Finance

Educatie: het sleutelwoord voor succesvol beleggen

In de beleggingswereld is educatie geen overbodige luxe. Want iedereen heeft de mogelijkheid te beleggen, maar kunt u ook beleggen? Sámen werken aan

Zes momenten in je leven om vandaag even bij stil te staan

Tot aan je pensioen gebeurt er nog van alles. Toekomstplannen, en toekomstdromen. Dingen waar je voor kiest, en die je overkomen. Pensioenfonds ABP heeft de zes belangrijkste momenten tot aan je pensioen voor jou op een rijtje gezet.

Aan de hand van tips en ervaringsverhalen van deelnemers lees je wat je kunt doen, en hoe je je kunt voorbereiden. Wil je meer doen aan je financiële zelfstandigheid of gewoon meer grip op je geldzaken? Denk je dat je al best veel weet, maar is het voor je gevoel toch niet helemaal helder of jij er goed voor staat? Doe dan eens de Reality Check en volg de gratis e-learning van ABP. Handig voor iedereen die wijzer in geldzaken wil worden!

Wat als… je een huis koopt ‘Voordat ik en mijn vrouw Sanne ons huis kochten, hebben we eerst samen doorgenomen hoe we er voor stonden’, vertelt Thijs. ‘Want ik regelde veel van onze geldzaken en wilde dat het meer van ons samen werd. Dus hebben we samen de e-learning gedaan van Reality Check. Je komt er zo achter of je gevoel over je geldzaken ook klopt met de werkelijkheid. Dat was voor mij, maar zeker voor Sanne een eye-opener. We weten nu allebei beter wat ons te wachten staat en dat geeft rust.’

Tip 1: Vergelijk de verschillende hypotheekvormen en bepaal hoeveel geld je per maand kan besteden. Houd rekening met een goede balans aan kosten en inkomsten, en laat je adviseren voor je op huizenjacht gaat.

Tip 2: Zorg voor een financiële buffer. Naast de hypotheek en je energie, abonnementen, verzekeringen en belastingen is een buffer handig om in te kunnen spelen op onvoorziene kosten zoals onderhoud of een reparatie. Het NIBUD hanteert als richtlijn om 10 procent van je inkomen opzij te zetten.

Tip 3: Ga na wat je pensioenregeling biedt bij onvoorziene gebeurtenissen. Je wilt er misschien niet aan denken, maar kun jij of je partner in het huis blijven wonen wanneer één van jullie overlijdt? Of wanneer één van jullie door arbeidsongeschiktheid een deel van het inkomen verliest?

Wat als… je arbeidsongeschikt wordt Voor Kim was haar burn-out net als voor 1,2 miljoen andere Nederlanders een echte ‘zenuwsluipende’ ziekte.

‘Ik liep achter de feiten aan. Nu zoek ik elke dag naar balans qua energie, want die moet ik gewoon veel beter managen. En vertrouwen op anderen. Zo zoek ik mijn eigen weg uit de burn-out. Ik heb nu wat meer energie en ga me op mijn geldzaken richten met de Reality Check en de e-learning. Wie weet kan ik daarna met een beetje financiële coaching weer het overzicht krijgen dat ik eigenlijk wel nodig heb.’

Tip 1: Praat erover met je omgeving en met je werkgever. Het is niet altijd gemakkelijk, maar praten over je klachten brengt de oplossing dichterbij.

Tip 2 : Neem op tijd rust, eet gezond en beweeg veel. Zorg voor een goed ritme in je dag, krijg voldoende beweging en let op je nachtrust. Leg ook eens je telefoon een tijdje weg en creëer een moment voor jezelf.

Tip 3: Financiële stress? Zoek hulp, en krijg je geldzaken weer op orde.

Probeer grip te krijgen op je geldzaken. Hulpmiddelen hiervoor vind je op Reality Check en in de gratis e-learning. Kom je er niet uit? Schroom niet om hulp te vragen. Kijk ook eens bij je pensioenfonds of er een arbeidsongeschiktheidsverzekering is, of aanvullend pensioen.

Wat als… je een kind krijgt Marianne hield zich niet echt met geldzaken bezig. Tot haar beste vriendin haar wakker schudde. ‘Ze vroeg me waarom ik minder ging werken toen ik zwanger werd, en mijn man Ronald niet. Ze vond dat ik mezelf tekort deed. Ze had wel een punt. Toen ik moeder werd

dacht ik echt niet aan mijn studie, mijn carrière of mijn eigen financiële zelfstandigheid. Maar als ik nu een rekensommetje maak, moet ik zes jaar langer doorwerken om later hetzelfde pensioen te krijgen als Ronald. Bij een eventuele scheiding of overlijden heb ik echt een probleem. Ik heb geen eigen spaargeld en te weinig inkomen om te blijven leven zoals ik nu doe.’

Tip 1: Maak vooraf afspraken met je partner over wanneer je je werk hervat. Zo ben je allebei goed voorbereid en blijft een eventueel pensioengat binnen de perken. Immers: wie minder gaat werken krijgt niet alleen minder inkomen, maar ook minder pensioenopbouw.

Tip 2 : Kies samen voor een eerlijke verdeling van zorgtaken. Vrouwen besteden 1,5 keer zoveel tijd aan zorgtaken dan mannen. Hoe zit het met jullie balans tussen betaald werk en onbetaalde zorg? Het is fijn als je op tijd afspraken maakt met je partner, liefst vòòrdat jullie op die roze wolk belanden.

Wat als… je uit elkaar gaat De financiële zelfstandigheid van vrouwen staat onder druk na het krijgen van kinderen. Dat kun je voorkomen met een goede balans in werk en zorgtaken. ‘Na de geboorte van het eerste kind verloor ik in 7 jaar tijd

„Krijg grip op de gevolgen voor nu en later.“

bijna 50 procent van mijn inkomen’, vertelt Helena. ‘Daarom kwam de scheiding bij mij extra hard aan. Ik had minder inkomen en had moeite een nieuw huis te vinden. Bovendien moet ik nu meer werken om straks een goed pensioen te hebben.’

Tip 1: Maak goede afspraken bij een scheiding. Met name vrouwen willen graag verder met hun leven en gaan soms te snel akkoord. Kijk dus goed naar de gevolgen op de lange termijn. Laat je ook goed adviseren bij het opstellen van een convenant.

Tip 2: Vraag op tijd om hulp. Wil je weten wat de financiële consequenties zijn als jij op eigen benen komt te staan? Laat je dan informeren door een onafhankelijk adviseur over de keuzes die je hebt. En kijk daarbij goed naar je partnerpensioen – en of je daarin iets moet aanpassen.

Tip 3: Krijg grip op de gevolgen voor nu en later. Vrouwen hebben na de scheiding het grootste koopkrachtverlies:

25 procent tegen 0,2 procent bij mannen. Moet je bijstand aanvragen, meer werken of dreigt er een pensioen gat? Maak voor jezelf een globale begroting. Zo kun je voorkomen dat je financiële zelfstandigheid door de scheiding onder druk komt te staan.

Wat als… je minder gaat werken

Je kunt tijdelijk minder gaan werken om je energie te steken in iets belangrijks in je leven. Meer tijd voor jezelf, of zorgen voor kinderen of misschien wel voor een van je ouders. ‘Mijn vrouw Ingrid ging na de geboorte van onze zoon minder werken, om genoeg tijd met hem te kunnen doorbrengen’, vertelt Herman. ‘Wat ik achteraf wel fijn vind is dat we daar een tijd aan hebben gekoppeld. Na vijf jaar hebben we het omgedraaid en ben ik minder gaan werken. Zo kan zij zich nu weer helemaal richten op haar werk en haar persoonlijke ontwikkeling.’

Tip 1: Zorg voor meer balans Vrouwen nemen vaker zorg- of ouderschapsverlof op dan mannen. Ook gaan ze vaker (tijdelijk) stoppen met werken. Breng samen de zorgtaken meer in balans en kijk ook wat de gevolgen van parttime werken zijn voor je pensioenopbouw.

Tip 2: Kijk samen naar je pensioen Vrouwen zijn goed in het regelen van geldzaken op de korte termijn. Mannen zijn beter in het plannen voor later. Bundel dus je krachten. Ben je single? Laat je dan goed voorlichten, zodat je later kunt leven zoals jij dat wilt. Ga je minder werken of tijdelijk verlof opnemen, kijk dan ook of jouw pensioenopbouw doorloopt. Dan weet je of je actie moet ondernemen om het gat ‘dicht te sparen’.

Wat als… je partner overlijdt ‘In ons huwelijk regelde mijn man onze geldzaken’, vertelt Lonneke. ‘Daar ben ik wel tegenaan gelopen toen hij ziek werd. Gelukkig heeft hij me goed voor bereid. Nu kan ik trots zijn dat ik mijn eigen inkomen verdien en pensioen opbouw. En ik ben blij dat ik alles zelf heb geregeld met de financiële zaken, de fiscalist en de notaris. In de toekomst wil ik mij het financi ele overzicht eigen maken en hier meer ervaring in opdoen, zodat ik erop kan vertrouwen en me er ook rustig bij voel.’

Tip 1: Wanneer je partner pensioen opbouwt, heb jij direct na zijn of haar overlijden vaak recht op nabe staandenpensioen. Ga na of er nabestaandenpensioen is en of dat voldoende is om van te leven zoals jij dat wilt. Zet die dus af tegen je vaste lasten en tegen even tuele andere inkomsten.

Tip 2: er uit zien na overlijden. Kun je in je woning blijven wonen, zijn de vaste lasten op te brengen? Zo niet, zorg dan voor aanvullende regelingen.

Nederlanders beleggen steeds vaker, en dat is een goede ontwikkeling. Door de combinatie van hoge inflatie en lage rente wordt spaargeld alleen maar minder waard. Beleggen maakt het mogelijk vermogen te laten groeien, zolang je belegt met de juiste kennis en strategie. Daar is wat Easybroker betreft nog een wereld te winnen.

Voordat we daarop ingaan beginnen we bij het begin: wat is nu precies een broker en wat doen brokers? Vaak blijkt dat veel mensen die al beleggen niet exact bekend zijn met de ins & outs van een broker. Ze weten vaak veel over cryptocurrency, Binance en bijvoorbeeld Bitvavo, maar niet over ‘gewone’ brokers.

Een broker is de spil tussen de belegger en de beurs. “Waar je ook in belegt, je hebt altijd een broker nodig. Dat is primair vanwege veiligheid. Brokers zijn aan allerlei regels gebonden om handelen op de beurs zo veilig mogelijk te maken voor de belegger. Een belangrijke regel is dat brokers hun eigen vermogen gescheiden moeten houden van dat van hun klanten. In geval van faillissement betekent dit dat klanten hun geld niet kwijtraken. Dat lijkt logisch, maar de schandalen rondom cryptobrokers FTX, Voyager en Genesis laten zien hoe nuttig die regel is”, zegt Sander van Essen, Head of Growth van Easybroker.

Dat accent op veiligheid is een van de belangrijke waarden van Easybroker. Daarom is het bestuur van Easybroker, enkele jaren geleden, de samenwerking aangegaan met Interactive Brokers. Easybroker is een introducing broker van Interactive Brokers Ireland Limited (IBIE). Dit betekent kortgezegd dat beleggers die klant worden van Easybroker automatisch ook klant worden van Interactive Brokers. Hierdoor hebben beleg gers via Easybroker toegang tot meer dan 100 beurzen in 30+ landen. “We staan in de top vijf van spaarlanden wereldwijd, terwijl dat spaargeld met verstandig beleg gen meer kan opleveren.”

“Mensen moeten afstappen van het idee dat je met beleggen snel rijk kan worden.” «

Maar met verstandig beleggen raakt Van Essen meteen aan een belangrijk punt. “Iedereen kan beleggen, maar kan iedereen ook beleggen? Dat is de hamvraag. Welke beleggingsstrategie je ook voor ogen hebt, je moet zorgen dat je snapt wat je doet. Ook voor het beleggen in iets relatiefs eenvoudigs als ETFs zul je je moeten inlezen. Als je dat niet doet en je kunt niet omgaan met de tools van een broker is beleggen wellicht niks voor jou. Daar zijn wij realistisch in: wij hebben er ook niks aan als onze klanten grote uitschieters maken en vervolgens veel geld verliezen. Dan zijn wij klanten kwijt. Lineaire groei is in ieders beste belang.”

Dat betekent ook dat mensen moeten afstappen van het idee dat je met beleggen snel rijk kan worden. “Ik kan me ontzettend storen aan finfluencers die in een reclamespotje aan komen rijden in een dikke sportwagen en beweren dat je in een paar dagen, weken of maanden dat strandhuis in een exotisch oord kan kopen inclusief speedboot en Lamborghini. Beleggen is niet de manier om binnen zeer korte tijd rijk te worden. Vraag jezelf eens af, als jij de strategie had gevonden om binnen no-time een groot vermogen op te bouwen, zou je dan tijd willen besteden om dit aan andere mensen te leren? Waarom? Uit de goedheid van je hart? Tuurlijk, maar waarom zou je dan honderden euro’s vragen aan

ik geloof niet in die zogenaamde get rich quick schemes.

“Wij willen dat zowel particuliere als zakelijke beleggers op een verantwoorde manier en met de juiste knowhow realistische groei kunnen realiseren en risico’s kunnen afdekken.”

Educatie is daarom een cruciaal element in de strategie van Easybroker. “Het kennisniveau van de gemiddelde belegger is schrikbarend laag. Als je kennisniveau niet op orde is loop je het risico transacties te doen waar menig mens van zou schrikken. Met een lakend kennisniveau maken mensen soms keuzes waarvan ze achteraf met schaamte moeten toegeven dat ze die ondoordacht hebben gemaakt. En dit is risicovol. Met geavanceerde financiële producten zoals bijvoorbeeld opties of futures

kan dit namelijk echt tot grote verliezen leiden. Wij hopen klanten daarvoor te behoeden. Want de klant heeft daar niks aan en wij ook niet. Daarom wordt er getoetst aan de hand van meerdere vragen vooraf wat je kennisniveau is. Zo kom je er zelf ook snel achter of je keuze verstandig zou zijn. Verantwoord beleggen is heel belangrijk.”

«“Als je kennisniveau niet op orde is loop je het risico transacties te doen waar menig mens van zou schrikken.”

Die nadruk op educatie heeft ook geleid tot de recente samenwerking met het Beleggingsinstituut. “We zochten een partner in educatie die net zoveel waarde hecht aan transparantie als wij. Oprichter André Brouwers en de medewerkers hebben ook decennia ervaring met handelen op de beurs en kennen de valkuilen. Zij leiden beleggers op om verstandig, met de juiste strategie en zoveel mogelijk risicomijdend te beleggen voor realistisch rendement. De klanten van Easybroker kunnen gratis gebruik maken van de educatieve pakketten van het Beleggingsinstituut. Zo helpen we beleggers verstandig te beleggen tegen gunstige tarieven, door ze op te leiden en een vinger aan de pols te houden.”

Van Essen besluit: “Wij willen dat zowel particuliere als zakelijke beleggers op een verantwoorde manier en met de juiste knowhow realistische groei kunnen realiseren en risico’s kunnen afdekken. Let op de verhalen die te mooi lijken om waar te zijn, vaak zijn ze dit ook. Vooral in deze business is transparantie zo belang rijk. Ga geen domme dingen doen.”

«

“De klanten van Easybroker kunnen gratis gebruik maken van de educatieve pakketten van het Beleggingsinstituut.”

Feiten

• Het kennisniveau van de meeste beleggers is ondermaats

• Hoge pieken kennen vaak ook diepe dalen. Men moet dus waken voor hoogmoed, zeker als ze een mazzeltje hebben gehad op de beurs

• Finfluencers verkopen vaak gebakken lucht

• Beleggen is niet de heilige graal om op zeer korte termijn rijk mee te worden.

• Educatie is een belangrijke sleutel tot verstandig beleggen

Sander van Essen, Head of Growth van Easybroker

CONTENTWAY.NL

Alternatieve financieringsproducten vragen om meer kennis en ervaring van de adviseur

Crowdfunding, direct lending en factoring zijn vormen van non-bancaire financiering die de ondernemer ontzettend kunnen helpen.

Educatie: het sleutelwoord voor succesvol beleggen

Finance

In de beleggingswereld is educatie geen overbodige luxe. Want iedereen heeft de mogelijkheid te beleggen, maar kunt u ook beleggen?

Tijdens een carrière als investeerder, trader en hedge fundmanager, ontdekte André Brouwers, oprichter van het Beleggingsinstituut en vijfvoudig winnaar van het grootste Nederlandse beleggersdebat, dat het antwoord vaker nee is dan ja. Dit sterkte zijn behoefte om met zijn opgedane kennis en ervaring mensen meer wegwijs te maken in beleggen.

“Het is bijzonder hoe we zoveel waarde hechten aan ons geld, maar wel ons hard bij elkaar gespaarde vermogen in beleggingen stoppen zonder gedegen kennis van een bepaalde aanpak of strategie”, uit Brouwers zijn zorgen.

“Dit zie ik bij alle soorten personen en partijen. Ik zie mensen die bereid zijn bedrijven te verkopen richting hun pensioen om de opbrengst daarvan te beleggen, zonder een solide beleggingsstrategie en -structuur. Dat is eigenlijk heel gek.”

