Küresel Isınma

KÜRESEL EYLEM GRUBU İZMİR 2012

Küresel Isınma Nedir? İklim Değişikliği Nedir?

Ani iklim değişikliği nedir?

Küresel İklim Değişikliğinin Etkileri İşe Yaramayan Alternatifler Küresel ısınmanın sorumlusu kim?

Küresel ısınmaya karşı neler yapılabilir?

Küresel Isınma Nedir?

Dünya özellikle son yirmi yıldır son binyılın herhangi bir anında ısındığından daha hızlı ısındı.

Dünyanın normal sıcaklığı 16 derece ve şu an gezegen üzerinde var olan her türlü yaşam biçimi bu sıcaklıkta yaşama yeteneğine sahip. İnsanlığın yaşamını sürdürebileceği 16 derecelik sıcaklığı sağlayan şey ise; karbondioksit, metan, su buharı gibi doğal olarak atmosferde bulunan K sera gazları. Bu gazlar sayesinde güneş ışınlarının Ü bir kısmı atmosferde tutuluyor ve hayatın devamı R için gereken sıcaklık sağlanıyor. Ancak sanayi de- E vrimi sonrasında kömürün ve onu takip eden S süreçte petrol ve doğalgazın kullanılmasıyla at- E mosfere salınan karbondioksit ve diğer sera ga- L zlarının oranı arttı. Atmosferdeki sera gazlarının miktarı artınca doğal olarak bu gazlar daha fazla E güneş ışığını tutmaya başladılar. Böylece atmos- Y ferdeki sıcaklık da arttı yani gezegeni bir örtü ile L yeterince ısıtabiliyorken; biz üzerimize battaniye E M örttük.

öğrendiğimiz bu coğrafya bilgisi; bugün ne kadar karbondioksiti atmosfere saldığımız ve ne kadarının emildiğini anlamakta işimize yarıyor. İnsanların gerçekleştirdikleri çeşitli aktiviteler ( jipe binmek, kömürden elektrik üretmek vs.) sonucunda yılda milyonda 3,5 parça karbondioksit havaya salınıyor.

Karbon döngüsü sayesinde milyonda 1,4 parça emiliyor. Dolayısıyla insanlar olarak biz, her yıl atmosfere ne yapacağını bilemeyeceği milyonda 2,1 parçacık (ppm) karbondioksiti fazladan salıyoruz.

Bu yüzden 200 yıl önce yani sanayi devriminin başlarında milyonda 280 parçacık olan karbondioksit miktarı şu an 385 ppm seviyesinde. 20 yıl önce ABD Kongresi ile küresel ısınma olgusunun tanışmasını sağlayan dünyanın en önemli iklim uzmanlarından James Henson’a göre bu seviyeyi 350 ppm’de durdurmazsak (yani şu andaki halimizle 385’i 350’ye çekmezsek) ; bundan sonra gezegenin nasıl bir tepki vereceğini bilemeyiz.Bu konu için önemli bir diğer sera gazı ise metan.

Metan gazı çürüme nedeniyle oluşan bir gaz ve dolayısıyla yerin altında bir yerlerde duruyor.

Ama insanlar yeri deşip, altındaki metan madenlerinden ve petrol madenlerinden doğalgazı çıkartırken metan da yüzeye çıkıyor. Bir de küresel ısınma sonucunda buzullar eridikçe altında normalde atmosfere karışmama ihtimali olan metan da atmosfere karışıyor. Metanla ilgili bir kötü noktaya daha değinmek gerekirse; bu gaz karbondioksitten 20 kat fazla ısı tutuyor.

Son 200 yıl içinde ise gezegenin sıcaklığının 0,7 G derece arttığı bilimsel raporlarla tespit edilmiş du- R rumda. Atmosferde biriken sera gazlarının gecik- U meli etkisi ile sıcaklık artışı 1.4 derece B ulaşacak.Gezegenin bu basit dengesinin bozul- U ması bize; biraz daha sıcak havalar, biraz daha güneşli günler olarak geri dönmüyor. Küresel İ ısınma; eriyen buzullar, yükselen deniz seviyeleri, Z artan kuraklık, gıda krizi ve yaşayacak yeri M İklim Değişikliği Nedir? kalmadığı için göç etmek zorunda kalan insanlar İ anlamına geliyor.Küresel ısınmaya sebep olan R Sanayi Devrimiʼnden beridir dünya üzerindeki başlıca iki sera gazı; karbondioksit ve metan gaortalama sıcaklık 0.8 derece Celsius artmıştır. Bu zları. çok fazla gözükmese de sonuçları çok büyüktür.

