165 december 2014
Inhoud nummer 165 – december 2014
Voorwoord Danny Devriendt
3
14 maart 2015: ABW-studiedag in Gent Danny Devriendt
4
50e INTERSTENO congres in Budapest: 18-24 juli 2015 Danny Devriendt
7
Inspelen op de actualiteit – Federaal regeerakkoord Danny Devriendt
10
Federale regering - 2 Danny Devriendt
14
Evalueren van opdrachten – een genuanceerde kijk Danny Devriendt
16
Gevorderd samenvoegen: toepassing Samsonite Danny Devriendt
18
Een invul-PDF-document maken Danny Devriendt
20
V A A R D I G E V I N G E R S N R . 165
Voorwoord Danny Devriendt Dag lezer Voor u ligt het laatste nummer van onze 46e jaargang; ook het laatste nummer dat onder de vorm van een tijdschrift-op-papier verschijnt. e-Vaardige Vingers In de wereld van digitale media willen we vanaf 2015 met onze Academie voor Bureauwetenschappen immers een stap vooruit zetten: ons tijdschrift verschijnt voortaan digitaal als e-Vaardige Vingers. Leden kunnen het tijdschrift via onze website downloaden, digitaal bekijken en/of eventueel afdrukken wat ze echt op papier willen. Het aanbod oefenmateriaal dat nu via de floppykrant verschijnt, wordt in e-Vaardige Vingers geïntegreerd. aan de overstap naar e-tijdschrift voegen we nog een extra dimensie toe onder de vorm van een blog en het actief gebruik van social media (Facebook…). Zo kunnen we sneller en interactiever op de vakactualiteit inspelen. Goed nieuws voor u: er blijft nog één – goedkoper – tarief voor lidmaatschap over: € 20,00 op jaarbasis voor e-Vaardige Vingers, inclusief het downloadbaar oefenmateriaal. We vragen ietwat tijd om alles op de rails te zetten en op termijn in een vernieuwde website te integreren. Verder wil de Academie voor Bureauwetenschappen als vakvereniging voor leerkrachten ICT en informatica het belang van ICT in het onderwijs met focus op een degelijke opleiding in het gebruik van kantoorsoftware (tekstverwerking, elektronisch rekenblad, burotica…) actief ondersteunen. Naast de meer algoritmische component van informatica die onder meer via STEM (ScienceTechnology-Engineering-Mathematics) een spreekbuis heeft, moet ook de plaats van ICT/burotica in het onderwijs verdedigd blijven. Ook dat zien wij als onze rol. In dit nummer vindt u verder alle informatie over onze studiedag van zaterdag 14 maart 2015 waarvoor u vanaf januari 2015 online kunt inschrijven en over het 50e INTERSTENO congres dat van 18-24 juli 2015 in Budapest plaats grijpt. We nodigen u graag uit om uw lidgeld-nieuwe-formule prompt te hernieuwen: lidmaatschap Academie voor Bureauwetenschappen 2015 __________________________ € 20,00 We rekenen erop dat u ook in 2015 trouw lid blijft. Maak daarom vandaag nog uw bijdrage over op rekening nummer BE55 0000 9986 5944 (BIC: BPOT BE B1) van ABW. Alvast heel veel dank! Namens het ABW-bestuur wens ik u en uw dierbaren alvast een gezond en voorspoedig 2015!
Maak vandaag nog uw lidgeld 2015 over: Danny Devriendt Voorzitter
ACADEMIE VOOR BUREAUWETENSCHAPPEN VZW WWW.ABW.BE
BE55 0000 9986 5944 Veel dank!
3
V A A R D I G E V I N G E R S N R . 165
14 maart 2015: ABW-studiedag in Gent Het bestuur
N
aar jaarlijkse traditie organiseert de Academie voor Bureauwetenschappen haar studiedag, dit keer op zaterdag 14 maart 2015. Plaats van het gebeuren is de campus Kattenberg van de Arteveldehogeschool in Gent.
We stellen u graag het programma voor. Inschrijven kan enkel via www.abw.be. Programma 09.30 u. 10.00 u. 11.00 u. 12.45 u.
Deuren open. Onthaal en koffie Verwelkoming - Plenaire sessie Workshops, deel 1 Verzorgde broodjeslunch
13.45 u. 15.45 u. 16.15 u.
Workshops, deel 2 Einde studiedag Statutaire vergadering ABW
De deelname aan de workshops is afhankelijk van de beschikbare plaatsen. Vandaar dat we vragen om één reservekeuze op te geven. Wie eerst kiest, heeft de grootste zekerheid.
