NAI LU ONG

TRANG-THI~N djch

tt Anh tr~ng toa SU'O'ng moo m~t dKt ,, Cl trlog tron, dem dai ,, I( trang ttong gi6 mat la bin d~ng h~nh I : nhirng ttl' ngfr d6, toi da bat thin Cb~p dtt9'C cua ngttooi Nh$t. v~ dtm N~i h.rong tran og~p anh tr~og.

Trll'&c day m~t ogbln ba trltn t'l~m, thlnh pho N~i 1trang la tbu d8 cua Nhit Ban. Ttr nhirng thi ky qua Vang !ty, ngay nay chi con hru l~i cij ticb m,ich cua la cay tung va aah sang m~t trooi , cai anh saug nhlJ' t\r n6 gin lien v&i lil tung.

N~i 11.tO'ng ch!c chin la thanh ph6 de nbat cua thai d~i chuag ta khong g~m c6 nh~ ctra, ma l~i g~m m9t trong stS nhfrng boa vi!n d~ min nhit, vi khong phai chi ch{ra c6 ngU'O'i, c6 cac vi t han cung cac ky niem, ma l~i con co ca obirng con nai, rat nhi~u, nhii'ttg con nai ma hlnb nbLr ngU'oi ta c6 xay cat ca nh&ng ngoi tten tha, nam lln ttong dam tung l~ng le dang tlm mlnh dtr6'i anh . m,t trooi.

Trai qua cac thi ky, khu rirng noi lo nai t\f do sinh ~ng trac ~n vlo thanh pho. Giir-i Iii tung m9c lSn de ng8i dln, vl mQt pho ttrQ'ng D~ Phit (Dai Boutsou) kh~og 1a, an t9a tr~n m9t doa boa sen chu vi sau IDU'C7i chin thtrCYC m9c, cao nam mtrai ba thU'6'c, mim m~t D\I CU'oi mia mai chit chu-a cai bi ln cua nhfrng thai phoog ki~ xa Xtra. Trong thanh ph6 nay khong con c6 mQt ai ngoli clc nhl SU' va khach hanh htrO'ng. NgU'ai ta den clay b~ng m9t dQC dtrang hlm dai lien tiip, va xung quanb chI toan nbfrng nui, clic SU'O'D nui gan nMt c6 cay co phu xanh, con cac dinh niti thl l~nh leo va tra avi. Canh tinh mich cua tbanh ph6, cua tung, cua than th~h, cbI khua:y d9ng do btrac chin loai nai vi titng chu6ng chua ma thoi • •

Trong thanh pb6 (y, hen c~nh hoa vien, dU11g ben ba ha, c6 mQt ng-0i khach ~n: Nfi lU'ang lfr quan, mc)t ng8i kh.ich s~a danh cbo ngU'o-i My, nhfrng ngtro-i Mg vin di clp toe voog quanh the gi6'i, d~ c6 tbl trong thly m9i ky quan cua th{ gio-i trong sau thaog •

Khacb SiQ dU"Q'C thanb lip theo cai quan niem ye sa.og trQOg Cua ngttai

Anh M9 : nhfrng cli chieng oai bt1, nhfrng anh ~i ~01 Je, nbfrng bira di!m tam, bfra in trtra• ~n t6i hft SU'C chu tat, giU"O-Dg r!t ffl\l'C ~m, nhirng bon 11m tii,D 1Qi tQt bt}'C, nbfrng phong khacb VO cung tboai mai, nhihlg pbong d9c sjch c6 biy du cdc thti' sach bao tren toAn clu, kl cl bao Tia S~ng (Izvestia) vi Krasnaia Nov (?). M~c du trong sach du ijc~ elm nang co chi din la ( «tit gia 7 yin tU'O'i trlr lea mOi ngay ngu-ai ta ~c6 tbl th~ dU'Q'C m~t phong » (16i Mj), nhu-og kh6ng the nao kiim duvc mQt c~n pbong trong khach ~n iy dtt6'i gia as nge.

Toi dm N4i htO'Jlg chinh la dl tlm s:; tinb micb cua thhlh ph6 nay.

Tt,i 1$i den Nti hrang lir quao chinh vl mu6n s6ng chung cai kh&ig khi cua nhimg ngu-cri du-khach-cb6'p-nhoang DQ. T6i den kh6ng c6 thang ngan, khoog o6 b{Ul be gi ca, cot thuo-ag thu-c it nhieu canh c6 qu~nh va tinh mich cua cai th~nh pb6 duy nhat nay, DO'i ma SI/ c6 mit cua con ngll0'1 th$t li it c)n tbiet.

Tai cung den v&i Olga Serg~ievna, la nguai toi c6 th~ ~ng ben qnh ma khoi cln phaj n6i n~ng chuyfn tro gl.

Tnr6'c cira ~., cbung toi nhln ra canh h~ ; pbia sau ha, m9t hoa vien, v6i nhirng hU'O'U nai nhfrng den dai cua no, c~ dai din t*n nui. D6i khi, cbung toi nghe ti~og chuong Chua va cbung toi nghl ring Uri t\lC ngir co Jy : ving, « gi6 v6-i ttaog la b~Ilt d~ng hanh », vl vao cli dim thing nant nay dang c6 m9t ng9n ri6 ~nh leo vl d iu hiu.

Sau bira an t~i toi a lti kblch sin. Tii pbon1 kh!cb, nh&ng agU'o-i Hoa ICy 1'.jng le dang ng~i. :Dan ba u6ng ca-phe, din ang hut thu&. Nhfrng tiing CU'O'i vc, vinh VQDg Iii tit phia lltgoai • ba 11 ., a do cac ngll'ai Anh dang uong uyt-ky. Phong d9C sicb yen l~Dg, Toi vui mvna l t&i vira tun tbay tO' Krasnara

.

Nov. Ngoai chung toi ra, chi con c6 bai ngt1ai nii'a trong phong. Toi tha.m nghi r1ng ngtrCYi dan ong la cUn Th1,1y E>itn con ngtrCYi dan ba b Phap. Toi dang l~t xem tcr Krasnaia Nov thl trong th~y ngtrCYi -Th\lY E>i1n nQ cam ta lz11estia.

Toi hoi : •

- Thu-a ong c6 n6i dt1Q'C tilng Nga ?

- Vang, n6i dttQ'C chut ft, ngtro'i ~y dap.

•

MtrCYi phut sau, cbang toi Dg~c nhien biet r~g ca hai cbung toi deu la v~n si. Ong ta trao cho toi tam daoh thiep : P. G . !>6 la m~t nha v,a Do Thai c6 quoc tich Hoa Ky. Ong ta da rai ntr&c Nga ra di tir ba mtrO'i nam nay, vl ooi ti~ng Nga mQt each kh6 kh~n. Ngtrai vq cfing goc Do Thai, ra do-i b HoaKy, vi ohirng ti~og Nga l~c v~ trong tri nang nhtr la tir mQt mQt gi~c mer xtra ti~D kiep. MQt gicr sau, Chung toi cung nhau di diO troog ca.i « gi6 von la bin (tong hanh cua trang » ay.

Trang tri oh& cua toi, ky ni~m ba ngly song et N~i ltrang se gin lien V<Yi hlnb anh doi V(l Ch~ng iy, hai nhao V~t d~p de ma toi via luon luon qui men • va tOi khong the nao nh& din ma khoog cam thay mQt n 6i buon diu dang. £lietJ quan trQng d6i v&i toi, khong phai & ch6 ca hai nguoi deu la nha van, er ch6 ong c6 ve Th\lY E>iln va ba c6 ve la ngtr<Yi Phap, nhtrng ma a nai nb&ng d11c tinh nhln ban cua hQ.

Hom ~Y, tring tron da lam cho dem them dai, tro.og luc « trang v&i gi6 cung nhau d~ttg hanh ». Chung toi di trong hoa vien, dc;,c theo 11hu-ng Joi oho h~p ma toi chtra titng btr&c d~o, va nhieu lln 8ng M. G. danh diem d~ chi cho toi tbay mc}t cai gl trong nh&ng ltim ~ay. Nhtrng l!n 'n.ao que diem cung tit ngay trong long bln tay ong ta, l6e len mQt chut anb sang ng'in ngui tren m6' toe hoa ram cua ong. Ong dua ve nhfrng fan that b;.ii ay, v.a ve v i~c khoag th~ khim pha dt.rc;YC cai bi m~t ma ong biet dang }n nip trong cac lum cay. Chuog toi trao dai v6'j nnau nhfrng mlu chuy~n khong dau, bing tirng cau ngio xuyeo thuog Slf im l~ag giong nhtr kieu mOi kim theu xuyen thung m~t l\1a me1n i va cung g i<'Sng nhtr kieu net theu dan dan hi~n 1en m~t h,.ta, tlnh than giira ch(mg toi dan dan tbanh hlnh. V~ng, ong M.G. t6c da hoa ram, ket ve phia sau ; vlog, ong ta c6 doi mit am dfm, m~t moi, buon ba, va m9t ca.i nhln blnh tinb. Con ba G. , thl ba con tre, ba c 6 m& toe den day, theo . t&i thl con ngtroi biit danh th&c d~y nhfr.og tieng Nga ngu me troog ky trc, ngu-o-i iy r~t d~p va bi mit. Sau d6, chung toi trO' v~ ng~ dtr&i bien, trong cai bong xanb cua anh trwg, troog gi6 nui, trong cai thanh ph6 xa 1~ dcSi v&i b5o chung toi~ v~ each xa h~ng npa d~m XU' SO' que ht.ro-ng, DO'i ngtrai ta n6i thtr ngoo ngfr Cua hai ngltcrj trong chuog toi, ngoi nhtr the mai cho dea cli gia khuya khoat nb~t ma t\lC li Hoa l{y bat phai di nghi.

HQ da cung nhau di khip hoan ciu. H9 da di qua Kapst.odt, Uc Chiu vi Nani BSc Mf. L1n n~y, sau khl o Iii Mi-tSy.co- m9t n~, h9 rai bo Mg ch!lu. 11am 1924 dto mQt vong nam thang quanb de tren dao Thji Blnb Dtrcmg tren t~u blng. B~ gia, din Nh$t Ban ; sang thu hQ se qua Tau, t6i mua xuhl thl di An £>9, r~i mua thu sang nlm den Palestine, thang gi@ng 1928 dln Nga, Mt,c-ttt-khoa. M.G n6i vai toi rlng mO.i iln kit giao voi ai trong m9t khach stn ong ta c6 th6i quen cho bilt ngay v~ qu~c ticb minh, b<ri vl rit thtrcrng khi tt6ng ve ngtrai vl each sinh ~ng, cich ln m~c cua ong, ngtro-i ta kh6ng doan ra ong la ngiroi XU' nao, r~i sau d6 lim lLtC ngtrai ta gia vl:t kbon~ nhijn ra ~ng•

Ong bao v6-i toi r~ V(! cb~ng ong di mQt mlnh, khOllg rcti bo mQt ai mA cOng kbong c6 m~t ai cha dQ'.i hQ, b!t ctr a dSu, rlng hQ khong c6 thtr tll' v&i ai, nP.i tru- thtr tit giira 8ng v?l toa bao cua Bng ; r1ng ca hai ngtrai hQ 110~ toin t\2' do mue>n rong cho-i din hie nao tuy y. Ba G. S\rC nh& l~i mty tieng Nga. vira tJgim trang VU'a nh~c Iii nbfrng dem trai qua b~n Phi Ch~u vi nhO-ng • dem Mn 'Oc Chau, nhfrng dim tren m~t b~. Ci N~i hrang, dln nira dem tieng cbuon1 chila l~ danh tan clnh im ving.

