Het SYS-PowerStation. Voor slechts
€ 98,-
Het mobiele stopcontact voor een emissievrije bouwplaats.
* gebaseerd op verkoopadviesprijs
• Planningsveiligheid gegarandeerd. • Genoeg vermogen voor alles.
per maand*
• Stroom. Altijd en overal.
Meer informatie: festool.nl/powerstation
*Kijk voor meer informatie over FinancingPLUS op: www.festool.nl/financingplus
Dit is een commerciële uitgave van European Media Partner bij deze krant.
Nr. 101 November 2021
Toekomst van de Industrie Met focus op de Energietransitie, Chemie en Verpakkingen.
Lees meer interessante artikelen op analysenederland.nl
De industrie staat voor grote transities Hoe voldoen we aan de vraag naar duurzamere energie en verbeterde verpakkingen Ed Nijpels: Verpakkingsindustrie:
Verpakkingsindustrie:
"Op dit moment hebben we te maken met hogere gasprijzen en tijdens de klimaattop is duidelijk geworden dat in 2030 de methaan uitstoot met dertig procent moet worden verminderd."
De SUP richtlijn die van kracht is gegaan juli jongstleden vraagt aan de lidstaten van de EU om het gebruik van kunststof drank- en voedselverpakkingen aanzienlijk te verminderen.
op gebaseerd. Maar naast huismerken staan er natuurlijk ook veel A-merken in de schappen.
Lees meer op pagina 22
N
V
R
DE
PRESTATIE
S
UW BEDR I
OPTIMALISEER UW VERPAKKING E
Lees meer op pagina 20
N VA
TE
Lees meer op pagina 7
Profiel: Jennifer Muller ‘Plastic niet per se slecht, maar moet niet in het milieu Supermarkten kunnen enkel doelstellingen formuleren voor hun eigen huismerterechtkomen’ ken, en daar zijn deze ambities dan ook
BE
Lees meer op pagina 8
Energietransitie:
ER
"Roep op actie keert terug naar de premier"
#Startthecycle door uw verpakking te optimaliseren Ontdek meer op dssmith.com/StartTheCycleNow
JF .
2
Toekomst van de Industrie analysenederland.nl
IN DE PUBLICATIE Toekomst van de Industrie 6. Met de inzet van batterijen versnellen we de energietransitie 7. Een hogere gasrekening en methaan-uitstoot voorkomen 8. Profiel: Ed Nijpels
14. Duurzaamheid is steeds belangrijker voor de consument 16. De helft van de consumenten gaat met de auto naar de winkel 20. Profiel: Jennifer Muller 22. Plastic is niet per se slecht
ANALYSENEDERLAND.NL De potentie van windenergie Al jaren verkent Nederland de mogelijkheden voor windenergie als duurzame energiebron.
ANALYSENEDERLAND.NL De uitdagende route naar duurzaam verpakken Van recycling, naar circulariteit, naar intrinsiek duurzaam.
Gebiedsontwikkeling: strategische allesbinder Opinie
In de afgelopen jaren is duurzaamheid voor de industrie van bijzaak naar hoofdzaak gegaan. Verduurzaming is steeds meer onderdeel van de businessafwegingen die bedrijven maken. Dat leidt tot prachtige innovaties binnen de gehele industrie. Foto: Persfoto
D
e noodzaak tot
verduurzaming staat bovenaan de agenda en dat betekent dat de sector voor een aantal flinke uitdagingen staat. Op de korte termijn, tot 2030, moet er een aantal flinke stappen worden gezet. En als het in 2030 gerealiseerd moet zijn, dan moeten daar vanuit de industrie vandaag nog beslissingen over gemaakt worden. Denk bijvoorbeeld aan het verduurzamen van het bestaande warmtesysteem, met behulp van elektrificatie van warmte via boilers en warmtepompen. Ook wordt er steeds meer CO2 afgevangen, zodat
Campagne Managers: Iris Abma & Robin Hirschman Managing Director: Amanda Ghidoni
ANALYSE #101 Toekomst van de Industrie Disclaimer alle informatie omtrent de COVID-19 maatregelen in deze bijlage was actueel op het moment van drukken.
Redactie: Marjon Kruize, Féline van der Linde Graphic Design: Blanca van Megen Tekst: Roos Breed, Jerry Huinder, Marjon Kruize & Féline van der Linde Coverfoto: Blanca van Megen Gedistribueerd met: Het Financieele Dagblad 2021 Drukkerij: RODI Rotatiedruk
de uitstoot van de industrie vermindert. termijn moet er nog veel meer gebeuren. Om de weg tot 2050 uit te stippelen hebben we de Routekaart Elektrificatie opgesteld. Tegen die tijd zal minstens zestig procent van de totale energiebehoefte van de industrie bestaan uit elektrificatie. Tegelijkertijd groeit de vraag naar energie de komende jaren hard door. Naar verwachting zal de elektriciteitsvraag van de industrie in 2050 80130 TWh zijn, en dat vraagt om meer wind op zee en tot 46 GW extra capaciteit voor de industrie. Ter vergelijking: de totale energievraag van Nederland is nu 120 TWh. Werk aan de winkel dus! Op de lange
procent in 2050 te behalen, zijn de kortetermijnoplossingen niet genoeg. Deze uitdaging vraagt om vernieuwde processen. Directe inzet van elektriciteit voor procesverwarming op hoge temperaturen is in ontwikkeling, voor de duurzame productie van kunststoffen en chemicaliën. En waar waterOm die zestig
stof in 2030 verantwoordelijk zal zijn voor 3 à 4 gigawatt capaciteit, zal dit na die tijd nog vele malen groter worden en moet dit binnen fabrieken dan ook groots uitgerold worden. Het is belangrijk dat fabrieken individueel nagaan wat zij kunnen aanpassen in hun processen om verduurzaming te garanderen. Elektrif icatie is cruciaal,
maar moet ook prijstechnisch haalbaar zijn. Momenteel zijn fossiele brandstoffen nog een stuk goedkoper dan duurzame alternatieven, maar in de toekomst gaan we daar een kanteling in zien. De grote rol die elektrificatie gaat spelen vraagt om meer tempo in deze richting. Daar ligt een rol voor de overheid. Die zal iets moeten doen aan de onrendabele top en de tarieven van elektriciteitstransport. Zo kan de oplossing die op lange termijn onmisbaar is, ook al aantrekkelijk worden op de korte termijn.
doorlooptijden om die infrastructuur te realiseren zijn erg lang. Als we de 2030 doelen van het klimaatakkoord willen gaan halen, moeten we nu versnellen. industrie ontzettend ambitieus. We zien dat zij zelfs sneller innoveren dan wij voorspelden en dat zij zichzelf hogere doelen oplegden dan wij konden voorzien. We hebben dan ook goede hoop voor de versnelling van de elektrificatie in de industrie. Het gebruik van elektriciteit op deze schaal is nieuw en spannend, maar bedrijven die nu starten, gaan deze ontwikkeling echt versnellen. Gelukkig blijkt de
Rob Kreiter Directeur TKI energie en Industrie bij Topsector Energie.
Het is hoogstnoodzakelijk
dat de infrastructuur voor deze nieuwe oplossingen op tijd klaar staat. En dat is nog best even spannend, want de
European Media Partner Wij maken online en print campagnes met waardevolle, interessante content die gedistribueerd worden naar relevante doelgroepen om de business van onze klanten te laten groeien. Onze branded content en native advertising oplossingen zetten jouw verhaal op de eerste plaats.
Uitgegeven door: European Media Partner Nederland B.V Keizersgracht 424 NL-1016 GC Amsterdam Tel: +31 20 808 82 00
Partner content in deze campagne is tot stand gekomen in samenwerking met onze klanten. Dit zijn commerciële uitingen.
Web: www.europeanmediapartner.com
Dit is een commerciële uitgave. De FD-redactie heeft geen betrokkenheid bij deze productie.
Email: nl@europeanmediapartner.com redactie@europeanmediapartner.com ADVERTENTIE
Urban Mobility Systems: ‚Overstap naar elektrisch aangedreven materieel vergt kennis‘ Lars Kool, directeur van Urban Mobility Systems (UMS), heeft een duidelijke visie. ‚De overstap naar elektrisch aangedreven materieel vergt vooral kennis, en die moeten wij delen om de transitie naar duurzaam inzetbaar materieel te kunnen versnellen‘. Kennisoverdracht is bij UMS gewaarborgd door middel van het geven van trainingen voor de NEN-veiligheidsnorm en werkplaatskeuringen. UMS staat door de elektrificatie van divers bouwmaterieel volop in de spotlights, met zowel nationale als internationale bedrijven die hun weg naar Oss vinden. Urban Mobility Systems is een clean-tech engineeringbedrijf dat emissievrije bouwmachines en mobiliteitsoplossingen mogelijk maakt. Het bedrijf, opgericht in 2016 door Lars Kool, is gespecialiseerd in batterij-elektrische conversiesystemen en werkt inmiddels met veel grote merken, zoals Hyundai, Liebherr, Doosan, Bobcat, Knikmops, DAF en Magni. Wat begon met het elektrificeren van een mini-loader heeft inmiddels geleid tot samenwerkingsverbanden met tal van vooraanstaande fabrikanten, importeurs, aannemers maar ook van groot belang voor UMS de diverse brancheorganisaties en kennisinstituten.
Urban Mobility Systems is dan ook geen ombouwbedrijf maar een OEM-leverancier. Wie als eindgebruiker denkt bij UMS aan te kunnen kloppen voor het aanpassen van materieel naar zero-emission, die heeft het mis. UMS maakt machines alleen elektrisch als de fabrikant hiervoor toestemming geeft en de importeur met het dealernetwerk instaat voor service, onderhoud en garantie. Met zijn emissievrije aandrijflijnen en conversiekits creëert Urban Mobility Systems praktische en duurzame oplossingen om kostenefficiënt te elektrificeren, van 1,5T schrankladers tot 30+T graafmachines en alle kranen, graaf-laadmachines, asfaltwalsen en verreikers ertussen. Om onze klanten te ondersteunen bij het gebruik van hun apparatuur in het veld, biedt Urban Mobility Systems ook laad- en energieopslagoplossingen die „off-grid“ energieopslag en net-balancering mogelijk maken als een tijdelijke of meer permanente oplossing. Afgelopen oktober heeft UMS de prestigieuze CES Innovation Award (Consumer Electronics Show) gewonnen in de categorie ‘Sustainability, Eco-Design & Smart Energy’ met de inzending ‚Zero Emission conversion kit for construction equipment‘. UMS vertegenwoordigt Nederland nu
UMS conversion kit
samen met 69 andere start- en scale-up techbedrijven bij de CES 2022 Innovation Awards van 5 t/m 8 januari 2022 in Las Vegas. De Consumer Electronic Shows trekken ruim 170.000 bedrijven en investeerders uit 160 landen. Ter voorbereiding volgen de bedrijven een trainingsprogramma van de ministeries van Economische Zaken en Buitenlandse Zaken en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.
www.urbanmobilitysystems.nl
ATTERO - Partner Content
3
analysenederland.nl
ATTERO - Partner Content
Duurzame en betaalbare energie uit afval Partner Content Attero
Al meer dan 90 jaar maken wij grondstoffen en energie uit afval. Je kent ons waarschijnlijk niet, want wij rijden niet met inzamelvoertuigen door de straten. Wij werken ‘achter de schermen’ om uw afval zo goed mogelijk te verwerken. Van groente-, fruit- en tuinafval (gft) maken we groengas waar je thuis weer op kunt koken en compost waarmee we Nederlandse akkers vruchtbaar houden. Van de takjes uit het gft produceren we stoom waarmee onze buren aardappeltjes stoomschillen die je weer in de supermarkt kunt kopen.
www.attero.nl
Ook met restafval doen we slimme dingen. We scheiden met slimme technieken eerst het plastic dat we vervolgens zelf sorteren en recyclen tot nieuwe plastic korrels. Vrijwel al het metaal uit het restafval wordt ook gerecycled. De reststromen verbranden we waarmee we warmte opwekken voor de omliggende industrie. Dit voorkomt de inzet van aardgas, kolen, olie en geïmporteerde biomassa. We bekijken nu ook de mogelijkheden om onze warmte te gaan leveren voor stadsverwarming. We moeten tenslotte van het aardgas af. En we produceren elektriciteit voor honderdduizenden Nederlanders. Duurzame warmte en elektriciteit uit restafval waar we anders niets nuttigs mee
”
“Van groente-, fruit- en tuinafval (gft) maken we groengas waar je thuis weer op kunt koken en compost waarmee we Nederlandse akkers vruchtbaar houden.” doen. Zo proberen we het voor Nederland zowel duurzaam als betaalbaar te houden, nu en in de toekomst.
Waar halen we dat restafval vandaan? Uit jouw grijze afvalbak. Maar ook uit omringende landen. In Europa wordt namelijk nog een kwart van het huishoudelijk restafval gestort. Het storten van dit afval is één van de grootste bronnen van broeikasgasemissies in Europa. Door dit afval in Nederland te verwerken tot duurzame energie slaan we twee vliegen in één klap: 1) We voorkomen klimaatverandering waar we in Nederland ook last van hebben, en 2) we produceren betaalbare, duurzame energie uit afval dat nu op een grote hoop verdwijnt. Op deze manier besparen we in Europa flink wat CO2-uitstoot. En daar mogen we als Nederland best trots op zijn. Met Europese samenwerking komen we verder. Wij zijn koploper met onze afvalenergiecentrales in de verwerking van restafval, terwijl andere landen weer goed zijn in de opwerking van andere afvalstromen. Zo is Nederland bijvoorbeeld na Frankrijk de grootste exporteur van gevaarlijk afval in Europa
omdat Nederland daar weer onvoldoende mogelijkheden voor heeft. Alhoewel we pleiten voor het terugdringen van het storten van restafval in Europa, pleiten we ook voor het openhouden van stortplaatsen. Stortplaatsen blijven in onze ogen namelijk altijd nodig. Er zijn altijd nog stoffen die je niet kunt omzetten in energie of grondstoffen die je toch uit het milieu wilt hebben. Denk aan de vervuilde gronden die we nog niet hebben gesaneerd, de asbestdaken en aan de grote hoeveelheden producten die Zeer Zorgwekkende Stoffen bevatten die nog dagelijks verkocht worden. Wij bieden met onze stortplaatsen een nutsfunctie, nu en in de toekomst. En ook onze stortplaatsen ontwikkelen we door. Zo realiseren we zonneparken en recreatiemogelijkheden. Zo hebben we in Wijster onze stortplaats samen met de Provincie gedeeltelijk geschikt gemaakt voor wielrennen en mountainbiken. Op deze VAM-berg hebben al meerdere Nederlandse wielrenkampioenschappen voor sensatie gezorgd dankzij de 2,5 km. aan fietspaden op de berg. En het uitzicht vanaf dit hoogste punt van Drenthe is fenomenaal.
4
Toekomst van de Industrie analysenederland.nl
Afgedankte apparaten inleveren is grondstoffen terugwinnen’ Energietransitie
Het afgelopen jaar hebben we massaal onze huizen opgeruimd. We vonden op zolder oude wekkerradio’s, zaklampen die het niet langer deden, computers van voor de eeuwwisseling en allerlei andere afgedankte elektrische apparaten. Een deel van deze apparaten verdween in de kliko. En dat is zonde, want al deze zaken zijn ook te recyclen. Tekst: Marjon Kruize Foto: Wiep van Apeldoorn & Pexels
Uit honderd kilo aan ingezamelde apparaten kunnen we zo’n tachtig kilo aan grondstoffen terugwinnen.
“
naar de recycling van ingezamelde materialen dan zie ik dat we heel veel kunnen”, vertelt Jan Vlak, algemeen directeur van de stichting achter Watismijnapparaatwaard.nl. “Uit honderd kilo aan ingezamelde apparaten kunnen we zo’n tachtig kilo aan grondstoffen terugwinnen. De rest wordt nuttig toegepast als secundaire brandstof, ter vervanging van fossiele brandstoffen. Echter, als we naar de inzameling van apparaten kijken, dan is er nog een hoop te winnen.” Als ik kijk
Momenteel wordt er zo’n vijftig procent van alle afgedankte apparaten ingezameld.
Eigenlijk is alles waar een stekker aan zit, een snoer heeft of werkt op een batterij een elektrisch apparaat en kan je dat recyclen. namelijk pas zo’n vijftig procent van alle afgedankte apparaten ingezameld. De rest verdwijnt onder andere in de Momenteel wordt
vuilniszak. “Dat betekent dat deze apparaten niet of nauwelijks gerecycled worden. Deze worden grotendeels bij de afvalverbranding verbrand met de rest van het restafval. Die grondstoffen gaan dus verloren. En dat is zonde, want in afgedankte apparaten zitten enorm veel grondstoffen die opnieuw kunnen worden gebruikt.” je je apparaten dan wel op de juiste manier af ? En welke apparaten komen eigenlijk in aanmerking om gerecycled te Maar hoe dank
worden? “Dat is vrij simpel, maar toch weten heel veel mensen het niet”, vertelt Vlak. “Eigenlijk is alles waar een stekker aan zit, een snoer heeft of werkt op een batterij een elektrisch apparaat en kan je dat recyclen. Dat zijn enorm veel verschillende apparaten en varieert van een wekker of föhn tot elektrisch speelgoed, mobiele telefoons, wasmachines en zelfs e-bikes en zonnepanelen. Dus een hele hoop dingen die je misschien zomaar weggooit zouden eigenlijk gerecycled kunnen worden. Inleveren kan bij de
gemeentelijke milieustraat of op een andere plek, want we hebben in totaal 13.000 inzamelpunten voor elektrische apparaten in Nederland. Bijvoorbeeld in supermarkten, elektronicazaken, bouwmarkten, tuincentra en zelfs bij kinderboerderijen. Ook kan je elektrische apparaten altijd inleveren bij de winkel waar je een nieuw, soortgelijk apparaat koopt. Winkels zijn wettelijk verplicht deze afgedankte apparaten aan te nemen van de consument. Kortom, iedereen heeft wel een inleverpunt dicht in de buurt! voor te vragen is de Nationale Recycleweek in het leven geroepen. “Deze vindt de tweede week van oktober plaats en hangt samen met International E-waste Day op 14 oktober. Er worden dan allerlei activiteiten gedaan om het goed afdanken van e-waste (afgedankte apparaten) te stimuleren. Want als jij die apparaten die liggen te verstoffen inlevert kunnen de grondstoffen weer worden hergebruikt en dat is enorm waardevol.” Om daar aandacht
moeten we met zijn allen naar een circulaire economie. “Als we zo blijven omgaan met grondstoffen als we nu doen hebben Want uiteindelijk
In afgedankte apparaten zitten enorm veel grondstoffen die opnieuw kunnen worden gebruikt.
we uiteindelijk vier of vijf planeten nodig”, stelt Vlak. “Elektrische apparaten zijn onmisbaar in ons leven, dus moeten we de grondstoffen hergebruiken om dat ook in de toekomst mogelijk te maken. Dat begint met een goede inzameling en zo optimaal mogelijk recyclen.”
