Dokudaily 06

CyanMagentaYellowBlack

GAZETA ZYRTARE E DOKUFESTIT VITI 13, E ENJTE #6, 21 GUSHT 2014

#CHANGE DON’T HIDE OFFICIAL NEWSPAPER OF DOKUFEST YEAR 13, THURSDAY #6, 21 AUGUST 2014

ENGLISH SECTION -> PAGE 12 www.dokufest.com

Foto: Majlinda Hoxha

KINO KLUBI

SHTËPIA E KULTURËS

DOKUKINO

FOCUS AMERICA - SPOTLIGHT RICHARD PEARCE HEARTS AND MINDS / 112’

FOCUS AMERICA - SPOTLIGHT BARBARA KOPPLE AMERICAN DREAM / 100’

BELIEVE IT OR NOT : FAITH ON FILM FOREST OF THE DANCING SPIRIT / 104’

00

AUSTRIAN EXPERIMENTS- AUSTRIAN ANIMATION MYSTER Y MUSIC/6’ THE WAY TO M/8’ THE STREETS OF THE INVISIBLES/10’ STROBOSCOPIC NOISE~/10’ WALZERKÖNIG /5’ RAUM ZEITHUND/6’ STUCK IN A GROOVE /3’ SUNNY AFTERNOON/7’ INK ERASER / 5’ LEZZIEFLICK /7’ ZOUNK /6’

BALKAN DOX JUDGEMENT IN HUNGAR Y / 108’

HUMAN RIGHTS DOX SILVERED WATER , SYRIA SELF-PORTRAIT / 92’

00

INTERNATIONAL DOX - SHORT PRISONERS OF KANUN / 30’

GREEN DOX TWO RAGING GRANNIES / 78’

INTERNATIONAL SHORTS SUBSTANZ / 14’

00

12

14

16

SPECIAL PRESENTATIONS HERE BE DRAGONS / 73’ 00

18

GREEN DOX LAST CALL / 90’

GREEN DOX METAMORPHOSEN / 84’ FOCUS AMERICA - SPOTLIGHT STEVE JAMES STEVIE / 144’

FOCUS AMERICA / DOKUTECH HACKED CIRCUIT * / 15’ INTERNATIONAL DOX - FEATURE /FOCUS AMERICA 1971 * / 80’

00

20

KINO BAHÇE

KINO NË LUM

DOKUKINO PLLATO

KINO KALAJA

INTERNATIONAL DOX - SHORT BEACH BO Y / 27’

HEALTHY PEOPLE FOR FUN /’10

INTERNATIONAL SHORTS A SIMPLER LIFE / 15’ THE AFTERMATH OF THE INAUGURATION OF THE PUBLIC TOILET AT KILOMETER 375 / 18’ CUTAWA Y / 7’ WALL / 11’ BALLKONI / 20’

FOCUS AMERICA - AMERICAN FILM SHOWCASE THE SCIENCE OF CHARACTER / 8’

FOCUS AMERICA - SPOTLIGHT BARBARA KOPPLE HARLAN COUNTY USA / 103’

SCREENINGS OF KINO PRIZREN FILMS

INTERNATIONAL DOX - FEATURE THE GREAT NIGHT / 80’

00

22

ARMENIAN PERSPECTIVES THE FIFTH COLUMN / 30’ I LEFT MY SHOES IN ISTANBUL / 64’

BALKAN DOX KARPOTROTTER / 48’ PATH TO FREEDOM: MUSIC ON FILM ZIVAN MAKES A PUNK FESTIVAL / 63’ INTERNATIONAL DOX - SHORT RINGS OF LIFE / 13’

VIEW FROM THE WORLD CUTIE AND THE BOXER / 82’

VIEW FROM THE WORLD RETURN TO HOMS / 90’

1

CyanMagentaYellowBlack

Foto: Patrik Glodzhani

DokuCity PSIKOLOGJIA - Pse do të shkoje në Kosovë? – Pyesnin pothuajse të gjithë para nisjes sime – Për një festival filmi– Përgjigjesha unë çdo herë e më me pak durim. – A ka festivale të filmit në Kosovë?

Ulur në një Qendër Mediale, e vendosur përballë Sheshit Shadërvan të Prizrenit, duke parë realizues filmash, vullnetarë, gazetarë, anëtarë të stafit dhe turistë nga e gjithë bota që vijnë për vizitë gjithë ditën (dhe natën) e gjatë, duke kaluar nëpër kinema të hapura dhe duke ndjekur shfaqje në kinema të mbyllura, master-klasa dhe punëtori, unë mund të them: Para së gjithash, ka DokuFest.

Ka kaluar më shumë se një javë që kur unë kam arritur dhe i jam bashkuar organizatorëve të festivalit si një praktikant i medieve sociale. Duke mos ditur asgjë për festivalin, unë arrita pa asnjë pritje. Ishte një qytet që së pari më tërhoqi vëmendjen. Kishte diçka magjike në faktin që një herë në vit ai kthehet në një qytet festivali dhe gjithçka bëhet “doku”. Festivali sapo ka filluar por unë tashmë kam një përshtypje që ai nuk ka në vërtetë një fillim apo një fund, qyteti është zhytur në të pafundësisht.

Pastaj, ishin njerëzit. Kudo. Ditë pas dite ishte më e vështirë të ecësh rrugës kryesore në qytet pa u bërë pjesë e një vale të pandalshme njerëzish. Kishte çdo herë e më shumë njerëz në zyrë, që kishin shumë e më shumë detyra për të kryer; në restorante, duke ngrënë mish të formave dhe madhësive të ndryshme; në kateteri sipër një kafeje turke apo një çaj rusi; në urën e gurit, vazhdimisht duke e bllokuar kalimin, derisa përpiqen të kapin pamjen me pajisjet e tyre të vogla dhe të mëdha (duhet ta pranoj, edhe unë kam qenë një nga ata).

Shumë shpejt pas asaj të gjitha detajet e vogla të cilat e bëjnë atmosferën unike: tinguj të ndryshëm, aroma, ngjyra, gjuhë, kombinohen në një përzierje të kulturave të ndryshme. Ishte ajo nata ime e parë shumë speciale, kur u zgjova nga ezanët që vinit nga të gjitha xhamitë, po në atë natë të parë unë e zbulova se sa fryn era gjatë mbrëmjeve dhe po ashtu në po atë natë të parë unë e kuptova se do të më marrë shumë kohë para se të mësoj fjalët bazë në shqip (gjë që më në fund kam arritur ta bëj pas rreth një jave.)

Kur filloi festivali, unë tashmë isha me një disponim festivali. Kureshtare për të parë se si do të jetë ndryshe nga Festivali i Filmit në Krakow – festivali i qytetit tim, unë ndoqa ceremoninë hapëse dhe mbeta pa fjalë me mesazhin e saj të thjeshtë por shumë të fuqishëm. Që nga atëherë, gjithçka ka të bëjë me festivalin që nga mëngjeset e hershme deri...epo, mëngjeset e hershme. Kaloja më shumë kohë në zyra shtypi më shumë se sa në kinema, këtë herë mund të ndjek disa nga shfaqjet e filmave po ashtu. Projektimet e vona të natës ndodhin jashtë dhe secili nga ata e bën shikimin e filmave një sfidë. Është e vështirë të mbash një sy në ekran në Kino në Kala, kur është një pamje aq e bukur e Prizrenit të cilën po ashtu mund ta admironi.

Vështirë të dëgjosh një fjalë ndonjëherë, kur tingulli i qetë i lumit të tërheq vëmendjen. Të mos i përmend përsëri xhamitë dhe klubet në anën tjetër. Por ky në të vërtetë është thelbi i këtij festivali, bukuria e tij e brendshme e cila mund të duket ngacmuese në fillim, por fillon të merr kuptim pas një kohe. Festivali jep një pasqyrim të qytetit, atmosferën dhe qytetarët e tij. Nuk është i përkryer, por megjithatë është i suksesshëm, sepse nuk ka të bëjë vetëm me filmat, por gjithashtu me rastin që të përjetosh diçka të re dhe të ndryshme. Dhe kur te jeni gati ta pranoni atë, do ta shijoni edhe më shumë.

