cm.be 2 november by CM ziekenfonds

Klaar vo winterkwor de aaltjes 4

Wat zeg je op ziekenbezoek? Verpleegkundige Marleen geeft tips

Door tandvleesontsteking kun je tanden verliezen Belangrijkste is zelf grondig poetsen

‘Ik wilde geen onbekenden in huis’ Paula D’Hondt moest mening over thuiszorg herzien

Nieuws uit jouw regio

[ de kijk van ]

Nele

Splijtende woede 2016 is een jaar dat ze liever zo snel mogelijk zou vergeten, zegt ze. Ik knik. Ik heb daar niet veel op te zeggen. 2016 was inderdaad een moeilijk jaar. Er zijn mensen gestorven die eigenlijk nog maar pas aan het leven begonnen waren. Die kleine kinderen achterlaten. Die er gewoon nog hadden moeten zijn. Tegenslagen. Soms komen ze met nogal veel tegelijk. Soms is positief denken wel even heel ver weg. ‘Misschien moet je buiten wat hout gaan klieven’, zegt ze wanneer ze de agressie en de tranen in mijn blik ziet klaarliggen. En zo geschiedde. In de gietende regen splijt ik met alle woede die in mijn lijf zit houtblokken in twee. En deugd dat dat doet. Na een dik uur ben ik doorweekt en vuil, maar voor mij ligt een stevige stapel in twee gehakte houtblokken. Toch iets dat vandaag gelukt is.

Stefan Dewickere

Wanneer ik de eerste blokken in een kruiwagen begin te laden, duikt achter mijn rug plots de buurvrouw op. Met in haar kielzog haar zoontje van vier. Ze komen pompoenen brengen uit hun moestuin. Als de kleine jongen ziet waar ik mee bezig ben, wil hij meteen meehelpen. Hij begint al op en neer te springen van puur contentement. Samen gooien we de blokken achteraan in de tuin op een hoopje. Hij giert van het lachen als er eentje holderdebolder terug naar beneden rolt. En ik? Ik kan niet anders dan blij worden van zo’n jongen. Zolang er buren zijn en jongens van vier, heeft zelfs een somber jaar zijn goede momenten. Nele Verheye, redacteur cm.be

Hier in Vlaanderen gaan we meestal pas naar een pyscholoog als het eigenlijk al te laat is. Clara Cleymans in Het Laatste Nieuws

Een maand

zonder alcohol

Drink een maand geen alcohol. Met die oproep lanceren de Druglijn en Stichting tegen Kanker hun nieuwe campagne Tournée Minerale. In 2013 dronk 82 procent van de Belgen alcohol. Een glas wijn bij het eten, een pint na het sporten. Voor velen is het een gewoonte geworden. Toch houdt alcohol drinken risico’s in. Alcohol heeft in-

vloed op bijna alle organen in het lichaam en er is een verband met ongeveer zestig verschillende aandoeningen. De inspanning meer dan waard dus om een maand lang alcohol aan de kant te schuiven. Je lichaam krijgt zo de tijd om te recupereren. Je kunt zelf de voordelen voor je gezondheid ondervinden. Februari 2017 wordt de alcoholvrije maand. Je kunt je nu al online inschrijven om mee te doen. Bij de uitdaging word je begeleid met tips, gezondheidsinformatie en recepten.

www.tourneeminerale.be

Tentoonstelling over psychose Het Museum Dr. Guislain in Gent laat je binnentreden in Een andere wereld. Deze tentoonstelling over psychose loopt tot 28 mei. Psychose is ook het nieuwe thema van het project Te Gek!?. Wat je op de tentoonstelling ervaart, roept vragen op. Waar ligt de grens tussen fantasie en werkelijkheid? Een andere wereld zet de deuren open naar een alternatieve realiteit. Dit laboratorium van waan en fantasie toont hoe de wetenschap en kunst de schemergebieden van de geest verkennen. Het eigenzinnige werk van vijf verrassende figuren die elk een andere wereld onderzoeken en creëren, nodigt je uit om met andere ogen te kijken.

www.museumdrguislain.be

Redactie cm.be: Haachtsesteenweg 579 | 1030 Brussel | tel. 02 246 41 11 | e-mail: persdienst@cm.be Redactie: Dieter Herregodts, hoofdredacteur | Martine Creve | Thomas Rosseel | Nele Verheye | Anneleen Vermeire | Eric De Maegd (administratie) Webredactie: Marc Helin | Tom Van Geertsom Lay-out: Bart Gevaert Verantwoordelijke uitgever (nationale pagina’s): Luc Van Gorp | Haachtsesteenweg 579 | 1030 Brussel Jaarabonnement cm.be: storting van 13 euro op rek.nr. 000-0079000-42 | Mutualistische Edities, Landsbond Christelijke Mutualiteiten | Haachtsesteenweg 579 | 1030 Brussel (met vermelding ‘cm.be’) Druk en verzending: Coldset Printing Partners | A. Gossetlaan 30 | 1702 Groot-Bijgaaarden Lid VUKPP cm.be is ondertekenaar van de Milieubeleidsovereenkomst Papier Vlaanderen en steunt de inspanningen van de Vlaamse regering i.v.m. papierrecuperatie Contactgegevens CM: www.cm.be of zie p.15 Foto cover: Guy Puttemans

[ kortgeknipt ]

Time-out

op Stiltehoeve

Op de Stiltehoeve Metanioa in Damme kun je het hectische leven van alledag even loslaten en tot rust komen. Als CM-lid krijg je er een gratis ontbijt ter waarde van 10 euro. Metanoia, een initiatief van Bond Zonder Naam, is een gerestaureerde hoeve op het West-Vlaamse platteland. Iedereen die dat wil kan er zich terugtrekken in stilte. Je kunt er terecht voor rust en verdieping. Er is een ruim aanbod rond meditatie en het is ook mogelijk om inspirerende workshops te volgen. Als CM-lid krijg je een gratis ontbijt ter waarde van 10 euro per overnachting bij een verblijf in volpension. Vermeld bij de boeking dat je aangesloten bent bij CM en leg een gele klever voor bij aankomst.

www.cm.be/stiltehoeve

Apps leren kinderen

levens redden

Kinderen leren hoe ze levens redden. Dat is de bedoeling van twee apps die onderwijsminister Hilde Crevits lanceerde. Uit een recente bevraging blijkt dat kinderen van tien tot twaalf jaar vragen om levensreddende handelingen te leren. Twee nieuwe apps spelen daarop in. De app ‘StartnHart’ (KULeuven) moet leraren helpen om reanimatie aan te leren in de klas. ‘Een adembenemende picnic’ (Belgische Reanimatieraad) wil dan weer jonge kinderen tussen zes en tien jaar bewust maken van het belang van levensreddende handelingen. Aan de hand van een beeldverhaal op kindermaat leren kinderen bijvoorbeeld een heimlichgreep (om luchtwegen vrij te maken), maar ook reanimatietechnieken.

dikkedarmkanker door snelle opsporing Uit cijfers van het Kankerregister blijkt dat het aantal gevallen van dikkedarmkanker in een jaar tijd met 21 procent is gestegen. Door het bevolkingsonderzoek wordt dikkedarmkanker sneller opgespoord. In 2013 is dikkedarmkanker 5 463 keer vastgesteld, in 2014 al 6 605 keer. Dikkedarmkanker komt bij Vlaamse mannen voor het eerst meer voor dan longkanker. Dikkedarmkanker is nu zowel bij vrouwen als bij mannen de tweede meest voorkomende tumor. Die spectaculaire toename is vooral het ge-

en Inge, Fransiska, Rozemie na Kornelia zetten mama Leo er. kijk de in (l.) n ule Verme