Plenaire sessie In de plenaire sessie komen o.a. volgende onderwerpen aan bod via demonstratie/toelichting: Minder bekende apps voor de iPad: - hoe je iPad projecteren zonder gebruik te maken van Apple TV of een kabel? - hoe je foto's via het lokaal netwerk overplaatsen op je computer? - hoe je bestanden op je iPad beheren via het lokaal netwerk? - dicteren terwijl je iPad een schriftelijke neerslag maakt? - Splashtop Praktisch evalueren van tekstverwerking: het eindtotaal is niet altijd de som van de deelcijfers Varia
Workshops naar keuze Voormiddag: 1 Eenvoudige dashboards maken met Excel (Olivier Levrau) 2 Apps maken voor iOS en Android (Pieterjan Oste) 3 Digitaal lezen: met een boekje in een hoekje (F.Chris Van Cauwenberg) 4 Langere documenten in Word opmaken (Danny Devriendt) Namiddag: 5 Werken in the cloud met Office 365 en Office 2013 (Olivier Levrau) 6 Flipping the classroom: tools voor de leerkracht (Pieterjan Oste) 7 Opslaan in de wolken (F.Chris Van Cauwenberg) 8 Foto's online bewerken (Agnes Coeckelberghs)
Eenvoudige dashboards maken met Excel
4
Meer en meer bedrijven, maar ook schoolsecretariaten hebben nood aan het verzamelen van 'ruwe' data uit verschillende bronnen om deze te bewerken tot een geïntegreerd en overzichtelijk geheel. Dashboards in Excel zijn hiervoor uiterst geschikt. Met dashboards kan je in één oogopslag al de noodzakelijke gegevens visualiseren en dat op een zeer gebruiksvriendelijke manier. ACADEMIE VOOR BUREAUWETENSCHAPPEN VZW WWW.ABW.BE
V A A R D I G E V I N G E R S N R . 165 Voor deze sessie heb je absoluut een degelijke basiskennis Excel nodig. Inhoud: leren werken met de cameratool gebruik van slicers basis PowerPivot enkele minder gekende functies: ARLOOKUP, MLOOKUP, MATCH, INDEX formulierelementen zoals button, radio-button, dropdown list, checkbox…
Apps maken voor iOS en Android In het leerplan informatica voor de tweede graad komt ook het onderdeel algoritmisch denken aan bod. Je kan dit invullen met gratis software zoals Scratch, Alice,… maar waarom niet eens met je leerlingen een app programmeren? In deze workshop bekijken we de mogelijkheden van een aantal online “app makers”. Daarnaast gaan we ook aan de slag met JQuery en PhoneGap. JQuery is een krachtige bibliotheek om dynamische webpagina's te maken, PhoneGap is een progressief framework voor het ontwikkelen van mobiele websites, webapps en native apps. Na deze sessie ben je in staat om zelf een eenvoudige app te programmeren.
Digitaal lezen: met een boekje in een hoekje Vandaag de dag zit je daar niet meer met 500 gram papier, maar met een laptop, tablet of smartphone. Meestal blijft het alleen maar bij het raadplegen van Word-bestanden of PDF-jes. Maar er is meer. Kranten, tijdschriften, magazines en boeken worden ook in bits en bytes aangeboden. Welke mogelijkheden zijn er nu? Welke apps heb je nodig? Welke apparaten staan er ons ter beschikking? Hoe geraak je aan een e-book? Wat is nu het verschil tussen een tablet en een e-book? Na deze workshop blader jij deze zomer aan het zwembad DIGITAAL door de laatste editie van Vaardige Vingers of de nieuwe Pieter Aspe!
Langere documenten in Word opmaken In deze workshop ligt de focus op het maken van inhoudsopgaves en het positioneren van afbeeldingen en grafische objecten met oog voor detail. We vertrekken vanuit concrete voorbeelddocumenten en verkennen verschillende mogelijkheden en extra's. On the road komen beslist nog andere functies om de hoek kijken. Een degelijke basiskennis tekstverwerking is vereist.
Werken in the cloud met Office 365 en Office 2013 Tijdens deze sessie voor eindgebruikers komen de verschillende onderdelen van Office 365 aan bod, daarnaast wordt er ook aandacht besteed aan de integratie tussen office 2013 en office 365 met speciale aandacht voor OneDrive en OneNote.
Flipping the classroom: tools voor de leerkracht Flipping the classroom is een organisatievorm van onderwijs waarbij je klassikale “kennisoverdracht” vervangt door video’s en eventuele andere vormen van online instructie. Leerlingen kunnen de kennis hierdoor buiten de schoolmuren en de reguliere lessen tot zich nemen. Zo kan er meer klassikale tijd vrijkomen voor het beantwoorden van vragen, individuele aandacht, verdieping,… Flipping the classroom kan bijdragen aan gedifferentieerd onderwijs en maakt het voor leerlingen ACADEMIE VOOR BUREAUWETENSCHAPPEN VZW WWW.ABW.BE
5
V A A R D I G E V I N G E R S N R . 165 mogelijk om instructie te krijgen op hun eigen tempo. Geen extra bijlessen meer voor leerlingen die (een tijdje) afwezig waren! In deze sessie bekijken we een aantal (gratis) tools waarmee je als leerkracht aan de slag kan.
Opslaan in de wolken Dropbox, Skydrive of Onedrive, iCloud… het vliegt ons allemaal om de oren. Daarom willen we in deze workshop een kort overzicht geven van de verschillende bewaarmogelijkheden op het internet. Hoe doe je dit en wat krijg je in de plaats? We tonen ook hoe je bestanden kan delen (ook grote bestanden) en synchroniseren. Na deze workshop moet je in staat zijn om een backup te maken van je belangrijkste bestanden in de “cloud”!
Foto's online bewerken Heel wat programma's bieden de mogelijkheid om je fotomateriaal te organiseren, te bewerken en online te plaatsen zonder hiervoor dure software te installeren. Geïnteresseerd? We werken met een aantal programma's en zullen de voor- en nadelen van deze stapsgewijze ontdekken. Kunnen we ook in de cloud een aantal hoogstandjes plaatsen? Hier ontdek je er alles over.
Prijs De prijs voor deelname aan de studiedag bedraagt € 45,00 voor leden van de ABW en € 65,00 voor niet-leden die daarmee meteen ABW-lid voor 2015 worden en toegang krijgen tot e- Vaardige Vingers op onze website. Deze prijs bevat: deelname aan de studiedag documentatie en werkbestanden koffie en broodjeslunch.