Paulina Bukowska (Poloni) 2

E BREGUT TË VDEKJES

Një regjisor, krijimtaria e të cilit është një kombinim mes psikologjisë dhe kinemasë nuk mund kurrë të bëjë një dokumentar vetëm rrëfyes për cilëndo temë që bëhet fjalë.

Kjo vërehet jashtëzakonisht shumë në krijimtarinë e regjisorit spanjoll Lois Patino i cili sivjet në DokuFest ka sjellë dokumentarin e tij, për të cilin në vitin e kaluar në Festivalin e Filmit në Locarno fitoi çmimi për regjisorin më të mirë.

I titulluar “Coast of Death”, që i referohet Costa da Morte’s një rajon në veri-perëndim të Galicias (Spanjë), që konsiderohej si fundi i botës gjatë periudhës romake, dokumentari i Patino është një udhëtim poetik por mbi të gjitha shumë i lidhur me psikologjinë për këtë rajon që ka marrë shumë jetë njerëzish.

Dokumentari që në DokuFest është pjesë e Garës Ndërkombëtare të Dokumentarëve është shfaqur dy herë gjatë kësaj jave, me 18 dhe 20 gusht, në dy kinema të ndryshme, atë në Lum dhe në KinoKlub.

Në një intervistë për DokuDaily, Patino tregon se ideja për ta bërë këtë dokumentar ka ardhur pasi ka përfunduar studimet për psikologji në Complutense University of Madrid.

“Në Spanjë, ky Bregu i Vdekjes është njëri prej më të njohurve në historinë tonë. Është folur shumë për të, dhe si fëmijë kam dëgjuar shumë histori mbi këtë breg por gjithmonë kam dashur të bëjë një dokumentar jo fort të zakonshëm për këtë breg. Dhe tani mendoj se ia kam arritur”, ka thënë Patino.

Historia e Bregut të Vdekjes është goxha i lashtë dhe tregimet që kallëzohen për të janë trishtuese. Por dokumentari e hedh një këndvështrim psikologjik mbi Bregun që ka fituar këtë emër për shkak të numrit të madh të anijeve të mbytura për një kohë të gjatë në këtë zonë të përbërë nga shkëmbinjtë, errësira, dhe stuhia. Patino thekson se shumë regjisor kanë bërë filma për këtë breg por ajo çfarë ka dashur ai të nxjerrë nëpërmjet këtij dokumentari është një rrëfim vizual por edhe psikologjik për këtë breg.

Kësisoj Patino ka vendosur që krejt dokumentarin ta mbushë me pamje dhe karaktere hiq të zakonshme në dokumentarët që trajtojnë këto tema. Pra nuk ka rrëfime tragjike që tregohen direkt në dokumentar.

“Unë kam qëndruar në këtë breg për 5 muaj duke bërë xhirime të ndryshme të gjithçkaje që ndodh aty. Kam parë edhe stuhitë dhe kam hyrë brenda tyre që t’i ndjej dhe t’i xhiroj.

Nëse më pyesni a ka qenë e rrezikshme them se po, bile shumë e rrezikshme. Por a ia ka vlejtur? Jashtëzakonisht”, thotë Patino.

Dokumentari të dërgon në tokën e rrezikshme në të cilën jetojnë peshkatarët, mbledhësit e gocave të detit, sharrëxhinjtë, zanatlinj tradicional të cilët mbajnë edhe marrëdhënie intime edhe luftë antagoniste me pafundësinë e këtij territori.

Por nuk është se tregimi i tyre e përmbush dokumentarin.

Në “Coast of Death”, era, gurët, deti, zjarri, janë personazhe kryesore dhe përmes tyre shikuesi i afrohet misterit të natyrës, duke e kuptuar atë si një tërësi e bashkuar me njeriun, historinë e tij dhe legjendat.

Regjisori spanjoll thotë se krejt ideja e këtij filmi ka qenë të krijohet një përshkrim sa më real i këtij bregu nëpërmjet fuqisë së kamerës dhe rrëfimeve të disa banorëve aty, por që nuk janë rrëfime të cilat e mundin fuqinë e pamjeve.

“Teksa dëgjon rrëfimet dhe në të njëjtën kohë shikon pamjet në dokumentar t’i e ndjen vetën si pjesë të këtij bregu.

Nganjëherë e ndjen rrezikun, shpesh misterin, por në fund të fundit dokumentari shtron pyetje të cilat kanë të bëjnë me psikologjinë e njeriut që lidhet me misterin. A janë njerëzit të lidhur me frikën e misterit? Ky breg e dëshmon se po”, thotë Patino. Ai tregon se gjatë kohës se realizimit dhe montazhit të këtij dokumentari e rëndësishme ka qenë që të nxirren si përfundim pamje të fuqishme. Dhe nëse e shikon dokumentarin kjo kuptohet shumë lehtë.

LOJË SHPËRBLYESE Emri / Mbiemri:

Nr Kontaktues:

Konsumator të nderuar bëhuni pjesë e lojës shpërblyese A l b i H i p e r m a r k e t d h e D o k u f e s t, d u k e plotësuar 3 hapa shumë të thjeshtë.

• Prej kuponin nga Doku Daily në Koha Ditore • Ploteso të dhënat bazë (Emrin, Mbiemrin dhe kontakti n ) • Bashkangjit kuponin fiskal nga blerja në Albi Hipermark e t ( v l e r a n u k ë s h t ë e c a k t u a r ) Shprëblimet janë: Vendi i parë – blerje 200 Euro në Albi Hipermarket Vendi i dytë – blerje 100 Euro në Albi Hipermarket Vendi i tretë – blerje 50 Euro në Albi Hipermarket Vërejtje: kuponi vlenë vetëm për Albi Hipermarket Prizre n g j a t ë j a v ë s s ë D o k u f e s t i t .

SPONSOR I

EDICIONI / EDITION 13 GUSHT / AUGUST 16-24 / 2014 PRIZREN / KOSOVA

CyanMagentaYellowBlack

Foto: Majlinda Hoxha

HISTORITË E AMERIKËS

NË DOKUFEST

“Është një gjë e mirë fakti se çdo vit e më shumë po bëhen dokumentar që kanë të bëjnë me të jetuarit në një ambient të pastër dhe me ushqim bio.

Amerika gjithmonë prodhon tregime kinematografike. Dhe çka është më e rëndësishme Amerika di sesi t’i shet ato. Së paku kjo është përshtypja për kinematografinë e Hollywood-it. Por kjo nuk vlen kur bëhet fjalë për dokumentarët edhe pse kanë tregime shumë më të mira sesa ato të Hollywood-it.

Kësisoj këto tregime të dokumentarëve amerikan nuk është se kanë mundësinë e njëjtë sikurse filmat fiksion që të shpërndahen dhe të shihen nëpër botë. Që ato të shihen nëpër botë, punon American Film Showcase një program udhëtues i filmave dhe dokumentarëve amerikan që i ndihmon kinematografisë së këtij vendi të bëhet edhe më e njohur nëpër botë. Për këtë arsye, këtë vit në DokuFest janë Claire Aguilar dhe David France.

Në një intervistë për DokuDaily, Aguilar, kuratore e programit “Focus America: The American Film Showcase” tregon sesi dokumentarët në Amerikë nuk e kanë fuqinë e njëjtë të marketingut sikurse filmat e Hollywood-it.

“Për këtë arsye është e rëndësishme që programi jonë që dërgon dokumentarët dhe filmat e shkurtër por edhe ata të gjatë nëpër botë të ketë sa më shumë sukses dhe njerëzit t’i shohin dokumentarët që ndoshta nuk mund t’i shohin në ndonjë mënyrë tjetër”, thotë Aguilar e cila punon shumë në strategjinë e programit “American Film Showcase”. Në kuadër të DokuFest, Aguilar së bashku me David France kanë mbajtur një prezantim të

programit të filmave dhe dokumentarëve amerikan që po shfaqen në Prizren.

