Wat doe je leden t CM met bijdrage ? 13
4
Nick gaat voor maand zonder alcohol ‘Ik dronk uit gewoonte’
6
Meer beweging nodig? Met een coach loopt het beter
10
Moeder van drie werd plots blind ‘Ik kook nog altijd zelf’
14
Nieuws uit jouw regio
CM.BE VERSCHIJNT TWEEMAAL PER MAAND | JAARGANG 49 | NR 2 | 31 JANUARI 2017 | AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL | P005000
[ de kijk van ]
n e e l e Ann
IJsberen houden
het hoofd best droog
Moet just niks Pantoffels en knusse truien, fijne babbels en een gezelschapsspel. De Winteredition is het hoogtepunt van het jaar. Zelfs al gaat dit winterweekend met vrienden traditiegetrouw door in januari. De Winteredition is onze vaste afspraak met gezelligheid en ontspanning. Een vriend had het concept heel goed begrepen. Op zijn T-shirt pronkte het opschrift moet just niks. En gelijk heeft hij. Zeker op Winteredition, daar moet just niks. Ik maak geen goede voornemens. Of toch niet speciaal voor de jaarwissel. Persoonlijke doelen borrelen doorheen heel het jaar op. Geïnspireerd door hoe ik me voel. Het ene moment stuur ik een berichtje naar vrienden die ik al lang niet meer gezien heb. Het andere zet ik mijn wekker systematisch vijf minuten vroeger in de hoop niet meer te moeten spurten om de trein te halen.
Ijskoud water levert de zwemmer geen extra gezondheidswinst op. Zwemmen doet je bewegen en dat is wat telt.
Geen goede voornemens dus. Al maak ik daar misschien beter eens een uitzondering op. In de rush van het voorbije jaar wilde ik wel vaker op de rem gaan staan. We multitasken er maar op los, spurten van de ene afspraak naar de andere. Hoe rust aanvoelt, daar hebben we met z’n allen het raden naar. We moeten te veel. Vooral van onszelf.
Ijsberen die bij winterse temperaturen uit de kleren gaan om zich in ijskoud water te wentelen, suggereren dat ze zich nadien lichamelijk en mentaal sterker voelen. Dat blijkt ook uit studies die winterzwemmers en niet-zwemmers vergeleken. Of die positieve effecten werkelijk het gevolg zijn van ijsberen, is onvoldoende bewezen. Wel hebben experimenten aangetoond dat het risico’s met zich meebrengt. Zeker als je lang in het koude water blijft. Onderkoeling kan onder meer leiden tot hartproblemen. Kun je toch niet aan de drang weerstaan, warm je dan eerst op voor je in het water gaat. Zorg ervoor dat je haar en hoofd niet nat worden. Anders verlies je te veel warmte. Zet een badmuts op. Ga nooit alleen ijsberen en rek het niet te lang.
Ik moet just niks. En eigenlijk moeten we met z’n allen just niks. Is dat de zelfcompassie waar David Dewulf het op pagina 16 over heeft? Mogelijk. Ik onthou vooral dat we niet te streng moeten zijn voor onszelf. Misschien dus toch tijd voor een goed voornemen? Iets met pantoffels en een knusse trui. Anneleen Vermeire, redacteur cm.be
Uitdaging voor fietsers Fietsers die een uitdaging zoeken, kunnen zich inschrijven voor de beweegcampagne Mon Ventoux van Sporta. CM-leden krijgen 5 euro korting. Zowel beginnende als gevorderde fietsers kunnen deelnemen. Hoogtepunt is de beklimming van de Mont Ventoux op 17 juni. Je kiest zelf hoe stevig je bergrit wordt. Voor de Ventourist vat je de beklimming aan vanuit een van de drie startplaatsen. Speciaal dit jaar is de Memorial Tom Simpson, een exclusieve groepsbeklimming vanuit Bédoin met eerbetoon aan de Britse renner die er in 1967 om het leven kwam. La Cannibalette behelst een langer en zwaarder parcours met twee beklimmingen van de Mont Ventoux. En ervaren fietsers kunnen zich uitleven op La Cannibale, een ultratocht van 173 km met zes cols.
www.monventoux.be
Met een nieuwe app kun je voortaan nagaan welke onderzoeken je voor een operatie wel en niet moet laten uitvoeren.
Mijn ziekte MS stemt me regelmatig triest. Maar mijn momenten van geluk zijn wel degelijk veel intenser dan vroeger.
Voor een operatie moeten patiënten vaak een resem testen ondergaan om complicaties te vermijden. Volgens het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) zijn die niet allemaal nodig. Bij veel onderzoeken wegen de voordelen immers niet op tegen de nadelen, zoals de schadelijke straling bij een röntgenopname.
Nathalie Basteyns, regisseur van Beau Séjour, in De Morgen
Vakanties voor iedereen Op de JOMBA-vakanties voor JOngeren Met Bijzondere Aandacht worden alle deelnemers in de watten gelegd met extra structuur, toegankelijke centra, bijkomende begeleiding, aangepast vervoer, voldoende rustmomenten en de nodige medische ondersteuning. Kazou organiseert daarnaast vakanties op maat voor kinderen en jongeren die geen handicap hebben,
maar toch iets meer aandacht vragen: kinderen die bedplassen en kinderen in moeilijke sociale situaties. Nog niet gevonden wat je zoekt in het JOMBA-aanbod? Wil je een vakantie meemaken die niet specifiek op jouw doelgroep is gericht, maar heb je daar toch wat extra hulp bij nodig? Neem dan zeker contact op met Kazou. Of neem alvast een kijkje op kazou.be.
Het KCE ging voor 15 preoperatieve testen na welke het best wel en beter niet routine-
Veilig rijden Ouderen die zelf hun rijstijl kritisch willen beoordelen, kunnen dat online doen op www.senior-test.be. Met vijftien eenvoudige vragen over hun manier van rijden en over de taken die ze achter het stuur uitoefenen, kunnen ze zelf nagaan hoe veilig ze rijden. Onder meer het gebruik van de richtingaanwijzer, invoegen op drukke autosnelwegen en inschatten van kruispunten, worden bevraagd. Over elk thema worden ook suggesties gegeven om de rijstijl te verbeteren. Deze test is een initiatief van het Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid (BIVV) en het Instituut voor Mobiliteit (IMOB).
www.senior-test.be
Geef jouw Wat doet CM met je ledenbijdrage? 13
4
or Nick gaat vo er alcohol nd maand zo oonte’ gew
? ging nodig Meer bewe r loopt het bete
6
h Met een coac
10
14
Redactie cm.be: Haachtsesteenweg 579 | 1030 Brussel | tel. 02 246 41 11 | e-mail: persdienst@cm.be Redactie: Dieter Herregodts, hoofdredacteur | Martine Creve | Tom Van Geertsom | Nele Verheye | Anneleen Vermeire | Eric De Maegd (administratie) Webredactie: Marc Helin Lay-out: Bart Gevaert Verantwoordelijke uitgever (nationale pagina’s): Luc Van Gorp | Haachtsesteenweg 579 | 1030 Brussel Jaarabonnement cm.be: storting van 13 euro op rek.nr. 000-0079000-42 | Mutualistische Edities, Landsbond Christelijke Mutualiteiten | Haachtsesteenweg 579 | 1030 Brussel (met vermelding ‘cm.be’) Druk en verzending: Coldset Printing Partners | A. Gossetlaan 30 | 1702 Groot-Bijgaaarden Lid VUKPP cm.be is ondertekenaar van de Milieubeleidsovereenkomst Papier Vlaanderen en steunt de inspanningen van de Vlaamse regering i.v.m. papierrecuperatie Contactgegevens CM: www.cm.be of zie p.15 Foto cover: Lieven Van Assche
www.preop.kce.be
Onze reporter doorkruist het land op zoek naar wat jou bezighoudt.
