cm.be 29 maart by CM ziekenfonds

Wat als bijwerki geneesmiddel ngen ge eft? 8

‘Dankzij Bednet naar vijfde leerjaar’ Julian volgt les via webcam

‘Roken hoort niet meer bij mij’

Op bezoek bij sessie rookstopbegeleiding 10

Basisondersteuningsbudget nu ook voor jongeren Ann zoekt oppas voor Stijn

Nieuws uit jouw regio

[ de kijk van ]

Tom

[ kortgeknipt ]

Tandeloos vertederend Ik verwarm me graag aan de glimlach van de broertjes, maar ik heb geen ambitie om even schattig te worden als hen. Dat is niet alleen onmogelijk, ik ben vooral gehecht aan mijn gebit. Mijn lach is er een met tanden. Voorlopig toch, want ik heb de indruk dat er iets mis is in mijn mond. De oorzaak? Ik neem af en toe een pilletje tegen allergie. En ik las de bijsluiter, zoals apotheker Jocelijn Stokx op pagina 8 iedereen aanraadt. In de bijsluiter staan belangrijke gebruiksaanwijzingen, maar ook mogelijke bijwerkingen.

tegen de lentezon Op de middag een terrasje doen om te genieten van de lentezon, doet deugd. Je insmeren, ook al is het nog niet echt warm, is het advies van dermatologen.

Vaak krijg je een droge mond, lees ik. Vaak betekent dat het maximaal een op de tien personen overkomt. Maar mijn mond voelt droog, mijn tanden aangetast. Ik lees verder. Zeer zelden krijg je tics. Als heel Aalst het middel neemt, heeft nog niet een persoon er last van. Toch beginnen mijn ogen dwangmatig te knipperen.

We hebben in de winter veel binnen gezeten. Onze huid is nog niet gewend aan de zon. Dan kan ze ook al door de eerste lentezon verbranden. Daarom gebruik je beter nu al zonnecrème. Vooral op de middaguren. Dat geldt zeker voor kinderen. Hun huid moet extra beschermd worden. Voor deze tijd van het jaar volstaat een zonnecrème met beschermingsfactor 15 tot 20. Die remt de productie van vitamine D in de huid niet af.

Angst voor bijwerkingen en een levendige fantasie zijn geen excuses om de bijsluiter niet te lezen. Of om te stoppen met een geneesmiddel tegen doktersadvies in. Liever een risico op een droge mond dan een astmaaanval. Als ik mijn gedachten verzet, dan gaat de tic vanzelf wel voorbij. Een glaasje water helpt tegen de droge mond. Er kan zelfs al een glimlachje af, zij het als een boer die kiespijn heeft. Voor echte vertedering moet je bij tandeloze baby’s zijn.

Onder de zonnebank gaan om de huid te laten aanpassen aan de zon, is een slecht idee. De intensiteit van de straling is veel te hoog. Dat kan huidkanker veroorzaken. Het hele jaar door buiten komen is een veel veiligere voorbereiding.

Tom Van Geertsom, redacteur cm.be

taboe rond psychose In het muziektheater Kortsluiting in mijn hoofd vertellen patiënt en hulpverlener elk hun verhaal over de psychiatrie. Om het taboe over psychose te doorbreken. Brenda Froyen krijgt na de bevalling van haar derde zoontje een postpartumpsychose. Ze heeft hallucinaties waarbij de grens tussen realiteit en waan vervaagt. Dat haalt haar hele leven en dat van haar omgeving overhoop. In de voorstelling vertelt ze over haar ervaringen in de psychiatrie. Stefaan Baeten, directeur van een psychiatrisch ziekenhuis, schetst een beeld van de psychiatrie van vroeger. Twee verhalen die worden verbonden door muziek. Kortsluiting in mijn hoofd is een cabareteske voorstelling van 90 minuten die je doet lachen, doet huilen en naar de keel grijpt. De voorstelling kadert in de jaarcampagne Psychose Ontwikkeld van Te Gek!?. De speeldata vind je op de website.

www.tegek.be

CM-reisbijstand in buitenland De CM-reisbijstand biedt hulp bij ziekte of ongeval op vakantie in het buitenland. Er gelden beperkingen. Kijk vooraf na of de CM-reisbijstand kan aangewend worden voor jouw bestemming.

Mijn hond gaf gouden randjes aan de lastige momenten in 2016. Het was een rotjaar, maar nu wil ik de blues bestrijden met een glimlach. Eva Daeleman in Het Nieuwsblad over haar burn-out.

Samana verkoopt loten Samana organiseert elk jaar een solidariteitsactie om langdurig zieke mensen financieel te steunen. Door loten te kopen, help je mee en kun je prijzen winnen. De opbrengst van de solidariteitsactie van Samana gaat naar het Fonds Hulp aan Zieken. Dat helpt mensen die door ziekte hoge medische kosten hebben die niet worden terugbetaald. De solidariteitsactie steunt ook de regionale en plaatselijke werking van Samana. Je kunt loten kopen bij de plaatselijke Samana-kernen of via overschrijving op rekeningnummer

BE82 7995 5039 4368 van Samana, PB 40, 1030 Brussel (met vermelding ‘Tombola’). Noteer op het overschrijvingsformulier je adres. Een tombolaboekje met vijf loten kost 5 euro. Er zijn tientallen aankoopcheques te winnen met een waarde van 25 tot 1 250 euro, samen goed voor 500 000 euro. Koop je een volledig boekje loten, dan krijg je een gratis omslaglot waarmee je onder meer een Audi A4 kunt winnen. De trekking vindt plaats op 19 mei in Brussel.

www.samana.be

Uitkeringen en belastingen Vanaf eind maart worden de belastingfiches (281.12) verstuurd naar alle personen die in 2016 een vervangingsinkomen wegens ziekte of invaliditeit ontvangen hebben. De bedragen die op dit attest vermeld worden, vul je in bij de respectievelijke rubrieken van je belastingaangifte. Wanneer je op 1 januari 2017 voor 66 procent invalide erkend was door het Riziv, dan moet je ook de code 1028-39 of code 2028-09 aankruisen (zware handicap) om eventueel de fiscale verminderingen te kunnen genieten.

Met vragen kun je terecht in je CM-kantoor.

Redactie cm.be: Haachtsesteenweg 579 | 1030 Brussel | tel. 02 246 41 11 | e-mail: persdienst@cm.be Redactie: Dieter Herregodts, hoofdredacteur | Martine Creve | Tom Van Geertsom | Anneleen Vermeire | Michiel Verplancke | Eric De Maegd (administratie) Webredactie: Marc Helin Lay-out: Bart Gevaert Verantwoordelijke uitgever (nationale pagina’s): Luc Van Gorp | Haachtsesteenweg 579 | 1030 Brussel Jaarabonnement cm.be: storting van 13 euro op rek.nr. 000-0079000-42 | Mutualistische Edities, Landsbond Christelijke Mutualiteiten | Haachtsesteenweg 579 | 1030 Brussel (met vermelding ‘cm.be’) Druk en verzending: Coldset Printing Partners | A. Gossetlaan 30 | 1702 Groot-Bijgaarden Lid VUKPP cm.be is ondertekenaar van de Milieubeleidsovereenkomst Papier Vlaanderen en steunt de inspanningen van de Vlaamse regering i.v.m. papierrecuperatie Contactgegevens CM: www.cm.be of zie p.15 Foto cover: Lieven Van Assche

De CM-reisbijstand betaalt dringende medische kosten terug op vakantie in de landen van West- en Centraal-Europa en het Middellandse Zeegebied. Voor jongeren met kinderbijslag geldt de CM-reisbijstand wereldwijd. Maar je kunt er geen beroep op doen in landen of regio’s die een negatief reisadvies kregen van de Federale Over-

Werelddag

heidsdienst Buitenlandse Zaken op het moment van je vertrek. In Europa heb je een Europese Ziekteverzekeringskaart (EZVK) nodig. Ze bewijst dat je in orde bent met de ziekteverzekering. Voor sommige landen heb je specifieke documenten nodig. Tijdens je vakantie kun je 24 uur op 24 terecht bij de alarmcentrale Mutas op het telefoonnummer 0032 2 272 09 00 voor informatie, advies en ondersteuning.

www.cm.be/reisbijstand

van de Maatschappelijk Werker

21 maart was de Werelddag van de Maatschappelijk Werker. Maatschappelijk werkers adviseren en begeleiden mensen in een langdurige zorgsituatie. Zij halen elke dag het onderste uit de kan, zelfs onder toenemende druk. Uit waardering voor hun inzet werd de derde dinsdag van maart uitgeroepen tot Werelddag van de Maatschappelijk Werker. Ook voor de dienst Maat schappelijk Werk van jouw ziekenfonds.

