Dit is een commerciële uitgave. De FD-redactie heeft geen betrokkenheid bij deze productie. CONTENT WITH A PURPOSE
ANALYSE LEVENSSTIJL MET FOCUS OP BEWUST ETEN EN DUURZAME VOEDING
NR 2 SEPTEMBER 2017 ANALYSELEVENSSTIJL.NL
TOP 3 ARTIKELEN IN DEZE EDITIE
GERDA FEUNEKES
“Door duurzamer te eten is er veel milieuwinst te behalen. Meer plantaardig en minder dierlijk eten, en minder voedsel verspillen levert de grootste winst op”
ANALYSELEVENSSTIJL.NL Nog veel meer lezen over lekker en bewust eten en drinken? Kijk dan op onze campagne website! Daar vindt u nog veel meer interessante artikelen, zoals interviews met bekende chefs en tips voor de lekkerste cocktails.
JET VAN NIEUWKERK
FOOD-REDACTEUR, SCHRIJFSTER EN PRESENTATRICE
KEEP ON GROWING
‘Het belangrijkste vind ik dat je erbij stilstaat wát je eet’
De agri-foodsector is inclusief de horeca één van de belangrijkste werkgevers in Nederland. Om die positie te behouden is een leven lang leren hoogstnoodzakelijk.
3 VISIES. De toekomst van koken en eten. DUURZAAMHEID. Van industrie tot consument. FOOD FOR THOUGHT. Een revolutie in de agri-food sector.
KIES BEWUST. KIES KIPSTUKCJES ZONDER KIP! VIVERA. DE LEKKERE VARIATIE.
2
EDITORIAL – ANALYSELEVENSSTIJL.NL
CONTENT WITH A PURPOSE
DRIE DIGITALE TOPPERS – LEES ALLE VOLLEDIGE ARTIKELEN OP ANALYSELEVENSSTIJL.NL Topkok Ron Blaauw “Ik ben geen fan van shared dining – voor je het weet hangt iemand met zijn elleboog op je bordje – maar kleine Oosterse gerechten, om met zijn allen gezellig in de buitenlucht op te eten: ja, dat is het.”
Executive chef Joris Bijdendijk “De verbale communicatie, de taal, dat is hetgeen dat op het bord ligt. En alles eromheen is de non-verbale communicatie; de bediening, inrichting en al dat andere dat iets toevoegt aan de sfeer en de beleving.”
De beste cocktails “Vaak wordt de limoen te lang geperst, proef je opeens het bittere van de schil. Onnodig. Of er wordt bij de bereiding niet goed ‘gestirred’. Dan proef je eerst een hap suiker, en vervolgens een slok cachaça. Goed roeren dus!”
LAURA TIPT! In ons artikel ‘Eten als manier van Leven’ op pagina vier nemen Ron Blaauw, Loek Beemster en Jan-Willem Grievink je mee in een complete ‘food-experience.’ Weten wat je eet zorgt immers dat je optimaal kunt genieten! Laura Beekwilder, Project Manager
INHOUD
‘Stimuleer het maken van duurzame keuzes en het minder verspillen van voedsel’
3
Expert panel: duurzaamheid
4
Voor de millennial is eten een manier van leven
6
Profiel interview: Jet van Nieuwkerk
7
Food for thought
8
Keep on growing!
9
Voedingsmiddelen en innovatie
10
Dr. ir. Gerda Feunekes,
3 visies op de toekomst van eten en koken
directeur Voedingscentrum
ANALYSE LEVENSSTIJL
DUURZAMER ETEN LEIDT TOT GROTE MILIEUWINST
D
e impact van ons eten op het milieu is enorm. Voedsel neemt zelfs 30 procent van onze voetafdruk in. Dat is meer dan vervoer (15 procent) en wonen (11 procent) samen. Door duurzamer te eten is er veel milieuwinst te behalen. Meer plantaardig en minder dierlijk eten, en minder voedsel verspillen, levert de grootste winst op. Bedrijven die werken met voeding hebben een extra grote verantwoordelijkheid op het gebied van duurzaamheid. In deze special staan enkele inspirerende groene initiatieven. Wat kunnen bedrijven doen om consumenten te helpen om duurzamere keuze te maken? Ik geef u graag 5 tips mee. Bied meer plantaardige opties met een lage klimaatbelasting. Denk aan producten op basis van peulvruchten of granen. En ook aan meer groente en fruit en minder bewerkte voedingsmiddelen. Dat maakt het voor de consument makkelijker om duurzaam te kiezen. Laat zien waar een product vandaan komt, hoe het wordt gemaakt (is er bijvoorbeeld duurzame soja- en palmolie gebruikt?) en vermeld duidelijk wat er allemaal inzit. Maak deze data online beschikbaar en doorzoekbaar. Inzicht helpt bij het maken van keuzes en draagt bij aan het vertrouwen in de keten.
Volg ons digitaal:
@europeanmediapartner
Laat met behulp van betrouwbare keurmerken zien hoe duurzaam het product is. Keurmerken zoals MSC en ASC voor vis zorgen bij de consument voor herkenning. Dit helpt om makkelijker een duurzamere keuze te maken. Maak duidelijk hoeveel porties er in een verpakking zitten. Geef aan wat 1 portie is en wat je daarmee binnenkrijgt. Houd bij het bepalen van porties de aanbevolen dagelijkse hoeveelheden aan. Te grote of onduidelijke porties werkt overeten en/of voedselverspilling in de hand. En voor elk bedrijf geldt: vergeet de kantines/restaurants niet. Als elk bedrijf zijn medewerkers duurzamere maaltijden biedt en voedselverspilling bestrijdt, dan helpt en stimuleert dat enorm. Duurzaamheid is dus van groot belang, ook voor het Voedingscentrum. We stimuleren het maken van duurzame keuzes en het minder verspillen van voedsel. Ook bieden we de Voedselafdruk-tool aan, waarmee je een indruk kan krijgen van de klimaatimpact van je voedingspatroon. Ik hoop dat velen de uitdaging aangaan om hun impact te verlagen. Ik hoor graag uw score.
analyselevensstijl.nl
Recycle of geef het magazine door!
Project Manager:
Laura Beekwilder
laura.beekwilder@europeanmediapartner.com Managing Director: Amanda Ghidoni Hoofdredacteur:
Mats Gylldorff
Redacteur:
Marjon Kruize
Layout:
Rowan Brandt
Tekst:
Erzsó Alföldy Wendy de Liefde Marc van der Sterren Katrien Baarendse
Coverfoto:
Dana van Leeuwen
Gedistribueerd:
Het Financieele Dagblad 2017
Drukkerij:
RODI Rotatiedruk
CONTENT WITH A PURPOSE European Media Partner Nederland B.V Kleine-Gartmanplantsoen 21, 1017 RP Amsterdam Tel: +31 202 622 010 Email: nl@europeanmediapartner.com www.europeanmediapartner.com
European Media Partner is gespecialiseerd in contentmarketing en native advertising. Wij combineren redactionele inhoud met themakranten die bij toonaangevende dagbladen zijn bijgevoegd. Wij zorgen ervoor dat de boodschap van uw merk wordt overgebracht, en uw doelgroep de juiste beslissingen neemt.
ADVERTENTIE – GESPONSORD CONTENT
Chips van de Hoeksche Hoeve: lekker duurzaam De aardappelen voor de chips van de Hoeksche Hoeve worden niet alleen geoogst, maar ook gebakken op de boerderij. En dat proef je. Bovendien gebeurt alles zo duurzaam mogelijk, onder meer door gebruik te maken van lokale leveranciers. Toeval
Hoewel de Hoeksche Hoeve in zijn tienjarige bestaan is uitgegroeid tot een bloeiend familiebedrijf, is het idee om chips te gaan produceren min of meer per toeval ontstaan. Akkerbouwer René de Zeeuw en zijn collega zagen elkaar ieder jaar bij de gezamenlijke aardappeloogst. “Op een avond werd het wat laat en hadden wij honger,” vertelt De Zeeuw. “We hebben toen maar wat aardappelschijfjes in de frituur gegooid.Dat smaakte – letterlijk naar meer.”
