De krant die verder kijkt in de stad
04 FEBRUARI 2022 | 8E JAARGANG NR. 158 | KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS OP
Utrecht volgens
Moet bedelen
illustrator Daniël
verboden worden
Roozendaal
in Utrecht?
P. 10
P.5
Theater Kikker 50 jaar en eindelijk weer open
Kritiek op ontwikkelaar Change= houdt aan
P.7
Prijs
T/M 12 FEBRUARI
den *gratis verzon
Hilversum Vaartweg 4 • 035 - 6247194 Utrecht Oudkerkhof 11 • 030 - 2314984
korting
Bilthoven Julianalaan 43 • 030 - 2287451
50% UTRECHT ZONDAG GEOPEND
*
€24,95
tot wel
MORPHEUS.NL
Elk ew eek een nieu DUI we C
'De Letters van Utrecht' is het langste kunstwerk van de stad P.14
21
RUIMT OP!
DUIC.NL
Scan de QR-code om het boek te bestellen
Advertenties
Hét Utrechts jaaroverzicht 21 Nu te koop bij: • • • • • • • • • • • • •
Broese Boekhandels De Bilthovense Boekhandel Boekhandel Bijleveld VVV Utrecht Bruna Nachtegaalstraat Bruna Biltstraat Bruna Roelantdreef Bruna Brusselplein Boekhandel De Kler Boekhandel Steven Sterk Boekhandel Van Ravenswaay Souvenirwinkel Groeten uit Utrecht Camping Ganspoort
Prijs €24,95
Scan de QR-code om het boek te bestellen via duicshop.nl >>
3
04 FEBRUARI 2022 | NR. 158 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
INHOUD Nieuws
4 Column Koos Marsman IJsselstein
5 Bedelverbod in Utrecht? Meerderheid lijkt niet in zicht
T
erwijl alweer bijna acht jaar geleden Kyteman het allerlaatste optreden gaf in Tivoli Oudegracht is er nog steeds geen zicht op de start van de verbouwing van de panden. Het is om droevig van te worden dat zo’n uniek complex in de binnenstad – dat decennialang een tweede thuis was voor muziekminnend Utrecht en vele bezoekers naar onze stad trok – nog steeds niet open is voor het publiek. Er liggen wel plannen voor horeca, waaronder een hotel, een klein podium, kinderdagverblijven en meer, maar op dit moment zijn het alleen nog maar illustere plannen op papier. Er is nog geen meter gemaakt. Eigenlijk zouden de deuren van het ‘nieuwe Tivoli’ in 2020 openen, toen werd 2021 het openingsjaar en dat is ook niet gehaald. Het uitwerken van de
plannen bleek langer te duren en er loopt nog een procedure tegen de vergunning. Maar dat is niet het enige, deze week bleek dat er ook gerommel is bij de initiatiefnemers. De betrokkenen stonden tegenover elkaar bij de Ondernemingskamer van het gerechtshof in Amsterdam. De inzet is – zoals ook helder; er gaat een uitgebreid onderzoek komen naar de gang van zaken. De initiatiefnemers houden ondertussen de kaken op elkaar. Op DUIC.nl schreven we er uitgebreid over. Ondertussen kan de Utrechter blijven wachten op ons Tivoli. Wanneer de deuren weer openen is niet bekend. Robert Oosterbroek
7 Woondroom of nachtmerrie? Kritiek op ontwikkelaar Change=
Cultuur / Uit 8 Uittips
DE VERANDERENDE STAD IN BEELD
Elke week de leukste uitjes
9 Achter de schermen Theater Kikker
VOORSTRAAT
Stad / Leven 10 Utrecht volgens..
Illustrator Daniël Roozendaal
11 Verdwenen winkels
Utrecht is constant in beweging. Er wordt gebouwd en gesloopt.
Bastiaanse Mode-artikelen
Hierdoor ziet de stad er
13 Herkomst straatnamen
anders uit dan vroeger,
Fentener van Vlissingenkade
op sommige plekken heel terwijl andere straten en pleinen juist al decennia
13 Stad in cijfers
hetzelfde blijven. In deze
Stress
1908 2022
rubriek laten we dat zien.
13 In other news
National Geographic over Utrecht
14 Utrechts gemaakt
Ga naar DUIC.nl voor meer oude en nieuwe foto’s van de stad.
De Letters van Utrecht
14 Puzzel
Zoek de verschillen
Sport 15 Pep en Frans over FC Utrecht
Wij verwelkomen de verlosser Henk Veerman
Colofon REDACTIE Robert Oosterbroek CONTACT REDACTIE 030 - 633 18 90 redactie@duic.nl VRAGEN OVER DISTRIBUTIE? Pierre Schoonhoven via pierre@duic.nl, 06 - 14 41 56 56
Social Media AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Arjan den Boer, Bas van Setten, Bo Steehouwer, Charlie van Dijk, Ilana Noot en Jasper van Dijk.
ADVERTEREN Helling 13, 3523 CB Utrecht, adverteren@duic.nl Fabiënne Heijne fabienne@duic.nl 06 86 80 32 22
ART DIRECTION EN VORMGEVING ddk.nl en redactie DUIC UITGEVERS Joris Daalhuisen en Martijn Rademakers
Website DUIC.nl
Facebook DUICNL
Twitter @duicnl
Instagram duic.nl
Utrecht heeft een eigen ondernemersprogramma! Utrecht bruist van de energie mede dankzij het lef, de creativiteit en de vindingrijkheid van ruim 42.000 ondernemers en nog een veelvoud aan ondernemende Utrechters. Ondernemers Gert-Jan Jansen, Julian de Keijzer en Martijn Rademakers vonden het hoog tijd om al deze ondernemende Utrechters een platform te geven waar ze hun plannen, successen, vragen en worstelingen kunnen delen met de rest van de stad. Elke vrijdag verschijnt er een nieuwe aflevering van DUIC in Zaken, hèt ondernemersprogramma van Utrecht! Alle afleveringen zijn terug te vinden via DUIC.nl/ondernemen met o.a. gesprekken met, Burgemeester Sharon Dijksma, Fairphone, de Clique, uCrowds, Bakker Verhuur, VechtclubXL, Ondernemersfonds Utrecht, Rabobank Utrecht en nog veel meer! GERT-JAN JANSEN PRESENTEERT WEKELIJKS EEN NIEUWE AFLEVERING OP DUIC.NL/ONDERNEMEN
Voel je je aangesproken en wil je ook een keer onze gast zijn? Mail ons! diz@duic.nl
4
NR. 158 | 04 FEBRUARI 2021 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
COLUMN
Koos Marsman is ambesedeur vollekstaol en commetator. Hij schrijf tweewekelijks voor DUIC, natuurlijk in de Uterechse vollekstaol
IJsselstein Nou gaot d'r 'n kennis van me verhuize naor IJsselstein, de stad van de Aopeluiers. Ik vraog me af of ze daor weet van heb. Da die IJsselsteiners heul lang geleje de kerkklokke hebbe laote luie voor 'n chimpansee omda die was overleje. Nie da ze altijd zo vreemp waore in IJsselstein, d'r is honderde jaore geleje 'ns 'n oorloggie gewees tussen 't stadsie an de Hollandse IJssel en 't groate Uterech en toen hebbe ze de Uterechters de stad uitgejaog, die d'r as haoze vandoor ginge. De straotnaom 't Haozepad herinner daor nog an en as 'k daor wel 'ns loop zie 'k ze in me gedachte nog renne. Ja, ik kom d'r wel 'ns, in IJsselstein. Dan gaon we 'n happie ete bij de Griek Stafili of bij 't Japanse restaurant Insho ('t internasionaole anbod is net as in 'n groate stad). Jammer alleén da onlangs de wijnbar de Heren van Wijn failliet ging, die kon blijkbaor de kerona nie overleve. In 't historiese centrumpie van IJsselstein kej' bes goe uitgaon en d'r zijn aordige winkels en elleke week is d'r 'n waoremarrek mè goeie vis- en kaosboere. De kippeboer is d'r 'n begrip. Kortom, je ken dus bes aordig woane in IJsselstein, zeg me zus die d'r woan en zeg me zwaoger mè ze wijffie die d'r oak al heul lang woane. Ze zijn de enige nie. Die kennis van me gaot d'r nou hin en d'r zijn al heul wa and're Uterechters naor 't stadsie verhuis. D'r lijk 'n IJsselsteintrek gaonde. Nou ken da weze en misschien renne ze over 't Haozepad 't stadsie binnen omda Uterech te duur en te druk geworre is, mij zal da nie overkomme! Graog wil 'k hier gezeg hebbe: da'k na 'n fijn verblijf, toch heul blij ben as 'k weer de Sneltram naor Uterech ken neme. Waorom? Omda 'k gek wor van da jaorlijkse gekloat of die zogenaomde groatste kersboom van Nederland wel of nie van lich wor voorzien. Da's zo erreg, da terugkerende gezeik daorover, zo jeukmaokend da'k zeker weet: woane in IJsselstein? Ikke nie!
