DUIC Krant NR 232 - 14 juli

Onverwachte kosten? Soms heb je recht op geld van de gemeente.

Maak er gebruik van !

Soms kun je bijzondere bijstand van de gemeente krijgen. Een bedrag om extra of hoge kosten te betalen. Dat kan voor veel verschillende kosten. Bijvoorbeeld medische kosten, verhuiskosten, woninginrichting of bewindvoering.

Vraag bijzondere bijstand aan Kijk op utrecht.nl/rondkomen en lees of je aan de voorwaarden voldoet.

Hulp nodig bij jouw aanvraag?

• Ga naar de Werk & Inkomen-balie beneden in het Stadskantoor. Open op maandag, woensdag en vrijdag tussen 10.00 en 14.00 uur. Het adres is Stadsplateau 1.

• Of bel naar Werk en Inkomen van de gemeente op 14 030.

• Ga naar jouw buurtteam. Jouw buurtteam vind je via buurtteamsutrecht.nl

Heel veel Utrechters kunnen hulp en geld krijgen van de gemeente. Lang niet iedereen maakt er gebruik van. Jammer toch? Weet jij waar je recht op hebt? Kijk op utrecht.nl/rondkomen

Nieuws

5 DUIC in beeld

In kringloopwinkel gevonden bijbel terug in Domkerk

6 Cartesius

Wordt Cartesius echt de gezondste wijk van Utrecht?

Cultuur / Uit

8 Waar moet het Zeelandschap heen?

Buurtbewoners in verzet tegen komst kunstwerk

9 Uittips

Elke week de leukste tips

Stad / Leven

10 Op bezoek bij

Zuivelhoeve aan de Nachtegaalstraat

11 Verdwenen fabrieken

Electro-Apparatenfabrieken Systeem Coq

11 Utrecht volgens...

Nieuwe gedeputeerde Has Bakker

14 Puzzel

Zoek de verschillen

15 Straatnamen Pelmolenweg

15 Stad in cijfers

Deelfietsen, -bakfietsen

De bewoners van de 3.000 nieuwe woningen in de wijk Cartesius moeten gezond en gelukkig worden. Met de huidige woningnood mag een woningzoekende zichzelf zeker gelukkig prijzen als hij een huis weet te scoren, maar daar gaat het hier niet over. Volgend op de slogan van de gemeente Utrecht, Healthy Urban Living, en van de regio, Heart of Health, wil de ontwikkelaar van Cartesius een gezonde wijk maken. Het bleef lang wat vaag wat dit allemaal zou gaan betekenen - net zoals de eerdergenoemde slogans ook weinig betekenen voor een gemiddelde bewoner van Utrecht. Dinsdag kwam echter de directeur Woningbouw van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties langs voor een rondleiding. Iedereen rukte uit om te komen kijken hoe de eerste heipaal geslagen werd, overigens slechts symbolisch want er wordt al een tijdje geheid. En er werd meer

GANZENMARKT 2023 1935

Utrecht is constant in beweging. Er wordt gebouwd en gesloopt. Hierdoor ziet de stad er op sommige plekken heel anders uit dan vroeger, terwijl andere straten en pleinen juist al decennia hetzelfde blijven. In deze rubriek laten we dat zien.

Ga naar DUIC.nl voor meer oude en nieuwe foto’s van de stad.

Colofon

verteld over hoe Cartesius nou zo gezond moet worden. Wat blijkt? Het werd al iets duidelijker, maar helemaal concreet is het nog niet. Maar die vaagheid moet juist opgelost worden, dat werd wel duidelijk. Het welzijn van de bewoners gaat langere tijd gemonitord worden – als ze vrijwillig mee willen doen – met uiteindelijk keiharde resultaten. Hoe kan je een wijk zo vormgeven, en welke extra activiteiten zijn er nodig, om de bewoners gezond en gelukkig te maken? We gaan het volgen. Er zijn overigens nog huizen te koop, vanaf 435.000 euro voor 58 vierkante meter. De echte gelukkigen kunnen gaan voor een hoekwoning van 208 vierkante meter voor 1.225.000 euro. Wil je meer lezen over het project? Dat kan op pagina 6.

Robert Oosterbroek

Social Media

ddk.nl en redactie DUIC

Advertentie

Vanaf € 75,-

HUB Utrecht is het nieuwe mediacentrum van de stad Utrecht met RTVU en DUIC als initiatiefnemers. Wil jij een vergaderruimte of studioruimte huren bij HUB Utrecht?

Dat kan. Boek nu en reserveer via de QR-code.

Locatie: Achter Clarenburg 23-25

Volledig gefaciliteerd met o.a. led-scherm, WiFi en whiteboard en natuurlijk gratis koffie en thee.

Arjan den Boer, Bas van Setten, Bo Steehouwer, Ilana Noot, Nadia Swijtink

DUIC IN BEELD

Snuffelend door een kringloopwinkel in Den Haag vond Stefan van Mierlo ineens iets bijzonders. Het bleek een bijbel uit 1832 te zijn. Dat is voor veel mensen al bijzonder, maar hier was meer aan de hand. Op de kaft bovenaan stond namelijk Domkerk. Het bleek te gaan om de voormalige huisbijbel uit Utrecht. Ooit lag het boek op de kansel in de Domkerk, maar op een of andere manier was het boek terechtgekomen in de tweedehands-

winkel. Hoe? Dat weet niemand. Het is niet duidelijk hoe en wanneer de 12 centimeter dikke bijbel uit de Domkerk is verdwenen. 20 euro moest Stefan betalen, maar toen had hij wel goud in handen. Spreekwoordelijk dan. Financieel is de bijbel niet zoveel waard, maar de waarde voor de Domkerk is groot. Stefan toog naar Utrecht en overhandigde het boek aan predikant Willem Roskam. Daarmee is de voormalige huisbijbel weer thuis. a

Fotografie: Robert Oosterbroek

Wordt Cartesius ook echt de gezondste

De nieuwe stadswijk Cartesius wordt straks de gezondste plek van Utrecht, waar inwoners gemiddeld langer leven en ook nog eens heel gelukkig zijn. Dat is althans de ambitie van de verschillende organisaties die dinsdag een convenant ondertekenden waarmee ze dat willen bereiken. Bij velen zal dit streven misschien de wenkbrauwen doen fronsen, maar tegelijkertijd zijn er wel degelijk verschillen in gezondheid tussen bewoners van bijvoorbeeld Overvecht en de wijk Leidsche Rijn. Dat ligt natuurlijk aan veel verschillende factoren. Over een tijdje wordt duidelijk in hoeverre de buurt een rol speelt in de gezondheid en gemoedstoestand van de bewoners want de World Health Organisation (WHO) heeft aangegeven de effecten te gaan meten.

