De krant die verder kijkt in de stad
29 OKTOBER 2021 | 7E JAARGANG NR. 145 | KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS OP
Utrecht volgens
Pep en Frans zien
Bastiaan Staffhorst
een zakelijk FC
van Staffhorst Jenever
Utrecht spelen
P. 17
P. 23
Elk ew eek een nieu DUI we C
Speuren naar de 'Big 30' in Utrecht
Vier vragen over de komst van vluchtelingen
DUIC.NL
P.9
Verdwenen horeca: Cartouch aan de Mariaplaats
P.21
Advertenties
Arbeidsongeschikt Ben je ziek of arbeidsongeschikt? Kom dan naar de gratis bijeenkomst financiën in het centrum van Utrecht op: dinsdag 16 november U Centraal, stedelijke welzijnsorganisatie in Utrecht. o.a. voor vragen over geld
Binnenkort in verkoop
Schrijf je nu alvast in!
Informatie en aanmelden www.u-centraal.nl/levensgebeurtenissen of bel met 06 - 23 33 58 93
PROVINCIALE STATEN OVER DE BEGROTING VAN 2022 De ruimste keuze in 2e hands fietsen van Utrecht e.o. Tevens diverse merken en eigen merk stadsfietsen nieuw, incl. alle garannes.
Nieuwe fase
Het Dorpshart
hoefenhaag.nl
www.laagcatharijne.nl
Gezocht
Communicatieadviseur • Senior ontwerper •
Reserveer een tafel via
www.FoodExplore.nl Tel. 030-76 30 888 Hertogswetering 195, TheWall, Utrecht
Solliciteren kan via ddk.nl/vacatures
Advertentie
Beleef de gezelligheid van het dorp Binnenkort in verkoop: Het Dorpshart fase 4F
Herenhuizen type D • Beukmaat 6,o meter breed • Woonoppervlakte van circa 162 m² tot 179 m²
Welkom in Hoef en Haag Hier woon je in het groen met de rust, de knusheid en de gezelligheid van een dorp. Je wandelt zo naar het water en heb je toch alles bij de hand. Gemaakt met oog voor
Binnenkort starten we met de online verkoop van de 78 woningen in Het Dorpshart fase 4F. Schrijf je nu alvast in op de website en kies jouw favoriete woning!
detail, duurzaam en alle ingrediënten om heel comfortabel, gezond en gelukkig te kunnen leven. Dat is Hoef en Haag! Op deze gezellige plek komt het beste van twee werelden samen. De voordelen van een dorp, de directe nabijheid van het water en op nog geen 10 autominuten ook de voorzieningen van de grote stad! Dat is wat je noemt value for money. Laat je inspireren… Eengezinswoningen type B en C • Beukmaat 5,1 en 5,4 meter breed • Woonoppervlakte van circa 110 m² tot 132 m²
hoefenhaag.nl • Gevarieerd woningaanbod met 5 verschillende woningtypes van circa 80 m² tot circa 179 m². • Inclusief keuken met inbouwapparatuur (betaalbare koop uitgezonderd), mooi sanitair en tegelwerk • Voorzien van vloerverwarming • Duurzaam wonen (BENG 2=0), gasloos door de warmtepomp en PV panelen • Materialen met een lagere milieulast (MPG <0,8) • Duurzame berging voorzien van een Sedumdak en insectenhotel • Diverse tuinontwerpen voor een klimaat adaptieve tuin • Inclusief Materialenpaspoort* • Vele afbouwmogelijkheden door begeleiding experience center Homestudios in Utrecht *meer informatie op de website
• Beukmaat 4,8 en 9,6 meter breed • Woonoppervlakte van circa 80 m² tot 99 m² • Voor de boven- en benedenwoningen krijgen bewoners van de gemeente Vijfheerenlanden voorrang
Twee-0nder-een-kap type E • Beukmaat 8,0 meter breed • Woonoppervlakte van circa 159 m²
ONTWIKKELING Hoef en Haag C.V. is een samenwerking tussen AM en BPD Ontwikkeling
Beneden- bovenwoningen
VERKOOPINFORMATIE Via Makelaardij 0347 37 42 77 | info@viamakelaardij.nl
De Keizer Nieuwbouw 0347 75 11 70 | nieuwbouw@dekeizer.nl
3
29 OKTOBER 2021 | NR. 145 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
INHOUD Nieuws
5 DUIC in beeld Roltrap
7 Big 30
Speuren naar dieren en planten
N
a een noodoproep van het kabinet schoot gemeente Utrecht te hulp; 48 vluchtelingen kunnen een maand terecht in een hotel in de stad. De toestroom van asielzoekers naar Nederland is mede door de situatie in Afghanistan flink toegenomen. Het is ook niet de eerste keer dat Utrecht slaapplekken aanbiedt, in 2015 stonden er honderden vluchtelingen op de stoep bij de Jaarbeurs waar ze een bed en eten kregen. De reacties op DUIC.nl en sociale media op de slaapplek van de nieuwste groep – het viersterren Hotel City Center Lodge aan de Wittevrouwensingel – zijn veelal van kritische aard. Regelmatig wordt er een vergelijking gemaakt met de woningnood die er heerst en is de vraag of hotelkamers ook beschikbaar komen voor Utrechters die een woning
zoeken. Andere vragen zich af of er niet een iets karigere plek beschikbaar was dan het ‘luxueuze’ boutiquehotel. Maar laten we ook de andere kant niet vergeten, er was sprake van een acute situatie waarbij haast geboden was. Blijkbaar stonden er nog wat hotelkamers leeg en zo lijkt dit best een ‘gemakkelijke oplossing’. 1+1 = 2, zou je zeggen. En het is voor vier weken, dat moeten we als stad nog wel kunnen trekken. De hotelondernemer ziet in ieder geval dat al zijn kamers gevuld zijn de komende maand. Een gewoonte moet het niet worden, maar voor nu is er in ieder geval even een oplossing. Robert Oosterbroek
8 Toevallig groen
Zaailing met gouden ideeën aan de Vechtoever
9 Vragen over...
DE VERANDERENDE STAD IN BEELD
Vier vragen over vluchtelingenopvang
Cultuur / Uit 11 Uittips
VREDENBURG KNOOPPUNT
Elke week op stap
Stad / Leven 15 Achter de schermen Buurman Utrecht
17 Utrecht Volgens Bastiaan Staffhorst
Utrecht is constant in beweging. Er wordt gebouwd en gesloopt. Hierdoor ziet de stad er op sommige plekken heel
19 Welke straatnaam? Nolenslaan
anders uit dan vroeger,
2021
terwijl andere straten en pleinen juist al decennia
19 Utrecht in cijfers
hetzelfde blijven. In deze
19 In other news
Ga naar DUIC.nl voor
Groen in de stad
Utrechts deelvervoer de grenzen over
21 Verdwenen horeca
1932
rubriek laten we dat zien.
meer oude en nieuwe foto’s van de stad.
Discotheek Cartouch
22 Ondernemer uitgelicht Tassen van Studio.dai
22 Puzzel
Zoek de verschillen
Sport 23 Pep en Frans over FC Utrecht
Pep en Frans zien een zakelijk FC Utrecht spelen
Colofon REDACTIE Robert Oosterbroek CONTACT REDACTIE 030 - 633 18 90 redactie@duic.nl
VRAGEN OVER DISTRIBUTIE? Pierre Schoonhoven via pierre@duic.nl, 06 - 14 41 56 56
AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Arjan den Boer, Bas van Setten, Bo Steehouwer, Charlie van Dijk en Ilana Noot ART DIRECTION EN VORMGEVING ddk.nl en redactie DUIC
Social Media ADVERTEREN Helling 13, 3523 CB Utrecht, adverteren@duic.nl Amber Smits, amber@duic.nl, 06 86 86 87 07 Thomas Hak thomas@duic.nl 06 86 80 32 22
Website DUIC.nl
UITGEVERS Joris Daalhuisen en Martijn Rademakers
Facebook DUICNL
Twitter @duicnl
Instagram duic.nl
Advertenties
TWEEDE DRUK VAN BOEK VERGETEN GEBOUWEN VAN ARJAN DEN BOER NU OVERAL TE KOOP NU OOK ONLINE TE BESTELLEN VIA DUICSHOP.NL
Scan de QR-code om het boek te bestellen via duicshop.nl
4
NR. 145 | 29 OKTOBER 2021 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
5
29 OKTOBER 2021 | NR. 145 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
DUIC IN BEELD
Z
Fotografie: Robert Oosterbroek
e leken vaker stil te staan dan daadwerkelijk te werken; de fiascoroltrappen bij Jaarbeursplein. Er was zelfs een Twitter-account waar bijgehouden werd of ze wel of niet werkten. Maar ze worden nu eindelijk vervangen. Wel wat eerder dan eigenlijk de bedoeling was, maar ook de gemeente Utrecht zag dat het zo niet langer kon doorgaan.
Het terras op
De gemeente betaalde de afgelopen jaren zeker 800.000 euro aan onderhoud. TK Elevator gaat de nieuwe roltappen de komende 23 jaar onderhouden. Gedurende deze periode garandeert het bedrijf een ‘zeer hoge netto beschikbaarheid’. Wat dat precies betekent gaan we de komende jaren zien. a
Advertentie
6
NR. 145 | 29 OKTOBER 2021 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
FLORA EN FAUNA
Speuren naar Big 30
Utrechtse lijst met maatgevende zoogdieren, vogels, insecten, paddenstoelen en planten Een dag nadat een flinke herfststorm over het land trok, lopen wethouder Lot van Hooijdonk en stadsecoloog Floris Brekelmans door landgoed Amelisweerd. Ook vandaag is het nog onstuimig weer. “Dit vind ik toch wel erg jammer om te zien”, zegt Brekelmans als hij stopt bij een flinke es waarvoor de wind te veel werd. In stukken gezaagd ligt het gevaarte langs het pad. Maar dit is niet de reden dat de twee natuurliefhebbers door het groen trekken. Ze zijn samen op pad om te praten over de ‘Big 30’. Een lijst van dertig unieke soorten – zoogdieren, vogels, insecten, schimmels, planten - die leven in Utrecht en die maatgevend zijn voor de natuur in en rond de stad.
