VeeteeltVlees december 2013 by CRV Uitgeverij/CRV Publishers

JA A RG A N G 12

N R.12

DE CE MBE R 2013

I N D I T N U M M ER

A G R IB E X

H O O FD V ERH A A L

KERS TQUI Z

Witblauw en blonde d’Aquitaine in Brussel

Boerderĳhond zeer geliefd ondanks gevaar neospora

Hoofdprĳs is honderd procent ‘de Fooz’

VV12_cover.indd 2

04-12-13 15:59

De méér melk maïs Superieur in zetmeel (106) Zeer goede VEM-opbrengst Uitstekende beginontwikkeling Vroegrĳp

www.symilkytop.nl

Syngenta, Postbus 512, 4600 AM Bergen op Zoom. Tel. 0164 225 500, Fax 0164 225 502, www.syngenta.nl. Syngenta stimuleert de aanleg van biodiversiteitsstroken. Zie www.syngenta.nl/operationpollinator (of scan de QR code). ®/TM Registered Trademark of a Syngenta Group Company.

NK-3009D.indd 1 VV12_p02NED.indd 2

17-10-13 10:41 12:37 04-12-13

SY Comandor. Steeds tot uw dienst - dubbel inzetbaar - hoge silo opbrengst

- schitterend als korrelmaïs - betere voederwaarden

Dé vroege variëteit in korrel en silo.

SY Comandor PANTONE 369 U

Syngenta Seeds NV, Lange Ambachtstraat 16A, B-9860 Oosterzele Tel. 09/210 17 60, Fax 09/231 30 13, www.syngenta.be ®/™ are registered trademarks of a Syngenta Group Company.

SYN_AdComm 210x297_Q.indd 1 VV12_p02VLA.indd 2

14/11/13 09:47 04-12-13 10:43

I NHOUD

RUBRIEKEN

3 4 27 36 38 39

Van de redactie Vleestelex Uit de dierenartspraktĳk Voer voor vleesboer Agenda Carne culinair R E P O R TA G E

14 Maat, karakter en afkalfgemak zĳn voor Wim Goedhart belangrĳkste criteria bĳ stierkeuze

Reageren op dit editorial kan via een brief aan de redactie, via e-mail (guy.nantier@crv4all.com) of via het discussieplatform veeteeltforum.nl (topic ‘Vierkantsverwaarding’).

KERSTSPECIAL

9 Boerderĳhond Bob 10 Boerderĳhond Dolf en Jef 11 Boerderĳhond Fanet F O T O PA G I N A ’ S

16 Veel koeien, veel moeien 24 Koeien die loeien zĳn zelden goeie 26 Kosters koe mag op het kerkhof weiden 34 Gezonde nieuwsgierigheid THEMABIJEENKOMST

17 Vlees in de weegschaal KERSTQUIZ

20 Wedstrĳdvragen kerstquiz 2013 BEELDVERHAAL

22 Bvd-drager snel op het spoor met bvd-oormerk INTERVIEW

28 Michiel Deroo pleit voor beleid ten gunste van jongeren en professionele vleesveehouderĳ KEURING 30 Belgisch-witblauwen blonde d’Aquitainekeuring Agribex

Wim Goedhart: ’Ook de mooiste koe moet weg als ze geen goed karakter heeft.’ 14

Guy Nantier Het vĳfde kwartier als kerstwens

oor u ligt het laatste nummer van dit kalenderjaar met traditiegetrouw de VeeteeltVlees-kerstquiz. Een quiz die voor de allerlaatste keer gespĳsd wordt met een kalf als eerste hoofdprĳs. Ja, u leest het goed. Ook de redactie krĳgt te maken met dierenwelzĳnseisen. Een kalf verloten onder de juiste inzenders mag niet (meer) volgens de Nederlandse en Belgische wet, zelfs indien het naar een andere veehouder gaat. En dat het menens is, hebben Nederlandse organisaties die ook een kalf als inzet voor een wedstrĳd hadden, al ondervonden. De laatste keer dus een kerstkalf. Maar wat voor een knaller! Benieuwd? Gaat u dan maar sito presto naar pagina 18. In dit laatste editorial van 2013 is er ook plaats voor een traditionele kerstwens. Uit een Franse studie blĳkt dat het vĳfde kwartier, zĳnde ingewanden, botten, vel en bloedproducten, zo’n 0,29 eurocent per kilogram karkasequivalent waard is

Kerstthema Boerderĳhonden

of zo’n 8 procent van de waarde van het levend gewicht. Die vierkantsverwaarding, zoals dat mooi heet in Nederland, is er nog steeds. Ondanks een krimpende binnenlandse Europese markt ervoor (ooit waren er tĳden dat dit slachtafval een zeer hoge graad van appreciatie in de keuken genoot), is de vraag ernaar groeiende in China en Afrika. Er zĳn dus nog mogelĳkheden voor dit zogenaamde ‘afval’. Onze kerstwens is dat de vleesveehouders boven op de uitbetaalde vleesprĳs ook een tegemoetkoming krĳgen voor dit vĳfde kwartier. Want laat dat bedrag op basis van de vleesindex van oktober volgens onze eigen berekeningen nu net nodig zĳn om een juiste, faire prĳs te krĳgen, zĳnde 5,62 euro per kg koudkarkasgewicht voor S2-stieren bĳ een voederkost van 2,80 euro per kg koudkarkasgewicht (situatie oktober). Dat kan geen toeval zĳn.

Kerstquiz Kans op topprĳzen

Bordercollie en jack russel laten herder en boerenfox in vergeethoek belanden.

Met het invullen van twintig juiste antwoorden kans op een topvaars.

V E E T E E LT V L E E S

VV12_editorial inhoud.indd 3

D E CE M B E R

2 0 1 3

05-12-13 12:19

V L E E S T E L E X

Limousin op de NVM Er een fout geslopen in de verslaggeving bĳ het limousinras op de NVM. Bĳ de reservekampioen stieren staat een verkeerde foto afgebeeld. Hieronder de juiste foto van de reservekampioen Ampertaine Gigolo, eigenaar is Cowporation. Ampertaine Gigolo, reservekampioen NVM 2013

Inkruising Chinese koe met witblauw moet hoger vleesrendement opleveren

Gebruikskruising witblauw op Chinese rode koe van start De faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Gent is erin geslaagd om sperma van witblauwe stieren te exporteren naar de Chinese provincie Hebei. De eerste inseminaties van Chinese rode koeien met Belgisch witblauw zĳn inmiddels gerealiseerd. De wetenschappers van de faculteit gaan in Hebei onderzoek verrichten naar de resultaten van deze gebruikskruising. In het onderzoek zal gekeken worden naar onder andere het rendement in verkoopbaar vlees per karkas alsook naar het geboortegemak. In China zorgt de stĳgende koop-

kracht voor een stĳgende vraag naar dierlĳke producten. Door het lokale ras in te kruisen met het Belgisch-witblauwras hoopt men per karkas veel meer mals vlees te krĳgen. Dit malse vlees vraagt bovendien een kortere bereidingstĳd, waardoor er minder energie verbruikt wordt. Voor het project werkt de faculteit samen met de Chinese landbouwadministratie van de provincie Hebei, de landbouwkamer van de provincie Oost-Vlaanderen, het Waalse ki-station Fabroca en het Franse ki-centrum Genes Diffusion.

Aberdeen-angusstamboek sluit zich aan bĳ federatie Het Nederlands Aberdeen-angusstamboek heeft zich aangesloten bĳ de Federatie van Vleesveestamboeken (FVN). Hiermee bestaat de FVN uit tien stamboeken. Voor meer informatie over het stamboek: www.angus-stamboek.nl

Correctie excellenten In de lĳst met excellente koeien, gepubliceerd in oktober, ontbrak de koe Gantoise de Mahoney. De Adajiodochter van Marc en Tiemen Cocquyt uit Pittem kreeg afgelopen boekjaar exact 90 punten voor haar fraaie exterieur.

Gebruik witblauw daalt in ki-jaar 2012-2013

Volgens voorlopige cĳfers van CRV daalde in Nederland het gebruik van Belgisch witblauw, voornamelĳk in gebruikskruising op melkvee, met zo’n 1,5 procent. In Vlaanderen, in zuiver ras, is het verlies met 3,5 procent groter.

De witblauwen hadden in de periode 2012-2013 op een totaal aantal eerste inseminaties van 1.454.242 in Nederland zo’n 6,9 procent marktaandeel. Twee jaar geleden was dat nog bĳna 10 procent. Met het vooruitzicht van een

Sauveur nummer één in gebruik in Vlaanderen in 2012-2013

In het tĳdvak 2012-2013 werd Zeno het meest gebruikt in Nederland

V E E T E E LT V L E E S

VV12_vleestelex.indd 4

DECEMBER

quotumloos tĳdperk vanaf 2015 is die daling in Nederland niet verwonderlĳk. De meestgebruikte witblauwe stier is er Zeno de Radelinga met 15.217 eerste inseminaties. In Vlaanderen staat de teller van het aantal eerste inseminaties op 195.935 of zo’n 7500 minder dan vorig jaar. Een vierde daarvan (24 procent) staat op het conto van het Belgisch-witblauwras geschreven. Vorig ki-jaar was dit nog 27,6 procent. In Vlaanderen is Sauveur du Monin Chapel (v. Ecrin de Bomal) met 3159 eerste inseminaties de meestgebruikte witblauwe. Op plaats twee en drie staan de Empirezonen Kubitus de Bray en Adajio de Bray.

201 3

04-12-13 16:22

K O E PA D

Op een bĳeenkomst van internationale juryleden voor het blonde d’Aquiatineras, gehouden in Luxemburg, hebben Marcel Gerritsen uit Maurik en Fredie van Dĳk uit Voorst met succes de juryproef afgesloten. De bĳeenkomst was georganiseerd door het internationale blonde d’Aquitainestamboek en werd geleid door Jens Holm Danielsen,

Nico Roozen van Solidaridad:

‘Economische noodzaak is een betere drĳfveer voor duurzaamheid dan ethiek’ UI T

T R O U W,

1 2

N OV E M B E R

2 0 1 3

Zeer matige veilingprĳzen voor limousins te Lanaud De tweede lichting opfokstiertjes 20132014 van het centraal limousinopfokstation in het Franse Lanaud telde 186 dieren. Veertien stiertjes werden na de controleperiode aangekocht voor het fokprogramma en 24 stuks werden geëlimineerd, 65 stieren kregen de kwalificatie RJ of behoren tot de 50 procent beste stieren van hun lichting. De veiling van de RJ-stieren bracht geTopprĳs voor Hannibal (v. Felix RJ)

middeld 4393 euro op tegen 4837 euro vorig jaar, een daling van negen procent. Veilingtopper was Hannibal (v. Felix RJ) van maatschap Domaine Saint Elevert. Hannibal wisselt van eigenaar voor 12.200 euro. De stier bezit met vader Felix RJ en moedersvader Usant RJ een stamboom met RJ-kwalificaties. Hannibal behaalde een daggroei van 1449 gram van geboorte tot de start van de controleperiode. Tĳdens de controleperiode realiseerde hĳ een daggroei van 1711 gram. Hannibal, van het laatrĳpe mixtetype, kreeg op basis van de eigenprestatietoets een fokwaarde groei van 118 punten, een fokwaarde skeletontwikkeling van 119 en een fokwaarde bespiering van 106 punten. Het DNA-profiel van Hannibal, uitgedrukt op een schaal van 1 tot 10, is voor groei 9 punten, voor ontwikkeling 10 punten en voor bespiering 1 punt. Zĳn DNA-score voor geboortegemak bedraagt 1 punt, die voor afkalfgemak 8 punten.

Marcel Gerritsen Fredie van Dĳk

voorzitter van de werkgroep exterieurbeoordeling. Pascal Milon, inspecteur van het Franse blonde d’Aquitainestamboek en Bernard Logeais, jurylid in Frankrĳk, beoordeelden de kandidaten. De in Denemarken wonende Nederlander Bert Groen, afgevaardigd door het Deense stamboek slaagde eveneens voor het examen. Het met succes afronden van de juryproef zorgt ervoor dat de kandidaten zich nu officieel internationaal jurylid mogen noemen.

Koningshoeve Plato blĳft op één bĳ limousin Op basis van de fokwaarden algemeen voorkomen die recentelĳk door het limousinstamboek Nederland werden vrĳgegeven, behoudt Koningshoeve Plato de eerste plaats. Plato, een zoon van Koningshoeve Joop

en kleinzoon van de Franse stier Bilbao, scoort op basis van 33 nakomelingen 110 indexpunten voor algemeen voorkomen. In de bovenbalk scoort de stier verder 110 voor ontwikkeling, 110 voor type,

109 voor bespiering en 106 voor beenwerk. Plato (met 86 punten algemeen voorkomen) werd gefokt door de Koningshoeve uit Ettingen. In de top tien staan vĳf stieren afkomstig uit de centrale limousinopfok LCO.

Tabel 1 – Top tien hoogste exterieurverervers limousinras Nederland

naam

vader

eigenaar

Koningshoeve Plato Arie lco Coos lco Erasmus lco Incomparable Mas du Clo Ruben lco Van de wals Uno Koningshoeve Salamon Rambo Sjaak

Koningshoeve Joop Serieux lco Simon Utetamine lco As de Pic Bambino Loto Mas du Clo Incomparable Mousse Koningshoeve Pascal

mts. G. en W. Kreuger-Zagt J. H. J. ter Braak mts. M. P. en L. J. Pestman-Jager M. O. Veltman Koningshoeve bv ki Frans Sijbers bv B. J. M. Hendriks Koningshoeve bv L. J. A. Moonen E. Hogenes

% betr.

aant. nak.

ontw.

type

besp.

benen

74 51 55 51 93 87 57 63 50 62 67

33 12 12 7 172 112 10 17 3 16 31

110 109 107 109 106 104 106 105 106 108 108

110 109 107 109 109 109 109 109 107 109 110

109 108 109 105 111 114 110 110 106 105 107

106 108 106 108 107 108 104 108 107 109 104

110 109 109 109 109 109 109 109 108 108 108

V E E T E E LT V L E E S

VV12_vleestelex.indd 5

D E CE M B E R

2 0 1 3

04-12-13 16:22

K E R S T S P E C I A L B O E R D E R I JH O N D E N

Bordercollie en jack russel doen Duitse her der

Leuke vriend en ge w De Duitse herder en de boerenfox hebben op het rundveebedrĳf plaatsgemaakt voor de bor-

Ook als waakhond blĳken ze een nuttige rol te vervullen. ‘Bĳ ongewenst bezoek blaffen jack russels als de beste. Alleen, ze schrikken door hun gestalte niet echt af.’

dercollie en de jack russel. ‘De ideale combina-

‘Lezen en schrĳven’ zit in de genen

tie’, aldus witblauwen hondenfokker Herman

Ook het formaat speelde een rol bĳ de wissel van de Duitse herder ten voordele van de bordercollie. ‘De Duitse herder boezemt, ondanks zĳn kindvriendelĳke karakter, angst in door

Michiels. Gevaar van neospora-besmetting is onbestaand voor wie de zaken op orde heeft. tekst Guy Nantier

e krant aanreiken of de pantoffels brengen, zoals stripheldhonden kunnen, of worstjes bakken op de radiator, zoals reclamehond Kito doet. Neen, dat kunnen de boerderĳhonden Bob, Dolf, Jef en Fanet niet. Maar ze maken zich wel op een andere manier verdienstelĳk, zoals door te waken, door ongedierte te bestrĳden, stro te verdelen of vee bĳeen te drĳven (zie de getuigenissen op de volgende pagina’s). De belangrĳkste opdracht van de boerderĳhond is en blĳft gezelschap houden. En die taak wint aan belang. Immers, de bedrĳven worden groter en de jonge bedrĳfsleiders staan er tegenwoordig vaak alleen voor. De partners gaan buitenshuis werken voor de eigen ontwikkeling en om – niet te vergeten – voor een vast inkomen te zorgen. Sociaal isolement dreigt dan voor de thuisblĳver. Een boerderĳhond is dan welkom gezelschap.