Groei
Van het één kwam het ander. Wat begon met experimenteren in de schuur met een komkommersnijder en een frituurpan, groeide in rap tempo uit tot serieuze business. Van speciaalzaken tot supermarkten, niet alleen in de eigen omgeving maar ook elders in het land: de chips bleken niet aan te slepen. Ondertussen worden de chips van de Hoeksche Hoeve in twee aparte lijnen aangeboden. De ‘Hoeksche Chips’ zijn bestemd voor de speciaalzaken. De ‘Boerderijchips’ gaan naar de supermarkten. Tenslotte zijn ook de 3 Dutch farmers chips op Schiphol afkomstig van deze innovatieve boeren.
over smaak valt (niet) te wisten
Over smaakt valt niet twisten? Toch wel. De Zeeuw: “In onze chips proef je echt aardappel. Ze worden in zuivere zonnebloemolie gebakken zonder allerlei toevoegingen. Maar wat echt het verschil maakt is dat wij ook de schil meebakken. Dit zorgt niet alleen voor een betere smaak, maar ook voor veel minder restafval.”
Duurzaam
Duurzaamheid staat bij de Hoeksche Hoeve voorop. “Zo werken wij uitsluitend met lokale leveranciers. De folie is volledig recyclebaar, omdat er geen metaal in zit. Daarnaast gebruiken wij zonne-energie om de aardappelen te bewaren, wordt de gebruikte frituurolie ingezet voor de verwarming van de ruimte. Bovendien hebben wij onze percelen voorzien van een gras-kruidenrand, die zorgt voor natuurlijke plaagbestrijding.” www.hoekschechips.nl www.boerderijchips.nl
René de Zeeuw
ANALYSELEVENSSTIJL.NL – EXPERT PANEL
CONTENT WITH A PURPOSE
Toine Timmermans, Programmamanager duurzame ketens bij Wageningen Food & Biobased Research
Kees de Gooijer, Directeur TKI Agri&Food
Nancy Bocken , Professor in Sustainable Business Management and Practice at Lund University, IIIEE, Associate Professor at TU Delft, Industrial Design Engineering
Henk Scheele, Akkerbouwer en mededirecteur Hoeksche Hoeve
DUURZAAMHEID IN DE KETEN LOOPT VAN ZAAIZAAD EN GEWASBESCHERMING TOT CONSUMEREN. OP WELK PUNT VALT DE MEESTE WINST TE HALEN?
DUURZAAMHEID IN DE KETEN LOOPT VAN ZAAIZAAD EN GEWASBESCHERMING TOT CONSUMEREN. OP WELK PUNT VALT DE MEESTE WINST TE HALEN?
DUURZAAMHEID IN DE KETEN LOOPT VAN ZAAIZAAD EN GEWASBESCHERMING TOT CONSUMEREN. OP WELK PUNT VALT DE MEESTE WINST TE HALEN?
DUURZAAMHEID IN DE KETEN LOOPT VAN ZAAIZAAD EN GEWASBESCHERMING TOT CONSUMEREN. OP WELK PUNT VALT DE MEESTE WINST TE HALEN?
WELKE OPLOSSING ZIET U?
WELKE OPLOSSING ZIET U?
– De focus verschuift naar wat is er nodig voor een gezonde en verantwoorde levensstijl. De bewustwording verandert en de hele voedselketen past zich aan. Voedselproductie wordt duurzamer en de verspilling minder.
– De voortschrijdende technologie stuwt deze ontwikkelingen, zoals Big Data en Sharing Economy. Ook de blokchain gaat een enorme invloed hebben. Ontwikkelingen als Uber en Airbnb gaan we ook in de voedselketen tegenkomen. In landen waar de echte groei zit, als China, maar ook al in Afrika, zie je dit nu al gebeuren.
HET AANTAL CONSUMENTEN GROEIT WERELDWIJD. HOE OPTIMISTISCH BENT U OVER DE TOEKOMST?
– We hebben een groeiend momentum met jongeren die bewuster worden en technologie die duurzaamheid mogelijk maakt. Bovendien produceren we nu al voor 14 miljard mensen voedsel. Eigenlijk zie ik het probleem niet. Ja, we moeten een transitie doormaken en die gaat niet vanzelf. Maar het gebeurt gewoon. De discussie gaat de goeie kant op en er is ook geen alternatief.
– Op derving. Veel voedsel en grondstoffen gaan verloren door logistiek, in de retail, of het wordt weggegooid door consumenten die niet meer ruiken of proeven maar slechts op de houdbaarheidsdatum afgaan.
– De houdbaarheid van voedingsmiddelen kan omhoog met nieuwe technologieën. Met skinseals bijvoorbeeld, of MAP (Modified Atmosphere Packaging). En met milde conserveringstechnieken. Bij versproducten in het hogere segment zoals sap, is hogedrukbehandeling al gangbaar. En er wordt nog steeds gewerkt aan technieken als UVstraling en plasma-ontsmettingen. Ik verwacht ook veel van Pulsed Electric Fields. Dat wordt de opvolger van de magnetron. Het werkt niet met straling, maar je jaagt stroom door een vloeistof. Dit wordt dus ultrasnel garen in de keuken.
HET AANTAL CONSUMENTEN GROEIT WERELDWIJD. HOE OPTIMISTISCH BENT U OVER DE TOEKOMST?
– Het moet duurzamer, en dat kan ook. Willen we de CO2-uitstoot terugdringen, dan kunnen we bijvoorbeeld stoppen met vliegen. Nee, dat is niet leuk, maar vliegen is geen noodzaak. Eten daarentegen zullen we blijven doen.
– Er zijn problemen in de hele keten. En er vindt op landbouwgrond concurrentie plaats tussen voedselproductie en energiegewassen. Er zijn verschillen tussen arm en rijk. In ontwikkelingslanden gaat 120 tot 170 kilo voedsel per consument verloren, in Europa en Amerika wel 280-300 kilo.
WELKE OPLOSSING ZIET U?
– Het technologische aanbod is nog niet voldoende. We moeten daarom kijken naar oplossingen rond consumentengedrag. Dit is ook waar mijn onderzoek zich op richt. Van bewustwording voor consumenten tot het ontwikkelen van businessmodellen waar niet het verkoopvolume maar juist kwaliteit en duurzaamheid centraal staan.
HET AANTAL CONSUMENTEN GROEIT WERELDWIJD. HOE OPTIMISTISCH BENT U OVER DE TOEKOMST?
– De prognoses is dat we naar zeker 9 miljard mensen in 2050 gaan dus we moeten hard werken aan technologie, maar blijven nadenken over onze consumptie. Ik ben vrij positief, maar er is werk aan de winkel. En wel nu.”
– De productie op het boerenerf wordt steeds duurzamer. Dat moet ook, we hebben immers de verantwoordelijkheid voor het beheer van het open landschap. Maar er is best winst te halen, vooral wat CO2-uitstoot betreft.
WELKE OPLOSSING ZIET U?
– De productie van stikstofkunstmest levert de grootste bijdrage. Stikstof halen we gewoon uit de lucht, maar dat proces kost enorm veel energie. Olie vooral. Wetenschappers werken aan duurzame manieren om stikstof te winnen. Als dat met zonnepanelen op boerderijniveau kan, keldert de CO2-footprint van de landbouw.
HET AANTAL CONSUMENTEN GROEIT WERELDWIJD. HOE OPTIMISTISCH BENT U OVER DE TOEKOMST?
– Zeer optimistisch. De landbouw is in staat steeds meer kilo’s per hectare te produceren. Dankzij nieuwe rassen halen we nu wel 120 ton bieten van een hectare, tegen 60 tien jaar terug. De gangbare landbouw leert van de biosector en er is wereldwijd meer aandacht voor de bodem. Het bewustzijn groeit.
