Samlaget 2017 by Det Norske Samlaget

ÅRETS BØKER 2017

bøker 2017 ©2017 Samlaget www. samlaget.no stiftinga det norske samlaget leiar: Kari Bjørke forlagsdirektør: Edmund Austigard forlagskontor: Mariboes gate 13, 0183 Oslo postadresse: Postboks 4672 Sofienberg, 0506 Oslo føretaksnummer: 935 305 314 Vi tek atterhald om prisendringar. konsept, omslag og formgiving: Trine + Kim designstudio

INNHALD Gode bokfolk

SKJØNNLITTERATUR FOR VAKSNE

Omsette romanar

Romanar 13 Julehefte 27 Lyrikk, drama, essay

Pocket 43 FAKTA OG DOKUMENTAR

BARNE- OG UNGDOMSBØKER

E-bøker for barn

Leseland 88 Barnebøker 104 Ungdomsbøker

118

Fakta for barn

122

HØGARE UTDANNING

127

Syn og Segn

142

149

GODE BOKFOLK, Ein ny bokhaust står for tur og som lesar av Samlagsbøker kan du vente deg god variasjon i både innhald og form. Sult-pris-vinnar Alfred Fidjestøl skriv biografien til kjendissjimpansen Julius. Alf Kjetil Walgermo sin Røff guide til Bibelen er boka for alle som treng å friske opp bibelkunnskapane sine, medan biografien om fenomenet Lothepus fortel historia om ein mann som har levd eit ekstraordinært liv langt frå bedehus og salmesong. Og slik kunne eg halde fram, for dette er berre tre av titlane. I haust kjem Samlaget med ei sakprosaliste du knapt har sett makan til. Og så kjem det mykje meir. Olaug Nilssen og Mette Karlsvik er begge aktuelle med sterke romanar denne hausten. Vi held fram med å gi ut frittståande titlar frå suksessforfattar Elena Ferrante. Den dunkle dottera er ei intens lesaroppleving om levd kvinneliv og moderskap. Lyrikken har framleis gode kår på Samlaget. På nyåret lanserte vi fire danske samtidspoetar til stor baluba. I haust kjem tre svenske, og fleire norske. Det kjem prosa frå Arild Rein og Siri Økland. Den etterlengta boka til Maria Parr kjem no, og lesarane kan glede seg til eit gjensyn med Trille og Lena i Keeperen og havet. Boka, som er ein frittståande oppfølgar til Vaffelhjarte, er alt seld til ei rekke utanlandske forlag. Kari Stai og Erna Osland kjem med nye bøker. Atle Hansen tematiserer utanforskap i Apetryne, og Linda Klakken den første store forelskinga i Dumme, dumme hjarte. Det kjem påfyll av Leselandbøker. Det blir heller ingen haust utan ny strikk. Denne gongen skal vi til forblåste Orkenøyane med Strikking frå Nord skriven av Hilary Grant. Julestria held vi framleis på avstand, men Herborg Kråkevik melder at Juleroser 2017 er i rute. God bokhaust. Det Norske Samlaget Edmund Austigard

SKJÃ&#x2DC;NNLITTERATUR

skjønnlitteratur | omsette romanar

ELENA FERRANTE

SVIKNE DAGAR 38-årige Olga blir forlaten av mannen sin etter 12 års ekteskap, til fordel for ei ung kvinne. Olga er ridd av sjalusi, raseri og sjølvforakt, og mistar sakte, men sikkert taket på livet sitt. Ho dreg dei to ungane og den snille schæferhunden Otto med seg i fallet. Svikne dagar er ein samtidsklassikar av ein forfattar som The New York Times har omtalt som «ein av dei store romanforfattarane i vår tid». Romanen har gripe lesarar over heile Europa med den usentimentale skildringa av moderskap, ekteskap og samlivsbrot. Frå italiensk ved Kristin Sørsdal. roman | ISBN: 9788252193336 PRIS KR 349,– | MARS

Ein djuptborande, smerteleg kontant roman.

e-bok | ISBN: 9788252193343

the new yorker

PRIS KR 349,– | I SAL

Ferrantes forteljing er like brutal som ho «Om ikkje denne romanen er stor litteratur, så forstår ikkje eg kva som kan vere det.» elle

er elegant, like barberbladskarp som ho er underleg lindrande. Dette er ei bok du kan lese ferdig på ein ettermiddag, men du ber henne med deg resten av livet. the literary hub

elena ferrante har sidan 1992 gitt ut fleire kritikarroste romanar. Napoli-kvartetten har gitt Ferrante internasjonalt gjennombrot. Rettane til bøkene er selde til 44 land, og bøkene har fått

Ferrantes tema, det same som driv både underhaldningslitteraturen og fjernsynsseriane, har sjeldan vore undersøkt så grundig som dette i den seriøse litteraturen. new york times

strålande kritikkar. Elena Ferrante er eit pseudonym. Ingen andre enn det italienske forlaget kjenner identiteten til Elena Ferrante. stavanger aftenblad

dagbladet

adresseavisen

skjønnlitteratur | romanar, noveller og kortprosa

ELENA FERRANTE

DEN DUNKLE DOTTERA Sjokkerande oppriktig, direkte og ugløymeleg. Leda er ei 47 år gammal veletablert yrkeskvinne. Døtrene har nettopp flytta til faren i Canada, og no ser ho fram til å dra på ferie åleine til sørkysten av Italia. På stranda er ho kvar dag omgitt av ein støyande napolitansk storfamilie. Ho blir meir og meir oppteken av ei ung mor og dottera hennar. Ho vekslar mellom å beundre og å vere sjalu på den unge mora og barnet, men avskyr familieklanen som omgir dei. Leda blir overvelda av minna om dei

roman | ISBN: 9788252193350

vanskelege og ukonvensjonelle vala ho gjorde

PRIS KR 299,– | utg. august

som ung mor, og konsekvensane dei fekk for

e-bok | ISBN: 9788252193367

henne og familien.

PRIS KR 149,– | UTG. AUGUST

Elena Ferrante er av The New York Times omtalt som «ein av dei største romanforfattarane i vår tid». Dei kraftfulle romanane har gripe lesarar over heile verda. Frå italiensk ved Kristin Sørsdal.

«Ein intens studie av kvinneliv og moderskap frå forfattaren av Svikne dagar.» world literature today

elena ferrante har sidan 1992 gitt ut fleire kritikarroste romanar. Med Napoli-kvartetten

«sjokkerande oppriktig, direkte og ugløymeleg.

fekk Ferrante eit stort internasjonalt gjennombrot.

Med enkle middel byggjer ho opp ei kraftfull

Elena Ferrante er eit pseudonym. Ingen andre enn

forteljing.»

det italienske forlaget kjenner identiteten til Elena publishers weekly

Ferrante.

skjønnlitteratur | omsette romanar

OLGA RAVN

CELESTINE Celestine er ein gåtefull, lyrisk og fortetta roman, der vi møter ei ung lærarinne som flyttar til bygda for å undervise på ein kostskule, samstundes som ho kjempar ein indre kamp med den kaotiske barndommen sin. Med seg har ho kjærasten Kim, men relasjonen mellom dei går det heller dårleg med. Kostskulen var tidlegare eit slott, og lærarinna blir oppslukt av historia om spøkelset Celestine, som skal ha blitt mura inne i veggene. Snart byrjar lærarinna sjølv å vandre rundt i gangane om natta, iført ein kvit kjole, heimsøkt også av spøkelsa frå si eiga fortid som skilsmissebarn. Omsett av Inger Bråtveit. roman | ISBN: 9788252189261 PRIS KR 299,– | I SAL

e-bok | ISBN: 9788252189278

... sitter som et smash fra en badmintonracket.

PRIS KR 149,– | I SAL

klassekampen

Olga Ravn slipper raseriet løs med et besættende sprogligt overskud. politiken

Gnistrende skarpt. information

olga ravn (f. 1986) er utdanna ved Forfatterskolen i Danmark. Ho er kritikar,

Jag forsöker komma underfund med vad det är

forlagsredaktør og har undervist på fleire nordiske

som gör Celestine så lysande. Men egentligen

forfattarskular. Ravn debuterte i 2012 med Jeg

vill jag inte begripa det. Bara konstatera at

æder mig selv som lyng (til norsk ved Inger Bråtveit

boken är perfekt.

i 2016). I 2014 gav ho ut chap-boka Mean girl. Året etter kom Celestine, den første romanen hennar, som ho mottok Michael Strunge-prisen for. I 2016 kom diktboka Den hvide rose.

uppsala nya tidning

skjønnlitteratur | romanar, noveller og kortprosa

MORTEN BJERGA

LARS O. BRU OG HAVET Det er torsdag i mai, og Lars Olsen Bru har vore i Stavanger og kjøpt seg ny dress. Han står på dekket av rutebåten på veg heim, til øya Bru i Ryfylke, der han ein siste gong skal lese gjennom livserindringane han har skrive. For kven veit kor lenge ein får stå i livet? Lars har levd eit rikt liv, både på havet og på landjorda. Han minnest barndom, ungdom og manndom, han minnest sjukdom og drukningsdød, sildesalting og slit, men òg fellesskap, kjærleik og kva det no er som kanskje kan føre til eit godt liv. Men Lars ber òg på nokre kors: forholdet til dottera Malena,

roman | ISBN: 9788252194821

som har brukt heile livet sitt på å ta seg av han,

PRIS KR 369,– | utg. september

og forholdet til broren Børre, som han ein

e-bok | ISBN: 9788252194838

gong la for hat, utan at han ville det.

PRIS KR 199,– | UTG. SEPTEMBER

Lars O. Bru og havet er ein roman om livet sjølv, om liv og død, om tru og tvil, om misunning og tilgiving. Om ein manns fridom og lengslar, ansvar og plikt. Historia om Lars er på same tid ei framstilling av ein mann og den tida han lever i. Vi får ein havsalt smak av kystkulturen på det norske Vestlandet i perioden 1870–1949.

MORTEN BJERGA(f. 1960) debuterte i 1990 med romanen Fyrtårnet. Lars O. Bru og havet er hans tredje roman. Han arbeider som lektor og bur i Sandnes.

skjønnlitteratur | romanar, noveller og kortprosa

METTE KARLSVIK

MØRKEROM Om å ﬁnne tilbake til fortida og til seg sjølv Gjennom fotografi og minne forsøkjer Mette å rekonstruere livet til faren, fram til dagen han døydde. Då han gjekk bort, mista ho blikket som heldt henne oppe og gjorde henne til den ho var. Kanskje kan ho finne fram til seg sjølv om ho fortel denne historia. Mørkerom er ein roman om å sjå og bli sett, om minne, identitet og familierelasjonar, og om ein far som var flygeleiar, men også lidenskapeleg oppteken av å fotografere. Eg har eit album med bilde av alle eg har elska. Det er ein katalog over måtar eg elskar roman | ISBN: 9788252194302

på. Ingen måte er lik den andre. Ingen ark i

PRIS KR 329,– | utg. oktober

albumet er blanke. Ingen rom i hjartet mitt

e-bok | ISBN: 9788252194319

kjennest tomme. Men så begynner de å falle frå.

PRIS KR XXX,– | UTG. OKTOBER

mette karlsvik debuterte i 2005 med Vindauga i matsalen vender mot fjorden, som ho mottok Tarjei Vesaas’ debutantpris for. I 2011 blei ho tildelt både Stig Sæterbakkens minnepris og Bokhandlerstipendet, og blei også nominert til Brage-prisen for Bli Björk.

skjønnlitteratur | romanar, noveller og kortprosa

INGVILD HOLVIK

PREMIEN FOR ALT Skarpt om alderdom og verdigheit Mali Fredrikke Sjursen er 79 år gammal. Til no har ho budd heime, men då helsa skrantar, kjem ho på avlastning på sjukeheimen. Der byrjar ho å gruble over tilfeldigheitene som styrer eit liv, det som blir noko av, det som ikkje blir noko av, og alt som blir halde skjult. Kan Mali bli forsona med sonen Thomas, det einaste barnet ho fekk? Kva med den avdøde søstera Jenny, som er den einaste grunnen til at ho sjølv blei fødd? Med eit presist språk og tette, morosame dialogar viser Holvik korleis livet kan arte seg mot slutten, når ein tenkjer skarpt og klart, men likevel er heilt avhengig av andre for å halde det gåande. Det handlar om alt ein brenn inne med og alt ein skyv frå seg, heilt til

roman | ISBN: 9788252184679

det siste.

PRIS KR 329,– | I SAL

e-bok | ISBN: 9788252187748

Førstepremie til Holvik ... Først trur du

PRIS KR 259,– | I SAL

kanskje du er trygg, der du sit med kontroll over kjenslelivet ditt i lenestolen. Så kjem romanen og tar deg ... Holvik gir oss eit utsnitt av tilværet, teikna opp mellom to stive permar. Der kan vi gå inn og vere, og kome ut att litterært oppstemde og menneskeleg bevega. ingvild bræin, dag og tid

ingvild holvik (f. 1976) debuterte til strålande kritikkar i 2010 med romanen Lykkefeltet. Premien for alt er den andre romanen hennar. Holvik har også omsett Attila Bartis’ Stillheten, og for denne blei ho nominert til Brageprisen.

RØNNAUG KLEIVA

WESTERN DESERT Eit par er på reise i Afrika, og utset heimreisa: Dei har ikkje lenger nokon å komme heim til. Ein far sørgjer over tapet av kona, og vil berre forsvinne, men han har ei dotter å ta seg av. Ein forfattar går bort, og straks vil alle vise kor godt dei kjende han. I Rønnaug Kleivas nye novellesamling møter vi menneske som får utfordra relasjonar, sjølvoppfatning og livsperspektiv. Dei mørke tematikkane i novellene er opplyste av Kleivas skarpe blikk, humoristiske replikkar og underhaldande refleksjonar.

roman | ISBN: 9788252193152 PRIS KR 329,– | I SAL

Drepande sorg, innkapsla kjensler. jan askelund, stavanger aftenblad

e-bok | ISBN: 9788252193169 PRIS KR 149,– | I SAL

Western desert er som en skarpt blandet Novellene er skinnende små bilder av

drink. Korthogde, humoristiske noveller med

eksistensiell uro.

langtidsvirkning.

bjørn ivar fyksen, klassekampen

silje stavrum norevik, bergens tidende

Årets noveller fra Keiva er som alltid velskrevne. De minner oss om at selv i de stilleste, mest hverdagslige og stusselige liv, pulserer dramaene - de tilbakelagte og de som ligger på lur. maya troberg djuve, dagbladet

... på sitt beste fremkaller tekstene en gåtefull klarhet og kraft som gjerne kan kalles rønnaug kleiva (f. 1951) har skrive noveller, dikt, romanar, skodespel og bøker for barn. Ho har motteke fleire prisar for bøkene sine og er omsett til ei rekkje språk.

berusende. carina elisabeth beddari, morgenbladet

GAUTE M. SORTLAND

KORTE MEISTERVERK Korte meisterverk om livet og døden Gaute M. Sortlands nye kortprosasamling handlar om livstrøytte norsklektorar, oppussing og ei pedagogisk førebuing på døden. Om den umoglege oppgåva å skrive dikt, livsglede, ei ekteseng full av steinar, og innrøykte litteratar. Små søner, varme sommardagar, tvil, tru og brå erkjenningar. I Korte meisterverk får vi servert både meir klassiske noveller og stramme korttekstar.

kortprosa | ISBN: 9788252194890 PRIS KR 299,– | utg. oktober

e-bok | ISBN: 9788252194906 PRIS KR 179,– | UTG. OKTOBER

gaute m. sortland (f. 1980) er forfattar og musikar. Han debuterte med romanen Johan i 2009 og har sidan utgitt bøker for både vaksne og barn.

skjønnlitteratur | romanar, noveller og kortprosa

OLAUG NILSSEN

TUNG TIDS TALE Dette er inga heltehistorie. Det er ei kjærleikshistorie. - Der er bilde av mamma, sa du, frå baksetet. - Kor er mamma? svarte eg, frå framsetet. Du brukte lang tid på å formulere deg, fordi språket ditt var i ferd med å gå i oppløysing, eller fordi du leitte etter ei poetisk linje. - På øyret til bilen. Ein liten gut mistar språket og forandrar personlegdom. For mora byrjar ein kamp, først for å forstå kva som skjer med guten, og så for å få hjelp til å gi han den omsorga og oppfølginga han treng. Familien er plutseleg i roman | ISBN: 9788252190274 PRIS KR 229,– | utg. september

e-bok | ISBN: 9788252190281 PRIS KR 179,– | UTG. SEPTEMBER

ein svært utfordrande livssituasjon, og dei må igjennom lange og utmattande prosessar for å få hjelp. Mødrer skal aldri gi opp, blir det sagt, men kva er aksept, og kva er å gi opp? Tung tids tale er ei sterk historie om å vere foreldre til eit autistisk barn. Om kampen for at barnet skal bli sett som den han er, og få den støtta han og familien treng.

olaug nilssen (f. 1977) fekk sitt store gjennombrot med Få meg på, for faen i 2005. Boka braut tabu knytte til ungdom og seksualitet. Sidan den gong har ho skrive bøker i mange sjangrar og markert seg som ei uvanleg og viktig stemme i norsk litteratur. I boka og teaterstykket Stort og stygt tematiserer ho det å vere forelder for eit barn som ikkje er som dei andre, for første gong. Med Tung tids tale bryt ho igjen tabu, denne gongen med ei uvanleg openheit om det å vere mor til eit sterkt funksjonshemma barn.

skjønnlitteratur | romanar, noveller og kortprosa

SIRI ØKLAND

DET STÅR TIL LIV Å vere tett på døden er å vere tett på livet Gjennom poetiske korttekstar og eigne foto skildrar Siri Økland livet slik det ser ut når ein veit at ein skal døy. Ho skaper eit rom for innsikt og ettertanke, både for den som lever tett på sjukdom, og den som er open for livet – og ikkje minst den som er begge delar. Tekstane er både nådelause, stillferdige og vakre og inviterer lesaren til å tenkje over sitt eige liv. Ved at dei så ope snakkar om døden, trer glede, sorg og styrke tydelegare fram. Dei tidlegaste tekstane og bileta i Det står til liv blei først publiserte på Instagram, og det personlege blikket i bileta og dei sterke tekstane har allereie gripe mange lesarar. Til denne boka har Økland omarbeidd og utvida materialet.

kortprosa | ISBN: 9788252194289 PRIS KR 299,– | utg. september

e-bok | ISBN: 9788252195040 PRIS KR 179,– | UTG. SEPTEMBER

BORTANFOR: Å forstå at du skal døy, er som å få barn, berre med motsett forteikn. Mens du ventar, har du tankar om barnet som skal koma, korleis alt skal bli. Men du kunne ikkje førestilla deg romma som skulle opnast i deg, rom med kjærleik som berre var meint for dette. Salar du ikkje ville kjent om det ikkje var for barna du fekk elska. Slik finst det også andre løynde rom. At me ein gong skal døy, det veit me alle. Men før di tid blir målt opp, strekk ikkje tankekrafta til. Først når du veit di tid blir kort, blir romma opna som var meinte for denne

siri økland (f. 1967) er journalist og bur i Bergen. Ho er utdanna litteraturvitar, er gift og har tre barn. Det står til liv er hennar første bok.

sorga, denne einsemda. Desse kotta er også dine, her skal du trø inn. Også her finst lys.

skjønnlitteratur | romanar og noveller

RAGNHILD KOLDEN

DET GODE VI IKKJE GJER Selma Salinger får det rutineprega livet sitt brote opp då Paul Lund flyttar tilbake til heimbygda. Ein gong skulda ho han for eit alvorleg brotsverk, men han blei frikjend. Dei vonde minna tek igjen overhand i Selma sitt liv, og ho går drastisk til verks for å gjere opp for urett i fortida, og for å rette opp relasjonen til dotter si, Jenny. Men er Selmas versjon av det som skjedde, den rette? Det gode vi ikkje gjer er ei sterk historie om skuld, fortrenging og unnlatingssynder.

Du kan lese boka som en psykologisk thriller roman | ISBN: 9788252190588 PRIS KR 349,– | I SAL

eller som en knakende god bok om selve livet. jon åge ﬁskum, trønder-avisa

e-bok | ISBN: 9788252190595 PRIS KR 149,– | I SAL

Ragnhild Kolden treffer blink med denne romanen. Den fungerer slik en psykologisk thriller skal, ved ikke å røpe for mye innledningsvis, og bevare spenningen tvers gjennom. Spenningen er sitrende. espen grønlie, dagbladet

ragnhild kolden (f. 1956) er frå Bøverdalen i Lom og bur i Oslo. Ho har tidlegare gitt ut ein kritikarrost romantrilogi om andre verdskrigen og etterkrigsåra, og skriv kriminalromanar som del av forfattarparet Kroken & Kolden.

skjønnlitteratur | romanar og noveller

MARKUS LANTTO

SJÅ HAN SYKLE Etter ein periode på vegen gjennom fleire land orkar ikkje Markus Lantto meir. Han hoppar av frå reisefølgjet og tek inn på eit hotell. Herifrå reflekterer han over reisa han har vore på, og over far sin, som etter lengre tids sjukdom har gått bort. Mellom digresjonar, anekdotar og skrøner skriv Lantto fram fine minne om faren si siste levetid. Sjå han sykle inneheld betraktningar over det forgjengelege ved livet, presentert med varm humor og leiken forteljarkunst. Lanttos prosa er underhaldande, gripande og overraskande.

Det er sjelden en leser en roman som så til de grader ser ut til å skite i terningkast, men som høster en sekser i hver setning ... Forfatteren av denne finurlige lille romanen skriver med et alvor som både beveger og får deg til å trekke

roman | ISBN: 9788252193138 PRIS KR 329,– | I SAL

e-bok | ISBN: 9788252193145 PRIS KR 149,– | I SAL

på smilebåndet. fartein horgar, adresseavisen

Lantto skriver fram fine minner om farens siste tid, iblandet varm humor, lek og kuriosa, fantasi og skrøner, historiske fakta, undring og hverdagsfilosofi (...) sjarmerende, tankevekkende og leseverdig. sigmund jensen, stavanger aftenblad

markus lantto (f. 1973) arbeider som kunstnar og instrumentbyggjar i Trondheim. Han debuterte i 2014 med Bruken av gjedde.

frå ag dr pyl t U ra K

Fars første køyretur med passasjer Far hadde nett fått lappen og var kry som ein hane. Familien vår hadde ikkje råd til bil, så far hadde fått låna ein bakarbil frå jobben. Det var ein stor og ny bil med namnet på bakeriet måla på kvar side av bilen. Far min har nett fått lappen, sa eg til Jakki. Me stod ute i gata og leika med ballen min. Far min har hatt lappen lenge, sa Jakki. Han køyrer taxi etter jobb fordi me er ein sånn stor familie. Mormor var på besøk hos oss. Ein gong i veka rydda og vaska mor og mormor leilegheita vår så ho blei skinande rein. Far og mormor kom ut frå leilegheita vår. Kor skal dokker hen? sa eg. Eg skal berre køyra mormor heim, sa far. Det var fars første køyretur med passasjer. Han hadde parkert brødbilen heilt inn til gjerdet og måtte køyra bilen fram for at mormor kunne setja seg inn. Far sette bilen i gir og begynte å køyra. Både mormor, Jakki og eg høyrde ein frykteleg lyd og såg at bakskjermen på bakarbilen hadde hekta seg fast i gjerdet. Far stoppa ikkje før heile bakskjermen var øydelagd. Mormor sprang rundt brødbilen for å vasla far, sjølv om det var altfor seint.

skjønnlitteratur | romanar, noveller og kortprosa

ARILD REIN

KRAPYL I denne prosasamlinga følgjer vi ein gut i gata og området han veks opp i, og observasjonane han gjer seg. Blikket hans er retta mot den til dels skremmande og uforståelege vaksenverda, representert ved dei eldre gutane, naboar, foreldre, tanter og onklar og besteforeldre. Situasjonane er både skeive, humoristiske og smått absurde. Det handlar om fotballspeling, om å lære å sykle, om ein far som var bakar, om å vere avisbod om natta, men også om å tenne på gras, om steinkrig, om korleis ein skaffar seg gratis pengar, og om det å sykle til byen for å stele og køyre heis. kortprosa | ISBN: 9788252194876 PRIS KR 299,– | utg. oktober

e-bok | ISBN: 9788252194883 PRIS KR 179,– | UTG. OKTOBER

arild rein (f. 1960) er frå Stavanger. Han debuterte i 1998 med romanen Hundedagane, første band i Stavangertrilogien, som blei avslutta med Kaninbyen i 2004.

skjønnlitteratur | romanar og noveller

KRISTIN SØRSDAL

MARE Solveig går i land på øya som er Europas siste utpost før Afrika. Ho sym tusenmeter på tusenmeter i det krystallklare vatnet. For nokre få år sidan gjekk ein båt ned her, åtte hundre meter ut i havet. 368 menneske drukna. Har Solveig eit morbid ønske om å symje blant døde sjeler eller eit oppriktig ønske om å skjøne lidinga til dei som kjem over havet? Og kvar er eigentleg alle flyktningane og migrantane som avisene fløymer over av? På den libyske sida av havet gjer ein gut seg klar til å reise. Draumen hans er å reise med eit stort passasjerskip over havet, og deretter ta toget strake vegen til faren, som er i byen dei kallar Bodo. Overfarten byrjar ei natt under roman | ISBN: 9788252189209 PRIS KR 329,– | I SAL

e-bok | ISBN: 9788252189216 PRIS KR 169,– | I SAL

stjernehimmelen medan guten leiter etter Kassiopeia mot nord. Mare utforskar maktesløysa enkeltmenneske kan føle i vår tids store konfliktar, frustrasjonen over å vere på den heldige sida av grensa, sinnet over å kjenne seg innestengd bak den grensa.