Deze nonchalance komt vaak doordat men vertrouwt op de lange termijnresultaten

van de markt uit het recente verleden. “De afgelopen tien jaar waren de resultaten goed. Maar het devies luidt: ‘Don’t confuse a bullmarket with brains.’ Inzicht in de werking van de markt en markthistorie is essentieel. In de afgelopen 35 jaar heb ik gezien dat beleggers negatief verrast worden in mindere tijden. Vergeet niet dat er perioden van tien à vijftien jaar zijn geweest waarin aandelen per saldo negatief rendeerden. Dalingen waren soms groter dan 50 procent. Dat is een behoorlijk risico voor een strategie om hopelijk een rendement van 6,9 procent gemiddeld per jaar te behalen. Zeker voor vijftigplussers, die feitelijk een beperkte beleggingshorizon hebben. Volgens mij is er een mismatch tussen de strategie van de bank of vermogensbeheerder en de verwachtingen van de belegger. Dat begrijpt de belegger meestal pas wanneer het te laat is.”

Het is bijzonder hoe we zoveel waarde hechten aan ons geld, maar wel ons hard bij elkaar gespaarde vermogen in beleggingen stoppen zonder gedegen kennis.

Educatie helpt om de vooren nadelen van een bepaalde strategie te begrijpen. “Educatie moet mijns inziens gegeven worden aan de hand van de 3M’s: Mindset, Methode en Money Management. Aan de hand van dit drieluik worden mensen bewust gemaakt van hun eigen psychologie en die van de markt, leren ze methoden gebruiken die ook hout snijden voor hun persoonlijk; iedereen immers belegt vanuit een andere situatie en met

andere doelen; en worden ze getraind in het belang van gedegen money management: verantwoordelijk omgaan met het vermogen dat je hebt. Dit laatste element is cruciaal om consistent goede resultaten te realiseren. Te veel beleggers vertrouwen op spreiding, maar die werkt onvoldoende als het nodig is.”

Educatie moet mijns inziens gegeven worden aan de hand van de 3M’s: Mindset, Methode en Money Management.

Wanneer je beperkingen van een aanpak kent ben je in staat bewuster te beleggen. Alleen geld parkeren bij een betrouwbare partij zonder kennis en inzicht leidt vroeg of laat tot teleurstellingen. “Is het te veel gevraagd om tijd en aandacht te besteden aan de strategie voor je vermogen? Vermogen waar

• Feiten

je decennia lang voor gewerkt hebt. Met een goed gesprek en een paar praktijktrainingen geven we mensen inzicht en kennis, en creëren we rust. De beperkingen van een strategie kennen helpt je om ook in mindere tijden vast te houden aan een zorgvuldig gekozen aanpak.”

Brouwers besluit: “Denk na over hoe je je geld beschermt en welke situatie op jou van toepassing is. Ben je bijvoorbeeld tussen de vijftig en zestig, is investeren in ETFs dan wel de route voor jou? Kun je een terugval van 50 procent wel mentaal en financieel verwerken? Of is het wijs om een andere strategie te overwegen? Wat is je prognose voor de lange termijn? Hoe beperk je risico’s en verliezen? De strategie van de bank of vermogensbeheerder gaat ervan uit dat spreiding ervoor zorgt dat de risico’s beperkt blijven. Maar uit eigen ervaring weet ik dat dit niet per definitie waar is. Het kan beter en na tien succesvolle beursjaren is het niet gek om eens kritisch naar onze aanpak te kijken.”

De meeste mensen beleggen zonder strategie en structuur Slim beleggen draait om het managen van risico’s

In een bullmarkt krijgen mensen ten onrechte het idee dat ze goed kunnen beleggen

De risico’s van de traditionele beleggingsstrategie zijn veel groter dan mensen denken Beleggingseducatie helpt mensen hun mindset, methoden en money management te ontwikkelen

Campagne Managers: Kim Lak

Managing Director: Jonathan Andersson

Redactie: Féline van der Linde

Graphic Design: Blanca van Megen & Mo Aslan

Tekst: Féline van der Linde, Eoin Hennekam, Diederik de Groot, Paulien Derwort, Marjon Kruize Coverfoto: AdobeStock

Gedistribueerd met: Het Financieele Dagblad 2022

Drukkerij: RODI Rotatiedruk

CONTENTWAY.NL

Digitalisering en automatisering brengt CFO tot betere besluitvorming

Digitalisering van boekhoudprocessen heeft er voor gezorgd dat finance managers zich meer kunnen bekommeren om beleidszaken.

zeggenschap voor beleggers leidt tot toename duurzame investeringen”

Actueel

Het is snel en hard nodig om het aantal duurzame beleggingen omhoog te krijgen. De grootste stappen worden natuurlijk gezet wanneer grote spelers, zoals pensioenfondsen, dat doen. Maar ook particuliere beleggers kunnen hun gezamenlijke invloed aanwenden om een bijdrage te leveren aan het leefbaar houden van de planeet. Financiële instellingen kunnen daar ook iets aan doen. Als zij beleggers namelijk meer zeggenschap geven over waar hun geld precies in wordt geïnvesteerd, kan dat ertoe leiden dat mensen meer gaan investeren in duurzame doelen. Dat is geen uit de lucht gegrepen bewering, want de beleggers zeggen dat zelf.

Tekst: Diederik de Groot

Foto: Felix Mittermeier

Schroders doet jaarlijks een wereldwijd onderzoek onder particuliere beleggers: De Global Investor Study. Duurzaamheid is daarin een belangrijk thema, met uitkomsten waar financiële instellingen mee aan de slag kunnen, of misschien wel moeten. Uit het onderzoek komt naar voren dat 57 procent van de beleggers meer duurzame investeringen zou doen, als ze meer invloed konden uitoefenen op de specifieke bestemming en impact van hun geld. Onder Nederlandse beleggers is dat zelfs 63 procent.

Tegelijkertijd zijn er volgens de beleggers nogal wat obstakels waar ze tegenaan lopen. Die verhinderen juist dat ze meer geld in duurzame doelen investeren. Meest genoemd (door 58 procent van de ondervraagden): een gebrek aan transparantie en het ontbreken van cijfers die de impact van duurzame investeringen laten zien.

“Het lijkt mij duidelijk wat financiële instellingen te doen staat: geef klanten meer zeggenschap over investeringen, wees transparant en laat met data zien wat de impact van een belegging is. Dit zal het aandeel duurzame investeringen vergroten en uiteindelijk profiteert de hele planeet”, Willem Schramade, Head of Sustainability Client Advisory bij Schroders en Fellow Erasmus Platform for Sustainable Value Creation

“Bij Schroders maken we hier niet voor niets al langere tijd veel werk van, en blijven we op zoek naar manieren om het nog beter te doen. We zien dat het effect heeft en ook in toenemende mate doorslaggevend is, zowel voor grote en kleine beleggers. Duurzaamheid is in de nabije toekomst een doorslaggevende factor bij investeringsbeslissingen. Bij pensioenfondsen, maar ook bij de individuele belegger.”

Contentway Wij maken online en print campagnes met waardevolle, interessante content die gedistribueerd worden naar relevante doelgroepen om de business van onze klanten te laten groeien. Onze branded content en native advertising oplossingen zetten jouw verhaal op de eerste plaats.

Partner content in deze campagne is tot stand gekomen in samenwerking met onze klanten. Dit zijn commerciële uitingen. Dit is een commerciële uitgave. De FD-redactie heeft geen betrokkenheid bij deze productie.

Uitgegeven door: Contentway B.V. Keizersgracht 424 NL-1016 GC Amsterdam

Tel: +31 20 808 82 00

Web: www.contentway.nl

Email: info@contentway.nl redactie@contentway.nl

Lees meer op contentway.nl

Tekst: Eoin Hennekam Foto: Persfoto

André Brouwers, Oprichter van het Beleggingsinstituut

Educatie helpt om de voor- en nadelen van een bepaalde strategie te begrijpen.

“Meer

WATERSTOF, CIRCULAIRE ECONOMIE EN DUURZAME LANDBOUW: TRIODOS GROENFONDS KIJKT VERDER DAN DE ENERGIETRANSITIE

Triodos Groenfonds belegt in verschillende sectoren, zoals energie, voeding en landbouw en duurzaam vastgoed. Zou het niet effectiever zijn als het fonds belegt in één specifieke sector, bijvoorbeeld energietransitie?

“Triodos Groenfonds wil een belangrijke bijdrage leveren aan een duurzamere samenleving. Wij investeren tenminste 70 procent van ons vermogen in projecten die voldoen aan de voorwaarden van de Regeling groenprojecten van de RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, red.). We zijn trots op die groene status, die bepaalde belastingvoordelen kan opleveren voor onze investeerders. De regeling kijkt verder dan de energietransitie en biedt ook mogelijkheden voor de voedsel- en grondstoffentransitie. Dit sluit goed op elkaar aan.”

Hoe zie je de rol van het fonds nu steeds meer ‘mainstream’-investeerders beleggen in groene projecten?

“Om de gevolgen van de klimaatverandering te beperken, is er eerder meer geld nodig dan minder. We zien de intrede van de mainstream-investeerder dan ook als iets positiefs. Triodos Groenfonds is een voortrekker van groene investeringen. Wij waren bijvoorbeeld pionier in het financieren van windparken. Nu grotere partijen zich op dit segment gaan richten, focussen wij vooral op kleine en middelgrote innovatieve projecten met een maatschap-

pelijk draagvlak, bijvoorbeeld op het gebied van warmtetransitie, batterij-opslag en duurzame landbouw.”

Waar zie je groene innovatie?

“In de energietransitie zien we nog steeds veel innovatie, denk aan de ontwikkelingen op het gebied van waterstof. Daarnaast kijken we naar de circulaire economie, zoals bio-based bouwen - bouwen met materialen uit de natuur – of vleesvervangers en plantaardig voedsel. Er zijn overal groene transities te vinden, ook in voedsel en grondstoffen.”

Hoe selecteert het fonds de projecten waarin het investeert en waar moet een project aan voldoen?

“We hebben drie verschillende teams die zich richten op duurzame energie, biologische landbouw en duurzaam vastgoed. Ook hebben we een team dat zich richt op opkomende markten. Deze teams bekijken welke projecten aan onze uitgebreide eisen voldoen op het gebied van impact op mens en klimaat, maar ook van risico en rendement.”

2022 was een lastig jaar voor vastrentende fondsen. Hoe heeft Triodos Groenfonds het gedaan en wat zijn de vooruitzichten voor 2023?

“Door de gestegen rente, was het ook voor Triodos Groenfonds een lastig jaar waarin koersen daalden.

VOORBEELD GROENLEVEN GROENREGELING

Met behulp van Triodos draagt het initiatief GroenLeven op grote schaal bij aan de energietransitie. Een voorbeeld hiervan zijn semi-transparante zonnepanelen die als beschutting dienen voor zacht fruit, zoals frambozen, rode bessen en aardbeien. Dankzij deze duurzame, innovatieve oplossing voor zachtfruittelers wordt het fruit door zonnepanelen beschut tegen weersomstandigheden. Plastic overkapping is dan niet meer nodig. Tegelijkertijd genereren de panelen groene stroom. Een ultieme win-winsituatie voor fruitboeren én voor de natuur.

Toch heeft het overgrote deel van onze projecten het heel goed gedaan en zijn de aflossingen en rentebetalingen onverminderd doorgegaan. We zijn daarom voor 2023 positief gestemd, zeker als de rente in stabieler vaarwater terechtkomt. De noodzaak om te verduurzamen is groot en daarom willen we verder groeien en blijvend bijdragen aan duurzame transities.”

Wilt u beleggen in het Triodos Groenfonds? Neem dan contact op met uw bank of financieel adviseur.

Groenregeling en Belasting box 3 Vanaf 2023 wordt de vermogensbelasting in box 3 anders berekend. Het heffingsvrije vermogen is dan € 57.000,- (voor fiscale partners € 114.000,-). Vermogen dat groter is, wordt belast. Om het belastbare rendement te bepalen, wordt daarbij onderscheid gemaakt tussen spaargelden, overige bezittingen en schulden.

Er wordt gerekend met een rendement van:

• 0,01% voor tegoeden op een betaal- en spaarrekening;

• 2,46% voor schulden;

• 6,17% voor overige bezittingen (waaronder beleggingen)2

Het belastingtarief voor 2023 bedraagt 32% over dit belastbare (forfaitaire) rendement. Dit tarief wordt jaarlijks, tot 2026, met een procent verhoogd. Voor beleggingen is dan de aanslag 32% van 6,17%, ofwel 1,97% van uw vermogen.

Het goede nieuws: de groenregeling blijft gehandhaafd. Een groenbelegging geeft een vrijstelling bovenop het ‘gewone’ heffingsvrije vermogen. Deze extra vrijstelling bedraagt € 61.215,(voor fiscale partners € 122.430). Daarbovenop geeft een groenbelegging een extra heffingskorting in box 1. Dit is 0,7% van het bedrag van de vrijstelling. Het fiscale voordeel van groen beleggen kan daarmee oplopen tot 2,67% van de inleg.

Het belastingvoordeel hangt af van de individuele omstandigheden en kan in de toekomst wijzigen. Raadpleeg uw fiscaal adviseur.

Willy Bulsink, Fondsmanager Triodos Groenfonds

1 “Pilot zonne-energie boven zachtfruit veelbelovend” (agf.nl)

2 Dit zijn voorlopige cijfers; per 28 februari 2023 zijn de definitieve cijfers bekend.

Dit is een reclame. Raadpleeg het prospectus en het document essentiële beleggersinformatie van Triodos Groenfonds voordat u een beleggingsbeslissing neemt. Een overzicht van de rechten van de investeerder staat in het prospectus. De waarde van de activa van het fonds als gevolg van het beleggingsbeleid kan sterk fluctueren. Triodos Groenfonds wordt beheerd door Triodos Investment Management. Triodos Investment Management heeft een vergunning als beheerder van een beleggingsinstelling en beheerder van een icbe van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en staat als zodanig onder toezicht van de AFM en de De Nederlandsche Bank.

1

Weinig impactinvesteringen: ‘Durf en leiderschap nodig’

Finance

Pensioenfondsen doen nog steeds relatief weinig impactbeleggingen, stelt de Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling (VBDO).

Diederik de Groot Foto: Persfoto's & Pexels

De Nederlandse pensioenfondsen kunnen met hun beleggingen de wereld aantoonbaar in positieve zin veranderen. Met een deel van het geld dat ze investeren doen ze dat nu al, maar het zou nog veel beter gaan als impact investing een vast onderdeel van het beleggingsbeleid wordt. En daar hebben de grote Nederlandse fondsen dus juist (nog steeds) flinke moeite mee, blijkt uit onderzoek van de Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling (VBDO).

Meer durf en leiderschap zijn nodig om grotere stappen in de goede richting te zetten, stellen de onderzoekers.

Een allesomvattende definitie van impact investing is lastig te geven, maar drie begrippen raken wel de kern van wat meestal wordt bedoeld: Intentionaliteit (actief zoeken naar investeringsmogelijkheden met positieve impact), additionaliteit (extra effect van een investering) en meetbaarheid (kunnen meten van daadwerkelijke toegevoegde waarde).

De VBDO deed het onderzoek onder de 44 grootste pensioenfondsen van Nederland. Hoewel daaruit naar voren komt dat negentien fondsen nog geen impactinvesteringen doen, geven ze wel aan hiernaar op zoek te zijn. Slagen ze daarin, dan is de impact die ze samen kunnen hebben zeer groot.

Jacqueline Duiker was dit jaar projectmanager en in 2016 betrokken bij een ander onderzoek naar impactbeleggingen, waardoor ze een goed beeld heeft van de vooruitgang die institutionele beleggers, waaronder pensioenfondsen, in zes jaar tijd hebben geboekt. De oogst blijkt mager: “Het volume aan impactbeleggingen was bij het vorige onderzoek vrij laag en ook nu valt het tegen. Kijk je naar alle institutionele beleggingen in Nederland, dan wordt slechts 1,7 procent

procent geclassificeerd als impactbelegging.”

De onderzoeken uit 2016 en 2022 brengen allebei in kaart wat voor de pensioenfondsen precies de belemmeringen zijn voor het doen van meer impactinvesteringen. Ook daarin is volgens Duiker niet veel veranderd: “Het zijn eigenlijk dezelfde obstakels die veel worden genoemd. Dat is aan de ene kant misschien begrijpelijk, maar ook wel jammer.”

Freek van Til was dit jaar projectmanager van het onderzoek. Net als Duiker concludeert hij dat pensioenfondsen al lange tijd op dezelfde barrières zeggen te stuiten: “Allereerst vinden ze het lastig om impact goed te definiëren. Daarnaast ervaren zij het als ingewikkeld om te bepalen wat precies de concrete impact van een investering is, de meetbaarheid dus. En ook hebben we vaak gehoord dat pensioenfondsen bang zijn voor bijkomende en hogere kosten.”

Dat pensioenfondsen al jarenlang dezelfde antwoorden geven als wordt gevraagd waarom ze niet meer impactinvesteringen doen, maakt de vraag hoe dit kan worden verbeterd essentieel. Maar voor een deel zijn de antwoorden al voorhanden, vertelt Van Til. “De afgelopen jaren zijn veel tools ontwikkeld

die de werkelijke impact van beleggingen meten. Aan de hand van zo’n tool zouden pensioenfondsen dus tot een strategie voor impactbeleggen kunnen komen. Daarom is het eigenlijk vrij verrassend dat ze hiermee blijven worstelen, want er zijn echt genoeg mogelijkheden.”

Volgens Van Til en Duiker is niet zomaar te zeggen dat het gebrek aan impactinvesteringen het gevolg is van kwade opzet. Het zit hem meer in bepaalde vastgeroeste mindsets, zoals zeer strak risicorendement, aldus Duiker. Dat moet veranderen om vooruitgang te boeken.

