ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
1
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΧΕΙΜΩΝΑΣ / ΑΝΟΙΞΗ 2015
Έκδοση, Διεύθυνση και Σχεδιασμός: Δημήτρης Καραΐσκος (dimitriskaraiskos.com) Συνεργάτες τεύχους: Γεωργία Φόνσου, Νίκος Καμολίνος, Mάριος Βιδάλης, Αντώνης Γκιών Φωτογραφίες: Γεωργία Φόνσου, Δημήτρης Καραΐσκος, Γιάννης Παπάζογλου Εικονογραφήσεις: Γιάννης Γκίζης Εκτύπωση: Typos Press / Παναγιώτης & Νίκος Τουφεκλής, Τήνος Noμική Σύμβουλος: Eλένη Κατσάρου Οnline: facebook: kymamag / instagram: kymamag / web: www.kymamag.com Το “ΚΥΜΑ” περιέχει πρωτότυπα έργα που προστατεύονται από το Ν2121/93, τα δε κείμενά του δεν συνιστούν δημοσιογραφικό ή ειδησεογραφικό ρεπορτάζ. Τα άρθρα περιλαμβάνουν προσωπικές απόψεις καθώς ο συντάκτης διατηρεί το δικαίωμα της έκφρασης και της προστασίας των πηγών του. Δεν επιτρέπεται η αναδημοσίευση ή η αναπαραγωγή του περιεχομένου του περιοδικού είτε ολικά είτε μερικά ή περιληπτικά για κερδοσκοπικούς λόγους χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη. © Αll rights reserved.
Φωτογραφία εξωφύλλου: Παραλία Λιβάδας, Δεκέμβριος 2014 Φωτογραφία εσωφύλλου: Όρμος Αγκάλης, Ιανουάριος 2015
2
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
3
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
Το «Κύμα» εμφανίστηκε απρόσμενα στην Τήνο τον Αύγουστο του 2014 κaι απέκτησε φανατικούς φίλους. Ξεχειμώνιασε λοιπόν στο νησί για να προετοιμαστεί για το δεύτερο τεύχος του, αυτό που κρατάτε στα χέρια σας. Ένα τεύχος που θέλει να πει πως η Τήνος δεν είναι μόνο ένας κοσμικός τόπος καλοκαιρινών διακοπών, αλλά και μια ολοζώντανη κοινωνία, με αθέατες, συναρπαστικές και συγκινητικές πλευρές, που ζει κι αναπνέει μέσα στο Αιγαίο, όλο το χρόνο, ακόμα και μέσα στις δυσκολίες του χειμώνα, σε κρυφές, δικές της στιγμές. Στην σιωπηλή, τελετουργική μελισσοκομία κάτω από τη σκιά του Εξώμβουργου. Στις νυχτερινές περιπλανήσεις, στις περιπέτειες της «παντός καιρού» τοπικής ποδοσφαιρικής ομάδας, στις δυσκολίες αλλά και τον θαυμασμό που προκαλεί το χιόνι. Καβάλα πάνω σ’ ένα άλογο ή στα άγρια κύματα, στην ανάμνηση του Αντώνη Τζωρτζαρά και τις μνήμες του Αντώνη Γκιών. Τέτοιες στιγμές θα προσπαθεί να καταγράφει ασταμάτητα ο φακός του «Κύματος» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στο internet {Facebook & Instagram: kymamag, Web: www.kymamag.com}, όπως έχει υποσχεθεί πως θα κάνει στις περιόδους ανάμεσα στις έντυπες εκδόσεις του. Ραντεβού πάλι στα μέσα του Ιουλίου που έρχεται, εποχή που θα σκάσει το τρίτο, καλοκαιρινό «Κύμα».
4
Παραλία της «Δ.Ε.Η.», Φεβρουάριος 2015
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
5
Εικονογράφηση: Γιάννης Γκίζης
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
6
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
7
ΤΑ ΧΙΟΝΙΑ ΤΟΥ ‘15 ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
Φωτογραφίες: Γεωργία Φόνσου Γιάννης Μπλότσος, Γιάννης Παπάζογλου
Το “Κύμα” φωτογράφισε την Τήνο αγνώριστη, αρχές του χρόνου, μέσα στα χιόνια. Χιόνια που μάλλον θα μείνουν αξέχαστα για την σκληρότητα, αλλά και την ομορφιά τους. 8
Φωτογραφία: Γιάννης Μπλότσος
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
9
Φωτογραφία: Γεωργία Φόνσου
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
10
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
11
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
Έργο του Πέτρου Χρηστίδη από την έκθεση «Τετράδια Τήνου», 2012
12
Φωτογραφία: Γεωργία Φόνσου
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
13
Φωτογραφίες: Γεωργία Φόνσου
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
14
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
15
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
16
Φωτογραφία: Carolina Wurthle
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
17
ΤΗΝΙΟΙ ΙΠΠΕΙΣ ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
Kείμενο: Δημήτρης Καραΐσκος Φωτογραφίες: Κώστας Ανταλής, Δημήτρης Καραΐσκος
Ο Κώστας Ανταλής και ο Στέλιος Δεσύπρης φέρνουν την τουριστική ιππασία στην Τήνο. 18
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
19
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
Μ
