Dit is een commerciële uitgave van Contentway bij deze krant.
BEST PRESTERENDE CRYPTOCURRENCY FONDS VAN NL
2021 Lees meer op pagina 12
Het cryptocurrency fonds voor de toekomstgerichte belegger
www.hodl.nl
Toekomst van de Economie De laatste ontwikkelingen op het gebied van investeren & beleggen, vastgoed & bouw, ondernemerschap en e-commerce
Maart 2022
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
Wat maakt goud populair?
10
Vanwege de zeldzaamheid en duurzaamheid is goud gedurende vele eeuwen gebruikt als betaalmiddel.
Vastgoed & Bouw
Desiree Uitzetter
32
In de samenwerking tussen overheid en ontwikkelaars bij project- en gebiedsontwikkelingen volop werk te verrichten.
Profiel: Jeremiah Albinus
26
‘Je moet als webwinkel echt goed nadenken over je onderscheidend vermogen’
Veel mensen onderschatten volgens de CEO van FonQ hoeveel energie het heeft gekost voor iedereen die betrokken is geweest om zo ver te komen.
Steeds meer mogelijkheden voor ondernemende 65-plussers om te genieten van een zorgeloze oude dag De energietransitie: nu een belangrijke factor in vastgoed
De energietransitie heeft een enorme impact op het vastgoed in Nederland.
16 40
Prologis.nl
ECONOOM HAN DE JONG: “ B I J H O G E I N F L AT I E M O E T J E I N R E A L A S S E T S Z I T T E N ”
Beleggers zoeken rust en rendement in roerige tijden DE WERELDECONOMIE IS IN VEEL OPZICHTEN HECTISCHER EN ONVOORSPELBAARDER DAN OOIT. DAAROM ZOEKEN PROFESSIONELE EN PARTICULIERE BELEGGERS NAARSTIG NAAR LAATSTE RESTJES STABIEL RENDEMENT. DIE WORDEN SCHAARSER MAAR ZIJN NOG WEL TE VINDEN. EEN VERKENNING. We hoeven er niet omheen te draaien: de afgelopen weken, maanden en zelfs jaren zijn in allerlei opzichten ongekend. Ingrijpende ontwikkelingen op wereldschaal buitelen over elkaar heen. De enorme impact van de coronapandemie (maatschappelijk, sociaal en economisch), de lage en zelfs negatieve rentes, snel stijgende energieprijzen, recordinflatie en bovenal de intense en oplopende geopolitieke spanningen rond de Russische inval in Oekraïne en de ingrijpende sancties voeden de aanhoudende onzekerheid. Inflatie ‘een blijvertje’ Die onrust stelt economen en beleggers voor grote uitdagingen. Want wat gaat bijvoorbeeld de rente de komende tijd doen, of de inflatie? Die laatste is volgens Maria Demertzis, adjunct-directeur van de economische denktank Bruegel, voorlopig ‘een blijvertje’, zo schreef zij eerder deze maand in het Financieele Dagblad. “De gebeurtenissen in Oekraïne (…) hebben één geschil opgelost: het is iedereen duidelijk dat de inflatie niet langer van tijdelijke aard is”, betoogde zij, verwijzend naar de snel stijgende energieprijzen als gevolg van de economische sancties en de Europese afhankelijkheid van Russische olie en gas. Herstel vertraagt Het prille economisch herstel na de coronapandemie krijgt volgens Demertzis vrijwel zeker een flinke deuk. Zij verwacht
dat overheden weliswaar stimulerende maatregelen zullen treffen die de gevolgen van de oorlog in Oekraïne moeten opvangen, maar de effecten daarvan worden naar verwachting beperkt door lagere investeringen en aanhoudende inflatie. “Hoewel het onwaarschijnlijk is dat het sterke herstel stopt, zal de oorlog in Oekraïne zeker elke vorm van terugkeer naar een overtuigend groeipad vertragen.”
De waarde van onroerend goed én de huren stijgen normaal gesproken mee met de inflatie. Spaarrente blijft laag Ook de spaarrente blijft laag, verwacht de Financial Times. Indicator daarvoor: de rente op 10-jaars Duitse staatsobligaties zakte begin maart opeens weer tot onder nul. Een lichtpuntje op het rentefront was er ook: de Federal Reserve kondigde bij monde van Jerome Powell een kleine renteverhoging aan – voor de VS. Voor Europa is de verwachting dat de ECB-rente over heel 2022 met hooguit 0,2 procentpunt stijgt en langere tijd onder nul blijft. De ECB wil
de rente pas verhogen als de inflatieverwachtingen van nu 5,8% dalen tot 2% op middellange termijn. Denken in scenario’s BNR-huiseconoom Han de Jong (ex-ABN AMRO) adviseert beleggers desgevraagd om ook in deze bijzondere omstandigheden ‘gewoon’ in scenario’s te denken. “Dat kan van optimistisch – Poetin trekt zich snel terug of verdwijnt van het toneel – tot heel pessimistisch: een jarenlang slepend conflict en escalatie, waarbij de olie- en gaskraan vanuit Rusland dicht gaat.” Onroerend goed Economisch uitdagend wordt het voor beleggers sowieso, verwacht De Jong, vanwege aanhoudende inflatie tot circa 2,5% en nieuwe loonstijgingen. “Als de koersen sterk dalen, zou je als belegger kunnen wachten tot het dieptepunt en dan kopen,” suggereert hij, “maar veel beleggers verleggen hun aandacht liever van aandelen naar andere, meer stabiele beleggingscategorieën.” Terecht, vindt De Jong: “In tijden van hoge inflatie moet je in real assets zitten: onroerend goed, goud en grondstoffen. Onder normale omstandigheden zijn daarnaast ook solide dividendaandelen aantrekkelijk, vanwege de regelmatige uitkering. Maar met alle onzekerheid zijn zelfs die riskant. Wil je naast waardegroei ook een inkomensstroom? Dan is onroerend goed het slimst, vanwege de regelmatige kasstroom uit verhuur. Door de sterk gestegen aankoopprijzen zijn de aanvangsrendementen nu weliswaar wat lager, maar dat geldt ook voor het rendementsrisico. Je zou het bijna saai kunnen noemen. En het rendement is nog altijd beter dan bij obligaties.”
VASTGOEDFONDSEN ALS EXTRA INKOMEN STEEDS POPULAIRDER Zoekend naar stabiel rendement kiezen steeds meer spaarders voor vastgoedbeleggingsfondsen. Die vormen, mits de risico’s goed zijn afgewogen, relatief veilige havens dankzij 5 bijzondere voordelen. 1. INFLATIEBESTENDIG Bij inflatie groeien de waarde van vastgoed en de verhuurinkomsten (via indexatie) doorgaans gewoon mee. 2. PROFITEREN VAN VASTGOEDMARKT Beleg je in een vastgoedfonds, dan ben je mede-eigenaar van volledig beheerd vastgoed. Zo profiteer je mee van waardegroei én verhuurinkomsten, zonder omkijken. 3. LAGE INSTAP Vastgoedfondsen maken beleggen in vastgoed ook bereikbaar voor kleinere spaarders. Instappen kan al vanaf zo’n 10-12 duizend euro. 4. REGELMATIGE KASSTROOM Als deelnemer in een vastgoedfonds ben je (mede)eigenaar van het vastgoed en deel je mee in de (huur)opbrengsten met een regelmatige (driemaandelijkse) rendementsuitkering. 5. STABIELE WAARDE De waarde van vastgoed is in het algemeen stabiel en vrijwel ongevoelig voor sterke koersschommelingen op bijvoorbeeld de aandelenbeurs of crypto. Zelf ook instappen? Via een van de grondleggers van vastgoedbeleggingsfondsen, Reyersen van Buuren Vastgoedbeleggingen, wordt binnenkort een nieuwe fondsemissie geïntroduceerd. Meer weten? Kijk dan op www.reyersen.nl en schrijf vrijblijvend in voor de nieuwsbrief. Zoals iedere beleggingscategorie brengt ook beleggen in vastgoed risico’s met zich mee.
Handelsweg 59 C 1181 ZA Amstelveen Tel: +31 (0)20 643 83 81 info@reyersen.nl
4
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
TOEKOMST VAN DE ECONOMIE
IN DE PUBLICATIE
Toekomst van de Economie 6. Opinie: Bob Homan 12. Bitcoinmarkt nog altijd solide 14. Profiel: Willem Middelkoop 23. Gamification: leervorm van de toekomst 29. Een webshop overnemen of verkopen?
Laat je goed adviseren! 34. Niet meer bouwen voor de eeuwigheid 40. De energietransitie: nu een belangrijke factor in vastgoed 42. Vastgoedfinanciering: van bank naar financieringsmix
CONTENTWAY.NL Ondernemen is leren Zijn mensen geboren ondernemers? Of is ondernemerschap iets dat je kunt leren?
CONTENTWAY.NL Stabiliteit en rendement op de vastgoedmarkt Nu de rentes op spaarrekeningen het nulpunt genaderd zijn zoeken veel mensen naar alternatieve manieren om hun vermogen te vergroten.
Start With Who Opinie
Bij de termen startup en scale-up heeft men al gauw aan een geromantiseerd beeld van het snelle succes: AirBnB, Facebook, Tesla en het Nederlandse Picnic, Swapfiets en Blendle. We zien en horen enkel de succesverhalen. Meer dan de helft van de startende bedrijven haalt haar vijfde levensjaar niet. Wat onderscheidt het kaf van het koren? Foto: Persfoto's
V
erschillende experts
verschillende factoren zoals: het idee, de competitie, het businessmodel, de markt, de marketing, de investeringen, de timing. Achter al deze factoren zit mijns inziens echter een nog diepere drijvende oorzaak. Leiderschapsdeskundige Simon Sinek betoogt in zijn beroemde boek en top drie TED-talk voor Start with Why. Ik betoog: Start with Who. noemen
Het vinden en kiezen van de juiste (complementaire) co-founder, investeerders en adviseurs, teamleden, partners en afscheid nemen van de onjuiste mensen: dát is onze grootste succesfactor. De succesvolle groei van
Pieter Pot tot nu toe is niet toe te wijden aan het idee: wij waren niet de eerste met het idee voor een verpakkingsvrije online supermarkt. Niet de ervaring of kennis binnen deze branche: die hadden Martijn en ik niet als onlangs afgestudeerden
Lees meer op contentway.nl
Toekomst van de Economie Investeren & Beursgang, Vastgoed & Bouw, Ondernemerschap & E-commerce
Campagne Managers: Robin Hirschman, Meryam Fayez, Kelvin Ramaker Managing Director: Amanda Ghidoni Redactie: Marjon Kruize, Féline van der Linde Graphic Design: Blanca van Megen & Mo Aslan Tekst: Marjon Kruize, Féline van der Linde Mark van der Heijden, Jerry Huinder, Claudia Pietryga, Hugo Schrameyer, Roos Breed Coverfoto: Pexels Gedistribueerd met: Het Financieele Dagblad 2022 Drukkerij: RODI Rotatiedruk
van de TU Delft. In onze rollercoaster van de afgelopen drie jaar waren er bij elke grote tegenslag en uitdaging bepaalde mensen de sleutel tot overwinning. Het vinden en kiezen van de juiste (complementaire) co-founder, investeerders en adviseurs, teamleden, partners en afscheid nemen van de onjuiste mensen: dát is onze grootste succesfactor.
Investeerders illustreren het wel eens met de quote “bet on the jockey, not the horse”: ook zij investeren in de mensen achter de onderneming. In het welbekende boek
From Good To Great noemt de Amerikaanse Stanford onderzoeker Jim Collins een belangrijk inzicht wat volgens zijn analyses bovengemiddeld presterende bedrijven onderscheidt van de rest: First Who, Then What: Get the right people on the bus, then decide where to drive the bus. Mijn belangrijkste verantwoordelijkheid als CEO is zorgen dat de juiste mensen op de juiste plek zitten met de juiste ondersteuning om te kunnen floreren. De mate waarin zij floreren bepaalt de mate waarin wij floreren als bedrijf. Ik hoor de kritische
mkb-ondernemer vragen: hoe haal je de juiste mensen binnen voor de juiste rollen zonder alle benefits die grote corporaties kunnen bieden? Ten eerste betekent de juiste persoon voor de juiste rol niet dat het altijd om ervaren A-players gaat. Het gaat om de juiste capaciteit op de juiste plek. Kijk naar het op waargebeurde feiten verfilmde Moneyball hoe deze filosofie de honkbalindustrie voorgoed veranderde.
Ten tweede is het
de cultuur die mensen bevrijdt die mensen laat floreren: Als iemand tijdens een sollicitatie mij vraagt “wat is jullie strategie en visie op dit gebied?” dan is mijn antwoord: “wij nemen jou aan om jouw visie op dit gebied te horen”. Niks motiveert mensen meer dan verantwoordelijkheid en eigenaarschap. Oprichter en CEO van
Netflix Reed Hastings beschrijft deze cultuur in zijn boek No Rules Rules: geef men vrijheid en verantwoordelijkheid en men zal floreren binnen hun expertise. Guus Hiddink paste ditzelfde gedachtegoed toe voor zijn successen in nationale teams van voorheen onbekende voetballanden door de cultuur binnen teams radicaal te veranderen met focus op vrijheid en verantwoordelijkheid – iets wat voor die culturen vóór de komst van Hiddink niet voor te stellen was.
Mijn belangrijkste verantwoordelijkheid als CEO is zorgen dat de juiste mensen op de juiste plek zitten met de juiste ondersteuning om te kunnen floreren. Investeerders illustreren het
wel eens met de quote “bet on the jockey, not the horse”: ook zij investeren in de mensen achter de onderneming. Aan goede ideeën geen gebrek. De echte uitdaging ligt echter in de uitvoering van het idee – daarin zijn de mensen de sleutel. Met onverpakte groet,
Jouri Schoemaker Oprichter & CEO Pieter Pot
Contentway Wij maken online en print campagnes met waardevolle, interessante content die gedistribueerd worden naar relevante doelgroepen om de business van onze klanten te laten groeien. Onze branded content en native advertising oplossingen zetten jouw verhaal op de eerste plaats. Partner content in deze campagne is tot stand gekomen in samenwerking met onze klanten. Dit zijn commerciële uitingen. Dit is een commerciële uitgave. De FD-redactie heeft geen betrokkenheid bij deze productie.
Uitgegeven door: Contentway B.V Keizersgracht 424 NL-1016 GC Amsterdam Tel: +31 20 808 82 00 Web: www.contentway.nl Email: info@contentway.nl redactie@contentway.nl
Vastgoed financieren met veel zekerheid en een uitstekend rendement
hoog rendement • laag risico • geen gedoe
Aantrekkelijke vaste rente van 6% Gegarandeerde maandtermijnen Vastgoed als onderpand Recht van 1ste hypotheek Investering liquide te maken Scan mij met telefooncamera
Briqwise-Q1-ContentWay-265x395[6%].indd 1
22-03-2022 09:27
6
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
TOEKOMST VAN DE ECONOMIE
Beleggen in onrustige tijden Opinie
Je zou kunnen zeggen dat de timing om nu met een bijlage over beleggen en investeren te komen, wat ongelukkig is. Bijna op de dag dat de coronamaatregelen eraf gingen, kregen we namelijk te maken met een nieuwe crisis, in de vorm van een oorlog. Net nu veel Nederlanders zijn gaan beleggen, gestimuleerd door spaarrentes die tot nul of daaronder zijn gedaald, vallen de beurzen flink terug van hun hoogtepunten. Foto: Persfoto & Unsplash
V
in de Oekraïne daadwerkelijk begon, adviseerden de meeste marktvorsers om vooral kalm te oor de oorlog
blijven. De geschiedenis leert dat financiële markten een oorlog meestal snel verwerken. Hoe anders is het voor de mensen die slachtoffer worden van oorlogsgeweld. Maar ook ik denk, dat je als belegger over het algemeen niet moet reageren op dergelijke dreigingen, die van buiten het economische systeem komen en ‘binair’ zijn. Waarmee ik bedoel dat iets als een oorlog of natuurramp óf helemaal wel, óf helemaal niet gebeurt. En niet ergens in het midden eindigt, zoals met veel economische ontwikkelingen wel het geval is. dat de Oekraïnecrisis een oorlog is geworden, rijst voor beleggers de vraag ‘wat is de langere-termijninvloed van deze oorlog op de financiële markten?’ Voor de markt als geheel vind ik dat bijzonder Nu duidelijk is
lastig te bepalen. De economische groei zal het komende jaar door sancties en hoge energieprijzen waarschijnlijk lager uitkomen. Inflatie vanuit energie zal toenemen, maar voor de kerninflatie, dus de inflatie exclusief de energie- en voedselprijzen, vind ik het lastiger. En dan de rente: grotere overheidsuitgaven aan defensie zullen gefinancierd moeten worden maar bezuinigen elders op de begrotingen lijkt momenteel niet populair. Gaan dus de overheidsschulden en daarmee de rentes op staatsobligaties stijgen? Misschien toch niet, als de centrale banken naar aanleiding van zwakkere groei besluiten om hun obligatie-opkoopprogramma’s (coronasteun) langer door te laten lopen en de beleidsrentes minder dan eerder gedacht te verhogen. En hoeveel onzekerheid heeft de markt al ingeprijsd?
De economische groei zal het komende jaar door sancties en hoge energieprijzen waarschijnlijk lager uitkomen. crisis vooral weer blijkt, is dat spreiding over beleggingscategorieën, regio’s en sectoren je aardig beschermt tegen hele grote klappen. Nu aandelen door de oorlog onder druk staan, maken staatsobligaties forse koerssprongen omhoog. Binnen aandelen zakten de Europese markten flink terug,
terwijl Amerikaanse aandelen geen last hadden of zelfs iets stegen. En waar de financiële sector harde klappen kreeg, stegen de koersen van energiebedrijven zoals olieconcerns. In een wereld die er niet voorspelbaarder op wordt, blijft een goede spreiding daarom een must. spreiding kunt u zeker wel overwegen om sommige beleggingen wat steviger aan te zetten. Naar aanleiding van de coronapandemie ontstond bijvoorbeeld een forse vraag naar IT-producten en -diensten, met sterk oplopende koersen van de betrokken ondernemingen. Als belegger kun je inspelen op trends door een accent te leggen op bepaalde aandelensectoren. Naar aanleiding van de Oekraïneoorlog lijken we minder afhankelijk te willen worden van Russisch gas. Ik verwacht daarom dat alternatieve energie een extra boost krijgt. Denk daarbij aan aandelen van bedrijven die actief zijn rond wind- of zonne-energie. Wellicht heeft u zelf nog veel meer ideeën of wordt u op ideeën gebracht door de bijdragen aan deze campagne. Naar ik aanneem met het idee van spreiding en risicobeperking in het achterhoofd. Binnen die goede
Wat in deze
Bob Homan, Hoofd ING Investment Office
TFH HOLLAND – PARTNER CONTENT
Beleg in het Nederlandse MKB met TFH Holland
TFH Holland biedt particuliere investeerders de mogelijkheid om in een gespreid mandje van volwassen Nederlandse MKB-bedrijven te investeren. Het MKB is op dit moment bijzonder aantrekkelijk doordat de prestaties niet zijn gerelateerd aan de prestaties van het beursklimaat. Zo zet u stabiel koers naar een aantrekkelijk rendement. Defensieve Fondsstructuur Het Fonds waarmee wij investeren is defensief opgezet. Het fonds vermijdt het gebruik van bankleningen bij haar transacties bijvoorbeeld. Dit voorkomt hoge aflossingsverplichtingen en rentelasten en zorgt zo voor meer financiële
ruimte bij de MKB-bedrijven waarin wij participeren. Het fonds is als gevolg veel beter bestand is tegen een periode van laagconjunctuur. Daarnaast wordt het vermogen van de investeerders van TFH Holland direct en indirect over meer dan dertig verschillende MKB-bedrijven verspreid. “Zo krijg je een optimale spreiding, waardoor een eventueel negatief resultaat van één of zelfs vijf bedrijven weinig impact op het rendement heeft.” Kansrijke Sectoren Het Fonds streeft een Top-Down groeistrategie van de markt na en investeert in sectoren die volgens haar een uitstekend lange termijn groeipotentieel opleveren. Er zijn twee duidelijke ontwikkelingen zichtbaar in de Nederlandse maatschappij waarvan specifieke bedrijven profiteren. Deze twee ontwikkelingen zijn digitalisering en vergrijzing. Deze ontwikkelingen bieden grote kansen voor investeerders. Onze sterke sector focus bestaat uit: ICT, ITbeveiliging, Voeding & Gezondheid. Binnen deze sectoren
Bent u geïnteresseerd in het beleggen in het Nederlandse MKB? Ga dan naar onze website www.tfh-holland.nl
worden vervolgens bedrijven geselecteerd en getest aan de strenge investeringscriteria van het Fonds. Volwassen en stabiel winstgevende MKB bedrijven TFH Holland richt zich voornamelijk op MKB-bedrijven die al enkele jaren stabiel winstgevend zijn met een bewezen marktpositie. Dit zorgt voor de stabiliteit en zekerheid waar TFH Holland naar zoekt. Verder heeft het fonds als doel de Nederlandse ondernemer te ondersteunen. Daarom investeren wij alleen in bedrijven waarbij het hoofdkantoor in Nederlands gevestigd is. Gunstig Uitkeringsbeleid De defensieve fondsstructuur en de focus op volwassen MKB-bedrijven maakt het mogelijk om een jaarlijks rendement van 8% uit te keren. Dit wordt per half jaar uitgekeerd. Ten slotte geeft een winstdeling van 90%, na aflossing van de inleg van de investeerders, zicht op een aantrekkelijk aanvullend rendement.
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
TOEKOMST VAN DE ECONOMIE
7
Beleg met een goede spreiding en met geld dat je kunt missen Investeren & Beursgang Wat beleggen in aandelen interessant maakt, is dat de verhouding tussen risico en rendement gunstig is. Uiteraard neem je een risico door je geld te beleggen, maar feit blijft dat je meer rendement kunt behalen door te beleggen dan met enkel sparen. Zeker nu.
Alleen op de lange termijn kun je een hoog rendement behalen, maar de beurs gaat niet altijd omhoog, maar duikelt ook naar beneden. Wanneer dat het geval is, zorg er dan voor dat je emoties niet de overhand krijgen.
Tekst: Féline van der Linde Foto’s: Pexels
I
heb je eigenlijk bijna niets meer aan je spaargeld. De rente is ontzettend laag en in sommige gevallen zelfs negatief. Als je ervoor wilt zorgen dat je geld niet minder waard wordt dan is beleggen een goede optie. Doe je er niks mee en laat je het staan op je spaarrekening, dan wordt het sowieso minder waard, door inflatie en belasting. Maar mocht je gaan besluiten te beleggen dan is het zaak dit wel verstandig te gaan doen. n deze tijd
door allereerst je geld te spreiden. Zorg er altijd voor dat je spaargeld achter de hand houdt en gebruik geld om te beleggen dat je niet op de korte termijn nodig hebt. Wanneer je geld belegt heeft het tijd nodig om te renderen. Tegelijkertijd moet je er ook tegen kunnen dat je inleg dagelijks meer of minder waard wordt. Er zullen altijd periodes bijzitten die tegen gaan vallen. Als (beginnende) belegger is het dan van belang dat je je zenuwen in bedwang houdt en dat je rustig blijft ook als het even tegen zit.
Dat doe je
is afhankelijk van een aantal factoren. Zo ben je afhankelijk van de groei van de economie, de rentestanden en de groei in bepaalde sectoren van de economie. Door automatisering worden we steeds productiever. Hierdoor zijn de aandelen in de ICT sector steeds meer gevraagd. Daarnaast is het belangrijk te spreiden. Dat doe je allereerst door niet al je geld te gebruiken om te beleggen, maar door ook geld te stoppen in bijvoorbeeld een huis, obligaties of je spaarrekening. Wanneer je vervolgens besluit om te gaan beleggen kun je daarbinnen ook het beste Een goede belegging
Beleggen op de lange termijn vraagt om ervaring en stalen zenuwen.
spreiden. Beleg niet in één bedrijf of in één specifieke sector, maar in meerdere sectoren die snel groeien, zoals IT en elektrische auto’s. Aan de andere kant moet je een tegengewicht hebben, de wat ‘saaiere’ sectoren. Beleggen in deze ‘saaiere’ sectoren maken het beleggen minder riskant en zorgen voor een mooi perspectief van de belegging. Denk bijvoorbeeld aan voedingsbedrijven of banken. En denk er ook aan om in andere landen, werelddelen of valuta te beleggen voor een zo goed mogelijke spreiding en rendement.
optie is om het geld wat je ‘over’ hebt te gebruiken om hiermee meer rendement te creëren. De AEX staat momenteel historisch hoog en de voordelen die beleggen op de lange termijn met zich meebrengen zorgen ervoor dat je een mooi rendement kunt opbouwen. De AEX die nu hoog staat betekent niet dat de aandelen daarmee ook duurder zijn geworden. Bij beleggen is namelijk niet het verleden, maar de
verwachting van de toekomst belangrijk. lange termijn te beleggen loop je minder risico om je geld te verliezen. En zodra je hebt uitgezocht in welke aandelen je gaat beleggen is in principe ‘al het werk’ al gedaan en rest alleen nog de aankoop en het jarenlang vasthouden van de aandelen. Echter, beleggen op de lange termijn vraagt ervaring en stalen zenuwen. Door op de
Door op de lange termijn te beleggen loop je minder risico om je geld te verliezen. Alleen op de lange termijn kun je een hoog rendement behalen, maar de beurs gaat niet altijd omhoog, maar duikelt ook naar beneden. Wanneer dat het geval is,
Een goede belegging is afhankelijk van een aantal factoren. Zo ben je afhankelijk van de groei van de economie, de rentestanden en de groei in bepaalde sectoren van de economie. een goede keuze om te gaan beleggen. De lage rentestanden maken dat het beginnen met beleggen een goede Het is momenteel
Het is belangrijk altijd je beleggingen zuiver en zakelijk te blijven bekijken.
zorg er dan voor dat je emoties niet de overhand krijgen. De grootste vijand van een belegger is de belegger zelf. Het is belangrijk altijd je beleggingen zuiver en zakelijk te blijven bekijken. Wanneer je je hecht aan een bepaald aandeel maakt dit winst of verlies heel lastig. Vraag hulp van een professional of lees je goed in. Zorg ervoor dat je goed weet wat je doet en begin niet zomaar zonder enige voorbereiding. Aan beleggen zijn risico’s verbonden en nu de omstandigheden gunstig zijn zie je dat steeds meer mensen gaan beginnen met beleggen. Beleggen is een verstandige keuze en een mooie kans, maar wees je bewust van de risico’s, houd je zenuwen in bedwang en zorg ervoor dat je je goed beslagen ten ijs op de aandelenmarkt begeeft.
8
TOEKOMST VAN DE ECONOMIE
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
Investeren in private equity Investeren & Beursgang De rendementen van private equity zijn uitstekend. Waar moet je nog meer op letten? Tekst: Mark van der Heijden Foto: Pexels
N
iemand hoeft Pieter
Schoen uit te leggen wat ondernemen is; dat loopt als een rode draad door zijn familiegeschiedenis. Een tiental generaties voor hem richtte een andere Pieter Schoen in 1722 een familiebedrijf op, dat 250 jaar later de basis vormde van verfconcern Sigma Coatings. startte in 1998 een uitgeverij. Een IT-bedrijf, een HR-consultancy en de Nederlandse Energie Maatschappij – ‘Ik zeg doen!’ – volgden, waarna hij in 2018 Shoe Investments oprichtte, een private equity fonds. Daar zet hij zijn kennis en vermogen in om scale-ups te helpen groeien. Pieter Schoen zelf
die na enkele jaren hun eerste successen hebben behaald en veelal al een omzet van enkele miljoenen euro’s hebben. Zijn fonds investeert 2 tot 10 miljoen euro in bedrijven waarin hij potentie ziet en helpt de ondernemingen daarna verder groeien. Scale-ups zijn bedrijven
equity fondsen verkopen na een aantal jaren de onderneming om daarmee het resultaat voor hun investeerders te behalen. Shoe Investments blijft vaak De meeste private
Als de investering is gemaakt, zal het fonds de scale-up helpen verder te groeien.
langer aan boord. Het fonds is in handen van Schoen en zijn kinderen. Verkopen om investeerders tevreden te stellen is voor hen niet nodig. Een private equity fonds
let bij de keuze voor een onderneming om in te investeren op vier zaken – tenminste, zo doet Schoen dat. “Het verschil wordt gemaakt door de ondernemer. Bij alle goede investeringen die we hebben gedaan, was de ondernemer de drijvende kracht achter het succes”, vertelt hij. “Ten tweede willen we meewerkend voorman zijn. We willen samen met de ondernemer
een plan maken voor de komende jaren.”
