‪:‬‬

‫ئەو شاعیرە خوێندەوە‪ ،‬بەجۆرێك نەك‬ ‫هەر داهێنانی ئەویان نادیدەگرت‪ ،‬بەڵكو‬ ‫ئەوەشیان لێدەخوێنرایەوە ك��ورد لە‬ ‫بێئیمان و دژەدینێك ڕزگاری بوو! خۆ‬ ‫لەسەر ئاستی فەرمیش ڕووداوەك���ەی‬ ‫مزگەوتی گ��ەورەی پ��اوە و وەاڵمەكەی‬ ‫مەال قادری وتارخوینی جومعە بۆ ئەو‬ ‫گەنجانەی ویستبویان مەراسیمیكی بۆ‬ ‫ڕێكبخەن‪ ،‬نمونەیەكە لە نەفرەتی پیاوانی‬ ‫ئاینی لەو شاعیرە‪ .‬پاشان مەرگەكەیشی‬

‫لە نێوەندی سیاسی و میدیایی پارتە‬ ‫ئیسالمیەكاندا بە بێدەنگ گوزەری كرد‪،‬‬ ‫تەنانەت لەبەر (بێدینیەكەی ) ئەوەشیان‬ ‫لەبیرچوو ئەو لە هەندێك هەڵوێستدا‬ ‫پشگیری ئ��ۆپ��ۆزس��ی��ۆن ب���وو‪ ،‬ب��ەاڵم‬ ‫چونكە وەسیەتننامەكەی جۆریك بوو‬ ‫لە شكاندنی هەندێك مەراسیمی ئاینیی‬ ‫تەقلیدی‪ ،‬ئەمەیان باشتر ڕوپۆشكرا لە‬ ‫میدیای ئیسالمیەكان و بە ئاشكرا برەو‬ ‫و ب��ەو گوتارە دەدرا كە ن��اڕازی��ە لە‬ ‫جێبەجێكردنی وەسیەتنامەكەی‪.‬‬ ‫دواج��ار ئ��ەوەی دەم��ەوێ��ت دووپاتی‬ ‫بكەمەوە ئەوەیە شیعر جێبهێڵین بۆ‬ ‫كەسانی بواری خۆی و لەوە تێبگەین كە‬ ‫زمانی ئەدەب زمانی ئاسایی نیە و زمانی‬ ‫خەیاڵە‪ ،‬بەبینینی ه��ەر دەس��ت��ەواژەو‬ ‫دەربڕینێك كە بەڕوكەش دژە دین بێت‪،‬‬ ‫ناكرێت تەكفیری نوسەركەی بكەین‪.‬‬ ‫لەالیەكی دیكەشەوە بتوانین هەاڵوێری‬ ‫ژیانی كەسیەتی و بەرهەمەكەی بكەین‪،‬‬ ‫ئەگەر شێركۆ ئاراستەیەكی سیاسی یان‬ ‫ئاینی هەبوبێت‪ ،‬ناكرێت ئێمە بەم پێودانگە‬ ‫بەرهەمەكانیشی بپێوین‪ .‬بەداخەوە لە‬ ‫مێژوی ئاینەكان و ئیسالمیشدا بەهۆی‬ ‫تێكەڵكردنی بوارەكانی ئاین و خەیاڵی‬ ‫شیعریەوە‪ ،‬قوربانیی گ��ەورە دراوە‪،‬‬ ‫ح��ەالج و س��ەه��رەوەردی و ئەبوعەالی‬ ‫معەری و خەیام و دەیانی دیكە نمونەی‬ ‫ئ��ەو قوربانیانەن‪ ،‬ك��ە ب��ەر نەفرەتی‬ ‫تێگەیشتنی باوی دین كەوتون‪ ،‬هەشیان‬ ‫بووە لەم پێناوەدا ژیانی داناوە‪.‬‬

‫هێمای چوار پەنجەكە‬

‫یەكێكی دیكە لە هێماكانی رێكخراوە نهێنی و گوماناویەكان‬ ‫كازم فنجان حەمامی‬ ‫و‪ :‬ئارام موحه‌مەد‬ ‫لەوانەیە زۆر ك��ەس ئاگایان لەوە‬ ‫نەبێت هەنووكە لە جیهاندا دەیان هێما و‬ ‫سومبلی جیا جیا هەن‪ ،‬چ لەسەر ئاستی‬ ‫تاك و یاخود الی گروپەكان بۆ پیشاندنی‬ ‫هەڵوێست و الیەنگیری وەك ئاماژە و‬ ‫پەیامی نهێنی بەكاردەهێنرێن‪ .‬ئەم‬ ‫ئاماژانە لەچەندین بواری جۆراوجۆردا‬ ‫بەكاردەهێنرێن‪ ،‬لەوانە بۆ ناڕەزایی‬ ‫دەربڕینی گشتی ی��ان بۆ الیەنگیری‬ ‫پیشاندان ی��اخ��ود ب��ۆ س�ڵاون��اردن و‬ ‫پشتگیریكردن‪ ،‬بەاڵم كێشەكە لەوەدایە‬ ‫زۆرك����ەس ئ��ەم��ە دەك����ەن (ن��م��ون��ەی‬ ‫ئیخوانەكان لە میسر و جیهاندا دژی‬ ‫دەسەاڵتی میسر‪-‬وەرگێڕ) بەبێ ئەوەی‬ ‫بزانن كە هۆ و مێژوی ئەم جۆرە هێمایانە‬ ‫لەكوێ و چ��ۆن س��ەرچ��اوەی گرتوە و‬ ‫بۆچی یەكەمجار بەكارهاتوە‪.‬‬ ‫كاندیدی هەڵبژاردنەكانی ئەم دوایەی‬ ‫ئ���ەم���ەری���ك���ا(‪،)Mitt Romney‬‬ ‫هەموجار لەكاتی بانگەشەی هەڵبژاردن‬ ‫و ڕوبەڕوبونەوەی لەتەك ئۆبامادا هەر‬ ‫چوار پەنجەی دەستێكی بەرز دەكردەوە‬ ‫و ئەوەی پیشاندەدا بەهەر نرخێك بوە‬

‫سەرۆكایەتی دەباتەوە‪ .‬وەك هێمایەكی‬ ‫رێكخراوی ماسۆنی هەر ئەویش بوو ئەم‬ ‫هێمایەی زیندوكردەوە‪ ،‬هەر ئەم كابرایە‬ ‫س��ەر بە خێزان و گروپیكی نادیار و‬ ‫ڕیشەئاڵۆزە كە باوەڕداری هیچ جۆرە لە‬ ‫ئاینە ئاسمانیەكان نین و بە ( مورمون‬ ‫)ناسراون‪ ،‬ئەمانە زیاتر لە تایفەیەكی‬ ‫توندڕەویی یەهودی دەچن‪ .‬هەرچەندە‬ ‫هەندێ كەس بڕوایان وایە ئەوان واتە‬ ‫(مورمون) گروپێكی توندڕەوی مەسیحین‬ ‫و لە هێڵی گشتیی كەنیسەی مەسیحی‬ ‫الیانداوە‪ ،‬بەاڵم لەڕاستیدا وا نیە‪ ،‬بەڵكو‬ ‫ئەم ئاینزا و گروپە لە ساڵی ‪١٨٣٠‬ز‬ ‫ل��ەس��ەر دەس��ت��ی (جۆسیف سمیس)‬ ‫دام��ەزراوە‪ ،‬ئەم كابرایە هیچ پەیوەندی‬ ‫بە مەسحیەتەوە نەبووە و كەسێك بووە‬ ‫داوای پێغەمبەرایەتی كردوە‪ .‬هەروەها‬ ‫بانگەشەی ئەوەی كردوە كە خوا وەحی‬ ‫بۆ ناردوە و هەڵیبژاردوە بۆ كیشوەری‬ ‫ئەمەریكا و كتێبە پیرۆزەكەیشیان‬ ‫بریتیە لە تابلۆ ئاڵتونیەكان‪ ،‬كە جۆسف‬ ‫خۆی دایناوە‪ ،‬هەروەها دوور و نزیك‬ ‫پەیوەندیی نیە بە ئینجیل و كتێبی‬ ‫پیرۆز و پەرستاگاكانیان زیاتر لەشوێنی‬ ‫بتپەرستی و شەیتان پەرستی نزیكە‪.‬‬ ‫هاوڕێیەكی نزیكم پێ راگەیاندم كە‬

‫ئ��ەو لە ئەمریكا س��ەردان��ی ك��ردوون و‬ ‫لەنزیكەوە قسەی لەگەڵ ك��ردوون‪ ،‬كە‬ ‫ئەوكات نزیكەی شەش مانگێك پێش‬ ‫پەالماری ئەمەریكا بۆ عێراق بووە‪ ،‬ئەو‬ ‫وتی ئ��ەوان بە ئاشكرا بۆنی خوێنیان‬ ‫لێدەهات و زۆر پێیناخۆش بوو‪ ،‬ئەمەریكا‬ ‫پەالماری عێراق ب��دات‪ .‬هەر لە میانی‬ ‫بانگەشەی هەڵبژاردنەكانی سەرۆكایەتی‬ ‫ئەمەریكا‪ ،‬رۆژی��ك روم��ون��ی بۆ چەند‬ ‫دەقیقەیەك دواك��ەوت لە وتاردانەكەی‬ ‫و كاتێ هاتە سەر مایكرۆفۆن‪ ،‬داوای‬ ‫لێبوردنی لە الیەنگرانی كرد‪ ،‬پێی وتن‬ ‫ئەو بۆیە دواكەوتوە چونكە خواكەیانی‬ ‫بینیوە‪ ،‬ئەمەش بە ڤیدیۆ هەیە‪ .‬هەروەها‬ ‫لەیەكێك لە دیدارە تەلەفزیۆنیەكانیدا ئەو‬ ‫وتی كە خوا بۆیە ئەمەریكای خوڵقاندوە‬ ‫بۆ ئەوەی سەرۆكایەتی جیهان بكات و‬ ‫سەروەربێت‪.‬‬ ‫هێمای چ��وار پەنجەكە پەیوەندیی‬ ‫بە بزاڤی ماسۆنیەوە هەیە‪ ،‬لە دینی‬ ‫سەردەمی فیرعەونەكاندا بەالی ئەوانەوە‬ ‫ئەو چوار پەنجە پەیوەندیی بە هێما بۆ‬ ‫چوار شت( زەوی‪ ،‬ئاو‪ ،‬هەوا ‪ ،‬ئاگر)‬ ‫ەوە هەیە‪ ،‬بەاڵم هەنووكە بەالی گروپە‬ ‫نوێیە شاراوەكانەوە مانای كۆڵنەدان و‬ ‫بەردەوامی و سەركەوتنی ئامانجەكانیان‬

‫هەیە‪ .‬هەر بۆیە ئەو هێمایە لە ماتۆڕەكانی‬ ‫پێشبڕكێ و لە گۆڕەپانەكانی یاریی تۆپی‬ ‫پێ دەبینرێت‪ ،‬سەرباری ئەمەش چەندین‬ ‫رێكخراوی شەیتانپەرست چەندین تۆڕی‬ ‫ئینتەرنێتیان هەیە و هێمای چ��وار‬ ‫پەنجەیان دان��اوە‪ ،‬وەكو (‪mr four‬‬ ‫‪ .)fingers‬بڕوانە ماڵپەڕی گروپەكە كە‬ ‫دەڵێن ئێمە شەیدای تاریك و ترسناكین‪:‬‬ ‫‪http://www.mrfourfingers.‬‬ ‫‪com‬‬ ‫ه��ەن��ووك��ە لەجیهاندا ئ��ەم هێمایە‬ ‫باڵوبۆتەوە و لەزۆریك لە پایتەختەكانی‬ ‫جیهاندا لە بواری جیاجیادا دەردەكەوێت‪،‬‬ ‫بەجۆرێك وەك ئاماژە شەیتانیەكان ناوی‬ ‫دەرك��ردوە‪ ،‬لەڕیگەی فیلم و پێشانگای‬ ‫هونەری ترسناك و تاریك نمایشدەكرێت‪.‬‬ ‫ئ����ەوەی س��ەی��رە ئ���ەوەی���ە‪ ،‬ئێستا‬ ‫ئیخوانەكان ئەم هێمایەیان ك��ردوە بە‬ ‫دروشمی خۆیان و لە خۆپیشاندانەكانی‬ ‫میسرەوە تا هەموو ئیخوانەكانی دونیا‬ ‫ئەم هێمایە ب��ەرزدەك��ەن��ەوە‪ ،‬بێگومان‬ ‫بەگشتیش ئاگایان لە ڕەگوڕیشەی ئەم‬ ‫زاراوەیە نیە‪.‬‬

‫سه‌رچاوه‌‪:‬‬ ‫‪http://www.alganabi.com/‬‬ ‫‪showthread.php?p=86341‬‬


‫ذمارة (‪ )166‬دوشةممة ‪2013/8/26‬‬

‫ئاينناسى‬

‫‪4‬‬

‫بوونناسی‌و فريشته‌ناسی و جيهانناسی له‌ ڕوانگه‌ی ئيبن سيناوه‌‬ ‫كۆكردنه‌و ‌ه و وه‌رگێڕانی‪:‬‬ ‫ديار عبدالباقی‬ ‫كورته‌يه‌ك ل ‌ه ژياننامه‌ی ئيبن سينا‬ ‫ئ��ه‌ب��و ع��ه‌ل��ی س��ي��ن��ا ل��ه‌ ڕۆژئ�����اوا ب ‌ه‬ ‫(‪ )Avisenna‬و ن��ازن��اوی (گ��ه‌وره‌ی‬ ‫پزيشكان) به‌ناوبانگه‌‪ ،‬ل ‌ه ساڵی (‪370‬‬ ‫كۆچی) ل ‌ه بوخارا له‌ دايك بوو‪ .‬ئه‌م زانايه‌‪،‬‬ ‫كه‌ دواتر بوو ب ‌ه كاريگه‌رترين كه‌سايه‌تی‬ ‫ل ‌ه زانست و فه‌لسه‌فه‌ی جيهانی ئيسالمی‪،‬‬ ‫ب� ‌ه ن��ازن��اوی وه‌ك��و (الشيخ ال��رئ��ي��س) و‬ ‫(حجة الحق) و (ش��رف الملك) ي��ان پێ‬ ‫به‌خشی‪ ،‬ك ‌ه هێشتاش ل ‌ه ڕۆژئ���اوادا به‌م‬ ‫نازناوانه‌ ده‌ناسرێت‪ ،‬له‌ سه‌ره‌تای منداڵی‬ ‫شايسته‌ييه‌كی سه‌يری ل ‌ه خۆی پيشان دا‬ ‫بۆ فێربوونی بنه‌ماكانی ئيسالم‪ ،‬خۆشبه‌ختی‬ ‫و شانسێكی تری ل �ه‌وه‌دا ب��وو‪ ،‬ك ‌ه باوكی‬ ‫ل ‌ه ئيسماعيلييه‌كان بوو‪ ،‬زۆر هه‌وڵی دا بۆ‬ ‫په‌روه‌رده‌ و پێگه‌ياندنی و ماڵی ئه‌و شوێنی‬ ‫چاوپێكه‌وتنه‌كانی زانايانی دوور و نزيك بوو‪.‬‬ ‫ئيبن سينا له‌ ته‌مه‌نی (‪ )10‬ساڵي فێری‬ ‫ته‌واوی قورئان و (وشه‌سازی «صرف» و‬ ‫ڕسته‌سازی «نحو») بوو‪ ،‬دواتر خه‌ريك بوو‬ ‫ب ‌ه فێربوونی لۆژيك و بيركاری و مامۆستای‬ ‫ئه‌و له‌م بابه‌تان ‌ه (ئه‌بو عه‌بدوڵاڵی ناته‌لی)‬ ‫بوو‪ .‬له‌به‌ر ئ �ه‌وه‌ی به‌ خێرايی فێری ئه‌م‬ ‫بابه‌تانه‌ بوو له‌الی (ئه‌بو سه‌هلی مه‌سيحی)‬ ‫هه‌وڵی فێربوونی سروشتناسی و ميتافيزيك‬ ‫و پزيشكيی دا‪ .‬ل ‌ه شانزد‌ه ساڵی شاره‌زايی‬ ‫په‌يدا كرد له‌ هه‌موو زانسته‌كانی سه‌رده‌می‬ ‫خۆی‪ ،‬جگ ‌ه ل ‌ه ميتافيزيكا‪ ،‬كه‌ به‌و شێوه‌يه‌ی‬ ‫ل ‌ه كتێبی ئه‌ريستۆدا باسی لێوه‌ كرابوو‪،‬‬ ‫له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی چه‌ند جارێك ل ‌ه سه‌ره‌تاو‌ه‬ ‫هه‌تا كۆتايی خوێندبوويه‌وه‌‪ ،‬نه‌يده‌توانی‬ ‫لێی تێبگات به‌اڵم ب ‌ه هۆی ئه‌وه‌ی ڕاڤه‌كه‌ی‬ ‫فارابيی كه‌وت ‌ه به‌رده‌ست؛ ئه‌و گرفته‌شی نه‌ما‬ ‫و له‌ هه‌موو بابه‌ته‌ ئاڵۆزه‌كانی تێگه‌يشت‪.‬‬ ‫ل �ه‌و‌ه ب���ه‌دواو‌ه ئيبن سينا پێويستيی ب ‌ه‬ ‫خوێندنه‌وه‌ی ڕواڵه‌تی نه‌ما‪ ،‬به‌ڵكو پێويستيی‬ ‫ده‌كرد كه‌ قووڵ بێته‌وه‌ له‌ تێگه‌يشتنه‌كانی‬ ‫تاكو ئه‌و شتانه‌ی ك ‌ه هه‌تا هه‌ژده‌ ساڵه‌يی‬ ‫فێری ببوو ب� ‌ه باشی لێيان تێبگات و‬ ‫دركيان پێ بكات‪ .‬ل ‌ه كۆتاييه‌كانی ته‌مه‌نی‬ ‫جارێك ب ‌ه قوتابيي ‌ه جێی متماتنه‌كه‌ی‪ ،‬واتا‬ ‫(جوزه‌جانی)‪ ،‬وت كه‌‪« :‬له‌ درێژايی ته‌واوی‬ ‫ته‌مه‌نم‪ ،‬هيچی تر له‌وه‌ی هه‌تا هه‌ژده‌ساڵی‬ ‫فێری بووم‪ ،‬زياتر فێر نه‌بووم»‪.‬‬ ‫شاره‌زايی ئيبن سينا ل ‌ه زانستی پزيشكی‬ ‫ببووه‌ هۆی ئ �ه‌وه‌ی ك ‌ه خۆشه‌ويست بێت‬ ‫له‌ اليه‌ن فه‌رمانڕه‌وای ناوچه‌ك ‌ه و ده‌رگای‬ ‫كتێبخانه‌كانی كۆشكی پاشا به‌ ڕوويدا كراو‌ه‬ ‫بێت‪ .‬له‌ كۆشكدا پله‌ و پايه‌يه‌كی زۆر باشی‬ ‫هه‌بوو‪ .‬به‌اڵم گوشاری شێواويی سياسی ل ‌ه‬ ‫(ما وراء النهر) و زيادبوونی هێزی (مه‌حموود‬ ‫غه‌زنه‌يی)‪ ،‬ژيانی بۆ ئيبن سينا ئه‌سته‌م‬ ‫كردبوو ل ‌ه زێ��دی باووباپيری‪ ،‬به‌ناچاری‬ ‫بوخارای به‌ مه‌به‌ستی جوزه‌جانييه‌ به‌جێ‬ ‫هێشت و پاشان به‌ته‌واوی ئه‌و ناوچه‌يه‌ی‬ ‫به‌جێ هێشت و ڕووی ك��رد‌ه گورگان‪ .‬ل ‌ه‬ ‫ساڵی (‪ 403‬ك‪ ).‬و پاش به‌ره‌نگاربوون‬ ‫له‌گه‌ل كۆمه‌ڵێك كۆسپ و ته‌گه‌ره‌‪ ،‬كه‌ بوو‌ه‬ ‫هۆی مردنی چه‌ند هاوه‌ڵێكی‪ ،‬له‌ باكووری‬ ‫خوراسان تێپه‌ڕ بوو و ب ‌ه گوته‌ی سه‌رچاو‌ه‬ ‫باوه‌ڕپێكراوه‌كان به‌ر له‌وه‌ی بگاته‌ گورگان‪،‬‬ ‫هه‌روه‌كو ئاره‌زووی بوو‪ ،‬كه‌ چاوی بكه‌وێت ‌ه‬ ‫(ق��اب��وس ك��وڕی ووشمه‌گير) اليه‌نگری‬ ‫به‌ناوبانگی زانست و ئه‌ده‌ب‪ ،‬چوو‌ه ديتنی‬ ‫سۆفی و شاعيری به‌ناوبانگ (ئه‌بو سه‌عيد‬ ‫ئه‌بولخه‌ير)‪ .‬به‌اڵم كاتێ گه‌يشت ‌ه گورگان؛‬ ‫ئاواتاكه‌ی نه‌هاته‌دی و ئه‌و مردبوو‪.‬‬ ‫له‌به‌ر ئه‌وه‌ی به‌م كاره‌ساته‌ دڵگران بوو‪،‬‬ ‫بۆ ماوه‌ی چه‌ند ساڵێك ل ‌ه گوندێك جێگير‬ ‫ب��وو‪ ،‬پاشان ل ‌ه سااڵنی ‪ 405‬بۆ ‪ 406‬ب ‌ه‬ ‫ڕێكه‌وت بۆ (ڕه‌ی)‪ .‬له‌م ماوه‌يه‌دا بنه‌ماڵه‌ی‬ ‫(بوه‌يهيه‌كان) فه‌رمانڕه‌وايی ئێرانيان ده‌كرد‬ ‫و چه‌ند كه‌سێك له‌م بنه‌ماڵه‌يه‌ له‌ هه‌رێم ‌ه‬ ‫جياوازه‌كان ده‌سه‌اڵتدار بوون‪ .‬ئيبن سينا بۆ‬ ‫ماوه‌يه‌كی زۆر له‌ كۆشكی (فخر الدولة) ل ‌ه‬ ‫(ڕه‌ی) مايه‌و‌ه و دواتر بۆ ديداری يه‌كێكی‬ ‫تر ل ‌ه فه‌رمانڕه‌واكانی ئه‌م بنه‌ماڵه‌ي ‌ه (شمس‬ ‫الدولة) له‌ هه‌مه‌دان به‌ ڕ‌ێ كه‌وت‪ .‬ئه‌م ديدار‌ه‬ ‫به‌ئاسانی هاته‌ دی‪ ،‬زۆری پی نه‌چوو پاش‬ ‫گه‌يشتنی ئه‌و بۆ ئه‌و شار‌ه ئه‌ويان برد بۆ‬ ‫چاره‌سه‌ركردنی پاشا‪ ،‬كه‌ نه‌خۆش كه‌وتبوو‪.‬‬ ‫(شمس الدولة) چاك بووه‌وه‌ و ئه‌م ‌ه بوو‌ه‬ ‫هۆی نزيك بوونی ئيبن سينا ل ‌ه پاشا‪ ،‬وای‬ ‫لێهات گه‌يشته‌ پله‌ی وه‌زيری و هه‌تا مردنی‬ ‫پاشايش هه‌ر له‌سه‌ر له‌م پۆسته‌دا مايه‌وه‌‪ .‬ل ‌ه‬ ‫پاش ئه‌و به‌خت پشتی تێكرد له‌به‌ر ئه‌وه‌ی‬ ‫ب �ه‌رده‌وام نه‌بوو له‌سه‌ر پۆسته‌كه‌ی خۆی‪،‬‬ ‫ده‌ست به‌سه‌ر كرا‪ .‬كاتێك له‌ زينداندا بوو‬ ‫هه‌مه‌دان هێرشی كرابووه‌ سه‌ر و گه‌مارۆ‬ ‫دراب��وو‪ ،‬هه‌ر بۆيه‌ توانيی ل ‌ه ده‌رفه‌تێكدا‬ ‫خ��ۆی ڕزگ��ار بكات و به‌نه‌ناسراوی و ب ‌ه‬ ‫جلێكی ده‌روێشانه‌وه‌ له‌ هه‌مه‌دان هه‌ڵێت‪.‬‬ ‫پ���اش ڕزگ���ارب���وون���ی ل�� ‌ه گرفته‌كانی‬ ‫هه‌مه‌دان ڕووی كرده‌ (ئه‌سفه‌هان)‪ ،‬كه‌ ب ‌ه‬ ‫مه‌ڵبه‌ندێكی گه‌وره‌ی زانستی هه‌ژمار ده‌كرا‬ ‫و سااڵنێك بوو ك ‌ه حه‌زی ده‌كرد بيبينێت‪.‬‬