Tekst en fotografie: Robert Oosterbroek
D
e Big 30, het doet al snel denken aan de Big 5 zoals we die kennen uit Zuid-Afrika. Maar het gaat in Utrecht niet om de olifant, neushoorn, buffel, leeuw en het luipaard. Van Hooijdonk: “De lijst met dertig soorten hebben we zodanig samengesteld omdat ze een indruk kunnen geven van hoe het in Utrecht gaat met de natuur en biodiversiteit.” Op de lijst staan ook echt wel dieren die wandelaars maar wat graag zouden zien, zoals de ree, das, ringslang en de ijsvogel. Maar er staat meer op; onder andere paddenstoelen, varens, de wolfskers en de haas. Van Hooijdonk: “Utrecht ligt op een kruispunt van verschillende types natuur. In het westen hebben we meer veengebieden, aan de oostkant meer kleigrond en bosgebied zoals Amelisweerd, maar we hebben ook grachten en werven, gras- en rivierenlandschap. Op de lijst van dertig soorten staan flora en fauna die kenmerkend zijn voor de verschillende typen landschappen.” Als we langs de Kromme Rijn lopen strijkt
er net een reiger neer. “In mijn jeugd zagen we zelden reigers, nu zijn ze er steeds meer”, vertelt Van Hooijdonk. Dat is een positieve ontwikkeling, maar het samenstellen van de Big 30 is juist gedaan omdat er zorgen zijn. “Die zorgen richten zich op de mate van biodiversiteit – de verscheidenheid binnen de natuur. We hebben een paar grote problemen op deze aardbol, klimaatverandering is er daar één van. Maar ook het verlies van biodiversiteit wereldwijd kan je rustig een ramp noemen. Ook in Nederland neemt de rijkdom in soorten af.” De biodiversiteit staat onder druk, en daar moet wat aan gedaan worden. Een meerderheid van de gemeenteraad heeft die wens ook. Daarom gaat de gemeente aan de slag om de biodiversiteit in kaart te brengen en, nog belangrijker, om het te monitoren. Omdat het onbegonnen werk is om alle duizenden soorten in Utrecht te volgen, is een lijst samengesteld van dertig soorten. Paddenstoelen
Zorgen om de biodiversiteit heeft stadsecoloog Brekelmans ook, maar als hij door Amelisweerd loopt is vooral zijn enthousiasme voor de natuur te horen. “Hoe prachtig zou het zijn als we hier steeds vaker de bever of otter gaan zien”, roept hij als hij met een stevige pas verder loopt. Beide dieren staan op de Big 30-lijst. “Maar ook soorten als paddenstoelen zijn heel bijzonder”, Brekelmans stopt bij een lange rij bomen en bukt om wat bladeren weg te schuiven. “Paddenstoelen hebben een hele belangrijke functie in de natuur omdat ze helpen bij het ‘opruimen’ van het natuurlijke afval.” Dan klinkt er ineens gekrijs. Meerdere groene vogels komen overvliegen. “Ook een mooie vogel, maar die staat niet op de lijst. Het zijn halsbandparkieten. Een exoot die hier niet van nature voorkomt”, vertelt van Hooijdonk. De dertig soorten op de lijst moeten de komende jaren gemonitord worden. De gemeente wil daar in de toekomst graag be-
woners bij betrekken, maar grote doelstellingen zijn er nog niet. Van Hooijdonk: “Het begint echt met het tellen en bijhouden van deze soorten. Natuurlijk is het wel zo dat we, als we zien dat een soort achteruitgaat, moeten bedenken of we daar iets mee moeten en kunnen doen. Maar we hebben niet per soort een specifiek doel. We gaan voor de biodiversiteit, dus de verscheidenheid.” Doordat Utrecht steeds drukker wordt, kunnen het groen en de dieren onder druk komen te staan. De gemeenteraad heeft wel al bepaald dat het aantal vierkante meter groen moet meegroeien met het aantal bewoners. Maar dieren kunnen ook behoefte hebben aan bijvoorbeeld rommelige wijkjes, met erven, struiken en minder betegelde tuinen. Van Hooijdonk: “Het gaat daarom niet alleen om kwantitatief groen, we moeten rekening houden met soorten groen en landschappen. Huismussen hebben bijvoorbeeld behoefte aan heggen en struiken, dus we moeten niet alleen denken in bomen en gras.”
De Big 30 van Utrecht Soort Wolfskers Muurvarens Rosse vleermuis Eekhoorn Paddenstoelen Watervleermuis Das Kamsalamander Ringslang Steenuil Rugstreeppad Ree Blauwborst Orchideeën Icarusblauwtje
leefgebied binnenstad binnenstad bossen, lanen en parken bossen, lanen en parken bossen, lanen en parken bossen, lanen en parken groen om de stad groen om de stad groen om de stad groen om de stad groen om de stad groen om de stad groen om de stad hooiland en berm hooiland en berm
Soort Wilde bijen Kleine watersalamander Konijn Gierzwaluw Huismus Gewone dwergvleermuis Egel Otter Bever IJsvogel Grote modderkruiper Kleine karekiet Weidebeekjuffer Kievit Haas
leefgebied hooiland en berm natuur in de wijk natuur in de wijk natuur in de wijk natuur in de wijk natuur in de wijk natuur in de wijk water en oever water en oever water en oever water en oever water en oever water en oever weiland en akker weiland en akker
Gewone dwergvleermuis
Advertenties 29 OKTOBER 2021 | NR. 145 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
7
Werken in de zorg doet er toe. Het is waarom je voor dit werk kiest. Omdat jij het verschil maakt. Bij Careyn in Utrecht bieden wij leertrajecten en doorgroeimogelijkheden. Zo kun jij je persoonlijk en professioneel ontwikkelen. Vind jij werken dichtbij jouw woonplaats met verantwoordelijkheid en doorgroeimogelijkheden belangrijk? Kies dan voor Careyn.
Kom werken bij Careyn als: Verpleegkundige
Verzorgende IG
Samenwerken vind je belangrijk. Je levert .. en coordineert complexe zorg. Je kijkt en .. luistert goed naar de client, handelt en lost problemen op.
Je werkt samen in de wijk of verpleeghuis. .. Je helpt, begeleidt en zorgt graag voor clienten. Dit doe je door ze te stimuleren om te doen wat kan. Zo kunnen zij mee blijven doen.
Ga naar werkenbijcareyn.nl en ontdek jouw baan. Stadsecoloog Floris Brekelmans en wethouder Lot van Hooijdonk in Amelisweerd
Er wordt wel al langer gewerkt aan biodiversiteit. Denk aan de groene bushokjes, die goed zouden zijn voor bijen en andere insecten, en het plaatsen van gierzwaluwkasten en vleermuiskasten bij nieuwbouwprojecten. Stadsecoloog Brekelmans: “Maar ook hebben we het maaibeleid aangepakt. Door minder te maaien, en voor een grotere bloemenrijkdom te zorgen, zien we meer insecten. Het icarusblauwtje – een klein blauw vlindertje - is daar een mooie voorbeeld van. Zo zien we dat we echt effect hebben op het landschap en de biodiversiteit. De monitoring van de soorten op de lijst vertellen ons dus iets over de manier waarop we onze stad beheren.” Overigens gaat het uiteindelijk ook om mensen. Brekelmans: “Natuur zorgt ook dat mensen samenkomen en plezier beleven. Als wandelaars in Amelisweerd een eekhoorn zien worden ze helemaal blij.” Van Hooijdonk vertelt verder: “Biodiversiteit zegt iets over de kwaliteit van de stad en de leef baarheid van Utrecht.” Kunnen we binnenkort dan ook
safari’s verwachten waarbij Utrechters een tour krijgen om zoveel mogelijk soorten van de Big 30 te zien? Zowel Brekelmans als Van Hooijdonk vindt het een sympathiek idee, maar: “Er staan ook dieren op die juist geen behoefte hebben aan menselijk bezoek, dus die moeten we dan maar met rust laten.” Van Hooijdonk sluit af: “En ook alle soorten die niet op de lijst staan doen er natuurlijk toe.”a
BINNENKORT KIFT DO 04/11 DE GROOTMEESTERS VAN DE FANFARE-PUNK
WO 10/11 KIMONO EEN VAN DE VOORLOPERS UIT DE HEDENDAAGSE NEDERLANDSE R&B
GEZELSCHAP DO 18/11 HET HIPHOPELECTRO MET VLAGEN BLUES EN SPOKEN WORD
ZA 20/11 IGNITION BASS MUSIC & DUBSTEP MET FUNTCASE DI 23/11
DONNA BLUE
DROMERIGE INDIEPOP MET INVLOEDEN UIT DE JAREN ‘60
25+ VR 26/11 PANN HET LEKKERSTE STRAIGHT FRIENDLY GAYFEEST VAN NEDERLAND
KAN ALTIJD NOG ZA 27/11 SLAPEN DANSEN VOOR 40+ MET DJ MEASCH
ZA 04/12 THE ULTIMATE EAGLES HISTORY WORLD TOUR
103 DO 09/12 ZUCO AARTSVADERS VAN DE BRAZILELECTRO VERANTWOORD VR 24/12 80’S KERSTEDITIE
IJsvogel
Steenuil
CHECK ONS VOLLEDIGE PROGRAMMA OP DEHELLING.NL
8
NR. 145 | 29 OKTOBER 2021 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Toevallig Groen: Zaailing met gouden ideeën aan de Vechtoever
Stedelijk groen bestaat vooral uit aangelegde tuinen, parken, bomen en plantsoenen. Maar de natuur kiest zelf ook plekken uit. Op verschillende plekken duiken struiken of bomen op die spontaan zijn ontkiemd. In een 12-delige serie artikelen in DUIC en een tv-serie bij RTV Utrecht wordt een aantal van de markantste bomen geportretteerd.
Aan de Vechtoever, daar waar aan de overkant de huizen plaatsmaken voor weiland, staat een imposante gewone esdoorn. Deze boom heeft alle ruimte gekregen om te groeien, zowel in de hoogte als in de breedte. Hij heeft zes dikke stammen, waaruit de takken al laag bij de grond beginnen. De takken hangen meters breed uit en deinen op de wind. Aan het uiteinde van de takken hangen de trossen met gevleugelde zaden. “Ze hebben bijna de goede kleur,” zegt Jacolien de Jong, buurvrouw van de boom. “Ik wacht tot ze goudkleurig zijn.” De Jong is beeldend kunstenaar en verzamelt de zaden voor haar kunstwerken. De natuur is haar grote inspiratiebron en deze zaailing in het bijzonder.
Tekst: Jessica van Essen en Frank van den Brink / Fotografie: Bas van Setten
D
e Jong: “Als ik hier onder de boom sta en ik kijk omhoog dan zie ik al die armen die zo reiken. Het is voor mij echt een levend wezen. En dan bedenk ik dat er onder de grond nog een deel van de boom is. Een wortelstelsel zo groot als de kroon. Dat is toch magnifiek.” Ze let op de details van de natuur en geniet elke dag van de boom. “Iedere dag is de boom anders, door het weer en door de seizoenen. Het is fascinerend om de metamorfose te volgen.” “Het allerleukste dat de boom brengt dat zijn de zaadjes, de helikoptertjes. Die kunnen helemaal transparant worden en dan werpen ze de zaadjes rond. Deze boom kan gewoon een heel bos werpen.” De Jong verwerkt de zaden in haar kunstwerken, ze maakt er portretten van. “Ik
vind de zaden een hele mooie metafoor voor wat zich in je hoofd afspeelt. Daar groeien gedachten, daar groeien ideeën.” De Jong weet niet hoe oud de boom precies is, maar meer dan 23 jaar. Toen kwam ze hier wonen. Een klein boompje stond toen al aan de waterkant op een stuk braakliggende grond. “Dit boompje was niet aangeplant. Je kunt namelijk goed het verschil zien tussen deze boom en de aangeplante bomen in de wijk, die zijn allemaal recht en netjes onderhouden. Deze zaailing heeft zo kunnen uitgroeien omdat hij juist niet onderhouden werd.” De Jong ontfermt zich nu over de boom. “Dit is openbare ruimte, de gemeente maait hier het gras. Als een tak zo laag komt dat de maaimachine er niet meer onder door kan, dan snoei ik deze.”
Over een tak die laag over het water van de Vecht hangt voegt ze toe: “De bootjes hebben er misschien wel last van, maar die tak mag echt niet weg, daar zit vaak een ijsvogel op.” a .