Hoe gaat het met u?

Stefan Dewickere

De schattigste glimlach is tandeloos. Tandeloos mag je letterlijk nemen, want slap zijn zulke glimlachen niet. Ze zijn net heel krachtig. Zelfs de somberste dagen doen ze stralen. Mijn neefjes zitten in de glimlachfase. De mondhoeken gaan omhoog, de oogjes twinkelen. In ruil voor wat aandacht verspreiden ze pure gelukzaligheid.

Al smeren

Voorstelling doorbreekt

Stefaan Beel

‘Zorg op maat voor wie herstelt’ ‘Ik werk nu drie jaar in een revalidatiecentrum’, vertelt verpleger Jeroen Van Hove (25) uit Koksijde. ‘Ik kon er meteen na mijn studies beginnen. Ik wilde aanvankelijk als verpleger aan de slag op een spoeddienst. Maar het beviel me hier heel goed. Ik ben gebleven (lacht).’ ‘Het is fijn om bij te leren, me te verdiepen in het herstelproces van wie hier verblijft. Er zijn veel mensen die revalideren na een hartinfarct of een overbrugging. Zij hebben heel specifieke vragen. Ik heb een postgraduaat cardiologische verpleegkunde gevolgd. Zo kan ik nog meer op maat werken.’ ‘De dagen zijn heel verschillend als je in shiften werkt. Als ik hier ’s morgens ben, help ik bij het ontbijt, deel ik medicatie uit en doe ik de wondzorg. In de namiddag maak ik geregeld nieuwe patiënten wegwijs. ’s Avonds help ik de mensen als ze naar bed gaan. Tussendoor check ik voortdurend hoe het met de patiënten gaat. Na het werk ga ik geregeld squashen en speel ik zaalvoetbal. Ideale uitlaatkleppen na een drukke dag.’ Laat ons weten wat jou bezighoudt. Reageer via bijzonder@cm.be of Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel.

[ uitgelicht ] bij de les met Bednet

‘Ziek, maar toch

[ de voorzet ]

met vriendjes praten’

‘Dankzij Bednet zal ik naar het vijfde leerjaar kunnen.’ Julian Dams (9) uit Gent vecht tegen leukemie. Hij volgt de lessen thuis via de webcam. ‘Zo kan ik ook met mijn vriendjes praten.’

Tijd voor de rekenles. Op het scherm verschijnen Tijl en Gust. Het is speeltijd maar de jongens zijn in de klas gebleven om Julian te verwelkomen. ‘Ik mis de leuke momenten. Nu kan ik al wat praten met mijn vrienden’, vertelt Julian. De bel gaat, de leerlingen komen het lokaal binnen. Ze zwaaien uitbundig. ‘Ze zien mij op een scherm achteraan in de klas. De juf gebruikt een microfoon en er zijn knopjes om mijn hand op te steken en blaadjes door te sturen als ik een oefening gemaakt heb.’

> TEKST: ANNELEEN VERMEIRE > FOTO’S: LIEVEN VAN ASSCHE

et is een zonnige ochtend wanneer ik aanbel bij Julian. Een vrolijk kereltje doet de deur open. ‘Jij gaat mee les volgen met Bednet, he?’ In de woonkamer zie ik meteen zijn bureau. Daarop een hele uitrusting. ‘Een computer met headset, een printer en scanner’, toont Julian. ‘Zo kan ik oefeningen en toetsen maken. Ik kan ze afprinten en doorsturen naar de juf.’ ‘Binnen een half uur start de rekenles’, waarschuwt mama Marlies. ‘Hoofdrekenen’, zucht Julian. Die vrolijke jongen was een tijd geleden erg ziek. Op 31 mei 2016 viel de diagnose: leukemie. ‘Hij heeft maar twee keer gehuild’, vertelt Marlies. ‘Toen ik hem vertelde dat zijn haar zou uitvallen en toen hij hoorde dat we niet op reis zouden gaan.’ Julian: ‘Ik wilde graag naar Rome.’ ‘Een week eerder was ik op stadsklassen’, vertelt Julian. ‘Ik was ’s avonds erg moe, ik had koorts en mijn benen en schouders deden pijn. Het leek groeipijn. Maar ik werd niet beter. Op een bepaald moment dacht de dokter dat ik een blaasontsteking had.’ Een vergrote milt zorgde voor buikpijn. ‘Typisch voor leukemie’, legt

Verjaardag op een historisch keerpunt

Lachen en rekenen

Julian Dams: ‘Ik mis de leuke momenten. Met Bednet kan ik de les volgen en praten met mijn vrienden.’ Marlies uit. ‘Maar er was geen ontsteking. Een echo bracht duidelijkheid. De huisdokter vroeg ons om snel te komen. Toen wist ik het. Julian besefte niet dat hij erg ziek kon zijn.’ Toch ging er bij hem een belletje rinkelen. ‘Toen je in de gang ging telefoneren, dacht ik wel dat het een beetje erg kon zijn.’ Marlies: ‘We zijn nadien rechtstreeks naar het ziekenhuis gereden.’

Julian: ‘Ik dacht dat ik snel thuis zou zijn. Maar ik moest drie weken blijven.’

Toch op reis ‘De wereld stond negen maanden stil’, blikt Julian terug. ‘Ik moest geregeld naar het ziekenhuis voor chemo. En ik mocht niet naar buiten.’ Marlies: ‘Je mocht niet ziek worden. Er kon amper bezoek komen en je moest kiemvrij eten.’ Maar Julian bleef niet bij de pakken zitten: ‘Ik heb ruimtetuigen gebouwd. En ik heb Rome bezocht via Google Earth. Nadien postte ik bijna elke dag een foto van een reis. Rond kerst heb ik zelfs een KAALender gemaakt om geld in te zamelen voor Bednet. Voor de foto’s heb ik me verkleed in bekende kaalkoppen. En gelukkig kwamen mijn klasgenootjes soms zwaaien aan het raam.’ Die vriendjes waren een groot gemis. In het ziekenhuis leerde Julian Bednet kennen. Via Bednet kunnen kinderen en jongeren die ziek zijn of tijdelijk niet naar school kunnen, volgen wat er in de klas gebeurt. Sinds september volgt Julian les met Bednet. ‘Elke dag een of twee uurtjes.’ Vier uur per week komt een juf aan huis. ‘Julian maakt taken en toetsen en krijgt een rapport’, vult Marlies aan. Julian: ‘Dankzij Bednet zal ik naar het vijfde leerjaar kunnen, samen met mijn vriendjes.’

De klasgenootjes: ‘Julian doet ons lachen als hij zijn neus snuit.’

