Veeteeltvlees juli 2017

J U L I 2017

Nieuwkomers scoren te

Sint-Lievens-Houtem

Oeroud Brits

herefordras in opmars

Natte en zure maiskuil vraagt

pensbuffer

ME E R NIEUWS OP WWW.VEETEELTV LEES.NL OF W W W.V EETEELTV LEE S. B E

VV07_Cover.indd 2

06-07-17 09:35

Toonaangevende Europese show voor vleesveeprofessionals 2.000 dieren | 1 .500 exposanten | 88.000 bezoekers

4|5|6

OKTOBER

INTERNATIONALE BEZOEKERS ➜ Boek je gratis entrée badge ➜ Registreer je voor onze begeleide boerderij tour op www.sommet-elevage.fr

www.sommet-elevage.fr Tel. +33 (0) 4 73 28 95 10 - info@sommet-elevage.fr

VV07_p02.indd 2

2017 CLERMONT-FERRAND

FRANKRIJK

ORGANISEER JE BEZOEK AAN DE SOMMET Accommodatie, vervoer, voor- en nabeschouwing boerderij tour sommet@agrilys.fr - Tel : +33 (0)1 82 83 33 56

www.agrilys-incoming.com

05-07-17 11:04

INHOUD RUBRIEKE N

hoofdartikel het herefordras

5 Van de redactie 13 Fokkerijnieuws 15 Generatie Alpha en Z: Jan-Willem Spronk (27) uit Zoetermeer 18 In beeld: herefords aan het werk 22 CRV-nieuws 30 Uit de dierenartspraktijk: teken 31 Managementnieuws 32 Marktinfo voer 33 Marktinfo vee 34 Agenda 35 Anders bekeken HOOFDV E RH A A L

6 Wereldwijd is het herefordras een gesloten (stam)boek KEURING

12 Nieuwkomers scoren op provinciale keuring te Sint-Lievens-Houtem REPORTAG E S

10 Hoogtemaat en afkalven op twee jaar is het handelskenmerk bij herefordfokker Stan Quan 16 Haven Herefords schuimt de wereld af op zoek naar passende genen 20 De familie Bradstock uit Tarington is honderd jaar succesvol op de herefordkeuringen 24 Harry Teuben is met zijn herefordkudde boer en natuurbeheerder tegelijk

6 generatie Alpha en Z

voerwijzer pensbuffer

VOEDING

28 Voerwijzer: pensbuffer countert natte en zure maiskuil

15

JULI 2017

herefordras in opmars

Sint-Lievens-Ho

TVLE ES.N L

TEEL OP WWW .VEE MEER NIEU WS

VV07_Cover.indd

Stan Quan:

Harry Teuben:

‘De lengte in de nek wijst op makkelijke afkalvingen’

‘Met mijn koeien lever ik een maatschappelijke dienst’

Natte en zure maiskuil vraagt

Oeroud Brits

Nieuwkomers scoren te utem

28

pensbuffer

TVLE ES.B E

TEEL OF WWW .VEE

06-07-17 09:35

2

BIJ DE COVER

Beeldige moederliefde bij herefordfokker Richard Bradstock, Tarrington (VK) Foto: Kristina Waterschoot

10

24 veeteeltvlees JULI 2017

VV07_Inhoud.indd 3

3

06-07-17 13:37

ALS JE DIER KAN KIEZEN

IK NEEM EXTRA ZOUT BIJ HITTE Wanneer de temperatuur stijgt hebben veel koeien extra zout nodig voor een goede gezondheid en productie.

Hoe help je koeien die last krijgen van hittestress? Hoe zorg je ervoor dat elke koe de juiste extra hoeveelheid zout binnen krijgt? Laat ze zelf kiezen! KNZÂŽ likstenen waarborgen de zoutbehoefte van elk individueel dier.

En ze vormen een welkome aanvulling van sporenelementen en vitamines. Zorg dat je koeien toegang hebben tot de likstenen, dan nemen ze zelf wat ze nodig hebben. www.knz.nl ADV_KNZ-veeteelt_195x126-NL_120717.indd 1

4

27-06-17 16:18

veeteeltvlees JULI 2017

VV07_p04.indd 4

05-07-17 11:05

VAN DE REDACTIE

Te gek voor woorden ‘What’s in a word?’ ofwel: ‘Wat is er in een woord?’ Het Hof van Justitie van de Europese Unie in Luxemburg heeft het juridisch getouwtrek beslecht: sojamelk melk noemen mag niet. Ook benamingen als tofuboter of nog plantenkaas: het mag niet van het hooggerechtshof, want het is misleidend omdat het niet om zuivelproducten gaat. Dezelfde redenering houden de Europese rechters aan voor andere zuivelbenamingen, zoals yoghurt en room.

Anderzijds: kokosmelk, cacaoboter of tomatencrème mogen wel in gebruik terwijl die ook niet van melk gemaakt zijn. De Europese wetgever zegt hierover dat uitzonderingen kunnen als ‘de precieze aard op grond van traditioneel gebruik duidelijk is’.

Zou steriel gekolfde moedermelk zoals aangeboden wordt bij de moedermelkbanken of zoals aangeboden wordt op het internet voor het geval borstvoeding niet lukt of in het geval van prematuurtjes nog wel onder de benaming moedermelk mogen? Het is mij niet duidelijk op basis van bovenstaande Europese uitspraak want humane moedermelk is niet het equivalent van koemelk.

Een geval van jurisprudentie (rechterlijke interpretatie)

wellicht over ‘de precieze aard op grond van traditioneel gebruik’?

De uitspraak is er in mijn ogen ook eentje met verstrekkende gevolgen, als je het mij vraagt. Immers, wat kan voor zuivelbenamingen, kan in mijn beleving ook voor vleesbenamingen c.q. vleesbereidingen. We zien te land, ter zee en in de lucht immers ook tofuburgers, vegan schnitzel, vegetarische gehaktballen in jus en zo voort en zo verder.

En bij uitbreiding: er bestaat ook zoiets als vegetarische lasagne of nog bananenbrood.

Alpro, de producent van sojamelk, gebruikt de term sojadrink om alle discussies te vermijden. Dat is slim en onderscheidend. Laten we zelf ook slim wezen: laten we voortaan spreken van rundersteak, runderburger, rundergehakt et cetera. Het kost wat extra energie om het neer te schrijven en/of uit te spreken, maar het laat aan duidelijkheid niet te wensen over.

En alle zotheid op een stokje: ik ben een rundervegetariër, iemand die de vegetarische koe opeet.

Rundervegetariër, te gek voor woorden niet? Maar misschien wel niet voor de Europese rechterlijke macht vanwege het oneigenlijk gebruik van het woord vegetariër.

GUY NANTIER HOOFDREDACTEUR

veeteeltvlees JULI 2017

VV07_Edit.indd 5

5

04-07-17 10:32

SPECIAL HEREFORD INTRO

Wereldwijd is het herefor d

gesloten boek

Het herefordras kent wereldwijd veel aanhangers. In het Verenigd Koninkrijk, de wieg van het ras, groeit de populariteit stevig, zowel voor de raszuivere fokkerij als voor de gebruikskruising. De verspreiding van de genetica zo’n 200 jaar terug over de aardbol houdt het ras met een gesloten stamboekwerking in de benen. David Deaking, pr-verantwoordelijke wereldwijd: ‘De continentale rassen zijn te groot en te dun.’

TEKST GUY NANTIER

H

et herefordras geldt als een van de oudste Britse vleesrassen. In aantal is het ras – met meer dan vijf miljoen stamboekdieren verspreid over vijftig landen – het tweede grootste vleesras ter wereld, na het angusras. ‘Dat is een ruwe schatting’, geeft stamboeksecretaris David Prothero aan. ‘Hier in het Verenigd Koninkrijk bijvoorbeeld kennen we de omvang van de raszuivere populatie niet. Die wordt gewoonweg niet bijgehouden.’ Wat door het stamboek in het Verenigd Koninkrijk wel wordt bijgehouden, is het aantal actieve stamboekbedrijven en het aantal raszuivere kalveren dat jaarlijks wordt geregistreerd.

Het aantal stamboekbedrijven bedroeg er in 2007 570

6

stuks. In 2016 was dit opgelopen tot 922. ‘Sinds 2007 wint het ras in zuiver gebruik jaar na jaar aanhangers.

Maar ook in de gebruikskruising stijgt de populariteit’, vertelt Prothero. ‘Dat zien we terug in de BCMS-statistieken. In 2016 werden ongeveer 30.000 kruislingkalveren meer geboren in de UK dan in 2015. Meer dan de helft van deze kalveren had een herefordstier als vader.’

Ware mensenkoeien In Nederland zijn er bijna 130 stamboekbedrijven, Vlaanderen telt een tiental bedrijven. ‘Weet je wie de grootste importeur van herefordstamboekvee vorig jaar was?’, vraagt Prothero. ‘Je houdt het niet voor mogelijk:

veeteeltvlees JULI 2017

VV07_HoofdHereford.indd 6

04-07-17 11:03

or dras een Frankrijk!’ Wat maakt dat het ras mondiaal en lokaal zo gewild is? David Deakin, wereldwijd pr-verantwoordelijke voor het ras, antwoordt: ‘Samengevat? De natuurlijke topkwaliteit van het vlees op basis van een sober rantsoen.’ Deakin doelt hierbij op de natuurlijke marmering van het vlees met onverzadigde vetzuren op basis van een overwegend grasrantsoen. ‘Voeg daarbij het grote voordeel dat hereforddieren vanwege hun hardheid in gelijk welke omstandigheden ter wereld – winter en zomer – probleemloos buiten kunnen verblijven, de vlotte afkalvingen, de goede melkproductie en niet onbelangrijk: het van nature rustige, handzame karakter,’ vervolgt hij. ‘Herefords lopen niet weg van mensen, maar komen rustig naar hen toe. Het zijn ware mensenkoeien. “By the way”, weet je dat het herefordras van alle Britse vleesrassen het gemakkelijkst afkalvende ras is? ‘

Witte kop en korte drachtduur In gebruikskruising blijkt het ras twee kenmerken te bezitten die de groeiende populariteit verklaren: de dominante witte kop en de korte draagtijd. Deakin: ‘Bij gebruikskruising van een holsteinkoe met een herefordstier krijg je sowieso altijd nakomelingen met een witte kop. Dat is heel herkenbaar en marketingtechnisch bijzonder interessant voor de verkoop. De korte draagtijd is het tweede onmiskenbare voordeel. Met een korte drachtduur van 283 dagen zijn de holsteinkoeien drie dagen eerder aan de melk.’

Pr-verantwoordelijke David Deakin (links) en stamboeksecretaris David Prothero

De pr-verantwoordelijke geeft aan dat de toegnomen populariteit in eigen land ook nog aan andere factoren te danken is. Zo is er onder meer de groeiende chauvinistische reflex bij de grootwarenhuisketens, zoals Waitrose en Co-op, om wat extra te betalen voor vlees van eigen runderrassen ten nadele van de continentale rassen zoals charolais of limousin. ‘Maar ook de selectie heeft haar werk heel goed gedaan’, geeft Deakin aan. ‘Kijk, bij de invoering van de Seurop-classificatie werd bedekkingsvet financieel afgestraft. We waren in het nadeel tegenover de continentale rassen. Door naar minder bedekkingsvet te fokken – van vetklasse 4 naar 3 – en dit zonder het intramusculair vet te verliezen, hebben we dat nadeel weggewerkt.’

‘En tot slot: door het karkasgewicht te verhogen van

veeteeltvlees JULI 2017

VV07_HoofdHereford.indd 7

7

04-07-17 11:04

SPECIAL HEREFORD INTRO

Belangrijkste zoötechnische en economische kenmerken drachtduur geboortegewicht gewicht op 200 dagen gewicht op 400 dagen gewicht op 600 dagen volwassen gewicht leeftijd eerste kalving selectie-indexen Breedplan herefordras (31 mei 2017)

uitslachtpercentage prijs geslacht gewicht (VK, mei 2017, onder label) genetische defecten

283 dagen vaarskalveren: 40,5 kg stierkalveren: 43,5 kg vaarzen: 260 kg stieren: 300 kg vaarzen: 420 kg stieren: 540 kg vaarzen: 540 kg stieren: 755 kg stier (4 jaar): 1150 kg koe: 750 tot 800 kg 2,5 jaar fokkerij (EBV self-replacing): +28 gebruikskruising (EBV terminal index): +24 stieren: 60% stieren: 3,50 euro/kg vaarzen en ossen: 3,80 euro/kg hypotrichosis: 9% drager in het VK dilutor: 3 gekende dieren in het VK idiopatische epilepsie: geen gekende dieren in het VK

De hereford is een rood-wit gekleurd, goed bespierd vleesras met veel diepte en inhoud. Aan een functionele lichaamsbouw worden hoge eisen gesteld in relatie tot de vaak extensieve manier van houden. Gemakkelijk afkalven en een goede kwaliteit van benen en klauwen zijn belangrijk.

