DE C E M B E R 2020
Kerstthema Koe en zorg:
vijf veehouders delen hun ervaringen ME E R NIEUWS OP WWW.VEETEELTV LEES.NL OF WWW.V EETEELTV LE E S. B E
vv12-cover.indd 2
08-12-20 14:21
Têtu de la Coue Oiseau x Quiet
Een optimale groei met behoud van kwaliteit Ki-code: 780204 ⊲ Index op 14 maanden: – Gewicht: 120 – Gestalte: 121 – Economische index: 128 ⊲ Karkasindex mannelijk: 112
Wilt u sperma van Têtu of andere stieren bestellen, bezoek dan onze webshop op CRV4all.nl/shop of CRV4all.be/shop
756-20 Ad VV-DEC-Tetu.indd 2
09-12-20 11:36
INHOUD RUBRIEK E N
5 6 10 16 30 32 33 34 35
kerstthema koe en zorg
Van de redactie Fokkerijnieuws CRV-nieuws Kerstquiz Managementnieuws Marktinfo voer Marktinfo vee Agenda Anders bekeken KERSTT H E M A KO E E N ZORG
13 Inleiding 14 Trezemieke: kinderfeestjes en dagbesteding voor jongeren met zorgbehoefte 18 Huijbregts: camping en autisme-expertisezorgcentrum 22 Hoeve Vredeveld: kinderopvang en dagbesteding voor kinderen en seniorenopvang en dagbesteding 24 Strijbos: dagbesteding voor senioren 26 Vennenhof: Herstelboerderij voor revalidanten na een beroerte of hersenbloeding
13 infographic rendabiliteit
MANAGE M E N T
8 Infographic: rentabiliteit stijgt door betere prijzen
wedstrijd kerstquiz
COMMISSA RISSE N IN B E E L D
28
Fokkerijliefhebber Kurt Faes is zakelijk over samenwerking
8
DECEMB ER 2020
16
Stephanie Van Hove:
Kurt Faes:
‘Vaak zien we die jongeren hier openbloeien’
‘BBG heeft met succes het ras, ook internationaal, op de kaart gezet’
Kerstthema Koe en zorg:
vijf veehouders delen hun ervaringen EETEELT VLEES.N MEER NIEUWS OP WWW.V
VLEES.B L OF WWW.V EETEELT
E
08-12-20 14:21 vv12-cover.indd 2
BIJ DE COVER
De zorg voor kinderen zit er al generaties in bij de familie Huijbregts uit Riel. Hun koeien spelen ook daarin een rol. (foto: Harrie van Leeuwen)
14
28 veeteeltvlees DECEMBER 2020
vv12-inhoud.indd 3
3
09-12-20 17:26
Op naar een voorspoedig 2021! WIJ WENSEN U EEN FIJN EINDEJAAR
Het FRANSON-team
KRAIBURG LOOPVLAKBEDEKKING
FRA 230 ad kerst VTV 195x126.indd 1
27/11/2020 19:13
Geschikt voor elk type rooster- en dichte loopvloer en/of melkstal
Lijnbaan 33 3421 JG Oudewater Tel. 0348 - 56 15 80 info@snelhoutenrubber.nl
Roostervloeren KURA S voor melkvee
Roostervloeren LOSPA
voor groepshuisvesting of stieren
Roostervloeren KURA SB
voor groepshuisvesting < 350 kg
Ook in ProямБen Pedi Kura
Importeur van:
Roostervloeren LOSPA SB
voor groepshuisvesting > 350 kg en stieren
met 5% afschot naar de sleuven
WWW.SNELHOUTENRUBBER.NL LATEN WE 2021 STARTEN MET SUCCES
BESTE WENSEN BE ECIALIST IN KALVERMELK www.verveka.nl
4
veeteeltvlees DECEMBER 2020
VV12_p04.indd 4
08-12-2020 14:52
VAN DE REDACTIE
Zorgen voor elkaar,
ook een boerenstiel Een kort bericht op mijn tijdlijn in Facebook trok mijn aandacht. Het bericht, van een gewezen collega, meldde de stopzetting van de melkveeactiviteit op een bedrijf in Frankrijk. Het bedrijf met de naam ‘mille vaches’ was in Frankrijk symbool geworden voor de schaalvergroting van de landbouwsector. Het daarbijhorende woord wil ik bewust niet neerschrijven. Het debat om dat bewuste woord wordt al langer in Nederland gevoerd en ondertussen bereikt het via een Vlaamse minister van Omgeving ook Vlaanderen. Het beeld van onze omgeving, maar ook van vele politici, over onze veebedrijven is er eentje van enorme stallen met veel te veel dieren. Daarbij leggen ze dan rechtstreeks het verband met minder aandacht voor het welzijn van de dieren in die stal. Die vergelijking slaat nergens op. Kijk maar naar onszelf en onze omgeving. Als consumenten zoeken we steeds meer comfort, meer ruimte en vernieuwen steeds meer en sneller onze gebruiksvoorwerpen. Gsm’s vernieuwen in een razend tempo, klanten vliegen op de nieuwste modellen af. De impact op milieu en omgeving laten we links
liggen. Maar een moderne stal met ruimte en die meer dieren nodig heeft om de investering betaalbaar te houden, is dan weer een brug te ver. Bovendien is de veehouderij veel meer dan alleen maar schaalvergroting. Steeds meer veehouders zijn op zoek naar verbreding en zoeken alternatieve inkomsten op. In 1995 was een op de vijf hiermee bezig, momenteel is dit al de helft. Vaak gaat het dan om hoeveverkoop, via pakketten of een eigen winkel, maar in dit nummer vertellen ook vijf veehouders hun verhaal over hoe zij actief zijn in de zorg. Het lijkt me niet meteen een vetpot naar extra inkomen, maar hun toegevoegde waarde voor de omgeving is vele malen groter. Het enthousiasme van zowel de veehouders als hun gasten is enorm, de dankbaarheid een veelvoud. En ook die verhalen moeten we als sector blijven delen. De aandacht en het belang van zorgen voor elkaar is momenteel bijzonder groot, de verhalen van deze boeren en boerinnen passen daarin. Samen met mijn collega’s wens ik u een fijne kerst en een mooi 2021!
WIM VEULEMANS HOOFDREDACTEUR
veeteeltvlees DECEMBER 2020
vv12-editorial.indd 5
5
08-12-20 15:11
FOKKERIJNIEUWS
Eerste Nederlandse ‘markiezen’ met een excellentscore Ze zijn bekend van hun optredens op de Nationale Vleesvee Manifestatie: de marchigiana’s (of ‘markiezen’) Victoria en Bionda. Daar schreven ze vele kampioenschappen op hun naam voor toenmalig eigenaar Bertus ter Maat uit Halle. Recent kregen ze de status excellent. Zowel Victoria (v. Orione) als Bionda (v. Palio) werden met 90 punten voor algemeen voorkomen ingeschreven. Bionda kreeg daarnaast 90 punten voor ontwikkeling en rastype en 89 punten voor bespiering en benen. Victoria scoorde 91 punten voor ontwikkeling en rastype, 90 punten voor bespiering en 89 punten voor beenwerk. ‘Een kwestie van de juiste bloedlijnen’, vertelt Bertus ter Maat over het geheim achter deze successen. ‘Via internet volg ik de keuringen in thuisland Italië en kijk ik hoe vaak een stier vaderdier is van de 1a- t/m 1c-dieren in de rubrieken. Pak daarbij de moedersvaders en je weet welke stieren en combinaties succes opleveren. Het is weleens moeilijk om dit sperma naar Nederland te krijgen.’ In 2018 heeft Dick Fokkink uit Harreveld de veestapel van Bertus ter Maat overgenomen. Het jongvee staat bij Bertus op stal en daarnaast maakt Dick nog graag gebruik van de adviezen van Bertus. De excellenten Victoria (links) en Bionda (rechts)
Rechtzetting foutieve foto In het novembernummer van Veeteeltvlees is er bij het artikel over de Iboval-fokwaarden (pagina 22) een foutieve foto geplaatst. De bewuste stier was niet Nuts P GD (foto hieronder) maar de stier Horfe.
6
Jurançon, nieuwe Franse limousintopper Na de evaluatieproeven ‘qualités maternelles serie J 20162020’ op het limousinteststation in het Franse Moussours werden vijf stieren aangehouden voor het segment fokkerij. De stier Jurançon voert de lijst aan. Deze nieuwe topper kreeg een index fokkerij van 114 punten. Jurançon (v. Cameos) bezit het beste compromis tussen morfologie en groei, geboortegemak en afkalfgemak. Enkel de vruchtbaarheid is een punt van aandacht met een index van 94 punten. In de toplijst staan vervolgens drie stieren die elkaar in fokkerij-index weinig toegeven: JT, Jaurel en Jalenco. De stieren vullen elkaar wonderwel goed aan. Zo laat JT een hoog afkalfgemak optekenen van 121 indexpunten. Jaurel is in deze serie geteste stieren de kampioen wat betreft melkproductie met een index van 112 punten. Jalenco tot slot scoort de hoogste index voor vruchtbaarheid met 121 indexpunten. Een overzicht met de belangrijkste fokwaarden is te lezen in een nieuwsbericht op de website van VeeteeltVlees.
veeteeltvlees DECEMBER 2020
vv12-fokkerijnws.indd 6
08-12-20 14:29
Hans Nauwynck, professor UGent:
‘De menselijke geneeskunde kan veel lessen trekken uit de efficiëntie van onze vaccins, het stellen van een diagnose en de bioveiligheid op landbouwbedrijven’ Uit: Vilt, 24 november 2020
Succesvolle onlineveiling met limousin De eerste veiling van het nieuwe werkjaar van het centraal opfokstation voor het limousinras te Lanaud (Frankrijk) was alweer een schot in de roos. De veiling was online vanwege corona. De Espoirstiertjes kenden een verkooppercentage van 84 procent. De gemiddelde prijs van de 80 verkochte stieren was 3377 euro. De topprijs was 8700 euro. Achttien stieren verkassen naar het buitenland. In het RJ-segment was het succes nog groter, met 99 procent verkochte stieren. De gemiddelde prijs van de 70 stieren lag op 5294 euro. Er vertrekken 15 RJ-stieren naar het buitenland. De prijstopper in het RJ-segment was Paturin (v. Lano RJ), gefokt door maatschap Lavigne te Ladinhac. Moeder is elitestiermoeder Galloise (v. Cajoleur), die een speenindex bezit van 110 punten en een fokkerij-index IVMAT van 116 punten. Paturin woog op 400 dagen 651 kg en realiseerde een groei tijdens de controleperiode van 1,18 kg per dag. Paturin heeft een genoomindex afkalfgemak 10+/10, groei 9/10 en bespiering 9/10. De stier werd gekocht door een Portugese veehouder. Prijstopper Paturin
Surrogaatstieren verspreiden sperma van supervaders Een team van wetenschappers van de universiteiten van Washington, Utah en Maryland in de Verenigde Staten en Edinburgh in Schotland is erin geslaagd om stieren te ‘maken’ die kunnen worden gebruikt als zogenaamde ‘surrogaatverervers’. Deze stieren produceren sperma dat niet de eigen genetische eigenschappen draagt, maar die van een donorstier. De wetenschappers slaagden erin om in mannelijke embryo’s het gen uit te schakelen dat zorgt voor de vruchtbaarheid. De stiertjes die uit deze embryo’s werden geboren, waren steriel, maar verder gezond. Nadat de onderzoekers stamcellen van een donordier hadden ingebracht in de teelballen van de steriele stiertjes, gingen deze alsnog levensvatbaar sperma produceren. Dit sperma bevatte echter
uitsluitend de genetische eigenschappen van de donor. Door stamcellen van één donor in te brengen bij veel surrogaatstieren zou zo als het ware een supervader kunnen worden gecreëerd. Naast surrogaatstieren ‘ontwikkelde’ het team ook surrogaatberen en geitenbokken. Met de ‘surrogaatstieren’ is nog niet gefokt, maar bij muizen was voortplanting succesvol. De wetenschappers zien interessante mogelijkheden voor de toepassing van hun techniek, onder andere om veehouders in ontwikkelingslanden de beschikking te geven over topgenetica. Hiermee zouden ze relatief eenvoudig en goedkoop hun veestapel kunnen verbeteren en de voedselproductie verhogen. Ook de verspreiding van specifieke kenmer-
ken – bijvoorbeeld resistentie tegen ziekten of hittetolerantie – zou via surrogaatmannetjes sneller kunnen verlopen. Daarnaast zou de techniek kunnen worden gebruikt voor de instandhouding van bedreigde soorten en genetische lijnen. De onderzoekers maakten voor hun experiment gebruik van crispr-cas9. Met deze techniek kunnen in het laboratorium gericht bepaalde genen worden geknipt en geplakt in genetisch materiaal. De praktische toepassing van de techniek is op dit moment in Europa nog niet toegelaten en ligt maatschappelijk gevoelig. Voorstanders wijzen er echter op dat crispr-cas9 niet hetzelfde is als genetische modificatie, omdat geen soortvreemd genetisch materiaal wordt ingebracht.