STIMULEER DUURZAAMHEID De voedingsindustrie kan nog veel duurzamer. Hoe? Daar lees je over op analyselevensstijl.nl ADVERTENTIE
Hallo super juice. AJUUS SLAPERIGHEID. fruit + groente aangesterkt met vitamines
3
4
VERDIEPING – ANALYSELEVENSSTIJL.NL
CONTENT WITH A PURPOSE
VOOR DE MILLENNIAL IS ETEN Eten en drinken horen bij het leven. Zonder voedsel ga je dood. Maar deze verschrikkelijke open deur vereist tegenwoordig iets meer toelichting. Want: we willen nu weten waar ons voedsel vandaan komt, in plaats van dat we het gewoon in onze mond stoppen. “Eten is in de mode”, zo stelt Jan-Willem Grievink, directeur van het Foodservice Instituut (FSIN). Even wat cijfers: volgens het FSIN
gaven we in 2016 met zijn allen 57 miljard euro uit aan eten en drinken. Dat is 2,1 procent meer dan in 2015. En wat opvalt: we eten steeds meer buiten de deur. Die omzet groeide met 4,5 procent ruim twee keer zo hard als de totale groei van onze consumptie.
Het is dus niet moeilijk om te stellen
dat eten en drinken veel meer onderdeel worden van onze cultuur. “Het draait nu om storytelling: het verhaal dat bij ons eten past”, zegt Grievink, die samen met zijn team trends in de foodmarkt signaleert en analyseert. “Waar komt het vandaan? Hoe gebruik je het? Dat willen we weten.”
Volgens Grievink is het een speci-
fieke doelgroep die zich daarmee bezighoudt: de millennial, mensen in de leeftijdscategorie van 18 tot 34. Zij zijn door de sterke opkomst van social media, bloggers en kookprogramma’s erg geïnteresseerd in de herkomst en verwerking van voedsel.
Topkok Ron Blaauw, bekend van restaurants als Ron GASTROBAR en The Fat Dog, sluit zich daarbij aan.
“Kort door de bocht: we eten beter. We zijn, doordat we meer weten over de gevolgen van eten en drinken, gezonder gaan eten. Online is een hoop te vinden. Daar maakt de consument graag gebruik van.” Voor de jongere generatie heeft
voeding en stijl van leven veel met elkaar te maken. Aten we voorheen wat de pot schaft, zijn we nu niet te beroerd om ons eerst af te vragen wat ons überhaupt wordt voorgeschoteld en waar dat dan vandaan komt. Eten is een manier van leven geworden. Grievink: “In de trending topics is voedsel enorm gestegen. Twintig jaar geleden hadden we het over sport, mode en reizen. Daar is eten bijgekomen.”
“Vroeger moest je als kok het verschil tussen fazant en kip weten. Nu moet je weten waar die kip of fazant mee gevoed is en waar hij vandaan komt”, zegt Loek Beemster, voorzitter van het Gastronomisch Gilde, een vereniging voor en door professionals in de gastronomie, voortgekomen uit het Koksgilde en het Gilde van Nederlandse Meesterkoks. “We moeten veel meer energie in de herkomst van een product steken.” “Traceability is tegenwoordig een
verplichting voor horeca toeleveranciers. Nu kun je bij vlees precies weten wie zijn vader en moeder zijn, maar ook waar jouw stukje rund mee gevoed is en waar het heeft geleefd. Je zou, bij wijze van spreken, de naam van het dier op de verpakking kunnen zetten, zo ver gaat het.”
En dat is maar goed ook, want er
wordt een hoop gesjoemeld in de wereld van food, meent SVH Meesterkok Beemster: “In sommige landen wordt meer olijfolie verkocht dan dat er uit eigen olijven kan worden gemaakt. Dit is toegestaan door een minimale hoeveelheid van het originele product te gebruiken, maar wat kopen we dan? Een fazant die wordt gefokt en in het wild wordt losgelaten om daar als ‘wild’ weer geschoten te worden is realiteit.” Niet voor niets heeft Beemster zitting genomen in een commissie die software gaat ontwikkelen die aangeeft of er een kans op fraude is op voedselgebied. De software kijkt bijvoorbeeld per productgroep naar grote verschillen in prijs om zo te bepalen of er mogelijk iets niet klopt. De oplossing? Op bezoek gaan. Zo is Ron Blaauw voor zijn nieuwe restaurant Nacarat op het Rokin in Amsterdam naar Tel Aviv gevlogen, om daar zelf te ervaren hoe Israëlisch eten precies wordt gemaakt. “Jonge mensen reizen heel veel en zijn daardoor ook iets andere standaarden gewend. Van oorsprong houden wij Nederlanders onze arm voor ons bord: blijf ervan af. Maar de millennial durft rustig eten te delen en zelfs met haar handen te eten.” Ook de leden van het Gastrono-
misch Gilde gaan regelmatig samen met leveranciers op pad om de herkomst van eten en drinken te bekijken. Beemster noemt Vishandel Van As als voorbeeld. “Daar gaan ze echt ver om te weten
E
H
C T U
CU
ISI
N
MEER GROEN IN DE KEUKEN
D
ADVERTENTIE
Een nieuwe kijk op onze eetcultuur DUTCH-CUISINE.NL
ANALYSELEVENSSTIJL.NL – VERDIEPING
CONTENT WITH A PURPOSE
EEN MANIER VAN LEVEN Foto: Fotolia
waar hun vis vandaan komt. Waar hij in gezwommen heeft en wat hij daar at.” Daarnaast speelt ook de factor ‘tijd’
bij jongvolwassenen een grote rol in hun consumptiegebruik, zo onderzocht het FSIN. Ze willen snel en zonder veel gedoe gezond en lekker eten. Dat verklaart het succes van ‘gezonde’ bezorgdiensten als Foodora en Deliveroo. Grievink: “Jonge mensen willen zoveel mogelijk ontzorgd worden. Kun jij binnen een uur een gezond en lekker maal fiksen, dan zal men daar heel blij van worden.”
Ook naar de herkomst van ons
drinkwater mag in Nederland nog wel eens goed gekeken worden. Uit vertrouwelijke gegevens die het Amsterdamse waterleidingbedrijf Waternet NV aan de Inspectie Volksgezondheid (VROM Inspectie) heeft toegezonden, de zogenaamde REWAB rapporten, bleek bijvoorbeeld dat het kraanwater in Amsterdam en Den Haag in 2010 onder meer antibiotica, benzine-additieven en zelfs rattengif bevatte. Weliswaar in zeer kleine, ongevaarlijke hoeveelheden, maar een prettig idee is het natuurlijk niet.
Het Rijksinstituut voor Volksgezond-
heid en Milieu roept dan ook op tot het beter controleren van ons drinkwater. Zo’n 60 procent van ons drinkwater komt uit de grond, maar volgens het RIVM is de helft hiervan vervuild door landbouw, rioleringen, industrie en oude bodemverontreinigingen. Ook het oppervlaktewater, de andere 40 procent van ons drinkwater, is
vervuild. Als de kwaliteit van onze drinkwaterbronnen niet verbetert zal het aandeel vervuilde stoffen alleen maar toenemen. Dit water kan wel gezuiverd worden, maar het is natuurlijk beter als de stoffen hun weg naar het water überhaupt niet vinden. Een groot deel van deze vervuiling,
ontstaat door geneesmiddelen, zo stelt Waternet Amsterdam. Via de urine en ontlasting van patiënten vinden deze medicijnresten een weg naar het rioolwater, en daarna ook naar het drinkwater. De concentratie geneesmiddel in drinkwater is te laag om schadelijk te zijn voor mensen, maar wel schadelijk voor het leven in het oppervlaktewater. Daarnaast zijn ook de langetermijneffecten van blootstelling aan deze concentraties geneesmiddelen nog onbekend. Momenteel kunnen de zuiverings-
installaties in Nederland ongeveer 65 procent van de geneesmiddelen uit het rioolwater zuiveren, zo stelt het Waternet. Dit kan dus nog flink verbeterd worden, maar momenteel is dat nog erg duur. Naast de herkomst van onze voeding, moeten we dus ook goed nadenken over onze waterbronnen.
REKENING HOUDEN MET HERKOMST We denken steeds meer na over gezond en duurzaam eten. Maar waar moet je dan precies op letten? Je leest er meer over op analyselevensstijl.nl.
VRAGEN AAN MARTIN CHAN Foto: Oriental Holding
Managing Director van Oriental Holding Europe
De afgelopen vijftien jaar is de Aziatische keuken veel populairder geworden, hoe komt dat? “Onder meer omdat de Aziatische economie weer is aangetrokken. Meer mensen bezoeken Azië voor een vakantie of zakenreis. Als ze terugkomen, willen ze de Aziatische eetcultuur – waar ze inmiddels behoorlijk wat van weten – overnemen. Geheel terecht, want in Aziatische ingrediënten zit weinig vet, de variatie is groot en gerechten zijn relatief snel bereid.”
