P I K E T B E R G
PIKETBERG N7
National
R44
Trunk Major Tarred
Major Gravel
PORTERVILLE KORINGBERG
HOPEFIELD BE RG
R44
N7
RI
VE R
R311
MOORREESBURG SA
R
CAPE TOWN
O
R311
R44
R307
GOUDA N7
R45
S
R44
RIEBEEK WES RIEBEECK
RIEBEEK KASTEEL
E
ER
G
M LEI DA
LB
DARLING
Ë LV
T
E
A
VO
K
RIEBEEK CELLARS
NUWELAND
HERMON
R46
R315
MALMESBURY R307
R45
R44
N7
E
P
R302
R
D
EB ER G
R45
R301
WELLINGTON
N7 R304
PAARL
R302 R312
R44
N1 K
R27
DURBANVILLE
L
E
IN
R A -D
d
e moZáik
Inhoudsopgawe 6 - 10
Die kokkedore, Mynhardt Joubert en Tiaan Langenegger, het saam met de moZáik in die Paardeberg gekuier. Hul nuwe reeks, Makietie, is tans op die kassie te sien. Hulle sal eersdaags by die kykNET Buite-ekspo van 28 Februarie tot 2 Maart buite Malmesbury in aksie wees.
Malmesbury: Hartjie van die Swartland
12
Head west on all fours with André de Villiers
13
Buite Ekspo maak ‘n Kaapse draai
14
Ontmoet die kokkedore
Z
16 - 17
Beach front living
18 - 19
Deur die lens van Swartland Fotografieklub
20 - 21
Dubai en al sy geure
22
Spice Route se “rough ‘n tough” Charl
24
Ashleigh slyp vir Spele
25 26 - 27
Places to set up camp Tweeling is vinkel en koljander op Bartholomeusklip
28 - 29
Discover the world of birds...
30 - 31
In the shadow of Table Mountain
32
Must have gadgets for camping
34
Whats Happening
Z
Letter from the Editor Uit die redakteur se pen Kos, kiekies
& outdoor!
‘n Láááng winter van 2013 nou al weer bykans vergete (behalwe natuurlik landbouers wat nog die gevolge daarvan ervaar), is die somer nou seker op sy piek en kan mens al begin gedagtes van die nuwe winter plek-plek voel opduik. Maar beslis nie voor daar nog ‘n hele paar somergoedjies afgehandel is nie. Natuurlik moet daar in die Swartland klaar druiwe geoes word en moet die Weskus nog ‘n heerlike laaaaang paasnaweek (die BESTE tyd aan die Weskus) en ekstra vakansie (met die pasella skoolvakansie) vir inwoner en besoeker geniet. Pas Oppiwa op Jacobsbaai gehou en is hierdie nie een van die mees besondere feeste waar jy gelukkig nog baie lekker intiem kan kuier nie? And then, before winter sneaks into our bones, we should taste the fruits of the vine. New, fresh 2014 harvest bottled to a crisp perfection right here in our region. And it seems that nowhere else does anyone understand how important it is to have our wines fresh and crisp. I suppose we are spoiled. Well then be it, but nothing beats a cold new fresh fruity Chenin. Before the warm winter reds has to … ontdooi… us. En….. voor al hierdie dinge is daar ‘n heerlike vooruitsig vir kuier om die buitelewe. Die Wes-Kaap se eerste Weskus (want dit is tog waaronder die Swartland as streek val) kykNet
Augustus • September 2013
Buite-ekspo vind hier in ons midde plaas en dit beloof om ‘n heerlike familienaweek vir kampeerders en dagbesoekers te wees. 4x4 and kokkedoor, pannekoek and snoekbraai. Weskus snoek is most certainly one of the most underrated dishes in the world. Lemon-butter or apricot jam. Potbread and sweet potato. Maybe that doesn’t sound so nice. It is braai and pannekoek and patat. All English words, aren’t they. This month we visited a special ”white house” in Brittania Bay for our exquisite property focus and we popped into Bartholomeus Klip to meet twin sisters – Lesley and Louise Gillett. Their book A Life on a Cape Farm and lovely lovely lovely food. A luck reader can walk away with one of these books. See page 27 for more details. Another reader stand a chance to win a LED-torch that will basically shine the living daylight right through you. Daar is ‘n heerlike kuier op Malmesbury, besoek aan ons land se voorste vroue-fietsryer, kampplekke en 4x4-roetes, ‘n koskuier in Dubai en vele meer. Geniet hom en kom kuier gerus by ons stalletjie (nommer 96) by die kykNet Buite-ekspo op 1 Maart. Buite-groete Johan Viljoen
Gesondheid
Editorial Team Publishers
Johan Viljoen & John-Beattie Paterson
Content
Johan Viljoen Sarie Nell Clifford Roberts Maryke Roberts Jannie Ferreira Izelle Garcia Louise Brand
Photography Cor Cronje Johan Viljoen
Marketing
John-Beattie Paterson 082 925 8741 • jb@demozaik.co.za Michelle du Plessis 083 288 4783 • michelle@demozaik.co.za
Layout and Design Izelle Garcia
Contact
Tel: 022 487 3221 johan@diecourant.co.za www.demozaik.co.za
www.facebook.com/DeMozaikMagazine
Malmesbury 1. 2.
1. Die CJZ-gebou
2. Ou Vat-drankwinkel
3. NG Kerk Swartland
die hartjie van die 3. Swartland
Reeds in 1703 is die eerste veepos, Twee kuil (tans in besit van die Louw-familie), aan ene Johannes Vos toegeken en het ander veeposte soos Kiesenbosch, Rozenburg, Ganzekraal en Wolwedans in die groter distrik gevolg.
E
BO: Die Herehuis en die gebou van die ou Liberale Kerk in Loedolffstraat, Malmesbury, asook die pragtige Moederkerk in die agtergrond, vorm deel van die dorp se kultuurgeskiedenis.
en van die onderskatte juwele van die Wes-Kaap, is dit veral die ryke geskiedenis, die groot rol as landbouhoof kwartier van die Swartland-Weskus, gemeng met unieke natuurskoon, wuiwende graanlande en uitstekende ligging met sy maklike, vinnige bereikbaarheid vanaf Kaapstad - wat Malmesbury laat aanhou klim op die gewildheidslysie vir besoeker en stadsverlater.
8
Net 60 km van Kaapstad - minder as ‘n uur weg van die Paarl, Stellenbosch en die wonderlike ongerepte Weskus met sy kreef, perlemoen, mossels, harders en bokkems en ook die asemrowende Sederberge, is Malmesbury die Swartland se hoofdorp. Hier aan die Dieprivier het die ontdekkers onder leiding van Jan Wintervogel in Maart 1655 volop wild aangetref en het sommige volgens oorlewering selfs olifante gewaar.
