DokuDaily 02 / 03 - DokuFest 2016

GAZETA ZYRTARE E DOKUFESTIT VITI XV, E SHTUNË #2&3, 06 GUSHT 2016

OFFICIAL DOKUFEST NEWSPAPER YEAR XV, SATURDAY #2&3, 6 AUGUST 2016

ENGLISH SECTION -> PAGE 12 www.dokufest.com

Foto: Tughan Anit

KINO KLUBI

SHTËPIA E KULTURES

DOKU KINO

1200

SPECIAL JOSHUA TREE: THREATENED WONDERLAND / 14’ GOD KNOWS WHERE I AM / 99’

SHORT MATTERS!

HOMAGE CHANTAL AKERMAN

OUR BOY / 15’ , OVER / 30’ THE RUNNER / 12’ , DISSONANCE / 17’ THIS PLACE WE CALL OUR HOME / 30’ SON OF THE WOLF / 23’

1400

JEANNE DIELMAN, 23 COMMERCE QUAY, 1080, BRUSSELS / 200’

MASTERCLASS DIARMUID JEFFREYS

VIEW FROM THE WORLD THE ACADEMY OF MUSES / 92’

1600

SPECIAL EL RELOJ DE VALASCO IBARRA / 37’ PATIENT / 73’

INT’ DOX - FEATURE BROTHERS / 110’

BALKAN DOX GENERATION 68 / 85’

1800

VIEW FROM THE WORLD KATE PLAYS CHRISTINE / 110’

VIEW FROM THE WORLD THE EVENT / 74’

MAGICAL SUBSTANCES: MUSIC ON FILM THE FITS / 71’

KINO LUMBARDHI

KINO NË LUM

DOKUKINO PLLATO

KINO KALAJA

2000

POWER, CORRUPTION AND LIES DEMOCRACY* / 100’

DOKUTECH: FILMS ON INTERNET LO AND BEHOLD, REVERIES OF THE CONNECTED WORLD / 98’

INT’ SHORTS KANUN / 27’ , HAPPY END / 6’ ENEMIES WITHIN / 27’ , THE SILENCE / 15’ FRAKFRUTER STR.99A / 5’

GREEN DOX ATOMIC: LIVING IN DREAD AND PROMISE / 70’

2200

INTERNATIONAL DOX IMPRESSIONS OF A WAR* / 26’ FRAGMENT / 53’

VIEW FROM THE WORLD THE SHOW OF SHOWS / 77’

CINEMA POLITICA @ DOKUFEST A SYRIAN LOVE STORY / 76’

GREEN DOX DEAD SLOW AHEAD / 74’

DREAM CINEMA

2200

SPECIAL MONSOON II / 11’ CUDDLING WITH STRANGERS / 17’ THE JONESES / 80’ MAGICIAL SUBSTANCES: MUSIC ON FILM

MAD TIGER / 82’ Foto: Briliant Pireva

CyanMagentaYellowBlack

2000

1

PËRSËRI FESTOJMË KINEMANË Teksa po hyjmë në edicionin e 15-të jubilar, jemi krenarë që kemi kaluar dhe përmbyllur disa ndryshime të rëndësishme strukturale gjatë përgatitjes për një program tjetër eklektik filmash, muzike, punëtorish dhe debatesh. Guruja jonë e komunikimit prej shumë kohësh dhe menaxherja e DokuNights, Nita Deda është emëruar drejtoresha e re e Festivalit, duke e përmbushur ristrukturimin e planifikuar të organizatës tonë. Padyshim, vula e saj në rritjen e festivalit do të jetë e dukshme në vitet që vijnë.

Tema jonë këtë vit përqendrohet në korrupsion. Si rrjedhojë numri i paneleve të diskutimit është rritur, duke na shtyrë që të paraqesim edhe një lokacion tjetër për t’i vendosur këto ngjarje. Temat dhe profilet e këtyre folësve ishin tepër domethënëse që të mund t’i linim të na iknin, kështu që vendosëm për të futur një tjetër vendtakim të dedikuar për diskutimet mbi korrupsionin endemik në nivelet e larta shtetërore, pandëshkueshmërinë dhe mungesën e përkushtimit për ta luftuar dukurinë. Po ashtu do të diskutojmë modalitetet dhe praktikat e mira lidhur me atë se si mediat e përdorin teknologjinë në luftimin e korrupsionit, apo se si rezistencat paqësore qytetare nëpër rajon i kanë bashkuar forcat për të mbrojtur qytetet e tyre.

Tema do të shqyrtohet në mënyrë të hollësishme përgjatë programit tonë. Departamenti ynë artistik i ka dhuruar audiencës tonë edhe një tjetër program eklektik të filmave të shumëllojshëm. Teksa filluam të parashikojmë përzgjedhjen përfundimtare të punës, na kapën drithërimat. Do të ju marrim në një udhëtim nga strukturat e pushtetit në Lindjen e Largët te kriza e vazhdueshme në Lindjen e Mesme e cila po përhapet në zemër të Evropës dhe përtej. Në Amerikat, do të vendoseni direkt në vijat e luftës në mes të liderëve autoritativ që nuk ndalen para asgjëje në mënyrë që t’i mbajnë të paprekur qëllimet e tyre.

Bashkë me gjithë këto, programi ynë edukativ rajonal, ACTive, mbledh entuziastë të ri të filmit nga rajoni të cilët kanë prodhuar gjashtë dokumentarë të shkurtër të mrekullueshëm që kanë udhëtuar nëpër festivale ndërkombëtare, përpara shfaqjes në ditëlindjen e pesëmbëdhjetë të DokuFest-it. Do të shfaqim disa filma cilësor edhe nga talente të reja që ende fshihen në shkollat e mesme të Kosovës. Përgatituni të befasoheni këndshëm nga disa fëmijë të rinj të guximshëm në bllokun i cili merret me tema komplekse shoqërore përmes punës së tyre në programin Future is Here.

CyanMagentaYellowBlack

Bashkëpunimi ynë me regjisorin fitues të çmimit BAFTA Daniel Mulloy kulmoi me prodhimin e filmit të shkurtër HOME, një fotografi çasti i mrekullueshëm i cili përveç tmerrit shfaq që fuqia jonë më e madhe për dashuri dhe lidhje njerëzore vazhdon të ekzistojë. HOME, i cili tashmë ka marrë disa çmime, tani është nominuar për Akademinë Evropiane të Filmit gjë që na bënë ne skajshmërisht krenar. Filmi do të shfaqet të dielën në kinemanë Lumbardhi bashkë me dy filma të mrekullueshëm kosovar.

Mysafirët tanë nga World Solar Cinema këtë vit na vizitojnë për një arsye. Ne i jemi bashkuar rrjetit të Solar Cinema dhe do të fillojmë Solar Cinema tonë dedikuar dërgimit të filmit në çdo cep të Kosovës. Do të përdorim dokumentarët për të përparuar diskutimet lidhur me problemet shoqërore, të drejtat njerëzore, jetën në komunitet, luftën e përditshme të rinisë, diversitetin, arsimimin, dhunën dhe sigurisht ambientin, i cili është dhe do të mbetet në qendër të organizimit tonë. Do të përdorim platformën për të shfaqur dokumentarët e mirënjohur nga Rrjeti ynë i Shpërndarjes së Dokumentarëve në Ballkan si dhe do të sjellim filmat e shkurtër të Kosovës para audiencës nëpër vend.

Por, ndalesa e parë është Prizreni, në DokuFest!