Scale-ups zijn bedrijven die na enkele jaren hun eerste successen hebben behaald en veelal al een omzet van enkele miljoenen euro’s hebben. is of het idee van de ondernemer schaalbaar is en snel is uit te De derde afweging
rollen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een product of dienst dat een brede doelgroep aanspreekt en die ook makkelijk meer is te leveren. “Als laatste moeten we de business begrijpen. We willen toegevoegde waarde kunnen bieden door ons netwerk of expertise.” Als de investering is
gemaakt, zal het fonds de scale-up helpen verder te groeien. Shoe Investments kijkt daarbij vooral naar overnamekandidaten. “We zetten altijd in op verticals, bedrijven in een keten, integreren die en zorgen dat we een economy of scale
hebben zodat we daarmee een vliegwiel creëren.” “Veel ondernemers”, zo
legt Schoen uit, “zijn vooral bezig met hun daily business. Zij moeten zorgen dat het bedrijf operationeel goed gaat. Dan is het heel fijn dat ze een private equity fonds hebben die zorgt voor de expansie. Wij richten ons op schaalbaarheid zodat de ondernemer zich kan blijven focussen op de operatie.” Private equity fondsen
schieten nu als paddenstoelen uit de grond, zegt Schoen, en het aanzienlijke rendement
ervan is een van de redenen. “Als je kijkt naar de over de afgelopen 30 jaar, zitten private equity fondsen ver boven de beurs en vastgoed. Ze presteren met een gemiddeld rendement van tussen 12 en 15 procent beter.” is dat deze fondsen ook een goed rendement voor zichzelf creëren. Dat gaat dus ten koste gaat van degene die in een fonds investeert. “De fondsen krijgen 2 procent van al het geïnvesteerde kapitaal als management fee. Daarnaast hebben ze bij verkoop recht op 20 procent van de verkoopwinst.” Een andere reden
Bij alle goede investeringen die we hebben gedaan, was de ondernemer de drijvende kracht achter het succes investeren in een private equity fonds zou hij ook daar eerst kijken naar de mensen. “Het belangrijkste zijn de mensen die voor het fonds werken. Wat ik ook heel belangrijk vind is hoe oud ze zijn. Hebben ze een trackrecord? De derde vraag is hoeveel risico je wil nemen. Investeringen in techbedrijven hebben vaak een hoger rendement, maar ook een groter risico.” Mocht Schoen ooit
Een private equity fonds let bij de keuze voor een onderneming om in te investeren op vier zaken.
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl www.contentway.nl
TOEKOMSTVAN VANDE DE ECONOMIE ECONOMIE TOEKOMST
MARKTLINK INVESTMENT PARTNERS – PARTNER CONTENT
Marktlink Investment Partners brengt Private Markets binnen handbereik
We hoeven u niet uit te leggen dat het kostbaar is om geld op de spaarrekening te laten staan. Door de negatieve rente en de huidige inflatie is binnen vijf jaar maar liefst 25 procent van de waarde van uw vermogen verdampt. Dat maakt het interessant om te investeren, maar waar doe je dat nu er grote geopolitieke onzekerheid is, de inflatie steeds hardnekkiger lijkt, en de beurzen en vastgoed nog steeds op historisch hoge niveaus staan? “Professionele investeerders investeren steeds meer in niet-beurgenoteerde bedrijven”, zegt Hylke Hertoghs, partner bij Marktlink Investment Partners. “Slechts zo’n 2 procent van alle bedrijven is beursgenoteerd, terwijl deze bedrijven vaak het grootste onderdeel uitmaken van een particuliere beleggingsportefeuille. De overige 98 procent van bedrijven is waar Private Equity en Venture Capital fondsen zich op richten. Daar zien ze de kans op een hoger en meer stabiel beleggingsresultaat.”
Private Equity en Venture Capital fondsen spelen een actieve rol binnen de bedrijven waarin ze investeren. Ze helpen bijvoorbeeld met fusies en overnames, groeistrategie internationale expansie en sales. Ze zijn daardoor vaak beter in staat om inflatie op te vangen en groeien meestal sneller dan beursgenoteerde bedrijven. Een nadeel van investeren in Private Markets is de lage liquiditeit. De looptijd van fondsen is doorgaans 10 jaar en tussentijds uitstappen is moeilijk. “Die lange investeringshorizon is echter belangrijk voor de fondsen om waarde te creëren, dat lukt niet als je je laat leiden door kwartaalcijfers. Bovendien zie je dat bedrijven met een Private Equity of Venture Capital investeerder in een recessie vaak blijven investeren en zo met een groter marktaandeel de recessie weer uitkomen”, vervolgt Hertoghs. Voor particuliere beleggers is het momenteel vrijwel onmogelijk om te participeren in Private Equity en Venture Capital fondsen. “De minimale inleg per (particuliere) investeerder in deze fondsen is vaak hoog, soms wel 10 of 20 miljoen euro of meer.”, zegt Bouke Marsman, managing partner bij Welt, de Venture Capital tak van Marktlink Investment Partners. “Ten tweede kunnen maar weinigen deelnemen. Bij investeringsrondes krijgen bestaande investeerders eerst toegang en is er vaak geen ruimte voor nieuwe investeerders.” Marktlink Investment Partners en Welt
1Daling van de koopkracht op basis van 4% inflatie en 0.5% negatieve rente op spaargeld voor een periode van 5 jaar
lukt het die markt open te breken. Zij beleggen het vermogen van hun investeerders in Venture Capital en Private Equity. Een fonds om te beleggen in andere fondsen dus. “Daarmee democratiseren wij private investeringen”, vervolgt Marsman. “We maken de toegang voor investeerders laagdrempelig en toegankelijk. Bij ons geldt een minimum inleg van 250.000 euro.”
«
Al sinds jaar en dag leveren Private Equity en Venture Capital zeer goede rendementen, gemiddeld genomen beter dan de beurs. Deelnemen aan fondsen die investeren in niet-beursgenoteerde bedrijven is echter niet voor iedereen weggelegd. Toegang tot de beste fondsen is doorgaans alleen mogelijk voor grote institutionele beleggers. Marktlink Investment Partners brengt investeren in Private Markets dichterbij voor particulieren.
„Het is onze missie om Europa te helpen technologisch onafhankelijker en dominanter te worden.“ De twee fondsen komen voort uit Marktlink Fusies & Overnames, dat ondernemers al 26 jaar helpt bij de koop of verkoop van een bedrijf. “Ondernemers die hun bedrijf verkopen komen in dat proces vaak in aanraking met Private Equity,” vertelt Hertoghs. “Ze zien dan de toegevoegde waarde van een goede Private Equity partij en besluiten vaak een deel van de verkoopopbrengst weer te herinvesteren bij zo’n Private Equity fonds.” Particuliere beleggers hebben vertrouwen in dat ervaren team. Met de eerste twee investeringsrondes van Marktlink Investment Partners werd in korte tijd meer dan 200 miljoen euro opgehaald. Hertoghs: “Deze beleggers kiezen daarmee voor beleggingen die veel minder volatiel zijn dan
de beurs. Daar slaap je ’s nachts beter van.” Beleggen via Welt of Marktlink Investment Partners heeft nog een ander voordeel. “Je wil niet al je eieren in één mandje leggen”, zegt Marsman. “Vanuit meer dan 250 Venture Capital-fondsen selecteren wij de 10 tot 15 beste fondsen. Dit is met name belangrijk voor Venture Capital waar het verschil tussen de topfondsen en de slechts presterende fondsen het grootst is. Er is nog een reden om voor Welt te kiezen, aldus Marsman. “Het is onze missie om Europa te helpen technologisch onafhankelijker en dominanter te worden. In Europa hebben we de strijd om verschillende technologiesectoren verloren (bijv. voor Search, Cloud, Social en Hardware). Dit wordt deels veroorzaakt door lagere investeringen in Venture Capital. We bevinden ons nu op een keerpunt. Vorig jaar werd er voor bijna 100 miljard euro, een record, aan Venture Capital geïnvesteerd in Europa. Echter dit is nog steeds drie keer zo weinig als in de VS. Met Welt willen we deze kloof dichten. Het tweede Private Equity fonds van Marktlink Investment Partners gaat in de komende week sluiten en nu opent Welt de inschrijving. Marsman verwacht daarvoor snel de benodigde investeerders binnen te halen. “Als je het tweede fonds van Marktlink Investment Partners hebt gemist, dan heb je nu de kans om te investeren in de beste Venture Capital fondsen via Welt.”
9
10 TOEKOMST VAN DE ECONOMIE
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
Wat maakt goud populair? Investeren & Beursgang Meer dan vijfduizend jaar geleden gebruikten de oude Egyptenaren goud al als betaalmiddel. En nog altijd ligt er goud opgeslagen in centrale banken. Waarom vertrouwt de mens goud al vele duizenden jaren?
Tekst: Féline van der Linde Foto: Persfoto
Elmer Hogervorst Financieel analist, fiscaal- jurist en medeauteur van het boek Geld, goud en zilver.
V
anwege de
en duurzaamheid is goud gedurende vele eeuwen gebruikt als betaalmiddel. En nog altijd kent het een belangrijke positie in de economie. “Tot op de dag van vandaag hebben centrale banken goud in hun bezit. Nederland heeft gemiddeld 600 ton aan goud waarvan een deel in Amsterdam ligt en een deel in het buitenland”, vertelt Elmer Hogervorst, financieel analist, fiscaal- jurist en medeauteur van het zeldzaamheid
boek Geld, goud en zilver. “In tegenstelling tot papiergeld is goud tastbaar en van echte waarde. Er zijn ook nog altijd landen die hun goud voorraad flink uitbreiden, alsof ze weten dat ze het nodig zullen hebben in de toekomst.”
wel een duur beleggingsobject. “Ik geef dan altijd het tegenargument dat ons geld veel goedkoper is geworden. Één gulden uit 1980 is inmiddels nog maar 0,07 euro waard. Sinds 1971 is de schuldenberg wereldwijd gigantisch toegenomen. De inflatie is enorm toegenomen en ons geld is steeds minder waard geworden. En al die schulden moeten een keer afbetaald worden. Zeker nu de rente begint toe te nemen. Zo wordt er bijvoorbeeld aan een nieuw (wereldwijd) geldsysteem gedacht.”
Op de korte termijn lijkt edelmetaal geen interessante beleggingsmogelijkheid door de volatiliteit. Maar De overgang kijk vooral naar de lange termijn. naar een andere valuta kan makTot in de jaren zeventig kelijker worden was goud gekoppeld aan gemaakt met de Amerikaanse dollar. Elke ounce goud kreeg een edelmetaal. Dit USD-waarde die direct gekomt omdat goud koppeld werd aan de dollar en zilver waarde(de goudstandaard). Dit betekende dat de Amerikaanse vast zijn. overheid voor iedere dollar die er in omloop was goud moest hebben opgeslagen om het te kunnen drukken. Wanneer er meer werd gedrukt dan dat er goud op voorraad was zou dit tot inflatie kunnen leiden. “Uiteindelijk heeft president Nixon in de jaren zeventig besloten de koppeling tussen goud en de dollar los te laten, omdat er meer behoefte was aan geld.” Goud wordt vandaag
de dag vaak gebruikt als beleggingsobject. Maar het is
Wanneer een andere
rekeneenheid zijn intrede gaat doen kan goud voor een makkelijkere transitie zorgen, aldus Hogervorst. “De overgang naar een andere valuta kan makkelijker worden gemaakt met edelmetaal. Dit komt omdat goud en zilver waardevast zijn. De prijzen van zowel goud als zilver fluctueren, maar niet de waarde want die is losgekoppeld van de valuta. Vanwege het vertrouwen, over de vele duizenden jaren, blijft de waarde hoog. De prijs van zilver
fluctueert over het algemeen meer dan goud omdat zilver een industriële functie heeft. In je mobiel of laptop zit bijvoorbeeld zilver, daarnaast heeft zilver een antibacteriële eigenschappen. Het heeft dus zeer diverse toepassingsmogelijkheden en de vraag is in de praktijk hoog. Dat maakt de prijs van zilver volatieler.” in edelmetaal, kijk dan vooral naar de lange termijn. “Op de korte termijn lijkt edelmetaal geen interessante beleggingsmogelijkheid door de volatiliteit. Maar kijk vooral naar de lange termijn. Er zijn perioden waarin de prijs van goud flink stijgt, maar de prijs kan ook flink dalen. De lange termijn van goud en zilver zie ik positief in. Zeker wanneer je elke maand een kleine portie aankoopt. Er zijn bepaalde partijen op de markt die voor jou elke maand een klein bedrag zilver of goud kopen en zo kun je op de lange termijn een interessant vermogen opbouwen. Mocht je geïnteresseerd zijn, kijk dan dus vooral naar de lange termijn. Het stelt je in staat om, zeker op de lange termijn, (een klein deel van) je vermogen te kunnen beschermen. En dat is voor velen een zeer prettige gedachte.” Ga je investeren
3Vragen aan
Felix Berkhout, CEO MaxCrowdfund
Investeren & Beursgang Op 10 november moet er een vergunning zijn (als er geen uitstel komt vanuit de Europese Commissie) voor crowdfundingsplatformen. Een goede ontwikkeling voor de markt, maar met het risico dat veel partijen niet aan de gestelde eisen kunnen voldoen en dus niet meer voort kunnen bestaan (alhoewel er zonder vergunning nog steeds projecten mogen worden afgewikkeld). Tekst: Féline van der Linde
Waarom zullen partijen gaan afhaken? “De aanvraag voor de Europese crowdfundvergunning moet voor 10 mei zijn ingediend zodat je er zeker van bent dat deze voor 10 november is beoordeeld. Na 10 mei kan de aanvraag nog altijd worden ingediend, maar dan ben je niet zeker van continuïteit. Het aanvragen van de crowfundvergunning is een ontzettend complex en kostbaar traject. Een crowdfundplatform moet hiervoor namelijk kunnen aantonen dat het alles op orde heeft. Van de compliance tot aan de operationele structuur. Alles moet voldoen aan de gestelde eisen. Met het resultaat dat er een boekwerk moet worden gerealiseerd en aangeleverd moet kunnen worden bij de AFM. En niet elk platform heeft de tijd en mankracht om dit te realiseren.” Wat zijn de voordelen van de Europese crowdfundvergunning? “Met de Europese crowdfundvergunning kun je als platform in heel Europa opereren. Je kunt hiermee in één keer de Europese markt bedienen en ook voor de klanten van de platformen kent het voordelen. Zo hoeft er niet meer via een derdegeldenrekening gewerkt te worden. Met een eigen bankrekeningnummer kunnen klanten nu veiliger met crowdfundplatforms werken. En elk (vastgoed)project dat wordt geplaatst op een crowdfundplatform zal een KIIS document bevatten waarin alle essentiële beleggingsinformatie op platformniveau staat.” Er zullen dus partijen afhaken. Zijn er nog andere gevolgen voor de crowdfundmarkt? “De Europese crowdfundvergunning zal de markt volwassen gaan maken. Bestuurders van crowdfundplatformen zullen worden getoetst en de platformen moeten alles aantoonbaar op orde hebben. Alle partijen zijn om die reden betrouwbaar en professioneel. De regels zullen daarnaast overal hetzelfde zijn. Iedereen weet vanaf dan wat ze van een crowdfundingsplatform kunnen verwachten ongeacht het (Europese) land. En er is een veel hogere investeerdersbescherming. Dit allemaal biedt zeker voor de markt en de partijen veel kansen waar ik naar uit kijk.” ADVERTENTIE
ONTDEK GOUD Bestel goud online op shop-goudwisselkantoor.nl
ek d t n O
Uw Goud, Veilig en Vertrouwd.
Ontdek de GoldRepublic app voor Android en iOS en spaar, koop of verkoop uw edelmetalen,
Ontdek de
waar en wanneer u maar wilt.
waar en wa
www.goldrepublic.nl +31 (0) 20 794 6021
www.goldre
iOS en spaa
+31 (0) 20 7
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
12 TOEKOMST VAN DE ECONOMIE
Bitcoinmarkt nog altijd solide Investeren & Beursgang Met het schommelen van de bitcoinkoers kan je je afvragen hoe betrouwbaar digitale geldstromen zijn. Tekst: Hugo Schrameyer Foto: Merel Zoet
Madelon Vos Bitcoinanalist
C
ryptovaluta hebben de reputatie flink
gevoelig te zijn voor prijsschommelingen. De koers van de bitcoin, als bekendste cryptomunt, kan dienen als duidelijk voorbeeld. Na een beroerd begin van het nieuwe jaar zakte de koers eind januari nog verder in tot onder de 35.000 dollar. Dat is een schrijnend verschil met nota bene net even daarvoor: in november vorig jaar was één bitcoin nog 69.000 dollar waard. Het meest recente nieuws is dat de bitcoinkoers de weg omhoog weer heeft gevonden, hoewel het hoge niveau van de topdagen van vorig jaar nog lang niet in zicht is. Deze schommelcijfers lijken een ideale voedingsbo-
dem voor paniek bij beleg-
gers. En toch, daar is in de kern geen reden toe, benadrukken bitcoinanalisten, waaronder ook Madelon Vos. Als één van de meest gerenommeerde bitcoinwatchers van Nederland benadrukt zij dat je deze koersschommelingen vooral in breder perspectief moet zien. Op de korte termijn staat de markt misschien onder druk, maar voor de langere periode ziet de toekomst er veel rooskleuriger uit. Dat de bitcoin voor nu een lagere waarde noteert, doet niets af aan het feit dat de cryptomarkt steeds meer het karakter van een volwassen markt begint te krijgen. De koers van de bitcoin kent sinds begin 2022 zelfs een behoorlijk gelijk verloop met die van de aandelenmarkt.
Op de korte termijn staat de markt misschien onder druk, maar voor de langere periode ziet de toekomst er veel rooskleuriger uit. Bovendien benadrukt Vos
dat er tal van andere signalen bestaan die erop wijzen dat cryptomunten zich laten gelden als volwaardig betaalmiddel. Voor de meest duidelijke
bewijslast voor bitcoin als betaalmiddel moeten we naar het buitenland. Naar El Salvador. Dit land voerde de bitcoin onlangs in als wettig betaalmiddel. En ook andere landen zouden hierover nadenken. Veel inwoners van
deze landen leven voor een belangrijk deel van geld dat ze ontvangen van familie in het buitenland. Bovendien heeft slechts dertig procent toegang tot het betaalverkeer. Het invoeren van de bitcoin als wettig betaalmiddel maakt het verzenden van geld daarmee een stuk gemakkelijker. 65 procent heeft inmiddels een digitale wallet op zijn telefoon met daarin een digitale dollar én bitcoin. Nu kun je opwerpen: El Salvador, niet bepaald een land van formaat of een zuivere reputatie. Natuurlijk is dat waar, reageert Madelon Vos, maar dat zelfstandige landen nu hiermee willen beginnen, is in ieder geval wel een teken aan de wand. Bovendien zijn het niet
alleen landen die nu een ommezwaai maken naar het accepteren van een cryptomunt als betaalmiddel. Ook brokers en andere financiële instellingen uit traditionele hoek studeren op de mogelijkheid om te handelen in digitale munten. BlackRock, de grootste assetmanager ter wereld, kondigde onlangs aan een cryptotradingdesk te willen opzetten voor hun klanten. Ook de internationaal georiënteerde bank Revolut uit Litouwen, die zich richt op inwoners van de eurozone, maakt daar deel van uit. De bank biedt via een betaalapp bankdiensten aan met een fysieke of virtuele betaalkaart. Ook die stap, benadrukt Madelon Vos, kun je zien als duidelijk signaal dat cryptomunten een groei doormaken naar hun volwassenheidsstatus. Tot slot benadrukt Vos, die wekelijks op haar YouTube-kanaal content
maakt over bitcoin en de macro-economie, heeft het er alle schijn van dat de rentestanden in de VS zullen gaan stijgen. Dat heeft vooral te maken met de torenhoge inflatie op dit moment. Een renteverhoging maakt het duurder voor consumenten en bedrijven om geld te lenen, waarmee de economie afkoelt en de inflatie daalt. Bijkomend effect van een hogere rente is dat beleggers hun geld weghalen bij investeringen als aandelen en cryptovaluta en hun geld vervolgens opnieuw onderverdelen in minder volatiele beleggingsproducten. Ook op dat vlak zit nu een verklaring voor de lagere bitcoinkoers, terwijl er dus volop signalen bestaan dat cryptovaluta steeds meer volume krijgen als wettig betaalmiddel en asset class.
Feiten 57% van de Nederlanders denkt dat contant geld over ongeveer acht jaar geheel uit de samenleving verdwenen is, blijkt uit een eind vorig jaar gehouden onderzoek van een gerenommeerde bankinstelling. Vooral jongeren zien dat gebeuren: ruim 1 op de 3 respondenten onder de 36 jaar denkt dat je in 2030 je dagelijkse boodschappen kunt afrekenen met – bijvoorbeeld – bitcoin
3
Vragen aan
Frits Vogel
Frits Vogel Directeur Wealth Management Today’s Group
Investeren & Beursgang Tekst: Mark van der Heijden Foto: Persfoto
Waarom is vermogensbeheer nodig? “Door hoge inflatie, negatieve rente en vermogensrendementsheffingen zul je, als je niet belegt, interen op de koopkracht van je vermogen. In 10 jaar ben je daardoor 30 procent in koopkracht gedaald. Je zult het risico van geldontwaarding moeten mitigeren, maar daar is ook kennis voor nodig. Een beheerder kan dit uitstekend.” Wanneer maak je daarvoor gebruik van een vermogensbeheerder? “Als je zelf beter bent in andere dingen dan beleggen. Natuurlijk moet het vermogen een bepaalde omvang hebben zodat de vermogensbeheerder voldoende toegevoegde waarde kan leveren. Vaak gaat het erom geld apart te leggen voor de oude dag of om een acute rendementsvraag na een erfenis of de verkoop van een bedrijf. De vermogensbeheerder vult, rekening houdend met wensen van de cliënt, de portefeuille in. De beheerder kan switchen tussen liquide assets: aandelen, obligaties, opties, beursgenoteerd vastgoed, goud, et cetera. Het palet is groot, maar wel altijd beursgenoteerd. Zo kan de cliënt de resultaten prima volgen en heeft desgewenst snel geld beschikbaar voor onverwachtse uitgaven.” Kan je dit als particuliere belegger niet zelf? “Vaak willen beleggers op de top meedoen en durven ze bij een daling geen aandelen te kopen. Er is dus bij een marktcorrectie paniek bij de zelfbelegger terwijl dat vaak mooie instapmomenten zijn. De vermogensbeheerder heeft die emotie niet en zal kijken naar de fundamenten onder de markteconomie en het bedrijf. Hij neemt beslissingen op basis van harde data en is niet gedreven door onderbuikgevoel. Of de vermogensbeheerder dit goed beheerst is af te zien aan zijn trackrecord en aan de kosten die hij daarvoor in rekening brengt. Daarnaast gaat het ook om de trusted advisor rol. Is er een klik tussen de client en de vermogensbeheerder? Pas dan kan de beheerder een optimale portefeuille samenstellen.”
HODL.NL– PARTNER CONTENT
Het best presterende cryptofonds – hoe bereik je deze mijlpaal? Het afgelopen jaar was een bewogen jaar voor de cryptocurrency markt. Een jaar waarin adoptie sterk toenam, overheden zich roerden en koersen snel opliepen, maar tegen het jaareinde ook weer stevig corrigeerden. Desondanks wisten de Hodl fondsen over het gehele jaar een positief nettorendement te realiseren van +379% en +414%. Maar, hoe word je nu het best presterende cryptocurrency fonds van Nederland? 3 vragen aan CEO Maurice Mureau.
Maurice Mureau, CEO van Hodl.nl
Wat onderscheidt Hodl van andere fondsen? “Het afgelopen jaar is het Hodl team enorm gegroeid. En het is precies dit team dat het verschil maakt. Door onze jarenlange ervaring in de traditionele financiële wereld te combineren met de kennis van de cryptocurrency industrie, zijn wij in staat deze nieuwe markt te implementeren in een moderne beleggingsportefeuille. ” “De kritische blik van onze analisten zorgt ervoor dat we kansen vroeg zien en het onderscheid kunnen maken tussen de inmiddels meer dan 15.000 verschillende cryptocurrencies” stelt Mureau. “Daarnaast genereren wij extra rendement voor onze fondsen met aanvullende diensten, zoals de inzet van zelfontwikkelde trading bots en verschillende Decentralized Finance diensten” vervolgt Mureau.
De markt schommelt momenteel vrij veel, hoe gaat Hodl hiermee om? “In een periode waarin de markt sterk schommelt, profiteren de fondsen van onze trading bots. Deze volgen een vooraf gedefinieerde koop- en verkoopstrategie om zo te anticiperen op de koersschommelingen. Daarnaast zorgen onze analisten ervoor dat de juiste posities worden ingenomen in de cryptocurrencies waarvan wij verwachten dat ze op korte of lange termijn een positief rendement zullen behalen. Hierbij nemen we de huidige geopolitieke en macro-economische factoren mee in ogenschouw.” Hoe kijken jullie naar de toekomst van cryptocurrency? “De afgelopen maanden hebben we een sterke ontwikkeling gezien in de adoptie van cryptocurrency. Verschillende
bedrijven voegden cryptocurrency toe aan hun balans, de eerste steden en landen omarmden Bitcoin als wettig betaalmiddel en de adoptie door institutionele partijen kende eveneens een sterke ontwikkeling. Diverse landen en autoriteiten werken aan de regulatie van cryptocurrencies, waardoor het voor de grote traditionele financiële instellingen ook mogelijk wordt deze lucratieve markt te betreden. Hierdoor wordt de vraag naar cryptocurrency groter, neemt de marktkapitalisatie toe en nemen de risico’s af, in onze ogen een mooi toekomstperspectief voor beleggers.” Neem contact op www.hodl.nl +31 (0) 85 060 7077 info@hodl.nl
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
TOEKOMST VAN DE ECONOMIE 13
Investeren in vastgoed is aantrekkelijk voor de lange termijn
Investeren & Beursgang Ons geld op de spaarrekening zetten is al lange tijd geen aantrekkelijke optie meer, zeker niet als je je vermogen wilt doen groeien. Voor wie op zoek is naar een relatief veilige beleggingsoptie kan vastgoed een interessante mogelijkheid zijn.
die bij aankoop verhuurd is, maar de pandemie niet overleeft. Met een sector die zich in een structurele transformatie bevindt, blijft niet elke locatie aantrekkelijk en kunnen alternatieve invullingen lastig te vinden zijn. Je moet je daarom goed voorbereiden, inlezen en een goede visie ontwikkelen op de ontwikkeling van jouw vastgoed. Dat kan gaan over de toenemende urbanisatie, maar ook over de verschuiving van de winkelstraat naar online. Daar ontstaan kansen.”
Tekst: Marjon Kruize Foto: Persfoto
“
Wat voor veel mensen
belangrijk is bij vastgoed, is dat het heel tastbaar is”, vertelt Jeroen Lokerse, managing partner van Cushman & Wakefield Nederland en Vastgoedman van het jaar 2020. “Een voordeel van een belegging in vastgoed is dat je het kunt zien staan. Dat vinden veel mensen prettig. Je kan het gebouw zelf gebruiken, maar er ook rendement uit halen. En daarnaast ziet men natuurlijk dat er veel mensen zijn die met vastgoed heel veel geld verdienen.” Nu de rentes op
de spaarrekeningen laag zijn, is men volgens Lokerse op zoek naar andere oplossingen om
goed aanpakt, kan een investering in vastgoed dus een hoop opleveren. “Vaak worden er op de vastgoedmarkt lange contracten met huurders afgesproken, waardoor je voor vijf tot tien jaar zeker bent van huurinkomsten en rendement. Daarnaast gaat de waarde van vastgoed over het algemeen mee met de inflatie, waardoor je vastgoed over het algemeen meer waard wordt door de jaren heen. Een mooie investering voor de lange termijn dus.” Als je het
De afgelopen jaren zijn de prijzen op de woningmarkt hard gestegen.
bijvoorbeeld pensioen op te bouwen. “Vastgoed is daar heel geschikt voor, omdat het een investering is voor de lange termijn. Normaal bij beleggingen bepalen de cashflows het rendement. Bij vastgoed geldt dat ook voor de huurinkomsten, maar zelfs als het pand niet verhuurd wordt, behouden bijvoorbeeld woningen heel goed hun waarde. Voor veel beleggers is dat een fijn gevoel.”