Statutaire vergadering ABW Na de studiedag grijpt om 16.15 u. de jaarlijkse algemene vergadering van de ABW plaats.
Inschrijvingen tot 28 februari 2015 via www.abw.be Inschrijvingen gebeuren enkel op onze website www.abw.be. Kies via de rubriek Studiedag het inschrijvingsformulier. Je kunt er ook de bezetting van de workshops volgen. Hoe vlugger je intekent, hoe meer zekerheid dat je de workshop van je eerste keuze kunt volgen. Je bent pas definitief ingeschreven na ontvangst van het inschrijvingsgeld op ABW-rekening nummer BE55 0000 9986 5944 (BIC: BPOT BE B1). Bij je inschrijving kan je in de rubriek Vragen, opmerkingen en suggesties ook nog specifieke vragen (technische, didactische…) formuleren die je tijdens de plenaire sessie aan bod wil zien komen). Je kunt er ook suggesties doen voor nieuwe workshopthema’s voor de toekomst. We kijken alvast naar je deelname uit! Ook je collega's zijn welkom!
6
ACADEMIE VOOR BUREAUWETENSCHAPPEN VZW WWW.ABW.BE
V A A R D I G E V I N G E R S N R . 165
50e INTERSTENO congres in Budapest: 18-24 juli 2015 Danny Devriendt
V
an 18 tot 24 juli 2015 grijpt het 50e INTERSTENO-congres in de Hongaarse hoofdstad Budapest plaats. Na het succesvolle congres in Gent in zomer 2013 is dit het eerstvolgende INTERSTENO-congres met wereldkampioenschappen in heel wat disciplines. We hopen een grote delegatie Belgen op de deelnemerslijst in Budapest te krijgen.
Budapest: een pareltje aan de Donau Budapest is één van de mooiste en meest veelzijdige steden van Europa, bestaande uit het vlakke Pest en het meer heuvelachtige Buda, gescheiden door de Donau. Een stad die je moet bezocht hebben en die nog net iets goedkoper is dan de meeste Europese hoofdsteden. Cultuur, natuur, gastronomie en alles voor de shopaholic. Vergeet zeker ook een bezoek aan thermaalbad Széchenyi – mijn voorkeur – niet, al dan niet in combinatie met een betaalbare relaxerende massage na 10 drukke schoolmaanden. Mooi meegenomen is dat Budapest vlot en relatief goedkoop bereikbaar is met low-cost vluchten uit Brussel en Charleroi (o.a. Ryanair, Wizzair).
Corvinus Universiteit Het congres grijpt plaats in de gerenommeerde Corvinus Universiteit aan de Pest-zijde. De campus ligt werkelijk ideaal aan de Donau, naast de mooie overdekte centrale Markthal en vlakbij de verkeersvrije shoppingzone. De halte Fövám tér naast de campus is kruispunt van o.a. tramlijn 2 langs de Donau (2 haltes tot het fameuze Parlementsgebouw) en de nieuwe metrolijn 4 die je overal brengt.
De wereldkampioenschappen Er worden wedstrijden in 7 verschillende disciplines georganiseerd, telkens onderverdeeld in 3 leeftijdscategorieën: pupils tot 16 jaar: geboren in 1999 of later ACADEMIE VOOR BUREAUWETENSCHAPPEN VZW WWW.ABW.BE
7
V A A R D I G E V I N G E R S N R . 165 juniors van 17-20 jaar: geboren in 1995-1998 seniors: 21 jaar en ouder: geboren in 1994 of vroeger. De belangrijkste wedstrijden waarbij we op sterke Vlaamse deelneming hopen: Text Production: overtypen van een doorlopende tekst op papier aangeleverd gedurende 30 minuten met maximum 0,25 % fouten. Minimumsnelheid per minuut: 360 (seniors), 300 (juniors) en 240 (pupils). 100 strafpunten per gemaakte fout. Fouten mogen gecorrigeerd worden. Text correction: aanbrengen van zoveel mogelijk eenvoudige opgegeven correcties in 10 minuten. Per goede correctie krijg je 100 punten; per foutieve of niet-uitgevoerde correctie worden 500 strafpunten afgetrokken. Je slaagt als je minimum 60 correcties in 10 minuten uitvoert. Professional Word Processing: uitvoeren van enkele praktische opdrachten tekstverwerking. Op het vorige congres behaalden we brons bij de seniors en goud bij de juniors! Verder nog o.a. een wedstrijd audio transcription (10 minuten overtypen van een gedicteerde tekst) en note taking and reporting (maken van een samenvatting van een 10-minuten dictaat).
