Leef - 14 december 2023 by CM ziekenfonds

WAAROM ROUTINE GOED VOOR JE IS DAARVOOR BETAAL JE JE CM-LEDENBIJDRAGE

CM-gezondheidsmagazine

SEPPE OVER ZIJN DROMEN EN TOEKOMST

‘Ik zou graag alleen willen wonen’

DELPHINE KOPPELT VRIJWILLIGERS

inhoud

Vinger aan de polls

Tijl komt op voor het klimaat

De bijsluiter die bij elk geneesmiddel zit, geeft je informatie die je moet weten. Er staat onder meer vermeld waarvoor het geneesmiddel dient, hoe je het gebruikt, wanneer je het niet mag gebruiken, welke bijwerkingen er kunnen optreden en welke stoffen het product bevat. De bijsluiter is een gebruiksaanwijzing die je het best bewaart bij het geneesmiddel.

Lees jij de bijsluiter van nieuwe geneesmiddelen die je inneemt?

Seppe spreidt zijn vleugels

14 Sarah over de impact van vulvodynie

25 Factcheck: Vergroot fijnstof het risico op depressie?

Scan de QR-code en laat ons je antwoord meteen weten. In de volgende editie van Leef krijg je de resultaten hier te lezen.

Zelf por tr in z icht et

Resultaat van de vorige poll:

76 %

van de lezers die reageerden, lezen het etiket als ze een nieuw voedingsproduct kopen.

online LEEF - jaargang 6, nummer 4 Verschijnt vier keer per jaar. Redactie en vormgeving CM Charlotte Allefs, Marion Aussems, Herman Barthels, Astrid Boost, Cynthia Bulteel, Joeri Cludts, Martine Creve, Marjolein Cuvelier, Bram Dehouck, Teja De Prins, Davy D’Halluin, Ilina Ghijs, Ina Herman, Kathy Holbrouck, Philip Hoorne, Cathelijne Jennes, Stephanie Lemmens, Lindsey Mullie, Hanne Op de Beeck, Silke Roose, Rob Segers, Elien Steen, Helga Van Aken, Natalie Van den Heule V.U. Bart De Ruysscher, Haachtsesteenweg 579, 1030 Brussel, leef@cm.be Vormgeving Gevaert Graphics, www.gevaertgraphics.be Coverfoto Lieven Van Assche Illustratie Flore Deman De beschrijving van de CM-diensten en –voordelen heeft hier enkel informatieve waarde. Bij twijfel of betwisting gelden de statuten van het ziekenfonds: www.cm.be/ statuten.

Lees Leef ook online op www.cm.be/leef

24 en verder... 26 Wegwijs in de CM-premies 28 Goed voor jouw portemonnee 29 Delphine zorgt voor de perfecte match 30 Nieuws uit jouw regio 36 Pascal speelt muziek in het ziekenhuis

Spreekuur: Als er ’s nachts geschreeuw klinkt

edito

Weg van het gewone

Een ingesproken versie van Leef, een extra audioverhaal en onze eigen podcast. Leef heeft ook een mooi audio-aanbod.

22 18 Het belang van routine

Doorheen de reeks valt op dat mensen met down nood hebben aan duidelijke structuur en voorspelbaarheid in hun dagelijks leven. We zijn met zijn allen gewoontedieren, maar voor mensen met een beperking lijkt routine extra belangrijk.

‘‘

Het leven is niet binair, klaar en duidelijk.

‘‘

nieuwsbrief Informatie op jouw maat ontvangen en kiezen voor duurzaamheid. Schrijf je in voor de tweewekelijkse nieuwsbrief boordevol inspirerende Leef-verhalen.

Toch is datgene wat ik zo apprecieer aan mensen met down, net het omgekeerde. Ze halen me uit mijn comfortzone, weg van het gewone. Ze zijn oprecht, ad rem en spontaan. Zo zeggen ze wat er te zeggen valt en voelen ze wat er te voelen valt. We zijn met zijn allen al getuige geweest van heel wat pure emoties in de tv-reeks de afgelopen jaren. Van kleine verdrietjes tot grote levensvragen. Door hun buitengewoon zijn geven mensen met down kleur aan de samenleving. Kleur die er anders niet zou zijn. Het zet me aan het denken over

podcast

Mensen met en zonder beperking komen nauwelijks met elkaar in contact. Ze leven in gescheiden werelden, zegt de mama van Seppe. Dat is waar, en jammer. Gelukkig is er de zondagavond, wanneer we met zijn allen voor Down the road voor de buis kruipen. Vlaanderen volgt ook deze herfst weer de avonturen van Dieter Coppens en zijn vrolijke gezelschap met het gekende chromosoomdefect. Het programma zet ramen en deuren open naar meer inclusie en waardering van mensen met down. de maakbaarheid van de mens. De NIPtest, die vroeg in de zwangerschap duidelijk maakt of een kindje een genetische afwijking zoals het syndroom van down heeft, is sinds 2017 terugbetaald. Het aantal mensen dat geboren wordt met down neemt daardoor jaar na jaar af. We worden dus steeds minder geconfronteerd met dit soort bijzondere mensen. Ouders wiens uitslag van de NIP-test afwijkende resultaten geeft, staan voor een hele moeilijke keuze. Het lijkt een keuze tussen zwart en wit, maar dat is het niet. Het lijkt of je moet kiezen om imperfectie al dan niet een plek te geven in je leven en in je gezin. De test geeft echter een vals gevoel van controle. Imperfectie is overal, niet alleen in het DNA van Anneleen, Evert, Seppe en co. Het leven is niet binair, klaar en duidelijk, zwart of wit. Het is morsig, complex, verwarrend en gaat soms alle kanten uit. Doordat de wetenschap ons steeds meer kennis en keuzes geeft, lijkt het alsof we ons leven steeds beter kunnen in de hand houden, organiseren en structureren. Maar wat ik van mensen met down leerde, is net dat hun hoekje af de franje is die het leven nodig heeft.

Luc Van Gorp, VOORZITTER CM

in de kijker

Tijl Weemaes (11) stapte mee in de Klimaatmars

Lieven Van Assche

Uit volle borst voor de planeet

‘Als ik over het klimaat nadenk, dan voel ik wanhoop. Echt stom als mensen doen alsof er niets aan de hand is. Vandaag zijn we met velen, maar soms voel ik me de enige op de wereld die inzit met het klimaat. Op dagen als vandaag wil ik van mij laten horen!’ ‘Met mijn jeugdbeweging (JNM) doen wij allerlei activiteiten in en rond de natuur. Ook afval rapen. Dat vind ik echt erg: als mensen gewoon langs dat afval stappen. Ze kunnen het toch evengoed meenemen? Elk afvalstukje minder is een druppel, alle druppels samen vormen een oceaan.’

‘Betogen: ikkanda!’

helemaal mee

HELP GENEESMIDDELEN VEILIGER TE MAKEN

Meld bijwerkingen Elk geneesmiddel kan bijwerkingen veroorzaken. De meeste daarvan zijn bekend als het middel op de markt komt en kan je lezen in de bijsluiter. Andere bijwerkingen raken pas later bekend op basis van meldingen. Ondervind je zelf een vermoedelijke bijwerking van een geneesmiddel? Meld dat aan het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG). Op die manier worden problemen vlugger ontdekt en help je mee om geneesmiddelen nog veiliger te maken. Bijwerkingen kan je melden aan je arts, apotheker of rechtstreeks aan het FAGG.

Zorg op mareant voor jonger met kanke Zes grote ziekenhuizen bieden vanaf januari 2024 zorg op maat voor adolescenten en jongvolwassenen met kanker. Het gaat om het UZ Leuven, het UZ Gent, het UZ Antwerpen, het CHU in Luik, het Instituut Jules Bordet in Anderlecht en het UZ Saint-Luc in Brussel. De ziekenhuizen starten er met multidisciplinaire teams die werken rond de specifieke noden van jongeren. Na hun diagnose worstelen zij vaak met hun identiteit en zelfbeeld, de mogelijkheid om te werken of studeren, het aangaan van relaties en sociale contacten, zorgen over hun vruchtbaarheid en kinderwens.

www.eenbijwerkingmelden.be

CM zoekt nieuwe collega’s met een hart van goud Zin om anderen te helpen, om oplossingen te zoeken, om te luisteren en het verschil te maken? CM zoekt in alle Vlaamse provincies nieuwe collega’s voor haar Service Center. Als Service Center Consulent ben je een administratieve duizendpoot. Via telefoon, mail of chat zorg je voor een warm onthaal van de CM-leden. En je helpt hen verder met de correcte informatie. www.cm.be/jobs

ID/ Thomas Sweertvaegher

48%

van de Vlaamse scholieren vraagt meer aandacht voor mentaal welzijn op school Dat blijkt uit een bevraging van de Vlaamse Scholierenkoepel aan meer dan 20.000 leerlingen uit het middelbaar onderwijs. Bijna de helft van de bevraagden zet hun mentaal welzijn met stip op de eerste plaats. Ze willen vooral bijleren over hoe ze kunnen omgaan met faalangst en stress. Leerlingen geven ook aan dat ze niet altijd de weg vinden naar vertrouwenspersonen. www.scholierenkoepel.be

Simon Mouton

‘‘

Ik heb mij in mijn leven vaak heel dom gevoeld, vooral op het vlak van sociale intelligentie. Omdat ik niet begreep wat andere mensen wél begrepen, namelijk hoe je vrienden moest maken en houden.

‘‘

Hetty Helsmoortel in De Morgen over haar sociale onhandigheid.

CM-SPAAK

Deel je heldere blik Mails beantwoorden, facturen betalen, orde creëren in de niet-aflatende stroom admini stratie. Chantal (48, links op de foto) draait er haar hand niet voor om. Sinds deze zomer is ze als vrijwilliger actief bij CM-Spaak en helpt ze mensen wegwijs door alle papierwerk. ‘Elke woensdag ga ik langs bij Charlotte, die lijdt aan een zenuwziekte en daarom is doorverwezen naar CM-Spaak’, vertelt Chantal. ‘Dan bekijk ik alle administratie die binnenkomt en pak ik dat aan. Dat gaat van betalingen doen over papieren in orde brengen voor bepaalde diensten tot heel alledaagse dingen zoals eten voor de katten bestellen.’ Chantal kwam bij CM-Spaak terecht toen haar professionele leven veranderde en ze

heel wat vrije tijd kreeg. Die wou ze nuttig invullen. ‘Ik heb altijd administratief werk gedaan en ik weet dat ik daar goed in ben. CM-Spaak sprak me meteen aan.’ ‘Het klikt heel goed met Charlotte. Als we samen zijn, lachen we heel vaak. Dat ik mijn tijd gebruik om haar te helpen, doet me wat. Het is ook belangrijk voor mezelf. Ik ben niet zo sociaal. Mijn engagement verplicht me om buiten te komen. Charlotte en ik, we helpen eigenlijk elkaar.’ Op www.cm.be/leef vertellen Chantal en Charlotte over wat ze voor elkaar betekenen. Word CM-Spaakvrijwilliger www.cm.be/cmspaak 7

verhaal

Inkijk in een gezin

met ups & down(s) Bijna 30 jaar geleden sloeg er een bom in bij het gezin van Sabine. Haar jongste zoon Seppe kwam ter wereld met het syndroom van Down. In een kwartier tijd ontmantelden Sabine en haar man de situatie, na eerst eens goed gebleit te hebben. Seppe groeide op in een zeskoppig gezin, omringd door massa’s liefde. Dit is een gesprek over de dingen des levens, de vleugels spreiden én de toekomst met Seppe (29), mama Sabine (64) en zus Evelien (38).

Marion Aussems

Lieven Van Assche

9 9

verhaal

Seppe is een vrolijke jongeman met een eigen wil ‘Thuis is het saai’, zegt Seppe en dat zullen we kordaat op de vraag in wat voor gezin hij is opgegroeid. Vervolgens werpt geweten hebben. hij een ondeugende blik. ‘Ja, vroeger was het thuis altijd volle bak,’ lacht Sabine, ‘maar intussen gingen Evelien, Dries (40) en Tim (32) het huis uit.’ Evelien: ‘Toen Seppe geboren werd, was ik tien. Hij is een superlieve broer. Hij ziet en hoort alles, ook al fluisteren we iets aan de andere kant van het huis. Alles wat hij zegt,

is met een kwinkslag (lacht).’ Evelien zorgde net als haar twee broers mee voor Seppe. Niet uit verplichting, verzekert ze, het ging gewoon naturel. Sabine vertelt dat ze van dag tot dag hebben moeten bijleren in de zorg voor Seppe. ‘Destijds was er geen begeleiding zoals nu. Je gaat naar huis met een kind met down en trekt je plan.’ Makkelijk was dat niet, zeker niet met onze voltijdse jobs erbij. Maar kijk, het is ons gelukt.’

Dromen van alleen wonen Seppe: ‘Ik zou graag alleen willen wonen. Dat zou ik wel kunnen, denk ik. Maar op kot vind ik het ook heel leuk. Daar woon ik bij mijn vrienden. Thuis wonen bij mama en papa wil ik niet meer. Daar ben ik te groot voor. Ik kan mij ’s morgens aankleden, eten en dan ga ik met het buske naar het dagcentrum.’

Anderhalf jaar geleden mocht Seppe eindelijk ook op kot, naar een woonhuis van Mekanders. Die organisatie biedt zorg en ondersteuning bij kinderen en volwassenen. Daar wordt Seppe wakker en komt hij thuis van het dagcentrum, ook van Mekanders. ‘Op kot gaan is iets waar Seppe al jaren om vroeg, want net als zijn broers en zus wou hij graag het huis uit’, vertelt Sabine. ‘Elk weekend komt hij nog naar ons, maar met evenveel goesting vertrekt hij daarna weer. Ik heb het gevoel dat die gasten in het woonhuis dezelfde taal spreken en elkaar echt aanvaarden.’ Het is niet evident voor een mama om haar kind los te laten, zeker niet als het extra zorg nodig heeft. Maar de veiligheid van moeders paraplu hoeft duidelijk niet meer altijd voor bijna-dertiger Seppe. En daar is Sabine zeker blij om. ‘We beseffen dat we ouder worden. Wij moeten stilletjes minder en minder op de voorgrond komen, zodat hij zelfstandiger zijn leven kan uitbouwen.’

‘Helemaal alleen wonen, zal er niet in zitten voor Seppe, vrees ik. Daar is hij niet zelfredzaam genoeg voor’, geeft Sabine nog aan. ‘Ik denk ook dat Seppe heel eenzaam zou zijn’, zegt Evelien. ‘De combinatie nu lijkt me ideaal voor hem.’