“Pensioenfondsen zouden kunnen zeggen: laten we eens anders naar de zaken gaan kijken dan we hiervoor altijd deden en rendement niet alleen maar zien als geld verdienen. Dat is nu te vaak nog een doel op zich, terwijl een meer integrale benadering nodig is. En om dat bij een pensioenfonds voor elkaar te krijgen, is durf en leiderschap nodig.”

Feiten 19 van de 44 grootste pensioenfondsen van Nederland doen nog geen impactinvesteringen 1,7 procent van alle institutionele beleggingen in Nederland kan als impactbelegging worden geclassificeerd

Pensioenfondsen zeggen moeite te hebben om de daadwerkelijke impact van een investering te meten Ook zijn ze bang voor bijkomende en oplopende kosten

Verrijk het vooruitzicht

met het ASN Biodiversiteitsfonds

De wereld vraagt om beleggingen die natuurherstel en rendement combineren. Met het ASN Biodiversiteitsfonds zetten we ‘biodiversiteit’ neer als nieuwe beleggingscategorie. Vanuit de overtuiging dat financieel rendement ook kan samengaan met herstel van biodiversiteit.

Een impactfonds dat het herstellen van de natuur rendabel maakt. Dat is nog eens een verrijkend vooruitzicht. Tegelijkertijd creëren we met dit fonds nieuwe groene werkgelegenheid. Werkgelegenheid die niet ten koste gaat van de natuur en bijdraagt aan de welvaart van lokale gemeenschappen.

Ga voor meer informatie over het ASN Biodiversiteitsfonds naar www.asnimpactinvestors.com

Belangrijke informatie

zijn ingeschreven in het register van de Autoriteit Financiële Markten. Voor dit fonds zijn de Essentiële Beleggersinformatie (EBi) en het prospectus beschikbaar, met meer informatie over het fonds, de kosten en de risico’s. Deze zijn kosteloos verkrijgbaar via www.asnimpactinvestors.com. Lees het prospectus en de EBi voordat u besluit in dit fonds te beleggen. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Deze uiting mag niet worden aangemerkt als een beleggingsadvies.

Tekst:

De Nederlandse pensioenfondsen kunnen met hun beleggingen de wereld aantoonbaar in positieve zin veranderen.

Geld verdienen is nu nog te vaak een doel op zich, terwijl een meer integrale benadering nodig is.

Het ASN Biodiversiteitsfonds (het “Fonds”) is een fonds van ASN Biodiversiteitsfonds N.V. en wordt beheerd door ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V., handelend onder de naam ASN Impact Investors, onderdeel van de Volksbank N.V. De beheerder beschikt over een vergunning als bedoeld in artikel 2:65 Wft. ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. en ASN Biodiversiteitsfonds N.V.

ADVERTENTIE

Freek van Til, Projectmanager

Jacqueline Duiker, Projectmanager

Meten impact duurzame beleggingen essentieel; uitkomsten cruciaal bij investeringsbeslissingen

De komende decennia staat de mensheid voor de enorme uitdaging om de aarde leefbaar te houden. Hiervoor zijn gigantische duurzame investeringen nodig, op korte termijn. Om te zorgen dat die er ook echt komen, is het essentieel om beter meetbaar en inzichtelijk te maken welke concrete impact specifieke beleggingen en bedrijven op de planeet hebben. Dat zegt Willem Schramade, Head of Sustainability Client Advisory bij vermogensbeheerder Schroders en Fellow Erasmus Platform for Sustainable Value Creation

Het wordt makkelijker om het geld naar de juiste, duurzame bestemming te dirigeren, als goede data laat zien wat door een bepaalde investering precies verandert”, stelt Schramade. “Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat investeerders minder bereid zijn om te betalen voor impact, als onduidelijk is hoe groot die impact precies is. Het meten en transparant maken van die impact is dus een directe trigger voor meer duurzame investeringen.”

Schramade illustreert het met een voorbeeld: “Stel je hebt 1000 euro belegd en verdient daar 50 euro, of 5 procent per jaar op. Dan krijg je de keus om 40 in plaats van 50 euro te verdienen, dus een tientje op te geven, en dat zorgt voor een besparing van een ton CO 2. Veel beleggers zullen dan zeggen: ‘doe maar niet’. Maar als je ze erbij vertelt dat de schaduwprijs van die ton CO 2 200 euro is, verandert dat de zaak. Je geeft dan 10 euro op, om 200 euro voor het algemeen

belang terug te verdienen. Dan klinkt het ineens als een goede deal.”

Tool Schroders maakt veel werk van het inzichtelijk maken van de impact van investeringen. Zo is er de tool SustainEx™ , die kwantificeert welk effect op de planeet en maatschappij individuele bedrijven, sectoren en regio’s hebben. Dat doet SustainEx aan de hand van ruim 40 indicatoren (zoals CO 2- en stikstofuitstoot). Een ander voorbeeld is het Climate Progress Dashboard, dat veranderingsindicatoren volgt in de 4 categorieën die de meeste invloed hebben op (het beperken) van de wereldwijde temperatuurstijging: politieke verandering; bedrijfsleven en financiën; technologische oplossingen en industrie.

De grote spelers, zoals pensioenfondsen, kunnen er straks niet meer omheen om vol op duurzaamheid in te zetten, als precies en onomstotelijk vaststaat wat de impact van beleggingen is, verwacht Schramade. Verder concludeert hij dat duurzaamheidsratings, die bedrijven nu krijgen om aan af te meten wat de invloed op de planeet is, te weinig effect hebben: “Met de ratings zie je eigenlijk alleen of een bedrijf het beter of slechter doet dan een ander bedrijf. Gezien de complexiteit van de huidige regelgeving en lage snelheid waarmee transities in gang worden gezet, kan je wel zeggen dat het weinig zoden aan de dijk zet.”

Planetaire grenzen

Het is volgens Schramade nu vaak een zeer bureaucratisch proces, aan de hand

waarvan regelgeving wordt uitgevoerd. “Regulators vertellen wat er moet gebeuren, vervolgens huren financiële instellingen specialisten in om de benodigde duurzaamheidsvakjes in te gaan vullen. Schroders zet daarom in op de volgende belangrijke stap: data in kaart brengen waarmee duidelijk wordt of een bedrijf binnen planetaire grenzen blijft, of daar zijn best voor doet.”

Met planetaire grenzen worden grenzen bedoeld die de mensheid niet mag overschrijden om gebruik te kunnen blijven maken van de hulpbronnen van de planeet, zonder ze definitief uit te putten. Natuurlijk kapitaal en biodiversiteit zijn belangrijke begrippen in dit verband, legt Schramade uit. “Iedereen heeft het altijd - terecht - over klimaatverandering, maar verlies van biodiversiteit kan zo mogelijk nog catastrofaler uitpakken.”

Dubbel doel De impact van beleggingen op de aarde is een doel op zich, maar is ook in steeds grotere mate van invloed op investeringsbeslissingen. Dat zal alleen maar toenemen in de nabije toekomst, denkt Schramade. Sommige pensioenfondsen spreken al van een dubbel doel: dat zowel financieel rendement als impact positief moeten zijn.

Schramade: “Aandacht voor impact wordt steeds belangrijker en eigenlijk onontkoombaar, aangezien bedrijven gedwongen worden duurzamer te opereren: door toenemende regulering, technologische ontwikkelingen, maar ook door consumentenvoorkeuren. Merken die

zich richten op een duurzamere aanpak krijgen steeds meer de ruimte. Als de impact van investeringen straks ook nog beter meetbaar wordt, kan je nog harder maken welke bedrijven iets positiefs bijdragen aan een leefbare planeet en welke niet. En dat zal steeds meer gaan bepalen waar iemand zijn geld in wil stoppen.”

Belangrijke informatie

Deze informatie is een marketingboodschap. De meningen en opvattingen in dit document zijn die van de personen aan wie ze worden toegeschreven, en komen niet noodzakelijk overeen met de meningen die worden uitgedrukt of weerspiegeld in andere berichten, strategieën of fondsen van Schroders. De vermelde informatie wordt betrouwbaar geacht, maar Schroders biedt geen garantie wat betreft de juistheid of volledigheid ervan. De opvattingen en informatie in dit materiaal mogen niet worden gebruikt als basis voor individuele beleggingsbeslissingen en/of strategische beslissingen.

Schroders gebruikt SustainEx™ om de netto maatschappelijke en ecologische “kosten” of “baten” van een beleggingsportefeuille te schatten, rekening houdend met bepaalde duurzaamheidsmaatstaven in vergelijking met de benchmark van een product, indien relevant. Dit gebeurt met gebruik van gegevens van derden en van de eigen schattingen en veronderstellingen van Schroders. Het resultaat kan verschillen van andere duurzaamheidshulpmiddelen en -maatstaven.

Resultaten uit het verleden vormen geen indicatie voor toekomstige resultaten en worden mogelijk niet herhaald. De waarde van beleggingen en de inkomsten daaruit kunnen zowel dalen als stijgen en de mogelijkheid bestaat dat beleggers het oorspronkelijk ingelegde bedrag niet terugkrijgen. Door wisselkoersschommelingen kan de waarde van beleggingen zowel dalen als stijgen.

Schroders is een verwerkingsverantwoordelijke met betrekking tot uw persoonsgegevens. In ons Privacybeleid, dat u kunt raadplegen op www.schroders.com/en/privacy-policy, vindt u informatie over de wijze waarop Schroders uw persoonsgegevens kan verwerken. Als u geen toegang hebt tot deze website, is ons Privacybeleid op aanvraag verkrijgbaar.

Ten behoeve van uw veiligheid kunnen telefoongesprekken worden opgenomen of beluisterd. Vrijgegeven voor publicatie door Schroder Investment Management (Europe) S.A., 5, rue Höhenhof, L-1736 Senningerberg, Luxembourg. Registratienummer B 37.799.

Willem Schramade, Head of Sustainability Client Advisory bij vermogensbeheerder Schroders en Fellow Erasmus Platform for Sustainable Value Creation

“Ondernemerschap zit in ons DNA”

Sinds enige tijd is er in Nederland een financieel instituut met een indrukwekkende historie en track record actief: Degroof Petercam. “Wij hebben een aanpak die aansluit bij de wensen en eisen van vermogende Nederlanders”.

Degroof Petercam is een financiële-instelling met een geschiedenis die teruggaat tot 1871. Als onafhankelijke groep in handen van familiale aandeelhouders met een betrokkenheid op lange termijn, bedienen zij particuliere en institutionele beleggers.

Hun cliënten profiteren van een unieke combinatie van diensten in private banking, institutioneel vermogensbeheer, investment banking (corporate finance en global markets) en asset services. Eind 2021 bedroeg het totale vermogen van de klanten 86 miljard euro. De groep, met het hoofdkantoor in Brussel, heeft meer dan 1.500 professionals in dienst via kantoren in België, Luxemburg, Frankrijk, Zwitserland, Spanje, Nederland, Duitsland, Italië en Hongkong. In Luxemburg is Degroof Petercam aanwezig sinds 1987 en heeft meer dan 380 werknemers. Vanuit dit kantoor worden de Nederlandse cliënten bediend.

Bij Degroof Petercam zijn ze trots op hun geschiedenis. Kris De Souter, Head of Private Banking en lid van het Directie Comité van Degroof Petercam Luxembourg, legt uit dat de bank een grote invloed heeft gehad op de ontwikkeling van België. “In de uitbouw van de Belgische economie en in zowat alles dat met financiële markten en investeringen te maken heeft, speelde de bank een grote rol. Degroof Petercam werd opgericht door ondernemers en vermogende families, met als visie dat het ook een bank voor ondernemers en vermogende families moest zijn. Sinds onze oprichting in 1871 zijn we altijd trouw gebleven aan onze oorspronkelijke missie: verantwoord vermogen creëren voor iedereen.”

“

Degroof Petercam werd opgericht door ondernemers en vermogende families, met als visie dat het ook een bank voor ondernemers en vermogende families moest zijn.”

Investeringshuis met vier hoofdactiviteiten “Vandaag zijn we nog steeds onafhankelijk en niet beursgenoteerd”, vervolgt De Souter. “De meeste families die betrokken waren bij de oprichting zijn nog steeds aandeelhouder van de bank. Je kunt ons het best omschrijven als een investeringshuis met vier hoofdactiviteiten. Ten eerste alles wat te maken heeft met vermogensbeheer en private banking. De tweede activiteit omvat investment banking, kapitaalmarkten en fusies en overnames. De derde is het beheer van fondsen en beleggingsmandaten voor institutionele cliënten. Tot slot is er de activiteit asset servicing die de administratieve afhandeling van beleggingsfondsen omvat.”

Wat hebben zij Nederlandse beleggers te bieden? De Souter: “Onze groep is vooral sterk geworden in België, Luxemburg en Frankrijk. Zelf werk ik voor de entiteit in Luxemburg, die fungeert als de internationale hub van Degroof Petercam voor private banking en wealth management voor vermogende families en cliënten. Wij zijn gespecialiseerd in grensoverschrijdende zaken en

Nederlanders passen daar perfect bij. Ze zijn van nature ondernemend en internationaal georiënteerd. We hebben veel huiswerk gedaan voordat we besloten hebben onze diensten in Nederland aan te bieden. Zo hebben we de Nederlandse private wealth management-markt grondig bestudeerd en ons verdiept in tevredenheidsonderzoeken onder Nederlandse vermogende cliënten en Family Offices.”

Het huiswerk van De Souter en zijn collega’s maakte duidelijk dat er onder Nederlandse klanten een algemene ontevredenheid heerst over de traditionele gevestigde banken en bevestigde de interesse en het verlangen naar het value & service aanbod van Degroof Petercam. “Uit alle informatie die we verzamelden, bleek dat vermogende Nederlanders gefrustreerd waren door de kwaliteit van de dienstverlening van de traditionele banken in Nederland. Deze banken zaten in een fase waarin een aanzienlijk aantal private bankers werd ontslagen en private banking-kantoren werden gesloten. Zij voelden zich steeds meer in de richting van gestandaardiseerde producten geduwd, met een beperking van de aangeboden diensten. Het moest bijna uitsluitend digitaal en er was veel minder aandacht voor de kwaliteit van menselijk contact en interactie.”

“We

moeten uitblinken”

Volgens De Souter biedt Degroof Petercam hiervoor een heel andere aanpak, die beter aansluit bij de wensen en eisen van vermogende Nederlanders. “Voor ons is private banking, wealth en asset management onze core business, daar moeten we in uitblinken. We hebben simpelweg geen andere business line waar we geld kunnen verdienen, dus dit zijn de dingen waar we in moeten excelleren, anders hebben we een groot probleem. Het is dus logisch dat we hier alles op inzetten.”

Met 1500 medewerkers en 86 miljard aan beheerd vermogen (eind 2021) is Degroof Petercam een relatief kleine bank. Maar dat past volgens De Souter goed bij het type klanten waar men zich op richt. “Ik gaf al eerder aan dat het nog steeds in ons DNA zit dat we zijn opgericht door ondernemers en vermogende families. We weten en voelen dus precies wat het betekent om ondernemer of vermogend te zijn. Als je miljoenen euro’s hebt, verwacht je een adviseur die goede service biedt, technisch en commercieel vaardig is, proactief en reactief is, oplossingsgericht is en met oplossingen kan komen die niet alleen gestandaardiseerd zijn, maar vooral maatwerk.”

Marktomgeving verandert drastisch

In de meer dan 150 jaar dat Degroof Petercam bestaat, heeft de wereld heel wat uitdagingen en onzekerheden

moeten aangaan. Het jaar 2022 kan zeker tot de uitdagende jaren gerekend worden.

Rogier Moritz, hoofd van de Nederlandse markt bij Degroof Petercam, legt uit dat dit de bank in een ontwikkelingsmodus heeft gebracht. “We hebben jaren van negatieve rente gehad waarin alle aandelenbeleggingen sterk stegen, doordat beleggers liquiditeiten inzetten en goedkoop konden lenen. Door de nasleep van de coronacrisis, de oorlog in Oekraïne en de inflatie, is de marktomgeving drastisch veranderd. De rente is positief geworden, terwijl de aandelenmarkt door alle onzekerheden rond de economie steeds volatieler werd. Als gevolg daarvan wordt er weer gekeken naar andere opties, zoals obligatieportefeuilles en deposito’s. Daarvoor is veel belangstelling van onze Nederlandse cliënten.”

“Mensen die momenteel contant geld hebben en niet weten wat ze ermee moeten doen, zijn interessant voor ons en wij waarschijnlijk ook voor hen”, vervolgt Moritz. “Onze rente op deposito’s is een stuk hoger dan wat Nederlandse banken bieden. Daarnaast hebben we een zeer sterke balans. Zodra de markten stabiliseren en de vooruitzichten duidelijker worden, kunnen wij hen helpen dat geld te investeren. Wij hebben een gecontroleerde 32-jarige track record op onze beleggingsfondsen en vermogensbeheer. Daarnaast trekt ons private equity-programma veel belangstelling, omdat het al vele jaren draait met solide rendementen. Dus zelfs in volatiele en onzekere markten zijn er altijd goede beleggingsmogelijkheden te vinden”.

Feiten

• Degroof Petercam heeft 4 business lines: Private Banking, Asset Management, Investment Banking en Asset Servicing.

• Eind 2021 had Degroof Petercam 86 miljard euro aan activa onder beheer.

• Er werken meer dan 1500 financiële professionals bij Degroof Petercam, waarvan meer dan 380 vanuit het kantoor in Luxemburg.

• Degroof Petercam International Private Banking HUB in Luxemburg aanvaardt cliënten vanaf 1 miljoen Euro en heeft een toegewijd team van ervaren vermogensbeheerders dat zich specifiek op de Nederlandse markt richt.