Toi den N~ ltrang d! s~og ba ng~y la tich. Con h9 thl h9 vin ln ti.ch tU' bao nhi@u n~m trU'oog... Sang ra, du-6'.i nhirag cSy th6ng tim mlnh dtt6'i nhg, chuog toi l~i g~p nbau than mit, An can m9t each cam d~g.

Ve khicb s~n, chung t6i nhich ban Iii gan nhau, v~ b6ng nhien t&i c6 m~t nattcri cha, thvc s11 mQt ngtro-i cha silo s6c din toi, ch~m s6c din mi&.1 cua t6i.

Trong bira dilm tlm de bi Y(l cbung t6i c6 dua nghich mot chut vl, in xong, cac ba Hen ch~y ra met clra hang nho bin d~ thu d>ng nghf bin ~nh khAch ~n d~ mua da chai vl nhirng cbitc io dai u kllu Nhit ,. Trong khi cha dQi, Clan 6ng chung toi ng~i trong nhirng cl1ilc gbe tnr&c sin thttQ"ng nhln ra mJt ho, chung tai hut xl-ga, yen tinh, tt'O.og S\t' tboai m.ii I kilu MY 1>.

Luc tra ve, Olga Sergu~ievna then thung n6i nho v6'i toi rwg bl G. mugn mua ca mQt tiirn hang di bieu nang. Chung toi thiJ ng~i yln tinh kieu Mr giira kh6i xl gl, chung t8i tiep t\JC m~t ciu chuy~D kha xa c4c vln de M9,. bo-i gl M.G. dang hoi toi ve tinh tr~ng cua ngtrO'l Do thai c, Nga. T6i tra lo-i v~ cli dao tQc bi blt bUQC phai phan tao nbtr tro r!ic khJp hoan cau (y mQt each hoan to~ thuih thttc nhtrng rtt thin tr9ng, baj vl t6i dl y ngay r~g d6i v&i 6ng M,G. vjn mfnh cua ngU'l:ti Do th.ii, dJc bi~t la a Nga, quan tr9ng han chlnh vJn m~ob cua Ong. Niu VO cSy phong VU't vlo lira bi xoin lfJ,i rlJi kbi lu-a tit Hen bung ra c6 the gQ'i din hlnh anb Cua khi 1\l'C fflQt COD DgU'ai, thl cii ngtrai ngoi ben C~nh t8i sang ham iy khl 1,VC khong khac gl vo phong. Con ngu-l:ti t6c b~c hoa rim, net m~t mft moi, g~c dan Do tllai ma cove nhtr ngttoi Th\1Y di!o, c6 tam long lh\lY diln, ttm long 1?en nh~y nhU' VO phong, loi n6i Cua ng110-i iy nhtr vuot ve tam tl'i toi'" Tai cam tb(y sung st.r&ng, ahU' du-a con ben c~h ngttO'i· ch:i, nht.rng toi ti, cam thiy vii'ng m~ h<Yo cha, nhtr tht.ro-ng khi mqt du-a con vin thiy the. Dan tQC tan d'tac khip ~t dia cau, nhU' th~ tro rlc iy, cai dan tQC cung chia xe nhii'ng dau k.bt> cua chu nghia xa h¢:i dang xay dl}'ng ~i xu- SO' Lien Bang C9ng Hoa cua toi ~y ; con tlgU'O'i c6 bQ t6C b~c boa ram cua nha ni~D trilt ly, nhl van Va nha tien tri CUa dln tQC tan mac {y, ngt.rO'i cha khong pban xet mi mu~n biet, chi mu~n biet th6i, dl dlfQ'C yen tinh 1 dt dt.rQ'C an long ve dan t~e mlnh (y, con ngt.ro-i di Iang thang khip hoan clu, tit k.hlich s~n n~y t&i kbAch s~n kia, khong c6 mQt ke than quyen, v~ n6i dt Ca cac thu- ti~ng tren the gi&i ,y, con ttgtto-i biit r~g tU' mQi St_1' Vi~c deu c6 th~ rtlt ra nh&ng bai hQc, kl ca tit cai dang tO'm cua cac CUQC tan sat Dothai t~i ntt&c Nga.

Cac bl vc, chung toi tU' tieag Nga cbuyen qua tiing Phap va dang 1a6i v6'i nbau . v~ nbirng chuyen ml bQ khoai : quang clnh cac du-crng sa, de bien c~, cac tin v~t, et Nil't.t-tr&c, Luan don, Ba-1~., M~c-ttr-Khoa, Mi , tay-ca, E>on1-kinh•••

Chung toi di trong boa vien, tilo. ve phia nhirng d~n tha, nhirng dln nai, V1 trong canb tinb m.icb CUa 10 c1y tung tim mlnh dU'&-i anh nhlg t8i dttQ'C biet rllJg de .ngoi den ~t tren nhfrng ng9n nui ay lA da dU'Q'C d\rng len tir nam tram ~m nay.

Toi da ghi nh~ cli tinh minh cua boa Vien vacua tll'Q'Dg i>~i Ph.$t.Bay gio-, toi mi n6i d~n cai khac: ong M.G. dtra toi vao nhii'ng ch6 rim ~p ml ngt.rO'i ta kh8ng vio dfu. Ong khong he bao trt.r&c g1 toi ca. Ong n6i :

- Kia. Anh nhln Ium cay kia. C6 tha:y gl kh~ng ?

- Khong, toi dap.

- Nhln ky di.

Toi nhln <:ham chu, nht.rng khong uong tMy gl ca. K1ii a:y ong ben chi cho toi dl y rhg m9t canh cly trong b1,1i khong phai t\1' nhi@n. £>6 la do m9t con nhe-n lam ta; sau khi giang ta xong, t16 dlp be11 ngoii mQt l&p vo c!y. Ong lly que gip mQt con ilh~n; con nh~n ch*y di. Ong M.G. cu~n n6 vao ngay cb,nb dm ltr&i tO' cua n6, ~i chung toi mang con ohfn iy bo len lt.r&i cua m9t con nheti kh~c. 0.ng M.G. bao :

- Cha xem. Con nh~n nay khoe h<Yn, n6 se dul)i con chu ~m 1ll'6'i di. Tra&c hit bai con d~nh nhau, roi con chu se bi du?>i di • .

Trtr6'c khi P.P ong G. t6i eta biet ong 11 nha v~. Nguo-i ta c6 thl dit 6ng ngang h~g v6'i cac nha van Do thai nhtr Peretz, Sholom Aleikhem va Bialik. Vira khom xu~ng con nhin, M.G. vira th~n thung o6i v6i toi:

- Ngoai cac cu~n truy~n va cac v& kich, tir hai mu-ai nam nay tai soia ~t cu8n sach V~ loai nbfn, Ve each S~Dg cua n6, tri khan cua n6, cac d~c dilm cua n6. Toi biit tren m9t nghin gi6ng nh~. Bit CU' a dau, h~ CU' vira t&i no-i, a dfty cOog nhU' ti Oc chiu bay b Argentine, toi lien di tlm nbfn, tai quan Sat chuna, toi ghi chtp "ciJQC s~ng than mJt bing ngay cua Chung 116.

M.G. c6 gia!lg qua cho t6i nghe v~ loai nh~n ohfrng dieu tna toi kh6ng thl thu~t l9i day dtrgc, bbi vl t8l kh6ng hl c6 chut kien tht'l-c gl ve cac gi5ng nh~n, v~ CaC s!ch nghien CU'U chuy~n nh~n, hay Ve clc tbuy~t C03 nhfrng nb~ bac hQC nghi~n c:u-u vl chung. Trong ha ng.\y s5ng t,i Ntli Ii.rang, ba'.t cu- a ch6 nao, toi cuog v6-i 6og M.G. di v~o the gi6'i loai nh~, sang, trtra, chieu. Va trong cai thlnh ph6 en k9 each diy m9t ngbln ba tr'lhn nam tirog ia thu d6 ntt6'c Nh;t vA ngay nay dang y~n ngbi giira canh tjch mich cua Ia tung ~y, cai th~tth pho co h,i kiin true duy nhtt, s:ig~y nay tl}' ph6 thac cho lo~i htrO'i :nai linh thieng, trong cai th~nh pl1tS ay toi troog thay m~t hien tuQ'ng con b.i m5t ho-n pho ttrQ'ng E>~i Phit kh~ng le> kia nhieu, y toi mu~n n6i den CUQC s<>ng bi m~t CUa C3C gi~Dg nb~n,. mQt cuec s6ng b{ m~t, b~O t~ va bi d~t. trong d6 coo cai xai ngay con d11c sau m6i lln giao hc;rp. trong d.6 con m~nh hiep COG yeu - ngo~i tri.r khi IDU'U m~O- thing dtrQ'C SU'C tn~nh ngU xulin,trong d6 khong he CO SIJ' blnh d;ng nlo, trong d6 CU'O'Dg quyen de c6.ng !y, trong d6 chi co mQt loi gili quyft cho t't cl, l~ cai cb~t.

Nho- doi ban tay kh~o leo cua M.G., ttong nhfrng kbu rirng rim cua Nii ltrO'ng, t.ren vach ttro-tlg khac}1 Sitt, t.:roag ohu-ng khoong te>i la mo- CUa cic ngoi d~n, btt Ctr la SC>'m mai, la xl trU'a., hay cbieu toj, t&i dtrQ"C ti~p XUC v&i cai bi mit ~y CUa CUQC s~ng, CUQC song gi i:i'a canh CO dan khung khi~p, gi&a caah CU'C>'p boc va tan sat lin nhau, tr~i hla v&i l~i sinh s6ng cua loai kien; loai ong va cua loai ngtro-i. Vao lac mQt gio-, chung toi Mn traa, SlU do M.G. va t8i mOi ngU'O'i ttb v~ phong d~ vilt. Cac ba V<;J C~tn C\Ji vao caog vi~c ciia cac ba. Ben n~m giO' chieu, chuog toi J~ gip nhao dl u6ng tr.a, r~i l~i di d~o dtr6'i b6ng cay tung Ian nib. Chieu toi, n1~t traog I~ hi~n den gifra tro-i v6i b~n c~ tri, la gi6. Roi thl den thang sau, m& 1neo dong khip nai. nh.tr via xay ra <:t Nh~t. MQt hom, m$y trum khip Nii ltrong, nhu- the la N3i lU'O'ag. thAnh pho linh thiing, cung v&i tat ca ch6ng · t6i vl nhii ng tQi 16i cua chung toi, deu bi chon vui vlo bau troi.

