M_Strikk.indd 1
04/07/14 11.58
Strikk meir til
nøstebarn KATHRINE GREGERSEN
M_Strikk.indd 3
04/07/14 11.58
4
M_Strikk.indd 4
04/07/14 11.58
Innhald strikk meir 7 tips 8 BABY
BARN
VAKSNE
Enkelt babysett 12 Raskt babysett 18 Spradebukse 22 Flettesett 27 Stripedress 30 Køyrepose 35
Collegegenser 39 Silkegenser 43 Jakke med glidelås 46 Kvardagsjakke 50 Genserkjole 54 Mønsterkufte 58 Dyffelcoat 62 Blondejakke 67 Finjakka 70 Serk 75 Finaste kjolen 78 Snurreskjørt 83 Kinajakke 84 Hekla tunika 88 Bolero 92 Fiskartrøye 94
Bolerojakke for vaksne 98 Kardigan 100 Collegegenser 103 Hekla tunika dame 106 Jakke med sjalskrage 109 Tunikavest 112 Kufte frå Sunnhordland 114 Trimgenser 118 Silkegenser 121 SMÅSTRIKK
Innesko 124 Rillestrikka sokkar 127 Finaste vottane 128 Fiskarhals 131 Skjerf med variasjonar 132 Nattsokkar 135 Hekla stjerne og hekla blome 138 takk 139 register 142
5
M_Strikk.indd 5
04/07/14 11.58
M_Strikk.indd 6
04/07/14 11.58
Strikk meir stykke. Denne strikkemåten passar til nokre plagg. Oppskriftene der eg har brukt den metoden, er markerte med ↓ i boka. Dei fleste oppskriftene er lette å strikke, men på nokre er det litt meir å bryne seg på. Plagg som er meir tidkrevjande eller passar best for erfarne strikkarar, er markerte med ⌚. Garnet er det same gode: Merinoull, silkeull og angoraull frå Nøstebarn. Rein ull utan noko fiksfakseri eller unødvendig kjemisk behandling. Det gjer det trygt både for miljøet og for oss som skal strikke og bruke plagga. Garnet er godt å strikke med, og det er eit vell av fine fargar å velje i. Eg har fått mykje inspirasjon framfor garnhylla i dei fem butikkane til Nøstebarn. Garnet gir lette og gode bruksplagg som ikkje så lett syg til seg smuss, og som held seg fine, lenge. Plagga toler mykje bruk, og er dei ikkje utslitne etter førstemann, kan dei gå i arv til neste. Sjå moglegheitene! Mange av oppskriftene mine strekkjer seg frå eitt år til tolv år i storleik. Eg skulle ønskje at eg kunne vist alle modellane både i små, mellomstore og store storleikar på bileta. Men det går ikkje, så eg håpar du klarer å sjå at det er mogleg å strikke plagga i ein heilt annan storleik enn den modellen på biletet har. Og det same gjeld med variasjonane innanfor fargar og dekor. Eg skulle ønskje eg kunne vise ti ulike variantar av kvart plagg, med striper, einsfarga, med påsydd dekor som perler, knappar eller broderi. Det er så uendeleg mykje ein kan gjere.
Boka Strikk til nøstebarn kom i 2007. Boka vart godt motteken, og denne hausten kjem det sjette opplaget. Mange har sagt at dei likar nett denne strikkeboka fordi ho inneheld gode basisoppskrifter til både babyar, barn og vaksne. Det har kome ønske frå fleire om ein oppfølgjar, men det har vore vanskeleg for meg å få det til på grunn av full jobb og eit (normalt) hektisk familieliv. Då det dukka opp ei moglegheit til å skrive på heiltid i eitt år, greip eg sjansen. Det freista å arbeide så kreativt og fritt eit heilt år. Og ikkje minst tanken på strikking på heiltid var forlokkande, for strikking er framleis den store lidenskapen min. No er året omme, og resultatet er boka du held i handa. Kva er så dette? Meir av det same som i Strikk til nøstebarn? Ja, på eit vis er det absolutt det. Eg har vel framleis same «hangen» til det enkle og praktiske. Eg lar meg inspirere av 50-, 60- og 70-talet. Eg likar ideen om fine og gode bruksplagg som er enkle og kjekke å strikke. Samstundes er det jo gått nokre år sidan boka Strikk til nøstebarn kom ut (knotten på framsida er blitt ein lang skøyar i 3. klasse!). Derfor er det naturleg at denne boka inneheld flest oppskrifter til barn og fleire til vaksne enn i sist bok, men også gode babyoppskrifter. Eg har også fått sansen for topp-ned-strikking, altså at ein startar øvst på plagget og strikkar nedover. Dette gjer at det ikkje er hòl å sy saman under erma, for ein strikkar alt i eitt
7
M_Strikk.indd 7
04/07/14 11.58
Tips: 2-tråds merinoull, kan du strikka med 3-tråds merinoull i staden.
