VeeteeltVlees december 2013

JA A RG A N G 12

N R.12

DE CE MBE R 2013

I N D I T N U M M ER

A G R IB E X

H O O FD V ERH A A L

KERS TQUI Z

Witblauw en blonde d’Aquitaine in Brussel

Boerderijhond zeer geliefd ondanks gevaar neospora

Hoofdprijs is honderd procent ‘de Fooz’

VV12_cover.indd 2

04-12-13 15:59

De méér melk maïs Superieur in zetmeel (106) Zeer goede VEM-opbrengst Uitstekende beginontwikkeling Vroegrijp

www.symilkytop.nl

Syngenta, Postbus 512, 4600 AM Bergen op Zoom.

Tel. 0164 225 500, Fax 0164 225 502, www.syngenta.nl.

Syngenta stimuleert de aanleg van biodiversiteitsstroken.

Zie www.syngenta.nl/operationpollinator (of scan de QR code). ®/TM Registered Trademark of a Syngenta Group Company.

NK-3009D.indd 1 VV12_p02NED.indd 2

17-10-13 10:41 12:37 04-12-13

SY Comandor.

Steeds tot uw dienst - dubbel inzetbaar - hoge silo opbrengst

- schitterend als korrelmaïs - betere voederwaarden

Dé vroege variëteit in korrel en silo.

SY Comandor PANTONE 369 U

Syngenta Seeds NV, Lange Ambachtstraat 16A, B-9860 Oosterzele Tel. 09/210 17 60, Fax 09/231 30 13, www.syngenta.be ®/™ are registered trademarks of a Syngenta Group Company.

SYN_AdComm 210x297_Q.indd 1 VV12_p02VLA.indd 2

14/11/13 09:47 04-12-13 10:43

I NHOUD

RUBRIEKEN

3 4 27 36 38 39

Van de redactie Vleestelex Uit de dierenartspraktijk Voer voor vleesboer Agenda Carne culinair R E P O R TA G E

14 Maat, karakter en afkalfgemak zijn voor Wim Goedhart belangrijkste criteria bij stierkeuze

Reageren op dit editorial kan via een brief aan de redactie, via e-mail (guy.nantier@crv4all.com) of via het discussieplatform veeteeltforum.nl (topic ‘Vierkantsverwaarding’).

KERSTSPECIAL

9 Boerderijhond Bob 10 Boerderijhond Dolf en Jef 11 Boerderijhond Fanet F O T O PA G I N A ’ S

16 Veel koeien, veel moeien 24 Koeien die loeien zijn zelden goeie 26 Kosters koe mag op het kerkhof weiden 34 Gezonde nieuwsgierigheid THEMABIJEENKOMST

17 Vlees in de weegschaal KERSTQUIZ

20 Wedstrijdvragen kerstquiz 2013 BEELDVERHAAL

22 Bvd-drager snel op het spoor met bvd-oormerk INTERVIEW

28 Michiel Deroo pleit voor beleid ten gunste van jongeren en professionele vleesveehouderij KEURING 30 Belgisch-witblauw- en blonde d’Aquitainekeuring Agribex

Wim Goedhart: ’Ook de mooiste koe moet weg als ze geen goed karakter heeft.’ 14

Guy Nantier Het vijfde kwartier als kerstwens

V

oor u ligt het laatste nummer van dit kalenderjaar met traditiegetrouw de VeeteeltVlees-kerstquiz. Een quiz die voor de allerlaatste keer gespijsd wordt met een kalf als eerste hoofdprijs.

Ja, u leest het goed. Ook de redactie krijgt te maken met dierenwelzijnseisen.

Een kalf verloten onder de juiste inzenders mag niet (meer) volgens de Nederlandse en Belgische wet, zelfs indien het naar een andere veehouder gaat. En dat het menens is, hebben Nederlandse organisaties die ook een kalf als inzet voor een wedstrijd hadden, al ondervonden.

De laatste keer dus een kerstkalf. Maar wat voor een knaller! Benieuwd? Gaat u dan maar sito presto naar pagina 18.

In dit laatste editorial van 2013 is er ook plaats voor een traditionele kerstwens.

Uit een Franse studie blijkt dat het vijfde kwartier, zijnde ingewanden, botten, vel en bloedproducten, zo’n 0,29 eurocent per kilogram karkasequivalent waard is

Kerstthema Boerderijhonden

6

of zo’n 8 procent van de waarde van het levend gewicht.

Die vierkantsverwaarding, zoals dat mooi heet in Nederland, is er nog steeds.

Ondanks een krimpende binnenlandse Europese markt ervoor (ooit waren er tijden dat dit slachtafval een zeer hoge graad van appreciatie in de keuken genoot), is de vraag ernaar groeiende in China en Afrika. Er zijn dus nog mogelijkheden voor dit zogenaamde ‘afval’.

Onze kerstwens is dat de vleesveehouders boven op de uitbetaalde vleesprijs ook een tegemoetkoming krijgen voor dit vijfde kwartier. Want laat dat bedrag op basis van de vleesindex van oktober volgens onze eigen berekeningen nu net nodig zijn om een juiste, faire prijs te krijgen, zijnde 5,62 euro per kg koudkarkasgewicht voor S2-stieren bij een voederkost van 2,80 euro per kg koudkarkasgewicht (situatie oktober).

Dat kan geen toeval zijn.

Kerstquiz Kans op topprijzen

Bordercollie en jack russel laten herder en boerenfox in vergeethoek belanden.

18

Met het invullen van twintig juiste antwoorden kans op een topvaars.

V E E T E E LT V L E E S

VV12_editorial inhoud.indd 3

D E CE M B E R

2 0 1 3

3

05-12-13 12:19

V L E E S T E L E X

Limousin op de NVM Er een fout geslopen in de verslaggeving bij het limousinras op de NVM. Bij de reservekampioen stieren staat een verkeerde foto afgebeeld.

Hieronder de juiste foto van de reservekampioen Ampertaine Gigolo, eigenaar is Cowporation.

Ampertaine Gigolo, reservekampioen NVM 2013

Inkruising Chinese koe met witblauw moet hoger vleesrendement opleveren

Gebruikskruising witblauw op Chinese rode koe van start De faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Gent is erin geslaagd om sperma van witblauwe stieren te exporteren naar de Chinese provincie Hebei. De eerste inseminaties van Chinese rode koeien met Belgisch witblauw zijn inmiddels gerealiseerd.

De wetenschappers van de faculteit gaan in Hebei onderzoek verrichten naar de resultaten van deze gebruikskruising. In het onderzoek zal gekeken worden naar onder andere het rendement in verkoopbaar vlees per karkas alsook naar het geboortegemak.

In China zorgt de stijgende koop-

kracht voor een stijgende vraag naar dierlijke producten. Door het lokale ras in te kruisen met het Belgisch-witblauwras hoopt men per karkas veel meer mals vlees te krijgen. Dit malse vlees vraagt bovendien een kortere bereidingstijd, waardoor er minder energie verbruikt wordt.

Voor het project werkt de faculteit samen met de Chinese landbouwadministratie van de provincie Hebei, de landbouwkamer van de provincie Oost-Vlaanderen, het Waalse ki-station Fabroca en het Franse ki-centrum Genes Diffusion.

Aberdeen-angusstamboek sluit zich aan bij federatie Het Nederlands Aberdeen-angusstamboek heeft zich aangesloten bij de Federatie van Vleesveestamboeken (FVN). Hiermee bestaat de FVN uit tien stamboeken.

Voor meer informatie over het stamboek: www.angus-stamboek.nl

Correctie excellenten In de lijst met excellente koeien, gepubliceerd in oktober, ontbrak de koe Gantoise de Mahoney.

De Adajiodochter van Marc en Tiemen Cocquyt uit Pittem kreeg afgelopen boekjaar exact 90 punten voor haar fraaie exterieur.

Gebruik witblauw daalt in ki-jaar 2012-2013

4

Volgens voorlopige cijfers van CRV daalde in Nederland het gebruik van Belgisch witblauw, voornamelijk in gebruikskruising op melkvee, met zo’n 1,5 procent. In Vlaanderen, in zuiver ras, is het verlies met 3,5 procent groter.

De witblauwen hadden in de periode 2012-2013 op een totaal aantal eerste inseminaties van 1.454.242 in Nederland zo’n 6,9 procent marktaandeel.

Twee jaar geleden was dat nog bijna 10 procent. Met het vooruitzicht van een

Sauveur nummer één in gebruik in Vlaanderen in 2012-2013

In het tijdvak 2012-2013 werd Zeno het meest gebruikt in Nederland

V E E T E E LT V L E E S

VV12_vleestelex.indd 4

DECEMBER

quotumloos tijdperk vanaf 2015 is die daling in Nederland niet verwonderlijk.

De meestgebruikte witblauwe stier is er Zeno de Radelinga met 15.217 eerste inseminaties.

In Vlaanderen staat de teller van het aantal eerste inseminaties op 195.935 of zo’n 7500 minder dan vorig jaar. Een vierde daarvan (24 procent) staat op het conto van het Belgisch-witblauwras geschreven. Vorig ki-jaar was dit nog 27,6 procent.

In Vlaanderen is Sauveur du Monin Chapel (v. Ecrin de Bomal) met 3159 eerste inseminaties de meestgebruikte witblauwe. Op plaats twee en drie staan de Empirezonen Kubitus de Bray en Adajio de Bray.

201 3

04-12-13 16:22

K O E PA D

Op een bijeenkomst van internationale juryleden voor het blonde d’Aquiatineras, gehouden in Luxemburg, hebben Marcel Gerritsen uit Maurik en Fredie van Dijk uit Voorst met succes de juryproef afgesloten.

De bijeenkomst was georganiseerd door het internationale blonde d’Aquitainestamboek en werd geleid door Jens Holm Danielsen,

Nico Roozen van Solidaridad:

‘Economische noodzaak is een betere drijfveer voor duurzaamheid dan ethiek’ UI T

T R O U W,

1 2

N OV E M B E R

2 0 1 3

Zeer matige veilingprijzen voor limousins te Lanaud De tweede lichting opfokstiertjes 20132014 van het centraal limousinopfokstation in het Franse Lanaud telde 186 dieren. Veertien stiertjes werden na de controleperiode aangekocht voor het fokprogramma en 24 stuks werden geëlimineerd, 65 stieren kregen de kwalificatie RJ of behoren tot de 50 procent beste stieren van hun lichting.

De veiling van de RJ-stieren bracht geTopprijs voor Hannibal (v. Felix RJ)

middeld 4393 euro op tegen 4837 euro vorig jaar, een daling van negen procent.

Veilingtopper was Hannibal (v. Felix RJ) van maatschap Domaine Saint Elevert.

Hannibal wisselt van eigenaar voor 12.200 euro. De stier bezit met vader Felix RJ en moedersvader Usant RJ een stamboom met RJ-kwalificaties. Hannibal behaalde een daggroei van 1449 gram van geboorte tot de start van de controleperiode. Tijdens de controleperiode realiseerde hij een daggroei van 1711 gram.

Hannibal, van het laatrijpe mixtetype, kreeg op basis van de eigenprestatietoets een fokwaarde groei van 118 punten, een fokwaarde skeletontwikkeling van 119 en een fokwaarde bespiering van 106 punten. Het DNA-profiel van Hannibal, uitgedrukt op een schaal van 1 tot 10, is voor groei 9 punten, voor ontwikkeling 10 punten en voor bespiering 1 punt. Zijn DNA-score voor geboortegemak bedraagt 1 punt, die voor afkalfgemak 8 punten.

Marcel Gerritsen Fredie van Dijk

voorzitter van de werkgroep exterieurbeoordeling. Pascal Milon, inspecteur van het Franse blonde d’Aquitainestamboek en Bernard Logeais, jurylid in Frankrijk, beoordeelden de kandidaten.

De in Denemarken wonende Nederlander Bert Groen, afgevaardigd door het Deense stamboek slaagde eveneens voor het examen.

Het met succes afronden van de juryproef zorgt ervoor dat de kandidaten zich nu officieel internationaal jurylid mogen noemen.

Koningshoeve Plato blijft op één bij limousin Op basis van de fokwaarden algemeen voorkomen die recentelijk door het limousinstamboek Nederland werden vrijgegeven, behoudt Koningshoeve Plato de eerste plaats.

Plato, een zoon van Koningshoeve Joop

en kleinzoon van de Franse stier Bilbao, scoort op basis van 33 nakomelingen 110 indexpunten voor algemeen voorkomen.

In de bovenbalk scoort de stier verder 110 voor ontwikkeling, 110 voor type,

109 voor bespiering en 106 voor beenwerk. Plato (met 86 punten algemeen voorkomen) werd gefokt door de Koningshoeve uit Ettingen.

In de top tien staan vijf stieren afkomstig uit de centrale limousinopfok LCO.

Tabel 1 – Top tien hoogste exterieurverervers limousinras Nederland

naam

vader

eigenaar

Koningshoeve Plato Arie lco Coos lco Erasmus lco Incomparable Mas du Clo Ruben lco Van de wals Uno Koningshoeve Salamon Rambo Sjaak

Koningshoeve Joop Serieux lco Simon Utetamine lco As de Pic Bambino Loto Mas du Clo Incomparable Mousse Koningshoeve Pascal

mts. G. en W. Kreuger-Zagt J. H. J. ter Braak mts. M. P. en L. J. Pestman-Jager M. O. Veltman Koningshoeve bv ki Frans Sijbers bv B. J. M. Hendriks Koningshoeve bv L. J. A. Moonen E. Hogenes

% betr.

aant. nak.

ontw.

type

besp.

benen

av

74 51 55 51 93 87 57 63 50 62 67

33 12 12 7 172 112 10 17 3 16 31

110 109 107 109 106 104 106 105 106 108 108

110 109 107 109 109 109 109 109 107 109 110

109 108 109 105 111 114 110 110 106 105 107

106 108 106 108 107 108 104 108 107 109 104

110 109 109 109 109 109 109 109 108 108 108

V E E T E E LT V L E E S

VV12_vleestelex.indd 5

D E CE M B E R

2 0 1 3

5

04-12-13 16:22

K E R S T S P E C I A L B O E R D E R I JH O N D E N

Bordercollie en jack russel doen Duitse her der

Leuke vriend en ge w De Duitse herder en de boerenfox hebben op het rundveebedrijf plaatsgemaakt voor de bor-

Ook als waakhond blijken ze een nuttige rol te vervullen. ‘Bij ongewenst bezoek blaffen jack russels als de beste. Alleen, ze schrikken door hun gestalte niet echt af.’

dercollie en de jack russel. ‘De ideale combina-

‘Lezen en schrijven’ zit in de genen

tie’, aldus witblauw- en hondenfokker Herman

Ook het formaat speelde een rol bij de wissel van de Duitse herder ten voordele van de bordercollie. ‘De Duitse herder boezemt, ondanks zijn kindvriendelijke karakter, angst in door

Michiels. Gevaar van neospora-besmetting is onbestaand voor wie de zaken op orde heeft. tekst Guy Nantier

D

e krant aanreiken of de pantoffels brengen, zoals stripheldhonden kunnen, of worstjes bakken op de radiator, zoals reclamehond Kito doet. Neen, dat kunnen de boerderijhonden Bob, Dolf, Jef en Fanet niet. Maar ze maken zich wel op een andere manier verdienstelijk, zoals door te waken, door ongedierte te bestrijden, stro te verdelen of vee bijeen te drijven (zie de getuigenissen op de volgende pagina’s).

