DUIC Krant NR 218 - 7 april

Bouw

Bilthovense boekhandel, Broese Boekhandels, Groeten uit Utrecht, Bruna (Biltstraat, Overvecht, Nachtegaalstraat, Leidsche Rijn), Boekhandel De Kler (in Houten), Boekhandel Bijleveld, Boekhandel KEES Leidsche Rijn, Bruna Nieuwegein Muntplein, Volksbuurtmuseum Wijk C, Boekhandel Van Ravenswaaij Bunnik, De Utrechtse Boekenbar en Camping Ganspoort. Of bestel via Duicshop.nl € 34,95

Soworker maakt delen op Social media makkelijk!

Boost je content en benut de kracht van je collega’s als ambassadeurs; 8 x meer bereik, 7 x hogere conversie en aanzienlijk meer sollicitanten.

Test gratis ons platform!

Nieuws

5 DUIC in beeld Spookkelder onder de Haverstraat

7 Het Jaarbeurspleingebouw

Zo gaat het nieuwe gebouw op Jaarbeursplein eruitzien

8 Triton wint de Varsity

Hoe kijkt de roeivereniging hierop terug?

9 Een miljoen euro aan dwangsommen

Hoe kon de

Van diep onder de grond, tot ver boven het maaiveld. Van eeuwenoude bouwwerken, tot toekomstige architectonische hoogstandjes. Wie verder gaat bladeren komt het allebei tegen. Zo werd onder de Haverstraat in de binnenstad een spookkelder ontdekt. Dat is te zien op pagina 4 en 5. Het spookt er niet, maar niemand wist dat de oude werfkelder bestond. Hij werd ontdekt achter een stenen muur tijdens werkzaamheden. Er moeten overigens nog veel meer van dit soort ruimtes te vinden zijn onder de wegen in het centrum van Utrecht. Wie liever de hoogte in gaat kan doorbladeren naar pagina 7. Het Jaarbeursplein krijgt er

namelijk een architectonisch hoogstandje bij van 105 meter hoog. Met de naam Oopen – geen idee nog hoe je dit uitspreekt – krijgt de stad eindelijk een publiek toegankelijk dakterras. Ook komen er een klimwand, nachtclub en plek voor creatieve en innovatieve start-ups. En omdat het toch in het pand. Als we de plaatjes mogen geloven, wordt het een bijzonder gebouw. Er lijkt in ieder geval weer wat sfeer bij te komen aan die kant van het station Utrecht Centraal.

Robert Oosterbroek

Colofon

Utrecht is constant in beweging. Er wordt gebouwd en gesloopt. Hierdoor ziet de stad er op sommige plekken heel anders uit dan vroeger, terwijl andere straten en pleinen juist al decennia hetzelfde blijven. In deze rubriek laten we dat zien.

Ga naar DUIC.nl voor meer oude en nieuwe foto’s van de stad.

Social Media

Advertenties

Arjan den Boer, Bas van Setten, Bo Steehouwer, Floor Vervoort, Ilana Noot en Lisette Oorschot

DUIC IN BEELD

Ableek er dus een hele werfkelder te zijn. Er zijn meer van dit soort spookkelders in de binnenstad. Die zijn in de loop van de eeuwen ontstaan doordat het gebied steeds verbouwd is, en daarbij raakten sommige kelders ongebruikt en verstopt achter dikke muren. De gemeente Utrecht gaat de historische waarde van de kelder onderzoeken.

Fotogra e: Iris Wijngaarde

Wonen op Sluiseiland in het hart van Vianen. Grenzend aan de historische binnenstad, met zicht op de Lek, omgeven door groen en water. In een karakteristieke, duurzame en volledig nieuwe woning. Dat heeft zo zijn voordelen. Je energiezuinige woning wordt gasloos, krijgt zonnepanelen en wordt voorzien van een warmtepomp voor verwarming van je woning.

De bouw van de allerlaatste woningen van het eiland is in volle gang. Er zijn nog enkele herenhuizen en appartementen beschikbaar. Oplevering start aankomende zomer.

ma. 10 april van 10-17 uur

Kom Sluiseiland ervaren en diverse appartementen bezichtigen tijdens het Open Huis van 14 april tussen 15.00 en 17.00 uur. Meld je nu aan op:

nú uw voordeel!

Optimaal genieten van de ruimte, het groen en het water van Sluiseiland.

JAARBEURSPLEINGEBOUW WORDT OOPEN

Utrecht krijgt er een iconisch gebouw bij met klimwand, nachtclub en dakterras

Het heeft wat voeten in de aarde gehad, maar Utrecht lijkt er een iconisch gebouw bij te krijgen. Op het Jaarbeursplein komt een 105 meter hoge toren met de naam Oopen. Het gebouw wordt grotendeels publiek toegankelijk met ruimte voor een nachtclub, dakterras, sportfaciliteiten en plek voor 3.200 etsen. Het ontwerp komt van de Londense architect Heatherwick Studio, dat op veel plekken ter wereld bijzondere projecten heeft gemaakt.

Met het herstel van de Utrechtse singel, een nieuw station en vele andere ontwikkelingen is het gebied in de afgelopen decennia al onherkenbaar veranderd. Toch gaat er nog het nodige gebeuren. Aan de kant van de historische binnenstad moet het Smakkelaarsveld nog ingericht worden, aan de zijde van de Jaarbeurs gaat er nog het nodige gebouwd worden. Het Jaarbeurspleingebouw is een van die projecten. Nu ligt daar een eerste ontwerp voor klaar. Het moet een gebouw worden waar opvallend veel ruimte is voor andere functies dan kantoor, hoewel kantoorruimte nog wel het grootste gedeelte van de toren in beslag gaat nemen. Maar er komt ook ruimte voor een klimwand, skaten, cultuur, een nachtclub en plek voor creatieve en innovatieve start-ups. De Utrechtse olympisch skateboarder Keet Oldenbeuving heeft meegedacht over de urban sports-onderdelen. Op de kroon van het gebouw komt ook een publiek toegankelijk dakterras, een van de wensen die al vaak besproken is in Utrecht. Het uitkijkpunt moet vrij te bezoeken zijn. Het idee is dat er in en om het gebouw 24 uur per dag iets te beleven bouwen van een stalling met 3.200 plekken. Dit alles moet gerealiseerd gaan worden door projectontwikkelaar Edge. Het ontwerp komt van de Londense architect Heatherwick Studio in samenwerking met Barcode Architects. De toren wordt 105 meter hoog en zal dus de skyline van Utrecht veranderen. Het ontwerp onderscheidt zich in het Stationsgebied door zachte en ronde vormen, warme materialen en groene terrassen. Coen van Oostrom, oprichter van Edge: “We zijn trots om aan dit markante multifunctionele project te mogen werken om een nieuwe bestemming in Nederland te creëren. Door onze lokale expertise en kennis te combineren met onze partners - Heatherwick Studio en BARCODE Architects, zal Utrecht worden neergezet als een centrum waar design en innovatie samenkomen om een bruisende omgeving te bieden. Het resultaat van onze samenwerking zal een gebouw zijn dat een gezonde werkomgeving bevordert, bijdraagt aan de groei van de regio en aansluit bij de toekomstvisie van Utrecht voor healthy urban living.”

Wethouder Eelco Eerenberg (Ruimtelijke Ordening) presenteerde het ontwerp van het bijzondere gebouw in het Stadskantoor van Utrecht. Eerenberg: “Ik ben onwijs trots op dit ontwerp. De ontwikkeling van het Jaarbeurspleingebouw kent een lange geschiedenis en ik ben blij dat we jaren terug besloten om op deze plek een iconische trekpleister te ontwikkelen. Een gebouw van en voor de stad. Oopen heeft werkplekken voor beginnende ondernemers, plekken om te skaten én de zo vurig gewenste publiek toegankelijke kroon met uitzicht over de hele stad. Ik ben er echt van overtuigd dat met dit gebouw

Utrecht een stukje mooier wordt.”