Ba ogay s6ng b N~i lU'O'Dg, trong canh tinh mich cua lu dy tung dm dtr&i anh nlng, .1a troi qua nhtr thi. ba ngly va ky ni~m vln gin lien trong tr1 toi v6i ,cu9c do-i bi la c(ia loai nhin, cu9c do-i tan b~o obu· laog s6i.

Luc nha nhem toi, trtrac bil'a an chieu, M G. c6 th6i quen d9c qua cac scich v~ bao. Toi ngtm ngb.ia ong. Ong ng~i dU'6'i ccii chao den mau xanh, bai long b~ tay nruig lay c.ii dau ngbi@ng :xu5ng. Khuon m~t oog bat d9ng sugt m~y mtrai phut, khong m9t nhay n1it - d6i rnilt rKt m~t moi. B~ G , tt.toi tre, d~p de, t6c den nl1inb, cho ta cai hlnb aoll m~t ngU"O'i dan bl dtrQ'C giao d1,1c theO le>i M9, t\l' do va d(rng din. Toi la m9t ngtraj dAn ong, va khong sao traoh kboi m6i Ian trong th~y m9t ngttai dan ba, tai nha.n xet v6'i tU' each mQt ngtrai d~n ~ng. Nguo-i thieu phtj di chu du thl gi&l v6-i ch~ng ay, ngu'O'i 1y la mQt natroi dm ba tre c6 ca cu~ dai trt.f'O'C mlt. Mgt bu~i chi~u, trong khl ca bon chuog toi cung di «em nhen trb v~, Wi da du-a tay dit bl G. bU'O'C qua m9t cay cau oho. Toi khong may may c6 y xuc ph~ dun ky ni~m ba G. Ngay hie ba btr6-c cbhl len clu,. bOng nbien toi btrng thay trQn v~n cli cao d cua ngtrai dan ha tiy... Toi b1et r~ng ba co lam thO'. Chi~u h~m {y, toi yeu cau bl dQC thO' cho nghe ngay nguyen van bing tifng Do thai. E>6 la nhirng cau thO' c6 mQt ca.i d~p cua dem t6i, va nhu- 11 c6 t1m ru:ih ~ng. Ba G. c6 m9t bai cave mai t6c day, den nhtt dau h!c, tren do anh . trang soi nhirog net zanh ngai. Tat ca m9i chie.u, vao luc ch~ng v~, trong pliong dQC sich, t6i den ngirn nghla n~t mJt cua chong ba, con ngu-0':i dang di lang thang khip mJt dia cau ~y. Toi thay ng~i hoi 8ng ta t~i sao khong tiu lay mQt ngoi nha, t~i .aao ma l~i tii du licb nhU' nhfrng ogU'O'i My, tii sao ong viet m9t CUC)n sach ve loai nh~n tm kh6ng c6 y dµib xiut ban. Toi dv tinh ring chling toi l~i se g~p nhau t~i M~c-tU'-kboa vao thang gieng n~m 1928 Ve m~t ong ghi ro m¢t net m~t moi ma nguyen nbifl thUQC Ve S(! ctS ging SUy tU' hO'n la Ve m9t suy nhttQ'C thl Chat

Con ve bl G, toi se khong bao gio quen dtrQ'C cac cau thO', trong d6 b6ng dang mai t6c ba c6 16e sang anh traug, a.htr la tren m~t bl v~y.

C Trang tron, dem da.i I ; « anh trang toa StrO'ng mo m, t dat •. Ong ba G. din dtra cluing toi too t~ Tay kinh 1 va chung toi cbia tay nbau titi thAnh pho nay••

Chung toi xuong kboi nhfrng ngQn noi cua N~ lu<Yng. di ve phia thung lilng Tay kinh,do thi cua nhfi-ng tbhlh trl, nhu-ng cung ditn de VU'O'ng, nbil-ng tjnh xa, nh&ng bao taogt nhu-ng d~n tha, thanh pho cua Thien hoing dtr6'i thoi phong kiln, cua nhirng tba.i ap va cua dong h9 i>Crc xuyen. Tay kinh da tiep don chung toi du-6'i nhirng tr~ mu-a 16-n quen thu9c ctia Nh~t ban, nhfrng tr~a mtra da lam cho m6c meo dun len khlp m9i llO'i va b&: len m9t cai n6og nhu- C, trong lo hap.

Trai mtra SU~t ngay, mtra hie hoang hon. mtra su6t dem, mtra tuong xoi xa, • • DU'O'C mtta nhU' giang thblh. (j khach s~n Tay kinh k.hong co kilu My. D~m gia bi~, chung toi thtrc ngay t~i can pbong cua toi, gi.an di c6 the. Toi cam thly nbirng ngt.rO'i ~y min toi kti6ttg phai chi Vl nbii'ng ly do thUQC V~ Ca tfnh CUa t&i, b&i vl ngay cai toe ong M , G. n6i v6'i t6i vl chuy~n qu6c ticb cua ong, h9 da cam thly rlng dieu 'y khong ngan tai CU' cbao ho.i hQ, khac bin thai d9 thttang g~p o nhieu ngtroi Au. Chung toi ng~i trong phong toi, can phong cung tlm thu-ong va it than m~t nhU' m9i can phoog khach s~ tren thi gi6'i. Ben ngoai ctra sl>, mu-a rO'i nh~ nhang d~ cblu, ve phia ben kia ta Tay kinh Cua nbfrng thanh trl, cung di~n. den d~i. Toi CbQ't hilu vi sao ngtro-i N~t thich dung d~ sa-n.· Dtr&i man mu-a, thanh pbo troag Ohtr dU'Q'C xay Cat blog g6 soi bun kh6i phit mQt lop SO'Q xam, dt ca thanb pho c6 ve nhU" deu dtrQ'C phet SO'n, ca b~u trCYi, mJt dtrong> nhfrng con thien nga trong cai bl ~n ngoAi Vt.rO'tl tru&c Ctra s~. Chung toi da tu- bi~ nhau trong Catt phong ay, nbtr Se Jam bit CU' trong cin phong nao tren the gi&i.

On& M.G. tlng toi m9t cu~n s~ nho d6ng bang gtm «ft toi gfil chip clc ky niiffl.

Ong viet miy giong ma dlu sa~ day bing cai ngon ngir c~ kinh cua ang o. Nttac Nga de len vai t6i v6i cai SU'C n~ng hlng thl ky. Tren cac neo dtrang, t6i kbuyu g6i dtr<Yi ganh ning ~y. Toi thn each lan dui ben XU' ay. cuec canh tan ntt6'c Nga se cat cho toi sue n~ kia ; d6 la nil.m by v9ng da n!y sinh nai t6i trong luc toi dU'Q'C noi chuy~ v6'i anb, Boris Pilnak •.

Chung toi hf;n nbau g~p l;)i a MfC•ttr-khoa ~o th,ng gieog nam 1928.

Luc bay gio- t6i m6i dtra ra Cai cau ma t8i khang hoi dtrQ'C trtt6'c diy. T6i hoi t~i sao 611g da ch9n ~y CUQC s~og nhtr the, lu6n luon nhan lang din nOi khan, c6 l~y mQt ng8i nha - CUQC S~tlg khiea ong mang theo tat Ca t~i Sarl CUa m}nb trong V3 li trai qua tir khach nay den kb.icb Sp! kb.ic, kb'flp ~t hoan clut'lli sao 8ng laog thang nhtr the vong quanb dja cau, v6'i llgt.rO'i V<;I.

Ong tra lai tfil :

- Toi di kh1p thi gi6-i bcri vl toi ll mQt ngltai kh6.og cin di den dau, ml chi dn cai luc len du-o-ng. Tai di khip thi gi6'i, khaog phai dl thiy cai gl mloh chtta trong thfy, ml 11 d! khoi phai thly mai c~i gl mlnh di thSy r~i.

Ong du-.og 1$i, ~1 ti~p :

- Tren the giai k.hong c6 m9t nO'i nao ..., vi ang khong n6i hit y ngbi.

TOi kh&lg dain hoi t~i sao 6.o.g cha y d~n loll nh~. T &i nhla ra bong t~ i nhtr saa qu~t, nhln nhimg ng9n den th~nh ph6 nhtr qu~t scm, v~ nblo ng6i d~n 1 tnrac mlt khach s,n.

Elm hom ty, trtr&c khi cbdog t6i tit gia nhau di di ngu, tai ghi vio cu&i s~ nho bhii'ng ky ni~m m6'i tinh :

I Dia cau tln;c la menh mang f Nhf t ban da cbo t~i thly rlog ccii gl rtli cane qua, cii gi roi cOng troi xu6i. Hom nay t6i dang a day, t\'r N~i ltrang (ten; ngay mai t6i se di Than J-.9 ; ~i thl den canh r9ng bao la cua bl ca menh m6ng, cloh r9ng bao la f ,

Ving, Con nhtr N~l h.ra.ng, d6 li thinb ph~ duy nhit ttett th~ gi6'i nay khong COO thu9c V~ loai DgU'O'i UU'a mi UO' thanh tblnh pb6 CUa Jo!j nai.

BORIS PILN IAK (ngdy 13-11...1926)

TRANG THl~N phep

Truy~n ngan 2 ky : L~-TAT.f)ItU

Em Thuy • . .

Buoi sing horn ti~n chan em ra phi trtrattg, anh ttr&ng da c6 thl n6i vai em tlt ca nhfrng di~u d6. Nhtrng r~i b~n rQn v~ vi~c giay t0' 1 can hlnb ly... ve nhQO nhip CUa nhfi'ng ngtrO'i S~p khO'i hanb, vai CUQC g~p go- tlnb Ctf I tit ca da cu~n chung ta vao mQt CUQC ttr gia nhit nbeo va tam thtte1ng. Luc d11ng ri~ng v&i nhau a mQt g6c ving, cnuog mlnh 1,i mai cttai cQ't, vui dua vl tac phong die bi~t cua m9t du khach. Em con nh6' di ong mSp lun di v&i hai ba d~u c6 chtra?

Ve m~t trinh tr9ng, hiu hiu tt.r die « han ha.oh dtrQ'C di ben hai cai bau I cua ong ta 1~m Chung minh CU'O'i hoa i, qu@n ca vi~c n6i VO'i nbau vai cau cam d9ng.

Luc d6, nhfrng dilu anh can n6i c6 ve vo duyea, lie loai nhtt mQt naog tilri hien ra gitia chQ' cua f>o thanh vao mQt sang chu nb$t. Khong khi ph~ng dQ'i b phi trttang chi hQ'p v&i nhftng cau d~n do, cbuc t1i1ng, LO'i n6i, y nghi, CU' chi hlnh nbU' deu bj cit ngin, tbU gQn cho hQ'p voi mQt nbjp the, h6i ha, d6ng kbung trong Vong thO'i giao chtra dly nua giO'. Cho dtn luc em btr&c len thang phi C<:J, quay la,i giO' kh~tl vdy vl CtrO'i. Anh chtra cam th~y tiec thuCYng, bu~n bi gl, y nghi cua anh vfn COtl CU'O'i theo em. Anh nha den d6i mit C~n thi . n~ng cua em. > Thuy c6 nhln th(y minh dau, n~ng dang viy chao gia tir m9t vung ma ma, ao ao nao d6 ». Anh theo doi mai cho den luc chi(c may bay dtra em di khuit vao mly uoi.