De belangrijkste opdracht van de boerderijhond is en blijft gezelschap houden. En die taak wint aan belang. Immers, de bedrijven worden groter en de jonge bedrijfsleiders staan er tegenwoordig vaak alleen voor. De partners gaan buitenshuis werken voor de eigen ontwikkeling en om – niet te vergeten – voor een vast inkomen te zorgen. Sociaal isolement dreigt dan voor de thuisblijver. Een boerderijhond is dan welkom gezelschap.

Gezinshond centraal Sinds mensengeheugenis (zie kader) staat de viervoeter in dienst van de mens, hetzij als sledehond, speurhond, reddingshond, blindegeleidehond, beveiligingshond of als boerderijhond. Vandaag de dag zijn vooral de hondenrassen bordercollie en jack russel erg in trek op de boerderij, voorheen waren dat de Duitse herder als waakhond en de ouwe goede boerenfox als ratten- en muizenvanger.

Waarom komen deze laatste twee rassen niet meer in beeld op het boerenerf ? Herman Michiels kent het antwoord. Michiels is naast witblauwfokker ook erkend hondenfokker. Op zijn Stombaershoeve te Koningshooikt lopen naast tachtig witblauwe fokkoeien zo’n honderd fokteven van veertien verschillende hondenrassen, alles van grote hondenrassen tot kleine rassen en mini’s, van Duitse herders en bordercollies tot chihuahua’s. Van heinde en ver komen ze naar Koningshooikt.

Tal van bekende Vlamingen hebben hier al hun puppy gekocht.

Herman Michiels: ‘De kleinere jack russel is vanwege zijn formaat meer gezinshond dan de middelgrote boerenfox. En om ongedierte te vangen doen jack russels niet onder voor de boerenfox. Wanneer er ratten en muizen te bespeuren vallen, bijvoorbeeld tussen stropakken, blijven ze steevast zitten tot ze het beest te pakken hebben. Zij geven nooit op.’

6

VVEEEETTEEEELLTTVVLLEEEESS DOE KCTE OMBBEERR 22000193

VV12_hoofdverhaal.indd 6

05-12-13 09:35

her der en boerenfox in vergeethoek belanden

ge waardeerde hulp zijn grootte en is om diezelfde reden minder gezinshond. De fokkerij van de Duitse herder is bovendien een andere richting uitgegaan: van waakhond naar sporthond. Daartoe is veel inteelt gepleegd met afwijkingen tot gevolg. Het aanbod is hierdoor veel beperkter geworden.’

In zijn plaats kwam de bordercollie. Een bordercollie is naast een leuke gezinshond een gedreven werker, zo blijkt. ‘Borderscollies hebben altijd zin om te werken. En je hoeft hen nauwe-

lijks wat aan te leren. Het spreekwoordelijke “ermee kunnen lezen en schrijven” zit hen in de genen. Met één armbeweging weet een bordercollie al wat hij moet doen. Een Duitse herder moet je eerst opleiden en bevelen geven’, legt Michiels uit.

Een bordercollie en een jack russel is een ideale combinatie op een boerderij, aldus Herman Michiels. Ook voor een kinderboerderij, een zorgboerderij of een boerderij met een hoevewinkel. Michiels: ‘Het zijn twee sociale hondenrassen. Ze ac-

De hond is een Europese uitvinding De Europese jager-voedselverzamelaars hebben tijdens de laatste ijstijd (tussen 32.100 en 18.800 jaar geleden) als eerste de hond gedomesticeerd. Dat blijkt uit een onderzoek van een internationaal team wetenschappers dat onlangs is verschenen in het wetenschappelijke tijdschrift Science. Tot nog toe werd gedacht dat de eerste landbouwers in het Midden-Oosten en in Azië de eerste mensen waren die de hond als huisdier in huis namen.

Een internationaal team van genetici en paleontologen is tot bovenstaande vaststelling gekomen via een grootschalig genetisch onderzoek. De vorsers hebben het genetische materiaal

van achttien oude wolven en honden vergeleken met dat van recente wolven en honden. Ze zijn tot de vaststelling gekomen dat alle moderne honden dichter verwant zijn met de oude wolven en honden uit Europa.

De onderzoekers hebben in het genetische onderzoek ook gebruikgemaakt van de zogenoemde hond van Goyet. Dat is het tot nog toe oudste bekende fossiel van een hondachtige (32.000 jaar oud) en werd in 2009 ontdekt in een grot in de Belgische provincie Namen. Uit de studie blijkt ook dat de hond van Goyet geen directe voorouder is van de moderne hond, maar eerder toebehoort tot een uitgestorven zustergroep.

Jack russel en de bordercollie zijn de ideale combinatie op een boerderij, aldus Herman Michiels

VVEEEETV TEEEELLTTTEVVELLETEEESJSADN OEU KCA TE O RMIBBE1ER/R 222020001903 9

VV12_hoofdverhaal.indd 7

7

05-12-13 09:35

K E R S T S P E C I A L

DGZ ondersteunt strijd tegen neospora Vanaf 1 maart 2012 is neospora opgenomen in de lijst van koopvernietigende gebreken bij vrouwelijke runderen in België. Aangezien tot op heden niet is aangetoond dat stieren deze parasitaire ziekte kunnen overbrengen, geldt de koopvernietiging niet voor mannelijke besmette runderen.

De ziekteverwekker, Neospora caninum, is een eencellige parasiet die eind jaren tachtig werd ontdekt. Deze parasiet kent verschillende eind- en tussengastheren.

Na opname van besmet weefsel (nageboorte, kadaver, rauw vlees) kan de eindgastheer, de hond, zich besmetten. De parasiet ontwikkelt zich hier gedurende een tiental dagen tot zijn volwassen stadium, waarna gedurende twee tot drie weken infectieuze oöcysten (besmettelijke eitjes) met de uitwerpselen worden uitgescheiden. Deze oöcysten kunnen door een tussengastheer, bijvoorbeeld het rund, via het voeder of het drinkwater worden opgenomen, waardoor besmetting optreedt (horizontale overdracht). Neospora is niet besmettelijk van koe op koe.

Volwassen koeien ondervinden zelf weinig last van neospora. In ongeveer tach-

tig procent van de gevallen verloopt de dracht bij een besmette koe zonder problemen, dus zonder verwerping. Verwerpen door neospora gebeurt vaak rond 6 tot 8 maanden dracht, maar kan ook veel eerder, waardoor het dier onregelmatig opbreekt. Ook vroeggeboorten zijn mogelijk. De nageboorte van een verwerper bevat vaak veel ziektekiemen waarmee een hond zich kan infecteren.

De meeste tijdens de dracht geïnfecteerde kalveren worden echter ogenschijnlijk gezond geboren, maar zijn dan wel drager van neospora. Deze verticale overdracht – van koe op kalf – is de belangrijkste besmettingsroute.

Ook bij de hond bestaat een verticale besmettingsroute waarbij puppy’s zich besmetten vóór de geboorte in de baarmoeder van de teef.

cepteren elkaar ook als geen ander. En bij afwezigheid van het baasje zijn ze er voor elkaar.’

russelpup moet je toekijken op de alertheid. Alerte honden bijten niet, honden met schrik wel. Verder is het een zaak om nadien de jonge hond een kordate, rechtlijnige opvoeding te geven.’

Maar er is ook één minder goede kant aan de aanwezigheid van een hond op het koeienbedrijf: het gevaar op een neosporabesmetting (zie kader). De hondenfokker is het daarmee absoluut niet eens. Michiels: ‘Een veehouder moet de gezondheidsstatus van zijn bedrijf ken-

Gezondheidsstatus op orde Koeien en honden kunnen het ook heel goed met elkaar vinden, zo leert Michiels nog. ‘Als ze gewoon zijn om met elkaar om te gaan, hebben de koeien zeker geen schrik.’ Waar moet een veehouder op letten bij de aanschaf ? Michiels: ‘Zowel bij een bordercollie- als bij een jack

In België is momenteel meer dan 60 procent van de bedrijven besmet met neospora, terwijl meer dan 10 procent van alle runderen geïnfecteerd is. Neospora caninum is volgens Dierengezondheidszorg Vlaanderen (DGZ) één van de belangrijkste oorzaken van abortus bij run-

REGINA DE SMET MET DOLF EN JEFKE

‘Dolf bracht oplossing: hij pakt steevast alle ongedierte’

PAGINA 9 8

V E E T E E LT V L E E S

VV12_hoofdverhaal.indd 8

PAGINA 10 DECEMBER

Bij de aanwezigheid van neospora-positieve koeien moet de hond bij voorkeur opgesloten worden om verdere besmetting te voorkomen

Vrijwillig bestrijdingsprogramma

TIM BOTTU MET BOB

‘Bobke is zeer alert en staat altijd klaar om te helpen’

deren. Om veehouders en dierenartsen te ondersteunen in de aanpak van neospora, biedt DGZ een vrijwillig bestrijdingsprogramma aan alsook aangepaste begeleiding.

nen en bewaken. Niet alleen voor ibr en bvd, maar ook voor neospora. Wanneer een bedrijf neosporavrij is, is er geen enkel probleem. Bij aankoop van vee handel je volgens het aankoopprotocol van DGZ om insleep te vermijden. Ik maak altijd de vergelijking met een wagen en een positieve alcoholcontrole. Je doet je wagen dan toch ook niet weg, toch? Je drinkt de volgende keer gewoon geen alcohol meer als je weet dat je moet rijden.

Klaar.’ l

PA S C A L D E V O S M E T FA N E T

‘Fanet past bij ons hier in het hol van Pluto’ PAGINA 11

201 3

05-12-13 09:37

K E R S T S P E C I A L T I M

B O T T U

Naam veehouder: Plaats: Beroep: Aantal koeien: Boerderijhond: Ras: Geslacht: eeftijd:

E N

B O B K E

Tim Bottu Linter zoogkoeienhouder bwb 110 Bob bordercollie reu 4 jaar

Tim Bottu: ‘Bobke is zeer alert en staat altijd klaar om te helpen’

De stroverdeler T

waalf jaar lang hadden ze een jachthond: een Duitse, kortharige staande. Maar toen de hond aan vervanging toe was, introduceerde vader Freddy Bottu de bordercollie op het witblauwzoogkoeienbedrijf te Linter, gecharmeerd als hij was door de kindvriendelijkheid en de werklust van dit hondenras.

De huidige ster op het bedrijf is dan ook een border en luistert naar de naam Bob, voor intimi Bobke. Zoon Tim Bottu (28): ‘Bobke is onze derde generatie borders. Het is een vierjarige, driekleurige reu. Zelf heeft hij geen officiële stamboekpapieren, maar zijn ouders en grootouders wel. De negenjarige grootmoeder loopt hier ook nog rond.’

Bob wijkt tijdens de dagdagelijkse werkzaamheden op het bedrijf geen enkel moment van de zijde van zijn baasje. In de stal, op de tractor, op de verreiker, in de living, overal heeft hij een vaste plek. ‘Hij is zeer alert, kijkt constant wat ik doe en staat altijd klaar om te helpen’, vertelt Tim. ‘Zo helpt hij bij het

verplaatsen van het vee en bij het instrooien van de dieren door de stropakken open te spreiden. Een veredelde stromachine.’ Maar spelen doet de werkzame Bob ook graag: apporteren met de bezoekers en vooral haasje-over spelen met Tim. ‘Commando’s als “zitten”, “blijven” en dergelijke pakken borders vlug op. Ze hebben van nature aanleg om zaken snel te leren. Daar hoef je niet meteen tweemaal per week voor naar de hondenschool. Hier leren ze 24 uur per dag.’

Bob is meer dan een boerderijhond, zo blijkt. Hij maakt deel uit van het gezin van Tim en partner Dorien. Zo mag hij ’s avonds mee naar het appartement verderop in het dorp. De living is dan zijn slaapplek. Bij de nachtelijke ronde door de stal tijdens de afkalfperiode vergezelt hij steevast de veehouder. Tim en Dorien zijn best trots op hun onafscheidelijke vriend. Dat blijkt duidelijk uit de filmpjes die van ‘Bobke’ op het internet onder ‘bordersbottu’ te vinden zijn.

V E E T E E LT V L E E S

VV12_boerderijhond Bob.indd 9

D E CE M B E R

2 0 1 3

9

05-12-13 09:27

K E R S T S P E C I A L R E G I N A D E S M E T, D O L F E N J E F

Naam veehouder: Regina De Smet Plaats: Idegem Beroep: melk- en vleesveehouder en hoevetoerisme ‘Valeriushoeve’ Aantal koeien: 60 zwartbonten, 40 bwb Boerderijhond: Dolf en Jef Ras: jack russell x boerenfox Geslacht: reu Leeftijd: 8 jaar en 2 jaar

Regina De Smet: ‘Dolf bracht oplossing: hij pakt steevast alle ongedierte’

De rattenvangers D

e jack russell-boerenfoxkruislingen Dolf en Jef zijn onafscheidelijke vrienden geworden. ‘Dolf is acht jaar oud en hier geboren en getogen’, vertelt veehoudster Regina De Smet uit Idegem. ‘Jefke is twee jaar oud en is acht maanden geleden hier als vondeling terechtgekomen. Hij zat angstvallig verscholen in een afwateringsbuis onder de weg. Een opzoekingsbericht naar zijn baasje bij het lokale dierenasiel en bij de politie heeft niets opgeleverd. We hebben hem dan maar gehouden.’

Regina heeft Dolf zelf afgetraind: zitten, pootjes geven, apporteren en blaffen en grommen alsof hij gaat bijten, doet hij als de beste. ‘Maar hij herkent de mensen die vertrouwd zijn met het bedrijf.’ Lachend: ‘Alleen op veehandelaars heeft hij het niet zo begrepen.’

Als Regina naar de stal gaat, zijn beide honden steevast in haar buurt. ‘Om te spelen,’ vertelt de veehoudster, ‘de bal weggooien en apporteren, daar is vooral Dolf dol op. Maar het houdt mij

10

V E E T E E LT V L E E S

VV12_boerderijhond Dolf en Jefke.indd 10

DECEMBER

van het werk. Ik heb dan maar besloten de ballen op te bergen.’