‘Nieuwe job, grote uitdaging’
‘Ik dronk uit
www.kazou.be
matig worden uitgevoerd bij patiënten vanaf 18 jaar, behalve bij transplantatie, hart- en longchirurgie. Afhankelijk van de gezondheidstoestand van de patiënt en de ernst van de ingreep zijn er zeven testen die aanbevolen kunnen worden. Met een gratis app, ontwikkeld door het KCE, kun je zelf nagaan welke onderzoeken in jouw geval zinvol zijn.
Hoe gaat het met u?
App toont nuttige onderzoeken
Kazou, dat zijn vakanties voor iedereen! Spanje, Frankrijk, Tsjechië of toch liever dichtbij in België?
3
[ kortgeknipt ]
Guy Puttemans
2
plots blind drie werd Moeder van altijd zelf’ ‘Ik kook nog
Nieuws o uit jouw regi
nt twEEMaa CM.BE vErsChij
l pEr Maand
g 49 | nr 2 | jaargan
| 31 januari
2017 | afgiftEk
antoor BrussEl
| p005000
mening over dit blad
Wij willen weten wat jij vindt van het magazine cm.be. Geef jij graag je mening over dit blad? Stel je dan kandidaat voor ons lezerspanel. Wij zijn op zoek naar geïnteresseerden die het magazine met een kritisch oog willen bekijken. Welke artikels en foto’s trekken de aandacht, welke doen dat minder, wat vond je nuttig, is er genoeg variatie en zijn de teksten verstaanbaar? Vind je wat je zoekt of blijf je op je honger zitten? Regelmatig leggen we jullie online vragen voor over de inhoud van ons blad. We plannen ook een bijeenkomst om samen met jullie door het blad te gaan. Jullie inbreng is voor ons belangrijk. Als lezer ben jij het best geplaatst om ons feedback te geven en inspiratie aan te reiken. Samen kunnen we dit blad nog beter maken. De deelnemers aan het lezerspanel krijgen elk twee filmtickets cadeau.
Wil jij meedoen, stel je dan kandidaat via lezerspanel@cm.be
‘Mijn nieuwe job is mijn grootste uitdaging op dit moment’, vertelt Kim Gaudeus (26) uit Ternat. ‘Ik ben midden december gestart. Ik werk rond thema’s en projecten om mensen gezonder te laten leven. Het is nog wat zoeken en het zijn lange werkdagen. Maar het is leuk.’ ‘Als ik ’s avonds thuiskom, doe ik het dus het liefst rustig aan. Het komt er niet meer van om nog te sporten. Van zodra het beter weer wordt, wil ik proberen om met de fiets naar het werk te gaan. Twintig kilometer fietsen, daar doe ik even lang over als met de trein. Dat hou ik langer vol en zo heb ik mijn dagelijkse beweging.’ ‘Ik plan niet zo veel. Zo kan ik uitblazen en spontane plannen maken. Krijg ik plots een telefoontje voor een etentje, dan ga ik daar graag op in. Die ruimte doet me deugd. Zeker nu.’ ‘Binnenkort volgt er alvast wat ontspanning. Begin februari ga ik op skivakantie met vrienden. Ik kijk ernaar uit, maar met zo’n grote bende zal uitrusten er niet echt inzitten (lacht).’ Je kunt reageren via bijzonder@cm.be of Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel.
5
[ uitgelicht ] zeg nee tegen alcohol tijdens Tournée Minérale
‘Wie niet drinkt is saai,
jammer’
[ de voorzet ] Waarom doe jij wel of niet mee aan Tournée Minérale? Laat het ons weten: lezersbrieven@cm.be, Reageer Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel.
Gezondheidszorg, niet zo logisch
honger. Door niet te drinken, voelde ik me ’s ochtends fris. Ik had een hele dag om iets leuks te doen met mijn vriendin en te sporten. Ik had geen zin in een pak friet. Ik ben 10 kilo vermagerd! En ik heb 1 000 euro uitgespaard! Niet niks.’
Een maand zonder alcohol. Dé uitdaging van de actie Tournée Minérale in februari. ‘Zodra het weekend was, wilde ik uitblazen met een pint. Eens ik begon te drinken, kon ik moeilijk stoppen.’ Nick Vinckier (26) uit Aalst laat alcohol niet voor het eerst. ‘Er moest iets veranderen, drinken was een gewoonte geworden.’
Zijn we ziek, dan gaan we naar de dokter. Schrijft hij ons pilletjes voor, dan gaan we die halen bij de apotheker. Is er verder onderzoek nodig, dan stuurt de huisarts ons door naar de specialist. Oordeelt die laatste dat we een ingreep moeten ondergaan, dan kunnen we terecht in het ziekenhuis. Over de factuur hoeven we ons niet al te veel zorgen te maken. Veel kosten krijgen we terugbetaald. En kunnen we door ziekte een tijdlang niet werken, dan ontvangen we een uitkering.
Drink je nu nog veel? ‘Ik drink nog, maar veel minder. Ik geniet meer van een goed glas wijn dan van een avond pinten hijsen. Nu drink ik voor de smaak. Vroeger vond ik het gewoon leuk om dronken te zijn.’
Logisch toch?
> TEKST: ANNELEEN VERMEIRE
Voor 1,3 miljard mensen op onze planeet is dat helemaal niet logisch. Zij hebben geen toegang tot een betaalbare en toegankelijke gezondheidszorg. Als zij ziek zijn, kunnen zij niet zomaar naar de dokter. Als ze geneesmiddelen nodig hebben, is er geen geld om ze te betalen. En moeten ze wegens ziekte thuisblijven, dan hebben ze geen inkomen meer. De minste tegenslag kan hen in de armoede storten.
> FOTO: LIEVEN VAN ASSCHE
W
erken, vrijdag op café, in het weekend pintjes uitkateren. ‘Ik zat in een sleur’, zegt Nick Vinckier. ‘Op vrijdag wilde ik ontspannen met een pint. Eerst met collega’s, dan met maten op café. Eens ik begon te drinken, kon ik moeilijk stoppen. Aan de rest van het weekend had ik niet veel meer.’ Na de Gentse Feesten van 2015 en een zoveelste kater, maakte Nick een klik. De start van zijn 100 dagen zonder alcohol. Ook dit jaar doet hij het even zonder tijdens Tournée Minérale. Met die actiemaand maken de Stichting tegen Kanker en het Vlaams expertisecentrum Alcohol en andere Drugs (VAD) ons bewust van wat alcohol met ons lichaam (en onze portemonnee) doet. Waarom wil je de pintjes opnieuw laten? Nick Vinckier: ‘Ook al drink ik niet meer zo veel, ik wil nog steeds bewust met alcohol omgaan. Alcohol is niet gezond, punt. Ik deed maar. Ik dronk uit gewoonte. Wij allemaal. We stellen ons te weinig vragen bij ons alcoholgebruik. We vinden het vreemd als iemand niet drinkt. Met Tournée Minérale kan ik mee een signaal geven. Alcohol is als zand in de motor van een auto. Zelfs al is het een beetje, je draait niet goed meer. Probeer maar eens te joggen de ochtend na een etentje. Ik drink trouwens niet tot april. Dan loop ik een marathon.’ Het begon met je actie #100dagenzonderalcohol. Een stevige uitdaging? ‘Inderdaad. Ik dronk veel en voelde me niet fit. Er moest iets veranderen. Zeker als ik meer uit mijn job en relatie wilde halen. Ik had een nieuw project. Mijn eigen blog. Stoppen met drinken gaf me een goed eerste onderwerp. In het begin ging ik niet vaak uit. Ik wilde de verleiding niet opzoeken en ik zag het niet zitten om als enige nuchter te zijn. Maar dat veranderde snel. En ja, ik heb me geamuseerd zonder alcohol. Vroeger had ik alcohol nodig om
10 glazen per week?
