GAZETA ZYRTARE E DOKUFESTIT VITI 7, E SHTUNË #8, 24 GUSHT 2013
OFFICIAL NEWSPAPER OF DOKUFEST YEAR 7, SATURDAY #8, 24 august 2013
ENGLISH SECTION -> PAGE 12
BREAKING BORDERS
www.dokufest.com
SHTËPIA E KULTURËS
EUROPA
KINO KLUBI
00
FOCUS NORDIC GNARR / 96’
INTERNATIONAL DOX THE DEVIL / 7’ LET THE FIRE BURN / 93’
SPOTLIGHT ON THE ARAB WORLD LEBANESE ROCKET SOCIETY / 93’
00
FOCUS NORDIC GULABI GANG / 96’
BALKAN DOX TO THE WOLF / 74’
VIEW FROM THE WORLD THE MACHINE THAT MAKES EVERYTHING DISAPPEAR / 97’
00
BALKAN DOX THE HUMAN CARGO / 90’
WHY POVERTY POOR US - AN ANIMATED HISTORY OF POVERTY / 58’ GIVE US THE MONEY / 58’
INTERNATIONAL DOX A STORY FOR THE MODLINS* / 26’ THE SEARCH FOR EMAK BAKIA / 84’
NATIONAL COMPETITION IS IT BETTER HERE OR THERE / 33’ BALKAN EXPRESS / 25’ MY BIRTHDAY CELEBRATION / 31
SPOTLIGHT ON THE ARAB WORLD GRANNY’S FLAGS / 5’ FIDAI / 83’
BIGGER STRONGER FASTER: SPORTS ON FILM SENNA / 104’
12
14
16
00
18
KINO BAHÇE
KINO Në lum
EVROPA PLLATO
KINO KALAJA
00
GREEN DOX LEVIATHAN / 87’
BALKAN DOX DRAGAN WENDE WEST BERLIN / 87’
VIEW FROM THE WORLD THE GATEKEEPERS / 95’
BIGGER STRONGER FASTER: SPORTS ON FILM THE CRASH REEL / 109’
00
FOCUS NORDIC SIGUR ROS VALTARI FILM EXPERERIMENT / 145’
INTERNATIONAL SHORTS MOD / 11’ MORE THAN 2 HOURS / 15’ A SOCIETY * / 17’ THE SWING OF THE COFFIN MAKER / 30’ WALKING BLUES * / 14’
FOCUS NORDIC THE ACT OF KILLING / 159’
INTERNATIONAL DOX SLOMO / 16’ SHADOW PLAY: FILMS ON FILM RADIOMAN / 75’
20 22
1
CyanMagentaYellowBlack
Foto: Blerta Kambo
EMOCIONET E PRIZRENIT Thyerja e paragjykimeve
Pas një punëtorie fantastike për filmat dokumentarë në Prizren, mu ofrua mundësia që sërish të vij në këtë qytet të bukur dhe të jem pjesë e festivalit. Edhe pse e dija që koha e provimeve po më afrohet, në fakt krejt çfarë mendoja ishte se si të vijë në Prizren. Kur i tregova miqve të mi se do të shkoj në Kosovë, në fillim ata nuk më morën seriozisht. Ata nuk mund ta kuptonin se çfarë do të bëja në Kosovë, një vend që për ta është ende i pasigurt, ku ecja nëpër rrugë sipas tyre është tejet e rrezikshme. Sinqerisht edhe unë nuk kisha ditur shumë për Kosovën, para se të vija këtu. I dija vetëm rrëfimet e luftës për të cilat flitet aq shumë. I dija edhe opinionet e tjera që na servohen me paragjykime. Por, kur u afrova dhe hyra në zemër të qytetit u magjepsa nga arkitektura dhe fakti se nëse je e lodhur nga i nxehti i asfaltit, mund te dalësh në natyrë që është shumë afër qendrës. Çka më duket tepër interesante është edhe historia e Prizrenit, por edhe mënyra se si banorët kanë respekt për historinë dhe traditën shekullore. Ajo që më kënaq shumë janë njerëzit dhe mënyra se si ata punojnë dhe sillen me pjesëmarrësit. Ata gjithmonë mundohen të gjejnë zgjidhje për nevojat tuaja. Për të krijuar një projekt të madh si ky, duhet qëndrueshmëri, vullnet dhe shumë punë. Njerëzit e këtij festivali i kanë këto. Ka aq shumë njerëz dhe aq shumë filma, sa në ditën e parë nuk e dija cilin film ta shikoja të parin.
CyanMagentaYellowBlack
Ka aq shumë energji pozitive që vështirë se do ta gjesh në ndonjë vend tjetër. Nuk mund të besoja se një vend kaq i vogël mund të ketë kaq shumë njerëz kreativ dhe me plotë ide. Ishte një kontrast i fuqishëm me atë çfarë bëjnë të rinjtë sot duke ndenjur në kafene duke pirë kafe e duke bërë muhabete të kota. Ky qytet po prezanton krejt ato gjëra që më kanë bindur të marrë një vendim. Para kthimit për në Bosnjë dhe Hercegovinë do të pi ujë tek Shadërvani, me shpresën se do të kthehem sërish në Prizren. Ky është fillimi i një miqësie të mirë. Nëse kjo që thash nuk është thyerje e kufijve atëherë unë nuk e di çfarë kuptimi ka thënia ‘thyej kufijtë’. (Monica Simunac, Bosnjë dhe Hercegovinë) 2
Foto: Mrinë Godanca
Kanë kaluar më shumë se dhjetë vjet prej vizitës së parë në Kosovë, për të marrë pjesë në një video festival, me ç’rast kisha qëndruar në Prishtinë por e pata vizituar edhe Prizrenin, me veturën e Samirit (Karahodës) tani në udhëheqje të DokuFestit dhe bashkë me Ajhanin (Bajmak) dhe Sezginin (Bojnik). Në kthim e sipër forca e veturës kishte mjaftuar të na sjellë deri në hyrje të Prishtinës që asokohe ishte qendra e një territori që ende nuk ishte shtet por kishte një status postmodern dhe në kufijtë e kësaj qendre ne e parkuam veturën dhe hymë në qytet duke ecur, sikur kjo ecje drejt qytetit do të na linte kujtime të tjera që do t’i bartnim me vete. Ky vend dikur ish pjesë e Jugosllavisë, që nga viti 2008 ka nisur që të hyj në një atmosferë tjetër; por edhe DokuFesti me një të kaluar 12 vjeçare kohën e kaluar dhe të tashmen e bart në të ardhmen në saje të vizionit të festivalit të filmit dokumentar dhe të shkurtër që është etabluar në mesin e festivaleve botërore, duke u rritur, ndërkombëtarizuar dhe forcuar në ecjen me hapa të sigurt. Festivali po e promovon veten në saje të pamjes vendore, botës ballkanik, dimensionit ndërkombëtar dhe artistëve të njohur. Brenda kësaj kohe Kosova u bë një vend tjetër dhe unë jam dëshmitar që është bërë. Jo-stabiliteti dhe pasiguria postmoderne është lënë anash dhe kësaj here përpara meje doli një Prizren intelektual që ec me hapa të vetëbesimit. Ajhani është po aq i gjallë si më parë, por tani me një ndjesi fëmijërore ligjëron; Sezgini është një intelektual i kalibrit ndërkombëtar, i cili me pikëvështrim teorik shkruan, flet dhe jep konstatime që tërheqin vëmendjen. Artin e ish-Jugosllavisë ia bart të rinjve dhe vazhdimisht thekson tezën se si duke qenë kritik duhet të dilet nga pikëpamjet folklorike. Ndërsa Samiri me shokë e udhëheq këtë festival të rëndësishëm por në të njëjtën kohë vazhdon që të fotogra-