SPOT

volg van het bevolkingsonderzoek van de Vlaamse overheid. Sinds eind 2013 worden alle 56- tot 74-jarigen om de twee jaar uitgenodigd om eraan deel te nemen. Met een test die bloed opspoort in een stoelgangstaal, worden ze gescreend op dikkedarmkanker. Zo kan de tumor in een vroeg stadium ontdekt worden, waardoor patiënten veel meer kans hebben om te genezen.

www.cm.be/darmkanker

Meer mensen recht op

zorgverzekering

De zorgkassen betaalden in 2015 de Vlaamse zorgverzekering aan 244 452 zorgbehoevende mensen. Dat blijkt uit het jaarverslag van het Vlaams Zorgfonds. Het ging om 76 876 mensen die verblijven in een voorziening en 167 576 mensen die thuis wonen. De zorgvergoeding dient om de niet-medische kosten te helpen betalen van mensen die veel zorg nodig hebben. Zij krijgen maandelijks een zorgvergoeding van 130 euro. Het aantal mensen dat er recht op heeft, stijgt. In de thuiszorg is die stijging groter dan in de woonzorgcentra, want het aantal bijkomende plaatsen in de woonzorgcentra is jaarlijks begrensd. CM-Zorgkas betaalt de zorgvergoeding aan de aangesloten CM-leden.

www.cm.be/zorgkas

21 procent meer

‘Altijd ons eerste aanspreekpunt’ ‘Onze mama is bijzonder. Ze werd dit jaar 70 en we zouden haar graag - nog eens - willen verrassen. Ook al heeft ze zelf al flink wat te verwerken gekregen met haar vier dochters, samen met onze papa staat ze altijd voor ons klaar. Zelfs nadat ze enkele jaren geleden werd getroffen door ziekte en er bij haar een nier werd weggenomen, blijft ze erg veel dingen relativeren.’ ‘Ze helpt ons onze grote en kleine zorgen in het leven te overwinnen met haar bemoedigende en geruststellende woorden: Alles komt altijd goed, het is omdat het zo moet zijn. Wanneer één van de dochters ergens mee zit, zijn onze ouders altijd ons eerste aanspreekpunt. Samen genieten ze van het leven en ze blijven fit door te sporten, te reizen, te stappen, mensen te ontmoeten ... Ze houden elkaar jong. Ons mama is de beste moeder die er bestaat.’ Wil jij iemand bijzonder nomineren? Stuur je verhaal naar bijzonder@cm.be of Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel, en maak kans op twee filmtickets.

[ uitgelicht ] de vragen van koukleum Gisèle

Daar zijn de

winterkwaaltjes ‘Ik heb het eigenlijk altijd koud, maar vooral de winter is elk jaar weer afzien. Dat komt door al die kwaaltjes.’ Neen, lezeres Gisèle Alençon (42) uit Itterbeek, loopt niet warm van die tijd van het jaar. Elk jaar steken winterkwaaltjes de kop op. CM-preventie-arts Elise Rummens legt uit wat we eraan kunnen doen. > TEKST: THOMAS ROSSEEL > FOTO: GUY PUTTEMANS

Loopneus en verstopte neus Gisèle: ‘Een loopneus heb ik de hele winter door. Ik heb altijd zakdoekjes bij. Ik laat niets aan het toeval over. Ik gebruik grootmoeders middeltjes. Zo ligt er standaard een halve ajuin naast mijn bed. In de winter heb ik minstens een keer per maand een verkoudheid.’

Elise: ‘Als een loopneus in de wintermaanden optreedt, is het vaak een symptoom van een gewone verkoudheid. Slaat het verkoudheidsvirus toe, dan produceren de slijmvliezen in onze neus extra veel slijm of zwellen ze. Dit veroorzaakt een loopneus of een verstopte neus. Net als de verkoudheid verdwijnt ook de loopneus vanzelf. Je kunt je verstopte neus spoelen met een zoutwateroplossing. Ontzwellende neusdruppels of verstuivers gebruik je beter niet en als je het toch doet, nooit langer dan vijf dagen.’

Droge huid Gisèle: ‘Vooral de huid op mijn kuiten en scheenbenen krijgt het zwaar te verduren tijdens de winter. ’s Morgens smeer ik twee keer bodylotion op mijn benen. Een keer voor het douchen en een keer erna, anders kom ik de dag niet door.’

Elise: ‘De koude werkt uitdrogend voor de huid. Insmeren met een hydraterende crème of lotion is een goed idee. Drink voldoende water en vermijd agressieve zepen bij het wassen. Douche ook niet te lang en gebruik geen te warm water. Douche bij voorkeur niet dagelijks en dep de huid droog in plaats van te wrijven.’

Keelpijn Giséle: ‘In de winter heb ik vaak keelpijn. Ik gebruik keelpastilles en eet ook honing. Dat is nog zo’n oud trucje maar het helpt wel bij mij.’

Elise: ‘Ook keelpijn is vaak een symptoom van een verkoudheid. Meestal gaat de keelpijn na een dag of vijf spontaan over. Antibiotica zijn meestal overbodig. Een pijnstiller op basis van paracetamol kan helpen. Drink voldoende en zuig op een snoepje. Raadpleeg in ernstige gevallen een huisarts.’

Koukleum Gisèle Alençon: ‘Ik heb de hele winter door een loopneus.’

Gekloofde lippen Gisèle: ‘In mijn leven heb ik al kilo’s lippenbalsem gebruikt. Mensen gooien over het algemeen hun lippenstiftjes weg na een winter. Ik gebruik die helemaal op en heb er altijd minstens eentje op zak.’

Elise: ‘Onze lippen zien hard af van de winterlucht. De huid is er op haar dunst waardoor lippen zeer snel uitdrogen. Zonder bescherming krijgen sommige mensen binnen de kortste keren kloven. Een goede lippenbalsem gebruik je niet alleen als het kwaad geschied is, maar ook preventief. Ga niet met je tong over je lippen. Ze zullen nog sneller uitdrogen. Trek ook zeker geen schilfertjes af.’

.’

[ de voorzet ] Extra tips om de winter door te komen:

Joepie, een uitkering. Of toch niet?

• Eet gezond: groenten en fruit zijn energieboosters. Vezelrijke voeding zoals donker brood of muesli geeft nog meer bescherming.

De helft van de gezinnen waarin één gezinslid door ziekte al meer dan een jaar thuis is, heeft ernstige financiële problemen. Dat blijkt uit een nieuw grootschalig onderzoek van CM en Samana (vroeger Ziekenzorg CM). Het is de voorbije weken wat tussen de plooien van het andere nieuws gevallen. Nochtans gaat het absoluut niet om een fait divers. In 2015 telde ons land 370 000 langdurig zieken. Reken maar uit hoeveel gezinnen het elke maand moeilijk hebben om de eindjes aan elkaar te knopen.

• Drink voldoende: minstens 1,5 liter water per dag. • Beweeg. Regelmatig een winter wandeling is goed voor de gezondheid. Als je conditie verbetert, verhoogt je weerstand.