Herefords hebben een rustig, handzaam karakter en onderscheiden zich door goede moedereigenschappen.

Ongeveer 60 procent van de hereforddieren is gehoornd en 40 procent is hoornloos. Het hoornloosheidsgen komt uit de raszuivere populatie in de Verenigde Staten.

grofweg 325 kg naar 350 kg voor stieren en van 290 kg naar 305 kg voor vaarzen ligt de productie in lijn met wat de slagers vragen en kunnen omzetten. De continentale karkassen zijn voor hen te groot en te dun.’ Te dun? ‘Kleinere karkassen leveren kleinere vleestukken op, maar ook dikkere vleesstukken.

Dikkere ribeyes en steaks bieden meer mogelijkheden bij de bereiding of de “cuissons”.’

Gesloten stamboek Het herefordras vind zijn oorsprong halverwege de jaren 1700 in het graafschap Herefordshire. Het ras kende de daaropvolgende jaren een expansie over de andere graafschappen in het Verenigd Koninkrijk en de rest van de wereld.

Het rasstamboek werd opgericht in 1846. Bijzonder is dat de organisatie er sinds 1886 een gesloten stamboek op na houdt en dit op alle continenten. David Prothero: ‘Enkel nakomelingen van stamboekgeregistreerde ouders kunnen in het stamboek. Het ras is dus op geen enkel ogenblik vermengd met andere rassen.’

Op jaarbasis registreert het stamboek in het Verenigd Koninkrijk gemiddeld zo’n 8000 raszuivere kalveren of zo’n acht kalveren per fokbedrijf. ‘Dat is bitter weinig om vooruitgang in de selectie te boeken, geeft de stamboeksecretaris toe. ‘Ik durf

8

Er bestaat ook een dwergvorm in het ras of een mini-hereford. De dwergvorm komt eveneens overwaaien uit de VS. Het herefordras is het enige vleesras in het Verenigd Koninkrijk dat systematisch controle voert op de aanwezigheid van erfelijke gebreken, waarvan er drie gekend zijn.

zelfs te stellen dat zulke kleinschalige vernieuwing van de selectiebasis een ware nachtmerrie is voor een stamboek. Het geeft meteen ook aan waarom wij er twintig jaar over gedaan hebben om 20 kilogram karkasgewicht bij te winnen. En het legt meteen ook uit waarom onze fokkers met open vizier kijken naar de genetica uit de andere continenten. Wij hebben daar als oorsprongsland geen psychologisch probleem mee.

Onze fokkers zijn progressieve denkers.’

Ruwe cijfers niet relevant Voor nieuwe aanhangers van het ras zijn er weinig zoötechnische referentiewaarden te vinden. Veehouders hebben daardoor weinig referentiepunten. David Prothero: ‘Dat doen we met opzet. Wij leggen de nadruk op relatieve data, op fokwaarden uit het Breedplan. Dat is de enige zinnige manier om vooruitgang te boeken. Ruwe cijfers zijn weinig relevant voor de selectie.’

De secretaris geeft ook aan dat hij met ‘dragging feets’ oftewel ‘slepende voeten’ kijkt naar de ontwikkelingen wat genomics betreft. ‘De populatie in de UK is klein. Wij kijken daarom naar onze overzeese collega’s die wel over grote aantallen beschikken en met wie we intensief genetica uitwisselen. We zien wel welke resultaten daar uitkomen.’ l

veeteeltvlees JULI 2017

VV07_HoofdHereford.indd 8

04-07-17 11:04

D E E E R S T E K E U S VA N V L E E S V E E H O U D E R S

23 AUGUSTUS BWB-INDEXEN

U kunt uw advertentieruimte reserveren t/m 14 augustus Bel: +31 (0)26 38 98 820/823.

Of e-mail: advertenties@crv4all.com

Hoogwaardige rundveevoeders op maat van ieder ras www.franson.be

Franson NV

FRA 134 ad veeteeltvlees_koeien195x126mm.indd 1

VV07_p09.indd 9

09:44 veeteeltvlees JULI3/07/17 2017

9

06-07-17 13:45

SPECIAL HEREFORD BORDER HEREFORDS

Hoogtemaat en afkalven op twee jaar het handelskenmerk van Border Herefords

Op Border Herefords kalven de vaarzen steevast af op twee jaar

Commerciële efficiëntie heeft voorrang op Border Herefords. De vaarzen kalven een eerste maal af op de leeftijd van twee jaar.

Fokker Stan Quan is door de collega’s al driemaal uitgeroepen tot fokker van het jaar, een tot op heden onovertroffen prestatie.

TEKST GUY NANTIER

O

p het bedrijf van Stan en Helen Quan te Wormbridge loopt de herefordkudde al sinds maart buiten. ‘Dit is werkelijk een uitzonderlijke situatie’, getuigt Stan Quan (82). Hij beheert – ondanks de gezegende leeftijd – samen met zijn echtgenote Helen (75) een herefordkudde met 100 kalvingen per jaar op de grens van Wales en Engeland. ‘In mijn hele carrière heb ik dit nog nooit meegemaakt. Normaal worden de dieren opgestald van november tot april om vertrapping van de graszode te voorkomen.

Nu was de grond al opgedroogd in maart.’

10

De herefords van Stan Quan kalven de eerste maal steevast af op een leeftijd van twee jaar. Dat gegeven is vrij uniek in het ras. ‘Commerciële efficiëntie heeft voorrang bij mij’, vertelt de fokker. ‘De kudde kalft af tussen september en november, zodat ik in de lente dekrijpe stieren van 18 maanden kan verkopen.’

Familiefokkerij met veertien bloedlijnen Tijdens de opfok krijgen de kalveren aan de moedermelk een rantsoen van kuilgras en hooi. Na het spe-

veeteeltvlees JULI 2017

VV07_BedrijfQuan.indd 10

06-07-17 11:56

BEDRIJFSPROFIEL naam fokkerijbenaming aantal kalvingen voerwinning

Groot-Brittannië

Stan en Helen Quan Border Herefords 100 48 ha gras- en weideland en 6 ha mais Wormbridge

nen krijgen stiertjes tijdens de zomer een dieet van weidegras en tijdens de opstalperiode krijgen ze kuilgras en een krachtvoer à 12 procent ruw eiwit gevoerd. Het voer van het vrouwelijke jongvee bestaat enkel uit gras (zomer) of grassilage, stro en mineralen (winter). Gekalfde dieren krijgen op stal via een zelfvoersysteem een dieet van 50 procent maiskuil, 25 procent grassilage en 25 procent bierbostel.

Alle dieren op het Border Herefordsbedrijf behoren op basis van de fokwaarden (EBV’s) tot de top tien procent van het ras. Stan Quan werkt met veertien koefamilies, waarvan de Beauty-, de Pansy- en de Curlylijn in hun nafok het meest consistent zijn in de prestaties (makkelijk afkalven, melkproductie, groei) en in type (hoogtemaat, lengte en breedte).

Quan: ‘Ik zeg altijd: een grote dikke zal altijd winnen van een kleine dikke. De dieren voldoende aan de maat houden is dan ook mijn eerste selectiedoel. En verder is de lengte in de nek superbelangrijk: die wijst op makkelijke afkalvingen.’

Drie van de veertien koefamilies – de Silver-, de Electric Lady- en de Arrowbloedlijn – hebben een Canadese origine, de andere families zijn oeroud Engels.

Langs mannelijke zijde werkt Stan Quan uitsluitend met dekstieren uit de eigen aanwas. ‘Van je eigengefokte stieren ken je de achtergrond van a tot z. Bij vreemde stieren is dat een pak minder.’

Bij Border Herefords wordt uitsluitend gewerkt met huisgefokte dekstieren, zoals Border Rory K52 uit de Curlybloedlijn Jaarlingen die in september voor het eerst afkalven

Onovertroffen fokker van het jaar Stan Quan mag gerust bestempeld worden als de succesvolste fokker in het herefordras. Hij werd drie keer gelauwerd tot ‘fokker van het jaar’, een prestatie die tot op heden nog steeds onovertroffen is. Een bewijs van bijna eeuwige erkenning is ook het levensechte beeld van zijn stier Border Rory D35 op de marktplaats in het centrum van Hereford.

Het fokbedrijf bezit daarnaast vijf sterren in het Breedplan-programma. Die sterrenonderscheiding ontvangen alleen bedrijven die alle fokvee registreren en alle fokvee meten en/of wegen voor de fokwaardeschatting. Vijf sterren is het maximum. ‘In het ras hebben slechts zes bedrijven de vijfsterrenstatus’, legt Stan Quan uit. ‘Alle negentig dagen wordt er gemeten en/of gewogen en de gegevens worden via internet doorgestuurd naar het rekencentrum in Australië. Het betekent wel wat extra werk, maar in eerste instantie doe ik het allemaal voor mezelf als managementtool. Bij mij geldt: meten is weten.’ l

veeteeltvlees JULI 2017

VV07_BedrijfQuan.indd 11

11

06-07-17 11:56

KEURING SINT-LIEVENS-HOUTEM

Nieuwkomers bouwen feestje Het aantal aanmeldingen voor de Oost-Vlaamse witblauwkeuring 2017 bleef op peil. Smaakmakers te Sint-Lievens-Houtem waren de nieuwe fokbedrijven die hun eerste provinciale titel binnenrijfden.

Long Island v.d. Langendam (v. Voltaire), kampioen jonge stieren

TEKST GUY NANTIER

D

e editie 2017 van de Oost-Vlaamse witblauwkeuring te Sint-LievensHoutem, met 79 aanmeldingen, zal herinnerd worden als de keuring van de ‘nieuwkomers’. Zo werd Marc Raemdonck kampioen bij de jonge stieren met Long Island van de Langendam. Nu, een echte nieuwkomer is de fokker uit Sleidinge niet, maar het was wel al twintig jaar geleden dat hij een dier op de provinciale keuring voorstelde. En het was meteen een schot in de roos. Long Island, een zoon van Voltaire de Centfontaine, is een heel complete jonge stier met een mooi afgetekende bespiering in de achterhand.

Bij de oudere stieren was er eveneens een nieuwkomer aan zet. Hier veroverden Georges en Bart Van Laere uit Bassevelde de enige rubrieksoverwinning en dus direct de eindoverwinning met Lord. De huisgefokte Benhurzoon, uit de negentigpuntenmoeder Jessa, was vanwege zijn magere conditie niet het zwaargewicht in de reeks, maar hij was zeker de beste in beenwerk en in vleestype.

In het vrouwelijke fokvee zegevierde Vincent Vanopdenbosch uit Bever met Izier (v.

Jonaz) bij de koeien. Voor de jonge fokker, die nog maar een paar jaren aan de keuringen deelneemt, was het zijn eerste provinciale kampioenstitel. De Jonazdochter won de enige rubriek, vóór Hannelore van Moorsel, (v. Sheriff) dankzij een bredere voorhand en een mooiere rugbespiering.

In de categorie oudere vaarzen ging de eindzege naar Jennifer van ’t Herent (v. Adadjio) van Hugo De Smet uit Oordegem. De puurheid in bespiering en de vlotte stap bezorgden haar de eindzege. Bij de jonge vaarzen was de titel voor Liefje van Moorsel (v. Or) van Frans Van Der Biest uit Moorsel, die prat kan gaan op beste benen, een brede expressieve achterhand en fijn vel.

De wedstrijd ‘publieksjury’, een nieuwigheid op de regionale CRV-keuringen, werd gewonnen door Piet Van Laere uit Bassevelde.