Maar dat was zonder Dolf zelf gerekend. ‘Slim als hij is, brengt hij nu steevast een kei van de oprit mee in de stal opdat ik deze weggooi en hij die kan terugbrengen.’ En Jefke: die volgt gewoon zijn nieuwe compagnon in diens doen en laten.

Dolf en Jefke mogen dan speelvogels zijn, ze blijken ook heel nuttig werk te verrichten op het bedrijf. Jefke in de stal en Dolf op het erf. Regina verhaalt: ‘Sinds het gemeentelijk bestrijdingsplan van ongedierte enige jaren terug is teruggeschroefd, heeft de gemeente geen rattenvangers meer in dienst. Dat vormde een probleem in de stallen en op het erf met al het voer. Dolf zorgde voor een oplossing: hij pakt steevast alle ongedierte.’ Bij nieuwkomer Jefke moeten ook alle katten eraan geloven, zo blijkt. Regina demonstreert en zegt: ‘Dolf, gaan we beestje pakken?’ Jef reageert en geeft blaffend aan direct aan de slag te willen.‘Waar is dat feestje?’, lijkt hij wel te zeggen.

2 0 1 3

05-12-13 09:26

K E R S T S P E C I A L PA S C A L

D E V O S

E N

FA N E T

Naam veehouder: Pascal Devos Plaats: Geraardsbergen Beroep: melk- en vleesveehouder/ B&B De Wambashoeve Aantal koeien: 50 roodbonten, 25 witblauwen Boerderijhond: Fanet Ras: Duitse herder Geslacht: teef Leeftijd: 7 jaar

Pascal Devos: ‘Fanet past bij ons hier in het hol van Pluto’

De huisbewaarder D

at de hond een belangrijke rol speelt in de besmetting van de veestapel met neospora kan Pascal Devos (43) uit Geraardsbergen getuigen. Alhoewel de veehouder in de Vlaamse Ardennen nooit verwerpingen heeft gehad, bleek bij stalonderzoek dat zo’n 20 procent van de melkkoeien en 50 procent van de vleeskoeien besmet was. ‘De aanwezigheid van neospora werd drie jaar terug ontdekt’, verhaalt Pascal.

Zich bewust van de belangrijke rol die hun Duitse herder Fanet speelt in de cyclus van neospora, werden draconische maatregelen genomen. Fanet, die Pascal tot dan toe overal vergezelde, ja zelfs tot in de melkput, en in de afkalfstal van de koeien sliep, kreeg huisarrest. Haar leefomgeving werd beperkt tot het binnenplein van de vierkantshoeve. Pascal: ‘Ik heb van mijn hart een steen moeten maken, maar elk contact met de koeien was voortaan uit den boze. Op geen enkel moment hebben mijn echtgenote en ik gedacht aan verwijde-

ring. Fanet past gewoon bij ons.’ De band met Fanet is sindsdien wel minder intens. Pascal: ‘Ook de interactie tussen de koeien en de hond mis ik. Ze waren echte speelkameraden.

Maar zelfs nu zou ik zonder hond niet kunnen.’

Fanets opdracht is hierdoor herleid tot de essentie van haar raskenmerk: waken over huis en erf. ‘Waken in het hol van Pluto’, grapt Pascal. ‘Het bedrijf ligt afgezonderd in deze zeer toeristische streek, bekend van de Ronde van Vlaanderen.

Maar Fanet is niet agressief en is kindvriendelijk. Een hond aan de ketting of in een kooi vind ik maar niks.’

Pascal Devos runt naast het vee op de Wambashoeve sinds 2004 ook een bed and breakfast. Vanwege de kans op neospora is deze accommodatie niet toegankelijk voor gasten met een hond. Pascal: ‘Dat risico willen we niet lopen. Een aparte kennel voor de vreemde hond zou een oplossing kunnen bieden. Maar nu even niet.’

V E E T E E LT V L E E S

VV12_boerderijhond Fanet.indd 11

D E CE M B E R

2 0 1 3

11

05-12-13 09:14

Bezoek onze

website

de VEILING VAN LIMOUSIN Voor keer e t s op 15 JANUARI 2014 om 14 u eer VEILINGHAL VAN CINEY (BELGIË)

Nieuw

Geboren en gefokt in België

Alle dieren maken deel uit vanhet SIBOVAL Programma

Foto’s, catalogus en infos

Zoötechnische en gezondheidsgaranties

op de website : www.awenet.be

Le Centre de Sélection Bovine CINEY - Tel. : +32 83 23 16 51 | www.awenet.be

pub Veeteelt.indd 1

En collaboration avec le Herd-Book Limousin Belge

2/12/2013 14:14:50

EMBRYO’S BELGISCH- WITBLAUWRAS Eerstekwaliteitsembryo’s uit witblauwstamboekvee Embryoproductie EU-erkend.

• ACTUELE BERICHTEN • VLEESPRIJZEN • AGENDA • DISCUSSIEPLATFORM www. veeteeltvlees.nl of www. veeteeltvlees.be 12

12

VV12_p12.indd 12

V E E T E E LT V L E E S

V E E T E E LT V L E E S

JANUARI

DECEMBER

2013

Gratis catalogus beschikbaar op aanvraag: Marijke Cuelenaere, VRV-ET (CRV Holding BV) Voor Nederland: 0032 9 363 92 11 Voor België: VRV-klantendienst, 078/15 44 44 toets 1

15 JANUARI

MAIS: ZIEKTES EN PLAGEN U kunt uw advertentieruimte reserveren t/m 6 januari Bel: +31 (0)26 38 98 820/823 of e-mail: advertenties@crv4all.com

2013

05-12-13 10:47

F O K K E R I J

Economische functionaliteit op het voorplan tijdens ki-voorstelling BBCI

Drie generaties Panache De ‘openlucht’-ki-voorstelling van BBCI was een kleurbont spektakel met focus op bespiering in combinatie met hoogtemaat, lengte en gewicht. In de hoofdrol was er een uniek trio: Panache de Centfontaine, zoon Sheriff de Centfontaine en kleinzoon Bonheur de Somme. tekst Guy Nantier

‘V

andaag laten we u zeventien stieren zien die niet schitteren in extreem vleestype’, zo introduceerde Jos Boclinville, mede-eigenaar van het jonge ki-station, de ki-presentatie van BBCI. ‘Wij bewijzen u vandaag dat verbetering van economische functionaliteit – hoogtemaat, lengte en gewicht – hand in hand kan gaan met het behoud van het pure type.’

Boclinville voegde er als bewijs meteen aan toe dat van de twintig ki-stieren die het stamboek recentelijk keurde, alle twintig verervers de hoogtemaatnorm voor eerste categorie behaalden.

Zoon en kleinzoon Phénomène de Martinpré mocht vervolgens het spits van de show afbijten. Deze zoon van Lennie van het Caloenhof (v.

Giga) showde een gewicht van 950 kg en een hoogtemaat van 145 cm (+7) op een leeftijd van 29 maanden.

‘Phénomène voert met Lennie, Davidson en Seduisant terug op een pedigree waarin hoogtemaat, lengte en gewicht verankerd zitten’, zo luidde het commentaar.

Een nieuwe stier in de BBCIgelederen is Banjo de Somme.

Banjo laat op 14 maanden een gewicht optekenen van 722 kg en een hoogtemaat

Bonheur de Somme (v. Sheriff)

van 132 cm (+5). De zoon van Panache de Centfontaine valt het best te omschrijven als een ‘brede cilinder’ met een vlotte gang. Banjo was de voorganger voor Bonheur de Somme, eveneens een nieuwe recruut en, via vader Sheriff ditmaal, ook afstammend van Panache. De Sheriffzoon is vlot in de gang, bezit fijn botwerk en een fijne bespiering in de achterhand. De breedte in de borst en het bekken vormen een ander kenmerk van deze stier die bovendien een sterke ruglijn bezit. Bonheur laat op elf maanden een gewicht van 461 kg noteren voor een hoogtemaat van 118 cm (+2).

Sheriff de Centfontaine (v. Panache)

Drie generaties Cappuccino des Amandiers is een andere uitblinker in fijn botwerk en een fijne vleesbroek uit het portfolio. Cappuccino is de enige zoon van vader Orme (v. Magnolia de S.) op een ki-station. De stier voert terug op alom bekende moeders uit de Centfontainefokkerij: Laetitia, Epopée en Tempétueuse. Cappuccino weegt op 30 maanden 961 kg en meet 142 cm (+4).

Hoogtepunt van de ki-voorstelling was niettemin de gelijktijdige voorstelling van Panache de Centfontaine en diens zoon Sheriff de Centfontaine. Pa-

Panache de Centfontaine (v. Mont Blanc)

nache (v. Mont Blanc) showde van oudsher karakter, een geweldige broek en hij torst op 70 maanden een gewicht van 1307 kg voor een hoogtemaat van 145 cm (=). Sheriff deed in karakter, type en eigenprestatiekenmerken niet on-

der voor zijn vader. De stier laat op 40 maanden een gewicht noteren van 1144 kg voor een hoogtemaat van 143 (=). Aldus kreeg het publiek op één namiddag met Panache, Sheriff en Bonheur drie generaties ki-stieren te zien. l

V E E T E E LT V L E E S

VV12_KI BBCI.indd 13

D E CE M B E R

2 0 1 3

13

05-12-13 11:25

B E D R I J F S R E P O RTA G E

Maat, karakter en afkalfgemak zijn voor Wim Goedhart belangrijkste criteria bij stierkeuze

Wim Goedhart Om maat en kwaliteit in zijn veestapel te verbeteren en te continueren gebruikt fokker Wim Goedhart graag stieren met macht.

Leeftijd: Ras: Aantal:

J

Mooie toekomst voor de blonde Tot twee keer toe ging dit jaar ging de veilingtopper van de Loosdrecht

73 blonde d’Aquitaine 40

e kunt er van de vloer eten. Zó schoon is het in de stal van Wim Goedhart in Loosdrecht. Het schoonmaken zit in zijn systeem, zegt Wim Goedhart. ‘Vroeger in de slachterij moest ook alles perfect schoon zijn. Als vlees besmeurd raakte, was het immers niets meer waard.’

Als jonge ondernemer nam Goedhart in 1967 een kleine vleesgrossierderij over in Hilversum. ‘Toen we begonnen slachtten we dertig varkens in de week.’ Door overname van buurgrossiers vond de nodige uitbreiding plaats. Toen het bedrijf van overheidswege in 1994 weg moest, stond de teller op ruim 8000 varkens per week.

In 1975 kocht Goedhart in Loosdrecht een woning met stallen en richtte deze in voor koeien en paarden, waarbij Goedhart bij de koeien koos voor blondes en bij de paarden voor dravers, die hij fokt, traint en uitbrengt in koersen. Door aankoop bij de buren en in de omgeving heeft Goedhart 35 hectare land in gebruik.

‘De eerste blondedieren die we hadden, gaven niet de voldoening die we zochten.

Het moest beter.’ Toen Goedhart in Frankrijk dieren zag bij de echte goede blondefokkers, wist hij echter al snel wat hij wilde: blondes van topkwaliteit. ‘Alles is mooi aan een échte blonde. Ze zijn groot, mooi bespierd en heel intelligent.’

Goedhart vroeg Harry Slaghekke uit Enter om in Frankrijk bij de betere fokkerijen te informeren wat er te koop was.

‘Harry is een blondekenner bij uitstek en spreekt de Franse taal goed.’ Slaghekke zocht bij de Franse fokker Paul Messegue twaalf drachtige vaarzen uit. ‘Het waren zeer waardevolle dieren, met goed papie-

14

BAC-stierenveiling in Toldijk naar blonde d’Aquitainefokker Wim Goedhart in Loosdrecht. De liefde voor het Franse ras komt bij de oud-directeur van een slachterij recht uit het hart. tekst Jorieke van Cappellen

ren en enorm groot.’ Het begin van de fokkerij was een feit. Door de jaren heen groeide de veestapel van Goedhart naar bijna honderd dieren, door eigen aanfok en aankoop van stieren, waaronder de bekende Franse ki-stier Dauphin (v. Viaduc).

‘Dauphin was een stier die op bijna alle fronten en op de meeste dieren een verbeterende werking had.’ Ook zette Goedhart onder meer de stieren Napoleon, Harold, Pim du Moulin en Chardon in.

De drachtige vaarzen die in de aan-

bindstal staan imponeren. ‘We besteden veel aandacht aan ruime, foktypische dieren met veel maat en goede bespiering.’

Oplettende dieren Karakter is belangrijk. ‘Ook de mooiste koe gaat bij ons weg als ze geen goed karakter heeft. Doordat we door de jaren heen zijn blijven selecteren op karakter zijn we nu verzekerd van een heel aangename blondeveestapel.’ Blondes kregen in het verleden nogal eens een negatief

De drachtige vaarzen zijn gehuisvest in een perfect schone stal

VVEEEETTEEEELLTTVVLLEEEESS DOE KCTE OMBBEERR 22000193

VV12_bedrijfsrep Goedhart.indd 14

04-12-13 16:35

etiket opgeplakt als het gaat om karakter.

Lang niet altijd terecht, vindt Goedhart.

‘Natuurlijk heb je oplettende dieren als ze een kalf hebben, maar dat zijn gewoon goede moeders. Zelf kan ik bij elk dier in het hok.’ Blondes zijn juist zeer intelligent. ‘Als ik met de auto door de wei rijd en ik druk twee keer op de claxon weten de dieren precies dat dit het moment is dat ze moeten overweiden. Ze komen dan gelijk meelopen. De jonge dieren volgen het voorbeeld van de oude.’

De verzorging van de koeien doet Goedhart zelf, bijgestaan door zijn broer Dirk.Waar Goedhart in het verleden mais en kuilgras voerde, krijgen de koeien tot aan het afkalven nu enkel topkwaliteit structuurrijk hooi van eigen land. Alleen na het afkalven krijgen de koeien enige tijd extra brok. ‘De dieren houden zich op deze manier perfect en kalven makkelijk af.’ Het afkalven vindt plaats in de aanbindstal. ‘Zo heb ik meer controle op het dier en kan ik gemakkelijker van water gebruikmaken.’ Moeder en kalf gaan daarna in een schone en droge strobox. ‘Vooral bij vaarzen vind ik dat belangrijk.’ Na een week gaan ze naar het groepsstrohok.

Stier maakt het verschil Een goede stier is van essentieel belang, vindt Goedhart, die wars is van zware geboorten of keizersnedes. ‘In keizersnedes gaat veel geld en zorg zitten en je koeien worden er niet mooier van. Voor een goe-

Veilingtopper BAC Hendrik (v. Buffalo) gaat de fokkerij van Goedhart dienen

de stier die me echt aanstaat, ben ik dan ook bereid de prijs te betalen en desnoods meer. Hoewel je dat nog niet de garantie geeft dat zijn fokkerij bij die meerprijs past.’ De stier Chardon (v. Ugo), gefokt door Jos Bax uit Luijksgestel en gekocht van Corneel van Mierlo uit Westerhoven, is met afstand de favoriet van Goedhart.