Karbondioksit gazı coğrafya kitaplarından Kutup bölgelerindeki kalıcı buzullar her geçen yıl öğrendiğimiz “karbon döngüsü “ içinde doğada küçülmektedir. Sıra dışı iklim olayları ve siklonlar temel olarak iki yolla emiliyor. Bunlardan bir tanesi artmıştır. İklim değişikliği hali hazırda ekosisteme bitkilerin fotosentez yaparken, karbondioksiti at- zarar vermekte ve milyonlarca insanın hayatını mosferden almaları; besin üretiminde kullanıp, at- tehdit etmekte ama bu sadece bir başlangıç.Sorun mosfere oksijen vermeleri. Bir diğeri de, karbon geçmişteki hiçbir doğa olayı ile karşılaştırılamayyutağı adı verilen okyanuslar. Ortaokulda acak düzeyde. Ancak sorunun çözümü bizlerin 2

elinde. Çünkü sebep olan, atmosfere olması gerekenin çok üzerinde karbon dioksit (CO2) ve sera etkisi yapan gazların salınımıdır.

1) Güneş ışınları dünyanın yüzeyini ısıtır.

2) Dünya bu ışınları ısı olarak yansıtır, bir kısmı uzaya geri kaçar.

3) Sera gazları bu ışınların bir kısmının dünyada kalmasını sağlar. Ancak insanlık bu doğal dengeyi bozuyor.

Karbondioksit A.Ş.

Temiz Enerji Türkiye ve dünyadaki salımların büyük bir kısmı yürütülen enerji politikaları kaynaklıdır. Temiz enerjilere ve enerjinin akılcı kullanımına geçmediğimiz sürece de iklim değişikliği ile mücadelede başarısız olacağız. Ancak günümüzde yenilenebilir enerji kaynakları kirli ve eski nükleer ve fosil yakıtlara dayalı enerji endüstrisiyle mücadele etmek zorundadır. Nükleer ve kömüre tanınan teşviklerin yenilenebilir enerjilere kaydırılması K için de siyasi destek şart.

1) Petrol en çok kullanılan enerji kaynağı ancak Ü aynı zamanda CO2ʼnin de temel sebebi. Fosil R Yerelleştirilmiş bir enerji geleceği yakıtlar kaynaklı salımların %40ʼı petrol sebepli. E Petrol hemen hemen bütün motorlu taşıtlarda ve S Burada da gösterildiği üzere varolan teknolohava ulaşımında ve de pek çok ısıtma sisteminde E jilerle, yerelleştirilmiş ve verimli bir sistemle düşük ve elektrik santralinde yakıt olarak kullanılıyor.

L karbon kentleri oluşturabiliriz .

2) Kömür de hemen hemen petrol kadar suçlu, 1)Fotovoltaikler apartman ve ofislerde dekohatta yakında bir numaralı iklim katili haline gele- E ratif elementler olarak kullanılabilirler. Fotovoltaikcek. Kömür kaynaklı elektrik üretimi çok büyük Y lerin kullanımı arttıkça gelişecek olan dizaynlar miktarlarda CO2 salımına sebep oluyor. Linyit ise L mimarların da daha yaygın kullanımını sağlayacak. kömürden de kirli. Ancak kömür ve linyit rezervleri E 2)Eski binalarda yapılacak yenileme çalışdaha yüzlerce yıla yetecek kadar çok ve kontrolsüz M malarıyla %80 oranında enerji tasarrufu sağlankullanımı iklim için korkunç bir felaketle sonuçlan- abilir- daha iyi ısı yalıtımı, yalıtılmış pencereler ve abilir.

G modern havalandırma sistemleri.

3) Doğal gaz fosil yakıtlar arasında en temiz R 3)Güneş ısı kolektörleri hem kendi ihtiyacınızı olanı olarak kabul ediliyor ve kombine ısı ve elek- U hem de komşuların ihtiyaçlarını karşılayabilir. trik çevrimli santrallerde verimli şekilde kullanıla- B 4)Verimli termal güç istasyonları (ısı pompası biliyor. Ancak yine de her kilovat saat başına U vb.) değişik boyutlarda apartman ve evlerin bolinyitin yarısı kadar CO2 salıyor. drum katlarına yerleştirilerek dağıtımda kaybolİ 4) Yağmur ormanlarının tahribatı CO2 salım- madan ısı ve güç üretebilir. larının 1/5ʼinden sorumlu. Ormansızlaştırma Z 5)Temiz elektrik şehir dışından gelecek. Açık oldukça tehlikeli çünkü Amazon gibi bölgesel M deniz rüzgar çiftlikleri ve çöllerde kurulacak güneş İ enerjisi istasyonları çok büyük potansiyel taşıyor. iklim sistemlerinin çökmesine sebep olabilir.

