Veeteeltvlees maart 2017

Page 1

M AART 2017

Is er nog een toekomst

voor Belgischwitblauwvlees?

Vergelijken van

grondstoffen voor voer loont

Sector woedend over omstreden fosfaatreductieplan

ME E R NIEUWS OP WWW.VEETEELTV LEES.NL OF W W W.V EETEELTV LEE S. B E

VV03-cover.indd 2

16-03-17 16:50


Elke koe verdient bescherming Eénmalige BVD vaccinatie, 1 jaar bescherming • bescherming tegen type 1 en 2 • maakt bescherming eenvoudig • maak een bewuste keuze, gebruik het nieuwste BVD vaccin! Vraag uw dierenarts om meer informatie.

Bovela, bevat per dosis (2 ml): levend verzwakt BVDV-1, ncp stam KE-9 en levend verzwakt BVDV-2, ncp stam NY-93. Doeldier: Rund. Indicatie: Voor de actieve immunisatie vanaf een leeftijd van 3 maanden om hyperthermie te beperken en de reductie van leukocyten veroorzaakt door BVDV-1 en BVDV-2 te minimaliseren, en om de virusuitscheiding en viremie veroorzaakt door BVDV-2 te verminderen. Voor de actieve immunisatie van runderen tegen BVDV-1 en BVDV-2 om de geboorte van persistent geïnfecteerde kalveren te voorkomen. Duur van de immuniteit: 1 jaar. Contra-indicatie: Niet gebruiken bij overgevoeligheid voor de werkzame bestanddelen of één van de hulpstoffen. Toediening: 2ml Intramusculair. Het wordt aanbevolen om rundvee tenminste drie weken vóór inseminatie/dekking te vaccineren voor foetale bescherming vanaf de eerste dag van conceptie. Dieren die later dan 3 weken vóór de dracht of tijdens de vroege dracht gevaccineerd worden zijn mogelijk niet beschermd tegen foetale infectie. Dit dient in overweging genomen te worden bij koppelvaccinatie. Hoewel persisterende infectie van de foetus door vaccinatie niet is aangetoond, kan transmissie naar de foetus niet worden uitgesloten. Daarom dient gebruik tijdens de dracht per geval beoordeeld te worden door de behandeld dierenarts, rekening houdend met bijvoorbeeld de immunologische BVD status van het dier, de duur tussen vaccinatie en dekking/inseminatie, het stadium van de dracht en het risico op infectie. Voornaamste bijwerkingen: een milde zwelling en noduli tot 3 cm diameter werden waargenomen op de plaats van injectie en verdwenen binnen 4 dagen na de vaccinatie. Een verhoging van de lichaamstemperatuur binnen de fysiologische marge komt vaak voor binnen 4 uur na vaccinatie en verdwijnt spontaan binnen 24 uur. Wachttijden: Nul dagen. REG NL 114058. Duur van de immuniteit: 1 jaar. Kanalisatie: UDD. Voor meer informatie: Boehringer Ingelheim bv, vetmedica.nl@boehringer-ingelheim.com, www.boehringer-ingelheim-ah.nl, +31(0)725662411. Oktober 2016

VV03_p02.indd 2 679481_AdvBovela_230x297.indd 1

15-03-17 08:25 14:27 15-03-17


INHOUD RUBRIEK E N

5 6 11 25 30 31 32 33 34 35

hoofdartikel grondstoffen

Van de redactie Fokkerijnieuws Generatie Alpha en Z Uit de dierenartspraktijk: placentitis CRV-nieuws Managementnieuws Marktinfo voer Marktinfo vee Agenda Cartoon HOOFDA RT IK E L

8 Grondstoffen bepalen de lokale prijs van mengvoer REPORTAG E S

12 Jos Soogelee uit Ransdaal vermarkt zijn ‘Hemels Vlees’ en houdt zo de opbrengstprijs in eigen hand 24 Witblauwfokker Ann Dieleman uit Moerbeke zet een goede kalveropfok voorop in de bedrijfsvoering

8 Interviewserie toekomstvisie

VOEDIN G

26 Voerwijzer

Actieplan veehouderij

MANAGE M E N T

17 Infographic: vleesveehouderij en klimaat TOEKOMST V ISIE

14 Interview Geert Hoflack, technical services manager cattle bij MSD

18 Interview Wim Veulemans, secretaris Vlaams Belgisch-witblauwstamboek

22 Interview Eric Hermy, vleesveespecialist bij Quartes

28 Actieplan veehouderij

14/18/22

MAA RT 2017

omst Is er nog een toek

voor Belgischwitblauwvlees?

Vergelijken van

grondstoffen voor voer loont TVLE ES.N L

TEEL OP WWW .VEE MEE R NIEU WS

VV03-cover.indd

28

Jos Soogelee:

Ann Dieleman:

‘Ik heb de opbrengstprijs van het vlees in eigen hand’

‘Eens de graspiek weg is, krijgen alle dieren extra voer op de weide’

Sector woedend over omstreden fosfaatreductieplan

TVLE ES.B E

TEEL OF WWW .VEE

16-03-17 16:50

2

BIJ DE COVER

Het einde van de donkere dagen is in zicht bij Jos Derickx in Hamont-Achel Foto: Kristina Waterschoot

12

24 veeteeltvlees MAART 2017 3

VV03-inhoud.indd 3

16-03-17 17:16


KRAIBURG LOOPVLAKBEDEKKING Importeur van:

Geschikt voor elk type rooster- en dichte loopvloer en/of melkstal Voorkom klauwproblemen, kreupelheid en uitglijden!

Dichte vloeren: KURA P/F

Dichte vloeren: PROFI KURA

voor extra grip!

Lijnbaan 33, Oudewater. Tel. 0348 - 56 15 80 info@snelhoutenrubber.nl

Dichte vloeren: PEDI KURA

voor creëren ‘slijtage’ zones

Roostervloeren

Roostervloeren

Roostervloeren

Roostervloeren

voor melkvee

voor groepshuisvesting of stieren

voor groepshuisvesting < 350 kg

voor groepshuisvesting > 350 kg en stieren

KURA S

LOSPA

KURA SB

Ook in Profien Pedi Kura

LOSPA SB

met 5% afschot naar de sleuf

WWW.SNELHOUTENRUBBER.NL

VSM DRACHT Voor zoogkoeien en jongvee. Individuele drachtcontrole via zelf te nemen bloedspots. Al vanaf 35 dagen na inseminatie.

NU ME

T

5 GRAT

CONTR O

IS

LES

BIJ AA N DRACH VRAAG OP TCONT ROLE.N L

Voor meer info:

info@drachtcontrole.nl of 0485-478040 www.drachtcontrole.nl

V SM

AUTOMATISERING SERING

4

veeteeltvlees MAART 2017

VV03_p04.indd 4

15-03-17 15:01


VAN DE REDACTIE

Warme sanering nodig om knock-out te vermijden Niet dat ik op mijn zestigste de rundvleessector geen warm hart toedraag en alle belanghebbenden het zonlicht niet gun. Maar de feiten zijn de feiten en er is nog nauwelijks plaats voor nuance: de rundvleesproductie in het binnenland en in Europa zit in het diepe slop. Ik som maar even kort op: negatieve rentabiliteit (al jaren) op de professionele vleesveebedrijven, de consumptie blijft dalen, de interne concurrentie met kruisingskalveren en vlees van Europese afgemolken melkkoeien die professioneel worden afgemest wordt met de dag groter, de externe concurrentie met importvlees neemt toe door de handelsakkoorden, de maatschappelijke druk wordt groter vanwege de klimaatproblematiek en andere milieuproblemen, de dierenwelzijnseisen zoals het kalf bij de koe en onthoornen worden veelvuldiger, et cetera. Is er (nog) een toekomst voor de rundvleesproductie in België, Nederland of Europa en welke toekomst is er voor het Belgisch-witblauwras binnen het geschetste kader? De redactie vroeg het aan drie personen uit de toeleveringssectoren van de vleesveebedrijven. U leest de antwoorden in dit nummer.

Vraag en aanbod terug op elkaar afstemmen moet onze eerste zorg zijn. De vleesveesector in Vlaanderen heeft daarbij één groot geluk. De vergrijzing in de sector is zeer groot. De gemiddelde leeftijd in Vlaanderen is bijvoorbeeld 62 jaar. Dat biedt kansen om een politiek te ontwikkelen die vleesveebedrijven met jonge bedrijfsleiders ontziet tot er een nieuw evenwicht is bereikt in de rundvleesmarkt. Al moet er onmiddellijk een kanttekening bij gemaakt worden: komt dat evenwicht er ooit nog wel met het verdwijnen van het melkquotum? Een ontkoppeling van de zoogkoeienpremies in Vlaanderen is een eerste optie. De recente hervorming van deze premies in Vlaanderen leert dat hobbymatig gehouden vleesvee niet uit de markt werd geprijsd. Slechts 22 procent van de Vlaamse bedrijven met rechten heeft 50 zoogkoeien of meer. Een warme sanering zoals de Belgische Boerenbond voorstelt, is een andere optie. Maar mijns inziens moet dit dan wel gekoppeld worden aan het uit de markt nemen van nutriëntenrechten om de knock-out te vermijden. Het klinkt hard, héél hard, maar liever een sociaal verantwoorde uitweg dan een stille en kille sanering.

GUY NANTIER HOOFDREDACTEUR

veeteeltvlees MAART 2017

VV03-van de redactie.indd 5

5

16-03-17 17:15


FOKKERIJNIEUWS

Nederlandse emigranten in top 5 Franse blondefokkers Jaarlijks stelt het Franse blonde d’Aquitainestamboek een ranking op van de best presterende fokbedrijven: de Challenge National OS Blonde d’Aquitaine. Het fokbedrijf van Jean-Luc Milon uit St. Christophe sur le Nai (37) staat voor het derde jaar op rij met ruime voorsprong aan de leiding met 15,34 punten (zie tabel 1). Het fokbedrijf Lapeyrade van de Nederlandse emigranten Ton Hartman en Peter Thissen uit Courensan (32) staat op een vijfde plaats met

11,32 punten. Voor het opstellen van de ranking wordt een aantal foktechnische prestaties van het bedrijf meegenomen: de leeftijd bij eerste kalving, de tussenkalftijd, de lineaire beoordeling van het rastype en van het algemeen voorkomen tijdens de bedrijfsinspectie, de gemiddelde index op speenleeftijd, de gemiddelde koe-index en de gemiddelde totaalindex. Ook is er een bonus-malusregeling voor sterfte.

Tabel 1 – Best presterende blonde d’Aquitainebedrijven van de Challenge National OS Blonde d’Aquitaine 2016

eerste kalving

tussenkalftijd

rastype

alg. voork.

ISEVR

IVMAT

ISU

bonus/ malus

totaal

(maanden) 34,6 32,4 34,6 34,4 34,6

(dagen) 376 356 362 366 382

(punten) 40,4 39,9 40,7 38,8 39,4

(punten) 76,9 76,2 75,3 74,9 78,4

(index) 102,8 105,9 105,6 101,6 101,5

(index) 109,3 105,8 105,9 105,8 102,9

(index) 112,3 110,2 110,9 108,4 110,5

sterfte 1 –2 –2 1 –1

challenge 15,34 12,92 11,77 11,39 11,32

fokbedrijf earl Jean-Luc Milon gaec de Kerlotu gaec de Falgueyrou earl Thomasin earl Lapeyrade

Jezabel algemeen kampioene bij de witblauwen op SIA Grommitdochter Jezabel van Sylvain Cauchy uit Preux au Sart is algemeen kampioene geworden op de SIA te Parijs. In de superfinale kreeg ze van de Belgische keurmeester Manu Laruelles de voorkeur boven de kampioene bij de koeien, Indiana (v. Imperial) van Cyrille Guitet uit La Seguinière. Jezabel showde minder expressie in de broekbespiering dan haar concurrente, maar kon de keurmeester overtuigen door het betere beenweek. Aan de elitekeuring witblauw namen 25 dieren deel van 15 fokbedrijven.

V.l.n.r.: Indiana (v. Imperial) en Jezabel (v. Grommit), de Parijse kampioenen 2017

Holiday en Frivole kampioenen bij charolais

6

Holiday (v. Empereur), kampioen mannelijk

Frivole (v. Chopin), kampioene vrouwelijk

In het charolaisras kregen de SIA-kampioenen uit 2016 – de stier Hatenon (v. Aigleroyal) en de tienjarige Déesse (v. Turbo CE71) – de titel van ‘rappel de championnat’ toegewezen door de jury. De beslissing maakte hierdoor

de weg vrij voor twee nieuwe namen op het palmares. Bij de stieren ging de eindzege naar Holiday van maatschap Cadoux uit St. André en Terre Plaine. Holiday (v. Empereur) was 1b gewor-

den tijdens de rubriekskeuring na Hatenon. Net als Hatenon is Holiday een zeer elegante verschijning met een fraai evenwicht tussen skeletontwikkeling en bespiering. Op een leeftijd van 58 maanden liet hij te Parijs een gewicht noteren van 1712 kg en was hiermee de zwaarste stier op het landbouwsalon. In het vrouwelijk vee werd Frivole kampioene. Frivole (v. Chopin), in eigendom van maatschap du Bourg uit Massay, liet op de bascule te Parijs op een leeftijd van 7 jaar 1115 kg noteren. De kampioene is een plaatje, in de bespiering van zowel de voorhand als de achterhand. Zij beschikt bovendien over zeer goed beenwerk, een allerbeste uier en een rastypische kop.

veeteeltvlees MAART 2017

VV03-fokkerijnieuws.indd 6

14-03-17 14:11


Prof. Xavier Gellynck, faculteit Bio-ingenieurswetenschappen UGent:

‘Uit ons onderzoek komt het belang van duurzaamheid minder sterk naar voor bij de Belgische rundveehouders dan bij de consument’ Uit: info.crelanleerstoel@ugent.be, 27 januari 2017

Topfokker maakt biolimousin Parijse kampioen De SIA-elitekeuring in het limousinras kende dit jaar een bijzonder verloop. De keuring werd immers voor de eerste maal in haar geschiedenis gejureerd door een eenmansjury. En de keurmeester van dienst was niet minder dan topfokker Alain Pimpin (65) uit Beynac. Pimpin, die met pensioen gaat na een fokkerscarrière van 48 jaar, nam zelf ook 48 maal deel aan het Parijse event. Zijn fokbedrijf uit Beynac veroverde er 120 maal een rubrieksoverwinning en 40 nationale titels. In het kampioenschap in het vrouwelijk vee duidde Pimpin Janita (v. Hêtre) van maatschap Desassure aan als kampioene. Keurmeester Pimpin: ‘Het dier benadert de perfectie.’ Het was voor maatschap Dessasure, een biobedrijf te Cheniers, een eerste deelname aan de elitekeuring. De prix de synthèse, een wed-

Géant (v. Dali), kampioen mannelijk

Janita (v. Hêtre), kampioene vrouwelijk

strijdformule van exterieurkeuring in combinatie met fokwaarden, ging naar Haude (v. Delgado MN) van maatschap Lasternas uit St. Cyr les Champagnes. Bij de stieren wees Alain Pimpin de stier Géant (v. Dali) van maatschap Des Myosotis

en Germain Souton uit Chaliers als kampioen aan. De prix de synthèse werd gewonnen door Isidor (v. Fikret) van Groupe Corali uit Saint-Christophe. Het was eveneens een eerste deelname van dit bedrijf aan de SIA-keuring.

