Analyse E-Business #1 by Contentway

Dit is een commerciële uitgave. De FD-redactie heeft geen betrokkenheid bij deze productie.

ANALYSE E-BUSINESS MET FOCUS OP DE DIGITALE TRANSITIE

CONTENT WITH A PURPOSE

NR 1 JULI 2017 ANALYSEECONOMIE.NL

Nederland als Silicon Valley van de blockchain "Nederlanders zijn een van de beste van de wereld in het bereiken van consensus en dat is waar blockchain bij uitstek voor werkt, het is een echte samenwerkingstechnologie." Lees verder op pagina 6

Back-ups en voorlichting essentieel in strĳd tegen ransomware “Ransomware is een lucratieve business, daar moeten bedrijven rekening mee houden. Veiligheid moet een integraal onderdeel binnen je bedrijfsvoering zijn. Net als een huisjurist heb je ook standaard een partij voor cybersecurity nodig.” Lees verder op pagina 7

ACTUEEL

Lees meer artikelen op analyseeconomie.nl

Wilt u meer lezen over IoT, E-commerce, E-health en andere slimme digitale oplossingen? Op onze campagnesite vindt u nog veel meer interessante artikelen. Kijk op analyseeconomie.nl.

ANDREAS M. ANTONOPOULOS

EDITORIAL

BLOCKCHAIN-EXPERT

Slim zaken doen met ICT – Daniël Frijters

‘Banken en overheden voelen zich bedreigd. Ze zullen de nodige barrières opwerpen’

‘‘Mijn advies is een stap terug te doen en weer eens goed op een rij te zetten wat voor u de kern van succesvol zakendoen is. Dan is de volgende stap naar slim zakendoen met ICT een stuk makkelijker te nemen.” Lees verder op pagina 2

Lees meer op pagina 4

BLOCKCHAIN FUTURE OF TRUST SUMMIT September 28 - Ridderzaal (Hall of Knights), The Hague, The Netherlands Where launching customers from public and private sectors, startups, investors, scientists, developers, politicians, board and tech leaders connect, collaborate and grow in the largest open innovation ecosystem of Europe, co-creating the next operating system for our society.

Apply at www.blockchainsumm.it

Global Challenges, Startup Solutions

EDITORIAL – ANALYSEECONOMIE.NL

CONTENT WITH A PURPOSE

DRIE DIGITALE TOPPERS – LEES ALLE VOLLEDIGE ARTIKELEN OP ANALYSEECONOMIE.NL 1. Richard van Hooijdonk: “Ook bedrijven kunnen een futurist in dienst nemen. Sterker nog: ze móeten zo iemand in dienst nemen. Voor bedrijven die niet veranderen is het einde nabij.”

2. Lotte de Bruijn: “Een rem op de digitale groei is het dreigend tekort aan hoogopgeleide ITprofessionals. We zullen dus meer jongens en meisjes moeten interesseren om mee te doen met de digitale transformatie.

3. IoT zorgt voor baanbrekende oplossingen “Of het nu gaat om broodroosters met wiﬁ of uitgebreide monitoringsapparatuur voor het bedrijfsleven: dankzij het internet of things wordt onze wereld steeds meer ‘connected’. Maar hoe veilig is dat eigenlijk?”

JEROEN TIPT! We staan aan het begin van een nieuwe digitale revolutie die we door middel van Blockchain gaan bewerkstelligen! Lees meer in het expert panel op pagina 6! Jeroen Teiwes, Project Manager

INHOUD

‘Om dit in te zien is het essentieel om een stap terug te doen en te bedenken wat de kern van succesvol zakendoen is.’

Proﬁel interview: Andreas M. Antonopoulos

Drie vragen aan Yasin Chalabi

Expert panel: Blockchain

‘Back-ups en voorlichting essentieel in strijd tegen ransomware’

Blockchain jaagt verandering in onze netwerken aan

Daniël Frijters

Projectleider en adviseur ICT-innovatie bij ECP|Platform voor de InformatieSamenleving

ANALYSE E-BUSINESS Project Manager:

SLIM ZAKEN DOEN MET ICT

‘J

e gaat het pas zien als je het doorhebt’, zei Johan Cruijﬀ al eens. En daar zit ‘m precies de crux. Waar sommige ICT-innovaties nog volop in hun introductie- en groeifase zitten alvorens ze op grote schaal en veilig kunnen worden toegepast – zoals Blockchain-technologie –, worden we tegelijkertijd overweldigd door berichtgeving over kansen in het gebruik van big data en uitdagingen rondom hackable-proof internet of things en cyber security van online cloud-omgevingen, servers en databases. Hoe kun je door de ‘digitale bomen’ het bos nog zien? Mijn advies is een stap terug te doen en weer eens goed op een rij te zetten wat voor u de kern van succesvol zakendoen is. Dan is de volgende stap naar slim zakendoen met ICT een stuk makkelijker te nemen. De groei in gebruik van internetdienstverlening- en producten door bedrijven én particulieren is enorm. Het omgaan met informatie en data is daarnaast de afgelopen decennia exponentieel goedkoper, sneller en compacter geworden. Met de opkomst van de smartphone bevinden deze toepassingen zich letterlijk onder onze vingertoppen. De derde fase in de ontwikkeling van het internet is Web 3.0, met onder andere de opkomst van ‘internet of things’. Steeds meer dingen zijn verbonden met internet, zoals sensoren in toegangspoorten, meetapparatuur, rookmelders, GPS, draadloze appara-