Waarom is het voor consumenten belangrijk om te weten waar hun producten en ingrediënten vandaan komen? “Voedselveiligheid en gezondheid worden steeds belangrijker voor consumenten. Daarom willen ze precies weten of de producten en ingrediënten wel authentiek Aziatisch zijn en bijvoorbeeld geen toegevoegde suikers of kleurstoffen bevatten.”
Op welke manier moeten supermarkten zich blijven vernieuwen? “Sta meer open voor buitenlands voedsel. De klant heeft behoefte aan variatie en aan het leren kennen van andere culturen via de buitenlandse keuken. Verder: blijf als supermarkt communiceren met het land van herkomst. En deel deze kennis niet alleen met je eigen personeel en retailers, maar ook met klanten zelf. En andersom: vraag je klandizie regelmatig om feedback. Welke producten zijn een groot succes? En welke missen ze nog in het assortiment?” ADVERTENTIE
De beste kwaliteit water in het hele huis! Nooit meer kalk aanslag
Het totaal systeem van Aqua Purica is een waterfilter, vitalisator en waterontkalker voor het hele huis. Deze wordt aangesloten direct na de watermeter. Hierdoor is al het water in het hele huis behandeld, zowel in de keuken als in de badkamer.
De voordelen Gezond water dat gezuiverd is van schadelijke stoffen
Actie!
Tot €149 voordeel
op waterbehandelingssystemen. Actie is geldig tot 31 oktober 2017. Er zijn slecht 100 systemen beschikbaar.
Geen kalkaanslag meer
Gezond drinkwater
In een tijd van steeds grotere milieuvervuiling en een afnemende kwaliteit van het drinkwater, biedt Aqua Purica een totaal oplossing voor gezond drinkwater in het hele huis.
5
Bespaart tot €650 per jaar
Ontvang een vrijblijvend advies via
www.aquapurica.nl/fd
PROFIEL – ANALYSELEVENSSTIJL.NL
6
CONTENT WITH A PURPOSE
‘WEET WAT JE EET’
Jet van Nieuwkerk (27) heeft iets met voedsel. Niet alleen is haar liefde voor eten met de paplepel ingegoten, ook is de food-redacteur, schrijfster en sinds kort presentatrice zelf een fervente restaurantbezoeker. Ze publiceert regelmatig in verschillende online en offline media en schreef twee boeken over de relatie tussen voeding, koken en een gezonde lifestyle. In de RTL4 serie FoodMakers gaat de kersverse presentatrice aan de hand van lekkere en gezonde recepten terug naar de bron van ons voedsel: het boerenbedrijf.
Je hebt een hotelschool-opleiding gedaan, je schreef boeken over eten en hebt nu ook een tv-programma gepresenteerd: FoodMakers. Heb je altijd al iets met eten willen doen?
"Ik ben van jongs af aan wel altijd met voedsel bezig geweest. Of ik chef-kok wilde worden? Nee, gastvrouw. Ik vind het heerlijk om mensen te verwennen, om de boel gezellig te maken. Binnen mijn opleiding moest je stages lopen. Dat varieerde van hotelmanagement
boeken geschreven. En nu dit programma, inderdaad, dat ook weer over voedsel gaat." Heb je de liefde voor eten van huis uit meegekregen?
"Mijn moeder werkte vroeger als restaurant-recensente. Ze moest allerlei restaurants bezoeken, en omdat ik als kind het al heel leuk vond om lekker te eten, mocht ik mee. Mijn moeder kookt trouwens zelf heel lekker, mijn oma ook. Mijn
‘Ik vind dat ze kinderen op de basisschool al zouden moeten leren waar ons eten vandaan komt’ tot kamerbediening. Ik heb ook altijd in de horeca gewerkt en was op mijn 21ste bedrijfsleider van het restaurant waar ik werkte. Dat was erg leuk, maar ook heel hard werken. Op een gegeven moment realiseerde ik me: als ik zo doorga, zie ik mijn vrienden niet meer. Dus heb ik het roer omgegooid en ben ik andere dingen gaan doen, zoals stukjes schrijven over eten en over de laatste ‘hotspots’, en later ook recepten. Daarnaast heb ik twee
vader kookt niet, maar houdt ook van goed eten. Wij zaten thuis ook altijd met zijn allen aan tafel. Eten heeft tenslotte ook een belangrijke sociale functie.” Wat kook je zelf het liefst?
"Ik ben thuis degene die altijd kookt. Het maakt mij niet zo veel uit wát, als het maar vers is, met verse ingrediënten. Dingen uit een pak maak ik echt nooit. Ik ga vaak naar de markt, koop veel bij
het Turkse winkeltje bij mij om de hoek en neem groente mee uit de moestuin van mijn moeder. Verder heb ik zo van die fases: dan maak ik bijvoorbeeld de hele tijd curry’s, en dan opeens alleen maar salades. Niet van die simpele, recht-toerecht-aan salades, maar goedgevulde salades, met tuinbonen en artisjokken. Maar wel altijd groentes die bij het seizoen horen." Ben je, doordat je beroepsmatig met eten bezig bent, extra kritisch als je uit eten gaat?
“Helemaal niet. Mijn vriend en ik houden erg van uit eten gaan, daar gaat ook een groot deel van ons inkomen aan op. Ik vind eigenlijk ook alles lekker, zolang er maar de nodige zorg en aandacht aan is besteed. En ik vind het heerlijk om verwend te worden, dat iemand anders eens voor mij kookt. Maar omdat ik zelf weet wat het is om zo’n restaurant te runnen, kijk ik altijd goed om me heen: hoe is de aankleding, de looproute? Als het even kan ga ik een kijkje in de keuken nemen en schrijf ik alles op in een boekje dat ik altijd bij me heb. En ik neem stiekem overal een menukaart mee. Als ik straks een huis koop, ga ik daar de woonkamer mee behangen.”
Hoe belangrijk is voedsel?
"Ontzettend belangrijk. Goede voeding helpt je niet alleen om gezond en fit te blijven, maar ook om je happy te voelen. Biologisch eten hoort daar ook bij: dat je weet waar je voedsel vandaan komt. Ik eet zelf weinig en alleen biologisch vlees en duurzaam gevangen vis. Liever weinig vlees maar wel goed. Een recept moet tenslotte niet te ingewikkeld zijn, eten en koken moet namelijk ook nog een beetje leuk blijven. Maar het belangrijkste vind ik dat je bewust eet, dat je erbij stilstaat wát je eet. Daar hoort ook bij dat je weet waar je eten vandaan komt. Ze zouden daar wat mij betreft op de basisschool al aandacht aan moeten besteden, dat kinderen leren dat appelmoes wordt gemaakt van appels en dat er vis zit in vissticks." In het programma FoodMakers ga je bij boeren langs om een kijkje in de “keuken” te nemen. Wat heb je daar zelf van opgestoken?
"Die boeren hebben een enorme liefde voor hun vak. De bedoeling van dat programma is ook om te laten zien hoe hard die boeren moeten werken voordat dat voedsel op ons bord ligt, wat daar allemaal aan voorafgaat. Ik heb zelf ook van alles geproefd,
zoals verse geitenmelk. En ik mocht van alles mee naar huis mocht nemen, zoals stapels komkommers en broccoli, daar heb ik thuis allerlei heerlijke dingen mee gemaakt." Was het presenteren van dit programma een bewuste carrièrestap of een kwestie van toeval?
"Ik ben ervoor gevraagd. Ik denk dat dat kwam door mijn filmpjes, stukjes en de boeken die ik heb geschreven. Het presenteren is dus een beetje op mijn pad gekomen." Smaakt het presenteren van zo’n programma naar meer?