foj me pasion. Kësaj here e njoftova edhe një karakter të ri. Agoni është një figurë e re intelektuale që për idhull ka Lacanin dhe Zizekun. Ai më njoftoi për projeksionin e filmit me humor të jashtëzakonshëm të filozofit Slavuj Zizek “The pervert’s guide to ideology” që u shfaq në Shtëpinë e Kulturës. Në vizitën e mëparshme, para dhjetë vitesh, më kishte lënë përshtypje fakti se pihej Illy kafe’ja si mishërim i synimit të Kosovës për orientim kah Evropa Perëndimore, derisa këtë herë e pashë që çaji po konsumohej më shumë. Malli për kafen është shuar dhe duket sikur është arritur pjekuria për të zgjedhur atë që është vendore. Festivali ka intensifikuar ndjenjën e të qenit nikoqir të Perëndimit me ftesë dhe jo në mënyrë imagjinare. Në këtë kuptim e vërejta një Kosovë dhe një Prizren të “iluminuar”. Gjatë DokuFestit edhe shfaqja e Hënës së plotë në mënyrë madhështore prapa malit është pjesë e këtij ndriçimi të jashtëzakonshëm. Çdo pjesë është e mbushur me njerëz të hareshëm. Kanti pat shkruar se “iluminimi” arrihet atëherë kur njeriu arrin moshën e pjekurisë dhe është i aftë që të vendos vet për veten e tij. Pikërisht këtë “iluminim” unë e ndjeva në Prizren. Një vend që e shihja si postmodern, njëjtë siç na përkujton Lyotardi, e ka kaluar postmodernizmin dhe po e ushqen dhe po e nxjerr veten si një vend avangardë modern. Baret, kafeteritë, çajtorja që shet çaj për 20 centë dhe që në orët e mbrëmjes ofron çaj falas si Happy Hour, tollovia nëpër rrugët e ngushta dhe qebaptorja që nuk ndryshon “Te Syla” e bëjnë këtë një qytet që jeton në gjallëri të plotë. I njëjti shikon kah e ardhmja me shpresë dhe emocione. (Ali Akay, Turqi)
Goca, transvestitja e famshme e Beogradit
Foto: Mrinë Godanca
Kur e dhamë premierën në Beograd, kam qenë shumë emocionale dhe kam pasur frikë.
Çdoherë e më pak ajo po merret me shërbime seksuale me pagesë. Ndryshe ishte në dy vitet e kaluara. Goca ishte me të dashurin, u nda, e rriti mbesën që iu shndërrua në vajzë dhe dëshironte të bëhej një aktore teatri. “When I was a boy, I was a girl” është dokumentari që sjell protagoniste Gocan, një 39 vjeçare transvestite në Beogradin e tmerrshëm sa i përket çështjeve LGBT. Realizuar me mjeshtëri nga regjisorja Ivana Todorovic, filmi sjell minuta nga jeta e Gocës, pretendimeve të saj për tu kthyer në një yll dhe problemet që ajo has në shoqërinë kontraverse dhe patriarkale në kryeqytetin e Serbisë. “Duhet ta pranosh veten” është një nga këshillat më të mira që Goca ka marrë prej shikuesve të saj dhe atë dëshiron t`ua transmetojë edhe pjesëtarëve të tjerë të komunitetit LGBT. Për DokuDaily ajo bashkë me regjisoren Todorovic tregojnë rrëfimin e tyre drejt ndërtimit të një dokumentari jo fort të aspiruar nga shoqëria serbe. Pse vendose të realizosh një dokumentar me temë të tillë? Ivana: Zakonisht bëj dokumentarë mbi profile sociale, sidomos mbi figura të margjinalizuara. Gjithmonë e përcjelli zemrën dhe këtë gjë e kam bërë edhe këtë herë. Krejt filloi kur Goca doli në publik bashkë me tre shokë të saj, duke
zbuluar të vërtetën mbi seksualitetin e tyre. Unë vendosa ta bëj filmin mbi katërshen, por ishte shumë e vështirë për pak kohë dhe kaq shumë personazhe. Në fund vendosa që të merrem vetëm me Gocën dhe tregimet e saj. Unë mendoj që ajo është një person i jashtëzakonshëm në rrugë për tu bërë një aktiviste e denjë, dhe mendoj se me dokumentar kemi arritur të japim një grimcë nga jeta e këtij personazhi. Na trego për premierën në Beograd? Ivana: Kur e dhamë premierën në Beograd, kam qenë shumë emocionale dhe kam pasur frikë. Kemi menduar se mund të vijnë edhe huliganët dhe njerëzit e tillë që do ta kundërshtonin personazhin dhe tregimin e saj, por ja që kjo nuk ndodhi. Ka qenë një numër tejet i madh i shikuesve që ka dashur të dijë ende për Gocën. Po për Gocën si është një eksperiencë e tillë? Goca: Kur u dha premiera në Prizren, e kuptova se nuk jam e vetmja viktimë e tillë. E pashë dokumentarin për numrin “Sex” nga Kosovo 2.0 dhe e zbulova se edhe këtu është pak a shumë e njëjta situatë, edhe pse mediat serbe nuk kanë mbuluar asgjë nga ato që kanë ndodhur këtu. Për mua është një çlirim shpirtëror. Natyrisht, si shumica, edhe unë kam frikë kur eci në rrugë se ndoshta dikush mund të më shohë, të më njohë e më pas edhe të kem problem që mund të ecin deri në rrahje fizike. Miqve të mi kjo u ka ndodhur. Ndonjëherë ndihem mirë dhe e çliruar, por sikurse e kam thënë edhe në film ndonjëherë e mendoj se kush do të dëshironte ta kalonte jetën me mua, dhe kjo më bën të mendoj shumë e të rezonoj në mënyrë të mërzitshme. Ivana: Goca ishte iniciatorja për gjithçka që ka ndodhur. Pas premierës në Berlinale këtë vit, ajo ndihet shumë më mirë dhe për mua mbetet
person shumë i dashur. Unë kam jetuar 2 vite jashtë vendit dhe mendoj se ardhja në Beograd është mbushur plot vetëm nga prania e Gocës. Eksperienca ka qenë e mirë sepse filmi është xhiruar prej 2011-2013, me disa pauza për shkak edhe të maltretimit të madh që pa dashje i kemi shkaktuar njëra-tjetrës dhe gjithë ekipit të realizimit. Si ishte reagimi kur u dha filmi në Prizren? Ivana: Nuk e kam besuar që ka kaq shumë respekt midis njerëzve. Jam frikuar pak edhe nga reagimet këtu, por filmi ka marrë lëvdata dhe gjatë pyetje&përgjigjeve nuk e keni idenë se sa kureshtarë janë bërë njerëzit rreth filmit. Prizreni është i mrekullueshëm dhe ka qenë gjëja më e mirë për mua të vij këtu.