ια από τις στερεότυπες, αθάνατες Κυκλαδίτικες εικόνες είναι το παραφορτωμένο, όμορφο γαϊδουράκι. Το θέαμα ενός αλόγου όμως είναι πάντοτε απροσδόκητο. Κι όμως είναι ένα θέαμα που, τελευταία, συναντά κανείς στην Τήνο όλο και συχνότερα. Ο λόγος είναι πως μια μικρή ομάδα Τηνιακών έχει αποκτήσει άλογα, και μαζί με αυτά, μια παθιασμένη νέα ασχολία. Γνωρίζονται όλοι μεταξύ τους και συναντιούνται για να οργανώσουν εξορμήσεις σε μονοπάτια ή απλά μια βόλτα πάνω στην αμμουδιά. Δύο από αυτούς, ο Κώστας Ανταλής και ο Στέλιος Δεσύπρης, έχουν μετατρέψει τον τελευταίο καιρό αυτό το χόμπι τους σε επαγγελματική ενασχόληση, ανοίγοντας το «Tinos Horse Riding», μια επιχείρηση που προσφέρει ενοικίαση και εκμίσθωση αλόγων καθώς και περιηγήσεις στην ενδοχώρα του νησιού. Η ιδέα τους γεννήθηκε, όπως είπαν στο «Κύμα», μαζί με «ένα εφηβικό όνειρο που τελικά μεγάλωσε, ωρίμασε και έγινε πραγματικότητα». Aυτό όμως που ενθάρρυνε σε καθοριστικό βαθμό το ξεκίνημα αυτής της προσπάθειας ήταν οι ενθουσιώδεις αντιδράσεις του κόσμου, και, κυρίως, η συγκινητική νοσταλγία των γηραιότερων. Στο άκουσμα και το θέαμα των αλόγων μέσα στα χωριά τους ξύπναγαν μέσα τους μνήμες από μια άλλη εποχή, στην οποία το άλογο ήταν απαραίτητο σχεδόν σε κάθε χωρικό. Το ίδιο αυθεντικό κλίμα της «παλιάς εποχής» βλέπει κανείς και στην αγροικία του «Tinos Horse Riding», όπου σε υποδέχονται με φιλοξενία προσφέροντας σου νερό, καφέ ή ρακί, κι αμέσως νιώθεις λες και βρίσκεσαι στο σπίτι ενός φίλου. Εκεί μπορεί κανείς, επίσης, να δει πάνω απ’το τζάκι, την προσω-
20
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
πική συλλογή παλιών κλειδιών και λουκέτων του νησιού, που έχει δημιουργήσει τα τελευταία χρόνια με πολλή επιμονή και μεράκι ο Κώστας Ανταλής. Η αγάπη των Κώστα Ανταλή και Στέλιου Δεσύπρη για την Τήνο είναι έκδηλη: Έχουν και οι δυο τους αφιερώσει ατέλειωτες ώρες για να καθαρίσουν εγκαταλελειμμένα παραδοσιακά μονοπάτια που με την πάροδο του χρόνου είχαν γίνει απροσπέλαστα, και λένε χαρακτηριστικά: «το να ζεις στην Τήνο είναι προτέρημα - είναι προνόμιο». Η αγάπη τους για τα άλογα είναι επίσης έκδηλη, όπως διαπιστώνουμε στα λόγια του Κώστα Ανταλή: «Το άλογο είναι ένας μαγνήτης που σου τραβάει το βλέμμα και σε προκαλεί να βρεθείς επάνω του. Μπορείς να το ερωτευτείς. Και αν του δείξεις σεβασμό και αγάπη, θα δημιουργήσεις μια σχέση που όσο περνάει ο καιρός θα δυναμώνει, με αποτέλεσμα η αμοιβαία εμπιστοσύνη να γίνει απόλυτη. Τα άλογα μπορούν να αλλάξουν και να βελτιώσουν την ψυχολογία όλων μας». Φαίνεται λοιπόν πως η αγάπη τους για την Τήνο έχει καταλήξει να έχει γίνει ένα με την αγάπη τους για τα άλογα. Τα δύο αυτά πάθη τους αλληλοσυμπληρώνονται, κι έχουν καταλάβει πως ο συνδυασμός τους μπορεί να οδηγήσει σε ένα ασύγκριτο αίσθημα ελευθερίας και μια ευεγερτική επαφή με τη φύση. Από την κουβέντα μας μαζί τους, όμως, αυτό που κυρίως μένει είναι o ενθουσιασμός που έχουν γι’ αυτό που κάνουν, αλλά και το ότι θέλουν να μεταδώσουν αυτόν τον ενθουσιασμό σε άλλους. Επιθυμία τους είναι να γνωρίσουν την Τήνο στους επισκέπτες της, αλλά και σ’ αυτούς που ήδη την γνωρίζουν αλλά θέλουν να την ξαναανακαλύψουν, με άλλα μάτια - στη ράχη ενός αλόγου. { Για περισσότερες πληροφορίες: «Tinos Horse Riding» 6948466871, 6977594799 & 6979483921 }
21
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
22
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
23
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
24
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
25
Εικονογράφηση: Γιάννης Γκίζης
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
26
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
27
ΚΥΜΑΤΑ ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
Φωτογραφίες: Δημήτρης Καραΐσκος
Τον φετινό χειμώνα τα κύματα στην Τήνο δε σταμάτησαν ποτέ. Και οι Τηνιακοί surfers ήταν, κάθε φορά, εκεί, για να τα πιάσουν. 28
Γιάννης Παπάζογλου, Άγιος Φωκάς
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
29
Πέτρος Άνδροβικ, Αγκάλη
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
30
Γιάννης Βιδάλης, Βρέκαστρο
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
31
Γιάννης Βιδάλης, Σκυλαντάρ
Νίκος Καμολίνος, Άγιος Φωκάς
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
32
Δημήτρης Θεοδώρου, Δ.Ε.Η.
Αντώνης Ασυμομύτης, Δ.Ε.Η.
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
Εικονογράφηση: Δημήτρης Καραϊσκος
33
Ζαχαρίας Φόνσος, Άγιος Φωκάς
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
34
Ζαχαρίας Φόνσος, Παχειά Άμμος
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
35
Λευτέρης Απέργης, Παχειά Άμμος
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
36
Γιώργος Απέργης, Δ.Ε.Η.