Lord (v. Benhur), kampioen oudere stieren

Liefje van Moorsel (v. Or), kampioene vaarzen

Tabel 1 – Rubriekswinnaars keuring Sint-Lievens-Houten (kampioenen vetgedrukt)

rubriek

naam dier

jonge stieren

Lazare v.d. Otterhoeve Long Island v.d. Langendam Lothar van Moorsel Libido van Moorsel oudere stieren Lord jonge vaarzen Liefje van Moorsel Luca v.h. Smetledehof 7065 v.d. Hoelmanshoeve Krissy v.h. Smetledehof oudere vaarzen Koala van Moorsel Jennifer van ’t Herent Jeritière de Bievene koeien Izier bedrijfsgroep stieren vaarzen publieksjury

12

geb.datum vader

m.vader

eigenaar, woonplaats

17-09-’16 11-05-’16 01-05-’16 07-03-’16 30-05-’15 01-11-’16 31-04-’16 23-04-’16 26-10-’15 03-09-’15 01-12-’14 30-06-’14 20-04-’13

Benhur Camelot Germinal Germinal Attribut Orme Germinal Attribut Jaloux Germinal Etna Odilon Odilon

H. Redant, Ottergem M. Raemdonck, Sleidinge F. Van Der Biest, Moorsel F. Van Der Biest, Moorsel G. en B. Van Laere, Bassevelde F. Van Der Biest, Moorsel De Clercq lv, Smetlede M. De Cock, Opbrakel De Clercq lv, Smetlede F. Van Der Biest, Moorsel H. De Smet, Oordegem V. Vanopdenbosch, Bever V. Vanopdenbosch, Bever F. Van Der Biest, Moorsel V. Vanopdenbosch, Bever Piet Van Laere, Bassevelde

Kubitus Voltaire C. Fripon Opaque Benhur Or Toscan Hazard Horace Député Adajio Tilouis Jonaz

Jennifer van ’t Herent (v. Adajio), kampioene oudere vaarzen

Izier (v. Jonaz), kampioene koeien

veeteeltvlees JULI 2017

VV07_KeuringStLievens.indd 12

04-07-17 10:22

FOKKERIJNIEUWS

Marc Calon, LTO-voorzitter:

‘De opkomst van big data en de dronificatie van de landbouw zijn van grotere invloed dan de overgang van paard naar trekker’ Uit: Boerderij, mei 2017

Nederlandse selectie Euroblonde bekend Na twee selectierondes heeft de commissie van het blonde d’Aquitainestamboek Nederland een keuze gemaakt uit de aangeboden dieren voor de eerste Europese blonde d’Aquitainekeuring of Euroblonde in het Franse Sedan van 7 tot 10 september.

Nederland mag tien dieren afvaardigen naar Euroblonde. Er zijn nu elf dieren geselecteerd, waaronder twee koeien die nog moeten kalven. De geselecteerde dieren staan in tabel 1. Het is mogelijk om deel te nemen aan de individuele rubrieken, maar er is ook een landengroepenkeuring. In de landengroep kunnen vijf dieren worden opgesteld.

naam dier

geb.datum

vader

eigenaar

Genève Marielle Jackie Malo Messi (stier) Garfield Aurora Mercedes v.d. Woeste Hoeve Fatima du Moulin Harielle du Moulin Elvira du Moulin Fiona du Moulin

17-04-2011 21-03-2016 19-03-2014 05-04-2016 01-07-2011 11-03-2005 10-01-2016 19-04-2010 12-04-2012 07-04-2009 28-01-2010

Bolero Indigo Barbes H. Hummer Barbes Orion Arlequin Tilbury Aleator Tilbury Serin

D. Boerland, Echten A. E. Brink, Klarenbeek M. Gerritsen, Maurik H. Kip, De Wijk E. en M. Neerincx, Elst E. en M. Neerincx, Elst J. Schilder, Hoogwoud J. Schilder, Hoogwoud J. Spekenbrink, Hoge Hexel J. Spekenbrink, Hoge Hexel J. Spekenbrink, Hoge Hexel

Tabel 1 – Nederlandse selectie Euroblonde 2017

Nieuw vleesveeras in Australië Vier veehouders in het westen van Australië hebben een nieuw vleesras ontwikkeld dat beter aansluit bij de tropische omstandigheden daar. Het nieuwe ras kreeg de naam queenslander. De queenslander is roodbruin van kleur met een roze neusspiegel, is hoornloos, is kort in het haar en bezit een flinke bespiering op een correct skelet. De dieren hebben een rustig karakter.

De queenslander is een kruising tussen de red brahman en de droughtmaster. Het brah-

manras vindt zijn oorsprong in India, maar werd in de Verenigde Staten doorontwikkeld.

Het ras is populair bij vleesproductenten in Noord- en Zuid-Amerika.

Het droughtmaster-ras is een tropisch vleesveeras uit het noorden van Queensland (Australië) en is ontstaan in de jaren 1900 door een kruising van het brahmanras met onder andere het Engelse beef shorthorn.

Een jonge queenslanderstier

Limousinopfokstation Lanaud sluit in schoonheid campagne 2016-2017 af Op de juniveiling van het centraal limousinopfokstation in het Franse Lanaud werden 83 stieren aangeboden: 47 stieren met de kwalificatie ‘Espoirs’ en 36 stieren met de kwalificatie ‘RJ’. De Espoirs-stiertjes werden verkocht voor gemiddeld 3021 euro. De RJ-stiertjes gingen van de hand voor gemiddeld 5864 euro, 672 euro meer dan op de juniveiling 2016.

Veilingtopper Mac

Veilingtopper met 12.500 euro achter de naam werd Mac (v. Feutre RJ) van maatschap Val du Taurion uit St. Laurent les Eglises (87). De maatschap realiseerde hiermee de tweede hoogste veilingprijs van de campagne 20162017. De stier woog op 400 dagen 599 kg en behaalde een daggroei tijdens de controle van 1,56 kg. Mac bezit een genoomwaarde van 9/10 voor geboortegemak, 10/10 voor bespiering en 8/10 voor fijnheid van bot.

veeteeltvlees JULI 2017

VV07_Fokkerijnieuws.indd 13

13

04-07-17 12:01

Echte liefhebbers van vleesvee: MAA RT

201 7 JAARGANG 16

NR.2

F E B RU A RI 2 0 1 7

JAA RGA

NG 16

NR. 1

JAN UAR

I 201 7

... lezen diepgravende vakinformatie in VeeteeltVlees blauw Belgisch wit

Van hel l tot heme

toffen Voergronds

Uitgaven drukken

W.V EET WS OP WW MEE R NIEU

EELTVL EES

W.V .NL OF WW

uctieplan Fosfaatred

ht Onverwact bad mee in he IN DIT NUM M E R

EET EELTVL

EES .BE

EC O N O M I E

GRAS

EU-vooruitzichten voor rundvlees licht positief

Groot kwaliteitsverschil tussen voorjaars- en zomerkuil

16-03-17

VV02_cover.indd 2

09:56

MA N A G E ME N T

Enkele nuttige tips MAI voor een stressvrijeHo kudde ge teeltko S sten folie bel etten doo onder rbraak 16-02-17 13:51 VV01_Cover.

indd 2

VV03-cover.indd

IN DIT NUM MER

MAN AGE

MEN T

Markto grootste ntwikkelingen risico op het bedrij f

2

GEZ OND

HEID Nieuwe ziek in opmars tekiemen bij griep

12-01-17

... zijn digitaal met hun tijd mee en informeren zich kort en bondig op veeteeltvlees.nl of veeteeltvlees.be

11:50

... zijn te vinden voor leuke wetenswaardigheden op facebook.com/VeeteeltVlees

... hebben hun smartphone ingesteld voor het supersnelle nieuws op twitter. com/VeeteeltVlees

VV adv FB, etc mrt 2017.indd 63

16-03-17 10:13

GENERATIE ALPHA EN Z JAN-WILLEM SPRONK

Jan-Willem Spronk krijgt zelfs

vegetariërs aan het vlees Elke generatie heeft zo zijn benaming(en). De generatie geboren tussen 1990 en 2000 wordt de (inter)net generatie of Z-generatie genoemd. De generatie geboren tussen 2000 en 2010 is de Google-generatie of alpha(α)generatie. Wie is onze alpha en Z-generatie in de vleesveesector? Wat typeert hen, wat drijft hen, welke dromen hebben ze? Eén zaak staat als een paal boven water: ze (m/v) hebben een passie voor vleesvee. In dit nummer een portret van Jan-Willem Spronk (27).

TEKST ALICE BOOIJ

Gedreven en enthousiast, zo kennen we Jan-Willem Spronk als hij met dikbillen in de keuringsring loopt. ‘Als klein mannetje wist ik al dat ik boer zou worden.’ Jan Willem gaat zeker het bedrijf met 180 vleesbeesten in Zoetermeer overnemen, tot die tijd verhuurt hij zich nog als zzp’er. ‘We gaan komend jaar met het bedrijf verkassen. Op deze plek kunnen we al jaren niet verder uitbreiden.’

Een nieuwe toekomst ligt in het verschiet, maar de bedrijfsvoering blijft hetzelfde. ‘We zijn een gesloten bedrijf. De kalveren worden hier geboren, opgefokt en afgemest. Bovendien melken we de vleeskoeien’, legt hij uit. Veel groter zal het bedrijf overigens niet worden. ‘Drie jaar geleden zou ik gezegd hebben dat het groter moet, maar ondertussen weet ik dat groot niet hetzelfde is als meer rendement.’ Meerwaarde halen, dat is de strategie van de jonge opvolger. ’We proberen de consument naar de boerderij te trekken.’ De familie Spronk verkoopt vlees aan huis.‘Mensen willen weten waar het vlees vandaan komt en ik praat graag over mijn passie’, verklaart Jan-Willem het succes.

Voor de promotie van hun DKR-gecertificeerde bedrijf maakt Jan-Willem dankbaar gebruik van social media. ‘Ik had op Facebook gevraagd naar namen voor een pasgeboren tweeling. De winnaar kreeg een portie hamburgers. Laten nu twee vegetariërs winnen. En wat denk je? Na de rondleiding zijn ze naar huis gegaan en hebben de hamburgers heerlijk opgegeten.’

veeteeltvlees JULI 2017

VV07_generatie alpha en z.indd 15

15

06-07-17 10:43

SPECIAL HEREFORD HAVEN HEREFORDS

Haven Nuget, Nico, North Star en Nitro P staan klaar voor het keuringsseizoen 2017

Oudste fokbedrijf schuimt de wereld af op zoek

naar gepaste genen Edward en Ben Lewis zijn respectievelijk de vijfde en zesde generatie op Haven Herefords. Het bedrijf is met stip het oudste familiale herefordfokbedrijf in de wereld. Vader en zoon gaan met de regelmaat van de klok de wereld rond op zoek naar gepaste genetica.

TEKST GUY NANTIER

BEDRIJFSPROFIEL Dilwyn

eigenaren fokkerijbenaming aantal kalvingen ruwvoerteelten

Ben en Edward Lewis Haven Herefords 50 gras, gerst en haver

Groot-BrittanniĂŤ

16

veeteeltvlees JULI 2017

VV07_BedrijfLewis.indd 16

06-07-17 13:31

I

n Herefordshire – de wieg van het herefordras – gaan de hopteelt en het houden van de witrode runderen al eeuwenlang hand in hand. Zo ook op het Havenfokbedrijf van Edward en Ben Lewis in Dilwyn. Vader en zoon bewerken 2,8 hectare hopteelt naast 46 hectare ciderappels, 40 hectare granen (tarwe, gerst en haver) en 10 hectare aardappelen.

Edward Lewis (54): ‘Grond en klimaat hier zijn ideaal voor de hopteelt. De heuvelachtige gronden die niet in aanmerking komen voor machinale bewerking, zijn uitermate geschikt voor begrazing door het vee.’

Voor het houden van het fokvee reserveert het bedrijf 12 hectare goede grond voor de productie van kuilgras.

Verder bezit het bedrijf 49 hectare permanent grasland voor beweiding.

Balans vinden tussen continenten Edward Lewis is de vijfde generatie fokker op het Havenbedrijf, dat in 1822 het levenslicht zag. Zoon Ben (22), die nu in maatschap met zijn vader werkt, is de zesde generatie. Edward zegt trots: ‘Wij zijn met stip het oudste familiale herefordfokbedrijf ter wereld.’

En Edward kan het weten: hij en zijn zoon schuimen met de regelmaat van de klok de hele herefordfokkerijwereld af op zoek naar nieuwe en passende genetica voor hun bedrijf. ‘Het gebruik van genen uit Noord-Amerika en Australië leverde ons al tal van voordelen op’, geeft Edward aan. Hij noemt als voorbeeld het hogere speengewicht en het lichtere karkasgewicht via Noord-Amerikaanse genetica en de hogere percillering (marmering) in het vlees uit de Australische populatie.