Gezinshond centraal Sinds mensengeheugenis (zie kader) staat de viervoeter in dienst van de mens, hetzĳ als sledehond, speurhond, reddingshond, blindegeleidehond, beveiligingshond of als boerderĳhond. Vandaag de dag zĳn vooral de hondenrassen bordercollie en jack russel erg in trek op de boerderĳ, voorheen waren dat de Duitse herder als waakhond en de ouwe goede boerenfox als ratten- en muizenvanger. Waarom komen deze laatste twee rassen niet meer in beeld op het boerenerf ? Herman Michiels kent het antwoord. Michiels is naast witblauwfokker ook erkend hondenfokker. Op zĳn Stombaershoeve te Koningshooikt lopen naast tachtig witblauwe fokkoeien zo’n honderd fokteven van veertien verschillende hondenrassen, alles van grote hondenrassen tot kleine rassen en mini’s, van Duitse herders en bordercollies tot chihuahua’s. Van heinde en ver komen ze naar Koningshooikt. Tal van bekende Vlamingen hebben hier al hun puppy gekocht. Herman Michiels: ‘De kleinere jack russel is vanwege zĳn formaat meer gezinshond dan de middelgrote boerenfox. En om ongedierte te vangen doen jack russels niet onder voor de boerenfox. Wanneer er ratten en muizen te bespeuren vallen, bĳvoorbeeld tussen stropakken, blĳven ze steevast zitten tot ze het beest te pakken hebben. Zĳ geven nooit op.’

VVEEEETTEEEELLTTVVLLEEEESS DOE KCTE OMBBEERR 22000193

VV12_hoofdverhaal.indd 6

05-12-13 09:35

her der en boerenfox in vergeethoek belanden

ge waardeerde hulp zĳn grootte en is om diezelfde reden minder gezinshond. De fokkerĳ van de Duitse herder is bovendien een andere richting uitgegaan: van waakhond naar sporthond. Daartoe is veel inteelt gepleegd met afwĳkingen tot gevolg. Het aanbod is hierdoor veel beperkter geworden.’ In zĳn plaats kwam de bordercollie. Een bordercollie is naast een leuke gezinshond een gedreven werker, zo blĳkt. ‘Borderscollies hebben altĳd zin om te werken. En je hoeft hen nauwe-

lĳks wat aan te leren. Het spreekwoordelĳke “ermee kunnen lezen en schrĳven” zit hen in de genen. Met één armbeweging weet een bordercollie al wat hĳ moet doen. Een Duitse herder moet je eerst opleiden en bevelen geven’, legt Michiels uit. Een bordercollie en een jack russel is een ideale combinatie op een boerderĳ, aldus Herman Michiels. Ook voor een kinderboerderĳ, een zorgboerderĳ of een boerderĳ met een hoevewinkel. Michiels: ‘Het zĳn twee sociale hondenrassen. Ze ac-

De hond is een Europese uitvinding De Europese jager-voedselverzamelaars hebben tĳdens de laatste ĳstĳd (tussen 32.100 en 18.800 jaar geleden) als eerste de hond gedomesticeerd. Dat blĳkt uit een onderzoek van een internationaal team wetenschappers dat onlangs is verschenen in het wetenschappelĳke tĳdschrift Science. Tot nog toe werd gedacht dat de eerste landbouwers in het Midden-Oosten en in Azië de eerste mensen waren die de hond als huisdier in huis namen. Een internationaal team van genetici en paleontologen is tot bovenstaande vaststelling gekomen via een grootschalig genetisch onderzoek. De vorsers hebben het genetische materiaal

van achttien oude wolven en honden vergeleken met dat van recente wolven en honden. Ze zĳn tot de vaststelling gekomen dat alle moderne honden dichter verwant zĳn met de oude wolven en honden uit Europa. De onderzoekers hebben in het genetische onderzoek ook gebruikgemaakt van de zogenoemde hond van Goyet. Dat is het tot nog toe oudste bekende fossiel van een hondachtige (32.000 jaar oud) en werd in 2009 ontdekt in een grot in de Belgische provincie Namen. Uit de studie blĳkt ook dat de hond van Goyet geen directe voorouder is van de moderne hond, maar eerder toebehoort tot een uitgestorven zustergroep.

Jack russel en de bordercollie zĳn de ideale combinatie op een boerderĳ, aldus Herman Michiels

VVEEEETV TEEEELLTTTEVVELLETEEESJSADN OEU KCA TE O RMIBBE1ER/R 222020001903 9

VV12_hoofdverhaal.indd 7

05-12-13 09:35

K E R S T S P E C I A L

DGZ ondersteunt strijd tegen neospora Vanaf 1 maart 2012 is neospora opgenomen in de lĳst van koopvernietigende gebreken bĳ vrouwelĳke runderen in België. Aangezien tot op heden niet is aangetoond dat stieren deze parasitaire ziekte kunnen overbrengen, geldt de koopvernietiging niet voor mannelĳke besmette runderen. De ziekteverwekker, Neospora caninum, is een eencellige parasiet die eind jaren tachtig werd ontdekt. Deze parasiet kent verschillende eind- en tussengastheren. Na opname van besmet weefsel (nageboorte, kadaver, rauw vlees) kan de eindgastheer, de hond, zich besmetten. De parasiet ontwikkelt zich hier gedurende een tiental dagen tot zĳn volwassen stadium, waarna gedurende twee tot drie weken infectieuze oöcysten (besmettelĳke eitjes) met de uitwerpselen worden uitgescheiden. Deze oöcysten kunnen door een tussengastheer, bĳvoorbeeld het rund, via het voeder of het drinkwater worden opgenomen, waardoor besmetting optreedt (horizontale overdracht). Neospora is niet besmettelĳk van koe op koe. Volwassen koeien ondervinden zelf weinig last van neospora. In ongeveer tach-

tig procent van de gevallen verloopt de dracht bĳ een besmette koe zonder problemen, dus zonder verwerping. Verwerpen door neospora gebeurt vaak rond 6 tot 8 maanden dracht, maar kan ook veel eerder, waardoor het dier onregelmatig opbreekt. Ook vroeggeboorten zĳn mogelĳk. De nageboorte van een verwerper bevat vaak veel ziektekiemen waarmee een hond zich kan infecteren. De meeste tĳdens de dracht geïnfecteerde kalveren worden echter ogenschĳnlĳk gezond geboren, maar zĳn dan wel drager van neospora. Deze verticale overdracht – van koe op kalf – is de belangrĳkste besmettingsroute. Ook bĳ de hond bestaat een verticale besmettingsroute waarbĳ puppy’s zich besmetten vóór de geboorte in de baarmoeder van de teef.

cepteren elkaar ook als geen ander. En bĳ afwezigheid van het baasje zĳn ze er voor elkaar.’

russelpup moet je toekĳken op de alertheid. Alerte honden bĳten niet, honden met schrik wel. Verder is het een zaak om nadien de jonge hond een kordate, rechtlĳnige opvoeding te geven.’ Maar er is ook één minder goede kant aan de aanwezigheid van een hond op het koeienbedrĳf: het gevaar op een neosporabesmetting (zie kader). De hondenfokker is het daarmee absoluut niet eens. Michiels: ‘Een veehouder moet de gezondheidsstatus van zĳn bedrĳf ken-

Gezondheidsstatus op orde Koeien en honden kunnen het ook heel goed met elkaar vinden, zo leert Michiels nog. ‘Als ze gewoon zĳn om met elkaar om te gaan, hebben de koeien zeker geen schrik.’ Waar moet een veehouder op letten bĳ de aanschaf ? Michiels: ‘Zowel bĳ een bordercollie- als bĳ een jack

In België is momenteel meer dan 60 procent van de bedrĳven besmet met neospora, terwĳl meer dan 10 procent van alle runderen geïnfecteerd is. Neospora caninum is volgens Dierengezondheidszorg Vlaanderen (DGZ) één van de belangrĳkste oorzaken van abortus bĳ run-

REGINA DE SMET MET DOLF EN JEFKE

‘Dolf bracht oplossing: hĳ pakt steevast alle ongedierte’

PAGINA 9 8

V E E T E E LT V L E E S

VV12_hoofdverhaal.indd 8

PAGINA 10 DECEMBER

Bĳ de aanwezigheid van neospora-positieve koeien moet de hond bĳ voorkeur opgesloten worden om verdere besmetting te voorkomen

Vrĳwillig bestrĳdingsprogramma

TIM BOTTU MET BOB

‘Bobke is zeer alert en staat altĳd klaar om te helpen’

deren. Om veehouders en dierenartsen te ondersteunen in de aanpak van neospora, biedt DGZ een vrĳwillig bestrĳdingsprogramma aan alsook aangepaste begeleiding.

nen en bewaken. Niet alleen voor ibr en bvd, maar ook voor neospora. Wanneer een bedrĳf neosporavrĳ is, is er geen enkel probleem. Bĳ aankoop van vee handel je volgens het aankoopprotocol van DGZ om insleep te vermĳden. Ik maak altĳd de vergelĳking met een wagen en een positieve alcoholcontrole. Je doet je wagen dan toch ook niet weg, toch? Je drinkt de volgende keer gewoon geen alcohol meer als je weet dat je moet rĳden. Klaar.’ l

PA S C A L D E V O S M E T FA N E T

‘Fanet past bĳ ons hier in het hol van Pluto’ PAGINA 11

201 3

05-12-13 09:37

K E R S T S P E C I A L T I M

B O T T U

Naam veehouder: Plaats: Beroep: Aantal koeien: Boerderĳhond: Ras: Geslacht: eeftĳd:

E N

B O B K E

Tim Bottu Linter zoogkoeienhouder bwb 110 Bob bordercollie reu 4 jaar

Tim Bottu: ‘Bobke is zeer alert en staat altĳd klaar om te helpen’

De stroverdeler T

waalf jaar lang hadden ze een jachthond: een Duitse, kortharige staande. Maar toen de hond aan vervanging toe was, introduceerde vader Freddy Bottu de bordercollie op het witblauwzoogkoeienbedrĳf te Linter, gecharmeerd als hĳ was door de kindvriendelĳkheid en de werklust van dit hondenras. De huidige ster op het bedrĳf is dan ook een border en luistert naar de naam Bob, voor intimi Bobke. Zoon Tim Bottu (28): ‘Bobke is onze derde generatie borders. Het is een vierjarige, driekleurige reu. Zelf heeft hĳ geen officiële stamboekpapieren, maar zĳn ouders en grootouders wel. De negenjarige grootmoeder loopt hier ook nog rond.’ Bob wĳkt tĳdens de dagdagelĳkse werkzaamheden op het bedrĳf geen enkel moment van de zĳde van zĳn baasje. In de stal, op de tractor, op de verreiker, in de living, overal heeft hĳ een vaste plek. ‘Hĳ is zeer alert, kĳkt constant wat ik doe en staat altĳd klaar om te helpen’, vertelt Tim. ‘Zo helpt hĳ bĳ het

verplaatsen van het vee en bĳ het instrooien van de dieren door de stropakken open te spreiden. Een veredelde stromachine.’ Maar spelen doet de werkzame Bob ook graag: apporteren met de bezoekers en vooral haasje-over spelen met Tim. ‘Commando’s als “zitten”, “blĳven” en dergelĳke pakken borders vlug op. Ze hebben van nature aanleg om zaken snel te leren. Daar hoef je niet meteen tweemaal per week voor naar de hondenschool. Hier leren ze 24 uur per dag.’ Bob is meer dan een boerderĳhond, zo blĳkt. Hĳ maakt deel uit van het gezin van Tim en partner Dorien. Zo mag hĳ ’s avonds mee naar het appartement verderop in het dorp. De living is dan zĳn slaapplek. Bĳ de nachtelĳke ronde door de stal tĳdens de afkalfperiode vergezelt hĳ steevast de veehouder. Tim en Dorien zĳn best trots op hun onafscheidelĳke vriend. Dat blĳkt duidelĳk uit de filmpjes die van ‘Bobke’ op het internet onder ‘bordersbottu’ te vinden zĳn.

V E E T E E LT V L E E S

VV12_boerderijhond Bob.indd 9

D E CE M B E R

2 0 1 3

05-12-13 09:27

K E R S T S P E C I A L R E G I N A D E S M E T, D O L F E N J E F

Naam veehouder: Regina De Smet Plaats: Idegem Beroep: melk- en vleesveehouder en hoevetoerisme ‘Valeriushoeve’ Aantal koeien: 60 zwartbonten, 40 bwb Boerderĳhond: Dolf en Jef Ras: jack russell x boerenfox Geslacht: reu Leeftĳd: 8 jaar en 2 jaar

Regina De Smet: ‘Dolf bracht oplossing: hĳ pakt steevast alle ongedierte’

De rattenvangers D

e jack russell-boerenfoxkruislingen Dolf en Jef zĳn onafscheidelĳke vrienden geworden. ‘Dolf is acht jaar oud en hier geboren en getogen’, vertelt veehoudster Regina De Smet uit Idegem. ‘Jefke is twee jaar oud en is acht maanden geleden hier als vondeling terechtgekomen. Hĳ zat angstvallig verscholen in een afwateringsbuis onder de weg. Een opzoekingsbericht naar zĳn baasje bĳ het lokale dierenasiel en bĳ de politie heeft niets opgeleverd. We hebben hem dan maar gehouden.’ Regina heeft Dolf zelf afgetraind: zitten, pootjes geven, apporteren en blaffen en grommen alsof hĳ gaat bĳten, doet hĳ als de beste. ‘Maar hĳ herkent de mensen die vertrouwd zĳn met het bedrĳf.’ Lachend: ‘Alleen op veehandelaars heeft hĳ het niet zo begrepen.’ Als Regina naar de stal gaat, zĳn beide honden steevast in haar buurt. ‘Om te spelen,’ vertelt de veehoudster, ‘de bal weggooien en apporteren, daar is vooral Dolf dol op. Maar het houdt mĳ

V E E T E E LT V L E E S

VV12_boerderijhond Dolf en Jefke.indd 10

DECEMBER

van het werk. Ik heb dan maar besloten de ballen op te bergen.’ Maar dat was zonder Dolf zelf gerekend. ‘Slim als hĳ is, brengt hĳ nu steevast een kei van de oprit mee in de stal opdat ik deze weggooi en hĳ die kan terugbrengen.’ En Jefke: die volgt gewoon zĳn nieuwe compagnon in diens doen en laten. Dolf en Jefke mogen dan speelvogels zĳn, ze blĳken ook heel nuttig werk te verrichten op het bedrĳf. Jefke in de stal en Dolf op het erf. Regina verhaalt: ‘Sinds het gemeentelĳk bestrĳdingsplan van ongedierte enige jaren terug is teruggeschroefd, heeft de gemeente geen rattenvangers meer in dienst. Dat vormde een probleem in de stallen en op het erf met al het voer. Dolf zorgde voor een oplossing: hĳ pakt steevast alle ongedierte.’ Bĳ nieuwkomer Jefke moeten ook alle katten eraan geloven, zo blĳkt. Regina demonstreert en zegt: ‘Dolf, gaan we beestje pakken?’ Jef reageert en geeft blaffend aan direct aan de slag te willen.‘Waar is dat feestje?’, lĳkt hĳ wel te zeggen.

