Veeteeltvlees februari 2025 by CRV Uitgeverij/CRV Publishers

Koolstofgehalte belangrijk voor mestkwaliteit

Wagyu’s in plaats van limousins op Luxemburgs bedrijf

Anne-Catherine Dalcq ging van het platteland naar het parlement

Grommit Hof ter Zilverberg x Indiana du Mont

Gewoonweg buitengewoon

Ki-code: 945011

Op 60 mnd.: 1244 kg en 143 cm (-2)

Vrouwelijk gesekst beschikbaar

⊲ Stiervader van de huidige generatie

⊲ Zeer vlotte kalveren in de opfok

⊲ Voor kwaliteit met gewicht

Wilt u sperma van Futé of andere stieren bestellen, bezoek dan onze webshop op shop.crv4all.nl of shop.crv4all.be

RUBRIEKEN

5 Van de redactie

6 Fokkerijnieuws

15 Uit de dierenartspraktijk: een pink met koorts of toch niet?

17 Jaarcijfers Coöperatie CRV

30 Managementnieuws

32 Marktinfo voer

33 Marktinfo vee

34 Agenda

35 CRV-coöperatienieuws

HOOFDARTIKEL

8 Kwaliteitsvolle mest vraagt hoog koolstofgehalte

REPORTAGE

12 Limousins verdwenen, wagyu’s kwamen in de plaats op het Luxemburgse bedrijf van de familie Aust-Schmitz

KEURING

18 Feest voor Kruisborre-fokkerij in Dilbeek

MANAGEMENT

20 Voerwijzer: wat kan gevoerd worden naast graanproducten?

22 Aandacht voor bioveiligheid levert op

PORTRET

24 Een gesprek met de jonge Waalse landbouwminister Anne-Catherine Dalcq

COMMISSARIS IN BEELD

28 Ervaren bestuurder Piet Boer kent de kneepjes van de coöperatie

BIJ DE COVER

Deels door inkruisen, deels via embryo’s nam wagyu haar plaats in op een Luxemburgs veebedrijf (foto: Quinten den Hertog)

hoofdartikel bemesting

keuring Dilbeek voeding graanproducten

Claude Aust: ‘We hebben nu de hele keten in handen. Dat geeft enorm veel voldoening’

Anne-Catherine Dalcq: ‘Als ik even tijd heb, doe ik mijn overall weer aan’

Koolstofgehalte belangrijk voor mestkwaliteit

Wagyu’s in plaats van limousins op Luxemburgs bedrijf

Dalcq ging van het platteland naar het parlement

GORINCHEM

ZODEBEMESTERS

Antidrup afknijpers met hydraulische bediening

Solodisc

RMV-beurs, gooi een dartpijl en win mooie winnen van een buiten BBQ. bestelling van minimaal 15 KNZ likstenen een bestelling van minimaal Gorinchem! stand D101

• Rij-afstand: 21,5 cm

• Werkbreedte: van 3 tot 7,74 m

Zelfslijpende schijven (400 x 20 mm) op “levenslang gesmeerde” naven

www.joskin.com

Horizontale (Solodisc) of verticale (Solodisc XXL) excentrische Scalper snijverdeler

Volledig gegalvaniseerd frame met pendelsysteem

Solodisc XXL

• Rij-afstand: 18,75 cm

• Werkbreedte: van 6,37 tot 7,87 m

Eigenschappen:

RMV Gorinchem stand SKY 4

BAC veiling

zaterdag 29 maart 2025

Presentatie 11.00 uur Veiling 14.00 uur

Veiling van geteste Blonde d’Aquitaine stieren fysiek en online via farmersbid.com

Komt u ook?

Jean-François Lericq +32 (0) 484/11.86.38

Scan de QR code en vraag uw kaart aan!

jf.lericq@starmilk.be www.starmilk.be

Locatie: Beuzelshoek 2, 7245 VR Laren (Gld.) Stal open 10.00 uur

Uitgebreide info over de stieren vindt u op blondestamboek.nl

Veilingmeester Adrion van Beek

Onze concurrentiepositie: doorbraak of belemmering?

Het kan soms snel gaan in het leven. En vaak heb je dan zelf geen invloed op wat er gebeurt of hoe snel het je overkomt. Nog minder heb je vat op wat het met je doet. Het kan je in een groep – als sector – overkomen, maar evenzeer individueel.

Kijk maar naar het verhaal van de jonge Waalse en toekomstige veehoudster Anne-Catherine Dalcq (pagina 24). Nog geen jaar terug was het haar plan om het veebedrijf van haar ouders over te nemen, vandaag is ze minister van Landbouw in de Waalse regering. En bepaalt ze mee de richting die de Waalse veehouderij moet en kan uitgaan.

Wie het portret van haar leest, proeft haar enthousiasme. Ze wil graag verandering brengen voor haar collega’s, maar beseft goed dat er restricties zijn. De jonge politica raakt in haar verhaal volgens mij wel de juiste toets voor de sector, de vraag zal alleen zijn of ze de ruimte krijgt om echt haar plannen te ontwikkelen. Wetgeving, juridische uitspraken, derdenbelangen, het zijn allemaal factoren die toekomstig beleid vaak in de weg zitten. Kijk maar naar de nieuwe federale regering

WIM VEULEMANS HOOFDREDACTEUR

in België, die al vakbondsacties op zich af kreeg nog voor ze zelf gevormd was en er dus een plan lag. Wie daar geen last van blijken te hebben, zijn de Amerikaanse president Donald Trump en zijn sidekick Elon Musk. Als een bulldozer ruimen ze puin in het Amerikaanse beleid. Althans zo zien zij het, zich daarbij niet inhoudend door dat derdenbelang of enige wettelijke beperking.

Zowel Dalcq als Trump zetten de rendabiliteit van hun achterban op de voorgrond. Met het aanduiden van landbouw als strategische sector doet ook de nieuwe federale overheid in België dat. Europa volgt evenzeer met een competiviteitskompas. Tot daar meteen dan ook de vergelijking tussen de politieke plannen in onze regio en deze op het Amerikaanse continent, al wil men ook hier de bureaucratie, de overbodige of niet-werkbare regeltjes uit het beleid weghalen.

Maar evenzeer weten we met z’n allen dat we daarbij ook weer tegen bepaalde restricties gaan lopen.

Of hoe we lijken in een vicieuze cirkel te zijn terechtgekomen.

Aanpassingen in de lineaire beoordeling van Belgisch witblauw

CRV heeft in navolging van het Waalse stamboek voor Belgisch witblauw aanpassingen doorgevoerd in de berekening van twee kenmerken in de bovenbalk van de lineaire beoordeling. Deze aanpassing heeft enkel impact op dieren met fouten op het gebied van beenwerk en/of een minder algemeen voorkomen.

Het lineaire puntensysteem voor Belgisch witblauw bestaat momenteel uit 23 criteria, die worden ingedeeld op een schaal van 1 tot 50, met uitzondering van algemeen voorkomen, dat wordt ingedeeld op een schaal van 1 tot 20. Daarnaast zijn er nog zes onderdelen waarvoor strafpunten worden gegeven, steeds voor het beenwerk (in stappen van telkens 5 punten). Ook wordt de conditie bepaald op een schaal van 1 tot 5.

De 23 criteria en 6 mogelijk bestrafte gebreken blijven ongewijzigd, alleen het vleestype en de berekening van de eindscore veranderen.

Het bovenbalkkenmerk vleestype bestond eerder uit de samenstelling van de volgende onderbalkkenmerken: lengte, borstbreedte, bekkenbreedte, ribben, kruisligging en staart. In de nieuwe berekeningswijze zijn er drie wijzigingen aangebracht. Het kenmerk staart wordt in de formule vervangen door het kenmerk huid. Daarnaast wordt de optimale waarde voor kenmerk rib verlaagd van 30 naar 27 en deze van kruisligging van 27 naar 25. Beide aan-

passingen hebben een beperkt effect op het bovenbalkkenmerk vleestype.

In de berekening van de lineaire eindbeoordeling zijn er echter meer wijzigingen. Het doel daarbij is om dieren met een minder algemeen voorkomen of minder beenwerk een lagere eindbeoordeling te geven. Daarom wordt er naast een aanpassing van de gewichtsverdeling van enkele onderliggende kenmerken als bespiering en type voortaan ook gewerkt met een logaritmische functie. Hoe lager de score van kenmerken als beenwerk of algemeen voorkomen, hoe zwaarder dit uiteindelijk zal doorwegen op de eindbeoordeling. In feite zal een dier met een score van 75 voor beenwerk of algemeen voorkomen 0,6 punten in eindscore verliezen ten opzichte van de huidige situatie, en deze vermindering zal in de orde van grootte van 1,7 punten en 4,5 punten liggen voor scores van respectievelijk 65 en 55.

In de Waalse populatie heeft deze aanpassing ervoor gezorgd dat de gemiddelde eindscore voor dieren van 84,9 punten naar 84,8 is teruggebracht. De standaardafwijking steeg van 2,1 punten naar 2,8. De toename van de standaardafwijking geeft zodoende aan dat de eindscores in de nieuwe methode meer verspreid zullen zijn.

Deze aanpassingen zijn voor dieren van het Belgisch-witblauwras doorgevoerd voor keuringen uitgevoerd vanaf 1 januari 2025.

Stevige prijzen op Franse limousinveiling

Met tien stieren die voor meer dan 10.000 euro verkocht werden, opende de Franse limousinveiling van Lanaud bijzonder succesvol. De Franse Maestrozoon Uno topte af op 17.200 euro. Daarmee was deze 16 maanden oude stier de voor de hoogste prijs verkochte stier op de januariveiling van het Franse opfokstation.

Uno is dus een zoon van de Franse Interlimstier Maestro MN-RRE VS en heeft verder ook Liba-RR VS in zijn afstamming. Hij is een complete stier met een brede rug, een open bekken en fijn beenwerk.

Ook Umtiti EP, een zoon van Jilege uit een dochter van Nenuphar, bracht zijn eigenaar een flink bedrag op. De jonge stier van het

mixte-type werd voor 13.400 euro verkocht. Open in het bekken, lengte en een mooie tekening waren zijn kwaliteiten.

Van deze kwalificatie, RJ, werden alle 53 stieren verkocht. Daarvan trokken er dertien naar het buitenland. De gemiddelde prijs lag zo op 6870 euro.

Bij de Espoirs lag het gemiddelde wat lager, 4065 euro was daar het gemiddelde. Hiervan trokken negentien stieren buitenlandse kopers aan. De uitschieter hier was met een verkoopprijs van 7700 euro de 15 maanden oude Universal. Deze zoon van Rubiscube uit een dochter van Edakkya showde zich als een harmonieus gebouwde stier met een brede en dikke rug en een open bekken.

Hoogste prijs voor stier uit

In het Franse Casteljaloux had begin februari een nieuwe stierenveiling plaats met jonge blonde d’Aquitaines. Terwijl een op de zes espoir-stieren onverkocht bleef, gingen wel alle jonge stieren met de kwalificatie RJ van de hand. Hun gemiddelde prijs lag deze editie op 4.829 euro.

De topper in de verkoop was een tweejarige

Ook een Navarin 526-zoon, ook Uno genaamd, wisselde voor meer dan 7000 euro van eigenaar. Uno, een zoon van Maestro, werd op de Franse limousinveiling verkocht voor 17.200 euro Ultimate, een

stier uit de bekende Aurivafokkerij. UltimateRRJ is een zoon van Magic die werd verkocht voor 8.800 euro.

Een andere stier, Unesco, met Notos en Fuxeen in de afstamming, en met kwalificatie ‘reconnu reproducteur jeune’ werd verkocht voor 8.500 euro.

De meeste stieren bleven in Frankrijk, vijf trokken de grens over richting België. Op 6 maart is een nieuwe veiling gepland.

Joris Relaes, algemeen directeur ILVO:

‘Het kleine gezinsbedrijf moeten we niet te veel als ideaal naar voren schuiven. Veel globale uitdagingen komen samen op het erf van de individuele boer, wat het voor hem vaak moeilijk maakt’

Uit De Standaard, 7 februari 2025

Limousin voor 11.000 euro verkocht op Duitse veiling

Op zaterdag 11 januari 2025 vond de 26e FHB-fokstierenveiling in Duitsland plaats. In het veilingaanbod was plaats voor 30 limousin-, 17 charolais-, 5 blonde d’Aquitaine- en 4 angusstieren, alsmede 1 fleckvieh-simmentalstier. Met 11.000 euro was een limousinstier de duurste. De aangeboden stieren werden steeds geveild volgens ras. Het eerste ras was blonde d’Aquitaine. De hoogste prijs werd hier behaald door de homozygoot hoornloze Curt PP. De zeer gespierde stier werd verkocht voor 6800 euro en zal in de toekomst in de inseminatiecatalogi te vinden zijn.

In het charolaisblok was de homozygoot hoornloze Noah PP voor 6000 euro de duurste. In het kleine blok aberdeen angus wist HM Juno te overtuigen met zijn interessante pedigree. Een fokkerij in Rijnland-Palts kocht deze stier voor 3100 euro. Ook de enige fleckviehsimmentalstier in de veiling, Bruce PS, een zoon van Bomber Pp, veranderde van eigenaar en dit voor 2800 euro. De twee duurste stieren op de veiling kwamen uit het limousinrasblok. De duurste was de homozygoot hoornloze stier Kapp PP, een zoon van Kalif PP en een kleinzoon van moederszijde van CN Rex PP. De nieuwe eigenaren gingen het biedingsduel niet uit de weg. Zij kochten de stier uiteindelijk voor 11.000 euro. JH Nabuco PS, een zoon van Nibur en kleinzoon van Nordiste, kreeg een 9 voor bespiering en werd voor 10.000 euro verkocht aan zijn nieuwe eigenaar. Beide stieren zullen worden ingezet op fokkerijen in Noordrijn-Westfalen.

Over het algemeen waren de veilingprijzen voor alle rassen zeer goed. De gemiddeld behaalde prijs was 4479 euro, met een prijsbereik van tussen 2500 en 11.000 euro.