De handen uit de mouwen

Seppe: ‘Ik wil graag in de bank gaan werken want daar zijn veel centjes. Of ik wil kok worden. Ik eet graag en kijk altijd naar Komen Eten. Ik werk nu ook al: elke maandag op school. Ik poets er de lerarenkamer, dek de tafels, doe de afwas, ga mee boodschappen doen ... Ze noemen mij meester Seppe. Ik werk bij Leen en Conny, de kiekens.’ ‘Iedereen die Seppe graag heeft, noemt hij kiekens’, verduidelijkt Sabine. ‘Evelien is ook een kieken’, voegt Seppe gniffelend toe. Elke maandag doet Seppe begeleid werk op een school. Via de teamcoaches van Mekanders die voor elke gast begeleid werk op maat zoeken. Sabine: ‘Dat werk doet hij met plezier. Het is een halve dag, precies goed.’ Kan zijn koksdroom ooit uitkomen? Sabine: ‘Samen kunnen we goed koken. Hij heeft een heel mooi boek Kijk ik kook, kookboek voor mensen met een verstandelijke beperking met veel foto’s. Maar helemaal alleen koken, is wat gevaarlijk.’ Seppe blaast: ‘Ik kan goed rijstpap maken!

‘‘

We beseffen dat we ouder worden. Wij moeten stilletjes minder en minder op de voorgrond komen zodat hij zelfstandiger zijn leven kan uitbouwen.

‘‘

Sabine

‘‘

Ik wil graag trouwen, kindjes hoef ik niet. Die maken lawaai.

‘‘

Seppe

En voor papa maak ik altijd een gehaktschotel, die leerde ik in het dagcentrum maken.’ En wat hij altijd voor haar maakt, vraagt zuslief. ‘Spaghettisaus!’ Was het voor Sabine en haar man haalbaar om voltijds te blijven werken, ondanks de zorg voor Seppe? ‘Het was noodzakelijk: financieel én voor ons hart.’ In het begin kreeg ze wel reacties. Moet je niet voor Seppe zorgen? ‘Dat blokte ik meteen af. Ik had naast mijn huishouden nog iets nodig, anders hield ik het niet vol.’

Ja tegen trouwen

Seppe: ‘Ik wil graag trouwen. Mét een feest. Mijn vrouw moet blond en lief zijn, zoals mijn mama. Koken moet ze ook kunnen. En valiezen maken, voor als ik naar mijn kot of op reis ga. Ik ben al eens verliefd geweest. Dat voelde ik in mijn buik. Kindjes hoef ik niet, die maken lawaai. Dat hoor ik bij mijn nichtjes en neefje.’ ‘Ja, hij vindt kinderen leuk, zolang ze niet te druk zijn’, lacht Sabine. ‘Hij kan niet om met conflict. Vroeger vielen er thuis nooit woorden, dus hij is dat ook niet gewend. Als de kleinkinderen hier zijn, durft het er wel eens tegen te zitten en dan wandelt Seppe de kamer uit.’ Een lief had Seppe al, een meisje dat hij ontmoette in het dagcentrum. Maar dat is na een halfjaar afgesprongen. ‘Ik ga gewoon een

ander lief zoeken’, zegt hij met een grijns. Als Seppe het heeft over zijn wens om te trouwen, kijkt mama Sabine bedenkelijk. ‘Ik denk dat dat toch wel moeilijk gaat zijn, hé Seppe.’ ‘Ik kan dat wèl, mamaaaaaa. Ik ga trouwen’, zucht Seppe. Evelien neemt over: ‘Ik denk dat de wens om te trouwen niet zo diep zit. Ik ken hem, ik zie dat hij er geen verdriet om heeft. Hij ziet dat gewoon bij anderen en zegt dan ook dat hij het wil.’ Sabine knikt. ‘Mocht het zich toch aandienen, dan pakken we dat op dat moment aan. Zoals we dat bij alles hebben gedaan met Seppe.’

Tijd om te ontspannen

Seppe: ‘Ik hou van muziek. Karaoke zingen vind ik tof, vooral Vlaamse schlagers. Die ken ik allemaal vanbuiten. Ik voetbal ook, maar kijk vooral graag. Toneel vind ik ook tof, ik zou wel graag eens met #LikeMe willen meedoen. Of meedoen met de Nachtwacht, samen met mijn familie. Mijn broers en zus hadden ook een hobby: goe zagen.’ Evelien geeft een por aan haar broer en ze mijmeren over de tijd van de sjoelbak, de sjotterkast en de knikkerbanen. ‘Het is niet dat wij beperkt werden in onze vrijheid omdat

‘‘

Het is niet dat wij beperkt werden in onze vrijheid omdat Seppe er was. Misschien was de wandeling iets minder lang, maar dat was voor niemand een probleem.

‘‘

Evelien

Wat deed Sabine vroeger om te ontspannen, buiten werken dan? Ze haalt haar schouders op. ‘Wij hebben veel moeten laten. Seppe heeft structuur en rust nodig. Onze echte vrienden begrepen dat, maar gaandeweg haken er wel mensen af. Met de tijd leer je als koppel elkaar te ontlasten zodat je eens weg kunt om op te laden. Dat is nodig.’

Oog op de toekomst Seppe er was. We hadden allemaal onze eigen hobby’s. Seppe kon ook alles met het gezin gewoon meedoen. Misschien was de wandeling iets minder lang, maar dat was voor niemand een probleem.’ Sabine: ‘Seppe ging naar Akabe, de scoutswerking voor kinderen met een beperking. En met JOMBA, Kazou-vakanties voor JOngeren Met Bijzondere Aandacht, is hij op kamp geweest. Dat vond hij leuk, vooral als het feest was. Evelien: ‘Geef hem een podium, verkleed kleren en een micro en hij is gelukkig.’ ‘Als hij maar de show kan stelen’, vult Sabine trots aan.

Seppe: ‘Binnenkort is het Kerstmis en dan ga ik pakjes kopen. En in januari word ik dertig! Dan wil ik een groot feest met zangers, zoals Metejoor en Pommelien Thijs! Of een heel grote karaoke, dat doe ik graag! En dan nog later, als mijn mama en papa oud zijn, dan ga ik wel niet voor hen zorgen. Dat gaat Evelien doen, hé Evelien.’ ‘Als gij maar kunt stoken en plagen, hé’, lacht Evelien. ‘Als het over gevoelens gaat, dan begint hij de grapjas uit te hangen’, zegt Sabine. Of Seppe ooit bij zijn broers of zus zou willen wonen? ‘Uhm, mama, zeg jij het maar nu’, ontspringt Seppe de dans eerst, maar dan

zegt hij: ‘Zonder kindjes dan.’ Iedereen lacht met zijn charmante directheid. Evelien geeft aan dat ze er rekening mee houdt dat Seppe misschien ooit bij haar komt wonen. Sabine zegt meteen dat ze dat niet zou willen. ‘Ik wil niet dat mijn kinderen dezelfde last als wij moeten dragen. Wel hoop ik dat Seppe in de weekends of in de vakanties bij hen terechtkan.’ Evelien: ‘Daar kan je op rekenen, mama. Het geluk is dat we een groot gezin hebben dat overeenkomt.’ En wat kan de maatschappij doen voor mensen als Seppe? ‘Er moet meer geïnvesteerd worden in opvang. Er zijn vaak lange wachtlijsten’, zegt Evelien. ‘En er is nood aan meer integratie’, benadrukt Sabine. ‘Mensen met en zonder beperking moeten meer met elkaar in contact komen. Nu leven we precies in gescheiden werelden.’ ‘En nu wil ik terug naar mijn kot, mama.’ ‘Da’s goed, jongen.’

dossier

Leven met een onzichtbare aandoening

‘Vulvodynie

zorgt voor meer diepgang in mijn relatie’ Een op de tien vrouwen heeft pijn bij penetratieseks. Sarah Pauwels (25) is een van hen: ze heeft vulvodynie en vaginisme. Met haar inzet bij Vulva Stories, een community voor vulvodynie-patiënten, wil ze de chronische pijnaandoening bespreekbaar maken.

Charlotte Allefs

Frederik Beyens

Lidewij Nuitten heeft het woord vulvodynie net laten vallen wanneer we Sarah ontmoeten. Voor haar is het een dagelijkse realiteit. Sarah: ‘Ik had voor het eerst pijn aan mijn vulva bij het inbrengen van een tampon. Maar toen gingen er nog geen alarmbellen af, ik dacht dat die pijn normaal was. Pas bij mijn eerste keer penetratieseks deed het echt veel pijn. Iedereen met een vulva kan zich inbeelden dat de eerste keer een beetje pijn doet, maar ik schreeuwde het uit. Gelukkig was het buiten dat gegeven nog steeds een mooi moment.’ ‘Mijn partner en ik probeerden het nog een paar keer, maar ik bleef pijn hebben. Mijn vriend raadde me aan om een afspraak te maken bij de

gynaecoloog. Die stelde vast dat mijn maagdenvlies niet was hoe het hoorde te zijn. Mijn maagdenvlies sloot mijn vagina helemaal af. Er volgde een operatie. Dat was niet de oplossing, ik had nog steeds pijn. Pas toen viel de diagnose van vulvodynie en vaginisme. Ik heb geluk gehad dat mijn gynaecoloog

me meteen geloofde. Hoewel dat altijd zo zou moeten zijn, krijgen veel lotgenoten te horen dat het tussen hun oren zit.’

Vulvodynie heeft niet alleen een impact op relaties en seks, maar ook op andere, alledaagse dingen.

‘Ik probeerde een paar behandelingen uit: zalfjes, antidepressiva en anti-epileptica om de pijnprikkels tegen te houden. De pijn verminderde, maar ik had veel last van bijwerkingen zoals een droge mond, zweten, trillingen, schokken, nachtmerries en slecht slapen. Ik stopte met medicatie en werd voor de tweede keer geopereerd. Die operatie heeft me geholpen op vlak van penetratieseks, al is dat niet het belangrijkste meer. Ik heb geleerd dat er veel meer is.’

Sarah Pauwels

‘Toch is dat het eerste waar mensen aan denken: seks. Ik krijg vaak te

‘‘ ‘‘

Maar wat is dat nu, vulvodynie? Professor gynaecologie Hans Verstraelen: ‘Als je vulvodynie hebt, heb je pijn aan de vulva. De meeste patiënten hebben pijn ter hoogte van de ingangszone van de vulva bij aanraking, druk of wrijving, bij seksueel contact of een poging daartoe. Sommigen hebben ook last als ze aansluitende kledij dragen, lang zitten of bepaalde sporten doen. Het is een chronische pijn. Veel patiënten zijn geholpen na een behandeling. Het uiteindelijke doel is dat de seksuele tevredenheid zo goed als mogelijk is.’

Wat kun je eraan doen?

horen dat ik geluk heb dat mijn vriend bij me wil blijven. Voor een grote groep is penetratieseks nog steeds de norm. Ik zou geen gelijkwaardige partner zijn omdat ik hem niet zou kunnen geven waar hij recht op heeft. Dat tast je zelfvertrouwen aan. Je moet telkens opnieuw tegen jezelf zeggen dat dit niet klopt. Vulvodynie zorgt juist voor extra diepgang in mijn relatie. Ik heb nu veel echte gesprekken.’ ‘Vulvodynie heeft niet alleen een impact op relaties en seks, maar ook op andere, alledaagse dingen. Als ik wil fietsen heb ik bijvoorbeeld een speciaal zadel nodig. Ik moet opletten welk ondergoed en wc-papier ik koop en ik doe het best nylon plakkousen aan om extra aanrakingen te vermijden. Het is

niet het einde van je leven, maar het vraagt toch een aanpassing.’ ‘Acceptatie is belangrijk. Zelf ging ik naar een seksuoloog. Dat raad ik lotgenoten aan: laat je helpen, het is al moeilijk genoeg. CM geeft daarvoor een extra terugbetaling, want de rekening loopt snel op.’ ‘Ik zet me ook in voor Vulva Stories, daar creëren we een platform om de juiste informatie te geven en lotgenoten emotioneel te ondersteunen. Ik organiseerde bijvoorbeeld in maart een Vulva Stories-dag voor lotgenoten en vrijwilligers. We hopen ook beleidsmakers, gezondheidsmedewerkers, scholen en werkgevers te bereiken. Want je bent niet alleen, vulvodynie treft veel vrouwen.’

‘We proberen eerst de pijn te bestrijden met antidepressiva en anti-epileptica. Soms gaat het om pillen en soms om een crème. Een kleine dosis van deze medicatie werkt in op pijnprikkels. Als geneesmiddelen niet voldoende resultaat geven, kunnen we opereren. We nemen slijmvlies van het stukje van de ingangszone van de vulva dat niet reageert op medicatie weg. Dat is succesvoller dan medicatie. Naar schatting is zeventig procent ermee geholpen.’ ‘Vulvodynie wordt het best multidisciplinair behandeld. Zo worden onze patiënten ook begeleid door een seksuoloog. En als de pijn zo goed mogelijk gedempt is, verwijzen we hen door naar onze bekkenbodem kinesist. Want vulvodynie gaat vaak hand in hand met vaginisme, een overmatige spanning van de bekkenbodemspieren.’

Evy Raes

viermaal

Zelfportret in zicht De mensen op deze pagina’s zien er goed uit. Toch hebben ze allemaal een chronische ziekte. Want je kan er goed uitzien en tegelijk heel ziek zijn. De buitenwereld begrijpt dat niet altijd. Met het project Inzich(t) wil Samana net de kracht van mensen met een chronische ziekte in beeld brengen. Vijfentwintig mensen maakten daarvoor een professioneel zelfportret. Leef toont er hier vier. Wil je meer lezen over dit project? www.cm.be/leef

‘Ik wil terug stralen en bewust uit de schaduw stappen, met een krachtige blik. Zonder mij daar schuldig over te voelen. Al is er steeds die sluier van pijn, als een waterval. Een waterval die mij op slechte momenten onzichtbaar maakt voor de buitenwereld ...’ Natacha (49)

‘Ik ben jarenlang blijven werken met mijn chronische ziekte. Ik lag ervan wakker toen dat niet meer lukte. Het wringt dat ik leef van een uitkering. Ja, van ziek zijn is nog niemand beter geworden. Deze doordenker vind ik een leuke quote, die mooi past bij de foto met mijn nadenkende blik.’ Eric (58)

‘Vroeger was ik heel actief. Nu ben ik al blij met een korte wandeling. In de natuur kom ik tot rust. Op de foto had ik nog donkere wolken gewild, als symbool voor wat geweest is. Maar mijn gezicht moest in de zon, uitkijkend naar een hoopvolle toekomst.’ Jan (68)

‘Ik heb veel rust en warmte nodig. Ik geniet van kleine dingen, daar trek ik me aan op. Zoals een warm dekentje, gezelligheid in huis, of mijn kinderen die me aan het lachen maken. Dat deden ze ook bij deze foto, en het leverde mijn spontane glimlach op.’ Yana (28)

dossier

‘‘

Hoe langer je een gewoonte aanhoudt, hoe meer verbindingen er in onze hersenen ontstaan. Dat versterkt die gewoonte.