“Focus America”, është një program prej 30 dokumentarëve ku prezantohen disa nga dokumentarët më të mirë të dalë nga SHBA-të në vitet e fundit.

Augilar thotë se procesi sesi programi i këtyre filmave udhëton nëpër festivale të vendeve të ndryshme është i thjeshtë. “Ambasadat amerikane në vende të ndryshme aplikojnë në American Film Showcase që të shfaqin këtë program. Ambasada e Amerikës në Kosovë e ka zgjedhur DokuFestin dhe ne jemi tepër të lumtur për këtë”, thotë Aguilar. Edhe lista e dokumentarëve dhe të filmave që po shfaqen në kuadër të programit “Focus America” është përzgjedhur përmes bashkëpunimit të DokuFestit, Ambasadës së SHBA-ve në Kosovë dhe Zyrës së Departamentit të SHBA për çështje të edukimit dhe kulturës me ndihmën e Shkollës së Filmit USC.

një nga festivalet më të mira që ka vizituar ndërsa Prizreni është qyteti me energjinë më të mirë që ka marrë nga ndonjë vend në Evropë.

Disa nga filmat që do të shfaqen si pjesë e këtij programi përfshijnë dokumentarin fitues të çmimit Oskar “20 Feet From Stardom”, filmin fitues në festivalin Sundance dhe Cannes “Fruitvale Station” dhe filmin fitues në Full Frame dhe Miami “Gideon’s Army”. Pjesë e programit “Focus America” është edhe seksioni i quajtur‘Spotlight’, në të cilin përfshihen punët e tre mjeshtërve amerikan të filmit, Barbara Kopple, Steve James dhe Richard Pierce .Për Aguilar DokuFest është

Kësisoj Aguilar shpreson që të rikthehet përsëri në Prizren dhe në DokuFest viteve të ardhshme.

“Shpresoj se do të kemi përsëri një program të filmave dhe dokumentarëve amerikan në Kosovë dhe posaçërisht në DokuFest dhe unë të rikthehem këtu”, thotë Aguilar përderisa bëhej gati të niste punëtorinë e saj në të cilën ajo ka mirëpritur një grup të kineastëve nga Ballkani me të cilët ka shikuar mundësinë që të financoj filmat dhe dokumentarët që nuk prodhohen në Amerikë.

“Është jashtëzakonisht mirë këtu në festival dhe në Prizren. Dhe jam shumë e lumtur që programi jonë i filmave po shfaqet në këtë vend dhe në këto kinema”, thotë Aguilar e cila është edhe pjesë e jurisë “Green Dox” në DokuFest.

Sipas saj, edhe regjisorët e rinj amerikan janë goxha shumë të fokusuar në bërjen e dokumentarëve që lidhen me temën e mbrojtjes së ambientit. “Është një gjë e mirë fakti se çdo vit e më shumë po bëhen dokumentar që kanë të bëjnë me të jetuarit në një ambient të pastër dhe me ushqim bio.

Kështu që për mua si adhuruese e këtyre dokumentarëve është shumë kënaqësi që të jem pjesë e jurisë Green Dox”, thotë Aguilar.

3

CyanMagentaYellowBlack

FILMAT E REKOMANDUAR AMERICAN DREAM

12:00 SHTËPIA E KULTURËS

AMERICAN DREAM Barbara Kopple SHBA - 1990, 100 min Bën kronikën e grevës gjashtë mujore në Hormel në Austin, Minnesota, më 1985-86.

FOREST OF THE DANCING SPIRIT

Foto: Haris Alija

12:00 DOKUKINO

FOREST OF THE DANCING SPIRIT Linda Västrik Suedi - 2013, 104 min Një eksplorim i mahnitshëm dhe i gjatë i fisit Aka në thellësi të pyjeve të Kongos.

HEARTS AND MINDS

ZEMRAT DHE

MENDJET

Ky titull është bazuar në kuotën e Presidentit Amerikan Johnson që thotë: ‘Fitorja përfundimtare varet në zemrat dhe mendjet e njerëzve që jetojnë në atë vend’.

Lufta e Vietnamit është ose e njohur ndryshe në Vietnam si Lufta e Rezistencës ndaj Amerikës , një luftë mes dy blloqeve, atij komunist dhe anti-komunist. Kjo luftë është një ndër luftërat më të diskutueshme të bëra nga Amerika, siç thekson edhe montazherja e këtij filmi dokumentar, Lynzee Klingman. “Kishte një ndarje të tmerrshme në Amerikë. Nuk kishte një pozicion të mesëm mbi luftën e Vietnamit, kishte njerëz që ishin pro ose kundra luftës”, thotë ajo.

12:00 KINO KLUBI

HEARTS AND MINDS Peter Davis SHBA - 1974, 112 min Një film i guximshëm dhe befasues, dokumentari Hearts and Minds i Peter Davis papërkulshëm konfronton involvimin e SHBA-ve në Vietnam.

ZIVAN MAKES A PUNK FESTIVAL

20:00 KINO NË LUM

ZIVAN MAKES A PUNK FESTIVAL Ognjen Glavonic Sërbi - 2013, 63 min Zivan është një punk rocker dhe poet i cili vjen nga një familje e varfër dhe i cili organizon një festival punk në fshatin e tij në Serbi.

4

Kjo luftë e ka inspiruar producentin e famshëm amerikan Bert Schneider me bindje të forta politike të bëjë një film dokumentar mbi luftën e Vietnamit. Fondi prej 1 milion dollarësh i ishte dhënë këtij producenti nga Columbia Pictures për të bërë një film mbi rininë amerikane, por ai e përdori këtë shumë për ti treguar botës, sidomos amerikanëve anën tjetër të medaljes. Montazherja Klingman tregon për DokuDaily-in zanafillën e këtij filmi dokumentar. ‘’Bert Schneider mendoi në fillim të bëjë dokumentarin rreth Daniel Ellsberg, njeriun i cili kishte publikuar letrat e Pentagonit, tregimin e së vërtetës që ata të gjithë e dinin, për historinë e përfshirjes sonë në Vietnam, histori që ishte mbajtur sekret nga qeveria. Në vend që të bënte një film për Daniel Ellsberg, ai vendosi të bëjë një film për Amerikën. Studio e Columbias nuk kishte asnjë ide për këtë, ata mendonin se do të jetë një tjetër film në lidhje me të rinjtë amerikanë’’.

Spektatorët kishin ardhur në KinoBahçe për të parë një dëshmi të kësaj lufte, për të parë një Amerikë tjetër. Filmi ishte mbresëlënës dhe në disa raste edhe shokues, sidomos pas deklaratave si ajo e Komandantit të Forcave Amerikane ku thotë që : ‘Orienti nuk e çmon jetën ashtu siç e çmon Perëndimi. Jeta është e lirë në Orient’. Apo ajo e George Coker,një Komandant i Marinës Amerikane i cili thotë që ‘Vietnami do ishte shumë i bukur në qoftë se nuk do ishte për popullin’.

Ky film dokumentar prej dy orësh tregon dy anët e medaljes së Luftës në Vientnam. Premiera e filmi ka qenë në vitin 1974, një vit para përfundimit të Luftës së Vietnamit.

Në qendër të filmit është vendosur racizmi amerikan ndaj popullit vietnamez dhe pasojat e këtij konflikti të përgjakshëm, duke i lënë një hapësirë te madhe vietnamezëve të tregojnë sesi kjo luftë i ka prekur ata. Ai është i mbushur me pamje nga Vietnami gjatë luftës, me intervista të palës amerikane që tregonin pse ata ishin bërë pjesë e kësaj lufte dhe me intervista të palës vietnameze që tregonin sesa e padrejtë është kjo luftë dhe sesi ajo po e shkatërron popullin vietnamez. Ky film përfundon me pamje nga protestat kundër Luftës së Vietnamit në rrugët e Shteteve të Bashkuara të Amerikës.