Nick Vinckier: ‘Alcohol is sociaal aanvaard. Tournée Minérale stelt die gewoonte in vraag.’
plezier te maken. Zo werkt het dus niet. Als ik me niet meer amuseerde, ging ik iets anders doen, of ik ging naar huis. Dan had ik nog iets aan het weekend. Na vier weken wilde ik plots opgeven. We waren op een foodtruckfestival. Een vriend heeft me aangemoedigd om door te zetten.’ Wat vond je het moeilijkste? ‘Van familie en goede vrienden kreeg ik veel steun. Maar het verbaasde me hoeveel mensen je vreemd bekijken als je niet drinkt. Je bent plots saai. Ik vind dat jammer. Een vriend was gestopt met roken. Wat een karakter, hoor-
de hij. Als ik vertelde dat ik niet dronk, klonk het: Waarom zou je dat doen? Mensen bleven me aanmoedigen om te drinken. Toch weet iedereen dat niet of minder drinken beter is. Net zoals we weten dat niet roken beter is. Maar alcohol is meer sociaal aanvaard. Tournée Minérale stelt die gewoonte in vraag. Een goede zaak.’ Want alcohol doet meer met ons lichaam dan we denken. ‘Na een avond op café moest ik mijn roes uitslapen. Sporten lukte niet, mijn benen voelden zwaar. Ik hing in de zetel. Tussendoor had ik
‘Alcohol is een schadelijke stof die gezondheids- en veiligheidsproblemen kan geven, zelfs in een kleine hoeveelheid’, legt het Vlaams expertisecentrum Alcohol en andere Drugs (VAD) uit. ‘Daarom wilden we de oude richtlijn van 21 glazen (mannen) of 14 glazen (vrouwen) per week aanpassen. Een veilige ondergrens is er niet. De risico’s hangen bovendien af van de situatie (in het verkeer, op het werk ...) en van de persoon (jongeren, zwangere vrouwen, ouderen ... ). Elke richtlijn zoekt een evenwicht tussen wat wetenschappelijk bewezen is en maatschappelijk aanvaard wordt. Op basis van richtlijnen in andere landen en inzichten van experts verlaagden we de richtlijn naar tien standaardglazen per week. Spreid je consumpties over meerdere dagen en drink een aantal dagen niet.’
Doe je mee? Je kunt nog steeds meedoen aan de alcoholvrije maand. Registreer je op www.tourneeminerale.be. Met je deelname kun je kankeronderzoek steunen.
Ook met Victor, de online-gezondheidscoach van CM, kun je werken aan een gezondere levensstijl. Victor geeft je onder andere tips over hoe je je alcoholgebruik kunt aanpakken. Info: www.cm.be/victor.
Nochtans is gezondheid een mensenrecht. Al sinds 1946 is gezondheid opgenomen in de beginselverklaring van de Wereldgezondheidsorganisatie en sinds 1948 in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Zeventig jaar later is er nog veel werk aan de winkel. Twee jaar lang hebben twintig organisaties, waaronder CM, campagne gevoerd voor een goede sociale bescherming voor iedereen. In twintig landen werden 3 000 acties op touw gezet. 90 000 mensen ondersteunden onze boodschap. Onze regering engageerde zich ondertussen om sociale bescherming te verankeren in haar buitenlands beleid.
Stefan Dewickere
4
En er zijn wel degelijk lichtpunten. Want terwijl de sociale bescherming in Europa onder druk komt, kiezen landen in het Zuiden steeds vaker om hun sociale bescherming te versterken of uit te breiden. Meer en meer groeit het besef dat sociale bescherming met een sterke rol voor sociale partners - het beste wapen is tegen armoede en ongelijkheid. Het sterkt ons in onze overtuiging dat sociale bescherming voor iedereen haalbaar is. Onze campagne mag officieel dan wel afgesloten zijn, we zullen niet nalaten om het thema blijvend op de agenda te zetten. Tot elk van die 1,3 miljard mensen morgen zonder zorgen naar de dokter kan. Dat lijkt ons niet meer dan logisch en rechtvaardig.
Luc Van Gorp, Voorzitter CM
7
[ goed in mijn vel ] actief blijven met Bewegen op Verwijzing [ smakelijk ]
Lien llaert Wi met
Violet Corbett Brock
‘Zonder coach
had ik het sporten zeker opgegeven’ ‘Ik had nooit gedacht dat ik tien kilometer zou kunnen lopen, laat staan crawl zwemmen. Ik wilde bewegen, maar wist niet hoe ik eraan kon beginnen.’ Peter Put (31) uit Leuven ging op advies van zijn arts langs bij een beweegcoach. ‘Zonder het project Bewegen op Verwijzing had ik het alweer opgegeven.’ > TEKST: ANNELEEN VERMEIRE > FOTO: COMPAGNIE GAGARINE
Het zwembad. Daar wil Peter afspreken. Een symbolische plaats. ‘Zie mij hier bezig, denk ik als ik in het water spring. Tot voor kort droop het zweet me af na een kwartier wandelen, nu kan ik crawl zwemmen.’ Peter heeft enkele moeilijke jaren achter de rug. ‘Ik heb mijn grenzen verlegd met het project Bewegen op Verwijzing. Dat helpt mensen met een inactieve levensstijl en een verhoogd gezondheidsrisico om te bewegen met professionele begeleiding. Ik wilde iets nieuws leren, samen met andere mensen. Ik heb me ingeschreven in de zwemclub. Bewegen heeft me er bovenop geholpen.’
Negatieve spiraal Op zijn 31e heeft Peter ook figuurlijk al wat watertjes door-
zwommen. ‘Ik ben bakker. Toen ik een bloemallergie kreeg, moest ik stoppen. Ik werd buschauffeur, een noodoplossing. Maar voor je het weet, is er zes jaar voorbij.’ Door een tumor aan zijn schouder en een knieoperatie moest Peter vier jaar geleden zijn job opnieuw opgeven. Hij belandde in een negatieve spiraal. ‘Werk zoeken lukte niet. Ik zat thuis, zonder werk, zonder sociaal leven, ik voelde me nutteloos. Mijn levenslust was weg. Ik bewoog niet en werd dikker. Ik greep naar alcohol en drugs. Zo spartelde ik verder.’ Peter krabbelde recht. ‘In de zomer van 2015 heb ik me laten opnemen. Het was een lange weg. Alles kostte moeite. Ook fysiek. Ik had geen conditie. Na een kwartier wandelen, zweette ik me kapot. Na enkele maanden startte ik met dagtherapie in groep. Ik heb een jaar met mezelf kunnen bezig zijn, omringd door anderen. Ik besefte dat ik niet alleen was.’ Doorheen de therapie ontdekte Peter dat bewegen best leuk is en hem helpt om zich beter te voelen. ‘We deden allerhande activiteiten. Zo leerde ik volleyballen. Afgelopen herfst liep de therapie op zijn einde. Ik wilde blijven bewegen, maar ik wist niet hoe ik eraan moest beginnen. Een begeleider vertelde me over Bewegen op Verwijzing. Mijn arts gaf me een verwijsbrief mee. Daarmee ging ik langs bij een beweegcoach.’