‘‘

Rudi D’Hooge

HET BELANG VAN ROUTINE

Zijn we stiekem allemaal

gewoontediertjes? We beweren dat we het haten, maar eigenlijk hebben we het net heel hard nodig. Sterker nog, we gaan er onbewust naar op zoek. Routine. Voorspelbaarheid. Herhaling. Wat doet routine met ons brein? Rudi D’Hooge is biologisch psycholoog aan de KU Leuven en de VUB. Hij bestudeert hoe mensen bepaalde gewoontes aanleren en buigt zich over zeven stellingen. Ina Herman

Flore Deman

Routine is iets biologisch ‘Klopt helemaal. Om het belang van routine te ontrafelen, moeten we kijken naar hoe ons brein werkt. Onze hersenen bestaan grofweg uit twee delen met elk een andere functie.’ ‘Enerzijds heb je de bewuste processen, vooraan in de hersenen. Daar zit ons vermogen om te redeneren, complexe taken te plannen en ze uit te voeren. Anderzijds hebben we dieper gelegen delen die de automatische hersenprocessen controleren. Ze zorgen er letterlijk voor dat we niet moeten nadenken over elke stap die we zetten. In die gebieden worden gewoontes opgeslagen.’

Een gebrek aan routine vreet energie ‘Ook dat is correct. Telkens je een nieuwe vaardigheid aanleert, doe je een beroep op je voorste hersendelen. Dat hersengebied heeft echter een

groot nadeel: het gebruik ervan vraagt veel aandacht en hersencapaciteit. Daardoor is er op dat moment minder ruimte voor andere dingen.’ ‘Herinner je bijvoorbeeld toen je pas leerde rijden met de wagen. Vermoeiend hé? Je dacht bewust na welke pedalen je moest indrukken. En oh wee als je passagier de radio te hard zette.’

Dankzij routine doe je bepaalde dingen sneller ‘Ja, meestal wel. De eerste keer in een vreemde stad, duurt het een tijdje voor je de weg vindt van het hotel naar dat leuke restaurant. Zelfs met Google Maps (lacht). Maar de volgende keer gaat dat al veel sneller.’ ‘Je handelt een taak sneller af doordat het bewuste zoekproces is overgegaan van je frontale hersenen naar de automatische, snellere gebieden.’

dossier

Routine leer je jezelf aan ‘Sommige dingen worden inderdaad een automatisme omdat je ze ontelbare keren na elkaar doet. Je denkt er zelfs niet meer bij na. Zoals tandenpoetsen.’ ‘Maar je kan routines ook afkijken bij anderen. Of leren van een professional. Dat is efficiënt, want dan hoef je niet probleemoplossend te denken en ga je meteen over op het aanleren van de gewoonte. Je neemt als het ware een shortcut. Dat doe je bijvoorbeeld als je een gezond week menu downloadt in plaats van zelf gezonde recepten samen te stellen. Je kan het weekmenu meteen in je dagelijkse routines toepassen.’

Je kan nooit te veel routine hebben ‘Klopt niet. Onze frontale hersenen hebben uitdaging nodig. Daarom zoeken we dat op, anders vervallen we in een soort sleur. Met soms verregaande gevolgen. Onderzoek toont aan dat te weinig hersenstimulatie zelfs kan leiden tot depressie. Dat is de reden waarom mensen soms een extra prikkel inschakelen bij saaie of repetitieve taken. Gaan joggen met een podcast in je oren is daar een mooi voorbeeld van.’

Een routine is makkelijk om te buigen ‘Integendeel. Hoe langer je een bepaalde gewoonte aanhoudt, hoe meer verbindingen er in onze hersenen ontstaan. Dat versterkt die gewoonte. Daarom is het van belang om slechte gewoontes niet te laten aanslepen en ze zo snel mogelijk te doorbreken.’

‘Een vervangende routine aanleren vraagt telkens een bewuste inspanning van je brein. Een inspanning die je lang genoeg moet kunnen volhouden tot die een verankerde gewoonte geworden is. Toch niet zo evident dus.’

Je kan routines inzetten bij het verwezenlijken van je goede voornemens ‘Zeker! Ben je zo iemand die elk eindejaar weer beslist om gezonder door het leven te gaan? En herval je dan al snel weer in je oude gewoontes? Dat is biologisch gezien zeer normaal. Maar eens je het principe begrijpt, kan je er ook gebruik van maken.’ ‘Doe bijvoorbeeld een beroep op op de hulp van anderen. Vraag naar hun strategie of schakel ze in als stimulans. Je eentonige sportmoment wordt meteen een pak leuker door die gezellige babbel met je vriend. Dat helpt om de goede gewoonte lang genoeg vol te houden tot zij erin slijt. En dan raak je die niet snel meer kwijt.’

Bereken nu je premie op CM.be/verzekeringen

MOB Verzekeringen CM Vlaanderen, verzekeringsonderneming met maatschappelijke zetel in België en toegelaten onder nummer 150/01 om de tak 2 ‘ziekte’ en tak 18 ‘hulpverlening’ te beoefenen. Ondernemingsnummer: 0851.601.503 Een gedetailleerde premietabel, inclusief de vermelding van de (handels)premies, taksen, acquisitie- en administratiekosten is terug te vinden in de algemene voorwaarden

De verzekeringen van CM worden niet duurder

dossier

Pubernesten De podcast voor ouders van jongeren

Leven met een tiener in huis voelt soms aan als een ritje op een achtbaan. De dagen waarop alles wat je zegt met rollende ogen wordt onthaald, de kamer van je kind een verboden plek is en de sfeer aan de keukentafel sneller kan omslaan dan een blad in de wind. Maar geen nood, Pubernesten geeft de antwoorden waar jij naar zoekt. Philip Hoorne In elke aflevering van Pubernesten fileert gastvrouw Stephanie samen met een ouder en een expert een thema dat pubers en hun ouders beroert. De titel van de derde aflevering luidt Help, mijn kind is ongelukkig en richt zich naar ouders en opvoeders die zich afvragen hoe om te gaan met de heftige emoties waar hun tiener mee worstelt.

Een andere dochter Wim, 46 jaar, is een gescheiden papa van vier kinderen tussen 12 en 18. Wanneer we hem vragen om zijn dochter van 17 te omschrijven, lichten zijn ogen fel op. Hij merkt dat ze niet lekker in haar vel zit. ‘Plots begon ze zich anders te gedragen’, zegt Wim. ‘Ze vond dingen leuk die voorheen helemaal niet bij haar pasten. Ze sprak anders over sommige mensen. Ik had ineens een andere dochter. Ze zat op haar kamer ongelukkig te zijn en ging

niet graag meer naar school.’ Op zekere dag krijgt Wim in de vroege ochtend een telefoontje van zijn dochter die met vriendinnen op stap was. ‘Huilen, snotteren, snikken … Ik word dan uiterst kalm en blijf aan de telefoon tot ze zegt dat het weer gaat.’

altijd wat ze wel of niet mogen vragen. Ook voor broers en zussen is dat lastig. Ze proberen degene die het moeilijk heeft te ontzien. Dat lijkt op een gebrek aan interesse, maar dat is niet nood zakelijk zo.’

Voor Ilse De Block van de Opvoedingslijn zijn zo’n verzuchtingen dagelijkse kost. ‘Tieners ontwikkelen hun identiteit, zijn op zoek naar wie ze zijn. Gevoelens van eenzaamheid en ongelukkig zijn, horen daarbij’, weet Ilse.

Vleugje humor Problemen in het gezin en op school bespreekbaar maken is oké. Maar praten tieners onderling over hun gevoelens? Wim verneemt dat na die ochtendlijke huiltelefoon niet één vriendin polst hoe het met haar gaat. Ilse heeft daar een verklaring voor. ‘Leeftijdsgenoten weten niet

‘Als mijn dochter het moeilijk heeft, dan straalt dat af op het hele gezin’, zegt Wim. ‘De spanning is te snijden. Je hebt het gevoel dat je de hele tijd op de toppen van je tenen moet lopen.’

‘‘

Als mijn dochter het moeilijk heeft, straalt dat af op het hele gezin. ‘Het is belangrijk dat je aandacht blijft hebben voor je andere kinderen,’ repliceert Ilse, ‘en dat je het kind dat de spanning veroorzaakt duidelijk maakt: Ik weet dat je het moeilijk hebt, maar houd ook rekening met de anderen. Wees niet bang om die bood-

‘‘

Wim schap te brengen. Gebruik gerust een vleugje humor. Met humor kan je dikwijls de lucht doen opklaren.’ ‘We mogen niet voorbijgaan aan de kracht van de eigen omgeving,’ aldus Ilse. ‘Praten is enorm belangrijk, maar als het niet lukt dringt professionele hulp zich op. En als die nodig is, betrek dan je kind in die beslissing.’

Beluister alle afleveringen 1. Wat als sexting grenzen overschrijdt? 2. Te jong en te veel drinken 3. Help, mijn kind is ongelukkig 4. Al dat gamen, is dat wel gezond? 5. Over social media en selflove Benieuwd? www.cm.be/leef/podcast

spreekuur

NACHTANGST MET GILLEN

Als er ’s nachts geschreeuw klinkt Als je kind ’s nachts begint te gillen en niet gewekt kan worden, dan kan dat best beangstigend overkomen. Gelukkig is zo een aanval onschuldig en gaat het na een paar minuten weer over.

Wat is het? Een nachtelijke paniekaanval begint vaak met rechtop zitten in bed met opengesperde ogen, terwijl de slaper paniekerig schreeuwt. Er kan ook een vechtreactie optreden waarbij de persoon met nachtangst vecht tegen een schijnbaar gevaar of tegen andere personen of voorwerpen in de kamer die als bedreigend worden gezien. Soms wil de slaper op de vlucht slaan en loopt hij effectief de kamer uit. Een aanval duurt meestal maar een paar minuten. Eens wakker herinnert de slaper zich helemaal niets van wat er gebeurde, behalve soms een heel vaag gevoel van intense angst.

Wat is de oorzaak? Een precieze oorzaak is niet bekend. Het is bijna altijd een tijdelijk fenomeen zonder gevolgen. Nachtangst treedt op in de eerste helft van de nacht en altijd tijdens de diepe slaap. Het komt vaak voor bij kinderen tussen 3 en 12 jaar en iets vaker bij jongens. Ongeveer een op de tien kinderen heeft er wel eens last van. Af en toe blijft het fenomeen ook bestaan op volwassen leeftijd.

Wat kun je zelf doen?

ELISE RUMMENS (42) PREVENTIE-ARTS CM Elise is onze huisdokter. Haar stokpaardje op het vlak van gezondheid is beweging. Daarom zie je haar op dinsdagavond springen, vliegen, duiken, vallen en weer opstaan. Dan heeft ze haar wekelijkse parkourtraining. www.cm.be/dehuisdokter

Nachtangst is onschuldig en gaat vanzelf over. Je hoeft hier dus niets tegen te doen. De persoon bedaart namelijk niet door geruststellende woorden of gebaren. Probeer je kind niet te wekken tijdens een aanval, want dan kan het verward raken. Bescherm je kind tegen mogelijke verwondingen bij een heftigere reactie. Komt je kind geregeld uit bed, zorg dan dat het zich geen pijn kan doen. Laat het bijvoorbeeld niet boven in een stapelbed slapen, beveilig de trap en laat geen speelgoed op de vloer slingeren.

Wanneer moet je naar de dokter? Een doktersbezoek is niet nodig, maar ga zeker langs als je twijfelt of het om nachtmerries of om nachtelijke angst en nachtelijk gillen gaat.

factcheck

Vergroot fijnstof het risico op depressie? Langdurige blootstelling aan fijnstof, de gevaarlijkste luchtverontreinigende stof, zou onze mentale en fysieke gezondheid schaden en leiden tot meer bezoeken aan de huisarts. Is dat effectief zo?

Waar komt dit nieuws vandaan? Belgisch onderzoek toont aan dat jongeren en volwassenen die in een wijk leven waar veel fijnstof in de lucht hangt, gemiddeld 10 procent vaker een huisarts nodig hebben dan wie in een omgeving woont met een relatief gezonde lucht. In dat onderzoek wordt een verband gelegd met astma,

CONCLUSIE

hart- en vaatziekten en depressie. Ook is er volgens een recente overzichtsstudie een duidelijk verband tussen depressie en blootstelling aan vervuilde lucht.

Hoe moet je dit nieuws interpreteren? De overzichtsstudie toont echter niet aan hoe vervuilde lucht depressies kan veroorzaken. Dat blijft gissen. Mogelijk leidt langdurige blootstelling aan vervuilde lucht tot ontstekingsprocessen in het lichaam die misschien leiden tot ontregeling van hormoonsystemen of van boodschapperstoffen (neurotransmitters) in de hersenen. Het is mogelijk dat de immuniteit vermindert als gevolg van de vervuilde omgevingslucht.

Zo zit dat!

Fijnstof schaadt de lichamelijke en mentale gezondheid en leidt tot meer bezoeken aan de huisarts. Dat blijkt uit nieuw Belgisch onderzoek. Er bestaat een duidelijk verband tussen langdurige blootstelling aan fijnstof en depressie, al aangetoond in eerder goed uitgevoerd onderzoek. Wetenschappers zijn er nog niet uit hoe ze dat verband precies kunnen verklaren.

BRON: www.gezondheidenwetenschap.be

stap voor stap

Wegwijs

in de premies Als CM-lid betaal je de CM-bijdrage. Sluit je aan bij een verzekering van CM, dan tel je daarvoor een premie neer. Ben je aangesloten bij CM-Zorgkas? Dan betaal je hen de zorgpremie. Waarvoor dienen deze premies juist voor? We leggen het graag stap voor stap uit.

CM-ledenbijdrage Met die nagelnieuwe bril kijk je weer glashelder om je heen. Naar de sportievelingen die zich bij hun sportclub in het zweet werken. Of naar de kersverse ouders die met hun kleine spruit een ommetje maken. Zowel voor die bril als het lidgeld van de sportvereniging krijg je een terugbetaling. Ben je net ouder geworden, dan ontvang je een babygeschenk en geboortevoordelen. Dit is een kleine greep uit het uitgebreide pakket van CM-diensten en -voordelen. CM heeft voordelen voor iedereen. Je vindt een overzicht en de voorwaarden op www.cm.be/voordelen. Als CM-lid heb je er recht op als je voldoet aan de voorwaarden en in orde bent met de betaling van de CM-bijdrage. In 2024 is de CM-bijdrage 9,43 euro per maand. De bijdrage stijgt dus niet tegenover dit jaar. Kinderen en personen ten laste betalen geen bijdrage. Je kan de CM-bijdrage eenvoudig met een domiciliëring of met een overschrijving betalen. www.cm.be/bijdrage

26 * CM Vlaanderen (120), reg. verzekeringstussenpersonen 1016c (ON 874.853.490), optredend voor MOB Verzekeringen CM-Vlaanderen, verzekeringsonderneming codenummer 150/01 om tak 2 'ziekte’ en tak 18 ‘hulpverlening’ te beoefenen. ON 851.601.503. Zie ook pagina 21.