veeteeltvlees DECEMBER 2020
vv12-fokkerijnws.indd 7
7
08-12-20 14:29
INFOGRAPHIC VLEESVEEBAROMETER
Rentabiliteit stijgt door betere prijzen
Vlaams boerenbelangenbehartiger Boerenbond evalueert jaarlijks na de zomer het productiejaar en maakt een raming van de jaarresultaten. Voor veel teelten zijn immers de opbrengsten en prijsevoluties in mindere of meerdere mate gekend of toch minstens in te schatten. De rentabiliteitsbarometer vleesvee verbetert door betere prijsvorming. TEKST GUY NANTIER
D
e coronapandemie treft de samenleving en de economie breed en diep. Maar tegelijkertijd werd de waarde van een sterke, lokaal verankerde agrovoedingssector herontdekt. De globale omzet van de Vlaamse land- en tuinbouw steeg met 0,6% tegenover 2019 en met 3,8% boven het vijfjarig gemiddelde 2015-2019.
De prijzen van de dikbilkoeien stegen in beperkte mate
De omzet van de dierlijke sectoren (gevogelte, varkens, melk- en vleesrunderen) stijgt licht (+0,9%), gedreven door de eierprijzen, en komt uit op 9,5%. De globale productie van rund- en kalfsvlees daalde in de eerste 6 maanden van 2020 met 4,1% tegenover dezelfde periode van 2019. De productiedaling vloeit voort uit een daling van het aantal geslachte vleeskalveren (–13,7%). Ook bij voornamelijk reforme koeien en stieren was er een productiedaling van respectievelijk 2,3% en 2,5%. De omzet van de rundvleessector daalde met 6,2%.
Directe kosten dalen In 2020 zijn de directe kosten licht (–0,5%) teruggelopen tegenover 2019. Aangekochte veevoeders maakten in 2020 zo’n 50% uit van de totale uitgaven. De veevoederprijzen daalden in de eerste 7 maanden van 2020 licht (–0,9%) tegenover dezelfde periode van 2019. De energieprijzen, goed voor 8% van de totale directe kosten, kenden in de eerste 8 maanden van 2020 een dalend verloop in vergelijking met dezelfde periode van 2019. De prijzen van diesel en stookolie daalden met 26%, terwijl de elektriciteitsprijzen terugliepen met 8%. De kosten van aangekochte meststoffen maakten 2,6% uit van de totale directe kosten. In 2020 daalden de aangekochte hoeveelheden omwille van het droge voorjaar en de strengere mestwetgeving. De prijzen daalden gemiddeld met 5,3% tegenover 2019, voornamelijk als gevolg van prijsdalingen voor ammoniumnitraat en vloeibare stikstof. De gebruikte hoeveelheid gewasbeschermingsmiddelen steeg in 2020 licht (+1%) ten opzichte van 2019. In 2020 stegen de prijzen van gewasbeschermingsmiddelen globaal met 2%. Gewasbeschermingsmiddelen maken 4% uit van de totale directe kosten.
Rentabiliteitsbarometer vleesvee verbetert Gegeven de grote verschillen tussen de deelsectoren is het relevant om – naast de algemene trend van totale bruto-omzet en totale directe kosten – de rentabiliteit in
8
veeteeltvlees DECEMBER 2020
vv12-infographic vleesbarometer.indd 8
09-12-20 14:33
De vleesveebarometer De vleesveebarometer geeft de rentabiliteitssituatie weer voor een gemiddeld zoogkoeienbedrijf met afmesten van eigen stieren en koeien. De stippellijn geeft het vijfjaarlijks
gemiddelde van de periode 2015-2019. In het eerste kwartaal van 2020 bleef de rentabiliteitsbarometer nog gevoelig onder het gemiddelde van de periode 2015-2019.
de vleesbarometer
Maar in het tweede kwartaal van 2020 steeg de rentabiliteitsindex behoorlijk en deze stijging werd in het derde kwartaal verder doorgezet.
vijfjaarlijks gemiddelde
130
120
rentabiliteitsindex
110
100
90
80
70
60 2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
(9 mnd.)
jaar
Figuur 1 – Rentabiliteitsbarometer voor vleesvee derde kwartaal 2020 (referentieperiode 2015-2019 = 100) (bron: BB, september 2020)
de diverse deelsectoren in kaart te brengen. Boerenbond doet dit aan de hand van rentabiliteitsbarometers. De vleesveebarometer geeft de rentabiliteitssituatie weer voor een gemiddeld zoogkoeienbedrijf met afmesten van eigen stieren en koeien. Het vijfjaarlijks gemiddelde 2015-2019 vormt het referentiepunt 100. De vleesveebarometer was in 2019 nog verder verslechterd tegenover 2018, toen de barometer zeer snel een diepe duik nam en daarmee een dieptepunt bereikte in de afgelopen 5 jaar. In het eerste kwartaal van 2020 bleef de rentabiliteitsbarometer nog gevoelig onder het gemiddelde van de periode 2015-2019. Maar in het tweede kwartaal van 2020 steeg de rentabiliteitsindex behoorlijk en deze stijging werd in het derde kwartaal verder doorgezet naar 107,3.
Eindelijk prijsstijgingen voor kwaliteitsvlees Voor dikbil en daarmee gelijkgestelde dieren stegen de prijzen in de eerste 7 maanden van dit jaar met zo’n 3%
tegenover dezelfde periode van 2019. Opmerkelijk is wel dat de prijzen voor dikbilstieren sedert maart 2020 met ruim 10% stegen. Ook de prijzen van de dikbilkoeien stegen sedert maart 2020 in beperkte mate. Daarentegen noteerde vee van het type reforme melkkoeien in de eerste 7 maanden van 2020 prijsdalingen van gemiddeld zo’n 5,5% tegenover dezelfde periode van 2019. De sluiting van horeca en foodservice, waar in belangrijke mate gehakt, worsten en hamburgers geconsumeerd worden, verklaart deze evolutie. De prijsstijgingen voor de dikbildieren kunnen in hoofdzaak toegeschreven worden aan het gewijzigde consumptiepatroon door de coronamaatregelen. Meer thuisverbruik van witblauw kwaliteitsrundvlees via slagers, grootdistributie en de directe verkoop af boerderij heeft namelijk geleid tot een gestegen vraag naar dit product. l Bron: Jaarresultaten Vlaamse Land- en tuinbouw in 2020, Boerenbond, september 2020
veeteeltvlees DECEMBER 2020
vv12-infographic vleesbarometer.indd 9
9
09-12-20 14:33
CRVNIEUWS
CRV Dier vervangt VeeManager App vanaf 1 december Sinds 1 december vervangt CRV Dier de VeeManager App. Deze lijkt nog gewoon te werken, maar gegevens worden niet meer bijgewerkt. Gebruikers van VeeManager die willen overschakelen naar CRV Dier en dit nog niet hebben gedaan, hoeven alleen maar een aanmeldingsformulier in te vullen op de website. Alle gegevens uit VeeManager worden daarna automatisch overgezet. Gebruikers van VeeManager Compleet kunnen zonder extra kosten gebruikmaken van CRV Dier. Veehouders die kennis willen maken met CRV Dier, kunnen contact opnemen met hun veestapeladviseur of informeren bij CRV Klantenservice: tel. 078-15 44 44 (Vlaanderen) of 088-00 24 440 (Nederland). Aanmeldingsformulier: www.crv4all.be/ aanmelden-crv-dier/ of www.crv4all.nl/aanmelden-crv-dier/
Jacques Van Outryve spreekt op jongerenwebinar Jacques Van Outryve is prominent gastspreker op het webinar dat de CRV-jongerenraad voor vleesveehouders organiseert op 23 december (aanvang 13.15 uur). Van Outryve is landbouwjournalist en zeer goed op de hoogte van de Europese landbouwproblematiek. Het webinar wordt georganiseerd in het
kader van de fokdoeldiscussie en heeft als thema ‘De rol van maatschappelijke wensen in het Europese landbouwbeleid en de gevolgen daarvan voor vleesveehouders’. Naast Van Outryve komen ook veehouder Vincent Vanopdenbosch en fokkerijdeskundige Wim Veulemans van CRV aan het woord.
Leden van CRV hebben voor het webinar reeds een uitnodiging ontvangen, waarin ook staat hoe ze zich kunnen aanmelden. Heeft u nog geen uitnodiging ontvangen en wilt u toch deelnemen? Neem dan contact op met Mario Willen: mario.willen@crv4all.com.
Districtsbijeenkomsten worden webinars Vanwege de coronamaatregelen is het deze winter helaas niet mogelijk om ledenbijeenkomsten te houden. Als alternatief organiseren de districtsbesturen daarom live webinars. In deze webinars bespreken districtsbestuurders het afgelopen boekjaar en er is een interessante reportage of presentatie van een spreker te zien. Deelnemers kunnen vragen stellen via de chat.
Voor vleesveehouders worden twee speciale webinars georganiseerd. Op dinsdag 19 januari (aanvang 20.00 uur) vindt een webinar plaats voor veehouders die geïnteresseerd zijn in diverse vleesveerassen. Hierin zal Rudi den Hartog van CRV Brazilië een inleiding geven over de vleesveehouderij in Brazilië. Daarnaast is er een presentatie van stieren van diverse (overige) rassen.
Belgisch-witblauwfokkers worden twee dagen later bediend op donderdag 21 januari (13.15-14.00 uur). Tijdens dit webinar zal een stierenpresentatie plaatsvinden waarin ook filmpjes van actuele witblauwstieren worden vertoond. Leden van CRV ontvangen voor de webinars een persoonlijke uitnodiging met een aanmeldingslink.
Ledenvoordeel 346.000 euro na bewogen boekjaar Als gevolg van de wereldwijde coronapandemie was 2019-2020 een bewogen boekjaar voor CRV. Niettemin is de omzet ten opzichte van het vorige boekjaar licht gestegen tot 172 miljoen euro. CRV realiseerde een iets lager operationeel resultaat, maar investeerde in het afgelopen boekjaar opnieuw meer in onderzoek en innovatie. ‘De financiële positie
10
van CRV blijft met een eigen vermogen van 87,4 miljoen euro en een sterke solvabiliteit onverminderd solide’, benadrukt financieel directeur Egon Verheijden ‘Dit biedt veel potentie voor de ontwikkeling van de organisatie en het volste vertrouwen voor de toekomst.’ Over het boekjaar 2019-2020 zal een ledenvoordeel van 346.000 euro, naar
rato van de omzet, worden uitbetaald. Op donderdag 14 januari (aanvang 13.15 uur) organiseert CRV een webinar waarin financieel directeur Egon Verheijden voor de leden een toelichting geeft op de jaarcijfers. Algemeen directeur Angus Haslett en coöperatievoorzitter Peter Broeckx zullen ook aanwezig zijn om vragen te beantwoorden.
veeteeltvlees DECEMBER 2020
vv12-CRV nws.indd 10
09-12-20 16:38
CRV NIEUW LOGO
CRV kijkt met vernieuwd logo trots vooruit Al meer dan honderd jaar werken veehouders in Nederland en Vlaanderen voortvarend samen aan een betere veestapel. Inmiddels loopt de coöperatie wereldwijd voorop in de fokkerij op gezondheid en efficiëntie. Met een vernieuwd logo maakt CRV deze ambitie zichtbaar.
