DE C E M B E R 2019
Terugblik op
een succesvolle NVM Paraplustal creëert
goed klimaat voor vleesvee
Karaat en Mademoiselle
pakken winst op Agribex
ME E R NIEUWS OP WWW.VEETEELTV LEES.NL OF W W W.V EETEELTV LEE S. B E
VV12-Cover.indd 2
10-12-19 12:55
DE MOOISTE BILLEN VAN HET LAND • FERTI VLEESVEE MINERALENBOLUS •
VERHOOGDE VRUCHTBAARHEID
MAXIMALE GROEI
OPTIMALE WEERSTAND
Voor jongvee (vanaf 150 kg) en volwassen vee. SAMENSTELLING: zink, koper, mangaan, jodium, cobalt, selenium*, vitamine B6, vitamine B2, vitamine B12, vitamine E* * Hoog aandeel in vergelijking met andere boli.
6 maanden werkzaam
Vruchtbaarheid
Weerstand
Groei
VERKRIJGBAAR BIJ UW DIERENARTS OF BESTEL OP VETANIMALCARE.NL
VV12_p02.indd 2
09-12-19 15:19
INHOUD RUBRIEK E N
NVM terugblik
5 Van de redactie 6 Fokkerijnieuws 26 Infographic: gezonde regels aan de eettafel 31 Managementnieuws 36 Kerstquiz 39 CRV-nieuws 40 Marktinfo voer 41 Marktinfo vee 42 Agenda 43 Anders bekeken REPORTAG E
8 Unieke paraplustal bij de familie WintersSchaek zorgt voor microklimaat
15
COMMISSA RISSE N IN B E E L D
12 CRV-voorzitter Peter Broeckx over het vernieuwen van een coöperatie NVM
15 16 18 20 22 23 24 25
Intro Blonde d’Aquitaine Belgisch witblauw Verbeterd roodbont Limousin Charolais Piemontese Marchigiana
Agribex Belgisch witblauw
vegan versus vlees
AGRIBE X
28 Titels voor Roggen-Schotsmans en Verpoorten Brussel SERIE
32 Vegan versus vee: eetpatroon verschuift naar nieuw evenwicht
DECEM BER 2019
28
32
Raf Winters:
Peter Broeckx:
‘De roundhouse heeft een positief effect op de vruchtbaarheid’
‘De behoefte aan dierlijk eiwit groeit, daarin is ook plaats voor rundvlees’
Terugblik op
een succesvolle NVM Paraplustal creëert
goed klimaat voor vleesvee
Karaat en Mademoiselle
pakken winst op Agribex
EETEELT VLEES.N MEER NIEUWS OP WWW.V
L OF WWW.V EETEE LTVLEE
S.BE 10-12-19 12:55
VV12-Cover.indd 2
BIJ DE COVER
Lievenoogen Obelix met een fiere blik als nieuwe kampioensstier limousin op de NVM (foto: Kristina Waterschoot)
8
12 veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-Inhoud.indd 3
3
11-12-19 11:19
VV10_p04.indd 4
16-10-19 10:21
VAN DE REDACTIE
Niets mooier dan
mensen met een passie Zowel in Nederland als in Vlaanderen hadden de voorbije weken twee grote evenementen plaats, waarbij gedurende ĂŠĂŠn dag een centrale rol was weggelegd voor vleesvee. Fokkers waren er met hun passie bezig, benoemde Piet Mostert het achteraf op de NVM in Zwolle. Ik kan alleen maar beamen wat de nieuwe voorzitter van de Federatie Vleesveestamboeken Nederland stelde. Keuringen hebben nog steeds hun plaats in het fokkerijgebeuren. Misschien niet meer zoals in het verleden, waarbij ze vaak de enige bron van informatie waren voor een vleesveehouder om op het eigen bedrijf de juiste fokkerijkeuze te maken. In een tijd dat data, fokwaarden en hier en daar zelfs genomics aan belang winnen, is het evenzeer een krachtig signaal om veehouders met hun passie bezig te zien. Maar niet altijd wordt het hun even gemakkelijk gemaakt. Steeds meer mensen hebben een mening over nog meer en vooral sparen zich niet om deze te uiten. Een veehouder die door een showpiste stapt, trots op zijn dier, en daarbij een wandelstok mee heeft, krijgt een opmerking van een bezoeker in Brussel. Dieren op
een stand zien er ongelukkig uit, aldus een fervente activiste. Ik heb het ook zelf mogen ervaren. Een jaar lang schreef ik tweewekelijks een korte column voor een Vlaamse krant. En wanneer ik het over onze sector had, waren er steeds reacties. Niet veel, maar wel scherp. Elke keer probeerde ik in gesprek te gaan, maar geen enkele keer volgde een gesprek. En toch geef ik niet op en zal ik blijven in gesprek gaan. Het is immers in ons aller en eigen belang. Voeding is een hot item. Vorige maand wijdde Newsweek maar liefst een heel magazine aan het thema. Kweekvlees, insecten, data, alles kwam aan bod en geen thema werd vermeden, maar meest opvallend was het verhaal met Heston Blumenthal. Hij is de man die de moleculaire gastronomie op de kaart zette. Deze excentrieke Brit benadert voeding en vooral koken eerder fysisch en chemisch. Maar evenzeer meent hij dat voedsel mensen gelukkig moet maken, het nooit een beperking mag zijn en het ons ook niet schuldig mag laten voelen. Het moet gaan om plezier. Ook hij heeft meer dan gelijk!
WIM VEULEMANS HOOFDREDACTEUR
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-Edit.indd 5
5
10-12-19 16:24
FOKKERIJNIEUWS
Apple- en Ballymartle-fokstallen winnen Ierse kalvershow Op de Ierse nationale herefordkalvershow ging de eindoverwinning naar Apple 1 Mighty en Ballymartle 1 Dolly 167. Apple 1 Mighty is gefokt door John en Beatrice Applebe uit Clonakilty. Mighty heeft als vader Solpoll 1 Lawman, de Ierse nationaal kampioen van 2017. Bij de vaarskalveren ging de eindzege naar Michael Dullea uit Drinoleague met Ballymartle 1 Dolly 167. Het vaarskalf is een dochter van Solitude 1 Marshall. Aan de nationale kalvershow te Tullamore namen zo’n honderd kalveren deel.
Kampioene Ballymartle 1 Dolly 167, dochter van Solitude 1 Marshall
Slotrekening limousinopfokstation Lanaud Op de algemene vergadering van het Franse limousinstamboek werd de slotrekening gepresenteerd van het centraal opfokstation Lanaud voor de campagne 2018-2019. In totaal werden tijdens deze campagne 589 stierkalveren aangevoerd. Hiervan kregen
229 dieren de kwalificatie ‘espoir’ en 218 dieren de kwalificatie ‘RJ’. De gemiddelde veilingprijs voor de categorie espoir bedroeg 3155 euro, 76 procent werd verkocht. In de categorie RJ werd 98 procent van de
stieren verkocht, voor een gemiddelde veilingprijs van 4853 euro. Niet minder dan 91 stierkalveren verhuisden naar het buitenland: 42 stuks uit de categorie espoir en 49 stuks uit de categorie RJ. De grootste afnemers waren Spanje en Italië.
Ki-cijfers vleesvee 2018-2019 doorgelicht In Vlaanderen stokte het aantal eerste inseminaties in 2018-2019. CRV registreerde een voorlopig totaal van 212.054 eerste inseminaties, 10.000 minder dan een jaar geleden. Die krimp komt voor het grootste deel op het conto van het Belgisch-witblauwras. Dit ras blijft wel met 51.419 eerste inseminaties met voorsprong het belangrijkste vleesras. Blonde d’Aquitaine volgt op zeer ruime afstand met
311 eerste inseminaties. De Belgische witblauwen Zougar (1496 eerste inseminaties), Kubitus (994) en Jasper (812) vormen het toptrio in zuivere raswerking. Voor het derde jaar op rij legde CRV minder inseminaties vast in Nederland. In totaal ging het om 1.454.818 eerste inseminaties. Met 369.000 eerste inseminaties voert het Belgisch-witblauwras de rangschikking bij de
vleesveerassen aan, gevolgd door aberdeen angus met bijna 6600 stuks. Voor zowel Belgisch witblauw als aberdeen angus zijn de hoge cijfers te zetten op rekening van gebruikskruisingsstieren. Het blonde d’Aquitaineras staat op de derde plek. De top drie bij de blondes wordt gevormd door de stieren BAC Gaston (229 eerste inseminaties), BAC Guus (211) en Fromant (116).
Britse witblauwen winnen rascompetitie ‘Duke of Norfolk’ Op de Engelse winterkeuring te Stafford wonnen de Britse witblauwen de trofee Duke of Norfolk, een competitie van rasgroepen met drie raszuivere dieren. Het winnende team bestond uit Solway View Niko van fokker Kevin Watret, Sunny Bank O My Gosh en Sunnybank One in a Million, beide van fokker Henry Jewitt. De drie dieren hebben een gemeenschappelijke vader, namelijk Bedgebury Kent (v. Germinal de Fooz). Tweede in de competitie, waaraan ook groepen uit het limousin-, hereforden longhornras deelnamen, werd het aberdeen-angusras.
Het winnende team Britse witblauwen
6
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-Fokkerijnieuws.indd 6
10-12-19 12:52
Hilde Crevits, Vlaams minister van landbouw:
‘We moeten boeren ook zien als deel van de oplossing van het milieuprobleem in Vlaanderen’ Uit: De afspraak (op Canvas, 27 november 2019)
Superfinale ‘de Moulins’ 2019 De superfinale in het Franse Moulins verenigt in het charolaisras elk jaar de regionale en nationale kampioenen. Op de 124e editie ging de eindzege naar Neptune bij de stieren en naar Juline bij de koeien. De driejarige Neptune (v. I Love Yoy) behoort toe aan Jean-Christian Raymond uit Decize. De stier behaalde op de recente nationale keuring te Roanne de nationale titel bij de jonge stieren, alsook het algemeen kampioenschap. Juline (v. Gascon) werd gefokt door maatschap de Maublanc (Patrick Deroche) uit Chalmoux. Juline is de algemeen kampioene van de regiokeuring te Gueugnon. Ook bij de stierkalveren ging het kampioenslint naar de nationaal kalverkampioen 2019 in Magny-Cours, Ptitlouis (v. Nikos) van élevage Gagnepain uit Rigny sur Arroux. Bij de vaarskalveren was Poupée (v. Nobel) van gaec Roube-Fayet uit Magny-Cours de beste. Neptune (v. I Love You) dikt zijn palmares aan met een tweede kampioenstitel
Obelix RJ verkast voor 12.100 euro naar Spanje De eerste veiling van de campagne 2019-2020 van het Franse centraal opfokstation Lanaud zit erop. Obelix RJ behaalde de hoogste verkoopprijs van 12.100 euro. Obelix RJ werd gefokt door Robert Le-Thiex te Beganne (56). Obelix (Loustic RJ x Cadeau RJ) kreeg de volgende fokwaardescores: DM 103, DS 121, QR 109, AF 109. De stier verhuist naar Spanje. De buitenlandse kopers waren heel actief tijdens deze veiling. Niet minder dan twaalf stieren RJ en tien stieren espoir gingen richting België, Spanje, Italië, Luxemburg, Polen, Verenigd Koninkrijk of Slovenië. Op deze eerste veiling werden 75 espoir-stieren en 66 RJ-stieren aangeboden. De espoir-stieren kenden een verkooppercentage van 64 procent met een gemiddelde prijs van 2958 euro. Van de RJ-stieren werd 97 procent verkocht voor gemiddeld 4084 euro. Veilingtopper Obelix (v. Loustic)
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-Fokkerijnieuws.indd 7
7
10-12-19 15:52
BEDRIJFSREPORTAGE WINTERS-SCHAEKEN
Lekker vertoeven
onder de paraplu
In de ‘roundhouse’ of paraplustal van het echtpaar WintersSchaeken heerst een microklimaat dat het vee beschermt tegen weer en wind. De inrichting is zo ontworpen dat alle handelingen door één man kunnen worden uitgevoerd. De verkoop van het ‘Roundhouse Hoevevlees’ gebeurt via een webshop en in de nabije toekomst ook via de hoevewinkel. TEKST GUY NANTIER
BEDRIJFSPROFIEL Peer
naam fokbedrijf eigenaren plaats veestapel grondgebruik
8
Van de 7 Oorsgaten Raf (52) en Leen (50) Winters-Schaeken Peer 120 witblauwe runderen, 40-50 kalvingen 23 ha, waarvan 5 ha maaiweiden, 13,5 ha mais, 3,5 ha gerst
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-BedrijfsrepoWinters.indd 8
09-12-19 11:42
van 3 meter. De diameter zonder voergang bedraagt 30 meter. De voergang van 3 meter breed is gedeeltelijk overkapt door de paraplu.
Gunstig microklimaat
A
an de horizon verschijnt een bevreemdend silhouet. Is het een vliegtuig? Is het een vliegende schotel? Nee, het is de kap van de paraplustal van Raf en Leen Winters-Schaeken in het Belgische Peer. ‘Wij waren de eersten in Vlaanderen die een paraplustal hebben laten bouwen voor onze witblauwen’, legt de veehouder uit. ‘In VeeteeltVlees hadden we over het concept van de roundhouse gelezen. Dat is wat we nodig hadden, dachten we er meteen bij.’ Raf somt op: ‘Een stal waarin één man alles kan doen, een stal met een goed stalklimaat voor de dieren, een stal die mooi oogt en uiteraard een stal die niet te duur is. En na vijf jaar in gebruik kan ik met de hand op het hart zeggen: er stond geen woord gelogen in de folder.’ Zo gedacht, zo gedaan. De overheid deed niet extra moeilijk voor het verkrijgen van de bouwvergunning. De stalonderdelen kwamen uit Engeland en werden in drie dagen opgezet. De ondergrond was toen wel al klaargemaakt. ‘Dat hebben we met de landmeter moeten doen, want met zo een ronde constuctie was niemand vertrouwd.’ Er staat zodoende nu in Peer een ingestrooide ronde stal zonder muren van 720 vierkant meter, bestaande uit tien hokken en een behandelingsgang. De centrale hoogte is 8,50 meter hoog en het dak heeft in het midden een opening
Inzicht in de paraplustal met buitenzicht voor het vee
De Belgische witblauwen vertoeven jaar in, jaar uit, 365 dagen in de roundhouse. ‘We hebben veel stal voor weinig dieren’, legt Raf uit. ‘De stal is vergund voor 144 dieren – 720 m2 met 5 m2 per dier – maar wij zetten ze wat ruimer. Wij rekenen met 100 kg per vierkante meter. Een zware koe krijgt zo al rap 10 vierkante meter. Beloop hebben de dieren dus genoeg.’ Er heerst in de stal een microklimaat, waardoor het vee er zich heel comfortabel in voelt. ‘Dieren die worden aangevoerd, voelen zich direct thuis en tonen dat door zeer snel op hun gemak te gaan liggen’, vertelt Raf. ‘Het waait ook nooit in de stal. Er is nooit condens, waardoor het er nooit killig is. En zelfs bij 35 graden heerst er een aangenaam stalklimaat.’ De dieren zijn bovendien zeer rustig, doordat de stalinrichting zo ontworpen is dat ze 360 graden zicht hebben. Ze kunnen elkaar constant zien en kunnen ook naar buiten kijken. ‘Ze zijn buiten en toch weer niet. Ze profiteren dus eigenlijk dubbel, zowel van de bescherming van de stal als van het buiten zijn.’
Naar meer professionalisering Met de opstart van de stal heeft Raf het management volledig omgegooid en geprofessionaliseerd. ‘We zijn van weidegang en zoogkalveren naar akkerbouw en gescheiden kalveropfok met kunstmelk gegaan. Zo kunnen we meer ruwvoeders winnen en sneller ronddraaien met de dieren. Je mag tegenwoordig niets laten liggen om het rendabel te houden.’ De opfok gebeurt in een gesloten stal, waarin ook de kalvingen plaatsvinden. Deze stal is slechts 5,5 meter hoog, maar heeft nog genoeg volume voor de kalveren. De kleinste krijgen vollemelkpoeder en na anderhalve maand, als ze goed vlokken eten, wordt er overgeschakeld op weipoeder. Na het spenen en als ze goed gras en mais aankunnen, schuiven de stiertjes door naar een openfrontstal met
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-BedrijfsrepoWinters.indd 9
9
09-12-19 11:42
BEDRIJFSREPORTAGE WINTERS-SCHAEKEN
Dekstier 1456 van de 7 Oorsgaten (v. Lancelot de la Coutere) De fraaie hoevevleesfolder met de samenstelling van de verschillende pakketten
omgekeerde helling van 7 meter hoog. ‘Voor de omgekeerde hellingstal is gekozen omdat we dan maar om de 4 à 5 weken de eerste 5 meter achter de voergang hoeven uit te mesten.’ In de openfrontstal worden ook de hoogdrachtige dieren gehuisvest. De boxen zijn er 5 meter breed en 15 meter diep. ‘6 meter breed zou beter geweest zijn, omdat er dan meer eetplaatsen waren, maar dat wisten we nog niet bij de bouw.’