Tekst en fotografie: Bas van Setten

Aan grote instellingen geen gebrek in Cartesius, waar UMC Utrecht, Universiteit Utrecht, Hogeschool Utrecht, gemeente Utrecht, NS, Ballast Nedam, MRP, Achmea, CBRE en Portaal een handtekening zetten onder het convenant voor de gezondste wijk van Utrecht. Tegelijkertijd werd door wethouder Susanne Schilderman en Marja Appelman, directeur Woningbouw van het ministerie van Binnenlandse Zaken, het startsein gegeven voor de bouw van de tweede fase van Cartesius waarin 770 woningen uit de grond worden gestampt. In totaal komen er 3.000 woningen in het gebied en de eerste bewoners hebben al hun sleutel gekregen. Voordat de rest van de nieuwe huizen klaar is, moet er overigens eerst in de grond gestampt worden. Nadat de wethouder en de directeur een knop indrukten ging namelijk de ‘eerste’ heipaal de grond in. Dit was overigens niet echt de eerste heipaal, want DUIC kreeg al meerdere reacties over het constante lawaai. Omwonenden van deze ‘gezonde wijk van de toekomst’ zeggen hier momenteel veel overlast van te ervaren.

Ook Lindsey, bewoner van een atelierwoning in het complex ‘Solo’, dat tijdens de eerste fase werd gebouwd, zegt dat ze “even moet wennen” aan de werkzaamheden. “Maar ik hoorde dat ik hier honderd jaar kan worden, dus dat leek mij wel een goede reden om hier te komen wonen”, zegt de kersverse bewoner grappend tegen onder meer de afgevaardigden van de organisaties die een rondleiding door het gebied kregen. Om gezonde stadswijk te worden, is de buurt straks onder meer autoluw en wordt fietsgebruik aangemoedigd door bijvoorbeeld de ‘ruime en comfortabele’ fietsenstallingen. Lindsey noemt het een ‘privilege’ dat zij geen auto nodig heeft en dat het daardoor voor haar makkelijker is in deze wijk te wonen.

“Wel betekent het dat ik mijn camper in een andere wijk moet parkeren en dat mijn schoonmoeder die in een rolstoel zit minder makkelijk langs kan komen.”

Concreet

Er wordt in Cartesius natuurlijk meer gedaan dan auto’s weren en fietsgebruik bevorderen.

Zo is er ook veel aandacht voor groen. Ieder deelgebied heeft een binnentuin die vervolgens verbonden is met het Cartesius Park. Bewoners kunnen hier wandelen of even tot rust komen op een van de bankjes. “De binnentuin is een biotoop die in samenwerking met de stadsecoloog en Mecanoo voor de landschapsarchitectuur is ontworpen. Inheemse planten zijn zorgvuldig uitgekozen om privacy te bieden aan bewoners en ontspanning voor passanten. De groene gevels zijn gemeenschappelijk eigendom om te zorgen dat alles goed in stand gehouden wordt”, is te lezen in een persbericht.

Verder is te lezen dat er komende vijf tot tien jaar ‘interventies’ plaatsvinden, waarna de gezondheid en het sociaal welzijn van bewoners wordt gemonitord. Die interventies komen uit wetenschappelijke theorieën over gezond en gelukkig leven. Hele concrete voorbeelden werden er echter nog niet genoemd tijdens de rondleiding. We belden daarom nog even met de directeur van Ballast Nedam, Onno Dwars. Hij legt uit: “De woningen worden energieneutraal, twintig procent van de gevels wordt groen, dertig procent van de wijk wordt groen, er komt een lage parkeernorm en fiets en deelmobiliteit worden gestimuleerd. Maatregelen die we ook steeds meer zien bij andere nieuwe wijken, maar hier gaan we ook echt meten wat dit doet met de bewoners. Dat is uniek. We claimen dat dit een gezond stedelijk gebied wordt, maar wij willen dit ook gaan onderzoeken. Kan je echt aantonen dat mensen hier gelukkiger en gezonder worden? Daarvoor doen we eerst een nulmeting, we kijken waar de bewoners nu staan qua gezondheid. En in de loop van de tijd gaan we dat dan monitoren. Want meten is weten.” Daarnaast gaat er samengewerkt worden met kennisinstellingen als het UMC Utrecht, Hogeschool en de Universiteit Utrecht. “Zij gaan interventies bedenken waarmee we bewoners stimuleren om gezondere keuzes te maken. Denk bijvoorbeeld aan gezondheidslessen of preventieve voorlichting. We willen inzichtelijk maken wat de gevolgen zijn van die maatregelen.”

Dwars geeft als voorbeeld mee dat de aanleg van het rioolsysteem in Nederland er ook

Bewoonster Lindsey vertelt aan de aanwezigen dat ze hoorde dat ze honderd jaar kan worden in Cartesius

Advertentie

wijk van Utrecht?

HUB Utrecht is het nieuwe mediacentrum van de stad Utrecht met RTVU en DUIC als initiatiefnemers. Wil jij een vergaderruimte of studioruimte huren bij HUB Utrecht? Dat kan. Boek nu en reserveer via de QR-code.

Locatie: Achter Clarenburg 23-25

voor heeft gezorgd dat mensen zo’n tien jaar langer leven. “Het is dus geen sprookje dat aanpassingen aan de leefomgeving direct gevolgen kunnen hebben voor de gezondheid van mensen. De gebouwde omgeving als beste medicijn.” Dwars benadrukt dat het meewerken aan de monitoring op vrijwillige basis gebeurt. De World Health Organisation haakt aan bij het project en gaat kijken of de maatregelen ook daadwerkelijk van invloed zijn op de gemoedstoestand en de gezondheid van de bewoners. Dit heeft de WHO besloten tijdens de handelsmissie van de Economic Board Utrecht in Kopenhagen. Cartesius wordt opgenomen als project in het programma ‘Health in the Well-Being Economy’ als onderdeel van ‘WHO Healthy Cities’. Onno Dwars van Ballast Nedam hoopt

straks aan te kunnen tonen dat mensen zo’n vijf jaar langer kunnen leven als je de buurt anders inricht. “Ik denk dat we straks anders gaan kijken naar hoe we gebieden inrichten en ik hoop dat we de kloof, die nu groot kan zijn tussen verschillende wijken, in de toekomst kunnen beslechten.”