Volg ons digitaal:

@europeanmediapartner

Jeroen Teiwes

jeroen.teiwes@europeanmediapartner.com Managing Director: Amanda Ghidoni

tuur (tablet, smartphones, smart watches), surveillance-camera’s en zelfs zelfrijdende auto’s. Door alle berichtgeving in de media over kansen en uitdagingen in onze rap digitaliserende wereld ontstaat de neiging je ervoor af te sluiten, maar dit is een gemiste kans. Om dit in te zien is het essentieel om een stap terug te doen en te bedenken wat de kern van succesvol zakendoen is. Wie het beste kan inspelen op de behoefte van de klant of afnemer maakt het verschil en is z’n concurrentie voor. Succesfactoren als kwaliteit, eﬃciency, gebruikersgemak en betrouwbaarheid zijn nog steeds universele waarden waarop juist door de opkomst van internetdienstverlening en slimme producten beter dan ooit kan worden ingespeeld. Enerzijds is door slim gebruik van data het potentieel om de klantbehoefte – en daarna hieraan gekoppelde mogelijkheden tot mass customization – in kaart te brengen nog nooit zo groot geweest. Anderzijds ontstaan er in razend tempo nieuwe verdienmodellen mede mogelijk gemaakt door data of met nieuwe ICT-innovaties. In deze special omtrent e-business kunt u lezen welke mogelijkheden ICT-innovaties u bieden om de succesfactoren die voor uw klant gelden in ‘slim’ zakendoen om te zetten.

analyseeconomie.nl

Recycle of geef het magazine door!

Hoofdredacteur:

Mats Gylldorﬀ

Redacteur:

Marjon Kruize

Layout:

European Media Partner

Tekst:

Ger de Gram Marc van der Sterren

Coverfoto:

Andreas Antonopoulos

Gedistribueerd:

Het Financieele Dagblad 2017

Drukkerij:

RODI Rotatiedruk

CONTENT WITH A PURPOSE European Media Partner Nederland B.V Kleine-Gartmanplantsoen 21, 1017 RP Amsterdam Tel: +31 202 622 010 Email: nl@europeanmediapartner.com www.europeanmediapartner.com

European Media Partner is gespecialiseerd in contentmarketing en native advertising. Wij combineren redactionele inhoud met themakranten die bij toonaangevende dagbladen zijn bijgevoegd. Wij zorgen ervoor dat de boodschap van uw merk wordt overgebracht, en uw doelgroep de juiste beslissingen neemt.

ADVERTORIAL

INNOVATIE ALS DRIVER VOOR VERANDERING Overal in de wereld wordt gebruik gemaakt van digitale toepassingen en oplossingen. “Er zijn legio mogelijkheden. De informatie die mensen bereikt, is ongeordend en niet altijd even betrouwbaar. De crux is het kiezen van díe technologie die de wereld en specifiek ondernemers verder brengt” stelt Marcel Bisschops, voorzitter Dagelijks Bestuur van 216.

Klant centraal stellen Volgens Bisschops roept de accountancy al jaren dat ze wil veranderen. “Digitale veranderingen leveren veel extra efficiency op, maar we zien dat accountants dit voordeel vaak voor zichzelf houden en dat het de klant vervolgens niets oplevert.”

totaalplan er voor staat en hoe hij zijn zakelijke en privé doelen kan bereiken,” vertelt Bisschops. “Wij helpen hem daar uiteraard graag bij.”

Technologie en toegevoerde waarde “We zijn een financieel advieskantoor dat op basis van automatisering Dat moet anders, vinden ze bij en innovatie, aangevuld 216. “Je moet de ondernemer door deskundigheid en het centraal stellen,” vertelt netwerk dat we hebben, Bisschops. “Niet alleen in ondernemers verder kan woorden, maar ook in daden.” brengen,” stelt Bisschops. Daarom vindt 216 dat een “Daarbij leggen wij de jaarrekening, aangiftes en nadruk op betrouwbaarheid loonstroken gratis aan de van informatie. Wij leggen ondernemer moeten worden de digitale en innovatieve aangeboden. “Wij kunnen wereld bloot en passen deze die kosten pakken omdat we technologie zo toe dat klanten automatiseren waar mogelijk. er hun voordeel mee kunnen Met behulp van de informatie doen.” Daartoe heeft 216 als die we dan van onze klanten frontrunner in de accountancy krijgen, kunnen we ze real een eigen lab dat alleen maar time inzicht in hun situatie bezig is met de toekomst van geven en beter advies over AccounTech. En dat trends en hun (nabije) toekomst. Voor innovatieve IT vertaalt naar dat inzicht en bijbehorend toepassingen voor 216. advies betaalt de ondernemer graag, want daar heeft hij Innovatie biedt kansen voor direct wat aan.” de toekomst “Als je kijkt naar IT trends 216 komt daarom met ‘Totaal binnen de accountancy in Balans’-dienstverlening. oftewel AccounTech dan is er Ze kijken daarbij niet alleen veel focus op verbetering van naar de onderneming, maar interne processen om hiermee ook naar de ondernemer de kostprijs te drukken. Dit zelf, dus zakelijk en privé. zijn ‘verbeteringen’ zonder Er wordt een totaalplan directe toegevoegde waarde opgesteld, waarin naar voor de klant,” stelt Martin zowel het doel van de de Bie, adviseur nieuwe onderneming(en) als naar die technologie en innovatie bij van de ondernemer gekeken 216. “Het huidige software wordt. “Een ondernemer kan ecosysteem binnen de op elk moment in een digitale accountancy is net zo als de omgeving inzien hoe zijn branche zelf: risicomijdend