Advertentie
SFEERVOL VERGADEREN OP DE CAMPING
5,AF € 7 AL VAN GDEEL PER DA
• • • • • • • •
4 vergaderruimtes, van 2 tot 60 personen* Op een unieke locatie in Utrechts nieuwste hotspot Rotsoord Altijd goed bereikbaar met trein, bus, boot, fiets of auto Flexibele catering, van drankjes tot diners Volledig gefaciliteerd met o.a. led-scherm, supersnelle WiFi en whiteboard Standaard gratis koffie, thee en water Mooi uitzicht op de Vaartsche Rijn 365 dagen per jaar, ook in de avond
DIRECT RESERVEREN? Dat kan eenvoudig online met het contactformulier op onze website of mail je wensen naar vergaderen@ganspoort.nl. Liever bellen of appen? Check de mogelijkheden bij Pierre via 06-14415656. Kijk voor een indruk van alle zalen op
WWW.CAMPINGGANSPOORT.NL * Tijdelijke aanpassing maximaal personen per zaal: Kantine 20 | Uitkijkpost 10 | Recreatiezaal 10 | Huiskamer 3
5
04 FEBRUARI 2022 | NR. 158 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
POLITIEK
Bedelverbod in Utrecht lijkt er voorlopig niet te komen
Moet bedelen in Utrecht verboden worden? Die vraag stond dinsdagavond centraal tijdens een bijeenkomst van hulporganisaties, ondernemers en de politiek. De conclusie? Er is een flink verschil van inzicht. Waar ondernemers onder meer spreken over ‘criminele bendes’ en het ‘jatten van tassen’ en de hoop dat een verbod helpt om de ergste overlast tegen te gaan, benoemen hulpverleners vooral de gevolgen van een verbod voor lokale bedelaars in de stad. En de politiek? De grootste partijen GroenLinks en D66 lijken na het gesprek nog minder te porren voor een verbod. VVD Utrecht heeft een bedelverbod wel opgenomen in de plannen. Tekst: Robert Oosterbroek / Fotografie: archieffoto Pixabay
B
edelen is zo’n onderwerp dat de afgelopen jaren af en toe weer boven komt drijven. Op dit moment is bedelen niet verboden in Utrecht, maar de roep om het wel te verbieden klinkt vanuit sommige groepen al enkele jaren. Vooral ondernemers uitten kritiek op de aanwezigheid van mensen die om een aalmoes vragen. Dat was ook dinsdagavond tijdens de raadsinformatiebijeenkomst het geval. Een bestuurslid van Koninklijke Horeca Nederland sprak over ‘gasten van horecazaken die constant worden aangesproken’, ‘vaak door meerdere personen’ en als een bezoeker dan in gesprek zou gaan kan het zomaar zijn dat ‘je telefoon wordt gejat of hele tassen verdwijnen’. Het Centrummanagement Utrecht pleitte ook voor een verbod en sprak onder meer over ‘criminele bendes’ die overlast veroorzaken. Winkeliersvereniging Lombok probeerde zich iets genuanceerder uit te spreken en sprak over rondreizende bendes waar ‘een beetje de zweem van criminaliteit’ te bekennen is. Er vielen harde woorden, maar de ondernemersverenigingen benadrukten ook allemaal het verschil tussen de ‘bendes’ en de ‘gewone Utrechtse bedelaar’ of Straatnieuwsverkoper. Voor de groep Utrechters zou aandacht moeten zijn en eventueel hulp als dat
nodig is. Ondernemers zouden ook goed contact hebben met deze groep. De winkeliersvereniging Lombok noemde ook het vele liefdadigheidswerk dat de ondernemers in de Kanaalstraat verrichten en de inzamelingen die regelmatig gehouden worden. Verschil Maar het verschil tussen de zogenoemde bendes en de reguliere Utrechtse bedelaar is juist ook het grote struikelblok. Want een verbod voor de één, is ook een verbod voor de ander. De harde woorden zorgden ook voor frictie tijdens het gesprek op dinsdagavond. Er werd onder meer kritiek geuit op de term ‘criminele bendes’, want bedelen mag op dit moment gewoon, dus daar is weinig crimineels aan. Verschillende welzijnsorganisaties kwamen aan het woord tijdens de bijeenkomst en spraken zich allemaal uit tegen een verbod. Fred Smits van Stichting Rechtop gaf aan te ‘walgen’ van wat hij hoorde. “We hebben het hier over mensen (…) ga nou niet iedereen die bedelt op straat bestempelen als een slechte bedelaar.” Een aanwezige van Stichting Goud voegde toe: “Er wordt een beeld neergezet of er supergrote organisaties in Utrecht zijn die mensen geld uit de zakken willen kloppen.” Bendes, criminele organisaties, Oost-Eu-
ropese families, Utrechtse bedelaars; het zijn termen die voorbij kwamen en het klopt natuurlijk dat de volledige groep bedelaars in de stad niet bestaat uit allemaal dezelfde soort mensen. Zowel de gemeente, als de ondernemers en welzijnsorganisaties bevestigen dat ook en het is bekend dat er soms families uit andere delen van Europa georganiseerd hierheen komen om te bedelen. Maar waar de ondernemers pleiten voor een algeheel verbod, spreken de welzijnsorganisaties zich uit tegen zo’n maatregel. De aanwezige welzijnsorganisaties menen dat overlast, die soms gepaard gaat met het bedelen, al aangepakt kan worden. Overlast veroorzaken is namelijk wel verboden. Een hulpverlener van Jellinek zei dat ‘een algemeen bedelverbod enorm veel mensen zal raken’ en een verbod ‘brengt schade toe aan onze eigen daklozen’. Een medewerker van het Leger des Heils voegde toe dat ook hij de politie belt als ze overlast of misstanden zien met vermeende ‘bendes’, maar benadrukte ook dat er in Utrecht - een stad waar Sint-Maarten de beschermheilige is – ruimte moet zijn voor bedelen. ‘Daklozen horen net als jij en ik ook bij de stad’ en ‘we moeten elkaar aanspreken op gedrag om goed te kunnen samenleven’. Een verbod zou daarbij volgens de welzijnsorganisaties niet helpen.
pen die vanuit buiten Utrecht naar de stad komen om hier te bedelen niet mogelijk is, liet ook een medewerker van de gemeente Utrecht weten. “Maar hinderlijk gedrag als opdringerig zijn, aanklampen of bewust de weg versperren is op dit moment wel al tegen te gaan. Dat mag namelijk niet.” Hoe vaak komen er eigenlijk meldingen binnen bij de gemeente Utrecht over bedelen? In heel 2021 werden er 19 meldingen gedaan in de binnenstad, in heel Utrecht waren het er 149. In 2020 was dit nog 127 en in 2019 in totaal 114. De raadsinformatiebijeenkomst was bedoeld om de gemeenteraad bij te praten over het onderwerp, zodat een verbod mogelijk op de agenda komt. Maar de grootste partijen in de gemeenteraad, GroenLinks en D66, hebben laten weten geen voorstander te zijn van een verbod. D66-lijstrekker Maarten Koning vertelt dat ze daar twee redenen voor hebben: “Hinderlijk gedrag (door wie dan ook, ook bedelaars) is al verboden in de APV, en daarnaast is vragen om een gift/gunst een manier voor iemand om een beroep te doen op medemenselijkheid, dat willen wij niet verbieden.” De VVD heeft wel nadrukkelijk in het verkiezingsprogramma staan dat bedelen verboden moet worden.
In samenwerking met Thirty030
UTRECHT VERBINDT JONG & OUD
Danique (26) in gesprek met Jannes (78) over het leven in Utrecht West: 'Het is hier rustig en het saamhorigheidsgevoel is groot'
Wat verbindt de oudste en de jongste bewoners van onze mooie stad? Nou, precies dat: die mooie stad! In deze reeks gaan een jongere en een oudere inwoners van steeds een andere Utrechtse wijk met elkaar in gesprek over het leven. Over vroeger, over nu en over later. Al wandelend of op een bankje in de zon praten ze over het leven, over Utrecht, over de wijk waar ze wonen en nog veel meer. Want de liefde voor Utrecht kent geen leeftijd: Utrecht verbindt jong en oud! Vandaag: Danique (26) in gesprek met Jannes (78) over twee passies: Utrecht én muziek.
Dag Jannes, ik begrijp dat je al je hele leven in West woont! Vertel? “Ja, mijn hele leven op een half jaar na! Ik ben geboren in het Diakonessenhuis en opgegroeid aan de Cremerstraat, naast het spoor. Mijn moeder zei altijd: “Je mag tot je dertigste thuis wonen, daarna schop ik je eruit”. Dus toen ik eind twintig was, heb ik een half jaar in Zeist gewoond en daarna ben ik in Oog en Al beland. Via een kennis van de muziekvereniging vond ik een appartement in de gele tweede kind kregen hebben we een huis aan de Goethelaan gekocht. Daar woon ik inmiddels al ruim 42 jaar.” Hoe was het om aan het spoor op te groeien? Reden er toen al zoveel treinen? “Ja, al waren het toen nog stoomlocomotieven. Ik herinner me nog dat de Spoordijk af dend kooltje uit de locomotief en vatte het droge gras vlam. We hadden ook een buurman die machinist was. Als hij langs kwam pfuuu! Zo wist zijn vrouw dat hij voorbij reed. En ’s nachts kwam de zware olietrein vanuit
Drenthe voorbij, dan lagen we te schudden in ons bed.” Inmiddels woon je al een hele tijd in Oog in Al. Wat vind je van de wijk? “Oog in Al is altijd een hele goede wijk gerustig en het saamhorigheidsgevoel is groot. Vroeger zat de SOL-fabriek hier om de hoek: daar maakten ze eerst veevoer en later olie uit sojabonen. Rondom de fabriek was het continu een drukte van belang. Duwboten voerden sojabonen aan over het kanaal, en we hoorden altijd de ventilatoren, de pompen en het gezoem. De fabriek stond er al sinds 1909, voordat de woningen in Oog in Al gebouwd werden. Op een gegeven moment werd de fabriek een doorn in het oog en is hij, met enige politieke druk, naar buiten de stad verplaatst. De oude gevel en de kraan zijn bewaard gebleven. Nu zijn er woningen gebouwd en zit de bibliotheek in het pand. Een hele verandering.” Ik kan me voorstellen dat je sowieso veel hebt zien veranderen in Utrecht. Wat vind je daarvan?
“Ik heb een plakboek met allemaal oude foto’s uit de krant, kijk daar maar eens in. Je ziet inderdaad veel veranderen: er wordt van alles gesloopt voor nieuwbouw. De fabrieken in Lombok zijn verdwenen en hebben plaatsgemaakt voor woningen, maar ook voor de prachtige gebouwen gesloopt. In de stad zelf worden gesloopte gebouwen vaak vervangen voor nieuwbouw die goed in het geheel past. En ze restaureren ook veel. Leuk om te zien, hè?” Hele bijzondere foto’s, ja! Wat staat er in het andere plakboek? “Daar staan allemaal foto’s in van Erroll Garner, de jazzpianist. Ik ben al mijn hele leven groot fan.” Ik zie hier in de woonkamer inderdaad twee piano’s staan. Welke rol speelt muziek in jouw leven? “Ik ben klassiek pianist, al probeer ik af en toe ook jazz te spelen. Mijn vader was muzikaal en heeft al zijn kinderen op muziekles gedaan. Dat was voor die tijd heel bijzonder.
waren thuis met z’n vijven. De rest van mijn leven heb ik muziek gespeeld. Momenteel speel ik piano en orgel op allerlei plekken in en rondom Utrecht: in de kerk, in het Antoniusziekenhuis, in Zuilen, in Voorhoeve en ongel daar was niet gestemd, dus ik zei: “laat mij maar piano spelen dan”. Er staat daar dus een de piano’s, heerlijk om te spelen!” Prachtig om te zien dat jij zo geniet van muziek én het met de rest van Utrecht wil delen! “Komende zomer is iedereen welkom bij het jubileumconcert van harmonie De Bazuin. Daar speel ik samen met mijn broer en mijn zoon. De Bazuin is een van de weinige harmonieën die nog bestaan in Utrecht. Opgericht in 1921, dus vorig jaar bestonden we honderd jaar. Vanwege corona hebben we dat toen niet kunnen vieren, maar deze zomer dus wél!”
