Piemonteseras breidt zich uit in de Lage Landen
Thijs Rompelberg (LLTB): ‘Geef boeren ruimte om te ondernemen’
in vleesveerassen
Ki-code: 945176
⊲ Stier met perfect beenwerk
Op 25 mnd: 864 kg en 136 cm (+2)
⊲ Moeder van Cargo kampioen Libramont 2022
⊲ Eerste kalveren bevestigen de hoge verwachtingen
Wilt u sperma van Cargo of andere stieren bestellen, bezoek dan onze webshop op shop.crv4all.nl of shop.crv4all.be
Darko de Centfontaine x Tilouis d’AtriveRUBRIEKEN
5 Van de redactie
6 Fokkerijnieuws
15 Uit de dierenartspraktijk: oogontsteking
21 Managementnieuws
26 CRV-achtergrond: webshop vernieuwd
31 Managementnieuws
32 Marktinfo voer
33 Marktinfo vee
34 Agenda
35 CRV-nieuws
HOOFDARTIKEL
8 Piemontese groeit in de Lage Landen
REPORTAGES
12 Piemontesefokkerij komt op de eerste plaats voor Henk Hengsteboer
18 Michel Schelfthout stapte over van Belgisch witblauw naar piemontese
KEURING
11 Susan en Sylvie bezorgen familie Vonk titels in Sluis
MANAGEMENT
16 Kruidenrijk grasland wordt kwalitatief onderschat
FOKKERIJ
22 Vleesrassen zetten genetische stappen vooruit
INTERVIEW
28 LLTB-voorzitter Thijs Rompelberg: ‘Geef boeren de ruimte om te ondernemen’
BIJ DE COVER
De imposante piemontesestier Barjan van Michel Schelfthout
(foto: Regine Foket)
22
8 28
Henk Hengsteboer:
‘Voor de dieren doe ik het maximale, niet het meest rendabele’
Michel Schelfthout:
‘Mijn veeartskosten zijn met 90 procent gedaald nu ik piemonteses heb’
Recent nog werd de Vlaamse overheid door een rechter veroordeeld voor het niet voldoende verbeteren van de waterkwaliteit. Ook het stikstofdebat kende een explosie door een rechterlijke beslissing. Is de rechter dan verantwoordelijk voor alle ‘ellende’ die veehouders vandaag ervaren? Natuurlijk niet.
Anderzijds ervaren we met z’n allen wel dat de invloed van de rechter op ons dagelijks leven groter wordt. Nochtans had de Franse filosoof Montesquieu met zijn trias politica, een theorie over de scheiding van de machten, misschien wel een iets ander doel. Zijn idee was dat de drie machten elkaar controleren, maar ook wilde hij voorkomen dat de macht bij één groep zou komen te liggen.
Het idee is vandaag bij velen onder ons net wat anders. Dat ligt niet zozeer aan de rechters zelf. Hun objectiviteit in twijfel trekken, zoals wel vaker gebeurt in een maatschappelijk debat, kan gevaarlijk zijn voor de democratie. Eerder ligt het misschien aan de kwaliteit van de wetgeving. Misschien nog meer aan de hoeveelheid wetten die er vandaag gelden.
Is het niet vrij logisch dat hoe meer regels er zijn, hoe meer kans er is dat ze elkaar tegenspreken? Bovendien is het moeilijk om alles in een wet te gieten. Mijn korte intermezzo in het politieke hart van België heeft me dat meermaals geleerd. En dan lijkt me vooral de interpretatie van de wetgeving de achilleshiel. Niet alleen de interpretatie door een rechter zorgt soms voor verwondering, ook landen interpreteren bijvoorbeeld Europese wetgeving net wat verschillend, waardoor het idee op zijn minst leeft dat we in een eengemaakt Europa niet allemaal dezelfde regels moeten volgen. Trouwens, dit is niet alleen een maatschappelijk of politiek probleem, ook sport heeft er last van. Kijk maar eens hoe hands of buitenspel verschillende invullingen krijgen in verschillende wedstrijden. Kortom, wetgeving dient steeds duidelijk te zijn. Zowel in de interpretatie van de wetgeving als in de gevolgen ervan op korte en lange termijn. Want wat heb je eraan als je niet weet wat het gevolg kan zijn en vervolgens een nieuwe wet nodig hebt om het probleem weer op te lossen?
In het Britse Carlisle heeft de Solwaystal van Kevin Watret op de recente Spring Show and Sale van de Border British Blue Club voor
Solway View Rafa verbrak met een verkoopprijs van meer dan 39.000 euro het Britse veilingrecord
unieke records gezorgd. Een volle broer en zus verbraken met veilingprijzen boven de 30.000 guinjes of 36.825 euro absolute records. Solway View Rafa en Solway View Ria komen beide uit eenzelfde spoeling van Solway View Milly en Dodou de St. Remacle. Solway View Rafa klopte af op 32.000 guinjes of 39.280 euro. Hij verbrak daarmee het absolute record dat twee jaar eerder was neergezet. De zoon van Dodou werd eerder op de show als algemeen kampioen aangeduid en won al eerder de Stars of the Future Show. De stier, geboren in november 2021, heeft de bekende Milly als moeder. Zij won in 2019 zowel de Royal Highland Show als de Royal Welsh Show. Jurylid op de show Nigel Pennie omschreef Rafa als een stier met een uitzonderlijke breedte, vorm en stijl, die ook zeer correct was en goed liep.
Ed Neerincx, gewezen voorzitter van het stamboek blonde d’Aquitaine, is benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Neerincx kreeg de koninklijke onderscheiding uit handen van de burgemeester van de gemeente Overbetuwe, Patricia Hoytink-Roubos. De uitreiking vond plaats op zijn eigen Hoeve Druivendaal in Elst tijdens een bedrijfsbezoek van Studieclub Oost.
Neerincx was van 2000 tot en met 2022 voorzitter van het stamboek en maakte ook deel uit van het bestuur van de Federatie Vleesveestamboeken Nederland. Vanaf 2004 was hij ook voorzitter van de Fierba, de federatie voor blonde d’Aquitainestamboeken binnen Europa.
De burgemeester prees hem voor zijn altijd tomeloze inzet op geheel vrijwillige basis voor al deze organisaties. Vooral zijn verbindende rol binnen deze organisaties zorgde ervoor dat de vleesveestamboeken een belangrijke pijler werden binnen de sector. Ook internationaal binnen de Europese stamboeken is er gewerkt aan een uniforme beoordeling op de nationale keuringen binnen Europa.
Ed Neerincx en burgemeester Patricia HoytinkRoubos bij de blondes na de uitreiking van de koninklijke onderscheiding
Tijdens de recentste witblauwkeuring in Tielt wist de familie Ally uit Tielt twee kampioens-
titels te scoren. Kampioene bij de vaarzen werd Cupidondochter Roxette van de Pannemeers. Zij had eerder in haar rubriek nog haar handen vol aan Rita van het Caloenhof (v. Courtois). Roxette liet fijnheid, type en klasse in de achterhand zien. Defauw’s Rita showde net een ander type met breedte en een vlottere stap. Voor Roxette was het een tweede titel, nadat ze vorig jaar de provinciale titel bij de jongste vaarzen in Wulpen had gewonnen. Het was Spinoza van de Pannemeers (v. Noir Desir) die fokker Filip Ally de tweede kampioenstitel bezorgde. Spinoza liet veel breedte en klasse over de hele lijn zien met toch veel
Solway View Ria is de volle zus van Rafa, zij evenaarde het record met een verkoopprijs van 30.000 guinjes of 36.825 euro. Ria werd op de show algemeen kampioen vrouwelijk en haalde het van haar broer in het finale kampioenschap. Eerder won zij nog andere Britse shows, onder meer het interbreedkampioenschap op de Stars of the Future, de English Winter Fair. ‘Ria heeft breedte, vorm, kracht en stijl en ik denk niet dat we een vaars zoals zij vaak zullen zien’, omschreef Nigel Pennie haar.
Fokkoe Milly leverde Watret nog meer veilingsucces op. Nog een volle broer uit dezelfde combinatie werd verkocht voor net geen 16.000 euro, een dochter met Solway View Odin veranderde van eigenaar voor net meer dan 33.000 euro.
gewicht. De spannendste strijd was er in het kampioenschap bij de koeien. Twee bekende koeien uit het keuringsmilieu streden er om de titel. Passionata van de Pannemeers (v. Darko) stond er na haar winst op Agriflanders weer mooi bij. Ze liet breedte, een mooie staartinplanting en belijning zien. Maar toch moest ze het afleggen tegen Natalia de Willecomme van Luc David. Haar betere rugbespiering gaf de doorslag, aldus de jury. Nathalia toonde daarbij ook een complete bouw met finesse in de bespiering en een gewicht van 1050 kg. Het was voor deze Attributdochter de derde titel op een rij in Tielt.
Uit: Vilt (verslag landbouwdebat Groen), 23 juni 2023
Voor het eerst heeft het Waalse stamboek Belgisch-witblauwfokwaarden gepubliceerd met betrekking tot de vruchtbaarheid. In die lijst met nieuwe fokwaarden staan een aantal interessante stieren genoteerd die de vruchtbaarheid van de veestapel ten goede komen. Drie jaar eerder waren deze fokwaarden ook al beschikbaar bij Coöperatie CRV. De grote omvang van de witblauwpopulatie in Wallonië, maar ook het feit dat er merkerfokwaarden van jonge stieren beschikbaar zijn voor vruchtbaarheid betekenen een grote stap voorwaarts voor het ras.
De vruchtbaarheidsfokwaarden zijn beschikbaar op basis van de prestaties van vrouwelijke nakomelingen uit de Waalse populatie. Het gaat daarbij om fokwaarden voor leeftijd eerste inseminatie, leeftijd eerste kalving en
het interval tussen eerste en tweede kalving. Het gemiddelde van de populatie staat net als bij andere fokwaarden op 100, de standaardafwijking is 10 punten. In tegenstelling tot veel andere kenmerken is een lagere fokwaarde beter.
Om de waarde van elke fokwaarde goed te kunnen inschatten is het handig om ook het populatiegemiddelde te kennen van elke fokwaarde alsook de waarde van de standaardafwijking. Voor leeftijd eerste kalving is het populatiegemiddelde 561 dagen, terwijl 10 fokwaardepunten staan voor 25,5 dagen. Bij leeftijd eerste kalving is het gemiddelde 861 dagen met 26,5 dagen als standaardafwijking. Tot slot is er ook een populatiegemiddelde voor het interval tussen eerste en tweede kalving. Dit bedraagt 412 dagen,
waarbij 10 fokwaardepunten staan voor 6,3 dagen. Daarbij is het wel nodig rekening te houden met het feit dat de helft van de genen van de vader komt, waarbij het werkelijk effect ook de helft is. Zo zal het e ect van de genetica van Je erson de Dessous la Ville bij zijn dochters er gemiddeld voor zorgen dat ze bijna 32 dagen eerder geïnsemineerd worden, 34,5 dagen eerder voor het eerst kalven en een 7 dagen korter interval hebben tussen de eerste en tweede kalving. In tabel 1 is een overzicht gepubliceerd van de top 25 op basis van de fokwaarde leeftijd eerste kalving. Hun nakomelingen zullen dus gemiddeld gezien het vroegst kalven. In de augustuseditie van VeeteeltVlees leest u meer over deze fokwaarden en de eerste publicatie van vruchtbaarheidsfokwaarden.
Tabel 1 – Top 25 van Belgisch-witblauwstieren op basis van fokwaarde leeftijd eerste kalving (r² is de betrouwbaarheid van de fokwaarde)
‘Voedselautonomie met trots op onze producten is nodig, maar voedselsoevereiniteit is een utopie’
9000 geregistreerde stamboekkoeien
geboorten en sterke groei zijn het resultaat.
Nog niet al te vaak zie je ze in het landschap in Nederland en Vlaanderen verschijnen, maar het Italiaanse piemonteseras wint wel aan belangstelling in de Lage Landen. Dat geeft de nieuwe stamboekvoorzitter Bas Basemans uit het Noord-Brabantse Oisterwijk aan. ‘Vooral in Vlaanderen zien we die groei’, zegt hij. Hij geeft daarbij meteen aan dat Vlaamse vleesveehouders met piemonteses ook ondersteund worden door het Nederlands Piemontese Stamboek. ‘Een van de grootste vleesveebedrijven met piemonteses ligt in Vlaanderen’, lacht Basemans. ‘In Vlaanderen zien we
trouwens ook meer bedrijven overstappen naar piemontese dan in Nederland.’
Begin jaren zeventig verschenen de eerste piemonteses in het Nederlandse landschap. Het ging daarbij vooral om stieren die ingezet werden om te kruisen op het ondereind van de melkveestapel. ‘Jaren later besloten drie handelaren drie vrachtwagens met vrouwelijke piemonteses naar Nederland te halen’, gaat Basemans verder. ‘De dieren kwamen terecht in de regio rond Amsterdam, in Heusden en hier in Oisterwijk. Zij waren het begin van de Nederlandse populatie. Ik weet nog dat
TEKST WIM VEULEMANSdie dieren uit Amsterdam even later geveild werden, met prijzen tot 4000 gulden voor een pink.’