2 0 1 3

05-12-13 09:26

K E R S T S P E C I A L PA S C A L

D E V O S

E N

FA N E T

Naam veehouder: Pascal Devos Plaats: Geraardsbergen Beroep: melk- en vleesveehouder/ B&B De Wambashoeve Aantal koeien: 50 roodbonten, 25 witblauwen Boerderĳhond: Fanet Ras: Duitse herder Geslacht: teef Leeftĳd: 7 jaar

Pascal Devos: ‘Fanet past bĳ ons hier in het hol van Pluto’

De huisbewaarder D

at de hond een belangrĳke rol speelt in de besmetting van de veestapel met neospora kan Pascal Devos (43) uit Geraardsbergen getuigen. Alhoewel de veehouder in de Vlaamse Ardennen nooit verwerpingen heeft gehad, bleek bĳ stalonderzoek dat zo’n 20 procent van de melkkoeien en 50 procent van de vleeskoeien besmet was. ‘De aanwezigheid van neospora werd drie jaar terug ontdekt’, verhaalt Pascal. Zich bewust van de belangrĳke rol die hun Duitse herder Fanet speelt in de cyclus van neospora, werden draconische maatregelen genomen. Fanet, die Pascal tot dan toe overal vergezelde, ja zelfs tot in de melkput, en in de afkalfstal van de koeien sliep, kreeg huisarrest. Haar leefomgeving werd beperkt tot het binnenplein van de vierkantshoeve. Pascal: ‘Ik heb van mĳn hart een steen moeten maken, maar elk contact met de koeien was voortaan uit den boze. Op geen enkel moment hebben mĳn echtgenote en ik gedacht aan verwĳde-

ring. Fanet past gewoon bĳ ons.’ De band met Fanet is sindsdien wel minder intens. Pascal: ‘Ook de interactie tussen de koeien en de hond mis ik. Ze waren echte speelkameraden. Maar zelfs nu zou ik zonder hond niet kunnen.’ Fanets opdracht is hierdoor herleid tot de essentie van haar raskenmerk: waken over huis en erf. ‘Waken in het hol van Pluto’, grapt Pascal. ‘Het bedrĳf ligt afgezonderd in deze zeer toeristische streek, bekend van de Ronde van Vlaanderen. Maar Fanet is niet agressief en is kindvriendelĳk. Een hond aan de ketting of in een kooi vind ik maar niks.’ Pascal Devos runt naast het vee op de Wambashoeve sinds 2004 ook een bed and breakfast. Vanwege de kans op neospora is deze accommodatie niet toegankelĳk voor gasten met een hond. Pascal: ‘Dat risico willen we niet lopen. Een aparte kennel voor de vreemde hond zou een oplossing kunnen bieden. Maar nu even niet.’

V E E T E E LT V L E E S

VV12_boerderijhond Fanet.indd 11

D E CE M B E R

2 0 1 3

05-12-13 09:14

Bezoek onze

website

de VEILING VAN LIMOUSIN Voor keer e t s op 15 JANUARI 2014 om 14 u eer VEILINGHAL VAN CINEY (BELGIË)

Nieuw

Geboren en gefokt in België

Alle dieren maken deel uit vanhet SIBOVAL Programma

Foto’s, catalogus en infos

Zoötechnische en gezondheidsgaranties

op de website : www.awenet.be

Le Centre de Sélection Bovine CINEY - Tel. : +32 83 23 16 51 | www.awenet.be

pub Veeteelt.indd 1

En collaboration avec le Herd-Book Limousin Belge

2/12/2013 14:14:50

EMBRYO’S BELGISCH- WITBLAUWRAS Eerstekwaliteitsembryo’s uit witblauwstamboekvee Embryoproductie EU-erkend.

• ACTUELE BERICHTEN • VLEESPRIJZEN • AGENDA • DISCUSSIEPLATFORM www. veeteeltvlees.nl of www. veeteeltvlees.be 12

VV12_p12.indd 12

V E E T E E LT V L E E S

JANUARI

DECEMBER

2013

Gratis catalogus beschikbaar op aanvraag: Marijke Cuelenaere, VRV-ET (CRV Holding BV) Voor Nederland: 0032 9 363 92 11 Voor België: VRV-klantendienst, 078/15 44 44 toets 1

15 JANUARI

MAIS: ZIEKTES EN PLAGEN U kunt uw advertentieruimte reserveren t/m 6 januari Bel: +31 (0)26 38 98 820/823 of e-mail: advertenties@crv4all.com

2013

05-12-13 10:47

F O K K E R I J

Economische functionaliteit op het voorplan tĳdens ki-voorstelling BBCI

Drie generaties Panache De ‘openlucht’-ki-voorstelling van BBCI was een kleurbont spektakel met focus op bespiering in combinatie met hoogtemaat, lengte en gewicht. In de hoofdrol was er een uniek trio: Panache de Centfontaine, zoon Sheriff de Centfontaine en kleinzoon Bonheur de Somme. tekst Guy Nantier

‘V

andaag laten we u zeventien stieren zien die niet schitteren in extreem vleestype’, zo introduceerde Jos Boclinville, mede-eigenaar van het jonge ki-station, de ki-presentatie van BBCI. ‘Wĳ bewĳzen u vandaag dat verbetering van economische functionaliteit – hoogtemaat, lengte en gewicht – hand in hand kan gaan met het behoud van het pure type.’ Boclinville voegde er als bewĳs meteen aan toe dat van de twintig ki-stieren die het stamboek recentelĳk keurde, alle twintig verervers de hoogtemaatnorm voor eerste categorie behaalden.

Zoon en kleinzoon Phénomène de Martinpré mocht vervolgens het spits van de show afbĳten. Deze zoon van Lennie van het Caloenhof (v. Giga) showde een gewicht van 950 kg en een hoogtemaat van 145 cm (+7) op een leeftĳd van 29 maanden. ‘Phénomène voert met Lennie, Davidson en Seduisant terug op een pedigree waarin hoogtemaat, lengte en gewicht verankerd zitten’, zo luidde het commentaar. Een nieuwe stier in de BBCIgelederen is Banjo de Somme. Banjo laat op 14 maanden een gewicht optekenen van 722 kg en een hoogtemaat

Bonheur de Somme (v. Sheriff)

van 132 cm (+5). De zoon van Panache de Centfontaine valt het best te omschrĳven als een ‘brede cilinder’ met een vlotte gang. Banjo was de voorganger voor Bonheur de Somme, eveneens een nieuwe recruut en, via vader Sheriff ditmaal, ook afstammend van Panache. De Sheriffzoon is vlot in de gang, bezit fĳn botwerk en een fĳne bespiering in de achterhand. De breedte in de borst en het bekken vormen een ander kenmerk van deze stier die bovendien een sterke ruglĳn bezit. Bonheur laat op elf maanden een gewicht van 461 kg noteren voor een hoogtemaat van 118 cm (+2).

Sheriff de Centfontaine (v. Panache)

Drie generaties Cappuccino des Amandiers is een andere uitblinker in fĳn botwerk en een fĳne vleesbroek uit het portfolio. Cappuccino is de enige zoon van vader Orme (v. Magnolia de S.) op een ki-station. De stier voert terug op alom bekende moeders uit de Centfontainefokkerĳ: Laetitia, Epopée en Tempétueuse. Cappuccino weegt op 30 maanden 961 kg en meet 142 cm (+4). Hoogtepunt van de ki-voorstelling was niettemin de gelĳktĳdige voorstelling van Panache de Centfontaine en diens zoon Sheriff de Centfontaine. Pa-

Panache de Centfontaine (v. Mont Blanc)

nache (v. Mont Blanc) showde van oudsher karakter, een geweldige broek en hĳ torst op 70 maanden een gewicht van 1307 kg voor een hoogtemaat van 145 cm (=). Sheriff deed in karakter, type en eigenprestatiekenmerken niet on-

der voor zĳn vader. De stier laat op 40 maanden een gewicht noteren van 1144 kg voor een hoogtemaat van 143 (=). Aldus kreeg het publiek op één namiddag met Panache, Sheriff en Bonheur drie generaties ki-stieren te zien. l

V E E T E E LT V L E E S

VV12_KI BBCI.indd 13

D E CE M B E R

2 0 1 3

05-12-13 11:25

B E D R I J F S R E P O RTA G E

Maat, karakter en afkalfgemak zĳn voor Wim Goedhart belangrĳkste criteria bĳ stierkeuze

Wim Goedhart Om maat en kwaliteit in zĳn veestapel te verbeteren en te continueren gebruikt fokker Wim Goedhart graag stieren met macht.

Leeftĳd: Ras: Aantal:

Mooie toekomst voor de blonde Tot twee keer toe ging dit jaar ging de veilingtopper van de Loosdrecht

73 blonde d’Aquitaine 40

e kunt er van de vloer eten. Zó schoon is het in de stal van Wim Goedhart in Loosdrecht. Het schoonmaken zit in zĳn systeem, zegt Wim Goedhart. ‘Vroeger in de slachterĳ moest ook alles perfect schoon zĳn. Als vlees besmeurd raakte, was het immers niets meer waard.’ Als jonge ondernemer nam Goedhart in 1967 een kleine vleesgrossierderĳ over in Hilversum. ‘Toen we begonnen slachtten we dertig varkens in de week.’ Door overname van buurgrossiers vond de nodige uitbreiding plaats. Toen het bedrĳf van overheidswege in 1994 weg moest, stond de teller op ruim 8000 varkens per week. In 1975 kocht Goedhart in Loosdrecht een woning met stallen en richtte deze in voor koeien en paarden, waarbĳ Goedhart bĳ de koeien koos voor blondes en bĳ de paarden voor dravers, die hĳ fokt, traint en uitbrengt in koersen. Door aankoop bĳ de buren en in de omgeving heeft Goedhart 35 hectare land in gebruik. ‘De eerste blondedieren die we hadden, gaven niet de voldoening die we zochten. Het moest beter.’ Toen Goedhart in Frankrĳk dieren zag bĳ de echte goede blondefokkers, wist hĳ echter al snel wat hĳ wilde: blondes van topkwaliteit. ‘Alles is mooi aan een échte blonde. Ze zĳn groot, mooi bespierd en heel intelligent.’ Goedhart vroeg Harry Slaghekke uit Enter om in Frankrĳk bĳ de betere fokkerĳen te informeren wat er te koop was. ‘Harry is een blondekenner bĳ uitstek en spreekt de Franse taal goed.’ Slaghekke zocht bĳ de Franse fokker Paul Messegue twaalf drachtige vaarzen uit. ‘Het waren zeer waardevolle dieren, met goed papie-

BAC-stierenveiling in Toldĳk naar blonde d’Aquitainefokker Wim Goedhart in Loosdrecht. De liefde voor het Franse ras komt bĳ de oud-directeur van een slachterĳ recht uit het hart. tekst Jorieke van Cappellen

ren en enorm groot.’ Het begin van de fokkerĳ was een feit. Door de jaren heen groeide de veestapel van Goedhart naar bĳna honderd dieren, door eigen aanfok en aankoop van stieren, waaronder de bekende Franse ki-stier Dauphin (v. Viaduc). ‘Dauphin was een stier die op bĳna alle fronten en op de meeste dieren een verbeterende werking had.’ Ook zette Goedhart onder meer de stieren Napoleon, Harold, Pim du Moulin en Chardon in. De drachtige vaarzen die in de aan-

bindstal staan imponeren. ‘We besteden veel aandacht aan ruime, foktypische dieren met veel maat en goede bespiering.’

Oplettende dieren Karakter is belangrĳk. ‘Ook de mooiste koe gaat bĳ ons weg als ze geen goed karakter heeft. Doordat we door de jaren heen zĳn blĳven selecteren op karakter zĳn we nu verzekerd van een heel aangename blondeveestapel.’ Blondes kregen in het verleden nogal eens een negatief

De drachtige vaarzen zĳn gehuisvest in een perfect schone stal

VVEEEETTEEEELLTTVVLLEEEESS DOE KCTE OMBBEERR 22000193

VV12_bedrijfsrep Goedhart.indd 14

04-12-13 16:35

etiket opgeplakt als het gaat om karakter. Lang niet altĳd terecht, vindt Goedhart. ‘Natuurlĳk heb je oplettende dieren als ze een kalf hebben, maar dat zĳn gewoon goede moeders. Zelf kan ik bĳ elk dier in het hok.’ Blondes zĳn juist zeer intelligent. ‘Als ik met de auto door de wei rĳd en ik druk twee keer op de claxon weten de dieren precies dat dit het moment is dat ze moeten overweiden. Ze komen dan gelĳk meelopen. De jonge dieren volgen het voorbeeld van de oude.’ De verzorging van de koeien doet Goedhart zelf, bĳgestaan door zĳn broer Dirk.Waar Goedhart in het verleden mais en kuilgras voerde, krĳgen de koeien tot aan het afkalven nu enkel topkwaliteit structuurrĳk hooi van eigen land. Alleen na het afkalven krĳgen de koeien enige tĳd extra brok. ‘De dieren houden zich op deze manier perfect en kalven makkelĳk af.’ Het afkalven vindt plaats in de aanbindstal. ‘Zo heb ik meer controle op het dier en kan ik gemakkelĳker van water gebruikmaken.’ Moeder en kalf gaan daarna in een schone en droge strobox. ‘Vooral bĳ vaarzen vind ik dat belangrĳk.’ Na een week gaan ze naar het groepsstrohok.