Elektrische apparaten zijn onmisbaar in ons leven, dus moeten we de grondstoffen hergebruiken. dat groots aan te gaan pakken is er zeker, vertelt Vlak. “Zeker ook vanuit de politiek en de producenten. Want ze zijn allemaal afhankelijk van de grondstoffen voor de toekomst. Waar het nu op aankomt, is dat we in Nederland allemaal, consumenten en bedrijven, goed e-waste inleveren. Het moet vanzelfsprekend worden dat we elektrische en elektronische apparaten apart inzamelen en recyclen. Net zoals bij glas en papier. Dan kunnen we enorm veel waardevolle grondstoffen behouden en houden we de planeet leefbaar.” De ambitie om
Toekomst van de Industrie
5
analysenederland.nl
Energiebesparende maatregelen vallen onder extra financieringsmogelijkheden binnen de hypotheek.
Deze subsidies zijn beschikbaar voor energiebesparende maatregelen Energietransitie
Zonnepanelen, isolatie, warmtepomp of cv-ketel, ze vallen allemaal onder energiebesparende maatregelen. De overheid wil energiebesparing stimuleren en heeft daarom allerlei subsidieregelingen in het leven geroepen. Maar welke is nou geschikt voor jouw woning? Tekst: Marjon Kruize Foto: Pexels
S
van de zomer van 2019 kunnen eigenaar-bewoners gebruik van maken van subsidie op isolatie. De subsidie wordt alleen verleend als er gekozen is voor minimaal 2 grote energiebesparende isolatiemaatregelen. Deze subsidie wordt verleend uit de ISDE-regeling. Voorheen kon je als woningeigenaar uit de ISDE-pot alleen subsidie ontvangen voor duurzame verwarming zoals een warmtepomp of zonneboiler, maar vanaf 2021 is er ook een deel beschikbaar gemaakt voor isolatie en aansluiting aan een warmtenet. inds het einde
dat met duurzaam opgewekte stroom? Voor zonnepanelen is er momenteel helaas nog geen subsidie mogelijk, maar er zijn wel een aantal andere regelingen die het nemen van zonnepanelen financieel aantrekkelijk maken, zo is er belastingvoordeel mogelijk en kan je salderen.
zonnepanelen stroom opwekken die wordt teruggeleverd aan het net, ben je in de ogen van de Belastingdienst als het ware een ondernemer. Daarom kun je 21% terugkrijgen van de aanschaf- en installatiekosten. Daarnaast is er ook de mogelijkheid tot salderen. Kort gezegd is dat het wegstrepen van verbruikte netstroom tegen ongebruikte opgewekte stroom. In de praktijk betekent dit dat het net bijhoudt hoeveel stroom er wordt aangeleverd vanuit jouw zonnepanelen, vervolgens dit aantal kWh omzet in euro’s en dat bedrag aftrekt van je maandelijkse energierekening. In 2019 presenteerde de regering een voorstel waarin salderen jaarlijks wordt afgebouwd. Dit betekent dat er in de toekomst niet langer honderd procent van de teruggeleverde stroom afgestreept kan worden tegen het netstroomverbruik. Met ingang van 2023 zal dit percentage ieder jaar dalen. Omdat
Deze regeling is dezelfde die we zagen bij ‘subsidie op isolatie’.
En hoe zit
Investeringssubsidie Duurzame Energie (ISDE) is onder andere bedoeld om duurzame verwarming te financieren. Onder deze subsidie vallen maatregelen die zorgen voor warmte, in huis of bedrijfsruimte, die op een duurzame manier wordt De
Voor woningeigenaren die zo’n investering niet van het eigen geld willen of kunnen betalen, zijn er een aantal financieringsopties mogelijk.
opgewekt. Denk hierbij aan warmtepompen, zonneboilers en een aansluiting aan een warmtenet. Deze regeling is dezelfde die we zagen bij ‘subsidie op isolatie’. Zowel isolatie als duurzame verwarming worden uit deze pot gesubsidieerd. Daarnaast is er ook een combinatie te maken: om aanspraak te maken op subsidie voor isolatie moet je minimaal twee maatregelen uitvoeren die binnen de ISDE-regeling vallen. Dat kan dus ook een warmtepomp zijn. met deze subsidie woningeigenaren en bedrijven te stimuleren om over te gaan op duurzame warmte, om uiteindelijk Nederland volledig van het gas af te krijgen. Naast landelijke De overheid hoopt
subsidies, bestaan er ook een hoop provinciale en regionale subsidies voor energiebesparende maatregelen, dus kijk ook zeker even wat er in jouw gemeente mogelijk is.
Let wel op, want zo’n financiering is altijd in de vorm van een lening. Deze duurzame leningen hebben echter wel zeer gunstige voorwaarden. subsidies en financiële voordelen, zal woningverduurzaming altijd een investering vergen.
Ondanks de vele
Voor woningeigenaren die zo’n investering niet van het eigen geld willen of kunnen betalen, zijn er een aantal financieringsopties mogelijk. Let wel op, want zo’n financiering is altijd in de vorm van een lening. Deze duurzame leningen hebben echter wel zeer gunstige voorwaarden. Zo gunstig dat de aflossing voor de lening in sommige gevallen lager ligt dan de besparing op energiekosten. Waardoor je er direct maandelijks op vooruit gaat. het Energiebespaarfonds zijn beide fondsen die leningen verstrekken voor isolatie, zonnepanelen en duurzame warmtebronnen. Een lening bedraagt maximaal €25.000 en loopt tot 20 jaar. Je beHet Warmtefonds en
taalt de lening terug met de besparing op energiekosten. maatregelen vallen onder extra financieringsmogelijkheden binnen de hypotheek. Dat betekent dat het hypotheekbedrag hoger mag zijn dan de woningwaarde. Bij de meeste geldverstrekkers kun je tot 106% van de woningwaarde lenen. Energiebesparende
voordeel: veel banken willen woningeigenaren stimuleren om te kiezen voor woningverduurzaming. Daarom geven een aantal banken rentekorting bij een hoger energielabel. Bijkomstig
6
Toekomst van de Industrie analysenederland.nl
‘Met de inzet van batterijen versnellen we de energietransitie’ ‘Duurzame coöperatieve energie omdat we steeds meer zon- en windenergie opwekken, maar er ook momenten zijn dat de zon niet schijnt of de wind niet waait en dan hebben we ook energie nodig.” “Batterijen kunnen ener-
opslaan”, gaat Rupert verder. “Maar dit is zeker niet de enige oplossing voor een betere werking van het elektriciteitsnetwerk. Het vergt bijvoorbeeld ook flexibiliteit van de gebruikers. Tot voor kort werd op een paar centrale punten energie opgewekt bij de grote energiecentrales. Nu er decentraal steeds meer zon- en windenergie wordt opgewekt, ontstaan er problemen op het energienetwerk, omdat het netwerk niet is gebouwd voor deze decentrale energieopwekking. Deze nieuwe opwekpunten worden overbelast wanneer er teveel energie op wordt gezet. Je kunt het eigenlijk vergelijken met een provinciale weg die aansluit op de snelweg. Willen teveel auto’s van de provinciale weg de snelweg op, dan ontstaat er een file. Wat betreft het energienetwerk levert iedereen met een zonnepaneel eigenlijk al energie op het netwerk, als het niet direct wordt verbruikt. Er zijn dus heel veel kleine aansluitpunten die het energienetwerk voorzien van energie. Om die toevoer te kunnen reguleren, is de inzet van batterijen op strategische posities noodzakelijk. Dat is een bijkomende rol naast het mogelijk maken gie
Lars Rupert CFO bij GIGA Storage
Energietranstie
Het elektriciteitsnet kan geen energie opslaan. Dit betekent dat zodra elektriciteit wordt opgewekt, er direct een verbruik tegenover moet staan. Vraag en aanbod moeten altijd gelijk zijn, anders ontstaat er onbalans op het elektriciteitsnet. Tot nu toe kon dat aan de aanbodzijde worden geregeld door kolen- en gascentrales harder of zachter te laten draaien.
Tekst:Féline van der Linde Foto: Persfoto
“
toename van duurzame energiebronnen is het ‘in balans houden’ lastiger”, vertelt Lars Rupert, CFO bij GIGA Storage. “Batterijen worden steeds belangrijker om de balans tussen opwek en verbruik te behouden, zeker als gas- en kolencentrales gesloten worden. Dit Maar met de
van het afschakelen van fossiele centrales. Het belang is dus veel groter.” Niet alleen meer zon- en windenergie moet worden aangesloten op het netwerk, maar ook nieuwe woonwijken en uitbreiding van de industrie. Daarnaast moet de industrie verduurzamen. “Op dit moment liggen plannen voor woonwijken en nieuwe industrie stil, omdat er te weinig aansluitmogelijkheden zijn op het bestaande elektriciteitsnet. Batterijen kunnen naast netverzwaringen een belangrijke rol spelen om deze knelpunten op te lossen.”
“Door deze wetgeving zijn de transportkosten voor energieopslagprojecten te hoog voor een rendabele business case”, stelt Rupert. energieopslag om het elektriciteitsnetwerk te ondersteunen wordt momenteel in de huidige wet- en regelgeving beboet. Als deze barrière wordt weggenomen, creëren we én een versnelling én een betere prijs voor de consument, doordat minder geïnvesteerd hoeft te worden in de verzwaring van het elektriciteitsnetwerk.” “Het bouwen van
van energieopslag is project Buffalo. “De Buffalo batterij wordt in 2022 geplaatst op het terrein van Wageningen University & Research in Lelystad. De batterij is de grootste batterij in Nederland met een vermogen van 25MW en 48MWh capaciteit en wordt aangesloten op - en is onderdeel van het smartgrid van Windnet en is direct verbonden met de windparken Mammoettocht, Neushoorntocht en het zonnepark van Solarvation. Eneco gaat de batterij voor meerdere jaren huren. Ze gaat de batterij inzetten voor een balancering van haar energiediensten met duurzame energie en om meer duurzame energie op het juiste moment op het elektriciteitsnet in te zetten. Dit wordt gedaan door de batterij zo in te zetten dat het afschakelen van duurzame energieproductie wordt beperkt en het elektriciteitsnet wordt gestabiliseerd. Zo levert deze batterij een belangrijke bijdrage aan de vermindering van de CO2-uitstoot.” Een goed voorbeeld
slimme plekken aan te sluiten kan er efficiënter gebruik worden gemaakt van het elektriciteitsnet, waardoor minder uitbreiding van het huidige elektriciteitsnet nodig is en de consument uiteindelijk ook minder betaalt. Toch wordt de ontwikkeling van energieopslag tegengewerkt door de huidige wet- en regelgeving. “Een heel groot deel van onze kosten voor de batterij gaan op aan transportkosten, omdat wij, als wij de elektriciteit in de batterij laden, als consument worden gezien, maar deze kosten niet terugkrijgen als wij de elektriciteit weer op het net zetten”. Als deze elektriciteit daarna wordt geconsumeerd door de consument, worden deze transportkosten nogmaals aan de consument berekend. Door batterijen op
uit Nederland is de oplossing’
André Dippell, Directeur bij om | nieuwe energie.
Energietransitie
Waar we vorig jaar nog te maken hadden met een lage energierekening als gevolg van de coronacrisis zijn de afgelopen weken de prijzen van energie enorm gestegen. Tekst: Féline van der Linde Foto: Persfoto
“Hoe meer energie op een duurzame energie wordt opgewekt, hoe minder afhankelijk we worden van fossiele brandstoffen (uit het buitenland) en een oplossing kan worden geboden voor de hoge energieprijzen”, vertelt André Dippell, Directeur bij om | nieuwe energie. “Helaas wil de overheid compensatie aan iedereen geven voor de toegenomen energieprijzen.” De overheid maakte vorige maand bekend drie miljard euro vrij te maken ter compensatie van de toegenomen energieprijzen. Een gemiddeld huishouden zal gecompenseerd worden met 430 euro door middel van belastingverlaging op de energierekening. Dit gaat gelden voor ieder huishouden en dat betekent ook dat een groot gedeelte van het geld, bijna een miljard, terecht komt bij mensen die dit niet nodig hebben. Dippell: “Zij hebben een vast energiecontract met lage tarieven en zullen helemaal niks merken van de stijgende prijzen in de energiemarkt. En dat is zonde. Geld wordt zo onnodig uitgegeven aan steun, terwijl degenen die het hardst nodig hebben juist behoefte hebben aan een hogere compensatie. Ook coöperaties die postcoderoosprojecten hebben ontwikkeld met de Regeling Verlaagd Tarief worden nu benadeeld. De leden die geïnvesteerd hebben in deze projecten ontvangen namelijk gedurende vijftien jaar een tariefverlaging van de energiebelasting. Nu er minder energiebelasting betaald hoeft te worden is het voordeel wat hiermee behaald kan worden ook weg.” De recente gebeurtenissen laten nog eens zien dat verduurzaming in de energiemarkt, naast voor het klimaat, ook voor de portemonnee nodig is. “In Nederland wekken we te weinig duurzame energie op en dat maakt dat we nog steeds afhankelijk zijn van fossiele brandstoffen. Door groene energie op te wekken, zonder winstoogmerk bij coöperaties bij jou om de hoek door heel Nederland, wordt groene energie tastbaar en worden we ook minder afhankelijk van (buitenlandse) fossiele brandstofbronnen. Doordat wij zonder winstsoogmerk opereren wordt de winst besteedt aan de ontwikkeling van duurzame projecten en het structureel verlagen van de energietarieven. Zo wordt Nederland duurzamer, onafhankelijker en dat ook nog eens tegen een scherp tarief.” ADVERTENTIE
Wij brengen jouw merk naar de juiste doelgroep Het is onze missie om jouw merk als marktleider neer te zetten in de meeste gerespecteerde distributiekanalen. Wij zorgen dat je boodschap jouw doelgroep bereikt en een impact op hen heeft.
Meer weten? www.europeanmediapartner.com
Toekomst van de Industrie
7
analysenederland.nl
‘Een hogere gasrekening en methaan-uitstoot voorkomen? Dat kan met afvalenergiecentrales.’ Energietransitie
Op dit moment hebben we te maken met hogere gasprijzen en tijdens de klimaattop is duidelijk geworden dat in 2030 de methaan uitstoot met dertig procent moet worden verminderd. Tekst: Féline van der Linde Foto: Pexels
“
afvalenergiecentrales gaat inzien. In Den-Haag wordt geconcludeerd dat Nederland geen afvaloven van Europa mag worden. Afval voor de afvalenergiecentrales wordt geïmporteerd uit omringende landen. Maar het alternatief is hout uit Canada of gas uit Rusland of Groningen…”
Voor beide problemen
kunnen de afvalenergiecentrales als oplossing dienen”, vertelt Robert Corijn, marketing manager en woordvoerder bij Attero. “De gasrekening is gestegen en tegelijkertijd willen we geen gas meer uit Rusland en Groningen halen. Maar waar gaan we dan de warmte vandaan halen? Bij het importeren van biomassa worden vraagtekens gezet bij de duurzaamheid en de impact op biodiversiteit. Bij geothermie spelen nog onzekerheden over het effect op de drinkwatervoorraad en de betaalbaarheid. Duurzame warmtebronnen zijn nu schaars.” De afvalenergiecentral-
warmte uit afval. “In de Klimaat- en energieverkenning van dit jaar staat dat de afvalenergiecentrales al twintig procent van alle warmtenetten beleveren. Eenentwintig procent gaat naar de stadsverwarming en twintig procent naar de industrie. En dat kan nog veel meer worden als de politiek ook eindelijk de meerwaarde van warmte van es produceren
Al jaren worden er in Nederland geen nieuwe afvalenergiecentrales bijgebouwd, terwijl dat in landen om ons heen wel gebeurd. VN bekend gemaakt dat wil Europa de methaan-uitstoot verminderen de grootste kans ligt in het minder storten van restafval. Corijn: “Europa moet dus minder restafval gaan storten. Velen denken dat het gaat om het vee en de energiefabrieken die veel methaan uitstoten, maar voor Europa geldt dit niet. De grootste kans ligt bij restafval, waarvan in Europa nog ongeveer een kwart gestort wordt. In plaats van het afval te storten moet het worden verwerkt in de afvalenergiecentrales. Op die manier wordt er voldoende warmte geleverd, wordt er minder methaan uitgestoten (stort je afval dan Daarnaast heeft de
Digitale kroniek
De afvalenergiecentrales produceren warmte uit afval
gaat het rotten en komt er methaan vrij), en helpen we daarmee het behalen van de ‘pledge’ uitgesproken op de recente klimaattop in Glasgow.” In deze ‘methaanpact’ beloven meer dan honderd landen dat zij de uitstoot van methaan met dertig procent gaan terugdringen ten opzichte van tien jaar geleden. Dit beloven zij te doen voor 2030. “Het mooie van deze overeenkomst, deze belofte, is het feit dat het niet vertaald wordt naar nationale actie. Er is expliciet afgesproken dat dit een wereldwijd probleem
is en dat er samen moet worden gewerkt om die dertig procent reductie te realiseren. Een mooie kans om geen hekje om Nederland te zetten bij ons klimaatbeleid maar nu eens Europees te kijken naar de problematiek. En het maakt ons solidair met de omringende landen die ook weer andersoortig afval voor ons verwerken waar wij weer onvoldoende mogelijkheden voor hebben.” De toegevoegde waarde
van afvalenergiecentrales is duidelijk, maar nog niet voor de overheid. “Al jaren worden
er in Nederland geen nieuwe afvalenergiecentrales bijgebouwd, terwijl dat in landen om ons heen wel gebeurd. En is het marktaandeel van de afvalenergiecentrales in Nederland maar zeven procent en dalend. De suggestie dat wij de afvaloven van Europa zouden zijn, vind ik dan ook overdreven. Toch is het overheidsbeleid er op gericht om afvalenergiecentrales te sluiten. Studies van de VN, maar ook het recente IPCC rapport en de ‘methaanpact’ gesloten op de klimaattop in Glasgow laten zien dat
afvalenergiecentrales de komende decennia onmisbaar zijn in het behalen van de klimaatdoelstellingen én om duurzame energie te leveren. Het wordt dus hoog tijd dat daar naar gehandeld wordt in Nederland. Zolang er in Europa restafval gestort wordt en onze afvalenergiecentrales dit kunnen helpen voorkomen door er hernieuwbare warmte van te maken, zouden we dit moeten faciliteren om daarmee ook onze belofte van de Global Methane Pledge waar te maken.”