De volgende jaren werden steeds vaker fokvaarzen en embryo’s uit de streek Piemonte in Italië geïmporteerd.
Groeien met soberheid
Zo’n dertig jaar terug begonnen ook Bas Basemans en zijn vrouw Linda met piemonteses. ‘Eigenlijk ben ik er via mijn schoonvader ingerold’, vertelt hij. ‘Ik was al begonnen met witblauwen, maar ben stilaan overgestapt op piemontese.’
Vandaag de dag bestaat het koppel koeien uit zo’n 30 zoogkoeien, 15 pinken en 2 stieren en kalveren onder de koeien. Naast zijn voorzitterschap van het stamboek werkt Basemans ook nog als toezichthouder in de bouw. Fokkerij krijgt op het Oisterwijkse vleesveebedrijf veel aandacht. Zo worden er vrij veel koeien gespoeld voor embryo’s en nagenoeg alle stieren vertrekken op het bedrijf voor de fokkerij. ‘Ook naar vaarzen is veel vraag’, bevestigt de vleesveehouder. ‘Het voorbije jaar hebben we negen koeien elk twee maal gespoeld. Op die manier proberen we stappen vooruit te maken in de fokkerij.’
Fokkerij heeft ook in het stamboek veel aandacht. Dat stamboek heeft ongeveer 120 leden in Nederland, goed voor circa 9000 geregistreerde stamboekkoeien. De invloed van het stamboek op de fokkerij in het ras is vrij groot. Zo selecteert de foktechnische commissie van het stamboek de stieren waarvan sperma wordt geïmporteerd uit Italië. Daarbij kijken ze naar diverse selectiecriteria. ‘Natuurlijk gaan we in Italië op zoek naar genetica die we hier nog niet hebben, maar niet altijd is die beschikbaar via sperma’, vertelt Basemans. ‘Vaak wordt die dan via embryo’s ingebracht in onze populatie.’
Andere belangrijke selectiecriteria zijn fijnheid, gestalte en groeikracht. ‘Het piemonteseras is bekend om zijn fijnheid, zeker in de botstructuur. Die fijnheid in het skelet en de benen zorgt er ook voor dat de kalveren makkelijker geboren worden.’
Ook gestalte is een belangrijke norm. Volwassen koeien overschrijden makkelijk de 1,45 tot 1,60 meter. ‘Maar we mogen natuurlijk niet vergeten dat het over een vleesras gaat’, voegt de stamboekvoorzitter eraan toe. ‘Groeikracht is belangrijk. Tot een jaar of zeven blijven de runderen groeien, tot een jaar of negen kun je ze zelfs makkelijk in het gewone segment afzetten op de markt. Vanaf die leeftijd verliest het vlees wel wat van zijn malsheid.’
Voor Basemans is die groeikracht een van de belangrijkste en meest onderscheidende karakteristieken van het ras. ‘En die groeikracht hebben ze met een enorm sober rantsoen’, gaat Basemans verder. ‘In Italië zie je soms koppels met vrij schrale rantsoenen, maar ook hier komen ze makkelijk verder met een rantsoen van 80 procent kuilgras en wat mais.’ Met mais is Basemans wel wat voorzichtiger. Een van de aandachtspunten is namelijk dat de dieren door hun soberheid ook iets te makkelijk rijkelijk in het vlees komen bij een te rijk rantsoen.
Piemontese is een ras dat zijn origine kent in het noordwesten van Italië, meer bepaald in de regio rund Turijn, Piemonte genaamd. Het ras is ontstaan uit diverse lokale rundveesoorten waaronder de canavese, demonte of scelta di pianura. Eind van de 19e eeuw werd het piemontesestamboek opgericht in Italië. De eerste selectie richtte zich op het dubbeldoeltype en uniformiteit van karakter.
In Italië wordt het ras nog steeds gezien als een dubbeldoelras, dat zowel melk als vlees produceert. Het ras heeft ook de bekende genmutatie die onder meer ook het Belgisch witblauw typeert, het inactieve myostatineallel dat voor dubbele bespiering zorgt. De kalfjes worden lichtbruin geboren en verkleuren na 3 tot 4 maanden naar grijswit. Verder zijn hun oogharen, staartkwast, klau-
wen en de punten van hun horens zwart. Hun huid is fijn van type, net als hun beenwerk. Van karakter zijn ze vrij rustig. Hun bevleesdheid neemt pas aanvang na de geboorte, waardoor de kalveren vrij makkelijk geboren worden.
Hun vlees is fijn van draad, mals, weinig vet en cholesterolarm. Dit alles met een vrij hoog slachtrendement.
‘En dat bevordert de makkelijke kalvingen niet. Vandaar dat ik de dieren graag sober houd. Naar mijn ervaring beïnvloedt de conditie van de moeder meer de vlotheid van een geboorte dan het al dan niet gebruiken van een pinkenstier. Ik merk dat nakomelingen van een pinkenstier vaak minder goed benutbaar zijn voor de fokkerij, ik zie ze eerder als een eindproduct’, getuigt hij.
Dat het ras stappen vooruit heeft gezet in de afgelopen jaren, blijkt ook uit de genetische trends van Coöperatie CRV. Zo blijft de vruchtbaarheid vrij stabiel, maar is er wel een positieve trend voor tussenkalftijd en leeftijd eerste inseminatie waarneembaar. Dat er aandacht is voor een vlotte geboorte, bewijzen ook de trends voor geboortegemak en geboortegewicht (figuur 1). De laatste toont een dalende lijn, kalveren worden dus lichter geboren. Het geboortegemak verbetert in het ras.
Tot slot is er ook winst in de groeikracht van het ras (figuur 2). Zowel het gewicht van de koe als de groei van de stier tonen een positieve trend, de piemontese in Nederland groeit dus sneller.
De voorzitter ziet daarom ook toekomst voor het ras en het stamboek in Nederland. ‘We hebben net wat verjonging kunnen doorvoeren in ons bestuur. Dat is belangrijk voor het functioneren, maar de grootste uitdaging van het ras, en de vleesveesector in zijn geheel, is die verjonging.’ Maar ook ziet hij nog kansen in het promoten van het ras. ‘Het ras is nog onbekend in Nederland, veel consumenten kennen het vlees niet en kennen ook de kwaliteiten niet. Dat biedt mogelijkheden, maar tegelijkertijd moeten er dan ook meer afzetmogelijkheden zijn voor onze vleesveehouders’, concludeert hij. l
Piemonte, de streek waar de piemontese zijn oorsprong kent, is een van de belangrijkste hotspots in Italië voor de productie van rundvlees. In verhouding tot andere regio’s is de regio drukbevolkt met vleesstieren en -vaarzen.
Dat bleek uit een voorstelling over de Italiaanse vleesproductie van Kees de Roest, senior researcher bij Centro Ricerche Produ-
zioni Animali (CRPA) tijdens een webinar van het Bovine-project, een internationaal project waarin ideeën en kennis over zoogkoeien worden uitgewisseld. Circa 50 procent van de geregistreerde stamboekkoeien in Italië zijn van het piemonteseras.
Die vleesveemarkt in Italië is niet heel groot. De nationale productie bedroeg in 2019
531.000 ton rundvlees. Daarbovenop worden
nog eens 228.000 ton levend rundvee en 416.000 ton rundvlees geïmporteerd. Daarmee komt Italië op een zelfvoorzieningsgraad van 51,5 procent.
Voor de import richt de Italiaanse markt zich vooral op vleesstieren en -vaarzen, 800.019 stuks in 2019. Import komt voornamelijk uit Frankrijk. Het gaat dan om dieren van rassen als limousin, charolais en aubrac.
‘Susan zou heel goed kunnen meedingen voor een grote titel in België.’ Jury Hans Vermote sprak vol waardering over Susan 63 van de Grotewaard (v. Courtois) van de familie Vonk uit Noordeloos. ‘Met haar magere en prachtige bespiering kan ze nog een pak zwaarder worden’, aldus Vermote, die haar aanwees als kampioen bij de oudere koeien. Er waren nog meer fraaie kampioenen tijdens de veetentoonstelling in Sluis, zo constateerden juryleden Hans Vermote en Erik van de Pol. Zaya ut de Groe bijvoorbeeld, een dochter van Futé van Marc Versprille en Jeannette Harms uit Groede. Zij werd dankzij haar lengte en fijne belijning kampioen in de rubriek 0 tot 6 maanden. Bij de stierkalveren ging Black van de Schaepstelle van Niels den Hamer uit Zuidzande (v. Amoureux ) dankzij zijn meest complete conformatie en uitstekende voorhand met het winnaarslint lopen.
Bij de vaarskalveren van zes tot 12 maanden ontstond er een mooie strijd tussen de fijngebouwde en complete Tiffany van de Grotewaarde (v. Darko) van de familie Vonk en Yava ut de Groe (v. Emblème) van familie
Versprille-Harms. Door haar vlottere stap werd Tiffany kampioen. Bij de stierkalveren ging spierbundel Darko (v. Darko de Centfontaine) van Leroy Herder uit Ossendrecht met de titel lopen.
Bij de vaarzen tussen 12 en 24 maanden sprong Sylvie van de Grotewaard (v. Esperanto) van familie Vonk in het oog, dankzij haar superkwaliteit, gestalte en fijn beenwerk.
Bij de oudere stieren werd Neil II (v. Brillant) aan de hand van de jonge begeleider, naamgenoot Neil Onderdock, kampioen. Neil II had prachtige rondingen in de achterhand en bezat finesse in het beenwerk.
De fraai bespierde Whitley ut de Groe (v. Attribut) van familie Versprille-Harms werd met een fotofinish verkozen tot kampioen vaarzen ouder dan 24 maanden, net voor Danique van de Grotewaard (v. Nox) van de familie Vonk.
Opvallend was de dominantie van de familie Vonk bij de bedrijfsgroepen vrouwelijk. Zowel bij jong, midden als oud eisten de uniforme drietallen van de succesvolle stal uit Noordeloos de overwinning op. l
m.vader eigenaar, woonplaats mannelijk
naam dier geb. datum vader
Black van de Schaepstelle 20-03-2023 Amoureux Magistrat N. F. den Hamer, Zuidzande
Darko V Fenne 05-11-2022 Darko Solway mts. Herder, Ossendrecht
Van Zwaanhof Neil II 29-11-2022 Brillant Hannibal W. A. R. Onderdonck, Eede vrouwelijk
Elena van de Roomspolder 11-02-2023 Jojo Fly mts. Dingemans- v. Deursen, Eede
Zaya ut de Groe 08-01-2023 Futé Hazard mts. Versprille-Harms, Groede
Tiffany van de Grotewaard 09-10-2022 Darko Attribut mts. Vonk, Noordeloos
Van het Oudeland Rhani 30-08-2022 Oulare Fly J. P. de Vos, Ooltgensplaat
Susan 68 van de Grotewaard 19-05-2022 Macron Messi mts. Vonk, Noordeloos
Xenna ut de Groe 01-01-2022 Litige Adajio mts. Versprille- Harms, Groede
Sylvie van de Grotewaard 16-06-2021 Esperanto Attribut mts. Vonk, Noordeloos
Whitley ut de Groe 20-02-2021 Attribute Hazard mts. Versprille-Harms, Groede
Andringa 15 van de Grotewaard 03-05-2020 Hazard Nevada mts. Vonk, Noordeloos
Susan 63 van de Grotewaard 05-09-2018 Courtois Attribut mts. Vonk, Noordeloos
De warmte weerhield deelnemers er niet van om met 60 ingeschreven dieren af te zakken naar de 83e Belgisch-witblauwveetentoonstelling in Sluis, waar de familie Vonk heerste bij de bedrijfsgroepen.Tiffany van de Grotewaard (v. Darko), kampioen vrouwelijk 6 tot 12 maanden Susan van de Grotewaard, (v. Courtois), kampioen oudere koeien Van Zwaanhof Neil II (v. Brillant), kampioen stieren 12 tot 24 maanden Zaya ut de Groe (v. Futé), kampioen vrouwelijk 0 tot 6 maanden Sylvie van de Grotewaard (v. Esperanto), kampioen vaarzen 12 tot 24 maanden
Nieuwleusen
eigenaar Henk Hengsteboer (66) veestapel 12 volwassen dieren (incl. pinken) en 8 kalveren grondgebruik 7 ha grasland voor weiden, kuil en hooi fokkerijsucces Bonito 73
Tussen de piemonteses is Henk Hengsteboer in zijn element. De luxe dieren – ook wel de arabieren onder de vleesrassen genoemd – lopen al twintig jaar achter zijn huis in Nieuwleusen. Zijn
hoogtepunten als fokker: vier excellente koeien, keuringssucces op de NVM en als kers op de taart de topstier Bonito 73.