De vrouwelijke dieren, vaarzen en koeien komen in de paraplustal. ‘De roundhouse heeft namelijk een positief effect op de vruchtbaarheid’, legt Raf uit. ‘De dieren worden vlotter tochtig en behouden beter, ook tijdens de donkere wintermaanden, maar vooral in de hete zomermaanden. De hitte speelde ons soms parten in de openfrontstal, maar heeft minder invloed in de roundhouse.’ De paraplustal wordt om de twee tot drie dagen ingestrooid met een stroblazer. De veehouder vindt dat de mest er beter opdroogt, wat een besparing oplevert bij het instrooien. Het voeren op het bedrijf gebeurt met een voermengwagen. De veehouder werkt met een rantsoenmengeling voor alle diercategorieën: drie vijfde mais, twee vijfde gras plus gerst of soja, krijt en mineralen. ‘Het is een basisrantsoen voor tweedekalfskoeien. Aanvullingen voor jongvee en stieren in de afmest gebeuren met een eigen samengesteld krachtvoer.’
A-, A+-, B-, B+- en C-pakketten Sinds een drietal jaren verkoopt het bedrijf een gedeelte van zijn geproduceerde vlees via een webshop onder de naam ‘Roundhouse Hoevevlees’. ‘De winst zit dicht bij de eindconsument’, verklaart Raf het genomen initiatief. ‘Kijk maar naar het verschil in prijs die wij als boer vangen en de prijs die de consument betaalt aan de kassa in de grootdistributie.’ Raf mest zijn stieren tot op een leeftijd van 20 maanden met een geslacht gewicht van 450 tot 550 kg. De dieren krijgen in de afmestfase nog altijd gras en in het kracht-
10
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-BedrijfsrepoWinters.indd 10
09-12-19 11:43
voer zit 30 procent lijnzaad. Hierdoor krijgt het vlees een vollere smaak en een gezondere samenstelling met meer omega 3-vetzuren. Om de vijf weken worden één à twee runderkarkassen verwerkt. ‘De keuze voor stierenvlees is er op vraag van de klanten gekomen’, geeft echtgenote Leen aan.’ Ze wensten geen vlees met een bloedrode kleur, maar verkiezen over het algemeen vlees dat meer naar rosé neigt. En het moet mals zijn.’ Reformekoeien worden daarom verkocht aan een veehandelaar. Het bedrijf heeft zo’n 400 klantencontacten die via de webshop bestellen. Het vlees wordt per twee stuks vacuüm verpakt, wat een maximale versheid en hygiëne garandeert. Het vlees is klaar om in te vriezen en voorzien van een duidelijk etiket met vermelding van datum en omschrijving. Leen: ‘Het vlees wordt in pakketten aangeboden. Wij werken met vijf typen pakketten: A, A+, B, B+ en C. Voor de feestdagen komt er nog een speciaal gourmetpakket bij voor twee à drie personen.’ ‘Een A-pakket staat voor een “klassiek, uitgebreid” pakket van 10 kg’, legt Leen uit. Een B-pakket staat voor een pakket met ‘minder bereid vlees en meer rood vlees’. Het C-pakket is een barbecuepakket van 6 kg. ‘Het verschil tussen A en A+ of B en B+ zit in de samenstelling. In de +-pakketten zitten enkel panklare vleesstukken, wat de bereiding voor de klant enorm vereenvoudigt. Bakken en klaar. Daar is tegenwoordig meer en meer vraag naar.’
Klantgestuurd werken Naar de toekomst toe denkt het echtpaar ook uit te pakken met een vleespakket voor eenoudergezinnen en senioren. ‘We hebben recent een internetbevraging gedaan bij onze klanten’, vertelt Leen. ‘Zo’n honderd klanten hebben respons gegeven. Hieruit blijkt dat ze de huidige prijs tussen 11,45 euro en 12, 95 euro per kilogram oké vinden. Het is dan ook 25 procent goedkoper dan de buurtslager. De kwaliteit was eveneens naar ieders tevredenheid. Enig minpunt was het bezorgmoment. Dat is nu beperkt tot één avond in de week. Daar gaan we nu aan werken om dit te verbeteren.’ Zowel Raf als Leen werken voltijds buitenshuis, hij als productieleider in ploegenstelsel bij een farmaceutisch
Het vlees is klaar om in te vriezen en voorzien van een duidelijk etiket
bedrijf, zij als senior kwaliteitsverantwoordelijke in hetzelfde bedrijf. ‘Dertig jaar geleden was het de bedoeling om fulltime vleesveehouder te worden’, geeft Raf nog mee. ‘Het is er nooit van gekomen door de opeenvolgende calamiteiten in de sector, te beginnen met de dioxinecrisis. Maar zoals het nu loopt, zijn we ook best tevreden. Het is hard werken om job en deeltijds boeren te combineren, maar het geeft ons nog altijd voldoening.’ l
De eigengeteelde gerst wordt in een slurf bewaard
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-BedrijfsrepoWinters.indd 11
11
09-12-19 11:43
COMMISSARISSEN IN BEELD PETER BROECKX
Het hoogste bestuurlijke orgaan van Coöperatie CRV is de ledenraad van 87 veehouders. Namens de ledenraad houdt de raad van commissarissen toezicht op het beleid van de CRV Holding BV. In de raad zitten zeven veehouders en drie commissarissen van buiten de sector. Wie zijn zij en wat is hun visie? In een serie in VeeteeltVlees stellen ze zich voor.
deel 6 Etienne Cosyns (extern) deel 1 Peter Broeckx deel 7 Peter Schrijver deel 2 Gert-Jan Verploeg deel 3 Johan Wouters (extern) deel 8 Kurt Faes deel 9 Freek Rijna (extern) deel 4 Fons Kersten deel 10 Sjoerd Schaap deel 5 Wietse Duursma
Gedreven coöperatieman
blijft vernieuwen Peter Broeckx beleeft bijeenkomsten van de CRV-ledenraad nog altijd als hoogtepunten. ‘Ik ben trots op de openheid waarmee we met elkaar kunnen discussiëren’, vertelt de voorzitter van de coöperatie in de woonkeuken van zijn boerderij in Dessel. ‘Goede bestuurders hebben de moed om te blijven vernieuwen.’
naam Peter Broeckx woonplaats Dessel leeftijd 56 jaar gezin getrouwd met Marie-An (56), 4 volwassen kinderen bedrijf 85 melkkoeien en 75 stuks jongvee op 66 ha grond functie voorzitter raad van commissarissen CRV sinds 2015 vorige functies (o.a.) voorzitter VRV, vicevoorzitter raad van commissarissen CRV, eerste ondervoorzitter Boerenbond, voorzitter VLAM
TEKST WICHERT KOOPMAN
‘D
eze oortjes zijn een uitkomst’, verklaart Peter Broeckx, als hij zich tijdens het gesprek even terug moet trekken voor een vertrouwelijk telefoontje met de directie van CRV. ‘Ze zitten vast in mijn oren en ik hoef niet bang te zijn dat ze in de mestkelder verdwijnen. Zo hou ik altijd mijn handen vrij en kan ik bellen en werken tegelijk’, legt hij uit. Het voorzitterschap van de raad van commissarissen van CRV is een fulltime baan. Maar zo wil de melkveehouder in hart en nieren er niet naar kijken. Voor Peter is het besturen van de coöperatie nauw verweven met het leven en werken op de boerderij in het Vlaamse Dessel. Hij melkt er samen met zijn vrouw Marie-An een 85-tal koeien.
Werk behapbaar houden Om het werk behapbaar te houden deden Peter en Marie-An afgelopen jaar een stapje terug in de bedrijfsontwikkeling. ‘We molken 120 koeien in een 2 x 4 opentandemmelkstal. Dat werd toch wel een zware belasting. Met 85 koeien is het allemaal gemakkelijker te doen’, ervaart de veehouder. De beslissing om het aantal koeien te verminderen is voor een belangrijk deel ingegeven door het feit dat er geen zicht is op een opvolger voor het familie-
12
bedrijf. ‘Onze oudste zoon Tor doet in zijn vrije tijd al het landwerk, maar heeft niet de ambitie om het bedrijf voort te zetten. Onze jongste zoon had dit wel’, zegt Broeckx en brengt het gesprek op een zware periode in zijn leven, waarin hij ook even overwoog het voorzitterschap neer te leggen. Profwielrenner Stig Broeckx was een veelbelovend talent, toen hij ruim drie jaar geleden na een zwaar ongeval in coma raakte. Met veel wilskracht revalideert Stig op miraculeuze wijze. Maar de val zette zijn toekomst op de kop.
Van West-Vlaanderen tot Oost-Groningen Peter Broeckx is nu bijna vijf jaar voorzitter van CRV en geniet nog altijd van zijn rol als aanvoerder van de coöperatie. ‘De bijeenkomsten van de ledenraad beleef ik als hoogtepunten. Ik ben na zo’n dag vergaderen doodmoe, maar de discussies – die soms pittig, maar altijd open en respectvol zijn – geven me ook veel inspiratie’, vertelt hij. ‘Vanaf mijn positie kan ik de zaal overzien en het is mooi om te bekijken hoe veehouders vanuit alle windstreken binnenkomen en samensmelten tot één groep. De Oost-Groningers en West-Vlamingen zullen elkaar misschien niet altijd goed verstaan. Maar met respect voor de verschillende achtergronden trekken
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-InterviewBroeckx.indd 12
09-12-19 13:37
ze wel als collega’s met een gezamenlijk belang met elkaar op’, stelt Peter vast.
Investeren voor lange termijn ‘De coöperatie is bij uitstek een ondernemingsvorm die is gericht op continuïteit voor de lange termijn’, vervolgt de voorzitter zijn betoog. ‘Hierin verdient de vleesveehouderij een volwaardige positie, al is de ruimte om te investeren gelimiteerd door de mogelijkheden om deze terug te verdienen. Overigens kunnen vleesveehouders wel meeliften op investeringen die CRV doet voor de melkveehouderij’, geeft hij aan. Hierbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan het managementprogramma VeeManager of informatieproducten als CRV Mineraal en FosfaatPlanner. ‘De wereldwijde behoefte aan dierlijk eiwit voor menselijke consumptie blijft groeien en daarin is ook plaats voor rundvlees. Bovendien stijgt de internationale vraag naar sperma van vleesstieren voor de gebruikskruising met melkvee’, stelt Broeckx vast. ‘Dat biedt kansen voor het Belgisch-witblauwras, al zullen we ons wel moeten realiseren dat aan stieren voor de gebruikskruising andere eisen worden gesteld dan aan stieren voor de zuivere teelt. Zo is geboortegemak voor melkveehouders de belangrijkste eigenschap. Daar zouden witblauwfokkers nog meer op in kunnen spelen’, oppert hij.
Kansen in samenwerking
‘Wij staan ervoor open om de samenwerking met AWE verder uit te bouwen’
De samenwerking van CRV met de Waalse veeverbeteringsorganisatie AWE in de Belgian Blue Group (BBG) is volgens Peter een mooi voorbeeld van de manier waarop coöperaties elkaar kunnen versterken. ‘Wij staan ervoor open om deze samenwerking verder uit te bouwen. Er bestaat een cultuur- en taalbarrière tussen Vlaanderen en Wallonië, maar wellicht is de tijd rijp om te proberen deze te overbruggen’, denkt hij hardop. ‘Dat zou wederzijds kansen bieden. Zo werkt AWE samen met de universiteit van Luik aan merkerfokwaarden voor het witblauwras. Konden we dat gezamenlijk doen, dan zouden we de kosten kunnen delen, de referentiepopulatie vergroten en de ontwikkeling versnellen’, denkt hij. Goede coöperatiebestuurders hebben volgens de CRVvoorzitter de moed om tijdig de bakens te verzetten. ‘De coöperaties in de veeverbetering die dat niet hebben gedaan, zijn verdwenen of hebben het erg moeilijk’, stelt hij vast. Het klinkt in eerste instantie vreemd uit de mond van iemand die CRV beschouwt als zijn kindje – Peter Broeckx was als voorzitter van VRV nauw betrokken bij de fusie met CR Delta – maar hij is ervan overtuigd dat CRV in de huidige vorm niet het eeuwige leven heeft. ‘Nu al zijn inkomsten uit het buitenland goed voor zo’n veertig procent van de omzet. Maar om te kunnen blijven investeren in vernieuwing is verdere groei noodzakelijk. Het is geen publiek geheim dat we om ons heen blijven kijken naar mogelijkheden om de coöperatieve samenwerking internationaal te versterken’, vertelt Broeckx. ‘Dat lijkt misschien vooruitstrevend, maar is niet meer dan een logische stap in de ontwikkeling die de coöperatieve veeverbetering in Nederland en Vlaanderen in de afgelopen 150 jaar heeft doorgemaakt.’ l
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-InterviewBroeckx.indd 13
13
09-12-19 13:37
Prettig eindejaar en onze beste wensen voor 2020! Hoogwaardige rundveevoeders op maat Tel. +32 (0)9 382 90 70 |
info@franson.be
|
www.franson.be |
Franson NV
FRA 202 ad NY_VTV.indd 1
1/12/2019 13:41
EIND
AANBEJAARSIEDING
NU AA
NSCH
GRATI GELDI
G TOT
AF
: 31-12-
S
2019
V SM
AUTOMATISERING SERING
14
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12_p14.indd 14
09-12-19 15:26
NVM INTRO
16
Blonde d’Aquitaine
18
Belgisch witblauw
20
Verbeterd roodbont
22
Limousin
23
Charolais
24
Piemontese
25
Marchigiana
Kampioenen in beeld Op de website van VeeteeltVlees zijn nog veel meer foto’s en video’s te vinden.
Foto’s en films op veeteeltvlees.nl
‘Mensen op de NVM waren bezig met hun passie’, zo omschreef Piet Mostert, voorzitter van de Federatie Nederlandse Vleesveestamboeken, de recente editie van de Nationale Vleesvee Manifestatie. De kwaliteit was bijzonder hoog, het aantal afwezigen van de meer dan 400 ingeschreven dieren laag. Op de komende pagina’s leest u voor elk ras een terugblik op deze nationale keuring.
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-NVMIntro.indd 15
15
10-12-19 12:53
NVM BLONDE D’AQUITAINE
Koning en koningin Max en Ortensia
Volle rubrieken waarin een sportieve strijd werd gevoerd om het kampioenschap: de blonde d’Aquitainekeuring puilde weer uit van kwaliteit. De broers Planté uit Frankrijk gaven de voorkeur aan rastype en vlees. Max en Ortensia werden aan het eind van de dag als ideale blondes gekroond. TEKST ALICE BOOIJ
D
e mooiste rubriek van de dag? Dat was zonder twijfel de klasse met zoogstellen. De ring was eigenlijk te klein om de zeven koeien met kalveren te bergen. Of beter gezegd: de koeien en hun kroost waren van prachtige massale omvang. In de indrukwekkende rubriek liep Havanaise (v. Darling) van Henk Stegeman, die natuurlijk haar algemeen kampioenschap van twee jaar geleden kwam verdedigen. Ze kwam er met haar fraaie vaarskalf van Hordago echter niet aan te pas. De jury zocht naar vlees en rastype, in die volgorde. Leandra (v. Goliath) met haar Imposantdoch-
ter Provence van Fredie van Dijk kwam heel dicht in de buurt, maar jury Jean Pierre Planté had één koe op het oog die nog net even meer kleurnuancering liet zien: Lieve van de Boerlanderij (v. Berlioz) met haar kalf Porsche (v. Justin) van Dennis Boerland. Haar sterk bevleesde lendenen en mooie onderbil brachten de vierenhalfjarige koe ook op kop bij de koeien ouder dan 3 jaar. Als secondante werd Lara Croft (v. Voltaire) – met haar ruim bemeten bekken – van grootinzender Johan Schilder uit Hoogwoud gekozen. Bij de jongere koeien was een hoofdrol
De uit Frankrijk geïmporteerde Max werd algemeen kampioen stieren
16
weggelegd voor Ortensia van Bertus Brink. De dochter van Jérémie was in topconditie en dat resulteerde in breedte in het bekken en diepte in de bil. Het leverde haar niet alleen het kampioenschap bij de koeien tussen één en drie jaar op, ze werd door de Europese Fierba-jury uitgeroepen tot het meest beloftevolle dier voor de toekomst, én ze werd aangewezen als het vrouwelijke dier met de beste slachteigenschappen. Ook het algemeen kampioenschap viel haar ten deel en daarmee vertegenwoordigde ze het ideale ‘mixed’ type waarnaar de Franse keurmeesters op zoek waren. ‘Het rastype verdient nog meer aandacht’, zeiden de broers Planté aan het einde van de dag. ‘De nuancering in kleur, de fijnheid in de hoorns, het mag allemaal nog rastypischer.’ De top van de Nederlandse blondes zou niet misstaan op een Franse keuring, zo complimenteerden ze de enthousiaste Nederlandse fokkers die er met deze nationale keuring weer een prachtig blondefeest van maakten.