ETTERARBEID GJER SUSEN
Når ein strikkar med ubehandla ull, kan plagga sjå litt ujamne og holete ut, men dette rettar seg etter at du har skylt opp plagget etter at det er ferdig. Eg rullar ofte plagget inn i eit handklede for å trykkje ut vatnet før eg tek det ut av handkledet og henger plagget til tørk. Eg er ikkje glad i å dampe, for då vert plagga altfor flate og mistar litt av elastisiteten/spensten.
ULL ELLER SILKEULL
Eg får spørsmål frå mange om eg føretrekker merinoull eller silkeull. Silkeull har ein nydeleg glans, og silken i garnet gir ein nesten melert effekt, noko som gir veldig fine fargar. Silkeulla er fin til dei som synest ull klør. Men silkeulla er dyrare, ho nuppar lettare, og plagg som er strikka litt laust, kan sige litt. Det g jer dei ikkje i merinoull. Favoritten min er merinoull, men det hender eg strikkar i s ilkeull.
NØSTEAPPARAT
Mange av plagga skal strikkast med dobbelt garn. Då kan det vere greitt å kunne bruke tråden inne frå nøstet samtidig med den utanpå, slik at du klarer deg med eit nøste. Men då treng du nøste frå nøsteapparat. Nøsteapparat kan du få både i manuell og elektrisk utgåve. Mitt er manuelt og ofte framme. Oppnøstinga går unna, og eg kan anbefale å investere i eit slikt eller ønskje seg eit til jul.
VERDSVEVEN
Står du fast, eller er det ein teknikk du ikkje får til? Eg kan nesten garantere at du finn svaret på nettet. Mange deler steg-for-steg om korleis ein går fram, på bloggar og nettsider. Og på YouTube finn du filmsnuttar om alt frå korleis du legg opp, til korleis du monterer plagget.
2-TRÅDS VERSUS 3-TRÅDS
Denne nemninga seier noko om kor mange trådar garnet er samansett av. Ein skulle jo tru at 2-tråds garn var to tredelar (2/3) av 3-trådsgarnet. Men slik er det ikkje: 2-tråds garn frå Nøstebarn har ei lengd på 600 m per 100 gram, og 3-tråds har 300 m på 100 gram. Det betyr at dersom du legg 2-trådsgarnet dobbelt, får du om lag same tjukkleik som 3-tråds. I alle oppskrifter der det står at det skal strikkast med dobbelt
«STRUPEKANTAR»
Det er viktig at kantane på plagga ikkje vert for stramme. Dersom du synest det er vanskeleg å ikkje få kantane for stramme, kan du følg je desse tipsa: OPPLEGG: Legg ved ein tynn strømpepinne
saman med pinnen du skal leggje opp på. Denne dreg du ut etter kvart.
8
M_Strikk.indd 8
04/07/14 11.58
Håpar du finn mange kjekke prosjekt her som kan bli favorittplagg som blir brukte mykje. Skulle det dukke opp feil, noko du er usikker på, eller har du kommentarar til noko, kan du kontakte meg på kathrine.gregersen@gmail. com eller på bloggen min strikkmeir.davada.no. På bloggen kjem eg òg til å vise ulike variasjonar av dekor på dei ulike modellane.
AVFELLING: Du kan felle av med ein pinne som
er om lag 1–2 nr tjukkare enn den du har strikka plagget i. Viss du ikkje har ekstra pinne for hand, kan du auke masker medan du feller av, til dømes slik: Strikk 2 m, dra den bakre m over den fremre, auk 1 m, dra den bakre m over den auka m. Kor ofte du skal auke, kjem veldig an på kor stramt du strikkar, og plagget du held på med, så prøv deg fram.