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
37
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
38
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
39
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
40
Γιάννης Παπάζογλου, 1 / 1 / 15, Σκυλαντάρ
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
Koλυμπήθρα, Αύγουστος 2012. Φωτογραφία: Δ. Καραΐσκος , Rider: Π. Βαξεβανάκης
41
ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΜΕΛΙ ΤΗΣ ΚΑΡΥΑΣ ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
Φωτογραφίες: Δημήτρης Καραΐσκος
Το “Κύμα” κατέγραψε με τον φακό του τους μελλισοκόμους της οικογένειας Θεοδώρου στο ξεχασμένο και ιστορικό χωριό. 42
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΔΕΗ, Απρίλιος 2013. Φωτογραφία: Δ. Καραΐσκος, Rider: Λ. Απέργης
43
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
44
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
45
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
46
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
47
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
48
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
49
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
50
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
{ Για πληροφορίες σχετικά με τον «Μελισσότοπο» της οικογένειας Θεοδώρου στο χωριό της Καρυάς μπορείτε να επικοινωνήσετε με το 6944549628 }
51
Η ΤΗΝΟΣ ΠΑΙΖΕΙ ΜΠΑΛΑ ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
Κείμενο: Νίκος Καμολίνος Φωτογραφίες: Γεωργία Φόνσου
Ο τερματοφύλακας του Π.Α.Σ. Τήνου Νίκος Καμολίνος γράφει για τις γλυκές δυσκολίες του να παίζεις στην τοπική ποδοσφαιρική ομάδα. 52
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
53
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
H
ομάδα του νησιού μας είναι ο Π.Α.Σ. Τήνου. Είναι η ομάδα που εκπροσωπεί το νησί στα ποδοσφαιρικά δρώμενα των Κυκλάδων, αποτέλεσμα μιας προσπάθειας που ξεκίνησε το 2014 με την ένωση των δύο ομάδων του νησιού: του Α.Ο. Τήνου και της Α.Ε. Στενής. Δυο ομάδες που επάξια εκπροσώπησαν τα τελευταία είκοσι χρόνια το νησί μας. Oμάδες που πήραν πολλές διακρίσεις. Oφείλω να πω, επίσης, πως όταν ο Α.Ο.Τ. κι η Στενή παίζαν αντίπαλοι στο τοπικό ντέρμπι του νησιού, ήταν κάτι που κανένας δεν ήθελε να χάσει. Στο γήπεδο είχαν έρθει πάνω από πεντακόσια άτομα. Δεν έπεφτε καρφίτσα. Πραγματικά μπορεί να πει κανείς πως αυτό ήταν από τα σκληρότερα ντέρμπι των Κυκλάδων. Να φανταστείτε πως οι παίχτες, μια εβδομάδα πριν και μια εβδομάδα μετά το ματς, δεν μιλούσαν ο ένας στον άλλον. Οι διαιτητές δήλωναν κόλλημα και φοβόταν να έρθουν, ή έρχονταν για να παίξουν όσο καλύτερα μπορούσαν κάνοντας το Σταυρό τους, φοβούμενοι το τι θα επακολουθήσει. Με την ένωση οι παίχτες γίναμε μια ομάδα και κάτσαμε κάτω και μιλήσαμε και είπαμε πως στόχος μας θα είναι να παίζουμε μπάλα για να δώσουμε έμπνευση και ώθηση στα νέα παιδιά, με την ελπίδα πως κάποια θα ασχοληθούν πιο σοβαρά με το άθλημα και θα καταφέρουν κάτι καλύτερο από αυτό που καταφέραμε εμείς. H διοίκηση της ομάδας μας απαρτίζεται από είκοσι άτομα που μας βοηθάνε και μας στηρίζουν στις προπονήσεις μας με υλικό και προμήθειες που θα ζήλευαν ακόμα και ομάδες μεγαλύτερων κατηγοριών. Επίσης πληρώνουν τα πιο πολλά έξοδα από τη τσέπη τους, όπως αυτά των ταξιδιών, που μπορεί να είναι το λιγότερο πεντακόσια ευρώ, αλλά μπορεί να φτάσουν και ως τις πέντε χιλιάδες, εάν αρχίσεις και ταξιδεύεις σε μέρη όπως η Σαντορίνη, η Νάξος, η Πάρος ή η Μήλος. Και μιλάμε για ταξίδια που μπορεί να κρατήσουν μέχρι και τρεις ή τέσσερις μέρες, απλούστατα επειδή δεν υπάρχει συχνή ακτοπλοϊκή συγκοινωνία. Όσο για τον γιατρό μας, αυτός είναι δίπλα μας πάντα και σε όλα. Ό,τι και να πω για ανθρώπους σαν αυτόν είναι λίγο. Εγώ τους λέω ήρωες. Χωρίς αυτούς δεν θα υπήρχε ποδόσφαιρο στη Τήνο. Οι χορηγίες μετά δυσκολίας βρίσκονται, και λογικό είναι, μέσα στην οικονομική κατάσταση που βρισκόμαστε. Αλλά, και πάλι, στο χέρι των παικτών είναι, στο χέρι μας, να προσπαθήσουμε να παίξουμε ωραίο ποδόσφαιρο και να κάνουμε τον κόσμο να χαμογελάσει και να αποκτήσει το κίνητρο να έρχεται στο γήπεδο να μας βλέπει κάθε Σαββατοκύριακο. { Υ.Γ.: Πολλοί ντόπιοι σέρφερ ήταν και είναι ποδοσφαιριστές: Ο Ζαχαρίας Φόνσος που στα παιδοεφηβικά ξεχώριζε ότι θα γίνει παιχταράς με απίστευτες δυνάμεις. Ο Αντώνης Ασημομύτης, τρομερό σέντερ-φορ με σουτ φωτοβολίδα κι απίστευτα γκάζια. Ο Γιάννης Παπάζογλου που έπαιξε στο Φωστήρα. Ο Δημήτρης Θεοδώρου, αριστερό μπακ όπως λεμέ «Χολέμπας». Μέχρι κι ο δάσκαλος Γιάννης Βιδάλης έχω ακούσει ότι ήταν στον Νεοπεντελικό... }
54
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
55
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
56
Φωτογραφία: Γεωργία Φόνσου
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
57
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
58
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
59
Εικονογράφηση: Γιάννης Γκίζης
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
60
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
61
ΝΥΧΤΑ ΣΤΗΝ ΤΗΝΟ ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
Φωτογραφίες: Δημήτρης Καραΐσκος
62
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
Το “Κύμα” βγήκε νυχτερινή παγανιά στην Τήνο και την φωτογράφισε μετά τη δύση του ηλίου.
63
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
64
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
65
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
66
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
67
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
68
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
69
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
70
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
71
ΑΠΟ ΜΝΗΜΗΣ, ΣΤΗΝ ΜΝΗΜΗ ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
Από τον Μάριο Βιδάλη
Ο θρυλικός Τζωρτζαράς, έτσι όπως τον θυμάται ο Μάριος Βιδάλης. 72
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
73
Έ
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
πουκάμισα ανέμιζαν και γελώντας έπινε το κρασί του. Έτσι θυμάμαι τον Τζωρτζαρά.. γλεντζέ κι αδιάφορο.