‫له‌ ئه‌سفه‌هاندا بووه‌ جێگای سه‌رنجی (عالء‬ ‫الدولة) و بۆ ماوه‌ی پانز‌ه ساڵ له‌و شاره‌دا‬ ‫له‌ هێمنيدا ژيا‪ .‬له‌م ماوه‌يه‌ چه‌ند كتێبێكی‬ ‫گرنگی نووسی و هه‌وڵی په‌ره‌پێدانی بابه‌تی‬ ‫ئه‌ستێره‌ناسی و دروستكردنی نۆڕينگ ‌ه‬ ‫«ڕه‌سه‌دخانه‌»ی دا‪ .‬به‌اڵم له‌م ماوه‌يه‌شدا‬ ‫هێمنيی ئ�ه‌و بێگرفت نه‌بوو‪ ،‬ئه‌سفه‌هان‬ ‫كه‌وته‌ به‌ر هێرشی (مه‌سعود غه‌زنه‌يی)‪ ،‬واتا‬ ‫كوڕی مه‌حموود پاشا‪ ،‬ك ‌ه به‌ هۆی ئه‌وه‌و‌ه‬ ‫ئيبن سينا له‌ زێدی خۆی ده‌ربه‌ده‌ر بوو‪ ،‬له‌م‬ ‫هێرشه‌دا هه‌ندێك له‌ به‌رهه‌مه‌كانی فه‌وتان‪.‬‬ ‫له‌به‌ر ئه‌وه‌ له‌م ڕه‌وش ‌ه بێزار بوو و له‌گه‌ڵ‬ ‫ئه‌وه‌ش نه‌خۆشيی (قۆڵنج) يشی هه‌بوو‪ ،‬ك ‌ه‬ ‫ئازاری ده‌دا‪ ،‬دووباره‌ گه‌ڕايه‌و‌ه بۆ هه‌مه‌دان‬ ‫و ل ‌ه ساڵی (‪ 428‬ك‪ ).‬له‌و ش��اره‌دا مرد‬ ‫و م��ه‌زاری هێشتاش له‌ هه‌مه‌دان به‌رچاو‬ ‫ده‌كه‌وێت‪.‬‬ ‫به‌م شێوه‌يه‌ ژيانی كه‌سێك ك ‌ه تووشی‬ ‫كۆمه‌ڵێك گرفتی سياسی و ت �ه‌ن��گ و‬ ‫چه‌ڵه‌مه‌ی زۆر ب��ووه‌‪ ،‬كۆتايی هات‪ .‬ئيبن‬ ‫سينا ل ‌ه ژيانيدا زۆر به‌رزونزميی دی‪ ،‬له‌گه‌ڵ‬ ‫ئ��ه‌وه‌ی ڕۆژانێكی زۆری ب ‌ه خۆشی برد‌ه‬ ‫سه‌ر‪ ،‬ڕووبه‌ڕووی ژيانێكی سه‌خت و مايه‌ی‬ ‫ناخۆشيش بووه‌‪ .‬زياتر ل ‌ه الی فه‌رمانڕه‌واكان‬ ‫وه‌ك��و پزيشكێك خزمه‌تی ده‌ك��رد‪ ،‬له‌به‌ر‬ ‫ئه‌م هۆيه‌ش ژيانێكی كۆمه‌اڵيه‌تيی چاالكی‬ ‫هه‌بوو‪ ،‬هه‌روه‌كو بينيمان جارێك ڕاسته‌وخۆ‬ ‫پۆستی كاروباری ده‌وڵه‌تی گرت ‌ه ده‌ست‪،‬‬ ‫ب �ه‌اڵم له‌گه‌ڵ ئه‌م بارودۆخه‌شدا ژيانێكی‬ ‫هزريی چاالكيشی هه‌بوو‪ ،‬به‌ڵگه‌شمان ژمار‌ه‬ ‫و جۆری ئه‌و به‌رهه‌مانه‌یه‌تی ك ‌ه نوسيونی‬ ‫به‌ گێڕانه‌وه‌ی ئ�ه‌و تايبه‌تمه‌نديانه‌ی ل ‌ه‬ ‫اليه‌ن ئه‌و قوتابيانه‌ی الی ئه‌و ده‌رسيان‬ ‫ده‌خوێند‪ .‬پياوێك بوو ك ‌ه هێزێكی جه‌سته‌يی‬ ‫فراوانی هه‌بوو و شه‌وانێكی دوور و درێژی‬ ‫به‌ شه‌ونشينی و خۆشگوزه‌رانی ده‌ب��رد‌ه‬ ‫سه‌ر‪ .‬پاش ته‌واوبوونی ئاهه‌نگ ب ‌ه نووسين‬ ‫له‌ ب��اره‌ی زانست ي��ان فه‌لسه‌ف ‌ه خه‌ريك‬ ‫ده‌ب��وو‪ .‬ه�ه‌روه‌ه��ا هێزی ته‌ركيزی هزريی‬ ‫ئه‌و زۆر باش بوو و له‌ كاتی سوارچاكیی‬ ‫ئه‌سپ له‌ پشت پاشا له‌ جه‌نگدا‪ ،‬ته‌نانه‌ت‬ ‫له‌و بارودۆخه‌شدا هه‌ندێك ل ‌ه به‌رهه‌مه‌كانی‬ ‫ده‌خوێنده‌و‌ه و له‌اليه‌ن نووسه‌رێك ك ‌ه ل ‌ه‬ ‫خزمه‌تيدا بوو ده‌نووسرايه‌وه‌‪ .‬پياوێك تا‬ ‫ئه‌و ڕاده‌ي�ه‌ ل ‌ه اليه‌نی سياسی و ل ‌ه ژيانی‬ ‫دنيايی ق��ووڵ ب��ووه‌و‌ه له‌ ئاستی ئ �ه‌وه‌دا‬ ‫ب��وو ك ‌ه بنه‌مای فه‌لسه‌فه‌ی قوتابخانه‌ی‬ ‫سه‌ده‌كانی ناوه‌ڕاستيش دابڕێژێت و به‌رهه‌م ‌ه‬ ‫پاشماوه‌كانی (هيپۆكرات) «إب��ق��راط» و‬ ‫(گالينوس) «جالينوس» ی ل ‌ه پزيشكيدا‬ ‫به‌يه‌كه‌وه‌يان كۆ بكاته‌وه‌‪ ،‬ل ‌ه زانست و‬ ‫ئه‌ده‌بی ئيسالميدا وه‌ه��ا كاريگه‌رييه‌كی‬ ‫هه‌بێت‪ ،‬كه‌ هيچ كه‌سێكی پێش ئ �ه‌و و‬ ‫پاش ئه‌و نه‌يانتوانيبێت وه‌ها كاريگه‌رييه‌كی‬ ‫هه‌بێت‪.‬‬ ‫كۆی به‌رهه‌مه‌كانی ئيبن سينا‬ ‫ژماره‌ی نووسينه‌كانی ئيبن سينا ئه‌گه‌ر‬ ‫ناميلكه‌كان و نامه‌كانيشی هه‌ژمار بكه‌ين‬ ‫زياتره‌ ل ‌ه ‪ 250‬به‌رهه‌م و باس له‌ هه‌موو‬ ‫ئ�ه‌و بابه‌تانه‌ ده‌ك��ات‪ ،‬كه‌ له‌ سه‌ده‌كانی‬ ‫ناوه‌ڕاستدا زانرابوون‪ .‬زۆربه‌ی ئه‌و به‌رهه‌مان ‌ه‬ ‫به‌ زمانی عه‌ره‌بی نووسراونه‌ته‌وه‌‪ ،‬به‌ده‌گمه‌ن‬ ‫ل ‌ه نێوانياندا نووسراوی ب ‌ه زمانی فارسی‬ ‫ب�ه‌رچ��او ده‌ك �ه‌وێ��ت‪ ،‬وه‌ك��و (دانستنامه‌ی‬ ‫عه‌الئي) (دانشنامه‌ عالئی)‪ ،‬ك ‌ه يه‌كه‌مين‬ ‫كتێبی فه‌لسه‌في ‌ه ب ‌ه زمانی فارسي‪ .‬شێوه‌ی‬ ‫نووسينی ئيبن سينا له‌ به‌رهه‌مه‌ عه‌ره‌بيي ‌ه‬ ‫سه‌ره‌تاييه‌كانيدا ئ��اڵ��ۆز‌ه و ڕێك‌وپێك‬ ‫نييه‌‪ ،‬به‌اڵم له‌و ماوه‌ دوور و درێ��ژه‌ی ك ‌ه‬ ‫له‌ ئه‌سفه‌هان ب��وو‪ ،‬له‌به‌ر ئ �ه‌وه‌ی ڕه‌خن ‌ه‬ ‫له‌ نووسينه‌كانی گيرا له‌ اليه‌ن پسپۆڕانی‬ ‫ئه‌ده‌بيات‪ ،‬به‌و هۆيه‌وه‌ هه‌وڵێكی زۆری دا‬ ‫بۆ فێربوونی ئه‌ده‌بياتی زمانی عه‌ره‌بی‪ ،‬به‌م‬ ‫شێوه‌ي ‌ه نووسينه‌كانی ڕێكوپێك و كامڵ‬ ‫بوون‪ .‬ئه‌و كتێبانه‌ی ل ‌ه پاش ئه‌و سه‌رده‌م ‌ه‬ ‫نوسيويه‌تی به‌تايبه‌ت (اإلشارات و التنبيهات)‬ ‫به‌ڵگه‌يه‌ له‌سه‌ر ئه‌م گۆڕانه‌‪.‬‬ ‫نووسين ‌ه فه‌لسه‌فيه‌كانی ئيبن سينا‬ ‫پێكهاتوو‌ه له‌‪ :‬شاكار‌ه پياده‌ڕه‌و (مشائي)‬ ‫ه‌كانی‪ ،‬وه‌كو كتێبی (شيفا) (ب ‌ه التينی‬ ‫‪ ،)Sanatio‬ك � ‌ه دوور و درێ��ژت��ري��ن‬ ‫ئێنسايكلۆپيديای زانستي ‌ه ل � ‌ه هه‌موو‬ ‫زم��ان �ه‌ك��ان‪ ،‬ك � ‌ه ب � ‌ه ده‌س��ت��ی ي��ه‌ك كه‌س‬ ‫نوسرابێت‪( .‬ن �ه‌ج��ات)‪ ،‬كه‌ كورتكراوه‌ی‬ ‫(شيفا) يه‌‪( ،‬عيون الحكمة)‪ ،‬و ئاخر كتێب‬ ‫و شاكاری ئه‌ويش (اإلشارات و التنبيهات)‬ ‫ـه‌‪ .‬له‌گه‌ڵ ئه‌مانه‌ش‪ ،‬كتێبگه‌لێكی زۆری ل ‌ه‬ ‫باره‌ی لۆژيك و ده‌روونناسی و جيهاناسی و‬ ‫ميتافيزيكاو‌ه نووسيوه‌‪ .‬به‌رهه‌مه‌ (هێمايی و‬

‫نموونه‌يی و ناوه‌كی) ـه‌كانی ئه‌و‪ ،‬نوێنه‌ری‬ ‫(فه‌لسه‌فه‌ی ڕۆژه �ه‌اڵت��ی)ی ئ �ه‌ون‪ ،‬له‌وان ‌ه‬ ‫سێ كتێبی (ح��ي بن يقظان) و (رِسالة‬ ‫الطري) و (سه‌المان و ئه‌بسال)‪ .‬هه‌روه‌ها‬ ‫سێ به‌شی كۆتايی (ئيشارات) و (منطق‬ ‫املشرقيني) به‌شێكن ل ‌ه كۆی به‌رهه‌مه‌كانی‬ ‫ك ‌ه ل ‌ه ئێستادا ناديارن‪ .‬ل ‌ه زانستيشدا ئيبن‬ ‫سينا چه‌ند كتێبێكی بچووكی جۆراوجۆری‬ ‫له‌ ب��اره‌ی پرسه‌كانی په‌يوه‌ست ب ‌ه شت ‌ه‬ ‫سروشتييه‌كان نووسيوه‌‪ ،‬وه‌ك��و بونه‌وه‌ر‬ ‫و دي��ارده‌ ئاسمانيه‌كان «كائنات الجو»‬ ‫[وه‌ك��و هه‌وره‌تريشقه‌ و هه‌وره‌بروسكه‌ و‬ ‫به‌فر و په‌لكه‌زێڕين ‌ه و نێزه‌ك و كلكدار‬ ‫و‪ ]...‬و هاوشێوه‌ی ئه‌مانه‌‪ .‬هه‌روه‌ها چه‌ند‬ ‫به‌شێكی ديكه‌ی له‌ (شيفا) نوسيوه‌‪ ،‬ك ‌ه‬ ‫له‌وانه‌دا بيروبۆچوونی ته‌واوی سه‌باره‌ت ب ‌ه‬ ‫زه‌ويناسی‪ ،‬ڕووه‌كناسی‪ ،‬زينده‌وه‌رناسی و‬ ‫ده‌روونناسی ده‌بيندرێت‪ ،‬ده‌روونناسی ل ‌ه‬ ‫فه‌لسه‌فه‌ی پياده‌ڕه‌وه‌كاندا به‌پێچه‌وانه‌ی‬ ‫ب��ۆچ��وون��ی قوتابخانه‌كانی دوات���ر وه‌ك��و‬ ‫قوتابخانه‌ی «ئيشراق» به‌ لقێك ل ‌ه زانست ‌ه‬ ‫سروشتيه‌كان (طبيعيات) يان فه‌لسه‌فه‌ی‬ ‫سروشتی هه‌ژماريان ده‌كرد‪ .‬له‌ پزيشكيشدا‬ ‫ئيبن سينا كتێبێكی به‌ناوبانگی هه‌ي ‌ه‬ ‫به‌ ناوی (قانوون)‪ ،‬كه‌ ده‌كرێت بگوترێت‬ ‫كاريگه‌رترين كتێبه‌ ل ‌ه مێژووی پزيشكيدا‪ ،‬ك ‌ه‬ ‫هێشتاش ل ‌ه ڕۆژهه‌اڵت ده‌خوێنرێت‪ .‬كتێبێكی‬ ‫تری پزيشكیی ئه‌و (األرجوزة فى الطب) ـه‌‪،‬‬ ‫ك ‌ه بنه‌ماكانی پزيشكيی ئيسالمی‪ ،‬بۆ ئه‌وه‌ی‬ ‫له‌به‌ركردنی ئاسان بێت كردوويه‌تيي ‌ه شيعر‪.‬‬ ‫كۆمه‌ڵێك كتێبی فارسی و عه‌ره‌بيی ديكه‌ی‬ ‫نووسيوه‌ له‌باره‌ی نه‌خۆشيه‌كان و ده‌رمان ‌ه‬ ‫ج��ۆراوج��ۆره‌ك��ان‪ .‬ئيبن سينا س�ه‌رب��اری‬ ‫به‌رهه‌می فه‌لسه‌فی و زانستی چه‌نده‌ها‬ ‫زنجير‌ه كتێبی ب ‌ه عه‌ره‌بی و فارسييش‬ ‫نووسيوه‌‪ ،‬كه‌ له‌ نێوان ئ�ه‌وان (القصيدة‬ ‫العينية) يه‌‪ ،‬كه‌ ناوبانگێكی زۆری په‌يدا‬ ‫ك��ردووه‌‪ ،‬جگه‌ له‌مانه‌ش چه‌ندين به‌رهه‌می‬ ‫ئايينييشی لێ به‌جێ ماوه‌‪ ،‬كه‌ تايبه‌ته‌ ب ‌ه‬ ‫لێكۆڵينه‌وه‌ له‌باره‌ی بابه‌ته‌كانی تايبه‌ت ب ‌ه‬ ‫ئايينه‌وه‌‪ ،‬وه‌كو‪ :‬ده‌ربڕينی مانای ناچاری‬ ‫و خۆسه‌رپشكبوون (هه‌ڵبژاردن) (جه‌بر‬ ‫و ئيختيار)‪ .‬هه‌روه‌ها ل ‌ه نێوانياندا چه‌ند‬ ‫ته‌فسيرێكی سووره‌ته‌كانی قورئانيش به‌رچاو‬ ‫ده‌كه‌وێت‪ .‬ئه‌م به‌ش ‌ه له‌ به‌رهه‌مه‌كانی ئيبن‬ ‫سينا گرنگييه‌كی تايبه‌تيی هه‌ي ‌ه له‌به‌ر‬ ‫ئه‌وه‌ی له‌م ته‌فسيرانه‌دا هه‌وڵی ئيبن سينا بۆ‬ ‫گونجاندنی ئه‌قل و باوه‌ڕ به‌ ديار ده‌كه‌وێت‪،‬‬ ‫كه‌ ل ‌ه پێش ئه‌وه‌وه‌ له‌سه‌ر ده‌ستی كيندی و‬ ‫فارابی و ئيخوان صه‌فادا ده‌ستی پێكردبوو و‬ ‫هه‌ر ئه‌م كاره‌يه‌‪ ،‬كه‌ له‌اليه‌ن سوهره‌وه‌رديه‌و‌ه‬ ‫درێژه‌ی پێدرا و له‌ كۆتاييدا له‌سه‌ر ده‌ستی‬ ‫(ميرداماد) و (مه‌ال صه‌درا) گه‌يشت ‌ه ئه‌نجام‪.‬‬ ‫بوونناسيی ئيبن سينا‬ ‫حه‌قيقه‌تی ه �ه‌ر شتێ په‌يوه‌سته‌ ب ‌ه‬ ‫بوونی ئه‌و شته‌ و مه‌عريفه‌ی ئه‌و شته‌ ل ‌ه‬ ‫كۆتاييدا هه‌مان مه‌عريفه‌يه‌ ب ‌ه بوونی ئه‌و پل ‌ه‬ ‫و پايه‌ی له‌ بوونی گشتی‪ .‬ئه‌م پله‌وپايه‌ي ‌ه‬ ‫ده‌ستنيشانكه‌ری تايبه‌تمه‌ندی چۆنيه‌تیی‬ ‫ئه‌و شته‌يه‌‪ .‬له‌م اليه‌نه‌ هه‌رشتێك‪ ،‬كه‌ بوونی‬ ‫هه‌يه‌ به‌شێك ‌ه ل ‌ه ب��وون‪ .‬تێڕوانينی ئيبن‬ ‫سينا سه‌باره‌ت به‌ بوون‪ ،‬ك ‌ه بوونێكه‌ هه‌موو‬ ‫شته‌كان تێيدا به‌شدارن و له‌سه‌ر بنه‌مای‬ ‫جياوازیی نێوان دوو شت وه‌س��ت��اوه‌‪ ،‬ك ‌ه‬ ‫ده‌ستنيشانكه‌ری ته‌واوی لێكۆڵينه‌وه‌ی ئه‌و‌ه‬ ‫سه‌باره‌ت به‌ ب��وون‪ .‬يه‌كێكيان‪ :‬جياوازيی‬ ‫نێوان چييه‌تی «ماهية» ه�ه‌ر شتێك و‬ ‫بوونی ئه‌و شته‌يه‌‪ .‬ئه‌ويتر جياوازيی نێوان‬ ‫«بوونی پێويسته‌كی و شياوه‌كی و نه‌بووه»‪.‬‬ ‫هه‌ر كاتێك كه‌سێك له‌باره‌ی شتێكه‌وه‌ بير‬ ‫بكاته‌وه‌‪ ،‬ل ‌ه هزريدا ده‌توانێت جياوازی بكات‬ ‫ل ‌ه نێوان دوو اليه‌نی ئه‌و شته‌‪ :‬يه‌كێكيان‬ ‫چييه‌تيی ئه‌و شته‌يه‌ وات��ا هه‌ر وه‌اڵمێك‬ ‫ك ‌ه ل ‌ه به‌رامبه‌ر (ئه‌و‌ه چييه‌؟) (ما هو؟)‬ ‫ده‌گوترێت‪ .‬و ئه‌وی تريان بوونی شته‌كه‌يه‌‪.‬‬ ‫بۆ نموونه‌‪ :‬كاتێك كه‌سێك بير ل ‌ه ئه‌سپ‬ ‫ده‌كاته‌وه‌؛ ل ‌ه هزريدا ده‌توانێت جياوازی‬ ‫بكات له‌ نێوان وێنای ئه‌سپ‪ ،‬كه‌ شێوه‌ و‬ ‫ڕه‌نگی و هه‌ر شتێك ك ‌ه ل ‌ه چييه‌تيی ئه‌وداي ‌ه‬ ‫ده‌گرێته‌وه‌‪ ،‬له‌گه‌ڵ بوونی ئه‌و ئه‌سپ ‌ه ل ‌ه‬ ‫دنيای ده‌ره‌ك��ی‪ .‬ل ‌ه هزردا چييه‌تی له‌گه‌ڵ‬ ‫بوون دوو شتی سه‌ربه‌خۆن‪ .‬واتا ده‌كرێ‬ ‫له‌باره‌ی چييه‌تی شتێكه‌وه‌ بير بكه‌ينه‌و‌ه‬ ‫به‌بێ ئ �ه‌وه‌ی له‌ هیچ ڕووي�ه‌ك�ه‌وه‌ ب��وون و‬ ‫نه‌بوونی ئه‌و شت ‌ه له‌به‌رچاو بگرين‪ ،‬به‌اڵم ل ‌ه‬ ‫دنيای ده‌ره‌كی بوون و چييه‌تی يه‌ك شتن‪،‬‬ ‫دوو به‌شی لێكدراو نين كه‌ هه‌ر يه‌كێكيان‬ ‫بوونێكی سه‌ربه‌خۆی هه‌بێت‪ ،‬له‌به‌ر ئه‌وه‌ی‬ ‫يه‌كيان گ��رت��وو‌ه و له‌به‌رئه‌نجامی ئه‌و‬