De afgelopen jaren zijn
de prijzen op de woningmarkt hard gestegen, al is dat natuurlijk relatief. “In Hamburg zijn de woningen nog altijd duurder dan in Amsterdam”, vertelt Lokerse. “Maar we zien wel dat de vraag in onze hoofdstad heel hoog ligt. Zowel van beleggers als van mensen die er willen wonen. Daaruit blijkt wel hoe belangrijk locatiekwaliteit is voor zowel beleggers als
woningzoekenden. Als je wilt investeren in vastgoed is het belangrijk om daar goed op te letten. De waarde zit hem niet zozeer in de bouwprijs, maar in de locatie.” Echter, ook aan investeren
in vastgoed zitten nadelen. In tegenstelling tot beleggingen in aandelen, is het bij vastgoed vaak niet mogelijk je risico te spreiden. “De objecten zijn daar simpelweg
te groot voor”, stelt Lokerse. “Je moet dus zeker weten dat de woning die je koopt goed verhuurd kan worden en ook op de lange termijn op een aantrekkelijke locatie ligt. Investeren in vastgoed lijkt wat dat betreft meer op ondernemen dan op beleggen. Je moet beter onderzoek doen dan normaal, zelfs als je in een vastgoedfonds investeert. Denk bijvoorbeeld aan een aankoop van een winkelpand
14 TOEKOMST VAN DE ECONOMIE
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
Profiel
Wat doe je als investeerder als je op 24 februari wakker wordt en ziet dat de oorlog is begonnen? In het geval van Willem Middelkoop: niks. “Als je goed gepositioneerd bent, hoef je niet te bewegen if the shit hits the fan.”
Feiten Willem Middelkoop is oprichter en voorzitter van het directieteam van het Commodity Discovery Fund en zodanig eindverantwoordelijk voor het investeringsbeleid. Als privébelegger startte hij al in 2005 met beleggingen in bedrijven die een significante (grondstof)ontdekking hebben gedaan. Middelkoop is daarnaast auteur van zeven boeken over economie en financiële markten en kreeg vooral bekend vanwege zijn boeken ‘Als de dollar valt’ en The Big Reset, dat in zeven talen is vertaald.
Tekst: Jerry Huinder Foto: Persfoto
E
‘De situatie is op dit moment extreem zorgelijk, er moet iets gebeuren’
en gamechanger voor
de wereldeconomie. Dat is de oorlog in Oekraïne volgens Willem Middelkoop, oprichter en CEO van het Commodity Discovery Fund. Volgens de voormalig beurscommentator bij RTL Z en auteur van diverse boeken over de economie en financiële markten hebben we na corona nu direct een tweede crisis te pakken en eigenlijk versterken die twee elkaar. “Heel veel van waar Poetin nu de schuld van krijgt, was allang aan het gebeuren de afgelopen jaren. En dan heb ik het ten eerste, omdat het echt de 800-pound gorilla in the room is, over de inflatie. Een tweede probleem dat door de twee crises heel erg duidelijk wordt, zijn de tekorten aan grondstoffen.” En dit is niet de eerste keer dat Middelkoop dit zegt. Hij vertelt de wereld al jaren dat dit zou gaan spelen, alleen: nu lijken zijn voorspellingen waarheid te worden. “Voor mij als grondstofbelegger is er sprake van een perfect storm, want ik heb voorgesorteerd op deze problematiek door flink in te zetten op grondstoffen. Sinds de oorlog is de waarde van ons fonds met twintig procent gestegen, terwijl de NASDAQ twintig ADVERTENTIE
Today’s Group speelt actief in op kansen en bedreigingen in huidige bewegelijke financiële markten. Onze diensten y Actief vermogensbeheer, gefocust op absoluut return y Bescherming vermogen door gebruik derivaten y Gebruikmakend van zeer rendabele kwantitatieve methode ook in moeilijke markten y Persoonlijk beleggingsadvies en producten op maat y Fiscale optimalisatie voor nu en later (financiële planning) y Vermogensregie en Vermogensstructurering y Advies op het gebied van Filantropie en duurzaam vermogensbeheer y Familievermogen en Family offices y Overdracht en opleidingen aan de volgende generatie (Today’s private academie)
Maak een afspraak
Today’s geeft u en het vermogen de aandacht die het nodig heeft. Onze gedreven experts staan 24/7 voor u klaar. Deze dienstverlening kan privévermogen, familievermogen of bedrijfsvermogen betreffen en zal altijd uniek en persoonlijk zijn.
Frits Vogel 035- 3035 694 todaysgroup.nl/wealth-management/
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
procent lager staat. Voor de wereld is het een perfect nightmare.” Beschrijf die perfect nightmare eens.
“Meer dan veertig procent van het palladium komt uit Rusland, meer dan vijftien procent van het hoogwaardige nikkel, dat we nodig hebben voor de batterijen, negen procent va het goud komt uit Rusland… Daarnaast heeft China in andere landen voorgesorteerd op het winnen van edelmetalen. Dus als je, zoals nu gebeurt, Rusland afsluit, dan hebben we wel een probleem. De wereld is wakker geschud. Nu snapt men dat als er verstoringen in deze markten zijn, dat dit enorme gevolgen heeft voor de prijsontwikkelingen. Wat ik de wereld al tien jaar probeer te vertellen, wordt nu in één klap duidelijk door de oorlog. En je kan precies uittekenen wat er gaat gebeuren, kijk maar naar de geschiedenis. Als je op dit punt bent aangekomen, dan kunnen overheden voor hun gevoel niets anders doen dan mensen helpen en dat betekent: geld uitgeven. Waardoor de spiraal gevoed wordt, prijzen omhoog blijven gaan en je in een hyperinflatie terecht dreigt te komen. De situatie is op dit moment extreem zorgelijk, er moet iets gebeuren.” Zijn we aan het einde gekomen van een economie gebaseerd op oneindige groei?
“We zitten in een ongedekt geldsysteem waarin we met rente werken, waardoor je wel zal moeten blijven groeien. Zodra dat niet gebeurt, kom je in een financiële
crisis. We hebben geprobeerd het kredietkaartenhuis met hele lage rentes in de hand te houden, maar we komen nu eigenlijk aan het eind van die lange weg die sinds begin jaren ’70 bewandelen. De grote vraag is hoe je uit dit systeem naar een ander systeem kan overstappen zonder de wereld te laten crashen.”
leider van Saudi-Arabië heeft tijdens deze crisis wel met Rusland en China gebeld, niet met Amerika. Vanuit een Westerse blik is dat extreem zorgelijk, de polarisatie van een Oosters blok gesteund door het Midden-Oosten tegenover het Westen is heel gevaarlijk.” En wat gaat er dan gebeu-
Je hebt het vaak over de Big
ren, gaat alles kapot?
Reset: het maar geld blijven
“Nee, dat is de populaire gedachte van een big reset, heel binair, de pinautomaat werkt of werk niet. De beurs crasht of crasht niet. Maar als je het hebt over monetaire resets, dan zie je dat die zich veel georganiseerder zijn. Je kan grote monetaire resets hebben zonder een beurscrash. Wat er kan gebeuren? Stel dat Rusland, China en het Midden-Oosten een gezamenlijke munt uitbrengen? Of dat ze zeggen: voortaan moet olie in goud betaald worden en niet in dollars? Dat zou een enorme schok zijn voor het financiële systeem. Mijn meest hoopvolle scenario bij een big reset is dat iedereen die ertoe doet vanuit de hele wereld bij elkaar komt in een grote vergaderingen dat ze het gezamenlijk eens worden over een oplossing. Maar als een deel van de wereld dat doet, zonder mondiale instemming, dan kan dat schokken geven die zeer gevaarlijk kunnen zijn voor de wereldeconomie. We zullen dan in een diepe economische crisis terechtkomen.”
pompen in de economie zorgt eigenlijk voor een bubbel. Wanneer en hoe gaat die bubbel uiteenspatten?
“Daar zijn we nu getuige van. We hebben sinds 1971 een relatief grote geldcreatie gezien, onder het mom ‘ greed is good’. Dat ging samen met een dalende rente, die weer zorgde voor een stijgende aandelen-, obligatie- en huizenmarkt. We komen dus uit veertig jaar ‘goede tijden’, waar ondanks de geldcreatie genoeg deflatoire krachten waren, zoals goedkope arbeid in Azië, waardoor we in slaap zijn gesust. Wat we nu zien, getriggerd door de enorme geldgroei tijdens de bankencrisis en nu de coronacrisis waar nog eens drie keer meer geld is gecreëerd dan tijdens de bankencrisis, is dat de deflatoire krachten niet sterk genoeg meer zijn, en we in een loon-prijsspiraal zijn beland. We zitten nu in een fase dat mensen geld niet meer vertrouwen en vluchten in ‘all the government can’t print’. Dit is heel zorgelijk voor het systeem, dit kan gaan leiden tot grote aanpassingen in het financiële systeem, inclusief de rol die de dollar heeft als wereldreservemunt. De gevolgen daarvan zie je ook op politiek vlak: de
Ben je daar bang voor?
“Het is spannend, maar gelukkig weten centrale bankiers dit ook, dus ik heb goede hoop dat ze samen tot die oplossing komen. En let
wel: China heeft ook geen baat bij een crisis, en China heeft Rusland tot op zekere hoogte onder controle. Dus uiteindelijk gaan we hopelijk toch weer om de tafel zitten, maar dat moet wel echt snel gebeuren. Het punt dat het echt totaal mis gaat, komt nu wel gevaarlijk dichtbij. Zelf het IMF heeft daarnaar gehint met een pagina op hun website genaamd ‘A new Bretton Woods Moment’ (Een monetair akkoord dat in 1944 tussen 44 landen werd gesloten en dat in Bretton Woods in de Amerikaanse staat New Hampshire getekend werd. Het systeem van Bretton Woods voorzag in de invoering van een stelsel van vaste wisselkoersen met een goud gedekte dollar als anker, red.). Dat wijst er ook op dat er echt iets staat te gebeuren.” Tot slot: adviseer je mensen in deze tijden nog steeds te investeren volgens de ‘Wet van Willem’, 25% van je vermogen in vastgoed, 25% in goud of zilver, 25% in aandelen en 25% in cash/ bitcoins?
“Ja, waarbij ik de cash nu wel zou verruilen voor hoofdzakelijk bitcoins. Maar verder staat deze modelportfolio al 20 jaar als een huis, en is deze nu noodzakelijker dan ooit. Waarom? Omdat je dan 75 procent van je vermogen buiten het financiële systeem hebt geparkeerd. Vastgoed, fysieke edelmetalen en bitcoin kan je heel goed buiten het systeem houden. Wat betekent dat? Dat je bij een crisis als deze, waarbij banken en beurzen kunnen sluiten, buiten schot blijft.”
TOEKOMST VAN DE ECONOMIE 15
3Vragen aan
Loege Schilder
Investeren & Beursgang Tekst: Hugo Schrameyer
Waarom wordt beleggen in duurzame aandelen steeds belangrijker? “Het wordt steeds duidelijker dat we verstandiger moeten omgaan met onze leefomgeving. Dat komt mede doordat we meer weten over de gevolgen van de opwarming van de aarde en de uitputting van grondstoffen. Maar ook omdat het bewustzijn groeit. We meten duurzaamheid in de ESG-score die op een brede manier naar verantwoord ondernemen kijkt. ESG staat voor Environment (milieu), Sociaal en Governance (Goed ondernemingsbestuur). Door te investeren in bedrijven met aandacht voor ESG-criteria kun je met jouw geld bijdragen aan een betere wereld.” Wat is het voordeel van duurzaam beleggen? “Naast de duurzame impact heeft duurzaam beleggen ook voordelen voor het rendement en risico. De duurzame beleggingsindex laat al zes jaar op rij beduidend betere cijfers zien dan de traditionele beleggingsindex. Afgelopen jaar ging dat om een verschil van maar liefst vijf procent. Het is dus helemaal niet aan de orde dat je rendement moet opgeven om duurzaam te kunnen beleggen. Daarnaast is het risico van duurzame bedrijven lager omdat ze over het algemeen beter voor hun medewerkers zorgen, de regelgeving beter naleven en beter inspelen op maatschappelijke veranderingen.” Wie zegt dat ik met duurzame beleggingen de juiste keuze maak? Bedrijven kunnen claimen dat ze duurzaam zijn, maar is dat daadwerkelijk zo? “Je weet het inderdaad nooit helemaal zeker. Maar je hebt ook de mogelijkheid om bij twijfel over de betrouwbaarheid van een bedrijf voor een ander bedrijf te kiezen. Er zijn duizenden bedrijven en jij kunt investeren in de beste, meest verantwoorde en betrouwbare bedrijven. De meeste beleggers onderschatten hun mogelijkheden. Je kunt echt duurzame impact maken. De bedrijven in onze topselectie gebruiken plusminus zeventig procent minder energie. Bij een investering van 100.000 euro besparen die bedrijven een energie vergelijkbaar met het energiegebruik van zes huishoudens.” ADVERTENTIE
Dusk Network richt zich op de financiële sector van de toekomst Blockchain biedt de mogelijkheid om processen sneller en goedkoper te maken dan we gewend zijn. Ook op Nederlandse bodem wordt veel aan deze innovatie gewerkt. Het in Amsterdam gevestigde Dusk Network is uitgegroeid tot dé speler op het gebied van financiële technologie. Zij ontwikkelen een blockchain basislaag waarop andere partijen kunnen bouwen.
Dusk Network:
dé open source blockchain voor financiële toepassingen
Het accent van deze blockchain basislaag ligt op technologie die voldoet aan de compliance eisen en regelgeving voor financiële partijen. Dit betekent in de praktijk dat standaarden aangeboden worden die ondernemingen kunnen gebruiken om o.a. hun aandeelhoudersregister in real-time bij te houden. Hierdoor kunnen zij claims afgeven aan aangesloten partijen en daarmee belangrijke inzichten verschaffen, zonder dat bedrijfsgevoelige informatie verstrekt wordt. Dit biedt mogelijkheden voor het eenvoudiger verhandelbaar maken van effecten.
“Met Dusk Network zijn we na meer dan drie jaar research en development in een volgende fase aangekomen. Met baanbrekende technologie bieden we compliance en gegevensbescherming voor financiële dienstverlening, essentieel voor banken en instanties. Blockchain biedt de mogelijkheid om processen sneller en goedkoper uit te voeren, maar bedrijven kunnen hier alleen gebruik van maken als ze kunnen blijven voldoen aan de geldende wet- en regelgeving. Het Dusk netwerk voldoet als eerste blockchain aan al deze eisen. We zijn dan ook een pionier op het gebied van blockchain technologie en streven ernaar om een eerlijker en toegankelijker financieel ecosysteem te realiseren. Dit doen we door een schaalbare blockchain techniek te gebruiken, wat gebruikers in staat stelt om slimme financiële contracten te creëren. Onlangs hebben we ons eerste netwerk gelanceerd waar inmiddels al meer dan 2500 geïnteresseerden zich voor hebben aangemeld”. - aldus Jelle Pol, Founder en Business Director van Dusk Network en commissaris bij effectenbeurs NPEX.
dusk.network
16 TOEKOMST VAN DE ECONOMIE
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
Steeds meer mogelijkheden voor ondernemende 65-plussers om te genieten van een zorgeloze oude dag vanuit de maandelijkse kosten van een hypotheek. Want waar banken risico’s mitigeren door altijd het eerste recht van hypotheken te eisen is het niet altijd in het belang van de consument om de zogenaamde boetrente te betalen bij het oversluiten van de hypotheek.”
Investeren & Beursgang Stel je bent met pensioen en je zou graag leuke dingen willen doen van je AOW. Echter, dit lukt niet, want alleen je pensioen is niet genoeg om naast de stijgende vaste lasten ook eens een keertje op vakantie te gaan of je zoon of dochter te helpen bij de aankoop van een eerste huis. Wat kun je dan doen om alsnog te genieten van je oude dag? Tekst: Féline van der Linde Foto: AdobeStock
“
een 65 plusser is vaak niet toereikend voor een fijne oude dag”, vertelt Bastiaan Last, initiator SocioHypotheek. “De inflatie stijgt, maar de pensioenen stijgen niet mee. Om die reden zijn veel ouderen dus genoodzaakt om te gaan kijken naar andere manieren om de vaste lasten te betalen en daarnaast nog financieel de ruimte overhouden om andere leuke dingen te kunnen doen. Je kunt hiervoor naar de overwaarde van de woning gaan kijken. Door een deel van de overwaarde op te nemen kun je bijvoorbeeld die lang gewenste verbouwing realiseren of kun je je (klein)kinderen financieel ondersteunen bij de aankoop van een eerste huis.” Het inkomen van
dat de pensioenen niet meestijgen met de inflatie en de koopkracht daardoor daalt, is er een groot deel (inmiddels al 1,5 miljoen mensen) van de werkende bevolking zzp’er. En zij bouwen (vaak) geen pensioen op. Last: “Dat is een heel groot probleem. Ook politiek Den Haag is zich daar al jaren van bewust, maar weet nog altijd niet hoe dit probleem aan te pakken. Hypotheken worden doorgaans verstrekt op basis van het inkomen middels een inkomenstoets. De kans dat een ZZP-er na een werkzame periode een passende hypotheek kan krijgen is veel kleiner vergeleken met iemand die wel pensioen opbouwt.” Naast het feit
“In Engeland is het voor de
65-plussers al de normaalste zaak van de wereld om de overwaarde van de woning te gebruiken voor zaken die het leven leuker maken”, gaat Last verder. In Nederland bestaan er banken die zogeheten opeet-hypotheken aanbieden. Deze hypotheek wordt ook wel een verzilverhypotheek genoemd en bestaat meestal uit twee delen. Het eerste deel neem je in één keer op
Ben je met pensioen dan wil je eigenlijk maar één ding en dat is kunnen genieten van je oude dag, in je eigen huis, zonder zorgen. Ga daarom met een hypotheekadviseur om de tafel zitten en bespreek wat de mogelijkheden zijn.
of verzilver je in maandelijkse termijnen. Het andere deel is een lening van waaruit de rente wordt betaald. Ook zijn er banken die een krediethypotheek verstrekken waarbij een doorlopend krediet met je huis als onderpand wordt gebruikt. Het maximale leenbedrag bij een losse krediethypotheek is 50 procent van de woningwaarde. In combinatie met een andere hypotheek is het dan mogelijk om 100 procent te lenen.”
Ben je met pensioen dan wil je eigenlijk maar één ding en dat is kunnen genieten van je oude dag, in je eigen huis, zonder zorgen. Ga daarom met een hypotheekadviseur om de tafel zitten en bespreek wat de mogelijkheden zijn. geval een krediethypotheek kan de rente, die variabel is, ervoor zorgen dat de lasten schommelen en voor krediethypotheken geldt geen renteaftrek. Zodra het bedrag op is betaal je nog wel gewoon de rente en in sommige gevallen moet je dan je woning verkopen. Daarnaast is deze hypotheekvorm niet flexibel. Een 65-plusser die op zoek is naar mogelijkheden om lekker te kunnen genieten van zijn oude dag moet
dus wel even goed nadenken voordat hij of zij verdergaat met zulke hypotheken. “Om die reden is er nu een hypotheek waarbij een persoonlijk toekomstplan kan worden opgesteld waardoor er jaarlijks flexibele stortingen kunnen worden gedaan”, vertelt Robbert Mulder, Business Development Manager bij SocioHypotheek. “Bovendien blijft de woning eigendom van degene die de hypotheek aanvraagt. En de rente wordt opgeteld bij de hypotheekschuld. Er hoeven dus geen periodieke betalingen verricht te worden. Zo kun je dus het ene jaar die droomreis maken die je al je hele leven hebt
willen maken en het volgende jaar kun je je zoon of dochter helpen bij de aanschaf van een eerste koophuis en hoef je je geen zorgen te maken om de drukkende laten van eigen woning.” Het aantal ondernemers
neemt in ons land nog altijd toe, en zo ook het aantal 65-plussers en de overwaarde op woningen. “De overwaarde van 65-plussers met een eigen woning bedraagt 400 miljard euro in Nederland en de tot 60 procent te financieren overwaarde is 175 miljard euro. Het is dus zonde om hier niks mee te doen. Waar de markt in overwaardehypo-
theken in Nederland momenteel nog klein is verwacht ik zeker dat dit gaat veranderen in de toekomst”, aldus Last. “Tegelijkertijd worden we ook allemaal ouder in Nederland. Zodra de hypotheekschuld van de consument hoger is dan de waarde van de woning bij verkoop dan wordt de restschuld kwijtgescholden bij de overwaardehypotheek, ook wel restschuldgarantie genoemd. Dit brengt wel een risico met zich mee voor de hypotheekverstrekker. Daarnaast vereist het verstrekken van overwaardehypotheken een andere manier van denken van de hypotheekadviseurs, die vaak redeneren
Maar in het
Hypotheken worden doorgaans verstrekt op basis van het inkomen middels een inkomenstoets.
Veel ouderen zijn genoodzaakt om te gaan kijken naar andere manieren om de vaste lasten te betalen en daarnaast nog financieel de ruimte overhouden om andere leuke dingen te kunnen doen. er hard gewerkt voor de AOW, maar dat blijkt in de praktijk voor veel ouderen niet toereikend te zijn en dat is jammer, besluit Last. “Ben je met pensioen dan wil je eigenlijk maar één ding en dat is kunnen genieten van je oude dag, in je eigen huis, zonder zorgen. Ga daarom met een hypotheekadviseur om de tafel zitten en bespreek wat de mogelijkheden zijn. Er is namelijk meer mogelijk dan je denkt!” In Nederland wordt
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
Op de oudste aandelenbeurs ter wereld
TOEKOMST VAN DE ECONOMIE 17
3Vragen aan
Johan van Buuren
Johan van Buuren Directeur Waardevoorjegeld
Investeren & Beursgang De grote opkomst van Amsterdam betekent nog niet dat zij op elk punt helemaal bovenaan staat.
Tekst: Hugo Schrameyer Foto: Huibert van Rossum & Pexels
Investeren & Beursgang De Amsterdamse aandelenmarkt is booming. Eind 2021 sloot de Amsterdamse beurs het jaar af als het grootste handelsplatform voor aandelen van Europa. Tekst: Marjon Kruize Foto: Pexels
H
et afgelopen jaar zijn
steeds meer bedrijven naar Amsterdam getrokken, waardoor de Amsterdamse beurs de nummer één positie van Londen over kon nemen. Ondanks de inspanningen van het Britse financiële centrum leidde de brexit er afgelopen jaar toch toe dat veel investeerders hun aandelenhandel in Londen stopzetten, zo meldt Business AM. Kort na de brexit was al te merken dat veel investeerders hun handel naar ons land verplaatsten,
en dit was ook aan het einde van het jaar nog het geval.
Het afgelopen jaar zijn steeds meer bedrijven naar Amsterdam getrokken, waardoor de Amsterdamse beurs de nummer één positie van Londen over kon nemen. Purpose Acquisition Companies (SPAC’s, een vennootschap zonder bedrijfsactiviteiten die naar de beurs gaat om kapitaal op te halen om op korte termijn een niet-beursgenoteerde onderneming te kopen red.) trokken naar Amsterdam, meldt Bloomberg. Het internationale karakter van de stad en het pragmatische regelgevingskader, ingebed in een ecosysteem van hoge kwaliteit maakte de Vooral veel Special
beurs een interessante optie. Londen daarentegen heeft juist moeite om grote SPAC’s aan te trekken. erop dat Londen de nummer één positie opnieuw in zou nemen na een overeenkomst met Zwisterland waardoor de handel in Zwitserse aandelen in Londen kon worden hervat, aldus Business AM. Maar dit was van korte duur, ondanks verdere pogingen om bijkomende activiteiten aan te trekken. Zo maakte Londen het in augustus gemakkelijker om een SPAC te noteren, maar bleek in november slechts een SPAC actief te zijn op de Londense beurs. En dat terwijl er vorig jaar in totaal tweeëntwintig nieuwe SPAC-noteringen op de beurs gemeld werden, bijna de helft van alle aandelen die vorig jaar in Europa op de markt kwamen. Even leek het
pakketdienst InPost SA koos vorig Ook de Poolse
jaar met hun beursgang voor Nederland, de grootste van Europa in 2021, meldt Bloomberg. Anderen volgden, waaronder de Luxemburgse callcenteroperator Majorel Group Luxembourg SA en CTP BV, een ontwikkelaar van industrieel vastgoed in Centraal- en Oost-Europa. opkomst van Amsterdam betekent nog niet dat zij op elk punt helemaal bovenaan staat. De Londense IPO-markt blijft veruit de grootste in Europa met een opbrengst van 15,6 miljard pond. De rivaliteit werd nog eens extra benadrukt toen Shell vorig jaar haar hoofdkantoor vanuit Den Haag naar Londen verhuisde. Ook meldde de London Stock Exchange dat zij vorig jaar 122 nieuwe aandelen hebben kunnen noteren, en dat er een bedrag van 22,75 miljard dollar opgehaald is. Het beste resultaat in veertien jaar tijd. Echter, de grote
Welk belangrijk voordeel heeft crowdfunding ten opzichte van andere investeringen? “Spaargeld op de bank levert niets op. Door de negatieve rente en de prijsinflatie leg je zelfs toe op spaartegoeden. Door een alternatief te zoeken, heb je in ieder geval de kans op voldoende rendement om de prijsinflatie bij te houden. Voor velen is beleggen in aandelen te ver van hun bed. Crowdfunding is een heel overzichtelijke investeringsvorm waar alle ingrediënten van betrokkenheid samen komen.” Ook crowdfunding is niet zonder risico. Hoe zorg je dat je succesvol investeert? “De eerste stap is de keuze voor een investeringsbedrag. Investeer niet met geld dat je op korte termijn nodig hebt. Als je door een misinvestering duizend euro verliest, moet je diezelfde nacht gewoon in slaap kunnen vallen. Stap twee is de keuze voor het risico dat je wilt lopen. Verstandig is om een spreiding in je investeringsportefeuille aan te brengen. Mijn advies is om je investering te spreiden over meer dan tien projecten. Als één van de investeringen wegvalt, hou je toch een positief rendement over.” Crowdfunding is een combinatie van betrokkenheid bij projecten en het zoeken naar optimaal rendement. Wat is jullie opvatting wat dat betreft? “We investeren uitsluitend in projecten waar je als investeerder van weet dat het project de grenzen van betamelijkheid niet overtreedt. Het christelijke gedachtegoed is daarbij een leidend thema, hetgeen betekent dat we evenmin investeren in projecten die de zondagsrust niet eerbiedigen. Ook aandacht voor duurzaamheid of voor medemenselijkheid is een belangrijk thema. Dat gaat prima samen met een fors rendement: veel projecten komen uit op een rendementspercentage van maar liefst zes of zeven procent.”
Spaargeld op de bank levert niets op. Door de negatieve rente en Kort na de brexit was al te merken dat veel investeerders hun handel naar ons land verplaatsten.
de prijsinflatie leg je zelfs toe op spaartegoeden.
18 TOEKOMST VAN DE ECONOMIE
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
Waar moet je op letten bij een beursgang? Investeren & Beursgang Ga je met je bedrijf naar de (effecten)beurs dan heeft het een bijzondere status bereikt. Van de ene op de andere dag verandert het bedrijf van een privéonderneming in een beursgenoteerd bedrijf met meerdere aandeelhouders die hun aandelen ook weer eenvoudig, via de beurs, kunnen verhandelen. Wanneer een bedrijf beursgenoteerd wordt en zij haar aandelen aan het grote publiek verkoopt, moet er aan een aantal vereisten worden voldaan. Deze vereisten worden gesteld vanuit de NYSE, Euronext, de wet en de AFM. Tekst: Féline van der Linde Foto: Pexels
T
egelijkertijd biedt een
beursgang ook vele mogelijkheden onder andere voor het financieren van toekomstige groei, is te lezen in Deloitte’s whitepaper ‘Op weg naar de beurs? Aspecten van een beursgang nader belicht’. Toch is het zaak om de beslissing om naar de beurs te gaan zorgvuldig en weloverwogen te nemen. Van te voren is het moeilijk te voorspellen welke veranderingen er zullen gaan plaatsvinden in het bedrijf. Daarnaast zal de druk gaan toenemen om de getoonde groei te kunnen handhaven en te voldoen aan de verwachtingen van analisten en investeerders. Maar wanneer kun je als bedrijf naar de beurs?
