AU GU ST U S 2018
Rijke oogst
stieren in recente fokwaardeschatting
Karaat van Terbeck pakt goud
in Libramont
Landbouw heeft
structurele oplossing nodig
ME E R NIEUWS OP WWW.VEETEELTV LEES.NL OF W W W.V EETEELTV LEE S. B E
VV08_cover.indd 2
08-08-18 14:04
INHOUD RUBRIEK E N
5 6 15 21 26 30 32 33 34 35
hoofdartikel Fokwaarden
Van de redactie Fokkerijnieuws Alpha & Z-generatie: Viktor Daenen Vruchtbaarheidskompas: Gevolgen van hitte voor vleesvee CRV-nieuws Managementnieuws Marktinfo voer Marktinfo vee Agenda Anders bekeken HOOFDA RT IK E L
8 Fokwaardeschatting brengt rijke oogst aan nieuwe stieren
8
REPORTAG E
12 Fries vlees naar Iers voorbeeld INTERV IE W
22 N-VA-parlementslid Gantois ziet landbouwers als ondernemers
Management Fosfaatrechten
MANAGE M E N T
16 Geen fosfaatrechten voor vleesvee KEURIN G E N
Keuring Libramont
18 Vlaamse genetica wint in Libramont 25 Driemaal winst voor August Van De Perre in Geel 27 Fokbedrijf de Mahoney pakt prijzen in Wulpen 29 Sluis verdeelt de prijzen
AUG UST US
Rijke oogst
stieren in recente ing fokwaardeschatt
eck Karaat van Terb pakt goud
in Libramont TVLE ES.N L
TEEL OP WWW .VEE MEE R NIEU WS
VV08_cover.indd
16
2018
18
Hans Kerkhof:
Rita Gantois:
‘We pompen ze niet vol met mais en brok, dan krijgen we ruzie met de slager’
‘Deze generatie moet zorgen voor leefbare en financieel gezonde bedrijven
ft Landbouw hee
structurele ig oplossing nod TVLE ES.B E
TEEL OF WWW .VEE
08-08-18 14:04
2
BIJ DE COVER
Karaat blinkt, Jan en Guy Roggen juichen. Samen wonnen ze net het kampioenschap in Libramont (foto: Kristina Waterschoot)
12
22 veeteeltvlees AUGUSTUS 2018
VV08_inhoud.indd 3
3
08-08-18 16:22
VAN DE REDACTIE
Praten over vleesvee helpt, jammer genoeg niet voor de prijs Mocht het kunnen, het zou een ideaal scenario zijn voor de huidige financiĂŤle situatie in de vleesveesector. Maar de prijs omhoog praten, werkt niet. Dat geeft federaal parlementslid Rita Gantois ook aan elders in dit magazine. Het is ook mijn ervaring dat dit niet werkt, althans toch niet met de prijzen van rundvlees. Bij andere producten werkt het vaak beter. Zeker als er schaarste heerst, maar blijkbaar ook als de indruk gewekt kan worden dat er schaarste komt. De aardappeloogst zit nog maar in zijn beginfase, maar een Belgisch chipsproducent spreekt al over een groot tekort. Ik vermoed dat de frituristen ook toch al even nadenken over een verhoging van de frietprijs. En dan zwijgen we nog maar best even over de stro- en de maisprijs. Praten om de prijs te verhogen, werkt dus niet. Tenzij je het idee van een schaarste kunt framen. Anderzijds werkt praten wel als het over de kwaliteiten van je product gaat. Steeds meer vleesveehouders zoeken oplossingen voor hun bedrijf in een kortere keten. Daarbij verkopen ze niet alleen vleespakketten rechtstreeks aan de consument. Ze vertellen ook
steeds vaker hun verhaal en dat van hun bedrijf. Veel vleesveehouders, vaak de jongeren onder hen, proberen via allerlei sociale media rechtstreeks contact te leggen met de consument. Een methode die werkt, vertellen ze mij nagenoeg allemaal. Een eenvoudig filmpje gemaakt van kalf en een koe, een stier tussen de koeien of het wassen van een paar koeien voor een prijskamp. Allemaal passeerden ze de voorbije maand mijn tijdlijn op Facebook. En allemaal kregen ze massaal reacties en likes of werd het bericht massaal gedeeld. Een eenvoudig bericht als bovenstaande voorbeelden heeft dan al snel een bereik van maar liefst 25.000 mensen. Vaak zien veehouders sociale media als een bedreiging voor hun beroep, maar gelukkig ontdekken ook steeds meer onder hen er de kracht van. Praten en delen werkt dus wel degelijk. Net als tonen. Volgende maand geven alvast een aantal bedrijven het voorbeeld tijdens de Vlaamse Dag van de Landbouw. Je bedrijf tonen, laten zien wat en vooral hoe we het doen, houdt de consument dichter bij ons.
WIM VEULEMANS HOOFDREDACTEUR A.I.
veeteeltvlees AUGUSTUS 2018
VV08_editorial.indd 5
5
08-08-18 13:29
FOKKERIJNIEUWS
Vlaamse blondes aan het feest in Libramont Een delegatie van een twintigtal dieren en enkele fokkers nam eind juli deel aan de blonde d’Aquitainekeuring tijdens de landbouwbeurs van Libramont. Vier kampioenstitels brachten ze weer mee naar Vlaamderen. Voor Jan en Emma Laurijssen uit Rijkevorsel was er een succesvol wederoptreden in Libramont. Hun Jambon, een zoon van Dustin, bevestigde zijn status en won het kampioenschap bij de oudere stieren. Jambon won eerder in Frankrijk al een titel. Ook stalgenote
Lies, een jonge dochter van Ecusson en goed voor 881 kg en een hoogtemaat van 154 cm, won haar kampioenschap bij de jonge koeien (espoirs). Twee nakomelingen van de blonde d’Aquitainestier Vaillant zorgden voor twee kampioenstitels voor Carl Mintjens uit Oostmalle. Vaillant won zelf in 2008 een titel in Libramont. Bij de koeien was er winst voor Java, een koe van 982 kg en 152 cm. Stalgenote Gupetia won bij de koeien met kalf en
toonde zich bijzonder machtig met een gewicht van 1112 kg. Gupetia won ook de titel als koe met de beste slachtkwaliteiten. Naast de vier kampioenen was er ook nog rubriekswinst bij de koeien voor Espace (v. Scout) van Carl Mintjens. Tot slot maakte ook Kristof Bellens uit Grimbergen een succesvol debuut in Libramont. Zijn Lovelie (v. Hionis) won bij haar rubriek bij de koeien met kalf, stalgenoot Lereve (v. Fripon) deed hetzelfde bij de stieren.
Lies, kampioene jonge koeien
Gupetia, kampioene koeien met kalf en beste slachtkwaliteiten koe
Jambon, kampioen oude stieren
Java, kampioene koeien
6
Vader As De Trefle Du Vanova Leopard Van Knedo Patamon Van Knedo Apache De L'orgelot Dafydd D Ochain As De Trefle Du Vanova Istamboul De L'orgelot Orpheon Du Pont De Messe Agigateur De Somme Gigolo D'ochain Istamboul De L'orgelot Radar Van Terbeck Et Giga Du Bois Remont Dandy Du Tilleul
Moeders vader
Bibi Du Vanova Carlo Van 't Veerhuis Goldorak Et De Fontena Ministre Du Bouchelet Vireur Du Somme Diabolo D'embise Bruegel Et D'au Chene Opticien D Au Chene Istamboul De L'orgelot Albatros De Bois Borsu Titan De Belle Eau Elogieux Du Fond De Chene Lambeau Du Vanova Dafydd D Ochain Dafydd D Ochain Sjaka-Zoeloe Van Zwaanhof Nestor De Mehogne Leopard Van Knedo Bruegel Et D'au Chene Ubidet Daux Houx Apache De L'orgelot Et L'ecluse De Te Baroque Ibis Du Chat. De Thieusies Billard De Terniaux Bruegel Et D'au Chene Damier Et De Waleffes Unicus Van Phaenocryst Adamo Bourgogne De Somme Emigre De St Fontaine Gavroche V D Sluizenweg Istamboul De L'orgelot Genievre De St Fontaine Lennie Van Het Caloenhof Emigre De St Fontaine Ochain Empire D Weimar De Groynne Affute 4131 Ry Ossogne Et Unicus Van Phaenocryst Dorus Ter Reybroeck Lasso Van 't Kookshof Orpheon Du Pont De Messe Sadan Van Het Lindeveld Harpon De L'orgelot Inexes De La Croix De Mere Silvester Unicus Van Phaenocryst Adamo Junior De La Biderie Vanova Du Trefle As De Blak 5075 Baty Eprave Empire D Ochain Galopeur Des Hayons Orvet Du Bois De Baillonville Ike Van Knedo Patamon Van Knedo Riant Brulot De Somme Van Boszicht Oscar Unicus Van Phaenocryst Artaban De St Fontaine Orpheon Du Pont De Messe Homme Du Negre Buffalo De Pied De Veau Dafydd D Ochain Suke Van Het Lindeveld Victor Agigateur De Somme Kooper Borvan Harpon De L'orgelot Specimen De Fermine Graphite De Dessous La Ville Adamo Lambig De Framont Dafydd D Ochain Arcachon D Ochain Kernai L'hez De Fakir Herve De Prunscamp
Leeftijd 1e ins
Vleesindex
Geboortegewicht koe
Drachtduur koe
Eig
Afkalfgemak koe
Btbh # gem Fokwaarden (cm) B dochters hoogte breedte H 14 65 69 -0,58 1,27 16 66 71 -0,68 1,10 4 44 48 -0,16 1,07 58 87 85 0,65 0,96 5 53 56 0,61 0,94 5 45 49 0,25 0,90 5 37 42 0,64 0,90 26 75 78 -0,29 0,90 1 44 47 0,70 0,88 25 78 81 0,01 0,88 1 45 41 0,68 0,86 3 50 54 -0,05 0,81 6 45 40 0,50 0,78 1 55 58 0,07 0,78 1 16 19 0,13 0,77 5 38 42 0,67 0,76 1 25 27 -0,47 0,75 12 63 57 -0,09 0,75 6 47 51 -0,20 0,71 4 35 30 1,42 0,71 5 38 43 0,01 0,69 1 32 36 -0,02 0,69 2 36 40 -0,84 0,68 3 30 34 0,58 0,68 3 40 44 0,11 0,67 28 74 77 0,77 0,67 11 58 53 0,20 0,66 1 29 30 0,88 0,66 2 33 37 0,01 0,66 3 36 40 0,04 0,65 4 43 47 0,20 0,65 1 31 35 0,27 0,64 5 62 66 -0,23 0,63 15 68 63 0,58 0,62 3 47 51 0,21 0,62 1 28 31 0,18 0,61 0 36 39 0,17 0,61 15 65 70 0,51 0,59 0 22 24 0,04 0,59 2 16 20 -0,16 0,59 18 71 67 -0,24 0,58 1 22 25 0,25 0,58 3 24 28 0,59 0,57 7 45 50 -0,14 0,56 4 41 46 0,23 0,55 0 21 22 0,18 0,54 6 41 46 0,39 0,53 0 22 21 0,01 0,53
Geboortegewicht kalf
btbh. ten o.b.v. fokwaarde hoogte >15% Fokwaardeschatting binnenbekkenma 2018. van Bewust Natuurlijk Luxe. Juli Berekend door CRV in opdracht Geboorte Stier Levensnummer datum Van Knedo NL 325765811 20020601 Leopard Van Knedo NL 434167645 20060723 Patamon Van Halfweg NL 525179414 20090317 Bart De L'orgelot NL 970178385 20040214 Harpon Du Bois Remont BE 592091659 20061118 Giga Barbier BE 386403047 19990101 NL 533418402 20091202 Sybe De Dessous La Ville NL 970179922 20040520 Graphite De L'orgelot NL 970127534 19950623 Istamboul D Ochain NL 970160306 20020311 Dafydd De L'orgelot NL 970127541 19971209 Apache Du Pont De Messe NL 970136345 20001008 Orpheon 20100327 NL 519505571 Trefle Du Vanova NL 970091431 19911226 As De Des Peupliers BE 687656809 20071207 Junior BE 748012449 20080625 Figor Vadis Van Knedo NL 434167690 20070403 Quo NL 970181028 20050312 Adamo Vt Kasteeltje BE 143109596 20050805 Argus Sapin 20010610 NL 970163398 Du Chateau Fallois BE 860805149 20110306 Destin 18 Van De Plashoeve NL 534956314 20110413 Rian Vd Eindekens BE 217040487 20041216 Barco De L'orgelot NL 970138637 20000324 Diable Vd Jorchrishoeve BE 010849371 20120614 Hashtag De Bray BE 455716400 20090112 Kubitus Victor 20021205 BE 525833836 Van De Plashoeve NL 534956299 20110329 Noud De La Bocheroule NL 970176480 20040304 Optimum Van Het Lindeveld BE 929393608 20090917 Eddy NL 438294505 20071028 Diabolo Van De Plashoeve NL 534956422 20120214 Alfa Daux Houx NL 970104739 19961110 Ubidet Cantona Boherard 20080915 IE 221157380755 4131 Ry Ossogne Et NL 970097422 19951002 Affute Van Knedo NL 533774126 20110409 Us Heit Du Bois De Baillonville NL 970072133 19920405 Orvet 9 Van De Plashoeve NL 466255547 20070304 Bruin Et De Waleffes NL 970175418 20040102 Damier Du Home NL 991173938 19880115 Seigneurs De Wihogne BE 261423576 20051002 Ebloui Van Het Lindeveld BE 729393576 20090228 Eligius Vd Vogelzang BE 433349019 20040518 9019 Vd Gouden Polder NL 695415440 20120123 Urbanus 20 Van De Plashoeve NL 930656601 20130213 Taco De La Taille BE 155317935 20060517 Juan De Renval BE 787473370 20061101 Illico D'ochain NL 970162984 19980101 Gigolo
Drachtduur kalf
Recent heeft het project Bewust Natuurlijk Luxe nieuwe fokwaarden voor binnenbekkenmaten gepubliceerd. Aan deze fokwaardeschatting zijn gegevens van zo’n 1500 metingen toegevoegd. Het project meldt dat er voor Belgisch witblauw 356 stieren zijn met een positieve fokwaarde voor bekkenhoogte. Bij verbeterd roodbont gaat het over 192 stieren waarmee naar een ruimer bekken gefokt kan worden. Bewust Natuurlijk Luxe geeft in Nederland uitvoering aan het plan van aanpak ‘naar meer natuurlijke geboorten’. Dit plan is voorgelegd aan de politiek verantwoordelijken en opgesteld door het Belgisch-witblauwstamboek, het stamboek Verbeterd Roodbont en LTO Nederland vakgroep Vleesveehouderij.