... går inn i si tid og tvingar andres maktesløyse på vårt medvit jan askelund, stavanger aftenblad

kristin sørsdal (f. 1966) er frå Tromøya utanfor Arendal. Sørsdal har tidlegare gitt ut romanane Makabre bikkjer (2010) og Guds hund (2014), og ho er Elena Ferrantes norske omsetjar.

... balanserer på ei fin line mellom råskap og atterhald torborg igland, fædrelandsvennen

skjønnlitteratur | krim

LARS MÆHLE

DEN STILLE FLOKKEN Intens krim om eit mørkt kapittel i norsk historie Ein valdsdømd psykiatrisk pasient rømmer frå lukka avdeling. Dagen etter blir to søstrer funne avretta, på ei avsidesliggjande glenne i marka. Saka viser seg å ha trådar tilbake til eit uløyst drap på ein rusmisbrukar på 1980-talet, men også til dunkle hendingar på Svanviken arbeidskoloni. Dit blei taterfamiliar tvangssende på 1960-talet for å lære seg «den norske, bufaste kultur». Nok ein gong blir psykolog og kampsportutøvar Ina Grieg motvillig trekt inn i ei drapssak. Ho slår seg saman med tidlegare etterforskar Jon Fannrem i jakta på sanninga.

krim | ISBN: 9788252193671

Den stille ﬂokken tek opp ein av dei mørkaste

e-bok | ISBN: 978825219368

plettane i norsk historie: behandlinga av

PRIS KR 149,– | I SAL

PRIS KR 349,– | I SAL

romanifolket gjennom 1900-talet. Gjennom tett, suggererande historieforteljing har bøkene om Ina Grieg blikket retta mot kva som ligg bak kriminelle handlingar: Kvifor blir enkelte forbrytarar – og andre ikkje? Kva kan få eit menneske til å gå over eigne moralske grenser? Når er eit motiv sterkt nok

lars mæhle (f. 1971 på Sunndalsøra) har

til at det rettferdiggjer hemn?

skrive ei rekkje bøker for barn, ungdom og vaksne. Krimserien med psykolog Ina Grieg er kritikarrost og blir gitt ut på tysk av Ullstein Verlag, som også har Jo Nesbø på si forfattarliste.

Meiningsfylt, spennande krim ... «Den stille ﬂokken» er ei av dei mest rystande bøker eg har lese. Og ei av dei beste. bjarne tveiten, fædrelandsvennen

skjønnlitteratur | julehefte

HERBORG KRÅKEVIK (RED.)

JULEROSER 2017 Juleroser er eit litterært julehefte med bidrag frå nokre av dei fremste forfattarane og kunstnarane i vår tid. Herborg Kråkevik, som er redaktør for det vakre juleheftet, vil gi lesarane store kunstopplevingar til jul. Juleroser 2017 har bidrag frå Suzanne Brøgger, Bjørn Eidsvåg, Geir Gulliksen, Kari Bremnes, Synnøve Macody Lund, Alf Prøysen, Håkon Bleken og mange andre. Rikt illustrert med bidrag frå dei beste biletkunstnarane. Tre vakre kunsttrykk inkludert. julehefte | ISBN: 9788242957856

«Juleroser låg alltid framme i jula då eg var

PRIS KR 169,90 | utg. november

barn. Eg opna dei med andakt, for dei var så skjøre og vakre, dei måtte takast varsamt i. Dei såg gamle ut, men historiene eg las, verka nye og relevante,sjølv om dei var skrivne i ei anna tid enn mi. No er dei her igjen, rosene. Eg håper, kjære lesar, at Juleroser kan gi deg jul i hjarta, slik dei gjorde for meg, og at vi har klart å lage noko som er så vakkert at det ikkje blir kasta ut med det brukte julepapiret, men held seg, både for auga og for sinnet, for både deg og dei som kjem etter.»

herborg kråkevik (f. 1973) er ein av våre mest folkekjære artistar og ein engasjert kulturformidlar. Ho har alltid vore oppteken av å fornye og aktualisere gamle tradisjonar, om det no er den franske kabaretforma: Herborgs verden, Eg og Edith, Kjære landsmenn, eller songane våre: Kråkeviks songbok. No har Kråkevik vekt til live den gamle tradisjonen med litterære julehefte; Juleroser har blitt eit av dei aller mest etterspurde julehefta i juletida.

skjønnlitteratur | lyrikk, drama og essay

SINDRE EKRHEIM

RANGSØLES Presis og poetisk bearbeiding av sanseinntrykk Sindre Ekrheims nye diktsamling beveger seg motsols, og verda trer fram i samspelet mellom mørke og lys. Det er ei poetisk bearbeiding av sanseinntrykk, visuelle og lydlege, der bilete blandar seg med bilete og røyndom med draum. Det er ei registrering av både indre og ytre landskap, som rommar kropp, minne, natur og teknologi. Blomen er ei kvern, kronblada mel lyset til jord. lyrikk | ISBN: 9788252190625 PRIS KR 279,– | utg. september

e-bok | ISBN: 9788252190632 PRIS KR 159,– | UTG. SEPTEMBER

sindre ekrheim (f. 1967) debuterte i 2010 med diktsamlinga Sjøen hugsar ingen barndom og følgde opp med samlinga Ho kjem fram i regnet i 2013. Rangsøles er hans tredje bok.

skjønnlitteratur | lyrikk, drama og essay

JULIANE RUI

AUDE SÅ RØRSLE KAN SYNAST Juliane Rui viste alt med debutboka i 2011 at ho er ein forfattar som ser det uvanlege i det vanlege. I hennar tredje utgiving, møter vi også eit blikk som tek inn verda på nytt. Dei tilsynelatande enkle dikta observerer dei små og nære tinga, men samanhengane mellom dei utvidar biletet til å gjelde eksistensen til både menneske og dyr. Det blir mana fram ei erkjenning av ein skjebnefellesskap på kloden.

lyrikk | ISBN: 9788252182026 PRIS KR 269,– | I SAL

e-bok | ISBN: 9788252193299 PRIS KR 149,– | I SAL

juliane rui (f. 1982) debuterte med Den hesten er av snø hausten 2011. I 2012 kom Systrer kan bli like gamle. Aude så rørsle kan synast er den tredje diktboka hennar.

skjønnlitteratur | lyrikk, drama og essay

LEIF HØGHAUG

KOMMUNION 2017 Tale om fellesskapen i vår tid Hundre år etter den russiske revolusjonen og fem hundre år etter reformasjonen oppstår ein diktarleg tale om fråvær av fellesskap i vår tid. Er fellesskapen død? Og om så er: Er det mogleg å vekkje han opp? Kommunion 2017 finn stad i spennet mellom lyrikk og prosa, elegi og humor, dialekt og skriftspråk, og som heilskap framstår boka som ein dramatisk samtale mellom med ei rad messianske forfattarar: Marx, Luther, Dante, Shakespeare, Lenin, Hölderlin, Yeats, Joyce … lyrikk | ISBN: 9788252194913 PRIS KR 299,– | utg. september

e-bok | ISBN: 9788252194920

FABEL (IKKJE SEIER EG EG)

PRIS KR 159,– | UTG. SEPTEMBER

Du milde Moses / høyr! som frå ein annan / spring dom / ølløv mannfolk over brua / heilag framand / elva er / ho renn ho / rann og renn i natta måneljose måneljos. Men / åkken / bygde / åkken / sagde bygde brua sagde / heilag? Å! du milde måneljose / etter / ein som frå ein annan / ølløv mannfolk spring dom alle / framleis over elva / Moses.

leif høghaug (f. 1974) debuterte med diktsamlinga Fama i 2012. Han har mellom anna omsett Julian T. Brolaski og Det kommunistiske partis manifest til norsk og arbeider med ei komplett omsetjing av James Joyces Finnegans Wake.

skjønnlitteratur | lyrikk, drama og essay

JOHANNES GJERDÅKER (RED.)

GLIMESTEINAR FRÅ ISLANDSK VISETRADISJON Den islandske viseforma ferskeytla har vore dyrka på Island frå 1300-talet til i dag. Forma er så velkjend at dei aller fleste islendingar kan ei rekkje slike viser utanboks, og mange kan òg forme nye. For første gong blir no ei bok med denne islandske viseforma utgitt på norsk, og blant skaldane som er med i utgivinga, er nokre klassikarar, og her er òg med mange som ikkje er nemnde i litteraturhistoriske verk eller oppslagsbøker. Visene tek føre seg tema som kjærleik, håp, svik, visdom, alderdom og årstider. lyrikk | ISBN: 9788252190540 PRIS KR 299,– | utg. august

e-bok | ISBN: 9788252190557 PRIS KR 179,– | UTG. AUGUST

johannes gjerdåker Visene er gjendikta av Johannes Gjerdåker (f. 1936), som er blitt tildelt fleire prisar for sitt arbeid som omsetjar: Han har tidlegare gitt mellom anna tyske, engelske, latinske og persiske verk norsk språkdrakt.

skjønnlitteratur | lyrikk, drama og essay

ANN JÄDERLUND

MØRKER MØRKE MØRKT KRYSTALLAR Blant skandinaviske poetar står svenske Ann Jäderlund i ei særstilling med sitt personlege og kraftfulle uttrykk. Mörker mörka mörkt kristaller frå 1994 blir rekna som ei av dei mest sentrale bøkene i forfattarskapen hennar. Ho kom midt i ein serie av bøker som utmerkjer seg ved tilsynelatande strenge ytre former. Den trokeiske rytmen ber alt som blir sagt gjennom heile boka, og gestaltar tydeleg tid og rom, steg og nærvær. Denne karakteristiske rytmen er blitt brukt av Jäderlund seinare i forfattarskapen i ulike former. Boka er ordna som ein gang gjennom årstidene, frå ein vinter til den neste, lyrikk | ISBN: 9788252192247 PRIS KR 269,– | utg. august

e-bok | ISBN: 9788252192292

der mellom anna tre, lauv, vatn, geit, fugl og menneske blir skildra og omskrivne i seriar, der små endringar i perspektiv og stadige gjenkomstar utvidar både tida og rommet.

PRIS KR 149,– | UTG. AUGUST

Gjendikta frå svansk av Gunstein Bakke og Gunnar Værness Kvite syng dei nesleblada Etter natta høge nesler Innved veggen søkk dei ned Nær den raude låven stilt Kvar ei natt med nye steg ann jäderlund Blant skandinaviske poetar står

Nesler utan graver høge

svenske Ann Jäderlund (f. 1955) i ei særstilling med

Vakre innved veggen steg

sitt personlege og kraftfulle uttrykk. Ho debuterte

Grovt høyrer eg ospene skake

med Vimpelstaden i 1985, og det førebels siste

Ser dei glatte vende lauvet

verket er djupa kärlek ingen frå 2016. Mörker mörka

At ein søkk ned meir og meir

mörkt kristaller frå 1994 blir rekna som ei av dei

Grove vakre nesleblada

mest sentrale bøkene i forfattarskapen hennar.

I det grøne hofter blada At dei også bøyer meg ned Og eg høyrer fivreld hovmod

skjønnlitteratur | lyrikk, drama og essay

MARIE LUNDQUIST

AV ALLE SKÅLER VIL EG SPARE DENNE EINE. DIKT I UTVAL Dikta til Lundquist uttrykkjer lengt, smerte og sensualitet, og språket hennar er både klart, friskt og leikent. Ho nærmar seg tema som kjærleik, parforhold og død med ein humoristisk og omsynslaus tone, og mange av tekstane rører seg over i eit draumeaktig og surrealistisk landskap. Utvalet i denne boka er basert på Marie Lundquists tre første bøker, og med denne boka blir Lundquist for første gong presentert på norsk. Utval og gjendikting ved Ruth Lillegraven. Etterord ved Steinar Opstad.

lyrikk | ISBN: 9788252192223 PRIS KR 269,– | utg. oktober

e-bok | ISBN: 9788252192315

Venta ein heil vinter på at nokon

PRIS KR 149,– | UTG. OKTOBER

som var lengre enn eg skulle bøye seg ned over meg og kviskre noko i fortrulegheit. Ein far kanskje, eller ein hest som leitar etter sukker.

marie lundquist (f. 1950) fekk stor merksemd for debutboka Jag går runt och samlar in min trädgård för natten (1992) og er blitt ei tydeleg stemme i svensk lyrikk gjennom dei påfølgjande bøkene. Ho har gitt ut både poesi og prosa, er busett i Stockholm og er også verksam som omsetjar.

skjønnlitteratur | lyrikk, drama og essay

JENNY TUNEDAL

MIN KRIG, SUITAR Om krigane som rasar under freden Min krig, suitar krinsar om krigane som rasar under freden, og den sorga som kjem før døden, ei sorg som forplantar seg i redsla for å gløyme eller bli gløymd. Dikta beveger seg i den intense nærleiken mellom mor og barn. Dei snakkar om å føde og å drepe, om å eige og å elske. Dei snakkar om grenser og grenseløyse. Dikta stiller spørsmål ved eit fantastisk, forskrekkeleg liv, ved kvardagen, slagmarka, sjukdommen, husdyra, tapet – skulda, gløymsla og minnets avgrunn. Dette er eit forsøk på å opprette eit narrativ kring den kraftløysa og brutaliteten som mennesket rommar. Dei brota vi utøver mot kvarandre og andre, den trøysta vi søkjer og treng. lyrikk | ISBN: 9788252192230 PRIS KR 269,– | utg. oktober

Gjendikta frå svensk av Ingrid Z. Aanestad.

e-bok | ISBN: 9788252192308 PRIS KR 149,– | UTG. OKTOBER

Det er fred Først kjenner eg det ikkje Sidan fortset det Det er ei misforståing Kor skulle vera det alvorlegaste I hennar hovud Det er eit felt

jenny tunedal (f. 1973) er svensk forfattar, kritikar og rettleiar ved Litterär gestaltning. Min krig, suitar (2011) er hennar fjerde diktsamling. I 2017 kom hennar femte: Rosor skador.

Det uforgløymelege hjartet Sola som skin Det har hendt før Levande døde eller døde levande eller Nokon med eigne hender Det er hennar plikt Under stor smerte Aleine av aleinemor

skjønnlitteratur | lyrikk, drama og essay

PETER HANDKE

Stendig storm tek utgangspunkt i Handkes eiga familiehistorie knytt til Kärnten, der det tradisjonelt har vore mange slovenske innbyggjarar, som mor til Handke, og hennar høyde: 188 mm

familie. Stykket handlar om tida like før, under og like etter den andre verdskrigen, opplevde gjennom auga til eit oppveksande barn med slovensk mor og tysk far. Skodespel av Peter Handke

peter handke stendig storm

STENDIG STORM

peter handke vart fødd i 1942 i Kärnten i Austerrike. Handke er forfattar av over femti romanar, forteljingar, essayistisk prosa og dramatikk, og han blir av mange rekna som den viktigaste tyskspråklege nolevande forfattaren. Peter Handke har fått ei lang rekkje prisar og utmerkingar, seinast Den internasjonale Ibsenprisen i 2014. I grunngjevinga for tildelinga vart Handke kalla for «den mest eminente episke poeten» innanfor teaterdiktinga. Dette kjem tydeleg fram i stykket Stendig storm. Det kan lesast både som roman og som teaterstykke. Stendig storm er skrive på prosa med ilagde replikkar, og fortel i fiksjons form Handkes eiga familiehistorie knytt til Kärnten, der det tradisjonelt har vore mange slovenske innbyggjarar. Mellom dei var mor til Handke, og hennar familie. Det er hendingane like før, under og like etter den andre verdskrigen stykket har som emne, som opplevde gjennom augo til eit oppveksande barn med slovensk mor og tysk far.

Peter Handke Stendig storm

Omsett av Jon Fosse Redaktør for serien: Jon Fosse

omslag: stian hole

isbn 978-82-521-8824-0

skodespel av Peter Handke omsett av Jon Fosse redaktør for serien Jon Fosse

samlaget.no

bakside: 115 mm

rygg: 11 mm må justeres

forside: 115 mm

lyrikk | ISBN: 9788252188240 PRIS KR 299,– | I SAL

e-bok | ISBN: 9788252190809 PRIS KR 139,– | I SAL

peter handke har skrive over femti romanar,

forteljingar, essayistisk prosa og dramatikk, og han blir av mange rekna som den viktigaste tyskspråklege nolevande forfattaren. Peter Handke har fått ei lang rekkje prisar og utmerkingar, seinast Den internasjonale Ibsenprisen i 2014. I grunngjevinga for tildelinga vart Handke kalla for «den mest eminente episke poeten» innanfor teaterdiktinga.

01 frå t 2 ag Dik r d Ut of ts t rn sØ

GENERASJONSROP FRÅ DANSKE POETAR [...] og tru meg når eg seier eg skal røykast ut av vekstideologien ja eg skal røykast ut av vekstideologien eg skal sjå partia rotere som kreftceller om min seksårsdag før eg handlar eg skal sjå dei spreie oska mi ut over alle biologiske morsmål før eg handlar eg skal sjå dei trekke eit fiskegarn fullt av havfruer opp av morgonurinen min kvar skal ein gå med sin kjærleik [...]

theis ørntofts Dikt 2014 blei i Danmark straks omtalt som eit meisterverk og eit generasjonsrop. Saman med asta olivia nordenhof, amalie smith og olga ravn har han blitt utpeikt som ein av dei fremste forfattarane i sin generasjon, i media omtalt som «generasjon etikk». Samlaget gir no ut desse fire sentrale forfattarstemmene i norsk gjendikting. Kvar forfattar har si distinkte stemme og si særeigne estetiske tilnærming. Temaet kan variere frå å handle om kropp, kjønn og oppvekst til ein stat i forfall eller eit Europa i krise, men alle føyer seg inn i ein felles samtale, der omsorga for kvarandre står sentralt, i ein lengt etter ein ny fellesskap med meir tiltru og større likeverd og menneskeverd.

skjønnlitteratur | lyrikk og drama

THEIS ØRNTOFT

DIKT 2014 Samfunnet på kanten av samanbrot Dikt 2014 handlar mellom anna om korleis det kjennest å vere i live i starten av eit tusenår, på kanten av samanbrot og subjektivitet. I eit direkte biletspråk og med ein fandenivaldsk tone uttrykkjer dikta avmakt, resignasjon, krisekjensle og katastrofemedvit. Men det svartsynte eg i diktet møter fortvilinga både usentimentalt og med stor humor. Dikt 2014 kastar lesaren hovudstups inn i apokalypsen, og vil garantert både skremme, fascinere og underhalde. Gjendikta av Erlend O. Nødtvedt og Britt Kristin Ese. lyrikk | ISBN: 9788252189308

Theis Ørntoft ... er similemaker og

PRIS KR 249,– | I SAL

metaformaker med rabies. I Dikt 2014 sveiper

e-bok | ISBN: 9788252189315

han innom og ender opp på uventede steder: i

PRIS KR 149,– | I SAL

sitronplantasjer og over sirkulerende tårn av selvlysende fisker. Her finnes originale bilder og bildekoplinger ... Jeg finner først og fremst glede ved å sendes som en pingpongball mellom kontrære landskap og tilstander, linje for linje i diktene hans. endre ruset, dagbladet

theis ørntoft (f. 1984) har gått på Forfatterskolen i Danmark. Han debuterte med diktsamlinga YEAHSUITEN i 2009. For denne blei han tildelt Danmarks viktigaste debutantpris, Munch-Christensens Kulturlegat. For Dikt 2014 blei han tildelt Michael Strunge-prisen.

skjønnlitteratur | lyrikk og drama

ASTA OLIVIA NORDENHOF

DET ENKLE OG DET EINSAME Ei stemme til dei som ikkje blir høyrde Dette diktverket overskrid dei tradisjonelle skilja mellom forfattar og person, offentleg og privat, men tek samstundes opp klassiske tema som sorg, kropp og begjær. Brutalt, direkte og med ein stor sans for poetisk timing skildrar Asta Olivia Nordenhof episodar frå kvardagen i notida og frå ein vanskeleg oppvekst. Med ein gjennomført tone vekslar ho mellom glede, humor, desperasjon, ømheit, råskap og indignasjon. lyrikk | ISBN: 9788252190175

Nordenhof gir stemme til dei i samfunnet

PRIS KR 249,– | I SAL

som vanlegvis ikkje blir høyrde, og synleggjer

e-bok | ISBN: 9788252190182

maktstrukturar og handlingar i eit samfunn

PRIS KR 149,– | I SAL

det er risikabelt å hamne utanfor. Denne samlinga viser eit levd liv i komprimert form, som taler klart og insisterande til oss alle. Gjendikta av Anna Kleiva. Fortellende, nedtonede selvbiografiske dikt, gjennomlyst av stor språklig følsomhet og et spesielt blikk for detaljer. Uten særlig hokuspokus, i et tilsynelatende likefremt språk, dannes sterk nerve og stor klangbunn.

asta olivia nordenhof (f. 1984) debuterte med romanen Et ansigt til Emily (2011). Den andre boka hennar, det nemme og det ensomme, kom i 2013. For denne blei Nordenhof tildelt den prestisjefylte danske Montanas Litteraturpris.

endre ruset, dagbladet

skjønnlitteratur | lyrikk og drama

AMALIE SMITH

I SIVIL I sivil er ei forteljing om å vekse saman i kjærleik og frå kvarandre i sjukdom. Amalie Smith rører seg langs den tematiske aksen samling–oppløysing når ho gjennom dikt, kortprosa og eigne fotografi tematiserer om tap og identitet. Tekstane vender seg til ein kjærast som blir ramma av kreft, og undersøkjer fellesskapen og intimiteten som gradvis smuldrar opp. Den essayistiske tonen og dei teoretiske omgrepa speler suverent saman med meir lyriske parti. I sivil er ei vakker bok både i språk, komposisjon og layout. Gjendikta av Siw-Anita Kirketeig. En presis og konsentrert poetisk undersøkelse av begrepene samling og oppløsning. Vi følger et kjærlighetsforhold og et sykdomsforløp. Boken ﬂuktuerer mellom kropp og erindring,

lyrikk | ISBN: 9788252190151

notater, essayistiske partier, Smiths egne

PRIS KR 249,– | I SAL

fotografi med tilhørende ekfraser.

e-bok | ISBN: 9788252190168

endre ruset, dagbladet

PRIS KR 149,– | I SAL

amalie smith (1985) har gitt ut seks bøker sidan ho blei ferdig på Forfatterskolen i 2009. Ho har også bakgrunn frå Det Kongelige Danske Kunstakademi, og i 2015 fekk ho Kronprinsparets Stjernedryspris for arbeidet som forfattar og biletkunstnar.

skjønnlitteratur | lyrikk og drama

OLGA RAVN

EG ET MEG SJØLV SOM LYNG Eg et meg sjølv som lyng er ei lyrisk, temperamentsfull og original samling om å rive seg laus frå rolla som ung jente, utan å vite kva ein elles kan vere. Olga Ravn skriv i denne debutboka om lengten etter å vere bortanfor det seksualiserte og om kroppen som skodeplass for privat og offentleg dragkamp. Verda trengjer seg på, og kroppen går sine eigne vegar. Språket i denne boka er viltveksande, prega av overskot og mot. Gjendikta av Inger Bråtveit. Kaoskreftene i Olga Ravns diktsamling Eg et meg sjølv som lyng ser språket revne, lekke og delvis gå i oppløsning mens det kastes lyrikk | ISBN: 9788252189285 PRIS KR 299,– | I SAL

e-bok | ISBN: 9788252189292 PRIS KR 149,– | I SAL

rundt med sekreter, dryppende kroppsvæsker, og omsvevende organer og kroppsdeler. Det er som om samlingen er skrevet i et krysningspunkt mellom Salvador Dalís bilder, David Cronenbergs filmeffekter og nennsom pikesang. endre ruset, dagbladet

0lga ravn (f. 1986) er utdanna ved Forfatterskolen i Danmark. Ho er kritikar, forlagsredaktør og har undervist på fleire nordiske forfattarskular. Ravn debuterte i 2012 med Jeg æder mig selv som lyng (til norsk ved Inger Bråtveit i 2016). I 2014 gav ho ut chap-boka Mean girl. Året etter kom Celestine, den første romanen hennar, som ho mottok Michael Strunge-prisen for. I 2016 kom diktboka Den hvide rose.