Een zonnige toekomst voor zonne-energie Online artikel
In de toekomst zal zonne-energie een grote rol gaan spelen in de wereldwijde energievoorziening. Zonne-energie is onuitputtelijk en overal toepasbaar, wat het een zeer geschikte vorm van hernieuwbare energie maakt. Tekst: Marjon Kruizer Foto: Persfoto
V
olgens Solar Magazine zullen her-
nieuwbare bronnen in de komende tien jaar goed zijn voor tachtig procent van de wereldwijde groei van de vraag naar elektriciteit. Zonne-energie zal hierin een
belangrijke rol gaan vervullen. Ook in Nederland kende de uitrol van zonnestroomsystemen de laatste twee jaar een enorme groei, zo stelt TNO, en die groei zal alleen maar verder gaan doorzetten. De afgelopen jaren zijn er
vele technieken ontwikkeld om zonnepanelen op een efficiënte en rendabele manier te produceren. De uitdaging is nu om de kosten nog verder te verlagen door het rendement van zonnecellen nog verder op te voeren en de productiekosten te reduceren, zo stelt TNO. Dat kan onder andere gedaan worden door de inzet van tweezijdige zonnepanelen. Deze cellen kunnen op zee twee keer zoveel zonne-energie
opwekken, omdat ze zowel het directe zonlicht als de weerkaatsing van de zon op het water opvangen. Zonne-energie blijft zich dus voortdurend vernieuwen waardoor het nog breder toepasbaar en betaalbaarder wordt. In de toekomst zijn er echter
ook hobbels op de weg. Uiteindelijk zullen fossiele centrales dicht moeten en daar moeten we stap voor stap naartoe werken, want een belangrijk obstakel voor die transitie naar duurzame energiebronnen is de vraag of er altijd voldoende energie uit gegenereerd kan worden. Er zijn perioden waarin er geen zon beschikbaar is. Daarom is het interessant om te denken aan
Hebben we uw interesse gewekt? Het gehele artikel leest u op: analysenederland.nl
hybridisering in de industrie; een combinatie van duurzame en niet-duurzame energiebronnen, in elk geval tot in 2050 alle fossiele brandstoffen uitgefaseerd moeten zijn. Daarnaast is een groot voor-
deel van zonne-energie dat er al vele mogelijkheden zijn om zelf stappen te nemen, zo meldt Watisduurzaam.nl. Zonnestroom opwekken kan eigenlijk overal, of dat nou op het dak van een woning is, in een landbouwveld of bovenop een groot kantoorpand: we kunnen overal ter wereld zonne-energie opwekken. Zeker in combinatie met windenergie kunnen we zo een grote slag staan in de energietransitie.
8
Toekomst van de Industrie analysenederland.nl
‘Roep om actie keert terug naar de premier’ col in enkele jaren de CFK’s, verantwoordelijk voor het gat in de ozonlaag, uit te faseren. Op dezelfde manier hoopte ik dit ook te bereiken voor een CO2-reductie. Maar dit bleek een stap te ver voor een aantal landen.” Had de uitkomst van de klimaatvergadering in Noordwijk cruciaal kunnen zijn?
Ed Nijpels Directeur Kennisinstituut Kroonlid bij de SER en sinds 2019 voorzitter van het Voortgangsoverleg Klimaatakkoord.
Profiel
Klimaatverandering wordt gezien als één van de grootste uitdagingen van deze tijd. De aarde zal met drie graden gaan opwarmen tegen het einde van deze eeuw als we niets doen. Met alle catastrofale gevolgen van dien. Dit had al veel eerder voorkomen kunnen worden als één nacht onderhandelen in een hotel in Noordwijk tweeëndertig jaar geleden succesvol was geëindigd. Tekst: Féline van der Linde Foto: Christiaan Krouwels
“Als tweeëndertig geleden Noordwijk succesvol was geëindigd, dan hadden we misschien de klimaattoppen van vandaag de dag niet meer nodig gehad. In het akkoord van Parijs in 2015 zijn voor het eerste stevige afspraken gemaakt, mensen waren tot tranen geroerd Inmiddels is duidelijk geworden dat we die reductie van anderhalve graad opwarming niet gaan halen als we niet echt doen wat we in Parijs aan elkaar beloofd hebben..”
Waar eerst werd aangegeven dat landen streven naar ‘het uitfaseren’ is er nu ‘het verminderen’ van steenkool als brandstof opgenomen.”
Waarom organiseerde u tweeëndertig jaar geleden
Er is dus veel tijd verloren?
de eerste internationale
“Ja. Met de klimaatconferentie in Noordwijk begon ook het lobbyen van de met name de Amerikaanse, olie-industrie. Het resultaat was een sterk groeiende tegenbeweging van klimaatsceptici- en ontkenners wat het steeds lastiger maakte om afspraken te maken tussen
klimaatconferentie?
“Op die manier wilde ik de basis leggen voor juridisch bindende afspraken om de CO2-uitstoot te beperken. Onder leiding van de UNEP, de milieuorganisatie van de VN, lukte het al eerder om middels het Montreal-proto-
landen. Ook de recente klimaattop in Glasgow laat dat maar weer eens zien. Het ging daar overigens niet om een akkoord., maar om een verklaring. En dat is een groot verschil met een akkoord, want er zijn nog veel onderwerpen die duidelijke afspraken verdienen. Op het allerlaatste moment gooide India, samen met China nog roet in het eten door een cruciale zin over het stoppen met steenkool als brandstof af te zwakken. Waar eerst werd aangegeven dat landen streven naar ‘het uitfaseren’ is er nu ‘het verminderen’ van steenkool als brandstof opgenomen.” Is er nog hoop?
“Absoluut. Het glas is halfleeg, maar ook halfvol. Voor het eerst staat er in de verklaring expliciet dat de opwarming van de aarde tot anderhalve graad moet worden beperkt. De doelstelling in Parijs was ‘behoorlijk onder de twee graden, bij voorkeur anderhalve graad’. Extra maatregelen zullen nodig zijn om die anderhalve graad opwarming te kunnen realiseren, want nog altijd stevenen we af op 2,7 graden opwarming aan het eind van de eeuw. En er is afgesproken dat landen de extra maatregelen elk jaar moeten presenteren, dus niet om de vijf jaar meer, zoals afgesproken in Parijs. En er zijn afspraken gemaakt over de uitstoot van methaan, een broeikasgas dat zo'n 25 keer schadelijker is dan CO2.” Bent u dus tevreden over de recente Klimaattop?
“Nee, op het hoofddoel van Glasgow, uitvoeren van de afspraken van Parijs is er veel te weinig gebeurd. Één ding is duidelijk: we moeten door-
gaan. Er is geen alternatief. Bij internationale onderhandelingen wordt nu eenmaal veel gepraat en gelobbyd en zal het nooit snel genoeg gaan. Maar Europa handelde als één blok. Er waren geen nationale delegaties, maar een Europese en voor het eerst hadden de jongeren een duidelijke plaats in Glasgow. Voor het eerst hadden zij een volwaardige plaats in de debatten. Het gaat immers vooral over hun toekomst. Het is nu aan het nieuwe kabinet om forse stappen te zetten.”
Er is afgesproken dat landen de extra maatregelen elk jaar moeten presenteren. Wat verwacht u nu van de Nederlandse politiek?
“Allereerst dat er een nieuwe regering komt met een regeerakkoord waaruit ook daadwerkelijk ‘actie, actie, actie’ volgt. Het demissionaire kabinet en met name de premier heeft meerdere keren gezegd dat Nederland bij de top wil horen als het gaat om de klimaatmaatregelen. Daar heeft hij in de praktijk weinig van laten merken. Dan is het nu hoog tijd voor actie, want gaan we zo door dan gaan we de afgesproken doelstellingen in Nederland niet halen. In meerdere brieven hebben we met het Voortgangsoverleg voorstellen gedaan ” Zorg ervoor dat het klimaatbeleid het hart vormt van het nieuwe regeerakkoord.
“Allereerst de gebouwde omgeving. Dat is technisch en financieel ingewikkelder dan gedacht. Je komt ook bij de mensen achter de voordeur. Dan gaat het over hele andere zaken dan technische maatregelen. De mogelijkheden met (hybride) warmtepompen worden gelukkig steeds groter. Dan kan je al snel veel C02besparen en de komende 29 jaar gebruiken om uiteindelijk helemaal van het aardgas af te komen.”
koord van Parijs ondertekend en het doel van 49 procent reductie staat ook in onze eigen Klimaatwet. We zijn dus gewoon verplicht dat te halen. Er is geen ruimte om wat minder te doen als het een beetje tegenzit. Betaalbaar is het ook. Als land zijn we rijk genoeg. De overheid moet wel groepen die in de knel komen helpen, bv omdat ze in een tochtig huurhuis wonen waar de eigenaar niets wil verduurzamen. “
“Er is ook goed nieuws in deze sector. Je ziet dat de burger echt wel wil verduurzamen. Er liggen al op meer dan 1,5 miljoen huizen zonnepanelen. Elke 4 seconde komt er een paneel bij in Nederland. Een paar jaar geleden werd je voor gek verklaard als je zei dat het mogelijk is.”
“We hebben zonder al te veel problemen 80 miljard uitgeven aan de bestrijding van de coronacrisis. Het Nederlandse klimaatbeleid kost 5,6 miljard per jaar. Dat kan ons land prima dragen. Niets doen kost ook veel geld. Kijk maar naar de gevolgen van de overstromingen in Limburg. Rutte roept op tot actie, actie, actie. Ik ga er van uit dat we dit in het nieuwe regeerakkoord terugzien.”
“Het stikstofdossier helpt ook niet mee bij de transitie. Dit vertraagt de verduurzaming van de landbouw. Ook liggen daardoor andere projecten stil die noodzakelijk zijn voor de energietransitie. Een groot probleem is het tekort aan capaciteit op het netwerk voor elektriciteit. Daardoor lopen projecten vertraging op. De netwerkbedrijven hebben letterlijk en figuurlijk last van fossiele wetgeving. De overheid moet dit knelpunt snel oplossen. Zo zijn er altijd problemen bij de transitie. Dat hoort bij zo’n ingrijpend proces. Elke dag lossen we problemen op en komen we dichter bij het doel om van CO2- uitstoot af te komen.”
Waar wordt in Nederland
Kunnen we de klimaatdoel-
tegen aangelopen met
stellingen halen?
betrekking tot de klimaat-
“Zeker. Haalbaar is geen discussie. We hebben het ak-
maatregelen?
Het is nu aan het nieuwe kabinet om forse stappen te zetten.” Feiten Ed Nijpels heeft zijn sporen verdiend in de politiek en bekleedde verschillende bestuurlijke en politieke functies. Hij was onder andere fractievoorzitter van de VVD, minister van VROM, commissaris van de Koningin in de provincie Friesland en burgemeester van Breda. Hij is Kroonlid bij de SER en sinds 2019 voorzitter van het Voortgangsoverleg Klimaatakkoord.
ADVERTENTIE
GIGA Storage versnelt de energietransitie
Lees het interview met Lars Rupert, CFO, op pagina 6.
Toekomst van de Industrie
9
analysenederland.nl
Waterstof voor verduurzaming van de industrie Energietransitie
Met wind- en zonne-energie moeten we in de toekomst bijna al onze energie gaan opwekken om de klimaatdoelstellingen te halen. Winden zonne-energie worden nu via windturbines en zonnecellen omgezet in elektriciteit. Maar het gebruik van elektriciteit is nu minder dan twintig procent, eenvijfde, van ons totale energiegebruik. Het aandeel elektriciteit in het gebruik zal zeker stijgen, maar is niet voor al ons energiegebruik geschikt. Daar biedt de inzet van waterstof uitkomsten. Tekst: Féline van der Linde
D
aarnaast hebben we in Nederland niet heel veel wind en zon. In de Sahara is er zelfs op bepaalde plaatsen een hardere wind dan op de Noordzee en zeker meer zon. In de Sahara kan er dus goedkoper stroom worden opgewekt met zon en wind dan hier en woont er ook nog eens bijna niemand. Er kan dus in veel grotere hoeveelheden op een veel goedkopere manier duurzamere energie worden opgewekt. Maar hoe krijg je die energie dan hier in Nederland? Via een elektriciteitskabel, maar dat is heel duur, bovendien kun je de energie dan niet opslaan. Zet je de zonne- en windenergie om in waterstof dan kun je het tien keer zo goedkoop transporteren als elektriciteit en een factor honderd goedkoper opslaan. Dus waterstof kan er voor zorgen dat we de goedkope zon een wind elektriciteit ook goedkoop kunnen transporteren en opslaan. En daarnaast kun je met waterstof sectoren die moeilijk CO2 vrij te maken zijn emissieloos maken. De waterstof maak je dan via electrolyse van water. Door elektriciteit in een bak water te stoppen splitst het water molecuul, H2O, zich in waterstof, H2 en zuurstof O2. Een van de belangrijke functies van waterstof is opslag. Nu wordt elektriciteit met gas en kolen opgewekt, maar dat gebeurt steeds meer met wind- en zonne-energie. Echter is dat moeilijk te reguleren, wind- of zonne-energie kun je niet aan- of uitzetten. Het is fluctuerend en levert dus lang niet altijd op de juiste momenten elektriciteit, vertelt Ad van Wijk, professor Future Energy Systems aan de TU Delft. “Het opslaan van elektriciteit in batterijen kan een deel van de oplossing bieden, vooral voor korte termijn opslag, van minuten tot enkele dagen. Maar voor grootschalige, langdurige opslag, bijvoorbeeld voor seizoensopslag, zijn batterijen niet geschikt en bovendien erg duur. Daarvoor biedt waterstof opslag in ondermeer lege zoutkoepels een goede en erg goekope oplossing. Elektriciteit is voor veel toepassingen een goede optie, maar voor de industrie, en zeker de zware industrie, is toepassing van elektriciteit niet altijd mogelijk. Voor het maken van bijvoorbeeld chemische producten is een grondstof nodig. En waar nu gas of kolen worden gebruikt, biedt waterstof een duurzaam alternatief. Van Wijk: “Je kunt niet alleen chemische producten maken met waterstof, maar bijvoorbeeld ook synthetische kerosine voor de luchtvaart. Ook worden sommige producten in de industrie vervaardigd bij een hoge procestemperatuur en dat is gemakkelijker te doen met waterstof dan met elektriciteit. Daarnaast gaat waterstof in mobiliteit, vooral in zware mobiliteit een belangrijke rol spelen. Wil je een vliegtuig laten vliegen op elektriciteit dan zou er een enorme en te zware batterij in het vliegtuig moeten worden geplaatst. “In de praktijk is dit niet mogelijk. Maar zet je waterstof om in kerosine dan kun je vliegtuigen wel op een duurzame manier lang laten vliegen. Maar waterstof kan ook in andere mobi-
liteit, voor varen en rijden, worden ingezet. Natuurlijk kunnen we prima met batterij elektrische auto’s gaan rijden en voor veel van onze auto’s is dat een goede oplossing. Maar voor langere afstanden rijden, en zeker voor vrachtwagens, bussen en tractoren zijn alleen batterijen niet zo handig. Batterijen kunnen niet zo heel veel elektriciteit opslaan en zijn ook zwaar. En rijden op waterstof stoot, net zoals rijden op elektriciteit, geen CO2 uit. Bovendien duurt een batterij opladen heel lang en met waterstof ben je na drie of vier minuten tanken weer op de weg.”
Met wind- en zonne-energie moeten we in de toekomst bijna al onze energie gaan opwekken om de klimaatdoelstellingen te halen. Zonnepanelen worden, naarmate er meer verkocht worden, steeds goedkoper.
De grootste vervuiler van Nederland is Tata Steel. “En daar moet wat aan gedaan worden”, aldus Van Wijk. “Op dit moment wordt daar ijzer gemaakt uit ijzererts met behulp van kolen in zogenaamde hoogovens. Daarbij komt veel CO2 vrij. Als uitwerking van het Nederlandse Klimaatakkoord hebben de overheid en Tata Steel begin dit jaar afgesproken om CO2 bij Tata Steel Nederland af te vangen, via een pijpleiding naar de Noordzee te leiden om het daar in een leeg gasveld op te bergen. Maar deze oplossing is geen structurele oplossing die bovendien ook niet de emissies in de omgeving vermindert, die bijna allemaal het gevolg zijn van het gebruik van kolen. Maar als ijzer wordt gemaakt uit ijzererts met behulp van waterstof dan heb je als afvalproduct geen CO2, maar H2O ofwel puur water. Om de staal productie volledig te kunnen verduurzamen is er nu nog niet voldoende groene waterstof. Om die reden kan er worden gestart met het inzetten van aardgas. Dat bespaart al ongeveer de helft CO2 en stoot geen fijnstof of grafiet uit. Vervolgens kan aardgas stapsgewijs vervangen worden door waterstof. Zo zijn geen kolen meer nodig en komt de haven van Tata Steel vrij en ook veel ruimte. De haven en ruimte bieden een unieke mogelijkheid om daar onderdelen van windturbines te gaan maken zoals masten, funderingen en de kop van windturbines. Deze onderdelen bestaan voornamelijk uit staal, dat dan direct door Tata Steel als groen staal kan worden geleverd, waardoor op vervoerskosten en productiekosten wordt bespaard. Deze onderdelen zijn zo groot dat ze niet meer vervoerd kunnen worden over land en moeten dus aan zee worden gemaakt. Via de haven van Tata Steel kunnen alle onderdelen voor windturbine parken worden getransporteerd naar hun plaats van bestemming op de Noordzee. Wanneer we er dus voor zorgen dat die direct aan zee op een groene manier worden gemaakt, creëren we een enorme nieuwe industrietak, maken we groenestaal, ook voor de windturbines, en zetten we Tata Steel in voor een duurzame en groene industrie die voor werkgelegenheid en een duurzame toekomst zal zorgen.”