Beginnen bewegen was het moeilijkste. Met de hulp van mijn coach hou ik het vol.
Bewegen met tips Tijdens het intakegesprek besprak Peter met zijn coach hoe zijn dag eruitziet, waarom hij bewegen moeilijk vindt en wat hij graag zou willen doen. ‘We bewegen niet samen, maar mijn coach motiveert me om zelf aan de slag te gaan. Ik wilde leren zwemmen. En volleyballen. Ik wilde onder de mensen komen. Maar ik dacht dat volleybal enkel in competitie kon. Niet dus.’ ‘Wat is het zotste dat je zou willen doen?’, vroeg zijn coach. ‘Op mijn handen staan’, lacht Peter. ‘Echt waar. Zo kwam ik bij fitgym terecht, basisgymnastiek om te werken aan je lenigheid. Ik ben er de jongste maar verre van de lenigste. In groep plooien, strekken, op het sportraam klimmen, ik geniet ervan. Ik ben daarnaast op eigen houtje beginnen joggen. Ik loop nu vlot tien kilometer. Ik had nooit gedacht dat ik zulke dingen zou kunnen!’ Met zijn coach stelde Peter een beweegplan op. Dat bespreken ze regelmatig. ‘Ik heb me op het sporten gegooid. Dat helpt nu om me beter te voelen. Waar ik vastliep, kon mijn coach tips geven. Sportclubs, gratis initiatieven in de buurt. Nu bekijken we hoe ik doorheen de dag meer kan bewegen. Want bewegen hoeft niet sporten te zijn. Kleine verplaatsingen probeer ik te voet of met de fiets te doen. Ik ga graag wandelen en rijd graag met de moto. Alleen mis ik soms een doel. Mijn coach raadde me de
Schorseneren in lichte kaassaus met gepocheerd ei en broodcrumble wandelknooppunten aan. Ik kan met de moto tot aan een startpunt rijden en van daaruit een wandeling maken.’ ‘Zonder dit project zou ik niet weten hoe ik aan bewegen moet beginnen, en ik zou opgeven. Beginnen bewegen was het moeilijkste. Maar ik ben vertrokken. Het is zoeken, maar ik heb hulp. Zo hou ik het vol. Ik ben fitter, ik heb meer levenslust en ik heb het gevoel dat ik wèl iets kan. Die motivatie, het duwtje in de rug van mijn coach en de stok achter de deur van een sportclub waar ik verwacht word, dat helpt me vooruit.’
Wat is Bewegen op Verwijzing (BOV)? Wil je meer bewegen, maar weet je niet hoe? Of heb je geen zin of tijd? Praat erover met je huisarts. Die kan je doorverwijzen naar een coach. De coach stelt samen met jou een aangepast beweegplan op. Hij beweegt niet mee, maar helpt je op weg en motiveert je. BOV is een nieuw project, er zijn dus nog niet overal coaches. Je huisarts kan je meer informatie geven. Voor individuele begeleiding betaal je maximaal 5 euro per kwartier (of 1 euro met de verhoogde tegemoetkoming), voor groepsbegeleiding 1 euro (of 0,5 euro).
SCHORSENEREN EN SAUS 1,6 kg schorseneren • 6 dl halfvolle melk • 1 teentje knoflook, geperst • 30 g emmentaler, gemalen • 1 theelepel xantana • fleur de sel • peper schil de schorseneren en leg ze meteen in water met azijn of citroen tegen het verkleuren • gaar de schorseneren een kwartier in melk met het geperste teentje knoflook • als de schorseneren gaar zijn, giet je de melk in een sauspan • laat de emmentaler erin smelten • doe er een mespuntje xantana in en mix met de staafmixer om de saus in te dikken • kruid met fleur de sel en peper • giet de saus over de schorseneren CRUMBLE VAN BROODKRUIM 2 oude volkoren boterhammen, getoast • 1 eetlepel sojaboter • 1 teentje knoflook, geperst • 1 theelepel sap van citroen • 1 handvol peterselie, grof gehakt • 1 theelepel zeste van citroen verkruimel de getoaste boterhammen • bak de broodkruimels in sojaboter • voeg de knoflook en het citroensap erbij • bak de peterselie kort mee • strooi er wat citroenzeste over AFWERKING 4 eieren • 4 koffiefilterzakjes breek een ei in elk zakje • leg de zakjes voorzichtig in heet water • laat het eiwit stollen • haal het zakje uit het water en scheur het open • leg het gepocheerde ei bovenop de schorseneren • strooi er de broodcrumble over
Tom Swalens
6
Info over Bewegen op Ver wijzing en het aanbod in jouw regio: www.bewegenopverwijzing.be www.cm.be/bewegenopverwijzing.
Peter Put
Recept: Lien Willaert Uit het boek ‘Gezond Gulzig’ (herfst-winter)
9
[ sterker met steun ] Het Ventiel daagt mensen met jongdementie uit
[ de huisdokter ] blijven bewegen
‘Die twinkel in zijn ogen doet ook
mijn ogen fonkelen’
Patrick De Jaegere (58) uit Hulste kreeg op zijn vijftigste te horen dat hij aan jongdementie lijdt. Zijn vrouw Gudrun Callewaert (54) richtte samen met hem Het Ventiel op, een project dat mensen met jongdementie uit het isolement haalt. ‘Voor alles wat niet meer lukt, zoeken we iets nieuws in de plaats.’
weet je niet. Je weet alleen dat je achteruit gaat. Patrick moest zijn baan opgeven. De dagen werden lang. Hij had nergens zin in en werd almaar afhankelijker van Gudrun. Ook zij moest haar job stopzetten. ‘Dat was zwaar’, vertelt ze. ‘Mijn werk was mijn hobby. Er moest iets in de plaats komen.’
Inspiratie De Tour van Te Gek!? gaf haar inspiratie. ‘Ik herkende mijn oude Patrick. Hij kreeg weer die twinkel in zijn ogen die ook mijn ogen doet fonkelen. Ik begreep dat hij uitdagingen nodig heeft. Dat we onder de mensen moesten komen.’ Gudrun zocht initiatieven, maar vond er geen.
> TEKST: TOM VAN GEERTSOM > FOTO: PATRICK HOLDERBEKE
M
ijne maat, ik zie u graag’. Presentator Chris Van den Abeele schreef het in grote letters boven het aanrecht in de keuken van Patrick en Gudrun. Zo kan Patrick nooit vergeten dat ze in juli 2013 samen de top van de Mont Ventoux bereikten. En dat ze mekaar nodig hadden om daarin te slagen. Het project Te Gek!? organiseerde een alternatieve Tour de France voor mensen met jongdementie. Enkele BV’s gingen mee als buddy. En ook Patrick fietste mee.
Met de steun van vrienden en de buddy’s van de tour richtte ze daarom twee jaar geleden Het Ventiel op. Haar droom is dat elke persoon met jongdementie een buddy heeft om samen uitdagingen aan te gaan. ‘Wat vroeger vanzelfsprekend was, lukt steeds moeilijker. Dat frustreert mensen met dementie. Maar nieuwe dingen proberen en daar enthousiasme in vinden, dat kunnen ze wel.’