Ken jij ook een mooie zaailing van een boom? Meld deze dan op www.toevalliggroen.nl. Alle meldingen komen terecht op de kaart ‘Zaailingen van de stad’. Een selectie van deze bomen zal gedurende de looptijd worden toegevoegd aan de tentoonstelling ‘De botanische revolutie’ die van 11 september 2021 tot 9 januari 2022 in het Centraal Museum is te zien.
Advertentie
Gewone esdoorn (Acer pseudoplatanus)De gewone esdoorn is een echte pionier. Hij groeit snel en verschijnt vaak spontaan op opengevallen lichte plekken. Jonge esdoorns verdragen schaduw goed, oudere esdoorns houden van een lichte zonnige standplaats. De bomen kunnen tussen de 25 en 40 meter hoog worden, groeien breed en ovaal. De bloemen verschijnen in trossen. Bloeiende esdoorns trekken vooral veel zweefvliegen en bijen aan. De vruchten zijn gevleugelde nootvruchten wanneer deze naar beneden vallen lijken ze op’ helikoptertjes’. De bladeren van een esdoorn zijn vaak handvormig gelobd met een gezaagde tot getande rand. Veel soort specifieke galmijten, galmuggen en galwespen vinden de bladeren aantrekkelijk. Esdoornhout is licht en fijn van structuur. Het hout wordt gebruikt voor meubels, binnenbetimmeringen, parket, fineer en voor vioolbouw.
Kerst en winterse sferen tijdens Wintergloed bij Steck Heb je ook zo’n zin in de knusse wintermaanden? Bij tuincentrum Steck kun je vanaf 1 november tot en met 9 januari terecht voor Wintergloed, een winterse beleving met Kerst, licht en leven in de hofdrol. Je vindt er kerstbomen, - ballen en kersthuisjes, maar bij Steck vieren we de wintermaanden nog wat breder dit jaar.
D
e winkel is in feestelijke sferen aangekleed, wonderlijke winterse werelden openbaren zich. Waar mogelijk hebben we verantwoorde cadeaus en kerstdecoratie én we betrekken de natuur in ons feest met onder meer een aantrekkelijke programmering. Shoppen voor de feestdagen is niet eerder zo leuk geweest. Oorsprong Wist je dat Kerst deels is ontstaan uit de Midwinterfeesten die de Germanen aan het begin van onze jaartelling vierden? Op de kortste dag van het jaar vierden ze dat de lente de winter zou overwinnen en dat ze weer voedsel konden gaan verbouwen. Dat deden ze onder andere door het plaatsen van een versierde boom in het midden van het dorp. Hier komt onze kerstboom vandaan. Een echt goed cadeau?
December is een maand van samen zijn en van elkaar cadeautjes geven. Dat laatste is ooit ontstaan als wens voor voorspoed en de terugkeer van het licht. Steck staat graag stil bij deze (van oorsprong Romeinse) traditie. Wil je dit jaar iets bijzonders geven? Kies dan voor een verantwoord cadeau. Bij Steck vind je mooie geschenken waar je niet alleen je familie, maar ook de planeet een groot plezier mee doet. Of kies voor een gezamenlijke beleving: samen iets doen is minstens zo waardevol. Tijdens Wintergloed kun je deelnemen aan allerlei fijne, winterse activiteiten bij Steck, die je samen (of alleen!) kunt doen. Het leven vieren Het is de ultieme kerstgedachte: dankbaar zijn voor ons plekje op deze bijzondere aardbol. Hoewel we allemaal deel zijn van een ecosysteem, lijken we dat soms een beetje te vergeten in
www.steckutrecht.nl - Adres: Gageldijk 3, Utrecht
onze drukke, stadse levens. Met Wintergloed besteedt Steck extra aandacht aan de natuur en onze verbinding ermee. We hopen dat je in deze donkere dagen niet vergeet om ál het kostbare leven om ons heen te waarderen. Binnen én buiten. Wij helpen je een handje. Het licht vieren Zonder licht geen leven. De Germanen hadden dat al door. Daarom kun je tijdens Wintergloed bij Steck niet alleen genieten van fijne vuurtjes, lampjes en kaarsjes, maar kom je er ook alternatieve kersttaferelen tegen die een glimlach op je gezicht bezorgen. Er is aandacht voor lichtgevende wondertjes uit de natuur en je leest hoe fotosynthese werkt. Wintergloed bij Steck vindt plaats van 1 november 2021 t/m 9 januari 2022.
9
29 OKTOBER 2021 | NR. 145 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
VRAGEN OVER...
Vier vragen over vluchtelingenopvang in Utrecht Het is een terugkerend probleem in Nederland, dat eens in de zoveel tijd naar boven komt: het tekort aan opvangplaatsen voor asielzoekers. Zo bood Utrecht in 2015 opvang aan honderden vluchtelingen in de Jaarbeurs in Utrecht. Mede door de situatie in Afghanistan zijn er in delen van Nederland nu weer tekorten aan opvangplaatsen ontstaan. Meerdere provincies en gemeenten hebben daarom extra plekken voor de opvang van vluchtelingen vrijgemaakt. Ook Utrecht gaat de komende tijd honderden mensen opvangen, zo worden er bijna 50 bedden vrijgemaakt in een hotel aan de singel. Daarom: vier vragen over vluchtelingenopvang in Utrecht.
Tekst: Ilana Noot
1
Het demissionaire kabinet heeft twee keer een oproep gedaan voor meer opvangplekken voor vluchtelingen. Hoe zit dat?
Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) waarschuwde de afgelopen tijd meerdere keren dat er een tekort aan opvangplaatsen voor asielzoekers dreigt te ontstaan, mede door de instroom van vluchtelingen in Nederland. Momenteel komen wekelijks zo’n 1.000 asielzoekers Nederland binnen. Het demissionaire kabinet riep gemeenten begin september dan ook op om tijdelijk noodopvang te bieden aan vluchtelingen of meer statushouders te huisvesten. De gemeente Utrecht gaf aan dat ze dat verzoek vanuit het kabinet zou honoreren en kwam na gesprekken met het COA en de Jaarbeurs met een tijdelijke opvanglocatie voor 500 vluchtelingen aan de Overste den Oudenlaan in het voormalige pand van Holland Casino. “Hiermee willen we als Utrecht mensenrechtenstad ook in deze tijden onze verantwoordelijkheid nemen om samen met partners extra inzet te plegen om snel tijdelijke opvang te organiseren”, aldus burgemeester Dijksma. “We geven hiermee gehoor aan de oproep van het kabinet om in deze tijden van schaarste en crisis vluchtelingen zo goed als mogelijk een tijdelijke plek te geven binnen in onze stad”, aldus de gemeente Utrecht. Dat er groot tekort aan opvangplekken is, werd afgelopen week wel duidelijk in Ter Apel, waar het aanmeldcentrum voor nieuw binnengekomen vluchtelingen is. In het opvangcentrum sliepen vorige week 750 vluchtelingen, terwijl er slechts plek is voor 275. De druk op de opvangcentra wordt veroorzaakt doordat veel vluchtelingen uit Afghanistan naar Nederland zijn gekomen, maar ook door de chaos op de woningmarkt. Vluchtelingen kunnen geen woning vinden en blijven daardoor ook in asielzoekerscentra wonen als ze al een verblijfsstatus hebben gekregen.
Om met name het opvangcentrum in Ter Apel te ontlasten, kwam het demissionaire kabinet vorige week met een nieuwe, urgente oproep. Aan de provincies werd gevraagd om per provincie binnen 48 uur honderd extra tijdelijke plekken voor asielzoekers in te richten, zodat Ter Apel ontlast wordt.
2
Hoeveel vluchtelingen gaat Utrecht de komende tijd dan opvangen?
Verschillende provincies gaven gehoor aan de oproep, waardoor in totaal zicht is op zo’n 600 opvangplekken door het hele land. Ook de provincie Utrecht gaat extra vluchtelingen opvangen; zo’n honderd in totaal. Vijftig van hen gaan naar Amersfoort en Utrecht heeft gezocht naar opvang voor vier weken voor 48 vluchtelingen. Zij kunnen voor vier weken terecht op twee locaties aan de Wittevrouwensingel. De tijdelijke opvang aan de Wittevrouwensingel staat dus los van de 500 asielzoekers die aan de Overste den Oudenlaan worden opgevangen. Die locatie, in het oude gebouw van Holland Casino, wordt pas eind dit jaar of begin volgend jaar in gebruik genomen en dan zijn de tijdelijke locaties aan de Wittevrouwensingel weer gesloten.
3
Waar worden de vluchtelingen opgevangen?
Begin deze maand werd duidelijk dat het voormalige pand van Holland Casino aan de Overste den Oudenlaan geschikt is voor de tijdelijke noodopvang van vluchtelingen. Voordat er mensen terechtkunnen, moet het pand vanbinnen eerst klaar worden gemaakt voor bewoning. Daar wordt momenteel door de gemeente en het COA aan gewerkt in afstemming met de brandweer en de GGD. De opvang moest in de loop van november opengaan, maar deze week werd duidelijk dat dat later dit jaar of begin volgend jaar wordt. De noodopvang in het oude gebouw van Holland Casino blijft minimaal een half-
jaar en maximaal een jaar open als opvanglocatie. De 48 vluchtelingen die na de oproep aan de provincies naar Utrecht komen, worden opgevangen in hotel City Center Lodge en de Singelkerk aan de Wittevrouwensingel. Dat is een tijdelijke oplossing; de vluchtelingen worden daar voor maximaal vier weken opgevangen.
4
Hoe zien de locaties er vanbinnen uit?
Voor de 48 vluchtelingen die maximaal vier weken in Utrecht blijven, is gezocht naar opvangfaciliteiten ‘met een basiskwaliteit’, zoals hotelkamers. Hotel City Center Lodge Utrecht en de koffiezaal van de Singelkerk aan de Wittevrouwensingel boden uitkomst. Op beide locaties is toezicht en, naast beveiliging en een locatie-coördinator, zijn er overdag gastheren en gastvrouwen aanwezig. De locaties zijn alleen toegankelijk voor mensen die in de noodopvang verblijven en betrokken medewerkers. De opvanglocatie in het oude pand van Holland Casino is natuurlijk een stuk grootschaliger. In het gebouw wordt nu gewerkt om het gereed te maken voor bewoning, al hoeft niet alles omgebouwd te worden. Er is namelijk al een ruimte met stoelen en tafels, waar mensen kunnen eten. Slaapzalen zijn er nog niet en worden gemaakt met tijdelijke wanden. Per slaapzaal komen drie stapelbedden te staan en per persoon een kastje voor spullen. Op de begane grond en de eerste etage komen gezinskamers voor gezinnen met kinderen vanaf 12 jaar. Kinderen die jonger zijn dan twaalf jaar worden niet in het voormalige casino opgevangen, omdat het pand volgens de gemeente niet geschikt is voor jonge kinderen. a
Advertentie
Stoken? Denk aan je buren! Veel mensen vinden een houtvuurtje gezellig. Maar de rook zorgt voor schadelijke stoffen in de lucht en kan zorgen voor overlast. Laat het vuur daarom liever wat vaker uit. En als je stookt, stook dan zo schoon mogelijk. Dat is fijn voor je buren én voor je eigen gezondheid!