Verrassende kampioenen in het blonde d’Aquitaineras In het blonde d’Aquitaineras pakte het Franse stamboek op de SIA te Parijs uit met een eenmansjury voor de elitekeuringen. Keurmeester van dienst, de jonge Jean Basta, wees verrassend Granada en Jim aan als nationaal kampioenen 2017. Voor Granada (v. Ushuaia) van maatschap Arsicaud te Marans was het een bekroning voor vier deelnames aan de Parijse show. In de finale kreeg ze verrassend de voorkeur boven Gasa (v. Domy) van Patrick Sazy en maatschap La Coquile uit Asques. Gasa was minstens even krachtig in bouw en elegant en expressief in de kop als Granada. Ze beschikte bovendien over een breder bekken dan Granada, een onderdeel waarop de jonge Basta van tevoren had aangegeven heel streng toe te kijken, net als op de lengte van het dier, de rugbespiering en in laatste instantie pas op de bespiering in de broek. Bij de stieren wees de keurmeester Jim (v. Climax) van maatschap Les Villatières uit Ste. Gemme La Plaine aan als kampioen. Even-

Granada (v. Ushuaia), kampioene vrouwelijk

Jim (v. Climax), kampioen mannelijk

eens een verrassende keuze, omdat Izoard (v. Fétiche) van Jean-Philippe Etcheverry uit Helette een bredere en sterkere rugbespiering showde dan Jim. Voor maatschap Les Villatières was het een eerste deelname aan de elitekeuring en wel meteen raak. Opmerkelijk detail nog: te Parijs maakten niet minder dan zes nieuwe fokkers hun opwachting op een totaal deelnemersveld van 32

stuks. Ki-stier Dior was het best vertegenwoordigd met drie nakomelingen. Dior (v. Arpagon) was de Parijse kampioen in 2013. Tot slot: de Nederlandse emigranten Ton Hartman en Peter Thissen, die aan hun zevende deelname toe waren te Parijs, behaalden met hun stier Imperial (v. Flamenco) een mooie vijfde plaats.

veeteeltvlees MAART 2017

VV03-fokkerijnieuws.indd 7

7

14-03-17 14:11


HOOFDARTIKEL VOEDERWAARDEPRIJS

Zoek, vervang e

Krachtvoer bestaat uit verschillende grondstoffen, die ook los in een gemengd rantsoen voor extra eiwit en energie kunnen zorgen. Dat geldt ook voor bijproducten die vaak een interessante prijs hebben. Met de voederwaardeprijs kunnen vleesveehouders al deze voedermiddelen in prijs met elkaar vergelijken om zo het meest voordelige rantsoen samen te stellen. TEKST ALICE BOOIJ

8

K

an het goedkoper? Menig vleesveehouder zal zich dit afvragen wanneer de rekening van het krachtvoer binnenkomt. Een goede vraag, geeft adviseur Dries Aerden van adviesbureau Liba aan. ‘De kosten voor krachtvoer en grondstoffen hebben een behoorlijk aandeel in de totale kostprijs van vleesvee. In de afmestfase praat je al gauw over 2 euro per dag voor het rantsoen van een koe of stier, terwijl een kilo groei aan vlees gelijkstaat aan zo’n 4 euro opbrengst. Lagere voerkosten betekenen dus al snel een hogere marge. Als ondernemer moet je je altijd afvragen of het goedkoper kan.’

Voederwaardeprijs In deze vernieuwde VeeteeltVlees wordt de vleesveehouder op pagina 32 op weg geholpen met de nieuwe rubriek ‘Marktinfo voer’. Hierin is een lijst opgenomen met grondstoffen, bijproducten en mengvoersoorten, inclusief hun voederwaardeprijs ter vergelijking. Deze voederwaardeprijs wordt bepaald door de marktprijs van het voedermiddel te delen door de waarde in euro’s aan energie en eiwit die werkelijk in het voedermiddel aanwezig zijn. Hierbij wordt gewerkt met normbedragen per kilo vem, vevi en een toeslag per kilo dve. Ligt de aankoopprijs onder de 100 procent, dan is het voedermiddel relatief goedkoop; er zit een hogere waarde aan energie en eiwit in het voer, vergeleken met de marktprijs. Aan de andere kant kan een krap aanbod of een grote vraag naar een bepaald voedermiddel ervoor

veeteeltvlees MAART 2017

VV03-hoofdartikel.indd 8

17-03-17 12:14


g en bespaar Figuur 1 – De ontwikkeling van de prijzen (excl. btw) van grondstoffen vanaf 2010 (bron: Agrimatie, Wageningen Economic Research) sojaschroot/pellets, inlands 49% raapzaadschroot

mais EU tarwe EU

maisglutenvoermeel/pellets bietenpulp/pellets, inlands

gerst EU citruspulp/pellets

600

euro/1000 kg

500 400 300 200 100 0

2010

2011

2012

2013 jaar

2014

2015

2016

’17

Figuur 2 – De ontwikkeling van de prijzen (excl. btw) van mengvoer vanaf 2010 (bron: Agrimatie, Wageningen Economic Research) snijmaiskernbrok babykalverkorrel

rosékalverbrok vleesstierenbrok

eiwitrijke brok (B) standaardbrok A

euro/100 kg

50 40 30 20 10 2010

2011

2012

2013 jaar

2014

2015

2016

’17

Figuur 3 – De ontwikkeling van de prijzen (excl. btw) van bijproducten vanaf 2010 (bron: Agrimatie, Wageningen Economic Research) aardappelzetmeel maisglutenvoer

bierbostel bietenperspulp

aardappelpersvezels aardappelstoomschillen

cigarant

120 euro/1000 kg

100 80 60 40 20

zorgen dat de aankoopprijs boven de 100 procent uitkomt. De voederwaardeprijs geeft de verhouding met de marktprijs weer. Wanneer een voedermiddel onder de 100 procent scoort, is het ook financieel interessant om het te voeren. Aan de andere kant zijn er voedermiddelen, zoals bierbostel, die regelmatig een score boven de 100 procent laten zien. ‘Omdat het een populair voedermiddel is en er meer bijzondere kenmerken aan toegedicht worden’, verklaart Aerden. Met de voederwaardeprijs kunnen vleesveehouders het rantsoen samenstellen met voedermiddelen die prijstechnisch interessant zijn, mits ze natuurlijk qua eigenschappen passen in het rantsoen. Aerden: ‘Je kan de kosten van je eigen rantsoen kritisch onder de loep nemen. Zijn er alternatieven? Kan het goedkoper?’

Eiwit en energie verschillen Veehouders die producten in het rantsoen hebben met bijvoorbeeld een voederwaardeprijs van 110 procent, zullen zoeken naar prijstechnisch meer interessante producten, ervaart Aerden. ‘Je hebt veel liever een product dat maar 85 procent van de voederwaardeprijs kost. Maar het is dan wel belangrijk om een product te kiezen dat hetzelfde in het rantsoen doet. Soja en lijnzaad bijvoorbeeld zijn heel verschillende voedermiddelen. De een zorgt voor eiwit, de ander voor energie. Dat kan je natuurlijk niet maar zo omdraaien. Je moet kritisch naar je rantsoen kijken: wat heeft het vee nodig?’ Een voederwaardeprijs geeft dus geen oordeel over de kwaliteit van een grondstof, waarschuwt Aerden. Ook veevoerspecialisten signaleren dat vleesveehouders kritischer zijn op de kostprijs van hun rantsoen, geeft Alien van der Hem, marketingmanager vleesvee bij ForFarmers, aan. ‘Wij krijgen steeds vaker vragen over het vervangen van mengvoer door enkelvoudige grondstoffen.’ Een eiwitrijke brok bijvoorbeeld kan ook ingeruild worden voor losse soja of raap, aangevuld met een mineralensupplement. Voor luxe vleesvee maakt ForFarmers geregeld maatwerkvoeders. ‘Als onder aan de streep de dieren maar genoeg energie en eiwit uit het rantsoen kunnen halen’, noemt Van der Hem als belangrijke voorwaarde voor het schuiven in de rantsoenen. ‘De kans op fouten bij het voeren van bijproducten of enkelvoudige grondstoffen is groter. Betrek vooral ook de voerspecialist erbij.’ Hij kan ook advies geven over de laadvolgorde van de producten en de controle van de opname en de benutting. ‘We zien in de praktijk enorm grote afwijkingen. Veehouders denken een goed rantsoen te voeren, maar door het laden van onjuiste hoeveelheden en bijvoorbeeld niet correct mengen ziet de praktijk er nog weleens anders uit.’ Belangrijk bij het zoeken naar alternatieven is bovendien om na te gaan welke doelen je als vleesveehouder stelt, voegt Van der Hem nog toe. ‘Ga je voor de minste arbeid? Wil je maximale groei? Die doelstelling is belangrijk bij het maken van rantsoenkeuzes.’

Hoe verteert het?

0 2010

2011

2012

2013 jaar

2014

2015

2016

Een eerlijke vergelijking tussen voedermiddelen start bij de wetenschap wat er precies in voer zit. Veel vleesveehouders die brok aan hun dieren voeren, hebben geen idee welke grondstoffen erin verwerkt zijn. Terwijl dat volgens Aerden wel belangrijk

veeteeltvlees MAART 2017

VV03-hoofdartikel.indd 9

9

17-03-17 12:14


HOOFDARTIKEL VOEDERWAARDEPRIJS

Vleesveebrok goedkoper Vergeleken met melkveebrok is een standaard vleesveebrok – met nagenoeg dezelfde hoeveelheid energie en eiwit – goedkoper. De mengvoeders voor melkvee bevatten namelijk een beperkte hoeveelheid fosfor (maximaal 4,3 gram P per kilo óf maximaal 2,2% P ten opzicht van het ruweiwitgehalte). Dat is afgesproken in het zogenaamde ’voerspoor melkveehouderij’ om de fosfaatproductie in Nederland te verminderen. Vleesveevoeders hoeven niet minder fosfor te bevatten, dat maakt de brok in fabricage goedkoper omdat er geen rekening gehouden hoeft te worden met fosforarme grondstoffen.

is. ‘De grondstoffen moeten aansluiten bij het rantsoen.’ Bij een gedegen vergelijking tussen broksoorten of bij de keuze tussen brok of grondstoffen is dat ook van belang. Neem als voorbeeld een brok van 1000 vevi, noemt de Liba-adviseur. ‘Die 1000 vevi zijn voor twee broktypen gelijk, maar bij de een kan deze energie afkomstig zijn uit zetmeel, terwijl bij de andere brok vooral vet zorgt voor de energie. Het zijn twee heel verschillende producten als je kijkt naar de vertering in de koe of de stier en dus hebben ze een ander effect in het rantsoen. Het is dus belangrijk om te weten hoe een product verteert in het dier.’

Brok versus grondstof Een prijsverschil tussen losse grondstoffen en geperste brok is er eigenlijk altijd. Gerrit Remmelink, onderzoeker diervoeding bij Wageningen UR, geeft aan dat het ongeveer 6 euro per 100 kilo mengvoer kost om van grondstoffen een brok te persen en deze bij de veehouder op het erf te brengen. Aerden: ‘Dat de brok een beetje duurder is dan losse grondstoffen is logisch en geen probleem. Het gemak van krachtvoer mag ook wat kosten.’ Wanneer het prijsverschil te groot wordt, valt het te overwegen om losse grondstoffen te gaan gebruiken, aldus Remmelink, die voor de Federatie Nederlandse Diervoederketen elke maand de onafhankelijke voederwaardeprijzen berekent. Een nuttig hulpmiddel bij het bepalen van aan te kopen voer. ‘Wellicht kun je met een extra inspanning of investering een grondstof, droog of vochtrijk voedermiddel inpassen en zo voerkosten besparen.’ Van der Hem noemt daarbij nog wel het punt om te letten op de noodzakelijke opslag. ‘Enkelvoudige grondstoffen zoals soja zijn prima in een silo te blazen. Zo hoef je niet extra te investeren en kost het ook weinig extra werk.’ Bij producten als bierbostel, perspulp of aardappelstoomschillen ligt het anders. ‘Daarvoor is een verharding of sleufsilo nodig en dat betekent ook kosten voor afschrijving en onderhoud.’ Goed conserveren met plastic en (het liefst) een gronddek en genoeg voersnelheid zijn daarnaast ook aandachtspunten bij de aankoop van deze bijproducten. ‘En je hebt natuurlijk een voermengwagen nodig wanneer je bijproducten homogeen door het rantsoen wilt verwerken’, voegt Van der Hem toe.

Maandelijkse prijzen De rubriek ‘Marktinfo voer’ (pag. 32) legt de verschillen tussen mengvoer, grondstoffen en bijproducten bloot. Maandelijks houdt Wageningen UR bij wat de vem/vevi- (energie) en dve(eiwit)prijzen zijn en dat wordt doorgerekend naar de verschillende voedermiddelen. Die berekende prijzen kunnen nogal verschillen van de prijs waar voerleveranciers het voer voor aanbieden. Die prijsvorming in de markt heeft met meer zaken dan energie en eiwit te maken, geeft Remmelink aan.