‘A
ls boerencoöperatie begrijpt CRV als geen ander wat jij wilt en wat je nodig hebt om je doel te bereiken’, vertelt Angus Haslett, CEO van CRV. ‘De omstandigheden waaronder veehouders werken, verschillen van land tot land. Maar uiteindelijk willen alle veehouders hetzelfde: een gezonde en efficiënt producerende veestapel’, legt hij uit. ‘Dit maakt CRV nu zichtbaar door over de hele wereld onder één naam en met één belofte – better cows > better life – naar buiten te treden.’ De koeienkop in het vernieuwde logo kijkt trots vooruit. ‘Dat maakt duidelijk waar we voor staan. CRV is trots om jou als veehouder vooruit te mogen helpen met het fokken van betere koeien’, geeft Haslett aan. ‘Want wij geloven dat betere koeien leiden tot een beter leven. Een beter leven voor dieren, voor veehouders en voor de wereld om ons heen. Voor nu en voor toekomstige generaties.’ l
Trots op mijn koeien
Maak 10 x kans op een nieuwe CRV-jas! CRV heeft haar logo in een nieuw jasje gestoken en dat willen we vieren. Doe mee met onze actie en maak zelf ook kans op een nieuwe jas.
Hoe werkt het? 1. Plak bijgevoegde sticker op een leuke of opvallende plek op je bedrijf 2. Maak een mooie foto of selfie samen met de CRV-sticker 3. Deel jouw foto op de Facebook- of Instagrampagina van CRV en gebruik de hashtag #CRVnieuwejas #trotsopmijnkoeien
We kijken uit naar jullie inzendingen! Begin 2021 maken we de tien winnaars bekend via onze Facebook- en Instagrampagina’s. bettercowsbetterlife crv4all
veeteeltvlees DECEMBER 2020
XA14-CRV winactie sticker.indd 11
11
09-12-20 15:16
Vagabond du Grand Courty Réputé x Grommit
Meer lengte met behoud van gestalte en kwaliteit Ki-code: 945010 ⊲ Kenmerkende lengte ⊲ IJzersterk beenwerk ⊲ Bwb-index: 107
OP = OP Wilt u sperma van Vagabond of andere stieren bestellen, bezoek dan onze webshop op CRV4all.nl/shop of CRV4all.be/shop
756-20 Ad VV-DEC-vagabond.indd 2
09-12-20 11:36
KERSTTHEMA KOE EN ZORG
Zorg tussen de koeien Veel bedrijven zijn op zoek naar verbreding in hun bedrijfsvoering, vaak is extra inkomen daarin het doel. Maar ook zijn er veehouders die graag een grotere maatschappelijke rol willen opnemen. In dit kerstnummer gingen we langs bij vijf bedrijven die extra zorg op zich nemen en daarmee een grote toegevoegde waarde creĂŤren voor hun bedrijf en hun omgeving. TEKST WIM VEULEMANS
14 HUIJBREGTS Eigen vleesafzet, boerderijcamping, autisme-expertisezorgcentrum.
TREZEMIEKE Kinderfeestjes, vergaderlocatie, hoevewinkel en zorgboerderij voor jongeren met een zorgbehoefte.
18 HOEVE VREDEVELD Kinderopvang en dagbesteding voor ouderen, volwassenen en jongeren.
22 STRIJBOS Dagbesteding voor senioren.
24
26
VENNENHOF Herstelboerderij voor revalidanten na een beroerte of hersenbloeding.
veeteeltvlees DECEMBER 2020
vv12-kerstspecial-intro.indd 13
13
09-12-20 15:39
KERSTTHEMA KOE EN ZORG STEPHANIE VAN HOVE EN TUUR VANDEWEYER
naam Stephanie Van Hove (35), Tuur Vandeweyer (37) woonplaats Retie bedrijf 40 stuks vleesvee van de rassen blonde d’Aquitaine en aubrac, paarden, pony’s, ezel, geiten grond enkel grasland, voornamelijk natuurland, hoevewinkel met verkoop van eigen vlees, aangevuld met aanbod uit de streek zorgtak zorgboerderij voor jongeren en kinderen, kinderfeestjes, vergaderlocatie
vv12-kerstspecial-Trezemieke.indd 14
09-12-20 15:41
Vleesveebedrijf Trezemieke laat jongeren openbloeien Zonder een achtergrond in de vleesveehouderij hebben Stephanie Van Hove en Tuur Vandeweyer een prachtige zorgboerderij ontplooid in het Antwerpse Retie. Zorgbehoevende jongeren kunnen er terecht en ontdekken er samen met de vleesveehouders hun mogelijkheden. TEKST WIM VEULEMANS
T
wee ezels en twee geiten verraden meteen de locatie van hoeve Trezemieke – de naam is een samentrekking van de namen van hun eerste geiten – in het Antwerpse Retie. De boerderij is het project van Stephanie Van Hove en haar man Tuur Vandeweyer. Beiden zijn niet van boerenafkomst, maar kochten destijds deze oude boerderij om hun paard en koe te stallen. Momenteel telt het bedrijf een veestapel met 40 vleesdieren: blonde d’Aquitaine en aubrac. Toen ze de boerderij kochten, stond er ook een oude schuur op de plaats waar nu de nieuwe stal, inclusief een hoevewinkel, staat. ‘We wilden graag een nieuwe schuur zetten die ongeveer even groot was’, vertelt Tuur. ‘Maar omdat we allebei geen actieve landbouwers waren, doken er problemen op. Stephanie werkte destijds als busbegeleidster in het bijzonder onderwijs en in die periode kwamen we in contact met het steunpunt Groene Zorg.’
Mooie verhalen Stephanie besloot toen – ze was ook zwanger van hun zoon – om te stoppen met werken en samen met Tuur een zorgboerderij uit te bouwen. Naast de veestapel en de hoevewinkel focust Trezemieke zich voornamelijk op kinderfeestjes, vergaderfaciliteiten en de opvang van kinderen en jongeren met een zorgbehoefte. Recent kwam daar ook het project Boerenrustpunt bij, waarbij mensen met een burn-out samen met hun therapeut op de boerderij konden komen ‘rusten’. Ondertussen bestaat Trezemieke vijf jaar. ‘In die vijf jaar dat ze actief zijn in de zorg op hun boerderij, hebben Stephanie en Tuur veel gezichten zien passeren. ‘En dat heeft ons al veel mooie verhalen opgeleverd’, vertelt Stephanie. ‘Je haalt zoveel energie uit die gasten en de vooruitgang die je ze ziet maken.’ Volgens beiden hebben de dieren op hun bedrijf, ook de koeien,
daarin een belangrijke meerwaarde. ‘Dieren oordelen of liegen niet, ze moeten je of ze moeten je niet’, verduidelijkt de veehoudster. Natuurlijk is het ook altijd oppassen, zeker met verjaardagfeestjes. Maar daarom zijn er ook een aantal beperkingen die ze opleggen aan hun gasten om zo gevaarlijke situaties te voorkomen. Zo is de voergang afgelijnd en mag men niet over die lijn komen. Ook de kniklader is een no-go voor de gasten.
Respect voor elkaar ‘Op ons bedrijf laten we onze gasten, zeker de jongeren die vanuit een zorgbehoefte naar ons komen, alles doen. We willen niet in beperkingen denken, maar in mogelijkheden,’ vertelt Stephanie. ‘De kinderen en jongeren mogen hier gewoon zijn wie ze zijn, op die manier leren ze ook wat ze kunnen en wat hun mogelijkheden zijn.’ Die lijn trekken ze ook door op de verjaardagsfeestjes die ze organiseren op het bedrijf. Kiest de jarige voor een ponyfeestje, dan zullen ook de andere kinderen mogen kiezen wat ze wel of niet willen doen. Respect is een belangrijk goed voor Tuur en Stephanie. Zolang dat er voor elkaar is, kan er volgens hen veel op de Retiese boerderij. Ze geven aan dat ze vanuit de zorgvraag ook vaak geschetst krijgen hoe een jongere eigenlijk is. ‘Maar, na een tijdje ontdek je eigenlijk dat dit beeld vaak niet klopt, maar bepaald is door de omstandigheden. De vooroordelen kloppen dan niet. Vaak zien we die jongeren hier openbloeien,’ verduidelijkt Stephanie trots. Ze geeft daarbij aan dat ze in al die jaren nog maar één keer iemand na twee dagen heeft verteld dat hij niet meer moest terugkomen. Volgens haar zijn er ook weinig valkuilen. ‘Je moet dit bij je verzekering melden en wat oppassen dat er niet van je geprofiteerd wordt’, vult Tuur tot slot aan. l
Stephanie Van Hove: ‘We willen niet in beperkingen denken, maar in mogelijkheden’ veeteeltvlees DECEMBER 2020
vv12-kerstspecial-Trezemieke.indd 15
15
09-12-20 15:42
KERSTQUIZ VEETEELTVLEES 2020
Wie zoekt, kan winnen Neem de edities van VeeteeltVlees uit 2020 er alvast maar bij. De antwoorden op onderstaande vragen kunt u erin terugvinden. Vul de antwoorden in op de bijgevoegde antwoordkaart – alleen originele antwoordkaarten dingen mee naar de prijzen – of neem online deel. Zorg dat de antwoordkaart uiterlijk 8 januari binnen is bij de redactie.
VRAAG 1
VRAAG 7
Hoeveel procent van de karkassen werd er in Nederland in 2018 afgekeurd voor menselijke consumptie? a. 1,50% b. 1,85% c. 2,10%
Wat is kefir? a. een probioticum b. een antibioticum c. een spierversterkend middel
VRAAG 2
I n welk land kreeg een vleesveehouder de hoogste karkasprijs van 419,72 euro per 100 kg geslacht gewicht uitbetaald in augustus 2020? a. Groot-Brittannië b. Uruguay c. Verenigde Staten
Wat is de maximale hoeveelheid aardappelen die ingezet kan worden in het rantsoen van afmeststieren tijdens de groeifase? a. maximaal 1 kg droge stof per dier per dag b. maximaal 2 kg droge stof per dier per dag c. maximaal 3 kg droge stof per dier per dag
VRAAG 3 Welke koe met haar kalf is rechtsboven afgebeeld op foto 1? a. Wichita van de IJzer b. Karlien van Klaveren Aas c. Odile van Vredenburgh
VRAAG 4 Welke veehouder deed de volgende uitspraak: ‘Cijfers zien en ernaar handelen, dat lijkt mij het beste pad’? a. Luc Bruyeer b. Alexander Vandermeulen c. Arnold Renders
VRAAG 5 Welke vaars werd publiekskampioene van de corona-fotokeuring voor jonge vaarzen van het Belgisch-witblauwras? a. Napoli van Terbeck b. Ravage d’Ozo c. Pie du Petit Juju
VRAAG 6 Hoe wordt het gen genoemd dat hittestress tegengaat bij het rund? a. heat-gen b. cold-gen c. slick-gen
16
VRAAG 8
VRAAG 9 Welke uitspraak van prof. Geert Opsomer over epigenetica is hieronder correct weergegeven? a. Er zijn twee kritische perioden waarin gesleuteld kan worden aan de expressie van het genoom: de dracht en de biestperiode. b. Er zijn drie kritische perioden waarin gesleuteld kan worden aan de expressie van het genoom: de dracht, de biestperiode en de melkperiode. c. Er is één kritische periode waarin gesleuteld kan worden aan de expressie van het genoom: de dracht.