Klingman jep detaje për mënyrën se si ishte pritur ky dokumentar. ‘’Kur filmi u publikua, njerëzit që ishin në anën tonë, njerëzit që ishin kundër luftës shkuan për të parë filmin dhe e pëlqyen, por ishte e vështirë për të tërhequr publikun, të cilët nuk ndiheshin në të njëjtën mënyrë në lidhje me atë se çfarë po ndodhte. Është e vështirë për njerëzit të shkojnë e të shohin një film në qoftë se ata kanë një pozicion të veçantë, është e vështirë për ti shtyrë njerëzit që të pajtohen me këtë traditë.

Kështu që unë nuk mund të them se ka pasur shumë efekt mbi njerëzit në anën tjetër, por filmi pati një efekt mbi njerëzit në Kongres. Disa njerëz në Kongres u ndjenë disi të tronditur dhe dokumentar i preku ata. Atëherë kishte një përçarje të tmerrshme në Amerikë, ende ekziston. Nuk është aq e ndryshme, vetëm çështje ndryshon’’.

Ky film ka fituar Çmimin Oskar si ‘Dokumentari më i mirë’, edhe pse nuk ishte mbështetur nga Columbia Pictures pasi ata kishin kuptuar se si janë përdorur paratë nga producenti Scheneider. Ata madje kanë prerë logon e Columbias gjatë shfaqjes së filmit në Festivalin e Kanës, tregon Klingman. Edhe marrja e këtij çmimi zemëroi shumë persona të famshëm në sallë si Frank Sinatra dhe John Wayne, sidomos pas leximit të një telegrami përshëndetjeje nga lidershipi i Vietnamit të Veriut nga Bert Schneider gjatë pranimit të çmimit.

Dokumentari ‘Zemrat dhe mendjet’ u shfaq në kuadër të programit Focus Amerika të DokuFestit. Ky film do të shfaqet përsëri të enjten në orën 12.00 në KinoKlubi, kështu që mos e humbisni mundësinë për të parë një dokumentar që Televizioni Australian e ka futur në kategorinë e ‘Dokumentarëve që duhet ti shihni përpara se të vdisni’.

CyanMagentaYellowBlack

FILMAT E REKOMANDUAR JUDGMENT IN HUNGARY

OFFICIAL HOST 14:00 SHTËPIA E KULTURËS

JUDGMENT IN HUNGARY Eszter Hajdu Hungari,Gjermani,Portugali - 2013, 108 min

European Union Një dramë e dhomës së gjykatës rreth gjykimit të Office in Kosovo ekipit katër-anëtarësh të vrasësve serik, të cilët brenda periudhës një vjeçare vranë disa romë.

Filmbëresi i pranishëm për Q&A.

A SIMPLER LIFE

IT PARTNER

INSURED BY

Foto: Mrinë Godanca

RRËFIMET TONA -

20:00 DOKUKINO PLLATO

Një reflektim humoristik në një ditë të nxehtë vere.

DUHET T’I TREGOJMË Gjatë ditës së mërkurë në zyrën qendrore të DokuFestit u mbajt punëtoria “Stories We Tell”, që kishte për qëllim inkurajimin e filmbërësve të rinj të tregojnë rrëfimet dhe idetë e tyre për realizimin e një dokumentari.

Austrian Embassy Kosovo

Udhëheqës i kësaj punëtorie ishte kameramani dhe regjisori Richard Pearce, i cili ka realizuar filmat si “Hearts and Minds”, “Road to Memphis” dhe “Woodstock”. Ai u shpreh shumë i kënaqur me mbarëvajtjen e punëtorisë si dhe me interesimin dhe entuziazmin e pjesëmarrësve.

A SIMPLER LIFE Gunhild Enger Suedi - 2013, 15 min

PRISONERS OF KANUN

Embassy of the Kingdom of the Netherlands Ai u shpreh shumë optimist përKosovo këta dokumentarë dhe tha se janë shumë lehtë të realizueshme por vetëm duhet punë dhe angazhime nga ana e gupeve si dhe bashkëpunim të mirëfilltë mes tyre.

Gjatë ditës së parë të kësaj punëtorie, pjesëmarrësit kanë pasur për detyrë që të dalin në sheshin e qytetit, përkatësisht tek Shadërvani në qendrën e qytetit të Prizrenit dhe të xhirojnë një video të shkurtë. Ata kishin për detyrë që ta editonin videon që ata kishin realizuar, dhe më pas ta prezantonin gjatë mbledhjes.

Ishte kjo dita e tretë dhe e fundit e punëtorisë ku gjatë këtyre ditëve më shumë se dhjetë pjesëmarrës të cilët ishin të ndarë ne grupe po merrnin pjesë. Gjatë takimit u diskutuan idetë e grupeve për filmin dokumentarë që ata mendojnë ta realizojnë, dhe në të njëjtën kohë Pearce ju dha atyre ide dhe këshilla të ndryshme në mënyrë që të realizojnë sa më mirë idetë e tyre. Propozimet e pjesëmarrësve sipas tij ishin origjinale dhe kreative.

Në ditën tjetër ata kishin për detyrë që përsëri të realizonin një video të tillë, por kësaj radhe në një xhirim të vetëm. Pearce shtoi se nuk kishe pritur që do të shihte dhe dëgjonte ide kaq të mira dhe kreative nga pjesëmarrësit. Ai po ashtu shtoi se gjatë kësaj kohe që ai po qëndron në Kosovë, ai po dëgjon storie shumë të dhimbshme për histori të ndryshme të njerëzve që jetojnë në Kosovë dhe po ashtu në Shqipëri.

Njëri ndër grupet kishte vendosur të prekte temën e femrave të mbuluara në Kosovë, një grup tjetër sëmundjen mendore të skizofrenisë, grupi tjetër një fotograf që po punonte dhe vepronte gjatë kohës kur ishte në pushtet diktatori Enver Hoxha si dhe ide të cilat ishin frymëzuar vetë nga qyteti dhe njerëzit e Prizrenit, gjatë qëndrimit të pjesëmarrësve në këtë qytet. Kjo tregon se idetë ishin nga më të ndryshmet dhe secila prej tyre po e entuziazmonte regjisorin Pearce më shumë.

Pearce u premtoi pjesëmarrësve se bashkëpunimi mes tyre nuk do të përfundoj dhe se edhe DokuFest do ti ndihmoj ata në realizimin e ideve dhe storieve të tyre.

Gjatë këtyre ditëve po mbahen edhe punëtori të tjera në European Union kuadërOffice të DokuFestit, si ajo për kritikët e rinj të filmit “Comin Kosovo mon Ground”, “Kino Prizreni” , “Punëtoria e Ballkan Documentary Center” si dhe shkolla verore “Fondi për të drejtën humanitare në Kosovë”.

PRISONERS OF KANUN Roser Corella Spanjë - 2013, 30 min

16:00 KINO KLUBI

Zakoni i vjetër me shekuj i gjakmarrjes ka filluar të marrë jetë në Shqipëri që nga rënia e komunizmit. Filmbëresi i pranishëm për Q&A.

SILVERED WATER, SYRIA SELF-PORTRAIT

14:00 DOKUKINO

SILVERED WATER, SYRIA SELF-PORTRAIT Ossama Mohammed, Wiam Simav Bedirxan Siri - 2012, 92 min Regjisori sirian Ossama Mohammed, i cili jeton në Paris, ka përpiluar një film duke përdorur video nga YouTube të xhiruara me telefon. Filmbëresi i pranishëm për Q&A.

5

Embassy of the Kingdom of the Netherlands

CyanMagentaYellowBlack

RECENSIONE Special Presentations

KËTU JETUAN DRAGONJTË Here Be Dragons Regjisori: Mark Cousins Producenti: Don Boyd, Genc Permeti

E enjte 16:00 Kino Klubi 73’

Here Be Dragons është filmi ‘ese’ më i fundit tejet personal i Mark Cousins. Filmi është thjeshtë një përshtypje e një jave që Cousins ka kaluar në Shqipëri. Me fillim të thjeshtë, të drejtpërdrejtë dhe tërheqës, Cousins shpejtë i çon shikuesit thellë në kundërthëniet e historisë, diktaturës dhe filmit si kujtesë.