Aanloop

Dat er een toren zou komen op het plein was al langer bekend, maar een eerder plan werd in 2020 van tafel geveegd. Toen lag er een ontwerp waar een studentenhotel, kantoorruimte en huurwoningen onderdeel van waren. Dat plan was echter niet goed genoegtocht naar een nieuw ontwerp kon beginnen. De gemeente Utrecht pakte dat toen groter aan. In hetzelfde jaar dat het eerste plan werd afgeschoten werd er een enquête gepubliceerd die door meer dan 4000 mensen werd ingevuld. In de peiling werd gevraagd naar de wensen die gebruikers en bewoners van de stad hadden voor een toren op deze locatie. Uit de resultaten bleek dat veel mensen willen dat het gebouw publiek toegankelijk zou worden met horeca en ruimte voor culturele voorzieningen. Ook was er veel aandacht voor het skatepark dat nu nog ligt op de plek waar de toren moet komen. Veel jonge mensen die de enquête invulden vinden de sportlocatie een aanwinst en zouden het jammer vinden als die helemaal verdwijnt. Na de enquête ging de gemeente samen met negen Utrechters aan de slag om een partij te vinden die het gebouw moest gaan ontwerpen en bouwen.

Het is niet gebruikelijk dat negen ‘gewone’ Utrechters zo actief kunnen meedenken over het plan. Samen vormden ze het Stadsteam. Een van hen is Joy, tegen CU2030 zei hij eerder: “Ik woon sinds 2013 in Utrecht. Toen ik zag dat de gemeente leden zocht voor een Stadsteam dacht ik: 'Dit is zo leuk.' Een uitgelezen kans. Aan de ene kant krijg je een kijkje in de keuken en aan de andere kant, mag je op basis van de voorselectie, de belangen van Utrechters behartigen. Ik zie dat als een voorrecht.” Over het ontwerp zegt hij: “Als Stadsteam wilden wij een soort omgekeerde jas; een uitnodigend gebouw waarbij je van buitenaf ziet wat er binnen gebeurt én dat veelal publiek toegankelijk is. Voor mij persoonlijk was het openbaar uitkijkpunt in de top van de toren belangrijk. En je ziet dat de gemeente en ontwikkelaar goed naar ons geluisterd hebben. We zijn dan ook verliefd op het idee en ontwerp van Oopen en kunnen niet wachten tot het er staat!”

Via een zogenoemde Europese aanbestedingsprocedures konden partijen zich melden. Op de dag van de deadline was er maar één bieding binnengekomen. Een andere geïnteresseerde partij had er toch van afgezien vanwege de ‘hoge ambities’ die gevraagd werden, de verslechterde economische omstandigheden en de gestegen bouwkosten. De enige bieding die binnenkwam, gooide volgens de gemeente echter hoge ogen en scoorde op alle onderdelen heel goed. Als alles volgens planning verloopt is het gebouw in 2028 klaar.

De invulling van het gebouw (bij benadering)

- 33.300 m2 kantoor;

- 3.700 m2 broedplaats;

- 3.200 etsparkeerplaatsen

- 3.3.00 m2 (sociale) horeca & publiek toegankelijk dakterras;

- 1.100 m2 urban sports (zoals skaten en boulderen);

- 3.600 m2 cultuur & nachtclub met daarin ruimte voor het Utrechtse culturele werkveld.

Tekst: Robert Oosterbroek

Triton wint 139e Varsity: in gesprek met Jaap Schenck en Eli Brouwer

Roeivereniging Triton heeft afgelopen zondag voor de zeventiende keer de Varsity gewonnen: het grootste en oudste studentensportevenement van Nederland. In 2019 won Triton ook de Varsity, maar daarvóór behaalde de Utrechtse vereniging ruim vijf decennia geen eindoverwinning. Dit jaar lagen de Tritonezen

Eli Brouwer, Bart Lauwers, Jaap Schenck en Casper van der Steen aan de start. De boot werd gestuurd door stuurvrouw Ellen Bijkerk. DUIC ging in gesprek met Schenck (25) en Brouwer (22).

De feestelijke overwinning van zondag is duidelijk zichtbaar op de Utrechtse roeivereniging Triton. Aan het plafond van de ruimte hangen de overwinningskransen die de mannen en vrouw zondagmiddag om hun nek gehangen kregen. Het gouden blik, het eremetaal dat hoort bij de eerste plek in de Race der Oude Vieren, pronkt op tafel. De bloemen en taart staan op de bar en Trots zitten de twee roeiers Schenck en Brouwer aan tafel.

Beide mannen zaten al een keer eerder in de boot van de Oude Vier, maar dit jaar haalden ze allebei voor het eerst het gouden blik binnen. Schenck en Brouwer kijken tevreden terug op de wedstrijd. “De drie kilometer lange race ging nagenoeg perfect. Dit is hoe je de Varsity wil winnen”, vertelt Brouwer. “Onze grootste concurrent Nereus moet het hebben van hun goede start. Rond de 700 meter begonnen we echt in te lopen. Zo’n halve kilometer later waren we voor het eerst voorbij Nereus. Rond de 1500 meter was het overduidelijk dat we er echt met de winst vandoor konden gaan. Toen dacht ik: nu moeten we het niet gaan verpesten.” Uiteindelijk bleven de Amsterdammers van roeivereniging Nereus, winnaar van vorig jaar, tijdens het hoofdnummer de Oude Vier, in het kielzog van de Utrechters. Schenck: “Het ging zoals we vooraf hadden bedacht dat het zou moeten gaan. We konden op onze eigen manier roeien. Als het plan precies gaat zoals je dat

tijdens de wedstrijd zelfvertrouwen van.”

Finish

Na 10:25,36 kwam de boot van Triton als eer-maal gesproken als roeier niet goed mee, maar nu was er ruimte om echt te genieten. De laatste 300 meter vaarden we door een walm van geluid”, aldus Brouwer. Terkanonschot. Wat volgde was de traditionele duik door vele (oud-)Tritonezen in het Amsterdam-Rijnkanaal om de helden te feliciteren. Schenck: “Binnen één seconde hingen er mensen aan de boot. Wat ik zo bijzonder vond, was dat de Varsity-winnaars van 2019 vrijwel meteen naar onze boot zwommen om ons te feliciteren met deze overwinning. Zij waren onze helden in 2019. Dat zij nu naar ons toe kwamen, was echt een mooi moment.”

Ondanks dat deze vier mannen en stuurvrouw ervoor zorgden dat hun vereniging er dit jaar met de winst vandoor ging, voelt het voor hen niet als een persoonlijke overwinning. “Het is echt een overwinning voor Triton. Wij hebben het gedaan, maar het is echt voor de vereniging. Een EK win je bijvoorbeeld zelf, maar de Varsity wint Triton”, vertelt Brouwer.

Feest

De overwinning wordt meteen gevierd. Na een feestelijk diner op het terrein met de winnaars, coaches en organisatie van het

evenement KNSRB, worden de winnaars per taxi naar het Spoorwegmuseum gebracht. Daar staat de koets klaar die hen vanaf het museum naar het Academiegebouw rijdt. De heren vertellen lachend: “We kwamen onderweg al een ‘prinsessenkoets’ tegen. Toen zeiden we tegen elkaar: ‘Zal dit ‘m zijn?’. De koets zat vol met hartjes, versiering en veel roze.” Aangekomen bij het Spoorwegmuseum staat de betreffende koets klaar voor de mannen. Vergezeld door honderden Tritonezen worden de winnaars naar het Academiegebouw gereden. Er volgt een receptie voor genodigden, oud-winnaars, familie, vriendinnen, voorzitter van het college van bestuur van de Universiteit Utrecht Anton Pijpers en de Utrechtse burgemeester Sharon Dijksma. Schenck: “Ik vond de receptie denk ik het bijzonderste moment van alle festiviteiten.” Ook Brouwer beaamt dit: “Je staat niet dagelijks bij de burgemeester op Instagram”. De avond werd afgesloten met een kroegjool op het Janskerkhof, die tot diep in de nacht doorging op de sociëteit van het Utrechtsch Studenten Corps. De kaarten voor het feest werden weggegeven vanuit een limousine, maar zoals gewoonlijk werd pas op het allerlaatste moment bekendgemaakt waar in de stad die stond. Honderden mensen verzamelden zich nabij het Spoorwegmuseum. Niet veel later werd bekend dat de limousine in de Hugo de Grootstraat stond. “Uiteindelijk waren er veel meer mensen dan beschikbare kaartjes voor het feest. Ik denk dat ongeveer een derde van de men-

sen een kaartje heeft weten te bemachtigen”, vertelt Schenck.