De Europese Unie viert zijn zestigste verjaardag. Een verjaardag die mag gevierd worden. Want Europa presteerde wel wat, de voorbije zestig jaar. Het is ondertussen voor vele generaties vanzelfsprekend dat de toekomst in Europa ligt. Ook voor de jongere generaties die enkel een wereldoorlog kennen van horen zeggen. De Europese Unie blijft een bron van hoop voor wie gelooft dat internationaal bestuur cruciaal is voor ons overleven in een samenhangende en harde wereld. Toch is Europa vandaag niet bij iedereen even populair. Daarover moeten we ons ernstig afvragen in welke mate de nationale en Europese politici de Het sociale Europa huidige populistische golf en het anti-Europese discours aan zichzelf te moet sterker danken hebben. Omwille van het uit de verf komen. veelgehoorde en dikwijls gelogen excuus: ‘het moet van Europa’. Maar vooral ook omdat politici het sociale Europa al te lang voor zich uitschuiven. Met alle schade van dien: het gebrek aan sociale bescherming, aan rechten van gewone mensen, aan economie en aan collectieve diensten.

De les gaat over rekenen met breuken. Er verschijnt een som op het bord. Julian steekt meteen zijn hand op. ‘Jouw antwoord is helemaal juist’, zegt de juf. Voor een volgende oefening moet Julian het antwoord op een bordje noteren, net als de andere leerlingen. ‘Toon jullie bordjes maar’, vraagt de juf. Julian houdt het zijne dicht bij de webcam. Ook dit antwoord is juist. Marlies: ‘Hij kan goed volgen, en hij heeft geen schrik om vragen te stellen.’ Klasgenootjes Richard en Gust vinden het leuk dat Julian zo de les kan volgen. ‘Maar we hebben hem liever in de klas.’ Lise: ‘Soms moeten we lachen, bijvoorbeeld als we zijn kat horen.’ ‘Of als hij zijn neus snuit!’, zegt Tijl. ‘Na de paasvakantie mag ik weer naar school’, vertelt Julian. ‘Ik moet nog maar om de drie weken een dag naar het ziekenhuis. Ik moet wel veel pillen nemen. En, soms voel ik me droevig.’ Marlies: ‘Alles is van de ene op de andere dag veranderd. Plots mag hij weer alles eten, mag hij naar buiten. Dat was wennen.’ Ook van een trip naar Rome mag Julian weer dromen. ‘Nog niet deze zomer’, zegt hij realistisch. ‘Eerst moet ik helemaal beter zijn.’

Hulp voor zieke kinderen Kinderen en jongeren kunnen Bednet aanvragen wanneer ze minstens een maand gebruik zullen maken van het systeem (aansluitend of verdeeld over losse of halve lesdagen). Ouders van kinderen met een chronische aandoening kunnen ook een beroep doen op vrijwilligers van CMOppas aan huis. www.bednet.be www.cm.be/oppashulp

Stefan Dewickere

De Europese commissie, met mensen als Juncker en Thyssen, lijkt vandaag te beseffen dat het tijd is om het tij te keren. ‘Dit is het Europa van de laatste kans’, zei Juncker bij zijn aantreden. Het sociale Europa moest sterker uit de verf komen. Maar die zwenking botst opnieuw op zware tegenstand. Op deze zestigste verjaardag van Europa willen we daarom aandringen op een sterk en sociaal beleid vanuit de Commissie Juncker. Het is vandaag dat we belangrijke Europese sociale regelgeving nodig hebben. Met nieuwe afdwingbare sociale rechten. En vervolgens instrumenten om die rechten te doen naleven. Europa kan dat, het heeft daartoe de bevoegdheden. En het heeft in het verleden bewezen daar gebruik van te kunnen maken. Europa, met inbegrip van de lidstaten, moet dit momentum en haar verjaardag aangrijpen om de draad weer op te pikken. Met versterkte arbeidsrechten. Met impulsen voor een betere sociale zekerheid. Met meer aandacht voor een betere, grensoverschrijdende gezondheidzorg. Met een harmonisering van fiscaliteit. Dat is de weg die we willen gaan. Voor een sterker, maar dan wel een ander Europa. Waar zowel de Europese burgers als de Europese Unie zelf moreel, economisch en sociaal alleen maar beter van worden! Luc Van Gorp, Voorzitter CM

[ goed in mijn vel ] beperkte bijdrage voor rookstopbegeleiding [ smakelijk ]

Lien llaert Wi

‘Zonder steun

met

Violet Corbett Brock

lukt stoppen met roken niet’

‘Als ik in de zetel zit, wil ik een sigaret.’ Of: ‘Het is moeilijk te weigeren als iemand een sigaret aanbiedt.’ Stoppen met roken is niet evident. Wie rookstopbegeleiding volgt, staat er niet alleen voor. En, je betaalt maar een beperkte bijdrage.

Tegemoetkoming bij tabakoloog Inwoners van Vlaanderen betalen maximaal 7,50 euro per kwartier voor individuele begeleiding bij een erkende tabakoloog of 1 euro bij groepsbegeleiding. Wie jonger is dan 21 of recht heeft op de verhoogde tegemoetkoming betaalt 1 euro of 0,50 euro. Het aantal tegemoetkomingen wordt berekend via een puntensysteem. Voor inwoners van Brussel geldt de oude regeling nog. Zij krijgen over een periode van twee jaar acht zittingen terugbetaald. Ook Victor, de online gezondheidscoach van CM, helpt je om te stoppen met roken.

> TEKST: ANNELEEN VERMEIRE > FOTO’S: THOMAS GEUENS

insdagavond. Ik installeer me in het lokaal waar straks een groepssessie rookstopbegeleiding start. Wat kan ik verwachten? Ik rook niet, ik ben hier uit nieuwsgierigheid voor dit artikel. Toch heb ik veel vragen. Met welk gevoel zouden de deelnemers aan deze achtdelige cursus begonnen zijn? Het is de vijfde sessie. De meeste deelnemers zijn twee weken gestopt met roken. ‘Lukt het bij jou?’, is de evidente vraag wanneer iemand binnenkomt. ‘Ik heb al zestien dagen niet gerookt’, zegt een dame trots. Matthias Haazen (36) knikt vol bewondering. ‘Ik heb nog drie sigaretten gerookt. Maar ik heb ze niet zelf gekocht’, voegt hij er snel aan toe. ‘Ik wil stoppen met de begeleiding’, zucht een deelneemster. ‘Het lukt niet.’ ‘We praten straks nog even’, stelt tabakologe Els Bosch haar gerust. Het is een groepssessie, toch is begeleiding op maat belangrijk.

www.cm.be/ rookstopbegeleiding www.cm.be/victor

Stilaan voel ik dat roken niet meer bij mij hoort.

De gewoonte om een sigaret te nemen, moet ik afleren.

Bruno Kristo

Matthias Haazen

Gewicht onder controle ‘Het thema van vanavond: stoppen met roken en je gewicht’, zegt Els. Er komt meteen reactie: ‘Goed! Ik ben vier kilo bijgekomen sinds ik gestopt ben.’ Els toont een filmpje: ‘Elke sigaret laat teer achter in je longen. Je verbrandt 200 tot 300 calorieën per dag om je lichaam op te ruimen. Die verbrand je niet meer als je stopt. Dat kun je al zien aan de weegschaal.’ Een evenwichtig eetpatroon met elke dag drie maaltijden, ook ontbijt, veel groenten en enkele trucjes om goestingskes te overwinnen, kan helpen. Els: ‘Heb je een hongertje, eet groenten, plattekaas of yoghurt en drink water. En beweeg. Je verbrandt die calorieën door 20

minuten per dag te wandelen, fietsen of zwemmen.’ ‘Als ik in de zetel zit en niets eet, begin ik te roken’, klinkt het. Els: ‘Soep of groenten zijn oké. Vermijd chips.’ ‘Wanneer is het moeilijk om niet te roken?’, vraagt Els. Matthias probeerde al eens te stoppen. Overdag ging het, maar tegen de avond lukte het minder. Hij zag een advertentie over begeleiding in groep. Met een duwtje in de rug van zijn vriendin schreef hij zich in. ‘Zonder esigaret zou het niet lukken. Die nicotineverslaving bouw ik geleidelijk af. Ook de gewoonte

om een sigaret te nemen, moet ik afleren. Ik ben in twee weken toch drie keer gezwicht. Mijn e-sigaret deed het niet. Iemand bood me een sigaret aan. Het smaakt me minder. Ik wil niet meer op zo’n aanbod ingaan. En de e-sigaret wil ik afbouwen. Nu lijkt het alsof ik niet echt gestopt ben.’

