Veeteeltvlees februari 2019

FE B RUARI 2019

Waardering voor dierlijk mest op een keerpunt

Johan van de Ven nam afscheid als VRBstamboekvoorzitter

Bwb-keuring Affligem sluit mooi keurinsseizoen af

ME E R NIEUWS OP WWW.VEETEELTV LEES.NL OF W W W.V EETEELTV LEE S. B E

VV02_cover.indd 2

13-02-19 15:26

Krachtvoer op stam.

Zijn opbrengst meer dan goud waard.

MEGUSTO

FAO 220

 Vroege energierijke silomaïs / Vroege korrelmaïs / Vroege CCM / Geplette maïs / MKS  Vroegrijp  Top korrel (=zetmeel) opbrengst  Als silomaïs: - Top zetmeelopbrengst - Top voederwaardeopbrengst - Top voederwaardeconcentratie  Goede stay-green  Zeer goede oogstzekerheid  Zeer goede resistentie tegen bladvlekkenziekte

Voor meer informatie: Tel. B +32-(0)3-449 02 20 Tel. NL +31-(0)76 50 30 003 www.kwsbenelux.com

8624_ADV_Megusto_Veeteelt_wk06.indd 1 VV02_p02.indd 2

SEEDING THE FUTURE SINCE 1856

29/01/19 13:34 13-02-19 08:57

INHOUD RUBRIEK E N

hoofdartikel bemesting

5 Van de redactie 6 Fokkerijnieuws 17 Uit de dierenartspraktijk: Pneunomie bij jonge kalveren 23 Alpha en Z-generatie: Gil Van Ceulenbroeck 28 Managementnieuws 31 CRV-nieuws 32 Marktinfo voer 33 Marktinfo vee 34 Agenda 35 Anders bekeken HOOFDA RT IK E L

8 De waardering van kunstmest staat op een kantelpunt REPORTAG E

14 Witblauwfokker Vincent Vanopdenbosch bouwt verder op zijn ervaring en kennis als gewezen stamboekinspecteur FOKKERIJ

18 Johan van der Ven nam afscheid als voorzitter van het verbeterdroodbontstamboek

8 keuring Affligem

winnaars kerstquiz

KEURIN G

24 Veel eensgezindheid over winnaars op witblauwkeuring in Affligem

24

FEBR UAR I 2019

r Waardering voo een dierlijk mest op nt keerpu

Johan van de Ven VRBnam afscheid als tter stamboekvoorzi

TVLE ES.N L

TEEL OP WWW .VEE MEE R NIEU WS

VV02_cover.indd

27

Vincent Vanopdenbosch:

Johan van de Ven:

‘Een goed ontwikkelde voorhand is moeilijker te fokken dan de achterhand’

‘In 25 jaar is er veel ten goede veranderd. Het is een sierlijk dier geworden.’

Bwb-keuring i Affligem sluit moo af keurinsseizoen

TVLE ES.B E

TEEL OF WWW .VEE

13-02-19 15:26

2

BIJ DE COVER

Een fotograaf die wat foto’s staat te nemen in de voergang trekt al snel de aandacht van de meest nieuwsgierige koeien. (foto: Kristina Waterschoot)

14

18 veeteeltvlees FEBRUARI 2019

VV02_inhoud.indd 3

3

13-02-19 16:40

VOOROP IN DIERGEZONDHEID

Online n ve j i r h c s in , deliger

, voor r e l l e n S rder a a b w u betro

Oren merken = BVD-dragers opsporen Verzeker uzelf ervan dat BVD zich niet (weer) over u bedrijf verspreidt door de geboorte van BVDvirusdragers. Zeker op bedrijven met zoogkoeien kunnen dragerkalveren zeer snel veel virus verspreiden. Met BVD Oorbiopten spoort u BVDvirusdragers direct na de geboorte op. Bovendien combineert u het nemen van het oorbiopt met een handeling die u toch al doet. Zo werkt u eenvoudig aan een BVD-vrij bedrijf.

Meer weten? www.gddiergezondheid.nl/bvdoorbiopten

GD LOOPT VOOROP IN DIERGEZONDHEID VOOR GEZONDE KOEIEN EN MEER WEERSTAND

VV02_p04.indd 4

13-02-19 09:33

VAN DE REDACTIE

Veronderstellingen regeren, feiten verdrinken Respect voor ieders mening, dat is voor mij het uitgangspunt voor een open en constructief gesprek. Ik hou me ook graag aan feiten; emoties of veronderstellingen daar kom je vaak niet mee tot een oplossing. Waarschijnlijk is mijn houding nogal naïef. Althans dat merk ik momenteel in meerdere debatten, vooral als het over maatschappelijke thema’s gaat.

Sinds enkele weken komen jongeren op straat om meer aandacht voor hun toekomst en het klimaat te vragen.

Hun verontwaardiging is er, hun roep mag je niet zomaar negeren. Nog minder mag je hun stem in het belachelijke trekken, zoals een aantal politici al hebben gepoogd. Maar in dit debat is niet elke stem even eerlijk of zuiver, heel vaak lees ik een stelling die niet onderbouwd wordt met feiten, maar vooral uit emoties en veronderstellingen bestaat. Zo lijkt het verhaal dat Greenpeace België onlangs bracht en waarbij ze het klimaatprobleem even zouden tackelen met een daling van de veestapel in België, eerder eenzijdig en ook wel wat naïef. Blijkbaar is economische duurzaamheid geen item voor hen, het sociale kerkhof dat zou volgen op hun voorstel wordt

nogal frappant genegeerd. En bovendien is het nogal naïef om aan te nemen dat elke Belg dan enkel het vlees zou kopen van die 17 procent dieren die mogen blijven.

De Limburgse afdeling van Groen kwam op Facebook dan weer met een boodschap tegen de megastallen. Ze onderbouwen hun verhaal naar minder maar beter vlees met een aantal stevige aannames. Zo schrijven ze dat de veehouderij een groot ruimtebeslag heeft; meer dan 35 procent van de totale oppervlakte van Vlaanderen wordt gebruikt voor de productie van veevoedergewassen. Op zijn minst zaaien ze met dit percentage enige verwarring, want ten opzichte van welke oppervlakte wordt dit percentage berekend?

Het feit: landbouw heeft ongeveer 611.000 hectare in gebruik, Vlaanderen is 13.500 vierkante kilometer groot. Nog meer is volgens Groen Limburg de veestapel ook vijfmaal groter dan we zelf nodig hebben. Een zelfvoorzieningsgraad van 500 procent dus. Vreemd, in 2016 was deze voor vlees, aldus de cijfers van de VLAM, bijvoorbeeld 213 procent.

Veronderstellingen worden feiten, de ene regeert het debat, de andere verdrinkt erin.

WIM VEULEMANS HOOFDREDACTEUR A.I.

veeteeltvlees FEBRUARI 2019

VV02_editorial.indd 5

5

13-02-19 15:17

FOKKERIJNIEUWS

Vijf preferente stammoeders bij limousinvereniging In 2018 heeft de Limousin Vereniging Nederland vijfmaal het predicaat preferente stammoeder uitgereikt aan een moederdier dat via haar nakomelingen had laten zien dat zij voor de fokkerij van betekenis is of is geweest. Dat meldt de vereniging in haar jaarverslag 2018.

Drie dieren, twee mannelijke dieren en een vrouwelijk dier, kregen daarnaast in 2018 de vermelding excellent (meer dan 90 punten algemeen voorkomen). Het gaat daarbij om Deana van ’t Hoogeveld (v. Pacha 19), Hautboir Rr (v. Abot) en Fortiche (v. Charmeur).

De Limousin Vereniging Nederland bezocht in 2018 voor de opname van stamboekdieren 24 bedrijven. Tijdens deze stamboekronde werden uiteindelijk 222 vrouwelijke en 33 mannelijke dieren gekeurd.

De vrouwelijke dieren waren daarbij gemiddeld goed voor volgende beoordeling: 83,1 voor ontwikkeling, 82,1 voor rastype, 82,6 voor bespiering, 82,1 voor benen en 82,4 voor algemeen voorkomen.

Tabel 1 – Preferente stammoeders in 2018 (bron: Limousin Vereniging Nederland, * = sterkoe)

naam

geb.dat.

vader

moeder

eigenaar

fokker

Vivian v.d. Wals Viola (**) Astrid Etra* Evelien

04-01-2004 01-10-2004 05-03-2005 04-01-2009 18-10-2009

Pierre LCO Mas du Clo Nimbus-Mn Neuf Parisien

Marieke v.d. Wals Petra Merel Vetra Bieck

mts. Hietberg J. Mollink R. Kleine R. Kleine R. Kleine

Holterman Wentink

1,5 miljoen dollar voor angus-stier SAV America Begin februari is tijdens een verkoop van angus-stieren in het Amerikaanse North Dakota opnieuw een wereldrecord verpulverd. SAV America 8018 werd er tijdens de jaarlijkse verkoop van Schaff Angus Valley verkocht voor 1.510.000 Amerikaanse dollar.

SAV America 8018, een zoon van SAV President, verbreekt niet alleen het prijsrecord, ook zijn 205 dagengewicht van 1107 pounds (502 kg) is een ‘all-time’ bedrijfsrecord. SAV America stamt ook af van SAV Madame Pride, een koe waarvan de genetica al meer dan 5,5 miljoen dollar opleverde. De angus-stier wordt onderdeel van het fokprogramma van Herbster Angus Farms. Het bedrijf verwerft met de aankoop 80 procent van de rechten van de stier. Eigenaar van Herbster Angus Farms is Charles W. Herbster, een republikeinse donor en zakenman en voorzitter van het adviescomité Landbouw en Plattelands van Donald Trump.

De genetica van Schaff Angus Valley is wereldwijd befaamd. Ook vorig jaar werd een stier van hun bedrijf, SAV Elation 7899, verkocht voor meer dan 800.000 dollar.

Pierre Burgan nieuwe voorzitter Blonde d’Aquitaine Sélection In Frankrijk neemt Pierre Burgan bij Blonde d’Aquitaine Sélection de voorzittershamer over van Philippe Basta.

Pierre Burgan is 41 jaar oud en blondefokker in Lecussan in de Haute-Garonne. Op zijn vleesveebedrijf heeft hij een kudde van 55 moederdieren, allemaal geregistreerd in het blonde d’Aquitainestamboek. In 1998 nam hij het bedrijf over. Momenteel wordt ongeveer 80 procent van de veestapel met eigen stieren gefokt, 20 procent via ki.

Het fokdoel op het bedrijf van Burgan is vooral gericht op

6

de productie van broutards, de afzet van zware kalveren en reformekoeien. Een aantal dieren worden lokaal voor de fokkerij verkocht.

Pierre Burgan heeft al meermaals opgetreden als keurmeester op verschillende keuringen in Frankrijk. Burgan heeft de ambitie om meer te investeren in de technische ondersteuning van fokkers, maar ook om in te spelen op de veranderingen door de recente Europese fokkerijregelgeving.

veeteeltvlees FEBRUARI 2019

VV02_fokkerijnieuws.indd 6

13-02-19 15:47

Denis Ducarme, federaal minister van Landbouw:

‘Het is tijd om te beseffen dat de boer ook, en vooral, een bondgenoot van het milieu is!’

Uit Vilt.be, 5 februari 2018

Bekende witblauwen winnen in Geel Ook in het Antwerpse Geel heeft deze winter een prijskamp voor het Belgisch-witblauwras plaatsgevonden. Een aantal bekende namen wist er hun status als keuringstopper te bevestigen, waaronder Fenna van het Perenhof van Perenhof bvba uit O.L.V. Waver.

Deze Origandochter won in 2018 nog het kampioenschap bij de oudere vaarzen in Geel en wist te bevestigen met winst in het kampioenschap bij de gekalfde vaarzen.

Ook voor Myrthe de Mahoney (v. Litige) was het niet de eerste keer dat ze een kampioenschap won. De zwarte Litigedochter van Tom Devaere uit Herselt won eerder het kampioenschap bij de jonge vaarzen in Erpe-Mere en bevestigde in Geel in dezelfde leeftijdsgroep.

Attributdochter Jolien van de Driehoek van August Van De Perre uit Kasterlee stond eerder al tentoon op de CRV-stand in Gent en behaalde er een vierde plaats in haar reeks. In Geel won zij het kampioenschap bij de koeien.

Andere titels waren er nog voor Geronimo van Perenhof, een zoon van Wilmots, en Ithaque du Fond de Bois bij de jongste vaarzen.

Zij is een Attributdochter van Paul Anthonissen uit Wuustwezel.

Jolien van de Driehoek, kampioen koeien in Geel

Winst voor Attributdochter Jointure in Doornik Elke twee jaar hebben begin februari in het Waalse Doornik de internationale landbouwdagen plaats. Tijdens deze dagen heeft ook

steeds een keuring plaats voor dieren van het Belgisch-witblauwras voor vleesveehouders uit heel België.

Attributdochter Jointure won het kampioenschap bij de koeien in Doornik

Deze editie was het aantal dieren eerder beperkt, zeker van Vlaamse zijde. In totaal waren er op zaterdag 2 februari 71 dieren – 27 minder dan de vorige editie – aanwezig, waarvan twaalf stieren. Slechts vier dieren uit Vlaanderen namen deel. Daarnaast was er in Doornik ook een keuring voor Belgisch witblauw dubbeldoel; hier namen 48 dieren aan deel.

Voor Guy Vanderbecq uit Thieu was er met zijn Maeva de la Ferme des Croix dubbel succes. Deze Davidsondochter uit een Grommitmoeder won het kampioenschap bij zowel de vaarzen als de zoogstellen. Meava woog in Doornik 790 kg.