Kerstprijs voor jonge vleesveehouder

Als nummer twee van de kerstquiz van VeeteeltVlees ontving ook Christophe Vangelder uit Snellegem een prijs. Van Aveve-veevoeding ontving de jonge vleesveehouder 250 kg mineralen Nr. 474 Optimin Beef uit handen van Aveve-zaakvoerder De Bruycker (Blankenberge) en vleesveespecialist Dries Vermander. De mineralen zullen worden ingezet om zowel gekalfde als drachtige koeien te ondersteunen. Het hoge gehalte aan vitamine A, E en selenium heeft een positieve invloed op de vruchtbaarheid en vitaliteit van kalveren.

Dries Vermander, vleesveespecialist bij Aveve (links), en winnaar Christophe Vangelder (rechts)

Kapp, een homozygoot hoornloze zoon van Kalif PP

Kwaliteitsvolle mest vraagt hoog koolstofgehalte

Een hoog koolstofgehalte en zo weinig mogelijk contaminatie van pesticiden en ontwormingsmiddelen. Dat is volgens bodemonderzoeker Peter Vanhoof de sleutel voor goede vaste mest of drijfmest. Hoe stuur je mestkwaliteit bij? Het inmengen van houtsnippers in vaste mest doet al veel.

De ene drĳfmest is de andere niet. De verschillen in kwaliteit van drĳfmest zĳn fors, weet Vlaams bodemonderzoeker Peter Vanhoof. ‘Vooral intensieve bedrĳven met veel koeien, weinig grond, veel kunstmest- en krachtvoergebruik hebben slechte, rottende mest’, weet Vanhoof uit ervaring. Rottende mest stinkt en voedt het bodemleven niet goed. Het tegenovergestelde is rĳpende of goede mest. Deze stinkt niet, bevat voldoende koolstof en voedt het bodemleven. Goede mest is volgens Vanhoof vooral te vinden op gras-

gevoederde bedrĳven met meer uren weidegang, minder melk per hectare en minder eiwit en mais in het rantsoen.

Niveau aan pesticiden in mest onderschat ‘Met structuurarme en energierĳke rantsoenen melk je veel liters’, zegt Vanhoof. ‘Maar bestendige soja en mais verteren te veel op darmniveau, terwĳl ruwvoer eigenlĳk in de pens moet verteren. Deze darmvertering geeft rare processen in de darm. Eigenlĳk heeft een koe met rottende mest permanent een soort diarree.’

mest koolstofgehalte

Door te kĳken naar wat er gebeurt met een koeienvlaai in de weide weet je al veel. ‘Een vlaai moet binnen twee uur krioelen van de kevers’, stelt Luc Meeuwissen, bestuurder en oprichter van landbouwkenniscentrum AgroSymbio. ‘Dit gebeurt nog maar zelden. Blĳft mest twee weken onaangeroerd liggen, dan is er iets mis.’ Meeuwissen verwĳst naar het huidige gebruik van ontwormingsmiddelen, antibiotica of ontsmettingsmiddelen uit voetbaden. Deze producten zĳn toxisch voor schimmels, bacteriën en insecten, waardoor de mest amper verteert.

Het is een onderschat probleem bĳ vaste mest. ‘Het niveau van pesticiden in vaste mest of drĳfmest is soms problematisch’, weet Vanhoof uit zĳn onderzoek. ‘Deze producten worden gebruikt bĳ de graanteelt en komen via het stro in de mest en later in de bodem terecht, wat toxisch is voor het bodemleven.’ Daarom raadt hĳ aan om pour-on-ontwormingsmiddelen te vervangen door middelen gebaseerd op kruiden. ‘Pour-on-ontwormingsmiddelen doden wormen af, terwĳl je net wormen wilt voor een goede mestvertering.’ Met gezond stro, uit een

biologische bedrĳfsvoering bĳvoorbeeld, is vaste mest volgens de deskundige altĳd beter voor de bodem dan drĳfmest. Dat heeft te maken met het hogere koolstofgehalte in de mest door het stro. Veel koolstof bindt stikstof, waardoor zo’n 95 procent stikstof in vaste mest organisch gebonden is. ‘Deze stikstof komt traag vrĳ, is minder agressief dan ammoniakale stikstof en activeert het bodemleven’, legt Vanhoof uit. ‘Hoe hoger de koolstof-stikstofverhouding en hoe meer organisch gebonden stikstof, hoe beter.’ Verse vaste mest heeft een koolstof-stikstof- of C/N-verhouding van 35:1, ofwel 35. Bĳ goed verteerde stalmest kan dat teruglopen tot 18. ‘Tĳdens het verteringsproces wordt koolstof door microorganismen namelĳk verademd.’ Stalmest verliest tĳdens de vertering ongeveer de helft van zĳn gewicht aan koolstof. Volgens Meeuwissen is vettige vaste mest een indicatie van een te laag koolstofgehalte. Dit resulteert in een lager organisch gebonden stikstofgehalte. Daar heeft het bodemleven minder baat bĳ. Er bestaan manieren om het verlies aan koolstof in de mest tegen te gaan. Het inmengen van houtsnippers

Goede verse vaste mest heeft een koolstofstikstofratio van 35

van loofhout met een hoge C/N-verhouding is zo’n manier. ‘Deze koolstofbron breekt heel langzaam af en legt daarom gedurende een lange periode veel stikstof vast’, vertelt Vanhoof. Bijkomend stimuleren de loofhoutsnippers de schimmelpopulatie in de bodem. ‘Daarnaast worden de snippers afgebroken door een Azotobacter-bacterie die ook luchtstikstof bindt’, weet Vanhoof. ‘Tijdens het afbraakproces scheidt deze bacterie ook auxine af, een plantengroeihormoon dat de wortelvorming stimuleert. Dit hormoon zit onder andere ook in stekpoeder.’

Wat volgens Vanhoof ook helpt tegen koolstofverlies is ‘microbiële carbonisatie’ of koude compostering. Bij deze werkwijze wordt vaste mest voor de helft gemengd met houtsnippers. ‘Deze mesthopen zijn slechts circa 1,20 meter hoog en worden aangeduwd met een frontlader. Zo kunnen de gassen er niet goed uit. Hierdoor wordt de hoop niet warm, gaat deze niet rotten en wordt de vrijgekomen koolstof door micro-organismen omgezet in organisch materiaal.’ Dit organisch materiaal is de sleutel tot een mooie bodemstructuur met grote luchtporiën. Volgens Meeuwissen zijn er ook micro-organismen op de markt die op stalmest of stro kunnen worden gespoten. Deze zorgen voor een goede fermentatie van vaste mest zonder rotting. Ook zou de vertering in de stal al wat eerder beginnen. ‘Zo is er iets meer warmteontwikkeling, verdampt iets meer vocht en blijft de potstal langer droog’, zegt hij. ‘Op die manier kun je met minder stro toe en blijven de dieren goed droog.’ Veehouders kunnen dit preparaat ook zelf brouwen uitgaande van bosgrond.

‘Boeren kunnen dit leren in een van onze cursussen van AgroSymbio’, aldus Meeuwissen.

Geen kalk in de boxen

Bij drijfmest is het meten van de kwaliteit een heel ander verhaal. Die wordt bepaald met een zuurtegraadmeter. ‘De zuurgraad of pH-waarde van goede mest zit iets onder of rond de zeven’, stelt Meeuwissen. ‘Zit je boven de 7,3, dan krijg je rotting in plaats van fermentatie. Basische omgevingen creëren een rottingsmilieu. Net zoals bij een moeras of mestvergister. Dan ontstaat er veel sneller ammoniak en waterstofsulfide.’

Deze gassen zitten ook in het schuim op de mest. ‘Gebruikt een boer kalk in de boxen, dan stijgt de pH en is de rottingskans groter’, weet Meeuwissen uit praktijkervaring. Er zijn nog meer middelen om de mestkwaliteit zelf te meten, zoals een geleidbaarheids- of EC-meter. Gezonde mest heeft een EC-waarde van rond de 15 millisiemens of mS per centimeter. Ter vergelijking: digestaat heeft met 20 à 30 mS/cm een hogere geleidbaarheid. ‘Goede mest bevat minder nutriënten, omdat die door de koe zijn opgenomen’, weet Meeuwissen. ‘Maar er zitten wel gunstige metabolieten in afkomstig uit de pens en het microbioom van de darm. Die metabolieten zijn een mooie voeding voor het bodemleven. Het bodemleven leeft dus niet alleen van stikstof, fosfor en kalium, maar in de eerste plaats van koolstof en alle metabolieten uit fermentatieprocessen, zoals die vanuit een koe.’ Ook met het plaatsen van een plastic meetlat in de mest

Jan Dirk van de Voort: ‘Alleen biologisch stro voor gezondere en betere vaste mest’

Veehouder Jan Dirk van de Voort (67) van Remeker kaas uit Lunteren weet dat er met goede vaste mest veel te winnen is. De potstal voor zijn 95 jerseykoeien strooit hij da-

gelijks flink bij. ‘Het advies is een kilogram stro per 100 kilogram levend gewicht per dag’, vertelt Van de Voort. ‘Wij strooien het dubbele.’

De veehouder wil hiermee allereerst zijn koeien schoon houden om melkbesmettingen te voorkomen. Het ophogen van het koolstofgehalte in de mest is de tweede reden. ‘Koolstof bindt stikstof in de mest en reduceert de ammoniakemissie’, stelt hij. ‘Daarnaast pakt het erg positief uit voor het bodemleven.’

Dat bodemleven vindt Van de Voort als biologisch veehouder erg belangrijk. Het stimuleren van mycorrhiza is zijn stokpaardje. Mycorrhiza’s zijn schimmels die in en rond de wortels van planten leven en de planten van voeding voorzien. Van de Voort gebruikt alleen stro van biologische oorsprong. ‘In de gangbare landbouw gebruiken ze schimmelwerende stoffen op granen. Die komen via de vaste mest in de bodem terecht, wat de mycorrhiza schaadt.’

Van de Voort weet dat er voor het kweken van mycorrhiza een paar jaar tijd nodig is.

meet je de mestkwaliteit. ‘Bij slechte mest blijft er veel aan de lat kleven. Bij goede drupt die er mooi af.’

Bij goede drijfmest is de C/N-ratio hoger dan 10. Dit cijfer kan een boer opvragen via een iets uitgebreidere mestanalyse. ‘Digestaat heeft vaak een koolstof-stikstofverhouding van rond de 5, omdat een deel van het koolstof is vergist’, vertelt Meeuwissen. ‘Mest met een hoge geleidbaarheid en een lage C/N-verhouding, dus een laag C-gehalte en een hoog N-gehalte is te agressief voor het bodemleven.’ Bij stalmest daarentegen ligt de koolstofstikstofratio op 35 tot 20 afhankelijk van hoever die mest verteerd is. Hierdoor is stalmest beter voor de bodem dan drijfmest.

Tot slot kan op een drijfmestanalyse ook de totale hoeveelheid stikstof worden bekeken. Volgens Meeuwissen kan dan het best gevraagd worden om de totale stikstof te splitsen in het deel anorganische of ammoniakale stikstof en het deel organische stikstof. ‘Bij goede mest zal het aandeel ammoniakale stikstof minder dan 50 procent van de totale stikstof zijn’, weet de adviseur. ‘Koeien die zulke mest geven, worden namelijk meer als een herkauwer gevoerd, met vooral goed gras en weinig mais en soja.’

Rantsoen in de vingers

Harm Rijneveld, adviseur bij Terug naar de Basis Advies, geeft een aantal rantsoentips voor goede mest. ‘De kern van de zaak is dus minder eiwit en vooral werkelijk eiwit voeren tot minder dan 150 gram ruw eiwit per kvem met een oeb van 0 en 80 gram dve per kilo droge

‘De bodem moet zoveel mogelijk met rust gelaten worden’, vervolgt hij. ‘Ik ploeg niet meer en in de akkerbouw wordt aangeraden niet dieper dan acht centimeter te bewerken. Daarnaast moet je niet te veel kunstmest of drijfmest met veel stikstof geven.’

Bij een schimmel-bacterieverhouding van 0,6 heb je volgens Van de Voort geen mycorrhiza. Op zijn grasland van 35 jaar oud zit die verhouding rond de 0,9 à 1. En dat is te zien. De mycorrhiza transporteert en verdeelt volgens hem stikstof. ‘Een plas urine van een koe wordt al gauw een opvallende donkere groene vlek in het gras’, weet de veehouder. ‘Daarnaast is onze bodemstikstof al bij zeven à acht graden mobiel. Mycorrhiza heeft enkel suiker van de plant via fotosynthese nodig om stikstof vrij te geven voor de wortel.’

Het zorgt voor energierijk gras in het voorjaar waar koeien meer melk van produceren. ‘Alles wat in de bodem zit aan wormen en schimmels, stuurt geen facturen’, besluit Van de Voort met een knipoog. ‘Maar je krijgt er wel veel voor terug.’

stof, minder zetmeel, meer pensenergie uit verpakte suikers, structuur voeren voor een goede herkauwfunctie van de koe en de juiste hoeveelheid zouten geven, met name kalium.’

De herkauwfunctie stimuleer je met een vezelrijk rantsoen. Dit verhoogt het koolstofgehalte in de mest en dus ook de eerdergenoemde C/N-verhouding. Organische stof bindt stikstof, waardoor deze niet meer omgezet kan worden naar ammoniak. Bovendien bevordert organische stof ook de activiteit van het bodemleven. Volgens Rijneveld is het opstellen van zo’n rantsoen constant balanceren tussen een goede mestkwaliteit en de melkproductie. Om boeren te helpen stelde hij een checklist op met streefwaarden. ‘Als je aan deze punten voldoet, maakt je koe gegarandeerd betere mest’, geeft hij aan. l

Samenvatting

– Gezonde en goede mest voedt het bodemleven.

– Het niveau aan pesticiden en andere stoffen in vaste mest of drijfmest is soms problematisch ten koste van het bodemleven.

– Vaste goede mest heeft vooral een hoog koolstofgehalte.

– De drijfmestkwaliteit is op verschillende manieren te meten.

– De drijfmestkwaliteit is bij te sturen met het rantsoen.