‘Chardon was als anderhalf jaar oude stier al Nederlands kampioen en meet nu 1,74 meter. Het is een stier met een mooie bespiering. Hij vererfde gemakkelijk afkalven en een topkarakter.’ Chardon dekt nu bij een andere eigenaar. ‘Hopelijk geven de drachtige dieren die ik nog van hem heb allemaal vaarskalveren.’

Na Chardon ging Goedhart dit voorjaar op zoek naar een nieuwe stier en die

vond hij in BAC Galibier (v. Vaillant), die hij kocht op de BAC-stierenveiling in Toldijk. De stier is gefokt door Carl Mintjens uit Oostmalle. ‘Het was een mooie, grote en toch compacte stier die zich van het veilinggebeuren weinig aantrok.’ Goedhart werd bevestigd in zijn keus door de vele medebieders en zo kwam het dat de stier als veilingtopper mee naar huis ging. Helaas echter brak de stier deze zomer een voorbeen in de wei.

In september van dit jaar volgde een tweede veilingtopper in BAC Hendrik, die nu de fokkerij van Goedhart gaat dienen. De zoon van Buffalo, gefokt door Fredie van Dijk uit Gendringen, werd voor het bedrag van 5000 euro afgeslagen. ‘Hendrik ontpopt zich als een mooie en vriendelijke stier. Vader Buffalo is een enorme stier die gemakkelijk afkalven vererft.’

Altijd student De zelfgefokte stieren van Goedhart gaan vrijwel allemaal voor de dekdienst weg.

Houdt Goedhart als ex-slachter nog oog voor de vleeskwaliteit? ‘De blonde behoort tot de rassen met de beste vleeskwaliteit. We fokken liever een gespierd foktype dan het vleestype, maar vanwege de forse maat wegen onze blondes geslacht nog rond de 600 kilogram.’

De laatste jaren verkocht Goedhart diverse dieren om door te gaan met de dieren waar hij het meeste plezier aan beleeft.

Verder afbouwen is niet aan de orde. ‘Je bent als fokker altijd student. Ieder jaar leer je nog weer bij en je moet ook bereid zijn om te blijven leren.’ Het typeert de passie van de fokker. ‘De blonde gaat een mooie toekomst tegemoet. Er is veel discussie over natuurlijk afkalven en geloof me, dat verbod op routinematige keizersnedes gaat er echt komen. De blonde heeft hierin als zuiver en gemakkelijk ras al een stap voor op de rest.’ l

VVEEEETTEEEELLTTVVLLEEEESS DOE KCTE OMBBEERR 22000193

VV12_bedrijfsrep Goedhart.indd 15

15

04-12-13 16:35

K O E I E N S P R E U K

Veel koeien, veel moeien Goed of bezit baart zorgen

VV12_sfeer en spreuk 1.indd 16

04-12-13 15:57

T H E M A B I J E E N K O M S T

Rundvlees onder spanning bekeken vanuit consumentenzijde

In de weegschaal In vijftien jaar tijd is het consumentengedrag met betrekking tot vlees nogal veranderd. Het aspect veiligheid is minder dominant, de aandacht voor extrinsieke kwaliteiten neemt toe. Subjectieve informatie wint het van objectieve. tekst Guy Nantier

M

aatschappelijke en demografische veranderingen zetten spanning op de vleesproductie en het vleesverbruik. Om een blik te werpen op die veranderingen bracht het Genootschap Agrarische Productie en Ecosfeer van de ingenieursvereniging ie-net een aantal sprekers samen in Melle.

Onder de sprekers professor landbouweconomie Wim Verbeke van de faculteit Bio-ingenieurswetenschappen van UGent. Hij gaf een overzicht van de studies die de afgelopen vijftien jaar verricht zijn naar het consumentengedrag rond vlees. Verbeke: ‘Uit eigen onderzoek stellen we vast dat over een periode van vijftien jaar het aspect veiligheid als kwaliteitseis nu minder dominant aanwezig is bij de consument, terwijl gezondheid en duurzaamheid aan belang winnen. Ook is er meer aandacht voor extrinsieke kwaliteiten, zoals de productiewijze, milieu, dierenwelzijn en ethiek. De aandacht voor smaak is over die periode een vaste constante.’

Risico’s over- en onderschat ‘Een groot segment, zo’n achtenvijftig procent, is voorzichtig tot bezorgd, zelfs wanneer daar niet veel reden toe is,’ zo vatte Wim Verbeke het consumentengedrag van vleeseters samen. ‘Zij kunnen ook moeilijk het onderscheid maken tussen soorten risico’s. Zij overschatten bepaalde risico’s, meestal van technische aard, en onderschatten andere risico’s meestal met betrekking tot hun eigen levensstijl. Ondanks hun onzekerheid zijn deze consumenten

maar matig geïnteresseerd in informatie, gaan ze op zoek naar informatie en verwerken die informatie.’

Het neemt niet weg dat objectieve informatie en transparantie belangrijk zijn en blijven voor de beeldvorming, aldus Verbeke. ‘Vijf eenheden positief nieuws over vlees zijn wel nodig om de impact van één eenheid negatief nieuws te counteren. Anderzijds mogen we ook niet vervallen in een ander extreem: een overdaad aan informatie kan leiden tot meer onzekerheid bij de vleeseter. Een consument heeft nood aan gemakkelijke beslissingsregels. Een kwaliteitslabel kan daartoe bijdragen.’

Subjectieve informatie Uit onderzoek blijkt eveneens dat de subjectieve kennis een grotere rol speelt dan de objectieve kennis als determinant voor consumeren.

‘Daarin schuilt de kracht van het origineel: natuurlijkheid en authenticiteit,’ zegt Verbeke. ‘Uit een experimentele Europese studie blijkt dat de waardering van de Europese consument in vijf landen voor een biefstuk van grasgevoederd vee groter is dan voor een biefstuk met een veiligheidsclaim en vele malen groter dan voor een biefstuk met een gezondheidsclaim.’

Professor Verbeke gaf toe dat het wel bijzonder moeilijk is om te meten of de consument ook daadwerkelijk bereid zou zijn om hiervoor meer te betalen. ‘In de afgelopen vijftien jaar is de dualiteit consument-burger groot gebleven.’ Ook dat blijkt een trend te zijn. l

V E E T E E LT V L E E S

VV12_vlees in de weegschaal.indd 17

D E CE M B E R

2 0 1 3

17

04-12-13 16:01

K E R S T Q U I Z

Topvaars uit topfokkerij van Eric en Julien Coheur als hoofdprijs van de VeeteeltVlees-kerstquiz

Honderd procent ‘de Fooz’ Rupture de Fooz is de naam van een van de twee hoofdprijzen

Waag uw kans!

Wilt u dit fijne en prachtige vaarskalf op stal of wilt u 5 hectare maiszaad? Verzamel alle nummers uit 2013 en beantwoord de twintig vragen op de volgende pagina’s. Uiterste inzenddatum (de poststempel geldt als bewijs) is vastgesteld op maandag 6 januari. Onder de juiste inzendingen trekt een onschuldige hand de twee winnaars. U wordt persoonlijk op de hoogte gebracht. Waag uw kans!

van de traditionele VeeteeltVlees-kerstquiz. Rupture is een honderd procent fokproduct uit de Belgisch-witblauwfokkerij ‘de Fooz’. Sponsor van deze topvaars is een gezamenlijk initiatief van CRV en BBG. De tweede prijs is vijf hectare maiszaad, een topmaisras van Syngenta. tekst Guy Nantier

E

en klein woordje vooraf: de kerstquiz 2013 is de laatste kerstquiz waarbij een vaarskalf de hoogste inzet is. Dierenwelzijnsregels in de lage landen maken het niet meer mogelijk om een dier als prijs toe te kennen aan de winnaar van een wedstrijd, zelfs niet als het dier naar een veehouder gaat. Ook de redactie is gehouden aan deze regelgeving.

Dit is daarom de laatste en unieke kans

om een vaarskalf als hoofdprijs te winnen. En wat voor een hoofdprijs: een uniek kalf dat luistert naar de naam Rupture de Fooz. Het is een honderd procent fokproduct van de Waalse witblauwtopfokkerij ‘de Fooz’. Dit fokbedrijf behaalde tot op vandaag maar liefst dertien nationale titels. Op de laatste vijf nationale keuringen bezette het bedrijf maar liefst vier keer de hoogste podium-

Bringlee Blackstar 98 88 81 88 80 88 Langoureux de Fooz 95 90 87 82 90 Gloire de Fooz 90 93 85 85 90 91

Baron du Bois Bauloye Bringlee Sandy

Lasso van ‘t Kookshof Discrete de Fooz

Rupture de Fooz geb. 17-03-2013

Harisson de la Platte 80 89 85 76 80 87 Mazurka de Fooz 80 88 86 86 80 88

V E E T E E LT V L E E S

VV12_hoofdprijs kerstquiz.indd 18

DECEMBER

Coccinelle de Fooz

Germinal de Fooz Ingenue de Fooz 98 88 84 85 80 88

18

Davidson de l’Ecluse

Gaietee de Fooz

trede. Het mag zonder blozen gesteld: de fokkerij van Eric Coheur (42) – en nu ook zoon Julien (22) – is de ‘numero uno’ onder de Belgisch-witblauwfokbedrijven.

Accent op functionaliteit Vader en zoon Coheur baten een gemengd akkerbouw-rundveebedrijf uit in het Waalse dorpje Fooz. Het akkerteeltplan beslaat zo’n 130 hectare met bieten, tarwe, gerst en groenten. De veehouderij telt 450 dieren, goed voor jaarlijks zo’n 200 kalvingen. De fokkerij is heden ten dage gericht op functionele kenmerken mét behoud van vlees. Alle nieuw geboren dieren worden daartoe gescreend op erfelijke gebreken. ‘Ja, sinds de ontdekking van de erfelijke gebreken in het ras, zo’n vijf jaar terug, hou ik niet meer hetzelfde verhaal als voorheen. Extra aandacht gaat nu ook naar de functionele kenmerken en gewicht’, geeft Eric Coheur aan. ‘Maar begrijp me niet verkeerd: met behoud van bespiering.’

Hoofdprijs Rupture de Fooz werd geboren op 17 maart 2013 en is een dochter van Langoureux de Fooz (v. Blackstar).

Behoeft Langoureux nog introductie? De stier was de eerste Blackstarzoon op een ki-station. Op een leeftijd van 56 maanden laat hij een gewicht noteren van maar liefst 1484 kg. Ook zijn vererving mag best gezien worden: zijn fraaie, vitale kalveren zonder opfokgebreken

201 3

04-12-13 16:37

groeien goed uit en bezorgen hun vader een combinatie-index gewicht-bespiering van 110 punten.

Gloire de Fooz, de moeder van Langoureux en goed voor 91 punten exterieur, omschrijft Coheur als zijn mooiste kampioenskoe ooit. ‘Met 900 kg en toch puur in het type en fijn in de bespiering is Gloire mijn meest geslaagde combinatie buiten de gangbare bloedlijnen van type met gewicht en hoogtemaat.’

Nog meer ‘de Fooz’

Rupture de Fooz in achter- en zijaanzicht met rechtsboven vader Langoureux de Fooz

Twee hoofdprijzen Dit jaar zijn er geen troostprijzen te winnen, wel twee hoofdprijzen. De tweede hoofdprijs is vijf hectare maiszaad, gesponsord door Syngenta.

Hebben we een Nederlandse winnaar, dan wordt het SY Milkytop, superieur in zetmeel en zeer goede VEM-opbrengst. Is er een Belgische winnaar,

dan wordt het SY Comandor, de vroege variëteit in korrel en silo, voor de betere voederwaarden en de hoogste opbrengst.

Aan moederszijde van Rupture vinden we moeder Mazurka de Fooz terug en moedersmoeder Ingenue de Fooz. Mazurka (v. Harisson) is geen keuringscoryfee zoals Gloire, maar wel een zeer vruchtbare fokkoe van 88 punten. Op een leeftijd van vier jaar had ze al drie kalveren gegeven. Haar eerste kalf kende Cantona als vader, haar tweede kalf Liberal en haar derde kalf Langoureux.

Moedersmoeder Ingenue (Germinal de Fooz x Gaietee de Fooz) is op het exterieurfont eveneens 88 punten waard. De koe staat in de boeken als de moeder van Messager de Fooz, ki-stier bij BBG. Deze Bijoutierzoon liet in zijn vererving een combinatie-index gewicht-bespiering van 114 punten optekenen en een karkasindex van 108 punten. Een volle zus van Ingenu werd in 2013 nog provinciaal kampioene te Libramont.

Wat vindt Coheur nu het meest terug in het vaarskalf Rupture: moeder Mazurka of vader Langoureux? ‘Met haar zeven maanden en 280-290 kg, gaat het meer richting Langoureux’, besluit Eric Coheur. l

V E E T E E LT V L E E S

VV12_hoofdprijs kerstquiz.indd 19

D E CE M B E R

2 0 1 3

19

04-12-13 16:37

K E R S T Q U I Z

Kerstquiz Veeteelt V Vraag 1

Vraag 7

Vraag 11

Chef Pieter Lonneville is een buitenbeentje in de vleeskeuze voor zijn restaurant. Van welk ras maakt hij gebruik? a. Salers b. Holstein c. Parthenais

Wat wordt bedoeld met een ‘Trojaanse koe’? a. Een gezonde koe die drachtig blijkt van een bvd-dragerkalf. b. Een gezonde koe die bij de slacht toch drachtig blijkt. c. Een gezonde koe die een gemummificeerde vrucht draagt.

Vraag 2

Vraag 8

Wat is de relatie van het dier op foto 1 tot de fokstier Adajio de Bray? a. Het dier op de foto is de moeder van Adajio. b. Het dier op de foto is de volle zus van Adajio. c. Het dier op de foto is de tante van Adajio.

Het kan beter met het biestmanagement op rundveebedrijven, maar wat is in elk geval juist? a. De doorlaatbaarheid van de darmen is zes uur na de geboorte al met veertig procent gedaald. b. Het is belangrijk om biest van rond de veertig graden aan te bieden aan het kalf. c. Het ontdooien mag niet met water dat warmer is dan vijftig graden.