"Ik vond het heel leuk om te doen. Ik zou in de toekomst best meer programma's willen presenteren, zolang het thema zich ervoor leent. Iets met voedsel of met lifestyle. Ik hoop ook dat er nog een tweede reeks van FoodMakers komt. Ik denk dat de oogsttijd een hele interessante periode is. Maar daarvoor was de serie nu helaas te vroeg." Erzsó Alföldy
MELK KOMT VAN DE KOE We moeten onze kinderen leren dat eten niet uit pakjes en zakjes komt, maar van dieren en planten. Over het belang hiervan lees je op analyselevensstijl.nl. ADVERTENTIE
Ma Po Tofu
Bereidingswijze Ma po tofu is misschien wel het bekendste gerecht uit de Sichuan keuken. Het bestaat uit zachte tofu en gehakt in een rode pittige saus van Sichuan peperkorrels en chilibonenpasta. 1. Snijd de tofu in blokjes van 2 x 2 cm. Snijd de lente uien in twee gedeeltes. Het witte gedeelte snijd je grof en de groene gedeelte in dunne ringen. Kook 250 ml water en voeg vervolgens 1 tl kippenbouillonpoeder toe. Roer goed tot dat de poede is opgelost.
Ingrediënten (voor 4 personen) -
500 g silken tofu 250 g runder - of varkensgehakt 250 ml water + 1 tl kippenbouillonpoeder 2 el lichte sojasaus 1½ el Shao hsing rijstwijn 1 tl sesamolie 2 teentjes knoflook (fijngesneden) 2 tl gember (fijngesneden) 1 ui 2 lente-uien (fijngesneden) 1 tl Szechuan peperkorrels 1 el chili-bonenpasta ¼ tl suiker 1½ tl maïzena
2. Rooster de Szechuan peperkorrels zonder olie in een wok tot ze bruin en geurig zijn. 3. Kneus de korrels lichtjes. 4. Verwarm olie in een pan. Doe het gehakt in de pan en maak het los met een spatel. Voeg vervolgens de sojasaus, de rijstwijn en de sesamolie toe. Met een spatel bak je al roerend het gehakt bruin. Schep het gehakt uit de pan en verhit opnieuw olie in de pan. 5. Voeg vervolgens de witte gedeelte van de lente-uien, de knoflook, de uien en de gember toe en bak ze goed op tot er een aromatische geur vrijkomt.
6. Voeg daarna de chilibonenpasta toe samen met de helft van de Szechuan peperkorrels en roer de pasta goed los. 7. Giet de kippenbouillon in de pan en breng het aan de kook. Voeg vervolgens de tofu en het gehakt toe. Breng alles nogmaals aan de kook, draai het vuur omlaag en laat de saus op matig vuur een kwart inkoken. 8. Meng de maizena in een kopje met een beetje koud water tot er een romige vloeistof wordt gevormd. 9. Voeg dit toe aan de saus en roer goed door totdat het is ingedikt. 10 Besprenkel het gerecht met de lente-uien en de overige Szechuan peperkorrels. 11. Smakelijk eten!
ANALYSELEVENSSTIJL.NL – PROFIEL
CONTENT WITH A PURPOSE
Foto: Dana van Leeuwen
7
VRAGEN AAN BENJAMIN VAN DER KLOET
Marketingmanager innocent drinks Benelux.
Waarom is het belangrijk om consumenten goed te informeren over de ingrediënten die in eten en drinken verwerkt worden? “In de voedingsindustrie is helaas nog regelmatig sprake van misleiding en fabels, waardoor er veel onduidelijkheden bestaan bij consumenten over wat gezond is en wat niet. Het is belangrijk om fruitdrankjes zo natuurlijk mogelijk te houden. Zo maken we drankjes van fruit en soms ook groenten, zaden, vitamines en mineralen. Drinkers waarderen dat enorm.”
Wordt het met het groter wordende aanbod aan ‘healthy’ drankjes en eten makkelijker voor consumenten om bewuste en gezonde keuzes te maken? “Ja, er is duidelijk sprake van een toenemend bewustzijn over gezond leven en de effecten van diverse producten en ingrediënten. Dat is een goede ontwikkeling. De voedselindustrie speelt hier goed op in door met een rijker aanbod aan dergelijke producten te komen.”
FEITEN
Jet van Nieuwkerk (geb. 1989) deed de hotelschool, werkte jarenlang in de horeca en was op haar 21ste bedrijfsleider van een goedlopend restaurant. Ze publiceert regelmatig in verschillende media over bewust eten en heeft twee boeken op haar naam staan: ‘Het boek van Jet’ en ‘Tips van Jet’, met recepten en tips voor een gezond en gelukkig leven. Onlangs presenteerde ze de achtdelige RTL4 serie FoodMakers.
Op welke manier moeten food- en drankmerken zich blijven vernieuwen om mee te gaan in de huidige ontwikkelingen en trends op foodgebied? “Drankjes moeten niet alleen goed smaken maar ook goed doen. Wanneer je producten maakt die niets te verbergen hebben, een functioneel voordeel hebben én ook nog eens lekker zijn, heb je sowieso al een voorsprong op veel andere spelers.” ADVERTENTIE
PROEF BOERENKAAS VAN DE BOVENSTE PLANK BOEREN KAAS
Onze koeien grazen minstens 120 dagen per jaar in de wei
Verse onverhitte koemelk, geeft pure boerenkaassmaak
Ambachtelijk gemaakt op de boerderij van boer Olieman
8
FOCUS – ANALYSELEVENSSTIJL.NL
CONTENT WITH A PURPOSE
KEEP ON GROWING! De agri-food sector is inclusief de horeca één van de belangrijkste werkgevers in Nederland. Om die positie te behouden zijn een leven lang leren en een betere aansluiting tussen het beroepsonderwijs en het bedrijfsleven hoogstnoodzakelijk.
Foto: Fotolia
Om daar verandering in te brengen
is de branchevereniging in gesprek met de overheid. Eshuis: “Wij pleiten voor een soort persoonsgebonden budget, waarmee werknemers hun scholing naar eigen behoefte kunnen financieren. Het is belangrijk dat mensen zich blijven ontwikkelen. Daar kunnen particuliere opleidingen ook een belangrijke rol in vervullen.”
Binnen de agri-food sector stond
in de afgelopen decennia alles in het teken van schaalvergroting, ook in het onderwijs. “De huidige MBO-opleidingen zijn uitgegroeid tot een soort leerfabrieken met duizenden leerlingen en docenten die nauwelijks nog feeling hadden met de praktijk”, vertelt Paul Visschedijk, voorzitter van het Centrum Innovatief Vakmanschap Agri & Food (CIV). “Gelukkig is dat aan het veranderen en vindt er meer uitwisseling met het bedrijfsleven plaats.”
“Leerlingen lopen tegenwoordig niet alleen stage, maar werken ook aan opdrachten in samenwerking met het bedrijfsleven. Andersom komen vakmensen uit het bedrijfsleven op school om over hun werk te vertellen. Zo’n persoonlijk stukje is essentieel. Dat leerlingen aan de mensen zelf vragen kunnen stellen als: wat vind je nu zo leuk aan je werk?” Nederland heeft een aardige reputatie
als het gaat om innovatie. Binnen de agri-food sector gaat het niet alleen om het primaire product en de verwerking daarvan, maar ook om de technologie. Visschedijk: “Daar is Nederland echt goed in, zoals de ontwikkeling van allerlei nieuwe landbouwmachines en technologie voor voedingsbedrijven. Maar door die nieuwe technologie verandert
ik investeren in mensen, als ik ze straks toch zo kwijt ben? Maar dat is gewoon kapitaalvernietiging. Zo raak je steeds goed personeel kwijt.”