De industrie zoals hij nu is, is in de toekomst niet meer levensvatbaar Energietransitie
Zonne-energie is misschien wel de snelste groeier op de duurzame energiemarkt in Nederland. In ons land hebben zo’n 1,5 miljoen mensen zonnepanelen op het dak en ook langs snelwegen en op bijvoorbeeld vuilnisbelten worden steeds meer zonnepanelen geplaatst. “Je ziet aan alles dat het een populaire bron is die alleen nog maar meer gaat groeien.” Tekst: Marjon Kruize Foto: Pixabay
Z
er meer verkocht worden, steeds goedkoper. En dat biedt een belangrijke kans voor de energietransitie. “Het is goed om je te bedenken dat zonnepanelen nu slechts een bescheiden aandeel hebben in onze energievoorziening”, vertelt Olof van der Gaag, voorzitter van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie. “Maar voor de energietransitie in de industrie zijn zonnepanelen wel een belangrijke manier om eigen energie op te kunnen wekken. Sommige bedrijven hebben bijvoorbeeld hele grote daken die zeer geschikt zijn om zonnepanelen op te plaatsen. En dat kan de industrie op twee manieren helpen. Met zonnepanelen kunnen ze natuurlijk voorzien in hun eigen energiebehoeften, maar daarnaast is er in de industrie ook heel veel warmte nodig. Dit wordt momenteel opgewekt met aardgas en steenkolen, maar ook hier zou je kunnen overstappen op een elektroboiler op groene stroom. Dat is echter nog wel een flinke, ingrijpende overstap.” onnepanelen worden, naarmate
andere omdat zonne-energie op dit moment nog duurder is dan aardgas. “Dat moet linksom of rechtsom worden gecorrigeerd, zodat de duurzame keuze goedkoper wordt dan de vervuilende keuze”, stelt Van der Gaag. “Dat kan je bijvoorbeeld bereiken door te zorgen dat het uitstoten van CO2 duurder wordt. Dat is goed voor alle duurzame energieopties. Ook subsidies kunnen een rol spelen in het aantrekkelijker maken van duurzame energie. Maar het wachten is nu op een nieuwe regering die Dat komt onder
écht keuzes gaat maken.” namelijk niet van de ene op de andere dag volbracht, aldus Van der Gaag. De transitie is
verduurzaming veel geld kost staat de transitie nu nog in de weg, maar ook de lange doorlooptijden om bijvoorbeeld vergunningen te regelen houden echte verandering tegen. Als je je fabriek wilt laten draaien op elektriciteit duurt het zo acht jaar om dat voor elkaar te krijgen. Dat is de grootste uitdaging na de kosten, we moeten echt zorgen dat we sneller gaan handelen.” “Het feit dat
energietransitie urgent is, is het afgelopen jaar al meer dan eens duidelijk geworden. “Er zijn natuurlijk altijd redenen waarom het tijd nodig heeft”, stelt Van der Gaag. “Je kan niet klakkeloos gaan bouwen, maar je hoeft ook niet jaren te praten om iets voor elkaar te krijgen. Kijk naar wat er nu bij corona gebeurd is, daar is binnen een jaar op een zorgvuldige manier een vaccin gerealiseerd. Bij het klimaat hebben we ook te maken met een crisis, maar het is een langzame crisis.” Want dat de
er iets gebeuren om de energietransitie op gang te brengen. “We moeten nu een mix van middelen gaan inzetten om de industrie te verduurzamen”, stelt Van der Gaag. “Zo moet men efficiënter met energie omgaan en is er naast zon natuurlijk ook wind nodig, om gedurende het hele jaar te kunnen voorzien in energie. Ook aardwarmte kan hierin voor de energie een grote rol spelen. Maar de voorkeur van de industrie gaat uit naar de optie die het goedkoopst en het minst disruptief is. Men wil het liefst dat de bedrijfsprocessen zo min mogelijk aangepast hoeven te worden. Echter, een grotere hervorming biedt meer kansen en is hard nodig. Want de industrie zoals hij nu is, is in de toekomst niet meer levensvatbaar.” En dus moet
10
Toekomst van de Industrie analysenederland.nl
De energietransitie is technisch mogelijk, maar wordt gehinderd door wet- en regelgeving’
Veel producten moeten onder een zeer hoge temperatuur worden gemaakt en dat kan niet met de duurzamere optie; elektrificatie.
Energietransitie Industriële bedrijven moeten in 2050 energieneutraal zijn. En om dat te bereiken moet er nog hoop gebeuren. Aan de ene kant moeten de bedrijven ‘vergroenen’ en aan de andere kant moeten ook de producten die deze bedrijven maken ‘groener’ worden.
op het koolstofgehalte van brandstoffen. Naast een Europese CO2-heffing kennen we hier in Nederland nog een extra CO2-heffing. En doordat er meer duurzame alternatieven beschikbaar komen en er volop met mengvormen van brandstoffen wordt geëxperimenteerd zal uiteindelijk de prijs van duurzame alternatieven gaan dalen.”
Tekst: Féline van der Linde. Foto: Unsplash
“
Heel veel bedrijven
staan voor een groot aantal uitdagingen”, vertelt Bert Jan Bruning, algemeen directeur Nedmag. “Zoals het overstappen naar duurzame brandstoffen. Zeker in de industrie is het niet altijd mogelijk om bepaalde processen te elektrificeren. Veel producten moeten onder een zeer hoge temperatuur worden gemaakt en dat kan niet met de duurzamere optie; elektrificatie. Meerdere bedrijven zijn dan ook bezig om dit via moleculen te realiseren, bijvoorbeeld door de inzet van groen gas en waterstof. Alleen waterstof is een factor vijf duurder dan gas en bovendien niet in grote hoeveelheden beschikbaar.” is wel aan het veranderen, gaat Bruning verder. “De gasprijzen blijven stijgen en er geldt een CO2-heffing Deze scheve balans
Om te vergroenen moet er een hoop belasting worden betaald door bedrijven. In de zoektocht naar
alternatieven voor fossiele brandstoffen en duurzamere bedrijfsprocessen kan er technisch gezien al heel veel, maar wet- en regelgeving blijven in de praktijk nog achter. “En dat zorgt ervoor dat het niet eenvoudig is voor bedrijven om de verduurzaming te versnellen. Vele (grote) bedrijven zijn dagelijks bezig het hoofd te bieden aan de complexiteit van regels in plaats van het zoeken naar innovaties voor de energietransitie. Waar mogelijk worden hier zelfs hele afdelingen voor opgezet. Alle regels en goedbedoelde
beleidszaken zijn uiteraard noodzakelijk, maar zorgen er in de praktijk voor dat bedrijven niet snel kunnen schakelen. Ze worden eerder geremd in de transitie.” moet er een hoop belasting worden betaald door bedrijven. Bruning: “Er zijn uiteraard wel subsidies, maar die zijn gebonden aan regelgeving. Er gelden strenge regels waar Europese landen zich aan moeten houden, onder andere omtrent CO2-uitstoot, maar gelden die regels ook voor bedrijven uit landen buiten Europa? Om te vergroenen
zijn als we in Europa minder kunnen exporteren omdat het in andere landen goedkoper gehaald kan worden. Dat gaat ten koste van de concurrentiepositie van bedrijven die mondiaal actief zijn.” Het zou zonde
industriële bedrijven in Europa vergroenen. “Dat betekent dat er nu grote investeringen worden gedaan die zich moeten kunnen terugbetalen. Zorg dragen voor de juiste wet- en regelgeving zal bijdragen aan een versnelling van energietransitie en een eerlijk speelveld voor gelijke concurrentie. Het is aan Brussel en de politiek in Nederland om hiervoor te zorgen, dan doet de industrie de rest.” Het is belangrijk dat
Om te vergroenen moet er een hoop belasting worden betaald door bedrijven.
BRIGHTSITE - Partner Content
11
BRIGHTSITE - Partner Content analysenederland.nl
Met plasmatechnologie helpt Brightsite energietransitie verder Met dat doel voor ogen opende op 18 november het Brightsite plasmalab op Brightlands Chemelot Een groot deel van de processen Campus. “In het plasmalab werken en installaties in de chemische bedrijven en kennisinstellingen industrie moet in 2050 aangezoals de Universiteit Maastricht dreven worden door duurzame en TNO samen aan elektrische elektriciteit. Plasmatechnologie oplossingen voor de chemische is een veelbelovende optie om de industrie”, vertelt Arnold Stokking, bestaande chemische processen managing director van Brightsite. te verduurzamen. Het vervangt “In dit plasmalab wordt zowel op aardgas als energiebron voor labschaal geëxperimenteerd met specifieke chemische processen nieuwe toepassingen, als gewerkt door middel van elektrificatie en aan de opschaling naar het industriepark met de bouw van demo is daarom een zeer belangrijke installaties. Het is dè fysieke plek route voor het behalen van de die we nog misten om innovatieve klimaatdoelen. bedrijven en kennis bij elkaar te laten komen om de technologie verder op te schalen.” Partner Content
Brightsite
Arnold Stokking managing director van Brightsite
En die samenwerking tussen verschillende partijen, die is van groot belang. “We zitten in een situatie waarin vergroening niet enkel kan worden georganiseerd door marktpartijen”, vertelt Stokking. “Er is nog veel onzekerheid en daardoor zijn financiële instellingen terughoudend met het verstrekken van financiering voor duurzame opties. Gelukkig heeft de overheid onlangs een handreiking naar het
bedrijfsleven gedaan in de vorm van het Nationaal Groeifonds. En heeft Brightsite ondersteund in diverse aanvragen voor grote vergroeningsuitdagingen in de chemie, waaronder het plasmalab, maar ook de inzet van afval als alternatieve grondstof, het vervangen van olie door suiker als grondstof voor plastics en de toekomst van industriële waterzuivering. De uitdagingen in de chemische industrie zijn enorm en door het groeifonds hopen we in staat te zijn om niet alleen nieuwe oplossingen te bedenken, maar deze ook op grotere schaal uit te rollen.” Het Brightsite plasmalab is daarvan een prachtig voorbeeld, stelt Stokking trots. “Dat we dit lab binnen twee jaar hebben kunnen opzetten is echt bijzonder. Het lab is gebaseerd op een heldere visie: werken aan specifieke routes om molecules te splitsen en te formeren, de kern van chemie, en tegelijkertijd werken aan opschaling van deze technologie zodat het ook echt bijdraagt aan het behalen van de transitiedoelen. Daarbij zijn de kennisinstellingen van groot belang. Afgelopen september is de Universiteit Maastricht gestart met
de nieuwe bachelor Circular Engineering. Studenten gaan wat ze in hun studie leren in het plasmalab onderzoeken. Hier worden multidisciplinaire engineers opgeleid, met kennis van technologie én van maatschappelijk en economisch belang van deze transitie.” Dat het plasmalab bijdraagt om de klimaatdoelen te gaan halen, dat staat volgens Stokking als een paal boven water. “Er zit hier zoveel kennis en energie tussen de verschillende partijen”, vertelt hij. “Die samenwerking is echt key.
De energietransitie is een grote maatschappelijke uitdaging en men beseft inmiddels ook echt dat niemand de kar alleen kan trekken. Het is dan ook daarom dat ik zoveel vertrouwen heb in het plasmalab. Hier gaan we echt het verschil maken.”
Herkent u zich in de werkwijze van Brightsite? Neem dan contact met ons op.
www.brightsitecenter.com
Interesse in een innovatieve werkplek om te groeien? Veel kleine ondernemingen hebben baat bij een infrastructuur om hun business op te bouwen of te laten groeien. ChemistryNL biedt regionaal toegang tot hubs: ‘Ilabs’ zijn incubators in de nabijheid van kennisinstellingen om ideeën te transformeren in veelbelovende schaalbare marktconcepten. ‘Coci’s’ bieden bedrijven met eerste klanten faciliteiten voor up-scaling van productie en ondersteunen met behulp van de direct beschikbare multinational bij internationalisering. Meer informatie op chemistrynl.com/coci-ilabs/
Op zoek naar specifieke kennis om te innoveren? GoChem brengt mkb bedrijven in contact met partijen die kennis en kunde hebben om een innovatievraagstuk op te lossen. Denk aan vergroening en verduurzaming van de chemie, circulaire (biobased) grondstoffen en materialen, afval als grondstof, upcycling, klimaatneutrale brandstoffen, proces-efficiency, waterstof en elektrificatie van de industrie. Nadat het contact is gelegd gaan de onderneming en kennisinstelling aan de slag, mogelijk ondersteund met een GoChem subsidie. Meer informatie op gochem.nl
Persoonlijk deskundig kosteloos support nodig?
Maatschappelijke uitdagingen, kansen voor ondernemingen
Startups en scale-ups worden door de innovatiemakelaars van ChemistryNL ondersteund bij hun innovatie uitdagingen. De ‘innovation agents’ kijken kosteloos vanuit hun specifieke expertise met ondernemers mee naar knelpunten, kennishiaten en kunnen mkb ondernemingen in contact brengen met geschikte partijen en financieringsinstrumenten om innovaties te versnellen. Maak kennis en lees hun blogs op chemistrynl.com/innovation-agents/
12
Partner Content - Essent analysenederland.nl
Essent - Partner Content
Essent EIS: intelligente energie-oplossingen voor toekomstbestendige industrie Partner Content Essent
We moeten nog verder verduurzamen, maar hoe? We zitten middenin de energietransitie, maar hoe komen we echt een stap verder? En hoe gaan we strenge Europese eisen, zoals Fit for 55, gebruiken als kans? Industriële bedrijven staan voor complexe vragen en een lastige taak. Met EIS, Energy Infrastructure Solutions, geeft Essent daarop het antwoord. Stephan Segbers, COO van Essent: ‘Met innovatieve, deep green oplossingen is Essent dé partner voor industriële bedrijven in de energietransitie.’ Onze uitdagingen zijn groot, zegt Stephan Segbers. ‘Daarom hebben we ons verbonden aan maatregelen die de opwarming van de aarde beperken tot 1,5°C. Zo schrijft het Fit for 55-programma voor dat Europa in 2030 55 procent minder broeikasgassen uitstoot dan in 1990. Dit betekent dat de industrie haar stabiele processen, supply chain en werkwijze zal moeten aanpassen. De groene industriële revolutie zal CO2 veranderen van een onbekende in een belangrijke succesfactor voor bedrijven en de industrie wereldwijd.’ De ambitie om in 2030 de helft van onze energie uit hernieuwbare bronnen te halen, stelt ons voor nieuwe uitdagingen, zoals volatiliteit en flexibiliteit. ‘Elektrificatie en groene waterstof zijn belangrijke oplossingen voor de industrie,’ zegt Segbers. Maar alle kaarten zetten op elektrificatie is niet haalbaar. ‘Hoge temperaturen, onvoldoende beschikbaarheid van vermogen voor de netaansluiting, te hoge kosten: ze vormen stuk voor stuk barrières.’ Dat brengt dan weer nieuwe uitdagingen met zich mee: ‘Levering en productie van waterstof vergt een gedegen infrastructuur. Denk aan het H2 Backbone-initiatief, een landelijk hoofdnetwerk voor waterstof. Een goed initiatief, maar tot nu toe komen middelgrote en kleine industriële bedrijven, die geen onderdeel zijn van grote industriële clusters, daarvoor niet in aanmerking.’
Wat EIS uniek maakt, is de digitale laag die in ons DNA. We gebruiken deze sterke basis om te investeren in de energietransitie en onze wordt toegevoegd aan het energiesysteem. Segbers: ‘Die laag, ectocloudTM, stuurt ervaring aan te bieden aan klanten.’ het gehele energiesysteem aan. Alle energiestromen – verwarming, koeling, opslag, elektriciteitsopwekking en elektriciteitsgebruik – worden erin geïntegreerd. Dankzij verrijking met externe data en zelflerende algoritmes wordt alle energie optimaal benut, zodat het verbruik wordt geminimaliseerd.’
”
Met innovatieve, deep green oplossingen is Essent dé partner voor industriële bedrijven in de energietransitie.
Essent wijst de weg EIS is een relatief nieuw bedrijfsonderdeel van Essent, maar profiteert van jarenlange ervaring. Moederbedrijf E-ON heeft miljoenen klanten die de technologieën van EIS al gebruiken. Segbers geeft een voorbeeld: ‘We zijn EIS kan daarbij gebruikmaken van Van groene waterstof tot vijfde generatie verschillende energie-oplossingen: groene betrokken bij een project waarbij waterstof warmtenetten wordt geproduceerd uit windenergie, bestemd waterstof, elektriciteit uit wind of zon, maar Juist deze bedrijven bedient Essent met EIS: ook vijfde generatie warmtenetten. Door deze voor een staalbedrijf in Salzgitter, Duitsland. Energy Infrastructure Solutions. Het gaat We hebben zeven windturbines op het terrein te integreren in een holistische oplossing in – kort samengevat – om innovatieve, lokale een gebouw of gebied zijn we echt in staat om gerealiseerd. Met een totale capaciteit van 30 maatwerkoplossingen. Segbers: ‘En dan voor te optimaliseren. Het zogenoemde ectogridTM megawatt en twee Siemens 1.25 megawatt ondernemingen die graag willen verduurzaverbindt verschillende partijen in een bepaald water elektrolysers zorgen ze voor 450 kubieke meter pure waterstof per uur. Dat wordt de men, die weten dat het niet anders kan, maar gebied. Het regelt op een intelligente manier toekomst.’ die het ingewikkeld vinden om die maatrege- de onderlinge uitwisseling van warmte en koude. Segbers: ‘Een gebouw met vraag naar len te combineren met hun kernactiviteiten. EIS is inmiddels ook succesvol in Medicon Met EIS nemen we die complexiteit weg. We koude, produceert warmte. Vergelijk het Village (Zweden) en bij diverse innovatieve ontwerpen, bouwen, installeren en exploiteren met de ijskast bij je thuis, die doet hetzelfde. projecten in Londen, Berlijn, Frankfurt en een volledig duurzaam energiesysteem voor ectogridTM zorgt ervoor dat die restwarmte ze. Van opwek tot opslag en transport van wordt ingezet in een ander gebouw of bedrijf, Malmö. Daarnaast gaat EIS in het Duitenergie. Als marktleider in energielevering en dat juist warmte vraagt.’ se Ruhrgebied een infrastructuurnetwerk aanleggen dat vanaf 2032 tot 80.000 ton met meer dan 100 jaar ervaring, zit energie
www.essent.nl/EIS
Stephan Segbers, COO van Essent
groene waterstof en ammoniak per jaar zal leveren aan de plaatselijke industrie en gemeentebedrijven. Het bewijst dat EIS voor concrete oplossingen zorgt. Het eerste project in Nederland is de City Logistics Innovation Campus (Amsterdam). Openheid en samenwerking zijn daarbij belangrijke vereisten, stelt Segbers. ‘Wij ontwerpen energiesystemen. Daarbij gaan we zonodig samenwerking aan met iedereen die daaraan waarde kan toevoegen. Want de energietransitie kan alleen slagen als je in verbinding blijft met alle betrokken partijen.’ Met Essent als partner in de energietransitie kunnen industriële bedrijven dus op een eenvoudige manier grote stappen voorwaarts zetten. Essent is er voor elke fase in het proces: van het ontwerp en de bouw van de gehele infrastructuur, tot en met de opwek, opslag en het efficiënte transport van energie.
Toekomst van de Industrie
13
analysenederland.nl
Je verpakking als marketing tool Verpakkingsindustie
Een goede verpakking kan ervoor zorgen dat je er als merk uitspringt en de consument verleidt tot aankoop. Maar hoe kan je een verpakking zo ontwerpen dat je het shoppergedrag kunt beïnvloeden? Tekst: Marjon Kruize Foto: Pexels
“
De juiste verpak-
heeft een enorme invloed op de consument”, vertelt Bram Nauta, bestuurslid van de stichting ISMI. “Het is de kern van je merk, het label en de verpakking vormen een anker in het consumentengedrag. De verpakking is waar de consument je product aan kan herkennen. Uiteindelijk is de verpakking een onderdeel van een goede marketingmix die zorgt voor meer effectiviteit voor je merk.” king
de verpakking van je product is Goed nadenken over
dus van het grootste belang. “Ik ben zelf geen ontwerper, maar vanuit verschillende onderzoeken kunnen we wel stellen dat een goede verpakking aan een aantal eisen moet voldoen. Natuurlijk zijn er de functionele aspecten, zoals de juiste grootte en dergelijke. Maar waar het uiteindelijk om draait is de communicatiewaarde. Om die maximaal te kunnen benutten moet je kijken welke merkwaarden je op de verpakking wilt hebben. Welke informatie plaats je erop, en wat is het meest dominant? Er moet worden gelet op de vorm en de tekst, maar natuurlijk ook op het kleurgebruik.” omgeving waarin de verpakking te zien is ook nog eens van belang, vertelt Nauta. “We hebben ooit in een MRI-scan gekeken welke merkwaarden in welke omgeving het beste tot uitdrukking kwamen. Dat deden we met verschillende merken mondverfrissers. En wat bleek nou, de merkwaarde in het onderbewustzijn is voor die Daarnaast is de
mondverfrissers anders in de supermarkt dan in het benzinestation. Dat maakt het ontwerpen van een goede verpakking knap lastig, want wat communiceer je dan op je verpakking om overal zo goed mogelijk uit de verf te komen. Je kan niet de verpakking maken voor de bezinepomp en een andere voor de supermarkt, dus communiceer je dan dat je merk zorgt voor een frisse adem, of dat het product verfrissend is?”