Eg ønskjer deg lukke til! PERFEKT RESULTAT
Er du som eg, synest du det er kjedeleg å strikke prøvelapp. Eg er superklar for å kome i gang med nytt prosjekt, og durar på. Men dersom me skal få eit perfekt resultat der plagget blir slik som det er oppgitt i oppskrifta og passeleg til den som skal bruke det, er det viktig å gjere to ting:
Forkortingar STRIKKING
m = maske, masker, maskene r = rett vr = vrang, vrangt p = pinne, pinnar, pinnane str = storleik omg = omgang, omgangar, omgangane sm = saman nr = nummer
1: Strikk ein prøvelapp og sjekk at strikkefast-
heita di stemmer med det som er oppgitt i oppskrifta. Har du for mange masker per 10 cm, kan du prøve på litt tjukkare pinnar. Har du for få masker per 10 cm, kan du prøve på litt tynnare pinnar.
HEKLING 2: Ta mål av den som skal ha plagget, eller mål
lm = luftmaske kjm = kjedemaske fm = fastmaske hst = halvstav dbst = dobbelstav st = stav
eit plagg som er i bruk no. Sjekk at dette stemmer i forhold til dei måla som står i oppskrifta. Og strikk ikkje plagga for små. Ungar veks fort, så gå gjerne opp ein storleik. Er ungen 2,5 år, vil eg til dømes rå deg til å strikke til 4 år.
9
M_Strikk.indd 9
04/07/14 11.58
10
M_Strikk.indd 10
04/07/14 11.58
Baby
11
M_Strikk.indd 11
04/07/14 11.58
Enkelt babysett Her får du basisoppskrifter på lue, jakke og bukse. Dette er eit godt «hentesett», men du kan gjerne strikke settet til større born. Oppskrifta går opp til to år. Du kan variere i det uendelege med fargar, striper, mønster og dekor. Broder eller sy på perler eller knappar til dekor.
Jakke
Dersom du berre ønskjer knapphòl oppe, lagar du berre dei øvste 3 (3) 3 (4) 4 knapphòla.
Nyfødd (3 mnd.) 6 mnd. (1 år) 2 år 48 (54) 58 (60) 64 cm ERMELENGD: 13 (14) 17 (19) 24 cm HEIL LENGD: 25 (27) 30 (32) 36 cm GARNMENGD: 2-tråds merinoull frå Nøstebarn, 50 (50) 60 (80) 100 gram STRIKKEFASTHEIT: 24 m = 10 cm på pinne nr 3 PINNAR: Rundpinnar og strømpepinnar nr 2,5 og 3 STORLEIK:
BERESTYKKE: Legg opp 68 (72) 80 (80) 84 m på rundp nr 2,5. Strikk 9 p r fram og tilbake (= fem riller). Hugs knapphòl! Strikk vidare med p nr 3 og dei 8 m i kvar side r (= knappestolpar) og resten i glattstrikk. Hugs knapphòl! Set fire merketrådar: først etter 14 (15) 16 (16) 17 m (= framstykke), vidare etter 10 (10) 12 (12) 12 m (= erme), vidare etter 20 (22) 24 (24) 26 m (= bakstykke), vidare etter 10 (10) 12 (12) 12 m (= erme), og dei siste 14 (15) 16 (16) 17 m er siste framstykke. No startar aukinga for raglan på kvar r p: Auk 1 m på kvar side av merketrådane med to masker mellom aukingane. Du kan auke ved å ta opp tråden mellom m og strikke han vridd r eller du kan auke ved å ta eit kast på p, slik at det vert hol. Når du har auka for raglan totalt 15 (17) 19 (19) 20 gonger og du har 188 (208) 232 (232) 244 m, set du ermemaskene på trådar = 40 (44) 50 (50) 52 m. FRAM- OG BAKSTYKKE: Strikk vidare over resten av m og legg opp 8 (8) 8 (10) 10 m i kvar side (ved ermemaskene) = 124 (136) 148 (152) 160 m. Strikk til arbeidet måler 14 (15) 16 (18) 22
OVERVIDD:
KNAPPAR: 6 (7) 7 (8) 9 stk.