Of Cartesius de gezondste wijk van Utrecht gaat worden? De ambities zijn in ieder geval hoog en tijdens de rondleiding was er geen gebrek aan superlatieven, maar of dit vooral een tekentafelwens is of ook daadwerkelijk praktijk gaat worden moet nog blijken. De monitoring lijkt daar een goed idee voor. Aan woningen is er sowieso een gebrek in Utrecht dus met de komst van 3.000 huizen worden er in ieder geval weer heel wat mensen blij gemaakt. a

Volledig gefaciliteerd met o.a. led-scherm, WiFi en whiteboard en natuurlijk gratis koffie en thee Studio

Eindelijk een

Buurtbierwinkel in Utrecht!

Amsterdamsestraatweg 116 in Utrecht

Bezoek onze nieuwe winkel voor alle speciale bieren.

We zijn open op:

Woensdag t/m vrijdag: 14.00 - 19.00u

Zaterdag: 11.00 - 17.00u

Je vindt ons schuin tegenover Gijs, aan de kant van de Albert Heijn.

In onze winkel kan je uitsluitend pinnen.

www.buurtbier.nl

Vanaf € 75,-

Vergaderzaal

VERZET TEGEN VERHUIZING NAAR HET BEATRIXPARK

Waar moet het gigantische kunstwerk Zeelandschap naartoe?

Gemeente Utrecht wikt en weegt maar omwonenden gaan in verzet

Het is groot, zwaar en het is kunst. De gemeente Utrecht is naarstig op zoek naar een nieuwe plek voor het Zeelandschap. Het kunstwerk dat uit verschillende onderdelen bestaat, waarvan het zwaarste ruim 35.000 kilo is, moet weg uit het Smakkelaarspark in het centrum omdat er gebouwd gaat worden. Eerst werd een verhuizing naar Overvecht gepland, maar die plek kwam ter discussie te staan. Nu ligt er een plan voor herplaatsing in het Beatrixpark in Lunetten en barst de discussie weer los.

Tekst: Robert Oosterbroek / Fotografie: Bas van Setten

In 1983 schreef de gemeente een opdracht uit voor kunst in het park op het Smakkelaarsveld. Er werd gekozen voor het voorstel van David van de Kop (1937-1994). De kunstenaar wilde, zo lezen we op de website Kunst in de openbare ruimte Utrecht, met het kunstwerk een plek in de stad creëren waar men zich terug kan trekken en realiseren dat er meer bestaat dan de economische ruimte van de binnenstad. “Het kunstwerk kreeg als titel De Elementen maar werd in de volksmond al snel beter bekend als het Zeelandschap. Na de jaren ’80 rolde de economische ruimte als een nieuwe werkelijkheid over de elementen heen. Het kunstwerk stond verloren op het Smakkelaarsveld tussen een fietsenstalling, beton, hekken en bouwwerkzaamheden.”

Nu liggen er weer grootschalige bouwplannen. Op het Smakkelaarsveld komen twee gebouwen met circa 150 huur- en koopwoningen en er komt een kantoorgebouw met op het dak een voor iedereen toegankelijk houten horecapaviljoen. Ook loopt er al een bus- en trambaan doorheen. Daarmee is er straks definitief geen plek meer voor het Zeelandschap, dat uit vier abstracte, gemetselde en geglazuurde keramische objecten bestaat en waarvan de hoogste bijna zes meter is. In 2021 begon de gemeente met het zoeken naar een alternatieve locatie. In datzelfde jaar besloot het college van B&W dat het kunstwerk verplaatst zou worden naar het park bij de watertoren in Overvecht.

Overvecht

Daar ontstonden echter problemen. Zo bleek het lastig om alle vier de onderdelen van het kunstwerk te verplaatsen naar het park in Overvecht. Dat niet alleen, ook de beheergroep van het park stelde de plaatsing ter discussie. Het zou te kolossaal zijn. De gemeente ging overstag en besloot op zoek te gaan naar alternatieve locaties. Die denkt de gemeente gevonden te hebben in het Beatrixpark in Lunetten. Alleen, daar komen omwonenden ook in verzet.

Een groep wijkbewoners heeft gezamenlijk een uitgebreide reactie opgeschreven. Het zijn kunstenaars, een historicus, ecoloog, landschapsarchitect en mensen die betrokken zijn bij het onderhoud van het groen. Allemaal zijn ze graag in het park.

Volgens deze groep past het kunstwerk niet in het Beatrixpark en daar hebben ze meerdere argumenten voor. Zo wijzen de critici erop dat het kunstwerk specifiek is gemaakt voor het Smakkelaarsveld: “De kunstenaar David van de Kop wilde met dit kunstwerk een plek in de binnenstad creëren waar men zich terug kon trekken om te reflecteren op de gedachte dat er meer bestaat dan de economische ruimte van de binnenstad. Het is geen kunstwerk dat is gemaakt voor in een groen landschap, maar bedoeld als symbool in de stedelijke omgeving van het Smakkelaarsveld.”

Ook meent de groep omwonenden dat het landschap van het park te veel aangetast wordt door de komst van het kunstwerk. “Het landschap van het Beatrixpark kenmerkt zich door kleinschaligheid […] Het landschap is ontworpen als groene zone rondom de woonkern, voortbouwend op de aanwezige historische landschapskwaliteiten. Dit beeld wordt abrupt doorbroken door de komst van de kunstwerken, wat ten koste gaat van de herkenbaarheid, leesbaarheid en identiteit van het Beatrixpark. Ook correspondeert de beleving van het landschap niet met de kleurstelling van het kunstwerk. De

felle, kunstmatige kleuren steken fel af tegen het rustige, natuurlijke landschap.”

‘Maat en schaal’

Paul Broekman, een andere wijkbewoner, kan zich goed vinden in de argumenten. Zelf kroop hij ook in de pen om zijn ongenoegen te uiten. Hij gaat daarmee – Broekman is zelf ook kunstenaar – vooral in op het argument dat het kunstwerk thuishoort in een meer stedelijke omgeving, omdat kunstenaar David van de Kop dit begin jaren ‘80 ook zo bedacht had. “Een toegepast kunstwerk wordt ontworpen in relatie tot de plek waar het komt te staan en haar omgeving”, aldus Broekman. “Het kunstwerk weghalen uit een stedelijke omgeving houdt in dat het werk zijn betekenis verliest. Het kunstwerk wordt zo ontdaan van zijn interactie met zijn plek en omgeving. Door de opgeroepen tegenstelling van het werk, de referentie aan de natuur versus de (in dit geval) economische ruimte van de binnenstad, te verbreken wordt het kunstwerk niet meer dan loze vormen zonder bedoeling.”