Maar ook enkele minpunten zijn zo in de Engelse populatie ingebracht, zoals het iets krommere spronggewricht uit Noord-Amerika of te lange en dikke spenen, maar ook een hoger percentage bedekkingsvet (vervetting) uit Australië. ‘De moeilijkheid ligt in het houden van een juiste balans. Wij worden hier in Engeland immers afgerekend op kilogrammen geslacht gewicht en de Seurop-classificatie. In Amerika en Australië wordt er uitbetaald op basis van de kwaliteit van het vlees.’

Het fokdoel van de fokkerij vat Edward samen als ‘medium sized and low cost animals’ (middelgrote herefords in combinatie met lage managementkosten). ‘Wij geven de dieren hier niet méér individuele aandacht dan op niet-stamboekbedrijven.’

Speerpunten in de bedrijfsvoering zijn: makkelijke afkalvingen, goede functionaliteit (goed beenwerk) en een goede melkproductie (goede uiers).

rijp worden gemaakt op 16 maanden, worden afgemest op een rantsoen van kuilgras en krachtvoer. Het krachtvoer maakt het bedrijf zelf aan met de eigen gewonnen granen (haver en gerst) en een aangekochte eiwitkern.

Het totale rantsoen bevat 14 procent ruw eiwit en bedraagt 5 kg per stier per dag.

20 procent hoornloos De Havenkudde telt zo’n 50 fokmoeders, waarvan Haven Splendour momenteel het uithangbord is. Splendour is de moeder van de stier Haven Kingpin, die op een Iers ki-station gestald staat en waarvan het sperma wereldwijd wordt vermarkt. Kingpin heeft immers een verwachtingswaarde (EBV) van +43 voor raszuivere fokkerij en een EBV van +36 voor gebruik in gebruikskruising.

Haven Montana is een ander paradepaardje van het bedrijf. De stier won in 2016 het nationale kampioenschap bij de gehoornde herefords. Montana maakt sindsdien carrière op een fokbedrijf in Ierland.

Van de Havenkudde is ook 20 procent hoornloos. Edward: ‘Wij focussen momenteel nog niet te veel op het fokken ervan, maar we houden er wel rekening mee. De vraagmarkt voor hoornloos vee is vandaag de dag nog beperkt.’

Beloftevolle Haven Neptune Vader en zoon Lewis nemen geregeld deel aan eendaagse shows. Meerdaagse shows zijn niet hun ding, omdat die te veel arbeid kosten. In december won het fokbedrijf de kampioenstitel op de grootste verzameling van herefordfokvee in het Verenigd Koninkrijk – de nationale herefordkerstshow – met de 13 maanden oude stier Haven Neptune (v. Haven Splendour).

Neptune behoort in het ras tot de 1 procent beste groeiers op 200 dagen (EBV +42). Zijn verwachtingsindex voor de raszuivere fokkerij (EBV +41) en die voor de gebruikskruising (EBV +35) plaatsen hem in de top 10 procent van het ras. l

De negenjarige Haven Splendour met haar twee maanden oud kalf uit Haven Kermit

Gras, gras en nog eens gras De kalvingsperiode op Haven Herefords loopt van maart tot april en van september tot oktober. De vaarzen kalven af op een gemiddelde leeftijd van 2 jaar tot 2,5 jaar, afhankelijk van het lichaamsgewicht en de uitgroei in type. De kalveren worden gespeend op acht maanden ouderdom en bij 420 kg lichaamsgewicht.

Gespeende vrouwelijke dieren krijgen tot de dracht kuilgras en haver. Drachtige vaarzen en drachtige koeien moeten het nadien stellen met uitsluitend weidegras of kuilgras. Droge koeien krijgen een rantsoen van kuilgras en haver.

Gespeende stiertjes die beloftevol lijken voor natuurlijke dekdienst, krijgen een voerdieet van maisvlokken, haver, gerst, bietenpulp, soja en mineralen. Stiertjes die slacht-

veeteeltvlees JULI 2017

VV07_BedrijfLewis.indd 17

17

06-07-17 13:31

SPECIAL HEREFORD IN BEELD

Deze herefords van Stan Quan in het Engelse Wormbridge lijken ons wel te zeggen: ‘Wij werken hard voor uw business en nog harder voor uw respect.’

18

veeteeltvlees JULI 2017

VV07_Fotospread.indd 18

06-07-17 10:32

veeteeltvlees JULI 2017

VV07_Fotospread.indd 19

19

06-07-17 10:32

SPECIAL HEREFORD FREE TOWN HEREFORDS

De krachtige jaarlingstier Free Town Nostradamus (v. Mara Humourous) is de nieuwe belofte van het fokbedrijf van Richard Bradstock

Richard Bradstock: ‘Afkalven op dertig maanden is

de natuurlijke leeftijd’ BEDRIJFSPROFIEL Tarrington

eigenaren plaats fokkerijbenaming: aantal kalvingen voerwinning

Richard Bradstock Tarrington Free Town Herefords 75 gras, gerst, haver en voederbonen

Groot-Brittannië

De familie Bradstock is al honderd jaar succesvol op de keuringen.

Goed beenwerk en voldoende conformatie in de lendenpartij krijgen de volle aandacht in het fokbeleid. Zonder in te boeten op gemakkelijke afkalvingen en goede moederkwaliteiten.

TEKST GUY NANTIER

20

veeteeltvlees JULI 2017

VV07_BedrijfBradstock.indd 20

06-07-17 10:27

W

einigen zullen het de familie Bradstock uit Tarrington nadoen. De eigenaars van het Free Townfokbedrijf wonnen hun eerste nationale titel al in 1919 en blijven tot op de dag van vandaag succesvol. Op de nationale show in 2016 veroverde FT Bryony (v. Mara Humorous) de nationale titel in het vrouwelijk vee alsook het reserve algemeen kampioenschap.

Heel bijzonder was dat FT Bryony toen pas negen maanden oud was. Met FT Martyr – een halfzus van Bryony via vader Mara Humorous – werd de familie Bradstock op dezelfde show reservekampioen stieren.

In 2014, 2015 en 2016 werd Free Town Herefords bovendien uitgeroepen tot beste veestapel met gehoornde herefords in het Verenigd Koninkrijk.

Zachtrood versus dieprood Het fokbedrijf Free Town Herefords werd opgestart door Percy E. Bradstock in 1906 met drie vrouwelijke dieren.

Vandaag de dag omvat de kudde onder haar huidige eigenaars Richard Bradstock (71) en zoon Tony (36) 75 moederdieren, veelal gehoornde herefords.

Sinds de oprichting in 1909 exporteert het fokbedrijf op regelmatige basis fokvee. De teller staat momenteel op 23 landen, verspreid over de vijf continenten. Zelf voert het bedrijf sinds de opstart, op enkele uitzonderingen na, een gesloten aankooppolitiek om de insleep van ziekten te voorkomen. ‘Nieuwe genetica halen we binnen via kunstmatige inseminatie’, vertelt Richard Bradstock.

Als voorbeelden noemt de fokker de Canadese ki-stier SNS Generator 28X, de Australische ki-stieren Yarram Pompeii V055 en Churchill Storm en de Ierse ki- stier Bowmont Storm A584. ‘Sperma van Generator werd binnengehaald om de groei per dag te verhogen en het exterieur in hoogtemaat, lengte en breedte te verbeteren’, legt hij uit. ‘De Australische geneninbreng had dan weer tot doel om de melkproductie te verhogen en het haarkleed weer hardrood te maken. De Canadese genetica leidde immers tot een zachtrode kleur.’

Uit het verdere relaas van de fokker blijkt dat witrode herefordstieren gepaard met zwartbonte holsteinkoeien altijd zwartbonte kalveren opleveren met witte kop.

Maar bij een paring van zachtrode herefordstieren met holsteins wil het resultaat wel eens een rood kalf zijn.

‘Een kruisling met rood haarkleed, die wordt hier in prijs gekort.’

Free Town Longfellow en Free Town Maximus, twee zonen van SNS Generator 28X, blijken de fokkerij op het bedrijf de laatste decennia sterk beïnvloed te hebben. De twee stieren behaalden immers verschillende malen na

De nu achttien maanden oude FT Bryony werd op een leeftijd van slechts negen maanden al nationaal kampioene

elkaar het algemeen nationaal kampioenschap op de Royal Show te Stoneleigh. En heel recent hoort de eerder geciteerde Mara Humorous natuurlijk ook in het rijtje invloedrijke stieren. ‘Een lange, donkerrode stier met goedgevulde broek’, aldus de fokker over Humorous.

Twee euro per kilo levend gewicht Op het fokbedrijf kalven de dieren voor het eerst af op een leeftijd van tweeënhalf jaar. Richard Bradstock: ‘Dertig maanden is de natuurlijke leeftijd om af te kalven.’

De kalvingsperiodes liggen in het voorjaar en het najaar.

Dieren die in het najaar afkalven, worden opnieuw drachtig gemaakt middels ki, voor de andere dieren geldt de natuurlijke dekking. Dekstieren die Bradstock momenteel in gebruik heeft, zijn: FT Majestic, FT Mentor, Spinney Dublin en de hoornloze stier Lanscombe 1 Rudolph. Voor kunstmatige inseminatie gebruikt de fokker de hoornloze stier Square-D Tortuga en de Canadees SS Topline Powerhouse 888Z. De focus van het bedrijf ligt op de verkoop van drachtige vaarzen en van fokstieren aan vleesveebedrijven en melkveebedrijven. ‘Op melkveebedrijven moeten ze veel vleesaanzet brengen’, vertelt Richard. ‘Goed beenwerk en voldoende conformatie, bijzonder in de lendenpartij, krijgt daarom de volle aandacht in ons fokbeleid. Maar het behoud van gemakkelijke afkalvingen en goede moederkwaliteiten blijft onze eerste prioriteit. Die kenmerken hebben het ras populair gemaakt in de hele wereld.’

Voor een stier van 16 tot 18 maanden oud beurt de fokker gemiddeld 3000 euro. Het surplus aan dekstieren wordt verkocht op de veemarkt. ‘Een goed geconformeerde stier van 600 kg classificeert R+ en soms U en brengt momenteel zo’n 1,80 pond of omgerekend 2 euro per kilo levend gewicht op’, aldus nog Bradstock. l

FT Mentor werd algemeen kampioen op de Hereford Cattle Society Spring Show & Sale

FT Benign is in haar vijftiende levensjaar nog steeds fokactief

veeteeltvlees JULI 2017

VV07_BedrijfBradstock.indd 21

21

06-07-17 10:27

CRVNIEUWS

Eerste winnaar ‘beste publieksjury’ wil vaker meedoen Deze zomer organiseren negen prijskampen een publiekscompetitie. Deelnemers mogen zich tijdens deze competitie meten met de jury. Tijdens de keuring in Sint-Lievens-Houtem werd de eerste publiekscompetitie georganiseerd. Piet Van Laere (32) uit Bassevelde werd de winnaar met slechts zes strafpunten.

‘Zelf deden we tijdens de vleesveekeuring mee met één stier.

Een keuring die met een kampioenschap oud goed verliep’, aldus Van Laere. ‘Aan het begin van de keuringsdag hoorde ik van de publieksjurycompetitie en besloot ik mee te doen.’

Net als deelnemers Leen Claeys en Nils De Fauw haalde Van Laere in de jurering van de vaarzenrubriek geen strafpunten. Bij de jurering van de stierenrubriek met Belgisch witblauwen liep de spanning verder op. Geen van de deelnemers wist nul strafpunten te halen in deze rubriek, Van Laere was met zes strafpunten de winnaar. ‘Onverwacht’, geeft hij aan. ‘Het was een lastige rubriek om te jureren, want de kwaliteit van de dieren was zeer wisselend.’

Hij doet zeker later in het seizoen nog eens mee aan de publieksjurycompetitie. ‘En iedereen die een passie heeft voor keuringen, raad ik zeker ook aan om mee te doen’, besluit hij enthousiast.

naam

strafpunten vaarzenrubriek

strafpunten stierenrubriek

totaal strafpunten

0 4 0 2 2

6 8 14 18 18

6 12 14 20 20

Piet Van Laere Jeroen Schoriels Leen Claeys Willy Van Hecke Jean Du Bois

Tabel 1 – Top vijf competitie publieksjury

Inschrijven prijskampen datum

prijskamp en locatie

inschrijven bij

inschrijven tot

6 augustus 2017 13 augustus 2017 4 september 2017

provinciale fokveedag Belgisch witblauw Limburg, Pleinstraat te Alken regionale Belgisch-witblauwprijskamp Beveren Waas, Gravenplein te Beveren interprovinciale fokveedag Belgisch witblauw, Jaarmarkt te Leuven

frank.steukers@crv4all.com of 0472 18 07 63 15 juli 2017 pietermaes24@hotmail.com of 0472 66 78 25 20 juli 2017 anita.magits@leuven.be 15 augustus 2017

Bwb-proefstier Kastaar van het Bareelhof ki-code 780203 verkoper:

Gilbert Veulemans, Glabbeek

schofthoogte: 135 cm (+4) 23 mnd.

eigenaar:

Idem

gewicht:

haarkleur:

zwart-wit

geboren:

21-06-2015 819 kg 23 mnd.