Brouwer en Schenck zijn tot sluitingstijd gebleven. “Een van de vier roeiers is eerder naar huis gegaan, een ander zijn we ‘kwijtgeraakt’ in de snackbar”, vertellen de winnaars lachend. “Ook onze stuurvrouw Ellen en coach Coen waren er nog bij.” De heren lagen uiteindelijk om 06.00 uur ‘s ochtends in bed na te genieten van deze bijzondere dag.

Laatste roeiseizoen

De heren hebben nog maar een aantal dagen geleden de Varsity-overwinning binnengesleept. Het is voor Schenck dan ook nog te vroeg om te beslissen of hij volgend jaar weer in het bootje zit. “Voorheen heb ik gezegd dat dit mijn laatste roeiseizoen is, maar het is gek om daar nu over na te denken. Als ik me dus aan mijn woord houd, dan ben ik volgend jaar aan het studeren in plaats van roeien.” Brouwer lijkt nog geen genoeg te hebben van het roeien. “Ik wil volgend jaar wel weer meedoen met de race. De kans is vrij aannemelijk dat ik weer in de boot zit, maar je weet niets zeker. Als er een nieuwe selectieprocedure plaatsvindt, dan doe ik daar graag aan mee.”

Ondanks de feestelijke dagen na de Varsity-overwinning, gaat het trainen gewoon vanavond ga ik roeien”, zegt Brouwer. Ook Schenck moet vanavond trainen. “Over drie weken is er gewoon weer een andere wedstrijd, maar de Varsity is de meest waardevolle overwinning voor Triton.”

Tekst: Floor Vervoort / Fotogra e: Bas van Setten

'Je staat niet dagelijks bij de burgemeester op Instagram'

DWANGSOMMEN

Vijf vragen over het handhavingsdossier dat de gemeente bijna een miljoen euro kost

In de zomer van 2022 kwam het nieuws naar buiten dat de gemeente Utrecht bijna een miljoen euro verschuldigd is aan één enkele inwoner. Het gaat om dwangsommen, die de gemeente kreeg opgelegd voor het niet op tijd of soms helemaal niet reageren op bezwaren en beroepen van de Utrechter. Het is inmiddels een langslepende kwestie geworden, die door wethouder Eelco Eerenberg omschreven werd als ‘veelkoppig monster’. Bureau Berenschot heeft onderzoek gedaan naar hoe het zover heeft kunnen komen en de resultaten van dat onderzoek zijn nu bekend. Daarom deze week: vijf vragen over het handhavingsdossier dat de gemeente bijna een miljoen euro kost.

Tekst: Ilana Noot

Waar draait het eigenlijk allemaal om?

4

Hoe heeft de gemeente gereageerd op de harde conclusies van de onderzoekers?

Wat gaat de gemeente verder doen met de aanbevelingen van de onderzoekers?

Waarom krijgt deze persoon nu zoveel geld?

3

De gemeente erkent dat het dossier uit de hand is gelopen en heeft Bureau Berenschot eind vorig jaar gevraagd om een onafhankelijk onderzoek te doen. Dat is inmiddels afgerond. Wat zijn de conclusies van de onderzoekers?

Advertenties

praten over afscheid

U bent altijd welkom voor een open gesprek.

Bel 0800 - 023 05 50 of ga naar monuta.nl/ utrecht

Berna Hofmans Utrecht

Soworker maakt delen op Social media makkelijk!

Boost je content en benut de kracht van je collega’s als ambassadeurs; 8 x meer bereik, 7 x hogere conversie en aanzienlijk meer sollicitanten.

Test gratis ons platform!

UTRECHT VOLGENS CENTRAAL MUSEUM-CONSERVATOR MARJA

BOSMA

In de rubriek Utrecht Volgens spreken we een bekende of onbekende Utrechter. Vaak met een actuele aanleiding en altijd met een paar standaardvragen over het leven in Utrecht.

‘Ik had de tentoonstelling binnen een minuut verzonnen’

Conservator Moderne Kunst Marja Bosma (66) neemt na 33 jaar afscheid van het Centraal Museum. Met haar laatste tentoonstelling

‘Ik ga weg’ laat ze een selectie zien van de kunstwerken die ze voor het museum aankocht en werken van kunstenaars met wie ze nauw samenwerkte, zoals Thomas Huber, Robbie Cornelissen en Ienke Kastelein. In die ruim dertig jaar stond Marja aan de wieg van allerlei tentoonstellingen, van grote internationale namen tot Utrechtse kunstenaars. Volgens artistiek directeur Bart Rutten zorgde Marja voor “toonaangevende werken” in de collectie.

Tekst: Bo Steehouwer / Fotogra e: Robert Oosterbroek

Hoe voelt het om na al die jaren weg te gaan bij het Centraal Museum?

“Er kwamen een paar dingen samen, of beter gezegd: ze botsten. Een paar jaar voor corona werd duidelijk dat ik MS heb. En toen kwam ook nog de coronacrisis. Het werd steeds minder en daar had ik veel moeite mee. Nu heb ik er vrede mee. Dat komt door die MS. Dat heeft het zo veranderd, omdat ik het gewoon niet meer kan. Langzamerhand ga ik toch richting een rolstoel, maar ik heb vooral veel minder energie. Ik heb voor mijn functie heel veel gereisd en dat kan ik niet meer. Een half jaar geleden heb ik me aangemeld bij revalidatiecentrum De Hoogstraat. Dat heeft me goed gedaan. Het is niet alleen fysiek, maar ook psychisch. Daar heb ik het meer leren accepteren. Mijn vertrek gaat gelukkig langzaam. Ik moet hier nog het een en ander opruimen en afmaken. Deze zomer vertrek ik echt. Ik bouw het langzaam af.”

Hoe was de opening van jouw laatste tentoonstelling?

“Die was overweldigend. Iedereen was er, ik voelde me heel erg vereerd. Een half jaar geleden zag ik er als een berg tegenop. Door de MS kon ik mijn oorspronkelijke functie voor een groot deel al niet meer doen. Ik werkte al veel korter en daarom stelde het gewoon minder voor. Ik wilde daarom eigenlijk helemaal geen toespraken et cetera. Wat moet je dan zeggen? Maar als ik nu op de opening terugkijk, was het fantastisch. De drie directeuren van het museum met wie ik gewerkt

heb, Sjarel Ex, Edwin Jacobs en natuurlijk Bart Rutten, hebben alle drie een toespraakjemend.”

Ben je blij met de tentoonstelling?

“Ik ben er hartstikke blij mee. Binnen een minuut had ik het verzonnen. Ik heb hier zoveel rondgelopen, daarom kon ik lang niet alle kunstenaars laten zien. Ik laat werken zien van kunstenaars die we hebben aangekocht in het museum, dus het is geen tentoonstelling met bruiklenen. Ik wil laten zien wat we de afgelopen 33 jaar hebben gedaan. En dit is natuurlijk lang niet alles, want het is een kleine ruimte. Het leuke was dat ik er ook nog een boekje bij heb gemaakt. Daarin haal ik een paar herinneringen op. Het kostte me moeite om te schrijven, omdat ik moest kiezen uit veel te veel herinneringen. Ik heb zo ontzettend veel meegemaakt, alleen al het reizen.”

Wat is je bijvoorbeeld bijgebleven van de afgelopen decennia?