De juiste verpakking heeft een enorme invloed op de consument. de herkenbaarheid van groot belang. “In de supermarkt lopen we op de automatische piloot te winkelen”, vertelt Nauta. “En dat doen we als het ware in een leeshouding, je kijkt schuin naar beneden in plaats van recht vooruit. Dat betekent dus dat je ook al op afDaarnaast is ook
stand moet kunnen zien waar de mondverfrissers precies staan, en je wilt zorgen dat de verpakking vanaf één meter afstand leesbaar is. Dat eerste zien we bijvoorbeeld terug in de kleur, die is voor mondverfrissers vaak blauw. Maar ook een opvallende, andere kleur kan juist interessant zijn.”
elementen uit de verpakking op meerdere plekken terug te laten komen”, stelt Nauta. “In het schap, de actiefolder, de televisiereclame, eigenlijk overal waar je je product
aanprijst. Zo neemt de verpakking langzamerhand een plek in in je onderbewustzijn, waardoor men je product gaat herkennen en er eerder naar zal grijpen.”
tekst, die moet vooral kort en krachtig zijn meent Nauta. “De marketingmanager wil het liefst hele boekdelen kwijt, maar je hebt maar drie centimeter. Dus ook daar moet je weer nadenken over de merkwaarde. Zeker nu we meer online gaan winkelen is dat nog veel meer het geval geworden. Daar is je verpakking echt een postzegel, en dus zou je kunnen nadenken over het uitvergroten van de belangrijkste elementen van die verpakking.” En dan de
Je beseffen dat je verpakking een onderdeel is van je marketingmix. “Het is dan ook slim om Het belangrijkste?
De juiste verpakking heeft een enorme invloed op de consument.
ASG SPARK - Partner Content ASG SPARK - Partner Content
Met connected packaging naar een duurzame toekomst
”
alleen onze verpakkingen proberen we zo ment. Hierbij streven wij er altijd naar om de verwachtingen van de klant en consument duurzaam mogelijk te produceren, maar ook onze relaties met partners zijn duurzaam. te overtreffen. We gaan dan ook alleen samenwerkingen aan voor de lange termijn, waarbij we veel Duurzaamheid Het Green-team van ASG komt maandelijks winkelonderzoeken doen om zo in te kunnen spelen op de (duurzame) wensen van de bij elkaar om de nieuwste ontwikkelingen markt, merkeigenaar en de consument of te bespreken, gaat Van Arragon verder. shopper.” Daarnaast verzamelen zij actief nieuwe materialen, van steen-papier tot tomatenplant, en van hennep tot zeewier, niets is te gek en alles wordt getest om te begrijpen hoe dit materiaal in gebruik door klanten kan worden ervaren. “Wij testen vervolgens Sander van Arragon Business Development Director bij ASG de vouweigenschappen, sterkte en natuurlijk hoe de inkt op het materiaal wordt verdeeld. Partner Content Ook kijken we naar de lijmen, lakken en Connected Packaging ASG SPARK Connected Packaging staat centraal bij ASG. leveranciers. Zo kiezen wij voor uitsluitend Nederlandse grijsbord leveranciers die Allereerst staat het voor de drievoudige ASG is een producent en ontwikkelaar van werking van verpakkingen (beschermen, be- voorop lopen als het gaat om duurzaam produceren. “Duurzaamheid en milieu vinden verpakkingen uit vouw- en massief (omwaren en promoten). “Anderzijds staat conplakt) karton. Wereldwijd werken zij voor nected packaging voor het verbinden van het we erg belangrijk, daarom zijn we achter de grote internationale merken als Douglas, merk met de consument en shopper (iemand schermen ook druk bezig met verduurzamen”. Recent is onze drukpers vervangen Boots en Sony. Al meer dan 25 jaar heeft die iets koopt voor iemand anders)”, vertelt ASG ervaring in high-end, high volume Sander van Arragon, Business Development door een veel energiezuinigere variant. De packaging en verzorgen zij alle fases Director bij ASG. “In materiaal, kleur, vorm drukpers gebruikte eerst nog alleen UV inkt van het verpakken. Van design, bedruken constructie maken we diverse afwegingen. die wel heel mooi direct droogde, maar tege- Wil jij ASG uitdagen om ook jullie verpakking duurzaam en shoppercentric te ontwiklijk ook moeilijk(er) afbreekbaar is. Om die king, en dozen maken tot de handmatige En deze worden door middel van modellen reden gebruiken we nu een inkt op waterba- kelingen? Stuur je vragen of ideeën naar ons afwerking, het inpakken en de aflevering. aan de merkeigenaar getoond. Bij al deze op! sis (of zelfs plantaardige inkten), die misMet kantoren in Warschau, Londen, Parijs keuzes adviseren wij ook ten aanzien van en Enschede bedient ASG lokale markten duurzaamheid. Het is niet alleen een kwestie schien een iets mindere glans heeft, maar wel natuurlijker en veel duurzamer is. Daarnaast www.asg-spark.nl en elk kantoor heeft een aparte verkoop van wel of geen FSC of PEFC logo, maar gebruiken wij steeds vaker lijm op natuurlijke binnen- en buitendienst en een unieke we gaan ook na welk materiaal past bij het basis, zogenaamde biobased lijmen. Niet designstudio. merk en de verwachtingen van de consu-
Connected packaging voor het verbinden van het merk met de consument en shopper (iemand die iets koopt voor iemand anders)
”
“Duurzaamheid en milieu vinden we erg belangrijk, daarom zijn we achter de schermen ook druk bezig met verduurzamen”
www.asg-spark.nl
#
14
Toekomst van de Industrie analysenederland.nl
Duurzaamheid is steeds belangrijker voor de consument Verpakkingsindustie Het duurzaam verpakken van producten gaat onder andere over het ontwikkelen van verpakkingen die zo min mogelijk schade aanbrengen aan het milieu, zonder dat je daarbij de kwaliteit van het verpakte product in gevaar brengt. Zeker door de komst van de COVID-19 pandemie zijn duurzame verpakkingen steeds belangrijker geworden voor consumenten. Tekst: Roos Breed Foto: Free Stocks
H
et verpakken van
voedsel heeft diverse functies. Zo helpt een verpakking om het product makkelijker te transporteren en zorgt het ervoor dat bepaalde producten langer vers blijven. Dit laatste wordt door consumenten, in een onderzoek van ABN Amro over duurzame verpakkingen,
als zeer belangrijk ervaren sinds de uitbraak van het coronavirus. Maar wat nou als veel van de verpakkingen, die zorgen voor het vers blijven van de producten, het milieu in gevaar brengen? Dat is een vraag die veel consumenten zich sinds de pandemie stellen. Voorafgaand aan de
COVID-19 crisis waren veel mensen al bezig met duurzaamheid. Consumenten werden steeds bewuster van de ecologische voetafdruk van de verpakkingssector. Consumenten gingen echter, als gevolg van de pandemie, ook steeds meer waarde hechten aan voedselveiligheid en hygiëne. Dat laatste kwam in het onderzoek van ABN Amro vooral naar voren. Hygiëne is nu eenmaal een belangrijk aspect bij de aankoop van voorverpakte verse groente en fruit. van McKinsey & Company, waarin de gevolgen van Ook uit onderzoek
de COVID-19-crisis op de noodzaak van een duurzame verpakking bij de eindgebruikers wordt onderzocht, blijkt dat tijdens de pandemie de bezorgdheid onder consumenten, over de voedselveiligheid, is toegenomen. Maar ook vragen steeds meer consumenten zich af wat de impact van die plastic verpakkingen op het milieu is. Volgens het bovengenoemde onderzoek zegt de meerderheid van de consumenten wereldwijd bereid te zijn om meer te betalen voor duurzame verpakkingen. Daarnaast willen steeds meer consumenten gaan voor een volledig verpakkingsvrij product. De belangrijkste reden hiervoor is dat ze van mening zijn dat dit beter is voor het milieu en een plastic verpakking overbodig zou zijn. Zowel supermarkten als de levensmiddelenindustrie en groothandels werken aan oplossingen om niet recyclebare verpakkingen terug te dringen. Zo wordt er bijvoorbeeld gestreefd naar lichtere
verpakkingen en verpakkingen die gemaakt zijn uit één type kunststof. verassing dat duurzaam verpakken de komende tijd steeds belangrijker zal worden. De maatregelen tegen het coronavirus spelen hier onder andere een rol in. Er wordt namelijk al lange tijd geadviseerd aan mensen om thuis te werHet is geen
ken. Hierdoor hebben veel mensen niet meer de kans om eten en drinken te kopen op het treinstation of bij het bedrijfsrestaurant. Daardoor ontstaat er een natuurlijke afname in (klein)verpakkingen. Daarnaast worden steeds meer consumenten bewust van de milieuschade van plastic verpakkingen, waardoor duurzame verpakkingen vaak in gesprekken
zijn terug te vinden. Zoals eerder vermeldt zijn veel mensen daarom ook sneller bereid om meer te betalen voor duurzame verpakkingen. Dit is voor veel fabrikanten en retailers een goede reden om te blijven innoveren op het gebied van nieuwe verpakkingsformaten die zijn ontworpen om de recyclebaarheid te verbeteren.
Naar een Uitgebreide Maatschappelijke Verantwoordelijkheid! Opinie Wie vraagt naar de toekomst van duurzaam verpakken, krijgt vaak als antwoord dat het bedrijfsleven meer en beter moeten recyclen. Dat is zeker waar, het behoort ook tot de zogenoemde Uitgebreide Producenten Verantwoordelijkheid. Maar, het is een te gemakkelijk antwoord voor de opgaven waar we voor staan. Foto: Persfoto
N
atuurlijk willen we
meer en beter recyclen. Niet voor niets is dat het belangrijkste spoor uit de vorig jaar verschenen KIDV-publicatie The State of Sustainable Packaging. Hierin geeft het KIDV een strategische kijk op samenwerkingen en innovaties die nodig zijn voor een intrinsiek duurzame verpakkingsketen. Daarin hebben we alleen nog verpakkingen die géén schade aan mens en milieu toebrengen. Daar hebben we alle partijen bij nodig: van de consument die zijn verpakkingen scheidt, tot gemeenten die inzamelen en de sorteerders en recyclers die verder kunnen innoveren.
In de nieuwe Europese afvaldoelstellingen worden hogere recyclingpercentages aan het bedrijfsleven opgelegd. Dit vormt – samen met de vraag vanuit de maatschappij – een belangrijke drive om de recycling te verbeteren. Een andere goede reden is dat we de huidige materiaalstromen zoveel mogelijk nuttig moeten blijven toepassen, om onze doelstellingen van een circulaire economie te behalen. Op het gebied van verpakkingen heeft dat er inmiddels toe geleid dat steeds meer bedrijven binnen enkele jaren alleen nog honderd procent recyclebare en herbruikbare verpakkingen op de markt willen brengen. Maar zij kunnen dit niet alleen...
recycling op een hoger peil willen én moeten brengen, zijn daarnaast andere stappen op de verduurzamingsladder nodig. Die worden in de bekende R-terminologie onder meer aangeduid met Reduce (minder verpakkingsmateriaal), Reuse (herbruikbare verpakkingen), Resource (duurzaam geproduceerde en gewonnen grondstoffen, toepassing van recyclaat) en Rethink (hoe vullen we onze behoeften heel anders in?). Behalve dat we
moet er wel een tandje bij. Méér dan dat zelfs. Om ‘Nederland circulair in 2050’ te halen, zijn extra inspanningen hard nodig. Hier kunnen we invulling aan geven door van alle huidige akkoorden en agenda’s versneld door te pakken naar innovatie en implementatie. Van de vergadertafels en discussieplatforms moeten we naar regie van de praktijk, waarin klinkende arrangementen door de markt worden opgepakt. De koplopers nemen daarbij het initiatief en de overheid borgt hun succes door haar eigen instrumentarium in te zetten. Op deze sporen
een terugtredende overheid pleit ik dan ook voor een participerende overheid, die juist naar voren stapt en die majeure vraagstukken (klimaat, CO2, grondstoffen) voortvarend oppakt en de nu soms nog belemmerende wetgeving aanpast. De inzet op klimaat is inmiddels steeds forser, maar de inzet op een circulaire economie en nieuwe productie- en consumptiepraktijken nog beperkt. Waarom eten we asperges in de winter? De verantwoordelijkheid alleen bij het bedrijfsleven neerleggen, gaat voorbij aan de complexiteit van de nodige veranderinIn plaats van
gen. Om de huidige materiaalketens volledig gesloten te krijgen, moet het roer verder om dan menigeen nu denkt. van een Uitgebreide Producenten Verantwoordelijkheid naar de Uitgebreide Maatschappelijke Verantwoordelijkheid, waarbij iedereen – het All Actors Principle – verplicht is zijn of haar steentje bij te dragen! Kortom, we moeten
Chris Bruijnes Directeur Kennisinstituut Duurzaam Verpakken
Smart, Safe en Sustainable Hier spreekt men over etiketten zoals anderen over een goed boek of een mooi schilderij: met passie. Zoals Emile Reynders, de stichter van het familiebedrijf dat 60 jaar geleden al deed. Dat ondernemend avontuur begon bescheiden: vader Emile installeerde een drukpers in zijn achterkeuken en drukte naamkaartjes, doop- en huwelijksuitnodigingen. Toen zelfklevende etiketten hun intrede deden, richtte hij zich vrij snel op die innovatie en groeide het bedrijf - mede onder impuls van zijn drie zonen Paul, Jacques en Marc, de huidige CEO - stap voor stap uit tot een belangrijke en gerespecteerde speler in die niche. “Ondanks COVID waren 2020 en 2021 geen mindere jaren.”, zegt Marc Reynders, “Onze productie is nooit stilgevallen al merkten we wel dat onze klanten de ontwikkeling van nieuwe producten tijdelijk terugschroefden. Retailers van sportmateriaal of van cosmetica die hun producten in eigen winkels verkopen, kregen het hard te verduren. En door het quasi stilvallen van het verkeer deelde ook de automotive sector flink in de klappen. En toch bracht de coronacrisis ook onverwachte opportuniteiten, zoals distileerderijen die ontsmettende handgels produceerden en extra labels vroegen.” “Wat we ook merkten,” vult Marco Van Hooff, de Sales Director aan, “was een grotere vraag naar luxueuzere etiketten voor convenience maaltijden; vooral gedurende de periode van de thuisquarantaine. Daaruit bleek duidelijk dat mensen de behoefte hadden om zichzelf eens extra te verwennen.”
“Smart”, “Safe” en “Sustainable” 3 pijlers die de toekomstvisie van Reynders dragen Smart Met de wereldwijde aanwezigheid van snelle en krachtige communicatie-systemen en de steeds groter wordende impact van sociale media, is er een onmiskenbare noodzaak om digitale informatie via deze nieuwe lijnen te kanaliseren. Dankzij onze R-connect lijn (met o.m. RFID & NFC tags) komen we tegemoet aan deze nood aan een one-step-solution voor ‘consumer loyalty programs’, ‘instant authentication’, ‘augmented reality’, ‘sponsor campaigns’, enz... In het kort: we helpen onze klanten om het leven van hun klanten gemakkelijker te maken.
Safe
Marc Reynders CEO
Veiligheidsetiketten moeten consumenten, bedrijven en controlerende organisaties in staat stellen om authentieke goederen en producten vrij gemakkelijk en op een betrouwbare manier te valideren. Openlijke beveiliging - zgn. “overt security” - is de eerste barrière tegen namaak. De meest doeltreffende zijn die welke iedereen zonder technische hulp of apps kan verifiëren. Daarom maken onze QUAZAR® sluitlabels gebruik van helder gedrukte en visueel opvallende effecten. Het resultaat: twee duidelijk verschillende beelden die je afzonderlijk checkt door het label licht te kantelen. Deze innovatieve technologie stimuleert de betrokkenheid van de consument, wat leidt tot een hoger vertrouwen in het aangeschafte product. Daarnaast hebben we een nauwe werkrelatie met de firma ScanTrust die een veilige, unieke identificatie ontwikkelde om verpakking en consument via Internet te verbinden en op die manier “Supply Chain Security”, “Consumer Engagement”, “Brand Protection”, en “Real- time Business Intelligence” mogelijk te maken.
Sustainable “Ondernemen is voortdurend proberen om je zaak te verbeteren en niet wachten tot zaken op jou afkomen. Het heeft minder met winstdrang te maken dan wel met het optimaliseren van productieprocessen. Winst is vanzelfsprekend nodig en zorgt voor continuïteit. Wij worden hier gedreven door de kwaliteit van onze producten en het enthousiasme om er altijd weer nieuwe te ontwikkelen. In elke professionele activiteit is er een versmalling en toch zijn er nog altijd opportuniteiten. Je moet ze alleen weten te ontdekken.”
Door de groeiende aandacht voor recyclage en circulaire economie biedt Reynders zijn Triple R portfolio aan. Het is een selectie van courant verkrijgbare materialen die onze leveranciers aanbieden en waarin we zelf sterk geloven. Om opgenomen te worden in dit “Reduce | Reuse | Recycle” aanbod gelden strenge selectiecriteria, zoals kostprijs, esthetiek, verwerkbaarheid, beschikbaarheid en duurzaamheid. Best beschikbare technologieën blijven tevens een criterium waar je niet omheen kan. Concreet merken we dat het aandeel van onze ZIP-sleeves toeneemt. Dat zijn shrink sleeves met een verticale perforatie, waardoor die voor recyclage-doeleinden gemakkelijk van de primaire verpakking kan gescheiden worden.
www.reynders.com
16
Toekomst van de Industrie analysenederland.nl
‘De helft van de consumenten gaat met de auto naar de winkel’ Verpakkingsindustie In het afgelopen jaar zijn we meer dan ooit online gaan bestellen. E-commerce is en blijft booming en omnichannel is inmiddels bijna de standaard geworden. Maar tegelijkertijd steekt ook steeds meer de vraag of dit eigenlijk wel zo goed is voor de wereld de kop op. Tekst: Marjon Kruize Foto: Unsplash
“
is natuurlijk een hele ingewikkelde tijd geweest”, vertelt Marlene ten Ham, directeur van Thuiswinkel.org. “De e-commerce branche had te maken met een enorme groei en dat gaf extreme drukte. Ondanks dat het nu weer normalere vormen aanneemt, zien we dat e-commerce razend populair blijft.” Het afgelopen jaar
Consumenten willen steeds meer transparantie in de logistieke keten en je ziet dat webshops daar ook op in gaan spelen. Die toenemende druk-
zorgde ervoor dat er in de sector snel geïnnoveerd moest worden. “We zagen grote winkels die hun winkel te
in coronatijd gebruikten als distributiecentrum en die van daaruit zero-emissie vervoer regelden”, stelt Ten Ham. “Er werd volop geëxperimenteerd met bezorging per fiets, bezorghubs in de wijk, pakketkluizen en ook de besturingssystemen in de retourverwerking werden steeds meer data gedreven.”