‫يه‌كگرتنه‌ش شتێك به‌ ديار ده‌كه‌وێت‪ .‬بۆ‬ ‫نموون ‌ه له‌ يه‌كگرتن و لێكدانی ئاو له‌گه‌ڵ‬ ‫ئارد هه‌وير دروست ده‌بێت‪ ،‬ته‌نها ل ‌ه هزردا‬ ‫ب ‌ه هۆی شيكردنه‌وه‌ی ئه‌قڵييه‌و‌ه ئه‌م دوو‬ ‫به‌ش ‌ه ل� ‌ه ي �ه‌ك جيا ده‌ك��رێ��ن‪ ،‬و هه‌موو‬ ‫كه‌سێك تێده‌گات ه�ه‌ر شتێك ك ‌ه له‌به‌ر‬ ‫ده‌ستدايه‌؛ چيێتييه‌كی هه‌ي ‌ه ك ‌ه خراوه‌ت ‌ه‬ ‫سه‌ر بوونه‌كه‌ی‪.‬‬ ‫ئيبن سينا پاش ده‌ربڕينی ئه‌م جياوازي ‌ه‬ ‫بنه‌ڕه‌تييه‌‪ ،‬جه‌خت له‌م بابه‌ته‌ ده‌كاته‌و‌ه ك ‌ه‬ ‫له‌گه‌ڵ ئ�ه‌وه‌ی بوونی شتێك به‌ چييه‌تيی‬ ‫شتێك زياد ده‌كرێ؛ ئه‌وه‌ بوون ‌ه ك ‌ه چييه‌تی‬ ‫ده‌كات ‌ه ڕاسته‌قينه‌‪ .‬كه‌وات ‌ه بوون بنه‌ڕه‌تيتره‌‪.‬‬ ‫له‌ ڕاستيدا چييه‌تی شتێك نيي ‌ه جگ ‌ه ل ‌ه‬ ‫سنووری بوونی ئه‌و شته‌‪ ،‬ك ‌ه ئه‌ويش ب ‌ه‬ ‫هۆی هزر به‌ده‌ر كه‌وتووه‌‪.‬‬ ‫ئيبن سينا ل ‌ه دابه‌شكاريی خۆيدا بۆ‬ ‫بوون‪ ،‬ئه‌وی كردووه‌ته‌ سێ به‌ش‪« :‬ممتنع»‬ ‫(نه‌بوو)‪« ،‬ممكن» (شياوه‌كی) و «واجب»‬ ‫(پێويسته‌كی)‪ ،‬ك ‌ه له‌گه‌ڵ جياكاريی نێوان‬ ‫چييه‌تی و ب��وون په‌يوه‌ندييه‌كی ت �ه‌واوی‬ ‫هه‌يه‌‪ .‬ئه‌م دابه‌شكاريي ‌ه ك ‌ه په‌سه‌ند كرا‬ ‫له‌اليه‌ن فه‌يله‌سووف ‌ه موسوڵمانه‌كانی پاش‬ ‫ئيبن سينا‪ ،‬هه‌روه‌ها قوتابخانه‌ی التينی‪،‬‬ ‫به‌م شێوه‌ي ‌ه ل ‌ه به‌رهه‌مه‌كانی ئه‌ريستۆدا‬ ‫نابينرێت و له‌ ڕاستيدا ب ‌ه داهێنانه‌كانی‬ ‫ئيبن سينا داده‌ن��رێ��ت‪ .‬ئه‌م فه‌يله‌سووف ‌ه‬ ‫ت�ه‌واوی فه‌لسه‌فه‌كه‌ی له‌سه‌ر بنه‌مای ئه‌م‬ ‫دابه‌شكاريي ‌ه سێيانيي ‌ه و ئه‌و په‌يوه‌ندييه‌ی‬ ‫كه‌ چييه‌تی و بوون له‌ هه‌ر يه‌ك له‌ دۆخه‌كان‬ ‫له‌گه‌ڵ يه‌كتری هه‌يانه‌ داڕشتوه‌‪ .‬كاتێك‬ ‫كه‌سێك چييه‌تيی شتێك له‌ هزری ل ‌ه به‌رچاو‬ ‫بگرێت و دڵنيا بێت ل �ه‌وه‌ی كه‌ ئه‌و شت ‌ه‬ ‫ناتوانێت به‌ هيچ شێوه‌يه‌ك بێته‌ بوون واتا‬ ‫ببێت ‌ه هه‌بوو‪ ،‬ئه‌و شت ‌ه نه‌بوو (ممتنع) ـ ‌ه‬ ‫ناتوانێت هه‌بوو بێت‪ ،‬هه‌روه‌كو هۆكاری‬ ‫دووه‌م بۆ گ���ه‌ردوون‪ ،‬ك ‌ه بوونی له‌اليه‌ن‬ ‫خوداناسی «تيۆلۆژيا»ی فه‌لسه‌فييه‌و‌ه‬ ‫مه‌حاڵه‌ و دژبه‌يه‌كيی لێ ده‌كه‌وێته‌وه‌‪ .‬ئه‌گه‌ر‬ ‫بوون و نه‌بوون بۆ چييه‌تيی شتێك يه‌كسان‬ ‫بێت ــ واتا بتوانێت هه‌بووبێت يا نه‌بێت و‬ ‫له‌ هه‌ردوو دۆخ مايه‌ی دژبه‌يه‌كی و نه‌شياوی‬ ‫نه‌بێت ــ ئه‌و شته‌ بوونی شياوه‌كييه‌ هه‌روه‌كو‬ ‫هه‌موو داهێندراوه‌كان و هه‌بووه‌كانی ئه‌م‬ ‫جيهانه‌‪ ،‬كه‌ ده‌كرێت چييه‌تييان بێته‌دی‬ ‫يان نه‌يه‌ته‌دی‪ .‬له‌ كۆتاييدا ئه‌گه‌ر چييه‌تی‬ ‫نه‌كرێت جيا كرێته‌و‌ه ل ‌ه بوون‪ ،‬و نه‌بوونی‬ ‫ئه‌و مايه‌ی ناكۆكی بێت يان نه‌شێت ك ‌ه‬ ‫نه‌بێت؛ وه‌ها بوونێك بوونێكی پێويسته‌كييه‌‪.‬‬ ‫ل�ه‌ب��اره‌ی وه‌ه��ا بوونێك چييه‌تی و بوون‬ ‫يه‌كن‪ .‬وه‌ها هه‌بوويه‌ك بوونی پێويسته‌كيی‬ ‫خودايه‌‪ ،‬كه‌ ناكرێت نه‌بێت له‌و ڕووه‌و‌ه ك ‌ه‬ ‫چييه‌تی و بوونه‌كه‌ی يه‌كن‪ ،‬بوونی ئه‌و‬ ‫هه‌روه‌كو چييه‌تيه‌كه‌يه‌تی و چييه‌تيه‌كه‌يشی‬ ‫هه‌روه‌كو بوونيه‌تی‪ .‬ته‌نها ئه‌وه‌‪ ،‬ك ‌ه بوونی ل ‌ه‬ ‫خۆيه‌وه‌يه‌ و خۆی هۆكاری بوونی خۆيه‌تی‪ ،‬ل ‌ه‬ ‫هه‌موو هه‌بووه‌كانی تر بوون له‌سه‌ر چييه‌تی‬ ‫ه�ه‌روه‌ك��و ڕواڵ��ه‌ت (ع��رض) ێك خراوه‌ت ‌ه‬ ‫سه‌ری‪ .‬كه‌وات ‌ه هه‌موو ل ‌ه شياوه‌كيه‌كانن‪.‬‬ ‫بوونی ته‌واوی جيهان پله‌يه‌كی به‌رزتری ل ‌ه‬ ‫پله‌ی شياوه‌كييه‌كان نييه‌‪ ،‬ل ‌ه هه‌موو دۆخ‬ ‫و كاتێك ل ‌ه بوونی خۆياندا پێويستييان ب ‌ه‬ ‫بوونی پێويسته‌كييه‌‪ ،‬ك ‌ه به‌ پرژانی نوری‬ ‫خۆی به‌سه‌ر شته‌كاندا پله‌ی هه‌بوونيان پێ‬ ‫ده‌به‌خشێ‪ .‬كه‌واته‌‪ ،‬گه‌ردوون و هه‌ر شتێك‬ ‫كه‌ له‌وداي ‌ه بوونی شياوه‌كين و پێويستييان ب ‌ه‬ ‫بوونی پێويسته‌كی هه‌يه‌‪ .‬شياوه‌كييه‌كانيش‬ ‫ده‌كرێن ب ‌ه دوو جۆر‪:‬‬ ‫‪ .1‬ئ�ه‌وان�ه‌ی‪ ،‬ك ‌ه له‌ كاتی هه‌بوونيان‪،‬‬ ‫له‌سه‌ر ئيراده‌ی بوونی پێويسته‌كی زه‌روور‌ه‬ ‫هه‌بن‪.‬‬ ‫‪ .2‬ئ�ه‌وان�ه‌ی‪ ،‬ك ‌ه ته‌نها شياون به‌بێ‬ ‫ئه‌وه‌ی زه‌روور بن‪.‬‬ ‫ج��ۆری يه‌كه‌م ده‌رب��ڕی جه‌وهه‌ر‌ه په‌تی‬ ‫و ساده‌ ئه‌قڵيه‌كانن يان فريشته‌كانن‪ ،‬ك ‌ه‬ ‫به‌رهه‌می هه‌تاهه‌تايی خودان‪ ،‬به‌و مانايه‌ی‬ ‫ك ‌ه ب ‌ه هۆی ئ �ه‌وه‌وه‌ پێويسته‌كی و واجب‬ ‫بوونه‌‪.‬‬ ‫ج��ۆری دووه‌م هه‌مان هه‌بووه‌كان يان‬ ‫داهێنراوه‌كانی ئه‌م گه‌ردوون ‌ه له‌ ناوچووه‌ن‪،‬‬ ‫كه‌ بنه‌مای له‌ناوچوونيان تێدايه‌‪ ،‬ته‌نها له‌به‌ر‬ ‫ئه‌وه‌ دێن ‌ه دی ك ‌ه ڕۆژێك ل ‌ه ناو بچن‪.‬‬ ‫ئيبن سينا له‌گه‌ڵ ئ�ه‌م دابه‌شكاريه‌ی‬ ‫شياوه‌كی بۆ كۆن و تازه‌ يان هه‌ميشه‌يی‬ ‫و تێپه‌ڕ‪ ،‬چييه‌تيی هه‌بووه‌كانيشی دابه‌ش‬ ‫كردوو‌ه بۆ «جه‌وهه‌ر و ڕوواڵه‌ت»‪ ،‬چه‌مك ‌ه‬ ‫ئه‌ريستۆييه‌كان‪ ،‬كه‌ به‌و شێوه‌يه‌ی له‌ اليه‌ن‬ ‫(پۆرفيريۆس) «فرفوريوس» ڕێكخرابوو‪،‬‬ ‫به‌سه‌ر چييه‌تيی شت ‌ه هه‌بووه‌كاندا جێ‬ ‫به‌جێ كرد‪ .‬له‌سه‌ر بنه‌مای ئه‌م جياكارييه‌‪،‬‬

‫چييه‌تييه‌ك‪ ،‬ك ‌ه په‌يوه‌ست بێت ب ‌ه شتێكی‬ ‫ديك ‌ه ــ هه‌روه‌كو ڕه‌نگی ديوار ــ ڕواڵه‌ته‌‪ ،‬و‬ ‫چييه‌تييه‌ك كه‌ سه‌ربه‌خۆ بێت ــ هه‌روه‌كو‬ ‫خودی ديوار ــ جه‌وهه‌ره‌‪.‬‬ ‫چه‌مكی جه‌وهه‌ريش داب�ه‌ش ده‌بێت بۆ‬ ‫سێ به‌ش‪:‬‬ ‫‪ .1‬ئه‌قڵ‪ ،‬كه‌ ب �ه‌ت �ه‌واوی ل ‌ه م��ادد‌ه و‬ ‫شياوه‌كی بێنيازه‌‪.‬‬ ‫‪ .2‬ده‌روون‪ ،‬ك ‌ه له‌ كاتی بێنيازی ل ‌ه‬ ‫مادده‌‪ ،‬بۆ كارابوون پێويستی ب ‌ه جه‌سته‌يه‌‪.‬‬ ‫‪ .3‬جه‌سته‌‪ ،‬ك ‌ه ل ‌ه شايانی دابه‌شبوون ‌ه و‬ ‫درێژی و ڕوواڵه‌ت و قه‌باره‌ی هه‌يه‌‪.‬‬ ‫كه‌وات ‌ه به‌شه‌كانی سروشت‪ ،‬كه‌ هه‌موويان‬ ‫شياوه‌كين داب���ه‌ش ده‌ب���ن ب��ۆ س��ێ جۆر‬ ‫جه‌وهه‌ر‪ ،‬ك ‌ه قۆناغ ‌ه جياوازه‌كانی سروشت‬ ‫له‌گه‌ڵ ئ��ه‌وان دروس��ت ك��راون و له‌ ڕێی‬ ‫ئه‌وانه‌و‌ه زانسته‌ جياوازه‌كانی سروشت پێ‬ ‫ده‌زانرێت‪.‬‬ ‫جيهانناسی و فريشته‌ناسی‬ ‫ئيبن سينا ل�ه‌گ�ه‌ڵ ل�ه‌ به‌رچاوگرتنی‬ ‫جياوازيي سه‌ره‌كيی (بووني) «وجودى» ل ‌ه‬ ‫نێوان جيهان و خودا‪ ،‬گرنگيی به‌ لێكۆڵينه‌و‌ه‬ ‫ل ‌ه باره‌ی بابه‌ته‌كانی جيهانناسی و داهێنان‬ ‫(ئ��اف��ران��دن) ی جيهان داوه‌‪ ،‬توانيوێتی‬ ‫سه‌ركه‌وتوو بێ له‌وه‌دا‪ ،‬ك ‌ه چۆن فره‌يی ل ‌ه‬ ‫تاك ده‌كه‌وێته‌وه‌‪ ،‬ئ �ه‌وه‌ش تاكايه‌تييه‌كی‬ ‫پله‌به‌رز‪ ،‬كه‌ له‌ هه‌رجۆر‌ه فره‌ييه‌ك پاك و‬ ‫بێبه‌رييه‌‪ .‬مه‌به‌ستی سه‌ره‌كيی ئيبن سينا‬ ‫ل ‌ه ميتافيزيكا پيشاندانی تايبه‌تمه‌نديی‬ ‫«بوونی» ي سروشته‌ ل ‌ه جيهانناسی و‬ ‫خولقاندن زانینی كامڵی جيهاندا‪ ،‬ده‌يه‌وێت‬ ‫ئ �ه‌و په‌يوه‌ستييه‌ی له‌ نێوان سه‌رچاو‌ه‬ ‫و بنه‌ما و ده‌رهاويشته‌كانی ئ �ه‌و هه‌ي ‌ه‬ ‫ده‌رب��ب��ڕێ��ت‪ .‬پ��رۆس �ه‌ی داهێنان (خلق)‪،‬‬ ‫يان ته‌جه‌للی (به‌دیارکه‌وتن‌)‪ ،‬ڕاسته‌وخۆ‬ ‫په‌يوه‌ست ‌ه ب ‌ه ئه‌رك و مانای فريشته‌وە‌‪،‬‬ ‫فريشته‌ ئامڕازێكه‌ ل ‌ه ڕێگايه‌وه‌ پرۆسه‌ی‬ ‫ئافراندن جێبه‌جێ ده‌كرێت‪ .‬له‌ فه‌لسه‌فه‌ی‬ ‫ئيبن سينادا جيهانناسی به‌ ت�ه‌واوه‌ت��ی‬ ‫په‌يوه‌نديی هه‌يه‌ له‌گه‌ڵ فريشته‌ناسی‪.‬‬ ‫فريشت ‌ه ل ‌ه جيهانناسی‪ ،‬ڕه‌فتار و كرداری‬ ‫مه‌عنه‌وی و گه‌يشتن ‌ه مه‌عريفه‌ت‪ ،‬ئه‌ركی‬ ‫به‌ده‌ستهێنان و فريادڕه‌سی هه‌يه‌‪ .‬ئيبن‬ ‫سينا به‌ پشتبه‌ستن ب ‌ه تێزه‌ی ئه‌فلوتين‬ ‫(ده‌ركه‌وتی يه‌ك‌به‌دوای‌يه‌ك‌ هاتنی زنجيره‌ی‬ ‫پله‌به‌ندي فريشته‌كان) ــ و ل ‌ه هه‌مان كاتدا‬ ‫شيكردنه‌وه‌ی فريشته‌كان له‌ چوارچێوه‌ی‬ ‫شياوه‌كيی بوونيان و پێويستييان ب ‌ه‬ ‫بوونی پێويسته‌كی ــ سه‌ركه‌وتوو ده‌بێ ل ‌ه‬ ‫ده‌رخستنی چۆنييه‌تی ئافراندن‪ .‬ئه‌م پێوه‌ر‌ه‬ ‫به‌كار ده‌هێنێت «ل ‌ه يه‌ك يان تاكايه‌تی‬ ‫ته‌نها يه‌ك دێته‌ بوون‪ ،‬يان ده‌توانين بڵێن‬ ‫له‌ يه‌ك ته‌نها يه‌ك ده‌كه‌وێته‌وه‌» (الواحد ال‬ ‫يصدر منه‌ إال الواحد)‪ .‬هه‌روه‌ها ئافراندن ل ‌ه‬ ‫ڕێگای تێهزرين ده‌بێ‪ .‬پرۆسه‌ی ئه‌فراندن يان‬ ‫بوونبه‌خشين و پرۆسه‌ی تێهزرين هه‌روه‌كو‬ ‫يه‌ك وان‪ .‬له‌و اليه‌نه‌وه‌‪ ،‬ك ‌ه ته‌نها ل ‌ه ڕێگای‬ ‫ته‌ماشا و تێهزرين ل ‌ه پل ‌ه بااڵكانی حه‌قيقه‌ته‌‪،‬‬ ‫كه‌ پله‌كانی نزمتر دێن ‌ه ب��وون‪ .‬ل ‌ه يه‌ك‬ ‫بوونی پێويسته‌كی‪ ،‬كه‌ سه‌رچاوه‌ی هه‌موو‬ ‫شته‌كانه‌ له‌سه‌ر ئه‌و بنه‌مايه‌ی‪ ،‬ك ‌ه پێشتر‬ ‫گوترا‪ ،‬زياتر له‌ يه‌ك بوون نايه‌ته‌دی‪ ،‬هه‌ر‬ ‫ئه‌و بوونه‌ی ك ‌ه ئيبن سينا به‌ئه‌قڵی يه‌كه‌م‬ ‫ن��اوی ده‌ب��ات و به‌ هاوشێو‌ه و يه‌كسانی‬ ‫ده‌زانێت له‌گه‌ڵ سه‌ره‌تاييترين فريشت ‌ه يان‬ ‫نزيكترين مه‌الئيكه‌‪ .‬ئه‌و كاته‌ ئه‌م ئه‌قڵ ‌ه‬ ‫بوونی پێويسته‌كی ده‌ك��ات� ‌ه پێويست و‬ ‫چييه‌تيی خۆيشی ل ‌ه ڕێگای به‌ پێويست‬ ‫زانينی ل ‌ه اليه‌ن بوونی پێويسته‌كی پێويست‬ ‫ده‌كات و كه‌م‌وكوڕیی چييه‌تييه‌كه‌ی بوونێكی‬ ‫شياوه‌كيی بۆ ده‌سته‌به‌ر ده‌ك��ات‪ .‬كه‌وات ‌ه‬ ‫ئه‌قڵی يه‌كه‌م هه‌ڵگری سێ ڕه‌هه‌ند ده‌بێت‬ ‫ل ‌ه زانين و مه‌عريفه‌ت‪ ،‬ك ‌ه يه‌ك به‌دوای يه‌ك‬ ‫ئه‌قڵی دووه‌م و ده‌روون��ی فه‌له‌كی يه‌كه‌م‬ ‫و جه‌سته‌ی فه‌له‌كی يه‌كه‌م په‌يدا ده‌بێت‪.‬‬ ‫ئه‌قڵی دووه‌م‪ ،‬كه‌ به‌م شێوه‌يه‌ به‌ده‌ر كه‌وت‬ ‫ب ‌ه هه‌مان شێو‌ه ده‌كه‌وێت ‌ه تێهزرين ل ‌ه ئه‌قڵی‬ ‫يه‌كه‌م‪ ،‬لێره‌وه‌ ئه‌قڵی سێيه‌م و ده‌روونی‬ ‫فه‌له‌كی دووه‌م و ته‌نی فه‌له‌كی دووه‌م به‌ده‌ر‬ ‫ده‌كه‌وێت‪ .‬ئه‌م پرۆسه‌ي ‌ه ب �ه‌رده‌وام ده‌بێت‬ ‫هه‌تا ئه‌قڵی ده‌يه‌م و ده‌روونی فه‌له‌كی نۆيه‌م‬ ‫و ته‌نی فه‌له‌كی نۆيه‌م كه‌ فه‌له‌كی مانگه‌‪،‬‬ ‫دێته‌ بوون‪ .‬له‌مه‌ به‌دواو‌ه جه‌وهه‌ری گه‌ردوون‬ ‫هێنده‌ خاوێن نييه‌‪ ،‬ك ‌ه بيه‌وێت فه‌له‌كێكی‬ ‫تری لێبكه‌وێته‌وه‌‪ ،‬له‌به‌ر ئه‌و‌ه ل ‌ه به‌جێماوه‌ی‬ ‫شياوه‌كيه‌كانی جيهان‪ ،‬دنيای كاتی و ل ‌ه‬ ‫ناوچوو دێت ‌ه بوون‪ .‬ل ‌ه جيهانی ژێر فه‌له‌كی‬ ‫مانگ ــ واتا ئه‌و جيهانه‌ گۆڕاوه‌ی‪ ،‬كه‌ ژيانی‬ ‫خاكيی مرۆڤی ده‌ور‌ه داو‌ه ــ ئه‌قڵی ده‌يه‌م‬

‫ل ‌ه فه‌لسه‌فه‌ی ئيبن سينادا جيهانناسی به‌ ته‌واوه‌تی په‌يوه‌نديی هه‌يه‌ له‌گه‌ڵ فريشته‌ناسی‪.‬‬

‫پرۆسه‌ی داهێنان (خلق)‪ ،‬يان ته‌جه‌للی (به‌دیارکه‌وتن‌)‪ ،‬ڕاسته‌وخۆ په‌يوه‌سته‌ به‌ ئه‌رك و مانای‬ ‫فريشته‌وه‪ ،‬فريشته‌ ئامڕازێكه‌ له‌ ڕێگايه‌و ‌ه پرۆسه‌ی ئافراندن جێبه‌جێ ده‌كرێت‬