Met veel zijn ze niet, maar ze mogen er zeker zijn: de piemontesedieren van Henk Hengsteboer. In de zon liggen de acht zoogkoeien en hun kalveren rustig te herkauwen, in de wei ernaast staan de overige vier jonge dieren te grazen achter het huis van Hengsteboer in Nieuwleusen. Achter hen raast af en toe een trein voorbij, maar daar kijken de dieren niet van op.
Bijna veertig jaar is Hengsteboer al bezig met vleesvee. Na enkele andere rassen kwam hij uit bij piemontese.
‘Ik was op zoek naar luxe dieren, maar wel dieren die die luxe pas na de geboorte ontwikkelen. Natuurlijk afkalven heeft voor mij de voorkeur, al was het maar om de dierenartskosten en het antibioticagebruik die het scheelt’, vertelt de eigenaar, die inmiddels ongeveer dertig jaar met het piemonteseras fokt. ‘De piemontesedieren voldoen daaraan. Het afkalven gaat op natuurlijke wijze, aangezien de kalveren nog niet extreem ontwikkeld zijn in de koe. Maar die ontwikkeling komt daarna helemaal goed.’
TEKST GRIETJE DE VRIESVan het piemonteseras zal Hengsteboer dan ook niet meer afstappen. ‘Het is een heel fijn ras. Het zijn niet de zwaarste dieren, maar dankzij hun fijne botstructuur hebben ze een enorm gunstig uitsnijrendement. Naar verhouding is er minder bot in het karkas, zo’n drie tot vier procent minder dan bij andere vleesrassen.’
Maar om de vleesopbrengst gaat het hem in eerste instantie niet. Zijn inkomen haalt hij uit zijn werk als inseminator, het vee is idealiter een bijverdienste. Naar eigen zeggen zit hij tussen een hobbyboer en een vleesveebedrijf in. ‘De fokkerij is echt mijn passie. Voor de dieren doe ik het maximale, niet het meest rendabele. Het afmesten en afzetten van het vlees besteed ik uit. De ruimte zet ik liever in voor goed fokkerijmateriaal en dieren die mee kunnen naar keuringen’, geeft de fokker aan.
Hij wijst in de wei naar enkele dieren die het tijdens de laatste NVM niet onverdienstelijk deden en naar de koe die recent excellent is gekeurd. ‘Binnenkort kunnen we het vierde bord van een excellente koe aan de wand hangen’, zegt Hengsteboer trots. ‘Daar doe ik het voor.’
De nieuwste excellente koe is Natasja 42, een dochter van de door Hengsteboer gefokte Bonito 73. Het fokken van die stier was voor de vleesveehouder een mijlpaal. ‘Bonito 73 heeft voor veel natuurlijke dekkingen gezorgd op verscheidene Nederlandse piemontesebedrijven en hij zat ook in het aanbod van CRV. Er zijn volgens mij meer dan 5000 doses van hem gewonnen – die zijn inmiddels allemaal uitverkocht. Ik krijg nog wel eens te horen dat mensen het jammer vinden dat het op is, dat is een groot compliment.’
Na tien jaar is Bonito 73 nu niet meer, maar zijn genen stromen nog door de veestapel. ‘Zijn dochters kalven allemaal vlot af, hij was echt een pinkenstier bij uitstek.
Maar het meest noemswaardige is zijn rustige karakter, dat ook goed in de nakomelingen terugkomt’, is de fokker van mening. Hengsteboer houdt zich in de Nederlandse piemontesefokkerijvereniging bezig met de aankoop van sperma van Italiaanse stierenkaarten. Dat vraagt volgens hem om de nodige alertheid. ‘Jaarlijks worden maar twintig stieren uitgekozen die goed mee kunnen en die zijn snel uitverkocht. Zodra we een goede stier op het oog hebben, is het zaak om snel te handelen wanneer er doses beschikbaar zijn.’
75 kg erbij door fokkerij
Een goede stier is volgens Hengsteboer essentieel en zijn voorkeur gaat uit naar ki. ‘Met ki kun je elke koe specifiek benaderen en de ideale stier inzetten. Daarmee gaat de vooruitgang veel sneller.’
Door de jaren heen is er volgens hem de meeste ontwikkeling geweest in de hoogtemaat. ‘Toen ik begon, werden de dieren zo’n 135 cm. Nu passeren ze de 150 cm en zijn ze een handbreed groter en twee handbreed langer.
Aan de haak is dat zo’n 75 kg meer. Dat is echt het effect van fokkerij, maar dat is niet het enige waar je bij de stierkeuze op moet letten natuurlijk. Geboortegemak en afkalfgemak zijn ontzettend belangrijk, maar kijk ook naar karakter’, aldus Hengsteboer. Want een goed karakter is wel cruciaal bij de hanteerbaarheid van piemonteses. Ze kunnen erg pittig uit de hoek komen. ‘Het zijn de arabieren onder de vleesrassen. Dat vraagt om veel omgang, dat is een veel grotere factor in karakter dan genetica. Je moet niet met de verrekijker kijken of het goed is in het land, je moet echt tussen de dieren staan.’
Het hanteerbaar maken begint bij de kalveren. In de eerste week is Hengsteboer al met de dieren bezig. ‘De kalfjes moet je al echt trainen. Dat vraagt om discipline
Bij het fokken let Hengsteboer vooral op karakter, geboortegemak en afkalfgemak
van jezelf, maar dat levert wel resultaat op. Na een paar maanden weten ze wat je van ze verwacht. Dan beleef je pas echt de charme van de piemonteses. Als je dieren niet mak genoeg zijn, raak je wel ontmoedigd.’
De koeien kalven af omstreeks december en gedurende de winter verblijven de dieren in de potstal. Zodra het weer het toelaat, gaat het vee overdag naar buiten en krijgen ze binnen nog bijgevoerd. Vanaf mei zijn de Italiaanse dieren dag en nacht buiten te vinden. ‘Ze krijgen eigenlijk alleen maar grasproducten en krachtvoer. Het hooi en de kuil oogsten we zelf, daarbij wachten we tot het gras in de aar is geweest. Op de Povlakte, waar de piemonteses vandaan komen, is ook vooral schraal voer te vinden – daar gedijen ze het beste op. Er moet structuur in het voer’, is Hengsteboer van mening.
Tot september blijven de kalveren zogen bij hun moeder, die zo een groei van ongeveer 1600 gram per dag hebben. Daarna komt het moment van spenen. ‘Dat blijft altijd het moeilijkste moment voor fokkers, maar tegenwoordig maak ik gebruik van neusflappen. Eerst was ik daar wat terughoudend in, want zou dat nou echt werken? Maar mijn zoon Anne-Jan, die ook een kleine veestapel piemonteses heeft, was enthousiast’, aldus de fokker. Nu is het spenen minder stressvol: de kalveren krijgen neusflappen, waardoor ze niet meer drinken, maar wel bij de koe blijven. De uier van de koe droogt
dan op, zodat die na een week de druk niet meer voelt en zonder het zogen kan. ‘Na een week kunnen de kalveren bij de koeien weg en eigenlijk zonder al te veel problemen, omdat ze er langzaam aan kunnen wennen. Bij het spenen is er geen sprake meer van een dip in de groei, maar dat komt ook doordat ze van jongs af aan al krachtvoer en hooi krijgen bijgevoerd.’
De dieren gaan weg wanneer ze voor de fokkerij niet (meer) interessant zijn of wanneer het karakter te moeilijk is om mee te werken. ‘We verkopen wel dieren aan andere fokkers, maar wanneer het dier echt niet hanteerbaar is, dan vertrekt het voor de slacht. In mijn ogen hoor je die niet te verkopen aan anderen. Dat is ook mijn advies aan beginnende fokkers: koop makke dieren met een gezondheidsstatus. Makke dieren zijn er genoeg, maar wees er zeker van’, aldus Hengsteboer. ‘Geld komt wel op de tweede plek, het is de liefde voor het ras die er toe doet.’
Over een jaar kan hij met pensioen, wat betekent dat hij straks nog meer tijd heeft om tussen de piemonteses te staan. ‘Ik zie voor me dat ik mijn zoon ook wat meer help met zijn vee. Het doet me deugd dat ik met hem de passie kan delen en we samen kunnen kijken welke stieren we willen gebruiken. En kiezen welke dieren we meenemen naar de keuring. Dat is voor mij een mooi vooruitzicht.’ l
Aan de hand van voorbeelden uit hun dagelijkse praktijk schrijven vier dierenartsen over diergezondheid in de vleesveehouderij. Om en om beschrijven Anthony De Schryver, René Bemers, Piet De Meuter, en Hans Van Loo maandelijks vastgestelde ziektebeelden, uitgevoerde behandelingen en/of mogelijke preventiemaatregelen.
naam aandoening
Infectieuze kerato-conjunctivitis ook wel pink eye of houw
verschijnselen overmatig tranen als gevolg van irritatie, ontsteking van de cornea (het hoornvlies) en dichtgeknepen oogleden
oorzaak besmetting met Moraxella bovis via vliegen
behandeling oogzalf met antibioticum, pijnstiller
In de loop van mijn ochtendroute kreeg ik een melding in mijn planningsagenda geschoten om die namiddag een koppel pinken te gaan bekijken dat de veehouder eerder die dag uit de weide had gehaald. De veehouder had bij de dieren ontstoken ogen waargenomen.
Bij aankomst op het bedrijf stonden de pinken met op het oog duidelijk de ergste letsels al keurig vast. Wat direct opviel was het overmatig tranen als gevolg van irritatie, een ontsteking van de cornea (het hoornvlies) en de dichtgeknepen oogleden. Bij de mooie zomerse temperaturen van die dagen kwamen ook de vliegen in actie. Deze vliegen zitten graag op vochtige, warme plekken en zo ook rond de oogleden van runderen.
Wat de veehouder verder nog vertelde, was dat deze dieren van een perceel kwamen dat hij dit jaar voor het eerst pachtte. Voorgaande jaren had de vorige eigenaar ook problemen gehad met het vee met soortgelijke klachten.
Om de waarschijnlijkheidsdiagnose te ondersteunen heb ik van twee dieren een swab genomen van de cornea en op kweek gezet in ons eigen laboratorium. Een dag later was er duidelijk groei van de veroorzaker, Moraxella bovis. Dit is
een bacterie die vaak voorkomt bij oogaandoeningen bij het rund.
De bacterie is vernoemd naar de ontdekker, een Zwitserse oogarts, V. Morax. Het is een gramnegatieve kiem, net als een coli of klebsiella. Deze gramnegatieve kiem is echter meestal wel gevoelig voor penicillines. Hierdoor is een behandeling meestal succesvol en indien tijdig gestart verloopt de genezing voorspoedig.
Menginfecties zijn mogelijk en ook Mycoplasma bovis kan een rol spelen bij hardnekkige oogontstekingen.
Na een gevoeligheidsbepaling die een dag later kon worden afgelezen, bleek dat de ingestelde behandeling, oogzalf en uiteraard een langwerkende pijnstiller, de juiste was.
Verder is het uitvoeren van een goede vliegenpreventie erg belangrijk in deze periode van het jaar.
Hier waren dus op hetzelfde perceel in het verleden ook dezelfde oogontstekingen vastgesteld. Kennelijk blijft de bacterie toch aanwezig in de omgeving en kunnen deze bacteriën, als de vectoren (vliegen) actief worden, weer voor problemen gaan zorgen.
Een trager verteerbare kuil met lagere voederwaardecijfers. Dat zien veehouders op de ruwvoeranalyse van hun kruidenrijke graskuil. Maar het voer is daarom niet minder goed. Het hogere ruwe-asgehalte, de afwijkende NIR-resultaten en het gebrek aan kruidenonderzoek vragen een ander kijk op deze cijfers.
‘Bij kruiden vertegenwoordigt wat op papier staat nog niet de praktijk’, zegt Pedro Janssen, onderzoeker duurzame veehouderij en agrobiodiversiteit bij het Louis Bolk instituut. ‘Dat komt door het hogere aandeel ruwe celstof in kruiden, waardoor ze trager verteerd worden. Ook het hogere aandeel mineralen speelt een rol.’ Kruiden bevatten zo’n 3,5 keer meer mineralen en 1,8 keer meer sporenelementen dan gras. Mineralen zijn niet verteerbaar en vallen daarom onder anorganische stof (ruwe as). Door het hogere aandeel ruwe as in kruidenrijke graskuilen valt het vem-gehalte lager uit, legt Jan Bakker, managing director bij Eurofins Agro, uit. ‘Vem is de energie afkomstig uit de verteerbare organische stof. De anorganische stof en de mineralen worden daarom in de vem-formule niet meegerekend. Die bevatten namelijk geen energie.’ Daarom is het vem-gehalte bij de bestaande analysemethoden lager, terwijl die energie er eigenlijk wel is. Bij de vertering komt deze energie op een andere manier vrij.