VRAAG 10 Hoeveel water is er in Vlaanderen en Nederland nodig voor de productie van 1 kg rundvlees? a. 6.500 liter b. 15.000 liter c. 25.000 liter
VRAAG 11 Wat is een ‘sand-crack’? a. Een horizontale scheur aan de voorzijde van de klauwen van de voorpoten. b. Een verticale scheur aan de voorzijde van de klauwen van de voorpoten. c. Een verticale scheur aan de voorzijde van de klauwen van de achterpoten.
veeteeltvlees DECEMBER 2020
vv12-kerstquiz.indd 16
09-12-20 15:44
Foto 1
Foto 2
VRAAG 12
VRAAG 14
Hoe kan dry-aging van vlees het best worden omschreven? a. het vacuüm rijpen van vleesstukken b. het rijpen van het vlees op het karkas c. het droogrijpen van vleesstukken
Hoe luidt de naam van de stier op foto 2? a. Bac Paris b. Heuvelland Halifax c. Fuxeen
VRAAG 13
De belangrijkste vitaminen die vetoplosbaar zijn en die aan het rantsoen voor zoogkoeien moeten worden toegevoegd, zijn: a. A, D en E b. B en C c. Fe, Mn en Se
Uit hoeveel kenmerken is de bwb-index van CRV opgebouwd? a. 7 b. 9 c. 13
Online deelnemen!
VRAAG 15
Via deze link kan de kerstquiz ook online worden ingevuld: https://ap.lc/qpp0W
Waardevolle prijzen te winnen! Met deze nieuwe kerstquiz zijn vier waardevolle prijzen te winnen. PRIJS 1: CRV schenkt de winnaar 75 handelingen in het kader van de vruchtbaarheidsbegeleiding – Vruchtbaarheid op Maat – op het bedrijf. Met Vruchtbaarheid op Maat neemt u samen met een specialist de vruchtbaarheid op uw bedrijf onder de loep. Daarnaast regelt u met dit abonnement de dienstverlening rondom
vruchtbaarheid zoals u dat wilt. Met een vast bedrag per maand werkt u volgens plan aan een vruchtbare veestapel en zet u diensten zoals insemineren en tocht- en drachtcontrole in zoals u dat wenst.
maanden. Dit opfokvoeder kan ad lib of onbeperkt gevoederd worden. Het voer bevat smakelijk gehakseld luzernehooi. Het is dus niet nodig om naast dit opfokvoer nog ruwvoer, hooi of stro te verstrekken.
PRIJS 2: Voerproducent Aveve schenkt 600 kg jongveevoeder Startmixx all-in. Startmixx all-in is een compleet opfokconcept voor het voeren van kalveren gedurende de eerste twee levens-
PRIJS 3: Zaaizaadbedrijf Limagrain stelt 10 eenheden (5 hectare) LG 31.205 beschikbaar. Het gaat om Nederlands meest gezaaide maisras met veel extra’s inzake rantsoen en teelt. Aan het
Starplus-label lees je af dat deze mais tot 5% meer pensverteerbaar (onbestendig) zetmeel levert en daarmee maximaal bijdraagt aan vleesaanzet en groei. Verder profiteer je van de meest optimale teeltbescherming door de Starcover-Force-zaadcoating en LG Maïsservice bij vogelvraatschade. PRIJS 4: Veeteeltvlees schenkt tot slot een luchtfoto van het bedrijf.
veeteeltvlees DECEMBER 2020
vv12-kerstquiz.indd 17
17
09-12-20 15:44
KERSTTHEMA KOE EN ZORG JOOST EN ANNELIE HUIJBREGTS
naam Jos (69), Joost (33) en Annelie (30) Huijbregts woonplaats Riel bedrijf gemengd bedrijf met 100 stuks vleesvee (Belgisch witblauw, hereford en lakenvelder), verkoop van Belgisch witblauwe stieren aan kiâ&#x20AC;&#x2122;s in binnenen buitenland, eigen vleesafzet, 25 ha land en landgoedbeheer van 40 ha zorgtak boerderijcamping, autisme-expertisezorgcentrum
vv12-kerstspecial-wichert.indd 18
09-12-20 15:46
‘Koeien hebben geen vooroordelen’ Aan de eigen keukentafel startte Hennie Huijbregts met de begeleiding van kinderen met autisme. Nu is in de voormalige grupstal op het vleesveebedrijf een kleinschalige autisme-expertise-zorgboerderij gevestigd. Joost en Annelie Huijbregts zien dagelijks welke rol dieren kunnen spelen in de ontwikkeling van kinderen met autisme. ‘Als ze hier binnenkomen, maken ze soms nauwelijks contact met mensen. Koeien hebben geen vooroordelen, maar reageren subtiel op hun aanwezigheid.’ TEKST WICHERT KOOPMAN
H
et zijn de verhalen van kinderen die zich stapje voor stapje zo ontwikkelen dat ze hun weg vinden in de maatschappij, die Joost en Annelie Huijbregts inspireren. Zorgboerderij Van ’t Zandeind biedt individuele begeleiding aan kinderen met autisme. ‘Als ze hier binnenkomen, maken ze soms nauwelijks contact met mensen. Het is mooi om hen te zien groeien. En dieren kunnen daarbij helpen’, ervaart Annelie. ‘Koeien hebben geen vooroordelen, maar reageren wel op jouw aanwezigheid. Bijvoorbeeld met zacht geloei, een flapperend oor of een trilling van de huid. Daarmee winnen ze langzaam maar zeker het vertrouwen van kinderen met autisme’, legt ze uit. ‘Het contact met de koeien is vaak het eerste stapje op weg naar beter contact met mensen.’ De witblauwe koeien hebben voor de zorg een ideaal karakter’, vult Joost zijn vrouw aan. ‘Ze zijn rustig, aaibaar en knuffelbaar.’
Van keukentafel tot snoezelkamer Met de zorgboerderij zetten Joost en Annelie met trots het levenswerk voort van Joosts in 2015 overleden moeder Hennie. Zij was tien jaar daarvoor begonnen met de begeleiding van kinderen met autisme op de boerderij. ‘In de zorginstelling waar ze werkte, kon ze kinderen niet de zorg en omgeving bieden die ze volgens mijn moeder nodig hadden’, vertelt Joost over haar drijfveren. Wat begon bij het eigen gezin aan de keukentafel,
ontwikkelde zich tot een kleinschalige autisme-expertise-zorgboerderij met hbo-geschoold personeel. Zo werd enkele jaren geleden een oude stal verbouwd tot zorgboerderij. Waar vroeger zeventien koeien op de grup stonden, zijn nu professionele ruimtes ingericht voor de zorg, inclusief een ‘snoezelkamer’, waar overprikkelde kinderen tot rust kunnen komen. Het was ook de zorgboerderij die Joost en Annelie bij elkaar bracht toen zij op Van ’t Zandeind kwam werken als vervangster van Joosts ongeneeslijk zieke moeder. ‘Het is fijn dat ik Hennie nog heb leren kennen’, vertelt Annelie. ‘Zij inspireerde me om me verder te verdiepen in autisme. En ze had helemaal gelijk. Hoe meer ik erover leer, hoe meer het me boeit’, vertelt de zorgbegeleidster, die zich inmiddels gediplomeerd autismespecialist mag noemen.
Koeien scheren met boer Joost Dat zorgboerderij Van ’t Zandeind onderdeel is van een functioneel agrarisch bedrijf, inclusief een camping, biedt veel voordelen, ervaren Joost en Annelie. ‘Het is een rustige en veilige plek, maar ook een plek waar kinderen nieuwe sociale ervaringen kunnen opdoen. Dat geeft hen de ruimte om te groeien. Zo leerde een jongetje via gasten op de camping spelen met andere kinderen. En een meisje vertelde bij haar afscheid van de zorgboerderij enthousiast over haar mooiste ervaring: ‘Boer Joost helpen met koeien scheren.’ l
Joost Huijbregts: ‘Witblauwe koeien hebben voor de zorg een ideaal karakter. Ze zijn rustig, aaibaar en knuffelbaar’ veeteeltvlees DECEMBER 2020
vv12-kerstspecial-wichert.indd 19
19
09-12-20 15:46
DISTRICTSWEBINARS 2021
Welkom! Uw districtsbestuur nodigt u van harte uit voor de Districtswebinars. Geen fysieke ontmoeting, maar een modern alternatief: live webinars. Ieder district organiseert een eigen Districtswebinar. Voor onze vleesveeleden zijn er eveneens live webinars (zie tabel hiernaast). De webinars starten om 13.15 uur en duren maximaal 45 minuten. Tijdens het webinar bespreekt uw districtsbestuur het afgelopen boekjaar, is er een boeiende reportage of spreker(s) en gelegenheid tot het stellen van vragen via de chat. U ontvangt een persoonlijke uitnodiging met daarin een link waarmee u zich kunt aanmelden.
Thema
Ieder Districtswebinar heeft een thema. In de persoonlijke uitnodiging leest u een uitgebreidere beschrijving van uw Districtswebinar. In de tabel vindt u een korte omschrijving.
Verkiezingen
In de maanden januari en februari zijn er ook verkiezingen voor het districtsbestuur. De kandidaten voor (her)benoeming in uw district worden in Ledencontact december aan u voorgesteld. Omdat leden een tegenkandidaat kunnen aandragen, maakt het districtsbestuur de namen van alle kandidaten bekend na het sluiten van de termijn waarbinnen tegenkandidaten kunnen worden ingediend. Daarna kunnen we overgaan tot de verkiezingen. U ontvangt hiervoor een persoonlijke uitnodiging.
Toelichting financiële jaarcijfers door directie CRV Nieuwsgierig hoe CRV er financieel voor staat? Neem deel aan ons webinar: ‘Toelichting financiële jaarcijfers 2019-2020’. Aan de hand van drie thema’s geeft de directie een overzicht van de stand van zaken in de coöperatie. Tijdens het webinar zal Egon Verheijden (financieel directeur) een toelichting geven op de jaarcijfers en zijn Peter Broeckx (voorzitter Coöperatie CRV) en Angus Haslett (CEO) aanwezig om vragen te beantwoorden. Dit webinar vindt plaats op 14 januari 2021 en start om 13.15 uur. Er volgt nog een persoonlijke uitnodiging voor dit webinar.
742-20 Ad Districtswebinars-DEC-spread-VT.indd 2
09-12-20 11:38
Scan of fotografeer onderstaande QR-code om u aan te melden.