Als beursgenoteerd bedrijf worden de bedrijfsactiviteiten en financiële situatie openbaar gemaakt en zijn deze ineens beschikbaar voor klanten of concurrenten.
lopen vijf jaar minimaal drie jaar winst hebben gemaakt. Ook het daadwerkelijke proces van naar de beurs gaan kost geld. Zo worden er voor de notering en verhandeling een aantal kosten in rekening gebracht, zoals toelatingskosten, jaarlijkse noteringskosten en toelatingskosten voor een vervolguitgifte van aandelen en certificaten.
Wanneer een bedrijf beursgenoteerd wordt en zij haar aandelen aan het grote publiek verkoopt Als moet er aan een beursgenoteerd aantal vereisten bedrijf worden de worden voldaan bedrijfsactiviteiten Een beursgang kent zowel en financiële als nadelen. Een bedrijf situatie namelijk voorgaat naar de beurs om, uiteropenbaar aard, te kunnen profiteren van de voordelen. Wanneer er geen gemaakt en zijn meer gefinancierd kan deze dus ineens groei worden uit de eigen kasstroom beschikbaar kan een aandelenemissie een alternatieve bron van finanvoor klanten of ciering zijn, meldt iexgeld.nl. concurrenten. Eenmaal op de beurs is het onderneming ouder dan vijf jaar zijn en moet het eigen vermogen minimaal vijf miljoen euro zijn. Daarnaast moeten de uit te geven aandelen een waarde hebben die groter is dan vijf miljoen euro, meldt ondernemersplein.kvk.nl. En de onderneming moet in de afgeAllereerst moet de
voor een partij weer makkelijker om in de toekomst extra geld aan te trekken, middels kapitaalverhoging of het uitgeven van leningen. Daarnaast zorgt een beursgang voor naamsbekendheid. Een notering op de beurs vergroot de zichtbaarheid op de markt en heeft zo een positieve invloed op de
Ga je met je bedrijf naar de (effecten)beurs dan heeft het een bijzondere status bereikt.
geloofwaardigheid. Bij een beursgenoteerd bedrijf denk je al gauw aan een bedrijf dat solide en transparant is, dat groeit en zich verder wil ontwikkelen. En een beursnotering heeft vaak een positief effect op het aantrekken van nieuwe medewerkers en het behouden van de huidige medewerkers. ook nadelen verbonden aan de beursnotering. Als beursTegelijkertijd zijn er
genoteerd bedrijf worden de bedrijfsactiviteiten en financiële situatie namelijk openbaar gemaakt en zijn deze dus ineens beschikbaar voor klanten of concurrenten, aldus Deloitte. En wanneer omzet of inkomsten ineens afwijken van de gewenste trend dan kunnen aandeelhouders ongerust worden en hun aandelen gaan verkopen met het gevolg dat de koers daalt. Daarnaast zal de uitgifte van aandelen aan het publiek het
eigen aandeel in de onderneming verkleinen en daarmee de zeggenschap binnen het bedrijf verminderen. Ook moet er een Raad van Commissarissen worden opgesteld waar verantwoording aan moet worden afgelegd. met je bedrijf naar de beurs? Let dan dus goed op een aantal belangrijke (praktische) zaken en weet wat de gevolgen kunGaat u binnenkort
nen zijn van een beursgang. Een ding is zeker: wanneer je bedrijf naar de beurs gaat heeft het een bijzondere status behaald en is het klaar voor een volgende stap!
Een bedrijf gaat naar de beurs, om te kunnen profiteren van de voordelen.
INVESTEREN IN WIJN:
lekker en lucratief Voor zowel kunst als wijn geldt dat het opbouwen van een collectie kennis en kunde vergt. Hoe maakt u de juiste keuzes in het enorme aanbod?
Het opbouwen van een mooie wijncollectie is een interessante tijdsbesteding en een lucratieve investering. Daarnaast biedt deze heerlijke hobby de mogelijkheid op een mooi rendement. Er bestaat een groeiende vraag naar de kwaliteitswijnen. Enerzijds omdat we in Nederland sinds de afgelopen jaren betere wijn zijn gaan drinken en meer aandacht besteden aan de kwaliteit, anderzijds omdat het drinken van topwijnen wereldwijd in populariteit toeneemt. Met een toenemende vraag is het niet vreemd dat investeren in wijn behoorlijk populair wordt.
Iconische wijnen Met het enorme aanbod aan wijn, vraagt het aanleggen van een collectie om kennis, toewijding en het maken van de juiste keuzes. Leg je een collectie aan om die later te verkopen of om af en toe zelf een mooie fles open te trekken? Meest voorkomend is een combinatie: een deel van de collectie is voor de verkoop, om van het resterende deel min of meer kosteloos zelf te genieten.
Het uitgangspunt is om wijn in te kopen die na een aantal jaren in prijs stijgt. Enige kennis van wijnen, over hoe prijzen zich ontwikkelt en hoe je wijn optimaal bewaart is vereist. Een serieuze verzamelaar richt zich met name op het meest exclusieve deel van de markt: de ultra-premium en iconische wijnen.
The Wine List The Wine List is al ruim 30 jaar exclusief importeur van topwijnhuizen vanuit de hele wereld. Dankzij onze jarenlange samenwerking met ‘s werelds beste wijnmakers heeft The Wine List een uniek assortiment met onder andere schaarse wijnen, oudere jaargangen en nieuwe releases, met veel potentie op rendement. Onze wijnexperts adviseren u graag persoonlijk bij het vinden van de wijnen die het beste bij uw collectie en smaak passen.
E-Paper ‘Investeren In Wijn’ Wilt u meer weten over investeren in wijn? In onze E-Paper leest u onder andere tips over de juiste jaargangen, wijnhuizen, trends en hoe The Wine List u kan helpen bij het opbouwen van uw collectie.
Download onze E-Paper: www.winelist.nl/investeren-in-wijn
info@winelist.nl
088 712 0100
Scan de QR code & download
www.winelist.nl
Geen 18, geen alcohol
20 TOEKOMST VAN DE ECONOMIE
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
Ook voor advies naar de accountant Ondernemerschap
accountant zitten; hoe nu verder? Welke mogelijkheden zijn er of moet ik stoppen voordat al mijn spaargeld en pensioen op is?”
De accountant kan voor een ondernemer vaak meer betekenen dan alleen het opstellen van de jaarrekening. De mkb-accountant kan voor hem of haar ook als sparringpartner fungeren. De tijdelijke regelingen voor bedrijven om de coronacrisis te doorstaan waren daar een voorbeeld van. De accountant weet precies of en hoe een ondernemer daarvan gebruik kan maken.
vragen kan de accountant helpen. “De accountant heeft objectieve financiële kennis en kan dat combineren met jarenlange kennis van de ondernemer. En hij heeft geen privébelangen, zoals directe betrokkenen rond de ondernemer die wel kunnen hebben. Het is fijn wanneer iemand genoeg afstand heeft, maar wel voldoende kennis heeft en betrokken is.” Juist bij die
Tekst: Mark van der Heijden Foto: AdobeStock
A
nnette Houwaart
25 jaar lang ondernemers bij vanuit het accountantskantoor in Noordwijk dat ze samen met haar man runde. Daar is ze nog steeds enthousiast over. “Het zit ‘m in het type mens dat ondernemer is. Echte ondernemers zien mogelijkheden en geven veel inspiratie.” stond
Nu is Houwaart senioradvi-
seur MKB accountancy bij NBA, de beroepsorganisatie van accountants in Nederland (terwijl haar man het kantoor in Noordwijk nog steeds draaiende houdt), maar ze weet nog precies wat een accountant voor een ondernemer kan betekenen.“Wij voegen betrouwbaarheid toe aan de informatie van de ondernemer. Dat zit in het DNA van de accountant. Maar als je
De accountant kan voor een ondernemer vaak meer betekenen dan alleen het opstellen van de jaarrekening.
tien jaar bij een bedrijf loopt, ken je dat bedrijf door en door. Omdat je zelf ook een ondernemer bent en de cijfers goed kunt interpreteren, word je ook een sparringpartner voor die ondernemer.” de samenstelpraktijk heeft daarvoor meer ruimte dan een registeraccountant met een controleopdracht bij een groot bedrijf; die heeft de taak onafhankelijk de boeken te controleren. “Daarbij geldt een vrij harde scheiding tussen controle- en adviesopdrachten.” De mkb-accountant in
Het is fijn wanneer iemand genoeg afstand heeft, maar wel voldoende kennis heeft en betrokken is. Accountants hebben de
afgelopen tijd veel geholpen bij de coronasteun. “Ondernemers kunnen nu bijvoorbeeld een beroep op bijstand voor zelfstandigen (Bbz) doen. Er is geen vermogenstoets, zoals bij de reguliere
bijstand. Dit vermogen is bedoeld om te investeren en inkopen te doen als de onderneming zijn levensvatbaarheid kan aantonen.” als de ondernemer beslagen ten ijs komt bij de gemeente en zijn levensvatbaarheid kan aantonen”, zegt Houwaart. En er is nog een andere reden om daarvoor eerst het gesprek met een accountant aan te gaan. “Een ondernemer steekt zich daarmee toch in de schulden, dus moet er wel zicht zijn op voortzetting van het bedrijf.” “Het is goed
Accountants doen op dit
moment veel voor ondernemers, zegt Houwaart. “Hij of zij doet al de jaarrekening en belastingaangifte voor ondernemers, en daar komen de steunmaatregelen bij. De administratie is vaak niet geijkt op deze maatregelen, dus de accountant moet daar de juiste informatie nog uithalen.” ondernemer soms ook na te denken over de toekomst. “Hij moet vaak al twee jaar interen op zijn privé middelen. Die zak geld is ooit leeg. Dan ga je voor het zover is met de Corona dwingt een
Er is een wezenlijk verschil tussen een administratiekantoor en een accountantskantoor. Een accountant staat ingeschreven in het openbaar register van de NBA. Daarvoor moet een accountant een accountantsopleiding volgen en zijn kennis up-to-date houden met opleidingen. Daarbij toetst de NBA en de AFM de kwaliteit. Voor administratiekantoren gelden minder strenge regels – waardoor ze soms ook meer flexibel kunnen zijn.
ADVERTENTIE
Stroomlijn processen en bespaar tijd met de juiste software Grip op de (financiële) bedrijfsvoering is een randvoorwaarde voor succes.
Klantcontacten, offertes en verkopen regel je via de uitgebreide CRM-module.
Yoobi ondersteunt in vitale bedrijfsprocessen zoals urenregistratie, facturatie en CRM. Automatiseer processen van A tot Z door boekhouden salarissoftware te koppelen.
Yoobi levert al meer dan 20 jaar modulaire software aan het MKB. Kies je voor Yoobi dan kies je voor inzicht, gemak en flexibiliteit. Niet alleen voor nu, maar ook voor de toekomst van je organisatie.
Urenregistratie en (extern) accorderen gaat via de handige Yoobi App. Uren, abonnementen en projecten factureer je in een handomdraai.
Stel je eigen pakket samen en laat Yoobi meegroeien met jouw organisatie.
Maak direct een persoonlijke demo aan op yoobi.nl/fd
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
TOEKOMST VAN DE ECONOMIE 21
De coronapandemie dwingt bedrijven businessmodellen te veranderen Ondernemerschap Veel bedrijven kwamen in maart 2020 bijna stil te liggen door de coronapandemie. Restaurants en winkels moesten hun deuren sluiten en ook de restaurants in scholen, ziekenhuizen en bij bedrijven moesten hun werkzaamheden neerleggen. Van de ene op de andere dag viel de omzet terug. In die periode zaten deze bedrijven dan ook met veel vragen. Draait de markt weer bij? Of moeten we onze business 180 graden gaan veranderen? Tekst: Féline van der Linde Foto: Melanie Lim
“
Ook Aramark, van
oudsher een cateringbedrijf, zat met heel veel vragen”, geven Elrik Paap en Steije Renes aan, oprichters en partners van een internationaal strategie adviesbureau. “Samen hebben we gekeken hoe we de business van de cateraar kunnen innoveren. Vanuit de kern van de dienstverlening zijn we gaan kijken hoe we deze in de nieuwe context konden plaatsen. Al blijkt dat het zorgen voor medewerkers en hun vitaliteit belangrijker dan ooit os is voor het bedrijf. Ook wanneer medewerkers niet op kantoor zijn. Het ontzorgen en vitaal maken van organisaties en
haar medewerkers is dan ook het vertrekpunt. Dan is de volgende stap hoe Aramark dit kan realiseren. Al jaren voor de coronacrisis stond het bedrijf voor een aantal uitdagingen. Hoe konden zij bijvoorbeeld de friet en frikandellen vervangen voor gezonde salades?”
Al blijkt dat het zorgen voor medewerkers en hun vitaliteit belangrijker dan ooit os is voor het bedrijf. Het begint bij de definitie
wat vitaliteit precies inhoudt. “De organisatie ziet voeding, beweging en leefstijl als kernelementen voor vitaliteit. Daar hebben we samen concrete invulling aangegeven en het businessmodel op aangepast. Veel organisaties zijn bijvoorbeeld stoelen van kantoor naar de medewerkers thuis gaan brengen, yoga sessies via Teams gaan aanbieden en ommetjes met collega’s gaan doen. Met deze elementen werk je aan de fitheid van je medewerkers en houd je ook het ziekteverzuim laag. Aramark brengt een aantal van deze elementen samen. Dit resulteert in een online platform vanuit de werkgever waar, in samenwerking met partners die vitaliteit in hun
DNA hebben, medewerkers producten kunnen aanschaffen die de vitaliteit bevorderen.” Werkgevers kunnen zelf
bepalen wat ze medewerkers aanbieden. Paap: “En in hoeverre zij bijdragen aan de producten en diensten. Zo kan een werkgever een gezonde lunch of diner voor de werknemer en zijn familie aanbieden op het platform. Deze maaltijden zijn kant en klaar. Daarnaast is er de ‘leasefiets’. De medewerker kan op een financieel aantrekkelijke manier een leasefiets nemen. Veel bedrijven hebben het leasewagenpark kleiner gemaakt door de coronacrisis. Nu medewerkers weer naar kantoor mogen is het stimuleren van de leasefiets voor veel werkgevers een goede manier om de medewerker te stimuleren fit te blijven. Op basis van een meting kan een medewerker gepersonaliseerde voedingssupplementen en vitamines krijgen als aanvulling op het voedingspatroon.” nog verder. Paap: “Door een samenwerking met Staples is alles beschikbaar voor de werkplek, zo kan de medewerker zowel op kantoor als thuis zo comfortabel mogelijk werken. De samenwerking met Trixxo biedt huishoudelijke hulp voor thuis.” Er zijn legio mogelijkheden om medewerkers zo vitaal en gezond mogelijk te houden. Daar profiteert En het gaat
Het vernieuwen van het businessmodel heeft geleid tot een economisch duurzaam businessmodel.
zowel de medewerker als de werkgever van. En het ziekteverzuim neemt op deze manier ook af. het businessmodel heeft geleid tot een economisch duurzaam Het vernieuwen van
businessmodel, besluit Renes. “Met eigen kracht en met ‘the power of the network’ helpt Aramark de werkgever het medewerkersbestand gezonder en vitaler te maken. Dit is de manier waarop Aramark haar dienstverlening in de
nieuwe context van vandaag en morgen plaatst en zij samen met partners en klanten klaar is voor een duurzame en gezonde toekomst.”
ADVERTENTIE
Met een innovatief en duurzaam businessmodel verhoog je commerciële prestaties
ADVIES The Next Organization is een internationaal strategisch adviesbureau, gericht op het verbeteren van de commerciële prestaties van organisaties. Dit doen zij door met klanten businessmodellen te optimaliseren en innoveren. Van strategie tot en met de implementatie staat The Next Organization klanten bij om de gewenste groei te realiseren en zo hun next organization te creëren.
BUSINESSMODEL Bedrijfsmodellering vormt het hart van The Next Organization. Een duurzaam businessmodel beschrijft hoe een bedrijf waarde creëert, levert en behoudt. Bij duurzaam gaat het dan zowel om de economische, ecologische als de sociale duurzaamheid. Het optimaliseren en innoveren van de businessmodellen bestaat uit elementen als de waardepropositie vanuit ‘value in use’, distributiemodellen met netwerk- en platformmodellen, marktbewerking met sales en service excellence programma’s en marketing en business intelligence zoals Live time Value voor het continu monitoren en optimaliseren van de prestaties. The Next Organization gebruikt dergelijke elementen om zo tot een nieuwe, innovatieve en commercieel beter presterende organisaties te komen.
INSIGHTS De klant staat bij The Next Organization centraal. Niet alleen komen zij er samen met klanten achter waar de behoeften liggen voor de toekomst, maar ook de manier waarop de organisatie naar de doelen toe kan werken is belangrijk. Om dit bereiken biedt The Next Organization een aantal adviesdiensten en formules. Zo vormen Insights vanuit klant, markt en business perspectief een belangrijke basis voor de strategie en het businessmodel. The Next Organization houdt voortdurend de laatste trends en ontwikkelingen op het gebied van samenleving en technologie bij. Om klanten succesvol te helpen beginnen zij met het verkrijgen van inzicht in de marktontwikkelingen, in klanten en hun behoeften en inzicht in de organisatie zelf. Deze inzichten komen komen voort uit diverse tooling en onderzoeken in samenwerking met Busines Schools en Universiteiten zowel in Nederland als daarbuiten.
Wil je van je organisatie de ‘next organization’ maken? Ga dan voor meer informatie naar www.thenextorganization.com
22 TOEKOMST VAN DE ECONOMIE
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
‘Meer flexibele financiering voor ondernemers is noodzakelijk’ Ondernemerschap Ondernemend Nederland bevindt zich momenteel in een spagaat. Aan de ene kant zie je ondernemers die het gedurende de coronacrisis heel goed hebben gedaan. Het andere deel is hard geraakt door de lockdowns. Met als resultaat dat er is ingeteerd op de reserves en er veel schulden zijn gemaakt bij onder andere verhuurders en de belastingdienst. Tekst: Féline van der Linde Foto: AdobeStock
“
Het deel van de
ondernemers dat het hardst is geraakt door de coronacrisis heeft te maken met een liquiditeitsprobleem”, vertelt Ronald Kleverlaan, voorzitter Stichting MKB Financiering. “Er worden nu misschien wel positieve cijfers gedraaid, maar er is inmiddels zo’n grote achterstand opgebouwd dat die niet gemakkelijk ingehaald kan worden. In een restaurant wordt er nu niet ineens dubbel zoveel gegeten. Ondernemers moeten dus worden bijgestaan.” Onderzoek van het CBS
toont aan dat ruim een derde van alle ondernemers primair buiten de banken om zijn of haar financiering zoekt. Kleverlaan: “Tegelijkertijd weet acht op de tien ondernemers
niet precies waar deze financiers te vinden zijn en welke betrouwbaar zijn. Daarvoor is het Keurmerk Erkend MKB Financier ontwikkeld, wat zekerheid aan de ondernemer geeft over de kwaliteit van de aanbieder. Sinds een aantal jaren zijn deze non-bancaire instellingen in opkomst. Dit zijn alternatieve aanbieders van financiële diensten, zoals crowdfunding. Daarbij haal je via een platform geld op bij een ‘crowd’: mensen die een bedrag in jouw onderneming willen investeren. Andere aanbieders richten zich op factoring, leasing, korte termijn krediet of micro-financiering Deze vormen van financiering bieden verschillende voordelen. Zo zit je bij een bank voor een aantal jaren vast aan een aantal regelingen, bijvoorbeeld rondom het terugbetalen van de lening. Maar bij financiering via een non-bancaire instelling is de lening meestal gekoppeld aan een doel, bijvoorbeeld aan de aanschaf van een machine of als er liquiditeitsproblemen zijn aan het voorschieten van een aantal facturen.”
Onderzoek van het CBS toont aan dat ruim een derde van alle ondernemers primair buiten de banken om zijn of haar financiering zoekt.
Bij financiering via een non-bancaire instelling is de lening meestal gekoppeld aan een doel.
ondernemer in staat om verschillende vormen van financiering op elkaar te stapelen. “De laatste jaren zie je, ook in het buitenland, dat de vraag naar non-bancaire financieringen enorm is gestegen. Afgelopen jaar is het aantal non-bancaire financieringsaanvragen zelfs met 50 procent toegenomen. Er zijn zelfs spelers in bijvoorbeeld Engeland en Amerika die een grotere marktwaarde hebben dan de banken. En de banken reageren hierop. Zo zijn er banken die non-bancaire partijen overnemen of samenwerkingen Dit stelt de
aangaan met deze financiers. De eerste samenwerkingen zijn al aangekondigd en dit gaat zeker veel meer voorkomen in de toekomst.” Op dit moment zijn
er nog heel veel aanbieders van non-bancaire financiering, maar dat gaat de komende jaren veranderen, besluit Kleverlaan. “Een beperkt aantal aanbieders zal overblijven. Het grotere aanbod zorgt
echter ook voor de noodzaak voor ondernemers om begeleid te worden. De banken hebben momenteel echter afscheid genomen van een grote
meerderheid van de accountmanagers. Waar de lokale bank vroeger hét aanspreekpunt was voor een ondernemer is dat inmiddels drastisch veranderd. Terwijl de ondernemers nog steeds een grote behoefte hebben aan iemand om adviezen bij in te winnen over financieringen voor hun onderneming. Als gevolg zie je nu dat gespecialiseerde, onafhankelijke financieringsadviseurs in opkomst zijn. Zij begeleiden de ondernemers bij hun financieringsvraag. Voor een gezond mkb is het belangrijk dat ondernemers weten waar zij terecht kunnen met hun financieringsvraag,
zodat de ondernemer tijdig geholpen kan worden, met flexibele financiering, om zijn of haar onderneming te laten groeien.”
Op dit moment zijn er nog heel veel aanbieders van non-bancaire financiering.
ADVERTENTIE
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
TOEKOMST VAN DE ECONOMIE 23
Gamifaction is het verwerken van spelelementen in een niet-spel omgeving.
Gamification: leervorm van de toekomst Ondernemerschap Waar we een jaar of zeven geleden alle lessen nog klassikaal volgden, wellicht ondersteund met een powerpoint, volgen we ons onderwijs nu volop via e-learnings. In de toekomst zal leren echter nog interactiever gaan worden door op steeds grotere schaal gamification in te zetten. Tekst: Marjon Kruize Foto: AdobeStock
G
amifaction is het
verwerken van spelelementen in een nietspel omgeving, in alledaagse zaken dus. “Daarbij kan je bijvoorbeeld al denken aan het sparen van punten als je vliegt, of het krijgen van likes op social media”, vertelt Jaap Sluijter, expert op het gebied van gamification. “Eigenlijk alles waarmee je punten kunt
verdienen, rewards (badges) krijgt, of je op een spelende manier uitgedaagd wordt. Binnen gamification heb je ook games die gericht zijn op leren: game based learning, waarbij je eigenlijk spelenderwijs meer kennis vergaart of ander gedrag stimuleert.”
slechts punten of badges toekennen, het is het op een didactisch verantwoorde wijze aanbieden van leerstof en tegelijkertijd echt ervaren dat je in een spel zit! En dat is natuurlijk een stuk leuker dan meerdere malen dezelfde e-learning doorploegen.”
vele voordelen, aldus Sluijter. “Allereerst omdat het het leren écht leuk maakt. En dat betekent dat men intrinsiek gemotiveerd is om met het leren aan de slag te gaan. Game based learning daagt je uit in een veilige omgeving. Dat is voor velen een trigger om ook uit zichzelf aan de slag te gaan met een learning game. Het zorgt er ook voor dat je wat je leert beter kunt onthouden, doordat het heel makkelijk is om in een game de herhaling in te bouwen die nodig is om informatie op te slaan. Het is meer dan
Game based learning daagt je uit in een veilige omgeving. Dat is voor velen een trigger om ook uit zichzelf aan de slag te gaan met een learning game.
En dat biedt
Gamification wordt altijd
bedrijfsleven kan game based learning goed ingezet worden. “Allereerst voor de onboarding van Juist in het
nieuwe medewerkers”, vertelt Sluijter. “Voordat de medewerker aan de slag gaat bij een bedrijf kan deze bijvoorbeeld al een game spelen die ze voorbereid op de eerste dag en waarin ze misschien ook al kennis kunnen maken met hun nieuwe collega’s. Via zo’n game kan je de normen en waarden van het bedrijf meegeven om te zorgen dat de nieuwe collega een goede start heeft bij je bedrijf.” ingezet om een bepaalde doelstelling te realiseren, stelt Sluijter. “Sales bijvoorbeeld, of een hogere klanttevredenheid. Dat zijn games die zowel op kennis als op gedrag inspelen. In de game wordt je kennis van producten, de klanten en de markt getest, maar zitten ook spelelementen die je inzet om bepaald gedrag te
realiseren. In de game kan je punten scoren met de juiste kennis en het juiste gedrag. Zo werk je samen op een leuke manier vanuit dezelfde kernwaarden.” Maar hoe krijg je
je personeel dan zover om die game ook daadwerkelijk te gaan spelen? Immers, een spel spelen is leuk, maar in onze vrije tijd zijn we liever niet met ons werk bezig. “Je moet de context voor het spel goed schetsen”, vertelt Sluijter. “Maak ook duidelijk waarom je dit doet. Dat is niet om samen gezellig een spelletje te spelen, maar omdat je een bepaalde doelstelling wilt realiseren. Daarnaast is het sociale element een belangrijke trigger. Battles en samenwerkingen in games zorgen ervoor dat je medewerkers ook in de game getrokken worden. Als senior medewerker kan je het natuurlijk niet over je kant laten
gaan als de junior je uitnodigt voor een battle.” In de toekomst verwacht Sluijter dat gamifaction een belangrijk onderdeel zal worden van een mix van leervormen. “Afhankelijk van de doelgroep zal je waarschijnlijk meerdere leervormen naast elkaar gaan gebruiken: klassikaal, e-learnings, games. Als je een manier van leren verplicht stelt die niet past bij de medewerker, dan zal de intrinsieke motivatie namelijk laag zijn en daarmee de kans op succes ook minimaal. Maar maak je het leren leuk en bied je ze de juiste middelen, dan neem je ze echt mee. Zo kan iedereen samen werken aan dezelfde doelstellingen, op de manier die het beste bij hen past. We zien dat klanten die deze mix goed aanbieden het hoogste rendement halen en daadwerkelijk beter presteren of veranderingen realiseren”. ADVERTENTIE
Een turbo op leren en presteren? Ontdek de Power of Play!
Wij vertellen je graag meer over ons Gamification platform! Ga naar www.athand.nl/toekomst-van-leren/
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
24 TOEKOMST VAN DE ECONOMIE
Hoe omnichannel je bedrijf naar een hoger niveau kan tillen E-commerce
inzichten over klantgedrag te verzamelen, krijgt een winkel of bedrijf meer inzicht in wat klanten willen en doen. Hierdoor kunnen bedrijven zich weer verbeteren en zorgen dat ze de volgende aankopen of processen nog slimmer gaan inregelen.”
Omnichannel is niet meer weg te denken in de wereld van marketing en zal in de toekomst alleen nog maar belangrijker worden. Tekst: Roos Breed Foto: Pixabay
“
Omnichannel betekent dus ook dienstverlening en services beschikbaar stellen die de klant meer controle geven.
