Cloud Works 05/2018

Alles over innovatie in ICT

Jaargang 9, nr. 5 / 2018

Productstrategie

Van lokale back-up naar multicloud intelligent datamanagementplatform Technologie

‘Duidelijk verband tussen AI en BI op Big Data-clusters’

Standaardisatie

OSDA biedt nieuwe aanpak voor duurzame datacenters

En verder Hoe stelt u uw carrière veilig? | Driekwart van koplopers in cloud automation behaalt forse groei | OCP komt met update checklist | Digitale transformatie kan niet zonder continuous delivery | Moderniseer uw IT-infrastructuur aan de hand van deze drie adviezen | Amerikaanse CLOUD Act zet AVG onder druk | www.cloudworks.nu In samenwerking met:

®

REGIST REER NU VOO R GRATIS TOEGAN G

31 OKT & 1 NOV 2018 JAARBEURS UTRECHT

WWW.INFOSECURITY.NL WWW.DNCEXPO.NL THEMA: Quantified World

In samenwerking met:

Hoofdmediapartner:

Cloud talk

Het gevaar van gemak Soms voel ik mij net een ‘digital nomad’. Maar dan wel eentje die ’s avonds naar hetzelfde huis terugkeert.

U kent ze vast wel: die jonge mensen die de hele wereld over reizen en ondertussen in cafe’s op Ibiza, shared office spaces in Rio of in hippe start-uplocaties hun geld verdienen door coole projecten te doen. Zolang ze maar snel wifi hebben, kunnen zij overal werken. Hun documenten slaan ze op in de cloud en via Slack of een andere team-app werken ze in tal van projectteams samen. Een mooi leven.

Mijn leven lijkt daar wel eens wat op. Alleen reis ik dan vooral door Nederland en keer ik ’s avonds weer keurig naar huis terug.

Maar de veelheid aan projecten waar ik aan werk, betekent dat ik continu gebruikmaak van exact dezelfde tools als digital nomads.

Google Drive, iCloud, Dropbox, OwnCloud, Box - ik ken ze allemaal en maak er voor werk regelmatig gebruik van - vooral van Google Drive.

Maar hoe veilig is werken met Google Drive eigenlijk? Daar las ik laatst een mooi (lees: verontrustend) bericht over van de president van de International Association of IT Asset Managers (IAITAM), Barbara Rembiesa. Zij voelt zich genoodzaakt een stevige waarschuwing de wereld in te sturen. Want steeds meer bedrijven - met name ook in het mkb - maken gebruik van Google Drive en andere vormen van cloud storage. Zij vraagt zich af of dat wel verstandig is. Bij Google Drive hangt alles aan uw Gmail-account. Helaas gingen cybercriminelen er onlangs met de inloggegevens van 24 miljoen Gmail-accounts vandoor.

En jaarlijks verliezen 70 miljoen mensen hun smartphone.

En wie bedenkt dat bizar veel mensen hun telefoon niet met een inlogcode beschermen, weet genoeg wat dit voor Gmail- en andere accounts betekent.

Maar ook het product zelf is voor Rembiesa niet vrij van zorgen.

Kijk bijvoorbeeld eens naar de instellingen om toegangsrechten in te stellen voor documenten die in Google Drive vastliggen.

Die zijn op zijn minst niet altijd even duidelijk.

Maar een foute instelling kan zomaar betekenen dat de inhoud van een document simpelweg op internet staat en door iedereen kan worden gelezen.

Er is nog een punt dat ik hier wil noemen. Waarschijnlijk (?) kent uw werkgever duidelijke richtlijnen voor het gebruik van wachtwoorden. Maar hoe vaak gebeurt het niet dat ik met iemand in een projectteam zit en die persoon blijkt een persoonlijk Gmail-account te gebruiken voor zakelijke toepassingen, zoals een gezamenlijk te gebruiken cloud storage.

Daar ga je dan met de door de werkgever voorgeschreven ‘password hygiene’.

Het probleem waar we hier tegenaan lopen, is de (on)balans tussen gebruiksgemak en veiligheid. Google Drive is - net als al die andere cloud storage-diensten - natuurlijk een geweldig handig product. Ik zou niet zonder kunnen. Maar of het voldoende veilig is? Ik vrees dat u en ik het antwoord wel weten.

En toch gebruiken we het.

Robbert Hoeffnagel, hoofdredacteur CloudWorks

Colofon In CloudWorks staat innovatie centraal. Met traditionele ICT-omgevingen is het steeds moeilijker om de business goed te ondersteunen. Innovatieve oplossingen op het gebied van bijvoorbeeld cloud computing, mobility, Big Data, software defined datacenters en open source kunnen echter helpen om de IT-omgeving ingrijpend te moderniseren en klaar te maken voor de toekomst.

Uitgever Roeland Dobbelaer +31 (0)6 - 42 22 44 55 rdobbelaer@betapublishers.nl

Hoofdredacteur Robbert Hoeffnagel +31 (0)6 - 51 28 20 40 robbert@alibi.nl Advertentie-exploitatie Jos Raaphorst +31 (0)6 - 34 73 54 24 j.raaphorst@archermedia.nl Redactie-coördinatie Ab Muilwijk a.muilwijk@vakbladen.com

Vormgeving Content Innovators, Den Haag Abonnementen abonnementen@vakbladen.com +31 (0)88 -22 666 80 Druk Veldhuis Media B.V., Raalte Kennnispartners BTG, Cloud Community Europe, DHPA, IT Room Infra, FHI, Green IT Amsterdam, ISPConnect

CloudWorks – nr. 5 / 2018

3

inhoud

10 14

4

Driekwart van koplopers in cloud automation behaalt forse groei Van de bedrijven die vooroplopen met de toepassing van cloud automation zegt 80 procent meer agile te zijn geworden, terwijl 86 procent van mening is dat de customer experience van hun klanten is verbeterd. Bovendien vindt 59 procent dat zij software engineers hebben kunnen inzetten op projecten met een hoge toegevoegde waarde zoals softwareontwikkeling. Dat blijkt uit een rapport van Capgemini en Sogeti.

‘Duidelijk verband tussen AI en BI op Big Data-clusters’ Volgens honderden onderzoekers loopt Europa achter als het gaat om onderzoek naar en toepassing van kunstmatige intelligentie. Om in die leemte te voorzien, zou er een speciaal Europees onderzoekscentrum moeten komen. Over kunstmatige intelligentie (AI) wordt al bijna een halve eeuw gesproken. En altijd weer doemen scenario’s op van computersystemen die beslissen en niet de mensen. Het onderzoeksbureau BARC deed er onderzoek naar en constateert een verband tussen AI en BI op Big Data-clusters.

Alles over innovatie in ICT

26

Van lokale back-up naar multicloud intelligent datamanagementplatform Van grote ondernemingen vinden we het logisch dat zij zwaar investeren in voorzieningen voor het continueren van de bedrijfsprocessen na een computerstoring. Het voortbestaan van een kleiner bedrijf met een veelvuldig bezochte webshop kan echter net zo afhankelijk zijn van IT-systemen.

34

OSDA biedt nieuwe aanpak voor duurzame datacenters De exponentiële groei van verzameling en verwerking van gegevens ging gepaard met een enorm energieverbruik. Lex Coors van Interxion beschrijft een nieuwe norm die datacenters helpt een balans te vinden tussen de principes van beschikbaarheid en duurzaamheid.

En verder 6

Blog ISPConnect

7

Cloud Research

8

Hoe stelt u uw carrière veilig?

12

Inzicht in data biedt kansen voor de toekomst

18

‘Dankzij All IT Rooms hebben we geen omkijken meer naar ons datacenter’

20

OCP komt met update checklist voor bestaande datacenters

23

Een DC is veel meer dan enkel ‘een plek om data te verwerken’

24

Samenwerking voorkomt misbruik van domeinnamen door cybercriminelen

28

90% van cyberaanvallen in Nederland wordt voorkomen

30

Moderniseer uw IT-infrastructuur aan de hand van deze drie adviezen

32

1 op 5 kantoor-professionals ervaart werkstress door technologie

36

Amerikaanse CLOUD Act zet AVG onder druk

38

Digitale transformatie kan niet zonder continuous delivery

40

Software-assetmanagement helpt bedrijven malwarebedreigingen te bestrijden

42

Blog BTG

www.cloudworks.nu CloudWorks – nr. 5 / 2018

5

Cloud Research

Verantwoord by design

Op het moment dat ik dit schrijf, wordt er wereldwijd overlegd over autonome wapensystemen. Ik vermijd even de term ‘killer robots’. Want bijvoorbeeld een afweersysteem dat autonoom een raketaanval detecteert en onschadelijk maakt, komt best sympathiek over.Vorig jaar vond deze VN-bijeenkomst voor het eerst plaats. Wat opvalt, is dat vooral landen buiten Afrika, het Midden-Oosten en Azië zich zorgen maken. Dit zijn vaak landen die zich zorgen maken om de wapenwedloop om hen hen.

Landen die juist een tactische voorsprong denken te creëren, zoals de VS, of die vast zitten in een wapenwedloop, zoals Israël en Iran, zien niets in beperkingen. Nederland zit er uiteraard een beetje tussenin: zo maar verbieden moeten we niet doen, maar we kunnen wel over regels nadenken. De terminator-achtige schrikbeelden die worden opgeroepen door de tegenstanders liegen er niet om. En we zien zelfs dat prominente weten­ schappers en technologiebedrijven vrezen voor zelfdenkende robots, zelfs in bredere zin. De producenten en afnemers van deze systemen wuiven de bezwaren eenvoudig weg, of negeren ze gewoon als ruis.Vooruitgang is tenslotte altijd goed.

De killer robots discussie leeft volgens mij totaal niet bij het gewone publiek. Ze hebben er gewoon geen beeld bij. De voorbeelden van de vredesbewegingen zijn te science-fiction. En de toekomst is te ver weg om te begrijpen. Technologie is hierin niet partijdig. Toch vallen er veel kanttekeningen te zetten bij het ongebreidelde technologie-optimisme dat - en de naam zegt het al - door technologie-evangelisten als blijde boodschap wordt verspreid. Neem blockchain. De ultieme hype binnen technologieland van het moment. Waar de burger al helemaal

{

6

‘Nieuwe producten moeten niet alleen secure en private by design worden, maar ook verantwoord by design’ Alles over innovatie in ICT

niets van begrijpt. Investeerders pompen miljarden in blockchain startups. Ik zie op LinkedIn steeds meer connecties overstappen van grote IT-bedrijven naar blockchain startups. En bedrijven en instellingen starten allemaal hun eigen blockchain-project om toch maar niets te missen. We zien interessante toepassingen ontstaan, maar vooralsnog valt het allemaal eigenlijk toch wel behoorlijk tegen. De blockchain verwijst naar technische uitdagingen die in de loop van de tijd wel worden opgelost.

Wellicht.

Veel blockchain experts vinden dat we eigenlijk niet over Bitcoin moeten praten. Wat voegt Bitcoin eigenlijk toe aan de samenleving? Als betaalmiddel faalt het tot nog toe in alle opzichten. Het heeft geen enkele intrinsieke waarde, alleen de dagwaarde die de belegger eraan toekent. Het grootste deel is bovendien in handen van een handvol individuen. Bitcoin onttrekt heel wat meer aan de samenleving. Persoonlijk vind ik Bitcoin-mining moreel gezien een dubieuze aangelegenheid.

Het slurpt ongekend veel energie in een tijd waarin we als maatschappij op alle vlakken ons proberen te matigen.Vooruit, dit probleem is niet generiek voor blockchain. Wel kan je je afvragen hoe energie-efficiënt een gedistribueerd grootboek is.

Ook moeten we ons realiseren dat het niet zomaar beter wordt.

Google en Facebook zijn niet meer weg te denken.

De gebruikerservaring wordt, voor de meesten, steeds beter.

Maar de relatie met deze technologiegrootmachten wordt er niet beter op. De schimmigheid over wat er met persoonlijke gegevens wordt gedaan. Aan wie wordt mijn data verkocht en kan ik die partijen vertrouwen? Wie bepaalt er eigenlijk welke berichten ik wel en niet te zien krijg? En is de beveiliging wel op orde? Nieuwe technologie heeft altijd schaduwkanten. En technologiebedrijven zien het pas als een prioriteit om daar wat aan te doen als de maatschappij kaders eist. We moeten ook erkennen dat wet- en regelgeving daarbij cruciaal is. CIO’s en CEOs moeten nieuwsgierig zijn naar nieuwe technologie en nieuwe kansen ontdekken. Maar eerst in het wild lanceren en daarna pas de grenzen ontdekken, is een handelswijze die onhoudbaar wordt. Nieuwe producten moeten niet alleen secure en private by design worden, maar ook verantwoord by design.

Peter Vermeulen is Directeur bij Pb7 Research

Blog ISPConnect

Ga je mee naar Parijs met de Deense en Nederlandse Cloud­ aanbieders en hosters?

De twee brancheorganisaties van de Nederlandse hosting en cloudwereld - ISPConnect en DHPA - organiseren samen met de Danish Cloud Community een kennis- en netwerkreis van twee dagen naar Parijs op 20 en 21 september. Ik wil jullie aanmoedigen om je bij ons aan te sluiten.

Het internet is (godzijdank) niet gebonden aan traditionele grenzen. We werken steeds meer in een internationaal ecosysteem. De single market maakt het voor onze klanten steeds makkelijker om in verschillende landen actief te zijn, en we

{

‘Het internet is niet gebonden aan traditionele grenzen, we werken steeds meer in een internationaal ecosysteem’

werken ook steeds meer onder Europese regels. Het heeft zijn voor- en zijn nadelen. Ja we hebben dit jaar allemaal veel moeite moeten doen om te voldoen aan de regels van de GDPR, de strenge Europese Privacy Regulation. Maar door aan de Nederlandse AVG te voldoen, zijn we meteen compliant in alle 27 landen van de unie (laten we Brexit maar even laten voor wat het is).

Het wordt steeds belangrijker dat we weten wat er in andere Europese landen speelt. Dat we ook de spelers kennen, en dat we in staat zijn om met elkaar af te stemmen op de gebieden waar dat nodig is. We moeten elkaars markten begrijpen, wat ons verschillend maakt maar ook wat de gezamenlijke uitdagingen zijn waar we allemaal mee geconfronteerd worden.

woordigd te zijn.Verder begrijp ik dat er nog aanmeldingen zijn uit Duitsland en Groot-Brittannië (nogmaals, laten we Brexit maar even laten voor wat het is).

Onze gastheer in Parijs is de grootste cloudaanbieder van Europa, OVH (tevens lid van ISPConnect). OVH stelt ook haar burelen tot onze beschikking voor een aantal bijeenkomsten. We gaan bij ze op bezoek, tevens bij Schneider Electric, en bij een aantal Franse hosters. Maar we hebben ook gesprekken met de Open Cloud Foundation (die werkt aan een code of conduct voor interoperability van cloud platforms) en CISPE, de Europese vereniging van cloudaanbieders op het programma staan.

Presentaties, debatsessies, en natuurlijk ook een galadiner, een receptie, en allemaal netwerk en gewoon leuke elementen in het programma.

We hebben een aantal kamers gereserveerd in een hotel bij de Place de la Bastille, de leukste wijk van Parijs op dit moment, maar het is niet verplicht om daar gebruik van te maken. Je kunt ook zelf een hotel regelen, of een AirBnB, of bij vrienden logeren. Dat is aan jou.

De reis is verder helemaal kosteloos. We hebben een paar sponsors bereid gevonden te helpen met de kosten. Schneider Electric,Veeam, Netapp en er komen nog een paar bij helpen ons om het diner, het vervoer, recepties et cetera rond te krijgen zodat jullie alleen je eigen vervoer van en naar Parijs en je overnachtingen hoeven te betalen. Ik hoop dat je je bij ons aansluit en het genoegen te hebben je op donderdag 20 september te begroeten in Parijs. Oui, ik meld me aan!