LIVE WEBINAR DATA DISTRICTSWEBINARS DISTRICT
THEMA
DATUM
TIJDSTIP
Jaarcijfers CRV toegelicht door de directie van CRV
donderdag 14 januari
13.15-14.00 uur
Nederland/Vlaanderen Vleesvee overige rassen
Inleiding ‘Beef in Brazil’ door Rudi den Hartog van CRV Lagoa. Tevens stierenpresentatie van overige vleesrassen
dinsdag 19 januari
20.00-21:00 uur
Nederland/Vlaanderen Vleesvee bwb
Bwb-stierenpresentatie met filmpjes van stieren
donderdag 21 januari
13.15-14.00 uur
West-Nederland
Actualiteiten vanuit CRV
dinsdag 26 januari
13.15-14.00 uur
Noord-Nederland
Live discussie met twee melkveehouders over hoge levensproductie en hoog exterieur
donderdag 28 januari
13.15-14.00 uur
Noordoost-Nederland
Live discussie met twee melkveehouders over hun fokkerijvisie. Pure-grazing-bedrijf en een intensief bedrijf met hoge productie
dinsdag 2 februari
13.15-14.00 uur
Centraal-Nederland
Inleiding door specialist Ronald Rongen over koegedrag
donderdag 4 februari
13.15-14.00 uur
Oost-Nederland
Inleiding door specialist Ronald Rongen over het fokdoel
dinsdag 9 februari
13.15-14.00 uur
Midoost-Nederland
CRV draait door: talkshow met diverse (boeren)gasten
donderdag 11 februari
13.15-14.00 uur
Noordoost-Vlaanderen
Wat is de rol van CRV bij de duurzaamheidsdoelstellingen van de melkveeleden?
woensdag 10 februari
13.15-14.00 uur
Zuidwest-Nederland
Sterren van Zuidwest-Brabant: Addy Moree toont de relatie tussen exterieur en koeien met predicaat Sterkoe 3
dinsdag 23 februari
13.15-14.00 uur
Zuidwest-Vlaanderen
Welke rol kan CRV spelen bij de duurzaamheidsdoelstellingen van de melkveeleden?
woensdag 24 februari
13.15-14.00 uur
Zuidoost-Nederland
Jos Knoef is gast en vertelt over zijn fokkerij-ideeën
donderdag 25 februari
13.15-14.00 uur
Nederland/Vlaanderen VLEESVEE
MELKVEE
NB: u ontvangt een persoonlijke uitnodiging van uw districtsbestuur
COOPERATIE-CRV.COM
742-20 Ad Districtswebinars-DEC-spread-VT.indd 3
09-12-20 11:38
KERSTTHEMA KOE EN ZORG HOEVE VREDEVELD
naam Sjaak (62) en Jan Groot, Marc en Astrid van Telgen woonplaats Lelystad bedrijf gemengd bedrijf met akkerbouw, 65 melkkoeien, 65 herefords en een boerderijwinkel zorgtak kinderopvang en dagbesteding voor ouderen, volwassenen en jongeren
vv12-kerstspecial-inge.indd 22
09-12-2020 16:42
Nooit stil en saai op de boerderij De herefordkudde op Hoeve Vredeveld kijkt intussen niet meer op of om van de zorgdeelnemers die dagelijks op het bedrijf actief zijn. Aan bedrijvigheid op het erf in Lelystad is sowieso geen gebrek. Naast een zorg- en vleesveetak omvat het bedrijf ook een kinderdagverblijf, een akkerbouw- en een melkveetak en een boerderijwinkel. TEKST INGE VAN DRIE
H
et is een bont gezelschap dat dagelijks op Hoeve Vredeveld rondloopt. Dementerende ouderen, jongeren met gedragsproblemen, kinderen van het kinderdagverblijf. ‘Het is hier nooit stil en saai’, beaamt Sjaak Groot, die wel de voordelen ziet van al die verschillende doelgroepen. ‘De jongeren voorkomen dat de ouderen te veel inzakken. De ouderen brengen juist weer rust die de jongeren soms nodig hebben. Het allermooist is als ze in gesprek gaan en zich over elkaar verwonderen’, geeft Groot aan. De ondernemers stellen niet veel voorwaarden aan de gasten die ze op hun zorgboerderij ontvangen. ‘Maar het is wel het leukst als ze nog bewust mee kunnen beleven wat er op de boerderij gebeurt’, stelt Groot.
Boeren met ander product In 2006 breidden Sjaak en zijn broer Jan hun akkerbouwbedrijf in Lelystad uit met een zorgtak en kinderopvang. ‘We teelden onder meer pootaardappelen, maar dat werd steeds meer van hetzelfde. In diezelfde periode kwamen de persoonsgebonden budgetten, de pgb’s, op. Toen zijn we gestart met een zorgtak, ook omdat ik werken met scholieren altijd al leuk had gevonden’, legt Groot uit. Inmiddels omvat het bedrijf ook een melken vleesveetak en een boerderijwinkel en werken ook dochter Astrid en schoonzoon Marc van Telgen mee. Zelf houdt Groot zich vooral bezig met de zorgtak. ‘Ik ben boer gebleven, maar mijn product is veranderd. Ik werk nog steeds met planten en dieren, maar dagbesteding is nu mijn product’, geeft hij aan. ‘Ik heb een heleboel personeel, maar op een ander niveau.’ Dat de zorgdeelnemers baat hebben bij het werken op een boer-
derij, staat volgens Groot buiten kijf. ‘Het buiten bezig zijn, met de handen werken en het deel uitmaken van de maatschappij, dat doet ze goed. En je ziet ook resultaat van je werk: als je een plantje geen water geeft, gaat het slap hangen’, legt Groot uit. De ruimte noemt hij een ander pluspunt. ‘Ze lopen elkaar hier niet snel in de weg; ze kunnen hun eigen gang gaan. Als ze met z’n allen binnen zitten, heb je veel eerder trammelant.’
Trots op ‘hun boerderij’ De deelnemers helpen met het instrooien van de stal, met het voeren van de herefords – expres is er voor een rustig ras gekozen – of het inpakken van het vlees. In de zomer rijdt Groot wekelijks met een busje deelnemers naar de herefords die in natuurgebieden van het Flevolandschap lopen. ‘Dan kijken we hoe het met de dieren gaat en tellen we ze. Zo zijn de deelnemers in beweging en tegelijk geven we ze een stukje natuurbeleving mee.’ De herefords kijken intussen niet meer op of om van de zorgdeelnemers. ‘Al is wel de afspraak dat ze nooit zomaar het hok van de dieren in mogen’, benadrukt Groot. Zonder uitzondering komen de deelnemers graag naar de boerderij, al is het maar om de dieren te aaien of even te voeren. ‘Bij sommigen roept zelfs de geur van de boerderij al een positieve herinnering op, vertelt Groot. ‘Dan was hun opa bijvoorbeeld boer of hebben ze weleens bij een boer gelogeerd. Daar vertellen ze dan graag over.’ Ook merkt Groot dat de zorgdeelnemers aan hun eigen omgeving trots vertellen over ‘hun boerderij’. ‘Sommigen krijgen in het weekend hun kleinkinderen op bezoek; dan komen ze graag ook even langs op de boerderij van opa of oma. Dat is een onverwachts, maar mooi neveneffect.’ l
Sjaak Groot: ‘Zelfs de geur van de boerderij roept bij sommige zorgdeelnemers al een positieve herinnering op’ veeteeltvlees DECEMBER 2020
vv12-kerstspecial-inge.indd 23
23
09-12-2020 16:43
KERSTTHEMA KOE EN ZORG MIA EN JAN STRIJBOS
naam Mia (55) en Jan (56) Strijbos woonplaats Meijel bedrijf seniorenboerderij Katsberg, 110 limousins, inclusief jongvee, 22 ha gras en 5 ha mais zorgtak dagbesteding voor senioren
vv12-kerstspecial-grietje.indd 24
09-12-20 15:52
Gezellige dagbesteding tussen de limousins Een leegstaande stal leidde ertoe dat Mia en Jan Strijbos uit Meijel hun vleesveebedrijf konden uitbreiden met een zorgtak. Vijf dagen per week komen er senioren die deelnemen aan zinvolle dagbesteding op de zorgboerderij. Zij beleven veel plezier aan de gezelligheid, de natuur en het vee. TEKST GRIETJE DE VRIES
H
et is inmiddels elf jaar geleden dat Mia Strijbos (55) haar kans schoon zag om haar ervaring als zorgverlener voort te zetten op het bedrijf van haar en haar man Jan Strijbos (56). ‘In die tijd was het concept zorgboerderij erg in opkomst. Zelf waren we gestopt met varkens houden en daardoor stond de oude varkensstal leeg. Voor deze leegstaande stal op het bedrijf zochten we een nieuwe functie. Dit kwam toen bij elkaar en zodoende besloten we ook van start te gaan met een zorgboerderij’, vertelt Mia. Mia heeft altijd in de ouderenzorg gewerkt en biedt inmiddels, samen met twee vaste krachten en een vrijwilliger zinvolle dagbesteding voor senioren. Mia koos voor deze vorm van zorgverlening, omdat ouderen steeds langer thuis blijven wonen. ‘Het doel van de dagbesteding is om de senioren de kans te bieden om zo lang mogelijk in de thuissituatie te kunnen blijven wonen, de mantelzorg te ontlasten, de zelfredzaamheid op peil te houden en gezellig met elkaar samen te kunnen zijn’, aldus Mia. Het gaat volgens haar vooral om aandacht en een luisterend oor, niet zozeer om zorgverlening. ‘We willen de gasten stimuleren en begeleiden in de bezigheden, maar ondertussen moeten de ouderen niets meer. Ze hebben al genoeg gemoeten in hun leven, het is nu tijd voor gezelligheid en genieten.’
Gezelligheid staat voorop Waar Mia elf jaar geleden nog twee dagen per week een groep ontving, is de vraag nu zo groot dat ze vijf dagen per week zijn geopend. Elke dag komen er dertien senioren, sommigen komen vaker in de week, maar elke dag van de week is dezelfde groep aanwezig. De zorgtak is met een dusdanige aanloop de hoofdtak van het bedrijf geworden.
De zorg voor de limousinkoeien en -kalveren ligt bij Jan en zoon Robert (29). ‘Het mooie van de combinatie dagbesteding en het vee is wat het doet met de senioren’, vertelt Mia. ‘We ontvangen dagelijks mensen die vroeger altijd beesten thuis hadden. Doordat ze weer beesten zien, komen er allerlei verhalen van vroeger los. We wandelen veel door de natuur en als in de zomer dan de zoogkoeien met de kalfjes in de wei staan, zie je dat mensen daar echt van genieten.’
Knutselen en sjoelen In de dagbesteding draait het vooral om gezelligheid en het zinvol bezig zijn. Er wordt geknutseld, gesjoeld, gewandeld, naar muziek geluisterd en gekletst. ‘We werken vaak in thema’s, zo werken we nu toe naar de kerst. In het timmerhuis worden nu bijvoorbeeld kerststerren gezaagd. Vanwege corona is de groep iets kleiner dan voorheen, maar dat bevalt ons best goed. Gelukkig hebben we nog steeds voldoende ruimte om mensen te ontvangen’, vertelt Mia. Een ander belangrijk onderdeel van de dagbesteding is dat de gasten ’s middags de warme maaltijd nuttigen en samen vooraf voorbereiden. ‘De één schilt de aardappelen en de andere de appels voor de appelmoes. Het eten in de groep is een grote stimulans voor de gasten, want zien eten doet eten. En dat is goed, want ouderen die alleen wonen, eten in de thuissituatie vaak minder goed.’ Mia hoopt met beide takken nog lang door te kunnen gaan. ‘De ouderenstroom blijft zeker bestaan en onze zoon Robert hoopt in de toekomst de veetak door te kunnen zetten, al hangt dat wel wat af van wet- en regelgeving’, aldus Mia. ‘De combinatie van zorg en het vee is voor ons in elk geval een mooi concept.’ l
Mia Strijbos: ‘Dankzij de beesten komen er allerlei verhalen van vroeger los’ veeteeltvlees DECEMBER 2020
vv12-kerstspecial-grietje.indd 25
25
09-12-20 15:52
KERSTTHEMA KOE EN ZORG VENNENHOF
naam Jeroen Dams (30), Els Heylen (27), Marcel Dams (60) en Caroline Geldof (55) woonplaats Geel bedrijf melkveebedrijf 100 melkkoeien met bijhorend jongvee (ong. 70 stuks) holsteinfleckviehkruislingen, 60 ha land zorgtak herstelboerderij voor revalidanten na een beroerte of hersenbloeding
vv12-kerstspecial-Herstelboerderij.indd 26
09-12-20 15:54
Revalideren tussen de koeien Herstellen na een beroerte tussen de koeien. Het is mogelijk op het veebedrijf van de familie Dams in Geel. Revalidanten pikken er hun dagdagelijkse routines en handelingen weer op met de hulp van ergotherapeuten, de veehouders en natuurlijk de koeien. TEKST WIM VEULEMANS
H
et Vennenhof, gelegen vlakbij het Geelse stadscentrum, is op het eerste gezicht een regulier melkveebedrijf. Zoon Jeroen is naast zijn werk op de boerderij ook dierenarts, zijn vriendin Els Heylen werkt op de spoeddienst van het regionale ziekenhuis. Al langer ving het bedrijf zorggasten uit de regio op, maar zonder goed te weten wat het allemaal zou betekenen, breidden ze in 2019 hun sociaal engagement nog wat uit. Ze namen deel aan een Leader-project ‘Herstelboerderijen. Van land- naar zorgbouw’ van Welzijnszorg Kempen.
