Cobouw special woningbouw 12 april 2017

Woensdag 12 april 2017 / nummer 14 161ste jaargang. Vakmedianet, Postbus 448, 2400 AK Alphen aan den Rijn

Special reportage pagina 7 Een bonte verzameling aan huizen is het resultaat van het particulier opdrachtgeverschap in het Havenkwartier te Deventer.

reportage pagina 9 In het woonconcept mooiGROOThuis staan klanten centraal en worden zij meegenomen op reis naar de woning van hun dromen.

interview pagina 11 De units die architect Jurrian Knijtijzer ontwikkelt, kunnen met 'plug and play' worden aangepast naar verschillende woonvormen.

reportage pagina 13 Het Bucky Labis een mobiele werkplaats waar studenten architectuur het vak vanaf de basis leren.

Woningbouw RGB: Blauw: R74/G150/B205 Groen: R199/G214/B205 Oranje: R235/G107/B74 CMYK: Blauw: c70/m30 Groen: c30/y70 Oranje: m70/y70

DE VRIJHEID VAN GLASVEZEL DOET UW NIEUWBOUW GOED. We staan er niet altijd bij stil, maar er komen steeds meer apparaten op de markt die afhankelijk zijn van het internet.

Met glasvezel kunnen consumenten gebruik maken van de huidige en alle nieuwe digitale mogelijkheden. Met slechts een paar kleine toepassingen tijdens de bouw, kan de bewoner bij de oplevering van de woning gebruik maken van glasvezel. Het is daarom verstandig om alvast de juiste buizen en kabels aan te leggen in de woning, zoals aangegeven in het schema.

SCHEMATISCH OVERZICHT BINNENHUISBEKABELING.

Schematisch overzicht binnenhuisbekabeling.

GLASVEZELAANSLUITPUNT

MODEM

TWEE-ADERIGE TELEFONIEKABEL OF UTP CAT 5E/6

TELEFOON

UTP CAT 5E/6

230v UTP CAT 5E/6

DIGITALE TELEVISIE

COMPUTER

Geïnteresseerd?

Meterkast TABLET

15103290_Adv-nieuwbouw-266x398-v2.indd 1

Neem contact met ons op.

SPELCOMPUTER

INTERNETROUTER

15073114 Inlegvel-nieuwbouw.indd 2

Ook glasvezel in uw nieuwbouwproject?

SMARTPHONE

Maak nu een afspraak en we bekijken samen de mogelijkheden.

Wij zijn bereikbaar via 088 006 37 11 of stuur een e-mail naar nieuwbouw@reggefiber.nl

26-08-15 15:19

22-03-17 11:40

Bloggende bouwers

D

e wereld van de woningbouw verandert en dat toont zich direct in het begintraject van nieuwe projecten. Het is al langer gebruikelijk dat eigenaren van (koop)woningen hun eigen keuken en badkamertegeltjes kunnen uitkiezen. Maar die inspraak heeft in de afgelopen jaren een vlucht genomen, niet in de laatste plaats door de aan crises onderhevige markt.

Anno 2017 gaat het allemaal weer goed en beter en – jawel – zitten we nog steeds (en steeds meer) in een vraaggestuurde markt als het gaat om woningbouw. Met (collectief) particulier opdrachtgeverschap, BIM-gestuurde keuzemodules voor nieuwbouwlocaties en een steeds grotere mate van prefabricage en maatwerk lijkt het erop alsof we gaan naar de situatie dat elke woning anders wordt uitgevoerd.

Het kernwoord in al deze ontwikkelingen is communicatie.

Kennisoverdracht, elkaars taal spreken, weten wat belangrijk is voor de ander. Daarom in deze Cobouw Special Woningbouw verhalen over bloggende bouwers, projectontwikkelende architecten, metselende bouwkunde-studenten en voorbeelden van online tools om informatie uit te wisselen en te bewaren.

En dit is nog maar het begin. Met apps, virtual en augmented reality en alle speeltjes die we in de wereld van communicatie tegemoet kunnen zien, verwacht ik dat we over een paar jaar de weg naar onze nieuwe woning kunnen tinderen: swipe & like, swipe, swipe, swipe. Swipe & like. Like!

3

w oni ngbou w

Cobouw Special Woensdag 12 april 2017

Inhoud 5 Woonconsument is gebaat bij goede voorlichting

/ Peter de Lange 7 Havenkwartier zet Deventer op de zelfbouwkaart

/ Tijdo van der Zee 9 De reis naar het droomhuis / Marion de Graaff

10 Online woningdossier houdt de lijnen kort

/ Tosca Vissers

10 Kant-en-klaar trapgat / Pieter de Mos 11 Kwaliteit in tijdelijkheid / Anka van Voorthuijsen 13 Mobiele werkplaats brengt concepten tot leven

/ Armand Landman

15 Woningscheidende wanden weren brand, geluid en

inbrekers / Jeroen Kreule

15 Digitale infrastructuur voor nieuwbouw

Caroline Kruit, Uitgever Cobouw Specials CarolineKruit@vakmedianet.nl

Omslag

Colofon De inhoud van deze special bevat gesponsorde onderdelen.

Klantenservice (088) 5840888 Redactie telefoon (088) 5840800 Postbus 448, 2400 AK Alphen aan den Rijn Internet www.cobouw.nl E-mail specials@vakmedianet.nl Hoofdredacteur Theo van Vugt Uitgever Caroline Kruit Eindredactie, coördinatie en vormgeving Nienke Abma, Nanda van Dijk, Patty van der Sar en Ingrid de Zwart-Schaap Medewerkers Marion de Graaff, Jeroen Kreule, Armand Landman, Peter de Lange, Pieter de Mos, Tosca Vissers, Anka van Voorthuijsen en Tijdo van der Zee Vormgeving Hans de Jong Abonnementen: wijzigingen, klachten bezorging en opgave nieuwe abonnees: klantenservice@vakmedianet.nl, tel.: 088-5840888.

Jaarabonnement binnenland € 775,- (excl. btw).

Wat wil de woonconsument? Bij Bouwbedrijf Van Schijndel uit Geffen maken ze werk van die vraag.

Met blogs en trendonderzoek houden ze hun netwerk op de hoogte én leggen ze uit aan (toekomstige) woningeigenaren welke keuzes er zijn. Ook een beetje een kwestie van opvoeden, zo lezen we tussen de regeltjes door. Als je als bouwbedrijf een ambitie hebt, moet je de opdrachtgever daarvan kunnen overtuigen. Zie het artikel op pagina 5.

© Vakmedianet 2017 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.

Op iedere inzending van een bijdrage of informatie zijn de standaardpublicatievoorwaarden van Vakmedianet van toepassing. Deze zijn te vinden op www.vakmedianet.nl.

RGB: Blauw: R74/G150/B205 Groen: R199/G214/B205 Oranje: R235/G107/B74 CMYK: Blauw: c70/m30 Groen: c30/y70 Oranje: m70/y70

Duurzame en innovatieve lijm- en afdichtingsoplossingen

DE BETROUWBARE PARTNER VOOR DE SLIMME VAKMAN! Bostik is uw totaalleverancier voor het gehele bouwproces. Eén partner voor al uw lijmen en afdichtingsmiddelen en advies op maat voor de woningbouw. Van kelder tot en met dak bent u bij Bostik verzekerd van de beste oplossingen, met de hoogste kwaliteit en met meer gebruiksgemak. Zo haalt u maximaal rendement uit uw projecten. Kijk voor meer informatie op www.bostik.nl.

VAN KELDER TOT DAK VOOR BINNEN EN BUITEN ALTIJD EEN OPLOSSING

Transformatie biedt toekomstkansen onuitputtelijke grondstoffen

brandwerend

snel te monteren

geluidwerend

Gebruikerswensen veranderen voortdurend.

En dus moet uw gebouw kunnen meebewegen.

Of het nu een school is, een ziekenhuis, een kantoor, een woning ... Levensloopbestendig bouwen vraagt om flexibele indelingsmogelijkheden. Alleen zo haalt u het maximale uit uw investering - en bent u duurzaam bezig.

schroefvast

thermisch isolerend

dubo

Onze milieuvriendelijke, doordachte producten bieden precies wat u nodig heeft: onbegrensde flexibiliteit. Letterlijk.