Van limousins naar Japanse wagyu’s

Door de ligging van de boerderij van Claude Aust en Chantal Schmitz was hoevevleesverkoop een logische stap. Hun limousinveestapel bouwden ze af en er kwamen wagyurunderen voor in de plaats. Deze combineren ze met melkvee en de verhuur van vakantieappartementen.

Oorspronkelijk was de boerderij van Claude Aust (57) en Chantal Schmitz (55) in het Luxemburgse Bettel een gemengd bedrijf met melkkoeien en limousinrunderen. Ze zijn de negende generatie op de boerderij met de naam A Mëchels. Nu vind je er geen limousins meer. Wel 85 melkkoeien en 45 wagyu’s.

Sinds 2023 verkoopt de familie het vlees van dit Japanse vleesras onder de naam ‘Ourdall Wagyu’. ‘Ourdall is de naam van de vallei waarin onze boerderij ligt’, legt Aust uit. ‘We wonen twee kilometer van de toeristische plaats Vianden.’

Inkruisen met wagyu

Al dertig jaar maakt de familie handig gebruik van de toeristische ligging van hun bedrijf. In een karakteristiek gebouw

doet de veehouder samen met zijn vrouw zijn verhaal. ‘Oorspronkelijk was dit een schuur’, vertelt Aust. ‘Deze werd in 1993 omgebouwd tot vakantieappartementen. Toen ik van school kwam, konden we door het quotum onze toen dertigkoppige melkveestapel niet uitbreiden. Daarom verschoof onze focus meer naar toerisme.’ Met een appartement en twee studio’s is er plaats voor tien toeristen. Vooral Schmitz houdt de vakantiewoningen draaiende.

De dertig melkkoeien bleven samen met een honderdtal limousins na 1993 op de boerderij. ‘Toen het melkquotum in 2015 wegviel, wilden we ons, omwille van de betere prijs, meer gaan richten op de melkkoeien’, vertelt Aust. ‘In 2013 kwam er een nieuwe ligboxenstal met diepstrooiselboxenvoor 85 koeien met volle vloer.’ Een robot melkt nu de tach-

Luxemburg

BEDRIJFSPROFIEL

Bettel naam bedrijf A Mëchels

eigenaren Claude Aust (57), Chantal Schmitz (55), Yannick (24) en Philippe (19) Aust aantal koeien 85 melkkoeien en 45 wagyu’s, waarvan 12 moederdieren grondgebruik 18 ha mais, 4 ha lijnzaad, 10 ha tarwe, 3 ha haver, 10 ha luzerne, 70 ha gras waarvan 20 ha graasland productie melkkoeien 8900 kg melk, 4,5% vet en 3,4% eiwit

tig koeien met een productie van 8900 kg melk met 4,5 procent vet en 3,4 procent eiwit. Omdat er weinig grasland rond het bedrijf ligt, weiden de veehouders de melkkoeien niet. Met de nadruk op melk bouwden de veehouders de limousinveestapel wat af, maar niet helemaal. Naast 10 ha luzerne, 18 ha mais, 4 ha lijnzaad, 10 ha tarwe en 3 ha haver hebben ze 70 ha gras, waarvan zo’n 20 hectare onbewerkbaar is en moeilijk te berijden met de trekker. Aust noemt het graasland voor vleesvee. Toch wilde hij af van de limousins. ‘Limousins zijn heel nerveus’, vindt hij. ‘Ik heb altijd een passie voor vlees gehad en het idee speelde om rundvlees in de korte keten te verkopen.’

Om de thuisverkoop te promoten moest het concept uniek zijn. Het wagyuras paste precies in dat plaatje. Via speurwerk op internet kwamen ze achter de unieke vleeskwaliteit van het ras. ‘Het is heel fijn en doorregen met onverzadigde vetten, die smelten bij 30 graden Celsius’, vervolgt hij. ‘Het geeft een ware smaakexplosie in de mond.’

Oorspronkelijk

uit Japan

Vanaf 2014 experimenteerde de familie met kruisingen van wagyu met limousin. Daarna kochten ze in 2018 een pakket van vijf volbloed wagyu-embryo’s op een Duitse veiling voor in totaal 4500 euro. Volgens Aust komen de voorouders van deze embryo’s uit Japan. Wagyu betekent dan ook letterlijk ‘Japanse koe’.

‘De export van wagyu vanuit Japan was lange tijd verboden’, weet Aust. ‘Het land zag het rund als nationaal erfgoed en wilde de unieke eigenschappen van het vlees zoveel mogelijk beschermen.’ In de jaren tachtig werd het exportverbod wat versoepeld. En pas toen Japan in 1997 besloot om de export van het ras voor fokdoeleinden toe te staan, verspreidde het ras zich wereldwijd. Zo is Australië een van de grootste wagyuproducenten buiten Japen geworden. In Europa is het ras nog relatief nieuw, al schat de veehouder dat er intussen zo’n zeven wagyuboerderijen zijn in Luxemburg. Uit de embryo’s werden twee vaarskalveren geboren, die ze hielden als moederdieren en lieten inschrijven in het stamboek. ‘In de wagyufokkerij ligt de aandacht vooral op vetmarmering’, zegt Aust. Die marmering wordt beoordeeld met de Beef Marbling Score (BMS). Met de score wordt de hoeveelheid vet aangegeven in de spierweefsels. Wagyurunderen met een BMS van zeven of hoger op een schaal van een tot twaalf worden als topkwaliteit beschouwd. Aust laat zijn volbloed wagyu’s insemineren met wagyustieren als Joker, Mr. Katana, Mr. Marble, Itoguni en Poll Prime. Deze laatste is een hoornloze stier. Ook in de wagyufokkerij speelt hoornloosheid een rol, al blijft de vleeskwaliteit de belangrijkste eigenschap. ‘Vooral de stier Itoguni blinkt uit in vleeskwaliteit’, weet Aust. Hij kreeg nakomelingen met een

BMS van acht à twaalf. Voor sperma van goede en exclusieve stieren wordt veel geld uitgegeven, merkt de veehouder. Zulke spermarietjes van een meer exclusieve, goede stier kosten al snel tussen de 300 en 1000 euro. Soms is dat voor de echte topstieren met bijzondere genetica zelfs hoger.

Sperma van deze topstieren gebruikt hij voor zijn twaalf volbloed moederdieren. Ook embryo’s zet hij af en toe in. Zo wil hij zijn volbloed wagyuveestapel uitbreiden om uiteindelijk vlees van 100 procent zuivere wagyu’s te verkopen. ‘De eerste volbloed dieren voor de slacht zijn onderweg’, vertelt Aust. Hij verwijst daarmee naar het wagyujongvee in de stal. ‘Op termijn willen we een vleesaanbod dat bestaat uit puur wagyuvlees en vlees afkomstig van een kruisling van wagyu met holstein.’ Dit wil hij doen met maximaal vijftien wagyumoederdieren.

Slachten op veertig maanden

De Luxemburgse veehouder laat daarnaast zo’n 35 procent van zijn melkveestapel natuurlijk dekken door een wagyustier. Op de andere 40 procent gaat conventioneel sperma en op 25 procent Belgisch-witblauwsperma. Het witblauwsperma zet hij in op de minder productieve holsteinkoeien, waar hij de nakomelingen niet van wil aanhouden. Van die vleeskruisingen houdt hij enkel de wagyukalveren aan. Hij ziet

Omdat wagyuvlees heel exclusief is, is het veel duurder

Een deel van de holsteinkoeien wordt natuurlijk gedekt door een wagyustier

het als een opwaardering van de kalveren. ‘Daarbĳ biedt een holsteinkruising ook alternatief wagyuvlees voor de klant voor de helft van de prĳs’, stelt de veehouder. De dieren doen van maart tot november aan extensieve begrazing. In de winter gaan ze de stal in, waar ze graskuil, hooi en gemalen graan krĳgen. ‘Een grasrĳk rantsoen is belangrĳk voor de vleeskwaliteit’, geeft Aust aan. ‘Dit zorgt voor onverzadigde vetten in het vlees. Soja en mais zĳn daarom af te raden.’

Enkel tĳdens de afmestperiode krĳgen ze een eiwit- en energierĳk rantsoen met draf. Daarnaast is het vooral belangrĳk dat ze traag groeien. Dat is een voorwaarde voor het kweken van veel fĳn intramusculair vet. ‘Een wagyu-os wordt op een leeftĳd van veertig maanden geslacht’, zegt de veehouder. ‘Bĳ de holsteinkruislingen rekenen we op dertig maanden.’

Die trage groei raakt het duo niet in de portemonnee. ‘Omdat wagyuvlees heel exclusief is, is het veel duurder’, zegt Schmitz. Een steak verkopen ze al snel voor rond de 40 euro per kilo en een entrecote voor 90 euro per kilo.

Mannelijke runderen castreren

Ook het laten afkalven van vrouwelĳke dieren heeft invloed op de vleeskwaliteit. ‘De vrouwelĳke hormonen na het afkalven maken het vlees taaier’, geeft Aust mee als weetje. Ook castreren ze mannelĳke runderen om malser vlees te krĳgen. Bĳ de slacht heeft het dier een levend gewicht van 850 à 900 kilo met een karkasgewicht van 450 kilogram. Volgens de veehouders brengt een dier circa 300 kilo vlees op. De dieren worden geslacht in een slachthuis en worden daarna verwerkt door een particuliere slager. ‘Met hem spreken we op

voorhand af dat we bĳvoorbeeld in oktober twee dieren willen slachten’, zegt Schmitz. ‘Het vlees komt daarna in vacuumpakketten terug bĳ ons. Die vriezen we dan eventueel in of verkopen we direct per stuk aan klanten op de boerderĳ.’ Via social media en een eigen website houden ze contact met die klanten. ‘Vooral mensen die de vleessoort kennen, kloppen bĳ ons aan’, vertelt ze. ‘Die willen niks liever.’

De ligging van hun boerderĳ in een toeristische regio helpt ook met de afzet. Omdat hun aanbod nog te beperkt is, werken ze voorlopig niet met restaurants. ‘Vroeger fokten we limousins voor de industrie’, zegt Aust. ‘Nu hebben we de hele keten in handen. Dat geeft enorm veel voldoening.’ l

Meer beelden van het wagyubedrijf in Luxemburg vind je op de website van VeeteeltVlees

Aan de hand van voorbeelden uit hun dagelijkse praktijk schrijven vier dierenartsen over diergezondheid in de vleesveehouderij. Om en om beschrijven Anthony De Schryver, René Bemers, Piet De Meuter, en Hans Van Loo maandelijks vastgestelde ziektebeelden, uitgevoerde behandelingen en/of mogelijke preventiemaatregelen.

Pink met langdurige koorts of misschien toch niet?

Nadat de routinewerkzaamheden tijdens een bedrijfsbezoek waren afgerond, wilde de veehouder mij nog even een pink van een dikke twaalf maanden oud laten zien. De veehouder meldde me dat hij in de ochtend het jonge dier had getemperatuurd, ook omdat hij er wat aan zag. Hij meldde dat het dier een temperatuur van 39,2 graden Celsius had.

Na een klinisch onderzoek waarbij ik verder geen noemenswaardige afwijkingen kon vinden, liet ik het dier nog even los om het te zien stappen. Het dier had een wat stramme pas, dus we besloten om een langwerkende pijnstiller te geven en het dier gedurende enkele dagen te blijven observeren. Een paar dagen later appte de veehouder me dat er niet veel verandering was te zien, haar temperatuur was bovendien gestegen naar 40,5 graden. Na overleg besloten we om een magneet in te brengen en penicilline in te zetten. Een dag of vijf later, na het einde van de penicillinebehandeling, hadden we opnieuw contact. Het dier bleek nog steeds koorts te hebben, de veehouder meldde een temperatuur van 39,6 graden. Bijna tien dagen koorts, dan blijven er al niet zoveel ziektes meer over die dat beeld geven. In het managementsysteem had ik nog even gecontroleerd of dit rund ook nog was gevaccineerd tegen blauwtong en dat was het geval.

naam aandoening koortsontwikkeling verschijnselen langdurig aanhoudende koorts oorzaak een niet goed werkende thermometer

behandeling een goed werkende koortsthermometer, regelmatig vergelijken met een kwikthermometer

Bij de inspectie van het rund had ik nu mijn eigen thermometer meegenomen en ik kwam uit op 38,8 graden, terwijl de veehouder 39,6 had gemeten. Bij verder klinisch onderzoek viel nu een verdikte bil op, vermoedelijk opgelopen tijdens een accident. Er waren ook al tochtige dieren geweest in deze groep. We besloten het dier in een apart strohok te plaatsen en het een wat rijker rantsoen te gaan voeren. Samen met de veehouder keek ik ook even verder naar de thermometers. Ik had er nog eentje in de auto liggen, en ook een kwikthermometer voor als de digitale wereld ons in de steek zou laten. De veehouder had ook een kwikthermometer liggen voor het bewaken van de temperatuur van het ontdooiwater voor sperma. Alle thermometers werden in een bakje water gestopt. En je raadt het al: de bewuste thermometer van de veehouder gaf structureel 0,8 graden afwijking naar boven aan. Daaropvolgend heb ik die week vaker deze ‘calibratie’ uitgevoerd bij veehouders, waarbij opviel dat bij kou bewaarde thermometers toch een te lage temperatuur weergeven. Daarom is het advies om voor een betrouwbare meting de thermometer op kamertemperatuur te bewaren en deze regelmatig te vergelijken met een andere (kwik-) thermometer.

Hoofdprijs kerstquiz voor Mathijs Vandewalle

Met de keuze voor het KWS-maisras Allinno verzilvert Mathijs Vandewalle uit Torhout zijn winst in de kerstquiz van VeeteeltVlees. Hij kreeg zijn prijs overhandigd door KWS-feedspecialist Dries Grypdonck.

TEKST WIM VEULEMANS

De winnaar van de kerstquiz van VeeteeltVlees 2024 is actief op twee bedrijven. Naast zijn dagelijkse werk als teeltleider op de schoolhoeve van de landbouwschool in Torhout heeft Mathijs Vandewalle in 2021 samen met zijn vrouw Mieke ook het bedrijf van zijn schoonouders overgenomen. ‘Het zijn twee gelijke bedrijven’, verduidelijkt hij. In Zedelgem lopen een zeventig witblauwen, aangevuld met vleesvarkens en wat akkerbouw. ‘Aan die veestapel bouwen we momenteel nog’, vertelt de jonge vleesveehouder. ‘Op dit bedrijf zijn we nog maar een paar jaar aan het registreren. Pas nu zijn er dieren die een volledige, geregistreerde afstamming hebben.’