Bij de koeien was de winst meer dan overtuigend voor Jointure du Sart (Attribut x Magistrat). De koe van Roland en Maxime Baudoin uit Franc-Waret won in 2017 het kampioenschap voor zoogstellen in Libramont. Jointure woog 994 kg. De titel bij de stieren was voor de 1209 kilogram zware Kamini de Cras Avernas van Philippe Melotte uit Lathuy.

veeteeltvlees FEBRUARI 2019

VV02_fokkerijnieuws.indd 7

7

13-02-19 15:48

HOOFDVERHAAL BEMESTING

Kunstmest staat niet

De waardering voor dierlijke mest staat op een keerpunt. Europa wil een circulaire economie, Nederland werkt aan een kringlooplandbouw. Vanaf 2022 staan alle seinen op groen voor een rehabilitatie van mest in de wetgeving: meer ruimte voor organische mest en waarschijnlijk minder voor kunstmest.

TEKST TIJMEN VAN ZESSEN

D

ierlijke mest staat aan de vooravond van een herwaardering. De organische stof uit dierlijke mest draagt bij aan een gezond bodemleven. En dierlijke mest is een natuurlijke bron van fosfaat. Landbouwers ervaren steeds vaker dat de fosfaatonttrekking door hun gewassen groter is dan de hoeveelheid fosfaat die ze mogen aanwenden met mest. Het pleidooi voor

8

herwaardering van organische mest bestaat al langer, maar de (Europese) politiek was jarenlang terughoudend en traag. Toch lijken de kansen nu te keren. Het klimaatakkoord geeft bepaald geen ruggensteun aan het gebruik van kunstmest (hoge CO2-uitstoot). En landbouwminister Carola Schouten noemt het terugdringen van het gebruik van kunstmest zelfs een speerpunt in

veeteeltvlees FEBRUARI 2019

VV02_hoofdverhaal.indd 8

13-02-19 15:20

la

et langer op een voetstuk

haar visie op kringlooplandbouw. Kortom: meer dan ooit is de tijd rijp om ruimte te geven aan dierlijke mest.

Bijsturen in het mestbeleid In oktober stuurde Schouten een brief aan de Tweede Kamer waarin ze een herbezinning op het mestbeleid aankondigde. Ze schreef onder meer: ‘De mestregelgeving is de afgelopen decennia steeds gedetailleerder geworden en voor ondernemers is de relatie tussen de regels en het uiteindelijke doel van het mestbeleid, het verbeteren van de waterkwaliteit, niet altijd duidelijk.’

De Nederlandse landbouwminister wil dat boeren efficient omgaan met lokaal beschikbare nutriënten, met mest. Als het huidige mestbeleid dit in de weg staat, wil ze bijsturen. Dat impliceert meer ruimte voor organische mest en minder voor kunstmest. Maar ze benadrukt wel dat het primaire doel van het mestbeleid blijft staan: het verbeteren van de kwaliteit van grond- en

oppervlaktewater. Een verruiming van de normen voor dierlijke mest mag dus niet leiden tot meer uit- en afspoeling van stikstof of fosfaat.

Kunstmest ruilen voor dierlijke mest

Vervangen van kunstmest staat nog in de kinderschoenen

In de praktijk is in Nederland al de nodige ervaring opgedaan met het vervangen van kunstmest door dierlijke mest. Melkveehouders die deelnemen aan de BES-pilot (bedrijfseigen stikstofnorm) mogen de onttrekking van fosfaat compenseren met fosfaat uit de aanwezige mest op hun bedrijf. Dat betekent wel dat ze meer stikstof aanwenden dan in de gebruiksnorm voor dierlijke mest is toegestaan. Daarom is een correctie toegepast op het gebruik van kunstmest (figuur 1).

Zwier van der Vegte, bedrijfsleider bij proefboerderij De Marke, vindt de methodiek een goede manier om waardevolle mest vast te houden voor de boer. ‘Voor de overheid zit er weinig risico aan het mogen ruilen van

veeteeltvlees FEBRUARI 2019

VV02_hoofdverhaal.indd 9

9

13-02-19 15:21

HOOFDVERHAAL BEMESTING

Mest als een accu, landbouw krijgt er een functie bij De mestverwerkingstechniek van Greenstock energy staat nog in de kinderschoenen, maar is revolutionair als deze alle tests doorstaat. Industrieel ontwerper Martin Vossebeld werkt samen met melkveehouders Marcel Ottink, Remco Waanders en Arjan Leefers aan een baanbrekend procedé.

Het zet mest om in elektriciteit zonder koolstof aan de kringloop te onttrekken (zoals met mestvergisting gebeurt). Maar het spannendste komt nog: door het hele proces om te keren, lukt het ook om stroom om te zetten (en op te slaan) in mest. En dat alles CO2en energieneutraal (zie schema).

Te mooi om waar te zijn? ‘Het is maar hoe je het bekijkt. We doen eigenlijk niets anders dan bestaande processen combineren, maar dan wel op zo’n manier dat één plus één drie is. We zijn er al vijf jaar mee bezig, er zijn meerdere wetenschappers en bedrijven bij betrokken, waaronder de Universiteit Twente’, zegt Vossebeld. Zoals bij elke bewerking van mest is de definitie van mest in de meststoffenwet (mest blijft mest) een obstakel in de weg om verder te komen. Het viertal toog naar Den Haag met twee zakken struviet om er aandacht voor te vragen.

Twee identieke producten, het ene gemaakt

Martin Vossebeld: ‘Struviet is geen mest’

Stroomschema energie-opslag in mest (bron: Greenstock energy) magnesiumwaterstoffosfaat MgHP04

put-/ stallucht

luchtwasser

spui

mest/ riool

mestscheider

dunne fractie

struviet kristallisator

magnesiumammoniumfosfaat

verdamper

ammoniak NH3

Mg(NH4)P04 dikke fractie zomer/lente/ herfst/winter

magnesiumzouten (newberiet)

kunstmest voor dierlijke mest. Een boer moet zich meer inspannen om met minder kunstmest dezelfde opbrengst te halen. Lukt dat niet, dan mag hij minder bemesten. Het ruilen van kunstmest voor organische mest stimuleert dus vakmanschap.’

Figuur 1 – Generieke en BES-hoeveelheden dierlijke mest en kunstmest bij de zes bedrijven die meedoen aan de BES-pilot kunstmest

dierlijke mest

600

400 kg N/ha

Op De Marke bestaat al jaren ervaring met het temperen van de kunstmestgift. ‘Als je dierlijke mest op het juiste moment en in de juiste dosering aanwendt, werkt het net zo goed als kunstmest. De grootste uitdaging is ervoor te zorgen dat er meer stikstof uit dierlijke mest wordt benut en terugkomt in gewasopbrengst’, stelt Van der Vegte. Hij denkt dat er met planmatiger werken nog een wereld valt te winnen. Bemestingsplannen maken is één, ernaar handelen is wat anders.

Nitraatgehalten niet hoger

500

300 200 100

bedrijf 2

bedrijf 4

k

S

rie

BE

ge

ne

k

S

rie

BE

ge

ge

bedrijf 3

ne

k

S

rie

BE

ne

k

S

rie

BE

ge

ge

ge

bedrijf 1

ne

k

S

rie

BE

ne

k rie

BE

ne

S

0

10

dag/ nacht

bedrijf 5

bedrijf 6

De eerste resultaten van de BES-pilot zijn veelbelovend.

Gerjan Hilhorst is als onderzoeker betrokken bij de begeleiding van het project. ‘Een ruimere hoeveelheid dierlijke mest heeft niet geleid tot hogere nitraatgehalten in het grondwater’, zegt Hilhorst. Terwijl de opbrengst en de kwaliteit van het gras gemiddeld genomen niet afnamen. ‘De veehouders zijn heel actief in het verhogen van de benutting van drijfmest, bijvoorbeeld door het toevoegen van water aan de mest’, legt Hilhorst uit.

De emissie van ammoniak is niet gemeten, maar Hilhorst verwacht dat die meevalt wanneer gewasopbrengst en -kwaliteit op peil blijven. Bovendien zorgt extra organische stof uit mest voor verbetering van de bodemvruchtbaarheid. Dat is winst voor boer en klimaat.

Voor een goede werking van bedrijfsspecifiek beleid is het belangrijk dat de opbrengst van gewassen nauwkeurig vastligt. Zowel Hilhorst als Van der Vegte benadruk-

veeteeltvlees FEBRUARI 2019

VV02_hoofdverhaal.indd 10

13-02-19 15:21

dag/ acht

van mest, het andere herwonnen uit elektriciteit. ‘Ik vroeg de ambtenaren op het landbouwministerie naar het verschil, maar die zagen ook dat dat er niet was. Struviet is niet langer te handhaven als mest, voor ons is dat heel belangrijk.’ Vossebeld ziet een verdienmodel voor zich waarbij veehouders fosfaatkunstmest produceren voor het buitenland, maar de meest duurzame en waarschijnlijke toepassing zal die van energieopslag zijn. ‘Op dit moment kun je energie niet voor langere tijd opslaan. Met struviet kan dat wel en krijgt de landbouw er een maatschappelijk belang bij.’

fuell cell/wkk

stroom

elektrolyse

ken daarom het belang van een betrouwbare KringloopWijzer. Eerder onderzoek wees uit dat de KringloopWijzer als beleidsinstrument (nog) niet voldoet. Van der Vegte: ‘Als we onszelf als landbouw serieus nemen, dan is discipline het belangrijkst. Vul de KringloopWijzer netjes in. Het vertrouwen van de overheid heeft een dreun gehad door de mestfraude. Dat vertrouwen wordt alleen hersteld als we doen wat we zeggen.’

Veehouders die staan te trappelen om gebruik te maken van een bedrijfsspecifieke gebruiksnorm dierlijke mest, moeten nog wel even geduld opbrengen. Volgens Han Swinkels, projectleider KringloopWijzer, ligt het voor de hand dat het toelaten van bedrijfsspecifieke verantwoording op zijn vroegst zal samenvallen met de aanvang van het zevende actieprogramma Nitraatrichtlijn. Dat programma start vanaf 2022. Minister Schouten volgt met haar herbezinning op het mestbeleid hetzelfde tijdspad.

Fosfaat gif of essentiële grondstof?

Is hiermee het verhaal van een herwaardering voor dierlijke mest verteld? Nee, zeker niet. Het beter benutten van organische mest is een traject dat langs twee sporen loopt. Het eerste spoor is het maximaal kunnen toepassen van dierlijke mest op het eigen bedrijf. Daarnaast bestaat er allerlei onderzoek naar het vervangen van kunstmest door bewerkte dierlijke mest, zoals mineralenconcentraat. Hiervoor is vooral de Europese wet- en regelgeving van belang. In de Nitraatrichtlijn die Europa

voorschrijft, blijft een uit dierlijke mest gewonnen product altijd meetellen als dierlijke mest. Europarlementslid Jan Huitema knokt al jaren voor het loslaten van deze bepaling. In oktober 2017 stuurde hij een veelbelovend persbericht met als titel: ‘Europa slaat nieuwe weg in – meer ruimte voor organische en gerecyclede meststoffen!’

Het streven naar een meer circulaire economie gaf de lobby voor herwinning van grondstoffen uit mest een welkom steuntje in de rug. Maar anderhalf jaar later is er aan de Nitraatrichtlijn nog niets veranderd. Waarom duurt het zo lang? ‘De forse toename van fosfaatproductie na de melkquotering heeft het proces denk ik geen goed gedaan. Meer dieren in Nederland is een risico voor de waterkwaliteit, zo redeneert Brussel. Fosfaat leek even een gifstof, terwijl het een essentiële grondstof is voor de groei van planten. In Oost-Europa is er een schreeuwend tekort aan fosfaat’, vertelt Jan Huitema. Inmiddels staat kringlooplandbouw volgens hem ook op de Brusselse agenda. Eindelijk komt het besef dat afval niet bestaat, maar dat het duurzamer is om reststromen te gebruiken.

‘Voor een gewone burger is het voortrekken van kunstmest ook niet meer te begrijpen. Kunstmest staat niet langer op een voetstuk’, zegt Huitema en zinspeelt daarmee op de forse CO2-footprint van kunstmest.

Pilots voor kunstmestvervangers De Europese Commissie zette in 2017 haar onderzoeksapparaat aan het werk om criteria op te stellen waaraan

veeteeltvlees FEBRUARI 2019

VV02_hoofdverhaal.indd 11

11

13-02-19 15:21

HOOFDVERHAAL BEMESTING

Raffinage van mest van start in ‘Kunstmestvrije Achterhoek’

Een buitenstaander ziet vooral buizen, ketels en pijpleidingen, maar Arjan Prinsen weet wel beter. Hij ziet een ‘raffinaderij’ voor mineralenwinning uit mest. Deze Groene Mineralen Centrale is onderdeel van het project Kunstmestvrije Achterhoek, een consortium van bedrijven uit de Achterhoek die samen in het project investeren. Prinsen is werkzaam bij Groot Zevert Vergisting, waar de centrale staat. ‘Vijf jaar geleden zijn we met de voorbereiding begonnen’, vertelt Prinsen, zelf ook melkveehouder. ‘Drie jaar geleden mochten

een uit dierlijke mest bewerkt product moet voldoen voordat het mag doorgaan als kunstmest. Er werden pilots opgezet in de praktijk om te toetsen hoe bewerkte mest zich in de bodem gedraagt. ‘Europa wil er zeker van zijn dat bewerkte dierlijke mest niet nadeliger is voor het milieu dan kunstmest. Dat het goed door de plant wordt opgenomen en niet uitspoelt naar het grondwater’, vertelt Tsjerk Terpstra, beleidsmedewerker voor LTO in Brussel.

Een van de pilots draait in Nederland, in de Achterhoek (zie kader). Bij het bedrijf Groot Zevert Vergisting te Beltrum zijn miljoenen euro’s geïnvesteerd in een mestverwerkingsinstallatie. Het eindproduct wordt als Groene Weide Meststof in de regio afgezet en de uitkomsten zijn veelbelovend. In het voorjaar van 2020 zullen de criteria bekend zijn waaraan bewerkte dierlijke mest moet voldoen.