Volhouden De andere deelnemers herkennen het gevoel. ‘Ik kreeg ook sigaretten aangeboden.’ Of: ‘Sommigen vinden de sessies belachelijk of zeggen dat een hulpmiddel niet echt stoppen is.’ ‘Jullie

zijn echt gestopt’, sust Els. ‘Stoppen gaat in fasen. Als je merkt dat een sigaret minder smaakt en als je de lat hoger legt, ben je goed bezig. Ooit zal je die sigaret niet meer willen. Jullie houden anderen een spiegel voor.’

Balletjes in tomatensaus SAUS 2 dikke uien, fijngesneden • 2 wortelen, in fijne blokjes • 1 eetlepel olijfolie • 2 teentjes knoflook • 1 eetlepel tomatenpuree • 4 tomaten, in stukken gesneden • 1 blik tomatenblokjes (400 g) • 3 dl kippenbouillon • 5 dl tomatenpassata • tijm • laurier • een takje rozemarijn • peper • zout • paprikapoeder of pikante kruiden fruit de uien en wortelen in olijfolie • doe er de knoflook, de tomatenpuree, de in stukken gesneden tomaten, de tomatenblokjes, de kippenbouillon en de tomatenpassata bij • voeg tijm, laurier en rozemarijn toe • laat alles minstens een uur lang zachtjes pruttelen • voeg wat kippenbouillon en/of tomatenpassata toe als de saus te droog wordt • als de wortelen zacht zijn, kun je de kruiden eruit halen en de saus mixen • giet de saus nog eens door een zeef • kruid de saus met peper en zout • geef ze eventueel nog wat pit met paprikapoeder of iets sterker

BALLETJES 3 sjalotten, fijngehakt - 2 teentjes knoflook, fijngesnipperd – tijm – laurier - 30 g ricotta 2 eetlepels paneermeel - 600 g kippengehakt Bruno Kristo (39) rookte sinds zijn 17e. Vier jaar geleden probeerde hij al te stoppen. Midden januari maakte hij de klik: ‘Ik ben in een keer gestopt, zonder hulpmiddelen. Maar een nicotineverslaving is stevig. Ik wilde het niet alleen doen. Ik merk dat de zin in een sigaret vermindert. Stilaan voel ik dat roken niet meer bij mij hoort.’

meng de fijngesneden sjalotten, knoflook, tijm, laurier, de ricotta en het paneermeel onder het gehakt • rol balletjes en bak ze ongeveer 10 minuten in de oven op 220 °C • giet de tomatensaus over de ballen, werk af met basilicum of peterselie

Tom Swalens

De sessie zit erop. Els polst nog even bij de deelneemster die twijfelde. ‘Nu ik jullie hoor, zie ik het weer zitten. Ik rookte dertig sigaretten per dag, nu twaalf. Ik ben op de goede weg. Zonder steun lukt het niet. Ik kom zeker terug.’ Els heeft nog een bemoedigende boodschap: ‘Stop op je eigen tempo. Jullie zijn goed bezig. Geef jezelf tijd.’

Matthias is niet de enige die het soms moeilijk heeft. ‘Als ik alleen ben, is het lastig’, vertelt een deelnemer. ‘Vandaag heb ik geklust. Nadien heb ik een sigaret gerold. Na twee trekjes heb ik hem gedoofd. Ik moet iets anders zoeken om die gewoonte af te leren.’ De tip van Els: ‘Haal geen tabak in huis.’

Recept: Lien Willaert Uit het boek: ‘Liens lichte klassiekers’

[ even buiten strijd ] veelgestelde vragen over geneesmiddelen

‘Pillen zijn

[ de huisdokter ] jeukende plekken

geen snoepjes’

‘Lees de bijsluiter en volg het advies van je arts en apotheker. Wijzig je medicatie niet op eigen houtje.’ Jocelijn Stokx, apotheker bij de medische directie van CM, staat stil bij enkele vragen over geneesmiddelen. ‘Elk geneesmiddel kan ongewenste effecten veroorzaken.’ > TEKST: TOM VAN GEERTSOM > FOTO: GUY PUTTEMANS

Moet je op je voeding letten als je medicijnen neemt? Jocelijn Stokx: ‘Het ene geneesmiddel moet je nuchter innemen, het andere bij de maaltijd. Dat lees je in de bijsluiter. Je leest er ook dat je soms op je voeding moet letten. Want sommige combinaties verminderen de werking van het medicijn of verhogen de kans op bijwerkingen. Zo drink je beter geen pompelmoessap als je statines (cholesterolverlagers) neemt. Als je bepaalde bloedverdunners slikt, beperk je het best voeding met veel vitamine K zoals spruitjes of broccoli.’

Mag je alle geneesmiddelen combineren? ‘Geneesmiddelen beïnvloeden elkaar wel vaker. Er zijn combinaties die je beter vermijdt. Soms los je dit op door de middelen met voldoende tussentijd in te nemen. Soms, bijvoorbeeld tijdens een antibioticakuur, moet je een tijdje stoppen met een medicijn, zelfs al neem je het al jaren. Je arts en apotheker zullen je hierover informeren. Vraag een medicatieschema aan je apotheker. Dat helpt om het overzicht te bewaren als je veel geneesmiddelen moet nemen. Het is ook handig om je zorgverleners te informeren over je geneesmiddelengebruik.’ Hebben geneesmiddelen invloed op je rijvaardigheid? ‘Slaap- en kalmeringsmiddelen en sterke pijnstillers kunnen je reactievermogen verminderen. En er zijn nog geneesmiddelen die zulke bijwerkingen kennen. Denk aan bepaalde middelen tegen ADHD, epilepsie, hooikoorts en depressie. Je leest er meer over in de bijsluiter. Als je wazig ziet of suf bent, kruip je beter

niet achter het stuur. Ook machines bedienen of op ladders klimmen is gevaarlijk. Wacht ermee tot het medicijn uitgewerkt is. Soms heb je alleen in het begin van een behandeling last van sufheid en concentratieverlies. Na verloop van tijd verminderen de bijwerkingen en kun je weer autorijden.’

Wat is het effect van alcohol op geneesmiddelen? ‘Alcohol versterkt de werking van onder andere slaap- en kalmeringsmiddelen. Daardoor loop je ook een groter risico op meer of hevigere bijwerkingen. Bij andere geneesmiddelen neemt de werking net af. Bijvoorbeeld als je dagelijks alcohol drinkt, stijgt je bloeddruk en zijn bloeddrukverlagers minder werkzaam. Sommige geneesmiddelen versterken op hun beurt het effect van alcohol, waardoor je slaperig wordt en je concentratie vermindert. Dat is het geval bij verapamil, een middel dat onder meer tegen hartritmestoornissen wordt gebruikt.’