34 cm op 23 mnd.

Schofthoogte 85,00

Besp.

89,30

Type 85,60

Beenwerk 86,00

Alg. voorkomen 80,00

IMPERIAL DE L’ÉCLUSE

Eindbeoordeling 88,60

Kastaar van het Bareelhof (819 kg op 23 mnd. en +4) combineert de bloedlijn van Attribut met de beste foklijn van het bedrijf ‘van het Bareelhof’. De ganse familie blonk uit op verschillende prijskampen.

Moeder Corinne kreeg de eerste prijs in Affligem en werd kampioene van Sint-Truiden 2014 en provinciaal kampioene Leuven 2015.

Halfzus Idylle werd in 2015 kampioene Sint-Truiden en Affligem en won de eerste prijs op Agriflanders. Halfzus Yvoire werd in 2016 kampioene in Sint-Truiden en Affligem. In 2015 werd ze tweede in Libramont en eerste op Agriflanders en in Sint-Truiden en Affligem.

GERMINAL DE FOOZ DAVINA DU HAUT D’ARQUENNES CALIMERO ET DE MEHOGNE

ATTRIBUT DU FOND DE BOIS 90 / 92 / 88 / 86 / 90 / 92 ORAGEUSE DU FOND DE BOIS

FORMULE ET DU FOND DE BOIS DESPOTE DE L’EAU D’EPPE

CORINE VAN HET BAREELHOF 88 / 90 / 86 / 84 / 85 / 89

SJAKA-ZOELOE VAN ZWAANHOF VAN ZWAANHOF ERTABANA RADAR ET VAN TERBECK VICTORIA ET VAN HET BAREELHOF

22

NOPJE VAN HET BAREELHOF

veeteeltvlees JULI 2017

VV07-CRV nieuws VLA.indd 22

06-07-17 14:52

Dochters van witblauwstieren in Libramont Vanaf vrijdag 28 juli tot en met maandag 31 juli verwacht de landbouwbeurs in Libramont meer dan 200.000 bezoekers. Samen met

collega AWE is CRV aanwezig met een stand, waar nakomelingen van actuele BBG-stieren tentoongesteld worden.

Dit jaar vindt u er de nakomelingen van Attribut, Bambin, Courtois, Toscan en Zougar.

Wij ontvangen u graag in de stand!

Nieuwe catalogus Belgisch-witblauwstieren KANSRIJK MET BBG-AANBOD

BBG IS HET SAMENWERKINGSVERBAND TUSSEN AWE EN CRV. BBG STAAT VOOR KWALITEIT, BETROUWBA ARHEID EN TRANSPARANTIE.

Binnenkort verschijnt een nieuwe catalogus met daarin het gloednieuwe stierenaanbod van Belgischwitblauwstieren.

In deze catalogus vindt u onze geteste en veelbelovende jonge Belgisch witblauwe BBG-stieren. Met de afgeteste stieren kiest u voor betrouwbaarheid en zekerheid.

Met deze catalogus willen wij u graag de kracht van onze geteste en veelbelovende jonge Belgisch witblauwe BBG-stieren laten ervaren.

Met de combinatie van de BBG-topstier en, infoproducten en de voorlichting van de CRV-veestapeladviseur bereikt u een optimaal fokkerijresultaat.

Alle stieren in deze catalogus zijn vrij van de gekende erfelijke gebreken.

STIERENAANBOD

BELG ISCH WITB LAUW 20172018

In deze catalogus vult CRV dit aanbod aan met enkele jonge proef- en wachtstieren die in afwachting zijn van hun eerste fokwaarden. Alle stieren in de catalogus zijn vrij van de gekende erfelijke gebreken.

Kijk voor het volledig aanbod Belgisch-witblauwstieren en verdere informatie per stier en de prijs per dosis op www.crv4all.be of www.crv4all.nl INLICHTINGEN EN/OF BESTELLINGEN CRV Klantenservice

België 078 – 15 44 44

Nederland 088 – 00 24 440

220424

www.crv4all.be www.crv4all.nl

289-17 Omslag BU.indd

BETTER COWS | BETTER

1

LIFE

06-07-17 10:10

Nieuwe stalnamen Nevenstaande stalnamen werden in het tweede kwartaal van 2017 aangemeld.

Als binnen veertien dagen na publicatie geen schriftelijke bezwaren zijn ingediend bij CRV, krijgt de stalnaam de officiële status.

De publicatie van stalnamen is een van de verplichtingen die CRV als houder van verschillende stamboeken heeft en is conform het reglement stalnamen.

stalnaam

naam

Woonplaats

De Wieden van ’t Ham Hof zum Walde v. ’t Ammersland v.d. Grobbehoeve Volker Vened Bunthoeve

J. L. Bos M. P. B. en J. A. M. van Asseldonk-Schepens mts. Stam M. E. P. Vermeulen G. M. Grob A. D. Langeler E. G. M. Vennegoor E. J. van de Bunt

St. Jansklooster Veghel Spijk (Gld.) Ammerstol Didam Borculo Rossum (Ov.) Dronten

Bwb-proefstier Sergent de neuve Cour ki-code 780255 verkoper:

Patrick Crevits,Florée

schofthoogte: 129 cm (+1) 20 mnd.

eigenaar:

Idem

gewicht:

haarkleur:

wit-blauw

geboren:

19-08-2015 722 kg 20 mnd.

35 cm op 20 mnd.

Schofthoogte 75,00

Besp.

88,00

Type 84,70

Beenwerk 88,00

Alg. voorkomen 80,00

JUVENTUS DE L’ÉCLUSE

Eindbeoordeling 86,80

Sergent de Neuve Cour is een complete en foutloze stier met een goede genetische achtergrond. Hij zit evenwichtig in elkaar, is fijn van vel met een goede breedte en een mooie staartinplant. Zijn moeder werd als jonge vaars eerste op de prijskamp van Florée. Vader Occident en moedersvader Grommit lieten sterke fokwaarden bij hun nakomelingen optekenen.

Sergent maakt, sinds hij uit quarantaine is, een mooie evolutie door.

LASSO VAN ’T KOOKSHOF FLORETTE DE L’ECLUSE OCCIDENT DE BEAUFFAUX

OCCIDENT DE NEUVE COUR 98 / 85 / 82 / 94 / 70 / 87 JACINTHE DE NEUVE COUR

EBAHIE DE NEUVE COUR ADAJIO DE BRAY

GROMMIT HOF TER ZILVERBERG CLAVER HOF TER ZILVERBERG

PALME DE NEUVE COUR 78 / 86 / 85 / 90 / 75 / 86

PARMESAN DU BOIS D’ESNEUX MOISSON DE NEUVE COUR

HERBE NEUVE COUR

veeteeltvlees JULI 2017

VV07-CRV nieuws VLA.indd 23

23

06-07-17 14:52

SPECIAL HEREFORD NATUURBEGRAZINGSBEDRIJF TEUBEN

Vriendelijke herefords

voorbeeldige beheerders

BEDRIJFSPROFIEL Zeewolde Hardenberg

eigenaren plaats veestapel grondgebruik bedrijfsvoering

Harry Teuben van Zeewolde tot Hardenberg 85 herefords en 85 Schotse hooglanders 450 hectare natuurgebied, waarvan 250 hectare grasland gecertificeerd biologisch

Hij hield al een groot aantal verschillende rassen, maar de sobere en vriendelijke herefords bleken voor zijn extensieve begrazingsbedrijf het meest geschikt. Harry Teuben is boer en natuurbeheerder tegelijk. Hij houdt zijn koeien in de eerste plaats om, in opdracht van terreinbeherende organisaties, natuurdoelen te realiseren. Maar als ondernemer blijft het zoeken naar een redelijk verdienmodel.

TEKST WICHERT KOOPMAN

O

ntspannen achteroverleunend tegen zijn pick-uptruck doet Harry Teuben zijn bevlogen verhaal. Een koppel herefordkoeien en -kalveren graast vredig op de achtergond. Plaats van handeling is de Vreugderijkerwaard, een bijzonder natuurgebied in de uiterwaarden van de IJssel, nabij Zwolle. Al twintig jaar struint Teuben hier vrijwel dagelijks rond. ‘Als 14-jarige jongen lag ik aan de andere kant van de IJssel met een kijker naar vogels te turen en verwonderde ik me al over de schoonheid van dit gebied’, vertelt de inmiddels 59-jarige natuurliefhebber, die een belangrijk deel van zijn jeugd doorbracht op de boerderij van een buurman.

24

Teuben werd geen boer maar ging biologie studeren en promoveerde als ecoloog. Hij werkte in diverse ‘groene banen’ bij onder andere provincies en waterschappen en startte een ecologisch adviesbureau.

Van ecoloog tot boer Toen Teuben twintig jaar geleden de kans kreeg om in samenwerking met de Vereniging Natuurmonumenten het beheer van de Vreugderijkerwaard uit te gaan voeren, kocht hij zijn eerste koeien. ‘Eigenlijk heb ik me altijd meer agrarisch ondernemer dan ambtenaar gevoeld’, verklaart hij met een glimlach

veeteeltvlees JULI 2017

VV07_BedrijfTeuben.indd 24

04-07-17 10:24

s

s

als hij vertelt dat hij na tien jaar het adviesbureau verkocht om fulltime natuurboer te worden.

Inmiddels beheert Teuben zo’n 450 hectare natuur, waaronder ongeveer 250 hectare natuurlijk grasland. De terreinen zijn eigendom van Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer en diverse Provinciale Landschappen en liggen verspreid over een gebied dat zich uitstrekt van Zeewolde in het westen tot Hardenberg in het oosten.

‘Mijn pick-up is mijn belangrijkste bedrijfsmiddel’, legt de veehouder uit. ‘Jaarlijks rij ik zomaar 40.000 kilometer om de terreinen en dieren te controleren en om bij calamiteiten, bijvoorbeeld ziekte of een uitgebroken dier, in actie te komen.’

Zeker een kwart van zijn werkweek besteedt de natuurboer aan administratief werk – ‘invullen van de gecombineerde opgave is een jaarlijkse crime met 120 percelen’ – , contacten onderhouden en overleg. ‘Ik heb met veel verschillende beheerders te maken die ieder hun eigen ideeën hebben. Goede communicatie is erg belangrijk’, verklaart hij.

nog Schotste hooglanders, die met met name worden ingezet in gebieden met bosbegrazing.

Goedaardig karakter pluspunt ‘De sobere herefords kunnen zich prima jaarrond redden in een natuurgebied. Als er volop voedsel is, leggen de dieren een vetvoorraad aan om er in tijden van schaarste op te kunnen teren. Bovendien is de vruchtbaarheid van het ras uitstekend. Bij de meeste koeien is de tussenkalftijd korter dan een jaar en het afkalven verloopt eigenlijk altijd probleemloos’, somt de vleesveehouder moeiteloos de positieve eigenschappen van het ras op. ‘Daarbij wordt de kwaliteit van het gemarmerde vlees door fijnproevers hoog gewaardeerd en realiseren de slachtrijpe dieren beslist een goed eindgewicht. Volwassen koeien wegen bij afleveren 350 tot 430 kilo.’

Het goedaardige karakter van de rode dieren met de witte koppen noemt Teuben als belangrijkste pluspunt.

‘Pasgeboren kalveren kan ik zonder problemen in het

Het Vreugderijkerwaard kent een bijzondere vegetatie

De pick-uptruck is voor Harry Teuben het meest gebruikte bedrijfsmiddel

Van limousin tot hereford De eerste jaren beheerde Teuben de Vreugderijkerwaard met limousins. Toen pachtte hij naast de grond ook nog een boerderij waar de dieren in de wintermaanden op stal stonden. Toen de omschakeling werd gemaakt naar jaarrond begrazing maakte het Franse ras plaats voor oud-Hollandse lakenvelders en blaarkoppen. ‘Tijdens het groeiseizoen deden de dieren het hier heel goed’, vertelt de veehouder. ‘Maar in de herfst verloren ze de opgebouwde conditie ook weer snel.’