Volgens Broekman kan kunstenaar Van de Kop dit nooit zo bedoeld hebben: “Door het te plaatsen in de natuur van het Beatrixpark wordt in wezen de tegenstelling van het werk (natuur/stad) tenietgedaan. Sterker, het komt in de natuur te staan, en dat is eigenlijk de kwalificatie van het beeld zelf. Zo krijgt het werk zelfs een tegenovergesteld effect doordat het door zijn grootte en ma-

teriaal het natuurlijke element van het park gaat verstoren.” Ook meent Broekman dat het kunstwerk gewoonweg te groot is voor het park. “Maat en schaal moeten een dusdanige verhouding hebben met elkaar dat deze geen verstorende werking hebben op elkaar.”

Verder verloop

De gemeente Utrecht heeft eerder al een bewonersavond georganiseerd. Er is ondertussen ook enige haast geboden. Het kunstwerk moet later dit jaar verwijderd worden van de huidige plek op het Smakkelaarsveld. Het college van B&W denkt dat het Beatrixpark juist groot genoeg is voor het kunstwerk. In een reactie laat de gemeente weten: “We zijn al langer op zoek naar een geschikte locatie voor het kunstwerk. We zochten een groene plek met voldoende ruimte om de vier onderdelen van het monumentale kunstwerk bij elkaar te plaatsen. Daarnaast het liefst grenzend aan een stedelijke infrastructuur met verkeersbewegingen, zoals dat ook op het Smakkelaarsveld het geval was. De rand van het Beatrixpark grenst aan verschillende spoorlijnen en de Waterlinieweg en biedt voldoende ruimte. We denken dat het kunstwerk hier weer volop tot zijn recht kan komen. De beelden kunnen zowel door wandelaars in het park als fietsers langs het spoor en vanuit de trein gezien worden.”

Formeel is er nog geen besluit genomen over het kunstwerk, de bewonersavond was bedoeld om te kijken hoe omwonenden erover denken. Wel begint binnenkort de vergunningsprocedure. Omdat het even duurt voordat zo’n vergunning helemaal rond is, en het kunstwerk in het najaar weg moet, start deze procedure wel alvast voordat het college van B&W besluit of het kunstwerk echt naar het Beatrixpark gaat. Als de vergunningsaanvraag wordt goedgekeurd én het college positief besluit, kan het kunstwerk verplaatst worden. De bewoners worden nog geïnformeerd wanneer de bezwaarperiode start voor de vergunning. a

'Het kunstwerk weghalen uit een stedelijke omgeving houdt in dat het werk zijn betekenis verliest'

Utrecht Skate Parade

Waar: start vanaf het Lucasbolwerk

Wanneer: vrijdagavond 14 juli 19.45 tot 22.15 uur

Prijs: gratis

Start dit weekend met een actief uitje door Utrecht. Heb je altijd al wel eens over de drukste straten van Utrecht willen skaten met auto’s die voor jou stoppen in plaats van andersom? Dat kan! Vrijdagavond 14 juli organiseert de Utrecht Skate Parade weer een gratis skatetocht door en rond Utrecht. “De skateparade is voor iedereen die het leuk vindt om te skaten in een grote groep onder begeleiding van muziek van onze dj's. Elke tocht is weer nieuw en gaat langs de leukste plekjes van Utrecht.” De tocht is zo’n 25 kilometer in totaal en voor deze editie vindt er halverwege een pauze plaats in de Perry Sport winkel op het Vredenburg. Een team van vrijwilligers zorgt ervoor dat alles op rolletjes loopt en er geen ongelukken gebeuren. Trek dus snel je skates uit de kast en sluit je om 19.45 uur aan bij deze vrolijke parade.

De Leuke Festival

Waar: Voorveldse Polder

Wanneer: zaterdag 15 juli 12.00 tot 23.00 uur

Prijs: 56,45 euro

Festivalgangers opgelet; aanstaande zaterdag 15 juli vindt het ‘De Leuke Festival’ plaats in de Voorveldse Polder. Het belooft een dag vol ‘glimmende pop, glitter disco, de beste live-acts, glijdende hiphop en dampende dancehall’ te worden. In de line-up staan onder andere Sander Hoogendoorn, Yallah! Yallah!, T-Spoon, Golden Era en Fiesta Macumba Soundsystem. De reguliere tickets zijn inmiddels uitverkocht, maar er wordt op Ticketswap nog veel aangeboden.

dB’s Buiten: The Mary Lee Family Band + Ann Jangle

Waar: dB’s terras

Wanneer: zaterdag 15 juli 16.00 tot 19.00 uur

Prijs: gratis

Op zaterdagmiddag 15 juli presenteert dB’s Buiten twee liveacts: The Mary Lee family band uit Brazilië en de Zuid-Afrikaanse Ann Jangle. The leadzangeres van de band heeft een frisse kijk op oorspronkelijke countrymuziek. Samen met haar echtgenoot Mauro Montezuma op de drums, haar zoon Patrick Saldanha op de contrabas en de Ierse violiste Sorcha Thompson zorgt Mary Lee voor een mix van authentieke country, punk, Ierse folk en rockabilly. Ann Jangle is een singer-songwriter uit Zuid-Afrika en zal deze middag om 16.00 uur openen. Toegang is gratis, dus neem zeker even een kijkje bij deze liveoptredens.

GEWOON GETROUWD: trouwen in Utrecht in de jaren 50-75

Waar: Volksbuurtmuseum

Wanneer: tot en met 31 augustus 2023

Prijs: 6 euro voor volwassenen, kinderen t/m 12 jaar en museumkaart- of U-pashouders gratis

Voor iedereen die ooit wil trouwen, al getrouwd is of gewoon nieuwsgierig is naar hoe mensen dit in de jaren ’50 tot ’75 deden. In de tijdelijke tentoonstelling GEWOON GETROUWD van het Volksbuurtmuseum wordt getoond hoe ‘gewone’ mensen uit ‘gewone’ buurten in Utrecht in die tijd met elkaar trouwden. Hiervoor zijn voorafgaand honderden interviews afgenomen met bewoners van Wijk C en later ook met bewoners uit andere wijken in Utrecht. In de tentoonstelling word je volledig mee terug in de tijd genomen, naar de dag waarop zij elkaar het ja-woord gaven.

Comedy Walk door Utrecht

Waar: start vanaf het Domplein

Wanneer: zondag 16 juli 13.00 uur

Prijs: 19 euro

Al lachend de stad verkennen; het kan tijdens een Comedy Walk door Utrecht. Lokale cabaretiers nemen je mee op een tour door Utrecht, dat ze als decor voor hun beste grappen gebruiken. “Historische feiten worden hilarisch, pleinen veranderen in podia en je zult de stad beleven op een manier die je nooit had verwacht.” Ook geschikt dus voor mensen die de stad al goed (denken te) kennen. De tours worden afwisselend in het Nederlands en Engels aangeboden, maar aanstaande zondag is de tocht in het Nederlands. Meld je via de site van Comedy Walks aan als je altijd al eens in een deuk had willen liggen om de Oudegracht, het Neude of de Domtoren.