Marcel Bisschops

en traditioneel werkend.” Hier onderscheidt 216 zich in de accountancy. “Als je echt de klant centraal zet en dus toegevoegde waarde wilt bieden, dan moet je risico’s durven nemen en investeren. In tech, tijd en geld.” Robotisering in accountancy Daarom kijkt 216 continu naar ontwikkelingen in de FinTech, waar men druk bezig is met API’s, artificial intelligence, machine learning en ook blockchain. “Altijd met de focus op toegevoegde waarde voor de klant” vertelt De Bie. “Zo zijn we al bezig met IBM Watson waarbij we op basis van artificial intelligence het fiscale advies verder kunnen robotiseren.” Binnen FinTech zijn er volgens De Bie nog vele interessante ontwikkelingen gaande. “Denk bijvoorbeeld aan PSD2 (Payment Service Directive 2) en de GDPR (General Data Protection

Martin de Bie

Regulation) en de impact hiervan op klanten. Onze branche is daar nog te weinig mee bezig, terwijl dit echt in 2018 gaat spelen!” “216 kijkt altijd vooruit, ver vooruit,” stelt De Bie. “Je zult van ons niet achteraf te horen krijgen dat je iets anders had moeten doen, want we kijken samen met de klant naar de toekomst.” Ontdek meer op www.216.nl

CONTENT WITH 4 PROFIEL – ANALYSEECONOMIE.NL A PURPOSE

‘BLOCKCHAIN VERVANGT HET VERTROUWEN IN AUTORITEITEN’

Blockchain gaat de wereld aanzienlijk veranderen. De technologie maakt banken en overheden overbodig. Zij zullen hun barrières opwerpen, zegt blockchain-expert Andreas M. Antonopoulos. ‘Over dertig jaar is er meer veranderd dan sinds de komst van de pc.’ Met een aan waanzin grenzende popu-

lariteit stijgen de koersen van virtuele valuta’s. Zo verdubbelde de koers van de bitcoin dit jaar ruimschoots. De blockchain, de technologie achter het digitale geld, is niet meer weg te denken, vertelt Andreas M. Antonopoulos, informatie-veiligheidsexpert en tech-entrepreneur. Een bitcoin bestaat uit een blokje internetdata dat niet te manipuleren is. Het is dit stukje vertrouwen dat de blockchain zo revolutionair maakt: de technologie maakt bestaande autoriteiten overbodig. Betalingen worden dus verricht zonder bank, tegen minimale kosten en zonder tijdsverlies, wat enorme besparingen oplevert bij internationale transacties.

Maar zo’n digitaal blokje vertrouwen biedt behalve betaalmogelijkheden een uitgebreid palet aan vooruitzichten voor andere toepassingen. Zo wordt er gewerkt aan applicaties voor het registreren van land of andere eigendomsrechten, zonder dat er enige centrale organisatie zoals een kadaster voor nodig is. Alle vertrouwen wordt gedigitaliseerd. “Maar”, relativeert Antonopoulos: “het is een kwestie van tijd voor de mens vertrouwen heeft in deze nieuwe technologie.” We staan dan ook aan het begin van een heel nieuwe ontwikkeling. Hoe groot is het wantrouwen?

“Mensen proberen het te begrijpen en te controleren. De huidige terughoudendheid komt overeen met de huiver bij de komst van internet. Dat uitte zich met bijvoorbeeld een

intern bedrijfsinternet. Dat zie je nu amper meer, want internet floreert juist door de openheid. Toch zie je dat er nu gewerkt wordt aan een gesloten blockchain. Maar dat slaat natuurlijk nergens op.” Er verandert anders wel erg veel in korte tijd, wat voor velen moeilijk voorstelbaar is. Sommigen geloven het helemaal niet.

“Dat is inderdaad een cruciale uitdaging. Het gaat om vertrouwen. De blockchain-technologie maakt een gecentraliseerde autoriteit overbodig. Alle instituten die sinds de komst van de industriële revolutie onze maatschappij hebben opgebouwd worden overbodig. Banken, accountants, notarissen, kleine overheden en op termijn misschien zelfs nationale overheden. Alles kan digitaal worden vervangen en op een veel betrouwbaarder manier.” Gaan bedrijven zich anders organiseren?

