DE BOTTELAER
Maandblad van de Bier- & Wijngilde Alken 22°jaargang Nr. 06
Juni 2019
Afdeling van het VAW
Inhoud: - Kalender - Voorwoord - Bier: Kruiden en specerijen in bier - Wijn: Laatste richtlijnen - Allerlei: _____________ ____________ _________________
Kalender 21 juni 2019: midzomerwandeling met degustatie. Meer info verder 6 juli 2019: Barbecue. Meer info verder 13 augustus 2019: Druivenkijkdag bij Benoit en brouwerijbezoek bij Ludo. Meer info verder __________ ________ ___________
Voorwoord: We zijn al de 20° mei en ik heb nog niets gedaan voor ons magazine. Het wordt tijd dat ik er aan begin, vooral omdat ik de
laatste week van deze maand een week op persreis ga naar de Abruzzen in verband met wijn. Mijn wijngaard ziet er
goed en verzorgd uit, hard gewerkt, je weet wel, als er mensen komen kijken moet het in orde zijn...Al mijn wijn is gebotteld, zo’n
270 flessen. Ik zal weer veel hulp nodig hebben om ze te helpen leeg drinken. De wijn die ik gemaakt heb van Grillo druiven in Italië gekocht is super, allemaal feitelijk, op de Johanniter na. Daar is iets verkeerd mee gelopen. Maar al de rest, de Solaris en de Palatina hebben mooie wijnen opgeleverd. En van de rode druiven van mijn pergola heb ik 20 liter rosé gemaakt. Allemaal van een enkele plant. Ik moet wel dringend nog wat bier brouwen, daar kom ik niet mee toe. Nog een beetje tripel en een bruine trappist tegen de winter. Dan zit de kelder boordevol en kunnen we met een gerust hart op vakantie... Dirk Etiket Grillo
__________ ________ ___________
Bier Kruiden en Specerijen in bier Kruiden en specerijen worden nu al gebruikt in bier, denk maar aan koriander, zoethout of steranijs. Feitelijk zijn er zoveel meer kruiden en specerijen, zowel gedroogd als vers. Zo heb ik ooit bier geproefd waar tijm en rozemarijn bij gebruikt werd; het was wel verrassend, maar toch lekker...
Als je wil experimenteren met kruiden is de vraag natuurlijk: hoe begin ik er aan. Wel, je kan altijd iets toevoegen in het glas en dan een neutraal bier er bij schenken. Neem nu dat je basilicum in de tuin staan hebt, even enkele blaadjes met een vijzel kneuzen, in een glas doen en bier bijschenken. Het kan natuurlijk dik tegenvallen en niet te drinken zijn, maar het kan ook best meevallen. Als je het niet probeert zal je het nooit weten. Is het slecht, giet het weg en probeer misschien een andere dosis, de verhouding was misschien niet goed. Eenmaal je een lekkere combinatie gevonden hebt moet je uitmaken hoe je kruid of specerij of een combinatie ervan, bij je bier wil voegen. Dat kan op verschillende ogenblikken. Bij het maischen, bij het koken of als “dry hopping�. Je kan ook een
extract maken en toevoegen vóór het bottelen. Onder welke vorm je smaken toevoegt is natuurlijk van belang. Ik zelf maak elk jaar een bruin trappistenbier en voeg er schijfjes mandarijnen toe die ik gekaramelliseerd heb in een houtoven. De smaak is perfect. Je kan ook een extract maken zoals er reeds velen in de handel zijn. Denk maar aan vanille-extract. Bij brouwland hebben ze enorm veel keuze in extracten, maar er zijn er een hele hoop dat je zelf kan maken. Een extract is zeer gemakkelijk doseerbaar. Om de kruiden fijn te maken kan je gebruik maken van een kleine koffiemolen, dan ontwikkelt zich warmte wat in sommige gevallen nadelig is en anders weer juist een voordeel. Je kan natuurlijk ook een vijzel gebruiken. Hoe gaan we nu de smaken uit onze kruiden en specerijen halen? Thee trekken van kruiden wordt meer gedaan, maar dat kan je niet bewaren. Alcohol is feitelijk voor de hand liggend. De beste extractie gebeurt bij een alcohol percentage van 60°. Als je alcohol koopt van 96% kan je dit reduceren door de omrekentabellen te gebruik een die je op het internet vindt. (https://homedistiller.org/calcs/dilute) Soms kan een lager alcoholpercentage tot betere resultaten leiden omdat er minder ongewenste stoffen geëxtraheerd worden. Bijkomend voordeel van alcohol is dat het een desinfecterende werking heeft, zodat je je kruiden verder niet hoeft te ontsmetten. Je kan ook een neutrale alcohol gebruiken zoals wodka of jenever om op te leggen, of zelfs gewoon een sterk neutraal bier. Bij een lager alcoholpercentage moet je het extract wel langer laten trekken. Het experimenteren kan ook verder gaan: een extract met 48% alcohol vergelijken met een extract van 7 à 8%, en een extract van een week oud vergelijken met een extract van twee maanden oud. Het is van belang dat we de gebruikte hoeveelheden afwegen en noteren als we iets super lekker gevonden hebben. Het afwegen van de kruiden gaat op 1 gram nauwkeurig. Er bestaan goedkope lepelweegschalen die tot op 1/10 gram wegen. Voor extracten gebruik ik injectiespuitjes. Vers of gedroogd? Qua geur en smaak zou je denken dat verse kruiden onvergelijkbaar zijn
