DE BOTTELAER Maandblad van de Bier- & Wijngilde Alken
23° jaargang Nr. 06
Juni 2020
Afdeling van het VAW
Inhoud: - Kalender 2020 (onder voorbehoud) - Bier: Effect van licht op bier - Wijn: Magnetische nanodeeltjes om witte wijn te klaren. Wat te doen na vorstschade in de wijngaard
- Allerlei: Overlijdensbericht
________________________________________
Kalender 2020 Onder voorbehoud Vrijdag 19 juni :
Verzorging wijngaard in de zomer + ontbladeren Vrijdag 18 september : Oogstvoorbereiding voor de druiventeelt Zaterdag 3 oktober : Appels plukken om 8.00 u Vrijdag 16 oktober :
Proeven donkere bieren + bierthema
Vrijdag 23 oktober :
Appels wassen om 13.00 u
Zaterdag 24 oktober :
Appels persen
Vrijdag 20 november :
Vragenavond over bier en wijn
Vrijdag 4 december :
Hapjes – avond om 18.30 Receptie met hapjes
om 8.00 u
-----------------------------------------Omslagfoto: pergola druiven op 23 mei Voorwoord: 23 mei Tot op heden heb ik nog niets gedaan voor ons magazine, je zou
2
kunnen denken, met die Corona is er toch voldoende tijd. Maar ja, met dat mooi weer heb ik echt geen zin om achter mijn computer te kruipen. Vandaag is de hemel grijs en bijna einde maand, dus er maar tegenaan. Verleden week heb ik mijn witte wijn gebotteld, 92 flessen waar ik uiterst tevreden over ben. Het is een blend van al mijn rassen; Johanniter, Solaris, Palatina en een klein beetje Sauvignac. Ze staan netjes in de koeling op 14 graden te wachten op hun etiket. Met mijn rosĂŠ ben ik nog niet klaar. Het is een mengsel van een oud blauw ras in pergolavorm, (dat vandaag al aan het bloeien is) gemengd met Fanny en een overschotje van Palatina die ik nog wat had laten hangen. Lekker van smaak maar spijts 2,5 gr sorbaat per 10 liter en 80 mg sulfiet blijft de wijn heel langzaam bellen gooien. Gewoon een raadsel. Zelfs Benoit heeft er geen uitleg voor. Ik heb de wijn dan enkele dagen naar 0 graden gebracht, maar bij het terug op 14 graden laten komen begon het terug. Ik zal de rosĂŠ maar laten staan en wachten tot hij moe geblazen is...
Met de ijsheiligen heeft het ook even goed gevroren, vele wijngaarden zijn geraakt. De klimaatopwarming kan dus toch nog voor venijnige nachten zorgen. Gelukkig ben ik de dans ontsprongen omdat mijn stukje wijngaard nogal besloten ligt. Iets waarvan ik dacht dat het niet mogelijk was is een bladluis plaag op de jonge druiventoppen. Ik had het niet direct in de gaten maar zag plots mieren tegen de takken opkruipen om de luizen te melken. Wat van mijn roltabak in warm water blijkt te helpen. Het is hier een zandbodem in Kuringen en met de droogte heb ik toch al verschillende malen water gegeven; niet rechtstreeks aan de druivenstokken, maar aan het gras tussen de rijen. Ik heb in het 3
voorjaar de regen opgevangen en verdeeld over 4 plastiek tonnen van 1100 liter. Toch mag het stilaan wat gaan regenen... DH
-----------------------------------Bier Effect van licht op bier Vraag We weten allemaal dat licht slecht is voor bier, maar is al het licht even slecht? Zijn zonlicht, gloei-, tl- en led-verlichting allemaal hetzelfde? En hoeveel licht is er nodig om wort en bier te beschadigen? Moet ik in het donker bewaren en bottelen? Ik ben ook benieuwd of bleke en donker gekleurde bieren evenveel worden beĂŻnvloed door licht? Antwoord Licht zorgt er niet voor dat wort slecht wordt, maar kan dit probleem met bier veroorzaken. Dit komt omdat de lichtgolflengten die ervoor zorgen dat bier een slechte smaak