Fatmirësisht duke pasur një temë për të cilën shumë njerëz dinë shumë pak, edhe injoranca e tij personale mbi Shqipërinë bëhet udhëheqëse e filmit, duke i lejuar Cousins’it që të reflektoj për këtë dhe të demonstroj se si shikimi formëson dijen dhe për pasojë se si filmi mund në mënyrën më të mirë që të formësoj vetëdijen tonë.

Bukuria e filmit qëndron në faktin se Cousins arrin që të shoh dhe vlerësoj vizionin, bukurinë e idealeve, të cilat e kanë motivuar Enver Hoxhën dhe të tjerët si ai, por që edhe përshkrimi

i tij është po ashtu një aktakuzë e egër që tregon se si këso revolucionesh e humbin rrugën e tyre, ku Hoxha paraqet një shembull ekstrem.

Duke gërmuar mbi historitë e asaj kohe, Cousins viziton edhe arkivin e filmit shqiptar dhe përmes përshkrimit të tij nxit secilin shikues që të kërkoj mënyra për t’i ofruar ndihmë këtij arkivi, që është në gjendje të vështirë. “Here Be Dragons” përfshinë fragmente nga disa prej filmave të jashtëzakonshëm shqiptar të kësaj arkive, të cilat e bëjnë të qartë se kjo është një traditë kombëtare e panjohur për Perëndimin. Cousins jo vetëm që na sjellë një vizion mbi politikat revolucionare, por e hapë edhe një sirtar të historisë së filmit.

UK, 2013, Colour, 73 min

Filmbërësi i pranishëm për Q&A.

Green Dox

METAMORFOZA Metamorphosen Regjisori: Sebastian Mez Producenti: Sebastian Mez

E enjte 16:00 Dokukino 84’

Dita e 29 shtatorit të vitit 1957 ka qenë një ditë e zakonshme për njerëzit që jetonin në Muslyumovo, në provincën ruse të Chelyabinsk, deri në momentin kur toka u dridh. Eksplodimi i një rezervuari me mbetje bërthamore në elektranën e afërt Mayak mbuloi qiellin me substanca radioaktive, duke ndotur njerëzit, shtazët, bimët dhe ujin. Katastrofa Kyshtym, që kishte ndikime të ngjashme me atë të Chernobyl’it, mbeti sekret shtetëror deri në periudhën e Perestroikas, reformimit të BRSS-së në vitet 1986-1991.

Regjisori gjerman Sebastian Mez përmes këtij filmi pasqyron jetën e qetë që vazhdon në fshatin e veçuar, njërin prej 15 fshatrave ku ende vazhdon jeta nga 40 sosh sa ishin përgjatë brigjeve të lumit Techa para se të ndodhte katastrofa. Mez 6

gjithashtu vë në pah se si një aksident bërthamor mund të jehoj gjatë kohës, duke sjellë detaje për disa valë të radiacionit, që ka paraqitur rrezik për banorët e fshatit sikurse edhe ndërprerjen frikësuese të rrymës që për pak nuk çoi në katastrofën e dytë të Kyshtym’it.

Mënyra e shpalosjes së tregimit në Metamorphosen është po ashtu jashtëzakonisht jo-konvencionale. Duke i bërë bashkë përvojat e ndryshme të fshatarëve, filmi i ofron publikut shumë perspektiva mbi ndikimet në terren të katastrofave bërthamore. Paraqitja e Mez’it dëshmon se nuk janë nxjerrë mësimet e duhura nga dhimbja e Muslyumovos.

Filmbërësi i pranishëm për Q&A.

Germany, 2013, Colour, 84 min

CyanMagentaYellowBlack

RECENSIONE International Shorts

PASOJA E INAUGURIMIT TË TUALETIT PUBLIK NË KILOMETRIN 375 The Aftermath of Inauguration of Public Toilet at Kilometer 375 Regjisori: Omar El Zohary Producenti: Mohamed Dardiri

E enjte 20:00 Dokukino Pllato 18’

Një përvetësim mjeshtëror i rrëfimit të shkurtër të Chekov’it mbi “Vdekjen e një nëpunësi qeveritar”, që nuk do të mund të pasqyrohej më mirë se sa në suazat e Egjiptit modern, me ndërtesa qeveritare sociale të vjetruara dhe të mbushura me pluhur e me nëpunës të qeverisë, të cilët i janë nënshtruar tekeve të shefave të tyre miqësorë.

Duke filluar nga titulli e deri në veshjet e pakëndshme dhe të papërshtatshme të zyrtarëve qeveritarë, pastaj prej ndërtesave deri te makinat e vjetra ku qeveria vepron, ky film i shkurtër vë një kthesë absurdiste dhe ekzistenciale ndaj jetës dhe punës së këtyre nëpunësve.

Sfida dhe qëllimi madhështor i karakterit kryesor në këtë tregim janë që të kërkoj falje prej liderit për teshtimën në inaugurimin e një tualeti publik.

Kjo detyrë absurde e çon atë në mjedise dhe ngjarje të ndryshme, secila më absurde dhe më qesharake se tjetra. Përfundimi i papritur dhe fatal i filmit, vetëm se i shton atmosferë qesharake dhe absurde filmit.

(Nga Ariel Shaban)

Egypt, 2014, Colour, 18 min

International Shorts

MERR NË SHENJË DHE QËLLO Point and Shoot Regjisor: Lendita Zeqiraj Producenti: Bujar Kabashi

E enjte 20:00 Dokukino Pllato 20’

I xhiruar me shkathtësi dhe i paraqitur me një sekuencë të pandërprerë, “Ballkoni”, filmi i regjisores Lendita Zeqiraj, prezanton një mikro kozmos të jetës në një qytet të vogël të Kosovës, derisa kalimtarët mblidhen nën një ballkon përderisa një djalë i ri kërcënon se do të hidhet poshtë.

Secili nga karakterët e çuditshëm shton tensionin, duke e bërë shpëtimin nga policia dhe zjarrfikësit një ngjarje qesharake.

Derisa shpalosen diskutime dhe ngjarje të vogla, tensionet fillojnë të rriten meqë secili nga karakteret ka një ide se sit ë shpëtohet djali, sikurse edhe nga një mendim për njerëzit tjerë përreth tyre.

Sikurse që e dinë vetëm ekipet filmbërëse, filmat e përbërë nga vetëm një sekuencë mund të realizohen shumë vështirë, pasi që një dështim i vogël nënkupton se e tërë skena duhet të xhirohet përsëri prej fillimit. Nga ky këndvështrim, filmi ia vlen që të shikohet meqë rrjedhë në mënyrë të qetë dhe me të vërtetë duket sikur një pjesë e jetesës së përditshme të Kosovës është vjedhur dhe është paraqitur në ekran.

Kjo është arritur jo vetëm në saje të regjisë së mirë dhe veçanërisht punës së mirë kinematografike por edhe për shkak të aktrimit të mirë të të gjithë karaktereve të mëdhenj apo të vegjël të filmit.

(Nga Ariel Shaban)

Kosovo, 2013, Colour, 20 mina

7

CyanMagentaYellowBlack

#dokufest2014 #changedonthide

8

CyanMagentaYellowBlack

DOKUNIGHTS

DOKU SHOP

THE JOHN / PINKMETAL / SNEZHINKA

E enjte 00:00 Andrra Marash Thursday 00:00 Andrra Marash

Profecitë e lashta gjithmonë kanë paralajmëruar për një kohë kur të gjitha yjet do të renditen dhe bota do të përjetojë një ndryshim të thellë dhe shpirtëror. Ata kanë qenë duke folur për DokuFest dhe DokuNights 2014, festival që ka të bëjë me ndryshimin gjatë ditës dhe renditjen e yjeve gjatë natës. Dhe ne nuk po flasim për një yllësi të rastit.