Om deze vem-onderschatting te corrigeren heeft Eurofins samen met Agrifirm een vem-correctie voor kruidenrijk grasland ingevoerd. Als vuistregel geldt dat elke 10 gram ruwe as meer dan een gemiddelde graskuil van 105 gram ruwe as op het analyseformulier 11 tot 14 gram meer vem oplevert dan op papier staat (zie tabel 1). ‘Stel, je hebt een kruidenkuil met een verteringscoëfficiënt van 72 procent en een ruweasgehalte van 125 gram, dan bedraagt de vem-correctie 22 vem’, duidt Bob Fabri, internationaal productmanager ruwvoer bij Eurofins.
Deze lagere verteringscoëfficiënt of vc-os geeft aan dat het aandeel stengel of ruwe celstof bij kruiden hoger is. ‘Dat betekent dat de vertering iets meer moeite vraagt en dus trager verloopt’, vertelt Luuk Maas, productmanager bij DSV zaden. Het zaadveredelingsbedrijf merkt een toegenomen vraag naar kruidenmengsels en krijgt veel vragen over de kwaliteit van kruidenrijk gras.
‘Die andere vertering zorgt ervoor dat er een lagere verteringcoëfficiënt gebruikt wordt in de vem-berekening.’ En dat is ook de tweede reden waarom het vem-gehalte – naast het hoger aandeel ruwe as – lager uitvalt. De vem-berekening houdt nog onvoldoende rekening met de energie die toch op een andere manier beschikbaar komt voor het dier.
De vem-waarde bij kruiden is niet altijd lager. Dat bleek uit een proef van het Louis Bolk Instituut in 2019 met productieve kruidenmengsels met gras, cichorei, smalle weegbree, witte en rode klaver. Deze brachten gemiddeld 10,6 ton droge stof per hectare op en scoorden met gemiddeld 943 vem en 177 gram ruw eiwit per kilo droge stof hoger dan de 929 vem en 161 gram eiwit per kilo droge stof van het Engels raaigras dat jaar. ‘Het ging hier om een droog jaar’, vertelt Janssen. ‘Hierdoor kan het zijn dat het gras meer verdroogd was dan de kruiden en dat daardoor de vemwaarde van het kruidenmengsel hoger lag. De vemwaarde is dus van meer factoren afhankelijk.’
verteringscoëfficiënt (%)
vem-correctie/10 g ruwe as
Tabel 1 – Vem-correctie voor kruiden (bron: Eurofins Agro)
Tabel 2 – Vem-waarde van kruiden (bron: CCBT)
Een voorbeeld van een gewas met een hoog aandeel ruwe celstof en dus een laag vem-gehalte is luzerne. ‘In 2022 bevatten de gemiddelde Nederlandse luzernekuilen 758 vem per kilo droge stof’, geeft Fabri van Eurofins aan. ‘Dit komt door de lage verteringcoefficiënt van 68,6 procent en het ruwe-asgehalte van 116 gram per kilogram droge stof. Luzerne is een vlinderbloemige en heeft daardoor met 193 gram meer ruw eiwit dan de gemiddelde graskuil.’ Die graskuilen hadden gemiddeld 172 gram ruw eiwit per kilogram droge stof en 922 vem per kilogram droge stof. Het gemiddelde grasklavermengsel had een verteringscoëfficiënt van 73,9 procent, 845 vem en 171 gram ruw eiwit per kilogram droge stof. ‘Omdat de vertering van ruwe celstof in de pens meer moeite kost, is een voorafbraak van de celbestandsdelen bij een iets nattere en dus zuurdere kuil gewenst’, weet Bakker van Eurofins. ‘In theorie kan die voorafbraak de vem- en dve-waarden opschroeven.’
Door die andere vertering is het lastig om de juiste voederwaarde van kruidenrijke grasmengsels te bepalen. Daarnaast speelt ook mee dat de gangbare NIR-analyse, waar onder meer Eurofins mee werkt, eigenlijk niet goed toepasbaar is. ‘Kruiden zijn door de Europese subsidiemaatregelen en diverse zuivelprogramma’s de laatste vijf jaar in populariteit gestegen’, zegt Bakker. ‘Naast het gebrek aan kennis over hoe kruiden in de koe verteren, zijn er nog te weinig NIR-ijklijnen in kaart gebracht voor specifieke mengsels of kruiden. Hierdoor wijken de werkelijke waarden wat af van wat er op papier staat.’
Het toewijzen van ijklijnen voor kruidenmengsels of kruiden op zich is ook moeilijk volgens Maas. Dat komt doordat de verhouding tussen kruiden in een graskuil altijd wisselt. ‘Als een boer een gras-luzernestaal laat opsturen met daarop “luzernekuil”, dan weet de analysemaker nog niet of de kuil slechts
2 procent luzerne bevat of 20 procent.’
Bakker geeft aan dat Eurofins bezig is om de juiste ijklijnen in kaart te brengen. ‘Maar we zijn nog niet zover’, geeft hij aan. ‘Bespreek daarom de kuilanalyse goed met je voeradviseur en bekijk de kruidenrijke graskuilen in hun geheel.’ l
De Italiaanse piemonteses zijn niet dik gezaaid in het land van oorsprong van de Belgisch witblauwen. Op de boerderij van Michel Schelfthout daarentegen wel. Aan hun arbeids- en kostenefficiëntie kan het Belgisch-witblauwras volgens hem niet tippen.
‘Als ge die koeien weg doet, dan ben ik ook weg’, zei Michel Schelfthout (55) uit Itterbeek tegen zijn ouders, toen ze besloten hun paar holsteinkoeien op te ruimen. Zijn ouders hadden een kleine groenteboerderij met een paar melk- en vleeskoeien. Maar de groenten interesseerde hem niet, de dieren wel, net als het werken aan machines.
Na zijn opleiding mechanisatie ging Schelfthout eerst vijf jaar aan de slag bij een autogarage. ’s Avonds hielp hij bij zijn ouders op de boerderij. ‘In 1984 hadden we een paar weiden over en daar moesten dieren op’, vertelt hij. ‘In dat jaar kochten mijn ouders een paar Belgisch-witblauwrunderen op de markt van Ciney.
En zo is het vleesveeverhaal op deze boerderij begonnen.’ Schelfthout bleef buitenshuis werken. Na de autogarage werkte hij vijftien jaar bij het Vlaams overheidsbedrijf voor openbaar vervoer De Lijn. ‘Mijn job bij De Lijn zag ik meer als hobby. Echt werken deed ik thuis. Pas in 2002, toen mijn ouders de pensioenleeftijd naderden, stopte ik volledig met mijn job buitenshuis en stortte ik me volledig op het Belgisch witblauw.’
De vleesveehouder zag het Belgisch-witblauwras evolueren met de tijd. Hij is van mening dat er verkeerde fokkerijkeuzes zijn gemaakt en vindt dat spijtig. ‘Er is te veel blindgestaard op vlees, waardoor de andere kenmerken zijn verloochend. Daar werd ik niet gelukkig van.’
Ook het apart huisvesten van de kalveren vindt hij erg arbeidsintensief. Destijds molk hij zeven holsteinkoeien om de 50 à 60 witblauwkalveren van melk te voorzien. ‘Na een paar gevallen van cryptosporidiose was ik een van de eerste Belgisch-witblauwboeren die kalveren apart begon te huisvesten en niet meer bij de moeder liet’, vertelt de veehouder.
‘Met de komst van de piemonteses later was ik ook een
van de eersten die de kalveren opnieuw bij de moeder liet.’ Dat verlichtte hem enorm in het werk. En dat was nodig, want voor zijn granen, wintergerst, wintertarwe, dorsmais, hakselmais en voederbieten rekent hij niet op een loonwerker. Dat de passie voor landbouwmachines nog steeds diep zit, is te zien aan zijn enorme machinepark. De tweedehands hakselaar en bietenrooier staan netjes te wachten op het volgende oogstmoment. Veel werk dus, waardoor de arbeid met de dieren efficiënter moest. Het internet leek de oplossing te bieden.
Hoogtemaat en geboortegemak
‘Koeienrassen’, dat moet Schelfthout ingetikt hebben voordat hij op het piemonteseras stuitte. ‘Het dikke haarkleed van de limousins en de blondes is schurftgevoelig en ligt me niet.’ Online kwam hij in contact met Nederlandse piemontesefokkers, door wie hij met open armen werd ontvangen om het vee te komen bewonderen. Hij herinnert het zich nog goed: ‘Die stieren, daar viel ik van op mijn gat. Deze kolossen zijn een halve meter groter en langer dan Belgisch witblauwen en halen met gemak de veertienhonderd kilo.’
Eind 2016 kwamen de eerste dertien zuivere piemonteses van het bedrijf Van de Nostrum uit Oisterwijk zijn stal binnen. Nadien kocht hij er hier en daar bij, fokte hiermee verder en liet bouwde zijn witblauwveestapel af. Vandaag heeft hij een van de drie grote Belgische piemontesebedrijven met een 150-tal runderen en jaarlijks 70 kalvingen. Schelfthout is vol van zijn ras. ‘Met hun fijne beenwerk en zwarte huid onder de witte vacht lijken ze voor geen meter op de Franse rassen. De kalfjes worden bruin geboren en worden na drie maanden wit.’ Piemonteses zijn zeer vruchtbaar. Elk jaar heeft Schelfthout van ieder dier een kalf. Tweelingen zijn niet uniek. Het ras kent twee erfelijke gebreken: kromme poten en een dikke of lange tong. ‘Al mijn stieren en fokkerijkennis haal ik bij Nederlandse fokkers die ook bestuurders zijn van het piemontesestamboek. Bij hen ben ik zeker van goed fokmateriaal.’ Hij loopt naar een stier die in de wei staat tussen de koeien. ‘Deze stier met de naam
Drinken aan de fles willen en kunnen de kalveren absoluut niet
Itterbeek eigenaar Michel Schelfthout (55) ras piemontese aantal dieren circa 150Links: de Nederlands gefokte Barjan (v. Vario) loopt tussen de koeien
Rechts: op een leeftijd van drie maanden verkleuren de kalveren van bruin naar wit
Barjan komt van de familie Van Gelder uit Hoge Hexel en is een zoon van Vario uit een dochter van Norma 34.’ Tot vorig jaar probeerde Schelfthout kunstmatige inseminatie uit en had hij vijftien Italiaans piemonteserietjes in zijn ketel zitten. Maar om een dier te insemineren moet je het eerst vangen. Dat was zo onwerkbaar, dat hij ermee gestopt is. ‘Piemonteses zijn erg schuchter, waardoor vangen alleen lukt als ik alleen in de wei ben en rustig te werk ga’, geeft hij aan. ‘Daarnaast blijft het nog steeds oppassen voor de agressieve stieren.’ Het fokdoel bij de piemonteses heeft een andere insteek dan bij Belgisch witblauw, vertelt hij. ‘Het ras beschikt over het dikbilgen, maar de afslag naar extreme bevleesdheid is bewust vermeden. De focus wordt voornamelijk op hoogtemaat en geboortegemak gelegd.’ Recent ontdekte hij een ingekochte hoornloze koe in zijn veestapel, waar hij ook een mannelijke nakomeling van heeft. ‘Of ik hiermee wil verder fokken, is nog niet duidelijk.’
Het grootste deel van het jaar zijn de dieren in weides op verschillende locaties te vinden. De veehouder laat ook het liefst zijn dieren in de gezonde buitenlucht kalven. Piemonteses zijn echte kuddedieren en drinken aan een fles lukt niet. Terug op de boerderij schetst hij dit met een voorbeeld. De stal is leeg, maar er is nog een enkele koe te vinden. ‘Dit is mijn mooiste dier, dat al drie keer gekalfd heeft, maar nakomelingen heb ik er niet van’, zegt hij. ‘Ze laat het zogen van haar jongen niet toe. En drinken aan de fles wilden ze op geen enkele manier.’
Nog een nadeel is dat de dieren amper symptomen tonen als ze goed ziek zijn. ‘Van de ene dag op de andere ligt er dan plots eentje dood, zonder dat je er iets aan ziet’, zegt hij. Gelukkig gebeurt dat weinig. Vaccineren hoeft bijna niet. Enkel ontwormen is nodig. ‘Sinds de komst van dit ras zijn mijn veearts- en de antibioticakosten met 90 procent gedaald’, deelt hij mee.
In de winterperiode krijgen de dieren stalvoedering.
‘Dan gaan er dagelijks drie ton bieten met een bak mais en een bak gras de voermengwagen in. Erg sober hoef je ze niet te voeren, al moet je bij de zoogkoeien opletten met vervetting, zodat ze nog kunnen kalven. Bij het
afmesten worden de stieren even hard gevoerd als een Belgisch-witblauwrund.’
Op de stierenkaart toont hij uitzonderlijke dieren met een dagelijkse groei van 1,5 kg per dag. Tevens zorgt hun fijne skelet voor een slachtrendement van 65 procent, wat vergelijkbaar is met dat van Belgisch witblauw. Toch ligt het aantal kilogrammen vlees per koe lager. De algemene regel is dat vier vrouwelijke piemonteses drie vrouwelijke Belgisch witblauwen vervangen. Daarnaast groeit dit ras enorm lang door en is de kans op spierscheuren op latere leeftijd veel kleiner. Op de vraag of piemontese dan wel rendabeler is dan Belgisch witblauw valt niet eenduidig te antwoorden. ‘Het is de marge tussen kosten en opbrengsten die telt’, geeft Schelfthout mee. ‘Omdat dit ras bijzonder weinig werk en kosten vraagt, kan dat voordeliger uitpakken.’