mediat sociale dhe aktivizmi Paneli ka për qëllim involvimin e aktivistëve të shquar dhe ekspertë që do të ndajnë eksperienën e tyre në përdorimin e medieve sociale për monitorimin e performances institucionale, nxitjen e aktivizmit qytetar dhe ndryshimet shoqërore. Moderator: Hajrulla Çeku Panelistë: Ali Akay, regjisor Turqi; Yll Rugova, aktivist nga Kosova; Besa Luci, kryeredaktore Kosovo 2.0; Petar Lukovic, kryeredaktor Portali Rajonal e-novine. Hapur për publikun Hamami i Prizrenit, ora 16:00, E Shtunë 3
CyanMagentaYellowBlack
Goca është kthyer prapë me të dashurin e saj. Janë bërë katër vite qëkur ata janë lidhur. Mbesa e saj, që në fakt është vajza të cilin ajo e rriti qysh e vogël, tani është e martuar dhe po pret një fëmijë. Goca ka në plan të hapë një organizatë për mbrojtjen e të drejtave të komunitetit gej, lesbian, transeksual dhe biseksual.
FILMAT E REKOMANDUAR LEVIATHAN
20:00 KINO BAHÇE
Varfëria dhe migrimi, dy nyje të lidhura
Lucien Castaing-Taylor, Véréna Paravel Francë,MB, SHBA /France, UK, USA 2012 Leviathani kap përplasjen bashkëpunuese të njeriut, natyrës dhe makinës.
Foto: Haris Alija
DRAGAN WENDE WEST BERLIN
20:00 KINO NË LUM
Lena Müller, Dragan von Petrovic Gjermani, Sërbi/ Germany, Serbia- 2013 Një portier i bordellos në Ballkanin Perëndimor dëshiron ta kthejë murin dhe të shkuarën.
THE CRASH REEL
Kosova është në Evropë, gjeografikisht. Kjo është e tëra, pasi në aspekte tjera asgjë nuk përkon me këtë mes. Madje, as një standard normal jetësor dhe as liria e lëvizjes. Tash e shumë vite Kosovës i premtohet liberalizimi i vizave, e kjo nuk ndodh. Premtimet vijnë nga instancat e jashtme dhe ato institucionale të brendshme, por asgjë nuk ka rezultuar me diçka më të mirë se varfëria. E kjo dukuri në vitet e fundit si duket po troket në dyert e disa prej shteteve europiane, përfshirë një pjesë të konsiderueshme të Ballkanit.
jo aq funksionale, ndërsa Qeveria ka të vetmin qëllim luftimin e dukurive negative drejt një mirëqenieje më të mirë të qytetarëve. Shteti ynë është një ndër vendet më tipike që e ka përjetuar keq migrimin” thekson Xhemajli.
DokuFest në bashkëpunim me UNKT i ka kushtuar rëndësi të veçantë ciklit “Why Poverty?”, duke dashur të sjellë dritë edhe njëherë mbi temën dhe statistikat që shtetin e Kosovës e lënë në fund të tabelës sa i përket vendeve më të varfëra në Evropë.
“Varfëria është edhe çështje politike, por unë mendoj se duhet strategji se si ti ndalim njerëzit në Kosovë, ose të hapim më shumë vende pune e të kemi më shumë investime brenda territorit, madje edhe nga vetë kosovarët. Misionet ndërkombëtare po provojnë diçka në këtë aspekt, bashkë me vullnetin politik” shton Baca.
“Unë kam dëshirë me qenë optimiste, por në Kosovë nuk shoh një rrugëdalje. Shpresoj që njerëzit të kenë së paku bukë me hangër” tha Blerta Zeqiri, regjisore nga Kosova. Ajo madje vetë ka krijuar filmin “Kthimi” , një skenar që diku në vete ngërthen edhe vuajtjen e pasluftës në Kosovë. Debati i udhëhequr nga Elbasan Morina ka vazhduar me shefin e imigrimit legal në misionet ndërkombëtare në Kosovë.
CyanMagentaYellowBlack
20:00 KINO KALAJA
Lucy Walker SHBA/USA - 2013 Regjisorja Walker mbledh pesëmbëdhjetë vjet të xhirimeve për të krijuar rivalitetin epik mes legjendave të snowboardit, Shaun White dhe Kevin Pearce.
“Kosova është Europë dhe unë mendoj se nuk ka asgjë të dyshimtë këtu. Ka shumë faktorë që do të duhej të ndikonin në uljen e varfërisë: niveli i edukimit dhe kohëzgjatja e tij në baza jetësore, paketa e asistencës sociale. Për të gjithë këto ka kauza dhe ato duhet kuptuar” thotë Jorge Baca. Daut Xhemajli, zëvendësministër i Drejtësisë, i pranishëm në debat, shtoi se Qeveria e Kosovës ka një strategji për uljen e varfërisë në Kosovë, por e pranon se ka shumë sfida në këtë drejtim. “Kosova ka ende institucione të brishta dhe
4
Baca, në anën tjetër, ka treguar se terminologjia e re më shumë përdor fjalën migrim i parregullt sesa migrim ilegal, sepse kjo e dyta e bën çështjen shumë të diskutueshme, pasi ikja në një vend pa dokumente para së gjithash nuk përbën krim.