|↓| Jakka skal strikkast i eitt stykke frå halsen og ned. Ei rille = 2 p r fram og tilbake eller 1 omg vr, 1 omg r når du strikkar rundt. KNAPPHÒL: Lag knapphòl i høgre for jente, venstre for gut, ved å strikke eitt kast, 2 r sm 4 m innanfor kanten. Strikk eit knapphòl på 4., 13., 22., 31., 40., 49. (4., 12., 20., 28., 36., 44., 52.) 4., 13., 22., 31., 40., 49., 58. (4., 12., 20., 28., 36., 44., 52., 60.) 4., 13., 22., 31., 40., 49., 58., 67., 68. rille = 6 (7) 7 (8) 9 knapphòl.
12
M_Strikk.indd 12
04/07/14 11.58
Her er settet strikka i farge støvblå med påsydd dekor i farge natur (sjå side 15). Stofftrekte knappar.
13
M_Strikk.indd 13
04/07/14 11.58
8. p: 5 r, auk 1 m, 11 (13) 15 r, auk 1 m, 7 r, auk 1 m, 11 (13) 15 r, auk 1 m, 5 r. Strikk 3 (4) 5 riller frå retta. Strikk 26 (28) 30 r, * snu, strikk 8 r, 2 r sm*, gjenta frå *–* til det er 9 (10) 11 m igjen i kvar side. Strikk 1 p r, ei holrad (= 2 r sm, kast) og 8 (8) 10 riller til slutt. Fell av. MONTERING: Sy saman sokkane. Lag snorer av fire trådar og træ i holrada.
cm eller kanten framme er 47 (51) 56 (59) 67 riller. Strikk fem riller på p nr 2,5 og fell av. (Hugs siste knapphòl!) ERME: Ta opp 8 (8) 8 (10) 10 m under ermet og set alle m frå tråden inn på strømpep nr 3 = 48 (52) 58 (60) 62. Strikk 1 omg. Fell 2 m midt under ermet på neste omg. Gjenta fellinga kvar 1,5. (1,5.) 1,5. (1,5.) 2. cm til du har felt i alt 8 (10) 11 (11) 11 gonger og du har 32 (32) 36 (38) 40 m. Når ermet måler 11 (12) 15 (17) 22 cm, strikkar du fem riller på p nr 2,5 og feller av. (Pass på at ikkje avfellinga vert for stram.) Strikk det andre ermet på same måte. MONTERING: Fest trådane og sy i knappar.
Enkel babybukse STORLEIK: nyfødd (0–3 mnd.) 6 mnd. (1 år) 2 år LIVVIDD: 46 (48) 50 (52) 56 cm BEINLENGD: 16 (20) 23 (27) 32 cm
Sokkar
HEIL LENGD: 32 (38) 44 (50) 57 cm
STORLEIK: nyfødd (3 mnd.) 6 mnd.
(80) 100 gram
For større storleik, sjå rillestrikka sokkar side 127 GARN: Om lag 10–15 gram 2-tråds merinoull frå Nøstebarn. PINNAR: Strømpepinnar eller rundpinne nr 3 Sokkane skal strikkast fram og tilbake i rillestrikk/ rettstrikk og syast saman til slutt. Ei rille = 2 p r
STRIKKEFASTHEIT: 24 m = 10 cm på p nr 3
GARNMENGD: 2-tråds merinoull, 40 (40) 50
PINNAR: Strømpepinnar og ev. liten rundpinne nr 2,5 og 3 VRANGBORD: 2 r, 2 vr
Arbeidet byrjar øvst i livet og skal strikkast rundt.
Legg opp 27 (31) 35 m og strikk 1 p r. 2. p: 2 r, auk 1 m, 11 (13) 15 r, auk 1 m, 1 r, auk 1 m, 11 (13) 15 r, auk 1 m, 2 r. 3. p: r. 4. p: 3 r, auk 1 m, 11 (13) 15 r, auk 1 m, 3 r, auk 1 m, 11 (13) 15 r, auk 1 m, 3 r. 5., 7. og 9. p: r. 6. p: 4 r, auk 1 m, 11 (13) 15 r, auk 1 m, 5 r, auk 1 m, 11 (13) 15 r, auk 1 m, 4 r.