met gedroogde kruiden. Toch niet, basilicum heeft in gedroogde toestand al zijn parfum verloren, terwijl oregano juist gedroogd pas perfect afsmaakt. Sommige exotische ingrediënten zijn niet vers te krijgen. Bij een gedroogd ingrediënt is zelf malen natuurlijk weer te verkiezen boven voorgemalen poeder... Waarom niet eens trachten een extract te maken van korianderzaad, jeneverbessen, oregano, muntblaadjes, of gemberwortel. Allemaal afkomstig uit het kruidenrek van de supermarkt. Daarnaast kan je ook kiezen voor verschillende soorten pepers, kruidenmengelingen rozenblaadjes, chilipeper, Curaçaoschil, gagel gember, eneverbes kaneel, kardemom, koriander, kruidnagel, laurier, sinaasappel-, limoen- en citroenschil, steranijs, zoethout, allspice...Waarom niet eens proberen om sinaasappelkonfituur bij je bier te voegen. Je zal versteld staan. Hetzelfde geldt natuurlijk ook voor wijn. Op dezelfde manier kan je lekkere versterkte wijnen en vermouth maken. Dirk __________ ________ ___________
WIJN Dit zijn de laatste richtlijnen van Benoit. De wijn van 2018 had moeten gefilterd en gebotteld zijn voor eind mei, anders laten overzomeren tot in september. In de wijngaard is de snoei nu achter de rug, er werd gekozen voor cordonsnoei of guyotsnoei. Natuurlijk heeft iedereen nu de zachte snoeimethode toegepast waarbij de sapstroom gerespecteerd wordt en er eerst gekozen wordt voor twee sporen en daarna pas de vruchttak. Eenmaal men het idee begrijpt is het vrij gemakkelijk en logisch. Als we onze druivelaars goed verzorgen is de kans op ziekte veel kleiner. Wat kunnen we allemaal doen? Voor de bloei: Regelmatig spuiten met 20 gr. zwavel per 10 Liter water. Net voor de bloei: ’s avonds 20 gr. zwavel en 20 gr. koper per 10 liter spuiten. Tijdens de bloei: Nooit spuiten
Na de bloei: Zwavel afwisselen met Dithane. Waterglas(Waterglas wordt gemaakt van zand en soda, in een oven, hier komt het als vast waterglas uit: glas dus, dit glas is oplosbaar in water) 20 gr. per 10 liter. Waterglas wordt vooral gebruikt om te zorgen dat schimmels zich niet kunnen vastzetten op het blad. Waterglas steeds alleen spuiten. Normaal krijg je bericht van Benoit via email met wat en wanneer de druivelaars moeten behandeld worden Zomersnoei: Uitbreken van de overtollige ranken. We gaan een bepaalde hoeveelheid ranken vooropstellen: voorbeeld, we wensen ongeveer 3 à 5 kg druiven per plant. Je kan bij benadering berekenen hoeveel trossen je nodig hebt. Nooit te veel trossen laten staan; dan zullen de druiven niet fenolisch rijp worden. We gaan vooral de scheuten uitbreken die langs onder van de vruchttak zijn ontsproten, alsook de dubbele scheuten om een mooie verspreiding te beogen op onze vruchttak. Na de bloei bij erwtgrootte van de druiven: de troszone totaal ontbladeren, wel in twee à drie stappen om de plant niet te stresseren... Voordeel: • Die bladeren zijn in september toch versleten. • De druiven drogen sneller op dus minder last van schimmels. • De druiven krijgen een dikkere schil zodat de Suzuki vlieg er moeilijker doorheen kan boren om zijn eitjes te leggen. • In een dikkere schil zitten meer aroma’s gevangen. • Het plukken zal veel gemakkelijker zijn. • Door vroeg te ontbladeren zijn de druiven beter bestand tegen de felle zomerzon. Benoit stuurt ons regelmatig berichten wanneer we de planten moeten behandelen en met wat. Verder natuurlijk de voet van de plant onkruidvrij houden. Als deze regels gevolgd worden is de kans groot dat je een mooie oogst hebt in de herfst, als het weer een beetje meezit natuurlijk. Benoit
__________ ________ ___________
Allerlei Biercocktails: Feitelijk zijn er allerlei cocktails te maken met bier. De ene valt al wat meer in de smaak dan de andere. Ze zijn allemaal toch uit te proberen, denk maar aan wat ze in het Noorden van Frankrijk veelvuldig serveren: “Bière Picon”. We gaan de volgende maanden telkens één biercocktail aan jullie voorstellen. Het je er zelf een gemaakt die in de smaak valt? Laat het ons weten, we zullen het recept publiceren. Black Velvet: Het is een recept dat bijna 160 jaar oud is en daarmee de oudste biercocktail ter wereld. Het wordt geserveerd in een champagneglas. Een deel champagne of mousserende wijn en één deel bruin bier. Origineel werd er Guiness met champagne gemengd. Italiaanse biercocktail 15 ml ruby porto 30 ml Campari 30 ml sinaasappelsap enkele druppels bitter 150 ml trippel 1 zeste de pampelmoes Doe 125 ml gecrushed ijs in een beker, voeg al de ingredienten toe en meng voorzichtig. Werk af met een pompelmoes-, of sinaasappelschil.