Wat als je ongewenste effecten merkt? ‘Pillen zijn geen snoepjes. Elk geneesmiddel kan ongewenste effecten veroorzaken. Hoe ernstig die zijn, hangt af van het middel en varieert ook van persoon tot persoon. Je moet de voordelen afwegen tegen de nadelen. Zo veroorzaakt een middel tegen kanker vaak hevige bijwerkingen, maar het behandelt wel een ernstige ziekte. Meld bijwerkingen altijd aan je arts of apotheker, ook al staan ze niet op de bijsluiter. Als ze aanhouden of te hevig zijn, kan je arts beslissen om de dosis te verminderen of een alternatief geneesmiddel te zoeken. Je arts of apotheker geeft je melding ook door aan het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen. Je kunt ook zelf bijwerkingen melden aan het FAGG via www.fagg.be.‘

Mag je alles blijven slikken als je zwanger bent? ‘Als je zwanger wil worden of bent, neem je beter geen geneesmiddelen, tenzij op doktersadvies. Vooral in de eerste drie maanden van de zwangerschap kunnen ze een negatieve invloed hebben op de ontwikkeling van je baby. Zelfs met homeopathische middelen, vitaminen en voedingssupplementen moet je voorzichtig zijn. Vraag raad aan je apotheker. Uitzondering is foliumzuur. Die vitamine neem je beter wel, vanaf minstens acht weken voor de bevruchting tot en met de derde maand van de zwangerschap.’

Zijn vervallen geneesmiddelen schadelijk? ‘Er staat niet voor niets een vervaldatum op het doosje. Eens die datum verstreken is, kan de werking van het middel verminderen. In sommige gevallen is dat gevaarlijk. Neem dus geen risico en breng je vervallen geneesmiddelen terug naar een apotheek.’ www.cm.be/geneesmiddelen

Hoe kun je huidschimmel voorkomen? Jeuk, een branderig gevoel. Een schimmelinfectie van de huid kan lastig zijn. Probeer infecties te vermijden. Wat is een schimmelinfectie? Schimmels vind je overal, ook op je lichaam. Als ze de huid of nagel binnendringen, kun je een infectie krijgen. Wat zijn de symptomen? Je kunt rode ringvormige plekken zien die vergroten. Ze jeuken of voelen branderig aan. Aan de rand merk je soms schilfers, blaasjes of puistjes. In het midden lijkt de huid te genezen. Bij een infectie van de behaarde hoofdhuid kunnen je haren afbreken of uitvallen. Zo kun je kale plekken krijgen. Bij voetschimmel heb je roodheid, schilfering en jeuk tussen de tenen. Je kunt ook pijnlijke kloofjes krijgen. Een schimmelnagel kleurt wit of geel en kan verdikken of loskomen. Wat is de oorzaak? Door veel te wassen met zeep of door strakke kleding of schoenen te dragen, neemt de weerstand van je huid af. Dat kan ook als je huid verweekt is door te zwemmen of zweten. Zo kunnen schimmels binnendringen. Die loop je meestal op via besmette huidschilfers. Schimmels in de haren krijg je door besmette haren van anderen of door kammen, hoofddeksels en textiel te delen. Voetschimmel en schimmelnagels loop je op door in zwembaden, douches of kleedkamers op blote voeten te lopen. Ook huisdieren kunnen schimmels verspreiden. Wat kun je zelf doen? Gebruik enkel bij voetschimmel zelf een schimmelremmende crème van de apotheek. Smeer die tot twee weken nadat de plekken verdwenen zijn. Behandel sokken en schoenen met een schimmeldodend product. Helpt dit na drie weken niet, raadpleeg dan je arts. Probeer een infectie te voorkomen. Droog je goed af met je eigen handdoek. Was je niet te vaak met zeep. Was textiel geregeld op 60°C. Gebruik alleen eigen kleding en toiletgerief. Draag kleding en schoenen die niet knellen of schuren en katoenen sokken en ventilerende schoenen. Draag slippers in openbare douches, zwembaden of sauna’s. Een schimmelinfectie is besmettelijk. Heeft iemand er last van, deel dan zeker geen kleding, maak regelmatig schoon en ontsmet kammen en scheerapparaten. Wanneer ga je naar de dokter? Ga naar je arts bij een infectie. Die zal bekijken of een behandeling met een schimmelremmende crème of met orale tabletten nodig is. Maak de behandeling af, ook als de symptomen weg zijn. Elise Rummens, preventie-arts CM

Vraag een medicatieschema aan je apotheker. Dat helpt om het overzicht te bewaren als je veel geneesmiddelen moet nemen. Jocelijn Stokx

www.cm.be/dehuisdokter

Reageer Welke informatie lees jij altijd in de bijsluiter? Reageer via lezersbrieven@cm.be of Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel.

Stefan Dewickere

[ sterker met steun ] basisondersteuningsbudget nu ook voor jongeren [ helpende handen ]

‘Stijn komt graag

Bart schrijft voor een betere wereld

onder de mensen’

Al 30 jaar zet Bart De Ceukelaire (58) zich vrijwillig in voor Amnesty International. Hij is lid van de Amnestygroep in Leuven. Met zes vrienden organiseren ze lokale activiteiten, waaronder schrijfacties. ‘Zo lever ik toch een kleine bijdrage aan een betere wereld’.

Bepaalde mensen met een handicap die op een wachtlijst staan, krijgen een basisondersteuningsbudget dat ze vrij kunnen besteden. Voortaan komen ook minderjarigen in aanmerking. Daar is de mama van Stijn Verbiest (17) blij mee. ‘We willen het geld gebruiken voor oppas, want er moet altijd iemand bij Stijn zijn.’

‘Het geeft voldoening als je je kunt inzetten voor anderen, als je een deeltje van je vrije tijd nuttig kunt besteden. Het is ook leuk om samen dingen te organiseren. En onze schrijfbijeenkomsten zijn best gezellig. Elke eerste woensdag van de maand komen we samen met een schrijfkern, ons schrijfcafé. We spreken namelijk af in het Wereldcafé in Leuven. Het is een open schrijfkern, dus iedereen is welkom.’

Dear Mr. President ‘We schrijven brieven naar een president, premier, hoofd van het leger ... Met onze schrijfacties eisen we bijvoorbeeld dat gewetensgevangenen vrijgelaten worden, vragen we onderzoek naar zogezegd vermiste mensen, klagen we standrechtelijke executies aan … Af en toe schrijven we ook een kaartje naar gevangenen om hen een hart onder de riem te steken.’

> TEKST: TOM VAN GEERTSOM > FOTO: GUY PUTTEMANS

Jungle van Calais

‘Ik besef dat één brief het grote verschil niet zal maken, maar Amnesty International is een wereldwijde organisatie. Voor elke schrijfactie worden er massa’s brieven geschreven. Vooral de campagne voor vluchtelingen ligt me nauw aan het hart. Ook omdat ik zelf als vrijwilliger heb gewerkt in de toenmalige jungle van Calais.’

ls je aanbelt bij de familie Verbiest in Wezemaal, is de kans groot dat een vrolijke tiener je welkom heet. ‘Stijn is heel sociaal’, bevestigt mama Ann Boffé (47). ‘Je zou haast vergeten dat hij veel zorg nodig heeft. Maar laat je niet misleiden, we kunnen Stijn geen moment alleen laten.’ De situatie van Stijn is complex. Hij heeft een visuele beperking waardoor zijn hersenen niet altijd correct registreren wat hij ziet. Door een vorm van hersenverlamming kan hij onder meer zijn rechterarm niet gebruiken. Een autismespectrumstoornis zorgt ervoor dat hij moeilijk kan omgaan met onverwachte situaties. Maar het is vooral door epilepsie dat er altijd iemand bij Stijn moet zijn. ‘Die raakt niet onder controle’, zegt Ann. ‘Je moet er rekening mee houden dat hij elk moment een aanval kan krijgen.’