‫چه‌ند ئه‌ركێكی سه‌ره‌كی جێبه‌جێ ده‌كات‪ .‬ن ‌ه‬ ‫ته‌نها به‌م جيهان ‌ه بوون ده‌به‌خشێت‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫هه‌موو شێوه‌كان به‌ديار ده‌خات‪ ،‬ك ‌ه له‌گه‌ڵ‬ ‫يه‌كگرتنی مادد‌ه بوونه‌ته‌ مايه‌ی هاتنه‌ديی‬ ‫هه‌بووه‌كانی ئه‌م ناوچه‌يه‌‪ .‬كاتێك هه‌بوويه‌ك‬ ‫له‌ كامڵبووندايه‌‪ ،‬ئه‌قڵی ده‌يه‌م وێنه‌يه‌ك ل ‌ه‬ ‫خۆی ده‌خات ‌ه سه‌ری تاكوو بكرێت بوونی ئه‌و‬ ‫شت ‌ه شياوه‌كيي هاتنه‌بوونی هه‌بێت و كاتێك‬ ‫ئه‌و هه‌بوو‌ه له‌ناو بچێت؛ ببێت ‌ه نه‌بوون‪،‬‬ ‫ئه‌قڵی ده‌يه‌م ئه‌و شێوه‌ي ‌ه وه‌رده‌گرێته‌و‌ه و‬ ‫ده‌يباته‌و‌ه بۆ ناوخۆی‪ .‬هه‌ر له‌به‌ر ئه‌مه‌ش ‌ه ك ‌ه‬ ‫ئيبن سينا ئه‌م ئه‌قڵه‌ی ب ‌ه ئه‌قڵی به‌خشنده‌ی‬ ‫وێنه‌كان‪ ،‬يان به‌ديارخه‌ری وێنه‌كان (واهب‬ ‫الصور) ناو ن��اوه‌‪ .‬بۆ نموونه‌‪ :‬كاتێك ك ‌ه‬ ‫ئ��او ده‌يبه‌ستێت و ده‌ب��ێ��ت ب� ‌ه سه‌هۆڵ؛‬ ‫شێوه‌ی ئاويی ئه‌و ل ‌ه الي�ه‌ن به‌خشنده‌ی‬ ‫وێنه‌كان ده‌سه‌ندرێته‌و‌ه و به‌و هه‌يواليه‌ی‬ ‫ك ‌ه له‌مه‌و پێش ئاو بوو شێوه‌ی سه‌هۆڵی‬ ‫ده‌به‌خشێت تاكو ببێت ب ‌ه سه‌هۆڵ‪ .‬ئه‌قڵی‬ ‫ده‌يه‌م هه‌روه‌ها ڕۆشنگه‌ری ئه‌قڵی مرۆييشه‌‪.‬‬ ‫مرۆڤ ده‌توانێت ئه‌و وێنايه‌‪ ،‬ك ‌ه له‌گه‌ڵ مادد‌ه‬ ‫يه‌كيان گرتووه‌ له‌ هزريدا جيا كاته‌وه‌ و ل ‌ه‬ ‫ڕێگای ئيشراقێكه‌و‌ه كه‌ ل ‌ه ئه‌قڵی ده‌يه‌م‬ ‫وه‌ری‌گرتووه‌‪ ،‬ئه‌و شێوان ‌ه به‌ره‌و هه‌مه‌كيي ‌ه‬ ‫بااڵكان به‌رێت‪ .‬كه‌وات ‌ه هه‌مه‌كييه‌كان ل ‌ه‬ ‫ئه‌قڵی په‌تيدا بوونيان هه‌يه‌‪ .‬پاشان ئه‌مان ‌ه‬ ‫داده‌به‌زنه‌ ناو دنيای ماددی تاكو به‌ شێوه‌ی‬ ‫وێنه‌ی شت يان ته‌نه‌ مادديه‌كان ده‌ر بچن ك ‌ه‬ ‫ده‌بن ‌ه هه‌نده‌كی‪ ،‬و دواتر ديسانه‌و‌ه جارێكی‬ ‫تر ل ‌ه هزری مرۆڤدا له‌ ڕێگای ئيشراقی ئه‌قڵی‬ ‫په‌تی يان فه‌له‌ك يان فريشته‌ به‌رز ده‌بێته‌و‌ه‬ ‫و ده‌بێته‌وه‌ هه‌مه‌كی‪ .‬به‌م شێوه‌يه‌ ئه‌قڵی‬ ‫ده‌يه‌م ته‌نيا ئامرازی ئافراندن نييه‌‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫ئامرازی ئيشراقيش ‌ه و هه‌روه‌كو ئه‌وه‌ی ل ‌ه‬ ‫مه‌ودوا ده‌يبينين ئامڕازی گه‌يشتني سروش‬ ‫«وه‌حی» ـ ‌ه بۆ په‌يامبه‌ره‌كان‪ ،‬به‌ شێوه‌يه‌كی‬ ‫دياريكراوتر ب ‌ه گه‌وره‌ پياوان و عارفه‌كان‪.‬‬ ‫ب��ه‌م شێوه‌ي ‌ه جيهانناسيی ئيبن سينا‬ ‫په‌يوه‌ست ‌ه ب ‌ه فريشته‌ناسييه‌وه‌‪ .‬ئيبن سينا‬ ‫جيهانناسی ئه‌فلوتين به‌كار ده‌هێنێت‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫له‌ گۆشه‌نيگايه‌كی تره‌و‌ه سه‌رنجی داوه‌تێ‪.‬‬ ‫ئيبن سينا به‌ته‌واوی ئاگاداری تێگه‌يشتنی‬ ‫ئيسالمی بووه‌ سه‌باره‌ت ب ‌ه په‌يوه‌نديی نێوان‬ ‫خودا و جيهان‪ ،‬به‌رده‌وام هه‌وڵ ده‌دات تاكو‬ ‫اليه‌نی شياوه‌كيی هه‌موو هه‌بووه‌كان ل ‌ه‬ ‫به‌رامبه‌ر داهێنه‌ر (بوونی پێويسته‌كی) دا‬ ‫ديار بخات‪ .‬به‌م شێوه‌يه‌ بنه‌مايه‌ك‪ ،‬ك ‌ه ل ‌ه‬ ‫ديدی ئيسالمييه‌وه‌ اليه‌نی سه‌ره‌كيی هه‌ي ‌ه‬ ‫ب ‌ه ب��ڕواداری بمێنێته‌وه‌‪ .‬ئه‌و ل ‌ه (الرسالة‬ ‫النيروزية) دا بۆ په‌يداكردنی هه‌ماهه‌نگی‬ ‫له‌ نێوان جيهانناسيی خۆی و بير‌وبۆچوون ‌ه‬ ‫ئيسالمييه‌كانی ڕۆژهه‌اڵت هه‌نگاوێكی تری نا‪.‬‬ ‫ئه‌و هه‌وڵيدا به‌دياركه‌وتنی بازن ‌ه جياوازه‌كان‪،‬‬ ‫له‌ يه‌ك‌به‌‌دوای‌يه‌ك هاتنی بوون پيتی ئه‌لف و‬ ‫بێی عه‌ره‌بيی بۆ دابنێت‪ ،‬و ئه‌و پيتانه‌ی ك ‌ه‬ ‫ئه‌و وشانه‌ی لێو‌ه پێك دێت‪ ،‬ل ‌ه حيكمه‌تی‬ ‫ئيسالمی و هه‌رچی قوتابخانه‌كانی عيرفانی‬ ‫و سۆفيگه‌ری يه‌هودييه‌كان (ج��وه‌ك��ان)‬ ‫دا هه‌يه‌؛ هێما و نيشانه‌ی هه‌ستپێكراو و‬ ‫ڕوون و ئاشكرای ناو و سيفاتی خودان و‬ ‫هه‌موو شته‌كان و جيهان له‌وانه‌و‌ه هاتونه‌ت ‌ه‬ ‫ب��وون‪ .‬ل ‌ه ئه‌نجامدا ل�ه‌الي�ه‌ن ج��وه‌ك��ان و‬ ‫موسڵمانه‌كان‪ ،‬ك�ه‌ مه‌عنه‌ويه‌تی ئ �ه‌وان‬ ‫هه‌روه‌كو مه‌عنه‌ويه‌تی سامي ‌ه گه‌ڕۆكه‌كانی‬ ‫بيابانه‌كانه‌‪ ،‬زانستی پيته‌كان و به‌های‬ ‫هێمايی ئه‌وان بايه‌خێكی زۆری په‌يدا كردوو‌ه‬ ‫جا به‌ شێوه‌ی (قه‌بباالهـ) له‌ يه‌هودييه‌تدا‬ ‫بێت يا به‌ شێوه‌ی (جه‌فر) ل ‌ه ئيسالمدا‪.‬‬ ‫ئيبن سينا هه‌ندێك قوتابخانه‌ی ڕه‌م��ز و‬ ‫هێمای ئيسالمی و ه�ه‌روه‌ه�‌ا هه‌ندێك ل ‌ه‬ ‫لقه‌كانی مه‌زهه‌بی ئيسماعيلیی به‌كارهێناو‌ه‬ ‫و سوودی ل ‌ه (حسابی ئه‌بجه‌دی) وه‌رگرتوه‌‪.‬‬ ‫(ئه‌لف = ‪ 1‬هێمای خودای داهێنه‌ر)‪( .‬ب =‬ ‫‪ 2‬هێمای ئه‌قڵ)‪( .‬ج = ‪ 3‬هێمای ده‌روونی‬ ‫هه‌مه‌كی)‪ .‬و (د = ‪ 4‬هێمای سروشت)‪ ،‬ل ‌ه‬ ‫قه‌ڵه‌م داوه‌‪ .‬ئه‌م كۆششه‌ی ئيبن سينا بۆ‬ ‫به‌ديهێنانی گونجاندن ل ‌ه نێوان گه‌وهه‌ری‬ ‫ڕاسته‌قينه‌ی جيهانناسيی فه‌لسه‌فی و‬ ‫پيته‌كانی زمانی سروشتی‪ ،‬ك ‌ه ل ‌ه چه‌ند‬ ‫اليه‌نێك ل ‌ه به‌رهه‌مه‌كانی (جابر بن حيان) و‬ ‫(إخوان الصفا) ده‌كات‪ ،‬له‌الی ئه‌و گرنگی و‬ ‫واتايه‌كی تايبه‌تی هه‌بوو‪ ..‬وا پيشان ده‌دات‬ ‫مامۆستای فه‌لسه‌فه‌ی پياده‌ڕه‌وی ل ‌ه هه‌وڵی‬ ‫داڕشتنی حيكمه‌تێكی ڕۆژهه‌اڵتيدا بووه‌‪،‬‬ ‫پێچه‌وانه‌ی فه‌لسه‌فه‌ی گشتيی يۆنانييه‌كان‪،‬‬ ‫و ئه‌و ته‌نيا اليه‌نگريی ل ‌ه فه‌لسه‌فه‌كانی كۆن‬ ‫نه‌كردوو‌ه و هه‌روه‌ها اليه‌نێك ل ‌ه اليه‌ن ‌ه شاز‌ه‬ ‫جياوازه‌كانی ئيبن سينا به‌ ديار ده‌خات‪،‬‬ ‫ك ‌ه زۆر نزيكه‌ ل ‌ه فه‌لسه‌فه‌ی ڕۆژهه‌اڵتی‪،‬‬ ‫كه‌ ل ‌ه قۆناغه‌كانی كۆتايی ژيانی مه‌به‌ستی‬ ‫باڵوكردنه‌وه‌يانی هه‌بووه‌‪.‬‬ ‫سه‌رچاوه‌‪:‬‬ ‫‪ .1‬كتێبی (منطق) ل ‌ه نوسينی «دكتور محمد‬ ‫خوانساری»‪.‬‬ ‫‪ .2‬كتێبی خوداناسیی فه‌لسه‌فی (خداشناسی‬ ‫فلسفی)‪ ،‬ك ‌ه «عبدالرسول عبوديت» و «مجتبی‬ ‫مصباح» نووسيويانه‌‪.‬‬ ‫‪ .3‬كتێبی «سێ حه‌كيمی موسوڵمان» (س ‌ه حكيم‬ ‫مسلمان)‪ ،‬ك ‌ه ل ‌ه نوسينی «سيد حسين نصر» ‌ه‬ ‫و ل ‌ه اليه‌ن «احمد آرام» وه‌رگێڕدراوه‌ته‌ سه‌ر زمانی‬ ‫فارسی‪.‬‬


‫ذمارة (‪ )166‬دوشةممة ‪2013/8/26‬‬

‫‪5‬‬

‫خو َيندنةوةى ئاين‬

‫ئەبو حەسەنی ئەشعەری‌و موعتەزیلە‬ ‫نوسینی‪ :‬سەعـد عـەبـدولـعـەزیـز‬ ‫وەرگێڕانی‪ :‬ســەركــەوت جــەلیـل‬ ‫لە گ��ەورە پیاوانی ئەهلی جەدەلە‪،‬‬ ‫یەكەمین كەسیش ب��وو بنەماكانی‬ ‫فەلسەفەی ك��ەالم��ی ئیسالمی دان��ا‪،‬‬ ‫ئەمەش فەلسەفەیەكە ه��ەوڵ��دەدات بە‬ ‫بەڵگەی عەقڵی و مشتومڕی لۆژیكی‬ ‫عەقیدە بپارێزێت و بسەلمێنێ‪ .‬خاوەنی‬ ‫م��ەزه��ەب��ی ئەشعەرییە ك��ە دەی��ەوێ��ت‬ ‫عەقڵ و نەقڵ بگونجێنێ‪ .‬ئەم مەزهەبە‬ ‫لەسەرەتاوە لە ڕۆژه��ەاڵت و‪ ،‬دواتریش‬ ‫لە باقی جیهانی ئیسالمیدا بەوە ناسرا‬ ‫كە میانگیرە لەنێوان بۆچوون و ئاڕاستە‬ ‫جیاوازەكاندا‪ .‬چاكەیەكی گەورەی كرد‬ ‫بەوەی مشتومڕی كردە وەسیلەیەك بۆ‬ ‫وەاڵمدانەوە و ڕەتدانەوەی بانگەشەی‬ ‫نەیاران‪.‬‬ ‫ناوی (ئەبو حەسەنی ئەشعەری)ـە‪ ،‬بە‬ ‫ڕەچەڵەك یەمەنیە‪ .‬لە شاری بەسرە لە‬ ‫ساڵی ‪ 873‬ز‪ .‬لەدایكبووە‪ .‬تا تەمەنی‬ ‫چل ساڵی سەر بە گروپی موعتەزیلە‬ ‫ب��وو‪ ،‬هاوڕێیەتی لەگەڵ (ئەبو عەلی‬ ‫محەمەد كوڕی عبدالوهاب)ـی ڕابەری‬ ‫موعتەزیلەدا هەبووە‪ ،‬ئەو فێری كردووە‬ ‫و پێی گەیاندووە‪ .‬بەاڵم كاتێك لە دواییدا‬ ‫ناكۆكی كەوتە نێوانیان‪ ،‬ئەشعەری لێی‬ ‫جیابوەوە و بانگەوازی بۆ فەلسەفە‬ ‫نوێیەكەی دەكرد كە فەلسەفەی كەالم‬ ‫بوو‪ ،‬كە یارمەتیدەر بوو لە پشتگیریكردنی‬ ‫عەقیدەدا و‪ ،‬هەمیشە دەیویست عەقڵ و‬ ‫نەقڵ كۆبكاتەوە‪ ،‬بەتایبەتی لە جیهانی‬ ‫ئیسالمی و مەسیحیەتی سەدەكانی‬ ‫ناوەڕاستدا‪ .‬فەلسەفەی كەالمی ئیسالمی‬ ‫كاریگەری زۆری هەبووە لەسەر پێكهاتنی‬ ‫فەلسەفەی سیكۆالستی (المدرسیە) لە‬ ‫جیهانی مەسیحیدا‪.‬‬ ‫ئەشعەری و موعتەزیلە‬ ‫موعتەزیلە لە س��ەردەم��ی مەئمون‬ ‫و موعتەسیمدا لە لوتكەی ناوبانگی‬ ‫خۆیاندا بوون‪ ،‬شانازیان بەوەوە دەكرد‬ ‫كە تاكە قوتابخانەی ئیسالمییە ئازادی‬ ‫بیركردنەوە و‪ ،‬وەرگرتنی بڕیاری عەقڵ‬ ‫لە هەموو مەسەلەیەكی دینی و دنیایی‬ ‫تێدا بێت و‪ ،‬هیچ گروپێك لە گروپە‬ ‫ئیسالمییەكان ناتوانێت ل��ەب��ەردەم‬ ‫هێزی بەڵگەكانیان و‪ ،‬توانای بەزاندنی‬ ‫نەیارەكانیاندا خۆی ڕابگرێت‪ .‬ئەمەش‬ ‫وای لێكردن دۆستایەتی خەلیفەكان‬ ‫بكەن‪ ،‬تا ئەوانیش ددان بە بەڵگە و‬ ‫توانای قەناعەت پێهێنانیاندا بنێن‪ .‬چیتر‬ ‫ئەهلی سوننە نەیاندەتوانی لە مەسەلە‬ ‫دینییەكاندا خۆیان بەرامبەریان ڕابگرن‬ ‫و گفتوگۆیان لەگەڵ بكەن‪( .‬ئەحمەد‬ ‫حەنبەلی)ش نەیوێرا لە مەسەلەكانی‬ ‫عەقیدەدا لەگەڵیان بدوێت‪.‬‬ ‫ئاسان نەبوو ئەبو حەسەن بتوانێت‬ ‫خۆی لە كاریگەری بیركردنەوەی ماوەی‬ ‫ڕاب��ردووی داماڵێت‪ ،‬كە یەكێك بوو لە‬ ‫گەورە بیرمەندانی موعتەزیلە‪ .‬بە دەست‬ ‫ڕزگاربوون لەو ڕاب��ردووەوە دەینااڵند‪،‬‬ ‫كە بەشێكی زۆری تەمەنی پێوەی بەند‬ ‫بووە‪ .‬بەاڵم لەدواییدا توانی خۆی لەم‬ ‫قەیرانە دەربازبكات‪ ،‬بەوەی ماوەیەك‬ ‫خۆی لەبەر چ��اوی خەڵكی ونكرد و‪،‬‬ ‫وەك مرۆڤێكی ن��وێ گ���ەڕای���ەوە‪ .‬لە‬ ‫ماڵەكەی خۆیەوە چووە مزگەوت‪ ،‬چووە‬ ‫سەر مینبەر و بە خەڵكی وت‪( :‬ئەم‬ ‫ماوەیە كە دیارنەمام‪ ،‬بیرمكردەوە و‬ ‫بەڵگەكانم هێنا و برد‪ ،‬نە حەقم بەسەر‬ ‫ناحەقدا و‪ ،‬نە ناحەقیشم بەسەر حەقدا‬ ‫بۆ ساغكرایەوە‪ ،‬بۆیە داوای هیدایەتم‬ ‫لە خوا كرد‪ ،‬ئەویش هیدایەتی دام بۆ‬ ‫ئەوەی لەم كتێبانەدا نوسیومن‪ ،‬وازم‬ ‫لە هەموو بڕوایەكی پێشتریشم هێناوە‪،‬‬ ‫وەكچۆن بەرگەكانم دادەك��ەن��م ( ئەو‬ ‫عابایەی بەسەر شانیەوە بوو داكەند و‬ ‫فڕێیدا) كتێبەكانیشی نیشانی خەڵكیدا‪،‬‬ ‫لە نێویاندا كتێبی (اللمع) و (كشف‬ ‫االسرار و هتك االستار)ـی تێدابوو‪.‬‬ ‫هەرئەوەندەی خەڵك ئەم كتێبانەیان‬ ‫خوێندەوە‪ ،‬هەستیان كرد زۆر لە دڵیانەوە‬

‫نزیكن‪ ،‬بۆیە دەستە دەستە دەچوونە الی‬ ‫ئەشعەری تا هەستی خۆیان لەبارەی ئەو‬ ‫بڕوایانەی ئەو بانگەوازیان بۆ دەكات‪،‬‬ ‫پێ بڵێن‪ .‬لە هەڵوێستە توندەكەی لە‬ ‫بەرامبەر موعتەزیلە هاوڕابوون لەگەڵی‬ ‫و‪ ،‬سوریش بوون ل��ەوەی ئەشعەری‬ ‫ببێتە ئیمامیان‪ .‬ئەشعەری بەوەوە‬ ‫نەوەستا بە ئاشكرا دژایەتی خۆی‬ ‫بۆ موعتەزیلە ڕابگەیەنێت‪ ،‬بەڵكو‬ ‫بەردەوام خۆی لێیان بەری دەكرد‬ ‫و دەی����وت‪ ،‬ن��ەدەب��وو بنەما و‬ ‫فیكرەكانیانم وەرگرتایە‪ .‬ئەمەش‬ ‫وای��ك��رد ڕۆژی هەینی بڕواتە‬ ‫مزگەوت‪ ،‬پاش نوێژ چووە سەر‬ ‫مینبەر و پەتێكی بەناو قەدی‬ ‫خ��ۆی��ەوە بەستبوو‪ ،‬ب��ڕی و‬ ‫وتی‪( :‬شایەد بن من لەسەر‬ ‫دینی ئیسالم نەبووم‪ ،‬ئێستا‬ ‫موسوڵمان بووم‪ ،‬تەوبەش‬ ‫دەكەم لەوەی كە پێشتر‬ ‫س���ەر ب��ە م��وع��ت��ەزی��ل��ە‬ ‫بووم)‪ .‬ئینجا لە مینبەر‬ ‫دابەزی و ڕۆیشتەوە بۆ‬ ‫ماڵ‪.‬‬ ‫ئەشعەری و‬ ‫مشتومڕ‬ ‫كەسێكی پلە‬ ‫ی����ەك ب����وو لە‬ ‫مشتومڕدا‪ ،‬بیر‬ ‫و ب��اوەڕەك��ان��ی‬ ‫خ���������ۆی ل���ە‬ ‫شێوەی وتار‬ ‫و ئامۆژگاری‬ ‫و ڕێنماییدا‬

‫دانەدەڕشت‪ ،‬بەڵكو پێی وابوو ڕێگەی‬ ‫گەیاندنی حەقیقەت لە خودی حەقیقەت‬ ‫كەمتر مایەی مەترسیی نیە‪ .‬بۆیە‬ ‫ڕاستییەكانی لە سیاقی جۆرێك لە‬ ‫گفتوگۆی زیندوودا دادەڕش��ت‪ ،‬ئەمەش‬ ‫دەب��ووە هۆی بێداری و وریایی و وای‬ ‫لە ئامادەبووان دەك��رد گوێی لێبگرن‪.‬‬ ‫ڕۆژێك لە مزگەوتی بەسرەدا خەریكی‬ ‫مشتومڕێكی توند ب��وو لەگەڵ چەند‬ ‫كەسێكی موعتەزیلەدا‪ ،‬خەڵكێكی زۆریش‬ ‫ئامادەبوون‪ .‬پاش ئەوەی توانی وەاڵمیان‬ ‫بداتەوە‪ ،‬كەسێكی ئامادەبوو لێی پرسی‪:‬‬ ‫ئێستا بۆمان دەركەوت چەند لە عیلمی‬ ‫كەالمدا قوڵی‪ ،‬بەس من پرسیارێكی‬ ‫فیقهیت لێدەكەم‪ ،‬حوكمی نوێژێك چیە‬ ‫سورەتی فاتیحەی تێدا نەخوێنرێت؟‬ ‫ئ��ەوی��ش ی��ەك��س��ەر ب��ەو ف��ەرم��وودەی��ە‬ ‫وەاڵم��ی��دای��ەوە كە دەڵێت‪( :‬نوێژ‬ ‫ب��ەب��ێ خوێندنی‬

‫فاتیحە نابێت (دروست نیە)‪ .‬كابرا زۆری‬ ‫پێ سەیربوو‪ ،‬بێدەنگ بوو و ورتەی لێوە‬ ‫نەهات‪.‬‬ ‫بەمشێوەیە ڕاش��ك��اوی��ی ئەشعەری‬ ‫هەمیشە ئ��ام��ادەب��وو‪ ،‬لە ناخۆشترین‬ ‫شوێنكاتدا فریای دەك��ەوت‪ .‬س��ەرەڕای‬ ‫زۆری مەعریفەی و گرنگیدانی بە هەموو‬ ‫زانست و زانینێك‪ ،‬كە خۆی فەقیه و‬ ‫زانا و مشتومڕكەر بوو‪ ،‬سەرەڕای هەموو‬ ‫ئەمانە‪ ،‬كەسێكی بە سەلیقە و لێهاتوو‬ ‫بوو لە مادەكەی خۆیدا ئاگادار‪ ،‬وەك‬ ‫ئ���ەوەی پسپۆڕیی هەبێت ل��ە هەموو‬ ‫لقەكانی ئەم مەعریفەیەدا‪ .‬بۆیە سەیر‬ ‫نییە گ��ەر زانایانی سەردەمەكەی لە‬ ‫ب��ارەی��ەوە بڵێن‪( :‬ئێمە ب���ەراورد بە‬ ‫ئەبو حەسەن‪ ،‬وەك دڵۆپێك واین لە‬ ‫تەنیشت دەریایەكدا)‪ .‬ئەشعەری مانای‬ ‫دینەكەی فێری خەڵكی دەكرد‪ ،‬بەڵگەی‬ ‫دەهێنایەوە بۆ بەهێزكردنی دینەكەیان‬ ‫و‪ ،‬داوای دەكرد خودا بەدوور بگیرێت‬ ‫لە هەموو وێكچواندنێك بە‬

‫چڕمان لە ئاسمان بینی‪ ،‬م��ەرج نیە‬ ‫هەموو جارێك چ��اوەڕێ��ی بارین بین‪.‬‬ ‫ڕەنگە باران ببارێت و ڕەنگە نەشبارێت‪،‬‬ ‫ئەمەش بەپێی ویستی خودایە‪ .‬لێرەوە‬ ‫ئەشعەری بە قانونی هۆكارێتی ڕازی‬ ‫نیە كە شتەكان پێكەوە گرێدەدات و‪،‬‬ ‫كاردەكات لەپێناو یەكخستنی دیاردەكان‬ ‫لە وێنەیەكی میكانیكی دووبارەبوەوەدا‪.‬‬ ‫بەڵكو ئەشعەری پێی وایە ئەگەر خودا‬ ‫ویستی گۆڕینی سیستەمی گەردونی‬ ‫هەبێت‪ ،‬بێگومان دەتوانێ بیكات‪ ،‬بە‬ ‫بەڵگەی ئ���ەوەی ت��وان��ای خوڵقاندنی‬ ‫پەرجو (معجزە)ـی هەیە‪ ،‬پەرجوش چ‬ ‫نیە جگە لە شكاندنی نەریت و هەموو‬ ‫خوپێوەگرتنێك‪.‬‬

‫چەوساندنەوەی ئەشعەری بەدەستی‬ ‫حەنبەلییەكان‬ ‫گروپێ‬ ‫ك‬ ‫ل‬ ‫ە‬ ‫ح‬ ‫ەن‬ ‫مەزهەبی ئەشعەری دەیەوێت ئەهلی‬ ‫بڕواتە مزگە بەلیەك‬ ‫ا‬ ‫ن‬ ‫سوننە و عەقڵ پێكەوە بگونجێنێ‪ ،‬ئەهلی‬ ‫و‬ ‫ی‬ ‫وتەوە و وتا ستیان‬ ‫ب‬ ‫ە‬ ‫گروپێ‬ ‫ز‬ ‫سوننەش تەنها بە قورئان و سوننەت‬ ‫ۆ‬ ‫ك‬ ‫ر‬ ‫ی‬ ‫ر‬ ‫ن‬ ‫ب‬ ‫ت‬ ‫ە‬ ‫د‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫ه‬ ‫ی‬ ‫و ئ��ەوەی لە ی��اوەران و شوێنكەوتوان‬ ‫خ حەنبەلیەكا ت‪ ،‬تەنها لەبە ێڵن ئیم‬ ‫ا‬ ‫م‬ ‫و‬ ‫و‬ ‫(التابعین) و ئیمامانی فەرموودە ڕیوایەت‬ ‫اڵیكردەوە بەن ن توڕەیی خۆیا رئەوەی سەر ب تاربێژی‬ ‫م‬ ‫ز‬ ‫دەك��رێ��ت‪ ،‬ك��اردەك��ەن‪ .‬بەمە بوو‬ ‫گ‬ ‫ەم‬ ‫ەوتی‬ ‫ن بە‬ ‫اوی (‬ ‫ق‬ ‫و‬ ‫مەزهەبی ئەشعەری بەنێو واڵتانی‬ ‫ش‬ ‫سەر یەكێك ەزهەبی ئەشع بەغداد‬ ‫ە‬ ‫ی‬ ‫ری)‬ ‫جیهانی ئیسالمیدا باڵوبوویەوە ‪.‬‬ ‫و ناچاریان كر لە گەورە ئە ەری بو‬ ‫و‬ ‫‪.‬‬ ‫‪ .‬ئەو سەركەوتنە گەورەیەشی كە‬ ‫د بە‬ ‫شعە‬ ‫بەدەستی هێنا و ئ��ەو پێشوازییە‬ ‫غداد جێبهێڵێ ریەكان‬ ‫گ��ەرم��ەی لێیكرا‪ ،‬ك��اردان��ەوەی��ەك��ی‬ ‫خراپی الی گروپە ئیسالمییەكانی تر‬ ‫دروستكرد‪ ،‬بەتایبەتیش موعتەزیلە و‬ ‫حەنبەلیەكان و خەواریج‪ .‬ئیتر دەستیان‬ ‫كرد بە پیالن گێڕان دژی ئەشعەرییەكان‬ ‫و‪ ،‬هەوڵیاندەدا فیتنە و ئاشوب بنێنەوە‪،‬‬ ‫تا لە هەموو جێگەیەكدا شكست بە‬ ‫ئەشعەرییەكان بهێنن‪ .‬تەنانەت ڕق و‬ ‫كینەیان گەیشتە ڕادەی هەڵگیرسانی‬ ‫شەڕی كاولكاریی لەنێو موسوڵمانان و‪،‬‬ ‫چەوساندنەوەی هەركەسێك پەیوەندی بە‬ ‫مەزهەبی ئەشعەرییەوە هەبێت‪ .‬گروپێك‬ ‫لە حەنبەلیەكان ویستیان بەزۆر نەهێڵن‬ ‫ئیمام و وتاربێژی مزگەوتی بەغداد‬ ‫بڕواتە مزگەوتەوە و وتاربدات‪ ،‬تەنها‬ ‫لەبەرئەوەی سەر بە مەزهەبی ئەشعەری‬ ‫ب���وو‪ .‬گروپێكی ت��ری حەنبەلیەكان‬ ‫توڕەیی خۆیان بەسەر یەكێك لە گەورە‬ ‫ئەشعەریەكان خاڵیكردەوە بەناوی‬ ‫(قوشەیری) و ناچاریان كرد بەغداد‬ ‫جێبهێڵێ‪ .‬ئەمەش موسوڵمانانی توڕەكرد‬ ‫و لەنێو خۆیان و بەسەر شەقامەكانەوە‬ ‫بەشەڕ هاتن‪ ،‬ناچار قوشەیری بەغدای‬ ‫دروستكراوانی‪ ،‬جێهێشت تا خوێنی زیاتر نەڕێژرێ‪.‬‬ ‫ئ�������ەوەش�������ی‬ ‫بەرهەمەكانی‬ ‫ڕوون��ك��ردەوە كە‬ ‫ئەشعەری كتێب و وتاری زۆری هەیە‪،‬‬ ‫كام ناو و سیفەت‬ ‫ئاساییە بدرێنە پاڵ لەدوای خۆی زیاتر لە سێ سەد كتێب‬ ‫و پەیامی لێ بەجێماوە‪ .‬لە ناودارترین‬ ‫خودا‪.‬‬ ‫ه��ەڵ��وێ��س��ت��ی لە كتێبەكانیشی‪( :‬ال��ش��رح و التفسیر)‬ ‫تیایدا وەاڵمی موعتەزیلەكان دەداتەوە‪.‬‬ ‫قانونی هۆكارێتی‬ ‫ب��ە ڕای ئەشعەری وە (اللمع) ئەمەشی لەشێوەی پرسیار‬ ‫پ��ەی��وەن��دی��ەك نییە و وەاڵم��دا نوسیوە‪( .‬رسالە استحسان‬ ‫لەنێوان ڕووداوە یەك الخوچ فی علم الكالم) و (االبانة عن‬ ‫ل�����ەدوای ی��ەك��ەك��ان��دا‪ ،‬اص��ول الدیانە)‪ .‬درێژترین كتێبیشی‬ ‫پەیوەستییەكی حەتمی (مقاالت االسالمیین)ـە كە باسی زۆربەی‬ ‫نیە لەنێوان هۆكار و بابەتدا گروپە ئیسالمییەكان دەكات لەسایەی‬ ‫(السبب و المسبب)‪ ،‬بەڵكو فەلسەفەی كەالمدا‪.‬‬ ‫ئەشعەری نموونە بوو لە زوهد و فیقه‬ ‫بە كاریگەری دووبارەبونەوەیە‬ ‫كە ئێمە وا دەزانین قانونێكی و زانستەكەیدا‪( .‬ئەبو عیمران موسا)‬ ‫ه��ۆك��اری دی��اردەك��ان پێكەوە ل��ەم ب��ارەی��ەوە دەڵێت‪( :‬ل��ەو باشترم‬ ‫دەبەستێت‪ .‬ئەگەر هەورێكی نەبینیوە‪ ،‬شێخێكم نەبینیوە هێندەی ئەو‬ ‫لە كاروباری دونیادا بەحەیا بێت و‪ ،‬لە‬ ‫كاروباری دواڕۆژیشدا چاالك)‪.‬‬ ‫بە ڕاستی حەقی نیشاندا و سەرخست‪،‬‬ ‫ئەوەشی ن��اڕەوا بوو هەڵوەشاندەوە‪.‬‬ ‫كرۆكی دینی ڕاگەیاندووە و پایەكانی‬ ‫یەقینی بەرپاكردووە‪ .‬چەند كتێبێكی‬ ‫نوسیوە هەر لە ئاسۆوە بەناوبانگن ‪ . .‬لە‬ ‫بەری كێڵگەیەك دەژیا كە باپیری وەقفی‬ ‫كردبووە سەر كوڕەكانی‪ ،‬خەرجیشی لە‬ ‫هەر ساڵێكدا حەڤدە درهەم بووە‪...‬‬