Vroeg in die 18de eeu het Baron Gustav von Imhoff aanbeveel dat die eerste kerk hier gestig word en is die Swartland-gemeente van die NG Kerk (vandag gehuisves in een van die dorp se mooiste en bekendste geboue, ontwerp deur die argitek Grove) gestig. Die aanvanklike Het Zwartlandskerk is amptelik in 1745 gestig nadat grond van ‘n weduwee Van der Westhuizen geruil is met ‘n kontantopbetaling. Die logiese gevolg was dorpstigting en in Mei 1827, met goedkeuring verleen deur Sir Lowry Cole, destydse goewerneur, is by die 50 erwe uitgelê en verkoop en is die dorpie geproklameer. Natuurlik nog onder die naam Het Swartlandskerk. Die naam is in 1829 verander na Malmesbury – agt jaar ná sy dood vernoem na Lowry Cole se skoonpa, die destydse eerste graaf van Malmesbury in Engeland. Hy was sir Edward James Harris. Malmesbury spog met boomryke strate en ‘n trotse versameling geboue in die Victoriaanse en Kaaps-Hollandse boustyle met ‘n groot verskei denheid gewels, waaronder slegs twee oorblywende Malmesbury Gewels. Etlike ontwikkelings wat tans in Malmesbury gebeur en ook vir die nabye toekoms beplan word, sluit ‘n inspuiting van R300 miljoen deur die Pioneergroep, asook ‘n nuwe kampus vir die Weskus Kollege in. Soos talle ander plattelandse dorpe het daar ook in die tydperk tussen 1950 en 1980 etlike geboue-skatte in die slag gebly in die naam van ontwikkeling. Een hiervan is die besonderse stadshuis met ‘n kenmerkende toring bo die ingang wat in 1884 ingewy is. ‘n Groot moderne munisipaliteit en nuwe stadsaal is in die 1950’s op dié perseel gebou. Die nuwe kollegekampus verrys tans op die oewer van die Dieprivier in een van die dorp se ouer buurte en sluit die historiese Loedolffhuis in. Dié huis in die Kaaps-Hollandse styl was die eien dom van Hugo Hendrik Loedolff, lid van die Kaapse parlement in die laat 19de eeu. Loedolffhuis het in 1992 ‘n slopingsaansoek oorleef toe die Raad op Nasionale Gedenk waardighede ‘n stokkie daarvoor gesteek het. Die huis het swaar dakbalke, Nederlandse klompiessteentjies, kleinruit-vensters, ‘n Regency-vuurherd en Georgiaanse vensters en vorm deel van die dorp se historiese staproete. Loedolff het op Malmesbury as wets- en boedelagent gewerk en was vir 10 jaar verteenwoordiger van die kiesafdeling Malmesbury in die Kaapse parlement. Februarie • Maart 2014
Persoonlikheid Oktober • November 2013
9
‘n Ingevoerde huis, Streeptruie, geboue, graan en wyne van Malmesbury
D
it is egter sy betrokkenheid by die kerk en latere kerkskeuring waarvoor Loedolff bekendheid verwerf het. Sy vrou, Clara Moorrees, was die suster van ds. J.C. le F. Moorrees, wat (18331881) predikant van die Swartland-gemeente was. Loedolff het by drie van die kerk se sinodes beswaar gemaak dat gemeentes buite die ou Kaap Kolonie nog deel van die sinode was en by die derde sitting in 1862 in die Groote Kerk ‘n mosie met dié strekking ter tafel gelê - selfs ‘n interdik in die hof aangevra en drie regters het in sy guns besluit. Dit het kerkeenheid laat skipbreuk ly en is die gemeentes buite die Kaapkolonie van die kerk uitgesluit. Een van die verblydende ontwikkelings vir die bewaring van Malmesbury se historiese kern van die dorp is juis die oprigting van die kollege wat vroeëre planne om ‘n deurpad deur dié historiese kern te bou, laat verdwyn het. Onder die goed-bewaarde historiese geboue van Malmesbury is die eertydse Du Toit losieshuis, later die eerste polisiekantoor op die hoek van Voortrekkerweg en Truterstraat, wat uit 1862 dateer. Die oorspronklike oordragakte toon dat dit aanvanklik die woonhuis en stal van Dirk Izaak du Toit was. Hy het dit in 1903 aan Walter Hauman verkoop. In 1905 het ‘n windstorm baie geboue in die dorp vernietig , maar dié Kaaps-Georgiaanse gebou het bly staan. Nadat dit nog twee eienaars gehad het, het die staat dit in 1920 gekoop vir ‘n polisiestasie, perdestalle en aanhouselle. Die gebou is in die laat 90’s gerestoureer en nou in privaatbesit. Die dorp se museum is in 1989 geopen in die ou Joodse Sinagoge wat in 1911 gebou is. Die sinagoge is deur ‘n plaaslike inwoner en handelaar, die Russiese Jood Max Goldman, ontwerp. Een van Malmesbury se merkwaardigste wo nings,die Von Elgg-huis (ook bekend as die Thiarthuis nadat Gerrie en Anita Thiart vir baie jare daar
10
gewoon het) is ook in privaatbesit. Dié huis in Faurestraat is ‘n replika van ‘n woning in Engeland en baie van die boumateriaal is uit ‘n katalogus bestel en net so uit Engeland ingevoer.
Dié motorhawe, Van Niekerk’s Garage, het in die vroeë 1900’s voertuie herstel en gediens. Die gebou op die kruis tussen Hill- en Piet Retiefstraat huisves tans vir Lewis Stores.
Ook die 1908 Kerksaal van die NG-Kerk in Voortrekkerstraat (die CJZ-gebou) in ‘n Neogotiese styl, is een van die dorpskatte. Dis is destyds teen £2304, 8 sjielings en 6 pennies gebou. Planne om die nabygeleë oog van ‘n warmbron met bewese medisinale waarde tot ‘n spa te ontwikkel, is op die langebaan geskuif en huisves tans ‘n winkelsentrum. Interessant vir die rugbypubliek is die Westelike Provinsie se streeptruie wat elke Wintersaterdag saggies wil fluister ”ek dra Malmesbury se strepe”. In ongeveer 1918 het die WP-rugbybase verlof van die Malmesbury-klub gevra om hul trui aan die provinsiale span te verleen. Die res is geskiedenis. Die Malmesbury-klub dra sedertdien ‘n blou trui en staan as die Bloues bekend. Vir besoekers bied Malmesbury en omgewing nie net geskiedenis nie, maar ook volop buitelugopsies. Al meer bergfietsryers kom verwyl hul tyd hier in die pragtige natuurskoon. Verlede jaar is ‘n nuwe Swartland Voëlroete vir die hele streek, insluitende gewilde voëlykpunte om Malmesbury, van stapel gestuur. Die dorp het ‘n swembad van olimpiese standaard, ‘n gholfbaan met nege putjies en met landbou as hoofbedryf is daar ook ‘n agritoerismeroete (Tweekuylen) en een van die land se bekendste wynkelders. Die Swartland Wynkelder bedien ‘n streek waar nie kwantiteit druiwe nie, maar eerder die kwaliteit van die kleiner opbrengs per hektaar ‘n unieke druif en ewe unieke wyne van besondere gehalte verseker.
Met gastehuise binne en buite die dorp is daar, soos met ‘n paar restaurante, ‘n unieke verskeidenheid vir besoekers. Die Swartland Wynkelder is een van die stigterskelders van die Santam Swartland Wynroete wat onder meer Riebeek Kelders, Allesverloren, Kloovenburg en Org de Rac by Piketberg insluit. Die Swartland as ‘n wynstreek, waar etlike kleiner boetiekkelders ook deesdae groot sukses behaal, word al meer gewild weens die uniekheid van die wyne wat die streek oplewer. Malmesbury huisves natuurlik ook die Saskomeule, een van die grootste graankoöperasies en meulens in die Wes-Kaap. Die verdubbeling van die N7 tussen Kaapstad en Malmesbury, waarvan die tweede fase binnekort sal afskop, gaan gewis ‘n hele paar nuwe ontwikkelingsen groeimoontlikhede vir hierdie dorp meebring. • Sake: 10Rand50 Ambiante Bierman Grobbelaar Oogkundiges Cherry Lane Coffee shop Choice @ Furiture Dassenheuwel Farm Stay Hattingh Oogkundiges Hyundai Malmesbury
Malmesbury
Februarie • Maart 2014
Gesondheid Oktober • November 2013
11
Head west, on all
fours
Routes checked out by 4x4-guru André de Villiers he spoke to Clifford Roberts
A
dventurers are spoilt for choice all along the Western reaches of South Africa, a fact that will be highlighted at the kykNET Buite-ekspo (outdoor expo) near Malmesbury from February 28 to March 2. Promoting the 4x4 touring experience at the event will be renowned specialist Andre de Villiers, host of the kykNET TV show Safari 4x4 Roetes. While his home is Gauteng, De Villiers is no stranger to the region and a number of local 4x4 routes rank among his most memorable. “Each one offers something unique and is well worth the excursion,” he says. “Leeuwenbosch(fontein), just outside of Touwsriver, is a great route with very tidy facilities.” It has a campsite and accommodation while the route itself offers some dramatic views of the surrounding countryside. It’s rated 3-4 as a 4x4 route. There are also plenty of other activities offered, including MTB (mountain bike), fishing, hiking and birdwatching. Groot Toren is near McGregor. “Another very attractive route, there’s a romantic mountain cottage that I can definitely recommend,” says De Villiers. You drive up into Riviersonderend mountain range on a route that requires a fair amount of skill.