Eroll Bilibani Drejtor ekzekutiv

2

Foto: Briliant Pireva

Rrëfimet nga bota përmes filmit shpalosen në Prizren Projektorët e kinemave të hapura të DokuFestit janë ndezur të premten mbrëma për të sjellë përmes imazheve tregime të vërteta nga më të ndryshmet prej të gjitha anëve të botës. Pas shprehjes së mirëseardhjes dhe hapjes zyrtare të edicionit të XV-të të festivalit, që për temë ka korrupsionin, në Prizren ka nisur maratona filmike, që do të zgjas deri në fundjavën tjetër.

Dokumentari “Behemoth” i regjisorit kinez Zhao Liang në Kino Lumbardhi ka prezantuar peizazhe apokaliptike që në dukje të parë ngjajnë me skena nga një planet tjetër, por që në fakt del të jetë hyrja në një minierë gjigante hekuri që shtrihet thellë në tokë. Filmi, i inspiruar nga Ferri i Dantes, ka portretizuar jetët e minatorëve të ndryshëm dhe shkrirësve të hekurit teksa ata luftojnë për të prodhuar mjaft shpejtë material të gjallë për ekonominë gjithmonë në rritje të Kinës.

Në Kino në Lum në terminin e parë është prezantuar filmi “Life, Animated” duke paraqitur kthimin mahnitës të një djali me autizëm me ndihmën e filmave të Disneyt. Ndërsa në intervalin e dytë është shfaqur filmi “Shadow World” që ka ofruar hyrje në korrupsionin prapa tregtisë botërore të armëve. Vijat e tërhequra këtu ndërlidhin tregtarët e armëve me politikanët në nivelet më të larta të qeverisë, ekzekutivët e industrisë, dhe zyrtarët ushtarakë dhe të inteligjencës, duke prezantuar lakminë e pangopur për përfitime.

Në DokuKino Pllato fillimisht është prezantuar filmi “Fire at Sea” që ka sjellë imazhe nga ishulli i Lampedusës dhe se si ai përshkohet nga mijëra emigrantë. Më pastaj dokumentari “Among the Believers”para publikut ka sjellë dëshmitë e klerikut Abdul Aziz Ghazi dhe punën e tij në Xhaminë e Kuqe, që mbështet mësimet e tij radikale nëpër

Pakistan.

Ndërsa në Kino Kalaja së pari ka ardhur rrëfimi i treguar me kamerë i regjisorit Vitaly Mansky që në filmin “Under the Sun” megjithatë ka arritur që të dokumentojë jetën në Korenë e Veriut. Filmi tjetër i shfaqur afër mureve të kalasë së vjetër ka qenë “Europe, she loves”, një krijim mbi politikën e dashurisë në disa qytete evropiane.

Ndërsa DokuNights është përkujdesur që në natën hapëse të festivalit të ketë muzikë cilësore, duke sjellë Omar Souleyman nga Siria që ka kënduar për dashurinë e përjetshme. E Rrita Jashari ka prezantuar tinguj nga e kaluara, e tashmja dhe e ardhmja.

Ndërsa të shtunën filmat fillojnë që të projektohen prej mesditës. Prej kësaj kohe e deri në mesnatë, publiku mund të shikojë dokumentarë e filma të shkurtër në tetë kinema të ndryshme. Wall is a Screen kthehet sërish në DokuFest të shtunën mbrëma nga ora 22:00.

Programi tepër i pasur e pret audiencën e DokuFestit edhe të dielën, ku filma të kategorive të ndryshme projektohen në këto tetë pika. Krahas filmave, natyrisht do të ketë edhe muzikë cilësore, si në Sunset Stage në Kala ashtu edhe në DokuNight në Andrra.

Të shtunën nga ora 14:00 zhvillohet master klasa me Diarmuid Jeffreys, shef i programeve hulumtuese në Al Jazeera. Të dielën nga ora 14:00 do të ketë master klasë me Seamus Murphy, fotograf dhe regjisor.

Të shtunën nga ora 15:00 mbahet paneli Cinema Politico, ndërsa të dielën nga ora 17:00 paneli Multilingua. Punëtoria “Laboratory of Visual Anthropology” po ashtu nis punimet të shtunën nga ora 10.

Lojë shpërblyese Fujifilm gjatë ditëve të DokuFestit dhuron nga një aparat për pjesëmarrësit e lojës shpërblyese.

Pjesëmarrja në lojën shpërblyese bëhet duke i plotësuar të dhënat e duhura në pjesën e prapme të biletës. Njoftimi për fituesit shpallet në DokuDaily.

Xhirimi i të ardhmes në Prizren vështirësive, për të jetuar dhe rindërtuar në Prizren.

Filmi i katërt është ‘Është i Kulturës’, i cili përqendrohet rreth Kino Lumbardhit, një kinema në Prizren e pasur historikisht. Është një histori e treguar me imazhet e luftës për ta mbajtur kinemanë për njerëzit, kundër atyre që duan ta kthejnë atë në diçka tjetër.

Filmi i pestë, ‘Hu’, është i xhiruar brenda Teqes Halveti në Prizren, i dedikuar mësimeve mistike dhe shpirtërore, dhe shfaq tingujt e bezdisshëm megjithatë të bukur të krijuar nga Dervishët.

Filmi i fundit i këtij koleksioni titullohet ‘Khelas’ dhe heton jetën, reputacionin dhe varfërinë e komunitetit rom në Prizren.

Laurent sqaroi se si në fillim të programit ‘gjithçka kishte të bënte vetëm me shkëmbimin kulturor dhe atë se si jetojnë njerëzit bashkë’, duke i përkthyer këto përvoja në film. Vetë Laurenti është nga Marseji dhe tha se e ka zbuluar DokuFest-in rastësisht kur po udhëtonte nëpër Evropë.

Reagimi i tij pasi kishte ardhur këtu ishte “Duhet të kthehem!” Për të Dokufest-i është “se si duhet të jetë një festival filmit” dhe për dikë që ka punuar në Kanë ai është goxha një vërtetim.

Në programin Rec on the future ju mund të gjeni këta filma- [‘Është i kulturës’/ ‘Hu’/ ‘Khelas’/ ‘On the Edge’/ ‘Sixth Shore’/ ‘Vitrina’] DD: Atëherë me çka kanë të bëjnë filmat?

Të gjithë janë dokumentarë të shkurtër; të xhiruar brenda dy ditësh dhe të montuar brenda një dite...ne erdhëm këtu për dy javë, kështu që kishim dy javë për tu takuar, për ta njohur njëri tjetrin sepse asnjëri nuk e njihte tjetrin para ardhjes. Vërtetë kishte të bënte me takimin dhe njohjen e të tjerëve. Gjetëm temën dhe bëmë filmin.

I pari nga ta titullohet ‘Sixth Shore’, dhe eksploron vështirësitë në pajtimin e ideve të traditës me shumë kombësi që jetojnë në qytet.

Tjetri është ‘Vitrina’ i cili shfaq jetën tepër të ndërlidhur dhe shumë-kulturore të Prizrenit përmes veprimeve në dukje të rëndomta në jetët e tyre të përditshme.

Filmi i tretë quhet ‘On The Edge’ i cili fokusohet në një burrë i cili ka lënë një jetë të vështirë në Venezuelë dhe ambicien e tij, pavarësisht

DD: Për cilën pjesë, me saktësi?

Historinë e kinemasë, morëm ca pamje të filmave të vjetër, po e rikrijonim atmosferën...

