Agiasos mag 109 1998

Ο τετράχρονος Κώστας Χ ριστοφαρής μαθητεύει κοντά στον πατέρα του Μιχάλη, στο 8γι1η€γ...

Ο Γεώργιος Ευστρατίου Μαλακέλης από το 1984 έπαψε να είναι κοντά μας...

Π Ε Ρ ΙΕ Χ

Ο Γεώργιος Κουτσκουδής, ο πατέρας της συνεργάτιδάς μας Ανδρονίκης Σάββα, όταν υπηρετούσε την πατρίδα...

ϋ)ΜΜ ΤΑ

ΓΙΑΝΝΗ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, Ο καινούριος χρόνος.................................................................................................. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΚΑΒΑΛΑ, Κατοχικές θύμησες. Το χαρμόσυνο*μήνυμα της λευτεριάς............................................... ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΕΥΣΤΡ. ΣΤΑΥΡΑΚΕΑΗ, Το Αναγνωστήριο «η Ανάπτυξη» Αγιάσου τίμησε το βιολιστή και μουσικοδιδάσκαλο Χαρίλαο Ρόδανο................................................................................................................................ ΓΙΑΝΝΗ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, Κοντά στον απόδημο ελληνισμό. Η καρδιά του έθνους χτυπά και στην Αυστραλία ΓΙΑΝΧΑΤΖ, Θεοφάνης Αντωνίου Σουλακέλης, ένας σκυταλοδρόμος της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής...... ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΣΚΟΡΔΑ, Ο Στρατής Αναστασέλλης τιμήθηκε στη γενέτειρά του........................................................ ΓΙΑΝΝΗ Α. ΠΑΠΑΝΗ, Πενήντα χρόνια στο σχολείο. «Διά καταλλήλου συριγμού των χειλέων»........................... ΜΑΡΙΑΣ ΑΓΙΑΣΩΤΟΥ-ΛΑΜΠΡΙΝΟΥ, Μην πεις ποτέ πως είν’ αργά (ποίημα). ΑΝΔΡΟΝΙΚΗΣ ΚΟΥΤΣΚΟΥΔΗ­ Σ ΑΒΒΑ, Χριστουγεννιάτικο όνειρο (ποίημα). ΣΠΥΡΟΥ Κ. ΚΑΡΑΜΟΥΝΤΖΟΥ, Χριστούγεννα (ποίημα). ΑΝΤΩΝΗ ΜΗΝΑ, Νιάου..., Καμπά! (ποίημα)................................................................................................................. ΝΙΚΟΥ ΒΕΡΒΕΡΗ, Το παράπονο (ποίημα). ΜΕΝΕΑΑΟΥ ΚΑΜΑΤΣΟΥ, Αρχισαν πάλι για τς ιλιές... (ποίημα). ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΑΠΑΝΗ, Τς Απιρασιάς του χώμα (ποίημα)............................................................................................... ΑΝΤΩΝΗ ΜΗΝΑ, Αγιασώτικη παρλάτα. Του κινητό μ’................................................................................................ Οι Αγιασώτες μπροστά στις κάλπες. Αποτελέσματα των δημοτικών εκλογών............................................................ ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΑΠΑΝΗ, Τα μετεκλογικά (ποίημα)............................................................................................................. ΠΡΟΚΟΠΗ ΚΟΥΤΣΚΟΥΔΗ, Οι ψηφοφόροι διασκεδάζουν......................................................................................... ΓΙΑΝΝΗ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, Πάνος I. Κοντέλλης: «Ζωγραφιές του Παλιού Καιρού»........................................ ΓΙΑΝΝΗ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, Βιβλιοκριτική............................................................................................................... Τα πθίτκα μας (Προκόπης Κουτσκουδής, Χρίστος Γλεζέλης, Ερμόλαος Χατζηβασιλείου, Παναγιώτης Χρ. Χαλέλης)..... Ε.Ε.Λ., Αθλητισμός και εκπαίδευση.................................................................................................................................. ΕΙΡΗΝΑΙΟΥ ΤΖΑΝΗ, Νέος πρεσβύτερος. Συμεών Νικολάου Παπαγεωργίου........................................................... ΓΙΑΝΧΑΤΖ, Σας πληροφορούμε.......................................................................................................................................

Σελ.

3 4 6 9 12 13 16

18 19 20 21 22 22 23 26 27 28 29 30

ΕΞΩΦΥΛΛΟ Η κλίμακα οδηγεί στο γυναικωνίτη του ιερού ναού της Αγίας Τριάδας Αγιάσου... (Τη φωτογραφία παραχώρησε ο πατήρ Νικόλαος Παπαγεωργίου)

ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ Το γραφικό ξωκλήσι του Αγίου Σπυρίδωνα, λίγο έξω από το χωριό... (Φωτογραφία Γιάννη Χατζηβασιλείου. Αύγουστος 1992)

Ι$$Ν 1106-3378

Ο ΚΑΙΝΟΥΡΙΟΣ ΧΡΟΝΟΣ Κ άθε φορά που ένας χρόνος βρίσκεται στο γέρμα του και ο καινούριος ετοιμάζεται ν ’ ανατείλει, ο άνθρω πος δοκιμάζει ποικίλα συναισθήματα. Άλλοτε νιώθει θλίψη για κάτι που θα φύγει ανεπίστροφα, άλλοτε αισθάνεται χαρά, για ό,τι προβλέπεται πως θα έρθει ευοίωνα, και άλλοτε πάλι κατέχεται από χαρμολύπη, συνειδητά ή και ασύνειδα. Βιώνει ο καθένας με το δικό του τρόπο την ατέρμονη ροϊκότητα των πάντων, το αέναο χρονοκύλισμα... Ο «Φιλοπρόοδος Σύλλογος Αγιασωτών» αρκε­ τά επιτέλεσε κατά το έτος που ολοκληρώνει τον κύκλο του. Το Διοικητικό Συμβούλιο, αποτελούμενο από τους Βασίλειο Λούπο (πρόεδρο), πρωτο­ πρεσβύτερο Νεκτάριο Χατζηπροκοπίου (αντιπρόε­ δρο), Παναγιώτη Σταυρακέλη (γραμματέα), Στρατή Πανανή (ταμία), Χρίστο Γλεζέλη (μέλος), Στρατή Ε υαγγελινέλη (μέλος), Ειρήνη Κ αραφ ύλληΟ ικονομ ίδου (μέλος), Π αναγιώ τη Μ ακαρώνη (μέλος) και Σοφία Παπουτσή-Κουδουνέλη (μέλος), εργάστηκε φιλότιμα και έκανε τολμηρούς βηματι­ σμούς προόδου. Με γνώμονα την αγάπη για το γενέθλιο τόπο, αλλά και γενικότερα για το νησί μας και όχι μόνο, δρομολόγησε αξιόλογες δραστη­ ριότητες τόσο στην Αθήνα, όσο και στη Λέσβο...

Το περιοδικό «Αγιάσος» αταλάντευτα, θαρραλέα και αποφασιστικά συνέχισε την πορεία του. Με προ­ σήλωση στις αρχές της δημοσιογραφικής δεοντολο­ γίας, με ερευνητική διάθεση, με δημοκρατικό προσα­ νατολισμό, με ανοιχτωσιά σκέψης, προσπάθησε να πλησιάσει τους ανθρώπους, όλους τους ανθρώπους, ανεξάρτητα από την όποια κατάσταση ή ιδεολογική ή άλλη τοποθέτησή τους, παρά την κάποτε καλοπρο­ αίρετη, πιστεύω, ένσταση ορισμένων. Και στο μέλ­ λον θα αγωνιστεί με συνέπεια, με υπευθυνότητα και με πολλή αγάπη για όλους, για τον τόπο μας... Ευχόμαστε σ ’ όλους τους συνεργάτες, τους φίλους, τους συνδρομητές, τους αναγνώστες, όπου και αν βρίσκονται, ο καινούριος χρόνος, ο οποίος μας οδηγεί στο κατώφλι της τρίτης χιλιετηρίδας, να είναι πλούσιος σε χαρά, σε ειρήνη, σε δημιουρ­ γίες. Ευχόμαστε να πρυτανεύσει η λογική, για να σταματήσουν οι πολυαίμακτοι πόλεμοι, που είναι πραγματική γάγγραινα της ανθρωπότητας, και να περιοριστούν στο ελάχιστο, μια και είναι αδύνατο να εξαλειφθούν, η βία, η εγκληματικότητα, η αθέμι­ τη πολύμορφη εκμετάλλευση, τα δυσίατα κοινωνι­ κά νοσήματα, η τοξικομανία... ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

Ο καλός μας συνεργάτης Δημήτριος Τσέγκος, «πρεσβευτής» της Αγιάσου στη Μυτιλήνη από την προπολεμική περίο­ δο, καθισμένος στο παραγώνι του Παραδοσιακού Σπιτιού-Μουσείου Στρατή Τζίνη, παρά το βάρος των ετών που επωμίζεται, ατενίζει το μέλλον με αισιοδοξία...

ΚΑΤΟΧΙΚΕΣ ΘΥΜΗΣΕΣ Το χ α ρ μ ό σ υ νο μ ήνυμα της λευ τερ ιά ς Δ ημέρωνε Κυριακή 10 του Σεπτέμβρη 1944 κι όλα τα μαντάτα έδειχναν πω ς η σημαδιακή αυτή μέρα θα ήταν η τελευταία τω ν Γερμανών στο νησί μας. Τι κρίμ α αλήθεια! Κ αι π ώ ς θα ζούσαμε χ ώ ρ ις βα ρβά ρους; Ό μ ω ς τίπ ο τ α το σίγουρο και το... επίσημο δεν μαρτυρούσε του λόγου το αληθές. Η απόλυτη απομόνωσή μας στους πρόποδες του περήφανου τότε Ολύμπου μας και η έλλειψη κάθε μέσου επικοινω νίας με τον άλλο κόσμο δε μας άφηναν περιθώρια να μαθαίνουμε τι γίνεται πέρα από τη... μύτη μας. Γερμανούς, όπως και Τούρκους επί Τουρκο­ κρατίας, δεν είχαμε στο χωριό μας. Τουλάχιστον από τις κινήσεις τους να βγάζαμε ειδήσεις. Τα βουνά τους φόβιζαν, προτιμούσαν τις... ισιάδες. Ιδ ιω τικ ά τηλέφω να δεν υ π ή ρ χα ν τότε κα ι το μ οναδικό τω ν τρ ιώ ν Τ, π ο υ λειτουργούσ ε με μανιβέλα-καβουρντιστήρι, έκανε κείνες τις μέρες ... στάση εργασίας. Γερμανική διαταγή και τα σκυλιά δεμένα! Ούτε αυτοκίνητα δημόσιας χρήσης υπήρχαν. Κ άτι γκαζοζέν, που έκαιγαν ξύλα, δεν πήγαν μ π ρ ο ς κ ι έμ εινα ν γ ια την ισ το ρ ία μόνο της Γερμανικής κατοχής. Τα λίγα μετρημένα ραδιόφωνα τα είχαν πάρει οι Γερμανοί μαζί με τα όπλα από τις πρώτες μέρες της κατοχής και ξένος άνθρω πος δεν περνούσε από το χωριό μας. Τα πάντα σταματούσαν μακριά μας και μόνο ένα πουλί πετάμενο θα μας έφερνε τη χαρμόσυνη είδηση της απελευθέρωσής μας. Ο κόσμος ανήσυχος βρέθηκε α π ’ τα ξημερώμα­ τα στους δρόμους. Στον Κάτω Κάμπο και στην Πάνω Αγορά μπουλούκια μπουλούκια συζητού­ σαν οι αισιόδοξοι για το όνειρο της λευτεριάς, που εκείνη τη νύχτα τους ξύπνησε, και οι απαισιό­ δοξοι κουνούσαν με δυσπιστία το κεφάλι τους, μ ουρμ ουρίζοντας π ω ς τα θηρία αυτό, οι Γερ­ μανοί, δε θα το βάλουν κάτω, αν δεν τινάξουν τουλάχιστον την Ευρώπη στον αέρα. Και οι γνή­ σιοι χρ ισ τια νο ί γο να τισ το ί παρακαλούσαν τη Μεγαλόχαρη Παναγία μας να βάλει το χεράκι της. Κι ενώ περιμέναμε την εξ ύψους βοήθεια, μας ήρθε όλως αναπά ντεχα από το Γιάννη Χ ατζηκομνηνό ή Μ πίλια, που με τα δυο αδέρφια του, Χρίστο και Προκόπη, είχαν την πιο σοβαρή εμπο­ ρική επιχείρηση κρεάτων στην Αγιάσο.

Η νίκη από τα πανάρχαιο χρόνια ως τις μέρες μας αμεί­ βει, αργά ή γρήγορα, τους λαούς που αγωνίζονται ενάντια στη βία και στη βαρβαρότητα... (Γύψινο αντίγραφο σε σμίκρυνση της Νίκης του Παιωνίου. Μ ουσείο Ολυμπίας. Ταχυδρομικό δελτάριο. Βεν. Ησαΐας και Σία Ο.Ε., Αθήνα)

Μ ια ιπτάμενη φ ο ρ α δίτσ α , στολισμένη σαν λατέρνα, σωστό καμάρι, «παρκάρισε» στην Πάνω Α γορά, στο κρεοπω λείο τω ν Χ ατζη κομνη νού μπροστά, να κλαίει για δρόμο, χτυπώ ντας π ε ι­ σματικά τα μπροστινά της πόδια εναλλάξ πάνω στο καλντερίμι και χλιμιντρίζοντας. Ο κόσμος περίεργος έτρεξε κι εκείνος προς τα εκεί, γ ια να δει τι σ υ μ β α ίνει. Κ αι ο Γ ιά ννη ς Χατζηκομνηνός να φωνάζει με τη... γνώριμη βρο­ ντερή φωνή του: «Και τώρα ζητείται ένας αντά­ ξιος καβαλάρης της φοραδίτσας και σε λίγες ώρες θα ξέρουμε από τη Μ υτιλήνη αν έφ υγαν οι Γερ­ μανοί από το νησί μας».

Και ήταν πολλοί που τόλμησαν να ζητήσουν το ρόλο του ειδικού αγγελιοφόρου. Έ νας όμως ήταν ο πιο κατάλληλος και ο εκλεκτός α π ’ όλες τις απόψ εις, ο έφηβος επονίτης Στρατής Η ρο­ δότου Βαμβουρέλης. Μ’ έναν πήδο βρέθηκε -σαν να τον βλέπω τώρα- χαμογελώ ντας πάνω στην ιπτάμενη φοραδίτσα κι ακάθεκτος τράβηξε από τον κεντρικό δρόμο της Αγιάσου για το Σταυρί, που γρήγορα θα τον κατέβαζε στην Καρύνη και α π ’ εκεί ποιος τον πιάνει. Ο κόσμος τον παρέβγαζε με ζητωκραυγές και του ευχόταν καλό ταξίδι, γρήγορο και με καλές ειδήσεις. Και τώρα ο παλιός φίλος και συναγωνιστής μου Στρατής Βαμβουρέλης, που ζει με την οικογένειά του στη Μυτιλήνη, σε σύντομη τηλεφωνι­ κή κ ουβέντα π ο υ είχα μ αζί το υ , ύστερα α π ό πενήντα τόσα χρόνια, που έχουμε να ειδωθούμε, μου απάντησε λακωνικά μεν -ήταν πάντα λιγομ ίλη τος- αλλά φ ιλ ικ ά κα ι α γ ω ν ισ τικ ά , ό π ω ς τότε, επιβεβαιώ νοντας το χρονικό εκείνης της μεγάλης μέρας, της 10 του Σεπτέμβρη 1944, που μας απάλλαξε από το θανάσιμο γερμανικό ενα­ γκαλισμό. Κ α ι σ υ νέχισ ε: «Η έξ ο χ η φ ο ρ α δ ίτ σ α τω ν Χ α τζηκ ο μ νηνώ ν ήταν α π ’ τα κα λύτερ α γυμ να ­ σμένα ζώ α π ο υ γνώ ρισα. Έ φ ευ γε σ α ν σ α ΐτα ρ α χμ ά νικα όπω ς λεν- χω ρ ίς να κ ο υρ ά ζετα ι κι ούτε να ταλαιπωρεί τον καβαλάρη του. Π ριν φτά-

Ο Παναγιώτης Στυλιανού Σκορδάς (Καραμπέτσος) και ο Γιάννης Ευστρατίου Χατζηκομνηνός ή Μπίλιας (δεξιά), παλιοί κρεοπώλες του χωριού... Με τη φοράδα που διέθεσε ο δεύτερος πήγε στη Μυτιλήνη ο μετέπειτα μαιευτήρας Στρατής Ηροδότου Βαμβουρέλης και έφερε στην Αγιάσο το μήνυμα της λευτεριάς το 1944...

Ο συνεργάτης μας Δημήτριος Καβαδάς πριν από μισόν αιώνα περίπου...

σουμε στην Π αγανή, χλιμ ίν τρ ισ ε ανήσυχα. Μ ια γερμανική φ ά λα γγα αυτοκινήτω ν τραβούσε για την πόλη. Έκοψα δεξιά από το Κ έντρο κι απέφυ­ γα τη συνάντηση. Ό ποιος φυλάγει τα ρούχα του έχει τα μισά. Σ τ ’ Α λιφ α ντά ένα προωθημένο κλιμάκιο της Ν ο μα ρχια κής Ε π ιτρ ο π ή ς το υ Ε Α Μ Α έσ βο υ μ ’ ενημέρωσε για τις κινήσεις φυγής των Γερμανών α π ό τη Μ υ τιλ ή ν η . Ό μω ς εγώ κ α τέβ η κ α σ τ ις π α ρ υ φ ές της π ό λη ς και πήρα, από πρώ το χέρι, α π ’ το γραμματέα του Ε Α Μ Αέσβου «δάσκαλο» Α π ό σ το λ ο Α π ο σ τό λο υ , αυτό π ο υ ήθελα. «Φεύ­ γει», μου λέει, «σήμερα και ο τελευταίος Γερμα­ νός στρατιώ της. Όμως ήρεμα, όχι εξαλλοσύνες, έχουμε καιρό για πα νη γύρ ια » . Α υ τό ήθελα να α κ ο ύ σ ω α π ’ το σ τό μ α το υ κ α ι γ ύ ρ ισ α π ίσ ω μπρος στο Κέντρο. Ζήτησα και πότισα τη φορα­ δίτσ α κι ό τα ν περάσαμε σ το ν αμαξω τό δρόμο, κανείς πια δε μα ς έπιανε». Στο μεταξύ οι χω ρια νοί μας, όλοι α δ ια κ ρ ί­ τω ς, άρχισαν από νω ρ ίς να συγκεντρώ νονται γύρω από το Σταυρί. Όλοι ήθελαν να δουν, πρώ­ τοι και καλύτεροι, το παλικάρι Στρατή Βαμβου­ ρέλη, καβάλα πάνω στην ιπτάμενη φοραδίτσα, να γυρίζουν πίσω από τη Μυτιλήνη νικητές και τροπαιούχοι. Η γέφυρα του Σταυριού ήταν η αφετηρία και το τέρμα του ανεπανάληπτου αγωνίσματος, που πριν από τέσσερις ώρες το ξεκίνησαν, πετυχαίνο­ ντας τον καλύτερο χρόνο όλων ... των εποχών και φ έρνοντα ς τη μεγάλη είδηση π ω ς οι Γερμανοί είναι πια παρελθόν για κατακτητές της Ευρώπης... Αθήνα, 5.12.1998

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΒΑΔΑΣ

ΤΟ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟ «Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ» ΑΓΙΑΣΟΥ Τίμησε το βιολιστή και μουσικοδιδάσκαλο Χαρίλαο Ρόδανο Σ τ ις 13 Αυγούστου 1998, ημέρα Πέμπτη, στην αίθουσα του Κ ινη μ α το θεά τρ ο υ του Α να γνω ­ στηρίου «η Ανάπτυξη» Αγιάσου, πραγματοποιήθη­ κε τιμητική εκδήλωση, αφιερωμένη στο μεγάλο βιο­ λιστή και μ ουσ ικοδιδά σ κα λο του νησιού μας Χαρίλαο Ρόδανο. Ο μεγάλος δάσκαλος επί τρεις περίπου ώρες μας χάρισε με τη μεικτή νεανική του κομπανία αξέχαστες στιγμές, με παλιές και νέες μελωδίες, με παραδοσιακά και ρεμπέτικα τραγούδια των μεγάλων μας συνθετώ ν Μ άρκου Βαμβακάρη, Βασίλη Τσιτσάνη, Γιάννη Παπαϊωάννου, Μάνου Χατζηδάκη, Μαρίας Παπαγκίκα, Χαλκιά, Γιώρ­ γου Μ ητσάκη, Σ τα ύ ρ ο υ Ξ α ρχάκου, Μ άνου Λοΐζου και άλλων. Την όλη παρουσίαση έκανε ο νέος πρόεδρος του Αναγνωστηρίου φιλόλογος καθηγητής Κλεάνθης Κορομηλάς με πολύ γλαφυρό τρόπο. Η γενική επι­ μέλεια ανήκει στον ίδιο και στο δάσκαλο γενικό γραμματέα Προκόπη Μαϊστρέλη, ενώ τα σκηνικά στον Τάκη Καμπουρέλη. Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο σεβασμιότατος μητροπολίτης Μυτιλήνης Ιάκω­ βος, ο θ εο φ ιλ έσ τα το ς επ ίσ κ ο π ο ς Κ ερ νίτσ ης Λεόντιος, οι βουλευτές του νησιού μας Νίκος Σηφουνάκης και Φραγκλίνος Παπαδέλης, ο δήμαρ­ χος Αγιάσου Νίκος Σουσαμλής, ο τέως πρόεδρος του Αναγνωστηρίου Πάνος Πράτσος, ο πρόεδρος του «Φ ιλοπρόοδου Συλλόγου Αγιασωτών» της Αθήνας Βασίλης Λούπος, καθώς και άνθρω ποι

Η προμετωπίδα του δίφυλλου προγράμματος της τιμητι­ κής εκδήλωσης για το Χαρίλαο Ρόδανο, η οποία πραγμα­ τοποιήθηκε στο Κινηματοθέατρο του Αναγνωστηρίου, στις 13.8.1998 (διαστάσεων 29x21εκ.).