10

‘Vraag en aanbod hebben invloed en ook de beurswerking van de termijnmarkten.’ Al helemaal met een product als soja, dat van overzee moet komen. ‘Bij een grote vraag naar soja op de Amerikaanse beurs stijgen de prijzen bij ons. Als er een magere oogst wordt verwacht, drijft dat de prijzen op en dat heeft meteen invloed.’ Remmelink ziet de laatste jaren een toename van die prijsfluctuaties. ‘Het heeft veel met stemming te maken; soja is daar gevoelig voor en mais ook.’ Van der Hem geeft aan dat de inkoopafdeling bij haar bedrijf gespecialiseerd is in het volgen van en inspelen op de stijging en daling van prijzen. ‘Voor ons is het de kunst om de grondstoffen zo goedkoop mogelijk in te kopen. Wanneer prijzen laag zijn, leggen we die voor langere tijd vast om zo een scherpe prijs voor de brok te garanderen.’ Voor enkelvoudige producten geldt een dagprijs en daardoor kan het gat tussen de prijs van grondstoffen en mengvoer ook variëren. ‘Ook daar kun je als vleesveehouder gebruik van maken.’

Kengetal efficiëntie De inkoop van voer is een belangrijk onderdeel bij het behalen van een goed saldo, geeft Aerden nogmaals aan, terwijl hij het belang ook weer relativeert. ‘Let op, krachtvoer en krachtvoerachtigen zijn een onderdeel van de voerkosten. Een kengetal als efficiëntie heeft ook veel invloed op deze kosten.’ Voerefficiëntie zorgt ervoor dat het voer ook daadwerkelijk omgezet kan worden naar kilo’s groei. Een goede huisvesting, optimaal klimaat, zorgvuldig management en veel comfort zijn zaken die het percentage efficiëntie beïnvloeden. ‘En eerlijk,’ concludeert Aerden, ‘een efficiëntieverbetering telt harder door in het resultaat dan de soja 2 euro per kilo goedkoper inkopen. Het bedrag dat je kunt winnen in de voerkosten gaat pas echt een rol spelen wanneer je de efficiëntie dik in orde hebt.’ l

Samenvatting – Voerkosten verdienen een kritische blik. – Brok bestaat uit grondstoffen die – net als bijproducten – los in het rantsoen te verwerken zijn. – De voederwaardeprijs geeft de verhouding met de marktprijs weer. – Bij een voederwaardeprijs onder de 100 procent is het voedermiddel relatief goedkoop. – Op www.voederwaardeprijzen.nl worden elke maand nieuwe onafhankelijke voederwaardeprijzen gepubliceerd.

veeteeltvlees MAART 2017

VV03-hoofdartikel.indd 10

17-03-17 12:14


GENERATIE ALPHA EN Z BAZIEL VAN DOORNE

‘Als het niet hier kan,

dan in het buitenland’ Elke generatie heeft zo zijn benaming(en). De generatie geboren tussen 1990 en 2000 wordt de (inter)netgeneratie of Z-generatie genoemd. De generatie geboren tussen 2000 en 2010 is de Google-generatie of alpha (α)generatie. Wie is onze alpha en Z-generatie in de vleesveesector? Wat typeert hen, wat drijft hen, welke dromen hebben ze? Eén zaak staat als een paal boven water: ze (m/v) hebben een passie voor vleesvee. In dit nummer het portret van Baziel van Doorne.

TEKST GUY NANTIER

Baziel van Doorne (19) uit Nevele droomt ervan om na zijn studie professioneel veehouder te worden. ‘Maar dan heb ik wel een toekomstige partner nodig met een bedrijf en veel grond’, zegt hij met guitige blik. ‘En als dat niet kan, wil ik graag een technisch-commerciële functie uitoefenen in de rundveesector, bij voorkeur de fokkerijsector of de diervoedingssector. Als ook dat niet lukt, trek ik naar het buitenland,’ zegt hij op ernstige toon. ‘Ik heb wat ervaring opgedaan tijdens mijn stages op vleesveebedrijven in Ierland en de UK. Dat beviel mij heel goed.’ Baziel was recentelijk tijdens Agriflanders eindlaureaat van de keuringswedstrijd ‘Kijk op keuren’. Hij volgt momenteel een bacheloropleiding richting algemene landbouw aan de Vives Hogeschool te Torhout. Zijn ouders, die buitenshuis een baan hebben, baten in bijberoep een vleesveebedrijf uit met Belgisch witblauw. Het bedrijf telt 60 stuks vee waarvan 20 moederdieren en de nodige grond voor de ruwvoerproductie van gras, mais en voerderbieten. Stieren en reformedieren worden ten huize afgemest. Witblauwvee houden samen met zijn vader is Baziels voornaamste hobby. De jongeman houdt ervan om thuis de stierkeuze te bepalen, al moet zijn vader daar nadien wel mee instemmen. ‘Maar als dan een goed kalf wordt geboren, dat bovendien schoon is, dan is dat dubbel zo geestig.’

veeteeltvlees MAART 2017

VV03-alpha en z.indd 11

11

14-03-17 14:50


BEDRIJFSREPORTAGE SOOGELEE

Met ‘Hemels Vlees’ van Ransdaal naar de Randstad

Geen kleine boerderijwinkel aan huis, maar slechts een bedrijfswagen met een logo. Vleesveehouder Jos Soogelee uit Ransdaal zet 10.000 kg geslacht gewicht aan ‘Hemels Vlees’ door heel Nederland af. Hiervoor rijdt hij twaalf weekenden per jaar van Ransdaal in Zuid-Limburg naar de Randstad. TEKST DIANE VERSTEEG

T

egen het einde van het interview wil Jos Soogelee (58) uit het Zuid-Limburgse Ransdaal nog wat kwijt. ‘Ik begrijp niet dat zoveel boeren alleen maar uitgaan van een zo laag mogelijke kostprijs’, stelt hij. ‘Het product dat we maken, heeft waarde, het is waardevol. Daar hoort een goede prijs bij.’ Het is hét beginpunt in de eigen afzet van het vlees. ‘Het is arbeidsintensief, maar je moet bukken om geld op te kunnen rapen. Ik heb zo de opbrengstprijs in eigen hand.’ Soogelee houdt 70 koeien op in totaal 22 hectare grond, die hij overnam van zijn vader. Naast de vleesveetak verkoopt hij

12

kerstbomen van eigen kweek – zes hectare van de grond is hiervoor in gebruik – en verhuurt hij de oude carréboerderij in het dorp, waar hij zelf opgroeide, onder de naam ’t Auwershoes als vakantieboerderij.

Met ruim 500 kilo vlees naar de Randstad Al tien jaar verkoopt Soogelee het vlees van zijn koeien via internet. Het gaat inmiddels om zo’n 10.000 kg geslacht gewicht – ongeveer 21 koeien per jaar – dat hij onder de naam ‘Hemels Vlees’ vermarkt. ‘Die naam is afkomstig van het hoogste stukje grond dat we hier bewerken’, legt de ondernemer uit. ‘Mijn vader noemde dat “ons hemelrijk”.’ Ongeveer een derde van het vlees verkoopt hij op slachtdagen aan huis, vrijwel zeventig procent van de totale hoeveelheid levert hij zelf af bij zijn klanten. Zes keer per jaar rijdt hij twee weekenden achter elkaar van Limburg naar de Randstad. ‘Op zaterdagochtend vertrekken we om zeven uur met 500 tot 700 kilo ingevroren vlees naar Rotterdam, Delft en Den Haag’, vertelt hij. Per klant rekent hij een marge van twee uur en hij heeft zes minuten de tijd om het gevraagde pakket af te leveren. ‘Op zondag leveren we af bij adressen in Leiden, Haarlem en Amsterdam’, zo somt hij verder op. In het tweede weekend rijdt hij een zuidelijke route, waarbij in Eindhoven, Arnhem en Utrecht vlees wordt afgeleverd. Zes weekenden uitleveren maal twee routes vraagt inclusief slachtdagen en routeplanning om minimaal 24 dagen voorbereidingstijd. ‘Dat doe ik natuurlijk niet voor niets’, geeft Soogelee aan. Een pakket van vijf kilo kost 63 euro, hier komen nog zeven euro bezorgkosten bij. Hiervoor krijgt de klant een

veeteeltvlees MAART 2017

VV03-bedrijfsrepo Soogelee.indd 12

16-03-17 13:42


BEDRIJFSPROFIEL eigenaar plaats ras Ransdaal

Jos Soogelee Ransdaal kruislingen Belgisch witblauw, maine anjou, parthenais, blonde d’Aquitaine

op het Belgisch blauwe ras, maar hij kruist in met andere rassen als blonde d’Aquitaine, maine anjou en parthenais. Dat zorgt voor variatie in de stal, die hij op zijn website een ‘multiculti’-stal noemt. Vooral over het parthenaisras is de ondernemer enthousiast: ze hebben een prettig karakter en het vlees is zeer fijn van draad. ‘Er is geen twijfel over dat het vlees van het witblauwe ras bijzonder goed is’, geeft hij aan. ‘Maar de keizersnedes zijn een probleem voor mijn afzet. Door in te kruisen met andere rassen wil ik uitvinden welk ras het fijnste vlees geeft en waarmee keizersnedes op termijn verleden tijd zijn.’ Via de keizersnedes komt hij op de onderwerpen die zijn klanten belangrijk vinden. ‘Tachtig procent vraagt bij de eerste bestelling of ik biologisch vlees verkoop’, geeft Soogelee aan. ‘Ik leg ze dan uit dat ik binnen de biologische voorwaarden niet duurzaam genoeg kan werken. De lokale samenstelling van het rantsoen – er zit bierbostel van de Brand-brouwerij even verderop in – en maximale weidegang voor de dieren vinden ze belangrijk.’

Buitengewoon prettig dat de klant blij is

kilo biefstuk, 700 gram rosbief en sudderlappen, 600 gram soepvlees en twee kilo poulet, worst en gehakt. ‘We leveren het vlees in pakketten van vijf, tien of twintig kilo af. De verpakking is op maat gemaakt voor een diepvriesvak, zodat het geschikt is voor zelfs het kleinste huishouden’, vertelt hij. ‘Naast het standaard pakket kunnen klanten speciale stukken bestellen. Denk aan longhaas, bavette, diamanthaas, picanha, staart en tong.’ Reclame voor het vlees heeft hij vrijwel nooit gemaakt. De meeste klanten melden zich via mond-totmondreclame aan via zijn website. Twee weken voor een koe wordt geslacht, gaat er een nieuwsbrief richting zijn relaties, inmiddels zo’n 1500 stuks. ‘Niet iedereen neemt elke keer dat we de route rijden, een pakket af’, vertelt Soogelee. ‘Sommigen slaan een keertje over en anderen schrijven zich na verloop van tijd uit.’

Volgens Soogelee is het grootste probleem van de landbouwsector dat de sector niet heeft geleerd om het eigen product te verkopen en nauwelijks in staat is om te communiceren met de klant. ‘Het agrarisch onderwijs kan hierbij helpen. Maar veel has-leerlingen vinden het niet interessanter om op de grote, glimmende, nieuwe bedrijven stage te lopen, terwijl ze juist hier kunnen leren hoe ze hun eigen product moeten verkopen en direct in contact staan met de klant.’ Die communicatie met de klanten kost veel tijd: de invulling van de website, het versturen van nieuwsbrieven, het registreren van orders en het organiseren van de routeplanning. ‘Ja, het is intensief. Maar het is ook buitengewoon prettig om te merken dat de klanten blij zijn met het product dat ik breng.’ l

De bedrijfswagen is essentieel voor de vleesverkoop

Een vleespakket vraagt creativiteit Soogelee legt uit dat de vleespakketten die hij verkoopt, ook creativiteit vragen van de klant. ‘Je moet het leuk vinden om te koken, om al vroeg in de week te bedenken hoe je het vlees wilt gebruiken en welke gerechten je maakt.’ Dat is anders dan op basis van de aanbiedingen in de supermarkt bedenken wat je die avond gaat eten. ‘Ingevroren vlees moet een dag van tevoren ontdooien, om het goed te verwerken.’ Voor de kwaliteit van het vlees vertrouwt Soogelee

veeteeltvlees MAART 2017

VV03-bedrijfsrepo Soogelee.indd 13

13

16-03-17 13:42


INTERVIEW GEERT HOFLACK

leeftijd 47 opleiding PhD diergeneeskunde huidige functie technical services manager cattle bij MSD Animal Health

Geert Hoflack: ‘In gebruikskruising of eindkruising heeft het ras een gouden toekomst’

VV03-interview Hoflack.indd 14

16-03-17 16:26


Van hel tot hemel:

is er toekomst voor vlees? Is er (nog) toekomst voor de roodvleesproductie en in het bijzonder het Belgisch-witblauwras? VeeteeltVlees stelde aan drie specialisten uit de sector vijf dezelfde vragen. Hier de reactie van dierenarts Geert Hoflack, werkzaam bij farmaceut MSD Animal Health. TEKST GUY NANTIER

Hoe schat u als toeleverancier de situatie in? Gaan we de richting uit van het overwegend hobbymatig gehouden vleesvee? ‘Ik heb natuurlijk geen glazen bol, maar laten we wel wezen, het Belgisch-witblauwras heeft in Vlaanderen haar succes – in aantallen gedacht – te danken aan de invoering van het melkquotum. Nu het quotum sinds twee jaar opgeheven is, lijkt het mij logisch dat dit niet zonder gevolgen zal blijven in een omgekeerde beweging. De melkproductie wordt belangrijker en het aantal melkkoeien stijgt en dat is een wereldwijd fenomeen trouwens.’ ‘Het restproduct van die melkproductie, het vlees van de reformekoeien en van de kalveren, moet finaal ook opgegeten worden. Hierbij vergeten we al te vaak dat je bij afgemest melkvee ook biefstuk en entrecote hebt. De vraag naar vlees van specifieke vleesrassen wordt daardoor kleiner. Daarenboven is er algemeen een dalende vraag naar rundvlees. Dit alles is niet enkel een probleem voor ons witblauwras, dit probleem stelt zich voor alle vleesrassen. Specifieke vleesveerassen worden relatief minder belangrijk.’ ‘Ten gevolge van de vrijhandelsakkoorden voorspelt men bovendien een daling van de rundvleesprijzen. Vleesvee wordt hier mogelijk het kind van de rekening. Ook met dit scenario dient de sector rekening te houden.’ ‘En wat mogen we verwachten als de zoogkoeienpremie ontkoppeld wordt in Vlaan-

deren? Zal er genoeg witblauwvee overblijven om de retail te bevoorraden of dreigt er dan een tekort, waardoor de retail gedwongen overschakelt naar een ander ras? Dat alles valt moeilijk te voorspellen. Samengevat: er wachten de komende periode voor de vleesveesector nog meerdere moeilijk te voorspellen uitdagingen die mij eerder somber stemmen.’