J Thai gian trLr&c hie gia tir qua th\fc khong du. NhU'ng dieu anh djnh n6i, tiec tbay, chlng phai la m9t thU' tam S\}' dai dong (h.J'Q'C trang tr{ blng vu6t ve, b~og DU'OC mtt Anh cling khong the biet dich thttc do I.\ nhfrng lo-i n6i len mQt thic mic, m{,t st.r tir choi d(rt khoit, hay chi I.\ nbfrng cau than dai ?

Bieu anh dinh noi nlm rai ra c day do, trong claog di cua em, nai thaah phei on ao nay va er tul>i tacJ a di vang dia m6i chung ta. M6i d(ra c6 tren hai mu-ai :nam qua khtr lr hai th~nb ph~ each nhau hang ngan cay slS. May li thU' qua l~i tluh clY n6i kit y nghi cua hai du-a. Nbfrag la thl!' d\l'ng lea trong tu-&ng u.rQ'ng cua chung ta hlnh anh WO' ho ciia m9t ngu-oi kluc phai. Em la chiec phong bl xinh xln, a nhirng dong chfr nho nho trea trang giay tring, la nhu-ng y nghi ngQ nghinh cho anb n\l ctroi sau nhfrng gicr nhan nh6 vi coog vifc. Roi, b6.og dU'ng, em bay qua ca ng~n cay s6 d~ cbting mlnh gJp nhau. 'Nhi~m VI.J d~i SU' cua nhfrog btrc tbtr tit nay mit gi~ vi s5 n1~nh da gu-i th!ng em din v6'i anh r~i. En1 den, em lan1 xcio tr9n tat ca thoi gian khac bieu dieu l!~n blnh thll'ong cua anh,

Nhieu Ian em hoi cam tLrang · clia anh trong bu?H c.1au g~p ga, anh chi cu-ai kh8ng tra Joi vl ngii phai 1161 nbirng dieu khOng di~n ta h{t dltQ'C y nghi. Em kh80g c6 met s~c dep xuKt s1c hO'a ohfrng co gai anh da quen bitt trltCYC d!y, nht.rng em biet lam cho mlnh thich l1Q'p vA nt>i b~t & m9i ~i tri O' m6i DO'i chung ta da di qua, a m6i giay phut chung ta da song, em dtu kbic s~u vlo tri nh6' cua anh nhfrng vit bln ky niim, Ern ve Saigon m~ khong he b.io Ut.r&c. Anh nha mai bu?>i clrieu hom d6, khi em b~t ngcr hi~n ra du-ug ng~p ogitng dU'O'i gi!n hoa trtr&c cu-a nhA anh. Luc 'y khong gian chieu da vln dt)C mau den toi. Em dtrng d6 khep nt?p, ngln ngii nhu- muon nap sau cay c~t nho ch ~og gian boa. M~nh bio di ca ng~n cly sg, mi hie do chi can bU'6-C' them vai bltOC qua khoang san ng~ thl 1~ khong dam I Sau nay anh m6'i hieu Ja d~ng sau ny cwj c5 lam ra ~o d~n cua em c6 ca mQt thi gi&i lo au, hoj h9p. Thlnh ra anh phai di gium em kboang 9811 do. TrU'6'C tien, anh chti y den m!Z chiec lt kho nho xiu mcri bi gi6 th~i :ivng tren t6c, tren vai ao em. Roi anh chu y den lu~ng gi6 I chieu b!t m9t C\Jffi t6c dli cua em bay l~n che ntra khuon m~t. Em cbtta Jtip dtra tay vuot t6c, anh da thKy dtug sau bu-c rem moag manh dJm m1u den1 t<>i d6 11 mQt D\l CtrO'.i. N1,1 ctrcri thin mit ma c6 ve che ri~u. Hlnl1 nhtr chung ta da titng SgDg troog cung tnQt nhi nhtr ngtrO'i than thuQC va etn Vlfa trO' l<:li sau lDQt cl1uyin di xa. Em CU'O'i Ve nga ngla cc khong nh~n ra ngtr<Yi quen 11 cua anh. Hinh nh1.r atih da reo len m9t tirng khe, phai khong Thuy ? khi anh biet em JA ai. Nhirng cbitc phong bl xinh xtn, nhtrng dong chfr nho nho, uhfrng y nghi , ng~ nghioh da hifn nguyen J1inh ! V~n J~c quan, anh nghi ngay : c Neu to ra xu-ng dang, mlnh c6 quy~n gifr co gai nay cho rieng minh sut>t dcrt » Vl nhU' the, trong n19t niem hln hoan, xao :xuyfu chU'a tirna tbay, aah vira nbin v.io m$t em vira nhft gium nhfrng chi(c la con VU'O'Jlg trfn toe. Chung quanh chung ta gi6, h\ tro-i. Bau tro-i ngo~i a bao gio- cung m@nh mang :r{Sng.

• • Nhii-ng fin x6t xa thttO'ng nh& que hll'O'ng anh thttang c6 m9t ao U'OC ky qulc : - anh uac r3og m9t mQt bu~i sang nao d9, bi:rng mo- mit, anh tb1y 1nlnh dang /y tbanh pb6 Ha Dong - que httO'ng anh - giu-a t hO'i tho- a'.u v1 anh dU'Q'C reo len : « 6 t Minh vira qua m$t con ac m9ng d~i c6 phan ly, c6 dau don, c6 dit ot.r6'c bi chia cit, bi chiin tranh tan pha ••• », va anb vQi 1?116-c ra trU'&c cira nha tlm ~i th~ gi&i bien hoa quen thu9c cua mlnh.

N~u S\t mo- tr6'c hoang dttaog d6 b6ng xay din thit tbl c6 le n6i hao hoan sung str&ng cua anh cuog chi biog luc anh nghe nbfrng cau chuy~n dlu tien cua em, M9t giQng n6i Ii, nhlc din mQt th~ gi&i 1(1 c, mqt ngwi m&i g~p lan dau, l~i gay mQt bliu kh8ng khi thin thUQC, Chi~u t~i ham d6 gi6 d~ng th~i ve nhieu, tr~ng len mu~n. Nhieu luc ti~ng n6i cua em tr6n 1n~t trong tiing gi6, Anh chi nghe mOt chu6i am thanh ru,u dang. Nhfrng canh hoa giay gly gu~c thinh thoang Hli khom lU'ng tn)t la xugng san. Nhieu dam may k~t thanh hin.h nhfrng chiec du tbuy~n ky qulc troi b$p benh trong tro-i hoang hon. Tieng d9og cua th~nh pb~ c6 bay t6'1 day thl da bi gi6 cuon di roi. Anh tht_fc cha con nh6' h8m d6 cht.ing ta n6i v6'i nhau nhfrng gl. Nhu-ng cau cbuy~n bin phli ng6' ngln va vui lim vl chung ta CU' CU'CYi hoai, CU'O'i hoai • •

Nhfrng ngay sau, tat ca thi giO' ranh cua chung ta deu dtrQ'C daoh cho CUQC viing tham clc DO'i d~c bi~t cua thanh ph~. Tho-i gian va inh sang ctia mOi ngay cho chung ta nhln thay ro nhau hO'n. Anh bit dau cbu y din mau ao ~m m~c, each em btr&c di, loi en1 Chtl'ng tO St! gi~n dfr ! b~m mi~tJg, ogtrCYC m3t len ~i l~i chap mit cui :icuoog, Va em, em cflng tim thfy O' anb vai dilm ct~ CU'O'i : hay • lam b9 og6' ngln, kbi cau thl dao m~t ra kh8ng n6i d t.rQ'C gl.

Con nhirng no-i nao cua thanh ph6 nay chung ta quen chtra di qua ? Thanh ph5 nay d'5i v&i em kha xa 1~, anh thl quen thu~c vcri n6 qua roi. Nhtrng c6 nhieu con dtto-ng vio « lam mon mit anh », b6ng dt.rng t hu-c d~y tit ca ve d~p de, tha n1~ng khi tlnh ca chting ta btr&c dtn. C6 nbilu con dU"crng cbung ta u-&c ao n6 keo dai mai cho t&i chan trCYi. Nhirng vo1n cay, nhfi'ng c9t di~n chlnh venh, nhfrng ng9n den anh saDg xanh nh~t VA ngay ca vai canh cay nho giy n~tll a ven 1~, tit ca deu t~g cho cat thi gi&i nho be riing ttl cua cbung ta nhfrng m6n qu-\ ky ni~m quy gia. Nhfrng khi di nhtr the chung ta tre con han. Thtto-ng thl nhieu luc hai d(ra cha biet n6i gl, em nhln dlJ'ang dai va anh tlm da cho v~ng thit xa nhfrng vien soi, vien g~cb bat g~p tren he ph~. E)oi lln, em n6i ve gia dlnh em. G6p nh~t ti:rng n1iu chuyen, anh 1it,rng l(li mQt the gioi ttrong tU'Q'ng ve gia dlnh em : M9t gia dlnh kha gia 01 ven dong song Htro-ng c6 ngtrai cha hien boa m~t n~m to ra nghiem khic doi lan, c6 ngU"cri m~ scSog hoa hQ'p v6-i cac con nhtt m9t ngtrcri chi gai. Nba th~t r9ng, c6 VU'O'D cay trai d~ cho m(y d(ra em nho cua em c6 dip keo b~n vl vui dua, c6 vai chiic thuyln dl thinh thoang vao bu~i chieu miy chj em dua nbau bo-i dQC dong song. Anh cOng bi~t them r~ng, a mien dat c6 trieu dlnh, l~nJ tlm do, du bay gio- cha con s6t m9t Oni vua, bl cbua ~ao, diu vet ti ngbi pruen phtrc con phang ph~t trea tirng cau n6i. CU' chi cua m6i ngt.roi. CJn nhl em a nlm tren 1uien (!at c6 nhiP tba phong kaen xa Xlta d6, d~j v&i anb, l>Ong mang m9t ve d~p rieng : ve d~p cua nhfrng lau dai, thlnh quach gay cam ~C bang khuang vl 'XU' than tien Cua de cau truy~n CO.

..

Thinh thoang em Iii keu nh& nha v~ than thcr ve nhip song h6i ha cua tb:lnh phcS nay. Ve chju di.mg kbic kholi coa em trong cai nlng bu?>i trlf'a Saigon, trong CO'D 16<: cutin cu9n cua xe CQ ~i cang Iim cho anh cam thty hinh anh thanh ph<>, nhilt la can nba cua em, mang m9t khuo::1 m~t diu dang. quen thu9c dang mln. Th¼nh ph~ nay vay phu, hoi tbuc em bf!ag n1og, bing tilng d9ng, b~ng cat b1,Ji, bing kbong kh{ tranh Ct.r<Yp roi mu, em phan ti-ng l~i b~ S\l' khoan thai, blnh than, doi khi v6i nt.t cttcri bang QUO" Co 11n vira di vira ng1m em,. anh da nghi 11 M§t g6c nho tr'lim tinh, hien boa cua kinh d6 XU'a dang di d9ng trong long pbf; Saigon a. Vi th!, aan da khen em c6 dang di d,p.