Vandewalle geeft aan dat hij zich daarbij ook vooral richt op de meer economische fokkerij. Gestalte en gewicht zijn daarbij de voornaamste selectiecriteria.

Eigen voer produceren

Een groot deel van de akkerbouwactiviteit, zowel op de schoolhoeve als op het eigen bedrijf, is gericht op de verstrekking van ruwvoer. ‘Mais, graan en gras zijn nagenoeg steeds de teelten.’ Samen met het bedrijf in Torhout bewerkt Vandewalle 18 hectare mais. Die hoeveelheid is variabel, aldus de vleesveehouder. ‘Het weer en de condities van de grond spelen daarbij een rol.’ Zowel het gras als een deel van de granen

wordt als eigen voer gebruikt. De mais komt samen met het kuilgras in een lasagnekuil terecht. Sinds kort laat Vandewalle ook een deel van de mais in balen persen. ‘Dat werkt ideaal om bij te voeren in de zomer. We verbruiken dan zo’n twee balen per week en beperken zo het voerverlies in die periode.’

Zetmeel via EnergyBoost

Met de eigen bedrijfsvoering en de rol van mais in zijn rantsoen verkiest Mathijs Vandewalle liefst een ras dat niet te laat is. Hij richt zich daarbij op een FAO rond de 220. Voor hem is de massa belangrijk, maar de mais dient ook voldoende energie, via zetmeel, te verstrekken.

Dries Grypdonck is bij KWS feedspecialist. Hij begeleidt bedrijven met rundvee met hun ruwvoerteelten en raskeuze afgestemd op de voerverstrekking op het eigen bedrijf. Hij legt Vandewalle de mogelijkheden uit met de verschillende Boost-rassen van KWS. ‘Er zijn Boost-rassen die zich richten op de massa, SiloBoost, dan wel op energie. In deze EnergyBoost-rassen ligt de focus op de energieproductie via zetmeel, maar ook op de gezondheid van de plant’, verduidelijkt Grypdonck.

Bij het uitzoeken van meest geschikte rassen hebben beiden het over de gezondheid van de plant, het zetmeelgehalte en de stevigheid van de plant.

Keuze voor stay-green plant

Uiteindelijk valt de keuze van Mathijs Vandewalle op het ras Allinno, met een FAO 210 een vrij vroeg ras. ‘Dat het een stay-green ras is, heeft wel doorgewogen’, zegt hij over zijn keuze. Doordat deze maisplant langer groen blijft, kan het hakselen van de verschillende velden beter op elkaar worden afgestemd. ‘Het is een ras met een goede jeugdgroei en met een meer dan goede voederwaardeopbrengst, in massa en in zetmeel’, gaat Grypdonck verder. ‘Daarnaast is er ook een zeer gezonde restplant.’

Niet alleen om vogelvraat tegen te gaan, maar ook om de wortelgezondheid beter te voorzien, kiest Vandewalle er ten slotte ook voor om de zaden te laten behandelen met Initio birdprotect. l

Mathijs Vandewalle (links) ontving zijn hoofdprijs van KWS-feedspecialist Dries Grypdonck

Eenmalige kosten drukten resultaat CRV in ’23-’24

Coöperatie Koninklijke CRV u.a. heeft een moeilijk boekjaar achter de rug. Eenmalige kosten en een veranderende markt drukten het resultaat. Een reorganisatie in de thuismarkt Nederland-Vlaanderen werpt echter inmiddels duidelijk vruchten af.

Financieel directeur Egon Verheĳden kĳkt met gemengde gevoelens naar de jaarrekening van CRV over het afgelopen boekjaar, dat liep van 1 september 2023 tot en met 31 augustus 2024. ‘De omzet en het resultaat voldoen niet aan onze verwachtingen’, erkent hĳ. ‘Het resultaat is echter sterk beïnvloed door eenmalige kosten’, nuanceert de directeur de cĳfers. Reorganisatiekosten, eenmalige juridische kosten en ongunstige koersontwikkelingen van buitenlandse valuta drukten het resultaat.

‘Onze vestigingen in Brazilië en Nieuw-Zeeland kregen te maken met een dalende omzet als gevolg van ongunstige ontwikkelingen in deze markten’, zo beschouwt Verheĳden de resultaten van de internationale activiteiten van CRV in het afgelopen boekjaar. ‘CRV Tsjechië en CRV Duitsland presteerden wel op niveau, net als de afdeling die werkt aan de ontwikkeling van nieuwe, opkomende markten voor onze diensten en producten’, voegt hĳ toe.

Kosten thuismarkt onder controle

Gematigd tevreden is Verheĳden over het resultaat in de thuismarkt Nederland-Vlaanderen. ‘Hier bleef de omzet redelĳk op peil en wisten we, ondanks de sterke inﬂatie, de kosten onder controle te houden. Daardoor bleef de marge op het gewenste niveau’, vertelt hĳ. CRV investeerde in boekjaar 2023-2024 opnieuw fors in onderzoek en ontwikkeling van nieuwe producten, zoals onderzoek naar genetische verschillen in methaanuitstoot. ‘Als eerste concreet resultaat van dit onderzoek introduceert de coöperatie in april van dit jaar een fokwaarde methaan voor melkvee’, vertelt Verheĳden. Investeringen in het fokprogramma resulteerden onder andere in een sterk gestegen niveau van het aanbod (homozygoot) hoornloze stieren. Het gebruik van vleesstieren voor de gebruikskruising vertoonde een stĳgende lĳn. Steeds vaker kozen melkveehouders hierbĳ voor mengsperma van Belgisch-witblauwstieren In het bedrĳfsresultaat over afgelopen boekjaar zĳn ook kosten verwerkt voor een reorganisatie waarmee CRV anticipeert op de verwachte krimp van de veestapel in Nederland en Vlaanderen. ‘De revenuen hiervan zien we al terug in positieve resultaten over de eerste vier maanden van het lopende boekjaar’, stelt Verheĳden vast. l

kengetallen

aantal leden in Nederland en Vlaanderen

ledenvoordeel (x € 1 miljoen)

bedrijfsresultaat (x € 1 miljoen)

nettoresultaat na belasting (x € 1 miljoen)

eigen vermogen (x € 1 miljoen)

Tabel 1 – Belangrijkste kengetallen van Coöperatie Koninklijke CRV u.a. over de afgelopen drie boekjaren

Op 5 maart organiseert Coöperatie CRV een webinar voor leden, waarin ﬁnancieel directeur Egon Verheijden vragen over de ﬁnanciële jaarcijfers zal beantwoorden. Leden ontvangen hiervoor een persoonlijke uitnodiging met deelnamelink.

Het gebruik van mengsperma van Belgisch-witblauwstieren voor de gebruikskruising is afgelopen boekjaar gestegen

Feest voor Kruisborre

Negen keer rubriekswinst en vijf kampioenstitels. Dat was de eindba-

lans voor Jan en Roger Orinx op de 35e editie van de interprovinciale fokveebeurs in Dilbeek. Het aantal witblauwen was echter beperkt.

TEKST

WIM VEULEMANS

De fokveebeurs van Dilbeek was de laatste winterse witblauwkeuring op de agenda. De jonge organisatie trachtte er ondanks moeilijke omstandigheden een mooi event van te maken. De opkomst van dieren was eerder beperkt. Het publiek toonde evenwel meer interesse. In de reeks vrouwelijke kampioenen op de jaarmarktprijskamp van Affligem was Donnaydochter Tiddly-Winks van het Smetledehof een even opvallende verschijning als haar naam. Deze anderhalf jaar oude vaars uit de stal van Smetledehof commvlo won eerder op de dag een bijzonder sterke rubriek met een aantal vaarzen van topkwaliteit. Deze vaars etaleerde daarbij een prachtige achterhand en een bouw in evenwicht, aldus het juryduo Bernard Lamblot en Alice Collignon. Zij jureerden steeds als duo, net als Vladim Dozot en Vincent Fi-

senne dat deden. Juryvoorzitter was Christophe Matterne. Tiddly-Winks won het kampioenschap vaarzen van 10 tot 20 maanden. In dat kampioenschap was stalgenote Theresia van het Smetledehof haar opponente. Breedte in de achterhand en veel ontwikkeling waren een aantal kwaliteiten van de jonge Aviciidochter. Lengte, maat en goed beenwerk brachten ook Scarlet van Duyversputten van Lieve Blindeman rubriekswinst in deze leeftijdsgroep. Evenzeer in balans was de kampioene bij de jongste vaarzen, deze tot 10 maanden, te noemen. Donna van het Kruisborre is een bijzonder ontwikkelde Oasisdochter, die met haar breedte en balans in de gehele bouw de jury overtuigde in het kampioenschap. Zij was de eerste kampioene uit een reeks van vijf voor Jan en Roger Orinx. Stalgenote en ook een dochter van Oasis Davina van het

Kruisborre was haar concurrente. Davina showde breedte in de voorhand met een mooie, ronde achterhand. Ook bij de koeien won een dier van Orinx. Providence van het Kruisborre, in mede-eigendom met Guy Perin, demonstreerde veel finesse met een indrukwekkend bespierde achterhand, al helemaal in de onderbil. Rubriekswinst bij de koeien was er ook voor de brede en lange dochter van JetSet, Nomi van de Zellikveldhoeve, van Johan Drobe. Samen met haar kalfje Kimoni (v. Kai) werd ze later ook kampioene bij de zoogstellen.

Dianthus bevestigt topvorm

Voor Stijn Veulemans was er kampioenswinst met zijn Darkodochter Savannah van het Bareelhof. ‘Elegantie met een compleet plaatje’, zei de jury over haar. Ze won het

Tabel 1 – Overzicht van alle rubriekswinnaars van de interprovinciale fokveedag in Affligem (kampioenen vetgedrukt)

rubriek

stieren onder 10 mnd.

naam dier geb. datum vader m. vader eigenaar, woonplaats

Don Juan van het Kruisborre 12-06-2024

Oasis Hazard Roger en Jan Orinx, Asse

Volcan van de Pannemeers 02-05-2025 Januzaj Krypton Filip Ally, Tielt

Don van het Kruisborre 26-04-2025 Flash-Back Nataniel Roger en Jan Orinx, Asse stieren 10-18 mnd.

Union van Terbeck 10-02-2024 Atomique Courtois Roggen-Schotsmans lv, Kersbeek

Cesar van het Kruisborre 11-10-2023

Chateau van het Kruisborre 14-06-2023 Oasis Impérial Roger en Jan Orinx, Asse

Débarde Acajou Roger en Jan Orinx, Asse stieren 18-30 mnd.

Cooper van het Kruisborre 30-05-2023 Brillant Ken Roger en Jan Orinx, Asse stieren boven 30 mnd. Parel van het Kruisborre 03-10-2023 Darko Langoureux Roger en Jan Orinx, Asse vrouwelijk onder 10 mnd. Davina van het Kruisborre 13-06-2024 Oasis Braséro Roger en Jan Orinx, Asse

Donna van het Kruisborre 15-04-2024 Oasis Futé Roger en Jan Orinx, Asse vaarzen 10-20 mnd. Scarlet van Duyversputten 09-12-2024 Glaieul Ultimo Lieve Blindeman, Hofstade

Theresia van het Smetledehof 15-11-2023 Avicii Zougar Smetledehof commvlo, Smetlede

Tiddly-Winks van het Smetledehof 04-07-2023 Donnay Jet-Set Smetledehof commvlo, Smetlede vaarzen 20-32 mnd.

Tortelduif van het Caloenhof 20-05-2023 Léandro Empire Kristof Defauw en Sandra Van Renterghem, Tielt

Savannah van het Bareelhof 07-09-2022 Darko Zougar Stijn Veulemans, Glabbeek gekalfde vaarzen 32-44 mnd. Marie 27-04-2022 Persan Vidal Wim en Febe Vangeel, Geel

Dianthus van het Kerkemshof 07-09-2021 Courtois Wilmots Ludo Robberechts, Perk koeien

Nomi van de Zellikveldhoeve 01-02-2021 Jet-Set G-Star Johan Drobe, Sint-Pieters-Leeuw

Providence van het Kruisborre 10-06-2020 Darko Olympe Roger en Jan Orinx, Guy Perin, Asse zoogstellen Savannah van het Bareelhof 07-09-2022 Darko Zougar Stijn Veulemans, Glabbeek kalf: Ultra-Top van het Bareelhof 18-10-2024 Ecusson

Nomi van de Zellikveldhoeve 01-02-2021 Jet-Set G-Star Johan Drobe, Sint-Pieters-Leeuw kalf: Kimoni van de Zellikveldhoeve 14-11-2024 Kai

kampioenschap bij de vaarzen van 20 tot 32 maanden, maar samen met haar Ecussonkalf Ultra-Top won ze ook een rubriek bij de zoogstellen. Het kampioenschap daar moest ze echter na een spannende finale overlaten aan Nomi. De correcte en mooi ontwikkelde Tortelduif van het Caloenhof van Kristof Defauw en Sandra van Renterhem won ook een rubriek vaarzen van 20 tot 32 maanden. De Leandrodochter werd met trots gepresenteerd door hun twee zonen. Dianthus van het Kerkemshof van Ludo Robberecht was de laatste kampioene bij de vrouwelijke dieren in Dilbeek. Haar topvorm werd al eerder geprezen op de keuring in Sint-Truiden en die hield ze aan. Breedte, massa en een mooie bespiering waren haar ook eigen op deze keuring en zorgden voor een tweede kampioenstitel in januari. Ook nu bij de gekalfde vaarzen. Marie van Wim en Febe Vangeel toonde zich dan wel als een fijne, ontwikkelde vaars met een mooi gevulde achterhand, ze diende toch haar meerdere te erkennen in Dianthus.