Afkalfgemak kalf
Nieuwe fokwaarden voor binnenbekkenmaten 100 101 101 99 110 99 90 99
97 97 98 126 106 101 103 121
98 99
108 120 97 85 102 97 107 103
98 99 100 100 100
97 100 99 104 98
CRV 96 106 97 Fab 101 96 96 CRV 106 94 Fab 100 102 Fab 99 99 CRV 99 107 CRV 101 101
88 100 95 99 96
101 104 95
CRV 97 99 CRV 116 102 CRV 92 BBC 97 CRV 125 Sam 100 Sam 99 BBC 92 CRV 90
95 91 97 98 100 99 102 98 105 87
100 112 108 119
93
99
101 98
97 98 101 103 91 102 106 102 108
88 95 107 101 78 100 101 112 120
109 100 105 105 109 95 99 102 101
Sam 125 93 77 CRV 105 101 93
97 89 89 96 97
86
101 96
85 112 95 106 107 113 104 98 86 109 105 91 92 99 98 94 104 103 103 107 103 102 104 90 101 99 102 98 97 91 102 96 97 87 106 100 98 97 103 103 100 114 102 91 101 109 104 121
114 108 93 Sam 118 93 85 100 103 118 104 102 CRV 103 99 100 91 106 95 100 89 KOW 92 98 110 103 99 100 104 100 CRV 94 106 104 102 104 97 CRV 93 103 106 103 96 99 94 101 96 103 96 94 CRV 91 102 107 99 96 97 CRV 101 92 99 99 97 95 CRV 100 101 94 97 97 96
99 99 94 98 107 97 98 122 101 104
102 105 100 104 108 110 106
95 97 103 CRV 103 98 93 102 103 122 110 92 CRV 87 113 115 100 99
veeteeltvlees AUGUSTUS 2018
VV08_fokkerijnieuws.indd 6
07-08-18 16:35
Xavier Gellynck:
‘Een verstoorde marktwerking pak je niet op dergelijke manier aan, want pleiten voor faire prijzen is de facto unfair!’ Bron: Twitter, 1 augustus 2018
Vlaamse Blonde Award voor Emma Lauryssen Tijdens de jaarvergadering van Blonde d’Aquitaine Vlaanderen is de Blonde Award uitgereikt aan vleesveehoudster Emma Lauryssen. Samen met haar man Jan heeft zij een vleesveebedrijf met 300 blondes in Rijkevorsel. Sofie Lampaert werd verkozen als nieuw bestuurslid van het stamboek. Een zeventigtal leden en sympathisanten van Blonde d’Aquitaine Vlaanderen tekenden present op de jaarvergadering van het stamboek. Tijdens de ledenvergadering blikte
voorzitter Marnic Loterman met de aanwezige leden terug op het voorbije werkjaar. Hij sprak over het succes van de aanwezigheid van het stamboek op Agribex in Brussel en was duidelijk trots op de resultaten van de Vlaamse leden op de nationale keuringen. Tijdens de jaarvergadering rijkte voorzitter Loterman ook de Blonde Award uit aan Emma Lauryssen. In de voormiddag brachten de leden een bezoek aan het bedrijf van de familie Van Den Heuvel in Malle. Op dit bedrijf worden
niet alleen 850 vleeskalveren gehuisvest en afgemest, ook verblijven er een honderdtal blonde d’Aquitainekoeien. In de namiddag bezocht de groep het bedrijf van Jan en Emma Lauryssen in Rijkevorsel. Dit bedrijf met 300 blondes en 120 kalvingen per jaar is de verblijf- en werkplaats van de blonde d’Aquitainestier Jambon. Jambon behaalde vorige editie van de keuring in Sedan de kampioenstitel en werd nadien nog derde op de SIA in Parijs.
Limousins en verbeterd roodbont ook op nationale keuring in Mariënheem Zowel de Limousin Vereniging Nederland als het stamboek Verbeterd Roodbont hebben bekendgemaakt dat ook zij een nationale keuring zullen organiseren in Mariënheem. Daarmee worden een
vierde en vijfde vleesras toegevoegd aan het programma van de keuring op 27 oktober. Eerder werd al de deelname bevestigd van piemontese, blonde d’aquitaine en charolais.
veeteeltvlees AUGUSTUS 2018
VV08_fokkerijnieuws.indd 7
7
08-08-18 15:41
HOOFDARTIKEL FOKWAARDEN BELGISCH WITBLAUW
Rijke oogst aan allro u Courtois, Idefix, Sportif, Sketch, Wilmots. Alle zijn het stieren met een fokkerijprofiel dat past in het fokdoel van veel Vlaamse vleesveehouders. Vrij foutloos met voldoende groeikracht is hun kracht. Deze fokwaardeschatting bracht bovendien een nog rijkere oogst aan hierin passende stieren. TEKST WIM VEULEMANS
D
e zomerpublicatie van het Waals stamboek Belgisch witblauw is meestal de meest rijke aan informatie. Eén keer per jaar worden immers de fokwaarden voor tweede bezoek en de lineaire beoordeling gepubliceerd. Al deze informatie resulteert in een lijst van 94 stieren die voor het eerst een fokwaarde krijgen in een van de publicaties. Bijna de helft van deze stieren is gestationeerd bij BBG.
Drinkvermogen te weinig bekend Samen met de karkasfokwaarden zijn de fokwaarden eerste bezoek (gele kleur in tabel 1) de enige die drie maal per jaar gepubliceerd worden. De lijst van stieren is eerder beperkt naar aantal, maar vooral ook naar het aantal beschikbare fokwaarden van een stier. Voor veel vleesveehouders hebben fokwaarden van functionele kenmerken als drinkvermogen, vitaliteit en sterfte het meeste belang. Bovendien passen vooral deze fokwaarden het best in het fokdoel van vele vleesveehouders in Vlaanderen. Slechts weinig stieren uit de lijst hebben een van deze fokwaarden beschikbaar. Zelfs bij de stieren die al langer fokNakomelingen van Courtois de la Hesbaye tonen een mooie conformatie
waarden eerste bezoek hebben is de oogst mager. Javelot du Coin is een van de weinige onder hen die wel een eerste fokwaarde kreeg voor een functioneel kenmerk. De nakomelingen van deze sterk bevleesde maar niet de grootste Tilouiszoon leveren hem een fokwaarde 111 voor drinkvermogen met een lager geboortegewicht (92) en een eenvoudige conformatie (83). Ook Selenium du Donjon, een zoon van Grommit uit een Ebonydochter, opent met een goede fokwaarde voor drinkvermogen (106). De conformatie van zijn nakomelingen (79) is ten opzichte van de voorjaarspublicatie negen fokwaardepunten gedaald. Seleniumnakomelingen worden wel wat zwaarder geboren Zijn fokwaarde 112 is wel acht fokwaardepunten lager dan in de vorige publicatie. Opvallend in de fokwaarden van geboortegewicht is de verschuivingen tussen de huidige en de voorjaarspublicatie. In april was er nog twijfel over de fokwaarde geboortegewicht omdat verschillende stieren bijzonder hoog, dus zwaar, debuteerden. Een deel van de nakomelingen bleek met een weegschaal zijn gewogen, de andere niet. De berekeningsmethodiek is ondertussen herbekeken en bijgestuurd, waarbij er rekening gehouden worden met beide weegmethodes. Met de nieuwe publicatie is deze fokwaarde van onder andere Luxurieux du Sart (120 -> 114), Bison de Chardeneux (118 -> 112) of James Bond van de Jorchrishoeve (98 -> 91) opnieuw gedaald. Vuiton de St.-Fontaine maakt de omgekeerde beweging. Zijn fokwaarde geboortegewicht steeg van 98 naar 105, niet vreemd omdat zijn volle broer Vidal een zelfde fokwaardepatroon toont.
Economisch gerichte stieren Traditioneel is er meer nieuws te melden bij de fokwaarden tweede bezoek, die enkel in de maand juli gepubliceerd worden. In deze groep stieren (groene kleur in de tabel 1) vinden we een aantal stieren terug met een interessant en vooral allround fokkerijprofiel. Sportif de Sberchamps heeft hiervan de hoogste index gewicht-conformatie (121). Deze Benhurzoon doet dit door de combinatie van zwaardere nakomelingen (112) en een gemiddelde conformatie (101). Vidal de St.-Fontaine, zoon van Whisky uit een Occu-
8
veeteeltvlees AUGUSTUS 2018
VV08_hoofdverhaal indexen.indd 8
08-08-18 13:32
o und stieren pantdochter, doet het nagenoeg even goed met een index gewicht-conformatie van 120. Zijn nafok is echter anders samengesteld. Bij zijn nakomelingen ligt de nadruk eerder op een betere conformatie (112) en een meer gemiddeld gewicht (106). Deze laatste zijn fokwaarden hebben door een groter aantal nakomelingen een hogere betrouwbaarheid. Verder laten beide stieren een foutloos fokkerijprofiel zien. De Jackpotzoon Sketch de l’Orgelot doet het bijzonder goed in deze publicatie. Ondanks dat zijn nakomelingen een mindere conformatie (68) tonen bij de geboorte, groeien ze wel sterk uit. Het resultaat is een fokwaarde 98 voor conformatie en zelfs een fokwaarde gewicht-conformatie van 114. Sketch is een van de jongere stieren die al een fokwaarde karkasgewicht heeft (104). De stier met de hoogste fokwaarde conformatie is ditmaal Courtois de la Hesbaye. Deze Grommitzoon doet het met een fokwaarde conformatie van 123 beter dan zijn vader. Een iets lagere fokwaarde gewicht (96) brengt hem tot een fokwaarde gewichtconformatie van 113. Een betere conformatie laten ook de nakomelingen zien van de Vlaamse stier JetSet van den Hondelee gefokt bij Luc Van Ceulebroeck uit Zwijnaarde. Hij debuteert in de publicatie tweede bezoek met een fokwaarde conformatie van 120 en een index gewicht-conformatie van 107. De bijzonder brede Jet-Set is de volle broer van de kersverse nationale kampioene van Libramont en een zoon van Imperial uit Super Star de Centfontaine. Een minder gunstige nafok laten twee Ferrerozonen zien, zijnde Tresor de l’Orgelot en Iron Man van de Kerkenhofstede. Beide stieren laten vooral een te laag gewicht en klein gestalte zien bij hun nakomelingen.
De hoogste nieuwkomer voor karkasgewicht is ditmaal Wilmots du Falgi. Wilmots heeft een fokwaarde karkasgewicht van 116, wat hem meteen in de top tien brengt. Zijn afstamming verklaart veel van deze prestatie. Wilmots is een Benhurzoon uit een Ilotmoeder. Verder laat Wilmots een correcte fokkerij opmerken, een fokwaarde 117 voor kromme sprong bij de geboorte is een punt van aandacht. In die top tien verandert er verder niet veel. Kaki du Bois Remont blijft met fokwaarde 120 de hoogste stier. Echter, zijn betrouwbaarheid blijft laag doordat zijn fokwaarde bestaat uit de gegevens van amper 16 stieren afkomstig van 5 bedrijven. Oude getrouwe Jasper d’Herbuchenne wint één fokwaardepunt en komt op een fokwaarde karkasgewicht van 117. Ook Acacia du Vieux Chateau Maurenne wint twee fokkerijpunten tot een fokwaarde van 114. Zougar d’Ozo stijgt er tot slot zelf vier tot een fokwaarde 105. l
Foutloze Adajio-zonen
Wilmots du Falgi debuteert met een goede fokwaarde karkasgewicht
Samenstelling tabel toegelicht De lijst van stieren en fokwaarden (pagina 10-11) samengesteld voor VeeteeltVlees bestaat enkel uit stieren die voor het eerst een reeks fokwaarden kregen voor eerste bezoek, tweede bezoek, lineaire beoordeling of karkas. Enkel bij de fokwaarden voor eerste bezoek worden ook de stieren die in maart 2018 debuteerden meegenomen. Dat maakt dat de lijst is samengesteld uit 94 stieren, te veel om te kunnen publiceren. Daarom is de lijst uitgedund door het schrappen van stieren die niet beschikbaar zijn, een zeer beperkt aantal fokwaarden hebben of een fokwaarde gewicht-conformatie lager dan 96. De volledige lijst is wel terug te vinden op de website van VeeteeltVlees.
De laatste groep (blauwe kleur in tabel 3) is deze met stieren die ook een fokwaarde krijgen voor de lineaire beoordeling van hun nakomelingen. Het merendeel van deze stieren heeft meteen ook een fokwaarde voor karkasgewicht en laat ook hier een vrij foutloos parcours zien. De hoogste fokwaarde voor de lineaire beoordeling is voor de Adajiozoon Idefix van Terbeck, gefokt op het bedrijf van de familie Roggen-Schotsmans. Hij heeft een fokwaarde totaalscore van 114 en is verder correct in de lineaire beoordeling van zijn nakomelingen. Die foutloosheid trekt de stier door naar de rest van zijn fokwaarden. Hetzelfde kan ook geschreven worden voor een andere Adajiozoon, Morito van Perenhof. Opnieuw een stier uit de stal van Louis De Weerdt. De nakomelingen tonen al bij de geboorte een goede conformatie (126) en houden deze ook bij het tweede bezoek (116) en bij hun lineaire beoordeling (fokwaarde totaalscore 109) makkelijk vast.
veeteeltvlees AUGUSTUS 2018
VV08_hoofdverhaal indexen.indd 9
9
08-08-18 13:32
HOOFDARTIKEL FOKWAARDEN BELGISCH WITBLAUW
91 97 95 67
90 87
99 97 83 102 74 97 83 83
111
110
103 102
69
79
106
115 92 110 118 103 83
87 113 92 104 97
103
87 92 107
97 108 103
103 103
104
105 106 107 105 92
96 110 99
110 98 111 103 96
108
83 87 98 109 106 92 102 95 105 90 105 110 103
110 93 91 102 91 97 95 98 118 96 99 97
105 103 95
110 110 101 116 97 100 98
108 103
100 104
106 96
112
105
106
95
107 96 100 101 99 107 111 95
103 91 99 106 98 95 113 101
109
106 102 107 120 104 88 104 95 102 92
97 113 109 93 95 97 104 107
99
101
98 94
101 93 97 97 117 107
100 94 109 92 91 101
100 83 101 93 103 111
101 107 105
108
109 98 114 93 99 97
91 113 85 95 111 106 108 110
104 100 92
128
117
96 100
107 103 106 91 109
90 112 94
105 102
113
86 99 108 98 110 103 114 88 93 87 96 109
veeteeltvlees AUGUSTUS 2018
VV08_hoofdverhaal indexen.indd 10
bek
105
Tabel 1 – Nieuwe fokwaarden stieren Belgisch-witblauwras (bron: HB BBBB Ciney, juli 2018)
10
snoeken
muil
113 101
99
103 71 95 83 87
90 79 95 68 96 87 108 94 110 101 112 103 82 84 104 87 93 126 98 99 81 41 93 85 150 99 102 101
scheve
ng lange to
sprong kromme
ng rechte s pro
voorpote gebrek
ijfer sterftec
vitaliteit
88 112 112 87 101 103 103 106 92 89 101 110 91 92 95 105 96 94 112 97 112 94 105 111 98 118 97 99 106 126 117 104 91 108 97 106 95 103 111 108 104 99 101 103 98 96 109 97 87 105 87 100 94 97 98 107 109
ogen
102 102 94 91 92 114 109 96 93 88 85 102 102 102 87 104 102 87 103 97 116 95 112 99 88 105 94 90 102 105 103 91 102 109 96 100 97 100 111 89 90 108 96 102 111 78 93 94 110 111 102 92 101 100 102 95 106
drinkve rm
Hazard Benhur Scenario Vega Sheriff Sheriff Grommit Or Brigadier Embleme Goulu Fascinant Sheriff Tilouis Herald Falco Nodule Noceur Elrio Kenzo Grommit Embleme Whisky Sheriff Juventus Grommit Imperial Whisky Tetu Grenat Lumineux Officier Jackpot Benhur Imperial Whisky Lennie Sheriff Crack Specimen Benhur Attribut Obus Adajio Langoureux Imperial Adajio Gamin Ebloui Kubitus Loulou Quiet Attribut Adajio Adajio Benhur Tilouis
ogen
BBG BBCI BBG BBG GAB BBCI FAB BBG BBCI BBG BBG BBG FAB BBG BBG BBG BBG BBG FAB BBCI BBCI BBG BBCI BBCI GAB BBG BBCI BBG FAB FAB BBCI BBG BBG GAB FAB BBCI GAB BBCI GAB BBG BBG BBG FAB GAB BBG BBG BBG GAB BBG BBG FAB GAB BBG BBCI BBG BBCI BBG
zoogverm
geboort egewich
Adapte de Fooz * Arc-en-Ciel de Wayaux ² Bison de Chardeneux ² Bosco du Falgi ² Caustique de la Hesbaye * Donquichotte van Perenhof ² Express du Cortil Gayot ² Gold d’Ozo ² G-Star van de Breehoeve ² Ideal de Petit Waret ² Ideale Dehorner ² Immense de Herock ² James Bond van de Jorchrishoeve ² Javelot du Coin ² Jeroom van het Vinkenhof ² Matador de Bellefontaine * Offrant de Waleffes ² Oscar d’Omal ² Paquebot d’Yvoir * Satin d’Ochamps * Selenium du Donjon ² Twist de Mianoye * Vuiton de St. Fontaine ² Aragon de Wayaux Baron de Warichet Courtois de La Hesbaye Jet-Set van den Hondelee Macaron de Barsy-Fontaine Mirador de la Hasse Oryx du Bois Remont Pectoral de la Grande Rose Serein de Belle Eau Sketch de l’Orgelot Sportif de Sberchamps Tauro d’Ochain Vidal de St. Fontaine Cactus du Moligna Casper van Perenhof Charlie Des Tourbieres Cuisines van de Otterhoeve Fanatique de l’Eau d’Eppe Glaieul du Pont de Messe Horace de Haute Somme Idefix van Terbeck Igor van het Vinkenhof Joyau du Pachis à la Motte Morito van Perenhof Naturel de Jodenville Nomarque de la Coue Pastis des Hayons Picasso de la Chernaudame Plombe de Renuamont Repute de Roupage Sarko d’Embise Toscan van de IJzer Wilmots du Falgi Zougar d’Ozo
atie
vader
conform
ki
ur
naam stier
drachtd u
t
n
eerste bezoek
08-08-18 15:43
83 98 98 109
108 83
6
0 9
0 4
3
7 3 9 3 5 7 4 7
lineair
karkas arheid betrouw ba
gewicht
re
alg. voo
tot. sco
rkomen
e vleestyp
bespieri ng
oten achterp
voorpote n
gestalte
muil varkens
uil snoekm
muil scheve
achter gebrek
kromme sprong
ng rechte s pro
ijfer sterftec
conform gewicht-
gestalte
gewicht
atie conform
bek snoeken
scheve
muil
.