Volgens Jan Huitema is het niet zeker dat de gebruiksnorm voor dierlijke mest daarmee definitief uit de Nitraatrichtlijn verdwijnt. ‘Ik adviseer Nederlandse veehouders daar niet op te wachten, want juridisch gezien bestaan er nu al mogelijkheden om via derogatie af te wijken van Brusselse regelgeving.’

Mestbeleid in de prullenbak Huitema stelt hiermee dat Nederland zelf aan zet is. ‘Het mestbeleid in Nederland is een grote kerstboom. De tijd is rijp om alles in de prullenbak te gooien en opnieuw te beginnen. Een mestbeleid met een nieuw bedrijfsspecifiek systeem. Gebruik de KringloopWijzer die er nu is, het enige wat eraan ontbreekt, is een goede borging. Een goed geborgde bedrijfsspecifieke derogatie is in Brussel

12

de Groene Weide Meststof op de opbrengst van gras (figuur 2). Uit die proeven blijkt dat de Groene Weide Meststof gelijkwaardig is aan gangbare kunstmest. Minstens zo belangrijk voor de erkenning als kunstmestvervanger is het effect op de stikstof- en nitraatgehalten in de bodem. Ook die uitkomst viel veelbelovend uit. Bekijk een filmpje van de raffinage van mest op www.veeteelt.nl Figuur 2 – De relatieve opbrengst van grasland bemest met Groene Weide Meststof vergeleken met gangbare kunstmest (bron: Wageningen Environmental Research) 140

relatieve opbrengst (%)

Arjan Prinsen

we een pilot draaien en vorig jaar kwam er groen licht om te investeren in deze mineralencentrale. We hebben nu vier jaar vrijstelling om de producten die we maken als herwonnen kunstmest in de Achterhoek te verkopen.’

Begin januari is de fabriek opgestart voor grootschalige verwerking. Als de installatie op volle capaciteit draait, kan er jaarlijks 100.000 ton varkensmest worden verwerkt. Het eindproduct wordt verkocht als Groene Weide Meststof, een vloeibare kunstmestvervanger die per ton product circa 8 kilo zwavel, 15 kilo kali en 18 kilo stikstof bevat. Prinsen: ‘Het fosfaat, dat in een dikke fractie terechtkomt, willen we er weer uitfilteren. Dan kunnen we het fosfaat selectief afzetten en de organische stof in de regio toepassen als bodemverbeteraar. Uiteindelijk willen we de drogestofgehalten nog verder verhogen, zodat we minder kosten maken voor opslag en transport. Maar mijn gevoel zegt dat de CO2-footprint van deze meststof al vele malen lager ligt dan van chemische kunstmest.’

In 2018 zijn er testen uitgevoerd op tien boerenbedrijven, onder meer naar het effect van

120 100 80 60 40 20 0

Groene Weide Meststof

gangbare kunstmestblend

goed bespreekbaar. Het heeft op korte termijn de meeste kans van slagen.’

Belangenbehartiger LTO voelt vooralsnog meer voor een gewasderogatie. ‘Dat is onze inzet bij de verlenging van derogatie. Een derogatie per gewas biedt de veehouderij veel voordeel. Met name door het telen van gras valt dan meer mest te plaatsen en is een deel van de kunstmest te vervangen. De extra organische stof draagt bij aan de kwaliteit van de bodem’, zegt Claude van Dongen, portefeuillehouder bodem- en waterkwaliteit voor LTO. Volgens Van Dongen is een gewasderogatie eerder toepasbaar dan een bedrijfsspecifieke derogatie via de BES-systematiek. Een gewasderogatie is eenvoudig. Dat kan voor bedrijven die met een bedrijfsspecifiek systeem geen voordeel realiseren, aantrekkelijk zijn. Zij zitten niet te wachten op extra administratieve lasten en kosten. ‘Niet elke melkveehouder wil per se meer mest gebruiken. Sommige bedrijven redden zich prima met de generieke normen’, snijdt Van Dongen een lastig discussiepunt aan. Want als de uitblinkers van de BES-pilot meer mest mogen plaatsen op hun grond, moeten de ‘zwakke broeders’ in de klas dan bemestingsruimte inleveren? Het laatste woord is er nog niet over gezegd.

Van Dongen: ‘We moeten daar nog goed naar kijken. Het ministerie zal er zeker naar vragen, maar het hoeft niet zo te zijn dat deze categorie direct milieuproblemen veroorzaakt. Ik denk dat het mogelijk is om twee systemen naast elkaar te gebruiken. Een technische KringloopWijzer voor bedrijven die voordeel halen met bedrijfsspecifieke verantwoording, en een eenvoudiger systeem voor veehouders die liever met generieke normen werken.’ l

veeteeltvlees FEBRUARI 2019

VV02_hoofdverhaal.indd 12

13-02-19 15:21

DE MOOISTE BILLEN VAN HET LAND • FERTI VLEESVEE MINERALENBOLUS •

VERHOOGDE VRUCHTBAARHEID

MAXIMALE GROEI

OPTIMALE WEERSTAND

SAMENSTELLING: zink, koper, mangaan, jodium, cobalt, selenium*, vitamine B6, vitamine B2, vitamine B12, vitamine E* * Hoog aandeel in vergelijking met andere boli.

6 maanden werkzaam

Vruchtbaarheid

Weerstand

Groei

VERKRIJGBAAR BIJ UW DIERENARTS OF BESTEL OP VETANIMALCARE.NL

VV01_p04.indd 4

16-01-19 10:01

BEDRIJFSREPORTAGE VANOPDENBOSCH

Gedetailleerde kijk op de witblauwen Vijftien jaar lang was witblauwfokker Vincent Vanopdenbosch stamboekinspecteur bij CRV. Deze ervaring en kennis leggen hem ook vandaag geen windeieren. Hij kijkt zeer gedetailleerd naar zijn dieren. Spelt bracht meer gezondheid en vruchtbaarheid in de stal.

TEKST WIM VEULEMANS

14

O

p het kruispunt van drie Belgische provincies – Vlaams-Brabant, Oost-Vlaanderen en Henegouwen – ligt de gemeente Bever verscholen diep in het Pajottenland. De taalgrens met Wallonië is vlakbij en de verfransing is duidelijk te merken in het dorp. In de wijk Eechout ligt het vleesveebedrijf van Vincent Vanopdenbosch (40). In 2009 nam hij, samen met zijn vrouw Annelies (34), het bedrijf over van zijn ouders. Daarmee is hij de vijfde generatie op deze authentieke Pajotse vierkantshoeve. Dagelijks krijgt hij nog hulp van zijn ouders.

‘Mijn vrouw werkt buitenshuis als leerkracht, net als mijn twee zussen. De hulp van mijn ouders is dus meer dan welgekomen’, geeft Vincent aan.

veeteeltvlees FEBRUARI 2019

VV02_bedrijfsrep binnenland.indd 14

12-02-19 13:31

BEDRIJFSPROFIEL eigenaren veestapel grondgebruik extra activiteiten

Vincent (40) en Annelies (34) Vanopdenbosch-Sergooris 230 Belgisch witblauwen, 100 kalvingen per jaar 95 ha land (grasland, tarwe, spelt, snijmais, korrelmais, suikerbieten, aardappelen in seizoenspacht, mais) lid van de rascommissie Belgisch witblauw bij CRV en bestuurder van de producentenorganisatie vleesvee (POVV)

Tussen 2000 en 2015 was de jonge vleesveehouder ook actief als inspecteur Belgisch witblauw bij CRV en voorganger VRV. Hij nam de jonge witblauwen op in het stamboek en gaf ze een lineaire beoordeling. Het is een periode waar hij met veel enthousiasme op terugkijkt.

Het heeft hem vooral ook verrijkt met kennis. ‘Ondanks dat het werk als inspecteur vooral gericht is op fokkerij, heb ik in al die jaren toch ook veel over management, voeding of stallenbouw opgestoken’, verduidelijkt Vincent. ‘Van een aantal vleesveehouders heb ik echt heel veel geleerd.’

Even enthousiast is de jonge vleesveehouder over lineaire beoordeling voor Belgisch witblauw. Zo geeft hij aan dat hij door dit jaren uit te voeren gedetailleerder is gaan kijken naar dieren, wat andere vleesveehouders minder doen. ‘Natuurlijk is en blijft het een momentopname van een dier’, bevestigt Vincent. ‘Een dier kan pas gekalfd hebben of in magere conditie staan. Maar een lineaire beoordeling geeft je toch een meer economische realiteit van het dier. Het belangrijkste voordeel van lineaire beoordeling is het bedrijfsoverzicht dat je krijgt als je alle dieren laat beoordelen. Je hebt dan een goed overzicht van de prestaties van je dieren en vooral de vooruitgang die je maakt met de fokkerij.’ Op basis van dit bedrijfsoverzicht evalueert de bedrijfsleider regelmatig zijn fokkerij en kijkt hij waar bijsturing nodig is.

Bever

Wie door de stal loopt, komt bij de oudere dieren vooral vaders als Adajio en Tilouis tegen. Meer actueel worden stieren als Attribut, Tilleuil, Idéfix en Vidal ingezet.

‘Een goed ontwikkelde voorhand is vaak moeilijker in de veestapel te fokken dan de achterhand’, vindt de witblauwfokker. ‘Maar evenzeer zoek ik ook finesse in een dier. Ik heb al vaak genoeg gemerkt dat een kalf dat wat grover is, meer problemen kent vlak na de geboorte.’

Als voorbeeld van het fokdoel op zijn bedrijf verwijst Vincent Vanopdenbosch naar een pasgekalfde Tilouisdochter. De vierenhalfjarige en met 90,2 punten ingeschreven Jeritière de Bievene toont, ondanks haar ma-

Selectie gebeurt vooral op bespiering in de schouder en de rib en de breedte in de bovenhand

Focus op voorhand en rib De sturing die de lineaire beoordelingen van zijn veestapel aan de Beverse vleesveehouder geeft, is volledig gericht op het fokdoel van zijn bedrijf. Dat fokdoel omschrijft hij vervolgens als ‘een goede koe met gewicht’.

Een eenvoudige en korte omschrijving, maar de witblauwfokker weet deze vervolgens bijzonder gedetailleerd in te vullen. ‘De bespiering in de schouder en op de rib en de breedte in de bovenhand zijn voor mij de voornaamste kenmerken van een goede koe’, verduidelijkt hij. ‘De achterhand van de meeste witblauwen is vaak goed ontwikkeld, maar in de voorhand en de rug is zeker nog vooruitgang mogelijk.’

Deze lijn is ook terug te vinden in de stierkeuze. Elk jaar worden er twee à drie nieuwe stieren toegevoegd aan het inseminatielijstje. Meestal gaat het om oudere stieren waar de fokker al wat kalveren van heeft gezien en waar fokwaarden beschikbaar zijn. Af en toe voegt zich een beloftevolle, jonge stier bij het lijstje.

‘Voor mij is niet alleen het fenotype van de stier belangrijk, maar ook de kwaliteiten in de moederlijn. Een moeder van een ki-stier moet toch minstens 80 punten op algemeen voorkomen hebben’, meent Vincent. ‘Ook bij de stieren en hun moeders zoek ik diezelfde typische vleeskenmerken als in mijn fokdoel, maar ook benen, gewicht en lengte zijn natuurlijk belangrijk.’

veeteeltvlees FEBRUARI 2019

VV02_bedrijfsrep binnenland.indd 15

15

12-02-19 13:31

BEDRIJFSREPORTAGE VANOPDENBOSCH je moet het wel goed gebruiken. Het heeft niet het hoogste energieniveau, maar zorgt wel voor een goede pensontwikkeling en penswerking. De dieren hebben meer volume en ik merk ook dat de dieren minder kans hebben op pensverzuring. Sinds we hier spelt voeren, komen mijn jonge vaarzen twee maanden eerder in tocht.’

Vanaf de leeftijd van zes maanden wordt er ruwvoer aan het rantsoen van de vaarzen toegevoegd. De samenstelling van het ruwvoer heeft steeds dezelfde verhouding in kilo’s: twee derde mais en een derde gras. Tot de leeftijd van 12 maanden wordt dit aangevuld met 3 kilo krachtvoer van 23 procent eiwit. Tot ze 15 maanden zijn, is dat nog 1 kilo krachtvoer van 23 procent eiwit aangevuld met 1 kilo soja. Daarna is dat enkel nog 1 kilo soja tot ze een tweede keer drachtig zijn.

De verstrekte soja is echter niet helemaal het pure product, maar een mengeling van 80 procent soja, 10 procent mineralen en 10 procent lijnschilfers. De koeien krijgen op stal enkel ruwvoermengeling aangevuld met een hele kleine fractie sojamengeling. De hoogdrachtige koeien vormen dan weer de uitzondering hierop. Zij krijgen steeds een kilo sojamengeling aangevuld met een speciale mineralenmengeling voor hoogdrachtige dieren.

Hoestende kalveren deden investeren

Jeritière de Bievene toont, ondanks haar magere conditie, een mooie voorhand en bespiering op het middenstuk

gere conditie, dan ook een goede voorhand en een mooie bespiering op het middenstuk. Ze heeft ondertussen driemaal gekalfd en is eenmaal gespoeld. De vaarzen kalven af met een gemiddelde leeftijd van 25,1 maanden, de dieren kalven gemiddeld tweemaal, een derde keer is mogelijk en wordt enkel bepaald door de fokkerijkwaliteit van het dier. Nagenoeg alle koeien worden zelf afgemest en aan een groothandel verkocht. De stierkalveren worden verkocht op een leeftijd van acht maanden als kalfsvlees. De jonge stiertjes halen dan een gemiddeld gewicht van ongeveer 230 kilogram.