“Bedrijven en organisaties gaan zichzelf opnieuw uitvinden. Transacties worden voortaan wereldwijd uitgevoerd, zonder grenzen en zonder centrale, controlerende instanties. De hiërarchie verdwijnt uit bedrijven die zakendoen zonder bedrijfsregistratie. De transparantie wordt ontzettend hoog zodat start ups eenvoudig kunnen crowdfunden en fundraisen.” Welke sectoren verschuiven het snelst?

“Op dit moment zit vooral het digitale betalingsverkeer in een versnelling. Globale online valuta als bitcoin werken beter, sneller en

goedkoper dan banktransacties of creditcards. Tussen landen wordt nu al vrijwel alles online betaald en ook multinationals maken hier gebruik van. Dankzij digitale valuta kun je met twee of drie consultants een multinational runnen. En belangrijker nog: omdat vertrouwen in de technologie zit ingebakken, is corruptie uitgesloten. Daarom neemt deze ontwikkeling vooral een hoge vlucht in landen met een bankencrisis.”

De omschakeling gaat dus niet vanzelf?

“Jawel hoor. Duizenden start ups doen nu al zeer ontregelende dingen. Als eerste zetten ze “Nee, de maatschappij blijft hetzelfde bankwereld op z'n kop door de. We zijn alleen volledig anders ge- transacties uit te voeren zonder organiseerd. Blockchain maakt dat we rekening te houden met landsgrenrelaties met elkaar aangaan zoals we zen. Financiële diensten als Swift nooit eerder konden. Internet heeft er en Moneygram, maar ook Visa een cruciaal onderdeel bij gekregen. en Mastercard krijgen behoorlijke Een component van vertrouwen. En concurrentie te duchten. Vertrouwd dat is wat nu het internet of money betalingen doorvoeren en checken mogelijk maakte.” kan allemaal met een eenvoudige app. Vooral in landen waar het vertrouwen in banken toch al onder In welke landen gaat de overstap het druk staat gaat het hard.” snelst? In ontwikkelde landen of juist in ontwikkelingslanden waar minder hinder is van gevestigde structuren?

“Een beetje van allebei. Omdat geld nog het voornaamste onderdeel is, verschuiven de grootste hoeveelheden geld in die landen waar het geld is. China, Japan, de VS, West-Europa… Kijk je echter naar grassroots level: naar de hoeveelheid mensen die betrokken zijn bij de overstap, dan zijn het vooral landen als India, de Filipijnen, Colombia, Venezuela, Mexico, Indonesië. Landen dus met een financiële- of een bankencrisis.”

Xurux brengt organisaties verder dan PoC’s Wereldwijd schieten de blockchainprojecten als paddenstoelen uit de grond. Maar welke oplossingen gaan nu eens echt verder dan een mooi plan op papier of een eenvoudige demo? Landelijke en gemeentelijke instanties experimenteren veel met blockchain technologie. Xurux heeft een probleem opgelost van gebruikers en organisaties. Namelijk dat deze niet altijd kunnen controleren of gegevens actueel zijn en of deze uit een betrouwbare bron afkomstig zijn. Het specifiek ontwikkelde opvraagproces van gegevens is gekoppeld met een blockchain, waardoor de gebruiker deze gegevens steeds kan controleren op echtheid en actualiteit. Het resultaat is op 22 juni gepresenteerd op de Blockchain Innovation Conference in Amstelveen en is te zien op www.eenvoudigbeterbouwen.nl.

“Ik ben een keer of tien in Nederland geweest. Er zijn een aantal start ups en communities, dus er gebeurt wel wat. Maar banken en overheden voelen zich bedreigd. Ze zullen de nodige barrières opwerpen. Reken op overheidsreguleringen en vergunningen. Als je echt wat wilt met blockchain, ga dan naar Singapore.”

De hele maatschappij gaat dus veranderen?

BLOCKCHAIN IN DE PRAKTIJK

SOLUTIONS

Loopt Nederland internationaal een beetje in de pas?

Commerciële organisaties ervaren het gebruik van publieke blockchain oplossingen soms nog als risicovol. Zij prefereren voor de koppeling van blockchain met hun IT-infrastructuur de permissioned/ coalition blockchain platformen. In dat kader werkt Xurux samen met Tymlez. Zij hebben een blockchain platform ontwikkeld, dat specifiek is bedoeld voor de koppeling met complexe IT-omgevingen. Het Tymlez platform kan smart contracts executeren, kan worden verbonden met netwerken van sensoren (IoT) en is hyperschaalbaar tot 1 miljoen transacties per seconde.

Banken kunnen wel inpakken!

“Ze gaan hetzelfde beleven als telefoniebedrijven na de komst van email en skype. Ze moeten er vooral rekening mee gaan houden dat ze veel macht, opbrengst en winst gaan verliezen. Voortaan moeten ze direct gaan concurreren met bedrijven als Google, Apple en Facebook. Banken moeten hun functie herzien. En hun tarieven. Sommigen zullen best lokale services kunnen blijven bieden.”

De gevestigde orde wordt hevig opgeschud. Voor veel mensen zal dat beangstigend zijn.