νας ψηλός αδύνατος κοντά στα εξήντα με μπουκλωτό βαμμένο κομοδινί μαλλί, Μπέη νομίζω τον έλεγαν, είχε έρθει ένα βράδυ που ο Τζωρτζαράς έπαιζε με την κιθάρα και την φυσαρμόνικα στην ταβέρνα. Κανονικά ο Αντώνης έμπαινε σε τραγουδιστική έκσταση χωρίς να λογαριάζει και πολύ το περιβάλλον, εκτός αν υπήρχαν παρέες μ’ ενδιαφέρουσες γυναικείες παρουσίες. Είχε βαλθεί όμως ο Μπέης και η αδιάφορη μεσόκοπη παρέα του να μάθουν από που είχε προκύψει αυτό το ψευδώνυμο. Καθώς τελείωνε το «σμαράγδια και ρουμπίνια» κι εφόσον δεν τους είχε λύσει την απορία, ο ψηλός πετάγεται και λέει δυνατά: «Έλα μωρέ! Θα του ‘λεγαν οι παρέες: έλα ρε Γιωργάρα παίξε κανένα κομμάτι. Γιωργάρα.. Γιωργάρα, θα τ’ άκουσε κανένας ξένος, θα προσπάθησε να το πει κι έτσι του ‘μεινε τ’ όνομα». Η εναλλαγή στον τόνο του ήταν κάπως περιπαικτική και το τίναγμα των χεριών του πρόδιδε την επαρμένη υπεροψία μιας ανόητης αυθεντίας. Ο Αντώνης πετάχτηκε απ’ την καρέκλα βρίζοντας, του άρεσε να βρίζει στα ιταλικά κι ας μην τα πρόφερε σωστά, μανιασμένα προσπάθησε να ελευθερωθεί απ’ την βάση της φυσαρμόνικας κι αποχώρησε μονολογώντας. Την επόμενη το μεσημέρι τον ρώτησα τι έπαθε και δεν μου απάντησε, κάποια στιγμή αργότερα μου είπε πως Τζωρτζαρά φώναζαν κάποιον που αγαπούσε πολύ. Τον πατέρα του ίσως; Δεν θυμάμαι καλά..
Μια φορά καθώς πηγαίναμε με το αυτοκίνητο στην Ποταμιά, μου είπε κάπου λίγο μετά τον Αρνάδο «σταμάτα.. σταμάτα, σταμάτα λίγο ‘δώ» χτυπώντας με ανυπομονησία το ταμπλό σα να βιαζόταν, βγήκε από τ’ αμάξι κι ανέβηκε την πλαγιά με δυο - τρεις εκρηκτικούς διασκελισμούς. Καθυστερούσε λίγο κι υπέθεσα πως το κρασί που είχαμε πιεί νωρίτερα έκανε επιτακτικά τον φυσικό του κύκλο. Επέστρεψε αυτή την φορά ελαφρά σκυφτός, με τα δυο χέρια σχεδόν τεντωμένα να στηρίζουν στην κοιλιά μια αγκαλιά αρναδκιές «ε ρε μάνα μ’, σαν γλ’κό είν’ τούτα ‘δω». Έτσι ήταν ο Τζωρτζαράς, το καλό που θα του έκανες το δεχόταν με αξιοπρέπεια και κάποτε θα στο επέστρεφε με όποιον τρόπο μπορούσε να σκαρφιστεί, λίγα μανιτάρια, μερικές κασέτες γραμμένες με «SPESIAL ΛΑΪΚΑ ΠΑΛΕΑ», με Καπλάνη, Τσιτσάνη, Παπαϊωάννου, Παγιουμτζή, Γαβαλά, Μάνεση.. Τον χρόνο που περίσσευε, στο τέλος της κάθε πλευράς, τον γέμιζε ορχηστρικά με το δικό του «Ξέρω πως έφυγες», με κείνη την συνθ παιγμένη φλογέρα σ’ ένα συνδυασμό παλιού λαϊκού και κινέζικου παραδοσιακού. Έτσι ήταν ο Τζωρτζαράς, τον συνέπαιρνε η μεράκλα κι έφευγε για τις Ελβετίες και τις Ιταλίες για να βρίσκεται κοντά στους έρωτες που χάραζε τα ονόματά τους στις παραλίες· και τότε.. σ’ αυτούς τους ίδιους έρωτες του τραγουδούσαν οι λαγκαδιές κάτω απ’ τον Τσικνιά, στον δρόμο για την Λειβάδα. Όταν έμενε σε γειτονιές έβγαζε το σκονισμένο του ηχείο έξω και ξεσήκωνε με τα «ΠΑΛΕΑ» λαϊκά, που τόσο αγαπούσε. Το άφηνε να παίζει ακόμα κι όταν έλειπε απ’ το σπίτι κι ο κόσμος γκρίνιαζε και τον έπαιρνε για τρελό.
Κάτι τέτοια έκανε ο Τζωρτζαράς και δεν ήταν σ’ όλους αγαπητός. Η ηρεμία τον έβρισκε στην έρημή του καλύβα στην Σάντα Μαργαρίτα, συντροφιά με καμιά γάτα, κανέναν σκύλο, τα τσιγάρα και την κιθάρα του. Τον επισκεπτόμουν που και που εκεί και τον έβρισκα να ρεμβάζει στον ορίζοντα. Ενθουσιασμένα μου περιέγραφε πως σαλτάρουν τα δελφίνια σε κοπάδια καθώς περνούν κοντά στην ακτή. Χαιρόταν μ’ αυτό σαν μικρό παιδί «πω πω Φάνη, ρεεε παναγιά μου να δεις κάτι σάλτα που δίνουν». Τον θυμάμαι ν’ αφήνει την κιθάρα του, καθώς έπαιζαν με την μπάντα του ζεϊμπέκικα, και να χορεύει. Υπήρχαν κανένας - δυο που σήκωναν τα τραπέζια στα δόντια κι έφερναν τις βόλτες τους, εκείνος λιπόσαρκος καθώς ήταν περίμενε να τελειώσουν οι εύσωμοι τις φιγούρες τους και τελείωνε την παράσταση με το δικό του νούμερο. Ξάπλωνε μια καρέκλα, από αυτές τις ψάθινες των καφενείων, ανέβαινε επάνω της όρθιος και χοροπηδητά την περπατούσε στον ρυθμό. Στο φινάλε του κομματιού πατούσε δυνατά τις άκρες των ξύλινων ποδιών, την σήκωνε για να καθίσει πάνω της, τα εμπριμέ του
.. Πέμπτη απόγευμα, λίγο μετά το καλοκαίρι, πέφτει στα χέρια μου μία θήκη από σιντί αντιγραφής με εξώφυλλο κακοτυπωμένο σε φτηνό χαρτί. Κεντρικά σχηματίζεται ο χάρτης της Τήνου κίτρινος σε πουαντινίστικο ινκτζετικό γαλάζιο φόντο. Κοντά στην δεξιά πάνω γωνία γράφει «ΑΝΤΩΝΗΣ ΤΖΩΡΤΖΑΡΑΣ» και χαμηλά «ΓΙΑΣΕΝΑ ΝΗΣΙΜΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΩ - AI SINK FOR YOY». Το κουτί είναι άδειο μα η μνήμη μου συμπληρώνει τα αποσπάσματα της μουσικής και πλημμυρίζει τον νου μου με εικόνες. Έγραψε για την Τήνο; Για κάποιον έρωτα; Τελικά μάλλον δεν θυμάμαι καλά..