Een deel van Schelfthouts stiertjes gaan op een leeftijd van 12 maanden naar FM Meat in Ieper, dat zelf piemontesevlees kweekt, versnijdt en vermarkt. De beste vaarzen houdt hij aan.‘De uitdaging is om er telkens de tien beste uit te halen om mee verder te doen. Maar de piemontesewereld in België is klein en het is moeilijk om de overige vaarzen te verkopen aan andere fokkers’, zegt hij en geeft aan dat een ander ras een andere insteek vraagt. ‘Uiteindelijk moet jij je aan het dier aanpassen en niet andersom. Je moet uit je comfortzone stappen en daar hebben wij Belgen het moeilijk mee.’
De krijtlijnen voor de toekomst zijn op het bedrijf van Schelfthout nog niet uitgetekend. Hij is man alleen en heeft geen opvolgers. Het verder fokken met de beste dieren op basis van hoogtemaat en afkalfgemak heeft voorlopig prioriteit. Maar ook het buitenland lonkt. Een groot deel van zijn machines kocht de vleeveehouder buiten België en hij heeft daar veel connecties. Frankrijk ziet hij als beste emigratieland. En moest hij kunnen, pakte hij zijn koffers. ‘Maar dat gaat natuurlijk niet zomaar’, nuanceert hij. Reisplannen heeft hij wel. De jaarlijkse Italiaanse piemontesekeuring in november en een reis naar Roemenië staan op zijn lijstje. ‘Ik moet nog zoveel zien, maar de keuring valt net tijdens de najaarswerkzaamheden op het land.’ l
ECONOMIE – Een meerderheid van de Nederlandse kalverhandelaren is tegen een verhoging van de afvoerleeftijd van kalveren van 14 naar 28 dagen. Tachtig procent verwacht geen gezondheidsverbetering en vreest zwaardere werkomstandigheden en hogere kosten. Dit komt naar voren uit de resultaten van een enquête onder de leden van Vee & Logistiek Nederland.
Aanleiding voor het uitzetten van de enquête was de aankondiging van LNV-minister Piet Adema om onderzoek te laten doen naar de mogelijkheden om de afvoerleeftijd van kalve-
Als kalveren tot 28 dagen op het melkveebedrijf moeten blijven, wordt het werk voor kalverhandelaren zwaarder
ren te verhogen van 14 naar 28 dagen. Een van de redenen voor dit onderzoek is de veronderstelling dat oudere kalveren sterker en gezonder zijn. De enquête werd ingevuld door 259 kalverhandelaren, 21 vertegenwoordigers van verzamelcentra en 35 transporteurs. Een grote meerderheid van de respondenten verwacht niet dat een verhoging van de afvoerleeftijd gunstig uit zal pakken voor de kalvergezondheid. Zo geeft 57 procent van de handelaren en 24 procent van de vertegenwoordigers van de verzamelcentra aan geen effect op de gezondheid te verwachten. Een kwart van de handelaren en 38 procent van de vertegenwoordigers van de verzamelcentra vreest juist een verslechtering en slechts 15 procent van de handelaren een verbetering. Overigens verwacht 38 procent van de vertegenwoordigers van de verzamelcentra juist wel dat oudere kalveren gezonder zullen zijn. De kalverhandelaren wijzen er ook op dat oudere kalveren veel zwaarder en sterker zijn, wat het werk met de dieren voor hen belastender maakt. ‘Een bouwvakker mag maar 20 kg tillen, wij moeten straks 70 kg tillen’, geeft een van hen aan. Ook geven ze aan dat er minder oudere kalveren op een trailer of vrachtauto passen. Dit betekent dat voor hetzelfde aantal kalveren meer ritten gereden zullen moeten worden. Zestig procent van de handelaren verwacht dat dit leidt tot een kostenstijging van meer dan 3 euro per kalf.
MAATSCHAPPIJ – Het uitkopen van veehouders in het kader van het Nederlandse stikstofbeleid kan ook tienduizenden werknemers in aanverwante bedrijven hun baan kosten. Dit stelt vakbond CNV in een analyse. De vakbond pleit voor een overheidsplan om hoge werkloosheid te voorkomen, inclusief een fonds om dit te financieren.
Volgens CNV gaan er voor elke baan die verloren gaat in de primaire sector, drie banen verloren in aanverwante sectoren. Zo lopen ruim 30.000 werknemers het risico hun baan te verliezen als de veestapel krimpt.
Hiervan is bijna een derde direct werkzaam in de dierhouderij. De rest van de werknemers werkt in bijvoorbeeld de agrarische dienstverlening, distributie, verwerkende industrie en de veevoerindustrie. De 30.000 banen betreft werknemers in loondienst. De banen van veehouders zelf en zzp’ers zijn niet meegenomen in de analyse.
RUWVOER – Door de ecoregelingen verschuiven de teelten in Vlaanderen. Het maisareaal is dit jaar met 120.000 hectare zeven procent kleiner. Van de actieve landbouwers in Vlaanderen heeft 76 procent minstens één ecoregeling aangevraagd. Dit leidt tot meer teelt van graan en aardappelen, ten koste van het maisareaal. Ook ligt er meer land braak. Dat blijkt uit een analyse van de verzamelaanvraag voor 2023 door het departement Landbouw en Visserij. In totaal deden bijna 14.000 landbouwers een aanvraag voor een ecoregeling.
Onder de ecoregeling was de regeling voor behoud van blijvend grasland het meest aangevraagd. Deze wordt gevolgd door de ecoregeling die het gehalte aan organische koolstof van bouwland verhoogt.
Het CNV wijst erop dat met name in regio’s buiten de Randstad werknemers die hun baan kwijtraken minder alternatieven hebben voor ander werk. Als voorbeeld wijst de vakbond op de grote zuivelindustrie in Friesland, die zwaar geraakt zou kunnen worden. Bovendien zijn de werknemers van wie hun baan op de tocht staat, gemiddeld wat ouder en zijn ze vaak praktisch geschoold. Dit bemoeilijkt het vinden van ander werk. De meeste mogelijkheden ziet de vakbond in de zorgsector en het beroepsgoederenvervoer.
CNV dringt er bij de overheid op aan om een plan te maken om hoge werkloosheid in sectoren verwant aan de veehouderij te voorkomen. Voor de uitvoering van dit plan zou in de uitkoopregeling ook geld moeten worden gereserveerd, bijvoorbeeld om mensen naar ander werk te begeleiden of om te scholen.
MAATSCHAPPIJ – Van de Vlamingen vindt 13 procent dat de sector in de toekomst moet stoppen met het produceren van vlees. Dat blijkt uit een enquête onder burgers, die werd uitgevoerd door de Universiteit Gent in opdracht van het Vlaams Infocentrum Land- en Tuinbouw (Vilt). Ook het draagvlak voor kweekvlees (24%) en vleesvervangers op basis van eiwitfermentatie (19%) blijft relatief beperkt. Zo’n 36 procent eet geregeld vegetarisch. Een derde van de ondervraagden vindt dat de landbouwsector werk moet maken van de eiwitshift, door kikkererwten, soja, insecten, algen en vis te telen.
Ook gaven meer burgers aan dat ze minder vlees eten dan in het verleden. In 2017 ging het om 44 procent van de burgers, in 2022 was dat gestegen naar 50 procent. Uit de enquête bleek ook dat 38 procent minder bereid is om milieu- en diervriendelijke producten te kopen als deze meer kosten.
neemt gemiddeld licht
toe, de vruchtbaarheid blijft vrij stabiel.
Dat er fokwaarden en dus ook genetische trends voor Belgisch witblauw zijn, is wel al langer bekend. Minder geweten is dat de Animal Evaluation Unit (AEU) van Coöperatie CRV met regelmaat ook genetische trends publiceert voor andere vleesrassen in Nederland en Vlaanderen. Zo zijn er onder meer genetische trends beschikbaar voor blonde d’Aquitaine, verbeterd roodbont en piemontese, maar ook voor West-Vlaams rood.
Door de keuzes en de selectie die vleesveehouders met deze rassen maken, ontwikkelen deze rassen in een bepaalde richting. Selectie en genetica zijn natuurlijk maar een onderdeel van hoe dieren en dus een ras evolueren. Management, diergezondheid, voeding, het zijn allemaal factoren die mede bepalen hoe een veestapel evolueert, positief of negatief. Ook als we al deze factoren uitsluiten, kunnen we zien hoe de genen van een ras evolueren. Dit zijn de genetische trends. De basis van deze genetische trends zijn de fokwaarden die worden gepubliceerd. Het jaar dat vermeld wordt in de verschillende figuren in dit artikel, is telkens het geboortejaar van de nakomelingen waarop de genetische trend berekend is. In dit artikel worden de genetische trends besproken die Coöperatie CRV publiceerde in december 2022. De
dieren geboren in 2015 zijn daarbij het populatiegemiddelde. De genetische trends tonen de evolutie van de verschillende fokwaarden zoals deze drie keer per jaren gepubliceerd worden. Zoals van geboortegewicht, maar ook van vruchtbaarheid en groei. Alle genetische trends vermeld in dit artikel zijn vergeleken op dezelfde basis, de dubbeldoelbasis. In de interpretatie van de cijfers is het niet zozeer de hoogte van de reeks fokwaarden die belangrijk is, alswel de evolutie die er in zit. Deze bepaalt immers de genetische trend van het ras.
Blondes positief op non return op 56 dagen
Blonde d’Aquitaine heeft voor zowel de Nederlandse als de Vlaamse populatie genetische trends beschikbaar. Voor de Nederlandse blondes gaat het om waarneming van de vruchtbaarheidskenmerken tot circa 1000 vrouwelijke runderen per jaar, in Vlaanderen is dit eerder beperkt tot een 150 runderen. Dat aantal bepaalt natuurlijk voor een groot deel de betrouwbaarheid van de trends.
Voor de Nederlandse blondes maakten in 2000 996 runderen deel uit van de trends, in 2018 waren er dat 397. In 2020 was dat aantal nog beperkt tot 65. Van een groot deel van de blondes in dat jaar geboren zijn immers nog te weinig prestaties bekend.
In de genetische trends bij blonde d’Aquitaine zien we vooral stabiliteit. Voor vruchtbaarheid (figuur 1) zien we stabiliteit voor de fokwaarde percentage non return op 56 dagen (NR56). Dat geldt ook voor de trend in tussenkalftijd (TKT), hier is een heel lichte daling te zien. Dezelfde trend volgt het interval eerste-laatste inseminatie (IEL). Iets sterker daalt de fokwaarde voor interval afkalven-eerste inseminatie (IAI). De ‘lege’ periode neemt dus iets toe. De fokwaarde leeftijd eerste inseminatie (LEI) verbetert bij de blondes lichtjes. Ze worden dus met het geboortejaar vroeger geïnsemineerd.
Weliswaar met minder runderen in de basis van de trends zien we iets andere effecten bij blonde d’Aquitaine in Vlaan-
West-Vlaams rood laat in Vlaanderen een gestage groei zien in de genetische trends
deren. Het percentage non return op 56 dagen is de afgelopen twintig jaar iets verbeterd, maar de trend voor tussenkalftijd neemt wel iets sterker af dan in de Nederlandse populatie. Het geboortegewicht van de blondes (figuur 2) in Nederland neemt iets toe. Duidelijk waar te nemen – en vrij logisch – is de omgekeerde trend die het kenmerk geboortegemak toont in diezelfde periode. Naarmate geboortegewicht toeneemt, neemt het geboortegemak in gelijke mate af. Bij de blondes in Vlaanderen zien we het omgekeerde met een daling van
Veel stabiliteit in de genetica bij blondes
het geboortegewicht en een stijgende trend in geboortegemak. Ook voor de vleeskenmerken (figuur 3) zijn er trends beschikbaar, in Nederland wel beperkt tot de dieren geboren tot 2011. In Vlaanderen gaat de publicatie momenteel tot geboortejaar 2016. De beperkte instroom van slachtgegevens, onder meer door de interpretatie van de regels inzake gegevensbescherming, is hiervan de voornaamste oorzaak. In Nederland zien we voor gewicht koe een dalende trend, die enkel in 2011 opnieuw steeg. Weliswaar zijn er van 2011 nog
Op dubbeldoelbasis heeft verbeterd roodbont een fokwaarde voor leeftijd eerste inseminatie van 95 in 2020, op witblauwbasis is deze fokwaarde 108. Omdat de conversie tussen dubbeldoel- en witblauwbasis +32 is, rekenen we die fokwaarde om naar
dubbeldoelbasis met een correctie van –32 tot een fokwaarde 76. Nu ze op dezelfde basis staan, kun je de fokwaarden vergelijken.