Dat kan via deze link: https://bit.ly/2wtoZC3 Simon Besteman is directeur van ISPConnect

Er komt een forse delegatie uit Denemarken (28 deelnemers), de lijst van deelnemers uit Nederland groeit snel, we verwachten ook vanuit ons land met meer dan 20 bedrijven vertegen­

CloudWorks – nr. 5 / 2018

7

Visie AI en robots geen bedreiging maar juist kans

Hoe stelt u uw carrière veilig?

Toen de NASA in 1961 een van de eerste op transistors gebaseerde computers introduceerde in hun ruimtevaartprogramma - de enorme IBM 7090 - gingen ze ervan uit dat de nieuwe technologie de menselijke voorgangers zou vervangen. Tot dan toe waren NASA’s ‘computers’ menselijk, namelijk een team van vrouwelijke AfrikaansAmerikaanse wiskun­digen. Niets bleek minder waar, stelt Steve Muylle, Academic Director van de Online MBA van Vlerick Business School in dit artikel vast.

In plaats van het aanvaarden van dreigend ontslag, besloot teammanager Dorothy Vaughan dat haar team de programmeertaal die nodig is om te werken met de 7090 diende te leren. Daarmee stelde zij de toekomst van het team zeker door van hen essentiële intermediairs tussen mens en technologie te maken. Het is een verhaal dat prachtig is vastgelegd in de film ‘Hidden Figures’ uit 2016. Het vormt een perfecte afspiegeling van de huidige strijd tussen mens en machine.

Net als Vaughan en haar team worden de werknemers van vandaag geconfronteerd met steeds meer technologie in hun werkomgeving, ditmaal met name in de vorm van kunstmatige intelligentie (AI), machine learning (ML) en robotica.

Bovendien komen deze intelligente technologieën niet alleen op de werkvloer terecht, maar hebben zij ook impact op hoger opgeleide witte-boordenwerkers.

Het verhaal dat robots in aantocht zijn klopt eigenlijk niet. Ze zijn er al. Hoe kunnen werknemers ervoor zorgen dat ze voorop blijven in de digitale curve?

In elke sector en bedrijfsfunctie In 2017 onthulde Construction Robotics

8

Alles over innovatie in ICT

hun tweede generatie Semi-Automated Mason, kortweg SAM. Aangezien SAM tot 3.000 bakstenen per dag kan plaatsen, presteert het vijf maal beter dan zijn menselijke tegenhangers.

Hoewel SAM ongetwijfeld een wonder van technische efficiëntie is, vormt het vooral een cruciaal moment in de machtsstrijd tussen menselijke en robotachtige talenten op de werkplek. Als een machine sneller, goedkoper en duurzamer kan werken dan menselijke arbeiders, wat betekent dit dan voor hen?

Mya en Albert Het is een vraag die wordt gesteld in een toenemend aantal sectoren, door zowel relatief laag geschoolde arbeiders als hoog opgeleide werknemers. In HR versnelt een

{

AI-gedreven rekruteringsassistent, bekend als Mya, het arbeidsproces door kandidaten via een chatbot te ‘interviewen’ en auto­ matisch face-to-face meetings te plannen met de meest geschikte sollicitanten. In marketing gebruikt het kunstmatig intelligente platform Albert een combinatie van voorspellende analyses, verwerking van natuurlijke talen en machine learning om multichannel marketingcampagnes uit te voeren die een minimum aan menselijke tussenkomst vereisen.

Dergelijke toepassingen worden steeds slimmer, wat slechts een van de redenen is voor het groeiende gevoel van onbehagen bij velen in het bedrijfsleven.Volgens het ‘2018 Workforce of the Future’-rapport kwam PwC tot de conclusie dat 37 procent van de werknemers bezorgd is over de langetermijnvooruitzichten van hun werk als gevolg van automatisering. Zelfs de hoogst opgeleide bedrijfsrollen worden steeds meer geautomatiseerd. Dankzij technologie die in staat is om voor zichzelf te denken en te leren, is geen baan veilig voor het opkomende tij van digitalisering.

Carrière digitaliseren Toch is het met de juiste mentaliteit

‘Het menselijk brein heeft zoveel te bieden, dat technologie dit simpelweg niet kan repliceren’

Steve Muylle van de Vlerick Business School: “Het menselijk brein heeft zoveel te bieden, dat technologie dit simpelweg niet kan repliceren.”

mogelijk om deze technologische ontwrichting eerder als een kans te zien dan als iets om bang voor te zijn. Net zoals Vaughan bij NASA voor ons deed, is de sleutel om ervoor te zorgen dat uw witte-boordencarrière de AI-revolutie overleeft, om zelf ook te evolueren.

Terwijl de 7090 ongetwijfeld de mens destijds kon verslaan als we kijken naar snelheid, nauwkeurigheid en schaal, is er menselijke analyse nodig om de cijfers die deze ‘number crunchers’ voortbrengen betekenis te geven.

De digitalisering mag dan wel voelbaar zijn in de witte-boordensector, het type taken dat geautomatiseerd kan worden is over het algemeen meer repetitief en administratief.

Kijk naar de genoemde voorbeelden: het classificeren van sollicitaties volgens een vast criterium of het aanpassen van bijvoorbeeld pay-per-click reclamebudgetten.

Het uitvoeren van dit soort taken kost werknemers veel kostbare tijd. Door deze taken te laten uitvoeren door bijvoorbeeld een AI-systeem betekent dat de werknemers tijd kunnen vrijmaken om zich te richten op creatiever, belangrijker en uiteindelijk

‘menselijk’ werk. Zelfs techno­logie die in staat is tot bovenmenselijke niveaus van datamining heeft een menselijk oog nodig om het in zijn context te plaatsen.

toekomst en zo ieders kansen om te profiteren van digitale transformatie te verbeteren door over te stappen op zich ontwikkelende sectoren en beroepen’.

Onmogelijk te repliceren

Onszelf transformeren

Het menselijk brein heeft zoveel te bieden, dat technologie dit simpelweg niet kan repliceren. Dat is dan ook waar de toekomst van menselijke zakelijke expertise het beste kan worden gezien. Geavanceerde kwanti­ tatieve vaardigheden, leiderschap met gevoel voor cultureel, empathie, teamwork, coaching en pure onvervalste innovatie.

De middelen om deze menselijke vaardigheden te verfijnen kunnen worden gevonden door dynamisch en impactvol online leren. Met een sterke focus op interactie, aansprekende content en peer-to-peer netwerken, kan een Online MBA-programma helpen om het inzicht en de perceptie te verwerven, om nog maar te zwijgen van de allernieuwste businessvaardigheden, die nodig zijn om te slagen in het tijdperk van digitalisering - maar dan op onze eigen voorwaarden en zonder onze carrière te onderbreken.

Dit zijn het soort gebieden waar mensen uitblinken. In feite zou de verschuiving van doorsnee menselijke taken naar geauto­ matiseerde oplossing zelfs volop nieuwe kansen kunnen bieden, aangezien we menselijke behendigheid die ons in staat stelt om hogere en meer strategische bedrijfsniveaus te bereiken juist aanscherpen.

Zoals het Centre for European Economic Research (ZEW) stelt ‘is de echte uitdaging van digitalisering [...] om werknemers voor te bereiden op de arbeidsmarkt van de

Net als Dorothy Vaughan, in het tijdperk van digitale transformatie, moeten we klaar zijn om onszelf te transformeren.

Steve Muylle is Academic Director van de Online MBA van de Vlerick Business School

CloudWorks – nr. 5 / 2018

9

Strategie Rapport van Capgemini en Sogeti concludeert:

Driekwart van koplopers in cloud automation behaalt forse groei Van de bedrijven die vooroplopen met de toepassing van cloud automation zegt 80 procent meer agile te zijn geworden, terwijl 86 procent van mening is dat de customer experience van hun klanten is verbeterd.

Bovendien vindt 59 procent dat zij software engineers hebben kunnen inzetten op projecten met een hoge toegevoegde waarde zoals softwareontwikkeling. Dat blijkt uit een rapport van Capgemini en Sogeti getiteld ‘The automation advantage: Making legacy IT keep pace with the cloud’.

Bedrijven die vooroplopen met het toepassen van cloud automation voor hun bestaande applicaties en processen behalen een aanzienlijk concurrentievoordeel ten opzichte van de achterblijvers. Deze zogeheten ‘fast movers’ zien een toename van 75 procent in omzet en winstgevendheid. Terwijl 80 procent van deze bedrijven zegt dat de flexibiliteit van hun organisatie is verbeterd. Dit blijkt uit een rapport van Capgemini en Sogeti: ’The automation advantage: Making legacy IT keep pace with the cloud’.Voor het rapport zijn 415 IT-managers geïnterviewd bij organisaties met veel legacysystemen in acht verschillende landen. Doel van het onderzoek was om de voordelen te onderzoeken van cloud automation voor operationele IT-processen.

Cloud automation Het gebruik van cloud-technologieën om bestaande applicaties en IT-activiteiten te automatiseren, levert bedrijfsvoordelen op die verder reiken dan de totale omzet en winstgevendheid. Fast movers implementeren code twee keer zo vaak als de volgers. Een nog selectievere groep (5 procent) van de fast movers implementeert continu code. Capgemini’s rapport ‘Cloud native comes of age’ uit 2017 toont aan dat het aantal nieuwe bedrijfsapplicaties dat cloud native is ruim verdubbelt tegen 2020 in een poging om flexibiliteit te verbeteren. Het nu gepubliceerde rapport gaat echter nog verder en stelt dat cloud automation leidt tot versnelling en flexibiliteit.

Bovendien beschouwen de fast movers cloud automation als iets waardevollers dan enkel een methode voor kostenbesparing of efficiency. 75 procent van deze bedrijven heeft geprobeerd cloud automation te gebruiken om hun bedrijfsmodellen te innoveren.

Meer dan acht op de tien bedrijven geeft aan dat hun klantervaring hiervan profiteert.

10

Alles over innovatie in ICT

Tekort aan vaardigheden Aangezien 70 procent van de executives een tekort aan vaardigheden als een grote uitdaging ziet, moeten organisaties het talent waarover ze wél beschikken zoveel mogelijk inzetten voor de taken met de hoogste waarde voor de business. Dit wordt mogelijk door cloudtechnologieën in te zetten om legacy-applicaties en operationele IT te automatiseren. Hierdoor houden professionele engineers meer tijd over om te werken aan projecten die rechtstreeks de winstgevendheid ten goede komen. 59 procent van de fast movers heeft engineers overgebracht naar activiteiten met een hogere bedrijfswaarde, zoals het ontwikkelen van nieuwe software. Het elimineren van monotone taken was een prioriteit voor de fast movers. Circa 73 procent van de processen voor applicatie-testing bij deze bedrijven is nu geautoma­ tiseerd. Dat is bijna vier keer zoveel als bij de followers. Dankzij deze extra flexibiliteit kunnen bedrijven de vaardigheden van hun mensen verder ontwikkelen in lijn met hun DevOps-strategieën. Dat heeft een gunstige uitwerking op de managementprocessen.

Uitdagingen Ondanks de duidelijke voordelen voor de winstgevendheid aarzelen veel bedrijven om hun verouderde operationele IT te automatiseren met cloud-technologie, omdat ze zich zorgen maken over cyber­ beveiliging. Zorgen om de beveiliging (27 procent) en de gegevens­ privacy (19 procent) worden door bedrijven het vaakst genoemd als de belangrijkste obstakels voor automatisering van de operationele IT-processen. Dit geldt zowel voor fast movers als voor followers. Nu op 25 mei de Algemene Verordening Gegevensbescherming in werking is getreden, krijgt dit onderwerp hernieuwde aandacht. IT-managers staan onder grote druk van CEO’s en raden van bestuur om te waarborgen dat nieuwe IT-initiatieven geen grotere risico’s voor gegevenslekken met zich meebrengen. Maar doordat cloud providers steeds zorgvuldiger worden en gebruikmaken van Security as Code-processen, kan de automatisering juist leiden tot een verbeterde beveiliging.

Hindernissen overwinnen Om de fast movers uit het onderzoek te kunnen bijbenen en concurrerend te blijven, hebben de followers nog veel werk te verzetten. In het rapport worden praktische stappen beschreven voor followers die cloud automation en enterprise DevOps willen omarmen, zoals het formuleren van een automatiseringsstrategie om de bedrijfsdoelstellingen te realiseren en het opbouwen van het governancemodel, de processen en de cultuur voor DevOps.

{

‘IT-managers staan onder grote druk van CEO’s en raden van bestuur om te waarborgen dat nieuwe IT-initiatieven geen grotere risico’s voor gegevenslekken met zich meebrengen’ CloudWorks – nr. 5 / 2018

11

Datamanagement Commvault beschermt cruciale data tijdens Zuidpoolexpedities

Inzicht in data biedt kansen voor de toekomst

Begin deze zomer vond het Commvault Connections Live event plaats in Amsterdam. Tijdens een van de sessies werd gesproken over Commvault’s sponsorship van de stichting ‘2041’, een organisatie die zich inzet voor het behoud van de Zuidpool en de manier waarop we over energie nadenken, energie gebruiken en die de wetgeving rond energie wil veranderen. Commvault zet zijn expertise in ter bescherming van de cruciale data die tijdens de expedities van 2041 gegenereerd wordt. Chris Powell, CMO bij Commvault, heeft begin dit jaar zelfs de laatste 100 kilometer meegelopen van de eerste klimaatneutrale expeditie naar de Zuidpool - volledig op ‘schone’ energie.

“Het opslaan en de transport van data kost stroom.Volgens sommige onderzoeken zou het totale energieverbruik van de communicatiesector in 2025 kunnen oplopen tot twintig procent van het totale energieverbruik (https://bit.ly/2wveqyw).

12

Alles over innovatie in ICT

De ongeremde groei aan data door trends als IoT en de groei van het aantal internetgebruikers in de brede zin van het woord, draagt niet bij aan een groene planeet. Om deze ongecontroleerde groei in de hand te kunnen houden, denken steeds

meer bedrijven na over welke data ze wel en welke data ze niet (meer) opslaan. Dat wordt ook deels gedreven door wet- en regelgeving, zoals AVG”, aldus Bert Sluijs, Director Systems Engineering NorthWest Europe bij Commvault.

“Bedrijven moeten dit proces op een holistische manier aanpakken, zonder hun IT-omgeving complexer te maken. Denk aan deduplicatie, migratie van data naar de cloud, maar ook aan het analyseren van de data waar de storage-omgevingen vol mee staan. Bijvoorbeeld data die vijf jaar geleden geproduceerd is en nog steeds ergens opgeslagen is. Bedrijven moeten actief gaan bepalen wat daar mee moet gebeuren. Kan het weg of moet het worden gearchiveerd?

disaster recovery, snapshots en replicatie.

Bedrijven kunnen kiezen uit twee licentiemodellen: op basis van capaciteit of op basis van het aantal operating instances (servers).

Het Orchestrate-pakket is een workflowoplossing waarmee gebruikers data in elke omgeving kunnen aanleveren, synchroniseren en valideren voor bijvoorbeeld disaster recovery of voor het migreren van workloads. Orchestrate biedt bedrijven de mogelijkheid om meer waarde te halen uit data in secundaire opslag. Het Activate-pakket stelt bedrijven in staat te voldoen aan privacyregels en kan worden ingezet voor corporate governancevereisten, zoals AVG. Met dit pakket kunnen bedrijven data analyseren, privacygevoelige data detecteren en daar beleidsregels op toepassen. “Met Activate is het bijvoorbeeld mogelijk on creditcardgegevens uit een dataset te filteren en daar specifieke toegangsregels op toe te passen: de afdeling Finance heeft bijvoorbeeld wel toegang tot die gegevens, maar de afdeling Sales niet”, legt Sluijs uit.

Zetten we het in de cloud of op tape?