Opvallende Fromant In de middencategorie bij de koeien was het opnieuw Jan Schilder die een reservekampioen mee naar huis mocht nemen. De
De true type vrouwelijke blonde op deze NVM was Ortensia
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-NVMBlondes.indd 16
09-12-19 13:39
Debutant wint twee reservetitels Al tien jaar fokt hij blondes, maar goed genoeg voor de keuring vond Jeffrey van den Esker zijn dieren eigenlijk nog niet. ‘Vorig jaar heb ik Johan Schilder geholpen op de keuring om me alvast voor te bereiden, aldus Jeffrey, die administrateur bij een loonen grondverzetbedrijf is. Dit jaar was het dan
eindelijk zover. De Belthoeve uit Wapenveld ging met twee stieren en een pink naar Zwolle. Beide stieren, Belthoeve Play Boy (v. Lanzerote) en Obelis Malo (v. Hordago), werden reservekampioen. ‘Een droomdebuut’, reageert Jeffrey. ‘Volgend jaar zijn we zeker weer van de partij.’
extreem lange Olympia van de Woeste Hoeve is een dochter van Fromant, de stier die met een groep afstammelingen, ingezonden door Jan Eggerink, vrij gemakkelijk tot beste stiergroep werd uitgeroepen. Eggerink heeft de ki-stier veel kansen gegeven. ‘Omdat hij heel goed op mijn koeien past, hij geeft niet de meeste maat, maar wel meteen een excellent bekken.’ Dat was ook een van de handelsmerken van Philou JE, die bij de vrouwelijke dieren tot één jaar won. En weer was het Schilder en zijn team die het reservelint – het derde – mee naar huis mochten nemen, met Petula (v. Guernica). Met al die individuele klasse ging het kampioenschap bij de bedrijfscollecties naar de Woeste Hoeve.
venjarige Heuvelland Halifax (v. Orion) van Eggerink versloeg. Het kampioenschap bij de stieren van drie jaar en ouder ging echter naar de meer bevleesde Max, de door Marjan en Ed Neerincx uit Frankrijk geïmporteerde zoon van Juan. Voor het algemeen kampioenschap kwam Max echter nog Fromantzoon Obama Malo tegen van Marcel Gerritsen. De zeer elegante en best stappende Obama won bij de stieren van één tot drie jaar. Vanuit de jongste klasse stieren voegde de elegante en fijn bespierde Pistard (v. Horfe) van Henk Visscher zich bij het drietal voor het dagkampioenschap. Uiteindelijk konden de lengte, de diepe voorhand, de mooie hoorns en de kleur van Max de jury het meest bekoren. ‘Zo hoort rastype eruit te zien.’ Max werd algemeen mannelijk kampioen, een prachtige prestatie met een gouden randje, omdat Ed afscheid had genomen van het federatiebestuur, maar niet voordat hij nog hard had meegewerkt aan de organisatie van deze geslaagde NVM. l
Max boven Jade Ook bij de stieren was de kampioen van de NVM 2017 aanwezig om zijn titel te verdedigen. 1440 kilo woog BAC Jade (v. Evian) van de familie Kip, die bij de oudere stieren de nog gave, maar minder rastypische ze-
Jeffrey van den Esker
Lieve van de Boerlanderij met kalf Porsche, kampioen koeien 3 jaar en ouder
Pistard, kampioen mannelijk tot 1 jaar Tabel 1 – Rubriekswinnaars blonde d’Aquitaine NVM 2019 (kampioenen vetgedrukt)
categorie
naam
vader
eigenaar
Pistard Horfe H. J. Visscher, Dalfsen Belthoeve Play Boy Lanzarote Belthoeve Vleesvee, Dalfsen Oxford v.d. Woeste Hoeve Evian De Woeste Hoeve, Hoogwoud Obama Malo Fromant M. A. Gerritsen, Maurik Olympus v.d. Woeste Hoeve Imperial De Woeste Hoeve, Hoogwoud BAC Nadal Dizier du Moulin H. Kip, De Wijk Max Juan E. J. en M. Neerincx-Hendriks, Elst (Gld.) Bac Jade Evian H. Kip, De Wijk vrouwelijk Petrie v.d. Enk Moscow Malo A. W. A. Lamers, Keyenborg Philou Je Fromant J. Eggerink, Wierden Podium Bac Jade H. Kip, De Wijk Olympique v.d. Woeste Hoeve Fromant De Woeste Hoeve, Hoogwoud Ortensia Jeremie A. E. Brink, Klarenbeek Nicol J.E. Jacco J.E. J. Eggerink, Wierden Madeleine Heuvelland-Hummer H. Kip, De Wijk Lara Croft Voltaire De Woeste Hoeve, Hoogwoud zoogstellen Lieve v.d. Boerlanderij Berlioz Boerlanderij, Echten (Dr.) Porsche v.d. Boerlanderij Justin du Moulin Boerlanderij, Echten (Dr.) nakomelingen van één stier Fromant (v. Domy), J. Eggerink, Wierden nakomelingen van één koe Bionda (v. BAC L. Ramsus), H. Stegeman, Laren (Gld.) bedrijfsgroepen De Woeste Hoeve, Hoogwoud mannelijk
gewicht (kg) 430 490 555 860 913 875 1120 1440 430 530 532 680 910 800 1049 1100 290
Philou Je, kampioen vrouwelijk tot 1 jaar Obama Malo, kamp. mannelijk van 1 tot 3 jaar
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-NVMBlondes.indd 17
17
11-12-19 12:09
NVM BELGISCH WITBLAUW
Nieuwe titel
voor Tirone Tirone van Krakehoeve, een Toscandochter uit de stal van vleesveebedrijf Krakehoeve uit Weert en Dave Nelissen uit Susteren, werd op de NVM in Zwolle verkozen als algemeen kampioen vrouwelijk. Bij mannelijk was het algemeen kampioenschap een kolfje naar de hand van Patrick van den Berg uit Dodewaard met zijn Kimonozoon Hein.
Tirone van Krakehoeve (v. Toscan), algemeen kampioen en kampioen vrouwelijk +32 maanden
TEKST WIM VEULEMANS
D
e drieënhalf jaar oude Tirone van Krakehoeve won iets meer dan een jaar geleden nog de kampioenstitel op de nationale keuring in Hoornaar. Ook in Zwolle stond de enorm bevleesde Toscandochter van Wiljan van de Kruijs en Dave Nelissen er weer op haar best bij. De jury prees niet alleen haar brede en mooi bespierde achterhand, maar ook haar brede rug, mooie rib en dit alles getoond met een vlotte stap. ‘Gewoonweg wat speciaals’, bewonderden de twee Vlaamse juryleden
Roger Monbaliu en Hans Vermote haar. In het kampioenschap bij de koeien (ouder dan 32 maanden) had de jury ook lof voor de reservekampioene Ramona, een Sheriffdochter van Ronald Wolters uit Lievelde. Zij showde in Zwolle veel massa, een dikke rug en fijn beenwerk. De andere rubriekswinst bij de koeien was voor Genoise. Deze Idéfixdochter van de familie Knoops uit Koningsbosch demonstreerde veel lengte en type. Bij de vaarzen van 6 tot 12 maanden was er ook kampioenswinst voor stalgenote Jamila
Jamila van Krakehoeve (v. Jet-Set), kampioen vrouwelijk 6-12 maanden
Tabel 1 – Kampioenen Belgisch witblauw NVM 2019 (algemeen kampioenen vetgedrukt)
rubriek
naam
mannelijk –6 mnd. mannelijk 6-12 mnd. mannelijk +12 mnd.
Wijnaldum Warrior Hein Lekkie v.d. Nederheide vrouwelijk –6 mnd. V. d. Koekendaal Fleur Leonie v.d. Grotewaard vrouwelijk 6-12 mnd. Bloesem v.h. Waterland Jamila van Krakehoeve vrouwelijk 12-20 mnd. Caroline 15 Vdw Little Kardashian uit de Peel Carolien 12 Vdw vrouwelijk 20-32 mnd. Marit v.d. Grotewaard Van ’t Staverhul Harmonie vrouwelijk +32 mnd. Genoise Tirone van Krakehoeve zoogstellen Prada v.h. Waterland (v. Hazard) bedrijfsgroepen afstammelingen van één koe afstammelingen van één stier
18
vader
eigenaar, gemeente
Kai Mook Fly Kimono Imperial Sheriff Attribut Ravi Jet-Set Attribut Attribut Argan Attribut Fiacre Idéfix Toscan en kalf Bloesem (v. Ravi)
R. B. J. Wolters, Lievelde P. C. van den Berg, Dodewaard P. C. van den Berg, Dodewaard P. C. van den Berg, Dodewaard J. H. G. Steenbreker-Gerrit, Doetinchem mts. Vonk, Noordeloos B. Hoogeveen, Dreumel vleesveebedrijf Krakehoeve vof, Weert J. Worp, Benningbroek vleesveehouderij Uit de Peel, Landhorst J. Worp, Benningbroek mts. Vonk, Noordeloos Mees van Laar, Barneveld J. H. Knoops, Koningsbosch vleesveebedrijf Krakehoeve vof, Weert B. Hoogeveen, Dreumel vleesveehouderij Uit de Peel, Landhorst Vleesveehouderij uit de Peel, Landhorst mts. Hunnekens, Grashoek
Leonie van de Grotewaard (v. Attribut), kampioen vrouwelijk –6 maanden Marit van de Grotewaard (v. Attribut), kampioen vrouwelijk 20-32 maanden
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-NVMBWB.indd 18
09-12-19 11:40
van Krakehoeve (v. Jet-Set). Ook deze bijna één jaar oude vaars toonde veel vlees en breedte over haar gehele lijn en is enorm rond in de achterhand. Reservekampioene werd Bloesem van het Waterland, een dochter van Ravi uit de stal van Bart Hoogeveen uit BovenLeeuwen. Zij was ongeveer zes maanden jonger dan haar concurrente, maar showde gewicht, lengte en een mooie, fijne bouw, ook in de achterhand. Met haar moeder Prada van het Waterland (v. Hazard) won Bloesem ook de rubriek met de zoogstellen.
Fokkerijsucces voor Saskia Bij de vaarzen was er ook succes voor maatschap Vonk uit Noordeloos. Hun Leonie van de Grotewaard won de kampioenstitel vrouwelijk jonger dan zes maanden. Leonie is een mooi getypeerde Attributdochter met veel breedte in de schouder. Haar secondante in het kampioenschap was Van de Koekendaal Fleur, een Sheriffdochter eigen aan de familie Steenbreker-Gerritsen uit Doetinchem. De twee maanden oude Fleur toonde heel naturel met veel flair. Maatschap Vonk wist nog een tweede kampioenstitel te verzamelen in Zwolle. Marit van de Grotewaard is de volle zus van Leonie, moeder Saskia (v. Heroique) bewijst daarmee nogmaals haar fokkerijkracht. Ook de mooi uitgebouwde en bespierde Marit wist vorig jaar in Hoornaar al een eerste nationale titel te behalen. In Zwolle toonde ze opnieuw haar kwaliteiten, waaronder een mooi brede voorhand en een sterk middenstuk. De reservetitel was voor de fijn, belijnde Fiacredochter Van ’t Staverhul Harmonie van Mees van Laar uit Barneveld. Voor de vijfde en laatste titel bij de vrouwelijke witblauwen, die voor vaarzen van 12 tot 20 maanden oud, was het een strijd tussen twee stalgenoten van Jacob Worp uit Benningbroek. Zowel Carolien 12 VDW (v. Argan) als Caroline 15 VDW (v. Attribut)
wonnen immers hun rubriek, elk met hun eigen type. De jongste, Caroline 15, toonde zich misschien wel de breedste met veel gewicht, maar miste net die extra finesse. De jury koos voor haar compagnon uit de stal, Carolien 12. Zij showde een sterk beenwerk en een fijne bouw. In deze ruimste kampioenschapsrubriek was er ook een verdienstelijke plaats voor rubriekswinnaar Little Kardashian uit de Peel van vleesveehouderij Uit de Peel uit Landhorst. Een jaar na haar winst als Miss Toekomst in Hoornaar presenteerde deze Attributdochter zich weer met veel elegantie in de showring en won zo haar rubriek.
Driemaal winst voor Van den Berg Bij de stieren ging het algemeen kampioenschap naar Hein, een dertien maanden oude zoon van Kimono en eigen aan Patrick van den Berg uit Dodewaard. De blauwe Hein showde veel breedte en bespiering in Zwolle, maar ook veel fijnheid en type. Die twee laatste kwaliteiten toonde ook zijn stalgenoot Lekkie van de Nederheide (v. Imperial). In het kampioenschap voor stieren tussen 6 en 12 maanden oud was er opnieuw winst voor Patrick van den Berg. Zijn Warrior, gefokt door Ronald Wolters, is een zoon van Fly en toonde zich een zware stier met goed beenwerk en een mooie rugbespiering. Reservekampioen werd Nocturne van de Werler, een Vuitonzoon van de familie Boerkamp uit Beemte-Broekland. De jongste kampioensstier in Zwolle was eigendom van Ronald Wolters uit Lievelde. Zijn Wijnaldum, een zoon van Kai Mook, toonde veruit het meest complete plaatje van het koptrio in de jongste rubriek mannelijk. Reservekampioen werd de brede Van ’t Staverhul Hakim (v. Vuiton) van maatschap Van Ginkel-Van Dijk uit Uddel. De acht kampioenen waren een mooi eindbeeld van de aanwezige topkwaliteit. l
Debuut met twee kampioenen Voor Patrick van den Berg uit Dodewaard was het zijn eerste deelname aan de NVM. Meteen wist de vleesveehouder en vleeshandelaar drie 1a’s te verzamelen in Zwolle, twee
Carolien 12 Vdw (v. Argan), kampioen vrouwelijk 12-20 maanden
ervan wist hij te verzilveren tot een kampioenstitel. Eerder nam hij al deel aan de Paasveetentoonstelling in Schagen. Wekelijks laat Van den Berg 120 tot 140 dikbillen slachten en vermarkt hij het vlees. Deze dieren, zowel stieren als koeien, koopt hij liefst aan bij fokkers. Op zijn eigen bedrijf in Dodewaard heeft hij zo’n 65 dieren lopen. ‘Met die dieren wil ik mijn klanten vooral tonen wat de kwaliteiten van de dieren zijn, maar ook hoe ze gehouden worden’, vertelt Van den Berg. ‘Het is een vorm van demo en promotie. En met de beste stieren neem ik dan graag eens deel aan een keuring.’
Hein (v. Kimono), algemeen kampioen en kampioen mannelijk +12 maanden
Warrior (v. Fly), kampioen mannelijk 6-12 maanden Wijnaldum (v. Kai Mook), kampioen mannelijk –6 maanden
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-NVMBWB.indd 19
19
11-12-19 12:12
NVM VERBETERD ROODBONT EN ABERDEEN ANGUS
Winnende mini
natuurlijk geboren Met twee winnende mini’s en twee winnende stieren waren Bert van Abeelen uit Dorst en Jan te Riele uit Vaassen de meest succesvolle inzenders bij het verbeterd roodbont vleesras. Opmerkelijk: het beste vaarskalf van 2019 werd natuurlijk geboren. TEKST WICHERT KOOPMAN EN JEROM ROZENDAAL
H
et blijft in de fokkerij van het verbeterd roodbont vleesras balanceren tussen maat en luxe. Zo ook op de NVM 2019. ‘We keuren op correctheid, uitstraling en rastype’, omschreef Corné van de Ven het diplomatiek. ‘Daarbij hoort voldoende maat, maar we zullen het dikbiltype zeker niet vergeten’, aldus het jonge jurylid, dat samen met nestor Adrie van Gent de plaatsing voor zijn rekening nam. Van de Ven noemde met name de kopdieren
in de rubrieken vrouwelijk vee van hoog niveau. Dat begon al bij de kalveren tot 4 maanden, waarbij Gonbertha X van de Jacobushoeve indruk maakte met haar lengte, fijnheid en luxe rastype. Het kalf uit de stal van Bert van Abeelen uit Dorst kwam via natuurlijke geboorte op de wereld. Het leverde haar later ook de wisselbeker voor ‘Bewust Natuurlijke Luxe’ op. Bij deze verkiezing werd ze vergezeld door haar moeder, de ruim zevenjarige Van Volenbeek Gonda 11.
Arnold van Vredenburgh, kampioen mannelijk
Tabel 1 – Kampioenen verbeterd roodbont NVM 2019 (algemeen kampioenen in het vet)
categorie
naam
vader
eigenaar, gemeente
kampioen mini’s mnl. tot 4 mnd. res.kamp. mini’s mnl. tot 4 mnd. kampioen mnl. 4 tot 12 mnd. res.kamp. mnl. 4 tot 12 mnd. kampioen mnl. 1 tot 2 jaar res.kamp. mnl. 1 tot 2 jaar kampioen mnl. 2 tot 4 jaar res.kamp. mnl. 2 tot 4 jaar Mister Toekomst kamp. mini’s vrl. tot 4 mnd. res.kamp. mini’s vrl. tot 4 mnd. kampioene vrl. 4 tot 12 mnd. res.kamp. vrl. 4 tot 12 mnd. kampioen vrl. 1 tot 2 jaar res.kamp. vrl. 1 tot 2 jaar kampioene vrl. 2 tot 4 jaar res.kamp. vrl 2 tot 4 jaar kamp. vrl. 4 jaar en ouder Miss Toekomst
Nnarjan v.d. Jacobushoeve Harsaterdrecht Mineur 16 Clayton van Vredenburgh Teunis Jeroen v.d. Oude Smitse Ap v.d. Oude Smitse Arnold van Vredenburgh Adonis van Halfweg Jeroen v.d. Oude Smitse Gonbertha X v.d. Jacobushoeve Mas v. ’t Ammersland Patricia 2 Elsa Ariel Martine Bertha 23 Harsaterdrecht Gretha 11 Van Volenbeek Gonda 11 Ariel
Arjan Jacqueline’s Topjob Az Aalt Kobus 7 Jasper v.d. Oude Smitse Leyenhorst 149 Stephan Lautinus Jasper v.d. Oude Smitse Norbert Leijenhorst 173 Dorus Jacqueline’s Topjob Az Lautinus Jasper v.d. Oude Smitse Vince van Vredenburgh Leijenhorst 173 Gerko van Volenbeek Lautinus
G. van Abeelen, Dorst R. Toering, Nijkerkerveen J. te Riele, Vaassen T. van Zaanen, Amsterdam R. de Smit, Amstelveen R. de Smit, Amstelveen J. te Riele, Vaassen A. Bos, Ouwekerk R. de Smit, Amstelveen G. van Abeelen, Dorst vof ’t Ammerse Land, Ammerstol A. Velthoen, Fijnaart De Schermer Dyke, Grootschermer De Schermer Dyke, Grootschermer N. van der Schaft, Aalsmeer G. Polinder, Nunspeet R. Toering, Nijkerkerveen G. van Abeelen, Dorst De Schermer Dyke, Grootschermer
beste afstammelingengroep Jasper v.d. Oude Smitse beste bedrijfsgroep vrl. tot 1 jaar beste zoogstel Van Volenbeek Gonda 11 met Gonbertha X v.d. Jacobushoeve kamp. Bewust Natuurlijke Luxe Gonbertha X v.d. Jacobushoeve Norbert
20
N. van der Schaft, Aalsmeer N. van der Schaft, Aalsmeer G. van Abeelen, Dorst G. van Abeelen, Dorst
Winnende groep van Jasper v.d. Oude Smitse
De dochter van Gerko van Volenbeek miste de laatste luxe in haar bespiering, maar beschikte over veel kwaliteit. De jury verkoos haar tot algemeen kampioene vrouwelijk. Vanwege haar bewezen duurzaamheid versloeg ze onder andere Bertha 23 (v. Vince van Vredenburgh) van Gerrit Polinder uit Nunspeet, de kampioene jonge koeien.