POCKET

NAPOLI-KVARTETTEN Bøkene som har tatt norske lesarar med storm, er komplett i pocket! Vårens leseopplevelse [...] Det er en fascinerende varm, på grensen til eksplosiv, skildring av fasene i vennskapet mellom Elena og Lila [...] Dette er en roman du kommer til å sluke. 400 sider fortoner seg altfor knapt. Derfor er det en betydelig trøst at bare en fjerdedel av historien er fortalt. ole jacob hoel, adresseavisen

Elena Ferrante har skapt noen uforutsigelige, sprell levende typer i et romanunivers som minner om livet selv. gro jørstad nilsen, bergens tidene

Ypperlig oppfølging av sagaen om kvinnenes Napoli. Elena Ferrante skriver sterkt og viktig om språk og kamp. jon rognlien, dagbladet

Rå vold i briljant roman. [...] Jeg kan ikke huske sist jeg leste en bok som var så full av livskraft og pulserende liv. [...] Mi briljante venninne er en hyllest til en by og et spesielt vennskap som tar pusten fra leseren. kristine isaksen, vg

Napolis ukjente mesterforfatter. Hvis du skal lese én gammel svart-hvitt film i år, la det bli en av Elena Ferrante! lars helge nilsen, bergens tidende [...] et friskt pust som minner en på at vennskap mellom jenter er minst like stort og betydningfullt, verdt å skrive og lese romaner om. fædrelandsvennen, kathleen hagen

skjønnlitteratur | pocket

ELENA FERRANTE

DEI SOM FLYKTAR OG DEI SOM BLIR Eit djuptpløyande portrett av ei verd i dramatisk endring I den tredje boka i Napoli-kvartetten, Dei som blir, har dei to jentene frå ﬂyktar og dei som blir Mi briljante venninne og Historia om det nye namnet blitt kvinner. Elena giftar seg med ein akademikar og er ulykkeleg familiemor i Firenze, medan Lila kjempar for å overleve som lågtlønt fabrikkarbeidar, og tek del i kampen for betre arbeidsvilkår og meir demokrati i 1970-åra. Begge kvinnene har frå dei var barn, prøvd å sleppe unna livet i bydelen der dei voks opp, pocket | ISBN: 9788252190243

eit liv i fattigdom og ufridom. No drøymer

PRIS KR 169,– | JUNI

Elena likevel om det livet Lila har. Dei som ﬂyktar og dei som blir er ein roman om to kvinners liv i Italia i 1970-åra, tiåret prega av arbeidarkamp, klassereise og kvinnefrigjering. Ein roman om eit vennskap som rommar kjærleik og hat, beundring og sjalusi, men som er så sterkt at ingen av dei to kvinnene er heilt seg sjølv utan den andre. Napoli-kvartetten er eit storverk om vennskap mellom kvinner, men dette er

elena ferrante er fødd i Napoli. Sidan

også forteljinga om Italia som nasjon og dei

debuten i 1992 har ho gitt ut fleire kritikarroste

gjennomgripande endringane landet går

romanar. Napoli-kvartetten har gitt Ferrante eit

gjennom frå 1950-åra og fram til i dag.

internasjonalt gjennombrot. Rettane til bøkene er selde til 44 land, og bøkene har fått strålande kritikkar. Elena Ferrante er eit pseudonym. Ingen andre enn det italienske forlaget kjenner identiteten til Elena Ferrante.

Frå italiensk ved Kristin Sørsdal.

skjønnlitteratur | pocket

ELENA FERRANTE

HISTORIA OM DET TAPTE BARNET Ei kraftfull avslutning på historia om eit livslangt vennskap Dette er den fengslande historia om to kvinner, den briljante, boklærde Elena og den lidenskapelege, ubereknelege Lila. Begge slost ein gong for å komme seg vekk frå strøket der dei voks opp – eit nabolag prega av vald og ufridom. Elena har gifta seg, flytta til Firenze, stifta familie og gitt ut fleire kritikarroste bøker. Men no har ho komme tilbake til Napoli for å vere saman med mannen ho alltid har elska. Lila, derimot, har aldri lykkast med å frigjere

pocket | ISBN: 9788252190250

seg frå Napoli. Ho har blitt ein suksessrik

PRIS KR 169,– | JUNI

bedriftseigar, men nærkontakten med den verda ho alltid har teke avstand frå, set henne på prøve. Men Lila er ustoppeleg, uregjerleg, uforgløymeleg! Med Napoli som bakteppe, ein by like forførande som han er farleg, i ei verd i dramatisk endring, er historia om eit livslangt vennskap fortald djupt ærleg og med ein briljans som saknar sidestykke. Frå italiensk ved Kristin Sørsdal.

elena ferrante er fødd i Napoli. Sidan debuten i 1992 har ho gitt ut fleire kritikarroste romanar. Napoli-kvartetten har gitt Ferrante eit internasjonalt gjennombrot. Rettane til bøkene er selde til 44 land, og bøkene har fått strålande kritikkar. Elena Ferrante er eit pseudonym. Ingen andre enn det italienske forlaget kjenner identiteten til Elena Ferrante.

skjønnlitteratur | pocket

ANNA GAVALDA

LIVET, TIL DET BETRE Mathilde. Yann. Billie. Tre historier. Tre unge menneske i dagens Frankrike, som alle endrar livet sitt etter eit tilfeldig møte med ein framand. Alle er dei bestemte og tapre og vil heller satse og risikere å feile enn å leve middelmåtige liv. Mathilde har kutta ut kunsthistoriestudiet og teke ein jobb ho ikkje liker, Yann jobbar som seljar, men drøymer om noko heilt anna, og Billie, som veks opp i ein heim utan kjærleik, oppdagar ein dag at vennskap finst. Alle som lét seg begeistre av Saman er ein pocket | ISBN: 9788252193985 PRIS KR 199,– | I SAL

mindre aleine, vil kjenne seg igjen i det fargerike språket, den kjappe humoren og den store medkjensla. Endå ein gong har Anna Gavalda, som har forført mange lesarar over heile verda, funne den fine balansen mellom sorg og glede. Tove Bakke, som har omsett boka frå fransk, har gjenskapt Anna Gavaldas univers med stor språkleg presisjon og litterær innsikt. Frå fransk ved Tove Bakke.

Rappkjefta eg-forteljingar om jakta på eit anna gavalda (f. 1970) debuterte i 1999 med novellesamlinga Eg vil at nokon skal vente på meg,

meiningsfullt liv. steinar sivertsen, stavanger aftenblad

og har sidan vore eit friskt pust i verdslitteraturen. Saman er ein mindre aleine (2005) har selt fleire

Det er ingenting overskridande ved desse

millionar eksemplar og er omsett til over 40 språk.

historiene. Ikkje noko ekstraordinært. Og

Livet, til det betre gjekk rett inn på bestseljarlistene

likevel er Gavalda-mirakelet her. Vi smiler. Vi

då ho kom ut i Frankrike.

les. Vi ser det for oss. le bien public

skjønnlitteratur | pocket

JØRGEN NORHEIM

ALDRI REDD FOR MØRKETS MAKT Gåtefulle forsvinningar i Stalins Sovjet Som liten gut får Tor Steinar Normann ideen om at han skal hjelpe bestemor: «Når eg blir stor, skal eg dra til Russland og finne bestefar for deg.» I 1929 drog bestefar hans som idealistisk kommunist til Russland for å byggje sovjetstaten. Der forsvann han i ein av Stalins mange fangeleirar. Tor Steinar får på mange måtar ein oppvekst som er typisk for etterkrigstida: Han blir militærnektar, student og politisk aktivist – og etablerer seg som teknisk sjef i Øvre Valdres. Men ideen om å finne ut kva som skjedde med bestefaren, slepper aldri taket. På ei av reisene i den tidlegare Sovjetunionen forsvinn han sjølv. pocket | ISBN: 9788252193992

Aldri redd for mørkets makt er ein roman om

PRIS KR 199,– | I SAL

stalinismen og om tankegodset som nådde heilt inn i norske studenthyblar på 1970-talet. I glimt ser vi òg ei norsk familiehistorie over fire generasjonar. Kvar på sin måte stiller romanpersonane seg det store spørsmålet: Kvifor valde eg som eg gjorde?

Innhaldsrikare og formsikrare norsk roman er ikkje lett å finna.

jørgen norheim (f. 1952) har sidan debuten i

jan askelund, stavanger aftenblad

1994 gitt ut fleire kritikarroste romanar. Adjutanten (2008) blei nominert til Brageprisen, og Ingen er så

Et imponerende og viktig stykke litteratur. turid larsen, dagsavisen

trygg i fare (2002) blei nominert til Nordisk råds litteraturpris. Norheim er fødd i Sollia i Østerdalen og voks opp i Vestre Slidre. I dag pendlar han

Sprekt, sint og ganske så sant fra Jørgen

mellom Oslo og Berlin.

Norheim, om hvorfor venstresidens nordmenn ble som de ble.

ola hegdal, nrk

skjønnlitteratur | pocket

PATTI SMITH

JUST KIDS Året er 1967. Verda står på kanten av ei ny tid. Eit tilfeldig møte i Brooklyn fører to unge menneske inn på ein livsveg med kunst og lidenskap. Patti Smith ville bli poet og kunstnar, og Robert Mapplethorpe ville utfordre fotokunsten. Bundne saman i uskuld og entusiasme reiste dei på kryss og tvers av byen, frå Coney Island til 42nd Street, og etter kvart til det berømte runde bordet på nattklubben Max’s Kansas City, der Andy Warhol heldt hoff. I 1969 slo paret seg ned på Chelsea Hotel. Just Kids er ei varm og inderleg kjærleiksforteljing frå Smith til den elska vennen Mapplethorpe, men boka er også eit unikt tidsdokument. Smith gir ei levande skildring pocket | ISBN: 9788252193696 PRIS KR 169,– | I SAL

av New Yorks avantgardistiske og spennande kulturliv tidleg på 1970-talet. Her møter vi forfattarar, musikarar og kunstnarar som har påverka ein heil generasjon og sett avtrykk langt utanfor New Yorks grenser. I omgangskrinsen var Sam Shepard, Janis Joplin, Jim Morrison, Andy Warhol, Bob Dylan, William Burroughs og mange fleire. Til norsk ved Brit Bildøen Just kids er blitt et enestående dokument skrevet av en poet med sans for undertekst, de pregnante

PATTI SMITH (fødd 1946) er ei legende i den amerikanske musikkhistoria. Ho er vokalist, låtskrivar, poet og artist og hadde stor påverknad på pønkrock-rørsla gjennom debutalbumet sitt, Horses, frå 1975. Ho er blitt kalla «pønkens gudmor».

detaljer og økonomien i språket som blir så talende når forfatteren er trygg på hva hun vil si. knut faldbakken, vg

Det Patti Smith her har fått til, er like mykje ei dokumentarbok om ein generasjon som ein sjølvbiografi. (...) Patti skriv godt og medrivande i denne boka (...) Omsetjinga til Brit Bildøen er utan plett og lyte. odd w. surén, dag og tid

skjønnlitteratur | pocket

PATTI SMITH

M TRAIN M Train tek til i den vesle Greenwich Villagekafeen der Patti Smith kvar morgon går for å drikke kaffi og skrive i notatboka si. Ved stambordet sitt reflekterer ho over livet, kjærleiken, og det ho har mista. I M Train kjem vi nærare Patti Smith enn nokon gong før. Ho inviterer oss inn i New York-kvardagen sin, fylt av litteratur, kinobesøk og britiske detektiv-seriar. Vi blir tekne med på dei mange reisene hennar: frå Frida Kahlos heim i Mexico til Berlin, London og gravene til Jean Genet, Sylvia Plath og Arthur Rimbaud. Patti Smith har sjølv omtalt denne boka som eit vegkart over livet sitt. M Train er ei kraftfull og djupt rørande memoarbok av ein av vår tids største kunstnarar. Det er ei vakker og ettertenksam bok om sakn, sorg, forsoning, håp og inspirasjon. Illustrert med Smiths eigne polaroidfoto. Denne utgåva inneheld eit nytt

pocket | ISBN: 9788252193626 PRIS KR 169,– | I SAL

e-bok | ISBN: 9788252193633 PRIS KR 149,– | I SAL

kapittel og nytt fotomateriale. Til norsk ved Brit Bildøen.

patti smith (fødd 1946) er ei legende i den amerikanske musikkhistoria. Ho er vokalist, låtskrivar, poet og artist og hadde stor påverknad på pønkrock-rørsla gjennom debutalbumet sitt, Horses, frå 1975. Ho er blitt kalla «pønkens gudmor».

skjønnlitteratur | pocket

FRODE GRYTTEN

BIKUBESONG Romanen skildrar eitt år i Murboligen, ein arbeidarbustad i Odda. Her er kjærleik, kidnapping, politikk, løgner, utruskap og Ola Nordmann frå Hardanger. Bikubesong er ein kollektivroman om det mytologiske Odda, varmt og utleverande skildra, men også med eit skarpt innsyn i det norske sosialdemokratiet anno 1999.

Frode Gryttens roman «Bikubesong» bobler over av fortellerglede anne cathrine straume, nrk

pocket | ISBN: 9788252194142 PRIS KR 169,– | UTG. JULI

frode grytten (f. 1960) er frå Odda. Han er ein av dei mest markante novelleforfattarane i Noreg, men har òg hatt suksess innanfor fleire andre sjangrar. Det store gjennombrotet fekk han med romanen Bikubesong i 1999. Grytten debuterte i 1983, og har sidan skrive både romanar, noveller, barnebøker og lyrikk.

skjønnlitteratur | pocket

FRODE GRYTTEN

POPSONGAR 24 timar, 24 stader, 24 songar, 24 historier. Frode Gryttens kvite album, eit soul-album i skrift. Boka består av 24 noveller frå 24 stader i verda som finn sted i løpet av 24 timar. Til kvar novelle har forfattaren knytta ein popsong.

pocket | ISBN: 9788252194135 PRIS KR 169,– | UTG. JULI

skjønnlitteratur | pocket

LARS MÆHLE

LINNÉS DYSTRE LÆRDOM Andre bok i serien om den hardtslåande psykologen Ina Grieg Ein invitasjon til klassetreff gir nytt liv til eit av Ina Griegs fortrengde mareritt. Da ho voks opp, forsvann ei 14 år gammal jente, Sonja Lerdahl, på gåtefullt vis. Mistanken blei retta mot Tom Kaser, ein 19-åring kalla «botanikaren». Men noko lik blei aldri funne, og han blei aldri tiltalt. Kva skjedde med Sonja? Var det Tom Kaser som bortførte og drap henne? Eller nokon annan? Eller er Sonja framleis i live? pocket | ISBN: 9788252194005 PRIS KR 199,– | I SAL

Linnés dystre lærdom er ein nervepirrande krim om den eine, avgjerande augeblinken som brått snur opp ned på alt. Boka er den andre i serien om Ina Grieg, tobarnsmor, kickboksar og psykolog. Den første boka i serien, Den mørke porten, er seld til Italia og Tyskland. Spenningen holdes oppe gjennom boka, og det er lagt ut ﬂere snubletråder underveis. Avslutningen er både dramatisk og overraskende. sven gjeruldsen, tvedestrandsposten

lars mæhle (f. 1971 på Sunndalsøra) har skrive ei rekkje bøker for barn, ungdom og vaksne. Krimserien med psykolog Ina Grieg er kritikarrost

Linnés dystre lærdom er ei god krimbok med

og blir gitt ut på tysk av Ullstein Verlag, som også

djupare botn enn det vi finn i mange andre

har Jo Nesbø på si forfattarliste.

krimromanar. Den har eit nydeleg språk, og boka er stemningsskapande og til tider beint fram uhyggeleg. (…) Boka skil seg ut som ei av dei aller beste norske krimbøkene eg har lest i år. geir tangen, bokbloggar

FAKTA OG DOKUMENTAR

fakta og dokumentar | sakprosa

ANNE GUNN HALVORSEN

LIVET OG KORLEIS LEVE DET Ein klok og humoristisk introduksjon til vaksenlivet «Eg har søkt på så mykje på nettet i mitt liv, barnefødslar, føflekker, tannutvikling hjå spedbarn. Før eg gjekk ut med søppelet, var eg langt nede i det djupe nettet for å finne ut korleis Leah Isadora Behn såg ut akkurat no. Likevel har eg aldri søkt på dette, korleis leve livet. Eg har berre gjort det som verkar rett, det alle andre gjer. Det er dristig, tenkjer eg og stirer på det vesle rekkjehuset vårt. Dei som søv i andre etasje, er mine menneske. Så dristig, nesten sjukt å investere så mykje pengar, så mykje tid, så mykje krefter utan å undersøke ordentleg.» dokumentar | ISBN: 9788252192896 PRIS KR 299,– | I SAL

På kort tid har Anne Gunn Halvorsen (32) fått

e-bok | ISBN: 9788252192902

to barn, mann og rekkjehus. Ho har pådrege seg

PRIS KR 120,– | I SAL

gjeld, ansvar og eit heilt ordinært vaksenliv. Ein kveld ho surfar på nettet, går det opp for henne

Noe så sjeldent som en velskrevet, lærerik og intelligent selvhjelpsbok cathrine krøger, dagbladet

at ho har brukt meir tid på å søkje opp kjendisar og trenings-tights enn sjølve livet. For korleis skal ein som vaksen unngå å bli skild, sur, utbrend og gjeldsslave? Kva bør du ete, kvar bør du bu, og kva kan du gjere for å unngå å døy? I eitt år set Halvorsen alt anna på vent for å finne svar på dei store spørsmåla. Ho dreg med lesaren på finanskonferanse og samlivskurs, inn i forskingsrapportar, oljesmell og politisk historie. Ho reiser frå Gjøvik til Høvik, til Stavanger, Sandnes, Sandeid, Etne

anne gunn halvorsen (f. 1984) har arbeidd

og Keyserløkka. Alt for å skrive ei bok som

som journalist i 13 år, og kjem frå Vikedal i

kan gjere deg klokare – og få deg til å senke

Rogaland.

skuldrene, litt.

fakta og dokumentar | sakprosa

MARTA NORHEIM

OPPDATERINGAR FRÅ LYKKELANDET.

M A R TA N O R H E I M

O P P D AT E R I N G A R

RØFF GUIDE TIL SAMTIDSLITTERATUREN

frå

LY K K E L A N D E T

Kva skjer i den nyaste litteraturen? Har du høyrt rykte om at den nyaste

RØFF GUIDE TIL

skjønnlitteraturen er humørlaus og

S A M T I D S L I T T E R AT U R E N

sjølvoppteken? Det stemmer slett ikkje, skal vi tru Marta Norheim, ein av Noregs mest kjende kritikarar. I boka Oppdateringar frå lykkelandet guidar ho deg inn i det nye litterære landskapet. Materialet er utvalde bøker frå norsk skjønnlitterær prosa, romanar, noveller og korttekstar. Bøkene er i all hovudsak skrivne av forfattarar som har debutert etter 2005. Kva skriv dei nye

litteraturvitskap | ISBN: 9788252194197

forfattarane om, og korleis?

PRIS KR 299,– | SEPTEMBER

For ti år sidan kom den første Røff guide

PRIS KR 229,– | SEPTEMBER

e-bok | ISBN: 9788252194203

til samtidslitteraturen. Marta Norheim har granska kva som har skjedd sidan den gong. Ti år er ikkje lenge, men overraskande nok fann Norheim ut at bøkene har andre tematikkar i dag. I dag blir det skrive om miljø og klima som aldri før, barndommen står svakare, men dei gamle er solid representerte, og den mannlege outsideren har fått selskap av den kvinnelege outsideren, noko som neppe er til trøyst for verken menn eller kvinner. Den nye litteraturen handlar om alt, med nokre interessante unntak, meiner Norheim. Boka er for alle som ønskjer å vite meir om samtidslitteraturen, lystlesarar så vel som fagfolk.

Marta Norheim (f. 1955) er cand.philol. og har i fleire år arbeidd med litteraturprogram i NRK radio, mellom anna i Bok i P2 og Kulturnytt. Ho har blitt kåra til «Årets litteraturkritikar». I 2007 gav ho ut Røff guide til samtidslitteraturen. I 2012 kom essaysamlinga Friksjonar, som ho fekk Språkprisen for.

fakta og dokumentar | biograﬁ og portrett

LEIF-EINAR LOTHE OG FINN TOKVAM

LOTHEPUS

GÅR DET TIL HELVETE, SÅ GÅR DET TIL HELVETE «Dette er ein sjølvbiografi utan dei kjedelege delane.» LOTHEPUS Leif-Einar Lothe, betre kjend som Lothepus, sjarmerer og provoserer folk over heile landet. Hardhausen frå Odda i Hardanger, med cowboyhatt og røyk i kjeften, er eit fenomen ingen kan vere likegyldig til. Over ein million følgde med då Lothepus vann realityserien «Farmen kjendis» vinteren 2017. Men kven er han? Eit ekte mannfolk? biograﬁ | ISBN:9788252194708 PRIS KR 299,– | UTG. SEPTEMBER

e-bok | ISBN: 9788252194715 PRIS KR 149,– | UTG. SEPTEMBER

Ein dinosaur med forkvakla kvinnesyn? Ein snill og hjelpsam mann? Ein som gir faen? Ein tulling? Eit geni? Journalist og forfattar Finn Tokvam har hatt mange samtalar med Lothepus for å finne svar på desse spørsmåla. Resultatet er ei bok med røvarhistorier og private foto frå ein sann eventyrar. Lothepus fortel om den gongen han flykta frå politiet med hest, om kunsten å ri i fylla, og om då han var på reinjakt på vidda og leigde sjøfly for å gå på pub i Bergen. Han fortel også om kva det gjorde med han at han

ﬁnn tokvam (f. 1972) er journalist, musikar og

mista veslebror sin, Stian, i ung alder.

forfattar frå Flåm. Han debuterte med romanen Tyl i 2005 saman med Halvor Folgerø. Tokvam er kjend frå NRK, der han har arbeidd som journalist

Folk tenkjer på ungar, is og brus i samband

og humorist mellom anna i P.I.L.S. (Populærmusikk

med 17. mai. Eg tenkjer først og fremst på

Ispedd Litt Sladder). Han er også vokalist i

dynamitt.

populærorkesteret Finn-Erix og leiar det populære talkshowet Folk & Finn på Lille Ole Bull Scene i Bergen.

lothepus

Ut d Lo rag th f ep rå us

Eg kjem frå fjorden og fjella. Frå Vestlandet. Eg er ein av desse som pissar i Sørfjorden. Eg er ein harding. Hardingen er ein sjølvgod jævel. Hardingen er ein som trur han kan alt, og som veit han kan alt. Han er ikkje i tvil om kva han skal gjere når han står opp. Hardingen går ut i dagen. Han sprøyter frukttrea, klipper greiner og gir fan. Det er ein harding. Hardingen sit ikkje i kyrkja og ber om gode avlingar. Han får vatn og gjødsel på helveteskapen.

fakta og dokumentar

ASTRID SVERRESDOTTER DYPVIK

BERLINHISTORIER KALD KRIG I DEN DELTE BYEN

I skvis mellom to supermakter I 1945 var Tyskland knust både militært, politisk og moralsk. Berlin låg i ruinar. Frå 1949 var landet delt i to, i eit kapitalistisk Vest-Tyskland og eit kommunistisk AustTyskland. Berlin blei liggjande inne i AustTyskland, og blei også delt i aust og vest. I 1961 blei byen fysisk delt av den 45 kilometer lange Berlinmuren. Berlin blei ein front i den kalde krigen fram til muren fall i 1989. Journalist og historikar Astrid Sverresdotter Dypvik har møtt menneske som fortel om historie | ISBN: 9788252192384

korleis det var å leve i Berlin i dei vel 40 åra

PRIS KR 349,– | I SAL

då Berlin låg i skvis mellom supermaktene.

e-bok | ISBN: 9788252192391

Ho har valt historier som går rett inn i dei

PRIS KR 229,– | I SAL

mest brennbare konfliktane. Det handlar om hemmelege fangeleirar, spionasje, grenselaust svik, om muren, flukt og stort personleg mot. Mange historier handlar om å byte side. Dette er historia om den kalde krigen i Berlin fortald gjennom einskildmenneske.