12
There are loose stones, rocks and gullies to negotiate, which means your vehicle will need good ground clearance. An elevated campsite gives more splendid views, but if you prefer a little luxury, the stone-built Lord’s guest lodge is nearby. Just outside the town of Redelinghuys lies the historic 1800s farm of Jakkalskloof. It has two 4x4 routes – one is dominated by sand with obstacles rated 3-5; the other combines sand and rock in a mountain track graded 4. In the latter, obstacles can be avoided with detours. “It’s a fascinating place,” says De Villiers. “A castle serves as the farmhouse and it contains fascinating historical detail.” Here too, there’s a hiking route and a game camp. There’s a campsite and self-catering cottages for people who wish to overnight, although the routes can be completed in one day. Scheppie Saus is situated between the mountains of Moutonshoek near Piketberg. Visitors come for the camping, self-catering cottages, hikes, waterfalls, rock-pool swimming and of course, 4x4. “There are a number of options for drivers,” De Villiers says. “The grade 3 circular route includes two branches that are populated with grade 4 obstacles.” Drivers will encounter loose stone, rocks and sand as they make their way, as well as river streams that must be crossed. “Put five hours aside for the route,” he adds.
Roetes
Very few 4x4 routes can lay claim to having a rock-shrouded amphitheatre among its offerings. In addition to having top performing acts on its stage, Bushman’s Cave in the Cederberg near Clanwilliam also has five different 4x4 routes that vary in grading from 2-4. Be prepared to negotiate sand and rivers as well as the mountainous terrain. The region is known for its large, unusual rock formations and swathes of arid shrubland that come alive with blooms in August and September. There’s a swimming pool, quadbikes, hiking trails and if you’re a thrill-seeker: sandboarding on a 4x4 tow. Similarly, the farm Papkuilsfontein is also picturesque in spring when bright blooms transform the drab veld. Located some 20km from Nieuwoudtville, the farm has a single, circular 4x4 route with challenges up to a grading of 4. The rock-built cottages on the farm, available along with camping facilities, offer some clue as to what to expect from the terrain. You’ll pass the magnificent Oorlogskloof, a 4 776ha nature reserve dissected by deep river gorges. For the hardcore 4x4 fanatics, De Villiers recommends the Goerapan 4x4 route and lodge. Goerapan is north of Upington. A trio of routes caters for different skill levels. As for terrain, this is primarily desert country, so expect plenty of the red sand the region is known for as well as activities such as sandboarding and MTB.
•
Catch Andre de Villiers at the kykNET Buite-ekspo where he’ll have a special 4x4 de monstration course and the vehicle he uses on his TV programme. Februarie • Maart 2014
Buite Ekspo maak ‘n Kaapse draai Die inrig van ‘n splinternuwe terrein waar die kykNET Buite-ekspo binne enkele weke die eerste keer gehou sal word, skep vele moontlikhede vir groot geleenthede om op die drumpel - sowat 10 km suid van Malmesbury - plaas te vind. Reeds volg die volgende geleentheid - die Imagine Jeugnaweek van 12 tot 23 Maart - kort op sy hake. Die kykNET Buite-ekspo van 28 Februarie tot 2 Maart bied aan buitelug-liefhebbers ‘n baie goeie naweek of dag uit die gewoel maklik bereikbaar op die N7-Kaap na Namibië-roete. Buitelugaksie sluit in 4x4-bane met Andre de
Villiers en die Western Cape Challenge 4x4-klub, asook veldrenritte saam met die bekende Sarel van der Merwe. Vir honger mae is daar onder meer kosghoeroes soos Mynhardt en Tiaan van Kokkedoorfaam, ‘n snoekbraaikompetisie en ‘n nuutjie - ‘n pannekoekbak-kompetisie. Sepiesterre en kunstenaars soos Fredi Nest, Desmond Wells, Amoré, Arno Jordaan, Jakkie Louw, Joe F en Rian Grobler gaan bydra om hierdie ‘n kuiernaweek te maak wat jy nie moet misloop nie. Plaaslike produkte in die Swartland-tent, ‘n
damestent, wyntuin en helikopterritte is ook op die ekspo se lys. Loer ook gerus in by die Kokkedoorteetuin en smul aan Mynhardt Joubert en Nic van Wyk se heerlike eetgoed. Ook die Swartland se toerisme-uitstalling saam met de moZáik en die courant is nét die plek om in te loer as jy meer wil weet wat om in Malmesbury en die res van die Swartland te doen. Vir die kinders is daar ‘n uitgebreide pretpark met bungee-trampolien, ‘n rodeo-bul, verskeie water-ritte, carousel, hindernisbaan, en vele meer om die kinders besig te hou terwyl Pa en Ma ontspan.
Wen met LED
Technologies en die kykNET Buite Ekspo
Wen 5 dubbel-naweekkaartjies na kykNet se WesKaap Buite-ekspo wat van 28 Februarie tot 2 Maart buite Malmesbury gehou word. Om in aanmerking te kom vir die kaartjies, SMS jou naam, dorp en ouderdom saam met die naam van die hoofborg van die ekspo na 084 8333 813 voor 21 Februrie om 14:00. Elke wenner sal op Maandag 24 Februarie verwittig word en kan dan sy/haar kaartjies optel by die kaartjiekantoor op die terrein.
One lucky reader who visit de moZáik and die courant stand at the kykNet Buite-ekspo from 28 February to 2 March could win a Super Bright TR3T6 LED Flashlight. The light with its rechargeable batteries and hard anodized finish is water resistant and has an xxtension tube to use with a 3rd battery. Vissit stand 96 to einter the competition for this sought after flashlight.
Februarie • Maart 2014
13
Kokkedore kook kunstig
Die wenpaar van die eerste Kokkedoor-reeks het ‘n paar vrae vir de moZáik beantwoord. Hier is ‘n uittreksel.
Ek kan nie kook sonder........
Mynhardt: Ek kan nie kook sonder botter, goeie musiek en hope en hope vars kruie uit my tuin uit nie. Tiaan: Sojasous en swartpeper!
As
ek vir enige twee mense ‘n ete kon voorsit, sou dit wie wees? Mynhardt: Meryl Streep en Cate Blanchett. Tiaan: Renata Coetzee en Topsi Venter.
Gordon Ramsey of Jamie Oliver? Hoekom?
Mynhardt: Jamie Oliver: Sy denke rondom kos en hoe dit voorgesit word, is presies waarvan ek hou. Goeie bestanddele wat nie te veel mee gepeuter word nie en op ‘n vars en unieke manier voorgesit word. Tiaan: Beide is puik sjefs, maar ek verkies Jamie Oliver, want sy styl is meer my tipe kos.
Kitsfeite oor 2013-wenners
My gunsteling dis om voor te sit is...
MYNHARDT JOUBERT (ONTHOUKOK) Mynhardt, ‘n gewese ballet-danser, woon op ‘n plaas buite Malmesbury. Hy was voorheen vir vyf jaar ‘n eienaar van die Bar Bar Black Sheep-restaurant op Riebeek-Kasteel.
Mynhardt: ... moeilik om te sê, dit hang af van die tyd van die jaar, hoe ek voel en wie kom eet. Somertyd is dit braaivleis met handgemaakte botter en brood, groot slaaie en hope lekker Swartland-wors en -vleis. Wintertye kook ek tamatiekos, skaapnek-briyani en ‘n verskeidenheid risottos. Tiaan: ...vars slaaie met dun gesnyde gebraaide vleis en vars brood.
Ek het begin kook...
Mynhardt: ...op die plaas in die Oos-Vrystaat waar ek grootgeword het saam met my sussie. Ons is carte blanche gegee in die kombuis en het vir dae lank gedink oor watter dis ons gaan voorberei - artikels en resepte uit boeke geskeur en dan die hele dag lank gekook en vreeslike tafels kos aan ons familie bedien. Tiaan: ...toe ek baie jonk was. Ek kan onthou dat ek vuur gemaak het in die tuin en in ‘n klein swart potjie kos gemaak het vir myself.
Moenie vir my vra om ...
Mynhardt: ...melkkos te maak nie. Dit laat my terugdink aan ‘n sekere tante wat vreeslik siek kon wees as dit haar gepas het en dan moes dit gemaak word...
Soet of sout?
Mynhardt: Sout. Daar is darem net te veel lekker disse en geregte wat nie kan terugstaan vir die soet nie, maar as ek swak is, kan ‘n gebakte kaaskoek my in my spore laat omdraai.
14
TIAAN LANGENEGGER (KINKELKOK) Tiaan het ’n Guilds Diploma in professionele kookkuns en nagereg en is al aangewys as Belowendste Jong Sjef in Suid-Afrika. Brood is een van sy groot gunstelinge. Tiaan: Sout om te eet en soet om te maak. My eerste werk was ’n nagereg-sjef.
nie. Dit help nie om net resepte te volg nie, want mense se smake verander.