Premies van de verzekeringen van CM

Zorgpremie

Een lange behandeling zit er bijna op: de laatste chemokuur. Die oefeningen bij de kinesist helpen echt bij je revalidatie, nog even en je kan zonder krukken stappen. Dat wordt een nachtje in het ziekenhuis: een ingreep aan een hartklep dringt zich op.

Je bent weer beter mobiel met die rolstoel. Zo bol je vlot naar de bakker om de hoek. Opa krijgt de zorg die hij nodig heeft in het woonzorgcentrum, hij kaart er ook elke middag met medebewoners. Een krasse 80-plusser is blij dat die thuis kan blijven wonen met de ondersteuning van een dienst voor gezinszorg.

Voor hoge medische kosten, zowel binnen als buiten het ziekenhuis, kan je je als CM-lid beschermen door te kiezen voor een verzekering van CM: • CM-Hospitaalplan is een verzekering voor medische kosten die verbonden zijn aan een opname in het ziekenhuis zoals de kosten van je (dag)opname, de vooren nazorg bij je opname en de ambulante zorg bij bepaalde ernstige ziekten. Deze verzekering betaalt de kosten terug op basis van je ziekenhuisfactuur. • CM-Hospitaalfix Extra geeft je een vast bedrag per dag ziekenhuisopname. • CM-MediKo Plan is een verzekering voor medische kosten buiten een ziekenhuisopname. Je betaalt een premie om aan te sluiten bij een verzekering van CM*. Die premie is afhankelijk van je leeftijd. In 2024 verhogen de prijzen van de verzekeringen van CM niet. Op de CM-website kan je je premie berekenen. www.cm.be/verzekeringen

Zij hebben veel zorg nodig en maken vaak heel wat kosten. Daarom krijgen ze financiële steun van de Vlaamse sociale bescherming. Zo blijft de zorg betaalbaar. Een volledig overzicht lees je op www.vlaamsesocialebescherming.be. Om dit mogelijk te maken betaal je de zorgpremie aan CM-Zorgkas. Zij voeren de Vlaamse sociale bescherming uit. Door deze premie te betalen, ben je solidair met meer dan 300 000 zorgbehoevende mensen in Vlaanderen. En als je zelf zorg nodig hebt, kan je ook rekenen op de Vlaamse sociale bescherming. Woon of werk je in Vlaanderen? Dan betaal je vanaf het jaar waarin je 26 wordt een zorgpremie. Woon of werk je in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, dan kan je vrijblijvend kiezen om aan te sluiten bij een zorgkas. In 2024 betaal je 62 euro. Onder bepaalde voorwaarden betaal je een verlaagde zorgpremie van 31 euro. www.cm.be/zorgkas

jouw portemonnee

Eerste hulp bij medische kosten Een rist terugbetalingen van de ziekteverzekering en voordelen van CM helpen om je medische kosten onder controle te houden en gezond te blijven. Weet jij waar je recht op hebt?

Bewegen op verwijzing Wil je meer bewegen, maar weet je niet hoe? Je huisarts, verpleegkundige of paramedicus (ergotherapeut, diëtist, maatschappelijk werker … ) kan je doorverwijzen naar een Bewegen op verwijzing-coach. De beweegcoach stelt samen met jou een beweegplan op, aangepast aan je gezondheid. Hij beweegt niet mee, maar helpt je wel op weg en motiveert je. Je betaalt een beperkte bijdrage. De Vlaamse overheid vergoedt de kosten.

Je betaalt max. 5 euro per kwartier

Voedings- en dieetadvies CM betaalt jaarlijks tot 40 euro terug voor voedings- en dieetadvies. Per individuele sessie of groepsconsultatie bij een diëtist (fysiek of online) betaalt CM je tot 10 euro terug als je minimum vier consultaties volgde vanaf 1 januari 2023. Volg je een online cursus? Dan ontvang je een terugbetaling van maximaal 40 euro per kalenderjaar.

Tot 40 euro terugbetaald

Remgeld kinderen Kleine kinderen hebben vaak meer medische kosten. Daarom betaalt CM 75 % van het remgeld van kinderen terug. Dit gaat over het remgeld bij consultaties en huisbezoeken bij de huisarts of specialist (buiten een ziekenhuisopname) voor kinderen tot en met zes jaar. Heeft je kind recht op een verhoogde tegemoetkoming? Dan krijg je het remgeld volledig terugbetaald. CM bezorgt je de terugbetaling automatisch.

CM let mee op je portemonnee. Meer voordelen en terugbetalingen op www.cm.be/voordelen. 28

75 % terugbetaald

oog in oog

Delphine Peel (36) zorgt voor de perfecte match

‘Dankzij enthousiaste vrijwilligers draait onze dienst op volle toeren’ Hulp bij je administratie of goed gezelschap op eenzame dagen? Delphine, educatief medewerker bij CM Zorgend Vrijwilligerswerk, regelt het allemaal. ‘Mijn motto? Geen vrijwilliger te klein of hulpvraag te groot.’ Cynthia Bulteel

Teja De Prins

Delphine: ‘Zorgen voor anderen zit in mijn bloed. Ik werk tien jaar als educatief medewerker bij CM. Ik werf en coach vrijwilligers, die ik vervolgens koppel aan leden met een specifieke hulpvraag. Heel vaak krijgen we lovende reacties van mantelzorgers. Dankzij jullie dienst kan ik eindelijk even op adem komen. Een fantastisch gevoel krijg ik daarvan.’

Mensen helpen, hoe doe jij dat? ‘Onze dienst draait op vrijwilligers. Mijn taak bestaat eruit om gemotiveerde vrijwilligers te werven. Afhankelijk van hun sterktes en wensen schakel ik ze – na overleg – in waar nodig. Chauffeurs bij CM-Mobiel en CM-Rolwagenvervoer brengen minder mobiele mensen naar de juiste bestemming. Wie liever een zorgende of sociale rol opneemt, kan zijn ei kwijt bij CM-Oppas aan huis. Iemand die graag in de weer is met administratie kan bij CM-Spaak terecht. Ook tijdens hun engagement ben ik beschikbaar: voor vorming, een hart onder de riem of gewoon, om over hun kleinkinderen te praten. Mijn deur staat altijd open!’

Waar ben je trots op? ‘Enkele jaren geleden mocht ik een nieuw project uitwerken. Vanuit de dienst Maatschappelijk Werk kregen we het signaal dat sommige mensen moeite hebben met administratie. Zo ontstond het idee voor Spaak: waarom geen vrijwilligers inschakelen voor administratieve steun? Oorspronkelijk een project van twee jaar, ondertussen uitgerold over heel Vlaanderen en een vaste waarde in onze dienstverlening. Spaak is mijn kindje. Ik ben er best trots op dat ik een blijvende voetafdruk in het CM-landschap heb nagelaten’.

Delphine is niet enkel vrijwilligerscoach. Zelf zet ze zich ook in als vrijwilliger in het oudercomité en als leesouder in de school van haar dochter.

OOST-VLAANDEREN LEEF – GEZONDHEIDSMAGAZINE VAN CM – 14 DECEMBER 2023– EXTRA UITGAVE VAN VISIE – AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X – P910695

David Samyn

CM-LID SPEELT MUZIEK IN HET ZIEKENHUIS

Pascal (49) verzet de zinnen van patiënten en personeel ‘Toen mijn vrouw dertien jaar geleden beviel in het ziekenhuis Sint-Lucas in Brugge, ontdekte ik dat daar een ziekenhuisradio is. Vanuit een professioneel ingerichte studio draaien vrijwilligers muziek voor patiënten, hun bezoekers en het personeel. Ik vond dat tof. Want muziek verzet je zinnen. Sinds mei vind je mij elke woensdagnamiddag achter de draaitafel in Sint-Lucas. Ik kies telkens een thema en zoek dan passende nummers. Ik nam bijvoorbeeld al het thema namen en draaide allemaal liedjes met een naam in de titel. Onder

andere Mia van Gorki en Jeroen Brouwers schrijft een boek van de Mens zaten er tussen. Op warme dagen liet ik liedjes over de zon, the sun, le soleil horen. Ik heb al een playlist voor vier maanden ver klaar. Verzoekjes aanvaard ik met veel plezier. Patiënten kunnen mij bellen. En als iemand een nummer zelf wil komen aankondigen, dan kan dat gerust. Onlangs kwam een personeelslid vragen welk lied het was dat ik net gedraaid had. Dat vond die heel goed. Dat doet deugd.’

Onze CM-leden zijn toppers! In elke editie van Leef zetten we er graag eentje in de schijnwerpers. Ken jij of ben jij een CM-lid dat ook een plekje in onze spotlight verdient? Laat het ons weten via leef@cm.be.

Klik hieronder voor het nieuws uit jouw regio. • Antwerpen • Limburg • Oost-Vlaanderen • Vlaams-Brabant • West-Vlaanderen

mijn regio

Leefstijlprogramma diabetes type 2

‘Je leefstijl aanpassen doe je stap voor stap en ja, soms val ik nog wel eens.’ Natalie Van den Heule

Patsie Borgers

De diagnose van diabetes type 2 gooit je leven door elkaar. Plots moet je letten op je voeding, meer bewegen, stress beperken … Kortom, je hele manier van leven aanpassen. Makkelijker gezegd dan gedaan. Dat ondervond ook Marga Vanhout toen ze vier jaar geleden de diagnose kreeg.

Er zijn boeken vol geschreven over diabetes. Patiënten weten in theorie dus vaak wel wat nodig is bij hun ziektebeeld, maar het lukt hen niet om dit in de praktijk om te zetten. Daarom werkte CM, samen met de Diabetes Liga en Arteveldehogeschool, een groepsprogramma uit dat je op weg helpt naar een gezondere leefstijl. De cursus bleek voor Marga een schot in de roos.

‘Leren leven met een ziekte doe je stapje per stapje en af en toe val ik nog wel eens.’

Van theorie naar praktijk

Doorbraak

Het was na een bezoek aan de parodontoloog dat voor Marga de bal aan het rollen ging. ‘Die merkte op dat ik met een infectie zat en verwees me door naar de huisarts. Uit mijn bloedstaal bleek dan dat ik diabetes heb. Dat was wel even schrikken, want ik had nog geen duidelijke klachten.’

Maar dat zou zo niet blijven volgens de dokter en dus trok Marga naar maar liefst twee diëtisten. Ze hoopte er tips te krijgen om haar voeding aan te passen, maar twee keer kwam ze van een kale reis thuis. ‘Ik had telkens het gevoel dat er geen klik was en dat heb je toch nodig om gemotiveerd aan de slag te gaan. Achteraf bekeken denk ik dat ik toen gewoon nog niet klaar was om te aanvaarden dat ik mijn leefstijl moest aanpassen’, geeft Marga toe.

‘‘

Ik, diabetes? Ik had toch geen klachten?

‘‘

Marga

De doorbraak kwam er toen Marga in haar mailbox reclame vond voor het leefstijlprogramma van CM. ‘Ik had meteen het gevoel dat is het!’, zegt ze enthousiast. ‘Ik heb me direct ingeschreven en dat heb ik me nog geen seconde beklaagd. Eindelijk een diëtiste die me motiveerde om alle bruikbare tips te gaan toepassen! Op korte tijd heb ik zoveel bijgeleerd. Vroeger stond ik in de supermarkt vaak te twijfelen of ik iets wel of niet mocht eten. Sinds we in groep een hoop verpakkingen samen onder de loep namen, ben ik veel zekerder van mijn stuk.’ ‘Ik voel voor het eerst ook aan den lijve dat het nut heeft om mijn leefstijl aan te passen. Ik ben gewicht verloren, als ik een wondje heb, geneest dat veel sneller, mijn

suikerwaarden zijn gezakt, de dokter heeft zelfs gezegd dat ik op termijn misschien weer zonder medicatie kan. Mijn voeding zit al goed, ik moet alleen nog wat meer gaan bewegen.’

Groepsdynamiek

‘Niet alleen de informatie heeft me geholpen’, vertelt Marga, ‘ook het sociale aspect is een echte meerwaarde. Er was ruim tijd om vragen te stellen en omdat iedereen de ziekte op een andere manier beleeft, stelden de anderen vragen die niet in mij opkwamen, maar waar ik zelf ook heel veel uit kon meenemen. Door met een klein groepje lotgenoten samen te werken, leer je van elkaars ervaringen.’

Leefstijlprogramma

Het leefstijlprogramma ‘Gezond op weg met diabetes type 2’ duurt drie maanden en bestaat uit een aantal individuele coachingsessies, aangevuld met informatieve en praktijkgerichte groepsmomenten. Voor 2024 staan er al verschillende reeksen gepland: in het voorjaar in Nijlen en Mechelen en in het najaar in Berchem en Geel. Je vindt alle praktische info terug op www.cm.be/agenda.

mijn regio

Samana vakanties

Reizen doet deugd Als je graag een leuke, verrassende en onvergetelijke vakantie wilt beleven, kan je dit doen met Samana. Van onze Belgische kust tot verre vliegvakanties, van bruisende citytrips tot inspirerende bedevaarten naar Lourdes. In het gevarieerde aanbod zit vast ook een bestemming die jou aanspreekt.

Zin om mee te gaan? Ontdek het aanbod op: www.samana.be/vakanties

Leven met een chronische aandoening

Alle Samana-vakanties zijn op maat van mensen met een zorgnood en hun mantelzorgers. Samen met vele vrijwilligers en een verpleegkundige laten we je genieten van een deugddoende vakantie.

Samana biedt je een leidraad Samana staat al jaren garant voor een ruim aanbod cursussen en infosessies voor personen met een chronische ziekte of zorgnood. De vereniging wil op die manier tegemoetkomen aan zoveel mogelijk interesses en vragen. Zo zijn er ervaringsgerichte cursussen, waar je je eigen verhaal in kwijt kan, informatieve cursussen en nog

zoveel meer. Ook het aanbod creatieve cursussen blijft groeien. Heb jij altijd al eens willen deelnemen aan een cursus of infosessie? Dan is dit nu je kans. In 2024 biedt Samana weer heel wat interessante thema’s aan. Schrijf je in! www.Samana.be/vorming

in beeld agenda

Teambuilding OPPUURS - De vrijwilligers van Samana Oppuurs gingen op teambuilding. Het was een interessante en gezellig namiddag. De batterijen zijn weer opgeladen!