Om hulp te vragen, werd Stijn geregistreerd bij de Intersectorale Toegangspoort van het Agentschap Jongerenwelzijn van de Vlaamse overheid. Op die manier kwam hij op een wachtlijst terecht. Sinds begin dit jaar hebben jongeren met een handicap die zoals Stijn op een wachtlijst staan en aan bepaalde voor-

‘Volgens Amnesty brengt één op de vier schrijfacties een positief resultaat op. Iemand komt vrij, een doodstraf wordt omgezet, mensenrechtenschendingen worden onderzocht en vervolgd, discriminerende wetten worden aangepast … Dan voelt het goed als je weer een pakketje brieven bij elkaar hebt geschreven. Dat je machthebbers nog eens op hun plichten kunt wijzen.’

Reactie van Israël

Stijn Verbiest met mama Ann en papa Geert: ‘Ik ga elke maand naar het praat- en danscafé in Leuven. Dansen is super.’ waarden voldoen, recht op het basisondersteuningsbudget. Dat bedraagt 300 euro per maand. Het basisondersteuningsbudget maakt deel uit van de Vlaamse sociale bescherming en wordt uitgevoerd door CM-Zorgkas. Volwassenen met een handicap die op een wachtlijst staan, krijgen het sinds september 2016. Het gaat om mensen die op 31 december 2014 én op 1 januari 2016 geregistreerd stonden op de Centrale Registratie van Zorgvragen van het Vlaams

Waarom betaal je een bijdrage aan CM-Zorgkas? CM-Zorgkas brengt de Vlaamse sociale bescherming in de praktijk. Daarvoor betaalt elke Vlaming jaarlijks 50 euro aan zijn zorgkas, of 25 euro als hij recht heeft op de verhoogde tegemoetkoming. Brusselaars sluiten vrijwillig aan. Je eerste bijdrage betaal je in het jaar dat je 26 wordt. Met jouw solidaire bijdrage help je niet alleen het basisondersteuningsbudget te financie-

‘Heel zelden krijg ik een persoonlijk antwoord op een brief. In 2014 kreeg ik een reactie van Israël. De actie ging over de situatie van Bedoeïenen, dat zijn nomadische woestijnbewoners. Ze bedankten me voor de bezorgdheid en zeiden dat ze het nodige deden om een oplossing te vinden. Ik doe het daar niet voor, maar het is wel fijn als je reactie krijgt. Dan zie je dat ze toch aandacht aan je brief besteden.’ Rosine Pittevils

ren. De Vlaamse sociale bescherming bestaat ook uit de tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden en de Vlaamse zorgverzekering. Denk er dus aan om je bijdrage voor eind april te betalen. Zo help je zorg voor iedereen betaalbaar te houden.

www.cm.be/zorgkas

Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH).

Op stap gaan ‘Die 300 euro is meer dan welkom’, vertelt Ann. ‘Ik werk deeltijds om er zoveel mogelijk te zijn voor Stijn, maar ik kan niet altijd voor hem klaarstaan. Vooral tijdens de vakanties wordt het moeilijk. Mijn man werkt voltijds en de oma’s worden een dagje ouder. Daarom willen we het geld gebruiken voor oppas. Stijn komt graag onder de mensen. Hij vindt het zalig om met jonge gasten op stap te gaan. We hopen iemand te vinden die een paar keer per week bij hem komt. Iemand die hem meeneemt naar de cinema of het zwembad.’ ‘Ik ga ook heel graag op restaurant,’ vult Stijn aan. ‘Ik speel elke dag op de Wii. En elke maand ga ik naar het praat- en danscafé in Leuven. Dansen is super.’

Het Zavelhuis Ook naar school gaat Stijn graag. Hij volgt buitengewoon onderwijs in Heverlee. ‘We gaan binnenkort op openluchtklas naar De Pinte. Daarvoor maken we met de klas nu al het eten’,

vertelt hij. ‘Ik kook graag. Ik kan al spaghetti maken. En chili con carne en chili sin carne.’ ‘Op die school wil ik altijd blijven’, besluit Stijn. Ann vult aan. ‘We denken ook al aan later. We zijn in een project gestapt van enkele ouders van zijn klasgenoten. Het Zavelhuis heet het. Wanneer Stijn over een paar jaar stopt met school, kan hij er wonen met zijn vrienden. Ze zullen er ondersteuning krijgen van ons, de ouders, maar ook van vrijwilligers en professionele zorgverleners. Om de zorg en dagbesteding te financieren, zal het basisondersteuningsbudget niet volstaan. We hopen dan ook over te stappen naar het persoonsvolgend budget.’

Contact Kom je in aanmerking voor het basisondersteuningsbudget, dan zal CM-Zorgkas contact met je opnemen. Je kunt zelf geen aanvraag doen. Wil je meer informatie, mail dan naar contactzorgkas@cm.be of bel naar 078 15 40 40.

Hoe verkrijg ik als chronisch zieke sociale rechten? Ben je door een chronische ziekte arbeidsongeschikt of minder zelfredzaam, dan kun je in aanmerking komen voor sociale voordelen.

Dat kun je zelf online aanvragen via www.myhandicap.belgium.be. De dienst Maatschappelijk Werk, de gemeen te of het OCMW kan je daarbij helpen.

Om recht te krijgen op sociale voordelen zoals een belastingvermindering of lager tarief voor openbaar vervoer moeten chronisch zieke mensen aantonen dat ze arbeidsongeschikt zijn en/of hun dagelijkse activiteiten minder goed of niet meer kunnen doen. Soms gelden bijkomende voorwaarden voor gezinssituatie en inkomen. Ben je lang arbeidsongeschikt en ontvang je een ziekte-uitkering, dan krijg je een attest van het ziekenfonds. Verminderde zelfredzaamheid kun je bewijzen met een attest van de Directiegeneraal Personen met een handicap.

Je krijgt onder meer vragen voorgelegd over hoe mobiel je nog bent, welke huishoudelijke taken je nog kunt doen en of je jezelf nog kunt verzorgen. Beantwoord ze zo volledig mogelijk en vermeld zeker de naam van je huisarts. Dan kunnen indien nodig extra medische gegevens worden opgevraagd. Een arts beslist of een attest toegekend wordt. Mogelijk word je uitgenodigd voor een onderzoek.

infochronischzieken@cm.be, tel. 078 05 08 05

[ de vraag ]

Wachtlijst

Compagnie Gagarine

[ inbox ]

moederschapsrust en geboortegeschenk [ mijn CM ]

[ brief in de kijker ] Sociaal telefoontarief Dank voor de vermelding van het recht op sociaal tarief voor telefoon, gsm of internet in CM.be nr. 3. Bij navraag bleek dat dit voordeel niet was toegepast op mijn internet toen ik mijn vaste lijn had opgezegd. Ik had dat maar moeten weten volgens mijn provider, ook al was ik tot vier keer toe in de winkel geweest. Ik kreeg een standaard schadevergoeding van 54,57 euro voor vier maanden. Het sociaal tarief zal nu wel worden toegepast op mijn internet. Alles samen betaalde ik nog 163,83 euro te veel. Dat krijg ik niet vergoed. Ik had maar vroeger moeten reageren. Voor verdere klachten werd ik doorverwezen naar de ombudsman telecommunicatie. Zeer teleurstellend voor een bedrijf waar men prat gaat op de service. Naam en adres bekend bij de redactie

Parodontologie Speur je in cm.be mee naar het antwoord?