“In de jaren 90 had Sjarel Ex, de eerste directeur die ik heb meegemaakt, het idee om tentoonstellingen van het Centraal Museum te laten rondreizen. Dat was natuurlijk vooral de collectie van oude kunst, onder beheer van mijn collega. Maar ik ben ook een paar keer meegegaan als koerier. Die schilderijen gingen dan in kisten en die moesten begeleid worden het vliegtuig in. Je moest zien dat de kisten goed op kratten werden gezet en in de vliegrichting stonden. Eenmaal uit het vlieg-

tuig moesten ze gecontroleerd worden op beschadigingen. Zo ben ik in Chili geweest, maar ook in São Paulo.”

Heb je een favoriet kunstwerk in het Centraal Museum?

“Van begin af aan was een van mijn favoriete kunstwerken een klein schilderij van Abraham Bloemaert uit circa 1592: Mercurius, Argus en Io. Het is een mooie voorstelling over een klassiek verhaal. Ook is het schilderij in de loop der tijd veranderd. Bloemaert had een bepaalde soort kleur voor de lucht gebruikt die geleidelijk aan is weggevallen. Verder zit er in mijn laatste tentoonstelling ook werk van Thomas Huber waar ik erg van hou, maquettes in dit geval. En ik vind Frank Halmans een zeer bijzondere kunstenaar. Vanger kan ook echt aan. Het stof komt dan in de appartementen terecht, precies andersom ten opzichte van wat er normaal gesproken gebeurt.”

Waar ben je trots op als Utrechter?

“Op het culturele leven. Er zijn meerdere musea en galeries. We hebben de grootste Rietveld-collectie ter wereld, de Utrechtse caravaggisten hebben kunstenaars als Rembrandt, Vermeer en Frans Hals beïnvloed en nijntje is wereldwijd beroemd.”

Wat mist Utrecht?

kunstenaars, zoals Stedelijk Museum Bureau

voor Amsterdam was, het oude Museum Fodor. Nu hebben we het Utrecht Lokaal in het Centraal Museum voor Utrechtse kunstenaars, maar er is zoveel talent in de stad dat een dependance ook niet zou misstaan.”

Wat is jouw mooiste herinnering aan Utrecht?

“Utrecht is heel groen. Ik heb zelf een tuin, maar er zijn ook veel openbare plekken als het Wilhelminapark. En gelukkig is ook onze museumtuin er voor Utrechters in volle glorie, met prachtig hekwerk van Couzijn van Leeuwen. Daarnaast zijn de grachten met om te vertoeven.”

Wie is jouw favoriete Utrechter?

“Dat is Dick Bruna. Hij was een geniale kunstenaar. Naast nijntje heeft hij zoveel moois alleen een nijntje museum is, maar ook een reconstructie van het atelier van Dick Bruna waarin te zien is hoe hij werkte.”

Utrecht is…

“…te bescheiden. Het is een prachtige stad met een zeer rijk verleden en mooie kunst.”

De tentoonstelling ‘Ik ga weg’ is nog tot en met 21 mei te zien in het Utrecht Lokaal in het Centraal Museum.

100 % GLASVEZEL VAN KPN

Dat is First Class Internet

KPN legt in rap tempo door heel Nederland 100% Glasvezel aan. Stad voor stad, straat voor straat. Ook met jouw gemeente is een samenwerking aangegaan, zodat we bij jou in de buurt aan de slag kunnen. En dat is goed nieuws, want 100% Glasvezel van KPN is First Class Internet. Geen wonder dat KPN Glasvezel weer als beste uit de test komt bij de Consumentenbond.

Glasvezel is het eerste netwerk dat speciaal is gemaakt voor internet. Zo snel als het licht en superstabiel, iedere seconde. Duurzamer dan traditionele internetkabels. En je betaalt er niks extra’s voor. Dat wordt straks gamen op volle snelheid, supersnel grote bestanden versturen en downloaden én met het hele gezin tegelijkertijd streamen!

Doe nu de postcodecheck, schrijf je in op kpn.com/jouwbuurt en blijf op de hoogte.

Korenfestival ‘Heal Our Land’

Waar: TivoliVredenburg

Wanneer: zondag 9 april

Prijs: 25 euro

Op Eerste Paasdag strijkt het grote Korenfestival ‘Heal Our Land’ neer in TivoliVredenburg. Het concert is tevens de spetterende afsluiting van de tentoonstelling Gospel. Muzikale reis van kracht en hoop in Museum Catharijneconvent. ‘Heal our land’ staat in het teken van vieren en herdenken. Maar liefst negen verschillende Nederlandse gospelkoren uit het hele land zullen optreden en zetten TivoliVredenburg op zijn kop. Het concert wordt ook wel omschreven als “een bruisend spektakel, een waardig eerbetoon aan de mensen die we hebben moeten loslaten en een bijzondere manier om samen het leven te vieren”. Kinderen tot en met 4 jaar mogen gratis naar binnen. Tickets zijn te koop via de website van TivoliVredenburg.

Deng Boy: Hallooo

Waar: Werftheater

Wanneer: donderdag 6 april

Prijs: 17,50 tot 19,50 euro

Het cabaret duo Ronny en Eric, oftewel Deng Boy, toert sinds 2008 met succes door het hele land en is elk jaar met een nieuwe voorstelling in de theaters te zien. Dit seizoen staan de heren alweer met hun tiende avondvullende cabaretshow in de Nederlandse theaters. Met hun dwaze sketches, imitaties en typetjes krijgen ze de hele zaal plat. Zelf omschrijven ze hun voorstelling als volgt: ‘Hallooo zit vol met Surinaamse humor met een Nederlands sausje... of Nederlandse humor met een Surinaams sausje’. Kaarten zijn te koop via de website van het Werftheater.

Zer00’s Heroes

Waar: TivoliVredenburg

Wanneer: vrijdag 7 april

Prijs: 14,50 euro

The Zer00’s are back in Utrecht! Zer00’s Heroes brengt de grootste hits uit de jaren ’00 terug de nacht in! Zer00’s Heroes neemt je mee naar het eerste decennium van het millennium, toen MSN-namen 0nl€€sb4aR waren, social media geboren werd en Britney en Justin de scepter zwaaiden. Pop, indie, dance en natuurlijk die dirty urban waar de Zer00’s bekend om staan: de DJ-crew draait alle hits overdwars aan elkaar tot één dampende avond. Zin om een avondje los te gaan op de dansvloer? Bestel dan gauw je kaartjes!

Dok Voor Fotogra e Verhalen: Oekraïne

Waar: Bibliotheek Neude

Wanneer: zaterdag 1 april tot en met zondag 16 april Prijs: gratis

Een fotoboek daagt uit te kijken, inspireert en biedt nieuwe perspectieven. Dok Voor Fotogra e Verhalen: Oekraïne presenteert fotoboeken die je de kracht van beeld doen ervaren. Deze fotoboeken vertellen persoonlijke verhalen over Oekraïne. In de boeken staan mensen centraal en wat voor invloed de oorlog met Rusland heeft op hun leven. Dok voor Fotogra e Verhalen is in de grote hal van de bibliotheek te bekijken met achtergrondinformatie over drie bijzondere fotoboeken. Op de fotoboekenafdeling op de tweede verdieping vind je nog tien fotoboeken over Oekraïne met extra informatie.

Paasjubel bij zonsopgang

Waar: Domplein

Wanneer: zondag 9 april

Prijs: gratis

Utrecht viert Pasen! Met de paasjubel op het Domplein wordt op Eerste Paasdag om 6.15 uur de opstanding van Jezus gevierd. Het is een feestelijke, oecumenische bijeenkomst met trompetgeschal, het paasevangelie, samen zingen en bidden. De Domklokken luiden om 6.57 uur het paasfeest in. Na a oop vindt er een ontbijt plaats in de Domkerk. Iedereen is welkom vanaf 6.15 uur in de vroege ochtend op het Domplein.