Stier maakt het verschil Een goede stier is van essentieel belang, vindt Goedhart, die wars is van zware geboorten of keizersnedes. ‘In keizersnedes gaat veel geld en zorg zitten en je koeien worden er niet mooier van. Voor een goe-

Veilingtopper BAC Hendrik (v. Buffalo) gaat de fokkerĳ van Goedhart dienen

de stier die me echt aanstaat, ben ik dan ook bereid de prĳs te betalen en desnoods meer. Hoewel je dat nog niet de garantie geeft dat zĳn fokkerĳ bĳ die meerprĳs past.’ De stier Chardon (v. Ugo), gefokt door Jos Bax uit Luĳksgestel en gekocht van Corneel van Mierlo uit Westerhoven, is met afstand de favoriet van Goedhart. ‘Chardon was als anderhalf jaar oude stier al Nederlands kampioen en meet nu 1,74 meter. Het is een stier met een mooie bespiering. Hĳ vererfde gemakkelĳk afkalven en een topkarakter.’ Chardon dekt nu bĳ een andere eigenaar. ‘Hopelĳk geven de drachtige dieren die ik nog van hem heb allemaal vaarskalveren.’ Na Chardon ging Goedhart dit voorjaar op zoek naar een nieuwe stier en die

vond hĳ in BAC Galibier (v. Vaillant), die hĳ kocht op de BAC-stierenveiling in Toldĳk. De stier is gefokt door Carl Mintjens uit Oostmalle. ‘Het was een mooie, grote en toch compacte stier die zich van het veilinggebeuren weinig aantrok.’ Goedhart werd bevestigd in zĳn keus door de vele medebieders en zo kwam het dat de stier als veilingtopper mee naar huis ging. Helaas echter brak de stier deze zomer een voorbeen in de wei. In september van dit jaar volgde een tweede veilingtopper in BAC Hendrik, die nu de fokkerĳ van Goedhart gaat dienen. De zoon van Buffalo, gefokt door Fredie van Dĳk uit Gendringen, werd voor het bedrag van 5000 euro afgeslagen. ‘Hendrik ontpopt zich als een mooie en vriendelĳke stier. Vader Buffalo is een enorme stier die gemakkelĳk afkalven vererft.’

Altĳd student De zelfgefokte stieren van Goedhart gaan vrĳwel allemaal voor de dekdienst weg. Houdt Goedhart als ex-slachter nog oog voor de vleeskwaliteit? ‘De blonde behoort tot de rassen met de beste vleeskwaliteit. We fokken liever een gespierd foktype dan het vleestype, maar vanwege de forse maat wegen onze blondes geslacht nog rond de 600 kilogram.’ De laatste jaren verkocht Goedhart diverse dieren om door te gaan met de dieren waar hĳ het meeste plezier aan beleeft. Verder afbouwen is niet aan de orde. ‘Je bent als fokker altĳd student. Ieder jaar leer je nog weer bĳ en je moet ook bereid zĳn om te blĳven leren.’ Het typeert de passie van de fokker. ‘De blonde gaat een mooie toekomst tegemoet. Er is veel discussie over natuurlĳk afkalven en geloof me, dat verbod op routinematige keizersnedes gaat er echt komen. De blonde heeft hierin als zuiver en gemakkelĳk ras al een stap voor op de rest.’ l

VVEEEETTEEEELLTTVVLLEEEESS DOE KCTE OMBBEERR 22000193

VV12_bedrijfsrep Goedhart.indd 15

04-12-13 16:35

K O E I E N S P R E U K

Veel koeien, veel moeien Goed of bezit baart zorgen

VV12_sfeer en spreuk 1.indd 16

04-12-13 15:57

T H E M A B I J E E N K O M S T

Rundvlees onder spanning bekeken vanuit consumentenzĳde

In de weegschaal In vĳftien jaar tĳd is het consumentengedrag met betrekking tot vlees nogal veranderd. Het aspect veiligheid is minder dominant, de aandacht voor extrinsieke kwaliteiten neemt toe. Subjectieve informatie wint het van objectieve. tekst Guy Nantier

aatschappelĳke en demografische veranderingen zetten spanning op de vleesproductie en het vleesverbruik. Om een blik te werpen op die veranderingen bracht het Genootschap Agrarische Productie en Ecosfeer van de ingenieursvereniging ie-net een aantal sprekers samen in Melle. Onder de sprekers professor landbouweconomie Wim Verbeke van de faculteit Bio-ingenieurswetenschappen van UGent. Hĳ gaf een overzicht van de studies die de afgelopen vĳftien jaar verricht zĳn naar het consumentengedrag rond vlees. Verbeke: ‘Uit eigen onderzoek stellen we vast dat over een periode van vĳftien jaar het aspect veiligheid als kwaliteitseis nu minder dominant aanwezig is bĳ de consument, terwĳl gezondheid en duurzaamheid aan belang winnen. Ook is er meer aandacht voor extrinsieke kwaliteiten, zoals de productiewĳze, milieu, dierenwelzĳn en ethiek. De aandacht voor smaak is over die periode een vaste constante.’

Risico’s over- en onderschat ‘Een groot segment, zo’n achtenvĳftig procent, is voorzichtig tot bezorgd, zelfs wanneer daar niet veel reden toe is,’ zo vatte Wim Verbeke het consumentengedrag van vleeseters samen. ‘Zĳ kunnen ook moeilĳk het onderscheid maken tussen soorten risico’s. Zĳ overschatten bepaalde risico’s, meestal van technische aard, en onderschatten andere risico’s meestal met betrekking tot hun eigen levensstĳl. Ondanks hun onzekerheid zĳn deze consumenten

maar matig geïnteresseerd in informatie, gaan ze op zoek naar informatie en verwerken die informatie.’ Het neemt niet weg dat objectieve informatie en transparantie belangrĳk zĳn en blĳven voor de beeldvorming, aldus Verbeke. ‘Vĳf eenheden positief nieuws over vlees zĳn wel nodig om de impact van één eenheid negatief nieuws te counteren. Anderzĳds mogen we ook niet vervallen in een ander extreem: een overdaad aan informatie kan leiden tot meer onzekerheid bĳ de vleeseter. Een consument heeft nood aan gemakkelĳke beslissingsregels. Een kwaliteitslabel kan daartoe bĳdragen.’

Subjectieve informatie Uit onderzoek blĳkt eveneens dat de subjectieve kennis een grotere rol speelt dan de objectieve kennis als determinant voor consumeren. ‘Daarin schuilt de kracht van het origineel: natuurlĳkheid en authenticiteit,’ zegt Verbeke. ‘Uit een experimentele Europese studie blĳkt dat de waardering van de Europese consument in vĳf landen voor een biefstuk van grasgevoederd vee groter is dan voor een biefstuk met een veiligheidsclaim en vele malen groter dan voor een biefstuk met een gezondheidsclaim.’ Professor Verbeke gaf toe dat het wel bĳzonder moeilĳk is om te meten of de consument ook daadwerkelĳk bereid zou zĳn om hiervoor meer te betalen. ‘In de afgelopen vĳftien jaar is de dualiteit consument-burger groot gebleven.’ Ook dat blĳkt een trend te zĳn. l

V E E T E E LT V L E E S

VV12_vlees in de weegschaal.indd 17

D E CE M B E R

2 0 1 3

04-12-13 16:01

K E R S T Q U I Z

Topvaars uit topfokkerĳ van Eric en Julien Coheur als hoofdprĳs van de VeeteeltVlees-kerstquiz

Honderd procent ‘de Fooz’ Rupture de Fooz is de naam van een van de twee hoofdprĳzen

Waag uw kans! Wilt u dit fĳne en prachtige vaarskalf op stal of wilt u 5 hectare maiszaad? Verzamel alle nummers uit 2013 en beantwoord de twintig vragen op de volgende pagina’s. Uiterste inzenddatum (de poststempel geldt als bewĳs) is vastgesteld op maandag 6 januari. Onder de juiste inzendingen trekt een onschuldige hand de twee winnaars. U wordt persoonlĳk op de hoogte gebracht. Waag uw kans!

van de traditionele VeeteeltVlees-kerstquiz. Rupture is een honderd procent fokproduct uit de Belgisch-witblauwfokkerĳ ‘de Fooz’. Sponsor van deze topvaars is een gezamenlĳk initiatief van CRV en BBG. De tweede prĳs is vĳf hectare maiszaad, een topmaisras van Syngenta. tekst Guy Nantier

en klein woordje vooraf: de kerstquiz 2013 is de laatste kerstquiz waarbĳ een vaarskalf de hoogste inzet is. Dierenwelzĳnsregels in de lage landen maken het niet meer mogelĳk om een dier als prĳs toe te kennen aan de winnaar van een wedstrĳd, zelfs niet als het dier naar een veehouder gaat. Ook de redactie is gehouden aan deze regelgeving. Dit is daarom de laatste en unieke kans

om een vaarskalf als hoofdprĳs te winnen. En wat voor een hoofdprĳs: een uniek kalf dat luistert naar de naam Rupture de Fooz. Het is een honderd procent fokproduct van de Waalse witblauwtopfokkerĳ ‘de Fooz’. Dit fokbedrĳf behaalde tot op vandaag maar liefst dertien nationale titels. Op de laatste vĳf nationale keuringen bezette het bedrĳf maar liefst vier keer de hoogste podium-

Bringlee Blackstar 98 88 81 88 80 88 Langoureux de Fooz 95 90 87 82 90 Gloire de Fooz 90 93 85 85 90 91

Baron du Bois Bauloye Bringlee Sandy

Lasso van ‘t Kookshof Discrete de Fooz

Rupture de Fooz geb. 17-03-2013

Harisson de la Platte 80 89 85 76 80 87 Mazurka de Fooz 80 88 86 86 80 88

V E E T E E LT V L E E S

VV12_hoofdprijs kerstquiz.indd 18

DECEMBER

Coccinelle de Fooz

Germinal de Fooz Ingenue de Fooz 98 88 84 85 80 88

Davidson de l’Ecluse

Gaietee de Fooz

trede. Het mag zonder blozen gesteld: de fokkerĳ van Eric Coheur (42) – en nu ook zoon Julien (22) – is de ‘numero uno’ onder de Belgisch-witblauwfokbedrĳven.

Accent op functionaliteit Vader en zoon Coheur baten een gemengd akkerbouw-rundveebedrĳf uit in het Waalse dorpje Fooz. Het akkerteeltplan beslaat zo’n 130 hectare met bieten, tarwe, gerst en groenten. De veehouderĳ telt 450 dieren, goed voor jaarlĳks zo’n 200 kalvingen. De fokkerĳ is heden ten dage gericht op functionele kenmerken mét behoud van vlees. Alle nieuw geboren dieren worden daartoe gescreend op erfelĳke gebreken. ‘Ja, sinds de ontdekking van de erfelĳke gebreken in het ras, zo’n vĳf jaar terug, hou ik niet meer hetzelfde verhaal als voorheen. Extra aandacht gaat nu ook naar de functionele kenmerken en gewicht’, geeft Eric Coheur aan. ‘Maar begrĳp me niet verkeerd: met behoud van bespiering.’ Hoofdprĳs Rupture de Fooz werd geboren op 17 maart 2013 en is een dochter van Langoureux de Fooz (v. Blackstar). Behoeft Langoureux nog introductie? De stier was de eerste Blackstarzoon op een ki-station. Op een leeftĳd van 56 maanden laat hĳ een gewicht noteren van maar liefst 1484 kg. Ook zĳn vererving mag best gezien worden: zĳn fraaie, vitale kalveren zonder opfokgebreken

201 3

04-12-13 16:37

groeien goed uit en bezorgen hun vader een combinatie-index gewicht-bespiering van 110 punten. Gloire de Fooz, de moeder van Langoureux en goed voor 91 punten exterieur, omschrĳft Coheur als zĳn mooiste kampioenskoe ooit. ‘Met 900 kg en toch puur in het type en fĳn in de bespiering is Gloire mĳn meest geslaagde combinatie buiten de gangbare bloedlĳnen van type met gewicht en hoogtemaat.’

Nog meer ‘de Fooz’

Rupture de Fooz in achter- en zĳaanzicht met rechtsboven vader Langoureux de Fooz

Twee hoofdprĳzen Dit jaar zĳn er geen troostprĳzen te winnen, wel twee hoofdprĳzen. De tweede hoofdprĳs is vĳf hectare maiszaad, gesponsord door Syngenta. Hebben we een Nederlandse winnaar, dan wordt het SY Milkytop, superieur in zetmeel en zeer goede VEM-opbrengst. Is er een Belgische winnaar,

dan wordt het SY Comandor, de vroege variëteit in korrel en silo, voor de betere voederwaarden en de hoogste opbrengst.

Aan moederszĳde van Rupture vinden we moeder Mazurka de Fooz terug en moedersmoeder Ingenue de Fooz. Mazurka (v. Harisson) is geen keuringscoryfee zoals Gloire, maar wel een zeer vruchtbare fokkoe van 88 punten. Op een leeftĳd van vier jaar had ze al drie kalveren gegeven. Haar eerste kalf kende Cantona als vader, haar tweede kalf Liberal en haar derde kalf Langoureux. Moedersmoeder Ingenue (Germinal de Fooz x Gaietee de Fooz) is op het exterieurfont eveneens 88 punten waard. De koe staat in de boeken als de moeder van Messager de Fooz, ki-stier bĳ BBG. Deze Bĳoutierzoon liet in zĳn vererving een combinatie-index gewicht-bespiering van 114 punten optekenen en een karkasindex van 108 punten. Een volle zus van Ingenu werd in 2013 nog provinciaal kampioene te Libramont. Wat vindt Coheur nu het meest terug in het vaarskalf Rupture: moeder Mazurka of vader Langoureux? ‘Met haar zeven maanden en 280-290 kg, gaat het meer richting Langoureux’, besluit Eric Coheur. l

V E E T E E LT V L E E S

VV12_hoofdprijs kerstquiz.indd 19

D E CE M B E R

2 0 1 3

04-12-13 16:37

K E R S T Q U I Z

Kerstquiz Veeteelt V Vraag 1

Vraag 7

Vraag 11

Chef Pieter Lonneville is een buitenbeentje in de vleeskeuze voor zĳn restaurant. Van welk ras maakt hĳ gebruik? a. Salers b. Holstein c. Parthenais

Wat wordt bedoeld met een ‘Trojaanse koe’? a. Een gezonde koe die drachtig blĳkt van een bvd-dragerkalf. b. Een gezonde koe die bĳ de slacht toch drachtig blĳkt. c. Een gezonde koe die een gemummificeerde vrucht draagt.

Vraag 2

Vraag 8

Wat is de relatie van het dier op foto 1 tot de fokstier Adajio de Bray? a. Het dier op de foto is de moeder van Adajio. b. Het dier op de foto is de volle zus van Adajio. c. Het dier op de foto is de tante van Adajio.

Het kan beter met het biestmanagement op rundveebedrĳven, maar wat is in elk geval juist? a. De doorlaatbaarheid van de darmen is zes uur na de geboorte al met veertig procent gedaald. b. Het is belangrĳk om biest van rond de veertig graden aan te bieden aan het kalf. c. Het ontdooien mag niet met water dat warmer is dan vĳftig graden.