Bedrijven moeten daar een beleid voor bedenken en uitstippelen en de datamanagement-software de rest laten doen.”

“Door het vereenvoudigen van processen en het uitbreiden van het aantal incentives bieden we onze partners nieuwe kansen om de verkoop te stimuleren en voorzien we potentiële en bestaande klanten de ondersteuning die nodig is om zakelijke vraagstukken op te lossen”, vertelt Sluijs.

De common player die de drie pijlers ondersteunt, is de add-on software HyperScale. “Onze softwarelaag biedt on-premise een cloud-achtige infrastructuur voor data-opslag en ondersteuning voor secundaire opslag. HyperScale wordt aangeboden in twee vormen: de volledige

geïntegreerde appliance of alleen de software-oplossing, waarbij de klant zelf de hardware kan kiezen.”

Wel of niet in de cloud?

“Cloud is niet meer te stoppen. Alhoewel klanten vaak niet volledig naar de cloud overstappen, want sommige workloads zet je nu eenmaal liever niet in cloud, maar heb je lokaal draaien. Wij geloven dan ook in hybride oplossingen. Echter, bedrijven maken soms meer gebruik van de cloud dan ze zelf denken.Vorige maand vroeg ik nog aan iemand op een netwerkborrel: ‘Maak je gebruik van de cloud-applicaties’? Waarop hij antwoordde: ‘Nee, ik doe niet aan cloud’.

Later in het gesprek kwam naar voren dat hij wel gebruik maakte van Office 365 en Teamleader.”

Sluijs kan nog een hele reeks voorbeelden noemen die laten zien dat bedrijven over het algemeen zich veel te weinig bewust zijn van hun cloud-gebruik. “Het gaat er overigens helemaal niet om of je data nou wel of niet in de cloud staat. Het startpunt is inzicht hebben in je data en je datastromen.

Als je niet goed weet welke data je hebt, dan kan je die niet goed beschermen of beheren. Elke organisatie wil de controle houden over de data die zij genereren en door hun systemen worden verwerkt.

Daarom is het uiterst belangrijk om helder overzicht te hebben van waar alles staat en wie daar toegang tot geeft. Data is een belangrijk en onvervangbare asset, daarom is het een logische conclusie om datamanagement als een apart werkgebied te zien en dit te centraliseren”, besluit Sluijs.

Van de redactie

Eindeloze mogelijkheden In juli kondigde Commvault aan het uitgebreide productaanbod te herzien en te vereenvoudigen tot vier krachtige oplossingen, dat uitgebreide mogelijkheden voor back-up & recovery en databeheer combineert met een opslaginfrastructuur, service orchestration en data governance.

De basis heet Complete Backup & Recovery en biedt de basis en totaaloplossing voor enterprises. Hierin zitten back-up en restore, archivering,

{

‘De ongeremde groei aan data door trends als IoT en de groei van het aantal internetgebruikers in de brede zin van het woord, draagt niet bij aan een groene planeet’ CloudWorks – nr. 5 / 2018

13

Technologie Patrick Keller van onderzoeksbureau BARC:

‘Duidelijk verband tussen AI en BI op Big Data-clusters’

Volgens honderden onderzoekers loopt Europa achter als het gaat om onderzoek naar en toepassing van kunstmatige intelligentie. Om in die leemte te voor­ zien, zou er een speciaal Europees onderzoekscentrum moeten komen. Over kunstmatige intelligentie (AI) wordt al bijna een halve eeuw gesproken. En altijd weer doemen scenario’s op van computersystemen die beslissen en niet de mensen. Het onderzoeks­ bureau BARC deed er onderzoek naar en constateert een verband tussen AI en BI op Big Data-clusters.

14

Alles over innovatie in ICT

Artificial Intelligence (AI), oftewel kunstmatige intelligentie werd lange tijd beschouwd als iets geheimzinnigs, een vorm van magie.

Met de acceptatie van software als verlengstuk van het menselijke vernuft, is de ‘tovenarij’ rond AI-toepassingen verdwenen. In veel productiebedrijven vormen robots een vertrouwd beeld in de productiehallen. We vinden ze weliswaar nog niet erg intelligent, maar dat komt omdat we ze doorgaans alleen instellen op het uitvoeren van repeterende werkzaamheden. Zodra ze zijn geladen met echt menselijke expertise, gaat hun status omhoog. Als cobots laten we ze gezamenlijk met menselijke collega’s in dezelfde

ruimte aan een bepaald productieproces werken. En ieder verricht zijn taak vanuit een bepaalde competentie.

Zowel de machine als de mens beschikken over grote hoeveelheden data op basis waarvan een handeling wel of niet op een bepaald moment wordt uitgevoerd. Kunstmatige intelligentie wordt vooral door data gedreven. Het is dus ook geen wonder dat juist daarom AI weer actueel is, nu iedereen begint te beseffen dat data de olie van de digitale wereld is.

Sneller dan mensen Patrick Keller is senior analist bij BARC, een Duits bureau dat technologietrends onderzoekt en bedrijven informeert over hoe zij hun voordeel kunnen doen met deze ontwikkelingen. Keller legt een heel duidelijk verband tussen kunstmatige intelligentie, data-analyse en de inspirerende werking van algoritmen op data. ”Bedrijven moeten zich gaan verdiepen in hoe ze met kunstmatige intelligentie hun producten en productieprocessen kunnen verbeteren”, zo zegt hij. ”Voor praktisch alle menselijke zintuigen en communicatieve vaardigheden bestaan inmiddels elektronische varianten in de vorm van sensoren en mems (micro elektronische mechanische structuren). We weten langs welke patronen ons brein leert en informatie interpreteert en zijn al in staat om die kennis onder te brengen in neurale netwerken. Uit onderzoeken weten we dat algoritmen bij patroonherkenning in beeldopnamen inmiddels hoger scoren dan mensen. In de medische sector willen ze daar hun voordeel mee doen bij het stellen van diagnoses, bijvoorbeeld in het geval van huidkanker. Google claimt zelfs in staat te zijn om aan de hand van de data achter een zevental essentiële medische parameters, het overlijden van een patiënt 24 tot 48 uur eerder te kunnen voorspellen dan een zorginstelling die de gangbare diagnosemethoden hanteert.”

Volgens Keller komen deze voorspellingen tot stand met dezelfde analytische algoritmen als waarmee de zoekgigant dagelijks z’n reusachtige volumes aan Big Data doorspit. En die aanpak vinden we volgens hem ook terug in systemen waarmee we machines bewaken om aan preventief onderhoud te doen of waarmee we knelpunten in verkeersknooppunten of in grensoverschrijdende logistieke stromen opsporen.

{

‘Met de acceptatie van software als verlengstuk van het menselijke vernuft, is de ‘tovenarij’ rond AItoepassingen verdwenen’

In het door BARC geïnitieerde Big Data-onderzoek laat het merendeel van de respondenten weten de analyse-instrumenten in te zetten om de gigantische hoeveelheid beschikbare data te benutten voor het maken van voorspellende modellen, voor het beter onderbouwen van de besluitvorming en voor het doorspitten van data van uiteenlopende aard. En de instrumenten doen hun werk blijkbaar goed, want bijna 70% van de ondervraagden geeft te kennen dat ze betere strategische beslissingen nemen. Ook zijn ze nu in staat hun processen te verbeteren en hebben ze meer inzicht in de ervaringen van hun klanten.

CloudWorks – nr. 5 / 2018

15

Technologie Gebrek aan deskundigheid Problemen zijn er ook. Die hebben te maken met het gebrek aan deskundig personeel, zowel voor wat betreft de kennis van de toegepaste technologie als de analytische kwaliteiten. Ook wordt men geconfronteerd met privacyvraagstukken rond persoons­ gebonden data en met de beveiliging van data.

Daarnaast spelen ook de hoge kosten voor de Big Dataanalyseomgeving een rol.Voor de eerste opslag van ruwe data, afkomstig van bijvoorbeeld sensoren of social media, geldt dat niet, want 65% van de ondervraagden gebruikt daarvoor data lakes. De op open source code gebaseerde opslag voor Big Data verricht bij 47% tevens de functie van goedkoop archief.Van de respondenten aan het BARC-onderzoek laat 36% weten dagelijks, dan wel met een lagere frequentie het Hadoop-cluster te legen, terwijl 21% ‘event processing’ toepast en indien nodig realtime via streaming voorzieningen data

naar binnen haalt. ’Near-time’ is goed genoeg voor 35% om data met een vertraging van enkele seconden tot zelfs minuten over te pompen.

Keller concludeert uit het onderzoek dat kunstmatige intelligentie het nieuwe paradigma is voor bedrijven, ook vanuit IT-perspectief.

De focus ligt vooralsnog op data-analyse en machine learning.

Data-architecturen worden meer en meer heterogeen. Kunstmatige intelligentie gaat op diverse plekken binnen de organisatie bedrijfs­ processen automatiseren, ook wanneer het gaat om IT-processen.

Interessant in dat opzicht is de uitkomst dat 46% van de door BARC ondervraagde bedrijven verwacht dat ze hun Big Dataanalysevoorzieningen kunnen inrichten via een public cloud. Nog eens 30% kiest voor een hybride omgeving en 24% houdt het op een private cloud.

Frans van der Geest is journalist

Snel grootschalig analyseren via data shards BARC-consultant Patrick Keller was één van de inleiders bij de Nederlandse introductiebijeenkomst van IRIS, het nieuwe heterogene dataplatform van Intersystems. Het bedrijf claimt met IRIS een product op de markt te hebben gebracht dat binnen één architectuur onderdak biedt aan zowel data voor transactieverwerking, data voor analytische toepassingen en data ten behoeve van bedrijfsprocessen die realtime worden uitgevoerd.

Voor het snel analyseren van omvangrijke datasets viel tot dusver de keuze vaak op systemen met in-memory databases. Die laten zich niet zonder meer direct opschalen op het moment dat de werkbelasting en de omvang van de datasets toenemen. De keuze voor de maximale omvang van de in-memory database verkleint weliswaar het risico van gebrek aan geheugencapaciteit, maar laat in theorie nog steeds toe dat door een onverwacht tekort aan capaciteit, data verloren gaat. Bovendien is het een heel kostbare oplossing. IRIS werkt met een intelligent mechanisme voor het managen van het cachegeheugen en schrijft na een in-memory uitgevoerde bewerking, automatisch data ook naar geheugen op schijf. Onder geen beding gaan tijdens de operatie gegevens verloren, stelt men.

Een transactie van één record laat zich binnen één microseconde (0,001 milliseconden) verwerken en in-memory plaatsen om van daaruit door een query te worden benaderd. Binnen 20 microseconden staat de transactie bijgeschreven in het logboek en komt daarmee ook terecht op de harde schijf.

Schaalbaarheid ontleent IRIS aan het workload-mechanisme, gebaseerd op het al langer gebruikte Enterprise Cache Protocol (ECP) voor het onderverdelen van één monolithische database naar gedistribueerde database­tabellen in het cachegeheugen. In IRIS is hieraan Intelligent Intershard Communication toegevoegd, waardoor zeer grote volumes gedistribueerde datasets zijn te analyseren. Zo’n geclusterde sharded omgeving verdeelt de werkbelasting met datasets horizontaal in rijen. De technologie, die onder andere ook Facebook toepast, zorgt ervoor dat datapartities in specifieke, grote tabellen omwille van de snelheid en beheersbaarheid op verschillende servers zijn ondergebracht. Ze worden aangeduid als data shards. Wanneer een veelgebruikte analysetoepassing queries op een geclusterde data-omgeving afvuurt, laat IRIS de shard master de queries opdelen en verspreiden over de data shards voor parallelle uitvoering.

Daarna aggregeert de shard master de verschillende resultaten en levert die in zijn geheel terug aan de betreffende analyse-applicatie. Onderling kunnen de shards data uitwisselen zonder de shard master erbij te betrekken.

Data laat zich binnen het platform zowel in een relationele structuur (SQL) opslaan als in een object-georiënteerd model met een synchronisatie-mechanisme tussen die twee omgevingen. Het dupliceren van data kan achterwege blijven, evenals een representatie van het proces (mapping) van object naar relationeel. De mogelijkheid om het meest geschikte formaat en representatie-model toe te passen, zorgt voor flexibiliteit in de fase van systeemontwikkeling, voor een hoger prestatieniveau tijdens de operationele uitvoering en voor minder complexiteit bij het beheer.

16

Alles over innovatie in ICT

www.scos.cloud

Secure Managed File Transfer Hosted in West Europe – Middenmeer/The Netherlands. Ipswitch MOVEit Cloud is a SaaS version of MOVEit Transfer

Ipswitch MOVEit Cloud delivers the company’s industry-leading Managed File Transfer (MFT) system with all the benefits of cloud computing, including: • reliability • elasticity • and rapid deployment Hosted at a world-class data center facility (ISO/IEC 27001 ) compliant that is engineered to incorporate multiple levels of security and redundancy for optimal • reliability • availability • business continuity and it’s all managed by MOVEit experts.

In an era of high-visibility security violations, scos.cloud leads the industry in security and integrity. scos.cloud protects your most valuable asset – your data – by incorporating essential security measures for cloud services.

Start your Cloud MFTaaS now with one of our MFT experts.

Secure MFT • Secure Email • Ad Hoc Transfer • Automate File Transfer • MFTaaS

www. sc os . c l ou d

Markt 24/7 monitoring helpt de beschikbaarheid van het datacenter te verhogen

‘Dankzij All IT Rooms hebben we geen omkijken naar ons datacenter’

Zowel de gemeente Utrecht, kennisinstituut Deltares als groot­handel in kamer- en tuinplanten Hamiplant zijn al jaren klant bij All IT Rooms.

De partijen maken alle gebruik van de 24/7 monitorings­dienst voor datacenters All-BaaS van All IT Rooms. Wat zijn de mogelijkheden van deze dienst en waarom kiezen de gemeente Utrecht, Deltares en Hamiplant ervoor de monitoring van hun datacenters uit te besteden?

Het datacenter is voor veel bedrijven van groot belang voor de bedrijfsvoering. Zo draaien er allerlei kritieke bedrijfsapplicaties, waardoor downtime de bedrijfsvoering ernstig kan verstoren. Monitoring is van cruciaal belang om afwijkingen tijdig op te merken en preventief onderhoud mogelijk te maken, zodat eventuele problemen worden opgelost voordat zij tot downtime leiden.

Door de bomen het bos niet meer zien Het monitoren van een datacenter is echter geen eenvoudige klus. “In veel datacenters is sprake van een wildgroei aan sensoren, waardoor een enorme hoeveelheid data wordt verzameld en beheerders door de

18

Alles over innovatie in ICT

bomen het bos niet meer zien. Het is echter juist de kunst om op de juiste plekken te monitoren, zodat bruikbare inzichten ontstaan en een overdaad aan data wordt voorkomen”, aldus Koen Terwijn, bij All IT Rooms verantwoordelijk voor de monitoring. “Daarnaast moet een datacenter 24/7 worden gemonitord, ook buiten kantooruren. Dit vraagt veel van personeel en kan dan ook problemen opleveren.

All IT Rooms neemt de monitoring volledig uit handen en biedt de garantie dat alarmmeldingen tijdig worden opgepakt.”

“Data verzamelen is één ding, maar met deze gegevens daadwerkelijk iets doen is een tweede. We zien in de praktijk dat veel

klanten allerlei gegevens over hun datacenter verzamelen, maar moeite hebben deze data te interpreteren en hier bruikbare inzichten uit te destilleren. Hoe kan je bijvoorbeeld op basis van historische gegevens bepalen welke instellingen voor de klimaatvoorziening het beste gehanteerd kunnen worden? All IT Rooms kan hierbij helpen door monitoring te combineren met onze technische kennis van datacenters, waardoor wij deze gegevens voor klanten kunnen interpreteren en kunnen helpen het datacenter te optimaliseren”, aldus Ronald Kok, directeur van All IT Rooms.