Jasper drukt stempel In de strijd om het kampioenschap bij de vrouwelijke dieren van 4 tot 12 maanden gaf fijnheid de doorslag. Patricia 2 (v. Dorus) van Aart Velthoen uit Fijnaart en Elsa (v. Jacqueline’s Topjob AZ) van De Schermer Dyke uit Grootschermer deden in bespiering weinig voor elkaar onder. Maar op basis van het ‘huidgevoel’ gaf de jury de voorkeur aan Patricia 2. De kampioensbeker voor de leeftijdscategorie van één tot twee jaar ging wel mee naar de Noord-Hollandse fokstal. Hier versloeg de langgerekte en vlot stappende Ariel (v. Lautinus) – ze werd ook uitgeroepen
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-NVMVRBAngus.indd 20
10-12-19 14:39
tot Miss Toekomst – de hard bespierde Martine van Nico van der Schaft uit Aalsmeer. Haar vader Jasper van de Oude Smitse, liet in Zwolle duidelijk van zich spreken. Zo zette Van der Schaft met drie Jasperdochters niet alleen de winnende afstammelingengroep, maar ook de winnende bedrijfscollectie neer. Van de Ven en Van Gent verkozen de uniformiteit in deze groep boven de luxe in de groep van Jan te Riele uit Vaassen.
Twee keer Van Vredenburgh Naast het beste vaarskalf kwam ook het beste stierkalf uit stal Van Abeelen. Dankzij zijn luxe bespiering in de achterhand versloeg Nnarjan van de Jacobushoeve (v. Arjan) Harsaterdrecht Mineur 16 (v. Jacqueline’s Topjob Az) van Roel Toering uit Nijkerkerveen. Met de verkiezing van Jeroen van de Oude Smitse van Roel de Smit uit Amstelveen tot Mister Toekomst was het andermaal een nakomeling van Jasper van de Oude Smitse die in de prijzen viel. Hij versloeg stalgenoot Ap van de Oude Smitse. Met zowel de kampioen bij de jonge stieren van 4 tot 12 maanden als de kampioen bij de
Duurzame moeder Gonda 11 van Volenbeek met luxe dochter Gonbertha X v.d. Jacobushoeve
stieren van 2 tot 4 jaar nam Jan te Riele twee titels mee naar Vaassen. De jonge Clayton van Vredenburgh (v. Aalt) versloeg in zijn leeftijdscategorie Teunis (v. Kobus 7) uit stal Van Zaanen uit Amsterdam dankzij fijn beenwerk en veel breedte en lengte in het skelet.
Bij de mannelijke dieren was het Arnold van Vredenburgh van Te Riele die de meeste indruk maakte. De Stephanzoon combineerde luxe en rastype met uitstekend beenwerk. Het algemeen kampioenschap kom hem dan ook niet ontgaan. l
Aberdeen angus: demo met vleesscanner Op de NVM waren ook drie aberdeenangusdieren uit de stal van Roy Ottink te bewonderen. De vleesveehouder uit Markelo demonstreerde samen met het Nederlandse angusstamboek de kwaliteiten van het ras. Naast het showen van de drie dieren in de showpiste had het stamboek ook de Schotse vleesveehoudster Linda McKendrick uitgenodigd. Met een ultrasone scanner stelt zij de vetbedekking, vermarmeringsgraad en ribeyegrootte van een dier vast. De waarden worden gebruikt voor het Australische fokkerijprogramma Breedplan. Tijdens de NVM in Zwolle toonde McKendrick de werking van het apparaat, onder andere bij de 20 maanden oude stier van Ottink. Nadat ze de scanner tussen zijn twaalfde en dertiende rib had gelegd, las ze op de scanner een ribeyegrootte af van 100 vierkante centimeter en een vermarmeringsgraad van 8,1. ‘Beide waarden zijn bovengemiddeld’, vertelde ze. ‘En dat zou je op het eerste oog niet zeggen.’ De scanner kan soms met verrassende resultaten komen. ‘Soms kan de veestapel er matig uitzien, maar zit het van binnen wel goed. Als je niet met een scanner werkt, heb je deze informatie pas nadat het dier geslacht is. Dan kun je er niet meer mee fokken.’ Het beroep van vleesveescanner is overi-
gens helemaal niet zo merkwaardig. ‘In het Verenigd Koninkrijk maken zeer veel veehouders gebruik van dit Australische systeem. Niet alleen bij anguskoeien, maar ook bij andere rassen’, zegt McKendrick. Bij het foksysteem wordt behalve met tussentijdse vleeskwaliteiten, die met de scanner gemeten worden, ook rekening gehouden met zaken als geboortegewicht en stamboominformatie. McKendrick voert tienduizend scans per
jaar uit. Behalve in Engeland komt zij ook regelmatig in Tsjechië. Ze is ook kind aan huis op het bedrijf van Roy Ottink, die sinds enkele jaren de scanner inzet. De Nederlander gebruikt het scansysteem ook om te sturen op de voeding, waardoor hij de ribeye optimaal en constant kan afleveren. ‘Als ik de vermarmeringsgraad niet goed zie, stuur ik bij met lijnzaadschroot en met de zetmeelgift kan ik sturen op de vetdiepte’, besluit hij.
De Schotse Linda McKendrick demonstreerde het scannen van de vleeskwaliteit van angus
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-NVMVRBAngus.indd 21
21
10-12-19 14:39
NVM LIMOUSIN
Prijzen naar Alblasserdam
Nellie (v. Trueman Jagger), algemeen kampioen vrouwelijk
Cowporation bv van Teus Dekker kreeg de meeste titels toegewezen in de limousinring, maar werd bij de bedrijfsgroepen verrassend tweede. Het was het vijftal van Hoogeveld dat de meeste waardering kreeg van jurylid Torsten Kirstein. TEKST GRIETJE DE VRIES
D
Lievenoogen Obelix (v. Manni), algemeen kampioen mannelijk
uits jurylid Torsten Kirstein had het nu en dan moeilijk bij het uitroepen van de winnaars bij de limousinrubrieken. Volgens Kirstein kwamen er zeer goede vaarzen in de ring, maar viel ook op hoe groot de verschillen tussen de dieren van de inzenders waren. Het was duidelijk zichtbaar dat de zes inzenders er allemaal een eigen fokkerijfilosofie op na houden, aldus de Duitse jury. Bij de rubriek vaarzen riep hij Nellie (v. Trueman Jagger) van Teus Dekkers’ Cowporation uit tot kampioene, door haar harmonieuze uitstraling en de ontwikkeling die het dier al had doorgemaakt. Ook in de andere rubrieken waren de dieren van Cowporation erg succesvol. Bij de koeien kregen de dieren die met kalf de ring in werden geleid, de voorkeur van Kirstein. Hij verklaarde dat het in Duitsland standaard is om koeien met kalf voor te brengen, omdat het belangrijk is om de fokproducten te beoordelen. Een koe moet volgens hem kunnen laten zien dat ze in staat is een goed kalf voort te brengen. Daarom werd Claeys Lavita van Cowporation uitgeroepen tot kampioene van de koeien en niet Deana van ’t Hoogeveld, die in de cate-
gorie koeien zonder kalf werd geroemd om haar capaciteit.
Gelijkmatigheid kreeg waardering Bij de bedrijfsgroepen werd nogmaals duidelijk dat elk bedrijf een eigen fokkerijideaal heeft, want de bedrijfsgroepen waren onderling erg verschillend. De groep van Hoogeveld bv werd door Kirstein als beste beoordeeld, omdat de groep zeer gelijkwaardig oogde en goed bewaard was gebleven. Daarmee kreeg de groep de voorkeur boven die van Cowporation, die ook een super kwaliteit had volgens de jury, maar net wat gelijkmatigheid miste. Kirstein ging bij het kiezen van de mannelijke kampioen voor de anderhalf jaar oude stier Lievenoogen Obelix (v. Manni) van familie Van Lievenoogen uit Soerendonk. Hij kreeg dankzij zijn compleetheid en goede bewegingsapparaat het algemeen kampioenschap mannelijke dieren toegewezen. Zijn concurrent was Ianis P P van ’t Hoogeveld van familie Kreuger-Zagt uit Loenersloot. De zesjarige zoon van C. N. Mateo heeft volgens de jury precies wat een limousinstier moet hebben, maar door zijn leeftijd kreeg Lievenoogen Obelix de voorkeur. l
Cowporation Orka (v. Gagneur Mn), kampioen jonge stieren
Claeys Lavita (v. Ivan-Claeys) met kalf , kampioen koeien Bedrijfsgroep van Hoogeveld bv
Tabel 1 – Kampioenen limousin NVM 2019 (algemeen kampioenen vetgedrukt)
22
categorie
naam dier
naam vader
eigenaar, woonplaats
kalveren pinken vaarzen koeien jonge stieren stieren bedrijfsgroep
Cowporation Obby Cowporation Ojasmine Nellie Claeys Lavita Cowporation Orka Lievenoogen Obelix
Correze Elite Forever Brill Trueman Jagger Ivan-Claeys Gagneur Mn Manni
Cowporation, Alblasserdam Cowporation, Alblasserdam Cowporation, Alblasserdam Cowporation, Alblasserdam Cowporation, Alblasserdam Van Lievenoogen, Soerendonk Hoogeveld bv, Eelde
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-NVMLimousin.indd 22
09-12-19 11:35
NVM CHAROLAIS
Rasstandaard is goud waard
Nougaro (v. Lucky Luke), kampioen mannelijk
De eerste deelname van Jan Denneboom aan de charolaiskeuring op de NVM viel allesbehalve tegen. Zijn stier Nougaro staat dicht bij de rasstandaard en kreeg daarmee de hoogste onderscheiding. TEKST GRIETJE DE VRIES
J Lo van de Helenahoeve (v. Utrillo), kampioen vrouwelijk
M
et een twintigtal dieren was de keuze binnen het charolaisras niet overdreven groot voor het uit Frankrijk afgereisde jurylid Jean-Luc Baudot, die in Zwolle de meeste waardering uitsprak voor de rastypische dieren. Na elk dier van afstand te hebben bekeken, trok de Fransman even aan de huid van de runderen om de soepelheid van het vlees te kunnen inschatten. Van de vier inzenders gingen de meeste rubriekswinsten naar Jan Denneboom uit Deventer. Bij de jonge vrouwelijke dieren was het zijn eenjarige Ossekop Olga (v. Artois) die vanwege haar goede maat het kampioenschap won. Het algemeen kampioen-
schap bij de vrouwelijke charolais ging echter naar J Lo van de Helenahoeve. De vijfjarige Utrillodochter van Van Nieuwenhuijzen uit St. Philipsland werd op de NVM in 2017 al tot jeugdkampioene uitgeroepen en steeg dit jaar boven zichzelf uit. Baudot roemde haar om haar mooie kop en goede kruis; ze werd al met al een zeer complete koe genoemd met goede fokeigenschappen.
Rastype doorslaggevend Bij de stieren vielen zowel de jonge stier als de oudere stier van Denneboom in de prijzen. Jeugdkampioene mannelijk werd Ossekop Philippe (v. Jaguar), die volgens het Franse jurylid kan uitgroeien tot een
Tabel 1 – Kampioenen charolais NVM 2019 (algemeen kampioenen vetgedrukt)
categorie
naam dier
naam vader
eigenaar, woonplaats
jeugdkampioen vrouwelijk kampioene vrouwelijk jeugdkampioen mannelijk kampioen mannelijk kampioen bedrijfsgroep
Ossekop Olga J Lo v.d. Helenahoeve Ossekop Philippe Nougaro
Artois Utrillo Jaguar Lucky Luke
mts. D. J. en H. A. Denneboom-Bolle, Deventer P. J. C. van Nieuwenhuijzen, St. Philipsland mts. D. J. en H. A. Denneboom-Bolle, Deventer mts. D. J. en H. A. Denneboom-Bolle, Deventer mts. D. J. en H. A. Denneboom-Bolle, Deventer
Ossekop Olga (v. Artois), jeugdkampioen vrouwelijk
echte rastypische vleesstier. Zijn stalgenoot Nougaro liet de concurrentie in de vorm van Nadal P achter zich. De relatief jonge Lucky Lukezoon staat dicht bij de rasstandaard en heeft een mooie bijpassende kop, aldus de jury. Bij het kiezen van een algemeen kampioen bij de stieren was het dan ook niet verrassend dat de rastypische Nougaro weinig te vrezen had van Ossekop Philippe. Nougaro liet zich met genoegen een roodwit-blauw lint aanmeten en bewoog zich nog eens rustig door de ring onder leiding van zijn eigenaar Jan Denneboom. l
Succesvolle aankoop van Jan Denneboom Naast zijn successen met andere dieren op deze keuring kreeg Jan Denneboom ook nog het algemeen kampioenschap mannelijk met zijn aangekochte stier Nougaro. De Lucky Luke-zoon werd in Frankrijk gefokt en werd op de veiling van het vleesveeopfokstation in Laren aan Denneboom verkocht voor ruim 4000 euro. ‘Nougaro kwam met heel goede cijfers voor de dag en dat blijkt nu ook. Hij is
nog geen drie jaar oud, dus hij zal nog wel verder doorgroeien.’ Sinds 2012 is Denneboom serieus aan het fokken met charolais, maar dit jaar doet hij voor het eerst mee aan de NVM. ‘Doordat ik lang dieren had die leptopositief waren, mocht ik eerder niet deelnemen. Maar dit jaar wel en ik ben zeer tevreden met het resultaat’, vertelt Denneboom.
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-NVMCharolais.indd 23
23
09-12-19 11:35
NVM PIEMONTESE
Fridies gaan op kop Bij de nationale piemontesekeuring werden de prijzen bij de stiertjes en jonge dieren behoorlijk verdeeld door de diverse inzenders. Maar bij de oudere dieren was het driemaal raak voor piemontesefokbedrijf Van Gelder, waarbij de Fridies voor de meeste prijzen zorgden.
Fridie 62 (v. Natale), alg. kampioen vrouwelijk
TEKST IVONNE STIENEZEN
D
e volle zusjes Fridie 62 en Fridie 68, Nataledochters uit Fridie 43, konden de jury tijdens hun rubriek al bekoren. Jurylid Job Vlastuin, die opnieuw werd geflankeerd door de Italiaan Frederico Momo, genoot van het keuren van de rubriek met 3- tot 5-jarigen met daarin vijf mooie koeien. Fridie 62 ging met de kampioenseer strijken. De goed ontwikkelde koe met heel mooie bespiering kreeg net de voorkeur boven haar zus, die haar uiteindelijk als reservekampioen mocht vergezellen. De beide koeien uit de stal van piemontesefokbedrijf Van Gelder uit Hoge Hexel deden tijdens de NVM van 2017 ook al goede zaken, toen wonnen ze de kampioenschappen bij de jonge koeien. Deze editie mocht Fridie 62 uiteindelijk de beker voor het algemeen kampioenschap mee naar huis nemen.
Minimaal verschil In de rubriek vrouwelijke dieren van één tot twee jaar lagen de kampioen en reservekampioen héél dicht bij elkaar. In de rubriek gaf de jury nog de voorkeur aan Pascarodochter Annet van Jan Dekker uit Veeningen, maar tijdens de kampioenskeu-
ring later op de middag kreeg toch Tostodochter Fridie 71 de voorkeur. Het aantal dieren van het temperamentvolle ras dat op de keuring verscheen, lag net iets hoger dan tijdens de NVM-editie van 2017, de jury bekeek in totaal 35 dieren.