Steliana Nedera, nga UNDP në Kosovë ka treguar se shumë shtete në Evropë kanë politikat e tyre në raport me migrimin ilegal dhe varfërinë por se shumë herë gjithçka mbetet vetëm letër. “Unë vij nga Moldavia dhe jemi në situatë të njëjtë me Kosovën. Gati 1 milionë njerëz kanë ikur nga vendi në kërkim të një jete më të mirë. Ne e dhamë edhe një dokumentar ku tregohet jeta e vështirë e moldavëve. Çdo varfëri e ka një kauze, ndërsa më e keqja mbetet për rininë e cila kur largohet ka pak mundësi kthimi në shtetin amë” tregon Nedera. Puna më e mirë, jeta më e mirë, gjetja e vetvetes dhe edukimi janë disa prej arsyeve që sipas Nederës çojnë deri në varfëri e më pas kërkim të mundësive jashtë shtetit. Xhemajli, si pjesë e qeveritarëve në debat ka treguar edhe për kampet e refugjatëve në Austri e Francë, ndërsa ka shprehur vullnetin e mirë që Qeveria bën për këta njerëz dhe kthimin e tyre në Kosovë, mundësisht në jetesë më të mirë.
Të bësh film nga optika e njerëzve
FILMAT E REKOMANDUAR BALKAN EXPRESS
Barıs Karamuço 18:00 Macedonia, Kosovo, Serbia, SHTËPIA E Croatia, Switzerland - 2012 KULTURËS
Foto: Blerta Kambo
Kinemanë e parë, ai e ka quajtur kinema komerciale dhe shembull për të ka dhënë Hollywoodin e të tjera “imitime” të kësaj natyre. Kinemaja e dytë është ajo psikologjike, ku trajtohet morali e bëhen pyetje socio-politike. Ndërsa kinemaja e tretë, sipas tij është sintezë e dy të parave. Me shprehjen e një regjisori kuban “Filming with the optical of the people”, Wayne e ka cilësuar përmbajtjen e kësaj kinemaje, duke theksuar teorinë e filmbërjes latine të viteve ’60 dhe ’70 se po të ndodhte e kundërta të filmohej nga optika e elitës, mesazhi nuk do të ishte real, për arsye se elita nuk ka çfarë t`i japë popullit. Pjesën politike kjo kinema e sjell nëpërmjet dokumentarit, që si zhanër është më i përhapur edhe për shkak të kostos më të vogël krahasuar me filmat fiktivë. Nga pikëpamja ekonomike, sipas tij është sfidë që kinemaja të krijojë pavarësi nga shteti e komercialiteti. Si njohës i filmave politikë e i medias, Wayne ka treguar se në botën perëndimore ekziston një ndarje e madhe midis filmbërësve dhe kritikëve të filmit. Në kohën që ai i referohet kinemasë latine, nuk ka ekzistuar një dallim kaq i shprehur. “Ai që bën film duhet të jetë më i afërt me kritikat e të kuptojë mirë kritikat”, ka thënë ai.
Për ta trajtuar politikën e me theks të veçantë pavarësinë në kinema,Sezgin Boynik, sociolog dhe shkrimtar, njëherazi udhëheqës i debatit “Kontradiktat e pavarësisë kombëtare në politikë dhe në art” në panelin e së enjtes, ka thënë se më parë duhet të trajtohen teoritë e dekolonializimit, kuptimi i pavarësisë, nacionalizmi në kuptimin e përgjithshëm, e dhuna.
POOR US – AN ANIMATED HISTORY OF POVERTY
“Arti prezanton forma të dhunës që tregojnë për dekolonizimin dhe i rregullon ato forma në një mënyrë narrative që mund të quhet formë e dhunës në një stil të caktuar”, ka thënë ai. Ndërsa debatin e ka kanalizuar në situatën kosovare filozofi Agon Hamza. Interpretimet e situatës politike e të pavarësisë ai i ka lidhur me analizat kritike që bëhen në këtë drejtim. Sipas tij, shkrimet e vazhdueshme për këtë pjesë vetëm sa po e dëmtojnë atë dhe po humbasin kuptimin e strukturave që e ndërtojnë pavarësinë. Ai ka folur për kuptimin e demokracisë, e ka krahasuar atë me teoritë filozofike dhe më pas e ka cilësuar si një reagim i faktorëve me rëndësi. Duke shpalosur idenë filozofike të demokratizimit të demokracisë , ai ka thënë se në Kosovë është e pamundur sepse nuk mund të ndryshohet sistemi i tanishëm neo-imperial. Debatin për pavarësinë në art e ka mbyllur Slobodan Karamanic, njohës i periudhës jugosllave. Duke folur për formimin dhe funksionimin e këtij ish-shteti, që sipas tij ka qenë pa identitet dhe e ka quajtur “Projekti Jugosllavi”, ka thënë se filmi dokumentar nuk po prezanton objektivitet por fraksione.
Ben Lewis 16:00 Holandë/Netherlands-2012 KINO Ka ende njerëz shumë të varfër, që të sigurohemi, por varfëria e re ka të bëjë më shumë me pabarazinë.
EUROPA
FIDAI
Damien Ounouri Algjeri/Algeria - 2012 Në arabisht, ‘fidai’ do me thënë dikush që i përkushton jetën e tij ndonjë kauze’.
18:00 KINO EUROPA
CyanMagentaYellowBlack
Kinematografia e viteve `60 dhe` 70 në vendet e Amerikës latine ka qenë njësia matëse që akademiku londinez Michael Wayne ka përdorur për të shpjeguar shtrirjen e politikës brenda produktit filmik. Ai në diskutimin e hapur të së enjtes në Kino Klub në kuadër të DokuFestit e ka ndarë kinemanë në tri pjesë.
Është një film dokumentar i rrugës që i përfshin Maqedoninë, Kosovën, Serbinë dhe Kroacinë.