Unë jam francez, jetoj në Marsejë, por jam pjesë e programit, kështu që është hera ime e tretë që vij këtu. E kam zbuluar DokuFestin vitin e kaluar, po udhëtoja për në Stamboll, dhe isha në shoqëri të miqve të cilët po udhëtonin rreth Ballkanit, e të cilët më thanë, eja në Kosovë, është shumë mirë, dhe unë erdha, në gusht, gjatë DokuFestit, dhe nuk dija asgjë për DokuFestin, dhe mendova me vete ky është fantastik e pastaj thash, mirë DUHET TË KTHEHEM KËTU dhe tani kjo është hera ime e tretë që jam këtu.

DD: Dhe jeni kthyer me një film!

Po! Dhe unë jam regjisor filmi, kështu që përshtatet në mënyrë të përkryer. DokuFest është ajo se si duhet të jetë një festival filmi, unë kam qenë në Kanë etj. por ato janë vende shumë të ftohta, të mira vetëm për profesionistët...

(Mrinmoyee Roy & Ashwin Tharoor)

3

CyanMagentaYellowBlack

‘Rec’on the Future’ është një seri prej gjashtë filmash e krijuar nga 24 krijues të rinj nga mbarë Evropa, e përkrahur nga projekti Erasmus Plus. U përzgjodhën njerëz prej France në Greqi e deri në Kosovë; është një projekt i dizajnuar të eksplorojë dhe promovojë dialogun ‘ndërkulturor’ përmes gjuhës universale të filmit. Njerëzit e përzgjedhur ishin të të gjitha kapaciteteve, siç tha koordinatorja e projektit Alice, ku “disa ishin profesionistë e disa amatorë”. Quentin Laurent, një nga regjisorët e përfshirë në projekt, shpjegon se secili film “është xhiruar brenda dy ditësh, dhe është montuar brenda një dite”. Kjo kornizë kohore afatshkurtër ofron një përvojë të afërt dhe intensive me pjesëmarrësit tjerë.

Ata kishin dy javë për ta njohur njëri tjetrin derisa i xhironin të gjithë filmat. Siç tha Laurent, “vërtetë kishte të bënte me takimin dhe njohjen e të tjerëve”, duke shfaqur një element kyç të programit që nuk ishte vetëm realizim filmi, por edhe bashkëpunim kulturash.

Të gjashtë filmat eksplorojnë tema duke përfshirë kulturë, qytetari dhe identitet, sidoqoftë sfondi i Prizrenit i lidh të gjithë. Shikimi i gjithë këtyre filmave ofron një pikëpamje të zhvilluar në historinë dhe kulturën e qytetit, sikurse edhe sfidat me të cilat përballen shumica.

DD: A mund të na jepni një shembull?

Për shembull, filmi im ka të bëjë me dervishët dhe teqenë përballë kinemasë, kështu që ne shkuam në teqe...dhe nuk më kujtohen titujt e filmave tjerë. Por të gjithë kanë lidhje me Prizrenin sepse të gjithë filmat janë xhiruar këtu, dhe me kulturën...kulturën e qytetit, komuniteteve të ndryshme. Në fillim programi kishte të bënte vetëm me shkëmbimin e kulturave dhe atë se si jetojnë njerëzit së bashku. Ky është një tjetër, “On the Edge’, për shembull, ka të bëjë me një tip nga Venezuela i cili punon në bujtinën e qytetit. Kështu që ne ishim 24 njerëz, të ndarë në 6 grupe, kështu që bëmë 6 filma. Një nga filmat, ka të bëjë me Kino Lumbardhin.

FILMAT E REKOMANDUAR JOSHUA TREE: THREATENED WONDERLAND

Foto: Tughan Anit

12:00 KINO KLUBI Billie Wisneski SHBA – 2016 Parku Kombëtar Joshua Tree ofron një përvojë frymëzuese. Por me kërcënimet nga ndotja e ajrit, zjarret dhe ngrohja globale, a do të mbijetojë?

OUR BODY

12:00 SHTËPIA E KULTURËS Dane Komljen Serbi, Bosnje dhe Hercegovinë, Gjermani 2015

Nga këtu, mund të shihni gjithçka: deti në anën e djathtë, malet në anën e majtë, qiellin në mes.

CyanMagentaYellowBlack

JEANNE DIELMAN, 23 COMMERCE QUAY, 1080 BUSSELS

12:00 DOKUKINO Chantal Akerman Francë, Belgjikë - 1975 Le Monde e cilësoi si “kryevepër të parë në historinë e kinemasë femërore”. I pazakontë, filmi simbolizon dekadën kur feminizmi është derdhur në politikë.

4

Doku:Tech synon të frymëzojë audiencën Themeluesi i Doku:Tech, festivalit të teknologjisë që zhvillohet në kuadër të DokuFest-it, Kushtrim Xhakli, bisedoi me ne për frymëzimin e tij para se të fillonte këtë projekt, çka përmban vetë projekti, dhe çka shpreson ai se do të fitojë audienca në Kosovë nga ardhja në festival dhe mikpritja e tij në vendin e tyre.

Përqendrimi parësor i Xhaklit kur filloi festivali ishte të ndryshojë pikëpamjet e njerëzve në Kosovë si shtet dhe si qendër teknologjike nga ‘brenda jashtë dhe nga jashtë brenda’. Duke sjellë folës nga e gjithë bota, qoftë ndërmarrës teknologjie, krijues apo shkencëtarë, Xhakli shpreson të krijojë profilin e Kosovës në sytë e këtyre shpikësve të suksesshëm teknologjik.

Sidoqoftë, përqendrimi primar i Doku:Tech nuk është që korporatat të flasin për teknologji, por të inkurajojnë një shkëmbim dhe diskutim idesh; kjo është ajo që e dallon Doku:Tech nga cilado ngjarje tjetër teknologjike në Kosovë apo përreth Evropës. Në këtë program, audienca i sheh dy pikëpamje të ndryshme që marrin pjesë në debatin aktiv intelektual për të krijuar një perspektivë të plotë. Edhe figurat me ndikim në këtë fushë, si Mike Butcher, themeluesi i faqes për informacione teknologjike ‘Tech Crunch’ nuk janë të inkurajuar të flasin për kompanitë e tyre. Xhakli është shumë i qartë se kjo nuk është një ngjarje ku njerëzit i shkëmbejnë vizitë-kartat e tyre. ‘Ju nuk bisedoni për atë që bëni në jetën tuaj të përditshme’.

Folësit që marrin pjesë në Doku:Tech janë të ndryshëm, në të shkuarën ata e kanë përfshirë biznesmenen Esther Dyson dhe këtë vit do ta përfshijnë, Thorsten Weiderman, njeriu i parë që kalon 48 orë në realitetin virtual. Festivali nuk ka temë specifike, më shumë qëllimi i tij është të ‘frymëzojë audiencën sa më shumë që të jetë e mundur’, dhe sigurisht, të frymëzojë debatin aktiv në mes të folësve dhe audiencës. Cilësia e veçantisë së

ngjarjes nënkupton që këta folës jo vetëm që janë të aftë të flasin, por janë të gatshëm ta bëjnë këtë falas; kur Dyson foli vitin e shkuar, ajo hoqi dorë nga honorari i saj normal prej 40,000 eurosh.