Legg opp 92 (100) 104 (108) 120 m på p nr 2,5 og strikk vrangbord rundt 7 (8) 8 (10) 10 cm. Strikk vidare i glattstrikk: Strikk 1 omg der du skiftar over til p nr 3 og aukar 16 (16) 16 (16) 16 m jamt fordelt = 108 (116) 120 (124) 136 m. Set eit trådmerke midt framme (= MF) og midt bak (= MB) med like mange m mellom merka. Strikk buksa høgare bak slik: Strikk 6 m
14
M_Strikk.indd 14
04/07/14 11.58
Fin dekor syr du på med enkle sting: Stikk opp nåla der du vil starte, *stikk nåla ned igjen 1 m bortanfor og 2 omg nedanfor, stikk opp igjen nåla i same omg, men 1 m bortanfor, stikk ned igjen 1 m bortanfor og 2 omg over, stikk opp etter 1 m på same omg.* Gjenta *–*.
15
M_Strikk.indd 15
04/07/14 11.58
Her er settet strikka i farge natur med perlemorsknappar. Delikat til ein ny verdsborgar.
16
M_Strikk.indd 16
04/07/14 11.58
Babylue
forbi MB, snu og strikk 12 m, snu og strikk 18 m. For å unngå hòl ved snuing: Ta eit kast på p kvar gong du snur, og strikk kastet saman med neste m på neste p. Fortset å strikke fram og tilbake med 6 m meir for kvar gong til det er snudd i alt 5 (5) 6 (6) 6 gonger på kvar side av MB. Strikk til buksa måler 12 (14) 17 (19) 21 cm midt framme. Auk for kile på kvar 2. omg: Auk 1 m på kvar side av kvart merke med 2 m mellom aukingane 6 (7) 7 (8) 8 gonger = 132 (144) 148 (156) 168 m. Del arbeidet MB og MF og set m til det eine beinet på ein tråd = 66 (72) 74 (78) 84 m til kvart bein. Fortset med det andre beinet: Set eit trådmerke på innsida av beinet og fell 1 m på kvar side av trådmerket kvar 4. omg i alt 10 (11) 11 (11) 12 gonger = 46 (50) 52 (56) 60 m. Når beinet måler 12 (16) 18 (22) 27 cm, feller du 14 (14) 12 (12) 12 m jamt fordelt på neste omg = 32 (36) 40 (44) 48 m ig jen. Skift til p 2,5 og strikk vrangbord 4 (4) 5 (5) 5 cm. Fell av. Fest trådane, og sy saman hòlet mellom beina.
STORLEIK: Prematur/nyfødd (3 mnd.) 6 mnd.
(1 år) 2 år GARNMENGD: ca. 10–20 g 2-tråds merinoull frå Nøstebarn PINNAR: Rundpinnar nr 2,5 og 3
Arbeidet startar framme (med kanten rundt ansiktet). Strikk fram og tilbake frå byrjinga av og seinare rundt. Legg opp 72 (84) 96 (96) 108 m på p nr 2,5. Strikk 9 p (= fem riller). Vidare strikkar du glattstrikk på p 3 og dei 5 m i kvar side i rettstrikk (= kantmasker). Strikk til arbeidet måler 7 (8) 8 (9) 9 cm. Vidare strikkar du rundt på strømpep. Strikk framleis dei 5 + 5 kantmaskene i riller tre riller til. Vidare glattstrikk over alle m til arbeidet måler 10 (11) 11 (12) 13 cm. Fell på neste omg slik: 4 (5) 6 (6) 7 m r, strikk 2 m r sm. Gjenta ut omg (= 12 m felt = 60 (72) 84 (84) 96 m att). Strikk 3 omg utan felling. Fell på neste omg slik: 3 (4) 5 (5) 6 m r, strikk 2 m r sm. Gjenta ut omg (= 12 m felt = 48 (60) 72 (72) 84 m att). Strikk 3 omg utan felling. Fortset å felle slik på kvar 4. p. Det blir 1 m mindre mellom fellingane for kvar p du feller. Når det er 12 m igjen på p, er lua ferdig. Dra tråden g jennom m og trekk saman. Tvinn eller hekle snorer som du syr på i kvar side.
17
M_Strikk.indd 17
04/07/14 11.58