Nochtans zijn er nog altijd mensen die geloven dat langdurig zieken plantrekkers zijn. ‘Ze zijn niet echt ziek. Ze doen maar alsof om niet te moeten werken, maar om toch een uitkering te krijgen. We moeten vooral sanctioneren of dreigen met uitsluiting, dan zullen ze wel moeite doen om terug Niemand kiest ervoor te keren naar de werkvloer.’

• Denk positief: negatieve gedachten slorpen veel energie op. Bouw elke dag rustmomenten in.

om ziek te zijn.

Kan iemand dat nu menen? Denken die mensen echt dat langdurig zieken ervoor kiezen om te leven van een invaliditeitsuitkering? Ben je gezinshoofd, dan krijg je als langdurig zieke nog 65 procent van je (begrensde) brutoloon. Ik denk niet dat veel mensen daarvoor willen tekenen. Natuurlijk moeten we er als samenleving alles aan doen om mensen opnieuw aan de slag te krijgen. Ook CM zet volop in op die re-integratie. Maar we moeten ophouden met stigmatiseren. Niemand kiest ervoor om ziek te zijn. Met sancties en dreigementen zullen we het aantal langdurig zieken niet doen dalen.

Gisèle: ‘Ik heb altijd een paar handschoenen in de buurt, zelfs al is het nog tien graden buiten. Eenmaal mijn vingertoppen en tenen het koud hebben, krijg ik die niet meer warm.’

Elise: ‘Bij koud weer gaan de kleine bloedvaten in onze huid vernauwen, om zo minder warmte te verliezen en de organen centraal in ons lichaam op temperatuur te houden. Hierdoor koelen de lichaamsuiteinden, voeten, handen, neus en oren, en de blootgestelde huid sterk af. Bij een abnormale reactie van de bloedvaten kunnen winterhanden of -voeten ontstaan: dit uit zich in hevige jeuk of een brandend gevoel in een vinger of teen. Bij een verdere reactie wordt de vinger of teen gezwollen en rood. Draag warme schoenen, dikke kousen en goede handschoenen. Loop binnenshuis niet op je blote voeten en draag ook ’s nachts sokken in de winter.’

Stefan Dewickere

Winterhanden en –voeten

Integendeel zelfs. Als gevolg van demografische factoren (vergrijzing) en beleidskeuzes (optrekken pensioenleeftijd), zal hun aantal de komende jaren alleen maar toenemen. Prognoses spreken van 516 000 langdurig zieken in 2022. Als we niets doen aan de uitkeringen betekent dat nog eens zoveel meer gezinnen in financiële problemen. Vandaag hebben we twee keuzes. Aan de zijlijn toekijken hoe steeds meer mensen in moeilijkheden geraken. Of volop inzetten op preventie om de risico’s op arbeidsongeschiktheid zoveel mogelijk te beperken. Door de juiste eindeloopbaanmaatregelen te nemen, door mogelijkheden te bieden om van job te veranderen, door op de werkvloer rekening te houden met de gezondheidstoestand van werknemers. Mijn keuze is vlug gemaakt. Luc Van Gorp, Voorzitter CM

[ goed in mijn vel ] wat doet een parodontoloog?

‘Een gezonde mond geeft

zelfvertrouwen’

Tandvleesproblemen kun je missen als kiespijn. Bij ernstige gevallen kan de parodontoloog redding brengen. Voorzitter Katrien Vermylen van de Belgische Vereniging voor Parodontologie maakt ons wegwijs in de wereld van gingivitis en parodontitis. ‘Een tandarts en parodontoloog werken nauw samen.’ > TEKST: THOMAS ROSSEEL > FOTO: GUY PUTTEMANS

Wat is een tandvleesontsteking? Katrien Vermylen: ‘Wanneer bacteriën uit de mond zich vastzetten op de tanden, ook wel tandplak genoemd, kunnen deze een ontsteking veroorzaken. Dan spreken we over een tandvleesontsteking, of gingivitis. De tandvleesrand wordt rood, in plaats van het gezonde lichtroze, en zwelt op. Het tandvlees bloedt gemakkelijk bij aanraking, zoals tijdens het poetsen of eten. Een ontsteking van de tandvleesrand kan op een eenvoudige manier

Het belangrijkste bij de behandeling van parodontitis is je tanden grondig poetsen. Katrien Vermylen

Parodontoloog Katrien Vermylen: ‘Parodontitis komt voor bij ongeveer de helft van de volwassenen.’ behandeld worden. Maar een tandvleesontsteking kan zich uitbreiden van het tandvlees naar het onderliggende bot. Dit heet parodontitis. Het tandvlees verliest dan aan stevigheid. Het komt los van de tand, waardoor de ruimte tussen de tand en het tandvlees dieper wordt. De ondersteunende vezels van de tand worden aangetast en door de ontsteking wordt het bot afgebroken. Wanneer de ontstekingsreactie al

verder gevorderd is, kun je last krijgen van een slechte adem en lijkt het soms of de tanden van positie veranderd zijn of los komen te staan. De tanden lijken ook langer door het terugtrekken van het tandvlees.’ Wanneer moet je (enkel) naar de tandarts en wanneer naar de parodontoloog? ‘Wanneer je de symptomen herkent, doe je er

Sneeuwpret tijdens de kerstvakantie De eerste sneeuw is al gevallen in onze Zwitserse bestemmingen. Boek snel jouw wintervakantie in Anzère, Leysin, Wengen of Zinal en geniet van een witte kerst of een spetterend oudjaar in een Intersoc-hotel. In Zinal krijgen kinderen tussen 4 en 17 jaar 50 procent korting op hun verblijf. In Leysin logeren kinderen tot 6 jaar zelfs helemaal gratis in de kerstvakantie. Ook in de periodes buiten de schoolvakanties hebben we nog vrije plaatsen. Alle periodes en prijzen kun je terugvinden op onze website www.intersoc.be.

... met je familie en vriendjes spelen in de sneeuw

Meer informatie via www.intersoc.be en 070 233 119.

[ smakelijk ]

Lien llaert Wi

Katrien Vermylen

goed aan om de tandarts te bezoeken. Die kan aan de hand van een kleine test, de DPSI-test, de diepte van de tandvleeszakjes rond de tanden meten. Aan de hand van je score zal de tandarts beslissen of hij zelf kan behandelen of zal doorverwijzen naar de parodontoloog. De parodontoloog zal een uitgebreide diagnose doen en een behandelplan opstellen. Buiten de behandeling van tandvleesziekten kan de parodontoloog ook tanden die verloren zijn gegaan door tandimplantaten vervangen. De parodontoloog voert ook esthetische ingrepen van het tandvlees uit. De tandarts en de parodontoloog werken nauw samen om je een mooi en gezond gebit te geven. Een gezonde mond geeft mensen meer zelfvertrouwen.’ Loopt iedereen evenveel risico op tandvleesontstekingen? ‘Parodontitis is een ziekte die veroorzaakt wordt door tandplak, bacteriën dus. Het krijgen ervan hangt af van verschillende factoren. Welke bacteriën je hebt, bepaalt de ernst van de parodontitis. Bovendien is het belangrijk of je gevoelig bent voor die bacteriën. Dat wordt genetisch bepaald. En dan zijn er nog de risicofactoren die bestaande parodontitis kunnen verergeren: roken en suikerziekte zijn de voornaamste. Parodontitis komt voor bij ongeveer