Met onze wandsystemen, plafonds en prefab-concepten is élke transformatie en élke renovatie mogelijk. Keer op keer, want alles is ook eenvoudig herbruikbaar.

Faay Vianen B.V. • Mijlweg 3 • postbus 116 • 4130 EC Vianen T (0347) 37 66 24 • info@faay.nl • www.faay.nl

FAA6043 Cobouw adv.indd 2

28/03/17 13:45

w oni ngbou w

Cobouw Special Woensdag 12 april 2017

5

REPORTAGE Waar moet de woonconsument op letten bij de aanschaf van een koopwoning, hoe duurzaam is zijn nieuwe huis en welke voordelen heeft hij van een kortere bouwtijd? Dit soort vragen worden beantwoord in de blogs van bouwbedrijf Van Schijndel / Peter de Lange

Woonconsument is gebaat bij goede voorlichting S

neller bouwen, groener bouwen en bouwen om de doorstroom op gang te houden. Dat zijn de drie meest ingrijpende trends die bouwbedrijf Van Schijndel signaleert op de huidige woning­ markt. De Geffense bouwer en ontwikkelaar stelt tevreden vast dat de woonbehoefte groeit dankzij het economisch herstel.

Hoogste tijd om de woon­ consument te informeren via blogs.

Een paar keer per maand verschijnen er korte artikelen over actuele onderwerpen in de bouw op de website van Van Schijndel. De ene keer gaat het over de hypotheek­ rente, een volgende keer over de toepassing van traditioneel metsel­ werk of over bouwen in prefab.

De blogs zijn bedoeld om potentiële kopers van een nieuwbouwwoning – en andere geïnteresseerden – bij te praten én de vindbaarheid van de site te vergoten.

EPC-norm Het blog past in de visie van het bouwbedrijf om klanten juist en vakkundig te informeren.

“Neem duurzaamheid, een begrip dat een enorme impact uitoefent op de woningbouw. Architecten, ontwikkelaars en bouwers zijn er intensief mee bezig. Maar de consument heeft nog weinig aandacht voor deze materie. Een EPC-norm zegt hem meestal niet veel. Hij kiest allereerst een woning vanwege de ligging en omdat de woning er mooi uitziet. Duurzaam­ heid komt voor hem vaak pas later aan de orde.”

Aan de bouwer/ontwikkelaar de taak om de koper te wijzen op de mogelijkheden hoe hij een zo gunstig mogelijke energierekening kan bereiken. Schuurmans geeft een voorbeeld: “Om de huidige voor­ geschreven EPC-norm van 0,4 te halen kun je werken met zonne­ panelen. Wil de klant nog groener, dan kun je extra zonnepanelen toevoegen, of eventueel een

Van Schijndel maakt voor ieder project een eigen ontwerp. De ene keer modern, de andere keer in de stijl van de jaren dertig. En alle mogelijke stijlen daartussen. warmtepomp toepassen. Je kunt de klant ook wijzen op de mogelijkheid de isolatiewaarde te verhogen en drievoudig glas toe te passen. Dat zijn eveneens opties om de energie­ zuinigheid te verbeteren. Vanuit de consument is daar doorgaans weinig aandacht voor, hij kiest liever voor meer comfort en bijvoorbeeld voor een mooiere badkamer.”

Korte bouwtijd Het is, stelt Schuurmans, voor de consument van belang om te weten dat de bouw van een huis tegenwoor­ dig aanzienlijk korter duurt dan in

Om de huidige voorgeschreven EPC-norm van 0,4 te halen, wordt er gewerkt met zonnepanelen.

het verleden. De bouwtijd is praktisch gehalveerd. Dat biedt voordelen aan de koper én de bouwer. Schuurmans: “Vroeger kreeg de koper na ongeveer een jaar de sleutel, nu soms al na een half jaar. Als de tijd tussen koop en oplevering korter wordt, scheelt dat in de kosten. De koper kan de verkoop van zijn huidige woning beter laten aansluiten op het betrekken van zijn nieuwe huis, hij hoeft niet tijdelijk naar een ander adres te verhuizen; dat scheelt ook weer geld.”

Van Schijndel kan sneller bouwen dankzij het gebruik van BIM en prefab producten uit de eigen timmerfabriek.

“Verder werken we met vaste partners. De teams zijn goed op elkaar ingespeeld. Wij bouwen lean, onze partners denken vanaf de voorbereiding mee hoe we het meest efficiënt te werk kunnen gaan.”

De bouwtijd nog verder inkorten vindt Schuurmans alleen wenselijk als de keuzevrijheid van de consu­ ment niet wordt beperkt en de kwaliteit op niveau blijft.

“Theoretisch kan het korter, maar wij vinden dat een consument die fors investeert in de aanschaf van een nieuwe woning, meer mag verwachten dan een standaardbadkamer en een standaardkeuken.

Hij moet kunnen kiezen en ook de mogelijkheid hebben om de woning uit te bouwen of de ruimten intern aan te passen.”

Ieder project een eigen ontwerp Standaardwoningen bouwen is voor

Van Schijndel geen optie. “Wij maken voor ieder project een eigen ontwerp. De ene keer is dat modern, de andere keer in de stijl van de jaren dertig. En alle mogelijke stijlen daartussen. Daar­naast kijken we altijd goed naar de regio waar we gaan bouwen. Niet ieder type woning is overal even gewild.

De behoefte kan per regio sterk verschillen.”

Doorstromers Uit landelijke onderzoeken blijkt dat de huizenmarkt sterk in beweging is. “Voor het eerst in jaren zijn er

weer veel doorstromers”, constateert Schuurmans. “Door de verbeterde economische omstandigheden en de lage hypotheekrente zie je in alle categorieën mensen doorstromen naar een huis dat beter aan hun behoeften voldoet. De afgelopen jaren is er volop gebouwd voor starters. Die groep wil nu naar een woning uit het middensegment, en deze laatste categorie wil op haar beurt verhuizen naar een tweekapper of een woning uit het hoogste segment. De hele keten is in beweging. De bouwbereidheid is de komende jaren groot.”

Kwaliteit wint de strijd Bouwbedrijf Van Schijndel maakt deel uit van de Van Schijndel Bouwgroep uit Geffen, die ook zelfstandig projecten ontwikkelt en beheert. Van Schijndel is een familiebedrijf waar inmiddels de derde generatie van de naamgevende familie sinds de oprichting in 1945 de leiding heeft.

Het werkgebied van het bouwbedrijf ligt in een straal van honderd kilometer rond de vestigingsplaats, het ontwikkelbedrijf werkt door heel Nederland. Motto van het bedrijf: Kwaliteit wint de strijd.

Van Schijndel is van vele markten thuis. Het bedrijf bouwt seriematige woningen, maar ook winkels met bijbehorende appartementen, scholen, kantoren, bedrijfshallen en distributiecentra. De woningbouw levert een behoorlijke bijdrage aan de omzet van zo'n 60 miljoen euro per jaar. Het aantal werknemers in vaste dienst bedraagt circa honderd vijf en twintig.

Korte lijnen tussen de directie en het uitvoerend personeel én een persoonlijke betrokkenheid van de directie bij ieder afzonderlijk project zijn volgens Geert Schuurmans, directeur projectontwikkeling, typerend voor de bedrijfscultuur bij Van Schijndel. “Door de combinatie van bouw, ontwikkeling, beheer en eigen productiefaciliteiten kunnen wij alle huisvestingsvraagstukken aan.” Daarnaast steekt het bedrijf veel energie in het leggen en onderhouden van contacten met de klant. “Wij zitten met iedere individuele klant aan tafel om zo goed mogelijk maatwerk te kunnen leveren.”

HĂŠt praktijkcongres over BIM-implementatie

18 mei 2017, Jaarbeurs | Utrecht

sen, t a a l p aantalu in! t k r e Bep schrijf n De BIM praktijkdag is het enige onafhankelijke congres waar echte ervaring wordt gedeeld over de toepassing van het Bouw Informatie Model in de hele keten van ontwerp, bouw en beheer.

Praktijkcases uit alle disciplines worden afgewisseld met korte presentaties. Inhoudelijk en actueel. Op weg naar slimmer ontwerpen, bouwen en beheren. U bent uitgenodigd!