De e-commerce branche had te maken met een enorme groei en dat gaf extreme drukte.
dat men het afgelopen jaar meer lokaal is gaan bestellen. Dat had natuurlijk te maken met corona, maar men wil ook gewoon weten waar zijn of haar product vandaan komt. Consumenten willen steeds meer transparantie in de logistieke keten en je ziet dat webshops daar ook op in gaan spelen. Al vraagt dat wel een enorme omschakeling, want hoe verzeker je dat niet alleen jij, maar ook jouw leveranciers duurzaam zijn?”
E-commerce blijft razend populair. consument bewuster is geworden van duurzaamheid in de retail sector, is het gedrag daar nog niet altijd naar. “Voor een bezoek aan de fysieke winkel pakt nog meer dan de helft van de consumenten de auto”, stelt Ten Ham. “Dat is nog slechter dan bezorging aan huis. Dus we zijn er zeker nog niet.” Ondanks dat de
Die veranderingen gin-
een stuk verder dan de logistiek alleen, vertelt Ten Ham. “Ook bij de verpakkingen zagen we volop innovatie. Steeds meer verpakkingen zijn gemaakt van gerecycled materiaal en er komen steeds meer soorten machines op de markt die verpakkingen op maat kunnen leveren voor grote en kleine webwinkels waardoor deze minder ruimte innemen in de vrachtwagen.” gen
Dat soort duurzame
worden ook voor de consument steeds belangrijker. “Zo’n veertig procent van de consumenten vindt duurzame bezorging heel belangrijk”, vertelt Ten Ham. “En maar liefst twaalf procent wil er zelfs voor betalen. We zagen in het consumentengedrag ook initiatieven
Digitale kroniek
Zo’n veertig procent van de consumenten vindt duurzame bezorging heel belangrijk. om de consument te stimuleren duurzame keuzes te maken, Een goede manier
Zo’n veertig procent van de consumenten vindt duurzame bezorging heel belangrijk.
aldus Ten Ham, is het meegeven van verschillende opties. “Daar hebben wij ons project Bewust Bezorgd ook voor opgericht. Hierin laten webshops de consument bepalen of ze voor de snelle of de duurzame optie willen kiezen. Ze kunnen dan de keuze voor duurzaamheid laten meewe-
gen in hun bestelling.” de retailers op hun beurt dan weer om nog duurzamer om te gaan met de verzending en bezorging van pakketten. “Met onze rekentool krijgt de retailer per pakket inzicht in de CO2-uitstoot van de En dat stimuleert
bezorging en op basis daarvan kunnen ze verbeteringen doorvoeren op de verpakking, de voertuigen en de pakketpunten. Het is een behoorlijke investering, maar het is er wel één die de sector moet maken. Zo komen consument en retailer samen tot een duurzamere supply chain.”
Duurzaam wonen hoeft geen ingewikkelde zaak te zijn Online artikel
Om het belang van duurzaam wonen kan niemand tegenwoordig meer heen. Wat tien jaar geleden nog vooral rond sluimerde bij een select groepje milieuactivisten en trendsetters is nu doorgedrongen tot de grote massa. Toch moet er bij veel huishoudens nog het nodige gebeuren om daadwerkelijk stappen te maken richting een duurzame woning. Tekst: Marjon Kruize Foto: Persfoto
D
e bewustwording
is, mede door de aardbevingsproblematiek in Groningen, in een stroomversnelling geraakt. Bovendien moet er rekening gehouden worden met het Klimaatakkoord, waarin is vastgesteld dat de gebouwde omgeving de CO2-uitstoot voor 2030 met 3,4 miljard kilo moet verminderen. Dat betekent zo’n 50.000 bestaande woningen per jaar verduurzamen in 2021, en ruim voor 2030 al 200.000 woningen per jaar aanpassen. Maar veel mensen zullen niet
me-teen trek hebben om in de rotzooi van een verbouwing te zitten. De verduurzamingsopgave zit hem vooral in de
7,7 miljoen woningen die er in Nederland zijn. Voor een deel zijn deze woningen in handen van corporaties en andere ver-huurders en ongeveer 4,2 miljoen woningen zijn in bezit van particulieren. Het gros van alle woningen heeft energielabel B tot en met F en daar moet toch wel het een en ander aan gebeuren. Volgens de experts kan dit
het beste gedaan worden door te verduurzamen in kleine stappen. Zaken die al vrij ver ontwikkeld zijn zoals drie dubbel glas (HR ++ glas), muur-, dak- en vloerisolatie en zonnepanelen zijn betaalbare maatregelen om flink energie te besparen die makkelijk verkrijgbaar zijn.
Hebben we uw interesse gewekt? Het gehele artikel leest u op: analysenederland.nl
Ook het betaalbaar houden
van het verduurzamen is een belangrijke factor. Als je op dit moment een bestaand huis met energielabel D of E energieneutraal wilt maken, kost je dat een investering van ruim 70.000 euro. Uit onderzoek blijkt dat mensen bereid zijn om ongeveer 15.000 euro uit te geven aan energiebesparende maatregelen. Voor dit bedrag heb je HR++ glas, zonnepanelen, muurisolatie en voor € 2.000,- heb je al een perfecte vloerisolatie inclusief wering van vocht uit de kruipruimtebodem. Deze uitgave is te overzien en bovendien wordt je woning ook meer waard met deze aanpassingen.
RAJA - Partner Content
17
analysenederland.nl
RAJA - Partner Content
Duurzaam verpakken: E-commerce verduurzamen stopt niet bij innovatieve verpakkingen, transport en logistiek zijn net zo belangrijk Partner Content RAJA
Wanneer het gaat over e-commerce wordt vaak gesproken over de milieu-impact. Hieronder vallen de verpakkingen van de bestelde producten, en zeker in die sector wordt volop geïnnoveerd op het gebied van verduurzaming. Verpakkingen worden vaak als nietduurzaam gezien omdat ze voor de doorsnee consument het enige ‘zichtbare’ deel zijn van de e-commerceketen. Na het uitpakken van het product blijft de consument achter met een ‘restproduct’ (= het afgedankte verpakkingsmateriaal). Dat lijkt enkel negatieve connotaties te hebben, maar verpakkingen zijn om een aantal redenen onmisbaar om de verzending mogelijk te maken. Zonder verpakking is je product namelijk onbeschermd. Er worden gelukkig heel veel stappen gezet om de duurzaamheid van verpakkingen verder te ontwikkelen.
“Terwijl er eigenlijk meer mogelijk is. Denk bijvoorbeeld aan dozen met een retoursluiting om goederen makkelijk terug te sturen, maar ook aan speciale kunststofdozen die je terug kunt sturen naar de afzender zodat zij deze opnieuw kunnen gebruiken. Daarnaast kunnen de verpakkingen weer worden gebruikt om bijvoorbeeld vulmateriaal van te maken. Het belangrijkste is dat we aan de webshop en eindklanten duidelijk maken hoe ze met de verpakking om moeten gaan, zodat zij deze ook daadwerkelijk gaan recyclen.” 3. Vervangen: “Plastic verpakkingsmateriaal wordt tegenwoordig vaak vervangen door een papieren variant. Zo schakelen heel wat bedrijven over op papieren tape in plaats van PVC of PPtape. Daarnaast wordt er steeds meer verpakkingsmateriaal uit gerecycled plastic gebruikt. De afgelopen jaren zijn die opties een stuk goedkoper geworden en is de kwaliteit enorm verbeterd, dus men staat daar nu zeker voor open.” 4. Hernieuwen: “Niet alleen de verpakking zelf, maar ook het vulmiddel voor de verpakking wordt steeds vaker gemaakt van gerecycled materiaal. Pakketjes kan je makkelijk opvullen met papieren opvulmateriaal. We willen bij het maken hiervan ook steeds meer inzetten op het gebruik van hernieuwbare grondstoffen, zoals papier en karton.”
5. Recyclen: “Onze luchtkussenenvelop kan na gebruik makkelijk opnieuw gerecycled • De eindklant: deze heeft de Gidi Pluym worden. De noppenfolie is makkelijk te verantwoordelijkheid om duurzame algemeen directeur scheiden van de papieren envelop: beide opties (verpakking, leveringstermijnen) bij RAJA Benelux materialen kunnen hierdoor apart worden te kiezen indien ze worden aangeboden gesorteerd en gerecycled. Sinds kort staat en het verpakkingsmateriaal op de “Bij RAJA volgen we de evolutie van de dit geprint op de envelop aan de hand van juiste manier aan te bieden voor markt heel nauw op en trekken we dat ook een logo zodat ook de eindgebruiker correct recycling. door in ons eigen productaanbod.”, vertelt kan sorteren.” Gidi Pluym, algemeen directeur bij RAJA “We nemen onze verantwoordelijkheid Benelux, een partner in de distributie op het E-commerce is een keten van verschillende door mee te innoveren en ons aanbod gebied van verpakkingen, kantoorartikelen activiteiten en actoren. Naast verpakkingen uit te breiden. Voor elke conventionele en magazijnbenodigdheden. “Deze zijn ook nog heel wat andere aspecten verpakkingsoplossing hebben we bij ontwikkeling vertaalt zich in 5 van belang om duurzaam online shoppen RAJA inmiddels een gedegen duurzaam basisprincipes: verminderen, hergebruiken, mogelijk te maken. alternatief. Daarom is het ook zo belangrijk vervangen, hernieuwen en recycleren.” • De webshops zelf: welke dat we onze klanten zoveel mogelijk verzendopties bieden ze aan, welke informatie en hulpmiddelen bieden om 1. Verminderen: “Gebruik een doos verpakkingsmaterialen gebruiken ze? hun producten op de juiste manier en met variabele vulhoogte om het volume • De verpakkingsindustrie: welke zo duurzaam mogelijk te verpakken. van je verpakking tot een minimum te verpakkingen worden aangeboden en Uiteindelijk willen we op die manier beperken. Denk aan een verpakking hoe worden de gebruikers (webshops) meewerken aan de verduurzaming van die al op voorhand is aangepast aan het van die verpakkingen geadviseerd? e-commerce.” product zoals bijvoorbeeld een wijndoos of • De transporteurs = de last mile. Hoe boekverpakking.” organiseert de sector zich om meerdere Een grote uitdaging binnen de logistieke leveringen per dag op hetzelfde adres keten, is het vervoeren van lucht. 2. Hergebruiken: “Een doos wordt vaak te vermijden? Gebruik van duurzame “Momenteel wordt er tot wel 40 % lucht maar een keer gebruikt”, vertelt Pluym. transportmiddelen etc., enz. vervoerd in de last mile logistiek”, vertelt
www.rajapack.nl
Pluym. Daar valt dus een wereld te winnen. Om daarop in te spelen hebben we dozen ontwikkeld die zo zijn ingesneden dat ze op twaalf verschillende hoogtes gebruikt kunnen worden. Op die manier wordt het transport van lucht in de dozen vermeden. Door bovendien onze vrachtwagens zoals een spel Tetris van vloer tot plafond te vullen, benutten we de maximale transportcapaciteit. Ook op dat vlak dragen we meer dan een steentje bij.”
”
“Er worden gelukkig heel veel stappen gezet om de duurzaamheid van verpakkingen verder te ontwikkelen.”
18
Toekomst van de Industrie analysenederland.nl
De verpakkingsindustrie is er nog niet Verpakkingsindustie
De verpakkingsindustrie gaat een dynamische tijd tegemoet. Plastics uit olie is geen triviale optie meer nu als gevolg van de energietransitie en de veranderende inzichten over woon-werkverkeer minder benzine en diesel worden gebruikt, raffinaderijen langzaam uit Europa verdwijnen en primaire plastics duurder worden en meer uit Azië zullen moeten worden geïmporteerd. Diezelfde raffinaderijen maken immers ook de basiscomponenten van verpakkingsplastics. Tekst: Marjon Kruize
E Om de CO2-uitstoot vanuit de verpakkingsindustrie te verlagen moet er iets veranderen.
Door slechte handhaving verhogen we de CO²-uitstoot Verpakkingsindustie
Om de CO2-uitstoot vanuit de verpakkingsindustrie te verlagen moet er iets veranderen. In dit verhaal wordt plastic vaak als de grote boosdoener gezien, waarvoor alternatieven gezocht moeten worden. Maar die alternatieven vormen helemaal geen oplossing. “Ze dragen juist bij aan het probleem.”
Tekst: Marjon Kruize Foto: Pexels
A
het plastic gaat vervangen door alternatieven als bioplastic of karton kan het wellicht zijn dat je daarmee juist de CO2-uitstoot verhoogd, stelt Marco van Heugten, directeur van MultiTray. “We gaan nu eigenlijk op zoek naar alternatieven voor plastic zodat het minder uitmaakt als het materiaal in de natuur terechtkomt. Denk bijvoorbeeld aan frietbakjes die in de toekomst niet meer van plastic gemaakt mogen worden, maar enkel nog van karton. Dat is hartstikke leuk bedacht, want karton is in de eerste instantie natuurlijk een recyclebaar materiaal, maar in de praktijk ls je al
werkt dat bij een frietbakje wellicht nog niet. recyclen van karton wellicht ook helemaal niet zo duurzaam als we denken. “Ja karton is goed te recyclen”, vertelt Van Heugten. “Maar niet oneindig, want iedere keer gaat de kwaliteit achteruit. Tel daar nog eens bij op dat het recyclen veel water en energie kost, en je hebt de milieuwinst van het gebruik van een natuurlijk materiaal al snel volledig teniet gedaan. Onderbouwing doormiddel van goede LCA’s (Life Cycle Assesment) ofwel footprint berekeningen, van cradle to cradle, zal zorgen dat we het juiste materiaal gaan inzetten voor een product. Dat kan in het ene geval karton zijn, maar in het andere geval juist plastic. Met het continu verzamelen van de juiste data (LCA), proberen wij greenwashing tegen te gaan.” Daarnaast is het
plastics door alternatieven, zet volgens Van Heugten geen zoden aan de dijk. “Neem als voorbeeld het vervangen doormiddel van bioplastic, hoeveel hectare mais heb je dan wel niet nodig? En hoe staat het met deze CO2 footprint? Kan je van dat mais niet beter voedsel maken? Laat dit dan ook nog Het vervangen van
eens lastiger en milieuonvriendelijker te recyclen zijn, in tegenstelling tot bekende plasticsoorten.”
We gaan nu eigenlijk op zoek naar alternatieven voor plastic zodat het minder uitmaakt als het materiaal in de natuur terechtkomt. dat deze materialen slecht zijn, stelt Van Heugten, maar wel dat we goed moeten nadenken over de plekken waar we ze inzetten. “Een kartonnen doos is gewoon een kartonnen doos, daar hoeven we echt geen plastic voor te gaan gebruiken. En bioplastic is een top alternatief voor een restaurant langs het water waar nogal eens een glas van tafel valt. Als het materiaal in het water terechtkomt, kan dat immers geen kwaad. Maar gebruik deze materialen nou waar ze daadwerkelijk beter zijn en dat geldt voor alle andere materialen ook.’’ Dat betekent niet
we dan dat dat plastic niet in onze natuur terecht komt? Want dat is natuurlijk wel extreem vervuiMaar hoe zorgen
lend. “Handhaving”, vertelt Van Heugten. “Er wordt niet genoeg gehandhaafd en de boete op zwerfafval is nu maar 150 euro. Eigenlijk zou die veel hoger moeten zijn, want de schade die je aan het milieu aanbrengt is enorm. Als je daar de discussie over aangaat is het antwoord vaak dat vervuilers een hogere boete niet kunnen betalen, maar daar houden we bij een snelheidsovertreding toch ook geen rekening mee? Men zegt steeds maar dat we dit gezamenlijk op moeten lossen, maar feitelijk moet de industrie het dan maar zelf doen door alternatieve materialen te ontwikkelen. Dat heeft gewoon geen zin, de CO2-uitstoot wordt alleen maar hoger. Als we echt, structureel iets willen doen, dan moet de regering deze feiten onder ogen zien en echt gaan inzetten op betere handhaving. Natuurlijk is er ook bewustwording vanuit de consument nodig, maar we moeten niet nu uit emotie beslissingen nemen die eigenlijk veel slechter kunnen zijn dan wat je probeert op te lossen.”
is dat de continue instroom van nieuwe plastics een gestage toename van de vervuiling van de oceanen veroorzaakt en niemand weet wat dat op termijn voor de voedselvoorziening uit zee betekent, vertelt Peter Rem, professor Head of Resources & Recycling Station TU Delf. “Tegelijk zijn de twee andere opties voor de verpakkingsindustrie, bio plastics en gerecyclede plastics, nog onderontwikkeld, en daarom nog altijd duur in relatie tot hun gebruikswaarde.” en ander punt
een relatie tussen deze twee opties, omdat hogere kosten en beperkte beschikbaarheid van grondstoffen voor bio plastics minder een probleem zijn als ze goedkoop gerecycled kunnen worden, gaat Rem verder. “De grote vraag is daarom of de recycling van verpakkingsplastics op korte termijn en op grote schaal hoogwaardige plastics kan produceren. Het antwoord op die vraag is dat het glas halfleeg en halfvol is. Het onderzoek naar plasticrecycling is altijd heel bescheiden geweest in relatie tot de economische grootte van de sector. Op basis van de gewenste mate van innovatie die de sector zou moeten doormaken zou het onderzoek rond de 5 procent van de omzet van de industrie moeten bedragen en zouden Europese programma’s zoals Horizon daar een significant deel van moeten trekken. In werkelijkheid wordt er nauwelijks fundamenteel onderzoek gedaan naar plasticrecycling en is de innovatie navenant traag.”
zonder schoenen, glas of andere vreemde componenten heeft een grote vlucht genomen. We weten nu ook hoe belangrijk het is om plastic flakes intensief te reinigen voordat ze gesorteerd en hergebruikt worden en hoe dat kosteneffectief kan. Geavanceerde sensoren kunnen nu van elke individuele plastic flake achterhalen of de plasticsoort hoort bij een Albert Heijn yoghurtbekertje of een PLUS koekjesverpakking. We zijn zelfs in staat om flakes van vaste kunststofverpakkingen bij grote snelheid praktisch zonder overlap dicht naast elkaar neer te leggen, zodat we in principe elke flake uit de stroom kunnen selecteren om die weer terug te brengen naar de oorspronkelijke toepassing.”