Em c.on nb6- bu~i tlSi chung ta di tren con du-O'Og xuyen qna mQt cong vien. Ban (t;,m cay l:, hai hen d11ang bOng d1.rng nhu- VU'O'.Q cao lea ch6t v6t lU'ng troi, Bong tgi lam cha cay c~i xung quanh • chung ta biln thanh mQt khu rung nbo. Ca tbanh phg hlnb nbtr chi con ch6 n?ly la nai yen tinh cho b6ng t.6i keo nhau ve n~ ngu. Gi6 th<Si lo ~o nhtr c6 bao tren cac ng9n cay. Chung ta cung ditng :t.i SU'llg SO' nghe ti~ng gi6, nghe tieng Ja cay chuy;n d9ng trong mQt kboaog troi khong vln b1,1i. Mat gbe da mat nhtr ban tay cua d!m. Em ngl>i tren ghi cli. Anh ngoi duoi dai chan tren co non, co sic canh ma mem, la co ch~m nh~ vi 11m th(rc tioh lAm da a ch.an vira bit dau IDQt moi. Chung mlo'h cung ngu-6-c nhln tro-i, nhin nhfrng ng90 cay nghieng nga V~ Chung 1nlnb Cung tr6-C mO' biin bien thanh gi6 de dtr9'C tung hoanh a nhfrng nO'i cao, rQOg. Em c6 bi~t • kheng ? O' tut>i chung ta, C'I tru-ang hQ'p chuag ta v?i n "' i thanh phcS nay ngU'O'l ta lu&i lu011 chi biet 116-c mO' dtr9'c nhot cbung trong mQt caa phong nlo 46. Anh kieu hinh vi tr~Q gi6 treo bau tro-i bao Ja cua cbung ta khong bao gioi di qua nbfrng nai ay. Chuag ta c6 Cung mOt XU' xb than tien v&i nhirng y tU'O'ng con tho-m mui tha au. Luc ay, a.nh da oghi dn.g cbung 1nlnh SC tha thiet yeu nhau.

Xu- SO' than tien chung ta di khip nai. a cb6 nao em cOng gifr m9t vai tro quan tr9ng. Bu~i t~i a c6ng vien em im l~og va !tlnh lung nhl.l' m9t c~ gai sip biin vao b6ng toi am thm cua mQt toa lau d~i c'&. Bu?>i sang du-ag ben c6ng trt.rong dtrang D. T. em l~i mang tat ca SU'C s5ng nao nhi~t, ttrng birng, h&a ha cua mQt do thruih vira thu-c giac. Em co.a nb6- ngay do kb6ng ? Dem hom trU'O'C chung ta pbai l:, lfi Bien Hoa vl xe hong. Gln su5t dem chang ta ngoi n6i chuyen trong khu VU'O'll rQng a nha ong bac anh. Ong b.ic t5t b1.1ng nhung khong ngbe hi~ tieng Hui, em hoi ong ve bit CU' van de gl ong Cung VQi viog g$t dau d~ng y ! Chung ta tro- ~i do tbanh qui s6'm nen danh dln ng~i cha n1ng a cong tnrcrng D. T. m9t m~t trong nhfrng con du-~.og du-9'c cbung ta bau la d~p obit. Bon con d1.toug nho ch\lm d1u vio cong tr1.ro-ng cung ntm dai say ngu, Lj cJy ctta qu~y ttt do tren m~t du-CYng s~cb nbu- kh6"ng vtrang m9t b~t blili• Em nhay nh6t tren cac b~c da. Mau jo tring toat cua em giong nhU' m~t vuug anh sang l~c long dang xao d9ng d! tlm v~ nguon. H8m d6 em CU'O'i nhieu khi ogbe anh k~ ve mQt VQ ph~ pbach .xay ra a cong tnrctng cay. C6 luc em che rilu:

- Cac anb chi c6 tai dip pha nhfrng con nglfo-i b~ng da,, ~ng dong. Va em cu- cong kich mai cai viic ngttai ta huy bo mat miy pho tU'Q'ng lam cho con du-ong tra nen ving ve. Roi m~t troj mQC. .Anh oing lam cho bu-c tu-ong ng9i nha tha tn.r6'c m~t chung ta c6 mQt mau sl1n ban, th~t d~p. Ning lam cho nhieu ng9n cay nhU' VU'O'tlg kh6i. MQt ngu-ai quet du-ong xuat hien O' tnQt dttc,ng nbo. Em hoi anh:

- Anh biet lam tho khong ?

- Khong. Sao ?

- C6 m9t de t?ii d~ lam tho em m6'i tlm ra : chuy~n m9t cbang quet lei yeu say mf mQt pho tU'Q'ng trong Cong vien . M6i sang chaog ta deu den quet nhirng chiec la phu tren chan pho tU'Q'ng. Roi sau, cbang ta c6 mQt ngt.roi yeu tb\fC. Hai ngttcri den ngoi ben chin pho tttQ'ng va tlnh ti! m~c cbo la rai dly. Trai d~ mtta va pho tu·Q'ng kh6c .

- Thl thi ttrQ'llg yeu chang quet la roi I

Em ngoi xu6ng b~c da mlm CU'O'i bao anh :

- Cho anh lam chang quet ta trong bai tha d6.

- Cha, anh von ham • quy~n cao, cb(rc tr9ng 11 , chu-c quet la nho qua. Nhtrng dtrQ'c, anh nb$.n tim, th~ con em '?

- Em I~ em thoi.

- CY ! The pho tU'Q'Dg dau '?

- Kh6 chi I Chung ta cung nhao dat 1na dip ... nen •.• Vuj ghe ! em nhi. Anh ctr tiec n1a.i sao trt1&c day khong chiu tip ogh~ 1~m thi si. ·

Ngay vui ohit cua chung ta c6 le 1~ ngjy mlnh g~p ong c vua Mim » Chung mlnh cung di chai xa tren chiic xe d~c bi~t cua ong ta. Chiec xe dtt'Q'C SO'n m9t miu h~ng rat yeu dai. Va c6 le vi yeu doi qua oen n6 nhay nh6t suot dQC dtrang kbiin em phai bam ch~t va o ghe. Anh COD nh6' h61n d6 anh ng~i (1 bang sau, c~nh ong hoang cua cac tbCr marn. Ong ngoi yen t~og, thinh thoang J~i len tieng nhac anh Le dung qui nhrn ~oh chan ga. Ong kh8ng g6p mQt cau nao vao chuy~n Cua chung mlnh va c011g ching to y ling nghe Ay thi ma luc vAo m9t ti~1n in., ong ta to ra tbaoh tb~o, tro th~nh ke d1eu khien, hu-6-ng din cau cbuyfn mQt each th~t tli tlnh va khoi h!i. Ti~m ~n c6 m9t cb6 ngoi tren ltu kha d~c bi~t, eu1 nhi? Chung ta phai ch~m ch~p leo ten m9t cai thang g6 qua h~p. Ong vua Mmi ch9n ban, n6i chuy~n VOi ba chu WQt clch hit SU'C than mit, g'" ten tirng ca gai h~U bln dl sai bio Sau kbi ut>ng c~n m9t ly bia, b6ng dung Ong blt dlu n6i thao tbao bit tuy~t titih chit cua clc loii mim Viit va n1Sm L.\o, Cao ..Men. Ong cung sin slng cbo chuog ta biet cai kho tang m'im cua nhA ong hi~n gia c6 bao nhieu hO va thu~ nhirng lo~i 080, each che tiO ta S301 nhirng nhan V~t quan trQng 080 CUa chtnh phu di tirng say me m!im. Anh cbn nh6' mai m9t cau n6i cua 6ng ta :

.

• - Tm dam chic ring ci nU'&c V:i~t-Nam tu- Ai Nain Quan cho den mui C~ Miu c6 kl them vai hon dao nhtr Can-SO'n, Phu-Quoc kb6ng ai ranh ve m1m b~ng toi. Tt,ti n6 da pbai g9i toi la « vua ~m >1. Thift ai cho toi 1n9t tram ngan t6i cung khong str&ng bhig dtrQ'C bieu m9t hfi mim ngon. May ngvo-i khicb too nba, thU' khach thi~t thSn d6, t8i chi mai l{n CO'm voi mlm khoog, m~m khong th&i •.• thi m6'i l~ kh.ich qui.

Sau khi trlnh bay ve each lim mim ho h6c, tlnh tbln qulk gia o~i dtY, ong to ra by v9ng rlng trong tU"O'Dg lai inim Viit-Na1n se Ja mQt m6A lo thong d\lOg cua ohan loii, :E>! gay niem tin manb liet ve SIi pb.\t trien kSJ ngb~ mam, ong da din ch<rng :

- Toi da cho m9t ngtl'O'i b~n Phap m9t bu m~m, tb<r ngon trung blnh. Hin qu~t tay nem tbir m9t chut roi dijy kin hii ~, kboog dam an •••

Ong im Jing cho cbung ta cha dQ'i, ngic nbifn, r~i 1n6-i tiip :

- Vi hin SQ' ~n tlii mau htt.

Khi n6i, c6 luc 6ng V!Jt etrai th$t to roi CbQ't ngbi@m ngay net mlt. N\t cucri xuit hi~n tren inifog 6ng ta qua d9t 11g9t nhtr khong h~ qua n19t giai do~n chuytn ti~p nao. Bcri tbi, kbi ong ngbiem cl1inh 1~, cbung n1lnb vin kh6og sao nin ctrai (hrQ'C, Em da n6i nho v6'i anh II Chung ta da ngoi bang gio- ben mQt h{l mim vi ~i ma khong biet 1 Ti qui ! •

Gia tir vua ~m, chung ta via chtra tboit khoi huO'ng vj qua dim da trong du chuyin cua bog ta. Chung mlnh vira 6n. I~i d~ Ctroi vu-a di qua cic ph5 buon ban clia ngu-o-i Trung.Hoa. Khong biet m9t chi tiit nao tlnh CO' dtra dly, anb bOng tuyen bt5 : thfch etrai DlQt ca gai Tau. Anh hang bai trlnb blly r~g l:, mQt vai tinh Trung-1-loa, Je CU'6i dtrQ'C to cb(rc th~t gian dj, nhieu noi chi can dang vai dong • Tin marng la xong. Roi con gii Tau ngoan, h1en., giong con gai Nhit v.v.•. ViY m~ cau chuyen cua chuag ta vin vui ve. Chung ta cu11g ditng nen hinh anb 1nQt co gai Tnu ly ttrctng. Roi d(n hlnb anh m9t dam ctr6'i. Em b'&t dau tim ra nhieu chi tiet kboi hai v~ caoh ng6n ng& b't d~ng. Chung ta etroi mai cho den luc du-ug chan tren chiic cau b~c ngang con song oho. Thanh cau cong nbtr mQt mi~ng c6ng kht>ng Je>, dong :DU'aC cbay trong b6ng dem len loi giira Jtai diy nil;_ dy-ng ~l1cnh ve.nh tren song, c6 m¢t m~u den d~c bin thiu. NhG:ng c~a nhl pha1 t\l'a dtnh vao nbau dl c6 th~ dung v&ng tren nbfrng di cban O a 0 khiu cht>11g wong nu&c. Anh .sang deo d4iu ch$p cho-n ua ke g g y khang q Vaa, bay Ve nhu-og

• o vang vQt hinh chfr nh~t trcn m~t s~ng. Day .aha tbit giocg nhLr nhfrng n1anh

V\ID ban thiu cua thanh pho bi ngtroi ta nem xu~ng nu-6·c. Luc d6, 1nh d:i n6i v6'j em : ,. - Nhln day nh.\ lt,tp X\lP u·en song nay vi khu chQ' day tran anh den kia anh CO cai cant tttang kh6 Chiu la bQO ngttoi ngh eo khb CU' bi day lui, d}y lui mai cbo den lc1c chao hQ pbai nbucg xu6ng nt.rcrc•••

En CltO'i: - Roi hQ dtrng l~i lain nhl, b!c miy tam van n6i nha VO'i bcr soog d~ cS bam viu vao dat lien.