Een Nederlandse smaakjury beoordeelde rundvlees van 15 verschillende rassen. Wat was de juiste volgorde van voorkeur van deze smaakjury? a. Wagyu, lakenvelder, mrĳ en galloway b. Mrĳ, galloway, wagyu en lakenvelder c. Lakenvelder, mrĳ, galloway en wagyu

Vraag 12

Vraag 9 Wie deed de volgende uitspraak in VeeteeltVlees: ‘Meer maat voor meer rendement’? a. Bert van Abeelen b. Michiel Deroo c. Leon Moonen

Hoeveel procent van de toegevoegde waarde van de Vlaamse landen tuinbouwsector neemt de rundvleessector voor rekening? a. 9 procent b. 13 procent c. 19 procent

Vraag 10

Vraag 14

Waar staat de term ‘de pistola’ voor bĳ vleesvee? a. De dikte van de lendenen b. De rug van het dier c. De dure delen vlees

Welke excellente score kreeg de stier Calypso het afgelopen jaar? a. 91 punten b. 92 punten c. 93 punten

Vraag 3 Welke van onderstaande veehouders verwarmt de biest op zĳn bedrĳf in een inmaakpot? a. Martien Vromans b. Floris Arnauts c. Hans Colpaert

Vraag 4 Welke bewering over omega 3 in witblauwsperma is volledig correct? a. Het gehalte verklaart mogelĳk het verminderd bevruchtend vermogen van witblauwsperma. b. Het gehalte speelt een belangrĳke rol in de chemische eigenschappen van spermacelmembranen. c. Het gehalte beïnvloedt de aanmaak van een eiwitomhulsel rondom de eicel.

Wat was de meestgebruikte witblauwstier in Wallonië in 2012? a. Lotto van de Vloeikenshoeve b. Sauveur de Monin Chapelle c. Attribut du Fond de Bois

Vraag 13

Vraag 5 Hoeveel verbeterd roodbonten verdienden het afgelopen jaar de excellentscore? a. 7 dieren b. 12 dieren c. 15 dieren

Vraag 6 Waar staat Histophilus somni voor? a. Botulisme b. Paratuberculose c. Hersenvliesontsteking

V E E T E E LT V L E E S

VV12_kerstquiz.indd 20

DECEMBER

201 3

05-12-13 11:08

lt Vlees 2013 Vraag 15

Vraag 18

Met hoeveel reekswinsten trokken Adajio en Imperial de aandacht in Affligem? a. Met 12 reekswinsten b. Met 14 reekswinsten c. Met 16 reekswinsten

Wat is de naam van de koe afgebeeld op foto 2? a. Gazelle (v. Vaillant) b. Aurora (v. Orion) c. Giroflée (v. Azure)

Vraag 16

Vraag 19

Hoeveel dieren waren door de acht stamboeken aangemeld voor deelname aan de Nationale Vleesvee Manifestatie in Zwolle? a. 430 dieren b. 460 dieren c. 490 dieren

Wat is de spreiding in inkomen tussen de 50 procent Vlaamse vleesveebedrĳven met het hoogste en de 50 procent met het laagste brutosaldo? a. 360 euro per zoogkoe b. 460 euro per zoogkoe c. 560 euro per zoogkoe

Vraag 17 Een vleesveehouder vertelde in VeeteeltVlees dat hĳ er een goede gewoonte van maakt om het gebit van zĳn koeien elk jaar te controleren. Waar woont deze veehouder? a. In Zuid-Afrika b. In Brazilië c. In Wallonië

Vraag 20 Welke stier maakt geen deel uit van de pedigree van Rupture de Fooz? a. Langoureux de Fooz b. Messager de Fooz c. Germinal de Fooz

Eerste hoofdprĳs Rupture de Fooz is de naam van de eerste hoofdprĳs van de traditionele VeeteeltVlees-kerstquiz van 2013. De topvaars uit de fokkerĳ van Eric en Julien Coheur is voor de inzender die als eerste wordt getrokken uit de stapel goede inzendingen. Sponsor van Rupture is een gezamenlĳk initiatief van CRV en BBG. Verzamel de goede antwoorden op de bĳgevoegde antwoordkaart, frankeer voldoende en zorg ervoor dat deze uiterlĳk maandag 6 januari 2014 bĳ de redactie binnen is. Onder de juiste inzendingen trekt een onschuldige hand de twee winnaars. U wordt persoonlĳk op de hoogte gebracht.

Tweede hoofdprĳs De tweede hoofdprĳs is vĳf hectare maiszaad, gesponsord door Syngenta. Is er een Nederlandse winnaar, dan wordt het SY Milkytop, superieur in zetmeel. Is er een Belgische winnaar, dan wordt het SY Comandor, de vroege variëteit in korrel en silo.

V E E T E E LT V L E E S

VV12_kerstquiz.indd 21

D E CE M B E R

2 0 1 3

05-12-13 11:08

B E E L D V E R H A A L

Bvd-drager aan de hand van een bvd-oormerk in enkele dagen opgespoord

Bvd-dragers opgemerkt Het vroegtĳdig opsporen van bvd-dragers vormt de sleutel in de bvd-bestrĳding. Aan de hand van een bvd-oormerk wordt bĳ het oormerken van het kalf een oorweefselmonster genomen, bestemd voor onderzoek in het laboratorium van Dierengezondheidszorg Vlaanderen (DGZ). Dit beeldverhaal toont de weg van de monstername bĳ het kalf tot uitslag bĳ de veehouder en de bedrĳfsdierenarts. tekst Annelies Debergh beeld Kristina Waterschoot

V E E T E E LT V L E E S

VV12_beeldverhaal oorbiopt.indd 22

DECEMBER

201 3

05-12-13 09:34

Het bvd-oormerk bestaat uit een traditioneel oormerk, een oormerk voor het nemen van een oormonster en een bemonsteringsbuisje. Voor het plaatsen van het bvd-oormerk is een speciale oormerktang nodig.

Eerst brengt de veehouder de flap met witte cilinder of de mannelĳke oormerkflap aan in de oormerktang en vervolgens de flap met witte kop of de vrouwelĳke oormerkflap. Het kalf wordt stevig vastgezet. Terwĳl de veehouder het oor met één hand vasthoudt, knĳpt hĳ met de andere hand het oormerk vast in het oor. Het oormerk blĳft in het oor achter.

De metalen pin in de oormerktang bevat nu een stukje oorweefsel. Na opnieuw doordrukken met het buisje wordt het oormonster afgesloten. Het nummer op het oormerk stemt overeen met het nummer op het buisje.

De veehouder bergt het buisje op in de geadresseerde en voldoende gefrankeerde envelop. Daarbĳ komt het begeleidend aanvraagformulier met de gegevens van het kalf, de veehouder en de bedrĳfsdierenarts. De envelop kan nu verzonden worden naar DGZ.

De buisjes worden verzameld op een standaard, een houder. Per monster wordt op de computer een dossier aangemaakt. Zo wordt elk monster zichtbaar in het laboratoriumtraject door een link tussen document en monster.

Een speciaal toestel scant de barcode in en opent het buisje. Een rood staafje drukt het kleine stukje oorweefsel door de metalen pin. Het oorweefselmonster komt nu in het buisje terecht. Het buisje met oorweefselmonster wordt terug in de standaard geplaatst.

De oorweefselmonsters komen op de afdeling serologie terecht. De laborant voegt een vloeistof toe waarna de monsters tussen 18 en 24 uur overnachten. De verschillende stalen doorlopen nu een ELISA-test. De laborant brengt de stalen op een plaat aan, spoelt ze, voegt de reactievloeistof toe en laat deze gedurende twee uur inwerken.

De plaat wordt nogmaals gespoeld en de reactievloeistof wordt toegevoegd. Na een half uur zĳn de platen klaar om af te lezen met een spectrometer. De kleuromslag bepaalt of een dier al dan niet positief is. Een positief resultaat betekent dat het kalf bvd-drager is.

Door de koppeling van het monster met het dossier is het uitslagformulier snel beschikbaar. De bedrĳfsdierenarts en de veehouder ontvangen het resultaat van de test per post of per e-mail.

V E E TVE EE EL TT EVELLETE SJ ADNEUCAE RMI B 1E /R 2 2 20 01 03 9

VV12_beeldverhaal oorbiopt.indd 23

05-12-13 09:34

K O E I E N S P R E U K

Koeien die loeien z캐n zelden goeie Praatjesmakers presteren zelf meestal niet veel

VV12_sfeer en spreuk 2.indd 24

05-12-13 11:19

J A A R I N D E X

Index VeeteeltVlees 2013 Bedrijfsreportages binnenland

Nieuwe opfokfokwaarden witblauw

Arnauts, F. en C., Glabbeek

9/24

Open dag ki BBCI

12/13

Montagu, Marc van

7/5

Colpaert, H., Vlissegem

1/10

Open dag ki BBG

11/22

Vandamme, Hendrik

4/5

Fonteyne, P. en N. Coene, Lo

6/22

Open dag ki GAB

11/32

Vanthemsche, Piet

4/5

Gelder, A. Van, Hoge Hexel

6/10

Parthenaisras in trek

Veulemans, Wim

8/5

Goedhart, W., Loosdrecht

12/14 5/10

Fotospecials

7/10

Achter de NVM-schermen

10/10

12/5

Management

3/10

Koiter, M., Eexterzandvoort Mheen, R. van de, Hoevelaken

7/6

Gerritsen, Marcel

Tussentijdse fokwaardeschatting witblauw 5/20

Kerckvoorde, J. P. Van, Lovendegem Meulewaeter, E. en P., Lochristi

2/14

Aanzuren kalvermelk positief effect

In de dekstal

9/6

11/20

Afkalf- en tochtdetectie via sensoren

5/6

4/12

Behoeftenormen witblauw bijgesteld

7/15

Fotospecial 12/34

Beter presteren met organische mineralen 5/14

Tieghem, G. en B. van, Wortegem-Petegem 1 1/24

Koeienspreuken

Bijproducten in rantsoenen

Vanclooster, F., Hooglede

7/18

Moederlijke zorg

6/16

Derogatie in evenwicht

Vromans, M., Tilburg

8/24

Nieuwsgierige blondjes

7/12

Nieuw op landbouwbeurs Agribex

Vucht, A. en G. van, Oisterwijk

9/10

Nieuwsgierige charolais

5/9

Zeevenhoven, C., Spijkerboor

2/10

Ronde stal

Milligen, A. van, Harskamp

4/10

12/16, 24, 26

1/16

Verveling 12/34

Bedrijfsreportages buitenland Cauchie, M. en C., Bray

10/16

Verster, M., Tweespruit (Zuid-Afrika)

5/16

Oorbiopt

Verticale aanpak voor hoge vleeskwaliteit 11/30

Carne culinair

4/6

Verbeterslag in biestmanagement

3/24

Voederconversie beter bij jonge stieren 10/12

Portretten Interviews Fiems, Leo, ILVO

12/22

11/26

Schuilstallen: noodzaak of overbodig?

Wintertijd 3/16

Deroo, Michiel, BB

Beeldverhalen

6/6 6/21

12/28 5/12

Gent, Adrie van, stamboekinspecteur

4/14

Laeven, Guus, FVN-voorzitter

3/14

Kleine, Roland, auteur limousinboek

1/20

Heylen, Marcel, en Denis Volckaert, DGZ 11/28 Leon Moonen, Leon, LTO

9/18

Ruwvoerwinning

Smagghe, Thierry,FEBEV

8/16

Meer eiwit uit eerste snede gras

2/6

Mixen van maisrassen

Dunne lende met asperges

5/31

Keuringen en shows

1/4

Schimmel verpest maiskuil

Gegrild staartstuk met knolseldercrĂ¨me 1/31

Agribex blonde

12/33

RĂśsti met rosbief en zure room

Agribex Belgisch witblauw

4/17

12/30

Samenleving

Rundergehakt met witlof

12/39

Agriflanders 2013

1/25

BGA voor witblauw

Rundvleessoep met seizoensgroenten

10/23

Fokveebeurs Affligem

2/18

Lekker vlees redt bedreigde rassen

7/23

Tortilla onglet met driebonensalade

6/31

Vleeskroketten 9/31

Diergezondheid

Haspengouwse jaarmarktprijskamp Internationale Doornik

9/22 3/6

1/9

Vlees holsteinkoeien culinair hoogtepunt 6/14

2/9

Vlees in de weegschaal

12/17

Vleesproeverij

11/34

Keuring Enter

8/24

Kleurrijke NVM Zwolle

11/6

Antibioticagebruik kan minder

6/12

Nationales Libramont

8/20

Uit de dierenartspraktijk

Onduidelijkheid over paratuberculose

1/19

NVM op koers

9/26

Acute colidiarree

Regiokeuring Alden-Biesen

8/12

Baarmoederamputatie 1/15

Dierreportages

Regiokeuring Geel

2/13

Bvd-dragerkalf 8/19

Cabrel 5/26

Regiokeuring Geffen

9/12

Dekstier met para-tbc

Rupture de Fooz

Regiokeuring Hulshorst

4/18

Fataal botulisme

Regiokeuring Leuven

9/13

Gebroken achterpoot

Regiokeuring Mesch

9/20

Hersenvliesontsteking 7/17

12/18

Urielle du Moulin

8/10

Economie

6/9

11/33 4/9 9/27

Regiokeuring Sluis

8/13

Massale sterfte

10/19

Crowdfunding in veehouderij

6/26

Regiokeuring Staphorst

9/16

Plotse bloeding

2/17

Geen crisis voor landbouw

6/18

Regiokeuring St.-Lievens-Houtem

7/16

Pinkengriep 12/27

Vleesveevakdag Boerderij

6/25

Regiokeuring Wulpen

8/14

Tongkwetsuur 5/19

SIA 2013

3/20

Zware bevalling

Boerderijhond, vriend en werker

Fokkerij

3/13

3/18

Koepad

5/24

Dijk, Fredie van

12/5

Exterieur excellenten Vlaanderen en Nederland 10/6

Dijkstra, Willem

4/5

Kerstprijs 2012 wel besteed

2/16

Komkommertijd in stierenland witblauw

8/6

Jacobs, Giel

1/5

Kerstquiz 2013, vragenlijst

12/20

3/26

Fiems, Leo

8/5

Veehouder, beroep zonder grenzen

25 jaar verbeterdroodbontstamboek Exterieur en slagerskwaliteiten

Nieuwe lichting Franse fokstieren

Varia

V E E T E E L T V lee s

VV12_Index.indd 25

d E CE M B E R

12/4

2 0 1 3

1/22

05-12-13 11:15

K O E I E N S P R E U K

Kosters koe mag op het kerkhof weiden Iemand in een voordelige positie maakt daar soms misbruik van

VV12_sfeer en spreuk 3.indd 26

05-12-13 12:55

U I T

D E

D I E R E N A RT S P R A K T I J K R E N É

B E M E R S

Aan de hand van voorbeelden uit hun dagelĳkse praktĳk schrĳven drie dierenartsen over diergezondheid in de vleesveehouderĳ. Om en om beschrĳven John Campe, Piet De Meuter en René Bemers maandelĳks vastgestelde ziektebeelden, uitgevoerde behandelingen en/of mogelĳke preventiemaatregelen.

