3.2.3. Thiết kế một số chủ đề

logic, có thể nói đó là tài liệu quan trọng, để cung cấp kiến thức. Do vậy, việc sử dụng các kiến thức sách giáo khoa là rất cần thiết, mặc dù mục tiêu dạy học phát triển năng lực thì cần có nhiều yếu tố khác nữa. Với phạm vi đề tài luận án có thể sử dụng các kiến thức sách giáo khoa hiện hành. Đối với lớp 8 các bài về: Chuyển động cơ học; Vận tốc; Chuyển động đều, không đều; Lực ma sát; cùng các tư liệu hình ảnh, câu hỏi, bài tập. Đối với lớp 10 các bài về: Chuyển động cơ; Chuyển động thẳng đều; Chuyển động thẳng biến đổi đều; Chuyển động tròn đều; Lực ma sát và thực hành xác định hệ số ma sát cùng các tư liệu hình ảnh, câu hỏi, bài tập. - Quan sát các hiện tượng vật lí thực tế: Trước khi thực hiện chủ đề dạy học có thể hướng dẫn HS quan sát các hiện tượng trong đời sống hằng ngày, hoặc ghi lại các hình ảnh liên quan đến nội dung chủ đề dạy học. Học sinh có thể quan sát qua các mô hình dạy học hoặc thực hiện các dự án học tập. - Khai thác các tư liệu dạy học trên mạng internet: Mạng internet cung cấp kho dữ liệu dồi dào, do vậy có thể khai thác các hình ảnh, các đoạn video hoặc các bài giảng có nội dung liên quan đến chủ đề dạy học. Giáo viên có thể hướng dẫn HS tìm kiếm theo những nội dung yêu cầu.

3.2.3. Thiết kế một số chủ đề

Chủ đề 1: Vận tốc với an toàn giao thông gồm 3 nội dung, mỗi nội dung có một mục tiêu cụ thể nhưng đều hướng đến mục tiêu phát triển năng lực sáng tạo cho học sinh, trọng tâm hoạt động mỗi nội dung tuỳ thuộc vào mục tiêu của nội dung đó. Nội dung 1: Khái niệm vận tốc, vận tốc của vật trong chuyển động thẳng và tròn đều. Nội dung 2: Kiểm soát tốc độ, giải pháp an toàn cho người điều khiển phương tiện khi tham gia giao thông. Nội dung 3: Chế tạo thiết bị cảnh báo tốc độ đảm bảo an toàn giao thông.

Mục tiêu Nội dung 1 nhằm phát triển năng lực sáng tạo của HS trong việc tìm hiểu, khám phá và vận dụng kiến thức mới. Mục tiêu Nội dung 2 nhằm phát triển năng lực sáng tạo của HS trong việc rèn luyện kỹ năng thực hành và củng cố kiến thức Mục tiêu Nội dung 3 nhằm phát triển năng lực sáng tạo của HS trong việc vận dụng kiến thức giải quyết một vấn đề thực tiễn. Chủ đề 2: Tác dụng của lực ma sát gồm 2 nội dung: Nội dung 1: Lực ma sát, tác dụng của lực ma sát Nội dung 2: Xác định hệ số ma sát trượt Mục tiêu Nội dung 1 nhằm phát triển năng lực sáng tạo của HS trong việc tìm hiểu, khám phá kiến thức mới. Mục tiêu Nội dung 2 nhằm phát triển năng lực sáng tạo của HS trong việc rèn luyện kỹ năng thực hành vận dụng và củng cố kiến thức.

* Hình thức tổ chức dạy học các chủ đề:

Hình thức dạy học mỗi nội dung được trình bày bằng các Bảng mô tả các hoạt động dạy học. Có 5 bảng mô tả cho 5 nội dung dạy học (được đánh số từ Bảng mô tả 1 đến Bảng mô tả 5) cho 2 chủ đề trên. Kết hợp hình thức dạy học trên lớp, ở nhà với các hoạt động trải nghiệm (Khung thiết kế theo nội dung và chủ đề).

* Tiến trình thực hiện dạy học:

Phương pháp dạy học được thực hiện thông qua các Phiếu học tập (có các chỉ số theo thứ tự: Chủ đề, Nội dung và Số phiếu), Phiếu quan sát và đánh giá (theo số chủ đề và nội dung). Chú trọng các phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực, tăng cường tương tác, trao đổi giữa giáo viên và học sinh, giữa HS với HS.

* Kiểm tra đánh giá:

Việc kiểm tra đánh giá thực hiện trên cơ sở Bảng tiêu chí NLST cho từng nội dung thông qua các Phiếu quan sát, đánh giá với các biểu hiện cụ thể. Kết quả kiểm tra đánh giá được thực hiện trong suốt quá trình dạy học, sau đó được tổng hợp thành 6 biểu hiện trên bảng tổng hợp.

3.2.3.1. Chủ đề 1: Vận tốc với an toàn giao thông (3 buổi = 12 tiết)

* Mục tiêu dạy học:

Nhằm phát triển năng lực sáng tạo của HS trong việc tìm hiểu, khám phá kiến thức mới, rèn luyện kỹ năng thực hành và vận dụng kiến thức vào giải quyết một vấn đề thực tiễn.

Nội dung 1: Khái niệm vận tốc, vận tốc của vật trong chuyển động thẳng và tròn đều. Bước 1: Xác định vấn đề cần giải quyết:

Vận tốc là gì? đặc trưng cho điều gì trong quá trình chuyển động của vật?

Bước 2: Lựa chọn nội dung

- Tập hợp các học liệu từ sách giáo khoa lớp 8, 10: (Phần phụ lục) Ví dụ từ một số hình ảnh sau:

H 1: Các vận động viên chạy đua H 2: Chuyển động của ô tô trên đèo - Khai thác các tư liệu dạy học trên mạng internet: - Ví dụ có thể lấy tư liệu từ video sau (H 3- khoảnh khắc 2 thanh niên bắn lên cao sau cú đâm mạnh taxi):

H 3: Va chạm do không làm chủ tốc độ