krijgt, tussen ongeveer 350 en 550 nanometer vallen; 350 nm is de bovenkant van het ultraviolette bereik (onzichtbaar voor het menselijk oog) en 550 nm ligt in het zichtbare bereik. Deze golflengten worden geassocieerd met paarse, blauwe en groene kleuren. We weten allemaal dat zonlicht ervoor zorgt dat bier slecht wordt, en de meesten van ons hebben waarschijnlijk een lekker bier ervaren dat verandert in een vies brouwsel op een zonnige dag. Voor zover normaal licht (het soort licht waaraan we regelmatig worden blootgesteld) gaat, is zon de gouden medaillewinnaar voor slecht bier. Duitse stenen pottenmet deksels zouden zijn ontworpen om te voorkomen dat puin van oude daken en plafonds in bier valt, maar deze deksels kunnen ook nuttig zijn geweest om slechte smaak te voorkomen... antieke zonnebril voor bier! Gloeilampen en halogeenlampen zenden een breed spectrum aan lichtgolflengten uit en worden algemeen aanvaard als de
4
meest natuurlijke straling omdat dit brede bereik vergelijkbaar is met zonlicht. Dit licht zendt dus golven uit die ervoor zorgen dat bier slecht wordt, indien de lichtkleur naar de langere golflengten (gele, oranje, rode en bordeauxrode kleuren) verplaatst wordt, zal deze reactie niet veroorzaakt worden. In tegenstelling tot zonlicht - en gloeien halogeenlampen - zenden LED- en fluorescentielampen meer specifieke golven uit. Het blijkt dat de meeste LED- en alle tl-lampen grote pieken hebben rond 400 nm. Wat dit voor de bierliefhebber betekent, is dat LED- en tl-lampen eerder ervoor zorgen dat bier eerder slecht wordt dan gloeilampen en halogeenlampen. Er zijn echter een paar dingen die kunnen worden gedaan om verschalen in de thuisbrouwerij te minimaliseren. Glazen mandflessen hebben veel positieve eigenschappen, maar de twee belangrijkste valkuilen zijn hun relatieve kwetsbaarheid en hun duidelijke aard. Als je uw huisbrouwsel in glas fermenteert en veroudert, moet je ervoor zorgen dat het brouwsel niet wordt blootgesteld aan zonlicht, evenals aan led- en fluorescentielampen. Je moet ook de blootstelling aan gloei- en halogeenlampen minimaliseren, maar deze lichten veroorzaken niet dat de meeste bieren slecht worden. Het is gemakkelijk genoeg om een mandfles met een handdoek of licht deken te bedekken als je geen ruimte in een donkere kast hebt om je bier tegen licht te beschermen. Roestvrijstalen containers blokkeren het licht volledig, dus als je roestvrijstalen vergistingsvaten gebruikt, hoeft je je geen zorgen te maken. Plastics variĂŤren van ondoorzichtig tot helder, dus, afhankelijk van het plastic, kan er al dan niet licht in uw bier terechtkomen. Bierkleur en glaskleur hebben daar ook betrekking mee. Donkere bieren absorberen een breder spectrum van lichtgolflengten dan lichter gekleurde bieren, dus naarmate bier lichter van kleur wordt, neemt de neiging tot verschalen toe. Hetzelfde gebeurt met de kleur van een glazen fles; bruin glas absorbeert de blauwe, paarse en groene golflengten die de verschalings-reactie katalyseren, terwijl
5
helder, groen en blauw glas, of in het geval van heldere flessen, deze golflengten in het bier toelaten. Licht is een katalysator in de verschalings-reactie; als licht in de 350-550 nm wordt blootgesteld aan vatbaar bier (iets anders dan zwarte bieren of bieren met lichtstabiele hopverbindingen), zal het bier uiteindelijk slecht worden. Preventieve maatregelen zijn dus vrij eenvoudig te volgen bij de zoektocht naar geweldig bier!