Prachtig uniform Bij de bedrijfsgroepen ging opnieuw piemontesefokbedrijf Van Gelder met de prijzen naar huis. In de bedrijfsgroep werden de eerdergenoemde zusjes Fridie 62 en Fridie 68 geflankeerd door Unicodochter Norma 50. Norma kreeg ook het kampioenslint omgehangen in de categorie 2- tot 3-jarigen. Ook zij kwam uit in een ‘mooie rubriek’, aldus jurylid Vlastuin. ‘Een best ontwikkelde koe, met goed bespierde achterhand en evenredige bouw.’ De dieren in deze groep hadden iets fijner mogen zijn, maar vormden wel een prachtig uniforme groep. Bij de jonge stieren – alle deelnemende dieren waren jonger dan één jaar – kreeg Fortwijk 311 de voorkeur van de jury. Het stiertje van net geen acht maanden combineerde een goede bovenbouw en fijne bespiering. Of zoals de jury het samenvatte: ‘Een beste stier.’
Fortwijk 311 (v. Bonito 88), alg. kampioen mannelijk
Norma 50 (v. Unico), kampioen jonge koeien
Tabel 1 – Kampioenen piemontese NVM 2019 (algemeen kampioenen vetgedrukt)
24
rubriek
naam
vader
eigenaar, woonplaats
mnl. 0-8 mnd. mnl. 8-12 mnd. vrl. 0-8 mnd. vrl. 8-12 mnd. vrl. 1-2 jaar vrl. 2-3 jaar vrl. 3-5 jaar vrl. >5 jaar bedrijfsgroep
Fortwijk 311 Molenzicht Uccello Julia 7 Quna Fridie 71 Norma 50 Fridie 62 Roza
Bonito 88 Uranus Fortwijk Bonito 73 Regalo Tosto Unico Natale Nelson
J. H. Dekker, Veeningen Van Vught veebedrijf vof, Oisterwijk L. Bonestroo, Nunspeet J. P. A. J. M. van de Sande, Haaren piemontesefokbedrijf Van Gelder, Hoge Hexel piemontesefokbedrijf Van Gelder, Hoge Hexel piemontesefokbedrijf Van Gelder, Hoge Hexel J. P. A. J. M. van de Sande, Haaren piemontesefokbedrijf Van Gelder, Hoge Hexel
Bedrijfsgroep piemontesefokbedrijf Van Gelder
Fortwijk 311, De Bonito 88-zoon van Jan Dekker uit Veeningen kreeg tijdens de kampioenskeuring de voorkeur boven de kampioen van de stiertjes van 8 tot 12 maanden, Molenzicht Uccello. Deze Uranuszoon van veebedrijf Van Vught was mooi gebouwd, met een goede lengte in de middenhand. l
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-NVMPiemo.indd 24
09-12-19 11:33
NVM MARCHIGIANA
Victoria zegeviert voor de derde maal Bij de keuring van de marchigiana’s was de winnares geen verrassing. Orionedochter Victoria legde voor de derde keer op rij beslag op het algemeen kampioenschap vrouwelijk, dit keer onder de vleugels van nieuwe eigenaar, maatschap Fokkink uit Harreveld. TEKST IVONNE STIENEZEN Leonardo L (v. Franko), alg. kampioen mannelijk
H
et aantal aangemelde dieren op de nationale keuring was met 31 een stuk kleiner dan tijdens de NVM van 2017. Maar inspecteur Henk Tessemaker, tijdens het jureren geflankeerd door Henk Penterman, was tevreden over de topdieren die in de ring te zien waren. Net als in de twee voorgaande edities van de NVM wist Orionedochter Victoria de jury het meest te imponeren. De koe die haar vorige kampioenschappen behaalde onder het toeziend oog van haar fokker Bertus ter Maat, staat nu op stal bij maatschap Fokkink uit Harreveld, die Victoria opnieuw in optimale keuringsconditie bracht. Met haar negen jaar is ze volgens de jury nog heel vitaal. Ze combineert een mooi bekken met een prachtige bilpartij. Daarnaast is ze strak van boven en heeft ze veel inhoud in de voorhand. Zlatandochter Donna uit de stal van de familie Leenders uit Dedemsvaart werd reservekampioene. Ze is volgens de jury een goede vertegenwoordiging van het ras, met prima benen en een goede bespiering.
Exclusieve vaars
Immaculada ging huiswaarts met het predicaat jeugdkampioen vrouwelijk. De Enolodochter van de familie Hissink-Smeenk uit Nijbroek kreeg eerder op de dag in haar
rubriek de nodige concurrentie, alle dieren waren goede vertegenwoordigers van het marchigianaras. Maar Immaculada spande wel de kroon, ze kreeg van de jury het predicaat ‘exclusief’. ‘Ze is best ontwikkeld, heeft stand-up en uitstraling en staat ver boven de rest van de mooie groep vaarzen.’
Kwaliteit boven uniformiteit Het algemeen kampioenschap van de jonge stieren van het Italiaanse ras ging naar Leonardo L. Deze Frankozoon van de familie Leenders is goed ontwikkeld, heeft een mooi kruis en heeft door een sterke bovenbouw een goede rug. Tincozoon Iwan van maatschap Fokkink werd reservekampioen mannelijk, eerder in de rubriek moest Iwan Leonardo L al voor laten gaan, omdat hij wat grof is in het spronggewricht. De familie Leenders nam ook de prijs voor beste bedrijfsgroep mee naar huis. De jury keek hierbij niet alleen naar uniformiteit, maar zeker ook naar kwaliteit van de dieren. De familie Buijze uit Oostburg was erin geslaagd om een zeer uniform drietal in de ring te tonen, maar de dieren misten kwaliteit. De groep van de familie Leenders met een koe en twee jonge dieren toonde wel uniformiteit in bekken en in breedte, ondanks het leeftijdsverschil. l
Victoria (v. Orione), alg. kampioen vrouwelijk
Immaculada (v. Enolo), jeugdkampioen Donna (v. Zlatan), reservekampioen vrouwelijk
Tabel 1 – Kampioenen marchigiana NVM 2019 (algemeen kampioenen vetgedrukt)
rubriek
naam
vader
eigenaar, woonplaats
kampioen mnl. jeugdkampioen vrl. kampioen vrl kampioen koeien bedrijfsgroepen
Leonardo L Immaculada Floortje Victoria
Franko Enolo Duko Orione
F. H. H. Leenders, Dedemsvaart E. A. Hissink-Smeenk, Nijbroek mts. Fokkink, Harreveld mts. Fokkink, Harreveld F. H. H. Leenders, Dedemsvaart
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-NVMMarchigiana.indd 25
25
09-12-19 11:32
INFOGRAPHIC
Gezonde regels aan de eettafel Er zijn veel manieren om gezond te eten, met en zonder vlees. De essentie van gezond eten is voldoende van alle voedingsstoffen innemen die nodig zijn voor de groei, de opbouw en het herstel van onze lichaamsweefsels en om gezond en energiek te blijven. TEKST GUY NANTIER
D
e voedingsdriehoek in België of de Schijf van Vijf in Nederland zijn een goede leidraad om gezond te eten. Elke voedingscategorie levert specifieke voedingsstoffen. Binnen een voedingscategorie is variatie mogelijk en zelfs wenselijk. Maar een bepaalde voedingscategorie (bijvoorbeeld groenten) kan een andere (zoals vlees) niet zomaar vervangen. Groenten en fruit zorgen bijvoorbeeld vooral voor vitamine C, kalium en voedingsvezels. Vlees is een goede bron van eiwitten, vitaminen B1, B3, B6 en B12 en de mineralen ijzer en zink.
Moeten we vlees minderen? Er is een algemeen pleidooi van voedings- en gezondheidsexperts in de Hoge Gezondheidsraad om de vleesconsumptie te beperken. Qua frequentie geldt het volgende advies: maximaal twee tot drie keer per week gevogelte, maximaal een tot twee keer per week rood vlees en zo weinig mogelijk bewerkt vlees. Een gezonde regel is ook het bord voor de helft vullen met groenten, voor een vierde met aardappelen of volkoren graanproducten en voor een vierde met vlees, vis, ei, peulvruchten of vervangingsproducten.
Enkele aandachtspunten – Honderd gram vlees, vis, eieren of plantaardige vervangingsproducten per dag volstaat. Varieer. Binnen het vleesassortiment krijgt mager vlees de voorkeur. – Met uitzondering van sojaproducten bevatten plantaardige vervangingsproducten minder hoogwaardige eiwitten dan vlees, vis en eieren. Hoogwaardig betekent dat ze alle essentiële aminozuren (bouwstenen van eiwitten die ons lichaam niet zelf kan aanmaken) aanbrengen in een goede verhouding. Soja is anderzijds van nature arm aan calcium en vitamine B2 en bevat geen vitamine B12. – Omdat plantaardige eiwitbronnen minder vlot verteerbaar zijn, blijkt de eiwitbehoefte van vegetariërs en veganisten 20 tot 30 procent hoger te zijn dan van mensen met een gemengde voeding (Hoge Gezondheidsraad 2016). – Plantaardige voedingsmiddelen zijn ook minder goede ijzerbronnen. Wie vlees uit zijn voeding schrapt, moet zijn ijzerinname opkrikken door onder andere meer volkoren graanproducten, peulvruchten, zaden en donkergroene bladgroenten te eten. Koffie, thee en rode wijn bij, voor of na de maaltijd remmen de ijzeropname. – Eet gezond, rook niet en neem minstens 30 minuten lichaamsbeweging per dag. Het is het totale eet- en leefpatroon dat de gezondheid bepaalt, niet een afzonderlijk voedingsmiddel of een bestanddeel daarvan. l
26
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-Infographic.indd 26
11-12-19 11:35
aardappelen, brood ...
25%
groenten
50% vlees, vis ...
25%
Bron: Voedingscentrum NICE
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-Infographic.indd 27
27
11-12-19 11:35
AGRIBEX BELGISCH WITBLAUW
Karaat van Terbeck een unieke kampioen Met vier nationale titels en een Vlaamse titel positioneert Karaat van Terbeck zich op een unieke positie in het Belgisch-witblauwras. Geen koe ging haar voor. Ook voor Paul Verpoorten uit het Limburgse Koersel was er succes. Zijn Le Secret Mademoiselle en haar kalf Ovita wonnen de titel bij de zoogstellen. TEKST WIM VEULEMANS
V
ier jaar na haar moeder Hartje van Terbeck (v. Imperial) voegt ook Karaat van Terbeck (v. Fiacre) een Brusselse nationale titel toe aan het keuringspalmares van de familie Roggen-Schotsmans uit Kersbeek en Paul Vranckx. De zwarte Hagelandse parel stond er opnieuw in topconditie bij. De concurrentie was nochtans opnieuw groot. In haar reeks ging ze al enkele straffe tantes vooraf. Op plaats twee stond de brede Grommitdochter Beautée van den Hondelee van de familie Van Bellegem uit Spy en op drie Riante du Coin (v. Sheriff) van Mailleux-Dony en Leonard uit Havelange. Deze laatste was reeds in 2017 haar rubrieksconcurrente. Ook in het kampioenschap stond zware concurrentie, die Karaat al eerder had ontmoet. Finalité de Fontena (v. Sheriff) van de families Renard en Ramelot uit Maffe pikte in Libramont
al een jurystem in het kampioenschap weg van Karaat en was duidelijk van plan om het beter te doen in Brussel. Finalité showde een pure en indrukwekkende vleesexpressie in de achterhand, maar had door haar enorme conditie ook wat moeilijkheden in de beweging. Karaat showde zich meer compleet, ook indrukwekkend in de achterhand en met een betere ontwikkeling naar voren. Ook de kilo’s vielen in het voordeel van Karaat.
Eerste grote titel voor Verpoorten De vijftalige jury in het kampioenschap koos uiteindelijk met drie stemmen tegen twee in het voordeel van Karaat. Daarmee brengt de vierenhalf jaar oude Karaat zich in een unieke positie, ze heeft immers een rijk palmares met vijf kampioenstitels op drie verschillende grote keu-
Tabel 1 – Rubriekswinnaars nationale prijskamp Belgisch witblauw, Agribex (kampioenen vetgedrukt)
rubriek
naam dier
geboortedatum
vader
m.vader
stieren
Calibre de Boulogne Danseur de Centfontaine Cardinal de Centfontaine John du Bas Sart Voilette d’Othee Napoli van Terbeck Bichette de Plantis Latifa de Bierwa Le Secret Mademoiselle Tigresse du Ry Neuf Moulin Intacte du Pouhon Vipère de Remichampagne Finalité de Fontena Karaat van Terbeck Sultane de la Mandebras Royale de la Mandebras Le Secret Mademoiselle (kalf: Vidal) Cerise (kalf: Futé)
06-04-2018 23-01-2018 01-04-2017 27-01-2016 28-07-2018 17-05-2018 24-02-2018 17-08-2017 24-04-2017 07-03-2017 24-10-2016 12-06-2016 13-09-2015 16-02-2015 16-02-2014 03-09-2013 24-04-2017 03-12-2016
Glaieul Jet-Set Jet-Set Or Courtois Aragon Zougar Art Deco Idéfix Fracas Grommit Jubilaire Sheriff Fiacre Adajio Sheriff Idéfix Cabri
Adajio Fexhois Noceur Argan Imperial Idéfix Fripon Imperial Attribut Optimum Sheriff Imperial Heritage Imperial Mont Blanc Germinal Attribut Sirus
vaarzen
koeien
zoogstellen
28
gestalte gewicht (cm) (kg) eigenaar, woonplaats 133 132 140 145 123 123 125 131 129 134 135 137 140 143 135 138 129 131
726 810 1092 1142 572 600 619 783 691 832 845 846 953 1071 882 907 691 800
Jacques en Jean-Luc Frison, Bassilly Christian en Laurent Leleux, Mainvault Guy Perin en Benoit Mahoux, Grandhan Adelson Lust, Flavion Jean-Paul Haeyen, Othée Roggen-Schotsmant lv, Kersbeek-Miskom Pascal Reyter, Hompré Hubert Duchene en Didier Pierard, Maffe Paul Verpoorten, Koersel J., R. en E. Wylock, Jeneffe J. M., J. Ph. George en J. F. Warnant, Clavier Christiane Nicks en Christophe Materne, Vaux-sur-Sûre B. Renard, V. Ramelot en G. Ramelot, Maffe Roggen-Schotsmans lv en P. Vranckx, Kersbeek-Miskom Robert en Corentin Marenne, Léglise Robert en Corentin Marenne, Léglise Paul Verpoorten, Koersel Jean-Pierre Thibault-Wynen, Wayaux
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-AgribexBWB.indd 28
11-12-19 09:52
ringen: Libramont in 2017, 2018 en 2019, Gent in 2017 en Brussel in 2019. Geen witblauwe ging haar voor. Ook twee koeien uit de stal van Robert en Corentin Marenne uit Léglise haalden reekswinst bij de koeien. Sultane de la Mandebras, een dochter van Adajio, toonde veel finesse en een mooi showtype, maar was wel lichter dan de enorm ontwikkelde Tilouisdochter Arnica d’Atrive van Ferme de Somme en de familie Triffaux uit Avin. Eenzelfde verhaal geldt voor stalgenote Royale de la Mandebras (v. Sheriff). Voor de jury was zij de meest complete koe uit de oudste reeks koeien, maar ook de lichtste koe. Op twee stond immers Ikoet van de Jorchrishoeve (v. Tilouis), eigen aan Jeroen en Yves Schoriels uit Herfelingen, met 200 kilogram verschil meer ontwikkeld. Nummer drie in de rubriek was de brede en elegante Iris van Daisel van Lieven Goddeeris en Guy Perin uit Beerst. De nationale keuring in Brussel had nog een tweede kampioenstitel in petto voor een Vlaamse fokker. De witte Idéixdochter van Paul Verpoorten uit Koersel, Le Secret Mademoiselle, won in de voormiddag met veel moei-
te haar rubriek bij de vaarzen. Ze kreeg stevige concurrentie van een andere Vlaamse vaars, Musical van de Kerkenhofstede van Paul Gillis uit Watervliet. Deze dochter van Ultimo toonde meer maat, massa en conditie dan haar concurrente. Mademoiselle stond er in vrij magere conditie bij, maar showde wel veel bespiering en vleeskwaliteit. Na tussenkomst van een derde jurylid viel de beslissing op Mademoiselle.
