Coups de cœur Paris

Onderwaterballet

Jarenlang schreef ik steeds opnieuw een vertaalde zin uit een fi lm van Jean Painlevé in mijn agenda: To learn from strange fi sh. En dat is precies wat er gebeurt als je de geestige en liefdevolle natuurdocumentaires ziet van Painlevé, die, vaak onder water, naar piepkleine wezentjes kijkt die wij met afschuw links laten liggen. Zoals de mollige waterslakken, die hij fi lmt als elegant deinende ballerina’s/ballerino’s (ze zijn hermafrodiet) terwijl ze elkaar het hof maken (in Acéra ou Le Bal des Sorcières, 1972). Jean en zijn partner Geneviève Hamon waren hartstikke woke voor hun tijd, ervan overtuigd dat je standpunten in je fi lms zichtbaar moesten zijn: zo maakten ze de zeepaardjes tot geëmancipeerde supersterren in L’Hippocampe (vrouwtje bezwangert het mannetje met haar eieren, mannetje bevrucht ze en draagt ze in zijn buik) en laten ze het mannetje zien, terwijl hij huffend en puffend honderden minuscule zeepaardjes uit zijn buidel lanceert. In 1934, toen deze fi lm uitkwam, werd het als behoorlijk schokkend ervaren, ook als Painlevé juichend het liefdes leven van de waterslakken observeert, die zich vrolijk en kettinggewijs, in trio’s en kwintetten, en daarbij genderfl uïde (want om de haverklap van geslacht veranderend) voortplanten. Van een zwerm ordinaire dakduiven maakt Painlevé een hilarisch schouwspel door ze te fi lmen als in een voetbalwedstrijd die draait om het bemachtigen van een stukje brood. Opeens wordt iedere duif een bijzonder individu met eigen karakter waardoor je ook naar deze dieren nooit meer op dezelfde manier kijkt. “Allez, Pierre-Georges!” moedigt Painlevé een ambitieuze duif in de voorhoede aan (later afgekort tot Pi-Geo, verwijzend naar het Franse woord voor duif, pigeon), wat bij ons thuis inmiddels een gevleugelde (jawel!) uitdrukking is geworden. Het is onmogelijk om niet mee te worden meegesleept door het enthousiasme van de fi lmmaker als hij een zeeegel vanonder zijn vergrotende camera bekijkt: die hydraulische voeten! Hun ingenieuze werk als stofzuigers van de rotsen! De tempelachtige architectuur van hun stekels! Painlevé’s documentaires worden inmiddels terecht als kunst gezien, want niets is zo wonderlijk en surrealistisch als de natuur, gezien door de eigenzinnige lens van deze visionaire levenskunstenaar. Jean Painlevé, ‘Les Pieds dans l’eau - Rétrospective’, tot 18 september. jeudepaume.org

Verstopt en fijn

Bij een restaurant dat Le Hangar heet, denk je misschien aan een grote ongezellige eethal. Maar dit fi jne restaurantje is precies het tegenovergestelde: knus en gezellig, verstopt in een doodlopend straatje, vlakbij het Centre Pompidou. Kleine maar fi jne kaart van de Franse keuken, met als specialiteit van het huis de boeuf stroganoff. Maar ook voor vegetariërs is er wat wils, Van tevoren reserveren op +33 1 42 74 55 44. Le Hangar, 12, impasse Berthaud (3de arr.)

Coups de Cœur Paris

Kunstenaar Eugenie Goldschmeding woonde twintig jaar permanent in Parijs en pendelt nu tussen Berlijn en Parijs.

Luisteren en lekker niksen

Ik ken geen kunstenaars die niet ook graag muziek maken en geen musici die niet ook graag visuele kunst maken. Zo begon zangeres Owlle (een samentrekking van het Engelse owl en het Franse elle) haar studie aan de Parijse École des Beaux-Arts en begon ze tegelijkertijd met het maken van Engelstalige electro- en dream-pop. Na jaren van globalisering is er nu een tegenbeweging met een focus op het lokale; ook Owlle is begonnen met het zingen in haar moerstaal (misschien ook een soort lot als je echte voornaam ‘France’ is), omdat ze vond dat ze zo beter haar intiemere songs kon samenstellen. Al acht jaar is ze actief op muziekgebied en nu breekt ze door met haar derde album Folle Machine waarop het nummer ‘Le goût de la fête’ te horen is. Een ander highlight op haar nieuwe album is ‘La flemme’. Mooie uitdrukking trouwens: J’ai la flemme, wat zoiets betekent als een grote behoefte hebben om te (of niet anders kunnen dan) niksen. Owlle, ’Folle Machine’, op alle streamingsplatforms In Parijs is het zaak altijd een heup- of cross-bodytasje bij je te hebben, waaruit je fluks je metrokaart, sleutels en portemonnee kunt trekken en waarbij de pickpockets (spreek uit: piekpockèhts) geen kans maken. Maar voor een Parisienne gaat het niet alleen om functionaliteit. Zo’n tasje, dat je tenslotte per dag tientallen keren open- en dichtdoet, aanraakt en ziet, moet er ook een beetje apart en vrouwelijk uitzien. Het merk Sous les pavés maakt tasjes die eruitzien als kleine kunstwerkjes, die je naar believen samen kunt stellen door zelf een combinatie te maken van verfijnde sluitingen (zoals een bijtje, scarabee of camelia), soepele leersoorten en schouderriemen. souslespaves-paris.com (de winkel zit op 60, rue du Cherche-Midi, 6de arr.)

Stel zelf je tas samen

Tekenen als meditatie

Aan wijlen museumdirecteur Pierre Janssen werd gevraagd wat hij het liefst zou doen als hij kunst zou maken. “Tekenen”, antwoordde hij. Waarom? Omdat je het overal, in elk klein hoekje kunt doen en je er bijna niets voor nodig hebt. Om innerlijk tot rust te komen is het trouwens een heel goed idee om eens een potloodje en papier te pakken, in plaats van te gaan staren naar een telefoonscherm. Zo heb ik een goede vriend die als hij zin heeft in rust, vellen papier vol met madeliefjes of stukjes popcorn tekent. Dit eenvoudige medium wordt geëerd met de expositie Hey, le dessin in het Musée d’Art Brut & Art Singulier, waar zestig kunstenaars uit de hele wereld zeer divers werk laten zien. hallesaintpierre.org