5
RECENSIONE THE DEVIL
Djalli
E SHTUNË 12:00 Kino Europa 7’ Duke filluar si video muzikore, The Devil (Djalli) zbulohet të jetë një tregim apo zbulim i thelbit i pajtuar nga lëvizja në SHBA për të drejtat civile, duke sjellë imazhe, incizime audio dhe video të protestave dhe fjalimeve lidhur me lirinë dhe shtypjen. Në fillim të filmit brenda dhe jashtë imazhit fokus, një zezake thotë “ti mendon se e din çka kemi, ti nuk e di se çka kemi” duke sfiduar kështu shikuesit lidhur me konceptet e atij apo asaj sa i përket lëvizjes për të drejtat civile.
Jean-gabriel Périot Francë/France - 2013 Neve na përkujtohet brutaliteti policor nga imazhet e dhunës ndaj protestuesve që përsëriten, imazhet e fuqishme të lëvizjes Pantera e Zezë dhe ekspozitat e tyre, dhe fjalimet elektrizuese nga aktivistë të shquar. Por, neve gjithashtu na përkujtohet fuqia e njerëzve që përshkonin ajrin rreth tyre jo aq shumë më parë, ndjenja e triumfit në rrugë dhe aktivizmi kundrejt apatisë. (Ariel Shaban)
MOD
CyanMagentaYellowBlack
E SHTUNË 22:00 Kino në Lum 11’
Deniz Tarsus Turqi/Turkey - 2013
Deniz Tarsus ka hapur temën e të jetuarit në të tashmen, mallin për të kaluarën dhe jetesën në një univers paralel mendor në filmin të tij të shkurtë “Mod”.
Në momentin kyç, i riu bënë vizitë te një fallxhor, që nëpërmjet një pajisjeje transporton të riun në të kaluarën, duke e këshilluar që mos të bëjë këtë transportim virtual në kohë përveç se një herë.
I punuar me skena të kompozuara bukur grafikisht (filmi është përpunuar mrekullisht me teknikë kompjuterike CGI, të rrallë për film të shkurtë) por njëkohësisht të errëta dhe apokaliptike, në Turqinë e një të ardhme, ku një djalë i ri, personazhi kryesor, lëvizë vërdallë me gazë maskë, duke ecur rrugëve të zbrazëta të Stambollit, mbi qiellin e Bosforit ku lëvizin zepelinat.
Tregimi jep një frikë apo ankth nga e ardhmja post-nukleare, po njëkohësisht një ndjenjë të mirë për të tashmen ku jetojmë (pasi krejt çka personazhi kërkon është të shoh edhe njëherë të kaluarën e tij të bukur). Më një kolonë zanore magjepsëse (vëni re si regjisori ka bërë soundtrack me pika të ujit gjatë filmit), filmi arrin që të na transportoj në një vend dhe kohë tjetër. (Ariel Shaban)
6
RECENSIONE more than two hours
Më shumë se Dy Orë E SHTUNË 22:00 Kino në Lum 15’ Në “Më Shumë se Dy Orë” çifti iranian i pamartuar kërkon pa sukses një spital që do të intervenonte një femër, e cila derdh gjak pas marrëdhënies seksuale të çiftit. Personeli i dy spitaleve që vizitojnë kërkojnë dokumentet e çiftit për të vërtetuar që janë të martuar, ose lejen e babait të vajzës që ajo të operohet. Pasi nuk kanë mundësi që të ofrojnë asnjërën nga këto, çifti vazhdon në agoni të kërkoj për një mundësi mbijetese të vajzës. Në frymën e realizmit vizual dhe tematik në ekran nga një numër i madh i filmave rumun dhe iranian në dekadën e fundit, në veçanti të filmit
Ali Asgari Iran/Iran - 2013 rumun “4 muaj, 3 javë edhe 2 ditë” apo atij iranian “Për Eli” (fitues ndërkombëtarë të çmimeve të shumta) , edhe filmi i shkurtë “Më shumë se dy orë” trajton çmendurinë burokratike të një shteti, me pasoja vdekjeprurëse për qytetarët. Ali Asgari, pjesë e një gjenerate të regjisorëve të guximshëm të Iranit, shtynë publikun të ballafaqohet me realitetin absurd të Iranit, një shteti absolutist dhe konservativ, politikat e të cilit e bëjnë jetën gati të pamundur për shtetasit e vet. (Ariel Shaban)
Slomo
Slomo
Josh Izenberg SHBA/USA - 2013
Në budizëm, lirim shpirtëror nënkupton arritjen e mendjes së qetë, të lirë nga dëshira, neveria dhe gabimet. Stilit bashkëkohor të jetesës, posaçërisht ai i jetuar në shoqëritë e vendeve të pasura të botës, i mungon aspekti i analizës së vetvetes dhe arritja e mundësive shpirtërore të dikujt. Njerëzit duke u përpjekur të jetojnë një jetë alternative bëhen të dëbuar nga shoqëria, duke u shikuar në rastin më të mirë me zbavitje e humor, përqeshur e përndjekur në rastin më të keq.
Buzëqeshja e Kitchinit, derisa ai patinon me ngadalë, tregon se ai mund të jetë në diçka që vërtetë e dërgon atë në një gjendje të hareshme.
Dr. John Kitchin është njëri nga këta njerëz. I shtyrë nga familja e tij për të ndjekur një karrierë mjekësore, z. Kitchin përshkruan majën e jetës së tij profesionale dhe personale në moshën e mesme si “heqjen e mutit me lopatë”. Në fund ai u çmend, dhe filloi të merret me patinazh, një hobi i thjeshtë për shumë, por një akt hyjnor i arritjes së paqes dhe mendjes së shëndoshë për të.
Gjendja e tij e euforisë derdhet nga ekrani te shikuesi, duke ju infektuar edhe juve me buzëqeshje gjithashtu.
Ai pohon se ka një gjurmim neurologjik për ta mbështetur gjendjen e tij, dhe jo ndonjë formë të çmendurisë, por një gjendje të vërtetë të lartë të lumturisë. Dhe ai është i lumtur.
(Ariel Shaban)
7
CyanMagentaYellowBlack
E SHTUNUë 22:00 Kino Kalaja 16’
SPONSOR I DOKUFEST
SPONZOR GJENERAL
SPONZOR MEDIAL
Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit
Ministria e Integrimit Europian
Ministria e Punëve të Jashtme
BALKAN INVESTIGATIVE REPORTING NETWORK
CyanMagentaYellowBlack
Fabrika e kabllove dhe përquesve elektrik www.protoncable.com tel.: +377 44 66 57 57
Falenderojmë
Lounge Bar “Theatre”
8
shtypshkronja - printing house
Drejtoria për Turizëm dhe Zhvillim Ekonomik Komuna e Prizrenit
DOKUNIGHTS Sonte n’00:00 te Mullini
Doku Shop
Tonight 00:00 at Mullini
THYLACINE
Duo Elektronik – Trip Hop nga Parisi. Mrekullisht të bukur.