Utrecht verbindt jong & oud De interviewreeks ‘Utrecht verbindt jong & oud’ is een initiatief van Thirty030, de stadsambassadeurs van Utrecht. In deze reeks gaan steeds een jongere stadsambassadeur en een oudere inwoner van een wijk met elkaar in gesprek.
7
04 FEBRUARI 2022 | NR. 158 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
NIEUWSVERHAAL
Woondroom of nachtmerrie? Kritiek op ontwikkelaar Change= in Leidsche Rijn houdt aan
De bouw van wooncomplex Change= (lees: Changes) in Leidsche Rijn werd begin 2020 met een ronkend persbericht aangekondigd. Vlakbij de Pathé-bioscoop en gelegen aan het Berlijnplein moeten 600 betaalbare huurappartementen voor ‘werkende jongeren’ verrijzen, maar al snel ontstond er onrust over het project. In 2018 al kwam verhuurder en ontwikkelaar Change= in opspraak. In Amsterdam voelden de bewoners van het eerste Change=-complex zich opgelicht en de rechter en huurcommissie stelden hen in het gelijk. Wat staat Utrecht te wachten nu deze verhuurder naar de stad komt? Tekst: Ilana Noot
H
et klinkt als een droom voor starters die de afgelopen jaren steeds verder verstrikt zijn geraakt in de oververhitte woningmarkt. Change= creëert naar eigen zeggen woonruimte voor ‘werkende jongeren die op de woningmarkt tussen wal en schip vallen omdat ze geen woning kunnen kopen of huren, maar ook niet in aanmerking voor een sociale huurwoning’. Change= denkt daarbij aan ‘de werkende mbo’er’ die ‘maatschappelijk gezien niet dezelfde status heeft als een studerende leeftijdsgenoot’. Het wooncomplex in Leidsche Rijn is in een paar jaar uit de grond gestampt en wordt volgens planning volgende maand opgeleverd. Vanaf dan kunnen de 600 kersverse bewoners hun intrek nemen in de, volgens Change=, ‘zeer betaalbare’ studio’s en de 39 atelierwoningen die het wooncomplex rijk is. Naast woningen telt het gebouw zes gezamenlijke binnentuinen, een restaurant,
Kritiek En onder meer dat zorgt zowel in Amstedam als in Utrecht voor kritiek op ontwikkelaar Change=. In de hoofdstad - waar Change= twee complexen heeft - is al jaren gesteggel over de contracten en kosten die huurders betalen. Verschillende huurders stapten naar de huurcommissie omdat ze ontevreden waren over de hoogte van de servicekosten. Ook de zogenoemde ‘community-overeenkomst’ deed in Amsterdam heel wat stof opwaaien. Nieuwe huurders moesten die namelijk verplicht ondertekenen. In de overeenkomst waren kosten vastgelegd voor het lidmaatschap, een interieurpakket en internet. Bij elkaar ging het om zo’n 100 euro per maand die dus nog bovenop de maandelijkse huur en servicekosten kwam. Daartegen
camerabeveiliging met control room’. Werken, wonen, leren, leven, zorg & welzijn, mobiliteit, veiligheid en ‘de community’ staan namelijk hoog in het vaandel bij Change=.
Utrechtse fracties van Student & Starter, ChristenUnie, Stadsbelang Utrecht, VVD, SP, PvdA en CDA hun krachten in schriftelijke vragen aan de wethouder. Change= had toen net aangekondigd dat het in Leidsche Rijn een nieuw wooncomplex ging bouwen, maar tegelijkertijd was er in Amsterdam dus al onrust ontstaan over de verhuurder. “In eerste instantie is dat (de komst van woningen voor starters, red.) nieuws om erg blij van te worden, maar al gauw blijkt dat het enthousiasme wel wat getemperd mag worden”, stelden de Utrechtse raadspartijen, doelend op alle kritiek. De wethouder gaf destijds aan dat met Change= afspraken zijn gemaakt over de huurprijs. Bij de servicekosten ligt dat iets anders. “De servicekosten zijn afhankelijk
vierkante meter en bestaan uit één leef- en slaapruimte, voorzien van onder meer een ‘open keuken’ en wasmachine. De kale huur
euro in totaal, voor voorzieningen zoals internet in de woning, gebouwbeheer, nutslasten en ‘veiligheid & community’. De studio’s komen dus uit op een huurprijs van zo’n 960 euro per maand.
naar de rechter. De onrust bleef ook in Utrecht niet on-
van de aangeboden diensten. Deze kunnen desgewenst worden getoetst door de huurcommissie”, antwoordde het college op de vragen van de partijen. Huurcommissie en rechter In Amsterdam gebeurde ondertussen precies dat. De huurders die naar de huurcomhoren dat de gerekende servicekosten in de Amsterdamse Change=-complexen inderdaad te hoog waren. En ook de gang naar de rechtbank in Amsterdam had succes. Hoewel Change= vindt dat huisvesting in hun complexen geen doel op zich is, maar dat het juist gaat om de gemeenschap, oordeelde de rechcommunity-overeenkomst niet apart in rekening had mogen brengen. De producten en diensten hadden volgens de rechter geleverd moeten worden als onderdeel van de maandelijkse huur- en servicekosten. Sommige Amsterdamse huurders betaalden bepaalde zaken - zoals internet - zelfs twee keer: één keer via de servicekosten en nog een keer via de community-overeenkomst. De rechter oordeelde tot slot dat verhuurder Change= de kosten voor de community-overeenkomst terug moest betalen aan de huurders en niet langer meer in rekening mocht brengen. Discussie laait op Het Change=-complex in Leidsche Rijn is ondertussen bijna af en wordt naar verwachting de gang van zaken was in Utrecht wat naar de achtergrond verdwenen, maar laait nu weer op. De voltallige Utrechtse gemeenteraad heeft vorige week aangegeven zich - na
de eerste ervaringen met de Change=-complexen in Amsterdam - zorgen te maken over hoe het er straks in Utrecht aan toegaat. “Afgelopen week ontvingen wij signalen dat Change=, ook in Utrecht, nog steeds hoge servicekosten voorschrijft aan geïnteresseerde huurders. Ook lijkt het alsof de kosten voor de community nu onder de servicekosten zijn geschaard.” De raadspartijen noemen “Betaalbare woningen zijn op deze manier helemaal niet betaalbaar. Huurders hebben recht op een normale huurprijs, zonder een gang naar de rechter te hoeven maken”, vindt de gemeenteraad. De partijen willen dus uitleg van het college. Uit het antwoord van het college moet onder meer duidelijk worden of de gemeente naar aanleiding van de uitspraken van de huurcommissie en de rechter contact heeft gehad met Change=, over de hoogte van de servicekosten en de toepassing van de ‘community-overeenkomst’ in het complex in Leidsche Rijn. De partijen hopen bijvoorbeeld dat het college bij Change= aandringt op verlaging van de servicekosten. Ook wil de gemeenteraad weten hoe het college aankijkt tegen de totale huurprijzen. Op basis van de kale huur is namelijk sprake van sociale huur, maar ‘op basis van de totale vaste lasten is het logischer te spreken van relatief dure middenhuur’, vinden de partijen. Het college heeft een aantal weken de tijd om de vragen te beantwoorden, maar het is duidelijk dat de discussie nog niet tot een eind komt.
8
NR. 158 | 04 FEBRUARI 2021 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Uittips
Don’t F*ck with Artemis (Theatergroep Aluin)
De Kleine Zeemeermin (8+) Waar: Stadsschouwburg Utrecht Wanneer: zaterdag 5 februari Prijs: 26,50 euro voor volwassenen, 10 euro voor kinderen
Waar: Podium Hoge Woerd Wanneer: vrijdag.4 februari Prijs: 10 tot 19 euro
De theaters zijn weer open en dat betekent dat Theater Utrecht de grote familievoorstelling ‘De Kleine Zeemeermin’ nog één keer kan laten zien. In het beroemde sprookje vertelt Hans Christian Andersen over volwassenwording, groei, identiteit en verlangen. In de eigentijdse versie van Theater Utrecht draait het om de veertienjarige Annebel die de meest wonderlijke wezens ontmoet en allerlei avonturen beleeft. Er zijn nog een paar kaarten voor de voorstelling beschikbaar.
De Trojaanse oorlog is voorbij. Koning Agamemnon is vermoord door zijn vrouw, omdat hij zijn dochter offerde in de oorlog. Maar niemand weet dat Artemis haar op het laatste moment gered heeft. Dochter Ifigineia leeft nog. Na vele jaren besluit Ifigineia om terug naar huis te gaan. Theatergroep Aluin heeft opnieuw mythologische figuren in een hedendaagse setting tot leven weten te wekken. Na De Wraak van Ifigineia en (it sucks to be) Helena komt Aluin nu met het derde deel van de ‘Terug uit Troje Trilogie’: Don’t f*ck with Artemis.
Speuren naar Stadsfossielen Waar: in Utrecht Wanneer: wanneer je wilt Prijs: gratis
Rondleiding door gevangenis Wolvenplein Waar: Wolvenplein 27 Wanneer: zaterdag 5 februari om 15.00 en 16.00 uur Prijs: 5 euro voor volwassenen, kinderen tussen de 0 en 2 euro De gevangenis ging alweer acht jaar geleden dicht, maar nu kan iedereen binnen een kijkje nemen. Tijdens deze rondleiding leer je meer over de historie en de toekomst van de oudste cellulaire gevangenis van Nederland. Gidsen leiden je rond en leggen uit hoe het er tussen 1856 en 2014 aan toeging. De rondleidingen worden elke eerste zaterdag van de maand gegeven op verschillende tijdstippen. Op 5 februari is er nog plek om 15.00 en 16.00 uur. Wie mee wil doen, kan bezoekwolvenburg@gmail.com mailen met de datum en het tijdstip.
