Dit is een commerciële uitgave van European Media Partner bij deze krant.
ANALYSE LEVENSSTIJL MET FOCUS OP DUURZAAM LEVEN
CONTENT WITH A PURPOSE
NR. 6 APRIL 2018
ANALYSELEVENSSTIJL.NL
Marjan Minnesma – Directeur Urgenda
VOORWOORD
“Velen werden wellicht opgeschrikt door de boodschap dat de cv-ketel eruit gaat. Ja, als we binnen 12 jaar gaan stoppen met al het gas uit Groningen, dan stoppen we ook met een ketel die gas gebruikt. We gaan ook geen halfslachtige oplossingen kiezen, waarbij je nog half gas gebruikt en dus toch twee infrastructuren in leven moet houden. Geen hybride ketels, maar gewoon daar waar het gasnetwerk aan vervanging toe is, niet vervangen, maar die middelen gebruiken voor de overgang naar warmtepompen, infraroodpanelen en een goede basis isolatie. Per jaar verhuizen er zo’n 500.000 mensen, dat is ook een mooi moment voor de overgang naar een gasloos huis: koken op inductie en cv-ketel eruit. Ook banken beginnen wakker te worden en zouden mensen die iets extra’s nodig hebben voor het energieneutraal maken van hun huis daarbij moeten steunen: lagere rente en hogere leenmogelijkheden. Iedereen lijkt wel wakker te worden. En niet uit een boze droom, maar met een visionair toekomstbeeld, dat we waar gaan maken. Voor 2030!" Lees meer op pagina 4
Lees meer artikelen op analyselevensstijl.nl FOCUS
GUIDO WEIJERS CABARETIER
‘De planeet heeft ons niet nodig, wij hebben de planeet nodig’ Lees meer op pagina 8
Lisa Stel Het goede nieuws: dierlijke eiwitten hebben we helemaal niet nodig. Plantaardige producten, zoals tofu, tempeh, peulvruchten, volkorenbrood, noten en groente bevatten voldoende eiwitten. Daarnaast wordt het hardcore veganisten aangeraden om hun dagelijkse dieet met extra vitamine B12 aan te vullen. De Raad voor de Leefomgeving & Infrastructuur suggereert dan ook om aanpassingen aan te brengen in de Schijf van Vijf die het Voedingscentrum hanteert. Voedsel & lifestyle influencer Lisa Stel (‘Lisa goes Vegan’) eet zelf al zes jaar vlees, vis noch zuivel, omdat ze niet wil bijgedragen aan dierenleed en een carbon footprint. Het stoppen met het eten van dierlijke producten viel Lisa reuze mee. Lees meer op pagina 10
MOGELIJKHEDEN
3 duurzame energiebronnen
Arla biologisch nu in een duurzamer pak
Lees meer op pagina 6
ACTUEEL
Beleggen voor de toekomst Je kunt geen dag de kranten openslaan of door je twitter feed heen scrollen of het gaat over catastrofale natuurrampen elders in de wereld en over de gevolgen van het opwarmen van de aarde. Klimaatverandering blijkt onontkoombaar en het probleem dwingt ons tot lastige keuzes. Lees meer op pagina 14
VERDIEPING
Keurmerken: door de bomen het bos weer zien
Lees meer op pagina 12
2 INLEIDING – ANALYSELEVENSSTIJL.NL
ANALYSE LEVENSSTIJL European Media Partner presenteert Analyse Levensstijl met focus op duurzaam leven. In deze campagne vindt u vele handvatten voor het verduurzamen van uw levensstijl. Denk daarbij bijvoorbeeld aan energieopwekking, eetgewoontes en groen beleggen. Cabaretier Guido Weijers is hiermee al een heel eind. Hij eet geen vlees, rijdt elektrisch en is bezig met het verduurzamen van zijn woning. Hij schreef onlangs een open brief aan minister van economische zaken en klimaat Eric Wiebes, waarin hij de minister aanmoedigde stappen te gaan maken op het gebied van verduurzaming. Ook Marjan Minnesma, directeur van Urgenda draagt haar steentje bij. Volgens haar is het belangrijk dat we geen halfslachtige oplossingen kiezen. Als we stoppen met het boren van gas in Groningen, dan stoppen we
ook gelijk met de cv-ketel. In haar rol als directeur van de duurzaamheidsstichting ziet zij veel mooie initiatieven om Nederland verder te verduurzamen voorbijkomen. Duurzaam, biologisch en ‘groen’ zijn termen die ons voortdurend om de oren vliegen, maar wat betekenen deze nou eigenlijk? We gaan dieper in op de keurmerken die tegenwoordig op bijna alle voedingsmiddelen te vinden zijn. 20 tot 35% van de milieubelasting en van de uitstoot van broeikasgassen komt namelijk van de productie en consumptie van voedingsmiddelen, aldus het Voedingscentrum. Hoe kunnen we dit nog verder verduurzamen? Wij hopen u met deze campagne te inspireren om zelf een duurzamer leven te gaan leiden. Veel leesplezier!
CONTENT WITH A PURPOSE
PROFIELEN IN DEZE PUBLICATIE
Guido Weijers Cabaretier
ZEYNEP TIPT! Cabaretier Guido Weijers is niet alleen grappig, hij zet zich ook in voor een duurzame wereld. Weten hoe? Lees dan het interview met Guido op pagina 8-9! Zeynep Gönen, Campaign Manager
Marjan Minnesma Directeur Urgenda
INHOUD
Lisa Stel Voedsel en lifestyle influencer
4
Voorwoord: Marjan Minnesma
6
3 Duurzame energiebronnen
8
Profiel: Guido Weijers
10 Mag het een onsje minder? 12 Voedingskeurmerken
Simon Watson Hoogleraar Wind Energy Systems aan de TU Delft
14 Beleggen voor de toekomst
ANALYSE LEVENSSTIJL Campaign Manager: Zeynep Gönen
ANALYSELEVENSSTIJL.NL
EXCLUSIEF VOOR HET WEB
DIGITALE CONTENT DIGITALE KRONIEK
Onze woning moet een droomhuis zijn waar je tot rust kan komen, mede ingegeven door de hectiek in het leven. “Het huis is een plek waar je graag bent. Dat je deur opendoet en denkt: ‘Wauw, dit is zo gaaf, dit is mijn thuis’.” “In Nederland gebruiken we per inwoner 147 kilo plastic per jaar”, vertelt Margreet van Schaijck, brand manager Lush Nederland en België. “Hoe schadelijk dit is voor de mens weten we niet, maar voor het milieu is het een enorm probleem.” Lees het gehele verhaal op analyselevensstijl.nl
Volg ons digitaal:
Managing Director:
Amanda Ghidoni
Chief Content Officer Mats Gylldorff
POPULAIRE ARTIKELEN OP ANALYSELEVENSSTIJL.NL Zo creëer je je duurzame droomhuis
zeynep.gonen@europeanmediapartner.com
Steeds vaker bewuste voeding op de menukaart
De menukaart van restaurants is het laatste decennium flink veranderd. Was de eetlust van de bezoeker vroeger doorslaggevend, tegenwoordig speelt niet alleen de smaak van de gerechten een rol, maar ook de keuze voor bewuste voeding.
Redacteur:
Marjon Kruize
Layout:
Rowan Brandt
Tekst:
Erzsó Alföldy Katrien Baarendse Jerry Huinder
Bekijk exclusieve films en video's op onze campagne website.
Marjon Kruize Sylvana Terlage Coverfoto:
Loens Media BV Urgenda Lisa goes Vegan
Op onze campagne website vindt u nog veel meer interessante artikelen en interviews.