De galloways, die de rol van zeldame huisdierrassen overnamen, voldeden prima als jaarrond natuurbeheerders. Maar als vleesproducentes waren ze minder geschikt. En hun schuwe karakter zorgde voor de nodige kopzorgen als de dieren verzameld moesten worden.

Uiteindelijk kwam Teuben op het spoor van de herefords en raakte enthousiast over de eigenschappen van het ras. Overigens houdt de natuurboer naast herefords ook

veeteeltvlees JULI 2017

VV07_BedrijfTeuben.indd 25

25

04-07-17 10:25

SPECIAL HEREFORD NATUURBEGRAZINGSBEDRIJF TEUBEN

De sobere herefords redden zich jaarrond prima in de natuur

veld oormerken en de kudde herefords in de Vreugderijkerwaard kan ik in mijn eentje in de kraal krijgen.’

Het rustige temperament is extra welkom in gebieden die zijn opengesteld voor recreatie. ‘Laatst zag ik hoe een oude man op zijn gemak zijn hondje uitliet terwijl op een paar meter afstand een zesjarige stier van 900 kilo liep te grazen. Het dier keek niet op of om’, vertelt Teuben beeldend. ‘Dat soort voorbeelden helpt me zeker als ik in gesprek ben met nieuwe opdrachtgevers’, ervaart hij. ‘Veel terreinbeheerders vinden de combinatie van vee en bezoekers namelijk best spannend.’

Dienstverlening niet betaald Zo min mogelijk kosten maken is volgens Teuben de belangrijkste opdracht voor een natuurboer die moet leven van zijn bedrijf. Een belangrijk deel van de inkomsten is afkomstig uit EU-subsidies. Daarnaast zijn er natuurliijk verdiensten uit de verkoop van vee. Stiertjes gaan op een leeftijd van ongeveer acht maanden naar een biologische collega die ze als ossen buiten afmest.

Voor overtollig fokvee vindt Teuben vaak zonder veel moeite een afnemer.

De vermarkting van het vlees van zijn uitstootkoeien hield Teuben aanvankelijk in eigen hand, onder andere via de verkoop van vleespakketten. ‘Dat leverde weliswaar een goede prijs op, maar het kostte ook erg veel tijd’, vertelt hij. Nu worden de uitgeselecteerde koeien direct als slachtvee verkocht. ‘Soms beur ik een hogere prijs omdat mijn bedrijf bologisch is, maar lang niet altijd levert het EKO-keurmerk meerwaarde op.’

Voldoende inkomen generen blijft voor de natuurboer een voortdurende uitdaging. ‘Met mijn koeien lever ik een maatschappelijke dienst. Recreanten genieten van het landschap en de dieren en ik krijg vaak enthousiaste reacties. Maar voor deze vorm van maatschappelijke dienstverlening word ik niet betaald.’

Rendement onder druk Het moet Teuben van het hart dat hij bij de terreinbeherende organisaties een tweeslachtige houding bespeurt als het gaat om hun relatie met boeren. ‘Enerzijds laten woordvoerders zich kritisch uit over de gangbare land-

26

bouw, anderzijds laten de beheerders de kans niet lopen om mee te liften op de groeiende vraag naar grond vanuit de reguliere veehouderij’, neemt Teuben stelling. ’Ik merk dat de inkomsten uit het verpachten van grond voor de terreinbeherende organisaties steeds belangrijker worden. De drijfveren van de pachter worden daaraan soms ondergeschikt gemaakt’, vindt hij.

‘Dankzij mijn achtergrond als bioloog begrijp ik als geen ander dat het realiseren van natuurdoelen in deze terreinen vooropstaat. Ik ga ook voor een zo goed mogelijk ecologisch beheer en ben van mening dat ik, met mijn kennis van de gebieden, ook heel goed in staat ben om dit in te vullen’, denkt Teuben. ‘Dat zou natuurbeheerders wat waard moeten zijn, net als het feit dat ik biologisch boer. Ik ben dit begrazingsbedrijf niet gestart om er rijk van te worden. Maar uiteindelijk moet ik natuurlijk wel iets kunnen verdienen’, verklaart de ondernemer, die het rendement van zijn bedrijf de laatste jaren onder druk ziet staan.

‘Jaarrond begrazen is in de Vreugderijkerwaard bijvoorbeeld niet meer mogelijk door de alsmaar groeiende ganzenpopulatie’, vertelt Teuben. Alles wat eetbaar is, wordt in de wintermaanden weggevreten door de vogels en de runderen moeten noodgedwongen worden opgestald. ‘Daarvoor moet ik een stal huren en voer aankopen, een flinke extra kostenpost. Daarbij komt dat de pachtprijs in de loop van de tijd hard is gestegen.’

Struinen tussen koeien Nee, hij wil geen somber verhaal houden, benadrukt de veehouder als hij zijn herefordkudde tegemoet loopt en enthousiast vertelt over zijn dieren. De stier Kay, die dit jaar voor het nageslacht zorgt, kijkt goedkeurend toe.

Een koe die zich wat van de kudde heeft afgezonderd, lijkt zich voor te bereiden op de geboorte van haar kalf.

De zon laat het water in de nevengeul van de IJssel oplichten. Op de stroomrug bloeit het zeldzame liggende ereprijs en de blauwe kruisdistel.

‘Dit wat ik het liefste doe, struinen tussen mijn dieren in de natuur’, verklaart Teuben uit de grond van zijn hart.

‘Als ik hier loop, weet ik weer waarom ik natuurboer ben geworden.’ l

veeteeltvlees JULI 2017

VV07_BedrijfTeuben.indd 26

04-07-17 10:25

1 maand gratis en vrijblijvend op proef!

De geboortemelder voor koeien

VOORDELEN - Geen slapeloze nachten meer.

- Waakt draadloos 24u/24u 7d/7d over uw dieren.

- Nadering geboorte 16 tot 24 uur op voorhand zichtbaar op eender welke locatie via laptop, tablet of smartphone.

Tel: +32(0)92 77 03 10 info@cowsonweb.net www.cowsonweb.net

KRAIBURG LOOPVLAKBEDEKKING Geschikt voor elk type rooster- en dichte loopvloer en/of melkstal Voorkom klauwproblemen, kreupelheid en uitglijden!

Dichte vloeren: KURA P/F

Dichte vloeren: PROFI KURA

voor extra grip!

Lijnbaan 33, Oudewater. Tel. 0348 - 56 15 80 info@snelhoutenrubber.nl

Dichte vloeren: PEDI KURA

voor creëren ‘slijtage’ zones

Importeur van:

Roostervloeren

Roostervloeren

Roostervloeren

Roostervloeren

voor melkvee

voor groepshuisvesting of stieren

voor groepshuisvesting < 350 kg

voor groepshuisvesting > 350 kg en stieren

KURA S

Ook in Profien Pedi Kura

LOSPA

KURA SB

LOSPA SB

met 5% afschot naar de sleuf

WWW.SNELHOUTENRUBBER.NL

veeteeltvlees JULI 2017

VV07_p27.indd 27

27

06-07-17 14:47

VOERWIJZER

Aan de hand van praktijkcases schrijven voeradviseurs van Aveve (België) en Agrifirm (Nederland) over rantsoenberekeningen in de vleesveehouderij. Deze keer beschrijft Anne Vandelannoote van Aveve het bijmengen van gisten, zeewierkalk en natrium-bicarbonaat om pensverzuring tegen te gaan.

Natte maiskuil met lage zuurtegraad counteren met een pensbuffer E

en veehouder sprak me aan dat zijn koeien in afmest de laatste tijd minder aten. Bij een dergelijk signaal is het belangrijk een aantal pistes te overlopen om de mogelijke oorzaak en oplossing van dit probleem te vinden. Zo keken we of er broei in de kuilen aanwezig was en of het voeder in de krib opwarmde.

Beide zijn namelijk funest voor de drogestofopname, maar dat was hier niet het geval. Wat wel opviel bij de recent geopende maiskuil was dat hij vrij nat oogde en ook een zurige geur had, voornamelijk in de onderste lagen. Ook oogde de mengeling in de krib nogal moesachtig en was het rantsoen, dat bestond uit maiskuil,

28

bietenperspulp en krachtvoer, vrij plakkerig. De liggende dieren herkauwden niet allemaal en hier en daar was ook een mestplak te zien met onverteerde resten erin.

Deze signalen wijzen vooral in de richting van een minder goede penswerking en mogelijk optreden van (subacute) pensverzuring.

Om dit te verhelpen kan op een aantal manieren gestuurd worden. Enerzijds door een overmaat aan natte en zure producten in het rantsoen te vermijden en ook de mengtijd ervan te verminderen. Het was ook noodzakelijk om gehakseld stro bij te mengen voor de luchtigheid en om meer ruwe celstof in de pens te brengen en

veeteeltvlees JULI 2017

VV07_Voerwijzer.indd 28

04-07-17 10:47

DE CIJFERS

voedermiddel maiskuil 2016 bietenperspulp gehakseld tarwestro Acidomix Fast Finish Mix totaal

g ds/ vevi/ gift per dier kg vers kg ds kg prod. kg ds 7,5 2,46 5 1,115 0,75 0,6 0,175 0,158 8,5 7 21,9 11,8

328 223 850 900 875 539

1045 1099 411 102 1257 1137

dve/ kg ds

oeb/ kg ds

re/ kg ds

rc/ kg ds

53 87 4 1 126 99

–34 –43 –33 — 40 12

77 99 51 33 217 165

151 193 494 36 96 139

sw 1,26 1,05 4,2 — 0,3 0,78

Tabel 1 – Samenstelling van afmestrantsoen voor koeien met inclusie van pensbuffer

Structuurwaarde SARA of subklinische pensverzuring ontstaat door een overmaat aan vluchtige vetzuren in de pens die onvoldoende snel worden geabsorbeerd via de penswand. Het resultaat ervan is een te lage pens-pH door te veel zuurvorming, te weinig zuurafvoer en onvoldoende neutralisatie.

Hierdoor verloopt de vertering in de pens door de micro-organismen minder goed. Door de snelle fermentatie van zetmeel en suikers in de pens in combinatie met te weinig ruwe celstof is er onvoldoende bufferende werking om de zuren te neutraliseren. Daarnaast zijn ook een ruim aanbod onverzadigde vetten of aanvoer van zure voedermiddelen risicofactoren in het rantsoen.

Een normale pens-pH bij vleesvee ligt tussen 5,6 en 6,5. Bij SARA treedt er een grotere pH-daling op tot minder dan 5,5, die een aantal uren langer aanhoudt. Gevolgen hiervan zijn een mindere eetlust, lagere drogestofopname, minder verteerde mest, slechte conditie en een dof haarkleed.

De pens-pH kan geneutraliseerd worden door voldoende aanmaak van het natuurlijke pensbuffer bicarbonaat via de penswand en via speekselvorming vanuit de herkauwactiviteit. Een goed ontwikkelde pens met veel penspapillen vergroot het contactoppervlak tussen het substraat en de penswand en zorgt zo voor een betere afvoer van de vluchtige vetzuren.

Structuurrijk voeder, zoals voordroog, hooi of stro stimuleert de penscontracties en de herkauwactiviteit. De structuurwaarde van een voedermiddel geeft een idee over de verhouding van het type koolhydraten in een voeder in relatie tot de ruwe celstof. Een lage structuurwaarde wijst op een rantsoen of een voedermiddel met veel snel fermenteerbare koolhydraten. De omschakeling van een ruwvoederrijk naar een krachtvoederrijk rantsoen en omgekeerd dient geleidelijk aan te gebeuren, opdat de pens en zijn micro-organismen zich ook geleidelijk kunnen aanpassen.

zo de herkauwactiviteit en de bufferende werking via speekselvorming te stimuleren. Om de penswerking nog wat sneller te verbeteren voegden we een pensbuffer op basis van gisten, zeewierkalk en natriumbicarbonaat (Acidomix) toe aan het rantsoen. Dit om de pH-daling in de pens in korte tijd om te keren en om de werking van de pensbacteriën te verbeteren.

De gisten en de zeewierkalk stimuleren opnieuw de celstofsplitsende bacteriën, die het best functioneren bij een hogere pH, en zorgen op die manier voor een betere vertering.