Στιγμιότυπο από το πρώτο μέρος της τιμητικής εκδήλωσης για το Χαρίλαο Ρόδανο, στο οποίο έλαβαν μέρος μαθη­ τές και μαθήτριες. (Από το Αρχείο του Αναγνωστηρίου)

των γραμμάτων και της τέχνης του νησιού μας. ^ Στο πρώτο μέρος παρουσιάστηκαν παλιές και νέες μ ελω δίες: «Το σ ύ ννεφ ο έφ ερε βροχή», «Ευδοξία», «Το γλυκό μας σπιτάκι», «Ανθισμένη αμυγδαλιά», «Ένα πρωινό», «Τα ματόκλαδά σου λά μ π ο υν» , «Π ριν το χά ραμα», «Για μια κιθαρίτσα», «Τσιγγάνικα βιολιά», «Ά σ’ τα τα μαλλάκια σου ανεκατεμένα», «Το μινόρε της αυγής», « Σ ’ αγαπώ, γιατί είσαι ωραία», «Φραγκοσυριανή». Έ παιξαν οι παρακάτω: Αρχοντούλα Βαρβάκη (κιθάρα), Άκης Βερίλης (βιολί), Μαρία Δελόγκου (μαντολίνο), Χριστίνα Καρυώτη (βιολί), Ελευθέ­ ριος Καρατζάνος (μαντολίνο), Ιωάννα Μαϊστρέ­ λη (βιολί), Π αναγιώτης Μ ακαρώνης (κιθάρα), Β λουτίνα Νουλέλη (β ιο λ ί), Ε υ α γγελ ία Τσομπανέλη (κιθάρα), Ιωάννης Χατζηφώτης (μπου­ ζούκι). Συνόδεψε με το βιολί του ο Χ αρίλαος Ρ όδα νος και με μπάσο κ ιθ ά ρ α ο Ε υ σ τρ ά τιο ς Γιαταγανέλης. Τραγούδησαν ο Άκης Βερίλης και η Ευαγγελία Τσομπανέλη. Στο δεύτερο μέρος παρουσιάστηκαν παραδο­ σιακά: Σ υ ρ τό σ μ υ ρ νιό , Σ υ ρ τό μ ικ ρ α σ ιά τικ ο , «Χήρα» (καθιστικό), «Μ αράθηκαν τα δ έντρ α » (καθιστικό), «Π ιγκί» (καρσιλαμάς), Κ αρσιλαμάς

Ε υ σ τρ α τίο υ Ρόδανου, Κ α ρ σ ιλα μ ά ς Χ α ρ ίλ α ο υ Ρόδανου, Κ α ρσιλα μ ά ς μυτιληνιό ς, Ζ εϊμ π έκ ικ ο αϊβαλιώ τικο, Ζ εϊμπέκικο μικρασιάτικο, «Μ να» (χόρα), «Τα ξύλα». Έ π α ιξα ν οι παρακάτω : Χ αρίλαος Ρόδανος (β ιο λί), Ε υ σ τρ ά τιο ς Γ ιατα γα νέλη ς (κιθάρα), Ε υ σ τρ ά τιο ς Κ α ζα ντζή ς (σ α ντο ύρ ι), Ιω άννα Μαϊστρέλη (βιολί), Νικόλαος Μαϊστρέλης (μπου­ ζούκι), Θεόφιλος Χτενέλης (τουμπελέκι). Στο τρίτο μέρος παρουσιάστηκαν ρεμπέτικα: «Μ ινόρε του τεκέ» (1932), «Μ αγεμένη Αραπιά» (1938), «Μ ικρός αρραβωνιάστηκα» (1938), «Τα π α ιδ ιά της Α μυνας», «Στου Θωμά το μαγαζί», «Πέντε χρ ό νο υς δικασμένος» (1932), «Τα μ π λε παράθυρα» (1938), «Στο Φάληρο που πλένεσαι» (1937), «Μια όμορφη μελαχρινή» (1938), «Μ που­ ζούκι μου δ ιπλό χο ρδο » (1939), «Κ αρδιά π α ρ α ­ πονιάρα» (1938), «Ηλιοβασίλεμα σωστό» (1951), «Πώς θα περάσει η βραδιά» (1949), «Ρίξε τα μαλ­ λιά σου πίσω» (1923). Έ π α ιξ α ν οι παρακάτω : Ε υστρά τιος Γιατα­ γανέλης (κιθάρα), Ευστράτιος Καζαντζής (μπα­ γλαμά), Ιωάννα Μ αϊστρέλη (βιολί), Ν ικόλαος Μαϊστρέλης (μπουζούκι), Γεώργιος Σταυρακέλης

Στιγμιότυπο από το δεύτερο μέρος της τιμητικής εκδήλωσης για το Χαρίλαο Ρόδανο, στο οποίο έλαβε μέρος η κομπανία των παραδοσιακών. (Από το Αρχείο του Αναγνωστηρίου)

(μπουζούκι), Θεόφιλος Χτενέλης (τουμπελέκι). Τραγούδησαν ο Ευστράτιος Γιαταγανέλης και ο Ευστράτιος Καζαντζής. Ο ο γδ ο ντα τετρ ά χρ ο ν ο ς σήμερα Χ α ρίλ α ο ς Ρόδανος -γεννήθηκε το 1914- παρά την εβδομηντάχρονη προσφορά του, είναι ένας αειθαλής νέος, ο οποίος έχει να προσφέρει πολλά ακόμη στη μουσι­ κή παράδοση του τόπου μας. Είναι ένας οραματιστής με μοντέρνες αντιλήψεις, συνεχιστής της μου­ σικής παράδοσης των προγόνων του, του παππού, του πατέρα του και άλλων. Εν ενεργεία ακόμη, παρά την ηλικία του, φρό­ ντισε να μεταλαμπαδεύσει τις γνώ σεις και την τέχνη του στις νεότερες γενιές και έτσι να κρατήσει άσβεστη την πολιτιστική μας κληρονομιά. Είναι σκυταλοδρόμος της προκοπής, που μαζί με το θερμουργό τέω ς π ρ όεδρο του Α να γνω ­ στηρίου Πάνο Πράτσο, πρόσφεραν στον τόπο τους έργο ανεπανάληπτο. Αξίζουν θερμά συγχαρητήρια και στους δυο τους. Απεναντίας είναι λυπηρό που άλλοι φορείς του χω ριού μας δεν μπόρεσαν να δράσουν με συνέπεια και συνέχεια. Ε ίναι απαράδεκτο το Ιερό Προσκύνημα της Παναγίας μας να καλύπτει και τις δυο θέσεις των

ιεροψαλτών του από μεταγραφές. Στην πηγή της ορθοδοξίας, στο κέντρο της λεσβιακής χριστιανο­ σύνης, στο εργαστήρι της Παναγιάς της Αγιασώ­ τισσας, θα έπρεπε προ καιρού να είχε δημιουργηθεί το φυτώριο, που θα τροφοδοτούσε όχι μόνο την Αγιάσο, αλλά και ολόκληρο το νησί με τους πρώ­ τους σε αξία ψαλτάδες βυζαντινής μουσικής. Ο αείμνηστος Παναγιώτης Καβαδάς, άνθρωπος με ανησυχίες, παρά τις δυσκολίες της εποχής του, είχε φροντίσει πριν πεθάνει το 1957 ν ’ αφήσει τη δική του σφραγίδα, τα δεκαεπτά τον αριθμό «παιδιά» του, τα οποία και μέχρι τελευταία κάλυπταν επά­ ξια τις ανάγκες και των δυο εκκλησιών μας. Ο τόπος μας χρειάζεται ανθρώπους με πίστη και με πάθος, για να πάει μπροστά. Ας φροντίσου­ με όλοι μας, από το μετερίζι του ο καθένας, ν ’ αναδειξουμε τους αυριανούς σκυταλοδρόμους της προκοπής. Η νύμφη του λεσβιακού Ολύμπου, με την Παναγιά της, τη Μεγαλόχαρη, τον πνευματικό της φάρο, το Αναγνωστήριο, και τις ατέλειωτες φυσικές της ομορφιές αξίζει πολλά... Αθήνα, 20.8.1998

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΕΥΣΤΡ. ΣΤΑΥΡΑΚΕΛΗΣ

β ν /ττο οποίο έλαβε μέρος η ρεμπέτικη Στιγμιότυπο από το τρίτο μέρος της τιμητικής εκδήλωσής για το Χαρίλαο Ροδανο, κομπανία των μαθητών του τιμώμενου. (Από το Αρχείο του Αναγνωστηρίου)

ΚΟΝΤΑ ΣΤΟΝ ΑΠΟΔΗΜΟ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟ Η κ α ρ δ ιά του έθ νο υ ς χ τ υ π ά κ α ι στην Α υ σ τρ α λία Ο ι ομογενείς της μακρινής και πανέμορφης Αυστραλίας αποτελούν ξεχωριστό κομμάτι του ελληνισμού. Διαθέτουν φυλετικό σφρίγος, άδολη αγάπη για τον τόπο τους και βαθιά πίστη στα ελλη­ νοχριστιανικά ιδεώδη. Μέσα στην ποικιλότητα της πανσπερμίας δίνουν το στίγμα τους, αποκαλύ­ πτουν αξετίμητα θησαυρίσματα του νου και της ψυχής και αφήνουν αδιαμφισβήτητα πειστήρια φιλοπονίας και αξιοσύνης... Είχα τη μεγάλη χαρά και τιμή να βρίσκομαι κοντά τους από τις 7 ως τις 25 Νοέμβρη 1998, ως επίσημος προσκεκλημένος της «Μ υτιληναϊκής Αδελφότητας Σίντνεϊ και Ν.Ν.Ο.», με έγκριση και δαπάνη του Υ πουργείου Α ιγαίου και με ειδική άδεια του Υ πουργείου Ε θνικής Π α ιδεία ς και Θρησκευμάτων. Σκοπός της επίσκεψης η ενεργός συμμετοχή στις πολιτιστικές εκδηλώσεις της εκεί ομογένειας, με την ευκαιρία της 86ης επετείου της απελευθέρωσης των νησιών του Αιγαίου από τον τούρκικο ζυγό, και η πραγματοποίηση ομιλιώ ν ιστορικού και φιλολογικού περιεχομένου... Έζησα ανεπανάληπτες στιγμές στο Σ ίντνεϊ, στην Καμπέρα, τη μοντέρνα αυστραλιανή πρωτεύ­ ουσα, καθώς και στη Μελβούρνη. Παντού ελληνι­ σμός με αλώβητη εθνική συνείδηση, με έντονη διά­ θεση π ρ οσ φ ορ ά ς, με α π α ρ ά μ ιλ λ ο δυναμισμό. Παντού ομοεθνείς με ψυχικό κάλλος, με φιλόξενα

αισθήματα, με γενναιοδωρία. Ο ένας καλύτερος από τον άλλον. Ό λοι τους μαζί πυργώ νουν το μεγαλείο του απόδημου ελληνισμού και επικυρώ­ νουν την εθνική ταυτότητα... Ευτύχησα να εορτάσω μαζί τους, στο Σίντνεϊ και στη Μελβούρνη, τα ελευθέρια του νησιού μας. Διαπίστωσα πως οι ξενιτεμένοι μας δεν υστερούν σε εθνικό παλμό και σε θυσίες. Απεναντίας, υψώ­ νουν πιότερο το λάβαρο της φυλής, φυλάγουν ανύπνωτα τις Θερμοπύλες της πατρίδας. Μπορεί να είναι αλαργινό τ ’ αραξοβόλι τους, όμως η νοσταλ­ γία τούς σεργιανά ολοχρονίς στο γενέθλιο τόπο. Μ πορεί να είναι πικραμ ένοι, που η μητέρα γη άφησε π ριν από χρόνια να πάρουν το δύσβατο δρόμο του μισεμού, όμως α υ το ί δεν κρατούν κακία, μεταστοιχειώνουν τον άμετρο πόνο τους σε παράπονο, σε αγάπη,σε λατρεία... Σ υγκεκριμ ένα, την Κ υριακή, 8 Νοέμβρη, η «Μυτιληναϊκή Αδελφότητα» έδωσε το παρών στον ιερό ναό των Αγίων Ραφαήλ, Νικολάου και Ε ι­ ρήνης της Ελληνικής Ορθόδοξης Ενορίας και Κοι­ νότητας Γΐνοφοοΐ και περιχώρων. Έγινε επιμνη­ μόσυνη δέηση από τον ιερατικώς προϊστάμενο π. Χρίστο Βέργο, λευίτη με πολυσχιδή δράση. Στη συνέχεια έγινε κατάθεση στεφάνων στο κενοτάφιο που βρίσκεται στο προαύλιο του ναού και των εγκαταστάσεών του. Κατέθεσαν εκ μέρους των

Αναμνηστική φωτογραφία του προέδρου της «Μυτιληναϊκής Αδελφότητας Χγάηυγ», μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, φίλων, καθώς και των φιλοξενουμένων, στο Αεροδρόμιο του Χχάπβγ (7.11.1998). Διακρίνονται, από αριστερά: Μαρίτσα Σίμου Σκλεπάρη, Γεώργιος Σάββας, Δημήτριος Ψύρρας (πρόεδρος), Σιμόν Κοντέλη (πρόεδρος του Γυναι­ κείου Τμήματος της Αδελφότη­ τας), Δημήτριος Διάκατος (αντι­ πρόεδρος), Σίμος Σκλεπάρης (γενικός γραμματέας), Γιάννης Χατζηβασιλείου, Αριάδνη Γιάννη Χατζηβασιλείου και Ασημίνα Στρατή Χατζηχρυσάφη. Καθήμενος Πέτρος Καραβατάκης (μέλος), Γρηγό­ ριος Ξαφέλης, Στρατής Χατζη­ χρυσάφης και Γ ιάννης Ψωμάς (επί των δημοσίων σχέσεων).

Μ υτιληναίου ο Γιάννης Χατζηβασιλείου, εκ μέ­ ρους της «Παλλεσβιακής Ομοσπονδίας» ο α ντι­ πρόεδρος της Αδελφότητας Δημήτριος Ευστρατίου Λιάκατος, εκ μέρους του Γυναικείου Τμήματος της Αδελφότητας η πρόεδρός του Σιμόν Κοντέλη, εκ μέρους της Ομοσπονδίας Νήσων Αιγαίου η γραμ­ ματέας της Πολυξένη Φραγκάκη και εκ μέρους του Δήμου Αγιάσου η παρεπιδημούσα νεοεκλεγείσα σύμβουλος Μ αρία Δ ημητρίου Κ ουντουρέλη. Λογύδρια εκφώνησαν ο Γιάννης Ψωμάς, σύμβου­ λος επί των δημοσίων σχέσεων, και ο Γιάννης Χατζηβασιλείου... Σ τις 14 Νοέμβρη εξάλλου, ημέρα Σάββατο, πραγματοποιήθηκε η καθιερωμένη χοροεσπερίδα της «Μ υτιληναϊκής Αδελφότητας», στο «Μ υτι­ ληνιά Σ πίτι» (225 ΟαηΐθΓόυΓγ Κά, ΌαηΐθΓβιπγ). Έ λαβαν μέρος η ελληνική ορχήστρα «Κ έφι», καθώ ς και το Χ ο ρευ τικ ό Συγκρότημα Ράλλη Βαταλίδη. Τελετάρχης ήταν ο Νίκος Βουδούκης. Χ αιρετισμούς απηύθυναν ο Γιάννης Σπανέλης, πρόεδρος της «Ο μοσπονδίας Νήσων Α ιγαίου» Σ ίν τ ν ε ϊ, ο π ο λ ιτ εια κ ό ς γερουσιασ τής Τάκης Καλδής και ο πρόεδρος της Αδελφότητας Δημή­ τριος Ψύρρας. Στη συνέχεια πήρε το λόγο ο Γιάν­ νης Χατζηβασιλείου και μίλησε για την 86η επέτειο της απελευθέρωσης της Λέσβου. Παράλληλη και ισοβαρή με τον εθνικό παλμό ήταν και η ευθυμία των πολυάριθμων Μυτιληνιών, οι οποίοι κατάγο­ νταν από διάφορα χωριά του νησιού... Ζεστή ήταν η εθνική ατμόσφαιρα και σε άλλες πόλεις της Αυστραλίας, όπου ζουν Λέσβιοι, στην Καμπέρα, στο Περθ, στην Αδελαΐδα... Συγκεκρι­

Αναμνηστική φωτογραφία από τη βραδιά του χορού της «Παλλεσβιακής Ενωσης Μελβούρνης και Βικτορίας», στο «Αεσβιακό Σπίτι» (21.11.1998). Διακρίνονται, από αρι­ στερά, όρθιοι: Σταύρος Γιαραμάνης (πρόεδρος), Δούης Γεωργαλάς (αντιπρόεδρος). Καθήμενοι: Γιάννης Χατζη­ βασιλείου, Βίβιαν Μόρρις (δημοσιογράφος), Χρίστος Καραγεωργίου (ποιητής).

μένα, στη Μελβούρνη, στις 8 Νοέμβρη τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση στο μνημείο των πεσόντων, το οποίο βρίσκεται στο «Λεσβιακό Σ π ίτι» της «Παλλεσβιακής Ένωσης Μελβούρνης και Βικτώριας» (26 λναΙάήώΐΏ Κά, Βαγδ\ναί€Γ). Συμμετείχαν τα αδελφά σω ματεία κα ι οι φ ο ρ είς, ό π ω ς ο Σύλλογος Αγίας Παρασκευής «ο Ταξιάρχης», ο Σύλλογος Στυψιανώ ν «η Αγία Τριάδα», ο Σύλ­ λογος Σκαλοχωριτών και ο Σύλλογος Αμπελικού. Αναμνηστική φωτογραφία του προέδρου της «Φιλοπροόδου Παροικίας Αγιάσου Χγάηυγ», μελών του Διοικητικού Συμβου­ λίου, καθώς και φίλων, στο Αε­ ροδρόμιο του Χγάπυγ (7.11.1998). Διακρίνονται, από αριστερά, καθήμενοι: Μαρία Δημητρίου Εγγλέζου, Ανδρονίκη Στρατή Σάββα-Κουτσκουδή, Αριάδνη Γιάννη Χατζηβασιλείου. Ορθιοι: Μαρία Στρατή Πιπερίτου, Παναγιώτης Χατζηκομνηνός, Γ ιάννης Χατζηβασιλείου, Γεώργιος Σάββας, Μιχάλης Χριστοφαρής (πρόεδρος), Στρατής Πιπερίτης, Παναγιώτης Τζέγκος, Χαρίκλεια Δημητρίου Μυστάκα, Σοφία Μιχάλη Χριστοφαρή και Γρηγορία Σάββα Μπίρη.