Gedistribueerd:
Het Financieele Dagblad 2018
Drukkerij:
RODI Rotatiedruk
CONTENT WITH A PURPOSE
European Media Partner Nederland B.V Kleine-Gartmanplantsoen 21, 1017 RP Amsterdam Tel: +31 202 622 010 Email: nl@europeanmediapartner.com www.europeanmediapartner.com
@europeanmediapartner
analysenederland.nl
Recycle of geef het magazine door!
European Media Partner is gespecialiseerd in contentmarketing en native advertising. Wij combineren redactionele inhoud met themakranten die bij toonaangevende dagbladen zijn bijgevoegd. Wij zorgen ervoor dat de boodschap van uw merk wordt overgebracht, en uw doelgroep de juiste beslissingen neemt.
ADVERTENTIE
JUST FRUIT & NUTS, THAT’S ALL!
super yummy!
17%
29 %
Cashewnoot
48 % Dadel
6%
Cacao
evian® water is afkomstig uit de eeuwenoude Alpen, waar het zich gedurende meer dan 15 jaar een weg baant door de rotsen en zo wordt verrijkt met haar karakteristieke mineralen. evian® mineraalwater is van nature zuiver en voldoet perfect aan de hydratatiebehoefte van iedereen, de hele dag door.
BIJ
WERKEN WE MET VERANTWOORDELIJKHEIDSGEVOEL ! Voor het milieu. Elke dag opnieuw zetten wij ons in om de impact van onze activiteiten op de natuur te beperken, in alle fases van het productieproces, van de boomgaard tot het verpakken. Voor onze terroirs. Onze productie draagt bij aan de instandhouding van de plaatselijke economie en de bescherming van traditionele landschappen.
Voor onze producenten. Mannen en vrouwen met hart voor hun vak, die leven van hun werk dankzij een rechtvaardige beloning.
Voor de kwaliteit. Onze appels worden regelmatig gecontroleerd door onafhankelijke instanties, die de traceerbaarheid garanderen.
Voor meer informatie, bezoek de website:
www.pinkladyeurope.com
Zoveel meer dan een appel
ANNONCES_PL_2018_NL-265x385_EUROPEANMEDIAPARTNER_RESPON.indd 1
23/04/2018 14:40
4 VOORWOORD – ANALYSELEVENSSTIJL.NL
CONTENT WITH A PURPOSE
Foto: Urgenda
HET KAN WEL! EN SNEL! Marjan Minnesma, Directeur Urgenda.
Ik mocht onlangs in een jury weer een reeks enthousiaste ondernemers ontmoeten. Er komen bijzondere nieuwe producten aan, die de versnelling naar 100% duurzame energie helpen realiseren.
dit energieleverende gebouw!” of wat je ook maar wilt. Je kunt ook kunst of gewoon mooi licht van je gevel laten komen. We krijgen dus energieleverende, zuinige, communicerende gebouwen.
van tractor tot vrachtwagen. Dat gaan we in juli zien tijdens de Elfwegentocht in Friesland, daar wordt de toekomst even 10 jaar naar voren getrokken: 2 weken rijden zonder benzine of diesel.
De winnaar heeft een product dat
Onlangs was er ook een feestje toen er 100 elektrische bussen op Schiphol werden afgeleverd voor de regio. Het hele openbaar vervoer kan
Velen werden wellicht opge-
eigenlijk zonwering is, bijvoorbeeld heel geschikt voor grote kantoorgebouwen met veel glas. In de zonwering, die meebeweegt met de zon, zitten speciale zonnepaneeltjes voor ‘geconcentreerde zonne-energie’ die 50% meer energie opleveren dan een gangbaar paneel, maar door de zonwering en verkoeling ook besparen. Als klap op de vuurpijl kunnen er ook ledlampjes in het paneel, waardoor het gebouw ’s avonds kan communiceren “welkom in
schrikt door de boodschap dat de cv-ketel eruit gaat. Ja, als we binnen 12 jaar gaan stoppen met
‘We krijgen dus energieleverende, zuinige, communicerende gebouwen.’ echt voor 2025 op 100% duurzame elektriciteit rijden. Een mooie sprong voorwaarts en dat kan voor bijna alle voertuigen inmiddels,
al het gas uit Groningen, dan stoppen we ook met een ketel die gas gebruikt. We gaan ook geen halfslachtige oplossingen kiezen,
waarbij je nog half gas gebruikt en dus toch twee infrastructuren in leven moet houden. Geen hybride ketels, maar gewoon daar waar het gasnetwerk aan vervanging toe is, niet vervangen, maar die middelen gebruiken voor de overgang naar warmtepompen, infraroodpanelen en een goede basis isolatie. Per jaar verhuizen er zo’n 500.000 mensen, dat is ook een mooi moment voor de overgang naar een gasloos huis: koken op inductie en cv-ketel eruit.
Ook banken beginnen wakker te worden en zouden mensen die iets extra’s nodig hebben voor het energieneutraal maken van hun huis daarbij moeten steunen: lagere rente en hogere leenmogelijkheden. Je maandelijkse lasten gaan
niet omhoog: energierekening nul en in plaats daarvan het afbetalen van de lening. Iedereen lijkt wel wakker te worden. En niet uit een boze droom, maar met een visionair toekomstbeeld, dat we waar gaan maken. Voor 2030!
Marjan Minnesma, Directeur Urgenda
100% DUURZAME ENERGIE Volgens Marjan Minnesma zijn we hard op weg naar een duurzame samenleving. Op analyselevensstijl.nl leest u hoe u hier aan kunt bijdragen! ADVERTENTIE
Interesse? Neem contact op via 020-716 27 67 of info@energielabelholland.nl
Is uw kantoor klaar voor de toekomst? Ieder kantoor met een oppervlakte van meer dan 100m2 moet in 2023 minimaal het energielabel C hebben. Anders mag het niet meer voor de functie van kantoor gebruikt worden. Energielabel Holland verzorgt de uitgifte van energielabels en maatwerkadviezen (EPA-U en –W) voor kantoren door heel Nederland. Duurzaamheid verbeteren Een maatwerkadvies van Energielabel Holland biedt niet alleen een overzicht van de huidige energieprestatie van het gebouw. Maar geeft ook inzicht in bouwkundige en installatietechnische maatregelen voor het verbeteren van de duurzaamheid van uw pand. Onze
adviseurs denken tevens met u mee over de toepassing van relevante subsidies zoals de EIA en ISDE. Energielabel Holland Energielabel Holland is een NL-EPBD en KOMO gecertificeerd bedrijf voor het leveren en afmelden van energielabels en maatwerkadviezen. Wij verzorgen ook NEN2580-metingen. Wij werken voor Vastgoedeigenaren Vastgoedbeheerders Projectontwikkelaars Makelaars Woningbouwcorporaties
Energielabel Holland – Gecertificeerd bureau voor energielabels, vastgoedinspectie en –advies
JUST FRUIT & NUTS, THAT’S ALL!
super yummy!
51 %
Cashewnoot
49 % Dadel
15% KORTING op SOLSTRÅLE zonnepanelen voor IKEA FAMILY leden
Duurzaam
Kies thuis voor SOLSTRÅLE zonnepanelen en zorg voor een drastische vermindering van jouw CO2-uitstoot tijdens de levensduur van je zonne-energiesysteem.
Voordelig
Met de SOLSTRÅLE zonnepanelen bespaar je veel geld. Je wekt energie op die je zelf gebruikt. De energie die je over hebt, lever je terug aan je energiemaatschappij. Zo bespaar je op je rekening.