Ga naar bimpraktijkdag.nl voor meer informatie en schrijf nu in In samenwerking met

Ondersteund door

Organisatie

w oni ngbou w

Cobouw Special Woensdag 12 april 2017

7

REPORTAGE De ambities voor de transformatie van het Havenkwartier in Deventer waren aanvankelijk groot.

Maar in samenspraak met toekomstige bewoners is toch gekozen voor kleinschalige ontwikkeling. Een eindbeeld is er niet. Er staan nog leuke projecten op stapel / Auteur Tijdo van der Zee

Havenkwartier zet Deventer op de zelfbouwkaart grotere groepen bereikbaar. Ook dus voor de lagere inkomens.”

Lessen Welke lessen kunnen nu worden getrokken uit de ‘casus’ Havenkwartier, kan deze methode ook elders worden toegepast?

Van Heusden: “Belangrijk is dat we de herontwikkeling van het gebied integraal hebben aangepakt. Als we alleen hadden gefocust op bijvoorbeeld de woningbouw, dan was het niet van de grond gekomen.”

Van Lent wil daarnaast ‘geleidelijkheid’ als succesfactor benadrukken.

“Als ik hier langsfiets, word ik nog steeds nieuwsgierig. Als we het gebied in één keer hadden ontwikkeld, dan was je dat spannende kwijtgeraakt.” Romijn voegt eraan toe: “Eigenlijk zou je dit concept als serieuze optie moeten overwegen bij iedere inbreidingslocatie.”

Industriële bedrijvigheid

Het Havenkwartier in Deventer heeft de bestemming Gemengde Doeleinden: de gemeente stimuleert een prettige mengelmoes van functies. Foto: Tijdo van der Zee

I

n het Havenkwartier in Deventer worden momenteel tientallen woningen gebouwd door middel van particulier opdrachtgeverschap. Het resultaat is een bonte verzameling huizen, die perfect lijken te passen bij het minder ‘aangeharkte’ en ondernemende karakter van de oude haven.

Welke lessen kunnen uit de casus ‘Deventer’ worden geleerd? Een gesprek met drie betrokkenen.

Het Havenkwartier is zonder twijfel een van de hipste locaties in IJsselland. In de haven aan de zuidrand van de stad is een prettige mengelmoes ontstaan van werken, uitgaan en wonen. Bedrijvigheid van vroeger een garage voor Italiaanse auto’s, een laad- en loskade voor binnenvaartschepen en –van nu– een Kunstenlab en Fooddock – wisselen elkaar af. Bovenop een in onbruik geraakte zwarte vultrechter voor schepen is een wit kubusvormig microhotel gebouwd.

Wat verder naar links verschijnen de eerste woningen. Eén heeft een stoere gevel van geblakerd hout, bij een ander staat achteloos scheef een gele container op het dak en een derde woning blinkt uit in witte eenvoud. Het zijn stuk voor stuk woningen met een persoonlijk verhaal. En ook echt leefhuizen, met zitjes naast de voordeur en kinderfietsen tegen de heg.

Transformatie Tegen de twintig woningen zijn er inmiddels gebouwd. Er komen binnenkort een paar bij. Verder wordt er nog druk gewerkt aan de transformatie van de markante Grijze Silo tot luxe loft en komt er aan de kade nog een kleurrijk

woonwerkgebouw, genaamd ObjectONE. Thijs van Heusden, projectleider van het Havenkwartier: “We hebben geen eindbeeld voor ogen voor dit gebied. Het zal zich blijven ontwikkelen. Het heeft een eigen dynamiek, er staat nog een aantal leuke projecten op stapel.”

Pionieren Wonen op zo’n ‘rommelig’ stukje stad heeft zijn charme en geeft sommigen een gevoel van vrijheid.

Het kan echter niet iedereen bekoren. Voor mensen die het wat traditioneler willen, is er bijvoorbeeld de nieuwbouwwijk De Vijfhoek. Maar de gemeente Deventer wil bewoners ook de mogelijkheid bieden om hun eigen woning te ontwerpen en te realiseren. En daarmee meteen de stad als stoere creatieve hotspot profileren.

“We zagen kansen voor die doelgroep. We wilden deze mensen de ruimte geven om te pionieren”, zegt Jan Pieter Romijn, stedenbouw­ kundige bij de gemeente Deventer.

“De wijk moest echt onderscheidend worden ten opzichte van wat we al hadden in de stad. En dat is gelukt.”

Bewoners hebben hun woningen zelf gebouwd. Het grootste deel via particulier opdrachtgeverschap, enkele via collectief particulier opdrachtgeverschap.

om verkeersremmende maatregelen hebben gevraagd.

Het proces van de transformatie van de haven begon rond 2005, toen het eerste masterplan werd gemaakt en de eerste gebouwen en grond door de gemeente werden aangekocht.

Aanvankelijk wilde de gemeente er grootsteedse allure creëren, samen met één of enkele projectontwikkelaars. “Zoals de Kop van Zuid in Rotterdam. Met een flinke massa aan gestapelde woningbouw”, zegt Romijn. Maar dit idee werd, mede door een lobby van omliggende bedrijven, losgelaten ten faveure van klein-schalige ontwikkeling, in samenspraak met toekomstige bewoners.

“Het begon als een aanbodgestuurde aanpak. Toen werd besloten het helemaal om te draaien en vraag­ gestuurd en organisch te ontwikkelen”, zegt Marcel van Lent, directeur bij zelfbouwadviesbureau De Regie.

“Ik vind dat echt het unieke van dit project.”

Niet alleen voor elite Toekomstige bewoners konden onder meer zelf de breedte bepalen van hun kavel, door minimaal vier tot maximaal acht stroken van 1,20 meter breed te kopen. Van Lent: “Dat betekent dat de zelfbouw hier niet alleen voor de elite is – een beeld dat een beetje aan zelfbouw kleeft.

In het Havenkwartier is het voor veel

Ten noorden van de eerste havenarm liggen de drukpersen van de grote drukkerij Roto Smeets. Aan de oostkant houthandel PontMeyer.

Daarachter, aan weerszijden van de tweede en derde havenarm is nog veel meer industriële bedrijvigheid.

Kunnen we nu verwachten dat deze gebieden de komende tijd dezelfde transformatie zullen ondergaan?

“Nee”, zegt Van Heusden, het gebied zal wel veranderen, maar weer op een andere wijze. Het karakter van die plekken verandert langzaam en er komen bedrijven met een publieksfunctie. Zo is er naast PontMeyer in een oude loods nu skatehal en skatewinkel Burnside gevestigd.

Dat de gemeente de gronden daar niet in eigendom heeft, speelt ook een rol bij de ontwikkeling Wat dat betreft kunnen we nog het meest verwachten van een stuk land aan de noordkant van de haven, in de omgeving van Roto Smeets.

Van Heusden: “Ja, de locatie die nu gaat worden ontwikkeld is de Kop Havenkwartier-Industrieweg.”

Vrachtwagen Met de combinatie industriële bedrijvigheid en woningen komt natuurlijk wel “dat er wel eens een vrachtwagen door de wijk rijdt”, zegt Van Heusden. Bewoners weten dat en het is ook duidelijk aangegeven in de plannen. Het gebied heeft de bestemming Gemengde Doeleinden.

Het is wel zo dat bewoners al eens

In de haven aan de zuidrand van de stad is een prettige mengelmoes ontstaan van werken, uitgaan en wonen. Een bonte verzameling huizen waarbij alle woningen hun eigen verhaal vertellen. Foto's Tijdo van der Zee

Samen innoveren?

Agaathhof, Groningen

Door voortdurend te innoveren werken onze specialisten aan slimmer en sneller bouwen.

Zo werken we samen met onze partners aan duurzame, flexibele en comfortabele woon- en werkomgevingen. Flexibel comfort noemen we dat.

Meer weten? Bel +31 (0)26 379 79 79 of volg ons via @flexibelcomfort

www.vbi.nl

w oni ngbou w

Cobouw Special Woensdag 12 april 2017

9

REPORTAGE Luisteren naar de klant: dat is de basis van het klantgerichte woonconcept mooiGROOThuis.

Want het kopen van een huis doe je misschien maar één of twee keer in je leven / Marion de Graaff

De reis naar het droomhuis G

roothuis Wonen gaat verder dan alleen de bouw van een woning naar wens. Het bedrijf neemt klanten mee op reis. Op reis naar de woning van hun dromen.