Hoogt on Tour: Casper en Emma en de Gouden Ring (4+)

Waar: Bibliotheek Neude

Wanneer: zondag 16 juli 11.00 uur

Elektra Tinfa & ACU: Free shop day

Waar: Political Cultural Centre ACU

Wanneer: zaterdag 15 juli 16.00 uur

Prijs: gratis

Het politiek cultureel centrum ACU organiseert samen met Elektra Tinfa aanstaande zaterdag 15 juli een kledingruil. Toegang is gratis en ook voor de kleding wil de organisatie niks hebben. ‘Take as much as you need and want’, is het motto van de dag dan ook. Met als doel om elkaar een handje te helpen en het onnodige en onethische kledingverbruik tegen te gaan.

Prijs: 6,50 tot 7,50 euro

Hoogt on Tour heeft als doel om filmliefhebbers te inspireren, een podium te bieden aan vernieuwende filmmakers en ook de jongste kijkers hier mediawijs mee om te leren gaan. Zondag 16 juli zijn deze jongste kijkers aan de beurt en kunnen ze in de bibliotheek Neude de première van de familiefilm ‘Casper en Emma en de Gouden Ring’ aanschouwen. In deze film gaan Casper en Emma samen met hun familie op vakantie naar Malta waar ze veel nieuwe vriendjes maken en in een mysterie rondom een gouden ring verwikkeld raken. Breng een bezoekje met het hele gezin en ontdek waar deze mysterieuze ring vandaan komt.

OP BEZOEK BIJ ZUIVELHOEVE IN DE NACHTEGAALSTRAAT

Tom en Emma staan aan het roer van Zuivelhoeve op de

Nachtegaalstraat: ‘We blijven leren over

de producten’

Sinds een klein jaar vind je delicatessenwinkel Zuivelhoeve op de Nachtegaalstraat. Niet alleen in het dagelijks leven zijn Tom en Emma een stel, maar nu staan ze ook samen aan het roer van deze tweede Zuivelhoeve-franchise in Utrecht. Een eigen winkel beginnen was een idee waar Tom al een tijdje mee rond liep en vorig jaar werd die droom werkelijkheid. Allebei hebben ze jarenlange ervaring in de Utrechtse horeca en die passie voor lekker eten en drinken stoppen ze nu in dit nieuwe avontuur.

Tekst: Bo Steehouwer / Fotografie: Bas van Setten

In de winkel vol met (boeren)kazen, wijnen, vleeswaren, noten, (lokale) bieren, tapas, belegde broodjes en andere delicatessen zijn Tom en Emma te herkennen aan de bruine leren schorten die ze om hebben. Tom is er zes dagen in de week te vinden, Emma springt naast haar fulltime baan bij wanneer ze kan, zoals in het weekend. De eerste maanden zijn goed bevallen. “Het is heel leuk om dit samen te doen”, zegt Emma.

Zowel het stel zelf als de buurt moest de eerste periode wel wennen. Zij aan wat er allemaal komt kijken bij het runnen van een winkel, de buurt aan de opvolgers van de welbekende delicatessenwinkel Peek En van Beurden. Tom en Emma openden hun winkel namelijk op de plek waar 26 jaar lang Edwin Peek en zijn vrouw Kitty hun delicatessenzaak hadden, met wie ze nog goed contact hebben. Vorig jaar april sloot Peek En van Beurden de deuren. “We moesten de mensen daarom wel voor ons winnen”, zegt Emma. “Sommigen waren aan het begin een beetje sceptisch, maar inmiddels heeft iedereen hier ons omarmd.”

Kaasbruidstaart Tom en Emma kwamen erachter dat sommige dingen toch meer tijd kostten dan ze van

tevoren dachten. “Je bent vooral nog bezig met de winkel draaiende houden”, zegt Tom. “Maar je wil tegelijkertijd ook nieuwe ideeën uitwerken.”

Emma vult hem aan: “Het is ontdekken, uitproberen en uitvinden. We zeggen nu overal ja tegen. Zo kwam er laatst iemand binnen die vroeg om een kaasbruidstaart. Die hebben we gemaakt, hartstikke leuk.”

Hiervoor werkte Tom bij de Spaghetteria op het Ostadeplein en Emma onder meer bij wijnbar Talud9, Restaurant De Watertoren en Fico. De twee ontmoetten elkaar jaren geleden in ’t Neutje, toen ze er allebei achter de bar stonden. Het was toevallig dat ze vorig jaar hoorden dat het pand op de Nachtegaalstraat vrij zou komen en dat er een ondernemer werd gezocht voor de nieuwe winkel. Het ging allemaal heel snel, zegt Emma. “Binnen ongeveer anderhalve maand was het rond.”

En hoewel franchisenemer worden in eerste instantie niet per se was wat Tom voor ogen had, is hij erg blij met de keuze. “Ik had nog geen ervaring met het ondernemerschap, dus de begeleiding is fijn. Zuivelhoeve heeft bijvoorbeeld al contact gelegd met allerlei leveranciers waar we mee kunnen werken. Daar helpen ze ons mee. En we hoeven

ons niet strak aan een concept te houden.”

Ook noemt hij het een echt familiebedrijf. “Je spreekt iedereen en helpt elkaar.” Er zijn inmiddels ruim 75 winkels verspreid door Nederland. “Elke Zuivelhoeve-winkel is weer anders en wordt overgelaten aan de ondernemers zelf. Ze laten ons onze eigen gang gaan.”

Begonnen op de boerderij

Zuivelhoeve is ooit begonnen in Twekkelo, een kleine buurtschap die tussen Hengelo en Enschede in ligt. “Het verhaal begint in 1981 met Diane Roerink die in de oude klompenschuur op het erf van haar ouders begon met het verkopen van ambachtelijke zuivelproducten”, is te lezen op de site. Die producten werden door haar man Gerjhan gemaakt op de boerderij, van de melk van hun dertig koeien. Die boerderijwinkel is ruim veertig jaar

later uitgegroeid tot een franchiseorganisatie met tientallen winkels. Inmiddels werkt ook de tweede generatie van de familie Roerink in het bedrijf. En de zuivel wordt nog steeds gemaakt “in de boerenomgeving in Twente”. Emma en Tom hebben tot nu toe hun assortiment onder meer uitgebreid met allerlei wijnen, vleeswaren en belegde broodjes. Als sommelier is Emma erg trots op de wand vol mooie flessen die ze tot nu toe hebben staan. Tom is op zijn beurt tevreden over de sfeer in de winkel. “Het gaat goed. Volgens mij vinden mensen dit een leuke plek om te zijn en voelen ze zich welkom. We zien blije mensen en hebben ook al vaste klanten. Dat is wat we willen. Ik vind het ook leuk om in een winkel te komen waar je een leuk praatje kan maken en iemand veel weet over de producten.” Daarom volgden ze laatst samen onder andere nog een wijncursus. “We blijven leren over de producten.” a