Frymëzimi tjetër për të filluar Doku:Tech ishte ikja nga modeli i korporatave gjenerike të konferencave në Kosovë. Për Xhaklin, formati tradicional 9-5 i biznesmenëve në kostume e kollare nuk nxit ndonjë emocion që të diskutohet në teknologji. Duke paraqitur ndërmarrësit e suksesshëm të teknologjisë, duke u larguar tërësisht nga formati tradicional i konferencave, audienca mund të befasohet dhe emocionohet me atë që shohin.

Partneriteti me DokuFest gjithashtu e lehtëson këtë, siç thotë Xhakli, audienca mund të dëgjoj ‘një bisedë në Doku:Tech, të shohë disa filma në DokuFest, të dalë në DokuNight’ dhe të fitojë një vështrim holistik edhe të qytetit edhe të festivalit. Ndryshimi në formatim ka funksionuar për Xhaklin dhe partnerët e tij, me që audienca e interesuar për festivalin është rreth 1000 njerëz, edhe pse kapaciteti është vetëm 400; kjo mund të jetë ndihmuar nga fakti se festivali është aq ‘i lirë, sa ideologjia’. Në një ngjarje të veçantë, ku fliste kozmologia dhe fituesja e mundshme e çmimit Nobel Laura Mersini – Houghton, ishin 900 regjistrime, dhe një radhë, e cila filloi orë përpara se të fillonte ngjarja. Edhe mungesa e pagesës dhe mungesa e trajtimit të veçantë për njerëz të caktuar e ka zgjeruar shtrirjen e festivalit dhe ka rritur masën e audiencës së tij.

Për Xhaklin, puna e madhe e menaxhimit të një festivali kaq të madh dhe me ndikim sa ky arsyetohet kur ai sheh ‘audiencën, që nuk flasin në telefon por janë të pushtuar nga ajo që dëgjojnë.’ Për të, ‘ka marrë fund, ne ia dolëm, biseda është e mirë, edhe vëmendja është e mirë’.

(Mrinmoyee Roy & Ashwin Tharoor)

FILMAT E REKOMANDUAR THE ACADEMY OF MUSES

14:00 SHTËPIA E KULTURËS

Foto: Tughan Anit

Edhe muri është ekran në Prizren Ata vijnë këtë vit në edicionin e XV të DokuFest për të kontrolluar muret e një qyteti që është i përmbytur në histori. Njerëzit ndjekin grupin derisa ata shkojnë rreth qytetit, ose ndalen si kalimtarë të rastit, për të shikuar një skenë të filmit të shkurtër, duke zbuluar perspektiva të reja si atë të arkitekturës por edhe të filmit.

“Tri deri katër ditë para se të shfaqen filmat, ne ecim nëpër qytet dhe i kërkojmë vendet e duhura. I zbulojmë vendet ku qytetarët zakonisht kalojnë, ku takohen të rinjtë etj. Më pastaj i zgjedhim muret dhe e vendosim marshutën. Kështu zgjidhen filmat për muret e ndryshëm, zakonisht vetëm një film përshtatet me një mur dhe me rrethinën”, thotë ai.

Janë “A Wall is a Screen” që kthehen për herën e katërt në festivalin e filmit dokumentar dhe të shkurtër DokuFest. Sarah Adam, Olaf Lazar dhe Sylvia Grom shpjegojnë me entuziazëm mënyrën e punës së tyre.

Tregojnë mënyrë e artit dhe idenë fillestare.

Ndërsa Grom shpjegon se si e mbajnë audiencën nën ethe. “Gjithmonë është një surprizë për audiencën, ata thjesht e dinë kur fillon e nuk e dinë ku mbarojnë e as nuk e dinë çfarë filma do të shohin, pra është një aventurë për audiencën, është ky koncepti që e kemi menduar”, thotë ajo.

“E filluam këtë në vitin 2003 dhe donim të bënim diçka ndryshe, të sillnim kinematë jashtë ambienteve të mbyllura, kjo ishte ideja e parë. Pastaj menduam të shkonim në disa vende të ndryshme të qytetit ku në mbrëmje nuk ka më njerëz, punuam me arkitektë përreth qytetit që të bënim një ngjarje unike”, shpjegojnë Adam dhe Grom.

Kjo ngjarje ndodh vetëm një herë gjatë edicionit të sivjetshëm të DokuFestit - më 6 gusht, duke filluar në orën 22:00, duke u nisur nga sheshi në Shadërvan.

Grupi i artit ka për qëllim të lëviz nga hapësira në hapësirë duke kontrolluar kështu muret e ndërtesave, urave, shkollave - në thelb çdo sipërfaqe e sheshtë shndërrohet në hapësirë projektimi. Është një kinema e lëvizshme për filma të shkurtër. Shfaqet filmi në një mur, pastaj merren pajisjet teknike dhe zhvendosen për te muri i radhës.

Olaf Lazar tregon si shfaqen imazhet, por nuk jep detaje për ato që do shfaqen sonte.

Një “Akademi e Muzave” e frymëzuar nga referencat klasike, e cila supozohet të kontribuojë në rigjenerimin e botës nëpërmjet poezisë.

KANUN

20:00 KINO KALAJA Sandra Fassio Francë, Belgjikë – 2015 Kanuni, kodi i trashëguar shqiptar, i pamëshirshëm. Neni 864 thotë: Do të merrni hak për vdekjen e një anëtari të familjes me vdekjen e vrasësit.

GENERATION 68

E në rast se bie shi, ata paraprakisht i zgjedhin disa vende tjera, që zakonisht janë nënkalime apo vende të cilat kanë ndonjë mbulesë.

Ata, të tre bashkë, flasin për DokuFest-in i cili i ka mahnitur, bashkë me qytetin ku po zhvillohet festivali, Prizrenin. Për ta, është pikërisht ajo çfarë kanë dashur gjithmonë. Filma dhe ekrane në ambiente të hapura.

(Teuta Gashi)

16:00 DOKUKINO Nenad Puhovski Kroaci – 2016 Homazhi i regjisorit për gjeneratën me të cilën ndanë entuziazmin e tij rinor dhe idenë për revolucionin që do të ndryshojë botën.

5

CyanMagentaYellowBlack

“A Wall is a Screen” është një kombinim argëtues i shëtitjes dhe natës filmike nëpër qytet. Grupi nga Hamburgu do të bëjnë një shëtitje nëpër Prizren, duke i kthyer kalldrëmet në karrige dhe muret në ekrane.

Pjesëmarrja është vullnetare, disa shikues mund të bashkohen më vonë, pasi që janë thirrur nga shokët, disa tjerë vijnë qysh në fillim si grup. Po qe se nuk iu pëlqen programi, shikuesit mund të largohen pa u vërejtur, për dallim nga kinemaja. Një shëtitje e tillë zgjatë përafërsisht dy orë gjatë së cilës shfaqen afërsisht nëntë filma.

José Luis Guerin Spanjë – 2015

RECENSIONE View from the world

THE EVENT Regjisori: Sergei Loznitsa Holandë, Belgjikë - 2015

E Shtunë 18:00 Shtëpia e Kulturës 74’ Pas Maidanit, Sergei Loznitsa i kthehet formatit të xhirimeve të vjetra me të cilin ai erdhi së pari në dominimin ndërkombëtar. The Event në shumë aspekte është pasim logjik i Maidan, dhe shikuesit e kujdesshëm do të dallojnë jehona të caktuara formale dhe ideologjike. I vendosur në qendër të përmbysjes ushtarake që paraqiste kërcitjen e vdekjes të BRSS-së, The Event përbëhet prej pamjeve nga realizues të pavarur dokumentarësh në zemër të asaj që dikur ishte Leningrad. Siç është metoda e Loznitsas ne bëhemi dëshmitarë të historisë sizmike nga rruga, dhe sikurse me Maidanin kjo nënkupton disa gjëra. Së pari, ne kemi ngecur në mesin e turmës, goditemi andej e këndej,

dhe zakonisht kjo e bën të vështirë të gjejmë koordinatat.