Dypvik har talent og vilje til å fortelle, og alle de personlige historiene gir vektige utdypinger astrid sverresdotter dypvik (f. 1977) er journalist og historikar. I dag er ho tilsett i Nationen,

av jernteppets konsekvenser. jon rognlien, dagbladet

men ho har tidlegare arbeidd i både Morgenbladet, Klassekampen og Dag og Tid.

Her er den nye guideboken til Berlin for alle I 2013 fekk Dypvik glitrande kritikkar for Det var DDR. Forteljingar om eit nedlagt land.

som vil forstå byens plass i etterkrigshistorien. sven egil omdal, bergens tidende

fakta og dokumentar | sakprosa

GUNNAR GRYTÅS

MALMTUNGE SPOR HISTORIA OM OFOTBANEN

Meir enn ei jernbanehistorie For over 140 år sidan blei det avgjort at det skulle byggjast jernbane frå kyst til kyst mellom Nord-Sverige og Nord-Noreg. Den 475 kilometer lange linja blei bygd med eitt føremål: å frakte jernmalm kortaste vegen frå gruvene i Norrbotten til ei isfri hamn i Narvik. På 115 år har kring 1130 millionar tonn malm blitt frakta med Ofotbanen, eit ufatteleg stort kvantum. Historia om Ofotbanen er ei uvanleg spennande industrihistorie frå ein arktisk utkant av verda. Det handlar om gruveselskapet LKAB, om byane langs linja,

historie | ISBN: 9788252194241 PRIS KR 379,– | UTG. OKTOBER

e-bok | ISBN: 9788252194258 PRIS KR 259,– | UTG. OKTOBER

Narvik og Kiruna, og om bana som bind alt saman. Ofotbanen har til skiftande tider, men heile tida langs same sporet, vore avgjerande for utviklinga på Nordkalotten. Utan ei jernbane ville samfunna, arbeidslivet, politikken og kulturen vore annleis. Frå historia om bana, «bolaget» og byane går det mange sidespor til andre delar av svensk, norsk og europeisk historie. gunnar grytås (f. 1949) er forfattar og journalist og har mellom anna arbeidd i Nordlys, Dagens Næringsliv og Fiskeribladet. Han har skrive ei rekkje bøker om fiskeripolitikk og kystkultur, blant anna historia til Noregs Råfisklag frå 2013. Grytås er også ein av forfattarane av fembandsverket Norges fiskeri- og kysthistorie. I 2014 gav Grytås ut den kritikarroste boka Kvotebaronar. Privat rikdom – utarma fiskevær.

fakta og dokumentar | biograﬁ og portrett

GUNNAR MYKLEBUST

RAGNAR ULSTEIN GUNNAR MYKLEBUST

RAGNAR ULSTEIN

Eit personleg portrett av ein av våre viktigaste historikarar – ein mann med eit brennande hjarte og sterk sans for rettferd. Dette er forteljinga om ein fredens mann som i prøvelsens time var villig til å ty til våpen for å forsvare den nasjonale fridomen. Då den andre verdskrigen braut ut, drog den unge Ragnar Ulstein med båt til England. Han blei med i Lingekompaniet og var på fleire hemmelege operasjonar i Noreg. Etter krigen bytte Ulstein ut pistolen med pennen for å dokumentere den norske motstanden under krigen. Gjennom meir enn tre tiår reiste han landet rundt og intervjua

biograﬁ | ISBN: 9788252187670 PRIS KR 379,– | UTG. OKTOBER

e-bok | ISBN: 9788252190755 PRIS KR 259,– | UTG. OKTOBER

krigsveteranar – englandsfararar, grenselosar, etterretningsfolk og små og store aktørar i dei hemmelege nettverka i motstandsrørsla. Ved Norsk Hjemmefrontmuseum etterlèt han seg eit eineståande arkiv frå over 1300 intervju med krigsveteranar. Utan hans bidrag ville ein viktig del av norsk historie gått tapt. I boka til Gunnar Myklebust blir vi kjende med eit menneske som gjennom sitt lange liv var driven av eit brennande hjarte og ein aldri sviktande sans for rettferd. Ulstein er ein

gunnar myklebust (f. 1950) er journalist og forfattar. Han har vore leiar av utanriksredaksjonen i NRK, og var i perioden 1993–1997 NRKs korrespondent i USA. Han har tidlegare skrive bøkene Route 66, Tungtvannssabotøren, Ishavet og Mysteriet på Magerøya.

av dei siste attlevande motstandsmennene frå krigen. Basert på timevis med samtalar teiknar Myklebust eit personleg og originalt portrett av ein intelligent, humoristisk og prinsippfast mann.

fakta og dokumentar | biograﬁ og portrett

ARNHILD SKRE

KALD KRIGS KVISKRING

BARNDOM UNDER DEN KALDE KRIGEN Nytt blikk på etterkrigstida «Eg trudde lenge at eg voks opp i ei roleg tid på ein stad verna for verda. Larmen frå andre verdskrigen var stilna. Atomprøver small i den tidlege kalde krigen, men smella var langt borte.» Slik tenkte historikaren Arnhild Skre lenge om barndommen sin i 1950-åra. Men no, med barndommen på avstand, har ei uro slått inn og skapt tvil. Kanskje levde ho også ein kaldkrigsbarndom? Norsk NATO-medlemskap frå 1949. Frykta

essay | ISBN: 9788252193565 PRIS KR 329,– | UTG. AUGUST

for atombomba. Koreakrigen 1950–1953.

e-bok | ISBN: 9788252190755

Kommunistjakt. Cubakrisa i 1962. I denne

PRIS KR209,– | UTG. AUGUST

nyskapande og velskrivne essaysamlinga utforskar Skre korleis desse hendingane var med og forma norske barnesinn etter andre verdskrigen. I Kald krigs kviskring blir idyllisk etterkrigsbarndom omskapt til forteljingar om kvardagslusking, forteiing, angst for atomkrig. Og om ein kaldkrigsmentalitet som velta rundt på norsk daglegliv og kultur.

arnhild skre (f. 1952) er norsk journalist, forfattar og historikar. Ho har skrive kritikarroste biografiar om Theodor Kittelsen, Ragnhild Jølsen og Hulda Garborg. I 2011 fekk Arnhild Skre Brageprisen for biografien om Hulda Garborg.

fakta og dokumentar | sakprosa

JAN H. LANDRO

FRÅ NORA TIL KARL OVE

– OG 84 ANDRE PERSONAR I NORSK LITTERATUR Gullrekkja i norsk litteratur Denne boka er ei skattkiste for alle som er glade i god litteratur. Kulturjournalist Jan H. Landro portretterer og skildrar korleis 86 oppdikta personar tenkjer og handlar i nokre av dei beste norske bøkene gjennom tidene, frå den norrøne sagalitteraturen og opp til dagens «verkelegheitsromanar». Her får du møte sagaens Gunnar frå Lidarende, Askeladden, Wergelands Stella sakprosa | ISBN: 9788252186581

og Petter Dass. Du kan lese om opprørske

PRIS KR 349,– | UTG. AUGUST

Inger-Johanna i Familien på Gilje, Tusten

e-bok | ISBN: 9788252194739

hos Tarjei Vesaas og den gåtefulle «Lillelord»

PRIS KR 259,– | UTG. AUGUST

hos Johan Borgen. Ikkje minst får du vite meir om personar frå vår tids litteratur, som incest-offeret Bergljot hos Vigdis Hjorth, kemneren Bjørn Hansen hos Solstad og den heilt gjennomsnittlege Harry Lund i Gryttens Bikubesong. Frå Nora til Karl Ove er ei engasjerande og underhaldande bok, som opnar opp den

jan h. landro (f. 1948) er tidlegare journalist og kulturredaktør i Bergens Tidende. Han har skrive ei rekkje bøker, mest om litteratur. Landro er i dag frilansjournalist og ein populær «bokbadar» og føredragshaldar.

norske litterære gullrekkja for gamle og nye lesarar.

fakta og dokumentar | sakprosa

ALF KJETIL WALGERMO

RØFF GUIDE TIL BIBELEN Boka for alle som treng å friske opp att bibelkunnskapane sine, og dei som aldri har opna ein bibel. Kva skjedde eigentleg under Davids kamp mot Goliat? Kva er opphavet til uttrykket «heile sulamitten»? Og visste du at det var Jesus som først bad oss om å ikkje kaste perler for svin? Bibelen er den mest selde boka i verda. Bibelen er både heilag tekst og ein litterær triumf – utgangspunktet for to verdsreligionar og ein grunnstein for den vestlege litteraturen og sivilisasjonen. Kan vi eigentleg forstå historia vår, språket og kulturen om vi ikkje veit kva som står i Bibelen?

litteraturvitskap | ISBN: 9788252192872 PRIS KR 369,– | UTG. SEPTEMBER

For mange er dette den viktigaste boka som

e-bok | ISBN: 9788252192889

er skriven, medan mange har eit eksemplar

PRIS KR 249,– | UTG. SEPTEMBER

av Bibelen ståande i bokhylla, utan at dei nokon gong opnar han. Alf Kjetil Walgermo, forfattar og kulturredaktør i Vårt Land, har skrive ein kunnskapsrik og lett tilgjengeleg guide til Bibelen. Med stor nysgjerrigheit og pedagogisk kløkt tek han med seg lesaren inn i Det gamle og Det nye testamentet. Boka er laga både for dei som treng ei oppfrisking av bibelkunnskapane sine, og for dei som knapt

alf kjetil walgermo (f. 1977) kjem frå

har sett i ein bibel, men som føler at dei går

Sunnmøre og er busett i Oslo. Han har skrive fleire

glipp av noko viktig.

kritikarroste bøker for barn, ungdom og vaksne, og er omsett til ei rekkje språk. Dei enkeltståande bøkene Mor og far i himmelen, Mitt bankande hjarte og Kjære søster kan lesast som ein trilogi om eksistensielle spørsmål. Til dagleg jobbar Walgermo som kulturredaktør i Vårt Land.

fakta og dokumentar

MORTEN SØBERG

EKOFISK, EIDSVOLL EIT ESSAY OM OLJEPENGAR OG GRUNNLOVA Kan oljefondet vare evig? Oljefondet er i dag det største fondet i verda. Handlingsregelen er meint å sikre fondet til evig tid. Slik er det ikkje lenger. Noverande regjering legg opp til ein pengebruk som kan føre til at fondet er tomt i løpet av nokre tiår. Morten Søberg, stiller i denne boka eit heilt sentralt spørsmål for nasjonen Noreg: Kan oljeformuen vår tryggjast til evig tid? Søberg startar i 1969. Dette er året då Ekofiskessay | ISBN: 9788252193879 PRIS KR 329,– | I SAL

e-bok | ISBN: 9788252193909 PRIS KR 120,– | I SAL

feltet blei funne i Nordsjøen og den norske økonomien blei forandra radikalt. Det er også året då han sjølv blei fødd. I Ekofisk, Eidsvoll reflekterer Søberg over korleis hans eiga historie er samanbunden med historia om Oljefondet.

Dette er ei av dei mest overraskande, tiltalande

Han går tilbake til gamle arkiv for å sjå kva

og lærerike essaybøker eg har lese.

statsmenn tidlegare har tenkt om grunnlov,

bjørn kvalsvik nicolaysen, dag og tid.

statsfinansar og handlingsreglar. Han reiser til Karibia, Tyskland og USA. Og på vegen rekonstruerer han si eiga slektshistorie, soga om ein tysk kjøpmann som endar opp med å gi lån til den svenske staten – ein formue som til slutt går tapt. Ekofisk, Eidsvoll er eit dristig og velformulert innlegg i debatten om Noregs framtid, frå ein

morten søberg (f. 1969) kjem frå Trondheim.

av Noregs mest originale essayistar.

Han er samfunnsøkonom og tidlegare statssekretær i Finansdepartementet, og arbeider no som direktør

Søbergs siste essay er eit viktig tilskott til å

for samfunnskontakt i SpareBank 1. Eit essay om

skapa grobotn for eit meir allment, men òg

oljepengar og Grunnlova er den fjerde boka hans.

intellektuelt, forsvar for oljepengane våre. lars kolbeinstveit, minervanett.

fakta og dokumentar

KATRINE SELE

JØLSTER HOTELL HISTORIER FRÅ EIT ASYLMOTTAK Verda midt i Jølster I 2010 blei Jølster hotell asylmottak. Det staselege sveitsarhuset som har teke imot gjestar frå 1800-talet til vår tid, husar i dag kring hundre asylsøkjarar frå Syria, Eritrea, Etiopia, Sudan, Somalia, Afghanistan, Irak, Iran og Egypt. Katrine Sele, som bur i Jølster, oppsøkjer asylmottaket. Ho blir kjend med huset, folka og historiene der. Det har blitt ei sterk og viktig bok om eitt av dei viktigaste spørsmåla i vår tid, flyktningkrisa og menneska som er råka. Jølster hotell er inga vanleg dokumentarisk skildring av flyktningsituasjonen i dag, men ei nær og varm forteljing om korleis det er å vente, vente på vedtak, vente på at klager skal bli behandla, vente på å bli busett, vente på

samtid | ISBN: 9788252192407 PRIS KR 329,– | I SAL

e-bok | ISBN: 9788252192414 PRIS KR 329,– | I SAL

at livet skal byrje. Det er ei forteljing om forvirring og fortviling, sakn og lengt, krig og kjærleik. På 1800-talet, då hotellet blei bygd, var det jølstringane som utvandra til Amerika – kring tusen personar i alt. No, eit par hundreår seinare, er det dei andre som kjem til oss.

katrine sele (f. 1972) er oppvaksen i Skottland, Zimbabwe, Bærum og Singapore. Ho er busett i

Katrine Sele har rett og slett skrevet en velturnert bok om et av vår tids viktigste spørsmål.

Jølster i Sunnfjord. Tidlegare har ho blant anna gitt ut ei prislønt bok om kunstnaren Oddvar Torsheim, og ho er tildelt Kulturdepartementets nynorskpris for journalistar. I 2013 gav ho ut biografien Kenneth

marius wulfsberg, dagbladet

om komponisten, humoristen og gitaristen Kenneth Sivertsen.

fakta og dokumentar | biograﬁ og portrett

ALFRED FIDJESTØL

NESTEN MENNESKE.

BIOGRAFIEN OM JULIUS Tankevekkjande og rørande om sjimpansen Julius Sjimpansen Julius fekk ein vond start på livet. Avvist av mora og med ein valdeleg far måtte han flytte inn hos to menneskefamiliar. Gjennom TV blei Julius ein norsk A-kjendis på 80- og 90-talet. Men han sleit med å finne plassen sin i flokken. I dag lever Julius som alfasjimpanse og tobarnsfar. Han er framleis biograﬁ | ISBN: 9788252192568 PRIS KR 349,– | UTG. AUGUST

e-bok | ISBN: 9788252192575 PRIS KR 229,– | UTG. AUGUST

Noregs mest kjende dyr. Som første dyr i Noreg får no Julius sin eigen biografi. Ved hjelp av internasjonal sjimpanseforsking prøver Fidjestøl å finne ut kva som går føre seg i hovudet på ein sjimpanse som Julius. Det har blitt ei fascinerande og tankevekkjande historie, om det evige spelet om status og makt, om kjærleikslengt og sex, om einsemd, død og sorg. Gjennom forteljinga om livet til Julius får vi eit unikt innblikk i kva det vil seie å vere nesten menneske.

alfred ﬁdjestøl (f. 1973) har gitt ut kritikarroste biografiar og historieverk om menneske og kulturinstitusjonar. I 2014 blei Fidjestøl den første sakprosaforfattaren nokosinne til å motta Gyldendals Sult-pris. Dette er hans første sjimpansebiografi.

Hjartet er ein mystisk muskel. Ein gong startar det å slå, ein gong sluttar det å slå. Men kvifor det plutseleg startar å slå, mens organismen framleis er eit foster i moras livmor, kvifor den første elektriske impulsen i hjartekammeret gir hjartet beskjed om å trekke seg saman og for første gong pumpe blod ut i dei enno tronge og ørsmå arteriane i fosteret, er det ingen som veit eksakt. For eit sjimpansefoster, som normalt er åtte månader i moras mage, kjem det første hjarteslaget om lag etter seks veker. Det vil seie at hjartet til den sjimpansen denne boka skal handle om, må ha slått sitt aller første slag ein eller annan gong i mai 1979, kanskje den 17. mai 1979 for alt vi veit, kanskje mens kong Olav stod på slottsbalkongen i Oslo i vårmildt duskregn og vinka til barnetoget. Og den dag i dag, nesten 40 år seinare, slår den same hjartemuskelen hardt og rytmisk dag og natt i det som no er blitt ein fullvaksen sjimpanse i ein dyrepark i Kristiansand.

U ste tdra n m g fr en å ne sk e

le frå da ag kan r d s Ut ein r e a rd Ve

Etter denne indianaraktige utnyttinga av ressursane bobla eg over av harmdirrande røyster inni meg som sa at «ungar skal vite kor maten kjem frå!» og «landet skal ikkje gro att!». Neste dag rørte eg oppjaga saman ein surdeigstartar, og frå der av eskalerte det. Eg begynte å fantasere om å aldri meir kjøpe noko. Som i: noko som helst. Aldri meir frysedisk! Aldri meir sprøytemiddel! Aldri meir i lomma på griske matvarekjedegigantar som dersom dei budde i Andeby ville blitt teikna som feite grisar med gullringar på alle fingrane. Snart hadde eg forvilla meg milevis inn i den mørkaste sjølvbergardelen av internett, på det ufatteleg treige mobilnettet, og såg den framtidige meg, kledd i sjølvsydde barkebukser, stå og dyppe hovudlause høner ned i kokande vatn for å flå dei. Tankar som «kvifor ha innlagt vatn når ein kan vaske seg i elva!», «kvifor ha steikeomn når ein kan ha bål!» og «kvifor gå på Ikea når ein kan lage sofa av to stubbar og tre hesjestaur!» verka plausible. Eg var sekund unna å google «finnes neverbleier?».

fakta og dokumentar | essay

AGNES RAVATN

VERDA ER EIN SKANDALE

EI BOK OM LIVET PÅ LANDET Om livet, lykka og eit tilvære på bygda Etter eit hektisk tiår i hovudstaden tek Agnes Ravatn mann og baby med seg frå Frogner og flyttar til den vesle vestlandsbygda Valevåg for å roe ned i permisjonstida. I eit forfalle småbruk utan Internett, omkransa av skog, fjell og sauer, milevis unna kulturandedammen i hovudstaden, snirklar dagane seg sakte forbi for den vesle familien. Kveldane går med til å samtale med den næraste naboen: vennen og forfattarkollegaen Einar Økland. Verda er ein skandale er stasjonære reisebrev frå eit halvår på bygda. Det handlar om lykke, skriving, det enkle livet og jakta på det

essay | ISBN: 9788252194630 PRIS KR 299,– | UTG. AUGUST

e-bok | ISBN: 9788252194647 PRIS KR 149,– | UTG. AUGUST

perfekte knekkebrødet.

agnes ravatn (f. 1983) har gitt ut fleire kritikarroste og prislønte bøker, blant anna romanen Fugletribunalet (2013) som har gjort suksess både som bok og teater, og som er seld til mange land. Agnes Ravatn er kjend for si særeigne, vittige stemme og sitt skarpe blikk for menneskeleg svakheit.

fakta og dokumentar

EINAR ØKLAND

NORWEGEN, SCHÖNES LAND! TYSKPRODUSERT FREDSPROPAGANDA I NORGE 1940–1945 Norske motiv skildra av tyske soldatkunstnarar Frå 1940 og til maidagane i 1945 var tyske og austerrikske kunstnarar i uniform engasjerte i å lage teikningar, akvarellar og maleri med historie | ISBN: 9788252192421 PRIS KR 429,– | I SAL

norske motiv. Desse blei masseproduserte i postkort, bøker, store plansjemapper og som separate vedlegg i tyskproduserte månadsmagasin og tidsskrift. Reproduksjonane med norske motiv er ein nærast ukommentert sektor av tysk propagandaverksemd under andre verdskrigen. Trykksakene er med få unntak ikkje tilgjengelege i bibliotek, museum, galleri eller referanseverk. Svært få kjenner materialet, og forfattaren Einar Økland har den mest fullstendige og unike samlinga ein kjenner til. Med 144 illustrasjonar i utval gir han her eit oversyn over kva som blei publisert, og kven utgivarane og kunstnarane var. Målgruppa var eit tysk publikum – ved

einar økland (f. 1940) har sidan 1963 gitt ut ei

at okkupantane sende postkort eller fine

rekkje bøker i fleire skjønnlitterære sjangrar. I tillegg

kunstmapper til slekt og venner i heimlanda,

til åtte artikkelsamlingar har han skrive eller redigert

men reproduksjonane var også til sals i

eit titals sakprosabøker om visuelle emne innanfor

Tyskland. Med landskapsskildringar frå Jæren,

«popular arts» som bok- og magasinillustrasjonar,

Stavanger, Preikestolen og Haugesund i sør,

reklame og andre masseproduserte trivialia. Han har

via Bergen, Sogn og Trondheim, til Narvik,

dessutan publisert større monografiar om Theodor

Tromsø og Nordkapp i nord kunne dei med

Kittelsen, Harald Damsleth og historia til den

desse reproduksjonane vise den nordiske

norske maleboka.

delen av det storgermanske riket.

fakta og dokumentar

ÅSNE VALLAND NORDLI

MINSTE MINSTE Om fattigfolk frå Romania og eit forsøk på å gjere ein forskjell Dei sit i gatene, står utanfor matbutikken og møter deg med ein skramlande kopp og ei bønn om hjelp. Tiggarar frå Romania blir karakteriserte som kjeltringar, bandittar og menneskehandlarar. Ukvemsorda om denne gruppa har hagla på nettet og i avisspaltene. Åsne Valland Nordli flytta som ung nybakt mor til hamnebyen Constanta i Romania. Med trua på at det er mogleg å gjere ein forskjell, blei familien buande der i fem år. Dei arbeidde for å hjelpe fattigfolk, særleg gateborn. Valland Nordli fortel si eiga historie, ei historie om tru, mot og motgang. Me blir kjende med fattigfolka som blei dei nære vennene hennar, og som har endra henne for livet. Valland Nordli minner oss om at dei

samtid | ISBN: 9788252193855

utstrekte, tiggande hendene alle høyrer til

PRIS KR 329,– | I SAL

menneske med liv, draumar og historier som

e-bok | ISBN: 9788252193862

me i oljenasjonen ikkje har vondt av å høyre.