tweede bezoek
113 101
105
103 102
103
110 98 111 103 96
108
106 96
86 99 108 98 110 103 114 88 93 87 96 109
1
98 94
0 4 9 2 1 1
100 83 101 93 103 111
83 98 98 109
108 83
116 110 123 120 103 87 91 104 98 98 101 110 112 110 114 107 105 102 105 104 112 97 107 111 97 105 93 92 104 104 115 117 105 110
100 104 96 94 104 107 103 101 99 109 112 95 106 95 97 96 99 98 99 100 105 102 96 104 1112 99 104 109 101 110 99 94 109 94
92 99 87 86 101 115 103 97 95 110 108 96 102 96 93 98 97 93 105 97 105 99 92 99 100 97 106 111 106 104 93 94 106 98
114 115 113 107 110 100 98 105 97 114 121 99 120 100 106 98 102 98 102 104 118 100 100 116 118 103 100 108 105 120 111 103 119 98
121
107
115 103
107 110
109 98 96 98 104 109 99 110 105 95 100 96 113 107 106 84 99 114 103
99 108 107
103 100 96
108 104 101
104 93 100
108 102 99
112 100 95
103 104 96 111 100 103 97 98 99 97 99 94 95 105 102 101 107
95 98 98 103 102 108 97 99 95 98 100 106 97 101 107 106 93
101 102 101 110 93 107 110 91 102 101 90 103 104 111 108 99 107
104 100 96 108 90 105 107 88 103 102 94 102 105 111 103 103 102
98 102 100 110 93 107 111 90 101 103 92 103 104 110 108 99 106
99 106 101 114 94 108 109 87 101 104 98 107 107 103 104 107 106
De verschillende kleuren geven de voortgang weer in het pwf-programma.
2
105 *
0,56
104
0,65
105 100 93 107* 109* 105 105 103 92 108 102 — 101 103 91 99 106 92 101 116* 105
0,59 0,93 0,60 0,62 0,65 0,93 0,91 0,87 0,84 0,81 0,75 — 0,75 0,68 0,59 0,84 0,78 0,83 0,83 0,65 0,87
= tweede indexatie * = nieuw
veeteeltvlees AUGUSTUS 2018
VV08_hoofdverhaal indexen.indd 11
11
08-08-18 13:33
BEDRIJFSREPORTAGE KERKHOF
Fries vlees
naar Iers voorbeeld Akkrum
BEDRIJFSPROFIEL eigenaren plaats ras hectare grond aantal dieren vleesconcept
Hans Kerkhof Akkrum kruisling black angus 10 70 Frysk Black Angus
Met black-angus-kruislingen lijkt ondernemer Hans Kerkhof een gat in de markt te hebben ontdekt. Kalveren gefokt bij Friese melkveehouders, groot geworden en afgemest op Friese bodem, zorgen voor vlees uit de regio. ‘Het is nu nog een streekproduct, maar ik zie kansen om het landelijk uit te rollen.’ TEKST ALICE BOOIJ
W
ie van Zwolle naar Leeuwarden over de A32 rijdt, kan het reclamebord in het weiland aan de rand van de snelweg eigenlijk niet missen: ‘Frysk Black Angus’ staat er met grote letters op. Hans Kerkhof (50) uit Akkrum is de eigenaar van de egaal zwartgekleurde dieren en initiatiefnemer van de reclame. ‘Ik krijg telefoontjes van restaurants die vijftig Tbonesteaks bestellen, het loopt eerlijk gezegd storm’, zo
12
vertelt hij op zijn hobbyboerderij, waar een aantal ossen en kalveren in het weiland te bewonderen zijn. ‘Slagers bellen en ook restaurants. Ze willen zich onderscheiden en graag het vlees van de in Friesland gegroeide black angus verkopen.’ Een verklaring voor het succes heeft hij ook. ‘Mensen willen weten waar hun vlees vandaan komt, waar de dieren geboren zijn en wat ze gevreten hebben. “Hier wil
veeteeltvlees AUGUSTUS 2018
VV08_bedrijfsrep Kerkhof.indd 12
07-08-18 12:31
Zuivere black-angus-dieren vragen een sober rantsoen, kruislingen kunnen beter met het Nederlandse gras overweg
ik vlees van”, zeggen ze dan.’ Bij Kerkhof is dat zichtbaar. ‘Daar spelen restaurants en slagers graag op in.’ Bovendien staat het vlees van de black angus bekend als heel erg mals en lekker, voegt Kerkhof eraan toe. ‘Toch ben ik heel verrast over zoveel positieve reacties.’
Van jongvee naar vleesvee Het vleesveebedrijf van Kerkhof startte in 2015. Rondom de boerderij, die hij met zijn gezin bewoont, ligt 10 hectare grasland en is een stal aanwezig. Een mooie oppervlakte om jongvee te houden, drachtig te maken en weer te verkopen. Deze bedrijvigheid was een logisch gevolg van het werk dat Kerkhof heeft: hij is mede-eigenaar van sperma-importbedrijf Xsires. Dat verkoopt rietjes van fleckvieh-, brown-swiss- en Noorse roodbonte stieren die gekruist worden met de zwartbonte holsteinmelkkoeien. Kerkhof kocht jarenlang wat kruislingjongvee dat vanuit zijn weiland weer drachtig richting melkveehouders ging, voornamelijk naar Engeland. ‘Ging, want op de beruchte datum 2 juli 2015 had ik maar vijf pinken’, aldus de ondernemer. ‘De maanden ervoor waren er twee vrachtwagens vol jongvee naar Engeland vertrokken.’ Het betekende dat Kerkhof nul fosfaatrechten voor zijn bedrijf kreeg toebedeeld. ‘Ja, dat was wel even balen, maar ik heb meteen nagedacht over alternatieven; wat kan ik nog wel als hobbyveehouder?’ Fosfaatrechten aankopen zou veel te duur zijn en mais op de hectares grond verbouwen zag hij niet zitten. ‘Ik ben een koeienman, en mijn zoon ook, het houden van koeien is ondertussen een familiehobby geworden.’ Dankzij het vele reizen voor zijn werk door Europa
kwam Kerkhof in Ierland op het idee om black angus te houden. ‘Ik vond het prachtige beesten en had het vlees van de black angus geproefd, heerlijk! Dat moesten we in Nederland ook eten.’ En dus zocht Kerkhof een vrachtwagen vol vee bij elkaar en zette de dieren op transport naar Nederland. ‘Allemaal kruislingen’, zegt hij. ‘De zuivere black angus wordt in onze weilanden snel te vet, die moet een soberder rantsoen hebben.’ De kruislingen kunnen het Nederlandse gras beter omzetten en ze zijn ook nog wat groter van formaat. ‘Daarmee zetten ze meer kilo’s aan. In Ierland hebben ze een speciale naam voor dit kruislingvlees: “premium” rundvlees. De prijs voor de vleesveehouder ligt hierdoor ongeveer 30 cent per kilo geslacht gewicht hoger.’
Meteen goed aanpakken De 70 dieren vielen op in de weilanden. Kerkhof kreeg veel positieve reacties, maakte een website en plaatste een bord langs de snelweg. ‘In mijn werk ben ik ook veel met marketing bezig’, verklaart hij de voortvarende aanpak. ‘Ik wil het meteen goed doen.’ Het resultaat had hij al vermeld: vele aanvragen volgden. ‘Terwijl ik eigenlijk niet goed wist hoe het in zijn werk gaat na het slachten van de dieren.’ In die zoektocht kwam hij slager Wichard van Huisstede uit Dronrijp tegen. ‘We werken nu samen, hij belevert de horeca, ik doe de particuliere markt.’ Wekelijks slachten ze twee dieren, binnenkort schalen ze op naar vier stuks in de week. De nieuwe lichting ‘Frysk Black Angus’-slachtdieren kent zijn oorsprong echter niet meer in Ierland. ‘Qua transport sta je eigenlijk met 1-0 achter
veeteeltvlees AUGUSTUS 2018
VV08_bedrijfsrep Kerkhof.indd 13
13
07-08-18 12:31
BEDRIJFSREPORTAGE KERKHOF
De black-anguskruislingkalveren worden hoornloos geboren
wanneer je dieren uit Ierland haalt. We hebben dus gezocht naar mogelijkheden om de kruislingen hier geboren te laten worden, dat sluit aan bij de wensen van consumenten’, redeneert Kerkhof, die natuurlijk zijn contacten bij melkveehouders heeft. Die insemineren hun kruislingmelkkoeien niet met Belgisch witblauwe stieren, maar met black angus. ‘Ze brengen niet hetzelfde geld op als de kruislingblauwen – de bespiering is niet zo luxe en de kalveren zijn minder zwaar. Maar we betalen wel 50 euro boven de prijs van de zwartbonten.’ Het voordeel voor de melkveehouder is naast een meerprijs ook het geboortegemak. ‘De black-anguskalveren worden gemakkelijker geboren dan de blauwe kruislingkalveren.’ Daarbij noemt hij nog een voordeel van black angus: ‘Ze zijn genetisch hoornloos. We hoeven de kalveren niet te onthoornen.’
Afmesten voor uniforme kwaliteit Nu Kerkhof zo’n twee jaar met de dieren werkt, is hij ook enthousiast over hun karakter. ‘Het is een supervriendelijk ras. Ze vliegen niet door de wei als ik erbij loop.’ Naast het vrouwelijk vee heeft hij ook ossen. ‘Die hebben dezelfde vleeskwaliteit als de vrouwelijke dieren en ook hetzelfde rustige karakter.’ Het afmesten gebeurt nog wel in de stal: de laatste zes weken krijgen ze hetzelfde rantsoen met onder andere een beetje mais. ‘Het is cruciaal om in die laatste fase de juiste dingen te doen’, benadrukt Kerkhof. ‘We willen uniforme kwaliteit. Met het afmesten krijgen we bovendien die mooie marmering in het vlees en een klein laagje vet, dat geeft de smaak’, aldus Kerkhof, die het werken met zijn vleesvee wel een heel leerproces noemt. ‘Ik ben van origine geen vleesveeman, maar heb in 2017 heel veel geleerd.’ Slachtrijp zijn de black-anguskruislingen op een leeftijd van 22 tot 24 maanden. Die lange periode zorgt ervoor dat het vlees een hoge kostprijs heeft, geeft de ondernemer aan. ‘Er zit veel geld in de veestapel, het duurt twee jaar voordat je weer wat terugverdient.’ Sneller afmes-
14
ten kan wel, maar dat gaat ten koste van de kwaliteit. ‘We pompen ze niet vol met mais en brok, dan krijgen we ruzie met de slager’, zegt Kerkhof lachend. ‘De dieren groeien langzaam op gras en daarmee krijgt het vlees een supersmaak.’ Binnenkort gaat hij weer naar Ierland en dan gaat hij informatie inwinnen om de keten van de ‘Frysk Black Angus’ verder te verbeteren. ‘We moeten een gecertificeerde gesloten keten hebben zoals in Ierland. Dan behoud je exclusiviteit en dat is belangrijk voor de meerwaarde.’ Hij noemt dan bijvoorbeeld het nemen van dna-monsters om een garantie af te geven over de afstamming. ‘Om ervan verzekerd te zijn dat het vlees uit minimaal 50 procent black angus bestaat. Je wilt er geen jersey tussen hebben lopen.’
Potentie voor heel Nederland Eigenlijk is Kerkhof verbaasd dat het avontuur met zijn black angus zo’n vlucht heeft genomen. Maar als hij erover nadenkt, ziet hij nog wel meer kansen voor vleesvee. ‘We zijn nu nog een streekproduct, maar ik zie ook wel kansen voor een uitrol in heel Nederland. Hierover lopen momenteel al gesprekken.’ Hij noemt daarbij het overschot aan grond op veel bedrijven en voor het houden van vleesvee zijn geen fosfaatrechten nodig. Bovendien vraagt de markt naar vlees dat zijn origine in Nederland heeft. ‘Ik denk dat vleesvee nog een grote potentie in Nederland heeft.’ Te veel enthousiasme over mooie verdienmodellen tempert hij echter meteen. ‘Reken je niet rijk. Je moet een goede afzet hebben voor de black angus. Als ze als slachtvee in het reguliere circuit terechtkomen, ga je als vleesveehouder nat.’ Wanneer hij terugblikt, weet Kerkof dat hij ‘wel wat impulsief’ in de vleesveehouderij is gestapt. ‘In de basis houd ik ze voor de “fun”, het is gewoon prachtig vee. Maar dan is het ook wel een beetje sport om van de “Frysk Black Angus” een goedlopend bedrijf te maken.’ l
veeteeltvlees AUGUSTUS 2018
VV08_bedrijfsrep Kerkhof.indd 14
07-08-18 12:31
GENERATIE ALPHA EN Z VIKTOR DAENEN
‘Niet alle koeien zijn te koop, mijn duiven wel’ Elke generatie heeft zo zijn benaming(en). De generatie geboren tussen 1990 en 2000 wordt de (inter)netgeneratie of Z-generatie genoemd. De generatie geboren tussen 2000 en 2010 is de Google-generatie of alpha(α)generatie. Wie is onze alpha- en Z-generatie in de vleesveesector? Wat typeert hen, wat drijft hen, welke dromen hebben ze? Eén zaak staat als een paal boven water: ze (m/v) hebben een passie voor vleesvee. In dit nummer een portret van Viktor Daenen (17).