Kjo është tërësisht e qëllimshme, dhe shkon dorë për dore me elementin e dytë të The Event: ne jemi dëshmitarë të hutimit në veprim. “A ka vdekur Gorbachev?” “Pse televizioni po shfaq vetëm Balet Bolshevik?” “Ne duhet të mbyllim incizimet,” etj. Situata është një nga ndryshimet konstante, edhe derisa udhëheqësit e përmbysjes sovjetike përpiqen më kot të vendosin normalitet. E vërtetë, e dimë se si mbaron historia. Por montimi i Loznitsas dhe zgjedhja e materialit- fragmente të ndara nga lideri me ngjyrë dhe motivi kryesor nga Swan Lake – zgjedh edhe kaosin edhe fuqinë e gjallë të demonstratave masive,

njerëzit që mblidhen në rrugë për të kërkuara të drejtat e tyre. Sigurisht, The Event është edhe një parathënie e një tragjedie, me që të gjithë e dimë (dhe Loznitsa e di se ne e dimë) që eksperimenti i guximshëm në demokracinë ruse përfundon me oligarkë dhe Gazprom e E Di Kush-i Vjetër. Por duke marrë parasysh se the Event është i ndërtuar si një heroizëm i sinqertë, modest pa gjurmë të ironisë, është e qartë se Loznitsa lë të kuptohet se është koha të dalim në rrugë përsëri.

hap shfaqjen. Një vargan i akrobatëve që e sfidojnë vdekjen, pasojnë kafshët dhe shkathtësitë e pazbulueshme, me pushime nga palaçot, të gjithë në një goditje të një sfondi ambienti nga anëtarët e Sigur Ros në bashkëpunim me Hilmar Örn Hilmarsson.

Një përshkrim i The Show of Shows mund të rrezikojë të tërheq vetëm historianët dhe të dhënët pas cirkut, por në fakt pamjet e kuruara, të nxjerra nga Mbretëria e Bashkuar deri në Islandë e në SHBA, është po aq argëtuese sa të shohësh një performancë të gjallë cirku. Në një nivel më të thellë, hapësira kohore u ka dhënë shfaqjeve një rritje të argëtimit si dhe të vetëdijes shoqërore. Audiencat

mund të vlerësojnë thirrjen primitive të një akti të dalë mode, megjithatë tash e kuptojmë pse disa aspekte tani janë të ndaluara.

The Show of Shows shfaq kapacitetin e montimit të qëllimshëm për ta rijetuar të shkuarën. Imagjinata dhe teknologjia i transformojnë bobinat e pamjeve në një dokumentarë rreth formë arti të dikurshme; ambienti i mbushur me sint dhe spango u ofron siguri shikuesve skeptik. Një film që duhet parë.

(Michael Sicinski, Cinema Scope)

View from the world

THE SHOW OF SHOWS Regjisori: Benedikt Erlingsson Britani e Madhe, Islandë - 2015

CyanMagentaYellowBlack

E Shtunë 22:00 Kino Ne Lum 77’ Historia e artit të humbur është gjithmonë intriguese: çka i ka fascinuar dikur audiencat që si pasojë ka shkaktuar humbje të interesit? Cirku nuk ka vdekur me siguri, por popullariteti i është shuar dukshëm në kohën digjitale.

Për fat të mirë, për palët e interesuara, një sasi e madhe celuloidi është shpenzuar në dokumentimin e “shfaqjes më të madhe në tokë”. The Show of Shows, përmes një llojllojshmërie incizimesh, i thekson këto momente të kapura.

Filmi hapet me palaçot duke u futur në kostume, kamionët duke u shkarkuara, dhe ndërtimin e të famshmit Big Top. Shpejt, midis audiencës së ulur, drejtori i cirkut e

6

(Daniel Engelke, theupcoming.co.uk)

RECENSIONE CINEMA POLITICA @ DOKUFEST

A SYRIAN LOVE STORY Regjisori: Sean McAllister Britani e Madhe - 2015

E Shtunë 22:00 Dokukino Pllato 76’ Regjisori Sean McAllister udhëtoi për në Siri 18 muaj para Pranverës Arabe duke kërkuar një “tregim të vërtetë” që reflektonte trazirën politike në vend. Rastësisht, ai e takoi Amer Daoud, gruaja e të cilit Raghda, ishte futur në burg për shkak se kishte shkruar një libër që kritikonte qeverinë. Amer ishte luftëtar i lirisë nga Palestina dhe Raghda ishte një revolucionare siriane. Çifti, të cilët u takuan në burg, u bënë ;personazhet e filmit që në pamje të parë duke si dokumentar politik tradicional.

Pastaj, pas lirimit të Raghdës, filmi i shquar u kthye në diçka tjetër. I xhiruar për më se pesë vite, ai u bë një portretizim që të thyen zemrën i një martese në shthurje. Është testament besimi fakti që personazhet e lejojnë McAllister të dokumentojë momentet e tyre më intime dhe më të ndjeshme. Fëmijët e tyre janë të hapur njëjtë.

Duke e pasur azilin në Francë, vetëvlerësimi i Raghdas rëndohet dhe ajo bëhet vrasëse. Ngjarjet katastrofale në Siri e shtojnë mjerimin e saj. Amer fillon një lidhje me një

grua tjetër. Ironitë janë të qarta. Në Siri, kur ajo ishte në burg dhe ata vuanin për ndarjen me forcë, lidhja në mes të çiftit dukej e pathyeshme por në ekzil në një qytet të vogël në Francë, marrëdhënia e tyre shkatërrohet.

(Geoffrey Macnab, Independent)

INT’L SHORTS

THE SILENCE Regjisori: Ali Asgari, Farnoosh Samadi Itali, Francë - 2016

Cahide dhe vajza e saj e re Fatma janë refugjatë kurdë në Itali. Në skenën e parë të filmit, i shohim të presin të brengosura në një spital me disa pacientë të tjerë. Vjen radha e tyre, mjekja e merr nënën pas një paravëni dhe Fatma me njohurinë e saj në anglisht u ndihmon të komunikojnë.

Pas diagnostikimit të saj me një sëmundje serioze, mjekja nuk do t’ia shpjegoj atë Cahides përmes vajzës së saj. Kjo e bënë atë që të kërkojë një përkthyes kurd por përpjekja e saj rezulton me përpjekje të kotë. Si zgjedhje të fundit,

ajo i tregon të bijës për gjendjen e nënës së saj. Por kjo situatë pështjelluese dhe e errët e çon Fatmën kah hezitimi dhe e bënë atë të heshtur.

Il Silenzio, një nga dy filmat e shkurtër të Ali Asgari që do të shfaqet në DokuFest këtë vit, frymëzohet nga përvoja personale e regjisorit si emigrant në Itali. Ky tregim i thjeshtë për problemin e komunikimit dhe vështirësitë e emigrantëve na shfaqet me imazhe të ngrysura. I gjithë

filmi ndodh në ambientin e kaltër dhe steril të spitalit.

Ekziston një hendek i caktuar në mes të hapësirës dhe personazheve.