Hotels en slaapaccommodatie Een slaapplaats in Budapest vinden is geen probleem: er zijn honderden hotels in diverse prijsklasses. Met een aantal hotels hebben we afspraken gemaakt voor het congres. Uit dat aanbod drie selecties: De scherpste prijs = low budget City Hostel Raday voor wie heel goedkoop wil logeren, met basic comfort: € 26,00 voor een tweepersoonskamer; € 30,00 voor triple en € 34,00 voor 4-persoonskamer. Sanitair per twee kamers te delen. Geen ontbijt inbegrepen. Studentenhome. Ligging: op 5 minuten wandelen van Corvinus Universiteit. Website: http://cityhostels.hu/city-hostel-pest/ De beste ligging Hotel Cosmo***, Váci utca 77, H-1056 Budapest Excellente ligging in toeristische voetgangerszone op 2 minuten wandelen van Corvinus Universiteit. Trendy comfortabele kamers. € 64,00 (single) - € 72,00 (double), inclusief ontbijt, airco, wifi en taks. Website: http://www.cosmohotelbudapest.com/ (Hotel Estilo****, Váci utca 83, H-1056 Budapest): nog iets dichter, iets beter maar wel duurder: € 74,00 (single) - € 84,00 (double), inclusief ontbijt, airco, wifi en taks. Website: http://estilohotelbudapest.com Het beste compromis prijs/kwaliteit Hotel Mercure Budapest Duna***, Soroksari ut 12,1095 Budapest € 52,00 (single), € 60,00 (double), € 70,00 (triple), inclusief airco, wifi, ontbijt en taks. 10 minuten wandelafstand langs Donau of 1 tramstop tot Corvinus universiteit. Website: http://www.mercure.com/en/hotel-2025-mercure-budapest-duna-hotel/index.shtml. Let op 1: van 24 tot 26 juli 2015 loopt de Formule 1 grand prix op de Hungaroring vlakbij Budapest. De prijzen in die dagen zijn in de meeste hotels een stuk hoger, soms tot het dubbele…
8
Let op 2: in Budapest is een city tax van toepassing, ongeveer € 2,00 per persoon per nacht. In veel aanbiedingen is die city taks niet inbegrepen. Vaak vind je ook interessante online aanbiedingen op websites als www.booking.com (hotels) of www.airbnb.com (bed and breakfasts).
ACADEMIE VOOR BUREAUWETENSCHAPPEN VZW WWW.ABW.BE
V A A R D I G E V I N G E R S N R . 165
Kostprijs Om aan het congres deel te nemen, heb je nodig: een congreskaart die toegang geeft tot het congres: € 180,00 of € 150,00 voor wie maximum 26 jaar is. De congreskaart is verplicht voor alle deelnemers. wedstrijddeelnemers betalen ook nog € 35,00 wedstrijdgeld voor deelname aan 1 tot 3 wedstrijden. Wie aan meer dan drie wedstrijden deelneemt, betaalt per extra wedstrijd nog € 5,00. Daarnaast zijn er natuurlijk nog de facultatieve excursies en het slotfeest. Dat slotfeest staat in het teken van het 50e INTERSTENO-congres en vindt plaats op een boot die op de Donau zal varen. Omdat we ons 50e INTERSTENO congres vieren, betalen deelnemers een beperkte bijdrage van € 25,00, dat is minder dan de helft van de effectieve kostprijs.
Financiële tussenkomst
Zoals gebruikelijk sponsort onze Academie ook deze keer Vlaamse deelnemers aan het congres in Budapest: 200 EUR voor trouwe ABW-leden die niet aan de wedstrijden deelnemen. 300 EUR voor volwassenen/werkenden die trouw ABW-lid zijn en aan de wedstrijden deelnemen. 400 EUR voor jongeren/studenten/niet-werkenden die aan de wedstrijden deelnemen. Het bestuur beslist per persoon individueel over de toelage op basis van eerder behaalde (wedstrijd)resultaten en binnen het beschikbare budget.
www.intersteno2015.org Alle informatie over het congres verschijnt van zodra beschikbaar op www.intersteno2015.org. Vanaf 1 januari 2015 kan er online ingeschreven worden. Heb je nog vragen: info@intersteno2015.org (mag in het Nederlands).
9
ACADEMIE VOOR BUREAUWETENSCHAPPEN VZW WWW.ABW.BE
V A A R D I G E V I N G E R S N R . 165
Inspelen op de actualiteit – Federaal regeerakkoord Danny Devriendt
H
et inspelen op de actualiteit kan onze lessen zeker levendig maken. Het nodigt uit om leerlingen bij de les te betrekken en als je een aangepaste context creëert, aangepast aan je leerlingengroep, zorg je voor belangstelling en motivatie van je leerlingen. Tegelijk kan je ook bezig zijn met vakoverschrijdende eindtermen en ontwikkelingsdoelen. Het zorgt ook voor afwisseling in het lesgebeuren. Natuurlijk kan je niet elke les even sterk op actualiteit inspelen. Een praktische bijdrage.
Context: het federale regeerakkoord Op maandag 13 oktober startte een lessenreeks over het werken met langere documenten (nummeren van koppen, kop-/voetteksten, inhoudsopgave…) en daarvoor is natuurlijk een langere tekst nodig. Dat kan in principe gelijk welke tekst zijn, maar op 9 oktober werd toevallig het nieuwe regeerakkoord gepubliceerd, gemakkelijk te downloaden in PDF-formaat en via Word 2013 in Wordformaat te converteren. Bij het doorbladeren van het gepubliceerde PDF-bestand, valt snel de zwakke en bij momenten inconsequente opmaak op. Op verschillende plaatsen zitten fouten in de nummering (bv. p. 67) die manueel is aangebracht.
Na de conversie in Word valt ook op dat op de niveaus 1 en 3 van de koppen stijlen gebruikt werden, maar op niveau 2 niet. Ook bij de opsommingen zijn geen specifieke stijlen gebruikt. Voeg nog de vele lege alinea's en andere slordigheden toe en we hebben een ideaal document om mee aan de slag te gaan.