Allemaal vrijwilligers
‘Die tour was het begin van iets moois’, vertelt Gudrun. ‘Patrick was geen fietser. Toen hij gevraagd werd, begon hij te trainen. Hij had weer een doel, een reden om op te staan. We kenden geen andere mensen met jongdementie. Voor Patrick de diagnose kreeg, wisten we niet eens dat die ziekte bestond. In Frankrijk leerden we lotgenoten kennen. We konden onszelf zijn, Patrick bloeide helemaal open.’
Onzeker en humeurig Frontotemporale dementie, zo heet de vorm van dementie waaraan Patrick lijdt. Gudrun merkte al langer dat haar man niet in zijn ge-
Gudrun Callewaert: ‘Mijn man Patrick heeft jongdementie, maar we blijven uitdagingen zoeken.’
wone doen was. Hij was onzeker en humeurig. Hij zocht uitvluchten om niet met vrienden af te
CM en Samana vergeten mensen met dementie niet Een mantelzorger heeft veel draagkracht nodig om de zorg op te nemen voor een persoon met dementie. Om vol te houden, schakel je het best op tijd hulp in. Ook CM kan helpen. Onder meer de dienst Maatschappelijk Werk toont je de weg naar de juiste diensten en voorzieningen. Als je er even tussenuit moet, kun je een beroep doen op oppashulp. www.cm.be/dementie
Samana versterkt mensen met een chronische ziekte en geeft tijd en ruimte aan mantelzorgers. Ma-zo is een netwerk voor en door mantelzorgers. Daar kun je terecht voor informatie, ondersteuning en een forum. www.ma-zo.be
spreken en gebruikte zijn gps om naar het werk te rijden. Toen hij vanop het werk in paniek naar Gudrun belde, was voor haar de maat vol. ‘Jij moet nu naar de dokter.’ Tot haar verbazing stemde Patrick meteen toe. De huisarts verwees hen naar een neuroloog. Het verdict volgde snel: jongdementie. ‘Daar hebben we geluk gehad’, zegt Gudrun. ‘Dokters denken vaak aan een burn-out of een midlifecrisis. Bij sommige mensen duurt het tot zeven jaar voor ze de juiste diagnose krijgen. Door hun extreme gedrag verliezen ze hun job en lopen relaties op de klippen.’
Intussen zijn er al 52 buddy’s bij Het Ventiel, allemaal vrijwilligers. Ze doen activiteiten in groep of met hun tweeën. Ze gaan wandelen met de wandelclub. Ze gaan fietsen, fitnessen of paardrijden. Ze maken kunst in een atelier bij een buddy-kunstenaar en stellen hun werk tentoon. En als een activiteit te zwaar wordt, dan verzinnen ze iets nieuws. ‘Alles kan’, zegt Gudrun. ‘Zo plannen we ook workshops met muziek. Zolang de buddy’s en de mensen met jongdementie zich jeunen, is het goed.’ De naam Het Ventiel is niet toevallig gekozen. ‘Iedereen is welkom om energie bij te pompen of stoom af te laten, zoals lucht in een fietsband’, verduidelijkt Gudrun. ‘De liefde voor mensen met dementie staat centraal. Ik wil geen bord boven de deur met ‘huis voor jongdementie’. We moeten buitenkomen. Dementie mag geen taboe zijn. Mensen met dementie zijn niet zot, ze spreken geen wartaal. Ze zijn eerlijk en leren iedereen om zichzelf te zijn.’
www.hetventiel.be of volg Het Ventiel op Niet dat de diagnose veel zekerheid brengt. Er is geen medicatie. Hoe de ziekte evolueert,
Waarom helpt lang platliggen niet bij een hernia? Een rughernia kan veel pijn geven maar geneest meestal spontaan. Bewegen is het beste medicijn. Wat is een rughernia? De ruggengraat bestaat uit wervels. Daartussen zitten soepele tussenwervelschijven, met daarrond een vezelachtige ring. Scheurt die, dan kan de tussenwervelschijf uitpuilen. Dat is een hernia. Wanneer de uitstulping op zenuwen drukt, kun je pijn krijgen. Hoe ontstaat het? Hoe een hernia ontstaat, is niet zo duidelijk. Overbelasting kan een oorzaak zijn: zwaar lichamelijk werk, lang en vaak rijden of een grote gestalte. Ook veroudering kan een rol spelen, net als erfelijke factoren, stress of roken. Wat zijn de symptomen? Als de uitstulping niet op een zenuw drukt, geeft een hernia geen klachten. Drukt hij wel op een zenuw, dan krijg je soms pijn in de onderrug. De pijn kan verergeren bij niezen, hoesten of persen. Je kunt ook last krijgen van een uitstralende pijn, tintelingen of gevoelloosheid in je lies, bil of been, zelfs tot in je voet. Soms heb je krampen of minder kracht in je been of kan je been verlamd raken. Drukt een hernia op een hele zenuwbundel, dan kunnen beide benen verlamd raken. Je kunt ook gevoelsstoornissen in je zitvlak, heupen of dijen krijgen net als erectiestoornissen of incontinentie. Wanneer ga je naar de dokter? Heb je symptomen die op een hernia kunnen wijzen, ga dan naar je huisarts. Doe dit zo snel mogelijk bij klachten die wijzen op druk op de volledige zenuwbundel. Je huisarts zal een behandeling starten met pijnstillers en in sommige gevallen fysiotherapie. De meeste patiënten genezen spontaan binnen de twaalf weken. Een operatie is zelden nodig. Het effect is bovendien moeilijk te voorspellen. Er kan littekenweefsel rond de zenuwstructuren ontstaan. Dan voel je permanent pijn. Wat kun je zelf doen? Houdingen en bewegingen die veel pijn doen, vermijd je het best in het begin. Toch is bewegen doorgaans de beste remedie. Zo versterk je je rugspieren en zal de pijn sneller verdwijnen. Probeer verder te doen met dagelijkse activiteiten. Lang platliggen is niet nodig en zorgt voor een trager herstel. Ga je toch eens liggen, sta dan geregeld op. Neem eventueel een pijnstiller. Zo kun je actief blijven. Geef de voorkeur aan paracetamol. Is dat onvoldoende, dan kan je arts een ontstekingsremmer voorschrijven. Elise Rummens, preventie-arts CM www.cm.be/dehuisdokter
Stefan Dewickere
8
11
[ sterker met steun ] blinde moeder bracht op haar eentje drie zonen groot
‘Ik zou zo graag één keer mijn kleinkinderen zien’ Opvallend beeldfragment uit 2016: in een aflevering van Radio Gaga sorteert de blinde Christiane Schietse (68) uit Lochristi de was met een kleurherkenner. Terloops legt ze uit hoe ze als alleenstaande moeder haar gezin leerde beredderen. We zochten haar op voor het verhaal achter deze bijzondere vrouw.
CM-voordelen Ben je lid van CM en heb je een visuele beperking, dan krijg je 5 euro korting op het lidgeld voor de Vereniging van Blinden en Slecht zienden (VeBeS). In Thuiszorg winkel vind je allerlei dagelijkse hulpmiddelen voor slechtzienden. Voor specifieke hulpmiddelen voor blinden werkt Thuiszorg winkel samen met gespecialiseerde firma’s. Dit CM-informatieblad is online te raadplegen als pdf. Wie dat wil, kan ook een ingesproken cd aanvragen bij de CMconsulent van het regionaal ziekenfonds.