Ken je deze tips om schoner hout te stoken? Laat het vuur uit bij windstil of mistig weer. Kijk op Stookwijzer.nu of je kunt stoken. Stook alleen droog en schoon hout. Maak het vuur aan met de Zwitserse methode. Zorg voor genoeg frisse lucht in de ruimte waar je stookt. Benieuwd naar andere tips en meer informatie? Ga naar Utrecht.nl/houtstook
Voorkom overlast door ongezonde rook. Check de online stooktips
Utrecht.nl/ houtstook
11
29 OKTOBER 2021 | NR. 145 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Maaike Ouboter SPRING in Autumn 2021
Waar: TivoliVredenburg Wanneer: donderdag 28 oktober Prijs: 20,85 euro
Waar: verschillende plekken in Utrecht Wanneer: woensdag 27 oktober t/m zondag 31 oktober Prijs: wisselend
Maaike Ouboter had na haar deelname aan het tv-programma De Beste Singersongwriter van Nederland een stormachtige doorbraak met Dat Ik Je Mis. Ouboter is nu terug met haar nieuwe single: Doe Mij Maar Het Verdriet. “Het is een ode aan het leven en de liefde. En als dat dan eindigt in verdriet, dan toch liever het verdriet dan dat je die liefde nooit hebt gekend”, zegt ze er zelf over. Maaike Ouboter keert met dit nummer, andere nieuwe muziek en haar band terug in Utrecht. Tegelijk met haar derde album ‘Harnas van glas’ verschijnt een boek vol songteksten en verhalen.
Hét internationale theater- en dansfestival van Stadsschouwburg Utrecht en SPRING vindt deze week weer plaats. SPRING in Autumn draait om ideeën over gemeenschap en saamhorigheid, dingen die we in coronatijd zo hebben gemist. Zo zijn er wereldpremières van Andrea Bozic & Julia Willms en Samira Elagoz, nieuwe rituelen geïnspireerd op Marokkaanse, Indonesische en Zuid-Afrikaanse danstradities, maar ook een zes uur durende voorstelling over wat ons verbindt. Op verschillende plekken in Utrecht, elf producties en twee extra dagen: SPRING in Autumn is groter dan ooit.
Cameretten (try-out) Waar: Parnassos Cultuurcentrum Wanneer: vrijdag 29 oktober Prijs: 10 tot 16 euro
Mattino Waar: Theaterhuis De Berenkuil Wanneer: zaterdag 30 oktober Prijs: 10 euro Met zijn 45 jaar is Mattino, de artiestennaam van activist en wereldverbeteraar Matthijs Begheyn, gerust een late debutant te noemen. Maar het gaat er natuurlijk niet om wanneer, maar hóé je debuteert. Zijn debuutalbum Op De Goede Weg is een van de opvallendste nederpopplaten in jaren. Hij borduurt voort op een rijke periode uit de Nederlandse pophistorie, maar zijn muziek is niet retro. Mattino plaatst de muziek in deze tijd. Recht voor z’n raap teksten die vrolijk zijn, maar evengoed tot nadenken stemmen. Je kunt Mattino kennen van zijn singles Ik Weet het Niet en Evelien en van originele video’s in en rond Utrecht.
Deze avond is voor humorliefhebbers die wel houden van iets nieuws. Tijdens Cameretten zie je namelijk een grote diversiteit van komische acts: van oneliners tot persoonlijke verhalen en van geëngageerde liedjes tot rauwe stand-upcomedy. Een avontuurlijke avond voor mensen die een leven vol humor nastreven en zichzelf zien als talentontdekker. Hier hoor je verse grappen en liedjes die misschien wel heel bekend worden of wellicht nooit meer ergens te horen zijn. De lach van het publiek bepaalt of de cabaretiers nog aan hun grappen moeten schaven..
EUT Waar: EKKO Wanneer: zaterdag 30 oktober Prijs: 15 euro Deze popsensatie van eigen bodem maakt lichtvoetige gitaarpop met een verleidelijk duister randje. De cover van hun nieuwe plaat Party Time verraadt het al: feestgedruis is plezant, maar ook wild en een tikkie zelfdestructief. De elf tracks sleuren je diep mee de kolkende massa in. Het thuiszitten is zo snel vergeten is en je waant je in een zweterige popzaal. EKKO heeft er in elk geval zin in: “Wat een heerlijk idee om die droom zelf te verwezenlijken deze herfst. En dat met jullie allemaal erbij. Geeft hoop en goesting!”
Perc - All evening long Waar: Club Basis Wanneer: vrijdag 29 oktober Prijs: 17,55 euro ’s Nachts kan het nog altijd niet, maar daar trekt Club Basis zich niks van aan. Dan maar all evening long! Daar weet Perc wel raad mee. Hij stond in oktober al op ADE en reist de komende maanden heel Europa door voor live optredens. Op 29 oktober had hij nog een gaatje voor Club Basis. Dus: doe je dansschoenen aan, neem je coronacheck mee en de voetjes kunnen tot 0.00 uur van de vloer.
Nacht van de Nacht op stadsboerderij Koppelsteede Waar: stadsboerderij Koppelsteede, Koppeldijk 115 Wanneer: zaterdag 30 oktober Prijs: gratis, aanmelden niet nodig Tijdens de Nacht van de Nacht doen verschillende gemeenten en bedrijven in Nederland de lichten uit. Even is het helemaal donker in de stad om aandacht te vragen voor lichtvervuiling. Bij de stadsboerderij Koppelsteede kun je dit jaar tijdens de Nacht van de Nacht meedoen met leuke activiteiten. Onderzoek bijvoorbeeld uilenballen en kom erachter wat onze dieren in de nacht doen. De durfals kunnen in het donker ook nog het blotevoetenpad lopen. En later warm je jezelf weer lekker op bij het vuur.
Advertentie
PROVINCIALE STATEN OVER DE BEGROTING VAN 2022 De provincie Utrecht investeert volgend jaar fors in onder andere duurzame energie, in het realiseren van meer natuur, biodiversiteit en woningbouw. Ook de ontwikkeling van duurzame en slimme mobiliteit is een belangrijk speerpunt voor 2022. Gedeputeerde Robert Strijk: “Terwijl we herstellen van de coronapandemie, dwingt klimaatverandering ons toekomstgericht aan de slag te gaan. Denk aan de recente overstromingen en de valwind in Leersum.” Daarom staat deze begroting vooral in het teken van energietransitie, klimaatadaptatie, investeringen in openbaar vervoer en de transitie naar een circulaire economie. Maar zijn politieke partijen in Provinciale Staten het eens met deze keuzes? Op deze pagina’s kijken de fractievoorzitters alvast vooruit.
BEGROTING 2022 BEGROTING 2022 IN HET KORT IN HET KORT
Gezond, Groen en Samen!
We moeten nú al plannen maken voor de toekomst
Karin Boelhouwer
André van Schie
Wij kiezen voor een gezonde provincie: brede welvaart staat centraal en iedereen kan eerlijk meedelen. We stimuleren schone vervoersmiddelen als de fiets en het ov. Betaalbare en comfortabele woningen worden energieneutraal en circulair gebouwd. Wij kiezen voor een groene provincie: we breiden natuur uit en versterken deze. We investeren samen met agrariërs in natuurinclusieve en circulaire landbouw en we zetten in op een eerlijke energietransitie, waarvan iedereen profiteert. Wij kiezen voor samen: íedereen doet mee, ongeacht afkomst, achtergrond, kleur, geaardheid of opleiding. Cultuur is daarbij een bruisende bron die mensen verbindt en nieuwe inzichten geeft. Ook door te investeren in sport brengen we mensen dichter bij elkaar.
Wij hebben vier belangrijke thema’s voor de komende decennia: huizen bouwen, wegen aanleggen om deze huizen te bereiken, ruimte geven aan bedrijven zodat we ook banen hebben in onze topregio en schone energie opwekken zodat de lampen kunnen branden. Deze vier prioriteiten staan onvoldoende in de begroting. Het college investeert veel te weinig in mobiliteit en maakt ook te weinig plannen voor de toekomst. De maakindustrie krijgt te weinig ruimte. Er is geen visie op de energietransitie ná 2030. En huizen bouwen? Het college staart zich blind op verdichting van steden, terwijl ook grootschalige nieuwe woningbouwlocaties nodig zijn.
Utrechters verdienen een fijn thuis UITGAVEN
Marieke Lejeune
(*1.000)
RUIMTELIJKE ONTWIKKELING Aantrekkelijke steden en dorpen Provinciaal ruimtelijk beleid Ruimtelijke kwaliteit en overig
ONZE AMBITIES
€ 8.474 € 3.493 € 6.439
• Fijne en gezonde leefomgeving • Mooie natuur en schoon water • Sneller naar duurzame energie, voor iedereen • Levendige steden en dorpen • Gezonde, veilige en duurzame mobiliteit
LANDELIJK GEBIED Ontwikkeling robuust natuurnetwerk Behouden, beleven en verbeteren natuur Duurzame landbouw, leefbaarheid en overig
€ 21.699 € 53.505 € 8.306
• Gezonde economie • Samen komen we verder
BODEM, WATER EN MILIEU Bodem-, grond- en oppervlaktewater Gezonde en veilige leefomgeving
€ 11.463 € 18.071
ENERGIETRANSITIE Energietransitie
€ 9.379
BEREIKBAARHEID (excl. OV) Beheer (vaar)wegen, overig Programma’s, projecten en subsidies mobiliteit
BEREIKBAARHEID (OV) Openbaar vervoer
€ 39.118 € 50.020
€ 166.417
Een fijne en gezonde leefomgeving begint bij een betaalbaar huis. Wij zetten in 2022 nog een tandje bij om dat voor iedereen in de provincie Utrecht mogelijk te maken. Het is goed dat de provincie gemeenten maximaal helpt om geschikte plekken voor woningbouw te vinden en ervoor zorgt dat er sneller gebouwd kan worden en erop toeziet dat die woningen betaalbaar zijn. Wonen is geen verdienmodel voor beleggers, maar een grondrecht. Iedere Utrechter verdient het om een fijn thuis te hebben en daarnaast de boodschappen en de energierekening te kunnen betalen. Daar zetten wij ons komend jaar vol voor in.
Openbaar vervoer absolute prioriteit Andrea Poppe
CULTUUR EN ERFGOED Erfgoed Cultuur en bibliotheken
INKOMSTEN
ECONOMIE Economie Recreatie en toerisme
€ OVERIGE INKOMSTEN Uit provinciale reserves Aan ontvangen rente en dividend Aan verkoop, grond, huur, leges e.d.