In werkelijkheid wordt er nauwelijks fundamenteel onderzoek gedaan naar plasticrecycling en is de innovatie navenant traag.
Er is ook
Toch zijn er wel wat leuke resultaten bereikt. “Het grootschalig, economisch automatisch verwerken van ruw afval tot plasticstromen
helaas het goede nieuws, besluit Rem. “De mogelijkheden om de flakes met microscopische bewegingen uit elkaar te bewegen en via een logaritmisch schema in heel veel verschillende soorten af te voeren naar hun oorspronkelijke toepassing zijn wel onderzocht op fundamenteel niveau, maar er is nog nooit een prototype gebouwd dat zo’n proces kan demonstreren. De stap naar een industriële oplossing voor het hoogwaardig en goedkoop recyclen van verpakkingen is dus nog toekomstmuziek, ook omdat de benodigde digitale, on-demand operatie van zulke recyclingfabrieken nog onbekend is in de praktijk van vandaag. Het is, met andere woorden, een kwestie van tijd.” Maar daar stopt
RENEWI - Partner Content
19
analysenederland.nl
RENEWI - Partner Content
‘Met meer secundaire grondstoffen in producten écht bijdragen aan een circulaire economie’ (SUP)”, vertelt Marc den Hartog, Managing Director Renewi Nederland. “De richtlijnen van afgelopen juli zijn in heel Europa Europa wil de vooroploper zijn in vrij vlot ingevoerd, zonder dat er ook de strijd tegen zwerfafval in zee en nationale richtlijnen opgesteld zijn waarin plasticvervuiling in het algemeen. gewaarborgd wordt welke alternatieven Daarom zijn de EU-richtlijnen erop gericht beter zijn. En voor de alternatieven zijn er het volume en de impact van bepaalde nog helemaal geen goede afvalinzamel- en plastic producten op het milieu verder recyclingmogelijkheden beschikbaar om terug te dringen. Vanaf 3 juli jongstleden het materiaal duurzaam te verwerken.” Dit zijn hiervoor onder andere plastic heeft tot gevolg dat de keten niet volledig wegwerpproducten als wattenstaafjes, was voorbereid. rietjes en ballonstokjes verboden. De komende jaren worden deze richtlijnen SUP verder uitgebreid en aangescherpt met Met de invoering van de nieuwe SUPmeer aanverwante producten. richtlijnen zien we een enorme toename in het gebruik van materialen als bamboe, palmblad, suikerriet en papier- en karton verpakkingen aldus Bert-Jan Westerik, Commercial Director Renewi Nederland. “Er is vooralsnog weinig bekend over deze alternatieven en aan de buitenkant is niet goed te zien wat de precieze samenstelling is. Dus het is ook niet helemaal duidelijk waar het weggegooid kan worden met mogelijke vervuilingen van bepaalde afvalstromen tot gevolg. Er zijn momenteel nog geen specifieke recyclingmethoden beschikbaar Marc den Hartog voor verpakkingen van bamboe, palmblad, Managing Director suikerriet en papier- en kartondisposables Renewi Nederland (met een coating die in aanraking zijn gekomen met voedsel). En de papier- en kartondisposables die in aanraking zijn gekomen met voedsel zijn niet recyclebaar, omdat er al snel een rottingsproces in werking treedt wat ten koste gaat van de papiervezels. Maar wat niet is kan nog komen! Als organisatie zijn we voortdurend op zoek naar nieuwe circulaire oplossingen.” Partner Content Renewi
Bert-Jan Westerik Commercial Director Renewi Nederland
“Als waste-to-product organisatie zien wij hierdoor in alle sectoren een sterk toenemende vraag naar alternatieven voor deze zogenaamde Single Use Plastics
www.renewi.com
Mission 75 Den Hartog: “Renewi speelt een belangrijke en innovatieve rol als het gaat om wasteto-product-oplossingen, daarom startten we een missie: Mission75. Deze missie verwijst naar ons ambitieuze plan om ons eigen recyclingpercentage tegen 2025 te verhogen van 65% naar 75%. Met onze Mission 75 willen we acht miljoen ton secundaire materialen in de markt zetten als alternatief voor nieuwe grondstoffen.
Binnen deze duurzame doelstellingen zijn diverse pilots gestart en concepten ontwikkeld die onder andere ook bijdragen aan de recycling van verpakkingen. Zoals bijvoorbeeld de duurzame verwerking voor PMD-verpakkingen voor de zakelijke markt, het traceerbaar maken van partijen kartonnen bekers alsook de recycling van gebruikte verpakkingen en producten uit operatiekamers. Door single use producten weer een nieuw leven te geven wordt op grondstoffen bespaard en voorkomen we dat ze in de verbrandingsoven terechtkomen.”
instrumentarium vormen een belangrijk aandeel in deze vervuiling... “Dat eenmalige gebruik van materialen is zonde en is de hele keten een doorn in het oog”, aldus Den Hartog. “Om die reden zijn wij samen met onze partner GreenCycl diverse pilots gestart in ziekenhuizen, die zorgen voor ‘Circulariteit in operatiekamers’.
Westerik vult aan: “Eén van deze pilots betreft de ‘inpakdoeken’ welke door ons worden gerecycled en opnieuw ingezet. Deze kunststof polypropleen (PP) verpakkingsdoeken worden in ziekenhuizen PMD gebruikt om instrumenten af te dekken Zo is er voor bedrijven en organisaties de voordat deze naar de operatiekamer gaan. inzameling en recycling van PMD (Plastic Het personeel zamelt deze gebruikte doeken verpakkingen Metalen verpakkingen en inmiddels luchtdicht in. Renewi haalt deze Drinkpakken) via Renewi beschikbaar. Deze PP-doeken vervolgens op waarna GreenCycl deze in een speciale SteriMelt-installatie, verpakkingen worden via een geavanceerde recyclinginstallatie gesorteerd en omgezet tot omsmelt naar een PP-blok. Van dit blok grondstoffen voor bijvoorbeeld een kunststof kan Renewi PP-granulaat maken dat op tuinbank, een fiets of kartonnen dozen. Zelfs zijn beurt kan worden toegepast in nieuwe de laagwaardige plastics worden in dit proces producten.” omgezet tot nieuwe producten. Den Hartog: “Een prachtig ander voorbeeld is de pilot waarin we met Johnson & Kartonnen drinkbekers De kartonnen drinkbekers vormen eveneens Johnson Medical Devices Nederland en GreenCycl, werken aan een circulaire een voorbeeld waarbij single-use-producten oplossing voor medische ‘staplers’. Staplers een nieuwe toepassing krijgen, aldus zijn apparaten die worden gebruikt tijdens Westerik. “Renewi zamelt de kartonnen ingrepen in het spijsverteringskanaal. drinkbekers via het concept ‘Collect a Cup’ Voorheen werden deze apparaten na in. Wanneer de bekers ‘schenkleeg’ apart eenmalig gebruik, via het ziekenhuisafval ter worden gehouden en binnen zes weken verbranding aangeboden. Dankzij de pilot verwerkt worden, kan de beker volledig weten we hoe we deze kunnen inzamelen worden gerecycled. Onze partner weekt en als grondstof voor nieuwe producten via een installatie het karton los van de terug kunnen leveren aan ziekenhuizen. PE-kunststof laag die aan de beker vastzit. In een gemiddeld tot groot ziekenhuis Het karton kan zo de grondstof worden worden op jaarbasis alleen al 40.000 voor toiletpapier en het kunststof dient instrumenten voor diverse toepassingen, na als grondstof voor nieuwe PE-kunststof eenmalig gebruik weggegooid en als risico producten.” Onlangs is aan dit concept toegevoegd dat de zakken met de kartonnen houdend medisch afval verbrandt. Door de genoemde materialen in te zamelen, op bekers ook traceerbaar zijn, zodat deze een hoogwaardige manier schoon te maken gevolgd kunnen worden of ingezamelde en opnieuw in te zetten als secundaire partijen kwalitatief goed genoeg zijn en/of dat er beter gescheiden moet worden aan de grondstof, wordt er minder CO2 uitgestoten en zijn er geen nieuwe meer grondstoffen bron. nodig. Om nog meer lineaire ketens circulair te maken, is ketensamenwerking cruciaal. Circulariteit in operatiekamers Wij zijn dan ook altijd op zoek naar partners Ziekenhuizen zijn momenteel in Nederland en klanten die hierin willen bijdragen.” verantwoordelijk voor 7% van de totale CO2-uitstoot. Single use verpakkingen en
20 Toekomst van de Industrie analysenederland.nl
Profiel Feiten Jennifer Muller is Manager Duurzaamheid bij branchevereniging Centraal Bureau Levensmiddelen. Onder haar leiding werken de aangesloten supermarkten aan het behalen van ambities op het gebied van duurzaam verpakken. Muller was voorheen werkzaam bij Deloitte als (senior) consultant sustainability.
De supermarktbranche heeft grote ambities op het gebied van verpakkingen. Het moet duurzamer. Een kwestie van willen én moeten. “Aan de ene kant is het de intrinsieke motivatie van de supermarkten zelf, maar aan de andere kant speelt zeker ook de vraag vanuit de consument.” Tekst: Jerry Huinder Foto: Persfoto
I
‘Het besef vanuit de branche dat er iets moet gebeuren is groot’
procent minder verpakkingsmateriaal, 95% recyclebaar verpakkingsmateriaal, 100% FSC, PEFC gecertificeerd karton en papier, 50% gebruik van rPET en 100% wegwerp- en recycling logo’s. Dat is de ambitie van de supermarkten in Nederland. Gezamenlijk. Althans, als het aankomt op de huismerken die ze voeren. Maar wat Jennifer Muller, Manager Duurzaamheid bij branchevereniging Centraal Bureau Levensmiddelen, stopt het daar niet. “Je moet natuurlijk volume hebben om uiteindelijk iets te bewerkstelligen in de hele verpakkingsketen. Je moet het echt met elkaar doen.” Reëel? Wat Muller betreft wel. “Of het nou huismerken betreft of A-merken, je loopt tegen dezelfde uitdagingen aan. De neuzen staan echt dezelfde kant op. Ik denk dat we er heel gelijkwaardig in staan.” n 2025 twintig
Dus de fabrikanten van de A-merken delen deze doelstellingen?
“Supermarkten kunnen enkel doelstellingen formuleren voor hun eigen huismerken, en daar zijn deze ambities dan ook op gebaseerd. Maar ADVERTENTIE
Toekomst van de Industrie
21
analysenederland.nl
naast huismerken staan er natuurlijk ook veel A-merken in de schappen. Met de fabrikanten van deze producten is vanuit de supermarkten en tussen de brancheverenigingen ook veel contact over duurzaam verpakken. We proberen onze eigen plannen en hun plannen zoveel mogelijk gelijk op te laten gaan.” Zijn supermarkten ook bereid om bedrijven te dwingen duurzaam te verpakken?
“Als brancheorganisatie zijn wij niet betrokken bij afspraken tussen bedrijven onderling maar wat ik wel weet is dat duurzaamheid in de hele keten wordt doorgevoerd. Dus dan heb je ook een code of conduct waar alle ketenpartners zich aan moeten houden. Maar dwingen zou ik niet willen zeggen, alles gaat in overleg. Er moet uiteindelijk ook intrinsieke motivatie zitten bij alle partijen om er iets mee te doen. Maar je ontkomt er natuurlijk niet aan dat als je dit wil doorvoeren bij je huismerken om ook met de A-merken het gesprek hierover aan te gaan.” Hoe belangrijk is ketensamenwerking bij het behalen van jullie doelstellingen?
“Onmisbaar. Bij verpakkingen kijk je van grondstof tot consument, de hele keten dus. Als supermarkt heb je alleen directe invloed op het stukje dat vlak achter en vlak voor je zit. Er zit een heel stuk van de productie en logistiek van verpakkingen achter waar je zelf minder zicht op hebt. Je invloedssfeer als supermarkt is beperkt, dus je moet die samen met de hele keten opbouwen. Supermarkten zijn zichtbaar, dus er wordt gedacht dat die het zomaar even kunnen regelen, maar er
zijn heel veel andere partijen actief die ook een rol spelen, zoals de fabrikanten van A-merken. We moeten het dus echt samen doen.” Wat is jullie rol als brancheorganisatie in dit verhaal?
“Het is onze rol om te kijken wat we collectief als branche kunnen oppakken, en daar is verpakken een goed voorbeeld van. Daarbinnen kunnen wij dan actief het gesprek tussen onze leden stimuleren en het resultaat van de afspraken monitoren.” Even terug naar jullie ambities. Alle supermarkten die bij jullie zijn aangesloten hebben de ambities onderschreven. Dat is een felicitatie waard, want lijkt me best moeilijk om in een competitieve sector als die van de supermarkten alle bedrijven op één lijn te krijgen wat betreft duurzaamheid. De ene supermarkt heeft daar andere doelstellingen in dan de ander, vermoed ik?
“Het interessante om te zien is dat heel erg intrinsiek vanuit de branche het besef is dat er iets moet gebeuren, dat supermarkten de verantwoordelijkheid hebben naar de consument en de andere ketenpartijen, maar überhaupt naar de maatschappij, om te verduurzamen. Verpakken is daar een heel belangrijk aspect van. Het hoort dus gewoon bij de bedrijfsvoering, ze zien het niet meer los van wat ze dagelijks doen. Supermarkten zijn op veel vlakken bezig. Deksels worden vervangen door sleeves, verpakkingsmaterialen worden verminderd, donkergekleurd plastic wordt uit gefaseerd. Ze zijn echt aan alle knoppen aan het draaien om de doelstellingen te bereiken.” In hoeverre speelt de vraag vanuit de klant een rol?
“Die speelt absoluut een grote rol. Aan de ene kant is het dus de intrinsieke motivatie van de supermarkten zelf, maar aan de andere kant speelt zeker ook de vraag vanuit de consument. Supermarkten werken zoveel mogelijk vraaggericht, en je ziet dat duurzaamheid steeds meer leeft. Consumenten baseren hun aankoopkeuzes op verschillende factoren. Prijs kan een van deze elementen zijn, maar we zien dat duurzaamheid ook steeds belangrijker wordt gevonden. Bij alle producten moet de standaard wat betreft verpakkingen omhoog, maar het moet wel betaalbaar blijven voor Jan Modaal en de groepen daaronder. Zeker de huismerken.”
Consumentenperceptie is echt een heel belangrijke, daar kunnen we nog grote stappen in maken Is het de taak van supermarkten om de consument bewuster te laten winkelen?
“Zeker. Communicatie in de supermarkt is een heel belangrijk middel om dit onder de aandacht te brengen van de consument. De consument moet het snappen, en zeker op het gebied van verpakkingen kunnen we nog wel wat stappen zetten als het draait om kennis. Waarom doe je soms wel en soms geen plasticje om een komkommer? Plastic kan in diverse gevallen een betere keuze zijn dan papier of niet verpakken, bijvoorbeeld doordat een product langer houdbaar blijft en voedselverspilling wordt tegengegaan. Maar dat
is lastig te begrijpen voor veel consumenten, omdat er veel vooroordelen zijn rondom plastic. Zonde, want soms is het feitelijk heel goed te onderbouwen. Supermarkten kunnen daarbij helpen, maar wel in samenwerking met maatschappelijke organisaties en overheid, want als ze het alleen doen, zal het toch minder aanslaan.”
Golfkarton biedt duurzaamheid by design
Tegen welke uitdagingen lopen supermarkten aan bij het ontwikkelen van duurzame verpakkingen?
“Consumentenperceptie is dus echt een heel belangrijke, daar kunnen we nog grote stappen in maken. Daarnaast zijn er de technische uitdagingen: bepaalde materialen kunnen nog niet gerecycled worden. Wat daarbij niet helpt, of beter gezegd: echt zonde is, is dat er niet één Europees beleid is, één speelveld. Verschillende landen hebben verschillende regels wat betreft verpakkingen en recyclage. Dat maakt het lastig, zeker voor grote partijen die winkels hebben in verschillende landen. Er ontbreekt harmonisatie. Pas als we dat bereiken, kan je collectief zeggen: deze verpakking gebruiken we en dat moet zo worden gerecycleerd.” Tot slot: als jij je wensen neer mag leggen bij een nieuw kabinet, welke zouden dat dan zijn?
“Twee dingen. Ten eerste: zet echt vanuit de overheid in op informatieverstrekking over duurzaamheid en verpakkingen. Bijvoorbeeld over het nut en de noodzaak van plastic. Ten tweede zou ik een nieuw kabinet graag willen vragen om het afvallandschap nog meer te harmoniseren. Daar zouden de supermarkten heel erg mee geholpen zijn.”
Wouter van Tol Hoofd duurzaamheid bij DS Smith
Verpakkingsindustie
In de verpakkingswereld staat duurzaamheid steeds vaker hoog op de agenda. Zeker bij de materiaalkeuze valt er een hoop te winnen. Golfkarton steekt er wat betreft duurzaam materiaal met kop en schouders bovenuit. Tekst: Marjon Kruize Foto: Persfoto
“Wat dat betreft hebben we geluk, want houtvezels zijn al recyclebaar en wordt ook veel gerecycled”, vertelt Wouter van Tol, hoofd duurzaamheid bij DS Smith. “Het komt neer op de circulaire economie. Het idee van afval vinden we maar niks. Verpakkingen moeten niet langer als afval zien worden, maar als een grondstof voor nieuwe materialen. We hebben daarom een recycling activiteit dat al ons gebruikte papier en karton ophaalt. Hier wordt het gerecycled tot nieuw papier en dat papier wordt weer gebruikt voor nieuwe verpakkingen. Nadat dit gebruik wordt het wederom opgehaald voor recycling, zodat het opnieuw gerecycled kan worden. Dat doen we keer op keer. Houtvezel kan op deze manier tot wel 25 keer gebruikt worden.”
Echter, om dat te realiseren moet er al vroeg in het verpakkingsproces nagedacht worden over de recyclebaarheid. “Dat begint al bij het design”, vertelt Van Tol. “Het grootste gedeelte van de impact van een verpakking of product wordt namelijk bepaald in de designfase. Daarvoor zijn onze circulaire design principes ontwikkelt. Deze worden gebruikt door al onze designers. Door slimme keuzes te maken in de designfase, waaronder zorgen dat de verpakking honderd procent recyclebaar is, kunnen we vanaf het design duurzaamheid realiseren.” En dat is van groot belang, want als je verpakkingen niet recyclebaar zijn kom je in de huidige wereld niet meer mee. “Het is goed voor je bedrijf en voor het milieu”, vertelt Van Tol. “Klanten willen producten die duurzaam zijn, maar die er ook goed uitzien. Golfkarton is een fantastisch product op al deze punten. Het wordt in de praktijk ook daadwerkelijk veel gerecycled, in tegenstelling tot bijvoorbeeld plastic en het ziet er prachtig uit.”