Wekelijks op de boerderij helpen Met hun deelname aan het project wilden Jeroen en Els hun bedrijf verbreden, maar dan meer sociaal gericht. ‘Omdat in de familie altijd wel zorggasten aanwezig waren vanuit de Geelse gezinsverpleging, wilden we graag bij die traditie aansluiten,’ vertelt Jeroen. De gezinsverpleging in de regio van Geel is uniek. Die ontstond vanuit het geloof dat de patroonheilige Sint-Dimpna genezingen kon uitvoeren op psychiatrische patiënten. Gezinsverpleging is zo een vorm van pleegzorg waarbij een gezin een persoon met een psychische stoornis opvangt in huis. In het project herstelboerderijen wilde Welzijnszorg Kempen landbouw inzetten als rode draad doorheen het herstel van revalidanten, vaak mensen die herstellen van een hersenbloeding of beroerte. Twee Kempense bedrijven gingen van start met het project en helpen zo mensen door boerderijspecifieke activiteiten en taken hun revalidatieproces te bevorderen. Praktisch gezien begeleidt de herstelboerderij hen in de stap naar het dagelijkse functioneren en zelfstandig deelnemen aan het maatschappelijk leven. Ze zijn daarbij wekelijks een halve dag op de boerderij aanwezig. Het gaat dan wel steeds om revalidanten die al wat verder staan in hun herstelproces.
Revalidatiearts Jens Van Akeleyen van Ziekenhuis Geel omschreef de meerwaarde als volgt: ‘Door herstelboerderijen kunnen patiënten buitenkomen om praktijkgericht te revalideren. Op de boerderij ontdekken ze dat ze nog heel wat in hun mars hebben en zo wordt de stap naar het gewone leven kleiner.’
Impact hebben op revalidatie Voor de opstart moesten op het Vennenhof geen aanpassingen gebeuren. De revalidanten konden meteen aan de slag, elk naar hun eigen capaciteiten. ‘We proberen samen met de revalidanten aangepast maar echt boerenwerk uit te voeren’, pikt Els in. ‘Dat gaat van kalveren melk geven, voeren, hokken strooien of uitmesten. Zo zien zij meteen resultaat van de oefeningen die ze in het revalidatiecentrum hebben getraind.’ Zo leren ze opnieuw bewegen op een manier die voor hen betekenisvol en leuk is, in plaats van bijvoorbeeld twintig keer hun arm te buigen en te strekken in een therapieruimte. Jeroen en Els zien bij hun gasten ook vooruitgang en dat sterkt hen ook in hun overtuiging in het project. ‘We merken dat de conditie van de revalidanten er ook op vooruitgaat’, vertelt Els. ‘Het doet deugd om te merken dat de activiteiten op de herstelboerderij niet enkel een aangenaam tijdverdrijf zijn voor de revalidanten, maar dat het echt ook een functie heeft, met impact in het revalidatieproces. Het is fijn om als boer iets voor de maatschappij te kunnen doen.’ Als boer sta je natuurlijk niet alleen. Beiden geven aan dat ze van in het begin steeds een goede begeleiding hebben gekregen, zowel van de projectbegeleiders als van medewerkers uit het revalidatiecentrum. Zo wordt elke revalidant opgevolgd door een ergotherapeut tijdens het ganse traject op de boerderij. l
Els Heylen: ‘Het is fijn om als boer iets voor de maatschappij te kunnen doen’ veeteeltvlees DECEMBER 2020
vv12-kerstspecial-Herstelboerderij.indd 27
27
09-12-20 15:54
COMMISSARISSEN IN BEELD KURT FAES
Het hoogste bestuurlijke orgaan van Coöperatie CRV is de ledenraad van 87 veehouders. Namens de ledenraad houdt de raad van commissarissen (RvC) toezicht op het beleid van de CRV Holding BV. In de RvC zitten zeven veehouders en drie commissarissen van buiten de sector. Wie zijn zij en wat is hun visie? In een serie in Veeteelt stellen ze zich voor.
deel 1 deel 2 deel 3 deel 4 deel 5
Peter Broeckx Gert-Jan Verploeg Johan Wouterse (extern) Fons Kersten Wietse Duursma
deel 6 deel 7 deel 8 deel 9 deel 10
Etienne Cosyns (extern) Peter Schrijver Kurt Faes Freek Rijna (extern) Sjoerd Schaap
Fokkerijliefhebber is
zakelijk over samenwerking Na tien jaar bomen over stiervaders in de fokkerijraad is Kurt Faes sinds 2015 commissaris van CRV. De fokkerijliefhebberij is er nog steeds, maar als commissaris kijkt de veehouder zakelijk naar de coöperatie. TEKST WICHERT KOOPMAN
A
ls kind al hield hij in een boekje de stambomen van de koeien van zijn vader bij. De liefde voor fokkerij zat er jong in bij melkveehouder Kurt Faes (51) uit het Vlaamse Meer. En nu nog kent hij tot vier generaties terug de afstamming van zijn dieren uit het hoofd. Toch was de fokkerijliefhebber aanvankelijk niet van plan om boer te worden zoals zijn broer Dirk. Toen hun vader begin jaren negentig echter ziek werd en wilde afbouwen, ging dat de boerenzoons zo aan het hart dat ze alsnog besloten om samen het familiebedrijf voort te zetten. Ze bouwden een nieuwe koeienstal en twee stallen voor in totaal 45.000 vleeskippen.
Professioneel fokprogramma Inmiddels is de melkveestapel gegroeid tot ongeveer 100 koeien, die tekenen voor een rollend jaargemiddelde van rond de 11.000 kg melk met 4,40% vet en 3,45% eiwit. ‘In de praktijk komt het erop neer dat mijn broer de kippen voor zijn rekening neemt en de administratie van het bedrijf doet en dat ik mij focus op de koeien en alles wat daarbij komt kijken. Maar we kunnen gemakkelijk taken van elkaar overnemen’, vertelt Faes, net na terugkomst van een ontspannende vakantie. ‘Zo kunnen we allebei ook af en toe vrij zijn.’ Faes heeft de ontwikkeling van CRV van nabij meegemaakt. ‘Het is beslist goed geweest dat VRV en CR Delta gefuseerd zijn’, concludeert Faes. ‘Ook vlees-
28
naam Kurt Faes woonplaats Meer (provincie Antwerpen) leeftijd 51 jaar gezin getrouwd met Cathy, 2 kinderen opleiding bachelor landbouw, specialisatie melkvee bedrijf samen met broer Dirk, 100 melkkoeien en 90 stuks jongvee op 40 ha grond, 45.000 vleeskippen bestuursfuncties lid van raad van commissarissen van CRV sinds 2015, voorzitter CRV-afdeling Noorderkempen, bestuurslid ledenkring Milcobel vorige bestuursfunctie lid fokkerijraad CRV
veehouders plukken daar nu de vruchten van, al ervaren ze dat misschien niet altijd zo. Kijk bijvoorbeeld eens naar het succes van de Belgian Blue Group (BBG), waarin CRV een van de partners is. BBG heeft met succes het Belgisch-witblauwras – ook internationaal – op de kaart gezet als meest efficiënte vleesras van de wereld’, stelt hij vast. ‘Met name door de toenemende inzet van witblauwe stieren voor de gebruikskruising is de afzet van sperma gegroeid van 800.000 doses bij de oprichting in 2003 tot 4 miljoen in het afgelopen boekjaar. Daarvan profiteren alle Belgisch-witblauwfokkers. Enerzijds omdat hierdoor een professioneel fokprogramma in de benen kan worden gehouden en veehouders daardoor kunnen putten uit een ruim aanbod van betrouwbaar geteste stieren. Anderzijds omdat dit kansen biedt voor de afzet van fokmateriaal’, aldus de commissaris. Hij wijst in dit verband ook op het toenemend gebruik van gesekst sperma in de melkveehouderij. ‘In Vlaanderen en Nederland gaat deze ontwikkeling misschien nog wat minder snel dan in de landen om ons heen. Maar ook hier zal de interesse voor gesekst sperma, in combinatie met de inzet van vleesstieren, vast en zeker verder gaan toenemen.’
Samenwerking levert vooruitgang Ook de bwb-index, die afgelopen voorjaar werd geïntroduceerd, en de ontwikkeling van genoomfokwaarden voor het uitschakelen van genetische defecten
veeteeltvlees DECEMBER 2020
vv12-PortretCommissarisFaes.indd 28
08-12-20 14:32
binnen het Belgisch-witblauwras noemt Faes als voordelen van de samenwerking in een groter verband. ‘Hiermee liften alle witblauwfokkers mee op de expertise van de grote organisatie’, stelt hij. ‘Aangezien CRV binnen BBG slechts voor een derde aandeelhouder is, bepalen we niet als enige het foken selectiebeleid en levert samenwerking met onze Waalse collega’s ook wel eens spanning op’, erkent de commissaris. ‘Waalse fokkers benaderen de fokkerij nu eenmaal wat meer vanuit de emotie en richten zich van oudsher wat meer op exterieur. Vlaamse fokkers zijn meer economisch ingesteld met extra aandacht voor bijvoorbeeld groei en vruchtbaarheid’, legt hij uit. ‘De rascommissie bwb houdt hier de vinger aan de pols. Alle betrokken partijen snappen dat ze elkaar nodig hebben om de witblauwfokkerij vooruit te brengen. De Walen hebben ons nodig vanwege de afzet van sperma voor de gebruikskruising en wij hebben de Walen nodig vanwege de grote populatie fokdieren.’
g
Keuze voor progressieve koers
‘BBG heeft met succes het witblauwras op de kaart gezet als efficiëntste vleesras’
Opvolgers voor het familiebedrijf in Meer zijn er niet. Grote investeringsplannen in de koeien of kippen hebben Kurt en Dirk Faes dan ook niet. Vanuit een heel ander gezichtspunt kijkt de commissaris naar de toekomst van CRV. ‘De organisatie heeft de keus tussen behoudend of progressief opereren. Als we kiezen voor een behoudende koers, weten we zeker dat we vroeg of laat worden opgeslokt door een concurrent of weer verworden tot distributeur van sperma van andere partijen’, stelt hij. ‘Als we zelf aan het stuur willen blijven zitten, zullen we progressief moeten opereren.’ Deze koers vraagt ook wat van de leden, erkent Faes. ‘Daarom is het belangrijk om onze leden steeds goed te informeren en met hen in dialoog te gaan in de ledenraad en op de districtsbijeenkomsten.’ Volgens de commissaris onderscheidt CRV zich door het gebruik van grote hoeveelheden betrouwbare data. ‘We moeten dat nog beter vertellen, want daarmee leveren we echt toegevoegde waarde voor de praktijk’, stelt Faes met overtuiging. ‘Maar om concurrerend te blijven met andere wereldspelers zullen we daarin ook moeten blijven investeren. Dat houden we alleen vol als we de kosten kunnen verdelen over meer verkochte rietjes sperma’, legt hij uit. Samenwerking met andere coöperaties ligt volgens de commissaris voor de hand. ‘Wij staan daar beslist voor open. Maar voor een succesvolle samenwerking heb je min of meer gelijkwaardige partijen nodig. Gek genoeg zit onze omvang en professionaliteit ons wel eens in de weg. Potentiële partners zien CRV nog wel eens als een bedreiging. Ze hebben schrik om invloed te verliezen’, vermoedt Faes. Los van allianties met andere partijen onderstreept de coöperatiebestuurder de noodzaak om zowel binnen Nederland en Vlaanderen als in het buitenland meer omzet te genereren. ‘De raad van commissarissen heeft niet voor niets gekozen voor de aanstelling van een CEO met een internationaal profiel en een marketingachtergrond’, legt hij uit. ‘Wij zijn ervan overtuigd dat er voor CRV nog volop groeikansen liggen.’ l
veeteeltvlees DECEMBER 2020
vv12-PortretCommissarisFaes.indd 29
29
08-12-20 14:33
MANAGEMENTNIEUWS
No-dealbrexit ramp voor Britse vleesveehouders ECONOMIE – De onderhandelingen over de brexit tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn intensief, maar een akkoord blijft vooralsnog uit. Daardoor stijgt de vrees voor een no-dealscenario. Volgens de Britse landbouworganisatie National Farmers Union (NFU) zorgt het uitblijven van een deal tussen Europa en het Verenigd Koninkrijk voor grote onzekerheid bij de Britse landbouwers. Zo zouden de tarieven voor de export van landbouwproducten naar de Europese Unie gigantisch de hoogte ingaan: +48 procent
voor lamsvlees, +57 procent voor cheddar en +84 procent voor rundvlees. ‘Met de buitensporige exporttarieven die voorliggen, worden we meteen uit de markt geprijsd’, zegt de voorzitter van de Britse landbouworganisatie NFU en rundveehoudster Minette Batters. ‘Als je weet dat 90 procent van ons rundvlees wordt afgezet op de Europese markt, dan begrijp je dat de impact groot is. Op dit ogenblik is de onzekerheid enorm. We hebben geen idee wat de toekomst brengt en die toekomst begint al over een maand.’