Chung ta cung ,·hlhu ch u nhln mQt gia dlnh dong dao dang ng~j in CCYlll • trong mQt c.\i khoang thuyen. Em n6i v6'i anh I (j, day, c6 nhieu ngttoi ng'1co dt SQ' anh hi ? » c a thanh ph6 cua em thl sao ? )I « Cung c6 ngLroi ngbeo nhu-ng ma ••. kln dao ban. Em th!y O' day St/ giau, Slf ngheo c.1eu dtrQ'C trU'ng ra anh sang mQt each bira bai •. Luc do, anh di11h n6i vcri em v~ cam tu-bog cua anh vlo 1nQt Ian anh vita di dv dam bilu tlnh yeu s,ich ch{ab phu v~. Anh d{rng nghi mat du-&i ch2n chiic ciu nay Va anh nhin nhfrng C~tl nha dvng trio song. Lu~ d6, anh s6ngtrong n1Qt tr~ng tl.!i vita ngU'Q'ng nghiu, a roi vtra e che that VQng, Khi dtrng troag datn bilu tlnb ho bet doi cai DQ, cai kia thl tu-o-ng la mtnh ghe germ Hhn, tnlnn co th! thay dOi tat ca hay {t nbit cOng pha huy dU'Q'C nhieu S\J' l~ch tic ky qulc cua thanh ph6. S~r thvc c6 du-ng o- d!y vao m~t bu~i trtta m&i thay r9 ring tit ca SU' niog b!i ho h~t cua llllnh chi quet len thanh pho mQt nU'6' C SCYn cb{nh tri nhieu mau sic n1a qua 1nong, dU'Q'C vai gio la phai het. Tru-a h6m d6. anh da ngoi nho- mai tren cbiec gh~ Cua bac tbQ' c~o n10 Ctra ti~nl dttcri chin cau. Day ph6 bu8n ban ben con du-<Yng nh\ra ven s5ng ciing trb nen ving ve. Ca m9t day ph6 cua ngtro-i T~u. Anh nhln m9t chu Tau ngoi den cbiic qu~t diin, cham chi xia rang, d6i mit hiu hiu, khuon mlt dan hin ra vl nhan h~. Ve nh~n h~, ha he va vfrng chic trong dang ng~i cua hin cu.ng khien anh bvc bQi. Anh cung nbln ba cbu be ng~i 1\l kh1,1 tren chi~c vaa gbep blc tir bo s8ng le11 1n9t c~n nha g6. Chung c6 ve d6i, mft vl dang cha dQ'i. E>tra nho nhat thinh thoang l~i nhin ve phta con duo-ng d9c din len du-o-ng nh\,.a.

N,u luc d6, anh den1 chuyln chu Tau va ba dfr:1 nho ra noi v6'i em co le chung ta dl 19 ra nhirng dieu kh6ng hQ'p nhau. Em thuQC lo~i cac co gai kh6ng bao gia tta n~i 1n9t tlg1.t6'i dan 6ng ebi thich chtJ y dln nhii·ng rac rLrbi troog cuOc dai.

Nht.rng, de cho clu cbuyen tiep tvc vul, anb da nhic d~n n19t ky ni~1u kbac. Em con nhcr khong ? Hom d6, anh da n6.i r~ng tren chi~c cau quen thUQC nay, tru-&c day, anh da tirog duog cha m9t ca g~i d~p di qua. Th~t la sung stt&ng khi mlnh con du ng!y thO' Vlt say me dl 1~m chuyen do. C" g:u d~y hQC O' ffiQt ngoi trtro-ng ben kia cau, c6 dOi mtt va D\J cu-oi d~p R~i em hoi:

- Sau, ciu chuyfn ra ijaO 1

- Khong keo dai quJ ba tbang !

- rira I

- C6 gi ma ti. Thai gian vA ililh tra b~i hu6'c clla aoh Jim cho cau cbuyen h~t d~p. Anh via ngbi rlcg : chI s.iu thing sau, khi nbln J~i sv say 1nl cua mlnh anh Se tbay n6 co ve khoi hai va 16 b!ch. Cbuytn t~nh nao ma ch1 c6 hlng u chi tiet llm elm. C(r vlec x!ch cl> nhO-ng chi tiet d6 tir troog trI nb6' ra, b'it chung trlnh dien Iti Ii mlnh cam thiy do mat roi ••.

- Chua oi ! Suy nghi, ly Juan nhtr thl thl coo yfu ai dtr9'c.

- C6 chu-. Anh se clS yeu .•.

- Bay gio-. Anh con gip lii co iy khong?

- Thinh thoang, • nhim.g cha thay cam dQJ)I ti ;uu n~o.

- Con ngu-cri chi ml b~c beo di S'l !

Em lllm m~t gi~n. Luc c16, anh m&i ohjr,i ra ach noi chuy~ :\'\lDg ve cua mlnh. Anh v~i vang di chinh um sum rlng anh ch6ng quen 1$.i co ta VO duyen. Em b~m moi im l;jog ngtrQ'C nhla troi, thinh tholpg Jii tha dai. Gao nlra gia, anh phai thao thaq nbic I~i ut ca chi tiit fihirng CUQC 1,p g& cua cbung mlnh. Em vin chlra het gi~n. Bly gia, lii mQt lao nu-a, anh viet leo giay tirng cau n6i cua chung ta dl chli'ng to v&i em rlng, doi v&i anh , kh~ng pbli chuyfn nao cCing c6 the quea ngay dtr9'C. CuQC di~n thuyet cua anh hom d6 ho~ toan that bti. Em lam bO nhu- khong them nghe. Troi ve khuya., ai6 Jam cho toe em bay tung nhumuon tan bien vao dem Em keu l~nh, doi ve. Anh vin tiep tyc rihic den nhirng ky oitm giira chung ta Chung ta di qua b:~t bao nhieu con ph~ dai va em CU' yln ijng, gij.n dfr m9t c.\ch bang gi~, hie.n lanh.

Cho den hie em giO' tay viy mQt chiec xe, cir chi b!t hui kha tan nhin doi v&i anh. Anh tuyet v9ng va ttrc nfra, danh than :

- Ch~n qua, Thuy O'i I Bay gio anb l~i ham cu-6-i COD gai Tlu I

The n>i t\t' nhien em quay l;i v~ CtrO'i -q6-j anh. N\1 cu-eri bung vc lVO'i sang tren khuon m~t ma ao vl b6ng toi. Chloh h.'ic d6 anh dinh n1n1 tay em va doi giil' em cho rieog anh su6t dbi. ( con t;ep)

Lt TAT Dl~U

DA PJIAT HANH:..,_

TRO , 'I THO' BAO LA Tha cua::HUV - Ll/C

• 11 Tha Huy-Lvc v6'i obtrng hlnh anh cam :xuc ben nb~y tinb ti tac.~d9ng sau r{;ng trong tam hon chung ta. Huy..Lvc la ti·ong m9t nhfrng nha thO' horn nay ti}' tio cho mlnh 1n9t dia vi XU'tlg dang. Vfi-Hoang-ChU'<.Yng.

• Sach thu9c loii m9 thu~t in t.re11 giay croquis nen ngan mai va boa bu--6-m. Gia 50d. M9i lien l~c : 164/ 20, Hien-Vu-ang Sii-gon.

c/,a,.i - c.t,n - cu1e,.

T~UYtN DAI (khcri dJng tu- BK 193)

PHAN. THIY HAI

5 a SAigon. T~i sao ong l~i ve dq.y b day? 0- day c6 gi dang 1U'U luyin dau. TnrCYilg ttr Zaigon thieu gl... Diep znOi ng~y them thin v6'i Thuin bao : C6 le, anh nghi dung. Theo anh tii sao 6ng ay ve day ? Toi n6i : Ong thay cua em c6 th~ 1~ init VI} , ., Em khong thiy ong ta thtrang ving nh~ xu~ng Saigon luon hay sao ? Diip l~c dau : Em khong tin, em khong tin. Nhtrng ong ay ve day llm gi . ch6'? Toi siog giQng : 6ng tuyeo truyen bQ!l hQC tro, tuyen truyen em 6ng ~y em nhirng gl em nh6' khong ? Diep khoog tin, nhat djnh kh6og tin ; kh6ng phai, Diep n6i vi toi bao Diep la con gii, kht>ng hilu chut xlu n~o ve chinh tri.

Toi kh6ng hieu do-i s6ng cltung cua f-Iifp va Thu~n nbu· thi nio, dai s6ng rieog bi~t khi chi con hai ngll'ai d6i d i~11. H9 nh l n nhau, tat nhien, nht.rng trong mit nhln cua I Ii~p 1n9i V~t deu d~ng d~g, mat ca tlnh, bi dly xa, trb nen c(rng nh~c, kin ch~t va tra va, Hifp cuog nhln Thu~n nhtr the nlo ? Chl khi Hi~p Ctrcri, anh nhtt troi khoi m9t vung m9t vung mcr d\lC, keo theo ngo~i vit phai mo n5i k~t trong giay lit phu du, c6 Je Thu~n thtrcrng bao : Anh CU'O'i di, anh CttO'i di dl em ditQ'C t6'i gan, va 1-Ji~p Ct.rO'i, cAi CU'O'.i .tnO' ra S\J' trong tr.ii. HQ con n6i nhfrng gl voi nhau, nhfrng cau n6i thira thai vA can thilt nhtt s~r xe dich trong tbcri gian bu~n te. Toi vln thic mic ve Sl! hi m~t hlng ngay, S\l' bf m~t pho bay kh6ng dau dien1~ T8i vin khong thl lam quen Hi~p, khong mu~n ctr&ng cb6ng l~i St..f thu hut, a1n tham ; toi coi Hi~p li ke d6i ngbich dang S{1 han ca SIi thiet 1$p mOi og~y nlQt vitng cua che dl} m6-i. T Bi bao Di~p : Ong thay cua em c6 le ve day v6-i rnOt nhi~m v,1... Di~p hoi : Nhif m V\J gi 7 Toi <t,p : KhOng biit. Lam ,sao anh bi~t ? Nhtrng em khong thay li ong ~y c6 th!