Τον πανηγυρικό της ημέρας εκφώνησε ο γραμματέ­ ας της Ένωσης Γιάννης Εσκιντζής... Σ τις 21 Νοέμβρη εξάλλου, ημέρα Σάββατο, πραγματοποιήθηκε η καθιερωμένη χοροεσπερίδα της «Π αλλεσβιακής Έ νω σης Μ ελβούρνης και Β ικτώ ριας». Από νω ρ ίς είχαν κατακλύσει το «Λεσβιακό Σ πίτι» Λέσβιοι αλλά και φ ίλοι της Λέσβου. Την προξενική αρχή εκπροσώπησε ο Θανάσης Καραμπάτσος. Επίσης παραβρέθηκαν ο Ν ικόλαος Τ ρεμ ούλα ς, π ρ ό εδ ρ ο ς της «Ο μο­ σ π ο ν δ ία ς Νήσων Α ιγα ίο υ » Μ ελβούρνης και Βικτώριας, ο δημοσιογράφος-λογοτέχνης Γιάννης Κατσαράς, η δημοσιογράφος Βίβιαν Μόρρις και πολλοί άλλοι. Για την απελευθέρωση μίλησε ο γρ α μ μ α τέα ς της Έ νω ση ς Γιάννης Ε σκιντζή ς. Χ α ιρ ετισ μ ο ύ ς α π η ύ θυ να ν ο Θ ανάσης Κ α ρα ­ μπάτσος και ο Γιάννης Χατζηβασιλείου. Μετά πήρε το λόγο ο πρόεδρος της Ένωσης Σταύρος Γιαραμάνης. Τον «πλειστηριασμό» (αυοΐίοπ) έκανε ο α ντιπρόεδρος Δ ούκας (Λούης) Γεωργαλάς ή Πασαδέλης, καλλίφωνος τραγουδιστής και δεξιο-

Ο πατήρ Γεώργιος Βέργος, εφημέριος του ιερού ναού του Αγίου Ραφαήλ ΓίνυεροοΙ, κοινωνεί ελληνόπουλα-κάποια και μυτιληνόπουλα τρίτης γενιάς, κατά την ημέρα της τέλεσης της δοξολογίας (8.11.1998).

τέχνης του ακορντεόν. Η ορχήστρα «ΑίΗσηίαπδ» κράτησε το κέφι ζωντανό ως τις πρώτες μεταμεσονύχτιες ώρες... ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

Αναμνηστική φωτογραφία Αγιασωτών στο προαύλιο του ιερού ναού του Αγίου Ραφαήλ Γΐνυτροοί και των εγκαταστάσεών του, στις 8.11.1998, μετά την επιμνημόσυνη δέηση και την κατάθεση στεφάνων, με την ευκαιρία της 86ης επετείου της απε­ λευθέρωσης της Αέσβου... Διακρίνονται, από αριστερά: Ηρόδοτος Χατζηφώτης, Μαρία Ηροδότου Χατζηφώτου, Γρηγορία Σάββα Μπίρη, Μελπομένη Γεωργίου Σάββα, Αμερισούδα (Μπέμπα) Θεμιστοκλή Παπαδάκη, Θεμιστοκλής Παπαδάκης, Αριάδνη Χατζηβασιλείου, Γιάννης Χατζηβασιλείου, Ευστράτιος Χατζησάββας, Βασιλική Ευστρατίου Χατζησάββα, Μαρία Δημητρίου Κουντουρέλη, Γεώργιος Σάββας, Μαρία Γρηγορίου Ξαφέλη, Παναγιώτης Τζέγκος και Γρηγόριος Ξαφέλης.

ΘΕΟΦΑΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΣΟΥΛΑΚΕΔΗΣ Έ να ς σκ υτα λοδρ όμ ος της ελληνικής πα ρ α δοσ ια κ ή ς μουσικής Θεοφάνης (Φάνης) Σουλακέλης γεννήθηκε το 1963 στη Μυτιλήνη. Ο πατέρας του Αντώνιος, εκπαιδευτικός, κατάγεται από το Σταυρό και η μητέρα του Ελένη, το γένος Νικολάου Π απου­ τσέλη, από την Αγιάσο. Τελείωσε το Ιο Γυμνάσιο Μυτιλήνης, καθώς και το Εκκλησιαστικό Λύκειο Κορίνθου. Είναι κάτοχος διπλώματος Βυζαντινής Εκκλησιαστικής Μουσικής (Ωδείο «Αθήναιον») και πτυχίου Αρμονίας (Εθνικό Ωδείο). Μ αθήτεψε κοντά στο Σ ίμω να Κ αρρά, στο «Σύλλογο προς Διάδοσιν της Εθνικής Μουσικής» και αργότερα παρακολούθησε μαθήματα Θεωρίας της Ανατολικής Μουσικής και Κανονάκι με την καθηγήτρια Ανιές Α γκοπιάν, στο Ωδείο «Νίκος Σκαλκώτας». Υπήρξε για μια δεκαετία τακτικό ενερ­ γό μέλος της «Ελληνικής Βυζαντινής Χορωδίας», την οποία διευθύνει ο Λυκούργος Αγγελόπουλος. Συμμετείχε σε ραδιοτηλεοπτικές και δισκογραφικές ηχογραφήσεις Βυζαντινής Εκκλησιαστικής Μου­ σικής και Δημοτικού Τραγουδιού. Ο Θεοφάνης Σουλακέλης είναι καθηγητής μου­ σικής στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, στο Π ει­ ραματικό Μουσικό Γυμνάσιο-Λύκειο Παλλήνης, όπου διδάσκει το μάθημα «Θεωρία και Πράξη της Ελληνικής Παραδοσιακής Μουσικής». Διδάσκει επίσης Ελληνική Π αραδοσιακή και Βυζαντινή Μουσική στο «Παναρμόνιο» Ωδείο. Είναι τακτικός συνεργάτης του Τρίτου Π ρο­ γράμματος της Ελληνικής Ραδιοφω νίας, από το 1989. Το 1993, στα πλαίσια των σκοπών του Κέντρου Αιγαιακών Λαογραφικών και Μ ουσικολογικών

Ερευνών (Κ.Α.Λ.Μ.Ε.), του οποίου είναι πρόεδρος και καλλιτεχνικός διευθυντής, ίδρυσε το Γυναικείο Βυζαντινό Χορό «Κασσιανή η Υμνογράφος» και το μουσικό σύνολο «Χορωδία και Ορχήστρα Αιγαίου», των οποίων έχει αναλάβει τη διδασκαλία και την καλ­ λιτεχνική διεύθυνση. Πολύτιμη συνεργάτισσά του η σύζυγός του Βασιλεία Κατσάνη. Το 1994 συνεργά­ στηκε με το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο για την έκδοση των βιβλίων στα μαθήματα της Μουσικής και των Θρησκευτικών στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Την ίδια χρονιά εξέδωσε το βιβλίο «Μικρός και Μέγας Π αρακλητικός Κανών εις την Υ περαγίαν Θεοτό­ κον», το οποίο συνοδεύεται από ηχοταινία με τα μέλη της μουσικής καταγραφής. Τελευταία, με πρωτοβουλία του Πνευματικού Κέντρου Δήμου Περιστεριού πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 29.12.1998 και ώρα 8 μ.μ., στο Δημοτικό Θέατρο «Ξυλοτεχνία» (Παρασκευοπούλου και Κ. Παλαμά, Περιστέρι), συναυλία της Χορωδίας και Ορχήστρας Ελληνικής Παραδοσιακής Μουσικής του Κέντρου Αιγαιακών Λαογραφικών και Μουσικο­ λ ο γ ιώ ν Ερευνών (Κ.Α.Λ.Μ.Ε.), η οποία περιελάμ­ βανε κάλαντα και τρα γούδια τω ν εορτών του Δωδεκαήμερου από όλη την Ελλάδα. Πρόγραμμα του Κ.Α.Λ.Μ.Ε., σχετικό με τα έθιμα-τραγούδια του Δωδεκαήμερου, παρουσίασε λίγες μέρες νωρίτερα, στις 21.12.1998, και η ΕΤ1, στην ψυχαγωγική και ενη­ μερωτική εκπομπή «Το πρώτο χαμόγελο», την οποία επιμελείται η Εύη Παπαδάκη... ΓΙΑΝΧΑΤΖ

Ο καθηγητής της ελληνι­ κής παραδοσιακής μουσι­ κής Θεοφάνης Σουλακέλης με μέλη της «Χορωδίας και Ορχήστρας Αιγαίου».

Ο ΑΝΑΣΤΑΣΕΛΛΗΣ ΤΙΜΗΘΗΚΕ ΣΤΗ ΓΕΝΕΤΕΙΡΑ ΤΟΥ Ο ά νθ ρ ω π ος, ο λ ο γ ο τ έχ νη ς, ο σναγνω στηριακός... την κατάμεστη αίθουσα του θεάτρου του Αναγνωστηρίου, την Κυριακή 20 Σεπτεμβρίου 1998, το Αναγνωστήριο «η Ανάπτυξη» Αγιάσου και ο Σύλλογος Αγιασωτών Μ υτιλήνης «Αγία Σιών» θυμήθηκαν και τίμησαν το Στρατή Αναστασέλλη. Ο νέος πρόεδρος του Αναγνωστηρίου φιλόλογος Κλεάνθης Κορομηλάς στην εισαγωγική του ομιλία τόνισε τους δεσμούς, που συνέδεαν το Στρατή Αναστασέλλη με τη γενέτειρά του, την Αγιάσο, και με το Αναγνωστήριο, του οποίου υπήρξε μέλος από τα νεανικά του χρόνια και το οποίο υπηρέτησε τόσο ως ερασιτέχνης ηθοποιός, όσο και ως μέλος και ως αντιπρόεδρος του Διοικητικού του Συμβουλίου. Στη συνέχεια το λόγο πήρε ο φιλόλογος Πανα­ γιώτης Σκορδάς και ανέπτυξε το θέμα «Ο Στρατής Α ναστασέλλης και η σάτιρα». Ο ομιλητής, αφού ανέφερε ό τι στο σ α τιρ ικ ό έργο του Στρατή Αναστασέλλη περιλαμβάνονται οι δύο ποιητικές συλλογές «Β λοντίνα Γιαπρακάδινα» (1975) και «Ανάστα ο λαός» (1978), τα 175 σατιρικά πεζά και ποιή μ α τα , δημοσιευμένα στον «Τρίβολο» του Στρατή Π απανικόλα, με τα ψευδώνυμα «Κοπς» και «Μποτς», τα σατιρικά θεατρικά σκετς, τα σατι­ ρικά τετράστιχα σε ομαδικές αγιασώτικες καρνα­ βαλικές σάτιρες, και ολοκληρωμένες καρναβαλικές σάτιρες, ενώ ακόμη και σε πολλά διηγήματα εύκο­ λα ανιχνεύεται το σατιρικό, έδωσε έναν ορισμό της σάτιρας, όπως τον προσδιορίζει ο Κωνσταντίνος

Αφίσα της εκδήλωσης τιμής και μνήμης για το Στρατή Αναστασέλλη (διαστάσεων 42x30 εκ.).

Στιγμιότυπο από την παρά­ σταση του σκετς του Στρατή Αναστασέλλη «Ζαμπνιέζ» (20.9.1998). Διακρίνονται, από αριστερά: Παναγιώτης Ραφαήλ Σουσαμλής, Εριφύλη Κουμλέλλη, Προκόπης Κουτσκουδής, Μιχάλης Βίγλατζης και Ελένη Βουλγαρέλλη.

Ο πρόεδρος του Αναγνωστηρίου φιλόλογος Κλεάνθης Κορομηλάς μιλά με θέμα «Ο Στρατής Αναστασέλλης και το Αναγνωστήριο» (20.9.1998).

Ο φιλόλογος Παναγιώτης Σκορδάς μιλά με θέμα «Ο Στρατής Αναστασέλλης και η σάτιρα» (20.9.1998).

Δημαράς, και προσπάθησε να αποδείξει, με συγκε­ κριμένα παραδείγματα, γιατί το σατιρικό έργο του Στρατή Αναστασέλλη πληροί τις προϋποθέσεις ενός σατιρικού λογοτεχνικού έργου. Κατέληξε με τα εξής: «Η καλή φλέβα του Στρατή Αναστασέλλη είναι η σάτιρα. Με τη γραφή του πέτυχε να σαρκά­ σει, αλλά ταυτόχρονα να κρατήσει την κριτική του σκέψη στο ύψος της, π ο λ ύ πάνω από το φτηνό καλαμπούρι και τη ρηχή φάρσα. Ο Αναστασέλλης υπήρξε ένας λογοτέχνης, που και πλούσια φαντα­ σία διέθετε και αφηγηματική δεξιότητα και ικανό­ τητα να σκηνοθετεί τους τύπους του και να επιτυγ­ χάνει διαλόγους με αμεσότητα και οικονομία».

Αμέσως μετά ανέβηκε στο βήμα ο Α ντώνης Βάλεσης και α νέπ τυ ξε το θέμα « Σ τρ α τή ς Αναστασέλλης: Βίος και πολιτεία», τονίζοντας ανάμεσα στα άλλα τα παρακάτω: «Όσοι θαμπώνο­ νται, και δικαίως, α π ’ τη σπιρτάδα, τη φινέτσα και την αμεσότητα των γραφτώ ν του Αναστασέλλη, και σ τα μ α το ύν ως εκεί, απο κο μ ίζο υν μια π ο λ ύ λειψ ή εικ ό να για το Σ τρ α τή . Κ ι α υτό, γ ια τ ί ξεχνούν το σπουδαιότερο. Ό τι όλα αυτά δεν τα έκανε ούτε τυχαία ούτε χω ρίς επίγνωση. Αντίθετα τα επέλεξε συνειδητά ως προτεραιότητες στη ζωή, υιοθετώντας ένα πρότυπο διαβίωσης, που απέχει έτη φωτός από εκείνο του σημερινού ανθρώπου.

Στιγμιότυπο από την παρά­ σταση του σκετς του Στρατή Αναστασέλλη «Ζαμπνιές» (20.9.1998). Διακρίνονται, από αριστερά: Σοφία Παναγιώτη Παπάνη, Γ ιάννης Αλέκου Παπάνης, Μιχάλης Πράτσος, Παναγιώτης Ραφαήλ Σουσαμλής, Εριφύλη Κουμλέλλη και Προκόπης Κουτσκουδής.

Ο Αναστασέλλης και ο Βουλβούλης κάλλιστα θα μπορούσαν από το πρωί ως το βράδυ να είναι κολλημένοι στο τιμόνι και να βγάζουν παράδες. Και βγαίνοντας στη σύνταξη να έχουν καταθέσεις και διαμερίσματα. Ε άν ακολουθούσαν αυτό το δρόμο, η ζωή τους θα ήταν μονότονη και επίπεδη, όπως και των περισσοτέρων από μας και κανένας δε θα το υς θυμότανε και δε θα τους μνημόνευε σήμερα. Το ότι έζησαν αλλιώς, δείχνει ότι υιοθέτη­ σαν π ο λύ νωρίς κάποιες άλλες αξίες, παράξενες ίσως σε μας σήμερα. Αείχνει ότι επέλεξαν να γεύο­ νται καθημερινά κάθε χαρά της ζωής και όχι να επι­ βιώνουν, για να αποταμιεύουν. Και στην περίπτω­ σή τους, όταν μιλάμε για ζωή, δεν εννοούμε απλή επιβίωση. Εννοούμε μια συναρπαστική περιπέτεια. Ο Ε λ ύ τη ς μ α ς α π ο κ ά λ υ ψ ε ό τι η α ληθ ινή Ελλάδα δεν είναι αυτή π ο υ βιώνουμε, αλλά μια άλλη, που με λίγη καθαρή καρδιά φανερώ νεται μπροστά μας. Και ο Σ τρατής Αναστασέλλης μας έδειξε -και ας μη φανεί καθόλου ασεβής ο παραλ­ ληλισμός- ότι η αληθινή ζωή είναι επίσης κάπου αλλού. Εκεί όπου προτεραιότητα έχουν οι συγκι­ νήσεις, η ανθρωπιά, η δημιουργικότητα, η περιπέ­ τεια, το δόσιμο, και σε καμιά περίπτωση το στεγνό νταμάχι, και η ατέρμονη και εν τέλει μάταιη συσ­ σώρευση υλικών και μόνο αγαθών». Ποιήματα του Στρατή Αναστασέλλη απάγγει­ λαν η Μαρία Αϊβαλιώτου και ο Γιώργος Λιάκατος. Στο δεύτερο μέρος της εκδήλωσης η θεατρική ομάδα του Αναγνωστηρίου παρουσίασε το σκετς του Αναστασέλλη «Ζαμπνιές». Η σκηνοθεσία ήταν του Π αναγιώτη Ραφαήλ Σουσαμλή, τα σκηνικά του Ελευθερίου Καμπιρέλλη, οι φωτισμοί του Προκόπη Μαϊστρέλλη και η ηχητική ρύθμιση του Κλεάνθη Κορομηλά. Έ παιξα ν ο Π αναγιώτης Σουσαμλής

Ο Αντώνης Βάλεσης μιλά με θέμα «Στρατής Αναστασέλλης: Βίος και πολιτεία». Παρίσταται η Μαρία Αϊβαλιώτου, η οποία απαγγέλλει ποιήματα του τιμώμενου (20.9.1998).

(Α για σώ της), η Εριφύλη Κουμλέλλη (γυνα ίκα Αγιασώτη), ο Μιχάλης Βίγλατζης (Πλωμαρίτης), η Ελένη Βουλγαρέλη (γυναίκα Πλωμάρι!'η), ο Μιχάλης Πράτσος (καθηγητής ιατρός), ο Γιάννης Παπάνης (ιατρός), η Σοφία Παναγιώτη Παπάνη (νοσοκόμα) και ο Προκόπης Κουτσκουδής (Μυτιληνιός). Οι ερασιτέχνες ηθοποιοί για μια ακόμη φορά κέρδισαν το θερμό χειροκρότημα με την πετυχημένη ερμηνεία τους και με το άφθονο γέλιο που χάρισαν. Η διοίκηση του Αναγνωστηρίου πρόσφερε στη σύζυγο του Στρατή Αναστασέλλη Ευαγγελία ανα­ μνηστικό κεραμικό π ιά το με το πρόσω πο του τιμώμενου, ζωγραφισμένο από την Αντωνία Γαββέ. Την εκδήλωση παρακολούθησαν ο σεβασμιότατος μητροπολίτης Ιάκωβος, ο νομάρχης Αέσβου, ο Πάνος Πράτσος και πολύς κόσμος. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΚΟΡΛΑΣ

Ο τέως πρόεδρος του Ανα­ γνωστηρίου Πάνος Πράτσος εγχειρίζει στην Ευαγγελία Αναστασέλλη αναμνηστικό κεραμικό, με ζωγραφισμένο, στην κοίλη επιφάνειά του, το πρόσωπο του αείμνηστου Στρατή Αναστασέλλη. Παρακάθονται η Ειρήνη Γιαννακοπούλου-Μίσσιου και ο Στρα­ τής Μουφλουζέλλης.

ΠΕΝΗΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ «Διά κατάλληλου συριγμού τών χειλέων» « Κ ακό χωριό τα λίγα σπίτια», λέει μια σοφή λαϊκή παροιμία. Γι’ αυτό και στην επαρχία είμαστε όλοι «επώνυμοι» και μας συνοδεύει παντού η εικόνα, που έχουν σχηματίσει οι άλλοι για μας. Μερικές μάλιστα φορές, αν έχουμε και κάποια θέση, καθηγητής για παράδειγμα, εξαιτίας της οποίας υφιστάμεθα διαρκώς κριτική, η... φήμη μας προηγείται της άφιξης στη νέα μας θέση. Έτσι λοιπόν, μαθητές εμείς της έβδομης γυμνασί­ ου, μόλις μάθαμε ότι θα είχαμε για φιλόλογό μας τον κ. Σ., εκ Πολιχνίτου ορμώμενον..., ενθουσιαστήκαμε. Βλέπετε, η φήμη του προηγείτο και η εκπαιδευτική του... δεινότητα γενικά ακολουθούσε. Προκατειλημμένοι λοιπόν εμείς, έτσι κι αλλιώς, στην αρχή τον αντιμετωπίσαμε με ψυχρότητα και καχυποψία, η οποία σύντομα μετεξελίχτηκε σε αντιπά­ θεια και διάθεση για... καζούρα. Και άμα αποφασίζαμε εμείς κάτι τέτοιο, τίποτα δεν μπορούσε να το σταματήσει. Ήμαστε δε τόσο εφευρετικοί και πρωτότυποι, που μπορούσαμε να σκάσουμε και... γάιδαρο, όπως θα δείτε παρακάτω. Την εποχή λοιπόν αυτή είχαμε ανακαλύψει ένα περίεργο... ανάποδο σφύριγμα, που γινόταν με εισπνοή του αέρα, αντί του κανονικού, που δημιουργείται με εκπνοή. Το σφύριγμα δε αυτό άφηνε έναν οξύ και δια­ περαστικό ήχο, που σου τρυπούσε τα αφτιά. Και το κυριότερο! Μερικοί από μας το είχαμε μάθει τόσο καλά, ώστε μπορούσαμε να σφυρίζουμε... ρουφηχτά, χωρίς να κουνιούνται ή να σουφρώνουν τα χείλη, άρα μέσα στο σύνολο της τάξης δεν μπορούσε να εντοπιστεί επακριβώς η πηγή... του ήχου. Έτσι, αυθόρμητα, μπήκε το σχέδιο σε εφαρμογή. Στεκόταν ο καθηγητής σε μια μεριά της τάξης και από την άλλη μεριά ακουγόταν ένα διαρκές, οξύ και εκνευριστικό σφύριγμα, που σου έπαιρνε το μυαλό. Μόλις πήγαινε ο καθηγητής προς τη μεριά του ήχου, κάποιος άλλος από την άλλη μεριά άρχιζε με τον ίδιο τρόπο ψύχραιμα, μεθοδικά, ύπουλα και πολύ... άνετα, αφού η εξάσκηση των χειλιών ήταν τέτοια, που δεν μπορούσε να εντοπιστεί η... σφυρίχτρα. Μόνο καρφωτή μπορούσε να πάει η υπόθεση, αλλά στην τάξη μας από τη μια το αίσθημα της μαθητικής αλλη­ λεγγύης ήταν, όπως συνήθως, ανεπτυγμένο, από την άλλη δε η αντιπάθεια προς το συγκεκριμένο καθηγητή και η διά­ θεση για πλάκα ήταν γενική, ώστε το πράγμα παρατραβού­ σε και... αποκάλυψη δε διαφαινόταν στον ορίζοντα. Και δεν έφταναν αυτά, αλλά μόλις πήραμε ελέγ­ χους διαπιστώσαμε ότι οι πιο πολλοί από τους συμμα­ θητές μας είχαν στα φιλολογικά μαθήματα του κ. Σ. 8, 9 ή 10, βαθμούς πάρα πολύ... καλούς, για δημοτικό όμως σχολείο και όχι για γυμνάσιο! Αυτό, όπως ήταν φυσικό, μας εξαγρίωσε ακόμα περισσότερο και το κλίμα μέσα στην τάξη ήταν εκρηκτικό.

Μια σπίθα έλειπε, για να ανάψει η φωτιά, και την αφορμή την έδωσε, ποιος άλλος, η «γριγιά», ο Γιάννης ο Τσεσμελής. Βρήκε μια μέρα ο αθεόφοβος στο δρόμο το μικρό γιο του καθηγητή μας και του είπε: «Να πεις στον πατέρα σου ότι ο συμμαθητής μας Φραγκίσκος Καρίπης έχει μια κάμα, ένα μεγάλο μαχαίρι, και σκο­ πεύει να σας σφάξει όλους, γιατί του έβαλε μικρό βαθμό ο πατέρας σου!» Τρομοκρατημένος ο μικρός έσπευσε να μεταφέρει δεόντως την προειδοποίηση. Την επόμενη λοιπόν μέρα στην τάξη έγινε το έλα και να δεις. Ο καθηγητής έχει αρπάξει από τα μαλλιά το Φραγκίσκο και του γυρεύει το μαχαίρι, ενώ παράλληλα σι καρπαζιές πέφτουν σύννεφο. Εμείς να έχουμε σκάσει από τα γέλια και να παροτρύνουμε το συμμαθητή μας να αντιδράσει. Ο Φραγκίσκος να ωρύεται με τη φράση «τι βαράς, ρε αντιτουριστικέ!». Ποιος ξέρει πού είχε ακού­ σει τη λέξη και προφανώς δεν ήξερε την ακριβή της σημασία. Εμείς δε σι υπόλοιποι να έχουμε πεθάνει στα γέλια και να προσπαθούμε να ρίξουμε λάδι στη φωτιά, φωνάζοντας «ναι, ναι, το είχε το μαχαίρι» ο ένας, «το είδα και εγώ» ο άλλος, και ο καημένος ο Φραγκίσκος να μην ξέρει, γιατί τρώει... το ξύλο της χρονιάς του. Επιτέλους, αφού διασκεδάσαμε αρκετά, καταφέραμε να γλιτώσουμε το Φραγκίσκο από τα χέρια του έξαλλου καθηγητή, αλλά τα πράγματα είχαν πια χοντρύνει και δεν μπορούσαν να μείνουν και τα προηγούμενα κρυφά, οπότε η υπόθεση μεταφέρθηκε στο... Γραφείο. Άρχισαν λοιπόν σιγά σιγά και οι άλλες αποκαλύ­ ψεις για τα σφυρίγματα και τα λοιπά, με πιο οδυνηρή φυσικά την «αποκάλυψη... Ιωάννου», του υποφαινό­ μενου δηλαδή, που ως ηγέτης των συριζόντων και πρώτος διδάξας θα πλήρωνε ακριβά τη νύφη. Και τώρα, πώς να παρουσιαστείς στο γυμνασιάρχη και στο σύλλογο των καθηγητών (τη στιγμή που στο σύλ­ λογο των καθηγητών συμμετέχει και ο πατέρας σου;) ως πρωτεργάτης των επεισοδίων, εσύ κ. Ιωάννη, υιός καθη­ γητού, σημαιοφόρος του σχολείου, τώρα και σημαιοφό­ ρος της αταξίας; Συμβιβάζονται όλες αυτές οι ιδιότητες; Πάρε λοιπόν 5 μέρες αποβολή και στέρηση των δικαιωμάτων σου, όχι βέβαια των πολιτικών, που ήταν ανύπαρκτα ακόμα, αλλά στέρηση του τίτλου του σημαιοφόρου στην παρέλαση της 25ης Μαρτίου. Ευτυχώς που είχα προλάβει να εμφανιστώ καμα­ ρωτός καμαρωτός στις προηγούμενες παρελάσεις της 28ης Οκτωβρίου και 8ης Νοεμβρίου και είχα ανεβάσει έτσι πολύ ψηλά τις μετοχές μου, ανάμεσα στο μαθητι­ κό δυναμικό του Γυμνασίου... Θηλέων (μην ξεχνάμε ότι τα γυμνάσια την εποχή εκείνη ήταν αυστηρά χωρι­ σμένα αρρένων-θηλέων), το μόνο δηλαδή ουσιαστικό αντίκρισμα αυτής της προβολής, που με ενδιέφερε άμεσα, για... ευνόητους λόγους. Και πήγε και χαμένο το κατάλευκο πανταλόνι που είχα ράψει, αποκλειστικά γΓ αυτή τη σπέσιαλ ανοιξιά-

ΟΙ ΝΕΟΙ ΑΓΙΑΣΩΤΕΣ, ΦΟΙΤΗΤΕΣ

Μαθητές και μαθήτριες της Γ τάξης (σχολικό έτος 19571958) του εξατάξιου Γυμνασίου Αγιάσου, εκδρομείς στην Καρύνη... Διακρίνονται, από αριστερά: Α σειρά: 1. Νικόλαος Χαλέλης. 2. Παναγιώτης Χριστόφα Λαλέλης. 3. Αντώνιος Σίμος (μπροστά). Β σειρά: 1. Μιχαήλ Κουφέλος. 2. Χρυσάνθη Χατξηχρίστου (ανεψιά της δασκάλας Βασιλικής Κονταράτου-Χατξηπροκοπίου). 3. Αθηνά Ομήρου Κοντούλη. 4. Εριφύλη Στεφάνου. Γ' σειρά: 1. Μαρία Τσουλέλη. 2. Ελένη Χατζηφώτου. 3. Χαρίκλεια Μουτζουρέλη.

4. Ελένη Καρετέλη. Α σειρά: 1. Ευστράτιος Κλειδαράς.

2. Ηλίας Κουρτζής. 3. Γεώργιος Χουτζαίος. 4. Χαράλαμπος Κουτσαχειλέλης. 5. Ασημάκης Τσεσμελής. 6. Γεώργιος Αγγελή Οικονόμου. 7. Βασίλειος Κωμαΐτης (καθήμενος).

8. Ιωάννης Λίβανος. 9. Γεώργιος Σεβαστέλης. 10. Ευστράτιος Παναγιώτη Σουσαμλής (πίσω). 11. Ευστράτιος Χριστόφα Χατζηβασιλείου. 12. Αντώνιος Βέτσικας.

τικη εμφάνιση, αλλά τι να γίνει; «Στερνή μου γνώση να σ’ είχα πρώτα!», μας θυμίζει η παροιμία. Και το συναρπαστικό: Ο λαός σοφά λέει: «Ο εγκλη­ ματίας επανέρχεται στον τόπο του εγκλήματος του». Και προς επαλήθευση του ρητού: Δε θα ’χαν περάσει ούτε 6 καλά καλά χρόνια, όταν, καθηγητής πια διορι­ σμένος στο ίδιο σχολείο, ετοιμαζόμουν να γράψω μια ποινή κάποιου μαθητή μου στο ποινολόγιο του σχολεί­ ου. Καθώς ξεφύλλιζα τις σελίδες του χοντρού και φθαρμένου από το χρόνο βιβλίου, ανακάλυψα γραμμέ­ νες φαρδιά πλατιά και τις δικές μου... ατασθαλίες, μόλις 6 χρόνια πριν! Και διαβάζω... «ο μαθητής Ιωάννης Παπάνης του Δημητρίου αποβάλλεται επί πεν­ θήμερον και στερείται του τίτλου του σημαιοφόρου του Σχολείου, διότι διά καταλλήλου συριγμού των χειλέων (άραγε υπήρχε και άλλου είδους συριγμός;) προκαλού­ σε αναστάτωσιν εις την τάξιν...». Κατακόκκινος από ντροπή και τύψεις συνειδήσε­ ως, έκοψα γρήγορα και κρυφά τα φύλλα του βιβλίου, για να εξαφανίσω τα τεκμήρια παλαιών... αμαρτημά­ των μου, και... συγχρόνως χάρισα την ποινή, που ετοι­ μαζόμουν να γράψω, στο μαθητή μου, μια και το... έγκλημά του φάνταζε τώρα πταίσμα μπροστά στα δικά μας... κακουργήματα, μόλις 6 χρόνια πριν! Αθήνα, 27.10.1998

ΠΑΝΝΗΣτΑ. ΠΑΠΑΝΗΣ

Λ ατά τις φετινές εξετάσεις πέτυχαν στα ΑΕΙ και στα ΤΕΙ της χώρας 23 απόφοιτοι λυκείου, καταγόμε­ νοι από την Αγιάσο, σύμφωνα με τα στοιχεία που μας έστειλε ο συνεργάτης μας εκπαιδευτικός Γιώργος Ξενέλης. Στη συνέχεια καταγράφουμε τα ονόματά τους, τη σχολή στην οποία πέτυχαν και συντομογραφικά το λύκειο αποφοίτησής τους (Λύκειο Αγιάσου (ΑΑ), Πειραματικό Αύκειο Μυτιλήνης (ΠΑΜ), 3° Λύκειο Μυτιλήνης (3ΑΜ), 4° Αύκειο Μυτιλήνης (4ΑΜ), Λύκειο Π ολιχνίτου (ΑΠ) και Ενιαίο Πολυκλαδικό Αύκειο Μυτιλήνης (ΕΠΑΜ). Επειδή η συγκέντρωση των στοιχείων και η εξακρίβωσή τους είναι δύσκολη υπόθεση, για τους απόφοιτους άλλων λυκείων της χώρας, παρακαλούμε να μας ενημερώσε­ τε για τις παραλείψεις και για τις τυχόν ανακρίβειες. Αξιομακάρου Μάριος Βασιλείου (ΛΑ), Αστυ­ φυλάκων. Ασβεστά Μυρσίνη Θεράποντος, Θεο­ λογίας Αθήνας. Βασιλτσιωτέλη Βασιλική Πανα­ γιώτη (ΛΑ), Αγγλικής Φιλολογίας Αθήνας. Γαλετσέλη Μυρσίνη Περικλή (ΠΑΜ), Μουσικών Σπουδών Αθήνας. Γέρου Καλλιόπη Λημητρίου (4ΛΜ), Περιβάλλοντος Αιγαίου (Μυτιλήνη). Γού­ ναρης Γρηγόριος Ηρακλή (3ΛΜ), Οδοντιατρικής Θεσσαλονίκης. Γυρέλη Κυριακή Ευστρατίου (3ΛΜ), Κοινωνικής Θεολογίας-Α αϊκοί Αθήνας. Καλαλέ Ευθυμία Μιχαήλ (ΕΠΑΜ), Πολιτικών Έ ργω ν Υ ποδομής ΤΕΙ Πάτρας. Κουντουρέλης Γεώργιος Δημητρίου (4ΑΜ), Φυτικής Παραγωγής, ΤΕΙ Καλαμάτας. Κουρβανιού Αιμιλία Ευστρατίου (ΑΑ), Φιλολογίας Ιωαννίνων. Λιβάνου Παρθενόπη Ιωάννου (3ΑΜ), Νομικής Θράκης. Μαριγλή Ειρήνη Σταύρου (3ΑΜ), Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης Αθήνας. Ξενέλης Μιχαήλ Γεωργίου (ΑΑ), Ηλεκτρονικής ΤΕΙ Ααμίας. Οικονόμου Σταυρούλα Γεωργίου (ΑΑ), Αγγλικής Φιλολογίας Θεσσαλονίκης. Παπουτσέλης Λημήτριος Ευστρα­ τίου (ΑΠ), Μονίμων Υπαξιωματικών Ναυτικού (ΣΜΥΝ) Γεν. Σειρά. Περγάμαλης Βασίλειος Ευστρατίου (3ΑΜ), Εκπ/κών Πολιτικών ΣΕΑΕΤΕ Αθήνας. Πλωμαριτέλης Γεώργιος Σταύρου (3ΑΜ), Οικονομικών Επιστημών Πανεπιστημίου Μακε­ δονίας (Θεσσαλονίκη). Σαρμουσάκη Μαρία, Ιστορίας-Αρχαιολογίας Αθήνας. Σουσαμλή Ταξιαρχούλα Μιχαήλ (ΕΠΑΜ), Νομικής Αθήνας. Σταφίδα Ελευθερία Γεωργίου (ΑΑ), Παιδαγωγικό Νηπια­ γωγών Αιγαίου (Ρόδος). Στεφάνου Βαλεντίνα Χρι­ στόφα (4ΑΜ), Τεχν. Πετρελαίου ΤΕΙ Καβάλας. Τζέγκου Σαπφώ Λημητρίου (ΑΑ), Μαιευτικής ΤΕΙ Αθήνας. Χουτζαίου Μαρία-Συμεώνη Θεοδώρου (ΛΑ), Νομικής Αθήνας. Η «Αγιάσος» συγχαίρει θερμά τους νέους φοι­ τητές και τις νέες φοιτήτριες και τους εύχεται καλές σπουδές.

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ Παραμονή Χριστούγεννα και σ ’ όσα τζάκια καίνε, τα κάλαντα με τρίγωνα ακούς παιδιά να λένε.

ΜΗΝ ΠΕΙΣ ΠΟΤΕ ΠΩΣ ΕΙΝ’ ΑΡΓΑ Μην πεις ποτέ πως είν’ αργά, πρώτα ανάσα πάρε από την προσευχή. Σφίξε γροθιά το χέρι σου και δύναμή σου βάλε της μάνας την ευχή. Μη σε φοβίζει η ζωή. Ό,τι θέλεις την κάνεις, αν είσαι δυνατός. Μόνο, αν πέσεις κι αφεθείς σαν φύλλο, τότε χάνεις, σε παίρν’ ο ποταμός. Όμορφη είναι η ζωή, μόνο αν ξεθολώσεις τα μάτια και τη δεις. Τότε φτερά, σαν αετός, στον ουρανό θ’ απλώσεις, την πλάση να χαρείς. ΜΑΡΙΑ ΑΓΙΛΣΩΤΟΥ-ΛΑΜΠΡΙΝΟΥ

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΟ ΟΝΕΙΡΟ Ξημέρωμα Χριστούγεννα κι εγώ λαγοκοιμάμαι, όνειρο βλέπω ζωντανό ή φαντασία να ’ναι; Λλάργα το καμπαναριό κι η όμορφ’ εκκλησία, απ’ όπου έρχεται απαλά καμπάνας μελωδία. Ω! Τι εξαίσια, γλυκά, που μας καλεί η φωνή της, να ’τοιμαστούμε όλοι μας για την τρανή γιορτή της. Χιόνια απόξω, κρύσταλλα, κρύο και παγωνιά, μα μες στο σπίτι ζεστασιά απ’ τη γλυκιά γωνιά. Κι η χύτρα πάνω στη φωτιά να σιγοτραγουδάει, κι η γιορτινή ατμόσφαιρα το σπίτι να μεθάει. Το δέντρο ’κει στην άκρια, φρεσκόπευκο κομμένο, νιώθει κι αυτό χαρούμενα, χαίρεται στολισμένο... Μα ξάφνου τ’ όνειρο έσβησε και σίγησε η καμπάνα, τη μητριά μου ένιωσα κι όχι τη δόλια μάνα. Τη δεύτερη πατρίδα μου, την ξέμακρ’ Αυστραλία, που έχει πλήθιες ομορφιές, πλούτη και μεγαλεία. Όσο κι αν την αγαπώ για τη ζεστή αγκάλη, 6ε δύναμαι ν ’ απαρνηθώ του τόπου μου τα κάλλη... Καλό ’ναι και το όνειρο που ζω χρονιάρες μέρες, με κάνει ταξιδεύτρια σε γνώριμους αιθέρες... .

Δεκέμβρης 1998

ΑΝΛΡΟΝΙΚΗ ΚΟΥΤΣΚΟΥΛΗ-ΣΑΒΒΑ

Της Βηθλεέμ το σπήλαιο, που η Γραφή ορίζει, μια κατασκότεινη βραδιά το Λστρο το φωτίζει. Μωρό στη φάτνη ο Χριστός, σαν τους απλούς ανθρώπους, ήταν ο ίδιος ο Θεός απ’ τους Αγίους Τόπους. Να προσκυνήσουν πήγανε οι Μάγοι απ’ τη χώρα, συμβολικά του δώσανε χρυσό και άλλα δώρα. Μα του Ηρώδη το σπαθί, βεβαίως μ’ άλλη όψη, ένα Χριστούλη προσπαθεί και πάλι να σκοτώσει. Αλλ’ οι ψυχούλες των παιδιών ποτέ τους δεν πεθαίνουν, έχουν αγγελικές μορφές και τις γιορτές προσμένουν. Χαρά να φέρουν στα παιδιά, στους άρρωστους υγεία, ειρηνική καλή χρονιά και σ’ όλους ευτυχία. Μελίσσια, 10.11.1998

ΣΠΥΡΟΣ Κ. ΚΑΡΑΜΟΥΝΤΖΟΣ

ΝΙΑΟΥ..., ΚΑΜΠΑ! Ρουτώ σαν έρτιν γοι Αυστραλοί τσι λέγ’σι μ’ τα τσινούρια σ’, άσι π ’ τα ξέρου γω καλά τα άτσαλα τα ξούρια σ ’. Μια κάτα μ’ είπαν πους νταντέβ’ς τσι τ’ παίρν’ς κουντά σ’ τα βράδια^ γιατί, ρε, 6ε ξέρ’ του Σουφέλ’ να σ’ κάν’ κατίσια χάδια;

ΑΡΧΙΣΑΝ ΠΑΑΙ ΓΙΑ ΤΣ ΙΛΙΕΣ...

Μη ξιθαρραίν’ς τσι τζαγκρανιούν γοι γ ’ναίτσις τσι γοι κάτις, γιατ’ είνι ίδγις τσι γοι δυο, μο γουρσουζιά γιμάτις. Αλήθεια, που τσνηγάς τς κατάρ’, απόξου σαν πιράσιν; Φουβάσι του τσιράτουμα γη ζλέβ’ς, που θα τνι λάσιν; Πα στου τσιφάλ’ σ’ μ’ είπαν σκαλών’ τσ’ άμα του ίκ’σα γράτ’σα, του ζο φουρούμι σουσουμιάζ’ πους κάτι σι ταράτσα. Συ πάντα ήσ’ ζουόφιλους, αυτό ’νι γη αλήθεια, στουχάζισι μες στου καθρέφτ’ τσι πήρις του συνήθεια. Να σι ρουτήσου, ρε Μ’χαλέλ’, μια που 'ρτι ιφκιρία, μπουρεί^ να μ' πεις «κλάν' του κατέλ' σ ’», τσι έχου απουρία.