Eenvoudig
Via de calculator op IKEA.nl/zonnepanelen kan je berekenen wat je aanschafprijs is. Installatie, een extra groep in de meterkast en een app zitten bij de prijs inbegrepen. Ga voor meer informatie en de calculator naar
IKEA.nl/zonnepanelen SOLSTRÅLE
plus-pakket
3910.-*
IKEA FAMILY prijs incl. btw
2.360 Wp systeemvermogen 8 monokristallijn zwarte panelen met zwart frame
SOLSTRÅLE
design-pakket
2.160 Wp systeemvermogen 8 in het dak geïntegreerde monokristallijn zwarte panelen 10 jaar garantie op de panelen en omvormer
*Voor het plus-pakket kan je 100% van de btw terugontvangen en voor het design-pakket kan je 25% van de btw terugontvangen.
4824.-*
IKEA FAMILY prijs incl. btw
©Inter IKEA Systems B.V. 2018
10 jaar garantie op de panelen en omvormer
3
6 MOGELIJKHEDEN – ANALYSELEVENSSTIJL.NL
CONTENT WITH A PURPOSE
DUURZAME ENERGIEBRONNEN Foto: NBKL
Biomassa: vijftig tinten groen
70% van de hernieuwbare energie
in Nederland wordt verkregen uit biomassa. Daarmee draagt biomassa voor een belangrijk deel bij aan de reductie van de CO2-emissie. Maar wanneer is biomassa duurzaam?
Volgens Floor van der Hilst, onderzoe-
Eppo Bolhuis, voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Biomassa Ketel Leveranciers (NBKL).
ker aan de Universiteit Utrecht, zijn voor biomassa drie dingen essentieel: de oorsprong, de manier waarop gewassen worden geteeld, en of de geringe hoeveelheid beschikbare biomassa slim wordt ingezet. “Er mag geen sprake zijn van interactie met voedsel, de natuur of ander landgebruik. Maar voor veel biomassa is geen hoogwaardige grond nodig.”
Concurrentie met hoogwaardige
houtvezels is volgens Eppo Bolhuis, voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Biomassa Ketel Leveranciers (NBKL), ook bij het verstoken in pelletketels en -kachels uit den boze. “Pellets worden gemaakt van geperst houtafval, zoals houtsnippers en zaagsel, afkomstig uit de industrie en zagerijen.” Bolhuis nuanceert ook de verhalen
over fijnstofuitstoot bij het verstoken van biomassa. “De uitstoot van grote biomassacentrales en moderne pelletketels is klein, dat is ook wettelijk zo geregeld. Er zijn ook ontwikkelingen gaande om de fijnstof uitstoot tot na-
genoeg nul te reduceren. De uitstoot van ouderwetse houtkachels en openhaarden is honderden keren zo groot. Wij maken ons er dan ook sterk voor om open haarden en verouderde houtkachels uit te bannen.” Het belangrijkste argument voor de
inzet van biomassa is volgens Van der Hilst misschien wel “dat je er gewoon niet omheen kunt. Willen wij de klimaatdoelen halen, dan moeten we snel actie ondernemen. Elektrische vliegtuigen, om maar iets te noemen, hebben we niet morgen al. Dus kunnen we nu het beste gebruik maken van biojetfuel. Onder voorwaarde dat die duurzaam geproduceerd is.”
Solar: voor een zonnige toekomst Het aantal Nederlanders met zon-
Het geeft volgens Zeman, zelf al 16 jaar trotse eigenaar van zonnepanelen, bovendien ‘een fantastisch gevoel’ om bij zonnig weer je energiemeter de andere kant op te zien draaien. “Hoe geweldig is het om zelf je elektriciteit te kunnen genereren? Mensen zijn daardoor ‘prosumer’ geworden in plaats van ‘consumer’.”
renovatie van bestaande gebouwen? Daarnaast zou je zonnecellen van additionele functionele lagen kunnen voorzien. Naast de laag waarmee elektriciteit wordt opgewekt kun je bijvoorbeeld denken aan een warmte-genererende laag en eentje die meer licht doorlaat naar de zonnecel.”
De populariteit van solar heeft volgens Miro Zeman, hoogleraar Electrical Sustainable Energy aan de TU Delft, vooral te maken met de dalende prijzen door de aanvoer van goedkope zonnepanelen uit China. “De terugverdientijd is ondertussen 7 à 8 jaar, terwijl de panelen zo’n 25 jaar mee kunnen.”
Voor een verdere schaalvergro-
Tenslotte is de opslag van zon-
nepanelen op het dak is explosief gegroeid, overal verrijzen zonneparken en er komt een drijvend zonnepark in de Noordzee. Maar de zon schijnt geen 24 uur per dag, dus vraagt de opvang van de pieken en dalen in opwek om een oplossing.
ting van solar toepassingen in de bebouwde kom zijn verbeteringen van zowel het rendement als het uiterlijk van zonnepanelen nodig. Zeman: “Daarvoor is de samenwerking met architecten belangrijk. Waar hebben zij behoefte aan bij het realiseren van nieuwbouw of de
Foto: TU Delft
ne-energie in batterijen of moleculen (zogenaamde e-refinery) een ontwikkeling die nog in de kinderschoenen staat. Volgens Zeman is dat echter niet alleen een kwestie van technologie. “Daarvoor zal er ook in de politiek het een en ander geregeld moeten worden.”
Miro Zeman, hoogleraar Electrical Sustainable Energy aan de TU Delft.
Windenergie: Nederland heeft de wind mee Onlangs werd bekend dat Nederland
drie grote offshore windparken gaat aanleggen in de Noordzee. De verwachting is dat windenergie daarmee in 2030 in 40% van de totale elektriciteitsbehoefte van Nederland kan voorzien. Ook heeft Nederland een primeur: voor het eerst gaat een windpark op zee zonder subsidie gebouwd worden. Simon Watson, hoogleraar Wind Energy Systems aan de TU Delft, vindt de komst van die offshore windparken een heuglijke ontwikkeling, die in belangrijke mate kan bijdragen aan het terugdringen van de CO2-emissie. Voor de zichtbaar-
Simon Watson, hoogleraar Wind Energy Systems aan de TU Delft.
Foto: Annelies van ’t Hul
heid van de windmolens hoeven bezorgde kustbewoners en recreanten niet te vrezen: de nieuwe parken komen namelijk maar liefst 50 km van de kust. Met de milieu-impact zal het ook wel meevallen, verwacht Watson. “Het grootste probleem is waarschijnlijk de geluidsoverlast in de bouwfase. Maar daar kun je van tevoren wel een oplossing voor bedenken.” Het feit dat zo’n park straks zonder
staatssubsidie wordt aangelegd, kan voor het imago van windenergie ook zeker geen kwaad. Al is dit argument volgens Watson een beetje een wassen neus, omdat de overheid wel degelijk meebetaalt aan het aanleggen
van de benodigde infrastructuur door TenneT. “Maar uiteindelijk krijgen alle energiebronnen enige vorm van staatssubsidie. Zelfs fossiele bronnen.” Waar wij wat Watson betreft uiteinde-
lijk naartoe moeten is een vorm van energiemanagement, gestoeld op de combinatie van zon en wind, waarbij je op Europees niveau afspraken maakt over de uitwisseling van stroom uit zon en wind. “Noordelijke landen kunnen windenergie exporteren naar andere regio’s op het moment dat er veel wind is, in ruil voor zonnestroom uit zuidelijke landen met meer zonuren.”