Een reis die begint bij de oriëntatie en eindigt bij de oplevering.

Desgewenst met vloerbedekking op de grond, behang aan de muur én een gevulde koelkast.

Het concept mooiGROOThuis komt voort uit het TBI WOONlab, een samenwerkingsverband waarin TBI-bedrijven hun kennis en kunde met elkaar delen en loskomen van de traditionele denkwijze op het gebied van bouwen en wonen.

Klant centraal Directievoorzitter Stephen de Wit van Groothuis Wonen vertelt over mooiGROOThuis: “De klant en de klantreis staan in dit concept centraal. Die term klantreis zal ik uitleggen: er zijn bouwers die zetten in een paar dagen een huis neer.

Voor een bouwer is dat fantastisch, want hij kan direct door met het volgende project. Maar voor de klant gaat zo’n proces eigenlijk veel te snel.

Ik vergelijk het wel eens met een bevalling: stel je bent vandaag zwanger en je bevalt morgen. Dat klopt niet, je hebt tijd nodig om er naartoe te groeien. Met een huis is dat precies zo. Een huis kopen is een grote beslissing, dat doe je misschien één of twee keer in je leven.

Een koper besteedt veel geld, en het moet geen ‘had-ik-maar’-proces worden.”

Woonwensen Het concept is gebaseerd op woonwensen vanuit de markt. Via klantcontacten en social media zijn allerlei gegevens verzameld, van materiaalkeuze tot en met vormgeving en diverse diensten. Daaruit is een pakket met componenten samengesteld waar kopers uit kunnen kiezen. “Natuurlijk speelt de ervaring van Groothuis Wonen ook mee”, zegt De Wit. “Dat garandeert een perfecte match tussen wat er mogelijk is en wat de wensen zijn.

Je komt als bouwer verder als je naar je klanten luistert. Het is leuker en

Afhankelijk van een project kan een type woning worden gerestyled. Een goed voorbeeld is de serie Nautisch Eiland in Amersfoort. In de waterrijke omgeving is gekozen om de gevels in hout uit te voeren. Foto: Groothuis Wonen gemakkelijker werken, en de koper krijgt echt een woning op maat, helemaal aansluitend op zijn persoonlijke wensen. Bijzonder is dat een mooiGROOThuis afzonderlijk kan worden gebouwd. Er hoeft dus niet te worden gewacht totdat alle woningen in de straat zijn verkocht.”

“Een klantreis begint voor ons bij de oriëntatie, wat wil iemand?

We brengen alle woonwensen in kaart – op de korte en de lange duur

Stephen de Wit is nog maar kort werkzaam bij Groothuis, maar hij heeft een lange carrière in de bouwwereld achter zich.

“Ik ben van jongs af aan al gefascineerd door bouwen en gebouwen en dan in de brede zin van het woord. Ik kijk graag naar ‘Megastructures’ op Discovery Channel waarin het gaat over boorplatformen, stuwdammen, wolkenkrabbers, bruggen en ga zo maar door. Ik vind het leuk om als het ware over de schutting te kijken en te zien hoe ze in een andere discipline de dingen aanpakken en problemen oplossen. Soms kun je daar iets van gebruiken, in aangepaste vorm weliswaar. Het woord ‘nee’ komt in mijn woordenboek niet voor, ik ga door tot ik iets voor elkaar heb. Daarom ben ik zo enthousiast over het mooiGROOThuis-concept.”

– en vervolgens stellen we met de koper het juiste pakket samen, met alle gewenste modules, opties en keuzes. Koper A wil misschien een dakkapel, koper B een inloopkast en ga zo maar door. We begeleiden de koper vervolgens tot en met de oplevering. Zo is een klant vanaf het begin betrokken bij het proces, het wordt echt zijn huis. Wij ontzorgen, en dat gaat zelfs zover dat we ervoor kunnen zorgen dat de koelkast vol zit als wij weggaan. En dat het

Ontwikkelen en bouwen, met de klant als spil waar het allemaal om draait. Voor De Wit is dit geen aangeleerd trucje. Het zit in zijn bloed.

“Ik heb het vak in de praktijk geleerd. Beton storten, dakconstructies maken, timmerwerk, ik heb het allemaal gedaan en daar ben ik tot de dag van vandaag blij om. Ook heb ik een tijdje in het buitenland gewerkt, daar zie je weer andere dingen. Verder was ik twintig jaar werkzaam bij een bouwbedrijf dat ook zelf exploiteerde. Dat brengt met zich mee dat je na de bouw verantwoordelijk blijft voor wat je hebt opgeleverd. Je bent dus verplicht om op de stoel van de klant te zitten. Ontzettend leerzaam. Het zorgt ervoor dat je de volgende keer nog beter bouwt, om de exploitatie nog soepeler te laten verlopen. Die ervaringen pas ik allemaal toe bij Groothuis Wonen.”

Groothuis Wonen is onderdeel van TBI, een groep van ondernemingen met de missie om de leefomgeving duurzaam te vernieuwen, in te richten en te onderhouden.

behang op de muren zit, het tapijt ligt, de gordijnen hangen, de kasten in elkaar zijn gezet, noem maar op.

Dat hoeft niet – sommige mensen doen het liever zelf – maar het kan wel. Wij hebben dan de gehele regie in handen en de kopers zijn direct helemaal thuis. Daar is wederzijds respect voor nodig en het voelt voor mij als een blijk van vertrouwen dat mensen dat allemaal aan ons over willen laten.”

modellen updaten en nieuwe modellen introduceren. Al naar gelang het thema van een project kunnen we ook een model restylen.

Dat is bijvoorbeeld gebeurd met de serie Nautisch Eiland in Amersfoort.

In de waterrijke omgeving hebben we ervoor gekozen om de gevels van woningen in hout uit te voeren. Dat geeft een bepaalde stoere maar ook warme uitstraling en creëert een soort ‘Scandinavische kust-gevoel’.”

Beter communiceren

Sturen op duurzaamheid

De omslag naar deze nieuwe vorm van werken had wel wat voeten in aarde. De Wit: “Zoiets gaat niet vanzelf. We waren al klant­gericht, maar we zijn als het ware door­ geschakeld naar de modus ‘alles kan’, en dat geeft een ander perspectief. Dat was ook voor ons een hele reis, eerlijk is eerlijk. Vooral voor de jongens buiten was het soms wennen als een woonadviseur na contact met de koper zei dat iets toch anders of dat iets zelfs over moest. Dat heeft wel wat spanning opgeleverd, maar we kwamen ook tot goede discussies en we leerden beter communiceren. Dat is heel waardevol.”

Het concept omvat een aantal duurzame opties, zoals zonne­ panelen en warmtepompen. De Wit: “We zijn nu aan het onderzoeken of het mogelijk is om all-electric woningen aan te bieden. Er zou dan een batterij in de woning komen te hangen om zelfopgewekte energie in op te slaan. Zo ver is het nu nog niet, we zijn aan het experimenteren. Dat doen we uiteraard in samenwerking met het TBI WOONlab.”

Nieuwe modellen Tot nu toe is er een aantal typen woningen ontworpen. De Wit: “We willen elke twee jaar de bestaande

Alert blijven Tot nu toe zijn de reacties van mooiGROOThuis-bewoners positief, hoewel De Wit hier en daar ook wel wat kritische noten hoort. “Daar leren we van, het houdt ons alert.

Grappig is dat mensen die niet voor de full option kozen, achteraf soms laten weten dat ze dat liever wél hadden gedaan.

10

wonin g b o u w

Cobouw Special Woensdag 12 april 2017

Online woningdossier houdt de lijnen kort

V

ia de online software en apps van homeDNA werken partijen en processen samen: van plan­vorming tot na oplevering van de woning.

“Dat biedt veel voordelen aan bouwbedrijven”, vertelt Susan van Beek, directeur en oprichter van homeDNA. Volgens Van Beek is het digitaal delen van gegevens de normaalste zaak van de wereld.

HomeDNA biedt een integrale oplossing voor alle fasen in het bouw- en ontwikkelproces: van de voorbereidingsfase, verkoop en kopersbegeleiding tot de oplevering, service, onderhoud en renovatie.