Dat betekent dat koeien met relatief meer rasaandeel verbeterd roodbont (op wit-
blauwbasis) een lagere fokwaarde (76) hebben dan koeien die minder rasaandeel verbeterd roodbont hebben (95) (op dubbeldoelbasis). Dit betekent dat dieren met meer verbeterdroodbontbloed later een eerste inseminatie krijgen.
zijn andere dieren dan die op witblauwbasis staan. Het onderscheid wordt bepaald door de rassamenstelling en haarkleur van het betreffende dier. Een dier met 5/8 of meer rasaandeel verbeterd roodbont komt op witblauwbasis. Is dit aandeel kleiner dan 5/8 en is het tweede ras geen melkras, dan krijgt het de dubbeldoelbasis.
Het niveau van de witblauwbasis wordt bepaald door koeien die 7/8 of meer witblauw zijn en geboren in 2015. Dit is het absolute niveau waarmee alle dieren op deze basis worden vergeleken. Hier zitten dus geen verbeterdroodbontkoeien bij (alleen als ze 1/8 verbeterd roodbont zijn). Het niveau van de dubbeldoelbasis wordt bepaald door koeien die minimaal 6/8 mrij zijn en 2/8 of minder hf en geboren in 2015.
Om de twee groepen met hun verschillende basissen te kunnen vergelijken is een omrekening nodig. Daarvoor worden met regelmaat conversiefactoren gepubliceerd om zo kenmerken te kunnen omrekenen. Zo is de conversie tussen dubbeldoel- en witblauwbasis +32 voor de fokwaarde leeftijd eerste inseminatie. Dat betekent dat als deze fokwaarde op dubbeldoelbasis 100 is, dezelfde fokwaarde op witblauwbasis 132 is (zie kader).
Toename in groeikracht
maar weinig waarnemingen. Die piek in 2011 zien we trouwens ook bij de blondes in Vlaanderen. Ook daar was er een stijging, maar daalde nadien de fokwaarde gewicht koe weer.
Ook voor het kleinere Vlaamse vleesras West-Vlaams rood zijn er genetische trends beschikbaar. Voor de vruchtbaarheidskenmerken gaat het om een 40 tot 90 dieren per geboortejaar. Voor de geboortekenmerken en de vleeskenmerken is dit aantal flink lager (10 tot 20). Het ras laat echter een goede evolutie zien. Zo is er een stijgende trend voor percentage non return op 56 dagen, maar over de voorbije vijftien jaar stijgt ook de trend voor de tussenkalftijd. Tot slot worden de vaarzen eerder geïnsemineerd, want ook de leeftijd eerste inseminatie laat een stijging zien. De vruchtbaarheid in dit ras verbetert dus.
De West-Vlaamse rode kalveren worden de laatste jaren iets zwaarder (figuur 6) geboren dan tien jaar terug. Tot slot is ook de groeikracht (figuur 7) van het ras verbeterd, zo stijgt de trend voor zowel gewicht koe als groei stier sterk.
Het Nederlandse vleesveeras verbeterd roodbont heeft genetische trends beschikbaar zowel berekend op witblauwbasis als op dubbeldoelbasis. De dieren die op dubbeldoelbasis staan,
Voor de duidelijkheid hebben we het eerst over de genetische trends op dubbeldoelbasis. In deze trends is een duidelijke versterking van de groeikracht van verbeterd roodbont (figuur 5) te zien. Bij de trend voor gewicht koe en voor groei stier, allebei fokwaarden die duiden op de groei van runderen, is een stijging te zien. De dieren groeien dus sterker. Daarentegen daalt de trend voor geboortegewicht bij verbeterd roodbont (figuur 4), de kalveren worden iets lichter geboren dan twintig jaar geleden. Ze worden daardoor ook makkelijker geboren, de trend voor geboortegemak stijgt. Ook voor vruchtbaarheid is de trend stabiel tot licht positief. De fokwaarden voor non return op 56 dagen en het drachtpercentage voor koeien (DP koe) blijven vrij stabiel. De tussenkalftijd is licht positief geëvolueerd. Een nog betere evolutie zit in de leeftijd eerste inseminatie (LEI).
Nemen we dan een kijkje in de genetische trends van verbeterd roodbont op witblauwbasis, dan hebben we het over dieren met meer dan 5/8 verbeterdroodbontbloed. De vruchtbaarheid van deze groep is vrij stabiel. Er is een positieve trend voor percentage non return (NR56), een licht dalende voor tussenkalftijd en leeftijd eerste inseminatie (LEI) blijft vrij stabiel. Voor het geboortegewicht zien we bij verbeterd roodbont dan wel een sterkere stijging. Het gaat daarbij om een toename van net geen vijf fokwaardepunten sinds 2000. Tot slot bevestigt ook deze genetische trend – op witblauwbasis – de toename in groeikracht van het ras. Zowel de fokwaarde gewicht koe als de fokwaarde groei stier tonen immers een positieve trend. l
Email: veno@venostal.com
Tel: 0229-544100 www.venostal.com
Te Pari Classic MC Cattle Crush Vleesvee behandelbox
Volledig robuuste thermisch verzinkte behandelbox
Veilige en sterke nekklem welke voor en achter te bedienen is
Beiden kanten van de box volledig of op meerdere plekken te openen
3-weg selectie vanuit de box
Rubberen vloer en anti terugloop oplossing
Doorloop voor personeel en ingang achterzijde dier
Inclusief ‘squeeze’ voor kleinere dieren
Email: veno@venostal.com
Tel: 0229-544100
Te Pari Classic MC Cattle Crush Vleesvee behandelbox
Volledig robuuste thermisch verzinkte behandelbox.
Veilige en sterke nekklem welke voor en achter te bedienen is.
Beide kanten van de box volledig of op meerdere plekken te openen.
3-weg selectie vanuit de box.
Rubberen vloer en anti terugloop oplossing.
Doorloop voor personeel en ingang achterzijde dier.
Inclusief ‘squeeze’ voor kleinere dieren.
JEAN-FRANÇOIS LERICQ
+32(0) 484/11.86.38
jf.lericq@starmilk.be
De CRV-webshop kreeg recent een upgrade. Voortaan zijn er de meest recente fokwaarden en extra stierinformatie terug te vinden. Het bestelproces blijft gelijk als voorheen.
CRV heeft de webshop met extra informatie van het aanbod Belgisch witblauw geüpdatet. Op die manier krijgen vleesveehouders met Belgisch witblauw extra informatie die hun stierkeuze nog meer fundament kan geven. Zo zijn de eigen prestaties van de stieren geactualiseerd met onder meer gewicht en hoogtemaat. Ook de lineaire beoordeling van de stier is toegevoegd, net als een ruime selectie van de belangrijkste fokwaarden van de stier. Dit kunnen fokwaarden zijn op basis van dochterinformatie, maar ook voor jonge stieren uit het BBG-aanbod zijn fokwaarden beschikbaar, dan is dat op basis van hun dna-informatie.
Via de webshop bestelt u niet alleen sperma, maar ook inseminatie-
Elk ras waarvan CRV sperma beschikbaar heeft, is hier te selecteren. Het is makkelijk om te switchen tussen rassen.
U kunt kiezen om alle stieren in beeld te hebben of alleen de fokstieren of jonge stieren. Als een jonge stier nog beschikbaar is als proefstier, wordt hij hiervoor speciaal aangemerkt.
Selectie is mogelijk op basis van hoornloosheid of op de beschikbaarheid van SiryX.
Nieuw is de mogelijkheid om te selecteren op grond van beschikbare fokwaarden. In dit voorbeeld wordt gezocht naar stieren met een fokwaarde karkasgewicht van +110.
Ook is selectie mogelijk op uiterlijke kenmerken, de lineaire beoordeling van de stier en op basis van zijn gewicht of hoogtemaat.
Uiteindelijk krijgt u een overzicht van alle beschikbare stieren die voldoen aan uw selectiecriteria. Van deze stieren worden de belangrijkste fokwaarden en de prijs getoond.
In de webshop kan elke vleesveehouder voortaan zelf selecties maken. Niet alleen is er een brede keuze tussen rassen, maar ook in een ras zijn selecties mogelijk, onder meer op basis van fokwaarden en
eigen prestaties van de stieren. Zo is bijvoorbeeld een selectie mogelijk van witblauwfokstieren met een fokwaarde karkasgewicht hoger dan 110. Dan zijn er momenteel zes stieren beschikbaar.
materialen of bedrijfskleding. Met de zoekoptie kunt u met de naam of ki-code rechtstreeks de gegevens van een specifieke stier opvragen.
Met het pijltje bij de keuzebalk ‘Stiercategorie’ selecteert u op het ras dat u zoekt (bijvoorbeeld witblauw zuiver of overig vleesvee met onder meer blonde d’Aquitaine, limousin en verbeterd roodbont). U geeft aan of u een overzicht wilt zien van alle stieren in een bepaalde categorie of alleen van fokstieren of juist proefstieren. Een selectie in de beschikbaarheid van SiryX (gesekst sperma) of hoornloosheid is ook mogelijk. Tot slot is ook een selectie mogelijk op basis van de eigen pres-
In de stiergegevens vindt u de ki-code van de stier terug, maar ook zijn non-returncijfers op 56 dagen. Deze zijn enkel beschikbaar als er meer dan 500 inseminaties zijn uitgevoerd, zoals hier met Je erson. De afstamming van de stier tot twee generaties. Hier is in detail de lineaire beoordeling van de stier te vinden, met alle onderbalkkenmerken. Ook de bovenbalkkenmerken zijn beschikbaar, net als de eigen prestaties voor gewicht en hoogtemaat. Sinds kort zijn ook de actuele fokwaarden beschikbaar, daarbij is door CRV wel – omwille van het overzicht en de leesbaarheid – al een beperkte selectie gemaakt. Het gaat om de belangrijkste fokwaarden bij geboorte, tweede bezoek en het karkasgewicht. Ook de belangrijkste fokwaarden voor lineaire beoordeling zijn beschikbaar.
Tot slot is ook de betrouwbaarheid toegevoegd, op basis hiervan kunt u de gepubliceerde fokwaarden goed inschatten. Hoe hoger de betrouwbaarheid, hoe meer de fokwaarden de werkelijke prestaties van de nakomelingen van een stieren benaderen. Bij jongere stieren, met geen of weinig nakomelingen, zijn de fokwaarden gebaseerd op dna-informatie. Dan is de betrouwbaarheid lager. A ankelijk van het kenmerk ligt deze dan tussen 45 en 65 procent.
Bovendien is het mogelijk om nog extra fokwaarden, uiterlijke kenmerken of afmetingen in de selectie toe te voegen. Op die manier kan iedereen op basis van het eigen fokdoel de juiste stierkeuze maken.
taties en/of de fokwaarden van stieren. Na bestellen volgt er een bevestiging, eventuele kortingen worden automatisch verrekend. Ook de leverdatum wordt vermeld. Wie wil bestellen in de webshop, logt gemakkelijk in via ‘Mijn CRV’. ‘Mijn CRV’ is te vinden op de website van CRV, www.crv4all.be of www.crv4all.nl. Iedere veehouder kan hier met zijn eigen e-mailadres en wachtwoord veilig inloggen. Eenmaal ingelogd, hebben gebruikers toegang tot al hun CRV-applicaties, zoals CRV Dier. Ook kunnen ze wijzigingen in persoonlijke gegevens doorgeven, facturen inzien en bestellingen plaatsen in de webshop. l
naam Thijs Rompelberg
leeftijd 35
opleiding Universiteit Tilburg (bedrijfseconomie)
bedrijf melkt samen met zijn oom en broer ruim 300 koeien op ruim 150 ha (deels in België) in Eijsden bestuurlijk LAJK (2014), LLTB-bestuurslid (2015), -vicevoorzitter (2019) en -voorzitter (2022)
‘Ik snap dat jonge boeren positieve punten zagen in het landbouwakkoord, maar het gaat om het totale plaatje’
Rompelberg kritisch mee met de onderhandelingen over het landbouwakkoord. Hij is teleurgesteld dat het akkoord niet lukte, maar kijkt ook vooruit. ‘Boeren willen best aan de slag met maatschappelijke wensen. Maar geef ze ruimte om te ondernemen.’
Twee weken nadat LTO Nederland uit het overleg over een landbouwakkoord stapte, zit Thijs Rompelberg alweer vol energie in het kantoor van de Limburgse Land- en Tuinbouwbond (LLTB). Als voorzitter van de LLTB, en daarmee bestuurslid van LTO Nederland, maakte Rompelberg de onderhandelingen van dichtbij mee. ‘Natuurlijk ben ik teleurgesteld, we zijn er echt vol voor gegaan om tot een akkoord te komen. We hebben het lang geprobeerd, maar ik sta volledig achter het besluit om op te stappen. Maar nu moeten we ook weer verder.’
Rompelberg, naast bestuurder ook melkveehouder in het Zuid-Limburgse Eijsden, schoof niet aan bij de hoofdtafel voor het landbouwakkoord, maar zag in een vroeg stadium delen van het conceptakkoord.