VERDWENEN FABRIEKEN IN UTRECHT

Electro-Apparatenfabrieken Systeem Coq aan de Kanaalweg

Momenteel verrijzen er woningen in de Merwedekanaalzone, maar in de 20e eeuw was er veel industrie gevestigd. Het Merwedekanaal vormde sinds de aanleg in 1896 de grens tussen Utrecht en buurgemeente Jutphaas, maar in 1954 kwam ook de overzijde bij Utrecht. In dit oude tuindersgebied was vestiging aan het kanaal aantrekkelijk voor industriële bedrijven vanwege het vervoer van materialen en producten. Een van deze bedrijven maakte zware hoogspanningsinstallaties.

Tekst: Arjan den Boer / Fotografie: Het Utrechts Archief

Hendrik Arend Hidde Nijland (18851962) studeerde in 1908 in Delft af als een van de eerste elektrotechnisch ingenieurs. Hij ging werken bij Smit Slikkerveer, maar besloot na enkele jaren voor zichzelf beginnen als fabrikant van elektrotechnische apparaten. Daarvoor kreeg hij financiële steun van zijn oom Arie Cornelis Volker (1860-1924), een bekkende baggeraar uit Sliedrecht. Als uitgangspunt voor de bedrijfsnaam koos Hidde Nijland zijn initialen HAHN, het Duitse woord voor haan dat al op de hbs als zijn bijnaam had gediend. Hij vertaalde die naam in het Frans — Coq — omdat hij aanvankelijk van plan was zijn fabriek in Frankrijk te beginnen. Dat was echter lastig vanwege de Eerste Wereldoorlog en zou pas veel later gebeuren. In 1916 begon het bedrijf in een oude wagenmakerij aan de Ridderschapstraat in Utrecht.

Al snel specialiseerde Hidde Nijland zich in schakelmateriaal. In 1917 nam Coq met een stand deel aan de eerste Jaarbeurs waar hefboomschakelaars, schakelborden, verdeelkasten, smeltveiligheden en scheidingsschakelaars te zien waren. De porseleinen isolatoren voor deze schakelaars produceerde men zelf. Naast het kantoor en de tekenkamer waren de afdelingen in de fabriek: smederij, plaatwerkerij, bankwerkerij, boorderij, polijsterij en schilderswerkplaats. In een brochure schreef het bedrijf: 'De apparaten, welke hoofdzakelijk schakelmateriaal, zoowel voor hoog- als laagspanning, vinden behalve bij de grootindustrie, groot-installateurs en

dergelijken vooral ook een groote afzet bij de Provinciale en Gemeente Eelctriciteitsbedrijven'. Systeem Coq leverde bijvoorbeeld aan de centrales van de Provinciale Utrechtse

Elektriciteits Maatschappij (PUEM).

Uitvinder-directeur

In 1920 trof een brand de kleine fabriek aan de Ridderschapstraat. Aangezien een verhuizing al in voorbereiding was, kon men binnen twee weken de productie voortzetten aan de Kanaalweg langs het Merwedekanaal. Daar was in 1914 de Spiritusfabriek Astra gebouwd, een bedrijf dat voor veel overlast zorgde door 'walgelijke en vuile uitdampingen'. Na veel gedoe was de vergunning ingetrokken en was de fabriek leeg komen te staan, totdat Coq zich er vestigde. Aan de Kanaalweg was veel ruimte voor groei en daar zouden dan ook uitbreidingen volgen in 1931, 1941, 1948 en 1953.

Systeem Coq richtte zich vanaf 1922 vooral op de fabricage van gesloten schakelkasten voor hoogspanningsinstallaties. Geheel gesloten schakelmateriaal, een innovatie, was duurder maar compacter en bovendien veiliger voor het bedienend personeel. In de loop van de decennia werd de spanning steeds hoger — van 500 naar 150.000 volt — en wist de fabriek daarin telkens verder te gaan. Voor de elektrificatie van de Nederlandse Spoorwegen leverde Coq vanaf 1932 onderstations en schakelinrichtingen. Behalve deze enorme installaties produceerde Coq ook het spanningsisolatiemateriaal Coquolite, gebaseerd

op gehard papier.

'Wat Coq vervaardigde, het waren allemaal Hidde Nijlands uitvindingen', volgens de na zijn dood opgerichte Hidde Nijlandstichting. 'Zijn grote hartstocht voor het uitdenken van betere constructies bleek uit de schetsen, die hij in de late uurtjes thuis maakte en die hij ‘s ochtends naar de fabriek meebracht om ze door zijn medewerkers verder te laten uitwerken.' Vaak waren er ‘s avonds nog technische discussies, die tot diep in de nacht konden duren en die soms verbluffend eenvoudige oplossingen opleverden. 'Als tijdens die seances de baas zijn befaamde intuïtie inschakelde, moest iedereen geduldig zwijgen.'

Groei en fusies Hidde Nijland streefde onvermoeibaar naar groei en perfectionering van het bedrijf. Hij liep dagelijks rondjes door de fabriek, waarbij hij elk detail in de gaten hield en regelmatig mensen terechtwees. Tegelijkertijd koesterde de directeur zijn personeel. Gedurende zijn lange carrière ontving Hidde Nijland niet alleen binnen- en buitenlandse onderscheidingen, maar ook twee eredoctoraten: in 1954 in Rome en het jaar daarop in Delft, wegens 'uitnemende verdiensten als construc-

teur en grondvester van een internationale industrie van unieke betekenis'.

Internationaal, want in 1953 was een oude wens in vervulling gegaan: de oprichting van Coq-France met fabrieken bij Parijs en Bordeaux. In deze jaren werd het bedrijf ook actief in Italië. In 1954 bracht Hidde Nijland het bedrijf onder in een NV met een bank en een beleggingsmaatschappij als investeerders. Er werkten toen ongeveer 500 mensen. Systeem Coq had een tekort aan werknemers en het bedrijf liet zelfs een eigen flat voor hen bouwen aan de Burgemeester Smitsstraat in Hoograven.