Toon! De mooiste liedjes van Toon Hermans Waar: TivoliVredenburg Wanneer: maandag 7 februari Prijs: 38 euro Toon Hermans excelleerde in ‘van niets iets’ maken en introduceerde de one-man-show in Nederland. Dit jaar is het precies twintig jaar geleden dat Hermans overleed en dat gaan niet onopgemerkt voorbij. Remko Vrijdag, Lissa Meyvis, Tommie Christiaan en het Metropole Orkest brengen een ode aan Hermans, door zijn mooiste en ontroerendste liedjes te spelen. Van 24 Rozen, tot Lente me en Als de liefde niet bestond…
Ze vallen niet altijd gelijk op, maar in Utrecht zijn talrijke fossielen te vinden, bijvoorbeeld in gevelplaten, stoepen en raamdorpels. Ze zijn in ieder geval vooral te zien in en om oude gebouwen en overal waar natuursteen is verwerkt. Heel februari kun je meedoen in de jacht van stadsfossielen. Als je een fossiel gevonden hebt, kun je die natmaken met een plantenspuit of spons, waardoor je hem veel beter kunt zien. Maak daarna een foto van het fossiel samen met een muntje van 10 cent, zodat je goed kunt zien hoe groot het fossiel daadwerkelijk is. Je kunt de foto sturen naar stadsnatuur@hotmail.com of posten op sociale media met #stadsfossiel030. Natuurgidsen van IVN Stad Utrecht gaan dan kijken wat voor fossiel dat is. De mooiste komen op een plattegrond op de website ivn.nl.
Film: Olga Waar: Louis Hartlooper Complex Wanneer: dagelijks Prijs: 8 tot 10 euro Deze film gaat over Olga, een van de beste Oekraïense turnsters van het moment. Ze kan alleen maar denken aan trainen voor het EK dat dichterbij komt. Maar als het journalistieke werk van haar moeder hun levens bedreigt, wordt Olga voor haar eigen veiligheid naar een gastgezin in Zwitserland gestuurd. Olga stort zich op haar turnroutine om een plek in het Zwitserse team te bemachtigen, maar als in Kiev de Euromaiden-protesten losbarsten en Olga’s moeder en beste vriendin in de frontlinie belanden, wordt Olga verscheurd tussen haar sportieve ambities en de liefde voor haar geboorteland. Een ontroerend verhaal, over sterke maar mentaal kwetsbare turnsters, tegen de achtergrond van de Oekraïense revolutie in 2013. Olga ging in première op het Cannes Filmfestival en is de Zwitserse Oscar-inzending.
Open > Woorden Waar: De Helling Wanneer: zondag 6 februari Prijs: gratis OPEN is terug! De Helling trapt dit jaar een nieuwe reeks af met OPEN > Woorden. Vanwege de coronamaatregelen is OPEN niet in het café, maar in de zaal. Treed binnen voor deze ode aan taal, op verschillende manieren verwoord. Te zien is bijvoorbeeld Jesse Vos, die gewapend met volgekalkte notitieblokjes en een relatief gezonde dosis knaldrang vertelt over seks, therapie, comfortfood en andere dingen die hem bezighouden. Verder staat Caya van Rossum op het podium, die al jaren zinnen, woorden en gedichten schrijft. Over dagelijkse zorgen, wat er in haar hoofd omgaat en vooral in veel metaforen. Tot slot is Zita Smit er. Zita zelf wil er weinig woorden aan vuil maken: “Als men wil weten wat ik doe, dan moeten ze maar komen kijken.” Duidelijk toch?
9
04 FEBRUARI 2022 | NR. 158 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
ACHTER DE SCHERMEN
Theater Kikker viert vijftigste verjaardag, maar blijft jong en avontuurlijk
De vlaggen gaan uit bij Theater Kikker. Het theater mag weer open voor publiek, zij het voorlopig nog onder voorwaarden. Temeer is het een bijzonder jaar omdat het theater in 2022 al vijftig jaar bestaat. Een hele mijlpaal, die groots moet worden gevierd. Daarover wordt later meer bekend. Eerst maar weer eens ‘gewoon’ open.
Tekst: Charlie van Dijk / Fotografie: Robert Oosterbroek
T
heater Kikker vindt zijn oorsprong in de zeventiger jaren in een zaaltje aan het Janskerkhof. Het zaaltje werd destijds door studenten gebruikt voor ‘kikkeren’, gehurkt op en neer springen als een kikker. Tejater Kikker werd het zaaltje toen genoemd, wat al snel veranderde in Theater Kikker. In de jaren '80 verhuisde het theater naar de Ganzenmarkt maar behield de naam. Hard wordt er gewerkt in de kleine zaal van Theater Kikker. Tijdens de laatste repetities voor de try-out schaven de theatermakers van tg Tiefschnee hun voorstelling Antiman nog bij. Woensdag, donderdag en vrijdag spelen ze die voor een enthousiast publiek – bijna alle kaarten zijn al verkocht. Maar een beetje uitgelaten is de sfeer ook wel: na de laatste lockdown is het eindelijk weer zover, ze mogen het podium weer op. Terwijl zij op het podium bezig zijn met de plek van hun decorstukken, zijn medewerkers van Theater Kikker in de zaal bezig met de ideale stoelopstelling. Want met een verplichte anderhalve meter afstand tussen de bezoekers blijven er maar weinig plekken over in de kleine theaterzaal. Make-over Theater Kikker heeft ook niet stilgezeten tijdens de lockdown. Zo hebben ze in de afgelopen weken de tijd genomen om het theater, dat dit jaar de vijftig aantikt, een nieuwe huisstijl en website aan te meten. Daarnaast zijn de lampen in de zalen van het theater vervangen en hebben de kleedkamers ook een make-over gehad. De afgeen schoongemaakt; Theater Kikker is weer
klaar voor het ontvangen van het hooggeeerd publiek. “Het publiek van Theater Kikker is jong en avontuurlijk”, vertelt directeur Hanno Tomassen. De bezoekers die hier in de zalen zitten zijn tussen de 18 en 35 jaar oud en vaak student. “Het is een heel nieuwsgierig publiek, gewend aan experiment. Wij proberen als theater uit de black box te stappen.” De black box is het klassieke podium, zwarte vloer, zwarte muren. Door voorstellingen die verschillende disciplines in het theater door elkaar gebruiken, wordt ook het theater als het ware een ‘grijs gebied’. Het is niet meer zomaar in een hokje te plaatsen. “Het hoeft niet allemaal makkelijk te zijn”, zegt Tomassen. “De theatermakers en ons publiek vinden het leuk om de uitdaging op te zoeken.” Afwegingen Het komt voor dat er bij voorstellingen grote thema's en moeilijke onderwerpen worden aangesneden. Hoe zorgt het theater ervoor dat de voorstellingen toch toegankelijk blijven voor het publiek? “Soms is het nodig om mensen te begeleiden. Dat kan door van tevoren aan te kondigen aan het publiek wat er gaat komen, of om het publiek na de voorstelling in gesprek te laten gaan met de theatermaker. In de serie ‘Kikker stelt voor’ kunnen theatermakers hun publiek zelf uitleggen wat hun drijfveren en afwegingen waren bij het maken van de voorstelling.” Contact met het publiek kan voor theatermakers van groot belang zijn voor hun ontwikkeling, zeker voor de jongere makers in het vak. Theater Kikker en partners HKU
en Het Huis Utrecht startten daarom het initiatief ‘De Utrechtse Lichting’, dat juist de jonge makers meer ruimte op het podium geeft. Veel jonge, net afgestudeerde theatermakers konden door de lockdown eerder nog niet optreden voor publiek. Tomassen: “Mensen die in de afgelopen drie jaar zijn afgestudeerd, krijgen hier de ruimte om hun werk te laten zien. Zij hebben niet dezelfde ervaring kunnen opdoen als anderen. Je moet je werk kunnen voordragen om te toetsen: wat vinden mensen hiervan?” Er is een open call uitgeschreven voor de lichting die niet eerder de kans kreeg om een live voorstelling te geven. Er kwamen zo’n twintig aanmeldingen van alumni, die ideeën hadden voor een eigen voorstelling. Vijftien keer Al langer is Theater Kikker onderdeel van het Vlakke Vloer Platform (VVP). Dit platform bestaat uit veertien theaters, verspreid door Nederland. Deze theaters hebben als doel om samen de belangen van het theateraanbod te behartigen. Makers die bij een van de aangesloten theaters een podium krijgen, kunnen rekenen op bijval van de andere theaters. “Door het VVP kunnen theatermakers gemakkelijk bij meerdere podia hun voorstellingen presenteren, in plaats van dat ze bij iedere instelling opnieuw hun idee moeten pitchen. Want vijftien keer spelen per voorstelling, dat heb je wel nodig om je als theatermaker verder te ontwikkelen.” ‘Dichtgaan is een ramp’ Na twee coronajaren heeft het theater op-
nieuw de energie en inspiratie gevonden om het seizoen te vervolgen met volop bijzondere voorstellingen. Hanno Tomassen zegt vertrouwen te hebben in de routekaart, maar die uitgestippelde routes moeten nu wel gevolgd worden. “Dichtgaan is een ramp. Voor ons, maar ook voor de makers. We willen niet meer onvoorspelbaar reageren op het virus, ook als er een nieuwe variant de kop opsteekt. Met de voorwaarden die de routekaart aangeeft, kan je beter voorspellen waar je aan toe bent. Ik heb er vertrouwen in dat we daar beter mee om kunnen gaan, zodat we open kunnen blijven.” Belangrijk bij Theater Kikker is dus dat de makers en hun ontwikkeling centraal staan. Niet de losse voorstellingen. Om toch een beetje een beeld te geven van hoe het theater de draad weer oppakt, lichten we een voorstelling op de agenda uit: Songs for no one. Een soloperformance van Nastaran Razawi Khorasani die hiermee al twee prijzen in de wacht sleepte. In de voorstelling neemt Nastaran het publiek mee in de levens van een jongen en een meisje. Onzichtbaar, wonend in de islamitische dictatuur van Iran. “Met de stemmen van de twee kinderen in de oeroude Perzische taal is Songs for no one een portret van een verborgen samenleving waarin wordt getoond wat doorgaans onzichtbaar blijft.” Nastaran won de BNG Bank Theaterprijs 2020 voor het concept van deze voorstelling. Tijdens het Nederlands Theater Festival won de theatermaker ook de BNG Bank Theaterprijs 2021 voor haar werk. Songs for no one is op 8 en 9 maart te zien in Theater Kikker.