Voor meer informatie: www.degroofpetercam.lu

«

Rogier Moritz, Hoofd van de Nederlandse markt bij Banque Degroof Petercam Luxembourg

Kris De Souter, Head of Private Banking en lid van het Directie Comité van Banque Degroof Petercam Luxembourg

Growing Together

Duurzaam beleggen betekent kiezen voor verantwoord vermogensbeheer

Jean-François beheert haar vermogen op discretionaire basis.

Lea een jonge erfgename heeft twee prioriteiten: haar jonge kinderen en haar beroep als architect.

Achteraf betalen is onmisbare service voor elke webwinkelier

Finance

Het is niet meer weg te denken uit het online winkelaanbod: By Now, Pay Later (BPNL) is een steeds gewildere betaalmogelijkheid. Waar komt deze populariteit vandaan, en hoe kan achteraf betalen de conversie verhogen?

Tekst: Paulien Derwort

Naast populaire betaalopties zoals iDeal en Paypal gebruiken steeds meer websites BNPL-opties. Betaalplatform Mollie heeft ontdekt dat het aantal BNPL-betalingen zelfs met 156 procent is gegroeid ten opzichte van vorig jaar. Een achteraf betaalmethode bij een provider zoals Klarna werkt anders dan een creditcard. Een betaling met

een creditcard is in feite een lening waarbij een krediet wordt gegenereerd met mogelijk rentekosten tot gevolg. Bij achteraf betalen wordt de betaling enkel uitgesteld en is er geen sprake van eventuele rente.

Ondanks dat hier het risico van onbetaalde facturen bij de retailer ligt, kan het aanbieden van BNPL toch behoorlijk lucratief zijn. Uit onderzoek van betaalprovider Klarna blijkt dat een 53 procent van de Nederlandse consumenten weleens heeft geshopt met achteraf betalen. En een kwart zegt alleen te winkelen bij webshops waar je achteraf kunt betalen.

Maar waarom is achteraf betalen zo populair? Voor duurdere aankopen kan achteraf betalen wat extra zekerheid bieden: in plaats van

in één keer een groot bedrag over te maken kan de klant zelf kiezen hoe die achteraf, gespreid in termijnen, wil betalen. Vooral jongeren verkiezen deze optie boven bijvoorbeeld de creditcard. Ook om miskopen te voorkomen kiest de consument graag voor BNPL: je kunt immers éérst bestellen, kijken of het product aan de verwachtingen voldoet en het product terugsturen nog voordat je betaald hebt. Daarmee wordt de ervaring van een fysieke winkel nagebootst: daar bekijk je immers ook eerst rustig het product voordat je bij de kassa afrekent.

Tot slot geeft achteraf betalen de consument flexibiliteit, omdat de klant het betalingsproces zelf in de hand houdt. Bij financiële krapte kan je bijvoorbeeld die nieuwe wasmachine tóch kopen omdat je

weet dat je die pas (helemaal) betaalt als het salaris gestort is. Wel heb je als webwinkelier hier ook een verantwoordelijkheid: wees transparant over de voorwaarden en adviseer de klant om geen schulden aan te gaan die niet kunnen worden afbetaald.

instrument is het een slimme manier om doelgroepen die sowieso graag achteraf betalen aan te boren. BNPL is tot slot een extra service die betrouwbaarheid uitstraalt en tegelijkertijd flexibiliteit biedt aan de klant - die heeft tenslotte meer grip op z'n eigen betalingsproces.

de provider dan kan besloten worden om het betaalverzoek te weigeren. Geen onverantwoorde aankopen dus.

Dankzij de populariteit van BNPL kan het voor retailers een interessante optie zijn om toe te voegen aan de checkout. De drempel om te kopen wordt verlaagd, wat voor met name hooggeprijsde producten kopers over de streep kan trekken. Als marketing-

Je kunt achteraf betalen aanbieden door ouderwets het product op te sturen met de factuur erbij, maar dan ligt het risico volledig bij jou als webwinkelier. Vaak wordt BNPL met diensten als Klarna aangeboden. De webshophouder betaalt dan iets meer voor de transactie, maar het risico ligt bij het betaalplatform. Die zorgt er dus voor dat de factuur betaald wordt. Ook zorgt de tussenpartij voor een risicocheck: als de consument nog schulden open heeft staan bij

Webwinkelhouders die BNPL willen toevoegen doen er goed aan om dit al vroeg in de klantreis duidelijk te maken. Dit opent de deuren voor consumenten die sowieso alleen met achteraf betalen willen shoppen. Ook heeft het invloed op het gedrag van de klant: bijvoorbeeld omdat die meer in z’n mandje kan gooien en thuis kan kijken welke items het beste passen. Alles bij elkaar opgeteld is BNPL conversieverhogend en daardoor voor webwinkeliers eigenlijk een no-brainer om toe te voegen aan de checkout.

De aandelenmarkt laat zich tegenwoordig vooral domineren door passief beleggen. Hierbij wordt passief geïnvesteerd in beleggingen om deze voor langere tijd vast te houden (buy&hold). Ostrica Vermogensbeheer focust op stabiele rendementen in tegenstelling tot de risicovolle buy&hold-strategie.

De opvatting bestaat dat een buy&hold-strategie op termijn sowieso een positief rendement oplevert. Over de afgelopen 100 jaar is de markt weliswaar gestegen, maar kende ook lange periodes van diepe dalingen tot wel 75 procent. Was je bijvoorbeeld in 2000 op de top ingestapt in de MSCI wereldindex, dan was je pas in 2013 op je instapniveau. Ostrica Vermogensbeheer richt zich met name op ondernemers die zelf voor hun oudedagvoorziening moeten zorgen. Wie door de verkoop van zijn bedrijf of erfenis een grote som geld heeft verworven, ziet zich geconfronteerd met vragen als:

- Moet ik wel beleggen?

- Waar moet ik in beleggen, en wanneer?

- Als ik ga sparen, ontvang ik 0,25 procent rente, terwijl de inflatie 10 procent bedraagt?

Ostrica hanteert het unieke ‘mens & machine-concept’, dat is afgestemd op de wens van de vermogende (startende) belegger

om geen vermogen te verliezen in combinatie met het behalen van een aantrekkelijk rendement. In haar 25 jarige bestaan heeft Ostrica stap voor stap toegewerkt naar het realiseren van deze doelstelling voor haar relaties. En met succes: uit gerealiseerde cijfers blijkt dat het neerwaartse risico bij grote negatieve uitschieters met minimaal 50 procent gereduceerd is.

Bijkomend voordeel is dat de belegger op termijn ook meer vermogen overhoudt. Door het verlies te beperken, start de belegger bij Ostrica op een hoger niveau als de beurs weer herstelt. Dat wordt door Ostrica

de 85-50-regel genoemd. De 50 staat voor 50 procent van het verlies en de 85 staat voor 85 procent van de upside. Als de belegger met 1 mln euro begint zakt hij bij een verlies van 50 procent met 500.000 euro, terwijl Ostrica met zijn concept dat weet te beperken tot 750.000 euro. Als de markt weer herstelt, is de belegger eerder terug op 1 mln en bij volledig herstel op 1.387.500 euro. “Je hebt dan 38 procent meer vermogen dan bij passief beleggen. Wie wil dit nu niet?”, reageert Sven Driessen, Investor Relations Ostrica.

De vermogensbeheerder maakt gebruik van big data als ondersteuning om per klant

een op maat gemaakt profiel te maken afgestemd op zijn persoonlijke situatie. Zo kan het verlies per klant verder worden beperkt. Technologische kansen vinden om neerwaartse risico’s te vermijden, is een uitdaging die nooit eindigt, benadrukt Driessen, die daar aan toevoegt dat de vermogensbeheerder jaarlijks forse investeringen vrijmaakt om mee te kunnen in die technische ontwikkelingen. “Onze quants vinden die uitdaging leuk en gaan die elke dag met verve aan. Onze accountmanagers staan onze klanten en prospects graag te woord om dit unieke concept met klinkende resultaten uit te leggen.”

Bij achteraf betalen wordt de betaling enkel uitgesteld en is er geen sprake van eventuele rente.

helpt consumenten hun

De betaaloplossing Buy Now Pay

Later (BNPL) raakt telkens verder in trek bij consumenten, met name ook omdat ze met deze betaalmethode beter in staat raken om hun uitgaven te beheren. Zeker in deze tijd is dat van belang, te meer omdat consumenten in deze economisch onzekere tijden wel zekerheid en grip op hun financiën willen houden. AfterPay, ondersteunt consumenten bij de keuze voor dit betaalmiddel.

BNPL als online betaalmethode is dit jaar toegenomen in gebruik ervan. Onderzoek afgelopen lente voorspelde dat de betaalmethode dit jaar met bijna 75 procent zal groeien. Dat is behoorlijk fors natuurlijk, terwijl uit een ander onderzoek is gebleken dat het aantal betalingen met BNPL vorig jaar met maar liefst 156 procent is toegenomen ten opzichte van 2020.

Om die cijfers in perspectief te zetten: er bestaat een behoorlijk negatief koopsentiment onder consumenten, hoewel verkoopmomenten als Black Friday en Sinterklaas dat pessimisme weer ten goede keren. Wat kun je daar eigenlijk van leren?

Voor het antwoord gaan we te rade bij Bandan Jot Singh, Business Unit Lead BNPL van Riverty: “Gezien de marcoeconomische situatie waren er zorgen over het consumentenvertrouwen. Op zich terecht, maar dat heeft zeker niet geleid tot een afname van koopbereidheid. Als je de bruto bestedingen in (Nederland / Europa?) bij retailers vergelijkt met vorig jaar, dan is er nog steeds sprake van een bestedingstoename. Wat je ook ziet, is dat consumenten hun koopbestedingen plannen en steeds meer naar voren halen om op die manier een beter overzicht te houden over hun financiën. En tot slot, wat we ook zien, is dat Riverty een loyale basis van kerngebruikers heeft, die vaak terugkomt bij volgende betalingen.

Misschien moet we als reactie daarop concluderen dat BNPL een betaalmiddel is dat vooral tijdens een periode van afnemend consumentenvertrouwen in de belangstelling staat. Want wat zijn eigenlijk de voordelen van BNPL? Singh: “Groot voordeel is natuurlijk dat consumenten meer mogelijkheden krijgen om hun bestedingsbudget te beheren. Mensen kunnen daarmee hun eigen keuzes maken in de manier waarop ze hun geld willen besteden. Met BNPL betaal je alleen de producten die je

ook daadwerkelijk houdt, wat het op zich veel gemakkelijker maakt om overzicht te houden over je financiële situatie.

Een opmerking die je ook hoort, is dat BNPL consumenten kan verleiden tot impulsaankopen. Wat wij echter in onze eigen gegevens zien, is dat het gebruik van BNPL gedurende koopmomenten als Black Friday weliswaar stevig toeneemt, terwijl de betalingsherinneringen gelijke tred houden. Dat is een duidelijk signaal dat mensen niet onbewust geld uitgeven, maar juist BNPL gebruiken om overzicht te houden over hun betalingen en financiële situatie.

Wat Singh, maar ook zijn Nederlandse collega Lenhard Hübscher (Country Lead Benelux & France), benadrukken, is dat Riverty erop gefocust is om klantentrouw te stimuleren. Dit gebeurt onder andere met een strenge set aan acceptatiecriteria om de consument optimaal te beschermen. Hierdoor worden consumenten in bepaalde gevallen ook geweigerd.

Daarnaast biedt Riverty een tools die de consument helpt overzicht te houden over zijn bestedingen en financiële situatie. Wat ook weer bijdraagt om te beschermen tegen onverantwoorde uitgaven.

Singh: “Uit onderzoek blijkt dat meer dan de helft van alle deelnemende consumen-

ten benadrukt dat onze app hen helpt om hun budget te beheren.”

Hübscher voegt hieraan toe: “Het lukt alleen om consumenten loyaal te houden als je ze op de lange termijn schuldenvrij houdt. Dat start met scherpe acceptatiecriteria wie de producten kan gebruiken. Maar ook met het beschikbaar stellen van de tools om als consument hier zelf mee aan de slag te gaan. Mocht er na gebruik van ons BNPL product toch een betaalprobleem ontstaan, dan zien we het als onze plicht om te zorgen dat de klant weer financieel gezond wordt. We hebben daartoe een interne incassodienst, daar waar andere partijen incassotrajecten uitbesteden. Wij zijn dus in staat om consumenten volledig te begeleiden in hun bestedingstraject. Wat je concluderend kunt zeggen, is dat we er in de basis niet op uit zijn om consumenten tot meer uitgaven aan te sporen, terwijl we klanten wel de tools geven om hun kooppatroon te managen met soms hoge bestedingen.”

www.riverty.com/nl-nl/

Bandan Jot Singh, Business Unit Lead BNPL van Riverty

Lenhard Hübscher, Country Lead Benelux & France van Riverty

Succesvolle strategie beschermt vermogens tegen inflatie

De torenhoge inflatie is voor veel beleggers een bron van onrust en onzekerheid. Of die gevoelens op zijn plaats zijn, hangt voor een groot deel af van de investeringsbeslissingen die zijn genomen in het verleden. Bij vermogensbeheerder CapitalatWork werd gekozen voor een strategie die vermogens moest beschermen tegen eventuele hoge inflatie, nog voordat die een feit was. Het resultaat is precies zoals gehoopt en dat brengt rust. “Het is een zeer doordachte en om die reden een goede beslissing geweest.”

Toen de coronacrisis twee jaar terug de economie tot stilstand leek te brengen, werd schade verwacht die vrijwel niet te overzien zou zijn. Dat is voorkomen door snel ingrijpen van overheden en centrale banken. Het vertrouwen in financiële markten kwam snel terug. Bij CapitalatWork is toen besloten een investeringsstrategie uit te tekenen, waarin de mogelijkheid van oplopende inflatie een belangrijke rol speelde.

“Je kon op dat moment best incalculeren dat de inflatie zou gaan stijgen”, vertelt Steven Faber, managing director van CapitalatWork Nederland. “We hebben dus bewust de keuze gemaakt voor een strategie die de vermogens daartegen beschermt.”

De gekozen strategie behelst een ‘goede combinatie’ van het kopen van aandelen in bedrijven met sterke balansen en pricing power en daarnaast investeren in inflatiegelinkte obligaties. Dat zijn obligaties die door middel van de coupons en de hoofdsom zijn gekoppeld aan de inflatie-index. Doordat hoofdsom en coupons worden verhoogd als de inflatie stijgt, bieden inflatiegelinkte obligaties een

betrouwbare vorm van bescherming tegen die inflatie.

“Het is een goede en heel doordachte beslissing geweest om hierop in te zetten”, vertelt general manager Maarten Rooijakkers. “De keuzes die we toen maakten, hebben de schade voor de vermogens die we beheren echt enorm beperkt. Dat is natuurlijk ontzettend belangrijk en zorgt voor rust en vertrouwen bij onze klanten.”

De strategie die werd gekozen om vermogens te beschermen tegen inflatie, past precies in de visie die CapitalatWork in zekere zin altijd al

had. Rooijakkers: “We doen wat goed is voor onze klanten, in plaats van simpel uitvoeren wat ze vragen. We willen absoluut in het belang van de klant handelen en dat doen we door ervoor te zorgen dat vermogen geen last voor ze wordt, maar eerder een bron van rust. Wij zijn geen asset gatherers, maar echte asset managers, met de nadruk op managers. We hebben in 1990, toen we zijn opgericht, bewust gekozen voor ‘peace of mind’ bij onze klanten als doelstelling. Als we dat doel willen bereiken, wetende dat ook wij geen glazen bol hebben, moeten wij voor onze klanten enkel beleggen in categorieën waar we zelf ontzettend

goed ons huiswerk over kunnen maken. Dan kom je uit bij beursgenoteerde aandelen, beursgenoteerde obligaties en cash.”

In die categorieën wordt vervolgens goed gekeken naar bedrijven die voldoen aan de criteria die CapitalatWork heeft opgesteld. Faber: “Wij analyseren interessante beursgenoteerde ondernemingen heel grondig, daar zijn circa 10 mensen op de researchafdeling bij ons elke dag mee bezig. De analyse is gericht op het in kaart brengen of een onderneming voldoet aan 3 criteria: Het bedrijf moet een stabiele kasstroom

Faber Managing director van CapitalatWork Nederland

Steven

genereren, een gezonde balanspositie hebben en er moet sprake zijn van een onderwaardering, waardoor het potentie heeft. Voldoet de onderneming aan deze 3 vereisten? Dan maken we daar een portefeuille van en bieden we die onze klanten aan.”

“Je wordt geen klant bij ons om heel snel rijk te worden”, aldus Rooijakkers. “Je komt wel naar ons om ervoor te zorgen dat je vermogen inflatiebestendig in stand wordt gehouden. Dat is de basis. Het is vooral het managen van risico’s.”

“Over het algemeen gaan klanten gaan echt nooit bij ons weg omdat ze ontevreden zijn”, vult Faber aan. “Wij analyseren onze eigen groei en dan blijkt telkens dat die vooral voortkomt uit bestaande klanten, die ons steeds meer vermogen geven, en nieuwe introducties verzorgen. Het zijn over het algemeen ondernemers of mensen die net gestopt zijn met hun bedrijf. Ik denk dat het logisch is dat juist dit onze klanten zijn, want de manier waarop wij de analyses maken, is precies ook hoe een ondernemer te werk gaat wanneer moet worden besloten om wel of niet een overname te doen. We maken het door onze werkwijze heel toegankelijk voor ze en ze snappen wat we doen. Het brengt rust in de portefeuille en het aantal transacties is heel erg laag.”