5) Metan, azot protoksit ve endüstriyel gazlar R da önemli derecede sera gazı etkisi yapan gaEğer Önlem Almazsak zlardır. Metanın temel sebebi hayvancılık, tarım ve ormansızlaştırmadır ayrıca buzul erimeleri sonu1) Seller inanılmaz seviyede artacak. Büyük cunda da büyük ölçüde açığa çıkacaktır. fırtınalar ve yağmurlar sıklaşacak.

Endüstriyel tarım azot proksitin temel kaynağıdır.

2) Kalıcı buzullar artan bir hızla erimeye devam Buzdolapları, klima ve bazı kimyasal işlemlerde ediyor. Bu dünyanın büyük bir kısmında nehirlerin kullanılan endüstriyel gazlar da atmosferi kirlet- kuruması ve su kaynaklarının tükenmesi anlamına mektedir. geliyor.

3) Deniz seviyelerindeki yükselme bir kaç metreye ulaştığında Londra, Şangay, Tokyo, New York 3

gibi pek çok şehri tehdit edecek.

4) Kuraklık şimdiden pek çok bölgeyi tehdit ediyor. Özellikle fakir ülkelerde yaşayan milyonlar kıtlıkla mücadele etmek zorunda kalacak.

5) Türlerin nesli tükenecek.

temleri bulunmakta, bunlar birbirlerini etkilemekte ve en kötüsü şimdiden çalışmaya başladılar.

Kar ve buzullarla kaplı olan kuzey kutbu küresel ısınmadan en çok etkilenen bölge durumunda.

Küresel ısınmadan önce bu kar ve buzullar güneş ışınlarını olduğu gibi yansıtıyor bu sayede hiç ısı Ani iklim değişikliği nedir? emmiyorlardı. Şimdiyse ısınma ile hızla eriyorlar.

Ani iklim değişikliği, geri dönülemez nokta. Eriyen kar ve buzulların altından daha koyu renkli Küresel ısınmanın yarattığı sıcaklık artışının okyanus ve kara parçaları açığa çıkıyor. Bu koyu belli bir seviyeye ulaşmasıyla birlikte ani iklim renkli bölgeler ise güneş ışınlarının hepsini atmosdeğişikliği yaşanacak.

K fere yansıtmıyorlar ve daha çok ısıyı emiyorlar. IsıBilim insanlarına göre bu durum 2 ila 5 derece Ü nan ve genişleyen kara parçaları, okyanuslar ise arasındaki sıcaklık artışında olacak. Üzerinde daha R daha fazla kar ve buzun erimesine yol açıyor. çok ortaklaşılan ise 2 derecelik bir artışın iklim E Böylece pozitif geribesleme süreci başlamış değişikliğinde geri dönülemez bir noktanın S oluyor.

Atmosferdeki karbondioksit miktarının dengebaşlangıcı olacağı. Bilim insanları sıcaklık artışının E 2 derecenin ve üstündeki bir seviyeye ulaşması L leyicisi, doğal kaçış yolları olarak çalışan karbon durumunda dünyanın bu sıcaklık artışına cevabını yutakları da eskisi kadar verimli çalışmıyor. Bitkiler “hızlı, tahmin edilemez ve karmaşık” olarak tari- E ve ağaçlar ancak belirli bir miktar karbonu emefliyorlar. Bunu söyleme nedenleri ise dünyadaki Y biliyorlar. Havaların daha sıcak olması her zaman yaşamın çok kompleks bir yapıya sahip olması. Bil- L bitkilerin daha fazla büyüyeceği, daha çok karimsel raporlar, 0.7 derecelik ya da 2 dereceye E bonu soluyacakları anlamına gelmiyor. Bitkiler aynı kadar sıcaklık artışında yaşanacakları öngöre- M zamanda büyümek için suya da ihtiyaç duyarlar, biliyor, kuraklığın boyutları, kasırgaların sıklığı, oysa ısınma kuraklığı beraberinde getiriyor. Sıcak büyüklüğü vb. Bu gelişmelerin olumsuzluğu G ve kuraklık orman yangınlarının sayılarının ve konusunda uyarılarda bulunuyorlar ve karbon R sürelerinin artmasına yol açıyor. Yangınlar ve kusalımlarının ne oranlarda azaltılması gerektiğini U raklık nedeniyle ölen ormanlar birden karbon yuB takları olmaktan çıkıp karbon kaynaklarına söyleyebiliyorlar.