Omnichannel heeft
door de jaren heen sterk ontwikkeld”, vertelt Harry Bijl, inspirator en innovator bij INretail. “Vroeger waren er bedrijven die óf een fysieke winkel hadden óf een online bedrijf, later gingen deze bedrijven zowel online als offline aan de slag. Wat we vervolgens zagen waren bedrijven die hun klanten beter van dienst wilden zijn en hun diensten daarom op meerdere kanalen aan wilden bieden.” Het doel van omnichannel is dan ook om voornamelijk de focus op de klant te leggen. Bij deze marketingstrategie gaat het er namelijk om dat een bedrijf de user experience centraal zet. Bijl: “Hierbij ervaart de consument geen verschillende kanalen meer, maar één bedrijf. Op elk kanaal en op elk apparaat wordt de informatie op dezelfde manier aangeboden. In een duidelijke en herkenbare tone of voice.” zich
Door deze gelijke
uitstraling
nog een hoop uitdagingen voor deze bedrijven. Bijl: “De basis is om je continu af te vragen: Wie ben ik als bedrijf ? Waar sta ik voor? Wat wil ik aan mijn klanten beloven en wat ga ik waarmaken? Je moet je dus focussen op de dingen die jouw merk versterken. Ga experimenteren en uitproberen. Zo kom je erachter of het wel of niet werkt. En op basis van die ervaring besluit je met het team we gaan gas geven, of we doen het niet.” Natuurlijk liggen er
Omnichannel maakt het mogelijk om de interactie met de klant te verbeteren, maar ook in de klantreis dingen toe te voegen.
en merkbeleving wordt het bedrijf sneller als vertrouwd ervaren. Klanten worden hierdoor loyaler én zijn ook bereid om meer te betalen, aldus Bijl. “Natuurlijk kost het veel energie, geld en tijd om volledige uniformiteit in je bedrijf te introduceren, maar zodra je dit doet zullen er veel meer mensen voor jouw bedrijf kiezen. Natuurlijk is het daarvoor eerst belangrijk om het gedrag en de behoeftes van je klant te achterhalen. Hierdoor snap je de doelgroep ook veel
beter. Als jij bijvoorbeeld weet dat jouw doelgroep van voetbal houdt, dan ga je niet een mail sturen als er een wedstrijd aan de gang is. Je zorgt er dan juist voor dat je op het juiste moment en via het juiste kanaal contact zoekt. Bedrijven moeten snappen wat het relevante contactmoment in de klantreis is.” vooral zien is dat omnichannel het mogelijk maakt om de interactie met de klant te verbeteren, maar Wat we nu
ook in de klantreis dingen toe te voegen. Zowel van het internet naar de winkel als andersom. Bijl: “Sommige winkels hebben tegenwoordig op het prijskaartje een QR-code staan, waarmee klanten informatie over het product kunnen inzien. Ook kan je dit product dan weer op allerlei manieren zelf afrekenen, met een Tikkie bijvoorbeeld.” Omnichannel betekent dus ook dienstverlening en services beschikbaar stellen die de klant meer controle geven. “Door deze
ook in je achterhoofd houden dat je niet alles zelf hoeft te doen, aldus Bijl. “Dat is het mooie van omnichannel, door al Daarbij moet je
die platformen en samenwerkingen die mogelijk zijn geworden kan je ook heel veel dingen outsourchen”, legt Bijl uit. “Je hoeft dus niet alles zelf te doen. Daarnaast hoef je ook niet veel medewerkers in dienst te hebben, want een gespecialiseerd bedrijf kan het vaak beter regelen. Zolang je maar wel de medewerkers die je in dienst hebt, of de mensen die je helpen, meekrijgt in je ambitie en visie. Je kan daarbij enorm geholpen worden met inzichten van anderen. Focus dus op waar jij goed in bent, blijf om je heen kijken en sluit je niet af. Maak daarnaast contact met klanten en zorg dat je als merk waarmaakt wat je belooft.”
Het doel van omnichannel is dan ook om voornamelijk de focus op de klant te leggen. Bij deze marketingstrategie gaat het er namelijk om dat een bedrijf de user experience centraal zet.
ADVERTENTIE
Geautomatiseerde productfotografie oplossingen DE VOORDELEN -
gebruiksvriendelijk packshotsysteem 2D, 360º en video opnames voor je webshop vrijstaande opname in 3 seconden gemaakt productcontent in eigen beheer nabewerking is niet meer nodig bespaar veel tijd in je workflow snel en flexibel over hoge kwaliteit content beschikken
Direct vrijstaande productfotografie
ORBITVU BENELUX B.V. Kerkstraat 7 - 4273 CA Hank - Nederland | Tel. 0031 (0)162-402801 | info@orbitvu.nl | orbitvu.nl
1/3 Pagina advertentie_Orbitvu_FInancieel Dagblad_03-2022.indd 1
11-03-2022 08:19
Zo blijf je koploper in de e-commercesector In de afgelopen jaren is duidelijk geworden dat je er als bedrijf goed aan doet om in de e-commerce te investeren. Door COVID-19 is de digitalisering in een stroomversnelling terechtgekomen en heeft er een verschuiving van offline naar online plaatsgevonden. Voor veel bedrijven is het belang van online verkoop duidelijk geworden, en zij hebben dan ook het aandeel van het marketingbudget voor online advertenties flink omhooggeschroefd. Dit heeft op het gebied van e-commerce een enorme groei in concurrentie tot gevolg gehad, wat betekent dat een mooie webshop en een aantal Google Shoppingcampagnes lang niet meer genoeg zijn voor online succes. Bovendien komen er voortdurend nieuwe marketingkanalen bij en overstijgen geavanceerde algoritmen het menselijk vermogen. Gelukkig zijn er slimme tools die jou kunnen helpen bij het laten floreren van jouw e-commerce business. Hieronder lees je hoe je deze tools het beste inzet.
Overzicht creëren Overzicht is de allesbepalende factor voor een florerende online business. Zonder overzicht heb je geen idee waar het advertentiebudget wat precies doet. Dat overzicht is alleen vaak lastig te verkrijgen, omdat de informatie zich versplinterd achter verschillende logins verschuilt. De eerste stap naar winstgevende online campagnes is dus het creëren van overzicht. Daarvoor kun je het beste een intelligente tool gebruiken die zowel de productdata als statistieken op één plek verzamelt. Zo kun je in een oogopslag zien welke marketingkanalen de meeste winst genereren en voor welke producten en categorieën je het beste kunt adverteren - en waar je dat het beste kunt doen.
Tijd besparen door automatisering Automatisering en e-commerce gaan hand in hand en de automatisering van SEA-campagnes, advertenties en zoekwoorden kan veel winst opleveren - niet alleen in termen van kostbare tijd. Echter, automatisering stuit vaak op
scepsis, omdat deze geassocieerd wordt met controleverlies. Het is daarom aan te raden om op zoek te gaan naar een intelligente tool die jou - bijvoorbeeld met geavanceerde kwaliteitschecks een zekere mate van controle over de geautomatiseerde campagnes geeft. Zo houd je én altijd de controle over de vertoonde advertenties én tijd over voor jouw core business: verkopen. Win-win!
Advertenties optimaliseren Een ander knelpunt zijn de productgegevens; de exportkanalen vereisen vaak meer informatie dan in de webwinkel wordt weergegeven. Hierdoor kunnen jouw advertenties als minder relevant bestempeld worden en onder die van jouw concurrentie komen te staan. Om koploper te blijven, is het dus essentieel dat je productgegevens zo volledig mogelijk bij de marketingkanalen worden aangeleverd. Ook dit regel je het beste met een feedmanagementtool. In plaats van elk product afzonderlijk aan te passen, gebruik je slimme regels om producten in bulk te optimaliseren, filteren en bewerken - dé manier om geoptimaliseerde productgegevens en advertenties te creëren.
niet teleur met verouderde aanbiedingen en wordt het bouncepercentage gereduceerd.
Blijf up-to-date Om meer inkomsten uit online bronnen te genereren en je concurrenten voor te blijven, heb je een doelgerichte multi-channel-strategie nodig. Op het eerste gezicht lijkt hier een heleboel technische kennis voor nodig te zijn, maar als je intelligente tools slim weet in te zetten, valt dat heel erg mee. Met een automatiserings- en feedmanagementtool zoals Channable behoren bovengenoemde uitdagingen tot het verleden en heb je voortdurend een streepje voor op jouw concurrenten. In een wereld waarin iedereen toegang heeft tot dezelfde tools en software, kun je je alleen nog onderscheiden met de manier waarop je ze gebruikt. Met Channable creëer je overzicht, bespaar je tijd, optimaliseer je jouw advertenties en houd je deze gemakkelijk altijd en overal up-to-date. De geavanceerde algoritmes helpen je ook nog eens om slimme strategieën te ontwikkelen, zodat je de aanhoudende ontwikkelingen in de e-commerce toekomst de baas blijft.
Win de race met actuele advertenties Om ervoor te zorgen dat je jouw advertentiebudget op de meest effectieve manier inzet, is het niet alleen van belang dat je advertenties over de juiste informatie beschikken, maar ook dat deze up-to-date zijn. Je wilt voorkomen dat je kliks genereert voor producten of aanbiedingen die helemaal niet beschikbaar zijn, want dat is zonde van je geld. Actuele advertenties zijn meestal ook relevanter, waardoor je weer een streepje voor hebt op de concurrent. Wanneer jouw productadvertenties geautomatiseerd en op basis van de productfeed worden aangemaakt, wordt ook de productinformatie voortdurend bijgewerkt. Dit betekent dat wanneer een product niet meer op voorraad is of uit het assortiment is gehaald, deze advertentie automatisch wordt gedeactiveerd. Zo stel je jouw klanten
De oprichters: Robert. Stefan, and Rob.
26 TOEKOMST VAN DE ECONOMIE
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
Profiel
Feiten Jeremiah Albinus begon zijn loopbaan bij fonQ vijftien jaar geleden als stagiair Online Marketing. Hij werkte zich op tot Chief Marketing Officer en toen hij een kleine twee jaar geleden op het punt stond een sabbatical te nemen, werd hij gevraagd om CEO te worden. Hij accepteerde het voorstel en dat bleef niet zonder positieve gevolgen. fonQ won vorig jaar de prijs voor ‘Beste Webwinkel 2021’.
Op schaal ga je de wedstrijd niet winnen van platformen als bol.com en Amazon. Dat is iets dat volgens Jeremiah Albinus zeker is. Maar hoe dan wel? “De winnaars van de toekomst zullen de webwinkels zijn met onderscheidend vermogen als specialist.” Tekst: Jerry Huinder Foto: Roos Oosterbroek
O
f het volgens Jere-
‘Je moet als webwinkel echt goed nadenken over je onderscheidend vermogen’
miah Albinus terecht was dat fonQ de titel ‘Beste Webwinkel 2021’ binnensleepte? Zeker. En fijn ook. Want veel mensen onderschatten volgens de CEO van de online woonwinkel hoeveel energie het heeft gekost voor iedereen die betrokken is geweest om zo ver te komen. Een aantal jaren geleden maakte fonQ een grote draai: van een eigentijds webwarenhuis met meer dan 200 productgroepen transformeerde het bedrijf naar een specialist op het gebied van home & living. Deze harde keuze was volgens Albinus noodzakelijk, want “online gaan alleen de echt grote generalisten zoals Amazon en Bol.com het overleven, gecombineerd met één of twee specialisten per productgroep”. En tot nu toe heeft hij het gelijk aan zijn zijde. De ommezwaai resulteerde in een hogere net promotor score, een hogere retentie en een hogere winstgevendheid. “Maar om dat te bereiken hebben we wel met zijn allen enorm veel energie in de ommezwaai moeten stoppen, dus ik vond het echt fijn om tegen mijn collega’s te zeggen: ‘Kijk eens allemaal, onze klanten
waarderen het harde werken’. Dat kregen we al wel terug vanuit de financiële data en de klantfeedback, maar nu ook vanuit de markt zelf.” Je zag het succes al terug in de klantfeedback, zeg je. Wat wil die klant nou echt?
“Simpel gezegd: de klant wil geholpen worden. En als je dan kijkt naar wat er het meest schaars is in een welvarende maatschappij, dan is dat tijd. Vooral bij jonge gezinnen. Daar kan e-commerce dus een grote rol spelen, zeker binnen ons segment. Wij besparen je niet alleen die vele ritten naar de woonboulevard, maar helpen je door onze content ook met het maken van je keuze. Daarnaast kan je als webwinkel een veel groter assortiment voeren, in de winkel ben je door de fysieke ruimte beperkt in je keuze.”
De truc van een goede e-commerce winkel is om beide klantreizen te faciliteren in dezelfde winkel. Kan je de belangrijkste trends opnoemen die het succes van toekomstige webwinkels gaan bepalen?
“In de basis is het heel erg belangrijk dat je operatie op orde is. Dat was tien jaar geleden zo, is nu zo én zal in de toekomst zo blijven. Het is niet zo heel moeilijk om een webwinkel op te zetten: je kan partners vinden die je kunnen helpen met de fulfilment (het complete proces dat zorgt
PRODUCTFLOW – PARTNER CONTENT
ProductFlow maakt het beheer van webshop en marketplaces stukken eenvoudiger Hoe verschillend webshops in hun productaanbod ook zijn, beheerders hebben de gemene deler dat ze tegen hetzelfde probleem aanlopen: het beheer van producten en orders in combinatie met verkoop via marketplaces is een enorme uitdaging. Founder en CEO Frank Putman van ProductFlow heeft daar een afdoende oplossing voor.
W
ebshopbeheerders die niet alleen via hun eigen webshop, maar ook via marketplaces verkopen, kennen het probleem van tijdrovende data-invoer. Marketplaces vragen veel verschillende data uit, en als je zaken doet met meerdere marketplaces, terwijl je als aanbieder beschikt over een breed assortiment, dan vergt
ProductFlow biedt haar cloud oplossing aan middels een abonnement in combinatie met een eenmalige opstartfee.
het veel moeite om de informatie op de juiste plek te krijgen en te onderhouden. Uit eigen ervaring als online seller zag Frank Putman in deze tijdrovende klus een ideale uitdaging om dit probleem op te lossen. Putman: “Wanneer je via verschillende kanalen verkoopt, dan ontkom je er niet aan om veel handmatige inspanningen te doen om alle data te organiseren en te onderhouden. Dat kost tijd, je bent veel energie kwijt met het verifiëren van alle data. Wat wij hebben gedaan, is het proces zodanig te clusteren dat alle kanalen samen komen. Vanuit één dashboard beheer je centraal alle content, voorraden, verkoopprijzen en orders. Dat creëert rust, overzicht en een duidelijke tijdwinst.”
ProductFlow is daarmee het eerste platform dat een PIM-systeem en marketplace-integrator in één omgeving aanbiedt. Ook opschalen is eenvoudig. Het toevoegen van een nieuwe marketplace aan het platform is met een paar muisklikken geregeld. “Hierdoor wordt je assortiment binnen no time aangeboden op meerdere marketplaces en neemt je bereik exponentieel toe.” De kern van het systeem is eigenlijk dat je als online verkoper de back office van de marketplace, of je webshop niet meer in hoeft, maar dat je alle benodigde informatie vanuit een eigen centrale plek organiseert. Het centraliseren van alle benodigde data naar één omgeving geeft overzicht en een enorme tijdsbesparing.
Frank Putman, Founder en CEO ProductFlow
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
voor de afhandeling van bestellingen, van goederenontvangst tot levering bij de klant en het verwerken van retourzendingen, red.) en met de online betalingen, maar als je wilt meedoen op het niveau van de grote e-commerce spelers qua operations, dus dat je je houdt aan je leverbelofte, dat je next-day delivery hebt en dat je werkt met professionele vervoerders, dan moet je de lat heel hoog leggen. Dat is één.”
ten weten dat ze goed zitten. Neem Bever als voorbeeld: daar weet je als klant dat je goede producten koopt en dat de mensen die er werken ook echt verstand hebben van outdoor. Werknemers van Bever leven dat merk. Dat zijn wij voor interieur. Wij zijn er door interieurliefhebbers voor interieurliefhebbers. Daar kan je als generalist nooit helemaal tegenop vechten. Net zoals je als specialist niet op kan vechten tegen een generalist qua schaal.”
En daarnaast?
“Daarnaast moet je wat extra’s hebben. Je moet nadenken over je onderscheidend vermogen ten opzichte van de grote generalisten. Wat breng jij naar de tafel? Waar help jij klanten meer mee dan de grote spelers? Dat kan in het assortiment zitten, in specifieke en klantgerichte service of in je content. Dat zijn een beetje de smaken. Op basis van schaal red je het niet, je moet het ergens in een specialisme vinden. In de toekomst zijn er twee typen webwinkels die het gaan winnen: de grote generalisten, de onestop-shops voor makkelijke aankopen waar mensen niet veel tijd in willen investeren, en één of twee, misschien drie specialisten per productgroep. Waar klanten heengaan als ze echt dat mooie product willen kopen, waar ze tijd en aandacht voor willen nemen in het aankoopproces.” En waar kunnen die specialisten zich dan in onderscheiden?
“Een beter product of een betere service. En nog beter allebei. Je moet als specialist die winkel worden waar klan-
We kunnen de sector alleen duurzamer maken als we e-commerce-ondernemingen én consumenten informeren over de meest duurzame optie. Ik zit zelf midden in een verhuizing, en vind de keuze reuze. Daarbij: je huis online inrichten ligt niet voor de hand. Niet voor niets lopen er elke dag duizenden mensen door de Ikea. Waarom lukt dat jullie wel?
“Aan de ene kant zien we de oriënterende shoppers, de verzamelaars en de funshoppers. Dat zijn bezoekers die door veel productcategorieën klikken, die onze inspiratieartikelen lezen, onze koopgidsen doornemen en onze tools zoals de fonQ styling tool gebruiken. Aan de andere kant zien we de jagers, de scherpschutters. Klanten die precies weten wat ze willen hebben, razendsnel naar één productgroep gaan, daar
selecteren op hun specifieke voorkeuren en dan wel of niet kopen. De truc van een goede e-commerce winkel is om beide klantreizen te faciliteren in dezelfde winkel. Voor ons specifiek is het belangrijk dat de eerste groep goed bediend wordt, omdat de jager vaker naar een generalist toe gaat omdat hij minder affiniteit heeft met het product en daarmee de aankoop.” In hoeverre is content daarbij belangrijk?
“Heel belangrijk. Vergeet niet: als je in een fysieke winkel komt, krijg je in principe ook gewoon content, denk aan de verkoopmedewerker die een praatje komt maken. Dat proberen we in de online setting na te bootsen: vragenlijsten, foto’s, video’s, tools, maar ook user generated content. Dat laatste is heel belangrijk: hoe kunnen wij ervoor zorgen dat onze klanten die tevreden zijn dat ook vertellen? En nog beter: hoe kunnen we ervoor zorgen dat ze een foto van het nieuwe product maken in hun eigen huis en deze op social media delen? Als jij een nieuwe kast wil kopen, dan word je er enorm door geholpen als je ziet hoe die kast bij vijf andere mensen in hun huis tot zijn recht komt, aangevuld met wat voor- en nadelen.” Wat gaat de toekomst van e-commerce ons brengen?
“Augmented reality gaat een hele grote rol spelen. Althans, in onze branche. We geloven echt dat dat de toekomst gaat zijn van content op woongebied, je wilt als bezoeker zien hoe een product in je huis eruit komt te zien. Superfast delivery groeit enorm en krijgt veel
aandacht, maar is niet voor alle winkels relevant. Supermarkten zijn er bijvoorbeeld enorm bij gebaat, voor onze producten is snelheid niet zo belangrijk. Een andere trend, duurzaamheid, dan weer juist wel. Duurzaam en voorspelbaar, dat zijn belangrijke aspecten als je kijkt naar de logistiek van de toekomst. Klanten willen weten dat hun product op een bepaald tijdstip komt, en dat ze daar echt vanuit kunnen gaan. Omdat de webwinkels er dan ook vanuit kunnen gaan dat de klant er daadwerkelijk is, werkt dit duurzaamheid in de hand. Een win-win situatie dus.” Over winnen gesproken: wie gaat de wedstijd in zijn voordeel beslissen op e-commerce gebied?
“Ik denk dat alle grote webwinkels op termijn platformen worden. Alleen de echt sterke merken zullen het volhouden zonder platform, de rest zal zijn aanbod willen aanvullen met een groter assortiment, zonder extra op voorraad te hoeven leggen in verband met beperkingen in het werkkapitaal Zoals ik eerder al zei zullen er generalisten over blijven, aangevuld met één of twee specialisten per productgroep. De rest zal het niet redden. De winnaars zullen de winkels zijn met onderscheiden vermogen. Of fonQ daarbij zit? Absoluut, daar werken we hard aan.”
TOEKOMST VAN DE ECONOMIE 27
Verslim je webshop E-commerce
Conversie van je online productaanbod is cruciaal. Maar hoe doe je dat eigenlijk? Martijn Vervoordeldonk van digital transformation agency iO en bestuurslid van Dutch Digital Agencies (DDA) geeft vier tips waarmee webshops hun voordeel kunnen doen. Tekst: Hugo Schrameyer
Headless ecosysteem Partijen die een nieuw platformlandschap overwegen, of beginnen aan uitbreiding van het bestaande landschap, kiezen steeds vaker voor pure players met specifieke systeemkennis. Denk aan CMS, PIM of ecommercesystemen. Dat de gebruikte techniek daarmee versnipperd raakt over diverse aanbieders is geen enkel probleem: de systemen zijn zo ingericht dat ze moeiteloos met elkaar kunnen communiceren. Groot voordeel is dat de gebruiker kan beschikken over de beste systemen van toegewijde specialisten. Daar komt bij dat deze dienstverlening wordt aangeboden op basis van het Software- of Platform as a Service-model, waarbij je als gebruiker betaalt voor de service of oplossing die op dat moment nodig is. Marketplaces Meer dan dertig procent (32%) van alle online zoektochten begint op een marketplace. En voor de duidelijkheid: marketplaces zijn partijen die handelen in producten voor derden. Marketplaces zijn steeds meer onontkoombaar voor het succes van online verkopers. Ook leveranciers zelf vinden het aantrekkelijk om via marketplaces te verkopen. Daarmee kunnen ze zich concentreren op eigen kwaliteiten als productontwikkeling en marketing, terwijl leveranciers daarmee distributie en servicegerelateerde
diensten aan marketplaces overlaten.
Cookieless future Wat een enorme impact gaat krijgen op online succes is de afbouw van third party cookies. Bijna 95 procent van de aanbieders maakt daar gebruik van. Logisch, want cookies zijn van levensbelang voor conversie. Het wegvallen daarvan zal leiden tot een enorme drop in conversie. Bij aanbieders bestaat het besef dat deze ontwikkeling een enorme impact heeft, maar tot nu toe is slechts tien procent daar goed op voorbereid. Wat je in ieder geval niet moet doen, is afwachten. Het is voor aanbieders nu al van groot belang om direct in contact te treden met hun internetbureaus om samen te gaan studeren op oplossingen. Toegankelijkheid Digitale toegankelijkheid is een thema dat zich nu nog vooral afspeelt op websites van overheden. Sterker nog, digitale toegankelijkheid is verplicht voor alle overheidsinstanties. Bij het bedrijfsleven is er nog weinig focus op dit thema, maar dat gaat naar alle waarschijnlijkheid wel veranderen. Eenvoudigweg omdat een digitaal toegankelijke website beter scoort op Google en meer mensen bereikt. Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat twee van de drie webshoppers hun bestelling niet afmaakt. Dat is gezien hun beperking eigenlijk een onbegonnen taak. Deze mensen met een voorgenomen koopintentie zullen bovendien bovengemiddeld beroep doen op de klantenservice, hetgeen extra inspanningen en hogere kosten met zich meebrengt. Alles overwegend loont het dus absoluut de moeite om meer ondersteuning te bieden voor mensen die op dit moment worden gehinderd in een online omgeving.
ADVERTENTIE
28 TOEKOMST VAN DE ECONOMIE
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
Be the change Opinie
De e-commercesector groeit. De coronapandemie heeft gezorgd voor een versnelling, steeds meer consumenten zijn gewend geraakt aan het gemak van online winkelen. We zijn meer buiten, vinden kwaliteit van leven belangrijker dan ooit en werken massaal vanuit huis. Dit heeft geleid tot veel nieuwe online shoppers (13,8 miljoen in 2021), veel nieuwe online winkels (+ 5.708 in 2021) en razendsnelle ontwikkelingen in de e-commercesector. Foto: Persfoto & Pexels
E
-commerce is een
groeimarkt vol innovatie en slagkracht. Vrijheid om te innoveren en ondernemen is essentieel, razendsnel schakelen en technologie omarmen ook. Thema’s als arbeidsmarkt, duurzaamheid, digitale transformatie, trust en fraude gaan steeds meer de agenda van de retailer bepalen. Aan de horizon zien we dat Artificial Intelligence een nog grotere rol gaat spelen en dat voice-technologie meer en meer als vanzelfsprekend zal worden beschouwd. De concurrentie komt van alle kanten, vanuit zowel binnen- als buitenland en vanuit businessmodellen
die we nu misschien nog niet eens goed kennen. Denk aan de metaverse, dichterbij dan je denkt. Thuiswinkel.org helpt on-
digital futureproof te worden en te blijven. Dat doen we onder andere door met Thuiswinkel e-Academy de Nederlandse e-commerce-opleidingen actueel en relevant te maken en e-learnings te ontwikkelingen voor studerend en werkend talent. dernemers
Durf te dromen, maar vooral ook te doen. Creëer zelf de toekomst van de retailsector. de sector ook door ons in te zetten op verduurzaming. We kunnen de sector alleen duurzamer maken als we e-commerce-ondernemingen én consumenten informeren over de meest duurzame optie. Dat doen we via onderzoeken, handleidingen op het gebied van verpakken en onze Bewust Bezorgd-tool die de CO2-uitstoot meet van pakketverzending. Steeds meer consumenten vragen namelijk een duurzame strategie van bedrijven. Zo blijkt uit een steekproef onder consumenten dat de meesten van hen de voorkeur geven aan herbruikbare verpakkingen Maar we helpen
en dat bijna de helft daar ook iets meer voor wil betalen. Bedenk hoe je verpakkingsmateriaal kunt reduceren, hergebruiken of recyclen. Bedenk hoe je zo optimaal mogelijk en met weinig CO2-uitstoot je pakketjes kunt bezorgen. Retailers moeten inspelen
op veranderende marktomstandigheden om klanten tevreden te houden. Data speelt hierin een belangrijke rol. Data die je van je klanten krijgt, van de leveranciers én van je bezorgers. Met die data kun je het aanbod persoonlijker maken voor de consument, waardoor je ze beter van dienst kunt zijn. Maar het is vervolgens ook cruciaal om verantwoordelijk, netjes en veilig met die data om te gaan. Online winkelen kan namelijk alleen bestaan vanuit vertrouwen van de consument. Vertrouwen dat je netjes met zijn persoonsgegevens omgaat, dat de betaling goed verloopt en dat het pakketje netjes bij hem aankomt. Het vertrouwen dat je kunt stimuleren door je aan te sluiten bij Thuiswinkel Waarborg.
Vrijheid om te innoveren en ondernemen is essentieel, razendsnel schakelen en technologie omarmen ook. groeien en mee met de nieuwe consument? Dan kun je niet meer afwachten. Durf te dromen, maar vooral ook te doen. Creëer zelf de toekomst van de retailsector. Dat hoef je niet alleen te doen. Online is een grote community, met allemaal mensen die de sector willen helpen groeien, verbeteren, verduurzamen en veiliger maken. Sluit je aan bij deze community. Neem het voortouw en be the change! Wil je blijven
Marlene ten Ham Directeur Thuiswinkel.org
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
Een webshop overnemen of verkopen? Laat je goed adviseren! E-commerce Veel online ondernemers zijn gestart met niets en bouwden in de loop der jaren hun onderneming steeds verder uit tot een bloeiende webwinkel. Lange tijd was dat ook de enige mogelijkheid, maar nu de markt volwassener geworden is wordt het ook steeds interessanter om een webshop over te nemen. Tekst: Marjon Kruize
W
beginjaren een webwinkel oprichtte, was met een goed assortiment of kennis van onlinemarketing al snel de beste in zijn markt. Maar e-commerce is inmiddels flink gegroeid en om je te onderscheiden moet je van goeden huize komen. Dat maakt dat het steeds interessanter wordt om een webshop die reeds goed loopt over te nemen. Deze webshops hebben hun sporen verdiend, de kinderziektes zijn eruit en nieuwe spelers kunnen versneld tot de markt toetreden. Ook bestaande spelers mengen zich in de strijd, omdat een overname concurrentievoordeel biedt. ie in de
Een webshopovername is
maatwerk. Dat begint al bij de koper, want iedere koper is natuurlijk anders.