Doordat CapitalatWork tot in detail weet wat precies in de portefeuille zit, kan de klant worden geholpen weg te blijven van de waan van de dag, vertelt Faber. “Wij brengen het terug tot de essentie. Dat betekent dat je geld moet zitten in een goed bedrijf, dat zich kan aanpassen aan eventuele moeilijke omstandigheden die eraan zitten te komen. Als dat inflatie is, dan is het een

bedrijf dat de prijzen aan kan passen zonder zelf te bloeden.”

Rooijakkers vergelijkt het met de relatie die een patiënt heeft met een arts. “Je wil dat diegene exact weet waar hij mee bezig is en over alle relevante informatie beschikt. Dat is ook wat mensen mogen verwachten van een partij waaraan ze hun vermogen toevertrouwen. Die willen exact weten, tot de laatste eurocent, wat er in die beleggingsportefeuille gebeurt. Het is daarom dat wij dat dus exact weten, inderdaad tot die laatste eurocent.”

“We zien in een oogopslag welke exposure de klantenportefeuilles hebben op bepaalde geopolitieke events”, vervolgt Rooijakkers. “Dat

is zo extreem belangrijk voor een ondernemer, het gevoel hebben dat er controle en inzicht is. En wij hebben die investeringsexpertise zelf in huis, dankzij ons eigen researchapparaat. Het is daarom dat wij altijd met trots kunnen zeggen: We know what you own.”

Feiten

- CapitalatWork heeft 7 kantoren, in Breda, Brussel, Antwerpen, Kortrijk, Gent, Louvain-la-Neuve en Luxemburg

- 145 vermogensbeheerders, relatiemanagers, analisten en estate planners

- Beheerd vermogen: ruim 9,5 miljard euro

- Over het totaal belegde vermogen is ongeveer de helft van het belegde vermogen van klanten belegd in vastrentende waarden

- Bij portefeuilles die belegd zijn in obligaties zit ongeveer 60 procent in obligaties waarvan de rente gekoppeld zijn aan de inflatie en het restant in bedrijfsleningen met zeer sterke balansen

Maarten Rooijakkers General manager van CapitalatWork Nederland

Sámen werken aan De Ideale Stad voor iedereen

Focus

De leden van IVBN zijn onmisbare samenwerkingspartners voor overheden en dragen bij aan ideale steden in Nederland. Dit houdt in dat IVBN-leden (pro)actief meedenken om oplossingen te vinden voor onze hedendaagse- en vaak complexe- uitdagingen om onze steden en wijken leefbaar en inclusief te houden.

Tekst: Elisa Bontrop

Het creëren van passende ouderenhuisvesting maakt hier integraal onderdeel van uit. Een groot aantal van onze leden investeert ook in reguliere (midden)huurwoningen, kantoren- en winkelvastgoed. Met een focus op maatschappelijke- en duurzaamheidsvraagstukken, faciliteren IVBN-leden doelstellingen van de Rijksoverheid, provincies en gemeenten.

IVBN-leden werken op een verantwoorde manier vóór en mét pensioen- en verzekeringsgeld zodat iedereen op een prettige manier oud(er) kan worden in onze steden.

Constructieve lange termijn partnerships Nederland vergrijst en het aantal ouderen in de leeftijdscategorie 75+ers neemt in omvang toe. De zorgvraag van ouderen wordt groter en meer divers. Daarnaast is de zorgsector de afgelopen jaren ingrijpend veranderd. Veel verzorgingshuizen hebben hun deuren moeten sluiten waardoor ouderen in toenemende mate afhankelijk zijn van mantelzorgers of de thuiszorg. Ook voor ouderen die veel zorg nodig hebben en niet meer (geheel) zelfstandig kunnen wonen groeit de vraag naar passende zorgwoningen. Dit vraagt om de ontwikkeling van nieuwe woonvormen waarbij veiligheid en het tegengaan van eenzaamheid belangrijke pijlers zijn. Daarnaast is het creëren van

voldoende en passende woonruimte voor ouderen óók noodzakelijk voor een goed functionerende woningmarkt.

Samen met gemeenten, woningcorporaties en zorgpartijen nemen de leden van IVBN hun verantwoordelijkheid door te investeren in ouderenhuisvesting. Daarnaast brengen de leden van IVBN kennis en expertise in, zeker bij complexe vraagstukken waar meerdere functies samenkomen. Ten aanzien van de ontwikkelfase, is het belangrijk dat gemeenten al vanaf het beginstadium de belegger in het proces meeneemt.

Door te investeren in (nieuwbouw) ouderenhuisvesting en zorgvastgoed faciliteren

IVBN-leden verschillende doelstellingen van de Rijksoverheid, zoals: langer thuis wonen, decentralisatie van zorg vanuit de tweede lijn naar de eerste lijn, professionalisering en efficiënte bedrijfsvoering van zorginstellingen, het afstoten van niet-DAEB activiteiten door woningcorporaties en het bevorderen van doorstroming op de (lokale) woningmarkt. De concrete uitwerking en impact vindt uiteraard plaats op lokaal niveau. Dit houdt in dat heldere programmeringsvisies op wijkniveau essentieel zijn. Immers, per wijk kan de behoefte aan zorg- en ouderenhuisvesting sterk verschillen. De leden van IVBN beschikken over zowel de kennis als de (financiële) slagkracht om in samenwerkingsverband (pro) actief mee te denken over de complexe en domein overstijgende vastgoedvraagstukken. Zowel voor ouderen, gemeenten als voor IVBN-leden is het belangrijk dat ouderenhuisvesting ‘toekomstbestendig’ is. Dit houdt

LEXENCE – PARTNER CONTENT

in dat het betreffende vastgoed niet alleen nu, maar ook in de toekomst relevant blijft. Belangrijk om te realiseren is dat aanwezigheid van faciliteiten in de directe omgeving minstens zo belangrijk zijn. Denk bijvoorbeeld aan goede OV-verbindingen, winkels en voorzieningen. Het is dus belangrijk dat er op wijkniveau gezamenlijk over al deze zaken goed wordt nagedacht en dat alle relevante partijen in dit proces worden meegenomen.

Om de toenemende vraag naar geschikte ouderenhuisvesting op te vangen, is versnelling noodzakelijk. Dit vraagt om een zorgvuldig RO-beleid vanuit gemeenten. Het is belangrijk dat voor bebouwing beschikbaar komende locaties met een ‘maatschappelijke bestemming’ kunnen worden gebruikt om daar nieuwe zorgwoningen te realiseren. Als die locaties immers een ‘woonbestemming’ krijgen, zal het financieel aantrekkelijker

zijn daar woningen te realiseren. Het is voor uitbreiding van zorgwoningen belangrijk dat deze mogelijkheid wordt benut. De verleiding om voor de ‘hoogste prijs’ te gaan kan voor gemeenten (te) groot zijn. Het is daarom belangrijk dat er in de maatschappelijke programmering voldoende ruimte komt voor woonzorg. In veel gevallen creëert dit ook een win-win-situatie omdat elke ouderenwoning die wordt toegevoegd, bijdraagt aan een betere doorstroming op de woningmarkt. Voorwaardenscheppend beleid vanuit de Rijksoverheid is dan ook cruciaal. Er moet een gericht beleid komen om aan de enorme vraag naar huisvesting voor ouderen en zorgvastgoed tegemoet te komen. Dit geldt voor mogelijkheden ten aanzien van zowel nieuwbouw als herontwikkelingen. IVBN-leden beschikken over het benodigde kapitaal en de expertise én kunnen de komende jaren hun institutionele portefeuilles fors uitbreiden: nu nog de locaties.

“Wacht niet af met verduurzamen kantoorgebouw”

Nog een aantal dagen en dan mogen ze officieel niet meer worden gebruikt: niet-energiezuinige kantoorgebouwen. Vanaf 1 januari 2023 is kantoor houden in een gebouw dat niet minimaal energielabel C heeft, wettelijk niet meer toegestaan. Dit, en andere kwesties omtrent verduurzaming, maken het een drukke tijd voor de specialisten in het huurrecht-team van advocatenkantoor Lexence.

Ongeveer de helft van de Nederlandse kantoorgebouwen voldeed in oktober 2022 nog niet aan de Label-C verplichting. Vincent Boumans en Marieke van Schie, allebei partner bij Lexence en onderdeel van het huurrecht team, houden zich intensief met de materie bezig. Net als bij andere kwesties, staat Lexence hier vooral (institutionele) beleggers, family offices, ontwikkelaars en beheerders in bij.

Dat bijstaan behelst in het geval van de Label-C verplichting voorlopig alleen nog adviseren en informeren, maar dat zou in het nieuwe jaar zomaar kunnen veranderen. De handhavingsrichtlijnen behorend bij deze verplichting zijn inmiddels bekend. Boumans: “Onlangs verscheen een memo van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), waaruit bleek dat gemeenten dit echt serieus

gaan nemen. En er is goed zicht op welke gebouwen wel en niet voldoen.”

Ultieme consequentie

Volgens Van Schie werd lange tijd door gebouweigenaren gedacht dat het allemaal wel los zou lopen met de handhaving, zeker vlak na het ingaan van de verplichting. “Maar van dat memo van de RVO schrokken ze wel wakker, omdat daaruit viel af te leiden dat gemeenten dus wel degelijk hebben nagedacht hoe ze dit gaan doen. Nog steeds zal elke gemeente zelf een actief besluit moeten nemen of wordt gehandhaafd en dat zullen ze niet allemaal gaan doen. Maar het idee ‘we komen 2023 wel door, want de gemeente doet toch niks’, dat is een misvatting vrees ik.”

Voorlopig zijn het met name dus veel vragen die ze bij Lexence over dit onderwerp krijgen, wat in januari ongetwijfeld zal toenemen als hierover aanschrijvingen bij bedrijven op de mat vallen. De ultieme consequentie is dat een kantoorgebouw gesloten wordt. Dit ultieme scenario zal hoogstwaarschijnlijk tot juridische procedures leiden, verwachten Boumans en Van Schie. “Ga hier snel mee aan de slag en wacht niet af, is het advies dat wij onze klanten geven”, aldus Boumans. Van Schie vult aan: “We zijn al jaren met ons gespecia-

liseerde team huurrecht bezig hierop te wijzen en beleggers ook te informeren, bijvoorbeeld over wie de verantwoordelijkheid draagt voor de kosten.”

Boumans merkt op dat de implementatie van deze wetgeving in de praktijk lastig is, omdat deze is verankerd in het bestuursrecht, maar de uitwerking, zoals een huurcontract, valt onder het privaatrecht. En deze rechtsgebieden

zijn op allerlei gebieden niet op elkaar afgestemd, wat het voor veel juristen ook moeilijk maakt om tot een compleet advies te komen. Het voordeel van Lexence is dat we verschillende teams onder één dak hebben, met allemaal hun specialisatie. Die gebieden brengen we samen bij dit soort kwesties, zodat we alsnog een full service-advies aan een klant kunnen geven.“

De zorgvraag van ouderen wordt groter en meer divers.

The Macallan lanceert met Bentley uniek genietmoment

Op een plateau aan de rivier de Spey, in het midden van de Schotse Hooglanden, ligt het landgoed van The Macallan. Bijna 200 jaar geleden stichtte Alexander Reid daar een whiskydistilleerderij, die, mede dankzij een volledige toewijding aan vakmanschap, natuurlijke materialen en het leren begrijpen van het concept ‘kwaliteit’, inmiddels is uitgegroeid tot één van ’s werelds meest geliefde single malt whisky’s. Essentieel daartoe is zowel het gebruik van eikenhouten sherryvaten, die tijdens de rijping het leeuwendeel van het karakter van een whisky bepalen, als ook de keuze om The Macallan uitsluitend met haar natuurlijke kleur te presenteren. Zonder toevoegingen, als resultaat van een gesprek tussen eikenhout, tijd en whisky.

Wat maakt deze whisky zo specifiek ten opzichte van andere whisky-merken, waar kun je een goede whisky aan herkennen?

Sietse Offringa, Brand Education Manager van The Macallan: “Goede whisky leeft op het palet van de liefhebber. Hoewel wij ons volledig inzetten om The Macallan op de best mogelijke manier te maken, is het uiteindelijk aan de persoon die de whisky geniet om de stempel ‘goed’ te kunnen geven. Dat gezegd hebbende, er zijn een aantal bouwstenen fundamenteel voor de kwaliteit voor The Macallan, die in deze combinatie nergens anders te vinden zijn.

Om te beginnen: de uitzonderlijke vaten die volgens onze specifcaties in Jerez de la Frontera, Spanje gemaakt worden. Daarvoor gebruiken kuipers Europees of Amerikaans eikenhout, elke soort heeft weer een eigen invloed op de whisky. Die vaten gaan echter eerst naar een bodega om met een droge, oloroso sherry gevuld te worden en zo’n achttien maanden te rijpen. Wij noemen dit element sherry seasoning, en die invloed van wijn is cruciaal om het hout ‘rijp’ voor de ontvangst van onze spirit te maken. Ten tweede, de natuurlijke kleur van onze whisky. Hier hebben we het al kort over gehad: The Macallan wordt compleet zonder toevoegingen gepresenteert. Daardoor kan men al op basis van de kleur een inschatting maken van het te verwachten karakter: licht gouden tinten wijzen op een waarschijlijkheid van frisse geuren zoals citrusvruchten, vanille en kokos, terwijl mahonie toonaangevend is voor gedroogd fruit, specerijen en chocolade. Dit is geen exacte wetenschap, maar komt wel zo dicht mogelijk bij de natuurlijke invloed van hout te laten spreken.

Als derde verdient het zich om de passie en het vakmanschap van ons Whisky Mastery team te onderstrepen. Onder de leiding van Kirsteen Campbell, Master Whisky Maker voor The Macallan, bundelen ze hun rijke ervaring en inzichten over het samenstellen van onze whisky’s. Zij weten als geen ander en wanneer de whisky in onze vaten rijp is, en wanneer ze dat tot een te introduceren whisky kunnen harmoniseren.”

Wat maakt het product populair bij de liefhebbers/ schare fans?

S.O: “Iedere keer wanneer ik mensen hoor over hun waardering voor The Macallan, spreken ze over de rijkheid van smaak. Rijkheid komt overigens in vele vormen voor ons: in geur, mondgevoel, maar ook in het aanbod. Onze kern bestaat uit The Macallan Double Cask en Sherry Oak. Twee series die respectievelijk het open, frisse karakter van Amerikaans eikenhout, en het warme, kruidige profiel van Europees eikenhout als leidraad hebben. Daarop aanvullend innoveren onze Whisky Makers ook met vaten die excelleren in overdracht van smaak, of juist een heel andere indruk aan de whisky geven dan wat we normaal gesproken verwachten. Waar dat precies aan ligt, is moeilijk om te bevatten. Elke boom is anders, dus ook elk vat dat van die bomen gemaakt wordt. Dat leidt tot een reeks aan The Macallan whisky’s, in kleinere oplagen, die het uiterste spectrum van smaakbeleving en soms ook cocreatie verkennen. Die introducties worden door velen begeerd, en we zien dat fans bereid zijn de wereld rond te reizen om ze te kunnen vinden.”

Jullie willen in deze tekst wegblijven bij whisky als investering, maar meer intunen op het genieten van The Macallan in bars waar jullie mee samen werken. Waarom is dat?

S.O: “The Macallan maakt whisky om van genoten te

worden. Dat staat haaks op investeren, omdat de kans op een fles openen daardoor kleiner wordt. We zien echter wel dat liefhebbers bereid zijn om in dat moment van genieten te investeren. Een bijzonder diner, een fantastisch concert, of juist een reis naar een stad als London, Singapore of New York vullen ze graag aan met The Macallan. ’s Werelds beste bars bieden onze whisky ook graag op bijzondere manieren aan. Dat gebeurt ook in Amsterdam overigens, in bijvoorbeeld Bar TwentySeven aan de Dam of Taiko Bar in het Conservatorium Hotel. Zij hebben samengewerkt met onze Brand Ambassador om een unieke (echt, uniek, die vind je nergens anders) presentatie van onze whisky in een cocktail te maken. Wanneer we onze whisky in de handen van professionals zien, komt het op waanzinnige manieren tot leven. Ook bieden ze een gevarieerd aanbod van The Macallan in pure vorm, overigens, voor degenen die daar de voorkeur aan geven.”

Er zijn een flink aantal wijnliefhebbers die mooie wijnvoorraden aanleggen. Hoe past The Macallan daarbij?

S.O: “Het mooie aan wijnliefhebbers is juist dat ze vaak veel gemeen hebben met fans van whisky: kiezen op smaak, met persoonlijke voorkeuren, en interesse in de herkomst van de drank zelf. Natuurlijk geniet men er op andere manieren van, maar wij zien steeds vaker wijnvoorraden aangevuld met The Macallan of andersom. En daar draait het mijns inziens om: een verrijking van repertoire, zodat we op alle sociale aangelegenheden voorbereid zijn. Whisky en wijn vullen elkaar aan.”

Wie is de doelgroep als we het hebben over whisky als gift?

S.O: “Iedereen die iets te vieren heeft. Een mijlpaal in een carrière, het weerzien van goede vrienden na een lange tijd, een andere feestelijke aangelegenheid... Het helpt om te weten of de ontvanger ook liefhebber van whisky is, hoewel ik durf te stellen dat The Macallan ook mensen weet te beroeren die een uitgesproken interesse in lekker eten en andere heerlijke dranken hebben. Sterker nog, de mooiste verhalen hoor ik van mensen die een bekende geïntroduceerd hebben aan The Macallan door het te schenken. Dat blijven ze zich hun levenlang herinneren.”