10
Creëer context Vooraleer de les te starten, creëer je best kort een context, een verhaal. Je kunt je leerlingen aansporen om de opmaakproblemen van de administratie van de regeringsonderhandelaars op te
ACADEMIE VOOR BUREAUWETENSCHAPPEN VZW WWW.ABW.BE
V A A R D I G E V I N G E R S N R . 165 sporen en op te lossen. Meteen hebben we een doel en zien de leerlingen sterker het nut van de lesinhoud in, wat idealiter in een hogere betrokkenheid resulteert. Ondertussen maak je – kort want de tijd is heel beperkt – van de situatie gebruik om via gerichte vraagstelling aan Context 5: Politiek-juridische samenleving van de vakoverschrijdende eindtermen te werken. Ruimte voor diepere discussie is er helaas niet, tenzij je met andere collega's projectmatig gaat werken.
Het voorbereidende werk Je kunt op heel wat verschillende manieren met het regeerakkoord aan de slag. Je kunt vertrekken van het originele Word-document en de leerlingen een inventaris laten maken van items die moeten aangepakt worden. Afhankelijk van de doelgroep, zal je hier minder of meer moeten sturen. Een algemene vraag als Doorloop eens het document en zoek naar elementen die wellicht niet goed opgemaakt zijn? kan snel leiden tot een inventaris van aan te pakken zaken. Gerichte bijvragen zullen hier nodig zijn. Nu kan je in verschillende fasen de verschillende problemen aanpakken. Een ideale gelegenheid om vanuit een concrete probleemstelling nieuwe leerinhouden aan te brengen dan wel verworven leerinhouden praktisch toe te passen. Omdat het een lang document betreft, kan je leerlingen een tijdje laten werken maar om tijd te winnen op een bepaald moment iedereen van een nieuwe tussenversie te laten starten. Bv. het juist gebruik van de stijlen is een arbeidsintensief proces. Je zou de leerlingen bv. de eerste x aantal pagina's kunnen laten aanpakken om dan aan alle leerlingen een document aan te bieden – dat je als leerkracht vooraf hebt voorbereid – waarin de structuur van je document al volledig met de juiste stijlen is uitgewerkt.
Concrete opdrachten De eerste opdracht zal wellicht het opruimen van directe opmaak, van overtollige tekens (spaties, tabs, alinea-eindes…) zijn. Na het toepassen van stijlen, het verwijderen van lege alinea's en andere rommel, kan je de nummering en opmaak van de koppen aanpakken.
11
ACADEMIE VOOR BUREAUWETENSCHAPPEN VZW WWW.ABW.BE
V A A R D I G E V I N G E R S N R . 165 Hierboven zie je een voorbeeld dat je zelf zou kunnen geven en dat moet uitgewerkt worden. Je kunt natuurlijk ook een beroep doen op voorstellen vanuit de groep (afhankelijk van je onderwijsniveau). Keuze van lettertype, corpsgrootte, witruimtes… zijn ideale gelegenheden om het over opmaak van documenten te hebben en het saaie karakter van het originele document ietwat te doorbreken. Ook de opsommingen moeten doorheen het document aangepakt worden:
Hieronder vind je een voorbeeld van een mogelijke kop- en voettekst (zelf uitgewerkt en niet uit de galerie gekozen).
Tenslotte mag ook een inhoudsopgave niet ontbreken. Op de volgende pagina zie je een mogelijke uitwerking.
12
Laat de leerlingen misschien ook nog een cover maken, met bv. een foto van de regering en haar eerste minister. Misschien kan je de uitwerking van enkele leerlingen wel doorsturen naar het kabinet van één van de Vlaamse vice eerste ministers… ter inspiratie voor een volgend regeerakkoord?
ACADEMIE VOOR BUREAUWETENSCHAPPEN VZW WWW.ABW.BE
V A A R D I G E V I N G E R S N R . 165
13
ACADEMIE VOOR BUREAUWETENSCHAPPEN VZW WWW.ABW.BE
V A A R D I G E V I N G E R S N R . 165
Federale regering - 2 Danny Devriendt
W
e blijven even in federale regeringskringen. Deze toepassing zit in de sfeer van het samenvoegen van documenten. Gegeven zijn de foto's van de nieuwe excellenties en een Word-tabel met hun bevoegdheden. Gevraagd is een verzorgde overzichtslijst met de regeringsleden en hun bevoegdheden.
De opdracht voorbereiden Een belangrijk onderdeel van een lesvoorbereiding is het zoeken naar goede voorbeelden, concrete praktische contexten/probleemstellingen. In dit voorbeeld moeten we vooraf foto's van alle regeringsleden en een overzicht van hun functies hebben. Deze informatie is gemakkelijk te vinden. Enerzijds is er de informatie, weergegeven in een Word-tabel. Let op de laatste kolom die verwijst naar een fysiek fotobestand.
Anderzijds heb je van elke minister een fotobestand (alle foto's zijn even groot).
De eigenlijke opdracht De opdracht is een overzichtslijst van de nieuwe federale regering te maken zoals verder geïllustreerd, rekening houdend met onderstaande instructies: zet de marges links en rechts op 2 cm, boven op 1,5 cm en onder op 0,8 cm. gebruik Calibri 9 pt als basislettertype. Voor de namen van de regeringsleden stel je 11 pt vet in. per A4-vel komen 12 regeringsleden: 3 naast elkaar, 4 onder elkaar. Bovenaan elke pagina verschijnt de tekst FEDERALE REGERING MICHEL 1. per regeringslid vermeld je, zoals geïllustreerd, de foto, eronder voornaam en naam, daaronder titel en partij, daaronder de functie. alle informatie wordt horizontaal gemiddend. De inhoud van de functie wordt ook nog verticaal gemiddend binnen een ruimte die altijd exact 2 cm hoog is. tussen de verschillende ministers voorzien je zowel horizontaal als verticaal ca. 0,2 cm ruimte. Hier heb je ietwat speling, maar er moeten netjes 3 personen naast elkaar en 4 personen onder elkaar weergegeven worden.