Een Nederlandse smaakjury beoordeelde rundvlees van 15 verschillende rassen. Wat was de juiste volgorde van voorkeur van deze smaakjury? a. Wagyu, lakenvelder, mrij en galloway b. Mrij, galloway, wagyu en lakenvelder c. Lakenvelder, mrij, galloway en wagyu

Vraag 12

Vraag 9 Wie deed de volgende uitspraak in VeeteeltVlees: ‘Meer maat voor meer rendement’? a. Bert van Abeelen b. Michiel Deroo c. Leon Moonen

Hoeveel procent van de toegevoegde waarde van de Vlaamse land- en tuinbouwsector neemt de rundvleessector voor rekening? a. 9 procent b. 13 procent c. 19 procent

Vraag 10

Vraag 14

Waar staat de term ‘de pistola’ voor bij vleesvee? a. De dikte van de lendenen b. De rug van het dier c. De dure delen vlees

Welke excellente score kreeg de stier Calypso het afgelopen jaar? a. 91 punten b. 92 punten c. 93 punten

Vraag 3 Welke van onderstaande veehouders verwarmt de biest op zijn bedrijf in een inmaakpot? a. Martien Vromans b. Floris Arnauts c. Hans Colpaert

Vraag 4 Welke bewering over omega 3 in witblauwsperma is volledig correct? a. Het gehalte verklaart mogelijk het verminderd bevruchtend vermogen van witblauwsperma. b. Het gehalte speelt een belangrijke rol in de chemische eigenschappen van spermacelmembranen. c. Het gehalte beïnvloedt de aanmaak van een eiwitomhulsel rondom de eicel.

Wat was de meestgebruikte witblauwstier in Wallonië in 2012? a. Lotto van de Vloeikenshoeve b. Sauveur de Monin Chapelle c. Attribut du Fond de Bois

Vraag 13

1

Vraag 5 Hoeveel verbeterd roodbonten verdienden het afgelopen jaar de excellentscore? a. 7 dieren b. 12 dieren c. 15 dieren

Vraag 6 Waar staat Histophilus somni voor? a. Botulisme b. Paratuberculose c. Hersenvliesontsteking

20

V E E T E E LT V L E E S

VV12_kerstquiz.indd 20

DECEMBER

201 3

05-12-13 11:08

lt Vlees 2013 Vraag 15

Vraag 18

Met hoeveel reekswinsten trokken Adajio en Imperial de aandacht in Affligem? a. Met 12 reekswinsten b. Met 14 reekswinsten c. Met 16 reekswinsten

Wat is de naam van de koe afgebeeld op foto 2? a. Gazelle (v. Vaillant) b. Aurora (v. Orion) c. Giroflée (v. Azure)

Vraag 16

Vraag 19

Hoeveel dieren waren door de acht stamboeken aangemeld voor deelname aan de Nationale Vleesvee Manifestatie in Zwolle? a. 430 dieren b. 460 dieren c. 490 dieren

Wat is de spreiding in inkomen tussen de 50 procent Vlaamse vleesveebedrijven met het hoogste en de 50 procent met het laagste brutosaldo? a. 360 euro per zoogkoe b. 460 euro per zoogkoe c. 560 euro per zoogkoe

Vraag 17 Een vleesveehouder vertelde in VeeteeltVlees dat hij er een goede gewoonte van maakt om het gebit van zijn koeien elk jaar te controleren. Waar woont deze veehouder? a. In Zuid-Afrika b. In Brazilië c. In Wallonië

Vraag 20 Welke stier maakt geen deel uit van de pedigree van Rupture de Fooz? a. Langoureux de Fooz b. Messager de Fooz c. Germinal de Fooz

Eerste hoofdprijs Rupture de Fooz is de naam van de eerste hoofdprijs van de traditionele VeeteeltVlees-kerstquiz van 2013.

De topvaars uit de fokkerij van Eric en Julien Coheur is voor de inzender die als eerste wordt getrokken uit de stapel goede inzendingen. Sponsor van Rupture is een gezamenlijk initiatief van CRV en BBG. Verzamel de goede antwoorden op de bijgevoegde antwoordkaart, frankeer voldoende en zorg ervoor dat deze uiterlijk maandag 6 januari 2014 bij de redactie binnen is. Onder de juiste inzendingen trekt een onschuldige hand de twee winnaars. U wordt persoonlijk op de hoogte gebracht.

2

Tweede hoofdprijs De tweede hoofdprijs is vijf hectare maiszaad, gesponsord door Syngenta. Is er een Nederlandse winnaar, dan wordt het SY Milkytop, superieur in zetmeel. Is er een Belgische winnaar, dan wordt het SY Comandor, de vroege variëteit in korrel en silo.

V E E T E E LT V L E E S

VV12_kerstquiz.indd 21

D E CE M B E R

2 0 1 3

21

05-12-13 11:08

B E E L D V E R H A A L

Bvd-drager aan de hand van een bvd-oormerk in enkele dagen opgespoord

Bvd-dragers opgemerkt Het vroegtijdig opsporen van bvd-dragers vormt de sleutel in de bvd-bestrijding. Aan de hand van een bvd-oormerk wordt bij het oormerken van het kalf een oorweefselmonster genomen, bestemd voor onderzoek in het laboratorium van Dierengezondheidszorg Vlaanderen (DGZ). Dit beeldverhaal toont de weg van de monstername bij het kalf tot uitslag bij de veehouder en de bedrijfsdierenarts. tekst Annelies Debergh beeld Kristina Waterschoot

1

4

2

5

3

22

V E E T E E LT V L E E S

VV12_beeldverhaal oorbiopt.indd 22

DECEMBER

201 3

05-12-13 09:34

1

Het bvd-oormerk bestaat uit een traditioneel oormerk, een oormerk voor het nemen van een oormonster en een bemonsteringsbuisje. Voor het plaatsen van het bvd-oormerk is een speciale oormerktang nodig.

2

Eerst brengt de veehouder de flap met witte cilinder of de mannelijke oormerkflap aan in de oormerktang en vervolgens de flap met witte kop of de vrouwelijke oormerkflap. Het kalf wordt stevig vastgezet. Terwijl de veehouder het oor met één hand vasthoudt, knijpt hij met de andere hand het oormerk vast in het oor. Het oormerk blijft in het oor achter.

3

De metalen pin in de oormerktang bevat nu een stukje oorweefsel. Na opnieuw doordrukken met het buisje wordt het oormonster afgesloten. Het nummer op het oormerk stemt overeen met het nummer op het buisje.

4

De veehouder bergt het buisje op in de geadresseerde en voldoende gefrankeerde envelop. Daarbij komt het begeleidend aanvraagformulier met de gegevens van het kalf, de veehouder en de bedrijfsdierenarts. De envelop kan nu verzonden worden naar DGZ.

5

De buisjes worden verzameld op een standaard, een houder. Per monster wordt op de computer een dossier aangemaakt. Zo wordt elk monster zichtbaar in het laboratoriumtraject door een link tussen document en monster.

6

Een speciaal toestel scant de barcode in en opent het buisje. Een rood staafje drukt het kleine stukje oorweefsel door de metalen pin. Het oorweefselmonster komt nu in het buisje terecht. Het buisje met oorweefselmonster wordt terug in de standaard geplaatst.

7

De oorweefselmonsters komen op de afdeling serologie terecht. De laborant voegt een vloeistof toe waarna de monsters tussen 18 en 24 uur overnachten. De verschillende stalen doorlopen nu een ELISA-test. De laborant brengt de stalen op een plaat aan, spoelt ze, voegt de reactievloeistof toe en laat deze gedurende twee uur inwerken.

8

De plaat wordt nogmaals gespoeld en de reactievloeistof wordt toegevoegd. Na een half uur zijn de platen klaar om af te lezen met een spectrometer. De kleuromslag bepaalt of een dier al dan niet positief is. Een positief resultaat betekent dat het kalf bvd-drager is.

9

Door de koppeling van het monster met het dossier is het uitslagformulier snel beschikbaar.

De bedrijfsdierenarts en de veehouder ontvangen het resultaat van de test per post of per e-mail.

6

7

8

1

9

V E E TVE EE EL TT EVELLETE SJ ADNEUCAE RMI B 1E /R 2 2 20 01 03 9

VV12_beeldverhaal oorbiopt.indd 23

23

05-12-13 09:34

K O E I E N S P R E U K

Koeien die loeien z캐n zelden goeie Praatjesmakers presteren zelf meestal niet veel

VV12_sfeer en spreuk 2.indd 24

05-12-13 11:19

J A A R I N D E X

Index VeeteeltVlees 2013 Bedrijfsreportages binnenland

Nieuwe opfokfokwaarden witblauw

Arnauts, F. en C., Glabbeek

9/24

Open dag ki BBCI

12/13

Montagu, Marc van

7/5

Colpaert, H., Vlissegem

1/10

Open dag ki BBG

11/22

Vandamme, Hendrik

4/5

Fonteyne, P. en N. Coene, Lo

6/22

Open dag ki GAB

11/32

Vanthemsche, Piet

4/5

Gelder, A. Van, Hoge Hexel

6/10

Parthenaisras in trek

Veulemans, Wim

8/5

Goedhart, W., Loosdrecht

12/14 5/10

Fotospecials

7/10

Achter de NVM-schermen

10/10

12/5

Management

3/10

Koiter, M., Eexterzandvoort Mheen, R. van de, Hoevelaken

7/6

Gerritsen, Marcel

Tussentijdse fokwaardeschatting witblauw 5/20

Kerckvoorde, J. P. Van, Lovendegem Meulewaeter, E. en P., Lochristi

2/14

Aanzuren kalvermelk positief effect

In de dekstal

9/6

11/20

Afkalf- en tochtdetectie via sensoren

5/6

4/12

Behoeftenormen witblauw bijgesteld

7/15

Fotospecial 12/34

Beter presteren met organische mineralen 5/14

Tieghem, G. en B. van, Wortegem-Petegem 1 1/24

Koeienspreuken

Bijproducten in rantsoenen

Vanclooster, F., Hooglede

7/18

Moederlijke zorg

6/16

Derogatie in evenwicht

Vromans, M., Tilburg

8/24

Nieuwsgierige blondjes

7/12

Nieuw op landbouwbeurs Agribex

Vucht, A. en G. van, Oisterwijk

9/10

Nieuwsgierige charolais

5/9

Zeevenhoven, C., Spijkerboor

2/10

Ronde stal

Milligen, A. van, Harskamp

4/10

12/16, 24, 26

1/16

Verveling 12/34

Bedrijfsreportages buitenland Cauchie, M. en C., Bray

10/16

Verster, M., Tweespruit (Zuid-Afrika)

5/16

Oorbiopt

Verticale aanpak voor hoge vleeskwaliteit 11/30

Carne culinair

4/6

Verbeterslag in biestmanagement

3/24

Voederconversie beter bij jonge stieren 10/12

Portretten Interviews Fiems, Leo, ILVO

12/22

11/26

Schuilstallen: noodzaak of overbodig?

Wintertijd 3/16

Deroo, Michiel, BB

Beeldverhalen

6/6 6/21

12/28 5/12

Gent, Adrie van, stamboekinspecteur

4/14

Laeven, Guus, FVN-voorzitter

3/14

Kleine, Roland, auteur limousinboek

1/20

Heylen, Marcel, en Denis Volckaert, DGZ 11/28 Leon Moonen, Leon, LTO

9/18

Ruwvoerwinning

Smagghe, Thierry,FEBEV

8/16

Meer eiwit uit eerste snede gras

2/6

Mixen van maisrassen

Dunne lende met asperges

5/31

Keuringen en shows

1/4

Schimmel verpest maiskuil

Gegrild staartstuk met knolseldercrème 1/31

Agribex blonde

12/33

RĂśsti met rosbief en zure room

Agribex Belgisch witblauw

4/17

12/30

Samenleving

Rundergehakt met witlof

12/39

Agriflanders 2013

1/25

BGA voor witblauw

Rundvleessoep met seizoensgroenten

10/23

Fokveebeurs Affligem

2/18

Lekker vlees redt bedreigde rassen

7/23

Tortilla onglet met driebonensalade

6/31

Vleeskroketten 9/31

Diergezondheid

Haspengouwse jaarmarktprijskamp Internationale Doornik

9/22 3/6

1/9

Vlees holsteinkoeien culinair hoogtepunt 6/14

2/9

Vlees in de weegschaal

12/17

Vleesproeverij

11/34

Keuring Enter

8/24

Kleurrijke NVM Zwolle

11/6

Antibioticagebruik kan minder

6/12

Nationales Libramont

8/20

Uit de dierenartspraktijk

Onduidelijkheid over paratuberculose

1/19

NVM op koers

9/26

Acute colidiarree

Regiokeuring Alden-Biesen

8/12

Baarmoederamputatie 1/15

Dierreportages

Regiokeuring Geel

2/13

Bvd-dragerkalf 8/19

Cabrel 5/26

Regiokeuring Geffen

9/12

Dekstier met para-tbc

Rupture de Fooz

Regiokeuring Hulshorst

4/18

Fataal botulisme

Regiokeuring Leuven

9/13

Gebroken achterpoot

Regiokeuring Mesch

9/20

Hersenvliesontsteking 7/17

12/18

Urielle du Moulin

8/10

Economie

6/9

11/33 4/9 9/27

Regiokeuring Sluis

8/13

Massale sterfte

10/19

Crowdfunding in veehouderij

6/26

Regiokeuring Staphorst

9/16

Plotse bloeding

2/17

Geen crisis voor landbouw

6/18

Regiokeuring St.-Lievens-Houtem

7/16

Pinkengriep 12/27

Vleesveevakdag Boerderij

6/25

Regiokeuring Wulpen

8/14

Tongkwetsuur 5/19

SIA 2013

3/20

Zware bevalling

Boerderijhond, vriend en werker

Fokkerij

3/13

3/18

Koepad

5/24

Dijk, Fredie van

12/5

Exterieur excellenten Vlaanderen en Nederland 10/6

Dijkstra, Willem

4/5

Kerstprijs 2012 wel besteed

2/16

Komkommertijd in stierenland witblauw

8/6

Jacobs, Giel

1/5

Kerstquiz 2013, vragenlijst

12/20

3/26

Fiems, Leo

8/5

Veehouder, beroep zonder grenzen

25 jaar verbeterdroodbontstamboek Exterieur en slagerskwaliteiten

Nieuwe lichting Franse fokstieren

Varia

V E E T E E L T V lee s

VV12_Index.indd 25

d E CE M B E R

12/4

2 0 1 3

1/22

25

05-12-13 11:15

K O E I E N S P R E U K

Kosters koe mag op het kerkhof weiden Iemand in een voordelige positie maakt daar soms misbruik van

VV12_sfeer en spreuk 3.indd 26

05-12-13 12:55

U I T

D E

D I E R E N A RT S P R A K T I J K R E N É

B E M E R S

Aan de hand van voorbeelden uit hun dagelijkse praktijk schrijven drie dierenartsen over diergezondheid in de vleesveehouderij. Om en om beschrijven John Campe, Piet De Meuter en René Bemers maandelijks vastgestelde ziektebeelden, uitgevoerde behandelingen en/of mogelijke preventiemaatregelen.