“Omdat wij voor veel klanten hun datacenter monitoren, kunnen wij de prestaties van de datacenters onderling goed vergelijken en op die manier zorgen wij voor een continue optimalisatie van de gemonitorde datacenters.”

‘All-BaaS heeft zijn waarde al meerdere keren bewezen’ Het kennisinstituut voor water en onder­

grond Deltares is één van de klanten die voor All-BaaS heeft gekozen. “Wereldwijd werkt Deltares aan slimme innovaties, oplossingen en toepassingen voor mens en milieu in delta’s, kustregio’s en rivier­ gebieden. Hierbij wordt veel gebruik­ gemaakt van modelsimulaties in het eigen datacenter. Deltares, al klant bij All IT Rooms sinds 2008, beschikt over een tweetal datacenters: ons hoofddatacenter en een uitwijklocatie”, zegt Han van Veldhuizen, ICT-manager bij Deltares.

“Ons uitwijkdatacenter wordt al lange tijd gemonitord door All IT Rooms. Gezien onze positieve ervaringen met All-BaaS hebben wij All IT Rooms gevraagd ook de monitoring van het hoofddatacenter op zich te nemen. Beide datacenters worden dus door één partij gemonitord, waardoor wij één aanspreekpunt hebben en zelf naar de monitoring geen omkijken hebben”, aldus Van Veldhuizen. “All-BaaS heeft zijn waarde al meerdere keren bewezen. Zo hebben we enige tijd geleden in een weekend te kampen gehad met een storing in ons datacenter. Deze is direct door All IT Rooms opgemerkt, waarna wij een belletje kregen en korte tijd later een monteur op de stoep stond. Dankzij dit snelle handelen is de impact beperkt gebleven.”

‘We hebben naar de monitoring zelf geen omkijken’ Ook de groothandel in tuin- en kamer­ planten Hamiplant uit Honselersdijk maakt gebruik van All-BaaS. Het bedrijf is in heel Europa actief en bedient verschil­lende grote klanten, waaronder tuincentra, bouw­ markten en supermarkten. “All IT Rooms heeft in 2010 bij de verhuizing naar ons huidige pand voor ons een nieuw datacenter gebouwd. Deze locatie wordt sinds 2015 door All IT Rooms 24/7 op afstand gemonitord, waardoor wij de zekerheid hebben dat problemen direct worden opgemerkt”, vertelt Jordy Willekens, systeembeheer en ICT-manager bij Hamiplant.

Ongeveer 160 werknemers zijn in dienst bij Hamiplant. Zij zijn in hun werkzaamheden in belangrijke mate afhankelijk van IT. “Indien ons datacenter onbereikbaar is, kunnen onze medewerkers bijvoorbeeld

geen orders van klanten meer ophalen waardoor het leveringsproces tot stilstand komt. In ons hoogseizoen kan dit leiden tot miljoenen euro’s schade en verlies van klanten. Downtime is dus simpelweg geen optie. Door de monitoring van ons datacenter uit te besteden, weten we zeker dat de beschikbaarheid van onze ICTvoorzieningen continu wordt bewaakt.”

“We zijn op dit moment bezig onze datacenterapparatuur te moderniseren.

Doordat nieuwe hardware aanzienlijk krachtiger is, kunnen we het aantal racks in ons datacenter terugdringen. Dit helpt het energieverbruik van de IT-voorzieningen in belangrijke mate te verminderen. Niet alleen hoeft geen energie meer te worden geleverd aan de uitgefaseerde racks, ook wordt minder warmte gegenereerd en hoeven de koelinstallaties minder hard te werken. All-BaaS helpt ons in dit proces.

Niet alleen kunnen wij via historische gegevens inschatten welke besparing een bepaalde maatregel kan opleveren, ook kunnen wij nauwkeurig de effecten van doorgevoerde maatregelen monitoren”, aldus Willekens.

Energiebesparing door de temperatuur in het datacenter te verhogen De gemeente Utrecht heeft de monitoring van zijn datacenters eveneens uitbesteed aan All IT Rooms. “De gemeente Utrecht beschikt op dit moment over twee data­ centers: een hoofdlocatie en een uitwijk­ datacenter. Onze uitwijklocatie draait sinds

2009 en wordt sinds een paar jaar door All IT Rooms gemonitord. All-BaaS helpt ons niet alleen de continuïteit van het data­ center te bewaken, maar ook de werking van het datacenter te optimaliseren”, stelt John van Weerden, Team coördinator Infra Beheer bij gemeente Utrecht.

“Dit levert ons interessante inzichten en mogelijkheden op. Zo zijn we op dit moment verouderde apparatuur in het datacenter aan het vervangen door moderne apparatuur, die bij een hogere temperatuur kan opereren. De temperatuur in het datacenter kan hierdoor op termijn worden verhoogd, waardoor wij op de energie­ kosten kunnen besparen. All-BaaS helpt ons de mogelijkheden op dit gebied te onderzoeken en nu alvast voorbereidingen te treffen voor deze verandering.”

“Daarnaast bieden wij aan een aantal externe partijen waaronder (semi-) overheidsdiensten colocatie aan in onze datacenters. Ook voor deze externe klanten is de beschikbaarheid van de datacenters uiteraard van cruciaal belang. All-BaaS geeft ons de zekerheid dat eventuele problemen vroegtijdig worden opgemerkt, zodat direct kan worden ingegrepen. De dienst ontzorgt ons hiermee in belangrijke mate”, vertelt Van Weerden. “Op termijn willen we daarom mogelijk ook de monitoring van ons primaire datacenter aan All IT Rooms uitbesteden.”

Wouter Hoeffnagel is journalist CloudWorks – nr. 5 / 2018

19

Strategie Vragenlijst maakt deel uit van OCP Ready-programma voor colo’s

OCP komt met update checklist voor bestaande datacenters

Open Compute heeft een update gepubliceerd van de checklist die colocatie-datacenters in staat stelt inzicht btw krijgen in de vraag of een faciliteit geschikt is voor het huisvesten van Open Racks en andere op OCP-principes gebaseerde open source hardware.

De aanpassingen zijn vooral ingegeven door de sterk toegenomen belangstelling vanuit enterpriseorganisaties om heb kunnen beoordelen in hoeverre colo’s OCP Ready zijn.

De checklist is opgesteld door het OCP Data Center Facilityproject. Steeds meer exploitanten van colocatie-faciliteiten zien de waarde in van het gereed­maken van hun datacenter voor het huisvesten van OCP-hardware. Deze checklist helpt hen om vast te stellen in hoeverre hun faciliteit inderdaad hiervoor geschikt is. Ook biedt het hen een hulpmiddel om een overzicht te verkrijgen van de eventuele aanpassingen die nog nodig zijn voordat hun faciliteit OCP Ready is. Bovendien willen colo’s graag aan klanten kunnen laten zien dat zij inderdaad in staat zijn OCP-hardware te ontvangen.

Het document dat nu is gepubliceerd, is beschikbaar via de Data Center Facility Project wiki. Het is gericht op het definiëren van de

20

Alles over innovatie in ICT

voorzieningen die een Europese colocatie-faciliteit zou moeten bieden om te voldoen aan het nieuwste ontwerp (versie 2) van Open Rack. Dit kabinet kan - indien geheel vol met apparatuur maximaal 500 kg wegen met een maximale IT-last van 6,6kW. Hoewel binnen het Open Rack-ontwerp de mogelijkheid bestaat om dit kabinet ook in andere geografische regio’s in te zetten en een veel hogere IT-belasting te ondersteunen (bijvoorbeeld 36kW en maximaal 1.400 kg) heeft de projectgroep besloten om zo snel mogelijk een zogeheten ‘minimaal levensvatbaar product’ (MVP of ‘minimal viable product’) document te creëren. Daarom is besloten de checklist te beperken, om te voorkomen dat een te complex document zou ontstaan. Het projectteam is bovendien van mening dat, indien de minimale ‘must-have’-eis op dit lagere niveau zou worden vastgesteld, tot 80% van de bestaande colo-faciliteiten in Europa geschikt zou zijn voor een Open Rack.

Binnen de checklist zijn de attributen van elk datacenter-subsysteem beoordeeld en gerangschikt onder één van de rubrieken: ’musthave’, ‘nice-to-have’ of ‘considerations’ ofwel ’overwegingen’. Per attribuut zijn de parameters vervolgens in één van twee kolommen geplaatst: ‘aanvaardbaar’ of ‘optimaal’. De must-have/acceptabele attributen worden door het projectteam beschouwd als de minimale

vereiste die de colo moet stellen om plaats te bieden aan een Open Rack V2 die maximaal 500 kg weegt als hij bevolkt is en een maximale IT-belasting van 6,6kW. De nice-to-have-attributen worden niet essentieel geacht voor een introductie, maar kunnen op basis van een bepaald scenario wel degelijk nuttig zijn. De attributen onder de rubriek ‘overwegingen’ kunnen het beste beschouwd worden als huurderspecifieke eisen.

De checklist bevat ook richtlijnen om de parameter van een attribuut als optimaal te beschouwen. Als deze door de colo of huurder wordt geïmplementeerd, kunnen alle voordelen van het Open Rack-ontwerp worden bereikt.

De checklist is als volgt opgesplitst: • Architectuur - Data Center Access - White Space • Electrical Systems • Koeling • Mechanisch • Klimaat • Telecommunicatiebekabeling, -infrastructuur, -routes en -ruimtes - Kabelroutes en -ruimtes - Bekabeling • Netwerkinfrastructuur

Architectuur en toegang In dit deel van de checklist wordt ingegaan op de eisen die nodig zijn om een kant-en-klaar rack vanaf de vrachtwagen in het datacenter te kunnen brengen. Er zijn ten aanzien van dit punt talloze attributen overwogen en opgenomen in de checklist. Denk aan een must-have/acceptabele parameter als het feit dat levering op straatniveau kan plaatsvinden zonder opstap en drempelvrij. Een laadperron met een integrale lift waarmee racks op pallets direct vanuit de vrachtwagen naar de ontvangstruimte kunnen worden getransporteerd beschouwt het projectteam als must-have/optimaal.

De must-have/acceptabele parameter voor de afleverroute zou 2,7m hoog bij 1,2m breed zijn. Daarmee biedt de route voldoende vrije hoogte en breedte in de deuropening die leidt naar de in- en uitpaklocaties.Veel colo’s kennen helling richting zaal. Het is dus belangrijk dat de hoek van deze helling bekend is, aangezien een vol Open Rack met een maximaal gewicht van 1.500 kg zeer moeilijk te verplaatsen is bij hellingen die steiler zijn dan 1:12. Andere must-have-attributen die hun weg naar de lijst gevonden hebben en die zeer belangrijk kunnen zijn voor een vlotte ingebruikname, zijn specificaties voor de afleverroute binnen het datacenter, zoals hoogte en breedte van deuropeningen in gangen. Evenals het maximale gewicht dat een lift kan dragen.

Architectuur/ white space In de checklist is een aantal attributen overwogen, waarvan er veel als must-have zijn geclassificeerd. Open Racks zijn zwaar van aard en veel van de traditionele colo’s die nog maar 10 jaar geleden zijn gebouwd, zijn niet ontworpen voor pods met 24 racks met een

OCP Ready-programma Naast het opstellen van een checklist voor colofaciliteiten heeft Open Compute tevens een nieuw programma ontwikkeld waarmee colocatie-datacenters zichtbaar kunnen maken dat zij - zeg maar - OCP Ready zijn. Hiervoor dient een datacenter een speciaal programma te doorlopen.

Om het proces te starten, neemt de colo-operator contact op met Brevan Reyher (Rackspace) of Mark Dansie (InflectionTech). Beiden zijn lid van het Data Center Facility Project. De colo-operator zal vervolgens worden gevraagd om zich aan te sluiten bij de mailinglijst (voor zover dat nog niet is gebeurd).

Vervolgens krijgt de exploitant van de colocatie-faciliteit een scorecard/checklist toegewezen. Zodra de scorecard/checklist is voltooid en klaar is voor beoordeling door de community, dient de colocatie-faciliteit het eigen datacenter en het resultaat van de afgeronde checklist te presenteren aan de community. Hierbij presenteert de colo-operator de resultaten van de checklist en al het ondersteunende informatiemateriaal (tekeningen, gegevens over inbedrijfstelling en dergelijke).

De community-leden zullen hierbij vragen stellen, de discussie aangaan en dergelijke.

Is deze presentatie met positief resultaat volbracht, dan gaat het proces naar het zogeheten ‘OCP Incubation Committee’ (IC) voor verder onderzoek. De operator van de colocatie-installatie presenteert zich opnieuw aan het IC en als ook deze fase goed wordt doorlopen, is het proces voltooid en kan de exploitant op zijn website en in ander marketingmateriaal de term ‘OCP Ready’ gaan gebruiken. gewicht per kabinet van 500 kg tot 1.500 kg. Een must-have/ aanvaardbaar parameter voor de belasting van de toegangsvloer die een rack van 500 kg kan dragen, zou 732 kg/m2 (150 lb/ft2) (7,17 kN/m2) zijn.

Elektrische systemen De IT-apparatuur in een Open Rack wordt gevoed door een of twee in het rack gemonteerde voorzieningen die AC naar 12V DC-gelijkrichters bevatten. Deze distribueren via busbars achterin het rack 12V of 48V naar de in het kabinet geplaatste IT-apparatuur.

Deze ‘power shelf ’ kan ook lithium ion-accu’s bevatten die als back-up dienen (BBU). Dit biedt als voordeel dat een colo geen centrale upstream UPS behoeft te hebben.

Om een colo in de EU geschikt te maken voor een Open Rack met een IT-belasting van 6,6kW, zou een must-have/aanvaardbaareis zijn een rack-voeding, gevoed door een centrale upstream UPS met een capaciteit van 3 fase 16A en voorzien van een IEC60309-2 5 kabel. Het nice-to-have-attribuut, dat in de checklist als ‘optimaal’ CloudWorks – nr. 5 / 2018

21

Strategie

Meer weten?

Wie meer wil weten over OCP Ready en de in dit artikel besproken checklist: • OCP-website https://www.opencompute.org/ • Datacenter Facility Project wiki: https://www. opencompute.org/wiki/Data_Center_Faciliteit • Hier vindt u de mailinglijst voor de Datacenter Facility Project: http://lists.opencompute.org/ mailman/listinfo/opencompute-datacenter

is gecategoriseerd omdat het de mogelijkheid biedt om energiezuiniger en flexibeler te zijn, zou zijn dat de colo het rack niet van voeding voorziet via een upstream UPS, maar via het input distribution board van de UPS.Voor een colo en een huurder is het belangrijk om de opstarttijd van de generator te kennen. Zeker ook als de racks afhankelijk zijn van een BBU als noodstroom­ voorziening. Zodat er voldoende autonomie is om het goed functioneren van de IT-apparatuur te kunnen garanderen totdat het stroomaggregaat in gebruik wordt genomen.

aangezien dit aspect van het ontwerp zeer specifiek is voor de eisen en wensen van de huurder. Eigenschappen die door de huurder moeten worden overwogen, omvatten maximale verbindingsafstand tussen de netwerk-switches, transmissiesnelheden van Top-Of-Rack (TOR) switches, mediatype voor de verbindingen van TOR naar de netwerkvertakkingen en de verbindingen tussen de vertakkingen en de core.

Mark Dansie is consultant bij InflectionTech en lid van het Data Center Facility Project van Open Compute

Koeling Een van de voordelen van het Open Rack-ontwerp is dat alle onderhoud en bekabeling van de apparatuur in het rack aan de voorzijde kan worden uitgevoerd. Als de racks zich in een warme gang bevinden, hoeft het onderhoudspersoneel dus nooit in die ruimte te komen, wat normaal gesproken erg oncomfortabel is om in te werken. Daarom werd het als een nice-to-have/optimaalregeling beschouwd om over een systeem voor de insluiting van warme gangpaden te beschikken. De must-have-attributen in deze sectie van de checklist omvatten de insluiting van warme of koude gangpaden, de luchttoevoer- en inlaattemperatuur van voor naar achter en de vochtigheid binnen de door Ashrae aanbevolen grenzen.