‘Daarin zaten echt goede intenties, al waren we vanaf het begin al kritisch. Op een gegeven moment merk je dat je niet verder raakt en heeft het geen zin om verder te praten’, aldus Rompelberg. ‘Achteraf gezien hadden we dat punt misschien al eerder bereikt, maar we hebben ons maximaal ingezet om tot een akkoord te komen.’
Wat zorgde ervoor dat u namens LLTB dacht: nu is het klaar?
‘Het is een opeenstapeling van doelen die op het bordje van de landbouw liggen. Natuur, klimaat, water, stikstof ..., zeker in onze provincie Limburg lijkt er geen grond over te blijven waar je op een normale manier landbouw kunt uitoefenen.
Het akkoord gaf geen ruimte voor vakmanschap van de boer. En belangrijk ook, we hebben het vaak over de drie P’s: people, planet en profit. Maar van het hele profitonderwerp, het verdienmodel voor de boer, werd in het akkoord maar weinig concreet.’
Er zaten toch voorstellen over prijsafspraken en geldelijke toezeggingen in het conceptakkoord?
‘De alarmbellen zouden bij iedereen moeten afgaan na het lezen van de rapporten van WUR, het Planbureau voor de Leefomgeving en het Louis Bolk Instituut, die het conceptakkoord doorrekenden. De conclusies van deze rapporten waren funest: de rol van de consument was niet helder, het was onduidelijk wat de voorstellen zouden opleveren voor natuurherstel en waar was het verdienmodel voor de boer? In het hele rapport van WUR was geen euroteken te vinden.’
De minister had 13 miljard euro toegezegd, en het is maar de vraag of dat in plannen van het nieuwe kabinet weer gebeurt.
‘Het bedrag staat niet in verhouding tot het verlies van alle economische landbouwactiviteiten. In het akkoord werd uitgegaan van een krimp van de veestapel van 25 tot 30 procent en een afname van het landbouwareaal van minimaal 12,5 procent, terwijl de sector tegelijkertijd moest extensiveren. Dan praat je echt over een structureel economisch verlies op de lange termijn die veel
groter is dan een eenmalige bijdrage van 13 miljard euro.’
Het NAJK zag nog aanknopingspunten om verder te praten. Is de handdoek te vroeg in de ring gegooid?
‘Voor bedrijfsovername en het stimuleren van jonge boeren zaten er een aantal goede voorstellen in, dus ik snap best dat jonge boeren positief waren. Ook voor biologische boeren bevatte het akkoord goede voorstellen. Maar het gaat om het totale plaatje, het hele palet aan afspraken voor de totale landbouwsector. Het akkoord was te weinig concreet en het miste realisme. Ook voor de jonge boer.’
Minister Adema wilde zelf met een plan komen, maar door de val van het kabinet is vooralsnog onduidelijk of dat doorgaat.
‘De val van het kabinet zorgt voor nieuwe onzekerheid. Maar er is ook hoop dat de kiezers, net als bij de Statenverkiezing, het belang van een duurzame landbouw, met daarbij oog voor boeren en hun inkomen, onderstrepen. We zullen dan ook de voor de landbouw belangrijke punten onder de aandacht brengen bij de nieuwe coalitie.’
Welke uitdagingen liggen er voor de veehouderijsector in Limburg?
‘Door de 24 Natura 2000-gebieden in onze provincie hebben we volgens een schatting van het RIVM 262 piekbelasters in diverse sectoren. Daaronder zitten ook melkveebedrijven, terwijl we maar 3,5 procent van de rundveestapel in Nederland hebben. We moeten juist oppassen dat we wel voldoende melkveehouders overhouden, alleen al voor het areaal grasland. Gras is goed voor de biodiversiteit, de aankleding van het landschap en het voorkomt nitraatuitspoeling.’
Verwacht u dat veel Limburgse piekbelasters zullen stoppen?
‘Dat is een ondernemerskeus. Sommige boeren zijn verrast dat ze piekbelaster zijn, anderen willen het niet weten, omdat ze niet willen stoppen. Ik hoop dat de term
piekbelaster tijdelijk is. In de regeling zijn rekenregels toegepast om op 3000 piekbelasters uit te komen. Als de regeling eindigt, zou ook de term piekbelaster logischerwijs moeten verdwijnen. Het is een onnodige stigmatisering voor ondernemers.’
Ondertussen start de provincie met de inrichting van het landelijk gebied. Welke gevolgen heeft dat?
‘We hebben aan het nieuwe college van Limburg onze standpunten aangegeven. Op het beruchte kaartje van Van der Wal was te zien dat de Limburgse opgave voor stikstofreductie heel erg groot was. Maar een belangrijk deel van de depositie is afkomstig uit het buitenland. En rivierwater dat in Duitsland als goed wordt beoordeeld, stroomt hier ons land binnen en is dan volgens Nederlandse interpretatie van de EU-regels ineens van slechte kwaliteit. Dat is geen gelijk speelveld. Nog zo’n punt: al jaren strijden we voor de onterechte weergave in de wetgeving dat lössgronden hetzelfde beoordeeld worden als zandgronden. Ik merk dat de politiek erg weinig gevoel heeft voor wat er in de praktijk speelt. We blijven daarom hameren op maatwerk.’
Welk rol speelt de consument in alle landbouwvraagstukken?
‘Tijdens de onderhandelingen voor het
landbouwakkoord was er erkenning voor de maatschappelijke waarde van het landschap waar de boer voor zorgt. Er is draagvlak vanuit de maatschappij om daar financieel aan bij te dragen. Dat vind ik positief. Maar dan moet er niet betaald worden voor geleden schade of opbrengstderving, maar moet er echt een vergoeding komen voor het onderhouden van het landschap.’
Is er toekomst voor landbouw in Limburg?
‘Er zijn genoeg boeren die door willen, boeren die de bedrijfsvoering willen aanpassen. Daarom ben ik wel een beetje klaar met het woord transitie, het krijgt te veel een politieke lading. Boeren zijn echt wel gewend aan veranderingen. Ze bewegen voortdurend mee met de markt, ook op het vlak van duurzaamheid. Er wordt gewerkt volgens goede landbouwpraktijken en er zijn innovatieve stallen gebouwd. In Zuid-Limburg hebben boeren samen met de LLTB de visie “Groen als gras” opgesteld, waarmee ze duidelijk willen maken dat deze regio niet zonder graasdierhouders kan. Zij zien echt kansen.’
Verwacht u een krimp van de melkveehouderijsector?
‘Als er ergens een land is waar gezonde en duurzame zuivel geproduceerd kan wor-
den, dan is het hier in Nederland. Ook met maatschappelijke wensen, zoals meer biodiversiteit, de omslag naar duurzame energie of het verbeteren van de waterkwaliteit willen boeren aan de slag.’
‘Twee jaar geleden hebben we als LTO Nederland samen met VNO-NCW, MKB Nederland, Bouwend Nederland en natuurorganisaties het plan “Een duurzaam evenwicht” ingediend om te werken aan stikstofreductie. Voeding, stalaanpassingen en goede landbouwpraktijk kunnen zorgen voor een reductie van 40 procent. Maar daar heeft de overheid niets mee gedaan. Geef boeren de ruimte om te ondernemen, dan zul je zien wat er mogelijk is.’
In het eerste half jaar als voorzitter kwam al veel op uw bordje. Is het nog wel leuk?
‘Het is erg afwisselend, ik wist waar ik aan begon. Ik vind het belangrijk om een stem uit de boerenpraktijk in de politiek te brengen. Er is veel onwetendheid over de sector. En ja, boeren vormen een divers gezelschap, je kunt het niet altijd voor iedereen goed doen. Ik heb respect voor andere meningen, boeren maken elk hun eigen afwegingen hoe ze reageren op de uitdagingen die er liggen. Wat ik erg vind, is wanneer boeren tegen elkaar uitgespeeld worden. Daar wil ik echt voor waken.’ l
‘Ik ben wel klaar met het woord transitie, het heeft te veel politieke lading’
GEZONDHEID – De Vakbond voor Dieren heeft van het Barth-Misset Fonds een subsidie van 50.000 euro ontvangen voor het maken van instructievideo’s voor veehouders. Met deze video’s willen de initiatiefnemers veehouders ondersteunen bij het herkennen van signalen waarmee koeien informatie geven over hun welzijn.
Voor het maken van de video’s werkt de Vakbond voor Dieren samen met koeientaalonderzoekster Leonie Cornips van de universiteit van Maastricht. Zij heeft twaalf specifieke loeigeluiden beschreven en opgenomen en daar een bepaalde betekenis aan toegekend. Ook het trainingsbureau CowSignals van dierenarts Joep Driessen is partner in dit project. De instructievideo’s zullen worden gebruikt in de
opleiding ‘Dier in een duurzame samenleving’ van Hogeschool InHolland.
De Vakbond voor Dieren strijdt – naar eigen zeggen – voor betere omstandigheden voor werkende dieren. ‘Ze hebben recht op een veilige leef- en werkomgeving, vrije tijd en pensioen. Zwangerschap- én ouderschapsverlof is eveneens een thema. Daarnaast wil de Vakbond voor Dieren aandacht voor (het limiteren van) de productiecapaciteit van dieren’, schrijft de organisatie op haar website. Het Barth-Misset Fonds wordt beheerd door een stichting die het welzijn van dieren in de veehouderij wil verbeteren. De stichting doet dit via een fonds dat projecten financieel ondersteunt. Daarnaast organiseert de stichting debatten, seminars en lezingen.
MAATSCHAPPIJ – Onderzoek naar de verspreiding van jakobskruiskruid in Nederland laat zien dat de voor vee giftige inheemse plant nu op twee keer zoveel plaatsen voorkomt als in 1975. Dit meldt de organisatie Floristisch Onderzoek Nederland. Volgens Floron zijn er verschillende oorzaken voor de opmars. Zo is het een zogenaamde pioniersplant die profiteert van open en verstoorde zandige bodems. Gunstige kiemomstandigheden voor jakobskruiskruid zijn veelvuldig aanwezig, omdat er vaak in de bodem wordt gewerkt, bijvoorbeeld voor het aanleggen van kabels. Ook het klepelen van bermen leidt vaak tot een open bodem. Ten slotte zijn gronden die braak liggen, plekken waar jakobskruiskruid massaal de kop opsteekt.
GEZONDHEID – De kans dat Nederlandse veehouders met de aanvoer van runderen een dier op stal krijgen dat is geïnfecteerd met ibr of bvd, is een stuk kleiner bij de import van vee dan bij een binnenlandse aankoop.
Volgens Royal GD komt dit doordat het grootste deel van de importrunderen afkomstig is uit landen met een status voor ibr en bvd die gunstiger is dan de Nederlandse status. Voor salmonella en paratuberculose verschilt
Het risico voor insleep van ibr is kleiner bij import dan bij een binnenlandse aankoop
de kans op een aangetoonde infectie bij binnenlandse aanvoer en import nauwelijks. Voor leptospirose lopen veehouders wel meer risico op insleep bij de import van runderen dan bij binnenlandse aanvoer. Dit komt doordat Nederland het enige land in Europa is waar leptospirose actief wordt bestreden.
GD maakte een analyse van de binnenlandse aanvoer van runderen op Nederlandse bedrijven in de jaren 2017 tot en met 2022. Deze cijfers werden vergeleken met het aantal dieren waarbij via onderzoek een infectie werd vastgesteld. Met deze cijfers werd de kans berekend op de aanvoer van een besmet dier. Deze varieerde van 0,13 procent voor leptospirose en 0,25 procent voor bvd (virus) tot 0,87 procent voor paratuberculose. Voor ibr lag de kans op insleep van het virus met 3,3 procent een stuk hoger en voor salmonella met 5,6 procent nog hoger.
De kans op de aanvoer van een dier met antistoffen tegen bvd is zelfs 24 procent. ‘De betekenis en impact van een ongunstige testuitslag verschillen per aandoening’, nuanceert GD dit cijfer. Bvd-antistoffen zijn alleen relevant, omdat de kans bestaat dat dit een koe betreft die drachtig is van een dragerkalf. Een rund met antistoffen tegen ibr is echter infectieus of kan dat de rest van haar leven later alsnog worden. Maar ook voor ziekten waarvoor de kans op een aangetoonde infectie bij een dier relatief laag is, bestaat een reëel risico op insleep, omdat vaak meerdere dieren worden aangevoerd, waarschuwt GD.
ECONOMIE – Wageningen Economic Research heeft de pachtnormen voor los land voor 2023 vastgesteld voor veertien regio’s. Als gevolg van de berekeningssystematiek zijn de prijzen fors gestegen met 12 tot 54 procent. De hoogste stijging is vastgesteld voor de regio Waterland en Droogmakerijen, waar de norm met 54 procent is verhoogd van 232 naar 357 euro per hectare. In de IJsselmeerpolders bleef de stijging met 12 procent relatief beperkt, maar met 1398 euro is de pachtnorm in deze regio wel met afstand het hoogst.