Welkom bij Koffie Connect In het CM-Gezondheidspunt van Kontich kan je elke vrijdagvoormiddag* terecht bij Koffie Connect. Dat is een gezellige ontmoetingsplek waar vrijwilligers je helpen met je vragen over brieven, formulieren, de CM-website of de MIJN CM-app. Mét koffie, uiteraard. Vrijwilliger Chantal is enthousiast: ‘Je kan gewoon langskomen zonder afspraak. We nemen graag de tijd om je verder te helpen. De koffie staat voor de warmte, de connect voor de verbinding.’

1, 2, 3 … start ANTWERPEN - Aan enthousiasme geen gebrek bij het Kazou-team. Zij stonden paraat om de start van de winterboekingen in goede banen te leiden.

Met inhoudelijke vragen rond je dossier kunnen de vrijwilligers je niet helpen. Chantal: ‘We kunnen je vragen wel doorgeven aan de consulenten die je dan later opbellen.’ Chantal en haar collega-vrijwilligers zien elke vrijdag hoe goed dit concept werkt. ‘Het is echt een laagdrempelig project. Sommige mensen komen ook gewoon langs voor een babbeltje.’ Op vrijdag 22 december 2023 is er een speciale editie van Koffie Connect mét kerstlunch. Inschrijven? www.cm.be/koffie-connect-kerst

*Elke vrijdagvoormiddag, behalve in de schoolvakanties.

Ben de Bever op bezoek LINKEROEVER - Kinderwereld, een vereniging die kinderen uit Oekraïne wil helpen integreren, boekte de Wijsheidsstand van CM. De kinderen leerden zo alles over goed poetsen en een gezond gebit. 33 31

mijn regio

WESTERLO Infosessie ‘Orde in de chaos als ouder met jonge kinderen’ 5 februari van 19.30 tot 21.30 uur

HEIST-OP-DEN-BERG Film ‘Sterrelicht en appeltaart’ 19 januari van 14 tot 16 uur Kom samen met ons naar de film ‘Sterrelicht en appeltaart’ kijken. We maken er een gezellige namiddag van en sluiten af met een receptie. Deze film richt zich specifiek tot mantelzorgers. Praktisch LDC De Pit (Ten Kerselaere), Boonmarkt 27 - inschrijven: www.samana.be/vorming of 02 211 35 65 - gratis

DEURNE Infosessie ‘Piekeren en slapeloosheid’ 22 januari van 14 tot 16 uur Iedereen heeft weleens last van slapeloosheid. We gaan dieper in op mogelijke oorzaken. Wat doe je best wel en wat beter niet? Je krijgt ook tips en technieken om te stoppen met piekeren en beter de slaap te vatten. Deze sessie richt zich specifiek tot mantelzorgers. Praktisch DC De Bosuil, Bosuil 160 - inschrijven: www.samana.be/vorming of 02 211 35 65 - gratis

WERELDWIJDE WEB Webinar ‘De zin en onzin van voedingssupplementen’ 24 januari van 10 tot 12 uur We gaan dieper in op voedingssupplementen die veel voorkomende klachten kunnen verhelpen of verlichten. Deze sessie richt zich specifiek tot mensen met een chronische ziekte. Praktisch Wereldwijde web - inschrijven: www.samana.be/vorming of 02 211 35 65 - prijs: 5 euro, CM-leden 3 euro, CM-leden met verhoogde tegemoetkoming 2 euro

WERELDWIJDE WEB Webinar ‘Piekeren’ 2 februari van 10 tot 12 uur Piekeren is een ellendige bezigheid die veel tijd en energie kost. Net nu je ziek bent en je die energie beter voor andere dingen kan gebruiken. Waarom pieker ik zoveel? Wat als ik minder zou piekeren? Of op een leukere manier? Deze sessie richt zich specifiek tot mensen met een chronische ziekte. Praktisch Wereldwijde web - inschrijven: www.samana.be/vorming of 02 211 35 65 - prijs: 5 euro, CM-leden 3 euro, CM-leden met verhoogde tegemoetkoming 2 euro

Kinderen krijgen heeft een grote impact op je leven. Vind jij het moeilijk om orde in de chaos te vinden? Heb jij wel voldoende tijd voor jezelf? Tijdens deze interactieve workshop vertelt de CM-gezondheidsconsulent wat positieve gezondheid voor jou en je gezondheid kan betekenen. Praktisch LDC Westerlo, Verlorenkost 22 - inschrijven: www.cm.be/agenda - gratis

MORTSEL Infosessie ‘Arbeidsongeschikt en toch actief’ 6 februari van 14 tot 15.30 uur Ziek zijn verandert je leven, zeker als je langdurig ziek bent. Wie langer dan een jaar arbeidsongeschikt is, komt op invaliditeit terecht. Maar wat betekent dat? Zijn er nog kansen en mogelijkheden op werkvlak? Verneem er meer over tijdens deze infosessie. Praktisch DC Meerminne, Meerminne 4 - inschrijven: www.cm.be/agenda - gratis

agenda

Je CM-gezondheidsconsulent kan je helpen om dat evenwicht opnieuw te vinden, met advies en hulp. Praktisch CM-Gezondheidspunt, Ellermanstraat 74 - inschrijven: www.cm.be/agenda - gratis Op 7 maart ook in Geel!

Antwerpen

Cursus ‘Assertiviteit anders’

19 en 26 februari, 4 maart van 19 tot 22.15 uur Veel mensen willen assertief kunnen zijn als het nodig is. Maar ze vinden het moeilijk om dat in de praktijk te brengen. Want soms kom je te bruut over, óf je bent te voorzichtig en daardoor onduidelijk over wat je wilt. In deze cursus reiken we zeven bouwstenen aan die nodig zijn om assertief en zelfverzekerd over te komen. Praktisch PRH-gebouw, Otto Veniusstraat 15 - inschrijven: www.cm.be/agenda - prijs: 90 euro, CM-leden 75 euro, CM-leden met verhoogde tegemoetkoming 40 euro

WERELDWIJDE WEB Webinar ‘Hartcoherentie’ 9 februari van 10 tot 12 uur Hartcoherentie is een wetenschappelijke onderbouwde methode die je hartritme via een eenvoudige ademhalingstechniek beïnvloedt zodat het hart en het brein met elkaar in balans komen. Ben je op zoek naar meer veerkracht, rust en positiviteit in het leven? Schrijf je in. Praktisch Wereldwijde web - inschrijven: www.samana.be/vorming of 02 211 35 65 - prijs: 5 euro, CM-leden 3 euro, CM-leden met verhoogde tegemoetkoming 2 euro

ANTWERPEN Workshop ‘Je bent veel meer dan een ziekte of ongeval’ 9 februari van 14 tot 16 uur

MERKSEM Infosessie ‘De kost van je gezondheid’ 11 maart van 19 tot 20.30 uur Sta je soms stil bij de kost van jouw gezondheid? In Vlaanderen kunnen we rekenen op de sociale zekerheid en hebben we recht op heel wat terugbetalingen. Wat kan je zelf nog doen om de kost van jouw gezondheid betaalbaar te houden? Tijdens deze infosessie vertellen we je daar meer over. Praktisch OC Merksemdok, Emiel Lemineurstraat 72 - inschrijven: www.cm.be/agenda - gratis

Ziekte of een ongeval kan je uit evenwicht brengen. Opnieuw een goede balans vinden, is niet eenvoudig. Mis je een dagbesteding waar je energie van krijgt? Of vraag je je af hoe je fysiek of mentaal gezonder kunt leven?

Welkom bij CM antwerpen@cm.be 03 221 93 39

Elk document (behalve aangifte arbeidsongeschiktheid) mag in de CM-brievenbus. 35

mijn regio

CM & Een Hart Voor Limburg

Meer kansen voor kinderen en jongeren Cathelijne Jennes

Bianca Bussels

‘De missie van Een Hart Voor Limburg? Het welzijn van kinderen en jongeren in Limburg vergroten’, vertelt algemeen coördinator Petronella Zelissen. ‘Want niet alle kinderen krijgen gelijke kansen. Daarom willen we in ons twintigste jaar tonen dat we onmisbaar zijn’.

‘We hebben aandacht voor kinderen die opgroeien in kansarme omgevingen, kinderen met een mentale of fysieke beperking en kinderen met een migratieachtergrond. Dat is de doelgroep waarin we investeren, want tegelijkertijd investeren we dan in de toekomst’, glundert Petronella.

Open armen Jaarlijks doet Een Hart Voor Limburg een oproep naar projecten die het welzijn van kinderen en jongeren in kwetsbare posities vooropstellen. Voor deze projecten voorziet de organisatie dit jaar 150.000 euro. ‘De middelen om deze projecten te financieren komen van bedrijven of individuen in de vorm van een gift of opbrengst van een actie. Dat geld gaat volledig naar de kinderen. Geen cent blijft in onze organisatie’, vertelt ze trots. ‘Wil je kinderen ondersteunen op vlak van comfortzorg, sport, ontspanning, onderwijs of huiswerk … dan ben je welkom. Projecten van (nieuwe) organisaties en vzw’s ontvangen we met open armen. En we gaan ook in gesprek met medewerkers van organisaties, scholen en vzw’s. Zij weten als geen ander wat een verschil kan maken voor kinderen.’

Verjaardag ‘Speciaal voor onze twintigste verjaardag lanceerden we nog een extra oproep’, deelt Petronella.

‘We zijn op zoek naar projecten die zich richten op het verkleinen van de kloof tussen basisscholen en (kans)armoede. Ze moeten hierbij zowel de externe (opleiding, huisvesting en financiële mogelijkheden) als interne (gevoelens van uitsluiting, schaamte en laag zelfbeeld) factoren aanpakken.’

Dromen‘‘we niet

allemaal van een samenleving waar elk kind in een goede gezondheid en kansrijk kan opgroeien?

‘‘

Benjamin Vandervoort

Bovendien organiseerde Een Hart Voor Limburg voor hun twintigste jaar enkele fondsenwervende acties. ‘Zoals ons eendjestapijt in Hasselt, daar vestigden we een wereldrecord met 60.000 eendjes. Daarnaast vroegen we aan enkele kunstenaars om iets voor ons te maken, van graffiti tot lichtkunst. Allemaal zeiden ze volmondig ja. Deze kunstwerken veilen we op ons gekend sterrendiner, waar we het ronde bedrag van 200.000 euro hopen in te zamelen.’

Bruggenbouwer Doorheen de jaren steunde Een Hart Voor Limburg bijna 700 projecten die zich engageren voor het welzijn van kinderen en jongeren. ‘Als je weet dat zo’n project een hele groep kinderen helpt, dan kom je uiteindelijk aan een mooi resultaat. Dat zetten we graag verder.’ ‘Als bruggenbouwer helpen we de geselecteerde projecten met de opstart en contacten te leggen met onder andere onze partners. Een van die partners is CM en dat is een logische samenwerking. Want we delen dezelfde waarden en normen’, stelt Petronella. ‘Dankzij ons partnerschap zet CM zich mee in voor projecten die effectief het verschil maken voor kinderen en jongeren in kwetsbare posities’, vult Benjamin Vandervoort van CM aan. ‘Zowel inhoudelijk als financieel dragen we ons steentje bij. Want dromen we niet allemaal van een samenleving waar elk kind in een goede gezondheid en kansrijk kan opgroeien?’ Investeren in de toekomst, dat kan ook iets voor jou zijn. Heb of ken jij een project dat zich inzet voor kinderen en jongeren in kwetsbare posities? Of steun je liever zo’n project? Neem een kijkje op www.eenhartvoorlimburg.be.

mijn regio

Bokrijkabonnement

Oneindig veel quality time in 2024 Met een Bokrijkabonnement beleef je zowel binnen én buiten Bokrijk veel leuke momenten met het gezin. Benieuwd waar je recht op hebt? Je bezoekt het Openlucht-museum zo vaak je wil en je mag gratis naar alle evenementen van Bokrijk. Dat zijn onder andere Winterlicht, Bokrijk Botaniek (nieuw!), Bokrijk Festival junior (nieuw!) ...

Maar ook buiten Bokrijk geniet je van heel wat voordelen en kortingen. Denk maar aan meer dan 40 pret- en dierenparken in België en Nederland zoals Bobbejaanland, Plopsa, GaiaZOO, Walibi … Korting voor CM-leden Het gezinsabonnement is voor het hele gezin geldig, dus ook voor alle inwonende ongehuwde kinderen (ongeacht de leeftijd).

Samana

Voor oma’s en opa’s is er speciaal de grootouderformule, voor jou en al je kleinkinderen (t.e.m. 18 jaar). Met de CM-korting kun je een gezins- of grootouderabonnement kopen voor 70 euro i.p.v. 95 euro. Of je koopt een individueel abonnement voor 40 euro i.p.v. 47 euro. Bestel tussen 28 november en 28 januari je abonnement op reservaties.bokrijk.be. En gebruik de kortingscode 24BokCMLD

Coachingprogramma voor mantelzorgers Veel mensen zorgen voor iemand anders. Een kind, ouder, buur … Het kan je voldoening geven, maar het is vaak ook niet makkelijk. Anderen begrijpen niet altijd welke stress, zorgen en twijfels voor iemand zorgen kan teweegbrengen. Het nieuwe coachingprogramma ‘Mantelkracht’ van Samana helpt je om sterker in je schoenen te staan. 32

Samen met andere mantelzorgers deel je in zes bijeenkomsten je tips, lucht je je hart en leer je bij. Ervaren lesgevers gaan in op je vragen, knelpunten en zoeken samen met jou naar antwoorden. Het programma start op 12 februari in CM-Gezondheidspunt Pelt, van 19 tot 21 uur. Inschrijven? www.samana.be/vorming.

in beeld agenda

Dag van ontspanning HOUTHALEN-HELCHTEREN - Tijdens de 10-daagse van de geestelijke gezondheid organiseerde CM een ontspanningsdag in het casino.

Fitgym

OKRA houdt je fit Dat meer bewegen een voorwaarde is om gezond ouder te worden is ondertussen een feit. OKRA organiseert daarom op 20 locaties in Limburg de lessenreeks Fitgym. Voor leden én niet-leden. Fitgym, wat houdt dat precies in? Dat is sporten met ballen, dynabands, stokken, handdoeken, leuke muziek … Er is voldoende afwisseling voorzien voor iedereen in een lesuur.

Student Take -Off HASSELT - Jongeren bewust maken van voorbehoedsmiddelen en soa’s? Dat doet CM met een ludiek spel.

Korting Vanaf 2024 is er de mogelijkheid om met een 10-beurtenkaart te werken. Een goedkoper jaarabonnement kan je ook nog altijd aanvragen als je dat wenst. CM-leden krijgen korting bij de eerste lessenreeks die ze volgen. • OKRA/OKRA-SPORT+: voor leden 3 euro per les, voor niet-leden 6 euro per les • Jaarabonnement: voor leden 75 euro, voor niet-leden 150 euro Meer info of inschrijven? Dat kan via www.okra.be/entiteit/nieuws/fitgym of sport.limburg@okra.be. Of bel naar 011 26 59 37.