14
Het aantal regeringsleden is niet zo uitgebreid en misschien is de verleiding groot om 'manueel' aan de slag te gaan (kopiëren/plakken). Dat is natuurlijk niet de bedoeling en dat kan je uitsluiten door te formuleren dat de opdracht moet uitgewerkt worden alsof er vele tientallen ministers zouden kunnen zijn of dat de uitwerking later ook moet bruikbaar zijn om een overzichtslijst van alle parlementsleden te maken. ACADEMIE VOOR BUREAUWETENSCHAPPEN VZW WWW.ABW.BE
V A A R D I G E V I N G E R S N R . 165
Om dit voor elkaar te krijgen is er enig inzicht en een doordachte aanpak nodig. Het best maak je hier gebruik van het samenvoegen als Adreslijst. Als basis maak je een tabel van 2 rijen en 3 kolommen. De tweede tabelrij dient enkel als scheiding/witruimte.
15 In de cellen uit de eerste rij nest je telkens een tabel (één maken, dan kopiëren) die uit 1 kolom en 4 rijen bestaat: foto, naam, titel en functie. Hoewel je hierboven drie keer de foto van de eerste minister ziet, komt dat bij het samenvoegen wel goed. ACADEMIE VOOR BUREAUWETENSCHAPPEN VZW WWW.ABW.BE
V A A R D I G E V I N G E R S N R . 165 Voor het samenvoegen van de foto's gebruik je de veldcode INCLUDEPICTURE (zie Vaardige Vingers nr. 161, december 2013). Als je de samenvoegdocumenten samen met de foto's in één map opslaat, moet je natuurlijk geen pad naar die foto's opgeven; dat maakt de zaak iets makkelijker. In het fotoveld zit de extensie .jpg al opgenomen, dus die hoef/mag je ook niet meer in je pad opnemen. De NEXT-veldcode zorgt ervoor dat telkens gegevens uit een volgende tabelrij gehaald worden.
Vergeet niet de rijhoogte van de rij met de functie van de excellenties een exacte hoogte te geven: de inhoud van de functie varieert immers in lengte. Je zult je wellicht ook nog herinneren dat het samenvoegen met externe bestanden vanuit een .docbestand (Word 97-2003 formaat) moet gebeuren! Sla dus op in het juiste formaat. Vergeet na het samenvoegen de veldcodes niet bij te werken (F9). Zo verschijnen alle foto's correct. Tenslotte nog dit: door het werken met adreslijst als type samenvoegen, moet je heel goed erop letten dat er exact 4 rijen ministers op één pagina passen. Na de laatste ministers op een pagina, krijg je onvermijdelijk ook nog de rij met witruimte en 'verlies' je dus een klein beetje ruimte onderaan. Als alternatief kan je samenvoegen met brieven als type. Dan moet je wel een hoofddocument uitwerken met 4 rijen ministers. Dat is wat extra (kopieer)werk, maar dan kan je wel de laatste rij witruimte op de pagina verwijderen. Soms kan enkele millimeter op een pagina het verschil maken… Bestanden en voorbeelduitwerking vind je in de floppykrant bij dit nummer.
Evalueren van opdrachten – een genuanceerde kijk Danny Devriendt
P
unten zijn een noodzakelijk kwaad in het onderwijs. Ze moeten op een of andere manier uitdrukken of leerlingen bepaalde doelstellingen bereikt hebben. In dit artikel een concrete maar genuanceerde beoordeling van een opdracht waarbij leerlingen een uitnodiging voor een aandeelhoudersvergadering moeten versturen naar hun aandeelhouders.
16
Aangezien het hier om een concrete opdracht gaat binnen de GIP 6 Handel, is de effectieve praktische bruikbaarheid van het uiteindelijke eindresultaat het primaire beoordelingscriterium. In het algemene Excel-model hieronder worden voor die concrete opdracht 16 criteria bepaald die meegenomen worden in de evaluatie: inhoud, taal, opmaak en techniek komen er aan bod. Aan elk van de criteria wordt een wegingscoëfficiënt toegekend (hieronder van 1 tot 3). Op basis van de ACADEMIE VOOR BUREAUWETENSCHAPPEN VZW WWW.ABW.BE
V A A R D I G E V I N G E R S N R . 165 wegingscoëfficiënt wordt een totaalscore berekend. Per criterium wordt een beoordeling van 1 tot 10 gegeven door een X in de betreffende kolom in te typen (kolommen E tot N). Tot zover niet zoveel speciaals: de eindbeoordeling is de optelsom van de beoordelingen van de verschillende criteria.