Neusswab en longspoeling geven uitsluitsel over type infectie

Jongvee met griep N

a het opstallen en natuurlĳk door de vochtige en overdag soms warme najaarsdagen is ook pinkengriep weer terug op de agenda gekomen. Recent was er een geval bĳ een veehouder met F1-kalveren, kruislingen van fleckvieh met Belgisch witblauw. Vĳf dagen ervoor was een koppeltje nieuwe kalveren gekomen, die bĳ een bezoek wat minder alert oogden en ook de oudere pinken hoestten wat. Bĳ het onderzoeken van de zieke dieren viel op dat de kalveren inderdaad wat suf waren. Ook was de ademhaling verhoogd en hadden de kalveren koorts, de koorts varieerde van 39,7 tot 40,5 graden Celsius. De oudere pinken zaten weliswaar in een andere afdeling, maar de scheiding was niet perfect. Deze dieren hadden gelukkig nog weinig klachten en de eetlust was goed. Bĳ de jonge, onbehandelde kalveren heb ik van vĳf dieren een diepe neusswab genomen en bĳ twee daarvan heb ik ook een longspoeling gedaan. De swabs onderzoeken wĳ zelf op de praktĳk in ons laboratorium en ook van de longspoeling doen we een bacteriologisch onderzoek. Op deze manier kunnen we goed de veroorzakende bacteriën aantonen en ook de resistentiepatronen opvolgen. Na 24 uur geeft de kweek uit het lab al aan welke bacterie uit de swab of longspoeling komt. Een kleine dag daarna volgt de gevoeligheid van de kweek, waaruit op te maken is welk type antibiotica het beste bĳ de behandeling past. Omdat we in het verleden op dit bedrĳf veel problemen hebben gehad met mycoplasma (een soort bacterie die geen celwand heeft en daardoor erg moeilĳk te behandelen is met antibiotica) is grondig onderzoek belangrĳk. In dit geval hebben we de melkdrinkende kalveren op aspirine en broom gezet en de zieke dieren op antibiotica.

De encyclopedie

laboratoriumonderzoek en therapie-evaluatie bĳ griepinfectie Laboratoriumonderzoek en therapie-evaluatie zien we steeds meer bĳ diarree- en luchtwegproblematiek. De mogelĳkheden voor onderzoek bĳ grieppatiënten zĳn vrĳ eenvoudig en de materiaalkosten zĳn beperkt. Voor het nemen van een swab is een goede reiniging van de neusspiegel met alcohol voldoende. Met een vloeiende beweging moet een diepe swab uit de neusgang wor-

den genomen. Een longspoeling is nodig bĳ terugkerende longproblemen op een bedrĳf en zeker indien men ook virusonderzoek wil laten uitvoeren. Bĳ een longspoeling wordt een kleine katheter via de neus in de luchtpĳp geschoven. Als de katheter aan het einde van de luchtpĳp zit en dus bĳ het begin van de longen, wordt er met een spuitje steriele vloeistof ingespoten en direct terug opgezogen. Vaak is die opgezogen vloeistof al erg troebel door slĳm en etter. De bacteriën en/of virussen die in een longspoeling worden aangetoond, zĳn ook de ziekteverwekkers. Het resultaat is dus betrouwbaarder dan een swabuitslag. Zo is een koppeltherapie te verantwoorden en kan het bedrĳfsbehandelplan – indien nodig – worden aangepast.

V E E T E E LT V L E E S

VV12_dap.indd 27

D E CE M B E R

2 0 1 3

05-12-13 11:26

I N T E RV I E W

Michiel Deroo: ‘Met de gekoppelde steun een beleid voeren ten gunste van van jongeren en een professionele vleesveehouderĳ’

Vleessector in verandering Met vĳftien jaar ervaring is vleesveehouder Michiel Deroo een doorwinterd bestuurder. Als voorzitter van de sectorvakgroep vleesvee en kalveren en lid van het hoofdbestuur van Boerenbond heeft Deroo een uitgesproken mening over veel dossiers. ‘Verjonging in de sector is noodzakelĳk.’ tekst Annelies Debergh

p een A4-tje zĳn de antwoorden netjes voorbereid. Vleesveehouder Michiel Deroo (45) uit Zwevezele laat niets aan het toeval over. Hĳ is voorzitter van de sectorvakgroep vleesvee en kalveren bĳ Boerenbond en ook lid van het hoofdbestuur bĳ Boerenbond. In het dagelĳkse leven houdt hĳ 330 runderen; hoofdzakelĳk vlees- maar ook melkvee. Met vĳftien jaar bestuurlĳke activiteiten is Michiel Deroo een doorwinterd man wat betreft de vleesveematerie. Wat zĳn de belangrĳke dossiers die momenteel op tafel liggen? ‘De rendabiliteit en het doorrekenen van de gestegen kosten in de productieketen staan boven aan op het lĳstje van de vakgroep. Dat is de rode draad door alle dossiers heen. Zonder een rendabele vleesveehouderĳ is er geen vleesveehouderĳ

V E E T E E LT V L E E S

VV12_interview Deroo.indd 28

DECEMBER

meer. Het herwinnen van het vertrouwen in de commercialisatieketen van runderkarkassen is dan ook één van de belangrĳkste agendapunten. Er is de afgelopen jaren veel ruis ontstaan rondom de prĳsvorming. Afgelopen juli is er het nieuwe besluit over karkaskwalificatie gekomen en veehouders hebben nu inzage in de karkasgegevens. Dat zĳn nog maar enkele onderdelen van de weg naar meer transparantie in de keten. Het is belangrĳk om ook de vleesveehouder in de praktĳk mee te krĳgen in dat verhaal. Nu moet de veehouder nog zelf op zoek naar de slachtgegevens. Nog beter zou zĳn dat hĳ automatisch op de hoogte wordt gebracht.’ ‘Naast de rendabiliteit in de sector is de vakgroep ook bezig met het Gemeenschappelĳk Landbouwbeleid (GLB) en de Beschermde Geografische Aanduiding

(BGA) voor witblauwvleesvee. De omschakeling van Meritus naar een generiek lastenboek vleesvee is een afgesloten agendapunt waarvan we nu al kunnen zeggen dat dit een geslaagd dossier is. De nieuwe eisen zĳn gelĳklopend aan de oude lastenboeken, maar de stap is duidelĳk minder groot om de vleesproductie te certificeren. Dat is te zien aan het grotere aantal inschrĳvingen.’ Vanuit de vleesveehouderĳ wordt het GLB met argusogen gevolgd. Is al meer bekend over het nieuwe beleid? ‘De uitdaging is heel groot voor de vleesveehouderĳ en eigenlĳk het grootst van alle landbouwsectoren. Er is al zicht op het nieuwe budget en de oorspronkelĳke flatrate, de nivellering, is gereduceerd. Bedrĳven met lage en bedrĳven met hoge toeslagrechten komen wel dichter

201 3

04-12-13 16:40

bĳ elkaar te liggen. Dit vermĳdt dat de bedrĳfstoeslagen worden doorgerekend in de keten. Bovendien is er ook vastgelegd dat het verlies maximum dertig procent kan bedragen ten opzichte van de toegewezen waarde in 2015. Zo hebben de hogere toeslagrechten die voornamelĳk in de rundveesector zitten een veiligheidsparachute.’ ‘De zoogkoepremie gaat dalen, maar blĳft gekoppeld. De koppeling is altĳd een hoofdthema geweest en de vakgroep is blĳ dat de overheid daarin meegaat. Er is besloten om nog tien procent van het budget voor zoogkoeien en een procent voor kalveren gekoppeld te houden. Met

jaren wordt behouden. Het is een bewuste keuze om het huidige beperkt aantal premierechten te behouden, zodat de steun niet kan doorgerekend worden in de verkoopprĳzen.’ ‘Verder zullen er ook keuzes moeten worden gemaakt. De sectorvakgroep stelt voor om mechanismen in te bouwen die stimuleren naar een professionalisering en verjonging van de sector. Dit is noodzakelĳk om het premiebedrag op een voldoende niveau te houden. We hopen dat de Vlaamse Overheid de kans aangrĳpt om met de gekoppelde steun een beleid te voeren ten gunste van een verjonging en een professionalisering

Hoe kĳkt de vakgroep aan tegen de ontwikkelingen rondom het Nederlandse ingrepenbesluit en de aansluitende keizersnedeproblematiek? ‘Het idee van de vakgroep is witblauw met een keizersnede of gewoon geen witblauw. We hebben onderzoeken omtrent natuurlĳk kalven altĳd gesteund, maar stellen ons vragen. Het belangrĳkste in de discussie is de bedrĳfszekerheid voor de vleesveehouder. Een vleesveehouder wil een levend kalf en een gezonde koe. Onze vleesveehouders zĳn het gewoon en onze dierenartsen beheersen de techniek perfect. België is de bakermat van de dikbillen en we hebben een echte biefstukcultuur. De hele context is anders dan in de noordelĳke landen.’ ‘We moeten daarnaast wel toegeven dat de keizersnede een zwakte is van het ras. Aan elk voordeel is een nadeel verbonden en dat geldt ook voor witblauw. Er is de hogere efficiëntie met een hoog karkasrendement, er is de vroegrĳpheid van de witblauwen met bĳna een jaar winst ten aanzien van rustiekere rassen en op het vlak van milieudruk per kilogram vlees presteert het ras heel goed. Als we de voordelen uitzetten ten aanzien van de nadelen dan slaat de balans toch duidelĳk naar de voordelenkant.’

‘We moeten ervoor zorgen dat onze sector voldoende groot blĳft’ voorheen ruim 12 procent betekent dat een aanzienlĳke daling voor de zoogkoeienpremies. De sector draagt een billĳk aandeel in het verlies aan inkomenssteun. Het wordt wel een uitdaging om met het nieuwe GLB de noodzakelĳke verjonging in de sector te realiseren.’ Hoe wil de vakgroep die verjonging stimuleren? ‘Vleesveehouderĳ is een kapitaalintensieve sector en daarom denken we erover na om jongeren met een aantal voordelen te stimuleren om in de sector aan de slag te gaan. Belangrĳk is ook dat de gekoppelde steun voor de komende

houderĳ alleen. En dat is niet per definitie een nadeel. Intensieve vleesveehouderĳ heeft in mĳn ogen vooral voordelen ten aanzien van de maatschappĳ en het klimaat. De sector moet professioneler, willen we vleesveehouderĳ behouden. We zĳn het als sector aan onze omgeving verplicht om bezig te zĳn met items als bĳvoorbeeld vruchtbaarheid, diergezondheid, welzĳn en commercialisatie van ons product. De trend tot specialisatie zal in geen geval afnemen. We moeten er ook voor zorgen dat onze sector voldoende groot blĳft. Zo blĳven we voor de afzetmarkt voldoende in beeld.’

van de vleesveehouderĳ. Een dergelĳk gebruik van Europese middelen komt de sector op langere termĳn ongetwĳfeld het meest ten goede.’ Wat zĳn verwachtingen rond die specialisatieslag? Is ook het wegvallen van het melkquotum een uitdaging voor de vleesveehouderĳ? ‘We weten dat op een kwart van de zoogkoebedrĳven ook melkquotum aanwezig is. We verwachten dat een aantal gemengde bedrĳven keuzes zullen maken. Dat is niet meer dan een evenwichtsoefening. De specialisatie zal doorzetten, maar dat is geen item van de vleesvee-

Wat zĳn belangrĳke uitdagingen? ‘De belangrĳkste uitdaging is dat vleesveehouderĳ een economische sector blĳft. In dat kader blĳven het GLB en de opvolging en verjonging van de vleessector belangrĳke dossiers. De vleesveehouderĳ in België mag niet meer kleiner worden. Als de productie nog veel terugvalt, dan verliezen we onze plaats in de winkelrekken.’ ‘Een uitdaging is ook de veranderende maatschappĳ en de eisen rondom het milieu. Daar kun je je als sector tegen afzetten, maar beter is het om daarin mee te gaan en ook daar weer voordelen uit te halen.’ l

V E E T E E LT V L E E S

VV12_interview Deroo.indd 29

D E CE M B E R

2 0 1 3

04-12-13 16:40

A G R I B E X

Tien jaar oude Victoria de l’Escaille verovert nationale titel bĳ witblauw

Unieke kampioenskoe Op de meest prestigieuze keuring voor het Belgisch-witblauwras werd de tien jaar oude Lassodochter Victoria de l’Escaille verdiend kampioene bĳ de koeien. In het blonde d’Aquitaineras triomfeerde Rubiodochter Epine tĳdens de nationale meeting Agribex in Brussel. tekst Guy Nantier

Belgisch-witblauwras Lieven Goddeeris en Wilfried Goeman beleven de dag van hun leven Bĳ de aanvang van zowel het ochtendprogramma als het middagprogramma beleefde de Vlaamse fokkerĳ op de nationale keuring te Brussel een droomstart. Hannelore van de Stokerĳ mocht in de ochtend de spits afbĳten. De jonge en krachtige Argandochter van Roger en Bart Monbaliu uit Jabbeke imponeerde vanwege haar breedtematen. Daar had de op 1b geplaatste Parade de Tohogne (v. Argan) van Guy Gaillard uit Tohogne geen verhaal tegen. Hartje van Terbeck van RoggenSchotsmans uit Kersbeek breide er een vervolg aan. Hartje (v. Imperial) kwam in de volgende rubriek op 1a en gaf deze plek nooit meer af. Ook zĳ straalde veel meer breedte in de voorhand en de achterhand uit dan de op 1b geplaatste Doushka des Amandiers (v. Joker) van Elevage des Amandiers uit Mouland. Met spanning werd vervolgens gekeken

naar de volgende reeks vaarzen. Hier was Heaven van het Bareelhof een serieuze kanshebber voor rubriekswinst. De Imperialdochter van Stĳn Veulemans is fraai in hoogtemaat en gewicht, de benen zĳn top, de ribronding correct en de achterhand mooi fĳn bespierd. Maar Giboulée de Haute Somme kwam roet gooien in het eten van de Glabbeekse fokker. De Obusdochter van François Misse uit Werbomont bezat scherpere vleeslĳnen in de broek, maar was wel minder breed in de voorhand. Het zorgde voor een gewichtsverschil van bĳna veertig kilo ten voordele van de slechts vĳf dagen oudere Heaven. Giboulée eindigde desondanks op 1a. Zwartje van het Negenbonder (v. Adajio) van Rigo Lenaers-Ruben en Wouter Matthĳs zette de Vlaamse delegatie opnieuw op winstkoers. Hoeft het nog gemeld:

Fuchsia van Daisel (v. Heroïque), kampioene vaarzen

V E E T E E LT V L E E S

VV12_Agribex.indd 30

DECEMBER

Zwartje, kampioene in Doornik in 2013, is supergroot, breed, zwaar en voorzien van veel vlees. Haar secondante in de reeks was bĳna honderd kilo lichter en vĳf centimeter kleiner. Godiva van het Kruisborre zette vervolgens de zegereeks verder. De Imperialdochter van Roger en Jan Orinx uit Asse was gewoon indrukwekkend breed in de voorhand en de achterhand. Met een correcte hoogtemaat, fĳnheid in bot en huid en de vele kilo’s eerstekwaliteitsvlees stond hier wellicht een toekomstige kampioene.