Gaan we met het Belgisch-witblauwras richting de piétrainfokkerij, zijnde enkele kernfokbedrijven die kruisingsbedrijven (melkvee/vleesvee) beleveren? ‘Er is altijd gesteld dat ons witblauwras de wereld ging veroveren, maar er is onvoldoende rekening gehouden met wat de voorwaarden daartoe waren, namelijk een ras dat natuurlijk moet kunnen afkalven en vlees moet produceren met meer (polyonverzadigd) vet. We hebben te lang gefocust op zeer vetarm en dientengevolge bij momenten soms te droog vlees, daar waar wereldwijd de kwaliteit van rundvlees dikwijls afgemeten wordt aan de marmering en vetbedekking. En het keizersnedeverhaal hebben we als sector gewoon onder tafel geveegd. Dat blijft een ernstige handicap voor de toekomst van een ras dat de wereld wil veroveren...’ ‘Witblauw in gebruikskruising op melkvee of in eindkruising op vleesvee is momenteel de grootste troef die ons Belgisch-witblauwras te bieden heeft. Daarin heeft het ras een gouden toekomst. In een paar jaar tijd heeft

het witblauwras alle andere rassen zoals het piemonteseras, weggeconcurreerd in de gebruikskruising. Echter, je hebt geen grote populatie, met andere woorden: je hebt niet zo veel bedrijven nodig om dit kruisingssperma te produceren. Het witblauw dreigt zo inderdaad dezelfde weg op te gaan als het piétrainras en de vaderlijn bij uitstek te worden van het rundvee. Indien we die weg op gaan, dienen de selectiecriteria mogelijk bijgesteld te worden. Er is het kleurissue, de vraag naar vlotte kalvingen, naar een hoge groei en voldoende conformatie van de nakomelingen. Met deze criteria dienen we in de fokkerij rekening te houden om die booming markt van gebruikskruising of eindkruising te kunnen blijven bespelen.’

De toekomst ligt in onderzoek, innovatie en ontwikkeling. Wat doet uw bedrijf als toeleverancier/sector? ‘De farmaceutische sector bekijkt niet één rundveeras, maar rundvee in zijn algemeenheid. MSD richt zich bijvoorbeeld op de ontwikkeling van vaccins, op preventie van ziekten.’ ‘Op het niveau van het ras zal de innovatie verder komen uit genoomonderzoek, bijvoorbeeld voor het lopende schurftonderzoek bij Belgisch witblauw. Professor Michel Georges heeft het ras indertijd gered met zijn DNA-onderzoek naar de erfelijke gebreken. Er komt een dag dat ook op fokkerijvlak de innovatie uit het DNA zal komen, zoals ook voor het natuurlijk afkalven. Nu al haarstalen, DNA, verzamelen van dieren die natuurlijk afkalven zou een prioritaire opdracht kunnen zijn voor het Vlaams stamboek. We moeten een ras fokken dat kan overleven in de toekomstige wereldmarkt.’

Is een ander rundveeras beter gewapend tegen de milieuproblematiek dan het huidige Belgisch-witblauwras? ‘Rundvee zal in onze regio’s onder andere vanwege de milieuproblematiek, bijvoorbeeld de discussie rond de broeikasgassen, vooral getolereerd worden om melk te produceren. Ge kunt het gras op één plek maar

veeteeltvlees MAART 2017

VV03-interview Hoflack.indd 15

15

16-03-17 16:26


INTERVIEW GEERT HOFLACK

‘Er is onvoldoende rekening gehouden met afkalven en de wens naar vlees met meer vet’

ook door één koe laten eten. Als het een melkkoe is, is het geen vleeskoe. Bovendien zijn onze landbouwgronden in Vlaanderen te duur om vleesvee te houden, dat globaal bekeken even goed kan gehouden worden op graslanden zoals natuurgebieden die voor niets anders geschikt zijn, of de uitgestrekte pampa’s in Zuid-Amerika. Maar daarvoor komt het Belgisch-witblauwras minder in aanmerking, omdat het niet zelfredzaam genoeg meer is. Ook de beschikbaarheid van water zal hierbij een rol gaan spelen.’ ‘Puur theoretisch bekeken is het houden van vleesvee niet het meest efficiënt op dergelijke graslanden, maar zijn schapen en geiten rendabeler voor de vleesproductie door een veel korter generatie-interval.

16

Het tegenargument dat de smaak van dergelijk vlees scherper is dan rundvlees en daardoor niet door iedereen geliefd is, zorgt ervoor dat ook vleesvee hier kansen krijgt.’

Het Belgisch-witblauwras is al jaren onzichtbaar bij de consumenten. Vivons heureux, vivons caché, lijkt wel de strategie. Een goede strategie of tijd voor een omwenteling en hoe? ‘Dat vind ik een zeer moeilijke vraag. Het witblauwras wordt door leken dikwijls geassocieerd met “bodybuilders”. Bodybuilding draagt echter een negatieve connotatie in de maatschappij. Beelden van witblauwe dieren op het voorplan zetten zou wel eens een averechtse reactie kunnen teweegbrengen bij de gemiddelde consument.’

‘De intrinsieke kwaliteiten van het ras uitdragen hebben we jarenlang onvoldoende gedaan. Het ging allemaal te gemakkelijk. We produceerden en de retail duwde het in de markt. Maar het kan nooit kwaad om met die intrinsieke kwaliteiten uit te pakken.’ ‘Lokale, mooie verhalen hebben echter nog meer effect dan te spreken over intrinsieke raskwaliteiten. Kijk maar naar het succesverhaal van veehouder-slager Van Dierendonck met zijn rode dikbilkoeien. Er zal altijd wel een plaatsje zijn voor vleesveebedrijven die een niche bespelen met lokaal geproduceerd rundvlees met een mooi verhaal. Of nichespelers en/of hobbyisten een ras kunnen recht houden, is maar zeer de vraag.’ l

veeteeltvlees MAART 2017

VV03-interview Hoflack.indd 16

16-03-17 16:27


Veehouderij en klimaat De Dagen zonder Vlees lokken momenteel heel wat reacties uit. Milieuoverwegingen spelen naast gezondheidsaspecten een voorname rol in het gekrakeel dat meestal vrij is van nuances. Uit de officiĂŤle cijfers blijkt dat de Vlaamse veeteelt met slechts 5 procent broeikasgasemissie heel efficiĂŤnt produceert. Niemand op de planeet doet beter. TEKST GUY NANTIER

AARDE

= uitstoot CO2

(bron: internationaal klimaatpanel IPCC) energie

De cijfers geven per deelsector het aandeel (%) broeikasgasemissies in kg equivalent CO2 weer op drie niveaus: planeet aarde, Europa en Vlaanderen.

industrie

34,6%

21%

transport

bouw

14%

6,4%

EUROPA (bron: Europees Milieuagentschap)

bosbouw en ander landgebruik

land- en tuinbouw

10-12%

12-14%

land- en tuinbouw

energie

10%

79%

VLAANDEREN

(bron: Vlaamse Milieumaatschappij) verkeer

22%

industrie

industrie

21%

huishoudens

3%

8%

25%

energie

afval

handel en diensten

6%

13%

overige

5%

8% waarvan veehouderij 5% land- en tuinbouw

veeteeltvlees MAART 2017

VV03_InfographicVleesdiscussie.indd 17

17

16-03-17 15:55


INTERVIEW WIM VEULEMANS

leeftijd opleiding huidige functie

41 industrieel ingenieur biowetenschappen secretaris Vlaams Belgisch-witblauwstamboek en CRV-communicatie-adviseur

Wim Veulemans: ‘De sector heeft nood aan meer brains en minder hart’

VV03-interview Veulemans.indd 18

16-03-17 16:23


Van hel tot hemel:

is er toekomst voor vlees? Is er nog toekomst voor de roodvleesproductie en in het bijzonder het Belgisch-witblauwras? VeeteeltVlees stelde aan drie personen dezelfde vragen. Hier de reactie van Wim Veulemans, secretaris van het Vlaams Belgisch-witblauwstamboek en communicatieadviseur bij veeverbeteringscoöperatie CRV. TEKST GUY NANTIER

Hoe schat u als toeleverancier de situatie in? Gaan we de richting uit van het overwegend hobbymatig gehouden vleesvee? ‘De situatie is momenteel niet bepaald rooskleurig en dat is een understatement. De sector is gebaat bij meer brains en minder hart. Met andere woorden: de bedrijven moeten zakelijker en beredeneerder handelen en minder met passie.’ ‘Er zijn twee vaststellingen die in die zin hoopgevend zijn. Eén: dankzij de gewijzigde zoogkoeienpremieregeling in Vlaanderen zijn er en zullen er veel stoppers zijn. Dat neemt druk weg uit de markt. Twee: wij stellen bij de jonge ondernemers een hoge graad van professionalisering vast en investeringsbereidheid. In het verleden is reeds gebleken uit de technische-economische boekhoudingen dat bedrijven die technische efficiëntie aan de dag leggen, nu ook onder de streep niet zwaar in het rood gaan. Vanuit onze rol van veeverbeteringsorganisatie zetten we daarop in: meer economisch rendement door een hogere efficiëntie. Het zal er in de toekomst op aankomen om aan alle kleine knopjes te draaien om rendement te halen.’

Gaan we met het Belgisch-witblauwras richting de piétrainfokkerij, dus enkele kernfokbedrijven die kruisingsbedrijven (melkvee/vleesvee) beleveren? ‘De vraagmarkt naar kwaliteitsvlees zal blijven, daar ben ik van overtuigd. Kijk, er is een

rush gaande naar gezondere voeding met minder vlees, maar wel met kwaliteitsvlees. Daar past het witblauwras, dat mager en mals vlees produceert, perfect in. Gezien de dalende consumptie zal het wel met minder bedrijven zijn.’ ‘De sterk gegroeide belangstelling voor Belgisch witblauw als kruisingsras met holstein is wel een belangrijke toegevoegde waarde voor de gehele sector. Maar het lijkt me niet evident dat bedrijven die zich enkel op het gebruikskruisingssegment richten, rendabel gaan zijn. Ik geloof eerder in een combinatie van beide.’

De toekomst ligt in onderzoek, innovatie en ontwikkeling. Wat doet uw bedrijf als toeleverancier/sector? ‘CRV en het Vlaams witblauwstamboek focussen zich op rendementsverhoging onder andere via het ontwikkelen van fokwaarden. Dat doen we in samenspraak met de fokkers via een vijfjaarlijkse fokdoeldiscussie. De ontwikkeling van karkasindexen en fokwaarden vruchtbaarheid zijn er voorbeelden van.’ ‘Verder werken we samen met de Waalse veeverbeteringsorganisatie AWE en de Belgian Blue Group, BBG, om genomics in de selectie te laten intreden. De eerste genomicsfokwaarden voor hoofdzakelijk functionele kenmerken zullen weldra een feit zijn en zullen mogelijk nog in de loop van 2017 uitgerold worden. Wij participeren bijvoorbeeld ook in het genetisch onderzoek van de KU Leuven rond schurft.’ ‘Daarnaast heeft CRV de module rond de

registratie van diergeneesmiddelen in VeeManager ontwikkeld voor Vlaanderen. Dit helpt vleesveehouders niet alleen om te voldoen aan de nieuwe wetgeving, maar geeft hen ook meer inzicht in de gezondheidsstatus van hun veestapel. Voor Nederland bestond dit al.’

Is een ander rundveeras beter gewapend tegen de milieuproblematiek dan het huidige Belgisch-witblauwras? ‘De carbon footprint van het witblauwras is gunstiger dan van andere vleesrassen. Het Belgisch-witblauwras past dus goed in wat de consument en de burger wil. Het ras is bovendien lokaal en familiaal verankerd, smakelijk, mals en bovendien vet- en cholesterolarm. Alleen moeten wij het de consument vertellen. Het ras zal zich meer moeten onderscheiden op dat vlak. Geen enkel rundveeras is bestand tegen de grillen van de consument en de maatschappij.’ ‘Het bredere milieuplaatje en mogelijke concurrentie met kip en varken bijvoorbeeld hebben wij niet meteen in beeld. Wij zetten als veeverbeteringsorganisatie in op een maximale ondersteuning van de huidige bedrijven.’

Het Belgisch-witblauwras is al jaren onzichtbaar bij de consumenten. Vivons heureux, vivons caché, lijkt wel de strategie. Een goede strategie of tijd voor een omwenteling en, zo ja, hoe? ‘Het klopt dat het Belgisch-witblauwras nooit zwaar heeft uitgepakt bij de consument. Iedereen kende vroeger boeren in zijn straat en kende het verhaal erachter. Alleen, die tijd is passé: de boeren zijn verdwenen maar de koeien zijn wel gebleven.’ ‘Het wordt dus dringend tijd dat we een verhaal vertellen. Een verhaal met een identiteit dat we moeten ophangen aan ambassadeurs. Het BGA-label, de beschermde geografische aanduiding, dat in ontwikkeling is, gaat ons helpen om die herkenbaarheid in de markt te zetten. Hopelijk volgt er dan snel een producentenvereniging die dat label gaat inzetten. De boer en zijn verhaal moeten weer zichtbaarder worden bij de consument. l

veeteeltvlees MAART 2017

VV03-interview Veulemans.indd 19

19

16-03-17 16:23


Bezoek onze website!