Die lekkerste wat ek nog ooit geëet het, was ...
Biefstuk of vis?
Mynhardt: ...‘n viergang-maaltyd bestaande uit wilde oesters, tamatietert, wild-carpaccio en ‘n nagereg wat my nou ontgaan met die lekkerste Graham Becken Springfield-wyne by Savoy Cabbage in Heritage Square, Kaapstad.
Wat mense nie van Kokkedoor en Makietie se
Mynhardt enTiaan weet nie. Mynhardt: ... is dat ons so gelukkig is soos varke in Palestina. Ons is bevoorreg om te doen wat ons voor lief is en ‘n loopbaan daarvan te maak.
Een
kitswenk wat ‘n alledaagse dis optower en in ‘n wenner verander is.............. Mynhardt: Tuisgemaakte mayonnaise. Dit is so maklik en kan gemaak word met vars kruie uit die tuin en lekker knoffel en kan enige vleis- of visgereg vinnig lewe gee. Tiaan: Proe altyd jou kos terwyl jy kos maak, want anders het jy geen idee wat die eindproduk gaan wees
Q&A
Mynhardt: Biefstuk. Pan-gebraai met botter en baie swartpeper, geflambé met brandewyn en klaar gekook in room. Mmmmmm.... Tiaan: Verseker vars vis wat heel gebraai is op die kole. Eenvoudige kos maak my baie gelukkig, want ek voel mens moet die regte smaak van die kos proe en nie al die ander goed wat jy bo-op gooi of daarmee saam bedien nie; die by-goed moet die smaak van die hoofkomponent verbeter.
As ek ... maak, lek ek de laaste vinger af.
Mynhardt: As ek Vaal Vrystaatse Skaapafval maak met stampkoring, lek ek de laaste vinger af. Tiaan: As ek Keiser-slaaisous maak, lek ek de laaste vinger af. Kom kuier ....(en lek jou eie vingers af) saam met Mynhardt en Kokkedoor-aanbieder Nic van Wyk in die Kokkedoor-teetuin by die kykNET Buite-ekspo van 28 Februarie tot 2 Maart buite Malmesbury. Februarie • Maart 2014
February • March 2014
Property
15
Beach front T
his superlative home, with stunning sea views from every room, is on the prestigious, Golden Mile Boulevard in Britannia Bay, a mere 150km from Cape Town. Positioned on a 5 kilometre stretch of sandy beach in a safe, secure and tranquil environment, this exquisite home offers luxury and elegance in equal measures. This home of grand proportions offers two beautiful reception rooms plus an impressive entrance, four very spacious bedrooms, en-suite, with magnificent bathrooms. The sleek, modern kitchen is adjacent to the dining room. There is a scullery, a study and garaging for four cars. A large, sea facing patio boasts a braai and pool, not to mention breathtaking views of the beach and ocean. The upstairs balcony provides for even more spectacular views. This house is marketed by Pam Golding for R7 300 000 - tel. 022 7421001. (Pictures courtesy of the owner)
16
Property
Februarie • Maart 2014
Beauty in Brittania Bay
living Februarie • Maart 2014
Property
17
Ten Pin Bowling deur Elonorene du Toit
FOT Deur die lens van... Swartland Fotografieklub
Potlode deur Phillip de Lange
Peter Hardcastle
Slakkie deur Koos van Wyk
18
Open Eye deur Johanna van Wyk Gesondheid
Augustus • September 2013
Cutex deur Louise de Lange
TOS
Colourful pencil zip deur Johanna van Wyk
Augustus • September 2013
Shadow and Light deur Anne Wyeth
Gesondheid
19
deur Maryke Roberts Foto’s: Clifford Roberts
Dubai
‘n Kostoer oor ses dae en die geheime van bestanddele, tegniek, geskiedenis en tradisie, nuwe groentes soos die ertjie-grootte eiervrug ... Maryke en Clifford Roberts se weergawe is letterlik in kleur in geur.
S
es dae in Dubai. Meer as tien restaurante van die goue strate van die nuwe stad, tot die tradisionele woonbuurte in Ou Dubai. ’n Ware ontdekkingstog waar jy jou saffraan van jou kaneel moet kan onderskei, skryf Maryke Roberts. Ons reis begin met ’n besoek aan die Skeikh Mohammed Centre for Cultural Understanding in Bur Dubai, waar ons nie alleen ’n tradisionele Emirate-middagete in hul Bastakiya huis geniet nie, maar enige vraag oor die Emirate-kultuur en Moslemgeloof kan vra. Ons word gewys hoe die tradisionele swart rokke van vroue gevou word; die redes vir die kleur en materiaalkeuse en een van die toeriste word as mannekyn gebruik om haar ervaring daarvan te gee. Ons ontmoet laatmiddag vir Arva Ahmed, die energie agter Frying Pan Adventures, ’n outentieke kos-ervaring in die strate van Ou Dubai. Soos ons stap, verduidelik sy die ingewikkelde geskiedenis van disse, veral verskillende disse wat algemeen aanvaar word as afkomstig van sekere lande. “Maar as jy in die geskiedenis gaan ronddelf, gaan jy gou sien dat kos verbind is tot grond en ’n land en in die Midde-Ooste is dit kontroversieel en plofbaar.” Ons eet vir ses ure lank ons pad deur die Midde
20
Travel
Ooste en ontvang ’n sertifikaat aan die einde om te bewys ons het oorwin. Mensig, het ons oorwin! Ons tweede dag begin vroegoggend met ’n besoek aan Emirates Flight Catering by die lughawe. Daar werk 6 500 mense wat daagliks 150 000 maaltye berei, wat op 340 vlugte aan 110 lugrederye bedien word. Ons kry jassies en haarnette en sien hoe die kos berei en die brood gebak word en ervaar hoe ’n paar uur se vlugvertraging ’n groter nagmerrie vir die spyseniers is, as vir die passasiers! As daar etlike ure se vertraging is, moet vlugte se kos oorgemaak word, aandete word ontbyt, ontbyt word middagete en alles begin van voor af. Hoe die mense kop hou, gaan die verstand te bowe! Maar ons kos was heerlik en vars op ons vlug op Emirates en nou sien ons hoekom die redery aanhou groei - daar is geen kostes gespaar om elke passasier, van ekonomie tot eerste klas, se vlug so aangenaam moontlik te maak nie. Ná ’n vinnige ruskansie, is ons gestort en reg vir kookklasse by die Blue Flame restaurant by die Jumeirah Creekside Hotel. In die vistenk-agtige “klaskamer” het ons elkeen ons eie werkstasie, voorskoot en kombuisgereed skap en alles wat uitvoerende sjef Dannet D’Souza Februarie • Maart 2014
Die tweede is ’n unieke ervaring: jy eet by vir ons demonstreer op ’n oorhoofse televisie, volg Noire by Spectrum on One in stikdonkerte en word ons slaafs op ons eie stuk beesvleis, knoffel en net aan jou sintuie oorgelaat om die kulinêre tog te groente na. Gaste eet om ons hul vyfgang maaltye, maar ons geniet. Die kelners dra nagvisie-brille. Ons word gevra sweet en spook om nie ons sjef teleur te stel nie. om ons kelners te vertrou, ons hande op die man Die harde arbeid is die moeite werd, want nadat voor jou se skouer te sit en loop stadig soos blindes ons al die geheime van sagte biefstuk uit hom gekry die restaurant binne. het, gaan sit ons aan met ons pogings en sluk ’n Jy voel-voel jou bord, vurk en lepel, effe verheerlike bottel rooiwyn van Australië daarmee weg. sigtiger kruip jou vingers boontoe na jou wynglas en jou waterglas en jy maak honderd maal seker of Genade, ek het nooit gedink ek sal dit in die jou servet nog op jou knieë lê. Ons raai met elke openbaar erken nie: só ’n ge-etery is uitputtend! happie watter bestanddele vir die hemelse geure Saans lê ons in die bad in ons hotelkamer op die op jou tong verantwoordelik is en aan die einde 17de vloer van die Dubai Intercontinental Festival van die maaltyd ontmoet ons die sjefs en sien hoe
Thai Kitchen, maar toe ek my eerste garnaal uit die bakkie haal om my eie springroll onder die toesig van sjef Yingyod Raktham te rol, is ek betower. Ons beweeg van een restaurant-kombuis na die volgende, leer die geheime van die perfekte thai en Thaise kerrie en ons kry die kans om al die disse aan die einde van die les te verslind! Ons laaste aand is in die Burj al Arab, wat beskryf word as die wêreld se luuksste hotel. Teen R27 000 per nag, vind ons later uit dat baie Emirate vir jare sal spaar vir een nag se bederf hier. Ons verlaat moeilik ons dubbelverdieping kamer met sy eie lakei, yskoue sjampanje en kolossale ronde bad, maar die Al Mahara restaurant,
en al sy geure
City op Dubai Creek, terwyl die stad se liggies ons uitlok om te kom speel. Maar teen middernag is ons só poegaai, dat ons eerder inkruip.