Drie op vier voor Orinx

Drie van de vier kampioenstitel bij de stieren gingen naar vader en zoon Orinx. Enkel de jonge Atomiquezoon Union van Terbeck van Roggen-Schotsmans lv wist de reeks te doorbreken. Zijn correcte bouw, belijning en finesse zorgden voor winst bij de stieren van 10 tot 18 maanden. Ook hier kwam de concurrentie uit de Orinxstal. Hun Cesar van het Kruisborre, een zoon van Débarde, won immers met ontwikkeling en massa in de achterhand ook een rubriek.

Twee kampioensstieren van Orinx hebben Oasis als vader. De jongste, Don Juan van het Kruisborre, won na tussenkomst van juryvoorzitter Matterne zijn rubriek en later het kampioenschap van de stieren tot 10 maanden. Deze zeven maanden oude stier toonde daarbij veel maat en massa met daarbij een mooi gevulde achterhand. De fijne Volcan van de Pannemeers, een zoon van Januzaj en eigen aan Filip Ally, bood weerwerk. Maar net als Don van het Kruisborre, een zoon van Flash-Back met lengte en ontwikkeling, greep hij net naast het kampioenschap bij de jongste leeftijdsgroep stieren.

Ook stalgenoot Chateau van het Kruisborre (v. Oasis) showde een rijk gevulde achterhand en ontwikkeling, zijn fijne bespiering was een extraatje, aldus de jury. Stalgenoot Brillantzoon Cooper van het Kruisborre kende met veel breedte maar minder vleesexpressie zijn meerdere in Chateau.

Tot slot was Parel van het Kruisborre de enige stier ouder dan 30 maanden in Dilbeek.

Niet minder waren zijn kwaliteiten. Deze Darkozoon toonde vlotheid, bespiering, maat en elegantie. l

Don Juan van het Kruisborre (v. Oasis), kampioen stieren 6-10 maanden

Tiddly-Winks van het Smetledehof (v. Donnay), kampioen vaarzen 10-20 maanden

Chateau van het Kruisborre (v. Oasis), kampioen stieren 18-30 maanden

Nomi (v. Jet-Set) en Kimoni (v. Kai) van de Zellikveldhoeve, kampioen zoogstellen

Donna van het Kruisborre (v. Oasis), kampioen vaarzen 6-10 maanden

Union van Terbeck (v. Atomique), kampioen stieren 10-18 maanden

Dianthus van het Kerkemshof (v. Courtois), kampioen vaarzen 32-44 maanden

Providence van het Kruisborre (v. Darko), kampioen koeien

Savannah van het Bareelhof (v. Darko), kampioen vaarzen 20-32 maanden

Parel van het Kruisborre (v. Darko) kampioen stieren +30 maanden

Aan de hand van praktijkcases schrijven verschillende voeradviseurs van Aveve (B.) en Agriﬁrm (Nl.) over rantsoenberekeningen in de vleesveehouderij. Deze editie beschrijft Dries Vermander van Aveve de verschillende aandachtspunten bij het voeren van graanproducten.

Wat te voeren naast graanproducten?

Op een vleesveebedrĳf zĳn graanproducten vaak een vast onderdeel in het rantsoen van de dieren. Granen zoals gerst, tarwe, maiskolvensilage (mks) of corn cob mix (ccm) worden als bedrĳfseigen teelt ingezet in de groeien/of de afmestrantsoenen van stieren en koeien. Deze producten geven een mooie aanvulling van zetmeel als energiebron in het rantsoen, wat de groei ten goede komt.

Te veel zetmeel

Na de vertering van het zetmeel in de pens (onbestendig) en de dunne darm (bestendig) wordt er glu-

cose gevormd. Glucose is een directe energiebron voor de aanmaak van spieren. Het zorgt bĳ grote hoeveelheden voor de aanmaak van insuline, die op haar beurt het lichaam het signaal geeft om vet te gaan opslaan.

Bedrĳven die een of meerdere graanproducten in het rantsoen gebruiken, en mogelĳk ook nog een aardappelproduct, kunnen ook te veel zetmeel voeren. Dit kan aanleiding geven tot verzuring in de pens of de dikke darm. Ook een verminderde eetlust kan een gevolg zĳn. Om dit te vermĳden is het belangrĳk het zetmeelniveau te sturen en de bufferende capaciteit

van het rantsoen te verhogen met voldoende vezels uit het ruwvoeder of door het toevoegen van hooi, stro of een andere structuurbron.

Optimaliseren met eiwit

Een volgend belangrĳk punt om het rantsoen met granen te optimaliseren is het efﬁciënt bĳsturen van het eiwitniveau. Als de hoeveelheid graanproducten stĳgt in het rantsoen, dient het aanvullend krachtvoer mee te verhogen in ruw eiwit. Als in een rantsoen een aanvullend voeder van 24 procent ruw eiwit wordt toegepast, dan mag dit bĳ inbreng van een

rantsoenkenmerken

eiwit (g/kg ds)

(g/kg ds)

celstof (g/kg ds)

(g/kg ds)

Tabel 1 – Rantsoen voor een groep stieren

Kenmerk ruw vet

Het ruw vet in een rantsoen of voedermiddel geeft de totale hoeveelheid verteerbaar ruw vet weer en levert een bijdrage aan de vevi-waarde van een rantsoen.

De vertering van ruw vet vindt voor een herkauwer plaats in de dunne darm. Ruw vet omvat zowel verzadigde vetten als onverzadigde vetten. Onverzadigde vetten brengen essentiële vetzuren aan die tijdens de groeien afmestfase de dagelijkse groei doen stijgen. Verzadigde vetten zorgen mede voor de vetaanzet tijdens de afmest.

Zetmeel in een rantsoen dient men te optimaliseren met voldoende eiwit

vierde deel graanproducten al worden verhoogd naar 28 procent ruw eiwit. Indien het rantsoen niet aangepast wordt en zodoende te weinig eiwit bevat, kan je hierdoor een deel van de groei missen. Het is ook goed om te kĳken naar de hoeveelheid ruw vet in het groeien afmestrantsoen. Zowel ruwvoeders, granen als eiwitrĳke grondstoffen, zoals soja en koolzaadschroot, hebben een laag vetgehalte. Door vetrĳke voedermiddelen te gebruiken, zoals geëxtrudeerd lĳnzaad, kan het vetniveau van het rantsoen met een beperkte aanvulling worden bĳgestuurd. l

Veehouders kunnen veel winnen op bioveiligheid

Als het gaat over bioveiligheid, kunnen rundveehouders leren van varkens- en kippenboeren, stelt dierenarts Jos Van Eecke. Met een paar eenvoudige maatregelen en een investering van niet veel meer dan duizend euro kan het risico op insleep van ziektes al fors worden verkleind.

ODe ideale hygiënesluis heeft een scheiding tussen een schoon en een vuil gedeelte

ver rundveegezondheid hoef je Jos Van Eecke weinig te vertellen. In zijn veertigjarige carrière reisde de dierenarts de hele wereld over. Hij bezocht veehouders in meer dan veertig landen en begeleidde als consultant onder andere bedrijven met duizenden koeien in Noord-Afrika en het Midden-Oosten. ‘In veel van deze landen komen ziekten als mond-en-klauwzeer nog voor’, vertelt de Vlaamse veterinair. ‘De eigenaren van de grote bedrijven zijn zich zeer bewust van het gevaar en

nemen vergaande maatregelen om de insleep van ziekten te voorkomen. Zo zijn de erven vaak dubbel omheind en worden wielen van voertuigen ontsmet voordat ze het terrein op komen’, legt hij uit. Erfbetreders worden op deze bedrijven onderworpen aan strikte hygiëne-eisen als douchen en omkleden.

Zonder immuniteit extra kwetsbaar

Met zijn internationale ervaring kijkt Van Eecke met een frisse blik naar de praktijk in Nederland en

Vlaanderen. Hĳ is beslist voorstander van het beleid om besmettelĳk virusziektes als ibr en bvd uit te bannen. Maar de dierenarts ziet ook een keerzĳde van uitroeiingsbeleid. ‘Een veestapel zonder immuniteit tegen een ziekte is extra kwetsbaar. Als een virus binnenkomt op een ziektevrĳ bedrĳf, kunnen dieren acuut ernstig ziek worden en kan de uitval hoog oplopen. Maar het kan ook leiden tot chronische ontstekingen die zorgen voor veel productieverlies’, spreekt hĳ vanuit jarenlange ervaring. ‘Ook dat is een grote economische schadepost. En vergeet ook niet wat een ziekte-uitbraak emotioneel voor een veehouder betekent.’

Staldeur vaak wagenwijd open

Er is wat Van Eecke betreft ook voor Vlaamse en Nederlandse vleesveehouders dan ook alle aanleiding voor het nemen van maatregelen ter voorkoming van de insleep van ziekten. Hĳ verbaast zich regelmatig over het verschil in bewustzĳn van bioveiligheid tussen rundveehouders en varkens- en kippenboeren. ‘Een stal met varkens of kippen komt niemand binnen zonder omkleden. Vaak is ook douchen verplicht. Vergelĳk dat eens met vleesveebedrĳven waar de staldeur vaak wagenwĳd openstaat’, zo illustreert hĳ dit onderscheid.

Natuurlĳk kun je de rundveehouderĳ niet direct vergelĳken met de intensieve veehouderĳ, erkent Van Eecke. Stallen voor vleesvee zĳn meer open en op veel bedrĳven, zeker in Nederland, gaat vee de weide in. ‘Desondanks staan op veel bedrĳven dieren een groot deel van het jaar binnen’, werpt hĳ tegen. ‘In de stal verblĳven veel dieren op een relatief beperkte oppervlakte. Dat vergroot het risico op insleep en verspreiding van ziekten.’

Eenvoudige maatregelen al groot e ect De hygiëne-eisen die bedrĳfseigenaren in Noord-Afrika en het Midden-Oosten stellen, gaan voor Vlaamse en Nederlandse vleesveehouders te ver, beseft Van Eecke. Maar met een paar eenvoudige maatregelen en een investering van niet veel meer dan duizend euro

kan het risico op ziekte-insleep fors worden verkleind. Zo zouden wat de dierenarts betreft schone bedrĳfskleding en laarzen op ieder bedrĳf aanwezig moeten zĳn, net als een gelegenheid voor bezoekers om de handen te wassen. En als hĳ veehouder zou zĳn, zou hĳ alle stalbetreders verplicht bedrĳfskleding laten aantrekken en niemand zonder afspraak toelaten in de stal. ‘Een bordje bĳ de deur met je telefoonnummer en het verzoek aan bezoekers om zich te melden, werkt vaak heel goed’, geeft hĳ als praktische tip. ‘En ik zou ook een eenvoudige bezoekregistratie neerleggen en stalbetreders vragen dit af te tekenen. Dat lĳkt misschien wat ver gaan,’ erkent Van Eecke, ‘maar zo maak je bezoekers er wel van bewust dat je bioveiligheid voor jouw bedrĳf belangrĳk vindt.’ l

Hygiëneprotocol voor bioveilig werken

CRV vindt bioveiligheid belangrijk. Daarom is een protocol voor bioveilig werken ontwikkeld. Dit hygiëneprotocol vindt u als bijlage bij dit nummer van VeeteeltVlees. Het protocol beschrijft de acht stappen die medewerkers van CRV moeten uitvoeren om verspreiding van ziektekiemen naar uw bedrijf te voorkomen. U helpt onze medewerkers door altijd schone bedrijfskleding en laarzen beschikbaar te stellen. Met een eenvoudige hygiënesluis, waar naast bedrijfskleding warm water beschikbaar is, maakt u het onze medewerkers nog gemakkelijker. De acht stappen voor bioveilig werken zijn weergegeven in het schema. Als u dit schema duidelijk zichtbaar ophangt op een plaats waar bezoekers de stal binnengaan, bijvoorbeeld de ingang van de hygiënesluis, weten alle stalbetreders waar ze aan toe zijn.

Een eenvoudige hygiënesluis maakt het aantrekken van bedrijfskleding voor stalbetreders gemakkelijk

PORTRET

leeftijd 32 woonplaats Geldenaken (Wallonië) opleiding master landbouwkunde en doctor in de landbouw- en biowetenschappen aan de Universiteit van Luik carrière deeltijds lector statistiek aan Gembloux Agro-Bio Tech, secretaris-generaal van de Vereniging van Cichorei Producenten van Beneo-Orafti in Oreye, deeltijds veehoudster, Waals minister van Landbouw, Natuur, Jacht, Visserij en Bossen

Van platteland naar parlement

Het leven van Anne-Catherine Dalcq stond afgelopen halfjaar op zijn kop. Net toen ze het melk- en vleesveebedrijf van haar ouders wilde overnemen, vroegen ze haar als minister van Landbouw. Dalcqs toewijding om de landbouwers in de politiek te verdedigen ontging niemand. Nu ze zes maanden minister is, kijkt ze al even terug.

TEKST JUSTINE POPPE

Studeren, daarna gaan werken en dan het melk- en vleesveebedrijf thuis overnemen. Dat was de oorspronkelijke gedachte van Anne-Catherine Dalcq (32) uit het Waalse Geldenaken. ‘Het is anders uitgedraaid dan gedacht’, glimlacht ze. In juli 2024 werd ze officieel benoemd tot Waalse minister van Landbouw, Natuur, Jacht, Visserij en Bossen voor de liberale centrumrechtse partij Mouvement Réformateur (MR). ‘Op dat moment draaide de planning voor de bedrijfsovername nog op volle toeren’, vertelt ze. Voor ze zich naar het volgend congres moet haasten, heeft ze exact een uur de tijd om haar verhaal te doen. Na alle hectiek van het afgelopen jaar is dit het eerste moment om even ontspannen terug te kijken. Hoe is ze als jonge boerin in deze positie terechtgekomen?

Echt iets veranderen

Op papier tekent Dalcq een tijdlijn die begint in 2014. In dat jaar behaalde ze haar master in de landbouwkunde aan de faculteit Agro- en biotechnologie van de Universiteit van Luik in Gembloux. Zes jaar later, in 2020, promoveerde ze er tot doctor in de landbouwwetenschappen. ‘Gedurende die periode gaf ik ook halftijds les in statistiek en economie aan dezelfde faculteit’, zegt ze. ‘Sowieso wilde ik een keer in mijn leven leerkracht zijn. Dat ligt mij. Moeilijke zaken kan ik heel makkelijk uitleggen.’