U dönüşüyorlar. Bir hektarlık tropik yağmur ormanı Küresel ısınmanın sonuçları evet yaşamlarımızı 100 ila 250 ton karbonu bünyesinde barındıraçok kötü etkilemekte ve acilen harekete İ biliyor. Yangın ve kuraklı bu miktarın dörtte geçmeliyiz. Gerekli tedbirlerin alınması duru- Z üçünün atmosfere salınmasına yol açıyor. munda iklim değişikliğini durdurabiliriz. Yarattığı M Küresel ısınmayla birlikte atmosferdeki su olumsuzlukları giderme konusunda zamanımız, İ çözümlerimiz, başka bir değişle ipler hala elimizde R buharı oranı artıyor. Artan su buharı daha fazla olabilir. Peki gerekli tedbirler alınmaz ve sıcaklık güneş ışınının atmosferde kalmasına yol açıyor. Isıartışı 2 derecenin üstüne çıkarsa? Bu aşamadan nan hava okyanuslardan daha fazla suyu buharsonra sorun gezegenin kendi iç dengelerinin vere- laştırıyor ve bu geribesleme hızlanarak devam ceği tahmin edilemez, karmaşık ve hızlı reaksiyon- ediyor. lara bağlı olacak. İpleri artık biz tutmuyor olacağız.

Sibirya ve Kanada’danın büyük bölümü tunKüresel ısınma ile çalışmaya başlayan ve ısınmaya pozitif katkıda bulunan mekanizmaya verilen isim dralar ile kaplı. Tundraların içinde ise büyük mikgeribesleme sistemleridir. İşin özü gezegen de tarda metan gazı bulunmakta ve küresel ısınmanın sakladığı karbon ve metan gazlarını atmosfere etkisi buradaki geribesleme mekanizmalarının salmaya başlayacak. Birden fazla geribesleme sis- daha hızlı çalışmasına neden olmakta. Isınma ile 4

gevşeyen tundralar içlerinde barındırdıkları metan gazını atmosfere salıyorlar. Metan gazı ise daha fazla havayı ısıtıyor.

Düşük sıcaklıklarda çok üreyemeyen bakteriler havaların ısınması ile toprakta gömülü olan bitkiler arasında daha rahat üreyebiliyorlar. Toprağın altında gömülü olan bitkilerdeki karbondioksitin ortaya çıkması daha kolaylaşıyor ve hızlanıyor. Çıkan karbondioksitin yaratacağı etkiyi tahmin etmek zor olmasa gerek.Bütün bu geribeslemeler ve doğabilecek geribeslemelerin hangilerinin ani iklim değişikliğinde tetikleyici olacağı bilinmiyor.

Bilinen ise ani iklim değişikliği başladıktan sonra alınacak tedbirlerin bu süreci durduramayacağı.

Küresel ısınmanın yarattığı tüm iklimsel sonuçların aynı anda yaşanacağı. Dünyanın bir kısmında kuraklık olurken, bir bölümünün seller altında kalması, kasırgalar, orman yangınları daha doğrusu tahmin etmek dahi istemeyeceğimiz kaotik bir durum.

izin deniz kenarı olacak ve daha çok para edeceği anlamına gelmiyor. Bu yükselme deniz seviyesi veya daha altı seviyelerde yaşayan milyonlarca insanın göç etmek zorunda kalması anlamına geliyor.

Buzulların erimesinin bir başka anlamı daha var. Bu da dağların tepelerindeki kara buzullarının hızla erimesi sonucunda normalde bu buzullardan beslenen nehirlerin artık su kaynağını kaybediyor olması. Buzullar Himalayalar, Andlar gibi dünyanın K en önemli nehirlerini besledikleri yerlerde geri Ü çekilmeye başladı bile. Eğer karbondioksit artışını R durduramazsak bu buzullar yok olacak ve içme ve E suyunu sağladığımız büyük nehirlerden faydalanS mak yerine birkaç cılız su birikintisine sahip olaE cağız.

Buzulların erimesiyle yok olacak kutup hayvanL larından söz ettik. Ancak son yayınlanan E Hükümetler Arası İklim Değişikliği paneli tüm hayY van ve bitki türlerinin %40’ının içlerinde yaşadıkları Küresel İklim Değişikliğinin L ekosistemin çökmesi veya tahribatı yüzünden yok Etkileri E olacaklarını söylüyor. James Hansen’e göre ise M şimdiden bir çok hayvan ve bitki türleri iklim İklim değişikliği ve ani iklim değişikliğinin nasıl değişikliğinin baskısı altında. Hayvanlar ve bitkiloluştuğundan ve dinamiklerinden söz ettikten G erle ilgili bir önemli konuda da bu hayvanların sonra biraz da bizi bekleyen hatta artık beklemek- R göçü. Çeşitli hayvan türleri yaşayacakları iklim ten çıkıp bizimle sıkça buluşmaya gelen iklim U alanı kalmadığı veya genişlediği için daha elverişli B yaşam alanlarına doğru göç ediyorlar. Subtropikal değişikliğinin sonuçlarından söz edelim.