De pachtnormen voor los land worden jaarlijks berekend door Wageningen Economic Research. Basis daarvoor is het vijfjarig gemiddelde van de grondbeloning, dat wil zeggen de opbrengst die veehouders en akkerbouwers op hun grond kunnen realiseren. De pachtnormen van 2023 zijn gebaseerd op de bedrijfseconomische resultaten over de jaren 2017 tot en met 2021.
Meer actueel nieuws?
– De huidige voederwaardeprijzen zijn berekend door Wageningen Universiteit (WUR) op 27 juni 2023. De waarde van 1000 vem (kvem-prijs) stabiliseert op 19,6 eurocent, de waarde van eiwit stijgt echter naar 114,30 eurocent per kg dve.
– In de onderstaande tabel met de voederwaardeprijzen staan verschillende producten opgesomd met bijhorende voederwaarde. De voederwaarde van het product wordt berekend aan de hand van de cijfers die WUR publiceert. Er wordt daarbij een vergelijking gemaakt tussen de marktwaarde en voederwaarde. Belangrijk om te weten is dat men enkel producten mag vergelijken die vergelijkbaar zijn, vergelijk dus geen appelen met peren. Evalueer ook eerst welke producten in het rantsoen passen en kies binnen deze producten de goedkoopste optie.
– De sojaprijs is ten opzichte van vorige maand wat gedaald. Dit komt met name door speculatie over regenval in het Midwestgebied van de VS. Ook de sojamarkt gaat beïnvloed worden door het weer, waardoor fondsen blijven speculeren. De euro blijft ten opzichte van de dollar wat opkrabbelen en staat op het moment van schrijven op 1,088. Deze is afgelopen week weer wat gedaald.
– De prijzen voor de oude oogst van raapschroot volgen niet de dalende sojaprijzen. Dit heeft alles te maken met het te krappe aanbod van raap. Wanneer we kijken naar de nieuwe oogst, zal de prijs wel dalen, de oogstverwachtingen zijn namelijk goed. DDGS is momenteel wel zeer goed beschikbaar.
– Alternatieven voor soja blijven op niveau, voer dus wat het beste past.
– De graanprijzen hebben afgelopen weken wat schommelingen laten zien. De eerdere stijging was het gevolg van onrust in Rusland, terwijl de daling te danken is aan het hoge aanbod van tarwe. Kijken we naar de maisprijzen, dan bepalen met name de weersverwachting en de neerslag in de VS de markt. De langdurige droogte in de VS zorgt voor lagere opbrengstschattingen, wat de prijs doet stijgen. De verwachte opbrengsten in Europa zijn positiever dan voorgaand jaar door de regenval van de afgelopen weken en de verwachte regenval voor komende weken tegenover de droogte van 2022.
– De markt van de vulmiddelen is stabiel en blijft zelfs wat dalen.
– Natte aardappelproducten kunnen een alternatief zijn voor zetmeelbronnen in het rantsoen.
in eurocenten, excl. btw (bron: Wageningen Livestock Research)
m/m = vergelijking t.o.v. vorige maand y/y = vergelijking t.o.v. dezelfde maand vorig jaar
Voederwaardeprijzen geven de verhouding weer van de voederwaarde van mengvoer, grondstoffen en bijproducten in relatie tot de marktprijs. Bij een voederwaardeprijs onder de 100 procent is het voedermiddel prijstechnisch interessant.
Bron: veemarkt Agen (Fr.)
NUCHTERE KALVEREN
BROUTARDS LIMOUSIN
Veemarkten België
KOEIEN BELGISCH WITBLAUW BROUTARDS BLONDE D’AQUITAINE
KOEIEN BELGISCH WITBLAUW BROUTARDS BLONDE D’AQUITAINE
Bron: veemarkten België
Veemarkt Les Hérolles (Fr.) Bron: Veemarkten België
STIEREN BELGISCH WITBLAUW
KARKASPRIJZEN
KARKASPRIJZEN WERELDWIJD
waarde* juni 2023 trend (m/m**)
Groot-Brittannië 578,82
Bron: European Market Observatories
Bron: European Market Observatories
Uruguay 476,25
Europa 496,24
Australië 348,19
Verenigde Staten 593,71
Nieuw-Zeeland –
Argentinië –
Brazilië 266,63
**m/m = vergelijking t.o.v. vorige maand
MARKTINFO VEE 33 veeteeltvlees JULI 2023
=
26 juli Regionale prijskamp Belgisch witblauw, Geel ten Aard
29 juli Nationale prijskamp Belgisch witblauw, Libramont
5 augustus Nationale prijskamp Belgisch witblauw, Erpe-Mere
13 augustus Regionale prijskamp Belgisch witblauw, Beveren
17 augustus Vleesveekeuring, Enter
21 augustus Jongveeprijskamp en witblauwprijskamp, Pulderbos
3 september Fokveedag Belgisch witblauw, Eeklo
4 september Interprovinciale witblauwkeuring, Leuven
9 september Nationale herefordkeuring, Mariënheem
9 september pen nationale vleesveekeuring (verbeterd roodbont, Belgisch witblauw), Rhenen
28 oktober Nationale keuring blonde d’Aquitaine, Mariënheem
BEURZEN, STUDIEVERGADERINGEN, DEMODAGEN
28-31 juli Landbouwbeurs, Libramont
3-6 okt Sommet de l’Elevage, Clermont-Ferrand (Frankrijk)
Raadpleeg de website veeteeltvlees.be of veeteeltvlees.nl voor een actuele en uitgebreide stand van zaken.
Belgisch witblauw heeft drie fokwaardepublicaties per jaar, waarbij die in de zomer lange tijd de belangrijkste en rijkst gevulde was. De laatste jaren was dat niet meer het geval, vooral door de opkomst van merkerselectie. Maar in deze zomerpublicatie is er groot nieuws te noteren. Voor het eerst zijn op basis van de Waalse witblauwpopulatie vruchtbaarheidsfokwaarden berekend. Een mijlpaal voor het ras.
Verder in dit nummer is er een verslag te lezen van verschillende zomerse keuringen, onder meer in Libramont. Ook enkele regionale keuringen komen aan bod.
VeeteeltVlees is een uitgave van CRV BV in opdracht van Coöperatie CRV ua. De leden van de Coöperatie CRV ontvangen VeeteeltVlees gratis, als onderdeel van het lidmaatschap. VeeteeltVlees verschijnt maandelijks.
redactie
hoofdredacteur Wim Veulemans
redactie Inge van Drie, Jaap van der Knaap, Wichert Koopman, Grietje de Vries, Quinten van Ooijen, Justine Poppe
foto- en beeldbewerking Simone Smit, Rogier van der Weiden
vormgeving René Horsman, Esther Onida
eindredactie Lieke van den Broek
hoofd CRV-magazines Jaap van der Knaap
redactie-adres
Nederland: postbus 454, 6800 AL Arnhem
telefoon 026 38 98 800
Vlaanderen: Buchtenstraat 7, 9051 Sint-Denijs-Westrem
telefoon 078 15 44 44 fax 09 363 92 06
e-mail veeteelt@crv4all.com
abonnementsprijs/jaar
Nederland en België € 89,00, overige landen € 150,00. In combinatie met abonnement op vakblad Veeteelt bedraagt een abonnement € 155,00 per jaar, overige landen € 275,00 per jaar. Prijzen excl. btw. Abonnementen zijn gebaseerd op kalenderjaar en worden jaarlijks in februari gefactureerd. Opzegging is mogelijk per kwartaal. Bel voor opgave van een abonnement:
België: CRV Klantenservice (078 15 44 44)
e-mail klantenservice.be@crv4all.com
Nederland: CRV Klantenservice (088 00 24 440) e-mail klantenservice.nl@crv4all.com
advertentie-afdeling
Karen Dammer en Froukje Visser postbus 454, 6800 AL Arnhem telefoon (+31) (0)6 53 16 85 29 e-mail advertenties@crv4all.com
illustraties/foto’s
De foto’s zijn van de eigen fotodienst van VeeteeltVlees. Uitzonderingen zijn de foto’s van Regine Foket (cover, 18-20), Theo Janssen (6), Wayne Hutchinson (6), Harrie van Leeuwen (12-14), Mark Pasveer (16, 31), Eric Elbers (24), Simone Smit (28, 30) en Olivia Germeau (34, 35).
Overname van artikelen is alleen toegestaan na toestemming van de redactie. Hoewel aan de samenstelling van de inhoud de meeste zorg is besteed, kan door de redactie geen aansprakelijkheid worden aanvaard voor mogelijke onjuistheden of onvolledigheden.
Alle auteursrechten en overige intellectuele eigendomsrechten ten aanzien van (de inhoud van) deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze rechten berusten bij CRV BV c.q. de betre ende auteur. Artikelen uit VeeteeltVlees mogen uitsluitend verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden na schriftelijke toestemming van CRV.
Druk: Senefelder Misset, Doetinchem ISSN 01.68-7565
nale prijskamp voor het Belgisch witblauwras in Erp-Mere op de planning. Deze wordt gehouden aan de Joseph Cardijnstaart 46 en start om 10.00 uur.
De regionale witblauwprijskamp Beveren staat gepland voor zondag 13 augustus en start om 10.00 uur op het domein Cortewalle in Beveren.
Op maandag 21 augustus is het keuringsterrein aan de Goormanstraat in Pulderbos het toneel voor de regionale Belgisch witblauwprijskamp.
Inschrijven van dieren voor deze vier prijskampen is niet meer mogelijk.
Voor de keuringen in Leuven en Eeklo kunnen nog dieren worden ingeschreven
Liefhebbers van keuringen kunnen de komende weken hun hart ophalen. Zo vindt op woensdag 26 juli de Belgischwitblauwprijskamp Oosterkempen plaats. Het keuringsterrein is ter hoogte van Agri Z aan de Heide 2 in Retie en het evenement start om 12.30 uur.
Voor zaterdag 5 augustus staat de natio-
In de eerste week van september staan twee prijskampen in de agenda. Voor beide kunnen nog dieren worden aangemeld. Op zondag 3 september is er de jaarlijkse open landbouwdag op de Schoolhoeve aan de Tieltsesteenweg 114 in Eeklo.
De interprovinciale fokveedag Leuven wordt gehouden op maandag 4 september vanaf 10.00 uur op het Sint-Jacobsplein in Leuven.
Voor Leuven kunnen tot 31 juli dieren worden ingeschreven bij Stijn Veulemans, stijn.veulemans@telenet.be of 0473-29 08 05
Voor Eeklo kan nog tot 6 augustus vrouwelijk vee worden ingeschreven bij Jules Vandevelde, vandevelde.jules@skynet.be of 0476-998644
stalnaam naam woonplaats
Dijkhuizen melkveebedrijf Dijkhuizen Wilhelminaoord
Mountain Ranch Berg Sint Jansklooster
Onderstaande aanvragen voor stalnamen zijn in het tweede kwartaal van 2023 binnengekomen bij CRV. Als veertien dagen na publicatie geen bezwaren tegen deze stalnamen zijn ingediend, krijgen ze de officiële status. Van vrijdag 28 juli tot en met 31 juli vindt de jaarlijkse Foire de Libramont weer plaats. Natuurlijk is ook CRV op deze beurs aanwezig. In de stand van onze Waalse zusterorganisatie Inovéo staan de fokkerijspecialisten van CRV klaar om uw vragen te beantwoorden of voor gewoon een gezellig praatje.
De Breebroeker De Breebroekerhoeve Rijsbergen
De Boekhorst P. G. van Druten Lochem
Klein Neerheide G. H. Wassink Doetinchem
D’n Dijk R. A. L. Respen Someren
Op zaterdag 29 jul staat in Libramont de nationale prijskamp voor het Belgisch-witblauwras op het programma, een keuring van hoog niveau die beslist het bezoeken waard is.
Via de CRV-webshop is nu sperma beschikbaar van de zeer fraaie en homozygoot hoornloze limousinstier JK Puma PP. Deze stier met de afstamming Maine x Leo-Miro PP laat veel fijnheid zien en zijn genoomfokwaarden voorspellen lichte geboortes en zeer goede moedereigenschappen. Alle kalveren van deze interessante nieuwe stier zullen
Alle kalveren van JK Puma PP zullen zonder aanleg van hoorns worden geboren
zonder de aanleg van hoorns worden geboren. Sperma van Puma PP is uit voorraad leverbaar voor 26 euro per dosis.
Kijk voor meer informatie en bestellingen in de CRV-webshop of scan de QR-code
NEDERLAND BELGIË
Ocre de Waleffes x Edifiant du Pont de Messe
Op 35 mnd: 1145 kg en 144 cm (+3)
Ki-code: 945110
⊲ Past op elke hedendaagse bloedlijn
⊲ Nakomelingen met veel gestalte en lengte
⊲ Zeer geschikt voor op vaarzen
Wilt u sperma van Lover of andere stieren bestellen, bezoek dan onze webshop op shop.crv4all.nl of shop.crv4all.be