Bij staalname van de maiskuil bleek al gauw dat we te

maken hadden met een nattere kuil (32,8% droge stof) met een lage zuurtegraad (een pH van 3,8). Tevens was de mais vrij vroeg gehakseld, waardoor er minder ruwe celstof vanuit deze mais werd aangebracht: 151 gram per kg droge stof tegen een streefwaarde van 170 tot 185 gram.

In de rantsoenberekening (tabel 1) controleerden we daarbij ook de structuurwaarde van de verschillende voedermiddelen in combinatie met de aanbreng van de nutriënten, zodat een optimale verhouding geadviseerd kon worden.

TEKST ANNE VANDELANNOOTE

veeteeltvlees JULI 2017

VV07_Voerwijzer.indd 29

29

04-07-17 10:47

UIT DE DIERENARTSPRAKTIJK RENÉ BEMERS Aan de hand van voorbeelden uit hun dagelijkse praktijk schrijven drie dierenartsen over diergezondheid in de vleesveehouderij. Om en om beschrijven Anthony De Schryver, Piet De Meuter en René Bemers maandelijks vastgestelde ziektebeelden, uitgevoerde behandelingen en/of mogelijke preventiemaatregelen.

Aandacht voor teken bij het uitweiden van vee Afgelopen vrijdag kreeg ik via WhatsApp een aantal foto’s doorgestuurd die een veehouder had genomen van zijn runderen in de weide. Hierop waren duidelijk met bloed volgezogen teken te zien ter hoogte van de halsstreek. De vraag onder de foto was duidelijk.

‘Moet ik hier iets mee en zo ja, waarmee dan behandelen?’

Over het algemeen hebben runderen niet veel hinder van de teken.

Echter, de teken kunnen wel ziektes overdragen. Op die manier kunnen ze dus wel de koeien infecteren.

Ondanks het bomenrijke gebied bij ons in de praktijk hebben wij gelukkig nog niet vaak met klinisch zieke dieren als gevolg van tekenoverdraagbare ziektes te maken gehad. Tijdens steekproeven in het bloed van jongvee dat in verdachte percelen heeft gelopen, vinden wij wel runderen met antistoffen tegen de tekenoverdraagbare aandoening anaplasmose.

Het goed voorbereiden van (jong)vee dat naar de weide gaat, dus het uitvoeren van een insectenpreventie, werpt zeker zijn vruchten af. Jonge dieren regelmatig verweiden helpt om immuniteitsopbouw mogelijk te maken en het is opletten met drachtige dieren uitweiden in verdachte percelen.

Het behandelen van dieren met teken moet in overleg met de dierenarts gebeuren omdat er voor runderen weinig middelen beschikbaar zijn. Deze dieren waren onbehandeld de weide ingegaan.

Aangezien de koeien niet drachtig waren en nog geen ziektesymptomen vertoonden, is besloten om te wachten met behandelen.

De medische term Anaplasma phagocytophilum Anaplasma phagocytophilum is een kiem die wordt overgedragen door teken. Anaplasma kan meer dan een jaar overleven in de teek, ook na overwintering van de teek. De incubatietijd bedraagt vijf tot veertien dagen. Babesiosis is een andere ziekte die door teken wordt overgedragen. Ook een combinatie van de twee ziekten is mogelijk.

Het voornaamste symptoom van anaplasmose is een langdurige hoge koorts die moeilijk te behandelen is. Het belangrijkste effect is de sterk negatieve invloed op de weerstand van de dieren. De ernst van het ziektebeeld is afhankelijk van de stam van de anaplasma-kiem en uiteraard ook van de vatbaarheid van de gastheer.

Behandeling is enkel mogelijk in de acute fase van de ziekte met

30

specifieke antibiotica. In de chronische fase van de ziekte zijn de resultaten van behandeling dikwijls teleurstellend. Hoe sneller men dus een behandeling kan starten, hoe beter het effect.

De meeste aandacht moet echter gericht zijn op preventie, vooral bij en na het uitweiden van de dieren. Zo moet weiden in te lang gras en in de buurt van dichtbegroeide bossen of heggen worden vermeden. In deze weiden is de kans op teken immers groter.

Het is raadzaam om de dieren regelmatig te verweiden op gemaaide weiden en om alert te zijn op de eventuele aanwezigheid van teken, zowel op de dieren als in de omgeving. Het gebruik van tekendodende middelen op dieren in regio’s waar veel teken voorkomen, kan zeker een hulpmiddel zijn.

veeteeltvlees JULI 2017

VV07_DAP.indd 30

06-07-17 14:51

MANAGEMENTNIEUWS

ForFarmers legt praktijkveld alternatieve eiwitgewassen aan RUWVOERWINNING – In het oosten van Nederland heeft ForFarmers een groot praktijkveld aangelegd waar de teelt van soja en alternatieve eiwitgewassen op praktijkschaal wordt getoetst.

De velden zijn eind 2016 aangelegd in het oosten van Nederland om zowel de teelt van soja als alternatieven voor soja te onderzoeken op productiviteit. In de loop van oktober 2017 worden de eerste opbrengstcijfers verwacht. De veevoedkundige analyse van de eiwitgewassen wordt in het voorjaar van 2018 verwacht.

De najaarsinzaai bestaat uit winterveldbonen, wintererwten en wintertarwe. In de voorjaarsinzaai zijn zomerveldbonen, zomererwten, lupinen, sojabonen en wintergerst opgenomen.

Per gewas is een proefveld van twee hectare aangelegd. Op deze manier kan een reële inschatting van de te realiseren opbrengsten gemaakt worden. Ook problemen met onkrui-

ForFarmers onderzoekt zowel de teelt van soja als alternatieven voor het gewas

den of ziekten komen eerder in beeld op hectareniveau. Bovendien verwacht ForFarmers enkele tonnen opbrengst per gewas te oogsten, zodat ook bewaringseffecten en verschillende bewerkingen kunnen worden getoetst. Naast de teelttechnische eigen-

schappen verzamelt het bedrijf ook informatie over de voederwaardekwaliteit en de geschiktheid van de gewassen voor verschillende diervoeders voor herkauwers, varkens en pluimvee. Hierbij wordt onder andere het tanninegehalte onder de loep genomen.

Nederlandse slachthuizen krijgen cameratoezicht VLEESKETENINFO – Demissionair staatssecretaris Martijn van Dam heeft de Tweede Kamer gemeld dat er cameratoezicht komt op het dierwelzijn in Nederlandse slachthuizen.

Hiermee geeft hij gehoor aan een motie die werd ingediend door Esther Ouwehand van de Partij voor de Dieren. Aanleiding voor deze motie waren misstanden met het dierenwelzijn bij het slachten van varkens in een abattoir in het Vlaamse Tielt.

Het cameratoezicht is op vrijwillige basis.

Daarover heeft Van Dam afspraken gemaakt met de brancheorganisaties die de grote

slachterijen vertegenwoordigen. Met de kleinere slachthuizen is hij nog in gesprek. De camera’s registreren alle handelingen met levende dieren, vanaf de aanvoer tot en met het doden. De beelden blijven eigendom van de slachthuizen en zullen niet automatisch worden doorgegeven, zo benadrukt Van Dam. Er zullen protocollen worden opgesteld voor overdracht aan de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit NVWA. Overigens blijven medewerkers van de NVWA als toezichthouders op de werkvloer in de slachthuizen aanwezig.

VS staakt tijdelijk import van Braziliaans rundvlees HANDEL – De Verenigde Staten hebben de import van vers rundvlees vanuit Brazilië tijdelijk opgeschort. De beslissing werd genomen wegens de aanhoudende bezorgdheid over de voedselveiligheid van de vleesproducten die bestemd zijn voor de Amerikaanse markt.

Sinds het uitbreken van een groot vleesschandaal met bedorven vlees in maart laatstleden, heeft het Amerikaanse landbouwministerie USDA de controles verscherpt. Daarbij werd 11 procent van het Braziliaans rundvlees of zo’n 862 ton geweerd. Dat percentage ligt duidelijk hoger dan de 1 procent afwijzingen bij ladingen uit de rest van de wereld.

veeteeltvlees JULI 2017

VV07_ManagementNieuws.indd 31

31

06-07-17 09:53

MARKTINFO VOER

Eiwitrijke producten laten een forse daling zien

ENERGIE- EN EIWITPRIJZEN VOER in eurocenten, excl. btw (bron: Wageningen Livestock Research)

juni 2017 m/m fokvee mestvee

gsv erl ies ma (%) (e/ rktp r ton ijs )

mengvoer

32

4 4 0 0 0 4 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5 5 5 5 0 0 0 0

0,0 0,0 255,0 90,0 115,0 145,0 199,0 189,0 219,0 245,0 239,0 382,0 122,0 298,0 219,0 204,0 19,6 45,0 62,1 82,0 211,4 231,5 233,1 251,0

s 975 908 666 438 529 1.290 1.307 1.291 1.414 1.214 1.172 1.235 1.177 1.249 1.008 1.146 1.206 1.248 949 1.122 1.150 1.150 1.150 1.150

wa

rin

kg d i g/

g/k gd 52 67 75 2 21 79 113 115 117 89 103 161 102 251 158 202 119 84 138 96 157 124 124 124

vev

74 173 185 49 70 97 128 120 94 69 97 344 158 482 400 324 132 84 249 197 235 200 200 200

dve

ds g/k g

940 888 694 509 583 1.182 1.180 1.122 1.265 1.067 1.038 1.129 968 1.153 942 1.071 1.099 1.129 943 1.035 1.056 1.056 1.056 1.056

%)

Voederwaardeprijzen geven de verhouding van de voederwaarde van mengvoer, grondstoffen en bijproducten in relatie tot de marktprijs. Bij een voederwaardeprijs onder de 100 is het voedermiddel prijstechnisch interessant..

be

natte bijproducten

re

grondstoffen eiwit

s

s g/k gd grondstoffen energie

34 45 89 89 89 58 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 14 22 27 41 87 87 87 87

vem

%d

s structuur

maiskuil graskuil luzerne gerstestro graszaadstro CCM tarwe gerst maismeel citruspulp droge bietenpulp lijnzaadschilfers palmpitschilfers sojaschroot 44/7 raapzaadschroot DDG tarwe aardappelstoomschillen aardappelsnippers bierbostel maisgluten fokvee standaard (15% re) fokvee eiwitrijk (20% re) afmest groeibrok afmest finish

16,40 63,40 15,10 63,40

Zoek, vervang en bespaar

(bron: Liba)

ruwvoer

y/y

m/m = vergelijking t.o.v. vorige maand y/y = vergelijking t.o.v. dezelfde maand vorig jaar

VOEDERWAARDEPRIJZEN

juli 2017

kvem kg dve kvevi kg dve

vo (e/ erwa ton ard ) ve epr vi ijs ma voe rktp de rijs t rw .o. aar v. de pri js (

– De huidige voederwaardeprijzen berekend door Wageningen Universiteit werden berekend op 6 juni 2017. De waarde van 1000 vem (kvem-prijs) is licht stijgend en noteert 16,4 eurocent. De eiwitcomponent laat opnieuw een daling zien, de dve-prijs noteert nu 63,4 eurocent.

– Aan de energiekant blijft zetmeel goedkoop. Op dit moment zijn de prijzen door aanhoudende droogte in Oost-Europa wel stijgende. Palmpitschilfers zijn zeer aantrekkelijk geprijsd, ze kunnen een goede ruwvoervervanger/ruwe celstofbron zijn in uw rantsoen.

– Eiwitrijke producten laten een forse daling zien. Sojaschroot kunt u inkopen rondom 100 procent van de voederwaardeprijs en rondom 300 euro per ton voor kwaliteit 44/7 (44% eiwit, 7% ruwe celstof + ruw vet). De oorzaak van deze daling zijn de goede oogsten en de verzwakkende dollar die de soja goedkoper maakt. Onder het huidige prijsniveau is de soja de afgelopen vijf jaar slechts één keer gezakt. Raapzaadschroot wordt op basis van de voederwaardeprijs verkocht aan sojaprijzen. DDG blijft een aantrekkelijk geprijsd product. De vloeibare vorm is nog interessanter geprijsd.

– Onder de natte bijproducten zijn aardappelstoomschillen een aantrekkelijk geprijsd afdekmiddel voor uw kuilen. Bierbostel, alsook in historisch perspectief maisgluten, blijven fors geprijsd. Een droog product zoals DDG is goedkoper geprijsd. Vraag uzelf af of het zinvol is inkuilverliezen te accepteren als er geen financieel gewin bij komt kijken.