Erzsó Alföldy
ADVERTENTIE
Aardgas eruit, biomassa erin
Meer weten? Kom langs in onze showroom voor een vrijblijvend advies of kijk op Atechpro.nl
De biomassaketels van KWB Atechpro.nl De Biomassaverwarming
Mercuriusweg 11 ― 3771 NC Barneveld ― 0800 - 66 555 55
Duurzame Energie is niet duurder! om | nieuwe energie is als coöperatie dé serieuze Nederlandse speler die zonder winstoogmerk en met lokaal opgewekte energie Nederland energieneutraal wil maken. Lokale energieopwekking
Geen sjoemelstroom
Met duurzame bronnen als zonnepanelen en windmolens in de directe omgeving, wekken wij heel lokaal 100% duurzame energie op. Deze stroom leveren wij aan de inwoners in de regio. Als collectief met tientallen energiecoöperaties door heel Nederland zijn er enorm veel projecten ontstaan. Dit aantal groeit nog steeds en biedt nu al genoeg duurzame energie voor ruim 300.000 huishoudens. André Dippell, directeur van om I nieuwe energie, legt uit: “Door deze lokale duurzame energieoplossing zijn we op den duur niet langer afhankelijk van de grote grijze energiebedrijven of andere landen, zoals Rusland voor gas en Noorwegen voor elektriciteit.”
De energie die lokaal door om I nieuwe energie wordt opgewekt bestaat voor de volle 100% uit duurzame wind- en zonne-energie. Geen gerommel dus met onduidelijke constructies. Bij ons kun je gewoon komen kijken waar jouw stroom vandaan komt. Al drie jaar op rij zijn wij dan ook uitgeroepen tot de nummer 1 duurzame energieleverancier door de Consumentenbond en Greenpeace. “Wij kopen geen certificaten om onze elektriciteit te ‘vergroenen’, wij gebruiken onze eigen lokaal opgewekte duurzame energie.” aldus Dippell.
Klanten profiteren financieel mee van onze groei Voor niets gaat de zon op en dat geldt ook voor wind. Daarmee is duurzaam opgewekte energie altijd voorhanden. We hoeven slechts de opwekinstallaties en een aantal mensen die daar dagelijks mee bezig zijn te betalen. Wij hebben daarom geen winstoogmerk. Het geld dat verdiend wordt investeren we in nieuwe duurzaamheidsprojecten. “Het is onze intentie om zoveel mogelijk inwoners van Nederland hun energie lokaal af te laten nemen. Hierdoor versnelt de energietransitie en er is nog een ander groot voordeel. Hoe meer mensen zich namelijk aansluiten des te goedkoper onze energie wordt! Onze kosten blijven namelijk vrijwel gelijk en dat levert direct voordeel op voor onze klanten.” geeft André Dippell aan.
Wij willen graag iedereen uitdagen om onze tarieven te vergelijken en vooral de wijze waarop wij met onze omgeving omgaan en dus met energie. Zeker weten dat mensen dan om zijn. Voor meer informatie kan men terecht op omnieuweenergie.nl
ADVERTORIAL - GESPONSORDE CONTENT
DIRECT NA ISOLEREN? Met de Reno PIR flex kan dit uitstekend
Wanneer het bestaande dakelement nog goed is wilt u op een eenvoudige en snelle manier de isolatiewaarde kunnen verbeteren. Met de Reno PIR Flex kan dit uitstekend. Het gepatenteerde systeem voorkomt luchtcirculatie door het opvullen van oneffenheden en is beloopbaar tijdens montage. Het dak blijft dicht waardoor er geen overlast ontstaat voor de bewoners en binnenafwerking niet nodig is. Voor meer voordelen en toepassingen ga naar: www.unilininsulation.com/nl/direct-na-isoleren UNILIN Insulation bv – Beneluxstraat 1 – Postbus 3 - 5060 AA Oisterwijk – T +31 (0)13 523 13 13 – info.nl@unilin.com – www.unilininsulation.com/nl/direct-na-isoleren
8 PROFIEL – ANALYSELEVENSSTIJL.NL
CONTENT WITH A PURPOSE
‘WE MOETEN ALLEMAAL IETS INLEVEREN VOOR EEN DUURZAME WERELD’ Omdat de politiek sturend moet zijn en de leiding moet nemen op het vlak van duurzaamheid. Daarom sprak Guido Weijers onlangs met minister Wiebes. “Je moet het volk niet zijn gang laten gaan.” Begin dit jaar schreef cabaretier Guido Weijers in het Parool een open brief aan minister Eric Wiebes, waarin hij pleitte voor een nieuwe realiteit, niet gebaseerd op economie, maar op de planeet. Hij noemde het economische systeem ‘één grote zelfbedachte illusie’. De enige zekerheid die we volgens hem hebben, is onze planeet. Weijers schreef: ‘Die is realiteit. Daarom vraag ik me af, beste minister Wiebes: waarom houden we de illusie in stand, ten koste van de realiteit?’ Hij moedigde de minister aan om in zijn bijzondere positie als minister van Economische Zaken én Klimaat stappen te maken en nodigde zichzelf uit voor een kop koffie om zijn ideeën te delen. De minister ging op de uitnodiging in. Wiebes nodigde je uit om mee te gaan op werkbezoek bij een geothermieproject. Hoe was het?
“Het lijkt een warrige wetenschapper, maar hij weet echt wat hij wil. Kijk, de boodschap was: kijk eens wat er al gebeurt. Mijn vraag is dan: ok, maar dat is een initiatief uit de markt, wat kan de politiek in Den Haag nog meer doen? Maar goed, we hebben echt tijd gehad voor een kop koffie en een gesprek. Ik heb mijn boodschap kunnen overdragen.” En die was?
“Dat hij moet blijven onthouden wat voor wereld hij wil doorgeven
aan zijn kinderen. En dat hij zich elke dag de vraag moet stellen: waarom ben ik minister van Economische Zaken en Klimaat? Hij gaf mee dat je in de politiek vaak van rel naar rel rent, of van actualiteit naar actualiteit, maar dat hij elke dag probeert tot de kern te komen: een betere economie met behoud van de aarde.” De minister gaf in zijn brief aan jou (als antwoord op die van Weijers, red.) aan dat we het samen moeten doen, dat hij het niet alleen kan, hoe zie jij dit?
“Met het gevaar dat ik uit de hoogte klink, maar als je het volk zelf oplossingen laat verzinnen, dan zijn dat vaak niet de beste oplossingen. De marge per varken werd te klein, dus gingen we varkensflats bouwen. De lucht is vervuild, en als oplossing dragen we mondkapjes. En ik ben bang dat als de aarde is opgewarmd en de zomers echt warm worden, we koelkasten gaan openzetten om het koel te krijgen in huis. Je moet het volk niet altijd zelf de oplossingen laten bedenken.” Dus het is aan de politiek?
“In zoverre dat de politiek moet sturen. ‘Wat mooi is, kost moeite’, is een uitspraak van Erasmus die ik laatst las. Mensen vinden het moeilijk om minder vlees te eten en meer groente. Dus moet de politiek vlees duurder maken en groente goedkoper. Zelfde geldt
voor elektrische auto’s. Toen op deze auto’s nul procent bijtelling zat, werden ze veel verkocht. En wat doen ze in Den Haag? Ze stoppen ermee, want ze krijgen minder inkomsten. Dan stimuleer je duurzaamheid dus niet.” Stel: jij bent minister voor een dag. Wat is het eerste dat je zou veranderen?
“Minister van Klimaat bedoel je? Ik zou groente goedkoper maken. Sterker nog, ik zou de hele voedselsector hervormen. De massaproductie van vlees is onhoudbaar. Ik zou goede regelingen invoeren voor boeren om hun bedrijven anders in te richten. Duurzamer. Zodat ze een eerlijke prijs kunnen krijgen voor hun eerlijke producten. En ik zou gelijk duizend bossen planten! Dat klinkt misschien overdreven, maar ik denk echt dat over 30 jaar bossen, schone lucht en schoon drinkwater schaars zijn, dus daar moet je nu op inzetten.” Waar komt je duurzame drive vandaan?