Jongvee eerder in tocht door spelt Meteen na de geboorte krijgen de pasgeboren kalveren ruim voldoende biest, waarvan de kwaliteit consequent gemeten wordt. Een volgende maaltijd geeft de vleesveehouder pas 24 uur later. Tot de leeftijd van 100 dagen krijgen de jonge kalveren melkpoeder verstrekt. Na wat problemen bij de opstart van de kalveren is het bedrijf enkele jaren geleden gebruik gaan maken van een speciaal opstartmelkpoeder van Mamylac. Tot dag twaalf krijgen de jonge kalveren dit melkpoeder met de naam Starti.VO. Het bevat 50 procent mageremelkpoeder en is onder andere aangevuld met gevriesdroogd colostrum en vitamines. ‘Het is een wat duurder product, maar het verbeterde op ons bedrijf de opstart van onze kalveren’, verduidelijkt Vincent de keuze. ‘De immuniteit van onze kalveren lijkt onder meer hierdoor wel beter.’

Nadien wordt overgeschakeld op een gewoon melkpoeder. Dan krijgen de jonge kalveren ook krachtvoer verstrekt, met een kleine hoeveelheid spelt erin verwerkt.

Vanaf twee maanden oud wordt de verhouding spelt in het krachtvoer tot 40 procent verhoogd.

‘Spelt is een fantastisch product’, meent Vincent. ‘Maar

16

Hoog in de grote stal van het jongvee hangen twee blauwe buizen. ‘Een ventilatiesysteem’, geeft Vincent meteen aan. ‘Via twee ventilatoren wordt er continu verse lucht naar binnen geblazen. Door de kleine gaatjes in deze buizen komt deze lucht in de stal terecht. Het systeem creëert zo een overdruk, waardoor er van elders geen buitenlucht rechtstreeks op de dieren kan vallen.’

Vorige zomer besloot de veehouder om te investeren in dit systeem. In de voorbije winters waren er te vaak hoestende dieren in deze stal. De ventilatie bleek niet altijd even optimaal. ‘Meestal wordt de lucht rechtstreeks van buiten naar binnen geblazen met de ventilatoren’, verduidelijkt Vincent. ‘Op ons bedrijf halen de ventilatoren de lucht uit de hoge en open stroloods naast de stal. De lucht is dan ook wat droger als het buiten mistig of vochtig is. Ventileren in een stal is een delicaat evenwicht dat je moet zoeken. Je wil voldoende ventilatie, maar ook geen tocht op de dieren hebben.’

In de aanliggende stal hangt een camera boven een groep koeien. Dat blijken de hoogdrachtige dieren te zijn. Een paar jaar geleden liet de bedrijfsleider deze camera installeren. De beelden kan hij zowel op de tv bekijken als via een app op de iPad. Bij een kleine demonstratie wordt meteen duidelijk dat het inzoomen van de camera bijzonder sterk is. Elk dier in de groep is goed en zeer gedetailleerd te bekijken. ’s Nachts brandt er bij het inschakelen van de camera ook meteen een lamp boven die groep en de camera kan volledig draaien.

Sinds een jaar is Vincent ook actief in de rascommissie Belgisch witblauw van CRV Vlaanderen vzw. Daarmee geeft hij mede invulling aan de stamboekwerking en de toekomstontwikkeling van het Belgisch-witblauwras in Vlaanderen. Ook hier heeft hij bijzondere aandacht voor lineaire beoordeling. ‘Het moet onze ambitie zijn om meer vleesveehouders te overtuigen van het nut en de kracht hiervan voor hun eigen bedrijf. Maar evenzeer moeten we het systeem verder doorontwikkelen, zodat de gebruikers er nog betere informatie uit kunnen halen.’ l

veeteeltvlees FEBRUARI 2019

VV02_bedrijfsrep binnenland.indd 16

13-02-19 15:41

UIT DE DIERENARTSPRAKTIJK ANTHONY DE SCHRYVER Aan de hand van voorbeelden uit hun dagelijkse praktijk schrijven drie dierenartsen over diergezondheid in de vleesveehouderij. Om en om beschrijven René Bemers, Piet De Meuter en Anthony De Schryver maandelijks vastgestelde ziektebeelden, uitgevoerde behandelingen en/of mogelijke preventiemaatregelen.

Longontsteking bij jonge kalveren

Met de winter in het land neemt de temperatuur een flinke duik naar beneden. Op een dag met ook gure wind en felle regenbuien gaat de telefoon voor een spoedbezoek bij een veehouder voor een kalf met ernstige ademhalingsproblemen.

Eens aangekomen op het bedrijf, was het vaarskalf, van enkele weken oud, al overleden. Er was een flink pak rozig schuim uit de mond en neus gevloeid. De ogen lagen diep en er waren puntbloedingen te zien op de slijmvliezen van de mond. De achterhand was bevuild met mest.

De veehouder vertelde mij dat het kalf al enkele dagen niet goed meer wilde drinken uit de speenemmer en een lusteloze blik vertoonde. Nog twee dieren waren eerder gestorven aan gelijkaardige symptomen. Ik besloot om een autopsie uit te voeren en stalen te nemen voor labo-onderzoek. Van enkele levende dieren deed ik een longspoeling voor het isoleren van ziektekiemen. Tijdens autopsie waren de longen sterk gezwollen, bloederig en gevuld met een schuimachtige inhoud. Dit kalf was gestorven door pneumonie, of longontsteking.

Ik onderzocht de overige kalfjes op symptomen van longontsteking.

Meerdere kalveren hadden hoge koorts (40 °C), een duidelijk afwijkend longgeluid, vertoonden neusvloei en moesten hoesten.

De zieke dieren werden behandeld met een gepast antibioticum en een onstekingsremmer om zo veel mogelijk schade aan de longen te voorkomen. Na enkele dagen kreeg ik het resultaat van het labo.

Zowel in de longen van het dode kalf als in de longspoeling was de bacterie Mannheimia haemolytica gevonden.

De medische term Mannheimia haemolytica De bacterie Mannheimia haemolytica is een kiem die bij gezonde runderen bijna altijd aanwezig is en in normale omstandigheden geen problemen veroorzaakt. Enkel wanneer de bacterie zich sterk begint te vermeerderen, krijgen de kalveren longontsteking.

Factoren die de groei van de bacterie kunnen beïnvloeden zijn onder meer: stress, een slechte ventilatie in de stal, het voorkomen van andere virussen, een verlaagde weerstand door bvd et cetera.

De grote hoeveelheden bacteriën worden dan door het rund ingeademd. De kiemen nestelen zich in de diepere luchtwegen, waar ze

in korte tijd ernstige long- en borstvliesontsteking kunnen veroorzaken. Zieke dieren kunnen via hun snot en slijm ook koppelgenoten besmetten, dat kan door direct of indirect contact.

Een goede hygiëne en gepaste ventilatie van de stal, een goede gescheiden huisvesting van de verschillende leeftijdsgroepen en vaccinatie zijn belangrijke maatregelen tegen Mannheimia haemolytica en pneumonie of longontsteking in het algemeen.

veeteeltvlees FEBRUARI 2019

VV02_DAP.indd 17

17

13-02-19 15:33

PORTRET JOHAN VAN DER VEN Naam: Johan van der Ven Woonplaats: Wijk en Aalburg Leeftijd: 56 jaar Aanleiding: Na 25 jaar bestuurswerk, waarvan 18 jaar als voorzitter, heeft Van der Ven begin februari 2019 afscheid genomen als bestuurder van het stamboek van de verbeterd roodbonten

Van propje naar sierlijk

vleesbeest Een bestuurscarrière van 25 jaar is in vleesveeland best bijzonder. Niet voor Johan van der Ven. Hij nam begin februari afscheid als voorzitter van het Verbeterd Roodbont Stamboek. ‘Er wordt in zo’n periode natuurlijk weleens aan de poten van je stoel gezaagd, dan heb je steun nodig. Uiteindelijk moet je het samen doen.’

TEKST ALICE BOOIJ

N

et 31 jaar was Johan van der Ven toen hij toetrad tot het bestuur van het Verbeterd Roodbont Stamboek.

Jong en gepassioneerd over de fokkerij, zo omschrijft hij zichzelf in 1994. ‘Ik had geen enkele bestuurservaring, het waren allemaal wijze oude mannen die er zaten.’

Zelf had de jonge Johan een jaar of tien daarvoor van zijn vader, die melkveehouder en handelaar was, een koppeltje van zes mrij-koeien gekregen om zijn eigen vleesveestapel op te zetten. Net als vele andere fokkers van verbeterd roodbonten kocht hij sperma van dikbilstieren bij ki Zuid-West Nederland om de mrij te verbeteren naar een sterk bevleesde roodbonte koe.

Met dat enthousiasme werd hij ook gespot door het stamboek, dat een jaar of zes ervoor was opgericht. ‘Het waren allemaal wat kleine propperige dieren’, herinnert Van der Ven zich de dieren uit zijn beginperiode nog. ‘De benen waren zowel voor als achter nog weleens krom, maar vooral de maat was met 1,15 tot 1,20 meter heel krap.’

In 25 jaar is er veel ten goede veranderd, blikt hij terug.

‘De koeien zijn groter geworden, hebben meer lengte gekregen, hebben sterke benen, zijn fijn in huid en bot en

18

de bespiering is gebleven. Het is een sierlijk dier geworden.’

De registratie van de verbeterd roodbonten is sinds het aantreden van Van der Ven van de grond gekomen; ki-stieren werden in stelling gebracht en daarmee verminderden de inteelt en de erfelijke gebreken waarmee de fokkerij van de verbeterd roodbonten op een hoger plan kwam.

Meer draagvlak natuurlijk kalven En toen diende zich ook al weer de volgende uitdaging aan: fokken voor natuurlijke geboorten. Het project Bewust Natuurlijk Luxe (BNL) startte in 2004. Van der Ven zat er vanaf het begin bij. ‘We hebben als een van de eerste vleesveehouders aangegeven dat we mee willen praten en denken’, aldus Van der Ven, die binnen zijn stamboek deze koers wel heeft moeten ‘verkopen’. ‘We willen het ras behouden, dus moeten we ons ook inspannen om het te laten slagen.’ Ondanks de scepsis merkt de voormalig voorzitter wel dat het draagvlak voor natuurlijk kalvende verbeterd roodbonten langzaam toeneemt. ‘Een aantal leden is er succesvol mee.’

Ook vanuit het bestuur is er een ‘drive’ en Van der Ven

veeteeltvlees FEBRUARI 2019

VV03-portret Johan vd Ven.indd 18

13-02-19 16:34

‘Wat je in 30 jaar hebt opgebouwd, buig je niet in een paar jaar om’ noemt collega verbeterd roodbontfokker Bert van Abeelen – die binnenbekkenmaten opmeet – een waardevolle ambassadeur. ‘Hij kan mensen bewegen.’ Het aanbod van stieren die kalveren geven die natuurlijk geboren kunnen worden, is ook groter geworden. ‘Je zult andere stieren moeten gebruiken en die zijn er ook.’ De aandacht van de foktechnische commissie voor dit soort stieren was zelfs wat veel, signaleert Van der Ven. ‘De focus lag zoveel op de natuurlijke geboorten dat er geen stieren meer voorhanden waren die écht dikke kalveren geven.’

Een aantal leden van het stamboek wil het risico van een natuurlijke kalving niet nemen, benoemt Van der Ven. ‘Ze doen toch een keizersnede. Er is nu gelukkig weer meer aandacht voor dat fokdoel.’ In vijftien jaar is er veel bereikt

op het gebied van natuurlijk kalven, concludeert hij. Het duurt echter nog ‘heel veel jaren’ voordat het complete ras honderd procent natuurlijk kalvend is. ‘Wat je in 25 tot 30 jaar hebt opgebouwd, buig je niet in een paar jaar om.’

Doorgaan ondanks storm Zo ontstaat haast een fokbeleid binnen het stamboek op twee sporen, een ledenbestand met extreem verschillende fokdoelen. Het kan binnen het stamboek, dat zijn ledenaantal de afgelopen jaren gestaag zag stijgen. ‘Niet alleen met grijskuiven, maar ook met jongelui’, geeft Van de Ven bemoedigend aan, terwijl hij toevoegt dat er gerust nog een heleboel zaken zijn te bedenken die voor discussie binnen het ledenbestand van zo’n 200 fokkers van verbeterd roodbonten hebben gezorgd.

Toch is het Van der Ven gelukt om alles binnenboord te houden. Trots is niet een woord dat hij snel in de mond zal nemen, maar: ‘Ik ben wel blij dat, ondanks dat het soms wel flink gestormd heeft, we het stamboek op been hebben gehouden.’ Ook hierbij noemt hij ‘teamwork’ belangrijk. ‘Er wordt in zo’n periode natuurlijk weleens aan de poten van

veeteeltvlees FEBRUARI 2019

VV03-portret Johan vd Ven.indd 19

19

13-02-19 16:34

PORTRET JOHAN VAN DER VEN

je stoel gezaagd, dan heb je steun nodig.’ Van Marga van Beukelen en Evert Rozendaal bijvoorbeeld. ‘Zonder hen had ik het bijltje er allang bij neergegooid. Alles wat ik die 25 jaar gedaan heb, is in het belang geweest van het stamboek.’

Terugblikkend kan hij slechts weinig dingen noemen die anders hadden gemoeten. ‘Van het grote succes van de Belgische witblauwen in de gebruikkruising had ik wel graag een graantje willen meepikken’, geeft hij toe. ‘Daar hebben we de boot wel wat gemist.’ De pleister op de wonde is het voordeel dat de Belgische blauwe kruislingen altijd te herkennen zijn aan hun haarkleur, die was met een verbeterd roodbonte vader niet zo onderscheidend geweest. ‘De Belgische blauwe is wellicht wat extremer in vleestype. Maar de verbeterd roodbonte staat nog wat dichter bij de natuur.’

Het feit dat het enthousiasme van de leden niet helemaal terug te vinden is in het aantal inzendingen op de keuring is wel jammerlijk, noemt Van der Ven nog. De gezondheidsstatus van de bedrijven loopt keuringsdeelname voor de voeten. ‘We gaan als Federatie van Vleesveestamboeken met GD om tafel om te kijken hoe we dat kunnen oplossen. Alleen kun je niks, als federatie staan we samen sterk.’