Het was in deze periode dat de boekentrilogie met de titel ‘The Century’ van Ken Follett op haar nachtkastje lag. Deze boekenreeks beschrijft de levensverhalen van jonge mensen tegen de achtergrond van de 20e eeuw. Denk maar aan de Koude Oorlog, de val van de Berlijnse muur en de Cubacrisis. ‘De personages vochten in hun eigen tijdsbestek voor hun rechten’, vertelt de jonge minister. ‘Ze veranderden de wereld op een positieve manier.’ Het maakte iets bij haar los. ‘Als we het echt willen, dan kunnen we de samenleving veranderen, al moeten we er soms lang voor vechten’, verwoordt ze haar gedachten. Als regionaal lid van Fédération des Jeunes Agriculteurs (FJA), de Waalse jongeboerenorganisatie, klom ze op naar het nationaal niveau van de vereniging. Het waren de inzichten uit haar boeken die haar dreven. ‘Ik wilde testen in welke mate ik de landbouwwetgeving kon beïnvloeden’, motiveert Dalcq haar inzet. Haar ervaring als leerkracht hielp bij het uitleggen van beleidsvoorstellen aan politici. ‘Lessen economie en statistiek moet je heel duidelijk en gestructureerd geven’, vertelt ze. ‘Dat hielp ook met mijn communicatie naar politici.’

Dankzij haar studie beheerst Dalcq de Engelse taal goed. Op aandringen van vrienden vertegenwoordigde ze daarom vanaf 2021 FJA binnen CEJA, de Europese koepelorganisatie voor jonge landbouwers. Met veel warme herinneringen aan internationale vriendschappen kijkt de boerin terug op die periode. ‘Europa is een rijk vat vol inzichten van diverse typen boeren’, vertelt ze. ‘Ook onze eigen politiek kan daarvan leren.’

Als huidig minister is ze dankbaar dat ze zo het reilen en zeilen van de Europese politiek kent. ‘Door de Europese land-

‘Als ik even tijd heb, doe ik mijn overall weer aan’

bouwjongeren weet ik tijdens de Raad Landbouw en Visserij, de Agrifish-raad, welke knelpunten ieder land ongeveer heeft’, geeft Dalcq aan.

Verlangen om boeren te verdedigen

Toen het CEJA- en FJA-avontuur stopte, bleef de smaak voor de politiek. ‘Eerst waren er de boeken van Ken Follett’, vertelt de minister. ‘De biografie van de Franse politica Simone Veil plantte in 2022 het tweede zaadje.’ Deze eerste vrouwelijke voorzitter van het Europees Parlement had tijdens haar politieke carrière ethische waarden die Dalcq aanspraken. ‘In 1944 werd ze als Joodse naar het concentratiekamp in Auschwitz gebracht’, weet Dalcq. ‘Haar leven was hard.’ Naast Auschwitz doelt Dalcq hiermee ook op Veils politieke periode. Ze verwijst naar de oppositie, de weerstand en de uitlatingen van de pers. ‘Toch heeft ze met haar grote gedrevenheid geweldige dingen verwezenlijkt’, vervolgt de minister. ‘De bio-

grafie leerde me dat het echt waard is om aan politiek te doen. Ondanks de negatieve kanten van het vak.’ Onder meer door deze inzichten identificeert ze zich met de waarden van centrumrechts. Die van vrijheid en gelijkheid. Hierdoor sloot ze zich in 2023 aan bij de lokale afdeling van MR (Mouvement Réformateur) in Geldenaken. En toen de Europese boerenprotesten in 2024 uitbraken, deed FJA een beroep op haar expertise. Ze had toen geen mandaat meer, maar adviseerde FJA nog wel via de algemene vergadering. Dalcqs ogen lichten op en ze balt haar vuisten als ze zich de Europese boerenprotesten herinnert. Haar jongeboerengroep werd toen uitgenodigd aan de onderhandelingstafel van David Clarinval, de vicepremier voor de MR. ‘Op dat moment konden we echt het verschil maken’, zegt ze resoluut.

De pers en de politici moeten hetzelfde politieke vuur in haar ogen gezien hebben, want niet veel later wilde MR haar op de lijst voor het Waals parlement. ‘De functie van volksvertegenwoordiger in de provincie kan ik parttime combineren met de boerderij’, dacht Dalcq nog toen ze hierop inging. Dat idee bleek van korte duur toen ze het bij de verkiezingen goed deed. Met haar derde plaats op de Waals-Brabantse lijst werd ze in juni 2024 tot parlementslid verkozen. Nog geen maand later dook ze steeds meer in de media op. ‘Toen ik de krant opende, zag ik mijn naam als kandidaat voor de post minister van Landbouw staan’, vertelt Dalcq. ‘Ik schrok me rot. Initieel wilde ik gewoon mijn stem voor de landbouw in de politiek

laten horen.’ De kans dat ze dit als minister van Landbouw zou gaan doen, werd plots heel realistisch. Het idee dat MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez elk moment kon bellen, maakte enige spanning los ten huize Dalcq.

Crisisoverleg

Het moest crisisoverleg geweest zijn aan de keukentafel. Ineens lag de prioriteit van Anne-Catherine Dalcq niet meer bij de overname van het bedrijf van haar ouders met 90 melkkoeien en 40 zoogkoeien. Stiekem moet het ergens gewrongen hebben. ‘Al van kleins af aan wilde ik het bedrijf overnemen’, zegt de veehoudster hierover. ‘Ik hou van mijn dieren en mijn thuis. En we wilden de boerderij eventueel nog wat uitbreiden. Maar een ministerspost laat je niet zomaar schieten’, geeft ze als verklaring voor de beslissing om op de oproep in te gaan. Ook haar ouders wisten dat. Zij zagen een oplossing in een extra bedrijfshulp. Daarnaast springen ook Dalcqs twee zussen bij waar nodig.

Collega-boeren en vrienden waren laaiend enthousiast. ‘Ze wuifden mijn zorgen om mijn jonge leeftijd weg’, vertelt ze. ‘Het geloof in mijn vakbekwaamheid was groot.’ Gesterkt door een heel boerennetwerk kreeg Bouchez een vastberaden ‘ja’ te horen toen hij haar op een maandagochtend belde. Intussen vindt ze haar leeftijd als politica geen punt meer. Dalcq: ‘Een visie van een jonger iemand brengt een ander perspectief in het parlement.’

Batterijen opladen op de boerderij

Zes jaar lang verdedigde Dalcq de landbouwers in de politiek via boerenbelangenorganisaties. Dat ze nu een functie bekleedt waarin ze echt verandering kan brengen, doet haar goed. ‘Soms wil ik dat ik, in het voordeel van de boeren, dossiers sneller kan afhandelen’, zegt ze. ‘Maar als minister moet ik binnen de Europese richtlijnen en binnen het budget blijven.’ Binnen die restricties houdt ze vooral haar ogen op haar doelen gericht. Dat doet ze met nuchter boerenverstand, waar weinig ruimte is voor onrealistische politieke dromen. ‘Maatregelen die niet werken in de praktijk, zijn waardeloos’, stelt ze. Vooral het inkomen van de landbouwer moet volgens haar beter. In de ideale wereld kan elke jongere met een passie voor de stiel starten in het vak. ‘Hiervoor kijk ik richting instrumenten als labels voor producten, de toegang tot grond en het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid.’ Ook minder bureaucratie staat op haar lijstje.

Of ze weer op de boerderij begint wanneer ze na vijf jaar minister af is? ‘De kriebel om te boeren blijft’, vertelt ze. ‘Maar of ik dat na vijf jaar fulltime ga doen, is afhankelijk van wat er dan op mijn pad komt.’ Toch geeft ze aan dat ze de boerderij niet kan missen. Het boerenbloed kreeg ze nu eenmaal van haar ouders mee. ‘Ik heb onze boerderij echt nodig’, vervolgt ze. ‘Als ik tijd heb, doe ik mijn overall terug aan. Tijdens de momenten op de boerderij kan ik me ontspannen en maak ik mijn hoofd leeg.’ Na die rust pakt ze haar dossiers vol enthousiasme weer op. Dalcq: ‘Ik weet heel goed voor wie en waarom ik die vele uren op mijn bureau werk.’ l

Boost de weerstand van jouw vleesvee komende periode met Optimin Beef

met een zeer hoog niveau vitamine E en Selenium

Ontwikkeld ter aanvulling van vleesveerantsoenen voor:

• een betere vruchtbaarheid

• de hogere behoeftes van zoogkoeien aan het einde van de dracht

• het versterken van de immuniteit bij ziekte, hittestress

• verbeteren van de vleeskwaliteit

Meer informatie op www.aveveagrarisch.be

KNZ® BEURSACTIES RMV GORINCHEM

Bezoek onze stand op de RMV-beurs, gooi een dartpijl en prijzen. Maak bovendien kans op het winnen van een buiten

Ontvang een KNZ deurmat bij bestelling van minimaal 15 en een prachtige KNZ reiskoffer bij een bestelling van minimaal 30 KNZ likstenen. We zien u graag in Gorinchem! stand

Optimin Beef nr 474 is verkrijgbaar in zakgoed via het Agrarisch Aveve center in jouw buurt en inmengbaar in onze vleesveevoeders.

Benut het groeipotentieel van uw lammeren maximaal met:

• Voor goede spierontwikkeling van uw lammeren; een hoge maar veilige groei zonder vervetten.

• Met alle toegevoegde mineralen en sporenelementen zoals kobalt.

• Voeradvies na spenen 150 -250g per dag gericht op een groei van 2kg per week.

Informeer naar onze dealeradressen, vraag naar VOERWAARTS bij uw dealer of bestel via HOBBYFARMING.NL (vanaf 250kg totaal) of 123voer.nl (per zak)

COMMISSARISSEN IN

Het hoogste bestuurlijke orgaan van de Coöperatie CRV is de ledenraad. Namens de ledenraad houdt de raad van commissarissen (rvc) toezicht op het beleid van de CRV Holding BV. In de rvc zitten vijf veehouders en drie commissarissen van buiten de sector. Wie zijn zij en wat is hun visie? In een serie in VeeteeltVlees stellen ze zich voor.

Wietse Duursma

Tineke Vermeulen-Rehorst

Wanda Verdonck

Jochem van der Starre

Piet Boer

Freek Rijna (extern)

Marlous Booijink (extern)

Jolanda van Haarlem (extern)

Ervaren bestuurder kent kneepjes van coöperatie

Met veertig jaar bestuurservaring is Piet Boer de nestor in de raad van commissarissen van CRV. ‘Als veehouders zijn we kleine schakeltjes in een grote keten. We moeten samenwerken om verschil te maken’, geeft hij als motivatie voor zijn inzet voor boerencoöperaties.

TEKST WICHERT KOOPMAN

Het is een autoritje van twaalf minuten van de boerderij aan de zuidrand van oostelijk Flevoland naar het woonhuis in Dronten. Piet Boer kan de route inmiddels dromen. Het leven van de 64-jarige melkveehouder en boerenbestuurder is in een nieuwe fase beland. Het huis bij de boerderij in Biddinghuizen wordt sinds afgelopen zomer bewoond door het jonge gezin van bedrijfsopvolger Sander. Boer senior heeft samen met zijn vrouw Tineke een burgerwoning in het dorp betrokken.

De afstand tot de boerderij mag dan letterlijk groter zijn, de werkdag van de melkveehouder begint nog altijd om 5.00 uur ’s ochtends in de stal. Ook doet hij nog de bedrijfsadministratie. Maar waar veel leeftijdsgenoten afbouwen, pakte Boer een nieuwe bestuurlijke uitdaging op als commissaris van CRV.

Vinkjes bij alle functie-eisen

‘Na een intensieve bestuurstermijn als voorzitter van de rvc van FrieslandCampina ben ik wat meer thuis gebleven om samen met onze zoon het bedrijf klaar te maken voor overname. Zo bouwden we in 2018 een nieuwe stal en groeide de veestapel van 150 naar 215 melkkoeien’, vertelt de ondernemer. ‘Maar nu Sander steeds meer de verantwoordelijkheid overneemt, krijg ik weer ruimte voor bestuurswerk. Ik had de vacature voor commissaris bij CRV al eens gezien en geconstateerd dat ik vinkjes kon zetten bij alle functie-eisen’, herinnert hij zich. ‘Maar anderen trokken mij over de streep om te solliciteren.’ Boer raakte als has-student al gefascineerd door fokkerij. Als

naam Piet Boer woonplaats Dronten leeftijd 64 gezin getrouwd met Tineke de Reus, 3 volwassen kinderen opleiding Aeres Hogeschool, Dronten bedrijf in maatschap met Tineke en zoon Sander 215 melkkoeien op 90 ha, opfok jongvee deels uitbesteed bestuursfuncties (o.a.) lid hoofdbestuur en raad van commissarissen CRV sinds 2024, voorzitter Stichting Zorg om Boer en Tuinder, voorzitter pachtersraad Kampereiland vorige bestuursfuncties (o.a.) heemraad Waterschap Zuiderzeeland, lid raad van commissarissen Alfa Accountants en Adviseurs, voorzitter raad van commissarissen FrieslandCampina

jonge veehouder kocht hij embryo’s uit Amerikaanse koefamilies en draaide mee in het topfokkerijcircuit, waarbij ook stiertjes werden geleverd aan ki-organisaties. Nog altijd lopen in de stal nazaten van aangekochte embryo’s. Maar toen bestuurswerk meer tijd ging vragen en de topfokkerij kennisintensiever werd, besloot Boer eruit te stappen. Sindsdien selecteert hij enkel de beste stieren en laat hij het maken van paringen over aan het SAP, waarbij de laatste jaren ook aAacodes worden meegenomen.

Sinds Sander in de maatschap zit, is de fokkerij zijn domein. ‘Ik insemineer nog wel de koeien, maar hij bepaalt met welke stieren’, vertelt Boer.