de helft van de volwassenen, waarbij ongeveer tien procent het in een ernstige vorm ontwikkelt. Parodontitis komt heel uitzonderlijk op kinderleeftijd voor.’ Hoe wordt parodontitis behandeld? ‘Hoe vroeger de ziekte ontdekt wordt, hoe eenvoudiger de behandeling is. Het bot dat verloren is gegaan, komt immers nooit meer terug. Hoe minder bot er is, hoe minder steun de tand heeft. Bij een gewone tandvleesontsteking zijn een tandsteenverwijdering en uitgebreide aandacht voor mondhygiëne vaak al voldoende. Indien er botverlies is, zal er ook tandsteen en tandplak op het worteloppervlak onder het tandvlees zitten en die moeten verwijderd worden. Het belangrijkste onderdeel van de behandeling is eigenlijk de reiniging die je zelf thuis doet. Die zorgt ervoor dat het tandvlees kan genezen en gezond blijft. Als er nog zones met ontsteking en diepe tandvleeszakjes overblijven, dan zullen die zones nadien chirurgisch worden aangepakt.’ Zijn er tips om je tandvlees gezond te houden? ‘Wat je zelf kunt doen, is grondig poetsen met een elektrische tandenborstel met een roterend kopje. Zorg er zeker voor dat je de borstel goed loodrecht op de tand zet en net tot tegen de tandvleesrand poetst. Ook reinigen tussen de tanden is onontbeerlijk, het best met kleine interdentale borsteltjes, indien dat niet mogelijk is met een flosdraad. Je gebit zelf goed verzorgen is al een hele stap in de goede richting.’

Spruitjes, gehakt en patat ... toch niet op grootmoeders wijze 30 g chorizo, sneetjes • 750 g spruitjes • 400 g kippengehakt • fleur de sel • peper • paprikapoeder • 1 eetlepel vloeibare sojaboter • 400 g vastkokende aardappelen • 1 rode puntpaprika, in fijne ringen • 4 stengels pijpajuin, in fijne ringen • 3 knoflookteentjes, in dunne schijfjes • 1 appel, in brunoise rol de sneetjes chorizo op en snijd ze zo in dunne reepjes • was de spruitjes, snijd het achterste deel eraf en snijd ze in dunne plakjes • kruid het gehakt met fleur de sel, peper en paprikapoeder volgens je eigen voorkeur • maak er kleine balletjes van • bak de gehaktballetjes in een wokpan langs alle kanten bruin in sojaboter • leg ze even opzij, maar bewaar het bakvet voor de aardappelen • was de aardappelen (je hoeft ze niet te schillen) • snijd ze in heel kleine blokjes • wok de aardappelen in de wokpan (voeg eventueel wat extra sojaboter toe) • doe er de spruitjes en de rest van de fijngesneden groenten bij • voeg er na ongeveer 3 minuten de appel en de chorizo bij

Tom Swalens

Roken en suikerziekte kunnen een tandvleesontsteking sneller doen verergeren.

Violet Corbett Brock

met

Terugbetaling bij de parodontoloog Onder bepaalde voorwaarden geeft de ziekteverzekering een tegemoetkoming voor specifieke parodontologische prestaties. De tarieven lopen uiteen per behandeling. De tarieven voor een behandeling kunnen ook verschillen als je parodontoloog geconventioneerd of niet geconventioneerd is. Personen die de verhoogde tegemoetkoming ontvangen, krijgen de bedragen voor bepaalde prestaties bij de parodontoloog die de conventietarieven naleeft integraal terug. Dit is ook zo voor elke verzekerde tot de 18de verjaardag. Met het CM-MediKo Plan kun je je extra verzekeren voor kosten bij de parodontoloog. www.cm.be/tandvleesontsteking www.parodontologie.be

Recept: Lien Willaert Uit het boek ‘Gezond Gulzig’ (herfst-winter)

[ sterker met steun ] zet jezelf even aan de kant

Help,

ik moet op ziekenbezoek

Kijk je op tegen een ziekenbezoekje omdat je niet weet wat gezegd of omdat je een hekel hebt aan ziekenhuizen? ‘Het kan ook anders’, zegt verpleegkundige Marleen Dondeyne. ‘Je kunt bijvoorbeeld de zieke meenemen naar buiten of een leuk cadeautje verzinnen.’ Vijf tips van een expert ter zake. > TEKST: NELE VERHEYE > FOTO: GUY PUTTEMANS

Luister en stel vragen ‘Ga je op bezoek bij een zieke, zet jezelf dan even aan de kant. Trek je jas en sjaal uit en maak duidelijk dat je er bent voor hem of haar. Begin niet uitvoerig over jezelf te praten, maar stel vragen en luister naar wat de zieke te vertellen heeft. Probeer in te spelen op wat hij of zij zegt en daarop verder te gaan. Vermijd wel om vergelijkingen te maken met wat je zelf vroeger meemaakte of voelde, daar heeft een zieke meestal niet veel aan en het leidt de aandacht af van zijn problemen. Een leuke anekdote of een nieuwtje kan natuurlijk wel, maar probeer aan te voelen waar de zieke zelf geïnteresseerd in is.’

Ga naar buiten ‘Neem als dat mogelijk is de zieke mee op sleeptouw buiten de kamer. Vraag eventueel aan een verpleegkundige om de patiënt in een rolstoel te helpen. Eens van perspectief veranderen kan ongelooflijk deugd doen. Het uitstapje hoeft trouwens niet ver of spectaculair te zijn. Je kunt gerust een babbel doen in de zithoek op het einde van de gang, zo raakt de zieke toch een beetje uit zijn isolement. Samen iets gaan drinken in de cafetaria van het ziekenhuis kan natuurlijk ook, of als het zacht weer is buiten een luchtje scheppen. Of neem de zieke eens mee naar een krantenwinkel of supermarkt in de buurt. Daar kan hij of zij bijvoorbeeld zelf een paar tijdschriften uitkiezen. Zulke kleine dingen brengen afwisseling in dagen die soms lang kunnen duren.’

Verpleegkundige Marleen Dondeyne: ‘Stel vragen en luister naar wat de zieke te vertellen heeft.’

Neem tijd om af te ronden

‘Een goed ziekenbezoek duurt niet te lang. Drie kwartier à een uur is meer dan genoeg. Je komt trouwens beter een paar keer kort langs, dan een keer te lang. Hou de tijd in de gaten en reserveer tien minuten om op een aangename manier af te ronden. Vertel op het einde van het bezoekje

bijvoorbeeld dat je blij bent de zieke nog eens gezien te hebben. Vermijd wel om te beloven dat je snel zult terugkomen als je daar eigenlijk geen tijd voor hebt. Vraag liever ter afsluiting of je nog iets kunt doen voor de zieke: het kussen opschudden, een vers glas water brengen, de laptop weer op het bed zetten. Op die manier toon je dat je echt met hem of haar begaan bent.’

[ de huisdokter ] geblokkeerde urinewegen Waarop let jij als je op ziekenbezoek gaat? Laat het ons weten: lezersbrieven@cm.be, Reageer Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel.

Waarom drinken helpt om nierstenen te voorkomen Nierstenen kunnen veel pijn geven. Worden ze tijdig uitgeplast, verkleind of verwijderd, dan heb je er nadien geen last meer van. Drinken is de boodschap.