Telecommunicatiebekabeling, -infrastructuur, -routes en -ruimten De must-have/aanvaardbaar opstelling voor het routeren van netwerkbekabeling naar een Open Rack zou zijn: boven- of ondertoegang en naar de voorkant van het rack. Een nice-to-have/ optimaal-parameter voor het routeren van bekabeling naar kabinetten voor netwerkaansluitingen zou zijn deze alleen vanaf de bovenkant van het rack naar de voorkant te leiden.

Netwerkinfrastructuur In dit deel van de checklist staan alleen ‘overwegingen’ vermeld,

22

Alles over innovatie in ICT

OCP Summit in Amsterdam Op 1 en 2 oktober organiseert Open Compute een zogeheten OCP Regional Summit in de Amsterdamse RAI. Het programma van deze conferentie bestaat uit keynotes, technische workshops, maar ook sessies waarin met name partijen in de datacenterindustrie zich kunnen informeren over de vraag welke mogelijkheden OCP hen te bieden heeft.

De summit in Amsterdam is bedoeld voor zowel datacenter managers, IT-managers bij enterpriseorganisaties, fabrikanten als channel-partijen. Kijk voor meer info op: https://www.opencompute.org/summit/ regional-summit-2018.

Blog

Een DC is veel meer dan enkel ‘een plek om data te verwerken’ Voor veel mensen in de datacenter-industrie zal de lancering van de Green Data Centre Stakeholder Group wellicht wat onverwacht zijn gekomen. Ook het EU-H2020 innovatieproject waar deze groep deel van uitmaakt - CATALYST - is nog relatief weinig in het nieuws gekomen. Project manager Vasiliki Georgiadou van Green IT Amsterdam legt uit.

Wie snel een definitie van het begrip ‘datacenter’ moet geven, zal vaak uitkomen op iets als: een plek waar data wordt verwerkt.

Hoewel een dergelijke inschrijving natuurlijk correct is, durf ik toch te stellen dat dit slechts een deel van het verhaal is. Sterker nog, ik denk dat we daarmee het moderne datacenter tekort doen.

Maar eerst even een stapje terug. Ik ben werkzaam bij Green IT Amsterdam. Wellicht kent u ons. Onze missie: ‘Green IT Amsterdam makes the energy & sustainability transition possible using Smart IT solutions for the Amsterdam region’. Of in goed Nederlands: ‘Green IT Amsterdam maakt met slimme IToplossingen de energie- en duurzaamheidstransitie mogelijk voor de regio Amsterdam’. Met het succes van Amsterdam als vestigingsplaats voor datacenters zal het duidelijk zijn dat we daarbij ook nadrukkelijk kijken naar mogelijkheden om de in en om de hoofdstad gevestigde datacenters duurzamer en energiezuiniger te maken.

Want gezien onze missie is dat natuurlijk iets wat ons bezighoudt: het idee dat datacenters grootverbruikers van energie zijn.

En die energie enkel en alleen gebruiken om data te verwerken.

Of dat nu uw of mijn vakantiefoto’s zijn, een streaming video of een gehoste versie van een zakelijk softwarepakket maakt daarbij niet zozeer uit. Maar door bij datacenters uitsluitend naar energieverbruik voor dataverwerking te kijken, lopen we naar mijn mening kansen mis. Juist als we het over verduurzaming en vergroening hebben.

Terug naar de stakeholder group. Die groep is bedoeld om de ideeën die we binnen het CATALYST-project aan het uitwerken zijn te helpen realiseren. De deelnemers aan dit Europese project zijn er van overtuigd dat er voor het datacenter ook een rol als energy hub is weggelegd. Waardoor datacenters een belangrijke rol kunnen - en gaan - spelen in de transitie die we nu in gang

zetten richting duurzaam energiegebruik. Of zoals het binnen CATALYST heet: ‘CATALYST aspires to turn data centres into flexible multi-energy hubs, which can sustain investments in renewable energy sources and energy efficiency’.

Datacenters gaan een belangrijke rol spelen in een keten van energieopwekkers en energiegebruikers. Dat klinkt mooi en is een visie die in DatacenterWorks al vaker aan de orde is geweest.

Maar hoe doe je dat nu precies? Hoe koppelen we gebruikers, datacenters, distributeurs en bijvoorbeeld energiemarktplaatsen in een energieketen aan elkaar? Waarbij we het niet alleen over elektriciteit hebben, maar ook over warmte(koude)netten.

Welke tools hebben we daarvoor nodig? En welke zakelijke afspraken horen daarbij?

We willen met CATALYST dus met een brede reeks van partijen in gesprek.Van datacenters tot gemeentelijke overheden en van netbeheerders tot potentiële afnemers.Vandaar die stakeholder

{

‘Datacenters gaan een belangrijke rol spelen in een keten van energieopwekkers en energiegebruikers’

group. Daarin nemen al dit soort partijen deel. Om van elkaar te leren. En samen die visie van datacenter als energiehub tot werkelijkheid te maken.

In volgende edities van deze blog gaan we dieper op dit thema in. En kijken we onder andere naar wat we al bereikt hebben.

Zoals de Green DC Assessment Toolkit bijvoorbeeld.

Vasiliki Georgiadou is werkzaam bij Green IT Amsterdam als project manager van het EU H2020 CATALYST-innovatieproject.

Daarvoor was zij onder andere nauw betrokken bij het EU FP7 GEYSER-project.

CloudWorks – nr. 5 / 2018

23

Strategie

Samenwerking voorkomt misbruik van domeinnamen door cybercriminelen Securityspecialist Mimecast en het Nederlandse bedrijf DMARC Analyzer gaan samenwerken om misbruik van de domeinnamen van een bedrijf of organisatie voor impersonatieaanvallen te voorkomen. Dankzij ‘Domain-based Message Authentication, Reporting and Conformance’ (DMARC) kunnen organisaties nu op zeer efficiënte wijze impersonatie-, spoofing-, phishing- en malwareaanvallen stoppen.

Impersonatieaanvallen vormen een steeds groter probleem voor bedrijven en organisaties. Cybercriminelen maken meer en meer gebruik van deze aanvalstechniek.

Uit recent onderzoek van Mimecast en Vanson Bourne blijkt dat 40 procent van de 800 ondervraagde respondenten de afgelopen twaalf maanden te maken had met een toename van het aantal impersonatie­ aanvallen. Minder dan een kwart van de ondervraagden bleek DMARC toe te passen. Iets meer dan een kwart (27 procent) van de onderzochte organisaties is van plan om de komende 12 maanden een DMARC-oplossing in gebruik te nemen.

Om deze vaak malwareloze aanvallen te stoppen, moeten organisaties een gelaagde aanpak hanteren. De combinatie van Mimecast Targeted Threat Protectiontechnologie en DMARC Analyzer’s oplossing voor e-mailvalidatie en rapportage biedt de zichtbaarheid en bescherming die organisaties nodig hebben om impersonatie­ aanvallen te stoppen.

24

Alles over innovatie in ICT

Voorkomen van vervalsing Mimecast Targeted Threat Protection Impersonation Protect maakt het mogelijk om impersonatieaanvallen te voorkomen die zijn gericht op medewerkers van een bedrijf of organisatie. Bij zo’n aanval lijkt een e-mail gericht aan de medewerker afkomstig te zijn van een bekende domeinnaam, maar de domeinnaam is in feite vervalst. Dit kan onder meer door cyrillische letters te gebruiken die lastig van ons westerse alfabet zijn te onderscheiden.

De samenwerking met DMARC Analyzer maakt het Mimecast mogelijk om de bescherming uit te breiden naar impersonatie-e-mails dankzij een 360 graden zichtbaarheid en controle over alle e-mailkanalen. Hiermee is het mogelijk om het ongeauthoriseerde gebruik van domeinnamen van een organisatie te detecteren en blokkeren, zodat klanten, andere externe partijen en medewerkers niet worden gespooft. E-mailberichten die afkomstig zijn van een vervalst domein

worden tegengehouden. Zo zijn bedrijven er zeker van dat medewerkers of klanten alleen berichten ontvangen van de juiste persoon.

Verdediging in de diepte “Impersonatieaanvallen worden steeds populairder onder cybercriminelen. De aanvallen vereisen weinig vaardigheden en leveren een groot rendement op.

Organisaties krijgen helaas te maken met het verlies van gegevens of financiën. Daarnaast levert het ze dikwijls imagoschade op”, zegt Julian Martin, vicepresident Global Channels en Operations bij Mimecast. “Het is niet voldoende om te vertrouwen op het vermogen van eindgebruikers. Ze herken­nen vaak niet dat ze worden gespooft. De combinatie van Mimecast en DMARC Analyzer maakt het wel mogelijk om de domeinnamen van bedrijven te beschermen tegen onrechtmatig gebruik.”

“Verdediging in de diepte blijft de beste strategie voor organisaties om zich voor te bereiden op cyberbedreigingen”, zegt Dirk Jan Koekkoek, CEO van DMARC Analyzer.

“Door onze eenvoudig te gebruiken DMARC-authenticatieoplossing te combineren met Mimecast’s security­ gateways kunnen klanten zich effectiever verdedigen tegen e-mailfraude.”

Van de redactie

it-sa showcases trends and innovations in the IT security sector and offers expert lectures.

Get your free ticket now!

Nuremberg, Germany 9 -11 October 2018

it-sa.de/en

Productstrategie Veeam mikt meer en meer op enterprise-omgevingen

Van lokale back-up naar multicloud intelligent datamanagementplatform Van grote ondernemingen vinden we het logisch dat zij zwaar investeren in voorzieningen voor het continueren van de bedrijfsprocessen na een computerstoring. Het voortbestaan van een kleiner bedrijf met een veelvuldig bezochte webshop kan echter net zo afhankelijk zijn van IT-systemen. Veeam is groot geworden in de datamanagementmarkt.

Ooit begon het bedrijf met een back-up- en hersteltool voor gevirtualiseerde infrastructuren. Maar inmiddels heeft het bedrijf het aanbod uitgebreid en ondersteunt het nu alle soorten data, iedere app en elke cloud. En inmiddels lonkt ook de enterprise-markt, mede dankzij de reseller-overeenkomsten met onder meer HPE, Cisco en NetApp en een groot aantal service providers. ’Hyper-critical’, ’hyper-growth’, ’hyperspread’ - het zijn allemaal aanduidingen van de karakteristieken van digitale data waar de wereld niet meer zonder kan. ’Hyperavailability’ is de term die de Zwitserse softwaremaker Veeam met zijn productlijn nastreeft. En met succes, want het in 2006 gestarte bedrijf zit met 3.000 medewerkers nu op een omzet van ruim 800 miljoen dollar en verwacht binnen zes maanden tijd de grens van één miljard te passeren. Met 55.000 partners en meer dan 300.000 klanten lijkt dat doel binnen handbereik.

lekken groter dan ooit. Een onderzoek onder 1.000 IT-beleidsmakers wereldwijd laat zien dat 82 procent van de onder­ nemingen een kloof signaleert tussen wat gebruikers verlangen aan beschik­baarheid en wat IT levert. Het gevolg is een gemiddelde schadepost van meer dan 21 miljoen dollar vanwege ongeplande downtime van IT-voorzieningen. Die kosten nemen bovendien toe. Alle reden voor 66 procent van de respondenten om te verklaren dat hun inspanningen op het gebied van digitale transformatie vertragingen oplopen.

De markt is gewillig, want de focus op datamanagement en dataprotectie is mede onder invloed van trends als digitale trans­formatie en de vele dagelijkse beveiligings­

SLA’s vereisen vaak lokale opslag

{

26

De Veeam-productlijn voor databeschik­ baarheid richtte zich aanvankelijk op de virtualisatieplatformen van Microsoft en

VMware. Daar zijn de gangbare clouddomeinen bijgekomen, maar ook fysieke opslagsystemen.Voor nieuwe automatise­ ringsprojecten neigen ook grote organisaties steeds meer naar de cloud, maar voor de nog volop aanwezige legacy is men aangewezen op lokaal geplaatste installaties.

Omdat daarvoor vaak meerjarige SLAovereenkomsten zijn afgesloten, zal de hardware nog wel even binnen de muren van het bedrijf blijven. De Veeam-software moet ook die lokaal opgeslagen data via ’agents’ kunnen beheren.

Veeam Benelux Channel Manager Lodewijk van Klaveren heeft het over de functie van parkeerwachter om de data, verspreid over diverse opslagdomeinen (private cloud, public cloud, hybride omgeving) onder controle te houden en in geval van storingen de beschikbaarheid te waarborgen.

“Er bestaat een mythe die moet worden ontkracht. Data opslaan in de cloud betekent niet dat er ook automatisch een back-up van is gemaakt. De data is net zo kwetsbaar als wanneer ze op een harddrive staan opgeslagen. Microsoft Office 365 is een zeer goed product, maar het is niet in staat om automatisch back-ups te maken. Als bedrijf moet je daarnaast lock-in situaties

‘De markt is gewillig, want de focus op datamanagement en dataprotectie is mede onder invloed van trends als digitale transformatie en de vele dagelijkse beveiligingslekken groter dan ooit’ Alles over innovatie in ICT

voorkomen. Wie data ergens in een cloudomgeving neerzet, mag niet verwachten dat de leverancier van de cloud-dienst daarvoor de volledige verantwoordelijkheid neemt.

De eigenaar van de data moet zelf op elk moment kunnen beslissen naar welk apparaat hij gegevens wil overbrengen”, aldus Van Klaveren.

Vijf stadia van datamanagement Het maken van back-ups is niet alleen belangrijk voor grote ondernemingen, maar ook voor kleinere bedrijven. Die zijn tegenwoordig net zo afhankelijk van de beschikbaarheid van IT-voorzieningen.

Veeam haalt nog altijd bijna de helft van zijn omzet uit afnemers in het mkb-segment.

Die klandizie wil men zeker niet verliezen.

Een belangrijk deel van het partnerkanaal richt zich op die sector. Zij zien zich in hun expertise gesteund door het breed samen­ gestelde productportfolio van back-up- en replicatie-oplossingen. De enterpriseafnemers wil Veeam bij voorkeur bedienen via een platform dat veel meer biedt dan louter back-up-functionaliteit. Het bedrijf

introduceert daarom een model met vijf stadia van intelligent datamanagement.

De eerste drie hebben betrekking op respectievelijk: • De back-up-functionaliteit met garanties voor beveiliging, alsmede herstel na een failover.

• De aggregatie van data en het inzichtelijk maken van de datastromen.

• Deze basisprocessen laten zich moeite­ loos onderbrengen binnen de beleids­ regels voor informatieverwerking van een organisatie.

Dat wordt lastiger in de volgende twee stadia met functies voor respectievelijk orchestration en automation.Veeam is zijn mogelijkheden dus aan het uitbreiden, maar er valt voor het bedrijf veel te winnen als het de diensten ontwikkelt die moderne organisaties nodig hebben.

Orchestration helpt bedrijven data naadloos te verplaatsen naar de beste locatie binnen multicloud-omgevingen. Dit zorgt voor

business-continuïteit, compliance, beveiliging en een optimale inzet van de middelen voor verschillende bedrijfs­ activiteiten. Wanneer bedrijven automati­ seringstechnologieën implementeren, kan data zichzelf beheren door te leren back-ups te maken en te migreren naar de beste locaties op basis van de bedrijfsbehoeften.

Daarnaast helpen deze technologieën data om zichzelf te beveiligen in het geval van afwijkende activiteit en is direct herstel mogelijk.