Toch gaan we hier nog een stap verder en nuanceren we de beoordeling door een systeem van malus-punten. Concreet voorbeeld met criterium C08. De personen die de brief ontvangen, moeten zich registreren en hebben daar een wachtwoord voor nodig dat in de databank zit. Leerlingen die vergeten dit wachtwoord mee te sturen, maken de registratieprocedure onmogelijk en maken hier dus een grove fout. Op zich is de weging van dit criterium niet zo hoog (1), maar nu speelt het malussysteem: bij criteria waar de score lager is dan 4 op 10, worden maluspunten toegekend: 0,75 bij 1/10; 0,50 bij 2/10 en 0,25 bij 3/10. Op basis van die malus-punten wordt de eindscore afgevlakt volgens het schema in de kolommen Q en R. Wie 1 maluspunt totaliseert krijgt nog maximum 9 op 20 als totaalscore, ongeacht de score bij de andere criteria. Wie 2 maluspunten oploopt, haalt nog maximum 7 op 20… De eindbeoordeling is hiermee dus niet langer de optelsom van de deelbeoordelingen. Met dit systeem, dat mathematisch blijft en natuurlijk verfijnd/aangepast kan worden naargelang de opdracht, proberen we de opdracht zeer praktijkgericht – op basis van reële bruikbaarheid – te beoordelen. Als leerkracht heb je hier enige flexibiliteit bij het plaatsen van de kruisjes. Enkel als er echte/zware tekortkomingen zijn, plaats je kruisjes in het bereik van 1 tot 3 op 20 en dat heeft dus – bij deze concrete opdracht – een invloed op de malus-punten. Uiteraard leg je vooraf heel goed aan je leerlingen uit hoe de beoordeling zal gebeuren en spoor je ze aan om in de plaats van de ontvanger van de brief te denken, om alles grondig te controleren, zodat zware fouten vermeden worden. Meteen en onbewust neem je ook een aantal beroepshoudingen in je beoordeling mee. Je vindt het basis-Excel-werkblad, dat je kan aanpassen, in de floppykrant bij dit nummer.
ACADEMIE VOOR BUREAUWETENSCHAPPEN VZW WWW.ABW.BE
17
V A A R D I G E V I N G E R S N R . 165
Gevorderd samenvoegen: toepassing Samsonite Danny Devriendt
N
og een toepassing op gevorderd samenvoegen met externe grafische bestanden (zie ook p. 15-17). Maar ook als u niet aan gevorderd samenvoegen toe bent, kan deze oefening dienen, bv. als oefening op tabellen. De nodige bestanden vind je op de floppykrant bij dit nummer, inclusief oplossing.
De opgave Samsonite, met Europese hoofdzetel in ons land, is al meer dan 100 jaar toonaangevend in de bagagesector. In SAMSONITE.XLSX vind je informatie over een aantal recente Samsonite valiezen. Je maakt een soort cataloog maakt naar onderstaand model, waarbij op één A4-pagina altijd informatie over 4 valiezen verschijnt.
Werk die opdracht uit, rekening houdend met onderstaande instructies:
18
Gebruik A4-papier, liggend, met marges van 1 cm. Lettertype: Calibri 10 pt. Geen alineawit. Enkele regelafstand. De fiche start met een foto (9 cm hoog) met ernaast een tabel met alle praktische informatie over de bijhorende koffer (zie screenshot voor concrete opbouw). Binnen de gegevenstabel is links en rechts 0,05 cm ruimte tussen de randen en de tekst. De rij Materiaal is altijd vast 2,2 cm hoog. De rij Garantie heeft een vaste hoogte van 1 cm. Let op detailafwerking. Zorg in elk geval voor netjes 4 fiches op één pagina, twee naast elkaar, twee onder elkaar. Voeg eenheden toe (l, kg, €-symbool…). Probeer inhoud en gewicht altijd tot op 1 cijfer na de komma afgerond weer te geven. De prijs krijgt 2 cijfers na de komma. Breedte, diepte en hoogte krijgen geen cijfers na de komma. ACADEMIE VOOR BUREAUWETENSCHAPPEN VZW WWW.ABW.BE
V A A R D I G E V I N G E R S N R . 165 In de kolom Promo zijn enkele valiezen met een X gemarkeerd. Bij die valiezen komt naast de prijs automatisch de melding '- PROMO' (vet, rode letterkleur). De catalogus gaat van duur naar goedkoop: de duurste valies komt dus eerst. Op de laatste pagina passen misschien geen 4 valiezen meer. Verwijder eventueel manueel de overtollige informatie op die laatste pagina. Sla je uiteindelijke eindresultaat met alle valiezen, 4 per pagina, op onze VALIEZEN.DOC (Word) en VALIEZEN.PDF (PDF-formaat). Ook hulpbestanden sla je zeker op onder passende namen. Uitwerking Bemerk dat we ook bij de uitwerking vermijden dat tabelcellen moeten samengevoegd worden. We beginnen met een basistabel die uit vier kolommen en drie rijen bestaat. Voor de gegevens van elke valies komt telkens een afzonderlijke tabel die uit 2 kolommen 13 rijen bestaat. De eerste rij is hier niet omrand en zorgt voor extra afstand zodat gegevens en afbeelding ongeveer op dezelfde hoogte komen.
Een detail 'onder de motorkap': de veldcodes. Let op het gebruik van de {NEXT}-veldcodes. Voor de externe grafische bestanden wordt {INCLUDEPICTURE} gebruikt, maar dat wist u wellicht al‌
19
ACADEMIE VOOR BUREAUWETENSCHAPPEN VZW WWW.ABW.BE
V A A R D I G E V I N G E R S N R . 165
Een invul-PDF-document maken Danny Devriendt
M
eer en meer spelen PDF-documenten een belangrijke rol in de administratie. In deze bijdrage leer je op eenvoudige wijze een invul-PDFdocument maken en gebruiken, zonder daarvoor software te moeten aankopen of installeren.
PDFescape Op www.pdfescape.com bereid je je invul-PDF voor, vertrekkend vanuit een bestaand PDFdocument. PDFescape is een gratis online PDF-reader, editor, form filler en form designer.