Tip Met dat verlies zit je fout Oplossing

EEN JIHAD VAN L I EF DE Mohamed El Bachiri OPGETEKEND DOOR

David Van Reybrouck

Stuur je antwoord voor 16 april naar informatieblad cm.be, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail het naar zoekenwin@cm.be. Vermeld welke prijs je wenst: het boek ‘Kortsluiting in mijn hoofd’ van Brenda Froyen (Brenda’s zoektocht naar hulp voor de behandeling van een postpartumpsychose, waar ze na de geboorte van haar derde zoontje mee af te rekenen krijgt), uitg. Manteau of het boek ‘Een jihad van liefde’ van Mohamed El Bachiri en David Van Reybrouck (het leed om de dood van zijn vrouw door de aanslagen in Brussel op 22 maart buigt El Bachiri om in een boodschap van liefde en medemenselijkheid), uitg. De Bezige Bij. Uit de juiste inzendingen worden vier winnaars geloot.

Antwoord opgave cm.be nr. 4 Bingo De winnaars worden persoonlijk verwittigd

De lezersbrief over tandsteen verwijderen in het vorige nummer trok mijn aandacht. Ik ben al geruime tijd in behandeling bij een niet-geconventioneerde parodontoloog. Onlangs kreeg ik een behandeling onder lokale verdoving om tandsteen te verwijderen ‘in de diepte’, een zogenoemde curatieve behandeling. Voor de vier kwadranten betaalde ik telkens 130 euro. Dat is 520 euro in totaal, waarvan ik niets kreeg terugbetaald wegens te hoge leeftijd. Ik was op dat moment 59 jaar. Dringt er zich geen terugbetaling op voor dergelijke aandoeningen gezien de toekomstige risico’s? Naam en adres bekend bij de redactie Aan de terugbetaling voor parodontologische verstrekkingen zijn strikte voorwaarden gekoppeld. Voor een parodontaal mondonderzoek en tandsteenreiniging ‘in de diepte’ is een terugbetaling voorzien tussen 18 en 55 jaar. CM pleit er al langer voor om de leeftijdsgrens voor tandzorg op te heffen. Daarvoor is meer budget nodig en dat is op dit moment een heikel punt. Met de vergrijzing van de bevolking zal het aantal parodontologische behandelingen inderdaad toenemen om de tanden te kunnen behouden.

pester vaak iemand die op de achtergrond blijft. Dat er een verschil is tussen plagen en pesten klopt. Maar voor pesten zijn er slechts twee criteria: het heeft zich méér dan een keer voorgedaan en/of het doet zich systematisch voor. Als je van een groep kunt spreken, dan gaat het altijd om pesten. Zelfs als het je kind ogenschijnlijk niet raakt. Pesten werkt op lange termijn als een sluimerend gif. Verder wordt de raad gegeven om je kind een vertrouwenspersoon te laten aanduiden. Wat als je kind 5 jaar oud is? Als er een probleem is, moet je als ouder zelf ingrijpen om je kind te beschermen. Hoe reageren als je kind een ander kind pest, komt eveneens aan bod. Daar wil ik aan toevoegen dat het voor ouders belangrijk is hun eigen gedrag eens onder de loep nemen. Hoe reageren zij in het verkeer of tegenover anderen? Ouders hebben een voorbeeldfunctie. Alfons Ameel, Roeselare

Factuur labo Telkens wanneer er een bloedonderzoek gebeurt, krijg ik nadien van het medisch labo een factuur waarop een supplement staat aangerekend. Ik heb ze voorgelegd in het plaatselijke CM-kantoor. Bleek dat het labo mij te veel had aangerekend. Ik vraag mij af welk recht die labo’s hebben om zomaar enkele euro’s meer te vragen dan toegelaten. Naam en adres bekend bij de redactie Stel je je vragen over de factuur van een labo, leg ze dan eerst voor aan de consulent in het CM-kantoor vooraleer ze te betalen. Het ziekenfonds zal nagaan of er al dan niet onterechte supplementen of kosten zijn aangerekend. Is de factuur onduidelijk, dan kun je ook een gratis bewijsstuk met een overzicht van de kosten opvragen bij het labo. Dan zie je of het labo naast de prestaties ook een supplement of andere kosten aanrekent.

#TWEETS www.twitter.com/CMziekenfonds

Pesten

Nina Verhaeghe Bedenking na overlijden bij vrienden: er moet standbeeld komen voor palliatieve teams. Die mensen zijn van een bijna buitenaardse goedheid.

Als docent ‘agressie-management’ wil ik reageren op de adviezen over pesten voor ouders in CM.be nr. 3. Rechtstreeks contact opnemen met de ouders van de pester van je kind haalt inderdaad weinig uit. Bovendien is de echte

Thalia Vermeiren ‘Maar je ziet er niet ziek uit.’ Sommige mensen moeten leren dat (psychische) ziektes niet altijd zichtbaar zijn.

Jouw baby inschrijven bij CM Een kindje krijgen is een heuglijk moment. Zijn de geboortekaartjes verstuurd en is de doopsuiker uitgedeeld? Maak dan een afspraak om je kindje in te schrijven bij CM. > TEKST: BRAM DEHOUCK

Jouw geboortevoordelen bij CM

> FOTO: STEFAAN BEEL

anneer ga je het best langs in het CM-kantoor? CM-consulente Ariane Beddeleem geeft een gouden tip: ‘Doe eerst aangifte bij de burgerlijke stand, want daar krijg je ook een geboorteakte voor het ziekenfonds. Maak daarna een afspraak. Dat kan gemakkelijk via www.cm.be/ afspraken. Zo verlies je geen tijd in de wachtzaal en kunnen we alles rustig overlopen. Het gesprek duurt ongeveer een halfuur.’ ‘Tijdens een afspraak komen deze zaken aan bod’, zegt Ariane. Moederschapsrust: ‘Als je de geboorte aangeeft bij de burgerlijke stand, krijg je een geboorteakte voor het ziekenfonds. Breng die akte mee. We hebben hem nodig om jouw moederschapsrust in orde te brengen.’

Is je geboortelijst al grotendeels afgevinkt? Ook van CM krijg je heel wat moois. Een greep uit het aanbod.

sulent Ariane Beddeleem, con ijven chr ins bij CM: ‘Je kindje n.’ ppe sta kan in drie via 1. Maak een afspraak ww w.cm.be/afspraken. r je CM2. Denk al eens na ove . enk sch babyge kte voor 3. Breng de geboor tea het ziekenfonds mee.

Kindje inschrijven: ‘We schrijven het kindje in en geven je meteen gele klevers voor de baby mee. Handig om met je hummeltje naar de apotheek of de dokter te gaan.’ Geboortevoordelen: ‘Dit is het leukste onderdeel van de afspraak, want we hebben een paar mooie cadeaus voor je in petto (zie kader). Je kiest je babygeschenk en we overlopen alle voordelen waarvan je kunt genieten.’ Geboorteverlof voor je partner: ‘Binnen de vier maanden na de geboorte mag je als vader of meeouder tien dagen afwezig zijn op het werk. Dat heet geboorteverlof. Je hoeft de tien

dagen niet aansluitend te nemen. Deze regeling geldt alleen voor werknemers. Tijdens de afspraak regelen we hiervoor de aanvraag.’ Hospitalisatieverzekering: ‘Zijn jullie aangesloten bij een CM-verzekering? Voor je baby hoef je geen premie te betalen tot en met het tweede kalenderjaar na het geboortejaar. Als de mama aangesloten is bij CM-Hospitaalplan, vertellen we hoe ze haar factuur van de bevalling kan indienen.’

Surf voor alle voordelen naar www.cm.be/geboorte *Als beide ouders lid zijn van CM. Check de voorwaarden op www.cm.be/ skoebidoe.