“Dat heeft er altijd ingezeten, ik heb de liefde voor de natuur meegekregen van mijn ouders. Op jonge leeftijd ving ik al kikkervisjes met mijn vader. En in groep 4 van de lagere school gaf ik het krantje ‘Natuur en Milieu’ uit en had ik een dierenclubje. De vader van mijn beste vriendinnetje was dierenarts, dan krijg je dat. Maar serieus: het is een primair ding. De planeet heeft ons niet nodig, wij
hebben de planeet nodig.” Je eet geen vlees en rijdt elektrisch. Zou je zelf nog meer willen doen?
“Geen vlees eten draagt verreweg het meeste bij, en ik merk dat ik op dat gebied ook andere mensen kan inspireren. Verder heb ik net een huis gekocht, en hoewel het een monumentale status heeft, gaan we proberen het zo duurzaam mogelijk te maken. Dus ik doe mijn best, maar ik ben niet 100 procent groen hoor. Ik schuif wel steeds meer de goede kant op, maar ook ik laat soms ’s nachts een lampje branden en ik eet veel kaas.” Wat zou je willen dat Nederlanders anders doen?
“Ik heb een hekel aan mensen die met opgeheven vinger wijzen en andere mensen vertellen hoe ze het moeten doen, maar als ik dan toch iets moet zeggen: kip voor wokschotel? Koop dan de vegetarische variant. Zelfde geldt voor gehakt in de pasta. Bij dat soort gerechten is de vega-variant een prima optie. Kijk, als je van biefstuk houdt, koop dat dan op zijn tijd, en geniet er écht van. Maar ook dat hoeft niet elke dag, twee dagen per week geen vlees scheelt al zoveel.” Waar erger je je het meest aan op het vlak van (on)duurzaamheid?
“Aan de felheid en onwetendheid van de discussie online. Tijdens de Week zonder Vlees zette
ik online dat er eigenlijk weinig reden meer is om vlees te eten, omdat de vervangers bijna net zoveel voedingswaarden hebben. Nou, nou, nou, alsof ik een pakje sigaretten van een zwaar verslaafde roker voor zijn neus kapot had gemaakt. De reacties waren zó fel. Ik denk dan: lees even wat rapporten en onderzoeken joh. Nogmaals: twee dagen minder vlees scheelt al zoveel.” Hoe ziet jouw ideale duurzame wereld eruit?
“In mijn ideale wereld hoor je het geluid van vogeltjes en loop je niet, zoals nu in China bijvoorbeeld gebeurt, met mondkapjes op. Verder laat iedereen in mijn ideale wereld de aarde schoner achter dan ze haar hebben aangetroffen. Zo geven we steeds een beetje natuur terug aan de wereld. En ja, daar moeten we als mensen allemaal iets voor inleveren, maar we krijgen er een betere toekomst voor terug.” Jerry Huinder
JE LEVENSSTIJL VERDUURZAMEN Ook weten hoe u uw steentje kunt bijdragen aan een duurzame wereld? Op analyselevensstijl.nl leest u nog veel meer goeie tips! ADVERTENTIE
Panasonic wil door middel van zijn techno logieën een beter leven en een betere wereld voor zijn klanten realiseren. Daarom heeft het bedrijf in 2015 de transitie ingezet naar een milieuvriendelijker koudemiddel (R32) voor de koelings en verwarmingsoplos singen. In 2018 stapt Panasonic volledig over op R32, terwijl de regelgeving met betrekking tot een lagere Global Warming Potential (GWP) pas in 2025 van kracht gaat. Dit besluit is een belangrijke stap in het terugdringen van de impact van warmtepompen op ons milieu. R32 heeft een lagere impact op de opwarming van de aarde dan gemengde varianten. Daarnaast is R32 10% efficiënter
dan R410A, het koudemiddel dat momenteel nog veel wordt toegepast. Zo kunnen eind gebruikers naast een lagere impact op het milieu ook significante energiebesparingen realiseren. Door de wijziging krijgen tevens installateurs de mogelijkheid om energieefficiëntere en kosteneffectievere oplossingen te bieden aan klanten. Door in te zetten op R32 maakt Panasonic zijn oplossingen klaar voor de toekomst.
kijk voor meer informatie op www.aircon.panasonic.nl.
CONTENT WITH A PURPOSE
PROFIEL – ANALYSELEVENSSTIJL.NL
Foto: Loens Media BV
9
#MATERIALSMATTER Foto: Fotolia
Poulsen: “ In plaats van de aarde verder te vervuilen met onze productie, moeten we haar koesteren.”
“Materialen niet alleen gebruiken omdat ze mooi of handig zijn, maar ook nadenken over duurzaamheid, dat is waar we naartoe moeten”, zo stelt Joshua Poulsen, director of product development bij The House of Marley. “Je gaat op zoek naar duurzame materialen die je kan reof upcyclen.” Het gebruik van materiaal is de afgelopen jaren dan ook enorm veranderd. Bij het produceren van audioproducten wordt steeds vaker gebruik gemaakt van gemixte materialen, hout, metaal en stoffen. “Daarbij is het belangrijk om te kijken waar je materiaal vandaan komt. Als wij bijvoorbeeld hout gebruiken, volgen we het proces van begin tot eind, zodat we zeker weten dat dit op een duurzame manier verwerkt wordt.”
FEITEN
Guido Weijers is cabaretier, of, naar eigen zeggen, een grappenmaker. Hij vindt de aarde belangrijker dan een groeiende economie, en zet zich daar ook voor in. Hij is non-conformist en eet geen vlees en vis. Verder is hij altijd op zoek naar prikkels, onder meer op de racefiets. Met zijn stichting Loens4Life zamelt hij geld in voor onderzoek tegen kanker.
Als je kijkt naar de manier waarop we nu met de aarde omgaan, dan laat dat nog redelijk wat te wensen over. “Als je producten maakt moet je zorgen dat je niet alleen focust op het product zelf, maar moet je ook nadenken over wat je met je product terug kan geven aan de aarde. In plaats van deze verder te vervuilen met onze productie, moeten we haar koesteren.”
Marjon Kruize
WERKEN MET DUURZAAM MATERIAAL Op analyselevensstijl.nl vindt u nog veel meer interessante artikelen over duurzaamheid en duurzaam produceren. ADVERTENTIE
10 FOCUS – ANALYSELEVENSSTIJL.NL
CONTENT WITH A PURPOSE
MAG HET EEN ONSJE MINDER? Vlees eten? Nergens voor nodig. Er zitten voldoende eiwitten in andere, meer milieuvriendelijke producten.
Foto: Lisa goes Vegan
Foto: Fotolia
En tenslotte: wees realistisch. Verge-
Komt er binnenkort een einde aan het
lijk veganistisch eten met sporten. Zeg je tegen jezelf: ik ga, helemaal out of the blue, opeens elke dag naar de sportschool? Dikke kans dat het niet gaat lukken. Begin gewoon met één of twee keer in de week en bouw het dan steeds verder uit.”
vlees-tijdperk? Als het aan de Raad voor de Leefomgeving & Infrastructuur ligt, in ieder geval wel. Onlangs bracht de Raad een adviesrapport uit met een duidelijke boodschap. De huidige veestapel moet drastisch worden gereduceerd, om tegemoet te komen aan de klimaatdoelen. Boeren in Nederland zullen dan ook moeten streven naar ander, minder intensief landgebruik. De overheid, op haar beurt, moet milieubewuste voeding stimuleren, bijvoorbeeld door de invoering van een vleestaks. Tenslotte zullen consumenten vlees en zuivel voortaan vaker moeten laten staan. Dierlijke eiwitten zijn in de mate waarin we ze nu tot ons nemen ook helemaal niet zo goed voor ons. Bestond ons dieet in de jaren zestig nog maar voor de helft uit dierlijke eiwitten, de toenemende welvaart heeft gezorgd voor een stijging met 20%. Maar al die biefstukjes, karbonaadjes en kipfilet hebben ook bijgedragen aan de toename van welvaartsziektes als obesitas, diabetes en verhoogd cholesterol. Het goede nieuws: zo veel vlees hebben
we helemaal niet nodig. Plantaardige producten, zoals tofu, tempeh, peulvruchten, volkoren brood, noten en groente bevatten voldoende eiwitten. Daarnaast wordt het hardcore veganisten aangeraden om hun dagelijkse dieet met extra vitamine B12 aan te vullen. De Raad voor de Leefomgeving & Infrastructuur suggereert dan ook om aanpassingen aan te brengen in de Schijf van Vijf die het Voedingscentrum hanteert.
slaan. Vleesvervangers zijn daarbij een prima alternatief.