“In mijn filosofie wordt het juist tijd dat de klant de leiding neemt. Dat we alle mogelijkheden tot corruptie achter ons kunnen laten. Het is tijd voor ontregeling en voor echte concurrentie. Dat is het beste voor iedereen.” Hoe lang gaat het duren voor het zo ver is?

“Het hangt af van wat er gebeurt met het vertrouwen in de wisselkoers, de banken, instituties... Een overgang geschiedt niet in een vacuüm, maar in een crisis. De euro, de dollar, de yen; sinds 1931 zijn deze valuta nooit in dergelijke problemen geweest als nu. En ook het vertrouwen in democratie, politiek en instituties neemt af. Dat werkt allemaal mee aan een snelle overgang. Er hoeven dus geen generaties over-

heen te gaan, al is het voor de meesten boven de dertig volledig science fiction. Voor iedereen onder de 18 is het allemaal volstrekt natuurlijk. Zij hebben nu al meer vertrouwen in internet dan in bank, kerk, overheid, of welk instituut dan ook.” Marc van der Sterren

BETER MET BLOCKCHAIN Op analyseeconomie.nl kunt u nog veel meer lezen over blockchain en de digitale transformatie.

Recheck is bedacht met het oog op het tegengaan van de productie en handel in namaak (luxe) artikelen. Het geeft producten een digitale identiteit, vastgelegd in de Ethereum blockchain. Door middel van een NFC chip of QR code kan deze opgevraagd worden. Hierdoor kan authenticiteit en herkomst van een product worden gecontroleerd, informatie over het product beschikbaar worden gesteld en kan eigendomsoverdracht worden gefaciliteerd.

Xurux: Onze specialisten helpen u verder Xurux implementeert blockchain toepassingen en adviseert op strategisch niveau. Met onze ervaring en goed opgeleide experts in blockchain technologie, ondersteunen we blockchain projecten binnen uw organisatie.

Xurux werkt samen met diverse partijen, waaronder Blockchain at Berkeley. Dit is een organisatie opgezet en gerund door studenten en alumni van de Berkeley universiteit in Californië. Deze groep van jonge enthousiaste en getalenteerde studenten, verzorgt opleidingen, geeft creatieve adviezen en ontwikkelt in eigen beheer open source blockchain applicaties.

Foundation (1 dag): 18/7, 18/8, 20/9 Permissioned: bedrijven: 7/9 Permissioned: overheden: 18/9 Deep dive (drie dagen): 17, 18, 25/10 Inschrijven: www.xurux.nl/academy.

CONSULTANCY

Xurux: Leer alles over blockchain Voor de Nederlandse markt heeft Xurux specifieke opleidingen samengesteld. Wil je alles weten over blockhain in de praktijk geef je dan op voor een training: ACADEMY

Vragen? Bel Xurux op 085 - 210 33 82 of mail naar info@xurux.nl

ANALYSEECONOMIE.NL – PROFIEL

CONTENT WITH A PURPOSE

VRAGEN AAN YASIN CHALABI

Manager Professional Insurance en Cyber & Data Risks bij Hiscox

Hoe kunnen ondernemers en bedrijven zich optimaal beschermen tegen cyberrisico’s? “Je moet deze risico’s in kaart brengen en je mensen bewust maken van de risico’s op het internet, door ze op te leiden bijvoorbeeld. Goed beveiligen is dan een tweede. Als bedrijf moet je zorgen dat je hiervoor een duidelijk beleid hebt dat continu mee ontwikkelt met de technologie. Zo zorg je dat je voorbereid bent op incidenten.”

Waar liggen de kansen voor Nederland op het gebied van Cybersecurity? “We moeten eigenlijk terug naar de basis. Er zijn momenteel vaak cyberaanvallen omdat we de basisregels niet in acht nemen. Door data te back-uppen, te patchen, te updaten, je voortdurend bewust te zijn van de risico’s en het beleid constant bij te houden kom je al een heel eind. Dat hoeven we niet ingewikkelder te maken.”

FEITEN Andreas M. Antonopoulos is informatieveiligheidsexpert en tech-entrepreneur. Hij is host van de Let’s Talk Bitcoin podcast en adviseur bij Blockchain. info. Hij is spreker, leraar en auteur van twee boeken: ‘Mastering Bitcoin’, en ‘The Internet of Money’. Als consultant in bitcoingerelateerde start ups levert hij ook advies als expert in beveiliging, deskundigheid op het vlak van technische details en het gebruik van crypto-valuta's.

Wat is de grootste uitdaging voor ondernemend Nederland wat betreft cybersecurity? “Onze aandacht mag niet verslappen als het gaat om de risico’s van de technologie. Technologie verandert continu, dus moeten we ook voortdurend rekening houden veranderende risico’s.”

Is het u opgevallen dat berichten over kwaadaardige software toenemen? Weet u dat op 25 mei 2018 de nieuwe data & privacy wetgeving in werking treedt? Weet u dat uw netwerken en data dan volledig onder controle moeten zijn? Weet u dat het een enorme uitdaging is om dit op tijd voor elkaar te krijgen? En weet u wie u daar het beste bij kan helpen?