74
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
75
ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΗΣ ΓΕΥΣΗΣ ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
Εικονογράφηση: Γιάννης Γκίζης
Του Αντώνη Γκιών
76
Τ
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
ις δεκαετίες του ‘70 και του ‘80 η Τήνος, μπορεί να πει κανείς, ήταν εξίσου ή και ακόμα περισσότερο ποθητός γαστρονομικός προορισμός απ’ότι σήμερα. Έπρεπε όμως να πας μέσα στα χωριά, όπου έβρισκες να φας σε μικρά μαγαζάκια, μαγαζάκια που δε διεκδικούσαν χρυσούς σκούφους και διακρίσεις, αλλά οι ιδιοκτήτες τους σου έβαζαν να φας ό,τι καλύτερο έβγαζαν οι κήποι τους, και πάντα προϊόντα της εποχής. Ένα από αυτά τα μέρη ήταν η ταβέρνα του «Τζε» στον Φαλατάδο. Που δεν ήταν τίποτε άλλο παρά ένα απλό χωριανό σπίτι, ψηλοτάβανο, με μια ωραία βεράντα πνιγμένη στην βουκαμβίλια. Εκεί όποιος ήθελε να φάει έπρεπε να κάνει κράτηση. Με προσυνεννόηση γινόταν και η ενημέρωση για το μενού, που δεν ήταν κάθε φορά το ίδιο, αλλά πάντα προέκυπτε ανάλογα με το τι υπήρχε φρέσκο εκείνη την μέρα αλλά και τι επιθυμούσε ο ίδιος ο Τζες. Καθόσουν λοιπόν εκεί σε μια αυλή που, σήμερα όμοια της δεν υπάρχει, σ’ ένα χωριό στην ενδοχώρα του νησιού, κι έτρωγες τα καλύτερα. Το κρασί του Τζε ήταν από το βαρέλι του, το τυρί το είχε φτιάξει ο ίδιος, οι ντομάτες ήταν κι αυτές δικές του. Και παρ’ όλο που οι τιμές έτσουζαν, η φήμη του είχε φτάσει μέχρι και την Μύκονο, απ’ όπου έρχονταν κάποιοι για να φάνε στην ταβέρνα του. Ο Τζες ήταν τότε ένα εκλεκτικό μυστικό μεταξύ στενού κύκλου. Άλλωστε, εκείνα τα χρόνια, το «είναι καλά να φάμε εκεί» είχε διαφορετική έννοια από αυτήν που έχει τώρα. Αυτή η κατάσταση κράτησε για χρόνια, όσο ακόμα τα μικρά αυτά «πολυμάγαζα» του χωριού, που ήταν καφενεία, ταβέρνες, τόπος συνάντησης και πρατήρια μαζί, μπορούσαν να υπάρχουν. Αυτά τα αμέτρητα, τότε, φοβερά μαγαζιά, όπου μπορούσες να αγοράσεις οδοντόκρεμα, να σου φτιάξουν να φας επι τόπου δύο αυγά στο τηγάνι και να κανονίσεις να φας λαγό στιφάδο την επόμενη. Μόνο στην Αετοφωλιά υπήρχαν τρία τέτοια. Στον Φαλατάδο πολύ περισσότερα. Σε όλα τα χωριά υπήρχαν τέτοιες «πηγές» εξαιρετικού σπιτικού φαγητού. Κι έτσι, ήξερε κανείς πως π.χ. η κυρά-Λένη στο τάδε χωριό κάνει καλά γεμιστά και πήγαινε εκεί γι’ αυτό. Και καταχείμωνο ακόμα. Αποτέλεσμα ήταν αυτά τα χωριά πολλές φορές να αποτελούν προορισμό μόνο και μόνο με αφορμή ένα εξαιρετικό ντόπιο πιάτο. Από αυτά, τα, ας πούμε, ογδόντα μαγαζιά, σήμερα μπορεί να υπάρχουν μόνο τέσσερα. Τη δεκαετία του ‘90, με το άνοιγμα της «Αγίας Θάλασσας» στον Πάνορμο, έγινε κάτι καινούριο στη γαστρονομία του νησιού: ήρθε η «δημιουργική κουζίνα». Και αυτό έγινε χάρη σε έναν χαρισματικό μάγειρα, τον ιδιοκτήτη της, τον Άγη. Που ακολουθούσε την ίδια νοοτροπία με τα μαγαζιά στα χωριά: «Θα φτιάξω αυτά τα πιάτα σήμερα, γιατί αυτά έβγαλε σήμερα η γη κι η θάλασσα. Θα φτιάξω το πιάτο της ημέρας». Ο Άγης δεν έκανε «τα ψώνια της
εβδομάδας». Μπορεί να πήγαινες στις εννιά το βράδυ και να είχε τελειώσει η ντομάτα, άλλα έλεγες: «ας μην φάω, δεν πειράζει - θα φάω αύριο που θα είναι καλή η ντομάτα». Καμία επίφαση στο μαγαζί του Άγη. Όλα απλά και ξεκάθαρα. Μετά το πρόωρο κλείσμο της «Αγίας Θάλασσας», λίγο καιρό μετά, στα τέλη του ‘90, συνέβη κάτι πολύ ιδιαίτερο στον Όρμο Ιστερνίων: το «Θαλασσάκι». Μια εξαιρετική μαγείρισσα και κορυφαία ζαχαροπλάστρια, η Αντωνία, σε συνδυασμό με μια πολύ ξεκάθαρη προσωπικότητα που επικοινώνησε το εστιατόριο από καταβολής του, γέννησαν ένα στέκι για καλό φαγητό, ιδιοσυγκρασιακό, και με πολύ καινούριο αέρα. Τα επόμενα χρόνια ακολούθησαν, πολλές φορές στα ίδια χνάρια, άλλα αξιόλογα εστιατόρια, το καθένα με το χαρακτήρα του. Σήμερα στη Χώρα της Τήνου μπορεί να φάει εξαιρετικό φαγητό σε επιχειρήσεις που συχνά διευθύνουν νέοι άνθρωποι. Κι αυτοί οι νέοι φαίνεται πως έχουν καταλάβει πως το νησί έχει να τους προσφέρει, αρκεί αυτοί να θέλουν να εκμεταλλευτούν τους πόρους και τις ευκαιρίες που τους δίνει με σωστό τρόπο. Αυτοί είναι οι νέοι που τον τελευταίο καιρό, λόγω της κρίσης, έχουν αρχίσει να επιστρέφουν στα πάτρια εδάφη. Είναι αυτοί που σκέφτονται: «Ας βρούμε τον παράδεισο που έχουμε μέσα στα πόδια μας κι ας μην τον ψάχνουμε αλλού». Έχουν καταλάβει ότι, για να μην αφανιστούν τα ιδιαίτερα μικροκλίματα και οι μοναδικοί μικρόκοσμοι του νησιού, αυτά χρειάζονται προστασία. Και για να προστατεύσεις κάτι, πρέπει να το γνωρίζεις. Κι έτσι αρχίζει η διαδικασία της ανακάλυψης και της γνώσης. Αυτοί οι νέοι, όπως και άλλοι, παλιότεροι τους, που αφιερώθηκαν στο νησί, έστω για ένα κομμάτι της ζωής τους, κατάλαβαν, μέσα απ’ την αγάπη τους για το καλό φαγητό, πως η Τήνος δεν είναι προορισμός, αλλά είναι δρόμος. { Υ.