Αρχισαν πάλι για τς ιίμές τα ίδια τα τρουπάργια, ποιος θα τς ραβδίσ’, ποιος θα τς μαξώξ’, που φύγαν τα παλκάρια. Ξουρίσιτι τα νιάτα ούλα απ’ του χουριό, τσ’ ούλα τα κουπιλούδια, μηδ’ ένα μηδί δυο. Ό,τ’ σπείριτι θιρίζιτι τσι μην παραπουνιόστι, τώρα μι τς γυνικούλις σας τς ιλιούδις σας μαζώξτι. Πρώτα σι θέλου, λουγισμέ, τσ’ ύστιρα να ’ρτεις γνώση, τώρα, κατά π’ τα ποίτσιτι, τα στρώματά σας στρώστι. Τα μάτια σας τα βγάλιτι ατοί σας τσ’ απατοί σας, του λάθους σας πληρώνιτι του μέγα της ζουγής σας. Ούλα τα νιάτα π’ του χουριό τα στείλιτι ’ξουρία, σεις είστι πιο χειρότιροι τσ’ απ’ τ’ άγριγια θηρία. Πιάτι απί μια πέτρα ούλ’ τσι χπάτι του τσιφάλ’ σας, πώς δεν ντριπόστι, απουρώ, μι του σμιρνά του χάλ’ σας. Ποίτσιτι τα παλκάρια μας Αυστραλουγιρμανοί τσι φέριτι σ’ ούλ’ τν Ιλλάδα τ’ Ιμβέρ Χότζα τς Λλβανοί. Απ’ τα πουδάρια κρέμασμα θέλιτι ούλ’ πν αράδα, μας κάνιτι τουρλού τουρλού τσι γίναμι σν Ιλλάδα. Σι λίγα χρόνια θαν9 αλλάξ’ ούλου του πιριβάλλουν τσι σ’ ούλ’ τν Ιλλάδα δε θα γνουρίζ’ γιου ένας πλια τουν άλλουν. Έχι γεια, καημέν’ Ιλλάδα, έχ’τι γεια, αμαρτουλοί, δε θ’ αργήσ’ να ξαναγίνει πάλι γάμους τ’ κουτρούλη.

ΑΝΤΩΝΗΣ ΜΗΝΛΣ

ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΑΜΑΤΣΟΣ

ΤΣ ΑΠΙΡΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΧΩΜΑ ΤΟ ΠΑΡΑΠΟΝΟ Στα χέρια μου εκράταγα το διαβατήριο και το μυαλό μου έσχιζε ορίζοντες, βουνά του μισεμού ο λυτρωμός πρόσταζε την καρδιά μου να πάψει πια, μανούλα μου, για σένα να πονά. Της ξενιτιάς ο δρόμος μου, που μου χαράξαν άλλοι, σαν του Εσταυρωμένου μας ήταν το Γολγοθά. Τα βέλη του κατατρεγμού ολούθε με χτυπούσαν και η Ελλάδα μ’ έδιωχνε, να φύγω μακριά. Ολοχρονίς παράπονο στα χείλη μου ανθίζει κι είναι πικρό, ολόπικρο, σαν το χυμό της δάφνης. Της φτώχειας είν’ αβάσταχτα τα βάσανα, Θεέ μου, ολοζωής μας τυραγνούν και τελειωμό δεν έχουν. Ο χρόνος δίχως λύπηση τις ώρες μου θερίζει και της τρελής μου νιότης μαράθηκε ο ανθός. Της πίκρας τα ποτήρια μου απανωτά τα πίνω, μα χριστιανός και Έλληνας παντοτινά θα μείνω. ΜυΙόουπιβ, 8.3.1994

ΝΙΚΟΣ ΒΕΡΒΕΡΗΣ

Παρατηρώ στου τόπου μας τσι ψάζου του σι βάθους, στραβά να πω ’γω βλέπου τα γή κάνου πάλι λάθους; ϊσαμ’ που είσι ζουντανός, μι μ’σό μάτ’ σι λουγιάζιν, μόλις σι βάλιν μες σ’ κάσα, στα ύψη σ ’ ανιβάζιν. Ανοίγιν τα κιτάπιαντουν τσι λέγιν ό,τ’ γουστάριν, ξέριν καλά απ’ του νικρό απάντησ’ όε θα πάριν. Λόγια σ’χαντά ένα σουρό μες στς ακκλησιές ακούμι, τότις που ζει γιου μακαρίτ’ς, πρέπ’ να τουν αγαπούμι. Αμα πιθάν’, βλαστήματα όσα ξιρνά του στόμα, τι να του κάν’ τ’ ανάλαφρου τς Απιρασιάς του χώμα; ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΝΗΣ

Α Γ ΙΑ Σ Ω Τ ΙΚ Η ΠΑΡΑΑΤΑ Του κινητό μ’ "ν-. Βγαίνει ο Τίν’ς, Αγιασώτης βρακάς. Φορά παπού­ τσια σπορτέξ, κάλτσες και μοντέρνα γυαλιά ηλίου. Κρατά κινητό, τηλεφωνεί και περπατά. Έρχεται στη μέση της σκηνής. Αφήνει το κινητό, που είναι με ένα κορδόνι κρεμασμένο στο λαιμό του και κατεβαίνει μέχρι τα σκέλια του. οιος είμι τελουσπάντου γω, μ’ έγιουσα μιγαλεία, ναν έχου ηλικτρουνικά απάνου μ’ ιργαλεία; Δεν είμι σάνι καμπουσοί, που κάνιν του σπουδαίου, να μην έχου γω κινητό τσι να μι πουν αρχαίου. Γι’ αυτό τσι γω του κρέμασα, σα πουρπατώ να κνιέτι, παρέγια να ’χ ’ τ ’ άλλου μαζί, να μι στινουχουριέτι. Δυο κινητά σαν τα ’χ ’ς κουντά, τίπουτα δεν κουστίζιν, μι τ’ φυσική ινέργεια αυτόματα φουρτίζιν. Μόλις καλέσ’ καμιά θηλ’τσιά, ιπηρϊάζ’ τσι τ ’άλλου τσι ξιμακρύν’ αυτόματα τσι γίνιτι μιγάλου, Κύματα τώρα μ’ αρχόντι, πιάσαν τσι μι γαργαλιούν, γη κιραία πήρι σήμα, φαίνιτι πους μι καλιούν. (Χτυπά το τηλέφωνο) Να του, χτυπά, άντρας είνι, δίν’ σήμα μπιρδιμένου, του άλλου δε χτυπά καθόλ’, κάθιτι μαργουμένου. (Το πιάνει) Δε σι ακούγου, ποιος είσι; Έλα, ναι, λέγι, μπρος... Στέκα να πάγου πιο πέρα, ξλών’ ένας φαλακρός. Τώρα σι πιάσα, συ είσι; Ακούγου φασαρία, μπα τσ’ έμπλιξις μι του παπί μες σι κυκλουφουρία; Ακούγου μαρσαρίσματα, χπάμιτσι μια βρουμάδα, ’πσυ πού μι παίν’ς; ΓΙ’ του καμπινέ; Εφαγις φασουλάδα; Ου, να χαθείς παλιουσ’χαντέ, σκέτ’ είσι αηδία, χάστσι α μι πάρ’ς απ’ τν ακκλησιά,

Στιγμιότυπο από την παράσταση της επιθεώ­ ρησης του Αντώνη Μηνά «Γη Σαπφώ μας» (παρλάτα «Του κινητό μ’»), στην αίθουσα του Κινηματοθεάτρου του Αναγνωστηρίου, στις 3.8.1997. Διακρίνεται ο Παναγιώτης Ψυρούκης (Γραμμέλης).

ν ’ ακούσου ψαλμουδία. Τα του κάνου του συγνώμην, εν του ξουνουκάν’ς, λέγ’ς, πλια; Ε, σαν είνι, να σι συνδέσου, έλα τώρα πάρ’ του Αια. (Το κρεμάζει μέσα στα σκέλια του) Πειρασμίσια ιργαλεία είνι έγισυτ’ γοι διμόν’, παθαίν’ς χατά στου πι κι φι, π ’ του φσας τσι δε κρυγιών’. Κάτσι να πάρου τώρα γω άλλουν να κουβιντιάσου, να δω του φίλου μ’ του καλό σι τι φάσ’ θα τουν πιάσου. (Παίρνει τηλέφωνο) Έλα, μιγάλι, γω είμι, τσιρό σ’ έχου χαμένου, ανήφουρου μπάτσ’ ανιβαίν’ς, σ’ ακούγου λαφασμένου. Είδις π ’ του λέγου μη καπνίγ’ς έγιουσα πλια τσιγάρα. Τι; Προυπόνησ’ κάν’ς πα στου κριβάτ’ μι μια δικαουχτάρα; Άσ’ του τηλέφουνου αν’χτό, ν ’ ακούγου τουν αγώνα, αφού του ξέρ’ς τ ’ αθλητικά πους μου αρέσιν μόνα. (Κάνει το σπίκερ) Τ’ μπάλα τ ’ παίν’ απί του κέν-τρου, τ ’ κατιβάζ τσι τ’ κάν’ κουντρόλ’, Τώ-ρα τνι σου-τέν’ μι φό-ρα, μέσα, γάμα πήγι, γκολ... ΑΝΤΩΝΗΣ ΜΗΝΑΣ

ΟΙ ΑΓΙΑΣΩΤΕΣ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΙΣ ΚΑΛΠΕΣ Α π οτελέσ μ α τα των δημοτικώ ν εκλογώ ν πω ς σ ’ όλη τη χώρα, έτσι και στην Αγιάσο οι δημοτικές εκλογές έγιναν στις 11.10.1998. Οι εγγεγραμμένοι ψήφισαν σε 7 εκλογικά τμήματα (Ε νορίας Α γίας Τριάδας: Ιο (ανδρών), 2ο (γυ­ ν α ικ ώ ν ), 3ο (α ν δ ρ ώ ν -γ υ ν α ικ ώ ν ). Ε ν ο ρ ία ς Κ ο ιμ ή σ εω ς Θ εοτόκου: 4ο (α ν δ ρ ώ ν ), 5ο (α ν ­ δρών), 6ο (γυναικών), 7ο (γυναικών). Το γενικό σύνολο ψήφων, κατά συνδυασμό, έχει ως εξής: 1. Α γιά σ ο ς: Πρόοδος-Παράόοση-Πολιτισμός (υποψ ήφιος δήμαρχος Ψ υρούκης Π αναγιώτης του Ηλιογραμμένου): 1.014. 2. «Ενωτική Δ ημ ο­ τική Κ ίνη σ η Α γιά σ ο υ » (υπ οψ ή φ ιος δήμαρχος Π α π α π ο ρ φ υ ρ ίο υ Γ εώ ργιος του Π αναγιώ τη): 653. 3. « Δ η μ ο κ ρ α τικ ή Α γ ιά σ ο ς » (υ π ο ψ ή φ ιο ς ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥ ΔΗΜΑΡΧΟΥ δή μ α ρ χος Β ουλβούλης Δ η μ ή τριο ς-Η λία ς του ΚΑΙ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ ΔΗΜΟΥ ΑΓΙΑΣΟΥ

ΕΝΩΤΙΚΗ ΛΗΜΟΤΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΑΓΙΑΣΟΥ

ΑΓΙΑΣΟΣ: ΠΡΟΟΔΟΣ - ΠΑΡΑΔΟΣΗ - ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΚΑΙ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ ΔΗΜΟΥ ΑΓΙΑΣΟΥ

ΠΑΠΑΠΟΡΦΥΡΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Π α να γιώ τη Υποψήφιος Δήμαρχος ΒΑΡΒΑΚΗΣ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ του Μιχαήλ ΒΕΓΙΑΖΗΣ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ του Σταύρου ΓΙΑΤΑΓΑΝΕΛΛΗΣ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ του Μιχαήλ ΔΑΓΙΕΛΛΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ του Χριστόφα ΖΟΥΜΠΟΥΛΗΣ ή ΜΑΤΕΛΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ του Ευστρατίου ΙΑΚΩΒΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Βασιλείου ΚΑΛΛΟΝΙΑΤΟΥ ΕΥΣΤΡΑΤΙΑ του Προκοπίου

Ψ ΥΡΟΥΚΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ του Η λ ιο γ ρ α μ μ έ ν ο υ Υποψήφιος Δήμαρχος

ΚΑΜΠΙΡΕΛΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ του Παναγιώτη ΚΑΡΕΤΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ του Δούκα ΚΟΤΣΩΝΗ ΧΡΥΣΟ του Ιωάννου

ΑΞΙΟΜΑΚΑΡΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ του Δημητρίου

ΜΑΪΣΤΡΕΛΛΗΣ ΠΡΟΚΟΠΙΟΣ του Παναγιώτη

ΒΑΛΕΣΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ του Ευστρατίου

ΣΚΛΕΠΑΡΗΣ ΙΩΣΗΦ του Δημητρίου

ΓΡΗΜΑΝΕΛΗΣ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ του Αναστασίου

ΣΟΥΣΑΜΛΗΣ ΠΟΣΕΙΔΩΝ του Νικολάου

ΔΟΥΚΑΡΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ του Χαραλάμπους

ΧΑΤΖΗΔΕΛΟΥ ΜΑΡΙΑ του Ξενοφώντος

ΚΑΝΑΡΟΥ ΦΩΤΙΟΣ του Αντωνίου

ΧΡΙΣΤΟΦΑΡΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ του Προκοπίου

ΚΟΥΝΤΟΥΡΕΛΛΗ ΜΑΡΙΑ σύζ. Δημητρίου

ΧΡΥΣΑΦΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ του Παναγιώτη

ΜΑΪΣΤΡΕΛΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ του Παναγιώτου ΜΑΡΙΓΛΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ του Γρηγορίου ΞΕΝΕΛΛΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Μ ιχαήλ ΤΟΥΡΒΑΛΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ του Ευαγγέλου ΤΣΑΜΠΛΑΚΟΣ ΠΡΟΚΟΠΙΟΣ του Δημητρίου ΤΣΟΚΑΡΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ του Αλεξάνδρου ΧΑΤΖΗΜΙΧΑΗΛ ΜΑΡΙΑ σύζ. Μιχαήλ ΧΑΤΖΗΦΩΤΗΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ του Γεωργίου ΨΥΡΚΟΥΔΗΣ - ΜΑΚΡΕΛΛΗΣ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ του Ηλία ΨΥΡΡΑΣ ΘΕΟΦΙΛΟΣ του Ευστρατίου

Κ ω νσ τα ντίνο υ ): 607. Γενικό σύνολο ψήφων: 2.274. Σ τις επαναληπτικές εκλογές που έγιναν σ τ ις 18.10.1998 υ π ε ρ ισ χ υ σ ε ο σ υ ν δ υ α σ μ ό ς Α γιά σος: Π ρόοδος-Π αράδοση-Π ολιτισμός. Τα α π οτελέσ μα τα του δεύτερου γύρου έχουν ως εξής: α. Π α να γιώ τη ς Ψ υρούκης: ψ ή φ οι 1.125 55,56%. Γεώργιος Π απαπορφυρίου: ψήφοι 900 44.44%. Στη συνέχεια παραθέτουμε τα ψηφοδέλ­ τια των συνδυασμών (διαστάσεων 26x14 εκ.).

ΟΙ ΨΗΦΟΦΟΡΟΙ ΔΙΑΣΚΕΔΑΖΟΥΝ...

“ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΓΙΑΣΟΣ” ΒΟΥΛΒΟΥΛΗΣ Δημήτριος - Ηλίας του Κων/νου Υποψήφιος Δήμαρχος

ΑΡΓΥΡΑΣ Ιωάννης του Μιλτιάδου ΒΟΥΡΛΗΣ Γεώργιος του Προκοπίου ΓΙΑΤΑΓΑΝΕΛΛΗΣ Παναγιώτης του Ιωάννου ΔΕΛΟΓΚΟΣ Μιχαήλ του Γεωργίου ΚΑΛΑΤΖΗΣ Γρηγόριος του Παναγιώτου ΚΑΝΑΡΟΥ Κόνιτσα του Ευστρατίου ΚΟΥΝΤΟΥΡΕΛΛΗΣ Ηρακλής του Χαραλάμπους ΚΟΥΡΚΟΥΛΗΣ Κυριάκος του Προκοπίου ΚΟΥΤΑΛΕΛΛΗΣ Δημήτριος του Ηλία ΚΥΠΡΙΩΤΕΛΛΗΣ Βασίλειος του Παναγιώτου ΛΕΒΕΝΤΗ Μαρία του Παναγιώτου ΣΙΜΕΛΗΣ Θεμιστοκλής του Ιωάννου ΣΚΛΕΠΑΡΗΣ Ιωάννης του Γεωργίου ΣΟΥΣΑΜΛΗΣ Παναγιώτης του Προκοπίου ΤΣΕΓΚΟΣ - ΓΛΕΖΗΣ Ευστράτιος - Γεώργιος του Δημητρίου ΤΟΠΑΛΗΣ Βασίλειος του Ευστρατίου

ΤΑ ΜΕΤΕΚΛΟΓΙΚΑ Αγλιας ίλλαξι κουκούλα, φόρισι χρουματιστή, κούρασιντουν γη μουνόχρονμ’, θέλ’σι πια να ξιζάλ’στεί. Σα τ’ κατσίκα, είχασί μας μιτάν’σμέν’ μι του λουρί, τσι πινήντα χρόνια τώρα τ’ λίρα κάναντνα φλουρί. Όσου για τ’ σννιργασία, μπαίνου σ’ ένα πειρασμό, ξουμουλόγου θα καλέσου, μπάγι βγάλ’ λουγαριασμό. Να προυσέξιτι τς μαστόρ’σσις τσι τα μάτια σας ιννιά, βάλιτι φουτιά στον στσίνον, για να βγουν απί τ’ πρινιά. Μη σκιφτείτι όποιου κόστους, τα προυβλήματα γνουστά, του σακάτ’κου κόψιτί του, του χουριό να πα μπρουστά. Ε π’στέβγον να φαγουνόστι, να θ’μηθούμι του Κουτρή, θα γυρίσουμι ξουπίσου, μες στου ίδιου του μαντρί. Λπί τώρα του δηλώνου τσι ακούσιτί του ούλ’, ξέριτι του θα σας τζλώνου, σα πιτράδ’ μες στου τσιρβούλ’. Αθήνα, 20.10.1998

ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΝΗΣ

Ενας υπουψήφιους δημουτικός σύμβουλους μοίραζι σίμχρα σίμχρα του Σάββατου σι γνουστών σπίτια ψηφουόέλτια. Ένας γείτουνας π ’ τουν είδι τ ’ πέταξι τν ατάκα: Πού γυρίγ’ς, ε Βασ’λέλ’, στα κάλαντα ίβγις; -Ξέρ’ς γιατί χρησιμουποιούν χαρτί γυαλ’στιρό γοι υπουψήφιγ’; - Ναι, ξέρου... Του γυαλ’στιρό του χαρτί έγιου­ του ε γκάν’ για του καμπινέ. Προβλέψαν έδιατς να γλιτώσιν του σκουπισμουχέσ’μου!... Α μα βγήκαν πια τα τελικά αποτελέσματα για το δήμο στην πρώτη εκλογική αναμέτρηση και το ΚΚΕ έμεινε τρίτο, ο Γιώργος ο Δελόγκος, παραδε­ χόμενος το γεγονός, θέλησε με χιουμοριστική διά­ θεση να εκτονώσει τη βαριά ατμόσφαιρα που επι­ κρατούσε. Ε, ρε πιδιά , μην κάνιτι τσ ’ έδιατς!... Καλό είνι τσι του χάλκινου!... Μέσα στο Εκλογικό Κέντρο του ΣΥΝ κάθονταν, πριν από τη δεύτερη ψηφοφορία, αρκετοί οπαδοί και μεταξύ αυτών ο Κώστας Τακιδέλης, το Μαν’τάπ’. Β λέποντας κάποια στιγμή να περνά από εκεί ο παπα-Κώστας, που ως ξένος ιερέας δεν έχει μπει ακόμα στο αγιασώτικο πνεύμα, τον φωνάζει και του λέει: Ω παπά, ο Χριστός ευλόγησε τους πέντε άρτους και χόρτασαν δέκα χιλιάδες κόσμος... Δεν κάνεις τον κόπο να βλογήσεις και συ λίγα ψηφοδέλτια!... Πού ξέρεις, μπορεί να γίνει κανέ θαύμα!... Ο Στρατής Βαρβάκης, η «Νιρουφίδα», ήταν υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος. Πήγε λοιπόν στον πατέρα του Μιχάλη, «Μπάμια» το καλλιτε­ χνικό του, και του λέει: - Ε πατέρα, είμι υπουψήφιους, θα μι ψηφίγ’ς; - Ρ ώ τ’σις μι μένα; Τι δλεια, ρε, έχιν τα Βαρβάτσια μι τα ψηφουδέλτια; - Ε, ρε πατέρα, πού ζεις; Ε ξέρ’ς τι βαριά κληρουνουμιά φέν’ του σόγ’ μας! Του όνουμά μας είνι πρώτου νούμιρου. Έ να μόνου σ ’ λέγου, για να καταλάβ’ς! Στς Αθήνις έχ’ Βαρβάκειου Αγουρά, ακόμα τσι σκουλειό... Θα π εις ύστιρα σι μένα, γιατί ανικατώθ’κα στα κοινά!... Σ ε μια αφίσα του υποψήφιου νομάρχη Αέσβου Γιάννη Γιαννέλη, ο φακός τον έπιασε πάνω στο βηματισμό και τον δείχνει σαν να στηρίζεται πάνω σ’ ένα πόδι. Αυτό δεν πέρασε απαρατήρητο από το αγιασώτικο χιουμοριστικό πνεύμα.