Ne po flasim për yllësinë e muzikës në Andrra, në pjesën e qiellit që i takon vetëm ëndrrave.

DOKU CITY 2014

PINKMETAL - A keni pa njonjëherë një Pinkmetal (metal ngjyrë pembe)? As ne se kemi parë, po së paku do ta dëgjojmë se si tingëllon në një natë të mbushur me pink, më fal, punk! Skamoposllugë.

THE JOHN - The John është grup psychedelic surf nga vitet e 60-ta i ndikuar nga formacionet e rokerëve post dope dicso punk. Ejani për surf, po dërrasën lejeni te shpija.

Pas: Snezhinka – nga idm në nu jazz dhe të gjitha ngjyrat në mes.

19.08.2014 FITUESI I LOJES SHPËRBLYESE FUJIFILM: BURON MASHKULLI

18.08.2014 FITUESJA E LOJES SHPËRBLYESE FUJIFILM: LEARTA XHEMAILI

1600 CINEMAS

1. Kino Bahçe 2. Kino në Lum 3. Kino Kalaja 4. Dokukino Plato & Dokukino 5. Shtëpia e Kulturës 6. Kino Klubi

OFFICES

7. Main Office 8. Hospitality 9. Press Center 10. Dokukids

PANELS 11. Mullini

DOKU:TECH është konferencë katërditore që i dedikohet teknologjisë, internetit dhe inovacionit. Kjo ngjarje sjell në një vend folës të mirënjohur e punëtori, si dhe ngjallë debatin për katër koncepte kryesore: burimeve të hapura: sigurisë digjitale: komunitetit: dhe përmbajtjes.

DOKU:TECH is a 4-day Conference dedicated to technology, internet and innovation. The event brings decent speakers, workshops and it nurtures hot discussions on four concepts Open: Security: Community: Content.

16:00 Celik Nimani 17:00 Dan McQuillan / Social Innovation Camp 18:00 Akan Ismaili 19:00 PANEL: Digital Transformation of Public Sector 20:00 Lynn Fine / Code for America ANDRRA MARASH DOKU:

ANDRRA MARASH

DOKU:TECH

9

CyanMagentaYellowBlack

www.procreditbank-kos.com

10

CyanMagentaYellowBlack

Foto: Patrik Glodzhani

LEPUJT PA TRU

DHE GUXIMI QYTETAR

NË BALLKAN

“Ka qenë një film metaforë të cilën ne kemi dashur ta bëjmë për të treguar në një formë tjetër atë se çfarë e shohim të na ndodh çdo dit” Filmat dhe dokumentarët ballkanas në DokuFest këtë vit kanë tejkaluar regjionin e tyre duke u bërë pjesë edhe e garës ndërkombëtare. Kësisoj edhe rrëfimet nga regjioni që ende po përballet me traumat e luftërave po konkurrojnë me rrëfimet e vendeve të tjera.

Disa nga to, janë prezantuar në kuadër të konferencës së radhës për media të mbajtur të mërkurën e në të cilën janë prezantuar Ana Nedeljkovic dhe Nikola Majdak nga Serbia të cilët në DokuFest përpos angazhimit në punëtorinë DokuKids, janë edhe në pjesë e garës së filmave të shkurtër me filmin “Rabbitland”.

Ndërsa regjisorja kroate Dijana Mladenovic po në këtë program ka ardhur me filmin e saj “Threshholds”.

Filmi i dy regjisorëve serb “Rabbitland” është një rrëfim fenomenal i cili zgjat vetëm 7 minuta e që është dhënë të martën mbrëma në DokuKino Pllato. Aty shpërfaqet Toka e Lepujve ku është një botë e përsosur dhe e rregulluar sipas shembujve më të suksesshëm të zonave të luftës, getove dhe lagjeve të varfra.

Ata kanë ngjyrë rozë të theksuar, kanë vrima në kokat e tyre në vend të truve, dhe ata janë të lumtur pavarësisht se çka ju ka ndodhur. Ata janë në shkallën më të lartë që nuk e ka arritur kurrë zhvillimi. Jeta e tyre e përditshme është tërësisht e përmbushur. Lepujt kalojnë ditë

duke votuar në zgjedhje të lira e demokratike, që ndodhin në Rabbitland një herë në ditë, sepse Rabbitland është një demokraci e rregulluar. Megjithatë, zbulohet se zgjedhjet organizohen nga Vajzat e Liga, vetëm për kënaqësinë dhe gazin e tyre. Kjo sipas dy regjisorëve e pasqyron shumë mirë krejt realitetin e demokracisë në Ballkan.

“Ka qenë një film metaforë të cilën ne kemi dashur ta bëjmë për të treguar në një formë tjetër atë se çfarë e shohim të na ndodh çdo dit”, ka thënë Ndeljkovic përderisa kolegu i saj Majdak ka treguar më shumë për punën që po e bëjnë në DokuKids. “Është diçka e mrekullueshme që po ndodh aty dhe në fund të Festivalit do të merret vesh se çka është kjo mrekulli sepse do të shfaqen filmat e krijuar gjatë kësaj punëtorie”, tha Majdak.

Edhe filmi i saj koncentrohet në histori. I vendosur në vitin 1992 në kohën kur kishte krisur lufta në Kroaci dhe qeveria po kryente dëbime me forcë të banorëve të papërshtatshëm, filmi koncentrohet tek Ivani dhe Vesna të cilët e gjejnë vetën në anë të kundërta.

Në film mësohet se nga 1991 deri më 1994, gjatë luftës në Kroaci, qeveria e re kroate i dëboi me forcë më shumë se 5 mijë qytetarë jo-kroat, kryesisht serbë, nga banesat e tyre dhe sesi shumica prej familjeve të dëbuara nuk ishin në gjendje t’i rikthenin shtëpitë e tyre dhe disa prej tyre akoma po përpiqen të rikonfirmojnë të drejtat e tyre përmes procedurave ligjore.

“Ky është një film për guximin qytetar dhe shumicën pasive”, tha Mladenovic.

Sipas tij festivali DokuFest po i jep një mundësi qytetit të Prizrenit që të jetë një qytet i filmit ndërsa Ballkanit po i jep mundësinë që të njihet më mirë me vetën.

Në konferencë është prezantuar edhe filmi i spanjollit Lois Patino “Coast of Death” që është edhe emri i një vendi të quajtur “Cost da Morte” në veri-perëndim të Galicias në Spanjë që konsiderohej si fundi i botës gjatë periudhës romake.

Por regjisorja kroate Dijana Mladenovic që ka bërë filmin “Threshholds” ka përshtypjen që Ballkani ende nuk e njeh mirë vetën e as nuk është përballur me historinë e vet.

Patino foli për energjinë fenomenale të Prizrenit gjatë DokuFest. “Unë thjesht jam duke bërë qejf këtu dhe më pëlqen jashtëzakonisht shumë sepse i gjithë qyteti është i përfshirë në festival”, tha Patino.

11

CyanMagentaYellowBlack

ENGLISH SECTION

DokuCity THE MEANING OF - Why would you go to Kosovo? - Asked almost everyone before my departure – For a film festival – I was replying with less and less patience. – Are there film festivals in Kosovo?

Sitting in a Media Center, located on the opposite side of Shadervan Square in Prizren, seeing filmmakers, volunteers, journalists, staff and tourists from all over the world dropping by all day (and night) long, passing open-air cinemas and attending indoor screenings, master classes and workshops, I can say: First of all, there is DokuFest.

It has been over a week now since I’ve arrived and joined organizers of the festival as a social media intern. Not knowing anything about festival, I arrived without any expectations. It was a city that drew my attention at first.

There was just something magical about a fact that once in a year it turns into a festival city and everything becomes “doku”. The festival has just started but I already have an impression that it doesn’t really have beginning or ending, the city is soaked with it endlessly.

Then, there were people. Everywhere. Day after day it was harder to walk the main streets in the city without becoming a part of unstoppable wave of people. There were more and more people in the office, having more and more tasks to do; in the restaurants, eating meat in different shapes and sizes; in the cafes over a cup of Turkish coffee or Russian tea; on the stone bridge, constantly blocking the passage, while trying to capture the view with their big and small devices (I have to confess, I was also one of them).