Stel: “Geef jezelf de kans om te wennen aan zo’n nieuwe manier van eten.”.
Voedsel & lifestyle influencer Lisa
Stel (‘Lisa goes Vegan’) eet zelf al zes jaar vlees, vis noch zuivel, omdat ze niet wil bijgedragen aan dierenleed en een carbon footprint. Het stoppen met het eten van dierlijke producten viel Lisa reuze mee. “Ik had net door Zuid-Amerika gereisd, waar je bijna niet anders kon dan veel vlees eten. Toen ik terug in Nederland was ben ik eerst minder, vervolgens alleen nog biologisch, en tenslotte helemaal geen vlees meer gaan eten. Vis vond ik toch al niet zo lekker. Kaas was een stuk lastiger, dat is ook het eerste wat je krijgt voorgeschoteld als je zegt dat je geen vlees eet. Met eieren was het nog iets ingewikkelder, die worden namelijk in heel veel producten verwerkt, van koekjes tot pasta.”
‘Veganistisch eten is helemaal niet zo ingewikkeld. Vergelijk het met sporten. Begin met één keer in de week en bouw het steeds verder uit.’ Het proces om helemaal geen dierlij-
ke eiwitten meer te eten kostte Lisa alles bij elkaar zo’n zes maanden. Ze raadt anderen aan om zoiets eveneens geleidelijk te doen. “Ga stapje voor stapje je vlees- en zuivelconsumptie afbouwen. Geef jezelf de kans om te wennen aan zo’n nieuwe manier van eten. Begin gewoon met minder vlees eten. Maak het jezelf zo leuk en zo makkelijk mogelijk. Door bijvoorbeeld gerechten te bereiden uit een streek waar ze al niet zoveel vlees gebruiken, zoals de Aziatische keuken. Een groente-curry is zo gemaakt, en bijna iedereen vindt het lekker. Denk in termen van groente in de hoofdrol, zoals een gevulde pompoen. Zorg altijd voor een paar makkelijke gerechten die je als het ware blindelings kan maken, zonder ingewikkelde recepten erop na te hoeven
Dat we beter voor het milieu moeten zorgen hoeft natuurlijk niet te betekenen dat we alle dierlijke eiwitten uit ons dieet moeten schrappen, maar door een keer in de week een vegetarische of veganistische dag in te voeren kan je al gauw een hele hoop water en CO2-uitstoot besparen. Voor zuivel helpt het ook al enorm als je biologische zuivel met het Nederlandse weidemelk logo koopt. Dit logo geeft aan dat de koeien waar de zuivel van afkomstig is in de Nederlandse weide lopen. De melk hoeft dan niet over grote afstanden vervoerd te worden, en dat scheelt weer enorm in de CO2-uitstoot. Erzsó Alföldy
FEITEN Veeteelt is niet alleen één van de grootste energieverspillers, maar ook één van de zwaarste milieuvervuilers. Voor de productie van 1 kg vlees is 5 kg plantaardig materiaal nodig. Bovendien stoten met name koeien, schapen en geiten behalve CO2 ook forse hoeveelheden methaan uit. Daarmee zorgen ze voor de verzuring van bodem en lucht.
OOK VEGAN ETEN? Op analyselevensstijl.nl vindt u nog veel meer interessante artikelen over vegetarische en veganistische voeding. ADVERTENTIE
lekker plantaardig
Vegafit probeer ze
allemaal
BRON VAN
EIWITTEN
perfèct voor de flexitariër
lekker & verantwoord
100%
PLANTAARDIG
een heerlijke vleesvervanger
12 VERDIEPING – ANALYSELEVENSSTIJL.NL
CONTENT WITH A PURPOSE
KEURMERKEN: DOOR DE BOMEN HET BOS WEER ZIEN In de supermarkt kunnen we zoveel keurmerken tegenkomen, dat het goed is een aantal achterliggende gedachtes een plek op de voorgrond te geven.
Foto: Fotolia
Want: waar staat welk keurmerk
eigenlijk voor? Met meer dan 250 (!) aanwezige merken en logo’s die iets zeggen over onder andere dierenwelzijn, milieu en arbeidsomstandigheden is er eerder sprake van chaos dan overzicht. Voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal heeft daarom een online Keurmerkenwijzer ontwikkeld en daarbinnen elf topkeurmerken aangewezen. Handig voor de consument die bewust producten wil kopen maar het overzicht een beetje kwijt is.
MARGREET VAN SCHAIJCK
Foto: Jeroen van der Spek
merk niet meer noodzakelijk is.
Zoals het ook een uitdaging is om
UTZ, Fairtrade Max Havelaar, Beter
Leven: staand voor de schappen in de supermarkt worden consumenten iedere dag opnieuw gewezen op het bewuste karakter van bijna alle producten die worden aangeboden. Mensen zijn in toenemende mate bezig met transparantie en duurzaamheid, of het nu gaat om producten of om diensten, maar een bewuste keuze maken is lastig wanneer je door de bomen het bos niet meer ziet. De prominente aanwezigheid van keurmerken op verpakkingen en websites wekt daarnaast de indruk dat de vermelde certificering meer als marketingmiddel fungeert, in plaats van dat het een indicatie is van verantwoorde productie en bewust ondernemerschap. Zonde, want de achterliggende gedachte van een keurmerk is en blijft maatschappelijk gezien nobel en noodzakelijk.
DIGITALE KRONIEK
Een consument moet een keurmerk niet als een statisch gegeven beschouwen.