Een lekker ontbijt TESSENDERLO - Een prachtig initiatief! Samana bracht ontbijtdozen aan huis, bij mensen die moeilijk weg kunnen.

31 33

mijn regio BILZEN Infosessie ‘De kost van je gezondheid’ 30 januari van 14 tot 15.30 uur Wat kan je nog doen om de kost van jouw gezondheid betaalbaar te houden? In Vlaanderen reken je op heel wat terugbetalingen. Praktisch LDC De Wijzer, Eikenlaan 24 - inschrijven: www.cm.be/agenda- Prijs: gratis

HASSELT 8-delige cursus ‘Mindfulness’ 3 februari van om 9.30 uur

PAAL Cursus ‘De kracht van muziek’ 23 januari van 13.30 tot 16.30 uur

KORTESSEM Reeks ‘Yoga en relaxatie bij ziekte’ 29 januari van 10 tot 13 uur

Je gaat terug naar het luisteren en voelen van muziek. Je kan je spanningen loslaten. Praktisch OC De Buiting, Tessenderlosesteenweg 18 - inschrijven: www.samana.be/vorming - Prijs: 75 euro, CM-leden 35 euro, CM-leden met verhoogde tegemoetkoming 17,50 euro

Dankzij ontspanning wordt je (chronische) pijnbeleving minder intens en je nachtrust beter. Praktisch CC Mozaïek, Kerkplein 12 - inschrijven: www.samana.be/vorming - Prijs: 60 euro, CM-leden 28 euro, CM-leden met verhoogde tegemoetkoming 14 euro

HASSELT

Infosessie ‘Gezonde omgeving, gezonde mensen’ 29 januari van 19 tot 20.30 uur De klimaatcrisis confronteert ons met een ongemakkelijk besef: mensen zijn maar een klein deeltje op deze planeet. Voor de planeet zorgen, is voor onszelf zorgen. Praktisch CM-Gezondheidspunt Hasselt, Herkenrodesingel 101 - inschrijven: www.cm.be/agenda - Prijs: 7 euro, CM-leden 5 euro, CM-leden met verhoogde tegemoetkoming 2 euro

Met mindfulness leer je opnieuw stil te staan bij wat je echt belangrijk vindt. En je leert om te gaan met stress en slapeloosheid. Praktisch CM-Gezondheidspunt Hasselt, Herkenrodesingel 101 - inschrijven: www.cm.be/agenda - Prijs: 299 euro, CM-leden 200 euro, CM-leden met verhoogde tegemoetkoming 100 euro

HASSELT Workshop ‘Fasciatherapie’ 5 februari van 13.30 tot 16.30 uur Een chronische ziekte haalt je leefwereld overhoop. Dankzij deze zachte therapie leer je anders omgaan met pijn. Praktisch CC Hasselt, Kunstlaan 5 - inschrijven: www.samana.be/vorming - Prijs: 5 euro, CM-leden 3 euro, CM-leden met verhoogde tegemoetkoming 2 euro

OUDSBERGEN Workshop‘Hartcoherentie’ 5 februari van 19 tot 22 uur Voel je je de laatste tijd gespannen? Eenvoudige ademhalingstechnieken helpen je om terug rust te ervaren. Praktisch Den Ichter, Gildenstraat 16 - inschrijven: www.cm.be/agenda - Prijs: 7 euro, CM-leden 5 euro, CM-leden met verhoogde tegemoetkoming 2 euro

agenda PEER Infosessie ‘Arbeidsongeschikt en toch actief!’ 13 februari van 14 tot 15.30 uur Ziek zijn verandert je leven. Zijn er nog mogelijkheden om terug aan het werk te gaan? Wie kan je helpen? Praktisch LDC de Perelaar, Kloosterstraat 23 - inschrijven: www.cm.be/agenda Prijs: gratis

HASSELT Workshop ‘Een luisterend oor nodig?’ 19 februari van 14 tot 16 uur Ieder van ons belandt wel eens in een levensperiode waarbij er veel op je afkomt. De CM-gezondheidsconsulent biedt een luisterend oor en helpt je op weg. Praktisch CM-Gezondheidspunt Hasselt, Herkenrodesingel 101 - inschrijven: www.cm.be/agenda - Prijs: gratis

HASSELT

Infosessie ‘Een kleuter vol emoties: samen aan de slag’ 21 februari van 14 tot 16 uur Aan de hand van concrete tips ga je samen met je kind aan de slag. Je krijgt handvatten om je kleuter te ondersteunen bij de sociaal-emotionele ontwikkeling. Praktisch CM-Gezondheidspunt, Herkenrodesingel 101 - inschrijven: www.cm.be/agenda - Prijs: 20 euro, CM-leden 12,50 euro, CM-leden met verhoogde tegemoetkoming 6 euro

HASSELT / HOUTHALEN 10-delige cursus ‘Gezond op weg met diabetes type 2’

GENK Rondleiding KRC Genk 4 april van 09.30 tot 12.30 uur

Wil je graag gezonder eten, minder stress of meer bewegen maar je weet niet hoe te beginnen? Dit groepsprogramma helpt mensen met diabetes type 2. Praktisch CM-gezondheidspunt Hasselt (20 februari) en Houthalen (22 februari) van 9 tot 12 uur - Inschrijven: www.cm.be/agenda Prijs: 300 euro, CM-leden 100 euro, CM-leden met verhoogde tegemoetkoming 50 euro

Altijd eens achter de schermen bij KRC Genk willen gaan? Of benieuwd naar de leukste weetjes? Voor mantelzorgers en mensen met een chronische aandoening. Praktisch Cegeka Arena, Stadionplein 4 inschrijven: www.samana.be/vorming - Prijs: gratis

Benieuwd naar het volledig nieuwe aanbod van Samana? Vraag het makkelijk aan via aanbod@samana.be.

Welkom bij CM www.cm.be/contactformulier 011 28 02 11 Zorglijn: Voor al je vragen rond zorg. zorglijn.limburg@cm.be 011 28 02 81 Elk document (behalve aangifte arbeidsongeschiktheid) mag in de CM-brievenbus.

mijn regio

Mentale gezondheid bij kersverse ouders

Babyblues of toch een postnatale depressie? Kathy Holbrouck

Bas Bogaerts

Veel ouders zitten na de geboorte van hun kleintje even in de put. Niet alleen de roze wolk, ook enkele regenwolken dus. Somber, prikkelbaar en neerslachtig zijn, het hoort er nu eenmaal bij. ‘Sleept het langer dan twee weken aan? Dan is het misschien geen babyblues, maar een postnatale depressie’, zegt psychiater Caroline Vogels. ‘Een postnatale depressie is als tegen een muur lopen. Er komt niets binnen, alles voelt zwaar. Je bent moe, prikkelbaar, hebt moeite om beslissingen te maken. En je slaapt slecht. Dat laatste wordt al snel toegeschreven aan de baby, maar het kindje is lang niet altijd de oorzaak.’ Dr. Vogels is actief bij vzw Wolk in mijn Hoofd, een organisatie die meer aandacht vraagt voor geestelijke gezondheidszorg rond de periode van de geboorte. ‘We hebben eigenlijk alle expertise, maar mensen weten het niet. Het is ons doel bij de mensen thuis te komen, hen zo te ondersteunen en opnames te vermijden.’

Klachten Niet alleen mama’s, maar ook papa’s kunnen in die put terechtkomen en dat wordt vaak vergeten. ‘Het is een grote verandering. Niemand is voorbereid op de verantwoordelijkheid die je krijgt als je het ziekenhuis verlaat met je baby.’

‘‘

Na zo’n levensveranderende gebeurtenis is het normaal dat het eens te veel wordt

‘‘

Dichtbij Wolk in mijn Hoofd is ontstaan vanuit een samenwerking tussen ervaringsdeskundigen, psychiatrisch ziekenhuis Karus, het UZ in Gent, wijkgezondheidscentra en vroedvrouwenpraktijken. ‘In de Moeder en Baby-unit van Karus zagen we dat mensen te laat bij ons komen. De situatie is dan erger omdat er geen rechtstreekse weg naar hulp is. Dat moet veranderen’, vertelt dr. Vogels. Daarom gaan drie medewerkers in Vlaanderen op pad om bij gezinnen thuis te helpen. ‘Dit gaat van advies geven en administratieve hulp tot luisteren. Ze worden ondersteund door psychologen waardoor professionele hulp dichtbij is.’

Caroline Vogels Veel nieuwe ouders schamen zich om hulp te zoeken. ‘Je moet beseffen dat een depressie goed behandeld moet worden. Dat de klachten écht weg moeten zijn zodat ze niet terugkomt of zelfs chronisch wordt. Mensen onderschatten ook welke invloed de mentale gezondheid op het lichaam heeft’, deelt dr. Vogels. ‘Een depressie kan klachten veroorzaken zoals maaglast, haaruitval, plekken op de benen …’

Onze tips Wat je kan doen? Praten. ‘Minimaliseer die gevoelens niet’, benadrukt dr. Vogels. ‘Vraagt iemand hoe het

gaat, antwoord dan eerlijk.’ Voel je niet schuldig omdat je denkt dat je faalt, omdat je niet op die roze wolk zit waarover iedereen praat. Besef dat het een ziekte is. Het ligt niet aan jou. Je hoeft je niet te schamen. ‘Na zo’n levensveranderende gebeurtenis is het normaal dat het eens te veel wordt.’ Ademruimte creëren is ook belangrijk. ‘Aanvaard hulp. Laat toe dat iemand een wasmand meeneemt, je strijk doet, eten brengt of bij andere praktische dingen helpt.’ Communiceer duidelijk wat je nodig hebt en wat niet. Voor de omgeving is het bijvoorbeeld belangrijk om te weten dat een lang bezoek niet nodig is. En trek op tijd aan de alarmbel. De stap naar professionele hulp is voor velen te groot, maar het voorkomt veel. Psychologen helpen je om de oorzaak aan te pakken, zodat je weer stevig in je schoenen staat. ‘Ze gaan je echt niet extra lang bij zich houden, want er is te veel werk, geloof mij maar. Niemand wil een chronische depressie, dus als je hulp nodig hebt, staan we er’, besluit dr. Vogels. Meer info? www.wolkinmijnhoofd.be

Wist je dat … we een aantal sessies over parentale burn-outs organiseren? Ontdek ze op www.cm.be/agenda.

mijn regio

Impact op gezondheid ‘We vragen de inwoners van zoveel mogelijk Vlaamse steden en gemeenten om hun mening te geven over de levenskwaliteit in hun woonplaats. Samen met hen kijken we wat er op het vlak van gezondheid beter kan in hun buurt. Dat doen we omdat lokaal impact hebben óók onze taak is als Gezondheidsfonds’, zegt Steven De Groote, netwerkcoördinator regio Vlaamse Ardennen. Aan de hand van de resultaten wil CM met lokale beleidsmakers in gesprek gaan om te kijken hoe de levenskwaliteit verbeterd kan worden.

CM organiseert bevraging

Hoe gezond is jouw gemeente? CM wil graag jouw mening. Vul de enquête in op de website van

Gezonde Buurt en maak kans op een gezond ontbijt voor je buurt. De bevraging polst onder meer naar hoe het staat met de toegang tot gezonde voeding in je gemeente, hoe snel en makkelijk je er psychische zorg kan krijgen, of er voldoende rookvrije plekken zijn …

Je kan de bevraging invullen tot 22 december. Vul je de enquête in, dan maak je kans op een gezond ontbijt voor de hele buurt. www.gezondebuurt.be/post/ wat-vind-jij-belangrijk-vooreen-gezonde-gemeente

Vier het nieuwe jaar met OKRA

2024 muzikaal inzetten Wie OKRA kent, weet dat je er terechtkan voor allerlei activiteiten én reizen. Aan de start van 2024 zet ze haar beste muzikale beentje voor. Helmut Lotti 12 januari in de Sint-Gertrudiskerk in Wetteren, om 20 uur

Allemaal Brel 19 januari in de H. Familiekerk in Sint-Niklaas, om 14.30 uur

The Diamonds 28 januari in cc Ter Vesten in Beveren, om 15 uur

Helmut Lotti brengt de ‘best of’ uit zijn carrière met zijn band.

Geniet van de revues van Jacques Brel met Jan Straus (piano) en Kris Steenackers (zang).

The Diamonds wordt begeleid door 5 muzikanten. Van Dalida tot Neil Sedaka, Dionne Warwick en Jo Leemans: genieten zul je zeker!

Inschrijven: okra.academie. wetteren@telenet.be prijs: 40 euro, OKRA-leden 35 euro

Inschrijven: 0495 33 47 09 of emiel.smets@gmail.com - prijs: 20 euro, OKRA-leden 15 euro

Inschrijven: BE72 0015 6592 1116 met vermelding ‘concert’ prijs: 10 euro

in beeld

Merci, merci, merci! OOST-VLAANDEREN - ‘Onze vrijwilligers zorgen voor anderen, dus wij zorgen voor hen: sfeerbeeld van een van de waarderingsetentjes om hen te bedanken!’

Je leven op zijn kop

Heb jij diabetes type 2? Gezonder eten, minder stress, meer bewegen. Allemaal belangrijk, zeker als je diabetes type 2 hebt. Met dit leefstijlprogramma helpt CM je op weg naar een gezonde levensstijl. • 9 groepssessies, 2 individuele sessies (op afspraak), 1 terugkommoment • Voeding, beweging, mentaal welzijn, diabeteseducatie, positieve gezondheid • Prijs: 300 euro, CM-leden 100 euro, CM-leden met verhoogde tegemoetkoming 50 euro

Op 2 wielen LEMBEKE - Wist je dat … de 55+’ers van OKRA al eens op twee wielen door de Lembeekse bossen zoeven? Doe mee: oostvlaanderen@okra.be.