Neem een kind mee

‘Wees niet bang om een kind mee te nemen naar het ziekenhuis, zeker niet als je oma of opa gaat bezoeken. Beperk je het liefst wel tot één kind per bezoeker, anders wordt het snel te druk. Heb je meerdere kinderen, leg dan uit dat vandaag het ene, en morgen het andere kind mee mag naar het ziekenhuis. Bereid kinderen goed voor op wat ze te zien zullen krijgen. Vertel bijvoorbeeld dat opa een buisje in zijn neus heeft om beter te kunnen ademen, enzoverder. Neem ook een boekje of wat stiften mee zodat het kind iets heeft om zich mee bezig te houden. Vraag achteraf hoe het bezoekje aanvoelde voor het kind en geef indien nodig nog wat meer uitleg. Ziek zijn hoort bij het leven, dat mogen kinderen ook op jonge leeftijd al leren.’

Als je niet op bezoek kunt gaan … ‘Ook als je niet op bezoek kunt gaan zijn er veel mogelijkheden om te laten weten dat je aan de zieke denkt. Stuur bijvoorbeeld een sms’je of een WhatsApp-berichtje met een foto of een leuke boodschap. Een postkaartje is een klassieker waar iedereen blij van wordt, maar je kunt bijvoorbeeld ook een klein postpakketje maken met iets dat je zelf knutselt of een tekening van de kinderen. Of kies in de winkel wat tijdschriften uit waarvan je weet dat de zieke ze graag leest. Een lekker ruikende lotion of handcrème is ook altijd leuk om te krijgen als je in het ziekenhuis ligt, want die kan de patiënt meteen gebruiken.’

In het boek Zieken(t)huis van Marleen Dondeyne vind je tips en ideeën om thuis en in het ziekenhuis te zorgen voor een zieke (uitgeverij Van Halewyck, 19,95 euro).

Wat is het? Nierstenen ontstaan wanneer stoffen in de urine neerslaan en kristalliseren. Ze komen voor in alle vormen en afmetingen, van microscopisch klein tot de grootte van een pingpongbal. Nierstenen kunnen veel pijn geven, maar niet altijd.

Wat zijn de symptomen? Nierstenen geven niet altijd klachten. Ze worden pas pijnlijk als ze in de urinewegen komen en vast raken. Je voelt eerst een vage pijn in de flanken van de rug of bij de nieren. Als de afvoer van de urine geblokkeerd raakt, krijg je felle pijn. Die begint hoog in de flanken en kan uitstralen naar de onderbuik en de lies. De pijn komt in golven waarbij je moeilijk stil kunt blijven zitten. Kleine stenen kunnen evengoed veel pijn geven. Ook misselijkheid, braken, transpireren, een opgezwollen buik of bloed in de urine kunnen signalen zijn, net als vaker plassen of het gevoel hebben naar toilet te moeten.

Wat is de oorzaak? Een niersteen ontstaat door te veel calcium, urinezuur of andere stoffen in de urine. Als de urine oververzadigd is, slaan de stoffen neer in het nierbekken. Ze vormen kristallen die uitgroeien tot een steen. Hoe dat komt, is vaak onduidelijk. Te weinig drinken kan een oorzaak zijn, net als veel transpireren, een verstoorde zuurtegraad van de urine of een infectie in het urinestelsel.

Wanneer ga je naar de dokter? Kleine nierstenen dalen vaak spontaan af en kun je uitplassen. Veel drinken kan helpen. Krijg je de pijn niet onder controle, heb je koorts of heb je pijn bij het plassen, raadpleeg dan zeker een arts. Die kan je een sterke pijnstiller voorschrijven en indien nodig medicatie om de spieren in de urineleiders te ontspannen. Zo kan de steen er beter door. Grotere stenen zitten makkelijker vast, verstoren de doorstroming van de urine en kunnen een ontsteking veroorzaken. Je arts kan ze verwijderen met een endoscoop doorheen de plasbuis of verkleinen met een verbrijzelaar.

Hoe kun je het voorkomen? Drink de hele dag door. Hoe meer de urine verdund is, hoe vlotter de doorstroming en hoe kleiner de kans dat stoffen ophopen. Drink 2 liter per dag, bij voorkeur water, zeker bij warm weer, inspanningen en koorts. Wees zuinig met vis, vlees en zout en eet vezelrijk. Michiel Callens, preventie-arts CM www.cm.be/dehuisdokter

Stefan Dewickere

[ sterker met steun ] met proefproject langer thuis wonen

‘Dankzij hulp weer

rechtkrab

‘Het was liefde op het eerste gezicht.’ Paula D’Hondt uit Haaltert is 90. ’s Nachts komt er een zorgkundige bij haar langs. ‘Ik wilde geen hulp, geen onbekenden in huis. Maar de hartelijkheid, respectvolle aanpak en steun van Micheline hebben me overtuigd.’ > TEKST: ANNELEEN VERMEIRE > FOTO: WOUTER VAN VAERENBERGH

ls oud-minister volgt Paula de actualiteit nog steeds. ‘Ik blijf lang op en kijk naar debatten op televisie. Ik ben graag mee.’ Dat toont ook de stapel boeken en kranten. ‘Ik lees elke dag vijf kranten’, lacht ze. ‘En soms drie boeken op hetzelfde moment. Jammer genoeg willen mijn ogen niet goed meer mee.’ ‘Wanneer ik rond middernacht toekom, zit Paula vaak in haar zetel naar een politiek programma te kijken’, vertelt nachtzorgkundige Micheline van woonzorgcentrum Meredal in Erpe-Mere. ‘Dan doen we een klapke. We filosoferen of babbelen over vroeger. Wist je dat Paula ooit de paus heeft ontmoet? Nadien help ik als ze naar bed gaat. Ik zorg ervoor dat ze op haar gemak is. Ik ga pas weg als alles oké is. Mijn collega’s Inge en Sarah nemen de nachtzorg over wanneer ik er niet ben. Wij doen meer dan fysieke hulp bieden. Luisteren is even belangrijk.’

Langer thuis Paula stapte in 2015 in het proefproject Xtra zorg & Langer Thuis, een samenwerking tussen woonzorgcentra en thuiszorgdiensten in het zuiden van Oost-Vlaanderen. Micheline: ‘De woonzorgcentra, het Wit-Gele Kruis, CM, Familiehulp en Familiezorg Oost-Vlaanderen werken samen voor mensen op de wachtlijst van een woonzorgcentrum een zorgtraject op maat uit. Die samenwerking is uniek. Zo kunnen we bovenop het gekende thuiszorgaanbod bijkomende zorg garanderen zodat mensen langer thuis kunnen wonen. Nachtzorg zoals bij Paula, maar ook dieetadvies, kine of eens een bad nemen in het woonzorgcentrum, alles kan. Iedere partner heeft zijn expertise. CM bijvoorbeeld, brengt mensen in contact met het project en volgt allerlei specifieke vragen op. Zo helpt CM om rechten te openen voor aanvullende tegemoetkomingen. CM zorgt ook voor de informatie-uitwisseling en organiseert overlegmomenten met partners en zorgvragers. Een trajectbegeleider bekijkt dan wat nodig is en stuurt bij. Zo komt er sinds kort, na de suggestie van CM, ook wat vroeger op de avond al iemand bij Paula langs.’