PRIS KR 209,– | I SAL

Forfatterens uttalte hensikt med boka er å gi norske lesere innsikt i hvem de er, disse tiggende rumenerne og sigøynerne som nå er så dypt foraktet av mange her til lands. Et høyst prisverdig tiltak, og måtte det bare få den norske selvtilstrekkeligheten til å krympe litt. jon rognlien, dagbladet

åsne valland nordli (f. 1975) kjem frå Norheimsund i Hardanger. Valland Nordli er

Det har vore både ei god og ei sterk oppleving

profesjonell folkesongar. Ho har mellom anna

å vera med Åsne Valland Nordli og familien

spelt inn seks plater på plateselskap som ECM

hennar på denne reisa i Romania, blant fattige,

og Kirkelig Kulturverksted. I fem år budde ho i

utstøtte, foreldrelause born, unge og vaksne.

hamnebyen Constanta i Romania. Der arbeidde ho

paul odland, dagen

og ektemannen for Ungdom i oppdrag. Dei dreiv kristne humanitære prosjekt blant gatebarn.

frĂĽ ord n ag dr f rĂĽ t U ng i k r ik St

fakta og dokumentar | hobby. mat og drikke

HILARY GRANT

STRIKKING FRÅ NORD Tidlaust og moderne Hilary Grant bur på Orknøyane lengst nord i Skottland. Ho hentar inspirasjon både frå Fair Isle-strikking, frå skandinavisk strikkekunst og frå det slåande vakre landskapet når ho lagar sine eigne design for vår tid. I Strikking frå nord finn du 30 mønster. Her er alt frå ei enkel ribbestrikka lanternetopplue og eit tubeskjerf i bølgjemønster til nydelege genserar frå Island.

essay | ISBN: 9788252194012 PRIS KR 299,– | UTG. AUGUST

Boka har kunnige tips om montering, råd om farger og garn og inspirerande foto som gir eit vindauge til livet på 59˚ nord. Denne flotte kolleksjonen hyllar enkle og reine former som er moderne, men tidlause. Hilary Grant driv strikkeverksemda frå atelieret sitt på Orknøyane. Sidan 2011 har ho designa luer, vottar og skjerf som ho har selt over heile verda. Grant er ingen tradisjonell strikkar, men den tradisjonelle estetikken er likevel til stades i arbeida hennar. Ho søkjer mot klare, glade farger og dristig utforma mønster. Rytmen og repetisjonane i Fair Islestrikkinga er ei stadig kjelde til inspirasjon for henne.

hilary grant driv strikkeverksemda frå atelieret sitt på Orknøyane. Sidan 2011 har ho designa luer, vottar og skjerf som ho har selt over heile verda. Grant er ingen tradisjonell strikkar, men den tradisjonelle estetikken er likevel til stades i arbeida hennar. Ho søkjer mot klare, glade farger og dristig utforma mønster. Rytmen og repetisjonane i Fair Isle-strikkinga er ei stadig kjelde til inspirasjon for henne.

fakta og dokumentar | pocket, sakprosa

TERRI SHEA

SELBUVOTTEN Dette er den første store boka om den vakre og tradisjonsrike selbuvotten. Selbuvotten har halde seg like populær i fleire tiår og blir strikka av stadig nye generasjonar. Her får du vite alt du treng for å komme i gang med å strikke vottar i ulike mønster og fargar. Boka inneheld både kulturhistorisk stoff om dei kjende vottane og ei enkel innføring i strikketeknikken. Over 30 oppskrifter til ulike selbuvottar gir deg framgangsmåten trinn for pocket | ISBN: 9788252194562

trinn. Boka er illustrert med fargebilete og

PRIS KR 249,– | UTG. SEPTEMBER

mønsterskjema.

NO I POCKET!

terri shea bor i Seattle, Washington. Ho har gitt ut boka Selbuvotter. Biography of a Knitting Tradition. I 2009 kom denne ut på norsk, omsett av Annemor Sundbø under tittelen Selbuvotten. Vakre mønster frå ein norsk strikketradisjon.

fakta og dokumentar | pocket

MAGNHILD FOLKVORD

BETZY KJELSBERG FEMINIST OG BRUBYGGJAR Feminist og brubyggjar Kvinnesaksforkjemparen Betzy Kjelsberg (1866–1950) gjorde mykje ingen kvinner hadde gjort før henne. Ho var blant anna den første kvinna som sykla i Drammen, den første kvinnelege fabrikkinspektøren i Noreg, den første kvinna i sentralstyret i partiet Venstre og den første kvinna som tok ordet på den internasjonale arbeidskonferansen i Washington i 1919. Kanskje var ho også den første kvinna som irettesette ektemannen sin frå talarstolen på eit offentleg møte iallfall i Drammen? samtid | ISBN: 9788252194340

Lista over alt Kjelsberg var først med er lang.

PRIS KR 169,– | I SAL

Magnhild Folkvord har skrive den første biografien om Betzy Kjelsberg, ei modig kvinne som våga seg inn på område der menn tidlegare rådde grunnen åleine.

Den første faglig funderte biografien om Betzy Kjelsberg er et grundig og inspirerende opplysningsverk. hedda lingaas fossum, klassekampen

magnhild folkvord (f. 1945) er utdanna adjunkt. Frå 1999 til 2015 arbeidde Folkvord som

Magnhild Folkvords biografi om feministen

journalist i Klassekampen. I 2008 gav ho ut boka

Betzy Kjelsberg utvider norsk historie.(...)

Sekstimarsdagen – den neste store velferdsreforma?

«Betzy Kjelsberg» anbefales til alle som vil vite

i samarbeid med Ebba Wergeland. I 2013 gav

mer om feminismens lange og stolte tradisjon

Folkvord ut biografien Fredrikke Marie Qvam.

helt tilbake til 1800-tallet.

Rabaldermenneske og strateg.

marius wulfsberg, dagbladet

fakta og dokumentar | pocket

MAGNHILD FOLKVORD

FREDRIKKE MARIE QVAM RABALDERMENNESKE OG STRATEG Rabaldermenneske og strateg Fredrikke Marie Qvam (1843-1938) var ein av dei heilt sentrale strategane i kampen for full kvinneleg stemmerett. Som leiar for fleire kvinneorganisasjonar stod ho i spissen for kvinnestemmerettskampen på slutten av 1800-talet. Målet vart nådd i 1913, men det sette ikkje på nokon måte punktum for Qvam sitt politiske og organisatoriske engasjement. Qvam vart ikkje utan grunn kalla Korridorenes Dronning, og ho påverka gjerne landets leiande menn ved å gå gjennom historie | ISBN: 9788252194357

konene deira. Sjølv var Fredrikke Marie

PRIS KR 169,– | I SAL

Qvam gift med Ole Anton Qvam, ein sentral Venstre-politikar. Mykje sjukdom, to barn som døydde tidleg, ein son som døydde av tuberkulose 25 år gammal, og eit dødfødd barn sette eit sterkt preg på livet hennar.

Boka bringer ny kunnskap om kvinnekampen i Norge rundt forrige århundreskiftet. Den handler ikke bare om nederlag, seire og massemøter, men om hvordan enere som magnhild folkvord (f. 1945) er utdanna

Qvam organiserte arbeidet og oppnådde

adjunkt. Frå 1999 til 2015 arbeidde Folkvord som

historiske resultater. Boka anbefales på

journalist i Klassekampen. I 2008 gav ho ut boka

det varmeste. Den er et viktig bidrag i

Sekstimarsdagen – den neste store velferdsreforma?

jubileumsåret 2013.

i samarbeid med Ebba Wergeland. I 2013 gav

hanne marie johansen, klassekampen

Folkvord ut biografien Fredrikke Marie Qvam. Rabaldermenneske og strateg.

Befriende med en grundig fortelling om en av de mindre kjente kvinnepionerene. torstein hvattum, aftenposten

fakta og dokumentar | pocket

ARNHILD SKRE

HULDA GARBORG NASJONAL STRATEG Rikt illustrert biograﬁ om allsidig føregangskvinne «Hva ved de om mig alle disse som tror sig berettiget til at holde Tale for mig fordi jeg har danset lidt med nogen Ungdommer og især fordi jeg er Garborgs Kone? Ingenting.» Hulda Garborg (1862–1934) tok oss på kornet i dagboka si. I denne rikt illustrerte biografien fortel historikar og journalist Arnhild Skre også om alt det andre Hulda Garborg var: Populær dramatikar og ein produktiv omsetjar med stor eigen forfattarskap og omfattande journalistisk produksjon. Ho var ungdomsidol og kosthalds- og livsstilsreformator. Dessutan husflidsgründer, grunnleggjar av Det Norske Teatret og ein av dei mest vidreiste og samtidsorienterte

biograﬁ | ISBN:9788252193268 PRIS KR 169,– | I SAL

kulturarbeidarane landet har sett. Ikkje minst var ho ein utrøytteleg opposisjonell som kunne skjelva for småting i unge år, men som i vaksen alder tolte den beinharde norskdomskampen best av alle. Kanskje hadde ho for lite sjølvkritikk, og kanskje var ho litt for glad i sterke menn? Nært og usminka om Huldas krevjande samliv med Arne Garborg, ein av Noregs mest framståande forfattarar. arnhild skre (f. 1952) har solid og mangslungen røynsle som kulturjournalist i fleire år i NRK, Dag og Tid og Aftenposten. Ho er historikar av utdanning og har skrive fleire bøker, mellom anna den kritikarroste biografien om Ragnhild Jølsen.

E-BØKER FRÅ SAMLAGET Samlaget gir ut det meste av ny norsk prosa for ungdom og vaksne på e-bok samstundes med papirboka, og det kjem stadig nye e-bøker frå backlist-katalogen. E-bøkene er til sals mellom anna på: iBooks ebok.no ark.no norli.no tanum.no bokkilden.no haugenbok.no bokkilden.no på samlaget.no

BARNE- OG UNGDOMSBÃ&#x2DC;KER

Samlaget Barnebøker er ei digital bokhylle med berika e-bøker for barn i alderen 0–10 år. Du må først laste ned appen Samlaget Barnebøker frå Googleplay eller Appstore før du kan starte å kjøpe bøker til bokhylla. Du får éi gratis bok i appen: Unni og Gunni reiser. Kvar bok kostar 75 kroner.

e historier d o

fengjande

r øke b s kunnskap. tle e t s e le og l r se

anna r. folkestad

er an de te re s

Krabbekrise

j as in g Un en as der haldande og n ar b a som er tilpass

nyn

Samlagets leseland for barn som lærer å lese er laga for å stimulere og inspirere ferske lesarar. Dette er gode historier med enkel tekst og sjarmerande illustrasjonar. Du kan også lese bøkene i Leseland-appen, som du kan laste ned på lesebrett.

nyn

atle berge og henning lystad

nyn

LE SE L A N D for barn som lærer å lese nivå ein ny i leseland

nivå to kom i gang

nivå tre lesevennen

nivå fire leseproffen

Bøkene eignar seg for barn som nett har begynt å lære å lese.

Bøkene eignar seg for barn som klarer å lese små tekstmengder.

Bøkene eignar seg for barn som les, men som enno ikkje er uthaldande i lesinga.

Bøkene eignar seg for barn som les og begynner å bli uthaldande i lesinga.

Bøkene har lita tekstmengd og mange illustrasjonar, og teksten er direkte kopla til bileta. Barna lærer å lese både tekst og bilete.

Tekstmengda aukar litt. Bøkene har framleis mange illustrasjonar, og teksten er direkte kopla til bileta.

Tekstmengda aukar, og lesaren møter nokre vanskelege ord. Teksten er delt i kapittel for å skape pausar i lesinga. Bøkene har illustrasjonar på kvar side.

Tekstmengda aukar, og historiene er meir komplekse. Lesaren møter nokre vanskelege ord. Teksten er delt i kapittel med illustrasjonar på kvar side.

Enkel og kort tekst, korte setningar, 5–10 ord per side.

Enkel og kort tekst, korte setningar, 15–25 ord per side.

Korte tekstar, korte til middels lange setningar, 30–50 ord per side.

Middels lange tekstar, middels lange setningar, 70–90 ord per side.

tem

les t t e l

en tekst

i Parad funn i På

martin baltscheit og ulf k.

DEN

Felline, professor Pål og kjemisettet

moni nilsson og elin lindell

KATTEN

vegard markhus

EPLESLANG

Bestevener

og k arsten teich

russel punter og gustavo mazali

nyn

trine andersen og mads themberg

sylvia heinlein og sabine wiemers

SPRINT

dor t og o e k ar t to r eb dic æk km eis s

lars bukdahl

MARS ER FOR TAPARAR

gudrun lik ar og sabine büchner

nyn

på te r e as g å b f a r in v i n r e e le s le s e e r s a fi rn ba t y pa r skrift fly ten e n s le t t le e mja r le s e r som f

tilpassa innhald, tekstmengd og ordforråd

nyn

LE SE L AN D for eldre barn og ungdom Samlagets leseland for eldre barn og ungdom er bøker for barn som vil lese korte historier med høg illustrasjonsgrad. Bøkene er spesielt godt eigna for sidemålsbrukarar og lesesvake, og er tematisk tilpassa interessene til eldre barn og ungdom. inspirerande og tankevekkjande lesestoff tøff ffe illustrasjonar lettlesen og innhaldsrik tekst

sp r ek e, illustr fargerike a sj o n a r for b å og le de lesefl i se s v ake b nke for a rn b og j å de gu t ar ent e r

Last ned Leseland-appen her: For iPad:

For Android:

apple.com/appstore

play.google.com

barneog ungdomsbøker | leseland

ANNA R. FOLKESTAD

PLOMMEPROBLEM Ny bok i serien om Besta og Bo! Bo, Besten og Besta skal på fest. Dei skal kle seg ut. Besta treng plommer til kostymet sitt, men i treet er det også mykje veps. Heldigvis får Bo ein idé! Plommeproblem er ein del av Samlagets Leseland for barn som lærer å lese. Dette er gode historier med enkel tekst og sjarmerande illustrasjonar, skapte for å stimulere og inspirere ferske lesarar. Les også: Besta og Bo: Tanntrøbbel lettlesbok | ISBN: 9788252187229

Besta og Bo: Krabbekrise

PRIS KR 169,– | I SAL

anna r. folkestad (f. 1983) er forfattar og illustratør og har mellom anna skrive dei populære bøkene om Unni og Gunni. I 2012 fekk ho Nynorsk barnelitteraturpris for Unni og Gunni reiser.

leseland nivå 1 90

barneog ungdomsbøker | leseland

MARTINE GRANDE

TAPAR Kan ein tapar vinne? Dovendyret Dag er lei av å komme sist i mål. Han øver og øver og trener og trener. Men reven Ronny er rask og slu. Kan Dag vinne konkurransen? Tapar er ein del av Samlagets Leseland for barn som lærer å lese. Dette er gode historier med enkel tekst og sjarmerande illustrasjonar, skapte for å stimulere og inspirere ferske lesarar.

lettlesbok | ISBN: 9788252194364 PRIS KR 169,– | UTG. SEPTEMBER

martine grande (f. 1985) voks opp i Lierne i Nord-Trøndelag og bur no i Volda. Ho er utdanna animatør og jobbar til dagleg i sitt eige animasjonsselskap Grande Produksjon. I 2013 debuterte ho som forfattar med bildeboka Kakerlakken med den stygge frakken … og hovudet fullt av triste tankar, som også ligg føre som animasjonsfilm, bildebokapp og teater.

leseland nivå 1 91

barneog ungdomsbøker | leseland

ANNA FISKE (ILLUSTRATØR)

VISSTE DU AT …? KATT Visste du at katten bruker halen til å halde balansen? Eller visste du at kattar søv det meste av livet sitt? Og at dei drøymer når dei søv? I denne faktaboka kan ein lese morosame og overraskande fakta om det vanlegaste kjæledyret i Noreg, nemleg katten. På kvart oppslag er det ei ny spørjesetning. Boka er rikt illustrert, med sjarmerande og artige teikningar av Anna Fiske. Mjau! lettlesbok | ISBN: 9788252193213

Visste du at …? KATT er ein del av Samlagets

PRIS KR 169,– | I SAL

Leseland for barn som lærer å lese. Dette er gode historier med enkel tekst og sjarmerande illustrasjonar, skapte for å stimulere og inspirere ferske lesarar. Les også: Visste du at …? HEST Visste du at …? HUND

anna ﬁske (f. 1964) er illustratør, forfattar og teikneserieskapar. Ho har vunne ei rekkje prisar for arbeida sine.

leseland fakta nivå 1 92

barneog ungdomsbøker | leseland

ANNA FISKE (ILLUSTRATØR)

VISSTE DU AT …? HUND Visste du at hundar sveittar frå nasen? Eller visste du at ein hund er like smart som eit barn på to år? I denne faktaboka kan ein lese morosame og overraskande fakta om hunden, mennesket sin beste venn. På kvart oppslag er det ei ny spørjesetning. Boka er rikt illustrert, med sjarmerande og artige teikningar av Anna Fiske. Voff! Visste du at …? HUND er ein del av Samlagets Leseland for barn som lærer å lese. Dette er

lettlesbok | ISBN: 9788252193190

gode historier med enkel tekst og sjarmerande

PRIS KR 169,– | I SAL

illustrasjonar, skapte for å stimulere og inspirere ferske lesarar. Les også: Visste du at …? HEST Visste du at …? KATT

anna ﬁske (f. 1964) er illustratør, forfattar og teikneserieskapar. Ho har vunne ei rekkje prisar for arbeida sine.

leseland fakta nivå 1 93

barneog ungdomsbøker | leseland

ANNA FISKE (ILLUSTRATØR)

VISSTE DU AT …? HEST Visste du at hesten kan sove ståande? Eller visste du at hesten kan tisse nesten 10 liter i løpet av ein dag? I denne faktaboka kan ein lese morosame og overraskande fakta om hesten. På kvart oppslag er det ei ny spørjesetning. Boka er rikt illustrert, med sjarmerande og artige teikningar av Anna Fiske. Vrinsk! Visste du at …? HEST er ein del av Samlagets Leseland for barn som lærer å lese. Dette er lettlesbok | ISBN: 9788252193206

gode historier med enkel tekst og sjarmerande

PRIS KR 169,– | I SAL

illustrasjonar, skapte for å stimulere og inspirere ferske lesarar. Les også: Visste du at …? HUND Visste du at …? KATT

anna ﬁske (f. 1964) er illustratør, forfattar og teikneserieskapar. Ho har vunne ei rekkje prisar for arbeida sine.

leseland fakta nivå 1 94

barneog ungdomsbøker | leseland

KATARINA GENAR OG ALEXANDER JANSSON

DEN MYSTISKE SKULEN: ÅNDA I GLASET Lettlesen og akkurat passe skummel Grete og Marius går på ein skule som er kjempegammal. Av og til skjer det mystiske ting der – det er gamle lærarar og elevar som går igjen! Men dei viser seg ikkje for kven som helst, og særleg ikkje for dei eldre elevane, sjølv om Sally gjerne vil det. I dag vil Sally prøve å gjere «ånda i glaset» i kjellaren. Men Grete og Marius er i tvil. Å kontakte ånder – i kjellaren, som er absolutt forbode område! Då kan jo kva som helst skje …

lettlesbok | ISBN: 9788252190946 PRIS KR 169,– | UTG. SEPTEMBER

Bli med til skulen der porten knirkar, det er spindelvev i vindauga og ein høyrer kvesande pust i korridoren. Les også: Den mystiske skulen: Svartedama Den mystiske skulen: Spøkelseshunden Ånda i glaset er ein del av Samlagets Leseland for barn som lærer å lese. Dette er gode historier med enkel tekst og sjarmerande illustrasjonar, skapte for å stimulere og

katarina genar (f. 1973) er ein svensk

inspirere ferske lesarar.

barnebokforfattar. Ho arbeider også som logoped.

Frå svensk ved Øystein Rosse.

alexander jansson (f. 1977) er ein svensk illustratør. Han bur og arbeider i Göteborg.

leseland nivå 2 95

barneog ungdomsbøker | leseland

KATARINA GENAR OG ALEXANDER JANSSON

DEN MYSTISKE SKULEN: SPØKELSESHUNDEN Ein spennande skule der spøkelse er daglegdags! Grete elskar den mystiske skulen sin. Der finst det både ein rektor som går igjen, og ei latterfrøken som viser seg i spegelen på do. Og då Grete ser at det er bitemerke på arket hennar, og høyrer noko som knurrar og krafsar, forstår ho at det berre kan bety éin ting: Spøkelseshunden har vakna! lettlesbok | ISBN: 9788252190953

Bli med til skulen der porten knirkar, det er

PRIS KR 169,– | UTG. SEPTEMBER

spindelvev i vindauga og ein høyrer kvesande pust i korridoren. Les også: Den mystiske skulen: Svartedama Den mystiske skulen: Ånda i glaset Spøkelseshunden er ein del av Samlagets Leseland for barn som lærer å lese. Dette er gode historier med enkel tekst og sjarmerande illustrasjonar, skapte for å stimulere og inspirere ferske lesarar.

katarina genar (f. 1973) er ein svensk barnebokforfattar. Ho arbeider også som logoped.