‫موعتەزیلە لە سەردەمی مەئمون و موعتەسیمدا لە لوتكەی ناوبانگی‬ ‫خۆیاندا بوون‪ ،‬شانازیان بەوەوە دەكرد كە تاكە قوتابخانەی ئیسالمییە‬ ‫ئازادیی بیركردنەوەو وەرگرتنی بڕیاری عەقڵ لە هەموو مەسەلەیەكی‬ ‫دینی و دنیایی تێدا بێت‬

‫سەرچاوە‪ :‬اسم الكتاب‪ :‬فالسفە االسالم‬ ‫تألیف‪ :‬سعد عبدالعزیز‬ ‫سنە الگبع‪1977 :‬‬


‫ذمارة (‪ )166‬دوشةممة ‪2013/8/26‬‬

‫كؤنت َيكست‬

‫‪6‬‬

‫فەرهەنگی فەلسەفەیی ماركس‬ ‫ن‪ :‬بابەك ئەحمەدی‬ ‫و‪ :‬كامەران خالید‬ ‫پێویستی ‪/‬‬ ‫)‪Bedürfnis (Need‬‬ ‫پێویستییە (ئاتاجە) هۆشەكییەكانی‬ ‫مرۆڤ‪ ،‬پتر لە پێویستییە سروشتییەكانی‬ ‫بۆ ژین و مانەوە‪ ،‬بڕ دەك��ەن‪ .‬فرەیی‬ ‫پێویستییە هۆشەكییەكان لە مێژوودا‬ ‫دەفۆرمێن‪ .‬پێویستییە نوێكان كە لە‬ ‫سەر بنەمای بەدیهێنانی پێویستییە‬ ‫كۆنەكان دەفۆرمێن‪ ،‬لە سەرجەم قۆناغە‬ ‫مێژوویییەكانی بەرهەمهێناندا فۆرمێكی‬ ‫ن��وێ وەردەگ�����رن‪ .‬پێویستییەكان‪،‬‬ ‫رەهەندی كۆیی (كۆلێكتیڤی) مرۆڤ‬ ‫و ئ���ەدگ���اری سەبژێكتیڤی ژی��ان��ی‬ ‫كەسان دەخ��ات��ە نێو پەیوەندییەوە‪.‬‬ ‫پێویستییەكان پەرەسەندنی شیمانە و‬ ‫توانستەكانی مرۆڤ و هەروەها شیمانەی‬ ‫خستنەڕووی مەسەلەی سەرئەنجام‬ ‫و ك��ۆت��ای��ی س���ەرج���ەم رێكخستنە‬ ‫ئاوەزمەندانەكانی بەرهەمهێنان‪ ،‬شياو‬ ‫دەكەن‪ .‬پێویستییەكان هەموو جارێك‬ ‫لە س��ەرج��ەم قۆناغە مێژوویییەكانی‬ ‫بەرهەمهێناندا‪ ،‬جەوهەری كار لە كرۆكی‬ ‫شێوازی بەرهەمهێناندا دیاریدەكەن‪.‬‬ ‫ت������ەوەرەی������ەك������ی گ����رن����گ ل��ە‬ ‫مانوسكریپتەكانی ‪1844‬دا بۆ توێژینەوە‬ ‫لە پێویستییە هۆشەكییەكان تەرخانكرا‪.‬‬ ‫تێمای پێویستی ب��ەن��دە ب��ە تێمای‬ ‫دەگمەنییەوە‪ .‬وەك چ��ۆن هێگڵ لە‬ ‫سروشتى دەڕوانی وەك ئیدێ لە فۆرمی‬ ‫ئەویدیدا‪ ،‬ماركسیش لێرەبوون (وجود)‬ ‫ی سروشتی وەك پێویستی بۆ شتگەلێك‬ ‫دەبینێت كە لە دەرەوەی ئەو لێرەبوونە‬ ‫سروشتییەوەن‪ .‬م��رۆڤ بوونەوەرێكی‬ ‫ئاتاجمەندە‪« :‬بوونێك كە لە دەرەوەی‬ ‫خ��ۆ‪ ،‬خ���اوەن سروشتی خ��ۆی نەبێ‪،‬‬ ‫بوونێكی سروشتیی نییە»‪ .‬پێویستی‬ ‫(ئاتاج) وەك پابەندیی مرۆڤی سروشتی‬ ‫بە سروشتە ئۆبژێكتیڤییەكەیەوە لە‬ ‫نموونەیەكی ئاساندا بریتییە لە برسیێتی‪:‬‬ ‫«برسێتی پێویستییەكی سروشتییە و‬ ‫بەم هۆیەوە پێویستی بە سروشتێك هەیە‬ ‫لە دەرەوەی خۆیدا‪ .‬دەبێ ئۆبژێكتێك‬ ‫لە دەرەوەی سەبژێكت هەبێ تاكو بۆ‬ ‫سەبژێكت بلوێ خۆی تێر بكات‪ .‬برسیێتی‬ ‫پێویستی ئاشكرای جەستەی منە بۆ‬ ‫ئۆبژێكتێك كە لە دەرەوەی من هەیە‪،‬‬ ‫ئۆبژێكتێك كە بۆ یەكایەتی و گوزارشتی‬ ‫بوونی بناغەیی سەبژێكت زەروورییە»‪.‬‬ ‫لە كەپیتالیزمدا پێویستییەكانی من‬ ‫بە پێی ئ��ەو ب��ڕە دارای���ی و پارەیەی‬ ‫كە هەمە‪ ،‬دیاریدەكرێن‪ .‬لە كەپیتالدا‬ ‫ساتێركردن (ئیشباع)ی پێویستی‬ ‫وەك فاكتێكی سۆسیال دان���راوە‪ ،‬كە‬ ‫خۆی پێویستیگەلی نوێ دەخاتەوە‪.‬‬ ‫بەرهەمهێنان تەنیا بۆ خاتری پێویستی‬ ‫ماتەر (مادە) ناخاتەوە‪ ،‬بەڵكو هەروەها‬ ‫بۆ ماتەریش پێویستی دەخاتەوە‪ .‬لە‬ ‫ئیدیۆلۆگیی ئەڵمانیدا پێویستییەكان‬ ‫وەك فاكتگەلێكی مێژوویی رەچاو كران‪.‬‬ ‫ماركس لە رەوشی مێژوویی ساتێركردنی‬ ‫پێویستییەكاني توێژیوەتەوە‪ .‬هاتنەئارای‬ ‫ساتێركردنیان‪،‬‬ ‫و‬ ‫پێویستییەكان‬ ‫سەرئەنجامگەلێكی م��ێ��ژووی��ی��ن‪ .‬لە‬ ‫مانوسكریپتەكانی ‪1844‬دا پێویستی‬ ‫پارە وەك تاكە پێویستییەكى راستەقینە‬ ‫دان�����راوە‪ ،‬ك��ە سیستەمی ئ��اب��ووری��ی‬ ‫كەپیتالیزم هێناویەتە ئاراوە‪ .‬ماركس لە‬ ‫بەشی «دەسەاڵتی پارە لە كۆمەڵگەی‬ ‫بۆرژوادا»ی هەمان كتێبدا‪ ،‬دەنووسێت‪:‬‬ ‫«ه���ەر كاتێك پ���ارەی گەشتكردنم‬ ‫نەبێ‪ ،‬واتاكەی ئەوەیە‪ ،‬كە پێویستی‬ ‫گەشتكردنیشم نییە‪ .‬واتە پێویستییەكى‬ ‫راستەقینە و شیاوی بەدیهێنانم نییە‪.‬‬ ‫ئەگەر مەیلی توێژینەوەم هەبێ بەاڵم‬ ‫پارەی ئەنجامدانەكەییم نەبێ‪ ،‬واتا مەیلی‬ ‫توێژینەوەم نییە‪ .‬واتە مەیلی كاریگەر و‬ ‫راستەقینەم نییە‪ .‬بە پێچەوانەوە‪ ،‬گەر‬

‫مرؤظ مرؤظ بةرهةم دةه َينآ‪ ،‬ماركس خؤىء مرؤظايةتى بةرهةمد َين َيتةوة‬

‫بەڕاستی مەیلی توێژینەوەم نەبێ‪ ،‬بەاڵم وەك ئۆرگانیزمێكی دیاریكراو‪ ،‬شیاوی‬ ‫پارەی ئەنجامدانی توێژینەوەم هەبێ‪ ،‬ناونیشانی جەختێتی زانستییە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ئ��ەوا خاوەنی مەیلێكی كاریگەرم بۆ ل��ە میانەی توێژینەوەی تایبەتی و‬ ‫جەختدا لەبارەی شێوازی بەرهەمهێنانی‬ ‫ئەنجامدانی»‪.‬‬ ‫كەپیتالیزمیشدا‪ ،‬هەندێك ج��ار و بە‬ ‫پێی زەروورەتە تیۆرییەكان روویدەكردە‬ ‫بەرهەمهێنان ‪Produktion /‬‬ ‫م���ارك���س ج����ی����اوازی دەك�����رد لە ئەدگارە گشتییەكانی بەرهەمهێنان و لە‬ ‫نێوان ئ��ەوە‪ ،‬كە لە گروندریسەدا بە تێكستەكانیدا (بێگومان بە چەشنێكی‬ ‫«بەرهەمهێنان بەگشتی» ناوی هێنابوو مێتۆدی) چەندین جار بە دەستەواژەیەكی‬ ‫و «بەرهەمهێنان لە چێوەی شێوازە‬ ‫بەرهەمهێنانێكی دیاریكراو و تایبەتیی»‪.‬‬ ‫ب��ە دی���دی ئ��ەو ت��وێ��ژی��ن��ەوە ل��ەب��ارەی‬ ‫یەكەمیان دەبێتە توێژینەوەیەكی گشتی‬ ‫و هەتا رادەی��ەك ناپوخت دەردەچ��ێ‪.‬‬ ‫ب��ەاڵم توێژینەوە ل��ەب��ارەی دووەم��ی��ان‬ ‫«ئەدگارێكی شرۆڤەیی» وەردەگ��رێ و‬ ‫دەتوانرێت بە جەختییەكی زانستییانە‬ ‫پەرەی پێبدرێت‪ .‬بێگومان توێژینەوەی‬ ‫ی��ەك��ەم��ی��ان ب��ێ��س��وود ن��ی��ی��ە‪ ،‬بەڵكو‬ ‫شیمانەی قووڵبوونەوەی گشتی لەبارەی‬ ‫دی��دی ماتەریالیستییانە بۆ مێژوو و‬ ‫«تێگەیشتنی دۆخە هاوبەشەكان» شیاو وەك «ب���ە روان��گ��ەی��ەك��ی گشتی»‬ ‫دەك��ات‪ .‬لە گروندریسەدا دەنووسێت‪ :‬دیاریكردووە‪ .‬بۆ نموونە‪ ،‬توێژینەوەكەی‬ ‫«لە هەر جێیەك كە باسی بەرهەمهێنان ل��ەب��ارەی «ك���اری م��رۆی��ی» زي��ات��ر لە‬ ‫دەكەین مەبەستمان بەرهەمهێنانە لە تێگەی كار لە كەپیتالیزمدا بڕ دەكات‬ ‫قۆناغێكی دی��اری��ك��راوی پەرەسەندنی و روودەكاتەوە گشتێتی‪« :‬كار رەوتی‬ ‫سۆسیاالنەدا‪ ،‬واتا بەرهەمهێنان بە رێی پرۆسەیەكە لە نێوان مرۆڤ و سروشتدا‪،‬‬ ‫تاكگەلی سۆسیالەوە (‪ )...‬سەرباری كە تێیدا مرۆڤ بە رێی چاالكییەكانی‬

‫ك��ارە‪ ،‬كە بە شێوەی ك��اری سۆسیال‬ ‫(پێكەوەیی) ئەنجام دەدرێت‪ .‬سەبژێكتی‬ ‫س��ۆس��ی��ال ه��ێ��زی ك����اری خ���ۆی لە‬ ‫كۆمەڵەیەكی كەم تا زۆر گەورە و كەم‬ ‫تا زۆر زەنگینی پەیوەست بە ئاسۆی‬ ‫بەرهەمهێناندا بەكاردەهێنێ بۆ ئەوەی‬ ‫پێویستییەكانى خۆی ساتێر بكات یان‬ ‫النیكەم وەاڵم��ی پێویستییە بەرایییە‬ ‫سروشتییەكانی خۆی بداتەوە‪ .‬دەشێ‬

‫بۆ سۆسیالیستەكان‪ ،‬ئەوەی وەك‬ ‫مێژووی جیهانی ناسراوە‪ ،‬هیچی دیكە‬ ‫نییە جگە لە ئافراندنی مرۆڤ بە‬ ‫رێی كاری مرۆییەوە‪ ،‬كە بریتییە لە‬ ‫سروشتی مرۆڤ خۆی‬ ‫ببێژین كاتێك باس لە «بەرهەمهێنان‬ ‫لە واتایەكی گشتیدا» دەكەین‪ ،‬ئەوا‬ ‫باس لە شتێكی ئەبستراكت (بێگومان‬ ‫«ئەبستراكتێكی ش��ی��او») دەك��ەی��ن‪.‬‬ ‫لە بەرانبەردا پرۆسەی بەرهەمهێنان‬ ‫(‪ ،)Produktionsprozess‬كە‬ ‫هەمیشە بە رێی پەیوەندییە سۆسیالە‬

‫نێو جۆرێك ئەنترۆپۆلۆگی (مرۆڤناسی)‬ ‫دایە‪« :‬مرۆڤ‪ ،‬مرۆڤ بەرهەم دەهێنێ‬ ‫(‪ ،)produzier‬ئەو خۆی و مرۆڤانی‬ ‫دیكەش بەرهەم دەهێنێ» و لە الیەكی‬ ‫دی لەنێو فەلسەفەی مێژوودایە‪« :‬بۆ‬ ‫سۆسیالیستەكان‪ ،‬ئەوەی وەك مێژووی‬ ‫جیهانی ن��اس��راوە‪ ،‬هیچی دیكە نییە‬ ‫جگە لە ئافراندن (‪)Erzeuging‬‬ ‫ی مرۆڤ بە رێی كاری مرۆییەوە‪ ،‬كە‬ ‫بریتییە لە سروشتی م��رۆڤ خ��ۆی»‪.‬‬ ‫ئافراندن لێرەدا چ بە واتای ئافرێنەریی‬ ‫(‪ )erzeugen‬م��رۆڤ و چ ك��اری‬ ‫(‪)produzieren‬‬ ‫بەرهەمهێنان‬ ‫ـە‪ .‬لە ئیدیۆلۆگیی ئەڵمانیدا و لەمەوە‬ ‫بۆ دواتر‪ ،‬توێژینەوەی ماركس لەبارەی‬ ‫بەرهەمهێنان ئەو رەهەندە مێتافیزیكییەی‬ ‫نەما و یەكەمین توخمەكانی داڕشتنی‬ ‫بناغەی ئابووریی لە واتا پوختەكەیدا‬ ‫فۆرمولە بوو‪ .‬لە ئیدیۆلۆگیی ئەڵمانیدا‬ ‫تێگەیشتنی پێشەمێتی بەرهەمهێنان بووە‬ ‫هۆی سەرهەڵدانی دووانەتییەك لە نێوان‬ ‫دیدی ماتەریالیستی بۆ مێژوو و دیدی‬ ‫مێژوویی ئیدیالیستەكاندا‪ .‬توێژینەوەكە‬ ‫ل��ە بەرهەمهێنانەوە س��ەرەت��ای��گ��رت‪،‬‬ ‫چونكە پەیوەندیگەلێك كە لە رەوتی‬ ‫بەرهەمهێنانی ماتەریدا لە نێوان مرۆڤاندا‬ ‫چێ دەبێت و سەرئەنجامی كارلێكی‬ ‫دووالیەنەیە (لە نێوان مرۆڤان خۆیاندا‬

‫برسێتی پێویستییەكی سروشتییە و بەم هۆیەوە پێویستی بە سروشتێك هەیە‬ ‫لە دەرەوەی خۆیدا‪ .‬دەبێ ئۆبژێكتێك لە دەرەوەی سەبژێكت هەبێ تاكو بۆ‬ ‫سەبژێكت بلوێ خۆی تێر بكات‪ .‬برسیێتی پێویستی ئاشكرای جەستەی منە‬ ‫بۆ ئۆبژێكتێك كە لە دەرەوەی من هەیە‪ ،‬ئۆبژێكتێك كە بۆ یەكایەتی و‬ ‫گوزارشتی بوونی بناغەیی سەبژێكت زەروورییە‬ ‫ئەوەی سەرجەم قۆناغەكانی بەرهەمهێنان‬ ‫تایبەتمەندیگەلی دیاریكراو و ئەدگارگەلی‬ ‫هاوبەشیان هەن‪ ،‬بەاڵم بەرهەمهێنان‬ ‫لە واتا گشتییەكەیدا ئەبستراكتە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ئەبستراكتێكی شیاوە‪ ،‬چونكە روودەكاتە‬ ‫دی��اری��ك��ردن و ئاشكراكردنی توخمی‬ ‫هاوبەش‪ .‬كەواتە لە چەندپاتكردنەوە‬ ‫رزگارمان دەكات‪.‬‬ ‫س��ەرب��اری ئ��ەوەی بە دی��دی ماركس‬ ‫تەنیا ت��وێ��ژی��ن��ەوە ل��ەب��ارەی ش��ێ��وازە‬ ‫تایبەتییەكانی بەرهەمهێنان و رەوشی‬ ‫س��ەره��ەڵ��دان‪ ،‬پێگەییشتن‪ ،‬ك��ارای��ی و‬ ‫نوشوستیی هەر شێوازێكی بەرهەمهێنان‬

‫خ��ۆی��ەوە پ��ەی��وەن��دی ب��ە سروشتەوە‬ ‫دەگرێت و رێكیدەخات و میكانیزمەكانی‬ ‫ئەو پەیوەندییە دەخاتە ژێر كۆنتڕۆڵی‬ ‫خۆیەوە»‪ .‬مەبەست لە چاالكییەكانی‬ ‫مرۆڤیش روون���ە‪ :‬بەكارهێنانی هێزی‬ ‫ك��اری خ��ۆ ب��ە ی��اری��دەی ئامرازەكانی‬ ‫بەرهەمهێنان (ئامرازگەلێك كە بە زۆری‬ ‫چێكراوی مرۆڤن‪ ،‬ب��ەاڵم هەندێك جار‬ ‫كەرەستەگەلی سروشتیش دەشێ وەك‬ ‫ئامراز بەكار بهێنرێن) لە پلە جیاوازەكانی‬ ‫پەرەسەندنی تەكنیكی و مێژوویییاندا‪.‬‬ ‫كەواتە گەر «بە روانگەیەكی گشتی»‬ ‫بڕوانین‪ ،‬بەرهەمهێنان سەرئەنجامی‬

‫تایبەتییەكانی شێوازێكی بەرهەمهێنانی‬ ‫لە روان��گ��ەی مێژوویی دی��اری��ك��راوەوە‪،‬‬ ‫دەخ��رێ��ت��ەڕوو‪ .‬ل��ە ب��ەش��ی پێنجەمی‬ ‫بەرگی سێیەمی كەپیتالدا ئەو نوقتەیە‬ ‫روونكراوەتەوە‪.‬‬ ‫لە مانوسكریپتەكانی ‪1844‬دا ئەم‬ ‫دیدە بۆ بەرهەمهێنان وەك میكانیزمی‬ ‫م��رۆڤ (رەف��ت��اری لەتەك سروشتدا)‪،‬‬ ‫ف��ۆرم��ی گ��وت��ارێ��ك��ی مێتافیزیكیی‬ ‫بەرهەمهێنانی وەرگ��رت‪« :‬پیشەسازی‬ ‫پەیوەندییەكی راستەقینە و مێژوویی‬ ‫سروشتە و دەرئەنجام زانستی سروشت‬ ‫و مرۆڤە»‪ .‬ئەم مێتافیزیكە لە الیەك لە‬