€ 9.943 € 5.827
€ 236.323 € 139.414 € 20.259
€
TOTAAL INKOMSTEN
€ 7.514
(*1.000)
VAN OVERHEDEN Van het Rijk uit het Provinciefonds Van het Rijk aan Motorrijtuigenbelasting Overige bijdragen van het Rijk, andere provincies en gemeenten
€
€ 14.135
€ 109.457
BESTUUR Provinciale Staten Kabinetszaken Strategie en bestuurlijke zaken Algemene middelen Reserves
€ 3.695 € 1.731 € 12.403 € 5.511 € 9.304
€ 257 € 19.672
€ 525.382
BEDRIJFSVOERING (overzicht overhead) TOTAAL UITGAVEN
Ga voor de volledige begroting naar provincie-utrecht.nl/begroting
Ga voor de volledige begroting naar provincie-utrecht.nl/begroting
€ 58.935
€ 525.382
Met de schaalsprong die het college voor ogen heeft, wordt vooral ingezet op tram- en/of lightrailvervoer. Na het Uithoflijnverhaal denken wij dat we uitermate voorzichtig moeten zijn met railvervoer. Bovendien wordt de reistijd van deur tot deur met railvervoer langer. Dat is niet wenselijk als ov met de auto moet concurreren. De financiering hangt vooral van de landelijke overheid af. Dat is een onzekere factor. Met veel nieuwe woningen komen er ook veel nieuwe mensen wonen in de regio, alsook de steden Utrecht en Amersfoort. Overal loopt het verkeer hopeloos vast als er niet wordt ingezet op openbaar vervoer met een goed fijnmazig netwerk, zowel in stad als regio voor goede ontsluiting.
Wat vindt u? Geef uw mening!
Advertentie
Provincie industrialiseert het landschap
Leefbare dorpen zijn essentieel
We bouwen aan de toekomst
Wouter Weyers
Chris Westerlaken
Marc de Droog
Ook voor 2022 presenteert de provincie Utrecht een begroting met prioriteiten die ver afwijkt van waar onze fractie voor staat. De industrialisering van het landschap krijgt voorrang door het faciliteren van de bouw van immense windturbines. Ruimte voor het realiseren van zonneparken wordt gerealiseerd zodat schaarse grond verloren gaat voor het bouwen van zo hoogst noodzakelijke huizen waar mensen al jaren op wachten. Als fractie zullen wij alles in het werk stellen dat deze toekomst geen werkelijkheid wordt. Wij willen een provincie Utrecht die zorgt voor ruimte om te bouwen, mooie natuur en goede infrastructuur.
De provincie Utrecht is prachtig en zeer leefbaar en dat willen wij zo houden. De behoefte aan betaalbare woningen blijft de komende jaren groot. Wij vinden dat er voldoende koop- en huurwoningen moeten zijn. De provincie moet hier haar uiterste best voor doen. Leefbare dorpen zijn essentieel. Bouwen bij de dorpen is daarvoor een oplossing. Een goede en veilige bereikbaarheid hoort hier bij. Met auto, fiets en bus/tram. Goed ov en goede doorstroming van de provinciale wegen helpt om de provincie leefbaar te houden. Dit kost veel geld. Om dat uit te voeren stellen Provinciale Staten een begroting vast die wij beoordelen op transparantie en uitvoerbaarheid.
Onze provincie is een prachtige plek om te werken en leven. Geen wonder dat veel mensen hier willen wonen. En dat steeds meer bedrijven zich hier willen vestigen. Daar willen we ruimte voor maken. En duurzame energie voor opwekken. Maar daarbij mogen we de natuur niet verdringen, en onze cultuur niet verwaarlozen. Hoe krijgen we dat voor elkaar? Door samen te werken met onze inwoners en ondernemers. Door groene en slimme oplossingen te bedenken. Door uit te gaan van mogelijkheden – en niet van wat allemaal niet kan of mag. Wij denken in oplossingen. Voor nu en voor de toekomst.
Begroting toont lef
Geen windmolens, maar woningen
Bomenplant ja, bomenkap nee
Henriëtte Rikkoert
René Dercksen
Hiltje Keller
We zijn blij dat de provincie lef toont. We investeren in de toekomst door vol in te zetten op een gezonde leefomgeving, meer woningen, betere bereikbaarheid en voldoende natuur. De provincie bekijkt per gebied wat nodig is, zodat zowel steden als dorpen hiervan profiteren. Wij willen het goede zoeken voor alle inwoners. We zetten ons in voor de schepping die ons gegeven is, voor een rechtvaardige samenleving en voor een maatschappij waarin oog is voor ieder mens. Als partij maken we sinds twee jaar weer onderdeel uit van het provinciebestuur. We zijn blij dat veel van ons verkiezingsprogramma is geland in deze begroting.
De provincie weigert nog steeds ruimte vrij te maken voor nieuwbouw. In de afgelopen 8 maanden kwamen er echter wel 50.000 mensen naar Nederland. Dat is een stad als Zeist erbij. Het woord immigratie is in geen enkel stuk terug te vinden, behalve om gemeenten te dwingen asielzoekers een gratis sociale woning te geven. De energietransitie is onbetaalbaar en heeft geen enkel effect. Enkele gemeenten verweren zich tegen windmolens hoger dan de Eiffeltoren. De provincie dreigt echter om windmolens alsnog door de strot te duwen bij gemeenten, gebruikmakend van regelgeving die bepaalt dat de provincies meer macht hebben dan gemeenten. U kunt niet zeggen dat we niet gewaarschuwd hebben.
De provincie Utrecht heeft de ambitie om 600.000 extra bomen aan te planten. Dat klinkt mooi, maar er is een lange lijst van plekken in de provincie waar bomen gekapt worden. Zo moeten bomen in landgoed De Oude Tempel in Soesterberg wijken voor woningbouw. Het gaat hier om oude en waardevolle bomen die niet te vervangen zijn. Het is dus maar de vraag of het aantal van 600.000 ook daadwerkelijk extra bomen zijn. Wij zeggen daarom: bescherm ook wat er al is. Bomen zijn van levensbelang voor mens en dier, dus: extra aanplanten en kappen met kappen.
Wij kiezen voor U(trecht)
Blijf investeren in fietsveiligheid en meer woningen
Iedereen moet mee kunnen doen
Mieke Hoek
Hanane Bittich
Wij willen dat de provincie zich extra inspant voor wonen, mobiliteit en openbaar vervoer. In de begroting moet extra aandacht komen voor veilige fietspaden en snelheidsbeperkingen bij kruispunten van provinciale wegen om het hoge aantal fietsongelukken terug te brengen. Ook moet het woningtekort worden verholpen met het bijbouwen van levensloopbestendige, senioren- en starterswoningen. De provincie moet gemeenten nog meer ruimte geven om de rode contouren te herzien. Om het platteland vitaal te houden moet de provincie niet bezuinigen op openbaar vervoer maar het leveren van maatwerk met vaste chauffeurs en een vaste dienstregeling in de buitengebieden. We willen daarnaast gratis ov voor ouderen.
We zijn over de meeste punten in de begroting redelijk tevreden. Wel maken we ons zorgen of de plannen ambitieus en concreet genoeg zijn om alle inwoners van Utrecht mee te kunnen nemen in alle uitdagingen die er liggen. Het is bijvoorbeeld goed dat er fors meer geïnvesteerd gaat worden in de woningbouw en in de energietransitie. Er moet alleen wel op een wijze geïnvesteerd worden dat de grootste schouders de grootste lasten dragen en de kleinste schouders de juiste ondersteuning krijgen. Ook verpleegkundigen, asielzoekers, leraren en uitkeringsgerechtigden moeten nog betaalbaar kunnen wonen, reizen en recreëren in onze provincie, daar willen we ons hard voor (blijven) maken.
Bertrick van den Dikkenberg
Wij staan voor gezonde financiën. Dat zien we in deze begroting niet terug. Uw kosten gaan stijgen, de reserves kelderen en we gaan schulden opbouwen. De reden? Te veel geld naar plannen waar de provincie geen verschil maakt voor u. De rekening ligt bij de automobilist, die er bitter weinig voor terugkrijgt. Dat zijn niet onze keuzes. Bij de begrotingsbehandeling zetten we ons speciaal in voor een betere verbinding tussen landbouw en natuur. Geen 20.000 voetbalvelden nieuwe verloederde natuur, maar meer biodiversiteit op boerenland. Verder blijven we ons inzetten dat uw provincie zo goed mogelijk functioneert tegen zo laag mogelijke kosten. Dat maakt verschil voor U(trecht).
Provinciale Staten zijn de gekozen volksvertegenwoordiging van deze regio. Zij beslissen over de begroting en daarmee wat de provincie gaat doen het komende jaar. De Statenleden willen graag weten wat u belangrijk vindt voordat zij 10 november a.s. beslissen. Reageer door een e-mail te sturen naar statengriffie@provincie-utrecht.nl of benader rechtstreeks de politieke partij van uw keuze via www.provincie-utrecht.nl/psutrecht.
Advertentie
15
29 OKTOBER 2021 | NR. 145 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
ACHTER DE SCHERMEN BIJ BUURMAN
Buurman Utrecht gaat groter wonen
De circulaire bouwmarkt Buurman Utrecht moet verhuizen. Het pand op het Hof van Cartesius aan de Utrechtse Vlampijpstraat is te klein geworden. Ver hoeft Buurman Utrecht niet uit te wijken; de nieuwe locatie van de bouwmarkt ligt ook op het Hof van Cartesius, een paar meter verderop. Vanaf januari kan de grote verhuizing beginnen.