Soon after that came all small details which make the atmosphere unique: different sounds, smells, colours, languages, combine in a mixture of different cultures. There was my very special first night, when I was woken up by prayers coming from all off the mosques, the first same night I discovered how windy it suddenly becomes during evenings and also the same first night I realized It’s gonna take me a lot of days and nights to learn basic words in Albanian (which I’ve finally managed to do after around a week).

When festival started, I was already in a festival mood.

Curious to see how it’s going to be different from Krakow Film Festival - my hometown festival, I attended the opening ceremony and was left speechless with its simple yet powerful message. Since then, it’s all about festival from early mornings till…well, early mornings. Used to spend time in the press office rather that at the movies, this time I am also able to attend some of the screenings. Late night projections take place outside and each of them makes watching movies a challenge. It’s hard to keep an eye on the screen at Kino ne Kala, when there is a terrific view of the whole Prizren which you can also admire. Hard to hear a word sometimes, when peaceful sound of river cries for attention. Not to mention mosques again and clubs on the other hand. But this is actually the essence of this festival, it’s inner beauty which might seem annoying at first, but starts to make sense after some time. Festival reflects the city, its atmosphere and citizens. It’s not perfect, but still it’s successful, because it’s not just about the films, but also having a chance to experience something new and different. And when you’re ready to accept that, you’re gonna enjoy it more.

Paulina Bukowska (Poland)

12

BORO AND RAMIZ

As we drove through Prishtina’s “Meto Bajraktari” street last week and I noticed the huge Brotherhood and Unity monument in the old part of the city, a local colleague from AFP told me that it is supposed to be torn down. The same day, in the frequented city park, I noted that the monument dedicated to Ramiz Sadiku and Boro Vukmirovic had been adapted: Boro’s bust was missing, leaving an empty space next to the one of Ramiz. Several days later in Prizren, amongst the many monuments of KLA fighters I noted one of Musa Shehzade, a prominent member of the nationalist Balli Kombëtar movement which collaborated with the fascist countries, fought for the Greater Albania, killed and expelled Serbs and other nonAlbanians, as well as anti-ballist Albanians.

After speaking with local experts on the issue of historical revisionism, I was told that most of the newer history books have a high level of nationalist interpretations imbued within their fact-based content. An example of this would be presenting the fascist collaborators and antifascist partisans as fighting for the same goal or national cause, as well as neglecting the fact that the partisans represented people united without regard to their ethnic background in the struggle for freedom and equality. For this, Kosovo is not a lone example.

According to various research done in Croatia, around three thousand monuments dedicated to partisan fighters have been destroyed, whereas the dominant interpretation of their struggle chooses to highlight only the struggle of ethnic Croats in it and almost completely ignores the huge contribution of Croatia’s Serbs. Furthermore, monuments to outright Croatian fascists have been raised. Serbia too, follows the same path: the partisans and the chauvinists, extreme-nationalist Chetniks are presented as divided by some ideological elements but united in their patriotism.

The history of Balkans is complicated, and in Kosovo there exists without a doubt justified reasons for the rejection and repulsiveness towards the repressive interwar Serb-dominated Yugoslavia. In addition, the partisans were no saints: intermittently they committed mass crimes, and national hierarchies were somewhat re-established. Kosovo has been more or less fairly treated only in the period of fully functional autonomy in the seventies. And finally, as one man told me in Prizren: “Brotherhood and Unity” turned into “Brotherhood and Killing”.

But these facts do not compromise the ideals for which the partisans fought and died. It is not only the rejection of communist-led cooperation between the nations or the ethnically

cleansed cities which unite the post-Yugoslav states. It is also the growing class divisions, impoverishment of the masses and creation of rich oligarchies.

During DokuFest I visited the debate “Dealing with the past,” where the two panelists where from Kosovo and Serbia, respectively, during which it was said that stability will be achieved once the functional market economy is achieved.

But where is this stability? In Croatia, where the war ended in 1995, the unemployment rate approaches 20 percent outside the tourist season. Slovenia, the most successful of all transitional economies in Europe, entered a deep crisis several years ago. The Macedonian government takes pride in the cheap work force of the country, and a quarter of Serbian citizens are threatened by poverty. The official policies of the European Union as a whole mean more and more demolition of the once-famous welfare state, and more and more competitiveness. Provided that all Balkan countries belong to the poor periphery without a highly advanced industrial base, for us this competitiveness unavoidably means lower and lower wages, as well as cuts in social spending and job insecurity.

Once the national euphoria is over, the people will hopefully become aware that the independent nation-state is not a solution for their existential problems. What needs to be pointed out is that although it goes without saying that the repressed and attacked have an undeniable right to freedom, the victory of one nationalism over another often means just replacing one repression with another, even if not in the equal extent.

Ever more, nationalism has often been used by the political elites with the goal of making people blind to economic inequalities. “I had three sons in the UÇK,” I was told by the trade-unionist Gani Rexha from Prizren, revolted with the situation of workers, “yet I do not feel this is my state.” All over ex-Yugoslavia lie the ruins of the factories built during socialism. “Never again will we have such a good time” an Albanians from the Bosniak Mahalla in Northern Mitrovica told me.

We do not need to cherish ineffective nostalgia for a model that was shown to have finally failed. But we could learn from some of its achievements. Today the workers and citizens of Balkan states are again united in their poverty. It is more probable that their problems can be solved by their solidarity than by rivalries and animosities. That is also why the memory of the common struggle is important. The memory of Boro and Ramiz, united.

By Jerko Bakotin (The author is a Berlin-based journalist from Croatia)

CyanMagentaYellowBlack

Photo: Majlinda Hoxha

AMERICAN STORIES

AT DOKUFEST

“It’s a good thing that every year, there are more and more documentaries being made about living in a clean environment and with bio goods.”

America has always produced cinematic stories.

Most importantly, they know how to sell them. Or at least, this has been the impression so far. But this is not the case when it comes to documentaries, even though their content far surpasses that of Hollywood movies.

As such, these stories presented in the American documentaries don’t have the same opportunities as the blockbuster films that have wide distribution. For the documentaries to be screened in front of a wider world audience, American Film Showcase works on a traveling film and documentary program, which helps American cinematography become more widely spread around the world.For this reason, Claire Aguilar and David France have come to DokuFest.

In an interview for DokuDaily, Aguilar, the curator of the program “Focus America: The American Film Showcase” shows how documentaries in America don’t possess the same marketing power that Hollywood films do.

“For this reason it is important that our program to be as successful as possible, and for people to see documentaries that they might have not been able to see in any other way,” Aguilar says, whose responsible for strategy at the Showcase.

“Focus America”, is a program within DokuFest made up of 30 documentaries, featuring some of the best to come out in the US in the 9 past years.

Aguilar says that the process in which the program of these films is presented is simple.

“I’m having a wonderful time here at the festival and in Prizren, and I am happy that our film program is being screened in this place and in these cinemas,” says Aguilar, who is also part of the “Green Dox” jury.

“American embassies all over the world apply at the American Film Showcase to screen this program. The American Embassy in Kosovo has chosen DokuFest, and we are excited about this.”

According to her, young American directors are also focused in making documentaries that are tied to the topic of environmental protection.

The list of documentaries and films that will be screened within the program “Focus America” is part of the cooperation between DokuFest, the Embassy of the United States in Kosovo and the State Department office for education and culture, with the help of the USC Film School.

Some of the films that will be shown as part of the program include the Oscar winning documentary “20 Feet from Stardoom,” the winning film at Sundance and Cannes “Fruitvale Station” and the winning film at Full Frame and the Miami Film Festival “Gideon’s Army.”

“It’s a good thing that every year, there are more and more documentaries being made about living in a clean environment and with bio goods,” says Aguilar.

As such Aguilar hopes to come back to Prizren and DokuFest soon in the coming years.