• ACTUELE BERICHTEN • VLEESPRIJZEN

• AGENDA • DISCUSSIEPLATFORM

www.veeteeltvlees.nl of www.veeteeltvlees.be

ALS JE DIER KAN KIEZEN

IK NEEM ZOUT NAAR MIJN BEHOEFTE Koeien hebben zout nodig voor een goede gezondheid en productie. Hoe zorg je ervoor dat elke koe de juiste hoeveelheid binnenkrijgt? Laat ze zelf kiezen! KNZ® likstenen waarborgen het zoutgehalte voor ieder individueel dier en vormen een welkome aanvulling van sporenelementen en vitamines. Zorg dat je koeien toegang hebben tot de likstenen, dan nemen ze zelf wat ze nodig hebben. www.knz.nl adv_KNZ-vleesvee_195x126-NL_14032017.indd 1

20

14-03-17 17:08

veeteeltvlees MAART 2017

VV03_p20.indd 20

15-03-17 15:43


UIT DE DIERENARTSPRAKTIJK RENÉ BEMERS Aan de hand van voorbeelden uit hun dagelijkse praktijk schrijven drie dierenartsen over diergezondheid in de vleesveehouderij. Om en om beschrijven Anthony De Schryver, Piet De Meuter en René Bemers maandelijks vastgestelde ziektebeelden, uitgevoerde behandelingen en/of mogelijke preventiemaatregelen.

Ontstoken vruchtvliezen zorgen voor vroeggeboorte De bewuste veehouder had via de app al laten weten dat bij een tweedekalfs Belgische blauwe de temperatuur was gezakt. Maar 24 uur later leek het er nog niet op dat de koe zou gaan afkalven en dus besloot ik om toch maar even te gaan kijken. De uier was wel volgeschoten, maar de bekkenbanden waren nog vrij strak. Na het ontsmetten van de vulva voerde ik een vaginacontrole uit. Daaruit volgde dat de cervix wel was ontsloten en het kalf leefde. Vanwege het slecht ontsluiten en het niet vorderen van het afkalfproces besloten we om niet langer te wachten en toch maar een keizersnede te gaan uitvoeren. Tijdens de keizersnede vertelde de veehouder wel dat de koe eigenlijk veertien dagen te vroeg was en dat hij recent wat meer problemen had gehad bij de kalvende koeien. Wat tijdens de sectio opviel, was de bruingele kleur van de vruchtvliezen die tevens waren verdikt en wat perkamentachtig aanvoelden. Dat duidde op ontstoken vruchtvliezen. Nadat het kalf, dat inderdaad ook wel wat te vroeg geboren leek, uit de baarmoeder was gehaald, begon het eigenlijk direct te blèren en het had een versnelde ademhaling. Dit zijn geen goede tekenen, het direct toegediende infuusje bracht echter wel wat verbetering. Het hechten van de baarmoeder was ook nog een hele klus, omdat de weefsels erg broos waren. Na een dubbele hechting waren er gelukkig geen bloedingen meer en was de baarmoeder netjes gesloten. Het verder sluiten van de koe verliep zonder problemen.

De medische term placentitis Placentitis staat voor infecties aan de vruchtvliezen of de placenta. Aandoeningen aan de vruchtvliezen kunnen grote gevolgen hebben in de dracht en voor het voldragen van het kalf. De oorzaken zijn divers. Hierbij is er onderscheid te maken in infectieziektes zoals ibr en bvd en andere oorzaken. De koe in bovenstaand voorbeeld had voorafgaand aan het afkalven geen zichtbare ziektegeschiedenis volgens de eigenaar. Wat op dit bedrijf wel opviel, was de ruime conditie van de drachtige dieren en het aandeel mais in het rantsoen. Deze mais was ook nog eens erg droog en vertoonde op het zicht al verschillende kleuren schimmelplekken. Deze bevindingen sturen toch sterk richting een infectie met aspergillus (schimmel) of listeria (bacterie).

Na het infuusje leek het kalfje wat te stabiliseren. De oprichtingsreflex en het opdrogen bleven echter achterwege en een aantal uur later was het jonge kalf toch gestorven. De koe herstelde gelukkig wel goed van de operatie. Om deze infectie te voorkomen kan een aantal preventieve maatregelen helpen. Op het bedrijf is de mais inmiddels uit het rantsoen gehaald. Het is erg belangrijk om drachtige dieren niet overdadig met mais (een bron van zetmeel) te voeren en daarnaast erg kritisch te blijven letten op de kwaliteit van het aangeboden ruwvoer. Verder verdient ook de verstrekking van mineralen en sporenelementen aandacht.

veeteeltvlees MAART 2017

VV03-dierenartspraktijk.indd 21

21

16-03-17 16:01


INTERVIEW ERIC HERMY

leeftijd 55 opleiding bio-ingenieur huidige functie vleesveespecialist bij mengvoerbedrijf Quartes

Eric Hermy: ‘Het Belgisch witblauw kan met de productdifferentiatie perfect meespelen met de actuele hypes’

VV03-interview Hermy.indd 22

16-03-17 16:25


Van hel tot hemel:

is er toekomst voor vlees? Is er (nog) toekomst voor de roodvleesproductie en in het bijzonder het Belgisch-witblauwras? VeeteeltVlees stelde aan drie personen dezelfde vragen. Hier de reactie van Eric Hermy, vleesveespecialist bij mengvoerbedrijf Quartes. TEKST GUY NANTIER

Hoe schat u als toeleverancier de situatie in? Gaan we de richting uit van het overwegend hobbymatig gehouden vleesvee? ‘Vraag en aanbod zitten momenteel gewrongen, maar dat blijft niet zo. Ik refereer aan de situatie in 2012-2013. Ook toen was de rentabiliteit slecht. Sindsdien is het aantal slachtingen van S-dieren scherp gedaald: in 2012 waren er dat volgens het IVB (de Interprofessionele Vereniging voor het Belgisch vlees, red.) nog 145.000 stuks in Vlaanderen en we gaan in 2016 naar 87.000. Dat is een daling met 40 procent. In Wallonië is er een daling met 15 procent. De aanbodzijde is dus in beweging, er is een nieuw evenwicht in zicht.’ ‘Bovendien, uit onze contacten met de versnijders en grootdistributie blijkt telkens weer dat de S-karkassen van Belgische witblauwen – ondanks dat ze duurder in aankoop zijn dan van andere vleesrassen – toch zeer gewild blijven, omdat ze het hoogste versnijdingsrendement opleveren. Meer vlees en duurdere stukken betalen het duurdere karkas.’ ‘En niet te vergeten: dikbilvlees blijft gewild bij de Belgische consument omdat het mals en mager vlees is. Voor consumenten die meer smaak in het vlees wensen, is er aanbod van vlees van witblauwe koeien dat iets donkerder is van kleur en gerijpt kan worden. Het Belgisch witblauw kan met deze productdifferentiatie perfect meespelen met de actuele hypes bij de consument. Samengevat: niets blijft slecht, maar er is dringend nood aan betere prijzen.’ ‘Hobbymatig gehouden vleesvee? Dit kan

niet de bedoeling zijn. Aan de marktsituatie kunnen wij niets veranderen, doch we kunnen helpen om de rentabiliteit van de professionele kweker te verbeteren. Dat kan door te werken op vijf fronten: lagere kalversterfte, betere groei door genetica en gepaste rantsoenen, kalving op twee jaar mits bijvoederen van de vaarzen, verkorten van de tussenkalftijd en de afzet van marktconforme dieren.’

Gaan we met het Belgisch-witblauwras richting de piétrainfokkerij, zijnde enkele kernfokbedrijven die kruisingsbedrijven (melkvee/vleesvee) beleveren? ‘De verwijzing naar het piétrainras gaat op wanneer men een deel van de melkveestapel blijft insemineren met witblauw om 100 à 150 euro meer te krijgen voor een kalf voor de kalvermesterij.’ ‘Maar die vraag speelt niet voor de roodvleesproductie. Slechts enkele kernfokbedrijven lijkt mij te eng. Dat zijn dan enkele bedrijven die fokmateriaal beleveren aan ki-centra en mogelijk springstieren naar andere bedrijven. Maar we hebben een bredere rasbasis nodig.’

De toekomst ligt in onderzoek, innovatie en ontwikkeling. Wat doen jullie als toeleverancier/sector? ‘Voorheen verliep het onderzoek via het ILVO, vandaag de dag ook nog, maar meer projectmatig. Waar ik mij over verwonder, is dat er in Wallonië, toch de bakermat van het ras, zo weinig onderzoek gebeurt.’ ‘Sinds een vijftal jaar beschikken wij over

een eigen proefbedrijf. Daar wordt onderzoek gedaan naar kalveropfok, meel- of korrelvoer, eiwit- en energiebehoeften, extensief en intensief voeren, naar additieven enzovoort. Alle onderzoek op het proefbedrijf staat in relatie tot een rendabele rundveevoeding en technische ondersteuning van de klant. Het is juist dat dit op een minder statisch wetenschappelijke methodiek berust dan op het ILVO, maar vergeet niet dat wij wel met zaken moeten komen die zich in de praktijk bewijzen én – niet te vergeten – die zich terugverdienen door de veehouder. Anders blijven de klanten weg, zo eenvoudig is dat.’

Is een ander rundveeras beter gewapend tegen de milieuproblematiek dan het huidige Belgisch-witblauwras? ‘Als ik recente berekeningen bekijk, doorstaat de carbon footprint van het witblauwras met verve de vergelijking met andere vleesrassen. Rassen als limousin lijken natuurlijker, omdat ze extensief worden gehouden, minder veeleisend zijn qua voeding, minder strikt opgevolgd moeten worden door de fokker enzovoort, maar dit zorgt echter niet voor een betere carbon footprint.’

Het Belgisch-witblauwras is al jaren onzichtbaar bij de consumenten. Vivons heureux, vivons caché, lijkt wel de strategie. Een goede strategie of tijd voor een omwenteling en hoe? ‘Wat ons betreft mag het gerust wat zichtbaarder. Onbekend is immers onbemind.’ ‘In een digitale wereld is het perfect haalbaar om via het werknummer van het dier vlees een gezicht te geven, het gezicht van de boer bijvoorbeeld. Er is nood aan verhaal voor witblauwvlees. Het moet wel goed gekaderd zijn om geen averechtse reacties bij Jan met de pet teweeg te brengen.’ ‘Ook een snelle afronding van het dossier Beschermde Geografische Aanduiding voor het Belgisch witblauw gaat qua zichtbaarheid helpen. We mogen best wat meer chauvinist zijn in Vlaanderen. Ons nationaal gerecht – steak met frietjes – mag gerust meer in de kijker worden geplaatst. l

veeteeltvlees MAART 2017

VV03-interview Hermy.indd 23

23

16-03-17 16:25


BEDRIJFSREPORTAGE VAN LOO-DIELEMAN

Een traject van

rund tot vlees

Van koe tot versneden karkas. Het bedrijf van Joeri Van Loo en Ann Dieleman uit Moerbeke bestaat uit meer dan alleen vleesveehouderij. De combinatie van fokkerij en vleesverwerking deed deze fokkers anders kijken naar de sector. ‘Het publiek weet nog veel te weinig hoe het eraan toegaat in de moderne landbouw.’ TEKST ANNELIES DEBERGH

24

H

elemaal nieuw. Het was een bewuste keuze van Joeri Van Loo (35) en Ann Dieleman (33) uit Moerbeke om met een geheel nieuwe witblauwfokkerij te beginnen. ‘De liefde voor het Belgisch witblauw was er altijd al, voor onze zogenaamde “billenman”’, zegt Ann Dieleman. De vleesveehoudster is gebeten door de boerenstiel en al helemaal door haar vee. Tachtig kalvingen telt hun bedrijf nu, goed voor een totaal van 200 runderen. ‘Mijn schoonouders hadden een kleinschalige vleesveehouderij en wijzelf zijn in 2008 begonnen. Op vier jaar tijd hebben we flink geïnvesteerd in de rundveehouderij.’

20 tot 25 karkassen per week Samen met de boerderij startte ook de vleeshandel waar nu wekelijks 20 tot 25 karkassen worden verwerkt. ‘Naast karkassen hebben we ons ook gespecialiseerd in versneden rundvlees. Zo kunnen we werken met een gesloten ketting.’ De eigen afzet van vrouwelijk vee is niet voldoende om klanten te bevoorraden. ‘We werken met een aantal vaste bedrijven samen om een constante kwaliteit te garanderen.’ Zelf neemt Ann Dieleman de taken op het rundveebedrijf en de

veeteeltvlees MAART 2017

VV03-bedrijfsrepo Dieleman.indd 24

16-03-17 16:20


BEDRIJFSPROFIEL eigenaren plaats activiteit vleesveeras aantal kalvingen

administratie voor haar rekening, naast een deeltijdse job voor het plaatselijke polderbestuur. Dieren laten kalven, onthoornen, voeren of de selectie, geen van deze taken is haar vreemd. ‘Om een goede start te maken hebben we een volledig fokbedrijf uit Wallonië opgekocht. Op die basis zijn we gegroeid naar de huidige tachtig kalvingen.’ En toch staat de stal inmiddels op barsten vanwege overbezetting. ‘Stierkalveren werden vroeger op de leeftijd van veertien dagen verkocht, maar de mindere kalverprijzen van 2016 hebben ons ertoe aangezet om ze pas op negen tot tien maanden te verkopen.’ Dieleman houdt de betere stieren nog langer aan om te verkopen als dekstier. Omwille van werkgemak fokt Ann alle kalveren met de hand op. Ze werkt met melkpoeder en een melktrolley om de melk te verstrekken. ‘Als er aan dertig tot vijftig kalveren melk moet worden gevoerd, dan is dat met de klopper en de emmer veel te intensief. Een melktrolley helpt om dat werk beheersbaar te houden.’ Pasgeboren kalfjes worden opgewreven en krijgen vier liter biest en dat bij voorkeur binnen de zes tot uiterlijk twaalf uur na de geboorte om vervolgens 24 uur rust te geven. Na het drogen onder de gloeilamp krijgt elk kalf een kalverdekje om. ‘Daarna ga ik over op melkpoeder en krijgen de kalveren drie maanden lang vijf tot zes liter kunstmelk per voerbeurt.’ Om de pensontwikkeling snel op gang te brengen begint Ann Dieleman vroeg met het bijvoeren van krachtvoer. De laatste week van de melkperiode gaat ze over naar één melkgift. ‘Zo verzacht ik het speenmoment voor de kalveren.’ Na de melkperiode wordt het aandeel ruwvoer stelselmatig opgevoerd. In het begin helpt hooi het rantsoen aanvullen, later worden ook mais en perspulp in het rantsoen geïntroduceerd. Intensief voeren maakt deel uit van een goed opfoktraject, zo stelt Ann. ‘We streven zoveel als mogelijk naar een afkalfdatum op 24 maanden.’