“Je kunt je wel voorstellen dat als je met één systeem werkt, je alle

Actuele gegevens HomeDNA is een integraal systeem waar alle partners, afdelingen, individuele medewerkers en leveranciers ieder in hun eigen werkomgeving samenwerken.

Van Beek geeft een voorbeeld: “Bij de verkoop van een woning komen de inschrijvers via de website automatisch binnen in homeDNA. De makelaar houdt de verkoopstanden bij, waardoor verkoopmanagers de actuele stand en het resultaat van hun marketingacties kunnen volgen. Het dossier dat van een klant in de verkoopfase is opgebouwd, wordt vervolgens tijdens de kopersbegeleiding aangevuld met bestelde koperskeuzes. Koperskeuzes kan de klant bekijken en zelf bestellen via zijn persoonlijk, online woning­ dossier. Op deze manier heeft ook de klant alle informatie bij elkaar en heeft hij inzicht in het proces.”

Veiligheid en kwaliteitsborging De aannemer is via de Bouwkwaliteit App gelinkt aan de webapplicatie van homeDNA. Zo beschikt hij op de bouwplaats over alle gegevens per bouwnummer, inclusief specifieke

g in

Se rv ic e

Fases

Op le ve r

Re al is at ie

Modules en apps

p

gegevens en dossiers van de woning, van processen, kwaliteit en klantgegevens overzichtelijk bij elkaar kunt houden”, zegt Van Beek.

“Wij kunnen ook koppelen met andere systemen, bijvoorbeeld voor facturatie. Zo beschikt iedereen over dezelfde actuele informatie, waardoor je ook beter kunt samenwerken.”

Ve rk oo

bedrijfsprofiel HomeDNA is een webbased communicatie­ platform voor de verkoop en realisatie van (nieuwbouw-) woningen. Dit platform geeft online alle relevante informatie en inzicht over de verschillende fases van het bouw- en ontwikkelproces. Iets wat de kritische woningkoper tegenwoordig op de voet wil volgen. Voor opdrachtgevers van homeDNA, met name ontwikkelende aannemers, is het platform interessant omdat zij informatie direct met hun klanten en partners kunnen vastleggen en delen. / Tosca Vissers

Klantreis Modules

Verkoop Grip op het gehele verkoopproces

Apps

Kopersbegeleiding Communiceren en bestellen per pand en per klant Bouwkwaliteit App Het handige digitale gereedschap op de bouwplaats

Service & Onderhoud Inzicht in servicemeldingen voor alle betrokkenen Voorschouw App Klantgericht en efficiënt de voorschouw uitvoeren

Leveranciers App Prettig samenwerken in de keten in één systeem

Service App Alles bij de hand tijdens service en inspectie Mijn Huis App Meldingen en afspraken maken voor de bewoner

De modules en apps van homeDNA in de verschillende fases van het bouw- en ontwikkelproces. opties en maatwerk. Veiligheid en kwaliteit worden tijdens de bouw digitaal gemonitord. Eventuele aanpassingen en verbeteringen die op de tekening staan vermeld, worden snel opgelost. “Onze Bouw­k waliteit App is met succes al ingezet bij diverse pilots van private kwaliteitsborging. Interne en externe kwaliteitsborgers krijgen eigen rollen en in de planning kan rekening worden gehouden met vooraf gedefinieerde toetsmomenten.” Het woningdossier met alle

specifieke koperskeuzes zorgt ervoor dat er goedkeuring kan worden gegeven op een dossier as built: de bedoeling van de nieuwe Wet kwaliteitsborging voor het bouwen.

Woningdossier “Voorschouw en oplevering lopen via de apps en worden in het kopersdossier geplaatst”, legt Van Beek verder uit. Zo komen alle gegevens in het woningdossier te staan. Servicemeldingen kunnen digitaal worden

doorgezet en ingepland met leveranciers. Handig is dat ook bij renovatieprojecten de Bouw­k waliteit App kan worden ingezet voor opnames en het monitoren van de voortgang. “De inzet van homeDNA zorgt voor een efficiëntere werkwijze en het is een informatieve en transparante tool voor de koper. Dat bespaart in alle gevallen geld en veel kopzorg!”, aldus Van Beek.

Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met homeDNA.

Kant-en-klaar trapgat bedrijfsprofiel De afwerking van het trapgat is een van de lastigste onderdelen in een betonnen woningbouwcasco. Vaak zijn meerdere disciplines nodig om de klus te klaren. De inzet van het verzonken raveelijzer bleek een stap in de goede richting.

Prefab vloerenspecialist VBI vond echter dat het fraaier, sneller en veiliger moest kunnen. Dat leidde tot de ontwikkeling van het kanten-klare trapgat. / Pieter de Mos

H

et raveelijzer was altijd een lelijk detail. Het ijzer bleef in het zicht bij (trapgat)sparingen of stak door langs het plafond van een woning.

VBI vond jaren geleden dat het beter kon. Vanaf dat moment kregen de vloerplaten die in het raveelijzer komen te liggen aan de kopse kant een sponning. De onderflens van het raveelijzer valt in de sponning, waardoor het plafond in het trapgat glad kan worden afgewerkt. Een oplossing die wordt gewaardeerd door de ontwerper, de ontwikkelaar en de bewoner van de woning.

Optimale trapgatoplossing De sponning voor het raveelijzer was zonder meer een slimme oplossing, maar nog niet de optimale. In één keer goed en op een veilige manier een trapgatafwerking realiseren, dat stond VBI uiteindelijk voor ogen.

Waar het raveelijzer vooral functioneel is, moet de nieuwe trapgatoplossing zowel een technisch

Het plaatsen vergt niet meer dan het frame vanaf de vrachtauto naar het trapgat hijsen en daar op zijn plek stellen.

VBI’s kant-en-klare trapgat in de praktijk: een technisch goed doordacht en visueel fraai uitgevoerd product.

goed doordacht als een visueel fraai uitgevoerd product zijn. Het resultaat is ernaar: VBI’s kant-enklare trapgat bestaat uit een gepoedercoat, stalen frame dat aan één stuk wordt geleverd en is voorzien van een beschermfolie.

Het plaatsen vergt niet meer dan het frame vanaf de vrachtauto naar het trapgat hijsen en daar op zijn plek stellen. Met minder handen en in hoog tempo is zo trapgat na trapgat van een optimale eindafwerking te voorzien. Het frame is daarbij ook de bekisting voor de dekvloer.

Deze werkwijze zorgt er bovendien voor dat handelingen achteraf door een timmerman en schilder overbodig worden. Dat verhoogt de productiviteit en verkort de doorlooptijd van de woning.

Om beschadiging op de bouwplaats te voorkomen is het gepoedercoate stalen frame voorzien van een beschermfolie.

Presentatie op BouwBeurs Samen met zusterbedrijf Leenstra,

specialist op het gebied van staalbewerking, werd een prototype ontwikkeld dat door de Hegeman Bouwgroep daadwerkelijk in een project is toegepast. Aangezien die eerste test meer dan succesvol verliep, kon de trapgatoplossing worden doorontwikkeld en tijdens de BouwBeurs 2017 aan het vak­ publiek gepresenteerd.

Een centraal onderdeel in het VBI Innovatiecafé was een grote glazen tafel met als onderstel het frame van de trapgatoplossing. Zo konden de beursbezoekers van alle kanten goed zien en ervaren hoe deze oplossing werkt.

Naast het klant-en-klare trapgat werden op de BouwBeurs ook oplossingen voor montage van balkons en galerijen aan appartementengebouwen getoond en een geïsoleerde oplossing voor meterkastsparingen.

Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met VBI.

