4 minute read
Hoofdstuk 4 Scheiding der machten
4. ONDERGESCHIKT BELEIDSNIVEAU
4.1. Provinciaal niveau
De provincie kan optreden in elke aangelegenheid die van provinciaal belang is en voor zover een hogere overheid zich hierover nog niet heeft ontfermd. Enkele provinciale bevoegdheden: provinciaal onderwijs, huisvuilverwerking, provinciewegennet, rampenplannen, enz.
4.2. Gemeentelijk niveau
De gemeente treedt op in elke aangelegenheid die van gemeentelijk belang is. Enkele gemeentelijke bevoegdheden: OCMW, gemeentelijke politie, gemeentelijke wegen, gemeentelijke financiën, sportinfrastructuur, enz.
17
Juridische context van de vastgoedmarkt - PB Vastgoed 1 - 2021-2022
Hoofdstuk 4
SCHEIDING DER MACHTEN
1. HET BEGRIP SCHEIDING DER MACHTEN
De grondwet bepaalt voor België een scheiding der machten.
De scheiding der machten betekent dat de staat wordt bestuurd door drie staatsmachten/organen die verschillende functies hebben: 1. de wetgevende macht: gezamenlijk uitgeoefend door Koning en parlement 2. de uitvoerende macht: de Koning, die voor de uitoefening ministers en staatssecretarissen benoemt 3. de rechterlijke macht: hoven en rechtbanken.
De ene macht kan zich in principe niet mengen in zaken van de andere. De scheiding der machten is niet zo strikt in België. Het gaat veeleer om een functionele scheiding, waarbij onderlinge samenwerking nog mogelijk is.
2. SCHEIDING DER MACHTEN OP FEDERAAL NIVEAU
De wetgevende macht wordt uitgeoefend door het federaal parlement samen met de Koning. De beslissingen die zij nemen noemen we een wet.
De uitvoerende macht is in handen van Koning, die hiervoor wordt bijgestaan door de Federale Regering, aangezien hij onschendbaar en politiek onverantwoordelijk is.
De rechterlijke macht bestaat enkel op federaal niveau en wordt uitgeoefend door onze rechtbanken.
18
Juridische context van de vastgoedmarkt - PB Vastgoed 1 - 2021-2022
3. SCHEIDING DER MACHTEN OP NIVEAU VAN GEMEENSCHAPPEN EN GEWESTEN
Na 4 staatshervormingen kent België naast het federale niveau ook gemeenschappen en gewesten. Op juridisch vlak zijn ze elkaars gelijke. Ze staan op voet van gelijkheid, maar zijn bevoegd voor verschillende domeinen.
3.1. De Vlaamse Gemeenschap
De Vlaamse gemeenschap is bevoegd voor persoonsgebonden materies in de Vlaamse provincies (nl. het Vlaamse Gewest én de Nederlandstalige instellingen op het grondgebied van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest).
De wetgevende macht van de Vlaamse Gemeenschap wordt uitgeoefend door het Vlaams Parlement. Zij bestaat uit rechtstreeks verkozen raadsleden uit het Vlaamse Gewest en zes Nederlandstalige leden van de Brusselse Hoofdstedelijke Raad. De beslissingen van het Vlaams Parlement noemen we decreten.
De uitvoerende macht van de Vlaamse Gemeenschap ligt bij de Vlaamse Regering. De beslissingen zijn besluiten van de Vlaamse Regering.
Speciaal voor Vlaanderen is dat het Vlaams Parlement en Regering zowel voor gemeenschaps- als voor gewestmateries bevoegd zijn. De zes verkozenen van het Brussels Hoofdstedelijk gewest nemen niet deel aan de stemming over decreten van het Vlaamse gewest.
3.2. De Franse Gemeenschap
De Franse gemeenschap beslist in persoonsgebonden materies, nl. voor het Waalse Gewest zonder het Duitse taalgebied, maar wel met de Franstalige instellingen op het grondgebied van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
De wetgevende macht wordt uitgeoefend door het Parlement van de Franse Gemeenschap (Parlement de la Communauté française). De uitvoerende macht door de Regering van de Franse Gemeenschap (Gouvernement de la Communauté française). Het parlement van de Franse gemeenschapsraad stemt over decreten. De Regering van de Franstalige Gemeenschap neemt een Besluit van de Regering van de Franstalige Gemeenschap.
19
Juridische context van de vastgoedmarkt - PB Vastgoed 1 - 2021-2022
3.3. De Duitstalige Gemeenschap
De bevoegdheid van de Duitstalige Gemeenschap beperkt zich tot persoonsgebonden materies in zes gemeenten van de provincie Luik.
De wetgevende macht wordt uitgeoefend door het Parlement van de Duitstalige gemeenschap (Parlament der Deutschsprachigen Gemeinschaft) en de uitvoerende macht door de Regering van de Duitstalige gemeenschap (Regierung der Deutschsprachigen Gemeinschaft). De leden van het parlement worden rechtstreeks verkozen. De beslissingen van het parlement zijn ook decreten. De beslissingen van de regering noemen we Besluit van de Regering van de Duitstalige Gemeenschap.
3.4. Het Vlaamse Gewest
Het Vlaamse Gewest komt territoriaal overeen met het Nederlands taalgebied.
De wetgevende bevoegdheid wordt via decreten uitgeoefend door het Vlaams Parlement (dezelfde als voor gemeenschapsbevoegdheden). De uitvoerende macht door de Vlaamse Regering.
3.5. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest kreegt zijn instellingen pas bij de staatshervorming van 1988-1989 (het Vlaamse en Waalse Gewest sinds 1980). Het strekt zich uit over het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad.
De wetgevende macht ligt bij het Parlement van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, dat bestaat uit 75 rechtstreeks verkozen leden voor 5 jaar. De beslissingen noemen we ordonnanties. De uitvoerende macht berust bij de Brusselse Hoofdstedelijke Gewestregering. De beslissing noemt Besluit van de Regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
3.6. Het Waalse Gewest
De wetgevende macht wordt uitgeoefend door het Waals Parlement (Parlement wallon) (niet samengesmolten met de Gemeenschapsraad zoals in Vlaanderen). Het Waals Gewest strekt zich uit over het Franse en het Duitse taalgebied. De 75 leden zijn rechtstreeks verkozen voor 5 jaar. De beslissingen noemen we decreten.
De uitvoerende macht rust bij de Waalse Gewestregering (Gouvernement wallon). Die beslist bij Besluit van de Waalse Regering.
20
Juridische context van de vastgoedmarkt - PB Vastgoed 1 - 2021-2022