Kun je een specifiek giftmoment schetsen?

S.O: “In de snel veranderende wereld van nu blijft het meest waardevolle moment voor mij quality time. Tijd met goede vrienden, partners en anderen dichtbij ons is goed besteed en stelt ons ook in een de gelegenheid een geschenk aan te bieden. In die vorm waarschijnlijk eerder een glas whisky, in een bijzondere bar, bijvoorbeeld. Meer gekoppeld aan het seizoen, vieren we straks de overgang van oud naar nieuw. In Schotland noemen we dit Hogmanay, en delen families en vrienden in elkaars gezelschap met een glas whisky. Om dat te verhaal verder

te verspreiden hebben we A Night on Earth in Scotland geïntroduceerd. Mocht je daar nog een fles van kunnen vinden beveel ik die van harte aan om mee te nemen naar een feestelijk diner deze maand!”

Jullie komen met een limited edition in samenwerking met Bentley. Wat kun je me vertellen over de aanleiding, de betekenis en de ontwikkeling?

S.O: “The Macallan en Bentley Motors zijn vorig jaar een partnerschap aangegaan voor een duurzame toekomst. We leren elkaar steeds beter kennen, en ijken onze samenwerking op vakmanschap, creativiteit, innovatie en duurzaamheid. Onze ontwikkelaars leren van hun ingenieurs en andersom, ook in marketing en sales inspireren we elkaar. The Macallan Horizon is daar een fantastisch voorbeeld van. Het is de eerste, tastbare, creatie die uit deze samenkomst voortkomt. Zoals gewoon is in de auto-industrie, presenteren we het prototype vóórdat we de uiteindelijke whisky introduceren. In onze wereld is het normaal andersom, dus het geeft een nieuw perspectief. Dit verhaal strekt zich echter nog veel verder: in het proces upcyclen we zes(!) materialen uit ons beider productieketen. Resthout uit het binnenwerk van een Bentley, aluminium uit hun fabriek, koper van onze kleine ketels en het hout van onze uitgerijpte vaten zijn daar de meest zichtbare voorbeelden van. De rest van de informatie, over de whisky die erin zit en waar dit te vinden is, geven we in de loop van het nieuwe jaar prijs.”

Waarom beperken jullie jezelf tot een limited edition? S.O: “Whisky distilleren is wetenschap, rijpen volgt de wetten van de natuur. Het is de kunst van ons Whisky Mastery team om die elementen aan elkaar te verbinden, maar uiteindelijk zijn we overgeleverd aan wat de natuur, in dit geval onze eikenhouten sherryvaten, ons te bieden heeft. Elk vat gedraagt zich anders, dus dat betekent ook dat we na rijping enorme diversiteit hebben. Dat is een beperking, omdat we maar een klein deel vaten hebben dat een specifiek karakter heeft, maar ook een verrijking: het biedt de kans om creatief te zijn, te blijven innoveren en zo ook tot de verbeelding te blijven spreken.”

Kun je iets vertellen over de lancering zelf, wat staat er op het programma?

S.O: “Om meer te leren over The Macallan Horizon raad ik aan onze kanalen te blijven volgen, en je aan te melden voor The Macallan Society.”

Ga voor meer informatie naar www.themacallan.com

Sonneborgh introduceert Zorgwoningfonds IV

Beleggingsfondsen met kwalitatief Nederlands zorgvastgoed en een aantrekkelijk financieel én maatschappelijk rendement. Dat is waar Sonneborgh voor staat. Het is in die traditie dat begin volgend jaar een nieuw zorgwoningfonds wordt geïntroduceerd dat belegt in drie woon- en zorgcomplexen met de zekerheid van langjarige huurcontracten van professionele zorgorganisaties.

Over Sonneborgh Sonneborgh is een ontwikkelaar én belegger in zorgvastgoed uit Eindhoven sinds 1997. Al een kwart eeuw zijn zij dé specialist in het (her)ontwikkelen van en

beleggen in vastgoed op het snijvlak van wonen en zorg. Sonneborgh biedt particuliere beleggers de gelegenheid te participeren in haar beleggingen door het aanbieden van beleggingsfondsen. “Als geen ander weten wij kennis van deze sectoren, en de uitdagingen waar zij voor staan, te combineren met onze jarenlange ervaring met ontwikkel-, bouw- en exploitatieprocessen en een uitgebreid netwerk van financiële partners,” zegt Carola Boonen, algemeen directeur van Sonneborgh. “Hierdoor zijn wij in staat om op creatieve wijze en tegen een aantrekkelijk en stabiel rendement maatwerk oplossingen te bieden voor de meest uitdagende projecten. Duurzaam, kwalitatief en betaalbaar.”

Zorg een stabiele groeimarkt Zorgvastgoed staat in het brandpunt van de belangstelling. En eigenlijk is dat ook wel logisch, reageert Arjan Kuijpers, commercieel directeur van Sonneborgh. Al was het alleen maar omdat het aantal ouderen in Nederland in de toekomst fors gaat toenemen. Wonen er nu circa 800.000 senioren van 80 jaar of ouder in Nederland, over pakweg 25 jaar, in 2050, zijn dat er maar liefst 2 miljoen, meldt een bevolkingsprognose van het CBS. “Zorgvastgoed wordt daarmee steeds relevanter”, zegt Kuijpers.

“Het aantal senioren groeit explosief, er is in Nederland een stevig tekort aan geschikte woningen en bovendien hebben we te kampen met een gebrek aan complexen die een intensieve zorgvraag combineren met woongenot. Wat je nu ziet, is dat je als senior pas in aanmerking komt als er zich een acute crisis voordoet. Al met al liggen er daarmee volop kansen om nieuwe woon-zorgconcepten in ontwikkeling te brengen.”

«

“Als geen ander weten wij kennis van deze sectoren, en de uitdagingen waar zij voor staan, te combineren met onze jarenlange ervaring met ontwikkel-, bouwen exploitatieprocessen en een uitgebreid netwerk van financiële partners.”

Waarom beleggen in zorgwoningfondsen De aantrekkelijkheid van beleggen in de Zorgwoningfondsen van Sonneborgh schuilt in het feit dat het een tastbaar beleggingsproduct betreft (vastgoed) dat op termijn goede bescherming biedt tegen inflatie. Daarnaast speelt het in op twee belangrijke langetermijntrends in de Nederlandse samenleving: een

structureel tekort

Arjan Kuijpers, commercieel directeur van Sonneborgh & Carola Boonen, algemeen directeur van Sonneborgh

aan woningen en een toenemende zorgvraag als gevolg van demografische ontwikkelingen. Particuliere beleggers mogen rekenen op een direct rendement uit de exploitatie van het vastgoed en een indirect rendement (exit rendement) bij verkoop. Je zou in dat geval ook kunnen spreken van een winstdeling. “Omdat de inkomsten en uitgaven goed voorstelbaar zijn, vanwege de langjarige (huur)contracten, krijg je als belegger een stabiel netto rendement,” aldus Boonen. “Verder wordt het direct rendement vier keer per jaar uitgekeerd en worden er geen emissiekosten in rekening gebracht.”

«“Beleggen in Zorgwoningfonds IV is beleggen in kwalitatief vastgoed met een stabiel en aantrekkelijk rendement en de zekerheid van langjarige huurcontracten.”

Zorgwoningfonds Sonneborgh IV

Sonneborgh introduceert begin volgend jaar een nieuw beleggingsfonds: Zorgwoningfonds Sonneborgh IV. Het fonds belegt in de ontwikkeling, realisatie en exploitatie van drie woon- en zorgcomplexen, te weten: in Cuijk, Rheden en Rotterdam. De objecten worden na oplevering langjarig verhuurd aan professionele, reguliere zorgorganisaties (minimaal 15 jaar) voor in totaal 119 (jong)volwassenen en ouderen met een zorg- en ondersteuningsvraag. Het totale fondskapitaal bedraagt 20,8 miljoen euro, waarvan een deel hypothecair is gefinancierd. Kuijpers: “Voor deelname richten we ons met name

op particuliere beleggers met een minimale deelname van 100.000 euro. Veelal zijn dat ondernemers en beleggers met affiniteit met vastgoed en een interesse voor maatschappelijk relevant investeren”. Het fonds wordt in januari opengesteld voor inschrijving en de beoogde datum waarop het fonds live gaat is 1 mei 2023.

«

“Als participant in dit fonds leidt je investering tot een maatschappelijke impact. Met de investering creëren we woonruimte voor mensen die een zorgbehoefte hebben.”

Maatschappelijke impact

Nog even over het maatschappelijk rendement. Wat betekent dat precies? “Met Zorgwoningfonds Sonneborgh IVinvesteren we in kwalitatief en duurzaam vastgoed met een aantrekkelijk en stabiel financieel én maatschappelijk rendement”, benadrukt Boonen. “Als participant in dit fonds leidt je investering tot een maatschappelijke impact. Met de investering creëren we woonruimte voor mensen die een zorgbehoefte hebben. Dus in die zin kun je wel degelijk spreken van maatschappelijk rendement. Een goed financieel rendement staat daarbij uiteraard buiten kijf, waarbij we in het verleden hebben bewezen dat we met onze fondsen een gemiddeld direct uitkeerbaar jaarrendement van 5,2 procent hebben behaald. Wat ons uniek maakt, is dat we een integrale verantwoordelijkheid nemen,” vult Kuijpers aan. Deze vaststelling komt

Beleg nu in zorgvastgoed

Kwalitatief Nederlands vastgoed Stabiel financieel rendement

Geen emissiekosten

Driemaandelijkse uitkering

Zorgwoningfonds Sonneborgh IV

Zorgwoningfonds Sonneborgh belegt in de ontwikkeling, realisatie en exploitatie van drie woon- en zorgcomplexen voor 119 bewoners in Cuijk, Rheden en Rotterdam. De objecten worden na oplevering langjarig verhuurd aan reguliere zorgorganisaties. Het fonds is een initiatief van Sonneborgh.

onder andere tot uitdrukking in het op maat inwilligen van wensen bij de hurende zorginstellingen. “Door daar specifiek rekening mee te houden, creëren we projecten met een duurzaam karakter en langjarige tevredenheid. Uiteindelijk komt dit ook het rendement van de participanten ten goede.”

Meer weten?

Benieuwd of Zorgwoningfonds

Sonneborgh IV past binnen uw beleggingsportefeuille? Neem dan contact met ons op. Wij informeren u graag persoonlijk over de mogelijkheden. Uiteraard kunt u ook direct vrijblijvend een plaats reserveren voor dit fonds. Kijk hiervoor op onze website: www.sonneborgh.nl/zorgwoningfondsIV

Deelnemen in het Fonds Deelnemen kan vanaf € 100.000,- en participanten ontvangen ieder kwartaal een uitkering. U kunt zich makkelijk digitaal inschrijven. Liever eerst een persoonlijke kennismaking? Maak dan een afspraak via fondsbeheer@sonneborgh.nl of bel 040-3032123.

Meer weten of direct vrijblijvend een plaats reserveren? Kijk op: www.sonneborgh.nl/zorgwoningfondsIV

Energietransitie heeft nieuwe financieringsmogelijkheden nodig

Finance

Voor het slagen van de Nederlandse energietransitie is een veranderende financiereringsmix nodig, zegt Coenraad de Vries, medeoprichter van StartGreen Capital.

energieregio in Nederland een RES (regionale energie strategie) ontwikkeld. In de RES staat waar en op welke wijze in de regio de energietransitie tot stand moet komen. Tel je de financieringsbehoefte uit al deze RES’en bij elkaar op, dan blijkt dat Nederland tot 2030 ongeveer 25 miljard euro aan financiering nodig heeft voor projecten in nieuwe opwek, besparing, opslag en gebruik van duurzame energie.

“Het is veel geld, 25 miljard euro, maar het zou te financieren moeten zijn als de banken meedoen zoals ze dat voorheen altijd deden,” zegt De Vries. “Bij ontwikkeling van energieprojecten financierden banken normaal gesproken 70, tot soms zelfs 90 procent van een project.

duurzame projecten: sommige krijgen hun financiering niet meer rond. Het gat dat hierdoor kan ontstaan, schatten wij op 7,5 miljard euro. Dat geld moet dus ergens anders worden gevonden.”

Indien Nederland haar duurzame ambities wil behalen (70 procent van de elektriciteit moet in 2030 hernieuwbaar zijn) is er naast een heel fors bedrag ook een veranderende financieringsmix nodig. Door teruglopende bankfinanciering is meer behoefte aan riscodragende leningen of eigen vermogen voor de financiering van de energietransitie.

De Vries is mede-oprichter en Managing Partner van StartGreen, dat momenteel een van de grootste impactfondsmanagers van Nederland is. Het financiert ruim 450 miljoen euro in duurzame projecten en ondernemingen, vanuit vijf fondsen.

Om de doelstellingen van 2030 te bereiken, heeft elke

Tegenwoordig is dat veel minder, soms maar 50 procent. Dat komt doordat twee effecten samenkomen in de huidige markt: onzekerheid door de hoge inflatie, die grotendeels voortkomt uit de energiecrisis, en de versobering van de SDE-subsidie.”

“Doorgaans financiert de bank maximaal het deel van de kosten dat gelijkstaat aan de hoeveelheid subsidie die het project gedurende de looptijd krijgt. De rest van het geld komt van andere partijen”, vervolgt De Vries.

”Door de hoge energieprijzen hebben energieprojecten potentieel goede rendementen, maar de verlaging van de subsidie zorgt ervoor dat banken die geen marktrisico kunnen of willen nemen, alsnog minder in de totale lening kunnen financieren. Minder SDE-subsidie heeft dus direct gevolgen voor

Het is volgens De Vries een positieve ontwikkeling dat lokaal veel goede en succesvolle initiatieven ontstaan, waarbij energiecoöperaties geld ophalen (meestal achtergestelde leningen) als aanvulling op de banklening. “Ook zien we een gezonde groei in crowdfundingprojecten, waarmee de financiering voor een regionaal energie-intiatief rondgemaakt kan worden met hulp van omwonenden en particulieren. We verwachten een forse groei aan crowdfunding en regionale energiecoöperaties, ze worden namelijk steeds professioneler.”

Het zal echter niet genoeg zijn om 7,5 miljard euro te vinden. Daarom is het belangrijk dat ook professionele beleggers dit segment beter weten te vinden, aldus De Vries. “Het is een gemiste kans dat dit nog niet op grote schaal gebeurt. Energie-infrastructuur is namelijk een beleggerssegment waarin met beperkt risico een goed financieel rendement mogelijk is, naast de maatschappelijke bijdrage. De afgelopen tien jaar hebben we bij StartGreen zes pro-

Feiten

cent rendement gerealiseerd. Het risico van financieren van de energieprojecten in achtergestelde leningen is minder groot dan vaak wordt gedacht. Dat het risico laag is, komt doordat energieprojecten een laag technisch risicio kennen, beperkte kosten hebben en voorspelbare inkomsten, doordat er altijd vraag is naar energie en door de gegarandeerde SDE-subsidie.”

Om in deze financieringsbehoefte te voorzien, is StartGreen nu een zesde fonds aan het inrichten, vertelt De Vries. “Dit fonds richt zich geheel op de financiering van regionale energieprojecten in Nederland, met achtergestelde leningen als aanvulling op bankfinanciering, maar zal natuurlijk niet alles oplossen. Het zou dus goed zijn als er meer intiatieven komen. Daar kan de overheid bij helpen, bijvoorbeeld door energiecoöperaties en lokale financiering te bevorderen, wat ook goed is voor het draagvlak. Verder zou het goed zijn om de SDE-subsidie te verhogen en consistent te houden. De private sector, zoals pensioenfondsen en verzekeraars, kan ook een waardevolle bijdrage leveren. Met andere woorden: we moeten collectief de schouders eronder zetten.”

Om energieneutraal te worden in 2030, heeft Nederland zo’n 25 miljard euro nodig.

Dit geld gaat naar projecten in nieuwe opwek, besparing, opslag en gebruik van duurzame energie StartGreen heeft ruim 450 miljoen euro aan beheerd vermorgen en financiert daarmee duurzame projecten en ondernemingen

Actueel

“Dit jaar hebben we gemerkt dat mensen huiverig zijn in aandelen te stappen door de turbulente economische tijden. Deze periode wordt door velen als bedreigend ervaren en dat is in zekere zin begrijpelijk. Toch is het zonde als dit gevoel al te zeer gaat overheersen en ook onnodig”, vertelt Simon van Veen, oprichter en fonds manager van Sustainable Dividends. De huidige economische omstandigheden brengen namelijk ook kansen met zich mee.

Tekst: Diederik de Groot

Foto: Persfoto & Pexels

Met alle berichten over inflatie, afkalvende koopkracht en recessie die ons om de oren vliegen, is het te verklaren dat niet iedereen het een logisch moment vindt om in aandelen te investeren. “Maar de economie is nu eenmaal altijd in beweging en dat gaat regelmatig gepaard met onrust. De winnaars zijn in staat zich het beste aan te passen en de verliezers vallen af. Dat is in de transitie naar een duurzame economie niet anders.”

Als belegger moet je daar niet bang voor zijn, maar het juist omarmen en zorgen dat je bij de winnaars hoort, gaat van Veen verder. “Door bedachtzaam te kiezen waar je in investeert en het de tijd te geven om te renderen, heb je daar zelf veel invloed op.