M9t vai lan trO' Vt truang ong Phip, toi g}p Di~p trfn 16i dj, vira thoat n1au khoi m9t 16-p hQC, hoic trong van phong kbi Hifp gh~ hoi Lang m9t hai ctieu. Toi tht.r®g du·ng ben ctnh bMi lam viic cua Lang, ng6 ra sSn nhlo Di~p tha than cung hai ba d<ra con gii trong gia chai. Lang du-ng len Ii pbep d6n Hifp, Hiep dtra tay cl10 chung t6i b3t i trt16-c m'&t Hi~p t6i ngbe mloh tra kluc nh11 m{>t hon da vo h~n.

Bu~i li phat thtrang dtrQ'C tb chu-c t~i rip ~t. lq.p gln d~ nit nlm trong mQt COD pb6 kbuat Xe hO'i khong qua, ben Cfl)h bai dat trtiog RC rtrcd, slnh lay ,> Iin v6-i nh&ng dam co kho chet, ngay tbuo-ng chuyen chitu phim An d9, Truog Hoa, phim cao b~i, khoa hQC gia ttrcrog re tien v6-i gici dr,ng ~ng ba dang vlo giac chieu cho dam khan gia phan dong la con nit va nhfrng trai g~ blnh dan (ohfrng ogtrai trung }U'U kha gia v?to ng~y nghl xuong Saigon xem hat trong nbfrng r;p thtrang trvc cua thu do) - l~u lau m9t ginh cai ltrang gbe hru vli dem. Mijt tien rqp hlnh chfr nbit ph nc dtrng, vien nbi - b~g tin hifu bing diezt da htr., cliu- con chfr inat, d~ l{li nhfrng da'.u la tren ttrang cao - ma khoet b~g IDQt blnh Thang vuong d~t nlm tren dtrcr.ng cao. Ben mlt kbung clin blch chtrang quang clo, bcn trai 15 to vo bin giay - khan gia du-cg ngoai he mua dt d~g.

Tru-6-c cira r~p khong h~1g quin, x;ip thu~c 1~ b~uh k~o., XiP bao vA xe ntr6-c d.1 d~u a nga ba qu~ VO ch9', ch6 b~D xe tha me,, each fiP t6i vai Cb\1C tbtr&c.

Khoang hanh tang ngoai khan pho11g, g~ch bong dlt bam dly tu-ng bft, t:re nit le let n m ngoi ; tren ttrang bang go c16ng m'At ltr6-i dinh hlrih aah miu stc hoe.n 6 1cm lu&, nam ba tam hloh ph6ng d~ clc tai tir My qu6c treo cao cu m6c kh6 nhin difn. Ghe trong pbbng sieu v~ c$p kenh - o rip - cau tbang llu ep, van 1lu rung rinh mut>n sup mOi khi b9n nit nho reo ho vO tay d'1n cbSn. Phong thira s~ng vl clc khe ho- quanh ,-acb bit b§ng nhirng tfm chln d~ rich - ohfrng 10 h~ng tren mai - qu9t trln keu kco k~t - vl mui ne>ng n11c khai lm lua vlo

· tlr bai dat v~ rlha cau k~ ben. Ttim man buong trtn sln khiu xanh dtr~ng loang 1~ 2lU'C1C mU'a, nhau nat nhtr cli nui de 16-D.

Bubi 1~ tr9og tbl, day du than bao :nhan Sl trong tinb : Ong Tinh trtro-og, cng Pb6, clc Trtrlrng Ty, nhan vien H9i dong xa, cac l1iep h9i, phong trio_. cha &a, pb\1 huynh bQC sinh - Canh huyen nao luQlll thu9m, m9i ngu-ai deu cbufch cho~c, cu-ng nhic khong quen vai CUQC vui - Ong Phap b~n c!o tay trL!g, hang - ,_bfuignhao, lung tung phung;pbinh., mi~ng ClrO'i ngon ngoen, m~t m~y do gay, ch~y . . lui'--ch~y t&i d6n tiep tbtrQ'llg kbach 1a d~p bay con nit ; dQC mqt 'i~i diea \130 ng!in, mQt tay cam giay ylu gin run 1it b~t, rn(>t tay cam khiia tbam mo hoi tren m~t. Ong tinh tru-ang trinh tr9ng trong b9 da xam, trgt chi~ tren nhfrng bvc thang b~p din len san kh~u., u-ng khau ban huin tu-. Thi~t dai, thitt dli la may loi cua ong nay di tt1' van minh nhan lo~i hi~n d~i qua lich SU' dan tQC, d~D tlnh blnh XU' so va k't thuc b~ag cac kh!iu hi~u tuyen truyen va d~o · dtrc. Lang cung d~ l&n, gjay tring mui nhQn, gai mQt b6og hong thim tren ve ~o, d6ng vai gi&i thi~ chu-ang trinb. Hin bu-6-c tit t5n nghiem trang, nbu-ng cai san san khiu qua CU van keu COt ket dtr&i chin khien bQn oho m~C SU'C CU'O'i m6i luc bin xuat hi~n. Ba ma Di~p ngoi trong hang ghi dau. Thu~ cung c6 m~t, nang ngoi ngoai Cung hang gbe tha nhl, dhib cho giao SU' nha trU'O'Og ben Kim Hue - Thu~ nhtr m9t khoang tinb em trong canh hOn d9n vay quanh. Kim Hue n~i b~t chtr6'ng mit : ao dai do thim nhtt matt son moi, t6c vati kilu each cao SU., choc chge quay sang hoi chuyfn Tbu~n. Toi dtrng dt,ra CQt sau Thuijn vai hang ghi cung miy dtra b~n hQC cu. Chung di tbOi hQC, du-a lam tbt.r ky tren dc)n dien cao su, dtra 1am cln bO di~t tru- s~t ret, du-a dang .theo hQC ngbe y ta, du-a dgi ket qua thi VO trltcrng Si quan. Chung ph~m blnh ket b9n hQC tro con g'i den Kim Hue vi Thu~ bang giQng diiu dan on~ !9c loi nhtt khi ngoi trong quan c6c ngoii bin xe, ul>ng bit hai cht,tc cbai 1a de (nh$u di may, m6n nay dU'a cay da lim, t'~n mQt hai, kha, cblng may bii'a, nhiu xoog tim em ut hi. •. ) Tai im llm va cbung c6 ve ne vi tfil, vi toi hQC han chung, d~u b~g c~p. Toi cuo-i tham, buon mQt minb, cang ng~y toi cang tien X3 tren OU'O'Og hQC V~Q Va toi trO' tbanb. thU' lo~i gl? Nhfrog bijc thang tri thtrc se din mai len cao tren m9t vung trai hun· but ch6ng m~t, nb)n trO' xu6ng each bi~t bin V<J'i dim ogay ly ty V~ khiep SQ'.

. ' .

Miy du·a b~n cu ru nhau bao xe xu~ng Saigon chO'i ky ni~m bu~i g~p m~t. Toi (1 l~i giira CUQC vui m~i hie them tu-ng birng. Vao nbfrng phut cung, Di~p hat. Bai hat bu~o. Qua nb&ng 16 h&ng tren n6c 1·:;lp toi kbong con nhlo th~y • troi vl lien ttrO'ng den kbung trai dem trong nha giam dang loang theo cung thoi ,gian. H3ob b6ng tro11g tr~ng cua ngu-cri con gai khong quen trong banh lang sang trt.tng suot dem barn quanh mi mit mft moi bay gicr n~p vao dang mem m~i tren san khau (mau ao xanh ntt&c bi~n) Anh den hit tU' m9t g6c cao xuong om H(y khu8n m~t trong mQt nen 1m thanh - nhirng l&i than th& vu VO' cua lllQt ai khac - mai toe den da gay. Tieng bat vang nhu gj1c m9ng d~p vin bi nhgt kin tboit bay cho~ng si~t thin Diep, cuon dtra nang den v4ng trai huyen hO?C khiin khoog ai nh~n n~i mlt. Tieng hat din d1,1 toi vao noi xa l~ rieng ttr kh6og th~ chia xe, toi rung mlnh ngln ngo-, t11 hoi : . Phai Di~p d6 cbang 1 O' dtr&i day Di~p cfing diu nOi bu~n 16'.a lao den nhtt the sao '? Hat x o ng Difp bo ch~y vao trong. B9n con trai hoan ho nong nhift, bis, his, chi Diep. Thu~n ng6 J~i phia toi va mim CU'O'i dong loa. -

Phaf Di~p d6 ch?ing '? Toi nh6- bu?>i chi'eu dtrng trt.r6'c ngoi cbQ' nho kliong nguo-i tren dU'O'ng ve tinh. doi di~n la mQt day nhA gfch Xl,lp khong di~n, con C:hrcrng W11fa chia cacti m& v~ hai phia d~ng rugng h.iu quin.h. T-oi da di chtn tU' dtr6'i cban d~c ciu g6. m9t dau cau c6 cai bot gich cao tum hi.ip v6'i mQt anh dan v~ v~ do den ngoi nhln dtr6i chin bot co rim len lan leo Ieo cac kbe gich, giong ntr6'c bi thu hep vi ba b1,1i, dieu kbi!n t~ biln h.ru thong_ cho cac xe qua l<}i, nghe tieng van clu lich kich du-6-i SU'C n~ng cua banh Ian, trO' ngtrQ'C dtroog ve dfrng d6, di qua nhirng rueng mia lay s~o sic, cii nha may ep mia v&i cli 5ng khoi pbun den vao nhfrng bulH t.rtra n~g !tic ay dang tin dan vao mau trcri. Chuyen xe dtra toi ve tiDh bi « pan 11 dQC dU'cmg. Toi du-ng nghi DO'i nly toi vin thU'O'Jlg qua, quen thu~, nbin tir trco xe ch~y va bay giO' dJt chhl xu~ng toi l~c gi&a nai l~ toi c6 th"e b1r6-c t6'i vl di vao nhirng thl giai n1o - khi trcri tcSi b!n, Coi d6n g~p chiec XC dip do ba Diep lai tu- Saigon tra ve va ong cho toi qua giang. Ba va ma Die,p ngoi t:ru-6-c, toi ng~i sau ~nb Ditp. DQC dttcr.og Di~p ngoi thing CU'D5, t6i nhln nang ma ma trong t~j, lau :tau bit g~p anh sing cua mtt nang thoang Hie, toi ngbe nang n6i chuy~n vai ba ma nang, va toi tv nhu: Toi ch~g lien quan gl den rihfrng chuyen nay, nhU11g ngt.l'O'i nly. Vi m9t luc m.u toe Di~p pbat tung vao mit ttli, kho vA SO', toi t11 hoi : Difp do chang i Phai Diip d6 cltang 1 Khoang each giira chuog toi r9ng l&n nhtr ca mQt dem toi ~o ao xung quanh, t8i ngam nhfrng dtrO'Dg net. CU' dOng cua Diw c:h$p cbcrn nhu- ao anh. Bis, bis chi Diep.