10
NR. 158 | 04 FEBRUARI 2021 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
UTRECHT VOLGENS ILLUSTRATOR DANIËL ROOZENDAAL
‘Ik ben steeds eenvoudiger gaan werken’ Daniël Roozendaal is illustrator en maakte in 2015 de muurschildering bij het Thomas à Kempisplantsoen. Daarop zijn de hoofden van Nederlandse Tour de France-winnaars Jan Janssen en Joop Zoetemelk te zien. Er liggen nieuwbouwplannen voor het plantsoen, wat zou betekenen dat dit kunstwerk verdwijnt. De Utrechtse SP pleitte ervoor dat de muurschildering behouden blijft. Daniël is in gesprek met de woningbouwcorporatie en de gemeente om te kijken wat de mogelijkheden zijn. We vroegen hem of hij de schildering nu anders zou maken en wat zijn lievelingsplek is in Utrecht.
Zou je de muurschildering opnieuw maken? “Als ik zelf aan de slag zou gaan, maak ik iets nieuws. Ik heb me in zeven jaar tijd als kunstenaar ook ontwikkeld. Als ik nu naar die schildering kijk, zou ik dingen anders doen. Het lijkt me veel vruchtbaarder en constructiever als we om tafel gaan zitten voor iets nieuws. Dat heeft ook de woningbouwcorporatie in gedachten. Ook is de gemeente aan het kijken of er ergens in de buurt iets terug kan komen, niet per se bij de nieuwbouw. Als er een wens is om precies die muur terug te laten komen, zeg ik: laat een andere partij die reproduceren. Ik wil liever een nieuw ontwerp maken. Misschien wel iets dat hieruit voortkomt met fragmenten die herinneren aan de oude schildering, maar dan wel iets abstracter en iets tijdlozer.” Wat zou je nu anders doen in vergelijking met de vorige schildering? “Ik ben steeds eenvoudiger gaan werken en in die schildering zitten veel verschillende vormen. Gedurende de jaren ben ik meer die balans gaan opzoeken: zo eenvoudig mogelijk en zoveel mogelijk weglaten, maar nog wel herkenbaar. Dat maakt het krachtiger, vind ik. De muurschildering nu is heel concreet en veilig. Het ontwerp staat helemaal op de muur, maar daar kan je ook mee spelen. Door het bijvoorbeeld net iets te groot te maken,
waardoor het een stukje van de muur afvalt. Als ik er nu naar kijk, vind ik het best braafjes. Ik vind het ook leuk om geometrisch met organisch te combineren. Dat is in de loop der jaren ontstaan en zie je er bijvoorbeeld nog helemaal niet in terug.” Wat voor toffe projecten heb je de afgelopen jaren nog meer gedaan? “Bepaalde klanten waar ik voor heb gewerkt zijn wel blijven hangen, zoals het Sydney Opera House in Australië. Daar mocht ik een portret van George Michael voor maken voor bijvoorbeeld The Lancet: een Brits medisch wetenschappelijk tijdschrift. Daarvoor mocht ik een jaar lang de covers maken. Dat waren grote internationale opdrachtgevers en het voelt tof om daarvoor te werken.” Met welke projecten ben je nu bezig? “Een van de dingen is dat ik samen met een paar anderen, met een sounddesigner, een scenarioschrijver en een projectmanager, een initiatief heb ingediend voor 900 Jaar Utrecht. We hebben een groot plan bedacht voor een city game voor kinderen. Al onze disciplines komen daarin naar voren.” Waar kan je culinair genieten in Utrecht? “Tot voor kort bij Café Wout op ’t Oudenoord.
Daar is de eigenaar helaas vertrokken, maar hij maakt een doorstart als cateraar onder zijn eigen naam: Naresh Ramdjas. Een absolute aanrader.” Wat is je lievelingsplek in Utrecht? “Dat is mijn werkplek: Het Hof van Cartesius. Het bestaat uit verschillende paviljoens die allemaal circulair gebouwd zijn en verschillende hofjes vormen. Het is een pionierend project op het gebied van circulair bouwen en is uniek in Nederland. Daarnaast hebben we met de huurders van de verschillende ruimtes een coöperatieve structuur. We beslissen bijvoorbeeld alles samen, bouwen dingen samen, werken soms samen, organiseren samen evenementen en drinken samen bier. Het voelt als veel meer dan simpelweg een werkplek. Het voelt meer als een plek die ik samen met anderen aan het opbouwen ben en waar ik deels leef.” Wat is je lievelingswinkel in Utrecht? “Ik ga heel goed op ouderwetse winkels als IJzerhandel W. Pijper, electro winkel Electro Service op de Oudegracht of schoenmaker Luxa op de Hopakker. Daar krijg je nog lekker op z’n Utregs uitgebreid persoonlijk advies en wordt heen en weer gegrapt.”
“Dat eindeloze bouwen overal. Ik snap dat een stad nooit af is, in beweging moet zijn en zich moet verbeteren om relevant te blijven, maar soms gaat het me iets te ver als ik tijIk betrap mezelf dan op opa-achtige gedachten, zoals: hoezo laten ze het niet gewoon lekker zoals het was?” Utrecht is… “…wat ik gewend ben.”
Wat is je grootste ergernis aan Utrecht?
In samenwerking met de gemeente Utrecht
900 jaar Utrecht: een feest van muren slechten Over 5 maanden is het zover: de 900e verjaardag van de stad Utrecht. De gemeente Utrecht wil dit op een laagdrempelige manier vieren, waarbij alle Utrechters betrokken worden. Om dit tot een succes te maken, is het Utrecht 900 Comité in het leven geroepen, dat bestaat uit een vertegenwoordiging van Utrechtse organisaties. In aanloop naar de viering spreekt DUIC steeds 2 mensen die aan het comité zijn verbonden. Deze keer zijn dat bestuursvoorzitter van ROC Midden Nederland Johan Spronk en Judith Deynen, directeur-bestuurder van de Vrijwilligerscentrale Utrecht.
T
ussen 2 juni en 11 november dit jaar vieren we dat het precies 900 jaar geleden is dat Utrecht stadsrechten kreeg. De gemeente Utrecht wil Utrechters zelf evenementen laten organiseren in die periode, omdat het een feest voor en door Utrechters moet zijn. Om alles in goede banen te leiden, werd het Utrecht 900 Comité opgericht. ‘’We hebben een heel grote groep kinderen en jeugd in de stad Utrecht. Daarom ben ik benaderd om lid te worden van het comité als vertegenwoordiger van alle onderwijsinstellingen in Utrecht’’, vertelt Johan Spronk. Judith Deynen vertegenwoordigt als lid van het comité vrijwilligers en organisaties die werken met vrijwilligers in de stad, vertelt ze. ‘’Ongeveer 40% van de Utrechters is op een of andere manier betrokken bij vrijwilligerswerk. Dat kan bijvoorbeeld in de wijk, bij een sportvereniging of bij een speeltuin zijn. Ik vond dat die mensen vertegenwoordigd
moeten worden.’’ Blijvende verbindingen Deynen hoopt dat er tijdens de viering voor langere tijd verbindingen ontstaan tussen verschillende initiatieven, organisaties en mensen. “Zo bundelen vrijwilligersorganisaties hun krachten met de 9r00te Utreg Quiz, waarbij bewoners uit tien verschillende wijken de strijd aangaan wie Utrecht het beste kent. Ter voorbereiding krijgen deelnemers een rondleiding om de wijk en de geschiedenis van de ander beter te leren kennen. Hierdoor zie je nog beter dat we als stad een gedeelde geschiedenis hebben. Hoe leuk zou het zijn wanneer we over 900 jaar terugkijken en dan zien dat de verbindingen die we nu leggen in de eeuwen er na tot mooie initiatieven hebben geleid. Verbindingen kunnen ook op kleinere schaal. Kijk bijvoorbeeld naar je buurman of buurvrouw die je al lang niet
meer hebt gezien. Zorg ervoor dat hij of zij ook mee kan doen met het Utrecht 900 feest. Vooral in deze tijd.’’ Spronk sluit zich daarbij aan. ‘’Ik hoop ook dat we minder in hokjes gaan denken. Utrecht bestaat 900 jaar, maar de stadsmuren zijn ondertussen afgebrokkeld. Laten we ook de muren tussen bevolkingsgroepen en hoogen laagopgeleiden weghalen, zodat we daar ook verbinding kunnen maken. Utrecht is de stad van het Utrecht Science Park, met onder andere de Hogeschool Utrecht, Universiteit Utrecht en het RIVM. Dat is allemaal heel belangrijk, maar de handen zijn ook belangrijk. Er moeten ook dingen gemaakt worden. Utrecht is een stad geweest van ambachten, een gildestad. Laten we dat na 900 jaar maar weer eens voor het voetlicht brengen.’’ Een mooi evenement dat daarbij past, is Skills The Finals, dat op 31 maart en 1 april plaatsvindt in de Jaarbeurs. Daarbij nemen
ongeveer 1000 mbo’ers en vmbo’ers het tegen elkaar op om te zien wie het beste is in zijn of haar vakgebied. ‘’Dat gaat van metselen tot koken tot een marketingplan schrijven’’, aldus Spronk. ‘’Een van de redenen dat het dit jaar in Utrecht wordt georganiseerd, is die 900e verjaardag. Zodat we ervoor kunnen zorgen dat het vakmanschap er in deze 900 jaar oude gildestad weer toe doet.’’ Kleinere initiatieven Iedereen die een leuk idee heeft voor een evenement of meer wil weten over de 900e verjaardag van onze stad, kan een kijkje nemen op www.utrecht900.nl. De gemeente Utrecht roept daarbij op om voor de laatste subsidieronde kleinere initiatieven in de wijken in te dienen. Voor deze ronde is nog € 150.00 beschikbaar. De deadline is 1 april 2022.
11
04 FEBRUARI 2022 | NR. 158 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
VERDWENEN WINKELS IN UTRECHT
Bastiaanse Mode-artikelen aan de Oudegracht
In de 130 jaar dat vier generaties Bastiaanse hun winkel aan de Oudegracht 159 dreven, verschoof het imago van oubollige korsettenwinkel naar hippe badmodezaak. Daaraan droeg een legendarische modeshow 'in' de Oudegracht bij. De onderneming was halverwege de 19e eeuw eenvoudig begonnen als 'Magazijn van Garens, Band, Saaijetten, Wollen Gebreide Goederen, Breikatoen, Naaikatoen, Kousen, Knoopen, enz. enz'.