Met Napoli van Terbeck wist RoggenSchotsmans nog een tweede rubriekswinst te behalen
Tweede titel voor Intacte Later op de dag won de tweeënhalf jaar oude vaars Mademoiselle met haar blauwe vaarskalf Ovita (v. Vidal) de rubriek zoogstellen. De andere winnende combinatie bestond uit Cerise (v. Cabri) en haar mooi ontwikkelde en bevleesde Futékalf Indiana, van Jean-Pierre Thibault-Wynen uit Wayaux. In het kampioenschap kreeg de Limburgse combinatie vier stemmen van de vijf juryleden. Zo kreeg Le Secret Mademoiselle de Belgische driekleur om haar midden. Fijn, breed, een goede rugbespiering, voldoende maat en
Links: Le Secret Mademoiselle en Ovita, kampioen zoogstellen Rechts: Karaat van Terbeck, kampioen koeien
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-AgribexBWB.indd 29
29
11-12-19 09:52
AGRIBEX BELGISCH WITBLAUW
Links: Cardinal de Centfontaine, kampioen stieren Rechts: Intacte du Pouhon, kampioen vaarzen
ontwikkeling. Zo omschreef de jury de kwaliteiten van Intacte du Pouhon van de families George en Warnant uit Clavier. Na haar titel als kampioene bij de oudere vaarzen in Libramont was ook in Brussel de hoogste podiumplaats gereserveerd voor deze Grommitdochter. Net als vier maanden geleden was ook nu de voltallige jury overtuigd van haar kwaliteiten. Naast Le Secret Mademoiselle stond nog een andere Vlaamse witblauwe te blinken in het kampioenschap bij de vaarzen. Behalve Karaat wist nog een andere telg uit de stal van Roggen-Schotsmans zich op de eerste plaats te zetten. Napoli van Terbeck, ook in Libramont al goed voor reekswinst, toonde zich ook in Brussel een correcte, fijne vaars met een pure bespiering. Op plaats twee in haar reeks stond immers Dune de Spy (v. Art Deco) van Van Bellegem, deze zomer nog algemeen kampioen op de keuring in Erpe-Mere. Dune is enorm bevleesd, maar wat vierkanter in de achterhand. Plaats drie was meer dan verdienstelijk voor Nona van het Smetledehof, een brede Wilmotsdochter van De Clercq lv uit Smetlede. Deze laatste plaatste zich ook in de jongste reeks in de top. Zijn Nore van het Smetledehof (v. Jet-Set) toonde een mooi belijnde bespiering, maar miste voor de jury wat in de schouder. Zij werd uiteindelijk voorafgegaan door de iets jongere Courtoisdochter Violette d’Othee, een complete vaars met mooie vleeslijnen in de achterhand, een ronde rib en sterke voorhand. Haar stap was niet geheel feilloos.
Vlaamse dieren tweemaal tweede
Lange tijd stond in de derde rubriek Elitedochter Ravage d’Ozo op plaats één, maar de jury verwees haar na opnieuw te stappen naar plaats vijf. Minder goed beenwerk belemmerde een betere plaatsing. Dat bracht meteen ook Bichette du Plantis (v. Zougar) op plaats één. Deze vaars van Pascal Reyter uit Hompré is een fijne, correcte en zware vaars. Nummer drie in de reeks was Magnifiek van ’t Klein Laar (v. Flirter) van Wilfried Goeman uit Vrasene. Ook in de volgende reeks was er een Vlaams dier in het koptrio. Monaco ten Dreve (v. Vidal) van de familie Schuppen uit Velm oogde volgens de jury mooi in conditie en showde veel breedte. Een langere sprong deed de jury haar op twee plaatsen, net na Latifa de Bierwa (v. Art Deco) van Hubert Duchenne en Didier Pierard uit Maffe. Haar kwaliteiten – een vlotte stap en een complete bouw – overtuigden de juryleden. Naast kampioene Intacte waren nog twee andere gekalfde vaarzen terug te vinden in het kampioenschap bij de
30
vaarzen. Daaronder ook Tigresse du Ry Neuf Moulin (v. Fracas), eigen aan de familie Wylock uit Jeneffe. Ze is groot en zwaar, maar toont veel openheid naar voren en breedte in de schouder. De oudste reeks bij de vaarzen was er opnieuw een met veel strijd. Zowel Vipère de Remichampage (v. Jubilaire) als Lady van de Stokerij (v. Imperial) overtuigden een deel van de jury. Een derde jurylid zou uiteindelijk de knoop moeten doorhakken. Lady showde klasse en finesse en ook meer massa. Toch koos de jury voor Vipère, die eerder dit jaar ook kampioen werd bij de zoogstellen in Libramont. Reden voor deze keuze was de enorme ontwikkeling naar voren toe bij Vipère. Zij imponeert vooral met veel openheid in rug en voorhand. Op plaats drie positioneerde zich Hollywood van de Breehoeve (v. Prosper) van Gert en Louis De Coninck uit Wolvertem.
Stieren minder imposant Veel strijd was er in het kampioenschap bij de stieren. Daar werd het uiteindelijk een tweestrijd tussen de twee oudere stieren in het kampioenschap. Twee stemmen van de jury waren voor John du Bas Sart (v. Or) van Adelson Luts uit Flavion. De zwarte Orzoon is een fijne, mooi ontwikkelde stier, maar mist wat power als oudere stier. Hij toont zich echter wat vrouwelijk. De uiteindelijke winst – drie voorkeursstemmen – was uiteindelijk voor Cardinal de Centfontaine van Guy Perin en Benoit Mahoux uit Grandhan. Jet-Setzoon Cardinal toonde meer vleesmassa en diepte in de voorhand. Ook in zijn reeks had de nieuwe kampioen het niet onder de markt. Ook hier viel het verdict pas na tussenkomst van de arbiter. Ook twee jongere stieren wisten rubriekswinst te behalen in Brussel. Voor Calibri de Boulogne (v. Glaieul) van Jacques en Jean-Luc Frison uit Bassily was het na Libramont de tweede reekswinst op een nationale keuring. Op drie in de reeks kwam Naturel van de Schoolhoeve, een Dodouzoon van Hivo vzw uit Torhout. Ook op drie, in de andere reeks stieren, stond Marlo van het Caloenhof, een fijne Lenniezoon van Kristof Defauw en Sandra Van Renterghem uit Tielt. In zijn rubriek was de winst voor de breed geschouderde Danseur de Centfontaine (v. Jet-Set) van Christian en Laurent Leleux uit Mainvault. De Belgische witblauwen toonden in Brussel veel ‘economie’, zijnde maat, gewicht en veelal ook een goed beenwerk. Toch viel op dat de laatste finesse, vooral in de presentatie en de aandacht in de ring, wat verdwenen is. De economische realiteit is daar niet vreemd aan. l
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-AgribexBWB.indd 30
11-12-19 09:53
MANAGEMENTNIEUWS
Roald van Noort vertrekt als directievoorzitter van CRV ECONOMIE – Roald van Noort stopt per 1 mei 2020 als directievoorzitter van CRV Holding BV. Zijn opvolger is de uit Nieuw-Zeeland afkomstige Angus Haslett. Het is voor het eerst dat CRV een niet-Nederlandse CEO krijgt. Van Noort heeft ruim twaalf jaar gewerkt voor CRV. In die periode heeft hij van CRV een wereldwijd toonaangevende rundveeverbeterings- en rundveedata-organisatie gemaakt. ‘Het is een natuurlijk moment om op te stappen en ruimte te geven aan een nieuwe leider’, geeft Van Noort aan. ‘Ik ben er trots op dat mijn opvolger uit de eigen CRV-geledingen komt. In de laatste jaren heeft Angus bewezen dat hij een van de grote leiders is in de wereld van veeverbetering en fokkerij.’ Angus Haslett werkt sinds 2009 voor CRV. Hij
heeft momenteel de leiding over de businessunit Oceanië en heeft daarnaast ook de businessunit USA onder zijn hoede. Haslett heeft nauw samengewerkt met de directie aan het ontwikkelen van een strategie voor Oceanië. Ook speelde hij een grote rol bij een aantal overnames die CRV heeft gedaan.
Meer Amerikaans vlees op de Europese markt ECONOMIE – Het Europees Parlement heeft een aanbeveling goedgekeurd voor een herverdeling van de tariefvrije invoerquota van rundvlees uit de Verenigde Staten. De totale hoeveelheid tariefvrij rundvlees van 45.000 ton op de Europese markt wordt hiermee niet verhoogd, wel het aandeel van de VS hierin. Dat zal de komende zeven jaar stijgen tot 35.000 ton. De overige 10.000 ton gaat hoofdzakelijk naar Zuid-Amerikaanse landen. Sinds 1989 zijn de Verenigde Staten en de
Europese Unie verwikkeld in een slepend handelsgeschil over het besluit van de unie om met hormonen behandeld vlees te verbieden. Het geschil werd reeds voorgelegd aan de Wereldhandelsorganisatie, die besliste dat de EU haar verbod kan houden, maar de VS ook toestaat compensatiemaatregelen te nemen. Met deze beslissing wordt dit oude handelsgeschil opgelost. De EU behoudt zo het recht op het importverbod van rundvlees dat behandeld is met groeihormonen.
Overname Qualibeef rond ECONOMIE – Het slachthuis Swaegers uit het Vlaamse Hoogstraten neemt het in augustus failliet verklaarde slachthuis van Bastenaken Qualibeef (ex-Veviba) over. Dat maakte Idelux, een verenging van Waalse intercommunales en de gedeeltelijke eigenaar van het slachthuis, bekend. Begin 2020 volgt er een doorstart op het 6 hectare grote slachthuis met 17.500 vierkante meter gebouwen. Hoeveel personeel er opnieuw aan de slag kan, is nog onduidelijk. Ten tijde van het faillissement waren er 54 personen werkzaam. Het bedrijf Swaegers en Co is een moderne rundvleesverwerkende groep (slachthuis, uitsnijderij en groothandel) te Hoogstraten. Swaegers en Co biedt karkassen, voor- en achterkwartieren en alle technische delen van het voor- en achterkwartier aan. Swaegers laadt dagelijks rundvlees voor klanten binnen Europa. Eigenaar van het bedrijf is Jan Swaegers (42).
Meer actueel nieuws?
veeteeltvlees.be veeteeltvlees.nl
Duitsland wil dierwelzijn monitoren via slachtgegevens GEZONDHEID – In Duitsland zijn vergevorderde plannen om vanaf volgend jaar diergezondheid en dierwelzijn op rundveebedrijven te monitoren aan de hand van slachtgegevens. Het Duitse QS Qualität und Sicherheit GmbH (QS), een organisatie die kwaliteitscontrole in de voedsel- en agrarische industrie uitvoert, start daarvoor dit jaar nog een pilotproef. QS wil alle informatie vastleggen in een centrale databank. Aan de hand van de proef wil QS kijken welke geconstateerde afwijkingen aan de dieren op de slachterijen iets kunnen vertellen over diergezondheid en welzijn op een bedrijf. Uiteindelijk moet dit leiden tot een diergezondheidsindex voor rundvee.
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-ManagementNieuws.indd 31
31
10-12-19 16:27
SERIE VEGAN VERSUS VEE
a n v s ve
e
v
eg
Met de serie ‘Vegan versus vee’ wil de redactie lezers objectief informeren over het oplopende spanningsveld tussen de productie van dierlijk en plantaardig eiwit. VeeteeltVlees maakt onderscheid tussen feit en fictie, al zal blijken dat er vaak meer waarheden bestaan. De artikelen geven input waarmee lezers zich kunnen mengen in de vele discussies over dierlijk eiwit. Dit is deel 1: waarom staat dierlijk eiwit ter discussie?
Eetpatroon schuift naar
nieuw evenwicht
Bij een volledig plantaardig dieet zou er meer land nodig zijn om de wereld te voeden. Maar het huidige niveau van dierlijke productie is ook niet houdbaar, het vraagt te veel van wat de aarde kan bieden. De hamvraag die volgt, is waar dierlijke productie het best op zijn plaats is. TEKST TIJMEN VAN ZESSEN
I
n oktober maakte Vion bekend zijn slachterij in Leeuwarden te verbouwen tot een productielijn voor vleesvervangers. De nieuwe vestiging was pas twee jaar operationeel. Het ligt voor de hand dat de meeste veehouders het beschouwen als een opmerkelijke zet. Nota bene door een coöperatie, eigendom van de boeren zelf. Toch staat de strategische stap niet op zichzelf. Vion doet niets anders dan ieder zichzelf respecterend bedrijf: inspelen op de markt, luisteren naar de klant. ‘De meeste mensen eten vlees, maar steeds vaker kiezen mensen ervoor om een dag geen vlees of vis te eten. Het eetpatroon van de consument verandert en wij spelen daarop in’, zegt Nancy Aschman namens Vion. Mede door de aandacht in de media groeit het bewustzijn dat dierlijke eiwitten een rol spelen bij de problemen met het klimaat. In augustus publiceerde de VN nog uitvoerig over de gevolgen van dierlijke productie voor het landgebruik (zie kader pagina 34). De verhouding tussen dierlijk en plantaardig eiwit is uit balans en daar passen consumenten hun eetpatroon op aan. Steeds vaker valt hun keuze op een alternatief voor dierlijk eiwit. Er valt ook steeds meer te kiezen voor de consument; het assortiment aan vervangers van vlees of zuivel groeit.
Geen aversie tegen dierlijk eiwit De verschuiving naar een meer plantaardig dieet blijkt ook uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). Onderzoeker Peggy Schyns schreef het rapport ‘Kiezen bij de Kassa’, waarin ze onderzoek deed naar maatschappelijk bewust consumeren. Een kleine minderheid hangt bewust een vegetarische of veganisti-
32
sche levensstijl aan. Schyns beschrijft een toename van veganisme (zie kader pagina 34) en een stabiel aantal vegetariërs. Maatschappelijk bewust consumeren is volgens haar voor een deel het gedrag van een minderheid. Hoewel een meerderheid – 55 tot 77 procent – van de consumenten aangeeft flexitariër te zijn, vindt Schyns het lastig om te duiden of het aandeel plantaardig eiwit in ons eetpatroon sterk blijft toenemen. ‘Er is veel aandacht voor in de media, in die zin is het een mainstream onderwerp. Maar dat wil nog niet zeggen dat mensen ook hun gedrag aanpassen. Zelf verwacht ik niet dat Nederland helemaal vegetarisch of veganistisch wordt, niet op korte termijn’, zegt Schyns.
Balans herstellen De onderzoeker van het SCP ziet aspecten als gezondheid en klimaat als belangrijke beweegredenen om te kiezen voor minder dierlijke producten. Schyns denkt dat er, desgevraagd, niet een aversie is tegen dierlijke eiwitten onder het gros van de bevolking. Aversie is een te sterk woord in haar optiek; consumenten zijn zich wel meer bewust geworden van de gevolgen van het nuttigen van veel dierlijke eiwitten. ‘Ook het Voedingscentrum stelt niet dat we moeten stoppen met vlees eten, wel dat het beter is om minder vlees te eten’, geeft Schyns aan. Om meer balans te krijgen in de consumptie van dierlijk en plantaardig eiwit ontstond vijf jaar geleden de Green Protein Alliance. Het is een brede maatschappelijke beweging, met partners als Unilever, Albert Heijn, Jumbo, Alpro, Rabobank, het Nederlandse Voedingscentrum en het Nederlandse ministerie van Landbouw. Oprichter
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-Vegan vs Vee.indd 32
11-12-19 11:01
De rol van dieren in een duurzaam dieet Mensen hebben gemiddeld 50 tot 60 gram eiwitten per dag nodig. Dieren kunnen voorzien in 1/3 van deze eiwitbehoefte zonder dat er concurrentie ontstaat om land tussen veevoer en voedselproductie. In deze verhouding is een kwart minder land nodig dan met een volledig plantaardig dieet (bron: Wageningen University)
verdeling dierlijk/plantaardig eiwit bij duurzaam dieet
1:2
dieren maken hoogwaardige eiwitten uit
reststromen
van de Green Protein Alliance, Jeroen Willemsen, streeft naar gedragsverandering bij de consument, hij wil voor 2025 de balans tussen dierlijk en plantaardig eiwit herstellen. Willemsen neemt bewust het woord ‘herstellen’ in de mond, omdat Nederlanders zeventig jaar geleden evenwichtiger consumeerden dan nu. Toen was de verhouding tussen dierlijk en plantaardig eiwit 50:50, nu is dat 60:40. ‘Wij streven voor 2025 naar een verhouding van 50 procent dierlijk eiwit en 50 procent plantaardig eiwit. Dat past bij de schijf van vijf, zoals is doorgerekend door het Voedingscentrum’, weet Willemsen. We leven volgens Willemsen in het tijdperk van de eiwitparadox. ‘In onze westerse gemeenschap stond het eten van dierlijk eiwit symbool voor luxe en gezondheid. De afgelopen vijftig jaar zijn we twee keer zoveel vlees en tweeënhalf keer zoveel kaas gaan eten. Nu zien steeds meer mensen de keerzijde van deze overconsumptie. Er is veel grond nodig voor de teelt van veevoer en veel energie voor onder meer kunstmest’, zegt Willemsen. Een dier doet daarmee een behoorlijk beroep op de natuurlijke hulpbronnen die er zijn. Daar waar het kan, is
benodigde hoeveelheid land bij volledig plantaardig dieet
+25%
het efficiënter om de landbouwgrond direct in te zetten voor de teelt van plantaardig eiwit.
Niet naar nul procent dierlijk Een voedselpatroon zonder dierlijk eiwit is niet het ultieme doel van de Green Protein Alliance. Hoewel veganisten helpen in het herstellen van de eiwitbalans, is een volledig dierloos eetpatroon volgens Willemsen ook niet duurzaam. ‘Sommige grondsoorten laten geen andere teelten toe dan gras. Daar is veehouderij een prima invulling. Verder is het duurzaam om voor de mens onbruikbare reststromen uit de voedingsmiddelenindustrie in te zetten als veevoer. Op die manier wordt er hoogwaardig voedsel van gemaakt.’ De woorden van Willemsen lopen synchroon met wetenschappelijk onderzoek aan de Wageningen Universiteit over circulaire landbouw. Professor Imke de Boer presenteerde vorig jaar een richtinggevend rapport over de toekomstige rol van het dier in ons voedselsysteem. ‘Vroeger hadden de meeste boeren een varken dat alle etensresten at. Met dat idee is kringlooplandbouw ontstaan’, zegt collega-onderzoeker Hannah van Zanten.