Als verkoper moet je hier rekening mee houden. Het is goed te weten met wie je aan tafel zit, waar deze persoon naar zoekt en welke waarde jouw webwinkel voor hem vertegenwoordigt. Volgens het Webshopovername Handboek zijn er drie soorten kopers. Allereerst zijn er de strategische kopers die bijvoorbeeld een concurrent overnemen, of een partij die met de overname een nieuwe markt wil betreden of concurrentievoordeel wil bijkopen. Daarnaast heb je de particuliere koper die zijn eerste webwinkel over wil nemen, omdat hij of zij besloten heeft deze zelf niet te gaan maken. En als laatste zijn er nog de investeerders, hoewel dit bij webshops minder vaak voorkomt omdat investeerders meestal niet zelf deelnemen aan de dagelijkse werkzaamheden van het bedrijf. Vooral strategische door webshophouders die hun concurrent overnemen komen in de e-commerce wereld veel voor. Andermans bedrijf overnemen kan
namelijk diverse voordelen bieden. Zo wordt je marktaandeel door de aankoop van andermans webshop aanzienlijk vergroot. Daarnaast is het volgens het Webshopovername Handboek vaak voordelig voor je winstmarge, omdat er door een groter volume betere inkoopafspraken
gemaakt kunnen worden. En natuurlijk schakel je hiermee ook een directe concurrent uit. Daarnaast biedt het voordelen omdat je organisatiekosten kunt delen over een grotere omzet. Denk aan overheadkosten als de klantenservice, het magazijn en IT-kosten. En als laatste is het risico op een slechtlopende webshop natuurlijk veel kleiner wanneer je een goedlopende winkel overneemt dan wanneer je zelf begint en alles nog moet opbouwen.
Om een bedrijf over te kunnen nemen, moet er natuurlijk wél aanbod zijn. De redenen om een webshop over te dragen, zijn even divers als de motieven van verschillende kopers. bedrijf over te kunnen nemen, moet er natuurlijk wél aanbod zijn. De redenen om een webshop over te dragen, zijn even divers als de motieven van verschillende kopers. Veelvoorkomende redenen volgens het Webshopovername Handboek zijn de wens om Maar om een
een carrièreswitch te maken, simpelweg te cashen of de noodzaak voor een investering in een ander project van de ondernemer. Daarnaast wordt toch ook pensioen steeds vaker genoemd.
3
TOEKOMST VAN DE ECONOMIE 29
Vragen over...
productfotografie
Lennart Stachowitz Director Operations Orbitvu
E-commerce De e-commerce markt heeft de afgelopen jaren een enorme groei doorgemaakt. De coronacrisis heeft nog eens voor een extra versnelling gezorgd. Door de toename van online aanbieders is het steeds moeilijker geworden om je te onderscheiden van de concurrent. En hoe breng je de fysieke winkelbeleving nu zo goed mogelijk naar een online platform? Tekst: Féline van der Linde
kortom divers, maar een overname kan zowel voor koper als verkoper een enorme stap in de juiste richting zijn. Zorg dat je je bij overname goed laat informeren en adviseren en maak duidelijke afspraken. Het Handboek beschrijft het volledige overnameproces in 5 overzichtelijke stappen met duidelijke instructies. Zorg dat je voorbereiding goed op orde is en weet wat je waard bent. Dan kan een overname een groot voordeel bieden. De redenen zijn
Winactie Wil jij je zelf goed voorbereiden op de aankoop of de verkoop van een webshop? Contentway geeft 25 gratis Webshopovername Handboeken weg t.w.v. €1.000. Stuur een mailtje met je gegevens naar winactie@ contentway.nl: de eerste 25 reacties ontvangen gratis het Handboek.
Is een goede productpresentatie voor iedere ondernemer noodzakelijk? “De coronacrisis heeft laten zien dat je als ondernemer zonder online aanbod moeilijk kan blijven concurreren. Heel veel ondernemers en daarmee ook concurrenten bevinden zich online en moeten ‘vechten’ voor hun klanten. De ondernemer die zijn product zo goed mogelijk weergeeft wekt vertrouwen bij de consument en kan zelfs retourzendingen voorkomen. Een schoen die terug wordt gestuurd omdat de kleur in het echt anders is, kun je voorkomen met een goede productpresentatie. En waar vroeger alleen kleding of boeken online te vinden waren is elke type ondernemer nu online te vinden, zelfs de technische groothandels zijn in opkomst online en daarmee is de concurrentie enorm toegenomen. Wil je online blijven concurreren dan is het zaak je te onderscheiden met kwalitatief goede productpresentaties.” Waarmee kunnen ondernemers zich online onderscheiden? “Het onderscheiden van de concurrent kan met goed en eigen beeldmateriaal. Foto’s van een goede kwaliteit en een uniforme manier van presenteren qua achtergrond en productuitlijning leiden tot een overzichtelijke website en het wekt vertrouwen van de consument. Laat je in de beelden zien wat de consument ook in de in de winkel zou zien of geef je de consument de mogelijkheid om zelf te bepalen wat hij of zij wil zien van het product door de inzet van 360 graden presentaties dan kun je je als ondernemer echt onderscheiden.” Hoe kunnen ondernemers een goede productfoto maken? “Ondernemers kunnen dit doen door een professionele fotograaf in te huren, maar daarmee verlies je heel veel tijd. Een fotograaf moet namelijk de achtergrond photoshoppen, bewerken en het product uitsnijden en dat kost tijd. Maar ben jij een ondernemer in bijvoorbeeld de mode-industrie dan wil je een nieuwe collectie gelijk online kunnen zetten met mooie foto’s en/of video’s. Daarom is geautomatiseerde productfotografie met draaiplateau en hoge kwaliteit camera een goede oplossing. De ondernemer is hiermee zelf in staat om vrijstaande 2d en 360 graden productpresentaties te maken van een goede kwaliteit waarbij de kleur en textuur goed worden weergeven.” ADVERTENTIE
eXPerTs
in Overnames & e-commerce
350 bedrijven te koop
Transacties vanaf €1mln
30.000 actieve kopers
Persoonlijke aanpak
Shops, sites en verkoopaccounts
1000+ succesvolle deals
No cure, no pay
Verkooptrajecten op maat
Gratis intake voor verkopers! Vraag direct aan op onze website.
Benieuwd naar jouw bedrijfswaarde? Gratis waardering op onze website!
www.webshopovername.nl
www.overnameadvies.nl
30 TOEKOMST VAN DE ECONOMIE
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
Doorbouwen en koers houden Opinie
De bouw en infra bevinden zich in woelig vaarwater. De coronagolf is nog maar nauwelijks van het dek gespoeld of de volgende golf, die van de Oekraïne-oorlog, diende zich aan. In zulke moeilijke omstandigheden is stuurmanskunst vereist en moet de koers duidelijk zijn. Foto: Persfoto
G
elukkig is de
eindbestemming bekend. Nederland en dus ook onze gebouwde omgeving moet duurzamer, het is alle hens aan dek om de afspraken uit het klimaatakkoord na te komen. Minister De Jonge wil daarnaast samen met de markt in 2030 een kleine miljoen huizen erbij gebouwd hebben en ook ligt er veel werk om ons land mobiel te houden. Om die doelen te halen moeten we blijven bouwen. Dat klinkt als een open deur, maar vaak zijn dingen die makkelijk klinken niet zo simpel. Om met de woorden van een groot ‘filosoof ’ te spreken: “Je gaat het pas zien als je het door hebt.” Ik leg het u graag uit. infrasector zit te springen om nieuwe mensen. De vraag is groot en onze capaciteit is beperkt. Gelukkig is de bouw innovatief en groeit de arbeidsproductiviteit onder meer door de grote investeringen in fabrieksmaDe bouw- en
tig bouwen. Dat neemt niet weg dat we de capaciteit zo optimaal mogelijk moeten inzetten. De geringe ruimte op het elektriciteitsnetwerk zit de versnelling van de energietransitie in de weg. Het prioriteren van aansluitingen is nodig. Dus eerst woningen en maatschappelijke instellingen aansluiten, dan pas datacentra. En ook de vergunningverlening voor het versterken van het net kan beter. Door trage procedures dreigt het elektriciteitsnetwerk de opschaling van de woning-
bouw en de verduurzaming van de gebouwde omgeving niet bij te kunnen benen en zelf dwars te zitten. Dat moet sneller.
De mobiliteit in Nederland dreigt het slachtoffer te worden. Nieuwe woonwijken en de ontsluiting hiervan staan onder druk.
ook op voor de infrastructuur. Stikstof is nog steeds een probleem dat niet is opgelost. Infraprojecten bedoeld om knelpunten in onze mobiliteit op te heffen komen niet op de markt door gebrek aan stikstofruimte. Geld lijkt niet langer het probleem. In het coalitieakkoord zijn immers miljarden uitgetrokken om dit op te lossen. Maar een gericht plan van aanpak is er nog steeds niet. De mobiliteit in Nederland dreigt het slachtoffer te worden. Nieuwe Iets soortgelijks gaat
woonwijken en de ontsluiting hiervan staan onder druk. De capaciteit bij bouwers dreigt nu niet optimaal benut te worden, terwijl het werk zich opstapelt. oorlog in Oekraïne. De oorlog is natuurlijk verschrikkelijk voor de inwoners van dit land, en tegelijkertijd is er in de rest van Europa veel onzekerheid over de gevolgen van de oorlog. Aangezien brandstof- en materiaalprijzen door het dak gaan, aarzelen Daarbovenop komt de
opdrachtgevers om werk in de markt te zetten en ook opdrachtnemers tekenen niet graag in. De contractverlening dreigt te stokken en de bouwproductie daardoor ook. Dit wil niemand. Als prijsstijgingen niet kunnen worden gedeeld, zal de productie volledig stilvallen. Daarom moeten opdrachtgevers en opdrachtnemers met elkaar in gesprek en de risico’s samen beheersen. Dat hebben we eerder ook succesvol gedaan in tijden dat het spannend was. Dat kan en moet nu ook. Dus doorbouwen en koers houden, dan komt het met die mooie ambities ook goed.
Gelukkig is de bouw innovatief en groeit de arbeidsproductiviteit onder meer door de grote investeringen in fabrieksmatig bouwen. Maxime Verhagen, Voorzitter Koninklijke Bouwend Nederland
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
32 TOEKOMST VAN DE ECONOMIE
Spin in het web bij projectontwikkeling Vastgoed & Bouw
een van de initiatiefnemers van de Actieagenda Wonen, een oproep van 34 maatschappelijke organisaties uit 2021 om het woningbouwbeleid aan te passen en gelden vrij te maken voor (betaalbare) woningbouw.
In de samenwerking tussen overheid en ontwikkelaars bij project- en gebiedsontwikkelingen is volop werk te verrichten.
Het is nodig, zegt
Uitzetter. “We zitten bij gemeenten aan tafel, omdat samenwerking essentieel is bij project- en gebiedsontwikkeling. Ze hebben vaak te weinig deskundige mensen die echt knopen kunnen doorhakken en nieuwe projecten tot realisatie kunnen brengen. Veel mensen zijn bij gemeenten vertrokken in de afgelopen 10 jaar. Dat moet echt anders.”
Tekst: Mark van der Heijden Foto: Persfoto
“
NEPROM is als de
spin in het web. Onze leden werken vroegtijdig, op risico en vaak langjarig met gemeenten samen om goede plekken te maken voor wonen, werken, winkelen en recreëren. Daarbij spelen we tegelijkertijd in op de uitdagingen van klimaat, water, biodiversiteit en energie. En daar zijn lessen uit te halen.”
Er zijn te weinig locaties waar we versneld voldoende woningen kunnen realiseren om het woningtekort in te lopen. Daar moet het kabinet nú werk van maken. NEPROM biedt daarvoor ver-
schillende innovatieprogramma’s. “Als we vooruitstrevend willen zijn en klimaatadaptief en circulair willen bouwen, dan heeft dat gevolgen voor
om bijvoorbeeld een bedrijventerrein een andere bestemming te geven. Niet voor niks roert het bedrijfsleven zich, bedrijven voelen zich de stad uit gedreven. Het is daarom van
belang dat ook gemeenten weten wat realistisch is. “Het is vrij optimistisch te denken dat je een gebied binnen enkele jaren kan ‘verkleuren’. Ruimte maken voor voorzieningen, bedrijven, natuur, klimaatadaptie, energietransitie en infrastructuur; dat ligt allemaal op het bord van de ontwikkelaar. En dan moet het ook nog een plek zijn waar mensen willen wonen.”
“Er zijn bijvoorbeeld te
Desiree Uitzetter Voorzitter NEPROM
de ontwikkelaar. Wij willen met kennis van de uitvoering bijdragen aan nieuwe wet- en regelgeving ten behoeve van de noodzakelijke transitie.” De vereniging bundelt
kennis, ontwikkelt deze door en kijkt vanuit de eigen ervaring vooruit naar wat er in de nabije toekomst nodig is. De verdichting van steden, bijvoorbeeld, werpt nieuwe vragen op, over mobiliteit en vergroening. “De extra aandacht voor inbreiding hebben we al in 2016 beetgepakt. We initieerden het programma Stedelij-
ke Transformatie, waarin onder andere gemeenten en ontwikkelaars samenwerken aan het versnellen en opschalen van transformatie. Bij de uitvoering komen veel zaken kijken die je beter in goede samenwerking tot een oplossing kunt brengen.” De noodzakelijke kennis voor
project- en gebiedsontwikkeling, deelt NEPROM onder haar leden en daarbuiten. Met diverse kennisbijeenkomsten en opleidingen draagt zij bij aan de professionalisering van spelers in het veld van vastgoedontwikkeling.
Wij willen met kennis van de uitvoering bijdragen aan nieuwe weten regelgeving ten behoeve van de noodzakelijke transitie. Daarnaast lobbyt NEPROM
richting overheden en politiek voor beleid en wetgeving, waardoor de sector maximaal maatschappelijke waarde kan toevoegen. Zo is NEPROM
weinig locaties waar we versneld voldoende woningen kunnen realiseren om het woningtekort in te lopen. Daar moet het kabinet nú werk van maken. Gemeenten hebben daar vaak onvoldoende capaciteit voor. Soms nemen ontwikkelaars taken over van gemeenten, zoals bijvoorbeeld het maken van een bestemmingsplan. Het is de vraag of dat een oplossing voor de lange termijn is. Er is ons veel aan gelegen dat gemeenten ook weer volledig op kracht komen.” Het belang daarvan wordt
alleen maar groter nu gemeenten vooral binnen de stadsgrenzen zoeken naar ruimte voor nieuwe woningen. Het vraagt veel kennis en kunde
Feiten Desiree Uitzetter heeft voor VRO-minister Hugo de Jonge nog ongevraagd advies. “De huidige woningopgave is vooral een verstedelijkingsopgave, die over wonen gaat en tegelijkertijd over het toevoegen van natuur, energietransitie, water, klimaatadaptatie en mobiliteit. Het is dé kans om deze thema’s gezamenlijk en gelijktijdig op te pakken.”
AKRO CONSULT – PARTNER CONTENT
Samenwerking tussen partijen in gebiedsontwikkeling is essentieel
Akro consult is een procesmanagement- en kennisbureau op het gebied van vastgoeden gebiedsontwikkeling. Al meer dan vijf endertig jaar werken zij aan een duurzame en hoogwaardige inrichting van Nederland. Gecompliceerde projecten op gang brengen, haalbaar maken en waar nodig weer losstrekken behoort tot de specialiteiten van Akro Consult.
Niche “Wanneer een project of contract ingewikkeld wordt of beoordeeld moet worden dan komen wij om de hoek kijken”, vertelt Patrick Esveld, partner bij Akro Consult. “Is het niet duidelijk waarom een project vastloopt, of loop je tegen de complexiteit van de wereld van vastgoed- en gebiedsontwikkeling aan, dan brengen wij met onze kennis en kunde toegevoegde waarde. Ook in het geval van een project dat nog helemaal niet is gestart worden wij ingeschakeld om te kijken wat strategisch mogelijk en haalbaar is.” Woningbouw Op dit moment is er te veel vraag en te weinig aanbod van woningen op de woningmarkt, gaat Esveld verder. “Maar de problemen op de woningmarkt reiken nog veel verder. Want hoe zorgen we ervoor dat de woningen betaalbaar blijven? Is er ruimte voor de honderd duizend woningen die er jaarlijks eigenlijk bij zouden
moeten komen? We zien momenteel dat er aan veel te weinig projecten wordt gewerkt. Op deze manier is een miljoen woningen realiseren in 10 jaar tijd niet haalbaar. Dit omdat er in de praktijk 101 redenen te verzinnen zijn waarom een project niet door kan gaan of stil komt te liggen. Elk project is weer maatwerk en steeds vaker een complexe opgave, denk bijvoorbeeld aan de enorme hoeveelheid partijen die bij een woningproject betrokken zijn.” Samenwerking Bovendien worden er geen grote locaties meer aangewezen, zoals in de jaren negentig met de Vinex-wijken het geval was, en worden de locaties die worden aangewezen voor projecten steeds ingewikkelder. “Er moeten veel woningen komen, waar niet veel vrije ruimte voor is en per definitie is het een ingewikkeld proces om bouwambities tot uitvoering te krijgen. Wij brengen partijen bij elkaar en zorgen ervoor dat belemmeringen worden weggenomen. Gemeenten en marktpartijen die
samen een project realiseren spreken elkaars taal vaak niet en wij fungeren hier als verbindende schakel en zorgen ervoor dat partijen effectiever samenwerken.” Partnerselectie Om vroeger in het proces met de juiste partij aan tafel te komen is in de laatste Reiswijzer Gebiedsontwikkeling de Partnerselectie geïntroduceerd. In plaats van een plan uitvragen, wordt een samenwerking uitgevraagd met een (gebieds) ontwikkelaar. Een middel wat zorgt voor een effectieve samenwerking en daarmee bijdraagt aan de woningbouwversnelling. “Wil jij er daadwerkelijk voor zorgen dat woningen gebouwd gaan worden? Zorg er dan voor dat eisen, belemmeringen en onderhandelingen gestroomlijnd en overwonnen kunnen worden met behulp van een onafhankelijke professionele partij met kennis en kunde van zowel de marktpartijen als de gemeenten. Zo brengen we snelheid in de realisatie van woningprojecten en dragen we bij aan de gebiedsontwikkeling van de toekomst.”
Ga voor meer informatie naar www.akroconsult.nl/ reiswijzer “Wil jij er daadwerkelijk voor zorgen dat woningen gebouwd gaan worden? Zorg er dan voor dat eisen, belemmeringen en onderhandelingen gestroomlijnd en overwonnen kunnen worden met behulp van een onafhankelijke professionele partij met kennis en kunde van zowel de
ALLES WORDT DUURDER MAAR NIET BIJ MAKELAARSLAND Verkoop je huis nu voor
€ 995 TE KOOP TE K OOP
Dit actietarief geldt tot en met 30 april 2022 en is exclusief startpakket. Neem contact op en we vertellen je meer!
088 200 2060 | info@makelaarsland.nl
34 TOEKOMST VAN DE ECONOMIE
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
Niet meer bouwen voor de eeuwigheid Vastgoed & Bouw
Door gebouwen zó te ontwerpen dat je ze makkelijk kunt aanpassen, of zelfs verplaatsen, gaan ze veel langer mee: “Het klassieke idee van vastgoed moeten we loslaten.” Tekst: Paulien Derwort Foto: Peter Boer & Leon van Woerkom
Menno Rubbens Projectontwikkelaar & directeur bij Cepezedprojects
C
epezed uit Delft ont-
wikkelde, ontwierp en bouwde op deze manier onder andere de Tijdelijke Rechtbank in Amsterdam. Volgens directeur Menno Rubbens heeft deze manier van bouwen de toekomst: “Functies van gebouwen veranderen continu, zeker in deze tijd. Een rechtbank kan ook best ooit een school worden, en een kantoor een appartementencomplex. Ook corona dwingt ons tot meer flexibiliteit.” Rubbens ziet daarmee niet alleen duurzame voordelen, maar ook financiële. “Gebouwen krijgen een tweede, derde of vierde leven door circulair te bouwen. Dat maakt het een aantrekkelijkere investering. Er is zo veel minder kans op leegstand.” Circulair bouwen is veel
meer
Exterieur Tijdelijke Rechtbank.
dan alleen gebruikmaken van recyclebare materialen. “Het gaat erom dat je aan de voorkant beter nadenkt over het eindproduct”, zegt Rubbens. “Wij werken met specialistische makers die in de fabriek de onderdelen maken. Op de bouwplaats wordt eigenlijk alleen nog maar geassembleerd. Dat zorgt ervoor dat er minder fouten insluipen. Het heeft ook als voordeel dat er lokaal minder emissie van geluid, stikstof en fijnstof is.” Deze prefabricage dwingt tot een heel andere manier van ontwerpen: “We gaan uit van hoge kwaliteit materialen, we maken geen tijdelijke 'keet'. De rechtbank van Amsterdam bijvoorbeeld is echt een permanent gebouw, dat alleen tijdelijk als rechtbank diende.”
In Nederland zijn we gewend om monofunctioneel te bouwen voor de lange termijn, maar in de praktijk werkt dat niet zo. De Tijdelijke Rechtbank heeft
Cepezed samen met Duprie ontwikkeld, ontworpen en gebouwd. Het gebouw wordt nu door Lagemaat gedemonteerd en verplaatst naar Enschede, waar het een bedrijfsverzamelgebouw wordt. Rubbens: “In zo'n flexibel gebouw worden 'droge knopen' materialen zo min mogelijk met elkaar verweven zodat ze makkelijk te demonteren zijn. Ook kunnen de onderdelen zoals de gevel en de binnenwanden los van elkaar worden gemonteerd. Elk onderdeel heeft een
Menno Rubbens werd uitgeroepen tot ‘Circular Hero 2022’ vanwege zijn inzet voor de circulaire transitie.
andere levensduur. Als iets aan vervanging toe is, hoef je niet gelijk alles af te schrijven. Ook kun je makkelijk wanden verplaatsen. We zorgen voor overdimensionering: hoge plafonds zodat je genoeg ruimte hebt om de functie van een ruimte te wijzigen.”
Functies van gebouwen veranderen continu, zeker in deze tijd. Een rechtbank kan ook best ooit een school worden, en een kantoor een appartementencomplex. Volgens Rubbens wordt deze
manier van circulair bouwen steeds belangrijker. “In Ne-
derland zijn we gewend om monofunctioneel te bouwen voor de lange termijn, maar in de praktijk werkt dat niet zo. Wij zien de onzekerheid die de toekomst meebrengt niet als vijand, maar omarmen die juist. Dat is waarom oude binnensteden zo charmant zijn: ze zijn organisch zo gegroeid. Een grachtenpand kan een woning zijn, een winkel of kantoor. Dat maakt de omgeving levendig. Met circulair en flexibel bouwen brengen we dat principe weer terug.” Daarbij is deze manier van bouwen wezenlijk anders dan recycling. Rubbens: “Met recycling ga je van een hoogwaardig product terug naar de grondstof, om er vervolgens iets nieuws van te maken. Maar dit is veel efficiënter. Bouwelementen die je demonteert zijn direct en op hetzelfde niveau inzetbaar voor nieuwe bouwwerken.”
Trap Tijdelijke Rechtbank.
Met recycling ga je van een hoogwaardig product terug naar de grondstof, om er vervolgens iets nieuws van te maken. Ook voor de overheid,
grondbezitters en projectontwikkelaars ziet Rubbens voordelen. “Je hoeft niet meer bang te zijn om een project te starten met een einddatum. Kijk naar de verdozing van het landschap. Die distributiecentra zijn over 15 jaar wellicht niet meer nodig. Zet ze tijdelijk neer, en geef de ruimte na een aantal jaar een mooie nieuwe bestemming. De bebouwde omgeving heeft behoefte aan die flexibiliteit.
Daarmee nemen we afscheid van de wegwerpcultuur in de bouw er hoeft minder gesloopt te worden. Het klassieke idee van vastgoed is dat je iets ontwikkelt voor de eeuwigheid. Dat idee moeten we loslaten.”
Feiten Menno Rubbens is bouwkundige, architect en projectontwikkelaar. Tijdens de week van de circulaire economie, georganiseerd door het ministerie van I&W, MVO Nederland, Het groene Brein, VNO-NCW en MKB-Nederland werd hij uitgeroepen tot ‘Circular Hero 2022’ vanwege zijn inzet voor de circulaire transitie.
Ode Apartments: laatste appartementen vanaf € 1.180.000 in Amsterdam Op de mooiste plek van Amsterdam, met zicht op het Oosterdok en met het centrum aan je voeten zijn nog enkele exclusieve appartementen beschikbaar. Het aanbod bestaat uit drie- en vierkamerappartementen van 126m2 met een buitenruimte. Vanuit de appartementen kijkt je uit over het water richting NEMO Science Museum en het Marineterrein. Enkele appartementen worden casco opgeleverd; de overige met hoogwaardig sanitair en tegelwerk in de badkamers en toiletten. De prijzen beginnen bij € 1.180.000 (v.o.n.), op basis van jaarlijkse erfpachtcanon. Onder het gebouw kunt u een eigen parkeerplek kopen voor € 80.000. De bouw is in volle gang. De appartementen worden eind 2022 / begin 2023 opgeleverd.
Gemak dankzij servicemanager en slim huissysteem In Ode Apartments is op vaste tijden een servicemanager aanwezig. Voor het begeleiden van de verhuizers, verhelpen van storingen, aannemen van pakketjes of het laten stomen van uw kleding. Nog meer gemak biedt het slimme huissysteem. Via uw telefoon of tablet kunt u de verwarming, de ventilatie en mogelijk ook de verlichting en de geluidsinstallatie in uw appartement bedienen. Bovendien ziet u op beeld wie er bij u aanbelt. Een veilig gevoel, dat nog eens wordt versterkt door de aanwezigheid van de servicemanager.
Meer weten over Ode Apartments? Kijk op de projectsite: www.ode-apartments.nl Of bel: Broersmasma Nieuwbouw (020-305 97 88) of Eefje Voogd (020- 305 05 60)
36 TOEKOMST VAN DE ECONOMIE
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
Een plan met toekomst Vastgoed & Bouw
Vastgoedtalent van het Jaar 2021 Paul Oligschläger won die prijs met zijn visie op de hybride werkplek, waarin kantoor en thuis allebei belangrijk zijn. Bijzonder, want Oligschläger adviseert tot nu vooral klanten in het woningsegment. “Waar ik mij mee onderscheid, is dat ik van nature een breed perspectief heb en gericht ben op innovatie.” Tekst: Mark van der Heijden Foto: Persfoto
E
Paul Oligschläger, manager Real Estate Advisory bij KPMG, vroeg hem een aantal jaar geleden naar innovaties in de vastgoedmarkt. “Ik begon daarop heel simpel met een online zoekopdracht. We dachten dat die informatie voor veel klanten interessant zou zijn en hebben dat toen uitgebreid.” en klant van
de Real Estate Innovations Overview, een overzicht van meer dan 500 innovaties voor vastgoed. “Vanuit KPMG probeer ik daarmee zo de markt te inspireren. Innovatie is een lastig begrip, zeker in de vastgoedwereld. Door voorbeelden op een rij te zetten, maken we het concreet voor onze klanten.” Die uitbreiding werd
het werk van Oligschläger om draait. “Ik adviseer niet als makelaar over bepaalde transacties, Dit is waar
maar help bedrijven zodat zij hun primaire activiteiten beter kunnen doen. Er komt veel op de vastgoedsector af. Het woningtekort is gigantisch, in 2050 moet alles CO2-neutraal zijn, er komt voortdurend nieuwe wet- en regelgeving aan. En zo kan ik nog tien onderwerpen opnoemen.” innovatieve oplossingen is terug te zien in zijn visie op de hybride werkplek van de toekomst. Daarin kan een medewerker vanachter zijn computer door een digitale kopie van zijn kantoor wandelen en spreken met collega’s. Het kantoor zelf wordt een plek waar medewerkers willen zijn; omdat de koffie er beter is, de sportschool zich in de kelder bevindt én je er ongestoord kunt werken of samenwerken. Zijn interesse in
Innovatie is een lastig begrip, zeker in de vastgoedwereld. Door voorbeelden op een rij te zetten, maken we het concreet voor onze klanten. dit idee leverde hem de titel Vastgoedtalent van het Jaar 2021 op. “In mijn concept heb ik op een creatieve manier een oplossing gevonden voor uitdagingen in het hybride werken waar bedrijven nu tegenaan lopen. Ik was De uitwerking van
verrast dat ik gewonnen had, al maakte ik met vijf genomineerden natuurlijk een goede kans. Vanuit de hele KPMG-organisatie en zelfs buiten het vastgoeddomein is er vol enthousiasme op gereageerd.”