Tekst:Charlie van Dijk / Fotografie: Bas van Setten
G
ele bladeren en kledderig weer: het is echt herfstvakantie in Utrecht als DUIC bij Buurman Utrecht op bezoek is. Maar herfstvakantie betekent ook tijd om aandacht aan klusjes in of aan het huis te doen. Een paar mensen snuffelen rond tussen de hoge schappen waar herbruikbaar hout en ijzerwaar van Buurman Utrecht in ligt. Er past nog maar nauwelijks wat bij. De schappen zijn afgeladen vol. Een van de klanten van Buurman Utrecht komt met een grote, witte plaat aanzetten. Hij heeft net een wastafel met een kraan afgegeven en is nu op zoek naar materialen om een afdakje te maken. Meteen wordt Charlotte erbij geroepen. Zij is de expert op het gebied van materialen, vertelt Bianca Ernst. Zij richtte samen met Charlotte Ernst en Simone Tenda Buurman Utrecht op. “Dit is trespa”, zegt Charlotte. “Het wordt vaak gebruikt voor de afwerking van sociale huurwoningen. Verticaal, tegen de buitenkant van het gebouw. Deze komen van de Antoniushof hier in Utrecht.” Buurman Utrecht is een circulaire bouwmarkt. Dat wil zeggen dat de spullen die je hier vindt, al een keer eerder zijn gebruikt. In plaats van het storten, verbranden of laagwaardig recyclen van restmaterialen, geeft Buurman deze materialen een nieuw leven via de bouwmarkt en de werkplaats. Mensen kunnen hier materialen kopen om die nogmaals te gebruiken. Gebruikte, nog bruikbare materialen zijn hier ook in te leveren. De materialen in Buurman komen van het afvalscheidingsta-
tion, sloop of renovatie van panden (urban mining) of houtleveranciers. “Vaak worden materialen uit bedrijfspanden weggedaan omdat ze financieel zijn afgeschreven”, zegt Bianca. “De investering die een bedrijf in het pand steekt, of daarvoor berekent, zijn niet altijd in lijn met de levensduur van de materialen of machines. Die kunnen nog langer mee.” Een goed voorbeeld van bouwen met circulaire materialen is natuurlijk het Hof van Cartesius. Dat bestaat voor een groot deel uit materialen die zijn afgedankt, maar die nog prima opnieuw konden worden gebruikt. Buurman Utrecht is niet alleen een bouwmarkt, maar ook een werkplaats. Buurman Yoep is de workshop Material Driven Design aan het voorbereiden voor 10 collega’s van een afdeling. In de werkplaats kun je als particulier ook gebruik maken van diverse gereedschappen, zoals een afkort-, inval- en decoupeerzaag. In de nieuwe werkplaats komen daar ook een formaatzaag en hopelijk een vandiktebank bij. Hiermee kunnen mensen met twee rechterhanden zelf aan de slag in de werkplaats om meubels, kunst of iets anders te maken. Mensen die zonder begeleiding de plank nog wel eens mis kunnen slaan, kunnen hulp van een Buurman aanvragen of zich aanmelden voor de workshops en cursussen van Buurman Utrecht. Daar leer je op je eigen niveau hoe je met een zaag of een boormachine aan de slag kan. Charlotte komt aanlopen met een stuk metaal in haar hand. Een onderdeel van het
interieur van een lift. “Dit kunnen we best bewaren, toch? We hebben daar meerdere stukken van.” De onderdelen zijn bovendien in een hippe kleur geel geverfd. Charlotte is ervan overtuigd dat ze nog bruikbaar zijn. Bianca legt uit: “De kwaliteit van de bouwmarkt hangt af van waar wij ja of nee tegen zeggen. Soms komen mensen met stukken hout waar allemaal spijkers en schroeven inzitten. Dat is eigenlijk al afval. Je moet daar kritisch op blijven.” Veel nieuwe materialen kan Buurman Utrecht niet meer aannemen. De circulaire bouwmarkt barst al geruime tijd uit zijn voegen. Materialen stapelen zich op buiten de gerecyclede muren van Buurman en de workshops moeten regelmatig naar een carport voor de deur uitwijken. Buurman gaat de ruimte van 90 vierkante meter verlaten voor een nieuwe loods een tiental meters verderop. Het nieuwe onderkomen krijgt een oppervlakte van zo’n 380 vierkante meter – en die is al bijna helemaal gevuld ook. Er komt meer ruimte voor opslag van materialen, meer ruimte voor de workshops en er wordt een kantoorruimte en keuken ingebouwd. De bouw is al in volle gang. Het skelet staat al en ook het dak ligt erop. Naar verwachting is het nieuwe pand van Buurman in december al klaar. Vanaf januari kan de grote verhuizing beginnen. In de huidige locatie van Buurman Utrecht komt een horecagelegenheid voor overdag. Daarover wordt binnenkort meer bekend, laat Bianca weten. De nieuwe locatie ligt aangesloten aan het eerste ‘dorp’ van het Hof van Car-
tesius. Het tweede dorp is nog volop in ontwikkeling. Naast het nieuwe pand van Buurman Utrecht komen nog meer circulaire studio’s voor creatieve ondernemers en makers. De gevels worden aangeleverd zonder afwerking. Dat mogen de nieuwe bewoners zelf doen. De circulaire materialen kiezen ze zelf uit. “Het is natuurlijk het makkelijkste om die materialen bij Buurman te halen. Wij zitten om de hoek.” Misha de Waal loopt stage bij Buurman Utrecht. Hij houdt zich bezig met de crowdfunding voor de uitbreiding en verhuizing van Buurman. “We zijn een crowdfunding gestart voor de laatste materialen voor de bouw van het nieuwe pand en voor machines”, legt hij uit. Het bedrag waarnaar Buurman Utrecht op zoek is, ligt op 18 duizend euro. Daarmee kunnen ze hun nieuwe werkplaats inrichten, want Buurman is zelf verantwoordelijk voor de af bouw van de nieuwe locatie. “We willen nog een heftruck en een formaatzaagmachine voor plaatmateriaal kopen. momenteel halen we materialen op met bus en aanhanger, maar vanaf volgend jaar willen we dit met een bakwagen doen.” Ook moeten er nog extra installaties voor krachtstroom komen. Misha vertelt dat het best goed gaat met de crowdfunding. “We zitten op de helft van het bedrag, maar alle hulp is welkom.” Je kan Buurman steunen door nu al een materialenwaardebon of plekje in de werkplaats te kopen. Dit kan via de crowdfunding op het platform Voor je Stadsie. a
Advertentie
Kom jij ons team van uitblinkers versterken?
Zwemles in het weekend! Voor een vaste prijs -met diplomagarantie- wordt er door Zwemschool Midden op twee locaties zwemles gegeven. Op zaterdag bij Zwemschool Midden in Helsdingen Vianen en op zondag bij de Mytylschool in Utrecht. De lessen worden gegeven in diep water met een temperatuur van 32 graden.
Bekijk onze vacatures op de site. w w w.prinsschoonmaakdiensten.nl
De zwemlessen vinden voornamelijk in het weekend plaats. De ervaring leert dat kinderen in het weekend uitgerust zijn en dat heeft positieve invloed op hun prestaties en welzijn. In Vianen kan er ook op eigen gelegenheid gratis gezwommen worden. In de begingroepen zijn niet meer dan vier kinderen ingedeeld en als de situatie daarom vraagt blijft dat zo.
Voor informatie, check de website. www.zwemschoolmidden.nl
Hey YOU! Kom nu langs voor een gratis oogmeting.
200 euro korting
Krijg je 2e bril helemaal gratis*
15% korting
15% korting + 1 maand gratis
op een multifocale bril*
op multifocale contactlenzen*
Maak een afspraak op eyewish.nl/afspraak. See YOU! * Vraag naar de voorwaarden in de winkel.
bij een contactlensabonnement*
17
29 OKTOBER 2021 | NR. 145 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
UTRECHT VOLGENS BASTIAAN STAFFHORST VAN STAFFHORST JENEVER
‘De eerste 100 flessen waren binnen twee dagen weg’
Van 1861 tot 1974 maakte de familie Staffhorst een echte Utrechtse jenever. Bastiaan Staffhorst behoort tot de vijfde generatie die de familietraditie in 2013 een nieuw leven heeft ingeblazen. Dit jaar bestaat Staffhorst Jenever 160 jaar. Onlangs werd de laatste kweeappeloogst uit de tuin van oud-burgemeester Jan van Zanen verwerkt tot aperitief: Pommeau de Jean. Voor de gelegenheid maakten stadsdichter Ingmar Heytze en Utrechtse kunstenaar Kees Wennekendonk een verlaat eerbetoon voor de burgmeester. We vroegen Bastiaan waarom hij acht jaar geleden het familiebedrijf weer opstartte en waar hij trots op is als Utrechter.
'Ik was toen ook straatmuzikant en speelde vaak op ’t Wed. Het is zo’n fijn, mooi, geborgen en verborgen plekje'
Tekst: Bo Steehouwer / Fotografie: Bas van Setten Waarom heb je Pommeau de Jean gemaakt? “Ik doe zoiets elk jaar. Iedere keer gebruiken we stadsoogsten. Ook nu hebben we op een bijzondere plek appels geoogst. We vragen dan ook een kunstenaar om er iets bij te maken. In dit geval een gedicht en tekening. Het zijn elke keer hele gave plekken: uit de tuin van Karel V, maar ook bij Castellum Hoge Woerd of langs het water bij de Metaal Kathedraal. Daarachter zit een hele mooie tuin waar pruimen hingen. Het zijn elk jaar maar een stuk of vijftig flessen. Dit jaar was wel de vijfde en laatste keer. Het is heel leuk om met Utrechts fruit te werken. Het hoort bij deze streek. Er is veel fruit in de streek en de stad. En het blijft vaak over; het valt op de grond en is voor de wormen.” Waarom ben je in 2013 weer begonnen met Staffhorst Jenever? “Ik had nog twee oude flessen Staffhorst-jenever. Eentje had ik in mijn studententijd opgedronken, de ander had ik nog staan. Als ik die op zou drinken, zou het weg zijn. Toen had ik het idee om wat nieuwe te maken. Dan
had ik weer een voorraadje. Dat deed ik samen een destillateur: een kok die nog nooit jenever had gemaakt. Hij had een goed gevoel voor smaak. Uiteindelijk hadden we 125 flessen jenever. Best wel veel voor een eigen voorraadje. Zo’n drinker ben ik nou ook weer niet. Ik had een paar slijters gevraagd of ze het wilde verkopen, als eenmalige gimmick. Ik wilde er 100 verkopen en de rest voor mezelf houden. Ze waren binnen twee dagen weg. We stookten nog een ketel en nadat we een paar honderd flessen hadden verkocht, gingen we door. Zonde om ermee te stoppen.” Sinds eind 2019 heb je ook een proeflokaal in Buurten in de Fabriek. Hoe bevalt dat? “Dat is leuk. Het is een hele gave plek. We geven er workshops waarin we vertellen over 160 jaar Staffhorst, wat jenever en gin is en hoe je het maakt. Er staat een destilleeropstelling en we leggen uit hoe die werkt. En mensen gaan zelf aan de slag. Alle ingrediënten hebben we apart gedestilleerd. Een stuk of twintig smaken die je zelf kan blenden. Ie-
dereen krijgt zo zijn eigen unieke gin. Het kwam helemaal op zijn gat te liggen door corona, maar nu gaan we er weer mee aan de gang. Het is superleuk. Wat in het vat zit verzuurt niet.” En waar drink je het lekkerste biertje in Utrecht? “Ik vind het Wed echt mijn favoriete terras. Daar ga altijd bij De Vingerhoed zitten. Daar woonde ik lang om de hoek: op de Haverstraat. Ik was toen ook straatmuzikant en speelde vaak op ’t Wed. Het is zo’n fijn, mooi geborgen en verborgen plekje. Als je daar zit komen er altijd mensen langs om te naar te kijken. Er speelt zich de hele dag een filmpje af.” Waar ben je trots op als Utrechter? “Utrecht is een hele sociale stad waar het bij mensen in hun DNA zit om naar elkaar om te kijken. Dat is mooi om vast te houden en uniek aan Utrecht. Eind jaren 90 was hier een enorme daklozen- en verslaafdenproblematiek. Dat hebben we supergoed opgelost: op
een hele menswaardige manier. Daar waar in andere steden die mensen werden opgejaagd, werden ze hier opgevangen. Mijn vader zei altijd: ‘Utrecht is zoveel leuker geworden dan in mijn jeugd’. Hij is geboren in 1934 en woonde hier zijn hele leven. Ook als ik Utrecht vergelijk met mijn studententijd is de stad zo vooruit gegaan. Het is onzin als iemand zegt dat vroeger alles beter was. Het is zo mooi geworden.” Wat is je droomhuis in Utrecht? “Een klein huis op de Nieuwegracht. Ik ga op zaterdag altijd naar de markt op Vredenburg om kaas te halen, daarna bloemen. Op de Nieuwegracht wonen vrienden waar ik altijd koffie ga drinken. Het licht glinstert door de boomtoppen, op de huizen en het water. Het is de combinatie van de binnenstad en de rust.” Utrecht is… “…een stad waar de geest van Sint Maarten stevig rondwaart.” a
Advertentie
19
29 OKTOBER 2021 | NR. 145 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Straatnamen Geen titels voor meneer Nolens
D
e huidige Nolenslaan is vernoemd naar Willem Hubert Nolens (1860 – 1931). Hij trad in zijn carrière op als voorman van zowel de geestelijke als de wereldlijke macht: hij was priester en politicus tegelijk. Na zijn verschillende studies, waaronder rechts- en staatswetenschap, werd Nolens in 1887 tot priester gewijd. Het duurde echter niet lang tot Nolens een volgende stap zette in zijn carrière. In 1890 promoveerde hij cum laude aan de Rijksuniversiteit in Utrecht tot doctor in de rechtswetenschap. Een hele gebeurtenis toentertijd, want het was niet gebruikelijk dat een priester ook meester én doctor werd. Monseigneur meester doctor Nolens, was het voortaan. In 1904 was Nolens een van de oprichters van de Rooms-Katholieke Staatspartij. Deze partij zette zich in voor de arbeidersklasse en betere sociale wetten. Nolens schopte het in 1910 tot fractievoorzitter van zijn partij, maar premier
zou hij nooit worden – dat mag niet als je priester bent. Daarom bleef hij fractievoorzitter tot aan het eind van zijn leven, in 1931. Mgr. Nolens Er ontstond wat ophef toen de gemeente in 1952 onthulde dat er geen voornamen en titels op de straatnaambordjes moesten staan. Alleen om verwarring te voorkomen, mochten sommige staatslieden met voornaam en titel worden genoemd. Op het straatnaambordje van Nolens stond door een onhandigheid toch ‘Mgr. Nolensstraat’. Iemand van de gemeente had het maar snel weer overgeschilderd. Het Utrechts Katholiek Dagblad vond dat maar niets: Nolens was een monseigneur en daarmee uit. Maar aan een brief van het dagblad werd geen gehoor gegeven. De Nolensstraat bleef de Nolensstraat. Ook toen de straatnaam in 1979 veranderde in ‘Nolenslaan’ kwam er geen titel bij te staan.