Γ.: Η Τήνος σήμερα, παρ’ όλες τις επιβαρύνσεις που έχουν επέλθει στον υδροφόρο ορίζοντα της και το χάσιμο της «αθωότητας» των δεκαετιών του ‘70, του ‘80 και του ‘90, παραμένει ακόμα κορυφαίος προορισμός για τους λάτρεις της γαστρονομίας και του καλού φαγητού. Συνεχίζει να τα έχει όλα σε αφθονία, όμως, πλέον, πρέπει να ξέρει κανείς που να ψάξει. Είναι ένα κυνήγι κρυμμένου θησαυρού κατά το οποίο πρέπει κανείς να γνωρίσει κανείς τους ντόπιους και να τους ακολουθήσει στις «πρώτες πηγές». Κι, ευτυχώς, αυτές οι σχέσεις είναι από αυτά τα πράγματα που στην Τήνο γεννιούνται ακόμα άμεσα κι αυθόρμητα - όπως γινόταν πάντοτε. } { Ο Αντώνης Γκιών είναι ιδιοκτήτης του εστιατορίου «Ταρσανάς» στη Χώρα της Τήνου. }
77
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
ENGLISH TEXT PAGE 4: EDITORIAL «Kyma» appeared out of the blue on Tinos in August 2014 and instantly gained a dedicated audience. So its makers decided to spend the winter on the island to prepare its second issue - the one you’re now holding in your hands. An issue that aims to remind its readers that Tinos is not just a holiday island, but also a very active society with unseen and exciting sides, a society that lives and breathes in the Aegean Sea, year-round, even during the struggles of winter, in its own, secret moments. In the silent, ceremonial beekeeping procedures under the rock of Exomvourgo; in nocturnal walks and in the «all weather» adventures of the local football team or in the awe and hardship caused by the snow. Riding a horse, or a wild wave, in remembrance of legendary musician Antonis Georgaras and the memories of Antonis Gion. Such moments, «Kyma» hopes to always discover and document, and will be posting them on its social and online media {Facebook & Instagram: kymamag, Site: www.kymamag.com}, as it has promised to do in the periods in-between its printed issues. So, see you again aro mid-July, the time when the third, summer «Wave» («Kyma») will crash on our coast.
P. 8: THE SNOW OF 2015 «Kyma» photographed the island covered with snow, during the first days of the year. And that was a snowfall that will not be easily forgotten - both for its cruelty and its beauty. Photos by Georgia Fonsou, Giannis Blotsos and Yiannis Papazoglou.
P. 18: THE RIDERS OF TINOS Kostas Antalis and Stelios Desypris bring recreational horse-riding to Tinos. Surely, an overloaded, cute donkey must be one of the most stereotypical images of the Cyclades. But, what about a horse? Horses are a rare sighting - but unexpectedly enough, recently we can see more and more horses on Tinos. Why? Because a group of local people bought horses, and with them, acquired a new passion. They teamed up - now they all know each other - and they often organise group rides on ancient stone paths or just a run on a sandy beach. Two of the these horse-crazy Tinians, Kostas Antalis and Stelios Desypris, turned recently their hobby into a business. They opened “Tinos Horse Riding”, which offers rentals and horse-riding expeditions in the island’s mainland. Their idea, as they say, was born out of a teenage dream - a dream that matured and turned into reality. But what really encouraged them to start this project was the feedback of the local people, especially the old ones, who, seeing horses in the streets of their
villages, remembered very sentimentally an older era when the horse was something almost every villager needed. This “old era” feel can be felt when at Tinos Horse Riding HQ, a ranch where you’re offered water, coffee or raki and instantly made to feel like home. There you can admire the personal collection of old keys and locks of the island of Kostas Antalis, who displays them in a super-organised way over the mantelpiece.
talk to each other for a week before the game and one after it. As for the refs, they always presented excuses for not showing up, and if they did, they prayed the outcome wouldn’t be too dangerous. After the merge, though, the players sat down and found a common new goal: to play good football and inspire youngsters to dedicate themselves to the sport and hopefully accomplish more than they ever could.