-----------------------------------
Wijn: Magnetische nanodeeltjes om witte wijn te klaren. De nanodeeltjes kunnen in meerdere behandelingen worden hergebruikt Zou je een troebele witte wijn kopen? Waarschijnlijk niet, daarom doen wijnboeren er alles aan om hun product te klaren. Nu kunnen ze dit efficiënter doen met behulp van nieuw gecreëerde nanodeeltjes. Gewoonlijk worden witte wijnen commercieel geklaard door het gebruik van poedervormige bentonietklei. Eenmaal toegevoegd aan de wijn, hechten de kleideeltjes zich met zwevende eiwitdeeltjes, waardoor beide bezinken op de bodem van het wijnvat. De nu geklaarde wijn wordt vervolgens afgeheveld en laat het sediment achter. Helaas absorberen de kleideeltjes ook een deel van de wijn tijdens het proces. Volgens wetenschappers van de University of Zuid Australië resulteert dit in een verlies aan wijnvolume van ongeveer 3 procent, wat zich vertaalt in jaarlijkse financiële verliezen van ongeveer $ 100 miljoen alleen al in Australië. 6
Onder leiding van Dr. Agnieszka Mierczynska-Vasilev wilden de onderzoekers een minder verkwistend alternatief ontwikkelen. Ze creĂŤerden uiteindelijk magnetische nanodeeltjes die zijn bekleed met acrylzuurpolymeren, die zich binden aan de ongewenste eiwitdeeltjes in witte wijn. In plaats van naar de bodem te zakken, worden de met eiwit beladen nanodeeltjes vervolgens verwijderd door simpelweg een magneet in de wijn te plaatsen. Bovendien kunnen ze worden "geregenereerd" en meerdere keren worden hergebruikt. In laboratoriumtests uitgevoerd op niet-geklarifieerde Sauvignon Blanc, Semillon en Chardonnay, bleken de nanodeeltjes 98 procent van de waasvormende eiwitten per behandeling te verwijderen, en dat deden ze consistent in de loop van 10 opeenvolgende behandelingen. Er was naar verluidt geen effect op de kleur, het aroma of andere factoren van de wijn. "Hoewel er nog een weg te gaan is voordat de technologie praktisch kan worden toegepast in wijnmakerijen, en de noodzaak om regelgevende goedkeuring te krijgen in zowel AustraliĂŤ als het buitenland, gezien de duidelijke eco7
nomische, duurzame en sensorische voordelen, heeft deze nanotechnologie een zeer sterk potentieel voor adoptie“,zegt Mierczynska-Vasilev. En dit is niet de eerste keer dat we horen dat magnetische nanodeeltjes worden gebruikt om wijn te behandelen. Eerder gebruikten wetenschappers van de Australische Universiteit van Adelaide ze om chemische verbindingen, bekend als alkylmethoxypyrazines, die de smaak en het aroma van een wijn daadwerkelijk kunnen beĂŻnvloeden, te verwijderen, Bron: University of South Australia
---------------------------------Vorstschade: Wat te doen nadien.
Voor diegene die net zoals ik het weerbericht gevolgd hebben en de nacht van 11 mei naar 12 mei net zoals ik niet gestookt heeft en al hun druiven kwijt zijn . We zien nu hoeveel de schade is.
8
Wat kunnen we nu doen ? Knip alle verdroogde bladeren weg en ook het gedeelte dat bevroren is . De okselscheuten ,de eerste twee die het kortst bij de stam staan . Ik bedoel de aflegger , die worden behouden . Deze laat ik dit jaar uitgroeien, niet meer, want anders wordt het een bos . Of daar nog vruchten op komen hangt van de soort af . Daarna moet je na het snoeien spuiten met koper en zwavel 20 gr . (S ’avonds ) Benoit
9
Volledig verwoestte wijnstokken. De okselscheuten zullen na enkele tijd terug uitlopen om het overleven van de plant te garanderen.
Deels geraakt door de vorst. Afhankelijk van het ras en de standplaats. Hetbevriezen werd vooral veroorzaakt door de felle noorderwind
10
Een volledig verwoestte tros; de toekomstige bloemen zijn bruin geworden.
Deels bevroren tros. De toekomstige bloemen voor een deel nog groen. Nieuwe okselscheuten worden gevormd. Afgezien van het ras kunnen deze scheuten nog late vruchten voortbrengen
11
Allerlei:
Verantwoordelijke uitgever: Dirk. Huijbrechts – bottelaers@gmail.com Kuringersteenweg, 397 – 3511 Kuringen 0496/21 48 46
12