- Γιατί Γιάνν’ς πατεί πα σ’ ένα πουδάρ’; - Αγγιλόπουλους τουν σκηνουθέτ’σι, είνι γη β ' έκδουσ’ τς τινία ς «Του μιτέο υρ ο υ βήμα του πιλαργού»! ' -* ΠΡΟΚΟΠΗΣ ΚΟΥΤΣΚΟΥΔΗΣ

ΠΑΝΟΣ I. ΚΟΝΤΕΛΛΗΣ « Ζ ω γ ρ α φ ιέ ς το υ Π α λ ιο ύ Κ α ΐρ ο υ » Σ τις 21.10.1998, στην αίθουσα του Σ υλλόγου Μεσοτοπιτών «Αναγέννηση» (Εθνικής Αντίστασης 33, Δάφνη), έγινε παρουσίαση του νέου βιβλίου του Πάνου I. Κοντέλλη «Ζωγραφιές του Παλιού Καιρού» (Έκδοση: Νότης Α. Ρεπάνιης, Αθήνα 1998). Τμπϊβίπ* γραμμα της εκδήλωσης παρουσίασε η ζΐάναγιώτα Π λω μαρίτου. Μ ίλησαν ο Φώτης Β ^σίλο γλο υ, ο Φαίδων Θεοφίλου, ο Γιάννης Χατζηβασιλείου, ο συγ­ γραφέας Πάνος Κ οντέλλης, ο /κ δ ό τη ς Νότης Α. Ρεπάνης, ο ζωγράφος Γιάγκος Τρεχαντζάκης, ο πρόε­ δρος του Συλλόγου Μεσοτοπιτών Φίλιππας Γουγής, ο οποίος επέδωσε και τιμητικήφιλακέτα στο συγγρα­ φέα, και ο ριμ α δό ρο ς Δημήτρης Ν οικοκύρης (Σαμαράς). Ακολούθησε δεφφση. Παραβρέθηκαν πολλοί άνθρωποι των γ^φ φ ώ π ιπ ν^ι % Στη συνέχεια δημοαιε υο ι’μ ι ^ ν ρ ϊ φ ί ( 0 ο υ ΓιάνΨ^ Χατζηβασιλείου. ^ Αγαπητοί συμπατριώτες, Φίλες και φίλοι, δύσκολο εγχείρημα η και η σωστή παρουσίασή του σ τ ρ ,|^ % ^ ^ α ι τούτο, γιατί το ταλέντο του άξιου χεΐ||^ ^ ^ Ν ΐς γ ^ ^ ίδ α ς έχει θεατές και παράλληλα Λ έ ^ ε ς π ^ ύ ρ ^ ^ Γ Γ ο κάθε πνευματικό δημιούργημ(&ου; που μορ|ροποιείται σε βιβλίο και βλέπει το (|ως της δημοσιότητας, μοιάζει με φρούριο που πίραδόθηκε ανυπεράσπι­ στο στους αναγνώστες. Η καρτρόπορτα είν&ι ανοι­ χτή, η ασφαλής και ο λο κ λη ρ ω μ ε^ ^^ ^^ π ερ ιδ ιά βαση δυσχερής. Πρέπει να προχωρήσει, κανείς με αργό βηματισμό, ν ’ αναζηΛηβει τις πηγές της έμπνευσης, να διερευνήσει τ|. κίνητρα:, νρ ο ρ ΐβ β ^ τήσει τους στόχους, να σταθμίσει ιόρρτΓχνη, ν ’ αξιολογήσει την τεχνική, παρακά^ΤϋοντίΚ τους ποικιλώνυμους υποκειμενικούς κψι α ντικελιενι-. κούς σκοπέλους.

■ | Ο Πάνος Κοντέλλης, γόνος μιας όμορφης ψφαλιώτικης μεσοτοπίτικης φαμίλιας, λεηλατημένης από το χαλασμό της Μ ικρασίας, άνθρω πος με έντονα ιστορικολαογραφικά ενδιαφέροντα και με μακρόχρονη ευδόκιμη θητεία στα γράμματα, στο θέατρο και στον κινηματογράφο ως σεναριογρά­ φος, για μια ακόμη φορά κρικέλωσε μαστορικά την τέχνη του λόγου με την τέχνη του χρωστήρα, που σε βαθύτερη αισθητική ανάλυση είναι όψεις ενός και του αυτού νομίσματος. Αψευδής μάρτυρας το πρόσφ ατο βιβλίο του με τον ενδεικτικό τίτλο «Ζωγραφιές του Παλιού Καιρού». Μέχρι το Νοέμβρη του 1945 ο Πάνος Κοντέλ­ λης έζησε έντονα στο νησί του, στο Μεσότοπο και

στη Μυτιλήνη, κοντά στους γονιούς και στ’ αδέρ­ φια του. Εδώ πρωταντίκρισε το φως του ήλιου, σύναψε φιλίες, πήγε σε σχολειά κι έμαθε τα εγκύ«Ο^ια^γράμματα, ένιωσε τους γλυκασμούς της νιότης, βρήκε^τ^εκλεκτή της καρδιάς του, το «Χρισ τίν ’», έπλασε "όνειρα που έμελλε να μείνουν ανεκ­ πλήρω τα, γνώ ρισε από κοντά α νθρώ πους και καταστάσεις, επηρεάστηκε από την περιρρέουσα πολιτιστική ατμόσφαιρα, φορτίστηκε από κοινωνι­ κά δρώμενα, κακοπαθήματα δύσκολα χρόνια της Κατοχής, όπως και τ'φριΜ λλοι, οργανώθηκε στην Εθνική Αντίσταση, μ ύ^ρσ ιώ θη κε πατριω τικά, αλλά δοκίμασε κ α ί φ ρ |^ ι από τη διάψευση των .χρυσών ε λ ΐϊί^ γ ^ ^ ^ ^ α ν καλύτερο κόσμο, για μια δικ α ιό τερ η κύ^βΰνία:\<Τά $ φ β ικά και πρώτα νεαγ ρ ^ α ;# συγγραφέας, πέρασαν 1 η*ρτον πόλεμο, μέσα στις του κατατρεγμού. Δεν ψ μ α με τους γονιούς μου, φιλάγιασμα των εφηβικών α να το υ ς γνω ρίζω από ) της ξενιτειάς». ΐς τό τες που ήρθε στην ει από τα όνειρά του ό,τι ένιωσε τον εαυτό του σαν ώσε α π ’ τις ρίζες του». Οι )υ ήταν περισσότερες από εκείνα χρόνια. Τις διατήχλώβητες, για να μας τις πλουτισμένες και με άλλα ντα ακούσματα από τον και τα γειτονοχώρια του,

I

υ ι |ΐ«||^(Δ^ου ιιανου Κοντέλλη, φιλτραρισμέ­ νες μ ε^ΙίχρΑ 'οκύλισ μα και απαλλαγμένες από κάθε Λ ο |ΐ(|ιω ίεζΓ ^ ι περιττό, αποτελούν ευχάρισ τ ο ^ ν ά γ '^ σ μ α Ά π ο υ μ α ρτυ ρ εί αθεράπευτη νοσ^αλγίά για το^εγΐθλιο νησί, αγάπη και σεβασμρ^γί|χ4τ ( ^ ρ ι ν ρ ^ ^ υ ς του, οδύνη γ ι’ αυτά που χάνονται, γ ι’ αυτά που λησμονιούνται. Αρμολογημένες με γνώση, με υπευθυνότητα, με διακριτικό­ τητα, με κοσμιότητα, με σεμνότητα και με πειστικό­ τητα, μπορούν να συγκινήσουν τον κάθε αναγνώ­ στη, που διατηρεί κάτω από τη χόβολη του παρό­ ντος τα ζώπυρα του παρελθόντος. Οι θύμησες του Πάνου Κοντέλλη είναι δροσερή ανάβρα όχι μόνο γ ι’ αυτόν που θεωρεί το διάβα­ σμα μέσο στιγμιαίας ψυχαγωγίας, αλλά και για τον προβληματισμένο επιστήμονα ερευνητή, τον ιστό-

ρικό, το λαογράφο, το διαλεκτολόγο, ο οποίος μπορεί να σταχυολογήσει αυθεντικά και χρήσιμα για τις εργασίες του στοιχεία. Δεν εξαντλούνται, από άποψη περιεχομένου, σε αυτοβιογραφία, ούτε αποτελούν α π ο κ λ εισ τικ ά αφηγήσεις ρτο πιοα άοΓπο. Καλύπτουν, τοπικά και χρονικά, ένα ευρύ­ τερο φάσμα, που ενδ ια φ έρ ει ό χι μόνο τους Μεσοτοπίτες και γενικότερα τους Λέσβιους, αλλά και πολλούς άλλους. Γύρω από τον πυρήνα των αναμνήσεων σφαιρώνονται πολλά αξιοσπούδαστα στοιχεία γενικής και τοπικής κυρίως ιστορίας, καθώς και φιλολογικής και εθιμικής λαογραφίας. Ο Πάνος Κοντέλλης από το 1924, από τότες που ήρθε στον κόσμο, ως τη χρονιά της φυγής του από τη γη που αγάπησε και πόνεσε, γνώρισε με άμεσο ή με έμμεσο τρόπο συνταρακτικά γεγονότα, που με περίσσια γλαφυρότητα καταγράφει στο βιβλίο του. Συναρπαστικές οι μαρτυρίες που ανα­ φέρονται στο δράμα του ελληνισμού της Μικρασίας και στη σκληρή προσφυγιά, στην 28 Οκτω­ βρίου 1940, στην Κατοχή, στην πείνα, στη μαύρη αγορά, στις δυσκολίες έγκυρης πληροφόρησης, στην οργάνωση του ΕΑΜ, στην απελευθέρωση, στους φερτούς «Αραπάδες», όπως ονομάτισε ο λεσβιακός λαός τα τμήματα αποικιακού στρατού, που ήθελαν ν ’ αποβιβάσουν στο νησί οι Εγγλέζοι τα Χριστούγεννα του 1944, στις ανέντιμες μεθο­ δεύσεις ενοχοποίησης και δίωξης δημοκρατικών πολιτών, που αναγκάζονταν, για να γλιτώσουν, να βγαίνουν στην «παρανομία», και να επιβαρύνουν έτσι ακόμη περισσότερο τον εαυτό τους, στην ανά­ δειξη αφερέγγυων προσώπων, δωσίλογων, μαυρα­ γοριτών και καταδοτών, στη συγκλονιστική είδηση του αιώνα για τη ρίψη της ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα, καθώς και σε τόσα άλλα πεπραγμένα του ιστορικού μας βίου. Ξεχωριστή θέση στο όλο έργο του Π άνου Κοντέλλη έχουν και οι προσωπογραφίες κάποιων επώνυμων και μη ανθρώπων, που είναι δουλεμένες με πολλή αγάπη, με ασυνήθιστη μαστοριά. Ο συγ­ γραφέας ανήκει σ’ αυτούς που τρέφουν σεβασμό προς τον άνθρωπο, που τον αποδέχονται όπως είναι, με τα προτερήματά του, αλλά και με τα ελατ­ τώματα του. Με αδρές πινελιές φιλοτεχνεί τα πορ­ τρέτα των ηρώων του, προσπαθώντας να σπάσει τον επίπαγο της απατηλής κάποτε εντύπωσης, την οποία δημιουργεί η συμπεριφορά, και να εισδύσει, όσο του είναι επιτρεπτό, στα άδυτα της ψυχής. Εκεί που συνήθως άλλοι πορτρετίστες του λόγου εκτρέπονται στην ελεεινολογία, στην επιτίμηση και στον οίκτο των ηρώων τους, ο Πάνος Κοντέλλης δρομολογεί, όσο επιτρέπεται, το θαυμασμό και τον έπαινο. Και τούτο, γιατί εκτιμά την απλοϊκότητα, την αγαθοσύνη, το «μέσα πλούτος» της ψυχής, το

μεράκι. «Τέτοιοι άγιοι άνθρωποι, απλοί φτωχού­ ληδες του Θεού, κράτησαν το Γένος ζωντανό στα τετρακόσια χρόνια της δουλείας», γράφει για τον απλοϊκό λευίτη Νεόφυτο, θαμώνα καφενείου ουζο­ ποτώ ν στο Σ ίγρι, ο ο π ο ίο ς διακρίθηκε για την αντρειοσύνη του στη μάχη του Κλαπάδου το 1912 και ο οποίος αργότερα γνώρισε τον κατατρεγμό και ανταμείφτηκε με το νόμισμα της μεταπολεμι­ κής αχαριστίας. Ενδιαφέροντά είναι τα κείμενα, που ζωγραφίζουν απονήρευτους, ιδιόρρυθμους, εκκεντρικούς ανθρώπους, κοντολογίς γραφικούς κα ι α ν επ α ν ά λ η π το υ ς τύ π ο υ ς της α λ λ ο τινή ς Λέσβου, όπως «Ο μπαρμπα-Βασίλης ο Βράζμας», που είχε δυο αδυναμίες «το ρακί και τον Ελευθέ­ ριο Βενιζέλο», «Ο Αρμάνδος Αελαπατρίδης», γνω­ στός και στο πανελλήνιο, που «δήλωσε αρχηγός του « Κ όμματος τω ν Κ υανολεύκω ν», θέλο ντα ς ίσως να υποδηλώσει πως η Ελλάδα και μόνο έπρε­ πε να είναι στο νου των πολιτικών», ο εξηνταβελό­ νης Γνάτγιος ο Βοδάς, που είχε χωράφια, ζα και ένα κουτρούπι γεμάτο χρυσές λίρες, αλλά δεν απο­ φάσιζε να παντρέψει τις κόρες του, γιατί φρονούσε πως όλοι οι γαμπροί είναι «πνιγάρηδες αλεποί που ονειρεύονταν να τον βρούνε στα μπόσικα και να του τα φάνε», ο αφελής τσομπάνης Βλουτής, που προσευχόταν για τον ξικοζύγη εκμεταλλευτή του επιχειρηματία τυροκόμο κυρ-Σωτήρη «Ο Θεός να του αβγαταίνει τα καλά και τ ’ αγαθά, να τρώμε κι εμείς οι φτωχοί ψωμί κοντά σ ’ αυτόν», καθώς και ο ζητιά νος της Μ υτιλήνης Θ α ρ ά π ’ς, που στην πείνα της Κατοχής γύριζε στις γειτονιές, χτυπούσε με το κουτάλι ένα τσίγκινο πιάτο, φωνάζοντας θρηνητικά: Πιάτου έχουουουουου... Κ ο υτά λ’ έχουουουουου... Φαγί δεν έχουουουουουου...! Εκτός από τους γραφικούς τύπους της αλλοτι­ νής εποχής ο Πάνος Κοντέλλης εστιάζει την προ­ σοχή του και σε ανθρώπους των γραμμάτων, της τέχνης και της εκπαίδευσης. Έ νας α π ’ αυτούς, ο συμπαθής π οιητή ς κα ι κ ιθ α ρ ω δ ό ς Α σημάκης Βεϊνόγλου, ο μπαρμπα-Ασημάκης, που ο Δήμος της Μ υτιλήνης « το ν έβα λε σ το μ ά ζεμ α τω ν σκουπιδιών», αφού «η πολιτεία δεν μπορούσε να κάνει τίποτα γι ’ αυτόν κι εκείνος ήταν πολύ περή­ φανος για να δεχτεί ελεημοσύνη». Έ νας άλλος, ο παλιός φιλόλογος Δημήτριος Ματζουράνης, καθη­ γητής στο Γυμνάσιο της Μυτιλήνης το βαρύ χειμώ­ να του 1941. Στο αφήγημα με τίτλο «Το τελευταίο μάθημα», ο Πάνος Κοντέλλης τιμά τον εκπαιδευτι­ κό που αποδείχνεται άξιος των περιστάσεων, που κατηχεί, που προβληματίζει, που ζεσταίνει μαργωμένες καρδιές, που εμπνέει την αγάπη για την πατρίδα, τον πόθο για τη λευτεριά. Τα λόγια χαρά­ ζονται ανεξίτηλα στη θύμηση των μαθητών κι αναπαράγονται επωφελώς τα διδάγματά τους. «Σήμε­

ρα είναι το τελευταίο μας μάθημα και συνέπεσε να μιλάμε για έναν αιματοβαμμένο αγώνα, έναν επικό" αγώνα, χάρη στον οποίο κερδήθηκε η ελευθερία της Μ ακεδονίας. Η Ε λευθερία κ ερδίζετα ι μόνο με αγώνες. Σ τις μέρες μας έπεσε ο κλήρος ν ’ αναληφθεί και πάλι ένας αγώ νας για την Ελευθερία. Είναι ένα χρέος για μας, για σας, για τη γενιά μας, και για την εκπλήρωσή του θα χρειαστούν δυνάμεις, όχι απλώς μεγάλες,... τιτάνιες, σήμερα...». Πατριωτικά μηνύματα σε φλογερές ψυχές νέων της Κατοχής. Το πρόσωπο όμως που άσκησε μεγάλη επίδρα­ ση στο συγγραφέα είναι ο δάσκαλος πατέρας του Γιάννης Κοντέλλης, απόφοιτος της περιώνυμης Ακαδημίας των Κυδωνιών. Σε πέντε αφηγήματα (Η ξύστρα, Ο «κώδωνας», Η παντόφλα, «Καλά να π ά θ ’», Ο δάσκαλος), αλλά και σε άλλα σημεία του βιβλίου, παρουσιάζεται ανάγλυφα ο εκπαιδευτι­ κός αυτός της περασμένης γενιάς, που δεν έβλεπε το δασκαλίκι ως επάγγελμα, αλλά ως λειτούργη­ μα. Ευσυνείδητος, φίλεργος, μεθοδικός, αμερόλη­ πτος, δίκαιος, αυστηρός, σχεδόν απλησίαστος, τυπικός, υπηρέτησε μιαν άλλη παιδαγωγική αντί­ ληψη, με τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της, και καθρεφτίζει, τηρουμένων των αναλογιών, τα σχολικά ήθη των πρώτων δεκαετηρίδων του αιώνα μας. Ε νδια φ έρ ο υ σ α διάσταση του βιβλίου του Πάνου Κοντέλλη είναι, εκτός των άλλων, και η λαογραφική. Χωρίς να είναι ειδικός λαογράφος, καταγράφει και αξιοποιεί έμμεσα τα πλούσια απο­ θέματα της λα ογνω σ ία ς του, κ υ ρ ίω ς από το Μ εσότοπο, αλλά και από τα γύρω χω ριά , την Ερεσό, την Άγρα κτλ. . Ιδιαίτερη σημασία παρου­ σιάζουν τα παρεμβαλλόμενα στοιχεία της φιλολο­ γικής λαογραφίας, όπως είναι οι ευτράπελες διη­ γήσεις και οι παραδόσεις, καθώς και τα στοιχεία της εθιμικής λαογραφίας (κοινωνική παραδοσιακή ζωή, εργασιακές σχέσεις, ήθη και έθιμα, λαϊκή θεραπευτική (γιατροπορέματα), δεισιδαιμονίες, προλήψεις, μαντική (κλήδονας), ηθικές κοινωνικές αντιλήψεις και άλλα). Ο Πάνος Κοντέλλης με το πρόσφατο βιβλίο του έδειξε για μια ακόμη φορά πως ανήκει στους ταλα­ ντούχους εργάτες της τέχνης του λόγου. Έ χει το χάρισμα να αφηγείται με φυσικότητα, με απλότητα, με ζω ντά νια , με π α ρ α σ τα τικ ό τη τα , με χάρη. Διαθέτει ανεξάντλητο χιούμορ, ασυνήθιστη ευρη­ ματικότητα. Μ οιάζει με τους παραμυθάδες του πα λιού καιρού, με τους μάγους αφηγητές των χωριών μας, που από μικρός τους θαύμαζε και έκλεβε την τέχνη τους. Έχεις την εντύπωση πως ζει τις αφηγήσεις, έστω κι αν τις α να δ ιη γείτα ι. Ζωντανεύει τους ήρωές του, τους παλιούς και τους

Η πρ ομ ετω πίδα του β ιβλίου του Π ά νου I. Κ οντέλλη «Ζωγραφιές του Π άλιου Καΐρου» (Σχ. 24x17, σσ. 318+2).