De Utrechtse Paasverhalen 16+

Waar: Salon van Weleer

Wanneer: maandag 10 april

Prijs: gratis, reserveren noodzakelijk

Op Tweede Paasdag nodigt Salon van Weleer je uit om te komen luisteren naar de Utrechtse Paasverhalen van schrijver Gert van Veen, voorgelezen door acteur Frans de Wit. Tijdens de Utrechtse Paasverhalen neemt verteller Frans de Wit je mee in een eigentijdse Paasbeleving. Verhalen van nu, verankerd in tradities van vroeger en gekoppeld aan persoonlijke herinneringen. Leuk, vermakelijk en je kunt zelf ook actief meedoen door een Paasgedicht te schrijven. De voorstelling duurt een uur. De voorstelling is voor mensen van 16 jaar en ouder. Reserveren kan telefonisch of per mail naar info@salonvanweleer.nl.

John

Miller & his Country Casuals + Morton Railroad + Jo & the Folk

Waar: dB’s Studio

Wanneer: maandag 10 april

Prijs: 11 euro

Paasmaandag vrij en zin in een portie Country & Western muziek en Americana? Dan ben je bij dB’s aan het goede adres! Deze middag staan de Utrechtse band Morton Railroad en Jo & the Folk op het podium. Ook John Miller & his Country Casuals uit Schotland betreden deze Tweede Paasdag het podium. Tickets zijn te koop via de website van dB’s.

ACHTER DE SCHERMEN

Bij Railclub Utrecht vind je van alles langs het spoor: van Gouden Koets tot koperdieven

In een redelijk krappe ruimte midden op het bedrijventerrein Lage Weide is van alles te bewonderen. Van verschillende treinen, tot aan landschappen, gebouwen en allerlei poppetjes bij een tiental modelspoorbanen die staan opgesteld. In het weekend van zaterdag 1 en zondag 2 april waren de Open Dagen van Railclub Utrecht, waar veel modelspoorliefhebbers op afkwamen. Railclub Utrecht is een vereniging die inmiddels al 42 jaar bestaat en zich volledig richt op het bouwen van modelspoorbanen.

Tekst en fotogra e: Lisette Oorschot

Als kind was Jan Krijgsman (73), voorzitter van vereniging Railclub Utrecht, al helemaal bezeten door alles wat met het spoor te maken had. “Als klein jongetje ging ik met mijn vader in Amsterdam naar het Centraal Station. Vroeger kon je namelijk nog voor een dubbeltje een perronkaartje kopen. Dan gingen we samen kijken naar alle treinen die voorbijkwamen. En thuis speelde ik op de grond met treinen. Toen ik een jaar of 9 was kreeg ik mijn eerste elektrische trein en een jaar later ongeveer had mijn vader een tafel gemaakt waar ik de rails op vast kon maken.”

Zo kwam Krijgsman in aanraking met de wereld van de modelspoorbouw en sinds 1997 is hij lid van Railclub Utrecht. Een vereniging die is opgericht in 1981 door een groepje mensen, met als doel het stimuleren van de hobby in al zijn facetten en de aandacht daarvoor levendig houden.

De modelspoorbouwvereniging heeft sinds 2011 een ruimte op bedrijventerrein Lage Weide, waar de leden twee keer per week bij elkaar komen, op woensdagavond en zaterdagochtend. Ze organiseren verschillende activiteiten. Er wordt voornamelijk gebouwd aan de modelspoorbanen, maar zehouden over hoe bijvoorbeeld een bepaalde spoorlijn is aangelegd.

Daarnaast worden er demonstraties gegeven. “Als je een treintje nieuw uit de doos haalt, dan ziet het er allemaal hartstikke mooi uit. Maar als je naar een echte trein kijkt, dan

ziet het er niet altijd even fraai uit aan de buitenkant. Daarom demonstreert een clublid of iemand van buiten de vereniging hoe je een trein of ander spoorwegmateriaal kan ‘vervuilen’, zodat het er wat echter uitziet”, legt Krijgsman uit.

Vergrijzende hobby

In de clubruimte is ook een baan te zien die speciaal is ontwikkeld om kinderen kennis te laten maken met modelspoorbouw, de C-Trak genoemd. Waar bij een normale modelspoorbaan elektriciteit en bedrading nodig zijn om de treinen te laten rijden, zijn bij de C-Trak batterijen en accu’s vereist. Daarnaast is deze baan op kinderhoogte, licht van gewicht en stapelbaar waardoor die gemakkelijk te vervoeren is naar een modelbouwbeurs of -evenement.

Railclub Utrecht krijgt dan ook veel aanvragen en staat regelmatig op beurzen met deze modelbaan. De baan is een grote publiekstrekker. “Veel beursorganisatoren maken een kinderhoek waar ze kunnen knutselen of allerlei andere dingen kunnen doen. Sinds een aantal jaar willen ze dit heel graag erbij hebben”, vertelt Krijgsman.

Want met de populariteit van de modelspoorbouw onder een jong publiek gaat het slecht. Zo heeft vereniging Railclub Utrecht rond de 45 leden, waarvan de meesten op leeftijd zijn. “Op het ogenblik hebben we maar één jeugdlid dat zaterdagmorgen meehelpt aan de C-Trak als er bijvoorbeeld wat

aan stuk is of helpt met andere dingen. De hobby vergrijst jammer genoeg heel erg”, betreurt Krijgsman. Het ledenaantal bij Railclub Utrecht is ook gedaald. “Toen ik in 1997 lid werd van de vereniging hadden we bijna het dubbele aantal leden. Maar door de vergrijzing is het aantal leden heel erg afgenomen.”

Ondertussen komt Teun binnengelopen, hij helpt af en toe mee bij het bouwen. “Kijk Teun, nou zie je dat we deze bochten hebben gemaakt”, zegt Krijgsman terwijl hij wijst naar de C-Trak. Teun heeft hier ook aan meegewerkt en onder andere de perrons gemaakt voor op de baan. Hij richt een kleine, rode afstandsbediening op de treinen en vervolgens razen de modeltreinen over het spoor.

Scenery

Ieder verenigingslid bouwt zijn eigen stukje op de baan en heeft zijn eigen expertise. De een is beter in elektriciteit aanleggen en de ander is beter in scenery bouwen, zoals clublid Ton de Mooij (78). De Mooij had altijd wel interesse voor treinen, zo heeft hij onder andere vier jaar bij het Spoorwegmuseum gewerkt. Daarna is hij bij Railclub Utrecht terechtgekomen en is inmiddels al een jaar of tien lid van de vereniging. “Hoe meer je je in

je hobby verdiept, hoe leuker het wordt.”

“Ik had voor een baan een bloembollenveld gemaakt en toen werd gevraagd of ik ook een bloemencorso kon maken. Zo zijn we elkaar aan het uitdagen”, vertelt de Mooij. De specialiteit van de Mooij is vooral het maken van bomen. “Op een gegeven moment kwam er een hovenier naar me toe en die zei: ‘Dat is een heel mooie eik en dat is een heel mooie beuk'. Als ze dat dus zien aan het takkenpatroon, dan heb je het toch goed gedaan.” De bomen worden onder andere gemaakt van ijzerdraad en de bladeren worden gemaakt van eendenkroos uit de sloot en thee die gedroogd en gekleurd wordt.

Creativiteit de vrije loop laten Het leukste aan modelbouw vindt Krijgsman het bouwen aan een baan. “Als het af is, dan laat je het treintje rijden. Dat is natuurlijk heel leuk, maar het ermee bezig zijn en steeds iets nieuws creëren vind ik eigenlijk leuker.” Maar Krijgsman en zijn medeclubleden ondervinden ook weleens tegenslagen. “Als je ergens twee draadjes verkeerd hebt aangesloten, dan werkt het dus niet en moet je op zoek naar het probleem. Dat kan weleens heel vervelend zijn, vooral als je op een beurs staat en

Clublid Ton de Mooij met een van zijn werken voor op de baan.

hij het niet doet. Dat is ons ook weleens overkomen. Het is dan soms even stressen om uit te vinden wat de oorzaak is.”