11

w oni ngbou w

Cobouw Special Woensdag 12 april 2017

INTERVIEW Architect Jurrian Knijtijzer ontwikkelt duurzame houten woonmodules, die via het systeem van ‘plug and play’ kunnen worden aangepast. Bovendien voldoen ze aan alle eisen van het Bouwbesluit voor permanent wonen / Anka van Voorthuijsen

Kwaliteit in tijdelijkheid

GO: 30,12 m2

Woonfunctie

3,6 m

KK

WM

8,8 m

De unit Finch Building is multifunctioneel inzetbaar. Zo kan het worden gebruikt als studentenwoning, als zorgwoning en in geschakelde vorm zelfs als kantoor. Foto: Kees Hummel

“De kracht van een Finch Building is dat die zich kan aanpassen en evolueren”, vertelt Knijtijzer. Daarom noemde hij zijn ontwerp de Finch, met een knipoog naar de vink, de vogel waarop Charles Darwin zijn evolutietheorie baseerde. Darwin ontdekte namelijk dat de vogel zich in verschijningsvorm en kenmerken optimaal kan aanpassen aan zijn leefomgeving.

krimpen of uitzetten). Het hout is afkomstig uit Duitsland en Oostenrijk. Knijtijzer: “Goede kwaliteit en hernieuwbaar. Hout is het materiaal van de toekomst.” Zo’n 95 procent van het voor de woningen gebruikte materiaal is bovendien herbruikbaar.

Voor de productie van een unit wordt geen gebruik gemaakt van staal of aluminium, het dak ligt vol met zonnepanelen.

Qua energie is het systeem all electric. Badkamer en keukenunits worden er los ingezet. De casco’s worden geproduceerd bij De Groot Vroomshoop.

“De bouw is verantwoordelijk voor 36 procent van de totale CO2 -uitstoot. Dat is nogal wat. Wij geloven erin om anders te bouwen. Op de lange duur is hout het goedkoopste en meest duurzame bouwmateriaal. Je hoeft hier veertig jaar niets aan te doen”, aldus Knijtijzer.

Tesla van de woningbouw

Modulaire bouw

De ontwikkeling van een Finch Building is vergelijkbaar met de manier waarop de auto-industrie werkt, legt Knijtijzer uit: “Een product, een standaardmodule, repeteren en evolueren én verschillende opties aanbieden. Mass customization, waardoor je uiteindelijk het beste van maatwerk en massaproductie kunt combineren.” Waarbij het grote verschil is dat Knijtijzer duurzaamheid erg belangrijk vindt. Hij noemde zijn Finch Building in een eerder interview ‘de Tesla van de woningbouw’.

Gezien het gebrek aan starterswoningen, goedkope huurwoningen en huisvesting voor statushouders is er bij gemeentes en woningcorporaties veel belangstelling voor modulaire bouw. Vergunning-technisch is het een stuk eenvoudiger om woningen voor een periode van maximaal 10 jaar te plaatsen.

Kunststofunits, woningen die van oude containers zijn gemaakt en ook Finch Buildings zijn snel te produceren en makkelijk te verplaatsen.

Knijtijzer: “Dat je een woning na tien jaar weg kunt halen, impliceert voor ons niet dat je het in tien jaar moet willen afschrijven. Je wilt toch geen meuk? Wij streven naar kwaliteit in die tijdelijkheid. Onze woningen voldoen, ook al hoeft dat niet, wél aan alle permanente eisen van het Bouwbesluit.

Het is niet ónze intentie om ze maar voor een korte periode te gebruiken.”

e units die Jurrian Knijtijzer ontwerpt, zijn bedacht voor de huisvesting van studenten, maar er zijn meer mogelijkheden. Ze kunnen bijvoorbeeld ook dienen als zorgwoning, en geschakeld vormen ze een prima gezins­ woning of een kantoor. De units kunnen eeuwig op dezelfde plek blijven staan, maar ook vrij eenvoudig worden verplaatst.

“

Finch Building is flexibel als lego

Duurzaamheid Knijtijzer is als architect opgeleid aan de Academie voor Bouwkunst in Amsterdam, werkte daarna bij diverse architectenbureaus maar liep daar, middenin de crisis, tegen een aantal beperkingen aan. “Er was weinig ruimte voor duurzaamheid en ik had naar mijn zin te weinig invloed op het eindresultaat van een gebouw.”

Met zijn Finch Buildings heeft hij dat wel. Hij ontwikkelde een product: een module met binnenmaten van 8,8 bij 3,6 meter en een hoogte van 2,80 meter. Het casco is opgebouwd uit massief hout (14 centimeter kruislings verlijmd vurenhout: kan niet

Lego Qua vorm doet een Finch Building aan een zeecontainer denken, die tegenwoordig ook massaal worden omgebouwd tot woonunits. Maar behalve de eenvoudige verplaatsbaarheid vindt Knijtijzer die vergelijking toch mank gaan. “Dat het een vorm van ‘upcyclen’ is, vind ik mooi van het gebruik van een zeecontainer. Maar zo’n container is lager, smaller, thermisch minder prettig en de uitstraling is natuurlijk heel anders dan onze houten units.” Dat betekent wel dat ze ook wat kostbaarder zijn: rond de 50.000 euro per woning.

Zijn units zijn flexibel als lego. Ze zijn zonder hulpconstructie vijf lagen hoog stapelbaar en eenvoudig aan elkaar te koppelen: “je zaagt gewoon een gat, verticaal of horizontaal”. De Finch

Buildings vielen op bij de prijsvraag a home away from home die de Rijksbouwmeester in 2016 uitschreef om de ontwikkeling van innovatieve huisvesting voor statushouders te stimuleren.

“Die prijsvraag gaf het product een boost, we stonden ineens in de belangstelling en het zorgde voor veel nieuwe contacten.”

Continu aanpassen Er staat inmiddels een aantal Finch Buildings in Leiden en Amsterdam, maar er is een brede belangstelling vanuit het hele land, van zowel zorginstellingen als gemeentes en corporaties, merkt Knijtijzer. “De kracht zit ‘m in de mogelijkheid om continu in kleine stapjes aanpassingen door te voeren.

De technische ruimte bijvoorbeeld hebben we gaandeweg de ontwikkeling van het product vergroot om ervoor te zorgen dat alle technische innovaties, ook die van over tien jaar, een plek kunnen krijgen. Als je de keukenmodule weghaalt, heb je een hotelkamer. Als er over een paar jaar ineens veel behoefte is aan meer kantoren, dan kun je er kantoren van maken. We zijn nu bezig met een langere unit: woningen van 39 in plaats van 29 vierkante meter.”

Jurrian Knijtijzer begon in 2009 zijn eigen architectenbureau, bureau Knijtijzer.

Hij werkte onder meer in de Filipijnen aan de renovatie van een winkelcentrum, waar hij een lokaal materiaal als bamboe toepaste. In 2014 begon hij met de startup Finch Buildings. Duurzaam werken is zijn tweede natuur, zegt hij zelf, en hij vindt vooral de keuze van het bouwmateriaal in dat opzicht van groot belang. Hij is op dit moment bezig met de ontwikkeling van een Finch Building, speciaal toegerust voor de omstandigheden op de Filipijnen. “Mensen sparen daar steeds voor een stukje van hun huis: eerst de vloer, dan het dak en als er vervolgens een overstroming komt, zijn ze alles weer kwijt. Wij werken daar nu aan een pilot met drijvende woningen. Maar het gaat ons ook om het systeem: eigenlijk moet je in zo’n land starten met een corporatiemodel, zoals wij in Nederland na 1900 met de Woningwet hebben ontwikkeld. Met zo’n model lukt het misschien om een eind te maken aan de krotwoningen. Daarom zijn we nu bezig met fundraising en crowdfunding. We hopen dat de eerste woningen er in 2018 zullen staan."

Foto: Desiré van der Berg

D

Een woning functioneert beter met de slimme oplossingen van Niko Een smartphone is niet meer weg te denken in ons leven. En ook een smart home is voor steeds meer mensen bereikbaar.

Wie bij een nieuwbouw woning vandaag de dag kiest voor Niko Home Control, kiest meteen ook voor de flexibiliteit van morgen. Deze elektrische installatie kan verder uitgebouwd worden naar de behoeften, het budget en de levensfase van de bewoners.

Je bedient de verlichting, verwarming, ventilatie, rolluiken…. zowel lokaal als centraal. Een Niko Home Control installatie draagt bij aan energiebesparing en zorgt voor meer veiligheid en comfort. Je bedient deze met gewone drukknoppen (met of zonder display), een touchscreen/tablet of met je smartphone.