ADVERTENTIE
22 Toekomst van de Industrie analysenederland.nl
‘Plastic niet per se slecht, maar moet niet in het milieu terechtkomen’ Verpakkingsindustie
Frank van Roomalen Managing Director
De SUP richtlijn die van kracht is gegaan juli jongstleden vraagt aan de lidstaten van de EU om het gebruik van kunststof drank- en voedselverpakkingen aanzienlijk te verminderen in 2026 ten opzichte van 2022. Hiermee wil de EU en ook de Nederlandse overheid zwerfafval op het land en in water terugdringen en verschuiving stimuleren naar meermalig gebruik van producten om zo verder te bewegen naar een circulaire economie.
Tekst: Féline van der Linde Foto: Pexels
“ Joost Lip Sustainability Manager
gedaan worden aan het zwerfafval”, vertelt Joost Lip, Sustainability Manager bij een groot verpakkingsbedrijf . “Dat begint bij jezelf door afval in de prullenbak te gooien en goed te scheiden, maar ook de EU heeft een grote rol hierin. Met de SUPrichtlijn, die juli jongstleden is ingetreden, wil de EU single-use plastics verminderen Er moet wat
en daarnaast meer plastic inzamelen en recyclen. Zo zijn sommige producten als plastic borden, rietjes en wattenstaafjes verboden en moeten onder andere bekers, die van plastic gemaakt zijn of plastic bevatten, voorzien zijn van een speciale markering.’’ het zwerfafval te verminderen is hartstikke goed, gaat Frank van Roomalen verder, managing director van een groot verpakkingsbedrijf. “Maar dat betekent niet dat plastic per se iets heel negatiefs is. Plastic kun je bijvoorbeeld prima uit hernieuwbare bronnen maken. Het is heel licht en draagt bij aan een langere houdbaarheid van voedsel en dranken. Het probleem is de discipline van de mens, die afval in het milieu blijft gooien. Helaas is het zoeken naar alternatieven voor bijvoorbeeld drinkrietjes alles behalve makkelijk.” Het doel om
dat de richtlijnen werden aangekondigd betekende dat voor heel veel bedrijven grote veranderingen. ‘’Dat vraagt ondernemers namelijk om een nieuwe strategie. Door o.a. proactief te informeren, roadmaps te ontwikkelen en inspiratiessessies te organiseren hebben Op het moment
“Er moet wat gedaan worden aan het zwerfafval”,
we onze klanten tot op heden kunnen ondersteunen met- en begeleiden bij de integratie van veranderende wetgeving. We zijn ons bewust van de noodzaak om de milieu impact van verpakkingen en disposables te verkleinen. Het verminderen van CO2 uitstoot is hierbij een veelvoorkomend uitgangspunt’’, aldus Van Roosmalen. is in 2023. Dan volgen er nog meer maatregelen om het gebruik van plastic wegwerpbekers De volgende stap
en -voedselverpakkingen te reduceren, zoals de introductie van een uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (UPV). Bovendien zal hergebruik de nieuwe norm kunnen worden en krijgen we mogelijk te maken met inzamelingsdoelstellingen voor recyclebare alternatieven. Wordt plastic goed ingezameld, gerecycled en opnieuw ingezet zodat het zijn functie heeft vervuld dan is plastic een prima product, besluit Lip. ‘’Het allerbelangrijkste waar de keten dus naartoe
moet werken is een circulaire economie, het verminderen van CO2 en samen kijken naar echt goede oplossingen die werken. We hebben het over complexe onderwerpen. Vandaag hoor je de oplossing en morgen is de oplossing alweer iets anders. Door samenwerkingen op te zoeken binnen de gehele keten en transparant te zijn is de kans groot om een gewenste uitkomst te realiseren die goed is voor mens en natuur.”
ADVERTENTIE
Duurzaam verpakken: hier begint het Tegenwoordig kijken we allemaal door een duurzame bril. Echter kan deze bril voor iedereen een andere sterkte of kleur glazen hebben. Feit is; verpakkingen en disposables moeten duurzamer. Een ongoing proces. We worden uitgedaagd om bewuste en onderbouwde keuzes te maken als het gaat om onder andere circulariteit, de CO2-emissie die verpakkingen en disposables met zich meebrengen, het afval én de afvalverwerking. Wetgeving heeft ons het afgelopen jaar overduidelijk nog meer in beweging gekregen. Een ontwikkeling die zeker de foodservice markt raakt en ons heeft laten inzien dat er een gebrek is aan duidelijke en eerlijke informatie over de duurzaamheid van zakelijke verbruiksgoederen, met name voedselverpakkingen en disposables. Om deze reden hebben we Verive gelanceerd. Een onafhankelijk en exclusief label met de missie om het duurzaamheidsthema eenvoudiger te maken, eerlijk advies middels een consultancy service te geven en duurzame producten als oplossing voor huidige vraagstukken toegankelijk te maken.
Ontdek Verive vandaag nog
In deze zeer veranderende markt is het belangrijk om voorbereid te zijn op wat er verder op ons af komt. Zo geven we invulling aan diverse ontwikkelingen en innoveren we volop op het gebied van duurzaamheid. We zijn steeds op zoek naar nieuwe scans, tools en hybride oplossingen op zowel product- als logistiek niveau. Denk hierbij aan het analyseren van verpakkingen en disposables op milieudruk, recyclebaarheid en hernieuwbaarheid door de gehele supply chain. Maar daarnaast ook aan introduceren van re-usables, Bring Your Own (BYO) concepten en logistieke hubs. Door hierin onafhankelijk en proactief te informeren en te adviseren komen we altijd tot de gewenste oplossingen (op maat) voor ieder willekeurig (verpakkings) vraagstuk. In deze hectische en onvoorspelbare tijden zijn dit misschien niet direct de onderwerpen waar je je dagelijks mee bezig houdt. Wij staan klaar om je te ontzorgen en de expertise te bieden die nodig is om structurele stappen te maken in de verduurzaming van je assortiment en de veranderende wetgeving zonder problemen op te volgen.
Over Bunzl Foodservice Bunzl Foodservice is onderdeel van Bunzl PLC, een beursgenoteerd bedrijf aan de London StockExchange (FTSE100), staat op de FTSE4Good Index en is aangesloten bij het Ethibel Excellence register. www.bunzlfoodservice.nl +31 (0)36 547 8600 info@bunzl.nl
THE BRANDING CLUB - Partner Content 23 analysenederland.nl THE BRANDING CLUB - Partner Content
‘Duurzaamheid als marketing inzetten is echt een NO-GO’ ducten die maximaal gerecycled en recyclebaar zijn. Door betere alternatieven te combineren met doeltreffende branding, ontstaat er voldoende meerwaarde voor bedrijven om hen de meerprijs voor meer milieuvriendelijkheid te laten betalen.”
Partner Content
The Branding Club
The Branding Club helpt horecabedrijven met het versterken van hun merkbeleving. Dit doen ze door bedrukte producten te leveren. “Een sterk merk en krachtige branding zijn vandaag de dag essentieel voor succes in nagenoeg iedere branche. De horecabranche is er bij uitstek één waar een combinatie van beide een positief sneeuwbaleffect kan veroorzaken. Echter, bij veel ondernemers ontbreekt het door onder meer tijdgebrek aan focus op het bouwen van een sterk merk. The Branding Club helpt horecabedrijven hierbij en fungeert in essentie als de creatieve afdeling voor veel van onze klanten.”
Boudewijn Graveland Oprichter bij The Branding Club
milieuvriendelijke alternatief. Dat slaat eigenlijk nergens op; het enige wat je daarmee doet is een valse indruk wekken om zo meer te verkopen. Precies daar zit juist het probleem, dat meer verkopen: als we eerlijk zijn, is er maar één ding écht duurzaam: geen producten Geen verpakkingen? gebruiken. Dan worden er geen Duurzaamheid wordt door veel grondstoffen verbruikt en wordt er bedrijven helaas ingezet als marke- minder uitstoot en afval geprotingterm. “Niet verrassend, want duceerd. Realistisch gezien is een duurzaamheid sells. Echter, in de verpakkingloze economie op korte meeste gevallen valt de daadwertermijn niet haalbaar. Hierom is kelijke milieuvriendelijkheid van het des te meer van belang om bezogeheten duurzame producten drijven en consumenten te motivetegen. Iets wordt al “duurzaam” ren zo min mogelijk producten te genoemd zodra het ook maar gebruiken en - indien onvermijdemarginaal beter is dan het minst lijk - hen te laten kiezen voor pro-
Als toeleverancier van de horeca, heeft The Branding Club hierin een belangrijke verantwoordelijkheid. “Ieder product dat we leveren heeft een impact op de planeet. Ik denk dat het belangrijk is dat bedrijven beginnen daar op een authentieke manier over te communiceren. Wij krijgen letterlijk nog wel eens vragen van klanten die op zoek zijn naar producten die er duurzaam uitzien, maar dat niet zijn. Onder het mom van: ‘Als het er maar duurzaam uitziet, is het goed.’.”
2022 minstens één procent van onze omzet aan 1% for the Planet. De GO!mealbox van Fonkels, een maaltijdbox van scheidbare, recyclebare materialen, is een mooi voorbeeld van een nieuw milieuvriendelijker alternatief voor bestaande producten.”
“Zo denken nog altijd veel mensen dat een gebruikte pizzadoos met vet nog steeds bij het karton/ oud-papier kan worden weggegooid. Maar door het vet moet de pizzadoos bij het restafval worden weggegooid. Heb je die informatie ooit op een pizzadoos zien staan? Een duurzame economie ontstaat niet vanzelf. Ik vind Grote bedrijven zijn nu vooral dat bedrijven hun verantwoorgericht op het behalen van een zo Practice what you preach delijkheid moeten nemen - écht groot mogelijke winst. Maar om Graveland: “We zijn onder meer nemen. Zo zijn we bezig met een bezig met het inventariseren, com- echt milieuvriendelijk te worden programma om horecabedrijven moeten er investeringen gedaan municeren en reduceren van de te motiveren afval te scheiden CO2-footprint van onze producten. worden en die kosten nu eenmaal iets wat nog maar weinig gebeurt Daarnaast hebben we ons wagengeld. “En consumenten moeten park geëlektrificeerd, investeren we beter geïnformeerd worden over de in de horeca. Ons belangrijkste doel is om een markt te creëren zo veel we kunnen in duurzame impact van producten en de recydie minstens CO2-neutraal is.” initiatieven en doneren we vanaf cling ervan”, aldus Graveland.
www.thebrandingclub.com/climate-goals BVP- Partner Content BVP – Partner Content
Papercooler, de duurzame koelverpakking op maat
”
Partner Content
BVP
Duurzaam verpakken is meer dan alleen de verpakking om het product. Verpakkingsspecialist BVP denkt daarom als partner mee naar de beste oplossing voor uw logistiek proces. De Papercooler is een goed voorbeeld. De volledig papieren verzendverpakking heeft dezelfde isolerende en beschermende prestaties als een EPS box, maar is veel duurzamer in gebruik. ‘Met elke vraag over verpakkingen, kun je bij BVP terecht’, zegt Eddo Bakker, verpakkingsspecialist bij de groothandel in verpakkingsmateriaal. Het bedrijf biedt oplossingen voor alles wat met het verpakkingsproces te maken heeft, ook als het gaat om verduurzamen. verpakking gebruiken die wat duurder is, maar ook veel efficiBVP onderscheidt zich door de enter. Zo bieden we onze klanten klant centraal te zetten. ‘Verpaktoegevoegde waarde.’ kingen zijn meestal een onderdeel van een, soms complex, logistiek Duurzame koelverpakking proces’, zegt Bakker. ‘Daarom Daarbij zoekt BVP altijd naar spreken we bij onze klanten niet innovatieve en duurzame oplossinalleen met inkopers, maar ook met gen. Een goed voorbeeld hiervan mensen van andere afdelingen, is een nieuwe en unieke duurzame zoals marketing en operations. koelverpakking: de PapercooMisschien kunnen zij beter een ler. Deze verpakking is volledig www.bvp.nl
“BVP is uw partner in duurzame verpakkingsoplossingen Elke verpakking die BVP levert is óók een logistieke oplossing.”
gemaakt van papier. Het EPS (piepschuim) dat in de traditionele boxen voor isolatie zorgt, is vervangen door een uitneembaar kartonnen frame gevuld met meerdere lagen gewafeld papier. De stilstaande lucht daartussen zorgt voor een isolatie die minstens even goed is als die van EPS. De Papercooler is duurzaam, want het papier is volledig recyclebaar
en biologisch afbreekbaar. ‘Ook hoeft er geen aparte EPS retourstroom worden opgezet’, vult Bakker aan. ‘De isolatiewanden kunnen als losse, platte elementen geleverd worden en nemen daardoor tijdens transport en opslag veel minder ruimte in. Ook kan de doos naar wens bedrukt worden voor operationele of marketingdoeleinden.’ ‘We hebben drie formaten standaard op voorraad, maar we kunnen de Papercooler ook op maat leveren’, zegt Bakker. ‘Daarvoor gaan we het gesprek aan met de klant. Welk product gaat in de Papercooler? Hoe lang is het
onderweg? Wat moet de koelende waarde zijn? Ook voeren we testen uit met dataloggers. De klant krijgt dan uiteindelijk een maatproduct.’ Product op maat Eén van de klanten van BVP die de Papercooler afneemt, produceert biologische producten. ‘Voor transport gebruikten zij eerder koelboxen met EPS. Dat botst. Dat paste niet bij wie ze zijn en wat ze willen uitstralen.’ Na goed geluisterd te hebben kwam BVP met een op maat gemaakte Papercooler. ‘De verpakking past nu bij het duurzaamheidsbeleid. Tevens voldoet het aan de eisen om de kwaliteit van het product te waarborgen en sluit het aan op het inpakproces van het bedrijf.’ Op deze manier kan BVP het logistieke proces verduurzamen, besluit Bakker. ‘BVP heeft de beschikking over diverse tools om de beste aanpak te bepalen . Van implementatie tot levering zorgen wij voor begeleiding. Zodat we gezamenlijk een duurzame stap voorwaarts maken.’
DS SMITH - Partner Content
Verpakkingsmateriaal wordt steeds vaker gerecycled Partner Content DS Smith
In de transitie naar een circulaire economie zien we steeds meer ambities en vindingrijke oplossingen vanuit het bedrijfsleven. Zo streeft het internationale verpakkingsbedrijf DS Smith onder andere naar honderd procent hergebruik in 2030.
Philip Bautil Managing Director DS Smith Benelux
DS Smith legt de lat hoog. “Onze verantwoordelijkheid is vastgelegd in onze ‘Now & Next’ duurzaamheidsstrategie. In 2023 willen we honderd procent herbruikbare of recyclebare verpakkingen fabriceren. In 2030 moeten al onze verpakkingen voor honderd procent gerecycled of hergebruikt worden”, vertelt Philip Bautil, DS Smith Managing Director Benelux, met trots. Een ander belangrijk doel: “In 2025 willen we een alternatief hebben voor 1 miljard stuks ‘one way’plastic verpakkingen.”
Zo introduceerde DS Smith onlangs haar Circulaire Design Principles. Hiermee wil DS Smith bijdragen aan de verduurzaming van verpakkingen door zichzelf en haar afnemers een set duurzame regels op te leggen. “Het is onze taak in de circulaire economie om het voor mensen duidelijker te maken wat kan worden hergebruikt en om te zorgen dat er geen recyclebaar verpakkingsmateriaal verloren gaat. Met deze principes van circulair ontwerp zorgen we ervoor dat verpakkingen duurzamer worden. Dat is onze core business.” Hij vervolgt: “Golfkarton is een heel mooi product. Je hebt heel veel producten die je kunt recyclen, maar dan wordt het een minderwaardig product. Voor golfkarton geldt dat niet, van een doos maak je een nieuwe doos. Het behoudt dezelfde
”
“In 2025 willen we een alternatief hebben voor 1 miljard stuks ‘one way’plastic verpakkingen.”
functie. Ook is het een van nature circulair product dat niet gemaakt is van fossiele grondstoffen, en dus bij uitstek geschikt als duurzame verpakking.”
Er is nog veel te winnen, stelt Bautil. “Steeds meer klanten onderkennen dat we toonaangevend zijn voor de industrie. Ons doel is om alleen nog maar recyclebare producten te leveren. Veel verpakkingen bestaan uit multimateriaal. Denk aan dozen met piepschuim of airbags. Door in te zetten op monomateriaal, met name uit papiervezels, willen we het voor de eindconsument zo duidelijk en makkelijk mogelijk maken om hun steentje bij te dragen aan de ‘closed loop’.”
Om het closed loop-model waar DS Smith voor staat dichterbij te brengen, werkt het bedrijf samen met (lokale) overheden en de eigen klanten. “De supply cycle is zo sterk als de zwakste schakel”, vertelt Bautil. “Duurzaamheid is ook zoveel mogelijk mensen betrekken bij de circulaire economie. Met lokale overheden werken we samen om het terugwinnen van de verpakkingen zo veel mogelijk te stimuleren.” DS Smith doet dat bijvoorbeeld door de jonge generatie bij te brengen wat het betekent om circulair te leven. Het bedrijf ontwikkelde een internationaal lespakket voor basisschool leerlingen in samenwerking met de Ellen McArthur Foundation. Een voorbeeld in Nederland is een video voor KlasseTV. “Het educatieve is voor ons een belangrijke taak en een van de doelstellingen van onze duurzaamheidsstrategie.”
E
N VA
ER
BE
ER
PRESTAT E D I
De essentie van een circulaire mindset is samenwerken en kennisdeling, benadrukt Bautil: “Met onze nieuwe ‘Design Metrics’-tool laten onze designteams aan klanten zien hoe onze verpakkingen scoren op het gebied van circulariteit en zo kunnen bijdragen aan hun duurzaamheidsdoelstellingen. Ons doel is om voor klanten een duurzamer alternatief te presenteren. Het leukst is het als de designers van DS Smith worden uitgedaagd door de klanten om een nog betere en duurzame verpakking te maken.”
S
T
De afgelopen tijd is de vraag naar papier en kunststof explosief gestegen, onder meer doordat consumenten sinds de coronacrisis steeds meer online kopen. “Mensen hebben tijdens corona ontdekt hoe makkelijk het is.
Dat gaat blijven”, vertelt Bautil. “Maar het e-commercekanaal heeft ook een belangrijke keerzijde. In de retail en supermarkt worden verpakkingsmaterialen standaard gescheiden ingezameld. Hierdoor is het voor recyclers makkelijker om de grondstoffen zo veel mogelijk te hergebruiken. In huishoudens komt slechts een gedeelte van alle recyclebare verpakkingen terug in de keten, met name plastics blijken lastig. ” DS Smith heeft zich als marktleider op het gebied van duurzame verpakkingen tot doel gesteld om dat te veranderen.
V
UW BE
OPTIMALISEER UW VERPAKKING
EN
DR I
F.
J
#Startthecycle door uw verpakking te optimaliseren Ontdek meer op dssmith.com/StartTheCycleNow