Neusswab en longspoeling geven uitsluitsel over type infectie

Jongvee met griep N

a het opstallen en natuurlijk door de vochtige en overdag soms warme najaarsdagen is ook pinkengriep weer terug op de agenda gekomen. Recent was er een geval bij een veehouder met F1-kalveren, kruislingen van fleckvieh met Belgisch witblauw. Vijf dagen ervoor was een koppeltje nieuwe kalveren gekomen, die bij een bezoek wat minder alert oogden en ook de oudere pinken hoestten wat. Bij het onderzoeken van de zieke dieren viel op dat de kalveren inderdaad wat suf waren. Ook was de ademhaling verhoogd en hadden de kalveren koorts, de koorts varieerde van 39,7 tot 40,5 graden Celsius. De oudere pinken zaten weliswaar in een andere afdeling, maar de scheiding was niet perfect. Deze dieren hadden gelukkig nog weinig klachten en de eetlust was goed.

Bij de jonge, onbehandelde kalveren heb ik van vijf dieren een diepe neusswab genomen en bij twee daarvan heb ik ook een longspoeling gedaan. De swabs onderzoeken wij zelf op de praktijk in ons laboratorium en ook van de longspoeling doen we een bacteriologisch onderzoek. Op deze manier kunnen we goed de veroorzakende bacteriën aantonen en ook de resistentiepatronen opvolgen. Na 24 uur geeft de kweek uit het lab al aan welke bacterie uit de swab of longspoeling komt. Een kleine dag daarna volgt de gevoeligheid van de kweek, waaruit op te maken is welk type antibiotica het beste bij de behandeling past.

Omdat we in het verleden op dit bedrijf veel problemen hebben gehad met mycoplasma (een soort bacterie die geen celwand heeft en daardoor erg moeilijk te behandelen is met antibiotica) is grondig onderzoek belangrijk. In dit geval hebben we de melkdrinkende kalveren op aspirine en broom gezet en de zieke dieren op antibiotica.

De encyclopedie

laboratoriumonderzoek en therapie-evaluatie bij griepinfectie Laboratoriumonderzoek en therapie-evaluatie zien we steeds meer bij diarree- en luchtwegproblematiek. De mogelijkheden voor onderzoek bij grieppatiënten zijn vrij eenvoudig en de materiaalkosten zijn beperkt.

Voor het nemen van een swab is een goede reiniging van de neusspiegel met alcohol voldoende. Met een vloeiende beweging moet een diepe swab uit de neusgang wor-

den genomen. Een longspoeling is nodig bij terugkerende longproblemen op een bedrijf en zeker indien men ook virusonderzoek wil laten uitvoeren.

Bij een longspoeling wordt een kleine katheter via de neus in de luchtpijp geschoven. Als de katheter aan het einde van de luchtpijp zit en dus bij het begin van de longen, wordt er met een spuitje steriele vloeistof ingespoten en direct terug opgezogen. Vaak is die opgezogen vloeistof al erg troebel door slijm en etter. De bacteriën en/of virussen die in een longspoeling worden aangetoond, zijn ook de ziekteverwekkers. Het resultaat is dus betrouwbaarder dan een swabuitslag. Zo is een koppeltherapie te verantwoorden en kan het bedrijfsbehandelplan – indien nodig – worden aangepast.

V E E T E E LT V L E E S

VV12_dap.indd 27

D E CE M B E R

2 0 1 3

27

05-12-13 11:26

I N T E RV I E W

Michiel Deroo: ‘Met de gekoppelde steun een beleid voeren ten gunste van van jongeren en een professionele vleesveehouderij’

Vleessector in verandering Met vijftien jaar ervaring is vleesveehouder Michiel Deroo een doorwinterd bestuurder. Als voorzitter van de sectorvakgroep vleesvee en kalveren en lid van het hoofdbestuur van Boerenbond heeft Deroo een uitgesproken mening over veel dossiers. ‘Verjonging in de sector is noodzakelijk.’ tekst Annelies Debergh

O

p een A4-tje zijn de antwoorden netjes voorbereid. Vleesveehouder Michiel Deroo (45) uit Zwevezele laat niets aan het toeval over. Hij is voorzitter van de sectorvakgroep vleesvee en kalveren bij Boerenbond en ook lid van het hoofdbestuur bij Boerenbond. In het dagelijkse leven houdt hij 330 runderen; hoofdzakelijk vlees- maar ook melkvee.

Met vijftien jaar bestuurlijke activiteiten is Michiel Deroo een doorwinterd man wat betreft de vleesveematerie.

Wat zijn de belangrijke dossiers die momenteel op tafel liggen?

‘De rendabiliteit en het doorrekenen van de gestegen kosten in de productieketen staan boven aan op het lijstje van de vakgroep. Dat is de rode draad door alle dossiers heen. Zonder een rendabele vleesveehouderij is er geen vleesveehouderij

28

V E E T E E LT V L E E S

VV12_interview Deroo.indd 28

DECEMBER

meer. Het herwinnen van het vertrouwen in de commercialisatieketen van runderkarkassen is dan ook één van de belangrijkste agendapunten. Er is de afgelopen jaren veel ruis ontstaan rondom de prijsvorming. Afgelopen juli is er het nieuwe besluit over karkaskwalificatie gekomen en veehouders hebben nu inzage in de karkasgegevens. Dat zijn nog maar enkele onderdelen van de weg naar meer transparantie in de keten. Het is belangrijk om ook de vleesveehouder in de praktijk mee te krijgen in dat verhaal. Nu moet de veehouder nog zelf op zoek naar de slachtgegevens. Nog beter zou zijn dat hij automatisch op de hoogte wordt gebracht.’

‘Naast de rendabiliteit in de sector is de vakgroep ook bezig met het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) en de Beschermde Geografische Aanduiding

(BGA) voor witblauwvleesvee. De omschakeling van Meritus naar een generiek lastenboek vleesvee is een afgesloten agendapunt waarvan we nu al kunnen zeggen dat dit een geslaagd dossier is. De nieuwe eisen zijn gelijklopend aan de oude lastenboeken, maar de stap is duidelijk minder groot om de vleesproductie te certificeren. Dat is te zien aan het grotere aantal inschrijvingen.’

Vanuit de vleesveehouderij wordt het GLB met argusogen gevolgd. Is al meer bekend over het nieuwe beleid?

‘De uitdaging is heel groot voor de vleesveehouderij en eigenlijk het grootst van alle landbouwsectoren. Er is al zicht op het nieuwe budget en de oorspronkelijke flatrate, de nivellering, is gereduceerd.

Bedrijven met lage en bedrijven met hoge toeslagrechten komen wel dichter

201 3

04-12-13 16:40

bij elkaar te liggen. Dit vermijdt dat de bedrijfstoeslagen worden doorgerekend in de keten. Bovendien is er ook vastgelegd dat het verlies maximum dertig procent kan bedragen ten opzichte van de toegewezen waarde in 2015. Zo hebben de hogere toeslagrechten die voornamelijk in de rundveesector zitten een veiligheidsparachute.’

‘De zoogkoepremie gaat dalen, maar blijft gekoppeld. De koppeling is altijd een hoofdthema geweest en de vakgroep is blij dat de overheid daarin meegaat. Er is besloten om nog tien procent van het budget voor zoogkoeien en een procent voor kalveren gekoppeld te houden. Met

jaren wordt behouden. Het is een bewuste keuze om het huidige beperkt aantal premierechten te behouden, zodat de steun niet kan doorgerekend worden in de verkoopprijzen.’

‘Verder zullen er ook keuzes moeten worden gemaakt. De sectorvakgroep stelt voor om mechanismen in te bouwen die stimuleren naar een professionalisering en verjonging van de sector.

Dit is noodzakelijk om het premiebedrag op een voldoende niveau te houden. We hopen dat de Vlaamse Overheid de kans aangrijpt om met de gekoppelde steun een beleid te voeren ten gunste van een verjonging en een professionalisering

Hoe kijkt de vakgroep aan tegen de ontwikkelingen rondom het Nederlandse ingrepenbesluit en de aansluitende keizersnedeproblematiek?

‘Het idee van de vakgroep is witblauw met een keizersnede of gewoon geen witblauw. We hebben onderzoeken omtrent natuurlijk kalven altijd gesteund, maar stellen ons vragen. Het belangrijkste in de discussie is de bedrijfszekerheid voor de vleesveehouder. Een vleesveehouder wil een levend kalf en een gezonde koe. Onze vleesveehouders zijn het gewoon en onze dierenartsen beheersen de techniek perfect. België is de bakermat van de dikbillen en we hebben een echte biefstukcultuur. De hele context is anders dan in de noordelijke landen.’

‘We moeten daarnaast wel toegeven dat de keizersnede een zwakte is van het ras.

Aan elk voordeel is een nadeel verbonden en dat geldt ook voor witblauw. Er is de hogere efficiëntie met een hoog karkasrendement, er is de vroegrijpheid van de witblauwen met bijna een jaar winst ten aanzien van rustiekere rassen en op het vlak van milieudruk per kilogram vlees presteert het ras heel goed. Als we de voordelen uitzetten ten aanzien van de nadelen dan slaat de balans toch duidelijk naar de voordelenkant.’

‘We moeten ervoor zorgen dat onze sector voldoende groot blijft’ voorheen ruim 12 procent betekent dat een aanzienlijke daling voor de zoogkoeienpremies. De sector draagt een billijk aandeel in het verlies aan inkomenssteun. Het wordt wel een uitdaging om met het nieuwe GLB de noodzakelijke verjonging in de sector te realiseren.’

Hoe wil de vakgroep die verjonging stimuleren?

‘Vleesveehouderij is een kapitaalintensieve sector en daarom denken we erover na om jongeren met een aantal voordelen te stimuleren om in de sector aan de slag te gaan. Belangrijk is ook dat de gekoppelde steun voor de komende

houderij alleen. En dat is niet per definitie een nadeel. Intensieve vleesveehouderij heeft in mijn ogen vooral voordelen ten aanzien van de maatschappij en het klimaat. De sector moet professioneler, willen we vleesveehouderij behouden.

We zijn het als sector aan onze omgeving verplicht om bezig te zijn met items als bijvoorbeeld vruchtbaarheid, diergezondheid, welzijn en commercialisatie van ons product. De trend tot specialisatie zal in geen geval afnemen. We moeten er ook voor zorgen dat onze sector voldoende groot blijft. Zo blijven we voor de afzetmarkt voldoende in beeld.’

van de vleesveehouderij. Een dergelijk gebruik van Europese middelen komt de sector op langere termijn ongetwijfeld het meest ten goede.’

Wat zijn verwachtingen rond die specialisatieslag? Is ook het wegvallen van het melkquotum een uitdaging voor de vleesveehouderij?

‘We weten dat op een kwart van de zoogkoebedrijven ook melkquotum aanwezig is. We verwachten dat een aantal gemengde bedrijven keuzes zullen maken.

Dat is niet meer dan een evenwichtsoefening. De specialisatie zal doorzetten, maar dat is geen item van de vleesvee-

Wat zijn belangrijke uitdagingen?

‘De belangrijkste uitdaging is dat vleesveehouderij een economische sector blijft. In dat kader blijven het GLB en de opvolging en verjonging van de vleessector belangrijke dossiers. De vleesveehouderij in België mag niet meer kleiner worden. Als de productie nog veel terugvalt, dan verliezen we onze plaats in de winkelrekken.’

‘Een uitdaging is ook de veranderende maatschappij en de eisen rondom het milieu. Daar kun je je als sector tegen afzetten, maar beter is het om daarin mee te gaan en ook daar weer voordelen uit te halen.’ l

V E E T E E LT V L E E S

VV12_interview Deroo.indd 29

D E CE M B E R

2 0 1 3

29

04-12-13 16:40

A G R I B E X

Tien jaar oude Victoria de l’Escaille verovert nationale titel bij witblauw

Unieke kampioenskoe Op de meest prestigieuze keuring voor het Belgisch-witblauwras werd de tien jaar oude Lassodochter Victoria de l’Escaille verdiend kampioene bij de koeien. In het blonde d’Aquitaineras triomfeerde Rubiodochter Epine tijdens de nationale meeting Agribex in Brussel. tekst Guy Nantier

Belgisch-witblauwras Lieven Goddeeris en Wilfried Goeman beleven de dag van hun leven Bij de aanvang van zowel het ochtendprogramma als het middagprogramma beleefde de Vlaamse fokkerij op de nationale keuring te Brussel een droomstart.

Hannelore van de Stokerij mocht in de ochtend de spits afbijten. De jonge en krachtige Argandochter van Roger en Bart Monbaliu uit Jabbeke imponeerde vanwege haar breedtematen. Daar had de op 1b geplaatste Parade de Tohogne (v. Argan) van Guy Gaillard uit Tohogne geen verhaal tegen. Hartje van Terbeck van RoggenSchotsmans uit Kersbeek breide er een vervolg aan. Hartje (v. Imperial) kwam in de volgende rubriek op 1a en gaf deze plek nooit meer af. Ook zij straalde veel meer breedte in de voorhand en de achterhand uit dan de op 1b geplaatste Doushka des Amandiers (v. Joker) van Elevage des Amandiers uit Mouland.

Met spanning werd vervolgens gekeken

naar de volgende reeks vaarzen. Hier was Heaven van het Bareelhof een serieuze kanshebber voor rubriekswinst. De Imperialdochter van Stijn Veulemans is fraai in hoogtemaat en gewicht, de benen zijn top, de ribronding correct en de achterhand mooi fijn bespierd. Maar Giboulée de Haute Somme kwam roet gooien in het eten van de Glabbeekse fokker. De Obusdochter van François Misse uit Werbomont bezat scherpere vleeslijnen in de broek, maar was wel minder breed in de voorhand. Het zorgde voor een gewichtsverschil van bijna veertig kilo ten voordele van de slechts vijf dagen oudere Heaven. Giboulée eindigde desondanks op 1a.

Zwartje van het Negenbonder (v. Adajio) van Rigo Lenaers-Ruben en Wouter Matthijs zette de Vlaamse delegatie opnieuw op winstkoers. Hoeft het nog gemeld:

Fuchsia van Daisel (v. Heroïque), kampioene vaarzen

30

V E E T E E LT V L E E S

VV12_Agribex.indd 30

DECEMBER

Zwartje, kampioene in Doornik in 2013, is supergroot, breed, zwaar en voorzien van veel vlees. Haar secondante in de reeks was bijna honderd kilo lichter en vijf centimeter kleiner.

Godiva van het Kruisborre zette vervolgens de zegereeks verder. De Imperialdochter van Roger en Jan Orinx uit Asse was gewoon indrukwekkend breed in de voorhand en de achterhand. Met een correcte hoogtemaat, fijnheid in bot en huid en de vele kilo’s eerstekwaliteitsvlees stond hier wellicht een toekomstige kampioene.

Droomwolk zwelt aan Met vier maal winst op zes vaarzenrubrieken was de ochtendkeuring een ware triomf voor de Vlaamse witblauwfokkerij.