Voor bestaande woningen of bij renovatie is de Niko connected switch een slimme oplossing. Draadloze schakelaars, nieuw geïnstalleerd of al even in gebruik, kunnen voortaan bediend worden met de connected switch app op je smartphone! Deze slimme app zorgt ervoor dat je de draadloze Easywave schakelaars van Niko nu ook kunt bedienen met een smartphone, tablet en smartwatch. Bestaande woningen worden zo moeiteloos slimmer en extra flexibel. Hak- en breekwerk is niet nodig. Via een gateway die aangesloten is op het thuis netwerk, worden de draadloze schakelaars verbonden met het internet en de app. Deze gateway kan ook gekoppeld worden met de slimme meter d.m.v. de standaard aanwezige P1 poort interface. Zo krijgt de gebruiker inzicht in het energieverbruik en de energieproductie. Wanneer ook de gas- en watermeter aan de slimme meter gekoppeld zijn, kan ook dit verbruik weergegeven worden in de app. Geen onaangename verrassingen meer wanneer je de energierekening ontvangt.

Alle functionaliteiten kunnen gecombineerd worden met de verschillende Niko afdekplaten, van standaard tot luxe.

PA-431-03

www.niko.nl

Veiligheids Zakboekje 2017 Uw gids naar veilig werken

DACE Price Booklet 31ste editie Praktisch en onmisbaar bij • Raming van projecten • Kostenafweging van alternatieve uitvoeringen • Toetsing van offerteprijzen • Vergelijking eigen prijzen met marktprijzen

Met het Veiligheids Zakboekje heeft u een handig hulpmiddel, waarmee u eenvoudig (on)gevaarlijke situaties beoordeelt.

Met behulp van honderden

Ga voor meer informatie of uw bestelling naar www.vakmedianetshop.nl/ prijzenboekje

tips, voorschriften en checklist voor bijna alle werksituaties verhoogt u het niveau van veilig werken.

Wij bouwen bewust met hout

105201_DACE 87 X 64 VMN.indd 1

Meer informatie of bestellen? www.vakmedianetshop.nl/veiligheidszakboekje

12/14/2016 11:11:57 A

Seriematige productie van prefab houten bergingen, dak- en gevelelementen en volledige houtskeletbouw.

T +31 (0)546 666 333 E info @ degrootvroomshoop.nl I www.degrootvroomshoop.nl

w oni ngbou w

Cobouw Special Woensdag 12 april 2017

13

INTERVIEW Niets tekentafel. Vieze handen en met de poten in de blubber. Leren door te doen. Dat is het Bucky Lab van de TU Delft. Architectuurstudenten staan er zelf aan de zaag of boormachine / Armand Landman

Mobiele werkplaats brengt concepten tot leven A

rchitecten kunnen prachtige gebouwen ontwerpen, maar dat begint bij weten hoe je daadwerkelijk iets met je handen maakt. Dat is in het kort de filosofie achter het zogenoemde Bucky Lab, een mobiele werkplaats, bedacht door docent en onderzoeker aan de TU Delft, Dr. Ing. Marcel Bilow.

Studenten van de masteropleiding Architecture, Urbanism & Building Sciences werken in het Bucky Lab een semester lang aan een ontwerpvraag uit de praktijk. Van eerste schets tot het daadwerkelijke prototype op ware grootte.

“Studenten ontwerpen, ontwikkelen en bouwen architectuuren bouwgerelateerde prototypes. Het is een ‘get your hands dirty’-benadering waarbij mijn studenten leren om concepten te vertalen in werkende prototypes.”

Dymaxion De naam Bucky Lab ontleende Bilow – door zijn studenten Dr. Bucky Lab genoemd – aan de fameuze Amerikaanse uitvinder, architect, ontwerper en dichter Richard Buckminster Fuller. Die ontwierp al in 1927 het zogenoemde Dymaxion (dynamic and maximum efficiency) huis en werd daarmee een voorloper op het gebied van ecologie-gericht denken. In 1932 voltooide Buckminster de bouw van de Dymaxion Streamlined, een auto, die in alle richtingen kon rijden. Later verkreeg hij het patent op de geodetische koepel.

Bilow: “Ik probeer mijn studenten op te leiden volgens het motto van Buckminster Fuller: ‘Alles wat je je voor kunt stellen, kun je ook bouwen’.”

“

Alles wat je je voor kunt stellen, kun je ook bouwen

Mobiele werkplaats Van oudsher werkten studenten aan de TU Delft aan proto­ types. Wat het Bucky Lab bijzonder maakt, is dat het een mobiele werkplaats is. Al het gereedschap zit opgeslagen in een aantal verrijdbare gereedschapskasten die overal inzetbaar zijn. De kasten zijn ontworpen tijdens een van de eerste Bucky Labs. Het gereedschap komt van sponsoren.

Bilow: “Dat is ingegeven door ruimtegebrek. De studenten werken maar twee weken per semester aan de daadwerkelijke prototypes. Het is de eindopdracht van wekenlang ontwerpen en schetsen. In ons faculteitsgebouw hebben we niet genoeg ruimte voor een permanente werkplaats. Maar dit biedt prachtige nieuwe mogelijkheden. In het verleden hebben we op de gekste plekken ons werk gedaan. Zelfs al een keer in een tent.”

Personal Comfort Zone Het jongste semester is net begonnen. Studenten in het Bucky Lab hebben hun eerste elevator pitches achter de rug. Onderwerp van onderzoek is dit semester de Personal Comfort Zone.

Vijfentwintig studenten onderzoeken in opdracht van kantoormeubelfabrikant Ahrend hoe een werkplek zo kan worden ontworpen dat het op individueel niveau uiterst comfortabel is.

Zo’n werkplek moet werknemers gelukkiger maken en tegelijkertijd zorgen dat het kantoorgebouw met veel minder energie toe kan. De eerste schetsen variëren van opvouwbare

Dr. Ing. Marcel Bilow is geboren in het Duitse Bielefeld en studeerde bouwkunde aan de Detmolder Schule für Architektur.

Nadat hij drie jaar als leerling-metselaar had gewerkt, werd Bilow medeoprichter van het architecten­bureau ‘raum204’. Van 2004 tot 2008 werkte hij aan de leerstoel Design and Construction van prof.dr.ing. Ulrich Knaack aan de Hochschule OWL. Vanaf 2006 deed Bilow onderzoek aan de Façade Research Group van de TU Delft. In april 2012 promoveerde hij op het proefschrift ‘International facades – CROFT. Climate Related Optimized Façade Constructions’. In 2007 was Bilow medeoprichter met Dr. Tilman Klein en Dr. Ulrich Knaack van imagine envelope. Sinds 2012 geeft hij leiding aan het Bucky Lab.

In het Bucky Lab leren de toekomstige architecten het vak vanaf de basis. Foto: M. Bilow akoestische panelen tot bureaustoelen die meedenken met de houding van degene die erop zit. En daartussen bedachten de studenten gepersonaliseerde koelsystemen, daglichtpanelen en werkplekken die in een mum zijn om te toveren tot een comfortabele loungebank. Bilow: “Wat me iedere keer weer verbaast, is de enorme creativiteit waar studenten mee komen.

Opdrachtgevers en ikzelf worden daar erg enthousiast van.”

De komende weken moeten de deelnemers aan het Bucky Lab uitvinden hoe ze hun schetsen kunnen verwezenlijken.

“Een zeer vermakelijke zoektocht”, weet Bilow. “Maar wat voor geks of geniaals ze ook bedenken, aan het einde van het semester moet een een-op-een werkend prototype staan.

Ze moeten echt aan de slag. Ik ben iedere keer weer enorm trots op de resultaten.”

Realisatie van prototypes Doordat de studenten oplossingen moeten verzinnen op een bestaande vraag van een opdrachtgever die daadwerkelijk een praktisch probleem heeft, is de kans reëel dat prototypes uit het Bucky Lab uiteindelijk ook echt worden gerealiseerd. Zo was festivalorganisator MOJO in het laatste semester opdrachtgever.

“En de kans is groot dat er tijdens het komende Lowlandsfestival een aantal ontwerpen van mijn studenten gaan worden gebruikt”, aldus Bilow.

MOJO vroeg om een aantal innovatieve constructies voor grootschalige popfestivals. De studenten bedachten daarop hangende zitjes in de hekken die rond het festivalterrein staan, zodat bezoekers niet in de blubber hoeven te zitten. Of een mega paraplu waaronder festivalgangers bij een regenbui kunnen schuilen. Of een razendsnel optrekbare tent waarvan het frame kan worden bediend met een autokrik.