U orman kuşağındaki 400 kilometrelik genişleme ve Atmosfere saldığımız sera gazları sonucunda Sivas’taki Kırım Kongo keneleri arasındaki bağlansıcaklığın arttığından söz etmiştik. Bu sıcaklık İ tıyı kurmak zor olmasa gerek. artışı, dünyanın çeşitli yerlerinde bulunan ve hay- Z İklim değişiminin en ani etkileri ise beklenatın devamlılığı için zorunlu olan buzulları eritiyor. M medik hava olayları. Eskiden haber bültenlerinde Kutuplardaki buzulların erimesi o bölgede ekosis- İ “doğal” diye geçen afetlerin sayısında önceki yıltemi yok ediyor. Göç eden birçok canlı türünden R lara oranla son yıllarda gözle görülür bir artış farklı olarak kutup bölgesinde yaşayan hayvanlar, olduğu ortada. Katrina felaketi ve her muson göç edecek bir yer bulamadıkları için gezegen mevsimindeki seller sonucunda ölen yüzlerce kişi dışına itiliyorlar. Buzulların erimesi sadece belirli bilim insanlarının iklim değişirse, ani hava olayları hayvan türlerinin yok olması sonucunu doğurile karşılaşacağız uyarılarına tamamen uyuyor. muyor. Bu aynı zamanda deniz seviyelerinde ciddi oranlarda yükselme anlamına geliyor. Bilim insanİklim değişikliğinin bir başka önemli yansıması ları sadece Grönland buzulunun tamamen erda kuraklık. Daha sıcak geçen mevsimler, kuruyan imesinin bile deniz seviyelerini 6 metre nehirler ve gün geçtikçe yer altı kaynaklarını da yükselteceğinden söz ediyorlar. Deniz se- kaybeder, kısacası gün geçtikçe kuraklaşır viyelerindeki yükselme bizim Maslak’taki evlerimhaldeyiz. Buna bir de daha sıcak geçen mevsimler 5

Bizler iklim değişikliğini durdurmak için fosil sonucunda gittikçe kuruyan topraklar eklendiğinde kuraklığın boyutları biraz daha gözler yakıtların kullanımına son verilmesini, temiz ve yeönüne çıkıyor. Kuraklık ise en çok tarımı etkiliyor. nilenebilir enerji kaynaklarının kullanılması gerekİklim bilimci Lester Brown’ın açıkladığı gibi dünya tiğini aynı zamanda enerji verimliliği ve enerji gıda stoklarında devrolunan miktar 2008’de dünya tasarrufu yapılması gerektiğini savunuyoruz.

Teknolojik olarak uygulanabilmesi açısından da tüketimi için 55 günlük seviyeye indi. Bu bugüne kadar kaydedilmiş en düşük seviye. Bu arada bu temiz enerji kaynakları rüzgar, güneş, dalga, gel Haiti’de kurutulmuş çamurlar pazarlarda gıda gitler ve jeotermal’den oluşmakta. Bunların olarak satılmaya başlandı bile. Kuraklık bu se- dışında gerçekte küresel ısınmaya çare olmayıp viyedeyken ve 2008 ilkbaharında dünya gıda böyle sunulan çok sayıda çözüm önerileri bulunkrizini konuşmaya başlamışken, bu soruna makta. Yenilenebilir enerjilere alternatif olarak piyasanın çözüm olmayacağı ortada. Bugüne K önerilen çözümlerin birçok handikapları bulunkadar piyasanın yaptığı; fiyatlar arttıysa üretimi Ü makta. Getirilen bazı çözümler henüz çalışmaya arttırırız böylece fiyat düşer mantığı artık işe R başlamadılar, araştırma aşamasındalar. Kullanımyaramıyor. Çünkü artık üretimi arttırmak mümkün E ları sınırlı ve bazılarının kullanılması durumunda değil, böylesi tarım alanları artık yok. Gıda kriziyle S daha ciddi sorunlara yol açıyorlar. Ayrıca temiz enve kuraklıkla baş etmek demek araba yakıtına E erjiye yönelik kullanılabilecek parasal kaynaklar dönüştürülen tahıllar konusunda mücadele L şuanda uygulaması olmayan alternatiflere akıtıletmek, iklim değişimi ile mücadele etmek demek. ması da aslında hiçbir şey yapılmaması anlamına Eğer bunu başaramazsak sistem çökmeye başlay- E geliyor. Oysa iklim değişikliğini durdurabilmek için acak ve “kusursuz felaket”imizle baş başa kala- Y bir an önce harekete geçilmesi gerekiyor. AlternatL ifleri çözüm olarak destekleyenler ise ne tesadüf cağız.