TEKST WIM VEULEMANS
Voor wie het keuringscircuit van het Belgisch-witblauwras volgt, is Viktor Daenen (17) niet meteen een onbekende. Samen met zijn vader Koen en de familie Schuppen wist hij op de recente keuring in Affligem twee kampioenstitels mee naar huis, het Haspengouwse Velm, te nemen. Op de boerderij met een 800 witblauwe runderen en 200 hectare akkerbouw houdt Viktor zich vooral bezig met de prijskampdieren. ‘Ze mee selecteren, apart zetten, voederen, wassen en scheren, dat probeer ik allemaal wel op mij te nemen’, vertelt Viktor. ‘Natuurlijk samen met mijn vader.’ Gevraagd naar zijn favoriete koe, noemt hij meteen Attributdochter Kwadraat, die een van de titels meebracht uit Affligem. ‘En als alles goed verloopt, willen we graag de andere kampioene Lente klaar voeren voor Gent volgend jaar.’ De voorliefde voor de rundveehouderij is groot bij Viktor, die voor tractors en akkerbouw wat minder. Maar bij neef Alexander is het net omgekeerd. De toekomst is dus verzekerd voor het bedrijf, de vierde generatie Schuppen. Veel zou Viktor dan niet veranderen. ‘Misschien nog meer inzetten op het comfort van de dieren.’ Sinds kort heeft Viktor, naast voetbal, nog een tweede hobby erbij: duivensport. Net als bij de koeien is hij ook daarin ambitieus. ‘Op termijn wil ik een nationale winnen’, geeft hij stellig aan. En gevraagd naar het verschil met de koeien? ‘Bij de duiven is alles te koop, maar bij de koeien niet.’
veeteeltvlees AUGUSTUS 2018
VV08_Alpha en Z.indd 15
15
07-08-18 16:33
MANAGEMENT FOSFAATRECHTEN
Geen fosfaatrechten voor vleesvee
Vleesveehouders kunnen onder voorwaarden worden vrijgesteld van fosfaatrechten. Met dit goede nieuws komt er een einde aan een maandenlange discussie en veel onzekerheid. Wouter Hartendorf van LTO zal zijn rechten inleveren. ‘We wilden ze niet, dus ik ga ze teruggeven.’ Een aantal vleesveehouders ziet dat echter anders. TEKST ALICE BOOIJ
W
ie vleesvee wil houden heeft – onder voorwaarden – geen fosfaatrechten nodig, zo heeft het Nederlandse ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit halverwege juli bekendgemaakt. Met deze beslissing heerst er alom opluchting in vleesveeland. ‘We zitten als vleesveehouderij weer in het zadel’, reageert LTOvoorman Wouter Hartendorf. ‘Het is mooi dat er duidelijkheid is’, geeft Jacco Keuper van VleesveeNL aan. ‘We horen niet thuis bij de fosfaatrechtenregelgeving.’ Jos Bolk van de Federatie van Vleesveestamboeken Nederland: ‘Voor de sector is het goed nieuws.’
Ontheffing fosfaatwet Met de ontheffing in de fosfaatrechtenwetgeving worden
vleesveehouders in hun bedrijfsvoering niet beperkt door deze rechten. Starters kunnen beginnen, groeiers kunnen door. Hartendorf schetst de discussie van de afgelopen tijd. ‘We waren eigenlijk liever helemaal niet in deze situatie beland. Vleesvee is immers geen melkvee. Wat er nu gebeurt is een soort correctie.’ Het is best bijzonder dat de Nederlandse vleesveehouderij een uitzonderingspositie heeft verworven in de fosfaatwetgeving. Het lukte niet iedereen, denk aan de grondgebonden en biologische melkveehouders die ook van mening zijn dat hun bedrijven geen blaam treft bij de toegenomen fosfaatproductie in Nederland. Het krediet voor het binnenhalen van die uitzonderingspositie verdienen de belangenbehartigers die weken, of zeg maar gerust maanden, op het vinkentouw bij het ministerie
Vleesveehouders kunnen vanaf half oktober bericht verwachten over vrijstelling van fosfaatrechten
16
veeteeltvlees AUGUSTUS 2018
VV08_fosfaatrechten.indd 16
08-08-18 14:04
gezeten hebben. ‘We hebben met alle partijen samengewerkt naar hetzelfde doel’, geeft Bolk de succesfactoren aan. Hartendorf vertelt dat het een vrijwillige regeling is waar wel een aantal voorwaarden aan zijn verbonden (zie kader). ‘Vleesveehouders kunnen er dus ook voor kiezen om hun rechten wel te houden, maar dan dienen zij ook voldoende fosfaatrechten te hebben voor het jongvee dat hieronder valt. Ik roep vleesveehouders dan ook op goed na te denken over hun keuze en zo nodig concrete actie te ondernemen.’ Je zou zeggen dat het verhaal hiermee klaar is, maar de telefoon bij de belangenbehartigers stond na het nieuws roodgloeiend. Hartendorf: ‘Er zijn vleesveehouders die nu beginnen te rekenen.’ Een fosfaatrecht kan ook verkocht worden en levert dan zo’n 200 euro op. ‘Daarmee kunnen bedrijven nog een mooie stopperspremie binnenhalen of ze gaan ermee speculeren. Het is een soort spaarpotje, waarvan het onzeker is hoe lang het blijft bestaan.’ Bolk signaleert het ook. ‘De kleine en middelgrote bedrijven geven de fosfaatrechten terug. Voor hen gaat het om een leuke hobby, die willen geen poespas.’ Echter bij de zoogkoeienbedrijven vanaf zo’n 80 moederdieren signaleert hij een andere trend. ‘Het kan om bedragen gaan tot wel een half miljoen euro. Die vleesveehouders houden de fosfaatrechten vast en passen hun dieraantallen hierop aan. Je weet maar nooit hoe het in de toekomst gaat’, verwoordt Bolk de argumenten. ‘Maar we zijn er niet voor de stoppers’, nuanceert Keuper. ‘We zijn er voor de blijvers. De zoogkoeienhouderij heeft bovendien een laag rendement; je kan in onze sector niet meedoen wanneer je ook fosfaatrechten moet aankopen.’
En nu? De ontheffing voor vleesveehouders is officieel nog onder voorbehoud. Minister Carola Schouten heeft toestemming gekregen van Brussel, maar gedurende drie maanden loopt nog een ‘notificatieperiode’ waar technische vragen gesteld kunnen worden bij de afspraken. Het is slechts een formaliteit, zo geven de verschillende belangenbehartigers aan, maar het betekent wel dat het ministerie pas vanaf half
Vrijstelling in een notendop Vleesvee houden zonder fosfaatrechten kan onder de volgende voorwaarden: • de rechten die vleesveehouders eerder dit jaar kregen toebedeeld, dienen ze weer in te leveren • bedrijven die melk- en vleesvee combineren kunnen niet deelnemen • jongvee van vleesvee mag niet naar melkveebedrijven worden afgevoerd • de vleesveehouder is en blijft verantwoordelijk voor het juist omgaan met deze eisen De eisen zijn scherp om te voorkomen dat er ruimte is voor constructies om tussen de regels door te laveren. Om een voorbeeld te noemen: het kan niet zo zijn dat ondernemers eerst de rechten verkopen en daarna een nieuw vleesveebedrijf starten en dan van de fosfaatrechtenvrijstelling gebruik gaan maken.
oktober in actie kan komen richting de sector. Vleesveehouders kunnen tot 15 oktober afwachten. Wat achter de schermen al wel gebeurt, is dat er een definitieve berekening gemaakt wordt voor de toekenning van de fosfaatrechten voor elk vleesveebedrijf. Hier zit nog wel een addertje onder het gras. Naast de vrijstelling van de fosfaatrechten wordt ook de definitie van ‘jongvee voor vleesvee’ nader uitgelegd in de nieuwe regelgeving. De hoeveelheid fosfaatrechten wordt per bedrijf – op basis van de aantallen op 2 juli 2015 – opnieuw berekend op basis van deze definitie. Zo wordt een zoogkoe omschreven als een koe, niet zijnde melk- of kalfkoe, die ten minste eenmaal heeft gekalfd en wordt gehouden voor de productie van een of meer kalveren voor de vleesveehouderij. Jongvee voor de vleesveehouderij moet zijn voorbestemd om de zoogkoeien te vervangen. Ze zullen dus gaan kalven. Juist door deze diercategorie kreeg de vleesveehouderij te maken met het fosfaatrechtenstelsel omdat de categorieën jongvee van melkvee en vleesvee op één hoop werden gegooid.
Definitieve fosfaatrechten Met de exacte definitie van jongvee voor de vleesveehouderij zal er bij een aantal bedrijven met terugwerkende kracht nog wel wat kunnen veranderen in de aantallen fosfaatrechten, zo verwacht Bolk. ‘Een pink die in 2015 niet heeft gekalfd, maar werd afgevoerd naar de slager zal geen fosfaatrechten toegekend krijgen. Voor mannelijk jongvee geldt hetzelfde.’ Uiteindelijk betekent het dat op zijn vroegst half oktober vleesveehouders inzicht krijgen in de fosfaatrechten die ze kunnen gebruiken in 2018. Dat is eigenlijk te laat, het dekseizoen is dan al in volle gang, noemt Bolk als knelpunt. ‘Je wilt als ondernemer wel weten hoeveel fosfaatrechten je hebt, om alvast te plannen voor 2019. Die tijd is echter veel te kort, dus we gaan dat bij het ministerie wel aankaarten.’ Keuper snapt dat de hele exercitie tijd kost. ‘Maar wanneer je een lagere hoeveelheid krijgt toebedeelt, kun je in de problemen komen. Dan moeten vleesveehouders geforceerd kiezen.’ Hartendorf heeft persoonlijk een uitgesproken mening over de keuze voor het wel of niet afstaan van de fosfaatrechten. ‘Ik lever de fosfaatrechten in. We hebben ons hier als sector hard voor gemaakt en ik wil nog 30 jaar vooruit. Dan wil ik niet beperkt worden in mijn bedrijf door fosfaatrechten.’ l
veeteeltvlees AUGUSTUS 2018
VV08_fosfaatrechten.indd 17
17
08-08-18 11:22
KEURING LIBRAMONT
Een diamant van het hoogste karaat
Twee jaar na de titel bij de jonge vaarzen voegt Karaat van Terbeck van Roggen-Schotsmans en Paul Vranckx opnieuw een kampioenschap toe aan haar palmares. Karaat won in Libramont overtuigend het kampioenschap bij de oudere vaarzen. TEKST WIM VEULEMANS EXTRA FOTO’S WWW.VEETEELTVLEES.BE
D
e dertigste editie van de nationale keuring in Libramont verliep onder ideale omstandigheden: een stralende zon en een verfrissende wind. De vier juryleden dienden er een hels tempo in te houden om 27 rubrieken – vier meer dan tijdens de vorige editie – te beoordelen en vijf kampioenen aan te duiden. Vanuit Vlaanderen bestond het deelnemersveld uit 14 fokkers met 27 dieren. De Vlaamse deelname resulteerde uiteindelijk in een eerste plaats en één kampioenschapstitel.
18
De enige Vlaamse titel was dit jaar voor de zwarte Fiacredochter van Jan Roggen en Paul Vranckx, Karaat van Terbeck. In 2016 werd zij al kampioene bij de jongste vaarzen in Libramont en ook op Agriflanders 2017 pakte ze de titel. In haar rubriek kreeg Karaat enige concurrentie van Alto de st.-Fontaine (v. Attribut), ook een eerste prijs op Agribex 2017 en een fijn getypeerde, gekalfde vaars. Maar 200 kg meer en 7 cm groter en vooral veel breedte en bespiering over de gehele lijn brachten Karaat naar
plaats één. In het kampioenschap kreeg de zwarte parel uit het Hageland opnieuw zeven concurrenten voorgeschoteld.
Concurrentie bij oudere vaarzen
Berceuse de Fooz (v. Courtois) was de jongste van hen. Deze Courtoisdochter was 100 kg zwaarder dan haar concurrente op plaats twee en toonde veel lengte en een zware voorhand. Ook de complete en brede Grommitdochter Intacte du Pouhon won haar rubriek. Deze vaars werd eerder deze zomer nog kampioene in Clavier. Meer spanning was er in de derde rubriek bij de oudere vaarzen. Een derde jurylid, Alexandre De Coene, koos uiteindelijk voor de massa van de witte Kardashian de Bierwa (v. Golden Bull). Tijdens Agribex werd ze nog vierde in haar reeks, maar in Libramont bracht de klasse en een vlotte stap Noceurdochter Harissa des Amandiers reekswinst. Bij de vijfde rubriek was het plots bijzonder druk in de showring. Onder andere eerste minister Michel en Waals minister-president Borsus brachten een bezoek aan de nationale prijs-
veeteeltvlees AUGUSTUS 2018
VV08_keuring Libramont.indd 18
07-08-18 16:38
Kampioene vaarzen: Emprunte d’Embise
Kampioene oudere vaarzen: Karaat van Terbeck
Kampioene koeien: Java van den Hondelee
hakken. Hij verkoos de massa van Star die wel in de laatste fase van haar dracht was en daardoor wat finesse miste boven de mooi belijnde en pasgekalfde Ganache. Rubriekswinst was er ook voor de kampioensvaars van Ciney, Reactive du Ry Neuf Moulin. De Imperialdochter toonde finesse, een mooie achterhand en goed beenwerk. De laatste concurrent van Karaat was Kandy du Champs des Oies, een zware Benhurdochter met een goede rugbespiering. Kampioen stieren: Cactus du Moligna
Kampioen zoogstellen: Java van den Hondelee en Duchesse de Spy
Titel voor Vlaams fokkerijproduct
kamp. In de rubriek zelf streden Grommitdochter Ganache du Fond de Bois en Star de la Cleuzeur (v. Paravant) om de eerste plaats.