Bij liefhebberij in fokkerij hoort wat de familie Boer betreft ook deelname aan keuringen.‘Wij vinden het belangrijk dat keuringen georganiseerd blijven worden. Ze zijn een podium voor de sector. En werken met goede koeien is de basis voor plezier in het vak.’

Coöperatieve veehouders beter af

Met ruim veertig jaar bestuurswerk op de teller is Boer de ‘nestor’ in de raad van commissarissen van CRV. ‘Het is leuk om te werken met een relatief jong team van leergierige en talentvolle bestuurders. En het geeft me veel voldoening om daar met mijn bestuurlijke ervaring wat aan toe te kunnen voegen’, vertelt hij.

Boer heeft als bestuurder coöperatieve bedrijven zien floreren, maar ook geleerd dat boerenbestuurders soms stevige beslissingen moeten nemen als de organisatie uit koers dreigt

‘Alle veehouders zijn volwaardig lid van de coöperatie. We hebben elkaar nodig’

te raken. ‘Je moet als boerenbestuurder niet op de stoel van de directie gaan zitten’, leerde hĳ. ‘Maar je moet als toezichthouder de directie wel duidelĳke kaders meegeven. Als er te veel afstand ontstaat tussen management en bestuur gaat het mis. Dan gaat de directie een eigen koers varen, worden bestuurders niet meer volledig geïnformeerd en herkennen leden zich op den duur niet meer in hun coöperatie.’

Boer raakte in zĳn jeugd al bestuurlĳk betrokken bĳ de jongerenraden van verschillende coöperaties. ‘Als veehouders zĳn we kleine schakeltjes in een grote keten. We moeten samenwerken om verschil te kunnen maken. En dat geldt in goede tĳden net zo sterk als in slechte tĳden’, benadrukt hĳ. De bestuurder stelt met zorg vast dat de collectiviteit in de sector de laatste jaren onder druk staat. Hĳ vindt het lastig te begrĳpen dat collega’s om een paar centen meer melkgeld hun zuivelcoöperatie inruilen voor een particuliere verwerker. ‘Met de huidige krapte op de melkmarkt lĳkt dat aantrekkelĳk’, erkent hĳ. ‘Maar er ontstaat weer nieuw evenwicht in de markt. Op lange termĳn zĳn coöperatieve veehouders altĳd beter af’, is zĳn overtuiging. ‘Daarbĳ fungeert een sterke coöperatie als prĳszetter in de markt.’

Bĳ coöperatief ondernemen hoort wat de ervaren bestuurder betreft oog voor de belangen van alle leden, ook als ze een minderheid vormen. Als concreet voorbeeld wĳst Boer op de positie van vleesveehouders binnen CRV. ‘Vleesveehouders leveren dan misschien een bescheiden bĳdrage aan de omzet, ze zĳn volwaardig lid van de coöperatie. En melkveehouders en vleesveehouders hebben elkaar nodig. De vleesveehouderĳ kan meeliften op de ontwikkeling van producten voor de melkveehouderĳ, zoals managementprogramma’s en genoomfokwaarden. Maar omgekeerd heeft CRV dankzĳ gepassioneerde vleesveefokkers een sterk aanbod van vleesstieren voor de gebruikskruising.’

Bestuursstructuur geeft slagkracht

Kom bĳ Piet Boer niet aan met de veronderstelling dat coöperaties traag opereren. ‘Natuurlĳk moeten belangrĳke besluiten aan de leden worden voorgelegd. Maar een coöperatie kan beslist slagvaardig handelen als de bestuursstructuur daarop is ingericht. Een complexe bestuursstructuur, bĳvoorbeeld in een samenwerkingsverband, kan de ontwikkeling van een coöperatief bedrĳf echter ook in de weg staan. Bĳ CRV is de fusie tussen Nederland en Vlaanderen goed gelukt’, stelt Boer vast. ‘De veehouders werken constructief samen omdat ze zĳn doordrongen van het gezamenlĳk belang.’

CRV heeft geen ﬂorissant ﬁnancieel jaar achter de rug. En de verwachtingen voor de toekomst zĳn onzeker. ‘Daarom is het goed dat met een reorganisatie in Nederland-Vlaanderen wordt geanticipeerd op krimp van de veestapel. Maar we moeten ook kritisch durven kĳken naar de resultaten van de CRV-bedrĳven in het buitenland’, vindt Boer. ‘De gedachte achter internationale groei is goed. Daarmee kunnen we de fokprogramma’s betaalbaar houden voor de leden in Nederland en Vlaanderen. Er kunnen strategische overwegingen zĳn om in bepaalde markten actief te zĳn en dochterbedrĳven mogen door tegenslag tĳdelĳk een minder goed resultaat laten zien. Maar uiteindelĳk moeten de buitenlandse activiteiten structureel bĳdragen aan het resultaat van CRV. Als dat niet meer zo is, moeten bestuurders de balans durven opmaken.’ l

Draagvlak ibr-bestrijding in Vlaanderen onder druk

Tussen begin 2024 en midden januari 2025 zijn er in Vlaanderen zo’n 440 ibr-dragerdieren gedetecteerd op een totaal van 47.475 verhandelde dieren

GEZONDHEID – Het draagvlak voor de Vlaamse ibr-bestrijding staat onder druk, meldt Dierengezondheidszorg Vlaanderen (DGZ). Dat zou deels komen door de uitzonderingspositie van enkele chronisch besmette ibr-bedrijven waar de afvoer van ibr-dragerdieren is uitgesteld. Verder hielden sommige begunstigden zich niet aan de spelregels en bleven er positieve dieren in de handel circuleren. Zolang er positieve dieren aanwezig zijn, blijven er bewegingen van dragers. Sinds eind vorig jaar ziet DGZ een duidelijke toename in het aantal ibr-besmette dieren in de handel. Tussen begin 2024 en midden januari 2025 zijn er in Vlaanderen zo’n 440 ibr-dragerdieren gedetecteerd op een totaal van 47.475 verhandelde dieren. Door die toename zijn vijf bedrijven in de provincies Antwerpen, Oost- en West-Vlaanderen tot haard verklaard. Er zijn bovendien nog heel

wat lopende verdenkingen. In totaal gaat het over een twintigtal bedrijven in Vlaanderen. Op 28 januari 2025 waren er 783 dragerdieren aanwezig in Vlaanderen. De meest recente gevallen van de virusinsleep zijn volgens DGZ te linken aan de aankoop van dieren.

Veehouders dreigen hun geloof in een effectieve ziektebestrijding te verliezen, merkt de dierengezondheidsorganisatie. De negatieve beeldvorming die ontstaat rond het ibr-programma heeft bredere impact. Die tast niet alleen het huidige draagvlak aan, maar ondermijnt ook het vertrouwen in de toekomstige aanpak van dierziektebestrijding in België. Daarom geeft de organisatie advies voor toekomstbestendige ziektebestrijding. DGZ stelt zowel korte- als langetermijnacties voor. Met de kortetermijnacties wil ze vooral de huidige ibr-situatie keren. Vooral de hel-

derheid rond het ibr-programma moet volgens hen beter. Duiding vanuit rundveeorganisaties moet het nut van voorgestelde acties laten zien. Daarnaast wil DGZ een duidelijkere timing van de uit te voeren stappen voor dieren in de handel. Daarbij wordt gedacht aan verplicht bloedonderzoek en eventuele opschorting van handelsstallen. Dit is belangrijk voor de tracering en het statuutbeheer van het vee.

Met de langetermijnacties moet de dierziektebestrijding in de toekomst beter. Zo denkt DGZ aan een volledig realtime-statuutbeheer van de runderen in de handel. Dit betekent dat de verplaatsing van vee te allen tijde wordt geregistreerd en bijgehouden. Op die manier wordt de ziekteverspreiding via de handel ingedijkt.

Ook zou er een aanpassing van de wetgeving moeten komen dat koeien niet meer tot dertig dagen onderweg mogen zijn. Dat moet volgens DGZ echt korter. Daarnaast moet de rundveesector een strikter bioveiligheidssysteem uitwerken voor alle inrichtingen, maar ook tijdens het vervoer, verzamelen en verhandelen van de dieren.

Tot slot pleit DGZ voor een strenger toezicht op identificatie en registratie van nutsdieren die vrij rondlopen in natuurgebieden. De nutsdieren moeten dus allemaal een oormerk dragen. Ook moeten deze nutsdieren, net als landbouwhuisdieren, beantwoorden aan de regelgeving rond dierengezondheid. De nodige analyses en vaccinaties tegen bijvoorbeeld blauwtong en EHD gelden dan ook voor hen.

Export van rundveemest daalde in tonnen, maar steeg in fosfaat en stikstof

MEST – Nederlandse intermediairs hebben in 2024 met rundveemest 45 procent meer fosfaat en 13 procent meer stikstof geëxpor-

Het aandeel rundveemest in de uitvoer is met circa een procent zeer bescheiden

teerd dan in 2023. De import van rundveemest nam licht af. Dit blijkt uit cijfers van RVO, gepubliceerd door het Nederlands Centrum voor Mestverwaarding. Afgelopen jaar werd 48.348 ton Nederlandse rundveemest over de grens gebracht. Dat was zo’n 11 procent minder dan in 2023. Maar door hogere gehalten werden meer mineralen geëxporteerd. Zo steeg de export van fosfaat met 45 procent naar bijna 215.000 kg en de export van stikstof met 13 procent naar bijna 355.000 kg. België was de belangrijkste afnemer van rundveemest uit Nederland met bijna 30.000 ton. En circa 17.000 ton ging de oostgrens naar Duitsland over.

In totaal exporteerden intermediairs afgelopen jaar ruim 2,74 miljoen ton mest met bijna

30,6 miljoen kilo fosfaat en 31,6 miljoen kilo stikstof. Daarmee lag de totale uitvoer van fosfaat ruim 4,7 procent hoger dan in 2023 en de uitvoer van stikstof ongeveer 2,5 procent. Het aandeel rundveemest in de uitvoer is zeer bescheiden met circa een procent.

De import van rundveemest bedroeg in 2024 circa 121.522 ton met 241.000 kg fosfaat en 553.000 kg stikstof. Dat is respectievelijk ruim 4 procent minder tonnen, 4 procent minder fosfaat en 11 procent minder stikstof dan in 2023. De totale import bedroeg ruim 594.000 ton met ruim 2,3 miljoen kilo fosfaat en bijna 4,9 miljoen kilo stikstof. Uitgedrukt in tonnen lag de import 9,2 procent lager, maar in hoeveelheden stikstof en fosfaat was de invoer vrijwel gelijk aan de import van 2023.

Nederland koploper in grondprijzen in Europa

ECONOMIE – Met gemiddeld 914 euro per hectare heeft Nederland de hoogste jaarlijkse huurprijs voor bouwland of permanent grasland. Dat tonen de cijfers van Eurostat, het Europese bureau voor de statistiek. Deze conclusies zijn gebaseerd op de beschikbare gegevens van 22 EU-landen uit 2023. Na Nederland volgen Denemarken (594 euro/ ha), Griekenland (498 euro/ha), Ierland (417 euro/ha) en Oostenrijk (323 euro/ha). België staat met gemiddeld 315 euro per hectare op de zesde plaats.

Ook bij de gemiddelde grondprijzen per hectare is Nederland koploper. Na Malta (283.039 euro/ha), staat Nederland met gemiddeld 91.154 euro per hectare op de tweede plaats. Specifiek in Flevoland (178.093 euro/ha) werd de hoogste prijs betaald voor de grond. In Europa staat Luxemburg op de derde plek met een transactieprijs van 42.540 euro per hectare. In het Eurostat-rapport werden de Belgische en ook Vlaamse grondprijzen niet opgenomen. Toch hoort Vlaanderen volgens cijfers van het Agentschap Landbouw en Zeevisserij ook tot de top drie met de duurste grond van

Ook bij de grondprijzen per hectare staat Nederland met gemiddeld 91.154 euro per hectare op de tweede plaats

Europa met een verkoopprijs van 66.288 euro. West-Vlaanderen (75.300 euro/ha) was hierbij de duurste provincie. In Kroatië (4.491 euro/ha), Letland (4.591 euro/ha) en Slowakije (5.189 euro/ha) was de grond relatief het goedkoopst.

De gemiddelde Europese grondprijs bedroeg 11.791 euro. De gemiddelde jaarlijkse pachtprijs van bouwland en permanent grasland was 173 euro per hectare.

Vroege zonnebloemen

leveren 9,2 ton droge stof op

RUWVOER – Het telen van vroeg gezaaide zonnebloemen leverde afgelopen jaar 9,2 ton droge stof per hectare op. Dat blijkt uit een eenjarige proef in Vlaanderen, waarbij Inagro zes verschillende zonnebloemrassen inzaaide als tweede gewas na de teelt van wintergraan. Inagro ziet kansen voor de teelt van (biologische) zonnebloemen, omdat het gewas goed tegen droogte kan en na de oogst van wintergranen nog extra ruwvoer kan opleveren. Inagro verwacht ook dat vetten in de zonnebloempitten meer onverzadigde vetzuren in de melk opleveren.

Het zaaimoment had vorig jaar een grote invloed op de hoeveelheid en kwaliteit. De zonnebloemen die begin juni waren gezaaid, leverden gemiddeld 43 ton vers product op met 21 procent droge stof. De eind juni gezaaide zonnebloemen kwamen niet verder dan 24 ton verse massa, wat met 29 procent droge stof 6,8 ton droge stof per hectare opleverde. Ook het kwaliteitsverschil bleek groot. Gemiddeld zaten de vroeg gezaaide rassen op 824 vem met 18 dve en 138 gram vet per kg droge stof. De laat gezaaide rassen kwamen niet

verder dan 618 vem met 21 dve en 123 g vet. Er waren duidelijk kwaliteitsverschillen tussen rassen. Zo had het ras SY Arco 873 vem. De teelt heeft daarom volgens de onderzoekers wel potentie. Door het natte proefjaar bleef een deel van de voederwaardepotentie onbenut.

De zonnebloemen werden gehakseld en de opbrengst werd gemeten

Onthoornen verboden na 2040?