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-Vegan vs Vee.indd 33
33
11-12-19 11:02
SERIE VEGAN VERSUS VEE
VN: klimaat vraagt om verandering van eetgewoonten Om de aarde leefbaar te houden moeten we anders omgaan met land en overstappen op een minder dierlijk dieet. Dat was in augustus een van de prangende conclusies uit het IPCC-klimaatrapport. Het IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) is in 1989 opgericht door de Verenigde Naties, met als doel de beschikbare kennis op het gebied van klimaat en klimaatverandering in kaart te brengen. Ruim 100 wetenschappers adviseerden beleidsmakers wereldwijd om het landgebruik
ingrijpend te veranderen. Door het gebruik van kunstmest worden opbrengsten gemaximaliseerd, maar raken bodems uitgeput. Er is steeds meer land nodig voor akkerbouw en veeteelt. Dat werkt ontbossing in de hand. Als er niets verandert, komt de voedselzekerheid in het gedrang, waarschuwt het rapport. Door minder aardoppervlak te bestemmen voor de teelt van veevoer is er meer landbouwgrond beschikbaar voor akkerbouw. Dat vraagt om een verandering van eetgewoonten: meer plantaardig, minder dierlijk.
Een dieet waarbij het eiwit voor een derde uit dierlijk eiwit bestaat, is volgens haar het meest duurzaam. Daarbij geniet zuivel de voorkeur boven vlees. Bij dat niveau krijgt de mens voldoende hoogwaardige voedingsstoffen uit dierlijk eiwit (zoals vitamine B12) binnen en is het aanbod aan reststromen uit de verwerking van plantaardig materiaal maximaal benut (zie infographic vorige pagina). Van Zanten: ‘In de huidige veehouderij voeren we de dieren niet uitsluitend met reststromen. De consumptie van dierlijk eiwit moet omlaag om te kunnen spreken van een circulaire landbouw. Voor de veehouderij komt dat neer op een derde minder dieren wereldwijd.’
Minder dieren, maar waar? De vraag die zich opdringt, is waar deze vermindering van dieren het meest duurzaam tot zijn recht komt. Een politieke vraag – willen wij in Nederland en Vlaanderen evenveel dierlijk eiwit blijven produceren, terwijl minder dieren beter is voor de leefbaarheid wereldwijd? – maar ook een milieutechnische vraag: waar is de productie van het dierlijk eiwit dat we wel nodig hebben, het meest diervriendelijk en het minst belastend voor het klimaat? Als voor een bepaalde hoeveelheid melk of vlees buiten Nederland of Vlaanderen meer dieren nodig
Onderzoek naar klimaatverandering is vaak onderwerp van wetenschappelijke discussies. Het Planbureau voor de Leefomgeving heeft in 2010 een eerdere uitgave van het IPCC onderzocht op fouten. In die publicatie werden geen fouten ontdekt die de conclusies van het IPCC zouden ondergraven. In het volgende artikel van ‘Vegan versus Vee’ gaat Veeteelt dieper in op de klimaatimpact van veehouderij.
zijn, laat het zich raden waar de productie het meest voor de hand ligt. Zeker wanneer er in het buitenland per eenheid melk of vlees meer grondstof (veevoer) nodig is. ‘Wij kunnen hier geen bananen telen, zo lukt koeien houden ook niet overal even efficiënt’, benadrukt Nancy Aschman van Vion.
Toenemende vleesconsumptie ‘Wij kijken naar de feiten’, zegt Aschman. ‘De dierhouderij in Nederland en Vlaanderen is de meest efficiënte ter wereld. En het is een utopie dat de vleesafzet onophoudelijk daalt.’ Want ondanks het advies om minder vlees te eten, merkt Vion nog niets van een daling in de vleesafzet. Eerder dit jaar maakte Wageningen Universiteit bekend dat de vleesconsumptie voor het eerst sinds 2009 zelfs weer is toegenomen. Aschman: ‘Door de bevolkingstoename zal de vleesconsumptie wereldwijd alleen maar toenemen. In landen met een groeiende middenklasse willen mensen ook een keer een stukje vlees op tafel zetten. Wie zijn wij om dat te verbieden?’ l
Veganisme erkent intrinsieke waarde van het dier Je zou kunnen zeggen dat er verschillende bloedgroepen bestaan onder de mensen die minder dierlijk eiwit consumeren. De meest gematigde is de flexitariër: iemand die één of meerdere dagen in de week geen vlees eet. Steekproeven schatten het aandeel flexitariërs inmiddels op de helft van het aantal consumenten. Vegetariërs eten helemaal geen vlees. Volgens het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) gaat het om 3 tot 4,5 procent van de consumenten. De meest vergaande variant van het minderen in dierlijk eiwit is het
34
veganisme. Een veganist (volgens het SCP 0,5 procent) weert elk product (ook kleding) waar dieren voor zijn gebruikt. Emile Dingemans is voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Veganisme. Hij legt uit dat het veganisten te doen is om de intrinsieke waarde van het dier. Een dier geeft geen toestemming voor het gebruik van zijn melk, vlees, eieren of honing. ‘Het gaat ons om het principe dat we geen dierlijke producten gebruiken, dat is een ethisch uitgangspunt, een overtuiging. De voordelen
voor gezondheid en klimaat zijn mooi meegenomen’, zegt Dingemans. Zijn vereniging bestaat nu 31 jaar en bleef tot 2000 vrij klein met een ledenbestand van ongeveer 400 mensen. Sinds 2014 groeit de organisatie substantieel. Op dit moment telt de vereniging 3600 leden. Dingemans: ‘We zien die groei ook terug in het aantal veganistische restaurants en in het assortiment in de supermarkt. Twee jaar geleden bestond er nog geen veganistische mayonaise of slagroom en nu ligt die gewoon bij Albert Heijn.’
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-Vegan vs Vee.indd 34
11-12-19 11:02
VERBETERD ROODBONT: HET ENIGE ORIGINELE NEDERLANDSE VLEESVEERAS Door vanuit roodbonte mrij-dieren te fokken op runderen met luxe vleesvee-eigenschappen, zijn we erin geslaagd het ras verbeterd roodbont te ontwikkelen. De raszuivere verbeterd roodbonte dieren beschikken over topkwaliteiten met hun dubbele bespiering. De uitstraling behoort tot de duidelijke kenmerken van dit ras. Een kleurrijk en handzaam dier, met hoogwaardige vleeskwaliteiten, zeer gunstige slachtrendementen en een goed karakter. Kortom: het enige originele vleesras van Nederlandse bodem! Ook dat is waar BETTER COWS | BETTER LIFE voor staat.
GROOT RASSERT 646 (Menno 14 x Groot Rassert)
Rasbalk: 75% VRB 12,5% BBL 12,5% ONB Ki-code: 57280 88 ontwikkeling 94 rastype 94 bespiering 88 benen 91 algemeen voorkomen • Fraai rastype • Enorme bespiering • Fijn en correct beenwerk
Wilt u sperma van Groot Rassert 646 of andere stieren bestellen, bezoek dan onze webshop op www.crv4all.nl/shop of www.crv4all.be/shop of neem contact op met de CRV Klantenservice in Nederland: 088 – 00 24 440 of België: 078 – 15 44 44.
BETTER COWS | BETTER LIFE
639-19 Ad VV-DEC-groot rassert.indd 1
CRV4ALL.NL, CRV4ALL.BE
09-12-19 15:13
KERSTQUIZ VEETEELTVLEES 2019
Het speurwerk
kan weer beginnen VRAAG 1
VRAAG 5
Van wie is de uitspraak ‘Hoe beter je omgaat met je boekhouding, hoe meer je bedrijf ervan profiteert’? a. Luc Engelborghs b. Arnoud Bink c. Marcella van Schie
Hoeveel bedroeg het aandeel ‘eigen arbeid’ in de totale kosten op een Vlaams vleesveebedrijf in 2017 volgens Laurence Hubrecht (LV)? a. 45 procent b. 28 procent c. 27 procent
VRAAG 2 Welk dier prijkt op foto 1? a. Noblesse b. Odalie c. Gupetia
VRAAG 3 Wat is struviet? a. Magnesium-ammoniumfosfaat b. Magnesium-sulfaat c. Ammonium-chloride
VRAAG 4 Welke fokker stelde: ‘Je moet zo fokken dat de slager likkebaardend naar de koeien kijkt’? c. Toine Heijmans b. Roland Kleine c. Koen Van den Heuvel
VRAAG 6 Hoe lang bestaat de Federatie Nederlandse vleesveestamboeken dit jaar? a. 10 jaar b. 30 jaar c. 50 jaar
VRAAG 7 Wat is Mycoplasma bovis? a. Een bacteriële ziekteverwerker b. Een virale ziekteverwerker c. Een protozoaire ziekteverwerker
VRAAG 8 Hoeveel ‘vleeskoeien’ van het West-Vlaamse rode ras staan er geregistreerd in België? a. 300 b. 500 c. 1000
VRAAG 9 Welke limousin behaalde de kampioenstitel op zowel de Royal Highland show, de Great Yorkshire show als de Royal Welsh show? a. Foxhillfarm Naomi b. Liesa van de Kreitehei c. Solway View Milly
VRAAG 10 Hoeveel ton rundvlees mogen de Mercosur-landen importeren onder verlaagd douanetarief bij het nieuwe vrijhandelsverdrag van de EU met Zuid-Amerika? a. 35.000 ton b. 45.000 ton c. 90.000 ton
VRAAG 11 Binnen welke grenzen ligt de ideale omgevingstemperatuur voor vleesvee? a. 5-10 graden Celsius b. 5-18 graden Celsius c. 2-20 graden Celsius
36
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12_kerstquiz 2019.indd 36
09-12-19 11:39
Pak de VeeteeltVleesedities van 2019 er maar weer bij. Ze leiden naar de oplossing van de vijftien onderstaande quizvragen. Vul de antwoorden in op bijgevoegde antwoordkaart – alleen originele antwoordkaarten dingen mee naar de prijzen – en zorg dat de antwoordkaart uiterlijk 7 januari binnen is bij de redactie. VRAAG 12 Waar staat ‘RTRS-soja’ voor? a. Soja die ggo-vrij is. b. Soja waarvoor geen regenwoud is vernietigd. c. Soja die uit Roemenië komt.
VRAAG 13 Wie zei dat ‘samenwerken in een coöperatie relevanter dan ooit’ is? a. Paul Verpoorten b. Paul Vriesekoop c. Paul Lemmens
VRAAG 14 Welk eiwitgewas is het meest kansrijk in Nederland/België volgens onderzoek van WUR en het Louis Bolk Instituut? a. Soja b. Veldbonen c. Witte lupine
VRAAG 15 Welke stier siert foto 2? a. Futé b. Persan de Petit Rosière c. Benevole du Bouchelet
Vier waardevolle prijzen Met deze nieuwe kerstquiz zijn vier waardevolle prijzen te winnen: een ET-spoeling, geschonken door veeverbeteringsorganisatie CRV, 1000 kg jongveevoeder, geschonken door voerproducent
AVEVE, 5 hectare maiszaad, geschonken door maisveredelaar KWS en een luchtfoto van uw bedrijf, geschonken door VeeteeltVlees. Kans niet gewaagd, niet gewonnen.
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12_kerstquiz 2019.indd 37
37
09-12-19 11:39
KRAIBURG LOOPVLAKBEDEKKING Importeur van:
Geschikt voor elk type rooster- en dichte loopvloer en/of melkstal Voorkom klauwproblemen, kreupelheid en uitglijden!
Dichte vloeren: KURA P/F
Dichte vloeren: PROFI KURA
voor extra grip!
Lijnbaan 33, Oudewater. Tel. 0348 - 56 15 80 info@snelhoutenrubber.nl
Dichte vloeren: PEDI KURA
Roostervloeren
Roostervloeren
Roostervloeren
Roostervloeren
voor melkvee
voor groepshuisvesting of stieren
voor groepshuisvesting < 350 kg
voor groepshuisvesting > 350 kg en stieren
voor creëren ‘slijtage’ zones
KURA S
LOSPA
Ook in Profien Pedi Kura
KURA SB
LOSPA SB
met 5% afschot naar de sleuf
WWW.SNELHOUTENRUBBER.NL 12 en 13 april GESPECIALISEERD IN OPFOKMELK VOOR MELK- EN VLEESVEE
BESTE WENSEN START OOK DIT JAAR MET SUCCES vanlommel.be/veevoeder - T +32 (0)14 411 396 -
Géén economisch verlies in geval van in beslagname voor cysticercose of afkeuring voor sarcosporidiose bij slachting?
BOVAS bv
www.VLEESVEEVOER.nl VOER DIRECT VAN DE FABRIKANT • LANDELIJKE LEVERING VANAF 250KG
BIESTVERVANGER • MELKPOEDER STANDAARD & VOOR ZWAAR BEVLEESDE RASSEN • LIKSTENEN MINERALENEMMERS • VLEESVEEMUESLI VOER ZONDER GMO SOJA • KALVERMUESLI • KALVERKORRELS VLEESVEEBROK • MINERALEN • RUNDVEEKOEKEN ENKELVOUDIGE VOEDERS O.A. SOJASCHROOT & 6MM PULP GRASZAAD
VOERSCHEMA'S VOOR TRAAGGROEIENDE EN LUXE RASSEN
Vermijd risico en geef uw runderen aan vóór slachting contact en informatie: Elleen Van der Sypt Tel.: 084/47 84 81 Fax 084/47 84 82 elleen@bovas.eu
Pascal Lebacq Tel.: 0474 91 16 35 Fax 09/251 55 86 pascal@bovas.eu
Vraag vrijblijvend uw offerte!
38
Wij wensen u fijne kerstdagen en een gezond en gelukkig 2020! Namens het hele Veeteeltvlees-team
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12_p38.indd 38
10-12-19 09:49
CRVNIEUWS
Peter Broeckx over de jaarcijfers: ‘CRV blijft investeren’ De CRV-ledenraad heeft de jaarcijfers van de CRV Holding BV over het boekjaar 20182019 goedgekeurd. ‘Door het dalend aantal koeien in Nederland stond de omzet op onze thuismarkt onder druk, maar we hebben vast kunnen houden aan de geplande investeringsagenda’, vertelt Peter Broeckx, voorzitter van de raad van commissarissen. ‘CRV heeft een positief resultaat van 3,8 miljoen euro gerealiseerd. Daar zijn we tevreden over’, geeft Broeckx aan.
De ledenraad heeft besloten om de 1,9 miljoen euro ledenvoordeel dit jaar niet uit te betalen, maar in de organisatie te houden om te kunnen blijven investeren. ‘In de districtsbijeenkomsten die de eerste maanden van het volgend jaar zijn gepland, zullen leden van het hoofdbestuur van de coöperatie aanwezig zijn om de jaarcijfers toe te lichten en alle vragen te beantwoorden’, vertelt de voorzitter. ‘We hopen daar weer veel leden te ontmoeten.’
Prijskamp en fokveebeurs Affligem De prijskamp te Affligem heeft plaats op zaterdag 8 februari. Affligem is gekend als de fokveebeurs in Vlaanderen en aan die reputatie houdt de organisatie sterk vast. Eigenaren die stieren inschrijven voor de prijskamp, kunnen laten vermelden of deze vrij zijn van erfelijke gebreken. Naast een ruim aanbod fokstieren is er nog meer fokkerijbeleving met reeksen vrouwelijke dieren, waar intussen ook koeien en een rubriek koe met kalf de ring betreden. Inschrijven voor de prijskamp kan via Affligem.Witblauw@hotmail.com tot uiterlijk 15 januari. Wie een inschrijvingsformulier of meer info wil, kan zich richten tot Alexandra Degroote via tel. 0494 39 68 98 of eerder vermeld mailadres. Inschrijvingsformulieren kunnen ook verzonden worden naar: vzw Affligem witblauw, Europaweg 79, 9620 Zottegem.
Agri-dagen Ravels verrijkt met prijskamp Belgisch witblauw
Haspengouwse prijskamp Sint-Truiden
Zondag 1 maart 2020 zal tijdens de Agri-dagen in Ravels voor de eerste maal een prijskamp voor Belgisch witblauw georganiseerd worden. Stamboekdieren uit Vlaanderen zijn welkom op dit evenement waar naast de prijskamp ook aandacht is voor de jongere generatie met een kalvershow. Het bestuur van CRV-afdeling Antwerpen vlees zet samen met de beursorganisatie zijn schouders onder dit evenement, dat wil bijdragen aan een positief imago van de vleesveesector. Fokkers uit heel Vlaanderen zijn welkom. Meer informatie omtrent inschrijven volgt later.
De 45e Haspengouwse jaarmarktprijskamp heeft plaats op zondag 5 januari in Hangaar 66 in de Lichtenberglaan te Sint-Truiden. De prijskamp gaat van start om 10.00 uur. ’s Middags staat er voor de geïnteresseerde liefhebber een heerlijke biefstuk-friet op het menu. Inschrijven voor de prijskamp is niet meer mogelijk.
Districtsbijeenkomsten met lezing over epigenetica In februari worden de districtsbijeenkomsten van de Coöperatie CRV voor Vlaanderen georganiseerd. Dit jaar zijn er opnieuw avondvergaderingen met, naast een terugblik op het afgelopen boekjaar van CRV, ook een lezing over epigenetica, verzorgd door de Universiteit Gent.