Ann Dieleman en Joeri Van Loo Moerbeke vleesvee en versnijderij witblauw 80

Moerbeke

weg is, krijgen alle dieren weer extra voer op de weide.’ Voor juli en augustus staan traditiegetrouw weinig kalvingen op de agenda. ‘Door niet te insemineren in oktober en begin november proberen we rust te creëren in de zomermaanden. Dan is het rustig in de vleeshandel en kunnen we wat werk inhalen op de boerderij of genieten van vakantie met de kinderen.’

Anders kijken naar veehouderij De combinatie van vleeshandel met veehouderij maakt dat Joeri en Ann anders leerden kijken naar het vermarkten en de veehouderij. ‘Er bestaat echt wel interesse voor wat de boer doet en hoe het werken en leven op een boerderij in elkaar steekt. Dat willen mensen weten.’ Met haar deelname aan de verkiezing van de Schoonste Boerin hoopte Ann Dieleman die boodschap nog kracht bij te zetten. ‘Er is vanuit beide kanten nog veel onwetendheid. Veel consumenten hebben nog een oud beeld van landbouw. Ze denken dat het werk op een boerderij nog steeds met de riek en de kruiwagen gebeurt. Het publiek weet nog veel te weinig hoe het er in de moderne landbouw aan toegaat.’ Maar omgekeerd vindt Ann het ook belangrijk om goed op te letten wat er in de markt speelt. Zo investeerde het vleesbedrijf een tweetal jaar geleden in een nieuwe koelcel voor het ‘dry-agen’ van vlees. ‘Door de aangepaste luchtvochtigheid in de koelcel kunnen we het vlees zes tot acht weken lang laten rijpen. Het is weer een ander segment bereiken, maar juist dat maakt het allemaal zo boeiend.’ l

Snelle groei en aanhouden van stiertjes zorgen voor drukbezette stal

Tweemaandelijkse schoonmaakbeurt De kleine kalfjes blijven ongeveer tot de leeftijd van één maand in eenlinghokken. Pas daarna komen ze in groepen van zes dieren terecht. De stal werkt volgens een doorschuifsysteem waarbij alle dieren kunnen worden vastgezet of afgezonderd om de stal te reinigen. ‘Om de maand maak ik de kalverafdeling helemaal schoon. Dat betekent eerst alle hokken uitmesten en vervolgens alles schoonspuiten.’ Ze wijst op haar achtergrond: Ann is opgegroeid op een varkensbedrijf waar een goede hygiëne bekend staat als de basis voor top technische resultaten. ‘En als de haren te lang zijn, dan scheer ik de dieren. De scheermachine ligt altijd binnen handbereik.’ Niet alleen hygiëne, ook diergezondheid vindt Ann belangrijk. ‘Ik volg het advies van de bedrijfsdierenarts volledig op.’ Het bedrijf is erg alert op schurft, maar ook op longwormbesmettingen op de weide. ‘Als de graspiek

veeteeltvlees MAART 2017

VV03-bedrijfsrepo Dieleman.indd 25

25

16-03-17 16:21


VOERWIJZER

Aan de hand van praktijkcases schrijven verschillende voeradviseurs van Aveve (België) en Agrifirm (Nederland) over rantsoenberekeningen in de vleesveehouderij. Deze editie beschrijft Anne Vandelannoote (zie foto) het inmengen van paardenbonen in het rantsoen.

Paardenbonen in het groeitraject van afmeststieren E

en veehouder die jaarlijks een 140-tal Belgischwitblauwstieren aankoopt en afmest, had in de zomer van 2016 de eerste maal paardenbonen (of duivenbonen) geoogst. Hij voegde de bonen toe aan zijn teeltplan vanwege de premie voor vlinderbloemigen in het kader van agromilieumaatregelen (PDPO III). Na de oogst werden de paardenbonen geplet en ingekuild. Dit afmestbedrijf met een akkerbouwtak gebruikt in de rantsoenen maiskuil, voordroogkuil, stro, ccm en aardappelen of bijproducten uit de aardappelindustrie. De voeders worden afgewogen en gevoerd via een voer-

26

mengwagen. Om het nieuwe rantsoen met paardenbonen goed te berekenen, werden de kuilen ontleed. De kwaliteit van de maiskuil was vrij gemiddeld met 980 vevi per kg droge stof en 30 procent zetmeel. Er werd een beperkt aandeel voordroog gevoederd om structuur in het rantsoen aan te brengen en een goede penswerking te stimuleren. Uit de samenstelling van het basisrantsoen blijkt dat er vooral een tekort aan eiwit is om de minimumnorm van 16 procent ruw eiwit per kg droge stof te halen. Daarnaast moet ook de energieconcentratie of het vevigehalte van het rantsoen minstens behouden of ver-

veeteeltvlees MAART 2017

VV03-voerwijzer.indd 26

16-03-17 16:19


DE CIJFERS

voedermiddel mais 2016 pakken gras 2016 tarwestro aardappelen ccm paardenbonen 2016 nr. 119 tmr beef-korrel totaal

gift per dier g ds/ vevi dve oeb re rc kg vers kg ds /kg prod. /kg ds /kg ds /kg ds /kg ds /kg ds 9,0 2,0 0,5 4,0 1,25 1,0 2,0 19,8

3,0 1,4 0,4 0,8 0,9 0,8 1,8 9,0

334 684 850 200 700 784 875 45,6%

979 919 411 1.155 1.270 1.212 1.229 1.056

47 92 4 55 80 153 194 94

–30 –8 –33 5 –11 105 86 12

76 159 51 100 120 314 343 166

210 256 494 30 23 90 86 162

Tabel 1 – Samenstelling groeirantsoen afmeststieren met paardenbonen

Het kengetal vevi Vevi staat voor ‘voedereenheid vleesvee intensief’. Dit kengetal is vergelijkbaar met de voedereenheid melk of vem. Vevi geeft dus, zoals vem, de energievoorziening aan in een rantsoen, in dit geval van intensief gevoederd vleesvee of afmeststieren. De parameter heeft enkel een relatieve waarde en vormt dus geen eenheid. De vevi-waarde wordt berekend aan de hand van het niveau aan verteerbaar ruw eiwit, verteerbare organische stof, verteerbare ruwe celstof, verteerbaar ruw vet en verteerbare koolhydraten. De verschillende bestanddelen leveren elk een bijdrage tot de totale energie. De belangrijkste bijdrage komt van de stikstofvrije extractstoffen, ook wel koolhydraten genoemd. Afhankelijk van het voer bestaat deze fractie in hoofdzaak uit zetmeel (granen, aardappelen, maniok et cetera), suiker (bieten, melasse) of pectinen (bietenpulp, appelen).

hoogd worden om met de beperkte ds-opname die Belgisch-witblauwdieren hebben, de groei voldoende te stimuleren. Een analyse van het ingekuilde ‘bonen’-product liet de volgende resultaten per kg droge stof (ds) optekenen: 78,4% ds, 314 g ruw eiwit, 19 g ruw vet, 90 g ruwe celstof, 44 g ruw as, 421 g zetmeel en 1212 vevi. Paardenbonen zijn dus een goede eiwitbron en kunnen perfect passen in een rantsoen tijdens de groeifase van afmeststieren, waarin de nadruk ligt op het stimuleren van een voldoende ontwikkeld en bespierd skelet en vooral met ruwvoeders wordt gewerkt. De veehouder

voert deze in een dagdosis van 1 kg vers product en stuurt bij met 2 kg hoogenergetisch krachtvoer van 30% re op productbasis. Bij het begin van de groeifase (10 maanden ouderdom) bezitten de stieren een levend gewicht van gemiddeld 325 kg en nemen ze 6,4 kg droge stof voer op. Aan het einde van de groeifase (16 maanden ouderdom) is het beoogde levend gewicht 560 kg en nemen de dieren 9 kg droge stof op. De groei per dag neemt in het groeitraject toe van 1 kg per dag naar 1,5 kg per dag. TEKST ANNE VANDELANNOOTE

veeteeltvlees MAART 2017

VV03-voerwijzer.indd 27

27

16-03-17 16:19


FOSFAATREDUCTIEPLAN NEDERLAND

Vleesveehouders gedupeerd

door fosfaatwetgeving

Ondanks een aanpassing in de fosfaatreductieregeling van het ministerie van EZ, overheerst bij de Nederlandse vleesveehouders nog steeds teleurstelling. Een rechtszaak is in voorbereiding. Anita Heijdra van Keten Duurzaam Rundvlees: ‘Wij hebben het probleem van te veel fosfaat niet veroorzaakt. Er zou geen enkele reductie moeten zijn.’ TEKST ALICE BOOIJ

‘U

it het overleg met LTO Nederland en LandschappenNL in de afgelopen weken is bij mij de overtuiging ontstaan dat de peildatum van 15 december 2016 in de fosfaatreductieregeling voor een deel van de vleesveebedrijven onbedoeld zwaar uitpakt en dat deze peildatum aanzienlijke gevolgen kan hebben voor de bedrijfsvoering en de economische levensvatbaarheid van deze bedrijven in 2017.’ Dit schrijft staatssecretaris Martijn van Dam in een persbericht over

28

de aanpassingen in de fosfaatreductieregeling. Vleesveehouders hebben woedend gereageerd op de regeling. Met name de peildatum van 15 december stuitte op veel verzet. De aanpassing biedt een alternatief peilmoment naast die 15 december. De aantallen gve’s die op de peilmomenten april, juni, augustus en december 2017 gehouden worden, mogen gelijk zijn aan het gemiddelde van de desbetreffende maand in 2016. ‘Met deze voorziening wordt meer rekening gehouden met het normale jaarlijkse productieverloop op vleesveebedrijven’, zo schrijft Van Dam.

Dramatische referentiedatum Jos Bolk, die namens de LTO-vakgroep vleesveehouderij en de Federatie van Vleesveestamboeken bij het ministerie aan tafel ging zitten, is nog steeds ‘heftig teleurgesteld’ over de regeling. ‘Ook al hadden we meer gewild, we hebben met de aanpassingen voor een aantal vleesveebedrijven de scherpe kantjes er wel afgehaald.’ ‘Een hele sector wordt om zeep geholpen. Een aantal bedrijven is met deze aanpassingen geholpen, maar er zijn ook mesterijen waarbij de ene maand honderd dieren opgezet worden en de andere maand zeventig. Die kunnen hier niets mee’, reageert Anita Heijdra van Keten Duurzaam Rundvlees. Ondanks versoepeling van de regelgeving gaan Heijdra en haar collega’s door met de voorbereidingen van een rechtszaak. ‘Het is niet rechtvaardig om de vleesveehouderij zo aan te pakken, wij

veeteeltvlees MAART 2017

VV03-actieplan veehouderij.indd 28

20-03-17 13:10


Keuring Hulshorst naar 22 april De keuring in Hulshorst die gepland stond op zaterdag 11 maart, werd afgelast in verband met de fosfaatreductieplannen. Daarin zou het terugkeren van een keuring met dieren aan-

gemerkt worden als aanvoer op het bedrijf. Inzenders trokken zich terug en ook de organisatie wilde het risico niet nemen. Inmiddels is er de geruststelling dat keurings-

hebben het probleem van te veel fosfaat niet veroorzaakt. Er zou geen enkele reductie moeten zijn.’

Vluchtroute melkveehouders Sinds februari zijn vleesveehouders geconfronteerd met een fosfaatreductieplan. In eerste instantie zou vleesvee niet vallen onder de fosfaatregels die de melkveehouderij dwingt om het aantal dieren en dus fosfaatproductie te verminderen. Alleen vrouwelijk jongvee van vleesvee kwam in de fosfaatrechten terecht, omdat deze dieren in de I&R-database onder dezelfde noemer vallen als jongvee van melkvee. Hierover zijn de vleesveehouders overigens nog niet geïnformeerd door Economische Zaken. In februari maakte het ministerie van EZ een aanvulling bekend op het fosfaatreductieplan voor nietmelkleverende bedrijven, vleesveehouderijen dus. ‘Het kwam als een donderslag bij heldere hemel’, geeft Jos Bolk aan. Met name de in deze maatregelen genoemde referentiedatum van 15 december 2016 stuitte op enorm veel verzet. ‘Ongelukkiger hadden ze deze datum niet kunnen kiezen’, aldus Bolk, die aangeeft dat de datum overeenkomt met het akkoord dat ZuivelNL namens de Nederlandse melkveehouders sloot met het ministerie van EZ om de fosfaatproductie over 2017 drastisch te verminderen. ‘Op 15 december zijn er zo ongeveer het minst aantal stuks vleesvee in ons land’, noemt Bolk al. ‘Veel dieren zijn geslacht in verband met de kerstdagen, zoogkoeienhouders hebben hun gespeende kalveren verkocht en ook hun uitstootkoeien hebben een andere bestemming gekregen.’ De reden voor deze ‘noodsprong’ in de wetgeving is duidelijk. Melkveehouders moeten het aantal koeien verminderen en zoeken naar creatieve oplossingen voor het teveel aan gve’s op hun bedrijf. Het gaat om tienduizenden dieren uit heel Nederland. Het ministerie heeft alle kieren en gaten in de fosfaatreductieregeling proberen dicht te timmeren. ‘Inclusief mogelijke vluchtroutes

bezoek – net als bij melkvee overigens – weer tot de mogelijkheden behoort. Op zaterdag 22 april vindt de vleesveekeuring in Hulshorst, met 120 aanmeldingen, alsnog plaats.

naar vleesveehouders’, verklaart Bolk. De consequenties voor de vleesveesector zijn echter desastreus. LTO heeft bij het ministerie een simpele oplossing voorgesteld om de vleesveehouderij te sparen en ook Heijdra staat daar achter. ‘Je kunt het gat dichten door te verbieden dat dieren die bij vleesveehouders staan, naar melkveehouders gaan.’ Daarbij schetst ze de aantallen. ‘De melkveesector omvat 3 miljoen dieren, de vleesveesector 230.000. Dat is 7 procent. Waar praten we over?’ Geen wonder ook dat de hele sector stuiterde. Eén gve gemiddeld meer in de maand april 2017 dan de referentiedatum betekent een boete van 480 euro per twee maanden, met 1 mei als eerste afrekenmoment. Een bedrag dat de sector ‘ten gronde richt’, reageert Bolk. Hij voegt eraan toe dat de aanpassingen een standstill betekenen voor 2017, in 2018 komen er fosfaatrechten. ‘Groeien in vee is dan ook beperkt mogelijk’, aldus Bolk.