Via Edit Your PDF Now kom je uiteindelijk in het Getting Started venster terecht waar je een PDFbestand kunt maken of een bestaand PDF-bestand kunt uploaden.
20
Zoals meestal, heeft de gratis software zijn beperkingen. Zo kan je tot maximum 100 pagina's of 10 MB uploaden. Voor 20 dollar per jaar ben je van die beperkingen af en krijg je ook geen extra reclamebanners toegevoegd in de werkomgeving. Die hinderen evenwel weinig. Eenmaal het PDF-document geopend, kan je er allerlei extra's aan toevoegen. Die extra's vind je in de tabbladen links boven.
ACADEMIE VOOR BUREAUWETENSCHAPPEN VZW WWW.ABW.BE
V A A R D I G E V I N G E R S N R . 165
Je PDF-document bewerken Het belangrijkste tabblad is zeker het tabblad Insert. Hiermee kan je verschillende objecten toevoegen: Text: hiermee sleep je een tekstvak op een plaats naar keuze en kan je tekst intypen. De tekstvak-optie blijft actief tot je in het panel dat bovenaan verschijnt klikt om te stoppen (Click here to disable). Zolang kan je verschillende tekstvakken plaatsen. Je kunt er ook lettertype, grootte, kleur‌ instellen.
Image: met deze keuze kan je een illustratie uploaden. Als je nu een kader sleept, verschijnt die illustratie in dat kader. Ook hier kan je kaders blijven slepen tot je de optie uitschakelt. Link: hiermee geef je een hyperlink op. Je sleept een finaal onzichtbaar kader over de zone waarop de hyperlink van toepassing is. Bij het later gebruik van je PDF kan je op die zone klikken om de achterliggende hyperlink te openen. Whiteout: een whiteout is eigenlijk gewoon een tekstvak met witte achtergrond. Hiermee kan je delen van je document bedekken die dan niet langer zichtbaar zijn. Freehand: met de Freehand-tool wordt je muispointer een pen waarmee je met de vrije hand kunt tekenen. Achteraf kan je de getekende objecten gemakkelijk aanpassen qua kleur, dikte en formaat. Form field: voor ons de interessantste keuze die we hieronder meer in detail bespreken. Klik je op More, dan kan je nog lijnen, pijltjes, rechthoeken, cirkels, vinkjes aan je PDF-document toevoegen. In het tabblad Annotate kan je passages in je document markeren en/of commentaar toevoegen via post-it notes. In het tabblad Page tenslotte beschik je over een aantal mogelijkheden om pagina's uit je bestand te verwijderen, te verplaatsen, te draaien, toe te voegen‌
Formuliervelden gebruiken Met de Form field tool voeg je formulierobjecten aan je PDF-bestand toe. Via deze objecten kan je je PDF-bestand interactief laten gebruiken als invul-PDF. Gebruikers kunnen dan tekst toevoegen en keuzes maken via aankruisvakjes, keuzerondjes en keuzelijstjes. Op de plaatsen waar je dat wil, voeg je dus formuliervelden toe. Alles wat buiten de formuliervelden valt, kan niet gewijzigd worden. ACADEMIE VOOR BUREAUWETENSCHAPPEN VZW WWW.ABW.BE
21
V A A R D I G E V I N G E R S N R . 165 Door herhaaldelijk te klikken voeg je snel verschillende keuzerondjes, selectievakjes… toe. Elk object heeft eigenschappen die je via het snelmenu kunt instellen. Vergeet niet af te sluiten met Click here to disable!
p Tekst
Checkbox
Dropdown
Listbox
Radio button
Bij de Radio buttons moet je bij elkaar horende buttons natuurlijk dezelfde naam geven. Dat gebeurt automatisch als je herhaaldelijk na elkaar keuzerondjes toevoegt.
PDF-invuldocument gebruiken Is je invul-PDF klaar, dan kan je die opslaan en downloaden voor gebruik (Save & Download PDF…). Je kunt het bestand ook binnen PDFescape opslaan om het later verder te bewerken. In de gratis versie blijft je document één week beschikbaar. Je kunt uiteraard je gedownloade invul-PDF ter beschikking stellen via bv. dropbox en die eventueel via je tabblad invullen.
Integratie in websites
22
Geregistreerde en betalende deelnemers kunnen de PDF-bestanden in hun website integreren en bv. de ingevulde formulieren automatisch laten doormailen of de ingevulde gegevens verder verwerken.
ACADEMIE VOOR BUREAUWETENSCHAPPEN VZW WWW.ABW.BE
Vaardige Vingers 165 – 46e jaargang – december 2014 Abonnement en lidgeld Lidgeld 2015 ________________________________________________________ € 20,00 overschrijven op PRK BE55 0000 9986 5944 van de ABW te Hoegaarden.
Redactieleden Agnes Coeckelberghs Danny Devriendt Olivier Levrau Academie voor Bureauwetenschappen vzw – Stationsstraat 6 – BE-3320 Hoegaarden
e-mail voorzitter Danny Devriendt: devriendt@online.be e-mail penningmeester Agnes Coeckelberghs: agnescoec@hotmail.com De Academie voor Bureauwetenschappen vzw werd in 1972 opgericht als pluralistische vereniging voor leerkrachten burotica door wijlen erevoorzitter Jos Jossart. Ieder auteur is verantwoordelijk voor zijn ingezonden artikel. Het opnemen van een artikel in ons tijdschrift houdt niet in dat de redactie of het bestuur zich akkoord verklaart met de inhoud.