De avond voor zijn overlijden op 76-jarig leeftijd 'was de heer Hidde Nijland tot kort voor middernacht nog actief voor zijn bedrijf bezig', volgens het Utrechtsch Nieuwsblad in 1962. Na zijn dood fuseerde Coq al snel met de Smit Nijmegen-groep, die in 1969 samenging met Holec. Nadat de vakbonden nog actie hadden gevoerd voor het behoud van arbeidsplaatsen, verhuisde het bedrijf in 1982 van Utrecht naar Amersfoort, waar Holec zich concentreerde. De Jaarbeurs kocht de oude fabriekspanden aan de Kanaalweg en liet die omstreeks 1990 afbreken. Er kwam een parkeerplaats voor 1400 auto's met een brug over het Merwedekanaal. a

UTRECHT VOLGENS DE NIEUWE GEDEPUTEERDE HAS BAKKER

Van D66-raadslid naar gedeputeerde van de ‘Veel naar buiten, naar mensen toe en plekken

Gemeenteraadslid Has Bakker wordt eind augustus officieel benoemd als gedeputeerde in de provincie Utrecht. Hij is ruim zes jaar raadslid in de gemeente Utrecht geweest. Has was voor D66 woordvoerder Ruimtelijke Ordening, Wonen, Grondzaken en Sport en hield zich bezig met de aanpak van de wooncrisis. Daarnaast was hij bestuursadviseur voor de landelijke Natuur en Milieufederaties. Nu wordt Has dus gedeputeerde in de Gedeputeerde Staten van de provincie: een bestuurder van de provincie met een eigen portefeuille die je kunt vergelijken met een wethouder in het gemeentebestuur.

Waarom de overstap van gemeente naar provincie?

“Je ziet dat de provincies steeds belangrijker worden. Open een nieuwsapp of luister het journaal en het gaat over stikstof, klimaat, energie en hittestress. Dat zijn dingen die over de grenzen van de gemeente heen gaan. Ze worden echt belangrijk en zijn de grote uitdagingen van onze tijd. Ik denk dan vooral aan klimaatverandering, maar het zijn er meer. Als je daar een deuk in een pakje boter wilt slaan, kom je al snel bij de provincie uit. Voor mij is het een combinatie van wat ik leuk en belangrijk vind. De politiek en mijn werk bij de natuur- en milieufederaties komen hier op een logische en natuurlijke manier bij elkaar.”

Met wat voor gevoel verlaat je de gemeenteraad?

“Ik vind het jammer, want ik vond het daar echt heel leuk. Het is bijzonder dat ik Utrecht op zo’n mooie manier heb leren kennen. Ik woonde hier daarvoor al wel een tijdje, maar je leert de stad en de mensen die hier wo-

nen goed kennen als raadslid. Je ziet al het mooie, zoals de ongelooflijke energie die er vanuit alle bewoners en ondernemers is om dingen te organiseren en samen op te pakken. En je ziet ook de keerzijden van een stad, zoals de mensen die het moeilijker hebben. Ik heb 6,5 jaar met heel veel plezier en toewijding deel uitgemaakt van de gemeenteraad. Maar dan is dit ook weer een heel mooie kans die langskomt. Ik hoop ook dat ik de dingen die ik hier heb geleerd en gezien mee kan nemen naar de provincie.”

Waar heb je veel zin in om mee aan de slag te gaan?

“Wat mij het meest aanspreekt, is dat we eigenlijk gewoon de hele inrichting van de provincie klaar moeten maken voor de toekomst. Daarbij moet je denken aan klimaatadaptatie, maar ook: hoe ga je om met het water? Hoe krijgen we een circulaire provincie met veel minder afval? Daarover moet je een beeld van gaan schetsen met elkaar. Hoe moet het dan wel en wat is daar dan voor nodig? Dat vind ik een super mooie vraag. Ik hoop dat ik daarbij

Tekst: Bo Steehouwer / Fotografie: Robert Oosterbroek

In de rubriek Utrecht Volgens spreken we een bekende of onbekende Utrechter. Vaak met een actuele aanleiding en altijd met een paar standaardvragen over het leven in Utrecht.

provincie Utrecht: zien’

Hoe zit het provinciebestuur in elkaar?

Het provinciebestuur bestaat uit de Provinciale Staten en de Gedeputeerde Staten, met de commissaris van de Koning (CvdK) – die wordt benoemd door de koning en de ministers – aan het hoofd. Inwoners van Utrecht kozen op 15 maart wie er op de 49 zetels in de Provinciale Staten van Utrecht mochten plaatsnemen. Het aantal leden van de Provinciale Staten verschilt per provincie en is afhankelijk van het inwoneraantal. De leden van de Provinciale Staten hebben uiteindelijk de Gedeputeerde Staten gekozen. De Provinciale Staten stellen het beleid van de provincie vast en controleren de uitvoering daarvan door de Gedeputeerde Staten.

De Gedeputeerde Staten vormen het dagelijks bestuur van de provincie. Zij zijn degenen die de besluiten moeten uitvoeren. Het aantal gedeputeerden verschilt per provincie. In Utrecht zijn het nu zes mensen, met elk hun eigen portefeuilles. Has Bakker krijgt onder andere de portefeuilles Financiën, Water en Bodem en Circulaire Samenleving.

Gratis èn direct te downloaden

energie en enthousiasme en ook de ‘hoe kan het dan wel’-insteek kan brengen. Mensen zitten namelijk niet te wachten op nog twintig problemen erbij. Dus hoe maak je dat nou iets positiefs. Wat mij ook heel leuk lijkt, want dat heb ik in de stad ook altijd geprobeerd, is ergens gewoon heen gaan. Dus voorkomen dat ik veel in het provinciehuis zit, maar veel naar buiten, naar mensen toe en plekken zien.”

Waar kan je culinair genieten in Utrecht?

“Bij Le Jardin op de Mariaplaats. Daar is het altijd super lekker. Ze koken voornamelijk vegetarisch en soms met vis op vlees. Je kunt er top uit eten gaan zonder dat je één seconde het idee hebt dat je geen vlees of vis eet. Ik ben er nog nooit teleurgesteld. Het is altijd weer lekker.”

Wat is je lievelingsplek in Utrecht?

“Ik heb er stiekem twee. Als toerist in eigen stad zijn we een paar keer met onze zoontjes door de grachten gaan kanoën. Dat had ik daarvoor nog nooit gedaan. Dan kijk je echt

op een andere manier naar je stad. ‘Wauw, we wonen echt in een mooie stad ter wereld’, denk je dan vanaf het water. Een ander plekje is het gebied bij Park Oog In Al en de Muntbrug. Daar woon ik niet zo ver vandaan. Ik hou van het water daar, het groen en de oude gebouwen. Er gebeurt super veel, maar het is toch ook een rustgevende plek.”

En waar drink je het lekkerste biertje in Utrecht?

“Bij Gist en Klein Berlijn op Rotsoord, maar ik noem ook graag onze buurtkroeg BijBram aan het prachtige Schimmelplein.”