Heshtja i ka dy konotacione këtu, njëra ka të bëjë me të zotëruarit e gjuhëve të ndryshme në një kontekst institucional dhe tjetra është ajo morale dhe emocionale.

(Tevfik Rada)

7

CyanMagentaYellowBlack

E Shtunë 20:00 Dokukino Pllato 15’

Media Sponsor

REPUBLIKA E KOSOVËS

MINISTRIA E KULTURËS, RINISË DHE SPORTIT

KOMUNA PRIZREN

IT Partner

Embassy of the Kingdom of the Netherlands Kosovo

AUSTRIAN EMBASSY

CyanMagentaYellowBlack

KOSOVO

printing house

8

DOKUNIGHTS E shtunë 00:00 Andrra Marash / Saturady 00:00 Andrra Marash

BLIND OBSERVATORY

LEO LUMEZI

Blind Observatory vjen nga Berlini, duke na sjell tinguj nga fantashkenca dhe na ofruar një ekuivalent të dëgjurait përmes një teleskopi të krijuar nga tingujt e teknos së hershme dhe elektronikës.

Leo kthehet në DokuNights me teknon e tij hipnotizuese.

Blind Observatory comes from Berlin, bringing sounds influenced by science fiction and offering a sonic equivalent to staring through a telescope made out of sounds related to early techno and electro. It’s yours to immerse into a beautiful, futuristic nocturnal scene.

Leo comes back to DokuNights driving us through deep hypnotic techno beats, stretching in timeless energetic techno. Always emotional, always with a nerve.

E diel 00:00 Andrra Marash / Sunday 00:00 Andrra Marash

NOWNESS IN KOSOVO

OBORRI

ME T’NJOFSHËM

KAMPIONATI SINTOR

06.08 E SHTUNË / SATURDAY TASTE2 & GOBLENET Është jazz funk dhe hip hop flirt / It is jazz funk & hip hop flirt all the way.

CyanMagentaYellowBlack

SUNSET STAGE @ KALAJA 07.08 E DIEL / SUNDAY X RATED SELF LOVE Një dyshe fresh dhe e forte / A duo fresh and fierce with music, beats and bangs.

9

CyanMagentaYellowBlack

10

EVENTS E SHTUNË / SATURDAY MASTERCLASS

14:00 DIARMUID JEFFREYS

Gjuha / Language: Anglisht / English Hapur për publikun / Open to Public Vendi / Venue : Kino Klubi Format: Talk

PANEL

15:00 CINEMA POLITICA Gjuha / Language: Anglisht / English Hapur për publikun / Open to Public Vendi / Venue : Kino Klubi Format: Talk

Shefi i programeve hulumtuese dhe përgjegjësi i nismës hulumtuese “People & Power” në Al Jazeera, Diarmuid Jeffreys do të flet për hetimet në Afrikë - seritë e dokumentarëve kulminant që ekspozuan korrupsionin dhe abuzimin në të gjithë Afrikën, si dhe për disa dokumentarë të tij.

---Al Jazeera’s Head of Investigative Programmes and responsible for People & Power investigative strand, Diarmuid Jeffreys will talk about Africa Investigates - the groundbreaking documentaries series that expose expose corruption and abuse across Africa as well as a series of his stand-alone documentaries.

Dokumentarët aktivist dhe aktivizmi i dokumentarëve: Politika e bërjes së filmave, programimi dhe shfaqja e filmave “Grasroots”.

Themeluesit e Cinema Politica, Svetla Turnin dhe Ezra Winton do të diskutojnë për kryqëzimin e bërjes së filmave dokumentar, shfaqjeve “grasroot” dhe aktivizmin e drejtësisë sociale për të kuptuar se si filmbërësit dhe aktivistët mund të punojnë bashkë për të kontribuar në avancimin e lëvizjeve progresive sociale dhe ta përdorin dokumentarin si mjet për të ndërtuar lëvizje sociale, platforma për aktivizëm politik dhe ura për transformimin e komunitetit.

---Activist Documentaries and Documentary Activism: The Politics of Filmmaking, Programming, and Grassroots Screenings Cinema Politica’s founders Svetla Turnin and Ezra Winton will discuss the intersection of documentary filmmaking, grassroots screenings and social justice activism in order to understand how filmmakers and activists can work together to contribute to the advancement of progressive social movements and use documentary as a tool for social movement building, platforms for political activism and bridges for community transformation.

E DIEL / SUNDAY MASTERCLASS

14:00 SEAMUS MURPHY Gjuha / Language: Anglisht / English Vendi / Venue : Kino Klubi Format: Talk

Një masterklasë me foto-gazetarin dhe regjisorin e njohur Seamus Murphy, mbi qasjen dhe praktikat e tij artistike si në fotografi ashtu edhe në film. Fitues i 7 çmimeve World Press, Murphy do të flasë për magjepsjen dhe eksplorimin e tij të vazhdueshëm të Afganistanit, gjë që duket qartë në punën e tij, si dhe për bashkëpunimin e veçantë të tij me artisten britanike shumë të njohur PJ Harvey, ndër të tjera. Puna e Seamus Murphy do të shihet gjatë gjithë festivalit, me fotografitë e tij që do të ekspozohen ne DokuPhoto dhe filmat e tij që do të shfaqen në natën speciale të dedikuar për këtë “poet me kamerë”, ashtu si e quajti një herë fotografi i ndjerë Philip Jones Griffiths.

---A master class with renowned photojournalist and filmmaker Seamus Murphy, on his artistic approach and practices, both in photography and film. Winner of 7 World Press Awards, Murphy will also talk about his fascination and continuous exploration of Afghanistan, clearly visible in his work, as well as about unique collaboration with acclaimed British artist PJ Harvey, among others. A display of Seamus Murphy’s work will be across the festival, with his photographic work featured at DokuPhoto exhibition and films being presented at special night dedicated to this “poet with a camera”, as late photographer Philip Jones Griffiths once called him.

15:00 MULTILINGUA

Vlerat dhe avantazhet e multi-lingualizmit si një mekanizëm efikas për integrimin më të mirë të komuniteteve që nuk janë shumicë në Kosovë.

---Values and advantages of multilingualism as an efficient mechanism on better integration of Kosovo’s nonmajority communities.

Panelistë / Panelists: Prof. Francois Grin, Economic Languages Education Halil Matoshi, Journalist and Political Analyst Slavisa Mladenovic, Language Commissioner Kosovo

11

CyanMagentaYellowBlack

PANEL

ENGLISH SECTION CELEBRATING CINEMA AGAIN As we are entering our jubilee 15th edition, we are proud to have undergone and accomplished some significant structural changes in preparation for yet another eclectic program of films, music, workshops and debates. Our long-time communications guru and DokuNights manager Nita Deda has been appointed as the new Festival Director, bringing to completion the planned restructuring of our organization. Undoubtedly, her imprint on the growing festival will be obvious in the years to come.

Our theme this year focuses on corruption. Thus the number of panel discussions has increased, pushing us to introduce still another location to accommodate these events. The topics and profiles of these speakers were far too significant to let pass, hence the decision to introduce an additional venue dedicated to discussions on the endemic high-level state corruption, impunity, and lack of dedication to fight the phenomena. We will also discuss the modalities and good practices on how media uses technology in fighting corruption, or how non-violent civil resistances across the region have joined forces to protect their cities.