“Maar ook nog niet bestaande aluminium verbindingen waarmee tentconstructies worden opgetrokken”, vertelt Bilow.

“Die verbindingen hebben de studenten zelf gegoten. Moet je nagaan: eerst de mallen ontwerpen en maken. Dan een manier vinden om aluminium te kunnen verhitten en te gieten. Het resultaat was heus niet altijd perfect. Sterker nog, het meeste kun je zo weggooien, maar uiteindelijk is er iets werkbaars uitgekomen. Maar de rit ernaartoe is veel belangrijker dan het resultaat. Bucky Lab is echt een snelkookpan waar kennis over materiaal, gereedschap, planning en mogelijkheden en onmogelijkheden razendsnel worden aangeleerd.”

Brink Customize

Samenwerken aan het optimale binnenklimaat

Samen ontwikkelen

De juiste begeleiding

Ontwerpfase

Uitvoering

www.BRINKclimatesystems.nl

De juiste montage

Zekerheid

w oni ngbou w

Cobouw Special Woensdag 12 april 2017

15

Woningscheidende wanden weren brand, geluid en inbrekers bedrijfsprofiel De trans­ formatie van de Abel Tasmantoren in Assen naar studentenwoningen was een uitdagend project, volgens commercieel directeur Monique de Vos van Faay Wanden en Plafonds uit Vianen. De toren ligt op een steenworp afstand van het NS-station en is een van de hoogste gebouwen van de Drentse hoofdstad. Hij is gebouwd in de jaren zeventig, in opdracht van de NAM. / Jeroen Kreule

D

e laatste jaren stond het elf verdiepingen tellende gebouw grotendeels leeg; de nieuwe eigenaar besloot het te trans­formeren tot negentig wooneen­heden voor studenten. Vandalismebestendig en inbraak­werend moesten de wanden sowieso zijn, maar ook brandwerend en geluidsisolerend.

Verwerkingssnelheid Opdrachtgever Maas van WIMA Vastgoed koos ervoor te bouwen met prefab woningscheidende wanden van Faay Vianen. Hij had al eerder gewerkt met prefab wandsystemen van het bedrijf en wilde gegaran­ deerde kwaliteit. Ook speelde de verwerkingssnelheid een grote rol: de opdrachtgever wilde per bouw­ laag opleveren en verhuren, terwijl de andere bouwlagen nog in aanbouw waren. Faay kon de

De prefab woningscheidende wanden zijn vandalismebestendig, inbraakwerend, brandwerend en geluidsisolerend.

De Abel Tasmantoren in Assen is getransformeerd tot negentig wooneenheden voor studenten.

wan­d­elementen in eigen fabriek op maat produceren. Het scheelde niet alleen arbeidstijd, maar ook onnodig afval. Gekozen werd voor een wand met een brandwerendheid van 120 minuten en een geluids­ isolatie van 59 dB. Een gat in de wand schoppen? Vrijwel onmogelijk.

alleen toegepast bij renovaties en transformaties, maar ook bij nieuwbouw en verbouwingen.

Van woningen, vakantiehuisjes, scholen en studentencomplexen tot kantoren, winkels, zorginstellingen en hotels. Kwaliteit is volgens De Vos de kracht van het bedrijf, in combi­ natie met het leveren van de beste service. “Wij houden van korte lijntjes en persoonlijk contact.’’

Ook wordt veel aandacht besteed aan innovatie, zowel van proces als product. Tot vreugde van De Vos beschikt het bedrijf sinds vorige maand zelfs over een cradle-tocradle certificaat.

Faay Vianen is klaar voor een duurzame toekomst

Vlas De kern van een niet-dragende scheidingswand bestaat uit een restproduct van vlas, een akker­ bouwgewas dat groeit op klei­ gronden in onder meer ZeeuwsVlaanderen en Noord-Frankrijk.

Vlas wordt voornamelijk gebruikt voor de productie van linnen. Faay gebruikt de houtachtige kern van

deze plant, ook wel vlasscheven genoemd. Deze vlasscheven worden geperst tot een stevige plaat. Deze plaat, die de kern vormt van de wand, heeft een aantal sterke eigenschappen, zoals brandwerend­ heid, goede geluidsisolatie en schroefvastheid.

De wand- en plafondsystemen worden in eigen fabriek ontwikkeld en geproduceerd. De prefab produc­ ten van Faay worden wereldwijd toegepast: 55 procent is bestemd voor de Nederlandse markt, terwijl 45 procent wordt geëxporteerd naar alle mogelijke landen in de wereld.

Kwaliteit De wanden en plafonds worden niet

Onder het motto ‘kwaliteit wint altijd’ geeft Monique de Vos, samen met haar broer Mark Faay, sinds 2005 leiding aan Faay Vianen BV. Zij namen het stokje over van hun vader, de grondlegger van het in 1972 opgerichte zelfstandige familiebedrijf. Intussen heeft Faay Vianen 35 mensen in dienst.

Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Faay..

Digitale infrastructuur voor nieuwbouw bedrijfsprofiel Toekomstige nieuwbouwbewoners staan voor heel veel keuzes en de digitale infrastructuur is vrijwel nooit het eerste dat bij ze opkomt. Terwijl deze een steeds belangrijkere rol speelt in het dagelijks leven: het aantal apparaten in huis dat tegelijkertijd online is, loopt op.

Reggefiber, onderdeel van KPN en de grootste partij als het gaat om de aanleg en exploitatie van glas­vezelnetwerken voor consumenten, zet zich in om al zo vroeg mogelijk in het nieuwbouwtraject aandacht te krijgen voor de digitale infrastructuur.

I

nternet is intussen zo vanzelf­ sprekend in ons dagelijks leven, dat we er nauwelijks nog bij stilstaan. Zeker bij het opstarten van een nieuwbouwproject waarbij er tientallen zaken zijn die meer belang hebben, is de internetaansluiting een ondergeschoven kindje.

Hans Leusink, Ontwikkelingsmanager Nieuwbouw bij Reggefiber: “De behoefte aan een stabiele internetverbinding en snel data­ verkeer is erg groot, maar daarvoor moet je wel de juiste aansluiting in de meterkast hebben. Om een compleet glasvezelnetwerk aan te leggen, moeten straten open. Bij nieuwbouwprojecten kan het netwerk in één moeite worden aangelegd, als er toch elektriciteit, gas en water worden gerealiseerd.”

Het netwerk van Reggefiber is een open netwerk waarop verschillende providers hun diensten aanbieden. Dat is een groot voordeel voor de bewoners.

Win-win situatie Dat het zo eenvoudig kan, moet wel eerst bekend zijn bij de toekomstige bewoners. Projectontwikkelaars vormen een belangrijke samen­ werkingspartij voor Reggefiber.

Leusink: “De projectontwikkelaar is de uitgelezen persoon om te helpen bij alle keuzes. Van sommige keuzes is het overduidelijk dat ze gemaakt moeten worden – zoals de badkamer­ indeling – maar bij de digitale

infrastructuur is het nodig dat bewoners worden gewezen op de mogelijkheden. Om de juiste informatie te delen met de bewoners zijn wij continu in gesprek met deze ontwikkelaars.”

Keuzevrijheid en direct gebruik Is de glasvezelaansluiting eenmaal een feit, dan kunnen de nieuwe bewoners voor de intrek een abonnement afsluiten. Leusink:

“Het netwerk van Reggefiber is een open netwerk waarop verschillende providers hun diensten aanbieden.

Dat is een groot voordeel voor bewoners, want ze kunnen op deze manier zelf kiezen welke provider het beste tv- en internetaanbod heeft.” Leusink is ervan overtuigd dat goede samenwerking in de vroegste fasen ervoor zorgt dat bewoners straks tevreden hun nieuwbouwwoning betrekken.

“We willen projectontwikkelaars een zo compleet mogelijk pakket aanbieden en ze ontzorgen. Op die manier worden toekomstige bewoners zo goed mogelijk voorgelicht over de mogelijkheden van hun glasvezelaansluiting.” www.eindelijkglasvezel.nl/nieuwbouw.

Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerkingmet Reggefiber.

DRBG7025 Adv 266x398 Woningbouw Spec Cobouw_lcnt.indd 1

31-03-17 11:05