Wat mist Utrecht?

“Een goede metroverbinding. Ook mag er meer toonaangevende architectuur komen, zoals Depot Boijmans Van Beuningen in Rotterdam.”

Utrecht is…

“…een kleine wereldstad.” a

Scan deze QR code!

'Wat mij het meest aanspreekt, is dat we eigenlijk gewoon de hele inrichting van de provincie klaar moeten maken voor de toekomst'

Advertentie

SFEERVOL VERGADEREN OP DE CAMPING AL VANAF € 100,PER DAGDEEL

• 4 vergaderruimtes, van 2 tot 60 personen

• Op een unieke locatie in Utrechts nieuwste hotspot Rotsoord

• Altijd goed bereikbaar met trein, bus, boot, fiets of auto

• Flexibele catering, van drankjes tot diners

• Volledig gefaciliteerd met o.a. led-scherm, supersnelle WiFi en whiteboard

• Standaard gratis zwarte koffie, thee en water

• Mooi uitzicht op de Vaartsche Rijn

• 365 dagen per jaar, ook in de avond

DIRECT RESERVEREN?

Dat kan eenvoudig online met het contactformulier op onze website of mail je wensen naar vergaderen@ganspoort.nl

Liever bellen/appen?

Pierre is te bereiken via 06-14415656

Kijk voor een indruk van alle zalen en mogelijkheden op WWW.CAMPINGGANSPOORT.NL

Straatnamen

Pelmolenweg

Langs de Catharijnesingel, tussen het Ledig Erf en de Bartholomeïbrug, liggen het Pelmolenplantsoen en de Pelmolenweg. Twee straten, vernoemd naar de Pelmolen die er bijna tweehonderd jaar stond. In 1873 werd de molen gesloopt en nu herinneren alleen de straatnamen nog aan het bouwwerk. Op de hoek van de Bijlhouwerstraat stond de Bijlhouwerstoren, die hoorde bij het bolwerk Sterreburg. Restanten van dit bolwerk zijn nog altijd bewaard gebleven in het Zocherpark. Sterrenburg lag bij de Tolsteegpoort, met de Bijlhouwerstoren ertussenin. De Bijlhouwerstoren werd gebruikt voor

het heffen van tol, maar toen dat niet meer nodig was, werd er in 1694 een windmolen op de toren gezet. Best bijzonder, want er zijn niet zoveel torenmolens in Nederland. De molen diende voor onder meer het pellen van gerst, wat de naam Pelmolen dan ook verklaart.

In 1873 werd de molen gesloopt, nadat de molenaar vanwege gezondheidsredenen niet langer de molen wilde huren. Volgens de Molendatabase leverde de afbraak ƒ 1.618 op. De vernoemde straten zijn nu nog het enige dat doet herinneren in de Pelmolen. a

In other news

Het was nieuws in Portugal deze week: de huurprijzen in Lissabon en Porto breken verschillende Europese records. Wie dacht dat huren in Utrecht duur is, moet zeker niet een huurhuis zoeken in Lissabon. Dat is namelijk de duurste stad om een appartement te huren. Huurders betalen gemiddeld 2.500 euro voor een appartement met één slaapkamer, blijkt uit cijfers van het platform HousingAnywhere. Voor de Portugese nieuwswebsite AEIOU genoeg reden om er aandacht aan te besteden. En in dat artikel wordt ook Utrecht genoemd. De cijfers komen uit een rapport van HousingAnywhere over de jaarlijkse ontwikkelingen van huurprijzen in 23 Europese steden. Een appartement huren blijkt het duurst in Lissabon, terwijl de huur voor een appart-

ment het meest stijgt in Porto. “Amesterdão e Utrecht completam o pódio”, aldus AEIOU. Amsterdam en Utrecht staan namelijk respectievelijk op plek 2 en 3 in de lijst van steden waar huurders het meeste geld moeten neertellen voor een appartement.

In Lissabon betalen huurders gemiddeld 2.500 euro per maand voor een appartement met één slaapkamer. In Amsterdam is dat 2.300 euro en in Utrecht 1.950 euro. Bij AEIOU valt verder op dat Porto de lijst aanvoert van steden waar de huur voor een appartement gemiddeld het meest steeg. “Um

T1 no Porto subiu 22,5% entre Abril e Junho deste ano.” Op het podium staat ook een andere Nederlandse stad: in Den Haag stegen de huren na Porto het meest van de Europese steden uit het rapport. a

In deze rubriek vertellen we het verhaal achter de straatnamen in de stad. Sommige namen zijn voor iedereen bekend, andere juist helemaal niet. Voor alle namen geldt dat ze niet zomaar gekozen zijn. Maar wat is eigenlijk de herkomst van de namen? Dat proberen we te achterhalen.

De stad in cijfers

In de rubriek Stad in Cijfers gaan we in op data over de stad. De gemeente Utrecht houdt van honderden onderwerpen bij hoe het er in de stad voorstaat, van aantal Utrechters dat een fiets heeft tot hoeveel procent van de Utrechters last heeft van lawaai door verkeer of bedrijven in de stad. Elke week lichten we een van de onderwerpen uit.

Voor tien minuutjes een deelfiets pakken of een dagje op pad met een deelauto, het wordt steeds normaler om gebruik te maken van deelmobiliteit. Ook in Utrecht wordt flink ingezet op het delen van vervoersmiddelen. De afgelopen jaren is het aantal gedeelde vervoersmiddelen dan ook toegenomen, blijkt uit een voortgangsrapportage van de gemeente Utrecht.

De ambitie van de gemeente Utrecht is dat in 2030 deelvervoer vanzelfsprekender is dan het bezitten van een eigen auto. Concreet betekent dat dat in 2030 meer dan 60 procent van de Utrechters gebruik maakt van deelmobiliteit. Het delen van vervoersmiddelen leidt tot minder geparkeerde auto’s en au-

toritten in de stad, waardoor er meer ruimte is voor groen, spelen en ontmoeten, zo redeneert de gemeente.

Doel van deelmobiliteit is dus minder auto’s in de stad. In Utrecht zijn verschillende alternatieven beschikbaar. Zo zijn er deelfietsen en deelauto’s, maar ook deelbakfietsen. De afgelopen twee jaar is het aantal deelbare vervoersmiddelen in Utrecht gestegen.

Relatief gezien maakte het aantal deelfietsen de grootste sprong. In 2021 waren er 500 deelfietsen in Utrecht, terwijl dat aantal een jaar later verdubbeld was. In de grafiek is te zien hoe deelmobiliteit in Utrecht de afgelopen twee jaar gegroeid is. a

'Amesterdão e Utrecht completam o pódio'