“I hope we will have a film and documentary program in Kosovo and especially in DokuFest. I definitely want to come back here,” says Aguilar.

For Aguilar, DokuFest is one of the best festivals that she has visited, whereas she applauds Prizren’s positive energy.

13

CyanMagentaYellowBlack

REVIEWS International Shorts

THE AFTERMATH OF INAUGURATION OF PUBLIC TOILET AT KILOMETER 375 Director: Omar El Zohary Producer: Mohamed Dardiri

Thursday 20:00 Dokukino Pllato 18’

A masterful adaption of the Chekov’s short story “The Death of a Government Clerk” could not be better adapted then in the setting of modern Egypt, with the decrepit and dusted socialist government buildings, and government clerks who are subdued to the whimsies of their crony bosses.

Starting from the title to the awkward and unbefitting clothing of the government officials, to the old buildings and cars where the government operates, this short film puts an absurdist and an existential twist towards the life and work of these clerks.

The monumental challenge and the goal of the main character in this story are to apologize to the leader for sneezing in an inauguration of a public toilet.

This absurd task takes him through various settings and events, each more absurd and comic than then the other. The film’s abrupt and fatal ending only add to the comic and absurd atmosphere of film.

(By Ariel Shaban)

Egypt, 2014, Colour, 18 min

International Shorts

THE BALCONY Director: Lendita Zeqiraj Producer: Bujar Kabashi

Thursday 20:00 Dokukino Pllato 20’

Skillfully shot and shown in one uninterrupted sequence, “The Balcony”, a film by Lendita Zeqiraj, presents a micro cosmos of a life in a little town in Kosovo, as passers gather under a balcony as a young kid threatens to throw himself from it. Each of the quirky character adds to the tension, making the rescue by police and firefighters a comedic event.

As only a film crew knows, films composed of only one shot are very difficult to achieve, as a small failure means shooting the entire scene all over again. From that perspective, the film is worthwhile watching as it flows seamlessly and it literally feels like a real life part of everyday life of Kosovars has been stolen and presented on the screen.

As small discussions and events unfold, the tensions begin to rise as each of characters has an idea on how the save the kid, as well as an opinion on other people around them.

This is achieved not only by good directing and especially good cinematographic work, but good acting from all major and minor characters in the film.

By Ariel Shaban

14

Kosovo, 2013, Colour, 20 mina

CyanMagentaYellowBlack

RECOMMENDED FILMS JUDGMENT IN HUNGARY

Photo: Majlinda Hoxha

14:00 SHTËPIA E KULTURËS

DOKU:TECH, THIS YEAR’S NEW ADDITION This week, within the events of the 13th edition of DokuFest, there has been a new addition to festival’s creative oeuvre, one for the technology aficionados out there – DOKU:TECH. This activity has been due to the cooperation with the IPKO Foundation and Share foundation, with the goal of organizing workshops, presentations and other relevant activities. DOKU:TECH will aim to show the challenges of today’s technological world and innovation. It will include speakers of reputable background, investigators, observers and more, coming from all corners of the world to talk about their knowledge and experience in digital security, social networks and business. The event will offer an interesting way for the participants to hear and challenge the speakers, in open discussion taking place during the program.

end to end engineering

American Ambassador Tracey Ann Jacobson has sung high praises for this program, which she says will encourage innovations in technology.

“For the first time in cooperation with the IPKO Foundation we are supporting a new venture called DOKU:TECH, a part of which is led by speakers from the US Education Program. Congratulations on helping DokuFest, already an internationally known film festival, expanding on film and technology and innovation,” said Jacobson.

The conference will be held four days in a row, where the first day’s theme will be “OPEN,” and the consecutive daily themes will be “SECURITY,” “COMMUNITY,” and “CONTENT.”

Embassy of the Federal Republic of Germany in Kosovo MEET THE FESTIVALS 21 August, Thursday at 17:00-19:00

Venue: Sheherzade House – Etnographic Museum The second component of the Visegrad Bridge project “Meet the Festivals” is a one-day session where representatives of festivals in the Balkans and the V4 Group (Czech Republic, Hungary, Poland and Slovakia) share their experience in an informal setting.

This time the discussion will focus on inter-festival collaborations.

Representatives and members of established collaborative projects will present their own specific models of partnership, which will be followed by an open discussion. The session, hosted by the artistic director of DokuFest, Veton Nurkollari, aims to be the first step in the establishment of a long-term partnership between festivals from both regions.

mium quality BALKAN INVESTIGATIVE NETWORK lying, reputation REPORTING OFFICIAL HOST knowledge

ary competitive advantages are its existing ty supplying, reputation and precise knowledge r needs

IT PARTNER

Kushtrim Xhakli, part of the IPKO Foundation board and one of the organizers of DOKU:TECH, talked at a media conference about the program and a couple of other workshops. “Participation will be very high in Dokufest, since until now with online registration we have 600 participants, and we expect most of them to come. We have a very interesting program for the first day, such as Lee Bryant who will talk about 21st century institutions, Deanna Zandt who will talk about online activities, as well as Bruce Sterling and Jasmina Tesanovic who have made their program secret.”

JUDGMENT IN HUNGARY Eszter Hajdu Hungary,Germany,Portugal- 2013, 108 min A court-room drama about the trial of the fourmember team of serial killers, who during the course of one year killed several Roma people.

Filmmaker present for Q&A.

A SIMPLER LIFE

European U Office in K 20:00 DOKUKINO PLLATO

A SIMPLER LIFE Gunhild Enger Sweden - 2013, 15 min A humorous reflection on a hot late summer’s day.

He continued with: “Initially, we thought that we could possibly consider online participation, but since it is the first year we didn’t want to risk going in this direction due to technical difficulties. We have tried to do a lot to ensure that the participants be present.”

PRISONERS OF KANUN

The majority of the speakers are international, or those who have participated in international trainings. The speakers do not work in the commercial sector, but are speakers who with their activites have achieved big goals, even when under the threat of imprisonment.

One of them is Pedro Noel, an internet activist from Brazil, who organized an online protest of 700 thousand people for changing a law in Spain. Kosovar speakers include investigative journalist Jeta Xharra and the Kosovo ambassador to the US, Akan Ismaili.

Festivals and institutions invited to the meeting: Anibar Animation Festival Austrian Embassy Kosovo Bratislava International Film Festival CinEast Central and Eastern European Film Festival Doc Alliance DokuFest Kraków Film Festival Makedox One World Human Rights Film Festival PRAVO LJUDSKI Film Festival Sarajevo ZubrOFFka International Short Film Festival

Embassy of the Kingdom of the Nether The centuries-old custom of blood feuds has started blighting lives in Albania since the collapse Kosovo PRISONERS OF KANUN Roser Corella Spain - 2013, 30 min

16:00 KINO KLUBI

of communism. Filmmaker present for Q&A.

SILVERED WATER, SYRIA SELF-PORTRAIT

14:00 DOKUKINO

SILVERED WATER, SYRIA SELF-PORTRAIT Ossama Mohammed, Wiam Simav Bedirxan Syria - 2012, 92 min xiled Syrian filmmaker Ossama Mohammed, who lives in Paris, compiled the movie using hundreds of YouTube videos shot on cell phones. Filmmaker present for Q&A.

15

INSURED BY

CyanMagentaYellowBlack

OFFICIAL HOST

GENERAL SPONSOR

MEDIA SPONSOR

IT PARTNER

INSURED BY

European Union Office in Kosovo

Komuna Prizren

end to end engineering

Embassy of the Federal Republic of Germany in Kosovo EMBASSY OF FINLAND PRISTINA - KOSOVO

Austrian Embassy Kosovo

Premium quality BALKAN INVESTIGATIVE supplying, reputation REPORTING NETWORK and knowledge EcoTrade primary competitive advantages are its existing premium quality supplying, reputation and precise knowledge of its customer needs

ECOTRADE L.L.C. Str. Fazli Grajqevci Nr. 12 10000 PRISHTINA, KOSOVO www.ecotrade-co.net

16

Embassy of the Kingdom of the Netherlands Kosovo