Veeam heeft grote plannen voor de toekomst en een omzetdoel van 2,2 miljard dollar voor 2022. Deze omzet wordt waarschijnlijk behaald door middel van een verkoopintegratie met zijn hardwarepartners. En hoewel het bedrijf zich blijft richten op de grootzakelijke markt, zal Veeam ook kleine en middelgrote bedrijven blijven ondersteunen, aangezien de functionaliteit en eenvoud van het bedrijf uitstekend op dit klantenbestand aansluit.

Frans van der Geest is journalist CloudWorks – nr. 5 / 2018

27

Security Tips van Accenture voor nog betere bescherming

90% van cyberaanvallen in Nederland wordt voorkomen Door een toename van het aantal ransomware- en DDoS-aanvallen is het gemiddelde aantal doelgerichte cyberaanvallen per organisatie dit jaar meer dan verdubbeld ten opzichte van vorig jaar (223 in januari 2018 versus 106 in januari 2017). Ondanks de toename van het aantal bedreigingen lukt het bedrijven beter om aanvallen te detecteren en te blokkeren. Volgens recent onderzoek van Accenture zijn de bedreigings­maatregelen in Nederland zelfs effectiever dan in de rest van de wereld.

Aandachtspunten Vijf tips voor organisaties om hun security kunnen versterken: • Bouw een stevig fundament - Identificeer de meest waardevolle bedrijfsmiddelen en bescherm ze.

Waarborg verder dat controlemechanismen binnen de gehele waardeketen worden ingezet.

• Test als een aanvaller - Voeg coaches toe aan de zogenaamde blue (de verdedigers) en red (aanvallers) beveiligingsteams en laat ze tussen deze teams pendelen om te analyseren waar verbeterkansen liggen.

• Benut nieuwe technologieën - Maak budget vrij om te investeren in technologieën die de beveiliging automatiseren, zoals geautomatiseerde orkestratie en geavanceerde gedrags-analytics.

• Wees proactief en zet threat hunting in - Ontwikkel strategische en tactische kennis om potentiële risico’s te identificeren en dit alles af te stemmen op de eigen omgeving. Monitor afwijkende activiteiten en te verwachten aanvalsgebieden.

• Pas de rol van CISO aan - Ontwikkel de next-generation Chief Information Security Officer (CISO), een rol die is verankerd in de business en oog heeft voor beveiliging op basis van de risicobereidheid binnen de organisatie.

28

Alles over innovatie in ICT

Hoewel er duidelijk vooruitgang is, investeren momenteel wereld­ wijd slechts twee van de vijf organisaties in nieuwe technologieën als machine learning, artificial intelligence (AI) en automatisering in security. In Nederland wordt relatief meer geïnvesteerd in Internet of Things (IoT), wachtwoordloze authenticatie, managed security services, threat hunting en security intelligence platforms.

Het onderzoek, dat in het eerste kwartaal van 2018 plaatsvond, was gericht op aanvallen met de potentie om netwerken binnen te dringen en schade aan te richten, of om waardevolle gegevens te ontvreemden en processen te ontregelen. Ondanks de toegenomen dreiging van ransomwareaanvallen bleek uit het onderzoek dat organisaties zich er steeds beter tegen wapenen. Ze voorkomen al 87 procent van alle gerichte aanvallen, in 2017 was dit nog zeventig procent. In Nederland ligt dit percentage met negentig procent in 2018 zelfs hoger. Toch lukt het nog dertien procent van de aanvallen om de defensie te doorbreken. Bovendien zijn gemiddeld dertig aanvallen per jaar succesvol, omdat ze schade of verlies van waardevolle bedrijfsmiddelen veroorzaken.Voor Nederland liggen

die cijfers iets lager: respectievelijk tien procent en 27 geslaagde aanvallen per jaar.

“Uit het onderzoek blijkt dat organisaties succesvoller zijn in het voorkomen van hackpogingen, diefstal of datalekken”, zegt Floris van den Dool, Managing Director Accenture Security. “Het lukt organisaties, zeker in Nederland, beter om cyberaanvallen af te slaan.

Tegelijkertijd is er nog veel werk te doen. Om het aantal succesvolle aanvallen verder terug te dringen met doelgerichte, proactieve en geavanceerde oplossingen, moeten organisaties slimme investeringen in security prioriteit geven.”

Schendingen sneller ontdekken Organisaties ontdekken een beveiligingsprobleem steeds sneller: dagen en weken in plaats van maanden en jaren. Gemiddeld geeft 99 procent van de Nederlandse respondenten aan dat hun teams een concrete schending binnen een maand ontdekken. Dit jaar kostte het 63 procent van de Nederlandse organisaties een week of minder om een lek te ontdekken.

Organisaties ontdekken problemen dus sneller. Toch signaleren de securityteams in Nederland nog maar 71 procent van alle schendingen. Om de rest ook te kunnen ontdekken, werken ze samen met derde partijen. Dit onderstreept het belang van samenwerking tussen bedrijven en de overheid bij het afweren van cyberaanvallen. Een groot aantal zwakheden of aanvallen dat een securityteam niet signaleert, wordt ontdekt door ingehuurde hackers (bij 49 procent in de top 3), via branchegenoten of door concurrenten (bij 67 procent in de top 3). Slechts tien procent van de onontdekte aanvallen wordt door de politie ontdekt. Dit was vorig jaar nog 25 procent.

Van binnen naar buiten Twee derde van de respondenten (71 procent in Nederland) geeft aan dat hun organisatie actief beveiligd is door een cybersecurity­ programma. Hoewel externe incidenten een serieuze bedreiging vormen, toont het onderzoek aan dat de interne risico’s niet genegeerd mogen worden. Twee van de drie meest voorkomende en impactvolle cyberaanvallen zijn aanvallen van binnenuit of betreffen informatie die onbedoeld gedeeld wordt. In Nederland komt deze laatste variant relatief vaker voor en ook de impact is groter dan in de rest van de wereld.

Volgens de respondenten in Nederland zijn cyber threat analytics (63 procent), netwerkbeveiliging (51 procent) en applicatie­ beveiliging (45 procent) nodig om de belangrijkste gaten in de cybersecurity af te dekken. Organisaties beseffen dat investeringen in nieuwe technologieën voordelen bieden. De meerderheid van de wereldwijde respondenten (83 procent) vindt dat nieuwe technologieën, zoals artificial intelligence, machine learning en deep learning, user behavior analytics en blockchain, essentieel zijn om de toekomst van organisaties veiliger te maken. In Nederland is deze overtuiging met 91 procent nog sterker.

Van de redactie CloudWorks – nr. 5 / 2018

29

Modernisering

Moderniseer uw IT-infrastructuur aan de hand van deze drie adviezen Veel bedrijven zijn in 2018 bezig met een transitie van hun IT-infrastructuur.

Of het nu een complete verhuizing is naar de cloud of een upgrade naar een infrastructuur of naar netwerken die aan de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) voldoen. Dit betekent dat het IT-team waarschijnlijk druk bezig is met de ontwikkeling en inzet van nieuwe systemen, naast zijn reguliere onderhoudswerkzaam­heden.

Het IT-team moet ook nog eens de impact van deze veranderingen op het huidige netwerkgebruik inschatten en monitoren.

Soms zonder duidelijk startpunt en zonder een duidelijk doel. Maar er zijn technolo­ gieën beschikbaar die het IT-team hierbij kunnen helpen, mits ze tijdens een ITinfrastructuurtransitie strategisch worden ingezet. Deze systemen kunnen de effecti­ viteit van het IT-team verhogen, netwerken beter managen en een hogere kwaliteit van support bieden met uiteindelijk een kostenbesparend effect tot gevolg.

SD-WAN Het is in de afgelopen jaren steeds duidelijker geworden dat traditionele netwerken de wendbaarheid van bedrijven negatief beïnvloeden. Daarom kiezen veel organisaties om gedeeltelijk of helemaal over te stappen op cloud-oplossingen. Dit brengt uitdagingen met zich mee. Hoe beheer je bijvoorbeeld het netwerkverkeer, de beschikbaarheid van de bandbreedte en de prestaties? Hier is veel mankracht voor nodig. Uit een recent onderzoek van Riverbed Technology blijkt dat 93 procent van de IT-managers cloud-gerelateerde netwerkproblemen meldt - met als reden een gedateerde netwerkinfrastructuur.

{

30

Alles over innovatie in ICT

‘Door SD-WAN te gebruiken, gaan niet alleen de kosten van de connectiviteit omlaag’

{

Ook bieden SD-WAN-netwerken de oplossing om gedistribueerde netwerken te ontwerpen, te installeren en te beheren voor cloud-gerelateerde bedrijfsvoering. Ze vervangen in hoog tempo grote, traditionele netwerken en zijn ideaal voor bedrijven die hun systemen beter willen integreren met SaaS- en cloud-infrastructuren.

Bij de keuze voor het transformeren van IT-infrastructuur voeren aspecten als het besparen op kosten en het maximaal benutten van de bedrijfsmiddelen veelal de boventoon. De managers die verantwoor­ delijk zijn voor de budgetten en de ITteams zien dat de implementatie van SD-WAN-netwerken deze twee eisen belichaamt. Traditionele IT-ontwerpen die Multi Protocol Label Switching (MPLS) gebruiken, centraliseren eerst alle gegevens via het datacenter voordat ze de bestanden op het internet opslaan. Dit is hinderlijk voor bedrijven die proberen te werken met een SaaS- of cloud-oplossing. SD-WAN beheert deze transitie door te profiteren van additionele bronnen van bandbreedte bijvoorbeeld breedbandinternet - die minder duur zijn dan traditionele MPLS. Door SD-WAN te gebruiken, gaan niet alleen de kosten van de connectiviteit omlaag. Bedrijven kunnen ook profiteren van de flexibiliteit en opslagruimte van cloud-diensten. Als bonus zorgt SD-WAN dat elk apparaat dezelfde instellingen heeft.

Met als gevolg: overall security. Dit betekent dat de dagelijkse problemen rond support afnemen en er bij het IT-team tijd vrijkomt.

Zij kunnen zich dan weer focussen op andere delen van het bedrijf, zoals de ondersteuning van interne gebruikers en klanten. Een win-win situatie dus.

‘Het is belangrijk om de verouderde legacy-applicatie op te breken in onafhankelijke componenten die samenwerken’

Virtualisatie De term ‘virtualisatie’ verwijst doorgaans naar het virtualiseren van hardware. De meest voorkomende voorbeelden hiervan zijn servers. En dat is ook precies de plaats waar bedrijven moeten starten wanneer ze hun IT-infrastructuur willen veranderen.

Voor kleine tot middelgrote bedrijven is het virtualiseren van servers de beste keuze om digitale ontwikkelingen aan te kunnen, zonder veel geld te investeren en te profiteren van eerdere investeringen in hardware.

Nog handiger: virtuele omgevingen zijn op basis van bestaande apparaten te ontwik­ kelen. Het aanschaffen van nieuwe hardware is dan niet nodig. Ook kunnen virtuele omgevingen verschillende typen apparaten en systemen simuleren.Voor bedrijven die een omvangrijke migratie naar de cloud plannen of willen profiteren van containers, is virtualisatie eveneens een goede oplossing.

Microservices Wanneer bedrijven cloud-strategieën uitvoeren en hun IT-infrastructuren updaten, spelen microservices een belang­ rijke rol. Het is essentieel om applicaties te installeren die cloud-ready of cloud-based zijn om zo aan de verwach­tingen van klanten te voldoen. Ook zijn microservices de voorkeursstructuur van deze apps.

Om een beter schaalbare en flexibeler applicatieomgeving aan te bieden, is het belangrijk om de verouderde legacyapplicatie op te breken in onafhankelijke componenten die samenwerken. Door de structuur van microservices te gebruiken, ontstaan er mogelijkheden voor segmentatie in en het leveren van uitgebreide en complexe applicaties. Dat biedt een groot

voordeel voor de ontwikkeling door het DevOps-team en het IT-team. Ook geeft het bedrijven de kans om hun technologie te ontwikkelen en te schalen, en te zorgen voor toegenomen flexibiliteit. Een succes­ volle transitie van een IT-infrastructuur zal de bovenstaande punten realiseren.

Verder verkleinen microservices de kans op langdurig uitvallen en kunnen organisaties problemen identificeren, verhelpen en ze direct vervangen of de problemen oplossen.

Zo zorgen microservices ervoor dat een kleine oorzaak geen grote gevolgen krijgt.

Met een traditioneel app-ontwerp dat bestaat uit drie niveaus kunnen bedrijven niet snel een vervanger regelen, waardoor uitvallen langer duren en de bedrijfsvoering schade kan oplopen.

Voorop blijven lopen Kortom: een transitie van een ITinfrastructuur is essentieel voor elk bedrijf dat wil blijven concurreren in deze snelle digitale wereld. De tijd is gekomen om legacy-systemen die organisaties ervan weerhouden om effectief en wendbaar te reageren op de huidige markt te updaten.

Met technologieën als SD-WAN, virtualisatie, containers en microservices kunnen bedrijven hun IT-infrastructuur zonder problemen op de minst pijnlijke manier moderniseren en de kosten tot een minimum beperken. Dit stelt bedrijven in staat om voorop te blijven lopen. Tot slot kan het IT-team zich ontplooien en initiatieven beter uitvoeren zonder dat zij hun interne of externe klanten een mindere service bieden.

Hansang Bae is Chief Technology Officer van Riverbed Technology CloudWorks – nr. 5 / 2018

31

Technologie Onderzoek Nederlandse Beroepsvereniging van Professional Organizers:

1 op 5 kantoor-professionals ervaart werkstress door technologie Bij twintig procent van de kantoorprofessionals leiden technologische vernieuwingen zoals nieuwe IT-tools, nieuwe zakelijke apps en andere digitale vernieuwingen tot werkstress. Dat is een van de resultaten van het onderzoek van de Nederlandse Beroepsvereniging van Professional Organizers (NBPO).

Overigens hebben mannen zelfs wat meer last van de genoemde werkstress dan vrouwen (24% versus 17%). De beroepsvereniging hield het onderzoek voorafgaand aan het Congres over Duurzame Inzetbaarheid.

Negatieve impact De NBPO vroeg de respondenten naar de hoeveelheid digitale tools waarmee gewerkt wordt. 37 procent van de ondervraagde kantoor­ professionals gebruikt 4 tot 6 digitale tools en 28 procent gebruikt er zelfs meer dan 7. Hoewel veel digitale tools erop gericht zijn werken slimmer te maken, is 15 procent van de respondenten van mening dat technologische vernieuwingen tot meer werk leiden. Een van de oorzaken kan zijn dat 24 procent geen training krijgt bij de lancering van een digitale innovatie. De eerder genoemde werkstress die ontstaat als gevolg van digitale innovaties heeft in 14 procent van de gevallen een vervelend staartje. Het leidt namelijk tot negatieve consequenties voor werk of gezondheid.

Anke Algera, voorzitter van de NBPO, maakt zich zorgen: “Wij vinden het signaal dat zoveel mensen stress ondervinden door digitale innovaties zorgwekkend. Het is bovendien vaak onnodig: veel stress kan voorkomen worden als zowel werkgevers als werknemers goed voorbereid zijn op technologische vernieuwingen.”

Door onervarenheid met de tool en door drukte komt 29 procent er onvoldoende aan toe de technologische tools die hem of haar ter beschikking staan, te gebruiken. Dat is jammer, vindt de NBPO, want degenen die wel met een nieuwe digitale tool aan de slag gaan, erkennen dat dit kan leiden tot positieve effecten.

Bijna de helft van de respondenten is van mening dat technologische vernieuwingen ervoor zorgen dat het werk sneller uitgevoerd kan worden. Meer dan 70 procent is van mening dat technologische vernieuwingen motiveren, doordat het werk efficiënter uitgevoerd kan worden. 60 procent zegt dat digitale tools het werk makkelijker maken en voor 29 procent wordt het werk zelfs leuker door technologische innovaties.