Droomwolk zwelt aan Met vier maal winst op zes vaarzenrubrieken was de ochtendkeuring een ware triomf voor de Vlaamse witblauwfokkerĳ. Ook in het middagprogramma met de tweede en derde rubriek gekalfde vaarSobriquet de Somme (v. Ogival), kampioen stieren

201 3

09-12-13 13:59

Het geluk van Guy Perin en Jeroen Goddeeris kon niet op na de aankondiging van hun eindwinst bĳ de vaarzen

zen hield de droomwolk aan. In de tweede reeks bevochten Fuchsia van Daisel (v. Heroique) van Guy Perin en Lieven Goddeeris met Nacelle de Roupage (v. Panache) van Philippe Collignon uit Ortho de rubriekswinst. Beide dieren waren aan elkaar gewaagd. Fuchsia was net iets groter en zwaarder dan Nacelle. Nacelle showde meer onderbil, Fuchsia zette meer breedte in de voorhand en in de rug neer in de showring. Nacelle mocht op 1a, maar werd later toch verwezen naar de 1b-plek ten voordele van Fuchsia. In de derde reeks gekalfde vaarzen was

eren

de ‘pure klasse’ van de kampioene van Doornik, Flora van de Pannemeers van José Ally uit Ruiselede, aan zet. Tegen de Adajiodochter met haar vlotte tred, brede rug en fĳnheid in beenwerk en broekbespiering was geen concurrente opgewassen. Even zag het er ook naar uit dat Escargot van de Mespelhoeve van Patricia De Backer rubriekswinst zou behalen bĳ de koeien. Met een brede voor- en achterhand alsook een diepe onderbil stond de Germinaldochter lang op 1a. Totdat Altesse du Fond de Bois (v. Lasso) voor de keurmeester

trad. De Lassodochter van Jean-Pierre Montfort en Paul Anthonissen kwam op 1a dankzĳ een betere ribronding en fĳner bot. Andere reeks, ander ĳzer in het vuur met Chiquita van het Bareelhof. De Germinaldochter van de familie Veulemans uit Glabbeek stond er alweer knap bĳ: groot, lang en zwaar op prima benen. En de bespiering? Overvloedig lekker mals. Chiquita, die vier jaar terug bĳ de vaarzen al 1a behaalde te Brussel, kwam andermaal op 1a, vóór Bechamelle de Bierwa (v. Paysan) van Hubert Duchene en Didier Pierrard

Victoria de l’Escaille (v. Lasso), kampioene koeien

V E E T E E LT V L E E S

VV12_Agribex.indd 31

D E CE M B E R

2 0 1 3

09-12-13 13:59

A G R I B E X

rubriek

naam dier

geb.datum

gewicht

maat

vader

m.vader

eigenaar,woonplaats

stieren

Precieux de Steinbach Pivert des Alleines Sarko d’Embise Lionceau Ry Neuf Moulin Sobriquet de Somme Hannelore van de Stokerij Hartje van Terbeck Giboulée de Hte.Somme Majuscule de Waleffes Zwartje van het Negenbonder Godiva van het Kruisborre Onction de Fooz Fuchsia van Daisel Flora van de Pannemeers Altesse du Fond de Bois Mondaine de Roupage Gagnante de la Haie Madame Chiquita van het Bareelhof Victoria de l’Escaille Gini van Terbeck Identique de Roupage

10-06-2012 27-01-2012 17-08-2011 07-11-2010 16-10-2008 02-09-2012 18-06-2012 25-05-2012 08-03-2012 04-12-2011 02-06-2011 12-02-2011 03-11-2010 25-07-2010 11-03-2010 05-10-2009 11-05-2008 03-05-2007 08-12-2003 15-07-2011 22-03-2006

590 791 864 1089 1218 526 567 553 562 775 748 724 752 871 843 869 916 942 964 744 809

126 136 137 146 146 121 124 124 124 133 130 130 131 139 137 140 138 140 141 130 135

Argan Imperial Adajio Jaloux O. Ogival Argan Imperial Obus Crack Adajio Imperial Heroïque Heroïque Adajio Lasso Heroïque Germinal Germinal Lasso Adajio Despote

Flash Magistrat Biscuit Ancien Osborne Fetiche Emigre Paysan Sjaka-Zoeloe Harisson Valli Germinal Occupant Eternel Louveteau Fetiche Radar VT debordant Inexes Paysan Radar VT

J. L. en P. Hubert en G. Ramelot gebr. Guillaume, Ochamps C. en L. Leleux, Mainvault J., R. en E. Wylock, Jeneffe W. Goeman, Vrasene R. Monbaliu en S. Serpieter Roggen-Schotsmans, Kersbeek F. Misse, Werbomont M. Laruelle, Faimes Lenaers-Ruben en W. Matthijs R. en J. Orinx, Asse E. Coheur, M. Denomerenge en J. Lallemand G. Perin en L. Goddeeris J. Dufour-Ally, Ruiselede J. P. Montfort en P. Anthonissen P. Collignon, Ortho G. Perin en J. M. Perin, Grandhan G. Veulemans, Glabbeek S. Pierrard en B. Toussaint B. Neven, Wellen P. Collignon, Ortho

vaarzen,gek.vaarzen

koeien

zoogstellen

Tabel 1 – Rubriekwinnaars witblauw Agribex 2013 (kampioenen vetgedrukt)

uit Maffe. Bĳ de zoogstellen was er tot slot nog winst voor Gini van Terbeck van Benny Neven uit Wellen. Gini (v. Adajio) was vergezeld van haar fraaie Germinalfdochter, Izah van Tervoort.

Geschiedenis in de finale koeien Het vrouwelĳk fokveeschoon in de ring deed menig aanwezige toeschouwer wegdromen, echter niet bĳ de stieren. De stierenrubrieken waren matig van kwaliteit en vooral in het beenwerk viel er een

en ander op te merken. Maar hoe kan het ook anders, de beste stieren staan al op de verschillende ki-stations. Toch één vermelding: Sobriquet de Somme van Wilfried Goeman uit Vrasene. De Ogivalzoon was in type en bespiering de compleetste van zĳn reeks. In de rubriek liet hĳ met één riblengte de kampioen van Libramont, Malt II de Bierrewart (v. Rococo) van ferme de Bierrewart uit Lumen, met gemak achter zich. En in de finale? Ook daar kwam, zag en

Met een nationale titel op zak beleefde Wilfried Goeman de dag van zĳn leven

V E E T E E LT V L E E S

VV12_Agribex.indd 32

DECEMBER

overwon Sobriquet. Wilfried Goeman beleefde aldus de dag van zĳn leven. Ook Lieven Goddeeris die met Breeze van Daisel in 2011 al een nationale titel in Brussel won, beleefde voor de tweede maal de dag van zĳn leven. In de finale bĳ de vaarzen en gekalfde vaarzen ging de felbegeerde nationale driekleur immers naar de eigen gefokte Fuchsia van Daisel. De keuze was niet onomstreden vanwege de mindere breedte in de voorhand ten opzichte van de concurrentie. Maar geen enkele titelkandidate kon aanspraak maken op de perfectie. Zwartje miste wat onderbil tegenover de concurrentie, Godiva ging vermoeid overkoot op stand, Onction de Fooz (v. Heroïque) stapte niet vlekkeloos. Misschien Flora? Maar haar ontbrak het aan die diepe vleeslĳnen in de broek zoals bĳ Onction. En zo voort en zo verder. In de finale bĳ de koeien werd geschiedenis geschreven. Victoria de l’Escaille, in eigendom van Stephane Pierrard en Bernard Toussaint uit Boussu-en-Fange, kreeg de driekleur omgord. De Lassodochter is tien jaar oud, jawel, maar stond er nog jeugdig bĳ. Ondanks haar leeftĳd bezit Victoria ook een fraai modern vleestype. Ter situering: in de rubriekskeuring liet de kampioene onder andere de bekende keuringscoryfeeën Identique de Roupage (v. Despote) en Impatiente de Fooz (v. Germinal) achter zich. Enkel de bespiering in de achterhand miste bĳ Victoria diepte en scherpte in belĳning. Maar wat een krachtige, duurzame verschĳning. Beste keus.

201 3

09-12-13 13:59

Blonde d’Aquitaineras Dubbel voor Boesmans op nationale blonde te Brussel

Capon (v. Leo), stier met de beste slachteigenschappen

De nationale blonde d’Aquitainekeuring op Agribex was met vĳftig aanmeldingen door dertien fokkers dun bezaaid. Voor de twee Franse juryleden, Patrick Sazy en Nicolas Dayde, was de plaatsing van de dieren in de pover gevulde rubrieken dan ook een fluitje van een cent. Blondefokker Jacques Boesmans uit het Waalse Huccorgne was met twee titels de man van de dag. Hĳ veroverde de Belgische driekleur bĳ de vaarzen van twee tot drie jaar en bĳ de volwassen stieren. Bĳ de oudere blondevaarzen verzilverde Gloria (v. Darly) haar gewonnen rubriekswinst in de finale dankzĳ een betere

Epine (v. Rubio), koe met de beste slachteigenschappen

bekkenbouw dan Farandole (v. Tresor) van Carl Mintjens uit Oostemalle.

Winst voor fokstal Carl Mintjens Bĳ de oudere stieren veroverde de Waalse fokker het kampioenslint met de rastypsiche Camino (v. Unicef). Zĳn opponent in de finale, Flo (v. Ronus) van Jean-Luc en Xavier Pierret uit Orgeo, showde eveneens veel rastype, maar moest op het vlak van bespiering in de lenden en de broek zĳn meerdere erkennen in Camino. In de categorie jonge stieren van twee tot drie jaar was Gaucho (v. Awaldo) alweer top. De kampioen van Libramont, gefokt door Carl Mintjens maar nu in ei-

Tabel 2 – Rubriekwinnaars blonde d’Aquitaine Agribex 2013 (kampioenen vetgedrukt)

rubriek stieren

naam dier

Inigo Hamley Hercules Gaucho Flo Camino vrouwelijk Ibiza Halache Honduras Hilaria Guirlande Gloria Farandole Dolores Epine beste slachteigenschappen stieren Capon vrouwelijk Epine

geb.datum

vader

m.vader

eigenaar,woonplaats

21-01-2013 08-09-2012 05-03-2012 30-08-2011 27-08-2010 18-06-2007 19-03-2013 07-11-2012 12-09-2012 04-03-2012 14-12-2011 10-08-2011 30-12-2010 11-09-2008 08-05-2009

Crenca Valium Coluche Awaldo Tonus Unicef Vaillant Christoly Vaillant Dali Vidocq Darly Tresor Uriel Rubio

nb Rosier Videly Orion Martin Joujou Ulderico Apache Tilbury Rturino Blouson Robocop Orion Roitelet Romeo

B. Stephany, Rouvreux C. Mintjens, Oostmalle P. Ahn, Walhorn G. Willems, Bogaarden J. l. en X. Pierret, Orgeo J. Boesmans, Huccorgne C. Mintjens, Oostmalle C. Maury, Falmagne C. Mintjens, Oostmalle F. Robberechts, Merchtem P. Blondeau, Givry J. Boesmans, Huccorgne C. Mintjens, Oostmalle B. Stephany, Rouvreux J. Boesmans, Huccorgne

14-08-2007 08-05-2009

Leo Rubio

Rubio Romeo

F. Arnauts, Glabbeek J. Boesmans, Huccorgne

gendom van Greet Willems uit Bogaarden, heeft het allemaal: een fraaie harmonie tussen skeletontwikkeling en bespiering, een mooi gevormd bekken met de juiste hellingsgraad en fĳne vleeslĳnen in de broek. Ook zĳn gewezen stalmaatje uit Oostmalle, Hamely (v. Valium), bezit het allemaal. Hĳ veroverde voor Carl Mintjens de eindwinst bĳ de stieren van één tot twee jaar.

Trofeeënkast Boesmans voller Bĳ het vrouwelĳk vee waren er nationale titels voor Hilaria (v. Dali) van Frans Robberechts uit Merchtem in de categorie vaarzen van één tot twee jaar en voor Dolores (v. Uriel) van Bernard Stephany uit Rouvreux bĳ de volwassen koeien. Hilaria was zowel tĳdens de rubriekskeuring als in de finale superieur in volume en bekkenbouw. Zĳ showde bovendien veel fĳnheid in bot en vel. Voor Dolores lag de kampioenstitel al vast na de rubriekskeuring. Zĳ veroverde winst in de enige, maar sterk bezette rubriek koeien dankzĳ een beter rastype, een beter gevormd bekken, meer finesse in het bot en het vel en een elegantere stap. Bĳ de koeien met kalf zegevierde Epine (v. Rubio), eveneens van Jacques Boesmans. Haar kalf Idole (v. Tableau) is een fraaie kopie van moeder Epine. De stier met de beste slachteigenschappen werd zonder discussie Capon (v. Leo) van Floris Arnauts uit Glabbeek. In het vrouwelĳk vee was diezelfde eer weggelegd voor… Epine van Boesmans. |

V E E T E E LT V L E E S

VV12_Agribex.indd 33

D E CE M B E R

2 0 1 3

09-12-13 14:09

VV12_fotopagina.indd 34

05-12-13 11:12

F O T O S P E C I A L

Verraadt het beeld schuren wegens enige vervelende jeuk of een gezonde nieuwsgierigheid?

VV12_fotopagina.indd 35

05-12-13 11:13

V O E R

V O O R

V L E E S B O E R

Krachtvoederwaardeprĳzen mengvoeders (1000 vevi per kg) stier 90 (90 g dve) stier 100 (100 g dve) rosé 110 (110 g dve) rosé 120 (120 g dve) rosé 130 (130 g dve)

19 november

vorige maand

24,50 24,80 25,70 26,45 27,40

24,00 24,65 25,55 26,40 27,35

Tabel 1 – Prĳzen mengvoeders (euro’s per 100 kg, excl. btw) Bron: Wageningen UR Livestock Research

kvem kg dve-toeslag kvevi kg dve-toeslag

19 november

vorige maand

13,5 108,6 15,4 88,4

13,1 111,4 15,6 86,0

Tabel 2 – Energie- en eiwittoeslagprĳzen (in eurocenten, excl. btw) Bron: Wageningen UR Livestock Research

Wakker Dier voert campagne tegen geboortekrik Wakker Dier, de Nederlandse stichting die naar eigen zeggen opkomt voor de dieren in de vee-industrie, zegt dat uit onderzoek blĳkt dat veehouders massaal gebruikmaken van de geboortekrik of veeverlosser. De stichting baseert zich op een leverancier van geboortekrikken, die schat dat 80 procent van de veehouders een geboortekrik in bezit heeft, maar geen harde cĳfers over het gebruik heeft. Volgens de Wet Dieren zĳn krachttoestellen bĳ de geboorte van kalveren verboden. Wakker Dier wil dat staatssecretaris Dĳksma het verbod naleeft of voorwaarden aangeeft voor het gebruik. De stichting zegt dat deskundigen daarbĳ

denken aan exclusief gebruik door dierenartsen, verplichting van een trekkrachtmeter en het vaststellen van een maximale trekkracht. Volgens Wakker Dier perst een koe van nature met een kracht van 50 tot 75 kg. Een mens kan een vergelĳkbare trekkracht zetten. Met een geboortekrik is een trekkracht van 450 kg te realiseren, de trekkracht van zes mensen. De dierenorganisatie geeft aan dat dieren die met veel trekkracht ter wereld komen, vaak gezondheidsproblemen hebben, zoals gebroken ribben, gebroken poten of een gebroken ruggengraat. Ook zou de sterfte onder deze kalveren hoger liggen.