__________ ________ ___________
Midzomerwandeling Op vrijdag 21 juni om 19 uur.
Een tocht door het natuurschoon van Terkoest en nagenieten met een heerlijk drankje bij Ludo Startplaats: GC Erckenteel: Parkstraat – Terkoest Alken De wandeltocht langs de boorden van de “Herk” brengt ons naar het natuurgebied “Sleepenbroek” waar we het pas aangeplante bos gaan inspecteren. Met wat geluk komen we diverse dieren tegen die in het gebied hun leefwereld hebben gevonden: ree, vos, bosuil, steenuil, diverse soorten eenden, snip, reigers, …. Onderweg krijgen we het verhaal te horen over het valleigebied en de perikelen over en om de Molen (Molenstraat). Als afsluiter brengen we een bezoek aan de brouwerij van Ludo en Rita Geerdens (Alkenstraat, 117 - Stevoort).Aankomst aldaar rond 21.00 u. Tegen betaling van 2,00 euro krijg je er drie biertjes (of iets fris) te proeven. Als je aldaar blijft plakken kan je verder “proeven” tegen een vergoeding. Ludo zal daarbij deskundige uitleg geven over het brouwen en wie weet wordt je nog een van zijn volgelingen. Van daaruit wandelen we terug naar de startplaats. De totale wandelafstand zal +/- 7 km bedragen.
Geïnteresseerden dienen zich tot dinsdag 18 juni in te schrijven bij Albert Put (putalbert@proximus.be – 0478/327772) __________ ________ ___________
Jaarlijkse barbecue Op zaterdag 6 juli om 18,30 uur
Inschrijven kan bij Rita: Tel. 011/59.15.56 of ludo.geerdens@telenet.be met vermelding van 2 stuks welke U kan kiezen uit : Saté – sparerib – kotelet – braadworst chipolata – vis papillot royal – scampi spies Inschrijven graag vóór 25 juni. De betaling van € 15 kan op de avond zelf. De gilde voorziet witte wijn, rode wijn, bier, koffie en water. Ook mag iedereen uiteraard zijn eigen wijn of bier meebrengen ! Ook zelf meebrengen : Bestek (bord, mes, vork, koffielepel), tas, wijnen of bierglas. We beginnen om 18,30 uur met een aperitief. Afspraak aan de scholen van St-Joris (tegenover de kerk) __________ ________ ___________
Druivenkijkdag en Brouwerijbezoek Zaterdag 31 augustus
Brouwerij : Ludo stelt zijn vernieuwde brouwerij graag aan U voor. Er zal een uitgebreide uitleg gegeven worden over de werking en het verloop van het gehele brouwproces en dit vanaf de mout tot en met het bottelen. Iedere bezoeker krijgt 2 proevertjes uit eigen huis aangeboden. Wijngaard “De Potkuil” : Benoit stelt zijn wijngaard aan u voor. Voor enkele jaren is deze wijngaard volledig vernieuwd met piwidruiven. Deze resistente druivenrassen zijn gesnoeid volgens de nieuwe snoeiwijze, de zogenaamde “zachte snoei” gedeeltelijk op cordon en ander deel volgens de gyotsnoei. Ook Benoit biedt u een paar consumpties aan van wijn uit eigen wijngaard. Om de dag af te sluiten zal U een lekkere boterham met spek en koffie aangeboden worden. Deelname in de kosten : 15€ Aanvang 13.00 U bij Ludo. Alkenstraat, 117 te Stevoort
Houd deze data zeker vrij
________ ___________ Wat hebben we in het magazijn van de Bottelaers:Wijnsteenzuur, appelzuur, citroenzuur, fructose, kaliumsorbaat, trisoda, bentoniet, sulfiet, -PH meter, refractometer, miniweegschaal, watersloten, stoppen om D J af te sluiten, krimpcapsules per 100 stuks, DIAM kurkenKroonkurken: 29 mm per 100 of 500 stuks -Boeken: zelf wijn maken, zelf zuivel maken Bestelling materiaal: Materiaalmeester Benoit Vandevoordt: Eerst even bellen: 0477/07 02 17 _______________________________________ Verantwoordelijke uitgever: Dirk Huijbrechts – bottelaers@gmail.com Kuringersteenweg, 397 – 3511 Kuringen 0496/21 48 46