In mijn concept heb ik op een creatieve manier een oplossing gevonden voor uitdagingen in het hybride werken waar bedrijven nu tegenaan lopen. ook wat vreemd dat iemand die vooral gespecialiseerd is in het woningsegment een titel wint met de uitwerking van de werkplek van de toekomst. “Ik heb in ieder geval geen last van traditioneel denken”, zegt hij. “Waarmee ik mij onderscheid, is dat ik als consultant van nature een breed perspectief heb en gericht ben op innovatie.”
ga ik me in de toekomst meer op duurzaamheid in het vastgoed richten. Ik heb mijn MRE-thesis geschreven over CO2-neutrale vastgoedportefeuilles. De vastgoedsector moet verduurzamen en daar draag ik graag een steentje aan bij.” Hij besluit: “Daarnaast
met collega’s bezig met het verder uitwerken van dit plan, omdat ik denk dat er toekomst in zit. De toekomst van werk is een strategisch vraagstuk waar veel bedrijven mee worstelen en vastgoed is daar een belangrijk onderdeel van. Het is een beetje toekomstmuziek, maar dat is juist nodig om onze klanten uit te dagen en te inspireren.”
Daan Reekers, CCO Adelaer Group
Investeren & Beursgang
De vastgoedsector heeft een dringende behoefte aan een manier om de groeiende financieringskloof te dichten. De laatste jaren is er een zeer duidelijke terugtrekkende beweging van de Nederlandse vastgoedfinanciers te zien, vooral van de Nederlandse banken. Hierdoor is er een financieringstekort op de vastgoedmarkt ontstaan. Het jaarlijkse financieringstekort wordt inmiddels geschat op meer dan drie miljard euro per jaar Tekst: Féline van der Linde Foto: Persfoto
Hoe kan het financieringstekort op de vastgoedmarkt worden opgelost? “Er zijn meerdere mogelijkheden. Door het financieringsproces te digitaliseren via een pan-Europees fintech-platform, wordt het makkelijker met meer aanbieders in geheel Europa vastgoed in Nederland te financieren. Dit kun je vergelijken met funda.nl toen zij haar intrede deed op de woningmarkt. Funda zorgde ervoor dat klant en aanbod elkaar op een efficiëntere manier kon vinden en er snelheid in het verkoopproces van woningen kwam. Het platform wordt ingezet als search engine voor vastgoedfinancieringen en zodat vastgoedinvesteerders en geldverstrekkers elkaar sneller weten te vinden.”
Het is misschien
“Ik ben nu
aan 3Vragen Daan Reekers
Paul Oligschläger Manager Real Estate Advisory bij KPMG
Het belang van goede collega’s is niet te onderschatten, zegt Paul Oligschläger. “Dat is de kracht van het werk dat we doen. Ik werk vanuit mijn vastgoedexpertise. Als ik adviseer over duurzaamheid werk ik samen met het duurzaamheidsteam; voor innovatie, met ons innovatieteam. Die combinatie van kennis maakt het sterk én leuk, want ik leer ook weer van mijn collega’s.”
Welke voordelen brengt deze vorm van vastgoedfinanciering? “Het platform brengt efficiëntie in data en proces en dat brengt de vastgoedmarkt voor professionals naar een hoger niveau. Het platform stelt vastgoedontwikkelaars in staat om hun project, naast de Nederlandse banken, te financieren met bijvoorbeeld buitenlandse banken, verzekeraars en pensioenfondsen. Er zijn gelukkig nog genoeg andere partijen (inmiddels al 984 geldverstrekkers in heel Europa, red.) die veel interesse tonen voor het financieren van Nederlands Vastgoed. Het is een bewezen dienst die inmiddels in het buitenland het afgelopen jaar al meer dan vijf miljard euro aan vastgoedfinancieringen heeft verstrekt. 64 procent hiervan is nog steeds bancair geld, 22 procent komt van alternatieve geldverstrekkers en 13 procent wordt verschaft vanuit Private Equity." Wat gaat het Loan Management Systeem toevoegen aan de financiering van de vastgoedmarkt? “Met het Loan Management Systeem, wat per 1 april 2022 in werking treedt, hebben klanten 24/7 toegang tot data over hun vastgoedfinanciering. Actuele managementinformatie, zoals debt reporting en cashflow modellen geven de klant een beter strategisch inzicht in zijn of haar vastgoedportefeuille. Ook voor adviseur en geldverstrekker is dit aantrekkelijk, omdat op deze manier beide partijen meer inzicht hebben in hun portefeuille, waardoor ze waarde kunnen toevoegen wat ervoor zorgt dat de partijen elkaar beter kunnen begrijpen.” ADVERTENTIE
Een buitengewoon landgoed Landgoed Wickevoort is een uniek woongebied aan de rand van Cruquis, net ten zuiden van Haarlem, omgeven door prachtig volgroeid groen in een historische omgeving. Op deze plek ontwikkelt AM een gevarieerd aanbod van duurzame woningen en appartementen én unieke Wickervoorter voorzieningen, zoals een eigen community, elektrische deelauto’s, deelgereedschap en centrale pakketboxen.
Voel je helemaal thuis Naast woningen en appartementen vind je hier volop groene wandelpaden, fruitbomen, dieren en natuurlijk veel verschillende voorzieningen. Bewoners van Wickevoort zijn zo onderdeel van het landschap. Dat maakt deze woonomgeving onderscheidend en het geeft een gevoel van verbondenheid. Bijzondere dynamiek Zelfregie onder bewoners, dat is waar het om gaat. Door woningen aan het landgoed toe te voegen waar de zorglocatie van SEIN is gevestigd, ontstaat er een bijzondere dynamiek. Hier ontmoet je ook de biologische Wickevoorter stadsboeren die hun zelf verbouwde producten verkopen in hun eigen winkel op het landgoed. De parkbeheerder stimuleert en ondersteunt bewoners om met elkaar initiatieven te nemen die bijdragen aan meer zelfregie, waarmee het woonplezier en de leefbaarheid op Wickevoort wordt vergroot.
Staat hier straks jouw droomhuis? De ontwikkeling van Wickevoort is in volle gang. Er zijn al circa 200 woningen gerealiseerd. In de verschillende woonvelden komen in totaal 750 woningen. Zowel vrijstaande en half vrijstaande woningen, herenhuizen, appartementen en vrije kavels. Geschikt voor starters, gezinnen en senioren die een groene omgeving net zo belangrijk vinden als een duurzame woning. Kijk op de website bij stand van zaken voor een compleet overzicht van het huidige en toekomstige woningaanbod.
www.wickevoort.nl
Bajeskwartier Amsterdam
Impressie The Robin
Green Urban Living
Wonen in een groene, gezonde en levendige stadswijk binnen de Ring van Amsterdam. Bajeskwartier wordt een duurzame wijk vlakbij de Amstel waar wonen, werken, leren, bewegen, beleven en verblijven samenkomen. Woontoren The Robin is in verkoop. Bekijk het aanbod op de website. Appartementen met een woonoppervlakte van 45 tot 116 m2. Beschikbaar vanaf € 410.000, V.O.N. (eigen grond).
bajeskwartier.com
38 TOEKOMST VAN DE ECONOMIE
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
‘We hebben behoefte aan goede voorbeelden’
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
Profiel
Langzaam, maar gestaag. Zo is de reis van Annemarie van Doorn met als eindbestemming een duurzaam gebouwde omgeving het best te omschrijven. Maar dat de eindbestemming bereikt zal worden, daarover mag geen twijfel zijn. “Het gevoel dat het moet, dat gaat echt niet meer weg.” Tekst: Jerry Huinder Foto: Persfoto
E
en kleine veertien
jaar geleden nam Annemarie van Doorn het initiatief om de Dutch Green Building Council op te zetten, een onafhankelijke maatschappelijke organisatie die de bouwbranche ondersteunt in het aanjagen en toepassen van innovatieve oplossingen, het leggen van verbindingen met de markt en overheid, en het delen van kennis over CO2-neutrale, circulaire, gezonde en klimaatadaptieve gebouwen en gebieden. Noodzakelijk, want zonder iets te doen aan de CO2-uitstoot van de gebouwde omgeving, heeft het slagen van het Klimaatakkoord weinig kans: maar liefst 39 procent van de CO2-uitstoot wereldwijd komt van de gebouwde omgeving. Terugkijkend op de afgelopen veertien jaar, is Van Doorn tevreden, maar: “Het gaat nog steeds te langzaam. Gelukkig zie ik het kantelmoment wel naderen, waarna het opeens heel snel zal gaan, met name op het gebied van energie, materiaalgebruik en klimaatadaptatie.” Waarom kijkt u tevreden
terug, als het na veertien jaar nog steeds te langzaam gaat?
“Omdat we in de gebouwde omgeving echt goede stappen maken. Toen ik startte, was er niks. Nu hebben we BREEAM (Building Research Establishment Environmental Assessment Method: een duurzaamheidskeurmerk voor het realiseren van duurzame gebouwen met minimale milieu-impact, red.), zijn we aan de klimaattafels bezig geweest, proberen we ons aan de afspraken van Parijs te houden. Iedereen vindt verduurzaming in de gebouwde omgeving tegenwoordig logisch, maar dat is niet altijd zo geweest. En natuurlijk lukt het niet altijd, maar het gevoel dat het moet, dat gaat echt niet meer weg.”
Het bedrijfsleven moet de grote gangmaker zijn, die zijn aan zet om het tempo erin te krijgen, maar de kaders moeten wel duidelijk zijn Was er een omslagpunt waarop u dacht: dit gaat niet meer weg?
“Ja, dat omslagpunt is nu, we zitten er middenin. Nu zien we hoe afhankelijk we zijn van Rusland en hoeveel impact prijsstijgingen hebben. En er was al corona, gecombineerd met een aantal milieurampen in de afgelopen zomers; al die factoren zorgen er echt voor dat iedereen zich er op dit moment
van bewust is dat het anders moet. We gaan een tijdperk in waarin je echt moet laten zien dat je goed bezig bent, omdat de gebruikers dat eisen én doordat alles heel snel op straat ligt. De wereld is zo transparant geworden dat bedrijven die niet meedoen, snel gezien worden. De tijd van greenwashing is wel voorbij. Er is straks geen andere keuze meer dan de duurzame keuze.” Tevreden dus, maar niet met het tempo. Is dat frustrerend?
“Ja, soms wel. Waar we behoefte aan hebben, zijn goede voorbeelden. Van projecten, mensen binnen de branche, financieringsmogelijkheden, internationale successen. Er wordt mij vaak gevraagd: geef me nou eens een voorbeeld van een goed circulair gebouw en ik merk dat ik dan te snel door mijn voorbeelden heen ben. Zelfde geldt voor een Paris Proof gebouw, die zijn nog moeilijk te vinden.” Wat is op dit moment het belangrijkste om voor elkaar te krijgen?
“Dat alle partijen echt invulling gaan geven aan het klimaatakkoord. We hebben daar allemaal onze handtekening onder gezet, en nu moet het gaan gebeuren. En dan kijk ik vooral naar de financiële sector, de investeerders. Vanuit de Europese Commissie wordt daar via de EU Taxonomy nu ook werk van gemaakt, met een label op investeringen: wat is nou echt een groene investering en wat niet? We moeten er naartoe dat investeerders alleen nog instappen in duurzame projecten, want dat betekent
dat we nog maar één kant op kunnen, de kant van groen. Duurzaamheid wordt nu nog niet altijd vanaf de tekentafel meegenomen en dat zal wel moeten. Het moet een integraal onderdeel zijn bij elk project, of het nou een renovatie of nieuwbouw is. Duurzaam moet vanaf het allereerste moment opgenomen worden in de eisen.”
Het moet behapbaar zijn, want daardoor wordt het bereikbaar. Zeker voor consumenten Moet duurzame keuze de gemakkelijkste keuze worden?
“Eens, dat is heel belangrijk. Wij zijn daar als organisatie ook veel mee bezig: hoe maak je een duurzame keuze nou makkelijk? Of je nou belegger bent, consument of een groot bouwbedrijf: we hebben allemaal gemak nodig. Het moet behapbaar zijn, want daardoor wordt het bereikbaar. Zeker voor consumenten. Mede hierom zijn we onlangs ook de Coalitie Duurzame Eindgebruikers Huisvesting gestart. We weten allemaal dat we iets moeten, maar hoe dat er dan precies uitziet, dat weten we niet. Die coalitie is bedoeld voor die stip op de horizon: wat zet echt zoden aan de dijk, waar moeten we naartoe? Wat is de route naar Parijs?” Mensen denken bij duurzaam bouwen vooral aan het verminderen van CO2-uitstoot. Is dat terecht?
“Nee. Als wij kijken naar
TOEKOMST VAN DE ECONOMIE 39
duurzaamheid, dan kijken we naar CO2, circulariteit, klimaatadaptiviteit en gezondheid. Al die factoren spelen minstens een even belangrijke rol. En vergeet betaalbaarheid niet. Want we kunnen de mooiste, duurzaamste gebouwen neerzetten, maar als het niet meer betaalbaar is voor de gemiddelde Nederlander, dan heeft het geen zin.”
wel duidelijk zijn. Gaan we voor waterstof ? Prima, dan houden we daar rekening mee, maar dan moet dat wel zo blijven. Als de overheid de kaders schept, dan neemt het bedrijfsleven wel het initiatief, daar ben ik zeker van. Daar staan alle signalen op groen.” Tot slot: over een jaar bestaat de Dutch Green Building Council 15 jaar. Wat zou u het liefst in uw speech
Waar moeten we aan den-
willen aankondigen?
ken bij klimaatadaptieve
“Wat ik dan echt hoop is dat het ons is gelukt om iedereen te helpen die op de een of andere manier ‘iets wil met duurzaam’. Dat iedereen die iets met duurzaam wil, een handelingsperspectief heeft.”
gebouwen?
“Gebouwen die overtollige regenval aankunnen, die hittebestendig zijn of gebouwen die bestand zijn tegen stormen, zoals we in februari hebben ervaren. Kortom, gebouwen die bestand zijn tegen weersextremen, veroorzaakt als gevolg van klimaatverandering. Dit is ook iets dat beleggers graag willen, dat ze kunnen laten zien dat ze investeren in bedrijven die naast Paris Proof ook climate proof zijn. Nu moeten de andere partijen nog mee, maar ik zie dat snel gebeuren. Een beetje cru gezegd misschien, maar nog één rampenzomer en iedereen staat in de rij om zijn gebouwen klimaatadaptief te maken. We zijn nu ook samen met de overheid bezig met een framework op te stellen over wat dat nou is: een klimaatadaptief gebouw. Daar is heel veel behoefte aan.” Wat verwacht u van het nieuwe kabinet op het gebied van duurzaam bouwen?
“Consistentie in beleid is het allerbelangrijkste. Het bedrijfsleven moet de grote gangmaker zijn, die zijn aan zet om het tempo erin te krijgen, maar de kaders moeten
Feiten Annemarie van Doorn is directeur van de Dutch Green Building Council. Daarmee wil ze de gebouwde omgeving duurzaam en dus toekomstbestendig maken. En dat is volgens haar hard nodig, want de branche is verantwoordelijk voor 40 procent van de CO2-uitstoot. Voorheen werkte ze als initiator en directeur van de Green Business Club Nederland en daarvoor weer jarenlang bij ABN AMRO, onder andere op de afdeling Corporate Sustainable Development.
ADVERTENTIE
Vlas: biobased, circulair én economisch alternatief
De toenemende aandacht voor onderwerpen als de energietransitie, duurzaamheid en reductie van CO2-uitstoot, om maar een paar voorbeelden te noemen, zorgen ervoor dat isolatie steeds belangrijker wordt. Om dit duurzaam te doen is het inzetten van materialen uit herwinbare natuurproducten, zoals vlas, van groot belang.
Isovlas in Oisterwijk is marktleider in de ontwikkeling, productie en verkoop van biobased isolatieproducten die gemaakt zijn van vlas. “Isoleren met vlas is al meer dan 80 jaar een gekend en beproefd alternatief”, vertelt Rogier van Mensvoort, eigenaar van het bedrijf. “Isovlas legt zich toe op de productie van dak- en gevelelementen met vlasvezel als gezonde en goed isolerende vulling. Isovlas Bouwisolatie is biobased, cradle to cradle, gemaakt van natuurlijke vlasvezel, duurzaam en CO2-neutraal.” De vlasvezel is van nature vocht- en temperatuurregulerend en sterk geluidwerend, waardoor het dus ideaal is om je woning er mee te isoleren. “Die milieuvoordelen zijn een mooie bonus”, aldus de Brabantse directeur. “De acceptatie van vlas als hoogwaardig isolatiemateriaal in de professionele bouwwereld is daar inmiddels een sprekend voorbeeld van. Bij Isovlas zijn we uiteraard al veel langer overtuigd van het product. Daarom hebben we veel tijd, geld en energie gestopt in biobased innovaties voor de bouw. Allemaal op basis van vlas.” Door de unieke structuur van de vezel houdt vlas niet alleen in de winter de warmte binnen, maar in de zomer ook de warmte buiten, vervolgt Van Mensvoort. “Het materiaal reguleert vocht op natuurlijk wijze, is licht, sterk en verwerkingsvriendelijk. Daarnaast is vlas circulair. Het heeft bovendien een onvergelijkbare CO2-balans. Hierdoor is vlas hét cradle to cradle materiaal: volledig herbruikbaar en natuurlijk afbreekbaar. Er gaat geen vezel verloren van vlas.” En, zoals gezegd, de vochtregulatie van vlas is ongeëvenaard. “Harde isolatie uit ‘niet-natuurlijke’, niet ademende grondstoffen brengt grote risico’s op inwendige condensatie met zich mee. En dus op schimmelvorming en een ongezond leefklimaat. Natuurlijke isolatiematerialen, zoals vlas in Isovlas, hebben een ‘ademende’ vochtregulering. Vochtproblemen zijn daardoor verleden tijd.” En de toekomst? Het is een droom om vlas als een standaard product in de markt te krijgen. Isovlas is inmiddels een volwassen A-merk met producten voor bouwisolatie, na-isolatie en elementenbouw, maar er zijn nog grote stappen te maken. Het momentum is nu gunstiger dan ooit tevoren.”
Weten hoe jij vlas kan inzetten? Kijk dan op isovlas.nl
40 TOEKOMST VAN DE ECONOMIE
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
De energietransitie: nu een belangrijke factor in vastgoed Vastgoed & Bouw
De energietransitie heeft een enorme impact op het vastgoed in Nederland. Al jaren is de vastgoedsector bezig met verduurzaming. Financiers sorteren voor op duurzaam vastgoed en beleggers investeren bij voorkeur alleen nog in duurzaam vastgoed. Is een gebouw niet duurzaam dan moet er voor beleggers en financiers een plan liggen voor het verduurzamen van het gebouw voor de toekomst. Tekst: Féline van der Linde Foto: Pexels
“
De afgelopen jaren zijn
er al talloze stappen ondernomen om het vastgoed te verduurzamen. Maar nog altijd heeft de energietransitie in het vastgoed geen grote vlucht genomen”, vertelt Tom Berkhout, hoogleraar vastgoed bij Nyenrode Business Universiteit. “Wel zijn de duurzaamheidseisen de afgelopen jaren in rap tempo aangescherpt. Nog strengere wet- en regelgeving zorgen ervoor dat gebouweigenaren zich nu gaan afvragen wat ze moeten doen met hun vastgoed. Gaan zij mee in de duurzaamheidseisen of niet? Kan de gebouweigenaar zich
die investeringen wel veroorloven en wat betekent dat voor de gebruiksduur van het gebouw? Gaat die investering wel renderen? Wat als de gebouweigenaar besluit niet duurzaam te gaan investeren? En wat doet dat met de waarde van het gebouw?” Je ziet dan ook dat veel
gebouweigenaren zich op dit moment hierover laten adviseren, gaat Berkhout verder. “Het belangrijkste is het inwinnen van deskundig advies over het verduurzamen van gebouwen. Als gebouweigenaar is het niet gek als je geen verstand hebt van verduurzaming en wat dat je kan opleveren of kosten. Door alle opties op tafel te leggen krijgt de gebouw eigenaar een goed beeld van de mogelijkheden. Daarnaast is het goed te bedenken wat de alternatieven zijn.Moeten ze het vastgoed afstoten nu het nog kan of grote duurzame investeringen gaan doen? ” Tegelijkertijd zullen een
aantal gebouweigenaren denken dat het wel zal loslopen wat betreft de duurzaamheidstrend in het vastgoed. “Daar zit misschien wat in, maar ook afnemers van de producten, het vastgoed, en huurders gaan zich steeds vaker afvragen hoe het nu precies staat met de duurzaamheid van het gebouw wat ze huren. De thematiek is dus niet alleen ingegeven door regelgeving vanuit de
overheid. Daarnaast kijken we in Nederland nog altijd tegen een enorm woningtekort aan. Elk jaar wordt er wel weer geroepen dat er een miljoen nieuwe woningen bij moeten komen. Het komt er op neer dat Nederland volgebouwd moet worden met woningen om het woningtekort op te lossen, maar vanwege de stikstofcrisis is dit niet mogelijk. “Bestaande woningen worden nu voor enorme bedragen verkocht. Heeft een eigenaar dan ook nog het geld om het gebouw op termijn te verduurzamen? Kan een overheid die financiële druk wel op eigenaren leggen?”
Met de huidige inflatie en lage rentestand levert het sparen bij de bank niets op en daarom wordt er massaal gezocht naar mogelijkheden in vastgoed. “Tijdens de colleges die
ik geef voor financieel georiënteerde adviseurs komen momenteel twee zaken duidelijk naar voren”, aldus Berkhout. “Dat zijn de verduurzaming en het beleggen in woningen. Met de huidige inflatie en lage rentestand levert het sparen bij de bank niets op
Al jaren is de vastgoedsector bezig met verduurzaming.
en daarom wordt er massaal gezocht naar mogelijkheden in vastgoed. Zo is er bijvoorbeeld, ingegeven door de coronacrisis en de afnemende interesse in fysieke winkels een toenemende vraag naar winkelpanden die vervolgens als woningen worden verhuurd.” Hoe gaat de ECB
(de Europese Centrale Bank) de komende jaren opereren met betrekking tot het vastgoed?
“Dat is dé vraag. De rente lijkt nu in rap tempo te moeten gaan stijgen. En die rente moeten de woning- en gebouweigenaren gaan betalen. Er moet dan waarschijnlijk meer betaald gaan worden voor een woning en een investering wordt duurder. Desalniettemin zal de vraag naar woningen ongekend hoog blijven, vanwege het grote tekort. Maar wie kan en wil er dan nog een woning betalen in de toe-
komst in combinatie met de gevraagde duurzaamheidseisen? Bovendien is de inflatie nog niet weg en stijgen de lonen vooralsnog niet mee. Dit alles zal zijn weerslag hebben op de prijsvorming. Hoe de vastgoedmarkt zich gaat ontwikkelen is dan ook lastig te zeggen, maar één ding is zeker: de vraag naar woningen en gebouwen zal hoog blijven.”
ADVERTENTIE
Flexibelere kantoorhuisvesting met Workplace Analytics Sinds het begin van de coronacrisis staat de werkplek hoog op de agenda. En in de huidige ‘war-for-talent’ moeten directie en HR-managers zich afvragen hoe ze hun medewerkers optimaal kunnen faciliteren in hun werkplek-behoeften. En dat werkt het beste als je je werknemers flexibiliteit, keuze en controle biedt. War-of-talent winnen Bij OCS+ vinden wij dat goed werkgeverschap betekent dat de mens centraal staat, zodat die altijd en overal het beste uit zichzelf kan halen. Dit doe je door medewerkers ‘choice and control’ te geven over hun werkplek. Hiermee creëer je tevreden medewerkers, wat weer resulteert in minder uitval door ziekte en minder verloop. Sterker nog, er zijn voldoende voorbeelden dat een fijne kantooromgeving een sterke aantrekkingskracht heeft op het werven van nieuwe mensen. En dat is pure winst in de war-for-talent. In drie stappen Maar hoe geef je iedere individuele medewerker zeggenschap over hoe hij werkt, met wie hij dat doet, wanneer en waar hij werkt? OCS+ ontwikkelde daarvoor met eigen software een digitaal werkplek- en werkvormonderzoek. Het begint met een digitaal onderzoek waarbij we iedereen binnen de organisatie betrekken bij de inventarisatie van de behoeften. Daarna maakt een huisvestingsexpert een gedegen analyse van de uitkomsten van het onderzoek. Op basis van deze gegevens creëren we een optimaal inrichtingsconcept. Zo kan bij iedereen binnen de organisatie worden geïnventariseerd en geanalyseerd wat de werkplek- en werkvormbehoeften zijn. Het onderzoek is volledig anoniem, en kan in 15 minuten worden ingevuld. Daarmee krijg je breed gedragen, factbased input in plaats van een top-down huisvestingsplan. Over OCS+ Om ervoor te zorgen dat medewerkers altijd en overal het beste in zichzelf naar boven kunnen halen, creëert OCS+ complete werkomgevingen volgens de nieuwste inzichten op het gebied van werkprocessen, producten, techniek en architectuur. We gebruiken onze wereldwijd verkregen inzichten uit onderzoek als kennis voor het maken van lokale concepten en werkomgevingen. Doordat men weet wat er op lokaal niveau leeft, kan er optimaal ingespeeld worden op de wensen en behoeften van klanten. Het team bestaat uit 35 professionele medewerkers die eindklanten, architecten en projectbureaus adviseren vanuit het kantoor/de showroom in ’s-Hertogenbosch. OCS+ is Platinum Partner van Steelcase.
+ OCS
Meer lezen over workplace analytics? Ga dan naar ocs.plus!
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl www.contentway.nl
TOEKOMST VAN DE ECONOMIE 41
TOEKOMST VAN DE ECONOMIE
TAKKENKAMP – PARTNER CONTENT
Verbeter je woning voor een duurzame toekomst met Takkenkamp
“
Wil je energie besparen dan begin je bij het isoleren van je huis”, vertelt Rick Takkenkamp, Algemeen Directeur Takkenkamp Vastgoed Verduurzamers. “Dit kun je op twee manieren doen. Allereerst kun je met de huidige technieken je spouwmuren laten isoleren en daar al flinke stappen mee zetten. Sinds kort is er een nieuw materiaal voor in de spouwmuur: Airofill Wall.”
„Momenteel is de prijs van Airofill wall ongeveer tien keer zo hoog in verband met de recente marktintroductie, maar de verwachting is dat deze door opschaling de komende jaren sterk zal gaan dalen.“
«
Airofill “Dit is een nieuwe techniek die wij sinds kort inzetten om huizen te isoleren”, gaat Takkenkamp verder. “Hierbij maken we gebruik van het materiaal Airofill, bestaande uit onder andere Aerogel, dat afkomstig is uit de ruimtevaart. Kies je voor Airofill om je huis te laten isoleren, dan zijn wij hier ongeveer een dag mee bezig. We boren gaten volgens een specifiek patroon in de buitenmuur waardoor we vervolgens de gehele muur kunnen voorzien van de Airofill isolatie. Zelfs
rondom de kozijnen, zodat tocht wordt geminimaliseerd. Uiteraard maken we de gaatjes na afloop weer dicht. Het product, Aerogel, dat we hiervoor gebruiken bestaat voor 99,8 procent uit lucht. Aerogels hebben een poreus vast netwerk dat luchtzakken bevat en door het gebrek aan vast materiaal is het bijna gewichtloos.
«
Huizen moeten van het gas af en de energieprijzen stijgen nog altijd. Het is daarom slim om je woning klaar te maken voor een duurzame toekomst. En dat begint met isolatie.