Kuraklık ve yükselen deniz seviyelerinin bir E ki temiz enerjinin kârlarını tehdit ettiği şirketler. başka önemli sonucu da göçmenler. Hükümetler M Biyoyakıt Arası İklim Değişikliği Paneli son raporunda 2050 Otomotiv şirketlerinin egemenliklerini koruyılına kadar 200 milyon iklim mültecisi bek- G lendiğini açıkladı. 2005 yılı verilerine göre ise 25 R mak için heyecanla destekledikleri, küresel ısınmilyon iklim mültecisi göç etmek zorunda kalmıştı U mayı durdurma yeteneği olmayan iki çözüm bile. Artık yiyecek bulamayan milyonlar, daha B biyoyakıt ve hidrojen. Biyoyakıt herhangi bir bitki, refah ülkelere doğru çeşitli yasadışı yollardan göç U ağaç ve hayvan ürününün enerji elde etmek için etmeye çalışıyorlar. Peki daha refah sahibi ülkelerin yakılmasından elde ediliyor. Mısır, şeker kamışı ve bu göçmenlerle paylaşacak kadar yiyeceği var mı İ soya fasulyesinden çıkarılan etanol petrolle birsorusunun yanıtı ise aslında hangi ülkeye Z leştirilerek yakıt elde ediliyor. Biyoyakıt kullanan bakarsanız bakın ortada. Örneğin İngiltere AB M arabaların ise çevreye duyarlı olduğu söyleniyor. dışından göçmen kabul etmemek için çeşitli yap- İ Gerçek olan ise etanolun benzin kullanmaktan tırımlara başladı. Hatta bahar aylarında Fransa ile R daha çok karbondioksit salımına yol açtığı. Mingöçmenler konusunda stratejik ortaklık (?) nesota Üniversitesi ekolojisti David Tillma ve ekonomist Jason Hill sorunu şöyle öngören bir zirve düzenlediler. koyuyorlar:Mısırdan yapılan etanolun şu andaki Bu iklim felaketleri gerçekleşirken ve artık geri imalat biçimiyle bunun sadece galon başına yüzde dönülemez nokta denilen noktaya yaklaşırken 20’si “yeni” enerji olarak adlandırılabilir. Çünkü bu “yeni” enerjiyi yapmak için çokça “eski” fosil energerçekten çözümsüz müyüz? Tabii ki hayır. jisini kullanıyor. Traktörleri kullanmak için dizel, suni gübre yapımı için doğal gaz ve tabii ki mısırı İşe Yaramayan Alternatifler etanola çeviren rafinerileri çalıştırmak için petrol.Biyoyakıtların sadece üretim aşamaları Biyoyakıt, Hidrojen, HES, CSS ve tabi Nükleer 6

sorunlu değil. Daha çok mısır, şeker kamışı, soya elektrik üretiminin en tahrip edici biçimi olan artan fasulyesi ekmek daha çok biyoyakıt elde etmek sayıdaki kömür santrallerinin masumiyet perdesi. amaçlı yeni tarım alanlarının açılması, ormanların İşleyişi karbondioksit’in süzgeçler vasıtasıyla yok edilmesi atmosfere daha çok karbondoksit toplanması ve yer altı mağaralarına kalıcı olarak salımına yol açıyor.Toprağın gıda için mi yoksa gömülmesine dayanıyor. “Uluslararası Enerji Ajansı otomobil yakıtı için mi kullanılması için eline bir CCS’nin iklim üzerinde herhangi bir etkisi olatercih fırsatı geçse pazar her seferinde otomobil bilmesi için her biri yılda 1 milyon ton karbondiokyakıtını tercih edecektir. Bu gıda için ayrılan sit toplayan ve yeraltına koyan 6.000 proje olması gerektiğini” söylüyor. Şu anda ise sadece üç büyük toprağın miktarını azaltıyor, gıda fiyatlarını arttırıyor ve bazılarının aç kalmasına yol açıyor. Biy- proje var. Bunların hiçbiri çalışan bir enerji oyakıt ve yağmur yetersizliği bir araya geldiğinde santralına bağlı değil. Süzgeçli santrallerin yapımı arabalara gaz yetiştirmek adına açlık yarata- K maliyetleri iki katına çıkardığı için dünyanın hiçbir cak.2006 yılında ABD’de mısırdan etanol yapan Ü yerinde kullanılmıyor. Araştırma verileri göre kar100 tesis vardı ve daha birçoğu inşa halinde. ABD R bon yakalama ve depolama teknolojisinin etanolun hem en büyük üreticisi hem de ihra- E 2030’dan hatta 2050’den önce uygulanamayacağı. catçısı. 2006 yılının sonunda Birleşmiş Milletler’in S 2008 yılında ABD hükümeti CCS’ye tüm yeGıda ve Tarım Organizasyonu (FAO) mısır fiyatının E nilenebilir ve enerji verimliliği olan programların ABD’de ve dünyada iki katına çıktığını rapor etti. L toplamına harcanan paranın üç katı para harcadı.