Electronic – Trip Hop music duo from Paris. Refreshingly beautiful!
AFTER: TOTON // DUSKO JANEVSKI (JKDRecordings) Tranzicione psikodelike të House dhe Techno nga brendësia e nëntokës, për me i thy kufijtë ma të thellë. Psychedelic Transitions of House and Techno from the depths of the underground to break the deepest borders.
DOKU CITY
KAMPI Petrit Behluli është fitues i kamerës digjitale në kuadër të lojës shpërblyese FUJIFILM
DOKUNIGHTS
KINO LUMI
KINO KALAJA
HAMAMI 2.00
HOSPITALITY
KINO BAHÇE
SHTEPIA E KULTURES
1.00
2.50
Pijet
KINO EUROPA MAIN OFFICE
KINO KLUBI
CyanMagentaYellowBlack
PRESS CENTER
Mbeturinat e plastikës
OFFICES
Çdo vit, 1 milionë zogj deti, 100 mijë gjitarë detarë dhe 50 mijë foka ngordhin si rezultat i ngrënies apo ngufatjes me mbeturina të plastikës.
CINEMAS
Green Corner
DOKUNIGHTS 61
9
CyanMagentaYellowBlack
Sponsor Gjeneral
10
DokuFest vazhdon me rrëfime tronditëse nga mbarë bota
“In Search of Oil and Sand” ka sjellë pamje që s`janë parë kurrë më parë, nga një film i bërë nga familja mbretërore e që rrëfen për ngjarjet kulturore e historike të vendit.
“In Search of Oil and Sand” ka sjellë pamje që s`janë parë kurrë më parë, nga një film i bërë nga familja mbretërore e që rrëfen për ngjarjet kulturore e historike të vendit. Sabit është kthyer sërish në Egjipt në vitin 1991. I pranishëm në konferencën për shtyp të DokuFestit, ai ka shprehur keqardhje për situatën e tanishme në Egjipt. “Dje kur u nisa të vija në Kosovë, në aeroport pashë njerëz që arrestoheshin e ktheheshin mbrapsht”, ka thënë ai, duke vazhduar se situata është shumë komplekse dhe e ngatërruar. Sipas Sabit, intervenimet e ushtrisë në Egjipt janë rezultat i kërkesave të popullatës. Viteve të fundit, është shprehur ai që njerëzit e dinë çfarë duan por në Egjipt ende nuk ka parti të organizuara mirë. Ai ka folur edhe për kohën e presidentit Mohamed Morsi, ku ka shprehur bindjen se situata në Egjipt ka qenë e keq menaxhuar. Dokumentari “In Search of Oil and Sand” ka dhënë premierën e tij botërore në festivalin e filmit në Abu Dabi, ku është shpërblyer me çmimin për regjisorin më të mirë arab.
Në një prezantim të veçantë, të premten në po të njëjtën kinema është shfaqur dokumentari “In the Shadow of the Sun”, i regjisorit Harry Freeland, i cili trajton të drejtat e komunitetit të njerëzve albino. Ngjarja zhvillohet në Tanzani, ku mjekët kanë përhapur idenë se prerja e pjesëve të trupit të njerëzve albino sjellin fat dhe pasuri. Të njohur si “Fantazmat e bardha” dhe “djaj” brenda këtij komuniteti, besëtytnia e ushqyer për ta i bën të ndjehen të frikësuar e në rrezik konstant nga të tjerët. Filmi sjell dy njerëz me albinizëm që luftojnë paragjykimet krahas përpjekjeve për të përmbushur ëndrrat e tyre. Një nga ta është Vedatus, i cili pavarësisht vrasjeve brutale, nën frikën e të cilave jeton, ende përpiqet të mbarojë shkollimin. Në anën tjetër, qëndron Josephat Torner, i cili gjithë jetën e tij ia përkushton luftës për të drejtat e personave albino. Një histori ku dy njerëz duhet të tregojnë forcën e tyre për të mposhtur paragjykimet e të tjerëve e frikën brenda tyre është prezantuar edhe në DokuFest. Freeland ka treguar se ky dokumentar , që për të është i pari i zhanrit “feature” është shfaqur në 48 festivale të filmit, në 28 vende të botës. Ai gjithashtu ka përmendur se brenda pesë vjetësh janë vrarë 73 njerëz albino. Në konferencën e gjashtë me radhë të DokuFestit, ka qenë i pranishëm edhe Tobias Janson, producent i filmit Belleville Baby, i mbështetur nga Swedish Film Institute. Sipas tij, regjisorja
Mia Engberg ka qenë në posedim të materialeve të shumta për realizimin e filmit dokumentar me një temë tejet personale, ndërsa roli i tij ka qenë përshpejtimi i procesit duke u angazhuar për gjetjen e mjeteve të duhura financiare për kompletimin e projektit. Janson të premten në orët e pasdites bashkë me regjisoren Mia Engberg kanë mbajtur edhe një master klasë, në të cilën paraqitje kanë diskutuar për bashkëpunimin kreativ në mes të regjisores dhe producentit për krijimin e dokumentarit “Belleville Baby”, që sivjet është pjesë e garës International Dox të DokuFestit.
NËNSHKRUAJE PETICIONIN KUNDËR DEGRADIMIT TË PRIZRENIT Këto ditë qytetarët e Prizrenit janë duke e nënshkruar peticionin që do t’i dorëzohet Kryetarit të ardhshëm të komunës së Prizrenit. Peticioni është iniciativë e DokuFest dhe EC Ma Ndryshe dhe synon ndalimin e degradimit urban të qytetit të Prizrenit. Bëhu pjesë edhe ti, nënshkruaje Peticionin.
REDAKTOR FISNIK MINCI • GAZETAR ARBEN AHMETI, UNA HAJDARI, ARBËR SELMANI, RINA GECI. LAYOUT DESIGN ERDIS DRIZA, • LAYOUT ART BUCKO • SHTYPI KOHA • TIRAZHI 13,000 • KONTAKT INFO@DOKUFEST.COM
11
CyanMagentaYellowBlack
Në kuadër të programit, “Spotlight on the Arab World” , dokumentari “In Search of Oil and Sand” ka çuar të premten shikuesit e Kino Bahçes në Egjipt. Dokumentari i Philippe Dib dhe Wael Omar nëpërmjet protagonistit Mahmoud Sabit shfaq jetën e shoqërisë së lartë në Kairo gjatë revolucionit të vitit 1952 në Egjipt. Babai i Mahmoud Sabit ka qenë kushëri i Mbretit Faruk të Egjiptit. Pas revolucionit të 1952 , familja e tij është shpërngulur në Gjermaninë perëndimore, ku Sabit ka lindur.