‘Alles wat ik die 25 jaar heb

gedaan, is in het belang geweest van het stamboek’ 20

En hoe ging het eigenlijk met de fokkerij van de voorzitter zelf ? Dat ging helemaal de goede kant op, zo vertelt Van der Ven over de beginperiode. Totdat de MKZ in 2001 kwam. De veestapel werd geruimd. Een gitzwarte bladzijde voor de fokkerij van Van der Ven, die de draad weer oppakte en nieuwe dieren kocht.

Opvolger zoon Corné Inmiddels achttien jaar later lopen zijn koeien en stieren weer mee in de top van de keuringen. ‘Daar blijf ik met onze dieren komen’, verzekert Van der Ven, die zich mag verheugen op de hulp en het enthousiasme van zoon Corné. ‘Hij gaat de vleesveehobby van me overnemen.’ Corné (27) is werkzaam bij CRV als veestapeladviseur en krijgt ook de kans om de veel gelauwerde en bijna 80-jarige keurmeester Adrie van Gent op te volgen binnen het Verbeterd Roodbont Stamboek. ‘Ik hoop dat de fokkers hem die kans geven; Adrie is natuurlijk een nestor’, klinkt het vaderlijk bezorgd en dan weer overtuigd. ‘Corné is wel de juiste jongen op de juiste plaats. Ik hoop dat hij slaagt.’ Bijna op dezelfde leeftijd als zijn vader begint Corné aan zijn eerste klus binnen het stamboek. Over het enthousiasme en de passie is overigens geen enkele twijfel. ‘We praten veel over de fokkerij. Dan hangen we samen over het hek om een koe of stier uitgebreid te analyseren. Eigenlijk zijn dat de momenten waar je het allemaal voor doet.’ Het woord trots noemt hij vanzelfsprekend nog steeds niet, maar hij is het wel. l

veeteeltvlees FEBRUARI 2019

VV03-portret Johan vd Ven.indd 20

13-02-19 16:35

GRAAG ONTMOETEN WIJ U OP DE CRV-DISTRICTSBIJEENKOMSTEN VLEESVEE LOTEN WE ZIGEN VER E W N A A E 50,O N D ER D ON T.W.V. € B E D R A A EEN CRV-W

PROGRAMMA Opening Actualiteiten en financiële jaarcijfers Verkiezing Stierenpresentatie Pauze

Graag ontmoeten wij u op één van de jaarlijkse districtsbijeenkomsten voor de vleesvee-leden van de Cooperatie CRV. Hierin blikken we terug op het afgelopen jaar.

Henk Bleker: ‘De toekomst van

de Nederlandse vleesveehouderij’ Rondvraag en napraten

Eén van de hoofdbestuurders licht de jaarcijfers en actualiteiten toe. Er treedt een districtsbestuurder vleesvee af zodat een bestuursverkiezing plaats vindt. Het aanbod van onze vleesvee stieren zal ook met u doorgenomen worden.

Hierna is het de beurt aan Henk Bleker, voorzitter Vee & Logistiek Nederland, om zijn ervaringen in en met vleesvee Nederland te delen. Hoe wordt er naar de sector gekeken en wat kunnen we nog verwachten?

Henk Bleker

Data en locaties (aanvang 20.00 uur) Datum 26 februari 27 februari 11 maart 13 maart

Locatie Het Wapen van Waarder Restaurant De Hongerige Wolf Best Western Hotel Nobis Zalencentrum ’t Meulengat

Adres Dorp 26 Coevorderweg 27 b Nobisweg 1 Sint Elisabethlaan 49

Postcode 3466 NG 7737 PE 5721 VA 4541 GS

Plaats Waarder Stegeren Asten Sluiskil

NAMENS UW DISTRICTSBESTUURDERS VLEESVEE, GRAAG TOT ZIENS! Voor meer informatie kijk op www.cooperatie-crv.nl

BETTER COWS | BETTER LIFE

032-19 VV districtsbijeenkomsten-FEB-NED.indd 1

WWW.COOPERATIE-CRV.NL

14-02-19 08:49

KRAIBURG LOOPVLAKBEDEKKING Geschikt voor elk type rooster- en dichte loopvloer en/of melkstal

Roostervloeren KURA S

Lijnbaan 33 3421 JG Oudewater Tel. 0348 - 56 15 80 info@snelhoutenrubber.nl

voor melkvee

Roostervloeren LOSPA

voor groepshuisvesting of stieren

Ook in Profien Pedi Kura

Importeur van:

Roostervloeren KURA SB

voor groepshuisvesting < 350 kg

Roostervloeren LOSPA SB

voor groepshuisvesting > 350 kg en stieren

met 5% afschot naar de sleuven

WWW.SNELHOUTENRUBBER.NL

V SM

AUTOMATISERING SERING

www.VLEESVEEVOER.nl VOER DIRECT VAN DE FABRIKANT • LANDELIJKE LEVERING VANAF 250KG

BIESTVERVANGER • MELKPOEDER STANDAARD & VOOR ZWAAR BEVLEESDE RASSEN • LIKSTENEN MINERALENEMMERS • VLEESVEEMUESLI VOER ZONDER GMO SOJA • KALVERMUESLI • KALVERKORRELS VLEESVEEBROK • MINERALEN • RUNDVEEKOEKEN ENKELVOUDIGE VOEDERS O.A. SOJASCHROOT & 6MM PULP GRASZAAD

VOERSCHEMA'S VOOR TRAAGGROEIENDE EN LUXE RASSEN

22

Bezoek onze website!

• • • •

ACTUELE BERICHTEN VLEESPRIJZEN AGENDA DISCUSSIEPLATFORM

www.veeteeltvlees.nl of www.veeteeltvlees.be

veeteeltvlees FEBRUARI 2019

VV02_p22.indd 22

13-02-19 15:05

GENERATIE ALPHA EN Z GIL VAN CEULENBROECK

‘Even goed doen als mijn vader

lijkt me al mooi’ Elke generatie heeft zo zijn benaming(en). De generatie geboren tussen 1990 en 2000 wordt de (inter)netgeneratie of Z-generatie genoemd. De generatie geboren tussen 2000 en 2010 is de Google-generatie of alpha(α)-generatie. Wie is onze alphaen Z-generatie in de vleesveesector?

Wat typeert hen, wat drijft hen, welke dromen hebben ze? Eén zaak staat als een paal boven water: ze (m/v) hebben een passie voor vleesvee.

In dit nummer een portret van Gil Van Ceulenbroeck (21)

TEKST WIM VEULEMANS

Samen met zijn ouders combineert Gil Van Ceulenbroeck de job van vleesveehouder met die van slager. Gil studeerde enkele jaren geleden af als slager en volgde op de avondschool ook een B-cursus om te kunnen starten als landbouwer. Gevraagd naar zijn ambities grapt Gil: ‘The sky is the limit. Even goed doen als mijn vader is al bijzonder mooi’, verduidelijkt hij. ‘Op termijn wil ik het bedrijf wel overnemen en verder uitbouwen. De slagerij zou ik dan ook wat verjongen.’

De slagerij wordt vanuit het eigen vleesveebedrijf bevoorraad. De jonge koeien verwerken ze zelf, de stieren en de oudere koeien worden via een grossier verkocht. ‘Op die manier hebben we toch een vaste kwaliteit voor onze klanten’, geeft Gil aan. Bij die klanten ziet hij steeds meer onderscheid tussen de echte vleesliefhebber en de klant die van alles een beetje komt kopen. Maar vooral het verhaal van eigen kweek trekt de klant aan.

Bijzonder trots is Gil op het succes van een aantal dieren afkomstig van hun bedrijf ‘Den Hondelee’, zoals Jetset of Beautée. ‘Voor zulke resultaten ben je toch uiteindelijk met fokkerij bezig’, geeft hij aan.

‘Maar evenzeer ben ik me ervan bewust dat je zulke dieren niet elk jaar kan fokken.’ Op de vraag waarom hun bedrijf zo succesvol is in de laatste jaren, antwoordt Gil dat dit mogelijk komt door hun kennis als slager. ‘Wij zien de dieren ook aan de haak hangen en daarmee kunnen we verder kijken dan wanneer ze enkel in de stal zouden staan. Fijn en veel vlees zie je vooral goed aan de haak.’

veeteeltvlees FEBRUARI 2019

VV02_generatie ALPHA en Z.indd 23

23

12-02-19 13:30

KEURING AFFLIGEM

Eensgezindheid

op prijskamp Affligem De laatste winterprijskamp, in Affligem, kende een vlot verloop met goede tot uitstekende kopnummers.

Twee titels waren er voor de families SchotsmansRoggen en Orinx en voor ki-stier Zougar d’Ozo. TEKST WIM VEULEMANS

V

eel kwaliteit was ook op deze editie van de witblauwkeuring talrijk aanwezig, zo ook bij de jongste groep vaarzen. Hier was de winst voor Napoli van Terbeck. De jonge Aragondochter van Roggen-Schotsmans lv uit Kersbeek-Miskom was zowel in haar rubriek als in het kampioenschap bijzonder overtuigend. Napoli toonde lengte, finesse en veel breedte. De dochter van Lili van Terbeck, reekswinnaar op Agribex 2017, won eerder deze winter al in Sint-Truiden. De tegenstand kwam onder meer van Emblèmedochter Nilfisk van Marc Schuermans uit Vissenaken. Zij won eerder makkelijk haar rubriek onder andere door

haar breedte in de voorhand en de mooi gevulde achterhand. De jury gaf ook Niet Normaal van de Pannemeers van Filip Ally uit Tielt een plaats in het kampioenschap. De Sheriffdochter overtuigde door haar massa en een sterke voorhand. De grootste strijd was er in de laatste rubriek bij de jongste vaarzen. Scheidsrechter Philippe Melotte koos voor Nani van ’t Blektehof van Hugo De Smet uit Oordegem. Nani haalde het door haar gewicht en een vlotte stap.

Monaco pakt de kroon De strijd in het kampioenschap tussen 12 en 20 maanden bleek groot en de stemmen

van de jury waren verdeeld. Finaal won Monaco ten Dreve (v. Vidal) van Schuppen fv uit Velm, die ook al eerder in Sint-Truiden won. De jury prees de witte Vidaldochter om haar machtige uitstraling, ze toonde veel ontwikkeling, massa en een uitstekende vleespartij.

Ook de rubriekswinst van Maaike van de Hemelrijksehei ging bijzonder vlot. De Casperdochter van Constant Oostvogels uit Hoogstraten stak er letterlijk en figuurlijk bovenuit. In de volgende rubriek was het kopnummer eveneens overheersend.

Fragance van ter Bos (v. Jet-set) van Geert Demasure uit Avelgem toonde immers veel lengte en breedte. Na winst in Gent plaatste Mila van de Stokerij (v. Luxurieux) van Roger Monbaliu uit Jabbeke zich opnieuw op plaats één. De jury noemde haar compleet en mooi ontwikkeld in middenstuk en voorhand. Hetzelfde oordeel had de jury over Myrthe de Mahoney (v. Litige) van Tom Devaere uit Herselt. Myrthe toonde zich de meest complete en demonstreerde lengte en breedte. De laatste twee dieren in het kampioenschap waren van Gilbert Veule-

De jurering op de jaarmarktkeuring van Affligem kende over het algemeen een rustig verloop

24

veeteeltvlees FEBRUARI 2019

VV02_keuring AFFLIGEM.indd 24

13-02-19 15:17

Napoli van Terbeck (v. Aragon), kampioene jonge vaarzen

Monaco ten Dreve (v. Vidal), kampioene vaarzen

Lize van het Bareelhof (v. Zougar), kampioene oudere vaarzen

Signe van de Bremberg (v. Hazard), kampioene gekalfde vaarzen

Ikoet van de Jorchrishoeve (v. Tilouis), kampioene koeien

Jaserie van het Kruisborre (v. Imperial) met kalf Noah (v. Wilmots), kampioene koe met kalf

Tabel 1 – Winnaars van de prijskamp Affligem (kampioenen zijn vetgedrukt)

rubriek jonge stieren (6-10 mnd.)

naam dier

Nardo van het Kruisborre Nardo van de Otterhoeve Noo van het Kruisborre stieren (10-18 mnd.)

Nougat de Mahoney Navarro ten Dreve Maxim de Mahoney Falco van ter Bos Erco van ter Bos oudere stieren ( 18-30 mnd.) Minotaurus van Terbeck Melchior van de Kerkenhofstede oudste stieren (+30 mnd.)

Torrero du Donjon jonge vaarzen (6-10 mnd.)

Nilfisk Niet Normaal van de Pannemeers Napoli van Terbeck Nani van ’t Blektehof vaarzen (10-20 mnd.)