Die volgende dag wag twee groot eetgeleent hede: eerstens is daar sushi waarvoor ek al dae lank my tande slyp by die Fazari’s restaurant by The Address Downtown Dubai hotel, wat knus langs die wêreld se grootste inkopiesentrum, die Dubai Mall, staan. Vanuit die groot ruite het jy ’n pragtige uitsig op die wêreld se hoogste gebou, die 829,8 meter hoë Burj Khalifa.
December • January 2014
verkeerd ons by sommige disse was!
Ons word die volgende middag verwelkom by die Park Hyatt Hotel deur die reuk van Oosterse blomme, bakke vol orgideë in lang, glasblombakke en die klanke van reëndruppels en sagte musiek. Ons is senuweeagtig vir ons Thaise kooklesse by
Travel
200m bo die waters van die Arabiese Golf, is dit werd.
Hier word ons trakteer op oesters, eend, watertand sop, wyne van die valleie van Australië en Napa en sommige disse word met goud besprinkel - b eslis die regte manier om dié kostoer aan Dubai, juweel van die Verenigde Arabiese Emirate, mee af te sluit.
21
?
se Charl hou van sy wyne ‘rough
& tough’
Charl du Plessis
het met de moZáik gesels
Hierdie pars is my 12de pars by Spice Route. Ek is getroud met Michelle en ons het twee dogters, Kayla en Jana - en dan nog die uitgebreide gesinslede Shake, Mila en Miley. Ek het groot geword in Hartenbos en my Hoërskoolloopbaan in Mosselbaai voltooi. Spice Route Kelder is geleë naby Malmesbury, op die plaas Klein Amoskuil, in die Swartland area. Hoofsaaklik maak ek wyn van druiwe uit die Swartland- en Darling-area. Die wyn word in ons proelokaal van Spice Route Destination in die Paarl, verkoop.
V: Hoe het jy by wyn maak betrokke geraak?
C: Die belangstelling het my dadelik geprik, op Elsenburg, toe ek die “wynvlekke” op die wynbou-studente se klere gesien het - die res is geskiedenis.
V: As jy nie in die wynbedryf was nie, wat
anders sou jy doen? C: Aanvanklik wou ek ‘n veearts geword het, maar sewe jaar se studies……. dis baie lank!
V: Wat doen jy as jy nie wyn maak nie?
C: Ry bergfiets en geniet ‘n glasie saam met vriende
V: As jy op enige ander plek in die wêreld
kon wyn maak, waar sou dit wees en hoekom? C: Frankryk, veral in die Suide, Rhone-streek. Dit het baie dieselfde klimaat en kultivars wat ons gebruik - dan is daar ook lekker bergreekse vir fietsry; kyk maar na die Tour de France
V: Wat is die beste bottel wyn wat jy ooit
gedrink het? Vertel iets van die wyn. C: Ek het nie ‘n gunsteling wyn of beste wyn oomblik nie. Elke geleentheid en wyn-oomblik is spesiaal - somtyds tot bokswyn
Leefstyl
V: Watter wyn wat jy nog nie gemaak het nie,
sal jy graag wil maak? C: Ek het destyds, in 1997, in Burgundy, Frankryk, gewerk in die Cote de Ore streek bekend vir die beste pinot noir wyne. Hier in SA, veral in die Swartland-area is dit hopeloos te warm, maar ek sou baie graag ‘n top Pinot Noir wou maak.
V: En jou gunsteling wyn?
C: My gunsteling wyn(e) is maar Rhone-tipe versnitte soos ons eie Spice Route Chakalaka.
V: Die beste wyn wat jy nog gemaak het?
C: Beste wyn gemaak - na 22 jaar van wynmaak, kan ek glad nie onthou nie…
V: Watter karaktereienskap van jou is daar in jou wyn?
C: “Rough & tough” ha ha. Desember • Januarie 2014
Extra colour on the West Coast
SA se voorste jaer,
Ashleigh, slyp vir Spele
deur Jannie Ferreira Ashleigh Moolman Pasio en haar man, Carl, ontspan oor die Kerstyd tuis op Riebeek-Kasteel voor hul terugkeer na Europa.
S
uid-Afrika se top-vrouefietsryer, Ashleigh Moolman Pasio van Riebeek-Kasteel, het haar vroeg in Desember as Afrika se topvrouefietsryer onderskei deur die Afrikatitels in Egipte te verower in sowel die individuele tydtoets oor 23 km as die padkampioenskap oor 63 km. Sy het die afgelope jaar ‘n rits top-vertonings ingeryg en was deurgaans onder die voorste 18 plekke op die wêreldranglys. . Benewens die SA Pad- en Naelrytitel, het sy die eerste Suid-Afrikaanse vroueryer geword om ‘n podiumposisie in die Wêreldbeker-padreeks vir vroue te behaal danksy ‘n derde plek in die Flèche Wallonne Femmes-wedren oor 131 km in België. Sy is ook vanjaar met die publikasie “SA’s Most Influential Women in Business and Government” se toekenning Afrika se invloedrykste vrou in sport bekroon. Maar nou streef Moolman Pasio (28), ‘n chemiese ingenieur wat haar nou voltyds op fietsry toespits, daarna om haar onder die beste fietsryers ter wêreld te vestig. “Ek sou graag nog ‘n Wêreldbekerreeks, wat uit nege wedrenne bestaan, wou wen, asook die Wêreldkampioenskapstitel. Dan werk ek ook hard vir die Statebond-Spele in Augustus volgende jaar in Glasgow en die uiteindelike mikpunt is om in die volgende Olimpiese Spele van 2016 in Rio so goed as moontlik te jaag,’’ het Moolman Pasio by haar woning in Riebeek-Kasteel gesê, pas na ‘n oggend-oefensessie op die gimnasiumfiets op haar stoep. Vanjaar begin sy jaag vir die Hitec Products-
24
span. Die span, wat tans vyfde op die wêreldranglys is, sal gelei word deur Pasio en die Italiaanse jaer Elisa Longo Borgini. “Ek sien regtig uit na hierdie nuwe hoofstuk in my fietsryloopbaan. Ons span bestaan uit 13 ryers van sewe lande en drie vastelande.’’ “My fokus vir die jaar sal
Chemiese ingenieur laat waai op die teer.