The love of Kostas and Stelios for Tinos is more than obvious: they both have spent endless hours cleaning up abandoned, ancient paths and they both say that living on this place is a “privilege”. Their love for horses is also obvious, and one can feel that hearing Kostas talk about them: “A horse is a magnet that attracts your gaze and invites you to ride it. You can really fall in love with a horse. And, if you show it love and respect, you will end up forming a formidable relationship characterised by complete trust. I truly believe that horses can make us better human beings and work miracles on our psychology”. It all shows that these two men’s love for the island is now intertwined with their love for horses. These two passions seem to be working great together, and Kostas and Stelios now know that their combination can offer a complete sense of freedom and a nourishing return to nature. But the one thing that stays with us after our talk with them, is their palpable enthusiasm, and the desire they have to transmit this to others, too. Their wish is to show the island to anyone that hasn’t seen it yet, or the ones that already have but wish to rediscover with new eyes: on the back of a horse.
The team’s management and sponsors are a team of twenty people that provide us with all we want. Even higher division teams would envy us. These guys provide for everything, including our constant travelling, and if we’re talking about playing in far-away islands like Milos or Santorini, this could take a whole week and require serious money. I should also mention our doctor, who is there for us, every single time. I call people like him «heroes». Without them there would be no football on Tinos. As for sponsor money, due to the current economic situation, is a rare fruit. At the end of the day, though, it’s simply up to us. It’s up to us to play beautiful football and make the people smile, make them motivated to be there to cheer for us every weekend.
P. 62: NIGHT ON TINOS
(Information about “Tinos Horse Riding”: +306948466871, +306977594799 & +306979483921 }
P. 28: WAVES This winter the waves on Tinos seemed endless. And the local surfers where there, every time, to try to catch them. Photos by Dimitris Karaiskos.
P. 42: THE SECRET HONEY OF KARYA «Kyma» photographed the beekeeping of the Theodorou family in the neglected yet historical village of Karya. Photos by Dimitris Karaiskos.
P. 52: TINOS PLAYS BALL The goalkeeper of the local footbal team, Nikos Kamolinos, writes about the sweet difficulties of playing in the local league. Photos by Georgia Fonsou. P.A.S. Tinos (Tinos FC): our local football club and our team. A team that represents our island in the local Cycladic league. An effort that started in 2014 after the merging of the two local teams: A.O. Tinos and A.E. Steni. And both these teams made our island proud for the last twenty years. And when these two were playing against each other, it was the local derby. The stadium was crowded - no one wanted to miss out on this one. And, truly, i dare say it was the cruelest match of the Cyclades. Just think that the players wouldn’t
78
«Kyma» went out wandering at night and photographed Tinos under the moonlight. Photos by Dimitris Karaiskos.
P. 72: FROM MEMORY, TO MEMORY Legendary folk musician Georgearas, as remembered by Marios Vidalis. A tall slender guy with dyed curly hair, «Beis» i think was his nickname, joined us one night at a tavern, a night that Georgearas sat down to play with his harmonica and guitar. Usually he could easily enter a trance-like state without caring much about his surroundings, unless of course there were women around. But, this Beis guy and his boring company were insisting: they wanted to know how the nickname «Georgearas» came up. So when Georgaras finished singing «Diamonds and Pearls» and refusing to answer their question, Beis stood up and shouted: «Oh, come on, it’s obvious. Everybody asked this guy to play some songs, «Come on Georgeara», «Come one, one song» and
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
That was the kind of thing Georgearas would do and, no, he wasn’t loved by everybody. Peace would find him at his little house on the beach of Santa Margarita, keeping company to a cat, a dog, his cigarettes and his guitar. I’d visit him from time to time, and I always found him staring at the horizon, daydreaming. And when the dolphins showed up, he would start talking about the big jumps they performed as they swam past the coast. Dolphins could turn him into a little child: «Oh, goodness, oh, look at how they jump!»... I remember him leaving aside his guitar, as he played with his band zeimpekika songs, and starting to dance. There were one or two guys that grabbed tables with their teeth and danced their ritual zembeiko moves, and as he wasn’t that strong himself, he would perform a trick of his own: He layed down a chair on its side, and started walking on it, and standing on the top of it he would shake it up and down to the rhythm. At the end of the song he would press strongly on the tips of the legs to spin the chair back to position, then we would sit on it and star drinking his wine again, laughing in his fancy colourful shirts. This is how i remember him. Grand and indifferent. One day, as we were driving down to the village of Potamia, he told me, just after passing the village of Arnados: «Stop... please stop here» hitting the dashboard as if in utter impatience. He jumped out of the car and started climbing up the side of the mountain in tremendous speed. It took him a while, so I assumed his bladder was relieving itself. But there he was, in slower mode this time, with his hands full of local wild herbs, mumbling «Oh, mother, these are mighty tasty...» That’s how he was. The good that you’d do to him, he’d accept it with dignity and one day he would return it to you in any possible way he could imagine: a few mushrooms, a handful of cassette tapes that he would write on them «SPECIAL OLD FOLK SONGS» with a number of classic singers. The remaining time of the cassette, he would fill up with his own songs, like one called «I Know You’ve Left», a song with a synth-played flute that was like a weird combination of old Greek folk music and a traditional Chinese chanting. Yes, that’s how he was. He would suddenly leave for Switzerland or Italy to find the summer loves that made him write names on the sand. And, it was about these loves that the valley under Mt. Tsiknias was singing to him, on the road to Livada. When he lived in the city he would bring his big speaker out on the street and try to convince the neighbours to dance. Most thought he was crazy. Thursday afternoon, just after summer, I bump into a CD case. It’s a recorded audio CD with a cover printed badly on lowtt quality paper. There was a shape: the map of Tinos in a pointillistic cyan background. At the top corner, the words: «ANTONIS GEORGARAS» and, lower, «FOR YOU I SING, MY ISLAND». The case is empty but my memory helps gather the missing pieces of the music and fill up my mind with pictures. Did he write about Tinos? Or about a love? I can’t remember...