Nu de economie aantrekt, schieten
“Gelukkig is dat aan het veranderen en vindt er meer uitwisseling met het bedrijfsleven plaats.”.
ook de hele logistiek. In plaats van handwerk krijg je bijvoorbeeld een meer computer bediende manier van werken. Zulke ontwikkelingen vragen om meer flexibiliteit. Van het bedrijfsleven, maar ook van de kant van de opleidingen en van de leerlingen zelf.” Zo is er een groeiende vraag naar
duurzaam en gezond voedsel. Consumenten worden zich steeds meer bewust van wat ze willen eten: daar spelen bedrijven ook op in met hun aanbod van specialistisch voedsel, zoals de pakketten van ‘Hello Fresh’. Ook komt er in de agri-food sector steeds meer aandacht voor circulair denken en voor het terugdringen van afval en restproducten. Visschedijk: “Maar wat echt belangrijk is, is integraal denken. Duurzaam-
‘Integraal denken binnen de agrifood sector is erg belangrijk. Aandacht voor je grondstoffen moet dan ook gepaard gaan met een duurzaam personeelsbeleid.’ heid is niet alleen een kwestie van grondstoffen. Het gaat ook om een duurzame inzet van personeel en
om blijvende investeringen in de kwaliteit van het beroepsonderwijs.” Het credo ‘leven lang leren’ geldt
helaas nog niet voor de horeca. Ricardo Eshuis, directeur Stichting Vakbekwaamheid Horeca (SVH): “Er stromen in de horeca jaarlijks 95.000 mensen in. Dat klinkt heel mooi. Maar helaas betreft het grotendeels vervanging, want de uitstroom is enorm.” Dat laatste komt volgens Eshuis deels doordat binnen de horeca en de gastronomie de doorgroeimogelijkheden uiterst beperkt zijn. “Veel horecamedewerkers werken zonder diploma. Het probleem is dat zodra mensen niet meer onder de leerplicht vallen zij veelal hun opleiding zelf moeten bekostigen. Of de werkgever. Nu denken werkgevers: waarom zou
nieuwe horecagelegenheden als paddenstoelen uit de grond. Maar goed personeel vinden blijft lastig. Er is in de laatste twee jaar zelfs sprake geweest van een groei met 32% in de vraag naar arbeid in de restaurantsector. Eshuis: “Veel van die nieuwe horecagelegenheden hebben een specialistisch concept. Wij zijn binnen de branche dan ook hard mee bezig om zulke specialistische opleidingen op te zetten.” Erzsó Alföldy
FEITEN In Nederland is ruim een derde van de beroepsbevolking werkzaam in de agri-food sector. Bovenop een jaarlijkse omzet van 140 miljard euro komt nog innovatieve technologie à 17 miljard euro. En dat is nog zonder het aandeel van de horeca.
MEER WETEN OVER LEKKER ETEN? Op analyselevensstijl.nl vindt je nog veel meer interessante artikelen over lekker en bewust eten en drinken.
ADVERTORIAL
Passie voor groen, talent voor groei Dat typeert Aeres. En schetst onze toegevoegde waarde als brede kennisinstelling voor de groene sector. We zien leren en ontwikkelen als motor voor groei: voor onze leerlingen, studenten, medewerkers en partners. Onze snel veranderende wereld vraagt immers voortdurend om nieuwe of andere kennis en oplossingen. Door samen te werken met andere onderwijsinstellingen, bedrijfsleven en overheden geven we ruimte aan innovatie en ontwikkeling. Dit komt de kwaliteit van ons onderwijs en onderzoek ten goede en maakt ons van waarde voor de beroepspraktijk.
praktijkgericht onderzoek en commerciële kennisintensieve dienstverlening aanbiedt op alle niveaus: van praktijkonderwijs, vmbo, mbo en hbo, tot trainingen voor professionals en hulp bij personeelsvraagstukken. De instellingen van Aeres hebben elk hun eigen aanpak en karakter,passend bij hun werkveld. Meer weten over ons agri- en food-onderwijs en –onderzoek, of op zoek naar personeel? Kijk op Aeres.nl en neem contact met ons op.
Brede kennisinstelling Bij Aeres komen onderwijs, onderzoek en ondernemen samen. We zijn de enige groene kennisinstelling in Nederland die onderwijs,
www.aeres.nl TRAINING CENTRE
ANALYSELEVENSSTIJL.NL – MOGELIJKHEDEN
CONTENT WITH A PURPOSE
VOEDINGSMIDDELEN EN INNOVATIE: FOOD FOR THOUGHT De agri-food sector staat momenteel onder enorme druk. Innovatie is broodnodig, maar biedt ook geweldige kansen.
Foto: Fotolia
Aan de ene kant een explosieve groei van de wereldbevolking en voedselschaarste, aan de andere kant voedselverspilling en welvaartziektes zoals obesitas en diabetes. Wereldwijde problemen, die vragen om oplossingen. Volgens Wouter-Jan Schouten, direc-
teur Sustainable Food Systems bij het Top Institute Food & Nutrition (TiFN), wordt de agri-food sector geconfronteerd met drie belangrijke vraagstukken, gericht op de transitie naar duurzame voedselsystemen. “Hoe zorgen wij voor nog betere en gezondere voeding voor ieder individu? Hoe kunnen wij op een duurzame manier voldoende voedsel produceren? En tenslotte: hoe kunnen wij de consument ondersteunen om tot duurzame en gezonde keuzes te komen?”
Om deze uitdagingen het hoofd te
bieden moet de agri-food sector op zoek naar innovatieve, duurzame oplossingen. Zo is het mestoverschot lange tijd beschouwd als afval, terwijl mest allerlei nutriënten en grondstoffen bevat, zoals stikstof en fosfor. Schouten: “Met een energiezuinige verwerking van voedselproductie valt een hoop winst te behalen. Daarnaast hebben wij tegenwoordig allerlei moderne technologie tot onze beschikking, zoals robotica, die we prima kunnen inzetten voor een duurzamer akkerbouw met minder zware machines, minder bestrijdingsmidde-
“Met een energiezuinige verwerking van voedselproductie valt een hoop winst te behalen."
len en meer diversiteit in gewassen. Voedselverspilling kun je tenslotte beperken door hele pragmatische maatregelen, zoals efficiëntere inkoop door de horeca en door producten met een schoonheidsfoutje te verwerken in bijvoorbeeld soep. Naast schadebeperkende maatregelen kan landbouw zelfs helpen om
broeikasgasreductie te bevorderen, zegt Harry Kager, Beleidsspecialist Mest en Klimaat bij de Landelijke Tuinbouworganisatie (LTO). “Boeren zitten in de unieke positie dat ze over een grote hoeveelheid land beschikken. Daardoor hebben ze de mogelijkheid om windmolens en zonnepanelen op hun land te plaatsen en om biomassa te produceren. De landbouwsector is er bovendien toe in staat om in plaats van alleen maar CO2 uit te stoten ook CO2 op te slaan. Door de grond goed te
bewerken en te bemesten, maar ook door allerlei landschapselementen aan te leggen, zoals bomen en struiken tussen de landerijen.” LTO biedt haar leden hulp bij het op-
zetten van allerlei innovatieve projecten samen met andere partijen. “Zo hebben wij een project lopen met een grote zuivelcoöperatie, gericht op de reductie van methaan in de melkveehouderij, maar ook een project, waarmee warmte uit melk wordt gehaald. De aard van de projecten en de samenwerkingspartners zijn afhankelijk van de deelsector. Voor de akkerbouw ligt dat heel anders dan voor de melkveehouderij.” Samenwerking als het gaat om duur-
zame innovatie is evengoed onontbeerlijk, onderstreept Maarten Schellekens, Manager Foodsquad.
VRAGEN AAN MARK WOORTMEIJER
“Het gaat om samenwerking in de hele keten, van kennisinstituten tot het bedrijfsleven en de overheid. Iedereen draagt zijn steentje bij.”
Naast een duurzame voedselproductieketen wordt daarbij ingezet op vitaliteit en gedrag. “Denk bijvoorbeeld aan het ontwikkelen van een gezond en duurzaam voedselprogramma voor scholen en voor bedrijfsrestaurants. Maar ook specialistische voeding. Voor oncologische patiënten, aangepast aan de smaakverandering na behandeling met chemotherapie, maar ook voor mensen met Diabetes type II. Het is ook een ontwikkeling in de zorg die wij steeds meer zien, dat voeding niet langer enkel preventief maar ook curatief wordt toegepast.” In de hele agri-food sector is een ware revolutie gaande. Schouten: “De eenzijdige focus op efficiency en schaalvergroting kunnen we niet langer volhouden. De nadruk moet komen te liggen op positieve impact in plaats van regulering van input.” Met de kwantiteit zit het in Nederland, tweede grootste exporteur van eten en drinken ter wereld na de VS, wel goed, benadrukt Schellekens. “Maar ten aanzien van de kwaliteit van ons voedsel is nog een hoop werk aan de winkel.” Erzsó Alföldy
STIMULEER SAMENWERKING Door de handen ineen te slaan is er vaak veel meer mogelijk. Ook binnen de voedingsindustrie. Meer weten? Kijk dan op analyselevensstijl.nl.