MAATSCHAPPIJ – ZuivelNL en de Dierenbescherming hebben samen een routekaart naar een dierwaardige en toekomstbestendige veehouderij openbaar gemaakt. In de plannen wordt voorgesteld om het onthoornen van runderen te verbieden vanaf 2040, kalveren langer bij de koe te houden, jongvee te weiden en de weidegang niet te verplichten.

De organisaties boden de routekaart aan de minister van Landbouw aan in het kader van het Convenant Dierwaardige Veehouderij waarin afspraken moeten worden gemaakt die dit jaar wettelijk worden vastgelegd als amendement in de Wet Dieren.

In de routekaart is goed te lezen dat het lastig is om tot een gezamenlijk standpunt te komen. Zo kwam het tot een compromis om weidegang niet te verplichten, maar de duur en het aantal uren te stimuleren. Hetzelfde geldt voor het onderwerp kalf bij de koe.

Daarom is de oproep om geld vrij te maken voor praktijkonderzoek en is het compromis dat in 2040 kalveren langer bij de koe blijven.

Concreter is het verbod op het onthoornen van kalveren. Beide partijen stellen dat de ingreep onwenselijk is en dat er via uitfasering een verbod op onthoornen moet zijn in 2040. Als oplossing wordt het versneld invoeren van ‘genen voor hoornloosheid’ voorgesteld, waarvoor een plan opgesteld moet worden met fokkerijorganisaties. Opmerkelijk is de wens om dieren te fokken die ‘vriendelijkere hoorns’ hebben. Dat zijn hoorns die geen schade kunnen toebrengen.

In de routekaart wordt ook gemeld dat kalveren maximaal nog twee weken individueel gehuisvest mogen worden.

Meer actueel nieuws?

Volatiele markt door politiek en weer

–

De huidige voederwaardeprijzen zijn berekend door Wageningen Universiteit (WUR) op 14 januari 2025. De waarde van 1000 vem (kvem-prijs) stijgt iets naar 21,4 eurocent, terwijl de waarde van eiwit voor de tweede maand op rij stijgt en momenteel op 82,3 eurocent per kg dve staat.

– In de onderstaande tabel met de voederwaardeprijzen staan verschillende producten opgesomd met bijhorende voederwaarde. De voederwaarde van het product wordt berekend aan de hand van de cijfers die WUR publiceert. Er wordt daarbij een vergelijking gemaakt tussen de marktwaarde en de voederwaarde. Belangrijk om te weten is dat men enkel producten mag vergelijken die vergelijkbaar zijn. Bij een voederwaardeprijs onder de 100 is het voedermiddel prijstechnisch interessant. Evalueer ook eerst welke producten in het rantsoen passen en kies binnen deze producten de goedkoopste optie.

De eiwitprijzen zijn de afgelopen tijd behoorlijk volatiel en schommelen dus behoorlijk. Dit heeft meerdere oorzaken. De grootste oorzaak zijn de uitspraken van Trump over importheffingen. De andere oorzaak is het weer in Zuid-Amerika. De vooruitzichten zijn er wel weer beter. In Argentinië wordt in de kritieke groeiperiode van de soja regen voorspeld en in Brazilië spreekt men van een recordoogst. Raap blijft duur in vergelijking met soja. Ook raap bevindt zich echter in een volatiele markt en ook dit heeft te maken met de politieke perikelen van buitenaf. DDGS blijft nu stabiel, maar is moeilijk leverbaar.

– De graanprijzen zijn de afgelopen weken stabiel gebleven, maar worden ook beïnvloed door de politiek in Amerika. Ook hierdoor verdwijnt de invloed van de weermarkt op de graanprijzen een beetje. Europese granen hebben het momenteel echter wel moeilijk. Deze zijn hoog in prijs en de beschikbaarheid valt tegen door de minder goede oogst van 2024. De tweede inzaai van mais in Brazilië loopt ook wat achter in vergelijking met andere jaren.

– De markt van de vulmiddelen blijft aantrekkelijk.

– Bijproducten zijn afgelopen weken stabiel gebleven in prijs. De aardappelbijproducten zijn wel behoorlijk gedaald in prijs.

VOEDERWAARDEPRIJZEN

(bron: Liba)

februari 2025

ENERGIE- EN EIWITPRIJZEN VOER

in eurocenten, excl. btw (bron: Wageningen Livestock Research)

februari 2025 m/m y/y fokvee kvem 21,40 kg dve 82,30 mestvee kvevi 20,80 kg dve 77,50

m/m = vergelijking t.o.v. vorige maand y/y = vergelijking t.o.v. dezelfde maand vorig jaar

Zoek, vervang en bespaar

Voederwaardeprijzen geven de verhouding weer van de voederwaarde van mengvoer, grondstoffen en bijproducten in relatie tot de marktprijs. Bij een voederwaardeprijs onder de 100 procent is het voedermiddel prijstechnisch interessant.

bewaringsverlies(%) vevig/kgds dveg/kgds

voederwaardeprijs (€/ton)vevi marktprijs t.o.v. voederwaardeprijs(%)

bron: Veemarkt Ciney (B.)

NUCHTERE KALVEREN

BROUTARDS LIMOUSIN

BROUTARDS

BROUTARDS BLONDE

bron: Veemarkt Les Hérolles (Fr.)

Bron: veemarkt Les Hérolles (Fr.)

KOEIEN BELGISCH WITBLAUW BROUTARDS BLONDE D’AQUITAINE

KOEIEN BELGISCH WITBLAUW

Bron: Veemarkten België

Bron: veemarkten België

STIEREN BELGISCH WITBLAUW

KARKASPRIJZEN

KARKASPRIJZEN WERELDWIJD

land waarde januari 2025 trend (m/m**)

Groot-Brittannië 678,79

Bron: European Market Observatories

Bron: European Observatories

Uruguay 399,84

Europa 561,72

Australië 362,97

Verenigde Staten 673,52

Nieuw-Zeeland 431,87

Argentinië 417,31

Brazilië 317,35

*euro/100 kg geslacht gewicht stieren =

**m/m = vergelijking t.o.v. vorige maand

AGENDA

KEURINGEN EN PRIJSKAMPEN

29 maart Paasveetentoonstelling, Rhenen

19 april Vleesveekeuring, Hulshorst

17 mei Jongveekeuring blonde d’aquitaine, Koekange

5 juli Open nationale vleesveekeuring, Rhenen

VEILINGEN

6 maart Veiling blonde d’aquitaine, Casteljaloux (Fr.)

12-13 maart Limousinveiling opfokstation Lanaud, Boisseuil (Fr.)

29 maart BAC-stierenveiling, Laren 5 april Stierenveiling COT, online

VOORUITBLIK

10 april Veiling blonde d’aquitaine, Doux (Fr.)

7 mei Veiling blonde d’aquitaine, Casteljaloux (Fr.)

16 augustus Vleesveekeuring, Enter

BEURZEN, STUDIEVERGADERINGEN, DEMODAGEN 25-28 juli Landbouwbeurs, Libramont

Raadpleeg de website veeteeltvlees.be of veeteeltvlees.nl voor een actuele en uitgebreide stand van zaken.

MAART

GEZONDHEID

In het maartnummer staat het hoofdverhaal in het teken van het transport van dieren. Door de strikte regelgeving, beperkte afvoermogelijkheden en hoge kosten mogen jaarlijks minstens 20.000 mogelijk consumptiewaardige runderen immers niet worden afgevoerd. Dat zorgt voor spanningen bij veehouders, veehandelaren, transporteurs en dierenartsen en voor voedselverspilling en dierenwelzijnsproblemen. VeeteeltVlees duikt dieper in deze materie.

Verder brengen we de productie van embryo’s en het gehele proces in beeld.

COLOFON

VeeteeltVlees is een uitgave van CRV BV in opdracht van Coöperatie CRV ua. De leden van de Coöperatie CRV ontvangen VeeteeltVlees gratis, als onderdeel van het lidmaatschap. VeeteeltVlees verschijnt maandelijks.

redactie hoofdredacteur Wim Veulemans redactie Inge van Drie, Jaap van der Knaap, Wichert Koopman, Grietje de Vries, Quinten den Hertog, Justine Poppe foto- en beeldbewerking Simone Smit, Rogier van der Weiden

vormgeving René Horsman, Esther Onida eindredactie Lieke van den Broek hoofd CRV-magazines Jaap van der Knaap

redactie-adres

Nederland: postbus 454, 6800 AL Arnhem telefoon 026 38 98 800

Vlaanderen: Buchtenstraat 7, 9051 Sint-Denijs-Westrem telefoon 078 15 44 44 fax 09 363 92 06 e-mail veeteelt@crv4all.com

abonnementsprijs/jaar

Nederland en België € 104,00, overige landen € 168,00. In combinatie met abonnement op vakblad Veeteelt bedraagt een abonnement € 173,00 per jaar, overige landen € 299,00 per jaar. Prijzen excl. btw. Abonnementen zijn gebaseerd op kalenderjaar en worden jaarlijks in februari gefactureerd. Opzegging is mogelijk per kwartaal. Bel voor opgave van een abonnement: België: CRV Klantenservice (078 15 44 44) e-mail klantenservice.be@crv4all.com

Nederland: CRV Klantenservice (088 00 24 440) e-mail klantenservice.nl@crv4all.com

advertentie-afdeling

Karen Dammer en Froukje Visser postbus 454, 6800 AL Arnhem telefoon (+31)(0)6 53 16 85 29 e-mail advertenties@crv4all.com

illustraties/foto’s

Overname van artikelen is alleen toegestaan na toestemming van de redactie. Hoewel aan de samenstelling van de inhoud de meeste zorg is besteed, kan door de redactie geen aansprakelijkheid worden aanvaard voor mogelijke onjuistheden of onvolledigheden. Alle auteursrechten en overige intellectuele eigendomsrechten ten aanzien van (de inhoud van) deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze rechten berusten bij CRV BV c.q. de betre ende auteur. Artikelen uit VeeteeltVlees mogen uitsluitend verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden na schriftelijke toestemming van CRV.

Druk: Senefelder Misset, Doetinchem ISSN 01.68-7565

De foto’s zijn van de eigen fotodienst van VeeteeltVlees. Uitzonderingen zijn de foto’s van France Limousin (6), Blonde Génétique (6), Heinrich Schulte (6), Harrie van Leeuwen (12-14), Mark Pasveer (17, 30, 34), Koen Nijs (20), Henk Lomulder (22-23), Regine Foket (24-26) en Slagerijen Kaldenberg (35).

Verkiezingen van regiobesturen gestart

Leden van Coöperatie CRV kunnen komende weken stemmen op nieuwe kandidaten of opnieuw verkiesbare kandidaten voor de vijf CRV-regiobesturen. Omdat de regiobesturen de ledenraad benoemen, zijn de verkiezingen indirect ook voor het hoogste bestuurlijk orgaan van de coöperatie.

De bestuursverkiezingen worden volledig online gehouden. Alle

leden hebben hiervoor een uitnodiging van hun regiobestuur ontvangen. Hierin worden de kandidaten voor de eigen regio voorgesteld.

De kandidaten zijn ook terug te vinden op de website van Coöperatie CRV. Kijk op coöperatie-crv.nl of scan de QR-code

Opendeurdag selectiecentrum CSB in Ath

Op woensdag 12 maart organiseren Elevéo en Proxani op het runderselectiecentrum CSB in het Waalse Ath een opendeurdag voor Vlaamse veehouders. Ook CRV is bij de organisatie betrokken.

Tijdens deze opendeurdag kunt u een kijkje nemen in de stallen waar 150 zuiver Belgisch witblauwen en kruislingen zijn gehuisvest. De uitslagen van prestatiemetingen van 3500 dieren worden gepresenteerd en u kunt kennis nemen van diverse hulpmiddelen die u kunnen helpen om efficiënter te produceren. Ook worden de nieuwste resultaten van het Blanc-Bleu Vertproject gepresenteerd. In dit project worden oplossingen ontwikkeld om de ecologische voetafdruk van de vleesproductie met Belgisch-witblauwdieren te verkleinen.

De deuren zijn geopend van 10.00 uur tot 16.00 uur en iedere vijftien minuten start een nieuwe rondleiding. Het adres van het CSB is: Chemin des Tuileries 115, 7800 Ath.

Jongerenavond bij Slagerijen Kaldenberg

Op 12 maart organisereert Young CRV Vleesvee in samenwerking met de Federatie Vleesveestamboeken Nederland en de Vleesvee Academie van stichting VleesveeNL een avond voor jongeren tot 35 jaar met interesse in de vleesveehouderij. Deze avond wordt gehouden bij de hoofdvestiging van Slagerijen Kaldenberg in Vuren. Dit slagersbedrijf is de leverancier van horecagroothandel Sligro in Nederland en België. Een van de concepten van Kaldenberg is natuurvlees van Nederlandse runderen.

Een vertegenwoordiger van Slagerijen Kaldenberg zal op deze avond vertellen hoe de samenwerking in de keten is georganiseerd. Ook zal inzicht gegeven worden in de wensen van de horeca en de mogelijkheden die vleesveehouders hebben om hierop in te spelen, bijvoorbeeld via het rundvleesconcept natuurvlees.

Na de presentatie is er een rondleiding in de hoofdslagerij en het logistiek centrum. De avond wordt afgesloten met een borrel voor ontmoeting met andere jongeren.

Deze interessante en gezellige vleesveeavond vindt plaats op 12 maart bij Slagerijen Kaldenberg, Gaanweg 1a, 4214 KA Vuren. De inloop is vanaf 19.00 uur en om 19.15 uur start het programma, dat om 21.30 uur wordt afgesloten met een borrel. Aanmelden voor deze avond kan nog tot 6 maart.

Het aantal plaatsen is beperkt dus wees er snel bij. Scan om aan te melden de QR-code

Cachemire de Dessous la Ville

Futé x Larron d’Yvoir

Op 63 mnd.:

1357 kg en 149 cm (+4)

De nummer 1 in verkoop

Ki-code: 945128

⊲ Top vruchtbaarheid

⊲ Lichte kalfjes die heel goed uitgroeien

⊲ Voor gestalte met behoud van kwaliteit Vrouwelijk gesekst beschikbaar

Wilt u sperma van Cachemire of andere stieren bestellen, bezoek dan onze webshop op shop.crv4all.nl of shop.crv4all.be