Juryleden Stijn Veulemans en Gery Van Isacker hadden elk hun voorkeur, waardoor De Coene opnieuw de knoop diende door te
Ook deze editie was er grote blijdschap bij Damien, Daniel en Charles Van Bellegem uit het Waalse Spy. Hun Imperial-koe Java van de Hondelee verkoos de jury als kampi-
Tabel 1 – Rubriekwinnaars 29e nationale keuring Libramont (kampioenen vetgedrukt)
rubriek stieren
naam dier
Cardinal de Centfontaine Beckham de Centfontaine Benevole de Fooz Tarzan de Cobreville Cactus du Moligna jonge vaarzen Emprunte d’Embise Hotesse du Fond de Bois Cagnotte de Centfontaine Gloria du Fond de Bois oudere vaarzen Berceuse de Fooz Intacte du Pouhon Kardashian de Bierwa Harissa des Amandiers Star de la Cleuzeur Reactive du Ry Neuf Moulin Kandy du Champs des Oies Karaat van Terbeck koeien Luxueuse du Sart Java van den Hondelee Nelly de Jassogne Rose de Fooz Caboche de Biert Valderonne des Pres al Basses zoogstellen Fabuleuse de Somme (kalf: Vuiton) Coardiale de la Vyle (kalf: Embleme) Java van den Hondelee (kalf: Vuiton) Caboche de Biert (kalf: Luxurieux)
geboortedatum vader 01-04-17 27-10-16 14-05-16 20-02-15 02-03-13 15-06-17 13-05-17 16-03-17 03-12-16 10-11-16 24-10-16 17-09-16 24-04-16 15-12-15 03-09-15 30-05-15 16-02-15 15-08-14 16-05-14 15-12-13 07-04-13 30-01-13 11-11-10 03-01-16 17-11-15 16-05-14 30-01-13
Jet-Set Imperial Banjo Poltron Lennie Vidal Januzaj Tatayet Attribut Courtois Grommit Golden Bull Noceur Paravent Imperial Benhur Fiacre Imperial Imperial Imperial Argan Attribut Imperial Sheriff Plombe Imperial Attribut
m.vader Noceur Panache Attribut Harpon Genievre Sarko Attribut Kimono Lasso Argan Sheriff Or Panache Tilouis Benhur Orme Imperial Jalon Panache Liberal Germinal Samourai Fetiche Imperial Icare Panache Samourai
gestalte gewicht (cm) (kg) eigenaar, woonplaats 127 135 135 146 152 121 123 119 127 124 127 129 133 135 133 136 140 140 137 138 137 140 142 127 131 137 140
651 795 831 1140 1434 502 545 489 610 630 604 698 707 860 782 798 985 1000 937 885 891 969 1036 631 699 937 969
Mahoux S.A., Pailhe Mahoux S.A., Pailhe G. Vanderbecq, Thieu Chr. en P-H Lequeux, Vaux-sur-Sûre B. Renard en V. Ramelot, Maffe Chr. en L. Leleux, Mainvault J.-P. Monfort, Les Avins Mahoux S. A., Pailhe J.-P. Monfort, Les Avins E. en J. Coheur, Awans J. M. en J. Ph. George en J. F. Wanant, Clavier H. Duchene en D. Pierard, Maffe Elevage des Amandiers, Mouland S. Jossaert, Miécret J., R., E., Wylock, Jeneffe C. Poncelet, Gedinne Roggen-Schotsmans Lv. en P. Vrankx, Kersbeek-Miskom R. en M. Baudoin, Franc-Waret D., D., Ch. Van Bellegem, Spy R. en F. Crevits, Crupet E. en J. Coheur, Awans M.-H. Daxhelet-Rabeux, Ermeton-sur-Biert L. Fameree, Schaltin D., D., Ch. Van Bellegem, Spy O. Servotte, Evelette D., D., Ch. Van Bellegem, Spy M.-H. Daxhelet-Rabeux, Ermeton-sur-Biert
veeteeltvlees AUGUSTUS 2018
VV08_keuring Libramont.indd 19
19
07-08-18 16:38
KEURING LIBRAMONT oene bij de koeien. Net als vorig jaar wint de familie Van Bellegem een kampioenstitel met een dier gefokt door de Vlaamse fokker Luc Van Ceulebroeck uit Zwijnaarde. Java is een dochter van de bekende Super Star de Centfontaine – derde in haar rubriek – en werd vorig jaar nog vierde in Libramont in dezelfde rubriek als de latere kampioene en stalgenote Beautée. De jury prees Java al in haar rubriek om haar perfecte achterhand, mooie bouw naar voren toe en haar kurkdroog beenwerk. Ze won haar rubriek voor de kampioen van Doornik 2017 Jeanne de Cras Avernas (v. Or). Java won samen met haar kalf Duchesse de Spy (v. Vuiton) ook het kampioenschap bij de zoogstellen. Naast Java haalden nog drie andere Imperialdochters rubriekwinst in Libramont. De lange en complete Luxueuse du Sart was de eerste van hen en toonde een mooi kruis en veel breedte. Ook Nelly de Jassogne is een complete Imperialdochter en combineert dit met allerbest beenwerk. De laatste Imperialdochter in het kampioenschap bij de koeien was Valderonne des Pres Al Basses. Zij had in haar rubriek wel de stem van een derde jurylid, Claude Jaymaert, nodig. Valderonne haalde het door haar finesse in de rug en breedte in de voorhand van de bekende Cachemire de Somme, een Liberaldochter die in de winter nog haar rubriek won in Brussel. Op plaats drie, vier en vijf eindigden drie volle zussen, waaronder Super Star de Centfontaine, moeder van Java. Met respectievelijk Argan en Attribut als vader waren Rose de Fooz en Caboche de Biert de ‘vreemde eenden’ in het kampioenschap. De zeer fijne Rose wist net als vorig jaar haar rubriek te winnen. Caboche toonde dan weer veel lengte en breedte in haar rubriek. Zij won later op de dag, samen met haar kalf Homard de Biert (v. Luxurieux), haar rubriek bij de zoogstellen.
Kinderen stelen harten De tweede editie van Coup de Coeur was opnieuw een schot in de roos. Maar liefst 40 kinderen namen er – telkens per twee en verdeeld over twee rubrieken – deel aan een voorbrengwedstrijd die dan wel een winnaar, maar vooral geen verliezers kende. Allen gingen ze naar huis met eenzelfde prijs. Voor deze tweede editie hadden ook vier Vlaamse kinderen zich ingeschreven. Lennert en Niels De Fauw met hun kalf Melinda van het Caloenhof en Amélie Gunst en Bastien Monbaliu met Mila van de Stokerij toonden zich op hun best.
Centfontaine. Deze Tatayetdochter toonde veel vlees en breedte in de voorhand en de schouder, maar ook een minder beenwerk.
Gewezen ki-stier wint
Cactus du Moligna (v. Lennie), in eigendom van Bernadette Renard en Valentin Ramelot uit Maffe, werd kampioen bij de stieren. In de afstamming van de gewezen ki-stier vinden we ook Précieuse de Maffe terug. Précieuse won elf jaar geleden haar rubriek op Agribex. Cactus – goed voor een gewicht van 1434 kg – toonde zich in zijn rubriek de betere van Soucieuxzoon Paisible de Maffe. Deze laatste is eigendom van Didier Baudoin uit Flostoy en werd gefokt door de Valentin Ramelot en Bernadette Renard uit Maffe. Deze familie maakte er dus een eigen feestje van. Na tussenkomst van het derde jurylid won Cactus de strijd, onder andere door zijn betere stap. In de twee jongste rubrieken bij de stieren was er telkens winst voor Benoit Mahoux uit Pailhe.
Zijn JetSetzoon Cardinal de Centfontaine won door zijn breedte en ronding in de achterhand makkelijk zijn rubriek. De tweede winst was er voor stalgenoot Beckham de Centfontaine. Deze Imperialzoon en volle broer van Java van de Hondelee won dan wel zijn rubriek maar mist toch wat kwaliteit in het beenwerk. Na een tweede plaats op Agribex was er nu wel winst voor Benevole de Fooz (v. Banjo), een stier met veel vlees in de achterhand. De laatste stier in het kampioenschap was Tarzan de Cobreville, via vader Poltron des Peupliers een halfbroer van ki-stier Verrati de Cobreville. Tarzan won zijn rubriek voor twee Vlaamse stieren: Figaro de Heers van Guido Corswarem en Koko C.A. van de Paddenhoeve van Hedwig Redant. De dertigste editie bleek een overvolle editie met een groot aantal deelnemers en rubrieken. Het kampioenschap sloot pas af na vijven. Dat maakte de pracht van de witblauwfokkerij er niet minder mooi om. l
Winst voor foutloze vaars Een van de jongste dieren op de prijskamp, Vidaldochter Emprunte d’Embise, werd kampioene bij de jongere vaarzen. Juryleden Veulemans, Dony en Van Isacker kozen unaniem voor de jonge vaars van Christian en Laurent Leleux uit Mainvault. Emprunte is foutloos en straalt klasse uit; ze is groot, breed, lang en rond. In het kampioenschap haalde ze het onder meer van twee stalgenoten, Hotesse en Gloria du Fond de Bois. Hotesse (v. Januzaj) toonde veel massa en breedte in haar rubriek. Dat gold ook wat voor stalgenote en Attributdochter Gloria. Zij was de meest complete van haar rubriek maar mist wat bespiering in de achterhand. Gloria evenaart wel de prestatie van moeder Altesse die haar rubriek won op Agribex in 2013. De laatste rubriekwinnaar bij de jongste vaarzen was voor Cagnotte de
20
Voorzitter Hocks neemt afscheid ‘Als je mij vraagt naar mijn mooiste herinnering van al mijn edities, dan zal ik altijd deze Coup de Coeur noemen’, stelt afscheidnemend prijskampvoorzitter Pierre Hocks. ‘De toekomst is immers aan deze generatie en de toekomst voor het Belgisch witblauwras ziet er vanuit dat perspectief alvast goed uit.’ Pierre Hocks neemt op 69-jarige leeftijd en na 14 jaar voorzitterschap van het organisatiecomité afscheid. Hocks wordt opgevolgd door Jean Devillers. Velen zullen hem kennen als voorzitter van de Algemene Veeprijskampen, sinds kort Brussel Livestock Show, en zodoende de organisator van het veegebeuren op Agribex.
veeteeltvlees AUGUSTUS 2018
VV08_keuring Libramont.indd 20
07-08-18 16:38
VRUCHTBAARHEIDSKOMPAS
Hitte heeft ook gevolgen voor vruchtbaarheid vleesvee
Het vleesvee kreunt onder de té hoge temperaturen. Hittestress kan flink wat nadelige effecten op de vruchtbaarheid geven. Dierenarts Peter Vercauteren geeft tips om de gevolgen van extreme warmte op de vruchtbaarheid te beperken. De recente hittedagen hebben zeker gevolgen voor de vruchtbaarheid van runderen. Hittestress is een fenomeen dat al heel lang gekend is in tropische klimaten. Drachtig worden is in die regio’s echt een uitdaging, zelfs bij de lokale rassen die zogenaamd hittebestendig zijn. Ook bij ons krijgen we steeds meer te maken met hittedagen. En als de dieren die overtollige warmte niet meer kwijt raken, dan gaat de lichaamstemperatuur omhoog en dan spreken we van hittestress. Je kunt hittestress dus simpel meten door de temperatuur van het dier te gaan meten. Wat is te zien – tijdens en na afloop van de hittedagen -– in het veld? Het aantal inseminaties ligt in die periode duidelijk lager dan in vergelijkbare maanden en jaren. Veehouders klagen in warme perioden dat de dieren niet tochtig worden of dat ze de dieren niet tochtig zien. Bij het scannen op dracht is het opvallend dat het percentage drachtige dieren lager is na een hitteperiode. Het percentage dracht kan zomaar kelderen van tachtig naar vijftig procent; dit zowel bij gebruik ki als bij natuurlijke dekking. Door hittestress wordt ook de eicel aangetast en die eicel heeft een lange periode nodig om te ontwikkelen en dus te rijpen. De schade aan de eicel kan de komende vier à vijf maanden gevolgen hebben op de vruchtbaarheid. Ze komen dan wel tochtig maar worden moeilijker drachtig. Bij de stieren zijn de gevolgen mogelijk groter. In de zomer, en zeker bij en na een hitteperiode, is de spermaproductie in de ki-centra duidelijk lager. Dit ondanks de inspanningen, om het klimaat in de stallen te optimaliseren. Als stieren buiten lopen bij de kudde, dan is de kans op een verhoogde temperatuur door de hitte, redelijk groot. Een verhoging van de temperatuur in de balzak met 1 graad Celsius kan de productie doen stoppen. Dat kan enkele weken of maanden duren of eventueel zelfs onomkeerbaar zijn.
Vruchtbaarheidstip Hittestress kan met een aantal maatregelen gereduceerd worden. Zo is het beter om de dieren alleen ’s nachts buiten te laten. Een koele, goed geventileerde stal is de beste huisvesting in deze hitte. Zorg voor schaduw op de weide als de dieren toch buiten lopen. Een schuilhok of bomen kunnen in dat geval verkoeling brengen. Ook
de beschikbaarheid van voldoende fris drinkwater is een must. Je kunt de tochtige dieren maar beter snel op stal halen en ze een dag binnen houden. Lopen en springen kost energie en warmte en die warmte raakt zo’n dier op warme dagen dan niet kwijt met een temperatuursverhoging tot gevolg.
Haal in elk geval de stier weg uit de weide, uit de kudde, zet hem in een koele stal om (tijdelijke of blijvende) negatieve effecten op de vruchtbaarheid te voorkomen. Breng de tochtige dieren op warme dagen dan naar de stier in de stal.
veeteeltvlees AUGUSTUS 2018
VV08_vruchtbaarheidskompas.indd 21
21
08-08-18 16:23
INTERVIEW RITA GANTOIS
naam Rita Gantois leeftijd 60 woonplaats Koksijde curriculum sinds 1994 actief in de gemeentepolitiek (voor de Nieuw-Vlaamse Alliantie, N-VA) in Koksijde, waaronder als OCMW-voorzitter. Sinds 2016 schepen van cultuur, erfgoed. Federaal parlementslid sinds 2014. Lid van de commissie bedrijfsleven landbouwactiviteit vroeger gemengd bedrijf met varkens, melkvee en akkerbouw, momenteel enkel nog 50 ha met suikerbieten, tarwe, gras
Rita Gantois: ‘De politiek kan de prijs niet omhoog praten, maar kan wel een kader creëren’
VV08_Interview NVA en Landbouw.indd 22
07-08-18 16:52
‘Ook landbouwers
zijn ondernemers’ Sinds enkele jaren is N-VA de grootste politieke partij in Vlaanderen. De stem van N-VA weerklinkt dan ook steeds vaker in de verschillende debatten, ook in die over landbouw. Met een van die stemmen in het landbouwdebat had VeeteeltVlees een gesprek. Rita Gantois is politica, boerin en gepassioneerd. TEKST WIM VEULEMANS
I
n de schaduw van de militaire basis van Koksijde, bij veel mensen ook bekend om de Seaking-reddingshelikopters en de bekende Vlaamse tv-serie Windkracht 10, woont Rita Gantois. Rita Gantois is sinds 2014 federaal volksvertegenwoordiger voor Vlaanderens grootste partij N-VA (NieuwVlaamse Alliantie). Samen met haar man heeft de politica ook een landbouwbedrijf. Tot vier jaar geleden werden op hun bedrijf ook koeien gemolken. Een aantal jaren eerder werd de varkenstak van het bedrijf reeds stopgezet. Omdat ze geen opvolger hebben, is de landbouwactiviteit vandaag enkel op akkerbouw gericht. In de schaduw van hun bedrijf had VeeteeltVlees een gesprek met een gedreven politica.
Hoe bent u eigenlijk in de politiek terechtgekomen? ‘Ik was al jaren actief in het verenigingsleven en net zoals zo vele anderen ben ik vandaaruit in de politiek terechtgekomen. Mijn eerste stappen, in 1994, waren in de gemeentepolitiek. Eerst als OCMW-voorzitter en later ook als gemeenteraadslid. Sinds tweeënhalf jaar ben ik er nu schepen, onder andere van cultuur en erfgoed.’
Hoe kijkt een jonge partij als N-VA naar een landbouwer? ‘Landbouwers zijn voor ons pure ondernemers. Net als deze laatste denken ze zeer bewust na over wat ze op het bedrijf doen. Ondernemers moeten zelf hun meerwaarde creëren. De markt splitst zich ook op. Sommige bedrijven groeien, andere richten zich op niches.’
Hoe heeft de overheid het ondernemerschap dan gestimuleerd? ‘Met de federale overheid hebben we hiervoor een aantal maatregelen kunnen nemen. Zo heeft – door een wetsvoorstel van mijn hand – een boer die werkt onder het forfaitaire belastingregime, voortaan ook recht op belastingkrediet. Dat recht is dus niet meer afhankelijk van het fiscaal stelsel waarin hij werkt, maar wel van je inkomen. Maar ook de vennootschapsbelasting is naar beneden, net als de sociale bijdrage. En de crisismaatregelen zijn verlengd.’
U spreekt vaak over het ketenoverleg. Welke waarde heeft dat voor u? ‘Er is nood aan een goed platform om de koek binnen de keten zo eerlijk mogelijk te verdelen. Het ketenoverleg heeft absoluut zijn waarde, maar we zijn er nog niet. De gedragscode opgesteld binnen het ketenoverleg helpt daarbij zeker, maar die is nergens bindend. Dat werkt dus nog te weinig. Maar we hebben nu eenmaal veel aanbieders tegenover weinig afnemers. Dat evenwicht is zoek.’
En dat drukt de prijs? ‘Onze boeren werken onder de strengste regelgeving, maar daar staat veel te weinig tegenover. Vaak zijn we met ons land zelfs strenger. Maar kwaliteit kost geld en dat moet de consument goed beseffen. Ook hier merk ik een kentering. De korte keten krijgt veel meer aandacht, bij boeren, bij winkels en bij de consument. Die laatste wil misschien wel minder, maar vooral beter eten.’
‘Het zou ook helpen als het circus in de politiek en de media bij iedere zweem van voedselcrisis zou stoppen. De anti-vleeslobby misbruikt daarbij veel te makkelijk feiten over milieu en gezondheid. Die speelt met de emotie van mensen.’