“Onze’ bedrijven deden het in 2022 eigenlijk uitstekend. Ze bleken gemiddeld genomen in staat om hun winst met ruim 15 procent en hun dividend met meer dan 20 procent te doen groeien. Het blijkt dat ze hun prijzen kunnen laten meebewegen met de inflatie, zonder daar zelf klappen voor te vangen. Dat komt door hun innovatieve producten met stevige verdienmodellen. Het zijn bedrijven die goed worden geleid door betrokken management en die een vooraanstaande rol spelen in de verduurzaming van onze samenleving. Dit alles gaat hand in hand met een goed rendement en dat is waar onze klanten voor kiezen.”

Doordat de koersen dit jaar zo’n 15 procent omlaaggingen is onze portefeuille nu zo’n 30 procent goedkoper gewaardeerd dan een jaar geleden. Het potentieel op de lange termijn is dus groot. Geduld, in combinatie met een goed uitgebalanceerd beleggingsproces, wordt vaak rijkelijk beloond. Je door turbulente tijden ervan laten weerhouden te beginnen met beleggen, is een gemiste kans.

Tekst: Diederik de Groot

Foto: Persfoto & AdobeStock

Geduld, in combinatie met een goed uitgebalanceerd beleggingsproces, wordt vaak rijkelijk beloond.

“Geduld, in combinatie met een goed uitgebalanceerd beleggingsproces, wordt vaak rijkelijk beloond”

Simon van Veen, oprichter en fonds manager van Sustainable Dividends

Coenraad de Vries, Medeoprichter van StartGreen Capital

Crowdfunding: steeds vaker de motor achter duurzame projecten

De crowdfundingmarkt blijft groeien en zal dat naar verwachting nog sneller gaan doen dankzij nieuwe Europese regelgeving. Dat is ook voor de energietransitie in Nederland een hoopvolle ontwikkeling, want crowdfunding is een aantrekkelijke manier om de financiering voor projecten rond te krijgen. Dat bewijst Oneplanetcrowd, het grootste duurzame crowdfundingplatform van Nederland, dat al honderden projecten financierde.

Oneplanetcrowd wil via ondernemers bijdragen aan de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties, legt co-founder en Managing Director Maarten de Jong uit. “Onze missie is heel helder: we koppelen innovatieve ondernemers aan toekomstgerichte investeerders, om sneller een duurzame en inclusieve economie te bewerkstelligen.”

Om te meten in welke mate de investeringen bijdragen aan de 17 Sustainable Development Goals, heeft Oneplanetcrowd een indicatorenset ontwikkeld. Elk doel heeft een aantal indicatoren, zoals de hoeveelheid CO 2 die wordt bespaard of de hoeveelheid energie die wordt opgewekt.

Crowdfunding groeit

Na jaren van groei was 2020 een tegenvallend jaar als gevolg van de coronacrisis. Het herstel volgde snel, want in 2021 brak crowdfunding weer de eigen records. In Nederland werd 730 miljoen euro bij elkaar gecrowdfund, het hoogste bedrag ooit. De groei van crowdfunding

De EU-markt voor crowdfunding was volgens de Europese Commissie nog onderontwikkeld in vergelijking met andere grote wereldeconomieën. Doordat alle EU-lidstaten andere regels hadden, konden platforms niet efficiënt opschalen. Dat wordt verholpen door nieuwe Europese regelgeving: the Regulation on European Crowdfunding Service Providers (ECSP).

Het feit dat er nu Europese regels zijn, ziet De Jong als ‘mijlpaal’ voor de crowdfundsector als geheel. “We zijn daarmee een soort nieuwe gevestigde orde geworden. De afgelopen jaren zijn veel platformen gestart en ook veel weer gestopt. Wil je een solide en goed georganiseerd platform zijn, dan moet je kwalitatief goede systemen, processen en mensen hebben. De nieuwe regelgeving ziet daarop toe en de lappendeken aan regels die je eerst in Europa had, is er gelukkig niet meer.”

Door de ECSP is het voor Oneplanetcrowd ook makkelijker geworden om internationale verbindingen aan te gaan. Zo komt er nu een samenwerking met Invesdor, een leidend financieringsplatform in Europa dat al actief is in Finland, Duitsland en Oostenrijk. Samen met Invesdor heeft Oneplanetcrowd een ‘crowd’ van 170.000 investeerders. Daarmee is het een van de grootste platformen van Europa.

“De financieringskracht die je met zo’n grote groep mensen hebt, is enorm”, aldus De Jong. “We kunnen daardoor grotere proposities financieren, zowel in Nederland als in het buitenland. Daarmee maken we crowdfunding voor nog meer partijen een werkende oplossing om projecten

Leven van nierpatiënten verlengen De projecten die dankzij crowdfunding via Oneplanetcrowd van de grond kwamen, zijn daarvan het bewijs. Zo werd er bijvoorbeeld succesvol samengewerkt met bedrijven als VanMoof, Fairphone en Yoni. Een recente nieuwe innovatie die via het platform succesvol financiering ophaalt, is Nextkidney, een initiatief van de nierstichting, vertelt De Jong: “Steeds meer mensen lijden onder nierfalen. Een nierpatiënt moet nu gemiddeld 12 uur per week voor dialyse (bloedfiltering) naar het ziekenhuis. Het zou beter zijn om nog veel meer te dialyseren, want dat zorgt voor een gezonder lichaam. Mensen die het vaker doen, leven meestal langer. Als je dat thuis kan doen, is dat niet alleen veel fijner, het geeft je ook de mogelijkheid om het vaker te doen.”

De ‘draagbare kunstnier’ Nextkidney biedt daarvoor de oplossing. Het is het eerste portable dialyseapparaat: patiënten kunnen er een dialyse mee uitvoeren wanneer en waar ze maar willen. Dat zal deze markt flink opschudden, is de verwachting. Het rendement kan dan ook zeer hoog uitvallen: mogelijk 200 tot 500 procent over een periode van 5 jaar. De Jong: “Als het gebruik van Nextkidney gemeengoed wordt, zal dat de - nu nog zeer hoge - kosten van de behandeling omlaag brengen, maar nog veel belangrijker: het leven van nierpatiënten verlengen”.

komt ook ten goede aan duurzame projecten. Zo haalde Oneplanetcrowd haalde sinds de oprichting in 2012 al 100 miljoen euro aan investeringen op, wat ten goede kwam aan bijna 300 duurzame bedrijven en projecten.

te financieren, en we denken dan ook dat dit de komende jaren een vlucht gaat nemen. Steeds meer ondernemers zullen crowdfunding gaan zien als een goede en professionele financieringsmogelijkheid.”

Maarten de Jong, Co-founder en Managing Director van Oneplanetcrowd

Hyde Park

WELKOM in Hyde Park - een hypermodern stedelijk gebied onder de rook van Amsterdam. In deze architectonisch, duurzaam en autoluwe stadswijk in Hoofddorp komen meer dan 3.800 ruimtelijke en luxe appartementen en studio’s. Hyde Park bevindt zich op loopafstand van NS-station Hoofddorp, op vier minuten van Schiphol en is slechts twaalf minuten gelegen van de Zuidas. Vanuit hier ligt de wereld aan uw voeten.

DUURZAAMHEID is belangrijk, vooral binnen de woningbouw. Een grote impact van verduurzaming wordt gemaakt door het verwarmen en verkoelen van een gebouw. Daarom is er in Hyde Park gekozen voor een Warmte koude opslag (WKO) systeem. Hiermee wordt energie in de vorm van warmte en koude in de grond bewaard. In de zomer is er meer warmte beschikbaar en wordt deze opgeslagen voor de winter.

Verkoop Knightsbridge gestart

Zo geldt dat ook voor de kou waarvan er in de winter meer beschikbaar is en zo wordt opgeslagen voor de zomer. Een WKO systeem in combinatie met hoogwaardige isolatie resulteert in een energielabel A+++. Bij een appartement van ca. 60m2 bedragen uw energiekosten ca. € 165,- per maand.

“Informeer zzp’ers beter over AOV”

Focus

Zelf beslissen welke risico’s je afdekt, omdat je zelf weet wat goed voor je is. Deze manier van denken is voor velen een reden om voor een leven als zzp’er te kiezen. Daarom ligt het plan voor een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) voor zelfstandigen gevoelig. Belangenbehartiger ZZP Nederland is mede daarom tegen, maar heeft wel zorgen over de vele onverzekerde zzp’ers, die vaak amper over de voor- en nadelen hebben nagedacht.

Tekst: Diederik de Groot Foto: Persfoto & Pexels

Dat is wel nodig, zegt Harry Kuiper, directeur verzekeringen van ZZP Nederland. Veel zzp’ers hebben, mede door de gebrekkige informatievoorziening, namelijk nooit echt onderzocht of het verstandig is een vrijwillige AOV af te sluiten. Daarom hoopt Kuiper dat de overheid in actie komt en zzp’ers actief van informatie gaat voorzien.

De AOV-verplichting voor zzp’ers komt voort uit het Pensioenakkoord. Als de Eerste- of Tweede Kamer de bijbehorende Wet toekomst pensioenen niet tegenhoudt, gaat deze vanaf 2027 gelden. Sinds

de verzekerplicht in 2019 werd aangekondigd, nam de steun voor de maatregel onder zzp’ers toe, blijkt uit onderzoeken.Toch blijven velen het zien als onnodige ingreep die volledig indruist tegen het principe van zelfstandigheid.

Kuiper en ZZP Nederland zijn voorstander van een collectieve basisvoorziening arbeidsongeschikheid voor álle werkenden, maar tegen een verzekerplicht voor zzp’ers. Tegelijkertijd is Kuiper bezorgd over het probleem dat aan de AOV-plicht ten grondslag ligt: de grote groep zelfstandigen die bij arbeidsongeschiktheid niks heeft om op terug te vallen.

toch niks overkomt. Onnodig toch, zo’n dure verzekering? Helaas ken ik voorbeelden van kerngezonde ondernemers die door pech ineens arbeidsongeschikt waren.”

“Wij zeggen zeker niet dat een AOV voor elke zzp’er nodig is”, vervolgt Kuiper. “Wel hopen we dat iedereen een serieuze en onderbouwde keuze maakt. Misschien heb je het niet nodig en dan heb je in onze ogen het recht om niet te verzekeren. Maar dat weet je pas als je op basis van voldoende kennis een onderbouwde beslissing kunt nemen.”

Uit de laatste Zelfstandigen Enquête (2021) van het CBS blijkt dat vier op de tien ondernemers geen enkel vangnet heeft als ze plots niet meer kunnen werken. Een vijfde van de zzp’ers zegt nog maximaal drie maanden rond te kunnen komen als hun inkomen wegvalt. Kuiper denkt dat risico’s vaak worden onderschat. “Ik spreek jonge ondernemers, die dan zeggen dat hen

Omdat veel zzp’ers hieraan geen prioriteit geven, hoopt Kuiper dat de overheid de handschoen oppakt. Zo zouden afspraken met de Belastingdienst en de Kamer van Koophandel gemaakt kunnen worden. Dat zijn immers plekken waar ondernemers sowieso een of meerdere keren komen. “Daar kan je informatie uitstallen, maar ook actiever informeren. Zet bijvoorbeeld vragen op de invulformulieren over verzekeren, zoals of iemand al heeft besloten om wel of niet te verzekeren en of meer informatie gewenst is.

Kuiper merkt dat de politiek steeds beter naar belangenbehartigers van zzp’ers luistert. Daarom heeft hij

goede hoop dat beleidsbepalers zich door ZZP Nederland laten overtuigen van de noodzaak van meer en betere informatie voor zzp’ers. De directeur verzekeringen denkt dat het niet ingewikkeld kan zijn om een effectieve informatiecampagne te lanceren. “Je ziet informatiespotjes over van alles op tv, maar helaas weinig gericht op zelfstandigen. Deze groep heeft ook recht op goede informatie en heeft dat blijkbaar hard nodig. Het lijkt mij dus helder wat moet gebeuren: Informeren, informeren, informeren!

Feiten

Zzp’ers krijgen geen uitkering als ze niet kunnen werken door ziekte of een ongeval Volgens het CBS zijn 1,1 miljoen Nederlanders zzp’er Uit CBS-cijfers blijkt dat 40 procent van de ondernemers geen vangnet heeft geregeld voor arbeidsongeschiktheid. En uit dezelfde cijfers komt naar voren dat 20 procent van de zzp’ers niet langer dan 3 maanden zonder inkomen kan rondkomen

Harry Kuiper, Directeur verzekeringen van ZZP Nederland

De AOV-verplichting voor zzp’ers komt voort uit het Pensioenakkoord.

Uit CBS-cijfers blijkt dat 40 procent van de ondernemers geen vangnet heeft geregeld voor arbeidsongeschiktheid.

Investeringen in ondernemingen en vastgoedprojecten waar je zelf achter staat: FundingBase koppelt de meest interessante cases persoonlijk aan investeerders.

“We hebben een groot netwerk van ondernemers en investeerders, die allemaal met hart en ziel erin zitten - met hun business, of juist met hun kapitaal. Die twee partijen brengen wij bij elkaar.” Dat vertelt Raymond Spenkelink, oprichter van FundingBase.

“Wij kennen veel ondernemers en vastgoedbeleggers

die een prima business case hebben, maar toch bot vangen bij de bank. Regels en procedures zijn daar log en onwrikbaar.” Raymond zelf weet er alles van. Zowel hij als zijn compagnon Stefan Woestenenk hebben jarenlang in het bankenwezen gewerkt, gespecialiseerd in bedrijfsen vastgoedfinancieringen. Die kennis brengen ze nu dichtbij mensen die hun bedrijf of hun geld willen laten groeien. “Alleen wij werken een stuk persoonlijker.”

Voor wie is FundingBase interessant? “Als je een flink vermogen hebt krijg je vaak het advies: spreiden spreiden spreiden,” zegt Raymond. “Maar wat is wijsheid? Op dit moment is het onrustig op de beurs, crypto blijft enorm risicovol. Dan is het slim om ook een deel in onderhandse leningen te investeren. Simpelweg omdat het veilig is en een steady rendement oplevert. Dat kan omdat de lijnen kort zijn en we afspraken op maat maken over rentepercentages, zekerheden en looptijden. Geen bureaucratisch gedoe. En je kunt dus rekenen op een vast rendement. Geen gierende winsten in korte tijd, maar wel een constante groei van je vermogen. Veel van onze klanten vinden het fijn om een deel veilig te investeren in projecten waar ze achter staan.”

FundingBase richt zich op bedrijfsinvesteringen en op vastgoed. “Dat kunnen verhuurde woningen zijn of bedrijfspanden, maar ook bijvoorbeeld huisvesting voor vluchtelingen en arbeidsmigranten. Dat laatste is typisch een investering die de bank waarschijnlijk niet wil financieren. Maar wij kijken met gezond verstand naar de propositie. Als we zien dat er een substantieel eigen vermogen in wordt gestoken, het COA een betrouwbare huurder is en er een eerste recht van hypotheek kan worden gevestigd, zien wij het als verantwoorde investering.” Voor de beoordeling van iedere case leunen Raymond en Stefan op hun jarenlange ervaring bij de bank, én op gezond verstand. “Wij doen alleen een investeringsvoorstel als we daar zelf 100 procent achter

staan. En als er haken en ogen aan zitten, dan benoemen we dat heel precies. Vervolgens is het aan de investeerder om te bepalen of het bij hem of haar past.”

Wie openstaat om te investeren, krijgt bij FundingBase een op maat gemaakt voorstel. “Dat kan betekenen dat we met één of meer casussen naar een specifieke investeerder stappen. Wij leggen uit waarom we het een verstandige investering vinden.” Vervolgens maakt iedereen z’n eigen afweging: “De één wil alleen investeren in vastgoed in de buurt omdat ‘ie het project wil kunnen zien en volgen. De ander maakt het niet uit, zolang het maar rendeert. Weer een ander wil graag ook maatschappelijke impact bereiken. Dan zoeken we iets dat daarbij past.”

Naast particuliere investeerders werkt FundingBase ook graag samen met partijen zoals family offices, pensioenfondsen of verzekeraars: “Zij hebben vaak meerdere opties nodig om hun vermogen te laten groeien. Bij ons kan dat op een wat simpelere manier dan ze misschien gewend zijn.”

De drijfveer voor FundingBase en hun investeerders is helder: “Uiteindelijk gaat het erom dat op een veilige manier een goed rendement kan worden behaald. Maar we horen ook terug dat het mooi is om iets terug te doen met je vermogen: een mooie business kunnen laten floreren of een investering mogelijk maken. Daarbij streven we echt naar een win-win-situatie.”

www.fundingbase.nl

“Onderhandse leningen: goed rendement zonder bureaucratisch gedoe”

Crowdfinance is een mooie

financieringsoplossing voor ondernemers en kans voor investeerders

Finance

Heb jij financiering nodig voor je bedrijf en wil je een andere route bezien dan de bancaire weg? Dan is crowdfinance mogelijk de ideale uitkomst. Crowdfinance is een vorm van financiering waarbij MKB-ondernemingen via een bemiddelend platform beroep doen op meerdere investeerders. Deze financieringsoptie is nog niet bij iedereen bekend, maar kan voor vele bedrijven een passende oplossing zijn.

Tekst: Féline van der Linde Foto: Pexels

crowdfinance worden dan ook steeds populairder.”

Crowdfinance is een vorm van financiering waarbij MKB-ondernemingen via een bemiddelend platform beroep doen op meerdere investeerders.

De belangrijkste trends in duurzaam investeren

Finance

Niet alleen financieel rendement behalen, maar ook een bijdrage leveren aan de verduurzaming van de wereld: steeds meer beleggers kiezen voor duurzaam investeren CEO Dennis Kromhout van der Meer en CFO Hans van der Pouw van investeringsplatform DuurzaamInvesteren.nl lichten de belangrijkste trends in duurzaam investeren toe.