Maaike van de Hemelrijksehei Fragance van ter Bos Noir van het Bareelhof Mila van de Stokerij Monaco ten Dreve Memoire van het Bareelhof Myrthe de Mahoney oudere vaarzen (20-32 mnd.) Mabelle van het Kruisborre Lize van het Bareelhof gekalfde vaarzen Famke van Perenhof Signe van de Bremberg koeien Kiara van de Stokerij Ikoet van de Jorchrishoeve koe met kalf Lady van de Stokerij kalf: Nice van de Stokerij (Vidal) Jaserie van het Kruisborre kalf: Noah van het Kruisborre (Wilmots)

geb.datum

vader

m.vader

deelnemer

27-06-2018 22-05-2018 03-05-2018 22-03-2018 06-02-2018 09-11-2017 11-10-2017 07-09-2017 06-08-2017 12-04-2017 21-11-2015 30-07-2018 02-06-2018 17-05-2018 25-04-2018 21-03-2018 01-03-2018 25-01-2018 24-11-2017 08-10-2017 01-10-2017 31-07-2017 21-04-2017 20-06-2016 05-03-2016 05-10-2015 20-04-2015 15-10-2013 06-07-2016

Artdeco Robinet Zougar Charmeur Aragon Charmeur Artdeco Econome Attribut Aragon Grommit Emblème Sheriff Aragon Artdeco Casper Jet-Set Vidal Luxurieux Vidal Hazard Litige Hazard Zougar Hazard Hazard Député Tilouis Imperial

Imperial Panache Dynamite Imperial Imperial Adajio Fetiche Fripon Emigré Picadilly Laquais Hazard Adajio Idéfix Adajio Benhur Origan Imperial Repute Origan Imperial Adajio Langoureux Argan Germinal Lasso Machinal Ubidet Député

R. en J. Orinx, Asse H. Redant, Ottergem R. en J. Orinx, Asse De Mahoney bvba, Pittem Schuppen fv, Velm De Mahoney bvba, Pittem G. Demasure, Avelgem G. Demasure, Avelgem Roggen-Schotsmans lv, Kersbeek-Miskom H. Redant, Ottergem Chr. Moenaert, Bovekerke en P. Debruyne, Koekelare M. Schuermans, Vissenaken F. Ally, Tielt Roggen-Schotsmans lv, Kersbeek-Miskom H. De Smet, Oordegem C. Oostvogels, Hoogstraten G. Demasure, Avelgem G. Veulemans, Glabbeek R. Monbaliu, Jabbeke Schuppen fv, Velm G. Veulemans, Glabbeek T. Devaere, Herselt R. en J. Orinx, Asse G. Veulemans, Glabbeek Perenhof bvba, O.L.V. Waver B. Willems, St.-Joris-Winge R. Monbaliu, Jabbeke A. Goorickx, Bever en D. Timmerman, Jabbeke R. Monbaliu, Jabbeke

Ecrin

R. en J. Orinx, Asse

11-10-2014 Imperial

veeteeltvlees FEBRUARI 2019

VV02_keuring AFFLIGEM.indd 25

25

13-02-19 15:18

KEURING AFFLIGEM mans uit Glabbeek, beide dochters van de bekende Ivoire. Noir van het Bareelhof (v. Vidal) toonde in haar rubriek massa, finesse en ronding in de rib. Halfzus Memoire van het Bareelhof (v. Hazard) prees de jury om haar looks en de finesse die ze toonde.

Eindelijk winst voor Lize en Signe Na tweemaal een eerste plaats in Sint-Truiden en in Gent en een tweede plaats op de nationale keuring in Doornik was het eindelijk prijs voor Lize van het Bareelhof. De fijn belijnde Zougardochter van Gilbert Veulemans won bij de oudere vaarzen. In haar rubriek had Lize de handen vol met Lady van de Stokerij (v. Imperial) van Roger Monbaliu. Haar looks wisten juryleden te overtuigen. In het kampioenschap kreeg Lize concurrentie van de fijne Mabelle van het Kruisborre. De Hazarddochter van Jan en Roger Orinx uit Asse toonde een fijn bespierde achterhand en een goede ontwikkeling naar voren.

Hazarddochter Signe van de Bremberg van Bart Willems uit Tielt-Winge en Katy van den Eynde uit Brussegem imponeerde ook in Affligem met haar enorme ontwikkeling en breedte. De witte drieënhalf jaar oude vaars won unaniem het kampioenschap bij de gekalfde vaarzen. De andere rubriekswinnaar in dit kampioenschap was eveneens een dochter van Hazard van de Pannemeers, Famke van Perenhof. Deze dochter van de bekende Germinaldochter Anastacia van Perenhof uit de stal van Perenhof bvba uit O.L.V. Waver toonde zich een complete en foutloze vaars.

Bij de koeien was de winst in het kampioenschap voor Ikout van de Jorchrishoeve. Deze dochter van Tilouis, in eigendom van Andy Goorickx uit Bever en Dries Timmerman uit Jabbeke, imponeerde met haar gewicht, breedte en vleeslijnen in de achterhand. Ze haalde het van Kiara van de Stokerij. De fijne en vlotte Députédochter van Roger Monbaliu won in haar rubriek na tussenkomst van de scheidsrechter.

Nieuw dit jaar was de rubriek koe met kalf.

De eerste winst ooit in deze rubriek was voor Jan en Roger Orinx en hun Jaserie van het Kruisborre (v. Imperial) en haar vaarskalf van Wilmots, Noah van het Kruisborre. Zij liet Lady van de Stokerij (v. Imperial) van Roger

Noo van het Kruisborre (v. Zougar), kampioen jongste stieren

Falco van Ter Bos (v. Artdeco), kampioen jonge stieren

Minotaurus van Terbeck (v. Attribut), kampioen oudere stieren

Torrero du Donjon (v. Grommit), kampioen oudste stieren

Monbaliu met haar Vidalkalf Nice van de Stokerij achter zich.

current bleek echter Nougat de Mahoney (v.

Charmeur), in eigendom van De Mahoney bvba uit Pittem. Nougat imponeerde met veel breedte en de nodige massa. De pure vleeskwaliteiten brachten rubriekswinst voor Navarro ten Dreve (v. Aragon) van Schuppen fv. Een ander type stier was dan weer Maxim de Mahoney, opnieuw een zoon van Charmeur van de Mahoney. Maxim is een complete stier met breedte en een fijn vel.

Bij de stieren tussen 18 en 30 maanden oud ging het kampioenschap naar Minotaurus van Terbeck. De witblauwe Attributzoon van Roggen-Schotsmans lv is een zoon van de bekende Emigrédochter Café van Terbeck en toonde maat en ontwikkeling. Ook in dit kampioenschap was een zoon van Aragon te vinden. Melchior van de Kerkenhofstede van Hedwig Redant uit Ottergem toonde zich een mooi bevleesde stier.

De laatste titel, deze bij de oudste stieren, was voor de mooi belijnde Grommitzoon Torrero du Donjon. De stier is eigendom van Christiane Moenaert uit Bovekerke en Patrick Debruyne uit Koekelare. l

Mooi ontwikkelde stieren

Noo van het Kruisborre bezorgde de familie Orinx ook een tweede titel, ditmaal bij de jongste stieren. Deze Zougarzoon imponeerde met zijn ruime ontwikkeling en mooi belijnde achterhand. Noo kreeg concurrentie van een stalgenoot, Nardo van het Kruisborre. Deze zoon van Artdeco toonde veel klasse en een mooie bevleesdheid. De derde jonge stier in het kampioenschap was Nardo van de Otterhoeve van Hedwig Redant uit Ottergem. Hij demonstreerde massa en een mooi gevulde achterhand.

Meer spanning was er in het kampioenschap bij de stieren (10-18 maanden). De titel ging naar Falco van ter Bos van Geert Demasure uit Avelgem. Deze zoon van Artdeco toonde een ruime ontwikkeling, veel breedte in de achterhand en finesse in het vel. Een van zijn concurrenten was stalgenoot Erco van ter Bos (v. Econome), een fijne stier met een ronde rib. De zwaarste con-

Keuring Affligem groeit De jaarmarktprijskamp in Affligem was ook dit jaar de afsluiter van het Belgische winterseizoen van prijskampen. De organisatie kon opnieuw een stap voorwaarts zetten, het deelnemersveld verruimde ook dit jaar tot 196

26

ingeschreven dieren en 49 veehouders. Opnieuw meer dan de vorige editie.

Vijf Waalse vleesveehouders zorgden dit jaar voor de jurering: Robert Marenne, Jean-Luc Frison, Michael Gallet, Quentin Monfort en

Philippe Melotte als scheidsrechter. De jurering kende een rustig verloop, met in het kampioenschap ook vrij veel eensgezindheid in de keuze van de kampioenen.

veeteeltvlees FEBRUARI 2019

VV02_keuring AFFLIGEM.indd 26

13-02-19 15:36

KERSTQUIZ PRIJSWINNAARS

Familie Lips en Irma

winnen et-spoeling Kurt en Jorn Lips zijn de gelukkige winnaars van de recente kerstquiz van VeeteeltVlees. Met hun hoofdprijs – een et-spoeling ter waarde van 1000 euro, aangeboden door CRV – willen zij graag embryo’s winnen van hun favoriete koe Irma.

TEKST WIM VEULEMANS

B

ijzonder enthousiast is de reactie van Kurt Lips uit Beernem. Samen met zijn zoon Jorn is hij al jaren deelnemer aan de VeeteeltVleeskerstquiz. ‘Vorig weekend was ik nog met mijn zoon aan het denken welke koe we zouden spoelen’, lacht Kurt. Kurt Lips is leerkracht en veehouder in bijberoep. Op het voormalig bedrijf van zijn ouders lopen nog zeventien witblauwen.

‘Mijn ouders hadden een melkveebedrijf met ook wat witblauwen’, vertelt hij. ‘Ik hield me veel met fokkerij bezig. Toen de melkkoeien verdwenen, bleven nog enkele witblauwen over. En de liefhebberij voor de fokkerij is steeds blijven kriebelen.’

Alle dieren op het bedrijf zijn in het witblauwstamboek ingeschreven, maar deelnemen aan een prijskamp doen ze nog niet. ‘We hebben ons altijd gericht op de meer economische fokkerij uit bedrijfseigen bloedlijnen en

met aandacht voor de wat apartere bloedvoering en een lage inteeltcoëfficiënt’, verduidelijkt Kurt. ‘Maar het kriebelt’, lacht hij. Zoon Jorn (19) studeert landbouw aan het VLTI in Torhout en was de voorbije twee edities finalist in de beoordelingswedstrijd Kijk op keuren van CRV. ‘De laatste keer heb ik de kans gehad om hem te begeleiden en dan ga je toch weer denken om eens aan een prijskamp mee te gaan doen’, vult Kurt aan.

Welke koe ze gaan spoelen, weten ze ook al heel goed. De met 89,7 punten ingeschreven Irma van de Wilgendreef (Javanais x Canadian Club x Enfer) is de uitverkorene. De vijf jaar oude koe is momenteel drachtig van haar vierde kalf, daarna willen vader en zoon haar dan spoelen. ‘Ze is bijzonder vruchtbaar’, vertelt Kurt. ‘En ze past perfect in het type dat we nastreven; lengte, hoogtemaat, een onberispelijk beenwerk en toch een mooie bespiering.’ l

Winnaars Jorn (links) en Kurt Lips samen met hun koe Irma van de Wilgendreef

Aveve-opfokvoeder voor De Voghel Ook voor witblauwfokker Kris De Voghel uit het Vlaams-Brabantse Lennik was deze editie van de kerstquiz een succes. Uit handen van Aveve-zaakvoerder Dirk De Dobbeleer uit Lennik mocht de familie De Voghel de tweede prijs – 1000 kg Startmix All-in – in ontvangst nemen. Met deze prijs krijgt witblauwfokker Kris De Voghel een compleet Van links naar rechts: Dirk De Dobbeleer, zoon Stef, dochter Julie en Kris De Voghel

opfokvoeder voor het voeren van de kalveren gedurende de eerste twee levensmaanden dat onbeperkt gevoederd kan worden. Onder andere door een weloverwogen grondstoffenkeuze is extra ruwvoer niet nodig, aldus de Aveve-zaakvoerder.

Met hun beschikbaar gestelde prijs wil het rundveeteam van Aveve Veevoeding de familie De Voghel alle succes toewensen bij de verdere uitbating van het mooie bedrijf in het Pajottenland.

veeteeltvlees FEBRUARI 2019

VV02_kerstquizprijs.indd 27

27

13-02-19 15:10

MANAGEMENTNIEUWS

Meer kans op clostridium door sondevoeding GEZONDHEID – In de tweede helft van 2018 stelde DGZ Vlaanderen bij autopsies van zeer jonge kalveren met regelmaat een infectie met een clostridiumbacterie vast. DGZ ziet mogelijk een verband met het gebruik van sondevoeding.

Volgens Dierengezondheidszorg Vlaanderen (DGZ) kan een infectie met clostridium vaak veroorzaakt worden door een besmette sonde waarmee biest wordt verstrekt aan de jonge kalveren. De bacterie heeft zich dan vaak genesteld in kleine scheurtjes in de sonde. Clostridium is een kiem die graag in een zuurstofarm milieu vertoeft.

DGZ adviseert om het gebruikte materiaal met zuurstofwater te spoelen en de biest op een hygiënische manier te verzamelen en te verstrekken. Bij een groter aantal kalvingen is het ook aan te raden om meerdere sondes beschikbaar te hebben.

Dierenminister wil beschutting voor koeien MAATSCHAPPIJ – De Vlaamse minister van dierenwelzijn Ben Weyts wil dat dieren die buiten lopen, beschutting hebben als bescherming tegen extreme temperaturen en slechte weersomstandigheden. De minister wil daarvoor de dierenwelzijnswet aanpassen.

De ‘dierenminister’, zoals Weyts zich steeds vaker noemt, baseert zich op een advies van de Vlaamse Raad voor Dierenwelzijn en op

28

een rapport van het Instituut voor Landbouwen Visserijonderzoek (ILVO).

‘Uit onderzoek blijkt duidelijk dat dieren bij slechte weersomstandigheden automatisch de beschutting opzoeken. Als de natuur niet de nodige beschutting biedt, dan is menselijk ingrijpen aangewezen’, stelt Weyts.

De huidige dierenwelzijnswet heeft op dit moment een vrij algemene formulering over

dit thema. Enkel voor paarden is de wet momenteel specifieker. Daarbij is bepaald dat de paardachtigen die buiten worden gehouden, kunnen opgestald worden of, indien dit niet het geval is, beschikken over een natuurlijke beschutting of een schuilhok.

De minister wil dit nu uitbreiden naar andere diergroepen die buiten lopen.

veeteeltvlees FEBRUARI 2019

VV02_managementnieuws.indd 28

13-02-19 15:19

Greenpeace pleit voor daling vleesproductie met 83% MAATSCHAPPIJ – Als de Belgische vleesproductie met 83 procent zou dalen, dan neemt de broeikasgasuitstoot af met 58 procent, de uitstoot van stikstof met 50 procent en de impact op de biodiversiteit met 76 procent. Dat stelt Greenpeace België naar aanleiding van een studie van de UCLouvain.