effens verskuif. In plaas van op die Giro d’Italia begin Julie te fokus, sal ek eerder konsentreer op die Wêreldbekerreeks wat uit nege eendagwedrenne in agt lande bestaan. Dis baie prestigeryke wedrenne en sal dien as baie goeie voorbereiding vir ander hoë-profielwedrenne soos die Statebondspele, die Wêreldkampioenskap en die Olimpiese Spele.’’ Die padwedren en individuele tydtoets op die Statebondspele in Augustus in Glasgow is een van Pasio se belangrikste doelwitte, asook die Wêreldkampioenskappe in Ponferrada in September in Spanje. En om onder die top 10 op die wêreldranglys in te beweeg. Pasio sal egter ook ‘n hele paar wedrenne deur die jaar in Suid-Afrika inpas, waaronder die Argusfietstoer in Maart in Kaapstad, die OFM Classic in
Leefstyl
Mangaung en die Momentum 94.7 in Gauteng. Sy ry nog net sedert 2008 ernstig fiets. Vroeër het sy aan spansporte soos hokkie deelgeneem, maar fietsry het toenemend aanloklik geraak omdat ‘n individuele fietsry-oefening enige tyd van die dag ingepas kan word. Moolman Pasio en haar man, Carl Pasio, ‘n driekampatleet, woon tans byna agt maande van die jaar, van Maart tot Oktober, in Girona, Spanje sodat sy haar fietsryverpligtinge in Europa kan nakom. Dis Carl wat haar aanvanklik aangemoedig het om te begin fietsry. “Gelukkig is hy meestal daar, want dis ‘n emosioneel geweldig veeleisende sport. ‘n Mens kan al die voorbereiding doen, maar daar is dinge waaroor jy nie beheer het nie, soos die weer op die wedrendag, ‘n pap wiel, jou gesondheid. “Dié sport het my egter baie lewenslesse geleer, soos die hantering van teleurstellings, hantering van sukses, van die media-aandag, onderhoude en die hantering van die kalklig. Nogtans geniet ek professionele fietsry,” sê die oud-leering van Hoërskool Eunice in Bloemfontein en voormalige Matie-student. Sy het al die Amerikaner Lance Armstrong se boeke gelees, wat sy nou as ‘n “gevalle held” beskryf na aanleiding van sy jarelange gebruik van verbode middels gedurende sy oorheersing van die Tour de France, wat eers onlangs ontbloot is. “Ondanks die omstredenheid oor verbode middels het hy fietsry verander in ‘n sport wat wêreldwyd erken word.” Moolman Pasio meen mans-fietsry be nodig herstrukturering. “Dis afgryslik om van deelnemers te verwag om in ‘n Tour de France oor 21 dae agtereenvolgens meer as 200 km per dag te jaag. Die organiseerder kan byvoorbeeld die aantal skofte met die helfte verminder, asook die skof-afstand sny. In vroue-fietsry is nie so baie geld nie, maar ek het ook geteken dat hulle my te enige tyd vir verbode middels mag toets.” Sy vertel dat sy reeds een keer op RiebeekKasteel getoets is. “Dit was 22:00 die aand, einde 2012, toe ons huis se voordeurklokkie totaal onverwags lui. Hulle het net urine gevra, nie bloed nie. Ek het nie omgegee nie en het dadelik aan hul versoek voldoen.’’ Moolman Pasio geniet haar rustiger maande in die Swartland. “Dis die perfekte oefenplek. Dis veiliger op die paaie hier as in die stad se gejaag.” Sy kan tot die ouderdom van 40 aanhou jaag, maar sal graag ná die Olimpiese Spele in 2016 in Rio kinders wil hê. Dan sal sy ‘n verskuiwing na bergfietsry oorweeg. Februarie • Maart 2014
5
5
places to set up camp
Piece of Africa Peace of Africa is located at the foot of the Olifantsriver mountain range overlooking the town of Porterville as well as the countryside as far as Piketberg. Open spaces and fresh air meet you at the gate. A swimming pool is situated next to the camping area for very hot days and they also offer two lapas for relaxing in the shade. Being situated just 2.5 km out of town means that the golf course, bowling club and tennis courts are all within a short distance and there are lovely walking trails, mountain biking and 4x4 routes surrounding this lovely resort.
Beaverlac, Porterville
Beaverlac is a working farm, and a natural heritage site owned by the Olivier brothers. It is nestled in a deep, secluded valley in the Grootwinterhoek mountains, just above the sleepy town of Porterville, approximately 140km from Cape town. This campsite has a lot to offer, and in my opinion the most spectacular being the Leopard trail, heading up the Ratel River. If fishing is your thing, then take a leisurely walk down to the Olifants River (approximately 5km) and catch a bass or three. If you are fortunate enough to catch a fairly rare yellow fish , you are asked to return it to the river as it is a protected species. This is also a bird lovers’ paradise and almost every time we visit Beaverlac we are fortunate to spot a pair of Black Eagles, usually soaring high above the Ratel River.
Wolfkop Camping Village If you think that having no tent should stop you from actually going camping, think again. This is no longer the case with the arrival of Wolfkop Camping Villages. Februarie • Maart 2014
To set the scene, we find a 100ha citrus-buchurooibos farm located about 20km from Citrusdal, with the campsite located right on the banks of the Olifants River. Each Wolfkop ‘camping village’ (maximum six spread along a 200m stretch) comprises a 9x9m Bedouin freeform marquee with an excellent outlook over the water, and one to three (depending on group size) canvas tents pitched underneath and equipped with blow-up mattresses, cotton percale bedding, blankets, towels and extra sleeping bags. You have your own braai grid and utensils, chairs, tables, electric light, cooler box, etc, etc.
Ventersklip On the wild West Coast of South Africa, just 220km north of Cape Town and 5km from the renowned surf spot, Elands Bay, lies a historic World Heritage site of outstanding natural beauty. A perfect spot for workshops, weddings and birthdays - as well as bird watching, horse riding, quad biking, kayaking, fishing, walking, surfing, rock art, wild flowers - or just enjoying a wonderful piece of wilderness. Verlorenvlei is of enormous archaeological importance because of the many cave dwellings and rock paintings. The farm is called “Venster klip”, which means stone window when translated from Afrikaans.
Natures View Nature’s View is situated on a farm in the Cedarberg Mountains surrounded by fynbos with the Olifants River flowing past the farm. “We are about 170km from Cape Town on the N7 towards the Cederberg Nature Reserve; 10km outside of Citrusdal.” Nature’s View is not just an adventure getaway, but also a place to recharge your battery, have family time, relax and a place where you can become one with nature. One of the popular camping sites in Namibia is Weltevrede Guest Farm in the Namib dessert.
Travel
Tweeling is vinkel en koljander op deur Sarie Nell die kombuis verseker. Hier het sy baie geleer by die destydse sjef - een van die top Suid-Afrikaanse sjefs van daardie dae - en ook besef dat ‘n kombuis dié plek is waar sy vir altyd wil wees.
D
Hoewel Lesley aanvanklik ‘n natuurbewaarder wou word en sy eers ‘n veldgidskursus afgehandel het, was sy die eerste suster om in 2000 op Bartholomeusklip aangestel te word as bestuurder van die gastehuise. Ses maande later het Louise as sjef by haar aangesluit en hoewel dié twee mekaar uitstekend aanvul op dié plaas waar nie net gastehuise en wildbesigtiging bedryf word nie, maar ook ‘n voltydse koring- en wildplaas bedryf word, het Louise intussen vir twee jaar in Brittanje gewerk. Sy is sedert 2004 weer terug in Bartholomeusklip se kombuis, vanwaar besoekende groepe, troues en konferensies aangebied word. “Sy het my seker te veel gemis,” het Lesley geterg ná Louise se terugkeer.
“Hoewel ons dalk ‘n bietjie popgespeel het, was ons beste ure die buite-tye,” onthou hulle nou. “Ons het gereeld Wildtuin toe gegaan, vriende op plase besoek en baie visgevang. My pa en oupa was groot vissermanne en ons het altyd alles saam gedoen, al was ons baie klein.”
“Ons ma en oumas is wonderlike kokke en met ouma aan moederskant se Italiaanse agtergrond en groot familie, was daar altyd groot tafels met kos en heerlike geure uit die kombuis. Ons pa se ma was ook wonderlik met kosmaak - altyd ‘n koekie of ‘n grootkoek in die oond besig om gebak te word,” onthou hulle.
Louise en Lesley Gillett
ie tweeling van Bartholomeusklip buite Hermon het oor die laaste jare dié plaas onder die Elandsberge hul tuiste gemaak. Met Louise Gillett as die hoofsjef en tweelingsus Lesley Gillett as die bestuurder van Bartholomeusklip se karaktervolle gastehuis en die aangrensende Wild Olive House vir selfsorg, beskryf dié twee hulself as gebore tomboys wat sedert hul kinderdae graag soveel ure as moontlik in die natuur deurgebring het.