Epigenetica onderzoekt de effecten van milieu op het al dan niet tot expressie komen van dna. Dit nieuwe onderzoeksdomein staat nog in de kinderschoenen, maar nu al is duidelijk dat de effecten groot zijn en over meerdere generaties spelen. Wilt u hier meer over te weten komen, be-
zoek dan zeker de districtsbijeenkomst in uw buurt. In het volgende nummer van VeeteeltVlees vindt u het overzicht van alle bijeenkomsten. Leden van CRV krijgen nog een persoonlijke uitnodiging toegestuurd.
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-CRVNieuws.indd 39
39
11-12-19 11:16
MARKTINFO VOER
Weinig verschuivingen in de markten
in eurocenten, excl. btw (bron: Wageningen Livestock Research)
dec. 2019 fokvee mestvee
gsv erl ies ma (%) (e/ rktp r ton ijs )
mengvoer
40
4 4 0 0 0 4 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5 5 5 5 0 0 0 0
0,0 0,0 246,0 100,0 150,0 137,2 207,0 197,0 211,0 206,0 330,0 182,0 320,0 219,0 235,0 24,7 47,0 64,8 77,7 230,5 262,6 240,3 209,4
975 908 666 438 529 1.290 1.307 1.291 1.414 1.172 1.235 1.177 1.249 1.008 1.146 1.206 1.248 949 1.122 1.105 1.178 1.149 1.149
wa
rin
s i g/ kg d
g/k gd 52 67 75 2 21 79 113 115 117 103 161 102 251 158 202 119 84 138 96 118 161 132 95
vev
74 173 185 49 70 97 128 120 94 97 344 158 482 400 324 132 84 249 197 195 264 241 172
dve
s g/k gd
940 888 694 509 583 1.182 1.180 1.122 1.265 1.038 1.129 968 1.153 942 1.071 1.099 1.129 943 1.035 1.031 1.093 1.068 1.062
%)
Voederwaardeprijzen geven de verhouding weer van de voederwaarde van mengvoer, grondstoffen en bijproducten in relatie tot de marktprijs. Bij een voederwaardeprijs onder de 100 procent is het voedermiddel prijstechnisch interessant.
be
natte bijproducten
re
grondstoffen eiwit
s
ds g/k g grondstoffen energie
34 45 89 89 89 58 87 87 87 87 87 87 87 87 87 11,5 22 27 42 87 87 87 87
vem
%d
s structuur
maiskuil graskuil luzerne gerstestro graszaadstro ccm tarwe gerst maismeel droge bietenpulp lijnzaadschilfers palmpitschilfers sojaschroot 44/7 raapzaadschroot DDG tarwe aardappelstoomschillen aardappelsnippers bierbostel maisgluten fokvee standaard fokvee eiwitrijk afmest groeibrok afmest finish
y/y
Zoek, vervang en bespaar
(bron: Liba)
ruwvoer
m/m
17,50 64,80 16,30 63,40
m/m = vergelijking t.o.v. vorige maand y/y = vergelijking t.o.v. dezelfde maand vorig jaar
VOEDERWAARDEPRIJZEN
december 2019
kvem kg dve kvevi kg dve
vo (e/ erwa ton ard ) ve epr vi ijs ma voe rktp de rijs t rw .o. aar v. de pri js (
– De huidige voederwaardeprijzen zijn berekend door Wageningen Universiteit (WUR) op 19 november 2019. De waarde van 1000 vem (kvem-prijs) steeg naar 17,5 eurocent, de waarde van eiwit daalt naar 64,8 eurocent per kg dve. – In onderstaande tabel met de voederwaardeprijzen staan verschillende producten opgesomd met bijhorende voederwaarden. De voederwaarde van het product wordt berekend aan de hand van de cijfers die WUR publiceert. Er wordt daarbij een vergelijking gemaakt tussen de marktwaarde en voederwaarde. Belangrijk om weten is dat men enkel producten mag vergelijken die vergelijkbaar zijn, vergelijk dus geen appelen met peren. Evalueer ook eerst welke producten in het rantsoen passen en kies binnen deze producten de goedkoopste optie. – Voor alle producten geldt dat de maand december een moeilijke maand wordt qua transport: enerzijds eist de aan de gang zijnde bietencampagne veel transportbewegingen op. Anderzijds is vanwege de aankomende feestdagen het aanbod van transport beperkt. – De granen zijn buitengewoon stabiel. Normaal daalt de maisprijs tijdens de oogst. Dit jaar is dit vooralsnog niet het geval, mede door de beperkte aanvoer van overzee. – De zetmeelhoudende aardappelproducten dalen vooralsnog niet in prijs. De komende tijd – wanneer er vanuit de opgeslagen voorraden verwerkt gaat worden – zal het aanbod toenemen. Wat de prijs dan gaat doen, is momenteel koffiedik kijken. Ten opzichte van de granen is normaal een prijsdaling te verwachten vanaf het nieuwe jaar, zodat ze pas dan weer interessant zijn voor inpassing in een rantsoen. – Op de eiwitmarkt gebeurt momenteel erg weinig. De markt kabbelt voort. Raapschroot is op dit moment relatief goedkoop. De prijzen op termijn lopen wel op door de te verwachten krapte verder in het seizoen. Voor soja zijn de vooruitzichten zeer stabiel. – Vullers van brokken – palmpitschroot en sojahullen – stijgen. Met name de palmpitschilfers zijn in twee weken tijd bijna 20 euro gestegen. Daarmee zijn zij veel minder interessant geworden. Sojahullen zijn maar 5 euro per ton gestegen de laatste weken. De vulmiddelen hebben het moeilijk om te concurreren met de granen.
ENERGIE- EN EIWITPRIJZEN VOER
m/m
62,6 82,3 138,9 64,7 88,6 145,0 247,7 246,5 265,1 223,0 263,9 223,2 315,6 230,1 273,9 29,7 53,6 62,1 97,3 221,9 255,8 235,9 215,6
y/y
177 155 169 95 84 80 80 92 125 82 101 95 86 83 88 104 80 104 103 102 97
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-MarktinfoVoer.indd 40
09-12-19 13:34
MARKTINFO VEE
NUCHTERE KALVEREN
BROUTARDS LIMOUSIN
900
2018
600
€ 550
500
dikbilstier dikbilvaars dubbeldoel melkvee € 250
400 300
2018
200 € 70
100 0
1
5
10
15
20
25 30 week
35
40
45
2018 50
Bron: veemarkt Les Herolles (Fr.)
euro (max.) per stuk (excl. btw)
Bron: veemarkt Ciney (B.)
2018
€ 700
700
BROUTARDS BLONDE D’AQUITAINE
euro (gem.)/kg levend gewicht (excl. btw)
4,0
800
3,0
U-€3,55
2018
3,5
2018
U-€3,36
3,0
R -€2,70
2018
2,5
R -€2,60
1
5
10
15
20
25 30 week
35
40
45
2018 50
eoro/100 kg, levend gewicht (excl. btw)
4,0
2018
U-€ 3,02
1
5
10
15
20
2018 2018
R -€ 2,74
U-stieren 250-300 kg R-stieren 250-300 kg U-stieren 300-350 kg R-stieren 300-350 kg
2,5
350 U-stieren 250-300 kg R-stieren 250-300 kg U-stieren 300-350 kg R-stieren 300-350 kg
4,5
2018
R -€ 2,76
25 week
30
35
40
45
50
KOEIEN BELGISCH WITBLAUW
Bron: veemarkten België
euro (gem.)/kg levend gewicht (excl. btw)
Bron: veemarkt Agen (Fr.)
U-€ 3,03
2,0
5,0
2,0
3,5
dikbil gelijkgestelde goedgevormde 55% 50% verwerking
300
€ 272,50
2018
250
€ 233,75
2018 € 188,75
200
150
100
2018
€ 181,25
2018
€ 156,25
2018 2018
€ 121,25
1
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
week
STIEREN BELGISCH WITBLAUW
eoro/100 kg, levend gewicht (excl. btw)
Bron: veemarkten België
350
dikbilstier gelijkgestelde goedgevormde
60% 55% verwerking
€ 302,50
300
2018 2018
€ 270,00
250
€ 219,00
2018 200
€ 179,00
2018 2018
150 € 146,25
100
1
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
week
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-MarktinfoVee.indd 41
41
10-12-19 14:55
Ja H
AGENDA KEURINGEN EN PRIJSKAMPEN 5 januari 8 januari 11 januari 18 januari 19 januari 8 februari 1 maart 21 juli
Regionale bwb-keuring, Sint-Truiden Regionale bwb-keuring, Aat Regionale bwb-keuring, Libramont Regionale bwb-keuring, Ciney Regionale bwb-keuring, Geel Bwb-keuring, Affligem Vlaamse bwb-keuring, Ravels Keuring blonde d’Aquitaine, Bogaarden
16 januari 12 maart 28 maart
De koeien van de familie Bijl uit Waarschoot laten zich het winterrantsoen goed smaken Veiling limousin, Lanaud (Frankrijk) Foto: Kristina Waterschoot Veiling limousin, Lanaud (Frankrijk) COT-veiling, Laren
BEURZEN, STUDIEVERGADERINGEN, DEMODAGEN 22 februari1 maart 16-18 mei
COLOFON Landbouwbeurs SIA, Parijs (Frankrijk) Veeteelt is een uitgave van CRV BV en verschijnt per(Frankrijk) maand, uitgezonderd januari, Landbouwsalon Aquitanima,tweemaal Bordeaux redactie
VEILINGEN 15 januari
juni, juli en december.
hoofdredacteur Jaap van der Knaap adjunct-hoofdredacteur Inge van Drie redactie Jorieke van Cappellen, Annelies Debergh, Guy Nantier, Florus Pellikaan, Ivonne Stienezen en Tijmen van Zessen fotografie Harrie van Leeuwen, Kristina Waterschoot bureauredactie Mirjam Braam (chef), Lieke van den Broek, Ingrid Sevenster, Rogier van der Weiden vormgeving André Fris, René Horsman, Esther Onida aan dit nummer werkten verder mee Jelle Feenstra, Wichert Koopman en Reimer Strikwerda hoofd uitgeverij Rochus Kingmans
CSB-veiling bwb, Ciney
VOORUITBLIK
JANUARI MAIS redactie-adres
Nederland: postbus 454, 6800 AL Arnhem, telefoon 026 38 98 800 Vlaanderen: Van Thorenburghlaan 14, 9860 Oosterzele, tel. 09 11, fax 09 363 92 06 Zoals elk jaar brengt VeeteeltVlees in363 de 92 eere-mail veeteelt@crv4all.com
ste editie van het nieuwe jaar een update over de teelt van mais. Ookabonnementsprij voor vleesvee is s/jaar mais Nederland en België € 70,30 een belangrijke voedingsbron. Het€nieuwe overige landen 132,90 In combinatie abonnement op vakblad mestactieplan in Vlaanderen of demet fosfaaten VeeteeltVlees € 10 korting. stikstofdebatten in Nederland zorgen erAbonnementen echter Prijzen excl. 6% btw. zijn gebaseerd op kalenderjaar voor dat de teeltmethode aangepast moet en worden jaarlijks in februari gefactureerd. Opzegging is mogelijk worden. VeeteeltVleespergaat in het hoofdverkwartaal. haal hier dieper op in.Bel voor opgave van een abonnement: Nederland: CRV-klantendienst (088 00 24 440) Daarnaast is er ook aandacht voor fokkerij. We België: VRV-klantendienst (078 15 44 44) e-mail brengen kort verslag uit vanklantenservice.nl@crv4all.com de eerste jaarmarkt en blikken terugadvertentie-afdeling op de recente fokwaarFokkert, Willem Gemmink, depublicaties voor hetJannet Belgisch-witblauwras. Froukje Visser postbus 454, 6800 AL Arnhem telefoon 026 38 98 820 fax 026 38 98 824 e-mail advertenties@crv4all.com
illustraties/foto’s
De foto’s zijn van de eigen fotodienst van Veeteelt. Uitzonderingen (voor zover niet op de foto aangegeven) zijn de foto’s van Nico Bons (7), BASF (32), PPO (33), Altic (33), GD (58) Mark Pasveer (58), MS Schippers (68) en Agrifirm (68).
COLOFON VeeteeltVlees is een uitgave van CRV BV in opdracht van Coöperatie CRV ua. De leden van de Coöperatie CRV ontvangen VeeteeltVlees gratis, als onderdeel van het lidmaatschap. VeeteeltVlees verschijnt maandelijks. redactie hoofdredacteur Wim Veulemans redactie Guy Nantier, Inge van Drie, Jaap van der Knaap, Wichert Koopman, Florus Pellikaan, Jerom Rozendaal en Grietje de Vries fotografie Harrie van Leeuwen, Kristina Waterschoot foto- en beeldbewerking Rogier van der Weiden vormgeving André Fris, René Horsman, Esther Onida eindredactie Lieke van den Broek, Ingrid Sevenster hoofd eindredactie en vormgeving Mirjam Braam hoofd uitgeverij Rochus Kingmans aan dit nummer werkten verder mee Alice Booij, Ivonne Stienezen redactie-adres Nederland: postbus 454, 6800 AL Arnhem telefoon 026 38 98 800 Vlaanderen: Buchtenstraat 7, 9051 Sint-Denijs-Westrem telefoon 078 15 44 44 fax 09 363 92 06 e-mail veeteelt@crv4all.com
42
abonnementsprijs/jaar Nederland en België € 50,00, overige landen € 96,00. In combinatie met abonnement op vakblad Veeteelt € 12 korting. Prijzen excl. 9% btw. Abonnementen zijn gebaseerd op kalenderjaar en worden jaarlijks in februari gefactureerd. Opzegging is mogelijk per kwartaal. Bel voor opgave van een abonnement: België: CRV Klantenservice (078 15 44 44) e-mail klantenservice.be@crv4all.com Nederland: CRV Klantenservice (088 00 24 440) e-mail klantenservice.nl@crv4all.com
van artikelen is alleen toegestaan na Overname van artikelen isOvername alleen toegestaan na toestemtoestemming van de redactie. Hoewel aan de ming van de redactie. Hoewel aan de samenstelling van de van de inhoud de meeste zorg is inhoud de meeste zorg is samenstelling besteed kan door de redactie besteed, kan de redactie geen aansprakelijkheid geen aansprakelijkheid worden aanvaard voor mogelijke aanvaarden voor mogelijke onjuistheden of onjuistheden of onvolledigheden. onvolledigheden. Alle auteursrechten en overige intellectuele eigendomsAlle auteursrechten en overige intellectuele rechten ten aanzien van (de inhoud van) dezeten uitgave eigendomsrechten aanzien van (de inhoud worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze rechten van) deze uitgave wordenberusten uitdrukkelijk bij CRV BV c.q. de betreffende auteur. Artikelen uit voorbehouden. Deze rechten berusten bij CRV VeeteeltVlees mogen uitsluitend verveelvoudigd en/of BV c.q. de betreffende auteur. Artikelen uit openbaar gemaakt worden na schriftelijke toestemming Veeteelt mogen uitsluitend verveelvoudigd en/ van CRV. of openbaar gemaakt worden na schriftelijke
advertentie-afdeling Jannet Fokkert, Froukje Visser en Hilda van der Wal postbus 454, 6800 AL Arnhem telefoon (+31)(0)26 38 98 698 e-mail advertenties@crv4all.com
Druk: Moderna Printing, Paal-Beringen Druk: Senefelder Misset Doetinchem ISSN 01.68-7565
illustraties/foto’s De foto’s zijn van de eigen fotodienst van Veeteelt. Uitzonderingen zijn foto’s van The Scottish Farmer (6), The Hereford Cattle Society (6), OS Charolais (7), Interlim (7), Blonde d’Aquitaine Vlaanderen (36) en BBG (37).
toestemming van CRV. ISSN 01.68-7565
Coöperatie
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-Agenda.indd 42
VX01-editorial.indd 7
10-12-19 14:26
E
vo tu of lijk cir To fee du lijk Vl Aa ge nu m de 20 ga dr va tra ui
O P
Ar in sta Jas
ANDERS BEKEKEN
veeteeltvlees DECEMBER 2019
VV12-AndersBekeken.indd 43
43
09-12-19 13:40
MET BELGISCH BLAUW NAAR RENDEMENT Belgisch blauw staat van oudsher bekend om zijn imposante spiermassa en economische kwaliteiten. CRV heeft dan ook een breed aanbod kwaliteitsvolle Belgisch blauwe stieren. Zeker nu rendement belangrijker is dan ooit! Wij bieden u stieren die uitblinken in correctheid én groei met behoud van vleeskwaliteiten. Ook dat is waar BETTER COWS | BETTER LIFE voor staat.
SKETCH DE L’ORGELOT
COURTOIS DE LA HESBAYE
• Geboortegewicht: 87 • Gewicht: 115 (index 14 mnd) • Economische index: 121 • Karkasindex: 103
• Veel bespiering bij geboorte: 135 • Zoogvermogen bij geboorte: 105 • Economische index: 130
(Jackpot x Blackstar)
(Grommit Hof ter Zilverberg x Galopeur du Sartay x Tropique de Cras Avernas)
Wilt u sperma van Sketch, Courtois of andere stieren bestellen, bezoek dan onze webshop op www.crv4all.nl/shop of www.crv4all.be/shop of neem contact op met de CRV Klantenservice via 088 00 24 440 (Nederland) of 078 15 44 44 (Vlaanderen).
BETTER COWS | BETTER LIFE
466-19 Ad VV-SEPT-sketch-courtois-NED+VLA.indd 1
CRV4ALL.NL, CRV4ALL.BE
02-12-19 16:02