Bu artış ABD’nin etanol için mısıra dönmesinden 2009 için dört defa daha fazla harcamayı öneriykaynaklanıyor. İnsanlar başka tahıllara döndükçe E orlar, 146 milyon dolara karşı 624 milyon dolar. pirinç ve buğday fiyatları da artıyor. Dolayısıyla Y Yeni kömürle işleyen enerji santralleri dünyanın ABD’de tavuk ve domuz fiyatları da artıyor çünkü L her yerinde CCS’nin çalışacağı iddiası ile inşa ikisi de mısırla besleniyor. Biyoyakıt, gıda ürün- E ediliyor, ama bunlarda CCS sistemleri yok. lerinin azalmasına neden olursa arabaları doyur- M Türkiye’de inşaatı başlayacak 47 adet kömürle çalışan termik santral bulunmakta. Hükümet tüm mak için bizler aç kalacağız.

G bu santrallerin CCS sistemi ile çalışacağını iddia etHidrojen R mekte.

Küresel ısınmaya katkıda bulunmadan otomo- U Hidroelektrik santraları ( HES ) bil kullanılmasına olanak verdiği ileri sürülen oto- B Büyük baraj sayısının arttırılması ve daha çok motiv sektörünün gözdesi olan hidrojen. Alternatif U olarak sunulmakla birlikte henüz uygulanamıyor. hidroelektirk enerji elde edilmesi. Metan gazının Otomobil sanayi de bir türlü satamadığı hidro- İ kısa dönem açısından karbondioksitten daha jenle çalışan arabalar yaptığını ileri sürüp duruyor. Z tehlikeli ve zararlı olduğunu bir kez daha hatırlatOysa hidrojen bir yakıt değil. Pil gibi enerjiyi bir M makta fayda. Çünkü baraj göllerinin altında depolama biçimi. Hidrojen hemen hemen hiçbir İ çürüyen bitkiler metan gazının oluşmasına yol zaman saf olarak bulunmuyor. Hidrojen elde ede- R açıyor. Bugün ihtiyacımız olan gömülü olan metan bilmek için fosil yakıtlar kullanılıyor. Bu durum ise rezervlerini açığa çıkarmamak ve yeni metan kaydoğal olarak karbon salımında azalmaya yol nakları da oluşturmamak olmalı. Barajların yarataçmıyor. Aslında salınım artmakta çünkü hidrojen tığı bir başka sorun ise çok sayıda insanın yaşam taşınmadan önce sıkıştırılması gerekiyor. Bu alanlarının sular altında kalması. Christian Aid’in sıkıştırma işlemi gene kömür ve gazdan elde son raporlarından birisi dünyada 155 milyon mülteci ve yerinden sürülmüş insan olduğunu edilen enerji ile yapılıyor. söylüyor. Bunlardan 25milyonu savaşlardan ve Karbon toplama ve depolama sistemi çatışmalardan kaçmış, 25 milyonu doğal afetlerCCS den ve 105 milyonu çoğu baraj inşaatı olan Karbon toplama ve depolama ( CCS) aslında geliştirme projelerinden kaçmış. Büyük barajlar ol7

mayan “mikro hidro” projelerin daha az sorunu var ama Mikro hidro’ların küresel olarak çok fazla değişim yaratamayacağı da çok açık.

Küresel ısınmanın sorumlusu kim?

Bu sorunun tek bir cevabı var. Büyük şirketler.

Dünyanın en büyük şirketleri petrol ve otomobil şirketleri. Bunlar gerek enerji politikalarının gerekse de ulaşım politikalarının değişimine izin vermiyorlar.Büyük şirketlerin basıncı ile hükümetler de küresel ısınmayı durduracak önlemleri almaktan çekiniyorlar ve sürekli olarak piyasa çözümlerini öne sürüyorlar. Bir de sıradan insanlar küresel ısınmanın sorumlusuymuş gibi onlardan önlemler almaları isteniyor. Oysa bireylerin önlem alması sorunu çözemez.

rafineleriler sanayinin en çok karbondioksit üreten kesimi. Ama asıl büyük sorun enerji üretiminde.