Juis daardie visvang-dae was Louise se redding toe sy as onervare sjef by ‘n nuwe hotel in Hazyview begin werk het. Die opdrag was om ‘n vis te vlek. Al die ure se visvang-agtergrond was daardie dag haar redding en dit het haar plek in
26
Dié tweeling het pas ‘n eerste boek die lig laat sien: ‘Life on a Cape Farm - Country Cooking at its Best’. “Dié boek was ons beste prestasie; ‘n spanpoging waaraan baie mense gewerk het! Ons
Leefstyl
gaste en mense wat die boek gelees het, se reaksie is só positief; dit maak ons baie trots. Kos is ‘n belangrike deel van wat ons hier aanbied en as mense wegstap en sê hoe lekker hulle geëet het, wéét ons al die werk was die moeite werd! “Ons woon in ‘n pragtige deel van die land. Die mense van die omgewing gee om vir mekaar en help mekaar. Die meeste mense is hier gebore en is trots om hier te bly - en dit maak ons ook trots om hier te woon. Ons werkgewer glo daarin om mense te laat groei en het ons oor die jare bygestaan met raad en daad!” vertel dié twee, wat nie uitgepraat kan raak oor die voordele daarvan om op ‘n wer kende plaas, met koring en skape, wild en wildritte, te woon en te werk nie. Die plaas is sedert 1936 in die Parker-familie se besit en dis hier waar die tweeling, wat mekaar uitstekend aanvul, hul nis gevind het. Hul gewildste somers- en wintersgeregte? “Die Mozzerella, tamatie- en basilieslaai in die somer ‘n eenvoudige slaai met soet tamaties en vars kaas wat van ons buurplase kom. Vir wintersaande is dit die Gorgonzola en torellini met pancetta-sous. Dis ryk, maar laat al die ‘boxes vir my tick’, sê Louise. “My gunstelling-gereg om te maak is vleis en souse, dus is die lekkerste vir my die fillet met kappertjiebotter - altyd ‘n wenner. Een van my ander gunstelinge is om wors en biltong te maak - ‘n lekker stuk biltong en wors kan niemand bedank nie. Dit is só deel van die plaaslewe - dit sal altyd ‘n deel wees van ons kombuis.”
Februarie • Maart 2014
Bartholomeusklip Louise’s Delicious Beef Chips
Ingredients 0.75g ground & sifted mace 85g beef chuck 130g tapioca starch 95g reserved beef sauce base 4.5g salt 1g black pepper Method * Lightly toast the mace in the oven (125°C) for 15 minutes, stirring regularly. * Purée the beef chuck in a food processor until smooth, and then pass through a tamis (fine sieve). * Add the rest of the ingredients & fold together to form a soft dough.
* Knead until smooth & homogeneous. * Roll into a cylindrical shape; 5cm in diameter. * Place in a steamer for 60 minutes - It will become stiff & translucent. * Refrigerate for 24 hours. * Slice the dough into thin slices & place on a baking tray in preheated oven (50°C) for 90 minutes. * Store in airtight container until ready to fry. * Use a deep fryer & fry one cracker at a time (approximately 2 to 3 minutes) until they puff up & turn golden brown. (When you put them in the oil they puff up and expand.)
WEN!
Depending on how thin you cut it, the recipe will give approximately 100-150 chips. When dried, the chips can be kept in an airtight container for up to a month and used as needed.
Een leser staan ‘n kans om ‘n eksemplaar van ‘Life on a Cape Farm Country Cooking at its Best’ te wen. Dié 192-glansblad boek bied nie net wen-foto’s en interessante verhale uit die omgewing nie, maar ook wenresepte wat die mond laat water. Al wat jy moet doen om hierdie boek te wen, is om jou naam, van en dorp te sms na 084 8333813, asook die antwoord op ons maklike vraag: Naby watter gehuggie lê die plaas Bartholomeusklip?
Beef Chips Februarie • Maart 2014
Leefstyl
27
Discover the world of
E
ver thought about becoming a bird watcher? It’s really easier than you think and on top of that, the West Coast and Swartland offers a host of unique and intriguing feathered folk that will keep you amazed for years to come. South Africa ranks as one of the top birding destinations in the world, and bird watchers come from around the globe to experience the vast variety of endemic birds (found only in SA), migrant birds and typically African birds. South Africa has approximately 841 bird species, of which more than 700 are resident or annual visitors, 74 of which are endemic or near-endemic and 125 of which are listed in The Eskom Red Data Book (threatened or endangered). Although bird watching seems simple, it may be anything but for the novice. The old hands proclaim that it comes with loads of excitement and that it is extremely fulfilling - so much so that they say: “Once a birder, always a birder.” But first impressions last, so be sure to follow de moZáik’s handy tips to side-step discouragement and give you a boost on your way to become one of the human species they call ‘birders’. Firstly you should consult your calendar, because in birding, timing is everything. Bird watching can be practised throughout the year, but you’ve got to stay in tune with the different seasons. Every season presents its species of speciality, which can then be observed and experienced in all of their diversity, beauty and glory. The second thing to keep in mind is to go where the experienced birders go. They know where to find the right birds. The best way to connect with other birders is to contact your local bird club. They sometimes have organised outings that are open to non-members. This is an excellent way to be introduced to the right birds and to locate the right habitat. You will also meet
28
birds
by Louise Brand
some interesting new people while you’re at it.
Thirdly, look and learn – this is the best way to cope with inexperience. Embrace your novice status and let the experts help you. Let them locate the birds and let them identify them for you. Listen to descriptions of field marks, behaviour and habitat. Don’t be shy or afraid to ask questions. Be yourself and don’t pretend to be more knowledgeable than you are. Birders are a species who love to share their knowledge and enthusiasm – enjoy it while you gain valuable experience and insight. So, if you love being outside and you enjoy nature, but you haven’t tried bird watching, why are you waiting? Go out there and do it! Just remember – birding is extremely contagious and pulls you in like a dangerous drug, and before you know it, you’ll be hooked for life!
Birdlife South Africa The mission of BirdLife South Africa (affiliated with Birdlife International) is to promote the enjoyment, conservation, study and understanding of wild birds and their habitats. Visit any one (or all) of Birdlife SA’s IBAs (Important Bird Areas) on the West Coast and you’ll most certainly experience exquisite sightings. Some West Coast IBAs worthy of a visit Dassen Island, Yzerfontein This island supports breeding populations of
Reis
endemic African penguin, Crowned and Bank cormorant and African black oystercatcher. West Coast National Park, Langebaan Over 35 000 waterbirds can be found in the West Coast National Park (WCNP) in the summer, as well as internationally significant breeding populations of African penguin, Crowned and Bank cormorant, Cape Gannet, African Black Oystercatcher and Black Harrier. Around 200 species of birds can be seen around the lagoon. Some, like the Curlew Sandpiper, comes from the Arctic every year. Knots, flamingoes, godwits, whimbrels, sanderlings and gulls also feed here. Lower Berg River, Velddrif The estuary and floodplain of the lower Berg River regularly support over 20 000 birds, making this site an IBA. The numbers are even higher in summer with palearctic migrants, and more than 8 000 migrant waders like the Curlew Sandpiper and Little Stint joining the rest. Verlorenvlei, Elands Bay Verlorenvlei is an enormous estuary and lake system that regularly supports more than 5 000 birds (sometimes up to 20 000). This includes more than 1 000 waders of at least 11 different species like the Little Stint, Black-winged Stilt, Pied Avocet as well as the Curlew and Common Sandpiper. Februarie • Maart 2014
The Black-crowned Night-heron (Nycticorax nycticorax) is present on the Berg Rivier throughout the year, with its peak breeding season being during September and October. LEFT: The Great White Pelican (Pelecanus onocrotalus) is very often seen in the lower Berg river area. Visit Bokkomlaan for a peek!
Three easy steps to start enjoying the captivating hobby of studying birds in their natural habitat
Ducks, like the South African, Yellow-billed duck and the Cape Shoveler are also common sights during the summer months. Bird Island, Lamberts Bay What makes this IBA so important is that it is one of only six breeding sites worldwide for the Gape gannet. For more info on bird watching on the West Coast, the IBAs, or to join an excursion, contact Gill Stewart of the West Coast Bird Club on 022 723 0386 or 082 736 6673 or send her an email at angil@westcoastmail.co.za. Be sure to read more about birding and especially birding hot spots in the Swartland area in our next issue. Februarie • Maart 2014
Essential Equipment Bird watching is a relatively inexpensive hobby, but there are two tools that you can’t do without: • A field guide. Sasol’s Birds of Southern Africa IV is a popular choice. • A good pair of binoculars. Binoculars with 7 x 35 or 8 x 42 power are affordable and adequate for identifying birds.
Travel
29
In the shadow of
Table Mountain
Some of the most amazing places lie undiscovered, on our doorstep. Clifford Roberts spent a few nights in the southern end of Table Mountain National Park.