Breaking the prejudices
ENGLISH SECTION Balkan Filmmakers Get Together in Prizren
After a fantastic workshop about documentaries in Prizren, where I attended, I had the opportunity to come again in this beautiful town and be part of the festival. Although I knew that my exams periods are getting closer, all my strength was focused on coming back to Prizren. When I first told my friends that I’m going to Kosovo, they began to laugh and asked if I’m kidding with them. Also they were wondering what I’m going to do in Kosovo, believing it is still a dangerous country, where you’re not safe, even when you are just going through the streets. Frankly, I myself didn’t know much about Kosovo before I came, except the war stories that everyone where constantly talking about and opinions which were imposed on us with the prejudice. But when I got closer and peered into the heart of the city, I was fascinated by the architecture, and the fact that if you get tired of the asphalt heat, you can just go and relax in the nature, which is so close to the center. What I find interesting is also the history of Prizren, but also the way how the inhabitants of this city have respect for it and the centuries-old tradition.
CyanMagentaYellowBlack
And what I’m most delighted about are the people and their behavior towards each other, how worthy and how they work for the festival and how they always look for way and solutions for everything they need. To create such a large project that requires persistence, willingness and hard work is truly fascinating, and to bring all these people and show that number of films. I didn’t know which one to look first. So much positive energy is hard to find in one place. I could not believe how such a small place can have so many creative people who are full of ideas. It was a stark contrast from what you expect young people to do today. Simply sitting in a cafe shop drinking coffee, losing days chatting in the blank. This is the city that is producing and expressing and what I definitely know is that I will on my way to Bosnia and Herzegovina go and drink water from the fountain so I can be back again. This is just the beginning of a beautiful friendship. If this isn’t breaking the borders, then I don’t know what it means breaking the borders. (Monica Simunac) 12
The Balkan Documentary Center comes to DokuFest for the second time this year. With the goal of facilitating trainings, promotion and networking for documentary professionals in the region, the BDC workshop this year has participants from the Balkans, as well as other European countries. Based in Sofia, the workshops are divided into three sessions. One is done in Sofia, at the BDC headquarters, the current one in Prizren, and the third is done in cooperation with Doku Leipzig. Aiming to develop strategies for distribution and financing, as well as giving the young filmmakers the opportunity to get exposed to collaborators and supporters, the workshop relies heavily on working in teams, which oftentimes include a producer, a writer and a director. DokuDaily sat in on one of these team sessions to learn more about the participants’ background and motivation, and what they think about Prizren and DokuFest in general. One of the BDC workshop participants stresses the importance of the regional link. “I really like it. Basically, you can meet filmmakers who have a similar history and culture. The thing I like most is the discussions, getting to know each other and being able to see each other’s work,” says Mihajlo Jevtic, 34, who is a film director from Belgrade, Serbia. This is also Mihajlo’s first time visiting Kosovo. “The feedback we get is also important. It helps make our projects much clearer,” says Mihajlo, whose first time it is being part of a longer development program. “You get to
think a lot about the film you’re going to to make. You get to spend intense time on it for a couple of days.” “It’s also a great joy to get to meet these people again.” Natalia Imaz, 36, is a film producer originally from Spain, who is currently living and working in Germany. “The most important thing is to get to build connections for the future,” she says. “If people in the region have a project, you can get in touch with each other, you have the contacts.” “The great thing about the center is that they have enabled the funding of Balkan documentaries, they have this energy for connecting the region, and they’re doing a lot for the young filmmakers in the region,” she continues, emphasizing the difficulty of trying to find funding for films in the region, especially documentaries. “The BDC workshop, like most workshops, is great for putting your project to the test and trying to understand what the market things about it. If there’s anything unclear, it will come out. It’s essential for the development of the project,” says Iva Tkalec, 31, from Zagreb, Croatia. She says that nowadays it’s important to go through workshops like this one in order to come up with a first-rate documentary. Iva has also enjoyed her time in Prizen. “I was walking around with my mouth open. What a place! It’s so beautiful. There’s an old building on my right and on my left I have a half demolished object. Prizren is very photogenic. I love clashes, and Prizren has many of them.”
Long Lost Love Story Makes it to Prizren
“Mia has received a lot of personal letters, on a weekly basis, from people all over the world, from places where the film was screened”.
The producer of the film, Tobias Janson, sat down with DokuDaily to tell us what the production process was like for such a delicate film. “Belleville Baby is in many ways Mia’s project. She initiated it a year before I came into the process. She had written a lot of it, and she had a lot of fundamental ideas she wanted to communicate in the film,” says Janson. According to him, Mia had a lot of voiceover material when he joined the film production process, and the job left to be done was to find funding for the shooting process. The film was supported by the Swedish Film Institute. Janson was also involved in the production of “Black Power Mixtape”, by director Goran Olsson, which was screened at DokuFest
during the festival’s jubilee 10th edition. He says that the projects his company has been involved in are diverse both in their structure and subject matter.
that we know, with people who have a certain consistency and a strong voice. We try to be patient and try to find projects that are worthwhile.”
“If you look at the past 10 years, films coming out of our company range from short animated documentaries to productions that are meant for television, such as series, which are completed a bit faster and oftentimes require less financing. Some are meant for a Swedish audience, and others are more high prestige films like Black Power Mixtape,” he says.
With regard to Belleville Baby, Janson says that the film has seen a large outpouring of support from viewers all over the globe.
Janson’s last visit to Dokufest was for the screening of Black Power Mixtape, which won the Audience Award at the 2011 edition of the festival. The film is a compilation of archived video footage of the Black Power Movement put together by Swedish filmmakers. “Every film from our company is quite different. All of them have different working processes. Something that unifies our working process is that we put a lot of time into making them. We only release something when we’re very happy with them,” says Janson of the company’s grueling work ethic. “We try to engage in projects with people
“Mia has received a lot of personal letters, on a weekly basis, from people all over the world, from places where the film was screened. They express their interpretations of the film, and how much the film has meant for them. This is the reason why one would want to be involved in the world of filmmaking.”