In deze rubriek vertellen we het verhaal achter de straatnamen in de stad. Sommige namen zijn voor iedereen bekend, andere juist helemaal niet. Voor alle namen geldt dat ze niet zomaar gekozen zijn. Maar wat is eigenlijk de herkomst van de namen? Dat zoeken we uit.
#
De stad in cijfers
a
In de rubriek Utrecht in Cijfers gaan we in op data over de stad. De gemeente Utrecht houdt van honderden onderwerpen bij hoe het er in de stad voorstaat, van aantal Utrechters dat een fiets heeft tot hoeveel procent van de Utrechters last heeft van lawaai door verkeer of bedrijven in de stad. Elke week lichten we een van de onderwerpen uit.
E
erder in deze krant besteedde DUIC al aandacht aan de ‘Big 30’, een lijst van dertig unieke soorten zoogdieren, vogels, insecten, schimmels en planten die leven in Utrecht en maatgevend zijn voor de natuur in en rond de stad. Daarbij speelt natuurlijk ook groen in Utrecht een belangrijke rol. Soorten op de lijst zijn verschillende bekende dieren, zoals de egel, otter, bever en haas, maar ook minder bekende zoals het icarusblauwtje. Ook verschillende paddenstoelen en orchideeën horen tot de Big 30 in Utrecht. De soorten worden de komende tijd gemonitord, om de biodiversiteit in kaart te brengen en te monitoren. De komende tijd wil de gemeente dus meer inzicht krijgen in het groen in en om de stad en de soorten die er leven en zo de strijd aangaan met de verdwijnende biodiversiteit. Maar wat vinden de Utrechters zelf
In other news 'Gaiyo is the first Dutch app with which TIER has entered an integration collaboration'
E
en nieuwe vervoerder in de MaaS app Gaiyo: ook TIER Mobility sluit zich na haar lancering in Nederland aan bij het netwerk van vervoersmogelijkheden. Dat nieuws is ook doorgedrongen tot de buitenlandse media, want de Engelse website voor transportnieuws Intelligent Transport schrijft er een artikel over. MaaS draait om het plannen, boeken en betalen van allerlei soorten vervoer via apps. Denk aan deelfietsen, -auto’s en -scooters, maar ook de trein, tram, taxi of eigen auto en fiets. De app Gaiyo geeft een overzicht van alle beschikbare reis-
mogelijkheden en combinaties, inclusief vertrek- en aankomsttijden, reistijd en kosten. TIER heeft sinds 1 oktober 125 e-bikes en 75 e-scooters in de stad staan. Die zijn te boeken via de app van TIER, maar sinds kort ook vindbaar in Gaiyo. “Gaiyo is the first Dutch app with which TIER has entered an integration collaboration like this. For both parties, this integration is an important step in the full development of MaaS”, stelt Intelligent Transport. De Engelse website schuwt ook een korte uitleg van de app niet. “Gaiyo’s route planner scans TIER‘s
available mopeds and bikes at the user’s location and incorporates it into various route recommendations. Thanks to this service, it becomes possible to choose different means and combinations of transport, depending on the user’s (mobility) preferences. The entire trip can be planned, booked and paid for with Gaiyo”, aldus de website. “Electric micro-mobility like TIER’s is ideal for covering the first- and last-mile of a journey, such as the ride from home to a train station.”a
eigenlijk van het groen in de stad? De gemeente onderzoekt regelmatig of Utrechters tevreden zijn met het groen in hun buurt. De resultaten verschillen nogal per wijk, zoals te zien is in de grafiek. In Noordwest is een kleine meerderheid wel tevreden over het groen in de buurt, maar met 52 procent scoort Noordwest wel het laagst van de wijken in Utrecht. Het meest tevreden zijn inwoners van Zuid, waar 76 procent van de bewoners aangeeft tevreden te zijn met het groen in de wijk. Ook in Overvecht en Oost is de tevredenheid met 75 procent relatief hoog. Toch valt er nog wat winst te behalen, want in de wijken die het hoogst scoren op tevredenheid is nog altijd ongeveer een kwart van de inwoners niet blij met hoe het groen erbij ligt.a
Advertentie
21
29 OKTOBER 2021 | NR. 145 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
VERDWENEN HORECA
Discotheek Cartouch aan de Mariaplaats Tekst: Arjan den Boer / Fotografie: Het Utrechts Archief / videostills Midstad en Sky, YouTube
Van alle clubs en disco's die Utrecht sinds de jaren zeventig heeft gekend, zoals Don Quichot, Fellini, Cyrano, Le Toucan en Scala, was Cartouch aan de Mariaplaats muzikaal de meest vernieuwende. Het was de eerste echte 'discotheek' van de stad en uit het (media)succes van de Utrechtse gebroeders Poppes kwam een nog bekendere club voort in Amsterdam, de Escape.
R
ond 1960 begon de 'stukadoor met stropdas' Cees Poppes (1924-2017) met zijn vrouw Truus een bar aan het Leidseveer, waar nu het kantoorcomplex Smakkelaarsburcht staat. Zij noemden de zaak The Dick Ton Bar naar hun zoons, de tweeling Dick en Ton Poppes. In het kader van Hoog Catharijne moest ook het Leidseveer worden gesloopt voor kantoorgebouwen. De gemeente kocht Poppes in 1972 uit. Zijn zoons, inmiddels bijna 20 jaar oud, zagen aan de Mariaplaats 11-12 een pand leegstaan. In 1873 gebouwd als stalhouderij, was het gebouw later 'Hoofddepôt' geweest van de Bavaria Brouwerij, die het nog in bezit had. Dick en Ton wisten hun vader te overtuigen om daar met zijn geld en met Bavaria een discotheek te beginnen. De familie ging boven wonen. Vader hield toezicht en gaf advies, maar de zoons bepaalden het beeld. Er waren meerdere dancings in Utrecht, zoals Hordijk aan de Mariaplaats 50, maar Cartouch was de eerste die zich 'discotheek'
noemde, een woord dat voorheen voor muziekbibliotheken werd gebruikt (Utrecht had er een Achter de Dom). De nieuwe benaming was te danken aan de opkomst van de discomuziek en de daarbij horende dansmoves en spiegelende discoballen. De rage begon in de VS met artiesten als Gloria Gaynor en George McCrae en bereikte in 1977 een hoogtepunt met de bioscoophit Saturday Night Fever. Naar aanleiding van die muziekfilm hield de Cartouch in 1978 de finale van een landelijke danswedstrijd met veel John Travolta-lookalikes. Eighties De Cartouch had sinds de opening in 1972 bakstenen muren en een lange houten bar. Na een bezoek aan de legendarische club Studio 54 in New York besloten de broers het tien jaar later over een andere boeg te gooien. Het 'bruine' jaren zeventig-interieur werd vervangen door spiegels, neonlicht, buisconstructies en een glanzend witte bar, waaraan gifgroene cocktails werden geschonken. Om de
entree aan de Mariaplaats kwam een brede voorzetgevel van roestvrijstaal die zo uit een sciencefictionfilm leek te komen. Het cursieve Cartouch-logo kreeg een Eighties-restyling. Ton Poppes draaide er muziek die nog nergens anders in Nederland te horen was. Aanvankelijk werden de singles en 12 inchmixen door een bevriende stewardess meegenomen uit de VS. Later werkte Poppes nauw samen met de importzaak Kareltje Records op de hoek van de Mariaplaats, die zijn eigen Disco Dance Top 50 samenstelde. Wat het publiek in de Cartouch hoorde, kon het bij Kareltje kopen. Er waren ook live-optredens van bekende internationale artiesten zoals Whitney Houston, The Supremes, Brothers Johnson en de R&B-ster Sharon Redd. Tijdens het optreden in Cartouch van Miami Sound Machine in 1984 concipieerde Gloria Estefan al improviserend hun latere top 10-hit 'Conga'. Legendarisch was een jaar eerder de act van D Train, R&B-zanger Ja-
mes Williams. Imperium Rond Cartouch ontstond een soort media-imperium. Ton Poppes was niet alleen dj in zijn eigen disco maar ook bij 'And the Beat Goes On' op Hilversum 3 en tv-presentator van de TROS Top 50. Hij werkte met de succesvolle lokale zender Midstad Radio en later Midstad TV, die vaak vanuit de Cartouch uitzonden. Dat gold eveneens voor de commerciële Engelstalige zender Sky TV: met haar broer als producent beleefde Linda de Mol hier in 1985 haar presentatiedebuut met de Eurochart Top 50. Door deze samenwerking beschikte de Cartouch als eerste club over beamers voor de projectie van clips en effecten, wat toen zeer kostbaar was. Aangezet door het Utrechtse succes, begonnen Dick en Ton Poppes in 1986 'de modernste disco van Europa' in Amsterdam: de Escape in de voormalige Heck's aan het Rembrandtplein. Beter dan de Utrechtse club wist de Es-
cape na 1990 de omslag te maken van disco naar house en dance. Natuurlijk klonk er in Utrecht inmiddels ook wel housemuziek, maar de tweeling besteedde meer aandacht aan de Escape. In 1994 besloten zij de Cartouch te sluiten. Zanger Henk Westbroek opende er een jaar later zijn café Stairway to Heaven, geïnspireerd op het Hard Rock Cafe. Met live-optredens werd het populair bij jongeren, maar na 2005 liep de belangstelling terug. Wel waren er vanaf 2010 reünie-feesten in Stairway: de Cartouch Vibes, soms met Ton Poppes zelf als dj. James 'D Train' Williams kwam ook nog eens terug. In 2020 heropende dochter Chrissie Westbroek de verbouwde zaak als Restaurant & Bar NOLA. Het pand bleef eigendom van Bavaria en dat bier wordt er dus getapt, ondanks conflicten die Westbroek over de bierprijs heeft gehad. Ook bij Escape en de andere zaken van de familie Poppes in Amsterdam wordt nog Bavaria geschonken. a
22
NR. 145 | 29 OKTOBER 2021 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
DUIC PUZZEL
ZOEKPLAAT Zoek de zeven verschillen
OPLOSSING ZOEK DE VERSCHILLEN STADSSCHOUWBURG
ONDERNEMER UITGELICHT
In deze rubriek staat een Utrechtse ondernemer of onderneming
De modieuze tassen van Studio.dai zijn gemaakt door vluchtelingen en gevangenen
centraal. Deze week: Studio.dai
De nieuwe collectie van het Utrechtse tassenlabel Studio.dai komt eraan. En dat terwijl het merk nog maar net bestaat. Ontwerper en ondernemer Doortje Herber vertelt waarom de aandacht niet alleen naar de drager, maar ook naar de maker van de tassen gaat.