I
t’s late afternoon and the fynbos around our chalet is lit in gold. The peaks have already begun to cast their shadows. It’s hard to believe we’re just a half-hour ride from the centre of Cape Town. The marketing people at Table Mountain National Park work hard to break the preconception that a break-away somehow implies a trip to the hinterland. And here I sit, agreeing: One can still be surprised by the wilderness in your own backyard. As night draws in, we grab our chops and head off to the common room – a dining area in a separate chalet with a boma. At the Cape Point end of the mountain range, the Smitswinkel tented camp feels as far from suburbia as any remote bush hideaway. The lights of the city are completely hidden from view. Soon, only the stars and the glow of our fire are visible. This is one of a handful of camps run by SA National Parks in the area. Most serve as overnight stops on the Hoerikwaggo hiking trail, but can also be booked for short-stays too. Our accommodation is a hybrid – a two-bed tent surrounded with wooden decking, and screens, with an adjoining, constructed en-suite bathroom. Sometime deep in the night, we linger outside to
30
listen to the crickets and a breeze moving through the Eucalyptus branches. Having slept over, we’re first at the Cape Point gate the next morning and share the trip to the top lighthouse on the Flying Dutchman funicular with the day’s first shift. I linger at the panels telling the history of the lighthouses; the submarine attacks during WW2; the many shipwrecks; the mysteries and legends that still linger. We’re able to enjoy the southernmost point of the park – the viewpoint overlooking the lower lighthouse - completely alone. On our way back we encounter a small troop of baboons grazing among the blossoms. At the Two Oceans Restaurant, surely with one of the most spectacular views of False Bay, we slowly sip our milkshakes before heading off. On the way to Simonstown, we stop for photographs above Smitswinkel Bay, the closest
Travel
swimming beach to our camp that’s reached along a steep, narrow path. From this height, we can see across to Rooi Els, its craggy peaks hazy in the distance. Minutes later we’re in town, dipping into musty bric-a-brac stores and soaking up the distinct nautical air of this naval landmark. Below in the harbour lie cheery yachts and the menacing grey hulk of a warship. We stroll along the boardwalk at the penguin colony, looking at the birds – some young and fluffy, others snoozing in their cool, shady hollows. The Salty Sea Dog is our final stop before heading back and we struggle to keep our fingers out of the fish and chips filling the car with salt-and-vinegar aromas. We’re back at Smitswinkel just before curfew; happy to be back and looking forward to a fresh round of sundowners. Februarie • Maart 2014
•
The base rate for two people staying at Smitswinkel camp is around R580, but should be confirmed by calling 021 712 7471 or visiting www.sanparks.org, which provides information on other accommodation. The penguin colony visitor centre can be contacted on 021 786 2329. A host of other activities are available around Table Mountain National Park, from paragliding to kayaking. There are also numerous walks, including the full moon walks up Lions Head; and beaches such as Noordhoek, Kommetjie and Scarborough.
Must have gadgets for
camping the clouds block the sun. 5. BioLite Campstove with Portable Grill. Eas-
MPOWERD Luci. An inexpensive solar charged lantern that can produce 80 lumens of light for a 15 square feet area.
ily create a fire for cooking where it then uses heat to charge the battery pack. Charge your devices via USB with the battery pack. Eton Scorpion
CamelBak All Clear Bottle. Fill it with dirty water, turn on the UV cap and shake for 60 seconds for clean, drinkable water. Uses USB to recharge but a full battery lets you use it for 80 cycles, you’re good.
Powertraveller Powermonkey Extreme. A very slim, rugged, waterproof and portable solar charger that has a USB port and 9000mAh battery for when
32
If you need to simplify and want to have a gadget on hand that takes on many tasks at once, the Scorpion from Eton is a great choice. The solar-powered and hand-crank equipped AM/FM/NOAA weather band digital radio and LED flashlight combo can also act as a charger for your phone or other gadgets. It’s splashproof and can clip onto your backpack with a caribiner. As a bonus, the clip also works as a bottle opener.
PowerTrekk: This mobile charger runs on water. Seriously… on water! This 2-in-1 portable battery pack and fuel cell can operate as a regular battery, or can serve as a storage buffer for the fuel
Goodies and Gadgets
cell. Simply insert a fuel pack, add water, and the cell will come to life, charging devices over USB without every needing a wall charge. With NEMO’s Helio Pressure Shower, you’re no longer trapped under the inevitable layers of grime from weekends spent in the woods. Whereas other camp showers rely on the relatively weak force of gravity to dribble water over your head (and also require hanging), the Helio’s attached foot pump lets you fine-tune your desired pressure for a steady five-to-seven minute stream from the handheld nozzle. The best part? No more pre-shower boiling or chilly rinses. Just fill up the 11-liter tank and let the sun warm the black welded fabric, and you’ve got a hot shower. Extended trips into the backcountry mean extended time without electricity. But if simplicity in
nature doesn’t do it for you, stay charged and connected with Brunton’s Restore solar power pack. Two polycrystalline solar panels capture the sun’s energy and give juice to the battery, which can fully charge small electronics (think: your phone or GPS unit) via the USB port. A rugged rubberized shell protects the battery, and the whole unit is water-resistant should you hit bad weather. Februarie • Maart 2014
Restaurantgids Darling Brig’s Barn
022 492 2451
Hermon Bartholomeus Klip Farmhouse
082 322 1758
Jacobsbaai Weskusplek
022 715 3333
Laaiplek Eigebraai Restaurant
022 783 1116
Langebaan Boesmanland Plaaskombuis Bouzouki’s Cattle Baron Dockside Café The Farmhouse Hotel Friday Island Geelbek Lekka by die See
022 772 1564 022 707 7796 022 772 1131 022 707 7896 022 772 2062 022 772 2506 022 772 2134 082 899 6377
Malmesbury Barry’s Beef and Barrel Cardelli’s Cherry Lane Die Herehuis Janno’s Sabino Spur
022 482 1372 022 487 1744 022 482 2877 022 487 1771 022 487 2091 022 487 1511
Moorreesburg De Oude Stoep Die Hut Die Kuns Kombuis
022 433 3154 022 433 2665 022 433 4749
Paternoster Blikkie Pizzeria Oep ve Koep Garden Bistro Skatkis Restaurant
022 752 2246 022 752 2105 022 752 2023
Piketberg Archers Bistro Fat Catz Café/Restaurant Mountain Creek Spur
022 913 3651 022 913 1076 022 913 1819
Porterville Koppikoffi Plattelander
022 931 3877 082 773 1200
Riebeek Kasteel BBBS Café Felix Country Inn Bistro Ed’s Diner The Royal Hotel
022 4481031 022 448 1170 022 448 1110 022 448 1377 022 448 1479
Riebeek West Pleasant Pheasant Riebeek Valley Hotel
022 461 2170 022 461 2672
Saldanha Blue Bay Lodge Eigebaai Restaurant Hoedjiesbaai Hotel Jane’s Guest House
022 7141177 022 714 1271 022 714 1271 083 900 7923
Veldrif Die Pont Restaurant
022 783 1137
Vredenburg Legends Ocean Basket Yukon Spur
022 719 1820 022 713 2998 022 713 4569
Yzerfontein Meeurots Restaurant Weskus Padstal
022 451 2608 082 351 2722
What's
HAPPENING
Z
16-22 February
Western Cape Paraglinding Open Porterville www.flyporterville.info
22 February
Riebeek Cellars Grape Stomp 022 448 1213
27February - 3 March
4th Annual Jazz on the Rocks Tieitesbaai 021 591 5208
28 Februarie - 2 Maart kykNet Buite-Ekspo by Malmesbury www.ekspo.co.za
1 Maart
Swartland Halfmarathon Moorreesburg 082 895 8395
1 March
Darling Cellars Crush Day 022 492 2276
1 March
Veuve Clicquot Masters Polo, Val de Vie Paarl www.valdevie.co.za
14 March
Trans Atlantic Endurance Race - Strandfontein- Melkbosstrand 082 870 0259
22 - 24 March
Lambertsbaai Crayfish Festival www.kreeffees.com - 027 432 1000
29 Maart
Darling Passiespele
30 Maart
Goedverwacht Paasfees Blommemark
30 Maart
Yzerfontein Kreefbonanza Tel: 082 320 3513
Piket-Bo-Berg Farmers Market takes place every LAST Saturday of each month. Place: Kruistementvlei Farm - 022 914 5652 or visit www.piket-bo-berg.co.za
What’s Happening
Februarie • Maart 2014
Februarie • Maart 2014
Dienste
35