32

Alles over innovatie in ICT

Algera: “De technologische ontwikkelingen gaan razendsnel en als werknemer kan het best lastig zijn om dit naast je dagelijkse werk bij te houden. Als je het gevoel hebt kennis of ervaring op bepaalde gebieden te missen, dan is het belangrijk dat je dit bij je werkgever aankaart zodat er direct actie ondernomen kan worden.

Grotere rol Uit een eerder onderzoek van de NBPO uit november 2017 bleek dat 32 procent van het Nederlandse kantoorpersoneel van mening is dat ook de stroom aan e-mails tot stress leidt. Daarom vroeg de beroeps­vereniging in het huidige onderzoek verder door naar de rol van e-mail. 39 procent van de respondenten antwoordde dat e-mail momenteel nog steeds het belangrijkste communicatiemiddel is, maar dat de rol van nieuwe communicatiemiddelen steeds groter wordt.

Bij 6 procent van de respondenten hebben nieuwe communicatiemiddelen de rol van e-mail als belangrijkste communicatiemiddel al overgenomen. 55 procent van de respondenten is overigens van mening dat leeftijd een rol speelt bij de switch van e-mail naar nieuwe communicatiemiddelen. 28 procent geeft duidelijk aan dat meer jongere collega’s gebruikmaken van nieuwe communicatie­ middelen naast e-mail.

“Nieuwe communicatiemiddelen kunnen veel structuur en efficiëntie op de werkvloer bieden. Het is dan wel zaak dat iedereen over de juiste kennis en vaardigheden beschikt om deze middelen te gebruiken. Zorg er als werkgever voor dat je personeel goed op de hoogte is, ook de oudere collega’s. Alleen op die manier heb je optimaal profijt van technologische innovaties”, besluit Algera.

Van de redactie

Connecting Global Competence

The Leading Summit for Cyber Security Discover how cybersecurity can be a growth lever for your company, and how you can exploit the opportunities offered by digitization to the full!

September 20 – 22, 2018 ICM – Internationales Congress Center München

cmdctrl.com

Standaardisatie Open Standard for Data Center Availability

OSDA biedt nieuwe aanpak voor duurzame datacenters

De exponentiële groei van verzameling en verwerking van gegevens ging gepaard met een enorm energieverbruik. Lex Coors van Interxion beschrijft een nieuwe norm die datacenters helpt een balans te vinden tussen de principes van beschikbaarheid en duurzaamheid.

vloeistofkoeling en andere voortdurende ontwikkelingen ondersteunen de groene datacenterbeweging.

Classificatiesystemen

Meer dan vliegveld

luchthaven van Frankfurt ingehaald. Alle West-Europese datacenters samen gebruik­ ten in 2014 ongeveer net zo veel energie als twaalf grote energiecentrales. Tegelijkertijd zijn datacenters blijven groeien door de bloeiende digitale industrie en daardoor is ook het probleem van het verminderen van de koolstofuitstoot toegenomen.

De hoeveelheid gegevens die wordt verzameld en verwerkt, is in de loop der tijd exponentieel toegenomen. Hetzelfde geldt voor de energiebehoefte van datacenters waar alle gegevens worden bewaard en verwerkt. Het energiegebruik van alle commerciële datacenters in Frankfurt heeft onlangs het energiegebruik van de

Opinievormers binnen deze industrie hebben op dit probleem gereageerd en hebben verschillende technische innovaties ontwikkeld om de duurzaamheid en efficiëntie van datacenters te verbeteren.

Zonne-energie, brandstofcellen, zeewater­ koeling, gebruik van grondwaterlagen,

Efficiënt energiegebruik van datacenters in combinatie met duurzame energiebronnen is een van de belangrijkste onderwerpen van deze tijd.Voor de IT-industrie heeft dit zich vertaald in de ‘Groene IT’-trend die enkele jaren terug inzette.

34

Alles over innovatie in ICT

Huidige datacenterclassificatiesystemen zoals BICSI 002, de Tier-classificatie van het Uptime Institute en TIA 942, die in een vorig tijdperk zijn ontwikkeld, hebben een stevige basis gevormd als indicatie voor beschikbaarheid van datacenters. Al deze systemen, inclusief het nieuwere EN50600, beschrijven de architectuur- en ontwerp­ principes op basis van vier niveaus: basic non-redundant, basic redundant, concurrently maintainable en fault-tolerant datacenterontwerpen. De belangrijkste principes van deze systemen zijn gericht op beschikbaarheid, maar niet standaard op duurzaamheid. BICSI, TIA 942 en Uptime Institute beschrijven bijvoorbeeld het

deze ontwerpen kan worden bepaald.

OSDA bestaat in grote mate uit drie belangrijke onderdelen: energiebron, ontwerpconcepten voor faciliteiten en architectuurconcepten voor IT. OSDA houdt rekening met de verschillende elementen van deze drie onderdelen door elk element punten toe te kennen en een puntentotaal te berekenen waaruit een score ontstaat voor de architectuur van het afzonderlijke datacenter. Door dit totaal kan het resultaat worden vergeleken met de traditionele vier categorieën (basic nonredundant, basic redundant, concurrent maintainable en fault-tolerant), waarvan OSDA de beschikbaarheid ook heeft aangegeven. Deze norm biedt de vrijheid om bij ontwerpen rekening te houden met duurzaamheidseisen, terwijl tegelijkertijd de beschikbaarheid niet in het geding komt.

Supernetwerk

gebruik van UPS’en en dieselgeneratoren als basis voor de ontwerpen.

De Green Grid heeft zich als organisatie gerealiseerd dat het tijd was om aanvullende maatregelen te introduceren en in te voeren om de noodzaak voor alle soorten beschik­ baarheidsontwerpen voor datacenters weer te geven in combinatie met de mogelijkheid om deze te combineren met duurzaamheid als prioriteit voor datacenterontwerp.

Open werkgroep OSDA (Open Standard for Data Center Availability) is een open werkgroep, die wordt geleid door experts uit de industrie.

De OSDA heeft tot doel een open kader voor de industrie te vormen, waardoor rekening kan worden gehouden met alternatieve en duurzame energiebronnen en tevens de datacenterbeschikbaarheid van

Europa werkt bijvoorbeeld hard aan het supernetwerk dat verbonden is met veel verschillende duurzame energiebronnen, en datacenters vertrouwen op het gebruik van dergelijke elektriciteitsbronnen. Het grootste deel van dit netwerk wordt gebouwd in ringen die - in grote mate - fouttolerant zijn. Het 110kV-net is bijvoorbeeld gebouwd als netwerk. Als een elektrisch ontwerp van een datacenter profiteert van een dergelijke netwerk­ verbinding met goede beschikbaarheid, kan dit resulteren in een operationele beschikbaarheid van 99,999%, terwijl een dergelijke site op grond van de huidige normen onder het ‘basic non-redundant’niveau terecht zou komen.

De berekening waarop OSDA gebaseerd is, is gemaakt op basis van waarschijnlijk­ heidsberekeningen van series/parallelle

componentconfiguraties om de ‘vier niveaus’ te bepalen. Hieronder vallen ook methoden die rekening houden met toekomstige ontwerpen die nog niet ontwikkeld zijn. De IEEE is gebruikt als referentie om de afzonderlijke componen­ ten te waarderen. Er wordt altijd uitgegaan van de slechtste beschikbaarheid van een component, omdat het hele systeem en niet één component de beschikbaarheid bepaalt.

Waarderingssysteem Het OSDA-kader en waarderingssysteem is conceptueel bedoeld voor gebruik in de vroege stadia van datacenterontwerp en, als zodanig, om het managementteam, de operators en ontwerpers te helpen sociale, bedrijfsgerichte, zakelijke en technische keuzes te maken voor een ontwerp dat voldoet aan de zakelijke eisen en gebaseerd is op energiezuinigheid en duurzaamheid.

Een gedetailleerd TGG whitepaper #71 released december 2016 over de eerste release van het kader en een basisrekentool om de verschillende ontwerpcomponenten te berekenen en tot een totaalscore te komen zijn vanaf nu beschikbaar. De Green Grid werkt met experts uit de industrie om OSDA verder te verfijnen en het te vestigen als aanvullende methode voor de classificatie van datacenterarchitecturen.

Inmiddels is de test tool om de verschillende ontwerp beschikbaarheid opties te berekenen vrijgegeven op de TGG website.

Bijdragen zijn welkom! Kijk voor meer informatie op www.thegreengrid.org Lex Coors is Chief Datacenter Technology and Engineering Officer bij Interxion

Over de auteur Lex Coors is Chief Datacenter Technology and Engineering Officer bij Interxion. Hij is een van de oprichters van het Uptime Institute EMEA. Ook is hij lid van de adviesraad van de Green Grid en is hij actief als voorzitter van het Governmental Engagement Committee van de Green Grid. Verder werkt hij als belanghebbende voor het Gemeenschappelijk Centrum voor Onderzoek op het gebied van duurzaamheid van de Europese Commissie en de European Data Centre Code van Conduct Metrics Group. Samen met Rob Bunger van Schneider Electric is hij de belangrijkste redacteur van de OSDA-whitepaper.

CloudWorks – nr. 5 / 2018

35

Privacy en wetgeving Internationale datacenters en service providers tussen twee vuren

Amerikaanse CLOUD Act zet AVG onder druk Het was een kleine sectie in een stuk financiële wetgeving die de Amerikaanse president Trump eind maart ondertekende. De financiële wetgeving die daarmee geregeld werd, is hoofdzakelijk een interne aangelegenheid. Maar een kleine sectie in het 2232 pagina’s tellende boekwerk, startend op pagina 2201, laat een aanvullend stukje regulering zien die dankzij de ondertekening ook gelijk wet is geworden.

Het gaat om de zogenaamde ‘CLOUD Act’. Wat is deze wet, wat beoogt deze wet en waarom zet deze wet de verhoudingen op scherp?

De CLOUD Act is een wet waarbij CLOUD een acroniem is die staat voor ‘Clarifying Lawfull Oversees Use of Data’. Deze aanpas­sing geldt in hoofdzaak voor een wet uit 1986 die als verouderd gezien werd, de zogenaamde Stored Communications Act (SCA). Hiervan vonden velen dat deze wet niet ver genoeg ging, omdat deze in hoofdzaak handelt over data die buiten de Verenigde Staten wordt opgeslagen. De SCA omvat tevens een procedure waarin de mogelijkheid aan providers wordt gegeven om een dataverzoek vanuit de overheid aan te vechten.

Uitgerekend deze SCA is momenteel de wet waarover Microsoft met de Amerikaanse overheid een dispuut heeft. De CLOUD Act

36

Alles over innovatie in ICT

vormt een aanvulling op de SCA en moet deze procedure­ mogelijkheden gaan beperken.

Waar gaat de CLOUD Act over De CLOUD Act bepaalt dat Amerikaanse providers de verplichting krijgen om data van betrokkenen af te staan aan de Amerikaanse justitie, waar deze ook ter wereld opgeslagen zijn. Aanvullend geldt dat dit niet alleen op verzoek van de Amerikaanse overheid hoeft te zijn, maar dat ook andere landen een verzoek daartoe kunnen richten aan Amerikaanse providers.

De tekst uit de CLOUD Act, Paragraaf 2713 luidt: ‘Electronic communication service providers and remote computing service providers must comply with the obligations of (the SCA) to preserve, backup, or disclose the contents of a wire or electronic communication and any record or other information pertaining to a customer or subscriber within such provider’s possession, custody, or control, regardless of whether such communication, record, or other information is located within or outside of the United States’.

Het laatste deel is dik gedrukt, omdat dat deel precies laat zien waar de schoen wringt. In de afgelopen jaren waren er cases waarbij

instanties zoals de FBI moeite hadden om toegang te krijgen tot gegevens die op computers in andere landen waren opgeslagen. De CLOUD-wet vereist dat Amerikaanse bedrijven toegang verlenen tot dergelijke gegevens, ongeacht in welk land het bedrijf het opslaat. Met de huidige case van Microsoft als slepend voorbeeld.

Ook de dataverzoeken die aan andere landen gedaan worden, moeten nog door bilaterale verdragen middels de Mutual Legal Assistance Treaty (MLAT) afgehandeld worden. Ook dit werd als een inefficiënt en tijdrovend proces gezien.

Wat is er mis met de CLOUD Act? Je gaat je bijna afvragen wat er niet mis is met deze wet. Allereerst is deze wet ogenschijnlijk meegelift met het financiële wetsvoorstel, waardoor het lijkt alsof men deze sectie er ‘doorheen wilde drukken’ zonder dat er al te veel vervelende vragen over zouden komen. Daarnaast voorzag de ‘oude’ SCA in een aantal vastgestelde ‘safeguards’ om privacy min of meer te kunnen waarborgen. In het geval van data die elders opgeslagen zijn, voorzag de MLAT in tussenkomst van Justitie en een rechter die moesten besluiten of data openbaar gemaakt mocht worden.

Daarnaast kan alleen een ‘Qualifying foreign government’ toegang krijgen tot gegevens die zich in de Verenigde Staten bevinden.

Als een land deze kwalificatie niet bezit, dan kan de Amerikaanse Attorney General dit kwalificatiezegel op verzoek en na gedegen onderzoek afgeven aan het betreffende land. De EU en haar lidstaten bezit dit kwalificatiezegel niet en uiteraard geldt dit zegel uitsluitend voor individuele landen, wat inhoudt dat ieder Europees land individueel door deze kwalificatiemolen heen zal moeten. Het geeft ook meer macht inzake besluiten tot openbaarheid van in de Verenigde Staten opgeslagen data aan een paar mensen in plaats van gekwalificeerde instanties en een onafhankelijke rechter.

Botsing met de AVG De CLOUD Act botst met de AVG op artikel 48 van laatstgenoemde. Dit artikel bepaalt dat data uitsluitend met nietEuropese landen uitgewisseld mag worden op basis van een gerechtelijke uitspraak die gebaseerd is op een bilateraal verdrag

(zoals de MLAT). Zonder de vermelde uitzonderingsgevallen kan en zal geen gehoor worden gegeven aan een data-uitwisselings­ verzoek. De CLOUD Act is geen overeenkomst die met de EU als geheel kan worden afgesloten, maar moet met ieder land afzonderlijk. Deze verdragen bestaan momenteel (nog) niet.

Daarmee lijkt het dat beide wetten niet naast elkaar kunnen leven.

Met het van kracht worden van de CLOUD Act is de rol van verdragen (MLAT) uitgespeeld. Artikel 48 AVG kan als gevolg daarvan geen toepassing meer vinden. Dan kan er nog gekeken worden naar artikel 49 AVG, lid 1 sub d en lid 1 slot.

In deze beide gevallen dient een afweging van belangen gemaakt te worden. De CLOUD Act biedt echter geen ruimte voor een dergelijke belangenafweging, waarmee de verhoudingen op scherp komen te staan.

Waar gaat het mis?

De CLOUD Act betekent dat Amerikaanse providers, al dan niet met datacenters op Europees grondgebied, die geconfronteerd worden met een beslissing dat zij data moeten openbaren die zich in de EU bevinden, geen mogelijkheid meer hebben om die beslissing aan te vechten. Zij zullen daaraan moeten voldoen. Tegelijkertijd betekent het voldoen aan zo’n beslissing echter ook dat deze provider in strijd handelt met zijn verplichtingen onder de AVG/ GDPR en daardoor zeer hoge boetes riskeert.

En de EU-US Privacy Shield dan?

Tja, over dit Privacy Shield zijn de gemoederen ook nog steeds verdeeld. De kans is groot dat ook deze regeling uiteindelijk zal worden aangevochten voor het Hof van Justitie. Tegenstanders oordelen dat het Privacy Shield onvoldoende waarborgen biedt, voornamelijk gaat het over het systeem van zelfcertificering, en dat deze te vaag werd geformuleerd. Zo oordeelt ook de Article 29 Working party, het overlegorgaan van de Europese privacy­ toezichthouders. Hier is het laatste woord dus blijkbaar ook nog niet over gezegd.