νεότερους. Αξιοποιεί το μεσοτοπίτικο γλωσσικό ιδίωμα, που το ξέρει όσο λίγοι. Αποδίδει με τη γρα­ φίδα του τη λεπτομέρεια της περιγραφής, γιατί είναι ένας από τους χαρισματικούς τεχνίτες του λόγου, που ξέρει να βλέπει και να ερμηνεύει τον κόσμο, ο οποίος τον περιβάλλει και τον συγκινεί. Ο Πάνος Κοντέλλης είναι ζωντανό αρχείο της ιδιαίτερής του πατρίδα ς, αλλά και της Λέσβου γενικότερα. Ό ταν ήταν έφηβος, ονειρευόταν να γίνει φιλόλογος και αρχαιολόγος. Ήθελε να ερευ­ νά, να πραγματοποιεί ανασκαφές, να φέρνει στο φως μνημεία παλιώ ν πολιτισμών. Οι δύσκολες συνθήκες δεν του επέτρεψαν να σπουδάσει. Η υπέρμετρη όμως αγάπη του για τον πολιτισμό και η δημιουργική φλόγα δεν έσβησαν μέσα του ως τις μέρες μας. Οι «Ζωγραφιές του Π αλιού Καιρού» είνα ι θησ αυρίσμ ατα α πό το υ ς ερευνη τικούς χώρους της λαϊκής ψυχής, που βγήκαν με τη σκα­ πάνη του ασπούδαχτου φιλόλογου και αρχαιολό­ γου Π άνου Κ οντέλλη. Μ ακάρι να είχαμε και άλλους τέτοιους ασπούδαχτους φιλόλογους και αρχαιολόγους. Πολλά θα είχε να κερδίσει το νησί μας, ο τόπος μας... ΓΙΑΝΝΗΣ ΝΛΤΖΗΒΑΣΙΑΓΙΟΥ

ΒΙΒΛΙΟ-ΚΡΙΤΙΚΗ π α ρ ο ιιβ ιό ζ β ι ΕΙΡΗΝΗ ΣΙΔΕΡΗ-ΚΟΥΤΣΚΟΥΔΗ «Φ τιάξε φτερά και... πέταξε!..» Αθήνα 1998. Σχ. 20,5x15, σα. 184+4

Η

Ειρήνη Σιδερή-Κουτσκουδή, φιλόλογος με παιδα­ γωγικό έρωτα και με πλού­ σια εκπαιδευτική δράση, μας έδωσε τελευταία το πρώτο της βιβλίο, με τον τίτλο «Φτιάξε φτερά και... πέταξε!..». Στο βιβλίο αυτό η συγγραφέας συγκέντρωσε δημοσιεύματά της (χρονο­ γραφήματα, αφηγήματα), τα οποία κατά καιρούς είχαν δημοσιευτεί σε εφημερίδες και περιοδικά. Όντας άτο­ μο με ανήσυχο πνεύμα, με ευαίσθητες κεραίες και με έντονο προβληματισμό, διαθέτει πλούσιο θεματολόγιο, που αντλεί το υλικό του από τη ζωντανή καθημερινή πραγματικότητα, αλλά και από το κοντινό ή το ξέμακρο παρελθόν. Αξιοποιεί βιώματα, θύμησες, περιστατικά, επετειακά θέματα, τοπικές ιστορίες, ενδιαφέροντά λαογραφι­ κά και άλλα στοιχεία. Αισθάνεται τη βασανιστική μέγκενη του σύγχρονου πολιτισμού, ο οποίος έχει θεοποιήσει τη μηχανή και έχει δρομολογήσει περισσότερο άγχος στις ψυχές των ανθρώπων. Κρατά κριτική στάση απέναντι σε νοσηρά και δυσοίωνα φαινόμενα της εποχής μας, αλλά παράλληλα αισιοδοξεί, στέλνοντας ελπιδοφόρα μηνύμα­ τα και εξαίροντας τη χριστιανική αγάπη, τον άδολο έρωτα, την πίστη στο Θεό, το μεγαλείο της ανθρώπινης ψυχής και το δυναμισμό της παρεξηγημένης νεολαίας...

ΚΑΡΟΛΟΣ Μ ΕΣΣΗΝΕΖΗΣ «Φωνή α π ’ τη ζωή την άγνωστη» Αθήνα 1997. Σ χ.24χ17, σα. 40+8

Ο Κάρολος Μεσσηνέζης γεννήθηκε στη Μύκονο και εργάζεται ως πολιτικός μηχανικός. Παράλληλα ασχολείται με την τέχνη του λόγου, με την ποίηση, της οποίας νιώθει έντονα την αισθητική μαγεία και τη λυτρωτική δύναμη. Στην τέταρτη ποιητική συλλογή του «Φωνή απ’ τη ζωή την άγνωστη», η οποία κυκλοφόρησε τελευταία στη σειρά των επιμελημένων εκδόσεων «Αιγέας», με κατατοπιστικό προλόγισμα του Λέσβιου ποιητή Δημήτρη Καραμβάλη, δίνει και άλλα δείγματα δημιουργικής γρα­ φής και προσεγμένου λόγου. Με βαθιά επίγνωση της

: Ο Γ ιά ν ν η ς χ α ν ζ η β α β ιΑ ιΙο ι αποστολής του ως ενεργού ανθρώπου και δημιουργού, αγωνίζεται, εξομολογείται, στοχάζεται, αναζητά με πάθος την αλήθεια, ακου­ μπά στο χτες και το θεωρεί στέριο σκαλοπάτι του αύριο, γίνεται διαπρύσιος κήρυκας των διαχρονικών ιδανικών, της αγάπης, του δικαίου και της ελευθερίας, επισημαίνει τον κίνδυνο της αλλοτρίωσης του αν­ θρώπου, αισιοδοξεί και οραματίζεται έναν καλύτε­ ρο κόσμο. Ο λόγος του αβίαστος και γοργός, παρά την πεζολογική επιμήκυνση του ελεύθερου στίχου, η γλώσσα φυσική, η σφαίρωση των δεκαπέντε ποιημάτων της συλλογής γύρω από κεντρι­ κούς νοηματικούς άξονες εναρμονισμένη.

ΕΥΣΤΡΑΤΙΑ ΤΣΟΚΑΡΟΥ-ΜΗΤΣΙΩΝΗ «Π αλιές ιστορίες απή τ ’ν Α γιάσου» Μ υτιλήνη 1997. Σχ. 24x17, σα. 118+2 Μ ε πολλή αγάπη για τον τόπο της και με περίσσια νοσταλγία για τα περασμένα και τα ξέμακρα, η Ευ­ στρατία Τσοκάρου, θυγατέρα του αείμνηστου δασκά­ λου μας Παναγιώτη Αντω­ νίου Τσοκάρου (19031975) και σύζυγος του αγαπημένου μας καθηγητή Φυσικής Αγωγής Χρίστου Μητσιώνη, έγραψε το πρώτο της βιβλίο, που επι­ γράφεται «Παλιές ιστο­ ρίες απή τ ’ν Αγιάσου». Η συγγραφέας δεν έχει φιλο­ δοξίες ούτε ιστορικού ούτε λαογράφου. Ε π ι­ δίωξή της να δώσει στους νεότερους στοιχεία βιωμένα ή αποθησαυρισμένα από την ίδια. Εστιάζει την προσοχή της σε θέματα φιλολογικής και εθιμικής λαο­ γραφίας (άσματα, έθιμα, ασχολίες κατοίκων κτλ.). Τα παραθέτει με τρόπο απλό και συνήθως απερίτεχνο, πράγμα που εγγυάται ελαχιστοποίηση επιζήμιων διορ­ θωτικών παρεμβάσεων, οι οποίες συνήθως αλλοιώ­ νουν τη λαϊκή γνησιότητα...

σν ώρα ήρτι γη Δήμητρα τσι τνι ρώτ’σι πατέρασιτς.

- Έλα, μουρή Μπέμπα, έβρι τ ’ βασ’λ ό π ’τα τ' Κακούργ’ τσι ψάχνουμι πουλλιώρα.

- Ω μπα, τσι συ μι πειράγ’ς; -Γιατί σι πειράζου, μουρέλι μ’!

- Να, γιατί τη γ ’ναίκα τνι λέγιν Λυκούργου τσ’ όχ’ Κακούργου! ΧΡΙΣΤΟΣ ΓΛΕΖΕΛΗΣ (ΠΟΥΠΟΥΣΛΣ)

ΕΧΟΥΜΙ ΑΜΟΙΡΑΣΤΑ!

ΤΟΥ ΠΟΥΔΑΡΚΟ Τ’ ΒΑΣΙΛ’ Π αίζανε

τάβλι ο Στρατής Γραμμέλης με το Χριστόφα Σταυρακέλη μέσα στου Καλφαγιάννη. Η εύνοια του ζαριού του Χριστόφα ήταν κάτι παρα­ π ά νω από προκ λη τικ ή , λες και του μίλαγε... Κέρδιζε με έξι-μηδέν. Όλα αυτό, ώσπου δίπλα του πήγε και κάθισε ο Βασίλης Κοντέλης. Θες από πρόληψη, θες από σύμπτωση, αποτέλεσμα ήταν να του γυρίσει η εύνοια την πλάτη και να χάσει. Αυτή η γκαντεμιά, κατά το Χριστόφα, του Βασίλη, δεν έμεινε ασχολίαστη. Έκλεισε το τάβλι, γύρισε και του λέει: Ρε Βασίλ’, να μη χαθείς, τ ’ Προυτουχρουνιά να ’ρτ’ς στου σπίτ’, α μ’ κάν’ς πουδαρκό! (Από αφήγηση Στρατή Βάλεση. Αγιάσος, 10.8.1998)

ΠΡΟΚΟΠΗΣ ΚΟΥΤΣΚΟΥΔΗΣ

ΓΗ ΒΑΣ ΛΟΠ ΤΑ Τ’ ΚΑΚΟΥΡΓ’ Π ριν

α πί πουλλά χρόνια, τ ’ παραμουνή τς Π ρ ο υ το υ χρ ο υ νιά ς, γη γ ’να ίκ α τ ’ Γ ιά ν ν ’ τ ’ Κακούργ’, σαν ούλις τς ιγ’ναίτσις τ ’ χουριού, ποί­ τσι βασ’λ ό π ’τα μι τα φύλλα τσι τνι πήγι στου φούρνου τ ’ Ιμ’χάλ’ τ ’ Σουσαμλή, τ ’ Μανού. Για να μην μπιρδιφτεί μι τς άλλις, είπι στ’ Δήμητρα, τ ’ κόρ’ τ ’ ψουμά, να γράψ’ πα στου χαρτέλ’ τ ’ όνουμα Κακούργους. Του κουπιλούδ’ ήνταν ιμκρό τσι νόμ ’ζι πους τνι πειράζ’, πους είνι ανιγέλιου. Γι’ αύτου τσ’ έγραψι αντί Κακούργους Λυκούργους, που ήνταν δα τσι καλός άθριπους, καταπώς μάθαν στου σκουλειό, στου μάθ’μα τς ιστουρίας. Σάνι πή γι να π ά ρ ’ τ ’ β α σ ’λ ό π ’τα τς γη γ ’να ίκ α τ ’ Κακούργ’, ψάχναν παντού, μα ε τνι βρίσκαν. Πα

Σ άνι σ ’χο υ ρ έσ ’τσι Γ ιά νν’ς Κ αμάτσους, γι Βουλιωτ’ς, γι «βουτανουλόγους» βϊουπαλιστής τ' χουριού μας, ένας Αγισσώτ’ς, που ζει σν Αθήνα, συνάντ’σι του καλουτσαιρ’, στου καφινέ τ ’ Γιώρ’ τ ’ Αλτίπαρμακ5, τουν αδριφόντ, του Νταγούτ’, τσι τ ’ δώτσι τα συλλυπητήριαντ.

- Να ’σι καλά, ε Σπυρέλ’, να θ ’μάσι του μακα­ ρ ίτ5! Ή νταν καλός άθριπους, απείραχτους. Θιος σ’χουρέσ’ τουν!

- Ναι. Μο που έχουμι αμοίραστα τσι να δούμι τίλουγια θα τα ξιμπιρδέψουμι! Αγιάσος, 5.8.1998

ΕΡΜΟΛΑΟΣ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ι

Ο ι ευχές του Παναγιώτη Χριστόφα Χαλέλη, τον οποίο χάσαμε τόσο πρόωρα το καλοκαίρι, ξέφευγαν πάντα από τη γνωστή τυπικότητα. «Νενεπτιοτσ» (ποτέ πια), για να χρησιμοποιή­ σουμε τη γνωστή επωδό του «ΤΠΝε τανση» του Έντγκαρ Άλαν Πόε (Ροε), δε θα μας στείλει ο π ο λ υ δ ά κ ρ υ το ς φ ίλ ο ς κα ι σ υντρέχτης του Συλλόγου μας εγκάρδια πολυχρόνια...

ΕΓΚΑΡΔΙΟ ΠΟΛΥΧΡΟΝΙΟ Γιάννη, κάνιο εγκάρδιο πολυχρόνιο για όλη την οικογέ­ νεια σου. 1998 ευχές για υγεία και χαρά, με τη σκέπη της Παναγίας μας. 1998 πτάρια και 1998 γιαπράτσια, στο μέγεθος της γροθιάς μας, να στολίζουν το τραπέζι σας τη νέα χρονιά. Αθήνα, 30.11.1997

Με ιδιαίτερη εκτίμηση ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΧΡ. ΧΑΛΚΑΗΣ

ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Η ομάδα καλαθοσφαίρισης του Γυμνασίου Α γιάσου πρωταθλήτρια Η

ομάδα καλαθοσφαίρισης του Γυμνασίου Αγιάσου, κατά το σχολικό έτος 1997-1998 κατέκτη­ σε επάξια την πρώτη θέση στους αγώνες Γυμνασίων της Διεύθυνσης Δ ευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Νομού Αέσβου και αναδείχτηκε πρωταθλήτρια. Στο τελευταίο παιχνίδι, που έγινε στο γήπεδο των Κεντρικών Σχολείων της Μυτιλήνης, η ομάδα

του Γυμνασίου Αγιάσου, ύστερα από έναν πολύ όμορφο αγώνα, νίκησε την αντίστοιχη ομάδα του Αθλητικού Γυμνασίου Μυτιλήνης. Την απονομή των επάθλων στους αθλητές έκανε ο Προϊστάμενος του Γραφείου Φυσικής Αγωγής Γεώργιος Πανσεληνάς. Δέον να σημειωθεί ότι οι νεαροί αθλητές διακρίνονται και για το ήθος τους. Ε.Ε.Λ. Αναμνηστική φωτογραφία της ομάδας καλαθοσφαίρισης του Γυμνασίου Αγιάσου. Διακρίνονται, από αριστερά, όρθιοι: Γεώργιος Ευστρατίου Σταυρακέλης, Ευστράτιος Γρηγορίου Τσοκαρέλης, Στυλιανός Ιω­ άννου Κολυφάς (καθηγητής Φυσι­ κής Αγωγής του Γυμνασίου Αγιά­ σου, προπονητής της ομάδας), Ευάγγελος Ευστρατίου Αιακάτου (διευθυντής του Γυμνασίου Αγιά­ σου), Παντελής Αγγέλου Παντε­ λής, Ιωάννης Στυλιανού Κολυφάς και Αγγελος Ευσταθίου Καπετάνος. Καθήμενοι: Παναγιώτης Γιωργίου Ζαροδημητράκης, Παναγιώτης Ευστρατίου Ρούσας, Θεόδωρος Αγγέλου Παντελής, Απόστολος Προκοπίου Γεωργαντής και Δημήτριος Παναγιώτου Κάναρος.

Φυτώριο νεαρών αθλητώνποδοσφαιριστών του Γ.Π.Σ. «Όλυμπος» (Φωτογραφία Δημητρίου Αμπουλού)

ΝΕΟ Σ Π Ρ Ε Σ Β Υ Τ Ε Ρ Ο Σ Συμεών Νικολάου Παπαγεωργίου Σ ε συγκινητική ατμόσφαιρα, στο μεγαλοπρεπή ιερό ναό του Αγίου Νικολάου Σπάρτης, τελέστηκε την Κυριακή 4 Οκτωβρίου 1998 η Χειροτονία σε πρεσβύτερο του σ υμ πα τριώ τη μας δια κ ό νο υ Συμεών Π απαγεω ργίου, γιου του γνωστού και δραστήριου εφημέριου της Αγίας Τριάδας Αγιάσου Νικολάου Παπαγεωργίου. Α ξίζει ιδιαίτερα να τονιστεί η παρουσία του σεβασμιότατου μητροπολίτη Μυτιλήνης Ιακώβου, ο οποίος προέστη της θείας λειτουργίας και κήρυξε το θείο λόγο, μεταφέροντας το κλίμα της τοπικής εκκλησιάς της Μυτιλήνης στη λακωνική γη. Ο πατήρ Συμεών, έχοντας διανύσει τρία χρόνια υπηρεσίας ως διάκονος της Μητροπόλεως Μονεμ­ βασίας και Σπάρτης, διακρίθηκε για την άοκνη προσφορά και τα οργανωτικά του χαρίσματα. Στο χειροτονητήριο λόγο του αναφέρθηκε στο έργο του ιερέα και ευχαρίστησε συγγενείς και γνωστούς της τοπικής εκκλησίας, καθώς και τους μακράν ευρι­ σκομένους. Στη συνέχεια ο σεβασμιότατος μητρο­ πολίτης Μ ονεμβασίας και Σπάρτης Ευστάθιος, που τέλεσε και τη Χειροτονία, απηύθυνε βαρυσήμα­ ντο και μεστό νοημάτων νουθετήριο λόγο. Μετά τη Χειροτονία ακολούθησε η βάφτιση της θυγατέρας του πατρός Συμεών Αντωνίας. Το μυστή­ ριο τέλεσε ο μητροπολίτης Μυτιλήνης Ιάκωβος, πλαισιούμενος από τον επιχώ ριο μητροπολίτη Ευστάθιο και από πλειάδα ιερέων και διακόνων, που συμμετείχαν και στη Χειροτονία. Το «Φιλοπρόοδο Σύλλογο Αγιασωτών» εκπροσώπησε ο πρόεδρος αυτού Βασίλειος Λούπος. Στο νέο ιερέα εκφράζουμε τις πιο θερμές ευχές

Στιγμιότυπο από τη Χειροτονία σε πρεσβύτερο του διακό­ νου Συμεών Παπαγεωργίου. Διακρίνονται, από αριστερά, οι σεβασμιότατοι μητροπολίτες Μυτιλήνης Ιάκωβος και Μονεμβασίας και Σπάρτης Ευστάθιος.

μας, να είναι άξιος και να υπηρετήσει ευόρκως την εκκλησία. Στη νεοφώτιστη Αντωνία, να διατηρηθεί σ ’ όλη της τη ζωή καλή και σωστή χρ ισ τιανή. Τέλος, στον παπα-Νικόλαο ευχόμαστε να αξιωθεί από το Θεό να δει και άλλες πολλές χαρές. ΕΙΡΗΝΑΙΟΣ ΤΖΑΝΗΣ διάκονος

Στιγμιότυπο από την τέλεση του μυστηρίου της βάφτισης της Αντωνίας Παπαγεωργίου. Διακρίνονται, από αριστερά, εκτός των άλλων, ο σεβασμιότα­ τος μητροπολίτης Μύτιλήνης Ιάκωβος, η πρεσβυτέρα-γιαγιά Ευθυμία, η νεοφώτιστη Αντω­ νία, ο πρόεδρος του «Φιλοπρόο­ δου Συλλόγου Αγιασωτών» Βασίλειος Αούπος, ο σεβασμιό­ τατος μητροπολίτης Μονεμβα­ σίας και Σπάρτης Ευστάθιος και ο πρεσβύτερος-παππούς Νικόλαος Παπαγεωργίου.

ΜΑΘΗΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ

Πετρούπολης, περιελάμβανε αρτοκλασία, κατά­ θεση στεφάνου, σύντομο χα ιρ ετισ μ ό από την πρόεδρο Μέλπω Περιστέρη-Ματσώτα, ομιλία για την επέτειο από τη γεν. γραμματέα του Συλλόγου Ελένη Γραβουνιώτη, απαγγελία ποιημάτων από την ηθοποιό Έλενα Τσαλδάρη, βράβευση μαθη­ τών που πέτυχαν σε σχολές της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, χορω διακά άσματα, χορούς και ανοιχτό γλέντι.

ΤΙΜΗΘΗΚΕ Ο ΚΩΣΤΑΣ ΒΑΛΕΤΑΣ

Ε δ ώ και δέκα χρόνια το Γυμνάσιο της Γαστούνης πρωτοστατεί σε εκδηλώσεις μαθητικού θεάτρου και όχι μόνο. Έχουν διδαχτεί με επιτυχία αξιόλογα έργα Ελλήνων και ξένων συγγραφέων, έχουν πραγ­ ματοποιηθεί συναυλίες και έχουν τιμηθεί με αφιερωματικές εκδηλώσεις άνθρωποι των γραμμάτων και της τέχνης. Τελευταία οι μαθητές παρουσίασαν το έργο του Γιώργου Σκούρτη «Κομμέντια ή οι πανουρ­ γίες του Μπερτόλδου» και απέσπασαν θερμά συγχα­ ρητήρια. Το έργο σκηνοθέτησαν ο Ανδρέας Λευθεριώτης και η Χριστίνα Αντωνάτου...

ΤΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΗΣ ΛΕΣΒΟΥ

Σ τ ι ς 10.12.1998, στην αίθουσα συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Καλλιθέας (Μαντζαγριωτάκη 76), τιμήθηκε ο πεζογράφος και εκδότης του π ερ ιο δικ ο ύ «Α ιολικά Γράμματα» Κώστας Βαλέτας, σε εκδήλωση που οργάνωσαν ο Πολιτιστικός Οργανισμός του Δήμου, το Κέντρο Μελέτης «Γιάννης Χ α τζίνη ς» και η Δημοτική Βιβλιοθήκη Καλλιθέας. Για το έργο του τιμώμενου μίλησαν ο Γιάννης Π ετρ ιτά κ η ς, ο Δημήτρης Σιατόπουλος και ο Δημήτρης Καραμβάλης...

«ΦΙΑΟΠΡΟΟΑΟΣ ΠΑΡΟΙΚΙΑ ΑΓΙΑΣΟΥ»

Η «Φιλοπρόοδος Παροικία Αγιάσου» έκανε Σ τις

22 .1 1.Ι998 ο Π ολιτισ τικ ός Σύλλογος Μυτιληναίων Πετρούπολης «ο Θεόφιλος» γιόρ­ τασε τα Ελευθέρια της Λέσβου. Η εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε στο 2ο Δ ημοτικό Σ χολείο

πάλι το θάμα της. Στις 21 και 22.11.1998 με μεγάλη επιτυχία έδωσε ερασιτεχνική θεατρική παράσταση με το έργο της Α νδρονίκης Σάββα-Κουτσκουδή «Τα πρώτα χρόνια στην Αυστραλία». Αναλυτικό ρεπορτάζ με πλούσιο φωτογραφικό υλικό θα δημο­ σιευτεί στο επόμενο τεύχος, που ήδη ετοιμάζεται.

ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΜΑΣ

συμβολαιογράφο Σοφία Παπουτσή-Κουδουνέλη. Αποτελεί και αυτό προσπάθεια προβολής του τόπου μας και διατίθεται από το Σύλλογο αντί του ποσού των 1.500 δραχμών. Οι φωτογραφίες που χρησιμο­ ποιήθηκαν προέρχοντα ι από τις συλλογές του Γρηγόρη Ξανθού και του Παρασκευά Λιακατέλη.

ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ Ο τω ς πληροφορούμαστε, από πολύ νωρίς άρχι­ σαν οι υπεύθυνοι να δραστηριοποιούνται για τις καρ­ ναβαλικές εκδηλώσεις του 1999. Αυτό μαρτυρεί υπευ­ θυνότητα και προβληματισμό. Ελπίζουμε και εφέτος, όπως και πέρυσι, κάτι καλό να παρουσιάσουν οι εργά­ τες της προόδου, οι φίλοι της λαϊκής μας παράδοσης. Το μαξούλι δεν πρέπει να σταθεί εμπόδιο, όπως παλιότερα. Το καρναβάλι της Αγιάσου πρέπει να συνε­ χιστεί, γιατί αποτελεί αψευδή μάρτυρα του σατιρικού πνεύματος των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής...

ΜΕΤΑ ΑΠΟ 30 ΧΡΟΝΙΑ...

Η προμετω πίδα του Η μερολογίου τοίχου του 1999 του «Φιλοπρόοδου Συλλόγου Αγιασωτών».

Κυκλοφόρησε πρόσφατα το Ημερολόγιο τοίχου (διαστάσεων 34x24εκ.) του «Φιλοπρόοδου Συλ­ λόγου Αγιασωτών», με εισαγωγικό σημείωμα γραμ­ μένο από το μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου

Σ τις 17.8.1998, στο Πάρκο της Καρυάς, συγκε­ ντρώθηκαν μετά από 30 χρόνια οι απόφοιτοι του εξατάξιου Γυμνασίου Αγιάσου του σχολικού έτους 1967-1968. Θυμήθηκαν τις όμορφες μαθητικές στιγμές, καθώς και τους καθηγητές τους, και ανα­ πόλησαν τα ανέμελά τους χρόνια. Επιθυμία ήταν να συγκεντρωθούν όλοι οι απόφοιτοι εκείνης της χρονιάς, αλλά αυτό ήταν λίγο δύσκολο για μερι­ κούς, οι οποίοι απούσιαζαν από τη νησί εκείνη τη μέρα. Ελπίζουμε ότι σε μια μελλοντική τους συγκέ­ ντρωση θα είναι όλοι μαζί. ΓΙΑΝΧΑΤΖ

Αναμνηστική φωτογραφία συνάντη­ σης αποφοίτων του εξατάξιου Γυμνασίου Αγιάσου, του σχολικού έτους 1967-1968. Διακρίνονται, από αριστερά: Ειρήνη Νικολάου Καραφύλλη, Θεμιστοκλής Ευστρατίου Χατζηλεωνίδας, Ρίτσα Χριστόφα Μαλακέλη, Ηλιογραμμένος Γεωργίου Γραμμέλης, Κωνσταντίνος Γρηγορίου Καραφασούλης, Γρηγόριος Γεωργίου Χατζηφώτης, Ηλίας Κωνσταντίνου Βουλβούλης, Γρηγόριος Χριστόφα Μαλακέλης, Γαριφαλίτσα Παράσχου Παραμυ­ θέλη, Ευστράτιος Βασιλείου Γυρέλης, Ευστρατία Γρηγορίου Χατζηραβδέλη, Παναγιώτης Ευστρατίου Αλτιπαρ­ μάκης, Ευτυχία Γεωργίου Σπανέλη, Μαρία Ευαγγέλου Τουρβαλή, Ευστράτιος Ιωάννου Χατζηφώτης.

ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΦΕΥΓΟΥΝ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ Α. ΠΑΠΟΥΤΣΕΛΗΣ (1924-1998)

Εκφράζουμε τα συλλυπητήριά μας στους συγγε­ νείς και κυρίως στη σύζυγό του Μυρσίνη και στα παιδιά του, στον Παναγιώτη, ο οποίος ζει στην Αγιάσο, και στο Δημήτριο, ο οποίος είναι εγκατε­ στημένος από χρόνια στη Μελβούρνη. ΓΙΑΝΧΑΤΖ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Γ. ΚΑΟΚΑΣ (1961 - 1998)

Σ τ ι ς 30.7.1998 ένα ιδρυτικό μέλος του Συλ­ λόγου μας, ο Ευστράτιος Δημητρίου Παπουτσέλης (Μ ούδρα ), άνθρω πος που διακρινόταν για την καλοσύνη του, έφυγε για πάντα από κοντά μας, χτυπημένος από την επάρατη νόσο. Ο θάνατός του λύπησε βαθύτατα όλους όσοι τον γνώρισαν και ιδι­ αίτερα τους Αγιασώτες της Αθήνας. Ευχόμαστε το χώμα της αττικής γης, που τον σκέπασε, να είναι ελαφρό. Στην οικογένειά του και ιδιαίτερα στη σύζυγό του Βαρβάρα εκφράζουμε τα ολόθερμα συλλυπητήριά μας. ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΝΗΣ

Μ ΙΧΑΗΛ ΠΑΝ. ΒΟΥΝΑΤΣΟΣ (1920 - 1998)

Α π ό τις 23.5.1998 έπαψε να είναι κοντά μας ο Μι­ χαήλ Παναγιώτου Βουνάτσος. Σε ηλικία 78 ετών άφη­ σε τα εγκόσμια και ακολούθησε το σιωπηλό δρόμο της αιωνιότητας. Από μικρός μπήκε στη βιοπάλη και έδωσε δείγματα φιλοπονίας, εντιμότητας και συνέπειας ως αγγειοπλάστης και ως αγρότης-αρχιεργάτης. Ο θάνα­ τός του λύπησε βαθύτατα την κοινωνία της Αγιάσου.

Ο Παναγιώτης Γεωργίου Κλόκας είδε το φως της ζωής στην Αγιάσο στις 19 Ιουνίου 1961. Το 1968, σε ηλικία επτά ετών, ήρθε με τη μητέρα του Πηνελόπη και με την αδελφή του Μαρία στη μακρι­ νή Αυστραλία. Δυο μήνες μετά την άφιξή τους στο δγάηογ έχασαν τον αγαπητό τους πατέρα Γεώργιο Παναγιώτου Κλόκα, σε ηλικία 36 ετών, από τρο­ χαίο ατύχημα, τον οποίο είχαν έξι χρόνια να δουν. Έτσι ο Παναγιώτης έμεινε ορφανός. Η μητέρα του, μια δυστυχισμένη και πικραμένη γυναίκα, πάλεψε σκληρά στην ξενιτιά, για να τον αναθρέψει. Στα 26 του χρόνια παντρεύτηκε την εκλεκτή της καρδιάς του, τη Στέλλα, η οποία κατάγεται από τη Σάμο, και απόχτησε δυο κοριτσάκια, την Πηνελόπη και τη Δήμητρα. Μετά από 11 χρόνια παντρειά, ακριβώς στην ίδια ηλικία που έχασε τον πατέρα του, τον χτύπησε η κακιά και αγιάτρευτη αρρώστια, η οποία και τον οδήγησε στο μοιραίο στις 20 Ιουλίου 1998. Από μικρός ο Παναγιώτης μπήκε στη βιοπάλη. Δα)δεκάχρονο παιδί άρχισε να εργάζεται σε κρεοπωλείο και αργότερα άνοιξε δικό του μαγαζί, αλλά η τύχη δεν τον ευνόησε. Ήταν τίμιος, εργατικός και φιλότιμος και πάντα θα ζει στη μνήμη μας. Ο θάνατός του συγκίνησε βαθιά όχι μόνο τους συγγενείς και φίλους, αλλά και όλους όσοι τον γνώρισαν ή συνεργάστηκαν μαζί του. Ας είναι ελαφρό το χώμα της αγαπητής δεύτε­ ρης πατρίδας που τον σκέπασε. Η αγαπημένη του αδελφή

ΜΑΡΙΑ ΓΡ. ΞΑΦΕΛΗ

Ιη ιη ο πι οπή πι Μ ΙΛΤΙΑΔΗΣ ΧΟΥΤΖΑΙΟΣ (1914 - 1995) ΜΝΗΜΗ ΠΡΟΣΦΙΛΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ

Π έρασαν

σχεδόν τρ ία χρ ό ν ια , αφ ότου ο Μιλτιάδης Μιλτιάδη Χουτζαίος έφυγε για το στερ­ νό του ταξίδι. Υπηρέτησε ευσυνείδητα ως κλητή­ ρας στο Δήμο Αγιάσου επί 25 συναπτά έτη. Ήταν πολύ αγαπητός στο χωριό, για την προθυμία του να εξυπηρετήσει τους συγχωριανούς του, για τον ακέραιο χαρακτήρα του, για το ήθος του, για την περίσσια καλοσύνη του. Έφυγε πλήρης ημερών, αφού ευτύχησε να δει τα τρ ία π α ιδ ιά του, τη Μυρσίνη, το Γιώργο και το Θεόδωρο, καλά αποκα­ ταστημένα. Θα σε θυμόμαστε πάντα, Μιλτιάδη. Το Διοικητικό Συμβούλιο του «Φιλοπρόοδου Συλλόγου Αγιασωτών» και η Λιεύθυνση του πε­ ριοδικού «Αγιάσος» εκφράζουν στους συγγενείς τα θερμά και ειλικρινή τους συλλυπητήρια.

Ο Ιωάννης Βασιλείου Πιπερίτης πρόσφερε 100 δολ. Αυστραλίας στη μνήμη της πολυαγαπημένης του πεθεράς Θεοδώρας Σπάχου, καταγομένης από την Τρίπολη. Ο Παναγιώτης Γκαγκαδέλης πρόσφερε 5.500 δρχ. στη μνήμη του πεθερού του Πίνδαρου Καμάτσου. Ο Μιχαήλ Βερδούκας πρόσφερε 3.000 δρχ. στη μνήμη του πεθερού του Γρηγορίου Τζάνου Βαρβάκη και της πεθεράς του Βασιλικής. Η Μ υρσίνη Χ ουτζαίου-Β αμβακά πρόσφερε 10.000 δρχ. στη μνήμη των πεσόντων αεροπόρων της Πολεμικής μας Αεροπορίας. Ο Γρηγόριος Π απαπορφ υρίου πρόσφερε 15 δολ. ΗΠΑ στη μνήμη της συζύγου του Αθηνάς. Ο Γρηγόριος Παπαπορφυρίου πρόσφερε 10 δολ. ΗΠΑ στη μνήμη της Ειρήνης Βασιλείου Μαϊστρέλη. Η οικογένεια Γιάννη Γρηγορίου Π α π α π ο ρ ­ φυρίου πρόσφερε 10 δολ. ΗΠΑ στη μνήμη της μητέρας Αθηνάς. Η Φρόσω Γρηγορίου Παπαπορφυρίου πρόσφε­ ρε 10 δολ. ΗΠΑ στη μνήμη της μητέρας της Αθηνάς Παπαπορφυρίου. Ο Μιχαήλ Βερδούκας πρόσφερε 3.000 δρχ. στη μνήμη του πεθερού του Γρηγορίου Βαρβάκη και της πεθεράς του Βασιλικής. Ο Βασίλειος Ηρακλή Δεμιργκέλης πρόσφερε 3.000 δρχ. στη μνήμη των γονέων του. Ο Πολύδωρος και η Σοφία Τσέγκου πρόσφεραν 5.000 δρχ. στη μνήμη του Νίκου Κουρτζή.

ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΣΥΛΛΟΓΟΥ - «ΑΓΙΑΣΟΥ» - Βασίλειος Πετεινέλης - Μιχαήλ Πασχαλιάς - Ευστράτιος Δημητρίου Ταράνης - Αντώνιος Καραφύλλης - Ανδρονίκη Νικολάου Κορομηλά - Γιάννης Ευστρ. Χατζηλεωνίδας (Αφρική) - Γεώργιος Γρηγορίου Βουνάτσος - Μήτσος Τσιάμης

7.000 3.000 3.500 1.000 3.000 30.000 17.000 20.000

Αισθανόμαστε την υποχρέωση να ευχαριστή­ σουμε θερμά όλους όσοι στηρίζουν την εκδοτι­ κή προσπάθειά του Συλλόγου μας, καθώς και όλες τις άλλες δραστηριότητές του.

ΔΙΑΘΕΣΗ ΤΩΝ ΕΚΔΟΣΕΩΝ ΜΑΣ Α. Κυκλοφόρησαν πρόσφατα τα βιβλία που εξέδωσε ο «Φιλοπρόοδος Σύλλογος Αγιασωτών^; 1. [Ε.Π. Κουλαξιζέλλη-Β.Π. Τραγέλλη], Η Αγιάσος και τα πέριξ, εν Αθήναις 1896. Δρχ. 1.500.2. Στρατή Π. Κολαξιζέλη, Θρύλος και ιστορία της Αγιάσον της νήσον Αέσβου, Αθήνα 1997. Δρχ. 5.000. Τα βιβλία διατίθενται από το Σύλλογο με άμεση παράδοση, κατά τις ώρες λειτουργία ς των Γραφείων, ή επί αντικαταβολή (1.700 και 5.400 δρχ. αντίστοιχα). Επίσης διατίθενται από τους κατά τόπους ανταποκριτές του περιοδικού «Αγιάσος», τα ονόματα και οι διευθύνσεις των οποίων ανα­ γράφονται παρακάτω. Β. Επίσης διατίθενται βιβλιοδετημένοι τόμοι του περιοδικού «Αγιάσος», με άμεση παράδοση στα Γραφεία του Συλλόγου ή επί αντικαταβολή (12:000 δρχ.). Α ' τόμος (1-25, 1980-1984), Β' τόμος (26-45, 1985-1988), Γ' τόμος (46-67, 1988-1991), Δ ' τόμος (68-85,1992-1994) και Ε ' τόμος (86-103,1995-1997).

ΓΑΜΟΙ - Ευστράτιος Νικολάου Ταράνης Νικολέτα Ευστρατίου Λαζάρου (Αγιάσος, 4.10.1998) - Βασίλειος Ευστρατίου Χατζηβασιλείου Μαρία Ευστρατίου Κουδουνέλη (Αγιάσος, 15.11.1998) - Αντώνιος Γεωργίου Καραθανάσης Αντιγόνη Ευστρατίου Χατζηπαναγιώτου (Ιερός ναός Αγίου Μελετίου Σεπολίων, 7.11.1998) - Γρηγόριος Ξενοφώντος Λαζάρου Ευθυμία Σωκράτους Βασλά - Γεώργιος Ευστρατίου Ρούσσας Καλλιρρόη Ευστρατίου Βασλά - Γεώργιος Ιωάννου Ζηλέλης-Δελημήτρος Σταυρούλα Ευστρατίου Μακαρώνη (Αγιάσος, 12.12.1998)

ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ Στις 11.7.1998, στον ιερό ναό των Παμμεγίστων Τ αξιαρχώ ν Κ α για νίο υ τελέστηκε ο γάμος του Λευτέρη Δημητρίου Ελευθεριάδου και της Ελένης Κωνσταντίνου Ελευθεριάδου. Ευχόμαστε ο βίος τους να είναι ανέφελος και πλήρης χαράς και ευτυχίας. Οικογένεια ΓΙΑΝΝΗ και ΑΡΙΑΔΝΗΣ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

ΘΑΝΑΤΟΙ

ΔΙΟΡΘΩΣΗ Στην πρώτη στήλη της σελίδας 32 του τεύχους 107 (1998) να γραφεί στην Αγιά- Σ(ι)ω > στην Αγιάσο α ν τ ί στην Αγιά-(Σι)ω > στην Αγιάσο.

- Σαρηγιάννη Καλλιόπη, χήρα Αναστασίου, το γένος Δημητρίου Π ιτία, (Αθήνα) - Χατζηαποστόλου Βαΐτσα, χήρα Ευστρατίου, (Αθήνα) - Χρυσάφης Δημήτριος Ελευθερίου (11.10.1998) - Κεραμιδάς Παναγιώτης Φωτίου - Στεφάνου Ευστράτιος Κωνσταντίνου - Καμπουρέλης Βασίλειος Μιχαήλ - Μπουγάτσα Βασιλική, χήρα Δημητρίου - Καπρέλης Λάμπρος Ιωάννου, σύζυγος Μαρίας Παναγιώτου Δουκάκη, (Αθήνα, 3.11.1998) - Σταματέλης Παναγιώτης Θεοδώρου (Αθήνα, 5.11.1998) - Βασλάς Θεμιστοκλής Σωκράτους (17.11.1998)