Helft van de Vlaamse bedrĳven innoveert Meer dan de helft van de Vlaamse landbouwbedrĳven deed de voorbĳe jaren minstens één innoverende investering.

VV12_vvb.indd 36

V E E T E E LT V L E E S

DECEMBER

Dat blĳkt uit een enquête die Vlaams minister-president Kris Peeters, tevens bevoegd voor Landbouw, liet uitvoeren

bĳ deelnemers aan het Landbouwmonitoringsnetwerk (LMN). De tuinbouwsector heeft het grootste aandeel innovatieve bedrĳven, met de sierteelt als absolute koploper. Gemengde en akkerbouwbedrĳven innoveren het minst vaak, maar toch innoveert nog steeds 40 procent van die bedrĳven. Uit de resultaten van de enquête blĳkt dat bedrĳfsleiders vooral innoveren om een hoger inkomen te realiseren, arbeid te besparen en de kwaliteit te verbeteren. Bedrĳfsleiders die innoveren, zĳn jonger dan gemiddeld. Hoe hoger het opleidingsniveau van de bedrĳfsleider, hoe groter de kans op innovatie. Daarnaast blĳkt dat bedrĳven die uitgebaat worden door natuurlĳke personen of via een eenpersoonsvennootschap minder vaak innoveren dan bedrĳven die een formelere juridische structuur hebben. Ten slotte innoveren grotere bedrĳven (in termen van standaard opbrengst en arbeidsbezetting) vaker.

201 3

05-12-13 11:53

V L E E S P R I J Z E N

Gezonder kalf met bètacaroteen

STIEREN 5,5 5,0 euro/kg koud geslacht excl. btw

Tĳdens een symposium over kalversterfte lanceerde DSM Nutritional Products het nieuwe voedingssupplement Megadracht, een combinatie van vitamines, organisch selenium en bètacaroteen. ‘Het voedingssupplement is gericht op een betere vruchtbaarheid van de koe en op een betere biestkwaliteit voor het kalf’, licht Filip Florizoone van DSM toe. ‘Met Megadracht herneemt de koe vlotter de cycliciteit en produceert meer follikels van betere kwaliteit, waardoor de tussenkalftĳd daalt. En het zorgt voor een betere kwaliteit van de biest, waardoor diarree en sterfte bĳ het kalf afnemen.’ De kracht van het voedingssupplement ligt in de aanwezigheid van bètacaroteen. Filip Florizoone: ‘Bètacaroteen is de vruchtbaarheidsvitamine bĳ uitstek voor de koe. Van rantsoenen op basis van graskuil en maiskuil is bekend dat het gehalte aan bètacaroteen te laag is. Verder kent het gehalte aan bètacaroteen net voor afkalven een dip. Zo’n 100 tot 150 gram per dier per dag Megadracht gedurende de laatste twee maanden van de dracht geeft daarom zicht op een gezonder kalf. Want voor het kalf geldt dat bètacaroteen in de biest zorgt voor een betere immuniteitsopbouw vanwege een betere absorptie van de moederantistoffen in de darm.’

S 2012

S 5,00

4,5

E 4,29 E 2012

4,0 U 3,55

3,5

R 2012 U2012

3,0

R 3,25

2,5 2,0

minimum-/maximumprĳs 1

25 30 week

KOEIEN

euro/kg koud geslacht excl. btw

5,0 4,5

S 4,37

S 2012

4,0

E 3,86

E 2012 U 2012

3,5 3,0

R 2012 R 2,42

2,5 2,0

Vleesindexprĳs blĳft licht stĳgen

minimum-/maximumprĳs 1

25 30 week

VLEESPRIJSIN D EX 120

vereenvoudigde ratio referentieratio (18 m.) ondergrens bovengrens

110 100 90

2005 = 100

De vleesindexprĳs (zie figuren rechts) van oktober lag andermaal hoger ondanks een lichte daling in voederkostprĳs en een lichte daling in de verkoopprĳs. De voederkostprĳs in oktober bedroeg 2,80 euro per kg groei geproduceerd vlees. De verkoopprĳs SA2-stieren was 5,3225 euro per kg. De vereenvoudigde ratio – dat is de opbrengstprĳs gedeeld door de voederkosten – bedroeg 74,85 indexpunten ten opzichte van het normale rentabiliteitsjaar 2005. Een kwart van de achterstand (2005 = 100) is dus nog steeds niet opgehaald. Intussen blĳkt uit nieuwe cĳfers van de FOD economie dat de prĳs richting consument van het Belgisch vlees het afgelopen jaar is gestegen. Voor een biefstuk betaalt de Belgische consument nu 7,2 procent meer. Reden voor deze prĳsstĳging is het dalende aanbod omdat verschillende veehouders gestopt zĳn door de crisis en door de lage prĳzen die zĳ voor hun runderen kregen. Ook de handel ligt mee aan de basis van die prĳsstĳging door de extra kosten van verplichte etikettering en analysekosten bĳ de slagers.

U 3,55

80 70 60 50 40 ‘05 l ‘05 ‘06 l ‘06 ‘07 l ‘07 ‘08 l ‘08 ‘09 l ‘09 ‘10 l ‘10 ‘11 l ‘11 ‘12 l ‘12 ‘13 t‘13 jan ju jan ju jan ju jan ju jan ju jan ju jan ju jan ju jan ok maand/jaar

Voor de meest actuele vleesprĳzen: ga naar www.veeteeltvlees.nl V E E T E E LT V L E E S

VV12_vvb.indd 37

D E CE M B E R

2 0 1 3

05-12-13 11:53

C O L O F O N

AGENDA Keuringen en prijskampen

Structuurrĳke winterkost bĳ Wim Goedhart uit Loosdrecht. Foto: Harrie van Leeuwen

4 januari: 8 januari: 11 januari: 18 januari: 19 januari: 19 januari: 25 januari: 8 maart: 3-4 juli: 5-7 september: 5-7 september:

Jaarmarktprĳskamp witblauw regio Luik te Hannut Jaarmarktprĳskamp witblauw regio Henegouwen te Ath Jaarmarktprĳskamp witblauw regio Luxemburg te Libramont Jaarmarktprĳskamp witblauw regio Namen te Ciney Haspenhouwse Jaarmarktprĳskamp witblauw te St.-Truiden Provinciale fokveedag regio Antwerpen te Geel Fokveebeurs Belgisch witblauw te Affligem Deense vleesveeshow Agro Nord Beef te Aars (Denemarken) Nationale show Belgisch-witblauwras, Birmingham (Groot-Brittannië) Nationale blonde d’Aquitainekeuring te Biarritz (Frankrĳk) Nationale keuring limousin te Limoges (Frankrĳk)

Ve i l i n g e n

COLOFON VeeteeltVlees is een uitgave van CRV BV en verschĳnt maandelĳks.

redactie hoofdredacteur Guy Nantier redactie Jorieke van Cappellen, Annelies Debergh, Inge van Drie, Florus Pellikaan, Jaap van der Knaap, Ivonne Stienezen en Tĳmen van Zessen fotografie Harrie van Leeuwen, Kristina Waterschoot bureauredactie Mirjam Braam (chef), Lieke van den Broek, Ingrid Sevenster, Rogier van der Weiden vormgeving André Fris, René Horsman, Esther Onida aan dit nummer werkten verder mee Alice Booĳ hoofd uitgeverĳ Rochus Kingmans

redactie-adres

15 januari: 23 januari: 14 februari: 27 maart: 29 maart: 5 juni:

Beurzen, studievergaderingen, demodagen 22 februari-2 maart: 24 mei-2 juni: 3-4 juli: 9-12 september: 1-3 oktober:

Nederland: postbus 454, 6800 AL Arnhem, telefoon 026 38 98 800 fax 026 38 98 839 Vlaanderen: Van Thorenburghlaan 14, 9860 Oosterzele, telefoon 09 363 92 11 fax 09 363 92 06 E-mail veeteelt@crv4all.com

abonnementsprĳs/jaar Nederland en België € 45,70, overige landen € 88,80. In combinatie met abonnement op vakblad Veeteelt € 10 korting. Prĳzen excl. 6% btw. Abonnementen zĳn gebaseerd op kalenderjaar en worden jaarlĳks in februari gefactureerd. Opzegging is mogelĳk per kwartaal. Bel voor opgave van een abonnement: België: VRV-klantendienst (078 15 44 44) Nederland: CRV-klantendienst (088 00 24 440) E-mail klantenservice.nl@crv4all.com

advertentie-afdeling Jannet Fokkert, Willem Gemmink, Froukje Visser postbus 454, 6800 AL Arnhem telefoon (+31)(0)26 38 98 820 fax (+31)(0)26 38 98 824 E-mail advertenties@crv4all.com

illustraties/foto’s De foto’s zĳn van de eigen fotodienst van Veeteelt. Uitzonderingen zĳn de foto’s van Cepolina (4) en OS Limousin (5). Overname van artikelen is alleen toegestaan na toestemming van de redactie. Hoewel aan de samenstelling van de inhoud de meeste zorg is besteed kan door de redactie geen aansprakelĳkheid worden aanvaard voor mogelĳke onjuistheden of onvolledigheden. Druk: Senefelder Misset Doetinchem ISSN 1570-3312

V E E T E E LT V L E E S

VV12_agenda vooruitblik.indd 38

RSC-veiling limousin te Ciney RJ-limousinveiling Lanaud te Boisseuil (Frankrĳk) Veiling Blonde Génétique te Casteljaloux (Frankrĳk) RJ-limousinveiling Lanaud te Boisseuil (Frankrĳk) COT-veiling te Laren RJ-limousinveiling Lanaud te Boisseuil (Frankrĳk)

Landbouwsalon SIA te Parĳs (Frankrĳk) Internationale landbouwbeurs Aquitanima te Bordeaux (Frankrĳk) Livestock Event te Birmingham (Groot-Brittannië) Landbouwbeurs Space te Rennes (Frankrĳk) Veehouderĳbeurs Sommet de l’Elevage te Clermont-Ferrand (Frankrĳk)

VOORUITBLIK

Ma i s: ziekt en en p lag en ? Januari (15 januari) – VeeteeltVlees gaat in het januarinummer na welke ziekten en plagen de huidige maisteelt bedreigen. Zĳn er ontwikkelingen op het verdelingsvlak en waar ligt de oorzaak? Vleesvee houden vergt een multidisciplinaire aanpak van de vleesveehouder. Op 12 en 18 december houdt CRV hierover een vleesveecongres waarbĳ de snelle evoluties in de verschillende domeinen aan bod komen. De redactie brengt in het komende nummer verslag uit. Is agro-ecologie of voedsel duurzaam produceren, lokaal met de natuur en de kringloop mee, een droom of biedt het toekomstperspectief ? De redactie trekt voor u naar een symposium dat Bioforum Vlaanderen hieromtrent houdt en brengt verslag uit.

DECEMBER

201 3

05-12-13 09:33

C A R N E

C U L I N A I R

VeeteeltVlees publiceert in samenwerking met de hotel- en koksschool VTI te Leuven maandelĳks een recept met als basis rundvlees en seizoensgroenten van eigen bodem. De moeilĳkheidsgraad varieert van basisrecept (1 ster) tot gastronomisch recept (2 sterren) tot een recept ‘haute cuisine’ (3 sterren).

Rundergehakt met witloof en aardappelpuree

Gehaktschotel

★ ★★ ★★★

basisrecept culinair recept haute cuisine

★★

Ingrediënten • • • • •

400 g mager rundergehakt 8 stronken witloof 1 grote zoete ui, fĳngesnipperd 1 ei 3 takjes peterselie

chil de aardappelen, snĳd ze in gelĳke stukken en kook ze gaar in een ruime pan water. Giet de gekookte aardappelen daarna af. Warm de melk op in een pannetje en voeg wat vers geraspte nootmuskaat toe en peper van de molen. Pureer de aardappelen in een roerzeef of met een pureestamper. Meng er de warme melk onder en roer tot een smeuïge puree. Snipper de ui. Meng de uisnippers samen met het ei onder het rundergehakt. Snĳd het witloof in reepjes. Bak het witloof aan in een pan met wat olĳfolie. Voeg vervolgens het rundergehakt toe. Maak het rundergehakt al bakkende los met een vork. Voeg daar-

• • • • •

4 takjes tĳm, geritst 3 eetlepels olĳfolie 1 teentje knoﬂook 1 kg bloemig kokende aardappelen 1 dl magere of halfvolle melk

na de afgeritste tĳm, de gesnipperde knoflook en de fĳngesneden peterselie toe en breng op smaak met wat peper van de molen en voeg eventueel een snuifje cayennepeper toe. Verdeel alles over een ovenschaal en strĳk de puree uit over het vlees. Bestrooi het geheel met paneermeel of geraspte lightkaas en zet de ovenschotel ongeveer 30 minuten in een voorverwarmde oven op 180° C tot het een mooi kleurtje krĳgt. Serveer het gerecht samen met een frisse salade. Recept: Vlam

• • • •

paneermeel of geraspte lightkaas peper van de molen cayennepeper vers geraspte nootmuskaat

Wĳnsuggestie La Vieille Ferme - 2012 A.O.C. Ventoux, Côtes du Rhône Het wĳngebied is sinds de jaren zeventig uitgebaat en ligt in het zuidelĳke deel van de Côtes du Rhône in Frankrĳk. Het wĳngebied omvat wĳnstokken van de druiventypen Carignan, Cinsault, Grenache en Syrah. De wĳn is kersenrood en het aroma brengt een aangename neus van rode vruchten. Deze rode wĳn bezit een ronde smaak van rode en zwarte bessen, met toetsen van kers, cassis en braam en kan het best op een temperatuur geserveerd worden van 16 tot 18 graden.

V E E T E E LT V L E E S

VV12_carne culinair.indd 39

D E CE MB E R

2 0 1 3

05-12-13 09:17

ki-code: 765553

LANGOUREUX DE FOOZ ZEER TEVREDEN VEEHOUDERS GINGEN U VOOR • GOEDE ECONOMISCHE INDEX: 110, GEWICHT: 1484 KG, AV: 90 • EEN STER IN DE STALLEN VAN BBG IN CINEY • GROEIZAME, CORRECTE DIEREN MET MAKKELIJKE OPFOK

CRV KLANTENSERVICE | NEDERLAND 088 – 00 24 440 | CRV4ALL.NL | BELGIË 078 – 15 44 44 | CRV4ALL.BE

BETTER COWS | BETTER LIFE

456-13 Ad VV-DEC.indd 1

05-12-13 09:37