Trong canh huyea D~O tuon chay ra ago~ du-crng thoing, toi lach mlnh di xuong cuoi r~p. R~p VO'i dan. Nhfrna tieng no~ 16-n Vang gQi tren hju tru-ang dang thu d9n, mQt vAi nb6m hQC sinh con dua giua cac bmg gbe. £>em lua WO IQng qua de cu-a mo- tr~og. Thuan va Kim Hue cung con dt.mg ng6ng nai mQt ctra hong phla bai ttong. Mc;it lat ong Ph~p di ra ngoai san khiu ng6 vlo trong gQi: ong Hi~p, ong Hi~p - Ao ngoii da 1Qt vlt tren tay ao SO' mi cua 6ng trot m~ h~i din V30 bQ ng\l'C Jep, Ong dj xu5ng vi phfa bai ngu-cri uan ba, CU'O'j ha he. Hifp Lang, 1-Ioanb, D.i~p v~ hai ba giao SU' khac theo sau 6ng. Ben cn6 hai ngucri dan, b~J ong Phap du-ng l~i va nhfrng ngucri khac vay xung quanh ong. Ong n6i chuy~ bing tieng Phap voi Hifp, cucri in io. Merveilleuse soiree, hein, 8ng Hi~p. Di~p quay lu-ng, dU'crng nhir Thu~n ng6 thay toi - Toi rai ch6, 1nuon bo ra ngoaiChQ't tieog ong Phap keu Jan vang r,J,p vlng :

- TrI, l~i bieu cai coi may... M~y cbn di h9c khong may ? T6-i dau r~i 1

- 6og noi vai toi nhu- hoi toi con nho - Ma my m$1lh gioi ch& ¥ Thang nho nay ties intelligent. Chiu kh6 hQC ngbe may, Tri. Dirog x& r& loi thoi. Toi vai m~ n6 hoi XU'a queo nhau d6.

Diep xicb lui, nbwog ch6 d{rng cho toi y~ 19 ve lung tung vl SI! c6 m~t b1t nga cua toi. Hi~p mim CU'O'i., quan sat toi vi toi thu th~ blog thai d9 th,ch

- " thu-c nhln ngay vao Thu$o. Tay toi bop l~i, ngl}'C boj hQp toi khong thl t'I chu • og thl khong khieu khicft Hi~p . ) •

- Anh moi ve day d~y hQc tro ? H~i tru-oc anh lam gl a Saigon. Hlnh nhutoi c6 biet m9t ng1.l'ai quen anh a Saigon. •

Cau n6i dQt ngQt, x~c XU'Q'C c6 tloh cua t6i lam m9i ngLTO'i cht.rng hu-og.

Toi khorg nhln thay gl ngoai cai m~t cua Hifp dtl'ng cao ho-11 toi dang ng6 t&i than nhien Luc a'.y toi mong kl:.ong co sit hi~n di~n cua Di~p va Thuan nhung Diep ltn b6p vao b!lt tay toi, keu oho :

- Anh Tri. Coi kla.

Khong ngimg du-Q'C, toi mit bla blob tinh, vang m~nh canh tay gi~t gi9ng:

- Coi kla, di gl.

Ong Phap bfm moi trQ'n mit - Di~p mit cfr tht.Jt lui quat:

- Tri ..• May ••

Toi vuog quay r,goit giii'a Slf DgO' ngac cua chioh toi, Tri, Tri i ti~ng ong Pbap vang du~i :

- Chuy~n gl d6 may, Di~p? Thlng Tri n6 khung ha ...

May dieo roi Trj, May dien roi Tri .• ~oi di miet t6'i ben ba s6ng ngoi l~i nai mQt g6c cay khu~t. Sl;f yiu du~i nhu nht.rQ'C, don CCYn hung ho chay bung tren da m~t vA tieu hoy, xnm chiem lay tu- chi - N1.16'c m!t c'om CQm trong mi, toi m~t nhtr sau m9t cu~ ch~y dua. May dien r~i Tri, may dien r~j, Tri. Toi kh6c 1:ltrC net, khong the nao klm giii'. D1.16'i m!t t6i, ttll'6-C song den ngom va xa nht.r blu troi tren cao

(cbn tiep)

THANH ~TAM-TUl'EN

Tin Cay Dang

•

• Ngay 25-4-1965, toi c6 VO y danh rat blnh thao vi~t tay cua bai II Cop y ve bai D~o Pl,~t trong linh V(FC van hpc, ngh~ thu~t cua ong Nhat-H~nh > gom 20 trang tren gify xanh, bong, a ching du-ong tuTo. SOiD B¼ch Khoa ve Tan Dinh. Vi nao ]U'Q'm dt.rQ'm cho xin l(li ~i Toa so~n Bach Kboa, chung toi xin hiu ~.

VU-HANH

•

#

Nhan Tin

• Meri em Le,vin-Phu (con trai nha v~n Le ~vlln-Trtrang) den ngay toa SO~D bao V~n c6 viin can. T. P. G.

• Chi~n tranh mb rqng ra mi~n e,c.

Nbirng V\J oanh t~c er tlli~n Btc vln tiep di~n h~ng ngay. Trit 1·5, con gin nhtr ogay n~o cOog c6 lDQt hay nhieu phi VtJ Cua khOng l\fC V.N. hay H.K. 0' b@n kia vY tuyen. Tuy nhi@n vong gi&i h~n oanh t~c, trong hai tuin qua, vin chU'a 1ncr rong them. M\tC tieu dQ i born vA bin pha vdn nhim c~c·tri.ic giao thangt clu, ben, I pha, toa xe hra, quan xa, hai thuy~n ... tire I~ cac phttO'ng tiin giao thong, tiep tt c~ v.c . Ngay 8-s phi CO' HK noi tiip nhau oann tfc suSt ngay mQt so m\tC tieu quao s~ quan tr9ng t,i mien Btc, trong d6 c6 phi trtrang Vinh. Ngay 9-5 phi c-a V

N. d(>i born can c(r Ba-Blnh {Vinh-Linh) pha 30 doanh tr$i l&n nl10.

K! tir ogay oanh t~c Bic vift dtn nay HK thiet ~i: 31 phi CO' vA V.N.C.H. : 9 phi CO'.

• Chifn S\f' I, mi~n Nam .

- Quang Trj.- (25-4) kich chiin v&j VC : 43 djcb ch(t, 23 bi b1t. •

- Kien Hoa.- Khai diin 28-4 ktt thuc 4·5 tii mijtKhu Thanh Phong, quin Thanh Phu. KEt qua : 220 vc chit, 48 bi bit; I kho vo kbi bi kham ph~ : h~ng m~y tr~m suog cic lo~i bi tjch th~u trong d6 c6 2I d~i lien phong khong Nga va 6 sung pb6ng Jira T.C.

- Ca Mau.- 19 gia 6.. 5 kholng tilu do~n v.c. tfn c8ng quia 1~ Hai Ytn l~rn tu- thU'ong 48 dja phU'O'ng quan, mlt tlch ~o vl bi thttang 17, ~em 10-2 2 ti~u doan v.c, l~j ~n Cong Hai Yin lln nCra vl l~i bi day lui.

- Tdng Cffang vi~n binh Hoa-ky.

3-5 : 3 tilu doin nbay du H.K. dtrQ'C « tMng CU'O'ng cbo cac Ive ltr9'Dg an ninh o6 nhitm v~ bao ve vung quan St}' tr9ng yru Bien H~a Vfiag Tau ••

7-5: 6000 TQLC My d~ bQ t~i Vi.nh Chu Lai {Quang Tin) <de bao v~ an

. cho c6ng tac thiet l~p mOt phi trtrang m&i t~i Quang Tia».

- St5 thi~l h,i ve ngt.ro-i cua HK t{fi v,v : B9 quc5c phong Kf-I cho biet : Tir 1-1-61 den 6·5-65 s6 nhan vien quan s1,.r HK t\r trio Cl VN la 485 ngtro-i, bi tht.rang 2056 ngtrai, 13 bi cam tu, 23 mat tich.

• Cac tin tlrc khAc.

•

21-4 : Toa an quin 51! vung 3 chien thu~t XU' V\1 dao cbioh 19-2-65 - 45 bi cao (26 c6 m~t - 19 t.ti dao) Chaah thlm : Tt. D~ng-van- Quang, uy vien Chanh phu : Truog ta Nguyio van BL'rc. Tuyea an 21 gia 20 ngly 7-5 : 3 ~n tir hinh : (Tt Lim.v~a . Phat, Dt Ph~m-ngQc-Thao, va Nguy~o-kim-Bau) va tu- 20 den 5 o?im kbt> sai, cac bi can khiem di~n I nam tu a den 3 thaag tu treo vi tha bong, cac bj can hif n dien.

2-5: Phai doln do Ph6 TT Tran vaa-Tuyen elm dau sau khi vieng tham thien chi cac quoc gia Phi Chau : C6te d'Ivoire, Senegal, Maroc, Tunisie da tro- ve Saig~n trtra 2-s va chieu s.5 l~i len dtrang tiep tl)C cu~c vieog th~m : C9ng Hoa A Rip Th6ng nhlt, Madagascar, Ethiopie, Nigeria.

4-5: Duy~t I~ chinh sich doi ngo~i va d~ tra dua tbai cfQ d6i ngbicb cua Phap d6i v&i V.N .C.H . t~i HQi nghi T~ chu-c Lien phoag E>.N.A, I-I9i dong chinb phu quyet dinh :

-: Bai bo chtrO'ng trlnh phat thanh cua phai b9 van h6a Ph.ip t~i V.N.

- Tn,1c xuat d~ di~n hang Thong-tan Phap t~i Saigon.

5-5 : H9i d~ag Quan l11c ban hanh quytt dinh tt,r giai tan ngay 5·5 va 1~m tl giai tan cbi~u ngay 6-5. Troog Tuyen cao s6 7, H.E>.QL. co neu 3 ly do gia tan la trong luc chiin tranh ngay mQt quyet li~t, cac vi lanb d~o quaa d9i can d~i trQng tim V30 nhi~m V\I Chien dau i quan dQi kh8ng CO tham VQng chinh tri nen cot .. tranb d! dan Chung khoi hoai nghi Va chinh quyeo dan St,r bi~n ~i, dU'Q'C quan dQi tin c~y, can phai c6 day dit trach nhiem va quyen h~n.

6.5 : Ph6 T.T. Tran vin E>6 cam dau m9t pbai do~n vieng tham thiin chi ,, An I>Q.

- Ai Cip va Tuy-ni-di : Ch6ng d6i gitra Nasser va Bourguiba. Bitu tinh da dao Nasser ~i Tunis (27~4) va c1a dao Bourguiba t~i Le Caire. Ly do : Bourguiba tuyen b6 khong th~ gay chien v&i Do Thai, phai tim giai phap khic. 17 nam nay giai phip hi~n cua kh~i A r~p khong co m 9t chut xru ket qua oao.

- Ch;nh bien t~i Santo Domingo (Chau My). D~i ta Caamano Ttt linh Lt,1c quan da phat d9ng CUQC dao chinh ngly 24-4. Lvc ltrgag c~nh phu do tu-6-og

Helias Wessin, Ttt ljoh Khong quan, chi huy da phan cong l~i. Hoa Ky da dtra quan