RONSE • Vanaf 22 februari om 13.30 • CM-kantoor, Aimé Delhayeplein 16 DENDERMONDE • Vanaf 27 februari om 13.30 • De Boomgaard, Papiermolenstraat

Muzikaal plezier

Inschrijven: cm.be/agenda

ZUID-WEST WAASLAND - Samana bedankte haar vrijwilligers met een trefmoment, inclusief optreden van Dewulf & Deschepper.

mijn regio

DEINZE

Workshop ‘Een te hoge cholesterol?’ TEMSE Infosessie ‘Hoe ongezond is eenzaamheid?’ 20 december om 20 uur Psychologe Leslie Hodge ontrafelt feiten en fabels over eenzaamheid. Want in een wereld waar we zoveel manieren hebben om te communiceren, voelen we ons toch eenzaam. Praktisch Bib Temse, Oeverstraat 15 - inschrijven: cm.be/agenda - prijs: 7 euro, CM-leden 5 euro, CM-leden met verhoogde tegemoetkoming 2 euro

DEINZE Workshop ‘Gezond op pensioen’ 21 december om 14 uur Interactief aan de slag met een CM-gezondheidsconsulent om te ontdekken wat positieve gezondheid voor jouw leven kan betekenen. Voor jezelf zorgen is nu eenmaal belangrijk. Praktisch CM-kantoor Deinze, Kortrijkstraat 88 - inschrijven: cm.be/agenda - gratis

GENT Workshop ‘Wat is gender (niet)?’ 21 december om 19 uur Wat is gender? Wat is het verschil tussen biologisch geslacht, gender en genderidentiteit? Hoe werkt gender, zowel in onze eigen levens als in de samenleving? Wat zijn gendernormen en -stereotypen? Hoe beïnvloeden ze ons (zelf)beeld? Praktisch CM-Lieven Bauwensbuilding, Martelaarslaan 17 - inschrijven: cm. be/agenda - prijs: 7 euro, CM-leden 5 euro, CM-leden met verhoogde tegemoetkoming 2 euro

HAASDONK Gezondheidswandeling 24 december om 10 uur Voordat je aan de feestgekte vol familie en vrienden begint nog even ontspannen? Wandel mee door het mooie Haasdonk. Praktisch Poerdam, Peerkenswegel 0 - zonder inschrijving - gratis

30 januari om 18.30 uur Ongezonde voeding kan aan de basis liggen van een te hoge cholesterol. Tijdens deze workshop krijg je info over andere mogelijke oorzaken én ga je aan de slag in de keuken. Praktisch Leiepoort, Gentpoortstraat 37 inschrijven: cm.be/agenda prijs: 7 euro, CM-leden 5 euro, CM-leden met verhoogde tegemoetkoming 2 euro

agenda

NAZARETH

Infosessie ‘Een kleuter vol emoties: samen aan de slag’ 3 februari om 9.30 uur

Ga samen met je kind aan de slag en krijg handvatten aangereikt om je kleuter te ondersteunen bij de sociaal-emotionele ontwikkeling. Die kan je dan onmiddellijk uitproberen. Praktisch BKO Ter Biesten, Ter Biesten 25 - inschrijven: cm.be/agenda - gratis

DEINZE Begeleide wandeling op het Veerkrachtpad 28 december om 10 uur

WETTEREN Voordracht ‘Corona, twee jaar later’ 20 februari om 14.30 uur

AALST Infosessie ‘Genetica en gezondheid’ 29 februari om 19.30 uur

Verminder je dagelijkse stress tussen de feestdagen door. Geniet van je omgeving en van de oefeningen onderweg die je helpen je mentaal fitter te voelen. Opgelet: het Veerkrachtpad is niet rolstoeltoegankelijk. Praktisch Kruispunt Achtmeersstraat en Patrijspark, Achtmeersstraat 16 inschrijven: cm.be/agenda - gratis

Prof. dr. Marc van Ranst maakt de balans op van de huidige toestand, twee jaar na de coronapandemie die duurde van 2020 tot 2022. Praktisch cc De Poort, Markt – inschrijven: via BE16 1430 9255 4774 met vermelding ‘Van Ranst’ - prijs: 10 euro, OKRA-leden 7 euro

Professor Larmuseau schetst een duidelijker beeld van de impact van je afkomst en genetica op je gezondheid. Van erfelijke ziektes tot verslavingen en andere mentale problemen. Praktisch De Maretak OCMW, Albrechtlaan 119a - inschrijven: cm.be/agenda - prijs: 7 euro, CM-leden 5 euro, CM-leden met verhoogde tegemoetkoming 2 euro

Welkom bij CM www.cm.be

 09 224 77 11  Elk document (behalve aangifte arbeidsongeschiktheid) mag in de CM-brievenbus.

Diabetes

‘Door gezond te leven hoefde ik nog nooit insuline te spuiten’ Stephanie Lemmens

Guy Puttemans

Tien jaar geleden kreeg Dominik Van Sweevelt (63) diabetes type 2. Veel bewegen en gezond eten hield zijn bloedsuikerspiegel onder controle. ‘Maar doorheen de jaren kwam er wat slijt op mijn goede gewoontes.’ Het CM-leefstijlprogramma Gezond op weg met diabetes type 2 zorgde voor een welkome opfrissing en nieuwe inzichten. ‘Het was sinds mijn diagnose geleden dat ik een cursus volgde over de ziekte. In dat prille begin was ik heel streng voor mezelf. Ik ging intensief fitnessen en dronk alleen maar water. Vandaag weeg ik 30 kilogram minder en heb ik nog nooit insuline hoeven spuiten. Daar ben ik best trots op.’ ‘Doorheen de jaren werd ik losser. Mijn dokter deed me inzien dat dat mag, ik ben ook maar een mens hé. Het is oké om af en toe eens een pak friet of een stuk pizza te eten. Maar ik had ook enkele zwaktes waar ik moeilijk vanaf geraakte, zoals roken en frisdrank drinken.’

Verrassende beweegtips ‘Uiteindelijk kreeg ik door de diabetes problemen met mijn bloedvaten. Deze zomer had ik plots een bloedklonter in mijn been. Dat was schrikken en drukte me opnieuw met mijn neus op het belang van een gezonde levensstijl. In het leefstijlprogramma Gezond op weg met diabetes type 2 wilde ik al mijn kennis opfrissen. En ik zocht mensen die hetzelfde meemaken, wilde weten hoe zij leven met de ziekte.’ ‘Ik had nog nooit van de bewegingsdriehoek gehoord. Die was

voor mij een ontdekking. De voedingsdriehoek kende ik wel al, maar die info zat toch ook al ver weg. We kregen concrete kooktips, een kinesist gaf simpele maar effectieve beweegtips. Ongelooflijk welke nuttige bewegingen je allemaal met

‘‘

Ongelooflijk welke beweegoefeningen je allemaal met een stoel aan tafel kan doen.

‘‘

Dominik een stoel aan tafel kan doen, bijvoorbeeld. Ik herkende mezelf ook in veel van mijn medecursisten. Dat deed deugd, alleen is maar alleen.’

Genieten met water ‘Sinds de cursus ben ik gestopt met roken, dat lukt vrij goed. En de afgelopen twee jaar fietste ik al bijna 9.000 kilometer. Vroeger belandde

ik na elke fietstocht op een terras. Dat doe ik nu niet meer. Ik neem gewoon een flesje water mee en zet me ergens op een bank om van het uitzicht te genieten. In het begin vond ik dat saai, maar nu vind ik dat minstens even leuk.’ ‘En er zijn mijn kleinkinderen natuurlijk. Zij zijn mijn grootste motivatie om zo lang mogelijk gezond te blijven. Zodat ik hen groot kan zien worden.’

Info CM ontwikkelde een leefstijlprogramma voor mensen met diabetes type 2 in samenwerking met de Arteveldehogeschool en de Diabetes Liga. In negen groepssessies, twee individuele sessies en een terugkommoment, vertellen experts je alles over voeding, beweging, mentaal welbevinden, diabeteseducatie en Positieve Gezondheid. Er start een leefstijlprogramma op: • 4 maart in Aarschot • 12 maart in Vilvoorde Schrijf je online in via www.cm.be/agenda.

mijn regio

CM organiseert bevraging

Impact op gezondheid ’We vragen de inwoners van zoveel mogelijk Vlaamse steden en gemeenten om hun gedacht te zeggen over de levenskwaliteit in hun woonplaats. We willen samen met de inwoners kijken wat er op het vlak van gezondheid beter kan in hun buurt. Ook dat is onze taak als Gezondheidsfonds’, zegt Ines Spiessens, netwerkcoördinator Leuven – Leuven Zuid bij CM. Aan de hand van de resultaten van de bevraging wil CM met lokale beleidsmakers in gesprek gaan om te kijken hoe de levenskwaliteit verbeterd kan worden.

Hoe gezond vind jij jouw gemeente? Vul de CM-enquête in op de website van Gezonde Buurt en maak kans op een gezond ontbijt voor je buurt.

Je kan de bevraging invullen tot 22 december. Vul je de enquête in, dan maak je kans op een gezond ontbijt voor de hele buurt.

Hoe gezond is jouw gemeente? De bevraging polst onder meer naar hoe snel en makkelijk je psychische zorg kan krijgen in je gemeente, of er voldoende rookvrije plekken zijn, hoe het zit met het aanbod huis- en tandartsen, of er voldoende oplossingen zijn voor mensen die niet meer zelfstandig thuis kunnen wonen.

www.gezondebuurt.be/post/ wat-vind-jij-belangrijkvoor-een-gezonde-gemeente

Samen Koken met Samana

Hou jij ook van gezellig samen eten? Samen eten is veel leuker én gezonder dan alleen. Daarom wil Samana mensen die met ziekte geconfronteerd worden, mensen die zich soms eenzaam voelen en mantelzorgers samenbrengen om lekker te koken. En natuurlijk ook om te genieten van elkaars gezelschap. Heb jij zin om mee in de potten en pannen te roeren? Of denk je aan iemand?

Sint-Pieters-Woluwe • Wanneer? Om de twee maanden op de eerste vrijdag van de maand, telkens van 10 tot 14 uur. De eerstvolgende kooksessie is op 2 februari 2024. • Waar? LDC ’t Koetshuis: Orbanlaan 54, Sint-Pieters-Woluwe (achteraan op de site). Parkeermogelijkheid op de site en aan de straat. 32

• Prijs? De kosten van de boodschappen delen we door het aantal aanwezigen. Verder is deelnemen gratis. Kortenaken • Wanneer? Elke tweede maandag van de maand, telkens van 11 tot 14 uur. De eerstvolgende kooksessie is op 8 januari 2024.

• Waar? ’t Dorp, Dorpsplein 33, Kortenaken. • Prijs? 5 euro vlaamsbrabant@samana.be of 0476 55 05 00

in beeld

Vormingsweekend

Samana introdagen

Op vakantie als vrijwilliger? Spreekt een vakantie met mensen met een chronische ziekte of zorgnood jou aan? Ben je benieuwd hoe het er tijdens zo’n vakantie aan toegaat? Wil je weten wat Samana van een vrijwilliger verwacht en wat een vrijwilliger mag verwachten? Kom dan naar de introdagen. Tijdens zo’n introdag krijg je uitleg over de Samana-vakanties. Je leert er rijden met een rolstoel en doet praktijkervaring op met hef- en tiltechnieken en verzorging. Met deze ervaring kan je goed voorbereid op een vakantie vertrekken. Een introdag is gratis en vrijblijvend. Het is geen verplichting om deel te nemen aan een vakantie.

SINT-JORIS-WEERT - Kazou organiseerde samen met 7 instructoren en 5 vrijwilligers van de kookploeg een vormingsweekend voor 60 vrijwilligers in De Kluis.

Taartjes KORTENBERG - Gezonde Buurt en Samana deelden 110 taartdoosjes uit. Zo zorgden ze voor evenveel momenten van verbinding en dus 220 blije mensen.

Wanneer en waar? • Zaterdagen 2 maart en 21 september 2024, telkens van 9.30 tot 16.30 • CM Vlaams-Brabant en Brussel, Platte Lostraat 541, Kessel-Lo • Zaterdag 27 april 2024 van 9.30 tot 16.30 uur CM-kantoor Meise, Wilgenlaan 1, Meise Geef bij je inschrijving aan voor welke dag je wil inschrijven. Vermeld ook je rijksregisternummer (als je CM-lid bent), naam, voornaam, adres, geboortedatum, gsm-nummer en e-mailadres.

Aquajogging LEUVEN - Samana organiseerde wekelijks aquajogging onder de deskundige leiding van Lene Theunis en dat al 1 jaar lang. De deelnemers zijn laaiend enthousiast.

vakanties.vlaamsbrabant@samana.be of 02 211 35 65 33

mijn regio

KESSEL-LO Infosessie ‘Gezonde omgeving, gezonde mensen’ Dinsdag 16 januari van 19.30 tot 21 uur

TIENEN Workshop ‘Een luisterend oor nodig?’ Dinsdag 23 januari van 14 tot 16 uur

Voor de natuur zorgen, is voor onszelf zorgen. Klimaatjournaliste Tine Hens legt uit waarom een gezond milieu geen luxe is maar een basisrecht. Praktisch CM Vlaams-Brabant & Brussel, Platte Lo-straat 541 - prijs: 7 euro, CM-leden 5 euro, CM-leden met verhoogde tegemoetkoming 2 euro - inschrijven: www.cm.be/agenda

De CM-gezondheidsconsulent staat voor je klaar met een luisterend oor. En vertelt je wat positieve gezondheid voor jou kan betekenen. Praktisch CM-Gezondheidspunt Tienen, Gilainstraat 27- inschrijven: www.cm.be/agenda - prijs: gratis

Workshop ‘Een te hoge cholesterol?’ Zaterdag 16 maart van 10 tot 13 uur Tijdens deze workshop krijg je info over mogelijke oorzaken van te hoge cholesterol, zoals ongezonde voeding. Daarna ga je aan de slag in de keuken en krijg je tips over voedingsproducten. Praktisch CM Vlaams-Brabant & Brussel, Platte Lostraat 541 - inschrijven: www.cm.be/agenda - prijs: 7 euro, CM-leden 5 euro, CM-leden met verhoogde tegemoetkoming 2 euro

ASSE Workshop ‘Gezond op pensioen’ Dinsdag 30 januari van 14 tot 16 uur Pas met pensioen? Of je het nu druk hebt of net niet, vergeet niet om voor jezelf te zorgen. De CM-gezondheidsconsulent vertelt je wat positieve gezondheid voor jou kan betekenen. Praktisch CM kantoor Asse, Steenweg 24 inschrijven: www.cm.be/agenda prijs: gratis

LEUVEN Infosessie ‘Hoe klimaatbewust en betaalbaarder leven’ Maandag 22 januari van 19.30 tot 21.30 uur Hoe kan je klimaatbewust en betaalbaarder leven? Je krijgt afvalvrije tips, inspiratie om te consuminderen en tips voor in de supermarkt. Praktisch Content Leuven, Locomotievenstraat 1 - inschrijven: www.cm.be/agenda prijs: 7 euro, CM-leden 5 euro, CM-leden met verhoogde tegemoetkoming 2 euro

agenda

Kessel-Lo

Workshop ‘Spreek jij al digi-taal?’ Donderdag 14 maart van 19.30 tot 21.30 uur Deze interactieve workshop dompelt je onder in de digitale wereld. Een CM-consulent leidt je rond in enkele online toepassingen over gezondheid. Praktisch CM Vlaams-Brabant & Brussel, Platte Lostraat 541 - inschrijven: www.cm.be/agenda - prijs: gratis