Frå svensk ved Øystein Rosse.

alexander jansson (f. 1977) er ein svensk illustratør. Han bur og arbeider i Göteborg.

leseland nivå 2 96

barneog ungdomsbøker | leseland

KATARINA GENAR OG ALEXANDER JANSSON

DEN MYSTISKE SKULEN: SVARTEDAMA Spøkelse og magi og ein herleg spennande skule Skulen til Grete og Marius er kjempegammal. Over hundre år. Av og til skjer det mystiske ting. Det knirkar og knakar i veggane. Det er dei gamle lærarane og elevane som går igjen! Dei finst overalt. Men dei viser seg ikkje så ofte. I alle fall ikkje for kven som helst … «Kven tør å vere med til Den svarte dama?» spør Sally i friminuttet. Den svarte dama finst i spegelen på doen, og Sally veit korleis ein får henne til å komme fram. Eller rettare sagt: Ho trur at ho veit …

lettlesbok | ISBN: 9788252190960 PRIS KR 169,– | UTG. SEPTEMBER

Bli med til skulen der porten knirkar, det er spindelvev i vindauga og ein høyrer kvesande pust i korridoren. Les også: Den mystiske skulen: Spøkelseshunden Den mystiske skulen: Ånda i glaset Den svarte dama er ein del av Samlagets Leseland for barn som lærer å lese. Dette er gode historier med enkel tekst og sjarmerande illustrasjonar, skapte for å stimulere og inspirere ferske lesarar. Frå svensk ved Øystein Rosse.

katarina genar (f. 1973) er ein svensk barnebokforfattar. Ho arbeider også som logoped. alexander jansson (f. 1977) er ein svensk illustratør. Han bur og arbeider i Göteborg.

leseland nivå 2 97

barneog ungdomsbøker | leseland

LIN HALLBERG OG JONNA BJÖRNSTJERNA

DEN MAGISKE DYREBUTIKKEN: MIRA Les om Miras eventyr i den magiske dyrebutikken! Mira drøymer om eit eige dyr. Ein venn, ein å vere glad i. Mira veit at det finst ein magisk dyrebutikk i byen, og dit skal ho reise når ho har spart opp nok til å kjøpe eit kjæledyr. Ho sparer og sparer, og ein dag set ho seg på bussen. Men då ho kjem til den magiske dyrebutikken, er han litt skummel. Det jobbar ei mystisk dame der, og det er rare lydar overalt. Vil Mira få sitt eige dyr til slutt? Ein lettlesbok | ISBN: 9788252193800 PRIS KR 169,– | UTG. SEPTEMBER

venn, ein å vere glad i? Mira er ein del av Samlagets Leseland for barn som lærer å lese. Dette er gode historier med enkel tekst og sjarmerande illustrasjonar, skapte for å stimulere og inspirere ferske lesarar. Frå svensk ved Øystein Rosse.

lin hallberg (f. 1956) er ein svensk forfattar som bur i Stockholm. Ho har skrive mange barnebøker, særleg om hestar. jonna björnstjerna (f. 1983) er ein svensk illustratør og forfattar. Ho illustrerer både barnebøker og for aviser.

leseland nivå 2 98

barneog ungdomsbøker | leseland

DAN HÖJER OG PER DEMERVALL

SUPERRASK Fartsfylte og lettlesne fakta! Kor fort køyrer den raskaste berg-og-dalbanen i verda? Kva heiter den raskaste greske guden? Og kor fort svømmer eigentleg eit menneske – i forhold til ein hai? Dette er ei bok om det å vere rask. Her møter vi raske fuglar, tog, menneske og planetar. Og ein får tenkt igjennom: Er det alltid best å vere rask? Boka har mange spennande og morosame fakta, og artige, fartsfylte illustrasjonar. Superrask er ein del av Samlagets Leseland for barn som lærer å lese. Dette er gode historier

lettlesbok | ISBN: 9788252190816

med enkel tekst og sjarmerande illustrasjonar,

PRIS KR 169,– | I SAL

skapte for å stimulere og inspirere ferske lesarar. Frå svensk ved Ole Jan Borgund. Les også: Supersterk Supersmart

dan höjer (f. 1964) er forfattar og journalist. Han har skrive ei rekkje bøker, både sakprosa og skjønnlitterære bøker, for både barn og vaksne. I Sverige er han mest kjend som barnebokforfattar. Höjer bur i Stockholm. per demervall (f. 1955) er illustratør, forfattar og formgivar. I Sverige er han særleg kjend for teikneseriane sine. Demervall bur i Stockholm.

leseland fakta nivå 3 99

barneog ungdomsbøker | leseland

DAN HÖJER OG PER DEMERVALL

SUPERSTERK Morosame fakta om muskuløse folk og galne styrkerekordar I denne boka møter vi Magnus, eit av dei sterkaste menneska i verda, og handbakmeisteren Heidi frå byen Ensamheten i Sverige. Men her er også greske boksarar, «sterke» sirkusmenn, gudar, barnevakter og små, supersterke maurar … Teksten er full av spennande og morosame fakta, og tek også for seg fordelar og ulemper ved det å vere sterk. Dei spenstige illustrasjonane tilfører tekstane ein ekstra humoristisk dimensjon. lettlesbok | ISBN: 9788252190830 PRIS KR 169,– | I SAL

Supersterk er ein del av Samlagets Leseland for barn som lærer å lese. Dette er gode historier med enkel tekst og sjarmerande illustrasjonar, skapte for å stimulere og inspirere ferske lesarar. Frå svensk ved Ole Jan Borgund. Les også: Superrask Supersmart

leseland fakta nivå 3 100

barneog ungdomsbøker | leseland

DAN HÖJER OG PER DEMERVALL

SUPERSMART Om smarte dyr, oppﬁnningar og menneske Kva betyr det eigentleg når ein seier at nokon er smart? Og har storleiken på hjernen noko å seie? I denne boka møter du historiske personar som er kjende for smarte oppfinningar og oppdagingar, mellom andre Albert Einstein, Marie Curie og Leonardo da Vinci. Men det finst også ulike måtar å vere smart på. Ein kan til dømes vere kjensle-smart, altså flink til å forstå korleis andre menneske tenkjer og føler. Supersmart tek for seg ulike rekordar i det å

lettlesbok | ISBN: 9788252190854

vere smart. Boka kombinerer tankevekkjande

PRIS KR 169,– | I SAL

fakta med tøffe illustrasjonar. Supersmart er ein del av Samlagets Leseland for barn som lærer å lese. Dette er gode historier med enkel tekst og sjarmerande illustrasjonar, skapte for å stimulere og inspirere ferske lesarar. Frå svensk ved Ole Jan Borgund. Les også: Superrask Supersterk

leseland fakta nivå 3 101

barneog ungdomsbøker | leseland

PETRUS DAHLIN OG JOHANNA KRISTIANSSON

VAREHUSET Les på eige ansvar! Ester har funne draumekjolen. Kvar gong ho går til skulen, ser ho han i butikkvindauget. Ein dag går Ester inn og tek med seg kjolen til prøverommet. Ho beundrar kjolen i spegelen og gløymer tida heilt. Så oppdagar ho at senteret har stengt! Først er det ganske spennande å vere åleine med alle varene (og godteriet!). Men då Ester forstår at ho ikkje er åleine, blir det ganske uhyggjeleg … Varehuset er ein del av Samlagets Leseland for barn som lærer å lese. Dette er gode historier lettlesbok | ISBN: 9788252190878

med enkel tekst og sjarmerande illustrasjonar,

PRIS KR 169,– | UTG. SEPTEMBER

skapte for å stimulere og inspirere ferske lesarar. Frå svensk ved Øystein Rosse.

petrus dahlin (f. 1964) er ein svensk barnebokforfattar. Han bur i Stockholm. johanna kristiansson (f. 1981) er ein svensk teikneserieskapar og illustratør. Ho bur i Malmö.

leseland nivå 3 102

barneog ungdomsbøker | leseland

LARS MÆHLE OG ODD HENNING SKYLLINGSTAD

KATTEKRØLL Katteforviklingar! Leo, den nye katten til naboen, er forsvunnen. Naboen skal på ferie og er fortvila over at Leo enno ikkje er kommen til rette. Ane og farfar lover å sjå etter den gulbrannete katten. Ane veit at det er vanskeleg for ein omplasseringskatt å finne vegen heim på eiga hand. Men ho veit enno ikkje kor mykje krøll som kan oppstå når ein skal redde ein katt – sjølv om ein berre prøver å hjelpe! Kattekrøll er ein del av Samlagets Leseland for barn som lærer å lese. Dette er gode historier med enkel tekst og sjarmerande illustrasjonar,

lettlesbok | ISBN: 9788252193787

skapte for å stimulere og inspirere ferske

PRIS KR 169,– | UTG. SEPTEMBER

lesarar.

lars mæhle (f. 1971 på Sunndalsøra) har skrive ei rekkje bøker for barn, ungdom og vaksne. Fantasyromanen Landet under isen blei tildelt Kulturdepartementets litteraturpris, Uprisen og Fabelprisen og var nominert til Brageprisen. odd henning skyllingstad (f. 1978) er illustratør, teikneserieskapar og animatør. I tillegg arbeider han som bibliotekar ved Serieteket.

leseland nivå 4 103

barneog ungdomsbøker | bildebok

ERNA OSLAND

BOKSTAVSOMMAREN Fargerik bokstavleik for barnehagebarn «Styrk vil snorkle, men da må nokon passe på han. Det blir Zara, veslesøstera hans. Ho er for lita til å snorkle, men stor nok til å halde auge med broren. Som lønn skal ho få ein skatt kvar dag. Skatten skal komme frå havet og begynne på ein ny bokstav kvar gong.» I Bokstavsommaren hentar Styrk bokstavskattar opp frå havet til veslesøster Zara, og gjennom fisking og snorkling blir Styrk og Zara og lesaren kjende med alle bokstavane i 3–6 år | ISBN: 9788252195033 PRIS KR 179,– | UTG. SEPTEMBER

alfabetet. Det finst ein tekst for kvar bokstav, og boka er ein liten skatt for dei som skal bli kjende med alfabetet vårt. Boka er blitt til i samarbeid med Nynorsksenteret og Lesesenteret, og alle tekstane er illustrerte av Inger Lise Belsvik.

erna osland (f. 1951) har skrive ei rekkje kritikarroste bøker for barn, ungdom og vaksne. Osland er frå Høyanger, men bur på Byrkenesøy i Sogn.

104

barneog ungdomsbøker | bildebok

RANDI FUGLEHAUG OG JILL MOURSUND

PAPELINA Ei annleis forteljing om ﬂukt Papelina og familien må reise frå heimen sin. Papa Gøye seier det er eit topphemmeleg eventyr! Det einaste Papelina får vite, er at dei skal til eit nydeleg fugleslott. Men reisa blir lang og slitsam. Og kvifor kan ikkje Papa Gøye slutte å tulle og fjase?

6–9 år | ISBN: 9788252194043 PRIS KR 249,– | UTG. SEPTEMBER

Papelina er ei historie om flukt, familie og vennskap. Og om kva det vil seie å vere heime.

randi fuglehaug (f. 1980) kjem frå Voss og er busett i Oslo. Ho er frilansjournalist og har også skrive sakprosabøker for både barn og vaksne. Fuglehaug debuterer skjønnlitterært med bildeboka Papelina. jill moursund (f. 1971) er illustratør og forfattar og har gitt ut ei rekkje bøker, både eigne og i samarbeid med andre. Ho er utdanna ved Kunsthøgskolen i Oslo. Moursund bur i Oslo og arbeider i illustratørfellesskapet Tegneskapet.

105

barneog ungdomsbøker | bildebok

KARI STAI

TANKESPINN Vakker og klok bok om det som rører seg i hovudet vårt av fantasi og tenkte katastrofar Med fantasien tek Ada både seg sjølv og bestevennen Rolf lett opp i verdsrommet. Rolf blir alltid med Ada på det flygande teppet hennar og i kastanjeraketten. Men då den nye jenta kjem inn i gata med ein trampoline, vil heller Rolf ned og få fart og spenning på ekte. 6–9 år | ISBN: 9788252194326

Tankane til Ada slår knute og blir tunge som

PRIS KR 229,– | UTG. AUGUST

store steinar. Med Tankespinn har Kari Stai skrive og illustrert ei forteljing om alle dei tankane som kan krølle seg som spagetti inni eit lite hovud, og kva som kan skje når ein tenkjer utan å dele tankane sine med nokon.

kari stai (f. 1974) er forfattar og illustratør, aller mest kjend for bøkene om Jakob og Neikob. Historiene om desse blir karakteriserte som moderne barnebok-klassikarar. Dei er omsette til fleire språk og er blitt animasjonsfilm og teater.

106

U Ta tdra nk g f esp rĂĽ in n

barneog ungdomsbøker | 6–9 år

ELENA FERRANTE

NATT PÅ STRANDA Barnebok av Elena Ferrante Celina er favorittdokka til Mati. Ein dag dei leiker på stranda, får Mati ein kattunge av faren. Ho blir så oppslukt av den at ho gløymer å ta Celina med heim. Celina blir etterlaten på stranda om natta, i selskap med trugande vesen som Den Slemme Strandmannen og Den Store Raka med dei skumle tennene av jern. Etter nattas mange farar blir Celina uventa løfta opp frå sanden. Det er kattungen som har sprunge ut for å finne henne. 6–9 år | ISBN: 9788252193947 PRIS KR 199,– | UTG. SEPTEMBER

Natt på stranda er ei illustrert historie fortald av dokka Celina. Dei nattlege opplevingane byr på møte med sterke, grunnleggjande kjensler som sjalusi, frykt og kjærleik. Ei bok for Ferrante-fans i alle aldrar. Frå italiensk ved Kristin Sørsdal.

elena ferrante har sidan 1992 gitt ut fleire kritikarroste romanar. Med Napoli-kvartetten fekk Ferrante eit stort internasjonalt gjennombrot. Elena Ferrante er eit pseudonym. Ingen andre enn det italienske forlaget kjenner identiteten til Elena Ferrante.

108

barneog ungdomsbøker | 9–12 år

LINDA KLAKKEN

DUMME, DUMME HJARTE Underhaldande og intenst om kjærleik Kjærleiken er noko drit, synest Klara. At faren Frode ikkje har nokon ny kjærast, er eit problem. For å gjere noko med dette skriv Klara eit falskt kjærleiksbrev som ho legg i postkassene til dei einslege damene i nabolaget – og kjem opp i ei rekkje uventa og pinlege situasjonar. Men kven er ho sjølv forelska i? Det får ho først svaret på då det byrjar ei ny jente i klassen. For Marie Lindkvist dansar ballett som om det står om liv og død. Ja, ho dansar som om det er hennar siste dans her på jorda. Linda Klakkens første bok for barn er ei historie om den første, store forelskinga. Om klassefestar, kysseleikar og uuthaldeleg hjarteverk.

9–12 år | ISBN: 9788252192582 PRIS KR 229,– | UTG. AUGUST

e-bok | ISBN: 9788252192599 PRIS KR 149,– | UTG. AUGUST

linda klakken (f. 1979) er forfattar, skulebibliotekar og journalist. Ho er frå Ålesund og bur i Oslo.

109

barneog ungdomsbøker | barnebøker

INGUNN THON

OLLIS Spennande, gripande og morosam barneroman Heime hos Ollis og mamma er ting snudd på hovudet. Det har flytta inn ein knøttliten, søt veslebror, men også mamma sin irriterande ryddefreak-kjærast. Heime er ikkje lenger slik det var. Heldigvis er nabohuset den perfekte fristaden, for der bur Gro. Ollis og Gro er bestevenner og kjenner kvarandre ut og inn. Eller, gjer dei det? Ollis har ikkje alltid snakka heilt sant til Gro. Og når dei finn eit postkort i ei mystisk, gul postkasse midt i skogen, veks frå 7 år | ISBN: 9788252192520 PRIS KR 249,– | I SAL

e-bok | ISBN: 9788252192537 PRIS KR 149,– | I SAL

løgna til Ollis seg endå større. Kva er det Ollis veit om postkortet, som Gro ikkje veit? Ein spennande barneroman om vennskap, familie og mot. Illustrert av Nora Brech.

NRK Super-programleder Ingunn Thon

Debutant

debuterer med en barneroman som både barn og voksne vil elske. ... Ollis trer fram fra boksidene med en selvfølgelighet som kjennetegner alle høyt elskede barnebokhelter.

ingunn thon (f. 1986) arbeider i NRK Super,

marie kleve, dagbladet

mellom anna som dokkespelar. Ho har utdanninga si frå tekst- og skribentlina ved Westerdals og

Ollis’ identitetsreise er så gripende at

frå journalistutdanninga ved NRK Nynorsk

leserhjertet må være av stein om det ikke blør

mediesenter.

litt. maria brandt, barnebokkritikk.no

nora brech (f. 1988) er illustratør. Ho bur i Oslo og er utdanna ved Westerdals.

110

barneog ungdomsbøker | 9–12 år

ATLE HANSEN

APETRYNE Direkte og innsiktsfullt om utestenging og forelsking «– Du treng ikkje herma etter apene, Arne! seier Simon. Ivar byrjar å le høgt. Han hoppar rundt bålet som ei ape, medan han peikar på meg. – Du er eit apetryne, Arne, eit ekkelt apetryne. Me kan ikkje vera saman med slike som deg! Me vil ikkje ha deg her lenger!» Med Apetryne har Atle Hansen skrive ei sterk bok om det å vere utanfor, vere venner og vere forelska, og om å bli sett av den du ønskjer skal sjå deg. 9–12 år | ISBN: 9788252194449 PRIS KR 199,– | UTG. AUGUST

e-bok | ISBN: 9788252194456 PRIS KR 149,– | UTG. AUGUST

atle hansen er forfattar og musikar og bur på Stord. Han har skrive ei rekkje bøker for både barn og vaksne.

111

barneog ungdomsbøker | 9–12 år

MARIA PARR

KEEPEREN OG HAVET Endeleg er Trille og Lena frå Vaffelhjarte tilbake, til glede for gamle og nye lesarar! Ein ny fotballtrenar legg mørke skyer over keeperlivet til tolvåringen Lena Lid. I nabohuset spekulerer Trille på korleis han skal gjere inntrykk på den nye jenta i klassen. Og på havet jaktar farfar på storfisken, utan å bry seg om at han begynner å bli gammal. Dei må kjempe hardt både med seg sjølve og med naturkreftene dette året, Lena, Trille og 9–12 år | ISBN: 9788252188868

farfar. For kva skal ein gjere når alt er motvind

PRIS KR 249,– | UTG. AUGUST

og ingen bryr seg om det ein verkeleg kan?

e-bok | ISBN: 9788252188875 PRIS KR 149,– | UTG. AUGUST

Ein kan i alle fall ikkje gi seg på det. Som Lena Lid seier i pressa situasjonar: No må de søren kverke meg vakne, der framme!

maria parr (f. 1980) har tidlegare skrive bøkene Vaffelhjarte og Tonje Glimmerdal, som er omsette til ei rekkje språk. Begge er blitt teaterframsyningar, og Vaffelhjarte blei filmatisert av NRK. Keeperen og havet er hennar tredje bok.

112

Når det gjeld å hoppe ned frå høge ting, så er det Lena som er meisteren i Knert-Mathilde. Ingen har så lite skrekk i magen som henne. Eller så lite vett i skolten, som Magnus brukar å seie. Men Lena har aldri hoppa frå moloen. Ho flyt så dårleg. – Å hive Lena på sjøen er omtrent som å hive ut eit anker, seier farfar. Det var ein sensasjon at det fanst noko eg kunne hoppe ifrå, som ho ikkje kunne. Eg følte på meg at Lena likte det svært dårleg. No stod eg på den øvste molosteinen. Det var grytidleg morgon og berre seksten grader i lufta. – Er du sikker på du har psyke til dette, spurde Lena alvorleg. Ho lente seg over ein av dei andre steinane, med jakke og sydenskjerf. Eg nikka. Eg hadde gjort det mange gong medan ho var borte. Men det hadde alltid vore flod. No var det fjøre og lenger ned. Eg kunne sjå botnen. Vinden blafra i badeshortsen. Ein augeblink tenkte eg at det ikkje var verdt det. Men så såg eg KretaLena stå der lent over steinen og ikkje tru på meg. Eg lét att auga og drog inn pusten: Ein. To. TRE!

Ut d er rag en fr og å ha ve

barneog ungdomsbøker | barnebøker

GERARD VAN GEMERT

KAMPEN OM POKALEN

FOTBALLGUDANE 1 Første bok i ny fotballserie! Bli kjend med to unge fotballgudar: Stein og Storm, som speler i FK Rapitas. I denne boka blir dei vikla inn i ein kvass strid med det største rivallaget sitt: Stutane. Det blir kamp om meisterskapen – men også om mykje meir! Då eit par gutar frå Stutane stel ballen til Storm, gjer Rapitas-spelarane ei overraskande oppdaging. Og med oppdaginga følgjer det uventa problem. Greier Stein og Storm å konsentrere seg om fotballspelet? Og vil Stein 9–12 år | ISBN: 9788252186888 PRIS KR 179,– | I SAL

e-bok | ISBN: 9788252193756 PRIS KR 149,– | I SAL

lykkast med å vinne hjartet til Femke, eller vil han aldri kunne bli noko anna enn vennen til veslebror hennar? Frå nederlandsk ved Anne Lande Peters. Det eg synest er mest spennande, er om Stein og Femke blir kjærastar. – charlotte (13) Eg las boka på éin kveld. Eg håper verkeleg at del to er like spennande. – jimmy (12) Det er gøy å lese, fordi det ikkje berre handlar

gerard van gemert (f. 1964) er ein

om fotball. – marit (14)

nederlandsk forfattar som skriv bøker for barn og ungdom. Han har alltid vore lidenskapeleg oppteken

Eg syntest det var ei spennande fotballbok! Eg

av fotball, og då han var liten, drøymde han om å bli

har alt hatt ein bokpresentasjon på skulen om

fotballproff. Det blei han ikkje, men engasjementet

denne boka. – dennis (11)

for fotball tek han med seg inn i dei spennande bøkene om fotballgudane.

Les også: Farleg spel Utfinting

11 4

barneog ungdomsbøker | barnebøker

GERARD VAN GEMERT

FARLEG SPEL

FOTBALLGUDANE 2 Ei ny og spennande forteljing om fotballgudane FK Rapitas er med som einaste amatørklubb i kampen om ein nasjonal tittel. I tillegg har sponsoren deira gitt dei ei reise til London som lønn for godt spel. Dei skal få sjå semifinalekampen i Champions League, mellom Petchwood United og Kick ’69. Men det som skulle vere ei avslappa og hyggeleg reise, forandrar seg til eit mareritt. Ei uventa hending gjer at Stein og Storm blir vikla inn i eit farleg spel av intrigar og fotballbedrag. Heldigvis har dei fotballkløkt nok til å redde situasjonen. Dei får til og med innverknad på resultatet i semifinalen! 9–12 år | ISBN: 9788252186901

Frå nederlandsk ved Anne Lande Peters.

PRIS KR 179,– | I SAL

e-bok | ISBN: 9788252193763 PRIS KR 149,– | I SAL

Etter kvart kapittel var eg så fylt av spenning at eg ikkje kunne vente med å lese det neste. – jari (9)

På same måte som eg gler meg til neste Harry Potter, sit eg og ventar på den nye Fotballgudane. – matthias (11) gerard van gemert (f. 1964) er ein

Les også:

nederlandsk forfattar som skriv bøker for barn og

Kampen om pokalen

ungdom. Han har alltid vore lidenskapeleg oppteken

Utfinting

av fotball, og då han var liten, drøymde han om å bli fotballproff. Det blei han ikkje, men engasjementet for fotball tek han med seg inn i dei spennande bøkene om fotballgudane.

115

barneog ungdomsbøker | barnebøker

GERARD VAN GEMERT

UTFINTING

FOTBALLGUDANE 3 Tredje bok i den medrivande serien om fotballgudane. Denne gongen står det endå meir på spel! Stein og Storm har sjansen til å komme med på juniorlandslaget som skal delta i den europeiske fotballmeisterskapen i Barcelona! Samstundes skal Kick ’69 spele Champions League-finale i same byen. For å bli valde må gutane vise kva dei kan på banen. Er dei gode nok? Under treningsleiren kjem Stein og Storm på sporet av ein dopingskandale, som vennene deira også blir dregne inn i. Dei vil avsløre dei 9–12 år | ISBN: 9788252186918

skuldige, men gjer dei det, risikerer dei også å gå glipp av plassen sin i meisterskapen.

PRIS KR 179,– | I SAL

e-bok | ISBN: 9788252193770

Frå nederlandsk ved Anne Lande Peters.

PRIS KR 149,– | I SAL

Ei kjempemorosam bok. Kan anbefalast til alle som liker fotball. – tristan (10) Når eg les bøkene i Fotballgudane-serien, kjennest det alltid som om eg er med og opplever det sjølv. – kick (9) gerard van gemert (f. 1964) er ein

Før likte eg ikkje å lese, men no kan eg ikkje

nederlandsk forfattar som skriv bøker for barn og

stoppe, takk vere Fotballgudane. – pieter (11)

ungdom. Han har alltid vore lidenskapeleg oppteken av fotball, og då han var liten, drøymde han om å bli

Les også:

fotballproff. Det blei han ikkje, men engasjementet

Kampen om pokalen

for fotball tek han med seg inn i dei spennande

Farleg spel

bøkene om fotballgudane.

116

barneog ungdomsbøker | 9–12 år

ERNA OSLAND OG SIGBJØRN LILLENG (ILL.)

BESTEM DEG, TONY T., BESTEM DEG! Engasjerande om ﬂukt og handlekraft Tony er på sommarferie hos bestefaren sin saman med kusina si, Silja. Alt skal vere som vanleg, men ingenting er det. Eit asylbarn er meldt sakna, og alle trur barnet er drukna. Men kva er det som går føre seg på loftet til bestefar? Og kven held kva skjult? Tony

9–12 år | ISBN: 9788252192629 PRIS KR 229,– | UTG. SEPTEMBER

opplever for første gong sjølv å måtte finne ut kva som er rett og gale, og han må bokstavleg tala stupe uti. Forfattar Erna Osland og illustratør Sigbjørn Lilleng har i tekst og bilete laga ein lettlesen illustrert roman om rett og gale og det imellom. Utvikla i samarbeid med Leser søker bok.

erna osland er forfattar og bur i Ytre Sogn, sigbjørn lilleng er illustratør og bur i Oslo. Dette er første gongen dei lagar bok saman.