‫تێگەییەكانی توێژینەوەی فەلسەفەیی‬ ‫لەبارەی بەرهەمهێنان‪ ،‬تێبگەین‪ .‬ئەم‬ ‫پنتە هەروەها بوو بە دەسپێكی رەخنەی‬ ‫ماركس لە ئابووریی سیاسی ترادیسیۆنی‪.‬‬ ‫پێشبینییەكانی ئ��اب��ووری��ی سیاسی‬ ‫سەرئەنجامی فێتیشیزمی شمەكەكانن‬ ‫(شمەكگەرایی – و)‪ ،‬كە ئەمیش خۆی‬ ‫سەرئەنجامی شێوازی بەهای ئاڵوگۆڕە لە‬ ‫پرۆسەی زڤرینی شمەكەكان و كەپیتالدا‪.‬‬ ‫ب��ەاڵم ئ��ەو شمەكگەرایییە نەشیاوی‬ ‫تێگەییشتن دەب��ێ (و خۆی دەب��ێ بە‬ ‫گ��ەورەت��ری��ن لەمپەر بۆ تێگەەییشتن‬ ‫لێی)‪ ،‬گەر توێژینەوەكە لە شێوازێكی‬ ‫بەرهەمهێنانی تایبەتییەوە‪ ،‬وات��ا لە‬ ‫پەیوەندییەكانی كەپیتالیزمەوە‪ ،‬سەرەتا‬ ‫ن��ەگ��رێ‪ .‬گ��ەرەك��ە پ��ەرە ب��ە شرۆڤەی‬ ‫فۆرماندنی بەهای ئاڵوگۆڕ بدەین و‬ ‫بیخەینە نێو سەرجەمێتی پەیوەندییەكانی‬ ‫بەرهەمهێنانەوە‪ ،‬تاكو چییەتی نادروست‬ ‫و مێتافیزیكیی ئ��ەو پێشبینییانەی‬ ‫ئابووریی سیاسی ترادیسیۆنی‪ ،‬ئاشكرا‬ ‫ببێت‪« :‬پرۆسەی خستنەكار و كۆنزومی‬ ‫(م��ەس��رەف��ی) هێزی ك��ار‪ ،‬ل��ە هەمان‬ ‫كاتدا پرۆسەی بەرهەمهێنانی شمەك‬ ‫و زیادەبەها (‪)Mehrwert‬ی��ش��ە»‪.‬‬ ‫بۆ تێگەیشتنی مەسەلەكە گەرەكە لە‬ ‫سنووری پرۆسەی تایبەتی و دیاریكراوی‬ ‫بەرهەمهێناندا بمێنینەوە‪ .‬ماركس لە‬ ‫مانوسكریپتەكانی ‪1844‬دا نووسیویەتی‬ ‫كە دەبێ تێگەیشتن لە واتای راستەقینەی‬ ‫بەرهەمهێنان چ بۆ ئەوانە كە لە پێگە‬ ‫كۆمەاڵیەتییە بەرزەكاندان و چ ئەوانە‬ ‫كە لە پێگە كۆمەاڵیەتییە نزمەكاندان‪،‬‬ ‫هەمان تێگەییشتن ب��ێ‪ .‬لە بنەڕەتدا‬ ‫هەمان واتایە‪ ،‬بەاڵم بۆ پێگە بەرزەكان‬ ‫لێڵ و تاریك و دێفۆرمە (شێوەگۆڕاو)‬ ‫یە‪ ،‬لە كاتێكدا كە بۆ پێگە نزمەكان‬ ‫راستەوخۆ و جدییە‪.‬‬ ‫ئایا دەشێ لەو دیدانەی س��ەرەوەوە‬ ‫بگەینە ئەو دەرئەنجامەی كە ماركس‬ ‫ژیانی سۆسیال دادەبەزێنێت بۆ تاكە‬ ‫لۆگیكێكی بەرهەمهێنان و دیدی ئەو بۆ‬ ‫كار و كردار تەنیا ئامرازی بووە و ئەو‬ ‫چاالكییە مرۆڤییەی (بە گوتەی هابەرماس‬ ‫و هانا ئارێنت) پابەندە بە ئاوەزمەندیی‬ ‫پەیوەندیدارێتییەوە‪ ،‬رەچاو نەكردووە؟‬ ‫ئایا توێژینەوەی ئیشەكانی ماركس‬ ‫لەبارەی بەرهەمهێنان‪ ،‬ئێمە دەگەیەنێتە‬ ‫ئ��ەو دەرئەنجامەی كە ئ��ەو رەهەندی‬ ‫پەیوەندیدارێتی كردارە پەیوەندیدارەكانی‬ ‫رەچاو نەكردووە؟ ماركس لە ئیدیۆلۆگیی‬ ‫ئەڵمانیدا دەن��ووس��ێ��ت ك��ە چاالكی‬ ‫بەرهەمهێنان هەمیشە بە هۆی شێوازە‬ ‫جیاوازەكانی ئاڵوگۆڕ (‪)Verkehr‬ی‬ ‫نێوان مرۆڤەكان مەرجدار و دیاریدەكرێ‪.‬‬ ‫گەر ئێمە واژەی ‪( der Verkehr‬كە‬ ‫لە سەرانسەری كتێبەكەی ماركسدا لە‬ ‫واتای «پەیوەندی»دا بەكارهاتووە) نەك‬ ‫لە واتای ئاڵوگۆڕی شمەكدا‪ ،‬بەڵكو لە‬ ‫واتای دانوستانی سۆسیالدا تێبگەین‪،‬‬ ‫هەنگین دەشێ بانگەشەی رەخنەگرانی‬ ‫وەك هابەرماس النیكەم ل��ەو فۆرمە‬ ‫بڕیاریی و سوورەیاندا‪ ،‬دروست نەبێ‪.‬‬ ‫بێگومان ماركس بە وردی و تۆكمەیی‬ ‫لەو فۆرمانەی خۆی گۆتەنی «ئاڵوگۆڕ»‬ ‫و لە بنەڕەتدا ك��ردار و ئاوەزمەندیی‬ ‫پەیوەندیدارێتی‪ ،‬نەیتوێژییەوە و ئەنجامی‬ ‫ئ��ەم رەچ��اون��ەك��ردن��ە ئ��ەو رەخنەیەی‬ ‫لێكەوتۆتەوە‪ .‬بەاڵم گەرەكە جارێكی دی‬ ‫ببێژین كە بۆ تێگەیشتن لە روانگەیەكی‬ ‫ت��ی��ۆری��ی پ��وخ��ت ل���ەب���ارەی ئ���اوەزی‬ ‫پەیوەندیدارێتی‪ ،‬رێگەبڕینی (مێتۆدی)‬ ‫توێژەر بە نێو ئیشەكانی ماركسدا رەت‬ ‫دەبێ‪ .‬توێژەر بۆ تێگەیشتن لە ریشەی‬ ‫توێژینەوەگەلی لەو چەشنە‪ ،‬النیكەم لە‬ ‫نێو ئیشی هزرمەندانی سەدەی نۆزدەدا‪،‬‬ ‫نموونەیەكی تیۆریی چاكتر لە ئیشەكانی‬ ‫ماركس نادۆزێتەوە‪.‬‬

‫و هەروەها لە نێوان خۆیان و سروشتدا)‪،‬‬ ‫دەب��ێ��ت��ە ه��ۆی ج��ی��اوازی ل��ە فۆرمی‬ ‫بوونیاندا و «بوونیان مەرجدار دەكەن»‪.‬‬ ‫ب��ەم چ��ەش��ن��ە‪ ،‬بەرهەمهێنان پنتی‬ ‫سەرەتای توێژینەوەكەیە‪ ،‬نەك ئەوەی‬ ‫بكەوێتە پاش تێگەیشتن لە پنتگەلی‬ ‫دیكە‪ .‬تێگەیشتنی ماتەریالیستی بۆ‬ ‫پەیوەندییەكانی بەرهەمهێنان بەند نییە‬ ‫بە پێشدانراوی فەلسەفەیی و مێتافیزیكی‪،‬‬ ‫بەڵكو چۆنێتی هاتنەئارای خودی ئەو‬ ‫سەرچاوە‪:‬‬ ‫پێشدانراوانە هەتا ئێستا‪ ،‬ئاشكرا دەكات‪.‬‬ ‫سەرچاوە‪ :‬بابك احمدی‪ :‬واژەنامەى فلسفی‬ ‫تەنیا بە سەرەتاگرتن لە بەرهەمهێنانی ماركس‪ ،‬نشر مركز‪ ،‬تهران‪ ،‬چاپ سوم‪.1385 ،‬‬ ‫تایبەتی و دیاریكراوەوە دەشێ لە توخمە‬


‫‪7‬‬

‫ذمارة (‪ )166‬دوشةممة ‪2013/8/26‬‬

‫كؤنت َيكست‬

‫ڕوونكردنەوەی بەشێك لە تێنەگەیشتنەكان‬ ‫وه‌اڵمێک بە حەپەسانەوە بۆ نوام چۆمسكی‬

‫ساڵڤۆی ژیژەك‬ ‫وەرگێڕانی‪ :‬وەلید عومەر (‪)2-1‬‬ ‫پێشەكیی وەرگێڕی فارس‪:‬‬ ‫ناكۆكییەك���ەی ئ���ەم دواییەی نێوان‬ ‫چۆمس���كی و ژی���ژەك‪ ،‬وات���ە دووان لە‬ ‫گرنگترین ڕووخس���ارە ڕۆش���نبیرەكانی‬ ‫چ���ەپ‪ ،‬نمونەیەكی سەرنجڕاكێش���ی ئەو‬ ‫ش���ەڕەیە كە ژی���ژەك بە كۆنە ش���ەڕی‬ ‫نێوان فەلس���ەفەی قاڕەیی و فەلسەفەی‬ ‫ئەنگڵۆساكس���ۆنیی دادەنێت‪ .‬چۆمسكی‪،‬‬ ‫ژی���ژەك ب���ەوە تۆمەتب���ار دەكات ك���ە‬ ‫نوس���ینەكانی بریتین لە كۆمەڵێك نوزە‬ ‫و نازی بۆش و بێ ن���اوەڕۆك كە ئەگەر‬ ‫وش���ە قەبە و ناقۆاڵكان���ی لێ دەربكەیت‬ ‫ئ���ەوا هیچی ل���ێ نامێنێت���ەوە جگە لە‬ ‫كۆمەڵێك وتە ك���ە دەتوانیت»لە ماوەی‬ ‫پێنج دەقیقەدا بۆ مناڵێكی دوانزە ساڵەی‬ ‫ڕوون بكەیت���ەوە» و هیچ بنەمایەكی نیە‬ ‫لە دونیای ئەزموونیدا‪ .‬ژیژەك لە بەرامبەر‬ ‫ئەم���ەدا‪ ،‬س���ەرباری هاوڕای���ی لەگ���ەڵ‬ ‫هەڵوێس���تە سیاس���ییەكانی چۆمسكیدا‪،‬‬ ‫باس لەوە دەكات كە تەنیا پشت بەستن‬ ‫بە بەڵگە ئەزموونییەكان ناتوانێت ڕاستیی‬ ‫بانگەش���ەكانمان بس���ەلمێنێت‪ ،‬النیكەم‬ ‫چۆمس���كی لە دۆس���یەی بەرگریكردنیدا‬ ‫لە خمیرە س���ورەكان* لە دەیەی ‪70‬دا‬ ‫فریوی ئەم دراوە ئەزموونییە ناتەواوەی‬ ‫خ���وارد‪ ،‬ه���اوكات ئێم���ە ناتوانین لەوە‬ ‫دڵنیا بینەوە ك���ە بەڵگە ئەزموونییەكان‬ ‫بەس���ن بۆ ئەوەی ل���ە دوا ئەنجامگیریی‬ ‫ئەرگۆمێنتەكانمان دڵنیا بینەوە‪ .‬بۆیە بۆ‬ ‫گەیش���تن بە ئەنجام‪ ،‬دەبێت پێشوەخت‬ ‫یارمەتی لە تیۆرییەكانمان وەربگرین‪ ،‬ئەو‬ ‫كارەی كە بە وتەی ژیژەك‪ ،‬چۆمس���كی‬ ‫خۆی ئەنجامی دەدات‪ ،‬بێ ئەوەی ئامادە‬ ‫بێت دانی پیا بنێت‪ .‬نوسینەكەی خوارەوە‬ ‫وەاڵمی نوسراوی ژیژەكە بۆ چۆمسكی‪.‬‬ ‫* *‬ ‫لەوێوە كە وت���اری «فەنتازیاكان»ـی‬ ‫ن���وام چۆمس���كی(لە ب���ەرواری ‪21‬ـ���ی‬ ‫تەمم���وزی ‪)2013‬دا‪ ،‬وا دەردەكەوێ���ت‬ ‫كاردانەوەی���ەك بێ���ت ب���ۆ وەاڵم���ی من‬ ‫دەره���ەق ب���ە چاوپێكەوتنەكەی ئەو كە‬ ‫ڕەتكردن���ەوەی ڕەخنەی���ی كارەكانی من‬ ‫بوو‪ ،‬بۆیە پێویس���ت دەكات هەندێك لەو‬ ‫لێڵی و تێنەگەیش���تنانە ڕوون بكەمەوە‪.‬‬ ‫ئەوەی چۆمس���كی وەكو «وەاڵم»ـی من‬ ‫ێ‬ ‫ئام���اژەی پێ كردووە‪ ،‬نوس���راوێكی ب ‌‬ ‫پاڵپشت و بێ دیقەتی وەاڵمەكەی منە بۆ‬ ‫ئەو پرسیارەی كە لە الیەن كۆمەڵێكەوە‬ ‫ئاراستەم كرا لە دیبەیتێكی ئەم دواییەی‬ ‫كۆلێژی ‪-‬بیركبێك‪-‬دا ل���ە لەندەن‪ .‬وەك‬ ‫لە دەقی س���ەرەكیی وتارەكەشدا دیارە‪،‬‬ ‫ئەودەم تەنانەت ئاگام لەوەش نەبوو كە‬ ‫چۆمس���كی پەالم���اری دابووم‪-‬تەنیا ئەو‬ ‫پرس���یارەم لێ كرابوو كە بۆچوونم چیە‬ ‫دەرهەق بەوەی كارەكانم ڕەتكراوەتەوە(لە‬ ‫پ���اڵ الكان و دێرێ���دا‪-‬دا)‪ ،‬ئەویش بەو‬ ‫ناونیش���انەی گوای���ا بریتین ل���ە نوزە و‬ ‫نازی خۆنمایشكارانە و هیچ بنەمایەكیان‬ ‫لە فاكت���ە ئەزموونییەكان و ئەرگۆمێنتە‬ ‫لۆژیكییەكان���دا نیە‪ ،‬ئیدی منیش لەوێوە‬ ‫كتوپڕ و بێ بیركردنەوە وەاڵمێكم دایەوە‪.‬‬ ‫چۆمس���كی ئاماژە بۆ ئ���ەو خاڵە دەكات‬ ‫كە‪ ،‬م���ادام من بۆ پشتڕاس���تكردنەوەی‬ ‫بانگەش���ەكەم س���ەبارەت بە هەڵەكانی‬ ‫ئ���ەو «ناگەڕێم���ەوە بۆ هیچ ش���تێك»‬ ‫ئیدی ئیشەكەم گاڵتەجاڕانەیە‪ -‬ئاخر من‬ ‫چۆن دەتوانم لە ماوەی وەاڵمێكی كتوپڕ‬ ‫و ب���ێ بیركردن���ەوەدا‪ ،‬كارێكی وا لەگەڵ‬ ‫پرسیارێكی چاوەڕواننەكراودا بكەم؟ ئینجا‬ ‫س���ەرباری ئەمە وا تێدەگەم‪ ،‬چۆمسكی‬ ‫بۆ ئەوەی بێ دیقەتی���ی من دەرهەق بە‬ ‫فاكتەكان پیش���ان ب���دات‪ ،‬گەمەی خۆی‬ ‫لەس���ەر ئەو وەس���فە دەكات كە من بە‬ ‫هەڵە دابوومە پاڵی دەربارەی كەسایەتیی‬ ‫ئۆبام���ا‪{ ،‬دیارە}هیچ نهێنییەك لە ئارادا‬ ‫نی���ە‪ ،‬من هەركە دركم بە هەڵەكەی خۆم‬ ‫كرد ئیدی ڕاشكاوانە داوای لێبوردنم كرد‪-‬‬ ‫ئەمەش دەقی لێبوردننامەكەی منە كە لە‬ ‫گۆڤاری هارپەر‪-‬دا باڵو بۆتەوە‪:‬‬ ‫س���ەبارەت ب���ەوەی ئەم ڕس���تەیەم‬ ‫داوەت���ە پ���اڵ چۆمس���كی ك���ە‪ ،‬گوایا‬ ‫ئۆباما كابرایەكی س���پی پێستە و خۆی‬

‫داوەتە بەر خ���ۆر{ڕەش بۆتەوە}‪ ،‬دیارە‬ ‫م���ن ئیدیعایەك���ی نادرووس���تم دووبارە‬ ‫كردۆتەوە كە لە میدیاكانی س���لۆڤینیادا‬ ‫دووپ���ات بۆتەوە‪ ،‬ل���ەم ڕووەوە دەتوانم‬ ‫ێ قەید و مەرجی خۆم‬ ‫داوای لێبوردنی ب ‌‬ ‫دەرببڕم‪.‬‬ ‫س���ەرەڕای ئ���ەوە‪ ،‬تەنان���ەت گەر بە‬ ‫هەڵە ڕستەیەكم دابێتە پاڵ چۆمسكی و‬ ‫ئەویش بە ڕاستی شتی وای وتبێت‪ ،‬ئەوا‬ ‫من وەك تانە و توانجێك س���ەیری ناكەم‬ ‫ك���ە ڕەنگ و بۆیەكی ڕەگەزپەرس���تانەی‬ ‫هەبێت‪ ،‬بەڵكو لە دیدی منەوە وەسفێكی‬ ‫گونج���اوە ب���ۆ ملمالنێ���ی ئایدۆل���ۆژی‬ ‫و سیاس���یی ئێم���ە‪ .‬زۆر ڕۆش���نبیری‬ ‫ئەمریكی ه���ەن بە ڕەگ���ەز ئەفریقین و‬ ‫بوونەتە ئەندام���ی تەواوی ئەو دامەزراوە‬ ‫ئەكادیمیانەی كە سەر بە لیبراڵە سپی‪-‬‬ ‫پێستەكانن‪ ،‬ئەم دامەزراوانەش عەشقیان‬ ‫بۆ ئەوان هەی���ە چونكە ئەوان «یەكێكن‬ ‫لە ئێمە»‪ ،‬كۆمەڵێك خه‌ڵکی س���پی بە‬ ‫پێس���تی ڕەش و تاریك���ەوە‪ .‬لێرەوەیە‬ ‫ك���ە پێم وای���ە ئەو ڕس���تەیەی بە هەڵە‬ ‫داومەتە پاڵ چۆمس���كی‪ ،‬یەكس���ان نیە‬ ‫بەو وەس���فە سەرلێشێوێنەی برلۆسكۆنی‬ ‫ك���ە پێی وایە ئۆباما كەس���ێكی جوان و‬ ‫برۆنزییە{مەیل���ەو قاوەی���ی}‪ :‬وتەك���ەی‬ ‫برلۆسكۆنی‪ ،‬ڕەش���ییەكەی ئۆباما وەك‬ ‫شتێكی سەیر و بەنرخ لەبیر دەكات‪ ،‬هەر‬ ‫لەبەر ئەم هۆكارە مان���ای مێژوویی ئەم‬ ‫مەسەلەیە دەشارێتەوە كە ئەمریكییەكی‬ ‫بەڕەگەز ئەفریقی وەكو س���ەرۆك كۆمار‬ ‫هەڵبژێردراوە‪ ،‬بەاڵم ئەو ڕستەیەی من بە‬ ‫هەڵە دامە پاڵ چۆمسكی گەر ڕاست بوایە‪،‬‬ ‫ئ���ەوا دەیتوانی ئاماژە بۆ پرۆس���ەیەكی‬ ‫دووالیەن���ە ب���كات ك���ە دەمانتوانی لە‬ ‫ڕێگەی���ەوە س���ودێكی وەس���یلەیی ل���ە‬ ‫ڕەش���بوونی ئۆباما ببینین بۆ تەڵخكردن‬ ‫و ش���اردنەوەی ملمالنێ چارەنووسسازە‬ ‫سیاسی و ئابورییەكانمان‪.‬‬ ‫من پەرەگراف���ە درێژەكەی دووەمم بۆ‬ ‫ئەوە نەهێنایەوە تاك���و عوزرخواییەكەم‬ ‫ڕێ���ك بكەم���ەوە‪ ،‬بەڵك���و ویس���تم ئەو‬ ‫خاڵە ڕابگەیەنم كە هەرگیز چۆمس���كیم‬ ‫بە لێدوان���ی ڕەگەزپەرس���تانە تۆمەتبار‬ ‫نەك���ردووە (هاوش���ێوەی لێدوانەكان���ی‬ ‫برلۆس���كۆنی)‪ .‬پێم س���ەیرە چۆمسكی‬ ‫گەمەی خۆی لەس���ەر ئەم خاڵە دەكات‪.‬‬ ‫ئەمە النیكەم بۆ خۆی بەڵگەیەكە لەسەر‬ ‫ئەوەی من ڕێزی فاكت���ە ئەزموونییەكان‬ ‫دەگرم‪ ،‬واتە هەركات سەلمێنرا لە ڕووی‬ ‫ئەزموونیی���ەوە هەڵەم‪ ،‬ئی���دی ئامادەم‬ ‫داوای لێبوردن بكەم! ئایا چۆمس���كییش‬ ‫س���ەبارەت بە الوازترین بەش���ی ڕەخنە‬ ‫توندەكان���ی خ���ۆی‪ ،‬ئامادەی���ە داوای‬ ‫لێبوردن���م ل���ێ‌ ب���كات؟ مەبەس���تم ئەو‬ ‫ئیدیعایەیەت���ی‪ ،‬كاتێك ڕەخنە و توانجی‬ ‫لێ دەگرم س���ەبارەت ب���ە مامەڵەكردنی‬ ‫لەگەڵ تاوانی خیمرە س���ورەكاندا لەسەر‬ ‫ێ‬ ‫«جیاكردن���ەوەی قوربانیی بەهادار و ب ‌‬ ‫بەها»‪ .‬چۆمسكی دەڵێت‪:‬‬ ‫قوربانییە بەهادارەكان ئەو كەس���انەن‬ ‫ك���ە دەتوانی���ن چارەنووس���یان بدەینە‬ ‫پ���اڵ دوژمنێك���ی ڕەس���می‪ ،‬قوربانییە‬ ‫ێ بەهاكانیش بریتین ل���ە قوربانییانی‬ ‫ب��� ‌‬ ‫دەوڵەتی خۆمان و تاوانەكانی {دەوڵەتی‬ ‫خۆمان}‪ .‬ئەو دوو نمونە بنەڕەتییەی كە‬ ‫ئێمە جەختمان لەسەر كردۆتەوە بریتین‬ ‫لە‪ :‬كامبوج لە س���ەردەمی فەرمانڕەوایی‬ ‫خمیرە سورەكان و دەستدرێژیی سوپای‬ ‫ئەندۆنیزی بۆ س���ەر تەیموری خۆرهەاڵت‬ ‫هەر لەو سااڵنەدا‪...‬تاكو ئەمڕۆ‪ ،‬ئەوانەی‬ ‫كە ب���ە چاو و گوێی بەس���تراوەوە دیلی‬ ‫ڕیكالم���ە ڕۆژئاواییەكان���ن ‪ ،‬بەوپ���ەڕی‬ ‫دیقەت���ەوە پەی���ڕەوی ل���ەو دۆكترین���ە‬ ‫ڕێپێدراوەی ڕۆژئاوا دەكەن‪ :‬خۆدەرخستن‬ ‫و خۆنمایشكردن بە توڕەیی و بێزارییەكی‬ ‫توندەوە دەرهەق بە سااڵنی فەرمانڕەوایی‬