VILVOORDE Infosessie ‘De kost van je gezondheid’ Donderdag 8 februari van 19.30 tot 21 uur

HOEILAART Infosessie ‘Arbeidsongeschikt en toch actief!’ Dinsdag 27 februari van 14 tot 15.30 uur

ZAVENTEM Infosessie ‘Gezondheidsapps: mogelijkheden en valkuilen’ Dinsdag 5 maart van 19.30 tot 21 uur

Sta je soms stil bij de kost van jouw gezondheid? Wat kan je zelf doen om de kost van je gezondheid betaalbaar te houden? Praktisch CM-Gezondheidspunt Vilvoorde, Nolet de Brauwerestraat 19 - inschrijven: www.cm.be/agenda - prijs: gratis

Ben je langer dan een jaar arbeidsongeschikt, dan kom je op invaliditeit terecht. Zijn er nog kansen op werkvlak? Wat met vrijwilligerswerk? Wie kan je helpen? Praktisch GC Felix Sohie, Gemeenteplein 3919 - inschrijven: www.cm.be/agenda prijs: gratis

Gezondheidsapps motiveren je tot gezond gedrag. Maar ze brengen ook persoonlijke en maatschappelijke uitdagingen met zich mee. Praktisch CC De Factorij, Willem Lambertstraat 10- inschrijven: www.cm.be/agenda prijs: 7 euro, CM-leden 5 euro, CM-leden met verhoogde tegemoetkoming 2 euro

Workshop ‘Hartcoherentie’ Dinsdag 12 maart van 19 tot 22 uur Hartcoherentie is een eenvoudige ademhalingstechniek die je helpt om meer (innerlijke) rust te ervaren en je lichaam en geest weer in balans te brengen. Praktisch CM-Gezondheidspunt Vilvoorde, Nolet de Brauwerestraat 19 - inschrijven: www.cm.be/agenda - prijs: 7 euro, CM-leden 5 euro, CM-leden met verhoogde tegemoetkoming 2 euro

Welkom bij CM www.cm.be

 016 35 96 00  Elk document (behalve aangifte arbeidsongeschiktheid) mag in de CM-brievenbus.

mijn regio

Een peuter vol emoties

Eerste hulp bij woede-aanvallen en huilbuien Cynthia Bulteel

iStock

En plots verandert je schattige baby in een kleine keikop. Helpen is verboden, en het woord neen lijkt een ontstekingsmechanisme voor heftige huilbuien. Waarom stampvoeten kleuters? En wat doe je eraan?

Mama Marieke (34) uit Oostende zit soms met de handen in het haar als kleine Clara (2) een driftbui heeft. Kinderpsychologe Karolien Raeymaekers weet raad.

Clara wil alles zelf doen: van tandenpoetsen tot eten. Zodra ik wil helpen, raakt ze overstuur. Karolien: ‘Nu Clara weet dat ze zelf iets kan beslissen, zet ze haar eigen ikje voorop. Ze voelt een enorme drang naar zelfstandigheid, dat is heel normaal. In deze periode zal Clara moeilijk een neen aanvaarden, maar die wel vaak gebruiken.’ ‘Geef neen geen kans door korte en neutrale instructies te geven. Vraag niet: gaan we eten? Maar zeg: we gaan eten. Vermijd een abrupte overgang naar de minder leuke taak, bouw bijvoorbeeld samen een stapsgewijs ritueel in. Of maak er een spel van: doe alsof jij niet kan tandenpoetsen en laat je kleuter de leraar zijn.’

Alleen de trap oplopen is gevaarlijk. Als ik Clara daarop wijs, wordt ze kwaad. ‘Peuters of kleuters zijn durvers die nieuwe dingen ontdekken, maar daarbij meer dan eens uit de bocht vliegen. Ervaringsgericht leren is hoe een kind groeit. Ouders

functioneren dan als gevarenbarometer en reddingsboei. Probeer het evenwicht te

‘‘

Probeer het evenwicht te vinden tussen je kind sturen en zelfstandigheid toelaten.

‘‘

Karolien vinden tussen je kind sturen en zelfstandigheid toelaten.’

Slapen is een gevecht geworden, ze blijft maar huilen. ‘Clara wordt overmand door emoties zoals angst, maar heeft nog niet de vaardigheden om die zelfstandig te reguleren. Peuters en kleuters verwachten een magische oplossing waarvan jij de spreuk kent.’

ontspannende activiteit vlak voor bedtijd, zoals voorlezen.’

Meer tips? Via de CM-Gezondheidsacademie geeft kinderpsychologe Karolien vorming. ‘Je krijgt toepasbare tips aan de hand van herkenbare situaties. Bovendien gebruik ik een educatief lespakket waar je thuis makkelijk mee aan de slag kan. Een babysit? Niet nodig. De inleefsessie is bedoeld voor jou én je kindje.’ Benieuwd naar wat kinderpsychologe Katrien je nog allemaal kan vertellen over je kleintje? Schrijf je dan in voor het webinar Help, ik begrijp mijn kleuter niet op 24 januari, en de workshop Een kleuter vol emoties op 13 maart in Oostende. Wedden dat je heel wat bruikbare tips meekrijgt? Meer informatie op www.cm.be/agenda.

‘Benoem de emotie (jij bent bang) en probeer die te verkleinen (zullen we samen aan iets leuks denken?). Huilen voor het slapengaan kan ook een vorm van ontlading zijn. In dat geval zet je hier het best preventief op in. Kies voor een verbindende,

mijn regio burn-out zitten. Dat doe ik als ervaringsdeskundige in het traject Terug in je kracht: van verlies naar herstel bij burn-out.’ Het traject bestaat uit drie sessies. Psychologe Evelien Van Hauwaert (39): ‘Tijdens de cursus ontdek je wat een burn-out precies is en wat je opnieuw kracht geeft. Er is veel ruimte voor interactie. We laten mensen zelf invullen wat een burn-out voor hen betekent.

Herstel na burn-out

Terug in je kracht

Een burn-out gaat gepaard met verlies van concentratie, geld en goesting. Siska Veranneman (47) uit Oostnieuwkerke kan erover

meespreken. ‘Na 24 jaar dienst belandde ik in een burn-out. Nu ik beter ben, help ik anderen terug in hun kracht’ Met veel vallen en opstaan lukte het Siska om erbovenop te komen. ‘Samen met CM-Gezonde Buurt, de Herstelacademie en psychologe Evelien help ik mensen die in een

Buurtverbindende affiche-actie

Kerststerren en gelukwensen in Sint-Kruis Wie in Sint-Kruis woont heeft het wellicht al gezien: kleurrijke nieuwjaarsaffiches met een persoonlijke boodschap fleuren de buurt op. CM-Gezonde Buurt ondersteunt Compassionate Brugge met het buurtproject Zorgzaam Sint-Kruis. Met deze actie hopen ze de bewoners te verbinden en een warme buurt te creëren. ‘Van begin december tot eind januari mag je de affiche met jouw nieuwjaarswens aan je raam hangen’, vertelt netwerkcoördinator Francky Debusschere. ‘Op de kerstboomster kan je de naam schrijven van een dierbare die je mist.’ ‘Mijn wens? Dat de affiches binnenkort heel Vlaanderen sieren’, lacht Francky.

Een stappenplan naar herstel bestaat niet, iedereen moet zijn eigen pad volgen. Ben je zelf herstellende van een burn-out? Via de cursus Terug in je kracht gaan we samen op zoek naar wat werkt voor jou. Inschrijven kan op www.herstelacademie.be. Het volledige verhaal lees je op www.cm.be/leef/zingeving/ samana/burn-out-van-verliesnaar-herstel

in beeld

Hiep hoera voor OKRA streekpunt Brugge BRUGGE - OKRA was jarig en bedankt haar vrijwilligers voor hun inzet. De goesting zit er na 75 jaar nog steeds in.

Samana zoekt getuigenissen

Jong & mantelzorger Ella (17) heeft een oudere broer met een meervoudige beperking. ‘Mijn ouders werken allebei, dus het gebeurt vaak dat ik zorg voor mijn broer.’ Ella is een jonge mantelzorger, zonder dat ze het zelf weet. Jonge mantelzorgers. Je ziet ze niet, maar ze zijn er wel. 1 op de 5 jongeren in België groeit op met een ouder, broer of zus die zorg of ondersteuning nodig heeft.

Samana reikt Gouden Oor 2023 uit OOSTKAMP - Meer begrip voor mensen met chronische uitputtingsklachten, daar strijdt Gouden Oor-winnaar CVS-contactgroep voor.

Deze jongeren kampen vaker met stress. Ze piekeren veel en voelen zich té verantwoordelijk. Bovendien lijdt hun schoolwerk hier soms onder en hebben ze amper vrije tijd. ‘Een jonge mantelzorger? Nog nooit van gehoord’, geeft Ella toe. De term is helaas nog niet zo bekend. Daarom wil Samana dit begrip onder de aandacht brengen. Ben jij tussen de 12 en 25 jaar, en zorg jij voor een gezinslid met een ziekte, beperking, verslaving of psychische kwetsbaarheid? Samana zoekt mensen zoals jij om hierover te getuigen. Interesse? Geef ons een seintje via evelyn.geerdens@samana.be

Win een gezond ontbijt WEST-VLAANDEREN - Vul tot 22 december de Gezonde Buurt-bevraging in op www.gezondebuurt.be, en win een gezond ontbijt in jouw buurt.

mijn regio

WEBINAR Infosessie ‘Vroegtijdige zorgplanning en zorgvolmacht’ Donderdag 29 februari van 19.30 tot 21 uur

MARKE Nieuwjaarsconcert Zaterdag 20 januari om 20 uur of zondag 21 januari om 15 uur

ROESELARE Cursus ‘Eutonie voor gevorderden’ Start woensdag 28 februari van 13.30 tot 16.30 uur

Als bruisende start van het nieuwe jaar organiseert het Koninklijk Kortrijks Lyrisch Toneel opnieuw een Nieuwjaarsconcert. OKRA is van de partij. Jij ook? Praktisch OC Marke, Hellestraat 11 Inschrijven: kortrijk@okra.be Prijs: OKRA-leden 22 euro, niet-leden 25 euro

Volgde je de beginnersreeks eutonie en wil je niet in oude patronen hervallen? In deze vervolgcursus van vijf sessies staan we stil bij de spanning in je dagelijkse bewegingen. Praktisch CM-kantoor, Mandellaan 79 Inschrijven: www.samana.be/vorming - Prijs: 75 euro, CM-leden 35 euro, CM-leden met verhoogde tegemoetkoming 17,50 euro

BRUGGE Cursus ‘Vind je innerlijke rust’ Start vrijdag 2 februari van 13.30 tot 16.30 uur In vijf dagdelen gaan we samen op onderzoek naar wat jij effectief kan doen om meer rust en vrede te ervaren in je leven. Praktisch Hof van Watervliet, Oude Burg 27 Inschrijven: www.samana.be/vorming Prijs: 75 euro, CM-leden 35 euro, CM-leden met verhoogde tegemoetkoming 17,50 euro

Maak kennis met de wetgeving over vroegtijdige zorgplanning en denk na over wie je kan bijstaan als je jezelf niet meer kan uitdrukken. Ook het praktische luik van formulieren en documenten komt aan bod. Praktisch Inschrijven: www.cm.be/agenda Gratis

DIKSMUIDE Workshop ‘Babymassage’ Maandag 4 maart van 13.30 tot 14.30 uur Babymassage biedt meer dan troost of ontspanning aan je kindje. Het bevordert ook z’n motorische en emotionele ontwikkeling. Leer het zelf via enkele eenvoudige technieken. Praktisch CM-kantoor, Sint-Jansplein 1 Inschrijven: www.cm.be/agenda (ontdek hier ook andere data en locaties) - Gratis

OOSTENDE

Infosessie ‘Hoe klimaatbewust en betaalbaarder leven?’ Dinsdag 27 februari van 19.30 tot 21.30 uur Klimaatbewust en betaalbaarder leven? Je krijgt direct toepasbare tips voor minder afval, inspiratie om te consuminderen en advies voor in de supermarkt. Praktisch Waar: De Antenne, Torhoutsesteenweg 291 Inschrijven: www.cm.be/agenda - Prijs: 7 euro, CM-leden 5 euro, CM-leden met verhoogde tegemoetkoming 2 euro

agenda

Blankenberge/Wakken

Tiendelige cursus ‘Gezond op weg met diabetes type 2’ Diabetes kan je dagelijkse leven volledig op zijn kop zetten. Wil je graag gezonder eten, minder stress of meer bewegen, maar weet je niet hoe te beginnen? CM helpt je op weg. Praktisch • Blankenberge: Start op maandag 4 maart van 9 tot 12 uur • Wakken: Domein Kloosterhof, Kloosterhof 49, start op dinsdag 5 maart van 13.30 tot 16.30 uur Inschrijven: www.cm.be/agenda - Prijs: 300 euro, CM-leden 100 euro, en voor CM-leden met verhoogde tegemoetkoming 50 euro

WEBINAR Infosessie ‘Happiness@work’ Maandag 4 maart van 19.30 tot 21 uur Je goed voelen in je job en resultaten halen is belangrijk. Tijdens deze infosessie bespreken we acties rond werkplezier en onderzoeken we de vier pijlers van werkgeluk. Praktisch Inschrijven: www.cm.be/agenda Prijs: 7 euro, CM-leden 5 euro, CM-leden met verhoogde tegemoetkoming 2 euro

BRUGGE Infosessie ‘Genetica en gezondheid’ Donderdag 14 maart van 19.30 tot 21 uur In hoeverre bepaalt ons DNA onze gezondheid? Professor Maarten Larmuseau, expert in genetische genealogie aan de KU Leuven, vertelt er ons alles over.

Praktisch Hof van Watervliet, Oude Burg 27 Inschrijven: www.cm.be/agenda Prijs: 7 euro, CM-leden 5 euro, CM-leden met verhoogde tegemoetkoming 2 euro

WAREGEM Workshop ‘Het komt voor in de beste families’ Donderdag 14 maart van 19 tot 21 uur

nen samen enkele helpende vaardigheden, zoals actief luisteren en grenzen stellen. Zo gaan we op zoek naar een betere balans tussen draagkracht en draaglast. Praktisch T’Hus, Zuiderlaan 44 Inschrijven: www.cm.be/agenda Prijs: 5 euro, personen met verhoogde tegemoetkoming 1 euro

Heeft iemand in je omgeving psychische problemen? We verken-

Welkom bij CM www.cm.be

 050 44 05 00 MAATSCHAPPELIJK WERK CM @ zorglijn.westvlaanderen@cm.be  050 20 76 76  Elk document (behalve aangifte arbeidsongeschiktheid) mag in de CM-brievenbus.