Volgens Krijgsman is de charme van modelspoorbouw de creativiteit die mensen erin kwijt kunnen. “Dat geeft heel veel mensen voldoening. En je kan je eigen wereld bouwen. Zo is de C-Trak een enorme fantasiewereld. Maar je hebt ook modelbouwers die de werkelijkheid willen nabouwen. Die hebben bijvoorbeeld de hele tijd bij een bepaald spoor gewoond en proberen dat na te bouwen. Dan moet alles kloppen, het tijdperk, de auto’s die je erop zet en de treinen waar je mee rijdt. Dat proberen wij met onze banen niet te doen, wij bouwen echt alleen maar fantasiewerelden.” Aan fantasie en creativiteit is bij Rail-

club Utrecht geen gebrek. Op de verschillende modelbanen zijn heel grappige details te vinden. “Veel mensen zien dat niet, maar gek genoeg hebben kinderen daar wel oog voor”, aldus Krijgsman. Zoals een gouden koets die op de baan staat. “Vroeger had je kruidenier De Gruyter. Die hadden een actie genaamd ‘Snoepje van de week’, een klein cadeautje dat ze weggaven aan kinderen. Met Koninginnedag gaven ze een oranje koets weg. Dat zag er helemaal niet uit en toen heeft een van onze leden de koets goud geschilderd”, vertelt Krijgsman. Ook is er bijvoorbeeld een situatie te zien met koperdieven langs het spoor. En zo zijn er nog veel meer details te vinden op de verschillende modelbanen, waar je jezelf uren in kunt verliezen.

Happ days

Advertenties

Minder gewicht en een stralender gezicht

Ze belooft geen gouden bergen, Charifa van Slooten, maar de resultaten van haar behandelings methoden Arasys en Lymphomed liegen er niet om. Vele cliënten hebben hier baat bij en kiezen voor en combinatie van beide methoden. In haar sfeervolle zaak Hair & Body in Maarssen legt zij uit:

Zelfs zonder sportschool of dagelijkse buikspier-oefeningen. Juist als je gezondheidsklachten hebt waardoor je niet kan of mag sporten biedt deze methode de juiste oplossing voor

verstevigen. Met meetbaar en blijvend resultaat. Met behulp van elektrodes op de huid worden pijnloze golven naar de spieren gestuurd, waardoor deze aan het werk gaan. Het lichaamsvet wordt afgebroken, de opbouw van cellulitis neemt af, de spijsvertering versnelt en de bloedcirculatie verbetert.

Een behandeling van 30 minuten staat gelijk aan 2 à 3 uur actief sporten. Door de opbouw en versterking van de spiermassa zie je ook vaak verlichting bij aandoeningen als lage rugpijn, MS, reuma en fybro-myalgie.’’ Dat laatste wordt bevestigt door Marjan, die zowel fybromyalgie als vaak lage rugpijn heeft:

Lymfedrainage speelt een belangrijke rol in ons immuniteitssysteem en zorgt voor spanningen, pijn-en stresshormonen. Een blokkade kan deze constante ‘schoonkunnen het gevolg zijn. Aanhoudende

vermoeidheid,hoofdpijn, slechte verbranding, vage pijnklachten, rusteloze benen

bijzonder sceptisch’’, vertelt Jacqueline openhartig. ‘’Ik had alles al geprobeerd en ken alle diëten uit mijn hoofd. Zodra je weer ‘normaal’ gaat eten zit al-les er binnen de kortste keren weer aan, met pondjes extra. De laatste jaren, terwijl ik veel sport, kreeg ik er niets meer af. Maar nu, val ik langzaam maar zeker af, mijn huid straalt, ik voel me veel energieker en mijn chronische hoofdpijn is verdwenen.’’ Ook de op leeftijd zijnde Tonnie is vaste klant: ‘’Ik breng mijn kleinkinderen lopend naar school, dat heb ik in geen jaren gekund!’’

U kunt nu een vrijblijvende proefbehandeling proberen voor een aantrekkelijke prijs van ¤24,95. Dit is inclusief meting van de lymfeblokkades en een behandeling. Bel en maak een afspraak.

Teun (links) met voorzitter Jan Krijgsman (rechts) bij de C-Trak.

VERDWENEN FABRIEKEN IN UTRECHT

Draadindustrie Neerlandia in Hoograven

In 1913 verhuisde de Chemische Fabriek v/h dr. F.C. Stoop van de Muntkade naar de weilanden van Hoograven, toen nog gemeente Jutphaas. Aan de Vaartsche Rijn liet men een langwerpige fabriekshal bouwen voor de productie van fosfaat en kunstmest — maar niet alleen dat. Kaliumnitraat kon behalve als meststof ook gebruikt worden voor buskruit. Daarom leverde de fabriek deze stof aan het Ministerie van Oorlog, een goede handel tijdens de mobilisatie vanwege de Eerste Wereldoorlog. Daarna ging het slechter met de Utrechtsche Chemische Industrie, zoals het bedrijf inmiddels heette. In 1932 volgde het faillissement. Vijf jaar later vestigde zich een heel ander bedrijf in de leegstaande fabriekshal.

De NV Draadindustrie Neerlandia werd in 1937 opgericht door drie ondernemers van buiten Utrecht: Roelof Verdam (1893-1961) uit Rotterdam, Roelof Minnes (1886-1962) uit Haarlem en Daniël Wolf (1898-1943) uit Den Haag. Verdam werd directeur, een functie die hij eerder had bekleed bij het Nederlandse verkoopkantoor van Iweco (International Wire Export Company).

'Hij is na zijn schooltijd steeds werkzaam geweest in de draadindustrie en kreeg internationaal bekendheid', volgens een krantenbericht. Roelof Minnes nam de functie van

technisch directeur op zich.

Zakenman Daniël Wolf had het geld ingebracht: van de 500 aandelen ter waarde van een half miljoen gulden bezat hij er 470. Wolf was enigszins omstreden door de spoorhout-affaire (een monopolie op bielzenleveranties aan de NS) en als wapenleverancier aan de republikeinse regering tijdens hij organisaties als Eenheid door Democratie en de Vrijzinnig Democratische Bond in hun strijd tegen de NSB.

Spijkers en prikkeldraad

Naast de bestaande fabriekshal in Hoograven lieten de ondernemers direct een nieuwe bouwen, waardoor de oorspronkelijk vrijstaande schoorsteen van het ketelhuis opgenomen werd in het geheel. De Hoogravense architect Willem Duyff jr. (1897-1956) kreeg de opdracht voor het ontwerp van de ijzeren kapconstructie. In de loop der jaren zouden meer uitbreidingen volgen. Duyff ontwierp in 1949 ook twee bedrijfswoningen bij de ingang. Ondertussen verrezen er veel woningen aan de Verlengde Hoogravenseweg en de Julianaweg. In 1954 zou dit deel van de gemeente Jutphaas bij Utrecht worden gevoegd.

Bij de start in 1937 had Neerlandia ervaren

Twee gevels en een hoge schoorsteen zijn tastbare overblijfselen van de fabriek die aan de Verlengde Hoogravenseweg stond. Andere herinneringen vormen de nieuwe straatnamen sinds de herontwikkeling tot woningen en horeca. De Neerlandiakade kreeg als zijstraten IJzerdraadpad, Vlechtdraadhof en Puntdraadhof, die uitkomen op de Draadnagelweg. Ze zijn genoemd naar de producten die hier tussen 1937 en 1971 werden vervaardigd.

personeel kunnen overnemen van een failliete schroefboutenfabriek in Noord-Brabant. In de draadstaalfabriek werden uit rondstaal (ijzerdraad) producten gemaakt zoals klinknagels (spijkers), gaas, prikkeldraad en hengsels. Door DEMKA geleverde rollen staal werden over het water aangevoerd en eerst met zwavelzuur van roest ontdaan. Vervolgens werd de draad met machines op maat getrokken, gebogen of tot gaas geweven en uiteindelijk verzinkt. De fabriek had daarvoor twee verzinkerijen.