Het probleem zit hem dus niet in de
geringe hoeveelheid keuzemogelijkheden: het zijn eerder de verschillende achtergronden die verwarren. Het ene keurmerk garandeert
‘Keurmerken zijn instrumenten die garanderen dat specifieke verbeterstappen binnen de keten zijn gezet’ fatsoenlijke prijsafspraken met de boeren waar ze mee samenwerken, andere certificeringen tonen de consument dat de ingeblikte tonijn
via duurzame visserij is gevangen. Er zijn daarnaast ook keurmerken die garanderen dat het gehéle proces, van de plant tot het schap, op een duurzame wijze is ingericht. Het gevaarlijke van varen op de aanof afwezigheid van keurmerken is dat producten zonder keurmerk niet per definitie milieuvervuilend zijn of onder slechte arbeidsomstandigheden worden gefabriceerd. De Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie (FNLI) beschouwt keurmerken daarom meer als instrumenten die garanderen dat specifieke verbeterstappen binnen de keten zijn gezet. Idealiter zijn keurmerken een tijdelijk instrument, waarbij koplopers een bepaalde verduurzamingsstap zetten en hierover communiceren met afnemers en consumenten, waarna dit verduurzamingsniveau uiteindelijk de norm wordt en een keur-
binnen ieders perceptie aan de verwachtingen rondom duurzaamheid te voldoen. De ene consument denkt bij het woord ‘duurzaamheid’ vooral aan verpakkingen die volledig biologisch afbreekbaar zijn, terwijl de ander vooral denkt aan de grond die door de Vietnamese koffieboeren wordt uitgeput. Kortom: een keurmerk kan het gehele proces omvatten, maar desondanks nog steeds niet-duurzaam zijn in de ogen van een bepaalde klant, omdat die onder ‘duurzaamheid’ net wat anders verstaat. Een consument moet een keurmerk dus niet als een statisch gegeven beschouwen, maar juist als een bewijs van het feit dat het merk continu bezig is met hetgeen de certificering voor ogen heeft, zoals eerlijke prijsafspraken en/of duurzame productiemethoden. En hoewel de klant zich steeds bewuster opstelt, leggen ze de verantwoordelijkheid binnen het duurzaamheidsvraagstuk uiteindelijk bij het bedrijfsleven zelf neer. De ondernemingen zelf zijn verantwoordelijk voor een duurzaam product, tegen een acceptabele prijs. Katrien Baarendse
WEET WAT JE EET Keurmerken kunnen een goede indicatie zijn wanneer het gaat om duurzaamheid. U leest er meer over op analyselevensstijl.nl
Brand manager Lush Nederland en België.
Ik ga op dieet, doe je mee? En nee, ik heb het niet over kilo’s afvallen, maar over kilo’s minder afval. Plasticafval, om precies te zijn. Want het plasticprobleem is veel groter dan gedacht: we produceren niet alleen héél veel plasticafval, we eten en drinken plastic, we ademen plastic en het regent plastic. De overmatige consumptie van plastic is dus niet alleen een probleem voor onze oceanen en biodiversiteit: het vormt een groeiende bedreiging voor de menselijke gezondheid. In Nederland verbruiken we per inwoner 147 kilo plastic per jaar. Hoe schadelijk plastic precies voor ons is, is nog niet concreet vastgesteld, wel zijn er al enkele onderzoeksresultaten die erop wijzen dat plastic ook schadelijk is voor de mens. Wat we zeker weten, is dat het enorm schadelijk is voor het milieu. Waarom? Plastic is haast onverwoestbaar; het duurt meer dan 500 jaar om af te breken en we komen er dus niet vanaf. Wat er dan mee gebeurt? Wetenschappers schatten dat 15 tot 40% van het plasticafval in zee terechtkomt: zo’n 8 miljard kilo. Naar schatting ‘zwemt’ er in 2050 meer plastic in de oceaan dan vissen. HET GEHELE ARTIKEL LEEST U OP: ANALYSELEVENSSTIJL.NL ADVERTENTIE
Waarom worden mensen blij van deze deodorant? Omdat Nuud de geurloze, streeploze, in suikerriet tube en afbreekbaar karton verpakte, duurzaam geproduceerde, aluminiumzout-, parabeen- en dierproefvrije deodorant is? Túúúrlijk helpt dat. Maar mensen worden vooral blij omdat Nuud zo extreem effectief tegen zweetgeur is. Het werkt tot wel 7 dagen, ook als je sport, actief bezig bent of doucht! Word ook blij, bestel op nuud.care.
ADVERTENTIE
14 ACTUEEL – ANALYSELEVENSSTIJL.NL
CONTENT WITH A PURPOSE
BELEGGEN VOOR DE TOEKOMST Je kunt geen dag de kranten openslaan of door je twitter feed heen scrollen of het gaat over catastrofale natuurrampen elders in de wereld en over de gevolgen van het opwarmen van de aarde. Klimaatverandering blijkt onontkoombaar en het probleem dwingt ons tot lastige keuzes.
Foto: Fotolia
Ook binnen de financiële sector is sinds het klimaatakkoord van Parijs in 2015 het besef ingetreden om anders te denken en te handelen. Duurzaam beleggen is een term die regelmatig valt en de focus van steeds meer investeerders zoals de grote pensioenfondsen en verzekeraars. Volgens Jacqueline Duiker van de
Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling (VBDO) gaat duurzaam beleggen in brede zin over de maatschappelijke impact op zowel milieu, sociaal als bestuurlijk vlak. “Op dit moment ligt er ontzettend veel nadruk op het klimaat en het omlaag brengen van de CO2 voetafdruk zodat de aarde niet verder opwarmt, dat is actueel door alle media-aandacht. Het raakt ons ook allemaal.” Nederland heeft een substantiële invloed op het wereldklimaat. Ons land is goed voor een half procent van de wereldwijde uitstoot van broeikasgas en loopt volgens Joris Laseur, manager van het Carbon Team bij Sustainalytics, in Europa allesbehalve voor als het gaat om absolute emissies. “Nederland heeft een reputatie als afvalputje in Europa. We hebben voor een klein land relatief veel zware industrie en ook best intensieve landbouw. We hebben wel veel innovatieve kracht maar als je puur naar de cijfers kijkt is het wel erg CO2 intensief wat we neerzetten.”
Duiker: “Op dit moment ligt er ontzettend veel nadruk op het klimaat en het omlaag brengen van de CO2 voetafdruk.”.
Ondanks dat het twee voor twaalf is
met het klimaatprobleem, is er nog geen sprake van enorme paniek onder de grote beleggers en bedrijven. “Er is vooral meer begrip dan tien jaar geleden. Toen waren we nog bezig met uitleggen waarom klimaatverandering je business gaat raken. Nu hoeft dat niet meer, dat is al een enorme winst. Er zijn plekken op de wereld waar de fysieke gevolgen van klimaatverandering echt dramatisch kunnen zijn, door bijvoorbeeld enorme droogte en overstromingen. Toch is het niet zo dat die beleggers en bedrijven daar wakker van liggen. Die ondernemingen zijn vaak heel groot en kunnen gemakkelijk diversifiëren en zijn niet erg afhankelijk van één locatie. De urgentie is er nog in onvoldoende mate. Tijdens het klimaatakkoord van Parijs van drie jaar terug zijn we vooral bezig geweest om die te vergroten”, aldus Laseur.
‘Het is een gezonde trend dat je als belegger kijkt en onderzoekt waar je in investeert en wat de maatschappelijke consequenties zijn van de activiteiten van een organisatie.’ Naast het omlaag brengen van de
CO2-uitstoot blijven de overige the-
ma’s binnen duurzaam beleggen, de Environment, Social en Government (ESG) thema’s zoals sociale mensenrechten, bedrijfsethiek en werkomstandigheden, op de achtergrond en deze krijgen vaak onterecht een stuk minder aandacht. “Mede doordat het niet direct het persoonlijk belang treft en die problemen verder weg plaatsvinden, voelt het voor veel mensen al snel als een ver van mijn bed show. Deze onderwerpen komen daardoor onterecht op de tweede plaats, terwijl ze net zoveel aandacht verdienen als de reductie van CO2-uitstoot.” aldus Duiker. Toch is er ook reden tot optimisme. Het groeiende publieke bewustzijn en de politieke wil om klimaatverandering aan te pakken, leiden tot een grotere druk op investeerders om te handelen en beleggen in bedrijven die wel goed scoren op de zogenaamde ESG-ratings. Dat wil zeggen investeren in bedrijven die
dit op een zo milieuvriendelijke en duurzame manier willen doen met een lage CO2-uitstoot op alle duurzame vlakken. Laseur: “Dat is een interessante discussie. Een belegger zal niet alleen maar klimaatverandering willen aanpakken, maar wil ook dat een bedrijf winst maakt, dividend uitkeert en dat het een goede werkgever is en er geen corruptie plaatsvindt. Anders is de toekomst niet gewaarborgd.” Ook Duiker beaamt dit. “Het is een gezonde trend dat je als belegger onderzoekt waar je in investeert en wat de maatschappelijke consequenties zijn van de activiteiten van een organisatie. Dat is niet altijd even makkelijk want het is erg breed. Maar het is wel heel belangrijk want er zijn allerlei lange termijn risico’s als je dat helemaal niet doet. Sylvana Terlage
FEITEN ‘CO2 footprint' is een milieumaat voor het bedrijfsleven. Hiermee wordt inzichtelijk ge-maakt hoeveel CO2 een bedrijf uitstoot. Door deze footprint is eenvoudig te zien waar minder CO2 uitstoot gereduceerd kan worden. In Nederland is dit nog niet wettelijk verplicht zoals bijvoorbeeld in Frankrijk. Van de vijftig grootste pensioenfondsen in Nederland doet 58% al een ‘CO2 footprint' ana-lyse van de bedrijven waar ze in investeren.(onderzoek van VBDO).