Directeur van Customdrone.
Hoe maken drones het leven van de agrariër makkelijker? “Het bespaart vooral veel geld. De aanschaf van een drone is misschien wel duurder, maar de extra opbrengst die het oplevert maakt het voor de agrariër een stuk aangenamer om een drone te gaan gebruiken. Wij zien dat de aanschaf van landbouw drones in de afgelopen jaren extreem is gegroeid, omdat steeds meer akkerbouwers interesse hebben in op maat gemaakte landbouwdrones.”
Hoe draagt het gebruik van drones bij aan een meer duurzame en effectieve manier van telen of verbouwen? “De data die de drone verzamelt geeft de agrariër veel meer informatie over zijn land. Hun opbrengst is daardoor gemiddeld 10% hoger. Ook kunnen ze de hoeveelheid gewasbescherming veel nauwkeuriger verspreiden. Ook kan de slimme software bijvoorbeeld schade van vliegtuigen en verkeersdrukte voorspellen.”
Denk je dat drones onmisbaar zijn voor de toekomst van de landbouw? “Drones worden steeds meer toegepast. Onze techniek is ver genoeg om drones volledig autonoom te laten vliegen zonder dat er handen aan te pas hoeven te komen. Helaas is de Nederlandse wetgeving hier nog niet klaar voor.” ADVERTORIAL
Puur en eerlijk eten Bij een barbecue denk je misschien al gauw aan vlammen, verbrand vlees en een zware rooksmaak. Niet per se een aanlokkelijk of gezond idee. Daarom zet Big Green Egg zich in voor een andere manier van barbecueën. Bij de Big Green Egg, een barbecue gebaseerd op een ruim 3000 jaar oude Aziatische kleioven, zit het rooster verder van de hittebron af, waardoor de vlammen niet te dicht bij het eten komen. Daardoor behoudt je de pure smaak van het eten. Ook het keramiek van de Big Green Egg draagt daaraan bij. Door het gesloten systeem wordt de warmte vastgehouden, wat ervoor zorgt dat sappen en smaken beter bewaard worden. Big Green Egg staat namelijk voor pure en eerlijke smaken en mee-eten met het seizoen. Om dat te realiseren, reizen ze
9
samen met topchefs heel Europa door, op zoek naar lokale smaken. En dan blijft het niet alleen bij proeven. Samen met de chefs duikt Big Green Egg in het verhaal van de producent. Zoals bijvoorbeeld met sterrenchef Edwin Vinke, die samen met Jan Kruijsse van de Zeeuwse Zeewierhandel zeewier ging oogsten in de Oosterschelde. Deze verhalen deelt Big Green Egg in hun eigen magazine, maar ook online en tijdens Big Green Egg’s Flavour Fair, een jaarlijks evenement waar inmiddels al 4000 bezoekers op af kwamen. Tientallen chefs koken die dag op verschillende themapleinen op een Big Green Egg. Ook is er een kinderplein, waar kinderen alles kunnen leren over de herkomst van hun voedsel. Het is namelijk van belang dat we onze
kinderen leren dat eten niet altijd uit pakjes en zakjes komt, maar dat vlees en melk afkomstig zijn van dieren. Het evenement draait om educatie, innovatie en interactie met chefs.
Of je nou vegetariër of vleeseter bent, met behulp van de Big Green Egg kun je gevarieerd, lekker en gezonder eten.
3
10 TOEKOMST – ANALYSELEVENSSTIJL.NL
CONTENT WITH A PURPOSE
VISIES OP DE TOEKOMST VAN ETEN EN KOKEN Foto: Persfoto
Terug naar de basis “Nederland is een van de belangrijkste landen wanneer het gaat om tuinbouw, maar toch vergeten juist wij vaak het belang van groenten eten”, aldus Rob Baan, ambassadeur van Dutch Cuisine, een organisatie die pleit voor een andere eetcultuur. Er worden in ons land heel veel groenten geproduceerd, maar de consumptie is heel laag. “Om dat te veranderen moeten we terug naar de basis.” Baan gaat uit van de 80/20 regel. Dat betekent 80 procent plantaardig en 20 procent vlees en zo veel mogelijk met de seizoenen mee-eten. “We moeten datgene eten wat het dichtst bij ons
staat”, stelt Baan. “Vroeger, toen we ons eten zelf verzamelden, aten we voornamelijk planten en slechts af en toe een visje of een konijntje.” Van nature zijn we dus planteneters die af en toe wat dierlijk eiwit nuttigen, terwijl dat nu vaak andersom gaat. “We moeten nadenken over het goed
voeden van de mens én de natuur”, vertelt Baan. “De grootste vervuiling ontstaat door de medicijnen die we in mensen en dieren stoppen, maar toch ligt de focus vaak nog op de tuinbouwindustrie wanneer het gaat om vervuiling. En dat terwijl de kassen in Nederland grotendeels energieneutraal zijn.”
Daar moet verandering in komen. Volgens Baan kan deze in gang worden gezet door te beginnen bij koks en restaurants en van daaruit naar beneden te werken. “Als restaurants het goede voorbeeld geven door veel groenten te serveren, zal de rest van Nederland volgen. Dat zal de gezondheid van ons land enorm stimuleren.” Baan gaat uit van het principe dat voeding de basis van een goede gezondheid is. “Uit onderzoek blijkt dat zieken sneller herstellen als ze beter eten. Dus waarom zouden we niet altijd gezond eten, zodat we ziekte preventief kunnen tegengaan?”
Culinaire Intelligentie Uit onderzoek van het CBS is geble-
ken dat het beroep kok op nummer één staat wanneer het gaat om zware beroepen. Gemiddeld werkt een chef-kok zo’n 12 tot 14 uur per dag. Vaak lukt het hen fysiek niet om tot de pensioengerechtigde leeftijd door te werken. “Die druk komt voornamelijk voort uit de snelheid en de diversiteit van het vak”, stelt SVH Meesterkok Anton Dijk. “Als je veertig gerechten op de kaart hebt staan weet je van tevoren natuurlijk nooit precies wat je klaar moet maken en hoeveel.”
Volgens Dijk is het dan ook van groot belang om de werkdruk te
Foto: Persfoto
verlichten. Om dit te doen moet je het gehele kookproces in kaart brengen. “Je moet al je recepten van begin tot eind uitschrijven”, vertelt hij. “Dus niet alleen de ingrediënten, maar ook alle handelingen. Dan kun je precies in kaart brengen hoe arbeidsintensief je recepten zijn en kun je tot een efficiëntere keuken komen.” Ook alle ingekochte producten, Mi-
se-en-place en hun houdbaarheid moeten worden vastgelegd. “Dat maakt het voorbereiden van gerechten veel makkelijker”, stelt Dijk. “Omdat je precies kunt berekenen hoe veel je van elk ingrediënt nodig
Foto: Persfoto
gaat hebben en hoe ver van tevoren je gerechten klaar kunt maken.” Daarnaast is het ook belangrijk om keukens anders op te zetten. “Vaak is hoe kleiner hoe beter het geval”, vertelt Dijk. “Daarnaast is het belangrijk om gebruik te maken van slimme apparaten die big data inzetten om het kookproces te versoepelen.” Om dit allemaal toepasbaar te maken
moet de intuïtief te gebruiken software toegankelijk gemaakt worden voor chefs. Dijk: “Uiteindelijk moet een kok gewoon kunnen doen waar hij goed in is: koken.”
Verslaafd aan vlees “Momenteel voeren we onze dieren
bonen en granen voor vleesproductie, maar we hebben tegenwoordig geen dieren meer nodig om lekker vlees te produceren.” Aan het woord is Jaap Korteweg, oprichter van De Vegetarische Slager. Dat het produceren en eten van vlees slecht is voor het milieu, is in de afgelopen jaren steeds meer onder de aandacht gekomen. “Toch lijken we bang te zijn vlees uit ons dieet te schrappen.”