Zomervakantie in Harrachov, Tsjechië Nog op zoek naar een budgetvriendelijke zomervakantie met het hele gezin? Dan is Intersoc-hotel Fit & Fun in Harrachov, Tsjechië, met binnenzwembad, bowling en spa, zeker het bekijken waard. Harrachov ligt vlakbij het Reuzengebergte, de grootste toeristische trekpleister van Tsjechië en bij de Poolse grens. Een Belgische chefkok zorgt ervoor dat zowel jij als je kinderen genieten van heerlijke maaltijden. Kinderen vanaf 3 maanden tot en met 17 jaar kunnen zich uitleven in de leeftijdsgebonden kinderclubs met Nederlandstalige monitoren.

Heb je vragen of opmerkingen bij een artikel? Aarzel niet om ze te sturen naar lezersbrieven@cm.be - Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je jouw reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk. De redactie kan de teksten inkorten of niet geven bij plaatsgebrek.

• Met de Skoebidoe-app volg je de ontwikkeling van je baby, krijg je interessante kortingen en lees je alles over kinderbijslag, kraamgeld, moederschapsrust en veel meer. Surf naar www.cm.be/skoebidoeapp. • Als CM-babygeschenk kies je zelf uit een geboorte- of adoptiepremie van 260 euro*, een waardebon van DreamLand of Dreambaby ter waarde van 360 euro*, een pakket wegwerpluiers van CM-Thuiszorgwinkel ter waarde van 390 euro* of een startpakket herbruikbare luiers van CM-Thuiszorgwinkel ter waarde van 390 euro*. • Je ontleent gratis een afkolftoestel en een babyweegschaal bij Thuiszorg winkel. Je betaalt eventueel wel toebehoren of een waarborg. • Je krijgt tot 240 euro tegemoetkoming bij kraamzorg.

Je boekt al een vakantie voor een volwassene, all-in, vanaf 585 euro. Het is mogelijk om met de auto of de nachtbus van Intersoc naar Harrachov te reizen.

... samen nieuwe oorden verkennen

Meer informatie via www.intersoc.be en 070 233 119.

[ uitsmijter ] Mohamed El Bachiri roept op tot een jihad van de liefde

‘Schrijven is mijn manier om Loubna te vereeuwigen’ Een jaar geleden verloor Mohamed El Bachiri (36), Molenbekenaar van Marokkaanse afkomst en moslim, zijn vrouw Loubna Lafquiri bij de aanslag in de metro van Maalbeek. Hij ontroerde miljoenen mensen toen hij rond kerst opriep tot een jihad van liefde. Vandaag, een jaar na de aanslagen, vormt zijn oproep een boek. > TEKST: KAATJE DE CONINCK > FOTO: CIA JANSEN

ls eerbetoon aan zijn vrouw Loubna boog Mohamed het onvoorstelbare verlies dat hem en zijn gezin is overkomen om in een boodschap van liefde en (mede)menselijkheid. Schrijver David Van Reybrouck zette zijn woorden op papier. De jihad van de liefde, wat betekent dat voor jou? Mohamed El Bachiri: ‘Ik snap dat die uitdrukking sommigen shockeert, maar extremisten hebben dat woord gekaapt. Jihad betekent eigenlijk je inspannen om een beter mens te worden. Ik roep dus elke mens op om moeite te doen om liefde naar buiten te laten komen. De liefde voor elkaar en voor de ander. Om moeite te doen de ander te begrijpen. Het is het enige antwoord op de terroristen die ons met hun haat en terreur proberen te verdelen.’ De liefde, zeg je, is het enige dat je rechthoudt. ‘Ik heb mijn oproep in De Afspraak gedaan aan de vooravond van Kerstmis. Een magische tijd van verbondenheid waarin we vooral aan de ander denken. Ik had die ongelofelijke ontvangst niet verwacht (meer dan 5 miljoen mensen bekeken zijn oproep, red.), zeker niet in Vlaanderen, een gemeenschap die ik als Franstalige Brusselaar niet goed kende. De mensen weten dat niet, maar door al hun steun en liefde te voelen, kon ik mezelf weer bijeenrapen en proberen te overleven.’ Je hebt alles in boekvorm gegoten. Wat staat erin? ‘De basis is de poëzie die ik schreef nadat Loubna was gestorven. Mijn liefde voor haar ligt aan de oorsprong van dit alles. Daarnaast ook mijn ideeën over samenleven in liefde, over een Westerse, meer humanistische vorm

van de islam. David heeft alles heel toegankelijk gemaakt, want mijn grote hoop is dat dit boek jongeren bereikt. Jongeren die zoekende zijn. Het is onze taak hun blik te verruimen. Te zorgen dat ze lezen, nadenken, discussiëren. Zouden al onze kinderen niet beter af zijn als ze van jongs af filosofie krijgen op school? Of meer geschiedenis. Dan zouden jonge moslims bijvoorbeeld weten dat de islam in se een open godsdienst is die diversiteit omarmt. Die verschillen als een verrijking ziet. Met meer context zouden ze weten dat ze teksten uit de zevende eeuw niet letterlijk mogen nemen.’ Is het boek een vorm van therapie voor jou? ‘Door mijn liefde en verdriet neer te schrijven, werd het iets draaglijker. Het is een manier om Loubna te vereeuwigen. Haar dood is gruwelijk en onrechtvaardig, maar zo zal ze eeuwig verbonden zijn aan deze boodschap tegen terreur, voor de mensheid. Maar het is vooral ook een manier om in zinloosheid wat zin en troost te zoeken, én te bieden.’ Je hebt ook drie zonen van 10, 8 en 3 jaar? ‘Zij zijn de enige reden waarom ik blijf doorgaan. Ze zijn boos natuurlijk. Hoe kan ik hen ervan overtuigen dat we in een goede wereld leven als hun moeder, die het toppunt van goedheid was, hen is afgenomen? Maar we moeten verder. Ik moet hen weer laten lachen, spelen, plezier krijgen in het leven. En mijn grootste drijfveer is hen te kunnen opvoeden in een harmonieuze wereld, met een open geest. Maar soms weet ik ook niet hoe ik dat moet doen. Het is moeilijk hé. Ik geloof en zeg hen dat alle mensen broers en zussen

Onze God is er een van liefde en verbinding, niet van terreur en geweld. Mohamed El Bachiri

zijn van elkaar. Is terrorist Khalid El Bakraoui dan ook een broer van ons? Ja, sommige broeders gaan het verkeerde pad op, en jammer genoeg kies je je familie niet.’ We zijn nu een jaar na de aanslagen. Hoe beleef je deze periode? ‘Ik wacht op de grote golf van verdriet die me onderuithaalt. Mijn leven, mijn hoofd is nog altijd één chaos. Hoe moet je verder na de dood van je grote liefde? Loubna was mijn complice, mijn beste vriendin, mijn partner, mijn handlanger. Onze maatschappij verlangt dat we snel weer doorgaan, maar dat kan ik niet. Natuurlijk leeft iedereen met ons mee, maar voor de meesten is 22 maart nu een jaar geleden. Voor ons, de slachtoffers, voelt het als gisteren. Elke dag is een gevecht.’ Heb je er ooit aan gedacht om Molenbeek te verlaten? ‘Neen, niet daarvoor. Ik heb het moeilijk in ons huis. Zonder Loubna voelt dat leeg. Maar de buurt? Dat zijn mijn vrienden, mijn familie. Geloof mij: de meeste moslims moeten net als ik niets hebben van geweld in de naam van Allah. Onze God is er een van liefde en verbinding, niet van terreur en geweld.’ Het boek Een jihad van de liefde van Mohammed El Bachiri werd opgetekend door David van Reybrouck (uitg. De Bezige Bij). Speel mee met Zoek en Win op pagina 12 en maak kans op een gratis exemplaar.