Paula D’Hondt: ‘Dankzij nachtzorgkundige Micheline en haar collega’s vond ik mijn levensmoed terug.’ ‘Ik was geen gemakkelijke’, geeft Paula toe. ‘Na het overlijden van mijn man bleek ons huis al snel te groot. Ik verhuisde vijf jaar geleden naar dit appartement op het gelijkvloers. Aanvankelijk kon ik uit de voeten met mijn wandelstok en looprek, en ik had hulp in het huishouden. Maar in augustus vorig jaar ben ik gevallen. Mijn schouder en bovenarm waren gebroken. Er volgden een ziekenhuisopname en revalidatie. Ik ben niet jong meer. Helemaal fit worden, zou niet meer lukken. Toen ik thuis kwam, was ik ervan overtuigd dat het nooit

meer beter zou gaan, dat ik snel zou sterven. Ik had geen levensmoed meer.’

Kleine dingen Paula kreeg hulp. ‘Vanaf dag een kwam Familie hulp langs. Ik krijg ook regelmatig bezoek van de ergotherapeut. Maar door die val en door rugproblemen raakte ik moeilijk in en uit bed. En ik maakte me zorgen. Wat als ik opnieuw zou vallen? Mijn zoon nam contact op met woonzorgcentra Sint-Jozef en Sint-Anna in Haaltert. We maakten er kennis met het project.’

Eric De Maegd

[ helpende handen ]

abbelen’ Paula was niet meteen enthousiast over hulp ’s nachts. ‘Maar de zorgkundigen zijn zo professioneel. Dankzij hen vond ik mijn levensmoed terug. Het zit in kleine dingen. Iemand die naar je luistert, die met plezier koffie voor je maakt. En wat Micheline uit haar zakken tovert! Een pen, een bril, elastiekjes, een goudmijn waarmee ze me altijd kan helpen zonder dat ik het moet vragen. Ik ben een beter mens geworden door ziek te zijn. Dankbaarder. Iedereen is zo goed voor mij. Zo kon ik opnieuw rechtkrabbelen. Een les in nederigheid.’

Dankzij de zorgkundigen kom ik de dag door.

Joseph uit Haïti brengt gezondheidszorg tot in de sloppen In 1983 kwam hij toe in de Verenigde Staten. Een Haïtiaanse verpleger, gevlucht voor de dictatuur in zijn land. ‘Ik werd naar de Dominicaanse Republiek gestuurd, als politiek vluchteling’, vertelt Joseph Cherubin. Hij richtte er Moschta op, een organisatie die de rechten van Haïtiaanse migrantenarbeiders verdedigt. ‘Ik had een statuut, ik kon geneeskunde studeren. Maar zoveel anderen hadden helemaal niets.’ ‘Veel Haïtianen in de Dominicaanse Republiek zijn de armoede in hun thuisland ontvlucht. Vroeger werkten ze op de suikerrietplantages. Nu voor koffie- of bananenboeren of als bouwvakker. Ze hebben geen statuut, kunnen niet rekenen op gezondheidszorg of onderwijs, hebben geen water, geen elektriciteit. Ze leven in slechte omstandigheden in bateyes, sloppendorpen in de buurt van plantages en fabrieken. Ze worden uitgebuit. Nog steeds.’ Naar de mensen ‘Moschta zet in op eerstelijnsgezondheidszorg en preventie. Het begon klein. We gingen aan huis, te voet en zelfs te paard. Toen ik zelf arts was, gingen we met mobiele equipes naar de mensen. Nu hebben we gezondheidscentra, in de Dominicaanse Republiek en in Haïti. Zo kunnen we onderzoeken doen die aan huis niet mogelijk zijn. We ondersteunen bij gezinsplanning en werken preventief rond malaria, zika, hiv en aids. We hebben kleine mutualiteiten opgericht in de bateyes. Wie een bijdrage geeft, moet niet betalen voor onze gezondheidszorg en krijgt een tegemoetkoming bij een overlijden.’ Samenwerken ‘Al 32 jaar gaan we naar de bateyes. Door samen te werken met publieke gezondheidscentra en door publiciteit bereiken we steeds meer mensen en kunnen we steeds betere behandelingen geven. Het aantal mensen zonder papieren neemt toe. Onze taak is nog niet gedaan. We werken samen met plaatselijke en internationale organisaties zoals Wereldsolidariteit. Zo bereiken we meer, bij de mensen en op beleidsniveau.’

Paula D’Hondt

Wil je info naar aanleiding van een zorgvraag? Je kunt terecht bij de dienst Maatschappelijk Werk van je ziekenfonds voor info over ondersteuningsmogelijkheden in jouw buurt. www.cm.be/maatschappelijkwerk www.extrazorg.be

Hoe Moschta steunen? Doe binnenkort mee aan de acties van 11.11.11, gesteund door CM en Wereldsolidariteit, in het kader van de campagne Sociale bescherming voor iedereen.

Beschik ik bij daghospitalisatie altijd over een bed? Als een behandeling in het ziekenhuis gebeurt in daghospitalisatie, dan krijg je vooraf een opnameverklaring om je kamerkeuze te bepalen. Maar je komt niet altijd in een kamer terecht. Sommige onderzoeken, behandelingen en ingrepen worden uitgevoerd in het dagziekenhuis. Voor kleine ingrepen moet je immers geen dagen in het ziekenhuis blijven. Na de behandeling verlaat je dezelfde dag nog het ziekenhuis. Want nazorg en verdere opvolging in het ziekenhuis zijn niet meer nodig. Toch kom je na sommige behandelingen niet in een kamer terecht. Het ziekenhuis mag voor daghospitalisatie wel een forfaitair bedrag aanrekenen. Je krijgt dat volledig vergoed door de ziekteverzekering.

Je krijgt als patiënt vooraf een opnameverklaring voorgelegd die je moet invullen en ondertekenen. Lees dit document eerst aandachtig. Je kamerkeuze bepaalt of je al dan niet ereloon- en kamersupplementen worden aangerekend. Ook in het dagziekenhuis. Kies je voor een kamer voor twee of meer personen, dan mogen je geen kamer- en ereloonsupplementen worden gevraagd. Dat is wel het geval voor een eenpersoonskamer. Je informeert bij een daghospitalisatie het best vooraf hoe je verblijf zal verlopen. Als je niet of kort in de kamer bent, kan de keuze voor een dure eenpersoonskamer overbodig zijn. www.cm.be/hospitalisatie

[ de vraag ]

‘Dankzij de nachtzorgkundigen kom ik de dag door’, zegt Paula overtuigd. ‘Als je ouder wordt, ben je vaak alleen. Ik trek me op aan de gedachte dat er ’s avonds iemand komt. Hulp aanvaarden was niet evident. Je trots, privacy en zelfstandigheid krijgen een deuk. Weten dat je niet meer zonder ondersteuning kunt, kerft in je ziel. Het doet deugd dat zij zo respectvol met me omgaan. Voor hen blijf ik een mens. Zolang ik thuis woon, heb ik mijn leventje in handen. Mijn familie doet veel, maar dankzij dit project blijft de zorg haalbaar. Ik weet niet wat de toekomst zal brengen, of het project zal blijven bestaan. Ik weet wel hoe waardevol het is. Daar ben ik dankbaar voor.’