Geen inhoudelijke kennis Ook Heijdra zocht contact met het ministerie van Economische Zaken, diende bezwaar in en droeg alternatieve oplossingen aan. ‘Ze hebben in Den Haag geen idee hoe onze sector in elkaar zit. De regeling is juridisch gecheckt, maar inhoudelijk is er te weinig naar gekeken.’ Ongerust over de afloop mobiliseerde ze een heleboel gedupeerde collega’s en nam contact op met een gespecialiseerd advocatenkantoor. ‘Om gezamenlijk op te trekken in een rechtszaak. Voor individuele vleesveehouders is dat een enorme kostenpost, met zijn allen blijft het betaalbaar en kunnen we wat bereiken’, luidt haar overtuiging. Van één ding is Heijdra, na alle contacten met de medewerkers van het ministerie wel overtuigd. ‘Er ligt de komende jaren een zeer dankbare taak voor enthousiaste vleesveehouders, tezamen met een nieuw, hopelijk landbouwgezind kabinet, om onze sector onder de aandacht te brengen.’ l

Marnix Knetemann: ‘Grondgebonden is het meest eerlijk’ Het zou Marnix Knetemann uit Wijdewormer 6000 euro per twee maanden kosten als hij al zijn dieren die hij in februari op stal had, zou willen houden. ‘Ik heb na 15 december vijftien ontvangsters aangekocht om embryo’s in te zetten, terwijl ik op de referentiedatum slechts tien gve’s op het bedrijf had staan.’ De aanpassingen stemmen hem ‘gematigd positief voor de sector’. In zijn specifieke

geval gaat het echter niet veel oplossen. Knetemann heeft inmiddels eieren voor zijn geld gekozen. Een aantal van de ontvangsters heeft hij afgevoerd en eind van de maand gaat er nog een aantal weg. ‘Ik houd nog twaalf gve’s over, het lijkt dan met een sisser af te lopen, maar financieel word ik er niets wijzer van.’ Daarnaast gaat hij zich aanmelden voor de knelgevallenregeling. ‘Ik heb het afgelopen

jaar een ongeluk aan mijn arm gehad en heb het bedrijf maandenlang op een laag pitje moeten zetten. Kalveren geboren uit onze embryo’s, lopen nog op andere bedrijven. Hoe dat uitpaktkomt, weet ik nog niet.’ Een oplossing voor het krimpen van de fosfaathoeveelheid in Nederland heeft hij overigens wel. ‘Gewoon grondgebonden werken, dat is het meest eerlijk.’

veeteeltvlees MAART 2017

VV03-actieplan veehouderij.indd 29

29

20-03-17 13:10


CRVNIEUWS

Clip- en jureercursus Belgisch witblauw In navolging van het project ‘Kijk op keuren’ organiseert CRV een clip- en jureercursus op dinsdag 4 april van 9.00 tot 16.00 uur. De cursus vindt plaats op het bedrijf van Michaël De Clerq in Smetlede. Leen Claeys laat aan het begin van de dag zien hoe de sterke

eigenschappen door het scheren worden geaccentueerd. In de namiddag komt het voorbrengen en jureren aan bod. Jurylid Stijn Veulemans geeft speciale aandacht aan de mondelinge toelichting bij het plaatsen van een reeks. Kennis van het vakjargon is één

ding, het overbrengen naar het is publiek minstens zo belangrijk. De kosten voor de dag zijn € 25. Geïnteresseerden moeten zich vóór 28 maart opgeven via: mieke.vander.schueren@crv4all.com of telefonisch, via +32 470 88 83 48.

Bwb-proefstier Ideal de Petit Waret ki-code 76-9946 fokker:

Joseph en Jules François, Landenne

schofthoogte: 100 cm (+5) 19 mnd.

verkoper:

Idem

gewicht:

haarkleur:

wit

geboren:

11-03-2015 720 kg 19 mnd. 32 cm op 19 mnd.

Schofthoogte 88,00

Besp. 88,20

Type 85,40

Beenwerk 90,00

CRACK DU PONT DE MESSE

Alg. voorkomen 80,00

Eindbeoordeling 88,50

Ideal de Petit Waret is een correcte Emblèmezoon van +5 met lengte (42) en breedte. Tevens heeft Ideal perfect beenwerk. Zowel Emblème als moedersvader Tenoir blinken uit in vitale kalveren met zeer weinig uitval. Ideals moederlijn blinkt uit in vruchtbaarheid: de moeder van Ideal heeft vijf kalveren gegeven op de leeftijd van 6 jaar en 2 maanden. De grootmoeder (lineaire beoordeling 88 87,8 83 88 80 87,7) deed haar dit voor op een leeftijd van 6 jaar en 5 maanden.

VESTIGE DU PONT DE MESSE ULCEREUSE DU PONT DE MESSE GROOM DE ST. FONTAINE

EMBLÈME DU PONT DE MESSE 80 / 90 / 85 / 83 / 85 / 89

PETUNIA D’ATRIVE

MINNIE D’ATRIVE NOTEZ-LE DU PONT DE MESSE

TENOIR DE SORINNE OFFRANDE DE SORINNE

CABRIOLE DE PETIT WARET 88 / 85 / 82 / 87 / 70 / 85

HIBOU DE MEHOGNE UNE DE PETIT WARET

QUINTEUSE DE PETIT WARET

Bwb-proefstier Matador de Bellefontaine ki-code 76-9947 fokker:

Henri Michel, Bellefontaine (Lux.)

schofthoogte: 100 cm (+7) 22 mnd.

verkoper:

CSB-veiling, Ciney

gewicht:

haarkleur:

wit

geboren:

21-03-2015 844 kg 22 mnd. 39 cm op 22 mnd.

Schofthoogte 100,00

Besp. 85,70

Type 81,90

Beenwerk 88,00

COLIBRIE VAN ZELDONK

Alg. voorkomen 70,00

Eindbeoordeling 86,60

Matador werd gekocht op de CSB-veiling in Ciney omwille van zijn loodzware gewicht. Zo woog hij op 13 maanden 638 kg. Zijn gewicht heeft hij van geen vreemde! Vader Falco van Zeldonk behaalde een karkasindex van 113 en moedervader Ilot du Bouchelet heeft een karkasindex van 117. Vandaag weegt Matador 844 kg op 22 maanden en meet hij +7, met een lengte van 44 punten en een heel breed bekken.

LONG DE WALEFFES VANESCA VAN ZELDONK TISON DE WIHOGNE

FALCO VAN ZELDONK 98 / 85 / 82 / 94 / 70 / 87 DANUTA VAN ZELDONK

ALMA VAN ZELDONK VALLI VAN TERBECK

ILOT DU BOUCHELET GARÉE DU BOUCHELET

9397 DE BELLEFONTAINE 78 / 86 / 85 / 90 / 75 / 86

FLEURON DE MAFFE 0887

30

MELANIE

veeteeltvlees MAART 2017

VV03-crv nieuws.indd 30

14-03-17 15:43


MANAGEMENTNIEUWS

PRODUCTNIEUWS

Nieuw Koninklijk Besluit ibr voor vaccinaties I2-bedrijven GEZONDHEID – Door de publicatie van een nieuw Koninklijk Besluit (KB) wijzigen er een aantal zaken op het gebied van ibr-vaccinatie in België. Zo mag de veehouder enkel nog

zelf vaccineren als er in de I2-opvolgingstest geen enkel positief (ongunstig) resultaat is in de leeftijdscategorie 12 tot 24 maanden. Daarnaast dient de bedrijfsdierenarts voortaan de vaccinaties binnen een maand na toediening te registreren in Veeportaal. Vanaf 2018 moet elke vaccinatie op alle I2-bedrijven uitgevoerd worden door de bedrijfsdierenarts. Het aantal primo-vaccinaties van geboren kalveren en het aantal primo-vaccinaties van aangekochte dieren dienen door de dierenarts apart geregistreerd te worden in Veeportaal.

Agrarisch exportrecord voor de EU ECONOMIE – De EU exporteerde in 2016 voor een recordbedrag van 130,7 miljard euro aan agro- en foodproducten naar derde landen. De export van agrofood was daarmee in 2016 goed voor 7,5 procent van de totale Europese export, de import van agrofood voor 6,5 procent van alle Europese import. Omdat de EU in 2016 voor minder geld importeerde dan het exporteerde, was het handelsoverschot voor landbouw- en voedselproducten 18,8 miljard euro. In 2015 was het handelsoverschot 15,3 miljard. De Verenigde Staten zijn en blijven de groot-

ste afnemer van Europese agrofoodproducten, maar de Aziatische markten en in het bijzonder China, Japan en Korea zijn groeiende exportbestemmingen. Producten die in 2016 in exportwaarde stegen, zijn varkensvlees, olijfolie, babyvoeding, wijn, groenten, fruit en diervoeding. De exportwaarde van Europees rundvlees – zowel vers, gekoeld als diepgevroren – steeg met 12,5 procent tot 695 miljoen euro. De importwaarde van rundvlees daalde met 3,1 procent tot 1, 751 miljard euro.

Stalbord Belbeef-gecertificeerden MARKETING – Belbeef vzw heeft een stalbord ontworpen dat gecertificeerde veehouders aan de stalmuur kunnen bevestigen. Voorbijgangers kunnen zo vaststellen dat het bedrijf waar kwaliteitsrunderen gekweekt worden, gecertificeerd is. Belbeef vzw biedt een volledig certificeringssysteem voor Belgisch rundvlees aan. Het resultaat is de Belbeef-standaard. Rundvlees dat het onderschrift ‘guaranteed by Belbeef’ draagt, is afkomstig van runderen die geboren en grootgebracht zijn bij Belgische veehouders en die via Belgische slachthuizen en groothandels werden verwerkt. Vandaag baseren retailers, zoals Carrefour, Colruyt en Delhaize hun aankoopbeleid op deze standaard, naast de eigen karkasspecifieke criteria. Ook zelfstandige slagers zijn afnemer van Belbeef-rundvlees. Het stalbord kost 15 euro en is te verkrijgen bij Belbeef.

Groen fosfaat bijna praktijkrijp voor maisbemesting MAIS – Als alles meezit, kunnen veehouders in het voorjaar van 2017 gebruikmaken van de nieuwe meststof Groen Fosfaat. Groen Fosfaat werd twee jaar geleden door DLV Advies, MeMon en EcoEnergy ontwikkeld als alternatief voor kunstmestfosfaat. Het product, dat eruitziet als kleine brokjes, is gemaakt uit natuurlijk fosfaat met als basis varkensmest, dat van nature een hoog fosfaatgehalte heeft. Juist die organische oorsprong van het fosfaat draagt bij aan de opbrengstresultaten, omdat het goed opneembaar is voor de plant. Daarnaast bevat het stikstof, kalium en borium en is het product afgestemd op de behoefte van de maisplant. In een bemestingsproef realiseerde de standaardbemesting met Groen Fosfaat een 6 procent hogere drogestofopbrengst en 10 procent meer zetmeel dan een standaardbemesting in derogatieregeling. De meststof is gemaakt om toe te dienen in de rij op het moment van zaaien, dus vroeg in het seizoen. In de proeven van 2016 bleek dat het meebemesten goed werkte met de huidige standaard zaaimachines. Een groot voordeel is dat er dus niet geïnvesteerd hoeft te worden in aparte machines. De prijs van het product is nog niet bekend.

Meer actueel nieuws?

veeteeltvlees.be veeteeltvlees.nl veeteeltvlees MAART 2017

VV03-manangementnieuws.indd 31

31

16-03-17 15:02


MARKTINFO VOER

Prijs eiwitrijke producten stijgt De huidige voederwaardeprijzen werden berekend op 14 februari 2017. De waarde van 1000 vem (kvem-prijs) daalt naar 15 eurocent (zie tabel ‘Energie- en eiwitprijzen voer’. De overige waarden stijgen of blijven stabiel, vooral de waarde van eiwit laat een gevoelige stijging zien. In de tabel ‘Voederwaardeprijzen’ staan verschillende producten opgesomd met bijhorende voederwaarden. Er wordt een vergelijking gemaakt tussen de marktwaarde en de voederwaarde. Let op dat er alleen producten met elkaar vergeleken worden die vergelijkbaar zijn; vergelijk geen appels met peren. Evalueer eerst welke producten in het rantsoen passen en kies vervolgens binnen deze producten de goedkoopste optie. Energierijke grondstoffen laten bijna allemaal een gevoelige stijging zien. Zetmeelrijke producten, zoals tarwe en mais, blijven echter gevoelig onder de voederwaardeprijs te koop (rondom 80% van de voerwaardeprijs). Eiwitrijke producten zijn aan het stijgen. Sojaschroot en raapzaadschroot noteren rondom dezelfde voerwaardeprijs. Het is dus belangrijk om te kiezen wat het best in het rantsoen past. Kijk daarnaast ook eens naar mogelijke eiwitvervangers. Zo noteert DDG (een restproduct uit bio-ethanol droge vorm) rondom 80 procent van de voederwaardeprijs. Binnen de natte bijproducten zijn vooral maisgluten en aardappelproducten interessant. Aardappelen zijn, zoals bekend, een goede zetmeelaanvulling. Maisgluten zijn qua samenstelling relatief neutraal met 1100 vevi met 20 procent ruw eiwit. Let alleen op bij een hoog fosforgehalte. Indien dit beperkend is, dan is opletten nodig. Om de Ca/P-verhouding groter dan 1,5 te houden moet voldoende calcium worden toegevoegd. Er worden vier mengvoersoorten opgenomen in de vergelijking: –  fokvee standaard: 940 vem met 15 procent re; –  fokvee eiwitrijk: 940 vem met 20 procent re; –  afmest groei: 1000 vevi met 21 procent re; –  afmest finish: 1150 vevi met 17 procent re. Door de stijgende eiwitprijzen laten vooral de eiwitrijkere brokken een stijging zien.