The theme will be explored thoroughly throughout our program. Our artistic department has gifted our audiences with yet another eclectic and wide-ranging film program. As we began to envision the final selection of work, it actually gave us shivers. You will be taken on a journey from Far Eastern power structures to the on-going Middle Eastern crisis which spills into the heart of Europe and beyond. In the Americas, you will be placed directly into the line of fire between authoritative leaders who stop at nothing to keep their respective goals intact.

Along with all this, our regional education program, ACTive, brings together young film enthusiasts from the region who have produced six amazing short documentaries that have been travelling to international festivals, prior to their DokuFest fifteenth birthday cinema screening. We will be showing a few quality films from fresh talent still hiding in the high schools of Kosova as well.

Get ready to be pleasantly surprised by some courageous new kids on the block who tackle complex social topics through their work in the Future is Here program.

CyanMagentaYellowBlack

Our long collaboration with BAFTA-winning film maker Daniel Mulloy culminated with the production of a short film HOME, a remarkable snapshot which shows despite the horror, our greatest strengths of love and human connection remain. HOME, already the recipient of several prizes, is now nominated for the European Film Award which makes us extremely proud. The film will screen on Sunday in our landmark Lumbardhi cinema alongside two great Kosovar films.

Our guests from World Solar Cinema are visiting this year for a reason. We have joined the Solar Cinema network and will be launching our own Solar Cinema dedicated to bringing films to every corner of Kosovo. We will use documentaries to advance discussions on social issues, human rights, life in community, daily youth struggles, diversity, education, violence and of course environment, which is, and will remain in the core of our organization. We will use this platform to screen acclaimed documentaries from our Balkan Documentary Distribution Network as well as bring Kosovo shorts to audiences across the country.

But, the first stop is Prizren, at DokuFest!

Eroll Bilibani, Executive Director

12

Foto: Tughan Anit

Stories from the world through film are unveiled in Prizren Open-cinema projectors of DokuFest were lit on Friday night to bring stories to life through images from all over the world. After the welcome speech and the official opening of the 15th edition of the festival, for which theme is corruption, Prizren has launched the film marathon that will last until next weekend.

The documentary “Behemoth” by Chinese director Zhao Liang in Lumbardhi Cinema presents a seemingly apocalyptic landscape view that resembles scenes from another planet, which in fact turns out to be the entrance to a giant iron mine that lies deep in the ground. The film, inspired by Dante’s Inferno, portrayed the lives of various coal miners and iron smelters as they struggle to produce raw material fast enough for China’s ever-growing economy.

In the Cinema over the River in the first interval the film “Life, Animated” was presented, featuring an autistic boy’s stunning return into society with the help of Disney films. Whilst in the second interval the film “Shadow World” was shown, which provides insight into the corruption behind the global arms trade. The lines drawn here link arms dealers with politicians at the highest levels of government, industry executives, and military and intelligence officials, showing insatiable greed for profit.

The first screening in DokuKino Plateau was the film “Fire at Sea” which presents images from the island of Lampedusa and how it is crossed by thousands of immigrants. Afterwards the documentary “Among the Believers” brought to the audience’s attention the work of cleric Abdul Aziz Ghazi and his work at the Red Mosque, which supports his radical teachings in Pakistan.

In the Cinema in Castle first was shown the work of director Vitaly Mansky, who in his film “Under the Sun”, manages to document life in North Korea.

Another film that was screened close to the walls of the old castle has been “Europe, she loves”, exploring a creation of policy of love in some European cities.

DokuNights ensures qualitative music for the opening night of the festival, bringing Omar Souleyman from Syria, who sings about eternal love. Meanwhile Rrita Jashari presents sounds from the past, present and future.

On Saturday the screening of films starts at noon.

From this time until midnight, the public can watch documentaries and short films in eight different cinemas. Wall is a Screen returns to DokuFest on Saturday evening from 22:00.

Furthermore an excessively rich program awaits the DokuFest audience on Sunday, where films from different categories will be screened in these eight cinemas. Besides films, of course there will be a selection of music, such as the Sunset Stage at Castle and in DokuNight at Andrra.

On Saturday from 14:00 there will be conducted master classes with Diarmuid Jeffreys, Head of research programs in Al Jazeera. On Sunday at 14:00 there will be a master class by Seamus Murphy, photographer and filmmaker.

On Saturday from 15:00 a discussion panel will be held called Cinema politico, while the Panel Multilingua will be held on Sunday from 17:00. Workshop “Laboratory of Visual Anthropology” is on at Saturday from 10am.

REC’ON the Future

by chance when traveling around Europe. His reaction after being here was that “I have to come back!” For him Dokufest is “what a film festival should be like” and for someone who’s worked at Cannes that is quite an endorsement.

What you will find in the Rec on the future programme is these movies- [‘Është i kulturës’/ ‘Hu’/ ‘Khelas’/ ‘On the Edge’/ ‘Sixth Shore’/ ‘Vitrina’] DD: So what are the films about?

They are all short documentaries; shot within two days, and edited within one day… we were here for two weeks, so we had two weeks to meet, to know each other because no one knew the others before coming. It was really about meeting and knowing the others. We found a topic and made the film.

Quentin Laurent, one of the directors of the project, explained that each film is “shot within two days, and edited within one day”. This short time frame provides for an intense and close experience with the other participants. They had two weeks to get to know each other while shooting all the films.

As Laurent said it was “really about meeting and knowing the others”, showing a key element of the programme was not just the filmmaking but the collaboration of cultures.

The six films explore many themes including culture, citizenship and identity, however their setting of Prizren links them all. Watching all these films provides a developed insight into the history and culture of the city, as well the struggles faced by many.

The first of these is titled ‘Sixth Shore’, and explores the difficulty in reconciling ideas of tradition with

the many ethnicities that live in the city.

The next is ‘Vitrina’ which shows the incredibly interconnected and multicultural life in Prizren `through the seemingly commonplace actions of people in their daily lives.

The third film is called ‘On The Edge’ which focuses on a man who’s left behind a difficult life in Venezuela and his ambition, despite difficulties, to live and rebuild in Prizren.

The fourth film is ‘Është i Kulturës’, which centres around the Kino Lumbardhi, a cinema in Prizren rich in history. It’s a story told in images of the struggle to keep the cinema for the people, against those wanting to turn it into something else.

The fifth film, ‘Hu’, is shot inside the Halveti Teqe in Prizren, dedicated to mystical and spiritual teachings, and shows the haunting yet beautiful sounds created by the Dervish.

The last film of this collection is titled ‘Khelas’ and investigates the life, reputation and poverty of the Roma community of Prizren.

Laurent explained how “at the beginning of the programme it was just about cultural exchange and how the people live together”, with these experiences being translated into film. Laurent himself is from Marseilles and said he discovered Dokufest

DD: About what part, specifically?

The history of the cinema, we took some shots of the old films, we were recreating the atmosphere….

I’m French, I’m living in Marseilles, but I’m part of the programme, so it’s my third time here. I discovered DokuFest last year, I was travelling in Istanbul, and I was joining friends who were touring the Balkans, who said come to Kosovo, it’s so cool, and I came here, in August, during DokuFest, and I didn’t know nothing about Dokufest, and I was like wow this is amazing and then I thought, ok I HAVE TO COME BACK and now it’s my third time.

DD: And you’re coming back with a film!

YEAH! And I’m a film director, so it just fits together perfectly. DokuFest is what a film festival should be like, I’ve been to Cannes etc. and those are very cold places, good for professionals you know….