117

barneog ungdomsbøker | ungdom

METTE EIKE NEERLIN

HEST, HEST, TIGER, TIGER Tragikomisk og prisvinnande bok Honey er van med å klare det meste: Lage mat. Handle inn. Ta seg av søster si. Og på skulen prøver ho å vere venn med alle. Men ho har eit problem: Ho lyg. Det er nesten så ho ikkje kan kontrollere det. Og slik kjem ho ein dag til å ta ein buss ho slett ikkje skulle med – ein busstur som snur opp ned på kvardagen hennar. Frå dansk ved Brit Bildøen.

Det her er simpelthen en af de bedste bøger, jeg længe har læst. Glæd dig! frå 10 år | ISBN: 9788252192544

weekendavisen

PRIS KR 149,– | I SAL

e-bok | ISBN: 9788252192551

Er det en sørgelig bog? Nej. Den er fuld af

PRIS KR 149,– | I SAL

kærlighed til personerne, så man får lyst til at gå ud og gøre ligeså – tage den forkerte bus og se, hvad der sker. Forfatteren fik fortjent årets Skriverpris. ***** politiken

Mette Eike Neerlin viser her, at hun er en fornem fortæller, der med elegance og styrke kan fortælle en svær historie på en meget enkel mette eike neerlin (f. 1979) er ein dansk forfattar som skriv bøker for barn og ungdom.

måde.***** berlingske

Neerlin skriv i realistiske sjangrar om alvorlege emne, men språket og tonen er lett og ofte

Dette er en virkelig både pinlig og komisk, men

humoristisk. Eit tema som går igjen i bøkene

også rørende og livsbekræftende historie.

hennar, er barn som på ulike måtar blir oversett av omgivnadene. For Hest, hest, tiger, tiger fekk ho Undervisningsministeriets Skriverpris 2015.

118

børn & bøger

barneog ungdomsbøker | ungdom

MARIT KALDHOL

Z FOR SORRY Ny hybel, nye gater, ny skule, ny klasse. Alt er nytt for Susan den hausten ho flyttar til byen for å gå på danselinja på vidaregåande. Sjølvstendige Susan, fri frå masete foreldre, ferdig med alt det gamle. Ho skal berre danse, danse, danse. Antilopesprang. Arabesk. Tusen piruettar. Eit nytt liv. Men kvifor snakkar ikkje dei andre jentene med henne? Kva med han guten som kjem nær? Han med lause skolisser som smell i golvet? Og kvifor driv hybelvertinna og bryr seg? Susan ser på kart over nattehimlane. Mange stjerner er del av eit større bilete, medan andre sviv omkring åleine i utkanten. ungdom | ISBN: 9788252193961

Marit Kaldhols forfatterskap er

PRIS KR 269,– | I SAL

kompromissløst og konsekvent. Det er

e-bok | ISBN: 9788252193978

befriende fritt for utenomsnakk, og det våger

PRIS KR 149,– | I SAL

seg inn i de mørkere krokene av et ungt sinn. Der andre frykter klisjeer, slår Kaldhol det fast: Det gjør vondt når knopper brister. karen frøsland nystøyl, vårt land

marit kaldhol (f. 1955) har sidan debuten i 1983 gitt ut ei rekkje prislønte bøker for barn, ungdom og vaksne. For novellesamlinga kino (2006) og romanen søkeord: ayotzintli (2010) fekk Kaldhol Kulturdepartementets litteraturpris. Den siste blei utgitt i Tyskland i 2012, og blei nominert til Deutsche Jugendliteraturpreis. Marit Kaldhol er nominert til ALMA-priset 2016, den største barnebokprisen i verda, for tredje gong.

119

barneog ungdomsbøker | ungdom

STURLA BANG OG HILDE K. KVALVAAG

UNDER Fascinerande framtidsforteljing frå bystaten Zijang-Volvo Barneheimsjenta Ela arbeider som alle andre jenter som slave i produksjonshallane i Zeijang-Volvo. Tyrannen Ingmor styrer alt og alle med jernhand. Verda slik vi kjenner ho er gått til grunne, organisk mat er ikkje å oppdrive, personleg fridom finst ikkje, og den som ikkje passar seg og gjer som ho er beden om, hamnar på blodtappingsbenken og kan ende med å måtte bøte med livet. Ein dag får Ela nok av undertrykkinga og manar til opprør. Det er farlegare enn ho anar, for ungdom | ISBN: 9788252189940

Ingmor treng noko berre Ela har …

PRIS KR 229,– | UTG. SEPTEMBER

e-bok | ISBN: 9788252189957

UNDER er første bok i framtidstrilogien

PRIS KR 149,– | UTG. SEPTEMBER

SØSTERANARKISTANE.

sturla bang og hilde k. kvalvaag bur i Bergen, er gifte med kvarandre og har fire barn saman. Dette er første boka dei skriv i lag.

120

barneog ungdomsbøker | ungdom

LARS MÆHLE

JAG ÄR SUPERMANN Ungdomsnoveller som slår Bjørn, Eskil og ei svensk jente dreg ned til elva for å bade. Syriske Aya kjem til Sunndalsøra etter å ha flykta gjennom heile Europa. Anders blir besøksvenn på aldersheimen for å imponere Marianne. Karl gruar seg for å halde tale i gravferda til veslebror sin. Og rebellen Tuva er tvangssend til dalen, for å bli halden unna eit dårleg miljø i Oslo. Og midt i alt dette finst det truleg også ein rømling, i skjul, ein eller annan stad. Historiene i Jag är Supermann går føre seg i løpet av eit varmt døgn i juli, og er ei blanding av roman og forteljingar, der lagnader kryssar

ungdom | ISBN: 9788252191233

og påverkar kvarandre. Alle ungdommane

PRIS KR 229,– | I SAL

har ulike prosjekt, men kvar og ein ber på

e-bok | ISBN: 9788252191240

eit intenst ønske om å bli sett og finne feste i

PRIS KR 149,– | I SAL

verda. Noko som gjer det heile verdt det.

Den korte romanen rommer mye mørke, men lyset skinner igjennom på alle de riktige stedene. marius emanuelsen, barnebokkritikk.no

Lars Mæhle skriv klokt og innlevande om kor lite me veit om kvarandre. svein olav b. langåker, framtida.no

lars mæhle (f. 1971 på Sunndalsøra) har skrive ei rekkje bøker for barn, ungdom og vaksne. Han debuterte med ungdomsromanen Keeperen til Tunisia i 2002. Fantasyromanen Landet under isen (2009) blei tildelt Kulturdepartementets litteraturpris, Uprisen, Fabelprisen og var nominert til Brageprisen. Boka blei også nemnd som ei av dei 35 beste i kåringa av «Tidenes beste norske ungdomsromaner» i Dagbladet i 2014.

121

barneog ungdomsbøker | faktabøker for barn

SUSIE HODGE

KVA ER GREIA MED ALLE DEI NAKNE FOLKA I KUNSTEN? Alt barna vil vite om kunst! Med ein leiken, avslappa tone vil denne introduksjonen til kunsthistorie oppmuntre mange barn til å besøkje museum med meir sjølvtillit. Boka er engasjerande og informativ og stiller spørsmål ved kva som gjer kunst til kunst. Kva er det med all den frukta? Kvifor er kunst så rar no for tida? I boka er det spørsmål om korleis verda ser ut gjennom kunsten, frå bergkunst til kubisme, frå renessanse til samtidskunst. Det er spørsmål om ulike sjangrar, som stilleben, landskapskunst og portrett, og spørsmål om kunstens rolle fakta for barn | ISBN: 9788252193411

og verdi – før og no. Boka tek oss gjennom

PRIS KR 299,– | UTG. SEPTEMBER

kunsthistoria på ein original måte og gir også barn og unge verktøy til å stille spørsmål, leite etter svar og «lese» kunst sjølve. Ein fargerik boltretur gjennom kunstverda. – School Library Journal

susie hodge (f. 1960) er historikar, forfattar, kunstnar og journalist. Ho har skrive meir enn hundre bøker om kunsthistorie, utøvande kunst og historie.

122

barneog ungdomsbøker | faktabøker for barn

INGUNN RØYSET

BREVET FRÅ KRIGEN

BARNDOM 1940–45 Ei dramatisk skildring av korleis det er å vekse opp i krig Jorun Emilie Holm var 12 år den 9. april 1940, den dagen tyskarane invaderte Noreg. Frå Lindøya utanfor Oslo såg ho tyske bombefly fly lågt over hustaket, på veg for å invadere Oslo. Brevet frå krigen er ei sterk og unik skildring av korleis det er å vere barn medan den andre verdskrigen går føre seg utanfor kjøkenvindauget. Gjennom dagleglivet til Jorun får vi lære om viktige hendingar i

fakta for barn | ISBN: 9788252189537

Noreg under krigen. Ho blei vekt av SS-soldatar

PRIS KR 279,– | I SAL

på jakt etter Max Manus, såg skipet som frakta norske jødar til tyske konsentrasjonsleirar, og hadde skulevegen sin like ved Victoria Terrasse, der Gestapo heldt til. Boka er basert på samtalar, brev og dagbøker, og er rikt illustrert med unikt biletmateriale. Det har no gått over 70 år sidan Noreg opplevde krig og okkupasjon på eiga jord. Brevet frå krigen lèt nye generasjonar bli kjende med denne dramatiske og avgjerande

ingunn røyset (f. 1965) er journalist og forfattar.

tida i norsk historie.

Ho debuterte med Prins Storm i 2012, og har sidan gitt ut to romanar om krigen for barn og unge: Dei et

Jorun er et fantastisk vitne til den tiden hun

ikkje sjokoladepålegg i krigen og Aldri fred å få.

voks opp i, hun forteller innlevd og detaljert om store dramatiske begivenheter og de små

jorun emilie holm (f. 1928) voks opp

i dagliglivet, men også om sorgen ved å miste

på Lindøya i Oslofjorden. Ho flytta sidan til

en søster til sykdom. ... Innholdet og nærheten

Ulsteinvik saman med mannen sin, og bygde opp

i fortelling er det ingenting å si på. Et ungt

ei forretningsverksemd i lag med han. Jorun er i dag

menneske er et ungt menneske. Da som nå.

enkje.

leif ekle, nrk

123

barneog ungdomsbøker | faktabøker for barn

PIA STRØMSTAD

– EI STINKANDE REISE GJENNOM BÆSJENS HISTORIE Ei morosam faktabok om doen gjennom historia og i framtida Mor di gjer det, far din gjer det, kongen, dronninga og presidenten i USA gjer det. Kva då? Går på do, vel! Gjennom alle tider og i alle fakta for barn | ISBN: 9788252193893 PRIS KR 249,– | I SAL

situasjonar har folk måtta gå på do. Men har du eigentleg tenkt på kvar dei gjorde av bæsjen i gamle dagar, før vassklosettet blei funne opp? Eller kva dei gjer med tisset i land der dei ikkje har nok reint vatn? Kva gjer du eigentleg når du må bæsje på ein u-båt, i eit jagarfly eller på ein internasjonal romstasjon? Alt dette og mykje meir får du svar på i denne boka. Do er eit djupdykk ned i doens historie, ikkje berre i Noreg, men i heile verda. Og framover i tid også, for kvar skal vi eigentleg gjere av all bæsjen i framtida? Boka er humoristisk illustrert av Flu Hartberg.

pia strømstad (f. 1963) er forfattar og journalist. Ho har skrive fleire faktabøker for barn tidlegare, mellom anna om spøkelse, julenissen,

Samarbeidet mellom Strømstad og Hartberg

olje og 17. mai. For boka Olje blei ho nominert

ender så langt fra «rett i dass» som mulig. «Do»

til Kulturdepartementets pris for barneog

er en uvanlig vellykket blanding av visuell

ungdomsbøker 2011, i kategorien for beste fagbok.

og verbal fortellekompetanse, fortellerglede, presisjon og historisk kunnskap. Den er

ﬂu hartberg (f. 1979) er illustratør og

velkomponert på alle nivåer, klar og lett å lese,

teikneserieskapar. Han har illustrert fleire

og en fryd for liten og stor.

bøker for barn og ungdom, og er medlem av teikneseriefellesskapet Dongery.

12 4

maya troberg djuve, dagbladet

barneog ungdomsbøker | faktabøker for barn

ERNA OSLAND

VAKEN Leikent og lærerikt om dyr som er vakne om natta! VAKEN? er ei fagbok om nattaktive dyr. I kvart kapittel er det ei lita forteljing om kvar ein kan finne dei enkelte dyra. Kvifor er desse dyra vakne når vi andre søv? Får dei ikkje sove? Eller kan dei vere vakne samtidig som dei søv? fakta for barn | ISBN: 9788252192612 PRIS KR 249,– | I SAL

erna osland (f. 1951) er busett i Sogn og Fjordane og har skrive ei rekkje prislønte bøker i mange sjangrar for barn og ungdom. anna ﬁske (f. 1964) er illustratør, forfattar og teikneserieskapar. Ho har vunne ei rekkje prisar for arbeida sine.

125

126

HÃ&#x2DC;GARE UTDANNING

127

høgare utdanning

TONE BIRKELAND, GUNVOR RISA OG KARIN BEATE VOLD

NORSK BARNELITTERATURHISTORIE, 3. UTGÅVE

Norsk barnelitteraturhistorie er standardverket for alle som er interesserte i norsk barneog ungdomslitteratur. Verket gir ei samla framstilling av den norske litteraturen for barn og unge gjennom meir enn 200 år og omfattar skjønnlitteratur, både den kritikarroste og den populære, og faglitteratur. Verket drøftar òg utviklinga av den barnelitterære institusjonen – i bokbransjen, bibliotek, skule og forsking – høgare utdanning | ISBN: 9788252188578

og korleis andre medium har gjort bruk av og

PRIS KR 499,– | UTG. OKTOBER

påverka barnelitteraturen. Den nye, reviderte utgåva av Norsk

tone birkeland er tidlegare førsteamanuensis ved Høgskolen i Bergen. Ho har vore medforfattar av Den norske biletboka (1993), Barnelitteratur – sjangrar og teksttypar (2000/2006/2012) og det prislønte norskverket Soria Moria. gunvor risa er tidlegare førsteamanuensis ved Universitetet i Stavanger. Ho har skrive fleire artiklar om barnelitteratur, m.a. i Norsk kvinnelitteraturhistorie (1988). Medforfattar av Barnelitteratur – sjangrar og teksttypar (2000/2006). karin beate vold er cand.philol. og tidlegare direktør for Norsk barnebokinstitutt (1985–2008). Ho har arbeidd som kritikar og forlagsredaktør, skrive artiklar og redigert antologiar om barnelitteratur og vore medredaktør for Årboka Litteratur for barn og unge (1998–2010).

128

Barnelitteraturhistorie er utvida med litteraturen frå 2005 til 2015 med nye forfattarskapar, teksttypar, tema og skrivemåtar og med nye illustratørar og visuelle uttrykksformer. Verket legg vekt på samspelet mellom barnelitteraturen og skiftande litteratursyn i samfunnet og viser korleis litteraturen utviklar seg mellom kunst og pedagogikk.

høgare utdanning

BIRGITTE FONDEVIK OG PÅL HAMRE (RED.) Birgitte Fondevik og Pål Hamre (Red.)

NORSK SOM REISKAPS- OG DANNINGSFAG

norsk som reiskapso g da n n i n g s fa g

Norskfaget er skulens største fag, og det er stadig debatt om identiteten til faget. Årsaka til det er at faget på ein særeigen måte har ei todelt legitimering. På den eine sida er norskfaget eit reiskapsfag som gir elevane nødvendig språk- og tekstkompetanse for å delta i eit stadig meir tekstbasert arbeidsog samfunnsliv, på den andre sida er det eit kultur- og danningsfag. Mellom desse to posisjonane er det både spenningar og samanhengar. Denne boka presenterer fagdidaktisk forsking som viser noko av breidda og

høgare utdanning | ISBN: 9788252194104 PRIS KR 299,– | I SAL

mangfaldet i dagens norskfag i skulen. Forskingsbidraga representerer både eit tematisk og metodisk mangfald i tilnærminga til ulike norskfaglege emne. Boka inneheld faglege bidrag om leseopplæring og litteraturdidaktikk, skriveopplæring, norsk munnleg, digitale tekstar, språknormer og rettskriving, tekstvurdering, norsk som andrespråk, nynorsk som hovud- og sidemål og om norskfaget i møte med andre fag- og teksttradisjonar. Boka er ein forskingsbasert antologi som

birgitte fondevik (f. 1968) er førstelektor i

vender seg til norsklærarutdannarar, studentar

norsk ved Høgskulen i Volda og underviser i norsk

og norsklærarar på alle nivå i skulen.

som andrespråk i lærarutdanningane. pål hamre (f. 1971) er førsteamanuensis i norsk ved Høgskulen i Volda og arbeider med norsk i lærarutdanningane.

129

høgare utdanning

ELI BJØRHUSDAL OG INGVIL BRÜGGER BUDAL (RED.)

NYNORSK MED DEI MINSTE Tidleg og systematisk innsats med språk gir barn ein fordel i møte med skulen. Barn som skal ha nynorsk som opplæringsmål, treng å møte skriftspråket sitt frå dei tek til i barnehagen. Boka er den første større publikasjonen som tek føre seg arbeid med nynorsk språkstimulering med dei minste. Her er vitskaplege artiklar om grunnar for å drive systematisk språkstimulering på nynorsk, om korleis språk og nynorsk blir høgare utdanning | ISBN: 9788252194098

omtala i årsplanane til barnehagane, om

PRIS KR 349,– | UTG. SEPTEMBER

barneskriftkultur, om dialektar og stadnamn som pedagogisk ressurs, om litteratur og kvalitet, og sjølvsagt om lesing og skriving på nynorsk i barnehagen. I boka finst ei rad framlegg til didaktiske opplegg i spennet frå nynorske songar til nynorske appar, og dessutan kunstnariske bidrag frå kjende barnebokforfattarar. Målgruppa er studentar, faglærarar og forskarar i høgare utdanning, tilsette i barnehagar og skular og alle som arbeider med nynorsk språkstimulering i praksis og

eli bjørhusdal (Høgskulen på Vestlandet) og ingvil brügger budal (NLA Høgskolen) er begge førsteamanuensisar i norsk og har lang røynsle frå arbeid i lærar- og barnehagelærarutdanningane.

130

administrativt.

høgare utdanning

ANDERS M. GULLESTAD, CHRISTINE HAMM, JØRGEN SEJERSTED, EIVIND TJØNNELAND OG EIRIK VASSENDEN

DEI LITTERÆRE SJANGRANE. EI INNFØRING

Innføring i sjangerlære er ei grunnbok for bachelorstudentar i nordisk og litteraturvitskap og for dei som tek norsk som ein del av lærarutdanninga. Dei fem kapitla i boka tek føre seg dei tradisjonelle sjangrane epikk, drama og lyrikk, i tillegg til eit innleiingskapittel som drøftar sjangeromgepet, og eit kapittel om sakprosa. Kvart kapittel gir ei grunnleggjande innføring i sjangerens historie, kjenneteikn og analytiske omgrep. Dei litterære omgrepa og

høgare utdanning | ISBN: 9788252193305 PRIS CA. KR 425,– | UTG. OKTOBER

det litterære fagspråket blir grundig handsama og er illustrerte med tekstdøme. Her er også modelltekstar som viser korleis ein kan analysere tekstar i dei ulike sjangrane. Denne boka tilbyr grundig innføring i epikk, lyrikk, drama og sakprosa i éi bok. anders m. gullestad er førsteamanuensis i skandinaviske områdestudium ved Universitetet i Bergen. christine hamm er professor i nordisk litteratur ved Universitetet i Bergen. jørgen sejersted er førsteamanuensis i nordisk litteratur ved Universitetet i Bergen. eivind tjønneland er professor i nordisk litteratur ved Universitetet i Bergen. eirik vassenden er professor i nordisk litteratur ved Universitetet i Bergen.

131

høgare utdanning

BENEDIKT JAGER OG NORA SIMONHJELL

NORSK LITTERÆR ÅRBOK 2017 Norsk litterær årbok inneheld litteraturvitskaplege artiklar som samanfattar fjoråret. Den danske lyrikkforskaren Louise Mønster skriv om det norske lyrikkåret 2016. Frode Helmich Pedersen presenterer ei kritisk kartlegging av røyndomslitteraturen og den norske debatten kring den, medan Carina Franzén løftar fram nyansane i forfattarskapen til vinnaren av Nordisk Råds litteraturpris, Katarina Frostenson. Årboka inneheld dessutan fleire artiklar som krinsar kring etiske spørsmål, to artiklar om øko-kritisk lesing av litteratur, nylesingar av Helene Dickmar og Nini Roll Ankers tekstar og ein sjangerkritisk diskusjon av dramatiske høgare utdanning | ISBN: 9788252194081 PRIS KR 329,– | UTG. SEPTEMBER

nora simonhjell (f. 1970) er førsteamanuensis i nordisk litteratur ved Institutt for kultur- og språkvitskap, Universitetet i Stavanger. Ho arbeider mest med spørsmål kring litteratur, kropp, kjønn og sjukdom. benedikt jager (f. 1966) dr. phil. er førsteamanuensis ved Universitetet i Stavanger. I perioden 1998-2010 arbeidde han med tysk litteratur og kultur. Etter det har han arbeidd med nordisk litteratur. Han har særleg interessert seg for og forska på kulturelle samband mellom Norge og Aust-Tyskland, og mellom anna skrive Norsk litteratur bak muren. Publikasjons- og sensurhistorie fra DDR (1951-1990).

132

opningar.

høgare utdanning

HILDEGUNN OTNES OG BENTE AAMOTSBAKKEN

TEKST I TID OG ROM

NORSK SPRÅKHISTORIE FOR NORDISK- OG LÆRARSTUDENTAR Tradisjonell språkhistorie er i denne læreboka sett saman med tekstanalytiske og didaktiske perspektiv. Tekstdøma står i sentrum og illustrerer endring og variasjon i tid så vel som i geografisk og sosialt rom. Boka fell i to delar, der første delen er eit språkhistorisk lengdesnitt, medan andre delen går nærare inn på ulike språklege tema. Fleire aspekt er representerte: bøyingsformer og lydverk, tale og skrift, sakprosasjangrar og læreplanar,

høgare utdanning | ISBN: 9788252185058 PRIS KR 419,– | I SAL

personnamn og stadnamn. Boka er primært skriven for lærarstudentar, men er òg aktuell for bachelorstudentar og norsklærarar. Femte utgåva er oppdatert med stoff om digitalt språk og språkleg mangfald.

hildegunn otnes er professor ved program for lærarutdanning, NTNU, og bente aamotsbakken er professor ved lnstitutt for språkfag ved Høgskolen i Søraust-Noreg. Dei har undervist på mange nivå i skuleverket, og har gitt ut ei rekkje bøker som blir nytta i høgare utdanningsinstitusjonar.

133

høgare utdanning

NILS GILJE

HERMENEUTIKK

MEINING OG FORSTÅING I VITSKAPANE OM MENNESKET Hermeneutikk er læra om korleis ein skal tolke menneskelege uttrykk som tekstar, ritual og handlingar. I denne boka gir Nils Gilje ein introduksjon til denne metodelæra og arbeidsmåten, som er grunnleggjande i alle vitskapar om mennesket. Allereie den greske filosofen Platon omtalte hermeneutikk som ein tolkingskunst basert på bestemte reglar. I første del av boka får vi ei oversikt over korleis dei hermeneutiske metodereglane blei utvikla frå Spinoza på 1600-talet til Wilhelm høgare utdanning | ISBN: 9788252193657

Diltheys moderne skilje mellom naturvitskap og dei

PRIS KR 269,– | I SAL

humanistiske vitskapane. Her blir det også drøfta kva rolle intensjonane til aktøren kan ha i tolkinga av tekstar og handlingar, og hermeneutisk holisme og den «hermeneutiske sirkelen» får ein sentral plass. Andre del av boka tek for seg nyare bidrag til hermeneutikken. Her blir den filosofiske hermeneutikken til Hans-Georg Gadamer presentert, med særleg vekt på den rolla fordommar og forut-forståing har i alt tolkingsarbeid. Boka inneheld også introduksjonar til tema som dobbel hermeneutikk, mistankens hermeneutikk og

nils gilje (f.1947) er professor i filosofi og vitenskapsteori ved Institutt for kulturstudier og kunsthistorie, Universitetet i Bergen.