Tekst: Katrien Baarendse

Foto: Persfoto's

langere termijn een mooi stabiel rendement, dankzij een goede spreiding. De ondernemer krijgt daarentegen op zijn of haar beurt een lening, groot of klein, voor zijn of haar onderneming en meer naamsbekendheid.

Steeds meer ondernemingen omschrijven hun diensten als ‘duurzaam’. Hierdoor dreigt duurzaamheid meer en meer een hol begrip te worden. “Wij gaan dit aanpakken door meetbaar te maken wat een onderneming daadwerkelijk bijdraagt aan de 17 sustainable development goals (SDG’s). Hoeveel CO2 bespaart een onderneming bijvoorbeeld nu echt? Zo geven we investeerders meer inzicht en keuze in de SDG’s waaraan ze willen bijdragen,” legt Dennis uit.

“

Crowdfinance is overgewaaid vanuit Engeland en krijgt steeds meer voet aan de grond in Nederland”, vertelt Jeroen ter Huurne, CEO Collin Crowdfund en voorzitter branchevereniging Nederland Crowdfunding. “De banken maken in de range tot één miljoen euro een terugtrekkende beweging wat betreft het verstrekken van leningen aan het MKB. Over het algemeen zijn de banken minder geïnteresseerd in kleine financieringen. Voor banken zijn deze leningen namelijk niet interessant genoeg, met als resultaat dat veel ondernemers andere manieren van financiering moeten verkennen. Alternatieve financieringsvormen zo-

Een gedegen kredietbeoordelingsproces is een van de belangrijkste pijlers van een crowdfundingplatform. Als bemiddelaar is het cruciaal om zorg te dragen dat de MKB-bedrijven een passende financiering krijgen die voldoet aan het financieringsvraagstuk van de onderneming en waarvan de maandelijkse lasten kunnen worden gedragen. Dit is tevens benodigd om te zorgen dat de investeerders bij een goede spreiding een verantwoord risico lopen en een stabiel rendement behalen. Vanuit investeerdersperspectief is crowdfinance een interessante investeringsvorm om toe voegen aan een bredere beleggingsportefeuille.

Crowdfinance leningen kennen veelal een omvang tot maximaal 2,5 miljoen euro met een gemiddelde rente van zo’n 7 procent.

Een goede keuze maken tussen de verschillende

crowdfundingplatformen in Nederland is belangrijk. Er zijn verschillende vragen die je als ondernemer kunt stellen om platformen te vergelijken. Is het platform bijvoorbeeld aangesloten bij de branchevereniging Nederland Crowdfunding? Wat is de kans dat een leningaanvraag gefund wordt door de crowd na publicatie? Wat is het trackrecord van het platform? Worden door het platform voldoende proposities aangeboden zodat je als investeerder een goede spreiding kunt realiseren?

De banken maken in de range tot één miljoen euro een terugtrekkende beweging wat betreft het verstrekken van leningen aan het MKB.

Vertrouwen is key in de crowdfinance business.

“Onze sector leeft op vertrouwen. Banken maken een terugtrekkende beweging en ondernemers zijn op zoek naar andere financieringsmogelijkheden.” Voor de investeerder/belegger die in het plan van een ondernemer gelooft, is het investeren van een deel van zijn/haar vermogen in crowdfinance een mooie uitkomst. “De investeerder krijgt over de

Een gedegen kredietbeoordelingsproces is een van de belangrijkste pijlers van een crowdfundingplatform.

Crowdfinance blijkt een sterke toevoeging aan de financieringssector. De overheid dient hier nog van overtuigd te worden aangezien investeringen in het MKB niet worden vrijgesteld van vermogensheffing. “Daar maak ik mij wel hard voor. Eerder deze maand heb ik op verzoek van het Ministerie van EZK de Tweede Kamer hierover mogen informeren. Op deze manier kan de investeerder netto meer overhouden in welk geval de funding voor de geldlener goedkoper wordt. Dat is in mijn optiek een gerechtvaardigde stimulans, immers een betere financierbaarheid van het MKB betekent meer werkgelegenheid en toegevoegde waarde voor de Nederlandse samenleving.”

Waar DuurzaamInvesteren.nl zich initieel richtte op duurzame projecten in de energiesector, zoals de bouw van wind- en zonneparken, krijgt het platform steeds meer financieringsaanvragen van duurzame bedrijven in de voedsel-, circulaire- en e-mobility sector. Hans: “We zien ook een toename in ondernemingen die groeifinanciering zoeken, waarbij naast obligaties ook steeds meer interesse is in het uitgeven van aandelen.”

De gemiddelde leeftijd van investeerders op DuurzaamInvesteren.nl ligt vrij hoog: tussen de 50 en 70 jaar. Maar er is een groeiende belangstelling voor duurzaam investeren onder een jongere doelgroep van dertigers en veertigers. “Deze groep wil iets nalaten aan de wereld. Ondanks dat jongere mensen een langere investeringshorizon hebben tot aan hun pensioen hebben zij vaak minder investeringsbudget dan 50-plussers. Daarom willen wij het voor deze jongere doelgroep mogelijk maken om te investeren, al vanaf 250 tot 500 euro. Investeren in duurzame organisaties wordt daarmee voor hen laagdrempeliger en aantrekkelijker.”

als

Dennis Kromhout, CEO van Duurzaam Investeren

Hans van der Pouw, CFO van Duurzaam Investeren

Vastgoedfinanciering: van bank naar financieringsmix

Focus

Wie vroeger vastgoed wilde aankopen klopte hiervoor aan bij de bank. Deze verzorgde bijna alle financieringen en was je aanspreekpunt voor financiële vragen. Tegenwoordig is het regelen van financiering voor een vastgoedaankoop echter een stuk ingewikkelder.

Tekst: Marjon Kruize

De reden voor deze complexiteit ligt onder andere bij de bankencrisis. Deze heeft namelijk nog steeds een sterke invloed op de toename van wet- en regelgeving, stelt Dukers & Baelemans. Met name de Basel-akkoorden hebben invloed gehad op de risicobeoordeling van de banken. Tijdens de vastgoeden kredietcrisis kwamen de

banken onder andere onder druk te staan door overmatige (hypotheek)leningverstrekking, waardoor het toezicht op de banken flink aangescherpt is.

De markt voor vastgoedfinanciering is een vrije markt en er zijn allerlei verschillende opties om het vastgoed te financieren.

Met als gevolg dat de banken hun kredietrisico’s de afgelopen jaren sterk hebben teruggebracht, zo stelt Vastgoedjournaal. Banken zijn daardoor alleen tegen veel hogere eisen bereid om een lening te verstrekken, waardoor ze zich bijvoorbeeld niet langer bezighouden met ontwikkelfinanciering en zich

focussen op het financieren van verhuurd vastgoed. Liefst in grote volumes met een hoog duurzaamheidsniveau.

Dat betekent dat kleinere partijen en onafhankelijke ondernemers hun heil elders moesten zoeken. Het financieringslandschap verschuift dan ook en richt zich steeds meer op de markt, zo stelt Dukers & Baelemans. Vaak halen investeerders hun financiering niet langer alleen bij de bank, maar kloppen ze ook aan bij andere financiers om voldoende investeringskapitaal te vergaren. Zo verkrijgen ze alsnog de gewenste financiering, maar verdelen ze ook het risico over verschillende partijen.

Omdat het verkrijgen van de juiste financiering steeds ingewikkelder wordt, komen er ook steeds meer intermediairs die investeerders ondersteunden bij de

aankoop van nieuw vastgoed, meldt Vastgoedjournaal. Zij zorgen voor de ontbrekende stukken financiering en vinden de funding hiervoor bij family offices, private equity en andere kapitaalleveranciers. Dat betekent in veel gevallen echter wel dat de leningaanvraag langer duurt dan voorheen. Ook wordt er vanuit de financiers een flinke documentenstroom gevraagd, wat de koper ook een hoop tijd gaat kosten. Een ander gevolg hiervan is de stijging in rente, zo vermeldt NL Investeert. Deze partijen kunnen hun funding minder goedkoop realiseren dan reguliere banken.

Daarnaast kan het ook zo zijn dat je een vastgoedontwikkelaar treft die geen koper wil die gebruik maakt van externe financiering via een bank of kredietverstrekker, zo stelt wereldwijdleven. com. Deze ontwikkelaars

PIN VOORSCHOT – PARTNER CONTENT

Om het financieren van je vastgoed onder de knie te krijgen is het belangrijk om goed op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen.

zien op tegen de vertraging die een externe kredietverstrekker kan opleveren, willen niet dat er onafhankelijke schattingen worden gedaan die door bepaalde kredietverstrekkers wel gevraagd worden omdat dit kan leiden tot discussies over de werkelijke waarde van het vastgoed, of hebben onvoldoende kennis in huis om je financiële situatie volledig te optimaliseren. Dit zijn partijen die je beter kunt vermijden, omdat ze duidelijk uit zijn op een snel-

le afhandeling en zich niet bezighouden met het vinden van de best mogelijke opties voor de koper.

Voor de vastgoedbelegger is het belangrijk ook goed overzicht te hebben op de mogelijke opties voor financiering, stelt wereldwijdleven. nl. De markt voor vastgoedfinanciering is een vrije markt en er zijn allerlei verschillende opties om het vastgoed te financieren. Ook is het goed regelmatig vakliteratuur te lezen om op de hoogte te blijven van vastgoedfiscaliteit. Er zijn namelijk regelmatig wijzigingen qua procedures en voorwaarden bij kredietverstrekkers. Om het financieren van je vastgoed onder de knie te krijgen is het belangrijk om goed op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen.

PIN Voorschot ook in 2023 ‘de winkelbank’

Inflatie, energiecrises en personeelstekorten naast de strenge financieringsvoorwaarden van banken; het middenen kleinbedrijf heeft het niet makkelijk. Gelukkig zet PIN Voorschot zich al ruim 7,5 jaar in met leningen aan het MKB.

Oprichter Diederik Werdmölder en communicatiemanager Dwina Winter nemen ons mee in hun succesvolle aanpak.

‘

Durf te ondernemen’ is het motto van PIN Voorschot. En ook het goede voornemen dat deze microkredietverstrekker wil meegeven aan MKB-ondernemers in de horeca en detailhandel. Winter: “Het nieuwe jaar ingaan met lef door te ondernemen. Daar maken wij ons hard voor. Gesterkt door de vertrouwensband die we aangaan met winkeliers om te zorgen dat zij hun zaak draaiende kunnen houden. Je kunt ons eigenlijk als ‘winkelbank’ zien.’’ Haar zaken- en levenspartner vult aan: “Sommige beleidsbepalers zijn ervan overtuigd dat een kleine ondernemer die vijfduizend euro wil lenen beter maar kan stoppen. Onzin. Want heeft een groenteboer wiens koelvitrine er plotseling mee stopt en die snel een vervangende wil aanschaffen per definitie een slechte bedrijfsvoering?’’

Ondernemers zoals de groenteboer in het voorbeeld kunnen terecht bij PIN Voor-

schot. Zij maken op basis van recente banktransacties een beoordeling, waarna een kennismakingsgesprek op maat volgt. Bij een positieve beoordeling wordt vervolgens overgegaan tot het verstrekken van een lening van 2.000 euro tot maximaal 50.000 euro. Klanten lossen af met een percentage van hun dagelijkse pin-omzet. Zo hoeven zij niet na te denken over betalingstermijnen en beweegt de aflossing mee met de dagomzet.

De financiële afdeling van winkeliers zonder financiële afdeling “Een cafetariahouder of een schoenmaker heeft vaak geen financiële achtergrond”, licht Werdmölder toe. “En dat hoeft ook niet. Wij zijn de financiële afdeling van winkeliers die geen financiële afdeling hebben.” En dat doet PIN Voorschot niet onverdienstelijk. Ze ondersteunde al ruim 2.200 klanten. En de magische grens van 100 miljoen euro aan verstrekte leningen werd eind vorig jaar bereikt. Dat bedrag is inmiddels opgelopen naar 120 miljoen euro. Het geheim? De combinatie van een innovatief proces en een klantvriendelijke aanpak. “Een aantal procesmatige handelingen is volledig geautomatiseerd en digitaal. Maar het lot van de ondernemers die bij ons aankloppen, ligt niet in de handen van een computer of een algoritme”, aldus de oprichter.

Foto: Janiek van Dijk

Dat klantvriendelijkheid een belangrijk goed is voor dit ondernemersduo wordt onderstreept door het feit dat hun bedrijf vanaf 1 januari 2023 het keurmerk ‘Erkend MKB Financier’ draagt. Winter: “Natuurlijk zijn wij zelf ook een winst nastrevend bedrijf en geen subsidieorganisatie. Maar we hebben wel oog voor de maatschappij. We zien winkeliers als helden van de

straat. En als we die kunnen helpen, dan doen we dat heel graag.” Haar partner vult aan: “Hoe dubbel het ook klinkt, maar in de ideale situatie maken onze klanten een paar keer gebruik van onze service en hebben ze ons daarna niet meer nodig. MKB-ondernemers laten overleven en innoveren zonder geldzorgen. Daar doet ons hele team het voor.”

Max Crowdfund democratiseert de vastgoedmarkt

Wie denkt dat investeren alleen is weggelegd voor mensen met een flinke portemonnee, kent crowdfund-investeringen nog niet. Bij crowdfunding denken de meeste mensen nog altijd aan acties waarbij op kleine schaal geld voor goede doelen wordt opgehaald, maar dit concept biedt ook mogelijkheden voor investeerders en is een laagrisico-investering voor het opbouwen van een pensioen.

Investeren via crowdfunding

Felix Berkhout, algemeen directeur van Max Crowdfund, legt uit: “Investeren via crowdfunding werkt eigenlijk hetzelfde als acties waarbij goede doelen worden gesteund. Ondernemers die leningen nodig hebben, kunnen een oproep plaatsen en investeerders kunnen die leningen verstrekken. De investeerder kan zelf het bedrag kiezen dat hij wil investeren, dat kan al vanaf 100 euro. Er wordt maandelijks rente uitgekeerd, afhankelijk van het project ligt die rond de 10-15 procent. We hebben ook een loyaliteitsprogramma voor de allergrootste en meest actieve investeerders: die krijgen kortingen tot wel 50 procent.”

Risico’s beperken

Max Crowdfund is een platform waarop ondernemers en investeerders elkaar vinden. Het bedrijf ontvangt aanvragen van ondernemers die een investering in hun vastgoed nodig hebben, beoordeelt deze en plaatst een oproep op de site met details over het project en het benodigde totaalbedrag. Investeerders kunnen deze oproepen bekijken en zelf beoordelen of en hoeveel ze in een project willen investeren. Berkhout: “We hebben investeerders die aan elk project met 500 euro meedoen. Zo spreiden ze ook het risico, want ze weten dat het een keer mis kan gaan. Hoewel dat tot nog toe bij ons

niet is voorgekomen, kan dat natuurlijk altijd eens gebeuren, dat calculeren ze in.”

Screening

Ondernemers op zoek naar een lening worden grondig gescreend door Max Crowdfund voordat hun oproep geplaatst wordt. Zo wordt gekeken naar de achtergrond van de aanvrager, welke en hoeveel ervaring hij op het gebied van vastgoed heeft en er worden belastinggegevens opgevraagd. Ook wordt gekeken naar de plannen en welke zekerheden de ondernemer kan bieden aan investeerders. Hierna valt al een groot gedeelte van de aanvragen af. Bij de aanvragen die door de eerste ronde komen, buigt een fundraiser analyst zich nog eens over het businessplan en kijkt wat de loan-to-value is. Om het risico voor investeerders verder te verlagen, vraagt Max Crowdfund altijd om het eerste recht op hypotheek en persoonlijke en bedrijfsgaranties. Berkhout: “Soms

komen er echt pareltjes voor investeerders langs, maar dat gebeurt niet heel vaak. Laatst was er een ondernemer die op heel korte termijn 300.000 euro nodig had. Dat kreeg hij niet van de bank en hij had het geld binnen twee weken nodig. Hij was bereid om drie maanden lang 17% rente te betalen en bood daarnaast veel zekerheden. Dat is echt ideaal: een korte looptijd, hoge rente en veel zekerheden.”

Investeren voor je pensioen Door het lage risico en de mogelijkheid met kleine investeringen te beginnen en je portefeuille langzaam te laten groeien, is het ook een goede optie om je pensioen op te bouwen. Berkhout: “Doordat investeerders al vanaf 100 euro kunnen meedoen, zien we een breed scala aan mensen, ook studenten bijvoorbeeld. Doordat je op maandelijkse basis rente krijgt, krijg je op jaarbasis een leuk bedrag, dat kun je weer doorinvesteren. Stel, je investeert met kleinere portefeuille,

dan kun je met een beetje tijd toch een flinkere portefeuille opbouwen, we zien mensen die in een paar jaar 10.000 tot 20.000 euro opbouwen.”

De toekomst

Momenteel is Max Crowdfund actief in Nederland, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en België, maar daar komt verandering in. Vanaf november 2023 is het in de EU verplicht om een vergunning te hebben voor crowdfunding. De kosten hiervoor zijn hoog, maar het opent wel de mogelijkheid om diensten in de hele EU aan te bieden. Berkhout: “Wij willen zeker uitbreiden en de hele vastgoedmarkt democratiseren. Waar je bij de meesten 100.000 euro moet investeren, is dat bij ons slechts 100 euro. Iedereen kan meedoen.”