Tekst: Charlie van Dijk
H
erber is een kersverse Utrechtse ondernemer. Afgelopen april is ze begonnen met haar eigen tassenlabel: Studio. dai (spreek uit als ‘studio dee’). Eerst maakte ze de tassen zelf met de naaimachine. Ze wil graag mooie tassen maken, waar je ook al je spullen in kwijt kan. “Praktisch, zonder dat het meteen een Louis Vuitton is.” Nadat ze een tijdje zelf met de naaimachine aan de slag is geweest, gaat er bij Herber een lichtje branden. “Wat nou als ik zowel de drager als de maker gelukkig kan maken met wat ik verkoop?” Doortje neemt contact op met een Utrechts naaiatelier. Daar kunnen vluchtelingen meewerken aan de productie van bijvoorbeeld tassen, als afleiding van een periode van onzekerheid. “Ik kwam daar met wilde plannen voor een eigen tassenlabel, dus ze waren een beetje afwachtend. Maar
samen met het atelier heb ik het eerste model gemaakt. En dat bleek aan te slaan, boven verwachting.” Herber vertelt dat ze het belangrijk vindt om de makers van de tassen van Studio.dai mee te nemen in het proces. “Ik ben zo veel mogelijk in het atelier om de mensen met wie ik werk. Ik zie het als een samenwerking waarbij we samen streven naar het realiseren van mooie ontwerpen die tijdloos zijn en een échte toevoeging in iemands dagelijkse leven. Ik probeer hen ook wijs te maken, zodat ze er in de toekomst zelf iets aan hebben.” De tassenmakers krijgen een eigen podium; zij signeren de tassen die ze maken met hun eigen naam. Vijftig mails De samenwerking met het naaiatelier verloopt goed, volgens Herber, maar de tassenmakers zitten aan hun taks. Voor het maken
van de tassen van Studio.dai zijn meer handen nodig. Doortje vindt haar nieuwe hulp achter de deuren van de gevangenis in Nieuwegein. “Met de productie van textiel, zoals de tassen van Studio.dai, kunnen zij diploma’s behalen. Zo kunnen ze de tijd die ze zitten nuttig besteden.” Hoe komt een ondernemer eigenlijk in contact met het atelier in een gevangenis? Doortje: “Ik dacht over de gevangenis: dat is een enorm logge organisatie. Toch ben ik maar gewoon mensen op LinkedIn gaan benaderen en gaan mailen met mijn voorstel. Na vijftig mails hadden er twee mensen van de gevangenis in Nieuwegein gereageerd. “Kom maar op gesprek”, zeiden ze. Zo ben ik daar terechtgekomen.” Symbolen Beide groepen mensen zijn volgens Herber interessant om mee te werken, maar op ver-
schillende manieren. “In het werk met vluchtelingen krijg je te maken met andere talen, wat dingen heel gecompliceerd kan maken. Alle processen en pakbonnen moet je daarom voorzien van symbolen. Je moet dingen duidelijk beeldmatig vastleggen, om elkaar te kunnen begrijpen.” Werken met mensen in de gevangenis is anders. “Daar moet je veel meer waken voor de kwaliteit van de tassen.” Gevangenen en vluchtelingen zijn twee groepen mensen die over het algemeen veel hebben meegemaakt, zegt Herber. “Je moet ze daarom heel erg betrekken in het proces. Je geeft ze zo toch een stukje erkenning voor het werk dat ze doen. Dat vind ik heel belangrijk: om iets te kunnen betekenen voor die mensen.” a
23
29 OKTOBER 2021 | NR. 145 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
PEP EN FRANS OVER FC UTRECHT
Pep en Frans zien een zakelijk FC Utrecht spelen Pep en Frans, twee broers die al sinds jaar en dag iedere wedstrijd van FC Utrecht in het stadion volgen, maken een column voor DUIC. Zij doen dit geheel op hun eigen manier en durven alles te zeggen. In de column wordt de week van FC Utrecht doorgenomen. Wat vinden de mannen van het vertoonde spel? Wie waren de uitblinkers? En wat vinden de mannen van bestuurlijke keuzes die gemaakt worden? Martijn Kramer schrijft het verhaal vervolgens op.
Afgelopen zaterdag was een enerverend avondje voor Pep en Frans. De mannen zagen FC Utrecht in eerste instantie gedreven spelen, maar tegen het einde aan werd het billenknijpen. Daarnaast zagen de mannen dat tientallen studenten het avondje Galgenwaard kwamen verpesten.
'Deze middelmatige trainer heeft het voor elkaar gekregen de beste seizoenstart ooit van FC Utrecht te evenaren'
Tekst: Martijn Kramer / Fotografie: Bas van Setten
“D
e eerste twintig minuten waren een genot om naar te kijken, zo begint Pep. “Daarin liet FC Utrecht zien dat het behoorlijk goed kan voetballen. Het komt op voorsprong en een heerlijk avondje leek te komen. Maar we maken het onszelf weer lastig. De tegengoal valt en alles draait opeens 180 graden.” Frans gaat hierop in. “Vanaf dat moment sloop er een bepaalde angst in de ploeg en FC Utrecht was het helemaal kwijt.” Pep reageert weer op zijn broer. “Janssen tikt die gelijkmaker in eigen goal binnen. Hij is absoluut niet schuldig aan het daarna vertoonde spel, maar dit doet hem geen goed. Die jongen zit in de hoek waar de klappen vallen op dit moment. Hij is de natuurlijke leider van dit team en lijkt mentaal een van de sterkste te zijn, maar dat kan je inmiddels betwijfelen. De laatste weken lees je overal dat Janssen zijn beste tijd wel is geweest en dat hij inmiddels steken laat vallen. Het kan niet anders dan dat, dat iets met je zelfvertrouwen doet.” Frans is het eens met zijn broer. “Het zal aan die jongen knagen, maar het is en blijft wel de beste aanvoerder die we hebben. Hij heeft even pech op dit moment, maar we moeten niet vergeten dat hij aan het begin van het seizoen degene was die het verschil maakte. Toen hij afgelopen seizoen geblesseerd was, speelde FC Utrecht heel erg wisselvallig. Na zijn terugkomst is het team echt beter gaan draaien en punten gaan pakken.”
Verlangen naar Kerk Pep vervolgt de wedstrijdanalyse. “Na 85 minuten maakt Van der Streek een schitterende winnende goal. Ik stond op de tribune te springen en te juichen. Alleen toen we naar huis reden besefte ik me opeens iets. Deze middelmatige trainer heeft het voor elkaar gekregen de beste seizoenstart ooit van FC Utrecht te evenaren. Dat zegt heel erg veel over de kracht van deze selectie, want van de trainer moeten we het niet hebben. De avond voor de wedstrijd heeft Hake volgens mij met Hans Klok gebeld. De basisopstelling kwam namelijk als een konijn uit een hoge hoed. Sylla stond ditmaal op de linkerflank en was omgeruild met Boussaid. Het is gewoon knap dat Sylla nog beroerder op links speelde dan dat hij voorheen op rechts deed. “Je kan hem beter links buiten het veld neerzetten”, zo grapt Frans tussendoor. “Het was gewoon weer niks”, vervolgt Pep. “Hij maakt een goal en geeft een voorassist, maar zo’n jongen moet negentig minuten lang dreiging uitstralen. Een rechtsback moet nachten wakker liggen van zijn acties. De enige speler die hij nu dolt, is hijzelf.” Frans pakt het stokje weer over. “Het is daarbij ook belachelijk dat Hake hem nog steeds laat staan. Het klinkt misschien gek, maar als ik hem zie spelen verlang je weer naar Gyrano Kerk. Hij kwam tenminste nog een keer zijn tegenstander voorbij.” Pep reageert op zijn broer. “Het verlangen
naar Kerk gaat iets te ver, maar het staat vast dat Sylla zelfs bij Jong FC Utrecht niet mee zou kunnen komen. Als FC Utrecht zijnde moet je nu ingrijpen. Waarom durft de hoofdtrainer het niet aan om een jonge speler als Malahi in de basis te zetten? Die jongen zit hoog bij de FC Utrecht-supporters. Hij komt uit Utrecht en wil graag voor FC Utrecht spelen. Daarbij heeft hij bewezen kwalitatief goed genoeg te zijn. In het verleden heeft hij grote binnenlandse- en buitenlandse clubs afgewezen en alle jeugdelftallen van Oranje doorlopen. Hij viel afgelopen zaterdag vijf minuten in en in die 300 seconden die hij speelde was hij agressiever, scherper en gedrevener dan dat Sylla de hele wedstrijd was. Maar een Remco Balk verdient inmiddels ook een kans. Je kan nu toch niet meer aan die jonge jongens verkopen dat Sylla de beste buitenspeler is?” Frans is het hiermee eens en heeft een creatieve invulling bedacht. “Als Mahi straks fit is, moet hij daar weer gaan spelen. Dat is geen discussie, maar op dit moment kan je ook Nick Venema een op die positie proberen. Hij heeft in het verleden als buitenspeler gespeeld. Geef zo’n jongen nu dan een keer de kans.
avond voor Pep en Frans. Tot slot willen zij een oproep aan de clubleiding doen. “Eens in de zoveel tijd nodigt FC Utrecht blijkbaar studenten uit die een wedstrijdje mogen komen kijken”, begint Pep. “Hartstikke leuk en sociaal bedacht allemaal hoor, maar opeens zaten er 150 studenten naast ons. Je ergert je negentig minuten lang dood aan dat volk. Ze zingen liedjes over dat zij de mannen van de toekomst zijn, dat de vader van de supporters van de tegenstander in de bijstand zit en flikkeren hun bier door het stadion als er wordt gescoord. Iedereen die een kaartje koopt moet zich aan de regels houden. Deze gelegenheidssupporters komen op uitnodiging en hebben overal maling aan. Zo werkt het toch niet?! Het enige waar die gasten goed voor zijn is het spekken van de clubkas, want je ziet ze alleen maar met bier en broodjes lopen. Die gasten zuipen en vreten echt hun hele stufi weg op zo’n avond.” Frans reageert hier tot slot nog een keer op. “Zet die jongens de volgende keer lekker op de hoofdtribune. Kunnen ze vooraf met de clubleiding wat eten en daarna met al die mensen op een business-seat de wedstrijd bekijken. Ben benieuwd of de clubleiding die gasten dan ook nog zo leuk vindt.”
Bierdouche in de Galgenwaard De drie punten bleven afgelopen zaterdag in Utrecht. Desondanks was het avondje Galgenwaard niet helemaal een leuke
*Geschreven voorafgaand aan de wedstrijd tegen SteDoco a
Advertentie