Anneleen Vermeire

[ inbox ] [ brief in de kijker ] Pleegzorg Na 13 jaar proberen zwanger worden, gaf ik het op. Geen behandelingen meer. Het waren moeilijke jaren want broer, zussen en vrienden kregen kinderen. Kinderwagens confronteerden me ook steeds met wat ik niet had. Behandelingen putten me uit. Eerst hoop opbouwen, en dan weer de afschuwelijke waarheid dat er niets meer was. Omdat we zo graag een kind wilden, overwogen we adoptie. Maar dat liep moeilijk en uiteindelijk kozen we voor pleegzorg. We kregen een pleegzoontje van 18 maanden en negen maanden later kwam er eentje van zeven weken bij. Het was niet altijd gemakkelijk maar we werden gelukkige pleegouders. Na meer dan 26 jaar spreken de jongens ons nog altijd aan met ‘mama en papa’. Nu zorgen we voor een kleinzoontje. Dat is het beste wat ons kon overkomen. We hadden veel vroeger die beslissing voor pleegzorg moeten nemen. Naam en adres bekend bij de redactie

Hospitalisatieverzekering Speur je in cm.be mee naar het antwoord?

Tip Zo opgeborgen dat het niet doorgaat Oplossing

Enkele weken geleden werd in het programma Voor hetzelfde geld beweerd dat een hospitalisatieverzekering enkel interessant zou zijn voor mensen die kiezen voor een eenpersoonskamer. Als je in een kamer voor twee of meer personen bent opgenomen, zou een hospitalisatieverzekering niet nodig zijn. Kan ik de programmamakers geloven?

T Stuur je antwoord voor 20 november op een gele briefkaart naar informatieblad cm.be, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail het antwoord naar zoekenwin@cm.be. Vermeld welke prijs je wenst: het boek ‘De kaarten van je leven’ van Marc Herremans (over hoe je een tegenslag kunt verwerken en er sterker door kunt worden), uitg. Lannoo of het boek ‘De oorlog was toch voor iets goed’ van Frieda Joris (twaalf liefdesverhalen die startten tijdens Wereldoorlog II), uitg. Davidsfonds. Uit de juiste inzendingen worden drie winnaars geloot.

Antwoord opgave cm.be nr. 19 Proeven Winnaars Myriam Denys (Poperinge) Marcel Hollanders (Antwerpen) Marie-Paule Lambrichts (Diepenbeek)

Paul Smets, Oostkamp In een kamer voor twee of meer personen mogen inderdaad geen ereloon- en kamersupplementen

aangerekend worden. Toch kan de factuur ook dan hoog oplopen. Want er kunnen wel bedragen worden aangerekend die niet worden terugbetaald door de ziekteverzekering. Die worden niet meegeteld voor de maximumfactuur. Dat zijn bijvoorbeeld niet-vergoedbare implantaten zoals bepaalde heupprothesen, sommige lenzen bij cataractoperaties of fixatiemateriaal bij botfracturen. De kosten voor een tweepersoonskamer kunnen dus hoog zijn zonder dat je het plafondbedrag van de maximumfactuur overschrijdt. Deze kosten moet je dan volledig uit eigen zak betalen.

Betalende derde Ik hoor van vrienden dat zij alleen het remgeld moeten betalen als zij hun huisarts raadplegen. Mijn huisarts rekent mij altijd het volledige bedrag aan. Hij geeft mij een attest mee dat ik bij het ziekenfonds moet indienen voor terugbetaling. Vanwaar dit verschil? Ludo Dehaen, Herne Voor mensen die recht hebben op de verhoogde tegemoetkoming moet de arts voor een raadpleging de regeling betalende derde toepassen. Voor mensen die gewoon verzekerd zijn, is dit niet toegestaan. In specifieke gevallen zoals bij palliatieve patiënten of mensen met het statuut chronische aandoening mag de huisarts de regeling betalende derde toepassen voor raadplegingen en huisbezoeken.

Diabetes In het artikel over diabetes (cm.be nr. 19) slopen enkele onjuistheden. Onze verontschuldigingen hiervoor. Er stond vermeld dat mensen met diabetes type 2 die in een zorgtraject zijn gestapt, recht hebben op volledige terugbetaling van een bloeddrukmeter. Die terugbetaling geldt enkel voor mensen met nierinsufficiëntie in een zorgtraject. Diabetespatiënten type 2 in een zorgtraject krijgen wel een bloedglucosemeter terugbetaald. Zij krijgen ook alle consulten bij hun huisarts of een specialist-endocrinoloog die een zorgtraject mag opvolgen, volledig vergoed aan het afgesproken tarieven (inclusief remgeld). En niet alleen de diabetesgerelateerde consulten. Mensen met diabetes type 1 die opgevolgd worden in een diabetescentrum kunnen onbeperkt en zonder kosten naar de diëtist en de diabeteseducator. Maar bij een podoloog zijn de terugbetaalde bezoeken beperkt. Voor kinderen met diabetes type 1 is een globaal medisch dossier bij de huisarts geen verplichting, maar het blijft wel aangeraden. Op dit moment zijn er over de begeleiding van diabetespatiënten nog besprekingen aan de gang. Eens er beslissingen zijn genomen, komen wij op dit onderwerp terug in de ledenbladen.

Heb je vragen of opmerkingen bij een artikel? Aarzel niet om ze te sturen naar lezersbrieven@cm.be - Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je jouw reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk. De redactie kan de teksten inkorten of niet geven bij plaatsgebrek.

wie heeft recht op de verhoogde tegemoetkoming? [ mijn CM ]

‘Enkele euro’s meer maken verschil’ Heb je een laag inkomen, dan heb je mogelijk recht op de verhoogde tegemoetkoming en betaal je minder voor gezondheidszorg. Om ervoor te zorgen dat iedereen krijgt waar hij recht op heeft, spoort CM zelf mensen op die recht hebben op de verhoogde tegemoetkoming. ‘Dankzij de verhoogde tegemoetkoming kom ik rond, vroeger was dat vaak niet zo’, zegt reumapatiënt Kris Van Loy (54) uit Deurne. > TEKST: THOMAS ROSSEEL > FOTO: THOMAS LEGRÈVE

‘Ik ben chronisch ziek. Ik heb een ernstige vorm van reuma. Mijn rug is heel slecht geworden door de zware beroepen die ik heb uitgeoefend. Zo heb ik jaren ramen en deuren gemaakt en was ik bewaker. Ik stond ontzettend veel recht. Daar ondervind ik nu de gevolgen van’, zegt Kris, die al enkele jaren niet meer aan het werk is door haar ziekte. ‘Af en toe doe ik nog vrijwilligerswerk in een centrum voor geestelijke gezondheid. Op dagen dat ik te veel pijn heb, blijf ik thuis. Dat begrijpen ze daar. Het is een zittende job aan de balie. Werken zoals vroeger lukt niet meer. Sinds mijn arbeidsongeschiktheid kan ik rekenen op een uitkering. Er zijn mensen die het met nog veel minder moeten doen, maar vaak was het ook voor mij moeilijk om rond te komen.’ Voor de Antwerpse maakt de verhoogde tegemoetkoming een serieus verschil. ‘Alle beetjes helpen. Het belangrijkste voor mij is dat ik nu minder moet betalen voor mijn medicatie en voor mijn bezoeken aan de dokter en specialist. En dat zijn er wel wat. Die enkele euro’s per keer schelen voor mij heel veel. Ik heb geen auto en neem vaak de bus en de trein. Dankzij de verhoogde tegemoetkoming kan ik aan een verminderd tarief reizen. Dat betekent veel voor mij.’ Sinds vorig jaar heeft CM nog meer mogelijkheden om op zoek te gaan naar wie recht heeft op de verhoogde tegemoetkoming. ‘En dat is

Kris Van Loy: ‘De verhoogde tegemoetkoming zorgt ervoor dat ik nu net wel rond kom. Vroeger was dat vaak net niet.’ een goede zaak. Het is niet simpel om te weten waar je recht op hebt, terwijl een bepaalde tegemoetkoming een groot verschil kan maken. In het verleden was het voor mij vaak puzzelen

om rond te komen. Soms lukte het niet. Nu kan ik het redden. Al is het nog vaak nipt’, besluit Kris.