Maar hoe kan de politiek de boer als zwakkere schakel beter beschermen? ‘Alle landbouworganisaties vragen al langer om een stok achter de deur in heel het handelsproces van voedsel. Europa heeft België al eens op de vingers getikt omdat ons land te weinig deed tegen oneerlijke handel. Ik heb samen met enkele collega’s in 2015 een wetsvoorstel in het Federaal Parlement neergelegd dat de strijd aanbindt met oneerlijke handel. Ook in de landbouw.’ ‘In ons voorstel zijn drie fases opgenomen om een handelsconflict op te lossen: zelfregulering, publicatie en pas in de laatste fase moet de overheid tussenkomen. In het begin stond N-VA hierin alleen, maar ondertussen heeft ook Europa het probleem onderzocht en probeert ze het aan te pakken met een Europese richtlijn. Er komt dus meer steun.’ ‘Als N-VA willen we dat de mededingautoriteit hiervoor verantwoordelijk wordt, vooral omdat ze een politiek onafhankelijk statuut heeft. De onderhandelingen hierover lopen nog, we zijn er dus ook niet. Wij hebben recent wel gevraagd om ook de groepsvordering te koppelen aan dit debat. Dat kwam er naar aanleiding van de recente actualiteit in de voedselketen, zoals de fipronilcrisis. Daar is dan meteen werk van gemaakt.’ ‘Ik besef dat dit voorstel niet alles oplost. Maar we proberen wel een betere omgeving te creëren voor de ondernemer.’
N-VA wil EU-middelen terughalen naar Vlaanderen en ze zelf aanwenden. Waarom? ‘Eigenlijk zou een boer zonder die subsidies moeten kunnen, maar de realiteit is dat hij of zij vandaag geen correcte prijs krijgt. De EU-subsidies komen bovendien niet altijd terecht bij hen die deze het meest nodig hebben. Daarbij vinden we dat wat je zelf doet, je dat beter doet. Als we een deel van
veeteeltvlees AUGUSTUS 2018
VV08_Interview NVA en Landbouw.indd 23
23
07-08-18 16:51
INTERVIEW RITA GANTOIS
Rita Gantois: ‘We moeten meer gaan zoeken naar structurele oplossingen voor de problemen van de boer en de markt’
het geld dat ons land aan Europa geeft, zouden kunnen terughalen, dan kunnen we daar veel meer mee doen. Denk maar aan het ondersteunen van jonge boeren of bedrijven die willen overschakelen naar een andere tak of productiemethode. We kunnen dan boeren daarin ondersteunen of helpen innoveren.’
Werken op langere termijn dus? ‘Het is een nieuw idee, maar ik merk dat Europa vooral goed is voor het oplossen van problemen op korte termijn, zoals het opkopen en stockeren van melkpoeder. Maar die komt ooit opnieuw op de markt. We moeten meer gaan zoeken naar structurele oplossingen voor de problemen van de boer en de markt. En daarbij de boer helpen om zichzelf te beschermen.’ ‘Vroeger kregen we thuis 10 frank per kilo (n.v.d.r.: 0,25 euro) tarwe, nu 4 frank (n.v.d.r.: 0,10 euro). Dat is toch niet nor-
24
maal. Die lage prijs werkt overproductie in de hand. Want we proberen dan meer uit een hectare te halen. De efficiëntie stijgt, maar het overaanbod ook. Het resultaat is een lagere prijs voor de boer. Zulks vraagt een structurele aanpak en geen kortetermijnvisie.’
Drijft de internationale markt de boeren ook hier niet naar de uitgang? ‘Dat moeten we te allen tijde vermijden. We mogen niet afhankelijk zijn van andere landen voor ons voedsel. Dat maakt ons veel te kwetsbaar. Recent was ik in IJsland. Daar moeten ze nagenoeg al hun voedsel invoeren. Dat wil je als land toch niet? Bovendien: wie gaat er de open ruimte verzorgen? We hebben de boeren hier hard nodig.’
Werken die handelsverdragen van Europa met onder meer Mercosur dan niet contraproductief?
‘Ongeveer één op de drie werknemers heeft met voeding te maken, het belang is dus groter dan alleen maar dat van de boer. Handel is dus belangrijk. We moeten ook zelf op zoek gaan naar nieuwe afzetmarkten voor onze landbouwproducten. Vlaams minister-president, Geert Bourgeois, is daar samen met zijn collega’s mee bezig.’ ‘Handelsakkoorden moeten we omarmen, maar dat mag niet tegen elke prijs. Onze economie kan niet zonder internationale handel, maar we moeten wel met gelijke wapens werken. De Europese regels voor voedselproductie zijn streng en vaak gaan we in ons land nog verder. Ook daar moeten we mee opletten.’ ‘Deze generatie moet zorgen voor leefbare en financieel gezonde bedrijven, door beredeneerd en berekend te ondernemen, zodanig dat de volgende generatie kan starten met een gezond bedrijf en alle kansen op succes heeft.’ l
veeteeltvlees AUGUSTUS 2018
VV08_Interview NVA en Landbouw.indd 24
07-08-18 16:52
KEURING GEEL TEN AARD
Keuren onder
een loden zon
Drie kampioenen uit drie eerste plaatsen. Dat is het relaas van de keuring Oosterkempen van een trotse August Van De Perre. Ook Louis Adriaensen behaalde driemaal een eerste plaats. Zijn Kiki van Terbeck bezorgde hem een verdiende kampioenschapstitel. TEKST WIM VEULEMANS EXTRA FOTO’S WWW.VEETEELTVLEES.BE
D
e dieren rustig lagen rustig in de schaduw van een bomenrij. Het keuren gebeurde wel onder een loden zon met een grote parasol centraal in de piste als schaduwplekje. Een grote tent zorgde voor de nodige schaduw en verfrissing voor bezoekers. De organisatoren van de regionale keuring Oosterkempen trachtten het eenieder, mens en dier, zo goed mogelijk te maken. Ondanks de hoge temperaturen.
Driemaal Van De Perre De 57e editie van de keuring Oosterkempen was een bijzonder succesvolle voor witblauwfokker August Van De Perre uit Kasterlee. Niet alleen plaatsten juryleden Carl Heyvaert en Jan Orinx drie keer een dier van hem op de kop van de reeks, drie keer wezen ze dat dier ook aan als kampioen. De complete en mooi bespierde Noceurzoon Livio was daarbij de eerste uit de rij van drie voor Van De Perre. Kampioensstier Livio is gefokt op het bedrijf van Joannes Blockx uit Geel. Meteen volgde nummer twee voor de witblauwfokker uit Kasterlee. Attributdochter Beverly van de Driehoek haalde het in het kampioenschap bij de jongste vaarzen van drie andere reekswinnaars. Beverly toonde veel finesse in de bespiering en breedte in de voorhand. De jury zag in haar een bijzonder beloftevolle vaars. Ook bij de koeien won een dier uit de Driehoekstal. Jolijn van de Driehoek, opnieuw een dochter van Attribut, is een sterke, vlotte koe met veel massa en breedte in de achterhand.
Lore en Kiki stonden er weer
Alle kampioenen op een rijtje, van links naar rechts: Jolien, Kiki, Lore, Babet, Beverly en Livio Tabel 1 – Reekswinnaars fokdag Oosterkempen (kampioenen vetgedrukt)
categorie
naam dier
geb.dat.
vader
m.vader
eigenaar
vaarzen 6-12 mnd.
Molly van de Dekshoeven Beverly van de Driehoek Mira Maaike Zwartje Antonelle van de Breikenshoeve Babet van ’t Selhuys Lore de Mahoney Louise van de Heidelust Kiki van Terbeck Lien Jolien van de Driehoek Afrodite van ’t Nonneetje Barco van de Bisdilhoeve Livio
21-01-’18 29-11-’17 26-09-’17 26-08-’17 06-06-’17 15-05-’17 17-03-’17 18-08-’16 01-02-’16 18-09-’15 18-03-’15 23-05-’14 15-03-’12 21-06-’17 18-04-’16
Nevada Attribut Idefix Benhur Or Vidal Bambin Charmeur Heroique Hazard Origan Attribut Adajio Charmeur Noceur
Or Langoureux Benhur Harrison Picadilly Sheriff Attribut Or Occupant Imperial Ichor Adajio Osborne Cantona Adaji
Tom Smets, Geel August Van De Perre, Kasterlee Louis Adriaensen, Retie Louis Adriaensen, Retie Danny Van Den Broeck, Lille Bart Luyckx, Mol Ronny Van De Weyer, Geel Tom Devaere, Herselt Wim Paepen-Geuns, Mol Louis Adriaensen, Retie Wim Paepen-Geuns, Mol August Van De Perre, Kasterlee Jan Vanherck, Retie Carlo Van Gompel, Dessel August Van De Perre, Kasterlee
vaarzen 12-20 mnd.
vaarzen 20-32 mnd. gekalfde vaarzen koeien stieren
Bij de vaarzen van 12 tot 20 maanden oud won Babet van ’t Selhuys. De Bambindochter van Ronny Van De Weyer uit Geel toonde veel breedte in de voorhand en de rug, gecombineerd met een mooi hellend kruis. Een complete vaars, zo lichtte jurylid Heyvaert toe. Lore de Mahoney voegde in Geel een titel toe aan haar palmares. De Charmeurdochter – gefokt door de Mahoney-stal uit Pittem – haalde eerder al titels in Wulpen en ErpeMere. De fijne en complete Lore bezorgde haar huidige eigenaar Tom Devaere uit Herselt een eerste titel bij de oudere vaarzen. Tot slot bevestigde ook een andere keuringscoryfee op deze keuring. Kiki van Terbeck, in eigendom van Louis Adriaensen uit Kasterlee en Roggen-Schotsmans LV uit Kersbeek-Miskom, stond er opnieuw goed bij. De zwarte Hazarddochter toonde meer conditie dan op de vorige editie en haalde het met haar fijne vleeskwaliteiten. l
veeteeltvlees AUGUSTUS 2018
VV08_keuring Geel ten Aard.indd 25
25
07-08-18 12:47
CRVNIEUWS
Prijskamp Leuven
Gezocht: nieuw lid jongerenraad Vlaanderen
In samenwerking met de stad Leuven organiseert CRV de interprovinciale prijskamp Vlaams-Brabant. Deze vindt op 3 september plaats tijdens de landbouwdag in het centrum van Leuven. Inschrijven voor deze prijskamp is niet meer mogelijk. Voor meer informatie kunt u terecht bij Stijn Veulemans, e-mail: Stijn.Veulemans@telenet.be of tel. 0473 29 08 05.
Hallo jongeren onder de 27 jaar: er is weer ruimte voor nieuw talent in de jongerenraad van Vlaanderen! Wil je verder kijken dan je eigen bedrijf en meepraten over wat er achter de schermen bij CRV gebeurt? Dan is dit je kans! Lid zijn van de jongerenraad is een leerzame, boeiende activiteit, waarbij je veel ervaring opdoet. Je vergadert zes keer per jaar en jaarlijks organiseer je gezamenlijk een thema-avond. De zittingsperiode is eenmalig en maximaal vier jaar. Heb je belangstelling, wil je meer informatie, of weet je een geschikte kandidaat? Bel Mario Willen van de afdeling Verenigingszaken (0478 93 43 56) of stuur een e-mail: mario.willen@crv4all.com.
Nieuwe catalogus voor Belgisch witblauw BBG/CRV heeft een nieuwe catalogus uitgebracht waarin het uitgebreide pakket van stieren voor de zuivere teelt van Belgisch witblauw wordt gepresenteerd. Het pwf-programma loopt nu enkele jaren en werpt duidelijk zijn vruchten af. De fokwaarden van de beschikbare stieren worden weergegeven in één duidelijk overzicht op een fokwaardekaart in de catalogus. Mocht u de nieuwe catalogus nog niet hebben ontvangen, dan kunt u deze aanvragen bij uw veestapeladviseur of bij de klantenservice: 088 00 24 440 (Nederland) of 078 15 44 44 (Vlaanderen).
Limburgse vleesveehouders promoten Belgisch witblauw op Agricultura Een groep enthousiaste Limburgse vleesveehouders was met ondersteuning van CRV en VLAM op de Agricultura in Bilzen actief om hun dieren en producten te presenteren. Onder het genot van een professioneel bereid proevertje van sappig, lekker en gezond vlees van witblauwvee kwamen boeren en consumenten direct met elkaar in gesprek. Een mooiere promotie is bijna niet denkbaar.
Bwb-proefstier TELENET ki-code 945009 verkoper:
COLLINET Luc - Flavion
schofthoogte: 130 cm (+3) 19 mnd.
fokker:
COLLINET Luc - Flavion
gewicht:
haarkleur:
wit-blauw
geboren:
25-08-2016 648 kg 19 mnd.
Telenet is een stier met uitermate veel vlees in de bloedvoering en dit alles gecombineerd met veel finesse. Zijn beenwerk is zeer sterk beenwerk (87,0 punten). Moeder Hotesse is een vleeskoe pur sang.
36 Schofthoogte 83,0
Besp. 88,2
Type 84,0
Beenwerk 87,0
SHERIFF DE CENTFONTAINE
Alg. voorkomen 80,0
Eindbeoordeling 87,5
PANACHE DE CENTFONTAINE MYRTILLE DE CENTFONTAINE GERMINAL DE FOOZ
CASPER VAN PERENHOF 83 / 91,3 / 86,4 / 78 / 90 / 89,7 VIEFKE VAN PERENHOF
NAMARA VAN PERENHOF FETICHE D’IZIER
BENHUR DU CHAMP BOUVAL COURTOISE DE SAINT-ROCH
HOTESSE
GROOM DE ST. FONTAINE EGLANTINE
26
URBINE
veeteeltvlees AUGUSTUS 2018
VV08_CRV nieuws.indd 26
07-08-18 12:53
KEURING WULPEN
Welig Wulpen Veel inzenders, veel zon en veel volk. Als vanouds was Wulpen het decor voor een geslaagde West-Vlaamse provinciale prijskamp. Fokbedrijf de Mahoney pakte de hoofdrol in meerdere reeksen.
Myrthe de Mahoney (v. Litige), kampioene jonge vaarzen
TEKST ANNELIES DEBERGH EXTRA FOTO’S WWW.VEETEELTVLEES.BE
V
an oude ambachten tot volksspelletjes. In de rand van de West-Vlaamse provinciale fokdag in Wulpen is altijd van alles te beleven. Niet in het minst op de prijskamp zelf, waar welig bevleesde witblauwen de degens kruisten. Geen grote discussies over reekswinsten dit jaar, niet één keer trok de jury de kop van de reeks in twijfel, wel waren er een tweetal tussenkomsten van de arbiter. Dat Jolie Fille van de Stokerij (v. Imperial) van Roger Monbaliu uit Jabbeke de zege zou pakken bij de oudere koeien lag helemaal in de lijn van de verwachtingen. De fraai zwarte en zowel voor als achter flink bevleesde Imperialdochter blonk in haar vel en pakte moeiteloos het driekleurige kampioenslint.