13 4

miskunnsame tolkingar.

høgare utdanning

GRO KVÅLE OG ARILD WÆRAAS

ORGANISASJON OG IDENTITET EIT SYMBOLSK PERSPEKTIV

Organisasjonsidentitet handlar om korleis organisasjonar oppfattar seg sjølv i forhold til andre organisasjonar. Det er svaret på spørsmålet «Kven er vi som organisasjon?», og omfattar eigenskapar og verdiar som tilsette ser på som sentrale, unike og relativt varige ved organisasjonen dei jobbar i. Denne boka gir ein introduksjon til organisatorisk identitet – korleis verksemder oppfattar seg sjølv, og korleis dei går fram for å vise det. Med utgangspunkt i eit symbolsk perspektiv viser forfattarane

høgare utdanning | ISBN: 9788252192865 PRIS KR CA. 269,– | I SAL

korleis organisasjonsidentitet blir utvikla og fasthalden, korleis identitet blir uttrykt gjennom symbolbruk, og korleis identitet endrar seg over tid. Forfattarane tek opp utvikling av identitet gjennom dagleglivet i verksemda, men også gjennom dei strategiske vala som gjeld kva ei verksemd ønskjer å vere. Boka har ei deskriptiv og analytisk tilnærming til emnet, men gir samtidig god bakgrunn for refleksjon kring identitetsarbeid i eigen organisasjon. Den nye utgåva er oppdatert med nyare forsking på feltet og med nye eksempel.

gro kvåle (f. 1962) er førsteamanuensis ved Institutt for statsvitskap og leiingsfag ved Universitetet i Agder. arild wæraas (f. 1971) er professor ved Handelshøgskolen, Noregs miljø- og biovitskaplege universitet (NMBU).

135

høgare utdanning

PEDER HAUG (RED.) peder

haug

(red. SPESIAL-

prosjektet kunnskapen praksis ressursar nettbaserte praksis komplementaritetsteorien signal spørjeskjem SPEED-prosjektet fagområde studerer tiltak begge spørjeskjema forstå innsikt Svara skjøne lærarar aukar studerer fagprøver utbytet prosjekt fagområde

opplæring

data

arbeide

Spesialunder visning

UNDERVISNING

studerer opplæringa lærarar Kva handlar spesialundervisning om, organisert forskingsinnsats formidla Korleis formidla praksis identifisert prosjektet og kva funksjon har ho? Dette har vore delproblemstillingar svara observasjonar organiserte forskingsmidlar hovudspørsmåla i forskingsprosjektet spørjeskjem elevar forstå forstått identifise utbytet

Peder

ressursar

praksisforsking Haug (red.) datainnsamling Svara Spesialundervisning skal gi dei svara vi har foreldre ordinæ kunnskapen problemstilling elevnivå Hovudproblemstilling studerer på dette spørsmålet etter ein omfattande samband denordinære studerer vikla

SPEED (2013–2017) som boka byggjer på, og

behovet problemstillinga ordinærforskingsinnsats. tiltak spesielle

lærarane drøftingane intervju elevnivå prosjektet forskingsinnsats ressursar Datagrunnlaget Det er nytta mykje ressursar til praksis kontaktlærarar spesialundervisning, og mange elevar får SPEED-prosjektet funksjon kunnskapen begge spørjeskjema nettbaserte spesialundervisning, samstundes som data lærarar fagprøver komplementaritetsteorien signal funksjon samband arbeider kunnskapen vår om spesialundervisninga aukar denordinære foreldre arbeide fagområde studerer skjøne der behov innsikt Svara prosjekt drøftinganei praksis er avgrensa. Vidare kjem det fram intervju matematikk forstå arbeider utbytet forstått signal som tyder på at spesialundervisninga organisert

omfattande

matematikk opplæring

omfattandeproblemstilling

omfattande

for mange elevar ikkje fungerer slik ho var

høgare utdanning | ISBN: 9788252194111

tenkt. Skal vi skjøne spesialundervisninga,

PRIS KR 349,– | I SAL

må vi også forstå den ordinære opplæringa. Derfor studerer prosjektet begge delar, og relaterer mange av drøftingane om spesialundervisning opp mot den ordinære opplæringa. Boka er skriven spesielt for dei som arbeider med spesialundervisning anten i praksis eller i forsking.

peder haug ?(f. 1947) er professor ved institutt for pedagogikk, Høgskulen i Volda. Han har gjennomført fleire forskingsprosjekt, mellom anna om tilrettelagt opplæring i skulen og gitt ut bøker og artiklar med tema frå barnehage, skule, lærarutdanning og spesialundervisning.

136

høgare utdanning

JØRGEN WARVIK LYNGVÆR, LINDA EIDE OG LARS NYRE

LYDJOURNALISTIKK INNFØRING I RADIO OG PODKASTING Dette er ei praktisk innføringsbok i lydjournalistikk retta mot radioproduksjon og podkasting. Etter ei innføring i lyd og mikrofonteknologi går forfattarane over på det journalistiske handverket og viser korleis dramaturgi kan brukast i formidling. Vidare blir intervjuteknikk og korleis ein skal lage innhald i ulike sjangrar, gjennomgått. Sjangrane spenner frå nyheiter og reportasjar til større produksjonar som dokumentar og

høgare utdanning | ISBN: 9788252192858 PRIS CA. KR 269,– | UTG. SEPTEMBER

podkast. Programleiarrolla, musikkbruk og redigering blir omhandla i eigne kapittel. Det meste av det praktiske handverket er felles for radio og podkast, men framveksten av podkast har skapt nye sjangrar og eit større mangfald innan lydjournalistikk. Dette får brei omtale, og i eit kapittel til slutt i boka presenterer Linda Eide ein eigenutvikla modell for forteljekunst kalla «meirfiksjon».

jørgen warvik lyngvær (f. 1976) er høgskulelektor ved Høgskulen i Volda. linda eide (f. 1969) er forfattar, programleiar og journalist i NRK. lars nyre (f. 1969) er professor i medievitskap ved Universitetet i Bergen.

137

høgare utdanning

AINA SCHIØTZ

VILJEN TIL LIV

MEDISIN- OG HELSEHISTORIE FRÅ ANTIKKEN TIL VÅR TID Medisinsk forsking og praksis har gitt dei fleste av oss eit betre og lengre liv, men òg urealistiske forventningar om eit liv utan sjukdom og smerte. Likeins har dei store spranga i medisinsk vitskap og teknologi ført til eit nytt syn på kroppen, og fått oss til å stille grunnleggjande spørsmål om kven vi som menneske eigentleg er. Korleis er det blitt slik? I dette oversiktsverket følgjer forfattaren framveksten av medisinsk vitskap og høgare utdanning | ISBN: 9788252177718 PRIS KR 499,– | I SAL

praksis frå antikken til vår eiga tid. Etter ein introduksjon til medisinsk historie som forskingfelt får vi ei oversikt over skiftande sjukdomsteoriar, utviklinga til institusjonane, folkehelsearbeidet, helseprofesjonane – og, sist men ikkje minst – korleis situasjonen til pasientane har endra seg opp igjennom tidene. Eit skiftande sjukdomsmønster er ein grunnleggjande premiss for utviklinga innanfor helse- og medisinhistoria, men utviklinga må også sjåast i lys av større samfunnsendringar knytte til kultur, sosial

aina schiøtz (f. 1947) er professor i medisinsk

struktur, økonomi og politikk. Kva slags

historie ved Universitetet i Bergen.

syn har ein til ulike tider hatt på sjukdom og dei sjuke, og kva slags vilkår har ein bydd pasientane?

138

høgare utdanning

SIGRUN HØGETVEIT BERG

REFORMASJONEN I 1517 offentleggjorde Martin Luther tesane sine mot avlatshandelen og pavekyrkja. Dette blei det avgjerande skiljet i den prosessen vi kallar reformasjonen, ei rørsle som kom til å splitte den katolske kyrkja og teikne eit nytt konfesjonelt europakart. Reformasjonen tok ulik form og ulike retningar utover i Europa. I Noreg blei ei ny kyrkjeordning innført ovanifrå, i eit stats- og kyrkjekupp der landet også mista sitt statlege sjølvstende. Det er sagt om reformasjonen i Noreg at han kom brått og uførebudd og blei gjennomført med større einsretting enn andre stader. Men kvifor kom omveltingane så brått, og kvifor blei konfesjonsendringa så einsretta? høgare utdanning | ISBN: 9788252192209

I denne boka får vi for første gong ei samla

PRIS KR 249,– | I SAL

framstilling av reformasjonen i Noreg sett i ein europeisk kontekst. Forfattaren ser på årsaker og verknader og legg vekt på å sjå dei politiske og religiøse sidene i samanheng.

Sigrun Høgetveit Berg (f. 1972) er postdoktor i historie ved UiT Noregs arktiske universitet.

139

høgare utdanning

KNUT S. VIKØR

EI VERD BYGD PÅ ISLAM.

OVERSIKT OVER MIDTAUSTENS HISTORIE (3. UTGÅVE) Dagens samfunn i Midtausten byggjer på ei fjorten hundre år gammal historie og på ein religion med røter på den arabiske halvøya. I dette oversiktsverket følgjer vi denne historia frå profeten Muhammeds tid og fram til i dag, og ser korleis forholdet mellom religion og politikk har endra seg gjennom heile historia. Vi kan følgje ei linje frå politiske og religiøse stridar i mellomalderen til politisk fornying høgare utdanning | ISBN: 9788252193848 PRIS KR 389,– | UTG. AUGUST

under det osmanske riket og oppblomstring av arabisk nasjonalisme på slutten av 1800talet. Med oppløysinga av det europeiske koloniveldet på 1900-talet oppstod dagens statar, der islam kom til å setje sitt preg på politikken på ulikt vis. I nyare tid har «Den arabiske våren» ført til samanbrot i fleire land, medan politisk islam har fått breiare plass i andre. I den nye utgåva blir også denne utviklinga sett inn i ein historisk samanheng.

knut s. vikør (f. 1952) er professor i historie ved Universitetet i Bergen.

1 40

Les

syn og segn â&#x20AC;&#x201C; bli lukkeleg!

Bli abonnent, bli det no: synogsegn.no facebook.no/synogsegn post@synogsegn.no | 907 68 797

SYN1 42OG SEGN â&#x20AC;&#x201C; TidsskrifT for kulTur, samfunn og poliTikk

NYE TANKAR SKARPE PENNAR MEIR Å LESE Syn og Segn er eit av dei eldste og mest tradisjonsrike allmennkulturelle tidsskrifta i dag, stifta av Arne Garborg og Rasmus Flo i 1984. Syn og Segn er eit av få tidsskrift på nynorsk, og ein aktiv premissgjevar i det breie offentlege ordskiftet. Tidsskriftet er både eit korrektiv og supplement til kulturdekninga i norske medium. Det gjer Syn og Segn til eit av dei viktigaste tidsskrifta i Noreg. Syn og Segn vart kåra til Årets tidsskrift i 2010, og Årets nordiske tidsskrift same året. I 2016 fekk Syn og Segn pris for beste design under utdelinga av Årets tidsskrift. Velkommen som ny lesar! Knut Aastad Bråten redaktør

foTo: anne-marTe før

Bli abonnent her: synogsegn/abonnement

- SYN OG SEGN RETT I POSTKASSA – FIRE GONGER I ÅRET - 400 SIDER SAKPROSA KVART ÅR - BØKER FRÅ SAMLAGET TIL REDUSERTE PRISAR

Hulda Garborg. Nasjonal strateg...........................81

Apetryne...................................................................111

I sivil..............................................................................39

Aude så rørsle kan synast.........................................29

Jag är supermann.....................................................121

Av alle skåler vil eg spare denne eine.

Juleroser 2017............................................................27

Dikt i utval.............................................................33

Just kids.................................................................50-51

Berlinhistorier. Kald krig i den delte byen..........62

Jølster Hotel. Historier frå eit asylmottak...........69

Bestem deg, Tony T., Bestem deg!......................117

Kald krigs kviskring.

Betzy Kjelsberg. Feminist og brubyggjar.............79

Bokstavsommaren..................................................104

Kampen om pokalen. Fotballgudane 1.............114

Brevet frå krigen. Barndom 1940-45...............123

Kattekrøll..................................................................103

Barndom under den kalde krigen....................65

Celestine.......................................................................12

Keeperen og havet........................................ 112-113

Dei litterære sjangrane. Ei innføring.................131

Kommunion 2017....................................................30

Dei som flyktar og dei som blir............................. 46

Korte meisterverk......................................................17

Den dunkle dottera...................................................11

Krapyl............................................................................23

Den magiske dyrebutikken: Mira..........................98

Kva er greia med alle dei nakne folka

Den mystiske skulen: Spøkelseshunden.............96

Den mystiske skulen: Svartedama........................97

Lars O. Bru og havet..................................................13

Den mystiske skulen: Ånda i glaset......................95

Linnés dystre lærdom...............................................54

Den stille flokken.......................................................25

Livet og korleis leve det............................................58

i kunsten?............................................................122

Det enkle og det einsame.........................................38

Livet, til det betre...................................................... 48

Det gode vi ikkje gjer................................................20

Lothepus.

Det står til liv...............................................................19

Dikt 2014....................................................................37

Lyd-journalistikk.

Do – ei stinkande reise gjennom bæsjens historie,

s. 124

M Train.........................................................................55

Dumme, dumme hjarte, s. 109

Malmtunge spor. Historia om Ofotbanen..........63

Eg et meg sjølv som lyng..........................................40

Mare...............................................................................24

Ei verd bygd på islam. Oversikt over

Min krig, suitar...........................................................34

Mine minste................................................................75

Midtaustens historie (3. utgåve)...................140

Går det til helvete, så går det til helvete.........60 Innføring i radio og podkasting....................137

Ekofisk, Eidsvoll. Eit essay om

Mørker mørke mørkt krystallar, s. 32

oljepengar og grunnlova................................... 68

Mørkerom....................................................................14

Farleg spel. Fotballgudane 2.................................115

Natt på stranda.........................................................108

Fredrikke Marie Qvam.

Nesten menneske......................................................70

Norsk barnelitteraturhistorie, 3. utgåve...........128

Rabaldermenneske og strateg..........................80

Frå Nora til Karl Ove

Norsk litterær årbok 2017....................................132

Norsk som reiskaps- og danningsfag................129

– og 84 andre personar i norsk litteratur.......66

Glimesteinar frå islandsk visetradisjon...............31

Norwegen, schönes Land! Tyskprodusert

Hermeneutikk. Meining og forståing

i vitskapane om mennesket............................134

Nynorsk med dei minste......................................130

Hest, hest, tiger, tiger.............................................118

Ollis............................................................................110

Historia om det tapte barnet...................................49

Oppdateringer frå lykkelandet.

144

fredspropaganda i Norge 1940-1945............74

Røff guide til samtidslitteraturen....................59

Bang, Sturla..............................................................120

Organisasjon og identitet.

Berg, Sigrun Høgetveit..........................................139

Eit symbolsk perspektiv.................................135

Birkeland, Tone.......................................................138

Papelina.....................................................................105

Bjerga, Morten............................................................13

Plommeproblem........................................................90

Bjørhusdal, Eli.........................................................130

Premien for alt............................................................15

Björnstjerna, Jonna...................................................98

Ragnar Ulstein............................................................64

Budal, Ingvil Brügger.............................................130

Rangsøles.....................................................................28

Dahlin, Petrus..........................................................102

Reformasjonen........................................................139

Dypvik, Astrid Sverresdotter.................................62

Røff guide til Bibelen................................................67

Eide, Linda................................................................137

Selbuvotten.................................................................78

Ekrheim, Sindre.........................................................30

Sjå han sykle................................................................23

Ferrante, Elena............................ 10-11, 46-47, 108

Spesialundervisning..............................................136

Fidjestøl, Alfred.........................................................70

Stendig storm.............................................................35

Fiske, Anna...........................................................92-94

Strikking frå nord.......................................................77

Folkestad, Anna R.....................................................90

Superrask.....................................................................99

Folkvord, Magnhild...........................................79-80

Supersmart...............................................................101

Fondevik, Birgitte...................................................129

Supersterk.................................................................100

Fuglehaug, Randi....................................................105

Svikne dagar................................................................10

Gavalda, Anna,...........................................................50

Tankespinn...............................................................106

Gemert, Gerard van..................................... 114-116

Tapar..............................................................................91

Genar, Katarina...................................................95-97

Tekst i tid og rom. Norsk språkhistorie

Gilje, Nils..................................................................134

for nordisk- og lærarstudentar......................133

Gjerdåker, Johannes..................................................33

Tung tids tale...............................................................18

Grande, Martine.........................................................91

Under.........................................................................120

Grant, Hilary...............................................................77

Utfinting. Fotballgudane 3...................................116

Grytås, Gunnar...........................................................63

Vaken..........................................................................125

Gullestad, Anders M..............................................131

Varehuset..................................................................102

Hallberg, Lin...............................................................98

Verda er ein skandale.

Halvorsen, Anne Gunn............................................58

Hamm, Christine....................................................131

Ei bok om livet på landet....................................72

Viljen til liv. Medisin- og helsehistorie

Hamre, Pål................................................................129

frå antikken til vår tid,.....................................138

Handke, Peter..............................................................37

Visste du at..? Katt.....................................................92

Hansen, Atle............................................................111

Visste du at..? Hund..................................................93

Haug, Peder..............................................................136

Visste du at..? Hest....................................................94

Hodge, Susie............................................................122

Western desert...........................................................16

Holvik, Ingvild...........................................................15

Z for zorry.................................................................119

Høghaug, Leif.............................................................30 Höjer, Dan.........................................................99-101 Jager, Benedikt.........................................................132 Jäderlund, Ann...........................................................32 Kaldhol, Marit..........................................................119

1 45

Karlsvik, Mette...........................................................14

Tunedal, Jenny............................................................34

Klakken, Linda.........................................................109

Smith, Amalie.............................................................39

Kleiva, Rønnaug.........................................................16

Stai, Kari....................................................................106

Kolden, Ragnhild.......................................................20

Sørsdal, Kristin...........................................................24

Kråkevik, Herborg..............................................26-27

Vassenden, Eirik.....................................................131

Kvalvaag, Hilde K...................................................120

Vikør, Knut S...........................................................140

Kvåle, Gro.................................................................134

Vold, Karin Beate....................................................128

Landro, Jan H..............................................................66

Walgermo, Alf Kjetil.................................................67

Lantto, Markus...........................................................23

Wæraas, Arild..........................................................135

Lothe, Leif Einar.........................................................60

Økland, Einar..............................................................19

Lundquist, Marie........................................................35

Ørntoft, Theis......................................................36-37

Lyngvær, Jørgen Warvik.......................................137

Aamotsbakken, Bente...........................................133

Myklebust, Gunnar.................................................. 64 Mæhle, Lars......................................25, 54, 103, 121 Neerlin, Mette Eike................................................118

ILLUSTRATØRREGISTER

Nilssen, Olaug............................................................18

Belsvik, Inger Lise...................................................104

Nordli, Åsne Valland.................................................75

Brech, Nora...............................................................110

Norheim, Jørgen........................................................49

Demervall, Per..................................................99-101

Norheim, Marta..........................................................59

Fiske, Anna.................................................92-94, 125

Nordenhof, Asta Olivia............................................38

Hartberg, Flu............................................................124

Nyre, Lars..................................................................137

Jansson, Alexander.............................................95-97

Osland, Erna........................................ 104, 117, 125

Kristiansson, Johanna............................................102

Otnes, Hildegunn...................................................133

Lilleng, Sigbjørn......................................................117

Parr, Maria....................................................... 112-113

Moursund, Jill..........................................................105

Ravatn, Agnes.............................................................73

Skyllingsstad, Odd Henning...............................103

Ravn, Olga........................................................... 12, 40

Stai, Kari....................................................................106

Rein, Arild...................................................................23 Risa, Gunvor............................................................128 Rui, Julianne................................................................29

OMSETJAR- OG GJENDIKTARREGISTER

Røyset, Ingunn........................................................123

Bakke, Tove..................................................................48

Schiøtz, Aina............................................................138

Bildøen, Brit.............................................. 52, 55, 118

Sejersted, Jørgen.....................................................131

Borgund, Ole Jan........................................................99

Shea, Terri....................................................................78

Bråtveit, Inger.............................................................42

Simonhjell, Nora.....................................................132

Eese, Britt Kristin......................................................39

Skre, Arnhild...................................................... 65, 81

Fosse, Jon.....................................................................37

Smith, Patti...........................................................50-51

Kirketeig, Siw-Anita................................................ 41

Sortland, Gaute M.....................................................17

Kleiva, Anna................................................................40

Strømstad, Pia..........................................................124

Nødtvedt, Erlend O..................................................39

Søberg, Morten...........................................................68

Peters, Anne Lande,..................................... 114-116

Thon, Ingunn...........................................................110

Rosse, Øystein.....................................................95-98

Tjønneland, Eivind................................................131

Sørsdal, Kristin........................... 10-11, 48-49, 108

Tokvam, Finn..............................................................60

Aanestad, Ingrid Z.....................................................34

1 46

Sæbbe, Yngve Olsen.................................................63

Aafløy, Kristin.........................................................109

Walvik, Pernille Blåfjell......58, 68, 105, 110, 124

Aarekol, Marita...........................................................19

Weiss, Caro..................................................................77

Andersson, Caroline.................................................98

Wågströ, Thomas......................................................33

Berby, Oda...................................................................15

Zwenger, Ulrika......................................................102

Breistein, Tove K.................. 14, 20, 25, 28, 54, 59, 62, 74, 103, 120, 121 Brun, Agnete............................................. 26, 67, 112 Brun, Hans Jørgen............................................. 52, 53 Cartridge, Linda................................................. 49, 64 Dittmar, Jesse...................................................... 50, 51 Eide, Øyvind............................................................119 Fiske, Sara........................................... 92, 93, 94, 125 Grande, Ragne............................................................91 Haga, Bodil..................................................................90 Hodge, Katharine....................................................122 Höjer, Tua................................................99, 100, 101 Iversen, Bent Are.......................................................69 Jakobsen, Arild...........................................................71 Jensen, Asbjørn..........................................................23 Klassekampen.............................................................79 Knape, Satu................................................... 95, 96, 97 Knudsen, Marius.....................................................111 Le Dilettante................................................................48 Løtvedt, Lene....................................... 104, 117, 125 Løyning, André.......................................................124 MacKey, Sara...............................................................34 Madsen, Albert...........................................................38 Meilandt, Lea............................................................118 Montan, Ulla...............................................................32 Norsk Kulturråd.........................................................70 Nygaard, Grethe.........................................................73 Nygård, Per Kristian..................................................21 Pedersen, Herborg.....................................................17 Picard, Serge................................................................35 Posselt, Lærke........................................12, 37, 39, 40 Senneset, Eivind................................................ 60, 61 Skarvik, Benedikte.................................................106 Skre, Johan Butenschøn................................... 65, 81 Solberg, Jan Erik.........................................................75 Synnevåg, Bent R.......................................................18

1 47

FØLG OSS PÅ: twitter.com/samlaget facebook.com/samlaget instagram.com/detnorskesamlaget og abonner på nyheitsbrev på samlaget.no

KONTAKT OSS Anne Liv Tresselt Sals- og marknadssjef Mobil: 905 61 322 a.tresselt@samlaget.no Vikar frå 1.9.17 kontakt då Ann-Mari Volden Mobil: 951 12 358 a.volden@samlaget.no Siri Ifarnæss Salskonsulent Bokhandelkontakt Mobil: 950 29 198 s.ifarnaess@samlaget.no Maren Ingeborg Hvamstad Markandskoordinator Kundeservice Mobil: 412 26 449 m.hvamstad@samlaget.no Karin Helgøy Informasjonssjef Mobil: 970 19 865 k.helgoy@samlaget.no Mari Reinholt Aas Marknadskonsulent barn og ungdom Mobil: 920 81 156 m.aas@samlaget.no Guro Kvalnes Marknadskonsulent Mobil: 991 22 834 g.kvalnes@samlaget.no

1 49

150

151

152

153

15 4

155

156

15 7

158

159

160