‫سالظؤي ذيذةك‬

‫خمیرە س���ورەكان و پیاچوونەوەی ورد‬ ‫بەو زانیارییانەی لەبەردەس���تدان‪ ،‬ئەمە‬ ‫لەگ���ەڵ كۆمەڵێكی زۆر زانیاریی هەڵەدا‪،‬‬ ‫س���ەرباری ئەم���ەش خۆبێدەنگك���ردن‬ ‫بەرامبەر دۆس���یەی هێج���گار گرنگتری‬ ‫تەیموری ڕۆژهەاڵت و پەالماری هێزەكانی‬ ‫ئەمریكا بۆ س���ەر كامبوج‪ ،‬یان لە پێش‬ ‫و پاشی س���ەردەمی خیمرە سورەكاندا‪.‬‬ ‫قس���ەكانی ژیژەك نمونەیەكی تەواوە بۆ‬ ‫ئەم مەسەلەیە‪.‬‬ ‫تەنی���ا ش���تێك ك���ە دەتوان���م بیڵێم‬ ‫ئەمەیە‪ ،‬من لەگەڵ ڕستەكانی سەرەوەدا‬ ‫ێ‬ ‫كۆكم(هەڵب���ەت ڕس���تەی كۆتای���ی ل ‌‬ ‫دەرچێ���ت)‪ .‬ن���ەك تەنیا كۆك���م‪ ،‬بەڵكو‬ ‫م���ن بە بەردەوامی ئام���اژە بۆ ئەم خاڵە‬ ‫دەك���ەم‪ ،‬تەنان���ەت ب���ە ئاماژەكردن بۆ‬ ‫تەیموری ڕۆژهەاڵتیش‪ ،‬وەكو ئەم بەشەی‬ ‫خ���وارەوەی كتێبەكەم‪ ،‬بەخێ���ر بێن بۆ‬ ‫بیابانی حەقیقەت‪:‬‬ ‫بۆچی دەبێت كارەس���اتی س���ەنتەری‬ ‫بازرگانیی جیهانی گرنگتر بێت‪ ،‬بۆ نمونە‬ ‫لە كۆمەڵكوژی���ی هوت���ووەكان لەالیەن‬ ‫توتس���ییەكانەوە ل���ە ڕواندا لە س���اڵی‬ ‫‪1999‬دا؟ یان كیمیابارانكردنی بەكۆمەڵی‬ ‫كوردەكان���ی باكوری عێ���راق لە دەیەی‬ ‫ن���ەوەددا؟ یان كۆمەڵكوژی���ی هێزەكانی‬ ‫ئەندۆنیزیا لە تەیموری ڕۆژهەاڵت؟ یان‪...‬‬ ‫كەواتە ئەو ئیدیعایە بە ڕوونی هەڵەیە‬ ‫كە م���ن بە جۆرێك لە ج���ۆرەكان كۆكم‬ ‫لەگەڵ «جیاكردنەوەی قوربانیی بەهادار‬ ‫و بێ بەها»دا‪ .‬دەبێت ئەوەش���ی بخەمە‬ ‫سەر كە من جیاوازییەكی گەورە لە نێوان‬ ‫كامبوج و تەیم���وری ڕۆژهەاڵتدا دەبینم‪.‬‬ ‫ل���ە بابەتی دووەمیان���دا‪ ،‬ئێمە لەبەردەم‬ ‫داگیركردن���ی س���ەربازیی واڵتێكدای���ن‬ ‫لەالیەن س���وپایەكی بێگانەوە(س���وپای‬ ‫ئەندۆنیزیا بە پش���تیوانیی ئەمریكا) كە‬ ‫ئامانجەك���ەی بە ت���ەواوی بریتی بوو لە‬ ‫داگیرك���ردن و چەوس���انەوەی واڵتێكی‬ ‫داگیركراو‪ ،‬ئەمە لەكاتێكدا لە دۆس���یەی‬ ‫كامبوج���دا‪ ،‬ئ���ەو توندوتیژی���ەی كە بە‬ ‫دەس���تی هەندێك ڕێكخراوی سیاس���ی و‬ ‫س���ەربازی ناو كەمبوجییەكان خۆیانەوە‬ ‫پی���ادە ك���را ك���ە لەالی���ەن تێڕوانینی‬ ‫هەزارەب���اوەڕە ڕادیكاڵ{ئەوان���ەی ك���ە‬ ‫بڕوای���ان بە فەرمانڕەوای هەزار س���اڵەی‬ ‫عیسای مەسیح هەیە‪-‬و} و كۆكراوەكانەوە‬ ‫ێ‬ ‫س���از كرابوو(بۆ س���ڕینەوەی ش���وێنپ ‌‬ ‫ئایدۆلۆژییەكانی ڕابردوو و درووستكردنی‬ ‫مرۆڤێكی نوێ‪ ،‬نەخش���ەی گش���تگیری‬ ‫داخس���تنی قوتابخانەكان‪ ،‬پاككردنەوەی‬ ‫ڕۆش���نبیران‪ ،‬ڕێگ���ری كردن ل���ە هەموو‬ ‫دینەكان‪ ،‬پشتگوێ‌ خستنی پەیوەندییە‬ ‫خێزانیی���ەكان)‪ .‬س���ەرباری ئەمە‪ ،‬نابێت‬ ‫ئەو خاڵە ل���ە بیری خۆمان ببەینەوە كە‬ ‫ویالیەتە یەگرتووەكان بە تەواوی خیمرە‬ ‫س���ورەكانی وەكو گرووپێكی ئەهریمەنی‬ ‫ئیدانە نەكرد‪ :‬پاش ئەوەی ڕژێمی خیمرە‬ ‫سورەكان بە هاتنەناوەوەی ڤێتنامییەكان‬ ‫ل���ە س���اڵی ‪1979‬دا لەناوچ���وو‪ ،‬ئیدی‬ ‫ویالیەتە یەكگرتووەكان و چین پێكەوە‪،‬‬ ‫بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی دەسەاڵتی یەكێتیی‬ ‫س���ۆڤیەت‪ ،‬پش���تیوانییان ل���ە خیمرە‬ ‫س���ورەكان ك���رد وەكو تاك���ە نوێنەری‬ ‫ڕەوای كامبوج لە نەتەوە یەكگرتووەكان‪-‬‬ ‫لەكتوپڕدا وەك بڵێی خیمرە س���ورەكان‬

‫ضؤمسكى‬

‫زۆریش خ���راپ نەبوون‪...‬بەاڵم لە دیدی‬ ‫من���ەوە ئەم خاڵ���ەش ه���ەر زۆر گرنگ‬ ‫نیە‪ .‬ئەوەی بەرەو قواڵیی كێش���ەكەمان‬ ‫دەب���ات تۆمەتباركردنی من���ە لە الیەن‬ ‫چۆمسكییەوە‪ ،‬ئەوەی كە من بێشەرمانە‬ ‫هەڵوێستەكەی بە هەڵە دەخەمە ڕوو‪ :‬بە‬ ‫وتەی چۆمسكی‪،‬‬ ‫{بە بڕوای ژیژەك} ئێمە «پێویستمان‬ ‫بە هی���چ جۆرە ڕەخنەیەك���ی ئایدۆلۆژی‬ ‫نیە»‪-‬واتە‪ ،‬پێویس���تمان بەو ش���تە نیە‬ ‫كە من سااڵنێكە بە جددی كاتم داوەتێ‌‪.‬‬ ‫بەڵگە و نیش���انەكانی ئەو چیە؟ ئەمەی‬ ‫لە هەندێك كەس بیس���تووە كە قسەیان‬ ‫لەگەڵ كردووم‪ .‬لێرەدا دووبارە لەبەردەم‬ ‫فەنتازیایەك���ی پەتیداین‪ ،‬كە بەڵگەیەكە‬ ‫لەسەر تێگەیشتنی ئەو بۆ چەمكی فاكتە‬ ‫ئەزموونییەكان و گفتوگۆ عەقاڵنییەكان‪.‬‬ ‫ڕێك بە پێچەوانەوە‪ ،‬كێش���ەكە لێرەدا‬ ‫بۆ من هێجگار عەقاڵنییە‪ :‬هەموو شتێك‬ ‫پەیوەندی���ی ب���ەوەوە هەی���ە ك���ە ئێمە‬ ‫پێناسەمان بۆ «ئایدۆلۆژیا» چیە‪ .‬ئەگەر‬ ‫هەركەسێك لەم وشەیە بەو جۆرە تێبگات‬ ‫كە من بەكاری دێنم و پێناس���ەی دەكەم‬ ‫ئەوا ((دیارە ئەمەش تەنیا قس���ەی من‬ ‫نیە‪ :‬تێگەیش���تن و {پێناسەكەی من بۆ‬ ‫ئایدۆلۆژی���ا} دەنگدان���ەوە و زایەڵەیەكە‬ ‫ل���ە نەریت���ی مێژین���ەی ماركس���یزمی‬ ‫ڕۆژئاوایی���ەوە))‪ ،‬دەبێت ئ���ەوكات بگاتە‬ ‫ئەو ئەنجامەی كە ئەو كارەی چۆمس���كی‬ ‫لە نوسینە سیاس���ییەكانیدا دەیكات زۆر‬ ‫گرنگ���ە‪ ،‬من ڕێ���ز و ستایش���ێكی زۆری‬ ‫ب���ۆ دادەنێم‪ ،‬ب���ەاڵم ئ���ەم كارە هەرگیز‬ ‫ڕەخنەكردنی ئایدۆلۆژیا نیە‪ .‬ڕێ بدەن با‬ ‫مەبەستەكەم بەم جۆرە ڕوون بكەمەوە‪.‬‬ ‫ئ���ەو كاتەی س���ەبارەت بە هەڵوێس���تی‬ ‫چۆمس���كی قس���ەم دەك���رد دەرهەق بە‬ ‫خیمرە س���ورەكان‪ ،‬ئەو ش���تەی كە لە‬ ‫زەینمدا بوو‪ ،‬لە ناو نوس���ینەكانی تردا‪،‬‬ ‫ئەم یاداش���تەی خوارەوەی چۆمسكی و‬ ‫هێرم���ان بوو ل���ە گۆڤ���اری میلەت(‪)6‬‬ ‫(‪ nation‬تەمموزی ‪)1977‬دا بە ناوی‬ ‫«الدانە دەستی چوارەكان»‪:‬‬ ‫س���نورداریی فەزا{ـی نوسین} دەبێتە‬ ‫ڕێگر لە خس���تنەڕووی خوێندنەوەیەكی‬ ‫گش���تگیردا‪ ،‬ب���ەاڵم هەندێ���ك گۆڤاری‬ ‫وەك ڕەخن���ە و توێژین���ەوەی ئابوری���ی‬ ‫خۆرهەاڵت���ی دوور‪ ،‬ئیكۆنۆمیس���تی‬ ‫لەندەن‪ ،‬گۆڤاری سیاس���ەتی ماڵبۆرن و‬ ‫هەندێكی تر‪ ،‬هەندێك ش���یكردنەوەی بە‬ ‫قەڵەمی كۆمەڵێك پس���پۆڕی بەئەزموون‬ ‫باڵو كردۆتەوە‪ .‬ل���ە بڕێكی زۆر بەڵگە و‬ ‫دۆكیۆمێنتی بەردەس���تیان كۆڵیوەتەوە‬ ‫و گەیش���توونەتە ئ���ەو ئەنجام���ەی كە‬ ‫ژم���ارەی لەس���ێدارەدانەكان(اعدام) الی‬ ‫زۆرییەك���ەی ه���ەزاران ب���ووە و ئەمەش‬ ‫ل���ەو ش���وێنانەدا ڕووی داوە كە خیمرە‬ ‫س���ورەكان دەس���ەاڵتێكی س���نورداریان‬ ‫هەبووە و ش���ەپۆلی ناڕەزایی جوتیاران‬ ‫ل���ە ئ���ارادا بووە‪ ،‬ئ���ەو ش���وێنانەی كە‬ ‫كوشتاری توندی تۆڵەسێنانە گەیشتبووە‬ ‫ئەوپەڕی توندی‪ ،‬ئەوی���ش بە هۆی ئەو‬ ‫هەڕەش���ەی برس���ێتییەوە س���ەرچاوەی‬ ‫دەگرت ك���ە وێران���كاری و كوش���تاری‬ ‫ئەمریكییەكان درووس���تیان كردبوو‪ .‬ئەم‬ ‫ڕاپۆرتان���ە ه���ەروا جەخت لەس���ەر دوو‬ ‫خ���اڵ دەكەنەوە‪ :‬وەحش���یگەرێتیی زیاد‬

‫لە ڕادەی ه���ەردوو الیەنی جەنگەكە(كە‬ ‫ئەمریكا چەخماخەكەی هەڵگیرس���اند)‪،‬‬ ‫هەروەها ئاش���كراكردنەوەی سەرلەنوێی‬ ‫ئەو ڕاستییەی كە ڕاپۆرتی كۆكوژیییەكان‬ ‫نادرووس���ت بوون‪...‬بۆ پیشاندانی تەنیا‬ ‫یەكێك لە س���ەرچاوە تۆمارنەكراوەكان‪،‬‬ ‫ئیكۆنۆمیس���تی لەندەن (‪26‬ـی مارسی‬ ‫‪ )1977‬نامەیەكی و‪.‬ج‪.‬سەمپسۆنی تیایە‬ ‫كە تا مارس���ی ‪ 1975‬وەك���و ئابوریناس‬ ‫و ئامارناس كاری ب���ۆ دەوڵەتی كامبوج‬ ‫دەك���رد و پەیوەندییەك���ی نزیكی لەگەڵ‬ ‫بەڕێوەبەرایەتیی ناوەندیی ئاماردا هەبوو‪.‬‬ ‫ئەو پاش جێهێشتنی كامبوج دەنوسێت‪:‬‬ ‫«س���ەرم دا لە ئ���ۆردووگای پەنابەران‬ ‫ل���ە تایلەن���د و هەندێك پەیوەندییش���م‬ ‫لەگ���ەڵ خمیرەكاندا هەب���وو»‪ .‬هەروەها‬ ‫لە نوسراوەكەش���یدا پشتی بە قسەكانی‬ ‫ه���اوڕێ ئەوروپییەك���ەی بەس���تووە كە‬ ‫«پ���اش ڕووخانی خیم���رەكان چەندین‬ ‫ڕۆژی ب���ەردەوام‪ ،‬ل���ە چ���واردەوری‬ ‫پنۆم پین‪{-‬ـ���ی پایتەخت���ی كامبوج}‬‫دا ب���ە پاس���كیل س���وڕاوەتەوە و ن���ە‬ ‫هیچ���ی دەرب���ارەی س���ێدارەكان بینیوە‬ ‫و ن���ە هیچیش���ی بیس���تووە»‪ ،‬جگە لە‬ ‫«كوش���تنی سیاس���ەتمەدارێكی گرنگ‬ ‫و لەس���ێدارەدانی بێڕەحمان���ەی چەن���د‬ ‫فڕۆكەوانێكی بۆمبهاوێژی بێزراو لە پنۆم‬ ‫پی���ن»‪ .‬ئەو دەگاتە ئ���ەو ئەنجامەی كە‬ ‫«ڕەنگە لەسێدارەدانەكان بگەنە سەدان‬ ‫ی���ان ه���ەزاران‪ ،‬نەك س���ەدان هەزار»‪،‬‬ ‫وەك بڵێ���ی مردن و گیان لەدەس���تدانی‬ ‫مردووەكان بە هۆی نەخۆشییەوە بووە‪-‬‬ ‫كە ب���ە دڵنیایی���ەوە تا ئاس���تێكی زۆر‬ ‫بەرەنجامی ڕاس���تەوخۆی ئ���ەو وێرانانە‬ ‫ب���ووە ك���ە پەالم���اری ئەمریكیی���ەكان‬ ‫درووس���تیان كردبوو‪...‬گەر بەو جۆرەش‬ ‫كە الكوتۆر {ڕۆژنامەنوس و مێژوونوسی‬ ‫فەڕەنس���ی} پێی وای���ە كامبوج لە دوای‬ ‫جەن���گ هاوش���ێوەی ئەڵمانی���ای نازی‬ ‫بێت‪ ،‬ئەوا ڕەنگ���ە ئەوكات بۆچوونەكەی‬ ‫ێ ئینس���افی نەبێ���ت‪ ،‬وەبك بڵێی‬ ‫ئەو ب ‌‬ ‫دەتوانین ئەوەش���ی بخەینە سەر كە ئەو‬ ‫هیچ دۆكیۆمێنت و پالپش���تێكی بۆ ئەم‬ ‫حوكم���ەی نەخس���تۆتە ڕوو‪ .‬بەاڵم گەر‬ ‫كامبوجی پاش جەنگ لە فەڕەنسای پاش‬ ‫ئازادی بچێت‪ ،‬كە هەزاران كەس لە ماوەی‬ ‫چەند مانگێكدا بەكۆمەڵ كوژران(ئەویش‬ ‫ل���ە بارودۆخێكدا كە لە ڕووی خراپییەوە‬ ‫هەرگی���ز نەدەگەیش���تە ئەژن���ۆی ئ���ەو‬ ‫هەلومەرجەدا كە لە شەڕەكەی ئەمریكاوە‬ ‫س���ەرچاوەی گرتبوو)‪ ،‬ئ���ەودەم ڕەنگە‬ ‫جۆرە داوەرییەكی تر لە ئارادا بێت‪ .‬ئەو‬ ‫شیكارانەی لەسەرەوە ناو بران‪ ،‬گوزارشت‬ ‫لەوە دەكەن كە ڕەنگە ئەنجامگیرییەكەی‬ ‫كۆتایی لە حەقیقەتەوە نزیكتر بێت‪.‬‬ ‫‪...‬لە نێوان ئەم هەموو هەڵسەنگاندنە‬ ‫ناكۆكان���ەدا ئێم���ە وا خۆمان پیش���ان‬ ‫نادەین ك���ە دەزانین كام���ە حەقیقەتە‪،‬‬ ‫بەڵك���و دیس���ان جەخت لەس���ەر خاڵە‬ ‫گرنگ و هەستیارەكان بكەینەوە‪ .‬ئەوەی‬ ‫بەس���ەر میدیاكانی ڕۆژئاوادا تێدەپەڕێت‬ ‫و دەرخ���واردی خەڵك���ی ئەمری���كا‬ ‫دەدرێت‪ ،‬نوسخەیەكی تەواو شێوێنراوی‬ ‫دۆكیۆمێنت و بەڵگەكانە‪ ،‬كە لەالیەكەوە‬ ‫ئەو تاوانانە دەردەخات كە دراتوەتە پاڵ‬ ‫خمیرە س���ورەكان و لە الیەكی تریشەوە‬ ‫ڕۆڵ���ی حاش���اهەڵنەگری ڕاس���تەوخۆ و‬ ‫ناڕاستەوخۆی ئەمریكا بە بێبابەخ پیشان‬ ‫دەدات لە توندكردنەوەی كارەساتەكانی‬ ‫خەڵك���ی كامبوج���دا یاخ���ود نادیدەی‬ ‫دەگرێت‪ .‬ئەو بەڵگانەی كە جەخت لەسەر‬ ‫ڕۆڵی ئەمریكا دەكەنەوە نادیدە دادەنرێن‪،‬‬ ‫نەك لەسەر بنەمای پێوەرە زانستییەكان‬ ‫و ب���ڕی گونجانیان لەگ���ەڵ حەقیقەتدا‪،‬‬ ‫بەڵك���و لەبەر ئ���ەوەی پەیامەكەیان {بۆ‬ ‫ڕۆژئاوا} جێی خۆشحاڵی نیە‪.‬‬ ‫پێم وایە ك���ە هێنانەوەی قس���ەكەی‬

‫بۆچی دەبێت كارەساتی سەنتەری بازرگانیی جیهانی گرنگتر بێت‪ ،‬بۆ نمونە‬ ‫لە كیمیابارانی بەكۆمەڵی كوردەكانی باكوری عێراق لە دەیەی نەوەددا؟‬

‫س���ەرەوە‪ ،‬پاڵپشتیی وەاڵمە كتوپڕەكەی‬ ‫من دەكات دەربارەی هەڵوێستی چۆمسكی‬ ‫دەرهەق بە تاوانەكانی خمیرە سورەكان‬ ‫(«نا‪ ،‬ئەوە میدیاكانی ڕۆژئاوایە‪ ،‬خمیرە‬ ‫س���ورەكان هێندەش ترس���ناك نین»)‪.‬‬ ‫هەڵب���ەت من بە هی���چ جۆرێك هاوڕا نیم‬ ‫لەگەڵ ئەو كەس���انەدا كە چۆمسكی بە‬ ‫هاوڕای���ی تۆمەتبار دەكەن لەگەڵ خمیرە‬ ‫سورەكاندا‪ ،‬هەرچەندە پێم وایە لێكچوونی‬ ‫نێوان كامبوجی پاش گەیشتنەدەسەاڵتی‬ ‫خمیرە سورەكان و فەڕەنسای ڕزگاربووی‬ ‫‪ 1944‬زۆر كێش���ەدارە‪ .‬ئایا «دی گۆڵ»‬ ‫پ���اش ئازادكردنی پاری���س فەرمانی دا‬ ‫ش���ارەكە بە تەواوی چ���ۆڵ بكرێت؟ ئایا‬ ‫دەوڵەتەكەی ئەو‪ ،‬كۆی ژیانی كۆمەاڵیەتیی‬ ‫لەس���ەر بنەمای ئەو كۆمۆن���ە گروپییانە‬ ‫ڕێكدەخست كە فەرماندە سەربازییەكان‬ ‫سەردەس���تەی بوون؟ ئایا دەوڵەتەكەی‬ ‫ئەو‪ ،‬قوتابخانەكانی داخس���ت؟ هەرچۆن‬ ‫بێ���ت‪ ،‬دەوڵەتەك���ەی «دی گۆڵ» زیاد‬ ‫لە ڕادە تۆلێرانس���ی هەب���وو‪ ،‬بۆ نمونە‬ ‫ل���ەو هەنگاوە كێش���ەدارانەی بریتی بوو‬ ‫لە قبوڵكردن���ی بەردەوامیی هەندێك لە‬ ‫یاساكانی س���ااڵنی «ڤیچی» لە كۆمارە‬ ‫نوێیەك���ەدا‪ ،‬ئەوی���ش ب���ە جۆرێك كە‬ ‫هەموو یاسا پەس���ەند كراوەكانی ڕژێمی‬ ‫ویس���ی (كە كەمیش نەب���وون!) گەر بە‬ ‫ئاشكرا پوچەڵ نەكرابانەوە وەكو خۆیان‬ ‫دەمانەوە‪ .‬بەاڵم جیا لەم كێشە تایبەتە‪،‬‬ ‫من كۆمەڵێك كێش���ەی تریش���م لەگەڵ‬ ‫نوس���ینە كۆنەكەی چۆمسكی و هێرماندا‬ ‫هەبوو‪.‬‬ ‫من ڕازی���م بەوەی كە دەبێت بە چاوی‬ ‫گومانەوە لە ڕاپۆرتی میدیا ڕۆژئاواییەكان‬ ‫بڕوانین كاتێك باس لە قەیرانەكانی مافی‬ ‫م���رۆڤ و كۆمەڵكوژیی���ە توندوتیژەكان‬ ‫دەك���ەن‪ :‬ئەوانە لە بنەڕەت���دا بە توندی‬ ‫الیەنگ���ری بەرژەوەندیی���ە سیاس���ی و‬ ‫ئابورییەكان���ن‪ .‬گەرچ���ی چۆمس���كی وا‬ ‫خۆی پیش���ان دەدات كە هەموو شتێك‬ ‫دەربارەی ڕووداوەكانی كامبوج دەزانێت‪،‬‬ ‫بەاڵم زۆر بە ئاش���كرا دیارە وەسفەكانی‬ ‫چەن���د الیەنگرانەن‪ :‬لەگەڵ كەس���انێكدا‬ ‫هاوبۆچوون���ە كە ه���ەوڵ دەدەن ڕێژەی‬ ‫تاوانەكانی خمیرە س���ورەكان بە بەراورد‬ ‫ب���ە تاوانەكان���ی ئەمریكا ك���ەم ڕەونەق‬ ‫پیش���ان بدەن‪ .‬ئەم الیەنگرییە بۆ خۆی‬ ‫ئایدۆلۆژیایە‪-‬واتە كۆمەڵێك هەڵوێس���ت‬ ‫و بڕی���ار و هەڵب���ژاردن و ئیختی���اری‬ ‫ئەخالقی‪-‬ـی ئاشكرا و شاراوە و تەنانەت‬ ‫نەوتراویش كە پێشوەخت تێگەیشتنمان‬ ‫بۆ واقیع دیاری دەكەن‪ :‬چ ش���تێك زەق‬ ‫دەكەین���ەوە و چ ش���تێكیش پش���تگوێ‬ ‫دەخەی���ن‪ ،‬ئ���ەوەی كە چ���ۆن واقیع لە‬ ‫ل���ە قاڵب���ی گش���تێكی(كل) یەكانگیری‬ ‫گێڕان���ەوە و تیۆریدا ڕێ���ك دەخەینەوە‪.‬‬ ‫ئەم الیەنگرییە پەردە لەسەر ئایدۆلۆژیای‬ ‫چۆمس���كی هەڵدەماڵێت لە هەڵبژاردن و‬ ‫ڕێكخستنی زانیاری و دراوەكاندا‪ :‬ئەوەی‬ ‫كە چ ش���تێك بایەخدار و چ ش���تێكیش‬ ‫بێبایەخ پیش���ان دەدات‪ ،‬ن���ەك تەنیا لە‬ ‫دۆس���یەی كامبوجدا بەڵكو لە مەسەلەی‬ ‫باڵكان و ئەوانی تریشدا( نادیدە گرتنی‬ ‫كۆمەڵك���وژی لەالیەن سرێبرینیس���اوە)‪.‬‬ ‫با ب���ە هەڵە تێنەگەین‪ ،‬م���ن لێرەدا ئەو‬ ‫ئایدیایەی «پۆستمۆدێرنە»كان دووبارە‬ ‫ناكەمەوە ك���ە تیۆرەكانم���ان بریتین لە‬ ‫كۆمەڵێ���ك چیرۆك و ب���ۆ یەكتریی باس‬ ‫دەكەی���ن‪ ،‬چیرۆكێ���ك ك���ە ل���ە واقیعدا‬ ‫بنەمای���ان نی���ە‪ :‬هەروەه���ا بەرگری لە‬ ‫دیدگایەك���ی تەواو بۆش و بێ الیەنانەش‬ ‫ناكەم‪ .‬قس���ەی من ئەوەی���ە كە زۆربەی‬ ‫چی���رۆك و الیەنگرییەكان‪ ،‬ڕیش���ەیان لە‬ ‫ملمالنێكانی واقیعی خۆماندایە‪ .‬ئیدیعای‬ ‫من‪ ،‬س���ەبارەت بە چۆمس���كی‪ ،‬ئەوەیە‬ ‫ك���ە جاروب���ار الیەنگرییەك���ەی دەبێتە‬ ‫هۆی ئەوەی كە چۆنیەت���ی هەڵبژاردنی‬ ‫فاكت���ەكان و ئەنجامگیرییەكان���ی ببنە‬ ‫مایەی نادیدەگرتنی ئاڵۆزیی ئەو واقیعەی‬ ‫كە هەوڵ دەدات شیی بكاتەوە‪.‬‬ ‫*خمیرە سورەكان(‪:)Khmer Rouge‬‬ ‫گروپێك���ی كۆمۆنیس���ت و ئایدۆلۆژیی «ماوی»‬ ‫بوون‪ ،‬كە لە ساڵی ‪ 1975‬بۆ ‪ 1979‬فەرمانڕەوایی‬ ‫واڵتی كامبوجیان كرد‪ .‬حوكمەكەیان كوش���تنی‬ ‫ملیۆنان ئینسانی لێ كەوتەوە‪.‬‬