Maurice van der Woude is directeur van BPdelivery

CloudWorks – nr. 5 / 2018

37

Opleidingen Neem deel aan cursus van het Nederlands Instituut voor de Software Industrie

Digitale transformatie kan niet zonder continuous delivery Nederlandse bedrijven en organisaties zetten alles op alles om zo snel mogelijk hun werkprocessen te digitaliseren. Daarbij ontdekken zij al snel dat één randvoorwaarde van cruciaal belang is: zonder continuous delivery van applicaties en andere software is digitale transformatie vrijwel niet mogelijk. Het Nederlands Instituut voor de Software Industrie biedt de helpende hand met een hoogwaardige cursus die developers, IT-professionals en IT-managers helpt om zich snel en efficiënt de principes én de kansen van continuous delivery eigen te maken.

“Het klinkt natuurlijk als een geweldige open deur, maar het is absoluut de realiteit waar veel bedrijven in Nederland mee te maken hebben: de ontwikkelingen in vrijwel iedere markt gaan razendsnel.

Bedrijven hebben grote moeite om die bij te houden. Laat staan dat zij in staat zijn om hun applicatie-infrastructuur zo in te richten dat deze de snelle businessveranderingen goed kunnen ondersteunen.”

Snel en flexibel Dat zegt Jan Vlietland van het Nederlands Instituut voor de Software Industrie. Dit instituut is gelieerd aan de Universiteit Utrecht. Het is onder andere gespecialiseerd in het ontwikkelen van cursussen die zowel softwarebedrijven als development- en testafdelingen van enterprise-organisaties helpen om het ontwikkelen, onderhouden

en beschikbaar stellen van applicaties sneller en flexibeler te maken.

Dat is een bittere noodzaak, meent Vlietland.

“Of we het nu hebben over grote banken, vliegtuigmaatschappijen of nog weer andere ondernemingen, allemaal geven zij aan dat IT steeds meer de kern van hun activiteiten en hun succes is. Ze worden allemaal ‘digital enterprises’. Dat is voor iedereen die IT een warm hart toedraagt natuurlijk geweldig positief nieuws. Maar het betekent tegelijkertijd ook dat de manier waarop de IT binnen grotere organisaties wordt aangepakt, moet veranderen. Juist ook als het gaat om applicaties.”

“Traditionele methodieken voor het ontwikkelen van software kunnen weliswaar niet de gewenste snelheid en flexibiliteit bieden. Dat geldt echter niet voor methodieken die op continuous delivery van software zijn gericht. Overstappen is ook helemaal niet zo ingewikkeld, mits we maar de juiste stappen zetten en optimaal gebruikmaken van de lessons learned van organisaties die al eerder deze stap hebben gezet.”

Praktische cursus

Vlietland: “Al dit soort hele praktische kennis hebben wij gebundeld in de cursus ‘Continuous Delivery 3.0’. De volgende editie van deze cursus begint in oktober. We hebben nog enkele plaatsen vrij.”

Die veranderingen hebben betrekking op snelheid, flexibiliteit en veiligheid.

Van de redactie

Neem nu deel aan de cursus Continuous Delivery van NISI De magazines/websites CloudWorks, AppWorks en Infosecurity Magazine zijn een nauwe samenwerking aangegaan met het Nederlands Instituut voor de Software Industrie (NISI). Doel is om lezers de kans te bieden om maximaal gebruik te maken van de kennis en expertise die beschikbaar is binnen NISI. Deze kennis en ervaring is gebundeld in een aantal kwalitatief hoogwaardige cursussen die IT-afdelingen helpen om zich de principes en de best practices van Continuous Delivery van software eigen te maken.

Neem nu deel aan deze cursus Continuous Delivery 3.0 die in oktober weer van start gaat.

Meer informatie en aanmelden kan via: https://nisi.nl/continuous-deliverykenniscentrum/

38

Alles over innovatie in ICT

server 2 rent Server Rental Solutions

TIJDELIJK SERVER EN STORAGE HUREN?

Levertijd overbrugging Migratie Investeringsuitsel Hard- & software matig

Technische ondersteuning

Levering binnen 24 uur

Verhuizing zonder risico Kortstondige projecten Applicatie testen Gaat de

voorgestelde nieuwe configuratie wel werken? Test d.m.v huren.

Maatwerk

24/7 bereikbaar

Vraag nu uw offerte aan via:

www.server2rent.nl of bel naar +31 (0) 318 495 300

Server2Rent

Plesmanstraat 52 3905KZ Veenendaal

SAM

Software-assetmanagement helpt bedrijven malwarebedreigingen te bestrijden

Voorbeelden van malware die invloed hadden op grote infrastructuren Ongelicentieerde software kan grote gevolgen hebben voor IT-infrastructuren. In China, waar maar liefst 66 procent van de software ongelicentieerd is, werden circa 40.000 instellingen het slachtoffer van zeer schadelijke malwareaanvallen. EÊn malware-aanval verspreidde zich via ongepatchte, ongelicentieerde software zo snel, dat het zelfs prestigieuze onderzoeksinstanties als Tsinghua University bereikte, de elektronische betalingssystemen van PetroChina’s tankstations platlegde, geldautomaten van de Bank of China buiten werking stelde en de activiteiten van grote bedrijven als China Telecom en Hainan Airlines verstoorde.

Ook Rusland, met 62 procent aan ongelicentieerde software, ervaarde de schadelijke gevolgen van malware-aanvallen.

In 2017 kregen malware-aanvallen het Russische ministerie van Gezondheid in hun greep, alsook Russian Railways, het ministerie van Binnenlandse Zaken en telecommunicatiebedrijf Megafon.

40

Alles over innovatie in ICT

Over de gehele wereld gebruiken bedrijven software voor een groot deel van hun dagelijkse activiteiten: van het tracken van hun verkochte goederen, bijhouden van de boekhouding, targetten van markten, communiceren met klanten en samen­werken met partners tot en met het stimuleren van productiviteit.

Tegelijkertijd worden veel gebruikers geconfronteerd met grote securitybedreigingen, waaronder malware.

De laatste jaren wordt het steeds duidelijker dat blootstelling aan malware verband houdt met het gebruik van ongelicentieerde software. Gelukkig zijn er steeds meer bedrijven die daarvan op de hoogte zijn, en hun CIO’s nemen steeds vaker praktische stappen om hun softwaremanagement te verbeteren.

Dat is een van de bevindingen in de Global Software Survey van BSA | The Software Alliance. Het onderzoek werd in samen­ werking met IDC opgezet om de hoeveelheid ongelicentieerde software die is geïnstalleerd op pc’s, in kaart te brengen in meer dan 110 nationale en regionale economieën. Het onderzoek laat zien dat nog altijd 37 procent van de geïnstalleerde software ongelicentieerd is, hoewel CIO’s weten dat het gebruik van ongelicentieerde software securityrisico’s met zich meebrengt.

{

‘Organisaties kunnen verschillende stappen zetten om hun softwaremanagement te verbeteren’

Relatief veel software ongelicentieerd Ondanks een wereldwijde daling in het gebruik van ongelicen­ tieerde software in de afgelopen twee jaar, beschikt nog altijd 37 procent van de op pc’s geïnstalleerde software niet over een licentie.

En hoewel ook de totale commerciële waarde van ongelicentieerde software daalt, bestaat de geïnstalleerde software van de meeste onderzochte landen nog voor vijftig procent of meer uit ongelicentieerde software. Deze hoge percentages hebben niet alleen een negatieve invloed op de lokale economische voordelen van de toenemende toepassing van technologie, maar ze staan ook groeiende bedrijfsresultaten in de weg en brengen bovendien ongekende securityrisico’s met zich mee.

Malware-aanvallen zijn zeer kostbaar Wanneer organisaties ongelicentieerde softwarepakketten installeren of een computer kopen met daarop ongelicentieerde software, hebben ze dertig procent kans op een malware-aanval. Malwareaanvallen kosten bedrijven gemiddeld 2,4 miljoen dollar per keer.

Daarnaast kost het gemiddeld vijftig dagen om te herstellen van een dergelijke aanval. Wanneer de malware-infectie daarnaast leidt tot downtime of verloren data, kan dit ook invloed hebben op de reputatie van het bedrijf. Daarnaast nemen de kosten toe voor het herstellen van malware-aanvallen die verband houden met ongelicentieerde software. Ondertussen kunnen de kosten oplopen tot meer dan 10.000 dollar per geïnfecteerde computer. Wereldwijd komt dat neer op bijna 359 miljard dollar per jaar. Het voorkomen van de negatieve gevolgen van malware-aanvallen is voor CIO’s de belangrijkste reden om ervoor te zorgen dat de software binnen hun netwerk volledig gelicentieerd is.

Compliance stimuleert de economie Het verbeteren van software-compliance stimuleert de economie en is bovendien inmiddels verplicht.Vanwege de oplopende malware­ kosten stappen steeds meer managers over op volledig gelicentieerde software. Doordat deze software te patchen is met de nieuwste updates, vormt het de eerste en belangrijkste verdedigings­linie tegen malwarebesmettingen, datalekken en andere securityrisico’s. Steeds meer managers zien het belang in van de mogelijkheid om alle software binnen hun organisatie te kunnen beheren, omdat dit downtime kan helpen verminderen en de bedrijfsresultaten stimuleren. IDC voorspelt zelfs dat, wanneer bedrijven praktische stappen ondernemen om hun softwarebeheer te verbeteren, de bedrijfsresultaten er met wel elf procent op vooruit kunnen gaan.

Voordelen van SAM Organisaties kunnen verschillende stappen zetten om hun softwaremanagement te verbeteren. Om te profiteren van de voordelen hiervan, moeten ze bewezen best practices op het gebied van software-assetmanagement (SAM) implementeren. SAM helpt CIO’s niet alleen te garanderen dat de software in hun netwerk legitiem en volledig gelicentieerd is, en het verlaagt ook cyberrisico’s, verbetert productiviteit, vermindert downtime, centraliseert licentiebeheer en bespaart kosten.Verschillende onderzoeken hebben aangetoond dat organisaties tot wel dertig procent aan jaarlijkse softwarekosten kunnen besparen dankzij krachtige programma’s voor SAM en softwarelicentie-optimalisatie.

Hoe implementeer je SAM? De eerste stap voor het implementeren van SAM is het creëren van inzicht in de geïnstalleerde software om het beheer ervan mogelijk te maken. Het begint met het evalueren van de software op het systeembeheer. Deze fase helpt organisaties de processen te ontwikkelen, die nodig zijn voor verandermanagement, datamanagement en securitymanagement. De tweede stap bouwt voort op de eerste en helpt organisaties meer effectiviteit en kostenefficiëntie te bewerkstelligen door het beheer van de volledige IT-assetlifecycle te verbeteren: van specificatie tot en met acquisitie, ontwikkeling, release, implementatie, werking en end of life. De derde stap helpt organisaties meer effectiviteit en kostenefficiëntie te bereiken door te focussen op functionele elementen, zoals contracten en financieel beheer.

Georg Herrnleben, Senior Director BSA | The Software Alliance CloudWorks – nr. 5 / 2018

41

Blog BTG

Een leven lang leren in ICT: BTG-Kennisinstituut certificeert!

Het leven lang leren-gegeven vormt binnen organisaties een steeds actueler thema. Dit is onder andere het gevolg van de toenemende vergrijzing, de tekorten in bepaalde sectoren op de arbeidsmarkt en een stijgende pensioengerechtigde leeftijd. Het wordt extra versterkt door de snel veranderende klantenvragen en de vereiste wendbaarheid van organisaties hierop. Nieuwe toetreders veroorzaken vaak disruptieve ontwikkelingen, die binnen onze ICT branche tot veel nieuwe toepassingsmogelijkheden en kansen leiden. Oude functies verdwijnen en nieuwe ontstaan.

Zo is er nu al sprake van een groot tekort aan data-analisten.

De overheid buigt zich intussen over de vraag welke vorm van bijsturing nodig is om de benodigde innovatieversnelling te realiseren, want ook bij veel onderwijsinstituten is er sprake van een kennis- en ervarings-achterstand. BTG, de brancheorganisatie voor ICT/Telecom, heeft de ontwikkelingen al in een vroeg stadium onderkend en hieraan invulling

{

‘De overheid buigt zich over de vraag welke vorm van bijsturing nodig is om de benodigde innovatie­ versnelling te realiseren’

gegeven door het onlangs opgerichte BTG-Kennisinstituut.

Dit certificeert starters en professionals binnen de ICT en overbrugt zo de kloof tussen onderwijs en ICT-praktijk.

De veranderende omgeving vereist steeds meer snelheid in de ontwikkeling van kennis, expertise en ervaring.Voor organisaties is het zaak dat zij de juiste talenten weten te werven en te binden. Men moet een aantrekkelijke werkgever zijn en voldoende uitdagingen en mogelijkheden bieden voor professionele ontwikkeling en groei.Voor de individuele werkbeleving wordt de financiële benefit van minder belang dan een juiste balans tussen werk en privé. Daarnaast bepaalt

42

Alles over innovatie in ICT

de beleving van de diverse klantenpopulaties in toenemende mate de wijze waarop organisaties zich innovatief en interactief moeten profileren. ICT vormt hierbij een belangrijke succesfactor.

Door de overheid en onderwijsinstellingen is de urgentie van dit gegeven inmiddels onderkend en vertaald in meerjarenprogramma’s. Hierin wordt gewerkt aan de professionalisering van een flexibel onderwijsstelsel, dat een leven lang leren mogelijk maakt. Er wordt ruimte gecreëerd voor onder andere gepersonaliseerd leren, talentprogramma’s en optimale kennisbenutting, waardoor studiesucces optimaal kan worden vergroot. De leeromgeving dient in dit verband rijk te zijn en de onderwijsketen moet voldoende ruimte bieden voor regionale en sectorale samenwerking.

Onder leiding van Petra Claessen, Managing Director BTG, is nu het BTG-Kennisinstituut tot stand gekomen.Voor de ICT-/Telecommunicatiebranche bestrijkt het BTGcertificeringsregister het niveau van professionele ICT-manager tot student. Hiermee wordt tevens voorzien in de erkenning van de kennis en ervaring van ICT professionals, die in de praktijk is opgebouwd.

Het BTG-Kennisinstituut vormt daarmee een communityplatform, waarbinnen kennis- en deskundigheid van leden wordt gestimuleerd en geoptimaliseerd. De BTG vereniging streeft er naar om de autoriteit te zijn voor certificering van professionals, werkzaam binnen de ICT. BTG heeft hiervoor onder andere de samenwerking gezocht met de Stichting Examenkamer, het Nationaal Kenniscentrum EVC en Nyenrode. Op deze wijze wordt ook gewerkt aan een doorlopende leer- en carrièrelijn van de ICT-professional.

En via de BTG-vereniging waar kennis en kunde een sterk verbindende factor is, kan elke ICT-er zich vertegenwoordigd voelen.

Jan van Alphen, BTG/INTUG

HEt keNNiseveNt Over COMputerruiMtes, DataCeNters eN ClOuD COMputiNg

iT ROOM iNfRA 2018 13 NOveMBer 1931 CONgresCeNtruM DeN BOsCh

• AlwaYs ON! • COst CONtrOl • Risk & SECurity • SustaiNaBility • TreNDs

Registreer u online voor een bezoek aan het event Bekijk de deelnamevoorwaarden op de website

www.itrOOMiNfra.Nl

10 JAAR ALL IT ROOMS

ALLROUND DATACENTER SPECIALIST

ONTDEK DE KRACHT VAN ALL IT ROOMS WWW.ALLITROOMS.COM

ALL IT ROOMS MONITORT UW DATACENTER 24/7 DAT GEEFT U TIJD VOOR ANDERE ZAKEN

Advies en audit

Realisatie & Optimalisatie

Service en onderhoud

DÉ ALLROUND DATACENTER SPECIALIST

Beheer en management