Tekst: Arjan den Boer / Fotografie: Het Utrechts Archief
'H
eden mijn winkel in bovengenoemde artikelen geopend hebbende, beveel ik mij bij deze minzaam bij het publiek aan', schreef Adrianus Bastiaanse (1826-1890) op 3 juli 1859 in een advertentie. Hij was geboren in Rotterdam en opgeleid tot onderwijzer. Op zijn eerste school in Leiden kreeg hij ruzie met de directeur en nam ontslag, om dan maar een winkel te beginnen in Utrecht! Dat vertelde zijn kleinzoon althans bij het eeuwfeest van de zaak. Van hem komt ook het verhaal dat Bastiaanse zijn eerste winkelmeisje 'uit het weeshuis' haalde en drie jaar later met haar trouwde. Zij was Gerarda Bernardina Theodora Kieffer (1842-1920). Toen Bastiaanse in 1891 overleed, zette Gerarda de zaak voort totdat haar zoon en naamgenoot Gerardus Bernardus Theodorus Bastiaanse (1864-1931) de baas werd. Zijn broer Frans Bastiaanse (1868-1947) ging Nederlands studeren en zou een bekend dichter worden van natuur- en liefdeslyriek. Korsetten Onder leiding van Gerardus
specialiseerde de winkel zich in korsetten: keurslijven om taille en boezem te ondersteunen, destijds gangbaar bij dames. 'Fransche, Duitsche en Engelsche Corsetten zijn steeds in de nieuwste modellen alle maten en prijzen voorhanden', liet Bastiaanse in 1897 achterop zijn briefpapier drukken, samen met een plaatje van zo'n dame. Inin Arnhem en Den Haag, feitelijk samenwerkingsverbanden met winkeliers in die steden. Het Utrechtse winkelpand dat vanouds Cleyn Roosendael heette, werd steeds krapper. Behalve korsetten verkocht Bastiaanse nog steeds garens, wol en kousen, maar ook toiletzeep en eau-de-cologne. Rond 1900 liet hij de gevel bekleden met glanzend zwarte natuursteen met gouden letters en krullen. Tien jaar later werd het linker buurpand op de hoek van de Hekelsteeg erbij getrokken, dat bekend stond als Den Gulde Coppe. In 1922 was het tijd voor een volgende verbouwing, uitgevoerd door architect Jan van der Lip, die ook de naastgelegen modewinkel van Gerzon had ontworpen. Door
achterliggende panden en tuinen erbij te trekken, ontstond 400 m² winkel- en magazijnruimte. 'Keurige toonbanken zijn bijgezet, nieuwe vitrines étaleeren de uitgebreide collecties, rijen en stapels trekladen bergen de groote verkoopvoorraden', schreef het Utrechtsch Nieuwsblad. 'Boven het bijgebouwde, frisch in de verf gestoken winkel-interieur loopt rondom een balcon dat van uit het privé-kantoor onmiddellijk te bereiken valt en van waar men, als van de brug van een mailschip, de gansche zaak kan overzien.' In 1931 overleed directeur Gerardus Bastiaanse en werd opgevolgd door zijn zoons, die de vertrouwde namen Adrianus en Gerardus Bernardus Theodorus droegen. Kort na de bevrijding in 1945 bracht architect A.P. Koster de gevels terug in oude staat. De gemeente betaalde een vergulde gevelsteen voor Den Gulde Coppe door Pieter d'Hont. Badpakkenshow Bij het 80-jarig jubileum in 1939 had een krant geschreven: 'Behoorde vroeger in hoofdzaak de oude generatie tot de clientè-
le, thans wendt ook de jeugd zich te danken aan een nieuwe specialiteit: badmode. In de collectie van het Centraal Museum bevinden zich twee wollen badpakken van Bastiaanse uit de jaren dertig. Het herenbadpak — destijds gangbaar — is effen zwart, het damesbadpak versierd met rode strikjes. Op labels in het pak staat 'Venus' (de modelnaam) en 'gedeponeerd A. Bastiaanse Utrecht-Den Haag'. Kennelijk produceerde Bastiaanse de badpakken zelf en was de vestiging Arnhem inmiddels gesloten. Na de oorlog werd badmode steeds belangrijker en overigens ook steeds bloter. Op een woensdagavond in mei 1963 organiseerde Bastiaanse een evenement dat vele Utrechters zou bijblijven: een badpakkenhow op een drijvende catwalk, die diagonaal over de Oudegracht liep van de Bezembrug naar de Ganzenmarkt. De toegang was vrij, maar er waren voor 5 gulden zitplaatsen beschikbaar op de werf — 'café-complet inbegrepen' — en voor 1 gulden in een rondvaartboot. Andere feestelijkheden waren
al gepasseerd, zoals in 1955 een drievoudig jubileum voor Adrianus Bastiaanse: 45 jaar directeur, 35 jaar getrouwd en bovendien 50 jaar lid van Hercules, de sportvereniging waarin hij erg actief was. Bij het eeuwfeest van de zaak in 1959 kwam de burgemeester een 'glunderende familie Bastiaanse' vertellen dat zij het predicaat generatie trad ondertussen aan. Omstreeks 1970 werd het rechter buurpand (Groot) Roosendael bij de winkel getrokken en 'Modehuis Bastiaanse' bood nu damesmode in het algemeen. In 1984 stond er '125 jaar' groot op de gevel, maar zo'n vijf jaar later moet Bastiaanse gestopt zijn. In 1992 betrok kledingwinkel Creeks het pand, al snel gevolgd door Kruidvat, de huidige gebruiker. De naam Bastiaanse was nog niet helemaal weg. In de jaren vijftig waren twee zoons herenmodezaken begonnen aan het Willem van Noortplein en in de Händelstraat. Bastiaanse Menshop heeft — met een volgende generatie aan het roer — nog tot ongeveer 2010 bestaan.
Advertentie
Uitgekookt koploper in gezonde kant-en-klaarmaaltijden Niet iedereen heeft elke dag
aantrekkelijke 60% korting op nieuwe
tijd, puf of gewoonweg zin om
maaltijdsoepen. Nieuwe klanten kunnen
te koken, om wat voor reden
nu de vier populaire maaltijden naar
Hoera
dan ook. Daarom kiezen we
keuze van het seizoen proberen voor
200.000
steeds vaker voor het gemak
maar €19,95. De acties lopen t/m
klanten!
van maaltijden aan huis, zoals maaltijdboxen of kant-en-
18 februari.
klaarmaaltijden. Deze laatste optie wordt steeds populairder nu maaltijdbezorger Uitgekookt als koploper in de branche laat zien dat kant-en-klaar ook echt gezond kan zijn.
Want ondanks de wens naar gemak vinden we gezond eten steeds
Een mijlpaal voor de maaltijdbezorger
belangrijker. Zo blijkt uit recent
die in vijf jaar tijd haar bezorggebied
onderzoek van het Voedingscentrum dat
uitbreidde tot heel Nederland en
ruim een kwart van de Nederlanders
inmiddels klanten heeft in alle
meer op hun weerstand is gaan letten
leeftijdscategorieën.
“We willen gezond eten zo makkelijk mogelijk maken.”
wijze gekookt. Zonder toevoeging van geur, kleur- en smaakstoffen. Iets waarmee de maaltijdbezorger zich onderscheidt van de rest. Win een maand lang
sinds de coronapandemie, voor 30% is dit een reden om gezonder te gaan
Écht lekker en gezond eten
Chef en voedingsexpert
gratis maaltijden
eten. Om dit zo makkelijk mogelijk te
De sleutel tot succes is volgens
Chefs en voedingsexpert bedenken
Om te vieren dat Uitgekookt de
maken biedt Uitgekookt gezonde kant-
eigenaar Johan dat Uitgekookt
gezamenlijk nieuwe gerechten,
mijlpaal van 200.000 klanten heeft
en-klaarmaaltijden aan die ze gratis bij
haar visie nooit uit het oog verliest:
zodat deze smaakvol zijn en qua
bereikt pakt de maaltijdbezorger flink
klanten thuis bezorgen. En dat slaat aan!
Nederland gezonder laten eten. Hoe?
voedingswaarden goed in balans. Aan
uit met kortingen en prijzen. Zo won
“Door dit zo makkelijk mogelijk te
de hand van labels kiezen klanten een-
de 200.000e klant een jaar lang gratis
200.000e klant
maken. Dat betekent dat de maaltijden
voudig hoeveel eiwitten, zout en vet
maaltijden, krijgt iedere 200e nieuwe
Het familiebedrijf met een
eenvoudig zijn te bestellen, door een
de maaltijd mag bevatten, afhankelijk
klant een gratis Gezond Genieten
geschiedenis van 6 generaties en
vaste vertrouwde bezorger worden
van iemands levensstijl en met
pakket én winnen elke maand maar
een oorsprong in het telen van verse
thuisbezorgd en natuurlijk boordevol
wekelijks keuze uit 24 maaltijden plus
liefst 20 bestellende klanten een
groenten heeft deze maand haar
groenten en de nodige gezonde
bijgerechten. De maaltijden worden
maand lang gratis eten. Daarnaast
200.000e klant mogen verwelkomen.
voedingstoffen zitten”, aldus Johan.
vervolgens vers en op ambachtelijke
profiteren vaste klanten van een
DONEREN IN UTRECHT
VIORA:
‘Zonder al die bloedtransfusies had ik mijn strijd tegen leukemie niet overleefd.’
6400 nieuwe helden nodig in Utrecht Sanquin zoekt in Utrecht nieuwe bloed- en plasmadonors om de komende jaren voldoende bloed en plasma in te zamelen. Daarmee worden jaarlijks duizenden levens gered en verbeterd. Eén op de vier mensen in Nederland heeft ooit in zijn of haar leven donorbloed nodig en steeds meer mensen worden gered met een medicijn gemaakt van plasma. Terwijl minder dan drie procent van de Nederlanders donor is. De noodzaak is duidelijk: Sanquin zoekt nieuwe donors om samen patiënten te redden.
Viora weet als geen ander hoe belangrijk donors zijn. In 2016 kreeg zij de diagnose leukemie; een heel zwaar behandeltraject volgde. ‘Er waren periodes dat ik elke dag een bloedtransfusie kreeg. Alleen zo bleef ik op de been. Ik ben al die donors zó ontzettend dankbaar!’