> TEKST: NELE VERHEYE > FOTO’S: LIEVEN VAN ASSCHE
O
f het misschien geregend heeft, vraagt Christiane wanneer ik aankom voor het interview. Ja, antwoord ik ietwat verbaasd, waarop ze uitlegt dat ze het kan horen aan het geluid van de auto’s op straat. Als je blind bent, ervaar je de wereld op een heel andere manier, zoveel is duidelijk. Christiane is ondertussen meer dan 20 jaar blind, na complicaties bij de bestraling van een hersentumor. Maar daar wil ze het liever niet over hebben. ‘Wie heeft daar wat aan? Ik vertel liever positieve dingen.’
Ik moest alles leren
mer dat ik hun tekeningen niet meer kon zien. En dat ik zelf niet meer kon tekenen. In het opleidingscentrum heb ik leren werken met klei. Dat doe ik nog steeds heel vaak, alleen of met de kleinkinderen. Ik maak ook dingen in keramiek, met een draaischijf. Ik ben aangesloten bij de lokale kunstkring en doe regelmatig mee aan tentoonstellingen. Ik vind het belangrijk dat ik als blinde deel blijf uitmaken van het normale leven.’
Eén keer de kleinkinderen zien Christiane Schietse: ‘Blinden kunnen veel meer dan je zou denken.’
Aangebrande koekjes Christiane troont mij met enige trots mee naar de keuken, waar ze mij haar aangepast fornuis toont. Het maakt een piepgeluidje als een kom niet op het juiste vuur staat, en geeft ook aan wanneer een vuur warm is. ‘De oven gebruik ik
niet meer. Door medische complicaties ben ik ook mijn reukzin verloren. Bakken is daardoor te gevaarlijk geworden. De laatste keer is mijn tante mij komen zeggen dat ze de aangebrande speculaaskoekjes rook tot op straat, terwijl ik niets doorhad. Toen heb ik beslist om de oven niet meer te gebruiken. Ik kan wel heel veel met de microgolf. Flantaart, broodpudding, ik maak dat allemaal in mijn microgolf. En lekker, hoor!’
Samen boetseren Haar drie zonen zijn ondertussen de deur uit. Er is zelfs al een trosje kleinkinderen. ‘De oudste is 19, de jongste zit in het zesde leerjaar. Af en toe komt er eentje hier op vakantie, heerlijk. Dan boetseren we samen iets uit klei. We zijn een kunstzinnige familie. Ik heb vroeger veel getekend, mijn zonen zijn alle drie naar de kunstacademie geweest. Wat vond ik het jam-
Toch is het soms zwaar. ‘Als ik weer eens ergens tegen bots of over struikel, barst ik soms in tranen uit. Dan komt het verdriet allemaal naar boven. Ik zou bijvoorbeeld zo graag eens mijn kleinkinderen zien, of mijn schoondochters. Nog één keer met de fiets rijden, een uitstapje naar de markt hier in Lochristi of gaan shoppen in de stad. Kleine dingen die ik ongelooflijk mis. Ik heb voor bijna alles iemand anders nodig, daardoor begin ik er soms niet aan. Je vindt ook niet altijd iemand die zin heeft om bijvoorbeeld met jou naar een concert te gaan.’ Ondanks de mindere momenten is Christiane gelukkig. Ze haalt veel voldoening uit haar vrijwilligerswerk voor Licht en Liefde. ‘Ik ga dikwijls spreken in scholen en geef lezingen voor verenigingen. Mensen denken vaak dat blinden niets meer kunnen. Ik ben er om te bewijzen dat we veel meer mogelijkheden hebben dan je zou denken.’
[ helpende handen ]
Elizabeth en Pieter regelen etentjes met nieuwkomers ‘Waarom kennen wij eigenlijk geen mensen uit Syrië of Irak?’, vroegen Pieter Duysburgh (34) en Elizabeth Verhetsel (37) zich af. Na wat brainstormen ontstond Dine With Us, een initiatief dat nieuwkomers uitnodigt op een etentje bij mensen van hier. ‘Ons idee is simpel: mensen die nieuw zijn in ons land, nodig je uit om samen te koken bij jou thuis. Wie een etentje wil organiseren, schrijft zich in op onze website, en de nieuwkomers doen hetzelfde. Vervolgens koppelen wij de mensen aan elkaar en sturen we hen de nodige contactgegevens. De rest moeten ze zelf doen. We komen niet aan huis om te koken, nee.’ (lacht)
Voor alle nationaliteiten ‘Vorig jaar hebben er zich op vier maanden tijd 88 mensen aangemeld, 50 daarvan zijn effectief aan elkaar gekoppeld. We hebben ondertussen uiteraard ook zelf een etentje georganiseerd. Toevalligerwijs met Syriërs, terwijl we eigenlijk werken met alle mogelijke nationaliteiten. Ook mensen die hier bijvoorbeeld komen werken voor een internationaal bedrijf, kunnen zich inschrijven. We sluiten niemand uit.’
Geen kitsch ‘Tijdens ons eigen etentje merkten we alvast dat heel wat van onze eigen vooroordelen niet kloppen. De Syriërs waren geen moslims maar christenen, en ze hielden niet van kitsch en gouden frullen. Een van hen heette trouwens gewoon Paul Jacobs, een naam die je absoluut niet met Syrië zou associëren.’
Spontaan contact ‘Elkaar beter leren kennen, dat is de bedoeling. Er zijn al heel wat initiatieven voor nieuwkomers in ons land. Maar spontaan contact met mensen van hier, dat ontbreekt momenteel nog wat. Nochtans is het volgens ons echt noodzakelijk. Je kunt niet al die mensen naar hier laten komen om vervolgens te doen alsof ze er niet zijn. Ontmoet eens een vreemdeling, dat zou misschien wat geforceerd zijn, daarom kozen we voor samen koken en eten. Dat doet toch iedereen graag, uit welk land je ook komt?’
Wat merk ik van nieuwe doktersbriefjes? De oude getuigschriften voor verstrekte hulp zijn definitief vervangen door nieuwe modellen. Voor de patiënt heeft dat weinig gevolgen. In 2018 gaat het getuigschrift digitaal. Het getuigschrift voor verstrekte hulp, beter bekend als doktersbriefje, werd in oktober 2015 vernieuwd. Dokters konden nog tot eind vorig jaar hun oude voorraad opmaken. Sinds 1 januari mogen ze alleen het nieuwe model gebruiken. De nieuwe getuigschriften zijn wit. Er hangt een ontvangstbewijs aan waarop de arts noteert hoeveel je betaald hebt. Die strook mag je afscheuren en bijhouden. Als vanouds kleef je een gele klever op het briefje en stop je het in de CMbrievenbus voor de terugbetaling. Ook je
oude getuigschriften mag je nog tot twee jaar na je doktersbezoek aan CM bezorgen. Gebruikt je dokter dit jaar nog een oud getuigschrift, dan zal CM contact met hem opnemen om hem te herinneren aan de nieuwe regels. Je terugbetaling wordt gestort. De grote verandering volgt volgend jaar, wanneer het doktersbriefje verdwijnt. Je dokter zal je dan alleen een betaalbewijs meegeven. Het getuigschrift stuurt hij digitaal naar het ziekenfonds dat het geld op je rekening stort.
www.cm.be/ terugbetaling-ziektekosten
[ de vraag ]
Het was nochtans een zware dobber, als alleenstaande moeder plots blind worden. ‘Ik heb meteen de hulp van Licht en Liefde ingeroepen. Via hen ben ik terechtgekomen bij een opleidingscentrum voor blinden en slechtzienden in Antwerpen. Daar ging ik jarenlang drie keer per week naartoe. Mijn jongste zoon, toen 12, ging met mij mee tot aan het station, en kwam mij daar ’s avonds ophalen. Ik moest ontzettend veel leren: stoklopen, braille lezen, met de computer werken, mijn huishouden beredderen. In het begin wilde ik geen hulp aanvaarden. Maar als mensen beginnen zeggen dat je huis vuil ligt, moet je toegeven dat je het niet alleen kan. Hulp aanvaarden, ook dat heb ik moeten leren. Ondertussen heb ik een poetsvrouw en komen er mensen langs van Familiehulp en het OCMW om mij te helpen met het huishouden en de papieren. Maar koken, dat doe ik nog steeds zelf.’