Ook in het middagprogramma met de tweede en derde rubriek gekalfde vaarSobriquet de Somme (v. Ogival), kampioen stieren

201 3

09-12-13 13:59

Het geluk van Guy Perin en Jeroen Goddeeris kon niet op na de aankondiging van hun eindwinst bij de vaarzen

zen hield de droomwolk aan. In de tweede reeks bevochten Fuchsia van Daisel (v.

Heroique) van Guy Perin en Lieven Goddeeris met Nacelle de Roupage (v. Panache) van Philippe Collignon uit Ortho de rubriekswinst. Beide dieren waren aan elkaar gewaagd. Fuchsia was net iets groter en zwaarder dan Nacelle. Nacelle showde meer onderbil, Fuchsia zette meer breedte in de voorhand en in de rug neer in de showring. Nacelle mocht op 1a, maar werd later toch verwezen naar de 1b-plek ten voordele van Fuchsia.

In de derde reeks gekalfde vaarzen was

eren

de ‘pure klasse’ van de kampioene van Doornik, Flora van de Pannemeers van José Ally uit Ruiselede, aan zet. Tegen de Adajiodochter met haar vlotte tred, brede rug en fijnheid in beenwerk en broekbespiering was geen concurrente opgewassen.

Even zag het er ook naar uit dat Escargot van de Mespelhoeve van Patricia De Backer rubriekswinst zou behalen bij de koeien.

Met een brede voor- en achterhand alsook een diepe onderbil stond de Germinaldochter lang op 1a. Totdat Altesse du Fond de Bois (v. Lasso) voor de keurmeester

trad. De Lassodochter van Jean-Pierre Montfort en Paul Anthonissen kwam op 1a dankzij een betere ribronding en fijner bot.

Andere reeks, ander ijzer in het vuur met Chiquita van het Bareelhof. De Germinaldochter van de familie Veulemans uit Glabbeek stond er alweer knap bij: groot, lang en zwaar op prima benen. En de bespiering? Overvloedig lekker mals. Chiquita, die vier jaar terug bij de vaarzen al 1a behaalde te Brussel, kwam andermaal op 1a, vóór Bechamelle de Bierwa (v. Paysan) van Hubert Duchene en Didier Pierrard

Victoria de l’Escaille (v. Lasso), kampioene koeien

V E E T E E LT V L E E S

VV12_Agribex.indd 31

D E CE M B E R

2 0 1 3

31

09-12-13 13:59

A G R I B E X

rubriek

naam dier

geb.datum

gewicht

maat

vader

m.vader

eigenaar,woonplaats

stieren

Precieux de Steinbach Pivert des Alleines Sarko d’Embise Lionceau Ry Neuf Moulin Sobriquet de Somme Hannelore van de Stokerij Hartje van Terbeck Giboulée de Hte.Somme Majuscule de Waleffes Zwartje van het Negenbonder Godiva van het Kruisborre Onction de Fooz Fuchsia van Daisel Flora van de Pannemeers Altesse du Fond de Bois Mondaine de Roupage Gagnante de la Haie Madame Chiquita van het Bareelhof Victoria de l’Escaille Gini van Terbeck Identique de Roupage

10-06-2012 27-01-2012 17-08-2011 07-11-2010 16-10-2008 02-09-2012 18-06-2012 25-05-2012 08-03-2012 04-12-2011 02-06-2011 12-02-2011 03-11-2010 25-07-2010 11-03-2010 05-10-2009 11-05-2008 03-05-2007 08-12-2003 15-07-2011 22-03-2006

590 791 864 1089 1218 526 567 553 562 775 748 724 752 871 843 869 916 942 964 744 809

126 136 137 146 146 121 124 124 124 133 130 130 131 139 137 140 138 140 141 130 135

Argan Imperial Adajio Jaloux O. Ogival Argan Imperial Obus Crack Adajio Imperial Heroïque Heroïque Adajio Lasso Heroïque Germinal Germinal Lasso Adajio Despote

Flash Magistrat Biscuit Ancien Osborne Fetiche Emigre Paysan Sjaka-Zoeloe Harisson Valli Germinal Occupant Eternel Louveteau Fetiche Radar VT debordant Inexes Paysan Radar VT

J. L. en P. Hubert en G. Ramelot gebr. Guillaume, Ochamps C. en L. Leleux, Mainvault J., R. en E. Wylock, Jeneffe W. Goeman, Vrasene R. Monbaliu en S. Serpieter Roggen-Schotsmans, Kersbeek F. Misse, Werbomont M. Laruelle, Faimes Lenaers-Ruben en W. Matthijs R. en J. Orinx, Asse E. Coheur, M. Denomerenge en J. Lallemand G. Perin en L. Goddeeris J. Dufour-Ally, Ruiselede J. P. Montfort en P. Anthonissen P. Collignon, Ortho G. Perin en J. M. Perin, Grandhan G. Veulemans, Glabbeek S. Pierrard en B. Toussaint B. Neven, Wellen P. Collignon, Ortho

vaarzen,gek.vaarzen

koeien

zoogstellen

Tabel 1 – Rubriekwinnaars witblauw Agribex 2013 (kampioenen vetgedrukt)

uit Maffe. Bij de zoogstellen was er tot slot nog winst voor Gini van Terbeck van Benny Neven uit Wellen. Gini (v. Adajio) was vergezeld van haar fraaie Germinalfdochter, Izah van Tervoort.

Geschiedenis in de finale koeien Het vrouwelijk fokveeschoon in de ring deed menig aanwezige toeschouwer wegdromen, echter niet bij de stieren. De stierenrubrieken waren matig van kwaliteit en vooral in het beenwerk viel er een

en ander op te merken. Maar hoe kan het ook anders, de beste stieren staan al op de verschillende ki-stations. Toch één vermelding: Sobriquet de Somme van Wilfried Goeman uit Vrasene. De Ogivalzoon was in type en bespiering de compleetste van zijn reeks. In de rubriek liet hij met één riblengte de kampioen van Libramont, Malt II de Bierrewart (v. Rococo) van ferme de Bierrewart uit Lumen, met gemak achter zich. En in de finale? Ook daar kwam, zag en

Met een nationale titel op zak beleefde Wilfried Goeman de dag van zijn leven

32

V E E T E E LT V L E E S

VV12_Agribex.indd 32

DECEMBER

overwon Sobriquet. Wilfried Goeman beleefde aldus de dag van zijn leven.

Ook Lieven Goddeeris die met Breeze van Daisel in 2011 al een nationale titel in Brussel won, beleefde voor de tweede maal de dag van zijn leven. In de finale bij de vaarzen en gekalfde vaarzen ging de felbegeerde nationale driekleur immers naar de eigen gefokte Fuchsia van Daisel. De keuze was niet onomstreden vanwege de mindere breedte in de voorhand ten opzichte van de concurrentie.

Maar geen enkele titelkandidate kon aanspraak maken op de perfectie.

Zwartje miste wat onderbil tegenover de concurrentie, Godiva ging vermoeid overkoot op stand, Onction de Fooz (v. Heroïque) stapte niet vlekkeloos. Misschien Flora? Maar haar ontbrak het aan die diepe vleeslijnen in de broek zoals bij Onction. En zo voort en zo verder.

In de finale bij de koeien werd geschiedenis geschreven. Victoria de l’Escaille, in eigendom van Stephane Pierrard en Bernard Toussaint uit Boussu-en-Fange, kreeg de driekleur omgord. De Lassodochter is tien jaar oud, jawel, maar stond er nog jeugdig bij. Ondanks haar leeftijd bezit Victoria ook een fraai modern vleestype. Ter situering: in de rubriekskeuring liet de kampioene onder andere de bekende keuringscoryfeeën Identique de Roupage (v. Despote) en Impatiente de Fooz (v. Germinal) achter zich.

Enkel de bespiering in de achterhand miste bij Victoria diepte en scherpte in belijning. Maar wat een krachtige, duurzame verschijning. Beste keus.

201 3

09-12-13 13:59

Blonde d’Aquitaineras Dubbel voor Boesmans op nationale blonde te Brussel

Capon (v. Leo), stier met de beste slachteigenschappen

De nationale blonde d’Aquitainekeuring op Agribex was met vijftig aanmeldingen door dertien fokkers dun bezaaid. Voor de twee Franse juryleden, Patrick Sazy en Nicolas Dayde, was de plaatsing van de dieren in de pover gevulde rubrieken dan ook een fluitje van een cent.

Blondefokker Jacques Boesmans uit het Waalse Huccorgne was met twee titels de man van de dag. Hij veroverde de Belgische driekleur bij de vaarzen van twee tot drie jaar en bij de volwassen stieren.

Bij de oudere blondevaarzen verzilverde Gloria (v. Darly) haar gewonnen rubriekswinst in de finale dankzij een betere

Epine (v. Rubio), koe met de beste slachteigenschappen

bekkenbouw dan Farandole (v. Tresor) van Carl Mintjens uit Oostemalle.

Winst voor fokstal Carl Mintjens Bij de oudere stieren veroverde de Waalse fokker het kampioenslint met de rastypsiche Camino (v. Unicef). Zijn opponent in de finale, Flo (v. Ronus) van Jean-Luc en Xavier Pierret uit Orgeo, showde eveneens veel rastype, maar moest op het vlak van bespiering in de lenden en de broek zijn meerdere erkennen in Camino.

In de categorie jonge stieren van twee tot drie jaar was Gaucho (v. Awaldo) alweer top. De kampioen van Libramont, gefokt door Carl Mintjens maar nu in ei-

Tabel 2 – Rubriekwinnaars blonde d’Aquitaine Agribex 2013 (kampioenen vetgedrukt)

rubriek stieren

naam dier

Inigo Hamley Hercules Gaucho Flo Camino vrouwelijk Ibiza Halache Honduras Hilaria Guirlande Gloria Farandole Dolores Epine beste slachteigenschappen stieren Capon vrouwelijk Epine

geb.datum

vader

m.vader

eigenaar,woonplaats

21-01-2013 08-09-2012 05-03-2012 30-08-2011 27-08-2010 18-06-2007 19-03-2013 07-11-2012 12-09-2012 04-03-2012 14-12-2011 10-08-2011 30-12-2010 11-09-2008 08-05-2009

Crenca Valium Coluche Awaldo Tonus Unicef Vaillant Christoly Vaillant Dali Vidocq Darly Tresor Uriel Rubio

nb Rosier Videly Orion Martin Joujou Ulderico Apache Tilbury Rturino Blouson Robocop Orion Roitelet Romeo

B. Stephany, Rouvreux C. Mintjens, Oostmalle P. Ahn, Walhorn G. Willems, Bogaarden J. l. en X. Pierret, Orgeo J. Boesmans, Huccorgne C. Mintjens, Oostmalle C. Maury, Falmagne C. Mintjens, Oostmalle F. Robberechts, Merchtem P. Blondeau, Givry J. Boesmans, Huccorgne C. Mintjens, Oostmalle B. Stephany, Rouvreux J. Boesmans, Huccorgne

14-08-2007 08-05-2009

Leo Rubio

Rubio Romeo

F. Arnauts, Glabbeek J. Boesmans, Huccorgne

gendom van Greet Willems uit Bogaarden, heeft het allemaal: een fraaie harmonie tussen skeletontwikkeling en bespiering, een mooi gevormd bekken met de juiste hellingsgraad en fijne vleeslijnen in de broek. Ook zijn gewezen stalmaatje uit Oostmalle, Hamely (v.

Valium), bezit het allemaal. Hij veroverde voor Carl Mintjens de eindwinst bij de stieren van één tot twee jaar.

Trofeeënkast Boesmans voller Bij het vrouwelijk vee waren er nationale titels voor Hilaria (v. Dali) van Frans Robberechts uit Merchtem in de categorie vaarzen van één tot twee jaar en voor Dolores (v. Uriel) van Bernard Stephany uit Rouvreux bij de volwassen koeien.

Hilaria was zowel tijdens de rubriekskeuring als in de finale superieur in volume en bekkenbouw. Zij showde bovendien veel fijnheid in bot en vel.

Voor Dolores lag de kampioenstitel al vast na de rubriekskeuring. Zij veroverde winst in de enige, maar sterk bezette rubriek koeien dankzij een beter rastype, een beter gevormd bekken, meer finesse in het bot en het vel en een elegantere stap.

Bij de koeien met kalf zegevierde Epine (v.

Rubio), eveneens van Jacques Boesmans.

Haar kalf Idole (v. Tableau) is een fraaie kopie van moeder Epine. De stier met de beste slachteigenschappen werd zonder discussie Capon (v. Leo) van Floris Arnauts uit Glabbeek. In het vrouwelijk vee was diezelfde eer weggelegd voor…

Epine van Boesmans. |

V E E T E E LT V L E E S

VV12_Agribex.indd 33

D E CE M B E R

2 0 1 3

33

09-12-13 14:09

VV12_fotopagina.indd 34

05-12-13 11:12

F O T O S P E C I A L

Verraadt het beeld schuren wegens enige vervelende jeuk of een gezonde nieuwsgierigheid?

VV12_fotopagina.indd 35

05-12-13 11:13

V O E R

V O O R

V L E E S B O E R

Krachtvoederwaardeprijzen mengvoeders (1000 vevi per kg) stier 90 (90 g dve) stier 100 (100 g dve) rosé 110 (110 g dve) rosé 120 (120 g dve) rosé 130 (130 g dve)

19 november

vorige maand

24,50 24,80 25,70 26,45 27,40

24,00 24,65 25,55 26,40 27,35

Tabel 1 – Prijzen mengvoeders (euro’s per 100 kg, excl. btw) Bron: Wageningen UR Livestock Research

kvem kg dve-toeslag kvevi kg dve-toeslag

19 november

vorige maand

13,5 108,6 15,4 88,4

13,1 111,4 15,6 86,0

Tabel 2 – Energie- en eiwittoeslagprijzen (in eurocenten, excl. btw) Bron: Wageningen UR Livestock Research

Wakker Dier voert campagne tegen geboortekrik Wakker Dier, de Nederlandse stichting die naar eigen zeggen opkomt voor de dieren in de vee-industrie, zegt dat uit onderzoek blijkt dat veehouders massaal gebruikmaken van de geboortekrik of veeverlosser. De stichting baseert zich op een leverancier van geboortekrikken, die schat dat 80 procent van de veehouders een geboortekrik in bezit heeft, maar geen harde cijfers over het gebruik heeft.

Volgens de Wet Dieren zijn krachttoestellen bij de geboorte van kalveren verboden. Wakker Dier wil dat staatssecretaris Dijksma het verbod naleeft of voorwaarden aangeeft voor het gebruik. De stichting zegt dat deskundigen daarbij

denken aan exclusief gebruik door dierenartsen, verplichting van een trekkrachtmeter en het vaststellen van een maximale trekkracht.

Volgens Wakker Dier perst een koe van nature met een kracht van 50 tot 75 kg.