Al snel na de oprichting brak de Tweede Wereldoorlog uit. Grootaandeelhouder Daniël Wolf, die van joodse komaf was, vluchtte tijdens een zakenreis naar New York. Zijn vrouw en dochters konden niet meer wegkomen en kwamen in Bergen-Belsen terecht, maar overleefden de oorlog. Wolf zelf niet: hij overleed in 1943 aan een hartaanval. Zijn bedrijven waren onder beheer gekomen van een 'Verwalter'. Voor Neerlandia-directeuren Verdam en Minnes was dit een lastige periode. 'In 1945 verkeerde het bedrijf, dat veel geleden had onder de roofzucht van de Duitsers, in zo'n toestand, dat men als het ware opnieuw moest beginnen', schreef het Utrechtsch Nieuwsblad later.

Einde en herbestemming Na de oorlog kwam het bedrijf toch tot wasdom. Er verschenen talrijke personeelsadvertenties voor draadnagelmakers, draadvlechters en draadtrekkers. Op de em-

ballage-afdeling werkten vooral vrouwen, die de spijkers in vaatjes en later dubbelwandige kartonnen dozen verpakten. Het schijnt dat er elk jaar grote bestellingen uit de VS kwamen tijdens het orkaanseizoen, als er veeltuatie kennelijk, want in 1951 vroeg Neerlandia een vergunning aan om vijftig arbeiders te ontslaan wegens 'werkvermindering'. Begin jaren zestig bereikte het bedrijf een hoogtepunt van 400 personeelsleden, onder wie mediterrane gastarbeiders.

Toch ging Neerlandia in 1971 failliet. Oorzaak waren verhoogde invoerrechten voor de Verenigde Staten, op dat moment maar liefst 90% van de afzetmarkt. 122 mensen verloren hun baan. Enkele jaren later nam lompen- en metaalhandelaar Prozee de oude fabriek in gebruik. Kort daarop woei het dak er nog af tijdens een windhoos. In 2002 moest Prozee z'n activiteiten er staken vanwege brandveiligheidsvoorschriften.

Jarenlang stond het complex er vervallen en verlaten bij, totdat in 2013 de sanering en herontwikkeling kon beginnen. Alleen de zuidgevel en westgevel van de fabriekshal uit 1914 bleven staan. De schoorsteen werd gedemonteerd en rechtsvoorman herbouwd als een markant element. De 130 nieuwe woningen op het terrein hebben een enigszins industriële stijl gekregen. In de deels heropgetrokken fabriekshal liggen de appartementen aan een binnenstraat. Aan de Neerlandiakade opende in 2018 Bar & Bistro Op Zuid.

Tekst: Arjan den Boer / Fotogra e: Het Utrechts Archief / Lithos bouw & ontwikkeling

Jacobsgasthuissteeg Straatnamen

De Jacobsgasthuissteeg is een honderdtwintig meter lange straat in de binnenstad van Utrecht. De straat begint aan de Oudegracht met een poortje op nummer 213, die toegang geeft tot de steeg. De Jacobsgasthuissteeg loopt door tot de Springweg. Halverwege de straat is er een verbinding met de Haverstraat en de Zwaansteeg. De straat heeft zijn naam te danken aan het Sint-Jacobsgasthuis. Dat was gevestigd op het bovengenoemde huisnummer, op het adres Oudegracht 213. Bij het gasthuis stonden daarnaast tien Godskameren in de steeg. Deze kameren werden ‘om Godswil’ gebouwd als kosteloze woningen voor arme mensen, meestal bejaarden of gezinnen. In de loop der tijd werden de vrijwoningen omgezet in huurwoningen. Het Jacobsgasthuis voorzag pelgrims die onderweg waren naar Santiago de Compostella van onderdak. De verhuur van deze huisjes was een inkomstenbron voor het gasthuis.

Na de reformatie in de zestiende eeuw besloot de raad van Utrecht het gasthuis te verkopen en de gelijknamige broederschap op te heffen. Pas in 1642 werd het in gedeelten aan particulieren verkocht en verbouwd tot woonhuis. In de achttiende eeuw kreeg het een nieuwe voorgevel. Twee eeuwen later werd het met de aangrenzende panden als bedrijfspand ingericht.

In 1972 heeft de gemeente Utrecht deze panden aangekocht. Er werd een plan voor

restauratie en verbouwing gemaakt. Echter vlak voor de start van de bouw in 1977 zijn een aantal belangrijke monumentale aspecten van de panden door een brand verloren gegaan. Ter herinnering aan deze verbouwing werd er in 1994 boven het poortje op nummer 213 een gevelsteen aangebracht die verwijst naar het voormalige Sint-Jacobsgasthuis.

Rond 1979 vond een stadsvernieuwing plaats in de Jacobsgasthuissteeg en de verbonden Zwaansteeg. Hierbij werden veel panden gesloopt, waaronder alle Godskameren, op een na (nummer 23). In de stadsvernieuwing zijn vervolgens 28 nieuwbouwwoningen gebouwd, verdeeld over beide stegen.

Volgens de ‘Lijst van beschermde monumenten’ van gemeente Utrecht staan er twee beschermde monumenten in de Jacobsgasthuissteeg. Het pand op nummer 24 is een rijksmonument. Het pand op nummer 13 is een van oorsprong achttiende-eeuws huis dat volledig is herbouwd na de brand in 1977. Dit pand is dan ook een gemeentelijk monument. Het voormalige gasthuis op nummer 213 is ook een rijksmonument, maar hoortdegracht.

Volgende week vertellen we het verhaal achter de Voetiusstraat. Kun jij ons meer vertellen over de herkomst van deze straatnaam? Laat het ons dan weten.

In other news

Geen grachten, bijzondere architectuur of toeristische attractie uit Utrecht in de buitenlandse media. Deze week kwam Utrecht in other news vanwege ‘de bende achter de Duitse plofkraken’. In de nacht van vrijdag 31 maart op zaterdag 1 april pakte de politie acht Utrechters op na een plofkraak in de Duitse stad Oldenburg. “Die mittlerweile in Untersuchungshaft sitzenden Mitglieder einer Geldautomatensprenger-Bande kommen alle aus der Region Utrecht in den Niederlanden. Sie sind 20 bis 32 Jahre alt”, zo meldt het Duitse regionale medium Kreiszeitung. De daders

drongen met geweld de supermarkt binnen.

Ze vernielden een geldautomaat met explosieven en gingen er in een vluchtauto vandoor. De Utrechters vluchtten met hoge snelheid weg.

De politie zette de achtervolging in, maar verloor hen uit het oog. Later werden de acht verdachten alsnog staande gehouden in twee andere auto’s. Kreiszeitung schrijft op hun website: “Innenministerin Daniela Behrens nannte die Festnahmen einen wichtigen Erfolg der Polizei bei der Bekämpfung von Geldautomatensprengungen. Damit werde der Druck auf die

In deze rubriek vertellen we het verhaal achter de straatnamen in de stad. Sommige namen zijn voor iedereen bekend, andere juist helemaal niet. Voor alle namen geldt dat ze niet zomaar gekozen zijn. Maar wat is eigenlijk de herkomst van de namen? Dat proberen we te achterhalen.

De stad in cijfers

In de rubriek Stad in Cijfers gaan we in op data over de stad. De gemeente Utrecht houdt van honderden onderwerpen bij hoe het er in de stad voorstaat, van aantal Utrechters dat een ets heeft tot hoeveel procent van de Utrechters last heeft van lawaai door verkeer of bedrijven in de stad. Elke week lichten we een van de onderwerpen uit.

Het aantal overlastmeldingen in de gemeente Utrecht was afgelopen jaar aanzienlijk hoger dan voor de coronaperiode. Dat blijkt uit het handhavingsverslag 2022.