ENERGIE- EN EIWITPRIJZEN VOER in eurocenten, excl. btw (bron: Wageningen Livestock Research)

februari 2017 fokvee mestvee

kvem kg dve kvevi kg dve

m/m

y/y

15,00 85,10 14,00 83,00

m/m = vergelijking t.o.v. vorige maand y/y = vergelijking t.o.v. dezelfde maand vorig jaar

Zoek, vervang en bespaar Met voederwaardeprijzen zijn mengvoer, grondstoffen en bijproducten te vergelijken. In het hoofdverhaal op pagina 8 duiden deskundigen de achtergronden van de voederwaardeprijzen.

VOEDERWAARDEPRIJZEN (bron: Liba)

februari 2017 ruwvoer structuur

grondstoffen energie

grondstoffen eiwit

natte bijproducten

mengvoer

32

maiskuil graskuil luzerne gerstestro graszaadstro ccm tarwe gerst maismeel citruspulp droge bietenpulp lijnzaadschilfers palmpitschilfers sojaschroot 44/7 raapzaadschroot DDG tarwe aardappel stoomschillen aardappel snippers bierbostel maisgluten fokvee standaard (15% re) fokvee eiwitrijk (20% re) afmest groeibrok afmest finish

% ds

vem g/kg ds

re g/kg ds

dve g/kg ds

vevi g/kg ds

bewaringsverlies (%)

marktprijs (e/ton)

voer waardeprijs (e/ton) vevi

marktprijs t.o.v. voederwaardeprijs (%)

34 45 89 89 89 58 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 14 22 27 41 87 87 87 87

940 888 694 509 583 1.182 1.180 1.122 1.265 1.067 1.038 1.129 968 1.153 942 1.071 1.099 1.129 943 1.035 1.056 1.056 1.056 1.056

74 173 185 49 70 97 128 120 94 69 97 344 158 482 400 324 132 84 249 197 235 200 200 200

52 67 75 2 21 79 113 115 117 89 103 161 102 251 158 202 119 84 138 96 157 124 124 124

975 908 666 438 529 1.290 1.307 1.291 1.414 1.214 1.172 1.235 1.177 1.249 1.008 1.146 1.206 1.248 949 1.122 1.150 1.150 1.150 1.150

4 4 0 0 0 4 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5 5 5 5 0 0 0 0

0,0 0,0 250,0 95,0 120,0 141,7 193,0 171,0 218,0 215,0 220,0 377,0 165,0 365,0 252,0 231,0 19,0 45,0 64,0 78,0 210,3 238,1 246,6 264,8

58,6 78,9 138,4 56,1 81,4 137,1 240,8 240,3 256,7 212,1 217,1 266,7 217,0 333,4 236,9 285,4 35,6 51,1 63,5 92,2 253,4 229,6 229,6 229,6

181 169 147 103 80 71 85 101 101 141 76 109 106 81 53 88 101 85 83 104 107 115

m/m

y/y

veeteeltvlees MAART 2017

VV03_marktinfo voer.indd 32

16-03-17 15:45


MARKTINFO VEE

NUCHTERE KALVEREN

BROUTARDS LIMOUSIN 8,0 melkvee dubbeldoel dikbilvaars dikbilstier

700

700

675

600 500 400

300

300 200 100 0

80

1

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

week

bron: Veemarkt Les Hérolles (Fr.)

euro (max.) per stuk (excl. btw)

bron: Veemarkt Ciney (B.)

800

BROUTARDS BLONDE D’AQUITAINE

euro (gem.)/kg levend gewicht (excl. btw)

900

6,0 5,0 4,0

U3,38 U3,20

3,0 R 2,66

2,0

R geen notering

2,0

1

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

R 2,39

1

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

4,5 4,0 3,5 3,0

S 2,75

S 2016

2,5

E 2,35

E 2016

2,0

U1,95

U2016

R 1,60

R 2016

1,5 1,0

4,0 3,5 S 3,15

S 2016

E 2,60

E 2016

U2,10

U2016

R 1,80

R 2016

1,5 5

10

15

20

25

30 week

35

40

45

50

bron: FOD Economie (B.)

3,0

stieren Seurop S2 (2005 = 100)

4,5

2,0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

S2-PRIJSINDEX 110

2,5

1

week

120

1

R 2,97 U2,94

3,0

5,0

1,0

U3,10

week

euro (max.)/kg levend gewicht (excl. btw)

7,0

week

euro (max.)/kg levend gewicht (excl. btw)

4,0

5,0 U-stieren 250-300 kg R-stieren 250-300 kg U-stieren 300-350 kg R-stieren 300-350 kg

bron: Veemarkt Brugge (B.)

euro (gem.)/kg levend gewicht (excl. btw)

bron: Veemarkt Agen (Fr.)

5,0

KOEIEN

STIEREN

bron: Veemarkt Brugge (B.)

6,0

1,0

8,0

1,0

U-stieren 250-300 kg R-stieren 250-300 kg U-stieren 300-350 kg R-stieren 300-350 kg

7,0

vereenvoudigde ratio referentieratio (18 m.)

100 90 80 70 60 50 40

’11 l ’11 ’12 l ’12 ’13 l ’13 ’14 l ’14 ’15 ’15 ’16 ’16 ’16 l ’16 ’16 ’16 ’16 ’16 ’16 ’17 jan ju jan ju jan ju jan ju jan dec jan feb jun ju aug sep okt nov dec jan maand/jaar

veeteeltvlees MAART 2017

VV03_marktinfo vee.indd 33

33

16-03-17 15:59


Ja H

AGENDA

VOORUITBLIK

2017

De koeien van de familie Bijl uit Waarschoot laten zich het winterrantsoen goed smaken Foto: Kristina Waterschoot

KEURINGEN EN PRIJSKAMPEN 25 maart 5 april 12 augustus

17 augustus 6-8 september 7-10 september 7-10 september 14 oktober 30 november1 december

VEILINGEN 25 maart 13 april

83e Paasveetentoonstelling te Rhenen Paasveetentoonstelling te Schagen Veluwse vleesveekeuring te Garderen/ Uddel Vleesveekeuring te Enter Nationale charolaiskeuring te Magny-Cours (Frankrijk) Nationale keuring blonde d’Aquitaine te Sedan (Frankrijk) Europese confrontatie blonde d’Aquitaine te Sedan (Frankrijk) Nationale Vleesveemanifestatie NVM te Zwolle

COLOFON Veeteelt is een uitgave van CRV BV en verschijnt tweemaal per maand, uitgezonderd januari, juni, juli en december.

redactie

hoofdredacteur Jaap van der Knaap adjunct-hoofdredacteur Inge van Drie redactie Jorieke van Cappellen, Annelies Debergh, Guy Nantier, Florus Pellikaan, Ivonne Stienezen en Tijmen van Zessen fotografie Harrie van Leeuwen, Kristina Waterschoot bureauredactie Mirjam Braam (chef), Lieke van den Broek, Ingrid Sevenster, Rogier van der Weiden vormgeving André Fris, René Horsman, Esther Onida aan dit nummer werkten verder mee Jelle Feenstra, Wichert Koopman en Reimer Strikwerda hoofd uitgeverij Rochus Kingmans

Super finale de Moulins charolais te Moulins (Frankrijk)

COT-veiling te Laren Veiling blonde Génétique te Casteljaloux (Frankrijk)

BEURZEN, STUDIEVERGADERINGEN, DEMODAGEN 25 februari5 maart 20-22 mei

SIA landbouwsalon te Parijs (Frankrijk) Landbouwbeurs Aquitanima te Bordeaux (Frankrijk) 12-15 september Landbouwbeurs Space te Rennes (Frankrijk) 4-6 oktober Veehouderijbeurs Sommet de l’Elevage te Clermont-Ferrand (Frankrijk) 5-10 december Landbouwsalon Agribex te Brussel

redactie-adres

Nederland: postbus 454, 6800 AL Arnhem, telefoon 026 38 98 800 Vlaanderen: Van Thorenburghlaan 14, 9860 Oosterzele, tel. 09 363 92 11, fax 09 363 92 06 e-mail veeteelt@crv4all.com

APRIL SLEUFSILO BOUWEN

s/jaar In het aprilnummer gaat de redactionele aandacht van het abonnementsprij hoofdverhaal uit naar het Nederland en België € 70,30 bouwen van sleufsilo’s. Hoe kan een goede sleufsilo worden gebouwd optioverige landen voor € 132,90 combinatie abonnement op vakblad male ruwvoerconservering en veilig in- en uitkuilen? WordtInhet een L- ofmet een UVeeteeltVlees € 10 korting. buitenwand? En welke betonsoort? Wat is een aslast? Is een Prijcoating zen excl.nodig? 6% btw.Hoe Abonnementen zijn gebaseerd op kalenderjaar en worden jaarlijks moet de water- en sapopvang geregeld zijn? Een asfalt of betonplaats als erfverharin februari gefactureerd. Opzegging is mogelijk ding? Na het aprilnummer zegt u nooit meer zomaar sleufsilo tegen een sleu fsilo! per kwartaal. Bel voor opgave van een abonnement: In het aankomende nummer is er ook aandacht voor het Belgische familiebedrijf Nederland: CRV-klantendienst (088 00 24 440) Vanlommel uit Olen. Vanlommel produceert in een gesloten keten (van voer tot (078 15 44 44) België: VRV-klantendienst vervoer) kalfsvlees op maat voor een wereldwijde markt. e-mail klantenservice.nl@crv4all.com En verder brengt de redactie een interview met CRV-voorzitter Peter Broeckx advertentie-afdeling Jannet Fokkert, Willem over de fusie tussen de coöperaties VRV en CR Delta en de noodzakelijke inzetGemmink, op Froukje Visser verdere groei. postbus 454, 6800 AL Arnhem telefoon 026 38 98 820 fax 026 38 98 824 e-mail advertenties@crv4all.com

illustraties/foto’s

De foto’s zijn van de eigen fotodienst van Veeteelt. Uitzonderingen (voor zover niet op de foto aangegeven) zijn de foto’s van Nico Bons (7), BASF (32), PPO (33), Altic (33), GD (58) Mark Pasveer (58), MS Schippers (68) en Agrifirm (68).

COLOFON VeeteeltVlees is een uitgave van CRV BV en verschijnt maandelijks. redactie hoofdredacteur Guy Nantier redactie Jorieke van Cappellen, Annelies Debergh, Inge van Drie, Florus Pellikaan, Jaap van der Knaap en Diane Versteeg fotografie Harrie van Leeuwen, Kristina Waterschoot eindredactie Mirjam Braam (chef), Lieke van den Broek, Ingrid Sevenster, Rogier van der Weiden vormgeving André Fris, René Horsman, Esther Onida aan dit nummer werkten verder mee Alice Booij hoofd uitgeverij Rochus Kingmans redactie-adres Nederland: postbus 454, 6800 AL Arnhem tel. 026 38 98 800 Vlaanderen: Buchtenstraat 7, 9051 Sint-Denijs-Westrem tel. 07 815 44 44 fax 09 363 92 06 e-mail veeteelt@crv4all.com

34

abonnementsprijs/jaar Nederland en België € 48,10 overige landen € 93,35. In combinatie met abonnement op vakblad Veeteelt € 10 korting. Prijzen excl. 6% btw. Abonnementen zijn gebaseerd op kalenderjaar en worden jaarlijks in februari gefactureerd. Opzegging is mogelijk per kwartaal. Bel voor opgave van een abonnement: Nederland: tel. 088 00 24 440 (CRV Klantenservice) e-mail klantenservice.nl@crv4all.com België: tel. 078 15 44 44 (CRV Klantenservice) e-mail klantenservice.be@crv4all.com

Overname van artikelen is alleen toegestaan na Overname is alleen toegestaan na toestemming van de redactie. Hoewelvan aanartikelen de samenstelling van dedoor redactie. van de inhoud de meestetoestemming zorg is besteed kan de Hoewel aan de samenstelling van de inhoud de meeste zorg is redactie geen aansprakelijkheid worden aanvaard voor besteed, kan de redactie geen aansprakelijkheid mogelijke onjuistheden ofaanvaarden onvolledigheden. voor mogelijke onjuistheden of Alle auteursrechten en overige intellectuele eigendomsonvolledigheden. rechten ten aanzien van (de inhoud van) deze uitgave Alle auteursrechten en overige intellectuele worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze rechten berusten eigendomsrechten ten aanzien van (de inhoud bij CRV BV c.q. de betreffende auteur. Artikelen uit uitdrukkelijk van) deze uitgave worden VeeteeltVlees mogen uitsluitend verveelvoudigd en/of berusten bij CRV voorbehouden. Deze rechten openbaar gemaakt worden schriftelijke toestemming BVnac.q. de betreffende auteur. Artikelen uit Veeteelt mogen uitsluitend verveelvoudigd en/ van CRV.

advertentie-afdeling Jannet Fokkert, Marco Jansen, Froukje Visser postbus 454, 6800 AL Arnhem telefoon (+31)(0)26 38 98 820 e-mail advertenties@crv4all.com

toestemming van CRV. Druk: Senefelder Misset Doetinchem ISSN 1570-3312

of openbaar gemaakt worden na schriftelijke Druk: Senefelder Misset Doetinchem ISSN 01.68-7565

illustraties/foto’s De foto’s zijn van de eigen fotodienst van Veeteelt. Uitzondering is de foto van Belbeef (31).

veeteeltvlees MAART 2017

VV03-agenda.indd 34

VX01-editorial.indd 7

14-03-17 15:42

E

vo tu of lijk cir To fee du lijk Vl Aa ge nu m de 20 ga dr va tra ui

O P

Ar in sta Jas


ANDERS BEKEKEN

veeteeltvlees MAART 2017

VV03-anders bekeken.indd 35

35

14-03-17 11:33


SAMEN GERICHT WERKEN AAN DE VRUCHTBAARHEID VAN UW VEESTAPEL CRV helpt u graag op weg naar een vruchtbare veestapel. Iedere dag staan wij klaar voor u met vruchtbaarheidsbegeleiding op maat voor uw bedrijf, insemineren, stieradvies en drachtcontrole.

De KI-dienstverlening van CRV staat garant voor hoge kwaliteit voor een scherpe prijs. Vraag uw inseminator naar de mogelijkheden!

CRV4ALL.NL, CRV4ALL.BE

142-17 Ad VV-MRT-insemineren.indd 1

15-03-17 10:11


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.