Bel 020 664 64 51 of kijk op www.yaworks.com

SMART NETWORKS

CYBER INTELLIGENCE

CYBER SECURITY

CONTENT WITH 6 EXPERT PANEL – ANALYSEECONOMIE.NL A PURPOSE

Rutger van Zuidam Founder DutchChain.com

Ivar Wiersma Head of Innovation Wholesale Banking bij ING

Hidde Terpoorten Blockchain Lead bij APG.

Martin de Bie Adviseur nieuwe technologie en innovatie bij 216 Accountants

VOOR WELKE TOEPASSING IS DE BLOCKCHAIN HET MEEST GESCHIKT?

– Nu voor het doen van online transacties en in de nabije toekomst het registreren en overleggen van elk type certificaat. Denk bijvoorbeeld aan rechtsgeldige handtekeningen, die je gemakkelijk met elkaar kunt uitwisselen. Maar hetzelfde geldt voor contracten. Via blockchain kun je dat soort elementen combineren en uitwisselen met groepen mensen die elkaar niet kennen, en dan blijft het toch veilig.

HOE WORDEN WE IN NEDERLAND HET SILICON VALLEY VAN ‘VERTROUWEN’ VIA DE BLOCKCHAIN?

– De overheid en grote bedrijven moeten meer samenwerken met startups om tot echte innovatie te kunnen komen. Combineer het netwerk van grote instanties met de innovatiekracht van ondernemers. Nederlanders zijn een van de beste van de wereld in het bereiken van consensus en dat is waar blockchain bij uitstek voor werkt, het is een echte samenwerkingstechnologie.

HOE KUNNEN ORGANISATIES DIE BLOCKCHAIN TOEPASSEN VAN ELKAAR LEREN?

– Uiteindelijk moeten corporates en de overheid de rol van launching customer aannemen: ze moeten klant worden van innoverende start-ups. Die kunnen dan vervolgens profiteren van het netwerk en de schaalbaarheid die grotere instanties bieden terwijl die zo van hun legacy af kunnen komen. Zo creëer je een compleet ecosysteem waar iedereen beter van wordt.

– De beste use cases voor blockchain liggen binnen de financiële dienstverlening vanwege de hoge mate van frictie die de vele tussenpersonen teweegbrengen. Vanwege de hoge kwaliteitseisen die de financiële dienstverleningssector stelt, zien we echter ook vele toepassingen van de technologie op andere gebieden. Zoals bijvoorbeeld elektronisch stemmen.

HOE WORDEN WE IN NEDERLAND HET SILICON VALLEY VAN ‘VERTROUWEN’ VIA DE BLOCKCHAIN?

– Om wereldwijd het voorbeeld op het gebied van DLT Innovatie te worden, moeten formele samenwerkingen en structuren worden geïmplementeerd en bevorderd. Deze structuren zouden een grote variëteit aan stakeholders moeten bevatten. Deze omgevingen moeten duidelijke, gedurfde doelstellingen definiëren en het nastreven van deze doelstellingen zou moeten gebeuren met commitment en betrokkenheid van alle relevante partijen. Binnen deze structuren moet samenwerking worden gestimuleerd.

HOE KUNNEN ORGANISATIES DIE BLOCKCHAIN TOEPASSEN VAN ELKAAR LEREN?

– Een ‘fail fast’ houding hebben waarbij vooruitgang is gebaseerd op het testen en valideren van veronderstellingen, mislukkingen en leerprocessen. Dit is in lijn met het hebben van realistische verwachtingen over de volwassenheid van de technologie en de mogelijkheden. Overheden zouden het proces moeten faciliteren door zandbakken te creëren waar experimenten zo waarheidsgetrouw mogelijk en onder zo reëel mogelijke omstandigheden kunnen worden uitgevoerd.

GDPR = Privacy + Informatiebeveiliging De weg naar GDPR proof is een makkelijke optelsom tussen de juridische aspecten en de techniek. Bedrijfsprocessen bekijken en aanpassen waar nodig. Data-analyse. Beveiliging. GDPR proof gaat vooral over persoonsgegevens, maar uw organisatie heeft nog meer gegevens die u liever niet op straat ziet. Onyx Cybersecurity heeft alle kennis in huis, wij bieden een projectteam waarin de techneut, de jurist en de bedrijfskundige u helpen met een praktische aanpak om GDPR-proof te worden én uw informatiebeveiliging naar een hoger niveau te krijgen. Duidelijk, helder en samen!

– Blockchain moet eerder gezien worden als ‘foundational technology’ oftewel een van de technologische bouwblokken die door bedrijven en ontwikkelaars kan worden ingezet om hele uiteenlopende toepassingen te realiseren. Op dit moment staat Blockchain nog in de kinderschoenen, vergelijkbaar met internettechnologie in de jaren ’90, en zijn er nog diverse kinderziektes die overwonnen gaan worden. Desondanks heeft de toepassing van blockchain als onderliggende technologie voor cryptocurrencies als Bitcoin de afgelopen jaren bewezen en worden momenteel talloze meer geavanceerde toepassingen ontwikkeld.