Al jaren stijgt het aantal overlastmeldingen in de gemeente Utrecht. Bewoners deden in 2022 bijna 25.000 meldingen over de openbare ruimte. Dat is de ruimte of plaats die voor iedereen toegankelijk is, zoals straten, pleinen, parken, parkeerplaatsen, winkelcentra en sportvelden. Daarnaast deden bewoners ruim 4.500 meldingen over de bebouwde omgeving, zoals bouw-, buren- en geluidsoverlast. Dit aantal is aanzienlijk hoger dan voor de coronaperiode: in 2019 ontving de gemeente 15.600 meldingen over de openbare ruimte en ongeveer 3.000 meldingen over de bebouwde omgeving. “We zien

hiermee de effecten van een groeiende stad, waar we dicht op elkaar leven en waar het bruist”, aldus de gemeente over de reden waarom het aantal overlastmeldingen de afgelopen jaren is gestegen.

De gemeente Utrecht zag met name een forse toename van parkeeroverlast: het aantal meldingen steeg met 15 procent naar meer dan 10.000 meldingen. Daarmee was het de meest voorkomende klacht.sen van straat gehaald die gevaarlijk geparkeerd stonden, in 2021 waren dat er nog 6700.

In 2021 kwamen er zo’n 22.000 overlastmeldingen binnen bij de gemeente over de openbare ruimte. De meeste meldingen gingen over parkeeroverlast (8.635) en verkeerd aangeboden afval (7.675). Daarnaast kwamen er 8.000 meldingen over de bebouwde omgeving binnen.

Täter immer weiter erhöht.”

In Duitsland sloegen Nederlandse plofkrakers vorig jaar bijna 450 keer toe, terwijl er in Nederland vijftien pinautomaten werden opgeblazen. De politie vermoedt dat de criminelen nu in het buitenland opereren, omdat Nederlandse banken maatregelen hebben genomen die het opblazen van Nederlandse pinautomaten zinloos maken. Ook in Duitsland roept de minister de banken op om maatregelen te nemen. “Die Ministerin forderte erneut die Banken auf, dafür zu sorgen, dass eine mögliche Beute mit Hilfe von technischen Hilfsmitteln unbrauchbar gemacht werde.”

'Die Mitglieder einer Geldautomatensprenger-Bande kommen alle aus Utrecht'

PEP

Pep en Frans verafschuwen

FC Utrecht is er bij hervatting van de competitie niet in geslaagd het publiek op drie punten te trakteren. In de Galgenwaard eindigde de wedstrijd tegen FC Volendam in een bloedeloos gelijkspel. Pep en Frans voorzien de guillotine voor Danny Makkelie, zien veel creativiteit in het elftal ontbreken en hopen op een ommekeer tegen FC Groningen.

“Vanwege de interlands had FC Utrecht een week zonder puntenverlies achter de rug. Daar konden we wel aan wennen”, begint Frans. “Het was een heerlijke zondag om naar het stadion te gaan. Lekker weer, een uitverkocht huis en een laagvlieger als tegenstander. Daarnaast hebben spelers een weekje rust gehad. Toch mocht het allemaal weer niet baten.”

Saudi-Arabië

De broers zagen hoe de wedstrijd op dubieuze wijze werd beïnvloed door de VAR. Vanuit Zeist greep Danny Makkelie driemaal in en keurde drie Utrechtse doelpunten af. Pep kan enkele keuzes nog steeds niet begrijpen. “Vooral het tweede VAR-moment was belachelijk. De grensrechter staat naast Sean Klaiber op de zijlijn en vlagt niet voor een bal die uit zou zijn. Vervolgens bepaalt de scheidsrechter, op basis van zeer onnauwkeurige videobeelden, dat de bal toch over de lijn was. VAR Danny Makkelie was hier de aanstichter van. Dat is dan een zogenoemde topscheidsrechter. Daar was afgelopen weekend helemaal niks van waar. De beste man heeft in het verleden enkele wedstrijden in Saudi-Arabië

ZOEKPLAAT

Zoek de zeven verschillen

keer zo’n verkeerde beslissing neemt. Dan onder de guillotine.”

Twee viskramen Mede door de beslissingen van de scheidrechter en de VAR wist FC Utrecht dus weer niet te winnen. Het gevolg is dat Michael Silberbauer tot nu toe slechts drie competitiewedstrijden met FC Utrecht won. Frans ziet de oorzaak. “Het wisselbeleid van Silberbauer is erg wisselvallig. Hij is aan het zoeken naar de juiste balans, maar op deze manier gaat hij die oplossing nooit vinden.” Pep reageert op zijn broer. “In alle wedstrijden ligt het baltempo veel te laag. Het veldspel is te onnauwkeurig en de grasmat is ook al maanden om te janken. Iedereen in de Galgenwaard moet simpelweg hopen dat er een keer een balletje goed valt. Natuurlijk is het niet makkelijk tegen FC Volendam. Die gasten parkeren twee viskramen voor het doel en hangen met de kont in het eigen strafschopgebied. Toch doet het pijn dat onze club voor de zoveelste keer niet wint van een laagvlieger.”

Afgelopen weekend stond niet alleen in het teken van de wedstrijd tegen FC Volendam. In de rust van de wedstrijd werden en-

kele FC Utrecht-legendes door middel van een ereronde gehuldigd. Bij Frans kwamen er meteen veel herinneringen naar boven. “Tijdens deze wedstrijd kwamen spelers zoals Stijn Vreven, Jan Wouters en Jean Paul de Jong voorbijlopen. Het zijn stuk voor stuk mannen met het echte FC Utrecht-DNA. Het waren spelers waar de supporters zich in dat eens met het huidige team dat tegen Volendam speelde. Geen beleving, vechtlust of passie. Van dit team is er geen enkele speler die over twintig jaar in hetzelfde rijtje legendes thuishoort.”

Pak slaag De mannen missen dus al maanden een ‘over

OPLOSSING ZOEK DE VERSCHILLEN LOCATIE VOOR CLARENBURG

mijn lijk’-mentaliteit bij hun club. Volgende week kunnen de Domstedelingen de rug wederom proberen te rechten. In en tegen Groningen wil Frans dan ook niks minder dan drie punten zien. “FC Groningen staat zeven punten onder de degradatiestreep. Voetbalsupporters in het noorden roepen dat er niks boven Groningen gaat. Op de ranglijst zijn het er op dit moment anders wel een stuk of zestien.”

Tot slot reageert Pep nog op zijn broer. “De spelers van FC Groningen worden soms door de eigen supporters in elkaar geslagen. Laten wij hun supporters eens helpen en FC Groningen zelf een pak slaag geven. Het is nu erop en erover om de rust terug te krijgen en de play-offs veilig te stellen.”

Danny Makkelie: ‘Dan leggen de rijke oliesjeiks hem met fluit en al onder de guillotine’

Pep en Frans, twee broers die al sinds jaar en dag iedere wedstrijd van FC Utrecht volgen, maken een column voor DUIC. In de column wordt de week van FC Utrecht doorgenomen. Martijn Kramer schrijft het verhaal op.

EN FRANS OVER FC UTRECHT

Nieuwbouwproject Havenkwartier in Nieuwegein. Gelegen in Rijnhuizen aan het Merwedekanaal.

Van extreem energiezuinige woningen t/m nul-op-de-meter-plus-woningen.

Fase 1: 55 woningen | Comfortabel en luxe wonen | Omringd door water en groen | Volop genieten aan de gezellige haven | Weinig tot geen energiekosten | Prognose start bouw Fase 1: 2e helft 2023

Rij- en hoekwoningen

• GBO: 144 m2

• Kavelopp: 117 t/m 175 m2

• Beukmaat: 5.70 meter

• Ligging aan de kop van de haven

• Tuin op het noorden

Vanaf € 635.000 v.o.n.

7 extreem energiezuinige woningen

De 7 rij- en hoekwoningen van Blok 3 liggen centraal aan de kop van de haven in Havenkwartier. De woningen hebben een ruime woonkamer met open keuken. Ruime badkamer met douche en toilet. 4 slaapkamers en een grote vrij in te delen ruimte op de 2e verdieping. De tuin ligt op het noorden.

Met de steeds warmer wordende zomers heb je hierdoor altijd een heerlijke schaduwrijke plek in je tuin.

Bouwnummers 19 en 20 zijn extra bijzonder door de houten gevelbekleding.