In opdracht van Greenpeace heeft de universiteit van Louvain-La-Neuve (UCL) een aantal mogelijke toekomstscenario’s uitgewerkt voor de veesector. Voor deze scenario’s heeft Greenpeace vooraf wel een aantal criteria opgesteld over hoe zij ecologische veeteelt ziet.

In een eerste scenario wordt rekening gehouden met de huidige trends in de veehouderij

en de verwachtingen richting 2050. Conventionele landbouw blijft daarbij de norm. De uitstoot van broeikasgassen daalt dan met 13 procent, die van stikstof met 10 procent.

In het meest ambitieuze scenario stemt de Belgische veestapel af op een volledig ecologische landbouw. In dat geval zou de vleesproductie in België met 83 procent krimpen.

België zou dan 100 procent zelfvoorzienend zijn voor veevoeder. De uitstoot van broeikasgas daalt daarbij met 58 procent, die van stikstof met 50 procent.

Volgens Boerenbond focust de studie zich te eenzijdig op de impact van de veehouderij.

Volgens de Vlaamse landbouworganisatie zijn er ook te makkelijke aannames opgenomen

in de studie. Zo houdt Greenpeace voor de klimaatimpact van de veehouderij ook rekening met de productie van veevoeder, maar dan moet ze dat ook consequent toepassen voor alle sectoren.

De landbouworganisatie stelt eveneens vast dat de studie enkel rekening houdt met ecologische duurzaamheid, niet met de socioeconomische impact. Bovendien gaat Greenpeace ervan uit dat de import van buitenlands vlees kan worden verboden.

In de voorbije dertig jaar heeft de sector al een reductie van 20 procent gerealiseerd en het Vlaams Klimaatsbeleidsplan legt een verdere reductie met 26 procent tegen 2030 op, geeft Boerenbond nog mee.

Blauwtong blijft zich verspreiden in Duitsland GEZONDHEID – Het aantal blauwtonggevallen in Duitsland blijft groeien. Begin december meldde Duitsland voor het eerst in lange tijd – sinds 2009 – een uitbraak van blauwtong type 8. Inmiddels staat de teller al op meer dan dertig gevallen, meldt Dierengezondheidszorg Vlaanderen (DGZ).

Het gaat om bedrijven in het zuidwesten van Duitsland. Vier deelstaten zijn tot risicogebied verklaard: Baden-Württemberg, Hessen, Rijnland-Palts en Saarland.

Een aantal van deze Duitse deelstaten grenst aan België, dat op dit moment nog vrij is van blauwtong en geen beperkingsgebieden kent.

DGZ raadt Belgische veehouders aan om herkauwers te vaccineren tegen blauwtong, omdat er ook vanuit Frankijkrijk dreiging blijft bestaan van blauwtong.

Nieuw meldpunt voor geschillen veehouder en handel ECONOMIE – Voortaan kunnen veehouders, handelaren en slachthuizen bij de Interprofessionele Vereniging voor Belgisch vlees (IVB) een klacht melden die een economische impact heeft op de waarde van een karkas.

De klacht zal dan behandeld worden door een onafhankelijke geschillencommissie.

De oprichting van een geschillencommissie is een gevolg van de interprofessionele afspraken tussen het Agrofront en Febev over een betere transparantie in de keten.

Bij het meldpunt kunnen veehouders terecht voor een economisch dispuut met bijvoorbeeld een handelaar of het slachthuis, of viceversa. Dat kan gaan over het niet-naleven van gemaakte afspraken als de afwijking bij weging, de classificatie of een afkeuring van een karkas.

Een eventuele klacht is in te geven via de website van het IVB. De klacht moet daarbij duidelijk omschreven zijn en voorzien van de nodige bewijsstukken.

Indien de klacht ontvankelijk wordt beschouwd, zal deze voorgelegd worden aan een onafhankelijke geschillencommissie. Een klacht wordt niet anoniem behandeld, maar het dossier wordt wel anoniem besproken in de geschillencommissie.

De geschillencommissie is een neutrale commissie van onafhankelijke experts. Ze bestaat uit drie vertegenwoordigers van de slachthuizen en drie vertegenwoordigers van de producenten.

veeteeltvlees FEBRUARI 2019

VV02_managementnieuws.indd 29

29

13-02-19 15:20

Breng jij vakinformatie naar de veehouder?

CRV is een innovatieve coöperatieve veeverbeteringsorganisatie die rundveehouders internationaal een breed portfolio aan genetica, managementproducten en dienstverlening biedt. Werken bij CRV betekent dat je gedreven bent om de veestapel van onze klanten optimaal te laten presteren. Je staat met beide benen stevig op de grond, je bent slim en denkt praktisch. Je bent nieuwsgierig naar de wensen van onze klanten en de manieren waarop jij die wensen kunt vervullen.

En… je straalt natuurlijk een gezonde dosis optimisme uit.

CRV IS VOOR DE AFDELING UITGEVERIJ OP ZOEK NAAR EEN

REDACTEUR VLAANDEREN FUNCTIE-INHOUD – Schrijven van vakinhoudelijke artikelen voor de titels Veeteelt, VeeteeltVlees en De Boerin – Inhoudelijk medeverantwoordelijk voor content op de websites van Veeteelt en VeeteeltVlees – Te filmen onderwerpen bedenken, uitwerken in een script en samen met de cameraman en audiovisueel vormgever video’s maken – Opbouwen en onderhouden van een relevant netwerk binnen CRV en in met name de Vlaamse rundveehouderij

PROFIEL – Bachelor-werk- en -denkniveau – Goede vakinhoudelijke kennis van met name de Vlaamse rundveehouderij – Goede beheersing van de Nederlandse taal – Kennis van moderne talen (Engels en/of Frans) – Multimediaal inzetbaar – Zowel zelfstandig als in teamverband kunnen functioneren – Competenties: klantgerichtheid, samenwerken, resultaatgerichtheid, stressbestendigheid en creativiteit

BETTER COWS | BETTER LIFE

AANVULLENDE INFORMATIE – Standplaats: Vlaanderen – Dienstverband 24 uur per week (0,6 fte) HEB JE BELANGSTELLING? Stuur dan uiterlijk 7 maart 2019 je sollicitatiebrief en curriculum vitae naar jobs@crv4all.com.

Voor meer informatie kun je contact opnemen met Jaap van der Knaap, hoofdredacteur Veeteelt, tel.: +31 (0)26 38 98 829.

CRV4ALL.COM Acquisitie naar aanleiding van deze advertentie wordt niet op prijs gesteld.

057-19 Vacature Vlaamse redacteur_VT.indd 1

12-02-19 13:59

CRVNIEUWS

Vleesvee schittert in Wall of Fame op AgriFlanders CRV deelt uw passie voor vee en heeft dat laten zien op Agriflanders. Vele tientallen reacties kwamen er binnen op de oproep om foto’s van uw favoriete koeien en kalveren op te sturen. Alle foto’s zijn getoond in de Wall of Fame op de stand op de beurs.

Een jury heeft uit de inzendingen tien winnaars gekozen. Zij krijgen als beloning allemaal een CRV-kalverdekje. De foto’s van de winnaars zijn allemaal nog eens terug te zien op de Facebook-pagina van CRV.

De winnende foto van de familie Monbaliu uit Jabbeke

Henk Bleker spreekt op districtsbijeenkomsten Tussen 26 februari en 13 maart organiseert CRV op vier locaties verspreid over Nederland districtsbijeenkomsten voor de leden van de coöperatie die zijn geïnteresseerd in vleesvee. Er wordt teruggeblikt op het afgelopen jaar en een van de hoofdbestuurders zal de jaarcijfers en actuele ontwikkelingen toelichten. Daarnaast is er een verkiezing voor een nieuwe districtsbestuurder vleesvee. Natuurlijk wordt op de bijeenkomsten ook het actuele aanbod van vleesveestieren gepresenteerd.

Het tweede deel van de avond is gereserveerd voor Henk Bleker, voorzitter van Vee&Logistiek Nederland, die zijn visie op de vleesveehouderij in Nederland zal bespreken.

De data en locaties zijn te vinden in de advertentie op pagina 21 van dit nummer.

Alle informatie is ook online na te lezen op: www.crv-districtsbijeenkomsten.com

Nieuwe stalnamen Onderstaande stalnamen zijn in het laatste kwartaal van 2018 bij CRV aangemeld. Als binnen veertien dagen na publicatie geen schriftelijke bezwaren tegen deze stalnamen zijn ingediend, krijgen deze de officiële status. stalnaam

naam

pc/woonplaats

Willem I Hoeve Flierzicht Hoogstraten Camper Dexter ’n Zoedel van ’t Wold van de Voorpool AMVH vd Sikkemahoeve Old Schoneveld Haskerweide Elerhoeve

Willem I Hoeve mts. H. en Z. Hekman-Janssen mts. H. en H. Helmers en H. Brinke J. G. Mink G. H. Gerritsen-Mulkes Blaarkopboerderij ’t Achterste Wold H. J. J. Hutten Abbink Melkveehouderij vof Fouragehandel Sikkema mts. H. J. en J. Meuleman-Volkerink mts. L. en J. van der Zijl S. Harmsen

Broek in Waterland Vroomshoop Giethoorn Schoorl Wierden Peize Geesteren (Ov.) Vriezenveen Doezum Laren (Gld.) Vegelinsoord Hellendoorn

Districtsbijeenkomsten met bedrijfsbezoek Ook dit jaar organiseert CRV in Vlaanderen speciale districtsbijeenkomsten voor vleesveehouders. Hierin blikt een hoofdbestuurder van de coöperatie onder andere terug op het afgelopen jaar. Ook worden de jaarcijfers besproken en actuele ontwikkelingen toegelicht. Daarnaast vindt een bestuursverkiezing plaats.

Voor het tweede deel van de bijeenkomst is Laurence Hubrecht, beleidsadviseur van de Vlaamse overheid, uitgenodigd. Zij zal met de bezoekers ingaan op mogelijkheden om de vleesveecrisis te lijf te gaan.

Alle bijeenkomsten starten om 10.30 uur en worden gecombineerd met een lunch en een bezoek aan een vleesveebedrijf.

De data en locaties zijn terug te vinden in de advertentie op pagina 21 van dit nummer.

Alle informatie is na te lezen op de website www.crv-districtsbijeenkomsten.com. Daar kunt u zich ook aanmelden. Dit is noodzakelijk in verband met de reserveringen voor de lunch.

veeteeltvlees FEBRUARI 2019

VV02_CRV nieuws en proefstieren.indd 30

31

13-02-19 15:19

MARKTINFO VOER

Krappe voorraad in energie- en structuurbronnen

ENERGIE- EN EIWITPRIJZEN VOER in eurocenten, excl. btw (bron: Wageningen Livestock Research)

– De huidige voederwaardeprijzen zijn berekend door Wageningen Universiteit (WUR) op 15 januari 2019. De waarde van 1000 vem (kvem-prijs) daalt licht naar 17,6 eurocent, de waarde van eiwit stijgt licht naar 66,9 eurocent per kg dve. Energie blijft het duurste onderdeel van het rantsoen.

– In de onderstaande tabel met de voederwaardeprijzen staan verschillende producten opgesomd met bijhorende voederwaarden. De voederwaarde van het product wordt berekend aan de hand van de cijfers die WUR publiceert. Er wordt daarbij een vergelijking gemaakt tussen de marktwaarde en de voederwaarde. Belangrijk om weten is dat men enkel producten mag vergelijken die vergelijkbaar zijn, vergelijk dus geen appelen met peren. Evalueer ook eerst welke producten in het rantsoen passen en kies binnen deze producten de goedkoopste optie.

– In de droge producten blijven de energiedragers duur. Dit komt door de krappe voorraad. Waarschijnlijk houden deze relatief hoge prijzen aan tot de nieuwe oogst.

Maismeel is een uitzondering en is momenteel de interessantste zetmeelbron.

– Daarnaast zijn de eiwithoudende producten relatief goedkoop, de sojamarkt kabbelt op een stabiel laag niveau. Een grote handelsvoorraad zorgt hiervoor. De andere eiwithoudende grondstoffen volgen de markttrend van sojaschroot.

– Palmpitten en sojahullen zijn momenteel aantrekkelijk geprijsd om ruwvoer mee te vervangen in rantsoenen.

– Bij de natte bijproducten zijn de aardappelstoomschillen interessant. Hier dient men wel een aparte opslag voor te hebben. Bierbostel en maisgluten blijven fors geprijsd.