Drie reekswinsten de Mahoney
In de middencategorie trok Charmeuse van ter Bos van Geert Demasure uit Avelgem de aandacht. De Ultimodochter uit een Imperialmoeder toonde een fijne vleeskwaliteit in haar ruim gebouwde lijf en eindigde moeiteloos op kop in de middenklasse. Behalve met Hazardtelg Luigi de Mahoney als
reekswinnaar in de middencategorie wist de familie Cocquyt uit Pittem bij de jongste vaarzen twee keer te scoren met Myrthe (v. Litige) en Maria de Mahoney (v. Idefix) op 1a. De complete en solide gebouwde Manila van Stavele (v. Occident) van Pascal Decroos uit Stavele kon de concurrentie niet weerhouden. De donkere en voorin zwaar gebouwde Myrthe won de vaarzentitel. Hetzelfde speelveld ontrolde zich in de mannelijke rubrieken. Daar pakte Lieven Goddeeris uit Beerst de aandacht met twee breed gebouwde jongelingen. In de jongste categorie werd Modric van Daisel (v. Jet-Set) nog verslagen door winnaar Massis van de Pannemeers (v. Winston) van Filip Ally uit Tielt en Charles Destexhe. In de middencategorie gooide Mister-G van Daisel (v. Attribut), eveneens uit de fokstal van Goddeeris, wel hogere ogen dan zijn stalgenoot. De breed bevleesde en diep gebilde Mister-G won overtuigend de kampioenstitel in de middenklasse. Bij de oudere stieren was alweer een fokproduct van ‘de Mahoney’ aan zet. Lexus de Mahoney (v. Charlie) van Christian Moenaert uit Bovekerke eindigde voorop. l
Charmeuse van ter Bos (v. Ultimo), kampioene vaarzen en koeien
Jolie Fille van de Stokerij (v. Imperial), kampioene oudere koeien
Tabel 1 – Reekswinnaars provinciale fokdag Wulpen (kampioenen vetgedrukt)
categorie
naam dier
Massis van de Pannemeers Modric van Daisel Mister-G van Daisel Marlboro van Stavele Messi van de Stokerij Espoir van ter Bos Lexus de Mahoney vrouwelijk Manila van Stavele Myrthe de Mahoney Maria de Mahoney Charmeuse van ter Bos Luigi de Mahoney Piri van de Sijsloberg Jolie Fille van de Stokerij Imagination van Willecome mannelijk
geb.dat.
vader
m.vader
eigenaar
24-10-’17 09-08-’17 03-07-’17 22-05-’17 17-04-’17 21-03-’17 13-05-’16 18-09-’17 31-07-’17 07-06-’17 04-02-’17 13-10-’16 15-08-’15 22-04-’14 22-07-’13
Winston Jet-Set Attribut Occident Vidal Reputé Charlie Occident Litige Idefix Ultimo Hazard Kilowatt Imperial Leonardo
Hazard Odilon Opaque Fakir Deputé Crack Adajio Langoureux Adajio Attribut Imperial Tilouis Germinal Fétiche Dandi
F. Ally, Tielt en C. Destexhe L. Goddeeris, Beerst L. Goddeeris, Beerst P. Decroos, Stavele R. Monbaliu, Jabbeke G. Demasure, Avelgem C. Moenaert, Bovekerke P. Decroos, Stavele De Mahoney bvba, Pittem De Mahoney bvba, Pittem G. Demasure, Avelgem De Mahoney bvba, Pittem I. Brouckaert, Ruddervoorde R. Monbaliu, Jabbeke L. David, Tielt
Massis van de Pannemeers (v. Winston), kampioen jonge stieren
Mister-G van Daisel (v. Attribut), kampioen middencategorie stieren
veeteeltvlees AUGUSTUS 20178
VV08_keuring Wulpen.indd 27
27
08-08-18 16:47
KEURING SLUIS
Marit van de Grotewaard (v. Attribut), eig.: mts. Vonk, Noordeloos
Typoon ut de Groe (v. Idéfix), eig.: mts. Versprille-Harms, Groede
Sluis verdeelt de prijzen Mts. Vonk en mts. Versprille-Harms haalden elk drie maal een 1a in Sluis. Hun Marit van Grotewaard en Typoon ut de Groe werden Miss en Mister Toekomst. TEKST WIM VEULEMANS EXTRA FOTO’S WWW.VEETEELTVLEES.NL
D
e witblauwkeuring in Sluis staat bekend om haar prachtige omkadering in het centrum van de Zeeuwse vestigingsstad, vlak bij de Belgische grens. Onder een stralende zon verdeelden de drie juryleden de kampioenstitels onder verschillende fokkers. Een van de opval-
lende aanwezige dieren was Tuuros van de Roomspolder van Bas Dingemans en Karen van Deursen uit Eede. Deze Ultimozoon won vorig jaar al de titel van Mister Toekomst en bevestigde al op de nationale keuring in Zwolle. Ook in Sluis toonde hij zijn enorme groeikracht. Tuuros werd kam-
Tabel 1 – Kampioenen Sluis 2018 (kampioenen vetgedrukt)
categorie
naam dier
geb.dat.
vader
m.vader eigenaar
vrouwelijk 0-6 mnd. vrouwelijk 7-12 mnd. vrouwelijk 7-12 mnd. vrouwelijk +1 jaar vrouwelijk +1 jaar gekalfde vaarzen koeien zoogstellen mannelijk 0-6 mnd. mannelijk 7-12 mnd. mannelijk 1-2 jaar mannelijk 1-2 jaar mannelijk 2 jaar + bedrijfsgroepen
Beyonce van de Roomspolder Marit van de Grotewaard Sussanne 74 van de Grotewaard Jenthe van de Grotewaard Qwen ut de Groe Van het Oudeland Krystle Oprah ut de Groe Xantippe van de Gouden Polder Tristan ut de Groe Typoon ut de Groe Tuuros van de Roomspolder Rico ut de Groe Van Zwaanhof Orfato vrouwelijk
17-04-2018 27-11-2017 04-08-2017 09-07-2017 22-01-2016 08-01-2015 20-04-2014 21-10-2015 28-01-2018 05-01-2018 19-04-2017 12-12-2016 07-04-2016 jong midden oud jong oud
Ultimo Attribut Attribut Attribut Hazard Attribut Imperial Or Litige Idéfix Ultimo Argan Origan
Imperial Heroique Origan Origan Germinal Adajio Magistrat Colos Hazard Imperial Imperial Germinal Fetiche
mannelijk afstammeling van koe Marissa van de Roompolder
Imperial Cubitus
mts. Dingemans en Van Deursen, Eede mts. Vonk, Noordeloos mts. Vonk, Noordeloos mts. Vonk, Noordeloos M. de Smidt, Eede J. de Vos, Ooltgensplaat mts. Versprille-Harms, Groede E. van de Pol, Waterlandkerkje mts. Versprille-Harms, Groede mts. Versprille-Harms, Groede mts. Dingemans en Van Deursen, Eede mts. Gijzels, Sluis W. Onderdonk, Eede mts. Vonk, Noordeloos mts. Versprille-Harms, Groede mts. Versprille-Harms, Groede mts. Gijzels, Sluis W. Onderdonk, Eede mts. Dingemans en Van Deursen, Eede
pioen bij de stieren tussen één en twee jaar. Hij werd als Mister Toekomst opgevolgd door Typoon ut de Groe. Deze Idéfix-zoon uit een Imperialdochter is eigendom van maatschap Versprille-Harms uit Groede. De jury prees hem als een correcte, brede stier met een goed beenwerk. Typoon won van stalgenoot Tristan ut de Groe. Deze beloftevolle Litigezoon werd eerder aangewezen als kampioen mannelijk van 0 tot 6 maanden. Van Zwaanhof Orfato (v. Origan) nam de titel bij de oudere stieren mee naar de stal van Walter Onderdonk uit Eede.
Sterke vrouwelijke rubrieken De rubrieken bij de vrouwelijke dieren waren van hoog niveau. Een van de exponenten hiervan was de net geen acht maanden oude Marit van de Grotewaard (v. Attribut). Marit, van maatschap Vonk uit Noordeloos, werd Miss Toekomst. Ze toonde veel balans en bespiering; de jury noemde haar kwaliteiten een etalage voor het ras. Marit liet daarbij de complete Ultimodochter Beyonce van de Roomspolder van maatschap Dingemans en Van Deursen uit Eede achter zich. Hazarddochter Qwen ut de Groe van M. de Smidt uit Eede verlengde haar titel van vorig jaar bij de vrouwelijke dieren tussen één en twee jaar. De fijnbespierde Van het Oudeland Krystle (v. Attribut), eigendom van Jaap de Vos uit Ooltgensplaat, werd niet alleen kampioene bij de gekalfde vaarzen, maar kreeg van de eigenaar van vleesrestaurant Passie ook de Passie-prijs. De laatste titel was bij de koeien. Oprah ut de Groe (v. Omperial) bezorgde haar eigenaars Marc en Jeannet Versprille-Harms uit Groede de titel. l
veeteeltvlees AUGUSTUS 2018
VV08_keuring Sluis.indd 29
29
07-08-18 12:27
MANAGEMENTNIEUWS
Verdoofd slachten verplicht voor Belbeef MAATSCHAPPIJ – Het verdoofd slachten is voortaan verplicht voor gebruikers van de Belbeef-standaard. Dat heeft Belbeef, de interprofessionele organisatie die de verschillende schakels uit de rundvleesketen verenigt, bekendgemaakt. Op die manier wil de sector de standaard voor dierenwelzijn verhogen en meer transparantie naar de slachtmethode geven. Rundvlees afkomstig van dieren die niet verdoofd geslacht worden, komt niet langer in aanmerking voor verkoop onder de Belbeefstandaard. Deze bijkomende eis maakt deel uit van een pakket aan maatregelen die opgenomen worden in een herzien lastenboek. De nieuwe standaard treedt in werking op 1 oktober 2018. Er geldt een overgangsfase van drie
maanden om de slachthuizen, veehouders en certificeringsinstellingen de mogelijkheid te geven alle noodzakelijke maatregelen te nemen om aan deze nieuwe versie van het lastenboek te voldoen. Andere vernieuwingen binnen het Belbeef-lastenboek worden na de zomer gecommuniceerd. ‘Met de invoering van onze hernieuwde standaard geeft de sector een zeer duidelijk signaal’, zegt Christel Buyse, voorzitster van de raad van bestuur van Belbeef. ‘Op deze manier geven we de slagers, retailketens en hun klanten een zeer duidelijke garantie naar kwaliteit en dierenwelzijn. Belgisch rundvlees dat onder de Belbeef-standaard verkocht wordt, staat voor de beste kwaliteit en met bewuste aandacht voor welzijn van het dier.’
Uitrijregeling niet verlengd in Vlaanderen MAATSCHAPPIJ – Langer mest uitrijden wordt niet mogelijk in Vlaanderen. Dat maakte de Vlaamse landmaatschappij (VLM) begin augustus al bekend. Minister van landbouw
Schauvliege en haar administratie willen zich houden aan de vastgelegde decreten in de mestwetgeving. De administratie heeft met een aantal experts een reeks van maatrege-
len voor veehouders uitgewerkt om hun mestprobleem op te lossen. Deze maatregelen zijn terug te vinden op de website van VLM.
Vlaamse diergezondheidsdienst waarschuwt voor besnoitiose GEZONDHEID – De Vlaamse diergezondheidsdienst DGZ waarschuwt voor de zo goed als onbehandelbare runderziekte besnoitiose. In België zijn er nog geen gevallen van deze parasitaire ziekte bekend, maar de van oorsprong subtropische ziekte rukt op naar de landsgrenzen met Duitsland en Noord-Frankrijk. Runderbesnoitiose wordt veroorzaakt door een eencellige parasiet (protozo) en overgebracht via stekende insecten. Insleep door de aankoop van besmet vee dat nog geen klinische verschijnselen vertoont, is de grootste risicofactor, aldus Diergezondheidszorg Vlaanderen (DGZ). Besmette dieren kunnen economische schade veroorzaken, dekstieren kunnen er onvruchtbaar door worden. Ze vertonen niet altijd klinische symptomen, maar zijn daarom wel besmettelijk voor andere runderen. In de meeste gevallen ontstaan er enkel wat cysten ter hoogte van de oogslijmvliezen, stelt DGZ. Sommige dieren vertonen andere symptomen die in verschillende fasen verlopen, van koorts, oedeem ter hoogte van de kop, hals en borststreek en diarree tot overgevoeligheid voor zonlicht. Na
30
enkele weken kan een algemene huidontsteking ontstaan. Deze letsels genezen heel moeilijk en zijn pijnlijk voor het dier, waardoor dit meestal leidt tot euthanasie, aldus de Vlaamse gezondheidsdienst. DGZ stelt dat een behandeling in een zeer vroege fase van de ziekte gestart moet worden maar ook zelden succesvol is. Ook een vaccin is op dit moment niet beschikbaar. Daarom geeft DGZ ook aan om geen dieren aan te kopen die drager zijn van de ziekte of zelfs uit een risicogebied komen. Bloedonderzoek is mogelijk op antistoffen, een eventuele quarantaine is aangewezen. Tot slot is een adequate bestreiding van vliegen in de stal en op de weide aangewezen. Besnoitiose komt historisch voor in (sub)tropische gebieden, maar is in de laatste honderd jaar ook wijd verspreid geworden in Portugal, de regio rond de Pyreneeën en het zuidwesten van Frankrijk. Sinds 1995 rukt de ziekte noordwaarts op en worden er gevallen gemeld in Zwitserland, Hongarije, Duitsland en het noorden van Frankrijk. ‘Het risico dat de ziekte bij ons opduikt, is daarom heel groot’, waarschuwt DGZ.
veeteeltvlees AUGUSTUS 2018
VV08_managementnieuws.indd 30
08-08-18 11:57
Prijs Vlaamse landbouwgrond stijgt in vijf jaar met 35 procent ECONOMIE – In vijf jaar tijd is de prijs voor een hectare landbouwgrond in Vlaanderen fors gestegen. In de eerste helft van 2018 verwisselde Vlaamse landbouwgrond voor ruim 52.000 euro per hectare van eigenaar. In 2013 was dat bijna 39.000 euro. Dat blijkt uit de Notarisbarometer, die de Federatie van het Notariaat voor de eerste keer publiceert. In Antwerpen en West-Vlaanderen moeten landbouwers het diepst in de buidel tasten. In Antwerpen lag de gemiddelde prijs dit jaar tot nu toe op 64.375 euro per hectare. In WestVlaanderen komt de prijs uit op 64.272 euro per hectare. De minst dure grond ligt in Vlaams-Brabant met een gemiddelde van 37.183 euro per hectare. De prijs voor landbouwgrond in Vlaanderen is fors hoger dan in Wallonië. In het Waals Gewest betalen landbouwers gemiddeld zo’n 32.000 euro per hectare, ofwel 20.000 euro minder dan in Vlaanderen. Ter vergelijking: in Nederland lag de gemiddelde agrarische grondprijs in 2017 op 59.500 euro per hectare. In Vlaanderen wordt ook meer grond verkocht dan in Wallonië. Van alle transacties in de eerste helft van 2018 vonden er 64,1 pro-
cent plaats in Vlaanderen tegenover 35,9 procent in Wallonië. Verhoudingsgewijs werd in Oost-Vlaanderen de meeste landbouw-
grond verkocht (16,6 procent). West-Vlaanderen en Vlaams-Brabant volgen met een marktaandeel van 13 procent.
Patricia De Clercq nieuwe secretarisgeneraal voor landbouw MAATSCHAPPIJ – Patricia De Clercq, huidig adjunct-kabinetschef Landbouw van Vlaams minister Joke Schauvliege, wordt de nieuwe leidinggevende ambtenaar van het departement Landbouw en Visserij. Patricia De Clercq is sinds 2014 adjunct-kabinetschef Landbouw en was voorheen diensthoofd en woordvoerder van het departement Landbouw en Visserij. Zij volgt Jules Van Liefferinge op, die recent met pensioen ging.