Minette Batters
Roy Meijer gekozen als nieuwe voorzitter van NAJK MAATSCHAPPIJ – De Drentse melkveehouder Roy Meijer is tijdens de algemene ledenvergadering van het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK) unaniem verkozen tot de nieuwe voorzitter. Meijer (27) heeft in Witteveen met zijn ouders een melkveebedrijf met 250 koeien en was tot voor kort voorzitter van de Drentse afdeling van het NAJK. Naast melkveehouder is Meijer actief als zelfstandig adviseur in de agrarische sector.
Meijer volgt Andre Arfman op, die na vierenhalf jaar de voorzittershamer doorgeeft. Afgelopen tijd was Meijer al vaak voor NAJK actief voor het stikstofdossier. In een persbericht over zijn benoeming meldt Meijer dat hij graag wil samenwerken. ‘Werken aan de toekomst van de jonge boer kunnen we niet alleen. We zullen hiervoor ook moeten samenwerken met de organisaties om ons heen, zoals sectorpartijen, ketenpartijen en overheden.’
Pachtprijs grasland steeg 68 procent in twintig jaar ECONOMIE – De pachtprijs voor blijvend grasland in Vlaanderen is in de afgelopen twintig jaar met 68 procent gestegen. Pachten van akkerland werd zelfs 78 procent duurder. Dit blijkt uit cijfers van het Belgische bureau voor de statistiek, Statbel. Vlaamse boeren betaalden in 2019 voor blijvend grasland een
pacht van 326 euro per hectare per jaar en voor akkerland 380 euro. In Wallonië was het pachten van grond, met respectievelijk 218 en 241 euro per hectare, veel minder duur. De hoogste pachtprijzen gelden in de provincie West-Vlaanderen, waar 454 euro voor een hectare bouwland en 415 euro voor een hec-
tare blijvend grasland moest worden betaald. In de provincie Antwerpen is blijvend grasland met 264 euro per hectare nog net iets minder duur dan in Vlaams-Brabant, waar 269 euro werd betaald. In deze provincie werd met 288 euro per hectare wel de laagste prijs voor bouwland betaald.
Brexit: regels veehandel wijzigen vanaf 1 januari ECONOMIE – Vanaf de brexitdatum 1 januari 2021 wijzigen de regels voor veehandel tussen de EU27 en het Verenigd Koninkrijk. Het Verenigd Koninkrijk (Engeland, Schotland, Wales en Noord-Ierland) behandelt de EU27 voortaan als ‘derde’ land voor de handel in rundvee, schapen en geiten. Voor export naar Europa gelden nieuwe gezondheidscertificaten met het opschrift UK-GB, in plaats van enkel UK zoals nu.
Ook de oormerken voor het vee veranderen. Voor al geïdentificeerde dieren moet er een derde oormerk bij het dier ingebracht worden met het opschrift UK-GB indien het geëxporteerd wordt naar de EU27. Voor dieren die geboren worden na 1 januari, gelden onmiddellijk de nieuwe oormerken ter identificatie met opschrift UK-GB. Voor de veebewegingen van Engeland, Schotland en Wales naar Noord-Ierland gel-
den dezelfde bovenstaande regels. Voor veebewegingen van Noord-Ierland naar Groot-Brittannië blijven alsnog de oude regels van kracht.
30 veeteeltvlees DECEMBER 2020
vv12-managementnws.indd 30
08-12-20 15:12
W
NE
ADEMHALINGSPROBLEMEN VEROORZAKEN AANZIENLIJKE ECONOMISCHE SCHADE DE HERFST IS HET SEIZOEN BIJ UITSTEK VOOR LONGPROBLEMEN
MAMYLAC PULMO,
A RE ZICHTB A EEN NN E T A T L 0 RE SU 7 TOT 1 IK VAN G E B R U G E N! DA
EEN NIEUW HULPMIDDEL OM ADEMHALINGSPROBLEMEN BIJ KALVEREN TE BESTRIJDEN
Het nieuwe MAMYLAC PULMO gamma is gebaseerd op de bestaande formules van MAMYLAC en FORTIVO, gecombineerd met plantenextracten rijk aan vetzuren, die helpen het immuunsysteem te versterken.
info@mamylac.be - Vlaanderen : Harry PEETERS (+32 475 72 20 74) en Geert DEBEUF (+32 479 55 04 97) Nederland: Ko DEN HAMER (+31 6 120 76 180)
VOLUMETRA: UITERST VEELZIJDIGE MENGMESTTANK VOOR VEELEISENDE PROFESSIONELEN
• Vastgebout Hydro-Tandem / Hydro-Tridem onderstel : ideale gewichtsverdeling en stabiliteit
• Chassis van 900 mm speciaal geschikt voor brede wielen met een grote diameter: trekgemak, bescherming van de bodem
• Compatibel met vacuüm-, lobben-, Garda en Vacu-Storm pompen
Mestspecialist : van het pompen tot de verspreiding
VOLUMETRA VAN 12 TOT 26 M
3
• Telescopische arm met een Ø tot 250 mm • Het gamma kan aan alle pompeisen voldoen
• Geïntegreerde voorafuit-rusting voor alle types achterwerktuig met een werkbreedte van 3 tot 30 m
• Pendislide Pro verspreidingsboom • Verspreidingsboom van 7,50 tot 30 m • Bouwlandbemester van 2,70 tot 8,62 m • Zodebemester van 3 tot 8,25 m
• Europese keuring • 3 jaar garantie
• Voertuig met zelfdragende structuur en een tank gelast op een echt chassis • Kort, stevig, zeer hanteerbaar voertuig met brede wielen met een grote diameter : garantie van een ideale treklijn , dat is : • Een industriële productie van gestandaardiseerde componenten • Een betrouwbare productie voor een intensief gebruik • Een zeer compleet geïndividualiseerd onderdelenboek dat gedownload kan worden • Een nauwkeurige, snelle en efficiënte service na verkoop • Een zekere waarde
E N I H C EN A E M R DE R IEDE N E K E OO T S V T I R U AA B L A ETA 24B
B
joskin.com
veeteeltvlees DECEMBER 2020
VV12_p31.indd 31
31
08-12-2020 14:49
MARKTINFO VOER
Grondstofprijzen stijgen maar vlakken af
ENERGIE- EN EIWITPRIJZEN VOER in eurocenten, excl. btw (bron: Wageningen Livestock Research)
– De huidige voederwaardeprijzen zijn berekend door Wageningen Universiteit (WUR) op 3 december 2020. De waarde van 1000 vem (kvem-prijs) stijgt licht naar 16,3 eurocent, de waarde van eiwit stijgt naar 107,7 eurocent per kg dve. – De voederwaarde van de producten wordt berekend aan de hand van de cijfers die WUR publiceert. Belangrijk om te weten is dat men enkel producten mag vergelijken die vergelijkbaar zijn. Evalueer ook eerst welke producten in het rantsoen passen en kies daarbinnen de goedkoopste optie. – De granen zijn nog licht doorgestegen, al is hier de laatste maand ‘maar’ 5 euro bijgekomen per ton. Het lijkt erop dat de prijzen beginnen af te vlakken. Handelsbeperkingen tussen China en Rusland en Australië zorgen ervoor dat er veel vraag is naar Europees graan, wat de prijzen hier behoorlijk ondersteunt. De verwachting is echter dat deze landen wel een goede productie behalen door goede teeltomstandigheden. Dit zorgt ervoor dat de langetermijnprijzen voor granen al iets beginnen te dalen. – De sojaprijzen zijn al enkele weken stabiel, maar liggen wel op een zeer hoog niveau. De productieverwachtingen in Zuid-Amerika blijven laag door de aanhoudende droogte. Daarnaast is de vraag vanuit China hoog. De komst van een werkend coronavaccin met de gekoppelde economische verwachtingen zorgen ervoor dat de prijzen nog niet zullen dalen. Ook voor soja geldt dat de langetermijnprijzen een stuk lager liggen dan de kortetermijnprijzen. – De handel in pulp is in volle gang. Denk goed na waarvoor je het voert: vergelijk je het met krachtvoer, dan is het zeer scherp geprijsd. Vergelijk je het met ruwvoer, houd dan aan dat mais circa 12 cent kost per kg droge stof en gras 13 tot 15 cent per kg droge stof. – Eiwit is heel duur. Bekijk of je niet onnodig veel eiwit voert.
december 2020 fokvee mestvee
32
52 67 75 2 21 79 113 115 117 103 161 102 251 158 202 119 84 138 96 118 161 132 97
4 4 0 0 0 4 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5 5 5 5 0 0 0 0
0,0 0,0 240,0 125,0 150,0 156,7 239,0 221,0 241,0 233,0 360,0 221,0 431,0 304,0 280,0 26,5 44,0 71,6 81,9 261,0 303,2 272,6 231,3
975 908 666 438 529 1.290 1.307 1.291 1.414 1.172 1.235 1.177 1.249 1.008 1.146 1.206 1.248 949 1.122 1.108 1.178 1.149 1.149
wa
rin
s i g/ kg d vev
g/k gd dve
s g/k gd 74 173 185 49 70 97 128 120 94 97 344 158 482 400 324 132 84 249 197 195 264 241 172
vo (e/ erwa ton ard ) ve epr vi ijs ma voe rktp de rijs t rw .o. aar v. de pri js (
gsv erl ies ma (%) (e/ rktp r ton ijs )
mengvoer
940 888 694 509 583 1.182 1.180 1.122 1.265 1.038 1.129 968 1.153 942 1.071 1.099 1.129 943 1.035 1.036 1.093 1.068 1.062
%)
Voederwaardeprijzen geven de verhouding weer van de voederwaarde van mengvoer, grondstoffen en bijproducten in relatie tot de marktprijs. Bij een voederwaardeprijs onder de 100 procent is het voedermiddel prijstechnisch interessant.
be
natte bijproducten
re
grondstoffen eiwit
s
ds g/k g grondstoffen energie
34 45 89 89 89 58 87 87 87 87 87 87 87 87 87 11,5 22 27 42 87 87 87 87
vem
%d
s structuur
maiskuil graskuil luzerne gerstestro graszaadstro ccm tarwe gerst maismeel droge bietenpulp lijnzaadschilfers palmpitschilfers sojaschroot 44/7 raapzaadschroot DDG tarwe aardappelstoomschillen aardappelsnippers bierbostel maisgluten fokvee standaard fokvee eiwitrijk afmest groeibrok afmest finish
16,30 107,70 15,90 105,30
Zoek, vervang en bespaar
(bron: Liba)
ruwvoer
y/y
m/m = vergelijking t.o.v. vorige maand y/y = vergelijking t.o.v. dezelfde maand vorig jaar
VOEDERWAARDEPRIJZEN
december 2020
kvem kg dve kvevi kg dve
m/m
m/m
68,5 92,8 164,5 63,9 94,5 160,5 284,3 283,9 302,8 256,5 318,3 256,3 402,7 284,2 343,6 34,6 60,0 76,0 111,5 261,7 310,4 280,1 247,5
y/y
146 196 159 98 84 78 80 91 113 86 107 107 81 76 73 94 73 100 98 97 93
veeteeltvlees DECEMBER 2020
vv12-marktinfo voer.indd 32
08-12-20 14:33
MARKTINFO VEE
NUCHTERE KALVEREN
BROUTARDS LIMOUSIN
1000
2019
800 700
€ 750
600
2019
dikbilstier dikbilvaars dubbeldoel melkvee
500 400 300
€ 240
2019
200 100 0
€ 50
2019
1
5
10
15
20
25 30 week
35
40
45
50
Bron: veemarkt Les Hérolles (Fr.)
euro (max.) per stuk (excl. btw)
Bron: veemarkt Ciney (B.)