(Mrinmoyee Roy & Ashwin Tharoor)

13

CyanMagentaYellowBlack

‘Re’Con the Future’ is a series of six short films created by 24 young people from all over Europe funded by the Erasmus Plus project. People were selected from France to Greece to Kosovo; it’s a project designed to explore and promote ‘intercultural’ dialogue through the universal language of film. The people chosen were of all abilities, as project coordinator Alice said “some were professional and some were amateur”.

DD: Could you give us an example?

For example, my film is about the dervish in the tekka just in front of the cinema, so we went to the tekka… and I don’t remember the other film’s titles. But it is all related with Prizren because all the films were shot here, and about the culture… the culture of the town, the different communities. At the beginning the programme was just about cultural exchange and how the people live together. This is another one, ‘On the Edge’, it’s about a guy from Venezuela who works at the city hostel, for example. So, we were 26 people, divided into 6 groups, so we made 6 movies. One of the movies, it’s about the Kino Lumbardhi.

REVIEWS INTL’ SHORTS

THE SILENCE Director: Ali Asgari, Farnoosh Samadi Italy, France – 2016

Saturday 20:00 Dokukino Pllato 15’ Cahide and her young daughter Fatma are Kurdish refugees in Italy. In the first scene of the film, we see them worriedly waiting in a hospital with several patients. Their turn comes, the doctor takes the mother behind a paravane and Fatma with her knowledge of English helps them to communicate. After diagnosing her with serious disease, the doctor doesn`t want to explain it to Cahide through her daughter. This leads her to look for a Kurdish interpreter but her attempt results in

a fruitless effort. As a last choice, she tells the daughter about her mother’s condition. But this confusing and somber situation drives Fatma to hesitation and keeps her silent.

gloomy images. All the film takes place in the blue and sterile setting of the hospital. There is a certain gap between the space and the subjects.

Il Silenzio, one of the two shorts of Ali Asgari that will be shown in DokuFest this year, is inspired by the director`s own experiences as an immigrant in Italy. This simple story about communication problem and the hardships of immigration is being shown to us with

The silence has two connotations here, one is about speaking different languages in an institutional context and the other is a moral and emotional one.

thither, and this often makes it difficult to get our bearings. This is entirely intentional, and goes hand in hand with the second element of The Event: we are witnessing confusion in action. “Is Gorbachev dead?” “Why is the TV only showing the Bolshoi Ballet?” “We have to seal the records,” etc. The situation is one of constant change, even as the Soviet coup leaders try in vain to establish normalcy. Granted, we know how the story ends. But Loznitsa’s editing and choice of material—passages separated by black leader and the main theme from Swan Lake—depicts both the chaos and the raw power of mass demonstration, peo-

ple gathering in the street to demand their rights. Of course, The Event is also a prelude to a tragedy, since we all know (and Loznitsa knows we know) that the bold experiment in Russian democracy ends with oligarchs and Gazprom and Old You-Know-Who. But given that The Event is constructed as honest, humble heroism without a trace of irony, clearly Loznitsa is implying that it’s time to hit the streets again.

(Michael Sicinski, Cinema Scope)

View from the world

THE EVENT Director: Sergei Loznitsa Netherlands, Belgium – 2015

CyanMagentaYellowBlack

Saturday 18:00 Shtëpia e Kulturës 74’ Following Maidan, Sergei Loznitsa returns to the found-footage format with which he first came to international prominence. The Event is in many respects a logical follow-up to Maidan, and attentive viewers will detect certain formal and ideological echoes. Centred on the military coup that represented the death rattle of the USSR, The Event is composed of footage from independent documentarians in the heart of what was Leningrad. As is Loznitsa’s method, we are witnessing seismic history from the street, and as with Maidan this means several things. First, we are thrust into the middle of the crowd, buffeted hither and 14

RECOMENDED FILMS THE ACADEMY OF MUSES

14:00 SHTËPIA E KULTURËS José Luis Guerin Foto: Tughan Anit

Doku:Tech aims to inspire the audience Xhakli’s primary focus when starting the festival was to change people’s views on Kosovo as both a country and a technological hub from ‘the inside out and the outside in’. By bringing in speakers from across the world, be it technology entrepreneurs, creators or scientists, Xhakli hopes to boost Kosovo’s profile in the eyes of these successful technological innovators. However, the primary focus of Doku:Tech is not for corporates to talk about corporate technology, but rather to encourage an exchange and discussion of ideas; this is what differentiates Doku:Tech from any other technological event in Kosovo or around Europe.

In this programme, the audience sees two different views on technology, first the positive view, and then the negative, or the ‘dark side of the web’. The audience are so able to see the two different views participate in active intellectual debate to create a full perspective. Even influential figures in the field, like Mike Butcher, the founder of the technological news website ‘Tech Crunch’ are not encouraged to speak about their companies. Xhakli is very clear that this is not an event where people exchange business cards, ‘you don’t talk about what you do in your daily life.’

The speakers participating in Doku:Tech are diverse, they have, in the past, included the businesswoman Esther Dyson and this year will include for this year, Thorsten Weiderman, the first man to spend 48 hours in virtual reality. The festival has no specific theme, rather, the aim is to ‘inspire the audience as much as possible’, and of course, to encourage active debate amongst both the speakers and the audience.

An “Academy of the Muses” inspired by classical references, which is supposed to contribute to regenerating the world through poetry.

KANUN

The quality and uniqueness of the festival means that not only are these speakers keen to speak, but are willing to do this for free; when Dyson spoke last year, she waived her normal €40,000 fee.

The other inspiration for starting Dokutech was to break away from the generic corporate mould of conferences in Kosovo.

For Xhakli, the traditional 9-5 format of businessmen in suits and ties did not spark any excitement in the technology being discussed. By bringing in successful technological entrepreneurs, but otherwise completely breaking away from the traditional conference format, the audience is able to be surprised and excited by what they are seeing. The partnership with DokuFest also facilitates this, as Xhakli says, the audience can listen to a ‘talk at Doku:Tech, see some movies at DokuFest, hang out at a DokuNight’ and gain a holistic view of both the city and the festival.

The change in formatting has worked for Xhakli and his partners, as the interested audience for the festival is around 1000 people, although the capacity is only 400; this may also be helped by the fact that the festival is as ‘free as ideology’. At one specific event, where the cosmologist and possible future Nobel Prize winner Laura Mersini-Houghton was speaking, there were 900 registrations, and a queue, which began hours before the event was to start. Both the lack of charge and the lack of special treatment for specific people has widened the reach of the festival and increased the size of its audience.

For Xhakli, the hard work of managing a festival as big and influential as this one is justified when he sees ‘the audience, they’re not on their phones but they’re thrilled at what they’re listening.’ For him, ‘it’s done, we did it, the conversation is good, and the attention is good’.

20:00 KINO KALAJA Sandra Fassio France, Belgium – 2015 Kanun, ancestral Albanian code, ruthless.

Article 864 says: You’ll avenge the death of a family member by the death of the murderer.

GENERATION 68

16:00 DOKUKINO Nenad Puhovski Croatia – 2016 The director’s homage to the generation with which he shares his youthful enthusiasm and the idea about a revolution that will change the world.

(Mrinmoyee Roy & Ashwin Tharoor)

15

CyanMagentaYellowBlack

The founder of Doku:Tech, the technology festival that runs alongside DokuFest, Kushtrim Xhakli, spoke to us about his inspiration behind starting this venture, what the venture itself contains, and what he hopes the audiences in Kosovo will gain from coming to the festival and hosting it in their country.

Spain – 2015

CyanMagentaYellowBlack

GENERAL SPONSOR

16