– Structuurbronnen zijn momenteel schaars en zeer prijzig. Alle bronnen lopen de laatste maanden op in prijs. De reden hiervoor is de krappe voorraad. Waarschijnlijk houdt deze prijs aan tot de nieuwe oogst.

februari 2019 fokvee mestvee

32

52 67 75 2 21 79 113 115 117 89 103 161 102 251 158 202 119 84 138 96 157 124 124 124

4 4 0 0 0 4 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5 5 5 5 0 0 0 0

0,0 0,0 255,0 135,0 150,0 136,5 233,0 231,0 210,0 0,0 255,0 330,0 140,0 320,0 260,0 250,0 20,0 47,0 68,0 90,0 230,0 250,0 270,0 260,0

s 975 908 666 438 529 1.290 1.307 1.291 1.414 1.214 1.172 1.235 1.177 1.249 1.008 1.146 1.206 1.248 949 1.122 1.150 1.150 1.150 1.150

wa

rin

kg d i g/ vev

g/k gd dve

ds g/k g 74 173 185 49 70 97 128 120 94 69 97 344 158 482 400 324 132 84 249 197 235 200 200 200

vo (e/ erwa ton ard ) ve epr vi ijs ma voe rktp de rijs t rw .o. aar v. de pri js (

gsv erl ies ma (%) (e/ rktp r ton ijs )

mengvoer

940 888 694 509 583 1.182 1.180 1.122 1.265 1.067 1.038 1.129 968 1.153 942 1.071 1.099 1.129 943 1.035 1.056 1.056 1.056 1.056

%)

Voederwaardeprijzen geven de verhouding weer van de voederwaarde van mengvoer, grondstoffen en bijproducten in relatie tot de marktprijs. Bij een voederwaardeprijs onder de 100 procent is het voedermiddel prijstechnisch interessant.

be

natte bijproducten

re

grondstoffen eiwit

s

s g/k gd grondstoffen energie

34 45 89 89 89 58 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 14 22 27 41 87 87 87 87

vem

%d

s structuur

maiskuil graskuil luzerne gerstestro graszaadstro ccm tarwe gerst maismeel citruspulp droge bietenpulp lijnzaadschilfers palmpitschilfers sojaschroot 44/7 raapzaadschroot DDG tarwe aardappelstoomschillen aardappelsnippers bierbostel maisgluten fokvee standaard (15% re) fokvee eiwitrijk (20% re) afmest groeibrok afmest finish

17,60 66,90 17,10 63,40

Zoek, vervang en bespaar

(bron: Liba)

ruwvoer

y/y

m/m = vergelijking t.o.v. vorige maand y/y = vergelijking t.o.v. dezelfde maand vorig jaar

VOEDERWAARDEPRIJZEN

februari 2019

kvem kg dve kvevi kg dve

m/m

m/m

65,2 85,4 143,7 67,8 92,4 150,7 256,8 255,5 274,9 229,7 231,2 272,5 231,4 324,3 237,1 281,9 37,5 55,7 64,1 98,4 257,7 239,5 239,5 239,5

y/y

177 199 162 91 91 90 76 0 110 121 61 99 110 89 53 84 106 91 89 104 113 109

veeteeltvlees FEBRUARI 2019

VV02_marktinfo VOER.indd 32

13-02-19 15:18

MARKTINFO VEE

NUCHTERE KALVEREN

BROUTARDS LIMOUSIN 4,0 euro (gem.)/kg levend gewicht (excl. btw)

900 € 700

700

€ 675

600

dikbilstier dikbilvaars dubbeldoel melkvee

500 400 € 270

300 200

€ 70

100 0

1

5

10

15

20

25 30 week

35

40

45

50

bron: veemarkt les Herolles (Fr.)

bron: veemarkt Ciney (B.)

euro (max.) per stuk (excl. btw)

800

BROUTARDS BLONDE D’AQUITAINE

U-€3,72

3,5

U-€3,55

3,0 R -€2,70 R -€2,45

2,5

1

5

10

15

20

25 week

30

35

40

45

50

R-€ 2,84

2,5

5

10

15

20

25 week

30

35

40

45

50

4,5 4,0 3,5 3,0 S-€ 2,60

S-2017

2,5

E-€ 2,25

E-2017

2,0

U -€1,90

U-2017

1,5

R -€ 1,65

1,0

R-2017

1

4,5

110

4,0 3,5 S-2017

3,0 E-€2,50

2,5

E-2017

U-€2,15

U-2017

2,0

R-2017 R -€1,80

1,5 5

10

15

20

25 week

30

35

40

45

50

stieren Seurop S2 (2005 = 100)

120

S-€ 3,05

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

week

5,0

1

U-stieren 250-300 kg R-stieren 250-300 kg U-stieren 300-350 kg R-stieren 300-350 kg

S2-PRIJSINDEX

bron: FOD Economie (B.)

euro (max.)/kg levend gewicht (excl. btw)

euro (max.)/kg levend gewicht (excl. btw)

4,0

bron: Veemarkt Brugge (B.)

euro (gem.)/kg levend gewicht (excl. btw)

Bron: veemarkt Agen (Fr.)

R-€ 2,93

5,0 U-stieren 250-300 kg R-stieren 250-300 kg U-stieren 300-350 kg R-stieren 300-350 kg

4,5

1,0

U-€ 3,14

3,0

KOEIEN BELGISCH WITBLAUW

STIEREN BELGISCH WITBLAUW

bron: veemarkt Brugge (B.)

U -€ 3,22

2,0 1

5,0

2,0

3,5

vereenvoudigde ratio referentieratio (18 m.)

100 90 80 70 60 50 40 ’16 ’16 ’16 ’16 ’16 ’16 ’16 ’16 ’17 ’17 ’17 ’17 ’17 ’17 ’18 ’18 ’18 ’18 ’18 ’18 b n l g p t v c n b n p t v n b rt r i v fe ju ju au se ok no de ja fe ju se ok no ja fe m ap me no maand/jaar

veeteeltvlees FEBRUARI 2019

VV02_marktinfo VEE.indd 33

33

13-02-19 15:37

Ja H

AGENDA

De koeien van de familie Bijl uit WaarVOORUITBLIK schoot laten zich het winterrantsoen goed smaken Foto: Kristina Waterschoot

KEURINGEN EN PRIJSKAMPEN 16 maart 20 juli 3 augustus 8 augustus 10 augustus 30 november

Keuring (bwb en vrb), Hulshorst Provinciale bwb-keuring, Wulpen Grote prijs Keukens Redant (bwb), Erpe-Mere Vleesveekeuring, Enter Open nationale vleesveekeuring, Meerveld/Uddel Nationale Vleesvee Manifestatie, Zwolle

COLOFON Veeteelt is een uitgave van CRV BV en verschijnt tweemaal per maand, uitgezonderd januari, juni, juli en december.

VEILINGEN 23 februari 27 februari 13-14 maart 30 maart 4 april 25 april 12-13 juni

redactie

Limousinveiling, Nancelle Bwb-stierenveiling, Ciney Limousinveiling, Lanaud BAC-veiling, Laren Blonde d’Aquitaineveiling, Doux Blonde d’Aquitaineveiling, Casteljaloux Limousinveiling, Lanaud

BEURZEN, STUDIEVERGADERINGEN, DEMODAGEN 23 febr.-3 maart Internationale landbouwbeurs, Parijs (Frankrijk)

MAART VOEDING

hoofdredacteur Jaap van der Knaap adjunct-hoofdredacteur Inge van Drie redactie Jorieke van Cappellen, Annelies Debergh, Guy Nantier, Florus Pellikaan, Ivonne Stienezen en Tijmen van Zessen fotografie Harrie van Leeuwen, Kristina Waterschoot bureauredactie Mirjam Braam (chef), Lieke van den Broek, Ingrid Sevenster, Rogier van der Weiden vormgeving André Fris, René Horsman, Esther Onida aan dit nummer werkten verder mee Jelle Feenstra, Wichert Koopman en Reimer Strikwerda hoofd uitgeverij Rochus Kingmans

redactie-adres

Nederland: postbus 454, 6800 AL Arnhem, telefoon 026 38 98 800 Vlaanderen: Van Thorenburghlaan 14, 9860 Oosterzele, tel.stil 09 363 92 11, fax 09 363 92 06 In de editie van maart staat VeeteeltVlees bij de e-mail veeteelt@crv4all.com

beschikbaarheid van grondstoffen, met name ruwvoer abonnementsprij s/jaar en ruwvoervervangers. Klassiek kennen vleesveehouNederland en België € 70,30 ders vooral mais, gras, perspulp als basis van hun rantoverige landen € 132,90 In combinatie metof abonnement soen. Aanvullen doen ze dan met krachtvoer bijpro- op vakblad VeeteeltVlees € 10 korting. ducten. Deze laatste krijgen een steeds Prijzen excl.prominentere 6% btw. Abonnementen zijn gebaseerd op kalenderjaar rol in het rantsoen, maar zijn ook niet altijd even vlot en worden jaarlijks in februari gefactureerd. Opzegging is mogelijk beschikbaar of prijstechnisch interessant genoeg voor per kwartaal.

Bel voorgaat opgave een abonnement: een vleesveehouder. VeeteeltVlees na van welke Nederland: CRV-klantendienst (088 00 24 440) bijproducten interessant zijn voor vleesveehouders, België: VRV-klantendienst (078 15 44 44) e-mail zowel naar prijs als voerinhoud.

Hoeklantenservice.nl@crv4all.com evolueert de markt in deze producten? advertentie-afdeling Jannet Fokkert, Willem Gemmink, Froukje Visser postbus 454, 6800 AL Arnhem telefoon 026 38 98 820 fax 026 38 98 824 e-mail advertenties@crv4all.com

illustraties/foto’s

De foto’s zijn van de eigen fotodienst van Veeteelt. Uitzonderingen (voor zover niet op de foto aangegeven) zijn de foto’s van Nico Bons (7), BASF (32), PPO (33), Altic (33), GD (58) Mark Pasveer (58), MS Schippers (68) en Agrifirm (68).

COLOFON VeeteeltVlees is een uitgave van CRV BV in opdracht van Coöperatie CRV ua. De leden van de Coöperatie CRV ontvangen VeeteeltVlees gratis, als onderdeel van het lidmaatschap. VeeteeltVlees verschijnt maandelijks. redactie hoofdredacteur Guy Nantier, Wim Veulemans (a.i.) redactie Jorieke van Cappellen, Annelies Debergh, Inge van Drie, Florus Pellikaan, Jaap van der Knaap, Wichert Koopman en Grietje de Vries fotografie Harrie van Leeuwen, Kristina Waterschoot foto- en beeldbewerking Rogier van der Weiden vormgeving André Fris, René Horsman, Esther Onida eindredactie Lieke van den Broek, Ingrid Sevenster hoofd eindredactie en vormgeving Mirjam Braam hoofd uitgeverij Rochus Kingmans aan dit nummer werkte verder mee Alice Booij redactie-adres Nederland: postbus 454, 6800 AL Arnhem telefoon 026 38 98 800 Vlaanderen: Buchtenstraat 7, 9051 Sint-Denijs-Westrem telefoon 078 15 44 44 fax 09 363 92 06 e-mail veeteelt@crv4all.com

34

abonnementsprijs/jaar Nederland en België € 50,00, overige landen € 96,00.

In combinatie met abonnement op vakblad Veeteelt € 10 korting.

Prijzen excl. 9% btw. Abonnementen zijn gebaseerd op kalenderjaar en worden jaarlijks in februari gefactureerd.

Opzegging is mogelijk per kwartaal.

Bel voor opgave van een abonnement: België: CRV Klantenservice (078 15 44 44) e-mail klantenservice.be@crv4all.com Nederland: CRV Klantenservice (088 00 24 440) e-mail klantenservice.nl@crv4all.com

Overname van artikelen is alleen toegestaan na toestemOvername artikelen isvan alleen ming van de redactie. Hoewel aan devan samenstelling de toegestaan na van de inhoud de meeste zorg is toestemming besteed kan door deredactie. redactie Hoewel aan de samenstelling van de inhoud de meeste zorg is geen aansprakelijkheid worden aanvaard voor mogelijke besteed, kan de redactie geen aansprakelijkheid onjuistheden of onvolledigheden. aanvaarden voor mogelijke onjuistheden of Alle auteursrechten en overige intellectuele eigendomsonvolledigheden. rechten ten aanzien van (de inhoud van) deze uitgave Alle auteursrechten en overige intellectuele worden uitdrukkelijk voorbehouden.

Deze rechten berusten eigendomsrechten ten aanzien van (de inhoud bij CRV BV c.q. de betreffende auteur.

Artikelen uit uitdrukkelijk van) deze uitgave worden VeeteeltVlees mogen uitsluitend verveelvoudigd en/of berusten bij CRV voorbehouden.

Deze rechten openbaar gemaakt worden schriftelijke toestemming BVnac.q. de betreffende auteur. Artikelen uit Veeteelt mogen uitsluitend verveelvoudigd en/ van CRV.

advertentie-afdeling Jannet Fokkert, Froukje Visser en Hilda van der Wal postbus 454, 6800 AL Arnhem telefoon (+31)(0)26 38 98 698 e-mail advertenties@crv4all.com

toestemming van CRV. Druk: Senefelder Misset Doetinchem ISSN 1570-3312

illustraties/foto’s De foto’s zijn van de eigen fotodienst van Veeteelt.

Uitzonderingen zijn foto’s van Schaff Angus Valley (6), Olivia Germeau (7), Groot Zevert Vergisting (8-9), Els Korsten (18, 19, 20, 31) , AVEVE (27)

of openbaar gemaakt worden na schriftelijke Druk: Senefelder Misset Doetinchem ISSN 01.68-7565

Coöperatie

veeteeltvlees FEBRUARI 2019

VV02_agenda.indd 34

VX01-editorial.indd 7

13-02-19 15:28

E

vo tu of lijk cir To fee du lijk Vl Aa ge nu m de 20 ga dr va tra ui

O P

Ar in sta Jas

ANDERS BEKEKEN

veeteeltvlees FEBRUARI 2019

VV02-anders bekeken.indd 35

35

12-02-19 13:27

MET BELGISCH BLAUW NAAR RENDEMENT Belgisch blauw staat van oudsher bekend om zijn imposante spiermassa en economische kwaliteiten. CRV heeft dan ook een breed aanbod kwaliteitsvolle Belgisch blauwe stieren.

Zeker nu rendement belangrijker is dan ooit!

Wij bieden u stieren die uitblinken in correctheid én groei met behoud van vleeskwaliteiten.

Ook dat is waar BETTER COWS | BETTER LIFE voor staat.

MATADOR DE BELLEFONTAINE

COURTOIS DE LA HESBAYE

• Karkasindex vader Falco van Zeldonk: 110 • Interessante bloedvoering • Uitmuntende groeiprestaties • BBG-product

• Veel bespiering bij geboorte: 122 • Zoogvermogen bij geboorte: 105 • Economische index: 113 • Beschikbaar in SiryX vrouwelijk

(Falco van Zeldonk x Ilot du Bouchelet x Fleuron de Maffe)

(Grommit Hof ter Zilverberg x Galopeur du Sartay x Tropique de Cras Avernas)

Wilt u sperma van Matador, Courtois of andere stieren bestellen, bezoek dan onze webshop op www.crv4all.nl/shop of neem contact op met de klantenservice via 088 - 00 24 440.

BETTER COWS | BETTER LIFE

032-19 Ad VV-FEB-matador-courtois-NED.indd 1

CRV4ALL.NL

12-02-19 13:46