Isoleren Maar waarom zou je je huis gaan isoleren? “Allereerst stijgen de gasprijzen enorm en de situatie in Oekraine draagt daar alleen maar aan bij”. Het laten isoleren van je huis heeft een zeer snelle terugverdientijd. Met onze isolatiemogelijkheden zorg je ervoor dat je je huis twee keer zo goed
Takkenkamp Ben je benieuwd naar de isolatie mogelijkheden voor jouw woning? Ga dan snel naar www.takkenkamp.com of bel met 088 - 027 37 00
geïsoleerd is. Dit vergt wel een investering waaraan een prijskaartje hangt. Ook zijn er toereikende subsidies (oplopend naar dertig procent) en verhoog je het comfort van je huis. Met spouwmuurisolatie, waar de Airofill techniek onder valt, zijn er dus volop voordelen. Al helemaal wanneer de woning is gebouwd voor 1980. Het is dan mogelijk om fors te besparen op je energierekening. Spouwmuurisolatie is in dat geval vaak terugverdiend binnen vier tot vijf jaar en dit betekent een jaarlijks rendement van 20 tot 25 procent. Naast deze besparing verhoog je met spouwmuurisolatie de waarde van je woning en het zorgt voor een verbetering van het energielabel. En niet geheel onbelangrijk: je bent goed bezig voor het milieu. Daarnaast zijn vocht en tocht verleden tijd waardoor je woning een stuk comfortabeler wordt. We raden klanten daarom altijd aan om te kijken wat er mogelijk is met het isoleren van de woning. Isoleer je je huis namelijk goed dan profiteer je niet alleen van de vele voordelen. Je maakt je huis ook klaar voor een duurzame toekomst. Naast de isolatie aan vloer, muur, dak en glas kun je met goede ventilatie en zonnepanelen op het dak zorgen voor een energiezuinige en comfortabele woning die richting CO2neutraal kan gaan.”
Stimuleren Vanuit de overheid wordt er volop gestimuleerd om woningen te verduurzamen, maar dat mag absoluut nog wel wat meer worden, aldus Takkenkamp. “Zo betalen we meer voor vervuilende auto’s, maar bij een slecht geïsoleerd huis gebeurt er eigenlijk niet veel. Er zijn dus nog extra stappen die hier gezet kunnen worden. De focus zou wat mij betreft dan ook veel meer op het stimuleren van de consument, de huiseigenaar, moeten komen te liggen. Isolatiemaatregelen worden al door heel veel consumenten genomen. De kosten en terugverdientijd worden over het algemeen als zeer positief ervaren. Maar er is nog een flinke slag te slaan om het huis volledig te kunnen verduurzamen in één keer. Een van de factoren die daarbij een rol speelt is geld. De consument bewust maken van de besparingen die met isolatie gerealiseerd kunnen worden en hen te laten zien welke mogelijkheden beschikbaar zijn, én deze niet extra te belasten, maar juist te stimuleren zal meer consumenten kunnen overtuigen om het huis te gaan isoleren en daarmee te verduurzamen.”
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
42 TOEKOMST VAN DE ECONOMIE
Vastgoedfinanciering: van bank naar financieringsmix Vastgoed & Bouw
duidelijk uit zijn op een snelle afhandeling en zich niet bezighouden met het vinden van de best mogelijke opties voor de koper.
Als je vroeger vastgoed wilde aankopen klopte je hiervoor aan bij je bank. Deze verzorgde bijna alle financieringen en was je aanspreekpunt voor financiële vragen. Tegenwoordig is het regelen van financiering voor een vastgoedaankoop echter een stuk ingewikkelder.
Tijdens de vastgoed- en kredietcrisis kwamen de banken onder andere onder druk te staan door overmatige (hypotheek) leningverstrekking, waardoor het toezicht op de banken flink aangescherpt is.
Tekst: Marjon Kruize Foto: Scott Graham
D
deze complexiteit ligt onder andere bij de bankencrisis. Deze heeft namelijk nog steeds een sterke invloed op de toename van wet- en regelgeving, stelt Dukers & Baelemans. Met name de Basel-akkoorden hebben invloed gehad op de risicobeoordeling van de banken. Tijdens de vastgoeden kredietcrisis kwamen de banken onder andere onder druk te staan door overmatige (hypotheek)leningverstrekking, waardoor het toezicht op de banken flink aangescherpt is. e reden voor
Voor de vastgoedbelegger is het belangrijk ook goed overzicht te hebben op de mogelijke opties voor financiering. dat de banken hun kredietrisico’s de Met als gevolg
Voor de vastgoedbelegger Vaak halen investeerders hun financiering niet langer alleen bij de bank, maar kloppen ze ook aan bij andere financiers om voldoende investeringskapitaal te vergaren.
afgelopen jaren sterk hebben teruggebracht, zo stelt Vastgoedjournaal. Banken zijn daardoor alleen tegen veel hogere eisen bereid om een lening te verstrekken, waardoor ze zich bijvoorbeeld niet langer bezighouden met ontwikkelfinanciering en zich focussen op het financieren van verhuurd vastgoed. Liefst in grote volumes met een hoog duurzaamheidsniveau. kleinere partijen en onafhankelijke ondernemers hun heil elders moesten zoeken. Het financieringslandschap verschuift dan ook en richt zich steeds meer op de markt, zo stelt Dat betekent dat
Dukers & Baelemans. Vaak halen investeerders hun financiering niet langer alleen bij de bank, maar kloppen ze ook aan bij andere financiers om voldoende investeringskapitaal te vergaren. Zo verkrijgen ze alsnog de gewenste financiering, maar verdelen ze ook het risico over verschillende partijen. Omdat het verkrijgen
van de juiste financiering steeds ingewikkelder wordt, komen er ook steeds meer intermediairs die investeerders ondersteunden bij de aankoop van nieuw vastgoed, meldt Vastgoedjournaal. Zij zorgen voor de ontbreken-
de stukken financiering en vinden de funding hiervoor bij family offices, private equity en andere kapitaalleveranciers. Dat betekent in veel gevallen echter wel dat de leningaanvraag langer duurt dan voorheen. Ook wordt er vanuit de financiers een flinke documentenstroom gevraagd, wat de koper ook een hoop tijd gaat kosten. Een ander gevolg hiervan is de stijging in rente, zo vermeldt NL Investeert. Deze partijen kunnen hun funding minder goedkoop realiseren dan reguliere banken. Daarnaast kan het ook
zo zijn dat je een vastgoedont-
wikkelaar treft die geen koper wil die gebruik maakt van externe financiering via een bank of kredietverstrekker, zo stelt wereldwijdleven.com. Deze ontwikkelaars zien op tegen de vertraging die een externe kredietverstrekker kan opleveren, willen niet dat er onafhankelijke schattingen worden gedaan die door bepaalde kredietverstrekkers wel gevraagd worden omdat dit kan leiden tot discussies over de werkelijke waarde van het vastgoed, of hebben onvoldoende kennis in huis om je financiële situatie volledig te optimaliseren. Dit zijn partijen die je beter kunt vermijden, omdat ze
is het belangrijk ook goed overzicht te hebben op de mogelijke opties voor financiering, stelt wereldwijdleven. nl. De markt voor vastgoedfinanciering is een vrije markt en er zijn allerlei verschillende opties om het vastgoed te financieren. Ook is het goed regelmatig vakliteratuur te lezen om op de hoogte te blijven van vastgoedfiscaliteit. Er zijn namelijk regelmatig wijzigingen qua procedures en voorwaarden bij kredietverstrekkers. Om het financieren van je vastgoed onder de knie te krijgen is het belangrijk om goed op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen.
ADVERTENTIE
De firma Snel heeft vele praktische ideeën om de kopers van piano’s en vleugels bij te staan. Evert Snel kent als geen ander de weg in pianoland en begeleidt u graag op de zoektocht naar het perfecte instrument. Evert Snel is importeur en enige dealer van Fazioli. Daarnaast kunt u bij de Firma Snel ook terecht voor inkoop, verhuur, restauratie, stemmen, onderhoud, concertservice & transport.
www.evertsnel.nl • info@evertsnel.nl • T. + 31 343-476100 • F. + 31 343-552059
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl www.contentway.nl
TOEKOMSTEEN VAN GOEDE DE ECONOMIE START 431
DEMEEUW – PARTNER CONTENT
Modulair en circulair bouwen heeft de trend mee De bouwsector heeft de reputatie zich behoorlijk conservatief op te stellen, terwijl er juist nu mondiaal een sterk stijgende belangstelling ontstaat voor modulair en circulair bouwen. Zo gek is dat niet. Deze bouwmethode sluit naadloos aan bij actuele maatschappelijke trends.
“Het is opmerkelijk dat de term prefab bouwen voor de eerste keer in de geschiedenis is opgenomen in het regeerakkoord.”
«
Vergelijk Dat voordelen van modulair en circulair bouwen nu versneld aandacht krijgen, heeft van doen met uiteenlopende factoren. Waar het in de kern op neerkomt, is dat een modulair bouwproces zich niet op de bouwlocatie zelf voltrekt, maar in een gecentraliseerde plek in een fabrieksomgeving. Een dergelijk gestandaardiseerd proces leidt aantoonbaar tot minder faalkosten, een lagere CO2uitstoot en beduidend minder overlast voor de omgeving. Een bouwlocatie in de openbare ruimte genereert immers altijd een vorm van geluid- en stofhinder. Bovendien wordt met modulair bouwen nog een aanvullende belangrijke factor ondervangen. En dat is het gebrek aan
Joziene van de Linde, DeMeeuw
«
D
e Meeuw in Oirschot, leverancier van flexibele huisvesting, kent in tegenstelling tot de traditionele bouwsector juist wel een oriëntatie op actuele bouwontwikkelingen. “We kennen inmiddels een geschiedenis van 92 jaar in modulair en circulair bouwen. Ook de bouwsector in een land als Japan heeft daar inmiddels vele jaren ervaring mee. Het is dus niet nieuw, maar over de hele linie valt hoe dan ook een sterk stijgende belangstelling te zien voor deze bouwmethode”, vertelt commercieel directeur Joziene van de Linde van modulair bouwer De Meeuw. “Het is opmerkelijk”, voegt ze daar nog aan toe, “dat de term prefab bouwen voor de eerste keer in de geschiedenis is opgenomen in het regeerakkoord. Dus dat geeft haarfijn aan hoe urgent dit bouwthema aan het worden is.”
technisch geschoold bouwpersoneel. Van de Linde: “Het bouwproces is bij ons deel geautomatiseerd, hetgeen betekent dat er minder bouwkundig geschoolde medewerkers nodig zijn.” De voordelen die Van de Linde opsomt, kunnen ook in concrete cijfers worden uitgedrukt. In vergelijking met het traditionele bouwproces neemt deze procedure dertig procent minder tijd in beslag en wordt de C02-uitstoot met maar liefst zestig procent teruggedrongen. Gesloten proces De voordelen die hierbij worden aangestipt, hebben vooral te maken met het modulaire bouwkarakter. En er bestaat nog een belangrijk pluspunt, dat vooral aanhaakt bij de circulaire trends van nu. Het bouwproces bij De Meeuw is volledig gesloten. Dus honderd procent. Daar waar bij een traditionele bouwlocatie veel rommel achterblijft, is de materiaalcirkel
bij dit bouwproces volledig rond. “Onze toeleveranciers leveren aan volgens exacte maten, hetgeen betekent dat we al het materiaal gebruiken dat wordt aangeleverd. En als er al iets overblijft van het aangeleverde materiaal, zoals delen isolatiemateriaal, dan gaat dat weer terug naar de leverancier om te worden hergebruikt.” Bovendien kent De Meeuw de unieke constructie van een statiegeldregeling voor de gerealiseerde huisvesting. Na gebruik wordt het onderkomen weer teruggenomen. Eventueel versleten onderdelen worden dan vervangen, waarna de huisvesting elders weer kan worden heringezet. Spoedzoekers De generieke deler van de klantenkring bestaat uit zogenaamde spoedzoekers. Niet alleen uit particuliere kringen, maar ook vanuit het bedrijfsleven of overige sectoren. Daarbij valt te denken aan kantoren die door een grote opdracht tijdelijk extra ruimte nodig hebben, het onderwijs
met extra behoefte aan klaslokalen of aan de zorg die extra bedden wil plaatsen. “Tot 2040 zijn er 40.000 extra verpleegbedden nodig. Modulair en circulair bouwen biedt een oplossing om snel aan die behoefte te kunnen voldoen.” Wat samen met de opkomende belangstelling voor deze bouwmethode in ontwikkeling kwam, is de beleving van de huisvesting. De flexibele en tijdelijke onderkomens die De Meeuw produceert, kunnen zich zonder problemen meten met de kwaliteit van traditioneel gemaakte huisvesting. In het lijstje van projecten staan een naam als de Amsterdam International Community School, een expatschool in Amsterdam, terwijl er ook grootschalige bouwprojecten zijn gerealiseerd in Purmerend, Den Bosch en Nijmegen. Van de Linde tot slot: “Er bestaat een enorme druk op de woningmarkt. Meer inzet van modulair en circulair bouwen kan de druk op deze markt verder verlichten. Ook daarin zit een verklaring voor de oplopende belangstelling voor dit bouwproces.”
DEMEEUW Industrieweg 8 5688 DP Oirschot W: DeMeeuw.com T: +31 499 572 024 M: info@demeeuw.com
DEMEEUW www.demeeuw.com
Trappenspecialist EeStairs uit Barneveld was de afgelopen maanden veelvuldig in het nieuws. Investeringsmaatschappij 5square uit Laren investeerde miljoenen in het bedrijf en heeft nu een belang van 65 procent in EeStairs, dat wereldmarktleider is in het exclusieve segment trappen. “Een fantastische stap”, zegt ceo en medeoprichter Cornelis van Vlastuin. “Hierdoor kunnen we uitbreiden, innoveren en nieuwe markten aanboren.” Het grootste project van EeStairs tot nu toe: 100 Bishopsgate, London. In opdracht van Sheppard Robson Architects maakte EeStairs elf trappen in hoogbouwkantoren.
Eén van de drie ellipsvormige trappen met monolithische balustrade, gemaakt van massief staal en bekleed met eikenhout.
ZONDER MEER UNIEK EeStairs verwierf in goed twintig jaar tijd internationale roem. Het startte in 1999 als staalconstructiebedrijf met als specialisme (eenvoudige) trappen, maar gaandeweg werden de ontwerpen groter, geraffineerder en luxer. Wat zich uiteraard vertaalde naar een exclusiever klantenbestand. Aanvankelijk wilde Van Vlastuin niet te hoog van de toren blazen over de prestaties van het bedrijf (‘niet nodig, bescheidenheid siert de mens’). Maar nu, met een dikke portfolio met indrukwekkende namen, laat hij dat meer los. “Het mag best gezegd worden: op trappengebied zijn wij internationaal gezien de toonaangevendste speler.” Zo zijn de trappen van EeStairs onder meer te vinden in de kantoren van Google en Facebook, in het Victoria and Albert Museum in Londen, in de winkels van Hermès in Toronto, Vancouver en New York en in het Manchester City-stadion. Maar ook talloze particulieren uit de (internationale) high society kloppen aan bij het op de Veluwe gesitueerde bedrijf. “Op een gegeven moment dringt het tot je door dat wat je doet en maakt zonder meer uniek is.”
‘NEE’ BESTAAT NIET Voor de ontwerpen werkt het bedrijf samen met gerenommeerde architectenbureaus uit binnen- en buitenland. De keuze van de materialen blijft voor Van Vlastuin een creatieve uitdaging. “De mogelijkheden zijn legio. Denk aan trappen van glas, staal, beton, hout, natuursteen of diverse kunststoffen en dit alles uiteraard ook in samengestelde ontwerpen. De klant geeft aan wat hij wil en wij gaan áltijd op zoek naar de mogelijkheden. Ik kan oprecht zeggen: wij werken met bezieling en ‘nee’ bestaat niet; waar andere bedrijven stoppen, gaan wij door. GROEI EeStairs maakte de afgelopen jaren een forse groei door. Dit resulteerde in vier verhuizingen in vier jaar tijd, met als (voorlopige) eindstop een toekomstbestendig (lees: duurzaam en energieneutraal) bedrijfspand aan de Landweer in Barneveld, dat in 2018 de eerste industriële BREEAM Outstanding vijfsterrenclassificatie in Nederland verkreeg. Inmiddels heeft het bedrijf zo’n 100 mensen in dienst en lopen er momenteel wereldwijd 180 projecten. “Hoe enerverend ook, één ding blijft hetzelfde”, zegt Van Vlastuin tot slot. “Wij blijven onszelf. Binnen ons bedrijf is iedereen even belangrijk en samen maken wij ons product. Dat is al twintig jaar onze kracht en dat laten we niet los. Kortom, we blijven met onze beide benen op de grond staan. Je bent immers zo goed als je laatst ontworpen trap, dát is ons visitekaartje.”
0342 405 700 — nl@eestairs.com www.eestairs.nl
Cornelis van Vlastuin, Creative Director EeStairs
46 TOEKOMST VAN DE ECONOMIE
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl www.contentway.nl
TOEKOMST VAN DE ECONOMIE
Kolpa v|d Hoek – PARTNER CONTENT
Het hogere vastgoedsegment bedienen in Rotterdam met Sotheby’s International Realty Kolpa v|d Hoek is een bewezen factor in de vastgoedsector, met name in de regio Rotterdam en staat bekend om haar deskundigheid, persoonlijkheid en slagvaardigheid in het middensegment. Onlangs sloten zij voor de regio Rotterdam de handen ineen met Netherlands Sotheby’s International Realty. Kolpa van der Hoek In april 2020 is Kolpa v|d Hoek Makelaars ontstaan door de fusie tussen Kolpa Makelaars (sinds 1915) uit Rotterdam en Van der Hoek Makelaars (sinds 1960) en samen bundelen zij de krachten om de regio Rotterdam-Rijnmond optimaal te bedienen als verkoopmakelaar, aankoopmakelaar, bedrijfsmakelaar, verhuurmakelaar en/of taxateur met kennis en kunde. En dat is niet onopgemerkt gebleven. In 2018, 2019 en 2021 waren zij de trotse winnaar van de FD Gazellen Award en werden ze in vier categorieën genomineerd in de Woningmakelaar van het jaar verkiezing.
«
Midden- en hoogsegment “Wij zijn al jaren actief op de Rotterdamse markt en zien dat de afgelopen jaren ook het hoge segment van de Rotterdamse vastgoedmarkt enorm aan het groeien is”, vertelt Sebastiaan van der Velden, Managing Partner Kolpa v|d Hoek. “Sinds een aantal jaren bedienen we dan ook zowel het midden- als het hoge segment. Met kennis van zaken acteren we op deze markt. Naast kennis van de lokale markt zijn wij een van de weinige makelaarskantoren in Nederland die zo’n brede set aan certificeringen en kwaliteitslabels heeft. Zo zijn we aangesloten bij de NVM en zijn RICS gereguleerd. En daar houdt het niet bij op. We wilden graag onze vleugels uitslaan om onze positie op de Rotterdamse markt nog verder te verstevigen. Om die reden zijn twee jaar geleden de gesprekken met Jim Reerink - eigenaar van Netherlands Sotheby’s International Realty -gestart om te kijken hoe we samen een optimale synergie kunnen bereiken om de Rotterdamse markt van onze gezamenlijke kennis, kunde en waarden kunnen voorzien.”
“Wij zijn al jaren actief op de Rotterdamse markt en zien dat de afgelopen jaren ook het hoge segment van de Rotterdamse vastgoedmarkt enorm aan het groeien is”
Netherlands Sotheby’s International Realty De opstartfase van de samenwerking met Sotheby’s heeft uiteindelijk een kleine twee jaar geduurd, gaat Van der Velden verder. “Tijdens de opstartfase hebben we alle contractuele zaken uitvoerig kunnen bespreken en afspraken goed kunnen vastleggen, wat na twee jaar heeft geresulteerd in groen licht en daar zijn we ontzettend trots op.” In Rotterdam zien we dat er steeds meer vraag en aanbod komt van het luxe en hoge marktsegment. En daar wilden wij graag op inspringen. Om deze reden hebben we Jim Reerink, CEO Amsterdam Sotheby’s International Realty, benaderd.” Reerink: “Rotterdam is een fantastische stad met een zeer interessante groeimarkt in het hoge segment. De historie en het netwerk van Kolpa v|d Hoek Makelaars zijn goed verankerd in Rotterdam en omgeving. Door de combinatie van deze professionele regionale partner en Netherlands Sotheby’s International
Realty kunnen wij voor onze cliënten in het segment boven de €700.000 een nog groter netwerk, hogere verkoopopbrengst én service garanderen. Door deze samenwerking zijn we in staat om ook de dienstverlening uit te breiden. Zo krijgen we er ineens marketingtools bij, een groot internationaal netwerk en we kunnen ons publiek voor de woningen in de portefeuille vergroten en ons niet alleen richten op bijvoorbeeld Funda. Daarnaast verlangt de klant door de samenwerking ook meer. Van bezichtiging tot aan het verkooptraject; klanten in het hogere segment verwachten en verlangen meer. Met ons hoogopgeleide team met de juiste ervaring voldoen wij aan hun eisen. Zij kenmerken zich door hun affiniteit en kennis in makelaardij, taxatie, bouwhistorie, financiële sector, kunstgeschiedenis, architectuur, bouwkunde, projectontwikkeling, marketing, social media, fotografie en video.”
Gezamenlijk willen we het bijzonder vastgoed in de regio Rotterdam naar een hoger niveau tillen en op de internationale kaart zetten zonder daarbij ons middensegment uit het oog te verliezen, besluit Van der Velden. “We slaan onze vleugels uit met Netherlands Sotheby’s International Realty, maar blijven absoluut ook nog met ons team het middensegment bedienen.” Reerink: “Lokaal, nationaal, internationaal. Onze netwerken, marketingtools, kennis en professionaliteit vullen elkaar naadloos aan, dit is precies wat we willen voor onze, terecht, veel eisende opdrachtgevers in dit prachtige segment.”
Ben je benieuwd naar het aanbod Kolpa v|d Hoek | Sotheby’s International Realty ? Ga dan snel naar www.sothebysrealty.nl
Het zorgvastgoed van de toekomst
Met de constant toenemende vergrijzing, groeit ook de vraag naar zorgprojecten die aansluiten bij de huisvestingsvraag vanuit de ouderenzorg. In oktober 2021 kondigden Dunavast, Sonneborgh en Aedifica een strategisch samenwerkingsverband aan, als antwoord op deze snelgroeiende vraag. Een half jaar later vertellen Dunavast-CEO Aart Jan Verdoold en Commercieel Manager Arjan Kuijpers van Sonneborgh over de kansen en uitdagingen die zij zien binnen de zorgvastgoedsector en de projecten die in korte tijd al samen gerealiseerd zijn. Een groeiende behoefte aan kwalitatief hoogwaardige zorgwoningen Volgens bevolkingsprognoses van het CBS zal het aantal 75-plussers in Nederland verdubbelen naar 2,95 miljoen in 2050. Volgens Dunavast-CEO Aart Jan Verdoold is het duidelijk waarom er nu in zorgvastgoed geïnvesteerd moet worden: “Met het toenemende aantal 75-plussers in Nederland, groeit ook de behoefte aan passende huisvesting. We zien bijvoorbeeld dat bepaalde ziektes, als alzheimer en de ziekte van Parkinson, onevenredig meestijgen met deze vergrijzing. Hierdoor wordt de vraag naar gespecificeerde zorg en huisvesting steeds groter. Daar komt bij dat het samen laten wonen van ouderen in passende zorgcomplexen kan zorgen voor efficientere zorgverlening, bijvoorbeeld doordat zij allemaal gebruik kunnen maken van dezelfde thuiszorgaanbieder. Tot slot biedt deze woonvorm de mogelijkheid een bijkomend sociaal probleem van de vergrijzing aan te pakken, namelijk eenzaamheid onder ouderen.” Een succesvolle en unieke samenwerking Sinds oktober 2021 bundelen Dunavast, Sonneborgh en Aedifica hun financiële slagkracht, kennis en netwerk, om de komende jaren meer woonzorgprojecten te kunnen realiseren. Slechts een half jaar later is de toevoegde waarde van deze unieke samenwerking al duidelijk zichtbaar. Arjan Kuijpers, Commercieel Manager bij Sonneborgh: “Hoewel de aanlooptijd in vastgoed over het algemeen lang is, zijn de eerste resultaten van onze samenwerking nu al zichtbaar.” Alle drie de partijen brengen hun eigen ervaring en kennis mee. Zo is Aedifica al meer dan 15 jaar gespecialiseerd in investeringen in Europees zorgvastgoed, terwijl Dunavast en Sonneborgh de ervaring en relaties met lokale zorgpartijen meebrengen die nodig zijn voor de verwerving van (her)ontwikkelingsprojecten. Kuijpers: “Door dit samen te brengen, zijn we in korte tijd al in staat gebleken projecten te starten die de partijen individueel niet hadden kunnen realiseren. Zo worden momenteel
twee nieuwe zorgcomplexen gebouwd in Alphen aan den Rijn en in een woonwijk in Waarder, en zijn we concreet bezig met afronding van een vijftal ontwikkelprojecten op het gebied van wonen en zorg.” “We zien dat onze kennis, kunde en kapitaal elkaar versterken”, vult Aart Jan Verdoold aan. “We hebben in eerste instantie de ambitie uitgesproken om binnen twee jaar €50 miljoen te investeren in grondposities en (her)ontwikkelingsprojecten. Inmiddels, na slechts zes maanden, zijn we al hard op weg om deze ambitie te realiseren. Onze uiteindelijke doelstelling om €100 miljoen aan investeringen te doen binnen vijf jaar, durf ik binnenkort al naar boven bij te stellen op basis van de successen van deze eerste maanden.” Een kansrijke toekomst Kijkend naar de toekomst zullen de komende jaren flinke verschuivingen plaatsvinden binnen het zorgvastgoed. Daarbij zullen niet alleen nieuwe projecten ontwikkeld worden, ook het vervangen van gedateerd vastgoed biedt enorme kansen. “Met alleen nieuwbouw komen we er niet, dan kunnen we nooit voldoen aan de opgave waar we met zijn allen voor staan. Daarom zullen we ook bestaande locaties herontwikkelen of een nieuwe bestemming geven, hier liggen veel mogelijkheden. En ook een combinatie van nieuwe en bestaande bouw kan soms de oplossing zijn. Zo zijn we momenteel bezig met een project in Oosterbeek, een oud missiehuis. Het bestaande pand wordt volledig gerenoveerd. Om vervolgens nog meer woonruimte te kunnen bieden, worden hier een compleet nieuwbouwdeel en extra zorgwoningen naast gebouwd,” vertelt Arjan Kuijpers. “Ook zien we de opkomst van kleinere, particuliere zorgondernemers. Zij zijn vaak wendbaarder en ondernemender dan grotere reguliere zorginstellingen, wat kan zorgen voor snellere besluitvorming, meer efficiëntie en kortere doorlooptijden. Samenwerken met deze particuliere ondernemers biedt veel kansen, waardoor wij in de toekomst ons aanbod hopelijk verder kunnen diversifiëren en mensen nog sneller een woning kunnen bieden die bij hun behoeften en budget past.” Het creëren van de juiste woonoplossingen voor ouderen, biedt volgens Verdoold ook kansen voor andere doelgroepen: “Zoals iedereen weet, is de druk op de woningmarkt enorm. Wanneer we ouderen de kwalitatieve, gespecialiseerde zorgwoningen kunnen bieden die nodig zijn, kunnen zij doorstromen binnen de woningmarkt. Dit betekent automatisch dat er weer plekken gegenereerd worden voor andere doelgroepen. Bijvoorbeeld voor gezinnen, die met hun verhuizing vervolgens weer plaatsmaken voor starters.”
GEARRIVEERD ZIJN EN NOOIT MEER WEG HOEVEN Valerius: voor wie overal ter wereld kan wonen, maar zich in Amsterdam het meeste thuisvoelt. Een gebouw dat zijn gelijke niet kent in Nederland. Uitzonderlijk ruime appartementen rondom een prachtige siertuin. Hoogstaande lifestyleservices, alle vormen van hoogwaardige zorg en uitgebreide faciliteiten op het gebied van wellness. Valerius wordt deze zomer opgeleverd. Een exclusieve kans voor mensen van 55 jaar en ouder, die belang hechten aan comfort, privacy en een health & care-concept dat in elke zorgbehoefte voorziet, zodra dit nodig is.
WELLNESS
GYM
HEALTH & CARE
LOBBY
CLUB VALERIUS
GARDEN
valerius-amsterdam.nl
ESTATE MANAGER
SECURITY
PARKING