‫ذمارة (‪ )166‬دوشةممة ‪2013/8/26‬‬

‫‪8‬‬

‫شۆڕشی پێنج مانگ و پێنج ڕۆژە لە لۆژیكی ئیخوان و عەسكەردا‬ ‫ئیبراهیم حاجی زەڵمی‬

‫ێ سودی لەم بارە بینیوە؟‬ ‫لە میسر ك ‌‬ ‫ئەم پرسیارە بابەتێكی گرنگ و گەرمی‬ ‫ڕوپەری ڕۆژنامەو پرسیاری وروژێنراوی‬ ‫بەرنامە تەلەفزیۆنەكانی میسرە!‬ ‫گرنگە س��ەب��ارەت بەشۆڕشی میسر‬ ‫و وەسفكردنی وەك ش���ۆرش‪ ،‬وت��ەی‬ ‫بیرمەندێكی میسری بخەمە پاشكۆی‬ ‫قسەكانم‪ ،‬تابزانین ئەویش چۆن لەم‬ ‫شۆڕشە دەروان��ێ��ت‪ ،‬دكتۆر «ئەحمەد‬ ‫زای����د» ئ���ەو پ��ی��اوە ب����ەدەر ل���ەوەی‬ ‫ئەكادیمیستێكی بااڵو راگری پێشووی‬ ‫كۆلێژی ئادابی زانكۆی قاهیرە بووە‪،‬‬ ‫ن��وس��ەرێ��ك��ی هەمیشەیی رۆژن��ام��ەی‬ ‫ئەهرامیشە‪ ،‬ئەو سەبارەت بەشۆرشی‬ ‫میسری دەڵ��ێ��ت‪« :‬ڕاس��ت��ە ئ��ەم ڕژان��ە‬ ‫سەرشەقام و خۆپیشاندانانە دواتر ماناو‬ ‫چەمكی شۆڕشیان بۆ خۆیان داب��ڕی‪،‬‬ ‫ئەمەش بۆ بەدەستهێنانی ئازادی بۆ خۆی‬ ‫میكانیزمێكی گونجاو و شیاو و كارابوو‪،‬‬ ‫بۆ ئەم كارەشیان ئەوانەی لەسنورو‬ ‫چوارچێوەی نیشتمانی و كۆمەڵگەیەكدا‬ ‫بوون و هاوڕایی گشتیان بۆ ئەو مەبەستە‬ ‫دەستەبەركرد‪ ،‬بە ئامانجی البردنی زوڵم‬ ‫و زۆر و قۆرخكاری‪ ،‬خۆیان ئیختیاری‬ ‫ئەو جۆرە شۆڕشەیان كرد‪ ،‬كردنەوەی‬ ‫ئ��اس��ۆی��ەك ب��ۆ ب��ەش��داری��ی سیاسی و‬ ‫پێدانی مافی ئینسانی و هاونیشتمانی‪،‬‬ ‫كە دواجار من ئەم شۆڕشە بەكردەیەكی‬ ‫ئ��ەخ�لاق��ی و ئ��ازادی��ه��ێ��ن��ی دەب��ی��ن��م‪..‬‬

‫لێرەوە كەسانی وەك كەمال هەلەباوی‬ ‫و دەیانی تر بیریان لەڕێگەو شێوازی‬ ‫بانگەواز دەكردەوە‪ ،‬ئەمجارە ئەمان واتە‬ ‫خاوەنانی تێزی بانگەواز و پ��ەروەردە‬ ‫ن��اچ��ارك��ران لە ئیخوان ب��چ��ن��ەدەرەوە‪.‬‬ ‫هەربۆیە پاش گۆڕانكاریەكانی بەهاری‬ ‫عەرەبی‪ ،‬ڕاستەوخۆ ئیخوانەكان دەست‬ ‫بۆ دروستكردنی پارت و گروپی سیاسی‬ ‫دەب���ەن‪ ،‬لە میسریشدا ئ��ەو خ��ەون و‬ ‫ئایدیۆلۆژیایەی ئیخوان كە لەزەمەنی‬ ‫حەسەن بەناوە ببوە كەڵكەڵەیان و‬ ‫پێی واب���وو ل��ە ڕێ��گ��ەی دەس��ەاڵت��ەوە‬ ‫دەت��وان��ن هێزەكانی ت��ر ڕام��ب��ك��ەن و‬ ‫هەیمەنەی خۆیان بسەپێنن‪ ،‬لەوێوە‬ ‫كار بۆ گەڕاندنەوەی دەوڵەتی ئیسالمی‬ ‫بكەن‪ ...‬بەبێ ئەوەی بیر لە بەرژەوەندیی‬ ‫ئ��اب��ووری و سیاسی گ��رووپ��ە نەیارو‬ ‫كێبەركێكارەكانیان بكەنەوە‪ ،‬چونە ناو‬ ‫گەمەیەكی دۆڕاوەوە‪ ،‬ئەویش بریتی بوو‬ ‫لەدەستخستنە ناو دەستی عەسكەرەوە و‬ ‫هەموو شەریكەكانی خۆیان لەبیركرد و‬ ‫ئەو بەڵێنەی كە یەكەمجار دایان‪ ،‬بەوەی‬ ‫كەس بۆ پۆستی سەركۆماریی هەڵنابژێرن‬ ‫و تەنها بەشداریی لە هەڵبژاردنەكانی‬ ‫ئەنجومەنی گەلدا دەكەن‪ ،‬نەیان بردەسەر‬ ‫و ڕاستەوخۆ هەوڵیاندا هەموو جومگەكانی‬ ‫دەس��ت��ەاڵت داگیربكەن‪ ،‬ئیتر خۆیان‬ ‫لەگەڵ بەشداربوانی شۆڕشی ‪25‬یەنایەر‬ ‫دورخستەوە و لەگەڵ عەسكەردا بوونە‬

‫ساتێك هابرماس چەمكی (ك��اری‬ ‫پێكەوەیی) بەكاردەهێنا‪ ،‬دڵنیابوو لەو‬ ‫كارەدا ئەقڵگەرایی پێكهێنەری شوناسی‬ ‫كۆمەڵی دەبێت‪ ،‬لۆژیك پێشڕەوایەتی‬ ‫كۆمەڵ و كۆمەڵگەكان دەكات و ڕوەو‬ ‫جێبەجێكردنی ئامانجەكانیان ئاراستەیان‬ ‫دەك��ات‪ ،‬ئ��ەوەش بۆ خ��ودی كۆمەڵگە‬ ‫یەكالدەبێتەوە كە ك��اری پێكەوەیی‬ ‫دەگاتە شێوازێكی گونجاو‪ ،‬بوارێك بۆ‬ ‫خستنەڕوی ڕای جۆراوجۆر لەسەربنەمای‬ ‫بەهایەكی لۆژیكی تۆكمە بۆ وتوێژەكان‬ ‫دروستدەكات‪ .‬دواجار ئەمەش بۆ گەیشتن‬ ‫بە وتارێكی ئەخالقی لۆژیكیە تا كۆمەڵ‬ ‫بەرەو ئاراستەیەكی باش و پێشكەوتوو‬ ‫ببات‪ .‬لێرەوەیە ئیتر هاونیشتمانیان‬ ‫بەشێوەیەكی گشتی هەلی بەشداریی‬ ‫سیاسیان لە بونیادنانەوەی دەوڵ��ەت‬ ‫و سیاسەت و حكومەتدا دەبێت‪ .‬لە‬ ‫داهاتووی خۆیان ڕۆڵی چاالك و پێویست‬ ‫دەتوانن بگێڕن‪ .‬ئەمەش لە چوارچێوەی‬ ‫تێگەیشتن و هۆشیاریی هاوبەش دەبێت‬ ‫كە كۆمەڵگە بتوانێت ئامانج و ئاواتەكانی‬ ‫خۆی فەراهەمبێنێت‪ ،‬دواجار ئەو پێوەرو‬ ‫رێساو كارانە كە كۆمەڵگا ئاراستەدەكات‬ ‫بەختی پەسەندكردن و رەزامەندیی‬ ‫گشتی بەدەستبهێنن‪.‬‬ ‫لە ژێر رۆشنایی ئەم بۆ چوونەدا سێ‬ ‫خاڵ دەخەینەڕوو‪:‬‬ ‫یەكەم‪ :‬تێگەیشتن لە چەمكی دەوڵەت‬ ‫الی ئ��ی��خ��وان و ن��اه��ۆش��ی��اری��ی ك��اری‬ ‫پێكەوەیی‪.‬‬ ‫ئیخوان لەو ساتەوەی دروستبووە‬ ‫بۆ گەشتن بە دەس��ەاڵت‪ ،‬هەڵگری دوو‬ ‫ستراتیژ بووە‪ ،‬ئەویش یەكێكیان ستراتیژی‬ ‫پ����ەروەردە و پێگەیاندنە‪ ،‬دەتوانین هاوسەنگەر‪ ،‬كە دواجار عەسكەر پاش‬ ‫بڵێین ئەم تێزەیان لە بیركردنەوەكانی یاریی كردن بەكات‪ ،‬ئیخوانەكانیان بۆ‬ ‫زان��ای گ��ەورەی موسڵمان» موحەمەد زیندان گەڕاندەوە‪.‬‬ ‫دووەم‪ :‬ناهۆشیاریی فەزای سیاسی‬ ‫ع��ەب��دە»ەوە وەرگ��رت��وە‪ ،‬بەپێی ئەم‬ ‫دیدەبێت دروس��ت��ك��ردن��ەوەی م��رۆڤ و عەرەبی بەگشتی و میسریش بەتایبەتی‬ ‫پەروەردەكردنەوەی تاك زۆر گرنگترە لە ب��ەران��ب��ەر ب��ە چەمكە سیاسیەكانی‬ ‫ئیمڕۆ كێشەیەكتری پێكەوەژیانە‪،‬‬ ‫جیهادكردن‪.‬‬ ‫ب��اڵ��ی دوەم����ی ئ��ی��خ��وان ك��ە تێزو ئ��ەوەی دەبینین ڕاب��ەران��ی سیاسی لە‬ ‫تێڕوانینی جەمالەدینی ئەفغانی لەخۆیدا مامەڵەكردنیاندا لەگەڵ چەمكەكاندا‬ ‫هەڵگرتووە‪ ،‬بریتی بوو سودوەرگرتن هیچ ج��ۆرە كارێكی گونجانیان نیە‪،‬‬ ‫لە شێوازە نوێكانی وەك دروستكردنی ئێستاش هەمان بیری شۆڕشی ماركسی‬ ‫ڕێكخراو و حزب و سودوەرگرتن لە لینینی لە مێشكیاندایەو رادیكااڵنە بۆ‬ ‫ش��ێ��وازی ن��وێ��ی گەیشتنە دەس���ەاڵت دۆخ��ە سیاسیەكانی ئیمڕۆ دەڕوان���ن‪،‬‬ ‫ت��ا دەگ���ات ب��ە ك��ودەت��اش‪ ،‬ه��ەروەه��ا ل��ەك��ارەك��ان��ی��ان��دا م��ان��ای��ەك ب��ۆ ك��اری‬ ‫چۆنیەتی دەربڕینی ناڕەزایی سیاسی پێكەوەیی و دیموكراسی و فرەیی ‪...‬هتد‬ ‫وەك ڕژان��ە سەرشەقام‪ ...‬هتد ئەمانە‬ ‫هەموو لەبەرنامە و بیری شوێنكەوتوانی‬ ‫جەمالەدینی ئەفغانیدا هەبوو‪ ،‬كە پاشتر‬ ‫لەناو ئیخوانیشدا دانی پیانراو بووبە‬ ‫بەشێك لەبەرنامەو تەكنیكی كاركردنی‪.‬‬ ‫بەاڵم ئەم باڵەی ئیخوان و ئەم جۆرە‬ ‫لەكاركردن‪ ،‬پاش تیرۆركردنی رابەری‬ ‫ئیخوان حەسەن بەنا ڕوەو كزی ڕۆیشت و‬ ‫كەمجار و لەهەندێ شوێندا نەبێت بوونی‬ ‫ئەم باڵە زۆر بەرچاونەبووە‪ ،‬زۆرینەی ئەو‬ ‫لێكترازانانەی لەنێو ئیخواندا ڕویانداوە‪،‬‬ ‫كەسان و گروپی جیاوازیان لێجیابۆتەوە‪،‬‬ ‫بە كۆچی دوای��ی موستەفا مەشهور و‬ ‫سەرهەڵدانی كۆمەڵێك گۆڕانكاریی لەناو‬ ‫بیری ئیخواندا و زیاتربون و بەهێزتربونی‬ ‫ئ���ەو ب��اڵ��ەی ك��ە پ��ێ��ی��ان دەوت��رێ��ت‬ ‫«ق��وت��ب��ی»ەك��ان‪ ،‬ل��ەن��او ئەندامانی‬ ‫دەستەی ئیرشاد و مەكتەبی شورادا‪،‬‬ ‫لەوانە «موحەمەد بەدیع و خیرت شاتر»‬ ‫مەكتەبی ئیرشاد و شورایان داگیركرد‪،‬‬ ‫زۆرب��ەی ئەو نەیارانەی ناو ئیخوانیان‬ ‫پەراوێزخست كە بڕوایان بە توندوتیژی‬ ‫نەبوە و گرنگیان بەكاری بانگەواز داوە‪.‬‬ ‫گۆڕانكاریە ناوچەیی و جیهانیەكان‬ ‫لەسەر ئاستی نیشتمانی ع��ەرەب��ی و‬ ‫جیهانیی‪ :‬وەك ڕوخ��ان��ی سۆڤیەت‬ ‫و جەنگی ئێراق و ئەفغان و هاتنی‬ ‫حكومەتی ئەردۆغان بۆ نێو گۆڕەپانی‬ ‫سیاسی و‪ ...‬هتد ه��ەم��وو ئەمانە‬ ‫وایانكرد ئیخوان بیر لە گەشەپێدانی‬ ‫تێزەكەی جەمالەدین ئەفغانی بكەنەوە‪.‬‬

‫بەڕونی ئەوە دیاربوو ئیخوان دەیویست ئامانجی شۆڕشەكە‬ ‫بەالی خۆیدا كێشبكات‬ ‫ناهێڵنەوە‪ .‬ئێستاش وەك زەمەنی‬ ‫پاش ئیستیعمار چۆن بە پشتوپەنا و‬ ‫هاوكاریی یەكێتی سۆڤیەت خەریكی‬ ‫ش���ۆڕش ه��ەس��ت��ان��ەوە ب���وون‪ ،‬لەگەڵ‬ ‫حكومەتە دروستكراوە خۆییەكانی خۆیان‬ ‫بەدەستی ئیستعمار‪ ،‬بەهەمان شێوە‬ ‫ئێستاش ناتوانن هێزو توانایان لەناو‬ ‫خۆی خۆیانەوە پەرەپێبدەن و دەستی‬ ‫دەرەكی تیایاندا گەمەكەری ڕاستەقینەی‬ ‫گۆڕەپانی سیاسیە و ئەوان دەجوڵێنێت‬ ‫و دەیاندا بەگژیەكدا‪ ،‬لەجیاتی ئەوان‬ ‫نوێنەری حكومەتەكانی تری دەرەوەی‬ ‫میسر لەگەڵ فەرەنساو ئەمریكاو ‪..‬هتد‬ ‫دانیشتن دەك��ەن و وردەكاریی لەسەر‬ ‫جۆری گۆڕانەكان لە میسر تاووتوێدەكەن‪،‬‬

‫هێزە لیبراڵەكان لەمەوال دەبێت بڕوانن‬ ‫بۆ دەستی خێری عەسكەر و دەرەوە‪،‬‬ ‫تاوەكو چەمكەكانی دیموكراتیەت و‬ ‫فرەیی و پێكەوەیی لەكاری سیاسەت و‬ ‫حوكمڕانیدا پێیان ببەخشن!‬ ‫سێیەم‪ :‬دیارە شۆڕشی ‪ 25‬یەنایەری‬ ‫میسری كردەیەكی پێكەوەیی بوو‪،‬‬ ‫هەموو توێژەكانی ناو كۆمەڵی میسری‬ ‫لەهەمو چینە كۆمەاڵیەتیەكان بەشداریی‬

‫پرسیارەكە لێرەدا ئەوەیە ئایا خودی‬ ‫شۆڕش كە كردەیەكی ئەخالقی كۆمەڵییە‬ ‫و ئامانجی پیرۆزی بەدواوەیە‪ ،‬لۆژیك تا‬ ‫چەندە تێیدا ڕێنماییكەر و بزوێنەرە؟‬ ‫پ��اش��ان ئ��ەم ش��ۆڕش��ە لەسەردەستی‬ ‫كۆمەڵێكی دیاریكراو بەرپانەبووە‪ ،‬بۆیە‬ ‫گرنگە شۆڕشی یەنایەر كە شۆڕشی‬ ‫هەموو چین و توێژەكانی میسر بوو‪،‬‬ ‫كۆمەڵێك خۆیان نەكەنە خ��اوەن��ی و‬

‫گۆڕینی ناوی شۆڕشی لێبەرهەمهاتووە؟‬ ‫ئایا عەسكەر نایەوێت بەم ناو گۆڕینە‬ ‫خواست و ئامانجەكانی شۆڕش بەالڕێدا‬ ‫ببات؟‬ ‫زۆر لە نوسەرە ڕەخنەگرەكان پێیان‬ ‫وابوو ئیخوان بەرهەمی شۆڕشی دزیوە‪،‬‬ ‫بەڕونی ئەوە دیاربوو ئیخوان دەیویست‬ ‫ئ��ام��ان��ج��ی ش��ۆڕش��ەك��ە ب���ەالی خ��ۆی��دا‬ ‫كێشبكات‪ ،‬ب��ەاڵم ئامادەنەبوو ناوی‬ ‫شۆڕشی ‪25‬یەنایەر بگۆرێت‪ ،‬لە پاڵ ئەو‬ ‫وشەی شۆڕشەدا دارودەس��ت��ەی ڕژێمی‬ ‫پێشوو ب��ەرەو كونجی زیندان و پەتی‬ ‫سێدارە ببات‪ ،‬ب��ەاڵم پرسیاری گەورە‬ ‫لێرەدا ئەوەیە ئایا عەسكەر نایەوێت بە‬ ‫گۆڕینی ناوی شۆڕشەكە بە زیادكردنی‬ ‫پێنج م��ان��گ و پێنج رۆژ‪ ،‬ه��ەم��وو‬ ‫دەسكەوتەكانی شۆڕشی ‪25‬یەنایەر‬ ‫قووتبدات؟ لە پاڵیشیدا وەك سەرەتایەك‬ ‫ڕژێمی پێشو و دارودەستەكەی دووبارە‬ ‫زیندوبكاتەوە‪ ،‬ئەوەتا لە یەكەم هەنگاویدا‬ ‫حوسنی موبارەك بەبێ تاوان دێتەئەژمار‬ ‫و ل��ە زی��ن��دان رزگ���اردەك���رێ���ت‪ .‬بۆیە‬ ‫دیسان پرسیارەكەی ئەحمەد زاید هەر‬ ‫بەزیندوویی ماوەتەوە‪ ،‬چونكە بینیمان‬ ‫كە ترسی میسریەكان لە ئیخوانی خاوەن‬ ‫ئایدیۆلۆژیایەكی ئاینی‪ ،‬بێ پشتیوانی‬ ‫دەرەكی و كەمینە و دەسەپاچە و بێ‬ ‫توانا لە ڕووی بەكارهێنان و جواڵنی‬ ‫هێزی س��ەرب��ازی بۆ شەقام ئەوەندە‬ ‫ب��وو كە خەڵكی بێنە س��ەر شەقام و‬ ‫دروشمی «میسر هی هەموانە» بەڕویاندا‬ ‫بەرزبكەنەوە‪ ،‬لەمەدا سەركەوتو بون و‬ ‫نەیان هێشت میسر تەنها هی ئیخوان‬ ‫بێت‪ ،‬بەاڵم لەمڕۆبەدواوە ئەگەر عەسكەر‬ ‫ویستیان ئامانجەكانی شۆڕش لەبارببەن‪،‬‬ ‫دەبێت چۆن ڕوبەڕوی عەسكەر ببنەوە؟‬ ‫چۆن دەڕژێ��ن��ەوە سەرشەقام و مۆمی‬ ‫داگیرساوی ئازادی و دەنگی بەرزی «‬ ‫میسر هی هەموانە نەك هی الیەنێك»‬ ‫بەڕوی عەسكەردا بەرزدەكەنەوە؟ بۆیە‬ ‫گومانم ل���ەوەدا نیە ئەگەر لۆژیك و‬ ‫ئەخالقیەت و ئازادی و بیری دیموكراسی‬ ‫و زمانی گفتوگۆ بزوێنەرنەبن‪ ،‬ئەوا‬ ‫ئ��ەو كۆسپ و بەربەستە بچوكانەی‬ ‫لەچوارچێوەی تایفەگەری و ئایدیۆلۆژیایی‬ ‫و ناوچەگەری دا بوونێكی رێژەییان هەیە‪،‬‬

‫ئەوە زیاتر لەدووساڵ و نیوە شۆڕش ئەنجامدراوە‬ ‫گرفتی ناهۆشیاری و نەبوونی ئەزموونی قبوڵكردنی‬ ‫فرەدەنگی و كاری پێكەوەیی زیاتر بووە‬ ‫كارایان هەبوو‪ ،‬شۆڕشێك بوو بۆ هەموو‬ ‫میسریەكان و چەتری كۆكرەوەیان بوو‪،‬‬ ‫بەاڵم ئەم شۆڕشە هێشتا تەنها توانیویەتی‬ ‫توێژێكی الی ژووروی دەسەاڵت و هەندێ‬ ‫گۆڕانكاریی یاسایی بكات!! ئەو ئامانج‬ ‫و داواو خواستانەی كە شۆڕشیان بۆ‬ ‫كراوەو گەنجان لەپێناویدا خوێنیان بۆ‬ ‫ڕشتوە‪ ،‬ن��ەك نەهاتونەتەدی‪ ،‬بەڵكو‬ ‫لەهەموو بوارە سیاسی و كۆمەاڵیەتی و‬ ‫ئابوریەكاندا توشی داتەپین بوونەتەوە!!‬ ‫ئەوە زیاتر لەدووساڵ و نیوە شۆڕش‬ ‫ئ��ەن��ج��ام��دراوە گرفتی ناهۆشیاری و‬ ‫نەبوونی ئەزموونی قبوڵكردنی فرەدەنگی‬ ‫و كاری پێكەوەیی زیاتر بووە‪ .‬هەربۆیە‬ ‫دەبینین بەرهەمەكەی ئەوەیە ئەمڕۆ‬ ‫واڵتی میسر بە ناو گێژاوێكی سیاسی‬ ‫و ئابوری و كۆمەاڵیەتی دا گوزەردەكات‬ ‫و ئەو خەونانەی شۆڕشی بۆ كرا تەواو‬ ‫پەراوێزكراون!! پاشان نازانرێت ئێستا‬

‫ئیخوان لەو ساتەوەی دروستبووە بۆ گەشتن بە دەسەاڵت‪،‬‬ ‫هەڵگری دوو ستراتیژ بووە‪ ،‬ئەویش یەكێكیان ستراتیژی‬ ‫پەروەردەکردن و ئه‌ویتریان ستراتیژی کاری سیاسییه‌‬

‫بەالڕێیدا ببەن!!»‪ ،‬بۆیە ئەگەر ئیخوان‬ ‫ل��ەوەدا سەركەوتوو نەبوو كە شۆڕش‬ ‫بكاتە ئامرازێك و لەڕێیەوە حكومەت‬ ‫بكات بە دامودەزگایەكی ئیخوانی‪ ،‬لە‬ ‫‪ 30‬یۆنیۆدا لێی سەنرایەوە‪ ،‬ئەمڕۆ هێزە‬ ‫لیبراڵەكان بە پاڵپشتی عەسكەر هەستان‬ ‫بە كەنارگیركردنی دەسەاڵتی مورسی و‬ ‫تەنانەت سەرانی ئیخوانیشیان راپێچی‬ ‫زیندانكرد‪ ،‬ئایا بە زیادكردنی پێنج مانگ‬ ‫و پێنج رۆژ بۆ شۆڕشی یەنایەر‪ ،‬واتە‬ ‫شۆرشی لە ‪ 25‬یەنایەر بۆ ‪ 30‬یۆنیۆ‪،‬‬

‫وەك پشكۆیەكی ئاگری ناوخۆ دەكرێنە‬ ‫بیانوو بۆ زاڵكردنی هێزی سەربازی ‪.‬‬ ‫ئ��ەوك��ات ش��ۆڕش لە ئامانجی خۆی‬ ‫الدەدات و ئاسۆیەكی گەش چاوەڕوانی‬ ‫ڕۆڵەكانی ئەم گەلە ناكات ‪.‬بەاڵم دواجار‬ ‫رێگرتن لەمەش پێویستی بە هۆشیاری و‬ ‫كاری هەمو الیەنەكان دەبێت‪ ،‬بۆیە ئایا‬ ‫ئەمە چۆن ئەكرێت‪ ،‬ئەم لۆژیكە كەی‬ ‫پێشەنگدەبێت؟ ئ��ەوە پرسیارێكە لە‬ ‫داهاتودا هاونیشتمانیانی میسری دەبێت‬ ‫وەاڵمی بەدەنەوە‪.‬‬


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.