Een mens kan een vergelijkbare trekkracht zetten. Met een geboortekrik is een trekkracht van 450 kg te realiseren, de trekkracht van zes mensen. De dierenorganisatie geeft aan dat dieren die met veel trekkracht ter wereld komen, vaak gezondheidsproblemen hebben, zoals gebroken ribben, gebroken poten of een gebroken ruggengraat. Ook zou de sterfte onder deze kalveren hoger liggen.

Helft van de Vlaamse bedrijven innoveert Meer dan de helft van de Vlaamse landbouwbedrijven deed de voorbije jaren minstens één innoverende investering.

36

VV12_vvb.indd 36

V E E T E E LT V L E E S

DECEMBER

Dat blijkt uit een enquête die Vlaams minister-president Kris Peeters, tevens bevoegd voor Landbouw, liet uitvoeren

bij deelnemers aan het Landbouwmonitoringsnetwerk (LMN).

De tuinbouwsector heeft het grootste aandeel innovatieve bedrijven, met de sierteelt als absolute koploper. Gemengde en akkerbouwbedrijven innoveren het minst vaak, maar toch innoveert nog steeds 40 procent van die bedrijven.

Uit de resultaten van de enquête blijkt dat bedrijfsleiders vooral innoveren om een hoger inkomen te realiseren, arbeid te besparen en de kwaliteit te verbeteren. Bedrijfsleiders die innoveren, zijn jonger dan gemiddeld. Hoe hoger het opleidingsniveau van de bedrijfsleider, hoe groter de kans op innovatie. Daarnaast blijkt dat bedrijven die uitgebaat worden door natuurlijke personen of via een eenpersoonsvennootschap minder vaak innoveren dan bedrijven die een formelere juridische structuur hebben. Ten slotte innoveren grotere bedrijven (in termen van standaard opbrengst en arbeidsbezetting) vaker.

201 3

05-12-13 11:53

V L E E S P R I J Z E N

Gezonder kalf met bètacaroteen

STIEREN 5,5 5,0 euro/kg koud geslacht excl. btw

Tijdens een symposium over kalversterfte lanceerde DSM Nutritional Products het nieuwe voedingssupplement Megadracht, een combinatie van vitamines, organisch selenium en bètacaroteen. ‘Het voedingssupplement is gericht op een betere vruchtbaarheid van de koe en op een betere biestkwaliteit voor het kalf’, licht Filip Florizoone van DSM toe. ‘Met Megadracht herneemt de koe vlotter de cycliciteit en produceert meer follikels van betere kwaliteit, waardoor de tussenkalftijd daalt. En het zorgt voor een betere kwaliteit van de biest, waardoor diarree en sterfte bij het kalf afnemen.’

De kracht van het voedingssupplement ligt in de aanwezigheid van bètacaroteen. Filip Florizoone: ‘Bètacaroteen is de vruchtbaarheidsvitamine bij uitstek voor de koe. Van rantsoenen op basis van graskuil en maiskuil is bekend dat het gehalte aan bètacaroteen te laag is. Verder kent het gehalte aan bètacaroteen net voor afkalven een dip. Zo’n 100 tot 150 gram per dier per dag Megadracht gedurende de laatste twee maanden van de dracht geeft daarom zicht op een gezonder kalf. Want voor het kalf geldt dat bètacaroteen in de biest zorgt voor een betere immuniteitsopbouw vanwege een betere absorptie van de moederantistoffen in de darm.’

S 2012

S 5,00

4,5

E 4,29 E 2012

4,0 U 3,55

3,5

R 2012 U2012

3,0

R 3,25

2,5 2,0

minimum-/maximumprijs 1

5

10

15

20

25 30 week

35

40

45

50

KOEIEN

euro/kg koud geslacht excl. btw

5,0 4,5

S 4,37

S 2012

4,0

E 3,86

E 2012 U 2012

3,5 3,0

R 2012 R 2,42

2,5 2,0

Vleesindexprijs blijft licht stijgen

minimum-/maximumprijs 1

5

10

15

20

25 30 week

35

40

45

50

VLEESPRIJSIN D EX 120

vereenvoudigde ratio referentieratio (18 m.) ondergrens bovengrens

110 100 90

2005 = 100

De vleesindexprijs (zie figuren rechts) van oktober lag andermaal hoger ondanks een lichte daling in voederkostprijs en een lichte daling in de verkoopprijs.

De voederkostprijs in oktober bedroeg 2,80 euro per kg groei geproduceerd vlees. De verkoopprijs SA2-stieren was 5,3225 euro per kg. De vereenvoudigde ratio – dat is de opbrengstprijs gedeeld door de voederkosten – bedroeg 74,85 indexpunten ten opzichte van het normale rentabiliteitsjaar 2005. Een kwart van de achterstand (2005 = 100) is dus nog steeds niet opgehaald.

Intussen blijkt uit nieuwe cijfers van de FOD economie dat de prijs richting consument van het Belgisch vlees het afgelopen jaar is gestegen. Voor een biefstuk betaalt de Belgische consument nu 7,2 procent meer. Reden voor deze prijsstijging is het dalende aanbod omdat verschillende veehouders gestopt zijn door de crisis en door de lage prijzen die zij voor hun runderen kregen. Ook de handel ligt mee aan de basis van die prijsstijging door de extra kosten van verplichte etikettering en analysekosten bij de slagers.

U 3,55

80 70 60 50 40 ‘05 l ‘05 ‘06 l ‘06 ‘07 l ‘07 ‘08 l ‘08 ‘09 l ‘09 ‘10 l ‘10 ‘11 l ‘11 ‘12 l ‘12 ‘13 t‘13 jan ju jan ju jan ju jan ju jan ju jan ju jan ju jan ju jan ok maand/jaar

Voor de meest actuele vleesprijzen: ga naar www.veeteeltvlees.nl V E E T E E LT V L E E S

VV12_vvb.indd 37

D E CE M B E R

2 0 1 3

37

05-12-13 11:53

C O L O F O N

AGENDA Keuringen en prijskampen

Structuurrijke winterkost bij Wim Goedhart uit Loosdrecht.

Foto: Harrie van Leeuwen

4 januari: 8 januari: 11 januari: 18 januari: 19 januari: 19 januari: 25 januari: 8 maart: 3-4 juli: 5-7 september: 5-7 september:

Jaarmarktprijskamp witblauw regio Luik te Hannut Jaarmarktprijskamp witblauw regio Henegouwen te Ath Jaarmarktprijskamp witblauw regio Luxemburg te Libramont Jaarmarktprijskamp witblauw regio Namen te Ciney Haspenhouwse Jaarmarktprijskamp witblauw te St.-Truiden Provinciale fokveedag regio Antwerpen te Geel Fokveebeurs Belgisch witblauw te Affligem Deense vleesveeshow Agro Nord Beef te Aars (Denemarken) Nationale show Belgisch-witblauwras, Birmingham (Groot-Brittannië) Nationale blonde d’Aquitainekeuring te Biarritz (Frankrijk) Nationale keuring limousin te Limoges (Frankrijk)

Ve i l i n g e n

COLOFON VeeteeltVlees is een uitgave van CRV BV en verschijnt maandelijks.

redactie hoofdredacteur Guy Nantier redactie Jorieke van Cappellen, Annelies Debergh, Inge van Drie, Florus Pellikaan, Jaap van der Knaap, Ivonne Stienezen en Tijmen van Zessen fotografie Harrie van Leeuwen, Kristina Waterschoot bureauredactie Mirjam Braam (chef), Lieke van den Broek, Ingrid Sevenster, Rogier van der Weiden vormgeving André Fris, René Horsman, Esther Onida aan dit nummer werkten verder mee Alice Booij hoofd uitgeverij Rochus Kingmans

redactie-adres

15 januari: 23 januari: 14 februari: 27 maart: 29 maart: 5 juni:

Beurzen, studievergaderingen, demodagen 22 februari-2 maart: 24 mei-2 juni: 3-4 juli: 9-12 september: 1-3 oktober:

Nederland: postbus 454, 6800 AL Arnhem, telefoon 026 38 98 800 fax 026 38 98 839 Vlaanderen: Van Thorenburghlaan 14, 9860 Oosterzele, telefoon 09 363 92 11 fax 09 363 92 06 E-mail veeteelt@crv4all.com

abonnementsprijs/jaar Nederland en België € 45,70, overige landen € 88,80.

In combinatie met abonnement op vakblad Veeteelt € 10 korting.

Prijzen excl. 6% btw. Abonnementen zijn gebaseerd op kalenderjaar en worden jaarlijks in februari gefactureerd. Opzegging is mogelijk per kwartaal.

Bel voor opgave van een abonnement: België: VRV-klantendienst (078 15 44 44) Nederland: CRV-klantendienst (088 00 24 440) E-mail klantenservice.nl@crv4all.com

advertentie-afdeling Jannet Fokkert, Willem Gemmink, Froukje Visser postbus 454, 6800 AL Arnhem telefoon (+31)(0)26 38 98 820 fax (+31)(0)26 38 98 824 E-mail advertenties@crv4all.com

illustraties/foto’s De foto’s zijn van de eigen fotodienst van Veeteelt. Uitzonderingen zijn de foto’s van Cepolina (4) en OS Limousin (5).

Overname van artikelen is alleen toegestaan na toestemming van de redactie. Hoewel aan de samenstelling van de inhoud de meeste zorg is besteed kan door de redactie geen aansprakelijkheid worden aanvaard voor mogelijke onjuistheden of onvolledigheden.

Druk: Senefelder Misset Doetinchem ISSN 1570-3312

38

V E E T E E LT V L E E S

VV12_agenda vooruitblik.indd 38

RSC-veiling limousin te Ciney RJ-limousinveiling Lanaud te Boisseuil (Frankrijk) Veiling Blonde Génétique te Casteljaloux (Frankrijk) RJ-limousinveiling Lanaud te Boisseuil (Frankrijk) COT-veiling te Laren RJ-limousinveiling Lanaud te Boisseuil (Frankrijk)

Landbouwsalon SIA te Parijs (Frankrijk) Internationale landbouwbeurs Aquitanima te Bordeaux (Frankrijk) Livestock Event te Birmingham (Groot-Brittannië) Landbouwbeurs Space te Rennes (Frankrijk) Veehouderijbeurs Sommet de l’Elevage te Clermont-Ferrand (Frankrijk)

VOORUITBLIK

Ma i s: ziekt en en p lag en ?

Januari (15 januari) – VeeteeltVlees gaat in het januarinummer na welke ziekten en plagen de huidige maisteelt bedreigen. Zijn er ontwikkelingen op het verdelingsvlak en waar ligt de oorzaak?

Vleesvee houden vergt een multidisciplinaire aanpak van de vleesveehouder. Op 12 en 18 december houdt CRV hierover een vleesveecongres waarbij de snelle evoluties in de verschillende domeinen aan bod komen. De redactie brengt in het komende nummer verslag uit.

Is agro-ecologie of voedsel duurzaam produceren, lokaal met de natuur en de kringloop mee, een droom of biedt het toekomstperspectief ? De redactie trekt voor u naar een symposium dat Bioforum Vlaanderen hieromtrent houdt en brengt verslag uit.

DECEMBER

201 3

05-12-13 09:33

C A R N E

C U L I N A I R

VeeteeltVlees publiceert in samenwerking met de hotel- en koksschool VTI te Leuven maandelijks een recept met als basis rundvlees en seizoensgroenten van eigen bodem. De moeilijkheidsgraad varieert van basisrecept (1 ster) tot gastronomisch recept (2 sterren) tot een recept ‘haute cuisine’ (3 sterren).

Rundergehakt met witloof en aardappelpuree

Gehaktschotel

★ ★★ ★★★

basisrecept culinair recept haute cuisine

★★

Ingrediënten • • • • •

400 g mager rundergehakt 8 stronken witloof 1 grote zoete ui, fijngesnipperd 1 ei 3 takjes peterselie

S

chil de aardappelen, snijd ze in gelijke stukken en kook ze gaar in een ruime pan water. Giet de gekookte aardappelen daarna af.

Warm de melk op in een pannetje en voeg wat vers geraspte nootmuskaat toe en peper van de molen.

Pureer de aardappelen in een roerzeef of met een pureestamper. Meng er de warme melk onder en roer tot een smeuïge puree.

Snipper de ui. Meng de uisnippers samen met het ei onder het rundergehakt.

Snijd het witloof in reepjes. Bak het witloof aan in een pan met wat olijfolie. Voeg vervolgens het rundergehakt toe. Maak het rundergehakt al bakkende los met een vork. Voeg daar-

• • • • •

4 takjes tijm, geritst 3 eetlepels olijfolie 1 teentje knoflook 1 kg bloemig kokende aardappelen 1 dl magere of halfvolle melk

na de afgeritste tijm, de gesnipperde knoflook en de fijngesneden peterselie toe en breng op smaak met wat peper van de molen en voeg eventueel een snuifje cayennepeper toe.

Verdeel alles over een ovenschaal en strijk de puree uit over het vlees. Bestrooi het geheel met paneermeel of geraspte lightkaas en zet de ovenschotel ongeveer 30 minuten in een voorverwarmde oven op 180° C tot het een mooi kleurtje krijgt.

Serveer het gerecht samen met een frisse salade.

Recept: Vlam

• • • •

paneermeel of geraspte lightkaas peper van de molen cayennepeper vers geraspte nootmuskaat

Wijnsuggestie La Vieille Ferme - 2012 A.O.C. Ventoux, Côtes du Rhône Het wijngebied is sinds de jaren zeventig uitgebaat en ligt in het zuidelijke deel van de Côtes du Rhône in Frankrijk. Het wijngebied omvat wijnstokken van de druiventypen Carignan, Cinsault, Grenache en Syrah.

De wijn is kersenrood en het aroma brengt een aangename neus van rode vruchten. Deze rode wijn bezit een ronde smaak van rode en zwarte bessen, met toetsen van kers, cassis en braam en kan het best op een temperatuur geserveerd worden van 16 tot 18 graden.

V E E T E E LT V L E E S

VV12_carne culinair.indd 39

D E CE MB E R

2 0 1 3

39

05-12-13 09:17

ki-code: 765553

LANGOUREUX DE FOOZ ZEER TEVREDEN VEEHOUDERS GINGEN U VOOR • GOEDE ECONOMISCHE INDEX: 110, GEWICHT: 1484 KG, AV: 90 • EEN STER IN DE STALLEN VAN BBG IN CINEY • GROEIZAME, CORRECTE DIEREN MET MAKKELIJKE OPFOK

CRV KLANTENSERVICE | NEDERLAND 088 – 00 24 440 | CRV4ALL.NL | BELGIË 078 – 15 44 44 | CRV4ALL.BE

BETTER COWS | BETTER LIFE

456-13 Ad VV-DEC.indd 1

05-12-13 09:37