Autisme Spectrum Stoornis bij kinderen In dit artikel wil ik jullie kennis laten maken met een aantal kinderen en jongvolwassen met Autisme Spectrum Stoornis (ASS) die ik regelmatig zie in de praktijk. Het is de bedoeling om te leren kijken wat er om gaat in het kind, maar ook bij de ouder en de behandelaar. Ik merk een enorme gedrevenheid bij de patiëntjes en de ouders om meer begrip voor de kinderen met ASS te krijgen. Door je in te leven in ieders situatie kunnen we hopelijk het bezoek aan de mondzorgpraktijk zo soepel mogelijk laten verlopen! Mariëtte Lokken
Rosah en Lieke Via een vrouw van een collega kwam ik in contact met Rosah en Lieke, een tweeling van destijds 3,5 jaar. De vraag was of ik eens naar deze meisjes wilde kijken. De enige informatie die ik had was dat ze autisme hadden en dat het ene meisje hout van de kozijnen beet en het andere meisje aluminium van beschermstrips. Ik had geen idee wat ik moest en kon verwachten. Tijdens de eerste afspraak was het een complete chaos. De meisjes liepen onrustig door de behandelkamer en pakten alles vast wat (enigszins) los zat (plastic bekertjes, de spittoon en afzuigslangen). Van enige vorm van contact was totaal geen sprake. Overdonderd door het hele gebeuren ben ik eerst een gesprek aangegaan met de moeder, terwijl de vader in de wachtkamer de meisjes probeerde te vermaken. Ook dit was een uitdaging, aangezien de spanningsboog van de meisjes zeer kort is. Het was me wel duidelijk dat er heel veel afspraken nodig zouden zijn om de meisjes enigszins vertrouwd te maken met een bezoekje aan de mondzorgpraktijk. Dit zou erg veel vragen van de ouders, aangezien zij 20 kilometer verderop wonen en nog drie andere kinderen hebben. Je vraagt je wellicht af: moeten deze meisjes niet naar een Centrum voor Bijzondere
30
Tandheelkunde? Dat was geen optie aangezien het dichtstbijzijnde CBT op 80 kilometer afstand ligt en er een patiëntenstop was. Wat ook meteen helder werd was dat deze meisjes niet snel behandelbaar zouden zijn (als dat überhaupt al zou lukken) en de preventie van cariës topprioriteit had. Gelukkig waren beide ouders zeer gemotiveerd om er alles aan te doen om behandeling onder narcose te voorkomen. Ook wilde ik hoog inzetten op het desensibiliseren van de mond, die op aanraking van anderen hypergevoelig was. Toch was er ook weer sprake van ondergevoeligheid als de tweeling zelf iets deed (zoals het bijten op hout of aluminium). Ik heb de ouders zoveel mogelijk informatie gevraagd over de meisjes om uurtarief aan te vragen bij de zorgverzekeraar, aangezien we met de normale UPT-codes niet uit zouden komen. Uit deze informatie bleek dat er niet alleen sprake was van autisme, maar ook van een flinke ontwikkelingsachterstand. Gelukkig werd er een machtiging afgegeven zodat we alle tijd kregen om de meisjes te laten wennen. We streven ernaar om elke maand een korte afspraak te hebben waarbij de meisjes in de stoel gaan (wat eerst onmogelijk leek) en we kunnen voorzichtig in de mond kijken met een spiegeltje. Het is elke keer weer een verrassing hoe deze sessies ver-
dentista