Lieven Van Assche
10
12
[ inbox ]
CM-lidgeld onder de loep [ mijn CM ]
Met jouw ledenbijdrage toon je je solidair
[ brief in de kijker ] Mutas
Eind vorig jaar trokken wij voor drie weken naar het zonnige Spanje. Na een paar dagen liep het fout en werd mijn man doorverwezen naar het ziekenhuis. Mutas werd ingeschakeld en nam de kosten ten laste. Na een paar dagen werd een opname wegens CVA noodzakelijk en weer zorgde Mutas voor de nodige begeleiding. Zij namen met de dokters contact op en verstrekten ons zeer regelmatig de nodige info. We voelden ons geen dossiernummer, maar mensen die gesteund werden. Ook bij de repatriëring zorgde Mutas voor alles. Een bekwame en vriendelijke verpleegkundige zorgde voor vlotte begeleiding van het hotel naar het vliegveld van Malaga en in Zaventem samen met een chauffeur tot thuis. Bedankt Mutas voor alles.
ondersteuning van derden, it’s hard stuff! En je weet nooit hoe sterk je bent, tot dat ‘sterk zijn’ je enige keuze is. Ik probeer krachtig te blijven door me te focussen op wat ik heb en niet op wat ontbreekt, op wat ik kan en niet op wat onmogelijk is. Misschien gaan we ook ‘anders’ leven wanneer hulp niet op een gouden schoteltje wordt aangeboden: bewuster en dankbaarder voor elke vorm van solidariteit. Naam en adres bekend bij de redactie
Naam en adres bekend bij de redactie
Steunkousen Geneesmiddelen Speur je in cm.be mee naar het antwoord?
Tip Excuus om een vliegreis te maken Oplossing
L Stuur je antwoord voor 13 februari naar informatieblad cm.be, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail het naar zoekenwin@cm. be. Vermeld welke prijs je wenst: het boek ‘Het slimste quizboek ter wereld editie 2016’ van Marc van Springen en Roel Rosbloed (371 vragen over allerlei thema’s, puzzels en fotovragen), uitg. Manteau of het boek ‘De weg naar zelfcompassie’ van David Dewulf (achtstappenplan om vriendelijker te zijn voor jezelf), uitg. Lannoo. Uit de juiste inzendingen worden vier winnaars geloot.
Antwoord opgave cm.be nr. 24 Piekeren Winnaars Frans De Muynck (Ruddervoorde) Sabine Plessers (Hasselt) Frans Vandewiele (Kortrijk)
In vorig nummer werd gewaarschuwd voor langdurig gebruik van zware pijnstillers. Maar dan kan het toch niet de bedoeling zijn om er makkelijk aan te geraken? Enkele weken geleden had ik er zelf nodig. Na een onderzoek schreef de huisarts ze terecht voor. Daarbij vermeldde ze duidelijk hoe vaak en hoe lang ik die medicatie mocht nemen. Ze drukte erop de middelen niet te lang te gebruiken omdat ze verslavend kunnen zijn. Groot was mijn verbazing dat ik bij de apotheker ineens een verpakking van 60 stuks kreeg voor amper 3 euro. Als het niet goed is om te veel pijnstillers te nemen, dan zijn we volgens mij verkeerd bezig. Moeten dergelijke medicijnen dan niet in een kleine verpakking tegen een hogere prijs worden aangeboden? Rafael Trigueros De farmaceutische bedrijven beslissen autonoom in welke verpakkingen zij geneesmiddelen aanbieden. Voor veel geneesmiddelen zouden meer aangepaste verpakkingen welkom zijn. CM is al lang voorstander van het voorschrijven en afleveren van medicatie op maat van de patiënt.
Alleenstaande papa
Ik heb onnoemelijk veel respect en bewondering voor de alleenstaande papa (cm.be nr. 1) die zonder hulpleger, maar met heel veel liefde en toewijding zorgt voor zijn 2 kinderen. Ik kon me meteen met hem vereenzelvigen. Ik ben zelf ook manager van een mini-bedrijfje, zijnde mijn zoontje en ik. Dagelijks alle borden draaiende houden zonder
Mijn schoonbroer (73), die het moet rooien met een minimumpensioen en recht heeft op de verhoogde tegemoetkoming, werd recent chronisch ziek verklaard. Onlangs is ook een vorm van lymfoedeem in de beide onderbenen vastgesteld. Daarvoor moet hij steunkousen dragen. Maar hij heeft geen recht op een tegemoetkoming omdat de vastgestelde symptomen niet voorkomen op een lijst die door het Riziv is opgesteld. Toch moet hij de steunkousen voor altijd dragen. Die kosten hem twee keer per jaar 90 euro. Dat is veel geld voor iemand die het financieel niet breed heeft en voortdurend medische zorg nodig heeft. Naam en adres bekend bij de redactie Voor de terugbetaling van therapeutische elastische beenkousen gelden inderdaad bepaalde voorwaarden. Ze moeten worden voorgeschreven door een arts. Daarnaast spelen indicatie, drukklasse, soort breiwerk en lengtemaat een rol. Deze regelgeving is vastgelegd door het Riziv en moet door alle ziekenfondsen worden gevolgd.
Andere dromen
Door fysieke beperkingen en een burn-out sta ik nu op invaliditeit. Ik doe vrijwilligerswerk, echt werken lukt nog niet. Na een universitaire opleiding had ik andere dromen dan leven van een minimumuitkering. De toenemende druk om te doen wat niet gaat en het gevoel niet gerespecteerd te worden door de samenleving, wegen zwaar en doen pijn. Elke mens wil gewaardeerd worden voor wie hij is en wil niets liever dan een zinvolle bijdrage leveren binnen zijn mogelijkheden. Naam en adres bekend bij de redactie
Kreeg je onlangs een uitnodiging om je CM-ledenbijdrage te betalen? Weet dat het geld niet gebruikt wordt om doktersbriefjes terug te betalen. CM financiert er wel een brede waaier aan diensten en voordelen mee. Wat dat betekent, verneem je in zeven vragen en evenveel antwoorden. > TEKST: TOM VAN GEERTSOM
1
Waarvoor dient de CM-bijdrage?
Als lid van CM betaal je een voordelige bijdrage. Daarmee toon je je solidair met andere CM-leden. Met de ledenbijdragen bekostigt CM een uitgebreid pakket van diensten en voordelen. Denk maar aan tegemoetkomingen voor logopedie, brillen of herstelverblijf.
2
Waarvoor dient de bijdrage niet?
CM voert de verplichte ziekteverzekering uit. Ze betaalt onder meer doktersbriefjes terug en keert ziekte-uitkeringen uit. Deze taken worden in belangrijke mate gefinancierd door sociale bijdragen, niet door lidgeld.
3
Welke voordelen zijn er?