HOE WORDEN WE IN NEDERLAND HET SILICON VALLEY VAN ‘VERTROUWEN’ VIA DE BLOCKCHAIN?

– Door samen te experimenteren, bouwen en creëren. Nederland biedt een ideale voedingsbodem voor blockchain initiatieven door de relatief korte afstanden, ‘poldercultuur’ en innovatietraditie. Waar we in Nederland af en toe met elkaar kunnen concurreren kunnen we op internationaal niveau juist vooroplopen met de toepassing van blockchain door samen te werken en in het diepe te duiken.

HOE KUNNEN ORGANISATIES DIE BLOCKCHAIN TOEPASSEN VAN ELKAAR LEREN?

– Door gezamenlijke initiatieven, experimenten en ventures te organiseren en resultaten met elkaar te delen. Blockchain is netwerktechnologie en dat betekent per definitie dat hier alleen de vruchten van kunnen worden geplukt indien meerdere partijen deelnemen aan dat netwerk. Samenwerken is dus essentieel om de potentie van blockchain te realiseren.

– Momenteel zie ik kansen voor blockchain technologie bij toepassing rondom financieringsplatformen, zoals crowdfunding. Doordat transacties dan onherroepelijk, onveranderbaar, decentraal en veilig worden geregistreerd, voorkomt het menselijk frauduleuze handelingen. Hierdoor kan dus sneller en veiliger een financiering worden geregeld, tegen ook nog eens lagere kosten.

HOE WORDEN WE IN NEDERLAND HET SILICON VALLEY VAN ‘VERTROUWEN’ VIA DE BLOCKCHAIN?

– We moeten vanuit de ‘proof of concept fase’ toe naar echte ‘real life’ werkende oplossingen. Willen we als Nederland iets betekenen, dan moeten we ruchtbaarheid geven dat Nederland de POC-fase echt voorbij is.

HOE KUNNEN ORGANISATIES DIE BLOCKCHAIN TOEPASSEN VAN ELKAAR LEREN?

– Bedrijven ontwikkelen van alles en leren zelf van hun fouten, maar delen dit niet met andere partijen. Dat is zonde! Het is nu zo’n hype dat iedereen elkaar napraat en daar sluipen fouten in. We moeten in plaats van napraten, samenwerken. Ook en vooral met de academische wereld. Zo zijn we er zeker van dat we het maximale er uithalen met een maximale snelheid.

MEER OVER BLOCKCHAIN LEZEN? Op analyseeconomie.nl vind je nog veel meer opinies van experts op het gebied van blockchain.

Ga snel naar onze website en schrijf u nu in voor de gratis Workshop Privacy en Informatiebeveiliging in Amersfoort!

ANALYSEECONOMIE.NL – UITDAGING

CONTENT WITH A PURPOSE

‘BACK-UPS EN VOORLICHTING ESSENTIEEL IN STRIJD TEGEN RANSOMWARE’ ‘Maak back-ups van back-ups, en daarna nog eens back-ups van die back-ups’

De sterke digitalisering heeft voor een compleet nieuwe manier van misdaad bedrijven gezorgd. Met WannaCry en Petya hebben we de afgelopen tijd twee voorbeelden gezien van grootschalige ransomware-aanvallen, waarbij systemen door hackers worden gegijzeld. De oplossing? Voorlichting. In Nederland kennen we de Q-park hack misschien wel als meest opvallende voorbeeld: de systemen van het parkeerbedrijf waren in mei van dit jaar zo besmet, dat het dagen duurde voordat de automaten van veel garages van Q-park weer naar behoren werkten. Gevolg: voor miljoenen euro’s aan schade. En dat allemaal dankzij ransomware, software die je computer gijzelt. Hoe kan dit? “Negen van de tien succesvol-

le aanvallen ontstaan doordat mensen of bedrijven zelf grote fouten maken”, stelt Tijs Hofmans, journalist en cybersecurity-expert van onder meer PCMWeb en ComputerIdee. “Crappy, slecht ondersteunde software is een groot probleem in het bedrijfsleven. Upgraden vinden ze vaak te duur en te ingewikkeld, en zelfs als de kosten van een aanval daar tegenop wegen, vindt het management goede security vaak een overbodige kostenpost. Dat moet echt anders.” Wiard Gorter, directeur van cyber-

security specialist YaWorks, sluit zich daarbij aan. “Bij veel grote bedrijven zijn er nog veel kwetsbaarheden. Het probleem wordt nog altijd ontzettend onderschat.”

lucratiever te betalen, zelfs als je wel back-ups hebt.”

Hofmans: “Leer je medewerkers phishing te herkennen en zorg ervoor dat ze niet zomaar iedere usb-stick in hun PC stoppen.”