Er is namelijk nog flink wat scepsis
rondom het niet eten van vlees. “Men denkt vaak dat je vlees nodig hebt om gezond te blijven”, vertelt
Korteweg, “maar het tegendeel is eigenlijk waar. Vaak worden mensen die geen vlees eten juist ouder en blijven ze langer gezond.” Wat er nodig is, stelt Korteweg, is innovatie en voorlichting. “De overheid geeft ongeveer 15 miljard euro uit aan groene energie, maar het veranderen van de vleesindustrie door plantaardige alternatieven aan te bieden levert veel meer op en kost minder. De alternatieven bestaan immers al en zijn qua smaak net zo lekker als vlees.” Het enige wat nodig is, is stimulering vanuit de overheid.
“De transitie komt er sowieso”, aldus Korteweg. “Momenteel is ongeveer 3 procent van de vleesproducten vervangen door plantaardige alternatieven. Binnen 15 jaar zou dit kunnen groeien naar 20 procent en daarna gaat het heel snel. Binnen nog eens 15 jaar verwachten wij een volledige kanteling en zal zo’n 80 procent van de Nederlanders plantaardig eten.” De oplossing voor onze vleesverslaving
is volgens Korteweg simpel: “Als we zorgen voor goede alternatieven die net zo lekker zijn als vlees, dan kunnen we deze trend richting een plantaardige levensstijl zonder moeite doorzetten.” ADVERTENTIE
Enkel suikers uit fruit (sap)
Nieuw!
Rijk aan proteïne
NIEUW BIJ ALBERT HEIJN
Rijk aan vezels en eiwitten
Rijk aan vitaminen
Rijk aan vezels
You create, we calculate Vraag nu het gratis* online receptenboek aan! 1. Verstuur jouw menukaart via www.smartcuisine.nl 2. Kies van het menu jouw favoriete gerecht en de bijbehorende verkoopprijs. Eventueel met een bijbehorende foto. 3. Enkele dagen later ontvang je gratis* jouw gebruikersnaam en inlogcode van jouw digitale receptenboek. Je kunt direct aan de slag! * Probeer nu gratis voor één gerecht op jouw menukaart, geldig tot en met 31-12-2017. ADVERTORIAL
illy en duurzaamheid: een gecertificeerd Huwelijk Al sinds haar oprichting in 1933 streeft illycaffè een duurzaam bedrijfsmodel na door economische en omzet-gerichte targets te combineren met sociale en milieuvriendelijke doelen.
In 2011 ontving illy als eerste bedrijf ter wereld het certificaat "Responsible Supply Chain Process". Dit getuigt van waardecreatie voor alle betrokken in de toeleveringsketen.
Kwaliteit en duurzaamheid zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden: een excellent product moet duurzaam zijn. De illy koffie melange is samengesteld uit de allerbeste Arabica bonen uit minstens negen regio’s. De koffietelers op vier continenten krijgen een eerlijke prijs voor hun bonen. Er is geen tussenpersoon, de producenten krijgen maar liefst dertig procent boven de marktwaarde betaald. Dat is nog niet alles: de Università del caffè leert de boeren de koffiebonen op milieuvriendelijke wijze te telen.
Wat maakt de koffie nu zo lekker? Het begint bij de selectie van de bonen. Iiedere boon voegt een eigen smaakelement toe. Die uit India zijn iets bitterder, uit Guatemala bijvoorbeeld iets zoeter met tonen van karamel en chocolade. Op locatie halen we de vrucht eraf, daarna gaat de groene koffie direct naar de fabriek in het Italiaanse Triëst en wordt deze vakkundig gemengd tot de illy blend. Ook daar is aan het milieu gedacht. In 2015 werden zonnepanelen geïnstalleerd, waardoor de helft van de energie uit groene energiebronnen komt.
De zoektocht naar kwaliteit Brazilië is de grootste producent van Arabica koffie. In de zoektocht naar de beste koffiebonen eind jaren tachtig ondervond Ernesto Illy dat echter slechts een klein deel van de bonen kwalitatief geschikt was. illy koos ervoor om in samenwerking met de boeren de kwaliteit te verbeteren en introduceerde de “Prêmio Brasil de Qualidade do Café para Espresso award”. Meer dan 10.000 koffieboeren hebben deelgenomen aan de competitie waarbij de kwaliteit van de boon wordt beoordeeld. Samen verdienden de winnaars meer dan 4,5 miljoen reais in prijzengeld, wat weer geïnvesteerd werd in de plantages. Sinds 2016 is het uitgegroeid tot een internationale prijs, onder de naam Ernesto Illy Award waar negen producerende landen zijn vertegenwoordigd. Het delen van kennis staat centraal Van 2010 tot 2016 hebben meer dan 7000 koffietelers deelgenomen aan Università del caffè opleidingen. Ze leren hier onder meer hoe ze bodemerosie kunnen beperken door teelt langs de hellingen. Ook krijgen ze uitleg over bodemvruchtbaarheid, het beheer van de boerderij en het gebruik van organische meststoffen. Ze worden gewezen op de risico’s van koffieverontreiniging en krijgen adviezen om het waterverbruik terug te dringen.
Bedank de koffieteler 1 oktober is het Wereld Koffie Dag en zet illy het harde werk van de koffieteler centraal. Geniet je ook zo van je dagelijkse kopje koffie en wil je de koffietelers bedanken? Stuur dan een berichtje, gedachte of foto naar de boeren via #thanks4thecoffee. Duizenden gingen je voor. “Bedankt voor de passie, de liefde, het geduld en het harde werk dat ik proef in iedere heerlijke koffie!” #thanks4thecoffee
Pagina 6
Huib van Leeuwen
Waarom zijn eiwitten zo belangrijk? Eiwitten zijn onontbeerlijk voor ons bindweefsel en essentieel voor de aanmaak van spieren. Daarnaast zijn eiwitten heel belangrijk voor ons immuunsysteem, voor onze afweer tegen ziekten. Het zijn de belangrijkste voedingstoffen voor fysieke kracht. Je zou kunnen zeggen dat eiwitten de ‘bouwstenen van ons lichaam’ zijn.
‘Easy-to-Eat’, een glutenvrij tussendoortje speciaal geprepareerd zodat mensen zich niet kunnen verslikken
Innovatieve eiwitrijke gebakjes met de naam ‘Bouwsteentjes’
Voor gezonde spieren moet je naast bewegen dus ook voldoende eiwitten binnen krijgen. Dat is belangrijk want dagelijks wordt in ons lichaam 1 tot 2 procent van alle spierweefsel afgebroken. “Wie bedlegerig is zal dus binnen twee maanden verslapt zijn. En dat gebeurt bij iedereen, of je nu 16 bent of 86”, vertelt Huib van Leeuwen, en is hij verantwoordelijk voor de innovatieve eiwitrijke gebakjes met de naam ‘Bouwsteentjes’ “Om het lichaam weer op te laten bouwen zou men idealiter driemaal per dag eiwitrijke voeding moeten eten. Gemiddeld genomen heeft een mens minimaal 75 gram hoogwaardig eiwit over de dag verdeeld nodig om goed te functioneren. Na inname zal men zich meteen krachtiger voelen omdat eiwit
bestaat uit aminozuren die direct worden opgenomen in het lichaam.”
Voor de prijs hoeft je het niet te laten en zijn deze krachtige mini gebakjes in de diepvries bij de Jumbo supermarkt te koop, 8 stuks voor € 4,99 – Easy-to-Eat 4 stuks voor € 4,99
De belangrijkste bronnen van eiwit zijn vlees, vis, zuivel, ei, noten, zaden, peulvruchten en pinda’s. Keuze genoeg dus om tot een goed voedingspatroon te komen. Maar voor mensen met eet- of slikproblemen is voldoende eten een probleem. De Bouwsteentjes van Innopastry kunnen dan uitkomst bieden. Deze kleine cakegebakjes bevatten 8 gram hoogwaardig eiwit en zijn dus een krachtig tussendoortje. Voor mensen die echt moeilijk slikken maakt Innopastry “Easy-to-Eat”, een glutenvrij tussendoortje speciaal geprepareerd zodat mensen zich niet kunnen verslikken. Easy-to-Eat is vrij van E-nummers en bindmiddelen.
Ontdek de Bouwsteentjes en Easy-to-Eat!
Meer informatie zie www.bouwsteentjes.nl