De verhoogde tegemoetkoming krijg je niet altijd automatisch Wanneer je op de verhoogde tegemoetkoming kunt rekenen, betaal je onder andere minder voor gezondheidszorg. Sommige leden krijgen de verhoogde tegemoetkoming zonder dit zelf te moeten aanvragen. Dat is bijvoorbeeld het geval voor leefloners. Anderen moeten de verhoogde tegemoetkoming zelf aanvragen. Voor hen moet een inkomensonderzoek gebeuren. CM contacteert al jaren alle personen van wie ze weet

dat er een inkomensdaling is. Het gaat bijvoorbeeld over personen die op pensioen gaan of langdurig werkloos of ziek zijn. Nu krijgt CM een signaal voor al haar leden die volgens de fiscus in aanmerking kunnen komen voor de verhoogde tegemoetkoming. Die mensen worden uitgenodigd voor een inkomensonderzoek. Wie denkt in aanmerking te kunnen komen voor de verhoogde tegemoetkoming, moet niet wachten op een

uitnodiging. Neem gerust zelf contact op met je CM-consulent. De verhoogde tegemoetkoming kun je in sommige gevallen al krijgen als je bruto belastbaar inkomen lager is dan 17 175,01 euro (bedrag varieert elk jaar). Dat bedrag stijgt per bijkomend gezinslid. Meer info en voorwaarden: www.cm.be/verhoogde-tegemoetkoming.

[ uitsmijter ] triatleet Marc Herremans over positief denken en kansen zien

‘Wacht niet af, maak je dromen waar’ De kaarten van je leven zijn onvoorspelbaar. Soms trek je een goeie, soms een zwarte. ‘Zelfs als je een zwarte kaart trekt, kun je van die tegenslag een kans maken. Ik leefde voor triatlon. Hier kan het niet stoppen, dacht ik na die val.’ Marc Herremans (43) over dromen, topsport en terugvechten. > TEKST: ANNELEEN VERMEIRE > FOTO: DANIËL RYS

k ben zo blij dat je er bent. Mijn neefje van zes kwam me bezoeken in het ziekenhuis. Hij zei alles. Ik was er nog. Mijn rug was gebroken, maar mijn hart en hersenen waren intact en ik kon mijn armen bewegen. Mijn verhaal was nog niet voorbij.’ Marc Herremans had als 28-jarige triatleet drie grote wensen: de Iron Man in Hawaï winnen, het wereldkampioenschap triatlon, deelnemen aan de Crocodile Trophy, een mountainbiketocht van 1 400 kilometer in de Australische outback, en vader worden. In 2002 zou hij wereldkampioen worden. Maar op training in Lanzarote ging hij onderuit met de fiets. ‘Ik viel met mijn rug op een rots. Ik was verlamd van de borst tot de tenen. Maar mijn bucketlist was er nog.’ Met zijn boek De kaarten van je leven, 13 manieren om van een tegenslag een kans te maken en een voorleesboek voor kinderen wil hij ons helpen positief in het leven te staan. Van een tegenslag een kans maken, is dat niet makkelijker gezegd dan gedaan? Marc Herremans: ‘Zeker. Geloof me, ook ik heb momenten waarop ik het even niet meer zie. Goed omringd zijn, maakt het allemaal makkelijker. Familie, vrienden, zij kunnen je helpen om uit het dal te klimmen. Terugvechten is teamwork. En je hebt tijd nodig. Hoeveel is persoonlijk. Een ziekte, ongeval of gebroken hart, een tegenslag op het werk of slechte ervaring op school, ook de situatie maakt terugvechten steeds anders. Weet je, we kijken te vaak naar wie het beter heeft of doet. Het leven gaat niet over medailles aan de muur of likes op Facebook, het gaat over jezelf en de mensen die je graag ziet. Dat vergeten we soms. Die gedachte kan helpen om terug te vechten.’ Je raadt ons aan om door te zetten, kansen te grijpen. Ben jij altijd een doorzetter geweest? ‘Tegenslagen, hoe klein of hoe groot ook, zijn kansen om terug te vechten. Het leven

heeft me leren doorzetten. Ik ging niet graag Die val was jouw zwarte kaart. Hoe heb jij naar school, bepaalde leraren geloofden niet doorgezet? in mij. Ik wilde sporten, buiten zijn. Ik ben voor ‘De woorden van mijn neefje waren een keermijn sport blijven gaan. Dat was mijn talent. punt. Die val was pech. Maar ik heb ook geluk Als atleet wilde ik steeds beter worden. Dat gehad. Ik was er nog. Ik ben aan de slag gewas knokken, mezelf voortdurend bewijzen. gaan met wat ik nog had. Dat wil ik meegeven: Ook na mijn ongeval heb wacht niet af, speel ik moeten knokken om er met de kaarten die je Tegenslagen zijn kansen hebt. Ik wilde mijn bucweer te staan, net als na om terug te vechten. het verlies van mijn vader. ketlist afwerken. In Zijn dood, zijn zwarte 2006 werd ik wereldMarc Herremans kaart, was onomkeerkampioen in Hawaï bij baar. Maar door terug de rolstoelatleten. Een recht te krabbelen, kwamen er ook mooie dinjaar later finishte ik in de Crocodile Trophy. Als gen op mijn pad. Vandaar, vecht terug, geloof in eerste en enige rolstoelatleet ooit. Maar ik jezelf, maak je passies waar. Wat anderen ook was fysiek niet grenzeloos meer. Het was tijd zeggen, wat er ook gebeurt. Steek geen tijd in om topsport op te geven. Ik wilde me inzetten wat je niet kunt veranderen, negatief denken is voor anderen. To Walk Again biedt kinderen, een waste of energy.’ jongeren en volwassenen met een fysieke beperking aangepaste sporten bewegingsactiviteiten. En met 185 Coaching Center helpen we mensen hun persoonlijke doelen halen, recreatief of als topsporter. 185 was mijn rugnummer toen ik wereldkampioen werd. Het staat symbool voor nooit opgeven. Stoppen met topsport betekende ook dat ik mijn derde droom kon waarmaken, vader worden.’ Je bucketlist is afgewerkt. Heb je nog dromen? ‘Na mijn sportcarrière wou ik werken bij de speciale interventie van de politie. Het is anders gelopen. Nu wil ik vooral een goede vader zijn. Mijn toekomst ligt bij mijn gezin. En bij To Walk Again en het coaching center. Ik wil mensen zo ver mogelijk brengen. Met de foundation en het coaching center zijn we goed bezig. Marten Van Riel werd zesde op de olympische triatlon in Rio. Anderen naar een zo hoog mogelijk niveau helpen, recreatief of als topsporter, is leuk. Het leven behandelt je niet altijd zoals je wil. Je moet altijd blijven zoeken naar wat energie geeft.’ De kaarten van je leven en het voorleesboek Flamingo verschenen bij uitgeverij Lannoo. Doe mee met Zoek en Win op p. 12, en maak kans op een gratis exemplaar van De kaarten van je leven.