P. 76: THE JOURNEY OF TASTE
By Antonis Gion During the ‘70s and ‘80s Tinos, one can safely say, was equally a prime food destination as it is today. Perhaps it was even better. But one had to search in the villages, where you could find small local shops, secret eating places that would never get awards but run by people that would serve you the freshest and finest local produce. One of these places was the tavern of «Je» in the village of Falatados. That was no more than a humble village house, with a high ceiling and a beautiful veranda chocked by a giant bougainvillea. Should you be able to eat there, you should book ahead. You should also plan ahead on the dishes: the menu was produced by the fresh ingredients that were instantly available, or, some other times, according to Je’s moods. So, there you were, sitting on a veranda that I can hardly imagine there was ever one more beautiful, eating the best of the best. The wine, was Je’s. So was the cheese, he was making it himself. So were the tomatoes. And even if his prices were salty, his fame has reached places outside of Tinos. There were people that would travel from Mykonos to go to Falatados and eat at Je’s place. He really was like an eclectic secret kept between a closed circle. And, let’s not also forget that the phrase «it’s a good place to eat» had a different meaning back then. All this lasted for years, at least for as long as these «multi-shops» of the villages, these shops that were simultaneously taverns, mini-markets and meeting points, could survive. These innumerable little wonder shops where you could buy toothpaste, you could be served a couple of fried eggs on the spot and order to eat rabbit the next day. In the village of Aetofolia there were three of them, in Falatados much more. In every village there was such a source of excelent local delicacies. So, one knew, that, say, Ms Eleni in a particular village made a killer dish of stuffed tomatoes, thus you would travel to that village to eat that dish. And that was on year-long, even during the winter. So, there were villages that became destinations due to its little shops with great local food. There was about eighty of them. Now there’s only four left... During the 90’s, with the opening of the tavern «Agia Thalassa» at Panormos, there was something new taking place: the arrival of «creative kitchen» on the island. And this was done thanks to a gifted chef, the owner of this tavern, Agis. A guy that had pretty much the same philosophy the villagers had at their wonder-shops: «I have these fresh materials, thus i will cook that dish. I’ll make the dish of the day». Agis never did the «shopping
79
of the week». You could visit his place at nine in the evening and tomatoes could be finished. But you’d say to yourself: «Never mind, I’ll eat tomatoes tomorrow, when they’ll be fresh». There was no complicated things at Agi’s place. Everything was clear and simple. After the sudden closing of «Agia Thalassa», the next interesting thing that happened was at Isternia Bay, with the opening of «Thalassaki». It was all due to a great cook and top pastry chef, Antonia, and a distinct personality the restaurant was communicating to its clients from day one. With «Thalassaki» Tinos had a very idiosyncratic new eating corner with an air of «novelty». In the next years there were a few new restaurants opening, and some of them following the tracks of «Thalassaki». Today, at the Chora of Tinos, one can choose from a variety of great eating places, and some of them are also run by young people. These are the young people that, due to the crisis, started returning to their homelands. They say: «Let’s re-find the paradise we have here, and stop looking for it elsewhere». They understand that if they want the micro worlds of this island to survive, they have to protect them. And to protect something, you must first know it. And this is where a path of discovery and knowledge begins. These young people, like other, older than them, in the past, have understood via their passion for good food that Tinos is not a destination, but a journey. { P.S.: Tinos today, despite the pollution of the groundwater table and the loss of the innocence of the ‘70s, ‘80s and ‘90s, still is a top destination for food lovers. This island still produces everything in abundance, but one must know where to look. It’s like a lost treasure hunt, and if you’re to succeed, you need to meet the right people that will lead you the the «prime sources». And, thankfully, this kind of human interaction still takes place in a spontaneous and natural way here, like it was always done. } (Antonis Gion is the owner of “Tarsanas” restaurant in the Chora of Tinos }.
KYMA FREE PRESS MAGAZINE ISSUE 2 - WINTER/SPRING 2015 Published, designed and created by Dimitris Karaiskos on the island of Tinos. This issue was made possible with the help of Georgia Fonsou and Yiannis Papazoglou. Printed by Typos Press / Panagiotis & Νikos Toufeklis, in Tinos. Online: kymamag.com, Email: kymamagazine@ gmail.com. Facebook / Instagram: kymamag. © Αll rights reserved
Illustration: Dimitris Karaiskos
then a foreigner probably overheard it wrongly and «Georgaras» was born. The thin guy with the dyed hair was obviously sarcastic and quite aggressive. Antonis jumped up from his chair, swearing, for some reason, in Italian, because he loved speaking Italian even though his accent was ridiculous, and nervously packed up and left the room mumbling something. Next day I ask him, what was the deal last night? He didn’t reply. Next day, though, he told me something about that nickname, that it belonged to someone he loved. Maybe his father? I can’t remember.
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
80
ΚΥΜΑ ΚΥΜΑΤΕΥΧΟΣ ΤΕΥΧΟΣΔΕΥΤΕΡΟ ΠΡΩΤΟ
81 71
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
82
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
83
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
84
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
85
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
86
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
87
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
88
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
89
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
Η λειτουργία του aρτοποιείου “Το Σπιτικό” ξεκίνησε το 1928 στο χωριό Κώμη τηςΤήνου και συνεχίζεται με επιτυχία μέχρι σήμερα περνώντας από γενιά σε γενιά και διατηρώντας αναλλοίωτα τα προϊόντα του και την ποιότητα των πρώτων υλών του. Στο αρτοποιείο μας μπορείτε να βρείτε, εκτός από μια μεγάλη ποικιλία σπιτικών ψωμιών, αρκετά γλυκά και τοπικά παραδοσιακά εδέσματα. Όλα μας το προϊόντα μπορούν να στολίσουν τις πιο όμορφες σας στιγμές (γάμους, βαφτίσεις) αν το θελήσετε, κατόπιν παραγγελίας. Μπορείτε να γνωρίσετε και να δοκιμάσετε τα προϊόντα μας σ’ ένα από τα καταστήματά μας τα οποία βρίσκονται: Ζανάκη Αλαβάνου, Τήνος, Τηλέφωνο 22830 25851 Φραγ. Παξιμάδι 2, Τήνος, Τηλέφωνο 22830 25430 Κώμη, Τήνος, Τηλέφωνο 22830 51066
90
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
91
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
92
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
93
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
94
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
95
ΚΥΜΑ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
96