€ 850
BROUTARDS BLONDE D’AQUITAINE
euro (gem.)/kg levend gewicht (excl. btw)
4,0
900
U-€3,30
2019
R -€2,40
2019
R -€2,38
2,0
1
5
10
15
20
25 30 week
35
40
45
50
STIEREN BELGISCH WITBLAUW dikbilstier gelijkgestelde goedgevormde 60% 55% verwerking
300
2019 € 302,50
2019
250 € 219,00
2019
€ 152,50 2019 € 179,00
2019
150
100
1
5
10
15
20
25 week
30
35
40
45
50
2019
R-€ 2,71 2019 R -€ 2,71 U-€ 2,66
2,5
1
5
10
15
20
25 30 week
35
40
45
dikbil gelijkgestelde goedgevormde 55% 50% verwerking
250
50
2019
€ 282,50
€ 230,00 2019
200
2019
€ 170,00
2019 2019
150
€ 152,50
2019
€ 112,50
100
€ 77,50
50
1
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
week
€ 336,50
200
U-€ 2,77
KARKASPRIJZEN WERELDWIJD
Bron: European Market Observatories
eoro/100 kg, levend gewicht (excl. btw)
350
Bron: veemarkten België
eoro/100 kg, levend gewicht (excl. btw)
2019
Bron: veemarkten België
euro (gem.)/kg levend gewicht (excl. btw)
Bron: veemarkt Agen (Fr.)
2019
U-€3,39
2,5
2019
3,0
300
4,0
3,0
2019
KOEIEN BELGISCH WITBLAUW
U-stieren 250-300 kg R-stieren 250-300 kg U-stieren 300-350 kg R-stieren 300-350 kg
3,5
3,5
2,0
5,0 4,5
U-stieren 250-300 kg R-stieren 250-300 kg U-stieren 300-350 kg R-stieren 300-350 kg
land Groot-Brittannië Uruguay Europa Australië Verenigde Staten Nieuw-Zeeland Argentinië Brazilië
Waarde* nov. 2020
trend (m/m**)
422,28 369,00 352,89 379,58 307,29 283,62 234,69 264,57
*euro/100 kg geslacht gewicht stieren **m/m = vergelijking t.o.v. vorige maand
veeteeltvlees DECEMBER 2020
vv12-marktinfo vee.indd 33
33
08-12-20 14:36
Ja H
AGENDA
De koeien van de familie Bijl uit Waarschoot laten zich het winterrantsoen goed smaken Vanwege de uitbraak van het coronavirus zijn Foto: Kristina Waterschoot momenteel alle evenementen afgelast. Omdat het nog onduidelijk is wanneer het organiseren van evenementen weer is toegestaan, laten we de agenda in dit nummer achterwege.
CVeeteeltVlees O L O F O N in de Houd de website van gaten voor het meest actuele nieuws. Veeteelt is een uitgave van CRV BV en verschijnt tweemaal per maand, uitgezonderd januari, juni, juli en december.
redactie
hoofdredacteur Jaap van der Knaap adjunct-hoofdredacteur Inge van Drie redactie Jorieke van Cappellen, Annelies Debergh, Guy Nantier, Florus Pellikaan, Ivonne Stienezen en Tijmen van Zessen fotografie Harrie van Leeuwen, Kristina Waterschoot bureauredactie Mirjam Braam (chef), Lieke van den Broek, Ingrid Sevenster, Rogier van der Weiden vormgeving André Fris, René Horsman, Esther Onida aan dit nummer werkten verder mee Jelle Feenstra, Wichert Koopman en Reimer Strikwerda hoofd uitgeverij Rochus Kingmans
VOORUITBLIK
JANUARI MAIS redactie-adres
Nederland: postbus 454, 6800 AL Arnhem,
telefoon 026 38 98 800 Het is in januari een steeds wederkerende Vlaanderen: Van Thorenburghlaan 14, 9860 tel.we 09 363 92 11, fax 09 363 92 06 traditie. In dit nummerOosterzele, bespreken de bee-mail veeteelt@crv4all.com langrijkste actualiteiten en ontwikkelingen in abonnementsprij de teelt van mais. De juiste raskeuze, des/jaar juiste Nederland en België € 70,30 bemesting, teelttechniek en landen behandelingen, overige € 132,90 In combinatie met abonnement op vakblad alle bepalen ze het resultaat en een jaar later VeeteeltVlees € 10 korting. dus ook de resultatenPrij van uw veestapel. zen excl. 6% btw. Abonnementen zijn kalenderjaar In dit nummer sprekengebaseerd we ook op met Hendrik en worden jaarlijks in februari gefactureerd. Opzegging is mogelijk Vandamme, voorzitterper vankwartaal. landbouworganisaBel voor van een abonnement: tie ABS. Hij heeft het over de opgave ontwikkelingen in Nederland: CRV-klantendienst (088 00 24 440) het Europese landbouwbeleid en hun invloed België: VRV-klantendienst (078 15 44 44) e-mail klantenservice.nl@crv4all.com op de regionale vleesveehouderij. Tot slot zijn er nieuweadvertentie-afdeling fokwaarden en indexen Fokkert, Willem Gemmink, beschikbaar voor het Jannet Belgisch-witblauwras. Froukje Visser In dit nummer leest u ook hier alles over. postbus 454, 6800 AL Arnhem telefoon 026 38 98 820 fax 026 38 98 824 e-mail advertenties@crv4all.com
illustraties/foto’s
De foto’s zijn van de eigen fotodienst van Veeteelt. Uitzonderingen (voor zover niet op de foto aangegeven) zijn de foto’s van Nico Bons (7), BASF (32), PPO (33), Altic (33), GD (58) Mark Pasveer (58), MS Schippers (68) en Agrifirm (68).
COLOFON VeeteeltVlees is een uitgave van CRV BV in opdracht van Coöperatie CRV ua. De leden van de Coöperatie CRV ontvangen VeeteeltVlees gratis, als onderdeel van het lidmaatschap. VeeteeltVlees verschijnt maandelijks. redactie hoofdredacteur Wim Veulemans redactie Guy Nantier, Inge van Drie, Jaap van der Knaap, Wichert Koopman, Florus Pellikaan en Grietje de Vries fotografie Harrie van Leeuwen foto- en beeldbewerking Rogier van der Weiden vormgeving René Horsman, Esther Onida eindredactie Lieke van den Broek, Ingrid Sevenster hoofd eindredactie en vormgeving Mirjam Braam hoofd CRV-magazines Jaap van der Knaap redactie-adres Nederland: postbus 454, 6800 AL Arnhem telefoon 026 38 98 800 Vlaanderen: Buchtenstraat 7, 9051 Sint-Denijs-Westrem telefoon 078 15 44 44 fax 09 363 92 06 e-mail veeteelt@crv4all.com
34
abonnementsprijs/jaar Nederland en België € 56,00, overige landen € 102,00. In combinatie met abonnement op vakblad Veeteelt € 18 korting. Prijzen excl. 9% btw. Abonnementen zijn gebaseerd op kalenderjaar en worden jaarlijks in februari gefactureerd. Opzegging is mogelijk per kwartaal. Bel voor opgave van een abonnement: België: CRV Klantenservice (078 15 44 44) e-mail klantenservice.be@crv4all.com Nederland: CRV Klantenservice (088 00 24 440) e-mail klantenservice.nl@crv4all.com advertentie-afdeling Jannet Fokkert en Froukje Visser postbus 454, 6800 AL Arnhem telefoon (+31)(0)26 38 98 698 e-mail advertenties@crv4all.com
Overname van artikelen is alleen toegestaan na toestemOvername artikelen isvan alleen ming van de redactie. Hoewel aan devan samenstelling de toegestaan na toestemming van de redactie. Hoewel aan de inhoud de meeste zorg is besteed kan door de redactie samenstelling van de inhoud de meeste zorg is geen aansprakelijkheid worden aanvaard voor mogelijke besteed, kan de redactie geen aansprakelijkheid onjuistheden of onvolledigheden. aanvaarden voor mogelijke onjuistheden of Alle auteursrechten en overige intellectuele eigendomsonvolledigheden. rechten ten aanzien van (de inhoud van) deze uitgave Alle auteursrechten en overige intellectuele worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze rechten berusten eigendomsrechten ten aanzien van (de inhoud bij CRV BV c.q. de betreffende auteur. Artikelen uit uitdrukkelijk van) deze uitgave worden VeeteeltVlees mogen uitsluitend verveelvoudigd en/of berusten bij CRV voorbehouden. Deze rechten BVnac.q. de betreffende auteur. Artikelen uit openbaar gemaakt worden schriftelijke toestemming Veeteelt mogen uitsluitend verveelvoudigd en/ van CRV. of openbaar gemaakt worden na schriftelijke
toestemming van CRV. Druk: Moderna Printing, Paal-Beringen ISSN 01.68-7565
Druk: Senefelder Misset Doetinchem ISSN 01.68-7565
illustraties/foto’s De foto’s zijn van de eigen fotodienst van VeeteeltVlees. Uitzonderingen zijn de foto’s van Genes Diffusion (6), Interlim (7), Welzijnszorg Kempen (22), NFU (30).
veeteeltvlees DECEMBER 2020
vv12-agenda.indd 34
VX01-editorial.indd 7
08-12-20 15:09
E
vo tu of lijk cir To fee du lijk Vl Aa ge nu m de 20 ga dr va tra ui
O P
Ar in sta Jas
ANDERS BEKEKEN
veeteeltvlees DECEMBER 2020
vv12-anders bekeken.indd 35
35
08-12-20 15:41
BIRTH-WATCH FOR COWS Dé geboortemelder met visie !! 24/7 DIGITALE TEMPERATUUR BEWAKING VAN UW KOE AUTOMATISCHE MELDING ± 24 UUR VOORAFGAAND AAN DE KALVING RECHTSTREEKS BESCHIKBAAR OP UW SMARTPHONE OF TABLET ZEER GEBRUIKSVRIENDELIJK
€1.000,INCL. BTW
CONTACTGEGEVENS HAFARO: +31(0)6 34 17 63 09
-
INFO@HAFARO.NL
L. LIERMAN: +32(0)475 61 08 36
-
LUC@LIERMAN.BE
WWW.BIRTH-WATCH.COM VV12_p36.indd 40
09-12-2020 13:56