Kömür, petrol ve doğal gaza dayalı enerji üretimi atmosfere salınan karbondioksitin en büyük kesiminden sorumlu.

Bunun çözümü var. Enerji üretimini fosil yakıtına dayalı olmaktan çıkarıp güneş ve rüzgara dayalı hale getirmek mümkün. Güneş ve rüzgar enerjisi en bol bulunan enerjiler.

Büyük güneş enerjisine dayalı santraller ve rüzK gar çiftlikleri oluşturmak mümkün olduğu gibi Ü dünyanın bazı yerlerinde yapıldığı gibi bütün biR naları güneş panelleri ile kaplamak ve buralardan E elde edilen enerjiyi genel enerji şebekesine dahil S etmek mümkün. Ayrıca güneş enerjisinin çok E yoğun olduğu çöllerden çok büyük ölçekte enerji L elde edilebilir.Bunlar enerji politikalarında büyük bir değişikliği gerektiriyor ve ancak hükümet poliGerekli olan önümüzdeki çok kısa dönemde E tikaları ile uygulanabilir.Ayrıca binaların ısı yalıtımı çok radikal önlemler almak ve kürsel ısınmanın 2 Y çelik konstrüksiyona dayalı binalardan vazgeçmek, dereceyi aşmamasını sağlamak. Bu ise ancak de- L çimento ve çelik üretimini en aza indirmek ve vletlerin önlemler alması ile mümkün.Otomobilleri E başka maddelerin kullanımını öne çıkarmak da yasaklayacak, tüm kömüre, petrole ve doğal gaza M küresel ısınmaya karşı ciddi önlemler.Bazı ülkeldayalı santralleri kapatıp yerlerine güneş ve rüzgar erde ve bölgelerde devlet bina yalıtımı için tüm enerjisine dayalı santraller kuracak olan devlet G konutlara yardım ediyor. Bu uygulama dünyanın müdahalesidir. Başka bir çözüm yok.Büyük insan R her yanına yayılabilir. yığınları ise hükümetleri bu önlemleri almaya zor- U Ve tabii ulaşım politikaları çok önemli.Bugün lamak için harekete geçebilir. Toplantılar, gösteriler B ve yürüyüşler hükümetlerin uluslararası önlemler U dünyada karayolu kentlerde ve kentler arasında en almasını zorlar. Son yıllarda böylesi örnekler temel ulaşım biçimi. Her yıl milyonlarca yeni araç yaşandı. Örneğin Avustralya’da küresel ısınmaya İ trafiğe çıkıyor ve bunlar petrol ya da doğal gaz karşı gösteriler hükümetin devrilmesine yardımcı Z yakıyorlar. Kamu ulaşımı özellikle raylı ulaşım her olurken yeni hükümet bu konuda daha olumlu M yerde çok zayıf. Türkiye dâhil bazı ülkelerde ise İ daha da kötü bir durum var. adımlar atmak zorunda kaldı.

R Ulaşım politikalarının değişmesi, raylı sistemKüresel ısınmaya karşı neler lere ağırlık vermek, şehirlerarasında hızlı, etkili, ucuz ve konforlu bir ulaşım oluşturmak, şehir yapılabilir? içinde de benzer bir durumu gerçekleştirmek otoKüresel ısınma doğal bir nedenle gerçek- mobil kullanma ihtiyacını ortadan kaldırır. Öte yanda otomobillerin kent içinde kullanılleşmiyor. İnsan faaliyetlerinin bir sonucu ya da daha doğrusu sanayi devriminin yani kapitalizmin mamaya başlanması ile birlikte onlara ayrılan şehir içi yollar insanların başka ihtiyaçları için kullanılürünü.

Kömür, petrol ve doğal gazın sanayide kul- maya başlanabilir. Örneğin parklar, ihtiyarla ve lanımına otomobiller de eklenince küresel ısınma çocuklar için oyun ve dinlenme alanları gibi. Otokaçınılmaz hale geldi.Çimento, çelik sanayileri ve mobilin olmadığı, enerjinin güneşten ve rüzgar8

dan elde edildiği, konutların sıcak ve soğuk havaya karşı izole edildiği bir dünya çok açık ki çok daha güzel yaşanacak bir yer olur. İletişim kureseleylem.org kegizmir.wordpress.com facebook.com/kureseleylemgrubu facebook.com/izmirkeg

K Ü R E S E L E Y L E M G R U B U İ Z M İ R

9