Eén op de vier heeft ooit donorbloed nodig
In Utrecht kunnen bloed- en plasmadonors op drie plekken terecht om te doneren: bij de Powerbank in Winkelcentrum Nova, op de Uithof en in Leidsche Rijn. Bloedbank teamleider Bea Mannée – Heus kijkt uit naar de komst van nieuwe donors: ‘Donors zijn helden zonder cape; we leggen ze graag in de watten terwijl zij levens redden. Teamwork van de bovenste plank, dat voelt ontzettend goed.’ ERNSTIGE VERWONDINGEN EN KANKERBEHANDELING
met 40% korting
10.000+ klantreviews
Bestel via UITGEKOOKT.NL of bel 085-0190066
HELP MEE EN WORD DONOR IN UTRECHT Word jij één van de 6400 nieuwe Utrechtse donors die patiënten een beter leven geeft? Of ben je al donor en maak je je vrienden en kennissen enthousiast? Ga naar sanquin.nl/utrecht of scan de QR code. Je kunt ook altijd binnenlopen bij één van de bloedbanklocaties. Je bent nodig!
Donorbloed is onmisbaar voor mensen die als gevolg van een ongeluk of een bevalling veel bloed hebben verloren. Daarnaast gaat een groot deel van het gedoneerde bloed naar kankerpatiënten; zonder bloedtransfusies doorstaan zij vaak de behandelingen niet. Plasma is minder bekend, maar is net als bloed een levensreddende vloeistof. Plasma wordt gebruikt bij de behandeling van ernstige brandwonden en er worden medicijnen van gemaakt voor meer dan 100 ziektes en aandoeningen, zoals auto-immuunziekten en stollingsziekten. Meer dan 250.000 mensen in Nederland zijn afhankelijk van medicijnen die gemaakt worden uit plasma van donors. •
DONEREN IN UTRECHT DOE JE HIER Bloedbank Utrecht Leidsche Rijn (bloed) – Burgemeester Verderlaan 17 Bloedbank Utrecht Powerbank (plasma) – Hammarskjoldhof 58 Bloedbank Utrecht Uithof (bloed en plasma) – Lundlaan 8
13
04 FEBRUARI 2022 | NR. 158 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Straatnamen Waar komt de naam Fentener van Vlissingenkade vandaan?
T
ussen de Sowetobrug en de Nelson Mandelabrug, aan de noordkant van het Merwedekanaal, ligt de Fentener van Vlissingenkade. Een straat van zo’n 600 meter en met slechts één adres. Hier zit de Raad voor de Kinderbescherming Utrecht gevestigd. Loop je iets verder de kade op, dan vind je de westelijke entree van de Jaarbeurs. Een grote glazen ingang waar de afgelopen maanden dagelijks duizenden mensen doorheen liepen voor hun vaccinatie tegen het coronavirus. Fentener van Vlissingen is al enkele eeuwen een bekende naam in Nederland en over de grenzen. De geschiedenis van deze familie vindt zijn herkomst in Utrecht. Stamvader Gerrit van Vlissingen, een smid die in de 17e eeuw in de Utrechtse binnenstad woont. Hij brengt een familie van handelaren en ondernemers voort. De familietak Fentener van Vlissingen begint in de 19e eeuw te groeien. Aan het eind van deze eeuw wordt de Steenkolen-Handelsvereeniging (tegenwoordig afgekort tot SHV) opgericht voor de handel in onder meer steenkool, olie en gas. Frits (Frederik Hendrik) Fentener van Vlissingen (1882-1962) is van 1926 tot 1951 voorzitter van de raad van beheer van de
In deze rubriek vertellen we het verhaal achter de straatnamen in de stad. Sommige namen zijn voor iedereen bekend, andere juist helemaal niet. Voor alle namen geldt dat ze niet zomaar gekozen zijn. Maar wat is eigenlijk de herkomst van de namen? Dat zoeken we uit.
Jaarbeurs. Iets korter, van 1931 tot 1951, bekleedt hij de functie van voorzitter bij de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor het gebied Utrecht. Auteur Ad van Liempt omschrijft Fentener van Vlissingen in DUIC als ‘tycoon’. “Het was een van de machtigste mannen van economisch Nederland toentertijd.” Dat er in Utrecht een straat naar deze zakenman is genoemd, zou in eerste opzicht niet vreemd zijn. Toch doet een verwijzing naar Frits Fentener van Vlissingen in 2018 wat stof opwaaien. De Quote reageert in een artikel op de aankondiging van de gemeente om een foyer in TivoliVredenburg te vernoemen naar de kolentycoon en om zijn naam ook te laten terugkomen in het nieuwe Beurskwartier. Opmerkelijk, schrijft Quote, omdat Fentener van Vlissingen in de Tweede Wereldoorlog zou hebben samengewerkt met de Duitsers. Door handel te drijven met dragen kunnen hebben aan de opkomst van Hitler, stelde Van Liempt. Naar aanleiding van de ophef geeft de gemeente Utrecht aan het verleden van Frits Fentener van Vlissingen te onderzoeken, net zoals dit gebruikelijk is in dit soort gevallen.
#
De stad in cijfers
In de rubriek Utrecht in Cijfers gaan we in op data over de stad. De gemeente Utrecht houdt van honderden onderwerpen bij hoe het er in de stad voorstaat, van aantal Utrechters dat een fiets heeft tot hoeveel procent van de Utrechters last heeft van lawaai door verkeer of bedrijven in de stad. Elke week lichten we een van de onderwerpen uit.
D
e gemeente Utrecht heeft onderzoek gedaan naar de psychische gezondheid van Utrechters. Daaruit blijkt onder meer dat een kwart van de Utrechtse jongvolwassenen (16 tot 25 jaar) psychische klachten heeft. Ruim de helft van de jongvolwassenen heeft meer stress dan voor de coronacrisis. Het onderzoek werd gedaan in het voorjaar van 2021. 25 procent van de jongvolwassene Utrechters geeft aan matige tot ernstige psychische klachten te hebben gehad. Een op de tien jongvolwassenen heeft ernstige psychische klachten en 18 procent is in de afgelopen twaalf maanden voor deze klachten onder behandeling geweest bij een huisarts of psycholoog.
In other news Alternatieve steden om te bezoeken na de pandemie
N
ational Geographic is misschien wel een van de bekendste tijdschriften ter wereld, met artikelen over allerlei culturen, dieren, geschiedenis, wetenschap en reizen. De Spaanstalige National Geographic maakte onlangs een lijstje van steden die je kunt bezoeken na de coronapandemie. En je raadt het al, ook Utrecht maakte onderdeel uit van de lijst met ‘8 destinos alternativos en Europa para visitar cuando termine la pandemia’. Goedkoop, pittoresk en soms in de schaduw gebleven van de grote hoofdsteden. Zo omschrijft National Geographic de acht steden die op de lijst staan. Parijs, Rome, Londen en Wenen halen allemaal de krantenkoppen als het om internationaal toerisme gaat, maar er is volgens National Geographic een veelvoud aan alternatieve bestemmingen in Europa die minder bezocht worden, maar ‘que guardan una riqueza cultural, paisajes naturales y tesoros históricos únicos’.
Op de lijst staan, naast Utrecht, Canterbury (Groot-Brittannië), M’dina (Italië), Córdoba (Spanje), Verona (Italië), Brugge (België), Straatsburg (Frankrijk) en Materia (Italië). Bij alle steden schrijft National Geographic in het kort waaróm deze steden de moeite van het bezoeken waard zijn. National Geographic noemt Utrecht ‘een van de Nederlandse pareltjes’ en, na Amsterdam, ‘een van de populairste steden van het land. Dat heeft volgens het tijdschrift onder meer te maken met de universiteit, een van de oudste universiteiten van het land. En de bereikbaarheid valt volgens National Geographic op. “A pesar de ser una de las provincias neerlandesas más pequeñas, es fácilmente accesible por tren desde distintos puntos.” Ondanks dat Utrecht een van de kleinste provincies van Nederland is, is de stad toch vanaf meerdere kanten goed bereikbaar, stelt het tijdschrift.
Op het gebied van stressklachten blijkt een ontwikkeling gaande ten opzichte van voor de coronacrisis. Ruim de helft van de Utrechtse jongvolwassenen, 54 procent, geeft aan dat ze vaker stress hebben dan voor de coronatijd. jongvolwassenen uit Overvecht vaker stress hebben, net als 19- tot 21-jarigen. Een op de vijf jongvolwassenen zegt dat de stress die ze ervaren heel erg van invloed is op hun lichamelijke of psychische gezondheid. 16- tot 18-jarigen en jongvolwassenen die bij hun ouders of verzorgers wonen ervaren minder stress dan gemiddeld.
14
NR. 158 | 04 FEBRUARI 2021 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
DUIC PUZZEL
ZOEKPLAAT Zoek de zeven verschillen
OPLOSSING ZOEK DE VERSCHILLEN LOCATIE OUDEGRACHT
UTRECHTS GEMAAKT
In de rubriek staat een creatief, ambachtelijk, innovatief of historisch product uit de stad centraal. Deze week: De Letters van Utrecht
Het langste gedicht van Utrecht Door de Utrechtse straten ontvouwt zich week in, week uit een meterslang gedicht. Het is het project ‘De Letters van Utrecht’. In de straatstenen worden letters en leestekens gebeiteld. Eén karakter per steen, één steen per week. Iedere zaterdag om 13.00 uur komt er een nieuwe letter, punt of komma bij. In dit project komen Utrechtse poëzie en sculptuur samen in de openbare ruimte. Een kunstwerk dat nog lang niet af is en waar uiteindelijk talloze personen aan mee zullen werken.
Tekst: Charlie van Dijk
D
e eerste duizend letters van het gedicht zijn al gelegd, aan de westkant van de Oudegracht. De strofen lopen verder in de richting van het Ledig Erf. Op de planning staat dat het gedicht een grote letter ‘U’ maakt door de Wijde Doelen en dan door naar de Lange Nieuwstraat. Het gedicht zal daar in de 22ste eeuw ongeveer aankomen. Daarna, zo is het idee, maakt het gedicht twee bochten naar rechts. De Nieuwegracht wordt op en neer beschreven en dan buigt de rij letters weer af naar rechts: zo vormt het ook een grote letter ’T’. “Het zal eeuwen duren”, is te lezen op de website van De Letters van Utrecht, “niemand zal dat geheel meemaken. Toekomstige generaties beslissen over de lijn van het gedicht in de eeuwenoude straten van Utrecht.” Het gedicht wordt stukje bij beetje geschreven door Het Utrechts Dichtersgilde – zowel bekende namen als jong talent moeten eraan mee gaan werken. De nieuwe delen
worden op straat pas bekend, aan publicatie vooraf wordt niet gedaan. Niemand, behalve de dichter, weet dus hoe het gedicht verder groeit. Egaal ontwerp Hanneke Verheijke van Avant la lettre ontwierp het lettertype dat iedere week in de straatstenen wordt gebeiteld: De Letter van Utrecht. “Ik heb speciaal voor dit project een letter ontworpen, en van die letters heb ik meteen de huisstijl van De Letters van Utrecht gemaakt. De letter heb ik zo ontworpen dat ze door en steenhouwer gehakt kunnen worden. Dat betekent dat ze overal even breed zijn. Een letter als Times New Roman, bijvoorbeeld, is op sommige plekken dikker of dunner. Dat zou betekenen dat als je ze gaat uitbeitelen, dat ze op plekken ook dieper of minder diep zouden zijn.” Een egaler ontwerp is hier wel nodig, omdat er ook overheen gelopen wordt.