VERANTWOORD BELEGGEN Meer weten over maatschappelijk verantwoord beleggen? Op analyselevensstijl.nl vindt u nog veel meer informatie. ADVERTENTIE
Werken aan een duurzamere toekomst met zonneparken
• Investeer duurzaam • Investeer in Powerfield vanaf € 100.000,• 5,5% looptijd 3 jaar.
Voor meer informatie: 075 760 04 06 of investeren@powerfield.nl
Bewust duurzaam in voedselketen biedt kansen voor iedereen Klimaatopwarming is een van de grootste uitdagingen van de 21ste eeuw. Voor oplossingen is een koerswijziging nodig, inclusief een mentaliteitsverandering op brede schaal, zowel bij de consument als de producent. Zo hebben intensieve vormen van voedselproductie bijgedragen aan de overmatige lucht-, water- en bodemverontreiniging. Ten opzichte van 1961 is de wereldwijde CO2-uitstoot van landbouwproducten in slechts een halve eeuw bijna verdubbeld tot een gigantische 5,3 miljard ton CO2-equivalenten. Het moment is daar voor een blijvend bewustzijn van de noodzaak van een echt duurzaam productieproces in de voedselketen. Verduurzaming is nodig om verantwoord in te kunnen spelen op de toenemende vraag naar voedsel, niet alleen omdat de wereld naar verwachting in 2050 negen miljard inwoners heeft, maar ook omdat door toenemende welvaart in de opkomende landen de vraag naar meer en ander voedsel toeneemt. TELERS & PRODUCENTEN
Aan de vraagkant speelt tegelijkertijd de roep van de consument om duurzame, ecologische en biologische producten. Willen we de voedselzekerheid op termijn op duurzame wijze kunnen garanderen, dan zullen we slimmer moeten omgaan met grondstoffen en verspilling moeten verminderen. Slimmer betekent efficiënter, schoner en maatschappelijk verantwoord. Binnen de voedselproductie- en distributieketen zijn er al veel ontwikkelingen gaande in de richting van zo’n aanpak. Daarbinnen ligt er ook voor een organisatie als BNP Paribas een rol. Aan de ene kant daar waar het gaat om financiering, aan de andere kant bij de keuze voor verantwoord beleggen. Bij dat laatste kiest BNP Paribas er heel bewust voor zich te richten op ‘smart en social entrepreneurs’. Dit zijn bedrijven die de environmental-, social- en governance- (ESG) waarden hoog in het vaandel dragen en milieubewust, maatschappelijk verantwoord en met goed rentmeesterschap in de brede voedselketen – van het veld tot het bord – actief zijn.
TECHNOLOGIE & LOGISTIEK
INGREDIENTEN & TOEVOEGINGEN
VOEDSELVEILIGHEID
Het werkveld strekt zich uit van efficiëntere landbouw met behulp van GPS-technologie en intelligente watermeters tot betere en duurzamere verpakkingen en detailhandelaars met strikte ESG-eisen voor leveranciers, inclusief de transportsector. BNP Paribas gelooft dat bedrijven die slim en duurzaam omgaan met milieu en maatschappij niet alleen bijdragen aan de klimaatverbetering, maar ook een breed scala aan kansen vertegenwoordigen op duurzame groei en beleggingsresultaat. Via de duurzame beleggingsoplossingen van BNP Paribas Asset Management, de vermogensbeheerder van BNP Paribas, wordt er wereldwijd belegd in bedrijven uit de gehele voedselsector, waaronder telers, verpakkers, detailhandelaars en expediteurs die innovatief inspelen op de vraag naar beter, veiliger en duurzamer voedsel. Het gaat om bedrijven met een vooruitziende blik, die voorsorteren op wijzigingen in de vraag of wet- en regelgeving. Zij richten zich bv. op het produceren van gezonder voedsel, het bestrijden van voedsel- en waterverspilling of het terugdringen van de CO2-uitstoot of verontreiniging bij de voedselproductie. DUURZAME VERPAKKINGEN
VOEDING MET TOEGEVOEGDE WAARDE
DISTRIBUTEURS
Beleggen in de waardeketen Meer informatie over de duurzame beleggingsoplossingen van BNP Paribas Asset Management vindt u op https.sri.bnpparibas-am.nl Deze advertentie is uitgegeven door BNP PARIBAS ASSET MANAGEMENT Nederland N.V. (adres: Postbus 71770, 1008 DG Amsterdam). Voordat u investeert in enig financieel instrument dient u het prospectus alsmede de Essentiële Beleggersinformatie (EBi) met informatie over het product, de kosten en de risico’s te lezen. Het prospectus, de EBi alsmede overige informatie zijn verkrijgbaar op de website. De in deze advertentie opgenomen opinies zijn het oordeel van BNP PARIBAS ASSET MANAGEMENT Nederland N.V. op het gespecificeerde moment en kunnen worden gewijzigd zonder voorafgaand bericht.
ADVERTORIAL - GESPONSORDE CONTENT
Duurzaam investeren MOEDERDAG VERKOOPEVENT
ZO. 13 MEI 14 TOT 18 UUR
midden in de Brabantse natuur!
START BOUW DEZE ZOMER
UW EIGEN LUXE RECREATIEVILLA OP LANDGOED BERGVLIET ✔ Luxe villa’s op grote kavels (eigen grond) ✔ Fraai exterieur en interieur o.b.v. duurzame materialen ✔ Zelfvoorzienend qua energieverbruik, zonder gebruik van gas ✔ Uitstekende verhuurpotentie i.c.m. eigen gebruik ✔ Uniek CO2-neutraal wellnesscentrum ✔ Hoogseizoen in alle jaargetijden door unieke combinatie van golf, wellness, horeca- en parkfaciliteiten ✔ Alles tot in detail geregeld van verhuur tot beheer
Tip van Joost: Bezoek de modelwoning
✔ Instappen vanaf 100.000 euro, vraag naar meer informatie
Prijzen vanaf € 223.000,- v.o.n. excl. BTW
bergvlietvillas.nl
Interesse? Kom naar de verkoopdag of neem direct contact op met ons verkoopteam! T: 076 - 579 56 64 Landgoed Bergvliet | Salesdreef 2, Oosterhout | T: 076 - 579 56 66
Biologische melk verdient een duurzamer pak
De biologische zuivel van Arla vind je vanaf nu in een nog natuurvriendelijker pak. Want we hebben een laagje van de verpakking gehaald en we gebruiken 100% ongebleekt, bruin karton. Dit scheelt, inclusief transport toch mooi
34% CO
2
uitstoot*
*Deze verpakking vergeleken met de vorige verpakking (1451/5420 1l). Bron: Anthesis