Als gezondheidsfonds wil CM jouw partner zijn in alle levensfasen, in goede en minder goede tijden. Er zijn te veel diensten en voordelen om ze allemaal op te sommen. Gaande van tegemoetkomingen voor kraamtot gezinszorg, van tegemoetkomingen voor tandprothesen tot oppashulp, van reisbijstand tot ziekenvervoer. Een overzicht vind je op www.cm.be/voordelen of in het kantoor.
4
Om de zes jaar kiezen CM-leden de algemene vergadering van hun ziekenfonds. Elk lid kan zich kandidaat stellen. Hoe hoog wordt de bijdrage? Wat krijg je ervoor in de plaats? Op de algemene vergaderingen worden knopen doorgehakt.
5
Waaraan moeten CMvoordelen voldoen?
De voordelen moeten het welzijn van de leden bevorderen. Dat staat in de ziekenfondswet. Het pact dat de ziekenfondsen vorig jaar sloten met minister van Volksgezondheid Maggie De Block, versterkt de rol van CM als gezondheidsfonds. De voordelen moeten ten goede komen van de gezondheid of ze moeten de draagkracht van leden en de samenleving verhogen. Sommige voordelen kent CM toe in afwachting van een regeling binnen de ziekteverzekering. Een voorbeeld is de CM-tegemoetkoming voor psychotherapie voor jongeren.
6
Hoe kun je je bijdrage betalen?
Je betaalt je lidgeld jaarlijks via overschrijving of domiciliëring. Je kunt ook kiezen
om de kosten te spreiden door driemaandelijks via domiciliëring te betalen. Voor personen ten laste, bijvoorbeeld kinderen die bij jou ingeschreven staan, hoef je geen bijdrage te betalen.
7
Zijn er andere bijdragen?
Je kunt als CM-lid aanvullende verzekeringen afsluiten. Daarvoor betaal je extra premies. Het CM-Hospitaalplan dekt de kosten bij een ziekenhuisopname. Het CM-MediKo Plan beschermt je tegen hoge medische kosten buiten het ziekenhuis. Ook de jaarlijkse bijdrage voor CM-Zorgkas heeft niets te maken met je ledenbijdrage. Vlamingen ouder dan 25 jaar betalen 50 euro, of 25 euro als ze recht hebben op de verhoogde tegemoetkoming. Met dat geld brengt CMZorgkas de Vlaamse sociale bescherming in de praktijk. Verder is er de zogeheten bijdrage voor de financiële verantwoordelijkheid. Die dient om een reservefonds te spijzen. De ziekenfondsen moeten dat fonds aanleggen om bij te passen als er een tekort is op het budget voor de gezondheidszorg. Als CM-lid moet je deze bijdrage in 2017 voor het elfde jaar op een rij niet betalen.
Skiën in Harrachov in de krokusvakantie Nog op zoek naar een betaalbare bestemming om te gaan skiën tijdens de krokusvakantie? Boek dan een vakantie naar Hotel Fit & Fun in Harrachov, Tsjechië. Harrachov is één van de best uitgeruste sportcentra van het Reuzengebergte en ideaal voor beginnende skiërs en snowboarders. De skischool start aan het hotel, zo hoef je geen seconde sneeuwpret te missen. Kinderen van 0 tot en met 11 jaar verblijven er bovendien gratis.
Heb je vragen of opmerkingen bij een artikel? Aarzel niet om ze te sturen naar lezersbrieven@cm.be - Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je jouw reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk. De redactie kan de teksten inkorten of niet geven bij plaatsgebrek.
Wie bepaalt welke voordelen CM geeft?
Je boekt al een vakantie voor een volwassene in volpension vanaf 546 euro. Het is ook mogelijk om met de nachtbus van Intersoc naar Harrachov te reizen.
... weer op de latten staan
Meer informatie via www.intersoc.be en 070 233 119.
13
16
[ uitsmijter ] geen zelfkritiek, wel compassie
‘Wie wordt gelukkig van een dag vol haast?’ Gezonder eten en meer bewegen? Volgens expert dokter David Dewulf moeten we in 2017 vooral minder streng zijn voor onszelf. En voor anderen. Hij legt uit hoe je door zelfcompassie andere prioriteiten leert leggen. > TEKST: NELE VERHEYE > FOTO: JOHANNA VANDENHEEDE
O
f het interview via Skype kan, vraagt David Dewulf vooraf, want hij zit in India. Hij verblijft er een paar weken om de batterijen op te laden en inspiratie op te doen: een cadeautje voor zichzelf. De man die na mindfulness nu ook zelfcompassie wil lanceren in Vlaanderen, brengt het nieuwe begrip alvast in de praktijk. Toch betekent zelfcompassie veel meer dan jezelf eens goed verwennen. Wat bedoel je met zelfcompassie? ‘Het gaat eigenlijk vooral over mededogen hebben met jezelf, niet altijd zo streng zijn voor jezelf. Kijk, heel wat mensen ervaren stress
door hun innerlijke criticus. Dat is een stem in je hoofd die voortdurend commentaar geeft op wat je doet. Niets is ooit goed genoeg. We willen altijd meer zijn, beter worden. En we veroordelen onszelf als we niet voldoen aan die eisen.’ Hoe doorbreek je dat patroon? ‘In mijn workshops help ik mensen hun innerlijke kritische stem te herkennen en er beter mee om te gaan. Je leert anders kijken naar jezelf en naar wat je wil bereiken. Met zelfcompassie, met mededogen voor waar je minder goed in bent of waar je niet meteen in slaagt. Je zult merken dat je hierdoor meer zelfvertrou-
wen krijgt en meer begrip voor je eigen gevoelens.’ Moeten we meer begrip hebben voor onze gevoelens? ‘Ik merk dat veel mensen bang zijn voor hun gevoelens. Ze laten hun negatieve emoties niet toe omdat ze bang zijn om het nog erger te maken. Dus zoeken ze afleiding, onder andere door veel te werken of iets nieuws te kopen. Via zelfcompassie kun je negatieve gevoelens toelaten zonder erdoor overspoeld te worden. Daar zijn trouwens heel concrete oefeningen voor. Het kan bijvoorbeeld helpen om je hand op je hart te leggen en compassievol stil te staan bij wat je op dat moment voelt. Een andere manier is op een voor jou moeilijk moment een innerlijke glimlach vormen. Je zal merken dat die innerlijke glimlach je gevoelens positief beïnvloedt.’ Zorgt zelfcompassie ervoor dat je je nooit meer slecht voelt? ‘Het is vooral begrip hebben voor jezelf als het wat minder gaat. Door negatieve emoties een plaats te geven, is het veel makkelijker om ze los te laten. Terwijl een emotie die je verdringt, net zal blijven terugkeren. Is er een pijnlijke gebeurtenis uit het verleden die je blijft parten spelen, geef die dan een compassievolle plaats en je zult merken dat het je niet langer overheerst.’ Heeft zelfcompassie ook je eigen leven veranderd? ‘Toch wel. Net op de moeilijke momenten in mijn leven heeft zelfcompassie mij doen groeien. Ik neem meer tijd om mijn batterijen op te laden en om er te zijn voor mijn familie. Ik doe het ook wat rustiger aan dan vroeger. Ik besef nu dat voldoende goed genoeg is, dat heeft mijn leven een stuk aangenamer gemaakt. Tenslotte: wie is gelukkig na een dag vol haasten van het een naar het ander? Niemand, toch.’
David Dewulf: ‘We zijn te streng voor onszelf.’
Het boek De weg van zelfcompassie van David Dewulf is verkrijgbaar bij uitgeverij Lannoo (19,99 euro). Speel mee met Zoek en Win op pagina 12 en maak kans op een gratis exemplaar.