De driehoekige schreefjes staan niet op iedere plek waar je ze zou verwachten, er staat er maar maximaal één per letter, legt Verheijke uit. Bij de O is trouwens geen schreefje te vinden. “Meestal hebben letters geen schreef of wel schreef. Ik heb de letters kaal ontworpen en ze daarna per letter één schreefje gegeven, om ze toch iets eigens te geven. En ik wilde een referentie maken aan het uithakken van de letters. Vroeger begon men bij het hakken van de letters met de schreefjes. Daarna werd daar in een verticale lijn naartoe gebeiteld; zo maakten de steenhouwers de letters niet te lang.” In het digitale tijdperk hebben de schreefjes eigenlijk dus geen functie meer, wat het wel bijzonder maakt dat ze nog regelmatig gebruikt worden in (moderne) lettertypes. Verbonden “Iedere zaterdag wordt er een steen uitgebeiteld. Daar is er altijd een van ons be-
stuur bij, weer of geen weer, feestdag of geen feestdag. Ook tijdens de coronalockdowns zijn we doorgegaan met het hakken en leggen van letters.” De mensen die de stenen gesponsord hebben, moesten wat langer wachten met hun boodschap in de steen graveren. “Dat hebben we uitgesteld, wat ons ook wel veel extra werk heeft gekost.” Maar nu al ligt er iets waar Verheijke trots op kan zijn. “Inmiddels hebben al meer dan duizend mensen het project gesponsord. Veel van hen hebben ook inscripties gemaakt in de stenen. Ze zijn onzichtbaar, maar in de straat liggen nu allemaal verhalen verscholen. Van mensen die een kind hebben gekregen of elkaar in Utrecht hebben leren kennen, maar ook van mensen die iemand zijn verloren. Zo ontstaat er een aaneenrijging van verhalen van mensen die op hun manier aan Utrecht verbonden zijn.”
15
04 FEBRUARI 2022 | NR. 158 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
PEP EN FRANS OVER FC UTRECHT
Pep en Frans verwelkomen de verlosser Henk Veerman Pep en Frans, twee broers die al sinds jaar en dag iedere wedstrijd van FC Utrecht in het stadion volgen, maken een column voor DUIC. Zij doen dit geheel op hun eigen manier en durven alles te zeggen. In de column wordt de week van FC Utrecht doorgenomen. Wat vinden de mannen van het vertoonde spel? Wie waren de uitblinkers? En wat vinden de mannen van bestuurlijke keuzes die gemaakt worden? Martijn Kramer schrijft het verhaal vervolgens op.
Verheugd en gespannen zijn Pep en Frans de winterstop uitgekomen. Eindelijk is de voetballozetijd weer voorbij. Desondanks is FC Utrecht er ook in het nieuwe jaar niet in geslaagd om een goede wedstrijd op de mat te leggen. In de eigen Galgenwaard werd met 0-3 van Ajax verloren. Het spel en de uitslag zorgen er nu al voor dat de mannen de hoop op een goede tweede seizoenshelft hebben opgegeven.
'Misschien eindelijk eens een keer de koop van het stadion afronden'
Tekst: Martijn Kramer / Fotografie: Bas van Setten
N
adat FC Utrecht vorige week een overwinning wist mee te nemen uit Rotterdam, werd er ook afgelopen weekend niet verloren. Vanwege interlandwedstrijden werden er namelijk geen eredivisiewedstrijden gespeeld. Het is voor Pep en Frans nu dan ook het perfecte moment om een aantal achtergrondzaken te bespreken. “FC Utrecht heeft de adviezen van meerdere supporters opgevolgd. De naam van targetman Henk ging al jaren over de nancieel gezien niet om hem hierheen te krijgen”, begint Frans. “Nu is onze verlosser Henk Veerman eindelijk aangekomen. Deze jongen is voor FC Utrecht-begrippen een complete spits. Hij is zo lang dat hij in Blijdorp tussen de giraffen kan staan, maar tegelijkertijd doet dat niks af aan zijn loopvermogen en snelheid. Ook technisch is hij goed onderlegd en hij heeft daarbij ook de juiste drive om in Utrecht te slagen.” Pep is het eens met zijn broer en reageert: “Veerman geeft niet alleen zelf een kwaliteitsimpuls aan de selectie. Hij kan met zijn kwaliteiten ook andere spelers beter laten renderen. Zijn collega Douvikas heeft het op dit moment erg zwaar. Hij moet in zijn eentje de kar trekken in de aanvalslinie en daar is hij op dit moment nog niet goed ge-
noeg voor. Met Veerman als aanspeelpunt kan Douvikas meer als een zwervende spits gaan spelen. Hij komt meer met zijn gezicht richting de goal van de tegenstander te spelen en dat is precies waar de kwaliteit van Douvikas ligt. Daarbij zal René Hake waarschijnlijk ook van de 4-3-3 formatie afstappen, want FC Utrecht zal nu toch met twee spitsen gaan spelen. Een grotere verlossing kan je de supporters niet geven. Ruim zes maanden hebben we naar de meest vreselijke buitenspelers gekeken. Mislukte acties en voorzetten die in de kelderklasse van het amateurvoetbal beter worden uitgevoerd. Met de komst van Henk Veerman gaat deze selectie dus echt in alle opzichten stappen vooruit maken.” 3.500.000 euro Ondanks de komst van Henk Veerman werd deze week ook een uitgaande transfer bekendgemaakt. Denso Kasius heeft een toptransfer naar de Italiaanse Serie A te pakken. De 19-jarige rechtsback, die het afgelopen jaar op huurbasis bij FC Volendam heeft gespeeld, heeft een meerjarig contract bij Bologna getekend. FC Utrecht verdient naar verluidt meer dan drie miljoen euro aan de transfer. Ondanks het torenhoge geldbedrag weet Pep nog niet goed wat hij van de situatie moet vinden. “Het is echt
een fantastisch geldbedrag wat FC Utrecht voor Kasius krijgt. De club zal op deze manier ook eindelijk zwarte cijfers kunnen draaien, maar het is wel een dubbelzijdig verhaal. Bologna was namelijk niet de enige ploeg die interesse had. Grootmachten als Bayern München en Atletico Madrid hebben ook hun oog op deze rechtsback laten vallen. Die jongen heeft dus blijkbaar een bepaald talent dat veel topclubs interessant vinden. Wanneer zo’n jongen dan ook nog een à twee seizoenen bij FC Utrecht op het hoogste niveau speelt, had hij het dubbele bedrag kunnen opleveren. Daarbij heeft FC Utrecht ook te weinig kwalitatief sterke rechtsbacks in de selectie. Met jongens zoals Ter Avest ga je de oorlog niet winnen. Die jongen raakt al in paniek als hij een bal moet ingooien, laat staan als hij het spel met zijn voeten moet oplossen. Ondanks het sportieve belang dat we hebben zal de club met die 3,5 miljoen toch andere plannen hebben.” “Misschien eindelijk eens een keer de koop van het stadion afronden”, zo reageert Frans. “Het is bijna schandalig dat er zes weken geleden door de directie werd geroepen dat de koop van het stadion bijna rond zou zijn, maar nu hoor je daar helemaal niks meer van. Het is verdacht stil rondom de koop van het stadion, maar goed misschien heeft ook dit plan te veel
ingewikkelde ‘hake’ en ogen om het te laten slagen.” Arts de wonderdokter Inmiddels is de transfermarkt gesloten en zal er niet veel meer veranderen binnen de Utrechtse selectie. Desondanks zijn er nog wel wat trainers die FC Utrecht toevoegt aan de club. Oud-FC Utrecht-speler Arno Arts keert na bijna twintig jaar terug bij de club uit de Domstad. Hij gaat binnen de FC Utrecht Academie aan de slag als technieken linietrainer. Pep kijkt met veel vreugde terug op de speler die Arts was. “Arno Arts been. In wedstrijden van FC Utrecht was hij vaak toch de sierlijkste voetballer om naar te kijken. Hij zal de jeugd vast wat bij kunnen brengen.” Frans reageert daarop en wil een oproep doen. “Leuk dat die man in de jeugd aan de slag gaat, maar misschien kan de club hem toch op het eerste elftal zetten. Als hij weet dat er lucht in een voetbal zit, heeft hij al meer verstand van voetbal dan Hake. Daarbij kunnen onze spelers nog wel wat technische stapjes maken. Als het deze techniektrainer dan lukt om Van der Maarel een schaar te laten maken is het geen gewone Arts maar een wonderdokter.”
Advertentie
Hoera 200.000
klanten!
De succes-ingrediënten: Eenvoudig bestellen
Veel keuze uit gerechten
Gezond, Vers en Lekker
Gratis bezorging
Bij klantenservice medewerkers ! Op website Uitgekookt.nl
!
Elke week keuze uit 24 nieuwe gerechten ! Duurzaam gebruik maken van de seizoenen
!
Chefs met passie voor lekker eten ! Voedingsexperts zorgen voor de juiste balans
!
ten
in pangangsaus elet om
en
h
po uts
Vertrouwde vaste bezorgers ! 98,7% klanttevredenheid over bezorging
t met
rookwors t
lm
Sch nit ze
oo et rodek l en appelt m e jes e ach
pot
i met kip, groen
Stam p
Bam
O ma ’s h
!
Maak ook kennis met Uitgekookt e
oontjes en krieltje aus, b s s r e p e p t
met 40% korting
10.000+
085-0190066
klantreviews
COMBIPAKKET
Hét Utrechts jaaroverzicht 20 & 2021
Bestel ze nu! €49,90
€34,95 De complete Utrechtse jaaroverzichten van 2020 en 2021. Het combipakket wordt eind januari gratis verzonden.
Scan de QR-code om het boek te bestellen via duicshop.nl >>