– Bij dalende grondstofprijzen zie je vaker terug dat brokprijzen dit met vertraging laten zien.

Dit maakt dat momenteel zeker eiwitrijke brokken vrij duur ingekocht worden.

m/m

58,8 77,6 131,8 60,0 82,9 136,3 234,0 233,0 250,3 208,6 210,8 251,0 210,9 302,5 219,6 262,0 34,3 50,5 59,2 89,7 237,7 219,5 219,5 219,5

– –

193 150 139 106 85 81 87 117 113 152 58 99 100 78 57 89 105 91 89 105 106 114

– –

y/y

– –

veeteeltvlees JULI 2017

VV07_MarktinfoVoer.indd 32

06-07-17 14:46

MARKTINFO VEE

NUCHTERE KALVEREN

BROUTARDS LIMOUSIN 8,0 melkvee dubbeldoel dikbilvaars dikbilstier

700

700

675

600 500 400

350

300 200 100 0

geen notering

1

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

week

bron: veemarkt les Herolles (Fr.)

euro (max.) per stuk (excl. btw)

bron: veemarkt Ciney (B.)

800

BROUTARDS BLONDE D’AQUITAINE

euro (gem.)/kg levend gewicht (excl. btw)

900

6,0 5,0 4,0

U 3,37 U geen notering

3,0

R 2,60

2,0

R geen notering

1

5

10

15

20

25 week

30

35

40

45

50

euro (max.)/kg levend gewicht (excl. btw)

7,0

U 2,94 R geen notering

2,0

1

5

10

15

20

25 week

30

35

40

45

50

4,5 4,0 3,5 3,0

S 2,75

S 2016

2,5

E 2,35

E 2016

2,0

U 2,00

U2016

R 1,80

R 2016

1,5 1,0

4,0

S 3,15

S 2016

E 2,60

E 2016

U 2,10 R 1,85

U2016

3,0 2,5 2,0

R 2016

1,5 5

10

15

20

25

30 week

35

40

45

50

stieren Seurop S2 (2005 = 100)

4,5

110

3,5

1

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

week

120

1

R geen notering

3,0

5,0

1,0

U 2,98

S2-PRIJSINDEX

bron: FOD Economie (B.)

euro (max.)/kg levend gewicht (excl. btw)

4,0

5,0 U-stieren 250-300 kg R-stieren 250-300 kg U-stieren 300-350 kg R-stieren 300-350 kg

bron: Veemarkt Brugge (B.)

euro (gem.)/kg levend gewicht (excl. btw)

Bron: veemarkt Agen (Fr.)

5,0

KOEIEN BELGISCH WITBLAUW

STIEREN BELGISCH WITBLAUW

bron: veemarkt Brugge (B.)

6,0

1,0

8,0

1,0

U-stieren 250-300 kg R-stieren 250-300 kg U-stieren 300-350 kg R-stieren 300-350 kg

7,0

vereenvoudigde ratio referentieratio (18 m.)

100 90 80 70 60 50 40

’12 l ’12 n ’13 l ’13 n ’14 l ’14 ’15 c ’15 ’16 ’16 ’16 l ’16 ’16 ’16 t ’16 v ’16 c ’16 n ’17b ’17 i ’17 jan ju ja ju ja ju jan de jan feb jun ju aug sep ok no de ja fe me maand/jaar

veeteeltvlees JULI 2017

VV07_MarktinfoVee.indd 33

33

06-07-17 13:21

Ja H

AGENDA

De koeien van de familie Bijl uit WaarVOORUITBLIK schoot laten zich het winterrantsoen goed smaken Foto: Kristina Waterschoot

2017 KEURINGEN EN PRIJSKAMPEN 26 juli 28 juli 28 juli 29 juli 5 augustus 6 augustus 12 augustus 13 augustus 17 augustus 3 september 4 september 6-8 september 7-10 september 7-10 september 9 september 14 oktober 30 nov.-1 dec.

Provinciale keuring witblauw Antwerpen te Geel ten Aard Nationale keuring limousin te Libramont Nationale keuring blonde d’Aquitaine te Libramont Nationale keuring Belgisch witblauw te Libramont Grote Prijs Keukens Redant te Erpe Mere Provinciale keuring Limburg te Alken Veluwse vleesveekeuring te Garderen/Uddel Regionale keuring Waasland te Beveren-Waas Vleesveekeuring te Enter Regiokeuring witblauw Centraal en Limburg te Geffen Interprovinciale keuring witblauw te Leuven Nationale charolaiskeuring te Magny-Cours (Frankrijk) Nationale keuring blonde d’Aquitaine te Sedan (Frankrijk) Europese confrontatie blonde d’Aquitaine te Sedan (Frankrijk) Nationale herefordkeuring te Dalfsen Nationale Vleesvee Manifestatie NVM te Zwolle Super finale de Moulins charolais te Moulins (Frankrijk)

Veiling Blonde Génétique te Casteljaloux (Frankrijk)

BEURZEN, STUDIEVERGADERINGEN, DEMODAGEN 12-15 september 4-6 oktober 5-10 december

redactie

hoofdredacteur Jaap van der Knaap adjunct-hoofdredacteur Inge van Drie redactie Jorieke van Cappellen, Annelies Debergh, Guy Nantier, Florus Pellikaan, Ivonne Stienezen en Tijmen van Zessen fotografie Harrie van Leeuwen, Kristina Waterschoot bureauredactie Mirjam Braam (chef), Lieke van den Broek, Ingrid Sevenster, Rogier van der Weiden vormgeving André Fris, René Horsman, Esther Onida aan dit nummer werkten verder mee Jelle Feenstra, Wichert Koopman en Reimer Strikwerda hoofd uitgeverij Rochus Kingmans

AUGUSTUSredactie-adres ZOMERKEURINGEN

Nederland: postbus 454, 6800 AL Arnhem, telefoon 026 38 98 800 Vlaanderen: Van Thorenburghlaan 14, 9860 Oosterzele, tel. 09 363 92 11, fax 09 363 92 06 e-mail veeteelt@crv4all.com

VEILINGEN 9 november

COLOFON Veeteelt is een uitgave van CRV BV en verschijnt tweemaal per maand, uitgezonderd januari, juni, juli en december.

Landbouwbeurs Space te Rennes (Frankrijk) Veehouderijbeurs Sommet de l’Elevage te Clermont-Ferrand (Frankrijk) Landbouwsalon Agribex te Brussel

Het komende nummer staat traditiegetrouw bol met abonnementsprij verslaggeving in woord en beeld van de talrijke s/jaar regioNederland en België € 70,30 nale en landelijke zomerkeuringen. nationale keuoverigeDe landen € 132,90 In Libramont combinatie met op vakblad ringen op de landbouwbeurs te (B.) abonnement en de VeeteeltVlees € 10 korting. landelijke meerdererassenkeuring teexcl.

Enter Prijzen 6%(N.) btw.vormen Abonnementen zijn gebaseerd de hoofdmoot van de verslaggeving in op hetkalenderjaar nummer. en worden jaarlijks in februari gefactureerd. Opzegging is mogelijk Even gewoontegetrouw publiceert in juli het Belgischper kwartaal. voor opgave in vanhet een abonnement: witblauwstamboek te Ciney deBelfokwaarden Nederland: CRV-klantendienst (088 00 24 440) Belgisch-witblauwras. Welke nieuwe stieren komen (078 15 44 44) België: VRV-klantendienst e-mail stieren klantenservice.nl@crv4all.com aan de oppervlakte drijven? Welke hebben hun pwf-programma doorlopen? Welke stieren scoren het advertentie-afdeling Jannet Fokkert, Willem best aan de slachthaak. U leest het allemaal in het Gemmink, Froukje Visser augustusnummer. postbus 454, 6800 AL Arnhem telefoon 026 38 98 820 fax 026 38 98 824 e-mail advertenties@crv4all.com

illustraties/foto’s

De foto’s zijn van de eigen fotodienst van Veeteelt. Uitzonderingen (voor zover niet op de foto aangegeven) zijn de foto’s van Nico Bons (7), BASF (32), PPO (33), Altic (33), GD (58) Mark Pasveer (58), MS Schippers (68) en Agrifirm (68).

COLOFON VeeteeltVlees is een uitgave van CRV BV en verschijnt maandelijks. redactie hoofdredacteur Guy Nantier redactie Jorieke van Cappellen, Annelies Debergh, Inge van Drie, Florus Pellikaan, Jaap van der Knaap en Diane Versteeg fotografie Harrie van Leeuwen, Kristina Waterschoot eindredactie Mirjam Braam (chef), Lieke van den Broek, Ingrid Sevenster, Rogier van der Weiden vormgeving André Fris, René Horsman, Esther Onida aan dit nummer werkten verder mee Alice Booij, Wichert Koopman, Marcus Pasveer hoofd uitgeverij Rochus Kingmans redactie-adres Nederland: postbus 454, 6800 AL Arnhem telefoon 026 38 98 800 Vlaanderen: Buchtenstraat 7, 9051 Sint-Denijs-Westrem telefoon 07 815 44 44 fax 09 363 92 06 e-mail veeteelt@crv4all.com

34

abonnementsprijs/jaar Nederland en België € 48,10, overige landen € 93,35.

In combinatie met abonnement op vakblad Veeteelt € 10 korting.

Prijzen excl. 6% btw. Abonnementen zijn gebaseerd op kalenderjaar en worden jaarlijks in februari gefactureerd.

Opzegging is mogelijk per kwartaal.

Bel voor opgave van een abonnement: België: CRV Klantenservice (078 15 44 44) e-mail klantenservice.be@crv4all.com Nederland: CRV Klantenservice (088 00 24 440) e-mail klantenservice.nl@crv4all.com

Overname van artikelen is alleen toegestaan na Overname is alleen toegestaan na toestemming van de redactie.

Hoewelvan aanartikelen de samenstelling van dedoor redactie. van de inhoud de meestetoestemming zorg is besteed kan de Hoewel aan de samenstelling van de inhoud de meeste zorg is redactie geen aansprakelijkheid worden aanvaard voor besteed, kan de redactie geen aansprakelijkheid mogelijke onjuistheden ofaanvaarden onvolledigheden. voor mogelijke onjuistheden of Alle auteursrechten en overige intellectuele eigendomsonvolledigheden. rechten ten aanzien van (de inhoud van) deze uitgave Alle auteursrechten en overige intellectuele worden uitdrukkelijk voorbehouden.

Deze rechten berusten eigendomsrechten ten aanzien van (de inhoud bij CRV B.V. c.q. de betreffvan) endedeze auteur.

Artikelen uit uitdrukkelijk uitgave worden VeeteeltVlees mogen uitsluitend verveelvoudigd en/of berusten bij CRV voorbehouden.

Deze rechten openbaar gemaakt worden schriftelijke toestemming BVnac.q. de betreffende auteur. Artikelen uit Veeteelt mogen uitsluitend verveelvoudigd en/ van CRV.

advertentie-afdeling Jannet Fokkert, Marco Jansen, Froukje Visser postbus 454, 6800 AL Arnhem telefoon (+31)(0)26 38 98 820 e-mail advertenties@crv4all.com

toestemming van CRV. Druk: Senefelder Misset Doetinchem ISSN 1570-3312

of openbaar gemaakt worden na schriftelijke Druk: Senefelder Misset Doetinchem ISSN 01.68-7565

illustraties/foto’s De foto’s zijn van de eigen fotodienst van Veeteelt.

Uitzonderingen zijn foto’s van Het Land (13) en France Limousin Sélection (13).

veeteeltvlees JULI 2017

VV07_Agenda.indd 34

VX01-editorial.indd 7

04-07-17 10:40

E

vo tu of lijk cir To fee du lijk Vl Aa ge nu m de 20 ga dr va tra ui

O P

Ar in sta Jas

ANDERS BEKEKEN

veeteeltvlees JULI 2017

VV07_AndersBekeken.indd 35

35

06-07-17 09:37

JASPER Dâ&#x20AC;&#x2122;HERBUCHENNE NR. 1 VAN DE KARKASINDEX! Met een karkasindex van 118 wegen de stieren van Jasper gemiddeld 38 kilo meer dan hun leeftijdsgenoten. Jaspers nakomelingen zijn vitale, sterke kalveren die uitgroeien tot lange, grote dieren met finesse.

BETTER COWS | BETTER LIFE

312-17 Ad VV-jasper-JUL.indd 1

CRV4ALL.NL

06-07-17 10:34