Finse steak de beste op World Steak Challenge ECONOMIE – Een steak – een sirloin – uit Finland, grasgevoederd en vermarkt door JN Meat International uit Denemarken, is door een jury met experts verkozen als beste steak ter wereld. Deze prijs werd uitgereikt tijdens de World Steak Challenge. JN Meat Internation won naast de algemene titel ook nog de prijs voor de beste grasgevoederde, de beste rib-eye en de beste sir-
loin. Ook Vion ontving de gouden medaille voor een entrecote die ten minste 30 dagen aan het bot gerijpt is in speciaal geklimatiseerde kamers, licht en gelijkmatig gemarmerd en honderd procent simmental is. Aan deze World Steak Challenge in Londen namen uiteindelijk 240 steaks deel. De deelnemers kwamen uit 22 landen, uit Nederland of België was er geen deelname. Het vlees
was afkomstig van 35 verschillende rassen. De jury met experts beoordeelde elke steak op verschillende criteria als uitzicht, kleur en marmering. Uiteindelijk werden zo 45 gouden, 37 zilveren en 54 bronzen medailles uitgereikt. Enkel de steaks met een gouden medaille werden gebakken volgens een vooraf afgesproken methodiek.
veeteeltvlees AUGUSTUS 2018
VV08_managementnieuws.indd 31
31
08-08-18 11:58
MARKTINFO VOER
Energie schiet fors omhoog
ENERGIE- EN EIWITPRIJZEN VOER
– De huidige voederwaardeprijzen zijn berekend door Wageningen Universiteit (WUR) op 27 juli 2018. De waarde van 1000 vem (kvem-prijs) stijgt fors naar 19 eurocent, de waarde van eiwit daalt licht naar 71,3 euro. – In de onderstaande tabel met de voederwaardeprijzen staan verschillende producten opgesomd met bijhorende voederwaarden. De voederwaarde van het product wordt berekend aan de hand van de cijfers die WUR publiceert. Er wordt daarbij een vergelijking gemaakt tussen de marktwaarde en de voederwaarde. Belangrijk om weten is dat men enkel producten mag vergelijken die vergelijkbaar zijn, vergelijk dus geen appelen met peren. Evalueer ook eerst welke producten in het rantsoen passen en kies binnen deze producten de goedkoopste optie. – De droogte zorgt voor een forse stijging in de energiecomponent. Vooral granen laten een forse stijging zien. De oogstverwachtingen voor granen worden constant naar beneden bijgesteld. De droogte zorgt niet enkel voor lage opbrengsten, ook het water in de rivieren staat extreem laag, wat voor logistieke problemen zorgt. De boten kunnen vaak maar halfvol de rivieren op. Dit zorgt ook voor een prijsstuwend effect. – Door de handelsoorlog met de VS zal ook mais vanuit die kant moeilijk naar Europa komen. Ondanks de goede oogsten daar, zitten er te hoge invoerheffingen op. – De prijzen van eiwitrijke grondstoffen blijven relatief stabiel. Na de recente grote prijsval zijn de markten wat gestabiliseerd. Enkel raapzaadschroot stijgt snel door de droogte. – Ook bijproducten (vooral aardappelen) stijgen snel in prijs. Er is immers minder beschikbaar.
in eurocenten, excl. btw (bron: Wageningen Livestock Research)
juli 2018 fokvee mestvee Brent olie
grondstoffen eiwit
natte bijproducten
mengvoer
32
975 908 666 438 529 1.290 1.307 1.291 1.414 1.214 1.172 1.235 1.177 1.249 1.008 1.146 1.206 1.248 949 1.122 1.150 1.150 1.150 1.150
4 4 0 0 0 4 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5 5 5 5 0 0 0 0
0,0 0,0 285,0 120,0 150,0 143,7 238,0 230,0 221,0
—
212,0 338,0 168,0 358,0 255,0 270,0 19,6 47,0 60,8 58,5 265,0 272,0 289,0 290,0
%) vo (e/ erwa ton ard ) ve epr vi ijs ma voe rktp de rijs t rw .o. aar v. de pri js (
be
wa
rin
s
g/k gd s 52 67 75 2 21 79 113 115 117 89 103 161 102 251 158 202 119 84 138 96 157 124 124 124
i g/ kg d
74 173 185 49 70 97 128 120 94 69 97 344 158 482 400 324 132 84 249 197 235 200 200 200
gsv erl ies ma (%) (e/ rktp r ton ijs )
Voederwaardeprijzen geven de verhouding weer van de voederwaarde van mengvoer, grondstoffen en bijproducten in relatie tot de marktprijs. Bij een voederwaardeprijs onder de 100 procent is het voedermiddel prijstechnisch interessant.
vev
940 888 694 509 583 1.182 1.180 1.122 1.265 1.067 1.038 1.129 968 1.153 942 1.071 1.099 1.129 943 1.035 1.056 1.056 1.056 1.056
dve
s g/k gd
s %d
re
g/k g
ds grondstoffen energie
34 45 89 89 89 58 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 14 22 27 41 87 87 87 87
vem
structuur
maiskuil graskuil luzerne gerstestro graszaadstro ccm tarwe gerst maismeel citruspulp droge bietenpulp lijnzaadschilfers palmpitschilfers sojaschroot 44/7 raapzaadschroot DDG tarwe aardappelstoomschillen aardappelsnippers bierbostel maisgluten fokvee standaard (15% re) fokvee eiwitrijk (20% re) afmest groeibrok afmest finish
19,00 71,30 17,70 70,60 67,91
Zoek, vervang en bespaar
(bron: Liba)
ruwvoer
y/y
m/m = vergelijking t.o.v. vorige maand y/y = vergelijking t.o.v. dezelfde maand vorig jaar
VOEDERWAARDEPRIJZEN juli 2018
kvem kg dve kvevi kg dve
m/m
m/m
68,3 89,9 152,0 70,3 96,5 158,2 270,7 269,4 289,6 241,6 243,7 289,1 243,9 346,5 252,3 300,5 39,6 58,6 68,1 103,8 273,5 253,3 253,3 253,3
y/y
187% 171% 155% 91% 88% 85% 76%
—
87% 117% 69% 103% 101% 90% 49% 80% 89% 56% 97% 107% 114% 115%
veeteeltvlees AUGUSTUS 2018
VV08_marktinfo VOER.indd 32
07-08-18 12:22
MARKTINFO VEE
NUCHTERE KALVEREN
BROUTARDS LIMOUSIN
900 € 750
700
€ 700
600
dikbilstier dikbilvaars dubbeldoel melkvee
500 400
€ 315
300 200
€ 130
100 0
1
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
week
bron: veemarkt les Herolles (Fr.)
euro (max.) per stuk (excl. btw)
bron: veemarkt Ciney (B.)
800
BROUTARDS BLONDE D’AQUITAINE
euro (gem.)/kg levend gewicht (excl. btw)
4,0
U-€3,45
3,5 3,0
R -€2,70 R -€2,50
2,5
1
5
10
15
20
25 week
30
35
40
45
50
2,5
U-stieren 250-300 kg R-stieren 250-300 kg U-stieren 300-350 kg R-stieren 300-350 kg
5
10
15
20
25 week
30
35
40
45
50
4,5 4,0 3,5 3,0
U-€1,90
1,5
R -€ 1,65
1
4,5
110
4,0 3,5 S-2017
2,5 2,0
E-€2,50
E-2017
U-€2,00
U-2017 R-2017
R-€1,75
1,5 5
10
15
20
25 week
30
35
40
45
50
stieren Seurop S2 (2005 = 100)
120
3,0
5
10
15
20
25
30
35
U-2017 R-2017
40
45
50
week
5,0
S-€3,05
E-2017
E-€2,25
2,0
1,0
S-2017
S-€ 2,60
2,5
S2-PRIJSINDEX
bron: FOD Economie (B.)
euro (max.)/kg levend gewicht (excl. btw)
euro (max.)/kg levend gewicht (excl. btw)
U-€3,70
bron: veemarkt Brugge (B.)
euro (gem.)/kg levend gewicht (excl. btw)
Bron: veemarkt Agen (Fr.)
4,0
1
R -€ 2,97
5,0 U-stieren 250-300 kg R-stieren 250-300 kg U-stieren 300-350 kg R-stieren 300-350 kg
4,5
1,0
U-€ 3,17
3,0
KOEIEN BELGISCH WITBLAUW
STIEREN BELGISCH WITBLAUW
bron: veemarkt Brugge (B.)
R -geen notering
2,0 1
5,0
2,0
U-€ 3,53
3,5
vereenvoudigde ratio referentieratio (18 m.)
100 90 80 70 60 50 40 ’16 ’16 ’16 ’16 ’16 ’16 ’16 ’16 ’17 ’17 ’17 ’17 ’17 ’17 ’18 ’18 ’18 ’18 ’18 ’18 b n l g p t v c n b n p t v n b rt r i n fe ju ju au se ok no de ja fe ju se ok no ja fe m ap me ju maand/jaar
veeteeltvlees AUGUSTUS 2018
VV08_marktinfo VEE.indd 33
33
08-08-18 14:03
Ja H
AGENDA
De koeien van de familie Bijl uit WaarVOORUITBLIK schoot laten zich het winterrantsoen goed smaken Foto: Kristina Waterschoot
2018 KEURINGEN EN PRIJSKAMPEN 16 augustus 2 september 3 september 8 september 12 september 21-23 sept. 6 oktober 27 oktober 11 januari
Vleesveekeuring te Enter Keuring Belgisch witblauw, Geffen Provinciale fokveedag Belgisch witblauw, Leuven Nationale Herefordkeuring, Dalfsen Regiokeuring Noordoost Belgisch witblauw, Oldebroek Nationale keuring blonde d’Aquitaine, Moncoutant (Frankrijk) Nationale keuring Belgisch witblauw, Hoornaar Nationale keuring verbeterd roodbont, charolais, blonde d’Aquitaine, limousin en piemontese te Mariënheem Keuring Belgisch witblauw, Gent
COLOFON Veeteelt is een uitgave van CRV BV en verschijnt tweemaal per maand, uitgezonderd januari, juni, juli en december.
redactie
hoofdredacteur Jaap van der Knaap adjunct-hoofdredacteur Inge van Drie redactie Jorieke van Cappellen, Annelies Debergh, Guy Nantier, Florus Pellikaan, Ivonne Stienezen en Tijmen van Zessen fotografie Harrie van Leeuwen, Kristina Waterschoot bureauredactie Mirjam Braam (chef), Lieke van den Broek, Ingrid Sevenster, Rogier van der Weiden vormgeving André Fris, René Horsman, Esther Onida aan dit nummer werkten verder mee Jelle Feenstra, Wichert Koopman en Reimer Strikwerda hoofd uitgeverij Rochus Kingmans
VEILINGEN 29 september 11 oktober 8 november
COT-veiling, Laren Veiling blonde d’Aquitaine, Doux Veiling blonde d’Aquitaine, Casteljaloux
BEURZEN, STUDIEVERGADERINGEN, DEMODAGEN 11-14 sept. 3-5 oktober 10-13 januari
Landbouwbeurs Space te Rennes (Frankrijk) Veehouderijbeurs Sommet de l’Elevage te Clermont-Ferrand (Frankrijk) Agriflanders, Gent
redactie-adres
SEPTEMBER DIERGEZONDHEID
Nederland: postbus 454, 6800 AL Arnhem, telefoon 026 38 98 800 Vlaanderen: Van Thorenburghlaan 14, 9860 Oosterzele, tel. 09 363 92 11, fax 09 363 92 06 e-mail veeteelt@crv4all.com
abonnementsprij s/jaar In deze editie van VeeteeltVlees besteden we aandacht Nederland en België € 70,30 aan de klauwgezondheid van overige vleesvee. Wat€zijn de landen 132,90 In combinatie metWelke abonnement op vakblad grootste veroorzakers van klauwproblemen? VeeteeltVlees € 10 korting. behandeling is mogelijk? Of hoe een6% vleesveehouPrijkan zen excl. btw. Abonnementen zijn gebaseerd op kalenderjaar der problemen in zijn veestapel voorkomen? Veeteelt-en worden jaarlijks in februari gefactureerd. Opzegging is mogelijk Vlees gaat hiervoor te rade bijper een aantal specialisten. kwartaal. Bel voor van een met abonnement: Het gebruik van Belgisch witblauw alsopgave kruisingsras Nederland: CRV-klantendienst (088 00 24 440) holstein is de voorbije jaren sterk gegroeid, de kalver-(078 15 44 44) België: VRV-klantendienst klantenservice.nl@crv4all.com sector volgt in die groei. In dit e-mail nummer brengen we een reportage van een kalvermester en zijn nieuwe stal. advertentie-afdeling Willem Gemmink, Verder is er opnieuw aandachtJannet voor Fokkert, een aantal vleesFroukje Visser veekeuringen in Nederland enpostbus Vlaanderen. 454, 6800 AL Arnhem telefoon 026 38 98 820 fax 026 38 98 824 e-mail advertenties@crv4all.com
illustraties/foto’s
De foto’s zijn van de eigen fotodienst van Veeteelt. Uitzonderingen (voor zover niet op de foto aangegeven) zijn de foto’s van Nico Bons (7), BASF (32), PPO (33), Altic (33), GD (58) Mark Pasveer (58), MS Schippers (68) en Agrifirm (68).
COLOFON VeeteeltVlees is een uitgave van CRV BV in opdracht van Coöperatie CRV ua. De leden van de Coöperatie CRV ontvangen VeeteeltVlees gratis, als onderdeel van het lidmaatschap. VeeteeltVlees verschijnt maandelijks. redactie hoofdredacteur Guy Nantier, Wim Veulemans (a.i.) redactie Jorieke van Cappellen, Annelies Debergh, Inge van Drie, Florus Pellikaan, Jaap van der Knaap, Wichert Koopman fotografie Harrie van Leeuwen, Kristina Waterschoot foto- en beeldbewerking Rogier van der Weiden vormgeving André Fris, René Horsman, Esther Onida eindredactie Lieke van den Broek, Ingrid Sevenster hoofd eindredactie en vormgeving Mirjam Braam hoofd uitgeverij Rochus Kingmans aan dit nummer werkte verder mee Alice Booij redactie-adres Nederland: postbus 454, 6800 AL Arnhem telefoon 026 38 98 800 Vlaanderen: Buchtenstraat 7, 9051 Sint-Denijs-Westrem telefoon 078 15 44 44 fax 09 363 92 06 e-mail veeteelt@crv4all.com
34
abonnementsprijs/jaar Nederland en België € 49,10, overige landen € 94,35. In combinatie met abonnement op vakblad Veeteelt € 10 korting. Prijzen excl. 6% btw. Abonnementen zijn gebaseerd op kalenderjaar en worden jaarlijks in februari gefactureerd. Opzegging is mogelijk per kwartaal. Bel voor opgave van een abonnement: België: CRV Klantenservice (078 15 44 44) e-mail klantenservice.be@crv4all.com Nederland: CRV Klantenservice (088 00 24 440) e-mail klantenservice.nl@crv4all.com
Overname van artikelen is alleen toegestaan na toestemOvername artikelen isvan alleen ming van de redactie. Hoewel aan devan samenstelling de toegestaan na van de inhoud de meeste zorg is toestemming besteed kan door deredactie. redactie Hoewel aan de samenstelling van de inhoud de meeste zorg is geen aansprakelijkheid worden aanvaard voor mogelijke besteed, kan de redactie geen aansprakelijkheid onjuistheden of onvolledigheden. aanvaarden voor mogelijke onjuistheden of Alle auteursrechten en overige intellectuele eigendomsonvolledigheden. rechten ten aanzien van (de inhoud van) deze uitgave Alle auteursrechten en overige intellectuele worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze rechten berusten eigendomsrechten ten aanzien van (de inhoud bij CRV BV c.q. de betreffende auteur. Artikelen uit uitdrukkelijk van) deze uitgave worden VeeteeltVlees mogen uitsluitend verveelvoudigd en/of berusten bij CRV voorbehouden. Deze rechten openbaar gemaakt worden schriftelijke toestemming BVnac.q. de betreffende auteur. Artikelen uit Veeteelt mogen uitsluitend verveelvoudigd en/ van CRV.
advertentie-afdeling Jannet Fokkert, Froukje Visser postbus 454, 6800 AL Arnhem telefoon (+31)(0)26 38 98 820 e-mail advertenties@crv4all.com
toestemming van CRV. Druk: Senefelder Misset Doetinchem ISSN 1570-3312
of openbaar gemaakt worden na schriftelijke Druk: Senefelder Misset Doetinchem ISSN 01.68-7565
illustraties/foto’s De foto’s zijn van de eigen fotodienst van Veeteelt. Uitzonderingen zijn foto’s van Stefanie Janssen (6), BNL (6) BBCI (9), BBG (8, 26), Departement Landbouw & Visserij (31). Coöperatie
veeteeltvlees AUGUSTUS 2018
VV08_agenda.indd 34
VX01-editorial.indd 7
08-08-18 13:29
E
vo tu of lijk cir To fee du lijk Vl Aa ge nu m de 20 ga dr va tra ui
O P
Ar in sta Jas
ANDERS BEKEKEN
veeteeltvlees AUGUSTUS 2018
VV08_anders bekeken.indd 35
35
07-08-18 12:28