SOCIAL MEDIA AND ACTIVISM The panel aims to involve acclaimed activists and experts to share their experiences on usage of social media tools for monitoring institutional performance and inciting civic activism and social change. Moderator: Hajrulla Ceku Panelists: Ali Akay, Turkey; Yll Rugova, activist from Kosovo; Besa Luci, Kosovo 2.0; Petar Lukovic, e-novine. Open to public Hamam Museum 4 p.m. 13
CyanMagentaYellowBlack
Mia Engberg’s film, “Belleville Baby”, screened both on Thursday and Friday at DokuFest, captures the magic and excitement of youthful romances. The personal story of the director’s passionate encounters with a young French bad boy, who one day disappeared without a trace, was also the subject of a discussion at Kino Klubi with DokuFest visitors.
Reviews MOD
SATURDAY 22:00 Kino në Lum 11’ Deniz Tarsus opens of the subject of living in the present, the yearning for the past, living in the parallel mind universe, in his short film Mod. Done with beautifully composed scenes (the film is exquisitely rendered with CGI, a luxury for a short film), with an air of apocalypse and darkness, in a Turkey of the future, where a young man with a gas mask, the main character, roams down the empty radiated streets of Istanbul, where we see zeppelins flying over the Bosphorus sky. In the main film moment, he visits a shaman or fortuneteller of sorts, who through his device can transport the young in the past, who advises the man not to do this transportation in another place more than once.
Deniz Tarsus Turqi/Turkey - 2013 The film gives us fear from the post-apocalyptic future, at the same time a comfort about living in the present, as we appreciate where and when we are from the wish of the main character to be here and now, where we are. With an intensely ethereal soundtrack (notice in the film how the director built a soundtrack by water drops), the film visually and in any other sense sends us to another place and time. (Ariel Shaban)
Slomo
CyanMagentaYellowBlack
SATURDAY 22:00 Kino Kalaja 16’
Josh Izenberg SHBA/USA - 2013
In Buddhism, nirvana implies reaching the still mind, free from desire, aversion and delusion. Contemporary living style, especially one lived in societies in rich world countries, lacks the aspect of introspection and reaching one’s spiritual potentials.
Eventually, he cracked, and took on skating, a simple hobby for many, but a divine act of reaching peacefulness and sanity to him. Kitchin’s smile, while he skates slow motion, shows he might be onto something that truly sends him to a blissful state.
People trying to live an alternative life become society’s outcasts, looked with humoured amusement at best, ridiculed and persecuted at worst. Dr. John Kitchin is one of these people. Being pushed by his family to pursue a medical career, Mr. Kitchin describes the pinnacle of his professional and personal middle aged life as “shovelling shit”.
He claims to have neurological research to support his state, as not some form of dementia, but truly a heightened state of happiness. And happy he is. His state of euphoria spills from the screen onto the viewer, infecting you with a smile as well.
14
(Ariel Shaban)
THE PRIZREN FEELING
RECOMMENDED FILMS The Swing of the Coffin Maker
Elmar Imanov Germany, 2012 A coffin maker living in a remote village of Azerbaijan suddenly learns his retarded son is considerably ill.
This country, once part of Yugoslavia, has since 2008 entered into a completely new ambiance, as has Dokufest. With its 12 year history, it carries with itself the past and the future in its vision as a documentary and short film festival, ranked amongst world festivals. The festival promotes itself with a local perspective, while capturing the Balkan world as well as international dimensions and also including famous artists. During this time Kosovo became a new place, and I am one of the witnesses to this change. The instability and the post-modern insecurity were swept aside, and now I see before me an intellectual Prizren that walks with a proud gait. Ajhan is just as lively as ever, but now with somewhat of a childlike sensibility in his lectures. Sezgin is an intellectual of international caliber, who with his theoretical point of view speaks, lectures and comes to conclusions that attract attention. He transmits Yugoslav art to a youthful audience, and emphasizes criticism over a folkloric perspective. Whereas Samir and his friends lead this important festival, yet
he continues to work as a photographer with a passion. This time I met a new character. Agon is a young intellectual figure that idolizes Lacan and Zizek. He told me about the screening of the humorous perspective on Slavoj Zizek, “The Pervert’s Guide to Ideology,” which was screened at the Shtepia e Kultures cinema. During my previous visit, 10 years ago, I was intrigued by the fact that people drank Illy coffee, as a testimony to Kosovo’s goal of becoming more like Western Europe. However, this time I saw more people drinking tea. The yearning for coffee has subsided, and it seems as if people have reached the maturity required to crave local products. The festival has intensified its feeling of being merely a host to the west. In this I perceived a more “illuminated” Kosovo and Prizren. The symbolic appearance of the full moon behind the mountain definitely speaks of the radiance of this incredible festival. Every nook and cranny of the city has been filled with cheerful people. Kant says that a human being becomes “illuminated” when he is of mature age and is able to decide about himself. It is this illumination that I felt in Prizren.
Let the fire burn
Jason Osder SHBA/USA - 2013 The film is a graphic illustration of how prejudice, intolerance and fear can lead to unthinkable acts of violence.
12:00 KINO EUROPA
To the Wolf
Instead of seeing it as postmodern, as Lyotard might say, it has become postmodern and is emulating an avant-garde modern position. The bars, the restaurants, the 20 cent tea store with its afternoon Happy Hours, the crowds in the narrow streets and the unchangeable “Te Syla” kebab restaurant make this a city that lives in complete liveliness. It is this city that peers into the future with hope and emotions. (Ali Akay, Turkey)
Christina Koutsospyrou, Aran Hughes Greqi, MB, Francë/ Greece, France, UK - 2013
14:00 Kino EUROPA
CyanMagentaYellowBlack
Ten years have gone by since my first visit to Kosovo, during which I participated in a video festival. I stayed in Prishtina, but I also had the chance to visit Prizren, traveling with Samir Karahoda, who is now part of the group that organizes DokuFest, and with Ajhan Bajmak and Sezgin Boynik. During our trip back, the power of the car was only strong enough to bring us to the entrance of Prishtina, which at the time was the center of a territory that still hadn’t been declared a state, and had a postmodern status. We stopped on the outskirts of the city and entered it by foot, and this walk towards the city embedded us with memories that we henceforth carried with ourselves.
22:00 KINO Në LUM
I saw a great epidemic. A chaos. I’d scream, people, it’s not going well, great poverty is coming!” Yet this is no prophecy any more for the shepherds in Greece.
15
CyanMagentaYellowBlack
16