En dat terwijl het een onderwerp

is dat al sinds de komst van het internet een grote rol speelt, meent Jan van den Berg, hoogleraar Cyber Security aan de TU-Delft en Universiteit Leiden. “Wie alleen al de afgelopen jaren de kranten heeft gelezen weet van een lange reeks aan incidenten.” Hij noemt onder meer Wikileaks en Diginotar als bekende internationale voorbeelden. Met de KPN-hack in 2012 kende Nederland een leermoment, toen een 17-jarige hacker uit Barendrecht op relatief eenvoudig wijze in honderden systemen van de provider terecht kon. “Er is nu wat meer aandacht in de media, daardoor gaat het grote publiek inzien dat er aan de digitalisering soms grote risico’s zitten. Experts wisten dit allang.” Toch lijkt er in het bedrijfsleven maar weinig aandacht aan veiligheid te worden gegeven. “Ransomware is

een lucratieve business. De georganiseerde misdaad is steeds harder online aan het investeren. Kijk je op de Dark Web, dan zijn er zelfs complete partijen die 24/7 ondersteuning voor ransomware-aanvallen bieden”, voegt Gorter daaraan toe. “Dan moeten bedrijven daar ook rekening mee houden. Veiligheid moet een integraal onderdeel binnen je bedrijfsvoering zijn. Net als een huisjurist, heb je ook standaard een partij voor cybersecurity nodig. “ Het bestrijden van ransomware is

niet eenvoudig, maar de basis is simpel. “Maak back-ups van backups, en daarna nog eens back-ups van die back-ups”, grinnikt journalist Hofmans. “En zorg vervolgens dat je dat proces stroomlijnt. Bedrijven zijn vaak dagen kwijt aan het herstellen van back-ups - dat kost soms meer dan het losgeld, dus in sommige gevallen lijkt het dan

Ook is een verandering van gedrag is essentieel. “Leer je medewerkers phishing te herkennen en zorg ervoor dat ze niet zomaar iedere usb-stick in hun PC stoppen”, zegt Hofmans. “Vaak is phishingmail de reden van verspreiding. Dan kun je daar als bedrijf maar beter op inspelen.” Hoogleraar Van Den Berg: “Train de

gebruikers van je IT-systeem op ‘cyber hygiëne’. Zorg dat ze niet zomaar overal op klikken.” Wederom is hierbij een goede voorlichting van belang. “Veel aanvallen gebeuren nog altijd via

social engineering: een hacker belt met een medewerker en doet zich anders voor”, voegt Wiard Gorter daar tot slot aan toe. “Wij Nederlanders zijn trouwhartig: als iemand ons vraagt om wat gegevens, dan geven we die. Terwijl je je eigenlijk moet afvragen: waarom wil die persoon die gegevens en mag ik die wel geven?” Ger de Gram

VEILIG ONLINE Meer lezen over cyber security? Op analyseeconomie.nl vindt u nog veel meer informatie.

BLOCKCHAIN JAAGT VERANDERING IN ONZE NETWERKEN AAN

Jurriaan Dekkers

“Traditionele netwerken, zoals bijvoorbeeld landen, bestaan omdat ze ons meer waarde geven”, zo stelt blockchain visionair Jurriaan Dekkers. “Elk nieuw lid voegt waarde toe aan het netwerk. Deze netwerken hebben autoriteit, geld en regels nodig om te functioneren en zijn in variërende mate gesloten en status gedreven.” Volgens Dekkers gaat blockchaintechnologie verandering brengen in hoe wij netwerken gebruiken. “In de 20e eeuw ontstonden ook marktnetwerken”, vertelt Dekkers. “Denk bijvoorbeeld aan aandelenen kredietmarkten.” Deze markten zijn open en werken op basis van verdiensten. “Fantastisch, maar ze werken alleen als er een geldcommitment is en dat beperkt de applicatie van marktnetwerken in de realiteit.” Blockchaintechnologie schept de mogelijkheid voor een open netwerk waarin participanten op basis van de verdiensten die zij leveren aan het netwerk worden gewaardeerd met coins. “Verdiensten zijn in dit geval bandbreedte, content en distributie binnen het netwerk”, stelt Dekkers. “Er is geen geldcommitment en ook geen autoriteit noodzakelijk, want de participanten ‘besturen’ het gedecentraliseerde netwerk zelf.” Deze combinatie van openheid, democratie en marktwerking zorgt volgens Dekkers voor disruptie in verschillende sectoren. “Het kan zijn dat de blockchain voor banking is, wat het internet voor media was. In de komende 10 jaar gaan we deze transitie langzaam meemaken.”

HEBBEN BETEKENT KALM BLIJVEN Ondernemen vergt moed. Die moed kan u in de schoenen zinken na een cyberaanval. Met onze expertise en kalme aanpak bent u snel weer up & running. Specialist in bedrijfsverzekeringen.

advertentie_LEF_v2.indd 1

03-07-17 15:50

Nog 315 dagen

Vrijdag 25 mei 2018 treedt de nieuwe Europese data privacy wetgeving - GDPR - in werking. De belangen zijn groot. Dat geldt ook voor de uitdagingen. In versneld tempo moet het huis op orde worden gebracht en de beveiliging van netwerken en data volledig onder controle zijn. In deze tijd waarin hacks en kwaadaardige software alle kranten domineren, staan de experts van YaWorks klaar om te helpen. Laten we snel afspreken, we hebben nog 315 dagen.

Bel 020 664 64 51 of kijk op www.yaworks.com

SMART NET WORKS

C YBER INTELLIGENCE

C YBER SECURIT Y